________________
तस्वार्थस्त्र भयोगो-ऽभिलापकरणं कामभोगाशंसाप्रयोगः, रुचिरविषयस्पृहयालतेत्यर्थः ५ इत्येते पञ्चजीविताशंसादयो मारणान्तिकसंलेखना जोपणाया अतिचारा घोध्या। एवञ्च-पञ्चाणुव्रतेषु त्रिगुणव्रतेषु चतुःशिक्षाबतेषु मारणान्तिकसंलेखनाजोपणासु च सर्व सम्मिलितत्रयोदशवतेषु प्रत्येकं पञ्च-पञ्चातिचारैः पञ्चपष्टिरविचारा: पूर्वोत्तरीत्या प्रपिताः, ते च-सर्वेऽतिचाराः सर्वथाऽणुव्रतशीलवतधारिभिः परिहर्तव्याः। यद्यपि-सम्यक्त्वस्याऽप्यतिचार पञ्चकस्य सद्भावेन सप्तति संख्यकाः सर्वेऽतिचारा भवन्ति, न तु-पञ्चपष्टि संख्यका एच, तथापि- मूलप्रासाद पीठ रचनाचन सम्यक्त्वव्रतम् अणुव्रतादीनामाधारो वर्तते, तस्माद-तस्या-ऽऽधारत्वा
व्रतशीलेषु न तदतिचारग्रहणं भवति । एवञ्च-उक्तरीत्या वदपायदर्शनात्काम कहलाते हैं और स्पर्शन, रसना तथा घाण इन्द्रियों के विषय अर्थात् गंध, रस और स्पर्श भोग कहलाते हैं । इन काम और भोग की इच्छा करना कामभोगाशंसाप्रयोग है। तात्पर्य यह है कि मनोज्ञ विषयों की कामना करना कामभोगाशंसाप्रयोग है।
इस प्रकार पांच अणुव्रतों के, तीन गुणवतों के चार शिक्षाव्रतों के तथा मारणान्तिकसंलेखनाजोपणा के, सय मिलकर तेरह व्रतों के पांच-पांच अतिचार होने से १३४५-६५ अतिचार हुए । इन सब की प्ररूपण किया जा चुका। इन सब का अणुव्रतधारी एवं सप्त शीलधारी आवक को परिहार करना चाहिए । यद्यपि सम्यक्त्व के भी पांच अतिचार हैं, इस कारण अतिचारों की संख्या पैंसठ नहीं सत्तर होती है, तथापि सम्यक्त्व, महल की नींव की तरह सव व्रतों का आधार है। अतएव व्रतों के अतिचारों के साथ उसके अतिचारों की गणना કહેવાય છે અને સ્પર્શન, રસના (જીભ) તથા ઘાણ ઇન્દ્રિયના વિષય અર્થાત ગંધ, રસ અને સ્પર્શ ભેગ કહેવાય છે. આ કામ અને ભેગની ઈચ્છા કરવી કામોગાશંસાપ્રગ છે. તાત્પર્ય એ છે કે મને જ્ઞ વિષની કામના કરવી "मलेगा साप्रय छे.
આ રીતે પાંચ અણુવ્રતના ત્રણ ગુણવ્રતના, ચાર શિક્ષાત્રતાના તથા મારણતિકસંલેખના જોષણુના” બધાં મળીને તેર વ્રતના પાંચ-પાંચ અતિચાર કહેવાથી ૧૩૪૫૬૫ અતિચાર થયા આ બધાનું પ્રરૂપણ કરવામાં આવ્યું આ બધાને અણુવ્રતધારી અને સસશીલધારી શ્રાવકે ત્યાગ કરે જોઈએ. જો કે- સમ્યક્ત્વનાં પણ પાંચ અતિચાર છે. આથી અતિચારોની સંખ્યા પાંસઠ નહીં સીત્તેર થાય છે, તે પણ સમ્યકત્વ, મહેલના પાયાની જેમ બધા ઘતાને આધાર છે. આથી વ્રતના અતિચારની સાથે તેના અતિચારના
