Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद १८ सू० ४ सूक्ष्मकायिकादिनिरूपणम्
३७९ अङ्गुलस्यासंख्येयतमे भागे यावन्त आकाशप्रदेशा स्तेषां प्रतिसमयम् एकैकप्रदेशापहारे यावत्योऽसंख्येया उत्सर्पिण्यवसर्पिण्यो भवन्ति तावत्य इत्यर्थः, गौतमः पृच्छति-पत्तेयसरीर बायरवणप्फइकाइएणं भंते ! पुच्छा' प्रत्येकशरीरबादरवनस्पतिकायिकः खल हे भदन्त ! प्रत्येकशरीरबादरवनस्पतिकायिकत्वपर्यायविशिष्टः सन्ः कालापेक्षया अव्यवच्छेदेन कियकालपर्यन्तमवतिष्ठते ? इति पृच्छा, भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'जहण्णे अंतोमुहुत्त उक्कोसेणं सत्तरिसागरोवमकोडाकोडीओ' जघन्येन अन्तर्मुहूर्तम्, उत्कृष्टेन सप्तर्ति सागरोपमकोटीकोटीवित प्रत्येकशरीरबादरवनस्पतिकायिकः स्वपर्यायविशिष्टतया अव्यव. च्छेदेन अवतिष्ठते, गौतमः पृच्छति-'निगोदेणे भंते ! निगोएत्ति कालभो केवञ्चिरं होइ !' हे भदन्त ! निगोदः खलु 'निगोद' इति-निगोदत्वपर्यायविशिष्टः सन् निरन्तरं कालापेक्षया कियच्चिरम्-कियत्कालपर्यन्तं भवति-अवतिष्ठते ? भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'जहण्णेणं अंतोमुहुत्त उक्कोसेणं अणंताओ उस्सप्पिणिओसप्पिणीओ कालओ' जघन्येन सर्पिणी काल तक और क्षेत्र की अपेक्षा अंगुल के असंख्यायें भाग में जितने आकाश प्रदेश हैं उन्हें एक-एक समय में एक-एक अपहरण करने पर जितनी उत्सर्पिणी-अवसर्पिणी व्यतीत हो उतने काल तक। ___ गौतमस्वामी-हे भगवन् ! प्रत्येक शरीर बादर वनस्पतिक जीव कितने काल तक निरन्तर प्रत्येक शरीर बादर वनस्पतिकायिक बना रहता है ?
भगवन्-हे गौतम ! जघन्य अन्तर्मुहूर्त, उत्कृष्ट सत्तर कोडा कोडी सागरोपम तक प्रत्येक शरीर बादर वनस्पतिकायिक जीव लगातार प्रत्येक शरीर बादर वनस्पतिकाय पर्याय वाला बना रहता है। ____गोतमस्वामी-हे भगवान् ! निगोद जीव कितने काल तक निरन्तर निगोद पर्याय से युक्त रहता है ?
भगवान-हे गौतम ! जघन्य अन्तर्मुहूर्त तक, उत्कृष्ट अनन्त उत्सर्पिणीअवसर्पिणी काल तक निगोद जीव निरन्तर निगोद पर्याय वाला बना रहता એક એકનું અપહરણ કરવાથી જેટલી ઉત્સર્પિણી-અવસર્પિણું વ્યતીત થાય તેટલા કાળ સુધી
શ્રી-ગૌતમસ્વામી–હે ભગવન ! પ્રત્યેક શરીર બાદર વનસ્પતિકાયિક જીવ કેટલા સમય સુધી નિરન્તર પ્રત્યેક શરીર માદરવનસ્પતિકાયિક બની રહે છે? - શ્રી ભગવાન-હે ગતમ! જઘન્ય અન્તર્મુહૂર્ત, ઉત્કૃષ્ટ સત્તર કેડાડી સાગરોપમ સુધી પ્રત્યેક શરીર બાદરવનસ્પતિકાયિક જીવ નિરન્તર પ્રત્યેક શરીર બાદરવનસ્પતિકાય પર્યાયવાળા બની રહે છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવનું નિગદ જીવ કેટલા કાળ સુધી નિરન્તર નિદ પર્યાયથી યુક્ત રહે છે?
શ્રી ભગવાન- ગૌતમ! જઘન્ય અન્તર્મુહૂર્ત સુધી, ઉત્કૃષ્ટ અનન્ત ઉત્સર્પિણ– અવસર્પિણી કાળ સુધી નિગોદ જીવ નિરન્તર નિગોદ પર્યાયવાળ બની રહે છે. ક્ષેત્રની
श्री. प्रापन। सूत्र:४
