________________
[૨] દીકરો કે દીકરી, મહેમાન આવ્યા ને ગયા
૪૯
રહ્યા, ભાઈ એમને ઘેર જતા રહ્યા, સબ સબકે ઘર. તમેય ‘દાદા-દાદા' કરતા જતા રહેશો અને હુંય જતો રહીશ. આ દાદા વ્યવહાર પૂરતા, નાટકમાં. પછી કંઈ દાદા ખરા ? પછી તો આત્મા. આત્માની સગાઈ સાચી ! કારણ કે કાયમ રહે એ મૂળ ધણી !
આ વ્યવહારની સગાઈ તો જ્યાં સુધી છે ત્યાં સુધી. કોઈ કોઈનો છોકરો થતો જ નથી. મને એવું કોઈ દા'ડો સમજાયું નથી, કોઈ કોઈનો છોકરો હોય એવું. એવું છે ને, આ હિસાબ છે. ઋણાનુબંધના આધારે બધું થાય છે. કોઈ કોઈનો છોકરો થયો નથી ને કોઈ કોઈનો બાપ થયોય નથી. આ તો ખાલી ઋણાનુબંધનો સંબંધ છે. શું છે ? ઋણનો અનુબંધ છે. માગતા લેણાનો. રૂપિયાનું માગતું લેણું નહીં, મેં દુઃખ તમને દીધેલું, એ દુઃખ દેવા તમે આવો મને. તે આ બાંધેલા વેર છોડે છે લોકો. એટલે છોકરો-છોડી મરી ગયા ત્યારે મને તો થયું કે “આપણું કોઈ થયું ?” આ દેહ આપણો નહીં થતો, તો વળી દેહનો છોકરો તે વળી શી રીતે આપણો થતો હશે ? થાય ખરો ? છોકરો દેહનો કે આત્માનો ?
પ્રશ્નકર્તા : દેહનો.
દાદાશ્રી : તો પછી આ દેહ આપણો થતો નથી, તો છોકરો શી રીતે આપણો થાય ? આ બધી રિલેટિવ (વિનાશી) સગાઈ છે, રિયલ (કાયમની) સગાઈ નથી. ઑલ ધીસ રિલેટિસ આર ટેમ્પરરી એડજસ્ટમેન્ટ (આ બધા વિનાશી સંબંધો છે). આ બધું ટેમ્પરરી એડજસ્ટમેન્ટ છે. ત્યાં આપણે શું કરવાનું ? આ તો બધું દેહને પોતાનો માને છે એટલે પોતાનો છોકરો માને છે, પણ દેહને પોતાનો નથી એવું જ્યારે જાણે, ત્યારે કોનો છોકરો માને ? પણ આ મોહને લઈને પોતાનો છોકરો લાગે છે.
હાર્ટને ટચ ન થાય એવું સુપરફ્યુઅસ રહેવું
એટલે ગેસ્ટ છે બધા આ. કોઈ કોઈનો બાપ હોય નહીં ને કોઈ કોઈનો છોકરોય ના હોય. આ બધું વ્યવહારથી છે. વ્યવહાર એટલે સુપરફ્યુઅસ (ઉપલક). વ્યક્તિ જીવતી હોય ત્યાં સુધી, વ્યવહાર ઠેઠ સુધી. ડૉક્ટરે કહ્યું કે આ વ્યક્તિ જીવવાની નથી. છતાં આ જીવતી હોય
