Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेषदोधिनी टीका पद १७ सू० १२ नैरयिकोत्पत्यादिनिरूपणम् स्यात् कदाचित् कापोतलेश्यः सन् उद्वर्तते 'सिय जल्लेस्से उववज्जइ तल्लेस्से उवट्टइ' स्यात्-कदाचित् यल्लेश्य उपपद्यते तल्लेश्य एवोद्वर्तते, 'एवं वाउकाइय बेइदिय तेइदिय चउरिंदिया वि भाणियचा' एवम्-तेजस्कायिकोक्तरीत्या वायुकायिक द्वीन्द्रिय त्रीन्द्रिय चतु. रिन्द्रिया अपि भणितव्याः, गौतमः पृच्छति-से नणं भंते ! कण्डलेस्से जाव सुक्कलेस्से पंचेदियतिरिक्खजोणिया कण्हलेस्सेसु जाव सुक्कलेस्सेसु पंचेदियतिरिक्खजोणिएसु उववग्जइ ? पुच्छा' हे भदन्त ! तत्-अथ नूनं-किम् कृष्णलेश्यो-यावत्-नीललेश्यः, कापोतलेश्यः, पद्मलेश्यः, शुक्ललेश्यः पञ्चेन्द्रियतियग्योनिकः कृष्णलेश्येषु यावत्नीललेइयेषु कापोतलेश्येषु तेजोलश्येषु पद्मलेश्येषु शुक्ललेश्येषु पञ्चेन्द्रियतिर्यग्यो निकेपु उपपद्यते अथ च कृष्णादि शुक्ललेश्यान्त विशिष्टः सन् तत उद्वर्तते ? इति पृच्छा, भगवानाह'हंता, गोयमा !' हे गौतम ! इन्त सत्यम् 'कण्हलेस्से जाव सुक्कलेस्से पचिंदियतिरिक्खजोणिए कण्हलेस्सेसु जाव सुक्कलेस्सेसु पंचिंदियतिरिक्खनोणिएसु उववज्जइ, सिय कण्हलेस्से उववट्टइ जाव सिय सुक्कलेस्से उववट्टइ' कृष्णलेश्यो यावत्-नीललेश्यः, कापोतलेश्यः, तेजो. चित् जिस लेश्या से युक्त होकर उत्पन्न होता है, उसी लेश्या से युक्त होकर उद्वर्तन करता है। कदाचित् अन्य लेश्या से युक्त होकर भी उद्वर्तन करता है इसी प्रकार द्वीन्द्रिय, त्रीन्द्रिय और चौइन्द्रियों के विषय में भी कहना चाहिए।
गौतमस्वामी-हे भगवन् ! क्या कृष्णलेश्यावाला, नीललेश्यावाला, कापोत लेग्यावाला, तेजोलेश्यावाला, पद्मलेश्यावाला, और शुक्ललेश्यावाला पंचेन्द्रिय तिर्यंच कृष्णलेश्यावाले, नीललेश्यावाले, कापोतलेश्यावाले, तेजोलेश्यावाले, पद्मलेश्यावाले और शुक्ललेश्यावाले पंचेन्द्रिय तिर्यग्योनिकों में उत्पन्न होता है ? और क्या उसी कृष्णादि लेश्या से युक्त होकर उद्वर्तन करता है ?
भगवान्-हां गौतम ! सत्य है । कृष्ण, नील, कापोत, तेज, पद्म, और शुक्ललेश्यावाला पंचेन्द्रिय तिर्यच, कृष्णलेश्या बाले, नीललेश्या वाले कापोत
ન કરે છે, કોઈવાર જે વેશ્યાથી યુક્ત બનીને ઉત્પન્ન થાય છે, તેજલેશ્યાથી યુક્ત થઈને ઉદ્વર્તન કરે છે, કોઈવાર અન્ય વેશ્યાથી યુક્ત થઈને પણ ઉદ્વર્તન કરે છે.
એજ પ્રકારે કીન્દ્રિય, ત્રીન્દ્રિય અને ચતુરિન્દ્રિયના વિષયમાં પણ કહેવું જોઈએ.
श्री गौतभस्वामी-३ मावन् ! शुणवेश्या, नीलेश्यावा, पातोश्यामा, તેશ્યાવાળા, પમલેશ્યાવાળા અને શુકલલેશ્યાવાળા, પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ કૃણલેશ્યાવાળા નીલેશ્યાવાળા, કાતિલેશ્યાવાળા, તેજલેશ્યાવાળા પદુલેશ્યાવાળા, અને શુકલેશ્યાવાળા પંચેન્દ્રિય તિનિકેમાં ઉત્પન્ન છે? અને શું એજ કૃષ્ણાદિ શ્યાથી યુક્ત થઈને पतन ४२ छ ?
श्री भगवान्-७, गौतम ! सत्य छ. , नीस, पोत, तेच, पद्म, मन शुदा લેશ્યાવાળા પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ, કૃષ્ણલેશ્યાવા, નીલલેશ્યાવાળા, કપિલેશ્યાવાળા, તેજે.
श्री. प्रशान। सूत्र:४
