________________
૪૮
દ્વાન અને શીળ
વજ્રપાત્ર વગેરે જરૂરીઆતની વસ્તુનું દાન આપનાર ગૃહસ્થ સાધુસાધ્વીના સયમ ધર્મને ઉત્તેજન આપે છે અને તેથી તે ગૃહસ્થ નિર્જરાના ભાગી થાય છે અર્થાત્ તેના કની નિર્જરા થાય છે એવા ધદાનના પ્રભાવ છે.
તેવી જ રીતે ધર્મારાધન કરનારા શ્રાવક શ્રાવિકાઓને ધર્મના ઉપકરણા જેવા કે મુહપત્તિ, આધા, રજોહરણુ, આસન, સૂત્રશાસ્ત્ર, તથા ખીજા ધાર્મિક પુસ્તકા વગેરે જે કઈ વસ્તુની ધર્મારાધનમાં જરૂર હાય તે પૂરી પાડવી તે પણ ધદાન અને ધર્મજ્ઞાનદાનના પ્રકાર છે.
:
સાધર્મીને આયંબિલ કરાવવી, ઉપવાસનાં પારણાં કરાવવાં વગેરે પણ ધર્મદાનમાં આવી શકે કારણ કે એથી ધર્મની અનુમાના કરવામાં આવે છે.
સાધુસાધ્વીને દાન આપતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવું કે મીઠું, અગ્નિ, ઠંડું પાણી વગેરે સચેત વસ્તુને સ્પર્શી થવા દેવા નહિ. તેમ જ એ ચીજો ખાસ સાધુના માટેજ બનાવેલી ન હોવી જોઈ એ. અને સાધુને આપ્યા પછી બીજી બનાવવી પડે તેમ ન હોવું જોઈ એ.
દાન કોને દેવુ?
હવે દાન કાને દેવું તેને પણ વિચાર કરવા જોઈ એ. દાન લેનાર પાત્ર પ્રમાણે તે દાનના ત્રણ પ્રકાર થાય—(૧) સુપાત્ર (૨) કુપાત્ર, (૩) અપાત્ર,
પાત્ર એટલે દાન લેનાર માણુસ અથવા જીવ. જગતમાં માણસા પણ અનેક પ્રકારના હોય છે. વળી મનુષ્યની શકિત એટલી બધી પરિમિત હાય છે કે તે જરૂરિઆતવાળા જગતના સવ ાને દાન આપી શકે