Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयबाधिनी टीका पद २० सू० ४ असुरकुमारोद्वर्तननिरूपणम् ___ ५२१ त्रीन्द्रिय चतुरिन्द्रियेषु उपपद्येरन् ? गौतम ! नायमर्थः समर्थः, अवशेषेषु पञ्चसु पश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेषु असुरकुमारेषु यथा-नैरयिक एवं यावत् स्तुनितकुमाराः ॥ सू० ४॥
टीका-अथासुरकुमारादीनां नैरयिकादि चतुर्विंशतिदण्डक क्रमेण प्ररूपणं कर्तुमाह'असुरकुमारेणं भंते ! असुरकुमारेहितो अणंतरं उघट्टित्ता नेरइएसु उववज्जेज्जा ?' हे भदन्त ! असुरकुमारः खलु असुरकुमारेभ्योऽनन्तर मुद्धृत्त्य किन नैरषिकेषु उपपद्येत ? भगवानाह --'गोयमा !' हे गौतम ! णो इणढे समटे' नायमर्थः समर्थ:-नोक्तार्थों युक्त्योपपन्नः पायुक्तयुक्तेः, गौतमः पृच्छति-'असुर कुमारे भंते ! असुरकुभारेहितो अणंतरं उध्वट्टित्ता असुरकुमारेसु उवज्जेज्जा ?' हे भदन्त ! अमुरकुमारः खलु असुरकुमारेभ्योऽनन्तरमुवृत्त्य किम् असुरकुमारेषु उपपद्येत ? भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! ‘णोइणढे समटे' नायमर्थः (एवं आउवणस्सइसु थि) इसी प्रकार अकाथ, वनस्पतिकाय में भी (असुरकुमारा णं भंते ! असुरकुमारहितो) हे भगवन् ! असुरकुमार असुरकुमारों से (अणंतरं उव्यट्टित्ता) अनन्तर उद्वर्तन करके (तेउवाउ बेइंदिय तेइंदिय चउरिदिएसु उयवज्जेज्जा) तेजस्काय, वायुकाय, द्वीन्द्रिय, ब्रोन्द्रिय, चतुरिन्द्रिय में उत्पन्न होता है ? (गोयमा ! नो इणढे सम?) हे गौतम ! यह अर्थ समर्थ नहीं (अवसेसेसु पंचसु पंचिंदिय तिरिक्खजोगिएसु) शेष पांच पंचेन्द्रिय तिर्यचयो. निकों में (असुरकुमारेसु) असुरकुमारों में (जहा नेरइओ) जैसे नारक (एवं जाव थणियकुमारा) इसी प्रकार यावत् रतनितकुमार ।
टीकार्थ-अब असुरकुमार आदि की नारक आदि चौवीस दंडकों के क्रम से प्ररूपणा करते हैं।
गौतमस्वामी-हे भगवन् ! असुरकुमार क्या असुरकुमारों से अनन्तर उदवर्तन करके अर्थात् निकल कर सीधा नारको में उत्पन्न होता है ?
भगवान्-हे गौतम ! यह अर्थ समर्थ नहीं है, अर्थात् असुरकुमार उद्वर्तन आउ पणस्सइसु वि) मे ५४२ २०५४।य, वन२५तियwi ५४.
(असुरकुमाराणं भंते ! असुरकुमारेहितो) 3 भगवन् ! असु२भा२ असु२४भारोथी (अणं तरं उव्वट्टित्ता) पछी वतन ४२२ (तेउवाउ बेइंदिय तेइंदिय चउरिदिएसु उववज्जेज्जा) ते४२४१य, वायुय, दीन्द्रिय, त्रीन्द्रिय, चतुन्द्रियमा उत्पन्न थाय छे ? (गोयमा ! णो इणद्वे समठू) गौतम ! २२Aथ समथ नथी (अवसेसेसु पंचसु पंचिंदियतिरक्खजोणिएस) शेष पांय ५येन्द्रिय तिय यशनिभा (असुरकुमारेसु) समारोमा (जहा नेरइओ) वा ना२४ (एवं जाव थणियकुमारा) मे घारे यावत् स्तनितभार. ટીકાઈ-હવે અસુરકુમાર આદિની નારક આદિ ચોવીસ દંડકના કમથી પ્રરૂપણા કરે છે
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્! અસુરકુમાર શું અસુરકુમારોથી અનન્તર ઉદ્વર્તન કરીને અર્થાત નિકળીને સીધા નારકોમાં ઉત્પન્ન થાય છે ?
प्र० ६६
श्री. प्रायन सूत्र:४