________________
૬૨
દાન અને શીળ
મળે તેની સાથે અમારે સંબંધ નથી અથવા ફળમાં અમે ભાગ લેવા ઈચ્છતા જ નથી. તમને ભવિષ્યમાં ફળ મળે કે ન મળે અથવા તરત મળે કે હજાર ભવ પછી મળે, તેનો અહીં સંબંધ નથી.
અહીં તો આટલું જ જણાવવાનું છે કે, તમે સાધુ મહાત્માઓની ભક્તિ કરી દાન પુન્યમાં હજારો વાપર્યા પહેલાં તમારા હૃદયમાં જે આશા તૃષ્ણ માયાદિ દોષ હતા, કષાય વિષયાદિનું જે બળ હતું, સ્ત્રી, ધન, કુટુંબ તથા દેહ પ્રત્યેન જે. મોહ હતો, તે હજારોનું દાન કરતાં તમારા હૃદયમાંથી ક્ષીણ કેટલા થયા ?, મોહ મૂર્છા કેટલી ઓછી થઈ ? છળ પ્રપંચમાંથી કેટલાક મુકત થયા ? અનીતિ અસત્યથી કેટલા છૂટયા ? દયા, શાંતિ, પરોપકાર ઐક્યતા, નીતિ, સત્ય, ક્ષમા વગેરે સગુણેની કેટલી વૃદ્ધિ થઈ ?
જે દેશ પ્રવૃત્તિને નાશ અને સદ્ગણની વૃદ્ધિ દાન આપ્યા પહેલના કરતાં દાન આપ્યા પછી ન થઈ હોઈ તે તમે કરેલ પ્રવૃત્તિ તે વાસ્તવિક સાચી નથી, પણ તેમાં કાંઈક ઝેર પડી ગયું છે.
જૈન શાસ્ત્રમાંથી કોઈ પણ વિદ્વાન સાધુ કે શ્રાવક એવું સિદ્ધ કરી આપશે કે, કુડ કપટ, છળ પ્રપંચ, અનીતિ કે અસત્યના મહાપાપથી લાખ રૂપિયા કમાઈ હજારનું દાન કરી ઉપાશ્રય ચણવી, ધર્મશાળા કે પાઠશાળા બંધાવી, ઉજમણું કે મહોત્સવ કરી, દેવ ગુરુ ધર્મના નિમિત્તે કલેશ કુસંપ વધારી; વૈર વિરોધ બાંધી
કેટે હજારે રૂપિયા ખરચી, હજારોનું દાન કરી, અનીતિ વા અસત્ય પૈસાની કમાણીનું દાન કરી કોઈ પણ ક્ષે ગયો હોય તેવો એક પણ દાખલો જૈન શાસ્ત્રોમાં છે જ નહિ. ' માટે અત્યારે લાખ રૂપિયાનું દાન સમાજમાં જે વર્ષોવર્ષ થાય છે, છતાં સમાજની હરેક પ્રકારે પડતી થવાનું કારણ એ જ છે કે, અનીતિ તથા અસત્યના લાખ રૂપિયા મેળવી હજારનું દાન કરી