Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
७३४
प्रशापनाइने रयणी छकंतेसि भाग चउक्काहियं देहो ॥१॥ तत्तो अयरे अयरे भागो एकेको पडइ जाप । सागरसत्तठिईणं रयणी छकंतणुपमाणं” ॥२॥ इति, 'बंमलोयलंत गेसु पंचरयणीओ' ब्रह्मलोकलान्तककल्पयोः उत्कृष्टेन भवधारणीया शरीरावगाहना पञ्चरत्नयोऽवसेया, एतच्च परिमाणं पश्चरत्निमा लान्तके चतुर्दशसागरोपमस्थितिकदेवापेक्षया अवगन्तव्यम्, तदितरसागरोपमस्थितिकेषु मध्ये तु येषां ब्रह्मलोके सप्तसागरोपमाणि स्थितिस्तेषां पडरत्नयः परिपूर्णा भवधारणीया शरीरावगाहना, येषामष्टौ सागरोपमाणि स्थितिस्तेषां पञ्चहस्ताः पदहस्त स्यैकादश भागाः येषां नवसागरोपमाणि स्थिति स्तेषां पञ्चहस्ताः पञ्चहस्तस्यैकादशभागाः, येषां दशसागरोपमाणि स्थितिस्तेषां पञ्चहस्ताश्चत्वारश्च हस्तस्यैकादश भागाः, लान्तकेऽपि येषां दश सागरोपमाणि स्थितिस्तेषामुत्कृष्टेन पञ्चहस्ताश्चत्वारश्च हस्तस्यैकादशअवगाहना है । कहा भी है-तीसरा सनत्कुमार और माहेन्द्र कल्प में जिन देवों की स्थिति तीन सागरोपम की है, उनकी अवगाहना छह हाथ की और एक हाथ के भाग की होती है। तत्पश्चात् प्रत्येक एक सागरोपम की स्थिति में एकएक भाग कम होता जाता है। यावत् सात सागरोपम की स्थिति वालों की अवगाहना पूरे छह हाथ की होती है।
ब्रह्मलोक और लोन्तक कल्प में उस्कृष्ट भवधारणीय शरीरावगाहना पांच हाथ की जाननी चाहिए। यह पांच हाथ की जो शरीरावगाहना कही है लान्तक कल्प में चौदह सागरोपम की स्थिति वाले देवों की अपेक्षा से समझनी चाहिए। अन्य प्रकार की स्थिति वालों में जिन देवों की ब्रह्मलोक कल्प में सात सागरो पम की स्थिति है, उनकी भवधारणीय अवगाहना पूरे छह हाथ की होती है। जिन की स्थिति आठ सागरोपम की है, उनकी अवगाहना पांच हाथ और हाथ की होती है । जिन की स्थिति नौ सागरोपम की होती है। उनकी पांच हाथ છે, તેમની પુરી છ હાથની અવગાહના છે. કહ્યું પણું છે–સનકુમાર અને મહેન્દ્ર કપમાં જે દેવની સ્થિતિ ત્રણ સાગરેપની છે, તેમની અવગાહના છ હાથની અને એક હાથના * ભાગની હોય છે. તત્પશ્ચાત્ પ્રત્યેક એક સાગરોપમની સ્થિતિમાં એક એક ભાગ ઓછો થઈ જાય છે યાવત્ સાત સાગરોપમની સ્થિતિવાળાઓની અવગાહના પુરા છ હાથની હેય છે.
બ્રહ્મક લાન્તક ક૯પમાં ઉત્કૃષ્ટ ભવધારણીય શરીરવગાહના પાંચ હાથની જાણવી નએ. આ પાંચ હાથની જે શરીરવગાહના કહી તે લાન્તક કપમાં ચૌદ સાગરેગમની સ્થિતિવાળા દેવની અપેક્ષાથી સમજવી જોઈએ. અન્ય પ્રકારની સ્થિતિવાળાએામાં, જે
ની બ્રહ્મલેક કલ્પમાં સાત સાગરેમની સ્થિતિ છે, તેમની ભવધારણીય અવગાહના પરા છ હાથની હોય છે. જેમની સ્થિતિ આઠ સાગરોપમની છે. તેમની અવગાહના પાંચ હાથ અને જે હાથની હોય છે. જેમની સ્થિતિ નવ સાગરોપમની હોય છે, તેમની પાંચ હાથ = હાથની અવગાહના છે. જેમની રિથતિ દશ સાગરોપમની છે, તેમની અવગા
श्री. प्रशान। सूत्र:४
