Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
६९६
प्रज्ञापनासूत्रे संठाणसंठिए पणत्ते' वैक्रियशरीरं नानासंस्थानसस्थितम्-अनेकाकारव्यवस्थित प्रज्ञप्तम, गौतमः पृच्छति-'वाउकाइय एगिदिययेउव्वियसरीरे णं भंते ! किं संठाणसंठिए पण्णत्ते !! हे भदन्त ! वायुकायिकैकेन्द्रियवैक्रियशरीरं खलु कि संस्थानसंस्थितम् किमाकारव्यवस्थितं प्रज्ञप्तम् ? भगवानाह-'गोयमा!' हे गौतम ! 'पडाणा संस्थाणसंठिए पण्णत्ते' वायुकायिकैकेन्द्रियवैक्रियशरीरं पताकासंस्थासंस्थितं प्रज्ञप्तम्, गौतमः पृच्छति-'नेरइयपंचिंदियवेउब्वियसरीरे णं भंते ! किं संठाणसंठिए पण्णत्ते?' हे भदन्त ! नैरयिकपश्चेन्द्रिय वैक्रियशरीरं खलु किं संस्थानसंस्थितं प्रज्ञप्तम् ? भगवानाह-गोयमा ?" हे गौतम ! 'नेरइयपंचिंदियवेउब्वियसरीरे दुविहे पण्णत्ते' नरयिकपञ्चेन्द्रियवैक्रियशरीरं द्विविधं प्रज्ञतम्, 'त जहा-भवधाणिज्जे य उत्तरवेउव्विए य' तद्यथा-भवधारणीयञ्च, उत्तरवैक्रियञ्च, 'तत्थ गंजे से भवधारणिज्जे से णं हुंडसंठाणसंठिए पण्णत्ते' तत्र खलु-भवधारणीयोत्तरवैक्रियमध्ये यद् यदो भवधारणीयं नैरयिकवैक्रिपशरीरं भवति तत् खलु हुण्डसंस्थानम्-रोमादिउसके संस्थान की प्ररूपणा की जाती है
गौतमस्वामी-भगवन् ! वैक्रिय शरीर किस आकार का कहा गया है? भगवान्-हे गौतम ! वैक्रियशरीर नाना प्रकार के आकारों का कहा गया है।
गौतमस्वामी-हे भगवन् ! चायुकायिक एकेन्द्रियों का वैक्रियशरीर किस आकार का कहा है ?
भगवान्-हे गौतम! वायुकायिक एकेन्द्रियों का वैक्रियशरीर पताका के आकार का कहा है।
गौतमस्थामी-हे भगवन् ! नारक पंचिन्द्रियों का वैक्रिय शरीर किस आकार का कहा है? । भगवान्-हे गौतम ! नारक पंचेन्द्रियों का क्रियशरीर दो प्रकार का कहा गया है, यह इस प्रकार है-भवधारणीय और उत्तरवैक्रिय । इनमें जो भवधारणीय वैक्रिय शरीर है, वह हुड संस्थान वाला होता है अर्थात् वटेर नामक पक्षी के સંસ્થાનની પ્રરૂપણ કરાય છે
શ્રી ગૌતમસ્વામી છે ભગવદ્ ! ક્રિયશરીર કેવા આકારનાં છે? શ્રી ભગવાન હૈ ગૌતમ! વૈક્રિયશરીર વિભિન્ન આકારના કહેલાં છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવદ્ ! વાયુજાયિક એકેન્દ્રિયના ક્રિયશરીર કેવા આકારના ह्या छ ?
શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ ! વાયુકાયિક એકેનિદ્રાના વૈક્રિયશરીર પતાકાના આકારના Hai छे.
શ્રી ગૌતમસ્વામી–હે ભગવન્! નારક પંચેન્દ્રિયોના વૈક્રિયશરીર કેવા આકારના કહ્યાં છે?
શ્રી ભગવાન–હે ગૌતમ ! નારક પંચેન્દ્રિના ક્રિયશરીર બે પ્રકારના કહ્યાં છે. તે આ પ્રકારે છે–ભવધારણીય અને ઉત્તરક્રિય તેમાં જે ભવધારણીય ક્રિયશરીર છે, તે
श्री. प्रशान। सूत्र:४