Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयप्रोधिनी टीका पद २१ सू० ४ वैक्रियशरीरभेदनिरूपणम् चैक्रियशरीरं भवति तत् किं पर्याप्तकासुरकुमारभवनवासिदेवपश्चेन्द्रिय वैक्रियशरीरं, भवति ? किया अपर्याप्तकासुरकुमार भवनवासिदेव पश्चेन्द्रियवैक्रियशरीरं भवति ? भगवानाह-'गोपमा !! हे गौतम ! 'पज्जत्तगअसुरकुमारभवणवासि देव पंचिंदियवेउन्धियसरी रे वि, अपजत्तगभसुरकुमारभवणवासिदेवपंबिंदिय वेउब्वियसरीरे वि' पर्याप्तकासुरकुमारभवनवासिदेवपश्चन्द्रिय वैक्रियशरीरमपि भवति, अपर्याप्तकासुरकुमारभवनवासिदेवपञ्चन्द्रियवैक्रियशरीरमपि, भवति 'एवं जाव थणियकुमाराणं दुगओ भेदो' एवम्-असुरकुमारभवनवासिवैक्रियशरीरोक्तरीत्या यावत्-नागकुमारसुवर्णकुमाराग्निकुमार विद्युत्कुमारोदधिकुमारद्वीपकुमारदिकूकुमारपवनकुमार स्तनितकुमाराणामपि वैक्रियशरीरस्य द्विगतो भेदः-पर्याप्तापर्याप्तगतो भेदो भणितव्यः, 'एवं वाणमंतराणं अटविहाणं' एवम्-असुरकुमारादि भवनवासिनामिव वानव्यन्तराणाम् अष्टविधानाम् -यक्षराक्षसकिन्नाभूतमहोरग-किं पुरुषपिशाच गन्धर्वादीनामपि अष्टप्रकारकाणां
श्रीगौतमस्वामी-हे भगवन ! यदि असुरकुमार भवनवासी देव पंचेन्द्रिय का चैक्रियशरीर होता है तो क्या पर्याप्तक असुरकुमार भवनवासी देव पंचेन्द्रिय का वैकियशरीर होता है अथवा अपर्याप्त असुरकुमार भवनवासी देव पंचेन्द्रिय का वैक्रिय शरीर होता है ?
श्रीभगवान्-हे गौतम ! पर्याप्त असुरकुमार भवनबासी देव पंचेन्द्रिय का भी वैक्रियशरीर होता है और अपर्याप्त असुरकुमार भवनवासी देव पंचेन्द्रिय का भी वैक्रिय शरीर होता है। इसी प्रकार स्तनितकुमारों तक दो-दो भेद कहलेना चाहिए, अर्थातू असुरकुमारों की तरह नागकुमारों, सुवर्णकुमारों, अग्निकुमारों, विद्युत्कुमारों, दीपकुमारों, दिशाकुमारों, पवनकुमारों और स्तनितकुमारों के भी पर्याप्तकों और अपर्याप्तकों का वैक्रियशरीर होता है।
इसी प्रकार यक्ष, राक्षस, किन्नर, किं पुरुष, भूत, पिशाच, गन्धर्व और महोरग नाम आठ प्रकार के ब्यन्तरों का, पर्याप्त और अपर्याप्त दोनों का, चन्द्र
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન! યદિ અસુરકુમાર ભવનવાસી દેવ પદ્ધિના ક્રિયશરીર હોય છે તે શું પર્યાપ્તક અસુરકુમાર ભવનવાસી દેવ પંચેન્દ્રિયના વૈક્રિપશરીર હોય છે અથવા અપર્યાપ્ત અસુરકુમાર ભવનવાસી દેવ પંચેન્દ્રિયના વૈક્રિયશરીર હોય છે?
શ્રી ભગવાન હે ગૌતમ! પર્યાપ્ત અસુરકુમાર ભવનવાસી દેવ પંચેન્દ્રિયના પણ વિક્રિયશરીર હોય છે અને અપર્યાપ્ત અસુરકુમાર ભવનવાસી દેવ પંચેન્દ્રિયના પણ વૈદિયશરીર હોય છે. એ જ પ્રકારે સ્વનિતકુમાર સુધી બે બે ભેદ કહી દેવા જોઈએ, અર્થાત્ અસુરકુમારની જેમ નાગકુમાર, સુવર્ણકુમાર, અગ્નિકુમાર, વિઘકુમાર, ઉદધિકુમારે, દ્વિીપકુમારે, દિશાકુમારે, પવનકુમાર અને સ્વનિતકુમારના પણ પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તકના વક્રિયશરીર હોય છે.
એજ પ્રકારે યક્ષ, રાક્ષસ, કિન્નર, જિંપુરૂષ, ભૂત, પિશાચ, ગર્વ અને મારગ 404
श्री. प्रशान। सूत्र:४
