Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 04 Sthanakvasi

Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 496
________________

प्रमेयबोधिनी टीका पद १८ सू० १६ अंतकियापदनिरूपणम्
___४८३ यिकादिचतुर्विंशति दण्डकस्थानेषु अन्तक्रिया प्ररूपणीया, ततः किम् अनन्तरागता जीवाः अन्तक्रियां कुर्वन्ति ? किंवा परम्परागता जोवा अन्तक्रियां कुर्वन्ति ? इत्येवमनन्तरं प्ररूपणीयम्, ततो नैरयिकादिभ्योऽनन्तरागता एकसमयेन कियन्तोऽन्तक्रियां कुर्वन्तीति प्ररूपणीयम्, ततः-उत्ताः सन्तः कस्यां यौनौ समुत्पद्यन्ते इति प्ररूपणीयम्, ततो यत उद्धृत्तास्तीर्थकरा चक्रवर्तिनो बल देश वासुदेवा माण्डलिका:-एकप्रान्ताधिपा चक्रवर्तिनो रत्नानि चसेनापति प्रभृतयो भवन्ति तत स्तानि यथाक्रमं प्ररूपणीयानि इति द्वारगाथा संक्षेपार्यः ।
वीसयां अन्तक्रिया पद शब्दार्थ-(नेरइय) नारक (अंतकिरिया) अन्तक्रिया-कोका अन्त करना (अणंतरं) अनन्तर (एगसमय) एक समय (उव्वहा) उद्वृत्त-निकले हुए (तित्य. गर) तीर्थकर (चक्कि) चक्रवर्ती (बलदेव) बलदेव (वासुदेव) अर्धचक्रवर्ती (मंडलिय) मांडलिक राजा (रयणा य) और रत्न-चक्रवर्ती के सेनापति आदि
टीकार्थ-उन्नीसवें पदमें सम्यक्त्व परिणाम की प्ररूपणा की गई, अब प्रस्तुत वीसवे पदमें परिणाम की सदृशता के कारण गतिपरिणाम रूप अन्त. क्रिया की प्ररूपणा की जाती है___ यहां प्रारंभ में द्वारगाथा कही गई है, प्रकृत पद में प्ररूपणीय विषयों का उल्लेख मात्र किया गया है । गाथा का अर्थ इस प्रकार है-सर्वप्रथम नारक आदि चौबीसोंदण्ड कों में अन्तक्रिया की प्ररूपणा की जाएगी। तत्पश्चातू यह प्ररूपणा की जाएगी कि अनन्तरागत जीय अन्तक्रिया करते हैं अथवा परम्परागत जीय अन्तक्रिया करते हैं ? तदनन्तर यह निरूपण किया जाएगा कि नारक आदि को
વિસમું અન્તક્રિયાપદ शहाथ-(नेरइय) ना२४ (अंतकिरिया) भन्या -भनि। मन्त ४२ये। (अणंतरं मानन्तर (एग समय) मे समय (उवट्टा) व निणे (तित्थगर) ती ४२ (चकि) यता (बलदेव) ५१५ (वासुदेव) म यती (मंडलिय) भांउa४२01 (रयणाय) मने રત્ન ચક્રવતીના સેનાપતિ આદિ.
ટકાઈ-ઓગણીસમાં પદમાં સમ્યકત્વ પરિણામની પ્રરૂપણું કરી, હવે પ્રસ્તુત વીસમાં પદમાં પરિણામની સદશતાના કારણે ગતિ પરિણામ રૂપ અન્તકિયાની પ્રરૂપણ કરાય છે
આહીં પ્રારંભમાં દ્વારગાથા કહેલી છે, જેમાં પ્રકૃતિ પદમાં પ્રરૂપણીય વિષયોને ઉલેખ માત્ર કરાયેલ છે. ગાથાને અર્થ આ પ્રકારે છે
સર્વ પ્રથમ નારક આદિ ચોવીસે દંડકમાં અન્તકિયાની પ્રરૂપણ કરાશે. તત્પશ્ચાત્ એ પ્રરૂપણ કરાશે કે અનન્તરાગત જીવે અન્તક્રિયા કરે છે અથવા પરંપરાગત જીવ અન્તકિયા કરે છે? તદનન્તર એ નિરૂપણ કરાશે કે નારક આદિકમાંથી આવેલ એક સમયમાં કેટલી અન્તકિયા કરે છે? ત્યાંથી ઉદ્વર્તન કરીને કઈ નિમાં ઉત્પન્ન થાય છે,
श्री. प्रशान। सूत्र:४


Page Navigation
1 ... 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841