________________
દાન. પ્રકરજી ૧
૫૩.
મીજી રીતે ચાર પ્રકાર
આમાં પણ મતભેદ છે. અને કેટલાકે ચાર પ્રકાર કહે છે તેની વિગત નીચે પ્રમાણે છે—
૧. યાદ્વાન—સર્વ પ્રાણીને અભયદાન આપવું તે. એટલે આ અભયદાન જ છે.
૨. પાત્રઢાન—સુનિ આદિને દાન આપવું તે. એટલે આ ત સુપાત્રદાન છે.
૩. સમક્રિયાદાન—ગૃહસ્યને દાન આપવું તે. એટલે આ લૌકિક દાન છે.
૪. અન્વયદાન—પુત્રાદ્ધિને ધન વગેરે આપવું તે. એટલે આ ઉચિતદાન છે.
આ ચારે ય દાનનું વિવેચન આગળ અપાઇ ગયુ છે.
દિગંબરામાં મુખ્યત્વે તે ઉપર પહેલા કહેલા ચાર પ્રકાર વિશેષ રીતે માન્ય હાય એમ લાગે છે. વળી તેમાં (૧) નિશ્ચય અને (૨) વ્યવહારથી એમ દરેકના બબ્બે વિભાગ પાડે છે.
નિશ્ચયથી
દાનના ચાર પ્રકાર
નિશ્ચયથી ચાર પ્રકારની વિગત તેઓ નીચે પ્રમાણે બતાવે છે
=
(૧) નિશ્ચય આહાર દાન વેદનીય કને। નાશ કરીને પેાતાના અને પરના આત્મામાં એવા અવ્યાબાધ ગુણુ પ્રગટ કરવા કે તેથી ક્ષુધા લાગે જ નહિ. એટલે ભૂખને શમાવવા માટે આહારની આવશ્યકતા રહે નહિ. એ નિશ્ચય આહાર દાન છે..
(૨) નિશ્ચય ઔષધિ જ્ઞાન—જન્મ જરા મૃત્યુ એ ત્રણ
