Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रबोधिनी टीका पद १७ सू० १० नैरयिकादि सलेश्याल्पबहुत्वनिरूपणम्
१०१
लेश्या विशेषाधिकाः, कापोतलेश्या असंख्येयगुणाः, नोललेश्या विशेषाधिकाः, कृष्णलेश्या विशेषाधिकाः, एतेषां खलु भदन्त ! तिर्यग्योनिकानां तिर्यग्योनिकीनाञ्च कृष्ण लेश्यानां यावत् शुक्लेश्यानां कतरे कतरेभ्योऽल्या वा बहुका वा तुल्या वा विशेषाधिका वा ? गौतम ! यथैव नवरम् अल्पबहुत्वं तथा इदमपि, नवरम् कापोतलेश्या स्तिर्यग्योनिका अन न्तगुणाः, एवम् एतानि दश अल्प बहुत्वानि तिर्यग्योनिकानाम् ॥ सू० १० ॥
टीका- अथ नैरयिकादीनां लेश्याऽल्पबहुत्वं प्ररूपयितुमाह-"एएसिणं भंते! नेरइयाणं कालेस्ताणं सीललेस्सागं काउलेस्साण य कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा, बहुया वा, तुल्ला वा, विसेसाहिया) नीललेश्या वाले विशेषाधिक हैं ( कण्हलेस्साओ विसेसाहिया) कृष्णलेश्यावाले विशेषाधिक हैं ।
(एएसि णं भंते! तिरिक्खजोणियाणं तिरिक्खजोणिणीण य कण्ह लेस्साणं जाव सुक्कलेस्साणं) हे भगवन् ! कृष्णलेल्या यावत् शुक्ललेश्या वाले इन तिर्यग् योनिकों और तिर्थचनियों में (कमरे कमरेहितो) कौन किससे (अप्पा वा बहुया वातुल्ला वा विसेसाहिया वा ?) अल्प, बहुत, तुल्य या विशेषाधिक है ? (गोयमा ! जहेब नवमं अप्पाबहुगं तहा इयं) हे गौतम! जैसा नौवां अल्पबहुत्व कहा, वैसा यह भी (नवरं ) विशेष (काउलेस्सा तिरिक्खजोणिया अनंतगुणा) कापोतश्यावाले तिर्यच अनन्तगुणा हैं ( एवं ) इस प्रकार (एए) ये (दस अप्पा बहुगा) दस अल्प बहुत्व (तरिक्खजोणियाणं) तिर्थचयोनिकों के हैं । टीकार्थ-: - अब लेश्यावाले नारक आदि जीवों का अल्पबहुत्व प्रदर्शित किया जाता है ।
गौतमस्वामी प्रश्न करते हैं- हे भगवान् ! कृष्णलेश्या, नीललेश्या और કૃષ્ણàયાવાળા વિશેષાધિક છે.
(एएसिगं भंते ! तिरिक्खजोणियाणं तिरिक्ख जोणिणीण य कण्हलेरसाणं जाव सुक्कलेहसाणं) हे भगवन् ! ष्णुलेश्यापाजा यावत् शुद्धयावाणा मा तिर्यग्योनिओ भने तिर्ययनीभां (करे करे हितो) अणु अनाथी (अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा) અલ્પ, ઘણા, તુલ્ય અથવા વિશેષાધિક છે ?
(गोयमा ! जहेव नवमं
अप्पाबहुगं तहा इमं वि) हे गौतम ! प्रेम नवभुं सहय महुत्व उद्धुं छे, तेषु पशु (नवरं ) विशेष (काउलेस्सा तिरिक्खजोणिया अनंतगुणा) अपोतसेश्यावाणा तिर्यय अनन्तगा छे ( एवं ) से प्रहार (एस) मा ( दस अप्पा बहुगा ) ह य अ (तिरिक्खजोणियाणं) तिथ योनियोना है.
ટીકા-હવે લેશ્યાવાળા નારક આદિ જવાનું અલ્પ બહુત્વ પ્રદર્શિત કરાય છે— શ્રી ગૌતમસ્વામી પ્રશ્ન કરે છે—હે ભગવન્ ! કૃષ્ણવૈશ્યા, નીલલેશ્યા, અને કાપાતલેશ્યા વાળા નારડામાંથી કાણુ કાનાથી, અલ્પ, ધૃણા, તુલ્ય અથવા વિશેષાધિક છે?
श्री प्रज्ञापना सूत्र : ४