Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रज्ञापनासूत्रे
गौतमः पृच्छति - हे भदन्त ! कति खलु लेश्याः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह - 'गोयमा !' हे गौतम! 'छल्लेस्साओ पण्णत्ताओ' पडलेश्याः प्रज्ञप्ताः, 'तं जहा- कण्हलेस्सा नीललेस्सा काउलेस्सा तेउलेस्सा पहलेस्सा सुकलेस्सा' तद्यथा-कृष्णलेश्या, नीललेश्या, कापोतलेश्या, तेजोलेश्या, शुक्ललेश्या, तत्र कृष्णद्रव्यस्वरूपा कृष्णद्रव्यजनिता वा लेश्या कृष्णलेश्या व्यपदिश्यते, एवं treasuादिकमपि अवसेपम्, गौतमः पृच्छति - 'नेरइयाणं भंते! कइलेस्साओ पण्णताओ ?' हे भदन्त ! नेरयिकाणां कति लेश्याः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह - 'गोयमा !' हे गौतम! 'तिन्नि लेस्साओ पणत्ताओ' तिस्रस्तावद् नैरयिकाणां लेश्याः प्रज्ञप्ताः, 'तं जहा - किण्डलेस्सा, नीललेस्सा, काउलेस्सा' तद्यथा-कृष्णलेश्या, नीललेश्या, कापोतलेइया, गौतमः पृच्छति'तिरिक्खजोणियाणं भंते! कइलेस्साओ पण्णत्ताओ ?' हे भदन्त ! तिर्यग्योनिकानां कति लेश्याः प्रज्ञताः ? भगवानाह - 'गोयमा !' हे गौतम ! 'छल्लेस्साओ पण्णत्ताओ' तिर्यग्योनिकानां षड्लेश्याः प्रज्ञप्ताः 'तं जहा - कण्हलेस्सा जाव सुकलेस्सा' तद्यथा - कृष्णलेश्या यावत्जाता है
८०
गौतमस्वामी - प्रश्न करते हैं- हे भगवन् ! लेश्याएं कितनी कही हैं ?
भगवान् - हे गौतम ! छह लेइयाएं कही हैं, वे इस प्रकार हैं-कृष्णलेश्या, नीला, कापोतलेश्या तेजोलेश्या पद्मलेश्या और शुक्ललेश्या । कृष्णद्रव्यरूप अथवा कृष्णद्रव्यों द्वारा जनितलेइया कृष्णलेश्या कहलाती है । इस प्रकार नीललेश्या आदि भी समझलेना चाहिए ।
गौतमस्वामी - हे भगवन् ! नारक जीवों में कितनी लेश्याएं पाई जाती हैं ? भगवान् - हे गौतम! नारकों में तीन लेइयाएं होती हैं, यथा - कृष्णलेश्या, नीलेश्या और कापोतलेश्या ।
गौतमस्वामी - हे भगवन् ! तिर्यचों में कितनी लेश्याएं होती हैं ?
भगवान् - हे गौतम ! तिर्यचों में छह लेश्याएं होती हैं, वे इस प्रकार हैं
ટીકા-હવે લેશ્માની પ્રરૂપણા કરવાને માટે દ્વિતીય ઉદ્દેશક પ્રારભ કરાય છે. શ્રી ગૌતમસ્વામી પ્રશ્ન કરે છે હે ભગવન્ ! લેશ્યાએ કેટલી કહી છે ?
श्री लगवान् हे गौतम ! छ बेश्याम उही छे, ते या रीते छे-ष्णुलेश्या, नीलेश्या, કાપે તલેશ્યા, તેોલેશ્યા, પદ્મલેશ્યા, અને શુકલલેશ્યા, કૃષ્ણુદ્રવ્ય રૂપ અથવા કૃષ્ણદ્રયૈાથી જનિતલૈશ્યા કૃષ્ણલેશ્યા કહેવાય છે. એજ પ્રકારે નીલલેશ્યા આદિ પણ સમજી લેવી જોઈ એ. શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્ ! નારકજીવામાં કેટલી લૈશ્યાઓ મળે છે ?
શ્રી ભગવાન્ ! હે ગૌતમ ! નારકમાં ત્રણ લેશ્યાઓ હોય છે, જેમકે કૃષ્ણવેશ્યા, નીલલેશ્યા, અને કાપાતલેશ્યા.
श्री गौतमस्वाभी- है लगवन् ! तिर्य योभां डेंटली श्याम होय छे ? શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ ! તિય ચામાં ગ્લેશ્યાઓ હાય છે તે આ રીતે-કુલેશ્યા,
श्री प्रज्ञापना सूत्र : ४