Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
६१०
मज्ञापनास्त्रे गौतम ! 'दुविहे पण्णत्ते' उर:परिसर्पस्थलचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकौदारिकशरीरं द्विविध प्रज्ञप्तम्, 'तं जहा-संमुच्छिम उरपरिसप्पथलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणिय ओरालियसरीरे य, गम्भवतिय उरपरिसप्पथलयरतिरिक्खजोणिय पंचिंदिय ओरालियसरीरेय' तद्यथासंमूछिमोरः परिसर्पस्थलचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकौदारिकशरीरश्च, गर्भव्युत्क्रान्तिको परिसर्पस्थलचरतियग्योनिक पञ्चेन्द्रियौदारिकशरीरश्च, गौतमः पृच्छति-'संवच्छिमे णं भंते ! काविहे पण्णत्ते ?' हे भदन्त ! संमूच्छिमोरः परिसर्प स्थलचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकौदारिकशरीरं कतिविधं प्रज्ञप्तम् ? भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'संमुच्छिमे दुविहे पण्णत्ते' संमूच्छिम उरःपरिसर्पस्थलचर पश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकौदारिकशरीरं द्विविधं प्रज्ञप्तम्, 'तं जहाअपज्जत्तग संमुच्छिम उरपरिसप्पथलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणिय ओरालियसरीरेय, पज्जत्तग समुच्छिम उरपरिसप्पथलयरतिरिक्खजोणिय पंचिंदिय ओरालियसरीरे य' तद्यथा-अपर्याप्तक संपूच्छिमोरः परिसर्पस्थलचर पञ्चन्द्रियतिर्यग्योनिकौदारिकशरीरश्च, पर्याप्तकसंमूच्छिमोरः परिसर्पस्थलचरतिर्यग्योनिकपश्चेन्द्रियौदादिकशरीरश्च, 'एवं गब्भवकंतिय उरपरिसप्पे चउक्कओ भेओ' एवम्-संमूच्छिमोर : परिसर्पस्थलचरोक्तरीत्या गर्भव्युत्क्रान्तिकोरः परिसर्पपञ्चेन्द्रियस्थलचरतिर्यग्योनिकौदारिकशरीरेऽपि चतुष्कको भेदोऽवसेयः संमूछिमगर्भव्युत्क्रान्तिकपर्याप्तकापर्याप्तकभेदात्, ‘एवं भुयपरिसप्पा वि समुच्छिमगन्भवतिय पज्जत्ता अपज्जत्ताय' ____ गौतमस्वामी हे भगवन् ! संमूर्छिम उरपरिसप स्थलचर पंचेन्द्रिय तियं. ग्योनिक औदारिकशरीर कितने प्रकार का कहा है ? ___ भगवान गौतम ! दो प्रकार का कहा है, यथा-अपर्याप्तक संमूर्छिम उरपरिसर्प स्थलचर पंचेन्द्रियतिर्यग्योनिक औदारिकशरीर और पर्याप्तक समूछिम उरपरिसर्प स्थलचर पंचेन्द्रिय तिर्यग्योनिक औदारिक शरीर।।
इसी प्रकार गर्भज उरपरिसर्प के भी चार भेद समझलेने चाहिए। इसी प्रकार भुजपरिसर्प के भी संमूर्छिम, गर्भज और दोनों के पर्याप्त तथा अपर्याप्त के भेद से चार भेद कहलेने चाहिए। खेचर पंचेन्द्रिय तिर्यग्योनिक दो प्रकार के कहे है वे इस प्रकार है-संमूर्छिम और गर्भज । इनमें से संमूछिम खेचर पंचे- શ્રી ગૌતમસ્વામ-હે ભગવન ! સંમૂઈિમ ઉર પરિસપ સ્થલચર પચેન્દ્રિય તિર્યનિક ઔદારિક શરીર કેટલા પ્રકારના કહ્યાં છે?
શ્રી ભગવાન- હે ગૌતમ ! બે પ્રકારના કહ્યાં છે, જેમકે, અપર્યાપ્તક સંમૂર્ણિમ ઉરપરિસર્પ સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યંગ્યનિક દારિક શરીર અને પર્યાપ્ત સંમૂર્ણિમ ઉરપરિસર્પ સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્લગેનિક ઔદારિક શરીર.
એજ પ્રકારે ગર્ભજ ઉર પરિસર્પના પણ ચાર ભેદ સમજી લેવા જોઈએ. એજ પ્રકારે ભુજપરિસર્પના પણ સંમૂર્ણિમ, ગર્ભજ અને બન્નેના પર્યાપ્ત તથા અપર્યાપ્તના ભેદથી ચાર ભેદ કહેલા સમજી લેવા જોઈએ. ખેચર પંચેન્દ્રિય તિર્યનિક બે પ્રકારના કહ્યાં
श्री प्रापन। सूत्र:४
