Book Title: Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1940 Year 01 Ank 18 to 24 and Year 02 Ank 01 to 17
Author(s): Manilal Mokamchand Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/525925/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1910 - 140 kiMmata doDha Ana, zrI muMbaI je na yuvaka saMgha nuM pAkSika mukha para REGD. NO. 8 4266 prabuddha na taMtrI: maNilAla kimacaMda zAha muMbaI : 15 jAnevArI 1940 semavAra lavAjama rUpiyA 2 aMka : 18 thavA mitaryA che temAM paNa che. maMdikanuM ja re zarU thaI enI khabara ja hata mA nA bAra , tA ja himAlayamAM naMdAdevInA zikharanuM jayAre prathama darzana Abehara jatAM je utkaMThA UpajI hatI te ahIMnA darzanathI " tyAre upara parvatanuM zikhara ane nIce AkAza jevA tRpta thai ane zcitta zAMta thayuM. Trena UbhI hovAthI e vAdaLAM hovAthI ema lAgatuM ke A parvatazikhara mainAkanI darzana dharAIne thayuM hatuM eTale atRptine avakAza rahyo jema AkAzamAM UMDe che, dharatI sAthe eno saMbaMdha ja nathI. nahIte. tAja viSenuM mAruM badhuM kAvya manamAM pharI ekavAra ane e bhramane kAraNe himAlaya pArthiva nathI paNa svagIya jAgRta thayuM. ane eka ujANI karyAne AnaMda thaze. vastu che ema ja manamAM thatuM. ame AgrA pheTane sTezane AvyA. zrAvaNI pUrNimAne prakhyAta citrakAra eDamanDa Dayu leka omAra khayyAmanI bIjo divasa hato. vada pratipadAne divase caMdrane UgatAM baha bAya te mATe je citro mitaryA che temAM paNa nIla AkA- vAra lAgatI nathI. eTale saMyAnI zobhA AthamatA pahelAM zamAM eka mahelanAM zikhara addharanAM ahara virAjamAna che. e vikAnuM teja emAM bhaLI jAya che. tethI saMdhyA kayAre purI jotAveta khyAla Ave che ke A gaMdhavanagarI che, thaI ane jayesanA kyAre zarU thaI enI khabara ja nathI hamaNuM jayAre dillI thaIne Ahera (paMjAba) gaye hatA tyAre TrenamAMthI jamaNI bAjunI jhADI upara tAjanuM Ave rajanImukhane TANe ame tAja pAse pahoMcyA. tArA dekhAyA hatA. tAjanA rastAmAM dhaLI kinAravALA lAla kille mogala itihAsa ArasapahANano je phikake vAdaLI raMga che e ja raMganuM belatA hatA ane enI dharatI upara ame AkAza te divase maLeluM hovAthI banne eka bIjAmAM bhaLatAM zAhajahAna, mumatAjha, jahAnaArI ane oraMgajhebane sajIvana hatAM ane tAja eTale te phika lAgatuM hatuM ke A pratyakSa thaI haratApharatA jatA hatA. tAja nathI paNa enuM smRtipatra che evI manapara chApa paDatI. - tAjane bAraNe jarAka thobhyA vagara aMdara javAtuM ja ane e ja chApane kAraNe tAjamahAla pharI kyAre joiza nathI. cha ghaDIka tAja tarapha jAya ane ghaDIkamAM jamaNI. evI utkaMThA manamAM jAgI. AnaMdanI vAta ke tAje rAjI bAjunuM AkAza caMdrane kyAre janma de che e kutUhalathI jue. thaI thaDA divasamAM e murAda bara ANI. gaI kAle ja A meM aneka bahenane pitapotAnA bhAIone allAhabAdathI ame kAnapura gayA hatA. tyAM zrI. rAkhaDI bAMdhatAM joI hatI. Aje e badhI caMdrAnanAo jamanAlAlajI maLyA. teo amane jayapura laI javAnI utsukatAthI e caMdranI vATa jotI haze. je vAdaLAM vacamAM hatA. kAnapurathI AgrA pheTa sTezana sudhI jatAM na AvyAM hota te kyAranuM caMdradarzana thayuM hatuM paNa "je jamanAnA pilI pAranA sTezana uparathI tAjanAM pharI darzana cunarI jhaLaka kinArI e vAdaLAMoe amArI ane caMdranI thayAM. saraja pazcima tarapha DhaLela hate. tAja eTale te vacce aMtarapaTa tANI amArI utsukatA vadhArI hatI. najIka lAgatA hatA ke nadI oLaMgI ke ene bheTI paDayA. daravAjAmAMthI tAja ke nAne ane rUpALA bAlaka tAja pote sarvAMgasuMdara che ja. ! jevo dekhAya che ! nAnA bAlake have mANasanI buddhi e zedhavAnA jyAre ThAvakA thaIne bese che tyAre pAchaLa cheDe che ke kaye khUNethI emanA zarIranA pramANamAM emanuM ene joyo hoya te vadhAremAM mAthuM kAMIka miTuM dekhAya che. vadhAre kAvya maLI zake che. aneka tAjanuM. paNa pahelI ja kSaNe rasikee aneka bAjuethI enA evuM ja lAge che. aMdara pesIne phaTAo lIdhA che. meM e badhA te jema AgaLa vadhyA tema tAja nahi, paNa ghaNuMkharA joyA che mATe ane kAvya dekhAvA lAge. ane darekanI khUbI paNa tapAsI ane nIce pANImAM tenuM pratibiMba che. A sTezanane guDajha pleTaphorma tarala ane jIvaMta jaNAyuM. jeTalI uparathI tAjanuM je darzana thAya che vAra meM tAja joyo che teTalI te utkRSTa che ema mane lAgyuM. vAra enI UMcI ane pahelI pAchaLa zA me kharAthI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-1-40 khurazInI bhavyatA dhyAnamAM AvyA vagara rahI nathI. tAjanI nahote. nahi to emanA zAstromAM dhyAnamUrti tarIke tAjapratiSThA pitAnA AdhAre che e enAthI bhulAtuM ja nathI. mahAlane paNa sthAna maLata. hajAre ane lAkho lokonA pachI dhyAna jAya che AkAza tarapha AMgaLI cIMdhanArA ekAgra dhyAnamAthI A prekusuma pedA thayuM. je prema murjAI prArthanAzIla minArA tarapha. e cAra minArAnuM jAya te ja A kusuma paNa murjhAI jAya. aharniza rakSaNa che eTale ja tAja surikSata che. madhyarAtre bahAra AvIne ame pradakSiNuM zarU karI. nasatyanA khUNAmAM A minArAo eka bIjAne "Alabela pAkAre che. minArAnI AMgaLInI Toce eka sarasa tArA dekhAtA hatA. ame kAMIka pAse gayA. aMdhAruM vaghatuM hatuM. prakAza jANe dillIzvaranA mugaTamAMne kehInUra. zikharanI Toce bahAdUrIthI pAcho hahate hate. e nizcaya karI zakato na hato. tAro besADavAthI zobhA keTalI vadhI che e lokoe bahu ke tAjane prakAzita karavo ke na karavo. vismRtimAMthI smRtinuM joyuM nahi hoya ane nahitara lakathAmAM ane lokagItomAM sahejasAja uddIpana thatuM hoya evI asara thatI. enuM varNana karatAM kavio koI kALe thAta nahi have pahele aMdara javuM ke pradakSiNA karavI? jo ame ame e nasyanA minArA upara ja caDhayA. kALI meza 1 bahu vahelA AvyA hota te aMdhAruM thatAM pahelAM bahAranI rAta caMdrathI bahIne A minArAnI aMdara bharAI hatI. upara zebhA jovAnuM mana thAta, paNa atyAranuM AkarSaNa juduM hatuM. javuM ke na javuM enI carcA bahu karavI na paDI. aMdhArAmAM jarA vAra bhIe te pele kimiyAgAra upara Avaze ane praveza karavo, ajJAtamAM praveza karavo, bhaviSyamAM muzke tAjane senAmAMdInA rasathI naharAvaze ema ame jANatA hatA mAra--e jeTaluM bihAmaNuM che teTaluM ja AkarSaka paNa che. " eTale ame sIdhA aMdara gayA. aMdaranI dIvAla para je ame aMdhArAmAM thayA, eka pachI eka caDhayA. aneka hovA pAnaphUlanI bhAta che te joIne Ahasa hAlInA varNananuM chatAM ekakenuM darzana thatuM nahotuM. ekabIjAne sAda sAMbhasmaraNa thayuM. ene A bhAta kalAza, bajAru athavA rAzI LatAM upara cAlyA. goLa goLa mAlyA. paga caDhatA jAya, lAgI. mane paNa eka vakhate ema ja lAgyuM hatuM. A vakhate hAtha dIvAlane pUchatA jAya, eTalAmAM eka bArI AvI. hAza. eTalI kharAba asara na paDI. karIne ame bahAra nIkaLyA. e bArInI UMcAIe minArAe cheka garbhagRhamAM aMdara pahoMcyA eTale ArasapahANanI eka kaTImekhalA. paherI hatI, bArImAMthI tAjanuM darzana jALI karatAM vadhAre sAruM pratIka karyuM hoI zake ? pAse jaine jotAM karatAM keTalo AnaMda Avato hato! aMdhArAmAMthI pasAra e jALI upara raMgaberaMgI patharAnA kakaDA besArI phUlapattInI thayA ene mATe jANe bakSIsa ke prasAda Apato hoya evI zobhA tyAM ANI che ema jaNAyuM. eka bhAI divAsaLI rIte tAje potAnAM darzana dIdhAM. eTaluM bhAthuM maLyuM eTale saLagAvIne pitAnA mitrane e AkhI zobhA batAvatA ame navA utsAhathI pharI upara caDhavA lAgyA. have te pagathiyAM hatA ane ame enI pAchaLa pAchaLa enI mahenatano TUMkAM thavA lAgyAM. bIza nahi karIne dIvAla pAse AvI. maphatano lAbha letA hatA. jALInI AsapAsa pharatAM pharatAM aMdhAruM jADuM ane UMDuM thavA lAgyu. ene chAtIparano bhAga mAruM dhyAna dIvAla para gayuM. garbhagRhanI vacce TIMgADelA vadhavA lAgyo, eTalAmAM bIjI bArI AvI. ahIMthI tAjano phAnasanI jALInI bhAta chAyArUpe AsapAsanI aSTakoNI jude ja avatAra dekhAyo caMdra paNa ThIka ThIka upara Avyo dIvAla upara paDI hatI. ane tethI jANe dIvAlanI paNa hato. amArI bAju tAja para chAyA hatI. enI DAbI kora ja jALI ja banAvI hoya. aMdhArAmAM A badhuM jovAno vizeSa caLakatI hatI. sagI AMkhe spaSTa jovA chatAM keme karIne AnaMda Avyo. garbhagRhamAMthI bahAra nIkaLI ame bhoMyarAmAM vizvAsa na thAya ke jaDa patharAnI banelI A mAnavakRti che. gayA. aMdara ghaNu lokonI bhIDa hatI te bahAra nIkaLatAMveMta ema ja thatuM ke eka apratima kavitA AMkhone darzana devA ame aMdara gayA. lokeno ghedhATa hovA chatAM aMdaranI cIra ahIM chatI thaI che. ema ja thatuM ke potAnI zAbdika vyAkhyA zAMtino bhaMga thayelo jaNAya nahi. sAcI kabara A bhoMya sahana na thavAthI aucitya pote ja ahIM sarvatobhadra thayuM rAmAM che. ahIM e premI yugala pAse pAse satuM che. barAbara che. ATalI badhI suMdaratA samajavAnI, pArakhavAnI ane vacce mumatAjha mahAlanI kabara che. auraMgajhebanI kaMjusAIne mANavAnI zakita pitAmAM che ema joIne amAre pitAnA lIdhe zAhajahAnane paNa mRtyu pachI potAnI priyapatnInI viSene abhiprAya bahu UMce thaye. hAthe ame AvI kRti pAse ja ArAma levAno lhAvo maLyo. enI kabara heja banAvI na zakIye tethI zuM? enI kadara karavAne kAraNe ja bAju para ane jarAka UMcI che. koNa jANe kyAMthI varDajha A kRtinA klAdhara kArIgaronI nyAtamAM jaine bhaLyAnuM gaurava varthanI lITI yAda AvI. amane prApta thatuM hatuM. e gauravane jore ame upara caDhayA. have amArI dayA khAvA ke bArI jaldI AvI ja nahi. Twelve steps or more from my dhIraja khUTavA Ave tyAM sudhI ame caDhayA ane ame ATalI Mother's dear, and they are side by side. tapazcaryAne pUrNa prasAda meLavavA pAmyA. ame ToMce pahoMcyA. e mumatAjha gaI. enuM akhaMDa smaraNa karanAra zAha- tyAM cabUtarA taLe besI ame caMdranAM darzana karyA. e premI jahAna gaye. e bene ekatra suvADavAnuM aucitya batAvanAra caMdrane sAkSI rAkhI ame amArI prArthanA zarU karI: auraMgajheba paNa gayo. ane phakata e premakahANI pAchaLa rahI Ara vAnya biMduM sarva vA natyAM nIti " gaI. ane ahIM vAvelI e premakahANImAMthI phUlasamI A jema A caMdra potAnA ujavaLa cAMdaraNAthI A kalAkRti UgIne AkAza tarapha anaMtakALa mATe tAkatI rahI che. AkhI sRSTine DhAMkI de che, sUtelI sRSTi para pitAnI zItaLa - baudha leke dhyAna mATe koI sarasa jaLAzaya, pacheDI oDhADI de che tevI ja rIte AcarAcara vizva izvarI - athavA lIMpI kADhelI jamIna athavA evI ja kAMika tatvathI DhAMkI devuM joIe e ' vaidika RSine Adeza A AkarSaka varanuM rAkhe che. emanA jamAnAmAM tAjamahAla " 'minArAnI UMcAI uparathI pitAnA mana para ThasAvatAM keTaluM ? Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-1-40 prabuddha jaina saheluM lAgatuM hatuM. bAhya zAMti ane hRdayanI zAMti eka thaI gayAM. hRdayanI prasannatAe ja jANe AkAzanA arIsAmAM vyakata thavA mATe caMdranuM rUpa dhAraNa karyuM hatuM. eTale te vakhatano caMdra joI AnaMda thaze. ane pelI cAMdInI lITI jevI jamunA-e te dhyAnamagna thaIne cAMdaraNuM pItI jatI hatI. "thaMbhyA jamunAnA nIra." yogazAstranA eka savAla che : samAdhimAM pahoMcyA pachI mANasa pharI dehabudhdhi upara zI rIte Utare che ? mArA manamAM paNa A minArA para prazna UThe ke ahIMnA A zAMta advaitamAMthI zI rIte smaraNa jAgyuM ke ahIMthI amAre vakhatasara pAchA javuM che. tyAre zuM A kudarata sAthene advaita badhuM mAyArUpa che ane sTezana para jaI pakaDavAnI Trena jayapuranI gADI satyarUpa che? ke jethI A badho adaitAnaMda vikherI nAkhI ame pahelAM pagathiyAM rAjIkhuzIthI UtaravA taiyAra thayA. nIce UtarIne tAjamahAlanI eka pradakSiNA karI. jema jema pradakSiNA karatA gayA tema tema tAjanA mukhya ghUmaTamAM amAvAsyA, aSTami ane pUrNimAM dekhAvA lAgyA ane pAra minArA te enI meLe A cAra prakAra batAvatA hatA. ame je kinArA para thaDhayA hatA enA para pAMdaraNAnuM jhApaTuM jorathI paDatuM hovAthI tyAM pUrNimA hatI. e amAre mATe pUrNimA banI hatI, Agni khUNAno minAro e ja kAraNe amAsa banI hatI. vAyavya khUNo achaminI zobhA batAvatI hatI. jyAre IzAna khUNAne minAro tAja pAchaLa DhaMkAI gayo hato. ame uttara tarapha jaI jamunAnuM darzana karyuM. tyAMthI pUrva tarapha vaLyA. tyAM tAjanA eka gokhalAmAM Ubho rahI pUrva taraphanA prArthanAmaMdiranA zikhara upara meM pAMda ANe. e bAjunI masjida senAnI banI gaI hatI. e kALI masjidanA zikhara upara goLa caMdra ane e cAMdanA peTamAM zikharanI saLImAM parovAyela gaLe eTale te suMdara lAgato hato ke AMkhane e ujANImAMthI uThADavAnI hiMmata cAlatI nahotI. jarAka AgaLa jaIne joyuM te mAthA uparathI abhijita amI varSe che. vadhatA jatA cAMdaraNane lIdhe Akho tAja evo te uThAvadAra dekhAto hatuM ke jANe hamaNAM megala vaMzanI AkhI tavArikha bolI batAvaze. tAjanA e dhoLA eTalA uparathI amo nIce UtaryA. upara hatA tyAMsudhI kaLAnI mastImAM hatA. eTalA nIce AvyA ane pradakSiNa karavA mAMDI eTale mastI UtarI ane aMtara vadhavAthI manamAM mastIne ThekANe bhakitae praveza karyo. ahIMthI minArAo vadhAre gaMbhIra dekhAvA lAgyA. have e amArA na rahyA paNa gaMdharvasRSTimAM jaIne pahoMcyA. nIcethI pradakSiNA karatAM have te kazuM jovAnI tAkAta na rahI. Akho dharAI hatI. hayuM chala bharAyuM hatuM. bhejuM vicAronI bhIDane kAraNe nakakara banyuM hatuM. ane paga pIdhelA mANasa jevA jematema paDatA hatA. e zarIrano thAka nahoto paNa sauMdaryapAnane e kepha hato. paNa zuM A badhI asara kevaLa sauMdaryasRSTinI hatI ? ne, emAM mukhya bhAga to bhAvanAsRSTine hase, Aje e tAja pAchaLa kevaLa zAhajahAna ane e mumatAjha nathI paNa mogalakAlina bhAratavarSano Adarza che. prAcIna kArIgarInA pratinidhi hida zikSio ahIM kAma karatA hatA. bagadAda ane istambulanI kArIgarIne laI AvelA tyAMnA vaNajhArA paNa ahIM hatA ane koNa jANe dillInA vaibhavathI AkarSAIne AvelA kANu kayA dezane hato ane koNa kayA dezane nahote. darekanI bolI judI, darekanA sukhaduHkha judA, darekanI anubhUti ane abhirUSi paNa judAM chatAMya e badhAne ahIM apUrva ane subhaga saMgama thayo hato. je jAtanI hadayanI ekatA bhAratavarSa mATe ApaNe IcchIe chIe ane je ektAmAMthI ApaNe duniyAnI sarvottama sevA karavAnI mahecchA sevIe chIe te alaukika ekatA A kalAmahotsavanA vAtAvaraNamAM eka vakhate sidhdha thayelI hatI ane A jIvo purAvo amArI najara AgaLa Ubho hato. sIDIne kare athavA hAthanI lAkaDI jema jema vaparAya tema tema tenI suMvALapa vadhe che. dareka jaNanA hAthanI prasanatA enA para jema jema pharatI jAya che tema tema enuM teja vadhe che e anubhava sArvatrika che. A tAjamahAla upara paNa aneka jamAnAnA asaMkhya prekSakoe AvI AvIne A tAja upara potAnI AMkho pheravI che ane enA upara pita pitAnI bhAvanAnA pUra caDhAvyA che ane enuM gaurava ane enI tAjagI vadhAratA gayA che. je Ave che te pitAnA jIvanAnubhavanuM bhAthuM laIne ahIM Ave che ane e anubhava jeTalo UMDe hoya teTalA pramANamAM A kaLAvilAsano artha kare che. jANe koI AcArya AvANI upara potAnA prasthAnanuM bhASya kare che. nirmaLa arIsAmAM jema mANasane potAnuM pratibiMba - dekhAya che ane e arIsAnA pArAmAM je gulAbI raMga hoya to potAnI mukhamudrA paNa jema kamaLa khIle che tevI ja rIte dareka mANasa A klAkRtimAM pitAnAM hRdayanuM utkRSTa pratibiMba dekhI zake che. hRdaya jeTaluM samRddha haze teTaluM ahIMnuM pratibiMba UMDuM haze. eTale ahIM je anubhavAya che te Atmadarzanano ja AnaMda, AtmaparicayanuM samAdhAna ane AtmavikAsanI amaratA. kharekhara A kaLAkRti mRtyuMjayanI mAtrA che; amara premanuM lAvaNya che: yatratoyeSu loleSu candramAH sAdhunRtyati kAkA kAlelakara bhavyatAnuM darzana nikelasa rIkanAM citrAnuM pradarzana AntararASTri jenI khyAti che ane je chellAM paMdara sattAra varSathI himAlayamAM nivAsa karI rahela che te suprasiddha citrakAra nikolasa rorIkanAM citronuM pradarzana AjakAla muMbainA TAuna holamAM rajU thayeluM che. A citro kevaLa pArthiva donAM sthULa Alekhana nathI paNa bhavyatA ane anantAne mUrta svarUpa ApatAM divya darzane che. A citro ane tenA nirmAtA maharSi citrakAra vize vadhAre vigate have pachInA aMkamAM ApavAmAM Avaze. A citro najare nihALavAnI taka na cUkavA "prabuddha jaina"ne vAcakone khAsa Agraha karavAmAM Ave che. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 prabuddha jaina saccarasa ANAe ubvaThThie mehAvI bhAraM tarati / satyanI ANamAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabuddha jaina satyapUtaM vadedvAkyam Disembara, 31 kAmI chAtrAlA ane dhArmikatA 1939 chAtrAlaya eTale vidyAthI one ekatra rahevAnu sthAnaka. chAtrAlaya eTale zA-15 nahiM paNa zALAmAM bhaNatA vidhAthIne zALAnA samaya bAda karatAM bA ne samaya gALavAnI eTale ke rahevA khAvA sUvA ramavA vagerenI sagavaDa ApatI saMsthA. chAtrAlayane prazna ghaNA vizALa che. ahIM tA mAtra jaina samAjamAM AjakAla sthaLe sthaLe UbhA karavAmAM AvelAM chAtrAlaye ane temAM pharajiyAta paLAvavAmAM AvatA keTalAka dhAmi`ka niyame sabaMdhe ryA karavAnA Azaya che. ApaNAM jaina chAtrAlayA aneka prakAranAM che ane tenA mukhya mukhya prakAre lakSyamAM levAmAM na Ave tyAMsudhI temAM paLAvavAmAM AvatA niyameAnI ceAgyAyeAgyatAnA sAceA vizvAra thai na zake. koi paNa cokakasa Ada upara UbhI thayelI zikSaNasa sthAmAM bhaNatA vidyArthIo mATe UbhuM karavAmAM Avela chAtrAlayamAM je dhArmika zista ceAgya ane vyavahArU gaNAya te ja dhArmika zista sarakArI ke khAnagI bahAranI zikSaNasasthAomAM bhaNatA jaina vidyArthIone rahevAkaravA mATe ceAjAyela chAtrAlayamAM vadhAre paDatI sakhta ane avyavahArU gaNAya. vaLI prAthamika zALAo ane hAiskUlamAM bhaNatA vidyAthI one chAtrAlayomAM paLAvavAmAM AvatA dhAmika niyamA ane vyavahAra kolejamAM bhaNatA vidyAthIe mATe UbhAM karavAmAM AvelAM chAtrAlayemAM keTalA aMze ucita gaNavA e paNa eka vicAravA jevA prazna ane. sa cokkasa aeza ane Adarza upara UbhI karavAmAM AvelI zikSaNasa'sthAmAM bhaNatA vidyArthI enI sava raheNIkaraNI te uddeza ane Adarzone sarva prakAre adhakhesatI hovI joie e viSe e mata hoi zake ja nahi. dAkhalA tarIke sAdhu athavA tA jaina dharmanA Avana pracArA taiyAra karavA mATe eka zikSaNasaMsthA UbhI karavAmAM Ave te te saMsthAmAM bhaNatAM vidyAthIonu chAtrAlaya jIvana paNa jainadharmI niyamaupaniyamane anusaratu hovu joie. AvI saMsthAmAM bhaNatA vidyAthI dhArmika pracalita niyamo saMbaMdhamAM kazI paNa chUTachATa mAge teA te ApI zakAya nahi ane evI kazI chUTachATa le teA nibhAvI zakAya nahi. alabatta AvI saMsthA ane tene lagatA chAtrAlayamAM rahevAne lagatA niyame paccIsa varSanAM gALA daramiyAna parivatana pAmelA dezakALane dhyAnamAM rAkhIte ja dhaDAvA joie. kAraNa ke ema na karavAmAM Ave ane zALA ane chAtrAlayanuM jIvana jo cAre taraphathI jAnA kALanA dhArmika niyamaupaniyamanI eDIethI bAMdhI devAmAM Ave te evI sakhta meDIe AjanA kAI paNa vidyAthI sahana karI zakavAtA ja nathI. pariNAme evI saMsthAne vidyAthI kAM to kevaLa jaDa banI javAneche athavA dhRta ane pAkhaMDI tA. 15-1-40 nIvaDavAne che, Ama chatAM paNa AvAM chAtrAlayeAmAM dhAryA ka niyamana ahu agatyanuM sthAna bhogave e taddana svAbhAvika ane yAgya che. sAvajanika hAIskUle ke kAlejomAM bhaNutA jaina vidyArthIonI rahevAsUvAnI sagavaDa ApatAM chAtrAlayA khIjA prakAranA che. ahIM kAmI ke dhArmika saMskRtinI zALA ane chAtrAlaya vacce `sagati jALavavAne prazna ja hotA nathI. UlaTu A zALA ke kAlejomAM je zikSaNa ApavAmAM Ave che te jene dhArmika kahevAmAM Ave che tethI dhRtara prakAranu hAya che ane UlaTuM te kAraNe ja AvAM chAtrAlayA UbhAM karavAnA Azaya vidyArthione rahevAkhAvAnI sagavaDa ApavA uparAMta sarakArI ke sAjanika nizALe kaeN kAlejamAM jene kazuM sthAna nathI hotu evA dhArmika saMskArAnI ane teTalI puravaNI karavAne paNa sAthe sAthe rAkhavAmAM Ave che. jaina chAtrAlaye mAM ane temAM paNa je chAtrAlayAnA pariyamAM huM khUba vadhAre Avyo chuM tevA zvetAMbara mUrtipUjaka vidyArthIo mATenAM chAtrAlayAmAM A hetuthI nIcenI bAbatAne pharajiyAta amala karAvavA upara khUba bhAra mUkavAmAM Ave che. (1) rAtrIbhejana niSedha (2) devapujA (3) dhArmi`ka zikSaNa (4) sAmAyika temaja pratikramaNa (5) kaMdamULa temaja amuka tithie lIlAtarIne tyAga. sAdhAraNa rIte jaina chAtrAlayeAnAM raseDAM sUryAsta pahelAM baMdha karavAmAM Ave che ane koi paNa vidyArthI rAtrInA zuM paNa khAyapIe nahi tevA sakhta Agraha rAkhavAmAM Ave che. AvA chAtrAlaya sAthe ghaNuMkharuM maMdira joDAyalu ja hAya che. ane chAtrAlayanA vidyAthI e mezA vidhipuraHsara pUjA karavI ja joIe evA niyama karavAmAM Avela hoya che. dareka AvAM chAtrAlayamAM eka dhArmika zikSakanI goThavaNu karavAmAM AvelI hoya che ane dareka vidyArthIe dhArmika vargomAM barAbara hAjarI ApavI ane dhArmika parIkSA pasAra karavI evI temanA mAthe pharaja nAkhavAmAM AvelI hoya che. keTalAMka chAtrAlayAmAM dareka vidyArthIne hamezAM ke amuka amuka divasee samAyika temaja pratikramaNa karavAnu pharajiyAta hoya che. AvAM chAtrAlayanAM rasoDAMmAM kaMdamULa sava'thA niSiddha hoya che ane keTalAka ThekANe mahinAmAM khAra tithi te keTalAka ThekANe mahinAmAM pAMca tithi lIlu zAka karavAmAM AvatuM nathI. jaina chAtrAlayanuM AjanuM dhArmika niyamana ATalI bAbatemAM ghaNuM kharuM parisamApta thAya che ane AjanA ApaNA rUDha dhArmika vanamAM paNa A bAbatA upara ja mukhyatAe bhAra mUkavAmAM Ave che. ATalI khatA je koI Acare te sAcA na ane bIjA badhA kahevAtA jaina athavA te arjuna AvI mAnyatA Ajane jaina samAja dharAve che. AjanA chAtrAlayanI saMsthA Adhunika che ane tene lagatA prazno paNa Adhunika ja che. pUrva kALamAM meTI saMkhyAmAM ekatra bhaNatA vidyArthIonA gurukuLa hatA. A gurukuLa amuka prakAranI dhArmika bhAvanAthI UbhAM karavAmAM AvatAM ane tenI pAchaLa vidyArthI nu jIvana amuka prakAre dhaDavAnA Azaya rAkhavAmAM Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 tA. 15-1- 40 prabuddha jaina Avato. Aje evA gurukuLA lagabhaga asta pAmyAM che ane bAMdhavAnI yojanA che. eka cAlI keTalAka vakhatathI baMdhAI gaI e sAthe vyavahArika zikSaNa sAthe dhArmika zikSaNa ApavAno che ane bhADe apAI gaI che. bIjI haju hamaNAM ja taiyAra Akho prabaMdha paNa naSTa thaye cheAjanI nizALe ane thaI che. trIjI haju have baMdhAvAnI che. A makAna jainenA kaleje bhautika temaja vyAvahArika zikSaNa paise baMdhAya che ane A makAnamAM jaina kuTuMbo vase ethI Ape che ane vidyArthInA jIvanaghaDatarano prazna AjanI vadhAre bIjuM kAMI iSTa hoI na ja zake. amane A zikSaNasaMsthAomAM haju aspaSTa che. A sthitimAM dhama bAbatanI khabara paDI tyAre te viSe kazI paNa jAheramAM TIkA viSayamAM Agraha dharAvanArA athavA to saMpradAyane kendramAM karavA pahelAM zeTha mANekalAla premacaMda pAse A A bAbatane rAkhIne samAjanA sarva praznonA vicAra karanArA loko UgatI khulAso mAgavo joIe ema samajIne ame temane eka prajAne yogya dhArmika saMskAra ApavAnI khUba cintA ane tA. 19-12-39 nA roja patra lakhyo ane temAM temanI kALajI rAkhe e svAbhAvika che. pAse lekhita khulAsAnI athavA te rUbarU maLavAnI mAMgaNI bIjI bAjue Ajano vidyAthI baLavAra hoya che, karI. Ano paNa amane haju sudhI kaze, javAba maLyo nathI. tene koI paNa prakAranAM zista ke niyama sAdhAraNa rIte zeTha devakaraNa mULajInA TrasTIone apAyelA javAbamAM bIjuM gamatAM nathI. je dhArmika niyamo upara Aje kazuM kAraNa jaNAvavAmAM AvyuM nathI. tema ja amane paNa bahu bhAra mUkavAmAM Ave che te niyamane teoe kazo javAba ApavAnI paravA karI nathI. jAhera TrasTanA Ajane pavana pratikULa che. dhArmika zikSaNane prazna vadhAre TrasTIo samAja mAge te dareka bAbatanA khulAsA ApavAne ne vadhAre jaTila ane vikaTa banatA jAya che. dhArmika niya baMdhAyalA ja che. upara jaNAvelA valaNa pAchaLa prastuta TrasTI manuM pharajiyAta niyamapAlana vidyArthIne ghaDavAmAM keTale aMze mahAyanI tumAkhI ane jAhera mata viSenI beparavA sivAya upakAraka che e prazna Aje carcAspada banelo che. saMbhava che bIjuM kazuM dekhAtuM nathI. AvI tumAkhI samAje haragIja sahana ke dharmanA nAme je bAbata vidyArthIne pharajiyAta AkaravI karavI na joIe. ame AzA rAkhIe chIe ke zeTha mANekapaDatI hoya te sAme tenA manamAM dinapratidina baLa vadhate. lAla premacaMda ane temanA sAthI TrasTIo zeTha devakaraNa mULaja hoya. jo Ama banatuM hoya te je niyama vidyAthImAM jInA TrasTIonI mAgaNIne pharIthI vicAra karaze ane e dharmabhAvanA piSavA mATe ja paLAvavAmAM AvatA hoya te ja mAgaNI svIkAravAmAM temane je kAMI agavaDa ke muzkelIo hoya niyamonuM pAlana ADakatarI rIte tenA mAnasane dharmavirodhI banAva te veLAsara jAhera janatA samakSa rajU karaze. vAmAM pariNamatuM heya. AjanA jaina vidyAthI paNa bhinna bhinna maMtrIo, zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha raheNIkaraNIvALA vidyAthIo vacce rahe che ane bhaNe che kavivara . pha. khabaradAranAM yunivarsiTI vyAkhyAne ane tethI jevo Agraha ane Adara amuka dhArmika vidhi thoDA samaya pahelAM gujarAta-mahAgujarAtanA suvikhyAta nivedho saMbaMdhamAM tenA vaDilo dharAvatA hoya che te kyAgraha kavivara zrI. aradezara pharAmajI khabaradAre muMbaI yunivarsiTI ane Adara AjanA vivAthI'mAM TakI rahevA asaMbhavita che, dvArA yojAyela Thakakara vasanajI mAdhavajI vyAkhyAnamALAmAM AvI citravicitra paristhitine aMge AjanA chAtrAlayamAM "gujarAtI kavitA ane padha deha upara maspazI vidvattA pracalita dhArmika niyamana vizeSa vicAra ane carcAnI ane anubhavathI bharelAM pAMca vyAkhyAno ApyAM. kavivara apekSA rAkhe che je have pachI. khabaradAre pitAnAM jIvanane moTe bhAge madrAsamAM gAjyo ane paramAnaMda maTI caDatI paDatI joI ane bichAnAvaza sthitimAM lagabhaga doDha varSathI muMbaI AvyA. koI paNa paristhitimAM temaNe sAhitya sAmAyika khuraNa ane kavitAnI upAsanA choDelI ja nahi. e akhaMDa upAsanAnA arkarUpa pAMca vyAkhyAne temaNe ApyA. e vyAkhyAnanI TrasTI mahAzayanI tumAkhI vigatavAra carcAne mane adhikAra nathI tema ja AvA patramAM sata zeTha devakaraNa mULajInAM TrasTamAM jainene rahevA mATe tene avakAza nathI, sAkSanI vidAya thatI peDhImAM Aje je sastA bhADAnA makAne khAMdhavA pAchaLa sADA traNa lAkha rUpI- be traNa gaNunA yogya vyakitavizeSa dhyAta che temAMnA teo AnI rakama kharcavAnI goThavaNa karavAmAM AvI che paNa te eka che. kavitA ane padyadehanA vividha aMge saMbaMdhamAM rakama jyAM sudhI devakaraNa menazana vecAya nahi tyAM sudhI koI temanA keTalAka abhiprAya sAthe AjanA sAkSaro ane UgatA paNa rIte zrI thaI zake tema nathI. bIjI bAjue devakaraNa kavione je kAMI matabheda hoya te bhale rahyo. paNa saukoIe zezananA bhADAnI Avaka bahu sArI thAya che. A uparathI e te kabUla karavuM ja paDaze ke temanA aliprAyo pAchaLa e rakamanuM vyAja kharacavA mAMDavAno nirNaya karIne hAlaturata AkhA jIvanane anubhava ane UDe abhyAsa che. kavitA pAchate TrasTanA saMcAlakoe eka Dabala rUmanI cAlI mATuMgA khAte LanI akhaMDa ane ekadhArI tapasyA che. tethI teo je kAMI bhADe lIdhI che ane tyAM keTalAMka jaina kuTuMbone vasAvavAmAM kahe ane je kAMI abhiprAya rajU kare te pUrA Adara ane AvyAM che. A uparAMta bIjAM makAnonI tapAsa karatAM sanmAnane yogya che. mAMdagInA bIchAne paDayA paDayA jANe ke bhAyakhalAnAM maMdiranI bAjue AvelI vizALa jagyAmAM pitAnA jIvanano chelle saMdeza saMbhaLAvatA na hoya tevI baMdhAI rahela navI cAlI tarapha temanuM dhyAna gayuM ane apUrva vidvattAbharI kAvyamImAMsA gujarAtI janatA samakSa rajU te cAlI bhADe ApavA mATe bhAyakhalA maMdiranA mukhya TrasTI karavA mATe kavivara khabaradArane jeTale dhanyavAda ApIe teTalo zeTha mANekalAla premacaMda pAse devakaraNa mULajI TrasTanA TrasTI- ocho che. teo haju paNa gurjarIgIrAne caraNe aneka kAvyaoe mAMgaNI karI. A mAMgaNIno javAba zeTha mANekalAla kRtio rajU kare ane UcharatA lekhakone kavione yogya premacaMda taraphathI TUMkI ane Taca 'nA'mAM Ave. bhAyakhalA doravaNI ApatA rahe ema ApaNe prArthanA karIe. maMdiranI mAlakInA upara jaNAvelA leTamAM traNa cAlIo paramAnaMda Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina * tA. 15-1-40 yuga ghaDe te rogI sAdhuono mahAprayAsa daSTi AgaLa tarI Ave. e ItihAsa Avo hovA chatAM AjanA sAdhuo parivartanathI, navA mArgathI ke navIna saMskRtithI kema kare che? A duniyAmAM DAhyA karatAM ochI samajavALA ane vIra prabhu mahAvIra tenA pitAmaha ke pUrvajonA mArgane pArakAnAM sUcana ke mArgadarzana upara jIvanArAnI saMkhyA ati palaTAvI prajAne nUtana dRSTi ApI zake, bhagavAna buddha tenA vadhAre che. tethI ja thoDAghaNA DAhyAonI jagatamAM kiMmata che. pUrogAmInA mArgane palaTAvI zake, hutAtmA jIsasa krAIsTa tethI ja teonI guNapUjA ane sanmAna thAya che. A samaja, - pitAne bhAseluM satya pitAnA vaDilenA cAlu mArga sAme jJAna ane DahApaNa sAthe jeTalo tyAga ane saMyama ke sa- rajU karI satya mArganI ghoSaNA raju karI zake, krAIsTanA zIlana teTalI ja guNapUjAnI mAtrA vadhe che. mArganI vikRti dekhI-sAmAnya sAdhu lyuthara baMDa uThAvI sudhAduniyAbharamAM, harakeI yugamAM, AvA jJAnI, tyAgI ane raNa karI zake, AryonA pUrANu mArga sAme manumahArAja sadAcArI mANasoe ja jagatane, sArAe vizvane, sAco nUtana smRti, navuM mAnavabaMdhAraNa bAMdhI zake ane prAcina jIvanamArga batAvyA che ane khArA thaI jatAM jIvanamAM punaH dharmo, jIvanapraNAlikA sAme aneka hutAtmAo jhajhI yugAnumAdhurya ane mANasAI pUryA che. sAra pheraphAra karAvI zake to Apane sanAtanano dA ane A jJAnIo aneka svarUpe, aneka sthaLe prajA pAse acalAyatana siddhAMtano svIkAra karatA AjanA dharmAcAryo, rajU thayA che ane samayanA kumAgI pravAhane palaTI nAkhavA sAdhuonI dalIlamAM keTaluM vajuda che te jagane vicAravuM ghaTe jevuM bhagIratha kArya karI gayA che. satyayugamAM ane kaLiyugamAM che. "yugane ghaDe te yogI" e vAkaya je sAcuM hoya te yuganA ekasarakhI rIte AvA AtmAo kAma karatA ja AnyA che cAlu pravAhamAM taNAtAM AjanA sAdhuo mATe zuM mAnavuM ? paNa mAnavajIvane jema vadhu saMkaDAmaNamAM tema AvA mANasanI jarUra vadhu pramANamAM jagate anubhavI che. AjanA yugamAM sAdhuo ghaNe bhAge nIce mujaba che. je je mANase e mAnavasukha mATe mArgo zodhI prajAne te (1) AtmArthIoH jeo samAja sAthe bahu ja ocho mAge derI che, te sau sAdhuo ja hatA. te sau sAmAnya saMsA bake nahi jevo ja saMbaMdha rAkhe che. koI koI vakhate bhramaNa rIthI ati para mAnavIo hatA. jeNe jeNe jeNe mAnavasaMskR karatAM janasamudAyamAM jaI caDe teTalo ja saMbaMdha, chatAM paNa tinA pAyA nAkhyA che ane TakAvyA che, jeNe gRhasthadhamanA jagatane doravAnuM, prabedhavAnuM koI kArya na ja kare. AdhyAniyamo banAvyA che, jeNe jeNe hRdayanA bhAva uccAravA mATe tmika rIte ekAMtamAM jIvana pUrNa kare jagata upara AvA AtmAvANI, bhASA che, jeNe jeNe jaTila jaMgale eLaMgI enI naitika chApa paDe paNa bIjuM kaMI tenAthI sadhAya nahi. mANasajAta mATe avarajavaranI keDIo, rastAo yojI mANasa AvA sAdhuo jema jagatanI dekhItI rIte vadhu sevA karatA nathI mANasa vaccene vyavahAra saraLa karyo che, jeNe jeNe pazune tema jagatane tene boja paNa saMDo paDato nathI. mANasanA mitra banAvI manuja zakitamAM pazubaLa ajaba (2) amuka saMpradAyanI chApa laine sAMpradAyika veSa suyoga sAdhI Apyo che, jeNe jeNe rUDelI kudaratane pratikAra paherI pharatA verAgIo. AvA loke kharA svarUpamAM sAdhuo karavA vanaspati, mATI, mULiyAM ke dhAtuonA guNa ane mAnava hotA nathI. jagatane jeTalo lAbha AvA verAgIothI thAya te taMtuono meLa zodhI auSadhi ApI che ane AjanA yuga karatAM aneka gaNe geralAbha thAya che ane beje vadhe che. AvA bhaTaktA verAgIonI saMkhyA ati moTI che. bhayaMkara prakAsudhImAM mAnavaupayogI je je zodha, vijJAnanI, prajJAnanI, ke ranA gunhegAre, calatApuo, ane tephAnI mANaso AvA lIpIjJAnanI ApI che te sau sAdhuo che. paNa pracalita ToLAomAMthI maLe che. bhaTakatA jipsIo, balucIo ane arthamAM Aje prajA sAdhune nathI mAnatI. adhyAtmavAdI ane vaNajArAnI jevI ja AdatavALA, parapIMDa jIvI A bhaTakatA sAMpradAyikatAnI chApavALAne ja saMsArIo sAdhu mAne che ane virAgIe che. AvAne piSaNa ApanArA ane te dvArA svargamAM pUje ke anusare che. janArAnI saMkhyA 5thvabharamAM harakoI raLe ane harakoI samaye. DAhyA mANasone jyAre lAgyuM haze ke vizvanA udhdhAra maLe che. yAtrAnA pavitra manAtA sthaLAmAM AvA lokonAM mATe Avo jJAnIone, tyAgIone koI varga niyukta kare aDDAo kAyama hoya che. joIe, jethI bIjI badhI vaLagaNemAMthI teo mukata thaI (3) maMdira, maTha, masjida, girijAmaMdira ke anya sAdhujagatanI doravaNanuM kArya ja karI zake tyAre sAdhusaMrathA nAmanI enI jagyAo sAcavIne beThelA mahaMta, maulavIo, AcAryo saMsthA astitvamAM AvI haze, ane te mATe evA niyamo ke pAdarIo: A leke paNa mAnavajIvanamAM ati agatyano yojyA haze ke jethI e sAdhuo jagatanA mAnavIonI sevA bhAga bhajave che. Amavargane AkarSanAro A varga che. kare, ochAmAM ochI jarUriyAta naisargika jIvana jIve ane mULa sthApakanI mahattA ane banI ke banAvI dIdhelA camatkAro saMsArIo tenI jarUriyAtano bojo uThAve. A saMsthAne kAyama ke camatkArika vAto upara nirbharato. A varga che. varSo jIvaMta rAkhavA, egya padAdhikArI maLyA kare teTalA mATe dikSA, pahelAM jema kavisamrATa nAnAlAle kahyuM hatuM tema A vargane ziSya vagerenI yojanA karI haze je AjaparyaMta cAlu che. sUvarNa caDhI cUkayuM che tethI sevA devA karatAM levAmAM teonuM A sAdhusaMsthAe hajAro varSa thayAM prajAnI saMskRtinI, lakSya vadhu che. zakita, yugadaSTi, tyAga ane saMyamanI ochI mAnavatAnI ane jIvananI ekI saraLatApUrvaka karI che. samAja- tAkAtane aMge koI paNa navIna mArganuM sUcana karavuM jema A jIvanamAM jyAM jyAM vikRti najare paDI che, jyAM jyAM kehavATa varga mATe saMbhavita nathI tema teonA aMgata svArthane lIdhe anubhavyo che, tyAM tyAM sabaLatAthI A sAdhuo jhUjhayA che sahisalAmata paNa teone nathI lAgatuM eTale jUnI ghareDamAM ane prajAnA mArgane niSphaTaka, karyo che ane prajAnuM lakSya prajAne doye jAya che. koI kaI sthaLe anAtha, apaMganI sevA - AvAM parivartane tarapha jorazerathI kheMcyuM che. mAnavajIvananA jarUra thAya che, paNa te bahAne vadhu sevA prajA pAsethI palaTAtA mArganA ItihAsane ukheLavAmAM Ave te jarUra levAya che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-1-40 AvI jagyAe jo vyavasthita rIte saMbhALavAmAM Ave ane yuga anusAra prajAnA mAnasane ke jIvanane dhaDavAmAM sAdhue AcAryuM ke maha Mto rasa le te kharekhara Amavargane taiyAra karatAM jarA paNa vAra na lAge. sA saMsArIe na kare te eka sAdhu karI zake, paNa--ve dina kahAMse? (4) amuka samaya karatAM vadhu vakhata sthiravAsa na rahenArA pArivAjaka paribhramaNa karanArA sApradAyika sAdhuH AvA sAdhue gheADAmAM gheADI, peAtAnI jAtathI saMbhALI ke upADI zakAya teTalI ja jarUriyAte jIvanArA ane gheADAmAM theADI prajAnI sevA lenArA hoya che. vedAMtI sanyAsIe, paramahaMsA, jaina sAdhue ke bAdha juMgIe A vargamAM Ave. jyAM jyAM vAse vase tyAM tyAM dhArmika viSayA, AdhyAtmika khAkhatA ke vedAMtanI carcA kare ane prajAnA AdhyAtmika jIvanane TakAve. prajA tenI jarUriyAta pUrI pADe. A varga tyAgI hoya che. tenI jarUriyAta eI hoya che. tenA jIvanamAM cAritra, saMyama ke sadAcAra mATe bhAva hoya che. pazu moTe bhAge 'lakIranA phakIra'. gatAnugatika vRttine lIdhe tenA tyAganI saMyamanI jeTalI joie teTalI chApa AjanA prajAjIvana upara nathI paDatI, jethI nathI teA tenuM jIvana dhanya thatuM ke nathI tenA paga pAse besI zravaNu karanAranuM thatuM ! Aje A varga karmakAMDa ane zAstrIya vAtA ADe sAcuM mAnava vana vIsarI jAya che. jethI prajA DAtI nathI paNa AdhyAtma ane jaDatva vacce hetu tya bhaTakI rahe che, jyAre jagatanA pravAha kAi bIjI tarapha vahI rahelA che, jyAM sudhI yugaSTi A vargamAM nahi Ave tyAM sudhI kaMi vadhAre kalyANu A vargathI ane tema lAgatu nathI. *** # * yugane eLakhI, AMkha sAme rAkhI je i jagatane doro. te ja kharA tama dhyeya para jai zakaze, mIndra nahi, A vAta so kAie ane khAsa karIne sAdhuoe vadhu khyAlamAM rAkhavAnI che. sAmAnya prajAgaNa te yugane keyuganA pramAda ke parivata nane oLakhI ke sama zakatA nathI tethI ja doravaNI mATe guruo, sAdhue tarapha AMkha mAMDIne ubheA che, kAraNa ke tenAmAM zraddA che ke sAdhu yugane eLakhe che ane sadAya kayANakArI hoya che. A zraddhAnA vALa sAdhuee kuvA vALyA che te tee ja kahI zake. kAraNa ke amArA itihAsa taddana kArA paDayeA che. sAdhunI oLakha mAtra tenAM kapaDAM, TIlAM, TapakAM ke amuka nizAnIthI nathI thatI, jaina mate te spaSTa kahyuM che ke amuka guNAthI vibhUSita hoya te ja sAdhu. TUMkANamAM A guNNA eTalA ja joie keH (1) sAdhu yugadRSTA hoya, yugane ane mAnavajIvanane sama" samanvaya karI zake tevI zaktivALA hAya. (ra) tyAgI. levA karatAM devAnI vRttivALA, kicana, aparigrahI hoya, sevAparAyaNa hoya. (3) niDara. game tevA saMjogAmAM satya kahI temaja AcarI zake tevA sabaLa hoya. phikara kI phAkI karai usakA nAma kIr'AvA nirbhaya AtmA hoya. (4) cAritravAna hAya. vadhumAM vadhu kudaratanI najadika, naisargika manuSya hoya. samAjajIvananuM utkRSTa svarUpa te samAjavAda jevA ja jene jIvanamA hAya. ane manuSyanuM saMpUrNa vikasita svarUpa te sAdhu--A satyA thAya tevuM jIvana hAya. te sAMpradAyikatAthI, saMkucita rASTravAdathI para vizvabaMdhutvamAM mAnavAvALA hoya ! 7 prAcIna ane arvAcIna kalpanA sAdhujIvana mATe AvI ja hatI. AvA mahAnubhAvA samAjane dAratA. paNa Aje zuM?~~alaba-ta sAdhu kahe che ke te duniyA tyAgIne nIkalyA che. te badhI jAtanI jagatanI upAdhI vasIne nIkaLyA che. paNa vAstavika rIte te taddana satya nathI. sAdhuoe eka duniyA tajI bIjI UbhI karI che. jyAM te pAA saMsArI, pA naTakhaTa, pAA parigrahI che. tyAM paNa sAMsArika duniyAnI jema meha, mAyA ane aMgata jIvana che; tyAM paNa jhadhaDA che, tyAM paNa irSyA, asUyA, ane asukha che, tyAM paNa Aje te saMsAramAM STigeAcara thatA kAhavATa ane tenI dudha che. mAtra nathI gharamyAna meAjo upADavAnI cintA ke nathI jAtamahenatathI nIbhAvavAnI saMtati! chatAM paNa tyAM parivAra ane vaMzavelA che. tenI mamatA che ane tenA mATe karavA joitA zubhaazubha kAryonI khinajvAbadArI taiyArI che. ThAkara cAkaranA vabheda tanmyA chatAM paNa tyAM meTAoTAInA jhaghaDA che. tyAM paNa sattAnI--hukamanI khajAvaNI, dera ane daMDa, dhAka ane dhamakI che, kAi saMsArI A duniyAmAM DAkiyuM kare te teone paravaDatuM nathI paNa khIjAnI duniyAmAM tene DokiyuM karI ke mAthuM mArI dakhalagIrI karavAnA akhatiyAra che ema samaje che. kharI sAdhutA ke sAdhusaMsthAmAM AvuM hAI na ja zake. * Ku # eka ati bhAvika sasArI gRhasthe baLatAM hRdaye nisAsAsahu kahyuMha tuM ke "tyAkhyAnapITha paranA AjanA sAdhu ane peAtAnI oraDImAM beThelA sAdhu eka nathI ! eraDInI kho pachI vyAkhyAnapITha uparanI suvAsa nahi laI zakAya !'' sAcu' haze ? A vAstavika sAdhujIvana ane AjanA sAdhuvananI karuNa asaMgatatA nihALIne eka nAnakaDI umaranA bhAvanAzIla dikSIta sAdhue uccAyu hatuM ke AvI duniyA mATe huM zuM pAgala banyA hatA ? AvI STi mATe meM mArA aneka maha upakArI svajanane taDhyA hatA? A jhagaDA zA. sAdhune jagatanI sAthe AvI nisbata zI ? sAMsArika vivAdagrasta bAbate sAthe amane tyAgIne levAdevA zu? ame sAdhue te mUThThI dhAnanAM bhUkhyA, ATaluM lai dilamAM ke dehamAM hoya te sau mAnavasevAmAM arpaNa karI chUTavAnA amArA dharma ! pazu ahIM te! ethI taddana UlaTu. karyAM jAuM ? zuM karU?' kevu kahyuM satya ! (apUrNa) vrajalAla meghANI roDa gabarabhAI (8 pAnAnuM cAlu) gumAvyeA. samAjane eka samabhAvI sevakanI na pUrI zakAya tevI khoTa paDI kAyiAvADanA gAmaDAMoe upAzrayA, jinAlayA, pAThazALAo vagerenA saMcAlaka gumAvyA ane emanA kuTumbe... kuTu e kema ? tethI kAnA na hatA? sai! kAi emane eTalA ja premathI cAhatA hatA. ane emanI cAhanA paNa sA kAi tarapha eTalI ja hatI. eTale bhAvanagare eka zAMta chatra gumAvyuM. temanA putra me'tIcaMdabhAi seAlIsITara, zrI nemacaMdalA ane bandhu kuvarajIbhAi tathA gulAbacaMdabhAi vagere saskArI kuTuMbaparivArane avalaMbana ApatA sadgata giradharabhAinI sevAbhAvanAnA kArya pradezane pANavAnI ane temanA nAmanI amara yAda jALavavAnI AzApUrvaka zAsanadeva sadgatanA AtmAne parama zAMti arpI ema ame prAdhAe chIe. jaina patramAMthI sAbhAra udhruva Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra jaina vidyAlayanuM kalAdarzana prabuddha jaina 15-1-40 bhAvanagaranivAsI sva. zeTha giradharabhAI ANaMdajI [ eka smaraNAMjali]. prabhAtane prakAza hajI pRthvI para DhaLe na to hoya tyAM to mAthe bhAvanagarI sapheda pAghaDI, hAthamAM lAkaDI ane mANasane Take sAmayikazALA tarapha cAlyA jatA e vRddha giradhara zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA vidhAthIo taraphathI tA. dAdAne kaI bALaka maLe te tenI sAthe bALaka banIne, yuvAna 7-1-40 nA roja royala operA hAusamAM eka konsarTamaLe to tenI sAthe yuvAna banIne jIvanasudhAraNanA eka be kalAdarzane raju karavAmAM AvyuM hatuM. savacane saMbhaLAvI AgaLa cAle. A emane nityavyavasAya. saMmelananA pramukhasthAne mAnyavara zrI. kanaiyAlAla mANekatenuM pariNAma paNa saMgIna hatuM. bhAvanagaranI sAmayikazALAmAM lAla munazI hatA. AjasudhImAM judI judI jaina saMsthAo utsAha ane AnaMda AnA pariNAme jAgRta rahetA, avanavI taraphathI aneka nAnAMmoTAM korTe bhajavAyAM haze, paNu dareka preraNA paNa ugatA jIvanane maLI rahetI ane eka vakatA haMmezAM kensarTamAM eka yA anya prakAranI evI keAI truTi jovAmAM sabhAo gajAvIne na sAdhI zake teTaluM teo be be miniTanA AvatI ke jethI ApaNe haju A dizAmAM pAchaLa ja chIe aneka mIThA vArtAlApamAMthI sAdhI zakyA hatA. evo khyAla kAyama thayA vinA rahe nahi. A kensarTa e sakAryonI sAdhanA e emane jIvanavyavasAya hate, rIte sau koIne saMtoSa Apyo hate ema kAsTa jonArAonA UgatA jIvanathI ja teo jJAti ane samAjasevAnAM kAryomAM udgAra uparathI mAlUma paDatuM hatuM. rasa letA AvatA. chellAM chellAM te paramArthanA kAryomAM temanuM sArUe jIvana pasAra thatuM. nATakanI pasaMdagI bahu suMdara hatI. ema kensarTadukAnanA AgalA bhAgamAM teonI beThaka rahetI. AvatA nA sarva prasaMge mAtra mahAvIra jaina vidyAlayanA vidhArthIoe veMta ja ciThThI lakhI eka pachI eka bhAIne bolAvavA zarU ja bhajavyA nahotA. bahenanAM nRtya ke garabA te bahArathI ja kare, koinI sAthe jIrNoddhAranI, koInI sAthe jIvadayAnI, koInI AvI zake. be nRtyakAra zrI. pravINakumAra ane zrI. cImana zeTha sAthe pAMjarApoLanI, koIne bhojanazALAnI te koInI sAthe ke jemaNe pitAnI nRtyakaLAvaDe sau keIne khUba AhalAdita karyA garIbanAM duHkha nivAraNanI vAto cAlu ja hoya. amuka kArya hatA te paNa bahAranA ja gaNAya ema chatAM paNa AkhuM AyekaravA jevuM che teTalI khabara mAtra temane paDavI joIe. pachI to jana vidhAlayanA vidhArthIonuM ja hatuM ane te mATe temane tene aMge tenA kAryakartAone, rasikone, dAtAone bolAvI ke kharekhara khUba dhanyavAda ghaTe che. vividhatA sArA pramANamAM ane maLIne satatapaNe kArya pAra utAre tyAre ja teone zAnti thatI. chatAM UMcA dharaNanI jALavaNI-e A kensarTanI viziSTatA sthAnika pAMjarApoLa, zrI vardhamAna tapakhAtuM, sAmayikazALA, bhejanazALA vagere saMsthAnA pramukha saMcAlaka tarIke temanI sevA anokhI ja hatI; paNa eka saMsthAnA adhikArI prekSakone vividhatA vaDe prasanna karavA ane e sAthe nATaya hovA pachI ja tenI sevA karavI e vastu emanA jIvanamAM na ane abhinayanI ucca bhUmikA upara prekSakachaMdane AdithI hatI. kAThiyAvADanA aneka nAnAMmoTAM gAmaDAMonAM maMdire, anta sudhI TakAvI rAkhavuM e jeTaluM vikaTa teTaluM ja Avazyaka upAzraye upasthita karavAmAM ke tene jIrNoddhAra karavAmAM, AyuM. che ane AnA abhAve ghaNuM kAnsasTa, ane tenI pAchaLa karabIlazALA ke pAThazALAnI sagavaDa karavAmAM, keI garIbanI dAda vAmAM Avate dravya tema ja samayane vyaya niSphaLa jAya che. sAMbhaLI tene mArga kADhavAmAM ke macchInI jALa cheDAvavAmAM AgAmI kArTInA prayAjake A bAbatanI khUba saMbhALa rAkhe AvAM aneka kAryomAM teo niraMtara parovAyelA hatA. ane jyAM vividhatA ane ucca bhUmikAnI surakSA-bane eka bhAvanagara saMghanA pramukha tarIke temane yuga eTale ja sAthe susAdhya na hoya tyAM ucca bhUmikAnA bhoge vividhatA ujajavala hato. keTalIka vakhata adhikArane atireka vyaktine ApavAnA pralobhanamAM teo na paDe paNa thoDI paNa sArI ane aNadhArI dizAe kheMcI jAya che ane te dhUnamAM kharI vastu saMskArapreraka sAmagrI raju karavAno Agraha rAkhe. kAraNa ke jyAre sAdhavAnuM rahI jAya che. zrI. giradharabhAInA jIvanamAMthI eka kaI zikSaNasaMsthA AvA konsarTa raju kare tyAre tene Azaya adhikArI tarIkeno bedhapATha judI ja rItane maLe che. mUgI kevaLa manoraMjanano hovo na joIe paNa sAthe sAthe kAMi ne kAMI ane sAdI zilie, kartavyaparAyaNatAnA sarvapriya mArge cAlyuM navuM zikhavavAne ane nUtana preraNA ApavAno hovo joIe. jatI temanI sevA-ca adhikAranA AkarA pArAne sArI rIte pacAvI gaI hatI. ane eka sevAbhAvI sAdA sevaka tarIke saMgIta-abhinaya-nRtya A sarva lalitakaLAothI ApaNe teo sArI lokapriyatA prApta karI zakayA hatA, "saMdhapati" * samAja bahu dUra che ane tethI ApaNe sAmAnya jIvana zukaeTale saMdhane zeTha nahi paNa saMdhane sevaka: eka nhAnA bALa nirasa hoya che. AvA konsarTI ApaNane lalitakaLAnI vizeSa kane premapUrvaka sAMbhaLI tene saMtoSavAnI kSamatA teNe keLavavI upAsanA tarapha AkarSe ane sAruM gAnArA, vagADanArA, abhijoIe. A sAduM satya teo bhAgye ja bhUlyA haze. naya karanArA temaja pravINakumAra jevA nRtyavizArade ApaNA mAgazara suda 7 somavAranA roja teozrIe pitAne samAjamAM sArA pramANamAM pAke ane ApaNu zuSka jIvanamAM chelle zvAsa kheMcI lIdhe. sAthe eka muMge satata kAryakara rasa-AnaMda-sauMdaryanI bharatI lAve ema ApaNe jarUra IcchIe. (anusaMdhAna pAne 7) paramAnaMda zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla makamacaMda zAha, 26-30 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNarathAna: dhI sTeTasa pipala presa, 138-40, mAjha sTrITa. muMbaI Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata deDha Ane zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanuM pAkSika mukhapatra REGD. NO. 8 4266 prabuddha jenA taMtrI: maNilAla memacaMda zAha muMbaI : 31 jAnevArI 140 budhavAra aMka : 19 lavA jama rUpiyA 2 khetI ane kheDUta che hindInA prasiddha kavi maithilIzaraNa guptanA "kRSi Ara kRSaka" kAvyano bhAvAnuvAda 9 amArI saMpatti ghaTI gaI che, paNa tenuM kAraNa hAlamAM pUrvanA jevI anAjanI utpatti thatI nathI e nathI. je anya dezomAM ahIMthI anAja javuM baMdha thAya te pharIthI A deza annasaMpanna bane, kaMdana ghaTe ane AnaMda phelAya. bhUmine rasa ocho thayo che. kema na thAya ? teno koI cana thatuM nathI, yatna paNa kema karIne thAya ? kheta te mATe parizrama karato nathI. kaI rIte te yatna kare ? karane bIje vadhI rahyo hoya tyAre e vRthA parizrama karIne zuM karavA mare? seMkaDe paMcAsI mANase A dezamAM khetI upara nirvAha karanAra che. lAkho manuSya adhuM bhojana meLavIne divase vitAve che. jyAre lokone peTanI pIDA paDI che tyAre bIjI vAta te tene sUjhe ja kayAMthI ? jANItI ukti che ke "bhUkhe bhakita thatI nathI." khetInI mahattA sarvatra prasiddha che, paNa ApaNA kheDUtane joIne manamAM ema thAya che ke-hA daiva! A loke kema karIne jIvI zake che? AthI to maravuM sAruM. o vidhi ! A lene kheDUta banAvyA te karatAM bhikSuka banAvyA hota te vadhAre sAruM hatuM. mAtra avarSaNano ja nahi paNa ativarSaNano paNa tene bhaya che. pralayathI paNa vadhI janArAM ativRSTinAM jaLa kheDUtanuM sarvasva harI le che. daivo TurnasTadhAtavara : kahevAya che athavA A sarvane abhAgya kahevuM? kiMvA kahe ke potAnA karmanuM phaLa kane bhogavavuM paDatuM nathI? Rtuviparyaya to ahIM ghara karIne rahela che. A bhAgyahIna kRSakA mATe ja jANe prakRtimAM paNa vikRti thayA kare che. hemaMtaRtumAM prAyaH AkAza jaLathI vyasta rahe che ane varSAnI rAtrIomAM zaradano caMdra hase che. kadI sArI mosama pAke te paNa kheDUtane keTalo lAbha maLe che? khAvA-pIvAmAM, RNa cUkavavAmAM ane bIjAM badhI Upaja pUrI thaI jAya che. aMte te badhuM anAja mahAjana-- vANiyAne ghera jAya che, kheDUtane te ardhanagna rahIne pharIthI hemaMtaRtumAM kAMpavuM paDe che. A dezanA kheDUto potAnA lohInuM pANI karIne khetI kare che to paNa e abhAgI leke dina-rAta bhUkhanA du:khathI mare che. nirUpAya banI gharavakharI vecavAne tene samaya Ave che. rojanI cAra paisAthI vadhu Avaka tene nathI thatI. jyAre anya dezane kheData saMpattimAM bharapUra che, kaM dezanA majUro rejanA ATha rUpIA raLI lAve che tyAre ahIMne kheDUta rojanA cAra paisA meLave che. A sthitimAM kevI rIte teno saMsAra cAle? kema karIne tene nirvAha thAya ? hamaNAM kaI rIte pUro pAka Avato nathI, to paNa amArA manamAM kayAreka zubhAzA janme che. paNa hima ane jIvajaMtune upadrava thAya che ane prathamanI zubhAzA nirAzAnA rUpamAM kalAya che. he deva! A kevo duHkhada yoga che? mAthA para sUraja agni varasAvI rahyo che, nIce dharatI garamIthI baLI--LI rahI che, pavana Una vAya che. A TANe juo pelo kheta ! tenA zarIramAMthI parasevo vahI rahyo che. zoNita sukAvIne paNa te haLa calAve che. kayA lebhathI A agniAMcamAM te pitAnA zarIrane bALe che? | madhyAhna thaye che. kheDUta strIo "bhAta' laIne khetaramAM jAya che. roTalA lukhA che, zAkanI te khabara ja nathI. tethI je maLyuM te khAIne pharIthI e kheDUta potAnA kAmamAM lAgI jAya che. peTa bharIne bejana maLe te mAno ke enuM bhAgya jAgyuM. A kRSaka strInI dazA para dayA Ave tema che. hima. tApa ane vRSTithI sahiSNu banelI e kRpaka-apanIno vAna kALe thaI gayo che. nArI-sulabha sukumAratAthI te rahita che. enA aMge karkaza kema na jaNAya? tenuM kAma ja jue ne ! A kheDUta strI chANa upADe che, tene thApe che, vahelI savAramAM te UThe che, anAja kApe che, pANI kheMce che, ghAsa khode che. A sivAyanuM ghaNuM badhuM gharakAma te karyA kare che te paNa te kyAreka ja peTa bharIne anna pAmatI haze. ghaMTI calAvavA keTalIka rAtamAM te jAge che-kharuM kahuM chuM ke tyAre e gIta gAvA bese che. e gItathI tene ko lAbha maLe che? zuM e sukhane bolAvavA gAya che ke du:khane bhUlavavA? ghanaghora AkAzamAMthI varSo TapakI rahI che, gaganAMgaNamAM garjanAo thAya che, gharathI bahAra nIkaLatA kaDaDaDa karatI vIlI camake che, Ave TANe paNa kheDUta khetaramAM nirantara kAma kare che. kayA prakAranA lebhathI te Aje paNa visAmo letA nahi hoya ? dhara bahAra nIkaLavuM e meta jevuM che, aDadhI aMdhArI rAta che, ahAhA, zIta kevI paDe che ane gAtrone thatharAve che ! to paNa kheDUta IdhaNu bALIne khetaranI jhUMpaDImAM jAgyA kare che. e te keka lAbha thavAne che ke AvA vipama TANe paNa tenAthI A lebha jAte nathI? (anusaMdhAna pAnA 3) Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 ApaNAM chAtrAlAmAM dhArmika zikSaNa ane zArIrika tAlIma buddha jaina [tA0 13-1--40 ravivAranA roja zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA vidyAthI one dhAmika parIkSA, ramatagamata temaja kaLAdarzana sam dhamAM inAma ApavAnA meLAvA prasaMge pramukhasthAne bIrAjela rIjhava beMkanA DepyuTI gavarnara zrI. maNilAla bAlAbhAi nANAvaTIe vicArpreraka vyAkhyAna ApyuM hatuM ane upara jaNAvela muddAo khUhu spaSTatAthI carcyA hatA. temanAM e vyAkhyAnanI noMdha temanI pAse maMjUra karAdhIne nIce pragaDha karavAmAM Ave che--'trI ] dhArmika zikSaNanA praznane viSAra karatAM mane mArI vidyArthI avasthAnA prasa MgeA yAda Ave che. huM kAlejamAM bhaNatA hatA tyAre mane paNa e varSe AvI ja koI elDiMgamAM rahevAnuM baneluM, te eDiMgamAM eka dhArmika zikSakanI geADhavaNa karavAmAM AvI hatI ane khADi MgamAM rahetA ame sa`vidyAthAoe temanI pAsethI dhArmika zikSaNa levuM evA pharajiyAta prAdha karavAmAM AvyeA hato. meDiMgamAM rahevA mATe e jiyAta sarata hovAthI amane badhAMne dhArmika vargomAM niya mita hAjarI ApavI paDatI hatI paNa amane kaMine emAM jarA paNa rasa paDatA naheAta, dharmazAstra zikhavanAra paDitajI bahu ja vidvAna hatA ane temanu sa MskRtanuM jJAna paNa hu ucca prakAranu hatu. temanI zikhavavAnI paddhati paNa hu ja sArI hatI. ema chatAM amArI sthiti te veThe pakaDayA majUra jevI ja rahetI. huM thApu' saMskRta bhaNelA hatA tethI mane te dha graMthAmAM kAMIka samaja paDatI ane ema chatAM keTalAe pAribhASika zabdonA mama huM grahaNa karI zakate naheAtA. mIjA vidyArthIo upara A pharaja pADavAmAM kevaLa krUratA ja hatI ema amane lAgatuM. sadbhAgye e vakhate dhArmika parIkSA naheAtI ke temAM pAsa thAya te ja eDigamAM rahI zakAya . eve niyama nahAtA. A mAre anubhava hatA. A vidyAlayamAM dhArmika zikSaNanA mULathI prabaMdha karavAmAM AvyA che. ema kahevAmAM Ave che. huM AzA rAkhuM' chuM ke A vidyAlayanA vidyArthI rasapUrvaka dhArmika zikSaNa letA haze ane temane sArA lAbha thatA haze. paNa ahI bhaNatA je vidyArthIonA huM paricayamAM AvyA cheM. temanA kahevA mujaba te Aje paNa enI e ja dazA cAle che. e varSa sudhI dhArmika zikSaNa levA chatAM huM jevA hatA tevA ja rahyo hatA ane mane kazA lAbha thayA nahotA. al. 39-9-80 samaya amerikA rahevAnuM baneluM. tyAM huM judA judA saMpradAyanA carcA-madirAjyAkhyAna sabhAmAM avAranavAra jatA.. Astika temaja nAstika-dareka saMpradAyanAM pravacana sAMbhaLatA.. Astika sa`pradAyanAM pravacaneAmAMthI mane kazuM ja navu jANavAnuM ke zikhavAnuM maLatuM nahi, .jyAre nAstika gaNAtI maMDaLInA vyAkhyAnAmAMthI mane ghaNI vakhata nave prakAza ane-navI samajaN maLatI. ApaNI DiMgAmAM dhArmika zikSaNa niSphaLa javAnu eka kAraNa e che ke vidyAthAo hAiskUlanAM dhAraNA sudhI ghaNuM kharuM pAtapotAne ghera rahIne bhaNatA hAya che ane kAlejanA abhyAsa zarU thavA sAthe AvA vidhAlaya jevI kAi ne koi meDi`ga ke hosTelamAM te dAkhala thAya che. Ama banatAM seALasa-tara varSa sudhI tene dharma tattvanu ke zAstrathAnuM kazuM bhAna hetu nathI ane vargamAM ne dhArmika hAjarI r[ apAya. te vidhAlayamAM rahI na zakAya tethI dhArmika zikSaNa levu te zarU kare che. Ama pUrva bhUmikAnA abhAve moTI ummare pharajiyAta levu paDatu dhArmi ka zikSaNa tene mATe cAlu kaMTALAnu kAraNa ane che. dhArmika abhyAsakrama paNa ghaNI vakhata vidyAthAne jarA paNa rasa paDe tevA hateA nathI. je meTI ummare paNa samajatAM ahu ja muzkela paDe te tene zikhavavAmAM Ave. che. parIkSAmAM pAsa na thAya te tene kAdI mUkavAmAM Ave. tethI te geAkhaNapaTTI karIne pAsa thai jAya che. potAnI kAga. temaja dharma mATe tenA dilamAM abhimAna sphure teTalA mATe jaina dharmonA itihAsa tene zakhavavA joie. jaina dharma kyAre ane kayA sayogemAM zarU thayA; kANu kANu meTA mANasA thai gayA ane temaNe zuM zuM karyuM; dezanA ItihAsanI ghaTanAmAM temaja kaLA, sAhitya temaja vijJAnanA vikAsamAM jainee zuM zuM phALA ApyA ane kaNe kaNe nAma kADhayuM - AvI aitihAsika vigatAnI ApaNA vidyArthI ne khUba mAhitI ApavI joie. ApaNA vidhArthI ne evuM dhArmi ka zikSaNa ApavuM joe ke jethI tenuM hRdaya temaja buddhi khUba saMskArI ane, mana nirbhaya temaja dRDha bane ane zarIra svaccha ane baLavAna bane. tene apAtuM dhArmika zikSaNa sAmAnya zikSaNanuM virodhI nahi paNa madadarUpa hAvu ja oIe. te zikSaNa levAmAM tene AnaMda kema Ave e bAbata khAsa lakSyamAM rAkhavI joie. have dhArmika zikSaNanA viSaya uparathI zArArika zikSaNa upara ApaNe jaie. huM dhArmika zikSaNa karatAM zArIrika zikSa Nune dhaNu vadhAre mahattva ApuM chuM. dhArmika zikSaNa pharajiyAta hovu joIe ke nahi e viSe e mata hoI zake che paNa parIrika zikSaNa te pharajiyAta thavu ja joIe, zarIranI tAlI-mamAM ApaNe AkhA deza ane temAM paNa ApaNe gujarAtIe ane temAM paNa jainA sauthI pachAta chIe. A khAkhatamAM yuropa-jApAna zuM karI rahyAM che. te jovAtapAsavAnI khAsa jarUra che. ahIM ramatagamatanI je sAdhanarAmagrI hoya che te karatAM paccIsagaNI vadhAre sAdhanasAmagrI jApAnanI kAI taddana sAdhAraNumAM sAdhAraNa gaNAtI zikSaNusa'sthAmAM hoya che. A uparathI ApaNe A viSayamAM keTalA pachAta chIe tenA Apa. sarvane khyAla Ave tema che. AdhyAtmika jIvana mATe jeTalI dharmanI upayeAgitA che teTalI ja aihika jIvananI sukhAkArI mATe kasAyalA zarIranI jarUra che. mAruM cAle te| A vidyAlaya AvA ghIca lattAmAM rahevA na dauM. Aje evI keTalIe nizALeA jovAmAM Ave che jene makAna uparAMta bIjI kazI. paNa chUTI jagyA hotI ja nathI. je zikSaNasaMsthAne moTu Ama anavAnuM kAraNa zuM? dharmazAstrAnA abhyAsa kharekhara upayogI ane jarUrI che ane te yogya rIte apAya te tethI jarUra lAbha thavA ja e, paNa vAMdhA ja ahI' che. ApaNI AkhI paddhati ja khAmI bharelI che. eka te ApaNA dhArmika pApustako kAM to sAdI saraLa aMgrejI bhASA ke je bhASA vidyA bhaNe che temAM heAvA joie athavA tA gujarAtI bhASA ke je te khele che temAM lakhAvAM joie. sarva pAribhASika zabdo kADhI nAkhavA jee. bIjI AjanA vijJAna sAthe dhArmika mAnyatAne meLa hovA joIe. dhArmika zikSaNamAM amane rasa Avate nahAtA tenu eka mukhya kAraNa e hatuM ke ame je kolejamAM zikhatA hatA tenI sAthe dhArmika vargamAM je zikhavavAmAM Avatu hatu tenA kaze| meLa khAtA nahAtA. jUnI Dhabe ane jUnI rIte je kahevAmAM Ave che te ApaNane sAdhAraNa rIte catu nathI temaja gaLe Utaratu nathI. thoDAMka varSo pahelAM mane keTalAka Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 31-1-40 ramatagamatanuM medAna na hoya--sArI kasaratazALA na hoya--pUratAM sAdhanA na hoya--tene zikSaNasaMsthA kahevI ke nahi e ja meTA savAla che. ApaNAmAMnA meTA ke nAnA kasarata ke ramatagamatamAM kazuM samajatA ja nathI. pariNAme nabaLAM zarIra ane TUMkuM : AyuSya e ApaNA samAjanI vizeSatA jovAmAM Ave che. jele agatyaneA prazna vidyArthInA zarIravikAsane che teTale ja agatyane prazna tene apAtA khArAkano che. A viSayamAM ApaNuM khUba ajJAna varte che. eka vakhata judI judI hAlanA vidhAthIonA khorAkanI tapAsa karatAM mAlUma paDayuM hatuM ke amadAvAdanA gujarAtI vidyAthI sauthI ochA peNavALA ane Arogyane hAnikartA khArAka le che ane zarIranA bAMdhAmAM paNa te sauthI chelle nakhare che. A jeTaluM tene lAgu paDe che teTaluM ja ApaNA vidyArthIne lAgu paDe che. gujarAtIne khAvAnA khUba zokha-pharasANa vinA cAle ja nAha vividhatA paNa tene khUba joie. A badhAMmAMthI ApaNA vidhAyA mukata banavA joIe. tene khUba paNa maLe ane tenu zarIra sAruM badhAya tevA--sa'gIna pALaka tattvAthI bharelA ane hAnikartA drabyA vinAnA-sAdo khArAka tene ApaveA oe. A prasaMge ATalI sUcanAe huM AzA rAkhuM ke asthAne lekhavAmAM nahi Ave. : : khetI ane kheDUta (1 lA pAnAthI cAlu) A anna tA videzIo lai jaze. tene lAla zA che? paNa khera ! ene je adhUMbAjana maLe che temAM vighna na paDeA ! A hRdayamAM thAya che zuM teNe vanabhara huM vidhe! A lAMkAne tAre bhikSuka karavA nahAtA ! rIte maryA ja karavu ! banAvavA hatA paNa kheDUta vamAna samayamAM kayAM AgaLa zuM banI rahyuM che tenu ene kAM jJAna nathI. vAyu krama cAle che tenu paNa ene kazu dhyAna nathI. mAne ke A jagatathI khIjo ja teenA loka che. sUrya-caMdra tape che te paNa te mATe A loka nathI. e kicane peTabhara bAjanane paramasukha mAne che, te paNa durbhAgyayeAge bharapeTa AjananA paNa tene sAMsA paDe che. e dIna-duHkhI leAkA A sthitimAM paNa satepa mAne che ane lAcArIthI peAtAnA bhAgyane dekha de che. rAjanA du:khathI teo dIna banI gayA che. sukhanI kalpanA paNa temanA hRdayane sparzatI nathI. A leAkane anubhava janmAMdha manuSya karI zakatA nathI. madharanuM jaMtu sasA surasuMdarInuM dhyAna prema dharI zake? jyAretyAre te grAmINu gIteA gAya che. tene rAma ahudhA phAga jevA hoya che ane utsavA paNa tevA ja. e sivAya A dIna leAkA cittane kai rIte bahelAve bhalA ? cittane nahuvaDAvyA kare? zuM AMsuethI ja te tame dArzanika ho to izvaranuM astitva satya nahi mAne, bhUta-preteAthI adhika teo paNa izvarane jANatA nathI. hAdeva ! A RRSibhUminA Aja dhruvA hAla thayA che ? hA vidhi ! tuM kALa che, kharekhara kALa ja che, krUra ane karAla kALa che! pAdaka, ema na kahIza ke AvA rAga kyAMthI cheDayA ? na kahIza ke A phUlavu` che ke jemAM parAga nathI ? A kRSaka-kathA nirasa che te paNa temAM amArA bhAga che. hRdayanI Aga bahAra nIkaLyA vinA nathI rahetI. anuvAdaka : rAjapALa maganalAla vhArA zrI jaina yuvaka saMgha vArSika sabhAmAM thaeluM kAmakAja navA hodedAro zrI muMbai jaina yuvaka dhanI vArSika sAmAnya sabhA tA0 21-1-40 ravivAranA rAja zrI jaina zve. mUrti, kAnapharansanI ophisanA hAlamAM zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDiyAnA pramukhapaNA nIce : maLI hatI jemAM nIce mujaba kAmakAja thayuM hatuM. (1) saMvata 1995nI sAlamAM thayela kAmakAjanA vRttAnta tathA AvakajAnakane oNDITa thayelo hisAba je anyatra Apa vAmAM AvyA che te kAryavAhI samiti taraphathI maMtrIe rajU karyAM ane te sarvAnumate maMjUra rAkhavAmAM AvyeA. (2) navA varSa mATe AvakajAvakano aMdAja rajU karavAmAM AvyA ane te sarvAnumate maMjUra rAkhavAmAM AvyeA. (3) navA varSa mATe adhikArIe ane kAryavAhI samitenI nIce mujaba cUMTaNI karavAmAM AvI. pramukha : zrI, paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA, B. A.LL.B. upapramukha : zrI. cImanalAla cakubhAI zAha. M . ALL.B. seAlIsITara. maMtrI, zrI. miNalAla mAkamacaMda zAha. DA. vRjalAla dharamacaMda medhANI. L.C.P. & S khajAnacI : zrI. amIcaMda premacaMda zAha sabhya : zrI. veNIbahena kApaDiyA zrI. lIlAvatIbahena devIdAsa 27 zrI. cunIlAla ke. kAmadAra zrI. tArAcaMda lakSmIcaMda kAThArI zrI. TI. jI. zAha . zrI. paMdulAla vadhamAna zAha zrI. vallabhadAsa phulaya mahetA zrI. nAnacaMdabhAI zAmajI zrI. manasukhasAla hIrAlAla lAlana zrImatI jasumatIbahaeNna kApaDiyA strI vibhAga taraphathI maNibahena amIcaMda zAha 33 zrI. hiMmatalAla tArAcaMda zAha che. 1. zrI. dIpacaMda TI. zAha zrI. aMbAlAla ela, parIkha B. SC.ve. mUrti pUjaka zrI. ramaNulAla sadulAla zAha vibhAga taraphathI sthAnakvAsI vibhAga tarI (4) oNDITara tarIke zrI. khAlacaMda ema. mahetA, rajIsTa ekAunTara enDa DITI. ATaluM kAmakAja thayA bAda upAhAra sAthe salA visarjana karavAmAM AvI hatI. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 prabuddha jaina saccasa ANA uccaThThie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANamAM rahenAra buddhimAna mAnavI mRtyune tarI nanya che. prabuddha jaina satyapUtaM vadedvAkyam jAnevArI, 31 ra: kAmI chAtrAlayA ane dhArmikatA rAtribhAjanAnaSedha 1940 tA. 31-1-40 che paNa vidhAthInA sarvAMgI vikAsa mATe jeTalI jarUra khauddhika zikSaNanI che teTalI ja jarUra zArIrika kasarata tema ja ramatagamatanI che. ane A mATe AjanI dareka nizALa ke kaeNlejamAM sArI vyavasthA jovAmAM Ave che. paNa khIjuM pharajiyAta hoya che jyAre ramavAnuM ke kasarata karavAnuM ghaNuMkharuM marajiyAta hoya che." sAMje nizALanA vargo pUrA thayA bAda vidhAthI e kriDAMgaNu tarapha ke kasaratazALA tarapha deDe che. koI krikeTa te koi jhuTamela, kAi eDamInTana te kAi vAlIkhAlanI ramata rame che. kAi hutututu ramatu hoya che te kAi ThekANe DrIla cAlatI hoya che. kAI Dolsa te kAi magadaLa pherave che. Aja samaye ruDhicusta kuTuMbanA upara varNavela jaina chAtrAlayanA vidyAthI nizALamAMthI chUTI maLatAM ghara tarapha athavA to pAtapeAtAnI meDi`ga tarapha cAlavA mAMDe che ane sUryAsta pahelAM jamI levAnI tajavIjamAM paDe che. zarIrasvAsthya' Aje jaina samAjanuM sauthI UtaratuM ane zaramAvanAruM aMga che. AjanA jaina vidyAthI" buddhimAM game teTalA DhiyAtA haze paNa zarIre te sAdhAraNa rIte mAyakAMgalA ja hoya che. Aja sudhImAM ramatagamatamAM krAi paNa jaina vidyArthI e mATu' nAma kADhyuM sAMbhaLyuM nathI ane temAM navAI jevuM zuM che? jaima mALApene A bAbatanuM mahattva ke upayogitA haju .samajAyAM ja nathI. jaina vidyArthI emAM A zAkha nAnapaNu'thI keLavavAmAM AvatA nathI ane tethI moTA thaye A bAbatamAM te kevaLa udAsIna ja rahe che. chAtrA layanA sa`cAlakA jaina samAja rakhene dravya nahi Ape. evA bhayathI athavA te| A viSayane lagatI tIvra lAgaNIne lIdhe sUryArata pahelAM sarva vidhAyA e jamI levu ja joIe. eve niyama samrapaNe paLAvatA hoya che. AjanI sa jAhera zikSaNasaMsthAnA zikSaNusamaya savAranA agiyArathI sAMjanA pAMca sudhInA mukarara thayelA che ane temAM hAla turata kazo pheraphAra thavAnA saMbhava che ja nahi. ramatA samUhamAM ramAya che ane kasaratanA usAha paNa samUhamAM sau sAthe karavAthI ja TakI rahe che. kasarata te kadAca savAre paNa thai zake paNa judI judI ramatA ke jenA zArIrika uparAMta bIjA aneka sAmAjika lAbhA che te mATe te sAya kALa sivAya khIjo koi samaya anukULa paDe tema cheja nahi. A lAbha ApaNA vidyArthIne ApavA hAya tA tene sAMje jamavAne samaya threDeDa meDA karavA ja joie; nahiM te pachI ApaNA vidyAthI oe ramatagamatanA sa lAbhothI vaMcita banavAnuM ja rahyuM. nabaLAM bAMdhA, phikakAM rArIra, UMDI pesI gayelI AMkhA, vyaktitva vinAnI mukhamudrA, DhALa vinAnuM dulanAlanaH A sarva ekatra thayelAM jovAM hAya te tene namUnA jUnI DhimAM UcharatA ane navI keLavaNIne peAtAnA magaja upara lAdatA Ajane jaina vidhAthI che ane AnuM kAraNa tenAmAM praphullatA ane prANa-khaLa ane Arogya pASanAra zArIrika vyAyAma ane ramatagamatanA sathA abhAva che. A khAkhata jeTalI hAiskUlanA vidyArthI ne lAgu che teTalI ja kAlejanA vidhAthane lAgu paDe. che ane tethI ubhaya varganA vidhAthA enA chAtrAlayAmAM prastuta pratikhaMdhane narama karavAnI ekasarakhI jarUra che, kAlejanA vidhAenA vicAra karatAM bIjA paNa saMyoge A pratibaMdhane zithila karavAnI jarUriyAta tarapha ApaNane kheMcI jAya che. kaoNlejamAM bhaNanArane abhyAsanA khAjo vadhe che ane tethI tenA mATe ramatagamatanI e ja kAraNe jarUra rahe che. te mATe dareka kaoNlejanA vidyArthIne judI pI paNa ApavI paDe che. [13] te saMsthAmAM avazya 44 dhArmikatAnA nAme A je je niyamAnu kAmI chAtrA layeAmAM pAlana karAvavAmAM Ave che temAM sauthI prathama ApaNe rAtrIbhejaniSedhane vicAra karavAnuM prApta thAya che. chAtrAlayanA anusaMdhAnamAM A bAbata viSe huM kAMi paNa vicArA rajU karuM te pahelAM e spaSTapaNe samajIH levAnI jarUra che ke siddhAntanI dRSTie temaja sayamanI dRSTie--rAtrIbhojananiSedhanuM aicitya temaja upayogitA ane huM barAbara svIkAruM chuM. Ama chatAM paNa sidhdhAntane vyavahAramAM mUkatAM ApaNe aneka yaniyamonA anupAlanamAM chUTachATa mUkatA AvyA chIe e rIte chAtrAlayanA saMbaMdhamAM vicAra karatAM A pratibaMdhane lagatA ApaNe mAtra choDavA joie evA mAre abhiprAya che. ApaNe AgaLa vicAyu. tema kevaLa dharmanA pracArA taiyAra karavA mATe kA| zikSaNasaMsthA kholavAmAM AvI heAya te tene lagatA chAtrAlayamAM rAtrIbhojananiSedha jarUra pharajiyAta hovA joie. kAraNa ke Aje dharmane lagatI je prakAranI ApaNI samajaNa hAya te samajaNu muLanA yamaniyame pAvA joie. khIjuM AvA kASTa chAtrAlaya sAthe " vyAvahArika ' zikSaNa ApavAnI saMsthA paNa e chAtrAlayanA saMcAlakA taraphathI alAvavAmAM AvatI hoya te te zikSaNasa`sthAnA vargo evI rIte gADhavI zakAya ke jethI sAMje jamavA pahelAM ramatagamata temaja kasarata mATe te chAtrAlayanA vidyAthI one pUratA vakhata maLI zake. AvI sagavaDavALI saMsthA paNa peAtAnuM rasoDuM jarUra sUryAsta pahelAM adha kare, paNa AjanA je kAmI chAtrAlayeA vidhAtha ne mAtra rahevAkhAvAnI sagavaDa Ape che ane jemAM rahetA vidhAthI bhaNavA mATe anyatra hAiskUla ke kolejamAM jAya che te chAtrAlAe saryAsta pahelAM pAtAnAM rasoDAM khUMdha karI devAna praznadha pheravavA joie. prathama te ApaNe e samajI levu joie ke ApaNe tyAga sayamanI game teTalI vAteA karIe paNa ApaNe ApaNAM bALakAne bhaNAvIe chIe te eTalA mATe ke tenAM zarIra ane mananI badhI zakita khUba khIle ane moTAM thAya tyAre A gRhastha ane zaherI bane. tyAga ane sanyAsanI game teTalI pratiSThA karavAmAM Ave ema chatAM e apavAdamA ja rahevAnA che ane gRhasthajIvana ja rAjamA rahevAnA che. A dhyeya dhyAnamAM rAkhIne ja vidhAthI jIvananI sarva, rItabhAta ane vyavahAra ghaDAvAM joie. A dhyeya sidhdha karavA mATe je tAlIma apAvI joIe te e prakAranI che : mananI athavA te mudhdhinI ane zarIranI : jene ApaNe 'bhaNavu'' kahIe chIe te mAtra budhdhinI tAlIma hoya che. ane te nizALanA vargomAM apAya + Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. 31-1-40 prabuddha jaina kaoNleje sAdhAraNa rIte moTA zaheromAM ja UbhI karavAmAM AvelI prasaMga Ubho thAya tyAre tyAre niyAmakanI jAthI tenI thALI heya che. AjanA zaherI jIvananI sarva ghaTanA sAthe rAtrI- bAjue rAkhI mukavAnI sagavaDa to karavI ja joIe. kAraNa ke jananiSedhane bahu ocho meLa jovAmAM Ave che. zaheranA koI paNa saMgamAM vidyArthIne pharajiyAta bIjAne tyAM jamavuM AnaMdavinadanA aneka prasaMge sAyaMkALe ja goThavAyA hoya che. paDe te te icche che ja nahi ane tethI paNa vadhAre aniSTa aneka upayogI vyAkhyAne paNa sAMjanA vakhate ja rAkhavAmAM te A kAraNe resTorAMmAM jAya ane je-te khAya te che. vidhAAve che. ApaNu chAtrAlayamAM bhaNata vidhAthI suryAsta thIne ATalI sagavaDa to joIe ja chIe ane eTalI chUTa pahelAM jamI levAnA niyamane lIdhe TenIsa kurAla vagere te Apo eTale te jayAMtyAM bhaTakvAno che AvI gAMDI vAto choDe ja che. kAraNuM ke haMmezAM bIje ThekANe te kayAM keIna kare. ApaNe vighAthI eTaluM badhuM avizvasanIya jaze ? paNa kaeNlejamAM ke bahAra apAtAM upayogI vyAkhyAne prANI nathI. te pitAnuM hita zemAM che ane pote zuM karavuM joIe sAMbhaLavAnuM ke koI vakhata koI kensarTa athavA te koI ane zuM na karavuM joIe te sAdhAraNa rIte barAbara samaje sinemA jovAnuM te cUkato nathI ane Ama bane che tyAre zuM che ane te mujaba varte che. kaeNlejajIvanamAM evA ghaNA te bhUkhyA rahe che ?' AjanA vAtAvaraNamAM evI AzA kaI prasaMge Ave che ke jyAre te sUryAsta pahelAM potapotAnA paNa vidyArthI pAsethI rAkhavI e vadhAre paDatuM che. chAtrAlayanuM sthAne pahoMcI zakatA ja nathI. jema ke yu. TI. sI.mAM joDArasevuM te sUryAsta sAthe baMdha thaI jAya che, eTale te kAM te ya vidyAtha. tenI DrIla ane kavAyata sAMje ja cAle che. pitAnA koI snehIsaMbaMdhIne tyAM athavA te koI paNa hoTala- vaLI kaoNlejanA cAlu abhyAsane paripepaka bahAranAM vyAkhyAne resTorAMmAM te jamI le che ane Ama bahAra jamatAM te khAna- ghaNuM kharuM sAMje ja apAya che. AvA sagomAM tene jamapAnane lagatA bIjA niyamenI paNa svAbhAvika rIte upekSA vAnI sagavaDa na ApavI te Ucita ke dharma nathI ane Akho karate rahe che. A vastusthiti vacce meTA zaheranA vidyAthI- vidyAthI samRddha ramatagamatathI vaMcita rahe te paNa sAmAjika jIvana sAthe bilakula baMdhabesato nahi e niyama paLAvavA dRSTie iSTa nathI. eTalA mATe A bAbatane Agraha ApaNe jatAM asatya ane svaparvacanA pirAtA jAya che. je chAtrA- hADo rahyo. ' layA saMpAlike A niyama paLAvavA saNa Agraha rAkhatA AvA eka nAnA viSaya upara ATalI lAMbI pIMjaNa hoya che temAM moTo bhAga paNa potapotAnI pravRttine aMge keTalAkane artha vinAnI ne kaMTALA bharelI lAgaze. paNa A rAtrIbhajana karato ja hoya che ane AnI paNa vidyArthInAM mana bAbata viSe amuka vargane ghaNo ja makakama Agraha che ane upara bahu ja vizcitra asara paDe che. rAtrIbhajana nahi karavAno enuM pariNAma AjanA ApaNA chAtrAlayomAM bhaNatA vidyAthI niyama paLAvanAra pALatA nathI. jenI pAse paLAvavA mAgo cho te gaNune khUba ja zepavuM paDe che e mArA anubhavano viSaya che paNa sarva saMyogomAM eka sarakhI rIte pALI zakatA ja nathI. ane tethI A praznanI vividha bAjuo teo dhyAnamAM laIne jo A niyamamAM chUTachATa mUkavAmAM Avaze te samAja dravya A viSayamAM vidyArthIonAM jIvana teo saraLa banAve e nahi Ape e prakArane bhaya AjanAM saMcAlakone khUba pIDI AkAMkSAthI ATaluM lAMbuM vivecana mane japharI bhAsyuM che. bAkI rahyo che. chAtrAlayamAM niyamo joIe, ane e niyamanA anu- rahelI bIjI bAbata have pachInA aMkamAM ApaNe vicArIzuM. pAlana mATe sakhta Agraha joIe e mane kabUla che paNa je paramAnaMda niyama vAstavikatAnI upekSA karIne ghaDavAmAM Ave che te niyamane bhaMga ja niyamanuM cAlu sthAna le, ane dharmanI rakSA karavA jatAM dharma ja haNAya che. A mATe AjanA saMcAlakee upa sAmAyika skuraNuM ranA bhayane sAmane karyo ja chuTake che. je niyamanuM pAlana zakya vyavahAra ke AjanA saMgamAM ISTa ne lAgatuM hoya te niyama paLAvavAne samAje Agraha na rAkhavo joIe. je jainayugane A na chAje niyama saMskArI ane dharmaparAyaNa mAbApa pitAnAM bALako tA. 16-1-40nA jainayugamAM amadAvAda dIkSA pAse paLAvavAmAM sAdhAraNa rIte asamartha nIvaDatA hoya te - prakaraNa e mathALA nIcenI noMdhamAM taMtrImahAzaya AMgaLa niyamanuM pAlana bIjI sagavaDanA abhAve chAtrAlayamAM bhaNavA vadhatAM nIce mujaba jaNAve che: AvatA vidyArthIo upara lAdavuM e paNa yogya nathI. samA- - "bhAIzrI bhagavAnajI kapAsIne patra kahe che ke: 'mi. paramAnaMda janI samakSa A paristhiti egya AkAramAM rajU thavI joIe kApaDIAe te tA. 25-12-kala nA "navasaurASTramAM jAhera ke chUpI dIkSA koI paNa jAtanI thavA na devAnI zakita keLavavI hAkala karI che ane e rIte jarUrI pheraphAra kare joIe. sAcI vAta jANavA jo A vAta sAcI hoya te te duHkhakartA che, eTaluM ja nahi paNa samajavA chatAM samAja potAnI eka mAnyatA che jene dhArmika najare vAMdhArI che, eka karatAM vadhAre vAra kahevAyuM che ane cAlu jIvana sAthe saMbaMdha chUTato jAya che tene AMdhaLI rIte punaH bhAra mUkIne kahevuM paDe che ke I paNa sAce jaina dIkSAne vaLagI rahevAne Agraha rAkhe ane e kAraNe. chAtrAlayo 'virAdhI hoI zake ja nahi. je kaMI taphera che e chUpI ane saMtApioSAtAM baMdha thAya to e doSa ane javAbadArI samAjanI che, kukaDInI ramata sAme che. pharase kadI paNa dIkSA jevI pavitra kriyAne paNa samAja e AMdhaLe ke bevakUpha nathI. be ghaDI koI virodha karyo ja nathI ane karI za paNa nahi; Ama chatAM keTalAka vyakitagata vicArane nAme e mahAna saMrathA sAme bukhALA kADhavA koI bAbatamAM sAmAjika AMcakA Ave, paNa Akhare samA e bilakula ayogya che, akhila hiMdanuM pratinidhitva karAvatI januM kalyANa karanArI ane UgatI prajAne utkarSa karanArI 6 saMrathAmAM jAtajAtanAM bhe<< e haiya ane binajavAbadArIlAya sUra saMrathAo samAja sadA pote ja AvyuM che. A mATe teo kADhe tethI saMsthAne vAvavI che ene utArI pADavI e te uparanA bhaya kharI rIte binapAyAdAra che ema mAruM mAnavuM ekAda kapUtanA kAraNe khAnadAna pitAne nAsI devA jevuM che." che. AjanI sAyaMkAlIna bhajananI prathAmAM pheraphAra na thAya tyAM koI paNa pratikULa vicAro dharAvatA. kAryaka [ viSe samAsudhI paNa jyAre jyAre koI paNa vidyArthIne meDA AvavAne jamAM viparIta khyAla Ubho karavA mATe AjakAlanA chApAMo Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-1-40 vArSika vRttAnta aneka prapaMce kare che. temAM eka prapaMca te kAryakartAnA koI paNa lakhANanA keI paNa vibhAgane khoTuM avatarita karavuM te che. je "navasaurASTramAM pragaTa thayela mArA lekhane AdhAra laIne zrI. bhagavAnalAla kapAsIe potAnA patramAM, mArA viSe ullekha karyo che te lekhamAM prastuta vicAra nIce mujaba lakhAcalo cheH "eka paNa sAdhu ke sAdhvI chUpI rIte ke jAhera rIte kaI paNa chokarA ke chokarIne dIkSA ApavAnI hiMmata na kare evI paristhiti utpanna karavI te ApaNuM paramakartavya bane che." A lekha mULa "prabuddha jaina'nAM tA. 15-12-39nA aMkamAM pragaTa thayela. A lakhANamAM mAre virodhuM koI paNa jAtanI dIkSA ApavA sAme nathI, paNa kumaLI vayanA chokarA chokarIne dIkSA ApavA sAme che e spaSTa che. ema chatAM zrITa, kapAsIe mArA A rItanA maryAdita virodhane vyApaka rUpa ApI jaina samAjamAM mArA viSe khoTe khyAla Ubho karavA prayatna karyo che, paNa A bAbatane mane bahu harakhaka nathI. . ' AvI ja rIte chApAMvALAone bIjo prapaMca koI paNa vyakita sAme gerasamaja UbhI kare tevA koI bahAranA mANasanA lakhANamAM rahelAM tadhyAtanI jarA paNa darakAra karyA sivAya te lakhANane avatarita karIne 'jo A vAta sAcI hoya to', evI bacAvanI bArI rAkhI te upara potAne phAvatI TIkAonI ImArata UbhI karavI te che. A kArya jainayuga'nA taMtrIe uparanA lakhANamAM karyuM che ane A joIne mane kharekhara du:kha thayuM che ane te eTalA mATe ke "jaina yuganA taMtrIne mArI sAthe game teTale matabheda hoya to paNa ame baMne eka ja saMsthAnAM bhinna bhinna kAryo saMbhALatA sAthI adhikArI chIe tethI A bAbatamAM kAMI paNa lakhatAM pahelAM temaNe eka sAthI tarIke mane A lakhANanAM tathyAtagya viSe pUchavuM joItuM hatuM. bIjuM, e lekha jemAM uttarottara pragaTa thayo hato te "prabudhdha jaina ke "navasaurASTrane aMka temaNe barobare joI ja joI hato. AvI ja rIte jainayuga" chellA chellAM baMdha thayuM te arasAmAM zrI muMbaI jaina svayaMsevaka maMDaLanI vyAyAmazALAne laganI takarAranA saMbaMdhamAM sadagata parivartana mAM pragaTa thayelI mArI nAMdha upara paNa temaNe manaphAvanI TIkAo lakhIne mane anyAya karyo hato ane pAchaLathI temane te bAbatane khulAse karavo paDyo hate. Ama satyathI vegaLA doDavAnI temaja pratipakSI vicAra saMbaMdhamAM lakhavA jatAM sabhyatA ke aucityanI maryAdA oLaMgavAnI rIta "yuga" nA taMtrIne na chAje. jene marajI paDe teTalAM zAhI kAgaLa bagADavAno vAMdho nathI ane je pitA sivAya bIjA koIne leza mAtra javAbadAra nathI tevA patrane game te phAve paNa jainayuga" zrI. jaina zvetA. mu. konpharansanuM mukhapatra che ane e konpharansanuM sthAna Aje bahu nAjuka che. e konpharansanuM mukhya dhyeya bhinna bhinna mata dharAvatI aneka vyakitao temaja vargone ekatra karavAnuM ane samAja uddhAranA kAryamAM saMgaThIta karavAnuM che. e saMsthAnA mukhapatramAM evI eka paNa vAta na AvavI joIe ke je satyathI vegaLI hoya ane je saune iSTa ekIkaraNanI virodhI hoya. "jainayuganA e aMkamAM AjanA yuvaka ane yuvaka pravRtti sAme keTalIka TIkAo che. taMtrImahAzayane kahevatane ThIka ThIka zaikha lAge che, "kapUtanA kAraNe khAnadAna pitAne nAmezI devI' 'pADAne vAMke pakhAlIne DAma' ityAdi. pitAnAM kathanane mArmika banAvavA mATe AvI kahevatone upaga Aje ApaNe muMbaI jaina yuvakasaMgha agiyAra varSa pUrAM karIne bAramA varSamAM praveza kare che. Aje nivRtta thatI kAryavAhaka samitinI cUMTaNI saM 1994nA Aso mAsamAM tA. 2-10-78 nA roja karavAmAM AvI hatI. tyArathI Aja sudhImAM thayelAM kAmakAja ane banelA banAvonI vigata nIce mujaba che. prAraMbhamAM mATuMgA pratimAM prakaraNa UbhuM thayuM hatuM. rAtrInA vimAnamAM besIne koI devatA AvyA ane pitAnA gharanI bArI vATe eka bhavya jinabhUti mUkI gayA evI eka bAInA nAme vAta phelAvIne mATuMgA khAte eka jina irajU karavAmAM AvI hatI ane e bAbatane chApAMdvArA khUba prasiddhi ApavAmAM AvI hatI. vahema ane kutUhalathI prerAIne hajAro mANase e mUrtinAM darzane mATuMgA tarapha doDI rahyAM hatAM. rAta divasa mahenata karIne temaja keTaleka kharca karIne A bAbatanuM pikaLapaNuM ApaNA taraphathI khulluM pADavAmAM AvyuM hatuM ane e rIte bheLI janatAnA hajAro rUpiyAnuM AMdhaNa mUkAI jAya evI ghelachAmAMthI samAjane ugAravAmAM Avela hatuM. che, keTalAka samayathI javA dhArela sAmAjika vyAkhyAnamALAnI A varSanA eprIla mAsamAM zarUAta karavAmAM AvI hatI ane temAM cAra vyAkhyAno nIce mujaba thayAM hatAM. vyAkhyAtA: zrI. kAkAsAheba kAlelakara. viSa : strI-puruba : saMbaMdha. . . , zrI. cImanalAla cakubhAI zAha, viSaya: lagna, cAritrya ghaDataranuM sAdhana. zrI. jhINAbhAI desAI neharazmi), viSayaH "rUpajIvinI pragatizIla ke pratyAghAtI ? - : , zrI. zAMtilAla ha. zAha, . viSayaH "hindu strIonA kAyadesara adhikAra" - A vyAkhyAnamALAmAM leke e bahu rasa lIdhe nahote. ane zrotAonI hAjarI uttarottara kamI thatI gaI hatI. have karavAmAM Ave che ane AvI kahevato ghaNI vakhata aNIdAra jherI zAnuM kAma sAre che. sAmayika pono mukhya uddeza sAcI bInAo prasiddha karavI ane vicArapreraka ane saMskRtipiSaka khorAka pUro pADavo e che. A uddezane bAjue rAkhIne ghaNI vakhata patrakAro pakSakAra banI jAya che ane pote mAnI lIdhelA pratipakSa upara prahAra karavAmAM ja pitAnI ghaNukharI zakitao kharace che. A ThIka che ke ahIka che e judI vAta che paNa lekhinInuM A vaLaNa svAbhAvika che; te satyanuM saMzAdhana choDIne svamatanuM samarthana ane paramatanA khaMDana taraphaja ghaNuMkharuM DhaLatI AvI che. tethI A paristhitine svAbhAvika nabaLAI gaNIne ApaNe kSantavya gaNIe. paNa jyAre kaI patra je saMsthAnuM pote mukhapatra hovAno dAvo karatuM hoya te saMsthAne ja ghAtaka lakhANa lakhavA tarapha DhaLatuM dekhAya tyAre ApaNane kevaLa du:kha ja thAya. je dizAe tAjetaramAM janma pAmelA jainayuga"nA taMtrIe gamana karavA mAMDayuM che te kAMIka A prakAranI che ATaluM te saMsthAnA sutradhArone sUcavavuM asthAne nahi gaNAya. paramAnaMda Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-1-40 pachIthI A vyAkhyAnamALA vizeSa rasamaya ane AkarSaka banAvavA prayatna karavAnI khAsa jarUra che. saMdhanA mukhapatra tarIke pramuddha jaina' nAmanA pAkSika patranI zarUAta karavAne lagatI pravRtti AkhA varSanA sauthI vadhAre agatyane banAva che. A maLata keTalAka samayathI carcAyA karatI hatI. e carcAnA pariNAme thayelA TharAva anu sAra zrI. maNilAla mekamazvaMda zAhanA taMtrIpaNA nIce gayA me mAsanI pahelI tArIkhathI 'pramudde jaina' pragaTa thavA lAgyuM che. A patre sArI lokaprIti saMpAdana karI che ane Aja sudhImAM pragaTa thatA mAtra jaina samAjanA ja nahi paNa anya samAjanA kAmI pAmAM A patre judI-aneAkhI bhAta pADI che. lekhakAmAM paNa jainetara sArA sArA vidvAnone sahakAra che ane temAM paNa khAsa karIne kAkA sAheba kAlelakare prAraMbhathI Aja sudhImAM A patra upara nAnA moTA aneka lekhA mAkalIne A putranI pratiSThAmAM khUba vadhAro karyAM che. A mATe A saMdha temane kharekhara khUba RNI che. patranI grAhakasaMkhyA kula 310 nI che jemAMthI 168 sadhanA sabhyo che ane bAkInA grAMDukA bahAranA che. 'prabudhdha jaina' nI Arthika bAjunI vigatA AgaLa upara ApavAmAM AvI che je uparathI mAlUma paDaze ke 'pramugdha jaina' khAte tenu varSa eprIlanI Akhare pUruM thatAM sudhImAM muMbaiH jaina * yuvakasaMdhane Azare rUA. 900) nI kheATa khamavI paDe tema che. paNa A kAraNathI ApaNe nirUtsAha ke cintAtura thavAnI jarUra nathI. je siddhAMtA ane dhAraNa upara prabuddha jaina kADhavAmAM Ave che te dhyAnamAM letAM A khoTa nA ke gaNatarI bahAranI nathI, prabhu jaina' svadezI kAgaLA upara chApavAmAM Ave che; temAM kAi paNa prakAranI jAhera khabara levAmAM AvatI nathI. aMgata rAgadveSa poSanArA tIkhAM tamatamatAM lekhA levAmAM AvatA nathI. satyane AgaLa rAkhIne samAja temaja dharmanA praznonI ucca bhUmikAe carcA karavAmAM Ave che. jaina samAjane a'gata prazno viSe sAcI dRSTi ApavI ane vizALa duniyAmAM je navA vicAra ane navI bhAvanAonAM AdAlate UDI rahyAM che tenA saparka sAdhI ApavA e A patranuM lakSya che, ane e lakSya jeTalA aMze sAdhI zakAya teTalA aMze A patrapravRttinI saphaLatA che. prastuta 'pramud jaina'nI kheATane pahoMcI vaLavA mATe gayA varSa daramiyAna ameAne nIce mujaba madada maLI che. rUA. 438) zrI jaina yuvaka pariSad 1931 , 100) zrI maNilAla mohanalAla jhaverI prabuddha jaina >> 100) zrI amIcaMda khemacaMda zAha .. 164) navA varSanI zreNInA judA judA gRhastho taraphathI A rIte madada ApanAra saMsthA temaja grahasthAnA amA ahI AbhAra mAnIe chIe. dara varSI mAphaka A varSe paNa paNa vyAkhyAnamALA 5. sukhalAlajInA pramukhapaNAM nIce gaThavavAmAM AvI hatI ane temAM hameza mujaba lakAe bahu sArA rasa lIdhA hatA. A vyAkhyAnamALAnA vyAkhyAtAo tathA vyAkhyAna viye nIce mujaba hatA. vyAkhyAtA adhyApaka dharmAnaMda kAsI pati mahendrakumAra vyAkhyAna viSaya rASTradhana jIvanamAM tatvajJAnanuM sthAna zrI. ratIlAla jI. zAha ema. e. ela. ela. khI. : adhyAtmavAda kavi akhA ane Ana'ghana mahAvira jIvana paMDita darabArIlAlajI paMDita darabArIlAlajI svAmI AnaMda paMDita eNrAradAsa paMDita khuzAladAsa adhyApaka rAmanArAyaNa vi. pAka zrI. mohanalAla dalIya desA kAkAsAheba kAlelakara paMDita sukhalAlajI paMDita sukhalAlajI zrI. motISada gi, kApaDI kAkAsAheba kAlelakara muni jivejayajI paMDita sukhalAlajI ahiMsA ane jaina dharma ghaDavaiyA dhArmika zikSaNa ApaNA vyavahAra jIvanamAM Adata sthAna patra svAmI rAmakRSNa paramahaMsa (bahenA mATe) tapa ane yAga bhagavAna neminAtha ane rAjamaMtI zrI. mahAvIra ane gautama svAmI 3 samrATa ane paritroTa jaina dhama bhagavAna pArzvanAtha ane mahAvIra A vyAkhyAnamALA pAra pADavAmAM je je judA judA vidyAnee pAtAnA kImatI samayanA bhoga ApIne sahakAra ApyA che temane ahIM aMtaHkaraNapUrvaka AbhAra mAnavAmAM Ave che; paDita sukhalAlajIe te| A pravRttine peAtAnI ja mAnI che ane A pravRttinI saphaLatA mATe bhAge temane ja AbhArI che. jeo amArA che temane kai rIte upakAra mAnavA A varSe gAMdhIjayaMti prasaMge ApaNe khAdInI hUDAMnA vecANanuM kAryAM hAtha dharyuM` hatu` ane judA judA sabhyA-bhAie temaja bahenoe maLIne kula rUA. 1990)nI hUMDInuM vecANu karyuM hatuM. A khAdInI hUMDIo vecavAne ApaNA mATe pahelA ja prasa`ga hatA. A kAryamAM sahakAra ApanAra bhAi temaja baheneAne dhanyavAda dhaTe che. gAMdhIjayantI prasaMge eka jAhera sabhA hIrAMbAganA hAlamAM gAvavAmAM AvI hatI je prasa Mge svAmI AnaMde mahAtmA gAMdhIjI upara eka bhAre mananIya temaja anubhavapUrNa vyAkhyAna ApyuM hatu. eka khIjI jAhera sabhA gata varSanA prAraMbhakALamAM rAjakoTa satyAgrahamAM bhAga levA jatI eka TukaDInA saradAra tarIke rAjakoTa upaDatA zrI. maNilAla jayamala zeThane abhinandana ApavA mATe bharavAmAM AvI hatI. A satyAgrahamAM sadhanA sabhya zrI. du'bhajI umemaMda parIkhe bahu ja AgevAnIbharyAM bhAga lIdhA hatA ane zrI. vIracaMda pAnAma zAha paNa sauthI pahelAM upaDelI TukaDInA AgevAna batIne rAjakoTa gayA hatA ane jelavAsI banyA hatA, trIcha jAhera sabhA karAMcIvALA DuMgarI giradhara temanI patnInI sagati lIdhA sivAya dikSA levAne taiyAra thayelA te sAme virAdha darzAvavA mATe bharavAmAM AvI hatI. Ama AkhA varSa daramiyAna traNa jAhera sabhA meLavavAmAM AvI hatI, Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddha judA judA kAraNe A kAryavAhaka samitinA vahIvaTa daramiyAna sadhanI sAmAnya sabhA kula traNa bharavAmAM AvI hatI. saMdhanI traNa vibhAga samitimAMthI zvetAMbara mUrtipUjaka vibhAga samitinI sAmAnya sabhA ane traNa kAryavAhI samitinI sabhA maLI hatI. zrI vibhAga samitinI traNa sabhA maLI hatI. vibhAgI samitimAMthI strI vibhAga samitie koi paNa agavaDamAM sapaDAyelI bahenane banatI rAhata ApavAne lagatI eka patrikA bahAra pADI hatI ane tene lIdhe varSa daramiyAna cAra pAMca kIssAo hAtha dharavAnA prasaMga Avyo hateA. ane te kAraNe strI vibhAga samitinA matrIe ThIka ThIka jahemata uThAvI hatI. zve. mUrtipUjaka vibhAganI kAryavAhaka samitie daza varSathI gADha nidrAmAM paDelI jaina esosIezana ekTa inDiyAne sakriya sthitimAM mUkavA mATe eDavokeTa janarala pAse jarUrI rajuAta ane tene lagatI keTalIka hilacAla upADI hatI. e hilacAlanA pariNAme jaina esesIezana ek inDiyA saceta banI che ane tenI hastakanA kuMDAnA upayoga karavAnI theDI thoDI zarUAta thaI che. A saMdhanA baMdhAraNamAM AjathI doDha varSa pahelAM re mahattvanA pheraphAro karavAmAM AvyA hatA tenA anubhava karatAM te baMdhAraNa anusAra UbhI karavAmAM AvelI vibhAgI samitie mAlu varSa daramiyAna khAsa mahattvanuM bahu kAma karyuM nathI ane ghaNu kharUM kAmakAja te mukhya kAryavAhaka samitine ja saMbhALavuM paDe che ema lAgavAthI A vibhAgI samiti rada karavAne lagatA ane tenI upayAgitA ane jarUri yAtAnI mukhya kAryavAhaka samitinI racanAmAM goThavaNa karavA puratA baMdhAraNanA keTalAka pheraphArA tA0 24-12-39 nA rAja maLelI sadhanI sAmAnya sabhAe karyA che. saMdhanA sabhyAnu lavAjama rUA. 1) vadhAryuM che ane 'pramudhdha jaina' pragaTa thAya tyAM sudhI sadhanA dareka sabhyane vinA lavAjame maLe evA TharAva karavAmAM AvyA che. saMvata 1994nI Avaka jAvakanA hisAba tA. 26-3-39 nA rAja maLelI sAmAnya sabhAmAM pasAra karavAmAM AbyA hatA. saM. 1995 nI sAlane AvakajAvakanA hisAba nIce mujaba che. sa. 1994-95nI sAlamAM peTrana tathA lAiku meMbarAnA lavAjama khAte jame thayelA rU|. 1601-0-1, saMvata kula rUA. sAlanA sabhyAnA lavAjamanA ane ekanA vyAjanA rUA. 6-11-0 1967-11-0nI Avaka thai temAMthI saMvata 1994nI sAlanA khATanA rUA. 621-13-6 (rUA.. chaseA ekavIsa tera AnA cha pA) ane sa. 1995nA kharcanA rUA. 1077-10-0 maLI kula rUA. 1699-7-6 Ada karatAM bAkI rU|. 267-3-6 Avaka khAte jame rahe che. AnA artha e che ke peTrana ane lAik meMbarAnI Aja sudhImAM ekatra thayelI rakama kharacAI jatAM ApaNI pAse mAtra rUA. 267-3-6 gaSata rahe che. A ApaNI AjanI Arthika paristhiti che. rUA. 1995nI ==a} & 'prabuddha jaina'nA khAtAmAM sa. sudhImAM rUA. 321-106 lavAjama jaina . 31140 rUA. 638-2-0nI rakama 'prabuddha jaina'nI khoTane pahoMcI vaLavA mATe ApaNune maLI che te banne rakama maLIne rUA. 9pa9-12-6 thAya che. te sAme judI judI bAbateAmAM AsA vada 0)) sudhImAM ApaNane kula rUA. 749-1-3ne kharca thayA che ane te khAte za. 210-11-3 bAkI jame rahe che. 1995nI Aso vada 0)) khAte jamA thayA che ane (sthaLa sa`kAcane lIdhe sabanuM A paristhiti vacce ApaNe navA varSamAM praveza karIe chIe. ApaNI Avaka karatAM khanuM palluM haMmezAM namatu rahyuM che ane ema chatAM kAryakartAonI mahenata ane samAjanI sahAnubhUtithI kharcanA khADe purAto rahyo che ane ApaNuM kAma cAlyA ka" che. gayA varSamAM ApaNe 'prabhudhdha jaina' zarU karyu" che. te AjanA saMcAgAmAM ane je dhAraNe ApaNe e patra calAvIe chIe te dhAraNa dhyAnamAM letAM kadI svAzrayI thAya evA saMbhava nathI. AvatAM vamAM kAryadhAhaka samiti navI pravRtti hAtha dharavAnA maneAratha sevI rahI che,' cAlu jagyA badalIne vadhAre bhADAnI vizALa jagyAmAM saMghanI ephisa lai javA vicAra cAlI rahyo che. e jagyAmAM vAcanAlaya temaja sAruM pustakAlaya UbhuM karavAnI kalpanA Aje sevAi rahI che. bahoLuM krUDa prApta thaye AgaLa upara eka sArI vyAyAmazALA paNa kheAlavAne maneAratha kAryavAhaka samitinI chellI sabhAe TharAvanA rUpamAM rajU karyo che. ApaNI pAse Aje mATA sAhasa kheDavA jevI kazI mUDI nathI. ApaNI pAse gaNyAgAMThyA kAryakartAe che ane temane paNa potapotAnA vyavasAya khUba vaLagelA che. A kAraNe AA manAratha mujaba ApaNe samAjane pUratI sevA ApI zakatA nathI. Ama chatAM ApaNuM kAMika karIe evI tamannA Aje sadhanA keTalAeka sabhyAnA dilamAM UMDI rahelI dekhAya che. AjanA samaya mATI Arthika UthalapAthalanA che ane badhI vastuonA bhAva vadhatA jatA hovAthI sAmAnya loko ThIka ThIka kamAtA jAya che. jo Aje ApaNA sabhyo sArA sakhyAmAM Tembaddha thAya ane saMdhane mATe Arthika madada meLavavAnI pUrA liyA "kAziza zarU kare teA ApaNA saMdhanI Arthika muMjhavaNa te sahajamAM TaLI jAya tema che. eTaluM ja nahi paNa ApaNe aneka nathI pravRttie saphaLatA ane sthAyIpaNAnI khAtarIpUrvaka upADI zakIe tema che. Aja sudhI saMghanA sarva pravruttioneA bhAra gaNyAgAMThyA che pAMca sabhyo upara ja paDatA AvyeA che. bahArathI dravya meLavavA mATe sarva sabhyo mahenata karavA lAge ane judI judI pravRtti ane javAbadArIonI vaheMcaNI thAya temAM eka be varSamAM ApaNI A sAmAnya saMsthA ApaNA samAjamAM ghaNA ja mahattvanuM sthAna prApta kare emAM saMzaya jevu che ja nahi. kALa ane vatAvaraNanA ApaNune TakA che; UcharatA samAja ApaNI sAthe che; ApaNuM je vicAra rajU karIe chIe te samAja jhIle che ane pacAve che; ApaNI saMsthA prAgatika vicArAnI praNetA ane prAgatika pravRttionI sUtradhAra che ane sadA rahevI joie. A dhyeyane AgaLa ane AgaLa rAkhIne kAma karanArA bhAie ane heMne-yuvaka ane yuvatIonI ApaNane kheTa che. ApaNI nAnI saMkhyAmAM paNa ekatra thayelA bhAIo ane bahene evu kArya karI batAvIe ke jethI sakhyAbaMdha bhAIo-bahena ApaNA pratye AkarSAya, ApaNAM kAryane pUro sahakAra Ape ane ApaNI pravRttine pUra josapUrvaka AgaLa malAve. saMdhanA sarva sabhyo pAse A amArI yAcanA ane AkAMkSA che. saravaiyu ApI zakAyuM nathI) Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinA, eka nAnI nathI. manuSI akSarakathA, tA. 31-1-40 - prabuddha jaina | (3) chokarAo mATe ke paMDa mATe kharca na kare, mahemAna yuga ghaDe te yogI Ave to paNa karakasara kare tevA dilamAM kaMIke tamArA pAtramAM (gayA aMkathI cAlu) nAkhavAnI sadAya utkaTa icchA ane bhAvanA rahe che ane jyAre jyAre Avo. lAbha maLe che tyAre tyAre pitAnI jAtane - jaina dharma jagatanA sAdhuonI nabaLAI ane saMsArIonuM dhanya mAnI divasa sudharyo mAne che temAM zraddhA nathI dekhAtI ? vevalApaNuM dekhIne ja cetavaNInI lAlabattI batAvI hatI ke "kusAdhune sAdhu gaNe te mithAtva; sAdhune kasAdhu gaNe te (4) tame to ThIka, paNa tamArA gurue paNa mAna ApavuM mathAva' kevuM suMdara nakakara satya ! ghaTe tevI bevaDa vaLI gayelI ane aneka ujaLA dIkarAnI bhAgya- saMsArIe ! sAdhu kusAdhunA bheda tAravaje. UjaLuM eTaluM zALI mAtA traNa vakhata UbesanI varaNI kare che temAM dudha mAnI pIzo nahi. samAjane vipad ke kalahanI AgamAM zraddhAnAM bhavya darzana nathI thatAM ? hamanArA sAdhu sAcA sAdhu nathI. tamArA jIvanane sarvAgI (5) tamArA karatAM anekagaNAM vadhAre abhyAsI, vicAraka vicAra karyA vinA, eka nAnakaDA TukaDAne ja vaLagI, bAkInuM game te ane jJAna dharAvanArA pAkaTa anubhavI vRddhanA tamArA jevArIte kehavA denArA sAcA sAdhu nathI. manuSyajIvananA niravatI tevA uchInA lIdhelA zabdo sAme zradhdhAthI "satavANuM dhanya sarva praznonI chaNAvaTa ane jJAna ApavAne badale "bhattakathA, guru" kahI devAtA jIkArAmAM zraddhA nathI bhAsatI ? derAkathA, rAjakathA" kahevAmAM cAlu vizvanI kaTokaTInI paLe pApa manAvanArA sAcA sAdhu nathI. na samajAtI gUDha zAstrIya vastumAM . (6) tamArA jevA tevA bAliza khyAlo upara paNa haMsI dalIla te bAjue rahI paNa kAno, mAtrA, mIM, pada, chuTanArA, tamArI aneka nabaLAIo jANavA chatAM paNa sAdhu-- gAthA evadhatuM bhaNyA hoya ke je kahyuM che temAM zaMkA, bhekhadhArI mahAvIranA vezadhArI-samajI jovuM na jevuM karanArAmAM kaMkhA, vittIgIkA, paDapAkhaMDa, purasaMcA' mATe jabara pA5 'tamane zradhdhA nathI dekhAtI ? manAvI, satya bAbatanI jijJAsA ADe bhItijanaka pApanI vADe baMdhArI "bAbA vAkayamuM pramANa manAvI svataMtra mAnava gurujI, tamArI AMkha khoTI che. tamArA haiyAmAM keAI bhayaM-. buddhine tALuM devarAvanArA sAcA sAdhu nathI. saMsArika jIvanano kara bhIMta khaDI thaI gaI che eTale sAcuM dekhAtuM nathI. chatAM vicAra saMpUrNapaNe karyA vinA keTalAka mAnavaupayogI vyavasAya - paNa ghaMDIbhara mAnI laIe ke saMsArIo nAstika thayA che to ADe pratibaMdha mUkanArA sAcA sAdhu nathI. tethI A ke tenA javAbadAra koNa? tamArI javAbadArI keTalI ? tamArI sevA, 'AdamI baLa upara tamArA mArgane DALavAno prayatna sanmAna ane upADelA bejAnA badalAmAM tame amArA jIvananI keTalI sevA karI? amArA jIvana bagaDatA aTakAvavA tame keTale kare te jarUra aTakAvaje. kAraNa ke sAdhune sAdhu mAne te mithyAtva." prayAsa karyo ? tamArA gupadane keTalo upayoga karyo ? dharma prIti kema nAza pAme che te vicAryuM che kadI ? gaLe na UtarI mahArAjanA vyAkhyAnamAM sAMbhaLavA jevuM kaMI nahotuM. zake tevI bAbatonI saraLa rIte khulAsA karavAne badale zaMkA navIna saMdeza ke sanAtana satyanI koI kalyANakArI vAta nahotI. karavAmAM paNa pApa manAvI zAstra kaI agamya vastu che, temAM jUnAnuM spaSTIkaraNa daSTIkaraNa nahotuM. mAtra jema pAlave tema dalIla na hoya, temAM game tevI bAbate mATe zaMkA na karAya, pheMkAyeluM eka kalAkanuM TAyeluM hatuM, jethI janasaMkhyA haMmezAM parantu AMkha mIMcIne satya ja mAnavuM joIe. AvuM AvuM ochI AvatI. AthI akaLAIne eka divase te sAdhue temane samajAvyuM. aMte agamyavAdathI mANase bhaDakIne bhAgavA mAMDayA. maLavA Avela eka gRhasthane kahyuM ke tame sAcA dharmane badale saMpradAyane khabhaLo ja Ape ane tenA para zraddhA rAkhavAnuM kahyuM te A yugamAM na banyuM. A sAdhuH tame badhA nAstika thaI gayA che, dharma upara koIne saMpradAyanA khelALAne paNa phAvatI rIte tame upayoga karyo prIti nathI. koImAM sAdhu upara zraddhA nathI. duniyAnuM zuM thAze? tene phAvatI rIte vakhANe ke vagovyo ane tenA oThA nIce gRhastha: je tamAruM thaze te ja amAruM thaze! koI nAstika anekavidha sAmAjika jhaghaDA pesADI mAnavajIvana viSamaya karI te nathI: haju sudhI mAM zraddhA che. tamane kema dekhAtI nathI? nAkhyuM ane mAnavakalevaranA kaTakA karyA tene zo javAba - sAdhuH kayAM che zradhdhA ? duniyAmAM paMcama ArAnA pagalAM guradeva Ape che ? saMpUrNa rIte besI gayAM che. nahitara sAdhu upara zraddhA na hoya! khetaramAM bI vAvato kheta paNa eTaluM te samaje che ke gRhasthaH zraddhA jarUra che. prayatna kare te dekhAze. bI mATe jamIna taiyAra karavI joIe. citra AlekhanAra paNa sAdhuH kema dekhAya! ahIM maMdiramAM te koI AvatuM nathI. samaje che ke suMdara citra mATe pATI saphAIdAra ane sApha zuM zraddhA dukAnamAM paDI che ? joIe, jyAre AjanA yugamAM gurupade caDhI beMDelA mahAnugRhastha: nA, dukAnamAM nahi. tame joI zake te jarUrI bhAvo ja eTaluM nathI samajatA ke dharmanAM bI vAvavA mATe dekhAya tema che. juo mANasanI bhUmikA prathama sApha karavAnI jarUra che. sAMsArika, (1) tamArAM vyAkhyAmAM kaMI sAMbhaLavAnuM nathI, chatAM naitika, rAjakIya vagere bAbato sAthe mAnavajIvanane ati paNu ghaNu mANase, tamArA paga pAse eka kalAka sudhI sthira nikaTane saMbaMdha che tethI jo ekAda aMga paNa pAMgaLuM raheze thaIne bese che temAM zraddhAnAM darzana nathI thatAM? te teTalA pramANamAM sakaLa zarIramAM paNa pAMgaLApaNuM ja (2) guNa ane karmamAM ke jJAnamAM ucca hovA chatAM paNa rahevAnuM ane tyAM sudhI mAnavajIvana saMpUrNa nahi thAya ! * tamane deDha hAtha ucca Asane besADI, tamArA paga pAse besI A yuganI eka bhayaMkara bhUla to e che ke mAnavajIvanane dInatA--aneka AtmAo dInatA anubhave che temAM zraddhAnAM samasta jIvana tarIke samajavAne badale amuka eka aMgane ja darzana nathI thatAM? samajI sudhAravAno prayAsa karavAmAM Ave che, jyAre bIjA Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 aMgA kAtA jAya che jenuM pariNAma sakaLa zarIranA nAzamAM Ave che. A vastu samajAya che ? prabuddha jaina mAnavanA sadhaLA vyavahArA dharmamaya banAvI devA teja dharma nuM-dharmanA upadezakonu lakSya hovu joie, jyAre ahIM te saMsArika praznonA nAma mAtrathI sAdhusamAja bhaDake che. dharmanA mULabhUta siddhAMtA, bhUtayA, asteya, satyazIla, aparigraha (saMgraha vRttinA abhAva), sadAcArI mANasAnuM, sAdhuo ane tyAgIenu sanmAna ane tenA mATenI yAgya cintA, mAnavakeitane spaSTa khyAla rahe teTalA mATe madAnI vicAraNA ane zubhanI bhAvanA ane kAmanA. ATalA ja sarva dharmanA sidhdhAntA. A badhA vyavahAramAM utAravAnA che. A sivAyane bIjo kAi dharma haju sudhI tA jagate jANyA nathI. bhikata tapa ke bIjA kriyAkAMDA te bhUmikA taiyAra karavAnAM sAdhanA che paNa mAnavazAnti, vizvabandhutA ane sapUrNatA prApta karavA mATe upara jaNAvelA sidhdhAntA ja samartha che. sAdhuo, tamArI sAme mAnava zradhdhAthI UbheA che. tamArI pAse sidhdhAMtanI hAramALA che te kema badha mesatI thai zake athavA baMdha esatI karavA mATe mAnavanA jIvanamArganA ze zA pheraphAra karavA ghaTe te kadI vicAryuM che? javALamAM nA. tame teA-- bhASAnA, vyAkaraNanA, itihAsanA uccanIcanA jhadhaDA UpajAvI sakaLa samAjane lahu ane adhakAranI khAimAM nAkhela che te. kharuM che ke nahi ! amane te| amAruM jIvana sukhamaya, zAntimaya, kalyANamaya, upayAgamaya ane pratimaya anAve tevI jAtanA jJAnanI jarUra che. amArA jIvananI zarUAtathI aMta sudhI cekI karI sAvadha rAkhe tevA sAdhue joie. pArakAnA saMdezA suzuAvanArA pracArakAne badale samAjane sanAtana satya samaya ane saMjoganI seTI upara karI vAstavikatAbharyuM saMdeza suNAvanArA garavA guru khape che. aMgata vicAra ja samAjamAM phelAvI vera vadhAranArA nahi, paNa samAjanA vikArane vikAranA jherane gaLI janArA zivayANu svarUpa sAdhue joIe chIe. ATaluM samajyA pachI jo, mahArAjazrI, amane nAstika kahetA ho te vyAkhI che. eTaleA ze! javAba? sAdhu : kharuM che bhAi. tAruM kahevuM sahI che, paNa ame paNa karIe zuM? yuga tevA yAgI chIe. samAja tevA sAdhu chIe. jevA tame tevA ameA chIe. gRhastha : nA, nA, mahArAja, ema nathI. jo yuga tevA yAgI thai jAya te yAgInA khapa ja zuM che? yugane dhaDe te yAgI ! zrI mahAvIra, haiddha, jIrAsa, zaMkarAcArya, mahamada, ane chelAchelAmAM dayAnaMda sarasvatI, rAjA rAmameAhanarAya, izvaracaMdra vidyAsAgara ane pU. gAMdhIjI yugane ghaDavAnI tAkAta upara ja jagatanuM sanmAna ane guNapUjA pAmI rahyA che. A bhAvanA ke tAkAta jenAmAM hoya te yAgI te ja sAdhu. khAte pArakAnA saMdeze' vahanArA naryA kAsadA, TapAliyA ke grAmophAnanI rekarDe ! sAdhu : kharuM che lAI 1 vinAzakALanA mahAjaneAmAM kahyuM tema je samAjanA nItirItInA rakSapALa ane sAcI samajaNanA devAvALA sAdhue zrI mukharjI jaina yuvaka tA. 31-1-40 ane vyavasthArakSaka mahAjanA peAtAnA dharma bhule che ane yugane oLakhyA vinA jUnavANI vAta upara ja jIvavA ke jivADavA mAge che te samAja mA upayogI rahetA ja nathI. AjanI samAjavakratinuM, kharuM rahasya ane kAraNa A ja che. samAja jyAre kAhavATathI gUMgaLAya che tyAre theAcAnApAnAnA AdhAra ADA dharavAmAM Ave che; mAnavajIvana maraNeAnmukha che. tyAre dharmAMnI kriyA, karmakAMDa ane tevI ghelachAbharI vevalAI khelAya che. athavA teA kAi kAi vakhate thIMgaDAM devA jevu kAma karavAmAM Ave. paNa pariNAma kai nahiM. samAjanI marAmata pAyAmAMthI ja thavI ghaTe-jo jIvavuM hoya te ! # * samAjane sAdhu ane mahAjane vinA jarApaNa cAlavAnuM nathI. tethI puna: sAdhuone saMsAramAM utAravA paDaze. bhUkha lAgI hoya paNa hATalane abhAve nadikamAM paDelA paththara jema khA zakAtA nathI tema samAjane sAdhu ke mahAjananI ati jarUra hovA chatAM paNa kharA sAdhu ke mahAjanane badale game tevAne te mAnavaMtu pada ApIne mAnavajIvanane halaku nahi karI zakAya. sArA sAdhu mATe kadAca yuga sudhI rAha jovI paDe te paNuM zuM ? sArA sAdhunI jhaMkhanA sArA sAdhu janmAvaze evI khAtarI che. AjanA sAdhumAM tAkAta che; prajAne deravAnI zakti paNa che, yAga paNa thADAka che. sahana karI sevA ApavAnI vRtti paNa kadAca haze, paNa nathI navI yugaSTi ane nathI jIvananAM pratyeka kAya ne dharmomaya dekhavAnI vizALa AMkha! * che te jo sAdhue ke jeNe peAtAnI eka AnayA tajI khIjI navI racelI duniyAne phagAvI dai samAjanA, vizvanA eka aza rUpe jIvana jIvatA thaI jAya te jarUra suMdara rIte jagatane sevI zake ! sta jyAre eka divase ati zaktimAna, majjendra mA` bhUlyA, peAtAnI tAkAta bhUlyA, peAtAnuM sthAna ane kSetra bhUlyA, varSonA tapa bhulyA ane bhUlyA pAtAnuM pAtApaNu --tyAre tenA paga pAse besI gurudikSA : letA ziSya gArakhe pracaMDa puruSArthathI gurune cetavyA hatA ke "jAga maskendra, gorakha AyA' pratyeka soMsarI mATe A pavitra gabhIra pharaja ApaNA sUtelA--mA bhUlelA macchandrone jagADavAnI AvI che. joie chIe ke kayeA gArakha, kayAre ane kayAMthI, ga MbhIra vANImAM pAkAre che ke e! yuga jevA thatA nirmULa sAdhu, sAMbhaLa yuga jevA thAya te megI nahi. paNa yugane ghauM te yegI, tuM yAgI che? * jaya jagatanA ceAgIne ! ! ! # (saMpUrNa ) vrajalAla 4. meghANI saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzakaH zrI. maNilAla mAkamacaMda zAha, 26-30 dhanajI sTrITa, mubA. mudraNathAna: dhI sTeTasa pipala presa, 138-40, maMDejha sTrITa, mubai Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata dAda eno zrI muMbai jena yuvaka saMghanuM pAlaeNka mukhapatra Redy. No. B. 4266 : T F prabuddha nA taMtrI : maNilAla mokamacaMda zAha varSa : 1 ake : 2 muMbaIH 15 phebruArI 1940 gurUvAra le vA ja ma rUpiyA che hRdayano samabhAva zAkAhArI loko ane mAMsAhArI loko vacce ema te nAsI zakyAM nathI eTalo ja pharaka, manue kahyuM che ke mane kazo bheda jaNAto nathI. paNa ekAda majAnuM gheTuM kutuM emanI saMjJA aMtargata hoya che. vRtta: saMjJaH ma te 1 e hoya, beM beM karatuM mA pAse doDatuM hoya ane vhAluM vhAluM badhuM huM jANuM chuM. emanuM sukhadu:kha kalpanAmAM ANI zakuM chuM. lAgatuM hoya to ene mAravAne emane hAthe kema cAlato haze kAvyavRtti dhAraNa karuM to emanA duHkhathI du:khI paNa thaI zakuM e huM samajI zakatA nathI. ane pachI enuM mAthuM zekIne chuM paNa sAme Ave tyAre ene khAtAM kaI divase sa keca anuane bhAMgIne aMdarathI magaja kADhIne khAtI vakhate mAMsAhArI bhale nathI. jema vikArathI mUDha thayelo mANasa dharma ane lokone kema vicAra na Avato hoya ke thoDAka kalAka pahelAM adharma bhUlI jAya che ane game teTaluM anucita karma karatAM gheTAnA Aja vojAmAM mAtA tarapha doDavAnI vRttiH jAgI hatI acakAto nathI, tevI ja rIte svAdanuM maraNa thatAM athavA bhoga ane kudarata sAthe ekarUpa thaI AnaMda mANavAnI ane kudama- prajavalita thatAM phaLa khAtAM ke zAkanA kakaDA karaDatAM mANasane kudA karavAnI prasannatA hatI. ene ApaNe nAza karyo che ene saMkoca thato nathI. khyAla emane kema na AvatuM hoya ? evo prazna manamAM uThe eka vakhata eka gADAmAM jAnavaronA hADakAM ane cAmaDAM eTale huM e loko mATe asvastha thAuM chuM. huM e gheTAne bharIne loko laI jatA hatA. ghaNuM karIne loko orissAnA cAhuM chuM ane pelA mAMsAhArI ene hAya che emAM koI TAmArI nAmanA gAmaDI pAse haze. mane manamAM thayuM ke pitAnI pharaka haze kharo ? evI paNa zaMkA manamAM uThe che. ane pachI nyAtanA jAnavaranAM hADakAM ane cAmaDAM Ama kheMcI jatA gADAnA mana kahe che ke be jaNanA cAhavAmAM pharaka te koI ja baLadane zuM thatuM haze ? teo bolI zakatA nathI. haDatALa pADI nathI paNa khAvAnI IcchA prabaLa thAya eTale peluM zakatA nathI. paNa mANasanI kraratAnA sAkSI thaI potAnI ja cAhavuM AthamI jAya che ane svAda karavAnI vRtti jAgatA veMta nyAtanA bIjA prANIonAM hADakAM kheMcI javAnuM kAma kare che eja yathAyogya che ema haiyAmAM besI jAya che. Izune je krosa upara khIlavAmAM AvyuM e krosa eneja uMcaje lekone nAnapaNathI ja mAMsa khAvAnI Teva che emane kAne laI ja paDayo e karUNa drazya keTalAe citArAe cItaryuM mAMsa khAtAM kazI kamakamATI na chUTe e huM samajI zakuM chuM che ane kavie varNavyuM che paNa ahIM e baLadanA bhAine enA ane emanA pratye mArA manamAM kaze viparIta bhAva utA nathI. dekhatAM ApaNe mArIe, bhAIne vadha joI enI AMkhamAMthI paNa je loko janma ane saMskAre zAkAhArI che evA loke nIkaLatAM AMsune ApaNe lUchIe nahi ane cAmaDA utArI, jyAre meTapaNamAM mAMsAhAra karavA taiyAra thAya che tyAre temanA pratye mAMsa kADhI lai, hADakAnA kakaDA karI e badhAM e gADAmAM mArI dhIraja khuTI jAya che. huM emane samajI zaktA nathI. bharI eja baLada pAse kheMcAvIe tyAre ene zuM thatuM haze ? | mArI e bhAvanA pUjya bApujInI AtmakathAmAM uttama A Akho vicAra manamAM AvatAM veta peTamAM kAMInuM kAM rIte vyakata thaI che. bApujIe bakarAnuM mAMsa khAdhuM eTale thavA lAgyuM. mane thayuM ke cAlo mANasAI khAtara pelA baLadane emane thayA ja kare ke bakaruM peTamAM rUe che. dareka zAkAhArIne choDI daIe ane ApaNeja e gADuM kheMcIe. mAMsa khAtAM ema ja thavuM joIe. saMbhava che ke ahIM sudhI vAMcako mArI sAthe samabhAva have AvI bhUmikAvALo huM jyAre phaLa khAuM chuM ane rAkhI zakaze. paNa have pachI je lakhavAno chuM te vAMcIne to bIjA lokone mATI cUsIne kema khAvA enI kaLA zIkhavavA mane hasI kADhaze ane kaheze ke A zudhdha gAMDapaNa kahevAya. TATAnI aMdara rasanI kothaLIo keTalI hoya che, kaI rIte bIjA keTalAka kaheze ke AgaLanI vAta lakhIne tame uparanI beThavelI hoya che, mArA kaI bAjuthI cusAya vagere badhuM jyAre vAtane anyAya ja kare che. je dayAbhAva tame atyAra sudhI samajAvuM chuM tyAre e phaLa pratye mArI vRti kevI hoya che e tpanna karyo e tame A rIte bhUMsI nAkhavAnA che ane paNa huM tapAsuM chuM. mAruM tattvajJAna mane kahe che ke pilo mAMsA mANasane aMte thaze ke ATale sudhI te javAtuM haze ? dayAhArI ane huM phalAhArI amArI vacce tattvataH phera nathI. gheTuM bhAvane aMtaja nathI. ema joyA pachI mANasa svabhAvika meM kare che, hAla vyakta kare che ane hAla mAMgI le che. anumAna kADhe che ke dayAbhAvane artha ja nathI. bicArAM kule ane phaLa, jhADe ane cheDe bolI paNa bhAre ahIM dayAne pracAra kara nathI paNa hRdayanI zakatAM nathI, cAlI zakatA nathI, jAna bacAvavA eka sAcI lAgaNIne ekarAra karIne hRdaya haLavuM karavuM che hArI che, hA, kaLA, Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - prabuddha jaina tA. 15-2-4 pachI enI asara je thavAnI haze te bhale thAo. mAMsAhAranA pakSamAM ke vipakSamAM mAre kazI dalIla karavI nathI mAre to mArI lAgaNI ThAlavavI che. eka vakhata eka gADAmAM meTA meTA lAkaDAM bharIne loke. liI jatA hatA. rastAnI banne bAju moTAM meTAM vRkSo nIcethI mANasane javAnI sagavaDa rAkhI upara eka bIjAne bAthamAM letA hatA ane rastAne taDakAmAMthI bacAvatA hatA. manamAM vicAra AvyuM ke A premALa jhADa nIcenA gADAmAM pitAnAja jAta bhAIonAM hADakAM joI manamAM ze vicAra karatA haze ? vAMkA cuMkA ke sIdhA lAkaDAnA kaTakA e kharuM jotAM jhADanAM hADakAMja che. mANasane chAyA karI ApanAra ane kula kuLathI rIjhavanAra jhADa upara jyAre mANasa kuhADI calAve che tyAre vanaspati sRSTimAM mANasa viSe ke abhiprAya baMdhAto haze? jemane ApaNe pi munio kahIe chIe athavA saMta mahAtmA tarIke pUjIe chIe temane paNa paropakArI jhADa upara kuhADI calAvatA jaI vanaspatio kahetI haze: "yA tamArA mahAmAo ane jo emane dayA dhama, pahelAM nyAya ane katajJatA zIkhe pachI bIjI vAta." rastAne kAMThe ubhA rahelA vRkSane lAkaDAnA gADA joI zuM thatuM haze ene vicAra karatAM smaraNa thayuM ke e lAkaDA bharavAnAM gADAM paNa nA hADakAnAM ja banAvelA che ane kuhADIne hAtho paNa lAkaDAnAja hADakAne banAvela che. aMgrejoe ekavAra be bhAIone baLavAra tarIke phAMsInI sajA ApI ane prathama enA bhAIne hAthe bIjA bhAdAne kriAMsI apAvI enuM varNana vAMcatA huM keTaluM cIDAya hato ! - hamaNAM jalagAMvathI surata AvyA te tAptIvelI raste naMdurabAra, khAnabArA, senagaDha, vyArA badhe sthaLe lAMbA lAMbA sIdhA ImAratI lAkaDA khaDakelA dekhAya che. tAptIvelI relvenI mukhya Avaka A lAtIo dvArA ja che. A mulaka jaMgalI che ane enI aMdara rahenArA loko paNa jaMgalI che. sudharelA leke bahArathI AvI A jaMgala ane jaMgalI loko banneno kasa kADhe che. bannene nIce che ane emAM A jaMgalI lokene hAtheja jaMgalono nAza karAve che. jaMgalI lokone khabara nathI paDatI ke jenA upara emanA jIvanane AdhAra che e jaMgalene nAza karyA pachI emane nAza enI meLe thavAne che. savAre jalagAMvathI ame upaDayA ane sAMje surata pahoMcyA. rastAmAM dareka ThekANe jaMgalanA jhADanA hADakA paDelA joI huM eTale te gamagIna thaze ke keme karI mArI svAbhAvika prasannatA pAchI Ave ja nahi. mANasane ghara bAMdhavA che, kRnIcara vAparavuM che, peTI paDhArA taiyAra karavA che eTalA mATe jaMgalanA kSakuLane e saMhAra kare che. e vRkSoe mANasa pAse nahotI mAgI jamIna ke nahotu mAMgyuM pANI. mANasa AMbAvADInA phaLa teDe, khetImAM laNaNI kare e samajAya evI vAta che paNa jaMgalamAM, jyAM enI kazI mahenata nathI, tyAM jaIne e saMhAra ane luTa macAve e kevuM ? ema manamAM AvyA vagara rahetuM nathI. jaMgalamAM jaI pitAne rahevA mATe mANasa jagA khAlI kare e paNa vakhate samajAya paNa jaMgalathI dUra zaheramAM pitAnI meja majA calAvavA mATe jaMgalamAM dhurIne jaMgalane nAza karI pAMdaDAM ane DAlIo tyAMne tyAja pheMkI dama mukhya mukhya hADakAM e zaheramAM laI Ave e pravRtti joI mANasanA svabhAva viSe lagabhaga nirAzA ja upaje. ame suratathI navasArI gayA. sTezana pAse korabhAInA gharamAM be traNa divasa rahyAM. tyAM pAse ja eka lAkaDA vaheravAnuM yaMtra cAlatuM hatuM. yaMtrathI geLa karavata cAlyA kare ane enA dAMta upara lAkaDAnA pATIyAM cAMpavAmAM Ave eTale e bhayAnaka dAMta lAkaDAne vaheratAM jAya te vakhate je avAja thAya che. te kALajAne vIMdhI nAMkhe che. karavatanuM goLa pAnuM cIratuM jAya ane avAja karatuM jAya. lAkaDAnA pATIyAM dhUjatA jAya ane vera rUpI AMsu sAratA jAya. khaMbhAtamAM zahera bahAra e ghAtakI karma cAlatuM meM joyuM hatuM eTale navasArImAM havAne vIdhIne jyAre e avAja kAna para athaDAya tyAre tarata huM samajI gayo ke vRkSo uparanI e aMtima kriyA ahIM cAle che. ane pharI huM gamagIna thaI gayo. veravAnuM kAma akhaMDa cAlatuM hatuM ane mAruM haiyuM raDatuM hatuM. huM IcchuM chuM ke vAMcako A vastu sAcI nahi mAne. ene kevaLa kAvya ka95nA ja samaje ane kevaLa varNananI zobhA samaka ene kore mUkI de. paNa vastu sthiti evI nathI. mane kharekhara enuM du:kha thAya che. ene IlAja jaDatuM nathI. manuSya jAtamAM jIvadayAno pracAra paNa jyAM hajI pUratI jaDa ghAlate nathI tyAM vRkSo pratyenI A samavedanA keNa samaje ? eTale aMtaranI vedanA aMtaramAMja zamAvI huM zAMta thAu chuM. kAkA sAheba kAlelakara paripati uparanA lekha sAthenA patramAM kAkA sAhebe jaNAveluM ke "Aje hRdayane samabhAva' e eka lekha mokaluM chuM, mAre mana e yogya che paNa ghaNA lokone e gya na lAge. e lekha chapAya te "prabudhdha jana'mAM ja chapAya. e lakhIne meM mArI DahApaNanI pratiSThAmAM umere nathI karyo, ghaTADeja karyo haze." AnA uttaramAM meM jaNAveluM ke Apano lekha "prabudhdha jene mATe sarva prakAre gya che. ane tethI AvatA aMkamAM te jarUra chapAze paNa te lekha sAthe jaina dharma jyAM jyAM hiMsA jue che tyAM tyAM te hiMsAno svIkAra karatAM jarA paNa acakAta nathI-tene hiMsA svIkAra manuSya prANIthI mAMDIne pRthvIpANI vAyu paryanta pahoMce che ane sAthe sAthe jaina dharmanI ahiMsA paNa asAdhAraNuM vyApaka ane mULaspardhA che. te ahiMsA sacita saMyama temaja acita saMyama ubhavya prakArano saMyama upadeze che kAraNa ke acita sarvanuM udbhavasthAna te Akhare sacita ja che-ane e sAthe hiMsaka-ahiMsaka mAMsAhArI, zAkAhArI ane aNahArI sarva jIvo pratye samabhAva mitrI rAkhavAnuM zikhave che--A dRSTine keTale sumeLa che tene lagatI dizAsUcaka neMdha umeravAnI jarUra lAge che. A patrane kAkAsAhebe je uttara lakhe che. teno mukhya bhAga nIce mujaba che. " e lekha koI khAsa uddeza ke. pracArakI hetu manamAM rAkhI meM nathI lakhyA. ahiMsAnA upAsaka tarIke sRSTinuM nirIkSaNa karatAM je kaMI manamAM AvyuM te lakhI kADhyuM che. mANasa duniyAne uddezIne lakhe che tyAre banI zake teTaluM DahApaNuM eADhI le che paNa jyAre AtmapadI vicAra caka calAve che tyAre dareka mANasa amuka rIte gAMDe athavA cakrama Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1pa-2-3 gAMdhIvAda ane samAjavAda: : saMskAra ane reTIno samanvaya dhaNIvAra mANase najIvA ane alpa mataphero khAtara virodhI chAvaNIo ubhI kare che ane paraspara khaMDanamAM pitAnI zaktio veDaphe che; ane anyanA khaMDana uparaja pitAnuM maMDana zakya che, evI ekAMgI bhramaNAne vaza thaIne pitAnA maMDaLanA citra vicitra kuMDALA ubhA kare che. A bramaNAmaka mAnyatAne lIdhe paraspara sahakAra ane samayanA tatve virodhanA ta karatAM keTalA vadhu che te jevAnI teo kadI taklIpha letA nathI. atyAra sudhI dharmo ane pathAmAM te Ama ghaNuM banyuM che, vartamAna rAjakAraNa ane jAhera jIvanamAM gAMdhIvAda ane samAjavAda paNa atyAre eja vastunI punarAvRtti karI rahyA che. pitAne gAMdhIvAdI agara samAjavAdI kahevarAvatA leka gAMdhIvAda ane samAjavAdamAM paraspara sahakAra, sumeLa ane samanvayanI jANe koI bhUmikAja na hoya tema arasparasanA khaMDanamAM macI rahyA che, ane eka bIjA pratye niSedhAtmaka vRtti dhAraNa karIne ekanA abhAva uparaja bIjAnuM astitva TakI raheze ema mAnIne pitAnI pravRtti calAve che, ane temanI meTA bhAganI zakti prajAne AgaLa laI javAne badale paraspara gajazAha jamAvIne pitAnI samatulA sAcavavAmAMja kharcAya che. vAstavamAM joIe te gAMdhIvAda ane samAjavAda e arasparasa vidhI phIlsIo nathI; paraMtu bannemAM arasparasanA puraka tatve ghaNA moTA pramANamAM che, ane je bannenA samanvayanI bhUmikA upara prajAjIvananI pragati sAdhavAno prayAsa karavAmAM Ave te deza ane duniyAne lAbhadAyI pariNAme AvavAnI temAM zakyatA che. mAnava vananA dhAraNa, poSaNa ane vardhananA be mukhya tave saMskAra ane roTI che. saMskAra eTale aMgrejImAM jene culture kahe che te ane roTI eTale aihika saMpatti. gAMdhIvAda e saMskAra pradhAna vicArazreNi che, samAjavAda e reTI pradhAna vicArazreNi che. gAMdhIvAdamAM roTIne inkAra nathI, paNa tene pAye saMskAra upara racAya che. saMskArane kendramAM rAkhIne pachI ja te bIjI badhI vastuone goThave che. saMskAranI jALavaNI arthe te reNI te zuM paNa jIvanane paNa nA karI devAno Adeza Ape che. AdarzonI jALavaNI karatAM karatAM jeTalI roTI maLe teTalIja tene kAmanI che. jyAre samAjavAda e TIpradhAna vicArazreNI hovAthI temAM saMskAra gauNasthAne che. samAjavAdamAM saMskArane InkAra nathI, paraMtu reTInI siddhi karatAM karatAM saMskAra AvI raheze ema temAM mAnavAmAM Ave che. reTI na maLe tyAM sudhI saMskAra e samAjavAdane mana zrImaMta ane madhyamavargI bhalene (bujhavA) phurasadIye zekha che. gAMdhIvAda garIbI dura karavA cAhe che; paNa garIbAI tene mana gunho nathI. ahika saMpattinI kaMgAliyata karatAM mAnasika kaMgAliyata e gAMdhIvAdanI dRSTie vadhu burI cIja che. eTale mAnasika saMskAra sAcavavAmAM je garIbAIne varavI paDatI hoya te gAMdhIvAda tene vadhAvI le che, jyAre samAjavAda mAnasika garIbAInA kAraNomAM sthUla garIbIne gaNAve che ane jyAM sudhI Ama janatAnI sthUla garIbI dUra nahi thAya tyAM sudhI mAnasika kaMgAliyata 5Na javAnI nathI ema mAnIne samAjavAda AgaLa cAle che. AthI A kaMgAlIyatane dUra karavA mATe baLa, hiMsA ke bIjA upAye levAnuM samAjavAdanI daSTie tyAjya nathI. gAMdhIvAda ane samAjavAda bannone uddeza mAnavasamAjanA kalyANano che. paNa gAMdhIvAdamAM saMskAra upara vadhu bhAra hovAthI te saMskAra sAcavatAM roTI mATe mathe che, tyAre samAjavAdanI kucanuM paheluM pagaluM raTI ane pachI saMskAra che. AthI gAMdhIvAdamAM hRdayaparivartana, satya, ahiMsA, prema ane vizvabaMdhutvanA sanAtana AdarzonI zitaLa paribhASA jaNAya che. jyAre samAjavAdamAM pIDita ane zASitAnA puNyakipanI bhabhUkatI javALA vyakata thAya che. A draSTie vicAra karatAM ane aspasanA puraka che. bannenA samayamAMja samAjanI pUrNa pragati zakya che; kemake saMskAra vagaranI roTI e pazuvana che, tema reTI vagaranA saMskAra e havAI vana che, gAMdhIvAdanA mULabhUta Adarzone gusthAne sthApyA vagara samAjavAda game teTalA prayAsa kare chatAM tethI mAnava samAjanI pUrNa pragati zakaya nathI; kemake reTI e ' jIvanane Adi ane aMta nathI, na hoI zake. tevIja rIte samAjavAdanI vaijJAnika vicArazreNInA jema vagara gAMdhIvAdanI gati ghaNI dhImI rahevAnI; ane gAMdhIvAnI apIla mAtra bhaloko puratI rahevAnI. AdarzavAdI gAMdhIvAdane vAstavavAdI samAjavAdanA ijakazananI jarUra che. tema vAstavavAdI samAjavAdane preraNA mATe gAMdhIvAdanA ijakazananI jarUra che. ane A bannenA samanvaya ane sumilananI je navI bhUmikA thAya temAM hiMdu ane duniyAnA pUrNa vikAsanI cAvI rahelI che. ApaNu rAjakAraNamAM ane jAherajIvanamAM gAMdhIvAdIonI ane samAjavAdIonI paraspara virodhI kheMcatANane sthAne bannenA suvarNarasaMgamanI ekatA sthapAya te ? jagannAtha desAI hoya ja che. AtmapadI. mane vyApAra duniyA AgaLa mukavAnI dhRSTatA upaniSatkAlIna loko karatA hatA. AjanA jamAnAmAM evA dastAveja javalle ja maLe che. chatAM mArA lekhanuM prayojana nIce pramANe ApI zakuM. jIvana mAtra hiMsA upara nabhya che chatAM jIvananI kRtArthatA ahiMsAmAM rahelI che. koI e kAM na rAkhe ke huM pUrNapaNe ahiMsaka chuM. dareke pitAnI samajaNa ane zradhdhA pramANe hiMsAne tyAga karatA javuM ane ahiMsA keLavatA javI e ja dharma che. zAkAhArI badhA sajjana hoya ane mAMsAhArI durjana hoya che evI je mAnyatA lokomAM phelAyelI che te bhUla bharelI che ane ahiMsAne pracAra karavAmAM antarAyarUpa che. je vRttithI ApaNe jhADonI hiMsA daragujara karIe chIe e ja vRttithI keTalAka pazu pakSIonI hiMsA paNa daragujara kare che. eTaluM ja ApaNe samajIe te anudAratApI hiMsAvRttimAMthI bacI jaIe." uparano lekha temaja nIcenuM avataraNa- banne ApaNA ahiMsAne lagatA rUDha vicAre upara no prakAza nAMkhe che. prabuddha jana' te ane mATe kAkAsAhebanuM khuba rUNI che. -paramAnaMda Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 prabuddha jaina : jaina baMdhu' ane muMbai jaina yuvaka saMghanu nANA prakaraNa 'jaina " nAmanuM sAptAhika patra zrI cImanalAla vADIlAla zAhanA taMtrI paNA nIce lagabhaga traNa mAsathI pragaTa thai rahyu che. A patramAM zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha ane tenA kAryakartA viSe bhAtabhAtanI TIkA pragaTa thai rahela che. jaina baMdhu' nAM AvAM lakhANonA kazA paNa khulAsAmAM na utaravuM evI amArI khAsa icchA hatI. kAraNa ke muMbai jaina yuvaka saMghe jaina samAjanI je kAMI thoDI vadhatI sevA karI che, ane kare che te suvidita che. tene 'jaina badhu' nI AvI satata niMdAnI kazI darakAra rAkhavAnuM kAraNa nathI. paNa Aja kAla jaina baMdhu' sAmAnya TIkA ane kaTAkSa uparathI utarIne amArA saMghanA nANA prakaraNI bAbate upara kaTAkSA karavA lAgyuM che. A bAbata saMghanA kAryakartAonI pramANikatA ane zubhaniSThA sAthe saMbaMdha dharAve che ane te bAbatamAM khulAso karavAmAM na Ave te lekamAM vinA kAraNa gera samajutI phelAvA pAme. 'jaina badhu' chellA be traNa aAmAM zrI. muMbaI jaina yuvaka sudhanA hisAba saMbaMdhe nIce mujaba TIkA kare che. 'anya jAhera saMsthAaenA hisA ane vahIvaTa jAheramAM raju thavAnI tarapheNa, Agraha ane kALajI rAkhatI A saMsthA potAnA hIsAtheA raju karavA mATe potAnu mukhapatra hevA chatAM jAheramAM peAtAnA hIsAbe ane peAtAnI pravRtinu saravaiyu yAne -tAnta raju karavAnuM kema pasaMda karatI nathI ?' saMghanAM saghaLAM nANA tenA eka maMtrIne tyAMja rAkhavAnI prathA paNa rakhAI hAvAnu jaNAya che. beMkamAM khAtu khelAvI nANAM rAkhavAnI bhalAmaNa cA sucanA oDITara taraphathI thayAnuM saMbhaLAya che, Ama chatAM badhI kama tAtkAlika bharAi che ke kema te haju sudhI jAhera janatA jANatI nathI ane jAheramAM A bAbata ghaNI ja gerasamajItI phelAI che. *janatAmAM cAlI rahelI aneka vAyakA jotAM saMvata 1994nuM Arthika saravaiyu paNa jAheranI ANumAM raju karI lokeAmAM phelAyalI gerasamajutI dUra karavI ThIka thai paDaze. zro. muMba jaina yuvaka saMghanI sthApanA thaI tyArathI eTale sa 1985 thI sa. 1992nA Aso vada amAsa sudhInA sAlavAra eDITa thayelA hIsAba, savaiyuM tema ja vRtAnta saMdhanA mukhapatramAM chapAne pragaTa thayela che. temaja daza varSanA utsava prasaMge kula nava varSano vRttAMta tathA sa. 1992 sudhInA hisAba tathA saravaiyuM bhInna chApAmAM pragaTa karavAmAM AvyA hatA. 1993-94-95nA eDITa thayelA hIsAba saMdhanI sAmAnya sabhA dara varSe sarvAnumate pasAra karatI AvI che. paNa te gALAmAM saMghanuM mukhapatra baMdha paDeluM hovAthI chapAine pragaTa thai zakayo nathI, sa. 1995 nuM saravaiyu 'zudhdha jaina' nA chellA aMkamAM jaNAvyA mujaba A aMkamAM pragaTa karavAmAM AvyuM che. saMdhanA hisAba saMbaMdhamAM je kAI sabhyane ke sahAyakane jarA paNa zakA hoya te sadhanA copaDAo saMghanI epIsamAM besIne joi zake che ane peAtAnI dareka zaMkAnu maMtrI pAsethI samAdhAna meLavI zake che. A amArA hIsAkhI saravaiyA pragaTa thayA na thayA te viSene khulAsA che. tA. 15-2-40 bIjI bAbata ekamAM khAtuM khelAvavA saMbadhe-zrI muLajI jaina yuvaka saMdha jyArathI sthapAyA ane pravRtimaya anyo tyArathI saMghanI Avaka jAvakanA AMkaDAomAM moTe bhAge teATA ja rahyo che. ethI keTalIya vakhata sudhI ekamAM khAtu kheAlavAnI ke koSAdhyakSa nImavAnI saMdhane jarUra ke upayogitA bhAsI ja naheAtI. saMdhanI Avaka je kAMI ekaThI thatI te maMtrIne tyAM jame thatI, kharacAtI ane dara varSanI Akhare keTalIka vakhata kAMne kAMi nAnI ke moTI rakama maMtrInI sadha pAse leNI rahetI. A pramANe sa. 1993 sudhI cAlyuM. jyAre saMdhe Avana-- sabhyo ane muthvIe svIkAravAnuM nakakI karyuM ane sa. 1994 mAM e dvArA saMdhane pIka DIka AvakanI zarUAta tha tyAre saMdhanI kAryavAhaka samitie beMka eka inDIAmAM khAtu khAlavAnA TharAva karyAM ane te mujaba turata ja khAtuM khAlavAmAM AvyuM. galatIthI ke jANI joine beMkamAM khAtu kheAlavAmAM AvyuM nahatuM ane eDITaranA dabANane vaza thaIne ekamAM khAtu khelavu paDayuM e AkSepaka sUcana tadna pAyAvinAnu ane satyathI vegaLu che. muaNu jaina yuvaka saMdha upara cAlu AkSepo ane ADakatarAM sUcanA karavAno je patrane cAlu vyavasAya thaI paDayo che tenI sAthe kAI paNa prakAranI carcAmAM utaravAnA amArA irAdo nathI paNa jAhera janatA nANAM prakaraNI bAbatamAM amArA viSe jarApaNa sa Mdehagrasta na rahe e AzayathIja ATale khulAsA bahAra pADavAnI jarUra jaNAI che. pAnaMda kuMvarajI kApaDIyA pramukha zrI muMbai jaina yuvaka saMgha, jaina samAjanAM be da2e A paNa sAcuM', ane te paNa sAcuM. 1 mArA nasIba kayAMthI ke mArA makAnamAM jana bhAge AvIne vase" ! sadgata zeTha devakaraNa muLajI sakhAvatanA TrasTanA TrasTIe sArAM--havA UjAzavALAM makAno bhADethI meLavI janAne ochA bhADAthI bhADe ApavA mATe mATuMgA khAte ze karamazI pAMcArIAge baMdhAvelI ane purUM bhADu ApanArAothI bharAyelI cAlI levA mATe zrI. pAMcArIA zeDha pAse gayA ane te cAlI cAlu bhADe ApavA vinaMti karI. e cAlInu mAsika bhADu rU|. 43', pAMcArIA zene AvatuM hatuM. potAnI cAlInA ochA bhADAthI jaina kuTu ne vasAvavA mATe upayoga thavAno che ema jANI ghaNIja premALa lAgaNIthI ane potAnI jagAmAM potAnA svAmI bhA vase enAthI vadhu suMdara zuM hoi zake ema samajI lAgaNIthI zrI pAMcArIA zephe rU|. 30] traNazAnA bhADe ApavAnI udAratA darzAvI ane TrasTIee te jagA rAkhI lIdhI. A uparAMta je bhADute jagyA khAlI karatA naheAtA, evA pAsethI caDheluM bhADu lIdhA vinA temaNe jagyA khAlI karAvI ApI. A cAlImAM nAnA satAvIza kuTune phakata rUA. 126)nA bhADAthI vasAvavAmAM AvyA che. vaLI pAMcArI zeDa pAte mahInAmAM be vakhata cAlImAM AvI bhADutonI sukha saMbhALa rAkhe che ane potAnI jagAmAM peAtAnAM svajane ja vasyAM che ema samajI potAne bhAgyazALI mAne che. 2 ame tamAne amArI jagyA ApI zakatA nathI. suratanA prakhyAta zeDha motIzAnI sakhAvatathI zrI. bhAyakhalAnuM jaina derAzara ane jagyA jaina samAjanI mAlIkInI banelI che. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 152-40 zrI muMbaI jena yuvaka saMdhanuM saM. 15nI sAlanuM Avaka jAvakanuM saravaiyuM 100-1-0 zrI rIjharlDa phaMDa khAte 285-10-0 vIThThalabhAI paTela smAraka phaMDa khAte 108-1- zrI vyA. bhAlA pustaka khAte 7-4- zrI jaina yuvaka pariSada khAte 5-70 zrI gurjara graMtha ratna kAryAlaya khAte 210-11-3 zrI prabudhdha jana khAte 196U11-o zrI Avaka khAte 800--0-0 zrI pena lavAjama khAte 801-09-0 thI lAIpha membara lavA jama khAte 31 0-0-- 0 thI sabhAsadanA lavAjama khAte 6-11-0 thI vaTAva khAte 2 06-13-1 maNIlAla ema. zAhanA khAte 755-11-0 dhI beMka opha iDIyA lI. nA khAte 10-0-0 zrI jIvaNalAla jAnInA khAte 1700-7-- zrI jAvaka khAte nIce mujaba 1,21-13-6 sa. 1894nI sAlanA 53-1 -9 zrI paracuraNa kharca khAte 21-1-8 zrA pisTeja khAte 328-10-1, zrI pagAra khAte 7-15-0 zrI sTezanarI khAte 54-8-0 zro pracAra khAte 32 5-0--0 zrI makAna bhADA khAte 24-12-0 zrI vasaMta vyA, mAlA khAte 23-0--0 chapAmaNI khAte 10--0 vaTAva khAte 234----0 zrI paryuSaNa vyA. mAlA khAte 1967-11-0 T700-- -- 2685-13-6, 12-13-1 2671-0-0 thI purAMta jaNuza bAkI 2685-13, zrI muMbaI jena yuvaka saMdhanuM saM. 1995 nuM hisAbI saravaiyuM. 206-13- 755-11-0 10--0-0 maNIlAla ema. zAhane khAte dhI benka opha inDIyA lImITeDane khAtuM jIvaNalAla jAnIne khAte 100-0-0 285-10-0 1----- ' cha-4-1 5-7-0 210-11-3 267-3- thI rIjharlDa kaMDa khAte zrI vIlabhAI paTela smAraka kuMDa khAte zrI vyAkhyAnamALA pustaka khAte zrI jaina yuvaka parivada khAte zrI gurjaragraMtha ratna kAryAlaya khAte zro prabuddha jaina khAte zrI Avaka khAte (vadhArAnA) 12-13-1 zrI purAMta jaza bAkI - 885-6-0 samAjanA nAnA moTA vargonI dhArmika zradhdhAe-temaja keTalAya garIba kuTuMbee jAta mahenatathI meLavelI AvakamAMthI bheTa karelA pAra! paisAmAMthI lAkhanI rakama jamA thaI che ane e jagyA khuba khulIphAlI vizALa banI che. thoDA varSo pahelAM A jagAnI vahIvaTa ane mAlIkI saMbaMdhamAM korTamAM kesa cAlyo hato. bane pakSane hajArene kharca thaye hato. pariNAme vahIvaTa mATe yojanA nakkI karI kerTa TrasTIo nImyA hatA. A TrasTIo tarIke zeTha mANekalAla premacaMda rAyacaMda, zeTha mohanalAla hemacaMda jhaverI, zeTha jIvalAla pratApazI ane bIjA keTalAka mAravADI sAthenA temaja samAjanA anya zrImata AgevAne nImAyA hatA. A jagAmAM hAlanA TrasTIoe traNa cAlI. bAMdhavAne vicAra karyo che. eka cAlI baMdhAI ane bhADe apAI gaI. bIjI cAlI taiyAra thaI evAmAM jana kuTuMbane e che bhADe vaLavA mATe e cAlI pura bhADethI ApavA mATe zeTha devakaraNa mulajI sakhAvatanA TrasTa phaMDanA TrasTIoe eka arajI karI. A arajIne javAba TrasTIo taraphathI phakta eTaloja maLe che ke ame tamane e jagA ApI zakIe tema nathI. AvA TuMkA javAbathI jaina samAjamAM khuba ukaLATa vyApyo che. je jagA jaina samAjanA paiseja phulIphAlI che. e jagA puratuM bhADuM ApavA tAM ane te paNa garIba jainene ochA bhADe havA ujAzavALA makAnamAM vasAvavAnA umadA AzayathI levAnI hovA chatAM jaina samAjanA e zrImAne AvI udAsInatA dAkhave e dRSya ghaNuMja du:khada che. kamabhAgI jaina samAjanI ni chatAne A saceTa puro che. kayAM kacchI pAMcArIA zenI samAjanA garIbo pratyenI anukaMpA ane kyAM A manasvI strIonI samAja pratyenI bedarakArI bharI khumArI ! "prabudhdha jena' nA vAMcanArAo ane jaina samAjanA tamAma bhAIo ane bahene Ano mukAbale kare! ApaNe kayAM chIe ! ane samAjamAM gaNAtA zrImate uparane ApaNe AMdhaLo vizvAsa ApaNI samAjanA udhAranA kAryamAM keTalo viM rUpa bane che ene vicAra karavAne ane gya saMgahana karI tene sAmano karavAno samaya AvyuM che. ApaNe saMyukta sAmano karavAnI tAkAta kevAvIe, ApaNuM saMgana baLa vadhArIe ane AvA TrasTIone samAjahitanI dRSTi dhyAnamAM rAkhIne kArya karavAnI pharaja pADIe. maNilAla momacaMda zAha. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina sacassa ANAe uvvarie mehAvI mAraM tarati / satya ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabudhdha jena satyapUtaM vadedvAkyam 1940 phebruArI, 15 kAmI chAtrAlA ane dhArmikatA (3). ( gatAMkathI cAlu ) have pUjA, dhArmika zikSaNa ane sAmAyika-pratikramaNanA pharajiyAtapaNAnI yogyAyegyatA viSe vicAra karavAnuM upasthita thAya che. AgaLa jaNAvyuM tema AjanA kAmI chAtrAlayA e prakAranA jovAmAM Ave che. eka tA meTrIka sudhInA eTale ke mAdhyamika temaja hAiskulanAM dhAraNAmAM bhaNutA vidyArthIone rahevA khAvAnI sagavaDa ApatAM ane bIjA kolejomAM bhaNatA vidyArthIone te prakAranI sagavaDa ApatAM chAtrAlaya. hAiskulane lagatA chAtrAlayomAM vasatA vidhArthI kumaLI vayanA ane jema vALA tema vaLe tevI prakRtinA hoya che. temanA upara abhyAsanA jo bahu hotA nathI. cAritrya ghaDatarano kharo kALa paNa paMdara soLa varSanI ummara sudhInA gaNAya che. jIvanabharanI aneka sArI narasI devAnI zarUAta te ummara daramiyAna thAya che. ane tethI temane niyamabaddha tema ja sArI TevAvALA anAvavA mATe gharamAM tema ja AvA chAtrAlayomAM temanI pAse aneka bAbato niyamarUpe paLAvavAmAM Ave che, temanuM valaNa paNa je vAtAvaraNa vacce temane mUkavAmAM Ave ane temanuM jIvana je rIte bAMdhI ApavAmAM Ave tene sAdhAraNa rIte anukuLa banIne cAlavAnuM DrAya che. AvAM kAraNone lIdhe dharmane lagatI je je bAbatA upara khAsa bhAra mukavAmAM AvatA hAya te bAbateA A ummaranA vidyArthIo mATe temane khAsa AkarU na paDe temaja vinAkAraNa kaMTALo na Ave te rIte AsapAsanA saMyoga) dhyAnamAM rAkhIne pharajiyAta banAvavAmAM Ave temAM huM vAMdho jotA nathI. koIpaN saMpradAyavALA loko potAnI ja kAma mATe je chAtrAlayA calAvanA hoya te chAtrAlayamAM rahetA vidyArthI enuM cAlu jIvana pota potAnA saMpradAyanI mAnyatA mujaba ghaDAya evI AzA tema ja apekSA rAkhe te tema karavAno temane sarva prakAre hakaka che. ane tethI amuka sAMpradAyika ke dhArmika zista mATenA temanA Agraha svAbhAvika temaja ucita che. paNa kAlejanA chAtrAlayomAM AkhI paristhiti badalAya che. vidhArthI kAlejamAM AvatAM sAmAjika temaja dhArmika rUDhi rIvAjo pratye tenuM valaNa ekadama pharavA lAge che, je yogya ane hitAvaha gaNIne te svIkAratA ane AcaratA tenAM aucitya ane hitAvahapaNA viSe tenA manamAM zaMkA urjAvA lAge che. kAleja--abhyAsanA prAraMbha sAthe te eka vizALa duniyAmAM praveza kare che. bhinnabhinna saMskRti ane parasparavirodhI rItarIvAjo vacce ucharelA vidyArthI enA tyAM tene bheTo thAya che. tenAM rAkANa ane AkarSaNo vadhe che. A vAtAvaraNamAM kazuM paNa pharajiyAta te sAdhAraNa rIte sahI zakatA nathI. to pachI upara jaNAvelI dhArmika bAbate tenI khAse rijiyAta paLAvavI ke nahi e eka vicAravA tA. 15-2-Yo jevA prazna ane che. paNa A rIte te koI paNu zistanA niyamo tene gamavAnA nathI te zu koi paNa niyamanA tenA upara aMkuza hovA na joIe ? jo * A svIkArIe ta chAtrAlayo kema cAle ? athavA te chAtrAlayo ane haoNTelamAM pachI pharaka ja zuM rahe ? chAtrAlayanA vicAra pAchaLaja niyamabadhdha vidyArthI jIvananA khyAla rahelA che. kAve tyAre Ave, phAve tyAre jAya ane phAve tema varte evI chuTa ApanArUM chAtrAlaya maTIne svacchandAlaya banI jAya. to pachI jema bIjA niyamAnu aucitya aneupayogitA ApaNe svIkArIe tema A dhArmika gaNAtI bAbata viSe paNa ema kema na dhAravuM ? dhArmika niyamo jo kevaLa bAhya kriyAnA viSaya heAta tA dhArmika gaNAtI dareka bAbatanI khAdya lAbha geralAbhanA vicAra karIne ApaNe tenI jarUra mInajarUrane nirNaya karI zakata. jevI rIte aMgakasarata ke ramatagamatane lagatA niyama vidyArthI marathI ke kamarathI pALe tA paNa tene phAyado ja thAya ema vicArI tevA niyamane ApaNe krUrajiyAta banAvavAnuM ucita dhArIe chIe tevIja rIte ApaNe dhArmika bAbatono vicAra karata. paNa dhArmika bAbatene kharI rIte mana sAthe--dila sAthe-ja sIdho saMbaMdha che. jo ema na heAta te maMdiranA punnarIe ane bhADutI dhArmika zikSako mokSa mArganA sauthI pahelA adhikArI khanI gayA heAta. Ajano anubhava evA che ke kAlejamAM bhaNatA ane kajiyAta dhArmikatAnA taMtravALA chAtrAlayamAM rahetA vidyArthI sAmAnya rIte pUjA, dhArmika zikSaNu ane sAmAyika pratikramaNa pratye khUba ja aNugamA dharAvatA mAluma paDe che; te je kAMi kare che te ve pakaDayA majura mAphka kare che ane ghaNAkharA vidyArthIe A traNe bAbata viSe jIMdagIbharano kaMTALA keLavIne chAtrAlaya cheDe che. Ama banavAnAM aneka kAraNe mAluma paDe che. eka jhIlavA te| A vastune ane rasapUrvaka AcaravA jeTalI kaoNlejamAM bhaNavA AvatA vidyArthInI pUrvabhUmikA heAtI nathI. kaoNlejamAM sAmAnyataH abhyAsanA kho vadhatA jAya che ane temAM rajiyAta karavI paDatI A baLatA jANe ke tene kiMmatI samaya cerI jatI na heAya ema tene ADakhIlI rUpa bhAsyA kare che. temAM vaLI junA rIDhA thayelA vidyArthI o navA vidyArthImAM A dareka bAbata viSe zarUAtamAM aNagamA na heAya te utpanna kare che ane cAlu peoSatA rahe che. vaLI A vidhArthInuM navA manthanAthI vadhAvatuM mAnasa ane kaoNlejanu vAtAvaraNa paNa tenA A aNagamAmAM niraMtara vadhAro kare che. A ummare ane A paristhitimAM game teTalI suMdara ane hitakArI vastu tenA upara lAdavAmAM Ave to tenI kadara te te karI zakatA nathI pazu ulaTuM te sAme te jIvanabharanI avamAnatA keLave che. A badhI bAbato dhyAnamAM laine kAlejane lagatA chAtrAlayAmAM pUjA, dhArmika zikSaNa ke sAmAyika pratikramaNa pharajiyAta maTIne marajiyAta banavA joie. evA mArAcokksa abhiprAya badhAyo che. huM jo mUrtipUjAnI agatya svIkAratA hAu te bhAre| je chAtrAlaya sAthe sabaMdha hoya te chAtrAlaya sAthe 432 eka suMdara maMdira ubhu karUM ane dareka vidhArthIne bhagavAnanI pUjA karavA prerU ane vinavu. paNa pUjA jiyAta banavAnA kAraNe mUrtipUjAnI vidhArthI one hAthe je viDaMbanA thatI huM jANu chu te Da cAlavA na dauM. ApI ja rIte dareka chAtrAlayamAM eka sArA Adarza cAritravALA dhArmika zikSaka hAvA joie ane dhArmika zikSaNa ApavAno uttama prabaMdha thavo joie e vAta huM Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha na tA. 15-2-4' a jarUra svIkArU. A dhArmika zikSaNano lAbha levA prerAya te mATe pAritASiko ane ziSyavRtinAM AkarSaNo rAkhavAmAM Ave te paNa hu pasaMda karU paNa Aje keTalAka ThekANe dhArmika zikSaNa kevaLa DokaTarI injakazanA bhAka pAya che. ane te na le tA athavA tene lagatI parIkSAmAM pasAra na thAya te mAthe kharatarapInI talavAra laTakatI hoya che e vastusthiti huM saMmata na karUM. Ama karavAmAM Avaze te kAi pUjA karaze nahi ke dharmanuM koI bhaNaze nahi e bhaya taddana khATA che. paNa sAthe sAthe Aje badhA vidyArthIe nAmanI pUjA kare che ane veDe dharmanu baNe che e dekhAva kAyama nahi rahe e satya te svIkAravuMja rahyuM. pasaMdagI AjanA cAlu bhrAmaka dekhAva ane kharA dilathI thoDA vidyArthI pUrjA kare ane dhArmika zikSaNa pAme e be vacce karavAnI rahe che. mane lAge che ke A bAbatane marajiyAta rAkhavAmAM ja sAcI. dhArmikatA sIMcavAnI ane poSavAnI che. AvI ja rIte sAmAyika ke pratikramaNa lAbhakArI tema ja dhArmika ghaDatara mATe upayogI che e viSe emata hovA saMbhava nathI paNa A bAbatamAM moTI uMmaranA vidhArthIo mATe karajiyAtapaNuM jarA paNu STa nathI ema bhArUM mAnavuM che, dhArmikatAnA aMganAM samuha prArthanAnI prathA vicAravA jevI ane dareka chAtrAlayoe amalamAM mukavA jevI che. samuha prArthanA eTale sarvane anukuLa koi paNa samaye sarva vidyArthI ekatra thAya ane thoDA vakhata bhajana-stavana-prArthanAmAM gALe. A prArthanA sAthe sagIta haMmezAM joDAyalu hoya che. AvI prArthanAmAM aneka sAdhu saMtAnAM racelAM paddo gavAya che ane tethI svAbhAvika rIte AvI prArthanA sAMpradAyika sAMkaDApaNAthI mukata hoya che. A prathAthI chAtrAlayanuM vAtAvaraNa sadA bhAvanAmaya ane zvarapraNata rahe che. ane sAthe samuhasagIta jene ApaNe tyAM lagabhaga abhAva ja varte che, tene khuba uttejana maLe che. dhArmika zikSaNa kayA prakAranu ane kevI rIte ApavuM e eka svataMtra viSaya che. tenI vigatavAra carcA karatAM A lekhanALA bahu laMbAi jAya. Aje je rIte ane je prakAranu dhArmika zikSaNa apAya che temAM kAlejamAM bhaNatA vidyArthIne rasa paDato nathI e sarva svIkRta anubhava ane abhiprAya che. AjanuM kaoNleja zikSaNa, AsapAsanuM vAtAvaraNa ane navA mAnasa upara jAmelu vijJAnanuM prabhutva A paristhiti vacce kayA prakAranuM dhArmika zikSaNa AjanA vidhArthImAM rasa upajAvI zakaze enI mane sujha paDatI nathI. Ama chatAM paNa dhArmika zikSaNa nakAmuM ke AnajarUrI che ema paNa keAthI kahI zakAya tema che ja nahi. ApaNuM dharma sAhitya vanane unnatigAmI saMskAro ApanAra akhUTa sAmagrIno amUlya bhaMDAra che. Aja sudhI dhaDAyalI ane samarthana pAmelI ApaNI saMskRtinA sAcA paricaya paNa ApaNA dharmasAhitya dvArA ja thaI zake che. koi paNa saMskAravAMcchu vidhArthI dharma sAhityanA parAmarzathI vaMcita rahI zake ja nahiM A rIte dhArmika zikSaNanI khubaja upayogitA che. ema ApaNe kabula karIe te paNa AjanA 'dharma' vimukha athavA tA kharI rIte kahIe te sa MpradAya vimukha bananA jatA vidyArthImAnasane dhArmika zikSaNa kevI rIte rAyaka banAvavuM e eka vikaTa prazna banI rahyo che ane tenI koipaNa yojanA haju sudhI noMdhavA yogya saphaLatAne pAmI jANI nathI. ApaNA prastuta praznane aMge to atyAre apAtuM dhArmika zikSaNa kaeNma mAthuM kaMTALAbharyuM bane eTaluMja ApaNe vicAravAnu rahyu. A dizAe 'prabudhdha jaina' nA AgaLanA aMkamAM mAnyavara zrI. y maNilAla bAlAbhAI nANAvaTIe keTalIka upayogI sUcanAe karelI che tethI vizeSa ahiM kazuM umeravA jevuM rahetu nathI. vAMcakAne e lekha joi javA vijJapti che. have chevaTanI bAbata kadamULa temaja amuka tithie lIleAtarI nahi ApavAne lagatI vicAravAnI rahe che. ApaNI dhArmika rUDhi kaMdamULa niSedha temaja lIlotarI parityAga upara khuba bhAra muke che. AjanuM vijJAna A bannenI poSaka dravyeA tarIke bahu moTI kiMmata AMke che. AjanA chAtrAlayo purA kUMDanA abhAve bahu karakasarathI calAvavAmAM Ave che. A karakasaranA sauthI vadhAre amala vidhArthIne apAtA bhAjana upara karavAmAM Ave che. vidyArthIne apAtuM bhejana khuba sAduM hAvu joie e viSe be mata che ja nahi. ema chatAM paNa e bhAjana purUM prANapAka ane svAdiSTa hovuM joie e bAbata paNa eTalI ja dhyAnamAM rAkhavAnI rahe che, je chAtrAlayano vidyArthI prasAdara haze teja chAtrAlayanuM vAtAvaraNa haMmezAM prasana-zulla rahevAnuM. prANapASaka bhAjana tAjI ane lIlI vastuonI khuba apekSA rAkhe che. svAdiSTa bejana vividhatAnI apekSA rAkhe che. sAdhAraNa rIte chAtrAlayanA bAjana mATe sastAmAM sastA zAkabhAjI kharIdavAmAM Ave che. jaina chAtrAlayamAM kaMdamuLa lavAya nahi; amuka tithie lIaAtarI raMdhAya nahi. zAkabhAjI sastA hoya te lAvavAnA tethI zAkabhAjInI pasaMdagI khuba maryAdita banI jAya che ane te paNa tithiniSedhAne laine vidhAte purA pramANamAM maLatA nathI. AjanI bhAjana prabaMdhanI A paristhiti che. je prakAranA chAtrAlayonA prazna ApaNe mukhyatAe carcyA che te prakAranA chAtrAlayomAM uparanA pratibaMdhonI bahu jarUra ke upayogitA mane dekhAtI nathI. Ama chatAM paNa A ja kAraNane aMge samAjano virodha vahArI levA joie eTalA mahatvanI A bAbata nathI. tethI ja tithiniSedha haLavAM rAkhavAmAM Ave to vidyArthIne apAtu bheAjana parimita pasaMdagImAM paNa puratu prANapASaka ane vaividhyavALuM banAvI zakAya tema che. mAtra A AkhatanI chAtrAlayanA niyAmaka ane saMcAlakAne purI cIvaTa hAvI joie. ane zAkabhAjInI pasadagImAM karakasaranI dRSTi kAMika gauNa banavI joie. keTalAka ThekANe khAnapAnanI cIjomAM bhInna paNa aneka pratibaMdho pALavAmAM Ave che. Anu pariNAma vidyArthInI guMgaLAmaNa ane zeSaNamAM ja Ave che. AvA chAtrAlayanA vidhArthI ANe ke sadA bhUkhyA ja rahe che ane jelanA kedInI mAphaka niSidhdha khAnapAnane ja jhaMkhyA kare che. pariNAme bahAranA saMyama nIce aMdaranA asaMyama ja keLavAya che ane A rIte dharmathI ja dharma haNAya che. A lAMbI lekhamALA purI karU te pahelAM eka bAbatanI spaSTatA karI lauM. A lekhamALAmAM AjanA dhArmika niyamaMna paratve je chuTachATo ApavAne lagatI sUcanAo karavAmAM AvI che teno artha koI ema na kare ke Aje je chAtrAlayamAM amuka niyamo pALavAnI sarane vidhArthI one dAkhala karavAmAM Ave che te chAtrAlayanA vidyArthIo e niyamo sabadhamAM phAve tevI chuTachATa le to te chAtrAlayanA niyAnAe ke saMcAlakAe te sAme AMkha ADA kAna karavA joie ane jema cAle tesa cAlavA devu joie. amuka niyamamAM pherAra karavAnI sUcanA karavI, athavA te amuka niyamanA anupAlanane aMge ubhI thatI agavaDA saMcAlakonA dhyAna upara lAvIne temAM chuTachATa meLavavA mATe hIlacAla karavI e eka bAbata che ane cAlu niyamane bharaLa prakhANe teDatA rahevuM e zrIjI bAbata che. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddha jaina C niyama e niyama ja che ane emAM jyAM sudhI kaze| pheraphAra na thAya tyAM sudhI te niyama kAine eka sarakhA baMdhana kartA che. saMsthAnA saMcAlakoe pratyeka niyamanI vyavahAratAnA cAlu vicAra karatA rahevu joie ane jyAre chuTachATa ke apavAda ucita lAge tyAM ane tyAre sati ApavAmAM purA udAra rahevu joie. paNa e sAthe jyAM sudhI amuka niyamamAM pheraphAra karavAmAM na Ave tyAM sudhI teoe te niyama vidhArthIo pAse paLAvavA mATe cokakasa ane sakhta banavuja rahyuM. zista vinAnI saMsthA anathaMkArIja bane. A AkhI lekhamALA zistane DhIleA karAvA mATenI rajuAta nathI paNa keTalAka dhArmika niyamomAM dezakALane yAgya pheraphAranI himAyata karavA puratoja che. chAtrAlayanA saMcAlako ke vidhArthIe A lekhamALAnA ko anartha na kare teTalA puratI ATalI spaSTatAnI jarUra che. A badhA niyamo paLAvavAmAM Ave che ane dhArmika zikSaNa ApavAmAM Ave che tenA Azaya vidhAnI dhArmikavRtti ane teTalI sudRDha karavAnA che. AvA niyame ane dhArmika zikSaNane dhArmikatA sAthe bIlakula saMbaMdha nathI ema kahI na ja zakAya. paNa vidyArthIomAM keLavavA dhArelI dhArmikatAne kharA sabaMdha chAtrAlayanA cAlu vAtAvaraNa ane saMsthAnA niyAmaka tathA saMcAlakAnI cAlu jIvanacaryA. sAthe che. A bAbata sau koie dhyAnamAM levI ghaTe che. je upara nahi hAya te nIce utaravAnu nathI. jema kuzIla patie pativratA satIonAM caritrA vacAvIne potAnI strIne pAtivratya zikhavavAnI AzA seve che tevI ja rIte keTalAMka saMcAlako potAtA jIvanane vyasthita ane dhArmika banAvyA sivAya vidyArthI ene AvA prayatno vaDe dhArmika banAvavAnI AkAMkSA rAkhe che paNa e AzA ane AkAMkSA ane vyartha che. khALako mAbApa zikhAmaNa Ape che te mujaba kadi vartatA nathI paNa mAbApa varte che tevuja bALakonuM mAcaraNa ghaDAya che. Avu ja chAtrAlayanA vidyArthI ane temanA saMsthAgata murabbIonu samajI levu. Ama hAvAthI vidyArthIo joie teTalA dhArmika anatA nathI athavA te adhAtmikatA tarapha DhaLatA dekhAya che. ema mAluma paDe te te mATe vidhArthI Ane doSa kADhatA pahelAM ApaNe ApaNI jAtaneja tapAsavI ghaTe che. dhArmikatA bAhya kriyAnA viSaya no paNa sAkSAt jvana sAthe saMbaMdha dharAvatI vastu che. je saMsthAnA saMcAlako ucca cAritravALA tema ja bhAvanAzALI haze te saMsthAnA vidhArthIo uparathI preraNA pAmIne jarUra ujjavaLa cAritra ane utkRSTa AdarzavALA banaze. emAM sadeha che ja nahiM, jevI samAja tevA sAdhue te mAkaka jevA ApaNe tevA ApaNA vidyArthIo. A nyAya ane vargane sarakhI rIte lAgu paDe che. A uparathI je kA! niyama vidyArthI pAse ApaNe manAvavA mAMgatA hAie te niyamano amala saMcAlakonA vanamAM paNa dRSTigocara thavA bleie. je huM rAtrIbhojana karatA hAuM, kaMdamULa khAtA hAu ke rasIgAreTa pItA hAu tA mArI nIcenA vidyArthIne te te bAbatenA huM kAi paNa rIte niSedha karI na ja zakuM. Aja nyAya bIjI bALAmAM paNa amuka aMze lAgu paDe che. AjanA chAtrAlaya saMcAlako A bAbatAno puro vicAra karIne upadeza ane AcAranI saMpUrNa saMgati jaLavAya tevu ane teTaluM ja niyamana dhArmika gaNAtI bAbatAmAM kare. ema anazetA ane tyAreja vidhAthIo upara sAcI chApa paDaze ane kharI dhArmikatAnI temane vanta preraNA maLaze. A mArA vicArA ApaNAM aneka chAtrAlayAnAM saMcAlako samakSa namra bhAve huM parantu karU chuM ane te e AzayathI ane evI AzA sAthe ke te A badhI bAbate viSenA rUTa tA. 15-2-4 : : patita kANu ?" (10 pAnAthI cAlu) te kayAM jAya che kAne maLe che tenI have tene kazI darakAra naheAtI. rUkhI vyavahArathI rAmadAsa zeThane paraNI hatI. paNa manathI teNe mAdhava sivAya kAIne sabaMdha svIkAryo nahAtA. mAdhava te rUkhIneja dinarAta jhaMkhI rahyo hatA. rUkhI ane mAdhava maLyAM; maLIne mana haLavAM karyuM pUrvakALanAM smaraNA tAjA thayAM; vartamAna paristhiti te be ghaDI bhulI gayAM; ekameka unmatta banyAM, yauvane yauvanane bhAga bhajavyA! ane thanAra thaI gayuM. keTalAka samaya gayA ane rUkhIne sAsarethI teDuM AvyuM. na javA mATe rUkhIe ghaNAM valakhAM mAryA. paNa mAe tene parANe mekalI. rUkhInAM hRdayamAM phaphaDATa hatA. huyanA dhabakAre mAdhava gujatA hatA. rUkhInI tabiyata pAchI lathaDatI cAlI. DAkaTare rUkhIne tapAsI zeThane khabara ApyA ke rUkhI sagarbhA che. zenI AMkha cAra thai gai. ene mIjAja gayo. buDhDho dhaNI cAritryanI vyAkhyA vicAravA lAgyA. rUkhI bhraSTa che. te tADukayA "caMDALa mArA gharamAMthI nIkaLa, tArU kALu kara, te zaMkhaNIe mArA kuLane kalaka lagADayu" rUkhIne ghara bahAra kADhI. vidhavA bhAbhI sAthe vyabhicAra sevanAra e rAmadAsa ze mahAna pavitra heAvAnA dAvA karI zake, jyAre bhacArI rUkhI ! dunIAnI dRSTie pApiNI ane patita kare che. samAjamAM strI jAtine te AvA dheAra anyAya sahana karyeja chuTako che, jyAre purUSa jAtine kAMI sahevAnuM rahetuja nathI. rUkhI cAlI nIkaLI, raDatI kakaLatI e mahAmahenate sTezana upara AvI. teNe mAnyuM piyara jAI Asaro maLaze. paNa rUkhIne kayAM khabara hatI ke piyarIAne dIkarI karatAM samAjano Dara vadhu hoya che. rUkhIe bAraNu Dokayu, bAraNu ughaDayuM. mAne page paDI ane hRdaya hAlaLyu. vAta sAMbhaLatAM ja mAge kahyuM "rAMDa, kuvA na maLyo te tArUM kALuM mAM dekhADavA tu ahiM AvI!" ane bAraNAM baMdha karyo. bhUkhI tarasI rUkhI cAlI nIkaLI, vicAra Avyo, mAdhava pAse jAuM. paNa peAtAnAM e mAdhavane kta karavA karatAM badhA bhAra pote lai duniAmAMthI cAlyA javAnuM ja tene vadhAre gamyuM. ghera aMdhArI rAte kuvAne kAMThe eDI, khUba khUba raDI, mAdhavanuM smaraNa karyuM ane ubhI thai, mAdhava! mAdhava! nA pAkAra sAthe rUkhIe paDatu mUkayu, kuvAmAMthI paDo paDayA 'mAdhava ' huM! huM' ! karatAM kAi doDatuM AvyuM, paNa te pahelAM te rUkhIe jhaMpalAvI dIdhu hatuM. aMdara paDI rUkhIne bahAra kADhI potAnA kheALAmAM mAthuM rAkhI rUkhIne paMpALI, rUkhIe AMkha ughADI kANu ?. . mAdhava !' teno hAtha potAnI chAtI upara mUkI hasatAM moDhe rUkhIe vidAya lIdhI. rUkhonA caherA upara parama zAnti chavAi rahI. mahantanI vAta sAMbhaLI musApharoe paNa niHsAsA nAMkhyA bIcArI rUkhI ! veNI bahena kApaDIA, mantavyo be ghaDI bAjue mUke ane vidhArthInuM sAcuM kalyANa krama sadhAya ane te sAce dhArmika krama ane e dRSTie A lekhamALAmAM carcelI dareka bAbatanI badhI bAjue puna: gaMbhI-ratA pUrvaka tapAse ane e tapAsanA pariNAme AjanI racanAmAM je kAMi pheraphAra karavA yogya lAge te rAsamAja kSeALanI kazI paravA karyA sivAya jAheramAM jaNAve ane te mujaba amala kare, jo ATalI vicAra preraNA A lekhamALA utpanna karI zakaze te A lekho lakhavAne mArA zrama saphaLa thaye mAnIza. ( samAsa ) pamAnama Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-2- d prabuddha jaina "patita kANu ?" gAmane sImADe jaMgala che. tenI vacce eka kuvA che, tenI sAme eka mahanta parNakuTi bAMdhI rahe che. AvatA jatAM musApharo A mahattane tyAM virAma le che. eka divasa be musAkuza tyAM rAtavAso rahyA che. rAtanA acAnaka aneM musA| jAgyA ane thoDe dUra sutelA e mahattane nisAsA nAMkhatAM sAMbhaLyA. hA ! prabhu patita koNa ? musAkI aMdara aMdara kahevA lAgyA ke AvA tyAgI purUSonAM hRdayamAM paNa du:kha bhareluM che! emane te vaLI evA ko AdhAta lAgelo haze ? Ama vicAramAMne vicAramAM savAra DI. pATha pUjA ane jamavA karavAnuM patyA pachI e mahatta kheDA che, tyAre banne musApharoe emane pUchyuM. * mahArAja ! ApanI AjJA hoya te amAre eka vAta pUchavAnI cheM' * beTA ! khuzIthI pUche.' mahArAja ! gai rAtre Apane ame nisAsA nAMkhatAM sAMbhaLyA che tyArathI amane vicAra thayAM kare che, ke AvA tyAgI purUSane zuM duHkha haze ?? beTA, sAMbhaLeA ! ApaNA samAjanI bhItaramAM eTalA karUNa banAvA bharelAM che, je bhAgye ja bahAra Ave che. moTAmAM meTA gaNAtAM, ane mahAna tyAgI purUSonA jIvananA paNa bhutakAla ghaNI vakhata bahu ja du:khathI bharelA hoya che. ghaNI vakhata huMdayane lAgelo sakhta AdhAta ja manuSyane saMsArathI vinaMta banAve che. varaso pahelAnI eka vAta che te tamane kahyuM. A sAme dekhAya che te khetaramAM be bALako hamezAM kalllola karatAM te bannenu nAma mAdhava, ane rUkhI hatuM. mAdhavanI ummara daseka varasanI, ane rUkhI mAMDa sAta varasanI hatI. e banne vaccenI snehamAM vise divase vadhAre ne vadhAre gaMdhAtI gaI. khetaramAM AvelA jhADanI DALI upara banne eka bIjAnI mADamAM lapAne besatAM ane hIMcakatAM koi koi vakhata anne mIThA svare evAM tA gIta lalakAratAM ke paMkhIDAnAM TALAM paNa tenI AsapAsa AvI vIMTA vaLatA. gAtAM gAtAM ane kRtA ane khaDakhaDATa hAsya karI AkhA khetaranAM jhADanAM pAMdaDAne paNa jANe khilakhilATa hasAvatAM. paMkhInI pAchaLa doDI doDIne uDADavAmAM tene ajaba AnaMda Avato. Ama haMmezA A banne bALako maLatA ane kudaratanA AnaMda mANatA. Amane Ama varSo vItI gayAM. rUkhI moTI thaI. cauda varSanI rUkhI tenI mAne meTI erI lAgavA mAMDI. eka divasa rUkhIne bhAgye pRthva dhamakAvI ane kahyuM: have mAdhava sAthe tu rakhaDe te nahi cAle. Apare ! AvI meATI cheAkarI thaI paNa bhAna che ke juvAna cheokarA joDe na rakhaDAya. havethI khIlakula mAdhava pAse javAze nahiM, jo gai tArA hADakAM bhAkharAM karI nAMkhIza." te rUkhI gabharAi ga kAMIpaNa elI zakI nahi. eka bAju khuNAmAM jane dhrusake dhrusake raDI. arere ! mAdhava tuM mArA vagar re kema jIvI zakIza ? ane mArAthI ye tane joyA vagara kema rahevAze ! hA ! prabhu huM zuM bahu moTI thai gaI chuM ? mAdhava e be dUra dUra najara nAMkhe che hajI rUkhI uMma na AvI ? sAMja paDavA AvI, paNa rUkhI na AvI. mAdhavane thayuM ke nakakI rUkhI mArI upara gusse thai lAge che. mArAthI rIsANI lAge che. paNa keTalA divasa nahi Ave? mArA vagara ene meja zAnuM? Aje nahi tA kAle tA jarUra Avaze, ema vicArI nirAza thayeleA mAdhava gamagIna cahere ghera jaI khATamAM paDo. bIje divase pharI mAdhave rAha jovA mAMDI, paNa rUkhI dekhAi nahi. divasa upara visa gayA eTale mAdhavane zakA paDI ke rUkhI mAMdI te hi thai hoya. eTale e bIcArA rUkhIne ghera gayo. daravAje ja tene rUkhInI mA beTI, jA ahiMthI mArA rAyA ! kema Avyo che ?' kahIne te tADukI uThI. rUkhIne e sithI joi nathI eTale mane ema thayu ke rUkhI mAMdI te nathI thaI te ema samajI huM rUkhInI khabara levA Avyo chu. rUkhI kayAM che ?' e sAMbhaLatAM veMta rUkhInI mA e hAthamAnuM jhADuM chuTu mAdhavanA mAthA upara phekayuM ke jA ahiM AthI ! have rUkhI tane maLavAnI nathI. AvaDA moTA chokarA pArI che.karIne bheLave che te tArA banamAM zuM samanye che ?' mAdhava raDatA raDatA cAlyA. potAnA kismatane doSa devA lAgyA. rUkhI paNa macArI gharamAM badhuM sAMbhaLatI hatI te dhrusakA laine raDavA lAgI. paNa AvI mA AgaLa te zuM elI zake ? eka divasa mAthI chAnI mAnI rUkhI mAdhavanAM khetare pahoMcI. banne maLatAM vRMtaja eka bIjAne bheTI paDayAM ane khUba khUba raDayAM. dArUNa duHkhane samAvI devAnI zakti jANe raDavAmAM na hoya ! dharAne raDI lai A banne ALako svastha thayAM. annene ekI sAthe vicAra Avyo ne melyAM kharekhara ! 'ApaNe have bALaka marI juvAna thayAM chIe ?' aNudhArelI AvI paDelI A vipattie bannenAM dilamAM yauvanano thanaganATa macAvyo. bALako baDI yuvAna banyAnu temane bhAna thayuM ane bannenuM mana yauvananAM hiMDoLe caDhayuM. mAdhavane gaLe hAtha viMTALI khabhApara mAthuM mUkI zAnti anubhavI rahelI rUkhIte mAdhave hRdaya sarasI cAMpI, mAdhava khI tArI ja che hai?" javAbamAM mAdhave eka cuMbana lIdhuM. bannenI sAkSI pUrAvatA hoya tema sUrya vAdaLAmAMthI DokIyuM karI ane banne upara kiraNo pheMkI rahyo. banne bALakoe sUryadevane nAskAra karI pratijJA lIdhI. ame banne hamezAM vana maraNanAM sAthI rahIzu. adhu du:kha bhUlI banne karI nAcyAM kayAM ne judA paDatAM pAchA rAyAM ane aMte chUTA paDayAM. have teA rUkhIne mAdhava banne bahuja chAnA mAnAM maLatAM. peAtAnA jIvana mATe have kayA raste levA te mATe mujhAtAM. mAdhavanA mAbApa to taiyAra hatA, paNa rUkhInA mALApa kAI rIte mAne tema nahAtuM. rUkhIe badhI hiMmata ekaThI karI pitAne kahyuM " bApA ! mApha karajo zarama sRSTI mAre kahevuM paDe che. mArA mATe vara zodhavAnI khaTapaTamAM tame . paNa huM te mAdhavane ja varI cUkI chuM. mArA manathI teja mArA pati che. bIjAnI sAthe Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1pa-2-4s lagna karavA te mAre mATe mahAna pApa che. mATe amane baMnene paDI ! mAMDavA vacce zerabara bhae. arara ! choDIne bhUta vaLagyuM paraNAvI AzIrvAda Ape evI mArI vinaMtI che.". ke zuM ? sau vimAsaNamAM paDayAM. paNa rUkhIne te jIvana bharanuM beTA ! evI vAtamAM tane khabara na paDe. mAdhavanuM kuTumba bhUta vaLagyuM hatuM. paMcAvana varasano chuTTo ! mAthe dhoLA vALa ? te garIba che. tenAM kuLamAM amArAthI dIkarI devAya nahi. gAmamAM mahAmahenate besI zake tevA muddAne joIne je rUkhI te dhrujI moTuM dekhADavuM bhAre thaI paDe. zrImaMta gharanA mAgAM mUkI huM bebhAna thaI hatI. A paNa bhUta ja vaLagyuM kahIe te kAMI evA halakA kULamAM tane daI du:khI karavAnI mUrkhAI kadI na karuM. khoTuM te nathI ja ne! enAthI lAkha daraje sArUM ghara gatIza. tAre tenI ciMtA na varapakSavALA bUma pADavA lAgyA. mahArAja ghaDIyuM jAya karavI. kema jANe ghara sAtheja rUkhIne paraNavAnuM hoya ! che jaladI karo" bebhAna rUkhIne pakaDI rAkhI besADI. bebhAna banelI rUkhIne paNa e saptapadInAM zlokanAM baMdhana ane pratijJA rUkhI bicArI raDI paDI, "bApA ! e nahi bane ! kadI lAgu paDI gayAM. e AjathI e buTTA rAmadAsa zeThanI ja patnI nahi bane !" page paDI kagarI, "mane sukhI jovI hoya te lekenI daSTie gaNAI gaI. mAdhava sAtheja paraNAve!" bApe rADa pADI "cAla khasa !' ane rUbIne jyAre bhAna AvyuM, tyAre jue che to rAmadAsa babaDavA lAgyA ke "AjakAlanAM chokarAM te vaMDI cAlyA che!" , zeTha pAse beThAM che ane kahI rahyA che ke "are ! tuM jarA paNa ane rUkhIne lAta mArI cAlI gayA. muMjhAIza mA ! muMbaImAM moTA moTA DokTara che. tene sAruM karI A mAnA rUkhanI sAvakI mA hatI. teNe eka yukita karI. deze." rUkhI to zeDane joine ja pAchI mUcha khAI gaI. rUkhIne mosALa mokalI dIdhI. tyArabAda tenA bApane kahyuM ke "mArA rUkhI moTA mahelamAM AMvI che. muMbaI jevI melI pIyaranI sAme rAmadAsa zeTha che. bIcArA hamaNAM ja gharabhaMga thayA nagarImAM e rahe che. nokara cAkara tenI tahenAtamAM che. khAvAche, ghara bahu sAruM che. muMbaImAM moTA baMgalA, vepAra ane pIvAnI kazI khoTa nathI. rUkhIne khuza karavA sarva kAMI thAya jAhojalAlI che. tyAM ApaNe rUkhIne ApIe. chokarIne pAna che. paNa rUkhIne te A vaibhava vilAsa saLagatA dAvAnala jevA phulomAM rAkhaze. pANI mAMge tyAM dudha maLaze. e badhAmAM rUkhI bhAse che. zeThe ghaNI ghaNI mahenata karI paNa rUkhI tenI sAme mAdhavane kayAMya bhUlI jaze. ApaNe tyAMja cAMdalA karIe. jotI nathI. are ! ADI paNa utaratI nathI. zeThane jotAMja 3khI ghera AvI tyAre khabara paDI ke tenuM vevIzALa karI tenAM hRdayamAM hoLI pragaTe che, ne mUccha khAI jAya che. Amane nAMkhyuM che. tenI cintAno pAra na rahyo. mAdhavane maLavA talapApaDa Ama rUkhInuM zarIra kSINa thatuM cAlyuM. thaI rahI. paNa tenI uparanA sakhta cokI paherAe tene kyAMel zeThe ghaNA prayAso karyA paNa rUkhI mAnI nahi, eTale Aje chUTavA na dIdhI. bArIe ubhI ubhI roja uDatA paMkhIne rUkhI aDadhI rAte zeThe rUkhI upara baLAtkAra karavAno makakama vicAra vinave ke mArA mAdhavane kaheje ke rUkhIne tuM laI jA. nahi te karyo. rUkhI nIce sAdaDI upara gADha nidrAmAM sutI hatI. tyAM zeTha rUkhI hArI jhaDapAI jaze. - dhIme dhIme gayA ane tenI chAtI upara hAtha mUkyo. rUkhI A bAju mAdhave paNa sAMbhaLyuM tyArathI e teja vyathA bebAkaLI uDIne bArI pAse doDI gaI. zeTha sAmuM joI te anubhavI rahyo che. rUkhIne upADI jAya paNa kevI rIte? Ama belI, 'huM tamArI IcchA samajI gaI chuM paNa tame je baLAtkAra ciMtAmAM garakAva thayelA mAdhavane kAMI sujhakyuM nahi, ane divase karaze te ApaghAta karIza. huM tamane paraNI ja nathI mArA manathI pasAra thavA lAgyAM. te huM paraNI cUkelI ja hatI. tenI mUrti sadAe mArA ane e divaso AvyA ane rUkhInuM bhAgyacaka uMdhu hRdayamAM che. tamArI AbarU jALavavA mAruM nAma nahi jo te pharyuM. Aje mAgazara suda AThama che. rUbInAM lagnane Aje ja huM A gharamAM rahI zakIza. divasa che. ghara AMgaNe lIlA toraNa baMdhAI gayAM che. phaLImAM zeTha rUkhIne pakaDavA AgaLa dhasyA, tyAM pAchaLathI koIe mATe mAMDavo che, ne DelIne bAraNe zaraNAI vAge che. harakha tene hAtha pakaDe. A AvanAra vyakti te zeThanI vidhavA ghelI strIo ghareNAMne lugaDAM paherI doDA doDa karatI kare che. bhAbhI hatI. zene samajAvI te potAnI sAthe laI gaI. A eka oraDAmAM rUkhIne gherIne tenI sakhIo beThI che. rUkhI to bhAbhI sAthe zeThane keTalAka vakhatathI chupo vyavahAra cAlato hato. dusake Dusake rUve che. sakhIo vinave che hAya bena ame paNa zeThane laI jaI samajAvyAM ne zAMta karyA. sAsareja AvyAM ne ? be divasa lAge pachI te tuM amane - thoDA vakhata pachI rUkhIne piyarathI teDuM AvyuM. zeThe tene badhAMne kayAMya bhUlI jaIza kharuMne ? bIcArI sakhIone kayAM rAjIkhuzIthI mokalI ApI: zekane rUkhInI bahu paDI nahotI. khabara hatI ke Aje te rUkhInuM samAjanI vedI upara balidAna rUkhIe pitAnA gAmanAM jhADavAM nihALyAM ane tenAM AnaMdane devAya che ! pAra na rahyo. mAe zrImaMta gharethI AvatI chokarInAM ovAraNAM - tyAM te vA vAgyAM, vadheDe Avyo ane sahu vadheDo lIdhAM ne echI, ochI thavA lAgI. . jovAmAM mazagula banyAM. rUkhI bIcArI ekalI paDI. ApaghAta rUkhInI sakhIo ToLe maLI "are! rUkhI A zuM? ATalI karavAnuM mana thayuM, bArIe paDatuM mUkavA deDI, paNa tyAM to levAI gaI ? haze! bahena! ahiMA pAchI sArI thaI jaIza." thoDA upara caMdela varane joIne pAchI karI ane tyAM ja ema kahI sakhIo chuTI paDI. bebhAna paDI gaI rUkhI have paraNI hatI; zrImaMta gharanI zeThANI banI hatI: kanyA padharA" no pokAra mahArAje pAye ane rUkhIne rUkhI bahenanAM mAna vadhyAM hatAM. rUkhInI bA have nizcita hatI; uMcakIne mAyarAmAM besADI paNa A zuM? rUkhI te bebhAna taLI (anusaMdhAna pAnA 8) zrI muMbaI jana yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 26-30 dhanajI TrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pi. presa, 45, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata doDha Ano zrI muMbaI jaina yuvakasaMghanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 4626 prabudha jaina taMtrI : maNilAla makamacaMda zAha muMbaI : ra9 phebruArI 1940 gurUvAra varSa : 1 AMka : 21 lavAjama rUpiyA 2 bApujInA be patro hiM keTalAMka varSa pahelAM nAsIka jelamAM hatA te daramiyAna ApaNA dhaNItA vivecaka ane mahAtmA gAMdhIThanA rahapAtra kissAla che. marIphavALA upara yaravaDA jelamAMthI gAMdhIjInA avAra-navAra page AvatA temAMthI be patro mane vAMcavA maLelA ane te pAnI nakala meM te vakhate karI rAkhelI. Aje te patro pharIne vAMcatAM mane ema thayuM ke te patramAM eTalI badhI sara vigato bharI che ke te patro pragaTa karavAmAM Ave te gujarAtanI janatA te patro jarUra madira-purvaka vadhAvI leze. A mATe zrI kizoralAlabAinI e rA maMgAvI ane taimaNe nahera janatA mATe "TalAka bIna jarUrI vibhAge kAI, nAkhavAnI sUcanAo sAthe saMmati ApI. A mATe temane hu upakAra mAnuM chuM ane A be page ahiM' 20LuM kapha chuM.' paramAnaMda] punA tA. 1-7-32 (yavaDA jela) banAvI jagatanI dolatamAM vadhAro kare che. sarakArI ane bIjA ci. kizoralAla mAla vacce ame bheda gaNatA nathI tethI sarakArI kahevAtA tamArA patranI rAha e joIja rahyo hato. kayAMya lakhavAnI mAlane paNa pitAne gaNI badhuM cIvaTathI vAparIe chIe. AvazyakatA hoya tene rokIne mane lakhe ema huM nathI Icchato, gAMDIva reDI calAvavAthI tame anumAna kare che evA upadrava paNa jyAre saheje lakhI zakAya evuM hoya tyAre te jarUra thavA na joIe. enuM cakra mula parizrama vinA cAlavuM ja lakhaje. devadAsane haLave TAIpheDa hatuM paNa have te sAva mukata e. saheja hAthanA helAnI jarUra rahe che. paNa tame je thayo che. tenA kAgaLa Ave che. tenI sAravAra sArI thaI hatI. mAnatA che ke tamArI pAse je gAMDIva che te khuba haLavuM kare vAMcavA vigerenuM maLyA kare che. rAmadAsa ahI che, majAmAM che. che ema chatAM kAMDAmAM dukhAve rahe che to e bharama bhAMgavAne chaganalAla, surendrajI, darabArI ane bIjA ghaNA tenI sAthe che. khAtara paNa tamAre kyA cakravALe reMTI calAva joIe. kurezI paNa tyAM ja che. ramaNIkalAla, kAnti, surendra, viThThala, tamAruM vajana vadhe che e to vadhAmaNI ja gaNAya. damane viSe phulacaMda, dIvAna mAstara ane bIjA ghaNA visApura che. jamanA dAkaTaranuM nidAna sAcuM hoI zake, ane babbe grena kavInInathI lAla, pyArelAla, vinebA vi. dhuLIo che. tyAM dhamadhekAra gItA- nikAla Ave te e te bahu sAruM gaNAya. bhyAsa cAlI rahela che. maNIlAla, suzIlA, sItA, prAgajI badhA meM prArthanA upara ane satyAgrahanI niyamAvalI to nahi nAtAlamAM cAlatA jherI tAvanI haDapheTamAM babara sapaDAyA hatA, paNa enA jevA kaIMka- upara lakhyuM hatuM, paNa enI nakala mArI paNa badhAe ugarI gayA. prAgajI javAbadArI levA taiyAra nathI pAse nathI. paNa tame IzAro kare che eTale e maMgAvIza ane eTale maNIlAla rokAI gayo che, ane have nahija Ave ema temAM bhula rahI gaI haze te sudhArIza ane banaze te e jaNAya che. gaMgAbahena, tArA, mahAlakSmI, ramA, gaMgAbahena jhaverI, tamane pahoMcADIza. e kAMI kAgaLamAM te nahi ja gaNAya, pachI nAnI bahena, bhakita bahena, zAntA, lIlAvatI, Asara vi. ahIM che. te thAya te kharuM. AzramamAM kAmanI jarA sArI paDe bhIDa te mArA hAthane parizramathI darada che ema dAkaTare mAne che eTale ArAma rahe ja che. Azramane patra purasada maLe tyAre zaMkarabhAI lakhe che. ApI rahyo chuM. e darada jAdhunuM nathI. jyAre tenI pAse amuka emAM kAMika cIjo avazya rahI jAya che. tamAruM pustaka dhyAnajAtanuM kAma levAya tyAreja thAya che. praNane khAtara vIjaLIne pUrvaka vAMcI javAno vicAra meM saMgharI rAkhe che, paNa mArI zeka kare che. paNa te bhAgane ArAma teja upAya che, ema pAse pu. mudata che ema samajIne je hAla vAMcI rahyo chuM ahIMnuM dAkaTara maMDaLa mAne che, ene viSe vicAra sAthe e choDIne enA tarapha nathI vaLa. tame gItA pAchI tapAsI karavAnI jarUra nathI. dazeka divasa thayAM huM dudha lau chuM. vajana gayA e te bahu ThIka karyuM. mane ahIM moklaze to e maLI 104 che. dudha levAnuM kAraNa ahIMnA mukhIne Agraha che. zakaze. huM ema mAnatA nathI ke tame ochuM vAMcyuM che. mAruM enI khAsa AvazyakatA hatI ema meM nahotuM mAnyuM, paNa pitAnuM vAMcana sAva vicitra ja gaNAya. atyAre huM 166 vAMcI vajana ghaTatuM jatuM hatuM eTale meM Agraha che. prabhudAsane rahyo chuM. calaNI nANAM viSe mAruM ajJAna aAvyuM che, eTale reMTIye pagethI calAvuM chuM, ane jamaNe hAthethI tAra kheMcuM emAM be praveza karI rahyo chuM. bannenI pAchaLa sevAbhAva chuM. ThIka cAle che. saradAra ane mahAdeva majAmAM che, saradArane rahyo che ane e bhAvane vaza thaIne maraNa kinAre be gaNAu nAkanuM darada hAla zAnta che. mahAdevane paganA nALAmAM chatAM tAmilanuM jJAna adhuruM rahyuM che e ThIka ThIka meLavI levAne dukhAve hatA te ahIM AvyA pachI thoDA divasamAM lAbha rahe ja che, ane eja dRSTie baMgALI ane marAThI, maTI gaye. mahAdeva 45-50 AMkanuM sutara kAMte che, kema ke ene paNa AraMbha karI cukyA hatA, ane je ahiMA DuM pIMje che, vAMce che, mArUM lakhavAnuM te heya ja. ThIka ThIka kALa jaze te e abhyAsamAM jhaMpalAvyuM te mane saradAra vAMce che ane nakAmAM badAmI kAgaLe vi. nAM parabIDI navAI nahi thAya. evI kaI dizAmAM tamAruM mana kAma karatuM Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM prabuddha jaina karavAnI bhASA hAtha ane kAi navI bhASAmAM praveza icchA thAya te jarUra karo. Azrama sthApyuM tyAre ja viSe ApaNI evA prakAranI ai tA hatI ja. mAre viSe e mudla meALI paDI nathI, paNa huM tamane A lAlacamAM sAvavA IcchatA nathI. ApaNe badhAne viSe huM te ekaja vastunI AvazyakatA joI rahyo chuM te e ke ApaNe je kAMI vAMcyuM che te vicArIe, hajama karIe, ane tene ApaNA jIvananuM eka aMga banAvI daie. A dRSTie .........te te meM tyAM lagI salAha ApI che ke teNe gItAbhyAsa, rAyacaMdabhAinA lakhANA vagere badhu breDI devuM ane mAtra pAnAnA kAmamAM guMthAi jai teneja vicAra karyA karaveza, kemake huM ema jo gayA ke teNe anAsita yAgamAMthI ane rAyacaMda bhAInA lekhomAMthI ghaNuM geAkhI kADhayu che, paNa e badhAnA vaLe upayoga tenAthI thai zakatA nathI. tenuM hRdaya sApha che evI mArI mAnyatA che paNa tenI buddhi tene pachADayA kare che. Maneka prakAranA tarka vitarko kare che ane aMte dhULanI dhULa'rahI jAya che. mArU lakhyu ene soMsaravuM utarI gayuM lAge chaeN ane tenu mana haLavu thayuM che. A salAhanuM chevaTe pariNAma game te thA, paNa enI pAchaLa je vicAra koNI che te sAva barAbara che ema ghaNA anubhavo uparathI mane spaSTa thayu che. ethI tamArA jevAne dhArmika vAMcananI bhalAmaNa karavAnuM mane sutreja nahi. tamArA je doSanu darzana tame karyuM che temAM huM thoDeka aMze sa Mmata thAuM chu, vAdavivAdamAM utaravAnI tamane Teva che e meM ghaNI veLA joyu che. e doSane tame tamArA kAgaLamAM bahu mAru rUpa ApyuM jaNAya che, evu te me nathI joyu, paNa nAdivavAda karavAmAM ghaNu kharUM sakelI levAya te kAMi harakata nathI ema huM mAnuM chuM kharA. ene artha e nathI ke koi pUche ene tamAre javAba na ApavA joie, tamArA jevAne na pUche to mANasa kAne pUche ? ema jijJAsune peAtAnI pAse hoya te AvuM te eka vAta che ane vivAdamAM utaravu e sAva nAMkhI vAta che. A mArA lakhANanA vadhAre paDatA artha karIne mujhavaNamAM na paDatA; uMDA nirIkSaNamAM utarIne vya niMdA paNa na karatA. mArI saMmati tame je doSa joi gayA che tene moTA karavAne sArU nathI paNa enuM pramANa samajAvavAne sArU che. vicitra prakRtinA mANasAnI sAthe saraLatAthI rahevAne khAtara maunanI AvazyakatA bhAre che ja. ApaNe samAjamAM rahyA chatAM pUrNa zAnti jALavI na zakIe tyAM lagI dharma ja jANyo nathI ema mAnavuja joie, tA. 2924 karyA ja kare che. A badhA vicAra| laMbAvavA nathI icchatA TukAmAM eTaluM ja ke jyAre e vastu mAre sArU dharmapADe thai paDI tyAre huM temAM khuMcI zakyA ane have emAMthI nIkAya ja nahi. have vakhata ghaNA thayA, eTale kAgaLa lakhAvate nathI. A sAMgApAMga pahoMcaze te vaLI bIjI vakhate vadhAre lakhIza. bApunA AzIrvAM. kAgaLa bIjo ogaSTa 1932, ( A patra zrI. koralAla bhAine ghera thane pachI temane nAsIka jelamAM maLelA ) 'gAMdhI vicAradehana'hajI hAthamAM lai zakayA nathI. A vakhate kAgaLano bharAvo bahu rahe che. xxxx, tANIne rAtrInA urjAgarA karIne kAMi karavA icchataeN nathI. eTale je vakhata anivArya kAmamAMthI bace teja vAcanane apAya. te acatA samayamAM upaniSadnA thADe! abhyAsa karI lauM chu, ane agADInAM pustako joi lauM chu. A vADIAmAM teA urdu pustakane hAtha nathI lagADI zakayA, te ke te abhyAsa Aja lagI thoDA cAlyA karelo. Azramane itihAsa lagabhaga lakhAi rahyo te paNa hamaNAM mulatavI che. Twittin of Christ' e kharA mANurAnA anubhakonA bhaDAra che. eTale enI asara paDe ja. AkAza darzanamAM huM kema lAbhAyA e paNa huM kahI jAuM. mAre sarUe izvara darzananuM eka dvAra thai paDayu. e jyAre hu ekAeka jo! gayA eTale ekadama tyAM najara pharI, kAkA sAthe hatA, bahu lalacAvatA hatA paNa mAruM mana tene TALI rahyuM hatuM.. anna kAmeAmAMthI navarAza meLavIza tyAre e karIza e valaNa hatuM. 1922nI sAlamAM jyAre hu ahIM hatA tyAre paNa enA pustakono saMgraha karyA hatA. te vakhate paNa kAMikane kAMika kAraNusara te abhyAsa oNlye jatA hatA. karalAle tenI meLe thADA thoDA abhyAsa karI lIdho. mane 'kAsIopiyA jovAne ghaNIvAra lalacAvyeA, jarAka joine pAcho huM te mArA kAmamAM vaLagI jatA, paNa A vakhate ahIM ekAeka ema ! AvyuM ke AkAzadarzana e to eka bhAre satsaMga che. tArAgaNu ApaNI sAthe muMgI vAta jozInA vartArA sAcAja paDe te te mArA mALe badhA cuthAi jAya, paNa graho temane vakhatovakhata geA de che, tethI meAtanA samayane vicAra karyAM vinA ApaNe AgaLa cAlyA jaIe chIe tema jozInA vartArAne gaNakAryA vinA huM cAlI rahyo : ame traNeya cAlI rahyA chIe. ArAgyanuM pustaka hatuM koie mane mAkalyuM nathI. e maLI jAya te tA. pahelI take tapAsI jouM. emAM sudhArAvadhArA thavAnI pUrI AvazyakatA che ja. kAMtavAnA prayogA sarasa cAlI rahyA che. mahAdeva 80 AMka kAMte che, saradAra 40 AMkane pahoMcyA che, haju AgaLa jaze. A e prayogA gAMDIvapara. huM magana reMTIyA (pagane) calAvuM chuM. tenI upara 30 cyAMka nIkaLe che. 40 lagI paheAMcavAnI AzA che. saradAranA saMskRta abhyAsa saratanA gheADAnI gatie cAlI rahyo che, sAtavaLekaranI pAmALAno bhAga cAlI rahyo che. te uparAMta gItAnA pAMca zloka kare che. khuba vakhata Ape che. kAnaDI zIkhI rahyA che e to bahuja sArU. lipi ekaja hAya teA ghaNAja samaya bace e to che ja. paNa e te rAmarAjamAM joizuM paNa mArA evA anubhava che kharA ke 2-3 lipino mahAvaro paDayA pachI zrIjI vadhAre lipi trAsa detI nathI; kemake temAM sAMkaLa nIkaLI paDe che. gItAmaMthananAM maLyAM che teTalAM prazna vAMcI gayo chuM. bhASA sArI lAgI. mULanA AdhAre navI gItA ubhI karyAM jevI che. temAM sudhArAvadhArA karavAnI lAlacamAM nathI paDayo, kemake tema karavu mane ayeAgya lAgyu che. kizAralAle vicArapUrvaka je guthaNI karI che. e evIne evI rahevA devI DIka jaNAyuM che. mArI DALI kANI che. temaja che. kAMI du:kha detI nathI. traNeya mA karIe chIe. bApunA AzIrvAda. *. A patranA ullekho viSe zrI kizoralAlabhAIne khulAsADAkhI kANI viSe huM jANatA nathI. jozInA ullekha meM nIce pramANe lakhelu tenA uttaramAM che-- "amArA jozIe ApanA chuTakArAnI AkhatamAM kadi nirAzAmAM paDatA nathI. emanI AzA saphaLa thAya te gAM. vi. da. AgaLa upara tapAsavAnA ApanA vicAra mArI AzA niSphaLa kare evI dhAstI che. " kiM. gha. ma. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 29-2 prabuddha na ApaNI dharmakathA dhArmika sAhityanAM lakSyabiMdu e hAi zake. svabha pracAra ane mAnavIne utkRSTa jIvana jIvavAnI preraNA. Aje pracArAya che te madhyayugI jaina sAhityamAM A emAnu eka paNa lakSyabiMdu jaLavAtuM nathI ane tethI e purANuM sAhitya nirjana pagadaMDI jevu lagabhaga nirUpayogI banyu che. mAnava samAjanA kalyANanI jyota lai, jaina dharma prasaryAM ane vikasatI veLA enA keTalAka AcAryone itara dharmAMnI harIphAi nahI. e harIphAinA kALamAM satya visarAyuM ane yena kena prakAre potAnA dharmane uMce temaja purANA batAvavAnI, ane itara dharmanI nabaLAione bahu ja moTI karI batAvavAnI spardhA lagabhaga dareka dharmanA radharoe zarU karI. A veLAnA tamAma dharmAMnA sAhityamAM lagabhaga prAthamika avadazAmAM rahetA asaskAro paNa pravezyA. eNe sthiticustatA ane dharmAMdhatA prasarAvI. potAnAM karmakAMDanuM bahu mUlya AMkI bIjAnI mAnyatAo pratye adhama tiraskAra senyA. peAtAnAM TALAmAM nahi tene nAstika ane dharmanA duzmana mAnyA. pariNAme mULa bhAvanA ane sanAtana satyA kevaLa kriyAkAMDamAM ja mahatva pAmI rahyA. buddhine ke tarkane e veLA sthAna rahyuM nahi. javalleja asAmAnyAe potapAtAnI rIte A karmakAMDAmAMthI satya tAravIne Atma kalyANa sAdhyu chatAM lokapravAha tA potAnA killA rasI, buddhi ane tarkathI para evI zraddhAdhAre vahyA karyo. A saMjogAmAM sAhityanuM kArya zraddhA TakAvavAnuM ja zuM, kevaLa zraddA TakAvI rAkhavA ja pragaTatuM sAhitya 'bALa sAhityathI vadhu vikasyuM nahi. ane 'bALa sAhitya'mAM ghaDI ghaDI AvatI parIo ane pAMkhALA ghoDAnI mAphaka ApaNI asaMkhya jaina kathAeAmAM agaNita, budhdhithI asparUM evA camatkAro bharyAM paDayA che. pUrvajonI bhAvikatA ane ApaNuM ja sArU che enI zraddhA ApaNAmAM have rahI nathI. ApaNA koTa killA purANAM nagara killAjhmanI jyama tuTI paDayA che. ApaNA kuMDALAmAMthI bahAra ApaNe have jAvA mAMDayu che eTale bALa mAnasane priya evI camatkArI vAto ApaNAmAM asara karatI nathI eTaluM ja nahi paNa budhdhine veLA kaveLA emAM asatya bhAse che. ane evAM asatya dhArmika bhAvanAne AdhAta pahoMcADe che, dharmAMdhatAnA jheranI asarathI ApaNe mukata thatA jaIe chIe ane ApaNA dharma sivAyanA dharmamAM rasa dharAvatA mAnavAne nAstika nahi kahevAnI viveka budhdhi keLavAtI jAya che eTaluMja nahi paNa sarvadharma samabhAvanI bhAvanA prasaratI jAya che. eTale Inara dharmo pratye madhyayugamAM kAMI spardhAne kAraNe kahevAyu hoya to paNa enA punaroccAra have anAvazyaka che. ApaNA vivekI sAdhuo evI vAta TALIne e purANo vAMce, vicAre ane upadeze evI AzA cheka ja vyAjabI manAze. adhazraddhAnA TakAva jeTaluja jene kAma karavAnuM hatuM e kathAo kevaLa bALavArtAthI vadhu vikasI nahi ema huM agAu kahI gayA. bALakonI budhdhi vikaselI nahi eTale hame emanI AgaLa ghaDI ghaDI uDatI parI, DuMgara jevaDA hAthI, ApaNI nAkaka vAta karatA pakhIe ane pazuo, uDatA gheADA ane 3 siMhA evu kaho te emanAM manaraMjana thaze. evI sarasa vArtAnA kartA para mugdha banI e hamArI pAchaLa pAchaLa Avaze. eja bALakane vikasyA pachI, evI vAto Akaze nahi ane evI vAte punaH hame karavAnuM jArIja rAkhA te e hamane kAM te juThThA ane kAM te pAgala gaNaze. koi asara nipajAvavAnA lehanAr mAna dhaTADavAnAM e kAraNe pUrAM pADaze. jIvananI zarUAtanI zraddhApUrvaka ane sAdhu sAcuja kahe che e AsthApUrvaka mAnelI dharmakathA, prAthamikAvasthA vaTAvyA pachI vadhatI jatI budhdhinI kasoTIe nIrasa ane niHsala lAge che. eja vAtAnA punarAccAra dhArmika pratyAdhAta prere che. padmasena rAjA, padmAvatI rANI, padmanAbhakuMvara ane padmapurI nagarI AvA samaprAsika vizeSa nAmethI zarU thatI kathA ane hajArA rathe| ane daza lAkha gheDAonA camatkAro, AkAzanA abhiSeka ane navarA chaMdranuM ghaDI ghaDI AcaDavuM AvI kalpanAo ane kathAne satya mAnatAM naranAra Aje paNa haze paNa emanI saMkhyA bahu nathI. bAkI rahyA te moTA samudAyane dharma AdhavAja haze to AvI kathA upayogI nivaDaze nahi huM AjanA visamI sadInA gajathI jUnA sAhityane bhApIne ene upAlaMbha karavA mAMgatA nathI. temaja e veLAnI kalpanA, e veLAnI sthiti-saMjogo para racAyalI vAtA Aje paNa ApaNI preraka ane mArgadarzaka banI zake ema che evu mAnanArAone AjanA ApaNA vikAsane upAlaMbha karavA devA mAMgatA nathI. sAhitya enA yuganuM, yuganA saMskAranuM pratIka manAyuM che. vikasatA jatA vananA meLa sthiti sthApaka sAhitya sAthe kena karIne thai zake te mhane samajAtuM nathI. mAnavInA vikAsanI sAtheAsAtha enA sAhitya, ane hemAMye jIvana paratve satata jAgRti zikhavatA dhArmika sAhitye tA vikasavuMja joie, ema na thAya to Aje banI rahyuM che. heba e sthira sAhityathI vikaselAM mAnavAnA jIvananI pakaDa nirbaLa banyA pachI e sAhitya je dharmanu pracAraka haze te dharmanA saMskAra avazeSo dina prati dina ochA thatA jaze. jatA emanA dharma pracAra aMge ghaNo bhAga Ape che. sAdhu ane sAdhvIonAM A badhAM ToLAM jaina saMskAranA pracAra arthe che. keTalIye jaina saMsthAo paNa A ja kArya karI rahI che, e saue A dRSTithI ApaNuM sAhitya AjanI jarUrIyAto pUrI pADavA, AjanA vikAsane u-tejavA, Atma kalyANanA mArge doravA keTaluM samRdhdha che. e vicArI levAnu che. Aja pahelAM keTalAkAe purANI kathAnAM jIvajaMtu khakherI ene navI bhASA zailI ApI, evAM pustakone navAM rUpa raMga ApI ApaNane ApyAM che. paNa kevaLa bhASAzailI badalavAthI te e vArtA mAtra vAMcavA lAyaka bane che. eTaluM ja. madhyayugI kalpanA saMskAra rApaNunI agatyanI asara utpanna karavAmAM vicataja saphaLa bane che. eTale huM te mAgu chu ke navIja kathA, AjanI bAdhAmAM, AjanA azradhdhALu mAnavIne jaina saMskAra ane dharma mAM rasa letA karavA racAvI joie. hajAro sAdhu sAdhvIo kevaLa jana askAranA pracArArthe poSAtA hoya, dara prabhAte jaina saMskAra pracAranI hArA sabhA (vyAkhyAnA) chatAM ApaNA kathA sAhityanI A prAthamika avasthA jainone zaeNbArUpa nathI.. tArAcaMda. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina 4 - 6 prabuddha jaina tA. ra9-ra-40 saccassa ANAe uvaThieM mehAvI mAraM tarati / saMsthAoe samAjadhaDataramAM phALo ApavAno che ane te mATe satyanI ANamAM rahenArI buddhimAM mAnavI mRtyune tarI jAya che. prayatna karavAno che. A draSTibiMdu ApaNe bhAgyeja joIe chIe. strIonI keLavaNI ane tAlIma hamaNAM sudhI bahu bedarakArIthI cAlI rahI che. purUSenI jarUrIAta pramANe strInI keLavaNIne vikAsa thayo che. manuSya tarIkenI duniyAnI javAbadArI uThAvavA mATe bahu thoDI strIone satyapUtaM yadedvAkyam tAlIma apAya che ane bahu DI saMsthAo ema tAlIma 1 phebruArI, 29 - 1940 ApanArI paNa che. svataMtratAnI vAta karavA chatAM kanyAone giMdhI rAkhavAmAM ja Ave che ane temane amuka hada sudhI ja rASTranijana ane strI varganA prazno svataMtratA hovI joIe evI mAnyatA keLavAyelAomAM paNa (zrI mRdulA bahenane Aje koNa nathI oLakhatuM? tAjetaramAM muMbaI Aje sArI peThe pracalita che. A badhAnuM kAraNa ekakasa ilAkAnA strI rAmudAyanI pariSada maLelI je vakhate "rASTra nijanamAM strI- dhyeya ane nijana vagara pravRtti cAle che eja che. hiMduene hIrase' e viSaya upara zrI mRdulA bahene eka mahatvapUrNa vyAkhyAna stAnamAM ochuM bhaNelI ane nirakSara strIzakti veDaphAI rahI che. ApeluM. A vyAkhyAnanA prAraMbhamAM paDita javAharalAlanA pramukhapaNa nIce tene vividha kSetramAM kAryakartA tarIke tAlIma ApavA mATe pAMca rASTra nijana samitine zI rIte ane kayA kayA hetuthI ubhava thaye ane daza varSane khAsa kAryakrama ke yojanA ghaDavAmAM Ave ane te rAmatie "rASTra nimajanamAM strIo zuM hase ApI zake e bAbatane ahevAla taiyAra karavA mATe bahenanI eka khArA piTA samiti ubhI karI che enA para strI saMsthAo pitAnuM dhyAna kendrIta kare te ApaNI teNe Aja sudhImAM zuM kArya karyuM che tene lagatI keTalIka vigate ApI che. pravRttio mATe ApaNI pAse purA karyakartAo maLI rahe ema che. A bahenI TrA samitinA pramukha rANI lakSmIbAI rAjavaDe che ane maMtrI A badhA prazno ApaNuM khAsa dhyAna mAMge che. zrI mRdulA bahena che, A piTA samitie ratrIonI Adhunika paristhitine strI prakane viSe navI draSTi aMge jarUrI mAhitI meLavavA mATe eka praznAvalI' kADhI che ane te praznAva- : 4: ApaNe zaherI ane keLavAyelI strIo ghaNI vAra lInA saMkhyAbaMdha uttare meLavyA che, A utanI tAravaNI karIne te bhalI lAgaNIthI kheDuta kArIgara ane majura varganI zramajIvI uparathI eka ahevAla taiyAra thaI rahyo che. zrI mRdulAbahenanuM AkhuM vyAkhyAna strIonI dayA khAIe chIe. AvI rIte zramajIvana jIvatI sthaLa saMkocane lIdhe ame ApI zakatA nathI, paNa upara jaNAvela ahevAla strIo mATe kAmanuM sAruM vAtAvaraNa apAvavA mATe Maternity saMbaMdhamAM AgaLa vivecana karatAM zrI. dulA bahena je kAMI jaNAve che te amArA upegI hevAthI ahi nIce rAjI karavAmAM Ave che. Benefit. Act, keTalAka dhaMdhAomAM taMdurastInI draSTie strIone taMtrI.) bhaviSya mATe sUcanA levA upara baMdhI vagere pokAre nIce sudhArA mAgIe chIe. . A kamiTi pitAne ahevAla raju kare tyAra pachI bhale paraMtu ghaNI vAra AvI mAgaNIomAM saphaLatA maLyA pachI enuM astitva na rahe; paNuM A kAmamAM jemaNe sAtha Apyo enA viparIta pariNAme jevAM paDe che. evI saphaLatAthI strI che tevA mANaso sau pharaja mukata nathI thatA. ApaNI samakSa janatAnI sevA kAryone saMtoSa ApaNe anubhavIe chIe. paNa vadhu vikaTa ane saMyukata kAmanI jemAM jarUra che evI pravRtti AvA pariNAmenI kalpanA vinA upADelI adhurI caLavaLanA pariNAme tarapha tamAruM dhyAna khece te tame huM nahi lagADatA. ubhI thAya che. kamiTi ahevAla karaze tethI badhuM maLI jaze. e koI jAtanI bAMhedharIe vinA AvA kahevAtA haka apAvavAthI mAnavuM bhUlabhareluM che. kamiTinI bhalAmaNo ane kAryonI sAcI A zramajIvI strIonI bekArI ApaNe notarIe chIe. saMskArI saphaLatAne ApaNe IcchatA hoIe te ApaNe nIcenA kAryo kahevAtA ApaNe ApaNA dhoraNe janetAnI tulanA karIne ApaNA mATe taiyArI karavI paDaze. mATe je AkarA prazno che te temAM dAkhala karavA mAMDayA che. ApaNI pracAra : 1 : kamiTine je ahevAla Ave tenI je : bhalAmaNa Arthika parAdhInatAmAM ApaNe sukha mAnIne je manettine bhoga banyA chIe te bhanettithI ja. ApaNe Arthika rIte svataMtra heya tene pUra pracAra prajAmAM karI prajAne Teke meLavavA jarUrI thavAnI jenAmAM zakita che tevI kamAtI strIone telI rahyA badhA upAye levA. bhAvIkAya chIe, eTale strI mATe rAhata mAMgatA pahelAM e pagalAM tene :2: kamiTine ahevAla te upara jaNAvyuM tema strInA samULagI bekAra na karI mUke te jovuM joIe. bekAra paristhiti kAyadAthI rokIne tene A lAbha apAvo joIe. hAnikAraka praznane te mAtra sparze ja che. e praznane upADI lai enuM saMzodhana dhaMdhAmAMthI tene aTakAvavAnI sAthe tenI Arthika svAdhInatA cAlu rAkhI janAo taiyAra karavA tarapha jAgRta thavAnI jarUra che. TakAvavA mATe bIjA dhaMdhAmAM tene rokavAnI jogavAI rAye karavI sI saMgaThThana joIe. eTale AvA uMDA ane muLagAmI nirNayo khule besI : 3: kAyadAnA ane samAjanA anyAya sAme virodhanA keyaDAo choDavAnI ane vRttithI nahi paNa anubhavathI sarvagrAhI karo mAtrathI ApaNo prazna nahi ukelAya. pariSadamAM strI najara keLavIne levA joIe. nahitara je vikaTa prazno Aje svAtanI hAkala karyethI, kAcaMdAnA sudhArAonI mAMgaNI mAtra madhyama ane ucca varganA strI samudAyane muMjhavI karavAthI paNa ApaNo hetu siddha karI nahi zakIe. AjhAdInI rahyA che tene Ama janatAmAM paNa prasArI daIzuM. ApaNI je mahatvAkAMkSA che tene mUrta svarUpa ApavA mATe samAna dhoraNa-cetavaNI. ApaNe strIonuM sAcuM, jAgRta ane sakriya saMgaThana karavuM . : 5: strIone sarakhA kAma mATe sarakhI majurI maLavI joIe. A saMgaThana upara jaNAvyuM tema strI saMcAlita joIe, e mAMgaNInA viparIta pariNAma na Ave, strIo bekAra hIlacAla Fieminist Movement nI draSTie nahi, paNa, na bane te mATe kevI jAtanI sAvacetI sUcavavI joIe eno , manuSya tarIkeno hakakane puro lAbha levA mATe strIonI zakita vicAra paNuM karavAnuM rahe che. strIo kamAze te puruSa bekAra thaze keLavavAnI draSTie hovuM joIe. Ane mATe kAryakartAonI e dalIla keTalI asthAne ane vAhIyAta che te puravAra karavAnuM jarUra che. cakakasa dhyeyathI saMsthAo cAlavI joie. AjanI ane prajAmatane keLavavAnuM kAma strI saMsthAonuM che. meTA bhAganI strI. saMsthAonA dhyeya game teTalA ucca hoya Arthika svAvalaMbana. tema chatAM teo mAtra strIonI rAhatasaMsthA banI gaI che. :: strIonA svAtaMtryano AdhAra tenI Arthika Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 29.! prabuddha jaina svAvalaMbananI zakti upara che ema ApaNe ekamate kahIe chIe, paNa tene amalamAM mUkavA mATe ApaNe zuM karIe chIe? khAdI pahe, vAparo ema kAi kahe ke tarataja temAM tamane rAjakAraNanA AbhAsa thAya che, rAjakAraNa ke samAja praznone alaga pADI ja na zakAya paNa hAla te vAdavivAdano prazna banyA che, temAM uMDA utaravAnI hAla jarUra nathI. dezanI AbAdInA athavA te mekArInA praznano ukela dezanA hunnara vikAsamAM ane jenA pAyAmAM lokahita (Gool of the Community) ne sidhdhAnta che tevI samAjaracanAmAM rahelA che. audyogika plAnIMgano arthaja ge che. ke:--" prajAnu jIvana dhoraNa uMcu thAya, ene echAmAM ochI amuka sukha sagavaDo ane sArI rIte jIvananAM sAdhano maLe. A ekalA paisAnA arthamAM nathI. paisA e te AvI sagavaDo ane vastu meLavavAnuM sAdhana mAtra ja che. rASTriya Avaka AgAmI daseka varSamAM ApaNe khUba vadhAravI joie jethI darekane puratu maLI rahe." svataMtra dezamAM dezanA hunnarone vikasAvavA mATe kAyadAo ane jakAta mAraphate sarakSaNa maLe che. Arthika sthiti sudhAravA mATe lebara konkrIpzana karavAnI zakita paNa tyAM paDI che. tyAM rASTrahitanA bhAge vyaktinI vicitratAone papALavAnI vAta haiAtI ja nathI, jyAre hiMdamAM brITananI vepAra nItino bhega thayelI gulAbha-pAyamAla banelI ApaNI rASTrabhUminA prazno ukelavA mATe prajAe svecchAe vhArI lIdhelA niyamana ane zistanI jarUra che. prajAnA manobaLe ApaNe ApaNI gulAmI phagAvI devAnI che. lAlaceAmAMthI mukata thavuM e vyakitanA peAtAnA hAthamAM che. konkrIpzana thAya te ApaNe tene vaza thaie; nahitara prajAjana tarIkenI pharaja bajAvavA mATenI manevRtti ApaNI na thAya e ApaNI keLavaNIne lajave evI vAta che. Arthika svAvalaMbanane mATe strIJA mAnI sahAnubhUti mAge che. samAjanA judA judA kAryomAM strIo bhAga laI zake te mATe u-tejanAthe sagavaDa mAge che. strIsasthAo strIsaMgaThananI pravRtti tarIke hunnara vibhAga calAve che ane strI sabhyoe banAvelI vastuo mATe khAsa Azraya ( patronage) prajA pAsethI mAMge che. tenA badalAmAM te prajAnA vizALa praznomAM zo sAtha Ape che! Ama zrI, hiMdanA kArIgaro, kheDUta varga paNa potAnA nirvAhane mATe temanA hunnarInA utpanna mATe tamArA Azraya (aromage) mAMge che. keLavaNIthI jene sArAsAranuM bhAna thayuM che tevA saune khAdI ane svadezInA maMtra mAraphate DokI DokI te kahe che ke: 'tamArA meAjazAkhamAM tamArI phezanamAM tame paradezI vastunI kharIdI bhArate paradezInA hAthamAM nANAM na veDachI do. tamArI A udAsInatA amArA hunnarane, amArI kaLAne pAyamAla banAve che, amane bekAra banAve che, daridratAnAM badhAM aniSTAnA bhAga banAve che. amArU Arthika svAvalaMbana jhuMTavI lai tame Arthika svAvalaMbana zI rIte prApta karaze!?' Ane uttara ApaNe ApavAno che, DarAvA karIne niha paNa te samajaNa pUrvaka amala karIne. kAraNa eTaluM yAda rAkhajo ke ApaNAja saunA jIvana TakAvavA mATenAM sAdhano pedA karavAmAM hajArAnI sakhyAmAM mANasAne rAta divasa mahenata uDAvI che, majurI karI che, ene badalo . cIntenI kiMmata ApIne nathI pUrA apAtA, nANAnuM mUlya AkhA samudAyanA kAmanA pramANamAM kAMi ja nathI. ApaNI pAse deza ane samAja karonI AzA rAkhe che, te pUrI pADavA kayAre taiyAra thaze ? kAyadAmAM sudhArA mATe mAracA : 7 : kAyadAnA sudhArA kayAMe niDara sAmano karyAM vagara kA meLavI nathI zakayu. temAM vinatiSa, rAvA kAmamAM nathI AvatA. kAyadesara samAna hako prApta karavAmAM geransArI maLatA kAyadAonI avagaNanA karanAra strIsaMsthAo nahI hAya ane strI samudAya nahi hoya tyAM sudhI saphaLatA maLavI zakaya nathI. yuropamAM strIoe dhaNuM sahana karyuM hiMdamAM evuM sahana karavAnI jarUra svAne hajI to nathI paDI. pU. gAMdhIjIne kAraNe ane rASTriya mahAsabhAne lIdhe strIone aneka samAna haka jAya che. paNa vadhu meLavavA mATe strIoe jAteja potAnA haka sthApita karavA paDaze. kAyadAnI rAha joyA vagara potAnA gherathI paNa zarUAta karavI paDaze. jo khAtA thayelI strI dhAre te Aje peAtAnI putrIne mIlkatamAM bhAgIdAra banAvI zake paNa tene mATe mAtA thayelI strIne kadAca thoDI herAnagatI bhAgavavI paDe. suprakhyAta thayelI strotathI strIe aneka nirarthaka vastuo meLave che, te zuM putrIne mIlkatanI adhikArI na banAvI zake? gharakAma, khaLakanA janma e strIne parAdhIna anAvanAra nahi, zaramanI, nAlAyakanI bAmata nahI, paNa rASTra ane samAjanA eka kA tarIke lekhAya ane tene mATe sagavaDa ApavI e dezanI, sarakAranI ane samAjanI maherabAnI nahi paNa krUraja gaNAya, ane te krUraja strI upara koi paNa musIbata utAryo sivAya teo bajAve evuM vAtAvaraNa pedA karavuM e strIonAja hAthamAM che. vaoN yAjanA, varSA yojanA sAme strInA samAna hakamAM mAnanArI keTalIka "javAbadAra" strI saMsthAoe vAMdhA uDDAvyA che. e yeAjanA jAtIya bekbhAva vagara svAvalaMbI nAgarika tarIke prajAne tAlIma ApavA mATe che. daza varSa sudhInI uMmaranAM bALako mATe te yojanA atyAre te amalamAM AvI che. AnA abhyAsakramamAM kanyAone khAsa sagavaDa nathI evI pharIyAdane AdhAre vicitra virAdhanA sUra uThyA che kanyAno janma, tenA sAthenA vartAva, tenI keLavaNI, e badhuM duniyAnA praznono sAmano karavA mATe nahIM paNa strInA jAtIya kAryo pAra pADavAnI draSTie ja jo hoya tA strIne samAna sthAna ane haka prApta karavAnI mahattvAkAMkSA saphaLa zI rIte thaze? vardhA yeAjanA astitvamAM lAvI pU. gAMdhIjIe bhaviSyanI strIne samAjamAM eka AjhAda sthAna prApta karavAnI je taka ApI che te takane AbhAra sAthe apanAvI levI joge, nahi ke teno virodha karavA joie. vidhavAo-tyakatAo-vezyAonA prazno. : 8 :--tmakatA ane vidhavAono savAla, vezyAnA savAla, kahevAtA gerakAyadesara bALakanA prazna e mAtra akuzarUpI kAyadAethIja nahi ukelI zakAya. AvA praznonA mULa kAraNAmAM utaravAnI samajavAnI hiMmatabhera taiyArI hovI joie, pUrva graMthIomAMthI mukata banI potAnA aMgata svArthonA prazna kAre mukI vividhavAdo (isms) A Dara rAkhyA vagara A aniSTonA sAcA upAya vicAravA ja joIe ane sAcI dizAmAM zarUAta karavI ja joie. bhIkhArIone prazna H bhIkhArI prazna paNa strIsaMsthAoe upADayA che. e sthiti saMpUrNa nAbuda thavI ghaTe, paNa upAya zo ? kAyadAnA pratibaMdha ? bhikhArIne mATe AzrayasthAne ke evI hAlata zAthI pedA thAya che tenA mULamAM utaravAnI jarUra ! ane e rIte vicArIne te hAlatane dura karavA mATe yogya prayatno hAthamAM dharavAnI jarUra ? jarA sukhI kuTuMbamAMthI AvatA ApaNA ja vicAra karIe. ApaNe ghara choDavu paDe, ApaNA sarjAze evA bane ke ApaNe nirAdhAra banIe, to ApaNAmAMthI keTalA ema kahI zakIe ema chIe ke ApaNe nokarI hunnara karI nirvAha karIzuM ? te karavAnI icchA chatAM ApaNAmAMthI keTalAne e baLaze ? keTalAnI zakita che ? tyAre ApaNe zuM karIzuM? ApaNe paNa bhikhArInI hAlatamAM nahi jaI paDIe, te sthitithI devA nahi jae tenI zI khAtrI ! A badhA praznonA mULamAM jatAM Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 29-2-40 -- --- ---- -- --- ApaNI sakhAvatano vicitra rAha. - jaina samAjamAM aneka kImate pitAnA paisA samAjanA aneka dhArmika khAtAomAM dharma samajI Ape che ane e sakhAvatathI lAkho rUpIA ekaThA thaI ekaja jagAe paDI rahe che, jene samAjane koIpaNa lAbha maLato nathI. ekaThI thayelI e lAkho rUpiAnI muDImAMthI bhagavAnanA nAmanI zarAphI peDhIo calAvI e rakamamAM umero karavAnAM sAdhano hAtha dharavAmAM Ave che. sakhAvata karanAre je bhAvanAthI e paisA ApyA hoya tenI bhAvanA saphaLa thatI nathI. dAkhalA tarIke ApaNA maMdiramAM lAkhanI rakama paDI che; jene ApaNA TrasTIo devadravya gaNI samAjanA kAmamAM vAparavAne virodha kare che. paNa ApaNA dezamAM aneka pavitra tIrtho ke je hAla havAla sthitimAM mukAyAM che tene jIrNoddhAra karAvavA pAchaLa paNa vAparatAM acakAya che. pAse lAkhanI rakama hovA chatAM tIrthanA: jIrNodhdhAra mATe jyAre mAMgaNI karavAmAM Ave che tyAre pAMcaze hAra ApI pivAnuM kartavya puruM thayuM mAne che ane tIrthone jIrNodhdhAra IcachanAra vyakitaone phaMDa mATe judI judI jagAe AthavuM paDe che. Aje kAThIAvADanA keTalAka bhAgomAM bhISaNa duSkALa pravartI rahyo che. ApaNI vadayA maMDaLI. je pazudhana sAcavavA mATe banatA prayAsa kare che tenI pAse mAluma paDe che ke AjanI AkhI samAjaracanA vyakti vyakti vaccenA saMbaMdhamAM mAlIkIpaNAnI bhAvanA upara ja racAI che te ja che. mAlIkI meLavavA mATe TakAvavA mATe bIjAnuM zeSaNa (exploitation) cAlyA ja kare che. samRdhdhivALA deza hovA chatAM eka bAju tyAM bekArI hoya che, bhUkhamare hoya che. bIjI bAju pUrI kiMmata nathI maLatI te mATe anAja, zAkabhAjIne nAza karavAmAM Ave che. hiMdamAM paNa kayAM AvuM nathI banatuM? A paristhiti' na badalI zakIe tyAM sudhI besI rahevuM e artha koI na kare. atyAre cAle che tema judA judA praznonA ukela mATe bhale prayatno cAlyA kare, paNa je prayatna thAya tenAthI kaMIne anyAya na pahoMce, tenI behAla hAlata vadhu behAla na bane, tenI cIvaTa rakhAvI joIe; ane Abha phATayuM hoya tyAM thIgaDuM mArI nathI zakAtuM evA khyAle niSkriya na banatAM AvA kAryomAM uMDA utarIne ane sAhasapUrvaka parivartana lAvavAnA prayatna karIne saphaLatA meLavavA lAgI javuM joIe. grAmya ane zaherI strI samuhamAM Aje bhAre jAgRti che, kAMIka karavAnI, jANavAnI, vikAsa pAmavAnI temanI AkAMkSA che. tene lAbha laI yogya cIle vALavA ane uparanI pharajo bajAvavA kamI, rAjakIya ane AMtarika matAntarane bAjue mUkI ApaNe sau ane akhila hiMdanI strI saMsthAo ekatra thaIe e khuba jarUranuM che. upasaMhAra-Aje yuropamAM ane dUra pUrvanA dezomAM yudhdhane dAvAnaLa saLagyA che, duniyAmAM mahAna parivartane thaI rahyAM che hiMdanuM bhAvI paNa sajaI rahyuM che. bhaviSya kevuM haze te kahevuM muzkela che, paNa bhaviSyane ghaDavA mATe temaja A palaTAtI duniyAnI aMdhAdhudhI zamI jAya tyAre rASTraghaDataranI je javAbadArIo AvI paDe temAM strIo pUre hisso laI zake tene mATe AjathI taiyArI karIe, nahitara saramukhatyArI rAjasattAvALA dezamAM banyuM che tema AjhAdI mATe laDanArI strIone laDAI purI thaye ghara besavAnI pharaja pADavAmAM Ave !! mRdulAbahena lAkho rUpIA che, ema chatAM duSkALa ane bIjA evA prasaMgee jAhera prajA pAse mAMgaNI karyA kare che. meLavelI rakamamAMthI bacelI muDI hoya chatAM e muDI kAyama rAkhI prajA pAse vadhu rakamanI mAMgaNI karatI jAherAtane zuM artha che e samajAtuM nathI. pAsenI muDI kharacavA pachI vadhunI jarUrIAta paDe ane apIla karIe e vAstavika che, paNa ApaNe vaNIka hAI koIpaNa rIte muDImAM vadhAro karavAnI bhAvanAthI TevAI gayelA chIe. ApaNe vaNIka dRSTithI ja sarva kArya karIe chIe. mA dAkhalAo eTalA mATe ApyA che ke devadravyane upayega samAja upayogI kAmamAM na thAya ema mAnanArA paNa pitAnA hastakanA devadravyano upayoga ghaNI ja saMkucita rIte kare che ane bhoLI samAjane aMdhArAmAM rAkhI muDImAM vadhAre kare jAya che ane pote manasvIpaNe vahIvaTa karyuM jAya che. ApaNI samAjanA gaNyA gAMThayA zrImati bAda karIe to samAjane moTo bhAga madhyama ane kaniSTha vargane che. e varganI Arthika sthiti eTalI du:khada hoya che ke teo pitAnA kuTuMba mATe havA ujAsa ane jagAnI kaLAzavALI jagAo bhADe rAkhI zakatA nathI. temaja bALakone puratI keLavaNI ApI zakatA nathI. havA ujAsa vinAnI ane bhejavALI jagAmAM rahevAthI zArIrika taMdurastI paNa bhegavI zakatA nathI ane nAnA meTA rogomAM : sapaDAI DAktaronI davAmAM kamANIne mATe bhAga kharacI nAMkhe che. ApaNe badhA samAjanA e varganI muzkelIo sArI rIte jANIe chIe, chatAM ApaNe e pratye taddana durlakSya karIe chIe. ApaNA pratye zrImatinI bedarakArInuM pratyakSa pramANu pAlItANA khAte keTalAMka jaina zrImatAe vasAvavA dhArela jenanagaramAMthI maLI rahe tema che. je rAjye thoDAM varSo pahelAM yAtrIo mAthe muMDaka vere nAMkhI samAjane aneka jAtanI muzkelImAM utArI dara varSe sArDa hajAranI bAdazAhI rakama paDAvI lIdhI che e rAjya pratye zI rIte vizvAsa dAkhavI zakIe e samajI zakAtuM nathI. AvA rAjyanI prajA banI lAkho rUpIA kharacavA ApaNe taiyAra thayA chIe. e eka dakhada ane kamanasIba ghaTanA che. ApaNe dezI rAjyamAM lAkhonI mIlakata ubhI karyA pachI e rAjyanA dabAyA rahevuM ja paDaze. jeTaluM e satya vaheluM samajAya eTaluM sAruM che. AvA zrImate dhAre ane mana upara le to muMbaI jevA zaheramAM Arthika muzkelI bhogavatA madhyama ane nIcalA varganA mATe sArA havA ujAza, jagAnI mekavAzavALA makAna baMdhAvI teone e che bhADe ApI temanI muzkelI dura karI zake tema che. ApaNe IcchIe ke samAjanA zrImatAnuM e tarapha lakSya kheMcAya, ane sakhAvatane karo e bAju vaLe. AvI ja rIte samAjanAM bALakone zArIrika vikAsa vadhe e mATe sthaLe sthaLe vyAyAmazALAo ubhI karavAnI khAsa jarUra che. AvI eka vyAyAmazALA zrI muMbaI. jene svayasevaka maMDaLa taraphathI ghaNA varSothI cAlatI hatI paNa temanA kamabhAgye zrI lAlabAganA derAsaranA TrasTIoe ApakhudapaNe baMdha karAvI. A prakaraNa ThIka ThIka carcAyuM che eTale mAre e bAbata vadhu lakhavAnuM rahetuM nathI. samAjanA bALakanuM Arogya suMdara ane kasAeluM rahe e jovAnI ApaNA upalA varganI pharaja che. bIjI komanA agraNIoe pitAnAM bALako mATe evI vyAyAma* zALAo judA judA sthaLoe ughADI che. te ApaNe paNa ApaNA zrImaMta varga pAse evI AzA saheje rAkhI zakIe. samAjanA upayogI ta pivAya ane samAjanI hAjate purI paDe evA prakAranI sakhAvate thavAnI jarUra ApaNe sau pIchAnIe; evI samaja ApaNuM sarvamAM Ave eja prArthanA. maNilAla mokamacaMda zAha Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 29-2-40 je rUpa Ape ane je sthitimAM rAkhe te svIkAravuM ja paDaze. AmAM Azcarya zuM ? unALAnA divasomAM leke mUrtine paMkhe kare che. ziyALAmAM paramAtmAne rajAI oDhavI paDe che, comAsAmAM saLekhama thatAM dUdhanI sAthe huM paNa khAvI paDe che ! AratI vidhi te bhagavAna ane bhakta vaccenI che. maMdiranA A upagane sAmAjika kahI zakAya, paNa jyAre mA saMsthApakanA anuyAyIo vadhI jAya che tyAre maMdiramAM jaI pUjA karavAno, darzana karavAne, prasAda levAne badhAne haka thaI paDe che. jene ApaNe pitAnA gaNIe chIe temane maMdiramAM laI jaIe chIe ane darzana prasAdanA bhAgI banAvIe chIe. sAthe sAthe AvA sthaLe jema ApaNe mUrtinA darzana vaDe kRtArtha thaIe chIe tema sAdhakonI bhaktipUrNa AMkho joIne paNa ApaNe kRtArtha thaIe chIe. A te karmakAMDa ane upAsanAkAMDanI vAta thaI. sAdhu saMtAe madiranI upayogitA tethIe AgaLa vadhArI. maMdirane dharmopadeza ane bhakitapracAranAM dhAma banAvyAM ane A rIte maMdirane sAmAjika jIvananA kendranuM rUpa ApyuM. tenI mImAMsA paNa Aje ApaNe jANavI joie. ApaNuM maMdira [ A lekha kAkAsAheba kAlelakare mULa hindImAM lakhele ane tene na anuvAda zrI jeThAlAla jozI e karela je "navaracanA' mAsikamAM pragaTa thayele. prastuta lekha kAkAsAhebe jainetara hiMdu maMdirane khAsa dhyAnamAM rAkhIne lakhele hoIne temAM jaNAvelI keTalIka bAbate jaina maMdirone lAgu paDatI nathI ema chatAM paNa aneka maMdirano vahIvaTa karanAra jaina samAjane paNa A lekhamAMthI ghaNu navA-vicAravA jevuM maLe tema che ema lAgavAthI e A lekha uddhata karI ahi pragaTa karavAmAM Ave che.] maMdiranI saMsthA ghaNI jUnI che. vaidika kALamAM kadAca mRti pUjA na hatI. mahAbhArata kALamAM paNa nahi hoya. maMdiramAM jaI paramAtmAnI upAsanA karavAnI prathA kadAca ApaNe bauddha saMpradAya pAsethI zIkhyA hoIzuM. saMbhava che ke bAlpika '(Balhik) dezamAMthI AvI vaselA rAmane athavA yavane pAsethI ApaNe e lIdhI hoya. ItihAsa-saMzodhake A praznane nirNaya game tyAre kare, paNa ATaluM te nirvivAda che ke hiMduonA sAmAjika jIvanamAM maMdirane mahatvanuM sthAna prApta thayuM che. mANasane maMdiranI kalpanA kaI rIte thaI haze ? koI bhakate athavA sAdhake hRdayane unata karanAruM koI sthaLa pasaMda karI tyAM pitAnA dhyAna ane bhakita mATe kaMI AlaMbana pasaMda karyuM haze athavA rAkhyuM haze. tyAM tene tenI zraddhA pramANe athavA IzvaranA anugraha pramANe dharma prApti athavA kAmanAsiddhi thai haze. lokene tenI khabara paDI. pachI te pUchavuM ja zuM? jema ke vaidhanA hAthaguNunI khyAti thatAM ja badhA dardIo tenI pAse doDatAM Ave che tema koI maMdiranI "jAgatA thAnakInA nAme khyAti thatAM ja badhA AtaM loke te ja sthAna pratye deDanAM Ave che. ane pitAnA bhaktibhAvathI tene bharI de che. jyAre sAcA hRdayanuM ekAgra samarpaNa nathI thaI zakatuM tyAre mANasa zuM kare ? teNe hRdayanI avejImAM pitAnI saMpattinuM ja samarpaNa karavuM rahyuM. rAjA pAse jyAre arajI laIne javuM hoya che tyAre khAlI hAthe ApaNe nathI jaI zakatA. rAjA te rojane bhUkhe ja che. tene tRpta karyA pachI ja te prArthanA sAMbhaLe che. saMskRtamAM rAjAne ane paramAtmAne Izvara ja kahe che. tyAre paramAtmAne paNa e ja abhAva have joIe. rAjA je vAtethI satapAya che te ja vastuo izvarane paNa arpaNa karavI joIe. rAjA bhavya maMdiramAM rahe che. bhATa-cAraNe savAre birUda gAI tene jagADe che. bega-vilAsanI sAmagrI tenI cAre bAjue haMmezAM taiyAra hoya che. pAlakhI jevA sukhakara vAhanamAM besI te sahela kare che. tene rojane khorAka miSTAnna che. patra- puSpa- kuLa, dhUpa- dIpa, paMcAmRta- A badhI tenI dararojanI jarUriyAta che. A ja vastuo vaDe deva- tAne satAvavA joIe. kharekhara mANasanI kalpanA jeTale sudhI pahoMcI zake tyAM sudhI te dayALu paramAtmAe nIce utaravuM ja joIe. je kalpanA ApaNane teNe ApI nathI temAM ApaNo zo vAMka ? A pramANe kadAca mUrtinI SoDaze pacAra pUjA karavA mATe ja maMdira nirmANa karavAmAM AvyA haze. budhdha ane mahAvIra jevI virakata vibhUtionAM maMdiramAM bhega vilAsane sthAna na hovuM joIe. smazAnavAsI yogIrAja mahAdevanA maMdiramAM paNa vaibhavane sthAna na hovuM joIe. paNa bicArA bhagavAna to bhaktane AdhIna hoya che. jyAre mahAtmAone paNa loDhAnI bhaktithI herAna thavuM paDe che. te pachI paramAtmAne te bhakta karmakAMDI loko pUjA kare che tyAre ekalAM ja kare che; jyAre ghaNAM mANase ekaThAM maLI karmakAMDI pUjA kare che tyAre ghaNI agavaDa paDe che. pUjAvidhinI jaTilatAnI te eka muzkelI che ja. karmakAMDIo ghaNe bhAge sakAma pUjA kare che. darekanI kAmanA judI hovAthI sAmudAyika pUjA karavI muzkela thaI paDe che, meTA meTA homa-yo, ISTi ane samArAdhanAmAM sAmudAyika vidhi jarUra paLAya che, paNa have tenA divase cAlyA gayA che, kAzIvizvanAthanA maMdiramAM juo. eka bhakta Ave che, pUjA kare che, abhiSeka karI phaLa billIpatra caDhAvI jAya che. te maMdiranI bahAra nIkaLe che te pahelAM ja bIjo bhakta Ave che; pahelAMnI pUjA pheMkI de che ane navo abhiSeka athavA patra-puSpa arpaNa kare che. tenI pUjAnI paNa teja dazA thAya che, je paDelI pUjAtI eNe karI hatI. savArathI bapa? sudhI A ja cAlu rahe che. leNa daLavAnI ghaMTIe eka Ave che, pitAno leTa daLAvI le che. pachI bIje Ave che te paNa temaja kare che. darekano ghaTI joDe saMbaMdha che, paNa daLAvanArAomAM paraspara kaMI saMbaMdha hotA nathI. Adara buddhinI maMdatAnI kamanasIba paLe manamAM vicAra AvyuM ke hAlamAM eka mANasa Tebala upara . cA pI cAlyA jAya che. pachI Tebala sApha karavAmAM Ave che, bIjA le ke tyAMja AvI pharI cA-kophI pIe che, pharIthI Tebala sApha karavAmAM Ave che. pAchA navA bhakate Ave che, zuM Aja dazA maMdironI nathI ? paNa manane dhamakAvI samjAvyuM ke A pramANe vicAra kara agya che. bhagavAna te nirapekSa che. bhakatanA saMtApa khAtara badhI jAtanI viTaMbaNA putra jAgI caraNa karI zake che. paramAtmAe pote kahyuM nathI ? "je kathA mAM prArane tAMtavi manarLa ' | va gdhuM chuM to jo sattA prathati ! tadahaM bhaktyupahRtaM aznAmi prayatAtmanaH' // vagere. bhagavAnane upahAsa karavo vAjabI na kahevAya. zaramane lIdhe mana dabAI gayuM; te paNa dhIme avAje kahevA lAgyuM. ApaNe bhagavAnane upahAsa kayAM karIe chIe ? ApaNe te sakAma pUjA Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to prabuddha jaina vaDe thanAra bhagavAnano upahAsa joi manuSya buddhinI kadara karIe chIe. sAdhu sanee karmakAMDanu mahattva echuM karI bhakata ane upAsanAnuM mahattva vadhAryuM. bhaktomAM ekAMta upAsanA pazu thAya che ane sAmudAyika pUjA paNa thAya che. A pramANe sAdhu satAe ApaNane madirAnA navA upayega zIkhavyuM. temaNe batAvyuM ke maMdiramAM pUjAnI vidhi bhale hAya, rAja vaibhavanI zAbhA bhale vadhe paNa maMdiramAM jana samudAyane ekaThA karI bhagavAnanAM guNugAna karavAM ane nIti, sadAcAra tathA bhaktino upadeza karavA eja maMdiranI mukhya pravRtti hovI joie. badhA Ave, haLI maLIne rahA, eka bIjAne vAda karA ane rAjamArga cAlA, A ja tenA saMdezA hatA, sa, kamakAMDa ane zaeNAbhAkAMDa gauNa thayA, ane binakAMDa dvArA dharma pracArane kAMDa vadhavA lAgyA. paramAtmAnA badhAM bALako premathI ekatra thAya ane premapUrvaka badhA sAthe haLI maLI para mAvayanta' unnatine mArge cAle ! maccitA madgataprANA bodhayantaH parasparam / kathayantA mAM nityaM tuSyanti ca ramanti ca // A ja saMtAno mArga. nirmAna~mAha sAdhusatA pAse ucca-- nIcabhAvane sthAna ja karyAMthI hoya ? badhAM paramAtmAnA bALako, badhAM sarakhA ane badhA bhAi bhAi. vaizya tukArAme gAyuM che--AndI jJAtIne prALA,Amane socare musaddhamAna, ' ' ame jAte brAhmaNa chIe ane musalamAno amArAM sagAM che ! AvA satAnA gharamAM darekanuM svAgata premathI thai zake che. jene satpurUSanA upadezanI jarUra rahI nathI teo maMdire na jAya. paramAtmAnuM nAma levAmAM jene AsthA che te badhAM maMdiramAM ekaDA baLe. saMtAne Aja kAyado che. maMdiramAM traNa vibhAga hoya che. garbhagraha jyAM pULa mATe smRti DrAya che. AnA uparaja maMdiranuM zikhara hAya che. sabhA maMDapa-jyAM purANa kIrtana ane upadeza-pravacana cAle che. Ane nATya maMdira paNa kahe che. kAraNa ke Aja sthaLe bhagavalIlAne abhinaya karavAmAM Ave che. garbha gRha ane rasabhA maMDapa vacce je nAnI sarakhI jagyA hoya che tene aMtarALa kahe che. karmakAMDIoe garbhagRhanuM bIja vAvyuM, dhyAna mArgIAe aMtarALa pasaMda karyuM ane bhaktimA tathA purANu priya lokage potAnA premathI sabhAmaDapa bharI dIdho. A pramANe hindu dharmanuM saMpUrNa svarUpa eka maMdiramAM samAyelu che, AmAM jJAna ane bhakitanA pratinidhi samA sabhA maMDapa ja hindu samAjanuM sArvajanika sthAna manAya che, tyAM sudhI tA mAtra darzana mATeja nahi, balke dharmakathA sAMbhaLavA saMbhaLAvavA hiMdamAtra jai zake che. tA. 29-2-40 karmakAMDIoe pUjAvidhi potAnA hAthamAM rAkhI ane sarva sAdhAraNane mAtra darzananA adhikArI pheravyA, temAM paNa kendrasa banI tara tama bhAva joDI hindu dharmanA kADaeN kakaDA karI nAkhyAM. musalamAnoe mRtie bhAMgI hindu samAjanuM apapAna karyuM, saMpatti ane kaLAnA nAza karyo, paNa tethI hindu dharmane ke' jAtanI hAni nathI paheAMcI, paNa ApaNA abhimAnI karmakAMDI lAkoe samAjane bhAMgI chinna bhinna karI nAMkhyuM, hindu dharmane nukazAna karyuM ane bhagavAnanA inkAra karyAM zrI subA jaina yuvaka Achinna-bhinna samAjane saMgaThita ane saMpUrNa banAvI dharmane pratiSThita ane maMDita karavA e ja Aje maMdirAnu yugakAya che. (apUrNa) kAkA kAlelakara. keLavaNInI dizA badale jaina kAma zrImata tathA samRddhimAna gaNAya che. kAmamAM vakIlo, solIsITaro, enjInIyarA, sera klA, hIrA-motInA vepArI uparAMta anya dhaMdhAdArI che. paNa haju gRha udyogo tema ja moTA udyogo tarapha ApaNuM dhyAna joie tevu kheMcAyu nathI. audyogika sodhananI vAta te bAju upara rahI che. AjanI keLavaNI pAchaLa lAkhA rUpIA kharcAya che. keLavaNIno prazna eka vicitra koyaDA che. hAla apAtI keLavaNI samAja tema ja dezane kheAjArUpa che. jaina kAma keLavaNI temaja Dunnara udyogamAM pachAta che. jaina prajAnA udyoga sAthe gADha sabaMdha thAya te mATe udyoga ane kArIgarInA zikSaNane pASaNa tathA uttejana maLavu joie. ApaNe tyAM AvI saMsthAnI saMkhyA ghaNI ochI che, ane thoDAM zaherAmAM jyAM Avu zikSaNa maLI zake tema che tyAM aneka muzkelI che. yogya doravaNI ane Arthika madada vaDe AjanI jaina prA audyogika keLavaNI levA prerAya evu karavAnI khAsa jarUra che. A uttejana ke AkarSaNane abhAve AjanA yuvaka meTrIka pasAra karI ke tarata bhaviSyano vicAra karyA vagara game te lAinano abhyAsa zarU kare che, ane ghaNA kharA Asa kaoNleja tarapha ja kheMcAye jAya che. evu mAnI levAnu kAraNa nathI ke mAtra buddhivAna ja kesejamAM joDAya che. kAlejamAM joDAela yuvaka thoDAM varSomAM yunIvarsITInI upAdhi meLave che. tyArabAda have zu karavu e prazna darekane muMjhave che. AvI zA ApaNI komanA ja yuvakonI mAtra nathI, paNa badhA yuvakeAnI A sthiti che. kudaratI chupI zaktine vikAsa maLavAnuM rahetu nathI, game tyAM lAgavagane lAbha laI banane na rUce tevI nokarI svIkAravI paDe che. mananI badhI AzAo naSTa thAya che, utsAhI hRdaya ThaMDu paDI jAya temAM navAI nathI. " sukhI " gaNAtI jaina zcamamAM paNa ekArInA praznA tIvra che. dravya jyAM che tyAM ghaNuM che ane nathI tyAM reAjanA peTIAne savAla che. A paristhitinA mATe mATe javAbadAra koNa gaNI zakAya ? A paristhitine anta kyAre Avaze ? mila udyoga uparAMta khanna gRha udyoga temaja meTA udyogamAM ApaNe jhaMpalAvavu joie. audyogika zikSaNa Arthika temaja rASTrIya rIte hitakArI nIvaDaze te vAta khacita che. udyoganA pradeza vadhavAthI garIba athavA tavaMgara, bhaNela temaja abhaNune sArA avakAza maLaze. mahAsabhA taraphathI rASTrIya niyojana samiti hAla ghaNuM agatyanuM kAma karI rahI che, jenI DhAravaNInA lAbha jana keme tana, mana ane dhanathI pure puro levA joie. dravyanI madada uparAMta sahakAra, sahAnubhUti ane yeAgya dAravaNInI AvazyakatA che. A bhAtane pukhta vicAra karI hAlanI paristhitine dhyAnamAM lai jaina agresarA ane zrImatAe vinA vilakhe ghaTatu karI jaina komanI temaja dezanI pragatimAM yogya phALo ApavA joie, eka jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mAkamacaMda zAha, 26-30 dhanajI - mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai. 2 sTrITa, muMbai, Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata e AnA va : 1 aka : rama zrI mubai jaina cuvakasa`ghanu... pAkSika mukhapatra prabudhdha jaina taMtrI : maNilAla mAkamacaMda zAha muMbai : 15 mArca 1940 zukravAra kAmaye jIvitaM me syAdArtinAzAya prANinAm / [prANIonI pIDAnA nAza karavAmAM kharacAi jAya evuM jIvana huM bhANuM chuM.] zrI. kizoralAla gha. mazarUvALAne ci. kizoralAla, tamane mArUM pagaluM nItibhaya lAgyuM ke nahi te jANavAnI icchA teA rahe ja. nAthane zaMkA che. tene meM uttara vALyA che. tame vicAryuM. hAya teA lakhajo. pagalu dharmane anusaratuM jaNAyu hAya te te ApaNe sArI Anadotsava che e te sama jAyuM ja haze. patra, (i. sa, 1932 mAM igsa'DanA te vakhatanA mukhya pradhAna rAmse mekaDonalDe je kAmI cukAdA ApyA hatA temAM harijana mATe hiMduethI tuhI ja matapradAna vyavasthA (Separate Electorates) ubhI karIne harinAne haMmezane mATe hiMdu kAmathI alaga karavAnA prayatna karavAmAM AnyA hatA. jelamAM rahIne A vyavasthA rada karAvavAno bIne kAI upAya nahiM dekhAvAthI Akhare A ghaTanAmAM pheraphAra na thAya tyAM sudhI anazana upara upara javAnA gAMdhIjIe pAtAnA ni ca jAhera karyo hatA ane e anazananA prAraMbhamAM gAMdhIjI e zrI koralAla bhAi upara nIce muja" eka patra lakhyuM| hatA.) yaravaDA jela, punA, temane mana puratI nathI. teo prANIonA duHkhanAzamAM peAtAnuM tA. 31-9-32 jIvana sadA kharacAyA ja kare evI mAMgaNI ane prArthanA kare che. ATalI samaja nIce patra grahaNa karavAmAM upayogI nIvaDaze ema samajIne ApavAmAM Ave che. have e patra tarapha prayANa karIe. paramAnaMda ] vallabhabhAinA saMskRta viSe tamane je bhaya che tene sArU kAraNu nathI. vallabhabhAinI kheDutI gujarAtI tenI pAsethI kAi harI na ja zake. e pravAhane saMskRta vadhAre maLazruta karaze ane A vaye bhagIratha prayatna kare che te ja ApaNe teA vadhAvI levAnI vastu che. enI asara vidyArthI varga upara paDayA vinA nahi rahe. saMskRta ApaNI bhASAne sArU gaMgAnadI che. e sukAya tA bhASAo nirmAlya thai jAya ema mane lAgyA ja kare che. enuM sAmAnya jJAna Avazyaka che ema bhAse che.. mane turata lakhI zako evI chUTa maLI che. lI. bApunA AzIrvAda X [ A patranA zrI. kiroAralAlabhAie je javAba Apyo hatA te ghaNA ja kiMmatI ane vicArapreraka hAvAthI temanI samatipUrvaka te patra nIce pragaTa karavAmAM Ave che. te patranA antabhAgamAM je zlokanA ullekha Ave che, te AkhA zloka zrImad bhagavata gItAmAM nIce mujaba cheH Regd. No. B. 4266 na svahaM kAmaye rAjyaM na svarga nA punarbhavam / kAmaye duHkhataptAnAM prANinAmArtinAzanam // bhAvArtha:"he bhagavana, tArI pAse huM nathI rAjyanI icchA karatA ke nathI svaMganI icchA karatA, are! mekSanI ce mane IcchA nathI: du:khathI tavAyelAM prANI mAtranI pIDA dUra thAya eTaluM ja na chuM.' zrI. kizAralAlabhAI A prArthanAmAM sudhArA sucave che. du:khIonAM du:kha dUra thAya eTalI kAmanA la nA janma rUpiyA 2 nAsIka, senTrala jela, tA. 24-8-32, pUjya ApujInI sevAmAM. A prasaMge Apane kevI rIte lakhI jaNAvavuM e viSe ame muMjhavaNamAM paDayA hatA ane Aje IcchA karatA hatA ke jo. koi A mahine maLavA na Ave te vadhArenA hakanA upakarI lauM paNa enI jarUra have rahI nathI. ApanA upavAsanA sakalpa jAhera thayA tyArabAda be traNa divasa ApanA hRdaya ane vicAra koNInA tAla huM na zodhI zakayA tethI asvastha rahyo, paNa pachI. eka rAtre ekAeka jANe samajAI gayA jevuM sIdhuM pagaluM bhAsyuM tethI zAnta thayA; paNa pagalu bhayarahita nathI ema haju bhAse che. amadAvAdanA mIla majurAnI haDatAla' vakhate Ape je upavAsa karyo hatA temAM mIlamAlekA paratve e upavAsamAM jeTalA dAya gaNI zakAya teTalA deAthI A upavAsa mukata che ema mane nathI lAgatuM. jo upavAsathI ApanA zarIrane jokhama AvI paDe teA De!, AMbeDakare je khunAmarakI thavAnI ane aspRzyA spA vacce dUdha ubharAvAnI dhAstI prakaTa karI che te dhAstI mane paNa che. x. ApanA upavAsathI emanI sthiti e kahe che tema kapheADI (Unenviable) thAya che. e paNa kha. A pagaluM lIdhA vinA Apane jelamAMthI koi upAya rahyo ja nahAtA. vilAyatathI AvatAnI sAthe svataMtratA harI lai sarakAre Apane nirUpAya dIvA lIdhe A pagalAnI dharmamayatA viSenI zaMkA mikI gai. ** mA pagaluM lIdhA vinA A jo Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 prabuddha jaina ekavAra pagaluM dharmarUpa suM" pachI enAM keTalAMka aniSTa phA paNa thai zake te vicArathI e pagalu thADuM ja aTakAvI zakAya? sagarabbA dvi Tovela, dhUmenajJiriyAvRtaH / e vacana pachI lAgu paDe ja che. A badhI mArA mananI gaDamathala hatI te jaNAvI pachI to kavivara ravIndranAthe Apane je sadeze! mAkalyo che te bahu adhabesatA lAgyA ane tevI ja mArA mananI bhAvanA rahI che. x X x A prasaMge ApanI pAse uDI AvavAnI icchA thAya che e Apa kSamya mAnaze ja. ApanI pAse thADA "bhAsa paNa nikamAM rahevAnI icchA manamAM ja rahI jaze ke zuM e vicArathI kaeNAvAra nirAza thAuM chuM. ane ApanI AvI tapazcaryAnA kALamAM te mAre haMmezAM dUra ja rahevuM paDayuM che, ema banyuM che. ApanA upavAsa daramiyAna rAja hAreka vAra kAMtavAnA vicAra rAkhyA hatA ane be divasa te mujaba kAMtyu paNa gai kAlathI te DAbe hAtha kheMcI ja zakAtA nathI eTale manamAMnI manamAM rahI gai. saradAranA saMskRtanA abhyAsa mATe mArU mAna enDru nathI. meM lakheluM te keTaleka aMze vivedamAM ja. ahIMthI bhAIoe Apane atyaMta vinayapUrvaka praNAma lakhAvyA che. judA judA paNa pAtapAtAnI rIte kAMIka kAMika vratA sakalpa kare che ane upavAsa maMgaLa paNe pUrA thA ema prArthanA kare che. mArA mananI sthiti te zuM kahuM ? ghaNIvAra to lAge che ke badhu sahIsalAmata pAra utaraze. paNa koikavAra manamAM dhAstI mesI jAya che ane e kalpanA asadgha thAya che. paNa mArA mananuM baMdhAraNaja sAmAnya rIte gabharATamAM paDanArU nathI. eTale dekhItI rIte huM kAMI azAMti bhAgavatA nathI ane ahiMsA eTale dveSa chatAM na mAravu te ke premathI premIne bhAravA te evA vineda paNa karI lauM kyuM. na caheM hrAmacetyAdi e maMtra Ape haMmezAM japyA che. enA gujarAtI anuvAdamAM enI bIjI lITIme gheADI pheravI che te A prasaMge ApanA jIvanane vadhAre baMdha besatI thai che. nA huM icchuM svarga vA Rddhi, nA huM icchu janmamRtyuthI mukti; huM te chaThThuM sarva mArU sadAye, ke prANInA du:khanAzAya thAye. jAmaye bIvita methAAtinAzAya prAzinAm| pahelI prArthanA ( jAmaye dulasattAnAM, prANinAmAtinAzana) e teA kevaLa A duniyAmAM eka icchAja rahI zake. A prArthanA amArA jevA nahI tA ApanA jevA kharI karIne batAvI zake. vadhAre lakhI Apano upara jo nahi lAda ApatA sadeva kRpAMti kizAralAla nA daMDavata praNAma prabuddha to mAkAte. ghanA sabhyAte tema erent tA. 15-3-4 mAbApA mATe keTalAka niSedhA [gharamAM bALaka' e nAmanA strI sahakArI maMDaLa taraphathI bharAyelA pradazana prasaMge ALakA sAthe ApaNe kema vartavu joie te badhe aneka prakAranI khAdhaka patrikAo vaheMcavAmAM AvelI temAMnI eka DaoN. ke. eka masANInI racelI aMgrejI patrikA bahu upayogI lAgavAthI nIce anuvAdita karavAmAM Ave che. paramAnaMda] 1. " tamArAM bALako mAdAM paDavAnI hAlatAM cAlatAM AzaMkA sevIne ane kAMi jarAka jaNAya te tene mATuM rUpa ApIne tamArA bALako mATe vadhAre paDatI cintA karatA nahi. tema karavAthI tamArA bALakone cAlu mAMdA rahevAnI Teva paDI jaze. 2. rakhene tamArA bALakone ijA thaze evI kAraNa vagaranI bIka rAkhIne teo mabhuta, hIMmatavAna ane zaktimAna ane ane temanI tandurastI poSAya evI ghara bahAranI ramatAthI temane cita rAkhatA nahi. 3. tamArA bALakonI upara bahu lADa karazo nahi ke temane bahu papALazA nahi. ethI te azakta ane kharA vala banI jaze. 4. tamArAM bALakonI dareka IcchA mAtra temane e pramANe joie chIe e kAraNathI ja purI na karo, nahi tA jyAre vanamAM emane agavaDe!, upAdhi ane jarUrI cIjonI uNapAmAMthI pasAra thavAnuM Avaze tyAre temane temAMthI potAnA mArga kADhatAM khuba muzkelI paDaze. 5. tamArAM bALako upara vadhAre paDatuM dabANa na karaze. ke johukamI na calAvaze. AthI paNa teo mATA thaze tyAre pAtAnI meLe kAI paNa bAbatanA nirNaya karavAne asamartha nIvaDaze. 6. tamArAM bALakone koi paNa pravRttimAMthI jayAM sudhI te pravRtti asAmAjIka ke khAsa nukasAna kartA mAluma na paDe tyAM sudhI-aTakAvazo nahi ke tenI manA karaze nahi. 7. tamArAM bALakone 'cupa rahe' athavA te herAna na kA' ke 'pajavA nahi" ema kahIne emanA tarapha akakaDa ke lAgaNI zUnya thatA nahi ane tamane emanAmAM kazo rasa na hAya evI rIte vartatA nahi. bALakone mAbApanAM sahakAranI, sahAnubhUtinI temaja matrinI khubaja jarUra hAya che. 8. tamArAM bALako pAse tabhArI IcchA pramANe karAvavA mATe juThThuM melIne enA tamArI upara rahelA vizvAsanA nAza karatA nahi. e ja pramANe je zikSAnI dhamakIno amala thavAnA ja nathI evI zikSAnI dhamakI kadI ApatA nahiM. 'tu vA nahi. pIe te mATA kutarA AvIne tane karaDaze athavA te 'have jo tu corI karIza te sIpAine soMpI daizuM evu temane kadI kahetA nahi. 9. e kadI bhUlatA nahi ke potAnAM bALako zArIrika tema ja mAnasika ucA prakAranuM Arogya prApta kare ane pari pUrNa khIle te mATe eka uttama upAya nAbApA e che. pAtAnu cAlu vana evI rIte dhaDavuM jo e ane paraspara evI sarve zAntithI rahevuM joie ke jethI temAM paraspara rA prema ane vadhAdArI che. evI bALakone satata pratIti thayA kare ane saraLa vAtanI kadI upekSA karatA prema ane brA sAthenA Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-3 d prabuddha jaina pUrva bhUmikA vinAnA lIlAtarI tyAga kRtrima dhArmikatAnu cAlI raheluM nATaka samartha jaina pUrvAcAryoe sau pahelAM dharmanuM yathArtha svarUpa samajAvavAne ane e rIte ghaNA lAMbA kALanA mithyAtvathI leAkeAne bacAvI levAno-samyaktI banAvIne krame krame samyak cAritranI bhUmikA upara lai javAnA prayatna karyo che. cokkasa prakAranA tyAga karI devAthI e . bhUmikA ApeApa maLI jAya ema kahevAnA emanA muddala Azaya nahotA. cirakAlIna mithyAtvanI chApo dhovAnA. jemanA hetu hAya temane utAvaLa na pAlave. samajaNapUrvaka, tyAgamArganI sIdInAM pagathIyAMja sau kAie oLaMgavA joie. to pachI A lIleotarInA tyAga jevI atizayatA kayAMthI AvI ? zrI surajabhAnu vakIla ene javAba Ape che : "jyAre dharmamAM zithilAcAra pravezyA, DhAmAthI rahevAno ane amIra umarAvAnI jema pAlakhImAM besI peAtAnA meAbhe vadhAravAnI tAlAvelI ApaNA upadezomAM dAkhala thaI tyAre baTTArakAe, pUjyAe, AcAryoe paNa bhAvazudhdhi ke pariNAma zudhdhine haratALa mArI, dharmane nAme tyAga, virAga te prabhAvanAnA bhapakabharyAM jalasA zarU karyo. jaina dharmanI avanati te trisathI AraMbhAI. piraNAma e Avyu ke je dezamAM eka vise karADAnI saMkhyAmAM jatA hatA tyAM mAtra agIAra lAkha rahI gayA, ane emanAmAM paNa mukhyatve traNa bhAga paDI gayA : 4 lAkha digambara, 4 lAkha zvetAMbara ane 3 lAkha sthAnakavAsI pAMtrIsa karoDanI vasatImAM eka mALA jeTalA jatA rahyA che. emAMnA moTA bhAga mAtra nAmathI ja peAtAne jaina tarike oLakhAvI rahyo che. keTalAka tA evA che ke je siddhAMtone samajyA vinA evA prakAranI kriyAmAM DUbyA che ke je joine lekA jaina dharmane vagAve che." jaina dharmanuM yathArtha svarUpe samajAvavAnI, pratiSThita ane pracAraka gaNAtA muni AcAryone paNa have jANe ke kaMi ja paravA nathI rahI, teo pote dharmanA mULa rahasyathI vimukha hAya ane tethI karIne evI koi pravRtti hAtha dharavAnI emane cchA sarakhI paNa na udbhavatI hAya ema bane. pUjA ane pratichAnA, sAmaiyA ane satkAranA, vyAkhyAna zravaNa ane vadanAnA ATa ATalA jalasA rAja rAja gAme-gAma, zahere zaheramAM bhajavAya che, paNa peAtAnA anuyAyIomAM, jaina dharmanuM yathArtha svarUpa samajanArA ane samajaNapUrvaka kriyAkalApa karanArA keTalA haze te viSe bhAgye ja koi phIkara karatu haze. sAbhAra svIkAra amene nIce jaNAvela prakAzano abhiprAyArthe bheTa mekalavAmAM Avela che je mATe prakAzakonA athavA teA lekhakane upakAra mAnavAmAM Ave che. zrI siddhapi lekhaka zrI. motIcaMda gIradharalAla kApaDI prakAzaka : zrI jaina dharma prasAraka sabhA bhAvanagara, kImata za. 3. saguNAnurAgI zrI. kapUravijayajI lekha saMgraha bhAga 2 jo. prakAzaka : zrI karavijayajI 'smAraka maMmiti. zrImata - . taMtrI, prabuddha jaina bhakatajanAmAM keTalA kayA prakAranI bhAvanAvALA che, dAMdharma pALavAnI emanAmAM keTalI budhdhi tathA zakita che, pApa ke puNyanA svarUpane samajavAnI keTalI tatparatA che--Avu badhu tapAsavAnI gurU devane phurasada nathI maLatI tethI te teo pahele ja jhapATe " koI paNa prakArane tyAga karavAnA " Agraha kare che ane zrAvaka paNa bIjuM kaIM na sUjhavAthI tithiomAM lIlotarInA tyAga karavAnI bAdhA laI cAlI nIkaLe che. e tyAga pUrepUrI rAjIkhuzIneo ke jJAnapUrvakatA nathI hAtA. jakAtanA nAke paheoMcyA pachI game tema karIne dANa bharIne chUTavu joe tema mAnI te lIlotarInA tyAganI lAMca ApI mAkaLA thai jAya che. "lIlotarIne tyAga" e jANe ke eka caparAza che. game tenA gaLAmAM e paTTo nAkhI devAthI te peAtAne jaina tarIke khuzIthI oLakhAvI zake. sarakArI caparAza enA kharA adhikArI sivAya koI paherI zakatuM nathI ane chatAM pahere te tene sajA bhAgavavI paDe che. jaina dharmanI uparokta caparAza paheranAra, sAcA janIna heAya teA paNa sajAmAMthI chaTakI zake che, paNa evA khATA dekhAvathI dharmanI badanAmI thAya che ane te pote durgatinuM bhAtuM bAMdhe che. ' sauthI agatyanI ane mahatvanI vAta to eja che ke lokone dharmanuM sAcuM svarUpa samajAvI emane samyaktI banAvavA joie. pachI, zAztrAmAM tyAgane je kramavikAsa batAvyA che te raste dhIme dhIme tyAganI ucca bhUmikA upara lai javA joie. AmAM tyAgI tapasvInuM kalyANa che ane jaina dharmanI pratiSThA che. dharma saMpradAyanA je sattAdhikArIo manAya che. teo pote tA A sUcanA upara lakSa Ape e saMbhavita nathI lAgatuM. paNa hu' mArA bheALA-bhadrika bhAione kahevA mAguM chuM ke konI chetarapIDI ke jabarajastInI jALamAM bhUlecUke paNa na sapaDAze. mahAna jainAcAryoe zAstramAM je tyAganA mArge prodhyA che te samajavAno ane tene ja anusaravAno prayatna karo. moTI prIti khATI javA dharmanI hararAjI khelAvaze. mAM! ahIM koi pUchaze: "tame lIlotarInA tyAga upara ATalo mArA kAM calAvI rahyA che? tyAga karanAra bhale nirdayI, pApI, bhraSTa hAya to paNa jo te eka vastuno tyAga karato hoya to temAM khATu zuM che ?" zrIyuta surajabAnu enA javAbamAM kahe che ke muni dharma e jana dharmanuM moTAmAM moTu aga che. have jo kAi nATakIyA evA muniveSa paherI, potAnA hiMsAnA vyApArane, jIThANAne, cArI, vyabhicAra ane parigrahane paNa nira kuzapaNe cAlavA de tA zuM te vedhArI jaina dharmanI mazkarI nathI karatA ? kAi paNa jaina e upahAsa ghaDIbhara nabhAvI le kharA ? lIleAtarInA tyAganuM paNa e pramANe bhajavAtuM nATaka' kharI rIte jaina dharmanI khullI mazkarI jevu ja che, eTalA sArU ja meM e banAvaTI daMbhI tyAga pratye mAsa avAja uDAvyo che. e tyAganI rUDhI banAvaTI ane zAstravirUddha che. ane mane umeda che ke jene jaina dharmanA siddhAMtA tathA vidhividhAno viSe thoDI paNa zraddhA tathA bhakita haze te A prakAranI AMdhaLI rUDhI pratye potAnA khullA aNugamA jAhera karyA vinA nahi rahe. bhI. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-3-40 prabuddha jaina : saccassa ANAe uvahie. mehAvI mAraM tarati / . sAMpradAyikatA TakAve tevA mANasane samuha ekaTho karavAnAM hoya satyanI ANamAM rahenArI buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. che. siddhAMtaprema ke prajAnI sevA karavAno hetu bhAgyeja dekhAya '. che. koI koI sthaLe' saMsthAnA , gAdIdho. saMsAra mAMDe che, ane sAmAnya sattAvAna saMsArI karatAM vadhu vaibhava bhegave che. phera mAtra ' eTaleja ke eka dhArmikabhIkha upara che ane bIjo , pitAnA zrema upara. AMvI saMsthAne dIkSAne umedavAra satyapUtaM vadedvAkyam mArca, 15 kAMte gAdIdharane vArasadAra hoya ke gAdIdhare ke saMsthAnA 1940 saMcAlakee prajAmAMthI zodhI kADhela heya. svayaMbhU vRttithI AkarSAyale bhAgyeja hoya. AvA paMthanA sAdhuo gAdIne mAnavAsAdhune vArasadAra , vALA ane tenA Azrita jevAja hoya che. ane lagabhaga "lAgo" : jema saMsArIo pitAne vaMzavelo cAlu rahe tema sadAya hakakanI phuIe pharajiyAta devAtI bhIkha upara nabhe che. Icche che tema dareka sAdhusaMsthA ke saMpradAya paNuM Icche che. koI kaI saMsthAoja mAtra pitAnA Adi purUSanA ATalA mATe uttarAdhikArI meLavavAnI utkaTa icchI bodhelA sidhdhAMta, batAvelo jJAna prakAza, ane sucavela jIvanasaMsthAnA saMcAlakone rahe che. saMsthAnA sthApakoe A mATenI mArga cAlu rAkhI rahelI che ane prajAne te to haju paNa vyavasthA ane jogavAI paNa karelI hoya che. saMsArIo bedhI rahelI che ane A kArya mATeja pitAne vaMzavelo cAlu gRhasthAzramadrArApitAne bhAvI vArasa meLave che ane saMsthAo rahe tema icche che. A bAbatane saMpUrNa vicAra ApaNe karIe prajAmAMthI pasaMdagI dArA ! '.: te pahelAM keTalI eka sAmAnya bAbate vicArI laIe. bhAvI padAdhikArInI pasaMdagI cuTaNI ke niyukti thayA sAMpradAyika dIkSA. moTe bhAge nakALanI hoya che. bauddha pachI saMsthAmAM tene praveza karAvavAnI kriyAne dIkSA levI, sanyAsa mANamAM niyama che ke game te darajjAna mANasa hoya paNa le, bhagavA karavAM ke saMsAra tyAga kare evA evA pracalita tene pharajiyAta amuka samaya puratI te sAdhu dIkSA svIkAravIja nAmathI oLakhavAmAM Ave che.. paDe che. sAdhujIvana ane tyAganuM sanmAna karavAnI vRtti A jyAM jyAM amuka siddhAMta, kAnuna ke baMdhana svIkArIne koI niyamamAM hoya tema lAge che. Avo dIkSita jyAre Icche tyAre paNa saMsthAmAM, saMpradAyamAM ke sAmudAyika pravRttimAM dAkhala thavAnuM punaH pitAnI duniyAmAM pravezI zake che ane samAja tene hoya che tyAM tyAM tenI dareka saMsthAnA sadasyo ke padAdhikArI satkAre che. ' eka rIte te dIkSitaja gaNAya ! sAmAnya sAMpradAyika dIkSA ' khristI leke pAdarIo taiyAra karatI zALA (College of ane AmAM amuka praNAlikA, vigata ke samayanI mayadAnA bheda Divinity) mAM abhyAsa karI uttIrNa thayA pachI ja sAdhu thaI sivAya bIjo koI tAtvika ke siddhAntika bheda cheja nahi. zake che ane samAja tene tyAreja svIkAre che. . . vyakitagata jIvanane" kaI siddhAntika maryAdAmAM goThavIne jIvavuM ane vartavuM teTaloja eka dIkSita ane dIkSA lIdhA vinAnA dIkSA saMbaMdhI uDo vicAra karyA pachI ema lAge che. mAnavI vacce bheda. samaya ane saMjoga jyAre pUrvanI ke jenI pAchaLa amuka siddhAMta ke dhyeya che ane jyAM jJAna , maryAdAne palaTAve ke badale tyAre dIkSitanuM jIvana paNa palaTAya. prakAza ApavAnI ke jana samAjane deravAnI kalpanA che tevA te paNa vyakitagata rIte nahi paNa sAmudAyika rIta ! , saMpradAya ke saMsthA mATe kaMI vicAra karavo yogya che. bAkInI gAdIdhArI, maThadhArI ke jAgIrI saMsthA ke prajAne amuka kriyAkAMDe, siddhAttvika maryAdAvALuM jIvana alabata dIkSita jIvana ja! ) karAvI sAMpradAyikatAM TakAvavA mATenAja dhyeyavALI, saMsthAne vicAra gaNAya, parantu sAmAnya rIte prajA sAMpradAyika dIkSAne ja dIkSAnA ' karavAnI kazI ja jarUra nathI. saMsArInI vizevelI ke AvI nAmathI oLakhe che. sAMpradAyika dIkSA AjanA yugane eka ati saMsthAnI vaMzavelI vadhAravAnI vRtti lagabhaga sarakhI che. eTale agatyane ane baLate prazna thaI paDeluM che. kAraNa ke AvI sAmAnya saMsArIo karatAM ene vizeSa mahatva ApavuM 'gya sau saMsthAonuM gurUkAya prajAjIvanane ghaDavAnuM,. deravAnuM ane lAgatuM nathI. jIvana saMgrAma mATe kAyamanuM yogya rAkhavAnuM che ema prajAe amuka sidhdhAMta upara racAyelI bhAvanApremI saMsthAo zraddhApUrvaka mAnyuM che. * | mATe amuka prakArane khAsa varga che. je "sAdhu" nA suMdara ' samayanA vahevA sAthe sAMpradAyika saMsthAomAM atimeTA nAme oLakhAya che. AvA sAdhujIvananA siddhAMtika svarUpane pheraphAra thaI gayA che. koI koI sthaLe te mULa Adarzone bhUlI tapAsIe to jarUra lAgyA vinA na rahe ke "mAnava jAtanuM javAyA che. ane tene badale taddana ulaTA Adarzo sevAya che. je vikasita svarUpa te sAdhu". AjanAM samAjanuM chellAmAM chelluM pitA pAse hoya te paNa tyAgIne, phakIrI laI janakalyANuM vikasita svarUpa jema samAjavAda - sAmyavAda che. ' tema mATe nIkaLI cukelA mAnavIo saMsthAnA mULa dhyeya ke mArgane mAnavInuM vikasita svarUpa sAce samAjaMvAda sAmyavAdI che. dUra mUkI, tenA tyAgI, cAritravAna ane unnata vanamALa "sAdhu ane samAjavAdI" ati nikaTa che; eTaleja mAnavanA nAma upara jAgIre, gAdIo ke tevI koI dhArmika ema lAge che ke je saMsthAmAM A jAtanuM dhyeya ane dhyeyasviAsa jamAvIne Aje beThA che eTale A jAtanI sAMpradAyika - vAdIo che tenI gAdI tenA padane adhikArI paNa tevIja saMsthAmATe padAdhikArI meLavavAmAM mukhya hetu te gAdI TakAvI taiyArIvALA, lAyakAtavALe ane saMskRtivALA ja joIe rAkhavAne, cerAte vaMza rAkhavA ane gAThInI AsapAsa te tadana spaSTa' vAta che, " , * Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-3-40. prabuddha jaina agAu AvA jIvananA umedavAra te Atma kalyANa" neja lakSyamAM rAkhIne bahAra paDelo. parantu tene svIkAra karanArI saMsthAnA hetu dIkSAnA umedavAranA AtmakalyANa uparAMta tenA dvArA amuka jAtanuM kAma karAvavAno paNa hato. (1) uttarAttara nAna kaMThastha karI prajAne pahoMcADavuM. zarUAtamAM chApavAnI kaLA tA. naheAtIja paNa lakhavAnuM paNa bahuja ochuM hatuM. ziSyo gurUpAse esI varSo sudhI pahana karyAM karatAM ane badhu jJAna, zAstrIyavAto kastha karatAM. 'zruta yuga' mAM zAstro sUtramAM hatA. jenI uparanA bhASya paNa gurU moDhathIja ziSyAne batAvatA. zAstrAnA vibhAge pADI ekeka ziSyane ApavAmAM AvatA. sakaLa zAstra mATe te vakhate ghaNA ziSyAnI jarUra rahetI. dezabharamAM kI vaLavA mATe, anya dharmIe sAthe vAdavivAda karavA mATe, sAdhuenA TALA karatAM. uparAMta te vakhatanuM gRhasthavana paNa lagabhaga tyAgI jevu ochI upAdhivALu hovAthI tyAga ane saMyama svIkAravA tene Akaro na paDatA. lakhavAnI ane chApavAnI kaLA dhIme dhIme vadhatI gai. ane sAdhuoe karavAnuM kArya pustakoe karavA mAMDayu. Aje te evo samaya AvI gayA che ke ati alpakharce dareke dareka vibhAganA chapAyalA zAstrIya graMthe puratA pramANamAM maLI zake tema che. lokeAnI vAMcananI abhirUcI jAgI che eTale have te sAdhunI pAse besI sAMbhaLavAnI vAta ghara AMgaNe vAMcI zakAya che. jo jJAna ApavA mATe ja sAdhu varganA khapa hoya to te apa pUrNa thayA che. have te mATe sAdhuonI agAu jeTalI jarUriyAta nathI! paNa kharI vastu ema nathI. sAdhunuM kharUM kAma tA "jvananA kharA akhatarA" prajA pAse batAvavAne, jAti anubhavathI dhavAnA, ane zAstra tathA mAnavajJanano samanvaya karI ApavAne che. jema vaijJAnika kSetramAM amuka mANaso Specialist niSNAta hoya che tema sAdhu e sAMsArika, dhArmika, ane mAnavajIvananI bAbatamAM Specialist ja kharekharA kuzaLa mANusA samajavAnA che. prajAjIvanano saMpUrNa khyAla, tenA saMjogAnu pUrNa jJAna, samayadharmanI jAgatI samaja ane mahAna purUSoe AvelA mArga e badhAnuM jIvatuM jAgatuM smRti bhuta svarUpa banIne prajA pAse jIvaMta sidhdhAMta svarUpa banI javAnuM kArya sAdhunu che. vananA pratyeka suMdara kAryane prajA sAdhu jIvanamAM ArasInI mAphaka joi zake. AvI jIvatI ArasI banavAnuM kArya sAdhunu che. namunA vinA navIna nizALiyA kaMi na zIkhI zake tethI je "sasArIne zIkhavavA mAge che temAM Molel pratIka banavAnuM kArya sAdhunuM che. eTale sAdhunA mukhya * kArya e che. N . (1) jJAna prajAmAM phelAtuM' sakhavuM. (2) unnata jIvananA pratIka banI prajAne kharo mUrtimaMta Adarza pUrA pADavA ane te rIte sAmAnya mAnavajIvanane dhaDavAmAM, doravAmAM, ane yathAsamaye tenuM vaheNa badalavAmAM purA sahAyaka thavu, paheluM kArya chApavAnI kaLAe karI nAkhyuM. mAnavajIvana ane sidhdhAMtanA samanvaya karI vanane vaLAka ApavAnu ane jIvaMta pratIka banavAnuM ati mahatvanuM kArya sAdhu . sivAya bIjA koIthI thaI zake tema nathI. A kAma chApakhAnAnI, p bhASAnI ke vANInI paranu che. e te vatA jAgatA mAnavInuM kArya che. Aje jagatane, DeALAyelI duniyAne sAdhune ATalA kAma pUratA ja upayoga che. ane A upayoga mATe ja sAdhu peAtAne vaMzavelo cAlu rAkhavA mAge che. A kAma na kalpI zakAya teTaluM vikaTa che. anekavidha pUrva taiyArI mAMge che. A kArya vajrakAya ane pakava nizrI bhANusAnI apekSA rAkhe che. samAja samagra sAme saMpUrNatAnuM pratika banI zake tevA khatrIrAlakSaNA mAge che. paNa.........Aje ApaNe zuM joie chIe ? game tene game tyAre game te prakAre A ati ucca, tarIne tAravAnA sthaLa upara besADI devAmAM Ave che. koi koi sthaLe tA . kharIdIne paNa ! savAre vAsaNa mAMjatA mAnavI kai paNa prakAranI pUrva taiyArI vinA sAMjhe sAdhu batI namana jhIlatA thai jAya che! "cakhalaba-haMga bhara Tepara karatA sarasvatI-ripu e pada sahelAithI prApta karI zake che. jAnu tA ThIka paNa potAnuM paNa na saMbhALI zake tevA nirmAlya mANasa Ajane 'gurU' banI uccAsane birAjI jAya che. anekanA vyAjabI karUNa rUdananI darakAra karyAM vinA raDatI; pIDIta duniyAnA AMsu khruvA bahAra paDe che. nane AvarI rahelA kAyA tyA vinA, bIjAne saMsAranI bramajALa, mAyAmAMthI choDAvavA bahAra paDe che. hajI ghaDI pahelA aneka prakAranA juThANA anIti ane bhayaMkara hiMsA AcaranArane bIjI dhaDIe paMca mahAvratadhArI banAvI devAya che tyAM kaheA te sidhdhAMtanuM pratIka kema banI zake ? jIvaMta Adarza kayA guNu upara thai zake ? te kAnu zu kalyANa karI zake ? itihAsa vAMcatA jaNAya che ke Thaga, pIMDhArA, cAMcI ke tevA prApIDakA potAnA vargamAM pravezavA dRcchanAra paNa dIkSAnI AkarI kasoTImAMthI pasAra thAya tyAra pachI ja tene peAtAnAM samAvatA, khunI bahAravaTIyA paNa navIna umedavAranI nADI ane vana jotAM, pAchalA katu ke vhetAM, tenI du:kha ane viTaMbaNA sahavAnI tAkAta jotAM, kaNIe kaNIe kAyA kapAvIne paNa guptatA jALavavAnI dRDhatA jotA pachIja tene svIkAra karatA, jyAre te. badhA karatAM aneka gaNu kaparU', kasoTIvALuM, ane khAMDAnI dhAra upara cAlavA jevu jagata kalyANuM karanArU sAdhutva Aje game tevA te svIkArI zake che, vaMzavelI vadhAravAnI A karUNa tAlAvelI ane nirmAlyatA mATe zuM kahevuM ? ga ane pIDhAna jeTaluM paNa DahApaNa ziSyaghelaDA sAdhu nathI dAkhavatA ! AjubAjunA khIjA soMgAnI bAbatamAM nirjIva pustaka pAnA upara nirbhara rahI prajAne game te rIte samajAvI devAmAM Ave che! codhAra AMsue raDatAM aMpaga azakata mAvitrI, gRhasthAzramamAM pagalA mAMDatI muMgI gabharU patnI, nirAdhAra bALako ane evA evA aneka karUNa drazyo karatAM vadhu vajana zAstranA pAnAne ApIne umedavAranI lAyakAta pUravAra karavAmAM Ave che! sAdhuonI A jAtanI celaka ghelachAe prAcIna sanAtana. satya mArgane khAdhanArI saMsthAmAM evI jAtanA nirmAlyA, duSitA begA karavA mAMDayA che ke thoDA vakhatamAM AvI suMdara saMsthAnuM klevara prANavihina thai jaze. mAtra muDaduMja raheze. AjanA sAdhu vargamAMthI cetana jatAM cetana pUnna karavAnI ke cetananA taNakhA jhIlavAnI tAkAta paNa karyAM bAkI rahI che. ATalA uparathI te| jJAnIoe nahi kahyuM hAyane ke dharmacALaNIe cAro ? Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-3-4 nA agAunA vakhatamAM sAdhu sAdhuvanamAM praveza karatI sAdhu thaI kalyANa sAdhavA nIkaLelo mAnavI paNuM amuka vakhatathIja kaparI kasoTIe caData. gurU kasoTI karatA, vakhata jatAM bhUlAvAmAM paDI jAya che. kharI vastusthiti dekhI AkarUM vikaTavana, pariSaha, ane dIla dehanI badhI vRttinuM kaI kaI hiMmata karI nAsI chUTe che. bAkInA vela nibhAvI samajapUrvaka damana karI karIne AgaLa dhapatA. A uparathI teonI besI rahe che. thoDI ghaNI vAcALatA-thoDI ghaNI vAtacIta karavAnI kiSTimAM amuka prakAranuM mAnasazAstranuM jJAna AvI jatuM jethI kuzaLatA keLavI samAjane AbAda banAvI jAya che. paNa kalyANa sAdhu mArganA umedavArane jotAM ja tene pIchANa jatA. bhAgyeja ja nathI thatuM jAtanuM ke bIjAnuM. ' ' bhUla karatA. dIkSA ApyA pahelA ane pachI paNa pANI taiyArI - acAnaka gurUpada maLI jatAM, saMsArIo taraphathI vinaya 1. uparAMta AjanA jevuM ragAlu vAtAvaraNa tyAra bAug* bhAve maLatAM sanmAna ane sadbhAvanAne te jIvI zakatA nathI. - Aje gurU vAsaNa mAMjate mAMjate gAdIe beThela- heAya che te jIravavA jeTalI dhIraja dhArI zakatA nathI. tethI apAtre dAnanI anukrame buTa polIza karanArane potAnI aMgyAe besADI de che. mAphaka te ahaMbhAva tarapha prerAya che, je tene sAdhutAthI dUra mAnava ane mAnasaparIkSA karavAnI zaktine abhAve, ane pote kare che. jagata pAsethI sAcI samaja meLavavAne badale, pitAnI parIkSAmAMthI pasAra thayelo na hovAthI parIkSA kema karavI te paNa . truTIo dUra thAya tevuM jJAna meLavavAne badale, te jagatane jANato nathI hoto. sAdhu saMsthAnuM ucuM dhoraNa A rIte ja, akALe bedhanAra ane janatAnuM vaMdana jhIlanAre banI jatAM , nIcuM AvyuM che. agAunI bALa-dIkSAnA bacAvamAM ATale ja satya jJAnathI vaMcita rahe che ! jagata sAdhu vezamAMja badhuM ke, javAba hoya zake. , , jovAnI Adata vALuM banI gayeluM hovAthI dhIme dhIme te - Aje dharma-karma prItino nAza sarvatra dekhAI rahelo che. guDIo. tajavAne badale te chupAvate thaI jAya che. chevaTe te pratyeka saMpradAya pitAnI janasaMkhyA ghaTatI jatI mAne che tethI 'kuTImAM saMpUrNa pAvara thaI jagatanI AMkhe pATA baMdhAvI zake game te rIte game tevAne dAkhala karI saMkhyA TakAvavA mAge che. che. ane saMskRtine hatyAro A rIte banI jAya che. mAnavajIvananI sAramANasAI ochI dekhAya che. vyavahAranI jagatane kaMI sAmu ApavAnI pUrva taiyArI, zakita, ke : khAtara koI amuka dharmanA che ema manAve che te koI rAja'tArI kAraNe ke keI aMgata svArthanI khAtara amuka dharmanA - jJAna na hovAthI parapIMDavI thaI sustavana jIvata, ravAthI ja banI rahe che, jyAre hRdaya tane kerU dhAkaDa hoya che. jema sAMjha sudhI mahenata karI reTI, raLanAra saMsArI upara, bIjA rUpa thaI paDe cheAthI te vyakitano saMpUrNa tejovadha thaI , saMsAra che TI dharma che cUraNa." jAya che, AtmA haNAya che. ane sAdhu eTale tarIne tAranAro '' tema saMsArarUpI reTI hajama karI javA mATe, pacAvI maTI buDIne buDADanA bane che. dhArmika zradhdhAne kAraNe ke javA mATe dharmarUpI cUrNa mANasa vApare che. A jAtanI mane saMpradAyanA mehane kAraNe apAtrane netA banAvI, sukAnI banAvI, samAja divase vise vevale, vahemI, pAkhaM, rUDhizulAma ane dazA mATe koNa javAbadAra? sAdhuoja ! chellA daza paMdara varSamAM sAdhuone ekathI bIjA kAraNe je ziSyo meLavavAnI ghelachA ' patita thAya che-saMsAra susAra-svarga maTI narkAgAra bane che. " lAgI che ane tethI AkhuM sAdhujIvana kaluSita thaI gayuM che A bhiSaNe vikRti aTakAvavA mATe ? tene kALo itihAsa have jagatathI ajANe nathI! sAdhuoe navI siddhioe , (1). jyAM sudhI ziSyane dIkSA denArA gurUo pote 'AMdhaLAnI AMkha jevA bALakone ceryA che! sAdhuoe saMsAramAM ' Atmazahi karI ucu jIvana jIvatA na thAya tyAM sudhI dIkSAnI pagalA mAMDatI patnInA samaja vagaranA patione cerI nArI pravRtti aTakAvI devI. jIvana upara bhayaMkara julma karyo che! chatA bhAvie bALakane - namAyAM-nabApA anAtha banAvI-dezanI bhAvI delatanI pragati - (2) sAdhu mArganA umedavArane lAMbo vakhata taiyArI mATe rUdhI che! mAbApane lAMca ApI tenA bALako vecAvyA che ' Apavo. ane samAjanA sArvajanika kAryomAM tene jeDa ke ane tene mUDI nAMkhI sAdhapade sthApyA che ane A rIte potAne jethI sAdhujIvana mATe zakita, jJAna, ane samajane te saMcaya zAsana--sattA-calAvI che. A baMdhAnuM pariNAma sAcA jIvanane badale karI zake. dIlamAM rahelI sAdhutAnuM mApa paNa A jAtanI che nATakIya jIvanamAMja AvyuM che. vepa sAdhano paheravA chatAM paNa evAthI nIkaLI zakaze. ' dIla te vAsaNa mAMjanAnuM ke mULa hatuM tevuM ja rahe che. A (3) jyAM jyAM ayogya dIkSA lAge tyAM tyAM tene jAtanA gurUone, sAdhuone bharose samAja paDe che. AvA ja samAje upADavAno inkAra karI ane tene sAdhu tarIkenuM pAsethI samAja mArga sUcana ane doravaNI bhAge che. kevI rIte mAna ApatA aTakavuM. doraze, kayAM deraze te koNa kahI zake ? paNa eTaluM te cekasa che ke AvA parapAMDa jIvita kIDAone jo jarUra samAjane ucako paDaze! e Arthika khoTa jevI tevI nathI. '' ' 'agya dIkSita sAdhu kAcAM pArA jevuM che, je samAja| aMyogya daravaNIthI prajAnI je vikRti thaI rahela che, che zarIrane phADI nAMkhe che. pakava thayA pachI ja je samAjane Apa ' vAmAM Ave che te aneka rogane kADhI mutana kavana ApI zake prajAkvananuM satyAnAza vaLI raheluM che. te kalpI zakAtuM nathI. ' che. ATaluM ziSyonA dhADIyA bhegA karatA mAnava maTanAmadA. ' prajA jIvanamAMthI AnI asara kADhatAM paNa sadIo lAge che.* hindu samAjane kapALe coMTelI keTalIka sAmAjIka badIo : rIo samaje te keyaDAne ukela sahelo che. * !: ; ; . te vikRtinA jIvana daSTAMta che ! '. : vRjalAla meghANI. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ $ tA. 15-3-4 sAmayika sphuraNa buddha jaina uMdara upara gaNapati purANa kathAomAM devA ane temanAM vAhano paraspara pramANane dhyAnamAM rAkhIne pAyalAM jovAmAM Ave che. dAkhalA tarIke viSNu ane garUDa, zakara ane vRSabha pArvatI, ane siMha, kArtika ane mayUra gaMgA ane bhagara vagere. AnI aMdara vAhana vizAlakAya ane bhavya ane te upara pratiSThita deva tanukAya ane suMdara, A kalpanAmeLamAM uMdara ane gaNapati apavAda rUpa lAge che. kAM nAnA sarakhA uMdara ane kayAM gajakAya gaNuAMne ? A banneno meLa vicitra kaDhage| ane tethI kharekhara hAsyAspada lAge che, thAya. pacIsa pacAsa hajAranA sAdhAraNa rIte kAi paNa samAja hitakArI saMsthAnuM makAna jyAre baMdhAvavAmAM Ave che tyAre kAi sArA pavitra mANasane hAthe te saMsthAnuM udghATana karAvavAmAM Ave che. udghATana karanAra sArA ane pavitra mANasa eTalA mATe pasaMda karavAmAM Ave che ke tenA AzIrvAdathI je uddezapUrvaka bhakAna ApavAmAM AvyuM hoya che te uddeza pAra paDe evI ApaNI sAmAnya mAnyatA hAya che. udghATana vidhi eTalA mATe karavAmAM Ave che ke te nimi-te saMsthAnI janatAmAM ThIka ThIka jAherAta thAya eTaluMja nahi paNa saMsthAnA kuMDamAM eka nibhi-te abhivRdhdhi makAna pAchaLa baso ke pAMcasA rUpI AvA udghATana kArya pAchaLa kharacAya tenA aucitya viSe kAi emata dharAvatu nathI. paNa Aja kAla koi koi ThekANe judA ja prakArano vyavahAra zarU thayA lAge chaeN, ceDA vakhata pahelAM rAMdhaNapura nivAsI zeTha ratilAla vADIlAle rAMdhaNupura khAte eka Arogya bhuvana baMdhAvyuM. e Arogya jIvanamAM rUA. 18000) lagabhaga kharacAyA che. evI aTakaLa bAMdhavAmAM Ave che. A udghATana rAMdhaNupuranA navAba sAhebane hAthe karAvavAmAM AvyuM. A navAba sAheba bIjA navA ke rAjA mahArAjAethI jarA judI bhAtanA che ema mAnavAne kazuM e kAraNa nathI. A Arogya bhuvanano udghATana samAraMbha bahu ja meTA pAyA upara karavAmAM AvelA ane te prasaMge ze ratilAlabhAi, muMbainA moTA jANItA zera dalAla hAine muMbaithI moTA maeNTA zrImAnane netaravAmAM AvelA. A AkhA samAraMbhamAM vIza paccIza hunnara vaparAyA evI lAkavAtA cAle che. lokavAtA sAdhAraNa rIte atizayatAnuM avalabana le che . ema samajIne ApaNe ema mAnIe ke e samAraMbha pAchaLa vIza paccIza nahi paNa paMdareka hajAra tA kharcAyA ja haze. Ama hoya to paNa AmAM ane u6-gaNapatinA pramANabhagamAM jarA paNu kraka dekhAtA nathI. pharaka hoya to eTalA ja ke uttara upara mesanAra . gaNapati kevaLa kAlpanika che jyAre AreAgyabhuvana jevA eka sAdhAraNa makAna pAchaLa thayelA AvA gaMjAvara udghATana kharca satya hakIkata che. jeTalI rakamamAMthI meTI saMsthA ughADI zakAya te kevaLa cAra divasanA cAMdaraNA jevI memAnagatI ane dhAMdhala dhamAlamAM kharacI nAMkhavAno artha zuM? AnI pAchaLa Apa baDAI ane pAtAnI vAhavAha khelAvavAnI vRtti sivAya bIjuM zuM hAi zake ? dravya eLe jAya ane samanu janatA ApaNA upahAsa kare e sivAya AnuM bIjuM zuM pariNAma heI zake ? 'varadhoDe vANIyA' 7 evI jhulaNajI vANIyA viSe praryAlata kahevata che. duniyA sudhare ane AgaLa vadhe paNa ApaNe zuM hatA tyAMne tyAM ja rahevAnA zakuntalA jaina kanyAzALA vaLI pAchA tyAMnA tyAM zeDha kAntilAla dharalAlanI udAra sakhAvata ane temaNe ekaDI karelI Arthika sahAyAnA pariNAme mAMgaroLa jaina kanyAzALA zrI. zakuntalA jaina kanyAzALAmAM pariNamI che ane ceDA samayamAM susaMpanna garlsa hAiskulamAM rUpAntara pAmaze evI AzA rAkhavAmAM Ave che. A kanyAzALA mATe tAtkAlika prazna potAnuM makAna baMdhAvI levAnA che. sarakhI jagyA ane nakAnanA abhAve hAla te bhADAnA makAnamAM potAnu kArya calAve che. A makAna kayAM bAMdhavu te prazna haju anirNita sthitimAM che. A prazna saMbaMdhe kanyAzALAnu makAna jaina jyAM vizeSa pramANamAM vasatA hoya tevA dhIca latAmAM bAMdhavuM ke jarA dUra gaNAya evI khullI havAvALI chuTI jagyAmAM bAMdhavuM e me vikalpe carcAi rahyA che. thoDA samaya pahelAM makAna mATe khullI jagyA pasaMda karavAmAM Avaze ema dhAravAmAM AvatuM hatuM. Aje pAchuM mukhya javAbadAra adhikArIonuM dhyAna dhIca latA tarapha AkarSAtuM sAMbhaLavAmAM AvyuM che. mubAdevI pAyadhunI jevA dhIca latAmAM baMdhAyelI pannAlAla hAiskulano anubhava A praznanA niNaeNya karavA pahelAM jANI vicArI levA ghaTe che. A hAiskulane kriDAMgaNa jevu kazu cheja nahi. Aje A hAiskulamAM pAMcasothI se| vidhArthI e baNe che. tenA sacAlakA A hAiskulanA game teTale vikAsa karavA icche chatAM AjanI saMkhyAthI vadhAre saMkhyAno samAveza A makAnamAM thaI zake tema nathI tema ja kAIpaNa bAjue vizeSa bAMdhakAma paNa zakaya nathI. zALAne jarUrI zAnta vAtAvaraNu ahiM labhya ja nathI. Aje dhIca latAmAM AvelI nIzALA paNa potAnAM makAne badale che ane chuTI jagyAmAM jAya che. gevAlIyA TeMka upara AvelA mahAvIra jaina vidhAlaya saMbaMdhe paNa zrI. maNilAla bAlAbhAI nANAvaTIe kaheluM ke mArUM cAlatu hAya te A AkhuM vidyAlaya vadhAre khullI jagyA upara lai jAuM, gheADA vakhata upara vIlepAralenI hAiskulanuM navuM makAna karyAM bAMdhavu e prazna upara AvI ja takarAra paDelI. madhyavartI dhIca jagyA pasaMda karavI ke jarA dura paNa vizALa jagyA pasaMda karavI. bhAvanagara sAmaLadAsa koleja "pheravavAno savAla ubho thayo tyAre paNa zaherIe . kolejane dUra laI javA sAme khuba aNagamo darzAvelA. Aje A banne sthaLanA lokone dUra paNa vizALa ane khullI jagyAnA lAlapurepurA samajAyA che. zakuntalA kanyAzALAnA kAryavAhako A anubhava uparathI dhaDo le ane dhIca latAmAM jagyAnI pasaMdagI karIne ujvaLa bhAvInI AzA ApatI ane aneka strI pravRttinI kendra banavAnI zakayatA dharAvatI saMsthAnA bhAvInI maryAdA bAMdhI na le evI ApaNe AzA rAkhIe. AvI kanyAzALA mATe je kaI jagyA nakkI karavAmAM Ave te evI ane eTalI hovI joie jyAM zaheranI dhamAla ochAmAM ochI hAya, havA ane prakAzanI purI chuTa hAya, kriDAMgaNa joDAyeluM hAya, kampAunDanI dIvAlothI surakSitatA hoya ane bhaviSyamAM jarUriyAta mujaba . vizeSa bAMdhakAmo thai zake eTalI jagyAnI chuTa athavA te sagavaDatA hAya. kAraNa ke e kanyAzALAnA kAryavAhako jarUra Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-3-4 " pharI vakhata nimatre ane rASTranA ciranirmita dhyeyane hAMsala karavA tana mana ane dhananA anargaLa bheganI prajA pAse mAMgaNI kare e saMbhava lAge che, rAmagaDhanI mahAsabhA zuM kare che e sau kaI bhAre kutuhaLa pUrvaka joI rahela che." vivekabhraSTAnAM bhavati vinipAtaH zatamukha : / dhyAnamAM le ke Aje keLavaNI pAmatI bahenonI saMkhyA khuba ja vadhaMtI jAya che. Aje jeTalI saMkhyA A saMsthAmAM bhaNe che tethI AvatA daza varSamAM bamaNI athavA tethI vadhAre kanyAo bhaNatI hovAnI ja che. vidyAmaMdira anna kSetra jevuM hovuM joIe. sagavaDanA abhAve AvatI kAle vizeSa vidhArthIone levAnI nA pADavI paDe evuM ke zikSaNasaMsthAnuM miyAna tenA saMcAlakone mATe zAbhAspada nahi gaNAya. makAna kayAM bAMdhavuM tene lagatI ajinI anizrita sthitimAM ATalI sucanAo asthAne nahi gaNAya evI AzA che. maMgaLamRti maMgaLAbahenanuM parAgamana zrImatI maMgaLA bahenanuM oNtAlIza varSanI akALa ummare cAlu mAsanI agIyAramI tArIkhe avasAna thayuM. je prakAranI mAMdagI ane jIvanavyathA chellAM be varSathI teo bhogavI rahyA hatA te vicAratAM temanA mATe avasAna sivAya duHkha nivRttine bIje kaze upAya nahatA. temanA javAthI jena strI samAjane eka uttama kAryakartAnI khoTa paDI che. zarIra atyaMta sukumAra hovA chatAM samAjasevAnI temanAmAM utkRSTa bhAvanA bharelI hatI. cAra divasanA cAMdaraNA jevuM temanuM saubhAgya kaMI kALa pahelAM lupta thayuM hatuM. vaidhavyane temaNe pavitra ane sevAparAyaNa jIvanathI khuba zobhAvyuM hatuM. temaNe jIvana jIvI jANyuM hatuM ane AvatA mRtyune purI prasannatAthI vadhAvyuM hatuM. temanI sAdAI, saraLatA ane snehavatsalatAne lIdhe teo anya aneka zrImAna bahenothI judA tarI AvatA hatA. jyAre maLe tyAre teo prasanna ja heya. premathI kAma devuM ane premathI kAma levuM. e temanI khAsIyata hatI. temanuM AkhuM jIvana kevaLa kalyANa bhAva- nAthI aMkita hatuM temane pavitra AtmA kyAM haze tyAM zAMti ja anubhavavAne che ane jagakalyANane poSavAno che. temanA Adarza tamAMthI aneka bahene preraNA pAme ane temanA sevAkAryane AgaLa vadhAre evI ApaNe AzA rAkhIe. rASTra AjhAdIcuddhanA paMthe ApaNA dezanuM rAjakIya vAtAvaraNya dinapratidina garama banatuM jaNAya che. jAnyuArInI chavvIsamI tArIkhe AkhA deze svAtaMtrya dina ujavyuM. A divase raju thayelAM lokalAgaNInAM bhavya pradarzane kharekhara pretsAhaka ane preraNAdAyI hatAM. tyAra pachI mahAtmA gAMdhIjI vAIsaroyane maLyA paNa kazuM pariNAma na AvyuM. rASTrIya mahAsabhA aMgreja sarakArane hiMda viSenuM dhyeya spaSTa karavA ane vigraha puro thavA sAthe hiMdamAM saMpUrNa javAbadAra rAjataMtra sthApavAnuM vacana ApavA mATe vAraMvAra kahI rahI che sarakAra A mAMgaNIne goLa goLa javAba Ape che ane komI ekeyanI vAta AgaLa dharyA kare che. A kemI anejya sarakAranI rAjanItine keTaluM AbhArI che e vAta sau kaI jANe che. rASTrIya mahAsabhAnI kArobArI samitie turatamAM ja bharAnAra rAmagaDha mahAsabhA samakSa raju karavAno TharAva pragaTa karyo che. A harAva sarakAra pAse saMpUrNa svAtaMtryanI mAMgaNI kare che ane sarakAra A mAMgaNI maMjura na kare to savinaya satyAgrahanI laData upADavAnuM samasta rASTrane AhAna kare che. jevI rIte AjathI daza varSa pahelAM lAhoramAM bharAyalI mahAsabhAe AjhAdI yuddhanuM dvAra khulluM karyuM hatuM. tevI ja rIte. rAmagaDhamAM bharAnArI rASTrIya mahAsabhA AjhAdI yuddhane parama pAvanI bhAgIrathI svargathI utarI AvatAM zaMkaranI jeTAmAM aTavAI gaI ane temAMthI chuTatAM aneka parvate jaMgalo ane gAmaDAMo vaTAvatI vaTAvatI ane aneka zahero ane . gAmaDAMonI gaMdakI dharatI saMgharatI Akhare khArA ' sAMgaramAM maLI gaI ane khArI khArI banI gaI. A puroNasthA upathI upaya utArIne kavi bhartuharI kahe che ke je kaI mANase ekavAra vivekabhraSTa bane che. tenuM patana pAravinAnuM thAya che. A upanaya muslIma lIganA pramukha mahamada alI jhINAne saMpUrNAze lAgu paDe che. eka vakhatane prakhara rASTravAdI jhINA Aje eka kemane AgevAna thaI beThA che ane jyAM tyAM kamIvAdane hutAsa saLagAvI rahyo che. rASTrIya mahAsabhAne eka vakhata agragaNya netA Aje rASTrIya mahAsabhAnA ? ane e rIte samasta rASTranA parama zatrunuM kArya karI rahela che. Ama banavAnuM kAraNa zuM ? gAMdhIjInA netRtva nIce rASTrIya mahAsabhA pariNAma zUnya baMdhAraNa vAdamAMthI mukata banI sIddhI laDatanA mArge cAlI ane jhINA jevA aneka vinItA rASTrIya mahAsabhAne parityAga karyo. sauthI prathama rahevAnI ane havAnI eSaNAvALA jhINAno mahatvAkAMkSI AmAM ghavAye. rASTrIya mahAsabhAne cheDIne muslIma lIgamAM prathama sthAna meLavIne tene AtmA sataiSA. paNa A sthAnAnara sAthe rASTrahitane sadA prAdhAnya ApatA jhINAe kemohita ane kema utkarSane ja ekAnta prAdhAnya ApavA mAMDayuM ane te sAthe viveka ane pramANu buddhi lupta thavA lAgyAM. ApaNAmAM kahevata che ke "vaTalI brAhmaNI taraphaDImAMthI jAya" ene komI artha na vicAratAM tAvika artha vicArIe te AvI ja dazA mahamadaalI jhINAnI thaI. gaI. Aje te je kAMI bele che temaja lakhe che temAM ane ApaNA svAtaMtryanA prakhara virodhI koI agrejamAM kaze ja phera dekhAtuM nathI. phera hoya te eTale ja ke ApaNe virodhI aMgreja ApaNI virUddha elI lakhIne ApaNA judA judA vargone kharI rIte samIpa lAve che ane eka banAve che. jyAre jhINA hiMdu ane musalamAna vacce kamI antara ane cheravera vadhAre che ane ekane anyathI dUra laI jAya che. kema ke madirAthI mardonmatta jhINAne Aja sudhI svIkArAyelI aneka bAbate have saMmata nathI. sarakAranI Apakhuda rAjanIti sAme ApaNe ane jhINuM lekazAsana padhdhati Aja sudhI mAMgatA AvyA chIe; Aje zrI. jhINA ema kahe che ke lokazAsana padhdhati hiMdustAnane bIlakula pratikuLa che. ApaNe kahIe chIe ke hiMdustAna eka deza che te jhINuM kahe che ke hiMdustAna aneka dezono eka khaMDa che. ApaNe kahIe chIe ke hiMdI prajA eka ane avibhAjya che te jhINA kahe che ke hiMdI prajA hiMdu ane musalamAna be meTI ane bIjI aneka. prajAone samuha che. rASTragIta, rASTrIya dhvaja, rASTrabhASA A badhAnI zro. jhINAne Aje koI ajaba suga che. khAdI ane grAmodyoganI vAtomAM . jhINAne gAMdhIjInI kevaLa bevakuphI ane mukha lAge che. A badhuM joIne ApaNane ema ja prazna thAya che ke Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM tA. 15-3 y prabuddha jaina AjathI vIza paccIza varSa pahelAMnA jhINA ane AjanA jhINA kharekhara eka ja che ? kevA ajaba kAyApalaTa ? sadUgata zrI. vinAyaka nadaza'kara mahetA A jAnyuArI mAsanI satAvIsamI tArIkhe gujarAtanI eka gauravabhUti zrI. vinAyaka mahetAnuM paMcAvana.varSanI ummare alhAbAda khAte akALa avasAna thayuM. zrI. vinAyakabhAinA jIvananA ghaNA kharA bhAga saMyukata prAntanI sarakArI nokarImAM vyatIta thayelA hovAthI temanA meTAbhAI zrI. manubhAi jeTalA zrI. vinAyakabhAi gujarAtane paricita nahAtA; paNa temanI jIvanakArakIdI kAMi ochI ujjavala naheAtI. te sauthI pahelAM hiMdu sIvIlIyana Ai. sI.esa.nI parIkSA pasAra karIne AvelA tyAre muMbanI gujarAtI prajAe temanu bhAre sanmAna kareluM. teo yu. pI. sarakAranA sauthI pahelA DIrekaTara epha inDasTrIjha hatA. kAzmIranA artha saciva tarIke temaNe traNu va kAma kareluM, bIkAneranI mukhya dIvAnagIrI paNa temaNe thoDA samaya bhAgavelI. yu. pI. sarakAranA uttarottara aneka mahatvanA adhikAro temane prApta thayelA. avasAna samaye te yu. pI. nA revanyu eDanA sekreTarI hatA. rAjakAraNa uparAMta sAhitya, itihAsa, tatvajJAna vagere aneka viSayAmAM temane khuba rasa hatA. grAmeAhAranI pravRtine temaNe khuba vega ApyA hatA. saMskRta sAhityanA te prakhara abhyAsI hatA. temanu saujanya ane premavAtsalya anupama hatAM. gujarAtI sIvIlIyAne tee eka pitA samAna hatA. temanA urdhvagamanathI gujarAte eka panotA putra gumAvyo che. temanA pavitra AtmAne ApaNe parama zAnti prArthIe. sva. gijIbhAi smAraka, bAlazikSaNanA AghadraSTA keLavaNIkAra sva. ginnubhAIne Aje kANu nathI. eLakhatu ? temanuM smaraNa kAyama rahe . ane temanuM jIvanakArya cAlu rahe te mATe eka vagadAra samiti nimavAmAM AvI che ane te samitie eka vijJApana bahAra pADayuM che je aneka dainika sAptAhika patrAmAM pragaTa thai cukela che. A samitiee ginnubhAie 'celuM nutana bAlazikSaNu samagra dezavyApI karI zakAya tevu sarvAMga sundara khAlazikSaNanuM madhyastha kendra sthApavA mATe gujarAta ane bRhat gujarAta pAse eka lAkha rUpIAnI mAMgaNI karI che. gijIbhAinI sevA ame bAlazikSaNanuM mahatva vicAratAM A mAMgaNI jarA paNa maTI na gaNAya. bhAlazikSaNamAM rasa dharAvanAra sajjana sannArI phALAmAM banatI kama bharIne ginnubhAinI ajoDa sevAnI jarUra kadara karaze evI AzA rAkhavAmAM Ave che. bhASAzAsrI pa, ecaradAsanAM vyAkhyAne A muMbai yunIvarsITInI zrI. r vasanajI mAdhavajI vyA myAnamALAnA Azraya nIce amadAvAda jaina saMghathI eka vakhata bahiSkRta thayelA-prAkRta-bhAgadhI bhASAnA ajoDa abhyAsI paMDita becaradAse 'gujarAtI bhASAnI utkrAnti' e viSaya upara thoDA samaya pahelAM pAMca vidvatApUrNa vyAkhyAno ApyA hatAM. A saMbaMdhamAM tA. 18-2-40 nA aMkamAM jaina patra jaNAve che ke ge " zrIyuta becaradAsajIe prAcIna bhASAnAM ghaDatara ane vikAsa viSe khUba adhyayana karyuM che. bAramA saikAthI gujarAtI bhASAnI utkrAMti zarU thaI tyArathI mAMDI aDhAramA saikA sudhI kramavikAsa emaNe A pAMca vyAkhyAmAM khUba ja purAvA ane avataraNA sAthe raju karyo che. prasaMgApAta emaNe "vyApaka prAkRta " ane laukika saMskRtanA bheda paNa kheAlI batAvyA che. sAmAnya janane A viSayeA nIrasa lAge, paraMtu sAhityanA koi paNa abhyAsIne e manerajaka temaja medhaka nIvaDayA vinA na rahe. zrIyuta kRSNalAla mA, jhaverA ane zrI. munazI jevA gujarAtanA agragaNya sAkSA e vyAkhyAnomAM ATalA rasa le tyAre patinA AvA vizALa vAcana ane adhyayana mATe koi paNa jainane abhimAna sphure e svAbhAvika che. abhimAna levA jevI bIjI vAta e che ke gujarAtI bhASAnA vikAsamAM jaina sAdhu munie majA badhAM karatAM ghaNo moTA hisso che. e saghaLuM spaSTa karavA jaina abhyAsI ja joIe. paMDita becaradArasajI kahe che ke sAhityaka gujarAtInA Adi vAlmIki AcArya hemacaMdra ja gaNAvA joie. apabhraMza jo ke gujarAtInI mAtA che paraMtu vRddhi yuganA prAkRtanI paNa asaro eNe jhIlI che. zrI hemacaMdrAcAryanA samayanI gujarAtIne paMDitajI " ugatI gujarAtI " tarike oLakhAve che. bAramA-teramA saikA daramIyAna zrI abhayasUrijI, vAdIde vasUrijI, AcArya hemacaMdrajI, zatArthI sAmaprabha, dharmasUri ane vijayasenasUrinI kRtioe mukhya nAmanA meLavI hatI. caudamA ane paMdaramA saikAmAM paNa zrI vinayacaMdra, jinapadmara, tarUNaprabhu, sAmasuMdara, mANikayasuMdara ane hemahaMsanI kRtione agrasthAna maLyuM hatuM. ekadare gujarAtI bhASAnA itihAsane aMge Aja sudhImAM je kaMI chuTuvAyu bahAra AvyuM che temAM paMDita khecaradAsa dozInAM A vyAkhyAnAthI eka judI ja bhAta paDaze. paMDitajIe A vyAkhyAne taiyAra karavA mATe je parizrama lIdho che tenu mUlya thai zake nahi. bhaviSyamAM emanI taraphathI AvAM vadhu vyAkhyAno gujarAtI janatAne sAMpaDe ema chIe. " paMDita becaradAsane gujarAtI sAhityanI AvI apUrva sevA karavA badala jaina samAjanAM hArdika abinandana ane dhanya vAda ghaTe che. kAThiyAvADanA e rAjakAraNI purUSAnuM avasAna. kAyiAvADanI dharatI upara potapotAnA samayamAM jenI hAka vAgatI hatI evA e rAjakAraNI pukSonuM chellA be mAsa daramiyAna avasAna thayuM. eka zekha mahamadabhA; bhInna dAra vIrAvALA, zekha mahamadabhAi eka vakhata junAgaDhanA sarva sattAdhIza dIvAna hatA. kharI navAU temane ghera hatI. klinA pApI nahi chatAM viSaya vilAsathI gherAyaluM ane dIvAnagIrInA AkhuMranA bhAgamAM kAmIvAdathI raMgAyeluM temanuM jIvana hatuM. temaNe vanamAM jevI caDatI joi tevI ja paDatI dazAmAMthI pasAra thatA vanane temaNe jheranA pyAlAthI cAlIza varSanI sukumAra ummare anta ANyo. A raMgabheragI vanaparTanuM phulachAbanA taMtrI nIcenA zabdomAM ahu sundara siMhAvalokana kare che. :-- Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 prabuddha kahevAya che ke zekha mahammadabhAi jhera pIne peoDhI gayA. sAMbhaLIne arerATa De che. meAta mAnavInA jIvanane DakhALavA nA pADe che. emanA jIvana-prasaMgAne ame DALavA nathI mAgatA. paNa enA krameAte kAyAvADanA rAjakAraNa para je kALalekha lakhyA che te vAMcyA vagara na rahI zakAya. zekha mahamadabhAI amIra hatA. svabhAve ne uchere paNa amIra ja hatA. dilathI. e udAra hatA, phulagulAbI hatA. buddhimAM cANAkSa hatA. paNa mahAnubhAva sarAelA e mAnavInA jIvanamAM kAe jheranuM TIpu nIceAvyuM, kAmI bhedabhAvathI mukata evA jhunAgaDhanA vAtAvaraNamAM emanA karatI khaTapaTanI Aga saLagAvavAmAM AvI. mahAna banavA sAelA mahaMmadabhAinI manedazA A anekavidha cakra vacce rastA cukI. pariNAme guptaprayAganA jhaMjhAvAta, verAvaLanA ramakhANa, junAgaDhanA leAhI prapAta. pariNAme rAjadvArI khaTapaTA, dezI rAjyAnA ucerA AsananI parApUrvathI thatI AvatI sthiti sthAnabhraSTatA ane uMDA kAtaramAM dhakako. kAmIbhramaNA ane kAna dIvAnagIrInA ame phaNIdharanI pheNa para ubhavA mathatA maha MmadabhAi kaMgALAI gayA, dUra...dUra... kai muMbainA makAnamAM, emane thAbaDanAra kAi paDakhe na caDayA, nAma paNa pUchyA na AvyA. pariNAme mahamadrabhAinA jIvananI paTle palene kaTake ke tala. mahamadabhA: sthitipalaTA ane te pachI temane rAjya taraphathI pirasAye gayelAM apamAnonI paraMparA Aje e kAmaLa jIMdagInI je samApti karI beThela che te ApaNA sarvanA dilanI arerATanI ane chellA ekaja udagAranI vAta che ke "prabhu ! ene have zAMti ne ! ' enI kammara para lakhAjo ke eka tejasvI buddhimAnane, eka sukumAra hRdayanA yuvAnane, eka gulAba kula zA amIrane komavAdanI ane rAjaprapaMcanI zarAbIe caDAvI ne enA desto ne khuzAmadakhArAe Akhare 40 varSanI vaye ene viSa thALavAnI manedazAe utArI mUkayo." mahamadabhAi game tevA hatAM chatAM emanA karUNa avasAne ane emanI svabhAvagata amIrIe loka hRdyamAM eka prakAranI sahAnubhUti utpanna karI jyAre darabAra vIrAvALAnA avasAnathI kAThyiAvADanI prajAe kevaLa chuTakArAno ja dama kheMcyo. emanA viSenI kulachAbanI avasAna noMdha kahevA joga badhuja kahI nAMkhe che tethI te ahiM avatarita karavI yogya lAge che, :-- "kAThI kuLane, kAThyAvADane, musaddIgIrIne ane rAjalakSmIne kalakita karanArI eka kArakIrdIne, bAvana varSanI vaye naTavaranagara gAmanI maMDelAtamAM maMgaLavAranI sAMje aMta Avyo che. aNukaMpI krUratA, melI prapaMcatti ane aNuchIpa kinnAkhorI, kAvatrAkhArInuM viSavRkSa eka paNa sukaraNI noMdhAvyA vagara DhaLI gayu che. jaina tA. 15-3-40 enu mAta aNuyu raheze. . e kArakIrdInI kAtila smRtine budhavAranA prabhAtanI citAnI rAkha paNa bhArI nahi zake. lAkhA mAnavIonA ubhaDakAomAM enu preta citkAratuM raheze ke AvI barabAdIne mArge kAi pAtAnA zvaradIyA vanane lai Avaze nahi; mArI AkhI kArakIrdInA aheALA verAnamAMthI eka paNa mIThI vIraDInI vRthA zeAdha karazo nahi; zvara ene zAMti deje evI kRtrima prAthaeNnA kAi karazo nahi; ne mArA jevAM, mArI pachI UganArAM, phAlanArAM ne phulanArAM agaNita viSakSAnAM jaMgalA jo na ugavA devAM hAya, teA kAyiAvADanI prajA ! ATalI badhI galata sevaze| nahi. mArA jherI reApAne jaLa sIcanArI prA mAyalI jamAtAne ja pahelI ucchedI nAkho, vIrAvALAne viSanAM jhADavAMe--mULa nAkhavAnI. kayArI te prajAnI ja dhImAM che." pATaNa jaina maMDaLanAM sastA bhADAnAM makAne, zrI pATaNa jaina maMDaLa keTalAya samayathI pATaNanA jana mATe sastA bhADAnAM makAno bAMdhavAno vicAra karyA karatuM hatuM paNa koi sarakhAibharelI yeAjanA upalabdha thatI nahetI. maDaLanA sadbhAgye eka bAjue . udAradAtA ane bIjI bAjue anubhavI yAjakano thoDA samaya pahelAM yAga thai gayo. pATaNa nivAsI zeTha khubacaMda sarUpade sastA bhADAnAM makAnonI yojanA karavA mATe rU|. 75000] nI rakama maDaLane bheTa dharI; A uparathI jhaverI hemacaMda meAhanalAle cArathI savAcAra lAkhanI eka yojanA taiyAra karI. uparanI rakamamAM maMDaLanuM rIjharva phaMDa temaja maMDaLa hastakanA bIjA DeA umeravAmAM AvyAM, te uparAMta pATaNanA jaina zrImAna pAsethI judI judI rakramA bheTa meLavIne rUA. 4100] ekaThA karavAmAM AvyA. pariNAme uparanI yojanA mujaba Aje marInaDrAiva upara traNa AlIzAna makAno AMdhavAmAM AvyAM che. dareka makAnamAM traNa traNa rUmanA kula 48 blokA karavAmAM AvyA che. dareka blokamAM traNa rUma uparAMta svataMtra, saMDAsa ane bAtharUmanI sagavaDa ApavAmAM AvI che. traNa makAnamAMthI eka makAna purA bhADAthI eTale ke dareka bloka rUA. pa nA bhADAthI ApavAmAM AvyAM che ane bAkInA me bhukAnA pATaNanA madhyama sthitinA jainane dareka blokanA rUA. 15] bhADAthI vasAvavAmAM AvyA che. saMsthA hastakanA je kuDA A ceAnAmAM bheLavavAmAM AvyA che tene cAra TakAnu vyAja ApavAmAM AvanAra che ane te vyAja temaja sastA bhADAnA makAnAnI khATa purA bhADAnA makAnanI kamANImAMthI nIkaLI Avaze evI gaNatarI rAkhavAmAM AvI che. pATaNanA jaino mATe A yojanA ane makAnanI racanA mahAna AzIrvAda rUpa nIvaDI che ane te yojanA ane racanAne Avu sundara mUrta svarUpa ApavA mATe zeDa khubacaMdra sapacaMdane temaja corAphsama sunama e nyAye AkhI-yojanA ghaDanAra ane pAra utAranAra jhaverI hemacaMda mahanalAlane kharekhara dhanyavAda. ghaTe che. maMdirA ane jamaNavArA pAchaLa dravyane anargaLa vyaya karanAra jaina samAja janatAnI sukhAkArI vadhe ane ajJAna TaLe evA mArge peAtAnA dravyano sarvyaya karavAnuM dhyAnamAM le eTalI A zubha kAryamAMthI jaina samAjanA zrImAnA preraNA meLave ema ApaNe jarUra icchIe. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 tA. 1pa-3-4 ApaNu maMdiro (gatAMkathI cAlu) mATe rAkhavuM joIe ? keTalAMe evAM hindu maMdira jarUra hoI zake che ke jemAM bhakitanI gaMbhIratA, pavitra ane zAMta vAtAvaraNa hoya, paNa mUrti ke mUrtipUjA bilakula na hoya. evAM paNuM maMdira hoI zake ke jemAM keI eka mUrtinI sthApanA na karavAmAM Ave, paNa tahevAra pramANe game te ISTa mUrti pUjAsthAne sthApI zakAya. AvI pUjAne jene virodha nathI evA badhA loko AvAM maMdiramAM praveza karI zake. maMdiramAM dharma carcA, samAja carcA, itihAsanuM adhyApana, badhA dharmonuM adhyayana vagere hoya. samAja athavA dharmane kendrasthAne sthApI pitAnuM samagra jIvana saMgati karavA ichIe te maMdira dvArA A kArya sArI rIte thaI zake che. maMdiranI pAThazALA, maMdiranuM rUgNAlaya, sArvajanika snAnAgAra, vAMcanAlaya, pustakAlaya, nATayagRha, beMka, pradarzana vagere aneka samAjahitanI pravRttio maMdira sAthe rAkhI zakAya che. AvA maMdiranI vyavasthA dharmaniSTa, cAritravatsala lokapratinidhi dvArA ja thavI joIe. pUjArInuM kAma koI eka jAtanA hAthamAM na heya, ane maMdiramAM AveluM dAna bIjA koI vilAsanA kAmamAM vaparAvuM na joIe. maMdiranuM sthAna sarvocca sadAcAranuM pipaka heya. maMdiranuM saMgIta ucca saMskArI hoya, ke lAla jevuM na hoya. koIpaNuM maMdira vyavasthAhIna na hoya. AvAM navAM maMdironI ghaNI jarUra che. maMdira-madanA jhagaDAone lIdhe kaMTALI keTalA loko maMdira virUddha thaI gayA che, paNa teo samAja hRdayane oLakhatA nathI. maMdira sAmAjika, dhArmika jIvananuM kendra che. teNe hiMdudharmanI ghaNI sevA karI che, ane navA rUpe ghaNI sevA karaze. aspRzyo mATe navA maMdira bAMdhavAnI AjakAla sUcanAo karavAmAM Ave che. AvA prasaMge kaMIka vizeSa vicAra karavAnI jarUra che. dezamAM jUnAM maMdire eTalAM badhAM che ke te badhAnI vyavasthA karavI hiMdusamAja mATe azakaya nahi te muzkela jarUra che. vidhavAone prazna jeTaluM jaTila che teTaluM ja maMdirane paNa che. ame evA aneka anAtha maMdire joyAM che je kahevAya che te vizvanAthanAM maMdiro paNa jemAM varSo thayAM koIe sAvaraNI sarakhI ye pheravI nathI. mATInI mUrtio mATe je niyama che teja niyama maMdira mATe hovo joIe. je mATInI mUrtinI pUjA nathI thatI athavA je khaMDita thayelI che tenuM darzana azubha che, tene koI tIrtha athavA jaLAzayamAM padharAvavI joIe. keTalAMka etihAsika maMdirane itihAsa rakSaNanI daSTie khaMDita ja avasthAmAM rAkhavA hoya te te vAta judI che. paNa sAmAnya rIte dareka maMdira sArA akhaMDa rUpamAMja upayogamAM Ave athavA vidhi pramANe tenuM visarjana thavuM joIe. je ApaNe A pramANe jUnAM madiranI vyavasthA karavA mAMgatA nathI, to pachI navAM maMdiro bAMdhavAno ApaNane adhikAraja nathI. jeTalAM maMdira che temanuM rakSaNa ane sevA karavAnI ApaNAmAM zakita hoya athavA jeTalI zakina ane uogitA jaNAya teTalAM ja maMdira rAkhavAmAM Ave. ApaNe joIe chIe ke samAjane navAM navAM maMdironI jarUra che. karmakAMDI sAdhakanAM maMdiramAM parivartana karI bhakitabhAga upAsakoe ane sAdhu-saMtoe jema navAM maMdiro banAvyA tema ja samAja hiMauthI sevane hAthe navAM maMdiro racAvA vAjabI che. samAjanI jarUriyAtamAM jevuM parivartana thAya che tevuM ja parivartana maMdiranI racanA ane vyavasthAmAM paNa thavuM joIe. 1. sauthI pahelAM A vAta thavI joIe ke pUjAsthAna ane pUjA-mUrti guDha vada aMdhArAmAM hoya che tene badale mUrti mATe "vikRe banAvavuM joIe. hajAro ane lAkho loke eka sAthe darzana karI zake eve sthaLe mUrti hovI joIe. - 2. mUrtine mULa upayoga darzana che. mUrtine sApha karavI. zaNagAravI e te koI pUjArInuM kAma che. dareka bhakate ubhA thaI mUrtine navarAvavuM. khavaDAvavuM vagere prakAre sArvajanika maMdira mATe aniSTa che. nitya tRpta paramAtmAne bhega dharavAnI kaMI jarUra nathI. naivaidha dharAvavAthI dhyAnamAM kaI sagavaDa thatI nathI. bezaka patra-puSpa, homa, dhUpa-dIpa hoya, saMgIta haya, kaLA vidhAna hoya. A badhuM jyAre sAtvika rUpe hoya che tyAre prasannatA vadhAre che ane dhyAna-darzanamAM madadagAra thAya che. bhoga ane naivedhane lIdhe sparzAsparzane jhagaDe bahuja vadhI paDe che. je bega dharAvaleja hoya te lIlo ane sUkA mevA ane gAyanuM dUdha-ATaluM ja pasaMda karavuM joIe. mUrtinI sevA che te nirarthaka-tene mULa hetu dhyAna mATe ja che. jo ApaNe ATaluM samajI jaIe ane bALakanI jema ramata karavAnuM choDI daIe te maMdiranA badhA jhagaDAone nikAla AvI jaze. je mUrtipUjA hindu dharmanuM Avazyaka aMga nathI, te pachI maMdiramAM mUrti padharAvavI ja joIe evo Agraha zA duHkha sAthe kahevuM paDe che ke dakSiNa hindanAM keTalAMka maMdira, ane tenA namUnA pramANe baMdhAyelAM vRndAvananAM be bhavya maMdira bAda karIe to ApaNAM bAkInA maMdiro ghaNAM ja nAnA hoya che. ane jyAM koI eka maMdire jarA sarakhI paNa lokapriyatA prApta karI ke tyAM tarata ja tenI AjubAju paMDAonAM ghara ane bajAranI dukAne AvI vase che. TrenamAM hoIe, heDamAM hoIe, bhIDa karIne besavuM, bhIDa karIne vasavuM e ApaNe jAti svabhAva thaI paDe che. niHzastra ane ahiMsaka hovAne kAraNe AtmarakSaNanA khyAlathI ApaNe bhIDa pasaMda karI hoya, athavA zaheranI bhAkhe je ApaNA lokone svabhAva hovAne lIdhe ApaNe bhIDa pasaMda karI hoya, athavA koI bIjA kAraNe ApaNe A rIta akhtayAra karI hoya, paNa A vAta to sAcI ja, ApaNe hamezAM bhIDamAM ja rahIe chIe. vyakitanA vikAsa mATe mATe A bhIDa sArI nathI. eka kAma karavuM hoya te daza mANasane pUchavuM, ane ATaluM pUchayA karavAmAM Ave chatAM paNa dRDha nizcaya pUrvaka kaTibadhdha na thavuM, e kAMI sAro svabhAva nathI. ane ATaluM pUchavA chatAM paNa ApaNe pUchavAnI prathA athavA rIta barAbara nakakI te nathI ja karI; AnuM kAraNa paNa A bhIDa che. moTA moTA meLAomAM je vyavasthA hoya che te te seMkaDo varSonA rivAjamAMthI utpanna thayelI svayaMbhU vyavasthA che. ahiMsaka, sahiSNu ane maLatAvaDA svabhAvane lIdhe ApaNe loko ATalI avyavasthA pacAvI zakIe chIe. A ja kAraNe ApaNuM maMdiramAM dAna, bhakita, dharmazravaNa ane akhaMDa jAgaraNuM hovA chatAM tene sAce upaga ApaNe karI zakyA nathI. maMdiramAM bhIDa bahu hoya che. paNa te Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-3-4 ja hAla turatamAM sAyakala dhAre che. e samAja nahi paNa jamAva ja hoya che. keIne koInI joDe rUpAnI pATe athavA ghareNAM jevara banAvI temane tALAmAM baMdha saMbaMdha ja nahi. koI koIne pUche nahi, kaI kAInuM sAMbhaLe nahi. karI rAkhavA e sAmAjika droha che. maMdiranuM dhana zaheranI A asAmAjika sthiti kahevAya. maMdiramAM prasAda vaheMcavAnI beMkamAM athavA premisarI noTonA rUpamAM rAkhavuM e paNa prajA hitane athavA vecavAnI prathA atyanta avyavasthita hoya che. AmAM droha che. maMdirane paise prajA-nAtha paramezvarano che. garIba prajAnI paNa susaMgati hindu samAja jarUra ghaNuM kharuM sudhArI zake che. madadamAM ja te vaparAvo joIe. gAmanA kheDute sarakArI viTI zIkhAe jevuM gurudvAra prabaMdhaka maMDaLa banAvyuM che, tevI ja hindu 'athavA vANiyAnA devAnA haMmezAM devAdAra banyA rahe che. je maMdira prabaMdhaka maMDaLanI paNa jarUra che. A prabaMdha thayethI ceDA cAritryavAna kheDutone maMdira taraphathI prasaMge prasaMge nANAM udhAra kharce ghaNI samAja sevA thaI zake che. sauthI paheluM kAma A maLatAM rahe che teo sarvanAzamAMthI bacI zake. keTalAMka che ke maMdiranI AjubAju ApaNe jeTalI khullI jamIna junAM maMdira pAse kalpanAtIta dhana che. A badhe rAkhI zakIe teTalI rAkhavI joIe. maMdira sAmAjika saMsthA paise prajA hitamAM ja vaparAvo joIe. svAthI vADAoe che temAM hajAro loke Avaze ane ekatra besI kaIka vicA- ane sAdhuoe kayAMka kyAMka Avo pracAra zarU karyo che ke maMdiraNa paNa karaze. maMdiramAM AvavA mATe cAre bAjue pahoLA ranA paisA samAjahitanAM kAmamAM kharcavA pApa che. A gerasamaja rastAo hovA joIe. gADIo, ghoDAo jevAM vAhana maMdira dUra karavI joIe. je pramANe maMdiranAM khetaro ane bAge mahepAse AvatAM rokavA joIe. ane AjubAju kayAMI paNa sUla laI ApavAmAM Ave che, teja pramANe maMdiranA paisA paNa asvacchatAnuM gaMdakInuM nAma sarakhuM ce rahevuM na joIe. maMdiranA bhakatane maLavA joIe. maMdire hiMdu dharmanI rakSA mATe hoya che, tethI navAM maMdire [navaracanAmAMthI uta.] kAkA kAlelakara, bhArate gaurakSAne paNa prabaMdha thavo joIe. dareka maMdira mAraphate AjubAjunA samAjane joIe teTaluM zuddha tAjuM ane satva prabuddha jainanA vAMcakagaNane vijJapti pUrNa gAyanuM ghI dUdha maLavAne prabaMdha jarUra hovo joIe. zrI muMbaI jena yuvaka saMdha hAla turatamAM be navI pravRttio maMdira koI khAsa vyakitanI saMsthA nathI, tethI tyAMthI zudhdha zarU karavA dhAre che. eka sArvajanika vAMcanAlaya ane bIjuM svArtha ane tethI upajatI chetarapiMDI dUra thavAM joIe. sArvajanika pustakAlaya. A mATe saMdhanI ophisa dhanajI sTrITamAM dUdhamAMthI je Avaka thaze te te gerakSAthe ja kharcAze. gAyanA ja navI ane vizALa jagyA pheravavAmAM AvI che. prastuta dUdhamAMthI thatI Avaka geraMza bacAvavA mATe ja kharcAvI vAMcanAlayamAM upayogI sarva sAmayika patra lAvavAmAM Avaze joIe. ge-brAhmaNa-pratipAlana e je hindu dharmanuM eka ane vAMcavA AvanArane sarva prakAranI sagavaDa ApavAmAM Avaze. khAsa lakSaNa che. te pachI maMdiro mAraphate ekalA brAhmaNanIja pustakAlayamAM gujarAtI sAhityane lagatAM tema ja jaina dharmane rakSA zA mATe thAya ? gAyanuM paNuM rakSaNa thavuM joIe. ane lagatAM bane teTalAM pustakane saMgraha karavAmAM Avaze ane badhA brAhmaNonI paNa rakSA kayAM thAya che ? mAtra gaNyA gAMThayA pustakAlayane lagatA niyamo anusAra sau koIne vAMcavA paDAo ja kAve che. ane kayAreka laMgaDIbhUlI gAyanI paNa mATe pustako ApavAmAM Avaze. A navI pravRttiomAM rakSA thaI jAya che, paNa AmAM hindu samAjanI zobhA nathI. 'prabudhdha jaina' nA vAMcako nIce mujaba sahakAra ApI zake. maMdiro mAraphate geravaMzanI ane brAhmaNanI rakSA thavI joIe. (1) varSanA rU. 300 ema traNa varSanA kula rUA. sArAM ane moTAM maMdiranI sAthe nAnI, ke meTI, sArI ha007 nI madadanAM vacane maLI jAya te A navI pravRtti ene prAraMbha nizcita paNe karI zakAya. sAruM vAMcanAlaya temaja athavA nAma mAtranI eka saMskRta pAThazALA rAkhavAmAM Ave pustakAlaya calAvavA mATe rUA. 400] puratA che ema kahevAne che. jemAM saMskRta bhASA ane dharma zIkhavavAmAM Ave che. Azaya che ja nahi. paNa eTalI rakama prastuta kAryanuM muhUrta ApaNA samAjamAM dharmazAstrane artha ghaNo saMkucita thaI karavA mATe puratI gaNAya. Aja sudhImAM rU. 160 sudhInAM gayA che. tyAM maMdiranA sevaka pUjArIone (athavA purohitane) vacane maLyAM che. bAkI rahelI rakama nAnAM meTAM vacane vaDe karmakAMDa ane vedAMtIone tarka ane jJAnakAMDa athavA vedAMta eja purI karI ApI saMdhanA kAryavAhakene nirbhaya karI zakAya. mukhyatve bhaNAvavAmAM Ave che. paNa dharmazAstra te dvavyApI (2) upayogI dainika, sAptAhika, pAkSika ke mAsikapatramAMthI sArvabhauma zAstra che. temAM prAcIna purANo sAthe Adhunika Iti kene kaI patra vAMcanAlaya mATe mokalI ApavAnuM jaNAvIne hAsa paNa hovo joIe, ane AcArazAstranI sAthe Arogya vAMcanAlayanA kAryane saraLa temaja samRddha banAvI zakAya. zAstra ane saMpattizAstra paNa hovuM joIe. sAmAjika dharmamAM (3) pustakAlaya mATe jarUrIyAtanA kabATo karAvI ApIne arthazAstrane paNa samAveza thAya che. maMdirane dAnanI hamezAM temaja potAnI pAse khAsa cAlu upaganAM na hoya ema chatAM jarUra rahe che, te pachI maMdira dAnI lekenI Arthika susthitine sArI sthitimAM ane pustakAlaya samiti svIkArI zake tevA vicAra kema na kare? jema relvene trIjA varganA musAmAMthI pustake moklI ApIne pustakAlayanA kAryane madada ApI zakAya. sArI Avaka thAya che tema ja maMdirane paNa garIba lokonA ke A traNe rIte amArA A navA sAhasane utejavA dAnamAMthI ja sArI Avaka thAya che. ane jema relave trIjA amArA pratye sahAnubhUti dharAvanAra sarve bhAI bahenane Agraha varganA musApharo pratye tuccha daSTie jue che tema ja maMdiramAM pUrvaka vinaMti karavAmAM Ave che, paNa garIba lokenI bhakitanI kadara nathI thatI. saMdhanI navI kacerInuM ThekANuM ) maNilAla mokamacaMda zAha ( vRjalAla dharamacaMda meghANI - dareka maMdiranI pharaja che ke tenI mAraphate garIba lokone sIlvara menzana, dhanajI sTrITa, (* 'maMtrIe : '': * rASTravyApI udyoganuM zikSaNa barAbara maLavuM joIe. tenA muMbaI-3. ) zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha. zrI muMbai jana yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 21-30 dhanajI TrITa, muMbaI.. mudraNasthAna sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 thAkanA kAya? gAyanA nA Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata dADha Ata va aka : 1 :23 zrI mukhai jaina cuvakasaMghanuM pAkSika mukhapatra prabudhdha jaina taMtrI : maNilAla mAkamacaMda zAhu muMbai : 31 mArca 1940 ravIvAra Regd. No. B. 4266 "abhiSekanA AbhA varSe devapriya rAjA priyadarzIe kaliMga upara vijaya meLavyo. A yudhdhamAM eka lAkha (zata sahastra) mANasA marAyAM, ane ethI paNa adhikA baMdIvAna banyA. kaliMga vijaya pachI devapriyanuM mana dharma tarapha kheMcAyuM. devapriyanA dilamAM atyaMta pazcAtApa thavAthI, ane kaliMga vijayate aMge atyaMta anutApa upajavAthI emanA dharmaprema atyaMta vRdhdhi pAmyA che. nahIM jItAyelA deza upara adhikAra meLavavA jatAM je vadha karavA paDe che, mANasane mAravA paDe che ane emane bandIvAna banAvavA paDe che tethI devapriya rAjA priyadarzane potAnA aMtaramAM lAgI AvyuM che. vizeSa khedana viSaya tA e che ke brAhmaNA, zrama, yatie ane dhArmika gRhasthA badhe vase che, emAMnA keTalAka gurUjatA, pitAmAtA vagerenI sevA uDAvatA haze, badhu--bAMdhava ane jJAtivarganI sevAmAM e badhA tatpara haze ane potAnA nAkarA--dAsa-dAsI tarapha prema dharAvatA hazeH kaliMganA yudhdhamAM, kANu jANe keTalAya evAM mANusA marI gayA haze, kANu jANe keTalAMya potAnA priyajanAthI vikhUTA paDI gayA haze. jee jIvatA rahevA pAmyA che temanA badhu, jJAtibhAioe, kuTuMbIoe kANu jANe keTalAya atyAcAra veThyA haze ? AthI emane saune bahu du:kha thayA vagara na rahe. devapriya rAjA priyadarzIne potAne A badhA atyAcArane lIdhe bahu bahu lAgI Ave che, uMDI marmavyathA anubhave che. pRthvInA paDa upara evA eka deza nathI jyAM brAhmaNo, zramaNo ane bIjA dharmaparAyaNa nANusA / vasatAM hAya, evA paNa eke deza nahI hoya jyAM mANaso kAi ekAda dharmane nahIM anusaratAM hoya. A kaliMganA yudhdhamAM je ATalA badhA mANaso marAyAM che; dhavAyAM che, aMdhAyA che ane rIbAyA che temane mATe devapriya rAjAne Aje hajAragaNu adhika darda thAya che, enuM citta zAkamAM DubI jAya che Aje have devapriya sakaLa prANInI rakSA ane magaLane mATe bhAvanA bhAve che. sakaLa prANIne viSe dayA, zAMti ane nirbhayatA rahevAM joie ema teo che. devapriya rAjA ene ja dharmanA jaya mAne che. devapriya have peAtAnA rAjyamAM ane sekaDo yojana dUra AvelA sImA lavA ja ma rUpiyA 2 mahAna vijetA cakravatI azeAkanA antastApa (cakravatI' mahArAja zekanu nAma kANe sAMbhaLyuM na heAya ? digvijayanI cAtrAe nIkaLelA azoke uttarottara eka pachI eka deza chatatAM jItatAM i. sa. pUrve 256mAM kaliMga deza upara caDhAI karI ane te deza sara karyAM. paNa e vijya meLavatAM bhAre bhISaNa mAnavasa MhAra thai gayA. A mAnavasahAI azAkano AtmA kaMpI uThayeA ane pAtAnI mahatvAkAMkSAe keTalA mATe bhAga lIdhe e joine tenuM hRdaya. antastApathI zINuM vizI banI gayuM. tyArabAda teNe deze chatavAnI ane laDAi laDavAnI pravRttine parityAga karyAM. tenuM AkhuM jIvana dharma sanmukha banyuM ane sthaLe sthaLe zilAlekhe! kAtarAvIne cetarapha ahi'sA, prema ane maitrInI teNe udghoSaNA karAvI. azeAkanA e cirasmaraNIya antatAne vyakta karatA sALAjagiri parvata uparathI maLI AvelA zilAlekhanA zrI. bhImajIbhAi suzIle karele gujarAtI anuvAda AjanA lepipAsu nAnA meTA digvijetAone samyagdaSTi Ape e AzApUrvaka nIce raju karavAmAM Ave che. paramAnaMda) uparanA pradezomAM e prakAranA dharmavijya pravartAvavAmAM AnaMda mAne che. yavanarAja enTiyAkAsanA rAjyamAM ane enTiyAkAsanA rAjyanI sarahada pachInAM TAlemI, enTigAnasa, megAsa ane alekajhAMDara e cAra nRpatinAM rAjyamAM, dakSiNe cAlarAjya ane pAMDaya rAjya, temaja tAmrapaNI paryaMta badhAM sthAnAmAM, viji, yavana, kAMmeja, nAbhAka, nApaMthI, bAja, piTinika, AMdhra, puliMda Adi sarva jAtinA rAjyAmAM have devaprayanuM dharmAnuzAsana paLAya che. je je dezamAM dezapriyanA dUta gayA che te te dezanI prajAe devapriyanA dharma sAMbhaLyA che ane pALyo paNa che. e rIte badhe dharmanA. vijaya thayA che. devapriyane ethI ghaNA AnaMda thayo che. paNa e AnaMda enI pAse tuccha che. te pAralaiAkika kalyANane vadhu zreyaskara samaje che. eTalA sArU A anuzAsanalipa taiyAra karavAmAM AvI che. mArA putro ane prapautro have navAM rAjaya jItavAnI utsukatA mAMDI vALe. dharmavijaya sivAyanA khInna koi vijayanI emane vRtti na thAya. astrazastranI sahAyathI sAce vijaya meLavI zakAtA nathI. dharmavijaya ja A lAkamAM ane paralokamAM paNa maMgaLakArI che. emane dharmavijayamAM ja zradhdhA raheH eja " ubhaya lAkane viSe hitakara che." prabudhdha jaina' nA grAhkene zrI. muMbai jaina yuvaka saMdhanA sabhyone temaja 'prabuddha jaina' nA grAhakAne vijJapti ke haju paNa amane 'prabudhdha jana' nI keTalIka nakale saranAmAnI bhUla athavA pharaphArane lIdhe TapAla khAtA taraphathI pAchI maLyA kare che. vaLI me mAsathI sarva sabhyo temaja grAhakonAM nAma amA chapAvI nAMkhavA mAMgIe chIe. tA je sabhyane ke grAhakane potAnuM saranAmu sudhAravuM ke pheravavu hoya temaNe turata ja e mujaba amane lakhI jaNAvavA kRpA karavI ke jethI chapAyalAM saranAmAmAM bhRl rahevA na pAme. taMtrI. prabuddha jana' Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ g prabuddha jaina DA. meAnTIsarI hiMdusthAna khAte DA. monTIsarIne hiMdusthAnamAM Avye Aje lagabhaga pAMceka mahInA thavA AvyA. te ahiM AvyA bAda turataja madrAsa gayA ane tyAM temaNe traNa mahInA bAla zikSaNanA vargo calAvyA A vargonA saMkhyAbaMdha bhAe ane bahenoe lAbha lIdho. e vargonuM kAma purU thayA bAda te A khAtu AvyA ane amadAvAda temaja muMbaImAM temanuM khuba svAgata sanmAna thayuM. bAla duniyA mATe meDama meAnTIsarIe je bhavya kArya karyuM che te vicAratAM temane jeTaluM mAna ApavAmAM Ave teTaluM ochuM che. temanI bAlavijJAnane lagatI zodho ane navazikSaNa padhdhatinA pratApe Ajanu bALaka mAbApAnA anarthakArI damanathI ane zikSakAnI seATIthI bacI gayuM che ane sukha ane svAtaMtryanI havAmAM uDatuM banyuM che. khAlaka eka sarakhA cegaDAnA dhATaTyuTa pAmavAne sarajAyaluM - caitanya ane preraNA vinAnuM prANI have rahelI nathI rahyu. mAbApe ane zikSako bALakamAM aneka gUDhazakayatAnuM darzana karavA lAgyA che ane tenAmAM rahelI svayaMbhUvRtti ane sphuraNAone sanmAnatA zikhyA che. A rIte khAla duniyA upara meDama meAnTIsarIne anahada' upakAra che. A aMkamAM temanA jIvananI AchI rUparekhA ApavAmAM AvI che. sAMbhaLavA pramANe De. meAnTIsarI have hiMdusthAnamAM ja vasavAnA che ane potAnI zikSaNapadhdhatinA pracAra karavAnA che. ApaNI prajAnI bALako viSenI kevaLa ajJAnabharI dRSTine saMskAravAmAM temane ahiM ciranivAsa khuba upayogI thAya ema ApaNe jarUra AzA rAkhIe. tA. 31-3-40 pAchaLa potAnI zakita ane budhdhino upayoga na kare evI ApaNe jarUra AzA rAkhIe. A prasaMge eka e bAbata temanA dhyAna upara lAvavAmAM Ave te te ayogya nahi gaNAya. pazcimanA dezo dhanADhaya che ane sevAnA badalAmAM dravyanuM vaLatara devA levAmAM mukha mAne che. eca. jI. velsa ke barnArDa zA koi paNa sAmudAyika sa Mmelana upara sa Mdeza mokalavAnA paNa paisA mAMge che e jANItI vAta che. pazu A bAbata bhAratIya mAnasa samajI zakatuM ja nathI. bhAratIya mAnasa nirvyAja ane niHsvArtha sevAne ja pUje che. aneka pAzcAtya vaijJAnika A garIba dezane kiMmatI salAho ApavA Ave che ane tenA badalAmAM ThIka ThIka dravya ahiMthI lai jAya che, pariNAme ApaNA dezane khInna lAbha thAya che ke nahi tenI khabara nathI paNa dezanI garIbamAM te vadhArA ja thAya che. DeDa. menTIsarI ApaNA dezanI A paristhiti ane ApaNu A prakAranuM mAnasa kharekhara samajI laine evI sevA Ape ke temanA Agamanane A dezanI garIba prajA mahAna AzIrvAdarUpa lekhe. sAMbhaLavA mujaba temanA kAryane mahda karavA mATe phelozIpa ejyukezana seAsAyaTI ubhI thai che ane temanAM zikSaNa sAdhanAnAM kopIrAiTa athavA te peTanTa meLavavAnI tajavIja paNu thavAnI che. kopIrAiTa athavA te peTanTo pAchaLa kAMtA sAdhanA nI zAstrIyatA purepurI jaLavAya e Azaya hAI zake athavA te| e prakAranAM sAdhane bIjuM kei niSpanna karI na zake. ane e rIte e sAdhane sArI kamANInA AvAhaka ane e Azaya paNa hei zake. te zikSaNa sAdhanAnAM kopI rAiTa ke 'peTanTA meLavavAne lagatI yeAjanA vicArAi rahI heAya teA e yeAjako bAlazikSaNa je svataHja khuba kharacALa che ane e rIte dezanI AjanI paristhitine khIlakula baMdhabesatu nathI tene vadhAre ne vadhAre kharacALa banAvavA meDama monTIsarIe amadAvAda temaja mubai khAte ApelAM vyAkhyAnAmAM koi paNa ThekANe saddagata gijubhAI ke jeNe meDama monTIsarInA nAmane AjathI vIza varSa pahelAM kaccha kAThiyAvADa temaja gujarAtanA dhera ghera pahoMcatuM karyuM hatuM ane jeNe jIvananI chellI ghaDI sudhI meAnTIsarI zikSaNa padhdhatinA pracAra pAchaLa potAnI sarva zakti kharacI nAMkhI hatI temanuM nAma ke nAnA sarakhA ullekha jovAmAM na Ave e bhAre Azcaryajanaka temaja du:khada lAge che. kRtajJatA mAMgI rahI hatI ke sadgata ginnubhAne meDama menTIsarI sthaLe sthaLe khuba bhAva bharI aMjali Ape kAraNa ke ApaNe badhA te| gijubhAi dvArA ja meDama meAnTIsarIne jANutA thayA chIe. temaNe Aje sabaLAvelI keTalIe vAtA gijIbhAI pAsethI ApaNe anekavAra sAMbhaLI che. zu pazcimanI sabhyatA ApaNAthI kaI judA prakAranI haze ! * paramAnada saMghanu muMbai, jaina yuvaka sAjanika vAMcanAlaya ane pustakAlaya chellA aMkamAM jaNAvyA mujaba saMdhanA vAMcanAlayane lagatAM sarva sAdhanA lagabhaga taiyAra thai gayAM che. ane eprIlanI padaramI tArIkhathI ghaNuMkharU tene jAhera upayoga mATe khulluM muka zakAze evI amArI dhAraNA che. pustakAlayamAM Aja sudhImAM judA judA sabhyo sahAyake. tema ja zubhecchako taraphathI nIcenI vigate amane 672) pustakA bheTa maLI cukayAM che. 191 29 16 5 dara 19 4 zrI maNIlAla mAkamacaMda zrI nAnacaMda zAmajI zrI adhyAtma jJAnaprakAza hA. zeThe lalluda karamacaMda zrImatI lIlAvatI devIdAsa zrI aMbAlAla ela. parIkha zrI tArAcaMda ela. kAhArI zrI vADIlAla meAtIlAla zAha zrI caMdulAla TI. zAha zrI jeThAlAla rAmajI zrI jaina zvetAMbara konpharansa para 1ra1 '', 40 1pa2 zrI amIcaMda khemacaMda 3 zro jainAcArya. AtmAnaMda janma zatAbdi hA. cokasI ra zrI mehanalAla dIpacaMda cAkasI. zrI ratIlAla bhIkhAbhAI 672. vizeSa pustakA meLavavAnI temaja kharIda karavAnI pravRtti cAlu che. jeNe potAnAM kiMmatI pustako amane ApyAM che tene. ame upakAra mAnIe chIe ane A pustakAlayamAM bane teTalI puravaNI karavA sabhyone temaja zubhecchakone ame AgrahapUrvaka vinati karIe chIe. amIcaMda khemaca'da zAha. maMtrI, vAMcanAlaya-pustakAlaya samiti __dk tag> g&@J & Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-340 sAmAyika carcA. prabuddha jaina ApaNAmAM vyavasthAnA abhAva gayA phebruArInI 26 mI e zrI zravaNa meLagALAmAM zrI. geATezvara (bAhubalI) nI mUrtine mastakAbhiSeka thayo. A pratimA ajoDa che ane enA abhiSeka dara bAra varase bhAre ThAThamATha ane utsAha pUrvaka thAya che. A varSe paNa eja rIte e utsava ujavAyo. zrI. mahinnura nareza tathA emanA yuvarAja, sara hubhecache, rA. kha. zeTha bhAgacha vagere dhanIkA hAjara hatA. aneka digaMbara jaina muni tathA paMDItA paNa hAjara hatA. Asare ekathI doDha lAkha jeTalI janatAnI hAjarI hatI. AvA utsava prasaMge khIjA saMmelana thAya e ayogya nathIja. sAmAnya samAjamAM pracAra karavAnA avasara AvA utsavAnAM sahelA che. paNa e sAthe je zista ane vyavasthA hovAM joie te ApaNo samAja hajI keLavI zakayA nathI, mahilA pariSada tA. 2021 ne badale 25 mI e maLI, dri jaina mahAsabhA jagyAnA abhAve tA. 25 mI e rAtanA 10 vAgeja maLI zakI ane doDha kalAkamAM 15 TharAva pUrA karI ene vikharAI javuM paDayuM. vyavasthAne abhAve kayAre kayA kAryakrama che e khabaraja na paDe utaravAnI jagA beAjana vagerenI sArI geAvaNu nahi. svayaMsevakonI ochI saMkhyA mahenata karavA chatAM kAmane pahAMcI na zake. meLAmAM cerIo paNa thaI; akasmAta paNa thayA. je kaLazeAnI uchaLAmaNI thai, jemaNe paisA kharacI kaLaza lIdhA temane kaLaza caDhAvavAnI taka na maLI ane khIjAja kaLaza caDhAvI AvyA. sara hukumadanA bhAre prayatna chatAM kAMI thai zakayu nahi. AvA avasaro mATe AgaLathI vicAra pUrvaka vyavasthA karI te vyavasthita rIte pAra pADavAnuM ApaNe zIkhavu joie. digaMbara jaina mahAsabhAnu 44 muM adhivezana zrI gAmaTezvaranA mastakAbhiSekane prasaMge digaMbara jaina mahAsabhAnuM 44 muM adhivezana rA. ba. zeTha bhAgacaMdajI sAnInA pramukhapaNA nIce tA. 23 mI tathA 25 mI phebruArIe bharavAmAM AvyuM hatuM pahele divase svAgata pramukha tathA adhivezananA pramukhanAM bhASaNA thayAM. khIje divase rAtanA daza vAgyA sudhI jagyAne abhAve adhivezana bharI zakAyuM nahi. hAjarI zarUAtamAM 100 ane chevaTe 25-30 mANasAnIja hatI. 15 kalAkanA arasAmAM 16 rAva pasAra karI adhivezananI samApti thaI. enI zarUAtamAM prArthanA ane aMtanA AbhAra darzana vagerenI 10 mInITa bAda karIe tA dareka TharAvane bhAge sarerAsa pAMca mInITa Ave. adhivezana bharavAmAM ane kAryavAhI pAra pADavAmAM khUbaja avyavasthA hatI. jyAM adhivezana bharavAnuM hatuM te maMDapa khIjA kAma mATe rokAyalA hatA. hAjara rahelA suzikSitAmAMthI ghaNAye adhivezana pratye khedarakArIja rAkhI hatI. rAveAmAMnA be rAjakAraNane lagatA che. pAMcamAM TharAvamAM cAlu yudgha tathA azAMti viSe kheda, jarmanI tathA raziyAnI niMdA, briTana ane krAMsanuM samarthana ane mitra rAjyAnA vijayanI zubhecchA darzAvI hatI. rAjakIya carcAmAM na utarIe tAya jaina dharmanI draSTie te yuddha ane darzAvaze eja yogya che. e sivAyanA che ja paNa digaMbara jaina mahAsabhAmAM azAMti viSe kheda rAva carcAspada asthAne paNa che. paNa kharekharA vAMdho darzAvavA je TharAva tA navame che. emAM sarakArane evI vinaMti karavAmAM AvI che ke dhArAsabhAemAM ane rAjakIya carcA cAle tyAre . nAmadAra vAyarAya bIjI kAmonI sAthe jenAnA pratinidhione paNa pUche. * A rAva sAthe aa jaina saMdhA saMmata che ke kema te khabara nathI. vAisarAya sAheba baMnenA pratinidhione teDAve te te pratinidhi tarIke kANu jaze tenI pasaMdagI . kANa karaze te spaSTa karyuM nathI. e vAta rahevA daie, paNa jeneAnA pratinidhine rAjakIya carcA mATe zA mATe judA teDAvavA te paNa kahyuM nathI. tAnAM evAM kayAM rAjakIya athavA bIjA hite che ke je rakSaNa mAge che ane je rakSaNa vinA rahI gayAM che. 25-30 mANasanI hAjarImAM Asare pAMca mInITamAM thayelA A TharAvanA upayoga mahAsabhAnA kArya kartAo AkhA digaMbara jaina samAjanA avAja pe nahi kare evI AzA che. hAjara rahelAmAMthI bahuja thADAoe TharAvamAM rahelAM gUDha aniSTAnA khyAla karyo haze. mahAsabhAnA kAryakartAee rAvane kAgaLa paraja rahevA de evI mArI namra sUcanA che. rAjakIya carcA vakhate to ThIka paNa "dhArAsabhAemAM" e zuM ? zuM dhArAsabhAmAM judo matadAra saMdha oie chIe ? di. jaina mahAsabhAnA saMcAlakoe judA matadAra saMghanA lAbhAlAbhanA vicAra jaineAnI dRSTie paNa kadI karyo che ? emane khabara che ke lagabhaga dareka prAMtanI dhArAsabhAmAM jainanu pramANa temanI vastIsakhyA karatAM vadhAre che ? emane khabara che ke pradhAna maMDaLamAM paNa jaina hatA. teo AjanA sAMkaDA kAmavAdamAM taNAyA che ke jenAnA nAme peAtAnI dhanIkatAnA rAjakIya raMgabhUmi upara dekhAva karavA mAge che ? nhAnI lApatA. jIbhalaDIre tane gamatu khAtAM khAja akhAjano vicAra kare nA traNa tasunI tu tA jabarI nAnI paNa ekalapeTI peAtAnI tRptine mATe udara te che ati upakArI duHkha avaranu jotAM pahelAM 3 sukhI thavAnI hikamata sAcI peTa taNI A zIkha che sAcI zAMtilAla hu. zAha du:kha de che je anya vane kudaratanA e acaLa nyAya che AvaDI icchA karyAMthI re? je te khAdhe rAkhe re rAgI udarane rAkhe re... jIbhalaDI re 1 sadA svArthamAM ramatI re dhyAna aheAniza dharatI re... sukha sarvenuM khUda du:khI thai bhalaDI re 3 Akhara jIbhe chArI phelAtI upara phAllA De 2 bhAve nahi bheAjano tyAre durgaMdha mukhathI chuTe re.... jIbhalaDI re 4 sukhI avarane kara tu re dhyAna mahIM jIbha dhara tu re... jIbhalaDI re te khudda du:khI thAtA re rakhe phI bhula p khAtA re.... jIbhalaDI re 6 TI. jI. zAha. jIbhalaDI re 2 cAhatuM re jAtuM re... Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-3-4 * ke ja saJcassa ANAe uvachie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANamAM rahenArI buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prada rasapUtaM vAvAnuM mArca, 31 gAMdhIvAda eTale syAdavAda 1940 athavA jIvato jAgato jainadharma AjathI Azare trIza varSa upara eka vidyArthI tarIke AcArya zrI AnaMdazaMkara dhruvanuM "nIti zikSaNa" nAme pustaka meM vAMceluM. temAM e vidvAna purUSe lakheluM che ke "syAdavAda e jagatanA tatvajJAnamAM janadharmane mahAna kALa che. syAdavAda eTale zuM? syAdavAdanI TuMkAmAM TuMkI vyAkhyA ApavI hoya te ema kahI zakAya ke pote je vastune sAcI mAne te ja ekAMtika satya (Invariable Truth) e dAvo na kare tenuM nAma syAdavAda. je A vyAkhyA barAbara hoya te gAMdhIvAda e jenA syAdavAdanI arvAcIna AvRtti ja che ema avazya kahI zakAya. jenoe pitAno dharma ja sAce ane bIjA dharmo beTA evo kadAca koI kALe sevya nathI ane tethI ja teo syAdavAdanI zodha karI zakyA che. jagatamAM ekAMtika satya jevuM kazuM nathI. eka aMgreja kavie tethI kadAca gAyuM haze ke: 'Crime is Christian, When it is really understood.' arthAtuM yuge yuge dharma ane nItinI vyAkhyAo badalyA kare che. rAmAvatArane samaye eka patnIvratamAM nItinI parAkASTA kaHpavAmAM AvelI ane mahAbhAratanA kALamAM draupadIne patnI gaNunArA pAMca pAMDave anItimAna nathI gaNAyA. Aje khAdImAM svataMtratAnI kalpanA thaI rahI che tyAre e khAdI jyAre ApaNe - paheratA tyAre ApaNe parataMtra kema banyA ? Ama satya ekAMtika na hoI zake e kAraNe ja janoe sahiSNutA keLavI ane temAMthI syAdavAda athavA ahiMsAvAdane janma thayo ? gAMdhIvAdanuM madhyabiMdu paNa A ahiMsAvAda ja che. tethI gAMdhIvAda eTale syAdavAda ema mAnavAmAM aMtarAya na hoI zake. A te siddhAMtanI vAta thaI paNa vigatemAM paNa gAMdhIvAdane jana darzananI sAthe ThIka meLa maLe che. dAkhalA tarIke jyAre gAMdhIjIe 1915mAM satyAgraha AzramanI sthApanA karI tyAre tenI pustikAmAM keTalIka bAbato evI hatI ke e vakhate paNa ghaNAne lAgyuM hatuM ke gAMdhIvAda e jana tatvajJAnanuM navuM svarUpa che. AzramanA niyamamAM lakheluM ke AzramamAM rahenAre sAMje sUryAsta pahelAM jamI levuM paDaze ane rAtre battI vagara calAvI levuM paDaze ! jo divasa chatAM vALupANI karI le che ane upAyomAM dIvAbatInI chuTa hatI nathI e niyamo satyAgraha AzramanA AraMbhakALamAM svIkAravAmAM AvyA hatA. te uparAMta jananI apavAsanI prathAne paNa keTaleka aMze satyAgrahanA zAstramAM apanAvavAmAM AvI che. Ama gAMdhIvAdanI sarakhAmaNI janazAsana sAthe karatAM ghaNAM ta maLatAM Ave che. mAtra eTaluM kahI zakAya ke AryasamAja jema hindu dharma sAthe saghaLI rIte saMmata che paNuM phakta je. lokone parANe vaTalAvavAmAM AvyA hoya temane pAchA hindu tarIke levAmAM mAne che teja pramANe gAMdhIvAda jenonA dhaNA kharA sidhdhAMto ane vigate sAthe saMmata hovA chatAM jenonI niSkriyatA (Passivity ) mAMthI bacavAnI bArI gAMdhIvAde batAvI che. ahiMsAvAdIthI AtmabheganI padhdhatithI paNa AkramaNa (Aggression) na dAkhavI zakAya e vahemane gAMdhIvAdamAM sthAna nathI. prasaMga paDaye gAMdhIvAda premabaLa vaDe AkramaNakArI thavAmAM paNa mAne che. eTale saMbhava che ke syAdavAdamAM kALe karIne anAkramaNanuM tatva praveza pAmatAM zithilatA AvI gaI ane jeno AtmarakSaNanI kaLA eka samuha tarIke khoI beThA temAMthI gAMdhIvAda ugarI javA pAmaze. krIzrIyana dharmamAM ema zikhavavAmAM AvyuM che ke tene koI eka gAla upara tamAro lagAve te bIjo gAla paNa dharaje e ahiMsAvAdanI parAkASTA hovA chatAM krAIsTanA e upadeze kayAMya mULa dhAvyAM nathI. tenuM kAraNuM : e hatuM ke kaIsTanA upadezanuM pAlana karavA mATe je premabaLa joIe tevA premabaLa vA ahiMsAvAdane AcaraNamAM mukatAM niSkriya banI javAya che. tethI gAMdhIvAde pahelethI ja cekhavaTa karI che ke ahiMsAvAdamAM AkramaNane niSedha sarvathA na hoya zake. 1930 mAM mIThAnI laData zarU thaI tyAM sudhI sau ema mAnatA hatA ke satyAgrahIthI AkramaNakArI vyuha racanA na karI zakAya. bahu bahu to satyAgrahI AtmarakSaNa arthe ja balidAna ApI zake. paNuM dharAsaNAnA agara upara caDAI karavAnuM pagaluM dekhItI rIte AkramaNAtmaka (Offensive)-hatuM tepaNuM gAMdhIjIe tenI chuTa ApI hatI. e uparathI ema kahI zakAya ke jenA svAdavAdane pariNAme nirjIvatA vyApelI te vastu gAMdhIjInA dhyAna bahAra gaI nathI ane tethI temaNe satyAgrahamAM ceksa rIte dhasAre karavAnI rItane paNa kabula rAkhI che. ATalI vAta bAda karatAM gAMdhIvAda ane jainavAda ghaNI kharI rIte amuka hada sudhI eka che. aspRzyatAne prazna AvatAM sanAtanI hiMdu AryasamAjathI judo paDI jAya che tema AkramaNane prazna AvatAM kadAca jUne janavAda gAMdhIvAdathI nAkha tarI Ave che. tethI ja kadAca gAMdhIvAda e jIvate jAgate jainavAda che. je tatva jaina darzanamAM khUTatuM hatuM te kadAca gAMdhIvAde purU pADayuM che. zrImad rAjaca gAMdhIjIne ahiMsAnuM che rahasya samajAvyuM te krAIsTanA lukhA premabaLa ane jenonA niSkriya ahiMsAvAdathI kaMIka aMze juduM paDe che. gAMdhIvAdanuM prabhavasthAna satya che. eka mahAnadInuM mULa jema ghaNuM nAnuM hoya che paNa tenuM mukha atyaMta vistRta hoya che tema gAMdhIvAdanuM mULa satya che ane tenuM mukha ahiMsA che. gAMdhIjInA jIvanane abhyAsa karatAM jaNAya che ke temanuM sAdhana ahiMsA che paNa temanuM sAdhya te satya ja che. daza bAra varSanI vaye paNa temanA jIvanamAM satye je bhAga bhajavyo che te uparathI joI zakAya che ke temane satyanuM darzana prathama thayuM che ane temanI ahiMsAne udaya te te satyamAMthI thayo che. je ema na haita te cheka bacapaNamAM Kattle zabdane badale parIkSAmAM (Cattle zabda lakhatAM zikSake je "sUcanA" ApelI teno amala temaNe karyo hota. paNa satyane bhaMga temane piSAya ema nahoto; gAMdhIvAda ane jainavAdamAM mukhya vastu o cheH jene ahiMsAne sAdhya gaNe che jyAre gAMdhIjIne mana te mAtra sAdhana Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-3-4 sAmayika sphuraNa. dhAtu jaina maMdira kAlabAdevI roDa upara khIlakula eka bAjue sastA bhADAnAM makAno ubhA karavA mATe AnaMda pradarzita karavAmAM Ave che tyAre bIjI bAjue mAtInA moTA vyApArI jhaverI punamacaMda dhAsIlAla taraphathI kAlabAdevI rADa upara aMdhAvavAmAM AvatA bhavya digaMbara jaina maMdirane joine thatI glAni pragaTa karyA sivAya rahI zakAtuM nathI. muMbaImAM digaMbarAnI vastI bhrUNIja echI che. ema chata muMbaimAM Aje cha ke sAta digaMbara maMdire astitva dharAve che, AmAM eka moTA jinAlayano umero karavAno zuM artha che ? je koi gAMma ke zaheramAM maMdira na hoya tevA sthaLe ekAda maMdira ubhuM karavAmAM Ave te te sAjI zakAya tevuM che. paNa bharatAmAM bharatI karavAne zuM artha ? meDI kamANI thai eTale teNe maMdira baMdhAvavuM ja joie ? jarUra na hoya tyAM maMdira ubhuM karavuM e dravyanA kevaLa durvyaya che. maMdira ke makAne bAMdhavA sabaMdhe myunIsIpAlITInA temaja ijanerI khAtAnA aneka niyamo che paNa have e vakhata AvI lAgyA che ke koi paNa maMdira ke masaLada bAMdhavAnI rAjye rA ApatAM pahelAM tenI upayogitA athavA te| AvazyakatA puravAra karavAnI pharaja baMdhAvanAra upara nAMkhavI joie ane prabuddha jaina ja che. ApaNane advaitavAda zikhave che ke sAdhya ane sAdhana paNa eka prakAranu che ane tethI mumukSunI yAtrAmAM eka pradeza eve Ave che ke jyAre sAdhana ane sAdhya vaccenA dvaitavAda bhUlAi jAya che. gAMdhIvAdanI yAtrAnA satyapremathI Araba thAya che paNa e yAtrAne rAjamArga ahiMsA haiAvAthI atyAre jagata gAMdhIvAdamAM ahiMsAvAdanuM darzana kare che paNa vastutaH e satyavAda che ane tethI ja gAMdhIjIe potAnA vAda'ne satyAgraha nAma Apyu che. paNa 'satyAgraha' saMjJAne ale 'gAMdhIvAda' nAmathI ja satyAgraha kadAca vizeSa prasiddha thaI cUkayo che. mAhanalAla rUpANI X X X x janAnI atyAranI ahiMsA jarjarita thai rahI dekhAya che-temAMnu vanta tatva kema jANe temAMthI sI gayuM hoya ! jyAre gAMdhIjInI-ahiMsAmAM tAkAta ane zauya pratyakSa thAya che. vizeSatA e ke gAMdhIvAdanI ahiMsAnI atyAranI rUparekhA uparathI sUcita thAya che ke te ghaNI ghaNI vizALa che, tenA garbhamAM koi adbhUta zita samAyelI che. ma. gAMdhIjIne mukhe ArUDha thayelI ahiMsA-vizva bharamAM vicAravAnane mukhya kare che. tyAre saMpradAyanI dhIra havAmAM guMgaLAi gayelI ahiMsAnuM darzana jaina saMpradAyamAM thai rahela che. gAMdhIjInI ahiMsAthI sarvajJa devAe prarUpela ahiMsA zuM haze, tenuM hArda keTaluM vizALa ane gaMbhAragahana haze teno ApaNane kharA aMdAja Ave che.jyAre saMpradAyamAM carcotI ane pratipAdana thatI ahiMsA lagabhaga nirjIva eTale maMdatA ane devaLa jaDatAne bhajatI dRzyamAna thAya che. gAMdhIjInI ahiMsA sArA vizvane zrI tIrthaMkarono pratyela ahiMsAnA mArga bhaNI AvyAna karI rahela che. A vicAra yathArtha buddhie jaMtA kare te ahiMsAnA pracAramAM temano phALe A yuge zuM ane kA hoya e saheje samajI zakAya tema che, maganalAla daphatarI. AvI upayogitA athavA te AvazyakatAnI purI pratIti na thAya tyAM sudhI rAjye kadi paNa maMdira ke masada AMdhavAnI rajA ApavI na ja joie. A dizAe pahelI take kAyadA pUrNAMkanuM anuzAsana thavAnI jarUra che. bIna jarUrI maMdira ubhA karavA e sAmAjIka gunhA gaNAvA joie. samAjanA prANaMdhAraNanI bIjI jarUriyAtAnI upekSA karavAmAM Ave ane zrImantAnuM pradarzana karatAM AlIzAna maMdira jayAM tyAM ubhAM karavAmAM Ave te dharmanA nAme cAlatA eka prakAranA vilAsa ja che. e vilAsanI aTakAyata AjanI nUtana samAje karyuM ja chuTako che. rAmagaDha mahAsabhA. * rAmagaDha mahAsabhA bharAi gai ane je TharAva mahAsabhAnI kArAbArI samitie thayA hatA te TharAva te ja AkAramAM akhila hiMdu rASTrIya mahAsabhAe pasAra karIne AjhAdI yudhdhanI samIpa lai janArUM ati mahatvanuM pagaluM bharyuM. navI laData zarU karavAne lagatI gAMdhIjInI saratA bahu AkarI che ane te kayAre purI paDaze ane laDatanI duMdubhi vagADavAne yAgya vAtAvaraNa temane kayAre lAgaze e haju cokkasapaNe kahI zakAya tema nathI, paNa bIjI bAjue sarakArI rAjanItinA raMgaDhaMga badalAvA lAgyA hoya ema traikhAya che. samAjavAdI netA zrI jayaprakAza nArAyaNanI dharapakaDa karavAmAM AvI ane temane navamAsanI zikSA paNa karavAmAM AvI. hiMda sarakSaNa kAyadA nIce Aje jyAM tyAM pakaDApakaDInA samAcAro sAMbhaLavAmAM Ave che, eTale ema paNa bane ke sarakAra evI kaDhaMgI paristhiti ubhI karI bese ke savinaya satyAgrahanI laData turatamAM ja upADavA sivAya gAMdhIjI mATe bIjo koi mArga ke upAya ja na rahe. A dizAme banne eka AvakAradAyaka banAva e anela che ke A vakhate koMgresanI aMdarathI matabhedo ane pakSApakSIo dUra thayA che ane sarva pakSAe keMgresanA rAvane purA TakA ApyA che. samAjavAdI pakSa je kAMgresanI cAlu nIti ane kAryavAhIthI avAranavAra judo paDatA rahe che te paNa Aje gAMdhIvAdI sAthe eka rUpa banI gayA che. A eka cihna che. jamAlabhAinA judA cAtarA Ama jyAre rAmagaDha mahusabhAmAM binna bhinna pakSAnI puna: sthApita thayelI ekatA AvakAradAyaka lAge che tyAre zrI. subhASacaMdra jhanA rAha to nyAro ja rahyo che. temanA netRtva nIcenI baMgALanI prAMtika samitie te koMgresa sAme baLavA jagADayA che ane Aje parama ISTa ekatAne bAdhaka meTI guMca te samitie ubhI karelI ja che. vizeSamAM mahAsabhAno AgevAnImAMthI sthAnabhraSTa thayelAM subhASa bANue rAmagaDha khAte samAdhAnavirodhI pariSada bharI ane e pariSade sarakAra sAthe koi paNa jAtanI sabhAdhAnI nahi svIkAratAM eprIlanI chaThThI tArIkhe akhila hiMM vyApI yuddha za karavAnA potAne nirdhAra jAhera karyAM. sarakAra sAthe samAdhAnanI AzA te koi svapnamAM paNa sevatuM nathI paNa Aje jenu varcasva jagatabharamAM pratiSThita che tevA mahAtmA gAMdhIjI, dezanA anya AgevAno ane laData zarU karavAnA sAcA adhikAra dharAvatI ane dezabharanu pratinidhitva dharAvatI rASTrIya mahAsabhAne choDIne AkhA dezanI laDatanA pAte sUtradhAra banavAne subhASabAbue nirdhAra jAhera karIne potAnI jAtane hAMsIpAtra banAvI che. potAnA ane baMgA Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 31-3-40 LAnI prAntika mahAsabhA samitinA matabhedanuM kaMI paNa sabhA- ethI kone zuM lAbha thAya? AvA bhAgalAnI vAte vistAravAnuM dhAna karI laIne badhA sAthe ekarUpa banI javA mATe rAmagaDha pariNAma paradezI sarakArane ja ahiM ciraMjIva banAvavA sivAya mahAsabhA temane eka sundara taka sAMpaDI hatI. paNa e takane bIjuM zuM hoI zake ? A badhe viveka visArIne jhINA Aje lAbha nahi letAM temaNe pitAnI papuDI judI vagADavAnuM pasaMda naphaTa nAca karI rahela che ane jANe ke hoLInA phAga belI karyuM che e kharekhara khedajanaka che. rahela che ? Ama TIkA karIne paNa svastha thaI zakAtuM nathI, jhINAnuM varNamALa - 6 : " kAraNa ke jhINAnI vAtane ApaNe game teTalI behudI kahIe lAhora khAte maLelI akhila hiMda muslIma lIganA pramukha ke avyavahArU kahIe paNa tenAmAM tephAna karAvavAnI, Aja sthAnethI janAba mahamadaalI jhINAe tenA Aja sudhInA sarva sudhInI aneka racanAo toDI nAMkhavAnI ane kemI daSTie pravacanone vaTAvI jAya tevuM bhASaNa karyuM che ane e bhASaNane vikaTa paristhiti ubhI karavAnI khuba tAkAta ane zakayatAo anurUpa hiMdusthAnanA muslIma hiMda ane hiMdu hiMda evA bhAgalA * bharelI che. te Aje evA vargane nAyaka banI beThA che ke je thavA joIe evI mAMgaNI karanAra TharAva e lIganA adhive. dharmanAjhanunane vaza banatAM potAne prANu ApatAM ane bIjAne prANa zane lagabhaga sarvAnumate karyo che. A banne bInAoe AkhA letAM bahu lAMbe vicAra karatA nathI. ane A badhI Akhare te ghara dezamAM bhAre cakacAra ubhI karI che. ane dezanA evA uDIja Agane ? kahevata che ke ghara phITameghara jAyaAje vADa velAne bhAgalA vyavahArU che ke nahi e saMbaMdhamAM gaLavA beThI che ane tethI game tevA AzAvAdIne AvatI kAla chApAomAM aneka nivedane pragaTa thaI rahyAM che. bhAre bhayAnaka lAge che. bhAvInI ghaTanA kayA prakAranI che tenI khabara aMgreja sarakAranA rAjyathI dezane bIjI aneka rIte paDatI nathI. Aje jANe ke varSonI racanA ane gAMdhIjI jevA nukasAna thayuM haze paNa tenA pakSe eka vAta te sarva koIe santanI jIvanabhara tapazcaryA eLe javA beThI che ane A kabula karavI joIe ke tenI samagra dezavyApI sattAe Apa deza koI vicitra duva tarapha ghasaDAI rahyo che AvI bhIti NAmAM nahi hatI evI rASTrIya asmitA ane ekatA ubhI manamAM ubhI thayA kare che. je koI paNa kema ke vargane karI che ane e asmitA ane ekatAnA baLe ApaNu sarva lAbhakAraka nathI ane jemAM sarva aniSTanuM mULa jAti ane dharmanA bhedo bhulI jaIne eka ja dezanA vArasI raheluM che tevI vicAra saraNithI potAnI kamane ugArI levAnI ane vatanI chIe ane eka ja deza ApaNu sarvanI mAtRbhUmi mahAna javAbadArI AjanA suzikSita ane rASTravAdI musalamAne che e bhAvanA sau koInA hRdayane vadhAre ne vadhAre sparzatI upara AvI paDI che. Aje jhINA sAme virodhanA sura saMbharahI che. rASTrIya mahAsabhAe A dizAe khuba kheDANa karyuM baLAI rahyA che. e virodha purUM baLa pakaDe ane jhINu padabhraSTa che ane sarakAra sAmenI babe vakhatanI laDAIoe ApaNu thAya te ja bhAvI kAMIka ujaLuM bane. paramAnaMda sarvane nikaTa lAvavAmAM ane eka banAvavAmAM khuba phALe A cAra prakAranA mAnavIo. che. ApaNA AkhA jIvanamAM dharmabheda eka gauNa aMga banI rastAnI vacce vacce eka moTo patthara mUkyo hoya te rahyuM che ane artha, kAma ane mokSa ApaNuM sarvanAM samAna keTalAka rAhadArI evA nIkaLe ke je enI sAthe ThokarAyA vinA che e bAbata ApaNe sau barAbara samajavA lAgyA chIe. garIbI na rahe. keTalAka evA paNa hoya ke je pattharane jemane tema ke sarakArI zeSaNa hiMdu musalamAna sau koInuM ekasarakhuM che rahevA daI pote tarIne cAle. ke koI evA hoya ke je pattharane ane temAMthI kema ugaravuM eja ApaNuM sarvane Aje sarva paga taLe cAMpI AgaLa nIkaLI jAya ane koIka ja evo hoya sAmAnya ane jIvato prazna che. A ApaNA AkhA dezanI ke je pattharane uMcakIne eka kora pheMkI de. paristhiti che. Ave vakhate jhINAe je beMba dhaDAke karyo che je mANasa patthara sAthe ThokarAya che te uMghamAM hoya che; ane musalamAna jevI pramANamAM ghaNI vadhAre ajJAna ane bIjo je tarIne jAya che te baMdhAraNavAdI; trIje je dAbIne dhamadha prajAne je nave raste javAno teNe Adeza karyo che tenA jAya che te sudhAraka ane je pattharane uMcakIne pheMkI de che garbhamAM keTakeTalAM bhayaMkara pariNAmo bharelAM che tenuM Aje mApa te krAMtikArI. AvavuM muzkela che. ApaNo eTale ke ApaNA dezane kaTTaramAM | muzkelIo mugemeDhe sahI le che te gulAma che; tarI janAra kaTTara bairI paNa jevI vAta uccAravAnI hIMmata na dhare tevI bhira che; upathI cAlyA janAra sAvadha che; paNa tene uzkedIne vAte te purI naphaTAIthI karI rahela che. gAMdhIjIe eka phekI denAra vIra che. samAja, dharma, rAjakAraNu jevA pradezamAM vakhata hiMdu musalamAnI khAsIyatanI carcA karatAM kaheluM AvI cAre keTinA mANase hoya che. ke hiMdu sAmAnyataH , bAyale che ane musalamAna sAmAnyataH guDe che. A guMDAgIrInuM mahamadaalI jhINAnA arabI zailIe paNa evA ja cAra jAtanA mANase hoya che. evAonI sAthe kema vartavuM te paNa emAM batAvyuM che - bele belamAM naryuM pradarzana bharyuM che. AkhuM bhASaNa kevaLa ahaMkArathI bhareluM che. jyAM tyAM komI vigrahanI dhamakI ApavAmAM eka e che ke je pote jANe che ane te jANe che ke pote Avo che. jANe cheA zANe nara che. tene anusaravAmAM harakata nathI. ane hiMdanA be bhAgalA eTale zuM ane enuM pari. bIjuM e ke je jANe che chatAM pote jANe che ema nathI NAma zuM ? Aje bhAgalA vinAnuM hiMda 5NuM potAnA paga upara INatA. e bhAnabhulelA che. enI sAna ThekANe lAvavI joIe. ubhA rahevAne samartha nathI te bhedAyaluM hiMda te aneka paradezI trIjuM e ke je jANatA ja nathI chatAM pite jANatA nathI prajAnI zikArabhUmi ja banI jAya emAM bIne zuM sadeha hAI ema paNa nathI jANatA. e murakha che. ene vizvAsa na karatA. * zake ? vANutANA mAphaka vaNAyelA hiMdu ane musalamAnene cothI jANatA nathI, paNa pite nathI jANatA eTaluM te judA zI rIte karI zakAya ? judA thayelA bhAganA laghumatI jANe che ja e bALaka che. ene zIkhavavAnI jarUra che. pakSavALA hiMdu ke musalamAnanI zu dazA thAya ? ane ("jaina" mAMthI udadhRta) " Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-3-4 prabuddha jaina AI kamIbAI TrasTa tamAma haMsarAja mArArajI pablIka skulanA makAnanuM khAtamuhUrta adherI khAte saradAra vallabhabhAi paTele theADA vakhata pahelAM kareluM. A skula bAi kIbAi ane haMsarAja mArArajI cerITI TrasTamAMthI ubhI karavAmAM AvI che. A TrasTanA itihAsa bahu dhaka che. uparanA jaNAvela khAtamurtInA prasaMge TrasTI maMDaLa taraphathI divAna bahAdura kRSNalAla mehanalAla jhaverIe TrasTano itihAsa rajju karatAM jaNAveluM ke "svargastha zuM haMsarAja merArajI jJAtie kacchI bhATiyA hatA. temaNe muMbAi tathA kalakattAmAM jyuTa tathA tathA DresiyananA vyApAramAM lAkho rUpIA pedA karyA hatA. emanuM avasAna i. sa. 1914 mAM thayuM hatuM. emaNe eka vila karI peAtAnI mIlkata potAnAM dharmapatnI sva. Ai kIAine bakSIsa ApI hatI. sva. bhAi kIbAI che. sa. 1922 nA phebruArI mAsamAM gujarI gayAM. emaNe potAnA maraNa pahelAM ghaNe vakhata vicAra karyo ke mAre zuM karavuM? patinA vaMza kAyama rAkhavA mATe eka putra dattaka levA ke mIlkata dharmAMdAmAM ApavI ? dattaka putra tathA dharmAdA e be vacce manamAM saviSama thayA karatuM hatuM. emaNe tethI e bAbata para amArA eka sahadraSTI bhAi muLajIbhA je kIbAinA najIkanA sagA thAya che temanI salAha lIdhI. bhAi muLajIbhAie samajAvyuM ke dattaka levAmAM putra kevA nIkaLe, tenI kAne khabara che? vaLI lAkhA rUpIAnI mIlkata maLavAthI tenA kadAca durUpayoga thavAno saMbhava rahe. tenA karatAM AkhI rakama dharmAdAmAM ApavAthI kuTuMbanuM nAma amara thaze. mATe dharmAdA mATe TrasTa karavu eja uttama mArga che. bhAi zrIbA nI paNa keLavaNI AgaLa vadhAravAnI tathA garIbone mATe TaudhakIya madada ApavA arthe mIlkata dharmAdA karavAnI ghaNI icchA hatI. peAtAnA DeA. jahAMgIrajInI salAha letAM te paNa zeDa muLabhAnA tathA bAi bIbAinA matane maLatA thayA ane e benI sucanA tathA preraNAthI bAikIbAIe vila karyuM jemAM emaNe potAnA pati taraphathI maLelI tamAma mIlkata tathA potAnA pitA sva. zeTha kalyANajI ladhA taraphathI maLelI tamA mIlkata-- je anyane maLIne lagabhaga paccIza lAkha rUpIAnI thatI hatI te- dharmAdA ApI. eka azikSita gaNAtI bAie paNa 6-taka putra levAthI nAma amara thAya te karatAMdharmAdAmAM mIlkata ApavAthI nAma vadhAre abara thAya che ema mAnyuM te mATe temane abhinaMdana ghaTe che. bAi kabIbAinI icchA hatI te pramANe emaNe sIlkatanA moTA bhAga keLavaNI tathA vaidyakIya mada jevAM uttama kAryomAM upayoga karavA pote peAtAnA TrasTIone pharamAvyuM ane tene pariNAme khAi kIbAI TrasTa astitvamAM AvyuM A. TrasTano amala thavAmAM phaeNTalAMka vidhro AvyAM. vacagALe korTanA jhagaDA zarU thayA. i. sa. 1970 mAM kArTa navuM TrasTImaMDaLa nImI ApyuM ane TrasTanA vahIvaTa mATe eka yojanA nakI karI ApI. A skImathI nannura thayelI A saMsthA Aje cAlI rahI che. e davAkhAnAM, eka, hAiskula, eka AragyajIvana athavA te sastA bhADAnI cAla, eka chAtrAlaya, eka annakSetra ane e dharmazALA. A uparAMta iMgleMDanI pablIka skulanA dheAraNe aMdherImAM keTalAka vakhatathI 'haMsarAja mArArajI pablIka skula zarU karavAmAM AvI che. A skulanAM makAno AMdhavA mATe aMdherI ane varasevA vacce 130 ekara jeTalI 7 vizALa jamIna TrasTIe meLavI zakayA che ane te jamIna Upara makAno bAMdhavA mATe rUA. 462000] nI rakama hAIkorTa maMjura karI che. eka azikSita bahenanI satti ane zubha bhAvanAnu kevu suMdara ane bhavya pariNAma ! huMsarAja meArArajI pablIka skula, upara jaNAvyuM tema khAi kabIbAI TrasTanA TrasTIo taraphathI aMdherI khAte keTalAka samaya pahelAM ' haMsarAja meArArajI pablIka skula ' nAmanI eka aMgrejI hAI skula zarU karavAmAM AvI che. A skula hAla bhADAnA makAnamAM bese che paNa A skulane peAtAnAM jarUrI makAno temaja krIDAMgaNA mATe aMdherI varasAvA roDanI bAjue keMgresa gavarmenTa cAlatI hatI te daramiyAna nAmanA ja bhAvamAM so ekara lagabhaga jamIna maLI che, jyAM navAM makAnone pAyA nAMkhavAnI kriyA haju thoDA samaya pahelAMja saradAra vallabhabhAI paTelanA hAthe karavAmAM AvI hatI. A skulanI aMdara 9 thI 18 varSa sudhInA vidyArthIone bhaNuvAnI sagavaDa che. aMgrejI pahelAM dhoraNathI ahiM abhyAsa zarU karAvavAmAM Ave che ane meTrIka sudhI bhaNAvIne jene AgaLa abhyAsa mATe paradeza javu hoya tene sInIyara kembrIja ke laMDana meTrIkanI parIkSA mATe taiyAra karavAnI yojanA karavAmAM AvI che. A skulanA hosTelamAM bhaNatA vidhArthIeja A skulamAM bhaNI zake che. bahAranA vidyArthIone ahiM dAkhala karavAmAM AvatA nathI. A skulamAM dAkhala thanAra vidyArthIe vArSika rUA. 60 jI eTale mAsika rUA. 50) nI ii ApavI paDe che ane temAM tenA rahevA khAvA temaja bhaNavA vagere sa kharcanA samAveza thAya che. sAmAnya nizALA karatAM abhyAsakrama, zikSaNa paddhati temaja dhyeyanI aMge. A skulamAM aneka viziSTatAo che jenu nirUpaNuM sthaLa sAthanA abhAve ahiM azakaya che. A skulanI kalpanA vilAyatanI keTalIka sArI sthitinAM bALakone bhaNavAnI pablIka skulo uparathI athavA to zrImantA, jamInadAro temaja uccAdhikArIeJanA bALakone bhaNavA mATe daherAduna khAte khAsa ubhI karavAmAM AvelI 'Duna skula' uparathI karavAmAM AvI che. pharaka mAtra eTalo ke A skulanA saMcAlako temaja prayAkA temaja dhyeyaghaTanA evA prakAranAM che ke A skulanuM vAtAvaraNa bhAratIya saMskRtivALu raheze ema ApaNe niHzakapaNe kahI zakIe. prazna eTalA ja vicAravA jevA rahe che ke AvI atizaya kharacALa ane sArI sthitinAja mA-bApAnAM bALako lAba lai zake tevI skula pAchaLa koi paNa cerITI TrasTanA paisA kharacAya te vyAjanI gaNAya ke nahi ? alabata muMbainI hAIkorTe A skulanI yAjanA bambura karelI che ane tethI A skulanA krAyadesarapaNA sAme kAi prazna uThAvI zake tema nathI. vaLI AvI skulanI upayogitA ke AvazyakatAne paNa ApaNe jarUra svIkArIe paNa bIjI rIte vicAratAM ApaNune ema lAgyA vinA nahi rahe ke amApa dAkriyavALA ApaNA dezamAM dhanasapanna nahi evA mAbApAnA bALakane vyApaka ane saMgIna keLavaNI ApavAne lagatI koi ceojanA pAchaLa AvaDA meTA TrasTanI rakama kharacavAnI geDavaNu karavAmAM AvI hata te sadgata kIbAinI zubha ane anukaraNuyogya bhAvanA vadhAre sArthaka ane kRminta anata pAnada Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : prabuddha jaina tA. 31-3-40 Do. monTesarInI jIvana rUparekhA. temanI jJAnapipAsA hajI atRpta hatI. tatvajJAnanI prApti vinA temane phALe temane uNapavALe lAgatuM hatuM, AthI - yuropIya lavaNIne Akhe itihAsa tapAse te emAM rAmanI vidyApIThamAM te tatvajJAnanAM vidyArthI tarIke dAkhala thayAM koIpaNa sthaLe strInuM nAma nahi jaDe. pahelavahelIja eka strI. - ane tenI mAraphata bAlamAnasazAstrane vizeSa abhyAsa zarU karyo ane chevaTe kelavaNI ane mAnavavaMzazAstramAM temaNe snAkeLavaNIkAra utpanna karavAnuM mAna iTalIne ghaTe che. De. menTe- ' takanI padavI meLavI. ' serImAM mAnavavaMzazAstrI, zarIrazArI, mAnasazAstrI, kelavaNI- ' svabhAva, zikSaNa ane anubhavathI te vaijJAnika te hatAM ja. zAstrI ane tavettA e badhAnuM ekIsAthe darzana thAya che, te jJAnabhAthAthI temaNe cAlu zALAonuM bArIka avalokana karI bAlakanAM ane bAlamAnasanAM e khAsa abhyAsI che. pite lIdhuM. adhatana zikSaNazAstranAM pustake joI lIdhAM. keTalAka lekha- . apariNita chatAM mAtAonI te mAtA che, balasvAtaMtryanAM kenA marma samajavA mATe mULa lakhANamAMthI akSarazaH tarajUmAM 'utAryA. khUba vAMcyuM ane vicAryuM ane chevaTe pracalita zALAe yuga pravartaka che. enA mAMthI vizvanAM bAlakane kema ugAravAM tenA vicAre Do. monTaserI madhyama sthitinAM, saMskArI mAtapitAnAM temaNe pUrNa zAMtithI karyA ane pitAnA vicArane amalamAM ekanA eka putrI che. temane janma I. sa. 1870 mAM ITalImAM mUkavAnI taka teo zodhI rahyAM hatAM. tevAmAM Izvare temane eka thaye. agiyAra varSanI nAnI vaye temanAmAM kAMIka kArya karavAnI suyoga prApta karo. urmi jAgI. ITalImAM te vakhate strInI padavI halakI gaNAtI. ITalInA garIba loko mATe rahevAne prazna bhAre mahatvane strIe bhAgyeja bhaNatI. mahetAjI sivAya bIjA koIpaNa thaI paDayuM hatuM. e garIba loke gaMdakImAM saDI rahyAM hatAM. dhaMdhAnAM dvAra strIne mATe baMdha hatAM. menTaserIe ejInIarIMgane abhyAsa zarU karyo. ahiM te ekalAMja vidhArthInI hatAM. e lokene khAnagI jIvana jevuM kazuM rahyuM na hatuM. eka vidhArthIo vacce rahI abhyAsa karavAmAM aneka muzkelIo hatI. paramArthI samAjasevaka mI. TAlamee A garIba vargane prazna mAM savAre zALAmAM mukavA Ave ane bApa sAMje ghera teDI hAthamAM lIdho. temAMthI garIba latAnAM bAlakanI kelavaNIne jAya. vizrAMti samaye zALAnA ekAda eraDAmAM tene bharAI prazna mI. TAla pAse Avya, TAlamanA kAne De. menTarahevuM paDatuM ane bAraNA pAse polIsa paherI rAkhavA paData. A muzkelIo vacce ahi te eka samartha gaNitazAstrI banyAM. serInI pravRttinI khabara AvI cUkI hatI. teo De. menTepachI tenuM dhyAna dAkatarI abhyAsa tarapha vaLyuM. ahiM serIne maLyA ane eka vaijanA vicArAI, DaeN. menTarI paNa paNa strIvidhArthI tarIke e ekaja hatAM. akhUTa AtmabaLa ane evI ja takanI rAha joI rahyAM hatAM. pitAnuM vicAra svAtaMtrya AtmazraddhA vaDe aneka sAmAjIka baMdhanene vaTAvI chevaTe temaNe romanI vidhApIThanI ema. DI. nI DIgrI prApta karI. sacavAya tevuM kAryakSetra temane maLI gayuM. pariNAme 1807 nA - pachI teNe pitAne dAkatarI dhaMdhe zarU karyo. bhayaMkara dardI jAnyuArI mAsamAM pahelavaheluM bolagRha udhaDyuM. DaeN. menTaene te pitAne ghera rAkhatAM. rAmanAM garIba bAladardIone mAtra sarIe potAnA zikSaNa viSayaka vicAro e garIba bALako para davA ja nahi paNa joItI tamAma cIjane pitAne tyAMthI maMgAvI ajamAvyA ane temAM temane saMpUrNa phoha maLI. dinapratidina te ApatAM. dhadhA vinAnA dadIne pitAnA kharce kAme lagADatAM. keInuM bolagRha mAraphata ghaNAM bolagRha ughaDayAM ane vijaLIne vege duHkha dRSTie paDe. ke turata te dUra karavAne AgaLa AvatAM. A temanI khyAti duniyAmAM phelAI. dezadezathI kelavaNInA yAtrIo rIte te pitAnI paropakArI dAkatarI jIMdagI gALatAM. menTarI zALA javA AvavA lAgyA. ' ' . dAkatarI jIMdagInI sAthe sAthe sane 1897 mAM ramamAM Aje menTesorI paddhati prasiddha che. yUropa, amerIkA ane magajanAM dardIonI ispitAlamAM teo dAkatara tarIke nimAyAM. bIjA aneka sudharelA dezomAM e padhdhati upara bAlamaMdira ahi kharekharAM gAMDAonI sAthe mUDha ane maMdabudhdhivALAMene AgaLa vadhI rahyAM che. have te thoDAMka varSothI yuropamAM ane amerIkAmAM che. menTarI cAra, cAra ke che, cha mAsane abhyApaNa rAkhavAmAM AvatAM. yuvAna De. menTarInuM dhyAna AmanI sakrama rAkhI menTesorI paddhatine tAtvika temaja vyAvahArika tarapha derAyuM. tene jaNAvyuM ke A mUDhabudhdhino upAya auSadha paricaya zikSaNakArone Ape che ane duniyAnAM judAM judAM nathI paNa kelavaNI che. A vicAre teNe TurInanI keLavaNI sthaLamAM menTarI sesAyaTIe sthApI senTamerI patrikA pariSadamAM jAhera karyA. remanI vidyApIThamAM paNa teNe A viSe dvArA sidhdhAMtane pracAra kare che. bhASaNo karyA. AthI kelavaNInA kSetramAM naveja prakAza paDe. - De. menTesorI eka asAdhAraNa pratibhAzALI bAI che. A pachI De. monTesarI nirbaLa mananAM manuSyane sudhAravAnI DokaTara, tatvavettA ane gaNitazAstrI hovA uparAMta eka saMsthAnA vidyAdhikArI nimAyAM. have temaNe pitAne dAkatarI abhUta mAnasazAstrI che. emanAmAM svayaMskaraNA, sarjanazakti dhaMdhe che ane A navA kAryamAM tanmayatAthI kAma karavA ane zedhakavRttinI kudaratI bakSisa che ema kahyA vinA cAlatuM mAMDayuM. savAranA AThathI rAtanA sAta sudhI maMdabuddhinAM nathI. emanuM vyaktitva ApaNuM upara sajjaDa chApa pADe che. bAlAne zikhavavAmAM sarva zakita rekatAM. temanA sahavAsamAM AvelAo emanAthI cakita thaI jAya che. laMDana ane pirIsa jaI mUDha bAlakanI zALAonI praca Aje sItera varSanI uMmare paNa temanuM cetanavatu ane phurti'lita paddhatione jAte abhyAsa karI pitAnA jJAnane vadhAro vALuM zarIra sadAya pravRttimaya rahe che. te surUpa che, AkarSaka karyo. pitAnI zALAnA akhatarAthI je pariNAme AvyAM. tethI che, temanI vANI mIThI che, temane vApravAha svAbhAvika ane loko Azcaryacakita thayAM. jemaNe A pariNAme najare joyAM sarala che. evI asAdhAraNa zaktine lIdhe AkhI AlamanI. temaNe A kissAne te jAdui kisseja mAnya. A akhatarA uparathI temane sUryuM ke je A paddhatithI mUDha bAlakaeNne ATale strIjAtine abhimAna levAne kAraNa maLe che. temanuM jJAna badhe lAbha thAya te pachI teja paddhatithI zIkhanArAM samadhAraNa agAdha-pratyeka viSayamAM talasparze che, bAlako saMbadhe te bAlakA jarUra AgaLa vadhI jAya ane temanI pragati to camakAna eTaluM badhuM jANe che ke kadAca te jagane jaNAvI paNa zakaze rI ja bane. tarataja temaNe samadhAraNa bAlakanI zALAo, tenI nahiM AvI ' pratIti temanA aMtevAsIne thaI che. duniyA vyavasthA ane temAM cAlatI paddhatione abhyAsa karavAne para AvI prabhAvazALI strIe gaNIgAMThIja haze. nizcaya karyo. .. ' . . saralAdevI aMbAlAla sArAbhAI, zrI muMbaI jena yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilola mekamacaMda zAha, 21-30 dhanajI TrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2" ke , Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata TADha AnAAM varSa : 1 aMka H 24 zrI muMbai jaina yuvasa dhanu' pAkSika mukhapatra prabhudha jaina taMtrI : maNilAla meAkamacaMdra zAhu muMbai : 15 eprIla 1940 somavAra Regd. No. B, 4266 Aja dezane khUNe khUNe 'inkilAba jhindAbAda'ne nAda gAje che. je loko paiAkAra kare che. emanuM mukhya dhyeya tA rAjakIya krAntinu che. e rAjakIya krAntimAM Arthika ane sAmAjika saMkaDAmaNAnI sau mukti jAe che. dareka deza mATe AvI krAntinI AvazyakatA sarvamAnya banI che. paraMtu ApaNe mATe to e jIvana maraNano savAla che. vartamAna avasthA asahya che. je loko Aje upara che e nIce javAnAja; je loko Aje nIce che e upara AvavAnA. ane ApaNe sAmudAyika dhvananuM navesarathI saMgaThana karavu paDaze. bhaugolika sImAo tuTI paDI che. relve; tAra ane DiyAnA vyavahArathI Aje bhaugolika sImAe~| tUTI paDI che. prakRtinI akalpita zaktine ApaNI tahenAtamAM hAjara karI vijJAne manuSyanA sukha, samRddhi ane svAsthya vadhAryAM che. vagara prayAse jagatanI saMskRtinu sammilana ane sambhizraNa thai rahyuM che. AvI paristhitimAM e saMbhavita ane icchanIya che ke manuSyo parasparanA saMbaMdhomAM zeSaNa ane harIphAine badale sahakAranA mArga grahaNa kare ane vizva sAthe tAdAtmya sAdhavAnA je Aje moko maLyo che e na cUke. paraMtu AvI niHsvArtha vRtti ApaNAmAM kaMi rIte jAgRta karI zakAya ? manuSya jIvanamAM uthalapAthala karavAnuM kAma bRh agharU nathI. satyAgraha sivAya bIjA hathiyArA pakaDIne junI sarakArane uthalAvI ane sthAne navu taMtra sthApI zakAya che; atyArane Arthika cAlA badalI ine ene badale samAjavAda ke bIjA koi prakAranI vyavasthA karI zakAya che; rAjyanA TekAthI cAlI raheluM Ajanu sAmAjika saMgaThana sainyabaLathI taddana naSTa na karI zakAya te paNa jarjarita jarUra karI zakAya che;. paNa savAla e che ke A badhuM parivartana keTalA divasa TakI zake ? mAtra uparanA jarAka pheraphAra sivAya e badhI purANI rItarasame pAchI thoDAja vakhatamAM zarU thai javAnI eTale kAipaNa prakAranI krAntine jo lAMbA AyuSyavALI banAvavI hoya te! enA saskAra lokonA hRdaya ane magaja para pUrI dRDhatAthI aMkita thavA joie. mATe ja ApaNe jevA manuSya ghaDavA heAya evI emane keLavaNI ApavI paDaze. raziyA, iTalI ane janInA rAjapurUSo A vAta khUba sArI rIte samaje che. tethI ja te tyAMnI sarakArAe keLavaNIne . eka madhyama kakSAnA vibhAga nahi paraMtu sarvocca kArTinA vibhAga mAnyA che. lavA ja ma rUpiyA 2 krAntikArI keLavaNI (kAzI vidyApIThanA padavIdAna prasaMge zrI. rAmAnaMde ApelA vyAkhyAnamAMthI keTalAka anuvAdita vibhAga-jemAM tee vaNInA navA prayoga cAlu raheze te mane vizvAsa che meM amArA dharAmAM mAtra nagaranI mahelAtemAMja nahi paNa gAmaDAMnA kuAmAM uMDaze; AkAza, jharaNAM, saritA, parvatamALA, hariyALA khetaza ane raMgaberaMgI vAdaLIe leAkAnA sajIva mitro banI jaze.) keLavaNImAM krAntinI jarUra ApaNA dezanI aMdara jyAre bIjA prakAranI krAntio tarapha dhyAna gayuM che tyAre svAbhAvika ja ghaNA mANasA kaLavaNInA AjanA kramamAM krAnti lAvavA uparanA kAraNethI tatpara banyA che. keLavaNInu kSetra vyApaka che. ene jema jema vicAra karIzu tema tema eka viSayanI aMdara khInna aneka viSaya samAyelA ApaNane dekhAze. ApaNe tyAM bAla keLavaNI, prauDha keLavaNI, strI keLavaNI, zArIrika keLavaNI, mAnasika keLavaNI, AdhyAtmika keLavaNI, audyogika keLavaNI vagere dareka viSayane potAnuM khAsa mahatva che. ApaNe ene pUrNa gabhIratAthI vicAra karavA joie. navAM sAdhanothI kAma lai ane junAM sAdhanAne navI rIte upayoga karI A kSetramAM ApaNI zika rokavI paDaze. sAthe sAthe e smaraNamAM rAkhavu joie ke manuSya ekAMgI pANI nathI. AjanuM bALaka kAle yuvAna thaze. je Aja nIcenA dhAraNAmAM abhyAsa kare che te kAle upalA vargamAM jaze. je Aja vidhArthI che te kAle nAgarika thaze. e saune potapotAnA zarIra ane budhdhine sAthe rAkhI samAjamAM kAma karavuM paDaze. eTale keLavaNInA kSetramAM ApaNo sudhAro caturvidha hAvA joie. nahiMtara eka taraphane sudhArA karI bIjI tarapha anukula parivartana je na karavAmAM Ave te evA virAdhAbhAsa ubhA thaze ke ApaNI mahenatanA parapoTA chuTI jaze ane ApaNA dhyeyamAM ApaNe niSphaLa jaIzuM. ApaNI saundaryadRSTi karyAM ? jaNAve che " kuLakarIne citro dIpI divase divase ApaNuM jIvana nIrasa banatuM jAya che. ApagAmAMthI saundaryadRSTi cAlI gai che. ApaNe tyAM je AkAza che, jemAM ATha mahinA sudhI AkhI rAta graha ane nakSatrAnI ramata cAle che, e bIje kayAM jovA maLaze ? aMgrejI kavitA ke mAtra kAlidAsanI kRtio vAMcavAthI halkyane saundaryane anubhava thatA nathI. je dezanA videzamAM paNa satyanAzI hAsmeniyama gAyaka mumAjanI zALA vadhAre che te dezamAMthI saMgItazAstra paravArI bese te paNa navAi nathI. have divaso badalAtA jAya che. ApaNe karIne saMskRta Arya banavuM che eTale ApaNAM gharamAM saundaryuMkaLAne karIthI praveza karAvavA che. mATe ja ame amArA prAMtanA abhyAsakramamAM kaLAno viSaya umeryo che. nAnA bALakAmAM ame Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-4-40 devamaMdira- e maMdirano vahIvaTa sudhArIne maMdiranA paisA samAja sevAmAM kharacavA. e paNa sudhArAne meTe vicAra dezamAM khuba phelAye jAhera jIvananuM kendra hatA. zIkha lokenI gurUdvArA prabaMdhaka hIlacAla e enuM chelluM svarUpa che. dakSiNamAM keTalAMka maMdiranI Avaka nAne meTAM dezI - tarasyAne pANI pAvuM, bhUkhyAne ane khAsa karIne brAhmaNone rAjyanI Avaka jeTalI hoya che. tyAM maMdironI AvakanI vyajamADavA, gAyane ghAsa ApavuM, anAtha brAhANonA chokarAone vasthAnuM bila paNa pasAra thayuM che. maMdiranA vyavasthApaka hodAnI janoI ApavI, chokarA chokarIone paraNAvavI; tIrthayAtrA karavI rUe (Ex-officio) sapurUSa tarIke pUjAya che, e lokenuM kuvA khodAvavA, dharmazALAo ane maMdira bAMdhavAM e jUnA cAritrya kevuM hoya che e te teo ja jANe. samAjamAM dareka vakhatanA dAna dharmanA mukhya prakAra cheatithi satkAra, vidhA maMdiranA vyavasthApaka viSe koI ne kAMI kiMvadantI cAlatI ja hoya dhyayana karanAra brAhmaNa ane mAdhukarI ApavI ane jAnavarane che. badhI ja vAta pAyA vagaranI na ja hoI zake ane badhI ja gogrAsa ke kAkabali jevuM kaMIka ApavuM e vastuo nityakarmamAM. sAcI hovAnI khAtrI kema apAya ? keTalAMka maMdiranA vyavasthAgaNatI. tethI ene mATe dAnadharma evuM meTuM nAma " paka-brahmacArIonA bALabaccAM meM joyAM che. emane viveka apAtuM nahotuM. ' choDIne vigata puchavA jatAM naphaTa thaIne teo kahe che brahmacArI e hAlanA jamAnAmAM A vastuo taraphanI zraddhA kaMIka ochI amArI aTaka samaje. AvA lokenI saMkhyA jhAjhI che ema thaI che. dAnanA A prakAro baMdha thayA che ema nathI; paNa nathI paNa samAjamAM teo nabhI zake e ja duHkhanI vAta che. junA jamAnAnA ja vicAromAM rahelA loko taraphathI e prakArene eTalI vAta kharI ke maMdiranA vyavasthApako aMbhaNa, pachAta, thoDuM ghaNuM uttejana maLe che. samAjane doranAra AgevAnoe - bIkaNa ane lobhI hoya che, lAyakAta karatAM vadhAre sattA eTale dAnadharmane samAja sevAnuM rUpa ApyuM che. keLavaNInI saMsthAo ke paisA vAparavAnI sagavaDa hAthamAM hoya eTale jeTalA jabara- kADhavI, davAkhAnAo calAvavAM Arogyabhuvane bAMdhavAM, vAMcanAlaye kholavAM, skolarazipa sthApavI, copaDIo lakhAvavI, pracAra ane ! dasta sattAdhArI ke durjana emanA prasaMgamAM Ave te badhAnI khuzAmata karavI temane rAjI rAkhavA e temane jIvanadharma hoya che. sarakArI caLavaLa karavA mATe phaDa bharavAM ane nyAtanI unnati mATe amaladAronI te divasarAta emane khuzAmata karavI paDe che. borDiga kADhavI e AjanI rItI che. samAjanI unnatinI rAjA e viSNune avatAra che. ane rAjAnI aMdara rAjAnA kalpanA ane uhApoha jema jema AgaLa vadhaze tema tema navAM nAnA meTA badhA maladAre paNa AvI gayA. patharAnA viSaNa kSetre paNa jaDaze. jemake madhapAna niSedha ane sAmAjika sva- - karatAM A jIvatA jAgatA viSNu athavA kALabhairavanI upAsanA chatA pAchaLa dAnadharma karavAthI AjanA jamAnAmAM vadhAremAM upAsakone pratyakSa phaladAyI nIvaDe che. keTalAka maMdira taraphathI vadhAre puNya maLavAnuM che. e khyAla phelAvavAnI jarUra che. pUjArI brAhmaNe uparAMta vAjiMtra vagADanAra, nAcanArIo vagere paNa ApaNI junI saMsthAo ke jenI upayogitA viSe jAta jAtanA guNI janene paNa varSAsana hoya che, tyAM dharmane rUDhIbaddha samAjane zaMkA ja nathI te pharI sajIvana thAya ke kema nAme badhuM ja cAle che. AvI saMsthAo sudhAravI e aMgrejoe javAnI jarUra che. dasa varasa pahelAM sanAtanI nA rAjamAM asAdhya nahi te du:sAdhya te kharuM ja. maMdire lokomAM e eka pavana vAto hato ke navA maMdire viSenA AvA anubhava pachI kaye dharmaniSTha ke nItimAna dezapremI bAMdhavA karatAM junA jIrNoddhAra kare emAM vadhAre puNya navAM maMdire sthapAtAM joI rAjI thAya? ' che. kAzInA prakhyAta telaMga svAmIe tyAM e ja mukhya . ' kAma kyuM hatuM. je junAM maMdirane sArI Avaka thatI hoya chatAM aspRzyatA nivAraNane aMge navAM maMdiro sthApavAnuM saMgItakAnI, citrakaLAnI abhirUci pragaTAvavA prayatna , ApaNA lokone sUjhayuM che. atyaja, bhIla vagere pachAta komane karIe chIe. ethI bALakonI dharmajJAna ane dharmathI aviredhI evI keLavaNI ApavAnI aMdara je jarUra che ja. emane zubha saMskAronI tAlIma maLe e paNa svayaMskRti jAgI che te joIne huM ghaNavAra avApha thaI gayo chuM. amArA prayoga je AgaLa cAlu ja eTaluM ja jarUranuM che. maMdiro, utsavo, pUjA, arcA, vagere raheze te mane vizvAsa che ke amArA gharamAM, nagaranI mahelA bAhya vidhio viSene rasa pachAta kememAM ujaLiyAta kemo temAM ja nahi paraMtu gAmaDAMnA kubAomAM karIne citra dIpI karatAM jarAe ocho nathI hete. ema paNa kahI zakAya ke uThaze; AkAza, jharaNa, saritA, parvatamALA, hariyALAM khetara pachAta lokone uttavAdi bAhya prakAranI AvazyakatA paNa vadhAre ane raMgaberaMgI vALIe tyAre lokonA sajIva mitro banI che. A badhI vastusthitine vicAra karatAM emane mATe maMdiro . jaze. e vakhate kavionI kavitAmAM ane gAmaDAnAM sagItamAM baMdhAya e jarUranuM che. paNa ApaNI navI hIlacAla, navI ajaba jemanAM ApaNe darzana karIzuM. ahIMthI snAtaka thaIne preraNA, zuddha hindu dharma viSene ApaNo Adarza ane bhaviSya bihAranI duniyAmAM praveza karanArA tame sau ApaNI keLavaNIne, kALanAM ApaNAM svapnAM , e badhAne vicAra karIne ApaNA rASTrane ane AjanI AMtararASTrIya paristhitino A navAM maMdironI racanA, vyavasthA pUjAvidhi, bIjA rivAjo, vicAra karaje. tahevAro vagere badhuM ja vicArapUrvaka ane yukatarUpa gaThavavuM joie. * hiMda hajI AjhAda thayuM nathI ane hiMdane AjhAdI meLa eka vAra cIlo paDe eTale pachI pheravo muzkela thaze. mULa - vavA have vadhu DhIla thaze paNa nahi. dezane svataMtra karavo kaThIna saMsthApakomAM je vicAranuM bIja hoya te ja AgaLa ugI nIkaLavAnuM. . ' che.. hAthamAM AvelI svataMtratA sAcavavI ethIya vadhAre kaThIna eka maMdiranI AsapAsa eTalI badhI vastuo saMkaLAelI che. mATe tame kAzI vidyApIThamAMthI nIkaLIne ApaNA abhaNu ' hoya che ane ApaNe dhArIe te maMdira mAraphate dharma-sevAnuM, asaMgati, bhIrU, ane daridra dezavAsIo tarapha najara rAkhaje. eTaluM badhuM kAma karI zakIe e chIe ke nava madira viSe - pravAsI' mAMthI udbhUta khuba jAhera carcA thavI joie. ghaNAM maMdiro ane tyAMnI paddhati to : navo kAraka Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Rih{wto & prabudhdha jaina tA. 15-4-40. AnA Astika buddhithI nirIkSaNa karyA pachI A viSayamAM je vicAre sUjhayA che te ahIM raju karavAnA vicAra che, 2 24 prathama maMdiranI racanAnA vicAra karIe. ApaNAM maMdiranA sAmAnya rIte traNa vibhAga hoya che. jemAM mUrti hoya che te garbhagRha, jemAM kathAkIrtana cAle che te sabhAmaMDapa, ane A ene joDanAra vacaluM atarAla, madira mATu hoya te enI AsapAsa mATu AMgaNu hoya che. sAme dIpamALa hoya che ane e AMgaNAMnI cAre bAju ezarI hAya che. AnI bahAra keTalIka dukAno to hovAnI ja. maMdiranA * sevako 'nAM makAno paNa pAse ja kayAMka AMdhelAM hoya che. hiMdu maMdiramAM meTAmAM moTI aDacaNa e ke jeTalA loko maMdirano lAbha le che temanA pramANamAM maMdira hamezAM nAnuM ja hAya. maMdiranI bAMdhaNI majabuta hoya, enA upara adbhuta kaLA reDelI hAya, khAsa iTalIthI ANelA ArasanA paththara jaDelA haiAya, navI DhabanA jAjarUmAM jevI caLakatI cInI mAMDInI takatI besADelI hAya, tevI takatI- authI jamIna ane dIvAlA paNa ... zaNagArelI heAya chatAM maMdira tA nAnu ja hAya. puNyanA leAbI dAnazUrA badhu puNya potAne ja nAme jame thAya e AzAe ekalAne ja kharace maMdira bAMdhe te Ama ja thavAnuM. maMdira AMdhavAnAM mukhya vicAra sagavaDo nathI hotA. paralokamAM puNya ane A lokamAM prIti eja preraka vRttio hoya che, eka nagaramAM dasa ke vIsa maMdira DrAya paNa Aine Ama saMdhAgAra "Town HallnI garaja sAre evu eka paNa maMdira na maLe. have pachI ApaNe je nirdeza bAMdhIzu te nAnAM hoya ke meTAM paNa gAmanA badhA ja lokA jyAM bhegA thai zake evuM vistIrNa AMgaNu tA enI sAthe hAvu ja joie. maMdiranA vaibhava vadhe ane jAherajIvana samRddha thAya te meTI pariSado besI zake evuM udhADu emphIthieTara (raMgasabhA) AMdhI zakAya. ethIe garaja vadhe teA enA para chata paNa baMdhAya. paNa dareka maMdiranI AsapAsa vistIrNa ane khullI jagA to hAvI ja joie. riciADa uparanI dukAno jevAM sAMkaDA maMdirA AMdhavAthI kazA lAbha nathI. khIjuM ApaNA junA nirdazanAM garbhagRhA bahu ja majabuta, ajavALAM vagaranAM ane sAMkaDA hoya che. mUrtinA rakSaNa karatAM mUrtinA dhareNAnA rakSaNano khyAla rAkhIne ja A vyavasthA karelI hAya che. gagRhamAM besIne mUrtine abhiSeka karanAra svarganA umedavArane garbhavAsane anubhava karAvavAno uddeza paNa emAM hAya tA kANu jANe? mUrtine Ama guMgaLAvavAthI bhAvika lokone darzananI bhAre agavaDa thai jAya che. have pachInAM dirAmAM mRtinAM dathI darzana thAya eTalA mATe uMcA oTalA upara tene khaDI karavI joie. mUrtinI AsapAsa dIvAla ne ja hAya, mUrtinI karate cAra ATha ke vadhu thAMbalA upara ja. zikhara caNelu hAya te te dekhAya pazu, suMdara ane darzanecchu bhakatAne paNa bhAre sagavaDa thAya. smRti upara barAbara ajavALuM paDavAthI dharmasya sava nihita zuddAyAm kahevAtA vakhata na Ave. bahu bahu te mUrtinI pAchaLanI bAju mUrtine DhAMke eTalI dIvAla caNI levI bhIDa rokavA khAtara mUrtinI AsapAsa cAra phuTa uMcAIno kaTherA bhale hAya. paNa A vyavasthAmAM bhIDane avakAza ja nathI. dareka jaNe AgaLa dhasIne peAtAne hAya mUrtinI pUjA karavAno rivAja kADhI nAMkhyo hAya tA dhasArAnuM kazuM ja kAraNa na rahe. maMdira AgaLa dIpamALa AMdhavI hoya teA e dIpamALa - AkhA gAmane paheregIranA minArA tarIke kAma Ave eTalI ucI hAvI joie. rAte bhUlA paDelA lokone dizA sUjhe eTalA mATe e dIpamALanI Toca para eka moTA dIvA AkhI rAta aLatA rAkhavAmAM Ave tA koi koi ThekANe te bahu ja AvakAralAyaka gaNAze. maMdiranAM AMgaNAmAM eka bAju upara eka moTA kuvA hovA ja joie, jenI AsapAsa gAmanA ghaNA lokA temaja vaTemArgue nAhI zake temaja kapaDAM dhoi zake ane chatAM tyAM kAv ke gADa thAya nahi evI goThavaNu hovI joie. ghaNA loko jamavA bhegA thAya che, sAMje bhegA karavA jAya che tema nahAvAne paNa bhegA thAya evA rivAja pADI zakAya. nadInA ghATa upara loko bhegA thAya che. kharA paNa emAM kalaba jevu vAtAvaraNu nathI jAtuM. maMdirane jo ApaNA jAhera vananu kendra banAvavu hoya te nagaravAsIo athavA grAmavAsIe aneka rIte ane aneka kAraNe maMdiramAM bhegA thAya evA rivAja pADavA joie. kAkA kAlelakara. samAjadarzana eka jagyAe mahAlayAmAM rAzanI jhaLAMhaLAM jagI rahI che, bhAta bhAtanA bhojanA cAle che, uMcAmAM uMcI jAtanA krUnIyaro zobhI rahyAM che; bIjI jagyAe nokarI vinA, kAma vinA ane roTalA vinA hajAro kuTubhA tArAja thai rahyAM che. sudhArako potAnI mAnyatA pramANe kuTuMbajIvana jIvI rahyAM che AsapAsano havA sudhArAthI bharI rahyAM che bIjI tarapha phiTacusta mAnavI jvaleNu lehI pItA rIvAjjenA bhAga thai paDayA che. dharma dhuraMdharo dharma AdarI rahyAM che. dharma-jIvana chaThThI jANanAra teA keTalA haze paNa dharmAMdhatA samAjamAM phulIphAlI rahI che. hajAro zikSaNa lai rahyA che, lAkhA bhaNe che paNa ajJAnatAmAM sabhaDatA karoDAne haju kANu pahoMcI zakyuM che ? saubhAgyavatI nArI strozakita gaNAya che, sukhada jIvananA te lhAvA lai zake che, lAkhA vidhavAone koi jIvana--nirvAha bhAga batAve che? graMtha ratnAnA bhaMDAra bharyAM che, dara varSe hajAro graMtho chapAi rahyAM che paNa vana-sAhitya karyAM che? lAkhA gaganacuMbI dezanA suvarNa kaLazo jaina dharmanI jAheAjalAlI darzAve che, tenA pUjA Aje ghasAtA-bhUsAtA jAya che. seMkaDA nAnI meoTI saMsthAo khulatI jAya che, cAlI na cAlI tyAM baMdha paDe che temAM prANa pUranAra kAi nathI. rAjakharAja jamaNavArAmAM pAMca pakavAna thaye jAya che; bIje sukA roTalAnA paNa sAMsA che. 1 lAkho rUpIyA dina pratidina dharmazraddAe kharacAya che. nava- navAM dhAmA khule che. badhuM samAjanA kalyANane nAme, paNa samAjanI pragati ke utkarSa karyAM dekhAya che? samAjanuM duHkha darda, samAjanI garIbI, samAjano bekArI, samAjane kusaMpa, samAjanI chinna bhinnatA, samAjanA kurIvAjo keTalAM ochAM thayAM? A badhA jaTila praznone saMgati thai kayAre vicAra karIza ? kayAre amalI kArya AraMbhIzuM ? phulacaMda hiracaMda dAzI. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA15-4-4 0 prabuddha jaina satyapUrta vAvama mardanI pitRbhUmi rAkSa saTTU 3aai mArI mA tatti ! ciyAmAM taDaphaDatA mAnavInA khUnane vijaya mAnato dekhIe chIe? satyanI ANamAM rahenAre buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. tyAre te milakatadAronI chetarapIMDI ane kUTanIti mATe koI ajaba tiraskAra utpanna thayA vinA raheto nathI. sau koI " mArA paNa mATe, asmitA mATe" jhujhe, jIve ke mAre te te samajI zakAya paNa jyAM " mArUM - mArApaNuM" nathI te mATe : bIjAne "jhujhata, jIvato ke marate" karI mukavo te vartamAna ' eprIla 15 jaDayuganI pAzavatAne jambara vijaya che, A vijaya jeTalI ja ! . 1940 | ' duniyA pAchI haTI che. ' ' eka rASTra taiyAra thAya te jarUra pitAnI saMskRti, dharma bhAvanA, ane mAnavatA bIjA rASTra sudhI laMbAve ane te rIte svadeza bhaktinA ujaLA nAme Aje jaDavAdI jagatmAM eka bIjAnA bAhamAM sameTAvA mahenata kare. mAnavanA te eka " * , je ghara vatana mAnava mAnava tarapha calAvI rahela che te kharekhara : bIjAnA khapane vakhate ubhA rahe. kudaratanA kepa vakhate sAthe mAnava jAtane nIcuM jovarAvanArUM che. paNa tethI paNa vadhu tA maLIne kepane sAmane karI du:kha bhAra haLave kare. mAnavI zaramAvanArUM e che ke DAhI, saMskRtivAna, ane niSkalaMka, bhUta jAtanA sukha-zAnti ane sagavaDatA mATe udhamazIla rahe. A kALanA ItihAsavALI prajA tevA svadeza bhakato rASTriya guDI- " vinA bAne koI paNa artha ke heta rASTravAdanA vikAsane nathI." enA, bhArobhAra vakhANa karI, pitAnI prajAne tevI thavA prere che. rASTranuM dhyeya vizva sudhI pahoMcavAnuM hovuM ja joIe. eka rASTra paDethI bIjA rASTrane gaLI javA, lUTI javA ke tevA koIpaNa svArtha khAtara jallAda banI keLiyo karI javA pitRbhUmi ke mAtRbhUminI saMkucita maryAdAthI muMjhAIne eka sahRdaya aMgreja kavi "svadezapremI" paMDitAne pUche che ke...'' * jyAre taiyAra thAya che tyAre te hatyAkAMDanA hathiyAra banelAne deza bhakta, ane bIjA rASTranA vinAzane vijaya banAvavAmAM Ave che, paNa: . kahe, kaho, svadezI premI tarIke mAna kharI jatA, , "eka pitA che ApaNe-eka pitA parivAra" duniyAnA DAhyAo ! vidvAna ! kavio ! kaI te kaho ke mane na mAnanAra dharmanA maMdiramAM ghaMTArava karI dharmAcAryo tevA hatyArA rASTra pitakhaMDa kayAM che? rASTrane unnata karavA mathatA mAMdhAtAo, | mATe vijayanI baMdagI pukAratA jyAre sAMbhaLIe chIe tyAre te ' dezanA. bhAgya vidhAtAe batAvo ke narakesarIne bhavya pitRmAnavanI dharmabhAvanA, kema jANe paravArI gaI na hoya tema lAgyA khaMDa kayAM che?" ' , , vinA rahetuM nathI. phrAnsa sAthe khunanA khela khelatA jarmanI 4 - mATe, cInamAM saMhAra macAvatA jApAna mATe ke ebIsIniyAnI ' ' bhAgyavazAt je bhUmi upara te avataryo te ja tene pitRnirdoSa, zAnta, zramajIvI gabharU prajAne vinAza karanAra iTalI khaMDa? vizALa khaMDanI ATalI nAnakaDI maryAdA bAMdhatA, tamArI mATe tenA dharmAcAryo vijayanI baMdagI kare tyAre mAnava saMskRti nAnakaDI vaeNtathI tenuM mApa kADhatA aTaka. satata jAgato keTalI dUra gaI che te spaSTa dekhAI Ave che. pavitra aMtarAtmA dubhAze. gaNatrIbAja vaNika draSTinI bahAranI saMskRtivAna dezamAM A jAtanA AkramaNo kadI paNa prajAe te vAta che. mardanI bhUmi, pitRbhUmi te bhUrA bema jeTalI , karyA nathI, paNa jyAre jyAre janmabhUmi upara vipad paDI che tyAre vistIrNa ane kSitIja jeTalI amaryAdita hoya. * tyAre tene sAmano karI-svadezabhakita sAbita karI che, ATalA kAraNeja "bhAratavarSa" saMskRta rASTra gaNAya che. sAce mAtRbhakta te e ja. 1. jyAM mAtra svAtaMtryanA nAme vicchedatAnuM sAmrAjya che, jyAM hoI zake ke je bIjAnI mAtAnI maryAdA sAcavI-mAna jALave ane svadeza bhakitanA nAme bIjA rASTra nAza che, jyAM mAnavatA khapa paDeye mAtA mATe khatama thaI zake. eTale ke vizvabaMdhutAmAM je satya ane sakriya rIte mAnate hoya te ja sAco svadeza nAzaka guMDAo svadeza bhaktanA nAme pUjAya che, jyAM prabhu te bhakata gaNAya. paNa rAjyakIya AMdhIe aneka sanAtana satya prabhu ane manuSya te manuSya eTale ThAkara cAkara, laghutA prabhutAnA DhAMkI dIdhA che. eTale ja prajA rASTranI guMDAgIrIne dezabhakti bhedo che. amIra ane phakIro vacce pharaka che. jyAM vinAzanA vicAre, zodhe niraMtara vicArAI rahI che tyAM zuM naravIrane pitRdeza che ? nA, nA, te na hoya. narakesarInI AMtarika svadeza Aje mAnava jAta kharekhara muMjhAI gaI che. eka pachI premanI laharIo mATe e nAnakaDo pradeza pUrato nathI, pAtra, eka rASTra jaDavAdanI AMdhImAM aTavAtA jAya che. kyAMya sAce - paNa nathI. mAnavI dekhAtA nathI. te vakhate "mAnavamitra mahAtmA gAMdhIjI 'romerelAM ke koI TAgora jevA ja mAnavIe A jAtanA mAnava " - siMha mATe pAMjarA na hoya, masta mATe mahAsAgara ja hoya. saMhAra sAme karUNa piokAra pADI uThayA che. A ApakALamAM ja jagatanA o adhUrA AtmAnA mAnavIo, mAtRbhUminA bahAne - jagatanA A adhUrI A vizvabaMdhutA bedhatA "jana"nI jagatane apekSA che.. anya janatAne kacaratA kAyara ! mardanI bhUmi te vyoma jeTalI vizAla ane aMtaHkaraNa jevI agAdha che ! jyAM dezanI dolata, jamIna, ane je kaMI hoya te badhuM jyAM tenI 4 'x e ' ' kaI eka mAnavInI aMgata milakata banI gaI che. X " * kapA vinA ke tene badalo ApyA vinA kaMI paNa prakArane lAbha .. jyAM jyAM janatA para nirdoSa AlhAda taravarate hoya, sadeva - keIthI paNa uThAvI zakAtuM nathI, tevI bhUmi mATe jyAre "vadeza suvAsitaM' hAsyanA puSpa vikasI rahelA hoya, vilAsa, vaibhava ke - bhaktinA nAme" nirdoSa mAnavIne pitAnA jevA ja bIjA mAnavI vikAsa mATe udAratInatA chavAyelI hoya, tyAganI tAlAvelI hoya, * sAme maravA, ke mAravA ubhela joIe chIe khUnanA khAbe- jyAM jyAM manuSyanuM AMtarika jIvana vizvanA koI, vadhu suMdara satya Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-4-4 mATe avizrAMta asIma prayatna karI rahelu hAya, gujarAnanA TukaDA mATe prajA pasInAthI tarakhALa rahetI hoya. * " tIkA nAnI moTI sau jIvAtaNI, temAM vahetu eka akhaMDita vahenajo" prabuddha jaina AvI sabaLa mAnyatAM hoya. tyAM ja eka kharA mardanI bhavya bhUmi che. tyAM ja te pUNyAtmAnI pitRbhUmi che. mardAnA pitRkhaMDa bhUrA vyAma jeTalA vizALa ane dayAmAtA jeTalA udA-ta che. jyAM eka paNa prabhukALa gulAmImAM ke du:khamAM sabaData hAya tene khIjo bhAi potAnA sahAyaka hAtha laMbAvI haiyAnI huM ApI rahelA hAya jyAM mAnavI purANA bhairavRkSane ukheDI anIjharaNA chAMTatA hAya, jyAM paradu:khe, parapatane AMkheAnA nIra sukAtAM na hoya tyAM ja bhAgyavaMta, svadezabhakata javAMmardanI bhUmi. pachI te te bhale duniyAnA game te khUNAmAM hoya. kAraNa ke mardanuM gRha vizALa vyoma jeTaluM vizALa ane kudarata jeTaluM udAra hAya che. X X jyAM jyAM sAmyatA che, pakSaghAta karanAra pakSapAta nathI tyAM tyAM mardanI vihAra vATikA che. jyAM jyAM manu samAja nirdoSa AnaMdamAM garakAva che tyAM tyAM dhIravIranA anaMta AtmAnA hAsya bhAtanA kheALAmAM khUMdatA ALaka mAphaka uchaLe che. jyAM jyAM anyAya, atyAcAra, adharma, julmI jahAMgIrI ke nokarazAhI johukamI pravarte tyAM tyAM. narakesarInI sabharabhUmi che. tyAM tyAM tenA saMgrAmasthAna che tyAM tyAM tenA mecA che, kAraNa ke sakaLa vizva mA~nu pAnAnuM che-- na vizvane thavA mAge che-- pIDitAnI pRthvIpara jerUsalema sRjAvI kharA ma krAisTa rUpe samasta vizvane AliMgana Ape che, bhinnabhinna verAi rahelA rASTronI prajAmAM makkA zarIpha vasAvI mahamada banI ekasapI ekadIlI karAvI Ape che. "chindanti mama gAtrANi, mukhaM tu parizuSyate' kacyuta thatA mAnavIne kharA marda kRSNarUpe vizvanA koipaNa bhAgamAM navIna kurUkSetra nIpajAvI nutana gItA khAdhI- kama yAgI banAve che. taravAro vIMjhatA vinAza phelAvatA, jIve jIvanA saMbaMdha bhUlI tAkAne caDelA khunI Lane kharA marda "bhagavAna yudhdha ke prabhu mahAvIra" banI taravAranI tarasa chIpAvI AtmAnAM baLa upara mustAka rahetA karI de che. hindanA 'gAMdhI' hindanI mukita mATe anya janatAne narese ke bheMsAvAde, iMglAMDane sa Mta enDrusa, piyarasana, ke "mArA" phrAnsanA rAmArelAM ke rUziyAne TelsaTeya rASTranI svAthI ghelachAmAM jaDatAmAM kadI sAtha na ja Ape. janmabhUminA nAme anya rASTrone kacaDAvA na de- tethI ja barka ke pena, gAMdhI ke bisAMTa, rAmArelAM ke TAgora, krAisTa ke kabIra, budhdha ke mahAvIr koi paNa eka dezanA nahiM paNa vizvanA che. X X X je vizvane cAhI zake teja dezane cAhI ke. sevI zake. je anyanI mAtAne mAna ApI zake teja peAtAnI mAtAne pujI zake. je veranA viSane pI jai amRta ApI zake teja : svadezanI sevA karI zake. je jagatanI zAnti cAhI zake teja zAnti pAmI zake. X mAtRbhUmi mATe marI khuTavAnA mAnavInA adhikAra, tene ujjavala karavAnA putrano dharma paNa tenA nAme lohI vahevaDAvavAnA nahi. jyAM jyAM sevAnI jarUra hoya tyAM tyAM mardanA maMDANu. mardanI bhUminuM bhApa-tenA pitRkhaDanuM mApa-samAjanI nAnakaDI veMtathI naja kaDhAya, svadeza bhakitanA ukALe paNa na thAya, vaNika bhejAthI tenI bhavyatA na ja kalpI zakAya kAraNa ke pitRkhaMDa / bhUrA vyoma jeTalA vizALa ane mAtA jeTalA udAra che, X X X AjanA saMkrAnti kALamAM mahAtmA gAMdhIjI Aveza svadezadhabhakti khAdhe che. "mitti me savva bhUesu vairaM majbhaM na keI, kahI vizvanA jIvamAtrane bAthamAM lejo. bhAratavarSa tenA kevA javAba Ape che tenI upara tenI saMskRtinuM mApa che eTaluM pratyeka hindI na bhUle. vRjalAla meghANI sthAnakavAsI phensanu dazama adhivezana zrI akhila bhAratavarSIya zve. sthA. jaina konpharansanu AgAmI dazama adhivezana mubaI mukAme vaizAkha mAsamAM bharavAnuM jAhera thayu che. gata navamuM adhivezana ajamera mukAme bharAyAne Aje lagabhaga ATha vaSa~ thavA AvyA, A ATha varSanI nidrA pachI paNa sthAnakavAsI samAja jAgRta thAya ane potAnI kAnkaransanuM adhivezana muMbaI jevA agragaNya sthaLe bhare e ghaNuja icchavA yogya che. paraMtu mAtra meLArUpa adhivezana bharI vikharAi javAmAM kazuM samAjanuM koya nathI thavAnu. konpharansanI sthApanA thaye Aje pAMtrIsa pAMtrIsa varSa thayAM, A lAMbA arasAmAM konpharansanA nava nava adhivezana bharAi cUkayAM che. ATalA ATalA varSomAM ane ATalA ATalA adhivezana bharAyA bAda paNa Aje samAja karyAM ubhA che? . samAjanI pragatimAM konpharanse keTalA bhAga bhajavyo che? samAjanI kai kai anivArya jarUriyAta nI pUrti kenpharansa dvArA thai che? A badhA prazno sahaja pUchAi jAya. kaoNnpharansanA kAryakartA pAse AnA zA javAmA che? bhaviSyanI kAi cAkasa yojanA ke vicAraNA sivAya AvA sAmAjika adhivezano mAtra e divasanA meLApa banI jAya che. tema na banAvatAM samAja samakSa samAja ane rASTra vidhAyaka kAryakrama raju karI racanAtmaka pravRtimAM Ama janatAne rasa utpanna karI samAjanI pragatimAM vighnarUpa aneka rIta rIvAjo rUDhI ane mAnyatAo- sAmAjIka pravRtti vagerene dUra karavAnuM mahAna kArya konpharansanA AvA jAhara adhivezanAmAM suMdara rIte pAra pADI zakAya. tene mATe pUrva vicAraNA ane yojanAnI khAsa AvakatA che. - ajamera adhivezana pachInA A A varSanA gALAmAM aneka prakAranI vikaTa paristhitimAMthI konpharansanuM nAva pasAra thayuM che. A adhivezana yojanAra kAryakartAonA prayAsenA saLa ane ane konpharansanA uddeza, prakRti ane mahattAmAM vadhAro thAya tevA pariNAmeA nipajAvI zakavAnI zakita kAryakartA ane Ama janatAmAM Ave evI zAsanadevane prArthanA che. zirISa jaina. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazuddha jaina dInabaMdhu enDrujha nikaTa dIna enDrujha ceDA visA pahelAM paralokavAsI thayA. dInabaMdhu mAtra eka prAnta ke eka dezanA vatanI nahAtA paNa vizALa vasudhAnA eka kuTuMbI jana hatA. te mULa glADanA vatanI hatA ane e rIte iMglAMDa viSenI temane svAbhAvika mamatA hatI paNa jyAM jyAM dalita janatA,vasatI hAya tyAM tyAM te nirantara AkarSAyalA rahetA ane hiMdusthAna : te emane mana svIkRta mAtRbhUmi jevA banI gayA hatA. judA judA saMsthAnemAM vasavATa karI rahelA hiMdIonA sukhaduHkhanA te vartI sAthI hatA. saMsthAnavAsI hiMdIonAM duHkhadardI agavaDonA karavA, abhyAsa yogya sthAnake e rajI karavI ane te dura karavA mATe jarUrI hIlacAleA karatA rahevuM e temanA jIvanano mukhya vyavasAya hatAM. te sukhrIstanA parama upAsaka hatA; khrIstI dharma viSe temane apUrva zradhdhA hatI; paNa temanI upAsanA ane zradhdhA zrIlakula sAMpradAyika naheAtI; temanI dhArmikatA saMpradAyanI vADAne eLagI gai hatI. temanu Akhu vana isuprIstanA Adarza upara ghaDAyuM hatuM. temanI mAnavatA apAra ane asIma .hatI. ApaNA dezamAM temanu sthAna aoDa ane advitIya hatuM. ApaNA dezanI be mahAna vibhUti-mahAtmA gAMdhIjI ane kavivara TAgAra. gAMdhI ane enDrujhano saMbaMdha e nikaTamAM nikaTa mitrAnA hatA. te sabaMdhane prAraMbha dakSiNa AdrIkAnA prakaraNathI thayA hatA, chellAM chellAM jyAre avasAnagAmI mAMdagInA bachAne paDelA enDrujhane gAMdhIjI jovA gayelA tyAre gAMdhIjI jaNAve che te mujaba temaNe kaheluM ke " mehana, svarAja AvI rahyu che. aMgrejo ane hiMdI te nizcaya kare te svarAja bahu jaldIthI lAvI zake." A udgAromAM enDrujhanI gAMdhIjI sAthenI gADha maitrI jeTalI vyakata thai rahI che teTalI ja spaSTa rIte enDrujhanI hiMdusthAna mATenI svarAja jhaMkhanA pragaTa thAya che. kavivara TAgorane te enDrujha gurUdeva' ja gaNatA. temanu sarva samarpaNa TAgorane ja hatuM ema kahIe te jarA paNa atizayokita nathI, TAgoranI 'vizvabhAratI'saMsthAmAM teo joDAyelA hatA. gAMdhIjI ane TAgeAra vacce te eka pula jevA hatA. temanA javAthI TAgoranI tA jANe ke eka pAMkha ja chedAi gai ema kahevAya. sI. ek. enDrujhanI jIvanacaryA jainadhamI one aneka rIte anukaraNa yogya banI zake tema che. TacaritAnAM thavudhaiva kuTumbalam' athavA te 'mitti me "mutsu dhAM maLyuM na ceka e sUtreAne emaNe potAnA jIvanamAM mUrti manta karyuM hatuM. potapotAnA dharmanA custa anuyAyI rahevA chatAM vizALa mAnavatA sAthe kevuM tAdAtmya sAdhI zakAya che tenu sI.e. enDrujha apUrva dRSTAnta che, Aja kAraNe jagate ane khAsa karIne hiMdusthAne temane 'dInabaMdhu'nA nAmathI oLakhyA hatA. vizva badhu tvanA jainadharmanA Adarza je prIstI AdarzathI jarApaNa judo paDatA nathI tene amalamAM muke to dareka jaine AvA ja dInabaMdhu' banI zake. dharma parAyaNa chatAM soMpradAyika nahi, aMgreja chatAM zAhIvAdI nahi, mAnava mAtranA parama mitra, aneka dalitAnApIDitAnA sahAyaka ane udghAraka dInabadhu, enDrujha sthaLe sthaLe aMvatA ane AjanI vigraha kaluSita, bhasaMragrasta duniyAne sukha, zAnti ane unnatinA mArge laI jA ejanTa temanA pavitra AtmAne zAzvata zAnti "cchatAM Apa sarvenA antaranI prArthanA hA!!! parNAnada tA. 15-4-4 * i zrI jaina zve. mU. kAnpharansanI akhila hiMda sthAyI samiti. A samitinI eka eprIla mAsanI Akhare maLavAnI che. A samitimAM lagabhaga niSkriya vana vatI keAnpharansane sajIva ane sakriya kema banAvI zakAya e praznano vicAra thavAnA che. Aje AvI aneka kAmI pariSada saMsthAe mRtaprAya dazAmAM DubelI che. AnAM che kAraNA che. eka te dareka kAmanA keLavAyalA vargamAMthI moTA bhAga kAmI pravRtti viSe udAsIna anI gayA che. AjuM rASTrIya Andolanano vega dinapratidina vadhAre ne vadhAre prabaLa banatA jAya che, tenI pAse kAmI taMtuDI kAI sAMbhaLatuM ja nathI. Aje AvI kAmI pravRtti STa che ke aniSTa che te tenAM uddeza ane kArya padhdhati upara AdhAra rAkhe che. je kAmanI pravRttinA uddeza peAtAnI kAmanA hako jALavavA ane vadhAravA puratA ja hoya te kAmI pravRtti saravALe ' aniSTa ja anavAne sabhava rahe che, kAraNa ke kevaLa hakka sarakSaNa temaja saMvardhananA khyAlo upara racAyalI kAmI pravRtti mANasane ekadama saMkucita vRtinA banAve che; kAma kAma vacce gharSaNanI aneka zakayatA ubhI kare che; kAma karatAM ghaNA vizALa evA rASTra kAraNa khAtara praznajaneAe je prakAranuM samarpaNa ane Atmabhoga ApavAnI jarUra heAya che tevu samarpaNu ke AtmabhAga ApavAnI vRtine upara jaNAvelI kAmI pravRtti maMda pADe che eTalu ja nahi paNa ghaNu kharU bAdhaka nIvaDe che. 1 te pachI AjanI kakSAe sarva kAmI pravRtti baMdha karI devI e ja ISTa che? A bAbata ISTa hoya te paNu AjanA saMcAgAmAM zakaya nathI, hiMdI, janatAnA ghaNA mAMTA bhAga haju kAmIvatuM,lenI kalpanA vaDeja saMkaLAyelA che. kAma kAmanA keTalAka evA agata prazno hAya che ke je svataMtra nirNayanI apekSA dharAvatAM hAya che, ane jenA aMge bIjI kAmeA sAthe athaDAmaNu ubhA 'thavA to kazo saMbhavaja hAtA nathI vaLI je kAmI vartulA Aje majabuta mULa nAMkhI' emAM che. tenA rASTra kAraNamAM ThIka ThIka' lAbha lai zakAya evI paNa zakayatA che. je taiyArIe Aje rASTra samasta prajAjano pAsethI mAMgI rahela che, te dizAe potapAtAnI kAmanA mANasone taiyAra karavAnu dareka kAmI saMsthAA svIkArI le eTale ke rASTrIya nava vidhAnane sa MpUrNa paNe poSaka ane samarthaka banavAnuM dhyeya kAma kAmanI pratinidhi saMsthAe jo aMgIkAra kare teA AjanI aneka kAmI saMsthAe rASTrahitane bAdhaka banavAne badale ghaNI rIte sAdhaka banI zake ema che. dAkhalA tarIke Ajanu rASTrotthAna ApaNI pAsethI mAMgI rahela che ke ApaNAmAM komI ekatA Ave, aspRzyatA dura thAya, maghanA bahiSkAra thAya, gRhaudyogo bane teTalu pANu pAme, svadezIne vadhAre uttejana maLe, khAdInA upayoga khuba vadhe, bALalagna jevI khATI ane prANazoSaka badIo dura thAya, zrI varga samAna darajjAne pAme, nirakSaratAne sarvathA nAza thAya vagere Aje A aMdhAM kAryo kAma kAmanA AgevAne pota potAnI kAmanA mANase puratAM sabhALI le te samagra rASTrakAryane keTalA badhA vega maLe ? AvA Azaya sAthe saMlagna anelI keAmI pravRti AvakAradAyaka banI zake che. Aje sutelI ane karIne jAgrati zaidhatI kAmI pariSado A navuM draSTibiMdu grahaNa kare ane potAnI sarva praznattine rASTrIya bhAvanAthI raMgI de ane e dhAraNe ja potapotAnA kAryakrama ghaDe ema ApaNe icchIe. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabudha jaina tA. 15-4-40 A sthAyI samitinA keTalAka AgevAno che. mu. vibhA- gamAM paDelA pakSone ekatra banAvavAnI ane e rIte mRtaprAyaH kenpharansane sajIva ane prANavAna banAvavAnI hilacAla karI rahyA che. ubhA thayelA pakSe saMdhAya ane paraspara ektA ubhI thAya e koNa na Icche? paNa AjanA ugra matabhedanuM prAbalya vicAratAM badhA pakSo vacce sthAyI ekatA zakya ke saMbhavita nathI lAgatI. emAM paNa je pakSane jyAM tyAM dharma virUddhanI gaMdha AvyA karatI hoya ane evI gaMdha AvatA bhaDakavA ane bhAgavAnI Teva paDI hoya te pakSane AjanA prAgatika kALamAM bahumatI mujaba nirNa karatI ane kArya calAvatI pariSadamAM keTaluM sthAna hoI zake e zaMkAspada che. Ama chatAM paNa AvI AkhI komanA pratinidhivane dA karatI saMsthAnA AgevAnane dharma che ke AkhI komane bane teTalA ekatAnA sUtra vaDe saMgaThita karavI ane te dRSTie zakya teTalI ekatA sAdhavAnI temanI pravRtti AvakAradAyaka che ane te khAtara bhinna bhinna pakSoe pipitAnA sidhdhAMta ke svatvane bAdha na Ave evI bAMdha choDa karavI e paNa eTaluM ja apekSita che. paNa AvI ekatAnA abhAve konpharansa cAlatI nathI athavA te AvI ektA thayA pachI konpharansanuM kAma AgaLa dhapAvavAmAM jarA paNa muzkelI nahi Ave. A banne mAnyatAo bhUla bharelI ane gera raste doravanArI che. Ajane kALa ane vicAra saMdharSaNa evA prakAranuM che ke bhinna bhinna AdarzI upara ubhA thayelA vicAra pakSe ekatra thAya te paNa kayAM sudhI eka sarakhA joDAyelA raheze e zaMkAspada rahevAnuM ja. rASTrIya mahAsabhAne Aja sudhIne ItihAsa A bAbatanI sAkSI pure tema che. ekatA thAya te iSTa ane AvakAradAyaka che; ne thAya athavA ubhI karelI ekatA tuTI paDe te paNa kinpharansanuM kAma cAlavuM ja joIe ane jarUra cAle je konpharansanA kAryanI pAchaLa Akhe AtmA reDIne ane samayane puSkaLa bhoga ApIne sthaLe sthaLe karanArA pratiSThApAtra kAryakartAo kenpharansane maLe te. khAmI che khuba bhoga ApIne kAya karanArAonI. AgAmI sthAyI samitinI beThaka je kenpharansane ciraMjIvinI banAvavA mAMgatI hoya to teNe AvA kAryakartAo zI rIte ubhA karavA eja eka vicAra karavo makAne tenA mAlIka pAsethI purA bhADethI laI ochA bhADe jaina samAjanA dareka vargane ApavAnI zarUAta karI che. bhATuMgA khAte zeTha pAMcArIonI cAlImAM chavIsa kuTuMbane mAsIka cAra rUpIAnA bhADAthI vasAvI rAhata ApI che tevI ja rIte bhATuMgA khAte bIjI eka cAlImAM chatrIza kuTuMbone rUA. cAra ane pAMcanA bhADAthI vasAvyA che. vadhu cAlIo athavA makAne meLavavA tenA TrasTIo prayAsa karI rahyA che. banne cAlIe havA ujAsavALI ane sagavaDabharelI che. pATaNa jaina maMDaLe pATaNanA jana bhAIo mATe be makAna sastA bhADAthI marIna DrAIva upara baMdhAvyA che. tene hevAla prabuddha jainamAM pragaTa thaI gayo che. A makAno rUA. 15nA mAsIka bhADAthI jeTalI vadhu sagavaDa ApI zakAya tevI rIte bAMdhavA mATe maMDaLane dhanyavAda ghaTe che. vaLI pATaNanA jainenA mATe vadhu eka makAna kAlabAdevI roDa badAmanI vADImAM mahuma amIcaMda bAbunA suputroe eka lAkha chatrIza hajAranI kIMmate kharIdhuM che. temAM vIseka hajArane kharca karI havA ujAza puratA pramANamAM AvI zake tevA babbe oraDAnA bloko phakta rUA 5 nA bhADAthI pATaNanA ochI AvakavALA jana bhAIone ApavAnI bhAvanA rAkhI che. A uparAMta mATuMgA khAte suratanA dazAozavALa jaina bhAIo mATe zeTha premacaMda rAyacaMdanA supue be makAne baMdhAvyA che. temAM eka makAnamAM bAra bleka rUA 16 thI 25 sudhInA bhADAthI ane bIjA makAnamAM sattara rUma rU. 5 thI 17 sudhInA bhADAthI suratanAja dazA ozavALa jJAtinA jene bhAione ApI kule ogaNatrIza kuTuMbane vasAvavAmAM AvyA che. A rIte ApaNI samAjamAM havA ujAsavALA makAne pitAnI ja samAjanA bhAIone purAM pADavAnI vRtti vadhatI jAya che e eka zubha zarUAta che. sastA bhADAnA makAnamAM rahe- nAra bhAIone kevI sagavaDa ApavI joIe te saMbanAra dhamAM ApaNe pArasI ane bIjI koma taraphathI evAM makAne baMdhAya che tene abhyAsa karavAnI khAsa jarUra che. ane tethI AvA makAne purA pADavAnI bhAvanAvALA ApaNA zrImate ane kAryakarane pArasI, kapALa, bhATIA ane dakSiNI kemee biDIMga sosAyaTIonI sthApanA karI te dvArA AvA prakAranA makAne purA pADavAnI yojanAo amalamAM mukI che tene abhyAsa karI e dizAmAM yogya prayatna karavAnI jarUra che jethI karIne samAjanA tamAma vargane emanI jarUrIAta pramANe ochA bhADAnA makAne purA pADI zakAya. ApaNI samAjanA zrImate AvI yojanAo amalamAM mukavA mATe tene lagatA niSNAtane sAtha meLavavA prayatna karI bilDIMga sosAyaTIo ubhI kare te tene lAbha ApaNA samAjane nAno moTo varga jarUra uThAve ane e rIte samAjane upayogI jarUrIAta purI pADI zakAya. AzA rAkhavAmAM Ave che ke A bAbata tarapha samAjanA zrImate purU dhyAna Apaze ane Aje karavAmAM AvelI najIvI zarUAtane sAre vega ApavAmAM Avaze. maNilAla mokamacaMda zAha ' paramAnaMda jaino mATe sastA bhADAnA makAne A patramAM ghaNI vakhata jene mATe rahevAnA sukhAkArI havA ujAsavALA makAne ochA bhADAthI janene maLI zake e mATe lakhavAmAM AvyuM che. tenI kaMIka asara samAjamAM thaI rahI hoya ema jaNAya che. zeTha devakaraNa muLajI sakhAvata phaMDanA TrasTIoe, temaja pATaNa jana maMDaLa ane zeTha premacaMda rAya- caMdanA pue e dizAmAM zubha zarUAta karI che.' ''' zeTha devakaraNu muLajI TrasTa phaMDanA TrasTIoe sArAM makAna bhADe laI ochA bhADAmAM jaina kuTuMbo vasAvavA pAchaLa rUA. cAra lAkhanA vyAjanI rakama jeTalI nukasAnI khamavA mATe harAva karyo che. ane e TharAva anusAra, teoe cAlIe athavA Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-4-4 yuddha jaina kha jaina mahAjana-sadgatasArAbhAI mAdI abhyAsanI badhI sagavaDa karI ApI. te ghaNAM ja khatIlA keLavaNInA prakhyAta himAyatI ane mahenatu DrAi jemanA jemanA sahavAsamAM AvatAM temane prema saMpAdana karatA. teA bI. e. elaela. : thayA bAda turata muMbaimAM impo ane ekasaporTa karatI zeTha zekha Adama IsualInI kuAM. mAM nokarI rahyA. tyAM vadhu anubhava meLavI sIrAja e. vAsInI kuAM. mAM joDAyA. ane imporTa ekasapAnA dhaMdhAmAM temaNe sArU jJAna meLavyu. nAkarI karatAM karatAM te sAthe ja vImAkuM nA ejanTanuM, nANAnI dalAlInu ane evu khIjuM kAma karatA hatA. tethI temanI Avaka vadhatI hatI. peAte sAdAi ane karakasarathI rahevAne TevAyalA heAvAthI temanI muDImAM vadhArA ja thato rahyo hatA. AgaLa vadhatAM temaNe ela. kATavAlanI kuM nA nAmathI TAilsanA vepAra zarU karyo. evAmAM 1914 nI jagajAhera laDAI zarU thai. jethI temanI Avaka vadhatI cAlI. be varSa pachI ela. koTavAlanI nI bhAgIdArI chuTI karI pote ekalA ja e kupanI calAvavA lAgyA vaLI sIrAja e. vAsInI kAM mAM rahIne vepArIonA vizvAsa ane prema meLavelA e AdhAre sArAbhAi kAM. nA nAmathI temaNe imporTa ekasaporTanuM kAmakAja zarU karyuM. traNa cAra varSe laDAinA soge TAilsanA vepAramAM sArAbhAi ku. nA vepAramAM, vImAnI ejansImAM ane nANAnI lAlI uparAMta pote meLavelA vepArI jJAnanA anubhave zera Adi dhaMdhAmAM te sArA pramANamAM kamANI karI zakayA. Ama chatAM paNa sAdAi ane karakasarathI rahevAnA peAtAnA niyamamAM temaNe kiMda pheraphAra karyo nahi. jema jema vadhu muDI thatI gaI tema tema vidhArthI avasthAmAM bhAgavelI hADamArI yAda karI karIne temaNe keLavaNI khAtAmAM rasa levAnuM zarU karyuM. zrI mahAvIra jaina vidyAlayamAM pote sabhya thayA, menejIMga kamITImAM cuMTAyA, hAla cAlatA zrI mahAvIra jaina vidyArthI leAna kuMDanI racanA karavA karAvavAmAM temaNe mATA phALA ApyA ane peAtA taraphathI upara jaNAvelI moTI rakameA vidyAlayane soMpI. uparAMta zrI. carAtara ejyukezana seAsAyaTInA dhoraNe nirAdhAra jaina vidyArthIo mATe zrI vidyottejaka sahakArI maMDaLa 'lImITeDa nAmanI saMsthA sthApavA mATe temaNe khuba jahemaMta uDAvI ane pote ane potAnA mitrA pAse tenA zerA bharI bharAvIne e saMsthA cAlu karI. A saMsthAne dhaNA vidyArthIoe lAbha lIdho che ane le che. peAtAnI jIMdagI daramIAna keLavaNI bAmatamAM teoe jeTalA rasa lIdhA che teTalo rasa temaNe bIjI kAi paNa khALatamAM lIdhe nathI. teozrInA nAnA badhu zrI ramaNIkalAla meAdI mahAtmA gAMdhIjInA custa himAyatI banI te emanA Apela Adeza mujaba rASTranI sevA karI rahyA che ane AjIvana sevAvrata temaNe svIkAryuM che. teozrInA mhoTA putra bhAi caMdulAla sArAbhAi meAdI custa rASTravAdI che... ane sAntAkrujhamAM khAdI kAryAlayamAM pote agragaNya bhAga le che. uparAMta ApaNA zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA joDIA sekreTarI che. temanA sahakArathI zrI metIcabhAine sekreTarI tarIkenA kAmamAM ane khAsa karIne hisAbI kAmamAM ghaNI rAhata maLI che. AvA sevAbhAvI putra samAjane ApavA mATe paNa ApaNe sadgatanA rUNI chIe. ApaNI samAjamAM aneka prakAre hArA rUpI vAparanArA zrImatA che. kei dhArmika kAryomAM, kASTa keLavaNInA kAryomAM, kAi anya paropakArI kAryomAM. paNa e vAparavAnI pAchaLa ghaNA kharAne kAine kAMi rIte peAtAnI pratiSThA vadhAravAnI bhAvanA hAya che, ane ene lIdhe kAi kAi ThekANe parApakArI kAryo mAM vAparavAnI rakama karatAM vadhAre rakama e kAryone zaNagAravA pAchaLa ane e nimitte samAjamAM potAnI vAhavAha khelAvavA pAchaLa veDaphI nAMkhavAmAM Ave che. AvA banAve| ApaNI samAjamAM hamaNAM hamaNAM vadhu banatA joine mane sadgata zrImAna sArAbhAi maganalAla meAdI yAda AvyA ja kare che. temaNe phakata keLavaNI pAchaLa hArA rUpI kAi paNa jAtanI dhAmadhuma vinA ane tene lagatI jAherAta pAchaLa eka pAinu kharaca karyA sivAya ApyA che. temaNe karelI sakhAvatAnI keTalIka vigata nIce mujaba che. 3700 zrI mahAvIra jaina vidhAlayane (zrI sArAbhAI bhAi modI ucca abhyAsa ziSyavRtti TrasTa 3125] zrI mahAvIra jaina vidyAlayane (zrI sArAbhAi bhAi modI lona skolarazIpa phaMDa) magana phaMDa) magana 1250] zrI yazovijaya jaina gurUkuLane-vidhArthIo mATe makAna badhAvI ApyuM. 1000) zrI yazeAvijaya jaina gurUkuLane-vidhArthIo mATe leAna ApavA. 500' zrI yazovijaya jaina gurUkuLane-hunnara udyogazALA calAvavA mATe. 100] zrI yazeAvijaya jaina gurUkuLane-svAmI vAtsalya TrasTa kuMDamAM : 2500] zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka kenpharansanA ejyukezana merDane 9925] A uparAMta bIjI nAnI meTI rakamo maLI kulle AMkaDA eka lAkha daza hajAra upara thavA jAya che.. phakta keLavaNImAMja ATaluM moTuM dAna karanAra zrI. sArAbhAi maganalAla medInI jIvana kathA paNa jANavA jevI che. teozrIe amadAvAda khAte khArAkuvAnI poLamAM rahetA eka garIba pitAne tyAM janma laine garIbAIne puSkaLa anubhava lIdhA hatA. ghaNI ja muzkelI ane cIvaTAthI meTrIkanI parIkSA pasAra karyAM bAda vadhu abhyAsa mATe te kAzI gayA hatA. tyAMthI muMbai AvyA. e samaya muMbaimAM grejyueTa thavA mATe AvanAra vidyArthI mATe ghaNAja * muzkelI bharyAM hatA. hAlanA jevAM sAdhanA te vakhate na hatA. temaja keLavaNI pratye samAjanI rUci ghaNI echI hAvAthI vidyArthIone joitI madada maLatI na hatI. paNa zrI sArAbhAinA sadbhAgye tene mahuma zeTha jamanAbhAi bhagubhAie puratI madda karavA uparAMta zaeN manasukhabhAi bhagubhAInI peDhImAM khAvA pIvA ane suvAnI temaja ApaNA zrImAne temaja vidyAnA pramAda temaja ADaMbara tyajIne temanA pagale cAle ane keLavaNInA kAryane sagIna vega Ape e prArthanApUrvaka mArA e saddagata snehInA pavitra AtmAne antaranI bhAvabharI ali ApuM chuM. maNilAla meAkamaca'da 'zAha. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-4-40 zabda A ja gujarAtI lAgatu ane nAjhIra koI para hITalarazAna nathI raNa e che ja uttarA bhasatA nuM kAraNa e che paNa amati pakSI ' saMhativAda (Fascism) ApaNu chApAomAM "phesIjhama' (ane nAjhIjhama) zabda khUba vaparAya che paNa hajI sudhI tene mATe koI gujarAtI zabda cAlu thayo nathI. phesIjhama ane nAjhIjhama vacce koI khAsa taphAvata hoya ema lAgatuM nathI eTale e ubhaya zabdane aMge eka ja gujarAtI zabdanI cejanA thAya te hegya che. aMgrejImAM A viSaya upara je kAMI vAMcyuM che te uparathI temaja hITalaranuM mArI laData' nAmanuM pustaka vAMcI javA bAda eTaluM joI zakAyuM che ke musalInI ane hITalara-bannene bahumativAda (IDemocracy) satAdhI zakayo nathI. e banne saramukhatyAronI pAchaLa emanA rASTronI bahumati (Majority) nathI evuM kaI haju sudhI sAbIta karI zakAyuM nathI. theDA ja divasa upara tethI ja kadAca briTiza pradhAnamaMDaLanA lorDa helIphekasa ane jona sAImana jevA mukhya sabhyone kaMIka-navIna ekarAra karavA paDayA che. lorDa helIphekasa briTananI sauthI mahAna gaNAtI ekasapharDa vidhApIThane kulapati (Chancellor) che. okasapharDanA snAtakone teNe jaNAvyuM hatuM ke briTananA yuvake ane jarmanInA yuvake vacce vicArasaraNIne je bheda che tene samanvaya thavo joIze tyArabAda ja jagatamAM zAMti saMbhave che kemake jarmanIne yuvaka vicArasRSTimAM nAjhI che. tene lokazAsanamAM mAnatA kare paDaze! lorDa helIphikasa karatAM paNa AgaLa vadhIne sara jona sAImane to ema kaheluM ke "jarmanInA netRvarga ane prajA vacce je bheda pADavAmAM Ave che te mane yathAsthita nathI lAgato." A rIte briTiza mukhya pradhAna mI. cembaralenanA pitAnA nivedanane tenA ja pradhAnamaMDaLane eka agragaNya sabhya asvIkArya ' karAve che. mI. cembaralene haMmezAM kahyuM che ke jarmanInA loko sAthe amAre.jhaghaDo nathI. amAre te hITalarazAhI sAthe eTale ke jarmanInI prajAnA netAo sAthe matabheda che. chatAM jyAre mI. cembaralenanA javAbadAra sAthIone kabula karavuM paDe ke jarmanIne yuvaka hITalaravAda pAchaLa rahela vicArasaraNIne bhakta che eTaluM ja nahi paNa jarmanInA netAo ane loko vacce matabheda nathI tyAre ApaNe zuM samajavuM ? ApaNe eTaluM ja anumAna karI zakIe ke hITalarane pitAnI mAtRbhUminI pracaMDa bahumatine Teko che. phakata hara hITalarane ane tenA "gurU" musAlInIne pitAnA rASTromAM mAtra bahumatio ja nathI joItI. temane te laghumationuM astitva ja vasamuM lAge che. bAkI temanI pAchaLa bahumati nathI evuM te temanA duzamane paNa puravAra karI zakyA nathI. hA, eTaluM che ke briTananA AgevAne hamezAM laghumatithI saMtoSa mAnatA AvyA che. teoe pitAnA rASTramAM laghumatinI hayAtI hamezAM sAMkhI che. eTale briTiza rAjya ane jarmana rASTravAda vacce je kAMI taphAvata hoya te te sidhdhAMta (Principles)ne nathI paNa pramANa (Proportion)ne che. musalInI ke hITalaranI phIskImAM bahumativAda virUdhdha laghumativAdanA eka prakAranA gaja grAha ('Tug of War)ne avakAza nathI. evI jAtanI kheMcAkheMca briTana, phrAMsa, amerikA jevA dhanADhaya rASTrane pivAya. paNa evo ja zAkha (Lixury) jarmanI, iTAlI, jApAna jevA dezene paravaDe ema nathI. teo dhanahIna che eTale teone akhaMDa ekatAnI AvazyakatA che. rASTramAM budhdhibheda jAge e emane mATe bhayaMkara che, IMglAMDanI saMpatti eTalI vizALa che ke tyAMnI sarakAra bahumatithI saMtoSapUrvaka kArabhAra karI zake che jyAre ati maryAdita saMpattivALA dezane bahumatinI sAme laghumati hamezAM ghurakyA karatI hoya evI dayAjanaka dizA (jeno ApaNane hiMdamAM vizeSa anubhava che. ApaNe tyAM mahAsabhAnI bahumati sAme muslIma lIganI laghumatinA Adelanane pariNAme sAmrAjyavAdane keTaluM piSaNa maLI rahyuM che tene hiMdane jIvate jagata padArthapATha maLI rahyo che) pAlave nahi tethI ja hITalare jarmanInI pArlAmenTa (Reichstag ) nA makAnamAM dIvAsaLI mUkI dIdhI hatI. atyAre laDAI cAle che chatAM briTananI pArlAmenTa nirAMte vAte karI zake che ane mI. cembaralenanI bahumati sAme mI. eTalInI ladhumatine dharAIne varALa kADhavAnI chuTa che--bAkI te cembaralenanuM pradhAnamaMDaLa potAne je mArge javuM hoya te mArge nirvina jaI zake che kemake briTananI thoDI zakti ke thoDI saMpatti AvI carcAmAM veDaphAI jAya to tevI karakasara vagara tene cAlI zake ema che. paNa jarmanI jevA sAdhanahIna dezane, pitAnI saghaLI zakitao khuba ja kaMjusAIthI vAparavAnI che ane temAM rIzasTAgamAM jamanInA mutsadIo vAto karavA maMDI paDe to temane AkarUM paDI jAya ema che. tethI hara hITalare talavAranA gherathI pitAnI pAchaLa bahumatinuM baLa che evI khAtrI pachI ladhumatine sApha karI nAkhI che. have Aje jarmanImAM jAhera rIte hITalaranA kAryakramamAM vigho nAkhI zake evA laghumati pakSanI pravRtti mATe sthAna nathI. cAlatA yudhe paNa Ave keI. Dara cembaralenane nathI tenuM kAraNa e che ke hAthInI svArI pAchaLa thoDa kutarA bhasatAM hoya te temAM hAthInI beTAI vadhe che. ghaNI jatI nathI evo paNa bahumativAda (Democracy)mAM eka ziSTAcAra che. A kahevAtA ziSTAcAra paratva jarmanI ane iTAlIe durlakSa karyuM che. hAthIne dhIme dhIme cAlavAnuM hoya che. tenI pAchaLa kutarAM bhasyA kare che tene uzkerAvAnuM kAraNa nathI hotuM. paNa hAthI sivAyanA anya prANIone te avazya kutarAMnA bhasavAthI muMjhAI javuM paDe che. kutarAne bhasatAM baMdha karavAnA be rastA hoya che. kAMto roTalo nIrIne tema karI zakAya ane nahi te tene sAmane karIne. paNa ghaNAkharAM kutarAM evA hoya che ke roTale temane maMjura nathI hotuM. temane lAkaDI ja game che. jarmanI kAMI ahiMsAvAdI deza nathI eTale teNe lAkaDIne upAya lIdho. roTalo nAkhavAne mArga te tenI pAse che ja nahi kemake , tenI pAse sAmrAjyane abhAva hovAthI saMpattine duSkALa che. A uparathI samajI zakAze ke sAmrAjyavAdanAM upAsake bahumatithI pitAnuM kAma calAvI zake che. paNa rASTravAdanA sevakathI laghumatione nAza karyA sivAya jaMpIne besI zakAtuM nathI. hITalarane lAgyuM ke bahumatithI pite kArabhAra nahi karI zake. mahA jarmanI (Greater Germany)nuM svapna sidhdha karavA mATe bahumati nahi paNa sarvAnumatiIe.A sarvAnumatinI sthApanA karavA mATe teNe pazubaLa Azraya lIdho che. paNa te kAMI brahmarSi nathI.te te rAjarSi che-kSatrI che eTale samazerane Azaro le te tene mATe koI zaramanI vAta na lekhAya. A sarvAnumati gAMdhIjI ahiMsAthI racavA mAMge che ane ahiMsA vaDe na racI zakAya te pitAnuM kAma adhurUM bhale rahI jAya tenI temane phikara nathI. hITalarane pitAnuM kAma paDatuM mUkavuM gAMdhIjInI mAphaka na game eTale teNe sarvAnumatinI sAdhanA arthe lehI paNa reDyuM che. A lohI reDIne paNa rASTramAM eka avAja ubho karavAnuM zAstra tenuM nAma phesIjhama athavA nAjhajhama. A vAdane akayavAda gaNue to tene mATe eka lekhake "saMhativAda' zabdano upayoga karyo che te egya lAge che. kemake saMhIta eTale ekatA. Ama phesIjhama urpha nAjhIvAda e bahumativAdane badale ekamativAdanuM zAsana sthApavAnI phIsurI che ema kahI zakAya. mohanalAla rUpANI. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-4-4 daza varSanA bhUtakALa : eka vihaMgAvalokana zu khristanA 1930nA yAdagAra divaso hatA. mahAtmAjIe AMtarapreraNAne vaza banI. mArca mahinAnA bAramAM divase dAMDInA darIyA kAMThe mIThuM pakavavA mATe vakAdAra sAthI sAthe page cAlIne javA mATe nizcaya karyo hato. rAjakIya vAtAvaraNamAM vinAnA rAjavIthI e kAra thayuM mahAtmAnA upavAsa karI. vipurI, mahAsabhA AvI ane pramukhapadanA praznane bhAre jhaMjhAvAta ubhA karyAM. eja arasAmAM sadA pAchaLa rahevA devAyalA dezI rAjyomAM eka sAthe azmarIte jAgRtinAM pUra vahyAM. rAjakoTa satyAgraha eka TesTakesa tarIke zarU thaye. ajama samAdhAna thayuM. ane vacananI kiMmata dhummasanI AMdhI hatI. kazuM spaSTa jaNAtuM nahatuM. zvaranA bharAMse bhAratavarSanI naiyA majhadhAramAM hatI. e vakhatanA vAisaroya IMravina sAheba ane vaDI dhArAsabhAnA pramukha cANAkaya zudhdhi vIThThalabhAi paTela ApasamAM guphatego karatAM hatA. acAnaka sarakArI cakro gatimAna thayA ane 12 mI mArca, ADA cADA visA hatA tyAM tA eka prabhAte AvyA ane hindahAlI ucu vaDA hAkemanI daramyAnagirI thaI. upavAsa chUTayA ane phesalA mATe dezanI AMkhA dIlhI upara TharI. saLa cukAde AvyA ane ema chatAM hiMsAnI gaMdhe bApue tenA parityAga karyo. lIMbaDInA bhayakara hatyAkAMDa zarU thayA ane vatte oche aze tenuM anukaraNa ghaNA naredroe karyuM uThIne lAe chApAmAM vAMcyuM ke saradAra vallabhabhAInI dharapakaDanI mahAsabhAnA tAja subhASabAbune choDavA paDayA; pIDha netA rAjendra bAbune te dhAravA paDyAM. thai che. bhiSmapratijJA lai bhAratarata gAMdhIjI sAbaramatI Azra vaMdana pATanagare bhAvabhInI vidAya ApI. zrImAna paTTaNIjI jevA pradhAnamitre paNa bApune vaLAmaNAM karyAM. esI jeTalA sAthIdArA sAthe bApunA saMgha pagapravAsathI dAMDInI sanmukha thayA. pachInA cirasmaraNIya aitihAsika kvise viSe lakhatAM AMkhA harSAzruthI bhInA thAya che. gAmegAma `sabhAmAM thatI gaiH deza-videzanA patrakAro ane kemerAmenee bApunI addabhuta ane yAdagAra yAtrAne saMsAra bharamAM prasiddhi ApI. caurIcaurAnAM prasagathI suSupta anela hindu eka cheDAthI bIjA cheDA sudhI rAjakIya jAgRtithI cetanavatA banyo. bApunuM jIvanakArya thoDAja divasomAM saphaLa thayuM, 'irivana sAhebanI sarakArane mahAtmAne chuTA rAkhavAnI potAnI bhUla samajANI, bApunI dharapakaDa thaI bApunA A 'mizana'ne prathamathI yathArtha rIte jANanAra vIThThalabhAie dhArAsabhAnI khurazIne cheDI, jAgRtinA pUrane khALavA muzkela banyA. lAkho lokoe jelA bharI. chevaTe bApune chuTA karyA ane yAdagAra evA gAMdhI-iravina saMdhi thaI ekasAthe savAlAkha rAjadvArI kedIo mukata banyA. bApune gaLamejI pariSadanuM AmatraNa maLyuM vidAyaveLAe zrI meghANIe gAyuM : teja A lakhyuM che. gAlameLanu kArasa. bhajavAi gayu. briTiza bhAga indra jALamAM kasAyA vinA sAva bhagna haye chApu pAchA "ane temane svAgata ApatAM rASTra - zAyara zrI meghANI pharIvAra gAyuM rAjInA koMgresa sarakAranA yazasvI hAthe lokahitanA kAryo thatA gayA. bAraDeAlInA vIra kheDUtonI jamIne bAraNA khakhaDAvatI pAchI AvI. dArU niSedhanu zakavartI kArya zarU thayuM, je kAma amerIkAnI, sarakAra ta karI zakI te kAma hindanA keMgresa sarakAre karI batAvyuM. A chellA kaTArA gherano A pI jajo Apu sAgara pinArA ajali nava DhoLajo ApuM chu sTImara upara TapAla vAMcatAM A kAvya joi bApue mIrA henane kahyuM: kharekhara kavie mArA dayamA palaDu vadhyA che. Avaka ghaTI che. duSkALe potAnA Bik A sarva daramiyAna hindamAM pheDarezana dAkhala karavA hajAro prayatna thayA paNa apazukaniyAla e. samudratatra AgaLane AgaLa haDaselAtuM cAlyuM. sabhAe saraka rAyakA hAsanA chaMmAsa pUrve yurApIya vigrahano prAraMbha thayo ane kta traNa avADIyAmAM polAMDanA dhaNa nIkaLI gayA. aneka jaLanaukAo jaLazaraNu khetI, razIyAnI bhUkhe pInaleMDa nAmanA ati nAnakaDA dezane laDAimAM utaravu paDayu che. videzamAM A hatyAkAMDa * rAja-ba-rAja nA anyA che. hiMdamAM tenA pratyAdhAtA vyApArI aMjArAthI mAMDIne eka paisAnI cIja sudhImAM jaNAi rahyA che. gAMdhI-vAisarAya vacce aneka mulAkAta thai gai che. ane durbhAgye te sarvanA kAmIbhUtAvaLAe hada bahAranu tAMDava zarU karyuM che. pariNAme sattAnA hAtha majabuta banyA che. chApo jorathI mAryo che. aMgata bharanA zvAsa rUMdhAi rahyo che. zuddha havA azakayAtI che.e AvA mA vizva TANe izunA 1940 nA varSanA mArca mAsa purA thayA che. rAmagaDha mahAsabhAnA cadAjamAM bharAi gai che. hindanuM bhAvi navesarathI ghaDAvAnAM coghaDIyAM vAgI rahyA che. nathI mAluma ke zu thaze. jagata ane hindu saMkrAnti kAlanI eTaDe Ave ! AzAhi ekalA Ave varSa, racanAtmaka kArya ane sAmAnya dhArAsabhAkIya hasava, vedanAmAMthI pasAra tharahyA che. ahiMsAnI punita dhuNI vyatIta thayA ane 1935 nA navA azAsthAna banI rahyuM che. svIkAravA kara gIte hAdA svIkAra thayA kanA vaTalI jevuM te pa che. Aje ApaNe navI vAdaLa gherU banI gayu AkhA bhedI zakatI prAthanA karIe ke gharanA kayA vadhyA che. kAmIvAdI netAgIrIe viveka cUkI jai gharamAM dava lagADayA che. 197rathI rAvI kAMThe lIdhelI pratijJA A varSe pUrajosathI karIlevAi che. lokaprabhunA utsAhane mApatu e parva anerU banyu che. jIvanapatha ujALI, hiMmata ane niDaratA pAla maganalAla dhArA. sTrITa mAi Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sacarA kAkA sAthe mArA nIce mujaba paristhiti cAle che. ati sAme amArA A thI mubai jana yuvaka sAMdhatI jAherAta ApaNA sa dhanA samaye zrI kakalabhAI bI. vakIla zrI maNilAla mi mohanalAla jhaverI A ca dulAla sohanalAla jhaverI tathA zrI bhIkhAbhAI : bhudarabhAI kAhArIe ApelA rAjInAmAmAM je kAraNo darzAvyo che tethI ja agya dIkSA samApamAM sa dha nI svIkRta nIti viSe jAhera janatA mAM gera- ka Uii saMmatI ubhI thavAne saMbhava che tethI Aje ekatra thayela saghanI kArya vAhI samiti nIce mujaba jAherAta kare che. hA (la) acogya rIkSAne ApaNe je paristhiti cAlu che temAM leza paNuM sudhAro thayo nathI paNa vadhu bagADe karyo che, eTale A pravRti sAme samAja to paNa jo keLavavA mATe ke prema nA karavAnI tema ja banI zake tyAre brITIza che ke hiMdamAM tema ja anya dezI rAjayomAM agya dIkSA pratibaMdhaka kAyadAo che. karAvavAnI nItine majabuta rIte muMbaI jana yuvaka sa dha vaLagI rahe che. i (2) ayogya rIkSAmAM mAnanArAonA mAnasamAM kaze paNa pheraphAra tharyo nathI e paristhiti chatAM jene zvetAMbara mUrtipUjaka kAM-pharansanA kAryavAhaka samitinA keTalAka same ayogya vINAnA himAyatIo sAthe . A ja prakAranI samajutI karavA mAMge che te tarapha A yuvaka sadhu bhayanI , samajatI tarapha aNugane jAhera kAryavAhI samitinA hukamathI Page #68 -------------------------------------------------------------------------- Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kimaMta saDha Ave eka muMbai jaina cuvakasa ghanu pAkSika mukhapatra prabuddha jena taMtrI : maNilAla mehaMmada zAha muMbai : 30 eprIla 1940 maMgaLavAra premaLa jayAti Leal kindly Light e kArDinala nyumananuM bhajana agrejImAM prakhyAta che.. pU. zrI gAMdhIjIne e atyaMta priya che. A bhajananI zaguNatI dareka bhaktadvaMyane, AkarSe evI che. A bhajanamAMthI eka lITI fone step enough for me gAMdhIjInuM jIvanasatra banyuM che. dUra bhAga jovA lebha lagIra nA mAre eka Dagalu asa thAya ema eja mANasa kahI zu je jANe che ane anubhave che ke A sRSTi parsa mugale prabhunI doravaNI pramANe ja cAle " che. nAkara jema mAlIkanA hukumanu pAlana karIne saMtoSa mAne che, sIpAhI jema senApatinI AjJAnuM pAlana karatAM pUrNa deza sevA karyAnA saMtAya meLave che. tevI ja rIte sAcA bhakata tarata karavA jevuM. zu che eTaluM izvara pAsethI jANI lIdhu eTale asa che ema mAne che. rAga mAMDa-dAdarA tAla premaLa jyAti tArA dAkhavI tAro dAkhavI, muja jIvanapaMtha ujALa." muja vanapatha ujALa. dhruva ghora dhAmathI huM te ghere ghana aMdhAra, ', - rajanImAM, nija zizune saMbhALa, mArA jIvanapatha ujALa Dagamagato paga rAkha tuM sthira muja, dUra najara che. na jAya, / dUra bhAga jovA lAbha lagIra na, eka DagaluM basa thAya, mAre eka- DagaluM basa thAya. Aja lagI rahyo garvamAM huM ne mAgI mudde na lagAra, ApabaLe bhAga joine cAlavA hAma dharI mUDha bALa, have mAguM tuja AdhAra. bhabhakabharyA tejathI huM lAbhAyA, ne bhaya chatAM dharyo garva, vItyAM varSone lepa smaraNathI, skhalana thayAM je sarva, mAre Aja thakI navu pa tArA prabhAve nibhAvyo mane prabhu Aja lagI premabhera, na zrRM mana te sthira pagalethI calavI paheoMcADaze gheru, dAkhavI premaLa jyotinI sera. dUra paDyo nija mArga sUjhe nava ke hindusthAnamAM pAchA AvatAveMta gAMdhIjIe A bhajana gujarAtanA keTalAka kavi . AgaLa mokalI. temanI pAsethI AnuM bhASAntara mAgyuM. je bhASAMtaro AvyAM emAMthI sva. zrI narasiMhabhAnuM A bhASAnsara gAMdhIjIne vizeSa gamyuM, kardamabhUmi kaLaNabharelI, ne girivara kerI karADa, " dhasamasatA jaLa. kerA pravAho, sarva vaTAvI kRpALa, mane pahoMcADaze nija dvAra. UjaLaze, te smita karaze premALa, mAtA bhAva eTalA te saMsArajanI jaze ne prabhAta samajAvyo che ke e bhAna jhiMgaNAnAM vana manahara bhAre hRdaya vasyAM cirakALa, ntara jevu lAgatuM nathI ane rAganuM komaLa gAMbhA paNa zaragugatIne poSaka che. je meM khAyAM hatAM kSaNavAra. skhalana bhUla karyuM ma--kAdava; kaLaNa-garaNa; divyago- devatA keTalAka si thayA AzramanI prArthanAmAM dara zukravAre A : Regd. No. B. 4266 bhajana gavAya che. pArasI dharmamAM kahyuM che ke jIvananAM be tatva che- zubha ane azubha. khrIstI dharmamAM eka tarapha izvara ane bIjI tarapha zaitAna evA jUnI kahepanA che. bauddha dharmamAM zaitAnane ThekANe * manuSya zrI subaI rane yuvaka sagha vAranAlaya. jAtinA AMtarika zatru 'mAra'nI vAta Ave che. sAra sAthe laDIne je vijaya meLave te vanavIra, te ja aha koIpaNa mANasane ApaNe pUchIe ke tuM IzvaranI upAsanA kare che ke saMtAnanI, te eka kSaNanI rAha joyA vagara te kaheze ke izvaranI paNa bhANusa mATenA upAsyA e che. mANasa koka kokavAra koka-koka ja vAra izvaranI upAsanA kare che, bAkI enI akhaMDa upAsanA cAle che. potAnA ahaMkAratI jyAre ApaNe prahlAdanI vArtA vAMcIe chIe tyAre hiraNyakazipune ApaNe hasIe chIe ke eNe zvaranI upAsanA rada karAvI petAnI ja upAsanA - calAvI. e keTalA ahaMkArI ane mukha hovA tee ema paNu ApaNane lAge che. e kathAmAM te ApaNe prahalAdanA pakSanA thaie chIe, paNa vanamAM ApaNe bhagavAnanI upAsanA uthApIne pAtAnI ja upAsanA calAvanArA hiraNyakazipu banIe chIe te vakhate yAda nathI AvatuM. jyAre hiraNyakazipuno mada utarI jAya che ane e samajI jAya che' ke sarvatra izvaranuMja rAja cAle che, tyAre enI ahaMkArI vANI zAnta thai jAya che ane bhaktinAM vacane enA moDhAmAMthI nIkaLavA mAMDe che. "Aja lagI rahyo gavamAM huM te, mAgI madada na lagAra lavAjama rUpiyA 2 evA pazcAtApa thayA pachI hRdayanI je nirmaLatA ane namratA pragaTa thAya che, temAMthI ja utpanna thayeluM A bhajana che.. 'Apa ane mArga joine cAlavA hAma dharI e moTI bhUla thaI e samajyA pachI mANasa jyAre potAnI mahatA cher3e. che, tyAre ja potAne muDha samajavAnI mAnavAnI ane kahevAnI mANasanI taiyArI thAya che. e Atmaparicayano ekarAra karavAnI Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . prabuddha jaina tA. 30-4-40 vRttithIja A bhajana lakhAyuM che. jaina dharma mANasa jyAre ahaMkAranA tAbAmAM sapaDAI rAte caLa thayela hoya che ane dhamaNanI peThe ene ahaMkArI zvAsa (zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdhanA Azraya nIce tA-8-4-40 cAle che, tyAre mANasa Izvarane bhUlI jAya che. paNa nA roja hIrAbAgamAM maLelI jAhera sabhAmAM bhAvanagaranivAsI te ja vakhate duHkhI zvara ene sAcavavA prayAsa kare che ane mAnyavara zeTha kuMvarajI ANaMdajIe "jainadharma" upara Apela enI IcchA na hovA chatAM ane e na jANI zake evI rIte | vyAkhyAnane sAra nIce ApavAmAM Ave che. pramukhasthAnethI ene ugAravAnI taiyArI kare che. kAkAsAheba kAlelakare Apela vyAkhyAnane sAra - AvatA aMkamAM ApavAmAM Avaze. taMtrI) - Izvare mANasane eTalI svataMtratA ApI che ke e icche tyAre ja ene uddhAra thAya, eTale pRthvI karatAMye sahiSNu e jaina dharma e judA judA be zabdothI banela che. aMtaraMga e paramapitA mANasanI hRdayajAgRtinI rAha joyA ja kare che. zatruone jItanAra te jina kahevAya che ane tenA anuyAyI te tukArAma kahe che ke mANasa pravAhamAM Dube che ane bhagavAna jaina dharma zabdanI vyutpati dhArAti ri pa." arthAta kinAre hAtha phelAvIne taiyAra ubhA hoya che. bhagavAna huM DubI dhAraNa kare-durgatimAM paDatA ne dhAraNa kare tenuM nAma dharma. jAuM chuM. mane AmAMthI bacAva ema mANasa hRdayathI kahe A prakAranA dharmane jeNe prakA hoya prakAzanAra pate tevA eTalI ja vAra ke bhagavAne ene e bhavajaLamAMthI ugAryo ja che, vItarAga ane vItathI je koI hoya te ApaNA vandanane yogya paNa e jyAM sudhI Ama pitAne uddhAra mAgI nahi le tyAM che. zrI hemacaMdrasUri jaNAve che. sudhI bhagavAna lAcAra thaIne muMge muMge AMsu sArate ubho ja bhavabIjAMkurajananAH, rAgAdyAH kSayamupAgatAyasya / rahe che. bhagavAnanI A karUNA, A dhIraja, ane A sahiSNutA brahmA vA viSNuvA haro jino vA namastasmai / / jyAre dhyAnamAM Ave che ane mANasa madada mATe pAkAra kara che ' arthAtu: bhavanA bIjarUpa rAgAdi jeno kSaya thayA hoya te tyAre pitAnI gaphalata mATe enI AMkhamAMthI bAra jevA AMsu brahmA hAya. viSNu hoya. maheza hoya ke jinezvara hoya tene daDadaDa vahevA mAMDe che ane e ja vakhate bhagavAnanI AMkha mAre namaskAra he. mAMthI satiSanA AMsu TapakavA mAMDe che ke te A jIva jAge, zrI haribhadrasUrI paNa kahe che ke - have enI sevA karI zakAya. AvI dhanyatAnI ghaDIe mANasanA hRdayamAM zuM thAya che e A bhajanamAM pratibiMbita thayuM che. pakSapAto na me vIre, na dveSakapilAdiSu / / kArDinala nyumana jeTalo bhakta che teTalo kavi paNa che. A yukti mad vanaM yasya, tasya kAryaH parigrahaH / bhajanamAM eNe je paristhitinuM citra citaryuM che, te jeTaluM mane vIra pratye pakSapAta nathI ke kapilAdi pratye drupa nathI. spaSTa che teTaluM ja bhavya che. mAnasika bhAvone eNe je pArthiva jenuM vacana yukitayukata che, teja ane mAnya che. ane prAkRtika rUpa ApyuM che, tenI asara mana ane hRdaya jaina dharma e kaI khAsa jJAtine ke vyaktine dharma nathI upara tarata thAya che. jema varNana sAthe citra ApyuM hoya paNa dareka pALI zake tevo dharma che. eka bhAIe jaina dharmanuM te te varNana soMsaruM budhdhimAM temaja hRdayamAM pahoMcI jAya che, sukuM paNa saceTa svarUpa jANavA IcchA darzAvI. meM kahyuM: tevI ja rIte A bhajananA bhAve enA rUpakane kAraNe jaDa bhAI! nava tatvane jANe eTale badhuM jaNAI Avaze. kAraNake mANasanA hRdayamAM paNa jAgRti ane asvasthatA utpanna kare che. zAstrakAroe 'emAM badhe samAveza karyo che. ApaNA kavioe paNa jIvanane jaMgalanI ane ajJAnane jagatamAM be vastu che. jIva ane ajIva, badhAne samAveza A aMdhakAranI upamA ApI che. A jaMgalamAM nathI rastA, nathI emAM thaI jaze. jagatamAM je kAMI indriya gecara che te pudgala prakAza ane nathI koI denAra bhomIye ane AvA jaMgalamAM ja che. cha dravyamAM pugale eka rUpI che. bAkInA jIvAdika arUpI phasAyelA ApaNe eTalA te thAkelA, hArelA ane nirAza thayelA che. AtmAne jaina zAstroe anAdi mAnela che. te vinAnI chIe ke ApaNAM paga paNa sthira rahI zakatA nathI. AgaLa dhapavAnI te vAta ja zI ? ane dhapavAno prayatna karIe teo bhaktimAM tallIna thayelA devadatenA- divyagaNonAM- manahara vadane A kAMTALI jamIna majabuta hoya te ne? koka ThekANe kaLaNa paNa dekhAze. bharelI kardama bhUmi te koka ThekANe girivaranI karALa karADa, ane jyAre bhayanI sthitimAM hatA tyAre ApaNe abhimAnathI garva jANe eTaluM basa nathI ema tAjetara paDelA varasAdane kAraNe karyo, dunyavI kArakIrdinI bhabhakathI aMjAyA-lebhAyA- ane bhagacArekorathI dhasamasI AvatA jaLa kerA pravAho badhI bAjuthI vAnane bhulI gayA. have jyAre sAkSAtkAra thayo ke ApaNe kaMI ja mArga rUMdhI nAkhe che. have Apa baLe mArga joIne cAlavA' nathI, badhe Izvara ja che, tyAre jANe ApaNo punarjanma ja thayo. no vicAra choDI dIdhuM che. Izvara pAsethI madada mAgavAnuM nakakI' "mAre Aja thakI navuM parva (A lIMTI mULamAM nathI paNa narakaryuM che. have e hAtha pakaDe, ApaNane dere ane dayAmaya vRttithI siMharAve pitAnA phALA rUpe A bhajanamAM umerI che.) have chaDeeka ja DagaluM joI zakIe eTale prakAza ApaNAM jIvanapatha ceka izvarano AdhAra mAMgI enI kRpAthI ja kvanayAtrA pUrI upara pADe eTale basa. e premaLa jyotinI seranI pAchaLa karavI che. have gumAvelI vAra pAcho meLave che ane have pAchaLa jatAM badhI agavaDo vaTAvIzuM ane prabhunA bAraNA purUSArthanI pratiSThA jatI karI prapannanI padavI meLavavI che. sudhI pahoMcI jaIzuM. eTalAmAM durdavanI asara osarI jaze; ene mATe rajanI purI thaze, prabhAta UjaLaze, jIvanapaMtha eka cheDethI bIje premaLa jyoti tAro dAkhavI che sudhI spaSTa thaze ane je IzvaranI bhakti pharIne yAda Ava muja jIvanapaMtha ujALa. vAnA kAraNe have ApaNe bamaNu utsAhathI karIe chIe, e ja kAkA kAlelakara Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja praraNanA advitIya vistAra aMhisAvAda gAMdhIjInA ' ' kArya pachAmAM...A . prabudhdha jaina viSe abhiprAya mAMgate patra maLyo. "prabudhdha, - '; '= = = = . ! '"' ke ' "" : - * : , * kAlIka cIjo paNa savethI 2 sukha-du: * * tA. 30-4-40 'prabuddha jaina.. pudagalIka cIjo paNa. anAdi che. dareka vastu anAdi che. tenuM prakRti ane AtmA sAthenA ' kamane cAra prakAra : ': 'rUpAMtara thayA kare che, paNa sarvathA vinAza thato nathI. te baMdha-e sarva vigatenuM nirUpaNuM baMdha' nAmanAM tatva nIce '. jIva che tyAM sukha-duHkha che. ane sukha-du:kha che tyAM tenuM karavAmAM Avela che. jaina darzananI sauthI moTI vizeSatA - tenuM pUrvakAraNa zodhatAM punya-pApa mAnavA paDaze. punyanuM phaLa sukha karma vijJAna che. AtmA karmodrArA pitAnA sukhadu:khane pite ja prApti che, pApanuM phaLa duHkha prApti che. , , , , , kartA tema ja letA hoIne karmanI jhINAmAM jhINI vigate jaina .' / puNya pApa mATe jaNAvyuM che ke-- : ', ' , ' ' dharmanA aneka prayAmAM carcavAmAM AvI che. AvA dharmanA aneka graMthomAM carcavAmAM AvI che. AvI jhINavaTa bharI . chowAna pravAmi, tAruM ghayoTi kama mImAMsA mArA namra mata pramANe anyatra bhAgye ja jovA maLe ' ' tema che. jarojakkAra: juthAra, jAya 12vIjhananuM ' . [ka zlokathI ja kahI zakAya tevuM che te. aradhA che. A badhuM jANyA pachI zAstrakAre navamuM mokSa tatva batAve kamAM huM kahuM chuM. paropakora puNyane mATe che ane parapIDana che ke jethI saMsArathI mukti thAya tenI prAptinA hetubhUta anyane pIDA upajAvavavI te pApane mATe che. ' zudhdha jJAna ane zuddha cAritra che. samyam prakAre jANavuM te. jJAna ane te pramANe pravRtti karavI te cAritra. - - jo ATaluM ApaNuM sarvane barAbara samajAI jAya te pachI vizeSa kahevA sAMbhaLavApaNuM rahetuM nathI. tIrthaMkarapaNuM paNa. * samakitanA svarUpamAM cha bheda khAsa samajavA jevA che te tyAre ja baMdhAya che ke jyAre jagatanA sarva jIvane dharmasanmukha - atra TuMkamAM jaNAvuM chuM. (1) jIva che. (2) jIva nitya che. karavAnI AtmAmAM prakhara bhAvanA pragaTa thAya che ane e pada " (3) karmane kartA che. (4) karma ne bhoktA che. 5) mekSa che. udayamAM AvyA bAda tIrthakaranuM samagra jIvana aneka jIvane (6) mekSane upAya che. A dhamaeNsanmukha karavAmAMja- temano Ayanika udhdhAra karavAnI pravRtti , jIva arUpI hovAthI prathama pade La che temAM dhaNune, pAchaLa ja vyatIta thAya che. ' zakA thAya che. paNe ApaNe vicArIzuM te jIvanI siddhi avazya zrI mahAvIra prabhunA janma samaye dezanA meTA bhAgamAM thaze. mRtaka mAM hAtha paga Adi sarva aMgenI saMpUrNatA hovAM ' yajJanA nAme puSkaLa hiMsA pravartatI hatI. te kALe eka mahAna chatAM kema tene bALI devAya che ? kahevuM ja paDaze ke te sarvanI '.. 1. ahiMsaka dharmapraNetAnI jarUra hatI. bhagavAna mahAvIrane janma gati karAvanAra je jIva tenA javAthI zarIra nirarthaka banyuM ' - thaye; yuvAvasthAmAM temaNe cAritrya aMgIkAra karyuM. ghora tapasyA vaDe ane tethI tene bALI devAmAM Ave che. bIjuM pada jIvanI nityatA, , * sarva karmono nAza karyo; teo sarvajJa thayA ane ahiMsA dharmanI - kahe che. pugaLane nAza paNa paryAyathI thAya che. paraMtu te paNa . . . - sthaLe sthaLe . zeSaNA karI. temanI yukitapUrNa vANIthI mugdha ' kAyama jatA nathI. pudgaLane saMgAthI AmAM eka pugaLanA banIne veda dharmanA staMbharU5 gautama Adi agiyAra meTA brAhmaNa 1 nAzathI bIjA zarIramAM jAya che. jIva karmane kartA paNa che. DitAe temanI dharmadIkSA aMgIkAra karI. A rIte hiMsA kAraNa ke karyA vinA karma kema lAge ? ane Ama karmane, - narapUrNa yAnI ghelachAmAMthI te samayanI prajAne temaNe mukata karI. " bhokatA paNa che. amuke mAruM bagADyuM ema kahevuM te beThuM che.' manuSyanA prArabdhanI prabaLatA hoya te ' cakravatI kAma ghaNAone puNya-pApanA astitva viSe zaMkA hoya che, paraMtu ne paNa... rakane A nukazAna karI zakatuM nathI. ane azubha. eka anya , eka nirogI anya rIgI eka navIna . kamanI viziSTatA hoya te raMka paNa cakravartInuM bagADI zake che. * bIje nirdhana-Adi jagatamAM dekhAtAM dvibhAvanA kAraNe tapAsIzu ' tethI nimitta kAraNo : upara roSa lAvo vyartha che." zvAnane .. karI te tenA mULamAM puNya pApa sivAya bIjuM kazuMya nathI e patharo lAge to te patharAne karaDaze ane siMhane tIra lAgaze. . ( svataH samajI zakAya tevuM che. , ' ' ' , ' ' te te tIrane nahIM pakaDatA tIra mAranArane paka te te tIrane nahIM pakaDatA tIra mAranArane pakaDaze. manuSya paNa . ' * puNya ane pApa e banne Azrava che. puNya e zubha ' AvI be jAtanI prakRtinA hoya che. nimitta upara reSa lAvavA , . A Azrava che ane pAya e azubha zrava che. taLAvamAM judA karatAM upAdAnarUpa karmane kADhavA prayatna kare eja ISTa che. judA garanALAmAMthI pANI Ave che, ane tethI taLAva bharyuM be mitra hatA. eka sujJa hatA bIje bhakki hate. bharyuM rahe che. AvI ja rIte viSayakaSAyAdithI temaja puNya sujJane ghera ekavAra Aga lAgI ane ghara banI gayuM. bhadrika karaNIthI paNa Azrava cAlu rahe che. A rIte AvanAra zubhA mitra dIlagIrI batAvavA Avyo tyAre sujJa mitra kahe che ke, A rIbha karmane rokanAra te saMvara che. saMvara zuM kahevAya te oLakhI nA "mAruM kazuM banyuM nathI, mArUM hoya te baLeja nahIM ja che ane baLe " , 7 levAnI ane te mujaba AcaravAnI khAsa jarUra che. saMvara vaDe . te mA nahIM. amaka saMjoge AvyuM hatuM te anya saMjoge . . . . A sAthe baMdhAtA- navA karmo rokI zakAya che paNa sattAmAM jAya temAM zeka. zuM karavuM? pharI kayAreka suttamitrane putra rahelAM karmonuM zuM? te jyAM sudhI vidArI na zakAya tyAM sudhI mRtyu pAmatAM bIje mitra dIlagIrI darzAvavA Ave che tyAre A karmamukti zakya nathI. kama be rIte vidArI zakAya. eka to nadAra rIkAya. eka to sujJa kahe che ke "ghera prAhuNA Ave te jAya temAM raDavAnuM zuM?? 3. kamane paripAka thaye bheLavI levAthI, A karmanI svAbhAvika , AvI nirlepa vRtti Ave tyAreja AtmAno uddhAra saMbhavita ? ' . nija kahevAya. bIjuM bAhya ane atyaMtara ema be prakAranA bane che - ' ' ' , , tapavaDe sattAmAM AvelA kamane, nAza thaI zake. A bIjA . pAMcamA ane char3A padamAM mekSa che ane tene upAya che ; Fka prakAranI nirjarA kahevAya. tapa eTale kevaLa upavAsa-ekAsaNAM 'ema darzAvyuM che. eka bhAIe mane pUchyuM ke meM A. thI nahi paNa dhyAna, japa, pratikramaNa vagerene paNa tapamAMja : pAMcamA ArAmAM mekSa hoya? meM kahyuM 'hA, cAla batAvuM. paNa E - samAveza thAya che.' ' ' , ' mArI zarata pALavI paDaze ane te e ke sarva saMga parityAga . AT : ahiM sudhI jIva, ajIva, puSya, pApa, Azrava, saMvara tathA kare paDaze. A upAya kaThina che paNuM te sevyA vinA upAya : mi nirjarA ema sAta tanI vAta thaI. A karmanI bhinna bhinna . . . .. ' [ anusaMdhAna pRSTa 8 . - - - * * *.' : ' , Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GST 1ST "vA"bA"""CLkAja '' - ' sAmati kAyavAhaka samitinI sUcanA karI che. : - 'cAra sabhyoe ApelAM rAjInAmAM pAchI kheMcI lIdhAM che. 1 . A uparAMta eka vizeSa TharAva konpharansanuM adhivezana bharavA mATe traNa sthaLo taraphathI maLelAM nimaMtraNAnI nedha le che ' zrI jana che. mu. kenpharansanI akhila hiMda sthAyI samiti ane AvatA adhivezana mATenuM sthaLa nakkI karavAnI kAryavAhaka nI beka dayAlaMkAra zeTha lallubhAI dIpacaMda jhaverInA pramukhapaNA ' samitine sattA Ape che. nIce eprIla mAsanI 27 tathA 28 tArIkhanA roja maLI hatI. pahelA divase sthAyI samitinA mahAmaMtrIoe konpharansanI Aja jena ve. muM. konpharansamAM "zAsana pakSI" nAmathI oLasudhInI kAryavAhI ane vartamAna paristhiti saMbaMdhamAM eka khAtA vargane sahakAra ane sAtha meLavavAne kenpharansanA keTalAka nivedana raju karyuM hatuM ane tyArabAda pramukha sAhebe pitAnuM AgevAno prayAsa te pakSanA kadAgraha ane pramANa bahAranI vyAkhyAna vAMcI saMbhaLAvyuM hatuM. mahAmaMtrIonA nivedanamAM ' mAMgaNIonA kAraNe bhAMgI paDayo che. yuvako saMbadhe jaNAvavAmAM AvyuM hatuM ke "yuvakemAM utsAha che, kAryazakita che, sevAnI dhagaza che paraMtu te TakAvavA mATe je rIta thI. muMbaI jaina yuvaka saMghanA sArvajanika vAMcanAlayanI akhatyAra karavAmAM Ave che, je dekhAvo thAya che tethI teo - AjathI zarUAta karavAmAM Ave che. A vAMcanAlayamAM apriya thaI paDe che." A kathanamAM keTalAka bhAIone AkSepa ke aMgrejI, gujarAtI temaja hiMdI-upayogI gaNAtA ghaNAkharA kaTAkSa jevuM lAge che. paNa vize vicAra karatAM mAluma paDaze ke sAmayika patro mukavAmAM AvanAra che ane tene jAhera janatAne AkSepasUcaka kathana kharI rIte to yuvakanI eka vizeSatA ja lAbha levAne cAlu samaya savAranA 8 thI 11 ane sAMjanAM raju kare che. kAraNa ke koIne apriya na thavuM enA jeTalI 5 thI 8 rAkhavAmAM Avela che. A vAMcanAlaya jana jainetara samAja pragatinI bAdhaka bIjI koI vRtti nathI. e vRttithI sarve bhAI bahene mATe khulluM che. sArvajanika pustakAlayamAM che. yuvake mukata thayA hoya ane samAjahitanI khAtara satyavastu jarUrI pustakone saMgraha thaI, rahyo che ane te paNa jAhera spaSTa AkAramAM kahevAnI hiMmata yuvakomAM AvI hoya ane e janatAnA upayoga mATe bahu ja thoDA vakhatamAM khulluM mukAyA kAraNe apriya thavAnI tAkAta yuvake kharekhara keLavI hoya te saMbhava che. e vastusthiti mATe yuvakee jarA paNa zaramAvAnuM kAraNa che ja nahi. ulaTuM e te abhimAna levA jevI bAbata che. AvI - jaina samAjanA eka jANItA AgevAna jhaverI lAlabhAI kalyANa apriyatI yuvakano ja IjA raheze ane te ja Aja sudhI bhAI tA. 24 mInI rAtre ativegamAM AvatI meTara sAthe eka sarakhI ghareDamAM cAlatA ane avanatinA gartamAM DubatA athaDAI paDavAnA pariNAme avasAna pAmyA che, asAdhAraNa te vacce AvavAnI AzA baMdhAze. mahAmaMtrIoe ekatAnI caDatI ane paDatInA itihAsathI bharelA ane ema chatAM vATAdhATanI je keTalIka bInajarUrI vigata ApI che te vigate eka sarakhAM AzAvAdI prasanna-jIvanane Ama ekAeka ApI na hota te nivedana vadhAre mobhAdAra lAgata. pramukhanuM anta Avyo che. anta nivedana bhASA temaja vicAranirUpaNanI daSTie AvakAradAyaka lAge *', * * che. AjanI vastusthitine bane tyAM sudhI yathAsvarUpe raju " muMbaInI 'vanitA vizrAma' nAmanI suvikhyAta strI saMsthAe karavAne temAM stutya prayAsa che. hamaNAM pitAne rajatautsava ujavyuM. A utsava prasaMge lagabhaga * bIjA divasanI - sabhAmAM konpharansa sAthe saMbaMdha dharAvatA * avADI sudhI cAle te eka bhavya kAryakrama yoja keTalAka jaina AgevAnonA avasAna badala dIlagIrI jAhera vAmAM AvyuM hatuM. A nimittanuM avalaMbana laIne saMsthAnA ' karanArA TharAva uparAMta nIce mujabanA TharAvo sarvAnumate pasAra kAryavAhako vanitA vizrAma mATe piNe lAkha uparAMtanI rakama thayA hatA. ekaThI karI zakayA che. saMsthAnA bhUtakALane itihAsa jeTalo yaza(1) AvatI vastI gaNatarIne aMge ApaNA jaina bhAIo , svI che te karatAM AgAmI itihAsa vadhAre yazasvI ane urjAtathA bahene pitAne jena tarIke barobara neMdhAve e mATe regya vaLa nivaDe ane strI jAtinA aneka prazno nIkAla lAvavAmAM ' pracAra karavA mATe konpharansa sAthe saMbaMdha dharAvatA sarve adhikArI- khuba upayogI phALo Ape ema ApaNe jarUra IcchIe. ene AgrahapUrvaka bhalAmaNa karavAmAM Ave che. . (2) A sthAyI samiti konpharansanA AvatA adhi- rASTravidrohI mahamadaalI jhINAnI preraNAthI akhila hiMda vezananuM kArya konpharansanA baMdhAraNamAM udeza ane kArya- muslIma lIge maMjura karelI pAkIstAna yojanA sAme musalamAna vistAra sivAyanI bAbatamAM jarUrI pheraphAra (1) Arthika janatAne prakhara virodha raju karavA mATe siMdha prAntanA mAjI mukhya udhdhAra ane (2) keLavaNI pracAra-e traNa bAbate pradhAna mahamadaalI alAbakSanA pramukhapaNa nIce dIlhI khAte upara kendrita karavAnI AgrahapUrvaka bhalAmaNa kare che. ekatra thayelI AjhAda muslIma kenpharansanuM adhivezana A patra uparanA nirNaya mujaba AvatI nAtAla sudhImAM konpharansanuM pragaTa thAya che te pahelAM. samApta thayuM haze. pramukhanA bhASaNamAM adhivezana bharavAnI goThavaNa karavA mATe kAryavAhaka samitine pAkIstAnanI kalpanA keTalI vAhIyAta ane avyavahArU che eTaluM sucanA karavAmAM Ave che. ja nahi paNa musalamAna kemane ja keTalI nukazAnakartA che A che te karatAM patinA aneka praznonA chIe. lekhenI sAmagrI purI pADanAra lekhakane hArdika sahakAra che. e sahakAra vinA prabudha jana'nuM vartamAna svarUpanirmANa zakya ja nahotuM. lekhakemAM sauthI vadhAre sAtha amArA sahakAryakartA zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA pramukha zrI. paramAnaMda' kuMvarajI kApaDIAe ' ane saMdhanA sahamaMtrI zrI. vRjalAlI dharamacaMda medhANIe ApyuM che. paNa temane AbhAra, ame ane sAMskRtika jAgRtinI navI ImArata ubhI karavAnI emaNe prayAsa karyo. vedAMta paMDitanI carcA maMDaLamAM chaNI kADhavAno viSaya nathI- guphAmAM besI palAMThI vALIne TaTAra besI nAka pakaDIne uMdha tANavAnI sagavaDa karI ApanAra e darzanazAstra nathI- paNa vedAMta e eka sArvabhauma jIvanadarzana che ema sidhdha karI jIvanane aMge uThatA tamAma savAlano ukela ANa Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 30-4-4.0 prabudhdha jaina : * enuM sacoTa dAkhalA dalI sAthe bahu ja sundara nirU kono vAMka ? paNa karavAmAM AvyuM che. AkhA bhASaNamAM rASTrIya bhAvanA, hiMdu-musalamAnanI ekatA ane eka ane avibhAjya hiMdanI eka ja mALAmAM, ekaja vakhate e teraNA baMdhAyA, '". kalpanA taravare che. e kenpharanse pasAra karele mukhya TharAva paNa raju ane ramu-pADozI pADozInA dIkarAo; banne ekI sAthe pramukhanA vaktavyanuM saMpUrNa samarthana kare che. e. TharAva nIce , paraNyA. AkhA mALAmAM AnaMda Anada thaI gaye.. mALA ' mujaba che. . pitAnI AkhI jIMdagImAM kadI Ava bhabhako nihALe nahote.." "dezane saMpUrNa AjhAda banAvavAnI bhAvanAvALA musalamAnonA emAMye rajune mAbApane harakha te Aje mAtA ja nahote. '. abhiprAyane vyakata karatI ane pratyeka prAntanA musalamAna prati : emanI vahu madhurI ramunI vahu surabhI karatAM vadhAre hoMzIyAra, nidhionI ane pratinidhitvavALI A pariSada masalamAna kemanA cAlAka ne dekhAvaDI hatI. ane AkhA dezanA hitAhita sAthe saMbaMdha dharAvatA vividha praznone madhurI ane surabhIne ghera AvyuM Aje mahinAo . samagrapaNe vicAra karIne nIce mujaba jAherAta kare che. thaI gayA che. zvasuranA pakSamAM jatanI mAphaka e banne * hiMdustAnanI bhaugolika temaja rAjakIya sImAo eka otapreta thaI gaI che. madhurIe te pitAnI hoziyArIthI, . akhaMDa ane avibhAjya rASTranI ja sUcaka che ane e rIte vivekathI AkhA zALAnAM mana jItI lIdhAM che. sAsu, sasarA - - - A hiMdustAna hiMda bharamAM vasatA sarva zaherIonI nAta jAta vahu pachavADe gAMDA banI gayA che. vahunA vakhANa karavA e emane ke dharmanA bheda vinAnI sarva sAmAnya nivAsabhUmi che ane mATe eka mahatvanuM kArya thaI gayuM che sasarA vahune lakSmImAM . * e bhUminI sAdhanasaMpattinA sau koI eka sarakhA sivAya belAvatA nathI. sAsue madhurInuM nAma annapUrNA pADayuM che. ' mAlIka che. pitAno dharma ane saMskRti jene prANathI paNa madhurI. Ama saMsAramAM pitAnuM sthAna jamAvatI jAya che. vadhAre vahAlAM che te musalamAne A dezamAM sarvatra khuNekhuNe tyAM eka divasa sAsujIe AvI khabara ApyA, "tane khabara vasI rahelA che. che madhurI, surabhI te bhArevagI che." vaLI, tarata ja bIjI paLe - rASTrIya draSTie dareka musalamAna hita che. dezamAM sAjIka - elyAM "bIcArI AvatAM veta ja jaMjALamAM paDI. vasatA sarva keInA hakako temaja samAja jIvananA dareka kAmanI je ne tuM kevI nasIbadAra che beTA ? kevI AnaMdathI harephare. javAbaMdArIo sau koI mATe eka sarakhI che. A hakake ane che. tuM tAre eka be varSa peTa bharIne majhA karI tye mA, javAbadArIonA kAraNe pratyeka hiMdI musalamAna anya hiMdI ApaNe kaMI utAvaLa nathI." jeTale ja rASTrIya che ane sarakArI, Arthika temaja anya * ema ema karatAM nava mahinA vItI gayA. eka divasa rASTrIya pravRttiomAM temaja sanaMdI nokarIomAM anya dezavA ramane tyAMthI enI bahena sAkara ApavA AvI. badhAne khabara sIo jeTalA ja haMko dharAve che. paDI ke surabhIe putrane janma Ape che. A vakhate paNa sAsujI hasyAM ane bolyAM "bicArI bahu vahelI mA thaI." A kAraNane lIdhe ja dezanI AjhAdI hAMsala karavA mATe prayatna karavAnI ane bhoga ApavAnI javAbadArI anya hiMdIo Aje te madhurInA lagnane traNe traNa varSa thaI gayAM che. ' jeTalI ja musalamAnI che. A eTaluM sAduM sIdhuM ane spaSTa zaramALa DhomAM madhurI gharane kArabhArI thaI gaI che. eNe satya che ke koI paNa sAcI samajaNavALe musalamAna ane saMsArane svargamaya eNnAvI dIdhA che. sAsu, sasarA ne rajune' 2. inkAra karI ja zake, A pariSada spaSTa rIte ane purI madhurI vagara eka divasa paNa hevuM agharuM paDe che. radhurI makakamatAthI jAhera kare che ke pitAnA majahaba ane vagara sAsu zakti viheNa thaI jAya che. madhurI vagaranuM ghara. komI hakake AbAdhita rahe e rIte saMpUrNa AjhAdI eja kalpI zakAtuM ja nathI. madhurI sArAye mALAne AMjI rahI che. ' hiMdI musalamAnanuM dhyeya che, ane e dhayeya jema bane tema tyAM vaLI eka divasa ramunI bahena vadhAmaNI devA AvI, . jaldIthI siddha karavAne teo purepurA Atura che. Aja bhAvanAthI bhAbhIne Aje bIjo dIkaro Avyo che." e gaI ane sAsujI prerAIne teoe bhUtakALamAM moTA bhAge AvyA che ane bhaviSya belyAM "surabhI lAge che nazIbadAra ! eTalI vAramAM te tene kALamAM ethI paNa vadhAre moTA bhAge ApavAne teo tauyAra che. bIjo dIkaro Avyo." ane madhurInI sAme joI belyAM," nAnA . brITIza zAhIvAdanA ejanTa temaja anya jana taraphathI chokarAM gharamAM hoya te kevI majhA Ave ! ghara kevuM bharAI jAya. " madhurI sAsujIne bhAvArtha samajI gaI. manamAM e 'e AkSepa karavAmAM Ave che ke hidanI AjhAdImAM elI, << e bhagavAna, mane tuM eka bALaka kema ApatA nathI." musalamAne ja meTI naDatara rUpa che e prakAranAM musalamAna sAmenA pAyA vinAnA AkSepane A, pariSada saMkhtamAM sapta. . madhurIne paraNe Aja pAMca pAMca varSa thaI gayA che. surabhIne * virodha kare che ane makkamatApUrvaka jAhera kare che ke musalamAne - tyAM traNa traNa bALake che. madhurInuM ghara khAlIkhama che. sAsusasarAne A bAbatanI pitAnI javAbadArI barAbara samaje che ane have ciMtA thavA mAMDI che. madhurI vaMdhyA te nahi hoya. chevaTe e AjhAdInI laDatamAM bIjA vargothI teo jarA paNuM pAchaLa rahe . lokoe nakakI karyuM ke madhurIne DokaTara pAse laI javI. eka sAMje e bAbatane teo Aja sudhInI paraMparA sAthe asaMgata lekhe che. madhurIne DokaTara pAse mokalavAmAM AvI. DAkaTare abhiprAya ApyuM ane pitAnI kema mATe nAmazI bharyuM gaNe che." ' ' aniSTapUrNa kalpanAthI bace. ' mahamadaalI. jhINAe ubhI karelI AMdhI vacce A pari. - vada ane tene harAva zItaLa lahari jevuM lAge che. AzA che ' sthAnakavAsI jainenI kenpharansa. me mAsamAM maLavA saMbhava rAkhIe ke akhiI musalamAna janatA A pariSadanA saMdezane hatA te chaeka mahInA bAda bharavAno nirNaya karavAmAM AvyA che. barAbara jhIle ane apara vinAzanI pAkIstAnanI. gAMDI ane . - ' paramAnaMda Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - prabuddha jaina tA30-4-40 : badhIjI"" ' ke madhurI vaMdhyA nathI. chatAM sAsu, sasarAne nirAMta na thaI, [jaina dharma... " *** " , pRSTha 3 thI cAlu) emaNe te aneka bAdhA AkhaDIo rAkhI; madhurIne aneka ja nathI. jagatamAM badhA roga upara asarakArI auSadhio che, mAtAonA sthAnake, bAvAo pAse laI javAmAM AvI. madhurI dhanavaMtarIe divyazakitathI dareka vanaspatine bolAvI tene guNa AkhA mALAmAM carcAno viSaya banI gaI. madhurInA ane nAma Adi jANyA hatA. amareganI auSadhi che snehIo enI dayA khAvA lAgyA. keI kahe che, "bicArIne ane tenA vaidya paNa che. DokaTara ke vaigha zarUAtamAM maLa dUra, puravabhavanAM pApa naDayAM, AvaDI moTI thaI, paNa ghera pAraNuM karAve che ane pachI ja auSadha Ape che. ahI paNa tema baMdhAtuM ja nathI." madhurInA duzmane te madhurInI sAmeja kahe karyo chUTake che. pUrva purUSe batAvelA upAyane anusaryA vinA . che, "vAMjhaNInA zukana koNa le ?" . . zuM bane ? apathya sevavuM ane vyAdhi dUra karavI e nahIM ema karatAM madhurIne paraNe Aje sAta varSa thaI gayAM che. bane. vaidaka zAstra kahe che kesAsu sasarAnA be varSanA prayatna para pANI pharI vaLyuM che. emane pathya vinA auSadhInI zI jarUra che? ane chokarA mATe valavalATa ati tivra thaI gayo che. khuba pathya pALe che tene auSadhInI zI jarUra che? vicAraNA pachI chevaTa e banne nirNaya para AvyA ke rajune A bane vAye vicAravA jevA che temAM pathyanI upara bIjIvAra paraNAve. khuba bhAra mUkyo che. saMsArAsata ! jInI lAlasA paNa karIthI mALAmAM Aje AnaMdane prasaMga Avyo che. pApAcaraNa rU5 tyAjya kupacya sevavAnI hoya che. sukha meLavavA 'pADozIone tyAM rajInA lagnanI mIThAIo pahoMcI che. te arthe tyAga karyA vinA chUTako nathI. saune khAnapItAM mokSa paraMtu madhurIne ' Aje durbhAgyamAM durbhAgya divasa che. gharanI maLe te le che paNa kaSTa sahana karavuM nathI, lakSmI, annapUrNA gharathI vikhuTI paDI eka khuNAmAM. beThI che. dharmazAstranA mULamAM nIti che. nIti hoya teja dharma Aje enI AMkhamAM pANI nathI, ene bhaviSyanI ciMtA nathI. dIpe che. zrAvidhi Adi graMthamAM A vAta mukhya kahelI che. je che zAvidhi Adi ) ene mAtra ekaja vicAra muMjhavI rahyo che, "zuM DAkaTare tyAre mArgAnusArIne pahelo guNa nyAyathI dravya prApta karavuM te che. baTuM kahyuM? AmAM badhe mAreja vAMka che? mArA patine munione paNa tevA nItisaMpanna gRhasthanA gharane AhAra levA AmAM lagAre vAMka nahi hoya ?" jaNAvyuM che. kAraNa ke anItino AhAra matine malIna kare che. caMdrA. tyArapachI sadAcArInI saMgata karavAnuM kahyuM che. satsaMga ane sazAstra vinA AtmAnuM hita nathI. saMpa ane dharmanI paNa muMbaI jana yuvaka saMghanuM khuba jarUra che. saMpa vinA sukha nathI ane dharma vinA jIvana vyartha che. sArvajanika pustakAlaya varanA joravALAne bhojana bhAvatuM nathI. tevI ja rIte amArI vinaMtine mAna ApIne saMghanA sabhya. zubhecchako kukarmanA hRdayavALAne dharma rUca nathI. tenI badhI pravRtti ane sahAyaka taraphathI tA. 31-3-40 sudhI 62 pustake avaLI ja hoya che. ' | bheTa maLyA hatA. te pachI bIjA pustakaeN amane bheTa maLyA che. mArA AkhA vaktavyane TuMkamAM sArAMza e che ke mAnava1. bheTa ApanAra dareka sabhyane aMtaHkaraNathI AbhAra mAnIe chIe bhava ane samajaNa malyA pachI sAdhya nakakI thavuM joIe. ane saMghanA sabhya temaja zubhecchakone vadhu pustako mokalI sAdhya nakakI thAya te tene anurUpa sidhdhi maLe ja maLe. AMkha ApavA pharI vinaMti karIe chIe. baMdha karI doDAdeDa karavAthI kazuM vaLe tema nathI. samajyA vinA lI', je te karavAthI sAdhya siddha thatuM nathI. AtmAne uMce lAvo e sAdhya che. anya kepaNa bhavamAM A kArya banavu muzkela che. * amIcaMda khemacaMda zAha sAdhya nirNata thayA vinA thAya paNa zuM? jogavAI malyA chatAM kAMI maMtrI, thAya e du. khajanaka gaNAya. satkArya karyA sivAya kyAMthI uce | vAMcanAla-pustakAlaya samiti avAya? zvAnAdika tirthane uce AvavAnuM sAdhana zuM che? 672) tA. 31-3-50 sudhI maLelAM kAMIja nahIM. paNa ApaNane to muzkelIo prApta thAya tevo mAnava5): zrI nagInadAsa dAmodara bhava maLyo che, Arya deza maLe che, sAmagrI paNa maLI che, tathA 8) sIdhI jaina graMthamALA hA. muni zrI janavijayajI taraphathI vAstavika dharmane jANe che ane gamyo paNa che chatAM koI 18) zrI mohanalAla Ara. pArekha AtmakArya na thAya te e badhuM maLavuM vyartha javA jevuM ja gaNAya. 26) zrI phulacaMda velajI jIvananAM jarUriyAtanI- parigraha vistAranI bAdabAkI karatAM zIkhavuM 12) De. vRjalAla dharamacaMda meghANI joIe. eka sAthe na ghaTADAya te Aste Aste ghaTADatAM javuM pa3) bhAkharIA bradharsa hA. mohanalAlabhAI joIe. jema jema e ghaTate jaze, ane jIvana sAduM, pavitra ane (75) zrI pravINacaMda hemacaMda amacaMda saMyamapUrNa banatuM jaze, tema AtmA unnata koTie pahoMcatA . pa) zrI paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA jaze. mANasa vAta DAhI DAhI kare che paNa AcAramAM mukavAnI para) zrI maNIlAla vADIlAla nANAvaTI koIne khAsa ciMtA ke Agraha hoto nathI. AtmAnI unnati 25) zrI janmabhUmi kAryAlaya sAdhavI tenuM vijJAna dharmazAstromAM nirUpita karavAmAM AvyuM che. (17) zrI maNilAla mekamacaMda zAha ApaNe e dharmazAstronA marmane samajIe; temAM upadezelI vAtane AcAramAM mukIe ane e rIte keTalAya puNenA phaLarUpe maLela , , 1023) kula eka hajAra tevIsa : durlabha manuSyabhavane saphaLa-sArthaka karIe.. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * tA. 30-4-40 prabudhdha jaina cInagArIe 1 vInu ane gajarA......nhAnapaNumAMja sagapaNanA sabaMdhe joDAyAM. 'uMcA kuLanA chokarA kai kuvArA eche rahe ?' vInunu Adarza vAtAvaraNamAM ucharavuM ......sevAnA Adarza, aspaSTa chatAM preraka........Adarza-svama-sRSTi dRSTi samakSa taravaratI....... rASTra sevA ne grAmyAdhAranA kAMDa...... gajarA abhaNa ane ajJAna, asaMskRta ane asAMskArika, abhaNa mAtAnI ajJAna putrI... chokarI merI thaI che,' 'sApanA bhArA' kayAM sudhI sadharavA ?... "zAradA ekaTa'nA chatra nIce mAMDa mAMDa vInunuM meTrIkamAM uttINuM thavu...vInune aDhAramuM varSa ...pachI ? ....... hAi zake ? lagna graMthithI joDAvuM...vInunI Adarza sRSTinu nAza pAmavurUDhi baMdhana eLagavAnA nizcayAnuM cUrNAM bhUta thavu, Adarza pati ane abhaNa bALA, vItu udAsa ane hatAza, khinna ane dukhI......gujarAnA zikSaka tarIke paNa niSphaLatA.........gajarA nirAza nArA nazIba"......vInunuM maMthana......"Adarza hIna jIvana ke kIrI? vaDIlavAdane tiraskAra...tucchakAra..... vaDIleAnI zikhAmaNu "ame paNa paraNyA hatA ane jevI maLI tevI nibhAvI hatI ! "paDayuM pAnuM nibhAvI lyo" tuTatAM tAra ....... jIvana--naukA kharAme athaDI...... vInu adRzya.....vaDIlAnA ulkApAta uchAMchaLA chakelo...' A sAMbhaLavA vInu sivAya badhA hatA. 2 dhanavata, lakSmInaMdanano putra...lADa, koDa, vaibhava., saMyamahIna svataMtratA......... svataMtra ane bInajavAbadAra......halakA vicAra ane ethIye halkI seAbata. khuzAmata, DhAMga daMbha......cA pAna sApArI.........nATaka, sItemA, nRtya,... pArTI, "tAja" dArU...... vezyAlaya........... dhanavata kulIna hatA. dharanAM ghara hatAM, kuTuMba uMcusAMpattika ane saMskArika hatu. vaibhava kuTuMbane ja varyAM hatA... uSA ugatuM paMkaja ......bhaviSyanI AzA ApatuM, samAja-sevA ane "ka" karavAnI aspaSTa bhAvanA sevatuM, "kesariyA" nI ane nhAnakaDA "dhvaja" lai bhavAnI uccAzA rAkhatuM... ugatuM paMkaja .......uSA. kulinatA ane vaibhava joi sagapaNu, dhanavata ane uSA .......' sahacara ne zu sahacarI? ' bApu, zAmATe e dArUDIyA sAthe mArUM' jIvana jaDA che?"......niSphaLa, 'ti'' jhIndAbAda......"nAsI jAuM ke samudra taTano Azraya lauM..." kai nizcaya nahi.......pitAnuM kuLa ane AbarU pitAnuM nAma ane nAka...." dhanavata ane uSA paraNyA...sagAM, saMbaMdhIe mANyA. zaraNAie sura puryA...be AMkheAmAMthI azru TapakayA.... dhanavatane navuM "phulaDu" maLyuM. e "stunuM" thAtAM te "mbunAM thAtAM madhura phulaDAM cita zodhe navAne." Aje "uThyA," kAla . ... uSA, ugatuM ramya prabhAta, suvarNa dina ane zAMta saMdhyAM anubhavyA vinAja kALI adhArI caudazanI rAtrimAM visarjana pAmI. "uSA .....akhaMDa saubhAgyavatInuM cinha sAcavatI, uSAnAM chAnAM rUdana lapAta, chupAtA caMdraja jotA...... kulInatAnI kabaramAM uSAhAbhAi. ra amathAlAla. paMcAvana varSe seALa varSanI bALAnA hAthanA umedavAra......."rAcaracIluM, bagalA, vADI........ja.......basa, .....bhagavAna ApI raheze kAi sAcavanArA" khuThThI DozImA dararAja emavicAratA, "gAMdhIvALAonA bApanuM zuM jAya.......bhAra dhara maMDAtuM hoya te| ......sadha zeDIyAene mIThAine lAMca .......dasanA paMdara hajAra.......lAkaDe mAMkaDu vaLagADyuM......eka varSa purU thAya te vhelAM "putranI" mahecchA manamAMja rAkhI mudrAjI svarge sIdhAvyA......aDhI karoDa vidhavAomAM bheMkane vadhAro. paMdara varSanI bALA......vidhavA.......kALA sALu, anArtha AMkhA, zAkabhUrti-rUpa, nisteja ane pItru mAM, yAcanAbharI ane dayAmaNI raheNI......eka tarehanA phaDaphaDATa "mArUM" kAi nathI," vaDIlAnA atyAcAMra, raMjADa-tiraskAra-dhikakAra-pAvitrya mUrti para kalaMkanAM kALA chAMTA... haDadhuta ane hADahADa... gAmanAM zeDIyAnu "vidhavA-vivAha" mATe vacana...vyabhicAra vizvAsaghAta...samAjanA kaTakA...samAMjanA netAonA phiTakAra... samAjanA mevaDInA dhutkAra....... "pApiNI...gAma bagADayuM," alepa...bALaka anAthAzramanI TApalImAM samAjabhraSTa patitA. vezyA jIvanamAM praveza...daMbhI, DhAMgI pAkhaDI . netAo ane zeThIyAonuM caraNamAM ALeATavu, 4 saLagatA samAjanI nakaTa patitA... sudhAkara......samAja sudhAraka...."jJAti, paMtha, phIrakA,... toDI nAkhavA joie" e TharAva haMmezAM pariSadeAmAM mukanAra ane prabaLa vakatavyo karanAra sudhAraka.......juvAna-sadha" nA maMtrI........kumuda tenI putrI......krAntikArI kanyA. kumuda karve yunivarsiTInI padavIdhara.......'mahilA maMDaLa" nI saMcAlikA...... sudhAkaranuM kmAna......lagna mATe kumudane mahInAmAM taiyAra thavAnA Adeza....... kumudanI sApha "nA" pAte "svataMtra, samAna ane saMyamI" samAjajIvana gALavA mATe game te "sevAbhAvI" yuvakane paraNI leze sudhArakanI cImakI.. hajI khInna chekarA chokarIo paraNAvavA che... gharamAM vahue lAvavI che... Ama kema cAlaze ? pitA putrI vacce cakamaka pitAnA "lagna" mATe vaTa hukama. putrInI sAk nA "marajI virUdhdha thaze te pariNAma mATe sudhAkara sarvAMze javAbadAra che" ema dhamakI, pitAnA "AsurI" vidyA upara baLApA. putrIne samajAvI levAze...lagnanI taiyArI. putrInI muMjhavaNa... kumude sudhAkarano "naitika hiMmatanA abhAva" upara kaTAkSabharyA lekhA lakhyA ...... * "liyina merena"? ke "snehanA" baMne ayeAgya. "samAjane gheravA hAya te| samAjathI ` dura bhAgye pAra nahiM Ave." lagnanA divasa... kumudanA satyAgraha...nahiM ja paraNavAno nizcaya." pitAnI lAja, AbarU, kuLa kheALanArI nirlajja che.kI..." "kAinI sAthe jarUra..." vi. nirlajja, vacane. asahya... alepa. kAnti arADIyA. Sw Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ P prabuddha jaina tA. 30-4-40. zikSaNa, zikSaka ane vidyAthI yuropanI sArI vastunuM anukaraNa karavuM hoya te zikSaNanI bAba tamAM ApaNe tene pagale cAlavuM joIe. (dhI nezanala gujarAtI skulanA dvitIya vArSika samAraMbha prasaMge zrI kaka A kharUM che ke A dezamAM saMkulanA zikSakone puratuM vetana labhAi bhudaradAsa vakIle pramukha sthAnethI ApelA vyAkhyAnano sArabhAga ) maLatuM nathI ane tethI te pitAnI aMdara rahelA bIjA ' ' ', " A skulanI sthApanAne lagabhaga ATha varSa thayAM che ane aneka sadaguNane ' vikasAvI tene lAbha vidhAthI te mudata daramyAna teNe je pragati karI che te sateSakAraka gaNI vargane ApI ' zakatA nathI. te mAtra ' pitAnA zakAya. vidyArthInI saMkhyA 18 uparathI 22 0 upara AvI che. pagAra puratuM kAma kare che ane udAsIna bhAve pitAno samaya ane tene jo puratA sAdhanathI apanAvavAmAM Ave te AthI vyatIta kare che. zikSake game tevA kaDA Arthika sagomAM bamaNI saMkhyA thatAM vAra na lAge e mAro namra abhiprAya mukAyA che chatAM teNe udAra bhAve potAnI aMdara rahelA saguNoche. A skula, sahazikSaNanA dheraNu upara cAle che te vadhu ne lAbha vidyArthIne ApavuM joIe. zikSakane dha IzvarI prazaMsanIya che ane vidyArthIonA zArIrika vikAsa tarapha vadhAre mAnavAmAM Ave che. bhaviSyamAM thanArI prajAne te ghaDatara pitA dhyAna ApavAmAM Ave che e che. bhaviSyamAM pAkanArA nAgarikenI * jANI mane bahuja saMtoSa thayo mAre manoratha ujjavaLa kArakIdinI bhAre che. Aje ghaNI kharI skulamAM khetara mAMhi kheraDuM , javAbadArI tenA zire che. e mAtra parIkSAo jaladIthI pAsa khe 2 DA mAM rahevuM, hakIkata teNe purepurI pichInavI karAvavA puratuM vidhArthIo pratye gArI gauvA AMgaNe joIe vidyArthI pratyenA sArA dhyAna ApavAmAM Ave che. * ghI dUdha chAza khAvuM. vidyArthIonA magaja upara eTalo vartanane badalo eka yA bIjI . . pAse rUDAM jhADa vAM badhe be lAdavAmAM Ave che rIte tene jarUra maLI raheze evA jhADa vA mAM mALA, satiSa sAthe teNe pitAnuM ke tenA zArIrika vikAsane avakA cakalI koyala zukanA kAma AgaLa dhapAvavuM joie suNuM gItaDAM rUpALAM. zaja maLatuM nathI ane pariNAme mAikAMgalA popaTiyA jJAnavALA ane . khaLakhaLa vahetuM jharaNuM zikSakone puratuM vetana maLe te sarakArI nokarInI cAhanAvALA vidyA pANI pAtuM jAya, mATe hamaNAM hamaNAM sarakAra vadhAre thao skulomAMthI bahAra paDe che tApa saMtApa dIlanA kALajI rAkhe che ane grAMTe je dezane eka bojArUpa bane che. zAnta karatuM jAya. ApatI vakhate skulanI atithi aziA bharyA menejameMTanuM A * bAlyAvasthAmAM zArIrika khIlavaNInI bAbatamAM vadhAre AvazyakatA che. meTI umara he te AvI jAya, khA sa dhyAna kheMcavA mAM ' Ave che. thayA pachI zArIrika khIlavaNI ujaLA dilane Tale * joIe tevI thaI zakatI nathI. jema harakhe khAtAM jAya. vidhArthI baM dhu o ane ; sAMja samaye cekamAM kumaLA magaja upara chApa hene, huM tamane atre upadeza pADavAmAM Ave tevI paDI zake che zAnta 2 ja nI mAM ya, ApavA AvyuM nathI. huM paNa tema kumaLA avayane jema vALa guNe prabhunA gAtAMgAtAM tamArAmAM eka vidhArthI chuM. vAmAM Ave tema vaLI zake che, haiyA haLavA thAya. tame jJAnanA abhilAvI che. huM khaTapaTa ke ghAMghATamAMthI ' tethI nAnI umaramAM kasarata DrIla vyApArI kSetrano vidyArthI chuM.' vagerenI vadhAre AvazyakatA che. jhaTapaTa bhAgI jAuM, jJAnamAM-vidhAmAM-abhyAsamAM kaI zakita ke sAdhana paramANe ekalA paDInAM jJAnathI vivAthI paripUrNa thayuM nathI. ApaNe se vA karate thA uM. '' pitAnuM bhaviSyanuM jIvana sudhArI badhAja eka yA bIjA kSetranA ' sahakuTuMba zramajIvI thaI, paraseve palaLI jA; zakatuM nathI. zArIrika vikAsa ' vidyArthI chIe tethI huM tame hakaka halAlInuM upajAvI, mane TukaDe khAuM. ! na thayo hoya te tene cepa | laghu badhuone eTaluM ja kahI zakuM DInuM jJAna upayegI thatuM nathI. || . Di. meghANIkRta du:khInI dunI'mAMthI] | ke tamArA abhyAsamAM hamezAM ! tethI A nezanala gujarAtI skulamAM zArIrika khIlavaNI pratye asatejI rahejo-tamArUM cAritrya uccamAM ucca banAvavAnI kALajI je vizeSa kALajI levAmAM Ave che te prazaMsanIya che. bIjI rAkhajo. dAdAbhAI ane gekhale jevA mahApurU thavAnI mahatvAkAMkSA bAbata zikSakonA vidhAthI pratyenA vartananI che. vidyArthIo pratye sevo. bhaviSyamAM tame mahAna nAgarike thavAnA che e khyAla tamArI kaDaka nIti rAkhavAthI vidhArthI bIkaNa-bAyo banI jAya che. najara AgaLa rAkhaje, tamArA mAtA-pitA pratye vinaMya ane tenI sAthe premathI cAhanAthI kAma levuM joIe. mAstara skulamAM vivekanI maryAdA kadIpaNu cukazo nahi. tamArA zikSake paNa mAre che e khyAla tenA kumaLA magaja upara kadI paNa - tamArA pitA tulya che. ema mAnI tenI kadIpaNuM besavA nahi deve joIe. AMsu sAthenA zikSaNane A jamAnA- avagaNanA karaze nahiM. vinaya vinA vidyA nathI e sidhdhAMta ' mAM sthAna nahiM hovuM joIe. Education without tears - tamArA kumaLA magajamAM ThasAvaze te tamAruM bhAvI kharekhara , 6 vALI skulo yurepamAM Aje bahuja prazaMsA pAmI che. ApaNe ujjavaLa che..! sTrITa, muMbaI. zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 26-30 dhanajI mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 4pa1, kAlabAdevI roDa, muMbaI..2 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jenI tA. 30-4-40 ne vadhAre zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha sArvajanika vAMcanAlaya zrI muMbaI jena yuvaka saMghanI kacerImAM tA. 1-5-40 caitra vada 9 rola budhavArathI sArvajanika vAMcanAlaya jAhera janatA mATe zarU karavAmAM Avaze. A vAMcanAlayamAM nIce mujabanA aMgrejI, hIMdI temaja gujarAtI sAmayika ke mukavAmAM Avaze. dainikaH phI presa, TAImsa opha iDIA, muMbaI samAcAra, janmabhUmI. aThavADIka muMbaI samAcAra pravAsI prajAbaMdhu, pulachAba; nava saurASTra harijana baMdhu; harijana, jaina jaina prakAza; jaina saMdeza. pAkSika prabudha jana; jaina yuga; samaya dharma, mAsika meDana rIvyu sarvodaya prasthAna kumAra, navacetana; nava racanA: umi, kizora sAhitya ane zikSaNaH yuvaka jaina dharma prakAza suvAsa, AtmAnaMda prakAza mAdhurI maDha jAgRti; jaina satya prakAza satya sandaza. A vAMcanAlaya savAre 8 thI 11 ane sAMjanA 5 thI 8 sudhI khulluM rAkhavAmAM Avaze. ravivAre temaja jAhera tahevAranA divase vAMcanAlaya mAtra ja savAranA samaye khulluM raheze. vAMcanAlayanA niyamone AdhIna rahIne sau koI A vAMcanAlayane lAbha laI zakaze. sthaLaH sIlvara menasana, pahele mALe, che dhanajI sTrITa, pArasI galI, - - muMbaI naM. 3 baMdhu, amIcaMda khemacaMda zAha maMtrI vAMcanAlaya-pustakAlaya, Page #78 -------------------------------------------------------------------------- Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * kiMmata doDha Ane zrI muMbaI jaina yuvakasaMghanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 4260. prabuddha jevuM * taMtrI : maNilAla mokamacaMda zAha muMbaIH 15 me 1940 budhavAra lavAjama rUpiyA 2 - ' Do. monTesarInI bAlamAnasa mimAMsA hamaNAM hamaNAM De. menTaserI gujarAtamAM AvI gayA lAvI joIe. De. menTaserI kahe che ke bALakane vadhAremAM vadhAre eTale dezamAM tenA viSe ThIka carcA thaI rahI che. ' mAtA sAthe ja gharSaNa thAya che. ane tenAthI ja jANe ajANe koI kahe che ke temanI yojelI paddhatti kharcALa che. keTalAya vire baMdhAya che. ' koI kahe che ke e paddhatti khUba svataMtratA Ape che, ane * AjanAM mAnasU praththakaraNa zAstrIo mAne che ke Aje te. ApaNane poSAya tevI nathI. jeTalAM vikRta bALake dekhAya che taphAnI. maMda, asthira vagere) vaLI koI kahe che ke mArI paddhatti tadana nAnAM bALaka tenAM bIja nAnapaNamAM ja paDelAM hoya che ane tene tapAsavA mATe ja che. * mATe bAlyAvasthA tarapha ApaNe javuM joIe ane zedhI kADhavuM * eTale monTesarI paddhatti zuM che tene barAbara vicAra kare joIe ke bALakanA manamAM kayAM ane kevI rIte ? guMca paDI che! joIe, ane ApaNA dezane kevI rIte A saMzodhananA pariNAme keTalAMeka bALake sudharatA haze paNa anukuLa thAya tene paNa ApaNe vicAra karavo joIe. te uparAMta niSNAta moTapaNe temanI Tevo sudhAravA mATe mAnasa paththakakaraNa zAstrIone zikSaNazAstrIoe tenI mImAMsA karIne dezane anukuLa rIte mUkavI khUba takalIpha paDe che ane sAcI hakIkta bhAgye ja maLe che. joIe, eTaluM te seksa che ke De. menTesarIe je vAto, je De. menTarI te ema kahe che ke je bALakanI janmathI te siddhAMto je sAdhano ane je padhdhati bALaka mATe mukayAM che te - sAta varSa sudhI barAbara saMbhALI levAya che. Aje vikRta dekhAtAM kevaLa kalpita to nathI ja, koI paNa budhdhizALI mANasa vicAra bALake ochAM thaI jaze. Ane mATe teNe vaijJAnika draSTi vAparI karaze te jaNAze ke teNe ekeeka bAbata upara cekasa vicAra bALakane saMvedanakALa (Sensitive Period) zodhI kADhyo che. ane avalokana karyA pachI ja te janatA pAse dharI che. je saMvedanakALa pazu, pakSI. ane vanaspatimAM rahelo che ane te kALa vakhate je tenuM vardhana (vikAsa) ApoApa thAya che. Aje ApaNane aThThI varSanAM bALakone zALAmAM mukavAnuM vicAratA te sva. gijubhAIe karyA ja che. De ghaNe aMze manuSya ane prANIo vacce mahatvane bheda e che ke bALakane avalakavAnuM paNa temaNe ja zIkhavyuM che. * manuSya potAne svaryAvikAsa budhdhithI sAdhe che tyAre prANIo kudaratI baLAne saMpUrNa rIte AdhIna hoya che. ane e saMbaMdhamAM De. monTesorI te janmathI ja bALakane avalokavAnuM "sIkreTa opha dhI cAIlDa huDamAM eka dAkhalo Ape che. pataMApaNane zIkhave che ane e vastu upara ne je prakAza nAMkhe gIyA jhADanAM thaDa pAse pAMdaDAnI pAchaLanAM bhAgamAM iMDA mUke che. che. pahelAM ApaNe zArIrika saMbhALa levAmAM paNa samajatAM na hatAM. temAMthI iyaLa thatAM tene kuNAM pAMdaDAnA kherAkanI jarUra rahe che ane te saMbaMdhI keTalIka udhI mAnyatA dharAvatA hatA paraMtu chellAM ane kuNA pAMdaDA choDanI DALInI Toce ja hoya che eTale kudarate . vizeka varSathI temAM ghaNe sudhAro thayo che. ane ghaNAM gharomAM tenAmAM prakAzanuM AkarSaNa mUkyuM che. e AkaSarNanA baLe IyaLa , te te saMbaMdhI khUba kALajI rakhAya che. paraMtu te mAtra zarIra DALInI Toce pahoMcI jAya che ane kuNAM pAMdaDA meLave che. pUratI che, ane temAM keTalIka jagyAe tene eTale badhe Ane teo saMvedanakALa kahe che." atireka thayo che ke mAnasika vikAsane dabAvI, daIne sthaLa zarIranI saMbhALa levAya che. ane tethI bALakane ajANapaNe bALakamAM paNa jyAre saMvedanakALa Ave che tyAre AjukhUba nukazAna thAya che. A bAbata tarapha ApaNuM puratuM lakSya bAjunAM vAtAvaraNamAMthI pitAne joItA vikAsa sAthe che. ane rahetuM nathI. te vakhate meTerAo te vAta samajI laI bALakane vAtAvaraNa anukuLa ane vyavasthita banAvI Ape te bALaka potAnI meLeja bALakane jema zarIra che tema tenAM mana ane buddhi paNa jete vikAsa sAdhI zake che. janmathI ja kAma karI rahela che ema De. me rI kahe che. ane A bAbatamAM meTerAMo khAsa kaMI na kare te paNa vAtAtene jo barAbara keLavIe te bALakanA vikAsamAM na dhArelA varaNamAM bALaka muMjhAya nahi teTaluM dhyAna rAkhe te ya basa che. pariNAma Ave che. eTale bALakonI keLavaNI janmathI ja zarU De. menTaserIe batAvyuM che ke cha mAsa jeTalI nAnI uMmaramAM thavI joIe tema teo prabodhe che. bALaka vyavasthA priya (rUDhI custa) heAya che. eTale ke eka pari" A keLavaNI kaI zikSaka ke AyA' na ApI zake, paraMtu sthiti badalAtA tenA mana upara cakakasa asara thAya che . A - gharamAM mAtA ja ApI zake ane te mATe mAtAnI dRSTi bada- saMbaMdhamAM temaNe eka dAkhalo Apyo che. che. e ane tene pahoMcI jAya Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-5-40 "eka bALakane laIne tenA mAtA pitA musApharIe jAya te vastuone rahe che tenI asara jIvana upara thAya che. che. sAthe badhI jAtanAM sukhasagavaDanAM sAdhana che, eka jagyAe eka samayano vikAsa thatAM thatAM svAbhAvika ja bIjo samaya - rAta rahe che. rAtre bALaka ekAeka raDavA lAge che, dAkatarI medada Ave che ane bIjA samayane vikAsa pUro thatAM trIjo samaya levAmAM Ave che, paraMtu bALaka raDatuM baMdha thatuM ja nathI. zarU thAya che. Ama samaya badalAyA ja kare che. jemake be varSanuM ane ulaTuM vadhAre jorathI raDavA lAge che. De. menTesarI sAthe nAnuM madhura bALaka hoya che te ja vakhata jatAM maTe chokare hatAM temane khabara maLavAthI te bALaka pAse jAya che ane eka banI jAya che. te vakhate tenA zarIramAM phera paDe che eTaluM ja prayoga kare che. eka ArAmaceramAM gAlIcA, cAdare vagere nAkhIne nahi paNa tenA mAnasamAM paNa eTalo ja phera paDI gayela hoya huMphALuM ghoDIyA jevuM banAve che. bALaka je pahALI che. te vakhate pachI tene nAnapaNu jevAM AkarSaNa nathI hotAM. - pathArImAM sutuM hatuM tyAM te taiyAra karelI khurazI laI vAtAvaraNamAMthI bALakane vikAsanI cAvIo bhaLI ja jAya jAya che. bALaka e jue che ke turata ja dhImethI te khurazImAM sarI jAya che. ane "mA" "hAlA" "mA" "hAlA' karatuM che. eTale e kudaratI rIte ja AgaLa vadhye jAya che. sukhapUrvaka udhI jAya che. A prayoga uparathI temaNe joyuM ke ApaNe tene vikAsamAM madadarUpa thaIe ke naDatararUpa thaIe. bALakane meTI pahoLI pathArImAM huMpha vaLatI na hatI ane bIjuM te paNa te te tenI meLe pragati karyA ja kare che. meTAMonI aTatene gheDIyuM joItuM hatuM eTale gheDIyA jevI khurazI maLatAM kAyatane lIdhe ghaNI vakhata nAnapaNamAM bALakamAM amuka je pitAnI mULa sthiti prApta thayAnuM teNe bhAna anubhavyuM ane khAmIo rahI jAya che te pachI sudharatI nathI paNa je nAnAtethI tenA manane ArAma ane sukha thayuM. vAta te sAva sAdI paNamAMja te sudhAravAno prayatna karavAmAM Ave to sudharI jAya che, paNa ghaNIvAra ApaNe joIe chIe ke mAbApa bALaka che. bALakamAM A khAmI na rahI jAya ane te saMpUrNa vikAsa sAdhI zake. te mATe che. menTesarIe bAlamAnasane saMbadhe vicAra ja. karatA nathI ane kare che te tene vyavahAramAM atyaMta jhINavaTathI abhyAsa karIne je paddhatti jagatane caraNe mUkavAnI taiyArI hotI nathI. ApaNe ghaNI vakhata anubhavIe dharI che te temane mahAna phALo che. chIe ke nAnAM bALakone sthAnaphera thAya che ke koI varadhoDe ke ghaghATavALI jagyAe laI jaIe chIe tyAre te khUba raDe che. De. menTarI bALakane svataMtratA ApavI ema kahe che paNa ane tene ApaNe emaja kahIe chIe ke bALaka kajIe caDayuM kayAM ane keTalI svataMtratA Ape che te ApaNe vicAravAnuM rahe ' che. basa AthI vadhAre ApaNe AgaLa vicAra ja karatA nathI. che. Aje gujarAtamAM moTA bhAganI evI mAnyatA che ke saMvedanakALa daramyAna je bALakane saMbhALI levAya te tenI menTaserIzALA eTale bALakane je karavuM hoya te karavA de tevI ghaNI zakitaone sAre vega maLI jAya. zALA, paraMtu madrAsamAM thayelAM che. monTesorInA vyAkhyAnamAM - ' A saMvedanakALa bALakamAM Ave che ane cA kayAMI bALakane svacchaMdI svAtaMtrya ApavuM joIe tevuM sUcana paNa nathI. temaNe to bALaka pAse puSkaLa kAma mUkyuM che ane sAta jAya che. koI bALakane A kALa paLa be paLane te koIne varSanI nAnI vaye (jene ApaNe nAnI vaya mAnIe chIe ane kalAke ane divasene Ave che. moTerAMnuM kAma mAtra A kALa e ummare nizALe besArIe chIe) te sAdAM apUrNA ke, bhUmioLakhI levAnuM che. je ATalI draSTi meTerone AvI jAya to ['bALakanI kiMmatI zakitaone vyaya thaya bacI jAya. tinAM prAthamika niyame, sAyansa, bhUgoLa, necarasTaDI, bhASA, vyA karaNa-ghaNuM ghaNuM zIkhI jAya che ema batAvyuM che. A mATe A saMvedana kALa te gharamAM mAtA ja oLakhI zake tema temaNe sAdhatAnI addabhuta zodha karI che. ane te sAdhate bALaka che. bALakanAM pahelAM aDhI varSa sudhIne kALa te mAtAeja * pAse pAse kramasara dharavAmAM Ave che te jarUra ATaluM badhuM jhaDapathI saMbhALavAne che ane temAM koIpaNa sAdhananI jarUra rahetI nathI. ane saraLatAthI zIkhI zake. bALaka pitAnI jAte ja zikSaNa meLavI le che. ApaNe tene samAjamAM vartavAnA paNa ghaNA niyamo bALako A umare zikSaNa ApavAnI jarUra rahetI nathI. ApaNuM kAma te eTaluM ja zIkhe che. joke AmAM temane yogya zikSaka, vAtAvaraNa ane che ke tene anukuLa vAtAvaraNa ApavuM ke jyAM te svataMtratAthI sAdhananI jarUra rahe che. paNa te viSaya zikSaNa mATe ja : jIvI zake ane zarIra ane manane vikAsa sAdhI zake. temanAM sidhdhAntane anusaravAmAM te ApaNA je sAdhanasAmagrI bALakane A saMvedanakALa hoya che tyAre tene bIjA koI hoya temAM kazeja bAdha Avato nathI. kAMI zIkhavI zaktAM nathI. ghaNIvAra ApaNe tene ThoTha mAnIe Aje ApaNI prAthamikazALAo paNa jarA dRSTi pherave te chIe. paNa vAstavika rIte tema nathI hotuM. bALaka to e kALa A dizAe ghaNuM karI zake tema che. De. menTesorInAM sAdhana daramyAna dina pratidina pitAnI jIvanasiddhi prApta karatuM hoya che. A rahasya samajI tenA tarapha Adara batAve joIe. * ApaNane medhA paDe tema che ja, paraMtu banI zake teTalAM sAdhano je sthAnika rIte upajAvI zakAya te kAma ghaNuM saraLa thAya * bALakanAM jIvanamAM janmathI mAMDIne te amuka moTI ummuranuM thAya tyAM sudhI vividha jAtanA vikAsakALe AvyA ja kare ane bALakonI zakitao vyartha jatI bacI jAya. che. A badhA vikAsakALa daramiyAna bALaka vAtAvaraNamAMthI bane eTale bALakanuM mAnasa jANIne tenA jIvana ane vikAsane che teTaluM pakaDI le che ane e rIte tenuM saMpUrNa ghaDatara thaI jAya anukuLa thAya te jAtanI kriyAo tene maLI Ave tevuM piSaka tyAM sudhI te navuM sarjana karyuM ja jAya che. bALakanI A . vAtAvaraNa bALakane ghara, zALA, samAja vagere sthaLoe maLavuM sarjanazakitane laIne tene De. menTesarI manuSyane vidhAtA kahe che. joIe ane ema thAyate bALakane saMpUrNa vikAsa thayA vinA AjanA vikAsamatI jitA te zakaya tevI raya rahe nahi. bALakanA vikAsamAMja manuSyane vikAsa che-mAnavatAnuM ' che. A samayanI asara bALakanAM zarIra tathA mana para thAya che. bhAvI bALajIvana upara avalaMbI rahyuM che te vakhate te pitAnI ja rIte vAtAvaraNanA pravAhamAM AsapAsanI nAmadAbahena rAvaLa. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-5-40 prabuddha jaina ApaNe sakriya banIe ane pakSApakSo bhulIe pracAra ane bekArI nivAraNa ? tA. 27-4-40nA roja muMbaI khAte maLelI zrI. jana glaeN. mu. kenpharansanI akhila hiMda sthAyI samitinI beThakanA pramukha "dayAlaMkAra' zeTha lallubhAI dIpacaMda jhaverIe pramukha sthAnethI ApelA vyAkhyAnamAMnA keTalAka upayogI vibhAge nIce ApavAmAM Ave che. taMtrI.) - vartamAna paristhiti para dhyAna ApatAM ApaNe ApaNuM hAthanI mahenatavALA udyogene puratuM uttejana maLavuM joIe. saMgaThana karI zakIe ane zaktine vicAra karI zakIe te A mahAsabhAnuM gaurava vadhArI zakIe emAM kaMI zaka nathI. ApaNA bhaNelA ane bInabhaNelA, sAmAnya ane madhyama vargamAM samAjamAM samartha vyaktio che, joItuM dhana che, bhaNelA gaNe- bekArI eTalA badhA pramANamAM vadhI che ke tenI paristhiti uMDA * lAnI saMkhyA ghaNI vadhI che, leke vicAratA thaI gayA che ? utarI tapAsatAM ApaNane anahada du:kha thayA vagara rahe nahi. sagavaDanAM puSkaLa sAdhane maLI zake che,- A sarvane upayoga ApaNuM bhAI khene garIbAImAM rIbAya che, duHkhI thAya che, samAjanA hitamAM jarUra thaI zake. jo pradhAna vyakitaomAM ane mAMDamAMDa pitAnuM duHkhI jIvana vyatIta kare che. muMbaI ane AtmavizvAsa Ave ane Atmabhoga ApavAnI dhagaza jAge bIjAM zaheramAM mANasane bhADAMnA makAnamAM rahevuM paDe che.. te dhAryuM kAma pAra pADI zakAya. eTale ApaNI A mahAsabhAne temanI kamANIne mukhya bhAga bhADAmAM jAya che, eTale pitAnA uMcA pade laI jaI zakAya ane te dvArA samAja-hitanAM satkAryo kuTuMbane puratA nirvAha thaI zakatuM nathI ane zarIra zakita karI zakAya. sArI rahI zaktI nathI. AnA nivAraNuM mATe sastAM bhADAnI sagavaDabharI cAlIo ane sArI na hospITalanI khAsa * darAne amala jyAM sudhI na thAya tyA te mATe sakriyatA jarUrIAta che. pATaNa jana maMDaLanI cAlIo ane cetana batAvavAmAM na Ave tyAM sudhI kAgaLa upara rahelA sara kIkAbhAI premacaMda taraphathI baMdhAelAM makAna , e TharAvanI kAMI kImata thatI nathI. A mATe ApaNI prAMtika e jarUrIAta keTaleka aMze purI pADavA samitie sabaLa ane sevAbhAvI kAryakartAonA saMcAlana nIce mAMDI che paraMtu te jarUrIAtanA pramANamAM bahuja mukavI joIe. kAryakartA svayaMsevakenuM daLa ubhuM karavuM joIe. nAnI che. samAjanA zrImate temaja dravyavAna saMsthAoe A ApaNA mukhapatradrArA ApaNA kAryonI jAherAta vakhatevakhata prazna upara khAsa dhyAna ApavAnI jarUra che. svargastha zeTha devaApavI joIe. tenuM taMtra kuzaLa hastamAM mUkI te dvArA mahA- karaNu mulajIe potAnA vIlamAM sastAM bhADAMnI cAlIo mATe sabhAnA dhyeya ane karAvo anusAra samAjamAM suvicAra, bhAvanAo rUpIA cAra lAkha tathA hospITala mATe rUpIA be lAkhanI " ane janAone pracAra thavo joIe kusaMpa ane kalezane sakhAvata jAhera karelI che te prasaMzanIya che ane ApaNe IcchIzuM. jarApaNa utejane na maLe, aghaTita AkSepane avakAza na ke enA saMcAlake jarUra jaldIthI e yojanAo amalamAM mUke. apAya te draSTi lakSamAM rAkhI saumyatA, ane saMyamavALI bhASA ne sarvadA upayoga rAkhavuM joIe, tIkhA tamatamatAM vAkprahAro saMpa, ekatA, saMgaThana e eka ja mukhya vAtane piSanArA kadI vijaya apAvI zakatAM nathI e dhyAnamAM rAkhavuM joIe. zabdo che. aMdara aMdara vicArabhedane kAraNe laDavAthI pakSe akhaMDa ane tema na bane te amuka samaya mATe sevA arthe baMdhAya che ane tethI ekatAne dhakako pahoMce che, samAja bhega ApanArA kAryakartAonI uNapa che. tevA kAryakara vizeSa , chinnabhinna thAya che ane saMyukata prayAsa para AdhAra rAkhatuM prApta thAya tyAre samAjanI unnati satvara ane sArI rIte thaze. mahAna kArya thaI zakatuM nathI vicArabhedathI hRdayabheda thAya e tyAM sudhI sogAnusAra je kAryakartAo ane sabhya maLe tema sthiti dareka vyaktie dura karavAnI che, ekaja gharamAM judI nAthI ApaNe ApaNuM kArya cAlu rAkhavuM joIe ane vadhu judI vyaktio judA judA vicAra dharAvatI hoya, chatAM te sAnukuLa saMjogo ane sevAbhAvI kAryakare meLavavA prayatnazIla kuTuMbanA sulehasaMpane jarAye vadhe na Ave e sthiti lAvavAnI rahevuM joIe. jarUra che. ghara karatA saMsthA moTI che. temAM te sarvAnumatithI kArya thAya te tenA jevuM uttama kAMIpaNuM nathI, paNa je vicAra* keTalAka vivAdagrasta savAlane eka bAjue rAkhI jemAM bhedane kAraNe tema na banI zake te bahumatithIja kArya laI zakAya. A sarva ekamata thAya evA ane khAsa upayogI jarUrIAtavALA ne temAM alpamati dharAvanArAone rIsAvAnuM sthAna hoI na zake.. prazno upara puratuM dhyAna ApavuM joIe. dareka kAma mATe keLa- bahumatithI kArya levAmAM lAMbI carcAmAM bahu kALakSepa kare ke viNI ane bekArI nivAraNa e be prazno hAla agrasthAne gaNAya kadAgraha rAkhavo e yaMgya nathI. bahumatithI viruddha jaIne hayache. keLavaNInA be prakAra pADI zakAya. eka dhArmika keLavaNI ke bheda ke pakSa pADavAnI nIti rAkhavI e bhayaMkara che, ema thAya ke jenAthI dharmanAM tatvo ane nIti sahelAIthI samajAvI zakAya te koIpaNa saMsthA TakI zake nahi, ane ekatAnA abhAve kArya ane jIvanamAM utArI zakAya. A mATe jaina dharmanI kamika calAvI zake nahi. vAMcanamALA, jaina tatvajJAnane saLaMga samajAvanArAM pustako sArI ' ane sAdI Dhabe lakhAelAM hovAM joIe. bIjI vyavahArIka keLa- jAhera kAryamAM satA ke kIrtine vadhu paDato lebhe rAkha je mana, tana ane AtmAnI sarva zaktione sapramANa vAthI saMsthAne hAni pahoMce che, arasa parasanA sahakArathI, carcA ane ekI sAthe vikAsa karanArI hovI joIe. hAlanI vyavahArIka ane nimaMtraNAthI sarva kArya zAMtipUrvaka dakhalagIrI vagara cAle keLavaNImAM keTalIka truTIo che te dUra karavI joIe. keLavaNI lenA ema dareka kAryakartAe jovAnuM che. dareka vyakitanA zubhAzayathI rane pitAne jIvana nirvAha sahelAIthI thaI zake eTalI AvaData jaNAvelA vicArone sAMbhaLavA ane lakSamAM levA ghaTe. darekane haDa ane sAdhana saMpatti hevI joIe. A mATe gRhaudhoge ane - [ anusaMdhAna pAnuM 16 ] Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-5-40 saccassa ANAe uvahie mehAvI bhAraM tarati / satyanI ANamAM rahenAra buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabuddha jaina satyapUtaM vadedvAkyam | me 15 1948 devadravya ' mAnavajIvananA abhyAsIo kahe che ke mANasamAM game teTalI truTIo hoya chatAM paNa tenAmAM amuka pramANamAM "tyAga," ApI chUTavAnI vRtti" ane "pitAnA AnaMdamAM bIjAne bhAgI banAvavAnI bhAvanA jarUra hoya che. lobhImAM lebhI mANasa paNa A vAtathI dUra nathI. mAtra tenI bhAvanAnuM kSetra ane vistAranAja bheda hoya che keInuM kSetra tenA tadana najadIkanA 'mAnavIo jeTaluM ja, te koInuM koma, gAma ke mAnavajAta jeTaluM te koInuM prANImAtra jeTaluM vistAravALu hoya che, A suMdara vRttio ja tene aneka prakAranA kAryo karavA prere che. pote kamAya ane bIjA bhegave, pite kharce ane bIjA temAMthI mANe evI vRtti te ApaNe samAjamAM sarvatra niraMtara dekhIe chIe. ja dharmazALA bAMdhe, bIjA tene lAbha le, temAM ja ne 'AnaMda thAya. davAkhAnuM ughADe, ajANyA ajANyA tene lAbha le, temAM vane AnaMda thAya 4 nA dikarA dikarI paraNe, bIjAo lagnanI mIjabAnIo mANe kharca ne thAya chatAM AnaMda mAne 4 pAMjarApoLa sthApe, pazuo Azaro pAme, temAM 4 ne AnaMda thAya. A AnaMda teonI "aMdaramAM gupta rahelI ApI chUTavAnI vRttinuM, tyAganuM, pariNAma che. jagata A vRtithIja AgaLa vadhyuM che ane jIvavA jevuM rahyuM che. A vRtti na hota to mAnavajAta ke vizva kyAM heta, zuM hota, te kahevuM ja muzkela thAta ! " . mANasanI A vRti lAbha lenAre, denAra, nikaTavartI samAja te mAnavasamAja che eTale mANasanI prathama draSTi tyAMja paDe che. tyAMthI ja draSTinI kSitija maryAdA laMbAtI jAya che. zarUAtamAM eka mAnavIne bIjAne lAbha levAne prasaMgara bhAgyeja AvatA kAraNa ke mAnava jIvanamAM dravyane badale kArya- vinimayanI prathA hatI. vaida davA Ape te kheDuta tenA badalAmAM * dANA Ape vaNakara vaNI Ape to, gavalI dudha Ape, gurU bhaNAve te ziSya sevA Ape uparAMta sau sukhI, satAthI, sAdhanavALA, ane ochI jarUriyAtavALA, hatA. vyavasthA saMpUrNa "svadezI" eTale gAme gAmanuM badhI bAbatamAM saMbhALI le tevI jAtanI hatI. tethI bIjAnA "dAnana" lAbha levAnI jarUra ja bhAgyeja upasthita thatI. - jyAre "mAnavInI ApI chUTavAnI vRttina" vega jhIlavA kaI mAnavI taiyAra ke jarUriyAtavALe na joye tyAre teNe pitAnI draSTi pazu, pakSI vigere muMgA samAja tarapha vALI. tenA mATe pAMjarApoLa, gaucara, jaMgale, jaLAzaya, vigere bAMdhyA. sAhitya tarapha vALI; nutana sAhitya sarjAvyuM. dhArmika vRtipika maMdIre, mo, prArthanAgRha, pAzALAo, vaidazALAo tarapha deDAvI. aMtaranI IcchAne satAthI, hRdayanI A bhAvanAnA phaLe pRthvInI zarUAtathI mAMDIne Aja sudhI mAnavI khAte AvyA che. ane hajI paNa khAze, A vRtieja vizvanI zIkala badalI nAMkhI che. Aja vRtie jagatane sAdhana, sAmagrI ane sauMdaryathI bharyuM che. jema samAja vadhu vyavasthita ane samaSTinI dRSTivALo tema tenA kAryanuM jIvana ane kSetra vadhu, upayogItA ane prajA upara asara vadhu. - vyakitagata verAtI maryAdita udAratA alpa vI ane sAdhAraNa upayoga ApatI. vyaktigata mahAna Azcayane vega na maLato, prajA vizALa sAdhanavALI saMsthAo pAmI na zaktI ane prajAnI vyakitagata "ApI chUTavAnI vRttinuM kSetra vistIrNa na thatuM. tethI ja DAhyA mANasoe sAmudAyIkapaNe "dAna" ApavAnI navI rIta zodhI kADhI. jemAM sarakAra vyaktigata karaverAthI aneka prajAjana pAsethI bhegA thayelA meTA bhaMDoLamAMthI prajA upayogI khAtAMo ghaNA vizALa pramANamAM "paMcanI lAkaDI ane ekane beja"nI mAphaka calAvI zake che tevI ja padhdhati para prajAkIya sAmAjIka kAryo dharmAdA nimi-te vyakitagata verAtA dAnanA pravAhane ekatrita karI vizALa pAyA para calAvI zakAya che. tethI anubhavI dIrghadraSTivALA mAnavIeAe "kajevI aLakhAmaNI prathAne badale "dharmAdAna" nAma ApI bhaMDArane maMdIra ke tevA jAhera sthaLamAM mUkI ekI sAthe traNa kArya karyA che. eka te aneka vyakitao pAsethI nAnI nAnI rakamamAMthI meTuM bhaMDoLa jamA karyuM. bIju moTA bhaDaLamAM hisso ApavA chatAM paNa "mAlakI haka"nI svArthI ane DakhalagIrI karanArI ADakhIlI dUra karI ane trIjuM tavaMgIrI ke garIbInA kAraNe ochuM vadhatuM ApavAthI thatI aniSTa harIphAI aTakAvI saune "yathAzakita" ApavAno AtmasaMtoSa janmAvyo. dhArmika sthaLAmAM A rIte "zubha kAma mATe" joItA nANAM meLavavAnI prathA zarU thaI. sAmAnya bAbatomAM mANasane jamA thayelAM nANAM ane tenI vyavasthA mATe kAyadAnuM rakSaNa hoya che. ane A kAyadAne Dara durupayoga karanArane ke karavAnI vRtivALAne jarUra rahe che. paNa dhArmika bAbatone lagatA phaDe mATe kAyadAnA rakSaNane badale mANasa jenI maryAdA ullInazake tevI maryAdA bAMdhI ApI ane naitika Dara sthApI ApyuM. "paMcAu dhana kAca pAro samasamajavuM-tene durUpayoga karanAranuM buruM thAya" AvI sAmAnya jo samajaNa te che ja, chatAM paNa te samasta bhaDaLane ja dhArmika nAma ApI dIdhuM ke jethI dharmaprema, pApabhIrutA ane mAnelI aniSTanI bhItInA kAraNe tene durUpayoga karatAM te acakAya. judA judA saMpradAyoe AvA bhaMDoLane judA judA nAme ApyAM, vaiznavoe "kRSNArpaNa" ziva mAgIee "ziva nimitta', musalamAnoe "vakapha, pArasIoe dharamakhAtAnuM phaMDa, khristioe "cerITI" ane jenee "dava dravya" nA nAme AvI rIte ekaThA thayelA dravyane oLakhAvyuM. prajA dharma uparano zraddhAne kAraNe ane tenI pAchaLa naitika rIte mAnelI aneka aniSTanI bhItIe aMgata upayoga kadI na karatI samaya palaTAyo A nItinI "rakSaka maryAdA nAza thavA lAgI, vyavasthApaka ane vaDAo durUpayoga karavA lAgyA kaI kaI sthaLe te tene aMgata mIlkata banAvavA lAgyA, tyArathI ja "kAyadAnuM rakSaNa kSedhavAnI ane sarakAranI daramiyAnagIrI meLavavAnI vRti prajAmAM AvI pariNAme ApaNA dharmamaMdIre ane tenI nANA prakaraNIya bAbate prajAnI nIti upara nahi paNa kAyadAnI kalama upara nirbhara banI rahI che. tyArathI ja sAcuM kAma thavAne badale "ahevAlamAM lakhavA jevuM ahevAlI Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke tA. 15-5-49. --prabudha jaina kAma thAya che. ane tyArathI samayAnusAra ubhI thayelI jarUri kriyAo ane jaLajAtrAo bharavAmAM zivanuM (kalyANanuM che. kArya yAtane saMbhALavAne badale ke koI zubha Azaya pAra pADavAnA mAne che, pArasIo caMdanacIrAga (sukhaDane agnI): saLagate kAryane badale bhAvInA spaSTa khyAla vinAnA bhUtakALamAM kAyadAo rAkhavAmAM . jarathostanuM kArya mAne che, ane A kAsivAya darelI lITI mujabaja kAma thAya che. khUda devapUjA ane amuka koI paNa bIjA kAryamAM bhegA thayelA dravyo upaga naja kriyAo Aje kAyadAnI deravaNI mujabaja cAle che. A prajA karI zakAya ema mAne che navIna yuga ema mAne che ke mAnava-jIvananI nItimattAnuM naryuM dIvALuMja che! : * jAtane uMce lAvavAnA saghaLAM kAryo devanA kAryo ja che. je , . * nANunI jALavaNI mATe Apela nAmane Aje te be de vizva upara devanuM varcasva che te vizvanI suMdaratA vadhe te badhA artha ja thaI rahela che, tene upayoga paNa te ja vicitra thAya devanA nimitteja che je tenA deva, vaiznanA kRSNa ke ziva che, bhaDaLa saMbaMdhamAM prajAnI, nItinI maryAdA jAgRta rAkhavA mArgIonA ziva pitAnI pratiSThA, pUjA AbhuSaNa ke mATe jAyela nAmane upayoga Aje bhaDaLanA upara tenA upa- AMgIo prasAde ke prAsAdene ja pitAnuM kArya mAne che. ane ganI maryAdA batAvavA mATe thaI rahele che, temAMthI prajA mATe te mATe ja dravyane upaga icche che ema kalpavuM-e te navIna saMskAra, navIna unnati mArga ke vikAsa mArganI zodha devamAM ApaNA jeTalI ja pAmaratAne Arepa karavA barobara thavAne badale prajAmAM vevalApaNuM, dharmaghelachA, ane bhIratA Ave che, nahi, nahi, deva AvA na hoya, devanuM devAyatana tenA paDa te rIte thaI rahela che te dravyamAMthI nirdoSa utsava ujavavAne pUratuM ja na hoya ! badale lakSmIne caLakATa batAvatA ane tyAgI prabhune kuberajI devadravyanI bAbatanI cAlu vicArasaraNI sAme yuganA AMdajevA samRdidhavAna ke rajavADI raMgIlA AbhuSaNadhArI banAvI - lane jhIlelA vargane vadhe che. A vadhe teone nAstika detA utsA karavAmAM Ave che gaNave che. - devadravya vadhAravAnI parigrahazIla bhAvanAthI, dhArmika kriyAonA mAnavajAta-samAja jyAre sadhdhara hatA, kudarata anukuLa mAnavajAta-samAja lAlAmAM uchAmaNIe thatI hovAthI garIba mANasAthI tavI hatI, rAjya vyavasthA prajAnA kalyANanI kAmanAvALI hatI, ane kriyAo ane utsave ke jene teo hRdayapUrvaka alaukIka prajAjIvana pAse bahuja ochI samasyAo ukelavAnI hatI tyAre ane apUrva lAbha sama mAne che. tene AnaMda laI zakAto nathI. te bhale A jAtane upayoga AvakAradAyaka gaNAye haiya, paNa tethI dhIme dhIme'. tenuM mana vikata thAya che. ane tyAganA Aje jyAre manuSyanI AsapAsa badhA saMjoga pratikuLa che, samabhAvanA akhADAsama dharmasthAno, maMdira uparathI mana pratikSaNe jIvana kalaha vadhAranArA nUtana prazno udbhavatA jAya che, bIjI uDI lakSmI tarapha vaLe che. sAcI dharmaprIti dhIme dhIme A duniyAnI sAthe deDI zakavAnI zakita hoya teja jIvI ke TakI zakAya, rIte ja nAza pAme che. ane kriyAkAMDamAM ja prajA dharma mAnatI nahitara pAchaLa paDI javAya tevI sthiti che, ane cAre kAranI thaI jAya che. A vakhateja dharma "eka darzana" maTI "vAdanuM zeSaNa nItithI samAja zakitanuM taLiyuM dekhAI gayuM che, ApaNe vADAnuM svarUpa le che. Real Philosophy assumes the nAdAra dazAnI najadIka pahoMcyA chIe ane prajAkIya, rASTriya shape of Dogma Aje pavitramAM pavitra manAtA divasamAM gulAmI pheDavA prajAne taiyAra karavAnI ati mahatvanI jarUriyAta mahAna tyAgIonI saMvatsarI ke smRtima divasomAM tyAganI, AMkha sAmeja ubhI che te vakhate devakAryanI, devanimittanI jarIsatya darzananI pratiSThA karavAne badale narI lakSmIpUjana thAya che pUrANI mAnyatA, ane devadravyanA upayoganI maryAdA badatyeja lakSmI devIne kaLaza caDyA vinA "tapa" paNa luja lAge che chuTake che. A eTalI hade naitika vikRti thaI gaI che. ati mahatvanA paNa dhArmika ghaNe. sthaLe sAMpradAyika jarUriyAta karatAM paNa vadhAre maMdire na lekhAtA kAryanI sAdhAraNa vAtacIta ke carcA paNa jyAM dharma virUddha baMdhAyelAM ane baMdhAtAM jovAmAM Ave che. AmAM moTe bhAge gaNAya tyAM dharmanA bahAne, devadravyanA bahAne, kRSNArpaNane bahAne te zrImAnee pitAnI nAmanA khAtara ja athavA " A amArUM ke ziva nirmANanA nAme khaNakhaNatA sIkakAnI ja pUjA thAya che, maMdira che ema kaherAvavA khAtara ja AvAM maMdira baMdhAvelA jei jarA paNa dharma virUdhdha gaNAtI nathI. Ane yugaprabhAvaja hoya che. AvI bhAvanAthI baMdhAyeluM maMdira, maMdiranA muLa uddezakahe hyone ? tyAga, murtio, paMca mahAvratadhArIo, khAkhI neja haNe che. je devamaMdira khare-khare prema ke bhakitanuM sthAnaka AvI jAtanI parigraha pUjAne virodha nathI karatA paNa pakSa kare che te harakeI maMdirane pitAnuM-nijanuM mAnavuM joIe. Aje che eTalI badhI yugajaDhatAnI AMdhI teonI AMkha ADe paNa te eka maMdiramAM ekaThuM thayeluM devadravya anya maMdirane khAsa AvI che, ane aMtarane tyAga sarI gayo che emaja sama- jarUra hoya tepaNu vAparavA devAmAM AvatuM nathI. paNa vyAjanuM javuMne?--paisA vinAne dharma jagate ekavAra pharIne geto rahyone ? vyAja upajAvI nANuM ekaThuM karavAmAM Ave che. A saMgraha kRSNArpaNa thayeluM kRSNa nimite, devadravya deva nimite ja jyAre ane kema aTakaze te te paramAtmA jANe? vaparAya A eka yA bIjA kAraNe pesI gayelI eka jaDa mAnyatA - junA maMdire jALavI jIrNodhdhAra karI prajA upayogI rAkhache, kayA kAryane devanuM kArya kahevuM, kayA nimittane devanuM ke kRSNanuM vAmAM tenuM sthApatya jALavavAmAM, pUrva pUrvajonI smRti-pUjA che nimitte kahevuM e eka viSama keyaDAnA ukelane abhAveja karo- pUrvajonA premanuM saMbhAraNuM che, jyAM prArthanA maMdira na hoya tyAM DAnuM dravya veDaphAya che, sarakArI lene ke eriyAmAM saDe che- bAMdhavAmAM Ave e paNa devadravyane ucita upayoga che. paNa temAMthI te, taravAra ane hatyArA hathiyAre sarjAya che. jyAM ghaNA maMdire hoya tyAMja pRthvIne pATale navA maMdire gADha vaizna kRSNane hi dela, phuladela, chapanna bega ane vavAne badale Aje te ApaNI ghasAtI jatI sthiti ane " annakuTa ke tevA kAryane, jene navA maMdira bAMdhavAmAM, prati- bhAvanAnA yugamAM mAnavInA dIlamAM nutana maMdIre sthApavAnI bhAvanA mAo padharAvavAmAM, devane zaNagAravAmAM, junA maMdiranA vadhu jarUranI che.. , jIrNodhdhAramAM AMgI ke varaghoDe ke evA dhArmika jalasAone dhArmika utsava ke jalasAe jIvanane caDele thAka utAravA deva kArya mAne che. zivamArgIo dhInI dIpamALa halanAdIka mATe dharmane udhota mATe bhale goThavAya paNa tenI pAchaLanI ke Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1pa-pa-40 lakSmI pUjA adraSya thavI jarUranI che. - prabudhdha jaina viSe mahAjane zuM kahe che? che. dhArmika lIlAo, uchAmaNIe sadaMtara baMdha karI vyApArI - zrI. ravizaMkara mahAzaMkara rAvaLa sedAgIrI aTakAvavAmAM nahi Ave te "vargabhedanA jhera" mANasane kayAM laI jaze. te kahI zakAya nahi. dharma hRdayane maTI "prabuddha jainamAM lekha sAmagrI evI vyApaka ane ucca AtmAne maTI AMgaLInA veDhAne banI jaze tyAre jIvanamAM prakAranI Ave che ke ene mAtra jaina kemanuM patra kahevA karatAM bAkI zuM rahyuM haze ? ' samagra janatAnuM patra gaNavuM joIe A patra mAraphata jana : jeTaluM mahatva sAmAjika utsa, tahevAronuM prajA jIva komanA ucca Adarzo bahu sundara rIte raju karavAmAM AvyA che. namAM che teTaluM ja sthAna dhArmika utsavonuM paNa samajavuM. vadhu zrI. mehanalAla rUpANuM zrA, mahanalAla rUpANI che - nahi. phera eTalo ke dhArmika utsavomAM jIvana zacitAnuM sthAna prabuddha jene eka varSathI huM barAbara niyamita rIte vAMcuM prAdhAnyapaNe hAya, AjanA tahevAramAM jalasAomAM A nathI chuM. jJAtie ke pathAe rASTranAM aneka aMga tarIke hoya te dekhAtu eTaluM kahevuM atizayokti bharyuM te nahija gaNAya, kAMI vizvarUpa na thAya. prabuddha jana' zuddha rASTrIya daSTie cAle bAkI te tahevAra nathI te sAdhana ke nathI sAdhya, paNa che. ane sAthe sAthe pitAnA viziSTa kSetrane mATe paNa upayogI vRttine paMpALanArA AlhAda che je mAnavanI ekAMta TALe che. che e eka varSamAM spaSTa thaI cukyuM che. Apane ane ApanA mAnavanI ekAMta TaLe ane zucitA vadhe teTalA pUrateja upaga sahakAryakarone parizrama saphaLa thayuM che ema mArU mAnavuM che. utsavane che. De. amIcaMda chaganalAla zAha - devadravyane eka paNa kaNa vyaktigata rIte koI paNa naja "prabuddha jainamAM hAla je lekho Ave che te ghaNA vicAra vAparI zake paNa sAmudAyIka kArya mATe tene upayoga ane upabhega pUrNa ane mArgadarzaka che. samAjanA AgaLa vicAra dharAvanAra IcchanIya ane Adhunika kALamAM anivArya che. mAnasane temAMthI ghaNuM jANavAnuM ane vicAravAnuM maLI rahe che. jema prajAkIya nANAne upaga tenI jarUriyAta mujaba koI prakAranA prahAra karyA vagara samAjamAM uttama ane vicAra goThavAya che tevI ja rIte devadravyane upayoga kRSNArpaNa thayelA pUrNa AMdelane phelAvavAnI grahaNa karelI nIti e patra cAlu dravyane upaga paNa goThavA joIe, eTale jyAM jyAM sAmAnya rAkhaze evI AzA rAkhuM chuM. patrakAranI kharI pharaja pitAnA prajAgabhuM ke rAjyasattA na karI zake tevA sau mAnavavikAsanA kAryo badhdha vicArenI ekalI puSTi karavI e nathI, paNa banne bAjunA deva dravyamAMthI karavAnA rahyA che. keLavaNI, pazupAlana, mAMdAnI vicAra zudhdha vRttithI raju karavA ane samAjanA vicAraka vargane mAvajata ane dIna daridrone rAhata maLe tevA sau kSetre Aje temAMthI pitAne mata bAMdhavAnI taka ApavI- eja samAja sevA AMkha sAme paDayA che. karavAnI ane samAjane utkarSanA mArge laI javAnI sAcI patra nIti :: zaivamAgIonA sau sAmudAyIka kSetre zivanirmitta dravyamAMthI che ane samAjanI jJAna samRdhdhi paNa tethI ja vadhatI rahe che. thAya, vaiznanA praznone ukela kRSNArpaNa thayela dravyamAMthI. ane ' (13 pAnAnuM cAlu) jaiinenI saMsthAo devadravyane bhaMDoLa saMbhALI le te kenpharansanuM hita che e vinA saMkoce svIkAravuM ghaTe. pitAnI visarAI jatA maMdire, ane pratimAo ApoApa Atma manamAnatI eka vAta thAya yA na thAya te paNa saMsthAnA kAryamAM AtmAmAM ugatI dekhI zakAze, ane lokene punaH dharma tarapha tene mamata na hovo joIe. zrImatI ke sAmAnya, bhaNelA ke vALI zakaze, kAraNa ke mANasa haju mANasa rahyo che ane upa- bIna bhaNelA, vRddha ke yuvaka, sarvane zAsana pratye prema che, samAkAra karanArane te zraddhA, mAna ane premathI dekhe che. bAkI te eka janA hita pratye saMpurNa Adara che. matabheda bhale hoya paraMtu bAju bhagavAnanA mugaTe ane AbhUSaNo ane bIjI bAjue vakhata Ave e matabhedane DubADI devA joIe ane tema karapitAnuM nagna zarIra, eka bAju prabhunA prasAda ane bIjI vAmAM ja kharI mAnavatA samAyelI che. duniyAnA judA judA bAjue pitAne sukakA roTalAnI tANAtA; eka bAju paramA- dezanA itihAsanuM nirIkSaNa ema spaSTa dekhADe che ke dezamAM bhAnA prAsAde ane bIjI bAjue pitAne chAMyaDA mATe jhuMpaDAnI game teTalA pakSo hAya, vicArabhede hoya chatAM jyAre dezane mATe paNa achata dekhI eka divase mAnavIne pazu banyA sivAya bIjo Apatine samaya Ave tyAre te bhUlI jaI pakSanuM nahi paNa Ara nahi rahe. dharmane AmAM keTalo hAtha haze ? dezanuM hita zAmAM samAyeluM che te vicArI dezanA rakSaNa mATe vRjalAla dha. meghANI. ekatra thaI Apatine sAmane karI vijaya meLavavA sarve pakSe kaTibaddha thAya che e mujaba ja ApaNe paNa ApaNe samAjane vakIla velacaMdabhAI umedacaMda amadAvAda khAte gujarI mATe kaTibaddha thavuM joIe ane emAM ja kharUM jainatva samAgayA che. teozrI pAlanapuranA rahevAsI hatA ane amadA---veluM che.- - - - vAdamAM vakIlAta karatA hatA ane vakIla maMDaLamAM ane jaina samAjamAM khUba mAna-pratiSThA prApta karyA hatA temAMthI chevaTamAM huM IcchIza ke A mahAsabhAnuM nAva sahisalAmata sudhAraka vicAranA hoI vidhavA vivAhane khUba utejana kinAre laI javA Apa sarve kuzaLa nAvika tarIke taiyAra thaze. ApatA, uparAMta vyAyAmanA teo khAsa prazaMsaka hatA tenI sAme AvatAM aneka taphAnene sAmane karI hiMmata ane jaina samAjanuM zArIrika baLa vadhe. ene mATe prayatna karatA kAryadakSatAthI sarve banatA prayatna karavAmAM ane bhoga ApavAmAM hatA. uparAMta bALa dikSAnA prakhara vireAdhI hoI, evA pAchI pAnI nahi karaze ane ApaNI mahAsabhAne vijayavati dareka kesamAM khUba sahakAra ApavA uparAMta, korTamAM phI kalyANakArI ane gauravavaMtI cAlu rAkhaze adhiSThAyaka deva saune kAma karatA hatA. AvA sudhAraka ane sevAbhAvInI khoTa sanmati Ape, zAsanane jayavaMtu rAkhe ane samagra bhAratavarSanA jaladI purI paDe, ema IcchI maEmanA AtmAne zAMti zreyamAM jaina samAja paNa sAro phALo Ape evI mArI chevaTanI IcchIe chIe. . . . prArthanA che. ' >> jJAti. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " . . tA. 15-5-40 prabuddha jaina . jyavAdI deza che? briTananuM sAmrAjya duniyAnA kayA kayA mulako saMhativAda virUdhdha sAmrAjyavAda upara vistareluM che te thoDuM vAMcI jANanAra paNa duniyAnA nakazA. - saMhativAdanA tatvajJAnane Azraya laIne pitAnI rASTrIya upara joI zake che. hiMda uparAMta amerikAmAM keneDA, AphrIkAmAM . unnati sAdhavAmAM mAnanArA dezamAM jarmanI ane ITAlI e be dakSiNa ane pUrva AphrikA ane pAsIphIka mahAsAgaramAM A rASTro mukhyatve che tethI e benA kahevAtA joDANane mATe. briTiza esTrelIA khaMDa ItyAdi dezane jagatanA nakazA upara briTiza , vartamAnapatroe Rome-Berlin Axies e saMjJA ApI che. sAmrAjya tarIke sau koI sahelAIthI pichAne che paNa krAMsanuM ApaNu gujarAtI chApAMo paNa e aMgrejI saMjJAne ja upayoga sAmrAjya eTalI ja sahelAIthI lekene duniyAnA gALA upara. kare che ane ghaNIvAra ApaNu vAMcavAmAM "rema-barlIna dharI" dekhAtuM nathI. phrAMsanuM sAmrAjya moTe bhAge AphrikAmAM AveluM evA zabda Ave che aMgrejI jANanArA gujarAtI vAMcaka varga che ane eka rIte te briTiza zahenazAhata karatAMya phreMca prajAmATe te e saMsAne artha samajavo muzkela nathI paNa aMgrejI sattAnI saltanata vadhAre majabUta che. phrAMsanA sAmrAjyamAM je ' bhAvA na jANate heya e gujarAtI vAMcaka varga ghaNe mATe lokone samAveza thAya che te mukhyatve azveta loko che. krAMse - che ane e vizALa janatAne rema-balIna dharI e zuM briTiza sAmrAjyavAdIo. paThe raMgadveSanuM sevana karyuM nathI. ca vastu che tene jhAjhe khyAla nathI eTale e saMjJAnI pAchaLa rAjanItijJae to moreke, TayunIsIA ane ajIrIA jevA rahela De itihAsa tapAsIe. 1914mAM jyAre jarmanImAM mAjI uttara AphrikAnA lokone laDAInI tAlIma ApIne potAnA jevA ja kesaranuM zAsana hatuM tyAre jarmanIe potAnA madadagAra tarIke bhUtapUrva kSatrIo banAvyA che. jyAre briTiza vANIAoe te AkhA hepsabarga zahenazAhata (jemAM AjanA osTrIA ane haMgerIne hiMdane eka meTI sarakhI pAMjarApoLa ja rAkhela che. krAMsa ane samAveza thato hata) ane ITAlI sAthe kelakarAra karelA paNa briTana e be rASTra jagatanA sauthI meTAM sAmrAjya dharAve che. iTAlIe gata mahAyuddha veLAe jarmanIne madada te na karI eTa- e ja leka jarmanI ane iTAlI jevA bemulaka rASTra upara luMja nahi paNa AjanI peThe taTastha rahevAne badale ulaTuM ITAlI jyAre sAmrAjyavAdI hovAno Aropa muke che tyAre jarA navAI jarmanInI virUdhdha laDAImAM utaryuM hatuM. jyAre hara hITalara jarma lAge evuM che. hara hITalara ane sInera musalInInA netRtva nIne "pura" arthAta rASTrapati thayo tyAre teNe sInera musalI- heThaLa jarmanI ane iTAlI dhImedhIme baLavAna thavA lAgyAM tyAre nInI aMgata mulAkAta laIne eka vAtanI cokhavaTa karI ke kAMsane jarmanInA pADozI tarIke ane IglAMDane bhUmadhya samudramAM jarmanI jyAre laDAImAM utare tyAre iTAlIthI jarmanIne sahAya iTAlInI vadhatI jatI sattAne lIdhe anukrame potAnI khuztI ane na thaI zake te tenI koI ciMtA nathI paNa jarmanInA darIAI tAkAta sAme harIpho ubhA thatA lAgyA. jyAre koI 'duzmano sAthe ITAlIe joDAvuM nahi kemake ITAlI tapasvI tapasyA Adare tyAre IMdranuM IMdrAsana DolavA lAge evI. ane jarmanInA , rASTavAde - vacce siddhAMtanI ekatA vAta ApaNuM-purANamAM Ave che. e rIte. hara hITalara ane Tale ke iTAlI ane jarmanI Foster Brothers sInera muselInI jevA saramukhatyAranI phisuphI vaDe karIne u majhahabI birAdaro che. TUMkamAM jarmanI ane ITAlI eka sahativAdanA AMdelane yuropakhaMDa upara phelAvA lAgyA tyAre rIte tatvajJAnanI dRSTie dharmabhrAtAo che. jevI rIte jJAtie devene dAnavane Sa thAya ema pArIsa ane laMDananA "devatAo" judA chatAM dhameM eka kuTuMbo vacce mitrAcArI hoya che tevI rema ane barlInanA "rAkSasethI rokavA lAgyA. jotajotAmAM rIte rAmaalana dharI e paNa eka jAtanI AMtararASTrIya nahiM iTAlIne rAjA izaopIone zahenazAha banI che ane paNu AdhyAtmika maMtrI che. jarmanIne censelara esTrIne paNa kurara thaI gaye. yuropakhaMDa - A matrI uDe rema-balIna dharI upara e AkSepa uparanI potAnI sarvoparitA jANe ke bhUtakALanI vastu banI mUkavAmAM Avyo che ke ITAlI ane jarmanI beu meDI satana jaze ema krAMsane lAgyuM ane mahAsAgare uparanuM pitAnuM te ubhI karavA mAge che. athavA bIjA zabdomAM kahIe te varcasva asta thaze ema IMglAMDane lAgyuM. e. beu sAmrAjyajarmanI ane iTalI upara evAM tahomata che ke nAjhI vAdI rASTrane saMhativAdamAM pitAnA sAmrAjyane kSaya dekhAvA jarmanI ane phesIsTa ITAlI sAmrAjyavAdI che. lAge paNa eTaluM te jarUra kahI zakAya ke sahanivAdanI zodha A AkSepanuM vivaraNa karIe to tene artha eTalo ja thAya ke e vastutaH te samAjavAdanI dizAmAM eka kadama che. saMhativAda saMhativAda e sAmrAjyavAdanuM eka navuM svarUpa che. bIjI tarapha e sAmrAjyavAda nathI paNa e eka prakAranuM rAjadvArI tatvajJAna . thI hara hITalara ane sInera muselInI te pitAnA vAdene che. sAmrAjyavAda ane saMhativAdanI athaDAmaNamAMthI saMhativAda samAjavAda tarIke oLakhAve che. saMhativAdanA ripue ene vijayI nivaDaze evI gaNatrI asthAne che paNa eTaluM te jarUra sAmrAjyavAda tarIke vagevavAnI mahenata kare che tyAre A laDAI kalpI zakAya che ke saMhativAdane parAjaya thaze tyAre sAmrAjyadaramyAna eTaluM te joI zakAyuM che ke jarmanI ane ITAlI kaIka vAda paNa sArI rIte khare thaye haze ane e rIte vartamAna pramANamAM paNa sAmyavAdI razIo sAthe samajutI upara AvI yudhdha e "de ne deva ane "dAna'nI durbadhi alpa aMze zakyA che tyAre sAmrAjyavAdI briTana ke keMsa sAthe koI jAtanuM ghaTADavAmAM je saphaLa thAya te jagatamAM mAnavatAnuM pramANu , samAdhAna karavA azakata nivaDayAM che. e uparathI ATaluM ane teTalA pramANamAM vRddhi pAmaze. mohanalAla rUpANI. mAna thaI zake kharUM. saMhativAda ane sAmyavAda vacce sAvajanika vAMcanAlaya jeTala' aMtara che tenA karatAM sahativAda ane , zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdha taraphathI tA. 1-5-40 nA sAmrAjavavAda vacce vizeSa vizALa akhAta ke upa : ka, divasathI 45-47, dhanajI sTrITa , sIvara menazanamAM phI sAgara paDe che. hiMdane sAmAnya janasamuha briTanane na ca ane vAMcanAlaya zarU karavAmAM AvyuM che. temAM dainIka patro, aThavADIka, ', . eka sAmrAjyavAdI deza tarIke svIkAra kare che paNa ghaNAne evI pAkSIka ane mAsIka pepara maMgAvavAmAM Ave che. TAIma savAranA - 8 thI 11 sAMjanA 5 thI 8 ne rAkhavAmAM AvyA che. dareka zaMkA upasthita thAya che ke krAMsa paNa zuM briTana je ja sAmrA-" badhuone tene lAbha levA vinaMtI karavAmAM Ave che. * Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-5-40 3 jaina dharma ane ahiMsA vakhatevakhata mArga batAvanAra nIkaLe ja che. ahiMsA e sanAtana che. amuka pahelAM te na hatI ema (tA. 8-4-40 nA roja hIrAbAga holamAM maLelI . . na kahevAya. vakhato vakhata tene pracAra karanAra maLe che. ahiMsA sabhAmAM pramukhasthAnethI mAnyavara kAkA sAheba kAlelakare Apela * sAcI sAdhanA brahmacaryathI che ema mane sadA jaNAyuM che. je vyAkhyAnane sArabhAga) 'vilAsa kare che ane tema karI bharavA mATe bALaka pedA kare che ghaNIvAra adhyakSasthAna e mAtra zobhA ane mAnanuM te ahiMsaka nathI. je vilAsa ghaTe tAja jIvanamAM yathArtha sthAna hoya che. ane tethI e sthAna letAM keIne kSobha thata ahiMsA utArI zakAya ane samAjamAM phelAvI zakAya. nathI. paNa Aje A sthAne AvatAM mane kAMIka kSebha thayo - punya duHkhakara che paNa tenuM phaLa sukhakara che jyAre pApa che. AjanI sabhAnuM pramukhasthAna mane ApIne zrI paramAnaMda dekhItI rIte sukhakara che paNa tenuM phaLa duHkhakara che. tethI bhAIe mane kaDI hAlatamAM mUke hAya ema mane jaNAya vilAsa sukhakara lAge te svAbhAvika che. te cheDAya teTale aMze che. kAraNa ke huM jAte brAhmaNa chuM. jaina dharma viSe meM kAMI bahu ahiMsA dharmanI sAnidhyamAM pahoMcAya vilAsa dUra karavA Indriya jANyuM nathI. paNa mAne che ke meM ghaNuM vAMcyuM che. A paNa vRttione jItavI paDe che ane tenuM nAma tapa che. teja ahiMsA barAbara nathI meM te ghaNA anubhavIo pAsethI meLavyuM che. che. A sAdhanA vyakitagata ane sAmudAyika ema banne rIte e kharUM chuM Aje huM A sthAne Avyo houM te te ekaja thAya che e batAvanAra tIrthakare avAra navAra AvavA ja joIe. kAraNe ke jIvanabhara jemaNe jJAna sevana karyuM che ane jIvanamAM ane sanAtana ahiMsA dharma AgaLa vadhavuM joIe. utAryuM che tevA purUSanA anubhava vacana sAMbhaLavA maLe pachI - ' manuSya jAtane meTa gunha sajA karavI te che. te sAmAnya zrotA tarIke ho ke pramukha tarIke. anyane tame sajA karanAra koNa ? gunhA badala teNe prAyadharmanI vyAkhyA ghaNI thai che. mane lAge che ke je sAdhanA " zcita karavuM joIe. gunhAnI sajA karavAthI te hiMsA echI batAve te dharma jainadharmamAM jevI sAdhanA batAvI che jevI suvya karavAne badale ApaNe pratihiMsA karavA lAgyA sajA karavAthI vathita vicAraNA che tevI bIje kayAM mArA jevAmAM Avela sudhAraNA thatI nathI. ApaNe tethI bhale saMtoSa anubhavIe nathI. AtmoddhAra mATenI je vigate che te mAraphata ja mANasa paNa vAstavika rIte tethI hiMsA bevaDAya che. gunho karanAranI pitAne madada karI zake che. A sAdhanA be DhabathI thAya che. hiMsA apratiSThita che jyAre sajA thAya tene loko sArUM gaNe pitA puratA vicArI karI AtmazuddhithI Atmavijaya kare ane che tethI e pratihiMsA pratiSThita che. A che avaLA mArganI aMte mukta thavuM A pahelI sAdhanA bIjI dizA e che ke temAM sAdhanA ATaluM samajIe te ahiMsAne rastA samajAze. bhAvI kevaLa vyaktine vicAra na karatAM AkhA samAjane vicAra karo. tIrthakara ApaNane jarUra batAvaze ke sajA karavI e paNa gunhoja badhA maLIne samAja thAya che ane te ja mukhya gaNAya che. che. krodhI sAme jaidha na karIe te teNe zAMte thavuM ja rahyuM. ApaNe eka eka gAtrane vicAra nathI karatAM paNa samagra zarI atRNe patito bahina svayamevopazAmyati / rane vicArIe chIe e ja rIte saMgaThanapurvakanI manuSyanIti tRNa vinAnA sthAnamAM paDela agni enI meLe zAMta thAya che.. ahiMsAnI sAdhanA kema karI zake e vicAraNIya che. ApaNe ahiMsAnI bAlyavayamAM chIe. khuba dhIraja ane akhuTa mArI mAnyatA mujaba atyAra sudhI manuSya jItanI bAlyA hiMmatanI jarUra che. mArga lAMbo che ane meLavIne kAma karavAnI vasthA hatI Aja sudhI vyakita purata mArga vicAravA-tAva jarUra che. te mATe ghaNA mahApurUSe Avaze ne rasto batAvaze. vAthI ApaNuM nabhatuM. paNa havenuM kAma vikaTa che have te sAmAjIka sAdhana batAvavAnA divase AvyA che. havenI sAdhanA mAtra sthaLa hiMsA choDavAthI basa nathI jyAM dhananA DhagalA mAtra AtmazuddhinI nahIM paNa samAja jIvananI zuddhinI che. ekatra thayA che tenA pAyAmAM pApa che-hiMsA che. amerIkAmAM dareka bALakane kayAreka ema thAya che ke-kAle je samajAtuM kakara leke ahiMsaka che ane paisAdAra paNa che. hiMdustAnamAM nahatuM, te Aje samajAya che. manuSyane paNa ghaNIvAra ema jene ahiMsaka hovAno dAvo kare che chatAM dhanADhaya paNa che. droha jaNAya che ke amuka mahApurUSa A jagatamAM AvyA pachI vinA paise maLatuM nathI tethI ahiMsA ane paise e bannene ATaluM samajAyuM dareka dharmamAM sAdhanA batAvanAra purUSa Ave meLa kema maLe e mane te samajAtuM nathI, tame kIDIyAruM puro, che. muslIma mAne che ke IslAma mahamade kahyuM te aMtima vacana rAtrI bhojana na kare, baTATA na khAo-e badhuM sAruM che paNa che. sanAtanIo paNa IzvaranA amuka avatAra mAne che ane e prArabhanI kriyA che. ApaNe to ahi sI dharmamAM Aga jane paNa evIza-tIrthakarane mAne che. jene mAne che ke chellA che, jagatamAM yudhdha cAle tyAre ApaNe ThaMDe kaleje kema besI tIrthaMkara mahAvIra thaI gayA have kaI thanAra nathI A dalIlI zakIe ? raste zeAdhave joIe parivartananI jarUra che. ghaNA mAre gaLe utaratI nathI. koI eka vyakina-game teTalI mahAna kahe che ke yudhdha te yuropamAM cAle che. ApaNe tyAM te gAMdhIhoya chatAM tenA javA sAthe dharmazAstra pUrNa thaI jatuM nathI. te jInA pratApe ThIka che. paNa huM kahuM chuM ke prAMte prAMtamAM aMdara te pachI mANasa jAta purI thaI gaNAya. vizva racanA calAvanAra aMdara bhAgalA paDayA che khuNe khuNe avizvAsa phelAve che. A agamya zakita kAMte-tRpta thaI hoya athavA te nirAza thaI badhA hiMsAnA pratika che. yuropanA hAthamAM zastra che, ApaNe hoya ema ja A uparathI mAnI zakAya paNa kharekhara tema eka bIjAnA paga kheMcIne pADIe chIe. saravALe te bane nathI. vAraMvAra sAdhanAnuM saMskaraNa thavuM ja joIe te karanAra sarakhA chIe tyAM samarthonI hiMsA vate che. aMhi asamarthonI paNu thavA ja joIe je kALe cAra vratanI jarUra hatI te kALe jAgatA jene vicAra karavuM joIe ane hiMsakatA, droha tema cAlyuM paNa jyAre temAM pheraphAra karI pAMca karavA jarUra ' Adine dura karavA prayatna karavo joIe. e mArga batAvanAra paDI tyAre te karanAra nIkaLyA ane pAMca vrata zyA. Aja pramANe jinezvarane ApaNA vaMdana ho ! ! zrI muMbaI jene yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanaMjI TrITa, muMbaI.. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ visaMta TADha AnA va : R ka 3 hAlaya.. * sajAvyA latA zrI mukhai jaina dhruvasa ghanuM pAkSika mukhapatra prabuddha taMtrI : maNilAla mAkamacaMda zAhu muMbai,: 31 me 1940 zukravAra jeneAnI dAnazIlatAM jene sazaNuMgAra pa. sama dharmAcAra, ga " gujarAta " huAnAlAla mArA jevA anya saMpradAyavALAne Aje Ape khelavAne AmantraNa ApyuM. che te tamArI udAratA mATe huM AbhArI chuM. jaina ane brAhmaNu e e dharmone huM judA dharmo nathI gaNatA. ati prAcIna kALathI zramaNa ane brAhmaNa hindu dharmanI e mahAna zAkhAe gaNAtI AvI che. kAi koi vAra jema bhAi bhAiomAM baira thAya tyAre bannenA manamAM ati sa MkucitatA AvI jAya che tema dezanI paDatI dazAmAM A ane paDezI saMpradAyonA keTalAka anuyAyIoe ke pracArakoe asahiSNutA batAvI che. paNa jema laDanArA ghaNe bhAge bhAio hoya che tema e kahevata paNa sAcI che ke "DAMge mAryAM pANI judA na paDe." bhAi laDe tA paNa kayAreka paNa eka leAhI dekhAyA vinA na rahe. tema ApaNA banne sapradAyo vanamAM saMpIne sahakArathI rahyA che. vizeSa zuM? sarva dharmane mAna ApavuM e hiMdu dharmanA mahAna siddhAnta che. gujarAtanA brAhmaNa ke jaina rAjA mahArAjAe hamezAM anne saMpradAyAna pALyA che. mAtra dhArmika taTasthatAnA dAve rAkhanAra aMgreja sarakAre ja sauthI pahelAM jaNAvyuM che ke hiMdu dharma ane jaina dharma banne bhinna che ane chatAM Aje ApaNe dareka jANIe chIe ke ApaNe jema deza, prAnta, bhASA, rAjyaprakaraNI dhyeya vageremAM bhinna nathI temaja dharmamAM paNa bhinna nathI.. jaina ane brAhmaNa bhinna saMpradAyA chatAM ekanA sidhdhAntA bIjAe svIkAryAM che. tenA ahiMsAmAhAtmya brAhmaNa dharma upara ane khAsa karIne gujarAtamAM te dhaNI ja asara karI che ane "vaiSNavajana " gAMdhIjIe te tenu sAmrAjaya sthApyuM che. teja rIte jaina zrAvakoe aneka dhArmika kriyAmAM jana anetaranA bheda gaNyA nathI. Aje Ape mArA jevA anekane 'AmatraNa ApyuM che e ApanI pragatizIla udAratAnA vizeSa dAkhalA jaina A mAtra vivekathI ke upacArathI kahuM chuM ema na mAnaze. mArA hRdayanI lAgaNIthI kahuM chuM. paNa te sAthe A mArA viSayanI prastAvanA paNa che. tenA amuka amuka pradezanI udAratA gujarAtanA itihAsamAM amara rahe tevI che. prAraMbhamAM meM kavi zrI nhAnAlAlanI paMkita utArI che temAM kahyAM pramANe jatAe gujarAtane kharekhara zaNagAryuM che.' Abu, dela Regd. No. B. 4266. zrI su'baI jena yuvakama vAMcanA lavAjama rUpiyA 2 vADA, zetruMjo, giranAra, tAragA vagere nAnA moTA DuMgarA upara suMdara sthApatyanA namunA jeneAnI udAratAnAM smArakA che. gujarAtanuM prAcInamAM prAcIna zilpasthApatya AyunAM vimaLazAha ane vastupALa tejapALanAM maMdira. te sivAya dareka gAma ke zaheramAM eka e jaina maMdiro hAya ja. ane temanA madirA eTale ekAda `maMdira ja nahi paNa maMdiragrAma. jANe ke temanI saMdhabhAvanA maMdirAnA saMdhamAM pratIta thatI hAya. nahi. sau jANe che ke zrAvakAmAM peravALa, esavALa, zrImALI vagere prakhyAta kulA prathama rajaputAnAM hatAM. jaina dharma svIkAratAM raNazUrA kSatriyA maTI te vepArasAhasika zeThyiA thayA ane yudhdhavIra maTI tee dAnavIra thayA. kharI rIte tAM teo yuvIra bhaTayA temAM jainadharma karatAM koI judu sAmAjika kAraNa zodhavu joie ema huM mAnu chuM. kumArapALa rAjA la vAnA bhIrU nahAtA. TheTha ajamera sudhI tenI ANu vartatI. vastupALa tejapALa zUrA laDavaiyA hatA. gujarAte musalamAnAnAM AkramA sAme sArA TakAva karelA che. temAM jateto kALA A .nathI. paNa jatAe yuddha cheADI vepAra lIdhA . te temAM kadAca temanI AvaData, saMmaya pArakhavAnI zakita, karelI paristhiti ke AkhA samAjanI paDatI e kAraNeA paNa teTalAM ja mahatvanAM hAya ! astu. te game te hAya. A bhAre mATe viSayAMtara che. eTale temAM AgaLa jatA nathI. paNa eka vAta nakkI che. ApaNuM yuddha. have jyAre hiMsA vinAnuM thayuM che tyAre jaina bhAIene yuddhathI dura rahevAne eka paNa kAraNa rahetu nathI. paNa game te' kAraNeAthI jaino yuddhavIra. maTI dAnavIra thayA, te dAnamAM paNa temaNe jevI tevI vIratA dAkhavI nathI. ApaNe nazIbe ApaNA itihAsamAM bhayaMkara dukALAnI kadI kheATa paDI nathI. gujarAtane ApaNe lIlI vADI kahIe chIe, temAM kAcu sAnu pAke che evuM abhimAna dharIe chIe, paNa A gujarA rAtamAM bhayaMkaramAM bhayaMkara duSkALA paDayA che. ApaNAM pAkanA AdhAra ghaNAkharA varasAda upara che ane kudaratanI jarA paNa khakA thatAM dukALa paDayA ja samajo. aMgrejI rAjyanAM sAdhano vadhatAM paNa dukALano saMbhava dhaTayo nathI. ahiM beThelA evA kAi ja nahi hAya jemane cAra-pAMca mAAM varasa na joyAM hAya ane ekAda bhayaMkara duSkALa na joyA hoya. chappaniyA me joyA che ane tenAM bhayaMkara dRzyo hajI mArI AMkha AgaLa tare che. AvA dukALA pahelAM paNa paDatA. ane tyAre gujarAtanA dAnavIra jatA kAma dharmanA bheda nahi gaNatAM potAnA' bhaDAra khullA mUkI detA ! Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 prabuddha jaina paNa jamAnA badalAya che, paristhiti badlAya che, sAdhanA ane raheNI karaNI badalAya che, te sAthe jIvana AkhuM zuM nathI badalAtu ? ane jIvana badalAya che te te sAthe 'dAnanI pati paNa na khalAvI joIe ? bhUkhyAMne jamADavAM e dAna che te dezamAM duSkALa ja na paDe tevAM moTAM jaLAzayeA karAvavAM e paNa dAna nathI ? AjakAla jainasamAjanu evu eka paNa aniSTa nahi hAya tenI sAthe vidyA-vijJAna-sAyansa eka ke khIjo, kAmacalAu ke kevaLa siddhiprada upAya nahi cA zakatu hAya ! te duSkALa, garIbAi, rAgacALA, ajJAna-eno sadaMtara nAza thAya, ene mATe moTI jabaradasta jJAnazALA, jJAnaparA TheraThera yojavI e ApaNA dharmAMdAnuM navuM svarUpa nahAvu joie ? AjakAla badhI kAmemAM eka navIna abhimAne praveza karyAM che. navI vidhAthI ApaNAmAM svadezanuM abhimAna AvyuM, tenI sAthe ja peAtAnA prAntanu abhimAna AvyuM. tevu ja peAtAnI kAmanuM paNa abhimAna AvyuM che. kaMika rAjyaprakaraNI khAtAmAM kemI tattva ghusADI hiMdanI aneka kAmone aMdara aMdara laDatI jovAnI sarakAranI abhilASAnu` A pariNAma che, paNa te sAthe sAthe jamAnAnI navI abhimAna vRttinA vikAranu paNa e pariNAma che. dareka kAma potAnuM hita karavAne maMDaLIo race che, peAtAnI kAmanI zALAo sthApe che, peAtAnI kAmanAM chAtrAlayo, ziSyavRtti vagere sthApe che. keLavaNImAM A bhedabhAva ane phuMkI dRSTithI nukasAna thAya che. e zALA ke chAtrAlayAmAM vasanAra vidyArthIne peAtAne nukasAna thAya che, e meM mArI najare joyu che. A saMkucitatAthI ApaNe sarvee mukata thavu joIe. tamArA dAnavIre jyAre bhUkhyAMne jamADatA tyAre kema ke nAta. nahAtA pUchatA, parame kAinI nAta pUchatI nathI, te A jJAnanI parame paNa koInI nAtajAta zA mATe pUchAvI joIe ? A uparathI janabhAIone vadhAre mArmika lAge evA eka prazna upara AvuM chuM. jaina dAnavIrAe sauthI vadhAre paisA caitya maMdiza derAsaro karavAmAM ane yAtrAnA saMdheA kADhavAmAM kharacelA che. junA jamAnAmAM, jyAre dharmapracAranu Aja eka meTAmAM meTu sAdhana hatuM, tyAre A rivAjo kheATA nahi heAya. paNa atyAre A rivAjo pramANe caityothI ke saMdhAthI jaina dharma vistAra pAme evI AzA rAkhI zakAya ema che? atyAre mAtra daherAnA dekhAvathI ke saMdhamAM kharacAtA paisAthI AkarSAI kAi jaina dharma svIkAre ke e dharma tara tene Adara thAya ema bhAtA che? janAmAM ja atyAre derAsara javu ane samAM javu ene kharI dhArmika vRtti keTalA mAne che? have koi paNa dharma bRhAranI game tevI bhavya vidhithI ke AkaSa~NuthI TakI zakavAno nathI te bIjApara asara teA kayAMthI ja karavAnA hatA ? atyAre AvA dekhAvA mAtra kIrtinA ja rahyA che ane tene kIrti mAnanAra maMDaLa paNa, dahADe divase Tu thatu jAya che, ane dharmanA kharA vijaya zemAM che? dharmanA anuyAyI / vadhyA kayAre gaNAya ? amuka sapradAyanA bAhya cinhA vadhAre saMkhyA dhAraNa kare temAM ke temanA siddhAMta jagatanA jIvanamAM utare temAM ? jaina dharmanA siddhAMtanA vijaya zAmAM ? vadhAre saMkhyA derAsaramAM jAya temAM ke duniyAnuM rAjya prakaraNa padhdhati hiMsA choDI de temAM ? eTale jaina dharmanA bhaviSyane vijaya mArA namra abhiprAya pramANe jeTale aMze te potAnA siddhAntane jagatanA vanamAM etapreta karI zake temAM che teTalA e siddhAntAnA tA. 31-5-40 saMghanA sabhyAne vinati zrI muMbai jaina yuvakasadha jaina samAjanA traNe vibhAganA sabhyono banelo che. ApaNe ApaNI pravRttine samAjanA badhA bhAgane sparzI zake ane sadhanA kAryane vega maLe tevI rIte AgaLa dhapAvavA prayatnazIla thayA chIe. A bhAvanAne pahoMcI vaLavA mATe ApaNe samAjanu mAnasa keLavavA mATe " prabudhdha jana" pAkSika patra zarU karavAnu sAhasa kheDayuM che. uparAMta vAMcanAlaya ane pustakAlaya jAherane mATe kheAlavAnA prabaMdha karyo che. A banne kAryo khUba samRdhdha banAve evA sabhyAnI sevA meLavI zakavAne sadha bhAgyazALI thayA che ethI AnaMda thAya che. have samAjane ApaNA uddezya barAbara samajAya evI rIte keLavavAnI pravRtti hAtha dharavAnI jarUra che ane Ane mATe kAMika saMgIna cAMjanA yeAjavAmAM Ave ane tene peAtAnIja gaNI sadhanA sabhyomAMthI kAi ekAda e sabhyo UpADI le e jarUranu` che. yuvaka saMdhane daza varSa thayA teTalA samayamAM teNe potAnI zakita mujaba samAjanuM vAtAvaraNa keLavavA mATe ThIka ThIka prayAsa karyo che. chellAM traNa varSathI saMghanu baMdhAraNa vadhu vizALa banAvavAmAM Avyu che ane te rIte traNe vibhAganA sabhyono sAtha sulabha banyo che. eTale have ApaNA prayAsa phIrakAbheda sivAya AkhA jaina samAjane keLavavA mATe ane ApaNA dezanA vadhu pracAra karavA mATe vadhAre moTA pAyA upara upADavAnI jarUra che. ApaNA samAjanA traNe vibhAgamAM atyAre nirAzAjanaka vAtAvaraNa chavAyeluM che. sAmAjika, dhArmika ke rASTrIya unnatinI mAhAtmyanA smArako ke utsavAnAM nathI. eTaluMja nahi, ethI AgaLa jaI huM te ema mAnuM chuM ke bhaviSyamAM dharmanA pracAra ke vistAra karanAra vyakita kAi paNa eka saMpradAyanI nahiM hAya, saMpradAyanA vADAthI para haze. have dhIme dhIme dharma, philasuphrI, samAjazAstra, citrazAstra ane kAvya najIka najIka AvatA jaze. have jete kharI dharmanI lAgaNI hAya teNe jagatanA jJAnane vadhAre vistRta ane sajIvana, vaneAnmukha karavA prayatna karavA joie. jainabhAIonA dharmAMgraha joi koine paNa ekavAra teA Adara thayA vinA paNa na rahe, uparanA bhAge temane Agraha nahi vaLe te temanu badhu dha mamatva phAgaTa jaze evI mane bhIti rahe che. eka bIjI dRSTie paNa vicAra karazo. jamAnA badalAtAM vepArIoe vepAranu svarUpa badalAvyuM che ke nahi ? junA vepAra uparAMta mIla vagere pAzcAtya DhabanAM kArakhAnAM kADhyAM che ke nahi ? A navuM svarUpa ekadama apanAvI levAmAM brAhmaNadhamAM karatAM nA dhaNA AgaLa gayelA che, pachAtamudhdhi gaNAtI brAhmaNa vRti paradeza taraph hantu nathI vaLI, jainabhAie samudragamanane kazA bAdha na rAkhatAM paradezanA vepAramAM jhukAvyuM che, ane atyAre duniyAnA evA eka paNa khuNA nahi hoya jyAM vepAranI saMbhavitatA hoya ane jaina na hAya ! teA vepAramAM temaNe jIvanane navA mArga Apyo te dharmadAnamAM zA mATe nahi ? paradezanA saMsargathI ulaTu' jana bhAiee sauthI pahelAM samajavu joie ke ApaNA dharmAdAe navAM rUpa levAnI jarUra che. rAmanArAyaNa vizvanAtha pAThaka * keTalAka samaya pahelAM amadAvAda jaina yuvaka saMgha taraphathI rAjAela paryuM paN vyAkhyAna mALAmAM zrI. rAmanArAyaNa vizvanAtha pAThaka ApelA eka apragaTa vyAkhyAnamAMthI, Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tA. 31-5-40 prabudha jaina eka paNa pravRti jasabhera cAlana pa tamAM saMdhanA jaina phirakAnA vicAra ane e rIte te jaina zabdanI * * * eka paNa pravRti josabhera cAlatI dekhAtI nathI. sau koI 'prabudhdhajana nI bIjI vizeSatA e che ke te dareka junI ghareDe cAlavAnuM pasaMda kare che. tevA vakhatamAM. saMdhanA jaina phirakAnA vicAraka vargane AkarSavA uparAta jainetara vicArasabhyanI yuvakenI pharaja che ke teoe samAjamAM cetana lAvavA kanuM paNa khAsa lakSa kheMce che, ane e rIte te jaina zabdanI Aje kAMI saMgIna prayAsa kareja joIe. Ama karavA AsapAsa baMdhAela lAghavagraMthIne bhedI tenuM gauravanavesara sthApavA mATenI tAkAta dharAvanAra sabhyae koI vyavahArU . yejanA racI pitAnI Dhabe prayatna kare che. tenA pracAra kAryamAM kAme lAgI javuM jarUrI che. prabuddha jaina" nI daSTi zuddha rASTrIya he tenI bhUmikA nirbheLa samAjanuM vAtAvaraNa nirAzAthI bhareluM che. uparAMta aneka satya ane ahiMsAnI che. A bhUmikA sAcavI rAkhavA te khuzAjAtanI Arthika saMkaDAmaNamAM paNa samAja dabAele che. ane mata ke uddhatAIthI keTaluM dura rahe che. e vAta enA dareka lakhAe saMkaDAmaNanA lIdhe samAjamAM jJAtinA AgevAna ane TrasTIo NathI spaSTa thAya che. koI paNa jAtanI jAherAta chApavAnA lobhathI tathA sattAnA lobhI vyavasthApako taraphathI thatI Apakhuda rItio mukta rahevuM e patrakAra mATe keTaluM agharuM che te patrakAraja jANI lAcAra dazAe sahI levAmAM Ave che. paNa, aMdarano javALA zake. vaLI patra calAvavAmAM madada karanAranI kazI paNu zemAM mukhI bhaDabhaDatuM rahe che. ApaNe je purA josathI kAma upADIe AvyA sivAya taddana taTasthapaNe vicAre darzAvavA e keTaluM adharUM ane samAjane vizvAsa meLavI zakIe te ApaNe ghaNuM che te paNa patrakAra ane lekhakaja samajI zake. prabudhdhajena' A sarasa pariNAma nipajAvI zakIe. A pAchaLa asAdhAraNa khaMta, muzkelIthI chuTI zakyuM che. tethI ja enA lakhANamAM ojasa ane cIvaTa, ThAvakAI bharelI yojanAo ane pUrI kAryadakSatAnI jarUra vicAramAM taTasthatA. sacavAtAM hoya ema lAge che. che. saMdhanA sabhya, yuvakane mArI vinaMti che ke evI koI pragatikAraka yejanA racI tene pAra pADavA pAchaLa jarUrI bhega dareka phirakAbAja patrane pitAnA nibhAva khAtara ApavAne teo kaTibadhdha thAya. ke kamANI khAtara keTalAka binajarUrI aniSTo sevavAM paDe che. maNilAla mokamacaMda zAha. dharmagurUonA jyAM tyAM thatAM sAmaiyAM, padharAmaNIo, varaghoDA ane bIjA evAja utsanA nIrasa temaja jaDatApeSaka prabuddha jaina" viSe mahAjane zuM dhAre che. samAcArathI chApAne moTebhAga IcchAe ke anicchAe raMga paMDita sukhalAlajI paDe che. "prabudhdha jene A deSathI mukata rahI vAcaka varganI : "prabudhdha jaina" nA zarUAtanA be eka ake prasidhdha thayA kaMTALelI budhdhine mAtra vizrAntija nathI ApI paNa eNe jana :; tyAre ja te viSe abhiprAya lakhavA preraNA thayelI, chatAM te vakhate vAcaka vargamAM eka evI abhirUcinA bI vAvavAM zarU karyo meM jANIneja manane rahyuM. joke Aje lakhuM chuM te abhiprAya che ke AgaLa jatAM te jaina panI kAyApalaTa karyA vinA nahi ja te vakhatanAja che chatAM te vakhate lakhAela abhiprAya karatAM rahe. A ene nAno sane phALe na lekhAya. ' Aje lakhAtA abhiprAyamAM eka jAtano taphAvata che ane te ' eka zarIramAM ekaja AtmA vase che sau e koI jANe che. e ke te vakhate lakhAela abhiprAya prabudhdhajaina" nA bhAvI eka zarIramAM be AtmA vasavAnI vAta koI kare te te svarUpane sparzatA hovAthI moTe bhAge sAdhya kaTine ane upahAsanIyaja bane chatAMya ApaNe sau chApAnA taMtrI ke adhiAzArUpa heta jyAre Aje lakhAte abhiprAya have sidhdha patimAM be AtmA vasavAnI vAtathI bhAgyeja ajANyA chIe. kiTina banI jAya che. kAraNa e che ke eka varSa jeTalA huM evA ghaNu sampAdaka ke adhipatine jANuM chuM ke jeo mukata samayamAM prasidhdha thaela 'prabudhdha jaina' nA ake barAbara vaMcAyA manathI je vicAratA hoya ane jevuM mAnatA hoya te pachI ja te vyakta thAya che ane enI yathArthatA AMkavA mATe ane tevuM pitAnA chApAmAM kadIja lakhavAnuM pasaMda na vAMcakane have bhAvI upara avalaMbavuM paDe tema nathI. astu. kare. khAsa karI svArtha ke pratiSThAmAM dhakako pahoMcavAno - jana paramparAnA traNe phirakAonA ane kaI kaI upaphirakAnAM saMbhava hoya tyAM te tee pitAnA AtmAne judI ja rIte vyakta paNa patra-patrikAo bhUtakALamAM nikaLatAM ane atyAre paNa kare agara gepavI rAkhe. aMdara ane bahArathI eka rUpaja keTalAMka cAlu che. gujarAtI, hiMdI, marAThI rahevAnI nIti e patrasampAdaka mATe vasamI vastu che. "prabudhdha ane aMgrejI e cAra bhASAomAM jaina patra nikaLatAM ane jene nA vAcakavarge e jarUra tapAsI joyuM ke enA taMtrI atyAre paNa nikaLe che. emAM je je patra ke patrikAo mukhyapaNe temaja mukhya lekhakomAM eka eka AtmA vase che ke bae. dhArmika ane sAmAjika praznonI chaNAvaTa karanArAM che te badhAM | meM te A viSe anubhava karI ja lIdhe che. lagabhaga pitatAnA phirakAne lakSIne ja cAle che. koI paNa mudA upara je kSaNe pitAnA phirakA bahAra draSTI pheMkI nirbhaya carcA zrI, maganalAla prabhudAsa desAI. karavAne prasaMga Ave ane emAM jokhama kheDavA jevuM dekhAya "prabuddha jana mAtra jaina pUratI maryAdAmAM nahi. paNa A tyAM e badhAM patra phirakAbAjaja banI jAya che ane nirbhayatA - vyApaka samAjanA ghaDataranI draSTi e kAma kare che, ema teNe - temaja anekAntadRSTine sameTI le che, jyAre prabuddhananA tamAma pitAnA pahelA varSamAM batAvyuM che te paraMparA cAlu rahe to ake ethI sAva judI bhAta pADe che. e carcAtA muddA para sarasa sevA te dvArA thaze. ' . . koI eka phirakAnuM anusaMjana ke bIjA phirakAnuM viraMjana karavAnI ahiMsA ane zAMti jagatamAM jo kadI paNa vyApavAnAM nItithI sAva mukata che. e dRSTie jotAM mane ema lAge che haze te tenI eka mukhya zarata e che ke, samAja ahiMsAnuM ke "prabuddhajaina nI dRSTi-maryAdA koI eka phirakAne ja varelI nathI. pAlana jIvananAM ageaMgamAM vicAraze ne AcaravA mathaze. prabuddhate dareka phirakAnuM 5tra chatAM koI ekaja phirakAnuM patra nathI. e jaina-samAje e bAbatamAM AgevAnI levI ghaTe. ahiMsA dharmanA enI khAsa vizeSatA cheje kamANInI vRtti ane daSTisakAcanA e vArase che; AgevAnI emanI che. "prabuddha jaina e vyApaka * abhAvane ja AbhArI che. ' . . . . sevAnuM mukhapatra, bane e ja abhilASA. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . prabuddha jaina tA. 31-5-40 saJcassa ANAe uvaTThie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANamAM rahenArI buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabuddha jaina - satyapUtaM vadedvAkyam me 31 - 1940 dIkSAno kUTa prazna - dIkSAnA phUTa ane eka vakhata jaina zvetAMbara mUrti pUjaka saMpradAyanA samasta vibhAgane kSubdha banAvI mukyo hato. A prazna upara dhIme dhIme be pakSo vikAsa pAmyA hatA. eka pakSa junA vicAra ane valaNavALa-nAnAM meTA je koI dIkSA levA mAMge tene dIkSA ApIne jaina sAdhuonI saMkhyA jema bane tema vadhAravAnA AgrahavALo hato je "zAsanapremI pakSanA nAmathI oLakhAvA lAge. bIjo pakSa "yuvaka pakSanA nAmathI oLakhAvA lAge ke jene virodha zAsanapremI pakSanA AkSepa mujaba dIkSAnI zubhapravRtti sAme nahete paNa nAnAM bALakone mAbApathI vikhuTAM karIne athavA te mAbApane lobha lAlacamAM phasAvIne dIkSA ApavAnI je prakriyA cAlI rahI hatI athavA te moTI ummaranAM purUSa bairI chokarAMne ekAeka rajhaLatAM mukIne dIkSA laI letA hatA ane A badhA prasaMgamAM sAdhuo saMghanI saMmati levAnI kadi paNa paravA ja karatA hatA te prakAranI agya dIkSA' sAme e pakSe moTI jhuMbeza uThAvI hatI. e AkhI caLavaLanuM moTuM pariNAma vaDodarA rAjya karelA bALadIkSAnI aTakAyata karatA kAyadAmAM AvyuM. e uparAMta ayogya dIkSAnA banAvo Aje bahu juja banI rahyA che e paNa e vakhatanI ugra hIlacAlanuM ja pariNAma che, emAM keIthI nA kahI zakAya tema che ja nahi. e hIlacAlanA ADakatarA pariNAma rUpe sAdhusaMsthAnI pratiSTA ghaNI ochI thaI ane keTalAka vargamAM sAdhuo viSe eka prakArane aNagamo keLavAye e paNa AjanI paristhiti je koI jANe che teNe svIkAryA sivAya cAle tema nathI. Ama chatAM paNa zikArI jema zikAranI zodhamAM pharyA kare tema keTalAka sAdhuonI ziSya vadhAravAnI lAlasA haju eTalI ne eTalI tIvra cAlu che ane pariNAme nAnAM chokarA chokarI muMDAyAnA ke lAyakAtane kaze paNa vicAra karAyA sivAya je AvyuM tene dIkSA apAyAnA banAve avAra navAra saMbhaLAyA ja kare che. te bIjI bAjue zAsanapremI pakSane vaDodarAne bAladIkSA pratibaMdhaka kAyado ke jeno haju sudhI eka paNa vakhata amala karavAne prasaMga AvyuM nathI te khuba khuMcyA ja kare che ane te kAyado rada karAvavAnI dizAmAM koI paNa prasaMgane ke paristhitine lAbha uThAvavAnuM teo cukatA nathI. teo mAne che ke A jAtano kAyado karIne ApaNA dharmanI bAbatamAM gAyakavADa sarakAre hasta prakSepa karyo che je koI paNa dharmapremI mANasa koI kALe sahana karI zake ja nahi. te mATe te kAyado pahelI take rada thavo ja joIe. Aje dIkSAno prazna prasukha dazAmAM paDe che. Aje e kAraNe koI paNa ThekANe kaze khaLabhaLATa ubhe. te sAMbhaLavAmAM AvatuM nathI. Ama chatAM paNa hamaNuM. jena . mu. konpharansa nI sthAyI samitinI beThaka muMbaI khAte bharAI gaI te pahelAM uparokata zAsanapremI pakSa je keTalAMka varSo pahelAM junnera khAte maLelA adhivezananA agya dIkSA sAmenA virodhane lIdhe tyArathI te Aja sudhI majakura konpharansathI rIsAIne beTho che tene kenpharansamAM ekatra karavA mATe keTalIka vATAghATo cAlI rahI hatI te vATAdhAToe bAladIkSA ane vaDedarA rAjyanA tene lagatA kAyadAnA praznane jana janatA samakSa punaH upasthita karyo hate. alabatta prastuta ekatAne lagatI vATAghATa zAsana premI pakSanA kadAgrahI vaLaNane aMge Aje bhAMgI paDI che. ema chatAM paNa upasthita thayelI chApAjogI carcAe agya dIkSA ane temAM paNa bAladIkSA saMbaMdhamAM je kAMI bhramaNAo ubhI karI hoya te dUra thAya ane dIkSAnA AkhA prazna saMbaMdhamAM sAmAnya janatAne samyam daSTi prApta thAya e A lekhanuM prayojana che. sarvasvatyAgI, Atmonnati karatA ane sAthe sAthe jagakalyANa sAdhatA sAcA sAdhuonI jarUriyAta ke upayogitA viSe be mata che ja nahi. AvA sAdhuo jagatane kharekhara AzIrvAda samAna hoya che. jagata Aja sudhI TakyuM che ke AgaLa vadhyuM che e AvA santa sAdhupurUSone ja AbhArI che. tethI sAmAnya vicAre koI paNa vyakti saMsAranAM svArthaparAyaNa vyavahAra choDIne Atma sAdhanAnA mArge vicaravAne pravRtta thAya e AvakAradAyaka ja lekhAvuM joIe. paNa vAstavika duniyAnI vAstavika paristhitinA rUpa raMga, AjanI sAdhu saMsthAnuM svarUpa, keTalAye sAdhu nAma dharAvatA chatAM sAdhutva viheNa sAdhuonI ziSya vadhAravAnI ghelachA ane tenA aMge upajatA aneka anartho dhyAnamAM letAM ke kene dIkSA jevA AjIvana vratathI kevA rogomAM bAMdhI zake e saMbaMdhamAM sAmAjIka svAthyanI dRSTie aneka bAbateno vicAra karyA sivAya cAle tema nathI. ' . prathama te dIkSA lenAranI yogyatA prazna vicAravuM joIe. dIkSAvrata paripakava vairAgyanI sauthI prathama apekSA rAkhe che A dRSTie kAcI : ummaranAM bALako athavA te bhUkhamare ke asahAyatAnA kAraNe dIkSA levAne udhata thayelA strI purUSa bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karavA mATe kevaLa agya Thare che. AvI ja rIte koI paNa sAMsArika AphatanA kAraNe ekAeka uchaLI AvelI vairAgyArmivALA mANase paNa paripakava vairAgyavALA. na ja gaNAya ane tethI AvA lokone turatAturata dIkSA , ApI devAnI pravRtti paNa koI paNa rIte ucita gaNuM na ja zakAya. bIjuM dIkSA bhAre gaMbhIra jabAbadArIvALuM ane AkhI jIMdagI sudhI nabhAvavAnuM atikaSTamaya vrata che. e vatanI kaThinatA ane gaMbhIratA dIkSA lenAranI pUrva taiyArInA praznane vadhAre agatyane banAve che. dIkSA laIne lajave ene badale dIkSA na le te vadhAre sAruM AvI sarvasvIkRta mAnyatA che. Ama hovA chatAM paNa Aje apAtI dIkSAmAM pUrva taiyArIne te koI vicAraja karatuM nathI. keTalAka ziSyabhane vaza thaIne Ave tene muMDI nAMkhavAnI vRtti dharAve che te keTalAka evI bhramaNA seve che ke vairAgyane A vega jene Avyo tene jaldIthI dIkSA ApI devAmAM ja tenuM kalyANa che kAraNa ke e Avega utarI gaye eTale pAcho e bIcAre chava saMsAranI jALajaMjALamAM DubI ja javAne ane bhAgomAM bhoganI lAlasAne gulAma banI Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 31-5-40 pribuddha jaina - samAjane saphaLa banAve eja sAcuM dAna : : ApavAnuM che. te vyakita kevI che, kevA prakAranI che tenI tarapha . (AcArya vinobA bhAvenA eka pravacanamAMthI) dhyAna ApavuM joIe. kIsAne jyAre bIja vAve che tyAre eka - dANumAMthI se dANA meLavavAnI AzA rAkhe chete khuba ja ': ', ' A bhUmi para aneka sate thayAM che ane temaNe bhAratIya * kALajIthI sArA dANA vAve che. dAnanI paNa eja rIta che. dAna jIvanane dAnabhAvanAthI bharI dIdhela che. tame varSabharamAM koIne - evI rIte karavuM ke jethI tenI kIMmata anekagaNI vadhe. e dAna koI dAna karatA haze. paraMtu dAna karatI vakhate tame koI vicAra evuM hovuM joIe ke je samAjane saphaLa banAve.. * * * * * karo cho? * * * * * . ApaNA vicArane cIrAga bujhAI jatAM ApaNe AcAra aMdha banI gayo che. buddhi khubaja mahAna vastu che. dAna detI . bhagavAnane e kAnuna che ke dareka mANasa ApaNI potAnI vakhate. tame zuM vicAra kare che? game tene dAna ApavAthI mahenatathI jIve. dunyAmAM zArIrika zrama vinA bhikSA mAMgavAne dharma thAya che? adhikAra mAtra sanyAsIone che. kAraNa ke teo bIjI aneka "rIte samAjanI sevA kare che. paraMtu A sivAya bIjA koIne * dAna tathA tyAgamAM bheda che. ApaNe e vastune tyAga niSkriya rahevAne adhikAra nathI.. . - ' karIe chIe ke je aniSTa che. ApaNI pavitratAne vadhAravA " x x temAM vAMdhe karanAra cIjone ApaNe tyAga karIe chIe. ApaNA gharane svaccha karavA mATe gharamAMthI kacaro sApha karIe chIe. , game te ApI, devuM bhojana karAvI devuM, vagara vicAryuM * * | ApavuM tethI te ulTo anartha thAya che. je koI gauzALAne . paNa dAnane artha te . nathI. ApaNu daravAje koI bhIkhArI ke bAvo AvI caDe, tene muThThI anAja ApyuM che ke dAna ApavuM hoya te e jovuM joie ke ahI gAyanI paise pheMkI dIdhe tethI paNa dAnakriyA thatI nathI. e kAryamAM te saMbhALa kevI rIte rakhAya che ne AMhI temanI olAda sudhAravA epavAI che. temAM koI hRdaya ke buddhi nathI. buddhi tathA bhAvanAnAM prayatna thAya che? AMhI suMdara ane svaccha dudha maLe che? sihayogathI je kriyA thAya che te kriyA sudara thAya che. ' - ''; jyAM mRtaHprAya gAya vatI hoya, jyAM gaMdakI hoya, AvI - jamIna vAvatI vakhate jema ApaNe jamIna sArI : che jAtanI pAMjarApeLAne mATe dAna dharma nathI. "" ke nahi tene vicAra karIe chIe, tevI ja rIte jene dAna : * * jevAne. A prakAranI bhramaNAne vaza thaIne je dIkSA mAMgatA dAnanuM paNa eka zAstra che. e kAMI vivekazunya kriyA nathI. - AvyuM tenI pUrva taiyArIne vicAra karavAnI dIkSA ApanAra zAstramAM "dAna saMvibhAga" ema kahyuM che. tene artha e che ke 5. keTalAka sAdhue jarA paNa jarUra jatA nathI. dIkSA e jIvananuM je vastuo eka sthaLe ekatrita thAya te sarvatra vaheMcI devI. - maulika parivartana che; e kAMi laDAImAM laDavA javA mATe ute' ' jAya kSaNajIvI jusso nathI. e saMgIna ane jIvananA anta ' ' ' . . * * * . . sudhI eka sarakhI rIte TakI rahe te mAnasika, vAcika ene sauthI zreSTha dAna karyuM che te viSe sarva dharmoe karI karIne kAyika tyAgamArga che ane te tyAga marmavyApI uDA vairAgya * eka vAta kahI che, "gupta dAna zreSTha dAna che." vinA kadi TakI zakatA ja nathI. AvI gyatA dIkSA lenAramAM che ke nahi te pitA mATe temaja samAja mATe nirmIta karavAne ' (pRSTa 24 thI cAlu)... " arthe dIkSA levAne tatpara thayelAe dIkSA lIdhA pahelAM be . kahe che ke temasarI ke bIjA koI paNa surIne kizuM karavAnA traNa varSa sudhI dIkSita jevuM vrata pacammANa parAyaNa tyAgI che ? e rAjAne paNa sAMbhaLavAnA nathI. huM emane daravAje vanuM gALIne pitAnI yogyatA siddha karI batAvavAnI khAsa anazana karI marI jaIza te paNa emanI ahiMsAM kadI emanA jarUra rahe che. A gALAmAM dharmazAstranuM saMgIna adhyayana paNa manamAM prema, dayA athavA ' satya AvavA devAnI nathI. dIkSAnA umedavAre karavAnuM rahe che. dIkSita sAdhu samAjamAM vandana- evA paMca mahAvrata dhArakane mArI AkharI vinaMtI che ke bhAre rogya pratiSThA pAme che. A vandanogyatA mAtra vezaparivartanathI chokaro Apazo nahIM kemake huM ene ucherUM evI hAlatamAM nathI. AvatI nathI paNa e sAmAnya mAnavInI sarakhAmaNIe dIkSA bhale tamArA pAse rAkho paNa mane maravAnA pahelA ekaja vakhata lenAramAM mahatvane antarapalaTAnI apekSA rAkhe che. A anta- duratho paNa meTuM jevAM dho. huM kAMI paNa karI zakuM ke " karAvuM rapalaTo paNa dIkSA lenAranI pUrvataiyArI sAthe gADha saMbaMdha. evI hAlatamAM nathI Akhare mArI anAtha vidhavo garIba kheDuta dharAve che. dIkSA lenAra sazakata ane buddhizALI have joIe majuraNanI A chevaTanI bharatI vakhatanI IcchA purI karavA 'pAchI ane to ja te dIkSA jevuM kaMti vrata pALa zake ane tenA pachI karagarIne vinaMtI che ke e zetrujyanA dAdA tuM purI kara mATe samAjane AdarabhAva AvI zake. Aje te jema kheDAM ema kahuM chuM. . ' ' . . . . . . Dhara nibhAvavAne pAMjarApo' ubhI karavAmAM Ave che temaja . : - meghIbAI kacarA revAsI kaccha vAgaDamAM gAma AjanA nirmAlya ane buddhijaDa sAdhuonAM vRde nihALIne sAdhusaMsthA mANasanI jANe ke pAMjarApoLa na hoya evA khAroI vAlInI saI dA. desI DAbhajI haMsarAja. ApaNane bhAsa thaI Ave che. gorIbAI tathA madhIbAI rUbarU kahevAthI sai karI ApI - - -paramAnaMda. che. sAka suda 2 gurUvAra saM. 1896 "" " ,B1- + " ' ' Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 31-5-40 mujaba dhAmAM nahI AvI che AkarI vagarabA ayogya dIkSAnA khapparamAM apAyelI dhaNInI Ahuti (agya dIkSAnI prathAe anekanAM ghara bhAMgyA che, aneka strIone napaNIyAtI karI che ane aneka mAtAone chate dIkare vaMdhyA banAvI dIdhI che. A nIce Apela e je eka kamakamATI upana te kI che. temAM madhI bAI nAmanI eka pachI bAIe pitAnI kamanasIba kahANI jevI kahI tevI pAlItANAmAM aAvelA jIvana nivAsanA munIma zrI DAmajI haMsarAje nedhI che ane mAlegAvavALA suvikhyAta zeTha kIsanadAsa bhukhaNAse amArI upara, mokalI ApI che. A karUNA kIrasA sAthe sarIsamrATa zrI vijayaneminArInuM nAma joDAyeluM che. ahiMsA dharmane eka pracAraka vadhAravA mATe ATalI badhI hiMsA dharma saMmata banI jatI haze kharI? bALa dIkSAnA samarthake ane vaDedarA rAjInA kAyadAnA virodhIo AkhA praznane ahiMsAnI daSTithI kadi nahi ja. vicAre ? huM bAI muMdhI marada zAmajI gAvA gAma khAI, kaccha vAgaDa tAluke bhacAu cha kaccha vAgaDanI rahIza hAla huM mArI garIbInA kAraNe majurI karavA mATe zrI siddhakSetra pAlItANAmAM [huM zrAvaka hovAthI Aje ATha mAsathI AvI chuM. sAthe mAre dhaNI ane mAre rana je dIkare varasa sAta hato. amee pahelA be traNa mAsa amArAthI banI te majurI karI, kemake te vakhate mAsu hovAthI ame bane dhaNI dhaNIANu bAbu sAheba mAdhavabAbunI dharmazALAmAM comAsu karavAne rahelA. jAtrALunuM kAma karI peTa bharatA hatA. pachI zeTha metI sukhIAnI dharmazALAmAM munirAja zrI. kaMcanavijayazrI upadhAna tapa karAvavAne DhaDhere the. te vakhate amArA gAma taraphane eka mANasa arajaNa vAlajI tathA punasI vAlajI A amArA nAtanA bane bhAIoe mane ema samajAvyuM ke A majurIthI zuM maLe che? upadhAnamAM dAkhala thAya te tAre khAvA pIvA sArUM sArUM maLaze, lANImAM . paNa maLaze, tamane paravAne kapaDAM lugaDAM badhA apAvIzuM. dharama thaze. evI lAlace batAvI mane upadhAnamAM besArI. (jo ke mane eka zrI navakAra maMtra ja AvaDe che. te paNa upadhAnamAM beThA pachI bhaNyA) tenA lIdhe mAre mArA ghera javAnuM baMdha thayuM ane temAMthI mALa perIne ghare AvI tyAM mArA dhaNI bImAra thayA tene lIdhe kalakatAnA bAbu zeTha ane khAvA tathA davA apAvatA kemake mArAthI tapasyAnA lIdhe majurI thAya nahIM. dhaNI bImAra e paNa majurI karI zake nahI. A amArI lAcArIno pure puro khyAla upara jaNAvelA amArA gAmanA banne bhAIarajaNa tathA punasIne hato. teNe mane vakhata maLe tyAre ema kahevA mAMDayuM ke tArA dhaNI te che ne nathI sarakhA che. te tame pachI kyAM kamAvA jAzo ? mATe chokarAne sArA ke mahArAja pAse muko te tamAruM sudharI jaze. te dareka vakhate amoe nA pADI. ke amAre sAdhune choka Apavo nathI. te paNa e bhAIo amArI garIbInI hAlatane lAbha uThAvI chokarAne khAvAnI lAlaca ApI koI mahArAja pAse laI jAya. ene navakAra tathA paMca dIya ema be sUtra bhaNAvyA hatA. evAmAM pelo arajaNabhAI mArA ghere mahAvada 4 nA sAMje AvIne kahevA lAgyuM ke " "tamAre bAjare joIe che te A jo.ema kahIne 5 zera bAjarI, 3 zera maga, ne. 2 zera tuvaranI dALa ema dasa zara anAja ApIne pache kahevA lAgyo ke chokarAne bhaNavA mATe mahArAja pAse muke. ene bhava sudharaze ne tAre bhava sudharaze- Ama kIdhuM tyAre meM ene kIdhuM ke e mAne che ene bApa ene bhaNAvaze. mAre mahArAja pAse chokaro mela nathI. Ama cekhuM kIdhA pache te UThI gayo ne bIje dADe mArA joDe rahenAra amArA dezanA bhAI murajI UkAnI sAthe mAre chokaro pujA karavA taLeTI gayA. tyAMthI e pAchA AvyA te temanA joDe mAre chokare nAme vIracada AvyuM nahI. jyAre me puchayuM to te kahevA lAgyA ke e kayAM gaye tenI khabara nathI. DuMgara upara gaye ke zuM thayuM tenI khabara nathI. te kAraNathI amo taLeTIe jovA gayA. badhe joyu. kyAMe patto jaDa nahIM. teja dADe sAMje amee phojadArane kIdhuM. DuMgara tapAsarAvyA. kuvA vAvaDI tapAsAvI. kayAMe patto jaDe nahIM. Akhare bIje dahADe pAcho pele arajaNa AvIne kAMI kAMi vAte karavA lAgyA. tethI mAre te puro zaka enA upara AvyA ne te mujaba huM phojadAra sAheba tathA kArakhAne [A. ke. paDhI] kIdhuM. kAMI patto lAgyuM nahIM AvI rIte 20-25 dahADA gayA bAda evI khabara paDI ke amadAvAdamAM koI eka vagara dhaNIyA che. tethI kema karI bhADAne baMdobasta karI chokarAno bApa amadAvAda gayA. tyAM chokare je te te jude ja hovAthI pAchA AvyA. pachI khabara paDI zrI nemisUrI pAse chegAmamAM kare che tethI vaLI pAchA paDegAma gayA. tyAMnA apAsarA sAme eka vANIne tyAM beThA choka mALA para jatA AvatA joye. teTalAmAM te eka ziSya emanI pAse AvyA ne puchayuM ke kema zAmajIbhAI kema AvyA. te emaNe kIdhuM ke huM davA karavA Avyo chuM. ema khemuM bAnu batAvyuM. te paNa emane e zAnuM sAcuM lAge ? mahArAjane khabara thaI. mahArAje tarata pitAnA aMgarakSaka vigerene kahyuM. emane aMdara AvavAnI manA thaI gaI. teo apAsarAnA daravAje jaI mahArAjane vAMdavA javA lAgyA, te mANasoe emane manAI karI temaNe vadhu karagarIne kIdhuM te temane dhakakA mArIne kADhI mukyA. Akhare te pAchA ghare AvyA. ne tyAMthI vaLAgAma AvyA ne apAsarAmAM UtaryA tyAM te bIje dIvase mahArAja AvI cahyA ne zrAvakone kIdhuM ke A mANasane zA mATe ahIM utAryA che ema kahI dhamakAvyA. Akhare mArA dhaNIne tyAMthI hAMkI kADhayA. te paNa e pAchA mahArAjane vAMdavAnA nimite javA lAgyA te mahArAjanA mANasee sAroja mAra mAryo. tethI pache chevaTe emaNe mane ahIMA pAlItANe tAra karyo ke "chokaro ne masUrI pAse che A, huM bImAra chuM" Avo tAra AvavAthI huM tarata mArUM je be cAra rUpIAnuM dAgInuM hatuM te bhAMgI vaLAgAma gaI. tyAM apAsarAnA sAme mAre ghaNI besela hatA. tyAM huM gaI to tarata gAmanA sArA dekhAtA vANuA AvyA. ahIMA kAM AvyA che chokare nathI kAMI nathI. cAlyA jAva. Akhare bhegA thayelA vANIAoe ne emanA mANasoe ane mArapITa karI hAkAlI dIdhA. chevaTe amo banne jaNa ahIMA pAchA relathI AvyA ne bIje dADe bhAre dhaNI ene bahu bhAra lAgela hovAthI maraNa pAmyA ne huM eka garIba kheDuta majuraNa kaccha vAgaDanI ApaNA svAmIbhAIonI svAmI bhaktI dayA dharamanA dherI emanA bharosA para A pavitra ne zItaLa zatrajyanI chAyAmAM peTa bharavA AvI tyAM mane eka navakAra paNa na AvaDe evI mane upadhAna karAvyuM, dANA khAvA maLyA, ne tapasyAtI karI pujAvA lAgI ne Akhare be traNa mahinAmAM mAro pati ne dIkare khoI besI ne rotI kakaLatI . have mane keda anAja ApatuM nathI ke kAma ApatuM huM lagabhaga gAMDA jevI thaI chuM. peTamAM khAvAnuM nathI ke ubhuM rahevAne jagA nathI. ke majurI paNa maLatI nathI evI thaI chuM. badhA " ( anusaMdhAna pRSTa 23) Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-5-40 kare che. nAsIkanI uttare cAreka mAIla dura jaina tIrthasthAna che je siddhakSetra gajapathAnA nAmathI oLakhAya che ane je , punA ane nAsIka mahArASTranAM be mukhya zahere che. punA digaMbara vibhAgamAM bahumAnya ane suvikhyAta che. unALAnI te mahArASTranuM pATanagara gaNAya, paNa dhArmika kendrasthAna tarIke rajAnA divasomAM sahakuTuMba thaDA divasa nAsIka rahevA javAnuM nAsIkanI mahattA ochI na gaNAya. punAnI pratiSThAno prAraMbha baneluM. eka divasa sAMje gajapathAjI javAne ame ghoDAgADI zivAjI ane pezvAonA samayathI. godAvarI tIre Avela nAsI bhADe karIne nIkaLyA. cAreka mAila upara malura" nAmanuM e kanI pratiSThA ghaNI ja purAtana. Adhunika keLavaNInuM punA supratiSThita nAnuM gAmaDuM Ave che. tyAM eka moTuM jainamaMdira che ane mathaka. nAsIka paNa. e dizAe Aje ThIka ThIka pragati karI dharmazALA che. yAtrALuo ahiM ja AvIne utare che ane rahela che. rahe che. maMdira sAdu sundara che. cekamAM Arasane bahu ja AkahiMdu dharmanI mukhya traNa zAkhA brAhmaNa, jaina rSaka eka dharmasthabha che. aDadhoeka mAIla gajapathAnI ane bauddha. brAhmaNa. dharmanI be upazAkhAe vaiSNava TekarI che. TekarInuM caDhANa zarU thAya che tyAM paNa eka ane zaiva, vaiSNava saMpradAyanA be adhiSThAtA deve, bhagavAna nAnuM maMdira che. TekarI trizaMku AkAranI ekadama sIdhdhI kRSNa ane maryAdApurUSottama , zrI rAmacaMdra. mathurA ane che. upara sudhI pagathiyAM bAMdhelAM che. paNa caDhANa jarA dvArikAne kRSNanA jIvanacaritra sAthe sabaMdha. tevI ja rIte AkarUM che. keTalAMka pagathiyAM te eka phuTa-doDha phuTanA che. . adhyA ane nAsIkane zrI rAmacaMdranA jIvana sAthe saMbaMdha. TekarInI TocathI De nIce maMdira bAMdheluM che. daravAjAmAM praveza yamunAtaTa upara Avela mathurAmAM jAo ke nIlAMbara samudrataTa karatAM bhagavAna pArzvanAthanI uMcI bhavya kALI pratimA jamaNI upara Avela dvArikAmAM jAo. banne sthaLe jyAM tyAM rAdhA bAjue najare paDe che. e mUrti eka guphAmAM virAje che kRSNanAM ja maMdire ane rAdhAkRSNanA jIvanaprasaMgo sAthe joDAyelA ane karInA kALA paththaramAMthI ja AkhI kerI kADhelI puNya sthaLe jovA maLavAnAM. AvI ja rIte sarayutaTa upara che. AgaLa cAlatAM bIjI be guphAomAM paNa nAnI Avela ayodhyA ke godAvarItaTa upara vasela nAsIkamAM jyAM tyAM meTI chuTI chUTI mUrtio goThavAyelI che. bahArathI nAnAM & rAjamahimA ja dRSTigocara temaja zravaNagocara thavAne. nAnAM be traNa maMdirane dekhAva karavAmAM Avyo che. paNa ' ' . godAvarI, paMcavaTI, tapovana, daMDakAraNya A badhAM kharI rIte te be traNa guphAeja devasthAna banI rahela sthaLene rAmanA vanavAsI, jIvana sAthe keTalo badho gADha saMbaMdha che. A nAnAM nAjuka devasthAne, kaI paNa vastrAbhUSaNe ke che? rAmacaritra ane nAsIkane te caritra sAthe saMbaMdha TIlA TapakAMthI vikRta nahi thayelI tIrthakaronI mUrti, mUrtinA kharekhara etihAsika che ke nahi e viSe game tevA matabheda darzananI ADe Ave evuM kazuM rAcaracIluM ke zobhA zaNagAra ane matamatAntare pracalita hoya, paNa lokamAnasamAM Aja hoya ja nahi, zuddha anukaraNa yogya sAdAI, pavitratA bharyuM sudhI sItArAma jIvatA jAgatA che ja ane nAsIkanI Asa- vAtAvaraNa, akhaMDita zAnti; sAyaMkALano vakhata hato. sUrya pAsanA pradezamAM pharatAM pharatAM e puNyAvatAranI jIvanalIlA astAcaLa tarapha namatA jatA hatA; tene Acho taDako mAIlenA ApaNI kalpanA samakSa eTalI ja jIvatI jAgatI. khaDI thayA mAIla sudhI patharAyelo paDa hato. trizaMku jevI A TekarIne vinA rahetI nathI. zrI rAmacaMdra ahiM rahetA hatA. zapaNamAM paDachAyo paNa be traNa mAIla sudhI laMbAI rahyo hate. pavana ahiM AvI hatI, rAvaNa sItAjIne ahiMthI upADI gayA hatA, mada maMda karI rahyo hate. pazcima ghATanI zikharAvali kSitijane A sarovaramAM sItAjI nahAtAM hatAM-Ama bhinnabhinna sthaLenI rIbhAvI rahI hatI. AsapAsa yo; maMdiramAM beThAM bhagavAnanuM svAbhAvika ramyatA rAmacaritra sAthe joDAyelI jaNAtAM adhikAra stavana karyuM, apUrva AnaMda-anupama-zAnti anubhavatAM anumehaka bane che. aneka bhAvika naranArIo nAsIka Ave che ane bhavatAM esatA jatA prakAzamAM ame nIce utaryA. ' ' . rAma sItAnA AdarzanI pita pitAnA citamAM punaH punaH A maMdira ane tenI aMdara pratiSThita devamUrtinI sAdAI pratiSThA kare che. sAthe zvetAMbara madira ane mUrtionA hAThamAThanI sarakhAmaNI nAsIkano "AsapAsane pradeza kharekhara bahuja sundara ane vicAra manamAM ekAeka phurI AvyA ane zvetAMbaree vItarAga bhagavAnanI mUrtinI bhAtabhAtanA AMgI AbhUSaNathI keTakeTalI AkarSaka che. lagabhaga aDhAra bhAila upara Avela cuMbakanI bAjunA parvatamAMthI nIkaLelI gedAvarIne nAsIkanA AMgaNAmAM viDaMbanA karI nAMkhI che tene Abehuba khyAla mana upara tarI thaIne vahete pravAha kevaLa bAlyAvasthAne ja gaNAya, ema chatAM AvyuM. mULa matabheda ke mUrtine kacchane AkAra rAkho ke nahi paNu nAnI moTI zilAo ane khaDako vacce thaIne Ama tema eTaleja, paNa eka kacchanI pAchaLa keTakeTalI vastuo dAkhala thaI. vahetAM godAvarIpravAhanI mehakatA kharekhara anupama lAge che. gaI che ane vItarAganI mUrtine keTalI badhI sarAga ane eja godAvarI vadhate vadhate vizALakAya banatI banatI rAjamahendrI saparigraha banAvI devAmAM AvI che? zvetAMbara saMpradAyamAM aneka AgaLa baMgALanA upasAgarane maLe che. nAsIka AgaLa ja madra paMDita ane aneka AcAryo thaI gayA; paNa A vikRtinuM te masta dekhAte pravAha sAgarasaMgamanA sthaLe keTale badhe bhavya ke e kadi nivAraNa karyuM ja nahi ? je mUrti te pAchaLa ane adbhuta lAgatA haze !. rahetA adhiSThAtA devanuM darzana karAvI na zake e mUrtine upa vega zuM? mUrti upara ughADI AMkha sUcavanArAM cakSuo coDIne siddhakSetra gajapatthA mUrtinI dayAnaMnimagnatA naSTa karI; AMgIe caDhAvI mUrtinuM hiMdudharmanA tilaka samA rAmacaMdrajIthI adhiNita thayelI niSparigrahapaNuM AvarI lIdhuM; hIrA, metI . mANekanA dAgInAM A nagarInI uttare temaja dakSiNe hiMdudharmanI jaina, temajaM paherAvIne tenA saMnyAsa-tyAgane lupta karI nAMkhyo. jAkITa ane baudhdha zAkhAnA eka eka tIrthasthAna Avela che ane e rIte ghaDiyALa paherAvIne tenI sarva vizeSatAne nAza karyo. kaLA,'. nAsIka hiMdudharmanI traNe mukhya zAkhAone suMdara samanvaya raju "kalpanA ke dhArmikatA A sarve dRSTie spaSTa bhAsatI tIrthaMkara Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (68) 26: prabuddha jaina ArAgya pradarzana gayA me mAsa daramiyAna muMbaimAM govALiyA TeMkanA medAnamAM eka Aragya pradarzana myunisipAliTI taraphathI bharavAmAM Avyu hatuM. jo ke A viSayanA khAsa jANakArane te pradarzana bahu sAmAnya lAgyuM hatuM; paNa mane te bahu gamyuM hatuM tethI huM te e vakhata jovA gayA hatA. pradarzana te muMbaimAM khuba bharAya che, paNa bALaka ane vRddha, strIo ane purUSo-saune eka sarakhuM upayogI evuM pradarzana tA mArA khyAlathI A sauthI prathama che. tenA viSaya vanane sparza karatA bIjA badhA viSayomAM upayeAMgitAnI draSTie prathama sthAne Ave che. tethI AvA pradarzananI khuba jarUra jaNAyA karatI hatI. vaLI muMbai jevA zaheramAM ke jyAM rahevAne pUratI jagyAnA abhAve khIcokhIca khaDakAine rahevu paDe che, khAvAne cAkakhI cIjo maLatI nathI, zvAsa levAne zuddha havA heAtI nathI, sUryanAM ane prakAzanAM snAna ke pAna karAtAM nathI, TukAmAM jIvanane TakAvavAnI jyAM ochAmAM ochI sagavaDatA che tevA muMbaimAM tadurastInuM pradarzana keTaluM AvakAradAyI ane stutya che? kharekhara mukhavAsIo taraphathI . myunisipAliTIne A mATe dhanyavAda ghaTe che, pradarzananI zikSaNanI dRSTie upayegitA A pradarzanamAM keTalA kharca thayo, kula keTalA mANusAe lAbha lIdho, myuni, upara A stutya pagalAnI zI asara thai te te tenu mADhuM khAtu kadAca riporTa bahAra pADaze tyAre ja devanI mUrtinI A viDaMbanA Aje paNa koIne kaDhaMgI lAgatI nathI ke jarA paNa khuMcatI nathI ane mUrti pAchaLa maMdiranA bhabhakA paNa vadhye ja jAya che e kharekhara mAnasazAstrInI dRSTie eka moTA koyaDA che. AvA vicAro cintavatA ane carcatA ame amArI gADI pAse AvI pahoMcyA, aMdhArU thai gayuM hatuM. AkAzamAM zukala paMcamIne caMdra ane zukra caLakI rahyAM hatAM. AkhA pradeza lagabhaga nirjana hatA. gADImAM eA ke gADIvALAe amane lIlI drAkSano eka jhumakhA ApyA. me te svIkAratA sAca darzAvyo, gADIvALA kahe ke 'huM Aje koi eLakhItAnI vADIe gayA hatA. vADIvALAe drAkSanA e jhumakhA mate ApyA hatA. eka hu khAi gayA, ahiM Avyo eTale mane thayuM ke ahiM te tamane pANI khANI nahi maLe. upara caDhI utarIte Avaze| eTale tame thAkI gayA haze!-tarasyA thayA haze tethI A jhumakhA meM khullA havAmAM rAkhI mukayA che. te garama hatA te have ThaMDA thai gayA che teA tamane jarUra kAma lAgaze " gAMDIvALAnI A bhAvabharI bheTathI amane bhAre Azcarya thayuM. amArI ane tenI oLakhANa keTalI ? nAsIka zaheramAMthI tenI gADImAM ame beThA tyArathI ahiM sudhInI. rastAmAM tenA sukhadu:khanI keTalIka vAtA puzkelI. eTaloja amArA ane tene saMsarga, gADIvALe jAtane musalamAna-paNa hiMdu musalamAna te uparanA bhedo. darekanI aMdara teA ekaja AtmA ane eka sarakhI mAnavatA bharelI hArya che. gADImAM eThA ane amArAmAM teNe sahAnubhUtino anubhava karyo. e anubhave tenAmAM mAnavatA jAgRta karI ane te tenA bhAvabharyo sIDI drAkSanA jhumakhAmAM smRti manta banI. gADI cheDatI vakhate TharAvela bhADA uparAMta drAkSanA badalAmAM meM e AnA ApavA mAMDayA, paNa te me AnA te te kAMi le khare ! nAnA sarakhA banAva ane nAnI sarakhI vAta, paNa tenI amArA dila upara sacATa chApa paDI gai. pAna da (apUrNa) r tA. 31-5-40 jaNAze. paNa pradarzanamAM zuM zuM hatuM, lokone mATe teNe kevu kAma karyuM, loko taraphathI tene kevA AvakAra maLyA e badhuM tA spaSTa joi jANI zakAyuM che. pradarzana eka saptAhane badale e saptAha cAlu rAkhavu paDayu e sUcave che ke lokoe dhAryA karatAM vadhAre pramANamAM lAbha lIdhA che, temane te khuhuja lAbhaprada ane edhaprada nIvaDayuM che ane myuni. nA A pagalAnI temaNe muka bhAve prazaMsA karI che. nA pradarzanamAM judA judA viSayone sparzatA tulanAtmaka namuhatA. aneka vidha medhaprada citrA hatA. dareka viSayanI samajaNa ApatI ati sakSipta lekhana pATI hatI.mejIka lenTa drArA lokone judA judA rAgonI utpattinA, temanA vinA zanA upAya vagerenA khAdha apAtA. judA judA DokaTarAnAM judI judI bhASAomAM judA judA viSayepara Adhaprada pravacA thatAM. TukAmAM menTIsorI paddhatinA gammata sAthe jJAna ApatA Adarza bALamaMdiranI mAphaka A pradarzana eka Adarza mAnavamaMdira hatuM. temAMnA svaccha ane gadA dharanA jAjarUnA ane prasUtigRhanA namunA jonAranA manamAM praveza karI jatAM ane zAMta bhAve jotAM mAnavInA manAma'dirane kSubdha karI mukatAM. TAIphAiDa, meleriyA, kSayaroga, marakI ke rakatapitta jevA daradono citra ane lakhANa dvArA sahelAIthI paricaya maLI jatA hatA. Adarza gRhavyavasthAnuM pradarzana eka ati suMdara, sughaDa ane vyavasthita dharanA namunA dvArA karavAmAM AvyuM hatuM. huM dhArUM chuM ke dareka sAmAnya sthitinuM kuTuMba ke je thoDI jagyAmAM sArI vyavasthA rAkhavA mathI rahyAM karatuM haze tenA mana upara teNe bhAre chApa pADI haze. jyAM tyAM thukavAnI, gaLaphA pheMkavAnI ke nAkanI lITa uDADavAnI ApaNI ati sAmAnya retrane tyAM sArI rIte TakAra karavAmAM AvI hatI. kaeNma dAMta sApha karavA, kema, keTaluM ane kevu khAvuM, kema esavu, kapaDAM kema paheravAM are pAyajAmAnI, dhAdharAnI ke caDDInI nADI sudhdhAM kema bAMdhavI evI nAnI moTI badhI nityopayogI hakIkatAnuM vaijJAnika rIte jJAna karAvyuM hatuM. bhAre kharce taiyAra karela A praznanI khAsa vizeSatA e hatI ke tenI praveza pI na hatI. tethI sAmAnya ane garIba lokeAne jovAnI ghaNI preraNA maLI hatI. bhaviSyamAM paNa myuni. e peAtAnI A niHzulka batAvavAnI nIti cAlu rAkhavI joie. tenI aneka pharajomAMnI lokone svacchatA rAkhatA zIkhavavAnI paNa eka pharaja cheja. tethI bhaviSyamAM paNa AvAM prA bharAtAM raheze evI AzA vadhAre paDatI teA naja kahevAya. pradarzananA lAbha lenArAoe tenA aA ane hastapatronA abhyAsa karI peAtAnA vyavahAramAM vahelAmAM vahelA jarUrI pheraphAra karavA joie ke jethI pote nIrogI banI AsapAsanAMone tema banavAmAM preraNArUpa bane. vananuM sarva prathama Avazyaka sukha nIreAgitA che. taMdurasta zarIra ja ApaNuM dhana che. teja ApaNu dharma sAdhana che. asAsanI vAta e che ke muMbaimAM mANase potAnA vanapeASaka tatvonI zutA saMbaMdhI vicAra| . ja karatA nathI. bhaiyo dUdha ApI jAya, ApaNe gaTagaTAvI jaie. modI dhI, tela dai jAya ane patinA sukhesukhI ane duHkhe du:khI thatI ApaNI strIe tene rAMdhI ApaNI sAme mUke ane ApaNe lusapusa khAine cAlatA thaie. AvI yAmaNI sthitimAMthI AvAM pradarzAnA zikSaNuArA jo ApaNI badhI raheNI karaNI sudhArIzuM te ApaNe sukhI ane taMdurasta anazuM ane ApaNI bhAvI peDhIne paNa AzIrvAda rUpa banaze. pa'. khuzAladAsa, mAkanacada zAha, 45-87 dhanajI sTrITa, muMbai, zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzakaH zrI. maNilAla mudraNusthAna : sUryakAnta tri. presa, 451, kAlabAdevI roDa, muMbai, 2 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che A che che. kAraNa * *'' - bita yA mAne che kimata deha Ane to A bai na juvAra thai zrI muMbai jaina yuvakasaMghanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 266. prabuddha jenA taMtrI: maNilAla mokamacaMda zAha lavAjama : : mAsIka daramiyAna pAMDavone muMbaIH 15 juna 1948 zukravAra - rUpiyA 2 te mujaba savAranA nAhI dhoI taiyAra thaIne baLadagADImAM besIne badhAe pAMDavaguphA javuM ane Akho divasa tyAM pasAra karavA - DavaguphA (gatAMkathI cAluM ) e amArA kAryakrama hatA. pAMDavaguphA amArA nivAsasthAnathI ': nAsIkanIka mAIla upara bee cAroDanI sAteka mAIla dUra hatI. savAranA naveka vAgye ame upaDayA. banne bAjue ubhelI che. DAbI bAjunI TekarI pAMDava guphA meM AMgaLa anekavAra joyelI, ema chatAM Aje meTI che, jamAdANI nI TekarI nAnI che. meTI TekarI upara tyAM javAnI ane tyAM AkhI bapara rahevAnI mArI eka lAInamAM utArI zakazeka nAnI moTI guphAo che. A AturatA pahelA jeTalI ja utkaTa hatI. ramaNIya sthaLanI eja . guphAo "pAMDavI nAmathI oLakhAya che. ane guptavAsa vizeSatA che ke pratyeka paricaye te navanavInatAne ja anubhava = avaLavANa === karAve. amArA nivAsasthAema ApaNane ApaNI che A daza A dazA sadgurU thakI Ave, bhalA re A dazA 2. Teka. nathI thoDeka AgaLa cAlyA : * Ave che. keTalIka 4 ghAMcIne bAMdhIne pherave dhANI, jala agnine tapAve. hAre hari la0 eTale amArI baLadagADIe . nAnI moTI mUtigata . bebI jaLa viNa dhotIyuM che, anna manuSyane khAve, pAkI saDakane rArjamArge ' '' A, maNi yudhiSThiranI che, ' sonArane suvarNa tAveH A dazA 1 choDe.ane pAMDavaguphA samIpa , * A jIna che, A bhIma dekhAya nitya vadanamAM paNa, janenIne putra jhalAve, hAMre hari jananI' ' laI jatA gADInA cIlI che, A kRSNa che ema gavALane cAravA jAya gedhA, sApa garUDane DarAve. ' upara AgaLa cAlavA mAMDayuM. ' judI judI mUrtione mahA '. : : uDe bALakane uDAveH A dazA ja gADuM pAlAvALuM hatuM eTale bhAratanA keTalAka pAtra sAthe taMga bhIDe asavArane terI, DhelIne Dhela bajAve, hAMre hari DhelIne mAthA uparanA taDakAthI ame joDI devAmAM Avela che ' pustaka besI purANIne vAMce, kheDatane bIja vAve. surakSita hatA. paNa samaya : ane e rIte e bAju ' bindu mAMhya sidhu samAve; AdazA. 3 unALAne hate. bAjue : " jovA AvanAranI dharma saMpa karI zvAna kAzIe cAlyA, cepagane cArya Ave. hAre hari cepaga" AvatA taDake amane ke 'DIka 5 zraddhAmAMthI pAI paise kherava- siMha uryo sasalAnI zehamAM, jananI satAne dhAve DIka tapAvatA hatA. pavananI , ke vAmAM Ave che. paNa keAI pApI mAMhya gaMgA nhAve, A zA 4 laharIo kaI ThaMDI to kaI * * paNa thoDuM ghaNuM samajanArane AMkha suNene dekhAya karNa, vAyune vRkSa halAve, hAre hari vAyune ' jarA garama avAra navAra prathama darzane ja mAluma paDI " kAchanuM ziSa halAla kare aja, dhanuSane tIra calAve. ' pharakayA karatA hatA ane Ave che ke A guphAo kuMbhArane cAka phirA:' A dazA 5 pravAsane prasanna banAvyA ane temAM pratiSThita thayelI pazu gareDa same paMtha kApe, mene kIDI uThAve, hAMre hari merUne karatI hatI. dhuLanA paNa devamUrtione pAMDavo sAthe bebaDe veda cAre caTa bole, abhaNuM bhaNyAne bhaNAve, geTAo amArAM nAka gaLAMne kazo saMbaMdha che ja nahi. . ke jIbha viNu gaMdharva gAve; A dazA 6 avAranavAra gugaLAvyA karatA jeNe kenerI,. kArlI, ke aja- agnine TADha bAre mAsa paDe, bhukhyAne lAMghaNu bhAve, hAMre haribhukhyA hatA. Ama taDake, pavana nTAnI guphAo joI haze citra uDI citArAne raMge, thALane deva dharAve, , , ane dhuLane anubhava karAvatA, te A guphAonuM zilpa, rUSirAja paththara hasAve; A dazA 7 samudranA uMcA nIcA meje.' kotarakAma, bAMdhaNI temaja , , , harajIvana kuberajI travADI. e upara Ama tema lA. mUrtionA AkAra joIne turata ja kahI deze ke A ' khAtI hoDI jevI saMmaasama cIlAo upara Ama tema DhaLatI * badhI bauddha guphAo che ane temAMnI sarva mUrtio bhagavAna ane aMdara beThelAone AgaLa pAchaLa uchALatI baLadagADIne buddhanI. athavA te temanA jIvana sAthe saMbaMdha dharAvatI bhinna, pravAsa romAMcaka lAgatuM hatuM. pAMDavaguphA amAre mana eka bhivyakitaonI che. A rIte A sthaLa baudhdhonuM ane yAtrAnuM sthAna hatuM. jadi pahoMcavAnI ke turata pAchA AvavAnI bhagavAna buddha viSe AdaramAna dharAvatA sarva koInuM yAtrAsthAna keIne utAvaLa nahotI. eka divasamAM aneka sthAne joI nAMkhebanI rahela che. vAnI meTaramAnasane anurUpa amane ghelachA nahotI. yAtrAnI akSayatRtIyAno divasa hatuM. AgaLathI nakakI karelI jana : bhAvanA sAthe baLadagADIne pravAsa eTalo badhe saMgata lAgate A merane kIDI have labha veda cAre caTaka - - : , . 1 :.'' . . . . . . . . . .'.. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 yuddha jaina hatA ke e vakhate koi meTaravALA AvIne nimaMtraNa Ape te paNa vAhana badalavAnuM amArAmAMthI kAine paNa mana na thAya. cetaranA pradeza vRkSa-virala hAvA chatAM uMcANu nIcANa vALA heAvAthI ane cAre bAjunu kSitija ghaNu khar nAnI moTI girimALAthI AcchAdita hAvAthI AsapAsanuM dRSya adbhuta araNya zAbhA dhAraNa karI rahyuM hatuM. madhyAhna kALe ame pAMDava guphAnI TekarI samIpa pahoMcyA upara caDhayA. eka ghaNIja vizALa guDhDhA ArAma mATe pasaMda karI. A guphrAnA garbhAgAramAM bhagavAna budhdhanI beThelI ane upadeza ApatI eka bhavyamUrti che. banne bAjue eka ubhI mUrti che. AvI eka ja rIte garbhadvAranI banne bAjue eka meTI ane eka nAnI ema e mUrti najare paDe che. A mUrti dvArapALa jevI lAge che, A zukA saheje hajAra mANasAnI sabhA meLavI zakAya eTalI vizALa che. nAnA sarakhA avAjane paNa moTA paDo paDe che. gAnArane anugAmI vAdhanI jarUra paDatI ja nathI. gAnAranA avAja ane tenA pratidhvani vacce haMmezA harIkAi cAle che. pratidhvani gAyakane pahoMcI vaLavA doDAdoDa kare che, paNa gAyakanuM gAna AgaLane AgaLa cAle che. gAyakanA AreAha avarAhanI pAchaLa pratidhvaninA AreAha avarehanI bharata oTa keSTha judo ja zravaNaAnaMda Ape che. guphAnA eka khuNe badhAMe sAthe maLIne bhAjana kIdhu ane zramasvastha thayA bAda maMDaLIe gAnatAna ArjyuM. bhagavAna buddhanI amIdraSTithI punita thayeluM pavitra vAtAvaraNa, bhakita prata bhajana ane stavana, tenu cAlu punarAvartana karatA dheAra pratidhvani, guDhDhAnA pravezadvAramAM pazcimAkAza taraph DhaLatA sUryane vahI rahelA prakAzapravAha, cAtara: jAmI rahetI addabhuta zAnti, dUra dUra najare paDatA sapATa pradeza, khetarA ane nAsIka zaherane lalita vistAra A sarvanA anubhava ane temAMthI nipajatA AnaMda zabdavarNananI maryAdAmAM samAi zakatA nathI. ahiM judI judI guphAmAM bhagavAna budhdhanI nAnI moTI bhinna bhinna Asana ane mudrAvALI aneka mUrti che. keTalIka sAdhAraNa te keTalIka kharekhara sundara, keTalIka mUrtie kadamAM moTI hoya ane AkAramAM bahu utaratA prakAranI hAya; tethI ulaTu keTalIka mUrti kadamAM nAnI chatAM kaLApUrNa ane bhAre bhAvavAhI hAya.. koi ThekANe dhyAnastha, kAi ThekANe upadeza ApatI, phAi ThekANe ubhelI tA koi ThekANe nirvANa samayanuM sUcana karatI zayanastha--jyAM jIe tyAM bhagavAna buddhanuM ja darzana ane bhagavAna buddhanI ja chAyA. paccIsa varSa pahelAM jIvanalIlA vistAranAra e mahAna vibhUtinI pratibhA ke prabhutA Aja paNa eTalI ja mAnava cittane mugdha karI rahI che. te mahAna ane ApaNe pAmara. tenI ane ApaNI vacce ATaluM badhuM aMtara kema ? zuM te kAi ajoDa budhdhizALI purUSa hatA? temanA sarakhI ane temanAthI paNa budhdhimattAmAM caDiyAtI aneka vibhUtie A vizALa pRthvIpaTa upara vicarI gai che ane Aje paNa vicaratI haze. je mATInA ApaNe banelA chIe teja mATInA bhagavAna budhdha banelA hatA. ema chatAM Aje temane Akhu jagata vade che. Avu vizvavyApI vandana prere evu te temanAmAM zuM hatuM? te satyanA parama upAsaka hatA. satyanI kheAja eja temanA jIvananA mukhya hetu hate. satyapAsanA pAchaLa aihika jIvananA sukhabaibhava temaNe tuccha gaNyA hatA. khIjuM temanAmAM sarva bhUta prANI mATe tA. 15-6-40 apAra anukaMpA hatI. temanI satyazodha mAtra potAnAja udhdhAra mATe nahAtI paNa te vaDe temanI AkAMkSA jarA, vyAdhi ane mRtyunA cagaDoLamAM cagadAtI ane pIDAtI janatAne rAhata ane unnatinA mArga zodhI ApavAnI hatI. trIjI vizeSatA temanAmAM rahelI maMna vANI ane karmanI ekatA hatI. A kAraNatripuTie temane budhdha banAvyA ane ApaNe tenA abhAve abudhdhanA abudhdhaja rahyA. temaNe jagatane ApelI samajaNuM zuM ApaNane hastagata nathI ? temaNe samajAveluM satya zu ApaNI buddhine gamya nathI? A badhuM ya che. ema chatAM ApaNAmAM satyane jANavAnI jhaMkhanA jene 'brahmajijJAsA kahevAmAM Ave che te nathI; satya pAchaLa marI phITavAnI tamannA nathI; aihika sukhaprApti pAchaLa ApaNuM citta dina rAta bhaTaka che ane tethI ApaNI sthiti satata gatimAna chatAM tyAMnA tyAM evI dhANInA baLada jevIja kevaLa vartulagAminI rahe che. vartulanA paridhane choDIne unnatinA krama upara ApaNe pagalAM mAMDIe nahi tyAM sudhI ApaNA uddhAranI prabuddha jaina banavAnI vAtA artha vinAnA pralApa ja bane che. AvI vicArazreNimAM vicaratAM vicaratAM sAMja paDavA AvI ane ame nIce AvyA ane baLadagADImAM esI nivAsasthAna tarapha ame kuca zarU karI. sUrya dhImedhIme pazcimakSitijanI kAra upara AvIne ubhA ane suramya kiraNAvalI sakelatA sakelatA kSitijane pele pAra alApa thaI gayo. e ja kSitijanI upara pazcimAkAzamAM akSayatRtiyAnI caMdrapAMdaDI ane tenI upara pUrNa kaLAe khIlI nIkaLelA zukrane graha zaMkaranA kapALa upara zAbhatA trilAcana ane caMdrakaLA mAka zAbhavA lAgyAM. A bhaya AkAzapravAsIonI adbhuta tejobhayatA viSe mugdhatA anubhavatAM anubhavatAM divasa jyAre rajanImAM palaTAi gayA ane gADha banatA jatA timiramAM sRSTinA uMcA nIcA padArthoM jyAre ekarUpa banI gayA tyAre amA nivAsasthAna amArI samIpa AvIne ubhuM rahyuM. (samApta) prakIrNa vartamAna paramAnaMda zrI jaina zikSaNa samiti zrI byAvara jaina gurUkulanA gata vijayAdazamIe ujavAyela vArSi kAtsava prasaMge gurUkulanI vartamAna zikSaNa padhdhati ane kAdizA aMge salAha ane sUcanA ApavA mATe jaina jainetara zikSaNa zAstrIonI eka samiti nImavAmAM AvI hatI jenA sayeAjaka zrI jatendrakumArajIne nImavAmAM AvyA hatA. te mitinI eka beThaka tA. 1-6-40 nA roja baporanA traNa vAge zrI nAnAbhAinA pramukhapaNA nIce hirAbAgamAM maLI hatI jemAM zrI. kAkA kAlelakara, 5.. sukhalAlajI, zrI jaitendrakumArajI, mahAtmA bhagavAnadInajI, zrI cImanalAla cakubhAI zAha vagere upasthita hatA. zarUAtamAM gurUkulanA kulapati zrI saradAramalajI chAjeDe saunuM svAgata karatAM sarvenA AbhAra mAnyA hatA. bAdamAM mitinA saMceojaka zrI jainendrakumArajIe samiti samakSa kAryanI rUparekhA raju karI hatI, bahAragAmathI Avela saMdeza vAMcI saMbhaLAvyA hatA. uparAMta AjanI beThakamAM saiddhAntika carcA ja karavAnI hAi carcAne prAraMbha karatAM zrI. kAkAsAheba kAlelakare jaNAvyuM ke jainadharma te je ke ahiMsA satya vagere jenAnAM siddhAMtane mAnya rAkhe tene sarva kAine apanAve che. huM mAnu chuM ke jainadharma te vizvadharma thavA sarajAyalA che. eTale Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-6-40 prabudha jaina gurUkulamAM jainetara, vidyArthI-harijana. vidyArthIne praviSTa karavA rahI che. keLavaNI upara te temane sauthI vadhAre pakSapAta. eka sabaMdhe prazna upasthita thAya ja nahi. jaina dharmamAM je bAhoza vyApArI ane ucca cAritranA sajjana. temanAM smAraka harijana sAdhu thaI zake te pachI harijana Aje sthaLe sthaLe najare paDe. temAM paNa sAntAkrujhanI hAIskula vidyArthI gurUkulamAM kema praviSTa na thaI zake. A sauthI mokhare che. temanI udAratAne AMkaDe Aje lagabhaga carcA paratve upasthita sarve e pitatAnA vicAre laMbANathI rU. paMdara lAkhane aDasaTTAya che. pitAne prApta thayeluM aDhaLaka pragaTa karyA. gurUkulanA kAryakartAo taraphathI jaNAvavAmAM AvyuM ke dhana sArA kSetramAM verI verIne temaNe A bhava tema ja parabhavane gurUkulamAM koI paNa prakArane jJAtibheda rAkhavAmAM AvatuM nathI. sArthaka karyA che. Aja sudhI harijana vidyAthIne dAkhala karavAne prazna upasthita trIjI bedapUrNa neMdha levI ghaTe che zrI himAMzurAyanA akALa thayuM nathI. tyArabAda zikSaNa padhdhati upara carcA zarU karavAmAMha AvI hatI. je upara paNa laMbANa carcA thayAM bAda banne prazno avasAnanI. sInemAnI duniyAmAM temaNe praveza karyo te pahelAM zrI. nAnAbhAI, zrI. jeneMdrakumArejI, zrI. cImanalAla cakubhAI tathA hiMdI sInemA badhI ja rIte pachAta ane utaratI koTie hate. uMcA saMskArI strI purUSo sInemA sAthe saMbaMdha dharAvavAmAM bhAre zrI vanecaMda durlabhajI jhaverInI banelI peTA samitine seMpI te * divasanuM kAmakAja puruM karyuM hatuM. hINapata samajatA. sadgata himAMzurAya ane devikArAe sInemA - bIjA divasanI beka ravivAra tA. 2-6-60 nA roja nI duniomAM praveza karIne sInemAne navI pratiSThA ane pratibhA baranA 2-30 vAge teja sthaLe maLI hatI jemAM peTA sami ApI che. himAMzurAya kharekhara eka saMskAramUrti hatA. - tine hevAla raju karavAmAM Avyo hato. tyArabAda samitinuM kArya temaNe pitAnI sarva zakitao AjanA rajatane navasaMskAra, uccakoTinuM saundarya, ane uttama prakAranA abhinayathI vadhAre AgaLa cAlyuM hatuM. khAsa karIne gurUkulanI zikSaNa padhdhati upara khuba laMbANapUrvaka carcA thaI hatI. jenA pariNAme gurUkuLanI AkarSaka ane samAjalpazI banAvavA pAchaLa kharcI hatI. zikSaNa padhdhati saMpUrNa svataMtra hovI joIe, zikSake paNa temanA javAthI hiMdI sInemAe eka jabare kaLAkAra gumAvyo zArIrika parizramamAM saMpUrNa sahakAra Apavo, samitinI sUcanA che ane devikArAe sAce jIvanasAthI gumAvyo che. mujaba padhdhatimAM pheraphAra thatAM Arthika muzkelI AvI paDe te lokaprasidhdhithI sAdhAraNa rIte dura rahelA ema chatAM gujarAta kAryakartAoe purA sahakArathI tene sAmano karI gurUkulane navo kAThiyAvADanA kAryakartAone suparicita vaDhavANanA eka lokasevaka Adarza amalamAM mu, gurUkulanA nAma pramANe evA Adarza cImanalAla vaiSNavanuM akALa avasAna paNa bhAre khedaprada banyuM gurU maLI jatAM gurUkulanuM taMtra temane soMpI devAne temaja koI che. vaDhavANunA phulacaMdabhAIne Aje sau koI jANe che. temanI paNa uMcanIca ke jAtibheda sivAya vidhArthIone dAkhala karavAne soDamAM rahIne zrI cImanabhAIe varSo sudhI ekasarakhI lekasevA nirNaya karI bIjA divasanI mITIMganuM kArya pUrNa karyuM hatuM. - trIjA divasanI beThaka tA. 3-6-7 ne somavAranA roja karatAM karatAM pitAnA jIvanane aMta ANe che. zAnta khuNe - besIne kAma karavAnI TevavALA hovA chatAM mAtAnI hAkala sAMbhathaI hatI. je samaye gurUkulane sArvajanika rAkhavuM ke mAtra jene LIne chellI savinaya satyAgrahanI laDatamAM teo joDAyelA ane mATe ja rAkhavuM te viSaya upara khUba laMbANa carcA thaI hatI. lAMbI mudatane jelavAsa temaNe bhagavelo. te jelavAse temane chevaTa zrI. nAnAbhAI, mahAtmA bhagavAnadInajI, zrI cImanalAla , kSayanuM darda ApyuM je Akhare jIvaleNa nIvaDayuM. temanA 33 cakubhAI zAha, zrI jainendrakumArajI, zrI. vanecaMda jhaverI vagere pAMcanI kamITI upara A prazna cheDI samitinuM kArya ApI patro eka pustakAkAre thoDA samaya pahelAM bahAra paDela che. te levAmAM AvyuM hatuM. traNa divasanI vidvAnanI satata vicAraNAne vAMcatAM temane AtmA keTale saMskArapracura hatA ane temanuM bhAnasa kevA kevA unnatigAmI maMthanamAMthI pasAra thayuM hatuM aMte gurUkulanA kAryakartAone aneka navA daSTibiMduo jANavAnA - tenI ApaNane ThIka ThIka jhAMkhI thAya che. jagajANItA gAMdhI ke maLyA. eka jaina saMsthA tarIke sAMpradAyika banI rahevA chatAM naherU eka ja che, paNa jagaprasiddhi nahi pAmelA. ApaNA keTale keTale aMze rASTrIya-vizALa banI zake te saMbaMdhI vidvAna dezamAM khuNekhAMcare sevA karanArA ane sAcuM vIrata dAkhavanArA zikSaNa zAstrIonA bahumUlya AdarzI samitimAM upasthita thayA gAMdhI naherU aneka che. zrI. cImanabhAI emAMnA eka hatA. te eka yA bIjI rIte saMsthAnA bhaviSya mATe ujavaLa AzA temanA pavitra AtmAne ApaNe parama zAnti IchIe. Ape che. gurUkulanA kAryakartAoe gurUkulane eka Adarza saMsthA zrImatI indumatI bahena muMbaI jaina yuvaka banAvavAnA je koDa sevI rahyA che temAM temane saLatA maLe saMghanI kacerImAM. eja prArthanA che. jaina prakAzamAMthI ' tA. 8-6-40 ravivAranA roja amadAvAdanA jANItAM kAryame mAsanAM paraloka gAmanA kartA zrImatI indumatI cImanalAla nagInadAsa zeTha saMdhanA eve eka paNa mahIne khAlI nahi ja hoya ke jyAre ' maMtronA nimaMtraNane mAna ApIne saMdhanI . kacerImAM koIne koI viziSTa vyakita kALanA kaheNane vaza banIne ApaNI AvyA hatAM je prasaMge saMghanI kAryavAhaka samitinAM vaccethI alepa thaI na hoya. AmAM paNa me mahIne e gaye sabhya temaja anya keTalAka bhAI bahene hAjara thayA hatA. ke je daramiyAna eka pachI eka AvA mAThA samAcAra ApaNe indumatI bahena sAthenA vArtAlApa daramiyAna temaNe je saMsthA cAlu sAMbhaLatA ja rahyA. zarUAtamAM prakhyAta krIkeTara amarasiMhanA sAthe pitAne gADha saMbaMdha che te zrI cImanalAla nagInadAsa paralekagamananA samAcAra ApaNe sAMbhaLyA. jeNe deza paradezamAM vidyAvihArane uttarottara kema vikAsa thaze te saMbaMdhamAM bahu ja uttama prakAranI ramata dekhADIne dezanA gauravamAM vadhAre karyo hoya upayogI nivedana karyuM hatuM. te uparAMta prauDha zitenA avasAnathI krIkeTanI ramatamAM rasa dharAvatA-na dharAvatA sa zikSanI pravRttimAM temaja khAdI kAryamAM pitAne thayelA keTalAka koine kheda thayA vinA raheja nahi. anubhave temaNe raju karyA hatA. deDha kalAka sudhI temanI ane anya sabhyo vacce bahu rasamaya vArtAlApa thayo hato. jenA bIjo banAva banya saMta zeTha AnaMdIlAla padAranA ane sAmAnya upAhAra bAda sabhA visarjana thaI hatI. svargagamanane. temanI udAratAnI Aje cotarapha prazaMsA gavAI paramAnaMda Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 saJcassa ANAe uvaDie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. jIna 15 . prabuddha prabudhda jaina satyapUtaM vadedvAkyam 1940 dIkSAne phUTa prazna [gatAMkathI cAlu] dIkSA lenAranI yogyatAnA vicAra karatAM eka bIjI paNa ati agatyanI bAbata vicArI levAnI rahe che. dIkSA jema nirmAlyajanAne peTa bharavAnI sagavaDa ApanArI saMsthA nathI tevIja rIte mAthe ubhelI javAbadArIone DelIne jyAM koi puchI zake nahi ane kA melAvI zake nahi evI sAmAjika sagavaDa karI ApavI evA paNa A dIkSA pravRttinA prayojakAno hetu hAI naja zake. kApaNu udAtta Adarze ke dhyeya pAchaLa jIvananI sarvazakita ekatra karavAno ke jarUra paDaye potAnA sarvasvatA bega ApavAne dareka mAnavIne svAbhAvika hakaka che. mANasa saMyogone AdhIna prANI che ema`chatAM sarvakALe saMyogAnI adhInatA svIkArIne ja mANase cAlavu ja joIe evI gulAmI svIkArIne mANase janma lIdheA nathI. saMyogeA upara svArI karIne cAlavAmAM ja sAcA purUSArtha rahelA che. paNa Ano artha kAi ema na kare ke taraMga ke na AvI ke mANasa potAnI sarva javAbadArI ane tenA aMge upasthita thatA sarva kartavyadharmAM phaMgoLIne cAlatA thai zake che. anya mArge javAno nirNaya karavA pahelA potAnA mAthA uparanI javAbadArInA vyAja ane vyavahArU nikAla mANase karavo ja rahyo ane te mATe anya mArge javAmAM jeTalA vilaba jarUrI lAge te mANase svIkAravA ja rahyo. Ano artha e thayA ke bairI chokarAMne ekAeka rajhaLAvIne dIkSA lenAra peAtAne prApta dhamanI upekSA kare che ane anyanA sukha duHkhanI eparavA karIne dIkSA levAmAM peAtAnA ja kevaLa sukhasagavaDa zodhe che. A dIkSA pAchaLa kazA paNa paramArtha nathI paNa kevaLa svArtha che, je gRhasthadharmanI javAbadArI adA karI zakayA nathI te zramadharmanI javAbadArIonuM yAgya vahana zI rIte karI zakaze e paNa eka prazna rahe che. Ave! gRhatyAga kevaLa dhArmika banAva nathI paNa sAmAjika banAva che ane samAjane AvA zRMkhala gRhatyAga ADe niyaMtraNA mukavAnA saMpUrNa hakaka che. rAjye paNa bAbatamAM ucita zAsana karavuM ja joie. A kei ema kaheze ke eka bAjuthI tame ema kahe che ke potapAMtAnA Adarza mujaba mANasane jIvana ghaDavAno saMpUrNa adhikAra che ane bIjI bAjuthI A kAraNe karavAmAM AvatA gRhatyAganA tame virodha kareA che. A te paraspara virodhI vAta thai. paNa vastuta: ema nathI. mAre viredha khAsa karIne dhuna AvatAM ghara cheADIne bhAganAra sAme che. jenAmAM sAceA bairAgya ugelA che, jene sAMsArika viSayomAMthI kharekhara rasarAga uDI gayA che te bahu lAMkhA vakhata kuTuMba vartulamAM purAIne rahI zakateAja nathI. peAtAnA mAthA uparanI javAbadArIonA mahenata majurI temaja anya snehIjaneAnA avalaMbanathI kAMIne kAMi nikAla te theDA samayamAM lAvI zake che. vaLI tenI kuTuMbajIvana viSenI nIrasatA jaina tA. 15-6-40 anya kuTubIomAM kALAntare pratyAdhAtI nIrasatA nipajAvyA vinA rahetI nathI ane e rIte anya svajananI saMpUrNa anumati sAthe peAtAnA mArge te vidyAya lai zake che. khIjo e paNa vicAra dhyAnamAM levA jevA che ane te e ke alabatta tyAgI sAdhu jIvanamAM AtmasAdhanAnI keTalIka saraLatA che ema chatAMpaNu vezapalaTAmAM ane sasAranA aupacArika vidhi vaDe karAyalA tyAgamAM AtmasAdhanA zakaya che ane anyathA tevI sAdhanA zakaya ja nathI e vicAra kevaLa bhramaNAmUlaka che. sasAramAM rahIne dharma sAdhavAnI kAyaratAnA kAraNe ja mANu ghaNI vakhata sAdhu thavAne lAbhAya che. gRhastha jIvanamAM utkRSTa sAdhutvanI sAdhanA e eka vIreAcita purUSArtha che. paNa A carcA ahiM ApaNane viSayAntara karAve che. atyAra sudhImAM kANe kevA saMyogAmAM dIkSA levIyeAgya che te praznanI keTalIka bAjue ApaNe vicArI. tene sAra nIce mujaba che. dIkSA te ja lai zake ane tene ja apAvI joie ke: (1) ... jenuM citta paripakava vairAgyathI raMgAyaluM hAya. (2) jenI ummara dIkSAne yogya hAya. (3) jenAmAM dIkSA jevu kaThina vrata pALavA mATe sarva prakAre yogyatA hAya. (4) jenI dIkSA levA mATe pUrva taiyArI hAya ane jene te mATe e traNa varSanI tAlIma hAya. (5) je sAMsArika jIvanane lagatI javAbadArIothI mukata thayA heAya-athavA tA peAtAnA kuTubIjanAne sataiya thAya evI rIte jeNe pAtAnI javAbadArIone pahoMcI vaLavAnI yogya vyavasthA karI hoya. A te| dIkSA lenAranI yAgyatAnI vAta thai. paNa jyAM sudhI upara mujabanI yogyatAnI cekakasAi karavAnI vyavasthA karavAmAM na Ave tyAM sudhI ziSya parigraha bane teTalA vadhAravA eja jyAM AjanA keTalAka sAdhuonuM ekAnta lakSya jovAmAM Ave che tyAM yogyatAnI saghaLI vAto adhdhara ja rahI javAnI ane Aje je prakAranI avyavasthA cAle che te prakAranI avyavasthA cAlyAja karavAnI. upara mujabanA ceAgya umedavArane ja dIkSA ApavAmAM Ave te mATe umedavAranA nikaTavartI saMbaMdhI janAnA temaja je gAma yA zaheranA sadhane te sabhya hAya te gAma yA zaheranA saMdhanA anumati patra dIkSA ApanAre meLavavA joie. te uparAMta je gAma yA zaheramAM dIkSA apAvAnI hoya te gAma yA zaheranA sadhanI paNa anumati meLavIne dIkSA ApanAra gurUe dIkSAnA umedavArane jAheramAM dIkSA ApavI joie. AvuM pAkuM niyamana thavuM ghaTe che. jene kharekhara dIkSA levI che ane je dIkSA levAne kharekhara yogya che tene AvI anumati meLavavAmAM jarApaNa muzkelI AvatI ja nathI. jevI rIte lagna karavAnI bAbatamAM varakanyAnA mAbApane jJAtinI cIThThI raju karavI paDe che tevI ja rIte dIkSAnI bAbatamAM dIkSA detA sAdhue lAgatAvaLagatA sA temaja svajanAnI anumati meLavavI ja joie. A yeAjanA sAme evA vAMdho raju karavAmAM Ave ke AvAM badhAM baMdhanA mUkazo te kAi dIkSA ja nahi le. A vAta jo kharekhara hoya te enA artha ema ja thaye ke AjakAla je dIkSA apAya che temAM sAcI yogyatAvALu kA hAtu ja nathI. paNa kharI rIte AvI bhIti asthAne che. kharI vAta ema che ke ApaNA mAnasa baMdhAraNamAM-jIvana saMskAramAM tyAganuM -bhAvanAnuM ochuM vadhatuM sIMcana mULathI ja thaelu hAya che. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ! tA. 15-6-40 sAmayika prabudhdha jaina sphuraNa vizvavyApI vaDavAnaLa duni Aje sau kAinAM citta eka ja viSaya upara kendrita thai rahyAM che. yurepamAM AjathI nava mAsa pahelAM ArabhAyelA vigrahe. chellA mAsa daramiyAna je rUdra svarUpa dhAraNa karyuM che teNe Aje khIjA badhA praznAne gauNa banAvI dIdhA che ane have zuM thaze ene lagatI citra vicitra kalpanA vaDe mAnava mAtranuM mAnasa gherAi gayu che. jarmanI sAme laDatA mitrarAjye eka eka dizAethI pAchA pAtA jAya che ane AjanI pRthvInA nakazAne bhAre raMgapalaTa thai rahyo che e jotAM AvatI kAla kevI paDavAnI che te viSe sau koinA manamAM bhAre cintA peDI che. dhArA ke jarmanInA bhISaNu AkramaNa sAme mitrarAjye TakI na zake ane pariNAme jamanInu prabhutva vizvavyApI ane te AjanI duniyAnI ane ApaNA dezanI zuM sthiti thAya tenI kalpanA bhAre bhayAnaka lAge che. jarmanInA vijayamAM yAne mATe ane khAsa karIne hiMdusthAna jevA dabAyalA ane niHzastra deza mATe kazI paNa navI AzA ke utkaSa~nuM kAraNa dekhAtuM ja nathI. Aje bhAvI jeTaluM . aMdhakAramaya bhAse che teTaluM kirdi kAi kALe bhAsatu nahAtu. koi paNa viSama pariNAmanI kalpanA sAthe AkhA dezamAM azAnti ane anavasthAnAM kaIM kai kalpanAcitro ubhAM thAya che ane manane asvastha banAvI de che. je bhayaMkara pralayanA jhaMjhAvAta yurepanI duniyA upara utarI AvyA che. tenI jhALa A bAjue ApaNA deza upara paNa game tyAre phelAya--tevA samaye ApaNe zuM karavuM athavA te ApaNe zuM karI zakIe e prazna sarakArane temaja dezanetAone khuba muMjhavI rahela che. dezanI prajAne niHzastra rAkhI saikA sudhI deza upara svAmitva jALavI rAkhavAnA leAbha rAkhanAra sarakArane potAnI AkhI rAjanIti keTalA khATA dhAraNa upara racAyalI hatI. tenu Aje bhAna thai rahyuM che. Aje te dezarakSaNanA kAryamAM prajAne joDavA mATe aneka yojanAo sarakAra raju karI rahI che ane prajAne temAM bane teTalA sahakAra ApavA nimaMtrI rahI che. A yAjanAe aNInA samaye ApaNane keTalI madda rUpa banaze te te have jovAnu rahe che paNa je kAMi thaI rahyuM che te ghaNu ja mADu' che e kAi paNa taTastha bhAve jonArane lAgyA vinA rahe ApaNAmAMthI anekane avAranavAra tyAga saMnyAsanA taraMgo AvatA ja haiAya che. ApaNA taraMge sthAyI hotA nathI ane pariNAme ApaNe jyAMnA tyAM rahIe chIe. jyAre ApaNAmAMthI evA koine kAi nIkaLe ja che ane nIkaLavAnA che ke jee pUrva saMskAranA baLa temaja A jIvanamAM poSAtI dhArmika bhAvanAonA pariNAme tyAgamaya jIvana tarapha kheMcAtA ja rahe che, ane je eka yA anya prakAranA tyAgamaya jIvanane svIkAre tyAra pachI ja sAcI zAnti anubhave che. uparanI maryAdAethI pelA bairAgya upara cAlI rahelA AjakAlanA ziSyavyApAra baMdha thavAnA ja, bIjI bhAnu svaparanuM kharekhara kalyANa karanAra sAcA sAdhu samAjane maLavAnA. sAdhuonI saMkhyA alpa thaze paNa e alpa sAdhuo vaDe samAja ane sasAra vadhAre ujaLA banaze ane ApaNA dharmanA sAcA udyota thaze. paNa pAna da 31 tema nathI. yudhdhanI zarUAtathI gAMdhIjI sarakArane peAtAnI rAjanIti hiMdusthAnane anulakSIne spaSTa karavA vAraMvAra kahI rahyA hatA. hiMdusthAnane yudhdhanA ante svAdhIna zAsana banAvI devAnI ane te dhyeya anurUpa AjanA rAjyataMtramAM tAtkAlika mahatvanA pheraphAro karavAnI jAherAta sarakAre karI dIdhI hAta te Aje ATalA TukA samayamAM paNa hiMdusthAna potAnA bacAva mATe dhaNI taiyArI karI zakayu hAta ane rASTrIya mahAsabhAe sarakArane A dizAe khuba sAtha ApyA hAta. paNa A dizAe sarakAra eka sarakhI udAsIna rahI ane pariNAme Aje AkhA deza evI viSama sthitimAM mukAyA ke jenA ukela sarakArane mATe ke ApaNA mATe kharekhara ghaNo ja aTapaTA banI gayA che. Aje cetara azAnti ane gabharATa jovAmAM Ave che. garIba karatAM zrImAnA vadhAre mujhAyalA dekhAya che; prajA karatAM kadAca rAjAonI muMjhavaNa vadhAre haze. A sthitimAM ApaNe zuM karavuM te saMbaMdhamAM gAMdhIjIe bahu dizAsucaka nivedana bahAra pADayuM che. te AjanA saMyegamAM kazA paNa gabharATa anubhavavAnuM kAraNa dekhatA nathI. je jyAM haiAya tyAM sthira rahIne potapotAnu kArya karyAM kare- ekAmAMnI DIpojhITA upADavA doDe nahi-- ane se|nuM kharIdI kharIdIne jamInamAM dATe nahi. jyAre Aphata Avaze tyAre A bemAMthI eka paNa vastu kAma lAgavAnI nathI. pote svastha ane nirbhaya bane ane cetarapha evu ja vAtAvaraNa phelAve. AvA gabharATanA guMDAo lAbha levAne sAdhAraNa rIte prerAya che. e paristhitino sAmano karavAne prajAnA judA judA vargo taiyAra rahe. A sAmane guMDAethI DaravAthI nahi thai zake. mATe prajA Dara cheDe, purUSArtha keLave ane bhAibhAMDu ke pADozInA rakSaNa arthe jarUra paDaye potAnA jAnamAla gumAvavAne taiyAra rahe. AjanI paristhitimAM gAMdhIjI kahe che te ja sAcI salAha che ane te mujaba vartavAmAM ja ApaNI kharI sahIsalAmatI che. kALIprakApa jagate pUrve kadi nahi joyelA ke sAMbaLele evA mAnava* saMhAra Aje yuropanI raNabhUmi upara cAlI rahyo che. je saMskRti ane vijJAnavikAsa jagatanA sukha, sagavaDa ane sabhyatA poSavA ane vadhAravAnA dAvA karatAM hatAM te saMskRti ane vijJAnavikAsamAMthI ja AjanA ghera saMgrAma ane azrutapUrva mAnava saMhAra janma pAmyA che. kAmIvAda ane sapradAyavAdanI sakatAmAMthI deza dezanI prajAe chuTI thai ane vizALa dekhAtA rASTravAdane varI potAne deza AgaLa kema vadhe, dezanA vyApAra udyoga kema vikase, bIjA dezonI hareALamAM peAtAnA dezane kema vadhAre pratiSTA bharyuM sthAna maLe e dhyeya sAme rAkhIne deza dezanI prajAee aneka yojanAo hAtha dharI ane aneka pravRtti calAvI. vijJAnanI navI navI zodhe thatI gaI ane te zevAno lAbha pAmIne keTalAka dezo khuba AgaLa vadhatA gayA ane pachAta dezane cusatA gayA. AgaLa vadhelA dezo vacce harIphAi vadhI- rASTrIyatAnA nAme potAnA deza game te rIte kema AgaLa vadhe ane khIjA dezo kema pAchA paDe eja AgaLa vadhelA dezanu ekAnta lakSya banI gayuM. A harIkAmAM jene vadhAre maLI gayuM te khIjAnA bhAga pADe nahiM ane na maLyu te deza koi rIte jaMpIne bese nahi. AjanA ke AgaLanA yuropIya vigrahanuM mULa kAraNa A che. eka kALe dharmanA nAme Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina " tA. 15-6-4 * aneka laDAIo thayelI ane aneka mANase kamete kapAI muelA. Aje pita pitAnA rASTranA nAme mAnava jAte pracaMDa Atma saMhAra AraMbhya che ane temAM dina prati dina asaMkhya AdamIo homAtA jAya che. koI moTo dharatIkaMpa thAya che tyAre te paNa ghaNe bheTe bega laI jAya che paNa AjanA yuropIya saMgrAma AgaLa dharatIkaMpathI thatI mAnavI ke mItanI hAni bahu najIvI lAge che. vaLI jyAre dharatIkaMpa je kudaratI prakopa thAya che tyAre mAnavInA dilamAM kadi kalpavAmAM na Ave e dayA ane anukaMpAne pravAha vahevA mAMDe che; mAnavI ekadama namra banI jAya che ane AphatamAM sapaDAyelA mAnava baMdhune bane teTalI madada pahoMcADavAne prerAya che. Ama kudaratI prakepa jyAre mAnavImAM guptapaNe rahelI aneka ucca vRttione jAgrata kare che ane poSe che tyAre A mAnava prayojita bhISaNa saMgrAma pAravinAnA mAnavIo ane mIlkatane nAza kare che eTaluM ja nahi paNa mANasanA dilamAM jheravera ane krovanI navI Tazare jyAM tyAM phuTI nIkaLe che ane pUrvakALanAM baMdhAyelA vera jheranI tRpti sAthe ja navAM verajheranuM vAvetara zarU thAya che. mAnavI Aje magatarAMnI mAphaka mare che; kuTuMbanA kuTuMbo tArAja thaI rahyAM che; keIne koI madada karI zake- maratAne be TIpAM pANI ApI zakAya e paNa kayAMya avakAza dekhAtuM nathI. marelA, adhamuA mAnavI enA deha upara thaIne cAlI jatI Teko yudhdhakSetra upara zabenA navA DhagalAo racatI jAya che. kALIne bhAre bhayAnaka kepa Aje jagata upara varasI rahyo che ane koI kALe nahi kareluM evuM-pagale pagale samasta vizvane kaMpAvatuM-ane pralayakALane netaratuM-evuM kAlakarAla nRtya kALI nAcI rahI che. duniyAne khuNe beThelo- jene A jheravera spardho nathI evo koI prabhuparAyaNa AdamI mUkabhAve vismayapUrvaka A prayatAMDava joI rahyo che ane pitAnI asahAyatA vicArI aMdara aMdara samasamI rahyo che. eka Dage - eka DacakAre chellA "phulachAba'mAM bhAIzrI meghANIe uparanA mathALAthI AjanI duniyAnI paristhiti upara kaTAkSa karatuM eka sundara kAvya racIne pragaTa karyuM che je nIce mujaba che. eka di ThAkara bhAna bhUlyo, eNe tANela bhedane lI; ekane thApya mAnavIne eNe, ekane kIdhela gheTe. mAnavIne AvA bheda ne bhAvyA, bhUMsI nAMkhI bheda-rekhA; eka DAMge eka DacakAre eNe, meMDhA ne mAnavI hAMkyAM. dhAnanI muDI dekhADIne dUrathI, hAMkIyA khATakI vADe; zista' kIdhAM bheLAM ziSa jhukyAM saba, kAtila kALa kuvADe. meMDhAnAM bALanI mUDhatA eTalI, nAMkhI zeSa beMkArA; mAnavI DAhyo,na mAM ja phADayuMenA, kheDANa khaMbha minArA. koNa meMDhA ke mAnavI evI, hAya ! ne reta nizAnI; samaratha nIkaLyA, jodhI kADhI eNe, khAMbhiyuM meTIne nAnI. . lazkaramAM laDatA ddhAo pAchaLe khAMbhI, pALIA ke mInArA caNIne temanA smaraNane kAyama rAkhavAnI prathA na hota te kavi kahe che ke "keNa meMDhA ane koNa mAnavI' enI nizAnI na raheta; paNa A te Aje e bhUtakALanI vAta banI gaI che ke - jyAre katalakhAnAmAM gheTAMo karatAM yudhdhanA kAraNe mAnavIonI katala pramANamAM ochI thatI hatI ane rASTra khAtara prANarpaNa karatA virala zuravIrenuM smaraNa kAyama karavAnI samAjane trevaDa hatI.. paNa AjanA vijJAnanI madada vaDe je asaMkhya mANasane saMhAra thaI rahyo che te paristhitimAM "koNa gheTAM kANuM mAnavI" e nizAnI jarApaNu rahevA pAmI nathI. gheTAMonI katala thAya che tene upayoga mANasanA AhAra puratA paNa che eTalI ApaNe kAMIke rAhata cintavIe paNa mAkaDa macchara mAphaka Aje mANasa marI rahyAM che tenI pAchaLa te eka mANasanI athavA eka prajAnI mahatvAkAMkSA tRpta thavA sivAya bIjo kazo paNu uddeza jovAmAM AvatA nathI. AjanA ghera saMgrAmamAM homAtA asaMkhya mAnavIo mATe te nathI khAMbhI ke nathI phulanI pAMkhaDI. sarva sattAdhIza jarA sarakhI DAMga pherave che ke DacakAre kare che ane bhayAnaka dAvAnaLa phATI nIkaLe che ane lAkha mANaso temAM homAI jAya che. tethI Aje to AgaLanI paMkitao ja vadhAre ucita ane satya anubhavAya che ke " mAnavIne AvA bheda ne bhAvyA bhUMsI nAMkhI bhedarekhA" mAnavI ane meMDhAne Aje kharekhara kazo ja bheda rahyo nathI !' aMdhakAramAMthI ujAza dezI rAjyamAM ugatu prajAtaMtranuM prabhAta gaye varSe mahAtmA gAMdhIjI hRdayadrAvaka nirAzAne kaDave ghuMTaDe pIne rAjakoTathI pAchA pharyA tyArabAda cetarapha evI mAnyatA baMdhAI rahI hatI ke ApaNe jyAM sudhI aMgreja sarakAra sAthenA jhagaDAne chevaTane nIkAla nahi thAya tyAM sudhI dezI rAjyamAM lekazAsita rAjyataMtranA vikAsanI jarApaNa AzA. rAkhavI nirarthaka che. Apakhuda rAjAo svecchAthI rAjasattA cheDe nahi ane koI rAjA kadApi AgaLa AvIne potAnI prajAne javAbadAra taMtra ApavA mAMge te paNa aMgreja sarakAra tene tema karavA de nahi. paNa Aja kAla banatA banAvo A mAnyatAne DI DI zithila karI rahI hoya ema lAge che. vaDodarA sarakAre potAnI prajAne navuM baMdhAraNa ApyuM ane temAM lokazAsananuM tatva bahu ja maryAdita svarUpamAM dAkhala karyuM. rAjakoTamAM vIrAvALAnI kuTila kArakIrdIne temanA avasAna sAthe anta Avya; temanI ja maherabAnIthI AgaLa AvelA zrI. cInAIe cAra divasanA cAMdaraNA jevI divAnagIrI bhagavI, ane temanA sthAne zrI. aMkalezarI AvyA. A navA divAne kaI kALathI sutelI prajA pratinidhi sabhAne jAgrata karI che ane AgaLanI rAjanItine thaDe palaTe ApIne lokazAsananI dizAe pote DAMka AgaLa pagalAM bharavA mAMgatA hoya ema temanA keTalAMka kAryo uparathI bhAsa thAya che. nijhAmanA rAjyamAM te vaDodarA ane rAjakeTa pahelAM keTalAMka navA pagalAM bharAI cukelAM che. Aja kAlamAM bhAvanagara mahArAjAe paNa rAjakIya sudhArAne lagatI eka agatyanI jAherAta karI che. A jAherAta mujaba 33 cuMTAyelA 16 nimAyelA ane 6 adhikAranI rUie ema kula 55 sabhyanI eka dhArAsabhA ubhI karavAmAM Avaze che ane A dhArAsabhAmAM cekasa maryAdAo sAthe prazno pUchavAnI, TharAve raju karavAnI, khAnagI bIla lAvavAnI, bajeTanI carcA karavAnI temaja cekakasa grAMTe para mata ApavAnI sattA sabhyane ApavAmAM AvI che. vaya, keLavaNI ane mItanI lAyakAto upara matAdhikAra ApavAmAM AvyuM che ane bhayA, garAziyAo ane musalamAna jevI laghumatI kemene yogya pratinidhitva ApavAmAM AvyuM che. Aje A rIte apAtI sattAo bahuja maryAdita ane aneka prakAranA niyaMtraNathI jaTila banAvelI hoya che ane ApeluM koI paNa vakhate laI levAnI rAjAonI kula mukhatyArI hoya che paNa kevaLa aMdhakAra ane dizAzUnya paristhitimAM ATalI zarUAta prajAomAM Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '' tA. 15-6-4 mahAvIrajIvana ane pramukh. jaina AjanI paristhiti ( amadAvAdamAM *sarAja prAgajI hAlamAM tA. 20-4--40 nA roja zrI amadAvAda jaina yuvaka saMdhanA Azraya nIce mahAvIra jayaMtI ujavavAmAM AvelI te prasa'ge paDita sukhalAlajIe ApeluM mananIca vyAkhyAna.) bhagavAna mahAvIranI jayaMtI traNa rIte ujavI zakAya. (1) temanI jIvanakathA sAMbhaLIne (ra) itihAsa sAhityanA Azraya laI bhagavAnano jIvana saMbaMdhI vicAra karIne athavA te (3) je vartamAna praznA nirAkaraNa mAMgI rahyA che; haju paNa jenA nirAkaraNa mATe ApaNe mujhavaNamAM chIe evA badhA guMcavaNa bharelA prazneAnI vicAraNAmAM bhagavAnanuM jIvana sahAyaka thai zake che ke nahi e rIte paNa vicArI zakIe chIe. Aje mahAvIra jayaMtI prasaMge pahelA be prakAro upara vicAravuM huM cita dhAratA nathI, kAraNa ke te banne prakArAtA Azraya dareka jayaMtI prasaMge levAyalA che. eTale meM te upara ja vicAra karavAnu pasaMda karyuM che AjasudhI navI AzAnAM akurA rope che ane je prajA purA lAbha le teA thoDA kALamAM evI baLavAna prathA karI zakAya ane matAdhikAra ane cuTaNIoneA lAbha prajAne rAjakAraNamAM eTalI hada sudhI keLavI zakAya ke pariNAme je prajAkIya taMtranI nAnA svarUpe Aje zarUAta karavAmAM AvI che tene antima vikAsanI koTi sudhI laI gayA sivAya AjanA rAjA samakSa bIjo koi mA rahe ja nahi. anya rAjyomAM paNa A prakAranI satttara zarUAta thAya ane dezI rAjyanI prajAe sarva prakAre sarakArI prajAnI relamAM jaddhithI AvIne ubhI rahe evI ApaNe AzA rAkhIe. hiMdI saMrakSaNa kAyadA nIce cAlI rahelI dharapakaDA A takane ubhI laine jenA Aja sudhI trIjA prakAra ApaNe sau Aje hiMdI sarakSaNa kAyadA nIce . cotaraphathI dharapakaDo thayAnA samAcAra "nika patrAmAM pragaTa thai rahyA che. eka paNa si evA jatA nathI jyAre koine koi kAryakartAnI eka yA anya sthaLe dharapakaDa karavAmAM AvI na hAya. AjanA bArIka samayamAM sarakAranA koi paNa kAryanI TIkAne uparanA kAyadAnI eka athavA te bIjI kalama lAgu pADatAM bahu muzkelI paDe tema nathI. je sarakArane moTuM yudhdha calAvavAnuM che te potAnI hakumatanA pradezamAM vadhAre paDatI sAvadha banIne cAle ane jenI pravRtti upara adezo Ave tene aTakamAM purI devA prerAya te svAbhAvika che. paNa Aje cAlI rahelI sakhyAbaMdha dharapakaDA uparathI saMrakAra Aje purajosamAM damananItinA mArge che evI mAnyatA sAmAnya janatAmAM peASAvA lAgI che. eka bAju prajAnA sarakSaNa kAryamAM sarakAra puSkaLa sahakAra mAMge che ane bIjI bAjuthI prajAjanonAM kArya karatA aneka nAnA meTA mANasone sarakSaNanA kAyadA nIce jelamAM puravAmAM Ave che A banne bAbata paraspara saMgata nathI lAgatI, sarakAra je kAMi kare che te peAtAnI dRSTie vyAjabI karatI haze paNa AvI cAlu dharapakaDAthI prajAnI lAgaNI khuba ghavAtI jAya che. A bAbata tarapha sattAdhIzAnu dhyAna kheMcavuM e dareka patrakAranI krUja che. AjanA sayogAmAM AthI vizeSa samAlocanA karavI jarUrI nathI tema DahApaNu bharI nathI. -paramAnaMda 33 sthita mArgeja cakkasa vastu sAMbhaLatA AvyA chIe. jemake bhagavAna kAre janmyA, kayAre dIkSA lIdhI. vagere; paraMtu ApaNe svataMtrapaNe kaMi paNa vicAra karatAM nathI. AthI trIjIdRSTie vicAraNA karavI badhI rIte yogya thaze. sauthI pahelI vAta te eja ke bhagavAna mahAvIranI jayaMtI jaitAnI ekalAnI naja hAya; paraMtu. Aje tA jatAja e jayaMtImAM mAne che. jaMtAmAM paNa bhAgalA che. sau eka sthaLe ekaThA thai e jayatI nathI ujavatA ane bhAgalAya vaheMcAtAM vahecAtAM khubaja vibhAgomAM vaheMcAI gayA, che. AthI have : mahAvIra jayatImAM kAine rasa rahyo nathI. khInna leke ApaNI AvI mane I-ta, parathI samaje che. ke A samAja naryAM vepArI samAja che ane vidyAnA paNa AvIja krIyAda kare che. te AvI jayaMtImAM rasa paNa letA nathI ane jyAre temane AvA prasaMge bhASaNa vigere mATe nimaMtraNa ApavAmAM Ave che tyAre temAMthI mAtra eka nAnakaDA varga Ave che. AnuM kAraNu e che ke janasamAjamAM vicAra-daridratA ane vidhAzunyatAnu sAmrAjya prasareluM che, bIjA koipaNa dharmanA dAkhalA ThyA, kRSNa viSe vivecana karanArA ghaNA maLI Avaze. rAma, kRSNa, isasa, buddha koinI paNa jayaMtI prasaMge bhAga letA tamane dekhAze ke e jayatomAM vivecana karanArA vidvAno meTA pramANamAM haze. uttara hiMdusthAna viSe kahI zakAya ke ahiMnI jayaMtImAM jeTalA zrotAo rasa lai rahyA hAya che, teTalA ja vidvAno ane vicArako tyAM tevI sabhAemAM hAjara heAya che. A dRSTie jaina samAja pachAta gaNAze. AmAM. jaina paraMparAnIja khAmI che. jaina samAjamAM vicArakA - ochA che, vivecana karanArA ochA che, e hakIkata kharekhara du:khada che. atyAre emAM mukhya kAraNa ApaNI saMkucita manezrRtinu che. AvI jayaMtI ujavAya che. te eTaluM samajIne ujavAya che ke te vyakita ApaNI paraMparAnI che. mahAvIra jayaMtI paNa te rIteja ujavAya che; paraMtu kharI rIte te mahAvIranuM vana e mAnavajAtanI saMpatti che. bhagavAna mahAvIra bihAra ane magadhamAM vicaryAM, mATe e prAnta jayaMtI ujave temAM te navA hevI na joie paraMtu dareka prAnta, dareka saMpradAya . mahAvIranI jayaMtI ujave, kAraNa ke te jayaMtI ekalA janAnI nahi paraMtu mAnava mAtranI che. alabata e jayaMtI sau pahelA ApaNI che. paraMtu badhAne te para sarakhA hakaka hAvA joIe, thoDAM varSopara bihArI brAhmaNa brAhmaNetara dareka chAtrAe anArasamAM mahAvIra jayaMtI ujavI hatI. te prasaMge De. AnaMda zaMkara dhruva pramukhasthAne hatA. A vastu khIjAe apanAvavA jevI che. mahAvIra jayaMtI ujavAtI hoya te vakhate anya saMpradAyanA vidvAna ane zrotAe bhAga le, te ja rIte jyAre kRSNa 'jayatI ke bIjI jayaMtIe ujavAtI hoya tyAre jainoe temAM rasa levA joie. mane te mahAvIra jayaMtImAM jeTalI zradhdhA che teTalIja zradhdhA budhdha, rAmakRSNa, jIsasa vagerenI jayaMtImAM che ane huM mAnuM chuM ke evI zraddhA dareka vyakitamAM hevI joie. bhagavAna mahAvIranI viziSTatA temanI ahiMsAmAM che. e hakIkata 2500 varSa pahelAMnI che. paNa tenA nAmathI Aje ApaNe gaurava laIe chIe. mArA jevAmAM paNa tenAthI thoDI uSmA Ave che. eka bAju A rIte ApaNe ahiMsA viSe gaurava laIe chIe ane tenI zreSTatAnA dAvA karIe chIe, jyAre bIjI bAju maMdira,'ga, zrAvaka, sAdhu vagerenA eka bIjA vaccenA saMbaMdheAmAM pedA Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-6-42. thatI dhune ukela paNa nathI karI zakatA. eka bAju saphaLa thAya te pitAne bacAva ema jarUra karavAnA ke ame e ahiMsAnI vAta karIe chIe, ane bIjI bAju rIte pAne na caDhAvyA hota te gAMdhIjI ane temanA anuyAyIo mAnavatAne chAMya nahi. tyAre zuM bhagavAna mahAvIranI ahiMsA- jAgrata ane vyavasthita na thAta. amArI samAdhAnavidhI hIlacAla mAM kAMI teja rahyuM che ke nahi ? athavA te zuM ApaNe ahi- agara te dezavibhAganI hIlacAla e mAtra gAMdhIjI ane sAnA kharA arthane samajatA nathI? huM dhAruM chuM ke ApaNe temanA anuyAyIone sAvadha temaja makakama karavA puratI ja ahiMsAne kharo artha barAbara samajatA nathI. janadharma 'hatI. eje nyAye atyAranA nivRttinI gerasamajavALA jene nivRttipradhAna manAya che, paNa ApaNe nivRttinA arthane samajyA pravRtti upara ja jIvavA ane nabhavA chatAM, temaja pravRtti vagara nathI. ApaNe sau kaI mAnIe chIe ke nivRtti eTale upAdhi- eka zvAsa mAtra levA azakta chatAM pravRttinI vividha dizAo mAMthI mukta thavuM, chuTavuM. te pachI prazna e thaze ke upAdhi viSe asaMbaddha prazno kare che, eTale kharI rIte nivRtti ane eTale zuM ? sAmAnyataH vicAratAM dareka vyaktine pravRttinA arthane ApaNe bhulyA chIe. eka dAkhalAthI A vAta kaMIne kaMI upAdhi jaNAzeja. kuTuMbanI upAdhi, strI putrAdinI vadhu spaSTa thaze. mukhyapaNe mAravADamAMja sthAnakavAsI saMpradAyamAM upAdhi, paisAnI upAdhi, pati-patnInA khaTarAgathI thatI upAdhi terApathI nAmane eka saMpradAya che. paisAnI draSTie AvI te keTalIya upAdhi-sAmAjika, rAjakIya ke Arthika darekane e saMpradAya mobhAdAra che. e saMpradAyanA AcAhoya che. AvI upAdhimAMthI chuTavA te te vyakita jarUra che; e bhagavAnanI ahiMsAne artha mAtra niti eja paraMtu e kaMI nivRtti nathI. Aje te zahera sudharAInA pramukhane karyo ane e nivRttine eTalI hada sudhI svIkAravAmAM rASTrIya sAmAjika kAryakarane vadhumAM vadhu upAdhi hoya che. AvI ke sAme makAna baLatuM hoya, temAM mAnavabhAIo baLI upara kahyA mujaba upAdhimAMthI chuTavuM enuM nAma nivRtti hoya rahyA hoya te paNa tene bacAvavAnI pravRtti karavI nahi. te jaina samAjane koIpaNa sabhya, zaherasudharAIne pramukha ke sAmAjika vakhate te saMpradAyanA sAdhu ke zrAvaka emaja kaheze ke je mANa. ke rASTrIya kAryakara paNa na thaI zake; athavA to teNe A arthanA sane bacAvIzuM te e vadhu pApa karaze. A e lene nivRti nivRti bhArgane tyajIne kArya karavuM rahyuM. A prazna muMjhavaNabharyo dharma che. paNa dhAre che te ja vakhate koI terApaMthI vratadhArI che. paNa zuM bhagavAnanI ahiMsA muMjhavaNamAM nAkhe evI che? | zrAvaka ke sAdhu makAnamAM baLI rahyo hoya to emane te loke temaNe bAra varSanuM tapa zuM eTalAja mATe karyuM hatuM? Aja bacAvaze ke nahi ? jo bacAvaze te zuM bacanAra potAnA jIvana muMjhavaNabharyo prazna pravRti mATe paNa che. Aje pravRti baMdhanarUpa namAM kaMI paNa aMze karmabaMdha nathI karavAnA? zuM te bacanAra manAya che. prakRti athavA yuga e karmabaMdhananuM kAraNa che, sarvathA vItarAga ke karmabaMdhamukata che? mATe pravRti karavI joIe nahi, paraMtu e eka vicAravA jevuM | digaMbara saMpradAyane eka dAkhalo laIe:prazna che ke gRhastha ke tyAgInuM jIvanacakra pravRtti vagara cAle kharUM ? : '' digabara sAdhuo vastranI upAdhi rAkhatA nathI. teo te jo tame na cAle ema kahetA ho te ema ja thayuM ke pravRtti joie ja. vaLI prazna e ubho thaze ke pravRti te baMdhanuM kahe che ke emAMja sAdhutAnI nizAnI che. A mAnyatA vadhAre kAraNa che; eTale vaLI navI muMjhavaNa ubhI thAya che. A badhI | nivRttinA vicAramAMthI AvI che. kaMI paNa vA-parigraha rAkhamuMjhavaNo te kurukSetramAM be sainya vacce ubhelA vivAdamaryA achuM.' - vAno nahi chatAM AzcaryanI vAta te e che ke jyAre eja nanI muMjhavaNa jevI che, bANa pheMkI paNa zakAtuM nathI ane pakaDI . nagna sAdhu vihAra karaze. tyAre pitAnA jIvana ane mAnelA rAkhI paNa zakAtuM nathI. ahiM mAre kahI devuM joIe ke A badhI * AcAradharmane nabhAvavA, pitAnI sAthe baLadagADI ane be cAra paricAra rAkhaze. Ama kema ? temanuM pitAnuM jIvana bacAvavA muMjhavaNone khulAse bhagavAna mahAvIranA jIvanamAMthI ApaNane ke AcAradharmane nabhAvavA mATe bIjAne upAdhimAM nAMkhavAnI maLI rahe che. tyAre have koI ema prazna karaze ke nivRtti ' saMbadhI te ThIka, paNa pravRttimAM bhagavAnanI ahiMsA ke bhagavAna kAMI jarUra ? bIjAe A rIte zA mATe temanI gulAmI svIkAravI ?" nanuM jIvana kaI rIte sahAyaka thaI zake. jemake lagna e prattinuM kAma che te emAM zI rIte bhAga laI zakAya ? AraMbha paraMtu digaMbara ane terApaMthIne parihAsa kare zvetAMbara samAraMbha e paNa pravRttimAM ja gaNAya, te e zI rIte thaI mATe saheluM che. have vetAMbara pakSanI ekAda vAta laI temanA zake ? eTale emAMthI nivRtti levI joIe. ane A vicAra ja nivRtti-pravRtti saMbaMdhInA vicAronI asaMgati joIe. Nane eTalI hada sudhI kheMcI jaI zakAze ke dharmanI terApaMthI saMbaMdhI meM makAnane Aga lAgavAnA udAharaNathI vAta peDhIo, dharmamaMdire vagerenI carcA paNa zI rIte thaI zake? karI; paNa huM te kahuM chuM ke jyAre AkhA dezane gulAmInI paraMtu kharI vastusthiti e che ke have ApaNe tarka jALamAM paDI Aga lAgI hoya ane khAsa karI dukALanI Aga lAgelI hoya AvI. upekSA na dAkhavI zakIe. dalIlo te game te rIte thaI tyAre vetAMbara samAjane koIpaNa sAdhu ke zrAvaka emAM nAza zake. gAMdhIjIne saphaLatA maLe te Ajeja kaI kahe ke gAMdhIjI pAmatAM pazu ke mAnavInI upekSA karI zake kharo ? Aja sudhI navuM zuM kare che? mahAvIra ane budhe ahiMsAne pahelethIja judA judA dharmesthAnemAM lAkha rUpIA ekaThA thayelA paDayA che. vicArI AcarI batAvela che ane je dhArI saphaLatA na maLe te kAM te nakAmAja upAdhi rUpe paDayA rahe che. athavA te judI ke moDuM thAya te ema karI zake ke gAMdhIjI, mahAvIra ane judI rIte bharakhAya che. te dhArmika dravya jyAre kaccha ane budha jeTalI ahiMsAnI bhUmikAe kyAM hatAM? agara te kAThiyAvADamAM duSkALa sarvabhakSI banI rahyo che tyAre kAmamAM nahi rAma-kRSNa jevI zastrabhUmikAe paNa karyAM hatAM? AjanA, Ave te kyAre kAmamAM Avaze kAThiyAvADa ane kacchamAM take zAstra moTe bhAge mANasane khubaja ' kutarka karatAM zIkhavyuM lagabhaga see patera Dhera marI gayA che eve vakhate bhagavAnanA che. eka udAharaNa joIe. gAMdhIjInI pravRttimAM hAra, mugaTe, ghareNAM vagere zaNagAra ke bIjuM dhArmikadravya je ADakhIlI karanAra zrI subhASabAbu ane jhINA paNa, gAMdhIjI jIvanasRSTine bacAvavAnA kAmamAM nahi Ave to ethI vadhAre Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvjha ai jaina cuvakasa`ghanuM pAkSika mukhapatra prabuddha jaina taMtrI : maNilAla meAkamacaMda zAhu, su'ai H 30 juna 1940 ravivAra. dhArALAnA gAra' zrI ravizaMkara mahArAjanA anubhavA vidyArthIo sAthenA vArtAlApa ( zrI raviza'kara mahArAja je gujarAtanA eka akhaMDa sevAdhArI sajjana che ane jemane dhArALAnAM gAra'nuM bIrUda prAe bakSeluM che, teo peAtAnA sevA--jIvananA romAMcakArI anubhavA bhAgye ja kAine kahe che. te prasiddhithI dUra bhAganArA che. kalama hAthamAM laine lakhavAnA te prathaDa virodhI che. jIvanane makha"Da sevAmAM parAvI devAnI muMgI dIkSA temaNe lIdhelI che. tyAre evI koi maMDaLI jAmI hAya ke tyAM teo bhAvI sevAyajJanAM bIja jue che, tyAre dila khAlIne teo vAtA kare che. AvI eka vAtacIta carotara chAtrAlayanA vidyArthI e samakSa temaNe keTalA vakhata pahelAM karI hatI. te anubhavapracura hAine prabuddha jena'nA vAMcakA mATe gujarAta samAcAra' mAMthI sAbhAra uSkRta karIne pragaTa karavAmAM Ave che. varSAnA udyogA. kiMmata TADha AnA aka : : cch C A vArtAlApanI zarUAta 'varSAnA saMbaMdhamAM Apa kAMi vadhu jaNAvaze| ? meM thoDuM vAMcyuM che paNa vadhu jANavu che' evA eka praznathI thaI hatI. e praznanA uttaramAM viza'kara mahArAje jaNAvyuM keH-- "vardhA eTale gAMdhIjI ane gAMdhIjI eTale varSA-eTale emAM kazuM kahevAnuM hAya nahi. tyAM eka zikSaNavarga kADhavAmAM Avya che ane keTalAka vidyArthIone dAkhala karavAmAM AvyA che. eka varga 1 varSane mATe, khIjo 6 varSane mATe che ane tyAM abhyAsa purA karyAM pachI dareka vidyArthIe gAmaDAmAM kAma karavA javu paDe che. bIjuM tyAM cAmaDAnA udyoga cAle che. baMgALamAM satIza bAbue cAmaDAMnA udyoga ghaNA ja khIlavyA che. kAThIAvADanA mArA eka oLakhItA bhAe mane udyoga mATe puchelu ane me temane tyAM mAkalelA. pahelAM te temane satIzakhAmue pAse paDelI eka marelI bheMsanuM cAmaDuM utArI lAvavA kahyuM. e bhAi cAmaDu utAratAM bebhAna banI gayA. paraMtu pAchaLathI te TevAI gayA. te udyoga zIkhIne vatanamAM AvyA; paraMtu samAjanA sAthenA abhAve te udyoga te khIlavI zakayA nahi; eTale karIthI tyAM temane javu paDayu. te dareka camAra bhAine potAnA dhaMdhAnA vikAsa arthe lAve che ane tyAM temaNe dhaMdho zarU karela che. vatA DhAranA cAmaDAmAM kumAza vadhAre hAya che, jyAre marelA DhAranA cAmaDAmAM hAtI nathI; eTale marelA DhAranA cAmaDAmAM vadhAre kumA lAvavA jema ane tema sArA prayatna karavAmAM Ave che. tatrI) mahArAje ghaNI lAMkhI carcA karI hatI. emaNe AjanI keLavaNIne ketu ane udyogane rAhu kahyA hatA. jyAM sudhI udyoga nahAya tyAM sudhI keLavaNI nakAmI che. keLavaNI vagaranA udyoga pAMgaLA che. eTale e vastu ghaNI jarUrI che ke keLavaNI ane udyogane meLa khAvA joie. udyogavALA mArA jevA mANasane ochu khAvAnu joIe che (alabata vajanamAM nahi), jyAre bhaNelA mANasane vadhAre khAvAnuM joie che. A saMbadhI emaNe zrI. abbAsa sAhebanI vAta karI hatI. emaNe kahyuM. ravizaMkara bhAi, tame keTaluM badhuM khAo che ?' meM temane javAba Apyo 'tamArA karatAM ja echuM. mAre divasa dIThuM khArAkanA kha phakata cha paisA che ane huM tamArA karatAM bhAta vajanamAM vizeSa 'khAuM chuM, jyAre tame vajanamAM khArAka thoDA khA che! chatAM e ghaNA kiMmatI hAya che. eTale tame tamArA khArAkanI vadhu kiMmata Ape che ane e rIte tame! mArA karatAM vadhu khA che. tame tamArA paisA khacavA joie ane ene badale vadhu kharace che, jyAre huM echA kharcu chuM. prauDha zikSaNamAM padmathIdharAnuM sthAna, bIjo dyoga tyAM teladhANI saMbaMdhIneA che. AkhA hiMdamAMthI sArI jAtanI dhANInA namunA ekaThA karavAmAM AvyA che ane zAmAMthI keTalI sahelAthI vadhAre tela nIkaLI zake tenA prayoga karavAmAM Ave che. tyAraqhAda prauDha zikSaNanA prazna cheDAyA hatA. temaNe kahyuM "tame gAmaDAmAM jaine zuM karo ? tame bhaNelA hA; M. A. M. Sc. ke B. Sc. he,. paNa tyAM tamArUM bhaNatara kAma Ave ema nathI. gAmaDAnA lokone zAnI jarUra che tenI tamene khabara che ? temane jarUra che. reTalAnI ane roTalAmAM vadhAro karanAranI; eTale tamAre temane mATe e vicAra karavAnA ke tamA temane zuM navu ApI-batAvI zake! ema che ? tamArA bhaNutaranI emane kiMmata nathI. tamArUM bhaNavAnuM emane nahi game ane khUke zIkhavavA jatAM keTaluMka tameja emanI pAsethI zIkhIne Avaze| je tame jANatA nathI. vijJAnane vidyArthI tene zuM ApI zakaze ? zuM te gAmanA taLAvanI lIla sadaMtara kADhI nAkhavAno koi plAja batAvaze ? AMbAnA mhArapara paDatAM tIDa ane cheDane nukazAnakAraka jIvaDAM nivArI zakaze ? eTale kahevAnuM eTaluMja ke tame tene kAMi upayegI thaI paDA te te tamArU zikSaNa jarUra grahaNa kare; paraMtu tamAre keTalIka vastu dhyAnamAM rAkhavAnI che. sevAbhAvI eTale tamane sevA * : trIjo udyoga tyAM madha banAvavAno che. dareka phaLa puSpanA uparathI baMdha kevI rIte utare vagere zikhavavAmAM Ave che. vadhumAM kAMtavA vaNavAnuM e e pradhAna aMgo che. jenA viSe vadhu kahevAnuM kAMI che nahi." rAhu ane ketu chello mudo varSA keLavaNInA che. A praznapara zrI ravizaMkara (5) Regd. No. B. 4266. sAma rUpiyA 2 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 prabuddha jaina game che. agara bhAve che ema nahi. eTale tamAre temanA taraphathI sevAno svIkAra karavA na joie, paNa tamAre temanI sevA karavAnI che. tamAre tamArA aMgata upayeAganI keTalIka vastuo ochI karavI paDaze; kAraNa te nakala karavAmAM zurA hAya che. tamArI uparaceTIA vastu je naitika dRSTie Ana upayogI che. tene teo grahaNa karaze eTale tamAre sAvacetI rAkhavAnI ke tamArI aNadhaTatI vastuo te grahaNa na kare. tamAre tamArAM sAdhanA dhaNAMja echAM rAkhavAM joie. bahAranA bhapakA ane TApaTIpavALAM vastronA meha choDavA paDaze. svacchatA ane sAdAi rAkhavI paDaze. nahi te tamArU khATu anukaraNa thavAnA purA saMbhava che. zaheranuM anukaraNa, huM eka vakhata dhArALAnA gAmamAM gayA hatA. huM temanA ghaNAja nikaTa sabaMdhamAM AvelA hatA. temAMnA ekane tyAM gayA pachI mArU' svAgata karavA mATe eka mANusa jIMjaranI bATalI lai AvyA. huM cAM ke bIDI evI koI paNa vastunA vyasanavALA na heAvAthI temaNe chaMjarathI mArA satkAra karavA dhAryAM, paNa meM te levAnI nA pADI. temaNe mane samajAvyuM ke jIMjara tAva maTADe che. meM kahyuM ane tAva AvatA ja nathI, AvyA nathI. temaNe kabula karyuM ke mArUM zarIra ThaMDuja che. meM temane zIzI phADI nAkhavAnuM kahyuM ane pharIthI na vAparavAno modha karyo. mane lAgI AvyuM ke eka khATalInI kIMmata cha paisA thAya ane eTalAmAM te traNa zera khAjarI lAvI peAtAnA kuTuMbanuM peSaNa karI zake. te lokoe te kahyuM ke e badhI bATalIonI peTI vaDAdarAthI lAvavAmAM Ave che ane dararAja gAmamAM paNa peTI vaparAya che. eTale mArU kahevu' 'e che ke zaheranI aNudhaTatI ane kheArUpa keTalIka vastuo A rIte gAmaDAmAM ghusI jAya che ?" gAmaDAonu` mAnasa ane keLavaNI. tyArabAda tene zrI. ravizaMkara mahArAje pATaNanA gAmaDAMnA leAkeAnA mAnasanI vAta karI hatI. gAmaDAMnA bharavADA dhI vecavA pATaNa zaheramAM Ave. dhI vecI paisA lIdhA pachI hATalamAM jaI cAvALAne eka spezIyala 'kaiApa' (kapa) banAvavAnuM kahe. dhoLI khaDI pIe. telavALAne tyAMthI kheAbAmAM e paisAnu mAthAmAM nAkhavAnu tela lai mAthAmAM nAMkhe ane eka hAthamAM vIMTayA vinAnA pheTA ne khulluM mAthuM rAkhI AnaMda mANe, AvI rIte sahejamAM savA AnAnA kharaco kare che ke jenA vaDe te AkhA eka divasa poSaNa meLavI zake ane A badhuM te zaheramAMthI eTale zaherI pAsethI zIkhI anukaraNa kare che. ApaNAmAMnA ghaNA leAkeAne reMTI zikhavavA hAya teA temane ghaNI aDacaNa paDe che; kAraNa ApaNe bhaNelA chIe. mAla, camarakhuM ke dAkhaNI agara trAka sArI sthitimAM na hoya te zikhavanAra mANasanI ApaNane jarUra paDe che, jyAre rAnIparajanA le!kAne AvI jarUra paDatI nathI. phakata jo ApaNe temanI pAse besI reMTIo pheravIe ane pachI tyAM rahevA dai uDI jaie te ApaNA gayA bAda te teja raeNTIA para besI Abehuba ApaNA jevu kAMte che, e muzkelIne ApameLe ukela karI. . le che. eka zikSita kAMtanAranA kALakA bhAMgI jatAM trAka parathI sutara utAravAnI muzkelIthI kAMtavAnu tene baMdha rAkhavu paDe che, jyAre rAnIparajanA lokA teja jagyAe ghuMTaNa ane paganI pATalInA aMtaramAM athavA e ghuMTaNa vaccenA aMtaramAM trAka parathI sutara sArI rIte utArI zake che. tA. 30-6-40 luTArAnI vacce tyArapachI teozrIe pAtAnA vaDAdarA sTeTamAM AvelA dhArALA gAmane tyAMnA loka cerI, luTaphATa ane dhADaneAja dhaMdhA karatA hatA temane lagatA potAnA anubhava kahyo. te gAmamAM sekaDe 99 TakA ceranI vastI che. temAM paNa keTalAka bhagelA hA jevu tevu lakhI zake che. eka vakhata polIsa amaladAranA sucanathI huM tyAMnA lokonA samAgamamAM AvavA lalacAyA ane temanI pAsethI gokaLabhAi nAmanA mANasanuM saranAmuM lai tyAM gayA. gAmamAM evA rIvAja che ke koie kAinu dhara batAvavuM nahi. meM puchyuM paNa kAi batAveja zAnuM? huM puchatA puchyA pAMca cha paTelIA beThA hatA tyAM gayA. jyAM upalA gAkaLanA pitA paNa eThA hatA. temaNe paNa mane javAba ApyuM nahi eTale huM tyAMthI cAlatA thayA; paraMtu gAkaLanA pitAe AvI mate jatA re.kayA ane peAtAnA ghara AgaLa lai jai ' amArI strIgmA lAja kADhe che' eTale phaLImAM AgaLa na vadhavAnu kahI mane koDhamAM besADayA. tyAM meM tene keTalIka vAto puchyA mAMDI. prazna "tame! zuM dhaMdhA kare che ? uttara-kAMi nahi dAdA, khetIne prazna khetI sArI cAle che? uttara--evIstA, varasa evoja che ke kAMi kasa na maLe. prazna pahelAMnAM varSo kevAM hatAM? uttara -- ghaNAM sArAM dAdA, sArU maLatuM prazna- kevI rIte? uttara - jhapATI lAvatA, dAdA, haju kekavAra jhapATI lAvIe chIe. ATalI vAta thayA pachI DeAsAne kAMThe zaka Avyo. ene lAgyuM ke huM sarakArI mANasa hAza. eTale mane besADI e gAmanA lAka pAse gayA teNe temane badhI vAta karI ane kahyuM ke jo te tenI sAthe nahi Ave to bhALapaNamAM te badhI vAta mane kahI deze. eTale te badhAne khelAvI mArI pAse vAtA karavA Avyo. me temane paNa upara pramANe savAle puchatAM teo jhapATI lAve che evI hakIkata kahI ane vadhumAM jaNAvyuM ke temanI A Adatane laine divasamAM traNa vakhata hAjarI levAmAM Ave che ane gerahAjara rahe to puSkaLa daMDa thAya che. temaNe e viSe mane pharIAda karI ke AthI temane ghaNA trAsa che. meM kahyuM--tamArI hAjarI nIkaLI jAya to ? teoe javAba ApyA--dAdA ! e na nIkaLe. meM kahyuM - na nIkaLe teA kAMi nahi; paNa. tamAre kharca kAM karavAnA nathI. phakata eka mANasane khAvA mATe khIcaDI ApavI paDaze, prayatna karI jue saphaLatA maLaze. dhArALAnI vacce, teoe hA pADI. paraMtu khIcaDInI vAtane laine mArA bhAjana sabaMdhI puchaparacha karI ane mane khAvA jaNAvyuM. me hA pADI. mane taLAvamAM jai nahI AvI eka ghaDA pANI lAvI rAMdhavA kahyuM ane khIcaDI ApI. tyAMnA loko phakata cAmAsAmAM nahAtA hatA e traNa cAra mAse nahAtI ane temanA zarIramAMthI dhaNI durgaMdha chuTatI. AvI temanI durdazA hatI. me khIcaDI khAdhI ane vidAya thayA; paraMtu emanA uddhArane prazna mArA manamAM ramatA thayA. mane lAgyuM' ke'mAre temanI vacce rahI kAMika zIkhavavuM joie ane meM temane mArA vicAra ga Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tA. 30-6-40 prabuddha jaina ApaNe sAhasika dhaMdhAdArI ane udyogapati kyAre banIzuM, varSo pahelAM ApaNo samAja vepAramAM ghaNe AgaLa vadhelo hato. ApaNA sAhasika vepArI baMdhuo dUradUranA deza-dezAvaramAM bhramaNa karI lAkhono vahIvaTa karI puSkaLa delata bhegI karatA hatA ane temaNe vepArI AMTa khuba vadhArI hatI. uparAMta teo darIApAranI jahematabharI musApharIo kheDavAmAM khuba prakhyAta hatA. AvA sAhasikapaNAne laine ApaNe samAja te vakhate khuba vaibhavI hovA sAthe rAjadarabAramAM paNa tenI pratiSTA khuba hatI. paNu krame krame jema jema ApaNAmAMthI vepArI sAhasikapaNuM ochuM thatuM gayuM tema tema ApaNo vaibhava ane pratiSTA ochI thatI gaI. Aje ApaNe samAja ghaNAbhAge nirmAlya dazA anubhave che. temAM eka nAne varga khuba zrImata che, temane mATe bhAga saTTAmAM hajAro rUpIAnI haMmezAM hAra-jIta kare che. A varganuM udhoga tarapha bIlakula dhyAna kheMcAyuM nathI. A kharekhara duHkhada bInA che. ApaNA samAjamAM amuka zrImate ke jenI saMkhyA gaNI-gAMDI che temaNe pita-pitAnA kSetramAM nAma kADhayuM che. amadAvAdavALA zeTha aMbAlAla sArAbhAI ane zeTha kasturabhAI lAlabhAIe mIla udyoga hAtha karI pitAne banAvyuM che. mahArASTramAM vAlacaMda hIrAcaMde sIdhIA TIma nevIgezana kaMpanImAM joDAI vahANavaTAnA dhaMdhAne paradezI hariphAImAMthI phatehamaMda rIte pasAra karI e kaMpanIne A dezamAM pahele naMbare mukI che ane te uparAMta relave ane gavarnamenTa khAtAnA moTA moTA orDare meLavI levAmAM paNa paradezI ku. enI hariphAImAM teo mokhare rahyA che. vaLI dezanA khAMDanA udyogamAM saphaLatA meLavI ApavA mATe temaNe khuba jahemata uThAvI che. temaja temanA bhAI zeTha lAlacaMda hIrAcaMde "mahArASTramAM zeraDIne pAka vadhu pramANamAM meLavavA lAkho rUpiAnA bhaMDaLanI lImITeDa kaMpanI ubhI karI che. AvI rIte bIjA prAMtamAM paNa keTalAka jane udyoga tarapha DhaLelA haze, paNa zrImateine mATe bhAga te pitAnA cAlatA saTTAnA ja dhaMdhAmAM paDa pAtharyo rahe che. tevA zrImatane mAravADI bhAIonuM anukaraNa karavA ane pitAnI muDI cAlu Avaka ApanArA dhaMdhA ane udyogamAM rokavA vinaMti karuM chuM. mAravADI bhAIo jevA ke zeTha ANaMdIlAla pedAra, goviMdarAma zekhazarIA, vIsabhara, bIralA, pIrAmala ke jeo saTTA vaDe ja garIbAImAMthI zrImata banelA che. teoe pitAnI muDI sArI Avaka ApanArA bIjA dhaMdhA ane udyogamAM rokI hajArenI cAlu Avaka AvatI karI che, A temanI vyApArI kuneha batAve che ApaNA samAjamAM beMkIMganuM, vImAnuM, vepAranuM ane vijJAnanuM jJAna dharAvanArA yuvaka sArA pramANamAM bahAra paDayA che ke jeo Aje madadanA abhAve ane Arthika saMjojaNAvyA. paNa temane mArA para vizvAsa na hatuM ane huM sarakArI hovAne temane saMdeha raheto eTale gAmane pAdara eka bAvAnI khAlI nava phuTa pahoLI ne bAra phuTa lAMbI oraDImAM mane rahevA jaNAvyuM. huM temane gera hovAthI dararoja teo dALa, cekhA, mIThuM, haLadara ne kekavAra dhI ApI jatA. mAre taLAvamAM nahAvA javuM paDatuM. meM sArI rIte besI navAya evuM. sAdhana mAgyuM tyAre eka lAkaDAnuM DhImacuM ApyuM, jenA para huM nahAtA ane paMcIyuM, baMDI che. huM Akho divasa raMTI kAMta ane rAtanA kaMIka vAMcatA. (apUrNa) -gujarAta samAcAramAMthI genA lIdhe bekArI bhegave che. teonA jJAnane lAbha ApaNA zrImati meLave ane anubhavI kuzaLa kAryakaronI sIdhI dekharekha nIce nAnA meTA uogomAM pitAnI muDI rokI cAlu Avakane jhare zarU karI samAjamAM vyApelI bekArInuM bane teTaluM nivAraNa kare. keTalAka nAnA udyoga pAMca daza hajArathI zarU thaI zake tema che ane sArI Avaka ApI zake tevA hoya che. AvA udyogonA jANakAra yuvAnone sAtha meLave. AvI janAone vadhu abhyAsa kare. A uparAMta kasAelAM ane anubhavI mANasane sahakAra sAdhI moTA udyogamAM paNa jhaMpalAve ane tema karI samAjanI bekArI dura karavA mATe jarUra pitAne phALe Ape. saTTAnA vepArI zrImatAe "saTTAnI lakSmI khuba caMcaLa che' e sUtra yAda rAkhavA vinavuM chuM ane sAhasika dhaMdhAdArI ane udyogapati thavA temane prArtha chuM. * * maNilAla makamacaMda zAha - prakIrNa vartamAna , udAra sakhAvata, zrI zakuntalA jaina kanyAzALAmAM cAlu bajeTa mujaba jeTalI kanyAone dAkhala karI zakAya tethI ghaNI vadhAre arajIo AvatAM zrImAna kAntilAla IzvaralAle. dara varSanA rUA. 5000) ema be varSa mATe kula rUA. 1000) ApIne AvelI badhI arajIo maMjura karavAnI saraLatA karI ApI che te mATe temane kharekhara dhanyavAda ghaTe che. A meTrIkanI parIkSAmAM pahelA naMbare. zrI vAlajI goviMdajI desAI jemane gujarAta kAThiyAvADanA saMskArI ane vidyApriya vargamAMthI koI na jANatuM hoya ema bane ja nahi. temanA jeSTha putra zrI mahendra A varSanI meTrIkyulezananI parIkSAmAM pahelA naMbare - uttIrNa thayA che, ane saMskRta bhASAnA viSayamAM 100 mAMthI 97 mArka temaNe meLavyA che. vAlajIbhAInI - yunIvarsITInI kArakIda khuba ujjavala hatI ja, paNa bhAI mahendranI kArakIrdI ethI paNa vadhAre svI ane ujjavala banaze evI A asAdhAraNu phateha uparathI AzA baMdhAya che. temane A yazapUrNa vijaya prasaMge jaina samAjanA hArdika abhinaMdana ghaTe che. janatA jANatI nahi hoya paNa bhAI mahendranuM AvuM suMdara pariNAma koI paNa zikSaNa saMsthAne jarA paNa AbhArI nathI. zrI. vAlajIbhAIe narama garama tabiyatanA gALAmAM ane nAnA meTA havApheranA prasaMge daramiyAna pitAnA putrane je zikSaNa ApeluM tenuM AvuM prazasya pariNAma AvyuM che. A rIte putra sAthe pitAne paNa kharekhara dhanyavAda dhaTe che. . . eka sudhArA tA. 31-5-60 nA aMkamAM pragaTa thayela zrI. rAmanArAyaNa vizvanAtha pAThakane lekha keTalAka samaya pahelAM amadAvAda jaina yuvaka saMdha taraphathI jAyela paryuSaNa vyAkhyAna mALAmAM temaNe ApelA eka vyAkhyAna uparathI taiyAra karavAmAM AvyuM che ema jaNAvyuM che temAM amadAvAda jena yuvaka saMdhanA badale jainatva pracAraka maMDaLa samajavuM. amadAvAdanA jaina yuvaka saMghe paryuSaNa vyAkhyAnamALA zarU karI te pahelAM upara jaNAvela jainatva pracAraka maMDaLa taraphathI AvI vyAkhyAnamALA javAmAM AvatI hatI. A vyAkhyAnamALAmAM apAyelA ane haju sudhI pragaTa nahi thayelAM paM. sukhalAlajI vagerenAM keTalAMka upayogI vyAkhyAne have pachI akemAM pragaTa karavAmAM Avaze. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saccassa ANAe uvaThThie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. juna 30 prabudhdha jaina satyapUtaM vadedvAkyam prabuddha jaina 1940 jIvanasa grAma jyAre pharavA nIkaLuM, bahAra zahera bajAra, bahu dukhiyA najare paDe, nahi sukhIyA sa`sAra." ka . DI. upara lakhI sthiti joyA pachI ja hiMdudharmanA mahAna pracAraka vedAMtakaeNsarI svAmI vivekAnande dharma ADe mAnavane bhUlatA samAjane anulakSIneja kahyuM hatuM ke Religion we have plenty, but what we need is a piece of bread to be put in hungry mouths in India to-day. Bread is the only religion at present in India. dharmabhUmi AryAvarta mAM dharmabhAvanA to pUratA pramANamAM che. parantu Aje te bhArata varSanA mukhya baLatA prazna rITIno ja che. reATalI eja Adhunika hindanA dharma che. peTanA anyA gAma bALe tema, khe dhama nIti khaLI jAya; gApALA A le tArI mALA, bhUkhyA bhajana ro'thAya ! bhAratamAM have tA pRthvIbharamAM reTInA prazna, bekArInA prazna eTale ke, jIvanakalatu. eTalI kaTAkaTInI sthitie paheoMcyA che ke jo tene ukela 'saveLA nahi Ave teA bhAnabhUlyA mAnava samAja eka divase tema nIti, rIti, mANasAi ane mAnava saMskRti bALI deze. jaDavAdI jagatamAM AjanA bhISaNa . gharSaNA karUNlR jIvanakalahanA aNuukelyA praznane kAraNeja che. Haves and havenots-sAdhanasaMpanna ane sAdhanavihIna vaccenI athaDAmaNunu pariNAma che. tethIja jagata Aje paramAtmAne bhUlyuM che ... svArtha ADe parArthane bhUlyu che, ane pazutA pAmatuM jAya che. vargavigraha A vAtano acuka pUrAve che. jIvanakala eTale kaparA banatA jAya che ke te saMgrAmamAM mANasa AgaLa pAchaLano kapaNa vicAra karyo vinA je kaMi sAdhana maLe tethI jhujhe che. ane tenI ethe " TakavA mAge che. " jyAM sudhI potAnI pAsenu sArUM hathiyAra hoya che tyAMsudhI tethI pachI jema jema sAdhananI taMgI paDatI jAya che tema tema duranu, pArakAnuM je kada prApta thai zake teno bhega ApIne ane chevaTe peAtAnI prajA deza, unnata bhAvanA ane sArAsAranA vicAra bhUlIne " paDane " pazu bhAga ApI TakI zakAtu hAya tA TakavA mAge che. A vakhate mANusa mANasa maTI 'TakavAnI' dhUna ane kAmanAvALu kAi phaLapUtaLu ja bane che. jemAM punaH manuSyatva -mAnavatA sajIvana karavI hAtha tA bahuja prabaLa purUSArthanI apekSA rahe che. bhayaMkara tA. 30-6-Yo jAtanA gunhegArA, kAyadAbhaMgI bahAravaTiyA ane pArakAnuM khUMcavI janArA harAmakhArA ke kSeAhIpipAsu rASTranetA jIvana--kalahane na sabhALI ke ukelI zakyA tenAM ja svAbhAvika pariNAme che. Adhunika jagata A jAtanAM phaLapUtaLAMonuM ja bharelu che tema sAmudAyika azAnti uparathI lAge che. Aje tAkAvAna, jJAnavAna sagI AMkhe potAnI zakita ane samajane peAtAnI sAme ja veDaphAtI joi beTho che. Aje jIvananI ati agatyanI jarUriyAtane paNa meLavI na zakatA AdamI AlIzAna prAsAdA ane svAdu prasAdo sAme Tagara Tagara jotA kheTho che! Aje. dila dehanA dardI jagatanA vipula sAdhanA sAme jJAnanI vaccamAM tadana visarAyelA paDayA che! Aje potAnI mahenata ane pasInAthI maLelI rAjI ke roTalIne kAi tAkAvAna lakSmI ke juththanA baLe ke kAi saMgrAhaka vAlI ke vaDilanA saMgrahaane lUMTAtI joi raDatA, nisAsA nAMkhatA bheThA che! 2 Aje varga, varNa, sthiti ke saMskArabhedanA kAraNe potAnI roTalI ane vananirvAhanI ADe bhayaMkara aMtarAyA ubhI thayelI joi mAnavI hatAza thaIne lamaNe hAtha daIne beTho che! Aje strI ke bALako pRthvIne pATale sRSTinuM saudarya vadhAravAne badale pRthvInI zikala badasurata karatA zrApita vyakti sama ubhA che! jIvanakalahano ukela na karI zakavAthI upalI sau vyakita Aje game te rIte, game tevA sAdhane, game te pariNAma Ave tenI paravA karyA vinA jhujhI rahI che. jethI nathI te te pUrepUrA jhujhI. zakatA ke nathI. jagatamAMthI du:khI vyakitanI saMkhyA kamI karI zakatA, ulaTuM: duHkhanA upAyAmAMthI navu du:kha duniyA mATe jAge che. Aje jIvanakalaha eka prajAne gulAmImAM nAMkhe che; baMdhanamAM nAMkhe che te khIjI prajAne mAraNahAra, sarva satyAnAzaka vaijJAnika zodhe ane te dvArA jagatanA pralaya karavAnu sujhADe che. Aje eka prajA atizayatAthI--ativilAsathI bhare che te bIjI prajAnA prANa taMgImAM sIjI jAya che, paNa dharmanA pokArA, prabhunI pUjA ane prajJAnanA pravacane jemanA tema cAlyA ja kare che, mAtra vaccamAM kAi kAi vakhate kAi kAvatAne vakhANe che te kai aNugamatAne ninde che. ane te sau jIvanakalahathI dUra hAya-para hAya tema dharmanAyakA " jagata pApI thayuM che. " kahI dUra bhAge che. samakitadhArI A rIte ja mithyAlIonA tyAga kare che, paNa koi paNa mAyano puta dharmanA sAce marma ane karyuM batAvatuM nathI. AjanuM jagat ATalA ATalA saikAonA dharmapravacano, pustako, zAstra ane nItirItinI maryAdAonI mImAMsA suNI suNIne paNa vadhune vadhu dharmavimukha thatuM jAya che, tenuM kAraNa dharmanuM sAcuM kSetra samajavAna abhAva te nahi hAya ne ? mAnavajIvanakalaha ane tenA nivAraNa mATe jIvanasaMgrAma nirataranA che. ane vanasAthe jaDAyA ja che. pachI bhale te mAnavI rAmayugamAM hAya ke rAvaNuyugamAM, satayugamAM hoya ke setAnayugamAM, paNa tenA gudoSanI nyunAdhikatA tA saMgrAmanI rIti upara ja avalae che. mAnavI savAre jAge che ane rAtre sue che tyAM sudhImAM Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 30-6-4 prabudha jaina tene mukhya samaya A ja kalaha ane tenA upAya karavAmAM ja jAya che. rAtre kadApi kaparI sthitimAM svapnA paNa AvatA hoya te nA na kahevAya ! : A pRthvI aDhaLaka sAdhana sAmagrIthI bharelI che. paNa tene upayogamAM levA yogya banAvavA mATe tenA pRthakkaraNa, ke samI. karaNa, ekIkaraNa ke vinimaya karI karI kudaratanA DhAMkayA bhede khelI belI, kudaratanA aneka to sAthe saMgrAma khela khelIne ja mAnavIne TakavAnuM-jIvavAnuM ane AgaLa vadhavAnuM-raheluM che, eka DAhyA mANase jIvanane saMgrAma ane niraMtara gati karatA pravAha kahe che. AkhA mAnavajIvanane bArIka abhyAsa karavAmAM Ave te samajAya che ke garbhAvasthAmAM bALako bIjI koIpaNa jAtanI sAnabhAna ke cetanA nathI pAmatAM paNa "TakavAnI' sAna ane te mATe piSaNa meLavavAnuM jarUra jANe che.' jamyA pachI samajaNo thAya tyAM sudhI tenAM jIvanakAryo bIjAe ja karavAnAM hoya che, paNa 'TakavAnuM" ane te mATe pratyeka pratyeka aNuo paramANuo dvArA saMgrAma khelavAnuM che te jANe che. je je vAto ane samaja te meLavavA mAge che temAM paNa mukhya dhvani te "TakavAno ja hoya che. A 'TakavA" mATe je purUSArtha kare paDe che te ja jIvanasaMgrAma ! samajaNa AvyA pachI, duniyAnA. jJAnIonA pravacane sAMbhaLyA pachI, duniyAnI asAratA jANyA pachI, ane dharma ane mokSa ke muktinI agamya vAtamAM caMcapAta karyA pachI paNa tenuM mukhya kArya te "TakavAnuM, jIvanasaMgrAma kheDI jIvana kalaha zamAvavAnuM ja hoya che, divasanA covIsa kalAkamAMthI mAnavIne vadhumAM vadhu samaya, zakita ane samAjane bhAga A jIvanasaMgrAma pAchaLa ja jAya che. e te ApaNe ja joIe chIe. koIne A saMgrAma sAdhAraNa prayatna eTaleja laDavuM paDe che te koIne AtmA valovAI jAya teTale vikaTa hoya che. A vikaTa sthitimAM kudaratane jeTale hAtha che te karatAM vadhu hAtha samAjanI geravyavasthA ane saMgrAma kheDavAnI aNu-AvaDatane che. - sAdhuo.ane tyAgIo, mahAnubhAva mahAtmAo ane madAMdha mahArAjAo mATe paNa e ja aTala kudaratane niyama che. te saunI AMkha sAme e ja jIvanakalaha ane eja jIvanasaMgrAma ubhA che. * * koI kaheze ke dhanike, mahArAjAo ane sAdhuone kayAM jIvanasaMgrAma kheDavA paDe che ? tene javAba eTale ja ke tene laDavAne saMgrAma bIjAM laDI Ape che. eTale bIjA upara bamaNe be nAMkhIne teo pitAnA jIvanane prazna patAvI de che. A jAtanI patAvaTa have jagatane sAlavA mAMDI che. dayA, dAna karanArA paNa zuM kare che? # ne madada kare che eTale have pitAne jIvana saMgrAma pUra laDI zaktA nathI tethI ja ra nI vatI tene saMgrAma laDe che. A vAta sau kriyAemAM ekasarakhI-jyAM jyAM madada, dayA, ke dAnanI apekSA heya che tyAM tyAM samajavAnI ! rAjAne laDavo paDate jIvanasaMgrAma prajA laDe sAdhuone saMsArIo laDe, bALakane tenA mAvitre laDe, vRddhamAvine tenAM saMtAna. laDe A sAmAnya vAta che. svecchApUrvaka lAgaNIthI anukaMpAthI jyAM bIjAnA saMgrAme laDavAnI vRti hoya che tene dayA, dAna, vAtsalya, ke tevA ucca nAmathI ApaNe oLakhIe chIe. paNa jyAM ke saMgrAma baLaMpUrvaka pharajiyAta bIjA pAse laDAvavAnuM hoya che tyAM tene corI, luMTa, julama ke pazutA ke evA halakA nAmathI oLakhavAmAM Ave che. A eka ja. Adhunika vargabhedanA jheranuM kAraNa che. pahelI jAtanI saMgrAmabhUmi mANasanA AtmAne vikAsa batAve che. bIjI rIti patana ! ApaNe hinduo te karma ane punarjanmanA sidhdhAMtane mAnIe chIe. pazcimanI prajA paNa dhIme dhIme punarjanma ane karmanA aTala niyamane mAnatI thatI jAya che. phera mAtra eTale ke Evolution , Revolution? utkrAntivAda ke karmathI thatA jatA krAnti ? A banne vacce haju sAtvika bheda cAluM che. ApaNe ApaNI hiMdu saMskRti pramANe "ka" tevuM vana" jyAre mAnIe chIe tyAre ja ApaNune dharma, nIti, ane amuka sidhdhAMtane anulakSIne gherAyelA jIvananI kiMmata ane artha samajAya che. utkrAntivAdanA sidhdhAMta mujaba dhIme dhIme amuka cokakasa sthiti nakakIja che evI bInajavAbadAra AzA-mAnavAmAM pragaTe che, jyAre. 'karma tevA jIvana mAM purUSArtha ane bhAvanAnI preraNA jAge che. karma mujaba jIvananuM ghaDatara thatuM hovAthI tenA mATe cokakasa niyamana ane maryAdA jarUrI che. jaganI mAnavaduniyAmAM jIvanakalaha ane saMgrAmaja - eka agatyanuM karma che tethI te karma jema vadhu nirdoSa, svaparane lAbhadAyaka, ane saraLa bane te kAyama jovAnuM che. DAhyA jaganA anubhavI ane dIrdhadraSTivALA yugapradhAna purUSoe amuka rekhA dorI ApI, jIvanasaMgrAma kema saraLa ane suMdara bane te jagatane batAvyuM, jethI mAnavIne saMgrAma kheDavA chatAM paNa azAnti na rahe, upAdhi bharyuM jIvana hovA chatAM paNa tethI muMjhAIne ADe mArge cAlavA na mAMDe, kAyamanAM gharSaNa hoya chatAM paNa sva-pathI para kaI akhaMDajIvana vahana cAlyuM jAya che ane tenAM ApaNe sau bindue chIe te khyAla niraMtara jAgrata rahe ane potAne saMgrAma bIjAnA jIvana kalahane vadhAranAre na bane. A mArga sUcana, A sAMdI ane upayogI salAha eTale dharma ! dharmanuM mukhya ke kAya mAnavajIvanakalahane- jIvanasaMgrAmane zudha, upayogI, nirUpavI ane sarala rAkhavAnuM che. bAkInA bIjA dharmanAM vidhAne tenI cittazAnti, AtmAnA AhAda, draSTi ane AMtarika jIvanasRSTi nirmaLa rAkhavA mATe ja che. A mArga sUcana satata cAlu rahevuM ja joIe. jethI kAyama mAnava jAgRta rahe, sajaga rahe, pAkuM caNatara karanAra jema te caNatara pAkuM bane tyAM sudhI tene pANI chAMTayA ja kare che, tema jene jIvanacaNatara pAkuM karavAnuM che teNe A dharmajaLa pitAnA karmane chAMTayA ja karavuM joIe. kAcA kAdaviyA makAnane tene khapa na hoya, kAraNa ke tenuM AyuSya ja alpa kalpIne ja tenuM caNatara karavAmAM Ave che. ' dharma ane mAnavane saMbaMdha-dharma ane jIvanasaMgrAma (karma) nA saMbaMdha uparathI ApaNe samajI zakIzuM. chatAM paNa aphasanI vAta che ke Aje dharmane khare upaga ane dRSTi samAjamAMthI lupta thaI gayAM che. dharmane sIdho mukita sAthe joDI devAmAM AvyuM che tyArathI mAnavI ane dharmane saMbaMdha DhIluM paDe che. karma ane mukitane avazya saMbaMdha che. dharmanuM kArya karma (jIvanasaMgrAma) ne zudhdha Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 yuddha jaina rAkhavAnuM che. mukti ApavAnuM sIdhe sIdhuM nahi ja. chatAM paNa Aje AkhA jIvanamAM jeTalA mukitanA vicAra thaI rahelA che teTalA . balke tethI ochA paNa mAnavajAtane, mAnavajIvananA thatA nathI. jyAre jyAre dharma AdhA mArgasUcana karatA hoya che, jayAre jayAre nIti niyameAnI carcA thatI hAya che, tyAre tyAre ApaNe kai khIjIja duniyAmAM esI, jIvananI bIjI koi jarUriyAta, khIjI koi bAju khIjo koi prazna na heAya tevA jaDa pUtaLAMnI carcA kema karatA na hAie tema lAge che. mAnavIne janmavAnuM, jIvavAnu ane te aMge pratyeka kArya karavAnu hoya che. te kema dharmamaya bane, teTalA mATe samAjavyavasthA surUpa rAkhavAnuM ati upayogI kArya karavAne badale Aje bhajana ane bhakti,tapa ane tAna, mukita ke mekSa, japa ane kriyAkAMDamAMnI duTa carcA ja thAya che, jethI mukti tA maLatI nathI, paNa jIvanasaMgrAma paNa zudhdha ane sarala nathI rahetA. cArI, juThANAM, lUMTa, badamAzI, harAmakhArI, droha, asatya ane evAM patana vyaktigata jIvanasaMgrAmanI azudhdhinuM pariNAma che. jyAre satA, leAbha, laDAi, saMhAra, kArasthAnA hatyAkAMDA, svadeza paradezanA vaimanasyo ane bhAi bhAi vaccenA bhedanI dIvAle rASTrIya jIvanasaMgrAmanI azudhdhinuM pariNAma che tethI jyAM sudhI A azudhdhi na aTake tyAM sudhI laDAi na aTake, nAkAbaMdhI na aTake ane niraMtaranA vera na aTake ! dharma peAtAnuM kartavya bhUlyA che-tyAM rAye zuM vaLaze? * AryAvartanA dhArmika sthApatyone dekhIne ApaNe tenA bhArAbhAra vakhANa karIe chIe, tene nibhAvI rAkhavA karADanuM kharce rAkhavAmAM Ave che, paradezI yAtrALuone tenI kaLA jovA nAtarIe chIe, kavie tenI upara kAvyA ane lekhake lekhA lakhIne kRtakRtya thai, jAya che. ane tenA niyatAne aja liyA Ape che. tA. 30-6-40 saghanu` sA janika pustakAlaya tathA vAMcanAlaya zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanA pustakAlayane Aja sudhImAM nIce mujam pustaka bheTa maLyAM che. 1023 tA. 15-40 nA pramudhdha jaina'nA pragaTa thayelA lIsTa mujaba. AvAM sthApatyo mAM tA zAbhAnA gAMDiyA jevA khInaupayogI paDayAM rahe che kAM to koinA mRtadeha AtmA ane AMkhe vIMcIne chellA ArAma temAM pAmatA hoya che--kAM teA havA ujAza ke mAMdagInI jvata asara kadIpaNuM na sparzI zake tevA deva-devIone temAM padharAvIne pUjavAmAM Ave che. te sthApatyonI arAbara sAmeja paDelA jIvatA mANusAnA jhuMpaDA ane tenA mATenA sthApatyonI kalpanA paNa te maMdiranA upAsakone AvatI nathI. A jhuMpaDAmAM jIvatA dehadhArI deva cevIsa klAka rahevAnA che, tenAM vRddha mAvive ane nAMnA khALakA jIvavAnA che tenu gRhasthI jIvana vitavAnuM che ane tenA jIvanane havA ujAza, ane suMdaratAnA sparza vaDe nutana dRSTi ane prANa ApavAnAM che. AvA mAnavInA AvAsanI kalpanA jema zilpIone, zilpIonA AzritAne ane tenA preraNAdAtAone AvatI ja nathI tema mukita, svarga, mekSa, devasthAna, devalAka ane tevI tevI sau bhaya draSya ane adraSya kalpanA ADe dharma nAyakAne jenA mATe dharma che tevA mAnavInA jIvananI kalpanA paNa AvatI nathI. kAraNa ke dharmAMnI vikRta bhAvanAe mAnavI karatAM devane vadhu mATeA kalpyA che. tethI deva mATe vadhumAM vadhu su Mdara vastu, vadhumAM vadhu carcA ke lakSya apAya temAM puNya ane puNyathI mukti manAya che, tevIja rIte dharmonuM parama kartavya jIvana sagAmanuM niyamana karI tene zudhdha, upayAgI, saraLa ane nirUpavI rAkhavAnu che te visarIne mukita mArgonI 80 zrIyuta cImanalAla popaTalAla taraphathI vallabhadAsa phulacaMda vADIlAla sAMkaLacaMda 8 kAntilAla DI. kArA vADIlAla gagalabhAI 22 "3 125 zrI jaina dharma pracAraka sabhA janmabhUmi kAryAlaya 15 20 33 33 22 23 .. X 13 22 - 1326 upara mujaba pustakA bheTa ApanAra badhu temaja saMsthAne antaHkaraNapUrvaka AbhAra mAnavAmAM Ave che. haju sudhI pustakAlayamAMthI pustakA ApavAnuM zarU karavAmAM AvyuM nathI. sArI saMkhyAmAM pustako ekaThA thAya ane bhinna bhinna rUcivALA vAMcakAne joItu sAhitya A puratakAlayamAMthI maLI rahe eTalo sagraha thAya tyArabAda pustako bahAra vAMcavA ApavAnuM zarU karavAnI dhAraNA che. A pravRtti viSe sadbhAva dharAvanAra sarve badhune A pustakAlaya samRdhdha karavAnI dizAe je rIte banI zake te rIte madarUpa thavA AgrahapUrvaka vinaMti karavAmAM Ave che. X X saMghanA vAMcanAlayano lAbha dinapratidina vadhArene vadhAre bhAIe letA jAya che, AsapAsa ATalu samRdhdha sArvajanika vAMcanAlaya che nahi. evuM eka paNa agatyanuM patra ke sAmayika . nathI ke je A vAMcanAlayamAM na AvatuM hAya. vaLI laDAinA samaya che tethI lokeAmAM samAcAre vAMcavAnI uttejanA khuba rahe che. atyAre sarerAza 35 thI 40 bhAi niyamita vAMcavA Ave che. vAMcanAlaya savAranA 8 thI 11 ane sAMjanA 5 thI 8 vAgyA sudhI khullu rahe che. je bhAi haju sudhI A vAMcanAlayamAM na AvyA hAya temane mulAkAta ApavA vinati karavAmAM Ave che. amIca'da khemacaMda zAhu maMtrI, pustakAlaya vAMcanAlaya samiti aTapaTI gallIomAM geTavAi gayuM che tethIja mAnavajIvana vikRta thayuM che. * X jIvanakalaha, jIvanasaMgrAma ane dharma A lokanA mAnavIe mATe che tethI dharme A lokane saMpUrNa vicAra ane niyamana karyuMja chuTakA che. A loko vicAra karyAM vinA paraleAkanA vicAra kharI rIte nahi ja thaI zake. vanakalaha ane jIvanasaMgrAmane saMpUrNapaNe nahi samajavAmAM Ave--tenA ukela kADhavAmAM nahi Ave te dharma ke nItinA kaMi upayega raheze ja nahi. mAnavajIvananA aneka prazno te tenA kalaha, tenA ukela karavAnA prayatna te saMgrAma ane e saMgrAmanuM niyamana karanAra mArga te dharma' ATaluM ja samajAya te dharma ane jIvana vacce vaLI gayeluM aMtara kApI zakAze, dharma, gurU ane mAnavasamAjane saMbaMdha samajI zakAze ane mAnavajIvana dhanya banAvI zakAze. vRjalAla dha, meghANI. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 30-6-40 prabudha jaina garbhamAM A prasidhdha thayelA lekhamAM bALakanA bAbate bhAddhamAM ane ane bALakane bALI dIkSA dIkSAne kUTa prazna e mathALA nIce prabudhdha jainanA AgalA be akomAM prasidhdha thayelA lekhamAM bALadIkSA saMbaMdhamAM huM zuM dhAruM chuM enuM sAmAnya sucana AvI jAya che. ema chatAM paNa A viSaya vadhAre vigatavAra samAlocanA mAMge che ema samajIne A lekha lakhavA huM prerA chuM. jainadIkSA eTale ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane aparigraha rUpI paMca mahAvratanuM aNizuddha anupAlana karavAnuM jIvanavrata. A vatanI kaThinatA viSe bemata che ja nahi. A vratane aMgIkAra karyA pachI na phAve tyAre choDI devAya evI koI vyavasthA ja nathI. eTale ke eka vakhata sAdhu thayA pachI koI saMsAramAM pAchA AvavA dhAre te tene kAyadAthI koI aTakAvI zakatuM nathI, paNa ema karavAthI dharma samAjamAM tenI khuba ja apratiSTa thAya che ane tene kaI kazI madada karatuM nathI ke Teko ApatuM nathI, tethI samAjamAM tenI dazA ghaNuM kharuM trizaMku jevI ja thAya che. A kAraNe sAdhAraNa rIte dIkSA lIdhA bAda saMsAramAM pAchA AvavAne koI vicAra karatuM nathI, paNa enI e sthitimAM ThIka ThIka rIte pitAnuM jIvana purUM kare che. A vrata jIvananA anta samaya sudhI pALavAnuM che evI dIkSA detI vakhate samajaNa ApavAmAM Ave che. paNa A samajaNa vratanI kaThinatAnuM A bhAna te kAcI ummare je bALakane dIkSA apAya che tene pupurUM hoya che ema mAnI levAmAM ApaNe ApaNuM ajJAna pradarzita karIe chIe ane ema mAnavAmAM anya jinene ApaNe chetarIe chIe. paNa vAta te ema che ke jeo AvI bALadIkSAnI pravRtti calAvI rahyA hoya che temane dIkSA lenAra dIkSAnI kahInatA ke gaMbhIratA nathI samajatA hatA te te ulaTuM ISTApatti samAna bane che. temanI vRtti bALakanI ajJAna dazAne lAbha levAnI ja hoya che. teo keTalAka evI DahApaNabharI dalIla raju kare che ke kAcI ane aparipakava sthitimAM dIkSA ApavAthI tenA upara dhArmika saMskAro vadhAre majabutapaNe besADI zakAya ane tene pAko dharmiSTa banAvI zakAya. A sAdhu ja dharmane sAce uta karI zake. AvI samajaNa phelAvIne keTalAkane bheLavavAmAM Ave che ane anyanA chokarAone bhagADavAmAM tevA lokone upayoga karavAmAM Ave che-Ama dharmanA nAme adharmAcaraNanI paraMparA cAlyA kare che. keI paNa aparipakava vayanA chokarAne jIMdagI sudhI pALavAnA koI vrata niyamathI bAMdhI levo e gya nathI temaja, dharyuM nathI. koI paNa bALaka vratakAnvinA ajJAnane kAraNe tame kaho tevuM vrata aMgIkAra karavA taiyAra thaze, paNa ummara vadhatAM ane mAnasika zakitao ane vRttio vikAsa pAmatAM te vrata te teDavAneja che. pote ajJAna dazAmAM lIdheluM jIvana vrata teDayA vinA te rahI zakatuM nathI ane sAthe e vrata pite teDI rahyo che enuM cAlu bhAna eka prakAranI aniSTa naitika hAni nipajAve che ane tenI jAtane viSe. azradhdhA utpanna kare che. dIkSA jevA vratathI koI paNa bALakanA AkhA bhAvIne bAMdhI devAne koI paNa mANasane adhikAra che ja nahi. vaLI A prathA bIjA paNa aneka anipTathI bharelI che. koInA chokarAM bhagADavAM, Arthika bhIDamAM AvelA mAbApane lebha lAlacamAM phasAvavA, aneka sAcAM judAM karavAM, mAbApane adhdhara rAkhI chokarAne muMDI nAMkhavA- A badhuM bALadIkSAnA garbhamAM samAyeluM hoya che. A badhI bAbate vicAratAM aDhAra varSa pahelAM koIne paNa dIkSA ApavAnI pravRtti samajI samAje cAlavA devI na ja joIe. jema jema vadhAre vicAra karuM chuM tema tema baLadIkSA ane bALalagna vacce mane ghaNuM moTuM sAmya dekhAya che. bALalagnatA samarthanamAM je dalIla vAparavAmAM AvatI hatI te ja dalIle bAladIkSAnA pakSamAM vAparavAmAM Ave che. pahelI dalIla zAstrasRtinA samarthananI. manusmRtimAM putrIne rajodarzana pahelAM paraNAvI devAnI spaSTa AjJA che. jaina dharmazAstramAM nAnI ummaranA bALakone dIkSA devAne koI paNa ThekANe niSedha karavAmAM AvyuM nathI. bALalagnanI prathAe kanyAvikrayanA aniSTane janma ApyA. bAladIkSAnI pravRttie keTalAka mAbApane patita banAvyA. bALalagnanA samarthanamAM keTalAka nAnapaNamAM paraNelA mANasanAM gRhajIvana keTalA sukhI hatAevA dAkhalAo raju karavAmAM AvatA. AvI ja rIte bALadIkSAnA himAyatI hemacaMdrAcArya jevAnA dAkhalAopitAnI pravRttinA TekAmAM raju kare che. evA apavAda daSTAMtathI koI paNa vAMdhA bharelI pravRtti samarthita thai zakatI nathI. zA nidha na karyo hoya evI aneka bAbate kALabhede karIne ane bhUtakALanA kaDavA anubhavo dhyAnamAM laIne niSirtha karavI paDe che. hemacaMdrAcArya banavAnI je AbhAmAM zakayatA haze te pakava ummare dIkSA leze te paNa hemacaMdrAcAryaja' banavAnA che. " keTalAka evI dalIla kare che ke "vairAgyane ummara sAthe ke paNa prakArane saMbaMdha nathI. keTalAkane vRdhala sudhImAM paNa kaMIpaNa prakArane vairAgya upajate nathI te keTalAka bALapaNathI dharmaparAyaNa hoya che. AnuM kAraNa pUrvabhavanA saMskAra che. pUrvakarmanA saMskAra baLe : vairAgyavAsita bALakane dIkSA letAM zA mATe aTakAvavo? A dalIla avaLI vAtane ujaLAM kapaDAM paherAvavA barAbara che. A dalIla svIkArIe te paNa A vairAgyavAsita bALaka aDhAra varSa sudhI beTI zA mATe na thAya? pUrvakarmaprerita vairAgya kAMI evo kAcA poce haiI na zake ke ummara vadhatAM ekAeka kAcA raMganI. mAphaka uDI jAya. tenA vairAgyanI sthiratAmAM ApaNe azradhdhA zA mATe rAkhavI? eka apavAda saMmata karavA jatAM bIjI badhI rIte aniSTa lAgatI prathAne keTaluM badhuM utejana maLe? je bALakanuM mAnasa viziSTapaNe dharmaparAyaNa lAgatuM hoya. athavA te je bALaka bhaviSyamAM mATe sAdhu bane evI tenA mAbApanI bhakAmanA hAya- ane AvI anekAmanA mane tadana svAbhAvika : ane ucita lAge che- te bALakane sAdhujIvanane anurUpa vAtAvaraNamAM ucheravAmAM Ave, sAdhuonA cAlu sahavAsamAM rAkhavAmAM Ave ane ucca prakAranI tene dhArmika keLavaNI ApavAmAM Ave ane aDhAra varSanI ummara purI thaye te bALakanI svAbhAvika icchAne mAna ApIne tene dIkSA ApavAmAM Ave temAM kazuM vAMdhe kADhavA jevuM. mane lAgatuM nathI. paNa bALalagnanI mAphaka ' - kAcI ummare dIkSita banAvavAnI prathAne te have uccheda thaveja joIe. keTalAka loko A vicAra te svIkAre che paNa vorA rAye A bAbatamAM niyamana karanAro je kAyade karyo che te sAme temane mATe virodha che. temanuM ema kahevuM che ke "dIkSA ApavAnI bAbata kevaLa dhArmika che ane A ke anya dhArmika bAbatamAM ke Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA: 30-6-40 koI paNa rAjya hastakSepa kare e koIpaNa rIte IcchavA yaMgya karthane khare mArga te e che ke jevI rIte prIstI loko gaNI na zakAya.' AnA javAbamAM prathama te e kahevAnuM che ke pitAnA dharma pracAraarthe uMcI koTinA pAdarIo taiyAra karavA nAnAM bALakene dIkSA ApavAnI pravRtti kevaLa dhArmikakSetramAM mATe meTI meTI dharmasaMsthAo ubhI kare che ke jyAM pAdarI antargata thatI nathI, paNa sAmAjika kSetrane nikaTapaNe sparza banavAne maratha sevatA ugatI ummaranA vidyArthIo pitAnA karatI bAbata che. samAjane dharma kuTuMbanA svAstha ane hitanI temaja anyanA dharmazAstranI rItasaranI tAlIma pAme che ane rakSA karavI ane tene bAdhaka kaI rUDhi, prathA ke prakRtino jene rItasara pAdarI banavA pahelAM bhinna bhinna koTinI parI* aTakAyata karavI te che. mAbApa ane bALakonAM banelAM kuTuMbamAM kSAe pasAra karavI paDe che ane e abhyAsakrama daramiyAna bApa kamAto hoya, mAM ghara saMbhALatI hoya ane chokarAo jene A saMsthA cheDIne anya mArge javAnI IcchA thAya meTAM thatA . hAya, AvI sarvasAdhAraNa sughaTita kuTuMba tene tema karavAnI saMpUrNa chuTa hoya che AvI sAcA racanAne lAta mArIne I ekAeka dIkSA levA mATe ane samartha sAdhue taiyAra karavAnI sAdhanasaMpanna ghara choDIne bhAgI jAya athavA te AvA kuTuMbamAM ucharatA zikSaNa saMsthAo kholavI joIe. AvI saMsthAomAM bALakomAMthI koIne bhagADI mukavAmAM Ave athavA bhaviSyamAM sAdhu thavAnA umedavArane jarUrI ahika jJAna, vaijJAnika te kaI bApa lebha lAlaca ke dharmaghelachAne vaza thaIne potAnA keLavaNI, dharmapracAramAM upayogI thAya tevI bhinna bhinna bhASAekAda bALakane koI jogI saMnyAsI ke sAdhune jAthuka mATe enuM jJAna, aneka darzanazAstrone ! marmagrAhI paricaya ane sepI de te evI manasvI rIte vartana calAvatA zarIra khaDatala bane ane mana majabuta bane evI tAlIma bApane aTakAvavA temaja tenI bevakuphIthI homAI maLavI joIe ane sAthe sAthe jaina dharmazAomAM paNa badhI jatA bALakane bacAvavAne samAjane hakaka che eTaluM ja rIte nipuNa bane. joIe. AvI rIte cha sAta nahi paNa samAjanI eka anivArya pharaja che ane jyAre dharma- varSane abhyAsakrama puro kare, judI judI parIkSAomAMthI ane gurUe ke saMghasamudAya AvI bAbatamAM kazuM paNa niyamana kara- kasoTIomAMthI pasAra thAya tyAre jana dIkSA aMgIkAra karavAne vAne samartha nathI ke icchatA nathI ema mAluma paDe tyAre khAsa te yogya bane. jeo sAdhu saMsthAnI mahattA svIkAre che temane karIne ane ema na hoya te paNa samAjasvAnI AvI upara jaNAvelI khrIstI saMpradAyanI pAdarIo taiyAra karavAnI maulika bAbatamAM jarUrI anuzAsana karavAnI dareka rAjyanI paNa saMsthAo jAte nihALavAnI huM bhalAmaNa karuM ane te dheraNa ane khAsa pharaja che. koI paNa mANasa dIkSA na le tyAM sudhI samAja Dhaba upara sAcA ane samartha sAdhuo. taiyAra karavAnI saMsthA jana baMdhAraNane anusarIne cAlavAnuM baMdhAyelo che. dIkSA lIdhA bAda samAjamAM ubhI karavAne huM Agraha karuM. sAdhusaMsthA viSe mamata bhale te pitAne saMpradAyagurU kahe tema varte. kevaLa dIkSA zabda dharAvanArane e Agraha hovo joIe ke amArA sAdhuomAM vaparAvAthI koI paNa vartana dhArmika kSetranI hakumatanuM banI evo eka paNa hovo na joIe ke jene joIne jagata hase jatuM nathI. ' ane e rIte jaina dharmane hAMsIpAtra banAve. upara jaNAvelI paNa kaMI paNa bAbata dhArmika gaNAya che eTalA mATe saMsthAo ja " sAcI yegyatAvALA sAdhuo niSpanna karavAne te saMbaMdhe koI paNa rAjya kaze kAyade karI na zake e dalIla sAce mArga che. evI saMsthAmAMthI pasAra thayela sAdhu jana paNa vyAjabI nathI. hiMdusthAnamAM dharmanA nAme eTalI samAjanI te khuba sevA karaze, paNa vizALa janatAnI paNa badhI kurUDhio pivAya che ane eTalA badhA saDAo aneka kalyANa karatI pravRtiomAM paNa saMgIna phALo ApI ane pAkhaMDe uMDA mULa ghAlIne beThA che ke A sarva zakaze. AjanA sAdhune pitAnA upAzrayathI anyatra ubhA rahevAnuM bAbatene dhArmika gaNavAmAM Ave te hiMdusthAna keI kazuM ThekANuM ja nathI. pitAne vandana karanAra nAnI sarakhI kALe uce AvavAnI AzA rAkhI zake ja nahi. satIne rIvAja TALInI bahAra tene viSe koI ThekANe Adara sanmAna nathI. paNa dhArmika ja hatuM. bALalagnane paNa keTalAya dhArmika svarUpa sAmAjika ke sAhityanA koIpaNa kSetramAM temane kahyuM sthAna nathI. Ape che. vidhavAvivAhanA praznane paNa dharma sAthe ja ghaNA mahAna krAntikArI bhagavAna mahAvIranA AvA nirmAlya sattvahIna joDe che. devadevIo AgaLa dharAtAM saMkhyAbaMdha pazuonAM vAraso agya dIkSA padhdhatine ja AbhArI che. kAM to A balidAna paNa dhArmika ja gaNAya che. devasthAnI veDaphAI saMsthAne mULamAMthI sudhAravI rahI ! nahi te mATe bhAge nirmAlya rahelI lAkha karoDanI milkata dhArmika hakumatanI ja ane saMsAramAM jene kazuM kAma ke ThekANuM na hoya evA mANasone lekhavAmAM Ave che. A badhI bAbatomAM samAjane AgaLa laI paSanArI pAMjarApoLa jevI A saMsthAne baMdha karavI rahI. A javAnA dhyeyavALI sarakAre kAyadAo karavAnA ja rahyA. jyAM jyAM saMsthA baMdha thaze te avazya keTalIka Adagya dharmaparaMparAne manuSyanA svAbhAvika hakakone ke jarUrI vikAsane avarodha thatA lepa thaze temaja bhoLAM zraddhALu naranArIonuM eka mahatvanuM avajovAmAM Ave tyAM tyAM pragativAMchu sarakAre kAyadesara pagalAMo laMbana tuTI jaze, paNa te sAme jema dezI rAjAo Aje lIdhe ja chuTake che. A dRSTie vicAratAM vaDodarA sarakAranuM bALa sarakArI hiMdanI svAtaMtrya prAptimAM khetI ADakhIla banIne dIkSAnI aTakAyata karanAruM pagaluM kharekhara AvakAradAyaka che ane anya rAjya temaja sarakAre anukaraNa karavAgya che ema kabula beThA che tema sAmAjika sarvapragatine rUvi rahelA AjanA karyA sivAya cAle tema nathI. dharmadhuraMdhara alepa thatAM sAmAjika pragatino mArga ulaTa vadhAre ' je Aje AgaLa vadhatA dezakALane sthiticusta varga sarala thaze evuM mAruM namra mantavya che. vivekapUrvaka vicAra kare te temane jarUra lAgavuM joIe ke dharma - sAdhu saMsthAne uddhAravI ke naSTa karavI ene nirNaya saMsthAne sAce utakarSa AvI agya dIkSAone piSavAthI ke - AjanI ane AgAmI janaprajAe karavAne che. uttejana ApavAthI sAdhI nahi zakAya, paNa temane mATe dharmo- zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 5-47 dhanajI TrITa, muMbaI. mudraNasthAnaH sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kimata TADha Ane dhI su`baI jaina yuvaka sala vAMcanAlaya. varSa : 2 ' : E zrI muMbai jaina yuvakasa ghanuM pAkSika mukhapatra . prabu dhArALAnA leAkasevA ane leAkeAnA vizvAsa te A arasAmAM eka divasa phrAjadAra AvyA. temaNe gAmalokAne mArA viSe pUchatAM temaNe mArUM nAma phojadArane jaNAvyuM. pheAjadAra mane eLakhatA hatA. lokAnI gerahAjarInA kAraNe te kesa kamITa karavA AvyA hatA. teNe mane khelAvavA mAkalyA te pahelAM 'eka jaNA pAsethI rUA. 5] levAnI vAta mArA kAne AvI hatI. meM tenA kaheNune pAchuM vALyuM, paraMtu tenI ghaNI vinaMti pachI mAre javu paDayuM. teNe mane namana karyuM. meM tenI sAthe eka mInITa vAta karI ane kahyuM ke 'kAMi lIdhu hAya pAlku ApI dejo'. teNe kahyuM ke huM kAMi letA ja nathI'. me kahyuM 'e te jarA Teva hAya teA cheADI devI. khIjuM zuM ? pachI huM tyAMthI cAlI gayA. AthI tenA trAsa ochA thayA ane lokone mArAmAM thoDA vizvAsa pedA thavA lAgyA. pachIthI eka hAjarIpheAjadAra AvyA ane keTalAka pAsethI kesabajavaNInA rUpiyA lIdhA. AthI eka bhANusa khelAvavA Avyo. meM cokhkhI nA pADI. paraMtu teNe jaNAvyu ke mArA javAthI temane rAhata maLaze. huM gayA, temane jAmIna para cheDAvavA paDatA ane tenA phejadAra e rUpIyA letA. meM pheAjadArane paisA pAchA ApavA kahyuM. temaNe hAthamAM lIdhelA kaeNsa sivAyanA badhA paisA pAchA ApI dIdhA. AkInA traNene cheDAvavA mATe mArI pAse sAdhana na hatuM. me meAtIbhAi amInane vaDAdarA kAgaLa lakhyo keH 'tame cANasmAnA munsane kaMi kahI zako ema hA te mane patra lakhaze.' temaNe mane patra meLavI ApyA, je mAre munsane ApavAnA hatA. hu patra laIne cANasmAnA munsaph pAse gayA. daravAje maLavA mATe puchatAM sAhebe 'vakhata nathI' ema jaNAvyuM. paNa nAkara mane javAba Ape te pahelAM huM temanI pAse TheThe ghusyo. tave. anubhava taMtrI : maNilAla meAkamacaMda zAha, muMbai : 15 julAi 1940 ravivAra, gAra' zrI ravizaMkara mahArAjanA anubhavA vidyArthIo sAthenA vArtAlApa ( gatAMkathI cAlu ) munsaphe puchyu tamA mane maLavA mAge che? meM kahyuM --jI hA. munsak-zu kAma che ? :Da meM javAba ApyA--A kAgaLamAM lakhelu che. me kAgaLa ApyA ) munsaphe kahyuM--hamaNAM kaMI nahi. kAmAM Avajo. zI vastu saMbaMdhI vAta che? Regd. No. B. 4266, meM jaNAvyu~tamArI korTamAM dhArALAnA traNa kesa AvavAnA che, temanI mAphI mATe Avyo chuM. jainA zrI subaI jaina yuvaka ane vAMcanAlaya. lavAjama rUpiyA 2 munsaphe puchyuM--mArI mATe tame zu kahevA mAMgA che ? me kahyuM----kata ATha AnA daMDa ane kedanI sajA mAph munsake uttara ApyA--e mArAthI nahi banI zake. mAre uparI amaladArane javAba ApavAne che. meM jaNAvyuM.--javAma huM lAvI ApuM. jenI kahA tenI cIThThI ApuM. eka pachI eka sevA prasa`gA A sAMbhaLI sAheba coMkI gayA. temaNe kAgaLa mAMgyA ane vAMcyA ane jamavAno Agraha karatAM meM nA pADI. temaNe jaNAvyuM ke : te traNa divasanI sajA karI temane choDI mukaze. eka rAtre jelamAM purI khIje divasa rAkhI trIje divase DI mukaze, huM tyAMthI cAlI nIkaLyo. A daramiyAna gAmaloko mArA viSe khubakhuba vicAra karavA lAgyA ane huM karyAM gayeA hAza. te mATe paNa vicAravA lAgyA. mArA pAchA gayA pachI mane jaNAvyuM ke tamAre madade Avavu paDaze. madadano artha huM samajyA nahi, paNa pAchaLathI mudata evu samAyu. meM ghaNI nA pADI ane temaNe gheADu tathA bIjAM sAdhano ApavA mane samajAvyo. meM kahyu' ke 'huM AvIza nahi. sAheba ghaNA dayALu che ane traNa divasanI dhaTatI zikSA karI choDI deze'. leAkA bhArI pAsethI nirAza thai pAchA pharyAM; paNa jyAre daMDa vagaranI traNa divasanI sajA thaI tyAre teoe mane jaNAvyuM ke phakata traNa sinI sajA thai. AthI e lokone mArA upara vadhu ne vadhu vizvAsa AvavA lAgyo. gAmamAM taLAva khAvAnA, kuvA khAvAne ane nizALa adhAvavAnA vicAra thayA. temaNe madada mATe rUA. 800) ApyA. pharI gayA eTale 1500) ApyA ane tyArapachI rU|. 2500) ApyA eTale taLAvanu kAma purU thayuM. kuvA paNa khAdAvyA ane nizALa paNa zarU thai taLAvanuM kAma zarU thayu te vakhate e lAkA pAse khAvA anAja na hatu. eTale meM amadAvAda mArA mitrane kAgaLa lakhavAthI teNe e AnI kheTa khAi javAra vecavAnI zarate mane javAra ApI. gAmamAM dara vadhu hatA eTale te mAre tyAMthI laI jatA, paraMtu mane rokaDA paisA ApavA paDatA. paNuM paisA na haiAvAthI te traNa rUpIe maNu javAra udhAre levA maMDayA. mane ghaNuM du:kha thayuM. meM samajAvyA, kAraNa ke tethI temane dhaNu nukazAna thatuM hatuM. huM javAra savA rUpIe vecatA hatA. temaNe udhAra mAMgI. me vizvAsa rAkhI udhAra ApI ane divALI para paisA ApavAnuM vacana ApyuM Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-7-4 ane mArA paisA cukate ApI dIdhA. mehanabhAIe puchayuM "tame Ama zA mATe kare che ? pANI kayAM bIna AvaDate sevAbhAva niSphaLa kema jAya? khuTI javAnuM che ? " temaNe kahyuM "tame je Akho leTa meTuM lokone sevAbhAvI karavA hoya te kAMI sUtro sAthe rAkhIne dhovA mATe vAparo cho temAMnuM adhuM pANI vagara upayoge deLI javAnI jarUra nathI. jyAre ApaNe sevAnA kAryamAM de che." gAMdhIjI pANInuM eka paNa TIpu jamIna upara paDavA paDavuM hoya tyAre sevA tarata jaNAI jAya ' che ane mA detA nathI ane badhuM pIcadAnImAM bheguM kare che ane A rIte meM upalI hakIkata mATe kAMI vicAra karyo na hato, paraMtu mane pANIne paNa vyAjabI upayoga kare che. eka vakhata mehanabhAI madada anAyAse maLI gaI ane mAre sevAbhAve saphaLa thayo. dizAe gayA. tyAMthI eka mATInu meTuM teDuM laIne AvyA. keTalIka vakhata khoTI chApa paDavAne laine sevA aphaLa paNa gAMdhIjIe kahyuM "tamAre vAparavuM thoDuM ane ATalA moTA DhephAnuM nIvaDe che. dAkhalA tarIke velacaMda beMkara ane mohanabhAI. e be zuM kAma ? AthI te ulaTuM bAkInA DhephAthI tame gaMdagI vadhAraze ghADA mitra hatA. mohanabhAI emanI pAse garIba viSe vAta ane ghara AgaLa roga phelAvaze." samajavAnuM eTaluM ke dareke karatAH ethI emane garIbanI pAchaLa paisA kharcavAnuM mana thayuM. vyAjabI vastu zuM hoI zake tene prathama khyAla kare ghaTe. pATaNa pAsenA eka gAmamAM jamIna vecAtI rAkhI. khetI karAvI nyu erA hAiskulanA vidyAthIo sAthe vAtacIta lekene majurI ApavA mAMDI. bhukhe maratA lokoe cAra AnAno eka vakhata nyu erA hAIskulanA vidyArthIone gAmaDAmAM dara ghaNI khuzIthI svIkAryo. paNa velacaMdabhAIe pAMca AnA AvavA AmaMtraNa ApyuM. pahelAM to teo masurI ane bIjA ApavA mAMDayA. lokoe dhAryuM ke A loko dAna karavA AvelA havA khAvAnA sthaLe jatA, paNa gAmaDAne A temano pahele ja che. joke e majurInA dara vadhAre mAMgavA mAMDyA. kheDANa jamInamAM pravAsa hatA. ame zukalatIrtha mukAme gayA. jyAre huM temanI pAse pitAnAM Dhora pesADavA mAMDayAM ane ghaNuM nukasAna karavA mAMDayuM. vAtacIta karavA beThA tyAre teo badhA ekadama vAtacIta lakhavA AthI temane lAgyuM ke A leke kAMI deva nathI paNa rAkSasa maMDI paDayA. meM kahyuM "lakhavAnI koI jarUra nathI. tame phakta che. teo mAro hetu samajI zakatA nathI ane mane lUMTavA dhAre che. sAMbhaLI lyo ane magaja para ThasAvI le." paraMtu Azcarya e eTale temanI sAthe kevI rIte vartavuM tenI samaja na paDavAthI ke temaNe mArI sUcanA paNa lakhI lIdhI. kahevAnuM eTaluM ke temane te akhatare niSphaLa gayo. teo ATalA ja vyavahArU jJAnavALA hatA. meM temane gAmanAM meMdhI sadhI vigata. dharo batAvyAM ane zaheranA ghare vacceno taphAvata samajAvya zahe ramAM nAvAne, besavAne, suvAne, khAvAne dareka vastu mATe judA ' meMdhI vastu eTale julma ane sadhI vastu eTale chetara oraDe haya, jyAre gAmaDAmAM eka ja gharamAM sarve vastune pIMDI. ApaNe sadhI vastu levA mAMgIe paraMtu vecanArane tenI samAveza karavo paDe. meM kharca viSe temane aMdAja puche te keTalI kIMmata paDI haze tene khyAla ApaNane Avato nathI. temaNe kahyuM ke "mANasa dITha temano paracuraNa kharca mAsika jarUrane vakhate vecanAra kharIdIthI ochI kiMmate vastune vece cha thI sAta rUpiyA haze." meM jaNAvyuM "mAre divasano sarerAza ane ApaNane thAya ke ApaNe chetarAtA nathI. paraMtu du:kha thatuM paracuraNa kharca traNa paisAno che eTale mAsika dRDha rUpIyo." nathI ke ApaNe tene chetaryo. tenA jIvanane ApaNane khyAla A sAMbhaLI teo caMkI gayA. jyAre mAre temanA kharcanA AvatuM nathI. AMkaDA tapAsavA paDe che tyAre mane samajaNa nathI paDatI ke meMdhI vastu eTale phakata julma che. DokaTara, vakIla ke koI teono kharca karyuM nabhAve che? kAraNa ke Avaka ane jAvakanA dhaMdhAdArI vyakti gajA uparAMta cArja kare che ane ApaNI AMkaDA maLatAja nathI. tenuM nAva prabhu calAve che. vaMde mAtaram. jaMdagIne khyAla karI zakatA nathI. ApaNe temane ApI zakIzu. (samApta) gujarAta samAcAramAMthI. ke nahi ene temane vicAra AvI zakatuM nathI. koI lakakaDa 'lAMbu jIvana kema jIvAya ? pheDAne be AnAthI vadhu mAMge te bIlakula ApavA koI taiyAra thatuM nathI, jyAre upalI vyakitao temanI kharekhara alpa sevA - nyuyorkanA eka jANItA patrakAra zrI. vIlIyama lIrInuM badala rUA. 27 thI 25 sudhIne Akare cArja le che ke je garIba temanI ekAzImI varSagAMTha prasaMge abhinandana karatA tenA keTamANasanI varSanI kamANI heI zake. ApaNe karakasara zIkhavI lAka snehIoe teo ATaluM lAMbu AyuSya zI rIte prApta joIe. karakasarane huM khAnadAnI samajuM chuM, jyAre kaMju- karI zakyA te viSe mArgadarzaka sUcanAo mAMgI tenA uttaramAM sAIne pApa samajuM chuM. te patrakAra mahAzaye nIcenI zikhAmaNa ApI hatI. ajaba aparigraha, 1 kadi paNa promIsarI noTa-phurajA- upara sahI kare nahi huM mArI jAta mATe phakata be baMDI zIvaDAvuM chuM. hAthe kAMte ke te saMbaMdhamAM koInI vatI bAMhedharI Ape nahi. chuM. be dhotIyAM ane eka TopI banAvI lauM chuM. te sivAya 2 kadi vAyadAnuM vecANa kare nahi -je tamArUM pitAnuM bIjuM kAMI paherato nathI ane varSa mATe AthI vadhu vastunI na hoya athavA te tamArA pitAnA kabajAmAM na hoya tenuM jarUra nathI. kapaDAM jAte dhauM chuM ane lAMbI mudata TakI zake vecANa kare nahi. te mATe jyAM besuM tyAM cIvaTa ane sAvacetI rAkhuM chuM. je - 3 tamArA khIssAmAM zuM paDe che te karatAM paNa tamArA huM Ama na karUM ane vadhAre kharacuM te mane jarUra lAge ke peTamAM zuM paDe che te saMbaMdhamAM vadhAre saMbhALa rAkhe. meM mArA dezanI vadhu saMpati vAparI che. ApaNe bacAva kema 4 savAre puro nAsta kare kare te jANavuM joIe. dAkhalA tarIke gAMjI eka ghaNA ja 5 ATha kalAka barobara u. . nAnA Asana para bese che. meTuM devA mATe eka 6 madha ke evA keI utejaka drayanuM kadi sevana na kare. nAnI leTImAM pANI ane nAnI pIcadAnI rAkhe che. eka vakhata . paramAnaMda Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-7-40 'prabuddha jaina hI che tevI dhAtI liMnI siddhine te kArya dha hareke briTanavAsI pratye gAMdhIjInI payagaMbarI vANI ( evuM eka paNa agatyanuM sAmayika patra nahi hoya jeNe mahAtmA gAMdhIjIne A lekha pragaTa karyo nahi hoya. te pachI e ja nivedananI ahiM punaH prasiddhi zA mATe? Aje yuropamAM cAlI rahela mAnavasaMhArathI duniyAnA moTAmAM moTA "harijana'nI AMtaraDI kakaLI uThI che. temane eka thA anya pakSanI ' yuddhanI nItirItimAM kaze mahatvano taphAvata rakhAtA nathI. greTabriTana upara jana senAnI AMdhI caDhI AvavAnI Aje ghaDIo gaNAI rahI che, saMbhava che ke A pragaTa thAya te pahelAM jarmanInA rAha jovAtA bhISaNa humalAnI zarUAta thaI gaI hoya. A AdhInI AgalI ghahie duniyAnA eka mahAna puruSe greTabriTananA jatanIoe ahiMsAnA dayane svIkArIne kema vartavuM ane zuM karavuM e saMbaMdhamAM keTalIka spaSTa spaSTa vAta kahI dIdhI che. emanA pratyeka udgAra pAchaLa bhagavAna mahAvIra, buddha ke IsuprIstane AmAM khelI rahyo che-pokArI rahyo che. kahenAre kahI nAMkhyuM che-sAMbhaLanAra sAMbhaLe yA na sAMbhaLe. "prabuddha jenanA vAMcake e * nivedana pharI pharIne vAgoLe e AzayathI ahiM te punaH pragaTa karavuM jarUrI lAgyuM che. paramAnaMda) sane 1896 mAM dakSiNa AphrikAmAM majuro, vepArIo temanA karatAM vadhu nahIM te temanA jevA pAvaradhA bane ja chuTako. ane temanA gumAstA tarIke gayelA mArA dezabhAIonI bIjI koI zarate tamArAthI laDAI jitAvAnI nathI. bIjA vatI e dezamAM vasatA pratyeka briTanavAsIne uddezIne eka zabdamAM kahuM to tamAre nAjhIone mAthe pachADe evA apIla meM bahAra pADI hatI. enI asara thayelI. te ghAtakI thavuM rahyuM. game tevA nyAya kAryane sArU paNa atyAre kALanuM mAruM kArya mArI najare game teTaluM mahattvanuM chatAM miniTe miniTe je narI AMdhaLI katala cAlu che tevI katala Aje je kAryane khAtara huM A apIla karavA prerAuM chuM dharma gaNI zakAya nahi. huM kahuM chuM ke je kAryanI siddhine tenI sarakhAmaNImAM te taddana najIvuM hatuM. - khAtara atyAre cAlI rahI che tevI ghAtakI kriyAo karavI paDe hareka briTanavAsIne--pachI te atyAre game tyAM vasatA te kArya dharma ke nyAyasaranuM kahI zakAya nahi. briTana hAre ema hoya-uddezIne huM apIla karuM chuM ke bhalA thaI talavAra huM nathI mAMgatA. tema naryAM pazubaLamAM-pachI te bhujabaLa che myAna kare ane prajAo vaccenA arasaparasa saMbaMdha temaja ke bhejAnuMte jIte e paNa huM nathI mAMgatA. tamAruM bhujabaLa bAbatonI samajutIne sArU laDAIne badale ahiMsAne mArga 'sAbita thaI cUkelI vastu che. tamAruM buddhibaLa paNa bhujabaLanAM akhatyAra kare. jevuM ja nAzakazakitamAM advitIya che enuM darzana karAvavuM zuM tamArA rAjadhuraMdharoe pikArIne jAhera karyuM che ke A jarUrI che? mane umeda che ke nAjhIo joDe evI hINI laDAI lokazAsananI rakSAne khAtara che. bIjI paNa ghaNI - harIphAImAM UtaravA tame nahi uM . . dalIle enI tarapheNamAM apAI che. te badhI tamArI jIbhane huM te tamane ethI vadhu udAtta ane vadhu zurAtanabharyo age che. mAre muddo e che ke laDAIne aMte-game te pakSa mArga sUcavavAnuM sAhasa karuM chuM je zUrAmAM zUrA sipAIne jite te---lokazAsananuM pratinidhitva karavA koI lekazAsana paNa zobhA ANe. huM mAnuM chuM ke tame zastra choDIne nAjhIvAda ja rahevA pAmaze nahiM. A laDAI mAnavajAti upara zApa ane sAmAM jhUjhe. -agara jo huM yudhdhanI ja paribhASA vAparIne cetavaNIrUpe utarI che. kahuM te--tame ahiMsaka zauthI laDe. nAjhIvAdane sAmane A laDAI zAparUpa che, kAraNake AjasudhI kadI na jANelI tame vagarahathiyAra kare. IcchuM chuM ke tamArA hAthamAM rahelAM hada sudhI e mANasane hevAna banAvI rahI che. emAM laDanArA hathiyAra tamArU ke mAnavajAtinuM rakSaNa karavA asamartha che e oLakhIne tame te heThAM mUkI gho. na laDanArA evA bhedabhAtra bhUMsAI gayA che. koI mANasane ke kaI cIjane mUkavAnI vAta nathI. jUnuM te jANe zAstra banI mAruM mAne te tame hara hiTalarane ane sInera musalIgayuM che. nAnA dezanI rakSA karavAne briTanane kela hatA. e nIne belAvIne jene tame tamArA kabajAnA mulake kahe che badhA eka pachI eka bharakhAI gayA. ochAmAM ochuM hAla temAMnA je temane joIe te upADI levA kahI gho. asaMkhya turatane mATe te temanI hastI UDI gaI. suMdara makAne sAthe tamAre suMdara TApu paNa bhale teo kabaje le. e badhAne tame emane sukhe kabaje levA deje. . A laDAI cetavaNIrUpe paNa che. cetavaNI ema ke je - eka mAtra tamArA AtmAne kabaje na Apajo. tamArA manane mANasa Izvarane hAtha jaIne cetaze nahi te te pazu ja kabajo na Apajo. e bhAIone tamArAM gharabAra laI levAM hoya banI jaze. sAce ja, Aje e pitAnAM karatUkethI hevAnane te tame emane khAlI karI Apaje. tamane khAlI karI cAlyA paNa zaramAvI rahyo che. A laDAI jAgI tyAre ja mane javA paNa na Ape te tame purUSa strI bALake tamAma bhale katala thaI A AgAhI thaI hatI. paNa te pikArIne kahevAnI mArI jaje, paNa emanuM zaraNuM na kabula. A kriyAne agara rItane ja hiMmata nahotI. paNa ati meDuM thAya te agAu ene pikAra meM ahiMsAtmaka asahakArane nAme oLakhAvI che, jene paga hiMdamAM karavAnI ane Izvare mane hiMmata ApI che. puSkaLa aMze saphaLa thaI cUkI che. tamArA hiMdamAnA pratinidhio huM hathiyAra myAna karavA tamane apIla karuM chuM te eTalA mArA A dAvAne kadAca inakAra karaze. jo teo tevuM kare sArU nahi ke tame thAkIne AvI rahyA che, paNa eTalA ja te mane temane mATe zoka ja thAya. teo kadAca tamane sArU ke laDAI mULe ja bhUMDI vastu che. tamAre nAjhIvAdane ema paNa kahe ke amAre asahakAra zudhdha ahiMsAtmaka nAza kare che. adhakacarI rIte ene svIkArIne tame nahote, TreSamAMthI te janmyA hatA. je teo evI sAkSI tema kadI nahi karI zake. tamArA sipAIo jarmanA jevuM puraze te huM e vAtane paNa InakAra nahi kare. je e prayoga ' ja nAzanuM kArya karI rahyA che; phera eTalo ja che ke kadAca saze ahiMsAtmaka hota, je badhA asahakArI tamArA pratye tamArA sipAIo e kAmamAM jarmanA jeTalA pAvaradhA sabhAvathI sabharabharyA hatA te te huM eTale sudhI kahevAnI nathI.. jo ema haze te tamArA sipAIone paNa jaladI ja ( anusaMdhAna pRSTha para ) Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 . prabuddha jaina tA. 1pa-7-40 prabuddha jaina saccassa ANAe uvahie mehAvI bhAraM tarati / prajAne moTe bhAge sAMpradAyika dharmamAMthI-majhahabI dharmamAMthI satyanI ANamAM rahenAre buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. chuTavAnI vRttivALA banatuM jAya che, chatAMya vyavahAra, rAjyakIya kAraNo ane samAjathI alaga na thavAnI bhirUtAbharI bhAvanAthI haju saMpradAyane, majhahabane vaLagI beTho che. bAkI te hRdayathI te saMpradAyanI bAbatamAM hAtha dhoIneja beDe che. vizeSa dharmane badale sAmAnya mAnavadharma dharmanA mULabhUta satyapUtaM vadedvAkyam sidhdhAMte- tarapha loke Aje vaLatA jAya che. alabata A julAI 15 1940 pheraphAra mAnyatAmAM ke vANImAM ja bahudhA dekhAya che. kriyAmAM vartanamAM teo samaya samayanA palaTA letA acakAtA nathI. ApaNuM ghaTatI jatI saMkhyA mAnavI jaDavAdI banatuM jAya che chatAM paNa AdhyAtmavAdane jenonI ghaTatI jatI saMkhyA uparane kriyAzunya pralApa jhabhe eDhayA vinA te raheto nathI. tI ane taravAra, saMhAra ane Aje jana-jagatumAM nahera che. dharmanA jhaMDAdhArI sAdhuo ane sarjanahAranI prArthanA, eka pitAne sau parivAra evI mAnyatA ane tenA anugAmI saMsArIo sau eka sarakhI rIte zuka-vANImAM che aspRzyatA sAthesAtha jatAM ApaNe kayAM nathI jotA ? A A pralApa karyo ja jAya che; chatAM bhAgye ja jaNAya che ke A viSamatA jyAre sAmAjIka vyavasthA sudharaze ane sAmAnya mAnava pralApa zA mATe ane kaI draSTie che ? janatvanI bhAvanA ghaTatI dharmane mahatva maLatuM thaze tyAre dhIme dhIme sudharaze jAya che tethI che ke gaNitanI dRSTie vastIpatrakamAM janonI chellA chellA thayelA mahAna purUSa TalsaToya, lenIna, saMkhyA kamatI dekhAya che ane rAjyakIya bAbatamAM mahatva paNa romAMrelAM, gAMdhIjI ane TAgora jevA jagatuzikSakonA mArgadarzanathI na maLe teTalI hade saMkhyA ghaTI gaI che tethI che? A eka loka majhahabI dharmamAMthI mAnavadharma tarapha vaLatA jAya che. bhAvadharma prazna che. chatAM paNa dinapratidina ApaNI ghaTatI saMkhyA kema karatAM karmadharmane vadhu prAdhAnya Aje maLe che. bhinnabhinna darzane jotAM aTakAvI zakAya tene upAya bhAgye ja thAya che. pralApa karanArAo anubhavIo ema lAgyuM che ke "jainadarzana eTale nirbheLa A dizAmAM zuM karI zake, ane ghaTamAM tathA dhaTanA upAyamAM mAnava dharma, ATalA mATeja banArDaza jevA jambara tenI keTalI javAbadArI che te vicAratuM paNa nathI. saune prasaMga vicAraka ane krAntikArI tatvane eka vakhata uccAyuM hatuM ke Avye nirarthaka raDavuM sujhe che. paNa rUdana aTakAvavAnuM, AMsu "te pite koIpaNa saMpradAyamAM (majhahabamAM) mAnatA nathI, chatAM lUchavAnuM sujhatuM nathI. eTale rUdana te aTakatuM nathI ja, paNa paNa darzana tarIke tene pasaMdagI karavAnI ja hoya te te janaazrapAta upara rUdana karavAnuM kAma vadhe che, pariNAme nirbaLatA matane ja, darzanane ja svIkAre, kAraNake te saMpUrNa darzana che. ane nirmAlya kArUNya sivAya kaMIpaNa vadhuM phaLa samAja pAmate saMpUrNa mAnavadharma che ane te dharma ja jagatane eka sAMkaLe nathI. keI vakhate paNa sAMkaLI eka karaze." Ate paMcama Are che, ati viSama che, temAM dhama AkhA jainadarzanamAM vyakita pUjA kayAMya paNa dekhAtI nahi rahe" AvuM AvuM kaMIka zrI kevaLI bhagavAna bhAkhI gayA nathI. guNapUjAne ja sthAna che. jainamatanuM zikSaNa jIvananA che te koI paNa upAye mithyA na ja thaI zake tevI juThThI draDha pratyeka kAryamAM ane pratyeka sthitimAM, pratyeka samaye ane pratyeka mAnyatA ane AzvAsane ane zrI bhagavAnanA parama satyarUpa mAnavIthI jIvanamAM pratyakSa utArI zakAya te jAtanuM che. kaI vAkAne beTA karavAnI dhRSTatA saMsArIone na zobhe, tethI te gurUgAdInI mahattA para ke divya camatkAra upara A dharmanAM jaina samAja maMgA thaine nathI beTho ne ? parama jJAnI ane dIrdha- maMDANa nathI. "jaina dharma naryo kudaratI manuSyano sahaja dharma che." draSTivALA mahAnubhAvonA mAnasa darzanane jagata AvI rIte samajaze ahiMsA, satya, asteya ane cAritrya te sAmAnya rIte tema te keIe nahi ja dhAryuM hoya! mAnavajIvananI vikRti ane dareka dharmanA sidhdhAMta che ja. paNa jemata te upara vadhu bhAra patananI AgAhI cetavaNInI lAlabatIrUpa lekhavAne badale mUke che ane dharmanA mahAna vrata tarIke mAne che. paNa AjanI, svIkRta, acalAyatana siddhAMta tarIke samajavAmAM ja moTAmAM moTI sudharelI ane AgaLa vadhelI nUtana duniyA samAjavAdanA je su bhUla thaI che. tema kahyA vinA cAle tema nathI. pragati mATenA badhe che ane jenI tarapha jagata AkhuM mITa mAMDIne ubhuM che te prajAnA purUSArthane aTakAvI de te jAtanI nizcayAtmaka sthitinI sUtrathI paNa vadhAre unnata koTinA sUtro jana matanA mahAna vrata rUpe AgAhI karI prajAnA utsAha upara ThaMDu pANI reDavAnuM ghora pApa (pAMcamuM aparigrahavata ane cha dizAonI maryAdA batAvatuM vrata) koI adane mANasa paNa na kare tyAre jagatanA tirdhara prajA pAse kyAranA raju thayelA che ja. : te kema ja kare ? - mAnavatAbhulyA jagatane sAco dharma mahAtmA gAMdhIjI, TolsajaDavAdI paradezIonA saMsargo, vilAsanI atizayatAo, Toya ke lenIna jevA ja bedhI rahelA che. jagatuM Aje cakita khaDatala jIvananA abhAve ane samAjanI niyamana zakitanI thaIne te mArga tarapha vaLatuM jAya che. eTale lAge che ke bhale khAmIe karIne alabatta jainonI janasaMkhyA moTA pramANamAM sAMpradAyika, kriyAkAMDI, ane ahevAlamAM lakhAte "jana" ghaTate ghaTI che ane A ghaTa sarakArI ahevAlomAMthI dekhI zakAya che. haze, paraMtu jainatvanI bhAvanA dina pratini vadhune vadhu vyApaka (janene potAnuM svataMtra vastipatraka nathI, paraMtu "jainabhAva" banatI jAya che. jaganA vivAdagrasta praznonI chaNAvaTa ke cekhavadhyo che ke ghaTayo che teja ati mahatvano prazna che. chellA vaTa saiddhAMtika rIte karavAnI bhAvanA jagatabharamAM tIvra banatI dAyakA thayA lekenA dhArmika viSaya saMbaMdhanA mAnasamAM jambara jAya che. AmAM ekanuM jainatva ja bharyuM che. sAMpradAyika draSTie pheraphAra thayela che. lokenuM dharmajhanuna-dharmarAga ane amuka te sau ja nathI ema lAgyA kare che. paNa mahAtrIramArgane dharmanA ja gaNavAnI abhirUci osarI gaI che. dekhItI rIte ' jana vadhe che te zaMkA vagaranI vAta che. ' AvI rIte ane te che ane dharma Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-7-40 prabudha jaina ' saMpradAyamAM siddhAMtanI jhINavaTa ane sUkSma vigate ane tenA AcAra vicAranuM mahatva vadhu hoya che eTaluM svIkAryA vinA rahevAtuM nathI sAMpradAyika rIte jananI saMkhyA avazya ghaTatI jAya che. te jarUra aTakAvavAnI jarUra che. ApaNe jenI saMkhyA koI paNa rAjyadhArI. prazna sidhdha karavA mATe nathI vadhAravI, ApaNe bIjAne mukAbale saMkhyAmAM ucca sthAnamAM AvIe te ApaNo hetu nathI. paraMtu janamata te saMpUrNa mAnava dharma che, te tenA saMpUrNa svarUpe saMpUrNa vigate ane jhINavaTa sAthe vadhumAM vadhu mANasenA hRdaya sudhI pahoMcI punaH manudhyatva pragaTAve, cAre kerathI mAtA viSane vidArI maitrI sAdhI Ape ane "jenI nAnI moTI sau nIkemAM eka akhaMDita jIvana vahena vahI raheluM che te samajAvI jagatuM bharamAM "abhaya" nuM vAtAvaraNa ubhuM kare teTalA mATe AvA unnata darzanano pracAra 'kara jarUra che. koIpaNa sidhdhAMtika mAnyatAvALAnI saMkhyA bhAvanAmAMthI janme che ane bhAvanA vAtAvaraNamAMthI ghaDAya che. vAtAvaraNa taiyAra karavAnuM guNakArya pracAra ane sAdhuonuM che, jeo vANI ane vartanathI jagatane pitAnA tarapha AkarthI je mArga upara pite cAlatA hoya che te mArga upara bIjAne cAlatA karI zake che. sAdhuone sAMpradAyika rIte A mahatvane upayoga che. jagatuM eka vakhate jaDavAdI' hatuM, saMhAraka, hatyAruM banI gayuM hatuM, aneka devadevIomAM ane tenI tRpti nimite aneka nirdoSa prANIonA raktapAtamAM mAnanAruM hatuM. jIvanamAM kamaLa lAgaNI jevuM tatva nahotuM rahyuM, tevA samaye ekalA hAthe pitA mahAvIra ane budha bhagavAne prabaLa purUSArthathI lokone nUtana draSTi ApI hatI. AphrikAnA aMdhArA khaMDamAM ke jyAM bhAgye ja bahAranA koIpaNa mAnavabaLe paga paNa karyo haze, jyAM bhAgye ja koI paNa prakArane saMdezo koIe pahoMcADyo haze, tyAM jaI pazu jevA mAnavIonI vaccamAM vasI sAdhuoe mAnavasevA dvArA zarUAta karI jagatune pitA Isune premasa deza pahoMcADe che ane tema karatAM te bhekhadhArIoe pitAnA vahAlA vatanane, sukhasagavaDatAne, kuTuMbakabIlAne tyAga karI, jaMgalI sAthe jaMgalI thaI tenI bhASA, rIta rIvAja, paheraveza, kherAka ane jIvananI rIti svIkArI zramathI khatama thaI javAya ke rogathI bejAra thaI javAya tyAMsudhI kArya karyuM che. tyAre ja vAtAvaraNa, bhAvanA ane saMkhyA vadhyA che. hajharata payagambara sAhebe jaMgalIone islAmanI dIkSA prabaLa purUSArthathI ApI che ane tema karatAM kaMI evuM sahana nathI karyuM." - bauddha puMgIoe- bauddha matanA phelAvA mATe aMdhArA jaMgala ulecyA che, yAtanAo bhegavI che ane bhramaNa karI karIne pRthvIne paga taLe kADhI che- bIjI prajAonI bhASA zIkhI- temAM bauddha siddhAMte vaNI prajAne bhagavAna budhdhano saMdeza pahoMcADe che. hindabharamAM mAtra vIza varSanA alpa samayamAM pUjya mahA- mAjI jevA ekala sukalakaDI kAyAdhArI mAnavI nUtayuga pravartAvI zakyA che te vAta suvikhyAta che. eka sAcA mIzanarInA mAphaka bhramaNa karI lekasamudAya sAthe saMparka sAdhI tenA AbhA sudhI nUtana saMdeza poMcADe che te ja temanA vijayanI cAvI che. | upalI badhI vAtonA mukAbale Adhunika janasamAja kayAM ume che?- sAdhuonI saMkhyA- alabata agAu karatAM kamI thaI gaI che tepaNa jainatvanuM vAtAvaraNa phelAvavA mATe saMkhyA ThIke pramANamAM che. chatAMya zA mATe mahAvIranA mArganA anuyAyIonI saMkhyA ghaTatI hovAnI phariyAda che? pracAranA purUSArthanI khAmI te nathI ne? kAraNa ke Aje vAtAvaraNa saikAonuM jAmeluM paDayuM che, vAtAvaraNanA phelAvanArA moTI saMkhyAmAM taiyAra ubhA che, jagatanuM ajJAna ane ajavuM vAtAvaraNa badalAI samajaMdAra, bhAvanAzIla ane ochuM vahemI banyuM che. chatAMya zA mATe saMkhyA vadhavAne badale ghaTe che? lokene jainatvano khyAla ApanArA jainamaMdira ane utsavo prajAnI vacamAM che. chatAM ya kema vAtAvaraNa keLavAtuM nathI ane saMkhyA vadhatI nathI ? A praznone uttara duHkhada che. vAtAvaraNa taiyAra karanAre khAsa varga te ApaNe sAdhuvarga che. paNa kamabhAgye te sAdhuo vizvanA hovA chatAM paNa vizvanA lagabhaga maTI mAtra vANiyAnA garajI ja banI beThA che. Aje temane vANiyAonI dhI cepaDI kuNI-jeTalI, vaMdanA, vaiyAvacca ane AlIzAna havAzIla upAzrayanI bahAra Doku uMcI karavAnI . phurasada ke jarUriyAta nathI. nitye yaMtravat aradhoka kalAka koIka . agamya vAte, joDakaNAM , aspaSTa bhASAmAM saMbhaLAvI pitAnA kAryanI tithI thaI mAne che ane kRtyakRtya thaI jAya che. zrAvakamAM paNa ati paricayathI avajJA janme che tethI lokalAje yaMtravatuM sAMbhaLI yaMtravat AvyA tema cAlatA thAya che. meTe bhAge kriyAkAMDI dharmane bodha ApavAmAM Ave che, je sAMbhaLI sAMbhaLI samAja lagabhaga ra thaI gayo hoya che. zrAvake te mahAvIranA saMdezAne samajI cUkelA che, paNa jenA kAna para kadI paNa A saMdezo paDaye nathI tevAonI pAse bhAgye ja sAdhue jatA haze. gAmaDAmAM khuda jaino mATe jyAM sAdhuone sadaMtara abhAva che, tyAM janetaranI te vAta ja zI karavI ? sAdhuone meTA zaherane meha vadhatA jAya che eTale nAnA nAnA gAmaDAo ke jyAM jainetarane paNa saMparka purI rIte sAdhI zakavAne yoga hoya che tyAM jatA ja nathI eTale vAtAvaraNu, bhAvanA ane saMkhyA kema vadhe ? " jaina sAhitya jyAre racAyuM hatuM tyAre lokabhASAmAM ja racAyuM hatuM. saMzodhanakAro kahe che ke saMskRta jevI deva bhASAne tajIne sana zAstrakAroe te vakhatanI ardhamAgadhI bhASA ke je te vakhate lekabhASAmAM hatI. temaja sAhitya racyuM che. Aje te bhASA lokabhASA ke pracalita bhASA rahI nathI te cAlu lokabhASAomAM zA mATe jaina granthane nathI utAravAmAM AvatA ke jethI jaina ane ajana saune sahaja ane saraLa bane? purANI mRtaHprAya bhASA meTA bhAgane mATe agamya che. eTale kadAca tevA grantha thoDA bhAgamAM vaMcAtA haze te paNa tenuM hRdaya te nahiMja samajAtuM hoya. loka bhASAmAM zAstranuM sarjana bhAvanA phelAvavAnI dRSTie ati mahatvanuM che. jyAM jyAM mahAvIra bhagavAnanuM kAma dekhAya tyAM tyAM jana dRSTi na dekhavAnI karUNa nibaLatA ke saMkucitatA ApaNI A bhAvanAne vistIrNa thatI aTakAve che. jyAM jyAM ahiMsAnuM kArya hAya, jyAM jyAM asteya ke satyanA pAlananI pravRtti hoya.. jyAM jyAM cAritrya ane aparigrahanI bhAvanA hoya tyAM tyAM apagaTapaNe jana darzana ja pragaTa che ema mAnI tene sAtha ApavAmAM ApaNe khuba DhIlA rahelA chIe. jainatva vadhAravA mATe te- ' ' (1) sAdhuonI keTalIeka rUDha maryAdAone punaH vicAra kare ane samayAnusAra thoDAka pheraphAro karavA ke jethI te vadhAre Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha sAmayika sphuraNa varSA AvI. rUturANI varSA AvI. pRthvIne tapAvatI ane jIvanane mecena banAvatI grISma cAlI ane sRSTine navapallavita banAvatI ane nirasa vanane jaLasIcita karatI varSAM AvI. AkAzamAM jaLathI bharelAM vAdaLAM ubharAya che ane jyAM tyAM emAMnA pANI ThalavAya che. samudra Aje masta banyA che ane tenA pracaMDa meAjA kInArAnA badhA tADI rahela che. nadInALAMemAM pANI vahevA lAgyAM che ane cetarapha lIlI harIyALI patharAi rahI cheH AkAza garaje che ane jhamakatI vIjaLI AAraadhAra rAtrIne AMkhane AMjI nAMkhatA prakAzathI kSaNu e kSaNu ajavALe che. jhADapAna navA pANImAM nahAya che ane cAtarapha vIMjhatA vAyumAM Dele che. parvatazikharone dhummasanA Dhago gherI vaLe che ane zuSka ane bihAmaNA lAgatA TekarA TekarIo Aje kASTha judI ja bhavyatA dhAraNa kare che. virAma anubhavatAM jharaNAMe khaLakhaLa vahI rahyAM che ane AsapAsanA pradezane mukharita banAvI rahyAM che. grISmamAM saMbhaLAtA paMkhIonA kalarava kAMika . AchA banyo che paNa muMgI ane ane zuSka lAgatI vanaspatinA kalleAla vadhyo che. chuTathI dharma pracAra karI zake. sAdhuoe echA sukhazALiyA thai khaDatala thavuM ane lokagaNamAM bhaLI zakAya tevA banavu jarUranuM che. (ra) arjaMnenA paricaya vadhune vadhu sAdhI, jyAM ajainatva dekhAya tyAM vadhAre samaya ane zakita ApI prajAne satyamAnu darzana karAvavuM. hiMsAnI vaccamAM jaine ahiMsAnA edhamahAvIra bhagavAnane sa MdezA--lane jyAre * marda sAdhu ' gaMbhIratAthI "mA huNA mA haNA," kahIne ubhA raheze tyAre keAI paNa vakhate jagate tene sAMbhaLavA paDaze te zakA vagaranI vAta che. (3) saraLa ane sarvamAnya dharma sAhityasarjana lokabhASAmAM karI prajAmAM khuba phelAvavuM. (4) jyAM jyAM janattvanAM tA dRSTigacara thAya, jenI jenI pravRtimAM jainatvane bhAva dekhAya tene sakriya sahAya ane sahakAra ApavA. Aje ma. gAMdhIjI AkhA yugapalaTA, deza palaTA ahiMsAnA vidhAnapara karavA mAMge che. janAnA te pravRtimAM saMpUrNa sAtha hAvA ja joIe, jo mahAvIra prabhunA sidhdhAMtAnA phelAvA icchatA hoie tA. (5) jainattvanA pracAra karavA asAdhue jevA yuti ane vIrasadhanI yojanA, hinda sevaka saMdhanI padhdhati upara ubhI karavI. (1) jainasasthAomAM tema ja jaina utsAmAM arjAne AkarSI jaina sidhdhAMtamAM rasa letA karavA. (7) jainAe potAnu svataMtra 'keLavaNI maMdira' khAlI nAnAM bALakAthI ja jainabhAvanAnI zarUAta karAvavI ane mAtra kriyAkAMDI dharma nahi paNa siddhAMtika dharma samajAvaze. ATalu thaze teA eka divase paNa ApaNI ghasAtI saMkhyA ane sakhyA upara verAtA sujhmA lUchAze. lUkhA araNya rUdanane kAi sAMbhaLatuM nathI parama purUSAthI dhama, kevaLIbhAkhyA pacama ArAne paNa palaTAvI zake che eTalu samajAya te jainatvanA phelAvA koi meATI vAta nathI. paNa.................. ? vrajalAla dha. meghANI. jaina tA. 15-7-40 akhila sRSTi Aje apAra ramya banI che ane navasarjanathI pulakita banI rahI che. varasAdanI rAha jotI cintAmagna banelI janatA AvatI varSAne vadhAvI rahI che ane navI AzA paDe prajhulla banI rahI che. kAi kahe che ke tuemAM vasanta zreSTa che. pazcimanA dezamAM bhISaNa zizira pAchaLa AvatI kalyANakAriNI vasanta tyAMnA lokone mana kadAca sarvazreSTa lAgatI haze, paNa pRthvIne navayauvana arpatI ane sarvatra zItaLatA ane prasannanA prasarAvatI varSAM tA kharekhara ajoDa che. Ama te dareka rUtu cokakasa vizeSatA dharAve che paNa kudarata ane mAnava-ubhayane mata banAvatI DAlatI ane DAlAvatI--rasa sIcatI ane rasikatA u-tejatI vizvanA garbhamAM rahelA ananta saundaryane pragaTAvatI ane zramita mAnasane praphulla banAvatI varSAM te kharekhara avarNanIya che. varSA AvI paNa ullAsa kema nathI ? Ama varSA te AvI ane varasavA paNa lAgI. ema chatAM mANasanAM mana Aje kema asadgha cintAnA bejA nIce dabAyalAM-udvigna ane kSubdha- dise che? cetarapha AnaMdamaMgaLanuM nATaka bhajavAi rahyu che ema chatAM mANasane emAM kema ko paNa rasa nathI ? enu kAraNa te e che ke Aje ApaNI duniyAmAM je ulkApAta ubhA thayA che ane jenI jvALA cetarapha phelAtI cAlI che teNe mANasajAtane becena banAvI dIdhI che. Aje baLIyAnA e bhAga' 'mAre tenI taravAra e ja nyAyanItie zaktizALI prajAnAyakAnA mAnasanA kabje lIdhe che. jarmanIno kAlakarAla po svastha kheDelI prajAone thayarAvI rahyo che. peAlAnDa, DenmArka, tAve, hAlAnDa, beljiyama ane chevaTe phrAnsa ATalA deza upara Aje jarmanInI ANu phrakI rahI che. sadIeauthI sadA svataMtra phrAnsa vIza varSa pahelAM je dezane pote namAvyA hatA te ja dezanI zakita ane sattA sAme DhaLI paDayuM che, IMglAMDa sAme itihAsamAM kadi nahi banelA evA jarmana hallAno bhaya jhajhumI rahyo che. takaneA lAbha levA pAchaLathI jarmanI sAthe joDAyalu iTAlI paNa paDelA phrAnsane kAve tema cusI rahyuM che. spenanI AMkha pAcuMgAla tarapha karaDI thayelI saMbhaLAya che. jApAna inDAcAyanA upara rake che. razIyAe phIglenDa, lIthunIA, esthAnIA ane leTavIA jevA bAlTIka sAgara AsapAsanA dezA upara te peAtAnI sattA jamAvI dIdhI che ane have peAtAnA bAhu bAlkana rAjyo tarapha laMbAvI rahela che. muMbainI najIkamAM arabbI samudramAM 'paThANu' sTImara duzmanoe DubADI che. eDana upara iTAlIe meLamArA ka che ane have teA phrAnsanuM jIbuTI temanA hAthamAM AvI rahyuM che. ApaNA deza upara paNa jANe ke bahAranA hallA ane aMdaranI azAntinAM bhaye jhajhumI rahyAM lAge che. Aja karatAM AvatI kAla uttarAttara vadhAre ne vadhAre bihAmaNI anatI jAya che. vyApAra badhA stabdha ane zUnya banI gayA che. mIlkatavALAne jAnamAlanI cintA paDI che; sAdhAraNa mANasAne AvatI kAla kema vaTAvazuM tenI muMjhavaNu AvI paDI che. nANuM kratu baMdha thayu che ane sArA sArA vyApArIenI AM tuTatI cAlI che. asahAya deza ane ni:zastra prajA jANe ke kazAM paNa avalaMbana vinAnI banI gai hAya evI ke vicitra manodazA anubhavI rahI che. A sthitimAM ane AvA saMyogemAM AthI hajAragaNI vadhAre ramya varSA paNa Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-7-40 mANusanA manane praSulla banAvI zake tema che ja nahi. rASTrIya mahAsabhA ane gAMdhIjI prabudhdha jaina rAmagaDhanI rASTrIya mahAsabhAe AvA kaTAkaTInA samayamAM rASTrIya mahAsabhAne yogya mArge doravAnI javAbadArI mahAmA gAMdhIjI upara nAMkhI hatI. theoDAka samaya pahelAM varSo khAte maLelI kAryavAhaka samitie gAMdhIjIne A javAbadArIthI mukta karyAM che. A uparathI lokomAM aneka tarkavitarko cAlI rahyA che. keTalAka kahe che ke A TharAvathI gAMdhIjIe kaoNMgresa sAthene sarva saMbaMdha toDI nAMkhyo che; bIjA kahe che ke rASTrIya mahAsabhAe ahiMsAnI svIkRta nItine have pheMkI dIdhI che. A banne mAnyatA vadhAre paDatI ane tethI ja khATe mArge laI janArI che. gAMdhIjInA koMgresa sAthenA sabaMdha ema teDayA tuTe evo nathI ane koMgresa ema ahiMsAnI nItine haMmezanA mATe tilAMjali ApatI ja nathI. A to ApaNA deza mATe je asAdhAraNa saMcAga ubho thai rahyA dekhAya che temAM kaoNMgrese zuM karavuM ane kema vartavu e prazna upara sAdhAraNa ahiMsAvAdI ane saMpUrNa ahiMsAvAdI vacce ubhA thayelA matabhedanI A rAvathI spaSTatA karavAmAM AvI che. ApaNe ahiMsAnI meTI moTI vAta karatA hAie chIe, paNa ApaNA jIvanamAM e ahiMsA kharekhara keTalI utarI che ane kayA saMyogAmAM ApaNe ahiMsAne vaLagI rahIe chIe ane kayA saMyogAmAM ajANapaNe paNa ApaNe te ahiMsAne choDIne cAlIe chIe tenuM ApaNane spaSTa bhAna hetu nathI. ahiMsAnA svIkArane aMge ApaNe kAi upara AkramaNa na karIe ke aLajorI na vAparIe e barAbara che. paNa dhArA ke kA me luccA laphaMgA ApaNA ghara upara caDhI AvyA te tevA vakhate ApaNe kema vartIzuM ? ApaNe svAbhAvikapaNe ema kahI devAnA ke evA prasaMge to e luccA lagAne mArI haThAvIne kADhI ja mukavAnA. A prasaMge koi zudhdha ahiMsAvAdI ema kahe ke AvA vartanane ahiMsAnA siddhAnta sAthe meLa nathI maLatA. te ApaNe tene ema ja javAba ApIzuM ke e meLa na maLatA hoya te! bhale ame eTalA ochA ahiMsAvAdI gaNAie, paNa ena kAM evA luccAlaka gAne gharamAM dAkhala thavA na devAya. Aja matabheda kaoNMgresanI kAryavAhInA sUtradhArA ane gAMdhIjI vacce paDayA che ane te bAbatanI ja uparanA TharAvathI cekhavaTa karavAmAM AvI che. kaoNMgrese judA judA prAntAneA vahIvaTa karyo te daramiyAna tAna ane komI hullaDo dabAvavA mATe koMgresa sarakArane baLa ane hiMsAne Azraya levA paDayA hatA. AvA baLa ane hiMsAnA upayoga sAme gAMdhIjI avAranavAra lakhyA karatA hatA ane ApaNI kahevAtI ahiMsA keTalI peAlI che te tarapha prajAnuM dhyAna kheMcyA karatA hatA. paNa ema chatAM gAMdhIjI kaoNMgresane nIbhAvatA hatA ane jarUrI doravaNI ApyA karatA hatA. atyAre te prazna ubho thayo che koI paNa prakAranA hallA, hullaDa ke teAphAnanA prasaMge prajAne jarUrI rakSaNa ApavAnA. A rakSaNa zastrasajjatA mAMge che ane jarUra paDe tyAre pazubaLa' nA upayogano apekSA rAkhe che. A prasaMge prajAgAnI pratinidhi hovAnA dAvA "karatI rASTrIya mahAsabhAe zuM karavuM ? AvatA hallA ke taphAnane rItasara sAmanA karavAnI taiyArIo karI prajAne bane teTalu rakSaNa AvuM ke zuddha ahiMsAnA paridhamAM je samAi zake teTalA ane te rItaneA sAmanA karI khAkI ane te joyA karavuM ane thAya te thavA devuM? pahelA mArga ahiMsAne ekAntapaNe ane nirapavAda 51 rIte nahi svIkAranAra kAryavAhaka samitinA sabhyonA hatA. bIjo mArga gAMdhIjInA hatA. A prazna gAMdhI ane kAryavAhaka samiti vacce lAMkhA vakhatathI carcAyA karatA hatA; paNa chevaTanIceAkhavaTa thatI naheAtI. AjanI asAdhAraNa paristhitie banne pakSane ceAkhavaTa karavAnI pharaja pADI. gAMdhIjInI Aja sudhI je rIte rASTrIya mahAsabhAne dAravaNI bhaLatI hatI te rIte deravaNI nahi maLe eTalI mahAsabhAnI temaja AkhA dezanI kamanasIbI gaNAya. ema chatAM paNa A prazna saMbaMdhenI cokhavaTa te AvakAradAyaka ja gaNAvI joie. santanA pagale ApaNe cAlI zakatA na heAie te te pAchaLa khAlI ghasaDAvAne kAMi artha ja nathI. ApaNe mArga ApaNe ja zodhI levo rahyo. Ama chatAM paNa gAMdhIjI huM haMmezA ApaNI sAthe ja che ane peAtAnA sidhdhAntane Adha na Ave ema ApaNane doravAnA paNa che ja e ApaNu moTAmAM moTu AzvAsana ane avalakhana che. gAMdhIjI judA paDe che ema chatAM ApaNI paDakhe ja che e ApaNe kiMda na bhulIe A rItevicArIe,te ema paNa kahI zakAya ke gAMdhIjI ane ApaNI vaccenI mIlanabhUmikA A TharAvathI vadhAre cokhkhI ane spaSTa thaI che ane e rIte banne vaccenuM attara vadhavAne badale ghaTayu che, kAine kazuM ja manamAM rAkhIne vartavAnuM kAraNu have rahetu nathI ane paraspara gerasamajutI ubhI thavAnA bhaya sadAne mATe dUra thayo che. gAMdhIjI duniyAnA mahAna jyaMtirdhara che. temanI pAsethI prakAza meLavIe ane ApaNI cAle cAlIe. santapurUSa ane sAdhAraNa mAnavI vacce AveA ja vyavahAra ghaTe che. chellAM chellAM pragaTa thayelA gAMdhIjIne 'muddAnA prazno' uparanA lekha ane rASTrIya mahAsabhAnI kArAbArI samitino 'sahakAra joitA heAya te saMpUrNa svAtaMtrya Ape' evI mAMgaNI raju karatA rAva gAMdhIjInI dAravaNI ane ApaNI maryAdAnA purepurA nidarzaka che. gAMdhIjI dura rahIne paNa ApaNane deAravAnA ja che. emAM zakA che ja nahi. premAnaMda. pAmaratAnuM mULa sarvasAdhAraNa sAta bhUlA mAnavIne mAnavadeha maLyo che mahAna banavA mATe- pazumAMthI deva banavA mATe paNa sAdhAraNa rIte mAnavI mahAna banatA nathI ane AvyA te- pAmarane pAmara rahI- maLeluM AyuSya purUM karI vidAya thAya che. eka anubhavI sannArIe raju karelI sAta bhUlo athavA te sAta prakAranI bhramaNAmAMthI mukata anI mAnavI potAnuM vana ghaDe te te keTalo mahAna ane ane tenI sAthe jagata paNa keTaluM AgaLa vadhe? 1. bIjA lokone dhrudIne ja AgaLa vadhI zakAya che evI bhramaNA. 2. jemAM pheraphAra thai zake tema na hAya ke sudhArA tha zake tema na heAya evI bAbatamAM cintA karavAnI Teva. 3. amuka bAbata ApaNe karI zakatA nathI tethI te Abatane azakaya mAnI levAne tema ja manAvavAnA Agraha. 4. mahatvanI bAbate siddha karavA khAtara nAnI nAnI AkhatA jatI karatA zikhavAnI nA. 4. vAMcana ane abhyAsa vaDe mana ane buddhine saMskAravAnI tema ja vikasAvavAnI bAbatamAM cAlu medarakArI. 6. ApaNe je rIte mAnatA hoIe ane je rIte rahetA hoie te rIte anya lokone mAnavA mATe ane rahevA mATe pharaja pADavAnA prayatna. 7. karakasaranI Tevane abhAva. pAna da !$ !19 s ST Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina zrI mahAvIra jaina vidyAlaya. tA. 1pa-7-40 dezI rU. 120, kezavalAla choTAlAla zAha rU, 120, cImanalAla " choTAlAla zAha rU. 120, cImanalAla kAnajI zAha rU. 180, zrI sArAbhAI maganabhAI modI utha abhyAsa ziSyavRti TrasTa 1. naTavaralAla nAthAlAla zAha rU. 180, bhegIlAla muLajIbhAI zAha lena mATe kula 139 arajIo AvI hatI temAMthI rU. 120, caMdulAla khImacaMda zAha rU. 200, rasIlAla jeThAlAla 100 arajIonA rU. 16885 maMjura karavAmAM AvyA tenI zoha 200, nAgurAma dIpacaMda mAravADI rR. 150, nAthAlAla vigata nIce mujaba che. pukharAma zAha rU. 160, hAusIlAla sAkaracaMda rU. 180, hIrAlAla cunIlAla kRSNacaMda gajjara, rU. 120, zAntilAla devacaMda lallubhAI zAha rU. 150, surajamala mAvajIbhAI merakhIyA rU.180, zAha, rU. 120, amRtalAla kasturacaMda zAha, rU. 180, zAnti cInubhAI bhIkhAbhAI zAha rU. 200, kumArI kAntAbena khImacaMda gAMdhI lAla dayALajI dozI, rU. 120, mehanalAla karasanajI mahetA, rU. 300, kumArI anasuyA amRtalAla zAha rU. 200, ramaNI2. 120, gebara ravajI mahetA, rU. 240, rasIkalAla cImanalAla kalAla choTAlAla talasANIyA rU. 180, kAntIlAla ratanacaMda zAha zAha, rU. 180, amRtalAla motIlAla zAha, rU. 180, maNi 2. 180, mANekalAla vADIlAla zAha 2. 200, bAlacaMda semalAla gIradharalAla zAha, rU. 180, bhogIlAla semacaMda zAha, caMda zAha rU. 200, vinedakumAra aMbAlAla datArA rU. 150, rR. 180, vIracaMda kesarIcaMda zAha, rU 180, kezavalAla pucha cInubhAI maNilAla zAha rU. 250, caMdulAla visanajI gAthAnI rAma zAha, re. 180, jayaMtilAla zaMkaralAla kApaDIA, 3, 200, rU. 200, zrIpAla dalIcaMda sAkhalA rU. 150, chabIladAsa ratarasikalAla muLacaMda zAha, rU. 180, dalIcaMda jecaMda rAha, nasI zAha rU. 120, mahendrakumAra gulAbacaMda maracanTa rU. 150, rU. 180, ramaNalAla bhogIlAla mahetA, rU. 180, jecaMdabhAI - ( paTa 47 thI cAlu ) cunIlAla zAha, rU. 200, amRtalAla maNIlAla mahetA, hiMmata karata ke e sthitimAM tame je hiMdanA mAleka hatA te rU. 180, bAbulAla ghelAbhAI zAha rU. 180, ramaNIkalAla nAra- tenA nizALiyA banatu ane amArA karatAM kayAMe vadhu kuzaLatA NadAsa bagaDIyA, rU. 120, bhAIlAla lallubhAI zAha, rU. 180, dAkhavIne A amodha zastrane tame saMpUrNa banAvI lIdhuM hota bhUpatarAya vaccharAja dezI rU. 200, kezavalAla narotamadAsa zAha ane te vaDe Aje tame jarmane ane ITAliyana mitronA bhayane sAmane karyo hota. jo Ama thayuM hota te 2. 180, viracaMda bhAIcaMda zAha rU. 220, kAntilAla dIpacaMda kharekhara yuropane chellA thoDA mahinAno itihAsa keI judI ja zAha rU. 180, maNIlAla puttama dozI rU. 180, iMdravadana rIte lakhI hota. nirdoSanAM lohInA dariyA vahevaDAvavAmAMthI, sArAbhAI nALIeravAlA rU. 180, rasIkalAla caMdulAla zAha . ATalI badhI nAnI prajAonA baLAkAramAMthI ane deSanA rU. 180, amRtalAla lakSmIcaMda vAghara, rU. 180, nemIcaMda punama- tAMDavamAMthI yurepa bacI gayuM hata. caMda esavALa rU. 150, dIpacaMda motIcaMda zAha, Ane evA mANasanI apIla na gaNaje ke je pitAnuM 3. 186, sAkaralAla bhAIcaMda zAha rU. 125, iTAlAla kAma jANatA nathI. 50 thI vadhu varSanA arasAthI akhaMDapaNe navalacaMda zAha rU. 20, rAyacaMda mulacaMda zAha rU. 200 ahiMsA ane tenI zakayatAonuM huM zAstrIya cokasAIpUrvaka hiMmatalAla harakhacaMda mehatA rUA. 180, nemIcaMda cImanalAla AcaraNa karato Avyo chuM. kauTuMbika, saMsthAgata, Arthika kuvADIyA rU. 150, kAtilAla motIcaMda zAha rU. 120, guNavaMta temaja rAjadvArI kSetramAM-tamAma jIvanavyavahAramAM-meM ene lAla punamacaMda gAMdhI rU. 200, aMbAvIdAsa narasIbhAI dezI ajamAvI joI che ane mane eka paNa e dAkhala yAda 2, 120, ramaNIkalAla durlabhajI TolIyA rU. 120, dulerAya nathI jemAM e niSphaLa gaI hoya. jyAre kyAMka te niSphaLa prabhudAsa bhATalIA rU. 120, dhIrajalAla maganalAla jhaverI nIvaDayAne bhAsa AvyA che tyAM mArI pitAnI apUrNatAone rU. 200 lakhamasI bhAramala nIsAra rU. 200, mohanalAla ja meM tene sAru javAbadAra gaNI che. huM mane pitAne saMpUrNa bhImarAja bhaTevarA rU. 120, manasukhalAla lalubhAI mAstara mAnato nathI, paNa satya-je izvaranuM ja bIjuM nAma rU. 120, zAMtilAla cImanalAla zAha rU. 180, hIrAlAla hara- che--tene utkaTa zeAdhaka hovAno dAvo meM karyo che. e govIdadAsa gAMdhI rU. 200, rasIkalAla jesIMgalAla zAha rU. 200 zodhamAMthI mane ahiMsA jaDI che. ene pracAra mArUM jIvana kArya che. e kAryane calAvavA sivAya jIvanamAM ane bIje kAMtilAla bhogIlAla zAha rU. 180, jayaMtilAla zakaracaMda zAha kaze rasa nathI. briTiza prajAne jIvanabharane ane sAva 2. 200, vasaMtalAla durlabhajI TolIyA rU. 120, ramaNalAla nispRha mitra hovAne meM hamezA dAvo karyo che. eka kALe kedaralAla zAha rU. 200, DAhyAlAla bhogIlAla zAha rU. 189, huM saltanatane paNa cAhanAro hate. mane lAgatuM ke briTiza caMpakalAla echavalAla desI rU. 80, caMpakalAla maganalAla zAha saltanata hiMdane kalyANakArI hatI. jyAre meM joyuM ke e saltanata enI hADaprakRtithI ja evuM kazuM bhaluM kAma karI 2. 150, navInacaMdra jayaMtilAla zAha rU. 120, lAlajI deva zake ema nahotuM, tyAre pachI e sAmrAjyavAdano sAmane rAja zAha rU. 180, punamacaMda phatehacaMda zAha 160, navalacaMda karavA sArU ahiMsaka rItane meM prayoga karyo ne haju karI rahyo kuMvarajI mATalIyA rU. 100, zAntilAla kuvarajI zAha rU. 150, chuM. mArA dezanuM ane je thavAnuM ho te thAo tamArA sevaMtilAla punamacaMda zropha rU. 180, nemacaMda lallubhAI zAha pratyene mAro prema kAyama che ane raheze. emAM eTa nahi Ave. mArI ahiMsA vizvavyApI prema mAgI le che ane tame 2. 180, amRtalAla maNIlAla zAha . 200, dalasukhabhAI enA nAnAsunA aMza nathI. e premane prerAya huM A apIla amRtalAla mahetA rU. 200, maNIlAla khusAlabhAI paTela rU. 180, tamane karI rahyo chuM. Izvara mArA ekeka zabdamAM enuM baLa bAbulAla maNIlAla mahetA rU. 200, bhogIlAla haDIsIMga pUre. enuM nAma laIne ja huM A apIla lakhavA beThe ne ene ja nAme huM ene pUrI karuM chuM. prabhu tamArA rAjadhuradharAne zAha rU. 180, jayaMtIlAla maganalAla kApaDIA rU. 150, mArI A apIlane sAda sAMbhaLavAnuM zANapaNa ane hiMmata Ape. nAgajI jecaMda merakhIe rU. 200, jesaMgalAla trIbhovanadAsa nA. vAisaroyane meM kahyuM che ke mArI A apIlanA zAha 180, cinubhAI vADIlAla zAha rU. 180, pipaTalAla pAnA hetune pAra pADavAnI dizAe samrATanI sarakArane mArI sevAo caMda zAha rU. 120, amRtalAla hemacaMda zAha rU. 120, karazA vahevAre khapanI jaNAya che te ApavA huM taiyAra chuM. ' kezarIcaMda maNIlAla zAha rU. 120, manasukhalAla amRtalAla navI dillI, 1-7-40 mehanadAsa karamacaMda gAMdhI nathI jamarAja bharavAnI bhAramala nIcA jalAla maganalAla dulerAya rAha maNIlAla , 200, bAbulAla maNalAla Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA: 15-7-40 zAstra ane zatru prabudh jaina zAstra ane zastra vacce ze| phera ? zastra rAkhanAra, hindustAnamAM zAstrane utpanna karanAra, tene sAcavanAra, vikasAvanAra ane te dvArA zakaya hoya tevI badhI pravRtti karanAra je varga te brAhmaNa tarIke mukhyapaNe jANItA che. eja rIte vAparanAra je varga te mukhyapaNe kSatriya tarIke jANItA che. zarUAtamAM brAhmaNa varganuM kArya zAstra dvArA lAkarakSA eTale samAjarakSA karavAnuM hatuM, temaja kSatriya varganuM kArya zastradrArA samAja rakSaNa pharavAnuM hatuM. e banne rakSaNa chatAM tenuM svarUpa mULamAM judu hatuM. zAstramUrti brAhmaNu jyAre kAine bacAvavA mAMge tyAre tenA upara zAstranA prayAga kare eTale tene hitabuddhithI, udAratAthI ane sAcA premathI vastusthiti samAve. Ama karI te pelA ADe raste janArane kadAca bacAvI ja le ane tema karavAmAM saphaLa na thAya te paNa te potAnI jAtane te unnata sthitimAM sAcavI rAkhe ja. eTale zAstranu kArya mukhyapaNe vakatAne bacAvavAnu rahetuM ja. sAthe sAthe zrotAne paNa bacAvI levAnuM banI AvatuM ane jo kAvAra tema na ane te zrotAnuM aniSTa thAya tevA uddeza te na ja rahe. zastramUrti kSatriya jo koinA AkramaNathI potAnI jAtane bacAvavAnA heAya te te zasrArA pelA AkramaNakArIne mArIneja potAne bacAvI le. e ja rIte bIjA koi nirbaLane bacAvavA mAMge tyAre paNa pelA baLavAna AkramaNakArIne mArIne ja agara harAvIne ja nibaMLane bacAvI zake. eTale zasrarakSaNamAM ekanI rakSA karavA jatAM moTe bhAge bIjAnA nAza sabhave che. eTale ke sAmAne bhoge ja AtmarakSA ke pararakSA sabhave che. ATalA taphAvatane lIdhe ja zAstranA artha eve che ke zAsana karI eTale samajAvIne kAIne bacAvavAnI kita je dharAve te zAstra ane bIjAne haNI ekane bacAvavAnI zakita jemAM hoya te zastra. A taphAvata - sAtvika ane rAjasa pravRttinA taphAvatanuM sUcaka che. e taphAvata heAvA chatAM brAhmaNu ane kSatriya prakRti jyAM sudhI potAnA samAjarakSAnA dhyeyane yathArtha - paNe vAdAra rahI, tyAM sudhI te banne prakRtie peAtAnI maryAdA pramANe niHsvArthapaNe kAma bajAvyA karyuM" ane zAstra ke zastranA mAbhA sacavAi rahyo. paNa vakhata jatAM e zAsrArA prApta thaela pratiSThAnAM Le cAkhavAnI ane bhAgavavAnI lAlaca pelA zAstramUrti vargamAM dAkhala thai. e ja rIte zastramUrti vargamAM paNu zastrasevAdArA jAmela pratiSThAnAM kaLA AsvAdavAnI kSudra vRtti janmI. pariNAme dhIre dhIre sAtvika ane rAjas prakRtinuM sthAna tAmasa prakRtie lIdhuM athavA temAM tAmasapaNuM dAkhala thayuM ane evI sthiti AvI ke zAstramUrti varga zAstrajIvI banI gayA ane zastramUrti varga zastrathvI banI gayA. eTale ke bannenu mukhya dhyeya rakSaNa maTI AjIvikA puratuM thai gayuM.. zAstra ane zastra dvArA mukhyapaNe AjIvikA sAdhavI, peAtAnI bhegavAsanA tRpta karavI, AvI vRti jamatAM ja zAstrajIvI brAhmaNavargamAM taDA paDayA. eka bIjAnI adekhAi karavA lAgyA. bhakatA, anuyAyI ane ziSyo ke jemane ajJAna ane muskArathI bacAvI levAnu pavitra kAma brAhmaNavargane seApAelu hatu temene te rIte bacAvavAne banne pelAM zAstrI varga potAnA hAthamAM paDelA abhaNu ane bheLA varganI sevA zakitanA ane teTalo peAtAnA lAbhamAM vadhA 53 remAM vadhAre upayoga karavAnI harIphAimAM paDayA eTale zikArInI peThe eka zAvI peAtAnI zAsrajALamAM bane teTalA vadhAremAM vadhAre anuyAyIone AMdhI rAkhavA bIjA zAstranI sAthe vividha rIte kustImAM utaravA lAgyA ane AcAyaeN sidhdhasena kahe che tema eka mAMsanA TukaDA mATe laDanAra e zvAnAmAM kayAreka maitrI badhAya, paNa e sagA bhAi zAstrastrI eTale vAdI hAya tA temAM maitrIno kadI ja saMbhava nathI hotAM e sthiti samAjamAM AvIne ubhI rahI. khIjI khAju zastramUrti varga paNa zastrajIvI thai gayA. eTale temAM paNa begavaibhavanI harIphAi ane kavyasmRti dAkhala thayAM. tethI anAtha agara Azrita prajAvatu pAlana karavAmAM potAnI zakita rAkavAne badale e vasattA ane mahattA vadhAravAnI pAchaLa gAMDAtura thayeA. pariNAme eka zastravI ane nta zastrajIvI vacce koi anAtha agara nirbaMLanI rakSAne kAraNe nahi paNa aMgata dveSa ane vairane kAraNe yuddha zarU thayAM ane e yuddAgnimAM je lAkhA ane karADAnI rakSA vAste te vargo sarjAyA hatA agara jeenI rakSAne nimi-te te vargane ATaluM gaurava prApta thayuM hatu' teja lAkhA ane karoDo loko hemAyA. A rIte ApaNA AryAvartanA itihAsa zAstra ane zastra banne dvArA vizeSa kaluSita thayA ane e ja sababa che ke A dezamAM lAkhA nahi paNa karADA zAstrajIvI varganI vyaktie hevA chatAM ajJAna ane vikhavAdano pAra nathI, eTaluM ja nahi paNa ulaTu e vage ajJAna ane vikhavAda vadhAravAmAM ke pASavAmAM paNa nAnA sunA bhAga nathI bhajavyo. zudra ane strI varSAMte te jJAnanA adhikArI gaNI tevage temanI pAsethI mAtra sevA ja lIdhI che. paNa kSatriya ane vaizyavarga ke jemane jJAnanA adhikArI gaNyA hatA temanAmAMthI paNa ajJAna dUra karavAnA pelA zAsravI varge potAnAthI zakya heAya tevA kai vyavasthita prayatna vyApaka rIte karelA nathI. zasranI va paNa aMdara aMdaranI adekhAi, bhAgavilAsa ane koSane pariNAme pararASTranA AkramaNathI potAnA dezane bacAvI na zakayA ane chevaTe pote paNa gulAma thayA. vaDavAoe hAthamAM zAstra ke zastra letI vakhate je dhyeya rAkhelu te dhyeyathI temanI saMtati dyUta thatAMja tenuM aniSTa pariNAma e saMtati ane e samAja upara AvyuM. zAstrajIvI varga eTalA badhA nabaLA ane peTabharU thai gayA ke te paisA ane sattA mATe satya vecavA lAgyo. te zAstrajIvI varga rAjA mahArAjAonI khuzAmata kare ane meTapa mAne. zastrajIvI varga paNa kartavyapAlanane khale dAna dakSiNA ApIneja pelA khuzAmatI varga dvArA potAnI khyAti sAcavI rAkhavAnA prayatna karavA lAgyo. Ama banne varganA buddhi ane sattAnA tejamAM khIA Azrita loko cagadA gayA ane chevaTe AkhA samAja nirmUla thai gayA. ApaNe Aje paNa moTe bhAge joie chIe ke koi upaniSad ane gItApADI te zAstrA vAMcI pAchaLathI hisAba muke che ke dakSiNAmAM keTaluM utpanna thayuM. saptAhamAM bhAgavata vAMcanAra brAhmaNanI dRSTi mAtra dakSiNA tarapha hAya che. meDhuM abhyAsate lIdhe babbe zlokA uccAye jAya che ane AMkha kANe dakSiNA mukI ane koNe na mukI e jovA tarapha karyA kare che. durgA saptazatinA pATha karanAra moTe bhAge dakSiNA ApanAra mATe kare che. gAyatrInA japa paNu dakSiNA denAra mATe thAya che. eka yajamAna pAsethI dakSiNA ke sIdhuM meLavavA zAsrajIvI varganI aMdaraaMdara je mArAmArI thAya che tene eka reTInA TukaDA mATe laDatA Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (70) 54 prabuddha jaina e zvAno sAthe sarakhAvI zakAya. jamInanA eka TukaDA mATe paNa e zastrajIvIe have korTe eja rIte laDe che, vizeSa zu ? zAsravIvargamAM je svArtha ane sa MkucitapaNAnA doSa dAkhala thayA tenI asara baudhdha ane jainanA tyAgI gaNAtA bhikSukavarga upara paNa thaI. A e vargamAM aMdarAaMdara kusaMpa ane virAdha dAkhala thai na aTakatAM te tenA peTAbhedomAM paNa dAkhala thayA. digaMbara jaina bhikSu zvetAMbara bhikSune ane zvetAMbara bhikSu digaMbarane halakI dRSTithI jovA lAgyA. udAratAne khale bannemAM saMkucitatA vadhavA ane poSAvA lAgI. aMte eka zvetAMbara bhikSuvargamAM paNa zAstrane nAme khuba virezadha ane taDa janmyA ane AdhyAtmika gaNAtAM temaja AdhyAtmika tarIke pUjAtAM zAstrAno upayoga eka yA bIjI rIte dravya utpanna karavAmAM, virAdhI sAthe kaDavAza vadhAravAmAM ane potapotAnI aMgata dukAnA calAvavAmAM thavA lAgyo. A rIte zAstra zastranu sthAna lIdhuM ane kharI rIte te zuddha zastranu paNa nahi paraMtu jherI zastranuM sthAna lIdhuM. tethIja Aje jo leSa kaMkAsanAM bIja vadhAre dekhAtAM hoya agara vadhAre vyApaka rIte kaleSa kaMkAsa phelAvAnI zakayatA dekhAtI hoya to te tyAgI kahevAvA chatAM zAstrathvI vargamAM ja che ane enI asara jyAM tyAM AkhA samAja upara vyApelI dekhAya che. A to badhI atyAra sudhInI bhUtakALanI vAta thai. paNa have vartamAnamAM ane bhaviSyamAM zu karavu e eka prazna ubhA thAya che. zu zAstra. nini-te prasareluM viSa ke zastrArA phelAyelu viSa zAstra ane zastra bannenA nAzathI-sathI-dUra thai zake ? ke te mATe bIjo koi rasto che? e bannenA nAzathI kadI kaleSa vizvaneA nAza thaI na zake. yureApamAM zastra ghaTADavAnI ane naSTa karavAnI vAte cAle che, paNa vRtti sudhAryo sivAya e zastranA nAzathI kadI zAnti AvavAnI nathI AvI zake nahi. kAi kahe ke. eka ja venA jhaMDA pharake to kaleSa, kaMkAsa ane jhadhaDA je aneka paMthe nibhi-te thAya che te na thAya. kAi kurAnabhakata paNa ema ja kahevAnA. paNa ApaNe bhramamAM na rahevuM joie ke eka vedanA anuyAyIe ane eka kurAnane mAnanArAo vacce paNa eTalI ja mArAmArI che. jyAre eka jhaMDAnI nIce khIjA vadhAre Avaze tyAre paNa atyAre haze te karatAM mArAmArI vadhaze. tyAre evA kayA upAya che ke jethI veranuM jhera maTe ? upAya ekaja che ane te udAratA temaja jJAnazakti vadhAravI te. jo udAratA ane jJAnazakita ApaNAmAM vadhe te ApaNe game te zAstrane mAnatA haizuM chatAM athaDAmaNInuM kAraNa bIjA sAthe ke aMdaraaMdara ApoApa dUra thaze. Aje paMtha ke samAja je mAgI rahyAM che te te zAMti ane ekasapI. A tatva udAratA ane jJAnavRddhi sivAya kadI saMbhavI nathI zakatu. bhinna bhinna zAstrane anusaranAra judAjudA paMthe ane vargo mAtra udAratA ane jJAnavRddhine baLe ja haLImaLI ekasapIthI karavAnAM kAmo karI zake. ApaNe ghaNAM ya evA purUSone joIe chIe ke jee eka paMca ke eka zAstranA anugAmI nathI, chatAM ekali thai samAja ane dezanuM kAma kare che. ane ApaNe evA paNa ghaNA mANasA joie chIe ke je eka ja saMpradAyanA zAstrane sarakhI rIte mAnavA chatAM eka bIjA sAthe maLIne kAma karavAnI vAta te tA. 15-7-4 o bAjue rahI paNa eka khIrjAnuM nAma paNa sahana karI zakatA nathI. A vastusthiti ApaNane zuM sUcave che. te have kahevAnI bhAgye ja jarUra rahe che. jyAM sudhI manamAM mela haze, ekabIjA pratye Adara agara taTasthatA nahi heya ane leza paNa dekhA haze tyAM sudhI bhagavAnanI sAkSIe eka zAstrane mAnavAnA ane anusaravAnA vrata levA chatAM kadI ekatA nahi sadhAvAnI, zAnti nahi ja sthapAvAnI. e vastu je dhyAnamAM na utare te kahevu joie ke te itihAsa ane mAnasazAstrane samajI nathI zakatA. ApaNA samAja ane deza kaleSanA vamaLamAM saDeAvAyA che. te ApaNI pAse vadhAre nahi te eTalI AzA rAkhe ja che ke have ApaNe kaleSa na poSIe. ApaNe udAratA ane jJAna vRtti keLavIe to ja samAja ane dezanI mAgaNIne ApaNe vaphAdAra rahI zakIe. jainatattvajJAnamAM anekAMtane ane jaina AcAramAM ahiMsAne mukhyasthAne mukavAmAM Avela che. tene uddeza mAtra e ja che ke tame jaina tarIke aMdaro aMdara ane khIjA samAjo sAthe udAratAthI ane premathI varto. jyAM bheda ane virAdha hAya tyAMja udAratA ane premanu kAma paDe che ane tyAMja te aMtaHkaraNamAM che ke nahi ane che te keTalA pramANamAM che enI parIkSA thAya che. eTale ApaNe jainapaNAne jo samajatA hAie te sIdhI rIte kabula karavuM joie ke udAratA ane premavRtti dvArA ja ApaNe dharmarakSA karI zakIe ane khIjI kAi rIte nahi ja. zAstranI utpatti ane tenA upayogane uddeza eja che, jo e uddeza enAthI na sAdhIe tA e rakSaNane badale jherI zastranI peThe bhakSaNanu kAma karaze ane zAstra peAtAnuM mAtrAgaurava naSTa karI zastra sAbIta thaze. udAratA e jAtanI, eka tA virodhI agara bhinna dhyeyavALA pratye taTasthapaNu keLavavAno ane khIjI Adarza mahAna anAvavAnI. jyAre Adarza taddana AMkaDA hAya, aMgata ke paMtha puratAja hAya' tyAre mANasanuM mana svabhAve ja vizALa tatvanuM banelu hAvAthI e sAMkaDA AmAM gabharAya che ane jheraveranI bArI bahAra AvavA zodhe che. e mananI sAme je vizALa Adarza rAkhavAmAM Ave te tene jotuM kSetra maLI jAya che ane tenI zakti leSakakAsa vAste phAjala rahetIja nathI. eTale dharmapremI thavA icchanAra darekanI e pharaja che ke te peAtAnA Adarza vizALa De ane te mATe manane taiyAra kare bIjuM mANasane jJAnanI bhUkha svabhAve ja heAya che. e bhUkha teNe judA judA paMtheAnA, dharmAMnA ane khIjI aneka zAkhAonA zAstranA sahAnubhUtipUrvaka abhyAsa karIneja zamAvavI. jo sahAnubhUti hAya te ja bIjI bAjune barAbara samajI zakAya, A rIte ApaNAmAM Aje udAratA ane jJAnavrudhdhi pragaTAvavAnI bhAvanA ApaNe pedA karIe. paMDita sukhalAlajI. (jainatva pracAraka ma'DaLa taraphathI yAAyela paryuSaNa vyAkhyAnamALAmAM apAyelA vyAkhyAna uparathI. ) prabuddha jaina jaina samAjanuM ajoDa saMskArapracura pAkSika zrI subha jaina yukasadhanA mukhapatranA grAhaka thA>> :--vArSika lavAjama rUA. 2]. sabhya ane vArSika lavAjama rUA. 3]. lakhA :--taMtrI, prabuddha jaina 45-47, dhanajIsTrITa, muMbaI-3. zrI muMbai jaina yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNusthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abudha jana '; , , , , lAla makasada zAhuka karo . mubai myuna julAI 1940mAM virya nA , , gAMdhIjInI AgamavANI , temAM ahisA ahiMsA, ahisA - te mA, karI zakAya che, je hoya uMcA karI, buma pADI kahuM, toya mahA nahi sAMbhaLe che to koNa ja A (mahAtmA gAMdhIjIne chellA juna mAsanI bALakI rASTrIya maharibhAnI kArobArI mAdhyatie rASTra hAravaNInI lona lIdhI mukI che. jiyo , hAleka, banAvana khAna vize maLelI mAnI satA khilAsamA sAMsApAjIe hiMdI bhASAmAM eka bhAre mAMgAruM vacana karyuM hatuM, je cAnA netA che ke sAsamA A mAmagaTa thayuM hatuMA mavacana ahi sArA upAsakoTa ati upagI lAgavAthI paNa lAMbu hovA chatAM gujarAtI bhASAmAM utArA sahironI karavAmAM Ave che. A pravacanamAM gAjIe pAtAne haDakaMDalakhyuM che, AmAno ekarAra kaMpanI che ahi sAmo moka pitAnI sAthe nAnA pati nI vAhavAnI la hera karyuM . A pravacana ekasaLaga kALe che, temAM sAmevANa khAte eka be ka kA cilI A pI to e mAne che ane hAyansayA, balinI karaDa paramAnada ) [ 2 . . . . ; ; ; , , , kimI che potAnI . . . ahiMsaka banI zakatAM nathI. mAMsAhArI judI kyA che. te paNa vicAra ane kAma thayo che ema e havA jaze. gata saMmA ati sAM ane mA-udho. hiMdustAnemAM thoDAka AdadhANA ane strIne Adara karatAM momAmAM che sadhaLA loka mAMsAhArI che, chatAM paNa te avasAna pUratI mAM mAne che pAse kAra siddhAramAra paDayA hatA, athavA te mA bApa che. ApaNI mAMsAhAramA hisANI mA nI vAta sArI che kAma karatA karI lIdho hato. paraMtu te chatAM e viSaya para mANumAnasiAhArI che te badhA hisAvAdI pArasI zAka che - mArA loko vicAra to che ja pacAsa varSa sudhI eka manuSya ahisA nathI ema huM kevI rIte kahI nA eka nA karAvyAnanI sAdhanA karI che. bhale e nAnapUrvaka visArA sAhi keryo . vadhAre ahiMsaka manuSya kayAM maLaze. paraMtu te paNa hilItANI - hAtema vicArI to thatI ja rahyA che. ene tame mArA rUma mAMsAhArI ja hatA. pAchaLathI temaNe mAMsAhAra choDI dIdhA hatAA 2 . saragavo re o bhavanuM pariNAma kahA e je chatAM mAMsAhArI hatA tyAre paNa teo asika hatA tIvArI . ApaNI samakSa raju karuM chuM. pacIsa varSathI hu enI chaDayA pachI paNa koI koI vakhata, jyAre te potAnI rIta kAra ke koi... vidhAtA akaramAM avAja sAMbaLA rahyo chuM. ja " tyAM jatA, tyAre mAMsa khAI lelI, athavA Tokato ya karatI, kAkA ahi sAra zAkhanA niSadhamakatA ma" " e che tyAre paNa teo mAMsa khAI letA hatA. paraMtu hRthI tamArA je ahiMsaka che tenA hAthamAM cAhe te dhadhA hoya paraMtu ahisA thoDI ochI thaI javAnI hatI. tethI ahi A gAmamAM 1. temAM te vadhAre ne vadhAre ahisA lAvavAno prayatna karaze ja ahiMsAnI vyAkhyA parimita che. ApaNI atibhA bhavya sudhAro, karI sthiti e che ke hiMsA vagara koI paNa udhoga cAlI maryAdita che . - nirAkata nathI. eka rIte jIvanane mATe hisA anivArya mAlamahiMsaka ane ahiMsaka ughAthI paNa A yo che. ApaNe temAM hiMsA dhaTADavA icchIe chIe ane banI hoya che. zaka tene sArI karavA cAhIe chIe. matalaba e che ke cheparaMtu mAMsAhArI aMhisA paNe cAkama sAme ApaNI hiMsA karIe chIe, paratu ahiMsA tarapha gelA pratImA kaMda bhAga lero himogaro nahi, te che. jemake te koi divasa siritophika himAM mALA chIe e visAnI maganI ApaNI sapanAmAMthIja - banAnI ane tethI ApaNane niradhAmaka khAomAM kArakhAnAmAM , zodha karI hatI je enAdhAra navA rAcanI ane te evI mAi are Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa ghaTADI zakIe.. athavA ene aparihAryuM-hiMsA sudhI lai jaI zakIe chIe. kAraNa ke Akhare kayA udyogane ahiMsA sAthe anivArya sabaMdha che e ApaNe kahI zakatA nathI. e te ApaNI bhAvanApara nirbhara che. je ApaNuM hRdaya ahiMsaka haze te ApaNA udyogAmAM paNa ahiMsA lAvIzuM. prabuddha jaina ahiMsAM mAtra bAhya vastu nathI. mAnI lo ke eka mANasa che. te puratuM kamAya che ane sukhathI rahe che. kAnu devu' karatA nathI. paNa bIjAnI mAla milkata para haMmezAM dRSTi rAkhe che. eka karoDanA dza karoDa karavA mAMge che. to AvA mANasane huM ahiMsaka nahi kahuM., evo eka paNa dhaMdho nathI ke jemAM hiMsA thatI nahi hoya. paraMtu keTalAka dhadhAja evA che. ke te hiMsAne vadhAre che. ahiMsaka "mANasAe tevA dhadhAne varjya gaNavA joie. bIjA aneka dhaMdhAomAM je hiMsAne sthAna che, te ahiMsAne paNa sthAna che--jo ApaNA klimAM ahiMsA bharI haze tA. ApaNe ahiMsaka vRtithI ja e dhaMdhA karIzuM. ApaNe e udyogonA durUpayoga karIe e judI vAta che. prAcIna bhAratanI arthavyavasthA. mArI pAse koI atihAsika dAkhaleo nathI. paraMtu hiMdusthAna keTalAka samaya sukhI raMghu hatu evI mane khAtrI che. e jamAnAmAM loko potAnA dhaMdhA para pakArasudhdhithI karatA hatA. emAMthI AjIvikA tA prApta karatA ja hatA. paraMtu e dhaMdhA samAjane hitakArI ja hatA. mArA kaMika evA khyAla che ke jemaNe hiMdusthAnamAM gAmaDAMonu nirmANa karyuM, temaNe samAjasagaThThana paNa evA prakAranuM karyuM, ke jemAM zoSaNane ke hiMsAne mATe kamamAMkama sthAna rahe. emaNe manuSyanA adhikArano khyAla nahiM karyAM, paraMtu tenA dharmano khyAla karyo. te potAnI paraMparA ane yogyatA, anusAra samAjanA hitane poSaka udyoga karatA. emAMthI ene roTalA tA maLI rahetA hatA e judI vAta hatI. paraMtu emAM karADAne cUsavAnI bhAvanA na hatI. lAbhanI bhAvanAne badale dharmatI bhAvanA hatI. te dharmanuM AcaraNa karate ane zaTalA teA tene . Apo-Apa maLI rahete. udyoga karavAnA uddeza vyaktigata napho karavAne nahiM hatA. 'samAjanuM saMgaThThana ja evA prakAranuM hatuM. dAkhalA tarIke gAmamAM sutAranI jarUra paDatI hatI; te khetI mATe ejArA banAvatA. gAma tene paisA nahiM ApatuM, paraMtu tene anAja ApavAmAM Ave evu baMdhana grAmya samAja para nAkhavAmAM AvyuM hatuM. suvyavasthita samAjamAM tene nyAya maLatA hatA. e jamAnAno samAja suvyavasthita hatA ema huM mAnuM chuM. te vakhate A udyogAmAM hiMsA na hatI. eka udAharaNa. mArI mAnyatA pAchaLa puratI sAbItI che. nAnapaNamAM huM jyAre kAyiAvADanAM gAmaDAMomAM jatA tyAre lokeAmAM teja hatu. temanAM zarIra hRSTapuSTa hatAM. Aja, te nisteja thai gayA che. gharamAM ke vAsaNA paNa nathI. A uparathI mane ema lAge che ke te vakhate ApaNA samAja suvyasthita hatA. te vakhate tenu jIvana ahiMsaka hatuM. ahiMsaka jIvanane mATe jarUranA saghaLA udyogA sArI rIte cAlatA hatA. ahiMsaka vana mATe je udyoga anivArya che temane ahiMsA sAthe sIdhe! sabaMdha che. zarIrazrama, / tA. 31-7-4 vIghA jamInanA e cAraja mAlIka thai jAya teA bAkInA badhA mannura thai jAya che. hiMsA vagara Ama banI zakatu nathI. kadAca tame evu kaheze ke te majura nahi rAkhe, yAthI kAma calAvaze. te paNa hiMsA AvI ja jAya che. jenI pAse eka lAkha vIdhA jamIna paDI che, tene e abhimAna te| AvI jAya che ke 'huM ATalI jamInano mAlika chu". dhIme dhIme khIjAo upara sattA, jamAvavAnI tene lAlaca thAya che. yaMtrAnI madadathI te dUra dUranA lAkone paNa gulAma banAvI le che ane tene khabara paNa paDatI nathI ke te gulAma banI rahyA che. e lokoe gulAma banAvavAnI eka sAdAra yukita zeAdhI kADhI hAya che. phorDane te tame jANo che ne? te eka kArakhAnuM banAvI e che. keTalAye lokA tene tyAM kAma kare che, te prakSeAbhanA Ape che, jAherakhabaro kADhe che. eNe hiMsaka pravRttinA evA mehaka rastA zodhI kADhayA che ke ApaNe temAM jane krUsAi jaie chIe ane Akhare bhasmIbhUta thai jaie chIe. ApaNe e bAba tane vicAra karavAnA che ke ApaNe emAM 'ksAvA cAhIe chIe ke kheMcI javA cAhIe chIe. mArA vadhAre dAvA. emAM zArIrika mahenata paNa AvI jAya che. mANasa potAnA zramathI ceDI ja khetI karI zake che. paraMtu jo lAkhA jo ApaNe ApaNI ahiMsAne akhaMDa rAkhavA mAMgatA hAe te ene ApaNe rastA zodhavA paDaze. mAre to e dAvo che ke satya, ahiMsA vagere je yame che, te rUSi munie mATe nathI. junA loko ema mAne che ke manue je yame batAvyA che, te rUSi munie mATe che, vyavahArU manuSyo mATe nathI. meM A vizeSa dAvA karyo che ke ahiMsA sAmAjika vastu che; mAtra vyakitagata nathI. * manuSya kevaLa eka vyakita nathI; e piMDa paNa che ane brahmAMDa paNa che, e peAtAnA brahmAMDane bhAra potAnI khAMdhe laine kare che. je dharma vyakitanI sAthe khatama thAya che te mArA kAmanA nathI. matalaba e `ke AkhA samAja ahiMsAnuM pAlana karI zake che ane Aja paNa te karI rahyo che. meM e vizvAsa para cAlavAnI kaeNziSa karI che ane mane lAge che ke emAM huM niSphaLa nathI nIvaDayA. ahiMsA samAjane prANa che. mAre mATe ahiMsA samAjanA prANasamAna che. e sAmAjika dharma che. vyakita sAthe khatama thanArI dharma nathI. pazu ane manuSyamAM eja bheda che. pazumAM jJAna nathI. manuSyamAM te che. ane tethIja ahiMsA tenI vizeSatA che. e samAjaM mATe paNa sulabha hevI joie. samAja enA baLa paraja TakI rahyo che. kAi samAjamAM enA thoDA vikAsa thayA che te kAimAM vadhAre paraMtu enA vagara samAja eka biDa paNa TakI zake nahiM. mArA A dAvAmAM keTaluM satya che tenI tame tapAsa karo. tamArU' kanya huM je ema kahyA karUM chu, ke satya ane ahiMsAthI je zakita utpanna thAya che, tenI tulanA khIjI koI zakitanI sAthe karI zakAya nahiM. zuM e sAcu che ? enI paNa tamAre tapAsa karavI joIe. ApaNe e zakitanI sAdhanA karIne ApaNA jIvanamAM te batAvavI joie. tyAre ja ApaNe tenuM pratyakSa pramANa ApI zakIe. mArA dAvAnI parIkSA karavI e gAMdhI sevA sadhanuM kartavya che. zuM ahiMsA leAkeAe karavA jevI cIja che ? zuM vyavahAra mATe hiMsA ahiMsAnuM mizraNa jarUrI che ? zuM ahiMsA junA purANA sAmAjika thama che ? ApaNe enI (anusaMdhAna pRSTa 61) Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-7-40 prabuddha jaina gAMdhIjInuM vasiyatanAmuM * [ AjathI pacIsa varSa pahelAM, dakSiNa AphrikAnI laDhatane aMte gAMdhIjIne khabara maLelA ke emanuM khuna thavAnuM che. e samaye emaNe potAnA bhAIne , kaTuMbanI vyavasthA karavA mATe je patra lakhele te ahIM "gAMdhIjInI sAdhanA'mAMthI laine muke che. A puratamAM gAMdhIjInA dakSiNa AmikAnA jIvananA keTalAye addabhuta prasaMge saMdharavAmAM AvyA che. gAMdhIjInA jIvanamAMthI preraNA levA icchanAre A pustaka vAMcI javA jevuM che. taMtrI ] kepaTAuna te vara nahi maLe tyAM lagI rAha joIzuM ane karIne dhIraja ci, chaganalAla ' phAgaNa suda 14, 1870 rAkhatAM zIkhavIzuM. Ama karatAM vAta sAMbhaLavI paDaze, tiraskAra . A ghaDIe mane phurasada che. johAnisabargamAM mArA prANu thaze, te badhuM premapUrvaka sahana karIzuM. je ApaNuM vartana akhalevAnA prayatna pAchA thAya che ema meDha lakhe che, ema bane te Dita raheze te kazI aDacaNa nathI AvavAnI. prajAnI utpatti IcchavA egya che ne mAruM kArya saMpUrNa thayuM gaNAze. te karavI e ApaNA dharmanuM aMga nathI. saMsArane phelAve e kAraNathI karIne bhAre jahAnisabargathI dara nathI rahevuM. evA ApaNuM kartavya nathI. je saMsAra che temAM kharaDAyA vinA e saMjogethI ke bIje prakAre paNa mArU acAnaka mRtyu thAya te pramANe rahevuM ke jethI ApaNane ane bIjAne mokSa sulabha meM khIlavelA keTalAka vicAre tamArI pAse meM nathI mUkyA e thaI paDee ja jidagInuM rahasya jaNAya che. ne temAM ApaahIM lakhI nAMkhavA dhAruM sevA, kuTuMbasevA, kamasevA ne rAjasevA AvI jAya che. e kuTuMbasevA prathama karavI e vAkya paramArthaSTie bahu dazA Ave tyAM ApaNe thobhavAnuM nathI. vAstavika che. te jenAthI thaI zake te ja kamasevA ke dezasevA uparanA vartanamAM je bhaLaze te paNa kuTuMbI ja thaze. temAM karI zake che. kuTuMbasevA kene kahevI eja vicAravAnuM rahyuM che. rAvajIbhAI, maganabhAI, prAgajI ne je koI bIjA Avaze tene laIzuM zuddha vartana e vicAra sahelAIthI batAvI de che ema lAge che. mAruM akALa mRtyu thAya te upara pramANe tamAre vartana " mane ema jaNAya che ke ApaNe je cAkarInI ke rAja- karavuM evI mArI bhalAmaNa che. tamAre phinikasa ekAeka na dvArI jIMdagI bhogavatA AvyA chIe e aniSTha che. ApaNuM choDavuM. paNa uddeze dhyAnamAM rAkhI rahevuM. maganalAlanI mane pUrI kuTuMba paMkAyeluM che, eTale lUMTArAnI ToLImAM ApaNe oLakhAIe AzA che. jamanAdAsa ghaDAI jAya te tenAmAM te sattva che. chIe. vaDIlene doSa kADhayA vinA kahI zakAya ke, teoe prajAnI tenAmAM Agraha paNa che. ' cAkarI te karI haze paNa Apa-svArthane aMge e thaI che. mArA mRtyuthI vidhavAo, jene be mAre khAsa upADavAne sAdhAraNa dRSTie jotAM teoe ThIka nyAya karyo jaNAya che. rahyo che, temane sArU tamAre paisA dAktara mahetA pAse mAgavA.. eTale ke, reyata para julma thaDe karyo. atyAre kuTuMba pAyamAla te na maLe te tame je uparanA uddezene maLatA che temaNe sthitimAM che. je neharI maLe te badhA rakhaDe. bhAre najara aneka saMkaTa sahI, veTha karIne paNa eTaluM purU pADavuM. pahoMcatA nAraNadAsa muMbaImAM gulAmI kare che. bIjA kuTuMbIo harilAle pitAnuM joI levuM paDaze. chokarAone tamane ke rakhaDe che athavA rAjakhaTapaTamAM paDayA rahI piTiyuM meLave che. je dezamAM hoya tene sepe. phulInI pAse paise che eTale badhA prajAnI utpatti karavAmAM ane paraNAvavA vageremAM rokAyA tene kAMI ApavApaNuM nathI. have rahyAM gokIbena, che. mA vahune mahAna lebha pitAnA chokarAne paraNAvavAnuM che. nadakerabhAbhI ne gaMgAbhAbhI tathA gekuLadAsanI vahu. te sAthe rahe AmAMthI kema ugarIe ? raste banI zake te pherave. te temanI maherabAnI, temanuM bhUSaNa, jo na rahe te darekane prathama te kheDUta ja banavuM. temAM asahya kaSTa ApaNA kaNa nekhuM poSaNa ApavuM. chokarAMone kabajo soMpI daIe. paNa bhAgyane lIdhe paDe te vaNakara vagerenI majUrI karavI. je dazAe je jyAM bIjAM rahetAM hoya tyAM Ave te vadhAre ThIka gaNAze. phinikasamAM rahIe chIe te dazAe rahevuM. ochAmAM ochI Ama karatAM teonA poSaNane be badhe maLIne rU. 40 hAjate rAkhavI. khorAkanI paddhati bane teTalI je vicArI che te nathI AvavAne. bAne paNa te ja varADa samaja. bAe te sAcavavI. dUdhane pavitra vastu mAnI che te levI te paNa apa samajavuM joIe ke teonI sAthe ja rahe. teNe paNa chokarA- . vitra gaNIne levI. A mahAna pheraphAra che. tenAM mULa uMDAM che ene seMpI devA joIe. je chokarA pitAnI mAne che ne tenAM pariNAma sajjaDa che. te badhAne mAnya che ke na he upADe tene te chUTa ja hoya. uparane javAba je chokarAo e judI vAta che. paNa karaDene te vastu alabhya che e. ApaNI madada mAge tene sArU che harilAla bAne be upADI jANIne paNa tajavA yogya che. e zuddha mAMsa che ne ahiMsA- tene rAkhe te bhale. naMdakerabhAbhIne rAkhe te vizeSa. gokIbahenanuM dharmanuM virodhI che e vicAra koI kALe mArA manamAMthI janAra ne gekAnI vahunuM ja pachI te rahe, tathA gaMgAbhAbhInuM. kAku nathI. A dehe dUdha, ghI Adi te levAya ema sUjhatuM nathI. pitAnI bAne e uThAve te paNa ThIka ja che. ne sAmaLadAsa bane tema agnine ocho upayoga karI raheNI calAvavI. kuTuMbanA pitAnI mAne. tame je raheNIe raho tethI vizeSanI AzA je chokarAo AvavA mAge tene ApaNe rAkhavA ne levA. kaI nahi rAkhI zake. e ja raheNIne huM zreSTha gaNuM chuM. tyAM teo uparanA vicArane anusare te na rahI zake. vidhavAo uparanA vicAra kara nathI lAgatA. A nyAya garIbI pAyA upara je AvI raheNImAM na dAkhala thavA mAge tene mAnapUrvaka jaNe- che ne te jabare pAye gaNAya che. vavuM ke e raheNIne gheraNe cAlatAM jaNa dITha je kharca thAya mArA maraNa pachI A kAgaLane upayoga game tene tethI huM temane ApIne RNa patAvIzuM. e sivAya bIju batAvavAmAM karaje. hAla te maganalAla, rAvajIbhAI, maganabhAI, nahi ApI zakIe. koIne paNa varAvavA paraNAvavAnI upAdhimAM prAgajI ane jamanAdAsa vAMcajo. ATalA jaNA bIje kayAMya paDavuM ja nahi. meTa thaye paraNavA mAgaze te pite joI tenI carcA na kare evuM huM mAgI laIza. eTalAe paNa na leze. chokarIo hoya tene sArU vara zedha ja paDaze. te je vAMcavuM joIe ema tamane lAge ke tame jene megya lAge tulasIne patre varaze tene daIzuM. eka pAInuM kharca nahi karIe. tene ja vaMcAvaje. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 sacassa ANAe mahAvI mAraM tarati / satyanI ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. julAI 31 prabudhdha jaina satyapUtaM vadedvAkyam prabuddha jaina 1940 ahiMsAnI utkrAnti bhUtakALanA garbhAgAramAM uMDe uMDe ApaNe najara nAMkhIe chIe te ahiMsAnA vicAra mAnavImAM mAnavatA pragaTI te thI prAdurbhAva pAmyA hAya ema mAluma paDe che e ghaDi kai hatI te te Aja sudhImAM zeAdhAyalA itihAsa kahI zake tema nathI. paNa eka kALe evI sthiti kalpI zakAya che ke jyAre mAnavI ane pazu vacce mAnavInI karma kuzaLatA sivAya bIje kaze| paNa taphAvata nahi hoya, jyAre mAnavI manuSyetara sRSTine kAve tevA upabhAga karatA haze, eTaluM ja nahi paNa sazakata mAnavI peAtAnA svArtha khAtara anya nibaMLa AdamIe upara paNa game tevAM AkramaNa karye jatA haze ane kASThanI garadana upara thi yAra calAvatAM tenA hAtha jarA paNa pA paDatA nahi haiAya. AvI paristhiti cAlatI haze evAmAM ekAeka tene vicAra Avyo haze ke "mArA koi prANa levA Ave tA jema mane bhAre duHkha thAya che tema jene prANa levAne hu pravRtta thAuM chuM tene paNa eTaluM ja bhAre du:kha kema nahi thatu hAya ? je mane na game te tene paNa kema game ? ane jo Ama che teA jema sAmenA mANasa mane jarA paNa ijA na thAya ema varte evI huM tenA taraphathI apekSA rAkhuM chuM te mujaba tene paNu mArAthI jarAe aai na thAya evI rIteja mAre tenI sAthe vartavuM joie. anyathA vatuM te yogya na kahevAya" A vicAramALAmAMthI ahiMsAvRttino udbhava thayo haze; dharmabudhdhinI jAgRti thai haze. aneka pazupakSI paNa e kALe nirdoSa jIvana gALatA hatA ane Aje paNa gALe che. keTalAMya pazupakSI e kALe nirAmiSa AhArI hatA ane Aje paNa che. A kAraNe temane ahiMsaka kahevA e vyAjabI nathI. pazupakSI saMjJApradhAna prANIo che; teo peAtAnI saMjJAnA Adeza anusAra hiMsA~~ ahiMsA Acare che. A uparathI te kharI rIte hiMsaka ke ahiMsaka ratA nathI. hiMsA ahiMsAne jAgRta hRdaya ane budhdhi sAthe saMbaMdha che ane e jAgRta hRdaya ane budhdhi mAtra mAnava jAtane ja varelI che. eka ja sarakhA saMyogAmAM eka mANasa budhdhipUrvaka mAMsAhAra kare che, mane lAge che ke kAgaLa eTalA saMpUrNa che ke tamane je prazno UThaze tenA javAba tamane temAMthIja maLI raheze. chatAM je kAMi rahI gayeluM lAge te mane pUcho, mArI sAthe carcA karavI hAya te prazna lakhI rAkhajo. mArAthI matabheda thAya te edhaDaka thai jaNAvo. a tamane peAtAne vizeSa paDatI javAbadArI lAge te te paNa jaNAvajo. je tamane sUjhe te badhI TIkA karahe. meAhanadAsanA AzIrvAda. tA. 3 maNilAla tyAM nathI. nahiM te tene paNa vAMcavAnI ratna Apata. hAla A kAgaLanI nakala na karo, ThIka lAge teA rajIsTara karI tene vAMcavA meAkalo ne pATha ma'gAyo tA. 31-7-4 bIjo mANasa budhdhipUrvaka nirAmiSa bhAjana svIkAre che; eka mANusa samajI karIne anya upara zastra prayoga kare che, bIjo mANasa anyathA vicAra karIne kA upara hiMsaka AkramaNu karatAM acakAya che--pA kare che.. jevA jene niNaeNya ane te mujaba jevI jenI pravRtti hAya che te mujaba te mAnavI hiMsaka yA te ahiMsaka re che. upara jaNAvyuM e mujaba mAnavInA mAnasamAM eka vakhata ahiMsAnI vRttinA udbhava thayo, pachI te te vrutti dina pratidina poSAvA ane saMvardhita thavA lAgI. teja vicAra ane vRttinA AdhAre mAnavITue ane mAnavasamAjanI racanA thavA lAgI. te ja bhAvanAmAMthI meATI meTI dharmasaMsthAo ubhI thavA lAgI. te ja kalpanAmAMthI jema AsapAsa vasatA mAnavIe pratye tema ja ceAtaram vicaratI pazusRSTi pratye paNa ahiMsAnI dayAnI bhAvanA phelAvA lAgI. A ahiMsAvikAsanA itihAsanu moTAmAM moTu sImAcihana te bhagavAna buddha ane mahAvIrano yuga. bhagavAna buddhe jagatane mAnavabandhutAnA saMdeza Apyo ane mAnavInA janma, jarA, vyAdhi ane mRtyunAM duHkhA joine kAparAyaNa anelA temaNe jagatanA lokone te duHkhacakramAMthI ugaravAno mArga darzAvyo. bhagavAna mahAvIra AthI paNa AgaLa gayA ane mAtra manuSyasRSTi nahi, mAtra pazusRSTi nahiM, paNa jaDa gaNAtI chatAM caitanyathI bharelI vanaspatinI sRSTi sudhI temaNe ahiMsAnI paridharekhAne lakhAvI ane mitti me lacca mUttu, cara mAM na kAr / e sUtranI tenA vAstavika arthamAM udghASaNA karI. mANase peAtAnA jIvanamAM ahiMsA kevI rIte utAravI ane saMpUrNaze AcaravI e praznanI apUrva jhINavaTabharI temaNe mImAsA karI ane ahiMsaka AcAranuM adbhUta zAstrIya vijJAna racyuM. A Akhu ahiMsAzAstra vyakitanA AdhyAtmika meAkSane dhyeyasthAne rAkhIne racavAmAM AvyuM hatuM. samAjanA ahika kalyANa akalyANanI dRSTi temAM gauNu hatI. sasAra te che evene evA cAlavAnA che; samAjanu cakra paNa hiMsA ahiMsAnA citravicitra cIlA upara cAlyA karavAnu che; rAjakAraNano te pAyA ja hiMsA upara che; samAja sudhAravAnI vAta karavI te Akhare kAThI cAIne kAva kADhavA jevu che. anAdi kALathI AbhA karma baMdhAthI jakaDAyalA che; te karmabaMdhAnu mULa rAgadveSa ane temAMthI pariNamatI hiMsA che. samAja sAthe jeTalo gADha sabaMdha teTalA rAgadveSanA nimitto vadhAre ane te nimitto hiMsaka AcAra taraphaja vyakitane Akhare dhasaDI javAnA. mATe je vyakitane karmabaMdhAthI mukata thaine AdhyAtmika meAkSapAralaukika mukita--meLavavAnI AkAMkSA hAMya teNe samAja sAthenA saMbaMdha toDI nAMkhavA ane dehanA adhyAsa bane teTalA kamI karavA, rAgadveSanAM mULa chevAM ane hiMsAne potAnA jIvanamAMthI saMpUrNaze nAbuda karavI. A rIte prarUpAyelI ahiMsAe mAnavavyakita mATe te eka bhavya Adarza ane tene pahoMcI vaLavAne yogya kAryakrama raju karyo paNa samAjanAM vaheNa te vahetAM hatAM evAM ja lagabhaga vahetAM rahyAM. zudhdha ahiMsakanI dRSTie rAjakathA-dezakathAvarjya gaNAvA lAgI. A ahiMsAzAstramAM samAjathI peAtAne sabaMdha uttarAttara kamI karIne AdhyAtmika dizAe AgaLa vadhavA IcchanAra mATe uttarAttara uccatara guNasthAnakAnI sarasa AyeAjanA karavAmAM AvI hatI. paNa samAjamAM rahenAra mANase kema vavuM, samAjanA ane rAjyasattAnA Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-7-4 anyAyo ane trAsA nivAravA mATe zuM karavu, eka rAjya anya rAjya upara AkramaNa kare tyAre prajAjanAe zA zA upAya hAthamAM levA e badhI bAbate sabaMdhamAM ahiMsAnI dRSTie kaze! khulAsA tatkAlIna ahiMsAzAstramAM jovAmAM AvatA nahi. e vakhatanI ahiMsAmAM mANase hiMsA na karavI e vAtanI mukhyatA hatI paNa koIne rakSaNa ApavAnI ke ugAravAnI, pIDita, trAsita ane tiraskArAyalA vargane bacAvavAnI, athavA te samAjanA ke rAjyanA aghaTita zAsanAnA sAmanA karavAnI bAbata mukhyatAe naheAtI. 'samAja te evA ja heAya; rAjya te ema ja cAle; dareka vasa~nI uMcI nIcI sthiti temanA karmane AdhIna che" Avu ja valaNa e samayanI ane lagabhaga AjasudhI cAlI AvatI ahiMsAnI dRSTimAM jovAmAM Ave che. ulaTuM je jainadharma vyakitane potapotAnA kuTuMba ane samAjane parityAga karIne eTale ke te sAthe asahakAra karIne nivRttimArga levAnuM kahe che te ja jainadharma rAjyo ane rAjyAdhipAne zAnti icche che. eno artha eTalo ja che ke e badhA tA cAlatA hAya tema bhale cAle! tu N tene sudhAranAra koNa? tuM tArU sabhALa ane tArA AtmakalyANuM vicAra kara ! A sAra tatkAlaprarUpita ahiMsAmAMthI nIkaLatA hAya ema lAge che. saMkSepamAM ema kahI zakAya ke e ahiMsAnA vicAra pAchaLa vyakitanuM kalyANa mukhyapaNe jovAmAM Ave che. ahiMsAnuM vyakitagata AcaraNa jarUra samAjakalyANamAM pariName che, ema chatAM paNa e ISTa pariNAma dhyeyanA sthAne naheAtuM, kevaLa AnuSaMgika hatuM. prabudhdha jaina A vivaraNanA artha ke ema na kare ke A rIte ahiMsAnA pUrvadRSTA keSTha rIte nyUna hatA athavA te temanI dRSTi sakucita hatI ema kahevAnA ke sUcavavAne mAre Azaya che. kALe kALe yugapurUSo pAke che, janatAnA sukhakalyANane poSaka sanAtana jIvanasiddhAntA raju kare che, pAtapotAnA kALane apekSIne temAMnA koI eka siddhAnta upara te| kAi anya sidhdhAnta upara vadhAre bhAra mUke che ane tene anulakSIne tatkAlIna paristhitine anurUpa jIvanavyavahAra ane AcAraniyamA tArave che. potAnA kALane upekSIne te kAMi kahe e te ane ja nahi. e te aprastuta AlApa kahevAya. peAtAnA kALane apekSIne temaNe je kAMi. vidhAno karyA hAya te te AkAramAM ja AgAmI kALane lAgu pADI zakAya ja nahi, kALanI maryAdA 'sarvana'-alpana- sau koine lAgu paDe ja che. bhagavAna budhdhanA ane mahAvIranA samayamAM ane AjanA samayamAM keTalo phera che ? te kALae hatA ke jyAre samAjanI samasyA ATalI adhI jaTila nahAtI, uMcA--nIcAne bheda ATalA tIvra nahotA, vanasaMgrAma ATalo kaThaNa nahAtA, eka rAjyanuM anya rAjya uparanuM AkramaNa prajAnA cAlu jIvana upara AjanI mAphaka bahu vyApaka asara karatuM nahatuM, vijJAna kevaLa bAlyAvasthAmAM hatu ane tenI saMrakSaka ke saMhAraka, sukhadAyaka ke du:khavardhaka zakita AjanI sarakhAmaNIe kevaLa navI hatI, kAma ochuM hatuM, navarAza vadhAre hatI, zahera AchAM hatAM ane te paNa ATalAM vistRta nahAtA, grAmyajIvana ja mukhya sthAne hatuM, ane ekAnta ane zAnti puSkaLa hatAM. cAlu vAtAvaraNa ja pAralaukika vicAra ane cintanane poSaka hatu ane samAjavyavasthAmAM AdhyAtmika jIvanane mahattvanuM sthAna hatuM. A paristhitimAM ahiMsAnuM vadhAre vyApaka nirUpaNu e saMbhavita ja nahatu. kALe 59 sAmayika sphuraNa eka navA ja anubhava thoDA divasa pahelAM eka bhAInA aNadhAryo meLApa thayA. temanI pAsethI dIkSAnI ghelachAnI eka navI ja kathA sAMbhaLI. Aja sudhI ayogya dIkSAnA je kAMi banAvA sAMbhaLelA tenu vargIkaraNa karavu hAya te sAdhAraNa rIte cAra rIte thaI zake. (1) erI karAMne ekAeka rajhaLAvIne dIkSA grahaNa karanAra yuvAnanA kIssA (2) corI chupIthI bhagADelA chokarAne khAnagI rIte apAtI dIkSAnA banAveA. (3) lAbha lAlacane vaza anAvI mAbApA pAsethI dIkSA ApavA mATe paDAvI levAmAM AvatA chekarAonA kIssAe (4) kevaLa bhukhamarA ke asahAyatAmAMthI chuTavA mATe levAtI dIkSAe. paNa A eka evA mAbApanI kathA sAMbhaLI ke jeo potAnAM saMtAnane temanI icchA hAya ke na heAya teA paNa dIkSA apAvavAmAM ja jIvananI pratikartavyatA mAne che ane je e ja rIte ane e ja dhyeyathI potAnAM karAMne uchere che ane krUrajiyAta kANu vana gaLAve che. A mAyApa amadAvAdanA vatanI che. temane cAra dIkarI ane be dIkarA che. dIkarAo upara teA bahu baLAtkAra na cAle, paNa dIkarI upara te bahu ja sakhtAi vApare. dhArmika gaNAtA sa niyamo bahu sakhtAIthI dIkSAnI ghelachA khIjuM ahiMsAne manuSyajIvana sAthe sIdho saMbaMdha hAvAthI jema jema mAnavajIvana palaTAtuM jAya che ane samAja racanA vadhArene vadhAre jaTila banatI jAya che tema tema ahiMsAne lagatA khyAlAmAM pheraphAra tema ja sudhArA tathA vadhArA thatA ja jAya che, ahiMsAnA siddhAMta eka ane sanAtana e khareAbara, paNa te sidhdhAnta uparathI nipajatA AcAravicAra palaTAtA jAya che. vaLI Aje eka kSetrane ahiMsAnA vicAra lAguM pADavAmAM Ave te AvatI kAle mANasanI budhdhi AvA kalyANukalpadrumane bIjA kSetramAM vAvavAnA zA mATe vicAra na kare ? vaLI jo ahiMsAthI vyakitanuM pAralaukika zreya thatu hAya te tenuM ahika zreya paNa ahiMsAae kema na sadhAya ? je ahiMsAne vyaktigata jIvana upara lAgu pADavAmAM Ave te sAmAjikavana upara paNa zA mATe lAgu na pADavI ? je vyakita ahiMsaka banIne, potAnI jAtano bhoga ApIne samAja kalyANa sAdhI zake te samAja evI ja rIte ahiMsaka banIne, potAnA TuMkA svArthInA bhega ApIne rASTrane unnata kema na banAve ane evI ja rIte rASTra ahiMsAne akhatyAra karIne jagatanA samagra uddAra kema na sAdhe? ahiMsA jo sAcA ane sanAtana siddhAnta hAya te tenI mAtra vyakitagata meAkSasAdhanA puratI ja upayogitA hAI na zake, paNa vyakita tema samAjanA ahika vananA sarva agaupAMgA upara paNa te lAgu paDavI joie ane tenAthI sArvatrika kalyANu thavu nee. AvI rItanI vicArasaraNImAMthI Aje gAMdhIjInA ahiMsAvAdanA janma thayA che. Aja vicAranA TolsToya, theArA jevA aneka purAgAmI thai gayA che, paNa tene cokkasa AkAra ApanAra ane AkhI duniyAnA tAraNuhAra tIrtha tarIke raju karanAra gAMdhIjI che. A gAMdhIvAdanA vicAra ane tene anusaravA mathatA ApaNI maryAdAenA vicAra have pachI karIzuM. (apUrNa.) mAnada.. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa 60 paLAve. kaMdamULa te zrAvakanA dharamAM hAya ja nahi; rAtre khavAya nahi; bAra tithi lIdheAtarI nahi; ThaMDu pANI pIvAya nahi; taLAI khATalA upara suvAya nahi: svAdiSTa bhAjanA karAya nahi; ujaLAM kapaDAM paherAya nahi; kapALamAM cAMdalA thAya nahi; kAinA lagna utsavamAM bhAga levAya. nahi sAmAyika pratikramaNa pharajiyAta karavAnA. vivAha saMbaMdhanI vAta na ja thAya. mAtra dIkSA-dIkSA-dIkSAnu ja raTaNa karavAnuM karI kayAre meTI thAya ane kAi sAdhvIne vaheArAvu enI ja mAbApa rAha joyA kare. mAbApanI icchA pramANe ja te badhAM bALako dhaDAyA haiAta to pragatinA nAma upara tALuM devAta. mAbApanI kaDakA badhAM karAM sahana karI zakatAM nathI. te rIte meTI dIkarI mAbApa sAme thane paraNI gai; bIjI be dIkarIne 'garaNIjI' banAvavAnI murAdamAM mAbApa saphaLa thayA, have AvyA vArA cethI dIkarIneA, pANI pahelAM pALa bAMdhavI joie e draSTie muni rAmavijayajIe- AjanA rAmacaMdrasurIe- te bahenane nava varSanI ummare cAthA vratanI - AjIvana brahmacaryanI bAdhA ApelI. nava varSanI ummare A vhena brahmacarya zu ane abrahmacarya zu- emAM zuM samajatI haze ? paNa e na samaje e ja mahArAjane mana TApatti haze. A bahena meTI thai tema mAbApanA damana sAme tenu mana baLavA karatu gayuM. teNe bhoMya rasathArA cheDayA - garama pANI pIvuM baMdha karyuM. Ama anatAM mAbApanA julama vadhatA cAlyA. ThekarIne saMsAra tarapha kheMcA joine mAbApa rASe bharAya. 'tAre teA TreDane paraNavu che. bha'gIne paraNavuM che. musalamAnane paraNavu che' ema meNAM bhAre ane reya upara kAzru nahi rahetAM kirdi peAtAnI dIkarIne velaNe velaNe mAre. chekarInI ummara vadhatI gai tema tenuM mana saMsAra tarapha vaLatuM gayuM ane mArA mAbApa mane baLAtkAre kAikane kaMika ThekANe dIkSA apAvI deze e bhayathI te khubane khuba mujhAvA lAgI. potAnA kAi najIkanA sagAnI teNe madada mAgI. mane je maLe tenI sAthe paraNAvI dho. te garIba hAya, na kamAtA hAya tene mane vAMdho nathI. te na dharmI hAya to basa che.' A najIkanA sagA A vhenane e rIte ThekANe pADavAnI tajavIja karavA lAgyo ane tene hAtha pakaDavAne taiyAra hoya evA kAi bAne teNe zodhI kADhyA. A badhI vetaraNa cAlatI hatI evAmAM suratathI e chekarInA mAbApa upara patra Avyo ke cAra pAMca divasa bAda bIjI eka karIne dIkSA ApavAnI che to sAthe sAthe temanI dIkarIne dIkSA apAvavAnA vicAra hAya te temaNe tene laine turata ja surata Avavu." A patra uparathI traNa cAra divasa bAda e mAbApe peAtAnI lagabhaga trIza varSanI ummaranI dIkarIne laine surata javAnA niya karyAM. A bAbatanI pelI bahenane khabara paDI ane tenA manamAM phALa paDI. te doDI potAnA salAhakAra sagA AgaLa ane AgaLanI goThavaNa mujaba bIje divase savAranA nava vAge derAsara darzana karavA javAnA bhAne gherathI nIkaLI ane saMketa karelA sthAne paheAMcI gai. tyAM tenuM nakki karelA eka yuvAna sAthe vidhisara lagna thayuM. chekarI derAsarathI pAchI AvI nahi eTale mAbApe zodhAzodha karI mukI. chokarIne rAtre pate khAdho. mAbApa sagA vahAlAM ane be cAra pANI sAthe karI jyAM hatI tyAM gayAM ane bAraNAM tADI chokarIne kabaje karIne ghera lai AvyA. Aje e banAvane be mAsa thavA AvyA che. karI Aje enA najIkanA sagAnA majAmAM che. chekarI kahe che te satya hoya te tenI sthiti elamAMthIgulamAM paDavA jevI prabudhdha jaina tA. 31-7-4deg banI che. tenA kahevA mujaba te paraNavA icchatI hatI jaina vANIyAne ane paraNI kheDI che koi utaratI gaNAtI jJAtinA yuvAnane. have te nathI dIkSA levA mAMgatI, nathI peAtAnA mAbApa sAthe rahevA mAMgatI ane nathI potAnA paraNyA pati pAse javA icchatI. paraNanAra kahe che ke huM eka mujhAyalI Ane hAtha pakaDavA gayA ane Aje badhethI huM rakhaDI paDayo. AmAMthI koNa sAcuM ane kANu khATuM ane kANe zu karavu joie ane koNe kema vatavu joie e badhA praznone ahiM kAM nirNaya karavAne nathI. paNa dIkSAnI ghelachA kavA anarthA nipajAve che tenuM A sUcaka dRSTAnta che. ahiM jaNAvelI sarva hakIkata huM samajyo chuM tyAM sudhI taddana sAcI ane kharAkhara banelI che. upara varSAM velA mALApanI ghelachA temaja niSThuratA kAi ajaba prakAranI che. pote gRhasaMsAra calAvye jAya ane prajotpatti kaye jAya ane potAnAM jaNyAM bALakone ema kahe ke tamArA mATe te eNdhe ane muhapatti che' jANe ke kASTha ziSyale|bhI sAdhu ke sAdhvIne A rIte ziSyA purAM pADavAno teNe lekhita karAra karyo na hAya ! zrI. jhINAnI tADAi. thoDA samaya pahelAM rASTrapati maulAnA abula kalAma AjhAde zrI mahamadaalI jhINAne pAkIstAnanI yeAjanA bAnue rAkhIne hiMdumusalamAnanI ekatAne lagatI kA yojanA vicAravAne kAMi avakAza hoya to jaNAvavAnI vinaMti karanArA eka tAra karyo hatA. tenA zrI. jhINAe tArathI je teAchaDAi bharelA javAba Apelo ane pragaTa thavA mATe chApAo upara mekalI Apelo te sau koi jANe che. zrI. jhINAnA A vinipAta kevaLa svAbhAvika che; temanI prakRtinA mULamAM guMDAgIrInuM tatva raheluM ja hatuM ema ghaNA loko mAne che. Ama chatAM paNa temanuM jAherajIvana prAraMbhamAM purI sabhyatAvALu ane rASTrIya bhAvanAthI bhareluM gaNAtuM. eka vakhata rASTrIya netAmAM temane agrasthAna hatuM. jyArathI rASTrIya mahAsabhA uparathI vinItAnuM prabhutva asta pAmyuM, asahakAra ane satyAgrahano yuga zarU thayA, gAMdhIjI ane javAhiralAla AgaLa AvyA tyArathI temanuM prabhutva laya pAmyuM. pote gumAveluM agrasthAna pAchuM meLavavAnI zeAdhamAM temane kAmIvAda hAtha lAgyA ane tyAM peAtAnA aDDo jamAvyo. Aja tA te muslIma lIganA mukhI banI beThA che. ane je ke temanI sAme Ave tenA tarapha tee ghurake che. temanI cauda mAMgaNI purI karA tyAM ceAtrIza mAMgaNIo raju kare che ane e ceAtrIza mAMgaNIo satAvAne vicAra karI tyAM pAkIstAnanI ceojanA lAvIne sAmA dhare che. hiMduo sAme tenA dilamAM hADAhADa jhera bharyuM" hAya tema tenAM bhASaNA ane nivedano uparathI spaSTa dekhAya che. rASTrIya mahAsabhAne jyAM tyAM utArI pADavAmAM teo koi vijetAnA AnaMda anubhavatA lAge che ane hiMdu musalamAnanI ekatAnI vAtane te hAlatAM ane cAlatAM e mAre che. A badhuM kevaLa. guMDAgIrI ja che. Ama chatAM paNa temaNe je hade maulAnA abula kalAma AjhAda uparanA javAbamAM vANInI sabhyatA gumAvI dekhAya che te hada sudhInI asabhya:nA AgaLa upara kadI dAkhavyAnuM jANuvAmAM nathI. Aje jevA jhINA aMdara che tevA ja bahAra pragaTI nIkaLyA che. adI jyAM dina pratidina adha:patana thaI rahyu hAya tyAM uparanI ziSTatA karyAM sudhI jaLavAi rahe ? temanA A prakAranA vartanathI ApaNane te AdhAta lAgyA che ja; paNa tenI (anusaMdhAna pRSTha 65) Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-7-40 prabudha jaina, (pRSTa pa6 thI cAlu) pAchaLa maMDayA rahevuM ke e choDI devI ? A badhI bAbatane nirNaya tamAre karavAnuM che. ApaNA jIvanadhArA ahiMsAnI zakti pragaTa karavI e ApaNuM kartavya che. ApaNe Aja sudhI ahiMsAne prayoga karyo nathI. ApaNe e kartavya nathI karI zakyA ene anubhava kAle thaye. mahAsabhAnA mahAmaMDaLe (High command) kAle je TharAva karyo te uparathI spaSTa thAya che ke parIkSAmAM ApaNe uttIrNa nathI thayA. mahAmaMDaLa mATe e zaramanI vAta nathI. e te mArA mATe zaramanI vAta che. mArAmAM eTalI zakti nathI ke mArI vAta tIranI mAphaka sIdhI temanAM hRdaya sudhI pahoMcI jAya. kegresamAM paNa huM te mukhya kAryakartA hate. paraMtu huM emanA dila upara mArI asara karI zakyo nahi. emAM zarama te mArI che. enAthI e sidhdha thayuM ke Aja sudhI je ahiMsAne ApaNe Azraya lIdhe te e sAcI ahiMsA nahi hatI. e niHzastronI ahiMsA hatI. paraMtu huM te kahuM chuM ke ahiMsA baLavAnuM zastra che. ApaNe Aja sudhI je kAMI karyuM che te ahiMsAne nAme bIjuM ja kAMI karyuM che. ene ApaNe bIjuM kAMIpaNa kahIe, paraMtu ahiMsA to nahi ja kahI zakIe. e zuM hatuM e huM nahiM batAvI zake. kAkA sAheba, vinebA ke kizoralAlane puche. 'ApaNe Aja sudhI karyuM tene zuM nAma ApavuM te teo batAve. paNa huM eTaluM jANuM chuM ke e ahiMsA nahotI. mArI AgaLa te zastradhArI paNa bahAdurImAM ahiMsaka vyakitanI barAbarI karI nathI zakta. e zastradhArI zastranI apekSA rAkhe che eTalA mATe te azakta che. ahiMsA azakatonuM zastra nathI. mAre doSa, te pachI tame mane pUchaze ke meM zA mATe janatA pAse e zastrane upayoga karAvyuM ? zuM te vakhate e nahoto jAgrute ? huM jANato te hatA. paraMtu te vakhata mArI dRSTi eTalI zuddha thaI na hatI. mArI dRSTi zuddha hota to meM lekene kahyuM hota ke "huM tamArI pAse je kAMI karAvI rahyo chuM tene tame ahiMsA na kahejo. tame ahiMsAne lAyaka nathI. tame Darapaka che. tamArA dilamAM hiMsA bharelI paDI che. tame aMgrejothI Dare cho. jo tame hiMdu che te musalamAnethI Dare che. ane musalamAna ho te tagaDA hiMduothI Dare che. ethI ja je, praga tamArI pAse huM karAvI rahyo chuM te ahiMsAno prayoga nathI. Akhe samAja DarathI bharelo che. teo mAne huM eka chuM." mAre sApha sApha karI devuM joItuM hatuM ke "ApaNe sAmano karavAnI je nItina pravega karI rahyA chIe, e sAcI ahiMsA nathI." meM jAtI bhASAne prayoga karyo. je huM ema nahiM karata, te A karUNa kathA je kAle banI te asaMbhavita thAta. ene mATe huM mane pitAne gunhegAra mAnuM chuM. ApaNe hetu zudha hato. * e karUNa kathA te che ja, paraMtu tema chatAM mane tenuM duHkha nathI. ApaNe kheTa prayoga male karyo hoya, paNa te zudhdha hRdayathI karyo hato. je ahiMsA nahi hatI tene ahiMsA mAnI ApaNe kAma karyuM. ApaNuM kAma te bagaDI gayuM. paraMtu emAMthI eka pATha maLe. Aja sudhI ApaNe je kAMI karyuM te ApaNe DaranA mAryA karyuM. ethI ja raphaLatA nathI maLI. paraMtu ApaNe hetu zudhdha hatA ane tethI ja ApaNane bhagavAne bacAvI lIdhA. khetI nItine kharI samajIne ApaNe adhikAra svIkAra paNa karyo. tyAM paNa ahiMsAnI parIkSAmAM ApaNe utIrNa nahiM thayA. tyArathI ja mane te lAgatuM hatuM ke ApaNe adhikAratyAga karaja paDaze. bhagavAne ApaNI lAja rAkhI. game tyAre ApaNe adhikArano tyAga karavAne ja hato. bhagavAne ja ApaNane nimitta ApI dIdhuM. ApaNe ApaNI marajIthI ja adhikAra tyAga karyo. koIe ApaNane tyAMthI kADhI mUkyA nathI. ApaNAmAMthI ghaNAnA dilamAM adhikArano meha peidA thayo hato. keTalAka lokone thoDA paisA paNa maLavA mAMDayA hatA. paraMtu mahAsabhAne hukama thatAMja sau potapotAnA adhikAra cheDI alaga thaI gayA hatA. jema sApa pitAnI kAMcaLI pheMkI de chetema eddhAone tyAga karI sau alaga thaI gayA. ApaNe jANI lIdhuM ke eddhA nakAmAM che. ApaNe tyAM beThA hatA tyAre paNa sarakAre ApaNane laDAImAM sAmela karI dIdhA ane ApaNane tenI khabara suddhAM na paDI. bhagavAne ja ApaNI lAja rAkhI; kAraNa ke ApaNe tyAM rahyA heta te ApaNI durbaLatAnuM ja pradarzana thAta. zuddha ahiMsaka prAgane avasara. Aja A bIjo avasara AvI gayo. yuropamAM mahAyudhdha zarU thaI gayuM. jagatane baLavAna ahiMsAne prayoga batAvavAne : avasara AvI gaye. A ApaNI parIkSAne samaya che. emAM ApaNe utIrNa nathI thayo. Aja dezane bAhya AkramaNane bhaya nathI. mane lAge che ke bAhya AkramaNa nahiM thAya. paraMtu saltanata kamajora thaze te guMDAone mo maLaze. cera DAkU vagere ApaNu ghapara humalA karaze. je ApaNI ahiMsA baLavAnanI ahiMsA che, te ApaNe enA para krodha nahi karIzuM. teo ApaNane patthara mAraze, gALa deze, te paNa ApaNe enA para dayA rAkhIzuM. ApaNe to ema kahIe ke teo murnAimAM AvuM kare che. ApaNe emanA para deza na karatAM dayA rAkhavI joIe ane marI phITavuM joIe. jyAM sudhI ApaNe jIvIe chIe tyAM sudhI teo eka paNa beTIne hAtha lagADI na zake evA prayatnamAM ApaNe maravuM joIe. kArobArI samitinI sthiti. e pramANe cera, DAku ane AtatAyIo humalAo kare te loke pitAnuM rakSaNa kema kare ? e eka prazna upasthita thayo. mahAsabhAnA mahArathIoe joyuM ke zAMti-senA te ubhI thaI zake tema nathI. tyAre mahAsabhAe lekene Adeza zuM Apa ? zu mahAsabhA nAbuda thaI jAya ? ethI emaNe gaIkAlane harAva karyo. emaNe joyuM ke saMpUrNa ahiMsAne praga dezanI zakita bahAra che. dezane lazkaranI jarUra che. ' mArA para hamemAM patro Ave che ke "aMdhAdhuMdhI thavAnI che. tame rASTriya senA banAve, ane ene mATe lokonI bharati kare.paNa mArAthI e thaI zake ema nathI. mArI sthiti, meM te ahiMsAnI ja sAdhanA karI che. huM Darapeka hAuM ke game te hou paNa bIjI sAdhanA karI zakatA nathI. pacAsa varSa sudhI meM ahiMsAnI ja sAdhanA karI che. mahAsabhA dvArA paNu huM eja vAta siddha karavA mAMgatA hatA. huM cAra AnAne sabhya paNa nahi hatA. paraMtu huM kahetA hatA ke huM cAra AnA vALA sabhya karatAM vadhAre chuM, kAraNa ke mahAsabhAnA kAryakramanuM netRtva huM karato hato. mArI naitika javAbadArI cAra AnA vALA sabhya karatAM vadhAre hatI. have huM e naitika baMdhana paNu kAlathI choDI Avyo chuM. kAraNa ke have huM mAro paga kenI dvArA karUM? Aja sudhI te koMgresa dvArA karate hate. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 31-7-40 kArobArI samiti ane ha. asahakAra karyo ane savinayabhaMga karyo. jelamAM jaI beThA Aja sudhI mahAsabhAe mane sAtha Apyo. paraMtu jyAre tyAM nakharA karyA. vartamAna yuddha zarU thayuM ane huM sImalAthI pAcho pharyo tyArathI ahiMsAnA nAmane prabhAva. . vAta bIjI banI. sImalAmAM meM vAIsarAyane kahyuM hatuM ke mArI paraMtu temAMthI paNa kAMIka sAruM pariNAma AvyuM. ahiMsA sahAnubhUti tamArI tarapha che. paraMtu ame te ahiMsaka chIe. ApaNI jabAna para hatI. enuM kAMIka zubha pariNAma AvyuM. ame te mAtra AzIrvAda ApI zakIe. je amArI ahiMsA thoDI ghaNI saphaLatA maLI gaI. rAmanAmanA viSayamAM meM sAMbhaLyuM baLavAnanI ahiMsA che te amArA naitika AzIrvAdathI jaga- che ke rAmanuM nAma levAthI ApaNe tarI jaIe. te pachI rAma tamAM tamAruM baLa vadhaze." paraMtu meM joyuM ke mArA vicAra sAthe pite ja AvI jAya te zuM thAya ? ahiMsAnA nAme paNa mahAsabhAnA mahArathIo sahamata thaI zakatA nathI. emaNe ATaluM karyuM, te je ApaNA darekamAM sAcI ahiMsA AvI emanuM judA prakAranuM vaktavya raju karyuM. je temaNe mArI nIti jAya te ApaNe AkAzamAM uDavA lAgIe. svIkArI hota to mahAsabhAne ItihAsa jude ja lakhA hota. je uDavAnI zakita hITalaranAM vimAnamAM nathI, te zakita Apa- jo meM baLapUrvaka kahyuM hatuM ke mArI nIti mAnavIja NAmAM Avaze. ApaNA zabda AkAzane bhedI cAlyA jaze. A joIe, te rAjendra bAbu, rAjAjI ane bIjA sabhya mAnI pRthvI AsamAna banI jaze. leta. teo kahI deta ke "ame tamArI sAthe cAlIzuM. paraMtu gAMdhI sevA saMghanuM kartavya. e te dagAbAjI kahevAta. emAM ahiMsA nAmanI paNa nahiM raheta Aja sudhI gAMdhI sevA saMghe je kAma karyuM che te nakAmuM ahiMsAnuM paheluM lakSaNa saccAI ane ImAnadArI hatuM, paraMtu sAcA dilathI karyuM hatuM tethI te tadana niSphaLa nathI che. meM hamaNAM ja kahyuM che ke ahiMsA baLavAnuM zastra gayuM. ApaNe bhula karatA hatA. paraMtu temAM dagAbAjI nahiM hatI. che. baLavAnanuM to zuM paNa baliSThanuM te zatru che. te paNa je kAMI karyuM che tene ApaNuM bhUSaNa te naja kahI kSamA to vIranuM bhUSaNa che. durbaLanuM nahi. jabaraja- zakIe. Aje kasoTIne moke Avyo che. kegresanuM mahAjana stIthI koI paNa cIja mAnI levI te durbaLatA ja che. ethI te uttIrNa nathI thayuM, paNa have jovAnuM che ke gAMdhI sevA saMgha mArA kahyA pramANe teo mArI vAta mAnI leta te e dagA- zuM karI zake che ? gAMdhI sevA saMghanA loko je janatAmAM ahiMsA bAjI kahevAna. je cIja huM mAnuM chuM e ja emanI buddhine jAgRta karI zakaze te kegresanA mahAjanane paNa khuzI ja thaze. maMjura nahiM hoya te je sAcuM hoya teja temaNe kahevuM joIe. saMdhanA leke je kogresanA mahAjanane kaheze ke "tame zAmATe ema A dRSTithI temaNe je kAMI karyuM che te ThIka ja karyuM che. kahe che ke ahiMsAnuM pAlana na thaI zake ? ame te ahiMsaka mahAsabhA ane huM have sahadhamI rahyA nathI. chIe ane ahiMsaka ja rahIzuM, te kegresanuM mahAjana nAcI paraMtu mArI ahiMsaka vANI have emanI vatI bolI zakatI uThaze. tame loke gAMdhI sevA saMghamAM mAnavAvALA cho. tamArAnathI. atyAra sudhI teo sarakArane kahetA hatA ke "tame amArI mAMthI keTalAka kogresamAM paNa che ane keTalAka nathI. paNa huM vAta mAnatA nathI, te ame paNa naitika dRSTithI tamane sahAyatA te temAM nathI rahyo. je lokonAM nAma keMgresanA daphataramAM mojuda nahiM karI zakIe. tame tamArI pharajanuM pAlana jyAM sudhI nahi che teo je ahiMsaka che, te teoe kArobArI samitine kare tyAM sudhI ame tamArI sAthe sahaga nathI karI zakatA." kahevuM joIe ke "ame ahiMsAmAM ja mAnIe chIe. paraMtu mArI ahiMsaka vANuM kegresa taraphathI A badhuM kahI zakatI hatI. eTaluM kahI devAthI ja kAma cAlaze nahiM. tamArA hRdayamAM sAcI emAM mArI ahiMsAnA paganI sAmagrI mojuda paDI hatI. ahiMsA hovI joIe. evI jAtanI ahiMsA je kogresanA Aje te nathI. have te koMgresanuM mahAjana ane huM sahamata nathI rahyA. sabhyomAM haze te teo akhila hiMda mahAsabhA samitimAM kaheze sakkaranA lokoe mane puchayuM. temane paNa meM kahyuM ke tame tamAro ke "ame te ahiMsaka chIe." keMgresanA adhivezanamAM paNa rasta le. emaNe joyuM ke teo mArI salAha pramANe cAlI teo kaheze ke "ame to ahiMsaka chIe. jyAM sudhI tamane zakatA nathI. emane mArapITane raste ucita lAge. have teo lAge ke tamAruM ahiMsAnuM Dha ke gresamAM cAle ema che, tyAM mArA sahadhama nathI rahyA. eja vAta kAlanA TharAvathI spaSTa thaI sudhI tame tyAM rahejo ane nahiM to nIkaLI jajo. kegresano che. sakaramAM paNa kegresavALA che. emane ane meMgresanA mahA- dharma eka ane tamAro dharma bIjo- e rIte kAma cAlI zake janane mArI nIti para nathI lAvI zakayo ethI huM chuM chuM. nahi, tyAre te ApaNe sApha sApha kahI devuM joIe ke ame A karUNa kathA che. koMgresanA mahAmaMDaLe mane kahI dIdhuM che ke lokonA pratinidhi banI zakatA nathI. "ame amArI maryAdAnI bahAra nahiM jaI zakIe. tamane svataMtra | dilanI ahiMsA. karIe chIe. tame baLavAnanI ahiMsAne prayoga karavAne je tame keMgresamAM rahIne ahiMsAne pracAra karavA mAMgatA svataMtra che." ho te tamAre khabaradAra rahevuM joIe. jo huM dilathI ApaNI durbaLa ahiMsaka nIti. paNa kedane mAravA cAhuM te mArI ahiMsA tyAM ja Aja sudhI ApaNe je ahiMsA karI temAM e vAta rahI purI thAya che. huM zarIrathI nathI mArato tene artha e che ke huM hatI ke ApaNe ahiMsA dvArA aMgrejonuM rAjya chInavI durbaLa chuM. keI AdamIne lake thAya te mArI zakato nathI. laIzuM. ApaNe e lekeno hRdayapalaTo IcchatA nahiM hatA. evI jAtanI mArI ahiMsA thaI jAya che. jo tame dilathI paNa ApaNA dilamAM karUNa nahiM hatI. dveSa ane kodha hate. Apa- ahiMsaka ho te kogresanA mahAjanane kahI zake che ke ame zudhdha NAmAM to gALa bharI paDI hatI. ApaNe ema nahiM mAnyuM ke ahiMsAnA prayoga mATe taiyAra chIe. AvI sthitimAM tamAre temanuM hRdaya bagaDayuM che ane tenI dayA karavI joIe. paraMtu tamArI hAlatanuM parIkSaNa karavuM paDaze. savArathI sAMja sudhI tame ApaNe to temane core ane luMTArUo mAnyA. je ene je je kAryo karazo te te dvArA tamAre zudhdha ahiMsAnI sAdhanA ApaNe bhArI zakatA hota te ghaNuM sAruM evI vRttithI ApaNe karavI paDaze. kevaLa dekhAva puratI nahi ke kevaLa bhAvakatAthI nahi. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-7-40 bhAvuka na banatA. jo ApaNe bhAvuka banIzuM te vahemamAM phasAi jazuM. bhAvukatAnI bAbatamAM mane eka kisso yAda Ave che. mArA pitAjI pAse eka sajjana AvyA karatA hatA. ghaNAja bhAvuka ane vahemI hatA. jyAM koi chIMka khAya tyAM besI jAya. emanA gharathI mAre ghera AvatAM pAMca miniTa thatI hatI, paraMtu e bhAne pacAsa miniTa lAgatI. chIkAne lIdhe bicArA rokAi jatA hatA. AvI rIte bhAvukatAthI ApaNe sarva kAmeAmAM pAchA haDIe chIe. huM evuM icchatA nathI. ApaNe evA bhAvuka banavuM na ja joie. ahiM sAne svabhAvasidhdha manAve. je kAMi ApaNe karIe te dharmanI bhAvanAthI karavu joie. huM ahIM khelavA AvI caDhayo chuM te mAro dharma samajIne Avyo chuM. mauna te mArA svabhAva thai gayo che. mauna mane mIThuM lAge che. e mArA vineda thai gayuM che. bhANusanuM kartavya jyAre svabhAvasiddha thai jAya che, tyAre te tene vineda thai jAya che. te pachI kartavya zuM rahyuM ? e te tenA svabhAva thai gayA; AnaMda thai gayA. mAre mATe te mauna svabhAvasidhdha thai gayuM che. evI rIte ahiMsA ApaNAmAM svabhAvasidhdha thaI javI joIe. jyAre kartavya svabhAvasidhdha thai jAya che tyAre te ApaNA svadhana banI jAya che. evI rIte tame divasabhara je karaze tenI sAthe ahiMsAnA tAra paNa cAlatA raheze. tame jUThThA tarkazAstranA AdhAra para hai| te paNa tamAre mATe ahiMsA eja parama dharma banI jaze. jUhma tarkazAstrane mAyA kahevAmAM Ave che. bIjAne mATe kharekhara e mAyA che. paraMtu jyAM sudhI ApaNe emAM phasAyA chIe tyAM sudhI ApaNA mATe e mAyA nathI ApaNe mATe te satya ja che. huM mAnuM chuM ke A carakhA upara jema jema huM tAra kADhatA jAuM chuM, tema tema huM svarAjanI vadhAre najadIka AvatA jAuM chuM. e mAyA heAi zake che. paraMtu te mane pAgalapaNAthI bacAve che. evI rIte tamAre paNuM anusaMdhAna karavuM joie, ahiMsaka upakaraNane yajJa, A carSo mAre mATe ahiMsAnI sAdhanAnuM sAdhana che. e jaDa vastu che, paraMtu enI sAthe jyAre jyAre huM mArI cetana vastune mIlAvI dauM chuM, tyAre je madhura avAja nIkaLe che, te ahiMsaka hAya che. emAM je laTTu che, tenAthI khuna paNa thaI zake che, paraMtu tene meM A carakhAmAM manuSyanA hitane mATe lagADayu che. enu Akhu aMga svaccha rAkhuM chuM. jo emAMthI madhura avAja na nIkaLe te te hiMsaka banI jAya che, ApaNe te| ahiMsAne yajJa karavAnA che, yajJasAmagrI taddana zudhdha hevI joie. kharAba lAkaDuM ane kharAba le lagAvIzuM te kharAba carakhAM banaze. enA avAja karkaza haze. yajJanI sAmagrI evI nahiM hAi zake AvA prakAranA anusaMdhAnathI jo ApaNe dareka kriyA karIzu te ApaNI ahiMsAsAdhanA zudhdha thaze. zudhdha sAdhanAne mATe zuddha ja sAmagrIo joie. carakhAne meM zudhdha upakaraNa mAnyuM che. je manathI yajJa kare che, tene tenI sAmagrIo paNa priya lAge che. ethI ja mane carakhe! priya lAge che. ene AvAja mIThuM lAge che. mAre mATe te ahiMsAnuM saMgIta che. tame mArAthI AgaLa vadhe, mane khabara nathI ke AvI sAdhanAne mATe kAne keTalAM varSa lAge. koine hajAra varSa paNa lAge, te kASTha eka ja varSamAM prabuddha jaina te sAdhanA karI zake. meM pacAsa varSa sudhI sAdhanA karI che, eTale hu jaldi pUrNa thai jaIza ane tame hajI hamaNAM ja zarUAta karI che, mATe tamane vadhAre vakhata lAgaze--Avu abhimAna ke meha mane nathI, Avu abhimAna mithyA che. huM te apUNuM chuM. Darapoka chuM. ATalAM varSo thayAM huM apUrNa rahyo. paraMtu ema paNa hoi zake che koi mANasa - Aja zarU karI jaldi pUrNa thaI jAya. ethI meM pRthvIsiMhane kahI dIdhuM hatuM ke "tamArAmAM hiMsaka vIratva te hatuM. mArAmAM e paNa na hatuM. jo tame sAcA dilathI ahiMsAne apanAvaze| te ghaNAja jaldi saphaLa thazo. mArAthI paNa AgaLa jazeA." hu' saphaLa zikSaka manavA mAMguM' chuM. mArA karatAM khIjA loko jo AgaLa jaze te huM nAcI uddIza. jo te mane harAvI zake .te huM mane sAcA zikSaka mAnIza. eja rIte mArI saphaLatAmAM huM mAnato Avyo chuM. me lokone joDA banAvavAnuM zikhavyu che. have te mArAthI AgaLa vadhI gayA che. A prabhudAsa rahyA ke jete joDA banA vavAnuM meM zikhavyuM hatuM. e vakhate te enI ummara nAnI hatI. te Aje mArAthI AgaLa vadhI gayela che. khInne sema hatA. nAMkhI che. e badhAya e tA kArIgara hatA. eNe to e kaLA hastAmalakavat karI mArAthI AgaLa vadhI gayA. kAraNa ke mArA dilamAM cerI naheAtI. je kAMI huM jANutA hatA te sarva e lokone zikhavI devAne huM adhIrA hatA. e lokoe mane harAvI dIdhA. emane khUba gamyuM. enI matalaba e che ke huM sAcA ane saphala zikSaka chuM je huM ahiMsAnA evI rIte purA zikSaka hAiza te je leAkA mArI pAsethI ahiMsAnA edhapATha le che te pArAthI AgaLane AgaLa vadhaze. mArAmAM je kAMi bharyuM paDayuM che te saghaLuM tene ApI devA huM cAhuM chuM. je loka AzramamAM mArI sAthe rahe che te jo mArAthI AgaLa nahi vadhI zake te tenA e artha thAya che ke huM saphaLa zikSaka nathI. tame mArA sahusAdhaka che. tame ahiMsAnI sAdhanAmAM mArAthI AgaLa vadhI jA evI mArI IcchA che, kAraNa ke huM sighdha nathI. tame mArA sahasAdhaka che. mArI pAse ahiMsAnu je dhana che te huM, ghere ghera vaheMcavA mAguM chuM. temAM kasara karavI nathI. tamAre tamArA dilamAM, vicAra karavA joie ke "je kAMi huM ApI rahyo chuM. tenuM ame AkhI bhUmimAM sicana karIe. e te buDhDhA thayA che. ame te juvAna chIe. ame enu dIdheluM dhana vadhArIzuM." Ave vicAra karI AgaLa vadhaze tA huM tamane AzIrvAda ApIza. huM... ekaleA nathI. 3 huM jANavA mAguM chuM ke tamArAmAMthI keTalA mArI sAthe AvavA mAMge che, jo kAi paNu nahiM Ave te huM ekalA paNa javAnA ja chuM. huM sitera varSanA thai gayA te paNa huM vRdhdhahyuM ema mAnatA nathI.huM kadi ekalo to nathI ja. ane kAi nahiM teA bhagavAna to mArI sAthe raheze ja. mane ekalApaNuM kadi lAgyu nathI. tamane jo ahiMsAnA mArgamAM zradhdhA hAyatA tame tamArI parIkSA karajo, keTalA jaNu A raste cAlavA taiyAra che enI zeAdha karajo ! koMgresavALAone DhaMDhoLI jue! e badhI tapAsa huM nahi karI zakuM. zuM tame kaoNMgresanA mahAjane ne ahiMsAnI zakti ApI zake che? te zuM kare? teo te lAcAra hatA. lokomAM ahiMsAnuM eka biMdu paNa na jue, tyAre te kahI ja dene ke Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ' prabuddha jaina - tA. 31-7-40 "ame zuM karIe ? tamAre rasto nahiM laI zakIe." meM jevI hITalaranI ekAgratA, rIte mAruM pada choDayuM tevI rIte teo nathI cheDI zakatA. huM mArI samakSa te e badhI kAlpanika kathA che. paraMtu temAM ahiMsAne mArI vyakitagata sAdhanA mAnuM chuM. teo tema sAcuM zikSaNa bharyuM paDayuM che. hITalara pitAnI sAdhanAmAM niraMtara nathI mAnatA. jAgRta che. enA jIvanamAM bIjI koI cIjone sthAna ja nathI. meM koMgresa kema chaDI? ' kaI koI vakhata te vIza vIza kalAka jAge che, enI eka A uparathI meM cha varSa para mahAsabhA cheDI dIdhI hatI kSaNa paNa bIjA kAmamAM jatI nathI. eNe evI evI cIjonI zodha karI che ke tene joIne ja leke digamUDha banI jAya che. te ThIka karyuM hatuM ema tame samajI zakaze. e rIte enI meM enI ke AkAzamAM uDe che ane pANImAM paNa cAle che. te vadhAre sevA karI. te vakhate ja meM joI lIdhuM hatuM ke mahAsa joIne loke diMga thaI jAya che. eNe evI vAta karI batAvI bhAmAM keTalAka leka evA AvI gayA che ke jeo ahiMsAmAM che ke jene svapna paNa khyAla na hatA. te keTalI sAdhanA karI bhAnatA nathI, jemane ahiMsAe sparza zuddhAM nathI karyo. huM temanI zake che ! covIsa kalAka zrama karyA chatAM te pitAnI buddhi tIvra pAsethI kaI rIte kAma laI zakuM? sAthe sAthe meM e paNa joyuM hatuM rAkhI zake che. huM e puchuM chuM ke ApaNI buddhi kayAM che ? ke ahiMsAnA keTalAye pUjArIo mahAsabhAnI bahAra paDelA hatA. ApaNe jaDavat kema chIe ? koI ApaNane savAla puche tyAre tethI mane alaga thaI javAnuM ja ThIka lAgyuM hatuM. Aje tame ApaNI budhdhi kema kuMThita thaI jAya che ? joI zake che ke meM ThIka ja karyuM hatuM. kAraNa ke meM joI ApaNI budha tejasvI bano ! lIdhuM hatuM ke huM bIjI koI paNa rIte sevA karI zakuM nahiM. ahiMsA sivAya mArI pAse bIjI koI paNa zakti nathI. tyAre huM vAdavivAda nathI icchato. mAtra vAdavivAdamAM te ApaNe koMgresamAM rahI huM bIjuM zuM karI zakuM ? mArAmAM je kAMI zakti ( hArI ja jaIzuM. ApaNe te zradhdhAyukta budhdhi batAvavAnI che. che te ahiMsAnI ja che. huM mArI apUrNatAo jANuM chuM. mArI enuM nAma zakti che. ahiMsAne artha mAtra carakho calAve apUrNatAo mArAthI vadhAre bIjo koI paNa jANatA nathI. te ema nathI, paNa emAM bhakita hovI joIe. je bhakti pachI paNa mANasa abhimAnI hoya che. tethI huM mArI je apUrNatAo ApaNI buddhi teja na thAya te mAnI lejo ke ApaNI bhakitamAM joI zakatA nathI te tame joI zake che, ane je tame nathI truTi che. hITalaranI vidyAne mATe je buddhine upayoga che to joI zakatA te huM AtmaparIkSaNathI jANI lauM chuM. A rIte ApaNI vidhA mATe tene keTalAgaNa upayoga che. ApaNe ema nahiM samajavuM joIe ke ahiMsAnA vikAsa mATe buddhine koI baMnene huM joDI laI zakuM chuM. upayoga nathI. ahiMsA e ja mAruM baLa che. ' budhdhinA upayoganuM kSetra. " mArAmAM ahiMsAnI apUrva zakti che te huM jANuM chuM. * tamArI buddhinA upayoganuM kSetra batAvavAne meM A prazna paraMtu je kAMI zakti che, te ahiMsAnI ja che. lAkha mArI raju karyo che. e maulika prazna che. ene javAba tame eka divapAse Ave che. premathI mane apanAve che. strIo mArI pAse samAM ApI zake nahi. vipakSI je kahe tene anAdara kare na nirbhaya thaI rahI zake che. mArI pAse evI kaI cIja che? joIe. temanI dRSTie e praznane vicAra karIne temane temanI mArI pAse mAtra ahiMsAnI ja zakita che. bIjuM kAMI ja nathI. bhASAmAM samajAvavAnuM ApaNuM kAma che. ApaNe ApaNuM kAma ahiMsAnI e zakita huM navI ja rItathI jagatane ApavA choDI devuM ema huM kahetA nathI. e te AgrahapUrvaka cAlavAcAhuM chuM. e sidhdha karavA mATe ApaNe zuM karI rahyA chIe nuM ja che. paraMtu je jAgRta rahIne kArya karazuM teja siddhi ene hisAba hajI hiMdusthAnane Apo bAkI che. duniyAmAM maLaze. ApaNI buddhi je maMda haze te ApaNuM kAma bagaDI jaze. Aje je zakita pragaTa thaI rahI che tenI sAme huM hAravAne mArUM darda. nathI. paraMtu ApaNe saccAI ane sAvadhAnIthI kAma levAnuM che. e dRSTie kAle je TharAva thaye te tamane adhyayana ane nahiM te ApaNe hArI jaIzuM. ane mananane meko Apaze. e TharAvathI ApaNI AbehavA hiTalaranI zakitanuM rahasya. sudharI javI joIe. mahAsabhAnA mahAmaMDaLane A TharAva zA - jo ApaNe ApaNI badhI zakitao ahiMsAnI sAdhanAmAM mATe karavuM paDayo ? e vAtanI ApaNe tapAsa karavI joIe. nahi rokIzuM. to ApaNe jItI nahiM zakIe. hITalara ja je leke ema kaheze ke mahAsabhAnA loke Darapoka che, teo juone? je cIjamAM te mAne che temAM potAnA samagra jIvananI dezadroha karaze. teoe je vAtAvaraNa joyuM, tene A TharAva zakitao te rokI de che. purA dilathI ane saMpUrNa zradhdhAthI te paDe che. huM e AbehavAne pratiSa thaI zakatuM nathI. kAraNa temAM maMDayA rahe che. tethI huM hITalarane mahApurUSa mAnuM chuM. ke ahiMsA mArI vyakitagata sAdhanA paNa che. mahAsabhAnI e tene mATe mArA antaHkaraNamAM puSkaLa kadaradAnI che. te zakitamAna sAdhanA nathI. mAre te emAM ja marI phITavuM che. kegresanA pratipurUSa che. Aje te rAkSasa thaI gayo che. je marachamAM Ave te nidhi mArA jevuM nahiM karI zake. temanI sAdhanA alaga che. kare che. niraMkuza che. paraMtu ApaNe te enA guNo jevAnA tethI have teo nathI mArI sAthe AvI zakatA ke nathI huM che. enI zaktinuM rahasya ApaNe pakaDavuM joIe. tulasIdAsa- temanI sAthe jaI zaktA. temane mATe te mArA dilamAM dhanyavAda jIe ApaNane e vAta batAvI che. temaNe rAvaNanI paNa ja che. ATale dUra sudhI sAthe gayAM chatAM huM temanA para mArI stuti karI che. mArA manamAM rAvaNane mATe paNa Adara che je asara zA mATe nathI pADI zakaze e vAtanuM du:kha paNa mane rAvaNa mahApurUSa na hota to te rAmacaMdrajIno zatru paNa na thaI che. teoe mane teone mArgadarzaka mAnyuM hatuM. bhAre zradhdhAthI zakata, rAmacaMdrajI asAdhAraNa hatA, rAvaNa temane asAdhAraNa temaNe mArA hAthamAM dhurA soMpI hatI. chatAM paNa huM temanA zatru hate. dilamAM zraddhA nathI pedA karI zakyuM tenuM mane darda che. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-7-4 racanAtmaka kAryakramanuM mahatva. ' 3 , (pRSTha 60 thIM cAlu)... . , tame A viSayanuM manana karajo ApaNe to ahiMsAnI sAthe kArya karanArA aneka musalamAna agraNIo paNa AthI sAdhanA vIranA zastranA rUpamAM karavAnI che. e vAta ghaNI moTI Azcarya ane zarama anubhavI rahyA che. bhinna pakSa ane rbhinna che. ApaNe ema na samajIe ke ApaNe jela javAnI zakti mata game tevA hoya, paNa ziSTatAsabhyatA-mAnavatAne viziSTa , 'vadhAravAnI che. ApaNe te e batAvavAnuM che ke racanAtmaka guNa che. e gayo pachI mAnavI rAkSasa bane che ane e ' ' A kAryakrama svarAjyanuM avibhAjya aMga che. ApaNe ema nathI samajyA " mANasa je samAjane netA hoya te samAja paNa durdavane ja ' ' ' ke carakho ApaNane svarAjya apAvaze. "gAMdhI kahe che mATe khetare che. tenuM agrasthAna jyAM sudhI tuTe nahi, tyAM sudhI hiMdu * * * carakhe calAvI lya ! ethI garIbene thoDuM dhana maLe che," A musalamAna ekatA kevaLa asaMbhavita banI jAya che. . . . - 'ApaNI vRtti rahI che. racanAtmaka kArya ja svarAjya apAvI zake. Izvara ane dharmane nAme ! | ' ' , , '' ema che e sidhdha karavAnI tamArAmAM tAkAta AvI javI , ke hamaNAM hamaNAM chellAM daza mahInAthI cAlI rahela yurepIsa, je joIe. ene artha e nathI ke tame roja thoDA kalAka vigrahamAM nAnuM sarakhuM "samara vekezana' paDayuM hoya ema lAge che. kAMtI lIdhuM, be cAra muslima sAthe dastI karI lIdhI, achuta ke ' hITalare iglAMDa upara Aje caDhAI karazeAvatI kAle caDhANA, sAthe jarA haLImaLI lIdhuM ane samajI lIdhuM ke ApaNe svarAja kareze ema rAha jotAM jotAM kAnsa parAjita thayA bAda lagabhaga lAyaka banI gayA. tamAre teM ema mAnavAnuM che ke racanAtmaka vIseka divasa nIkaLI gayA. ema chatAM haju sudhI ' hITalaranuM , kAryakramamAM ja svarAja ApAvavAnI zakita che. racanAtmaka IglAMDa upara thanAruM bhASaNa AkramaNa zarU thayuM nathI saMbhava che A kAryakramanI pachI laDAI AvavAnI che evI mAnyata tamArI he ke hITalara AjasudhImAM meLaveluM suvyavasthita karavAmAM guMthAye hoya, na zake. e kAryakramamAM ja svarAjanI tAkAta che. ' saMbhava che ke IMglAMDa uparanuM AkramaNa dhamakI ApavAmAM Ave che meM ulaTo ja prayoga karyo. ' - o dezamAM ahiMsAne prayoga meM ulaTo ja karyo. kharI . eTaluM saheluM sutarUM mAluma paDayuM nahi hoya ane tethI hITalara . rIte te racanAtmaka kAryakramathI ja zarUAta karavAnI hatI. paraMtu vadhAre sajja thavAmAM rokAye hoya; e paNa saMbhavita che ke haMgalAMDane Ama rAha jotuM rAkhIne hITalare kaI bIjAM je sthaLo ' meM savinayabhaMga temaja asahakArane jela javAne kAryakrama upara ghA karavAnI tajavIjamAM hoya. A badhA vikalpamAMthI eka rAkhyo. meM lekene ema na samajAvyuM ke A te pAchaLathI che sAro kare che te te have jovAnuM rahe che. ' - AvanArI cIjo che. tethI te AMdalane saphaLa thaI nahi zakayA. ' . ; kAnunabhaMgane adhikAra, * A uparanI zAntinA gALAmAM hITalare eka moTI jayu. * 'mane naDiyAdane kIssa yAda Ave che. " roleTa ekaTa ghaNA dAkhavanArUM ane IMglAMDane dhamakI ApanAruM bhASaNuM karyuM che "satyagrahanA vakhatanI e vAta che. e vakhate meM kahI dIdhuM che, ane tenA javAbamAM lIDa helIkase game tevA humalAne e hatuM ke mArI himAlaya jevaDI bhUla thaI hatI. je lokoe pahoMcI vaLavAnI IglAMDanI teyArI raju karanAruM ane ' : ' ' / jJAnapUrvaka kAnunanuM pAlana karyuM nahotuM te lokone meM kAnunabhaMga ' Akhare IMglAMDane ja vijaya thanAra che e bAbatanI khAtrI te batAvyuM. e lokone bhAre kahevuM joItuM hatuM ke, "Aja sudhI '' ' sarakArI daMDa ke zikSAnA bhayathI tame je karI rahyA hatA ne ApanArUM bhASaNa karyuM che. A banne bhASaNonI vigate carcavAne . pahelAM te potAnI IcchAthI kare. tyArabAda ja tamane " kAnuna ahi Azaya nathI, paNa banne bhASaNamAM Izvara ane dharmane . * bhaMgane adhikAra pApta thaze . ' ' netaravAmAM AvyA che te jarAka vicitra lAge che. hITalara pitAnA ! dhare mane kema pasaMda karyo? ''divajiyane sarva yaza Izvarane Ape che ane IzvarI ( keta, : e badhI adhurI ahiMsA hatI. emAM mAruM DarapokapaNuM hatuM. siddha karavAnuM namra sAdhana banavA mATe izvarane upakAra mAne che. huM mArA sAthIone nArAja karavA mAMgate. naha. sAthIonA je "might is right, " baLa e ja satya". I 'baLajerI DarathI koI paNa karatAM acakAvuM emAM hiMsA che. emAM asatya che. e ja Izvareccho' e ja IzvarI niyama hoya te te hITalara kahe metIlAlajI, vallabhabhAI ane bIjAone nArAja karavAne mane che te barAbara che ema ApaNe jarUra kahIe. paNuM - ' Dara hate. zA mATe mane e Dara lAge ? e badhI mArI truTio AvA vigrahomAM ane tenA : ulaTasulaTa pariNAmamAM " hatI. e badhI huM taTastha thaIne joI zakuM , tenuM mane pratyakSa Izvara kayAM che ane tenI ejanA, zuM che tenI kAMI kalpanA ja !. darzana thAya che kAraNa ke mArAmAM anAsakti che. e truTione thaIzaktI nathI. vaLI A vigraha upasthita karavAmAM Izvarano mATe mane nathI duHkha ke nathI pazcAtApa. jevI rIte huM mArI keTaluM hoya che ane Izvara sAme baLavo karI rahelA madatta saphaLatAo ane zakti prabhue ApelI mAnuM chuM ane tene ja mAnavIne keTale, phALe che tenI. paNa ApaNane kAMI khabara paDatI ' huM, arpaNa karuM chuM, tevI ja rIte mArA de paNa bhagavAnanA : nathI. A vigrahaMmAM ane temAM maLatA eka yA anya pakSanA caraNe ja mUkuM chuM.. prabhue. mArA jevA apUrNa manuSyane AvA vijyA pariNAmamAM bicArA izvarane saDAvavAmAM na Ave te . . meTA prayoga mATe zA mATe cuMTa? ahaMkArathI nathI kahete vadhAre sAruM ! bhoLI prajAne yudhdhapramatta rAkhavA mATe izvaranA , * paraMtu mane khAtrI che ke paramAtmA garIomAM kaMIka kAma nAmane Ama zuM kAma durUpaNa karavAmAM AvatuM haze!..' . - karAvavA IcchatA hatA tethI temaNe mane pasaMda karyo mArA karatAM AvI ja rIte A yudhdha khrIstIdharmanA nacAva mATe chee ' vadhAre pU mANasa " heta te te ATaluM kAma karI na zakata. : lorDa helIphekasane dAva paNa ApaNu' gaLe. utaratA nathI. A ' , pUrNa mANasane te kadAca hiMdusthAna oLakhI paNa na zakata laDAInA prayajana pAchaLa satya, nyAya, nIti: lekazAsananI y' te bicAre te virakata thaIne koI parvatanI guphAmAM ja cAlyA : rakSA ItyAdi hetuo rahelA che ema kahevAmAM Ave te ApaNe - jAta. tethI izvare mArA jevA azakata ane apUrNane A deza mATe lAyaka mAnya. have mArA pachI je Avaze te pUrNa ja ' te. sAme vAMdho na uThAvIe. je ke taTastha rIte jonArA itihAsahaze !' huM ema kahuM chuM ke e pUrNa purUSa tame bane !! mArI vettAo AvA kALAntare upasthita thatA vigrahomAM kAraNa-kArya apUrNatAo tame purI kare !!! * saMbaMdhathI vRdhAre jovAnI ke kabula karavAnI nA kahe che ane 1 - 1 = Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 " ' ' ' tA. 31-7-40 prabuddha, jaina ' ' ApaNe kayAre jAgRta thaIzuM? - jaina dharmanI svAmIbhAInI sagAI ApaNe visarI gayA chIe; dharmabaMdhutvanI bhAvanA ApaNAmAMthI osarI gaI che. lAMbA vakhatathI mArA manamAM eka vicAra ghoLAyA kare che pariNAme ApaNe ghaNuM gumAvyuM che. asahya garIbAIne kAraNe ApaNe ke ApaNo samAja hAlanI zocanIya sthitimAMthI kyAre jAgRta ApaNAmAM rahelI zakitane bhulI. gayA chIe. zrImanta taraphathI thaze ? ApaNA samAjamAM suMdara vicArake, vidvAna paMDita, bhaNelA vAre kayAre thatI sakhAvatanA TukaDA mATe khuzAmatI banI gaNelA vakIla berIsTara ane Dokatare, pravINa AMkaDAzAstrIo, ' ApaNe lakSmInanA pUjArI banI gayA chIe ane temanA Ijanere ane vijJAnavettAo ane te uparAMta zrImatene sAre sArA narasAM kAmanI ApaNe vicAraNA karI zakatA nathI. A je varga hastI dharAve che. chatAM ApaNA samAjanI AvI paristhitie ApaNane asahAya ane nirmAlya banAvI dIdhA che. 'garIbAI kayA kAraNane AbhArI chee kalpI zakAtuM nathI ? samAjanI bhaLI janatAnI A dazA ApaNo bhaNelo varga hane samajAya che tyAM sudhI ApaNI aMdhazraddhA, sAga sArI rIte samajI zake che, chatAM samAja AgaLa kharUM, satya khaTAnI samajaNa pUrvaka vicAra karavAnI azakti, ane rUDhionA - mUkatAM teomAMne moTe bhAga Dare che ane jeo sAcuM satya gulAmI baMdhananA pariNAme ApaNI AjanI A sthiti thaI che. mUkavA prayAsa kare che tene upahAsa kare che kAraNa ke teone mahAtmA gAMdhIjIe ahiMsAne duniyAbharamAM pracAra karIne jaina bhoLI janatAne kheTI bAbatethI cetavavA mATe ane samAjane dharmanA mukhya siddhAMtane jagatane paricaya karAvyo che. paraMtu temanA sAcA mArge doravA mATe kAMI paNa parizrama le nathI, ane ahiMsAnA Adezane ApaNe ja jaina dharmanA anuyAyIoe ja dUra rahI taTastha bhAve thAya te joyA karavuM che. pure apanAvyo nathI. ahiMsA sAthe nikaTapaNe joDAyelA satyane bhUlavAnA pariNAme ApaNI zocanIya dazA thaI hoya ema tyAre AMkha kare che vicArako ane yuvAno pratye vicArake , - paNa lAge che. ' jeke nAnI saMkhyAmAM che chatAM teo lakhANathI temaja vyA- . A sAdhu ane zrAvaka, vargane be bhAga janavANIne bhoga banele khyAno dvArA bheLI. janatAne aMdhazradhdhA ane rUDhinAM gulAmI ' che. teo aMdhazraddhA ane rUDhionI gulAmIne vadhu majabuta banA baMdhanenAM mAThAM phaLano ThIka ThIka khyAla ApI rahyA che, sArA vavAnI khevanA rAkhe che. sAdhuo bheLA zrImantazrAva dvArA AMkhA kheTAne viveka ' zikhavI rahyA che ane nagna satya - samAjane e baMdhanathI bAMdhI rAkhe che. bhoLI janatA tene samAja AgaLa kAMI paNa saMkoca ke Dara vinA mukI rahyA. bhega bane che, jenA pariNAme AvI zaramAvanArI dazA teo jI hA te che. Ama chatAM paNa svabhAve teo zAnta hovAthI - bhogave che. khaDatala pravRttimAM rahelA jokhamI vAtAvaraNathI teo DaratA ane : dUranA dUra rahe che ane samAjane puratI sevA ApI zakatA nathI. jaNAve che ke A vigrahanuM paNa mULa kAraNa to vAsa che . eka yuvAna varga ja e che ke je jAgRta thaI saMgakRita thAya pahelAM thayelI-jarmanIne kaMI kALa sudhI' dabAyalI rAkha- ' te samAjane aMdhazraddhA ane rUDhionI gulAmIne bhAgI thata: ka vAnA hetuthI racAyelI-varselsanI saMdhi ja che, ema chatAM jarUre bacAvI zake. AjanA yuvakamAM cetana che, ane sArA narapaNa A vigrahane prAraMbha te hara hITalaranI kevaLa Akra sAnI parIkSA karavAnI buddhi che, ane vyavasthita rIte khaDatalamaNakArI nItine AbhArI che e ApaNe jarUra kabula paNe cIvaTAIthI dhArelA kAryane pahoMcI vaLavAnI tAkAta che. chIe ane tethI tenI sAme laData pakSa je koI ucca kata teo jarA cuMvALApaNuM choDI de ane ekatra thaIna 'kAya Azaye raju kare te ApaNe svIkArI laIe te paNa AmAM hAthamAM le te yuvakonI netAgIrI svIkAre ane tenA kAryanI khrIstIdharmanA bacAva ane rakSaNanI vAta e rIte behudI lAge kadara kare e eka varga sArI saMkhyAmAM samAjamAM che. eTale che. eka te AjanI yuropanI duniyA kahevAya che khrIstI dharmanI A yuvake je kArya hAthamAM le te pAra paDavAmAM bahu muzkelI AvavA anuyAyI, paNa tenA AkhA jIvanamAM eTalI badhI anAsthA saMbhava nathI. mane mArA yuvaka baMdhuomAM puro vizvAsa che. temane , ane nAstikatA bharelI dekhAya che tene khrIstIdhamI kahevAne bahu samAjanI hAlanI vikaTa sthitimAMthI saLA jAgRta karavAnA artha ja nathI. ane bIjuM khrIstIdharmanA sidhdhAnto je rIte ApaNe kAryamAM pitAnI sarva zakitaone vahetI karavA premabhAve prArthanA samajIe chIe te te ema kahe che ke Resist not the evil. ' -tuM asatyane sAmane na kara tane eka gAla upara lapATa - maNilAla mokamacaMda zAha mAre te bIjo gAla dhara-tArI koI TopI laI jAya che tene tAre kaTa Apa. A sidhdhAnto anusAra brIstIdharmanA nAme gAMdhIjInI AgamavANI AvI khunakhAra hiMsaka laDAI zakaya na ja bane ke dharmasaMmata ke A preraNAdAyI pravacana svataMtra pustikAnA AkAramAM pragaTa karapaNa banI na ja zake. sAcI khrIstI prajAe AvA sagamAM vAmAM Avela che. paryuSaNa ke evA dhArmika prasaMgamAM vaheMcavA mATe khAsa che. kema vartavuM joIe te te mahAtmA gAMdhIjIe hareka brITanavAsI upaganuM che, tenI kIMmata dareka nakalane aradhe Ane rAkhavAmAM Avela che. pratye uparanA lekhamAM barAbara darzAvyuM che. e pramANe vartavAnI je riTeja alaga. jene khapa hoya teNe muMbaI jaina yuvaka saMghanI ophIsamAMthI . prajAnI taiyArI na hoya teNe dharma ke Izvarane A vinAzakAraka maMgAvI levI athavA te pisTa sTepa sAthe nIcenA saranAme lakhI mokalavuM. vigrahamAM saMDava na ja joIe. ema karavAthI je pravRtti kevaLa raktavaNuM che te kadI dhavaLavaNuM banI zakavAnI nathI. " tatrI, "prabuddha jaina" ' paramAnaMda , ' '45-47, dhanajI sTrITa, muMbaI-3. ( zrI muMbaI jana yuvaka saMdha mATe taMtro mudraka prakAzakaH zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 " Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata doDha Ane zrI muMbai je yuvakasaMghanuM pAkSika mukhapatra Reg No. B. 266. 8 prabuddha je bI muMbaI jaina yuva, vAMcanAlaya. , , , taMtrI : maNilAla mokamacaMda zAha, varSa : 2 lavA janma muMbaIH 15 ogasTa 1940 gurUvAra rUpiyA 2 nAthajI sAthe vArtAlApa (5riSa-AkhuM nAma kedAranAtha, paNa nehI saMbaMdhIjana jemane "nAthajI'nA nAmathI oLakhe che; vatana jemanu mahArASTra che; vaya jemanI Azare pacAsa che zALA ke keleno jemane abhyAsa jIja che; paNa dhama zALAnA abhyAsa gahana ane pAradarzI che ane Adhunika sAmAjika temaja rAjakIya ane viSe jeo saMpUrNa mAhitI dharA che; himAlayamAM jeo e kALe sArI rIte vicarelA che; kAkA sAheba kAlelakara, AcArya kRpalAnIcha, savAmI AnaMda vagerenA jeo nikaTa rahI che; kizoralAlabhAI jemane pitAnA gurU samAna vekhe che; gAMdhIjInA jeo parama sanmAnita che; vicArasaraNI jemanI svataMtra che; jAherAtathI je sAdhAraNa rIte dUra rahe che; rAnti jemane sadA priya che, ema chatAM jijJAsu jananA praznonAM samAdhAna karavA pAchaLa jeo kalAkanA kalAka sudhI thAkatA ke kaMTALatA nathI; zarIre je sudaDha che ane cahere jemane tejavI, zAnta ane prabhAvazALI che; svabhAve jeo sAdA ane milanasAra che; ane AjIvana jeo brahamacArI che. AvA sAmAnya janatAne agocara chatAM vidvattA, anubhava temaja cAritryanI pavitratAnA kAraNe ApaNAM hRdayamAM sahaja Adara ane bhakitabhAva utpanna kare tevA-mahAnubhAva sAthe nIcenI nadhinA sejakane 5ricayoga prApta thayelo. e pahiya daramiyAna aneka viSa ane prajano upara nAthajInAM mAbe temane jANavA maLelAM, jenI temaNe eka TUMkI noMdha karI hatI. temanA amegha vANIpravAha sAthe sarakhAvatAM A nedha bahuja apUrNa, maryAdita ane upara Tapake thayelI che ema A noMdhanA pejaka jaNAve che. ema chatAM e noMdha jevI che tevI paNa aneka jijJAsuone upagI thaze ema samajI ahIM pragaTa karavAmAM Ave che. paramAnaMda) anubhava vadhe tema mAnyatA badalAya, .. cetana: jAgRta ane sukha. - ame eka divase sAMjanA samaye samudra kinAre retImAM bIjA koI prasaMge temaNe jaNAvyuM che ke; "sarva padAthomAM beThA hatA. tyAM dUra pazcimamAM sUryAsta thato hato. te joI pUjya cetana raheluM che, paraMtu keTalAkamAM supta avasthAmAM che. vanaspati, nAthajI bolyA ke, "sUryanI AsapAsa pRthvI phare che ane pRthvI anna vageremAM cetana che, tethI temAMthI poSaNa meLavIne prANI goLa che e zodha nahetI thaI, tyAM sudhI manuSyane mATe A mAtra sajIva rahe che. lAkaDAMne korI khAnAra vaDe lAkaDAmAMthI eka aNuukelyo adbhuta keyaDe hate. keIe buddhi calAvI piSaNa meLave che te batAve che ke lAkaDAmAM paNa cetana che. sUrya je pANImAM pAchaLa jAya che te ja vakhate eka hoDI sRSTimAM rahelA cetana tatvamAMthI piSaNa pAmIne ja manuSyanAM deha, tyAM taiyAra ubhI hoya che. temAM sUryane besADI rAherAta bhajala budhdhi. mana vagere vikasita rahe che. mANasa saSTinA niyAmaka karI bIje cheDe paho phATatAM lAvIne mUkI de che. A zodha mahAna caitanya sAthe ekatA anubhavI zake che e mAnyatA mAtra pachI ghaNe kALe bIjAe AgaLa buddhi calAvI- "nahi bhAI, che e koIe najare joyuM nathI. paNa evI mAnyatAthI mANae hoDIvALa keNa navaro hoya te roja lAve ne laI jAya. samAM manuSyatvanA Avazyaka guNene vikAsa thato hoya, ne jagavAta ema nathI; paNa je sUrya Athame che te ugatA nathI, tenuM zubha thatuM hoya te e bhAvanA sArI che. surya saLagate geLe che. pANImAM paDatAM ja te bujhAI mANasane jAgrata avasthAmAM ja sukhaduHkha che, uMghatA mANa jAya che ane bIje divase uge che te ne bIjo bIje sane ozIke sarSa beDe hoya ke urvazI baMne sarakhuM ja che. surya hoya che. sUrya roja navA navA uge che." pachI keTa- ema nAnezvare kahyuM che. pachI keTaloka kALa gayA bAda navI zaidha thaI ke, "sUrya sthira che, punarjanama ane kayAmata. pRthvI tenI AsapAsa phare che. pRthvI goLa che. tenAM kAraNo - punarjanma ke kayAmata e paNa mAnyatAo ja che, pramANuapAyAM. eka jagyAethI mANasa nIkaLe ane sIdhe ne sIdho cAlyo jAya te pAcho te tyAM ne tyAM Ave che. e batAve che siddha nathI, keInI thApaNa oLavIza to Avate bhave vyAja ke pRthvI goLa che. durathI AvatA vahANane prathama cheDe bhAga sAthe cUkavavI paDaze, kayAmatane roja ene javAba Apavo paDaze, dekhAya che, dhIme dhIme AkhuM dekhAya che. caMdra svayaM prakAza nathI, evA vicArathI mANasa thApaNa oLave nahi te te mAnyatAthI tethI tenI kaLA vadhatI ochI lAge che. jeTalA bhAgamAM sUryane jagatanuM zubha che. e rIte mAnyatAne upayoga thAya tyAM sudhI prakAza paDe teTale bhAga prakAze che." . emAM nukasAna nathI, paNa koI garIbane tyAM janme e pUrva bhavanA pApe, vagere kAraNe koI kene tucchakAre athavA jAtane manuSyanuM mithyAbhimAna, - ' niMdI apuruSAtha bane tyAM e mAnyatA nukasAnakAraka che. - retIne eka kaNa hAthamAM laIne temaNe kahyuM ke, "brahmAM- sarpanA maMtra Dane hisAbe ApaNI pRthvI. A kaNa jevaDI che. temAM eka sarpanA maMtra che. enI sAdhanA ane niyame AkarA che. deza, ane e dezamAM eka mANasa keTale? chatAM tenuM maMtrathI sarSa kema utarI jAya che te samajAtuM nathI paNa utare abhimAna kevaDuM? enuM kAraNa buddhi che." che te nakakI. (nAthajI pote maMtra jANe che ane utAre che) * * *'". Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabudha jaina tA. 1pa-8-40 maMtrathI sarSa sadhAya te sAmA mANasanI duSTavRtti kema na vastu lAvanAra paNa mALA pheravavAmAM rokAyA hatA. vastu mATenA sadhAya? enI zodha mATe vicAre cAlyA ja kare che. maMtrazakita- nANu kamAnAra mALA laIne beThA hatA. Ama kevaLa bhaktibhAga mAM nA mULa draSTAnuM tapa maMtrane kAryasAdhaka banAve che. . khAnapAna paDayAM rahyAM. anAsaktabhAve karela karmavegathI ja samAprAthanA ane cintana. januM dhAraNupoSaNa zakaya che. | prAtaHkAlane cArathI chano samaya uttama che. rAtrInA thAkelAM kuTuMba jIvane. zarIra, mana tathA buddhi prAtaHkAle tAjAM thayAM hoya che. navA 'saMsAramAM svArtha hoya tyAM sudhI strIputrAdine pitAnAM kAmamAM joDAvAne vAra hoya che. e vakhate prArthanA, svAdhyAya, mAnavA; pachI svArtha sare eTale sanyAsI thai himAlaya cAlyAM : ciMtana Adi karavAthI mananI zAnti kArya daramiyAna paNa be cAra javuM e paNa samAjahitArthe adhamya vastu che. darekane khAnakalAka sudhI jALavI zakAya che. pharI bapore ardhoeka klAka zarIra, pAna, Azraya mATe zrama karavo ja paDe che. manane thAka utAravA e pramANe gALo ane cheka sAMje paNa kaI jAtanuM karma karavuM te saMskAra, maryAdA vagere joine karavuM e mujaba. muslima dharmamAM pAMca vakhata namAja paDhe che ane joIe. kArya dharyuM che ke kema? samAjanA hitArthe che ke kema ? hindu dharmamAM traNa vakhata saMdhyA pUjA kare che te A kAraNe te kuzaLatAthI thaI zake tema che ke kema ? ApaNI sarva zakita hoya ema lAge che. - tenI mAraphata pragaTa thaI zake che ke kema ? e badhI vastuone karmakAMDI jaDatA. vicAra kare joIe. vaMzaparaMparAgata dhaMdhe bALapaNathI hAtha - prArthanA ekaja jAtanI rAkhavAthI karmakAMDanI jaDatAvALI karavAmAM Ave che temAM sahelAIthI pAvaradhA thaI zakAya che. sAmpradAyikatA AvI javAno bhaya rahe che. zramajIvI ane buddhijIvI. nityakama. dAtaNa, zauca, snAna, kapaDAM dhevAM-cAre kAma ardhA kalAkamAM ApaNI jevA budhdhijIvI mANasethI tApa sahana thaI patAvI de tene huM pAsa karUM. eTalI cIvaTa ane jhaDapa Apa zaMko nathI. be uDAvI zakAtuM nathI. zarIrazrama amuka hada NAmAM hovI joIe. kapaDAM ujaLAM karavAnI jarUra nathI. svaccha sudhIja thaI zake che. enuM kAraNa nAnapaNanA ane vaMzaparaMparAthAya eTale basa. kheDUtanAM kapaDAMmAM lAla mATI hoya che te gata saMskAra che. ' gaMdakI nathI. mAtra mela na joIe. eka vakhata nAgapura najIka kaI gAme huM gayo hato. sakhata saMka9pabaLa. tApanA divaso hatA. sUrya Akaro hato. e vakhate ame be | mana sAthe koI paNa vastu karavAno nirNaya eTale te jaNa raste cAlyA jatA hatA. tyAM be kheDUta potAnA khetarane zeTe pramANe thavuM ja joIe. dhAryA pramANe na banyuM hoya e mane ubhA ubhA vAta karatA hatA rastAne kAMThe najIkamAMja suMdara ghaTAanubhava nathI. dhAryuM te pramANe thavuM ja joIe. na thAya dAra vRkSa hatuM. ame e kheDUtane kahyuM, "tyAM tApamAM ubhA che te vAraMvAra maDayA rahevuM. te ahiM AvI chAye ubhA rahIne vAta karone ?" teo kahe, "have tyAM ne ahiM badhuM sarakhuM ja che ne !" javAba sAMbhaLI bhakti ane karmamArga, ame tAjuba thaI gayA. ugra tApa ane zItala chAyA bane e bhakitamArgamAM nAmakIrtana, nRtya vagere unmAdakArI vastuo lekIne mana lagabhaga sarakhuM ja hatuM. ApaNI jevA buddhijIvIthI che. tene kaze viziSTa upaga nathI. e bhAva kAryamAM pratyakSa thavA eTalI samAnatA keLavI nahi zakAya. e te nAnapaNathI svabhAvajoIe. bhagavAna buddhanA dilamAM dayA bharI hatI. raste jatAM laMga gata hoya te ja thaI zake. DAtuM gheTuM maLyuM, khabhe mUkI cAlyA. badhAM gheTAMnI katala thavAnI ane yaMjJAthe homa thavAnI khabara maLatAM pitAnuM balidAna ApavA eka vAra himAlayamAM ame eka pahADI majurane lane taiyAra thayA. rAjAne hRdayapalaTo karAvyuM. AnuM nAma dayAbhAva. caDatA hatA. baMgALI be traNa bhAra majure upADyo hato. pIThe tukArAmanA jIvanamAM e vastu Dagale ne pagale jaNAya che. sAmAna bAMdhyo hato ane baMdhananA 'paTA mAthe kapAchA pitAnA putra mATe zeraDI laI AvatA hatA. rastAmAM gAmanA . AgaLa DhaLatA rAkhyA hatA. sapATAbaMdha e caDato hato. chokarAM ToLe vaLyAM. darekane akakeka sATha ApatA AvyA. upara pahoMcyA pachI ame ene kahyuM, "tuM A eTale jarAvAra ghera AvyA tyAre AkhA bhArAmAMthI eka sAMTho rahyo. be mUka, thAka khA tyAM ame dharmazALAmAM oraDInI tapAsa emanAM patnIe repa karIne tukArAmanI pIThamAM sAMThe mAryo. be karI AvIe." eTale e kahe che, "tama tamAre nirAMte tapAsa kakaDA thaI gayA. eja vakhate eka chokarA pAchaLa ubhe hato kare, huM ubho chuM." ene bhAra joI amane dayA AvatI hatI, ene eka kakaTo Ape ne eka pitAnA bALakane. AvA aneka paNa ene mana e vAtanuM kazuM na hatuM. ATalI vajana upADaprasaMge emanA saMtajIvanamAM paDyA che. rAmakRSNa paramahaMsa samartha vAnI zakti bacapaNanA saMskAra hoya toja Ave. eja rIte vyakita hatA, paNa temanA jIvananA IzvarIbhAve pratyakSa jagatane amArAM pustako joI e majure AzcaryathI kahetA "ATalA eTalA upayogI na thayA. pite e bhAvathI jeTale aMze citta nAnA mAthAmAM ATalI badhI copaDIo kema karIne bhare che ? ane sarasarATa lakhe jAo cho ? zudhdhi sAdhI eTale aMze nirupAdhaka, saMtoSI jIvana jIvI gayA. paNa mAtra e prakAranuM bhakta jIvana jIvavAthI samAja cAlI na * TuMkAmAM jene je sahaja hoya te kAryamAM te rasa Ave, zake. dAkhalA tarIke eka kuTuMbamAM dasa mANase che. emAM eka kuzalatA paNa jaldi prApta thAya ane ene bhAra na lAge. emAM "bhakta che. Akho divasa nAma-saMkIrtanamAM masta rahe che. bIjAne eka vastune khyAla rAkhavo joIe ke e karma samAjahitanuM thayuM ke A rIte mAre paNa mArI mukti sAdhavI. e paNa emAM hovuM joIe. darekane kharAka, piSaka, Azraya, buddhi ane manebhaLe. ema karatAM daseya bhakta banyA. jamavAne samaya tha. vikAsanI sagavaDa- ATaluM samAna rIte maLavuM joIe. e bhojana taiyAra na hatuM. rAMdhanArI bAIo mALA pheravatI hatI. dRSTie samAjanA kAma gehavavAM joIe. Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-5-8-40 prabudhdha jaina samAnabhAva. kAryakSetra, zramajIvInuM sanmAna yogya rIte karavuM joIe. dAkhalA mANase upara kahyA pramANe zakita, maryAdA, kuzaLatA, rasa, tarIke koI mANasa Ave eTale ApaNe ene pUchIe. "kayAM saMskAra vagerene vicAra karI pitapatAnuM karmakSetra nakakI karavuM kAma kare che ?' e kaheze "mIlamAM. ApaNe mana DhIluM karI joIe ane temAM pUrNa paNe pitAne vikAsa kema sadhAya te meM saheja pheravI kahIzuM "ThIka'. tarapha lakSa ApavuM joIe. phaLanI ciMtA na karavI, chatAM kAryanI bIjo koI Avaze. ApaNe pUchIzuM "kayAM kAma kare paripUrNatA arthe enuM satata ciMtana karatA rahevuM joIe. che ?' e kaheze "hajura ophIsamAM. ApaNe ubhA thaIne kahIzuM, emAM ja enA manane saMtoSa ane samAdhAna hovAM joIe. "AIe, upara bailiye." pachI bhalene bhIlane nokara savAsane AnaMda ane saMtoSa. mahIne kamAtA hoya ane hajurane kArakuna pacIsa rUparaDI AnaMda ane saMtoSamAM phera che. samudranI lahari. je meLavate hoya! kaDiye sATha rUpIA kamAya che chatAM AnaMda che. e uchaLe che te vadhAre nIce javA mATe. laharinI pacIsanA pagAradAra kArakuna jeTaluM sanmAna ene nahi maLe. A jema AnaMda zAzvata vastu nathI. satiSa e jhAkaLa jevo che. te asamAnatA samaju mANasanA vartanamAM paNa jovAmAM Ave che. kayAre maLe che tenI khabara paDatI nathI. savAramAM vahelA uThIne ApaNe koIpaNa kAma karavAmAM hINapata na mAnavI joie. jarUra joIe chIe te jhADapAna para suMdara jhAkaLa bindue patharAyelAM paDaye cakkI pIsavI ane pAyakhAnuM paNuM sApha karavuM. bhaMgInuM jaNAya che ane vAtAvaraNamAM suvAsa tathA ThaMDaka prasarAvatA pathasuddhAM anya jeTaluM ja sanmAna karavuM joIe. rAyAM hoya che. satiSa enA jevo che. koI ajJAnI jJAnI thatAM bhaMga bALakanI keLavaNI. sukhI thaye. abhaNa cAra AMkaDA bhaNIne majA anubhavatA thaye. bhaMgI bALakane pitAnA dhaMdhAnuM mahatva samajAvavuM joIe. enA sukhe ApaNane sukha thAya che. enuM nAma satiSa. saMta paraMtu enA upara e kAma karavAnI pharaja pADI na zakAya. tukArAma paNa ema ja kahe che. je bIjAne sukhe sukhI thAya che bhaMgInA dhaMdhAne vadhAre svaccha, saraLa ane mAnabharyo kare che te ja kharo sukhI che.' raste jatAM kaI gADImAMthI paDI gaye bhaMgI sevakanI pharaja che. ApaNuM ene davAkhAne laI jaI pATA jAhera sabhA magaja emAM calAvavuM joIe. paDI karAvI tene ghera pahoMcADayo. hAlamAM bhaMgInA bALake thoDAM bhaNe pustakAlayanA uddaghATananI jAherAta che; tethI te bhaNelA bALakane dhaMdhA zrI muMbaI jena yuvaka saMghanA zarApha bajAramAM AvelA bulIyana ene zAnti maLI. enA paDaghArUpe | ekasaceI janA helamAM (cothe mALa) tA. 17-8-40, zrAvaNuM ApaNane nirAMta vaLe che tenuM pratye sUga caDe che. vadhAre bhaNaze pUrNimA savAranA nava vAge mAjI vaDA pradhAna zrI. bALA sAheba kheranA nAma saMtoSa. paNa evA seteSane pachI nahi caDe ane dhadhe choDavAno pramukhapaNA nIce eka jAhera sabhA maLaze. A prasaMge saMghanuM pustakAlaya koI zodhatuM pharatuM nathI. ema vicAra paNa nahi kare temane khulluM mukAyAnI zrI khera sAheba jAherAta karaze. sarve sabhyo temaja ke iche nahi ke kAle pelo paDI AzramamAM rAkhI bhaNAvatAM gharathI ! A pravRttimAM rasa letA sajajanone tathA sannArIone vakhatasara gayA hatA tema Aje kaI paDe te judA paDI javA jevI Teva keLavAya hAjara rahevA vinaMti karavAmAM Ave che. che e kharUM che; paNa ummara lAyaka paryuSaNa vyAkhyAnamALA sAruM ! mane enI sevA karavAnI thatAM samaja Avye dharamAM bhaLaze. dara varSe mAphaka A varSe paNa zrAvaNa vada 11 tA. 29-8-40] taka maLe ne ene pariNAme mArA ekAda peDhI jatAM sudhAre bane gurUvArathI bhAdaravA suda 4 tA. 5-8-40 gurUvAra sudhI paryuSaNa thA- | manane saMtoSa vaLe. e te sahaja bAjuthI thaze. myAnamALA javAmAM AvI che. thaLa: sI. pI. TuMka upara Avela | hevuM joIe. koI DokaTara kaheze, . vacale raste maLavAnuM che. | hIrAbAgano hela. samaya : savAranA 8 thI 10. vigatavAra kArya- A sAla ThIka kamANI thaI te sevakee bhUkhe marIne sevA ! kama have pachI bahAra paDaze emAM rAjI thavuM? ane masANanAM karavAnI nathI. AMpaNI Ava- 0 maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMgha.) lAkaDAM vecanAra kaheze "A vakhate zyakatAo ghaTADI temanI thoDI vadhArI vacale raste bannee mAla barAbara na kho' te ApaNe duHkhI thavuM? e ApaNuM maLavuM joIe. Adarza samAjamAM kaI kAma halakuM nahi gaNAya. kAma nahi. koI zaheramAM ApaNe jaIe ane tyAMnA AgevAna dareka mANasa dareka kAma karavAmAM sarakhuM mAna saMmajaze. chatAM mANasa haze vAta kare ke amArA zaheramAM gAMDAnI spItAla che, athavA te amArA anAthAzramamAM ATalAM badhAM bALaka buddhizALIne mAna tathA paise vadhAre maLavAnAM ja, lAkaDAM vaheranAra che vagere. Ama vAta karanArane viSe zuM kahIzuM ? gAMDAnI IspImajura ane ghaDanAra, sutAranI majurImAM phera rahevAne je. tAla hevI e zAnI nIzAnI che ? zaheramAM samAja vyavasthA jemAM buddhine upaga vadhAre. tenuM mahatva vadhAre rahevAnuM ja. evI kevI ke mANase gAMDA thaI jAya che ? mAbApa vinAnAM kAraNuM buddhizALI mANasa anekanI majurI bacAvI le che. samAja bALakane sAcavanAra koI sagA vahAlAM nahi maLyAM tyAre anAthAzrama ubhuM kara paDe ne ? A Adarza zaheranI nizAnI gaNAya ? evA buddhizALInI buddhi sateja rahe, rASTrane upayogI thAya te muzkelImAM mArga, mATe tene khAnapAna, ArAma vagerenI vadhAre sagavaDa Apaze ja, . keI. Azrama ke zikSaNa saMrathAno kArabhAra calAvatAM, keTaAje mahAtmAjI kahe ke huM te ATha kalAka khetaramAM kAma karIne lIka vAra ApaNe muzkelImAM AvI paDIe chIe, muMjhavaNuM thAya kamAIza ane majurImAMthI be AnA maLaze temAMthI roTala che ane vicAra thAya che ke AzramamAM bALako che, makAnanI sagadALa khAIza te samAja temane manA karaze. emanuM magaja vaDa che, pANI che, zikSaka che paNa vArSika kharcanuM zuM ? pharI rASTranI milkata che. ene pUrepUre upayoga levA mATe ene pharIne vicAra karatAM tyAM AvIne vAta aTake che. ne Thokara khAya che. vaLI pAchI vicAragADI cakakara pharIne tyAM AvI TakarAya che. jarUrI khAnapAna ane ArAma Apavo ja joize. emAM samA- ' ema karatAM karatAM eka ne eka ThekANe pharI pharIne mana Ave che januM kalyANa che. mAtra zarIrazrama karanArane roTalAthI thAlI ne Takakara khAya che. ema karatAM jema ekaja ThekANe TAMkaNuM mAryA karIe zakaze. buddhinuM kAma karanArane dUdha dhInI vizeSa jarUra raheze. e te tyAM gAbaDuM paDe che tema tyAM gAbaDuM paDe che ane mArga sUjhe che. DuMgaLI ne roTalo khAvA jaze te te mATe paDaze. [apUrNa rAmanArAyaNa nAgaradAsa pAThaka Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' tA. 15-8-4 = "," " R- ) :-- = = = = = prabuddha jaina khaccara ANAe uvahie mehAvI mAraM tarati / dhoraNa karIne aneka khrIstI sAdhu santa Adarza jIvana satyanI ANamAM rahenAre buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. jIvI gayA che ane svaparanuM kalyANa sAdhI gayA che. khrIstI dharmanI dayA, ahiMsA, manuSya koTi sudhI ja labAna yelI jovAmAM Ave che tenuM mULa to te dharmanI sRSTi nirmANane lagatI eka mukhya mAnyatAne AbhArI che ke je ema prarUpe che ke Izvare prathama cara-acara dekhAtI jaDa sRSTi utpanna karI satyapUtaM vadedvAkyam, ane tenI aMdara divya prANathI prANavAna evA "Adama ane ogasTa 15 1940 | Iva" ne mukayA, jemAMthI A AkhA mAnava samAjane vikAsa thaye. A mAnyatAo pazuprANIone AtmatatvathI vaMcita banAahiMsAnI utkrAnti vyA ane te kAraNe mAnavadayAnA adhikArI TharAvyA. bI.] (gatAMkathI cAlu) bAjue mAnavasamAjanuM kalyANa ane sevAne khrIstI dharma mAM jevI rIte AgaLa ApaNe joyuM ke mAnavImAM mAnava khuba prAdhAnya ApavAmAM AvyuM. dIna, duHkhI, dalita, mAMdA, tAnA janma sAthe ja ahiMsAvRttino uddabhava thaye, paNa e kADhIA, patIAnI sevA upara je bhAra khrIstI dharma muke che ahiMsAvRtimAMthI sthAyI jIvanazAnuM nirmANu te ApaNuM te anya dharmasaMpradAyamAM jovAmAM AvatuM nathI. dezamAM bhagavAna budhdha ane mahAvIranA samayathI ja thayuM. tevI . paNa A badhI dayA, prema, vizvabaMdhutvanI vAto mATe bhAge ja rIte duniyAnA itara bhAgamAM ahiM sAnitane udbhava te kaMI. vyaktigata AtmasAdhanA sAthe joDAyelI rahI. tenI asara kALathI thayele, paNa khrIstI dharmanA uddabhave e vRtine manuSya sAmudAyika jIvana upara jarUra sArA pramANamAM paDatI rahI, jIvananuM eka mahatvanuM aMga banAvyuM. e dharmanA utpAdaka Isu paNa rAjyatathI nirmAtu sAmudAyika jIvana te khrIste ahiMsAmaya jIvana jIvI batAvyuM ane e samayanA lokone Akhare pazubaLa upara ja nirbhara banI rahyuM. kALAntare bhrAtRbhAvane saMdeza Apyo. temanA dharmapustaka bAIbalanA gaI sadImAM razIAmAM TolsToyane janma thayo. te bhAre dharmAtmA 'jona' racita prakaraNamAM apAyeluM 'giripravacana prema-sevA-sama hatA; cintaka hatA; samAja ane rAjakAraNanA praznone prakhara bhAvanI ja eka apUrva gItA che. 'megyu" racita prakaraNamAM paNa vivecaka hate. Aja sudhI ahiMsAne artha eTale ja karavAmAM eka sthaLe su khrIsta pitAnA anuyAyIone uddezIne kahe che AvatuM hatuM ke pitAnA jIvanane bane teTaluM nirava banAvavuM, ke "tame Aja sudhI sAMbhaLatA AvyA che ke kaMI tamArI AMkha hiMsaka pravRttiothI bane teTalA aLagA rahIne aparipheDe tenI tame AMkha phADI nAMkhe ane dAMtane badale dAMta khecI grahI pavitra jIvana gALavuM ane bane teTalI Izvara sAdhanA karavI, kADhe ! paNuM huM tamane kahuM chuM ke anyAyI ke adhamane sAmane paNa sAthe sAthe temAM eka tatva umerAyuM. pitAnI na kare ! paNa tamane je kaMI jamaNA gAla upara tamAro mAnyatA mujaba vartavAmAM samAja ke rAjakAraNa kadi ADe Ave mAre tenI sAme DAbo gAla dharo ane kAyadAthI laDIne te paNa potAnI mAnyatAne vaLagI rahevuM ane tema karatAM game je koI tamAre keTa laI le tene tamArI kAmaLI paNa ApI teTalAM kaSTo sahevA-prANunuM balidAna ApavAno prasaMga Ave te de ane je tamane eka gAu ghasaDIne laI jAya tenI sAthe tema karatAM pAchA haThavuM nahi. A bAju ke te bAju pitapotAnI tame be gAu cAle ane je mAMge che tene Ape ane je koI dhArmika mAnyatA khAtara zAnta niravarodha prANabalidAna udhAra levA Ave tene tame pAchA TALe nahi". AvI ja rIte apAyAnAM aneka dRSTAnta banyAM ja karatAM hatA. eja prakaraNamAM anyatra Isu khrIsta kahe che ke " tamane Aja AvA banAvoe ahiMsAne Adarza janasamAja samakSa jIte sudhI kahevAmAM AvyuM che ke tame tamArA pADozIone cahAjo ane jAgate rAkhyuM hatuM, eTaluM ja nahi paNa temAM ahiMsaka ane duSmane dhikkAra ! paNa huM tamane ema kahuM chuM ke sAmanAnI kaMI kaMI jhAMkhI thavA lAgI hatI. paNa ahiMsAtamArA duzmanane paNa tame cAho. tamane je zrApa Ape tene vRtinuM prayogakSetra te haju sudhI dhArmika mAnyatAonA pradeza AzIrvAda Apajo. tamane tiraskAre tenuM tame bhaluM karaje ! ane puratuM ja maryAdita rahyuM hatuM. samAja ke rASTranA prazno ukelavAmAM, je tamArA viSe matsarabhAva cintave ane tamane trAsa Ape tenA rAjyanA anyAye dura karavAmAM ke para rAjyanAM AkramaNane mATe prArthanA karo ! A rIte ja je pitA svagamAM vase che sAmano karavAmAM ahiMsAvicArano bhAnapUrvaka kadi upayoga karatenA tame kharA putra banI zakaze; kAraNa ke teo te je o , vAnuM kAIne sujhatuM ja nahotuM. meTA sAmAjika pheraphAre vicAsArA che temaja kharAba che te bannene pitAnA sUryanuM sarakhuM ronA svAbhAvika parivartanamAMthI pariNamatA athavA to koI , ajavALuM Ape che ane nyAyI ane anyAyI ubhA upara baLavAna vyakti samAjaparivartaka vicAre evA jorathI varasAdanI eka sarakhI mahera varasAve che. je tamane cAhatA hoya samAja samakSa mukatI ane tene anusaranArUM anuyAyIdaLa evI tene tame cAhe emAM tame evuM meTuM puNya zuM karyuM ? ane tamArA ugratAthI kAma karatu ke te sAme samAjanI bahu moTI bahumatI bhAIone ja tame salAma kare temAM tame bIjAthI vizeSa zuM karyuM ? hoya te paNa namI jatI ane navA vicAro ane navA AdatamArI AsapAsanA doke paNa zuM ema nathI karatA? jevI zene apanAvI letI. AvI ja rIte rAjyavahIvaTamAM cAlI rIte tamAre divya pitA pUrNa che tevI ja rIte tamAre paNa rahelA anyAye paNa kAMte kahevAtI baMdhAraNapUrvakanI hIlacAlathI pUNuM banavuM joIe " dUra karAtA athavA te rAjya karatI saMsthA upara sIdhuM ke ADakhrIstI dharmanA kahevAtA anuyAyIoe Aja sudhI game katarUM asAdhAraNa dabANa lAvIne te te anyAye rada karavAnI tema vartana karyuM hoya ane Aje laDAInA nAme game teTalI teo rAjya saMsthAne pharaja pADavAmAM AvatI. AvAM cAlu dabANa hiMsA AcarI rahyA hoya, paNa khrIstI dharmane ame te upara AvavA chatAM paNa je rAjya saMsthA makakama rahetI te Akhare varNavyo te ja hatA ane che ane te marmane hRdayamAM hiMsApUrNa baLa thatuM ane rAjyakAnti ' AvIne ubhI rahetI. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * tA. 15-8-40 prabuddha jaina 71 pararAjyanA hiMsaka sAdhane sivAya anyathA bacAva thaI zake pitAne samAja ke pitA upara cAlI rahelA rAjetIvaTa cesa evuM Aja sudhI kadi koIne sUjhayuM ja nahotuM ane prakArane anyAya karI rahela che ke atyAcAra AdarI rahela che Aje paNa gAMdhIjI sivAya bIjA koIne A kalpanA haju tyAre te vyaktine dharma thaI paDe che ke teNe te samAja ke rAjyavyavhArU lAgatI ja nathI. Ama sAmAjika, rASTrIya, ke Antara- vahIvaTa sAthe asahakAra karI te anyAya-atyAcAra-TALavAne rASTrIya koI paNa pradezamAM ahiMsAnA vicArane spaSTapaNe haju prayatna karavo. Akhare samAja vyakitaonI banelI che; rAjyasaMsthA sudhI sthAna maLyuM ja nahotuM. vyakita ane samAjane jIvanane paNa vyakti vyakitanA sIdhA ke ADakatarA sahakAra upara ja cAle che. - - ghaDavAmAM baLavAna bhAga bhajavanArA sAdhusakhta samAja ane tethI A sahakAra jyAre vyaktimAM vyakita umerAtAM mATe samuha rASTranI sAmAnya pravRttiothI ghaNuM kharuM alaga rahetA ane ekatra banIne pAchA kheMcI ke turataja e samAja ke rAjyanuM lokene pitAnA mAnI lIdhelA dharmamArge cAlavAne ane taMtra aTakI paDe ane kheMcI levAya sahakAra pAcho meLavavA IzvaraprApti tarapha vaLavAne upadeza ApatA. A AkhI visa- mATe te saMsthAe cAlu anyAye baMdha karavA ja paDe. koI paNa vAdI paristhiti tarapha mArI samaja pramANe sauthI prathama prakAranA hiMsaka sAdhano upayoga karyA vinA eka paNa mANaTolsToyanuM dhyAna kheMcAyuM. bAIbalanuM veda vAkaya-Resist sanuM lohI reDayA sivAya Ave, asahakAra moTAmAM moTI rAjya not the evil--asatyana-adharmane-sAmano na kare-A vAkaye krAnti nipajAvI zake. tenA manamAM bhAre manthana ubhuM karyuM. asatyane - adharmane ' ahiMsAnA vicArane A rIte Toya, thoro jevA sAmane na kara eTale ? asatya adhamane namI javuM ? mahApurudvArA sAmAjika tema ja rAjadvArI prazno upara lAgu Ama kema bane ? A upadeza ApanAra isukhriIste je te samayanI pADavAnA prayatno zarU thayA. cetarapha A vicAre phelAvA lAgyA. vahema ane ajJAnathI bharelI dhArmika mAnyatAone razIomAM sAmyavAdanI prAthamika bhUmikA. TolsToye racI, jemAM ' jabarajasta sAmano karyo hato ane te sAmanAmAM ja ahiMsAnA khyAlane purUM prAdhAnya ApavAmAM AvyuM hatuM. paNa pitAnA prANunuM balidAna ApyuM hatuM te zuM Izune te sAmyavAdanA AghavidhAyaka kArla mAkarse ahiMsAnA tilAMjali (saddha che upadeza ane AcaraNa bane parasparavidhI hatA ? ApI ane yena kena prakAreNa vartamAna samAjaracanAnuM sAmyavAdI - Ama to na ja bane. vadhAre vicAra karatAM tene mAluma paDyuM ke parivartana sAdhavAM upara ja teNe khUba bhAra muko. TolhAya sAmano na kare ene artha hiMsAthI- pazubaLathI- sAmano ane e satyAgraha ane asahakAranAM vAvelAM bIjane amalI na kare eTalo ja hoI zake. hiMsA e adharma che. adharma krama ArA jalasIMcana karI vRkSarUpe vikasAvavAnuM kArya te gAMdhIsAme adharma vAparavAthI adharma ja vRddhine pAme. bAkI te karI cha ja dekSiNa AphrikAnI satyAgrahanI laDatadvArA karyuM. A , jenAmAM dharmabudhdhi che teNe adharmano virodha karavo ja rahyo . laDatane itihAsa sau koI jANe che. tyAM vasatA hiMdIo baLa che A uparAMta TolsToyane AjanI AkhI saMskRti, samAja, , jorathI laDavA nIkaLyA hatA te badhu gumAvI besatA evA racanA, muDIvAda, sarva vyavasthA kevaLa hiMsA upase che, 'sAmAM sahAyahA dharmamaya mArga tyAMnI hiMdI prajAne dekhAracAyelI mAluma paDI. hAthamajurIne me gayAM ane e.. DIne eTaluM ja nahi, paNa e mArge AkhI prajAne derIne tyAMnI mAnavInA moTA moTA samuhone sthAnabhraSTa karyA. majuro. parasevA sasthAne prajAnI vyAjabI mAMgaNIo svIkAravAnI pharaja pADI. ane lehIthI dravya utpAdana kare ane muDI dharAvanAra gaNyA ahiMsAnA ItihAsamAM A abhUtapUrva banAve vicAraka duniyAnuM gAMThyA mANase e dravya upara kevaLa ezaArAma kaeNre. rAjyatatro , khUba dhyAna kheMcyuM. tyArabAda gAMdhIjI hiMdustAnamAM AvyA ane dabAyelAne dabAve ane nabaLAM rAjya upara AkramaNa kare. AkhA prajA pAse nAnA athavA meTA kSetramAM satyAgrahane amala karAvyavasthAnA mULamAM tene kevaLa pazubaLa ane hiMsA bhalI mAluma vIne temaNe aneka saphaLatA meLavI. gAMdhIjInA A ahiMsApaDI. A sAme tenA manamAM bhAre baLa ubho thaye. tene . tmaka asahakAra ane satyAgrahanuM vizeSa vivaraNa ane AjanI manamAM vasI gayuM ke je jagatamAM sukha ane zAntiH lAvavA - lAlA" paristhiti viSe vizeSa carcA have pachI karIzuM. ke hoya te A AkhI racanAne nAza karavo joIe ane je samA [apUrNa). paramAnaMda. jamAM bAjarI, bekArI, atyutpAdana ane bujhuvA-ezaArAma varga- na hoya evI samAjanA ubhI karavI joIe. A krAnti mAraphADa karIne nahi paNa lokeMnA hRdayane. palaTo karI samAcAra karNikA che, baLave jagADIne nipajAvavI joIe. AvI rIte ToharAye ' 'gayA pakhavADIomAM aneka agatapanA banAvo banI gayA khrIranI dharmazAstranA adhyayanamAMthI ja preraNuM meLavIne ahi- " che. iMglaDa upara jarmanInA meTA pAyA upara thanAra dhasArAnI saka virodhanA tatvane janma ApyuM ane te tatva sAmAjika, haju rAha jovAyA ja kare che, paNa AphrIkA nI bAjue brITIza ane rAjakIya praznone lAgu pADavA prayatna AraMbhyA e somAlIlenDa upara ITAlInuM AkramaNa vadhatuM jAya che; seMdhAImAMthI arasAnAM : thera' nAmanA tatvacintake asahakArane sidhdhA- aMgrejI lazkara pAchuM kheMcI levAmAM AvyuM che ane jApAna phreMca tane jagata AgaLa bahu asarakAraka rIte raju karyo. tenI prarU* lokonA InDa cAInA, upara dhasI rahyuM che. jyAre meTA TameTA paNAne sAra e hatuM ke koI paNa mANasa je samAja temaja * rAje sAmasAmA vigraha calAvI rahyA che, tyAre taTastha gaNAtA rAjyataMtra nIce vasate hoya tenA nyAya anyAyathI nirapekSa rahe- razIA ane jApAna jevA rAjyanI najIka najIkanA deza-pradeza vAne dAvo karI zake ja nahi. samAja ane rAjyataMtranA ava- gaLI javAnI. bhAre 'bhUkha ughaDI che. jarmanI ane IMglAMDanA laMbana vaDe ja dareka mANasa sukhapUrvaka jIve che ane potAnI paraspara vimAnI humalAo cAlI rahyA che ane tenA pariNAme sarve pravRttio calAve che. tethI te samAjaracanA ke rAjyataMtranA jarmana pradezanI mAla mIlkatane bhAre nukasAna thaI rahyuM che ema pAyAmAM rahelA nyAya anyAmAM dareka vyaktinI bhAgIdArI sarakArI khabarapatrI jaNAve che. rahelI che. tethI jyAre paNa koI paNa vyakitane ema bhAse ke Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabudha jaina tA. 15-8-40 punAmAM maLelI akhila hiMda rASTrIya mahAsabhA samitinI bekamAM kArobArI samitine- vigrahane anna AvatAMnI sAthe hiMdane saMpUrNa AjhAda jAhera karavAnI mAMgaNI karato ane te daramiyAna suratamAM ja AjanI vaDI dhArAsabhAnA lokaniyukata sabhyomAMthI prajAkIya sarakAra ubhI karIne tene hiMdanA rAjyavahIvaTanI sarva hakumata soMpavAnI mAMgaNI karato ane te mAMgaNI je sarakAra svIkAre to AjanA vigrahamAM bane teTalI madada karavAnuM vacana ApatA-TharAva bahumatIthI maMjura karavAmAM Avyo hato. vaDo yojAyA hatA. sara sarvapallI rAdhAkRSNana ane sara merIsa vAyare okasapharDa yunIvarsITInA pratinidhi tarIke A saMmelanamAM bhAga lIdhe hate. sara rAdhAkRSNananuM kavivarane uddezIne udhana ane kavivarano utara ubhaya vAMcavA jevAM ane manana karavA yogya hatAM. AnA uttaramAM sarakAra taraphathI evI matalabanI jAherAta karavAmAM AvI che ke DemInIyana sTeTasa'-sAMsthAnika svarAjyaApavAnI sarakArI temanuM Aje pharIthI samarthana karavAmAM Ave che. laDAI purI thayA bAda hiMdane anukuLa baMdhAraNa ghaDavA mATe dezamAM rahelA agatyanA sarva pakSonA pratinidhionI eka pariSad bolAvavAmAM Avaze. AgAmI koI paNa baMdhAraNI pheraphAromAM be bAbatanI khAsa saMbhALa rAkhavAmAM Avaze. eka te hiMda sAthenA lAMbA saMbadhane aMge aMgreja sarakArane mAthe je keTalAka hita saMbhALavAnI khAsa javAbadArIo rahelI che tene bAdhaka hoya e kaze pheraphAra AgAmI rAjyataMtramAM karavAmAM nahi Ave; taduparAnta ladhumatI vargonA sarva vyAjabI hakaka surakSita rahe e bAbatanI purI saMbhALa levAmAM Avaze. A saMbaMdhamAM AgaLa vadhIne sarakArI yAdI jaNAve che ke hiMdI prajAkIya jIvanamAM meTI lAgavaga dharAvatA agatyanA vargo je rAjyataMtranI sattA svIkAre nahi evA keI paNa rAjyataMtrane AjanI rAjyavahIvaTI sattA soMpavAmAM nahi Ave temaja evA vargone AvA rAjyataMtrane pharajiyAta AdhIna banavuM paDe evI koI paNa paristhiti sarakArane saMmata nahi hoya. vigraha cAle te daramiyAna sarasubAnI kArobArI samitimAM prajApratinidhione umeravAnI ane sarakArI hiMdanA temaja dezI rAjyanA pratinidhionI eka salAhakAra samiti ubhI karavAnI A jAherAtamAM darakhAsta karavAmAM AvI che. zrI. vijayasiMha nAhara ane bhaMvaramala siMdhInA saMyukta saMpAdakatva nIce chellI jAnyuArI mAsathI tarUNa savAla' nAmanuM eka hiMdI mAsika pragaTa thaI rahyuM che. jaina samAjamAM sAMpradAyika bhAvanAthI kevaLa mukata evI che keTalAka pravRttio cAle che temAM A patra viziSTa sthAna dharAve che. A patra prAgatika vicAronuM pakSakAra che ane gAMdhIjInA vicAronuM samarthaka che. e patranA saMpAdaka temaja zrI sidhdharAja dvA-traNe mitroe maLIne Aje ahiMsAnA prazna upara dezabharamAM je carcA cAlI rahI che te saMbaMdhamAM sAmunirAjo temaja vicAraka lekhAtA keTalAka AgevAna zrAvaka upara eka paripatra mokalyo che. A paripatramAM temaNe nIcenA praznonA javAba mAMgyA che. (1) jaina dharmane anusAra ahiMsAnI zuM vyAkhyA che ? Aje je ahiMsAnI vyAkhyA karavAmAM Ave che te te vyAkhyAthI ApanA dhAvA mujaba bhinna che? ApanA abhiprAya mujaba ahiMsAnI pUrNa vyAkhyA zuM hoI zake? (2) bahAranA AkramaNathI athavA te hiMdu-musalamAna ramakhANa ke luMTaphATa jevA dezanI aMdara ubhA thatA jhagaDAthI hathiyAra ke lazkaranI madada vinA kevaLa ahiMsAtmaka rItithI dezanuM rakSaNa thaI zake e Apa saMbhavita mAne che ? | (3) jo ema na hoya te zuM ahiMsA jIvanane sarva vyApI sidhdhAnta banI zakatA nathI ? (4) je ahiMsAtmaka rItithI dezanI rakSAno prazna saMbhALI zakAya tema hoya te te kaI rIte ane zuM karavAthI ? (5) jainazAstra ke sAhityamAM evuM ke udAharaNa A-. panA dhyAnamAM che ke jyAre deza athavA te rAjyanI rakSA mATe ahiMsAtmaka upAya hAtha dharavAmAM AvyA hoya ? (6) jaina zAstromAMthI ApanI jANa mujaba evAM udAharaNa maLI zake che kharAM ke jemAM deza athavA dharmanI rakSAne prazna upasthita thatAM jana AcAryoe hiMsAthI rakSA karavAne Adeza Apyo hoya athavA te evA AzayanI preraNA karI hoya ? A prazno AjanI jaina janatAe-sAdhu temaja zrAvakegaMbhIrapaNe vicAravA yogya che. A praznanA vigatavAra uttara paryuSaNa pahelAM mokalI ApavA jaina vicArakene vinaMti karavAmAM Ave che. mATe nAmadAra vAIsarAye nimaka uparanI jAherAtathI hiMdI prajAmatane saMtoSa thaye lAgate nathI. hiMdI rASTrIya mahAsabhAnA pramukhane A jAherAta saMbaMdhamAM carcA karavA mATe nAmadAra vAIsarAye nimaMtraNa ApeluM, paNa tyAM mIlanabhUmikAne abhAva che tyAM vize carcAne kazo artha nathI ema sUcavI nAmadAra vAIsarAyane maLavAnI maulAnA abula kalAma AjhAde anicchA darzAvI che. artha nathI Apyo hoya athavA te hida saMrakSaNa dhArA nIce sarakAre bIna sarakArI svaye. sevaka daLane lazkarI pizAkane maLato pozAka paherIne pharavAnI temaja hathiyAra, lAThI, ke evA keI sAdhane sAthe athavA te vinA lazkarI kavAyata, kuca kasarata ke hIlacAla karavAnI manAI karanArA hukama kADhayA che. A hukamonuM vyAjabIpaNuM darzAvavA mATe sarakAre lAMbu nivedana karyuM che. A hukamoe prajAnA ghaNA moTA vargamAM Azcarya tema ja repanI lAgaNI pedA karI che. zrI mahAvIra jaina vidyAlayanI vyavasthApaka samitinI cUMTaNImAM zrI vallabhadAsa phulacaMda mahetAe zrI muMbaI jana yuvaka saMdhanA pratinidhi tarIke umedavArI bahAra pADI che. bhAIzrI vallabhadAsa jana yuvaka saMghanA junA ane jANItA kAryakartA che ane AjanA keLavaNInA praznamAM teo AgaLa paDatA vicAre dharAve che. vidyAlayanI samitinA sabhyone bhAIzrI vallabhadAsane pitAne mata ApavA vinaMti karavAmAM Ave che. kavivara TAgorane okasapharDa yunIvarsITI taraphathI DokaTaranI DIgrI enAyata karavAne lagata zAntiniketanamAM eka bhavya meLA- Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-8-40 prabuddha jaina eka vilakSaNa lagna, - parAdhIna "cANasmAthI traNeka mAIla dUra AvelA pIpaLa gAmanA garIba mAbApanA kuTuMbamAM kamaLAne janma thayo, tyAre ' vatanI zrI. bhagavAnadAsa hakamacaMda zAhane vIsa varSanI caMpA mAbApanA harSane pAra rahyo nahi. ADezI pADozIoe kamaLAne nAmanI eka putrI che. ku. caMpAnuM dharmaparAyaNa citta jaina joIne nakakI karyuM ke kamaLA khubaja suMdara thaze. ane e lokonI dharmanI bhAvanAone anusarI dIkSA levAnA manasubA dhaDatuM hatuM vAta ekadama sAcI TharI. kamaLAnI umara vadhavA mAMDI, ema ema ema kahevAya che. enI pUrvataiyArIrUpe koI muni mahArAja pAsethI enuM rUpa vadhavA mAMDayuM. soLa varSanI kumaLI vaye to kamaLA e eNe caturthavrata (brahmacaryavrata) paNa aMgIkAra karyuM hatuM. dIkSAvI gAmanI ajoDa rUpasuMdarI gaNAvA lAgI. gAmanA yuvAnanI najara kAranI enI IcchAne enAM mAtapitA paripethIne uttajatAM hatAM kamaLA para karavA mAMDI, paraMtu e lokone kyAM khabara hatI ke ema paNa vAta maLI che. paNa eka divase acAnaka ku. caMpA kamaLAne te khAragAmane kaI zeThIo upADI javAne che. alepa thaI gaI ane pachI te samAcAra maLyA ke eNe vaDodarA jaIne snehalagna karI lIdhuM che. e pite jJAtie vIzAzrImALI kamaLAnI umara vadhavA mAMDI, ema ema mAbApanI ciMtA jaina vaNika che, jyAre ene pati dazA zrImALI jaina vaNika che. paNa vadhavA mAMDI. emane thayuM ke ATa ATalAM 25 kone ghera vicitra vAta te e che ke yuvatI je dIkSAnI icchAne paDatI samAze ? gAmamAM te emanI najara kayAMya karatI nahotI.' gAmanA mUkIne paraNI che, te ene pati thanAra yuvaka dIkSA grahaNa karyA badhA juvAniyA emane mana kamaLA mATe garIba ne ethI nAlApachI ne cAra pAMca mahinA sudhI sAdhujIvana gALyA pachI paraNe thaka lAgyA. chevaTe garIba mAbApanI najara karI pAsenA zaheranA che. Ama A banne tyAgaraMgI paMkhIDAM lagnanA eka samAna nagarazeThanA chekarA mehanarAya para, mehanarAyanA pitA jaguzeTha zaheramAM vRkSa para besI gayAM che. khuba AgaLa paDatA ne dhanavAna gaNAtA hatA. emanI jAhamAtapitAne bhramamAM bhaTakAvavA mATe je tyAgane aMcaLA jalAlI ane vaibhave lokone AMjI de tevAM hatAM. AvI jAhaku. caMpAe oDhI lIdho hoya te ApaNA samAjanA rUDhicusta jalAlImAM,-asaMkhya nokarI ane ghoDAgADIonI vacamAM-mohana vAtAvaraNamAM pitAne Azraye jIvana gujAratI, ne enA karamathI ucharyo hate. kamaLAnA mAbApe jyAre kamaLA mATe mAMgu nAkhyuM aMjAtI kanyA Ave mArga akhatyAra kare e samajI zakAya tyAre pahelAM te jaguzeThe nAsaMmati darzAvI, paNa chevaTe kamaLAne ema che. paNa A lagnanI pUrvabhUmikA vize kazuM ja jANavAnuM joyA pachI emane lAgyuM ke kamaLA emanA gharamAM zobhaze ane ; nathIkadAca bhAvanA kAcI keya te rAga te tyAganI haze. tethI emaNe vevizALa nakkI karyuM. hayuM khulatuM hoya ema paNa banyuM hoya. paNa je dIkSA levAnI Aje te kamaLAne harakha mATe nahe. sAsarethI AvelA icchA sAva galata na hoya te A lagnane kema ghaTAvavuM tenI hIrAmotInA dAgInA paherI kamaLA cArebAju rUmajhuma karatI hatI. jhaTa sUjha paDe ema nathI. kamaLAnI sakhIone mana kamaLA have kamaLAzeThANI banI hatI. jIvanavane eTalAM badhAM sastAM banI jAya ke sagavaDe kamaLA jyAM jAya tyAM Aje loko enA evA bhAgyanI ane temane vachoDIne vratamAM samAtI bhAvanAthI barAbara ulaTuM ja enA mAbApanI prazaMsA karI rahyA hatA. kamaLAnA mAbApa dAgInA AcaraNa thaI zake to te sthiti vadhAvI levA jevI te nathI ne kapaDAne Dhagalo joI rAjIrAjI thaI gayA hatA. nhAnA nhAnA ja. dIkSA pratye huM udAsIna chuM. jenI buddhi ne zradhdhA ene bhAIbahene khuba AnaMdamAM AvI jaI belatAM hatAM ke "bahena jadane ceTatI hoya te bhale enA purUSArthane e dizAmAM doDAve. khuba paisAdAra thaze, ApaNane majhA paDaze." kamaLA paNa Aje parANe dIkSA levaDAvavAnI ne e mATe tarakaTa karavAnI pravRtti kaMi evA ja vicAra karI rahI hatI. eNe pitAne buTTA bApAne pratye te darekane napharata ja hovI ghaTe, paNa koI paNa kvanabhA- jeIne nakakI karyuM ke "huM paraNIza. pachI mhArA bApAne kAma vanA ke vratane jIvanamAM pANI pIne pachI ene uzeTI denArAMnI nahi karavA dauM. huM kahIza ke bApA ! tamAre mArA jevaDe paisA banavRttinI te dayA ja Ave che. pitAnI bhUla sudhAravAne | dAra dIkarI hoya te tame tenA paisA le ke nahi ? te pachI * saune hakka che; je bhrAmaka lAgyuM hoya, je dayeyagAmI ema mhArA paisA kema letA nathI ?" pachI ene vicAra Avyo pitAnI siddha thatuM na hoya te taMcha devAne paNa saune hakaka che. A vahAlI bAne. ene thayuM "nA, nA, bA A gAmamAM rahe ane huM ghaTanAmAM evA hakakanI ajamAyaza thaI hoya te A lagnane pelA zaheramAM ATalI majhA karuM e na ja bane." chevaTe eNe . abhinaMdavAnuM mana thAya. nakakI karyuM ke " bA, bApA mATe zaheramAM mArA baMgalA najIka. . . AkhI paristhitinI ArapAra jotAM to eme lAge che ke eka dhara baMdhAvIza ane bane tyAM paNa huM rAA nekara dIkSA laIne tene choDI denAra yuvaka tathA dIkSA levA- upara bhAva meklIza.Ama vicAratI kamaLAnA mahe para sateSa chavAye, tyAM dAkhavanArI yuvatI e beu sAdhujIvananI ragaragAnavALI mahattAthI enI najara paDI pitAnA lADIlA hAnA bhAI para. ekadama eNe AkarSAI e mArga tarapha DhaLyAM hatAM, jyAre mane vRtti juduM ja pitAnA bhAIne pAse bolAvyo ane bolI, " ramu A varSe tuM kahI rahI hatI. vastutaH teo mane vRttine saMyamathI puSTa karavAne pahele naMbare pAsa thaI jaje hoM ! have te je huM tane vilAyata badale tenuM damana karI rahyAM hatAM. e damananA pravAhamAM eke bhaNavA mokalIza. pachI che ne, tuM meTA DokaTara thaIne Avaje dIkSA lIdhI hovI joIe ane bIjIe dIkSAno nizcaya karyo ramu te ekadama bahenane vaLagI paDe ane bolyA, 'ahAhA, huM hovo joIe. paraMtu damana ja asahya thatAM teoe pitAne vilAyata jaIza. kevI majhA". mATene mArga zodhI lIdhuM che ane eja temane sAco AkhuM varSa kamaLAe bhaviSyamAM pote zuM karavuM, ane ' manabhAva che. dIkSitenAM jIvanamAM lAMbe kALe bhayakara baMDe jAge pitAnA mAbApane kevI rIte sukhI- karavAM tenA vicAra karyA karyA. te karatAM AvAM veLAsaranAM baMDe jAge te tarapha jainoe ema ema karatAM chevaTe lagnane divasa AvI pahoMcyA. jaMguzeTha sahAnubhUti dAkhavavI joIe." ' ('prajAbaMdhu'mAMthI udhUta) pitAnA dIkarAne paraNAvavA khuba maTI jAna laIne AvyA. nAta Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74. prabuddha jaina tA. 1pa-8-40 jamaNothIne gAmajamaNethI emaNe sArAye gAmane thoDA divasa ne pAchuM lakhyuMtuM ke je tArAthI banI zake te thoDI davAo gAMDuM banAvI mUkyuM. chevaTe kamaLAne vidAya karavAno divasa Avyo. ne phaLa letI Avaje" sAsue piyara eka dAsI ane maiyAne vidAya karatI vakhate kamaLAnI bA khuba rovA mAMDI. badhAMya udAsa sAthe laIne javAnI rajA ApI. kamaLAne thayuM "mahArA mAbApa thaI gayAM. kamaLAe kahyuM "raDe che zuM kAma bA, theDAja divasamAM Ane kayAMthI khavarAvaze?" pitAnI davAo mATe kamaLAe patine tane hArI pAse belAvIza." DaratAM DaratAM kahyuM "mahArA pitA mAMdA che eTale beDA paisA - sAsarAmAM AvatAM kamaLAnI AkhI jIMdagI ja pheravAI joIe che." A vAta sAMbhaLIne pati bolyA. "tane pALavA gaI. garIba mAbApanI dIkarI ekadama paisAdAra kuTuMbamAM vahu baMdhAyA chIe ke tArA mAbApane?" A vakhate kamaLAne khuba thaIne AvI che. Dagale ne pagale sAsu kaMine kaMi bAbatamAM du:kha thayuM. ene thayuM "AnA karatAM koI garIbane paraNI hota kamaLAne TAMkayA kare che. koI divasa kahe che, "A sADInI te sAruM hatuM." joDe A dAgIne pahere" ane kaI divasa kahe che "A be mahine kamaLA jyAre piyarathI sAsare AvI, tyAre sADInI joDe A caMpala pahere.' eka divasa kamaLAne cAlIne eNe pitAnA rUmamAM Thera Thera dArUnA zIzA joyA. eNe dAsIne pharavA javAnI IcchA thaI. sAsue ekadama samajAvyuM ke Apa- pUchayuM, "gharamAM A badhuM koNa lAve che ?" dAsIe kahyuM NAthI te meTaragADI vagara javAya ja nahi. bIje divase kamaLAnI "mehanabAbu." ne kamaLAne mAthe vaja paDayuM. eNe svapna paNa dAsIe ene kahyuM ke "tame te moTA gharanI vahu, tamArAthI dhAryuM nahotuM ke pati dArUDI haze. kamaLAe patine vinavavAnuM khaDakhaDa hasAya nahi ke bahu moTethI vAta thAya nahi. tamAre te nakakI karyuM. hiMmata karIne dArUthI cakacura thayelA pati pAse gai. mebhAmAM rahevuM joIe." kamaLAne thayuM, 'e zuM meTA gharanI patine khuba vinavyo. paNa javAbamAM mAra ne lAta sivAya kaI moTAI che !" maLyuM nahi. chevaTe patie saMbhALAvyuM ke "bahu DahApaNuM karIza - kamaLAnI bahenapaNI sAvitrI Aja zaheramAM paraNI hatI. te tArA para bIjI lAvIza". eka divasa e kamaLAne maLavA AvI. vAtamAMne vAtamAM eNe du:khI kamaLAne thayuM ke "A ghara choDIne kayAMka jatI kamaLAne kIdhuM, "tame ATalA paisAdAra zuM kAma be traNa mAstare. rahuM". paNa enI bIjI ja paLe thayuM, "huM kyAM jaIne rahIza ? rAkhI saMgIta vagere zIkhatA nathI". kamaLAne A vAta gamI. mAruM peTa koNa bharaze ?" AvA vicAra karatI hatI, tyAM ja rAtre jyAre eNe pitAnA patine vAta karI tyAre emaNe ekadama kamaLAnI najara rUmamAM kAma karatI dAsI para ane joDenA ThaMDakathI kahI dIdhuM ke "dharamAM mAstare ghusADavA e mane gamatuM baMgalAmAM kAma karatI majuraNa para paDI. tarataja nathI." kamaLA tarata bolI, "te bAI rAkhI Apo !" pati kamaLAe meTa nisAso nakhe ne belI "he Izvara ! A majuAMkha saheja uMcI karI bolyA, bairAo pachavADe evA paisA raNa jANe che ke majurI karIne peTa bharI zakAya. A dAsIne bagADavAne amArA gharane rivAja nathI.' kamaLane thayuM. "huM garIba khabara che ke peTa bharavuM e kaMI moTI vAta nathI. paNa huM mAbApanI dIkarI paisAdAranA rItarivAja kayAre jANIza ?" paisAdAra kuTuMbanI vahu, A beTAM mAnamaryAdA choDIne kyAM jauM eka divasa sAsue kamaLAne kahyuM "vahu, Aje kharIdI ne kevI rIte peTa bharUM? " caMdrA karavA javAnA chIe, mATe bapore taiyAra rahejo." bapore kamaLA jainAcArya zrI AtmAnaMda janmazatAbdi smAraka sAsujI sAthe eka prakhyAta kApaDIAnI dukAne gaI. tyAM bhAtabhAtanI sADIo joI ene thayuM, "mahArI bahene mATe paNa uparokata smArakanA TrasTa beDa taraphathI nivedana karavAmAM sADIo lauM." eNe sAsune kahyuM "be sADI vadhAre kharIdIe Ave che ke "jaina dharma " ane "jaina sAhitya' athavA to te te! hArI bahene mATe levI che," sAsu belyA, "TANe avasare aMgenI prAcIna zedhakhoLa tathA purAtatvane lagatI kRtio taiyAra karAvavI tema ja pragaTa karavI e uparokta smAraka kAryane mukhya bahenane Apaje" kamaLAne thayuM paisAdAre bhAre jabarAM." uddeza che. tethI jana- jainetara vidvAne tema ja lekhakane pitAnI kamaLAne bhAI A sAla meTrIkamAM AvyuM che. eNe pAse tevA prakAranI kRtio, lekho ke yojanAo- je kAMI hoya bahenane kAgaLa lakhe ke "hAre ATalI copaDIo joIe te- nIcenA ThekANe mokalI ApavA namra vinaMti che. chIe, mATe tuM kharIdIne mela. kAgaLa vAMcIne kamaLA vimAna saNamAM paDI. ene thayuM sADInA banAva pachI paisA mAMgavA ke mohanalAla dIpacaMda cokasI - mAnada maMtrI. nahi. chevaTe hiMmata karI eka divasa eNe mahetAjIne kahyuM "hAre paccIza rUpIyA joIe che." mahetAjI bolyA, che. rAte mALe, mALa, tAMbAkAMThe, muMbai, 3, "meTAM bAInI rajA vagara amArAthI kaMI apAya nahi." kamaLA gAMdhIjInI AgamavANuM te ekadama bheTI paDI gaI. ene thayuM "mahetAjI AgaLa he A preraNAdAyI pravacana svataMtra pustikAnA AkAramAM pragaTa karazuM kAma mobhe khe" . . vAmAM Avela che. paryuSaNa ke evA dhArmika prasaMgee bahecavA mATe khAsa - kamaLAne sAsare AvyuM che mahinA thaI gayA che. ene upaganuM che. tenI kIMmata dareka nakalane aradho Ane rAkhavAmAM Avela che. piyara javAnI khuba IcchA che. paNa sAsu sasarAne evo mata pisTeja alaga. jene khapa hoya teNe muMbaI jena yuvaka saMdhanI ophIsamAMthI che ke vahu garIba mAbApane tyAM jaI ApaNA saMskAra bhUlI maMgAvI levI athavA te piosTa sTempa sAthe nIcenA saranAme lakhI mokalavuM. jaze. chevaTe eka divasa kamaLAnA bhAIne kAgaLa AvyuM. emAM taMtrI, "prabuddha jaina" jaNAvyuM hatuM ke "bApAnI chellI ghaDI che, tane jevA Icche che 45-47, dhanajI sTrITa, muMbaI-3. zrI muMbaI jena yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mokamacaMda zAha, 45-47 dhanajI TrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI reDa, muMbaI, 2 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ () 1 kiMmata be AnA zrI muMbaI jaina yuvakasaMghanuM pAkSika mukhapatra Reg. No. B. 4266. prabuddha jaina taMtrI : maNilAla mohakamacaMda zAha, muMbaI : 31 ogasTa 1947 zanivAra. lavAjama rUpiyA 2 --- rAjakaH ===Akara -- -- vyAkhyAnamALA zA mATe? A vyAkhyAnamALAnA uddeza viSe kaMIka khulAse kare ane kyAMya jame paDayuM haze ane kadAca dhIre dhIre barabAda yogya che. A vyAkhyAnamALAne uddeza gurupada meLavavAne agara paNa thatuM jatuM haze. te ja vakhate koI asAdhAraNa rASTrIya te koInuM vAstavika gurupada naSTa karavAnuM nathI. eja rIte Ane jarUrIAta AvI paDI, agara Arthika muzkelIthI sAmAjiMka uddeza pUjA pratiSThA meLavavAne agara arthaprAptine paNa nathI. e viplava ubho thayo, agara dhArmika gurUone mATe kharca keLavavAnI je loko zradhdhALu che ane Adara bhakitathI pajusaNanI cAlatI taka AvI paDI ane pachI kaI prazna karaze ke pelA anAmata paraMparAmAM rasa le che temane kriyAkAMDamAMthI athavA te vyAkhyAna- paDI rahela paisAne A bAbatamAM upayoga karI zakAya ke nahi ? zravaNamAMthI choDavAne paNa A vyAkhyAnamALAne uddeza nathI. ane na karI zakAya te zA kAraNe ? temaja karI zakAya te kaI tyAre Ane uddeza zo che e prazna te rahe ja che. zarate ! A badhA prazno paNa Aje na hoya te kAle AvavAnA. Aje vizva sAthenA saMbaMdhanI dRSTie, rASTrIya dRSTie eTale ekaMdara AkhuM ja jIvana badhA praznone lagatA samayAnukuLa ane samAja temaja kuTuMbanI dRSTie keTalAya prazno ubhA thayA ane satarka khulAsA mAge che. che ane ubhA thatA jAya che ane e prazna cheka ja asthAne A mATe vicArajAgRti joIe. vividha jAtanuM vAcana nathI; dhArmika saMbaMdha vinAnA paNa nathI. eTale tenI ane manana joIe. nirNaya zakita joIe. A prazno taraNu vyavahArU dRSTie ane dhArmika dRSTie carcA karavI ane vRdhdha vargamAM Aje carcAI rahyA che. hAiskula prApta thAya che. game teTale meTa muDIdAra ane ane kelejanA taruNa vidyArthIo, vakIle, DekaTara, prophesare, bIjAnI paravA vinA pitAnuM taMtra calAvye rAkhanAra eka ane bIjA keLavAyelA lokonA mAnasamAM jyAre ane tyAre ekalavAyA vyApArI jenane koI rASTrasevaka jaIne kaheze ke AvA ja prazno ubhA thAya che. ghaNA kharA te AvA praznonuM tame svadezI kapaDAM pahere ! bane te khAdI svIkAre! kAMgresanuM -nirAkaraNa dhArmika ane pitAnI paraMparAnI dRSTie karavA mAMge pharamAna che. jaina dharma paNa pahelAM paDelI dharmane abhyAsa che. vaLI AvA vicAra-premImAM keTaleka varga e che ke tene keLavI pachI ja vizvadharmI thavAnI zakayatA darzAve che. te A cAlu pajusaNanI paraMparAmAM rasa nathI. eTale te AvA puNya divasomAM sAMbhaLI pelA paisAdAra jenane rASTrIya ane dharmadraSTie svadezI maLela vakhatano upayoga kAM te gapagoLAmAM ane kAM te rakhaDavastu viSe vicAra agara nirNaya bAMdhyA vinA nahi cAle. dhAre paTTImAM ane kAM te avyavasthita tarka jALamAM kare che. Ane badale teone vicAra karavAnI, vicAra sAMbhaLavAnI ane nirNa ke eka bhAI khUba zAMta ane vRdhdha che. temanI vidhavA bAMdhavAnI taka ApavAmAM Ave te teo kadAca kriyAkAMDanI ladhu putrI, bhaginI agara putravadhUe kAMIka bhUla karI che ane daSTie nahi, chatAM vicAra ane sadAcAranI dRSTie te jana bhUlane pariNAme te dharmasaMkaTamAM AvI che. game tevo zAMta, banI rahevAnA. alipta. ane jagatathI beparavA rahevA te prayatna karato haze, chatAM jamAne jyAre vicAra jAgRti ane jJAnanuM kheDANa mAMge te vakhate tene sAmAjika praznano dhArmika dRSTie ukela kare ja tyAre ene egya rIte e vastu purI pADavAmAM ja lAbha che. paDaze. e garbhahatyA thavA deze ke prasUtigRhamAM e bAIne mokalI eTale A vyAkhyAnamALA kharI rIte pajusaNanI je prAcIna bane jIvane bacAvI leze ke e jAhera himmata dAkhavI je e bAI. paraMparA cAle che tenI sAmayika puravaNI mAtra che. vadhAre sAruM IcchatI haze te enuM punarlagna karaze ? e eka koyaDe che. ane egya kArya te tyAre thaze ke jyAre dharmaguruo piteja vaDilane pUchayA vagara koI vidhavAe gupacupa lagna karyuM te dharmasthAnomAM A badhA prazno upara vicArapUrvaka ane udAratAsAmAjika niMdAnA bhayathI enA vaDile ene dhutkArI kADhavAmAM pUrvaka asAdhAraNa prakAza nAMkhaze. e samaye jaldi Ave te dharma mAnaze ke ene premathI apanAvI levAmAM ? e prazna paNa mATe ja A vyAkhyAnamALA che. jyAre comera jijJAsA, jJAna Avaze. pitA paradezagamana ane aMgrejI bhaNatarathI game ane vividha vicAronuM vAtAvaraNa ubhuM thaze, tyAre AcArya teTale virUdhdha haze. paNa chekarAo ane chokarIo je e mahArAjAone e bhUmikAmAM AvavuM saheluM thaI jaze, kAraNa ke raste jatAM haze te zuM temane tyAga karaze ke temane apanAvI teozrI dharmasthAnamAM rahe che ane te sthAnamAM prakAza bahuja temanAmAM kaii deSa na dAkhala thavA puratIja saMbhALa rAkhaze ? dhIre dhIre praveza kare che. tethI AvI vyAkhyAnamALAo mAtra e paNa eka keLavaNI ane dhArmika draSTie prazna che. eka LavaNI ane dhArmika draSTie prazna che. eka jijJAsuone pagathIe caDhAvavA puratI ja che. bAju koIpaNa jAtanuM sAmudAyika agara dhArmika dravya kayAMya paData sukhalAlajI + je nava pracAraka maMDaLe keTalAMka varSo pahelAM jelI vyAkhyAnamALAmAM apAyela apragaTa vyAkhyAna uparathI. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 yuddha jaina samAcAra karNikA sArvajanika pustakAlaya udghATana samAraMbha tA. 17-8-40 nA roja zrI muMbai jaina yuvaka saMdha taraphathI ceojAyela sArvajanika pustakAlayanA udghATanane samAraMbha muMbai ilAkAnA mAjI vaDA pradhAna zrI. bALAsAheba kheranA pramukhapaNA nIce ujavavAmAM AvyA hatA. sabhAmAM bhAi mhetAe sArI saMkhyAmAM hAjarI ApI hatI. prAraMbhamAM kumArI cadAbahena durlabhajI umede prArthanA gIta gAi sabhaLAvyuM, tyArabAda saMdhanA pramukha zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIAe prasaMgacita nivedana sAthe zrI. bALA sAheba kherane sabhAnu kAmakAja zarU karavA vijJapti karI. khera sAhebanI AjJAthI pustakAlayanA maMtrI zrI amIda khemacaMda zAhe nIce mujaba nivedana karyuM hatuM. pustakAlayanA maMtrInu' nivedana jaina samAjanA bhUtakALamAM jene jene jyAre jyAre phIka lAgyuM tyAre tyAre dharma ane samAjanA nAme aneka rUDhIe dAkhala karavAmAM AvelI. A rUDhione poSavA dhanIkA chuTe hAthe dhananA upayAga karI rahyA hatA. sAdhAraNa varga rUDhionA dabANuthI hAlahavAla thaI rahyo hato. kAi kAi ThekANe cInagArIe mUkAtI tene sattAnA jore dabAvI devAmAM AvatI. tevA vakhate jagatanA sarvottama pUjya bApujIe kaMI kALathI dhAratA bhAratane kunehathI jAgRta karavA anekavidha pravRtio zarU karI. tenI asara jaina samAjanA yuvaka varga upara paNa thai ane jaina yuvAna varga jAgRta thayA. teNe AjathI agIyAra varSa pahelAM A yuvakasaMdhanI sthApanA karI. sthApanA karIne tarataja dhArmika ne sAmAjika rUDhi sAme, tenA satAdhIzeAnI sa-tA teADavA samAjane keLavavA AMdolana ubhuM karyuM. aneka zaherAmAM yuvaka dheAnI sthApanA tha yuvaka pariSade| bharAi pleTaphArma ne presane ThIka ThIka upayoga thayA. yuvaka varga jAgRta banyA ane dharma tathA samAjanA ThekedAronI sattAonA zastra buThAM thayAM. dharmanA banI beThelA ThekedAro, samAjanA paTele| ane temanI hAmAM hA bhaNanAra dhanIkA vacce sagAbhAie jevA saMbaMdha hAya che, eTale rUDhinA baMdhanA teDavAnA prayatna karanAra saMsthA mATe makhamalanu khIchAnu hetu nathI, paNa kAMTAnuM khIMchAnu hoya che. eTaleja racanAtmaka kAryakrama ene mATe muzkela thai paDe che. kAraNa racanAtmaka kAryakrama nANAMnI pUrI sagavaDa mAge che, chatAM yuvakasadhanA e khyAlamAM ja che ke AjanI ekArI mATe kaMi karavuM joIe, samAjanA mAyakAMgalA yuvA ane bALako mATe vyAyAmazALA ubhI karavI joie, mukhAdevI ne pAyanI jevA bharacaka lattAmAM eka paNa vAMcanAlaya ane pustakAlaya nahi hAvAthI vAMcanAlaya tathA pustakAlaya kADhavu joIe. AvAM aneka upayAgI kAryo karavAnI saMdhanI icchA che ane e icchAeja sadhanI kAryavAhI samitie tA. 16-1-40 nA roja vAMcanAlaya ane pustakAlaya kADhavAno TharAva karyo. tA. 31-8-4 sabhyo upara ja hatA kAraNa ke je saMsthA dharmanA banI beThelA ThekedArAnI sAme mAthu uMcu kare, cerIchupIthI gabharU bALakone saMtADI, bhagADI temaja aneka petarA racI dIkSA ApavAmAM pAvaradhA banelAenI sAme meAracA bAMdhe, vaDedarA jevA rAjyamAM ayogya dIkSA aMge kAyadA ghaDAve, ayeAgya raste dhanane veDI nAkhanAra sAme AMgaLI cIdhe-evI saMsthAne paisAnI madada karavA jatAM gurUjI kopAyamAna thai jAya, eTale evA ghelA bhakata taraphathI Arthika madadanI kazI AzA na rAkhatA saMghanA sabhyomAMthIja samitie traNa varSe mATe varSanA me hAranAM vacA meLavyAM ane tA. 1-5-46 thI saMghanI epIsamAM vAMcanAlaya zarU karavAmAM AvyuM. A vAMcanAlayamAM rojIMdA 4, avADIka 11, pAkSika 4, te mAsika 23 maLI kulle 42 chApAM Ave che. temAM jANItA rajAnA divase sivAya haMmezA savAranA 8 thI 11 sAMjanA 5-8 vAMcanAlaya khulluM rAkhavAmAM Ave che. tene sarerAza 40 bhAio lAbha le che. tamane ema lAgaze ke A rAvate amala karavAmAM sAta sAta mahinAnAM vahANAM vAyAM. tamArU kahevuM sAcu che. jo sadhanu cAlata tenA sAta divasamAMja rAvane amala thAta. paraMtu saMdhanA aMdAjapatranuM udhAra bAjunuM trAjavuM hameza mATe namatuM ja rahe che. eTale nANAM ekatra karavA eka samiti nImelI. A samitinA mukhya AdhAra saMdhanA je pustakAlaya Aje khulluM mukAvAnu che temAM 2220 pustako che, . e pustakanAM 40 bhAi bahena sabhyAe 1580 pustako bheTa ApyAM che, ane 64 kharIda karyAM che. pustakAmAM hIdI 125, aMgrejI 145 ane gujarAtI 1950 che ane temAM jaina dharmane lagatAM 375 ne samAveza thai jAya che. je bhAi baheneAnA gharamAM kaMbAnI zAbA pUratAM ja pustakA paDayAM hAya, tema jeenI pAse nANAM aMge ugharANu karavA samiti na jai zakI hoya te sarvene pustaka temaja nANAM ApavA A prasaMge vinaMti karUM te ayogya nahi lekhAya. je bhAi bahenoeM vAMcanAlaya temaja pustakAlayanA anA chApAM pustakAane nANAM ApIne A pravRttine vegavatI karI che temaja jemaNe bIjI je kAMi madada karI che te sarva ahiM antaHkarNa pUrvaka AbhAra mAnavAmAM Ave che tyAra bAda prasaMgocitta vivecana karatAM zrI. meAtIyada gIradharalAla kApaDIAe kArnegI pustakAlayanI dezavyApI praznattinA sundara khyAla Apyo. zrI cImanalAla cakubhAi zAhe jaNAvyu ke pustakAlaya e jAhera-mata-keLavaNInuM eka ati agatyanu sAdhana che. te vaDe vicArakeLavaNInI meATI sagavaDa purI pADa- . vAmAM Ave che. deza dezanI sarakAre Aje lokakeLavaNIne lagatAM sarva sAdhanA upara niyaMtraNa mukI rahI che. zikSaNa saMsthA upara aMkuza; chApA upara aMkuza; pragaTa thatA sAhitya upara aMkuza; sInemA ane reDIo upara aMkuza. peAtAnA astitvane bAdhaka heAya evA satyanuM prakAzana paNa rAjyadrohanI kalama nIce AvI jAya che. A aMkuzathI sAhitya prakAzane ane chApAo mukta thavAM joIe ane satya jJAna prApta thavAnI lokone purI sagavaDa maLavI joie. pahelAnuM sAhitya ane kaLAkRti ghaNuM kharuM dhanavAnanu manaraMjana karavA arthe nipajatI hatI, AjanuM sAhitya bhadralokanA (madhyama varganA) jIvananuM pratibiMba hAya che, AgAmI sAhitya ane kaLAkRti Ama janatAnA jIvananI purepurI pratIka banavI joie. tyArabAda zrI zAntilAla zAhe vivecana karatAM sAhitya saMgIta ane kaLAe te dhanavAnAnA maneArajananA sAdhanA hAine tethI vaMcita rahetI Ama janatAne puMchaDA ziMgaDA vinAnA pazu kahevAmAM Ave che te pAchaLa khujhavAnI maneAdazA sivAya bIjuM kazuM nathI. dharmAM cA ane dhanavAnA ekamekanA prabhutvanuM samarthana karyA kare che ane garIne mAyelA rAkhe che; garIbone Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-8-4 prabuddha dharma sAhityanu . anupAna karAvIne cenamAM rAkhavAmAM Ave che ane pUrva karmAnusAriNI AjanI sthitimAM saMteSa mAnI levAne upadeza ApavAmAM Ave che. A dhenamAMthI je cheDAve ane svataMtra vicAra ane svataMtra banavAnI tamannA je jAgRta kare eja sAcu sAhitya kahevAya tyAra bAda samAraMbhapramukha zrI. bALa sAheba khere eka bhAvanApUrNa hRdayaMgama vyAkhyAna ApyuM, je A aMkamAM anyatra vigatavAra ApavAmAM Avyu che. tyArabAda saMdhanA maMtrI zrI maNilAla meAkamacaMda zAhe pramukha sAheba temaja anya sajjana sannArIonA upakAra nivedana karatAM keTaluMka prasagAcita vivecana karyuM ane antima vande mAtarama' sAthe sabhA visarjana karavAmAM AvI. mahuvA jaina mAlAzrama udghATana tA. 159--40 nA roja mahuvA khAte zeThe kazaLada kamaLazIe rU. 3,500] nA kharce baMdhAvela eka bAlAzramanu makAna zrImAn kAntilAla zvaralAlanA hAthe kheAlavAmAM AvyuM hatuM. A samAraMbhanuM pramukhasthAna bhAvanagara rAjyanA Aina zrI. anantarAya paTaNIe lIdhuM hatuM. zeThe kazaLadanuM jIvana Arthika cAti pAtinA cakramAMthI anekavAra pasAra thayuM che. jyAre jyAre pAse dhana AvyuM. tyAre sArAM sArAM kAryomAM temaNe ThIka ThIka sakhAvatA karI che. Aje te caMtipatinA cakranA avaraha sthAne che. ema chatAM temaNe Aja sudhImAM karelI aneka sakhAvAthI Aje paNa te kharekhara dhanavAna che. zrI. zakuntalA kAM. I. kanyAzALA. zrI zakuntalA kAntilAla izvaralAla jana kanyAzALA peAtAne vikAsa jhaDapabhera sAdhI rahI che. AjathI aDhI varSa pahelAM je saMsthA kevaLa traNa aMgrejI dhoraNa sudhI bhaNAvanAra sAmAnya kanyAzALA hatI te tenA kuMDanI uttarAntara vRddhi tema ja kAryakartAenA khaMta ane utsAhanA pariNAme eka bAju eka be varSamAM eka sAdhanasa Mpanna garlsa hAiskula banavAnI sthitie pahoMcI rahI che; ane bIjI bAjue te kanyAzALA ethI paNa ochA samayanA gALAmAM potAnuM makAna prApta karavAnI AzA sevI rahI che. A kanyAzALAne A sthitie pahoMcADavAnA sauthI vadhAre za zrI kAntilAla izvaralAlane ghaTe che, jemaNe uttarettara A saMsthAne meTI meTI, sakhAvatathI peoSI che, eTaluM ja nahi paNa jemaNe potAnAM sthAna ane lAgavagane upayoga karIne aneka dhanika jaine pAsethI saMsthA mATe sArI sArI rakama meLavI ApI che. Aje marInalAinsa sTezana pAse kavInsa roDa upara kanyAzALAnA makAna mATe sADA teraseA vAra jamInanA ploTa lagabhaga savAlAkhanI kamate kharIdavAmAM AvyA che ane te upara pANA ethI e lAkha rUpIA kharacIne kanyA zALAnI badhI jarUriyAtAne paheAMcI vaLe tevuM makAna bAMdhavAnI yojanA nakakI karavAmAM AvI che. A eka meTuM sAhasa che. AjanI Arthika paristhitimAM A yojanAne paheAMcI vaLavA mATe temaja AkhI zALAne meTrIka sudhInAM rItasaranA hAIskulanA dhAraNe paryanta pahoMcADavA mATe echAmAM ochA haju khIjA e lAkha rUpIA ekaThA karavA ja joie. A mATe eka vagadAra kamITI nImavAmAM AvI che ane tenI zubha zarUAta tarIke ze mANekalAla cunIlAle rU. 25,000], zeDha hIrAlAla amRtalAle rU. 10,00 ane zeTha kAntilAla izvaralAle bIjA rU. 1,000] A saMsthAnA navA kuMDALAmAM bharyAM che. muMbainA jaina samAja vidyArthIo mATe eka sArI hAIskula heAvAnu abhimAna dharAve che; tevI ja rIte kanyAe mATe eka sarasa hAIskula prApta kare jaina e STi che, ati Avazyaka che. muMbaInA jaina dhanavAne bane teTalI madada karIne A kArya jaddhithI pAra utAre ema ApaNe jarUra cchiIe. 77 'satya sadeza" upara sarakAranI varka dRSTi paMDita darabArIlAlajInA netRtva nIce satya saMdeza' nAmanu e hiMdI mAsika keTalAka samayathI nIkaLatuM hatuM ane dhArmika temaja sAmAjika praznonI niDara samAleAcanA karatuM hatuM. ogasTa mAsanA aMkamAM udyamasiMhane phrAMsI apAyAnA samAcAra chApavA sAthe amuka TIkA karavA badala hiMdI saMrakSaNa dhArA nIce madhya prAMtIya sarakAre rUA. 500] nA jAmIna mAgyA che. pariNAme 'satya sa deza' havethI baMdha karavAnA tenA saMcAlakoe niNaeNya karyAM che. sva. maNilAla ghaDiyALI bhAvanagara khAte yuvaka pravRttimAM bahu sArA rasa dharAvanAra ane jaina samAjanA sthAnika kAryomAM bhAga lenAra zrI. maNilAla ghelAbhA ghaDiyALInu gayA pakhavADIA daramiyAna vasAna thayu che. A bAbatanI kheda pUrvaka noMdha levAmAM Ave che kalakattAmAM paryuSaNa vyAkhyAna mALA mane anya sthaLee paNa kalakattAnA tarUNa jaina saMgha taraphathI A varSe bhAre AkaSa~ka payuMSaNa vyAkhyAna mALA gAvavAmAM AvI che. A vyAkhyAna mALAmAM kalakattAnA sthAnika aneka vidyAnA De. kAlIdAsa nAga, zrI. satIzacaMdra guptA. zrI. gaganavihArI mahetA vagere bhAga levAnA che eTaluM ja nahi paNa paMDita sukhalAlajI, kAkAsAheba kAlelakara, mahAtmA bhagavAnadInajI, paMDita darabArIlAlajI, zrI. janendrakumArajI Adi aneka vidvAnone paNa nimaMtraNa ApavAmAM AvyA che. muMbai khAte kacchI dazA osavALa kheDI ganA bhUtapUrva vidhArthI oe paNa AvI eka vyAkhyAna mALAnI yeAjanA karI che ane amadAvAda jaina yuvaka saMghe daravarSe mArka A vakhate paNa rasapUrNa vyAkhyAnamALA goThavI che. --zrI. mahAvIra jaina vidyAlayanI vyavasthApaka samitinI cuMTaNImAM zrI muMbai jaina yuvaka saMdhanI pratinidhi zrI vallabhadAsa pulacaMda mahetA cuTAyA che. vicAra kaNikA dareka mANasane potAnI janmagata khAsiyate| hAya che taduparAMta janmyA tyArathI te khAsiyatAne vazavane mAthyusa jagatanA saMsargathI aneka prakAranA mantavyo jIvananA judA judA kSetrA paikI bAMdhe che, te janmagata khAsiyate uparAMta te mantavyo teja te mANasa. tenAthI virUdhdha te vartI ja zakatA nathI. eja vastu jagatanI vyakita vyakitanI che. mATeja muOM muMDe matibhinna evu anubhavAkaya Akhu jagata uccAre che. bAhya vastu sadAe ApaNI icchA" ane mAnyatA anusAra ja banavAne baMdhAyelI nathI. paNa ApaNuM mana te bAhya vastunA sArA narasApaNAnA pratyAdhAtethI sukhI ke du:khI thatu ApaNe aTakAvI zakIe chIe. jeTaluM ApaNe tema karavAmAM asamartha nivaDIe, teTalI ApaNI keLavaNI, saMskRti ane jIvanajaDa kAcI ane jagatamAM janmyA pachInI ApaNe je sAcI kamAi karavAnI che te adhurI. suMdara vicAra| e suMdara jIvana nathI, e te khAlI budhdhinA vaibhava che. mANasanA jIvanane sukhadu:khanI lAgaNIothI bacavA mATe tenA phALA nakhavAja che. --eka mitranA patramAMthI. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 prabuddha jaina tA. 31-8-40 saccassa ANAe uvahie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANamAM rahenArI buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabuddha jaina satyapUtaM vadedvAkyam ogasTa 31 - 1940 ahiMsAnI ulkAnti . (gatAMkathI cAlu) , ahiMsAne vyakitagata jIvana upara lAgu pADIne kaI sImA sudhI laI jaI zakAya ane e rIte vyakitagata jIvanane kevI rIte paripUrNa banAvI zakAya e saMbaMdhamAM isu khrIsta, gautama budhdha ke mahAvIra svAmIe pitAnI rIte jagatane je kAMI zikhavyuM tene ApaNe keTaloka vicAra AMgaLanA be lekhamAM karyo. ahiMsAne AthI vadhAre vyApaka kSetramAM utAravAnuM ane khAsa karIne rAjakIya kSetramAM Apakhuda sattAnI sAme saphaLa virodha karavAnA eka sAdhana tarIke vAparavAnuM kAma te te ja vyakitathI thaI zake tema hatuM ke jenI nasenasamAM ahiMsA . ja vahetI hoya ane sAthe sAthe jenAmAM rAjya karatI sattAnA julma, trAsa, anyAya sAme dabAyelI prajAnuM paritrANa karavAnI anivArya vRtti baLa- vAnapaNe kAma karatI hoya. Aja sudhI je je zudhdha ahiMsAparAyaNa jIvana gALanArA sAdhu purU thaI gayA te sarve meTA bhAge anya sAMsArika tema ja sAmAjika bAbato mAphaka rAjakIya bAbate paratve paNa kevaLa virati dharAvanArA ja hatA. bIjI bAjue julmI rAjasattAnI cUDamAMthI guMgaLAtI prajAne choDavanAra deza dezamAM aneka svAtaM vidhAyaka thaI gayA che jemAM Aje paNa mukatakaMThe bhAna gavAya che, paNa tenI sAme kadi ahiMsAno Adarza hato ja nahi. teo baLa sAme baLa vAparavAmAM mAnatA ane te mujaba ja pitAnI prajAne dorIne teoe svAdhInatA- AjhAdI- hAMsala karI hatI. tyAre uparanI banne sarata purI pADe evA te jagatanA puSpage Aje gAMdhIjI A avani upara AvyA. dakSiNa AphriIkAmAM kevaLa berisTara tarIke dha karavA mATe teo gayA ane jatAMveMta ja tyAM vasatI hiMdI prajA upara vartI rahela ane vadhato jato trAsa joIne teo kSubdha banyA; zarU karelI berIsTarI ene ThekANe rahI ane pitAnA jAtabhAIonA bacAvanA mArge javAmAM teo guMthAyA. koI paNa samajAvaTane anukuLa banavAnI nA pADatI ane Akhare haDadhUta karIne hiMdI prajAne pitAnA lAMbI vasavATanI bhUmimAMthI hAMkI kADhavAnI murAda sevatI sarva sattAdhIza gorI rAjasattAne virodha zI rIte kare ane hiMdI prajAnA hakakonuM saMrakSaNa zI rIte karavuM e prazna gAMdhIjIne bhAre mujhavavA lAgyuM. baLave kare, mArAmArI karavI, jyAM tyAM khune karavA, gorI prajAne bane teTalI raMjADavI-Ama karavAthI dhyeyanI saphaLatA thAya tema hatuM ja nahiM ane ema karavAthI saphaLatA maLe te paNa gAMdhIjI e mArge kadi jAya te te baneja nahiM. ahiMsAnuM anumAna gAMdhIjIe gaLathuthImAMthI ja karyuM hatuM. pite koIne AMgaLI sarakhI paNa aDADe nahiM; te anya koInI mArapITa karavAne te Adeza kema ja Ape ? A manthanamAMthI temane satyAgrahanI yejanA temaNe te vakhate hayAtI dharAvatA satpurUSa TolsToyane jaNAvI ane TolsToye jANe ke pitAne bIje kaMI samAnadhamI pRthvIne bIje cheDe janme hoya ema AnaMdamAM AvI jaIne e yojanAne khuba khuba AvakArI. tyAra pachI banelA ItihAse duniyAne jaNAvyuM ke pazubaLa sivAya bIjI eka evI zakita che ke jene saMgrahita karIne game tevI nizcaLa rAjyasattAne haMphAvI zakAya che ane dabAyelI niHzastra prajAnI vyAjabI mAMgaNIo svIkAravAnI pharaja pADI zakAya che. A anubhava sAthe gAMdhIjI hiMdusthAnamAM AvyA. hiMdusthAnamAM rAjakIya Andolana lagabhaga daza paMdara varSathI zarU thayuM hatuM. dezamAM vinIta ane udAma-ema be pakSe paDI gayA hatA. eka pakSa kevaLa baMdhAraNupUrvakanI rAjakIya hIlacAlamAM ja mAnatA hatA ane ema karatAM je kAMI dhIre dhIre maLe tethI tevuM mAnIne AgaLane AgaLa prayatna cAlu rAkhavAnuM prajAne kahetA hatA. tene brITIza prajAnA nyAyIpaNAmAM bhAre vizvAsa hato. bIjA pakSane AvI baMdhAraNapUrvakanI hIlacAlamAMthI vizvAsa uThI gayA hatA ane ugra hIlacAla vaDe evuM lokabaLa ubhuM karavuM ke jenI sAme sthApita sarakAra TakI zake ja nahi ane ApaNane svarAjya ApavAnI tenI upara pharaja paDe-A dayeyapUrvaka kAma karI rahyo hato. sarakAranuM damana paNa cAluja hatuM ane dezadrohanA kAraNe udAma pakSanA eka yA anya dezanetAne pakaDI pakaDIne avAra navAra jelamAM puravAmAM AvatA hatA. baMgALAmAM eka evuM paNa nAne sarakhe varga ubhuM thayuM hatuM ke je bebevaDe moTA meTA aMgreja adhikArIonAM khuna karIne sthApita rAjyasattAne muMjhavavA mAMgatA hatA ane e rIte akaLAyelI rAjasa-tA ApaNane svarAjya ApI deze ema mAnate ane manAvatA hatA. A paristhiti vacce gAMdhIjI ApaNI vacce AvyA ane aMdarathI khuba uchaLelI ane ema chatAM niHzastrapaNAne lIdhe asahAyatA anubhavatI prajA samakSa temaNe asahakAra ane satyAgrahanA sidhdhAnta raju karyA. caMpAraNa, kheDA, borasada jevA nAnA nAnA kSetramAM satyAgrahane amala karIne prajA upara gujaratA sthAnika anyAye rada karavAnI aMgreja sarakArane temaNe pharaja pADI. pariNAme prajA te jANe ke pitAnA uddhAranI eka navI cAvI maLI gaI hoya ema navI AzA vaDe uchaLavA lAgI. Ameya te ApaNI prajAnI athavA te sAmAnya janasvabhAvanI kahIe te paNa khoTuM nathI-e khAsIyata rahI ke lohI jevuM ke raDavuM ApaNane kadi game ja nahi. ethI leDI reDayA sivAya-khunanI nadIo vahAvyA sivAya-svarAja samIpa javAne- prajAnI AjhAdI hAMsala karavAne - keI ApaNane rasto batAve te ApaNI nizastra prajA te mArgane jarUra vadhAvI le emAM zaMkA jevuM hatuM ja nahi, asahakArane artha e hatuM ke ApaNI prajA upara ApaNA ja mANasA vaDe ja aMgrejI rAjya cAle che. e prajAnA mANase je pitAne sahakAra kheMcI le te aMgrejI rAjataMtra calAvavuM azakaya thaI paDe. satyAgrahane artha e hatuM ke geravyAjabI sarakArI kAnunene eka pachI eka bhaMga karavA mAMDe ane ema karatAM je kAMI sahana karavAnuM Ave te sahana karavuM. A satyAgrahanI ejanAmAM chevaTe nAkaranI laDatano paNa samAveza thaI zake. rAjakIya laDatane A prakAra paNa jo prajAne moTo bhAga upADI le te Akhare sthApita rAjasattAne prajAnI mAMgaNIo saMtoSyA sivAya cAle ja nahi ane ema na kare te eka vakhata e Ave ke jyAre AkhuM rAjyataMtra aTakI paDe ane pariNAme prajAnA hAthamAM ja AvIne paDe. A Akho kAryakrama pAra pADa nija tyAM vasatImAnya janasvabhAvanI'. apaNI prajAnI AzA che (vikevI Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-8-40 vAmAM rAjya karatI saMsthAnA eka paNa mANasane hAtha aDADavAnA nahi, kene leza mAtra ijA karavAnI nahi. peAtAnI prakRti ane paristhitine anukuLa AvA uddhAramArga kai prajA pakaDI na le ? A ceAjanAmAM aneka jokhamA hatAM; aneka bhayasthAnA hatAM. paNa AjhAdInI tamannA je prajAmAM ekavAra prajvalita thA che te jokhame ke bhayasthAnAnA vicAra karavA besatI ja nathI. te kAma vinItAnuM che ane te te Aja sudhI teja kAma karyA kare che. 1857 nA kevaLa hiMsaka rAjakIya Andolana bAda Aja, sudhInA hiMdI itihAsamAM e bhISaNa AAlane ubhAM thayAM. eka 192022 nuM asahakAranu Andolana; bIjuM 1930-32 nuM satyAgrahanu Andolana. A banne AndelananA pariNAMme prajA khUba AgaLa te vIja che, navAM baLa, navI zakti, navA vizvAsa janma pAmyAM che, paNa hajI svAdhInatA ApaNe ghera AvI nathI-- ApaNA upara rAjya tA haju aMgreja sarakAranu cAle che. dhArelA dhyeyane ApaNe kema pahoMcI na zakayA tenAM kAraNeA ghaNAM che, paNa tenI samAlocanAne ahiM sthAna nathI * ahiM teA prastuta bAbata eTalI ja che ke ApaNI rAjakAraNI laDatamAM temaja sAmAjiMka laDatamAM paNa ahiMsAe have nizcaLa sthAna prApta karyuM che. AvI bAbatamAM ahiMsAne kazuM sthAna ja hAI na zake e bhaNelAnA mATe vahema hato te vahema chellA vIza varSanI itihAsayaTanAe nAbuda karyAM che. jevI rIte AjhAdInI prApti arthe tevI ja rIte aspRzyatA nivAraNa nI dizAe ke maniSedhanI dizAe satyAgrahanA eka yA anya prakAranA amala thayA che ane thai rahyo che. rASTrIya mahAsabhAe potAnA sarva kAryakramamAM ahiMsAne agrasthAna Apyu che. ahiMsA Aje kevaLa nakArAtmaka vRtti nathI rahI ke jenI calaNI bAjI kevaLa nirmAlyatA ja hatI. paNa ahiMsAne eka zakti tarIke AjanA vicArakoe svIkArI che ane tyAnubhavI che. ahiMsA eTale ke mAtra thAya te thavA devu ane khate te joyA karavu... ane 'izvara izvara' tu nAma bhajyA karavuM evI TukI ane geraraste deravanArI samaja nathI rahI, paNu jyAM jyAM adharma ke anyAya thai rahyo hAya tyAM tyAM sAsune karavAnI eka ja rIta che ane te vyavasthita pazubhaLanA upayAganI-ema Aja sudhI mAnavAmAM Avatu hatu tenA badale mAnavI peAtAnI mAnavatA jALavIne ahiMsaka upAya vaDe te te adhama ke anyAyane saphaLa sAmano karI zake che e Aja sudhImAM A banelA aneka satyAgrahanA banAvoe puravAra karI ApyuM' che. jema amuka paristhiti asahya "natAM te sAme amuka mANasA ke amuka varga hallA karavAnA che e sAMbhaLatAM suleha zAntinA rakSakA camake che, tevI ja rIte amuka bAbatamAM satyAgraha thavAnA che e samAcAra paNa rAjasattAne Aje camakAve che ane akaLAve che. gAMdhIjInA A moTA saMdezA che ke koi paNa anyAyabharI paristhitinA sAmanA karavAne mAnavIe pazu banavAnI jarUra che ja nahi-ulaTu pazubaLanA upayoga karavAthI pazubaLa sAme pazubaLanA ja guNAkAra vadhe che- paNa AvA prasaMge mAnavI peAtAnI mAnavatA purepurI jALavI zake che ane ema chatAM paNa koi paNa anyAyane purepuro pratikAra karI zake che. Ama gAMdhIjI ApaNane asahakAra ane satyAgrahArA ahiMsAnA mArge dArI rahyA che ane ApaNe deArAyA chIe. moTA moTA dezanetA ane akhila hiMdanI rASTrIya mahAsabhA paNa gAMdhIjInA pagale Aja sudhI cAlI che ane temanI ahiMsAne ane teTalI apanAve che. Ama prabudhdha jaina C 78 mahAsabhAnI nIti yuropIya yudhdha pachI mahAsabhAnI nItimAM moTA pheraphAra thayA che. A pheraphAra mATe je mukhyapaNe javAbadAra che, maulAnA abdula kalAma AjhAda, zrI. rAjApAlAcArI, saradAra vallabhabhAi, teo prajAne ema batAvavA prayatna karI rahyA che ke pheraphAra thayeA ja nathI. thayela pheraphAra ISTa athavA jarUrI che ke nahi tenI carcA huM hAla nathI karatA. paNa pheraphAra thayA nathI ema kahevuM barAbara nathI. pheraphAranI dRSTatA athavA jarUrIAtane vicAra karIe te pahelAM zu pheraphAra thayA che ane tenAM pariNAme zuM che te barAbara samaja levAnI jarUra che. mahAsabhAe 1919 thI ahiMsAnI nIti svIkArI che. alabata e nItine prayoga brITIza sarakAra sAmenI laData puratA ja rahyo hato. mahAsabhA rAjya calAvavAnI javAbadArI svIkAre tyAre te polIsa athavA pheAja vinA rAjya karaze athavA dezanuM bAhya AkramaNathI rakSaNa karavA mATe mahAsabhA pheja na ja rAkhe, paNu ahiMsaka sAmane karaze evuM mahAsabhAe jAhera karyuM na hatuM. paNa tema karavAnI mahAsabhAne kASTha jarUrIAta ubhI thai na hatI. paNa gAMdhIjI je rIte ahiMsA samajyA che ane dezane samajAvI rahyA hatA te uparathI koi paNa vicAravAnuM mANusane te spaSTa hAvu joitu hatu ke gAMdhIjI mATe te ahiMsAnA garbhamAM A vastu anivArya rIte samAyelI hatI ja. vaLI brITIza sarakAra sAmenI laDatamAM paNa je ahiMsAne gAMdhIjI apanAvI rahyA hatA ane prajAne apanAvavA samajAvI rahyA hatA te uparathI pazu spaSTa hatuM ke gAMdhIjInI kalpanAnI ahiMsA ghaNI vyApaka che ane te ahiMsA mahAsabhAe svIkArI che tema gAMdhIjInI mAnyatA hatI. gAMdhIjIe ahiMsAne AMtara zudhdhinu mahAna zastra mAnyuM che. gAMdhIjInI ahiMsAnI kalpanA atyanta vyApaka che. ahiMsaka mANasamAM vizvaprema hAya, duzmana pratye paNa prema hAya, krodha na hAya, abhimAna na heAya, namratA hAya vagere. brITIza sarakAra sAmenI laDatamAM ahiMsaka zastrane upayoga palaTo karAvavA mATe hatA. svecchAe svIkArela tyAga ane ApelA bhAgathI sAmAnAM hRdayamAM rahela rAmane jagADavA ane tenA hRdayapalaTo karavA te e laDatanA pAyA hatA. tevI laDatamAM duzmananI muzkelIone lAbha levAnI vRttine sthAna nathI. koi rAjadvArI caturAne sthAna nathI. tene pAye| satya ane ahiMsA che. e ahiMsA koi nibaMdhanAM saMkhyAbaLane kAraNe utpanna thatAM dabANa upara avalaMbatI nathI, paNa sabaLanI niDaratA upara avalakhe che. jyAre jyAre ApaNI laDatamAM saphaLatA nathI maLI, tyAre tyAre gAMdhIjIe tenuM eka ja kAraNa ApyuM che ane te ApaNAmAM sAcI ahiMsAnI khAmI. racanAtmaka 'kAryakramanA bIjo game te lAbha ane upayega hAya, paNa gAMdhIjIne mana chatAM Aja prazna upara gAMdhIjI ane rASTrIya mahAsabhA Aje judAM paDatAM dekhAya che--enuM zuM kAraNa? A praznanuM vivaraNa karavAmAM na Ave tyAM sudhI ahiMsAnI utkAntinI samAlAcanA adhurI gaNAya, paNa te praznano vicAra AvatA aMka upara mulatavI rAkhIe tA ? ( apUrNa) paramAnadra, Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 31-8-40 te tene mukhya upayoga ApaNAmAM rahela ahiMsA vRttine vikasAvavA mATe ja che. tethI janatAne Arthika lAbha thAya athavA mahAsabhA ane janatAne saMparka vadhe e to che ja. paNa e badhAnI pAchaLa gAMdhIjI te evA eka ahiMsaka samAjanI racanA karI rahyA hatA ke jenI sthApanAne mukhya AdhAra vyaktinI ahiMsaka vRtti upara ja rahelo che. asahakAra ane satyAgraha e laDatanA kriyAtmaka aMga che. paNa tene pAyo te racanAtmaka kAryakrama ja che. A AvA prakAranI ahiMsA mahAsabhAe svIkArI hatI ane tene amalamAM lAvavA mahAsabhAvAdIo prAmANika prayatna karI rahyA che ema gAMdhIjInI mAnyatA hatI ane mahAsabhAvAdIoe gAMdhIjIne tema manAvavA prayatna karyo hato. mahAsabhAnA virodhIoe ghaNI vakhata TIkA karI hatI ke AvA dhArmika kAryakramaneAvAM AMtarazudhdhinAM pravegane- eka rAjakIya saMsthAmAM sthAna nathI. tyAre gAMdhIjI ane mahAsabhAvAdIoe javAba Apyo hatuM ke rAjakAraNa ane dharmane judu mAnI zakAya ja nahi ane rAjakAraNamAM dharmane sthAna ApavAne A eka mahAna ane ajoDa prayatna hato. Aja dhoraNe mahAsabhAe vAraMvAra pikArIne kahyuM hatuM ke brITana koI zAhIvAdI yudhdhamAM saMDevAya athavA pitAnA zAhI hitenA rakSaNa mATe brITana kaI yudhdha kare te mahAsabhA tevA yudhdhamAM koI jAtanI madada ApI zake nahi. gAMdhIjIne mana te brITana yudhdhamAM joDAya tyAre tenuM kAraNa nyAyI hoya te paNa ahiMsAnI draSTie naitika ke ane sahAnubhUti ApavA sivAya hiMda bIjI koI jAtanI madada karI na ja zake. brITana atyAre je yudhdhamAM saMDovAyuM che te zAhIvAdI yuddha che te mahAsabhAe ghaNI vakhata jAhera karyuM che. brITananI yuddhanItinI cokhavaTanI mAMgaNI mahAsabhAe ghaNI vakhata karI che chatAM tene koI spaSTa javAba maLyo nathI, temaja brITIza netAoe jyAre jyAre te viSe kAMI kahyuM che tyAre yuropanI svatratA ane yuropamAM prajAsattA kAyama rAkhavA mATe A yuddha che temaja kahyuM che. hiMdanI svataMtratA ApavA mATe A yuddha che tevuM kahyuM ja nathI. alabata hiMdanI sahAnubhUti saMpUrNapaNe brITana pratye che temAM zaMkA ja nathI. nAjhIvAdane nAza hiMda paNa icche che. chatAM brITana jyAM sudhI pitAne rAha badale nahi tyAM sudhI mahAsabhA pAsethI sakriya madadanI AzA broTana naja rAkhI zake. hiMdane brITane hiMdanI prajAnI marajI virUdhdha A yuddhamAM saDevyuM te sAme mahAsabhAne virodha che. mahAsabhAe ema kahyuM che ke hiMda pAsethI madada joItI hoya te svataMtra hinda ja tene nirNaya karI zake. hiMda svataMtra na hoya tyAM sudhI e nirNaya karavAnuM hindane rahetuM ja nathI. svataMtra hinda zuM nirNaya karaze e atyArathI na ja kahevAya. pitAnA hitane vicAra karI hinI prajA tene nirNaya karaze. svataMtra hinda brITanane pUrNapaNe madada karavAnuM svIkAre athavA taTastha rahevAnuM paNa svIkAre. jyAM sudhI hindane svataMtra rIte e vastune nirNaya karavAnI briTana taka na Ape tyAM sudhI hindanI acchika madadanI kaI AzA brITana rAkhI zake nahiH brIDane pharajiyAta hindane yuddhamAM saDAvyuM tenA virodha tarIke mahAsabhAe prathama pagaluM pradhAnamaMDaLe kheMcI levAnuM lIdhuM ane te virAdhane amalamAM mukavA vizeSa pagalAM zuM levAM te mahAsabhA vicArI rahI hatI ane prajA ema mAnatI hatI ke mahAsabhAnA movaDIo e ja vicAra karI rahyA che. Aje paristhiti zuM che? mahAsabhAnI kAryavAhaka samitie ema jAhera karyuM che ke brITIza sarakAra sAmenI laData mATe te mahAsabhA ahiMsA svIkAre che, paNa AMtarika arAjakatAthI athavA bAhya AkramaNathI dezanuM rakSaNa karavA mahAsabhA polIsa ane phAjane upayoga karaze. AnuM kAraNa ema apAya che ke ahiMsAne mahAna prayoga karavAne deza taiyAra nathI ane dezanA pratinidhio tarIke dezanI zakita joine ja netAoe nirNaya karI rahyo. mahAsabhA kaI dharmapracAra karavA mATenI mIzanarI saMsthA nathI, paNa eka rAjakIya saMsthA che jenuM dhyeya dezanI svataMtratA meLavavAnuM che. te dhyeyanI siddhi arthe ahiMsAne sAdhana tarIke mahAsabhAe svIkArI che. jagatamAM ahiMsA dharmane phelAvo kare e mahAsabhAnuM dhyeya nathI. A nirNaya karvAmAM mahAsabhAnA netAoe bhAre pramANikatA ane hIMmata batAvI che. teo gAMdhIjInI hAe hA karI zakatA hatA. paNa gAMdhIjInA matanI virUddha jaIne paNa A nirNaya karavAmAM netAoe dezanI bhAre sevA karI che. dezanI paristhitinuM temaNe sAcuM mApa kADhayuM che. gAMdhIjI ema mAne che ke rAjAjI ane saradAra bhIMta bhUlyA che ane mahAsabhAe A nirNaya karIne pitAnI pratiSTA ochI karI che ane adhogatine mArge jaI rahI che. chatAM A nirNaya ja sAce nirNaya che te viSe A lekhakane jarAya zaMkA nathI. ahisAnI tattvacarcAmAM ahIM utaravuM nathI. paNa A nirNaya uparathI eka vizeSa prazna upasthita thAya che. mahAsabhAe ema jAhera karyuM che ke brITIza sarakAra sAmenI laData mATe te mahAsabhA ahiMsAne ja vaLagI rahe che tene artha zuM ? te ahiMsA kevA prakAranI ? te ahiMsA gAMdhIjI kalpa che evI che ke koI bIjA prakArano ? huM ema mAnuM chuM ke gAMdhIjI kalpa che tevI ahiMsA te nathI. gAMdhIjInI ahiMsAnI kalpanA zuM che te meM upara jaNAvyuM che. evI ahiMsA je prajAmAM AvI hoya te pachI brITIza sarakAra sAmenI laData mATe zuM ke bAhya AkramaNa mATe zuM? te te eka ja hoya. e ahiMsA mAnasika che. evuM mAnasaparivartana thayuM hoya, evI sabaLanI ahiMsA prajAe apanAvI hoya te game tevI laData mATe prajA tene ja upayoga kare evI ahiMsA jeNe keLavI hoya te brITIza sarakAra sAme laDatA ahiMsaka rahI zake ane bAhya AkramaNathI bacAva karavA hiMsaka sAdhane svIkAre ema na bane. e azakya che. kharI hakIkta ema che ke ahiMsA zabdanA be arthe thAya che. gAMdhIjI eka artha kare che. mahAsabhAnA netAo bIjo artha kare che. mahAsabhAnA netAone mana ahiMsA eTale zAntimaya pagale kAma levuM, hiMsaka sAdhanothI nahi. emAM brITIza sarakAranA hRdayapalaTAne koI sthAna nathI. temAM brITana taraphanAM koI premane sthAna nathI. e eka laDatanI rIta che. hiMsaka baLavo azakya che. tene vicAra kare mUrkhatA che, eTale beThA baLavAthI evuM baLa jamAvavuM ke dhAryuM pariNAma Ave. temAM asahakArane purUM sthAna che. gAMdhIjInI kalpanAnA satyAgrahane nahi. tenuM dhyeya eTaluM ja che ke zAntimaya laDatathI brITIza sarakAra upara evuM dabANa uttapanna karavuM ke ApaNI mAMgaNI svIkAravAnI tene pharaja paDe. A dharaNe racanAtmaka kAryakramanuM sthAna paNa pharI jAya che. A nItinAM pariNAme vyApaka che. tethI mahAsabhAnI nItimAM meTe pheraphAra thAya che te svIkAravuM ja rahyuM. . Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *ka che ke dattAyopArjita mIkatanuM, dAna, e rIte lAkho rUpI ekaThI kayA! hAya nu pAna bAda ' 3 ', s, pakSa dhAre ke eka mANase garIbanuM lohI cusIne lAkha haLavuM thatuM nathI. jo teNe tenI kamANI potAnI pAse je re , , rUpIA bhegA karyo hoya ane ApanI jevA mahAtmAne ApyA rAkhI hata, to te tema karIne vadhAre : deSabhAgI banata ema hoya ane Ape te rUpIA kharekhara koI pAramArthika kArya mAM karavAne badale teNe je zuddha bhAvathI pelI kamANInuM mane dama * vAparyo hoya, to jeNe lAkha rUpIA upara mujaba ekaThA karyo. karyuM hoya to te dravyapuratA upara jaNAvelA vaidhAre SithI te che te pApamukta thAya che ke nahi ? e anItine mA kamA- bacI jAya che. e dhananuM vaLI ekaSTa pariNAma paNa Ave , celA repInuM dAnuM svIkArIne Ape nItibhaMga karyo : kharuM ke te karoDapati. pitAnA dravyano Avo sadupayegA thatA ja kahevAya ke nahijyAM AvI ja ghaTamALa cAlatI hoya tyAM joine anItithI kamAvAnuM sadAne mATe choDavAne prerAya. ' ' mANasa kaI rIte.. zudhdha rahI zake ? A anItine-majurane paNa AvuM dhana levAthI huM te zuM pApa karate je saMthI ke' zeSaNane-ahiMsA kaI rIteM pahoMcI vaLe ? . dohabhAgI banatuM ja nathIjema gaTaranA gaMdA pANI samudramAM che che. gAMdhIjIne uttara huM mahAtmA, sAce ja chuM, ema poMcatAM samudrajaLanI zuddhinA bhAgIdAra banI jAya che tema | -mAnIne ApaNe A sUcanAno ukela karIzuM. jeNe tame dhAre che, melA paisA paNa jyAre zuddha kAmamAM vaparAya che jyAre zuddha che 1 yudhdha pratye paNa mahAsabhAnI nItimAM e ja pheraphAra ja thAya che. A vicArasaraNi pAchaLa ApaNe eka vAta svIkArI ane - tharyo che. bInazaratI naitika, madadathI mAMDIne zaratI phaujI madada" ne ja cAlIe chIe ke dAna karanAranI dAnata sApha" che ane mane sudhI ApaNe AvyA chIe. brITIza sarakAre hiMma lakatone mane pitAnuM dravya ApIne te pitAne kaze svArtha sArdhavA mAMgo na hoTa spAkAre ane 'ratamAM prajAkIya sarakAranI sthApanA kare to te nathI, tema ja huM paNa e dravyadAna svIkArIne kazA sede . . . hi laDatamAM puratI madada karaze evuM mahAsabhAe jAhera karyA karato nathI. '' ' . ; ' + is : 5 )Ada karI che. eka sodo chetemAM koI khATuM nathI te kadAca ' ' garIbanuM zeSaNa daza voza karazaDapatino nAza karavAthI vyAjabI che. sAcuM valaNuM e ja hoya ke svataMtra hinda" yudhdha maTavAnuM nathI, paNa garIbanuM ajJAna dura karavAthI tesara tenuM ' nuM potAnuM valaNa nakakI kare. paNa te pachI 'hiMdanI - to sItAravIna bInane kAraNe e rahe eTale yuddhamAM . zeSaNa karanAra dhanike sAthe tene asahakAra karavAnu zikhavavAthI * je tenuM zoSaNa aTuMkaze. tethI zeSaNakartAone paNa hadathI Doko paNa AkhA khAI rahyuM che, dhare badhA palaTa"zaize. ." AgaLa vadhIne ema paNa kahyuM che ke Akhare batakALanI jatA jaNAya che. bAkI rakA potAnI AvI asahakothI mawane muDIdarane saMbaMdhI sarakhI nA karA yA ane te mAlimAne . thI maLIdArImAM pariNamI. doSa puLomAM thI patinA rUpa bAkI che e anya AkAramAM muDI to hamezA nA nAma | n abhyAsI rahevAra che , " " . /ap ( harijane uparathI) Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --** nAnA :* rAja - rtAnA guNa jenAmAM hoya teja rAjA thaI zake. jema bIjA dhaMdhAmAM brahmacArI samAja thaze te jagata aTakI 5Daza avA bhaya asthAne che. aTakI paDe te emAM kazuM gumAvavAnuM nathI tema AmAM paNa nAnapaNathI rAjakAjanI tAlIma maLe te rAjakartAne putra vizeSa sAre rAjakartA nIvaDavA saMbhava che. paNa tpAdananI vRtti sAhajika che, prANI mAtramAM e kudaratI che. ethI Aje ema nathI. Aje te game te hoya te paNa rAjAne manuSya ene vaza vartavuM ema siddha thatuM nathI. pazumAM IrSyA, krodha vagere putra rAjane vArasa gaNAya che. e svAbhAvika che, tethI manuSya ene vaza vartavuM e egya nathI. hakaka AgaLa karanAra rAjAne oparezana karAvavAno prasaMga Avyo hoya tevA vakhate tene e vRttione vivekapUrvaka kAbumAM rAkhavAmAM tene tilAMjaMli ApI koIe kahyuM hoya ke tamArA sarjana pAse oparezana nahi karA pUrNa manuSya thavAmAM ja mAnavInI vizeSatA che. evA vikAsathI mANasane maLelI adbhuta vivekabudhdhinI bakSiza saphaLa thaze. vatAM tenA dikarA AgaLa oparezana karAve te te karAvaze ? jema sarjanane dikaro zarIrazAstra bhaNyA vinA sarjana thaI zako emAM ja khare purUSArtha che. azakyane zakya banAvavA mathavuM e mAnavasvabhAva che. nathI, ene koI davAkhAnAmAM rAkhatuM nathI tema rAjAne dikare A vikAsa sAdhatAM koI eka vyakti sIdhI dhyeya para tAlIma vinA rAjA thaI zake nahi. pahoMcI zakatI nathI. potAnI AsapAsanA samAjanA vikAsa hRdaya palaTe, sAthe e kuMDALAmAM A samUha AdarzanA madhyabiMdu tarapha vyakitamAM hRdayapalaTe zakya che, paNa je vyakitanI AgekUca karyo jAya che. pAchaLa A samAja che tene palaTo zakya nathI. vyakitanuM devI ane AsurI vRtti. hRdaya pIgaLe chatAM tenI pAchaLa beThela samAja tene kAryamAM devI ane AsurI vRtio manuSya mAtrAmAM svabhAvagata rekI rAkhe. vAIsaroya e vyakti nathI, eka samAjane prati- rahelI che eTale AsurI vRti tadana nAza pAmaze nidhi che. te ja rIte rAjaMkaTane rAjA eka vyakita tarIke ema mAnavuM... bhUla bhareluM che-AvI koI dalIla kare svataMtra naheAte, enI pAchaLa rAjavI saMsthA hatI. te tenI ja dalIlane ulaTAvI ema kahI zakAya ke prajAbaLa keLavavAnI jarUra. mANasanA svabhAvamAM banne vRttio rahelI che te ApaNe AsurI . sattA ane dhana vyakitao pAsethI laI samAjanI mAli. zAmATe pasaMda karavI ? daivI ja pasaMda karavI ane te tarapha kInuM karavA mATe prajAbaLanI jarUra che, pachI te hiMsaka che cA, ApaNI jAtane ane samAjane deravA puruSArtha karavo. daivI ahiMsaka. hiMsaka baLa mATe taiyArI joIe te Aje ApaNI saMpattine vyakti ane samaSTimAM vikAsa karyo jo e ja pAse nathI. ahiMsaka mATe eka janAzAstra keTalIka tAlIma- mAnavajIvanane lahAve che. Aje ApaNI pAse che. prajA , keLavaNI e ahiMsaka baLa sAhitya ane kalA. pidA karavAnuM mukhya sAdhana che. racanAtmaka kAryo e prajA- , je sAhitya uparokta Adaza samAja tarapha laI javAmAM keLavaNInAM sAdhana che rAjAo ane muDIdArane sAmAjIka mAnavajAtane madada kare tevuM sAhitya racavuM joIe. kalA paNa Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " - - mArA kAma mananA nAnA nAma patinAM bALakone toye emane mArA laI AvatAM gAmanA be netAone nAnI che voricavA tArI karI sake che jenA ekano uddezane laya rAkhI nirmANa karavI joie. to AtmahatyA eka bhitra sArA hAthIdAta udharelphata kArIgarI eka adhIta daraka dhama pApa manAyuM che. paNa koI satI namune, mane batAvyokheDutane haLa hAMkatA emAM chetaryo hato. A strI ziyaLa rakSaNArthe bArIethI paDatuM mUkIne prANa tyAga kare : " mane ema di mata chIe. IrAdodhaka kathA. pAMca rUpIyA ** te ?' eTale AmAM paNa satya. ahiMsAnI vyAkhyA samAjanuM e hasIne kahe mahilaesI, eTale meM kahyuM je mANasane zubha najara sAme rAkhIne ja karavI paDe che. jene ja * emAM zIryo tenI kibara samAjamAM pAMca rUpIA che enA.. IzvarI zakti...= : " "+)?!! A kalAkArane bhale tame esI rUpiyA ApyA. Ama varganA hitane ki, te e samaje tadarthe preraNA Ape ane temanI sthiti sudhAre evI eka mahAzakti che je vizvamAM cetana rUpe vyApI rahI che. - A 5 kalA tejAkala che enA pratye sahAnubhUti - jagADe evI kalA ane azvinI zakti mAnI zradhdhA baLe kaI" mahAna kAryo kare paNuM upayogI che AjanI laDAI che, pitAnuM ane samAjanuM hita sAdhe te tevI zraddhA upakAraka che. . ' 'F !; ; daridranArAyaNa eja prabhu" ene artha lokasevA eja karmaNa, che. akkalanI nahi paNa pUrvakALamAM paNa je laDAMo eja mAnavIne pUrNatva prApta karavAnI sIDI. ke. thaI che te Ama varganA hita mATe kadI lo AvI ja nathI. kAryamAM saMbhAbhAva. : " !!* * - - * rAjAe strIne pAtarAjyavRddhine khAtara vepAra sArA laDAimAM kare chechatAM temAM meTe bhAge gerI homAyuM che." elovAM vila, pahAvA vila, karAvA vikRta esa. tukAra ': Aja thI mAM apavAdarUpa nathI. emAM tame 'vargane kazI rAme gAyuM. Ama 'gAIne unmata thaIne temAM besI na rahyA. paNa levAdevA nathIchatAM emane bhege levAya che. hiTalare ke "carcA e tatva temaNe potAnA jIvanamAM utArI batAvyuM. patinAM bALake. lo emAM vALa vAMko nahi thAya. kharI rIte banene akhADomo mATe zeraDIno bhAro laI AvatAM gAmanAM chokarAM akakeka laI gayAM. na utarava ra tI karIne elIne pato le* . teya emane mana dareka bALaka pitAnuM ja hatuM eTale rAjI thatAM ' samayanI jarUrIyAta mujaba netAonI pherabadalI thatAM ghera AvyA. ghera AvatAM eka ja sAMTho rahyo, joI emanI " Mr. carivyavAna mANasa dareka yuddhati kharnathI dekhAtA. te strIe kaidhathI baraDAmAM mAryo. be kaTakA thaI gayA. te vakhate eka - eka kAraNa e che "sAmAjIka rAjakIya pravRttiomAM je samaye chokarA pAchaLa ubho hato ene eka kaTako Apyo ane eka je guNavizenI khAsa jarUrI hoya che te guNavize jenAmAM potAnA chokarAne. AnuM nAma abhedabhAva-samabhAva. pradhAnapadathavA mANaso ja AgaLa Ave che vAIsaroyane . je bhAva vANImAM hRdayamAM-hoya, te ja bhAva kAryamAM gaNe che. maLavA javuM hoya te tenI mulabhAI joIe surejI ne cAlepariNu joIe. tukArAme gAyuM che ke, ke te eve buddhizALA koI hoya che je pure cAritryazIla paNa hoya te to sonAmAM sugadhI bhaLI kahevAya. - na je kA jale gAMjale. tyAMsi hmaNe je ApuleT, - goLamejI pariSadamAM mahAtmAjI gayA te kevaLa buddhizALI - taci sAdhu oLakhAvA, deva tethaMci jANavaI " , karatAM temano prabhAva ghaNo vadhAre paDe. paraMtu kadAca hiMsaka baLa - mRdu sabAhya navanIta, taise sajjaneMce citta | ' phATI nIkaLe"ane tenI AgevAnI levAnI hoya to mahAtmAjI ne - jyAsi ApagitA nAhi, tyAsi dharI jo hRdaya : 6 cAle' ene mATe te zarIrabaLa ane yuddhakaLAne ''vizArada senA dayA karaNe je putrAsi, teci dAsA ANi dAsI..." pati rASTra pasaMda karavo paDe. e vakhate mahAtmAjI pAchaLa .. tukA, hmaNe sAMga kitI teci bhagavatIcI mUrti 1. paDI jAya. saradAra vallabhabhAI jevA badhA kAmamAM mokhare rahI ' '3:"bhAvArtha -je. pIDita ane rIbAyelA che temane je zake. *gAmane pAdara vAdha Avyo hoya tyAre upAzrayamAMthI sAdhu pitAnA gaNe tene ja kharA sAdhu tarIke oLakho ane Izvara paNa. munirAjanema olAvAya. e vakhate te "ghAMcIvADane kaI * tyAMja che ema jANo ! mAkhaNa mAphaka aMdara ane bahArathI alamasta ghAMcI ja zedha paDe. pachI bhale e bIDI pIta: - sajajananuM citta kevaLa mRdu heAya che. jene kaI pitAnuM geNaMtu hoya, dArU pItA hoya ke mAMsa khAto hoya. . . . . nathI tene te pitAnA hRdayamAM dhAraNa kare che. jeTalI prIti pitAnAM bALako upara te rAkhe che, teTalI " ja prIti te daoNsa" ! zarIrabaLa, buddhibaLa ane manekhULa-traNe sumeLa hoya te mANasa sarva kAse. mokhare rahe che. bhIma Ajanma dAsI upara te dharAve che. tukArAma kahe che ke huM keTaluM karyuM ?' te te bhagavAnanI ja mUrti che. brahmacArI hatA. chatAM e kAlamAM purUSottamatA kRSNa ja ' : ' . ' , " gaNAyAM. e uparokata traNe bAbatamAM saMpUrNa hatA. ja A karmayogI saMtanuM parama pada che. emAM bhakirtamaya kArya : vikalAbAdhita satya ane karmayogI dehane sumeLa che. eja vastu samAjane daivI bhAva satya, ahiMsA vagere trikalAbAdhita nathI. samAjaracanAne pratye khecI jaI zake che. . ''; }'s sAcA ' saMtasamAgama , , " : 2 : : age vikasatA sidhdhAMto che. ahiMsA jIvane na mAravAmAM che ema manAtuM hatuM. paNa vAcharaDAne rIbAte joI tene mAravAmAM saMtasamAgama pArasamaNi gaNAya che, paNa ethIe. ene - hiMsA nathI athavA temAMja dayAdharma che ema mAnavuM paNa gyA: guNa vizeSa che. pArasamaNi lekhakane senuM kare che, pArasa nathI gaNAya che. eka mANasane to roga asAdhya hato. eNe Apa, banAvatA, jyAre saMta te bhakatane pitA saMsmana banAve che.. sadA-" ghAta karI deha choDavAno vicAra karyo. ene meM upavAsa karI. prANa..cana karanAM satsamAgama caDe che. vAcanamAM ApaNane pitAnI choDavAnI salAha ApI. tenI IcchAthI huM sAravAra karavA jaI : budhdhizakita anusAra grahaNa karavAnuM hoya che, jyAre, ' rahyo chellA divasomAM ene rIbAte huM joi na zake. enAthI samAgamamAM te sata pitAnuM hRdaya budhdhi dhUgere sAmI vyakitamAM: e paNa pIDA sahI jatI na hatI. enI saMmatithI meM ene joDe che ane preraNA siMce che ane bhaktane bhAvapUrvaka kheMce pAraNuM karAvyuM. e banne kAryamAM dayAvRtti ja mukhyapaNe hatI. ' che, eTale emAM sAdhakane vizeSa lAbha maLe che. apUrNa) Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabudha ne tA. 31-8-40 - zrI. bALAsAheba kheranuM pravacana [zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdhanI sArvajanika pustakAlayanA udaghATana prasaMge pramukha sthAnethI zrI. bALAsAheba khere lagabhaga poNA kalAka sudhI hiMdI bhASAmAM eka bhAre preraNAdAyI pravacana ApyuM hatuM. te pravacananI gujarAtI nedha zrI. kherasAheba pAse saMmata karAvIne nIce pragaTa karavAmAM Ave che. taMtrI.] maulika parivartana chIe. ATalAM varSo javA chatAM Aje AkhI prajAne mAtra . ' prathama tamArA saMdhanA baMdhAraNa viSe eka e bAbate jANA- sAtathI ATha Tako e bhAga che ke je kAMIka lakhI vAMcI jANe vIza. tamArA baMdhAraNa nA prAraMbhamAM jaNAvyuM che ke . che. AnuM kAraNa e che ke A bAbata pAchaLa sarakArane kazI dhagaza , "AjanA pragatizIla vicAre ane bhAvanAonI daSTie nathI ane te mATe joItAM nANAM sarakAra purAM pADatI nathI. paNI kALajunI samAjavyavasthA je maulika parivartana mAMgI rahela - AvaDA moTA dezamAM AvA pAMgaLA prayatna vaDe nirakSaratAnuM ni. che tene lagatI samajaNa ane sAhityane jaina samAjamAM phelA vAraNa zI rIte thAya ? kara " sarakArI svAtaMtrya A tamArA saMdhane eka udeza che. A "maulika , sarakAra ApaNane svAtaMtrya Ape che paNa te dArU pIvAnuM, - parivartananI kalpanAmAM badhuM AvI jAya che. tamArA ghoDadoDanI saramAM javAnuM, kalaemAM gaMjIpAvaDe jugAra dharmanI mAnyatA pramANe Izvara mANasanA sukha duHkhane nipajAvanAra khelavAnuM. bIje badhe te niyaMtraNa, niyaMtraNa ane niyaMtraNa ja nathI. mANasanA sukha duHkhane AdhAra tenA karma upara che. tamArI che. leke roTI mAMge che, kapaDAM mAge che, bhaNatara mAMge dhArmika mAnyatA mujaba AtmAnI zakti anaMta che ane tenA che. e ApavA mATe - AkhA dezanI moTAmAM meTI svAtaMtryane rodha karI zake evuM koI nathI, AbhAne saMpUrNa jarUriyAta purI pADavA mATe - sarakAra zuM kare che ? vikAsa karavo e jaina dharmanuM dayeya che. tethI ja AtmAnA vikA- . IMglAMDa svataMtra hatuM te prajAe AkhA dezamAMthI nirakSaratA sane dabAvanArI pravRttine sAmane kare e dareka janane dharma nAbuda karavAno TharAva karyo ane daza varSanA gALAmAM 88-98 thaI paDe che. Aje jagatabharamAM vyakitasvAtaMtrya upara meTAmAM TakA nirakSaratA nAbuda karI. Aje te IMglAMDamAM eka paNa ja moMTuM AkramaNa cAlI raheluM che. AjanuM nAjhI ke phe- mANasa e nahi jaDe ke jene vAMcatA lakhatAM AvaDatuM na sIsTa rAjataMtra eTale vyakitasvAtane saMpUrNa nAza. prajA hoya. pacAsathI vadhAre varSa pahelAM sthaLe sthaLe pustakAlaye ubhAM zAsaka gaNAtA rAjatA paNa vyakita svAtaMtryano ocho rodha karavAnI tyAMnI sarakAra pAse mAMgaNI karavAmAM AvI tyAre tyAMnI karatAM nathI. A prajadamanane nirbhayapaNe sAmano kare e sarakAre A mATe nAnuM sarakhuM kara nAMkhavAnI sthaLa sthaLanI myu. dareka sAdhucarita manuSyanuM parama kartavya bane che. tulasIdAsa nIsIpAlITIne sattA ApI ane pariNAme gAmaDe gAmaDe lAIkahe che tema "je je sAdhu thayA jagatamAM, te jagathI nahIM bItA." brerI ubhI thaI. ApaNe tyAM AmAMnuM kAMI ja nathI. aniSTa samAjapraNAlithI chuTA paDIne cAle teja sAdhu, sAcA Aja sudhInA aneka anubhavo uparathI ApaNane mAluma paDyuM sAdhune koI rAjasattA dabAvI zakatI nathI. AvA sAdhuo che ke jyAM sudhI ApaNe deza svataMtra ane svAdhIna na bane samAjanuM je parivartana kare e maulika ja hoya. Avo suMdara tyAM sudhI koI paNa kSetramAM ApaNe sagIna pragati sAdhI zakaAdarza rAkhavA mATe tamArA saMghane kharekhara dhanyavAda ghaTe che. ' vAnA nathI, temaja je "maulika parivartanane tamArA baMdhAraNamAM tamArA baMdhAraNamAM zistapAlananA je niyame che te paNa kharekhara ullekha che te maulika parivartana ApaNe sidhdha karI zakavAnA yogya ane AdaraNIya che. zAstramAM paNa kahyuM che ke grAcAraH nathI. A kAraNe ApaNAmAMnA keTalAke rAjakAraNanA kSetramAM kAmo dharma AcAra eja sauthI pahelo dharma che. tamAruM - jhaMpalAvyuM che. paNa Ano artha e nathI ke bIjA kSetramAM - baMdhAraNa aneka kemI saMsthAone AdarzarUpa che. hAla kazuM kAma karavA jevuM nathI. ApaNA jIvananAM aneka kSetra pustakAlaya : sAphasuphI mAMge che ane te dizAe tamArA jevI saMsthA ghaNuM A , ' have je pustakAlaya khullu mukAyaluM jAhera karavAne kAma karI zake tema che. Aje ApaNe ekatra thayA chIe ene vicAra karIe. jJAna sAhitya eTale zuM? prasAranuM sauthI uttama sAdhana pustakAlaya che. reDIo athavA te vyAkhyAna jJAnaprasAra mATe pramANamAM utaratAM sAdhana gaNAya. ahi eka bhAIe kaTAkSamAM kahyuM ke prasidhdha lekitakAraNa ke reDIonuM yaMtra kAMI gAmaDe gAmaDe vasAvI zakAya sAhityasaMgItavAvihIna: rANAvapuravivAddiIna: 1 (sAhitya, nahi ane vyAkhyAna te bahu ochA mANase sAMbhaLI zake. saMgIta ane kaLA vinAnA mANasa ! puchaDuM ana zA duniyAnA udhdhAra mATe, duniyAne jAgRta karavA mATe, garIbene " vinAne sAkSAta pazu ja che) e barAbara nathI, kAraNa ke jJAna ApavA mATe AvAM pustakAlaya sthaLe sthaLe ughADavAnI sAhitya, saMgIta ke kaLA e te mAtra zrImAne ke rAjA mahAkharekhara jarUra che. A pustakAlaya sArvajanika upayoga mATe rAjAonuM kevaLa manaraMjana karavAnAM sAdhana che, te ' pachI je che e saMdhanI zobhAmAM kharekhara vadhAre karanAruM che. ' sAhitya saMgIta ke kalAne upabhAga garIba lokone bhAge Ava'nirakSaratAM nivAraNa kayAMthI thAya ? te ja nathI ane je sAhityAdimAM lekajIvananuM pratibiMba paDatuM ' 1" Aje ApaNe keLavaNImAM ATalA badhA pachAta chIe, nathI tenA paricayathI vaMcita rahetA lokone pazu samAna kema ane ApaNA dezamAM nirakSaratAnuM pramANa ATaluM lekhAya? je sAhitya, saMgIta ke kaLAnA vAstavika svarUpane samabadhuM meTuM che tenuM kAraNa ApaNI sarakAra che. javA ApaNe prayatna karIzuM te ApaNane mAluma paDaze ahiMnI sarakAre prAthamika zikSaNa pharajiyAta karavAnI lokala ' ke' upara kaTAkSa barAbara nathI. eka aMgrejI lekhake sAhitya beDane ke myunIsIpAlITIne sattA ApyAne Aje keTalAMya varSo' eTale zuM e viSe nIcenA zabdamAM sarasa ' Alekhana karyuM che. thayAM, ema chatAM nirakSaratAnivAraNamAM ApaNe ghaNA ja pachAta Literature is the record of the actions of the sAhitya, saMgIta rajana karavAmAM mAne jAkAne bhAge Ava Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-8-40 prabudha jaina heroes for the guidance of posterity-AgAmI badhAne upayoga karavAnuM kahyuM nathI, paNa IzvarIbaLa vaDe sau peDhIonI doravaNI arthe vIrapurUnAM caritranI karavAmAM AvelI koIne jItavAnuM kahyuM che. Izukhrista paNa Aja upadeza ApyA nedha e ja sAcuM sAhitya che Hero-vIrapurUSa-eTale zuM? che. tukArAme kahyu che ke citta zuddha hotA, zatru mitra hatA. je ghora saMhAra kare-jAna mAlanI khuvArI kare te kAMI khare sarvadharma savabhAva vIra na kahevAya. je dharma khAtara-satya khAtara -anyanI rakSA mAre mana A bhAre dharma ane A pArake dharma khAtara--pitAnA sarvasvanuM balidAna Ape te ja kharo vIra kahevAya. evuM kazuM che ja nahIM. badhA dharmone huM mArA gaNuM chuM rAmacaMdrajInA caritrane vicAra kare. teo dharma khAtara rAjapA ane je dharmamAM je sArUM tene huM mAruM lekhuM chuM. A rIte jene Tane tyAga kare che; dArUNu yuddha karI rAvaNanA duSTa rAjazAsanane ahiMsAvAda mane khuba game che ane huM jaina chuM. huM jena chuM" anna ANe che ane tenA paMjAmAMthI pitAnI prANasamAna ema mAruM hRdaya pikAre che, khrIstI dharmane udAtta bhrAtRbhAva patnI sItAne choDAve che. rAjadhAnImAM pAcho Ave che. ane mane ati priya che ane huM khrIstI chuM, khrIstI chuM" ema sukhanA be zvAsa kheMce che, evAmAM sItAne sAthe rAkhavA sAme mAruM dila pikAre che. satyane IjAre koI eka dharma ke lokone me virodha ubho thAya che. A prasaMge prajAnuM anura saMpradAyane maLe nathI. jana e ja jeNe pitAne kevaLa dharma le che evA samaca Aja sudhI mAnavIe kayu* ? drajI zuM kahe che ? huM kyAM tathA lauthaM, ghara vA jJAnama i vArANanAtha tItha, muMca nAta vathA | sneha, dayA, sukha, mAnavavaMzane dasa lAkha varSa pahelAM prAdurbhAva thayo che eTaluM te zuM paNa sAkSAt jAnakIne paNa lekanI ArAdhanA ema AjanA saMzodhanakAro kahe che. Aja sudhI mAnavIe khAtara tyAga karatAM mane leza mAtra vyathA thavAnI nathI. AvA moTI moTI mahelAte bAMdhI ane teDI e sivAya bIjuM zuM mahApurUSanuM caritra varNavavAnI vAlmIkI ke tulasIdAsa jevAkavine karyuM che? Aja sudhI ApaNe sau hiMsAnA mArge cAlyA chIe preraNA thAya che ane rAmAyaNa racAya che. A ja kharUM sAhitya ane pharI pharIne hatAM tyAMne tyAM ja AvIne ubhA chIe che. AvuM sAhitya mAtra dhanavAnuM mane jana karavAne nathI gAMdhIjI Aje ApaNane ahiMsAne neve mArga darzAvI rahyA sarjAtuM. A te lokonuM sAhitya che ane AvA sAhityamAMthI che. keTalAka gAMdhIjIne hase che. amArA mahArASTranA keTalAka loka AdarzajIvananAM preraNApiyuSa pIe che. AvuM sAhitya chApAo te temane "dIvAnA' ja varNave che. paNa dareka krAMtikAranI mAnavInI mAnavatAne prajavalita rAkhe che. AvA sAhityane jene zarUAtamAM evI ja sthiti hoya che.' paricaya nathI evA mANasa ane pazumAM mahatvane. bIjo kAnti eTale zuM ? pharaka hoI zake ? sAhitya vize ApaNe je vicAryuM ApaNe sau kAnti krAnti' karIe chIe. jyAre koI paNa te ja saMgIta ane kalA viSe kahI zakAya. sAcuM sAhitya, dezamAM ekAeka viplava thAya che ane khunanI nadI vahevA mAMDe saMgIta ke lA lekajIvananA parisparzamAMthI ja niSpanna thAya che, tyAre ApaNe tene "krAntinA nAme oLakhIe chIe. paNa che ane leka jIvanane 'True-Good-Beautiful satya, kharI rIte kAnti A nathI. A te eka banAva che. e banAziva ane sundara-A zreyatripuTIne satata saMskAra ApyA kare che. vanI pahelAM amuka prajAmAM keTalAMka varSo pahelAMthI cAlI raheluM ApaNe Aje kyAM jaI rahyA chIe ? sAmAjika, Arthika ane rAjakIya kSetramAM AmUlAgra vicAraAjanI duniyAnI moTAmeTI uthalapAthala jene ApaNu- parivartana e ja sAcI kAnti che. ApaNe tyAM paNa AvI ne sarvane prazna thaI rahyo che ke ApaNe Aje kyAM jaI rahyA vicAra-krAntinI jarUra che ane te kAma tamArA jevA yuvaka chIe ? ApaNe satyanI samIpa jaIe chIe ke dUra ? je soe karavAnuM rahe che. maulika parivartananI ApaNe vAta karIe chIe te zuM che ? dravyanI viSamatA dura kare, ane kevuM hovuM joIe ? ApaNe 'svarAja svarAja' karI rahyA chIe Aja ApaNe tyAM cerIo thAya che, luMTaphATa thAya che, te havuM kaze ? Aje te eka bAju meja-zekhamAM DubelA-bhAga khune paNa thAya che. corane, luMTArUne ke khunIne vilAsamAM racelA pacelA-gaNyA gAMdhyA zrImAne che ane bIjI zikSA paNa thAya che. ema chatAM paNa A anartho bAjue bhukhe maratA pAra vinAnA garIba che. svayaM vAMcatAM lakhatAM aTakatA nathI. AnuM kAraNa ApaNI AkhI samAjaAvaDe evAmAM sAmAM mAtra ATha mANasa che. sabaLa nabaLAne kacare vyavasthAnA mULamAM rahelI vyavaheMcaNInI viSamatA che. e che ane uparane varga nIcenAne dabAve che. ApaNA AgAmI svarA viSayatA jyAM sudhI dUra karavAmAM nahIM Ave, tyAM sudhI upara jyamAM paNa AnI Aja hiMsApUrNa paristhiti cAlavAnI hoya jaNAvelA anarthonI paraMparA cAlyA ja karavAnI che. A saMbaMte e svarAjyane ApaNA mATe ke ApaNI agaNita prajA mATe kaze artha nathI. dhamAM TolsaToyanuM "What then must we do ' tyAre karIzuM zuM ?" e pustaka khAsa vAMcavA jevuM che. tenI aMdara jene ane ahiMsA, eka bAju zrImaMta lokene bhegavilAsa pAchaLa cAlI rahelo nenA nAma sAthe ahiMsA anivAryapaNe joDAyelI che. anargaLa dravyavyaya ane bIjI bAjue garIba lokone bhogavavI jainenuM nAma sAMbhaLuM chuM ke mArI sAme ahiMsA AvIne ubhI paDanI pAra vinAnI hADamArIo-e bannenuM bhAre vAstavika citra rahe che. itihAsa vAMcu chuM ane tenA prAcIna garavanuM raju karavAmAM AvyuM che. Ajane dhanavAna bhegavilAsanI mane bhAna thAya che. vijayanagaramAM eka kALe jaina rAja sAdhana sAmagrIo vadhAryuM ja jAya che ane tethI dharAtA vIonI paraMparA cAlelI ane temaNe ahiMsA dharmane khuba nathI ane sAthe sAthe nAnuM sarakhuM dAna karIne pracAra kare. Ama chatAM Aje ApaNe tyAM ahiMsAnA nAmanI - manane sateja meLavavA prayatna kare che. tene bhAna nathI ke jyAre ATalI badhI cIDa kema che ? ApaNA tirthaMkaroe ApaNane pAzavI. aneka mANase bhukhabhegA thAya che, tyAre ja tene bhega bhega Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 31-8-40 che. Ama AcAramAM akhatyAra chuTake che. A chI vakhata lI AvA besIe chI vavA yogya saMpatti maLe che. ApaNuM dIlamAM satata baLatarA rahevI joIe ke jyAM sudhI eka paNa AdamI bhupe rahe che, tyAM sudhI mane ke tamane be vakhata khAvAno haka nathI. ATalA ja mATe jaina dharmamAM aparigraha upara ATale badhe bhAra mUkavAmAM A che. AjanI manodazA Aje lokomAM kAma bane teTaluM thoDuM karavuM ane tenA vadhAre meLavavuM e sarvasAmAnya vRtti thaI paDI che. AjanI vyavasthA ane vetanadheraNa paNa AvA ja prakAranA che. jema pagAra vadhAre tema kAma echuM. hajArane pagAra hoya ane traNa ja kalAka ephIsanuM kAma karavAnuM hoya. A vRtti ane A dhAraNa khoTAM che. sAcI vRtti te e ja hoI zake ke vadhAremAM vadhAre kAma ApavuM ane ochAmAM ochuM jarUra puratuM levuM. kharo sukhI koNa ane kharekhara sAro mANasa koNa te saMbadhe eka ThekANe sarasa vyAkhyA ApI che. "He alone is happy who enjoys doing the work which has to do and he alone is good who does it to the best of his abilities.' "pitAne karavAnuM kAma je AnaMdapUrvaka kare che, te ja khare sukhI che ane te kAma pAra pADavAmAM je kaze paNa zakitasaMkoca karatuM nathI, teja kharekhara sAro mANasa che. gAMdhIjI ane jene gAMdhIjI Aje nyAyI vyavibhAga thAya evI samAjaracanA mAMge che ane tenI sAdhanA mATe ahiMsA ane aparigrahane AgaLa dhare che. jene ahiMsAnA . pUjArI hovAno dAvo kare che. temanA dharmazAstromAM ahiMsAnI je jhINavaTa bharI sAmAlocanA karavAmAM AvI che ane aparigrahanI je vigatavAra mImAMsA jANavA maLe che, tevI anyatra jevA ke sAMbhaLavAmAM AvatI nathI. Ama hovAthI gAMdhIjanA kAryane AgaLa vadhAravAnI sauthI moTI javAbadArI janone mAthe rahelI che. haju gulAmI jIve che. Aje ApaNe cetarapha je julama ane trAsa vartI rahela joIe chIe, tethI ApaNe AmAM khaLabhaLI uThavA joIe. hamaNAM ja ApaNI najIkamAM vasatA traNa lAkha jeTalA AdivAsIo (aborigins) nI kevaLa gulAmI bharelI paristhiti saMbaMdhe eka sarakArI rIpeTa mArA jovAmAM AvyuM. e lokenI sthiti meM najare paNa nihALI. teonI gulAmInA vitakanI huM zI zI vAta kahuM ? mArA sAMbhaLavA pramANe temAMnA eka mANasane kAma nahIM karavA badala bhaDabhaDatI bhaThThImAM bALI nAMkhavAmAM AvyuM hatuM. bIjI eka bAIne cha mahInAnuM bALaka hatuM. te bAI pAsethI kAma lenAra koI IjAradAranI kuvRttine vaza na thavA mATe te bAInuM bALaka te ijAradAre jhuMTavI lIdhuM hatuM. AvA AvA aneka banAve jyAM sudhI ApaNA dezamAM banI rahyA che, tyAM sudhI ApaNe AMkho vAMcIne nirAMte kema suI zakIe? ane svastha cite AnaMdamajA zI rIte mANI zakIe ? A jAtanI ApaNAmAM becenI AvavI joIe. AmAMthI ApaNe kAMIne kAMI mArga kADhavo ja rahyo. A badhAnA mULamAM pahelI parAdhInatA ane dravyanI viSamavibhAgI vyavasthA ApaNe dura karavI ja rahI. A ApaNe zI rIte dura karIzuM ? gAMdhIjIe Ane mATe ahiMsA ane aparigrahane mArga batAvyo che. e mArgamAM jene zradhdhA na hoya te bhale bIjA mArge jAya ane je kartavya sujhe te kare. paNa jene zradhdhA hoya teNe te e mahApurUSe ApaNA mATe je cirAga saLagAvyA che tene anusarIne ja cAlavuM rahyuM ane e mArge ja AjanI vastusthitimAM palaTo lAvo rahyo. tamane dIna dalita janatAnA udhdhAra mATe kadAca ATalI badhI dhagaza na hoya ane kevaLa aMgata mokSasvAtha mela-ja tamArI sarva pravRttione preraka hetu hoya te paNa tamArAM dharmazAstro kahe che tema tamAre ahiMsA ane aparigrahane AcAramAM akhatyAra karavAnA ja rahyAM. A rIte AjanA tamArA cAlu jIvananI dizA te badalyuM ja chuTake che. saMcaya ane sukha e be pAchaLa ApaNe sau kazA paNa virAma vinA bhaTakayA karIe chIe ane ApaNuM amUlya jIvanane veDaphI nAMkhIe chIe. Aje ApaNe ApaNA jIvanane palaTIe ane saMcaya ane sukhane badale jJAna ane sevAne jIvananA pravartaka hetuo banAvIe. pustakAlaya uddaghATananI jAherAta Aja meM tamAre ghaNI vakhata lIdhe che. paNa dilanI vAta kahevA besIe chIe tyAre samayane khyAla nathI rahetuM. AjanA ApaNuM samelanane hetu muMbaI jaina yuvaka saMghe je sArvajanika pustakAlaya taiyAra karyuM che tenA uddaghATanane jAherAta ApavAnuM che. A keI paNa prakAranA kemI bhedabhAva vinAnI jJAnapracAranI pravRttine huM AvakAruM chuM. jJAnapracAra jevI mAnavajIvanane upakAraka bIjI koI pravRti huM jeta nathI. ApaNI sarva avanatinuM mULa jJAnatRSNano abhAva che. jyAre lokomAM jJAnapipAsA jAgaze tyAre Aje cetarapha vyApelI muDhatAne nAza thaze; mAnavInI buddhi jJAnasIMcanathI navapallavita thaze; hRdaya jAgRta thaze ane sevAsammukha banaze. tamAruM pustakAlaya hekamAnasamAM satyazodha ane jJAnatRSNa jAgRta kare ane ahiMsA temaja aparigrahanI bhAvanA pioSAya tevA sAhityane tarapha phelAve kare e zubhecchA sAthe tamoe taiyAra kareluM pustakAlaya khulluM mukAyeluM jAhera karuM chuM ane tamArI A zubha pravRttine sarva prakAranI saphaLatA IcchuM chuM. mAtra e prazna pUcho ke kevI rIte jIvyA hame ? eka anyakita, (mandAkrAntA) raste jAtAM subhaga dIThuM meM puSpa e eka tyAM te, DolatuM te pavana laharImAM ramatuM hatuM ne; phelAvatuM sakaLa dizamAM saurabha svAtmanI ne, arpe zobhA sthaLa- sakaLane AtmasaundaryathI te. pUchayuM meM te "ati sarasa he puSpa ! khIlyuM bhale tuM, zAnti detuM zramita manane ramya suvAsathI ne; varase viSe jharaNu madhurUM preraNAmRtanuM tuM AvuM sAruM jIvana paNa he ! keTaluM alpa tAruM ? puSpa pyArA ! dinakara taNo asta thAtAM pahelAM karamAvAnuM tava nasIbamAM zuM nahIM che lakhAyuM ? pratyuttaramAM smitamukha karI puSpa e tyAM vadIyuM. "nA nA jANe jIvana pathane marma he sujJa baMdhu ! | (anuSTra) najIvo prazna e che ke keTaluM ja jIvyA hame ? mitra e prazna puche ke kevI rIte jIvyA haze ? anantarAya jAdavajI zAha sTrITa, muMbaI. zrI muMbaI jana yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata doDha Ano zrI muMbai jaina yuvaka saMghanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 4266. ( prabuddha jaina ka taMtrI : maNilAla makamacaMda zAha muMbaI : 15 sapTembara 1940 ravivAra. lavA jema rUpiyA 2 aMka : 10 ahiMsAnAM navAM lekhAM [ chellI paryuSaNa vyAkhyAnamALAmAM pote hAjara rahI zake tema nahi hevAthI e prasaMga nimite Ajane jaina samAja je moTe bhAge vyApArIoneAra bane che tene pAsa thanamAM rAkhIne zrI. kizoralAlabhAIe "ahiMsAnAM navAM lekhAM' e mathALAvALe eka vicArapreraka lekha amArI upara mokalI Ape hatA je sAbhAra nIce pragaTa karavAmAM Aghe che, taMtrI. ] - duniyAnA mahAna dharmomAM jenee pitAne ahiMsAnA khAsa Tie vicAra ane tene anurUpa AcAra zedhavAnI jarUra che. saMrakSaka (TI) mAnyA che. ahiMsAnA keTalAka aMgenuM hiMsA-ahasAne prazna AjanA jamAnAmAM ApaNe mukhyakhAsa karIne khAnapAnanA kSetramAM-temaNe bahu jatanathI pipaNuM karyuM - mANasa -- 'mANasa vaccenA vyavahAramAM tapAsa jarUrI che. che ane koI paNa prANInA raktapAnanI kalpanA sudhdhAM sahana mANasa-mANasa vaccene vyavahAra hiMsAtmaka, asatya ane na thaI zake teTalI pitAnI vRttione nAjuka karI che. seMkaDo azudhdha rahe; ane mUgAM prANIo sAthenA vyavahAramAMja ApaNe varSanA saMskArethI ahiMsA viSe temanA manamAM tIvra Adara rahyo ahiMsAne maryAdita rAkhIe, to temAM tAratamyabhaMgane deva che ane temane mATe ahiMsA eja parama dharma che evuM dalIlethI thAya che. gAMdhIjIe je ahiMsAnI sAdhanAne Aje AraMbha karyo hasAvavAnI jarUra rahI nathI. che te mAnavavyavahAranI bAbatamAM che. duniyAmAM ane hiMduomAM ghaNI jAtio evI che ke jeo kahe AkhI duniyAne mAnava samAja asvastha thayelo che. e che ke ahiMsA ame samajI ja zaktA nathI; e mAnavasvabhAvanI asvasthatA kudaratanA koI bhAre kepane lIdhe nathI; koI vAgha-siMha virUddha vAta che; e AtmaghAtI sidhdhAMta che; e zArIrika durbaLatA vagere jaMgalI pazuonA ekAeka vadhI gayelA trAsane lIdhe nathI. ane mAnasika kAyaratAne pApanArI vastu che ene atireka thaye paNu manuSya-manuSya vaccenA vyavahArane lIdheja che. mANasa ja che; vagere. Aje mAsane mAre che, pADe che, lUTe che tathA aneka rIte - ahiMsA pratye ka hovA chatAM A vicArenI jene upara rIbAve che, ane tethI ja Akho mAnavasamAja Aje moTA saMkakhAsa karIne navI peDhInI upara asara thaI nathI ema na kahevAya. TamAM AvI paDela che. mane lAge che ke jananI navI peDhI Aje emaja vicAratI yuddhane dAvAnaLa te pratyakSa ja badhA joIe chIe, paNa haze ke ahiMsA parama dharma eTale zreSTha dharma khare, paNa hiMsA e dAvAnaLanA mULamAM zeSaNanI Aga tape che. aneka nAnA mATe kAMIka sthAna te hovuM ja joIe, athavA te munio mANasene cusI eka meTa mANasa thAya che ane aneka nirbaLa mATe ahiMsAnI maryAdA judI, saMsArIo mATe judI. saMsArI- prajAone cusI eka baLavAna prajA thAya che ane tevI becAra ene keTalIka hiMsA mATe paravAnagI mAnI levI joIe. khAna- prajA thAya che tyAre parasparanI IrSAthI eka bIjAnAM lehI reDavA pAnanA kSetramAM ahiMsAnI-junI maryAdA have pALavI azakaya tayAra thAya che. lehI reDavAmAMye cUsanArA lokonAM pitAnAM lehI che. ema jenemAMthI ghaNu mAnatA thayA haze. dA. ta. jene dakatarI reDAtAM nathI, paNa temAMye nAnA ane nibaLAne ja saMhAra thAya , ane maMdavADamAM jainemAMthI ghaNA kaDalivara, livara tathA bIjA che. jo A bhayaMkara hiMsAne ApaNe aTakAvI na zakIe te mAMsajanya padArtho, vekasIne, IMDA vagereno upaga karavA jeTalA ApaNA ukALIne se gaLaNe gALelAM jatuhIna pANI ane badhIe mananA kaThaNa banyA hoya tevA loko yudhdha vagere jevI bAbatomAM tema- jAtanA saMkalpa choDIne meLavele AhAra ane saMpUrNa sAvadha. nAmAM ane ahiMsAne na varelA lokomAM bahu vicArabheda haze ke kema girI sAthe karele vihAra paNa ApaNI ahiMsAne tejasvI : e zaMkA che. daMgA, krisAda ke zatrunI caDhAI sAme paNa ahiMsAthI ja dekhADI zakaze nahi. kAma levAnI gAMdhIjInI sUcanA bIjAonI jema temane paNa A mATe ApaNe ahiMsAne vicAravAnI dizA ja badalavI avahevArU ane ahiMsAnI ekAMgI sAdhanAthI utpanna thayelI rahI. yudhdhanI hiMsA aTakAvavAne mArga ApaNe siddha karaghelachA jevI lAgatI hoya to navAI nathI. janagraMthomAMthI yudhdha je ja joie. dhirmane anukuLa pramANe paNa zedhI kADhavAmAM Ave che. A yuganA yudhdhane vicAra karatAM ApaNane mAlama paDe A sthitimAM ahiMsAne navesarathI, pharIthI ane pAyA- che ke AjanA yuddhanI pAchaLa "tArA rAjya karatAM mAruM rAjya thIja vicAravAnI ApaNane saune jarUra ubhI thaI che. je cIlA- moTuM kare.' evI junA vakhatanA rAjAonI aMgata spardhA emAM rahIne ApaNe atyAra sudhI ahiMsAdharmane vicAra ane nathI, paNa "tArA vepAra karatAM bhAre vepAra vadhArUM' evI AcAra sevatA AvyA chIe, te cIlAone cheDIne svataMtra prajAkIya spardhA che. dareka vepArIne ane vepArI prajAne jeTalI Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 'prabudha jaina tA. 15-9-40 = ====== - t ; ; ' , - jAtanAM kArakhAnAM kADhI zakAya, jeTalA udyoga vadhArI zakAya, teTalA vadhArI, pitAne ja mAla AkhI duniyAmAM khape evA koDa che. darekane eka eka bajAra kabaje karI levA che. eka eka sAmrA- jya te evA vepArIonAM saMgane che ema kahIe te cAle. pratyakSa laDAI paNa e rIte eka vepArane ja viSaya thaI paDelI che. kAraNa ke laDAIne sajAma paNa udyoga ane kArakhAnAnI bAbata che ane tene paNa bajAre kabaje karavAnA hoya che. laDAyaka vimAne. meTa, Teke, beo vagere sarve cIjo vepArano viSaya che ane te khape temAM vepArIne lAbha che. eTale laDAI thavAmAM ane cAlavAmAM vepArIne AnaMda thAya che. ene kamA[NIno prasaMga hAtha Avo lAge che. A dRSTie jozuM te mAlama paDaze ke AjanI hiMsAnA pApa mATe pratyakSa laDAImAM laDavAvALA sipAIo javAbadAra che tenA karatAM vepAra ja vadhAre javAbadAra che. ane chatAM Azcarya te e che ke vepArIo te haMmezAM svabhAve zAMtipriya ja hoya ema manAya che. mArAmArI, raktapAta vagere emane kadI gamatAM nathI. temAM ApaNA dezamAM vepArI eTale moTe bhAge jaina, vaiSNava ke pArasI. traNe zAMtinA upAsaka; jainavaiSNava te ahiMsA paramo dharmano japa japavAvALA. Ano sIdhe artha e thaze ke mANasajAte pitAne vepAra sudhAro rahyo. beTo-hiMsA-adharmane-vepAra saMkelI, sAce - ahiMsAna-dharmane-vepAra khIlavA ghaTe. je udyoga - vepArathI naphAnuM pramANa ghaNuM moTuM thaI zake, nAnA mANaso nirbaLa prajAo vagere cUsAI jAya, laDAI thAya athavA labAya te sArUM evI IcchA thAya evA udyoga-vepArane baMdha karavA ghaTe. eka ja mANasane aneka jAtanA udyoga dhaMdhAmAM paDavuM te adharma che. mANasa pitAnA nirvAha mATe eka dha zodhI le. pitAnI muDI ane mahenata temAM ja reke, paNa jhaverAta, kApaDa, loDhuM, teladhANuM, meTara ane vahANa badhAM jAtanA udhogomAM eka ja mANase paDavuM e adharma karma vinA thaI na zake, kAraNa emAM lAbhane bha nathI ane jyAM labha che tyAM ahiMsA zakaya nathI. kharUM pUchatAM, rUpIe jAte vAMjhiyA che. eka rUpI se varSa rAkhI mukIe teme te rUpIo ne be AnI thaze nahiM. te rUpIo ApaNe na vAparI zakIe ane bIjAnA hAthaMmAM Ave te tenI pAsethe tenA rUpIone be AnI karavAnI karAmata nathI paNa e rUpIAnuM bI lAvIne te vAve athavA kapAsa lAvI upara mahenata karI kAMti tathA vaNe ke kAcA mAla lAvI temAMthI kAMIka upayogI padArtha banAve, te te mahenatanI kiMmata be AnA ke cAra AnA mukI zakAya. e rUpIo ApaNo gaNAto, mATe ApaNe enI upara vyAja mAgIe ene artha e thayo ke tenI be AnAnI mahenatamAMthI te ApaNane Deka bhAga Ape. ApaNe pote koI jAtane udyama karavA mATe ApaNo rUpI vAparI zakatA nathI athavA vAparavA icchatA nathI. keI mahenata majurI karI zakanArA kheDuta, vaNakara kArIgara vagere na hoya te ApaNe rUpIo ApaNI tIjorImAM paDa rahe. rAjA ke cAra luMTI na jAya athavA dAna karavAnI ApaNumAM buddhi na Ave athavA gharamAM koI uDAu dikare na pAke te ApaNA dikarAnI ke kuTuMbamAM chevaTe rahI gayelI keInI vidhavA kadAca tene vaTAvIne du:khanA dahADAmAM upayoga karI zake, paNa vaTAvyA vinA e rUpIo so varSa tIjorImAM paDIne ApaNane savAsoLa AnA banelA dekhADI nahi zake. rAjabadalAthI kiMmata ghaTI javAno saMbhava che rahe ja. sAcuM pUchatAM ApaNe ApaNo rUpIo upajAu kAmamAM vAparI na zakIe ane tethI paDa rahe tathA lUMTAvA eravAnI. dhAstI upajAve, te karatAM kaMI 'udyamI pramANika kArIgara tene upayoga kare ane ApaNane jyAre joIe tyAre pAchA ApavA baMdhAya te ApaNu lAbhanI vAta gaNAya. tene mATe je te rUpIAnI rakhavALInuM thoDuM bhADuM mAge, eTale soLa AnAne badale paMdara ke sADA paMdara AnA ja pAchA ApavA baMdhAya teye geravAjabI na kahI zakAya. eka kALe AvuM thatuM e kharuM. potAne tyAM ke anAmata mUkI jAya te moTA zarApha tene vyAja ApavAne badale rakhavALIne vaTAva sAme letA. nAnI nAnI anAmata upara Ajeya keTalIka saMsthAo vyAja nathI ApatI ane daradAgIne saMbhALavAnuM mahenatANuM le che. AnuM kAraNa e che ke paise dAgIne vagere kImatI manAtI vastuo-vaTAvIne upayogamAM lAvavAmAM na Ave ane saMgharavI ja paDe che te eka jaMjALa ja gaNAya. evI jaMjALa svIkAranAra pitAnuM mahenatANuM le emAM navAI na gaNAya paNa Aje te Arthika racanAnA aTapaTA kImiyAthI ApaNI muDIne saMbhALIne upayoga karanAra ApaNI pAse vaTAva mAgato nathI. paNa ulaTo jANe ApaNe upakAra karatA hoIe tema sAme vyAja Ape che. eTale ke divasa Akho mahenata karI rUpIAnI cIjane aDhAra AnAnI banAve, te te vadhArAnA be AnAmAMthI ApaNane ghara beThA bhAga Ape che ane pagale pagale e vyAja e rIte umerAtuM jAya che ke mahenata karanArane pitAne te eka vAranuM peTIuM paNa nIkaLI zakatuM nathI ane ApaNane vADI-baMgalA ane zaheranA zekho prApta thAya che. A eka dAkhalAthI samajAze. muMbaInA koI pharnicara banAvanAra sutArane vicAra karIe. emAM mukhya cIja te lAkaDuM, galIza vagere Doka mAla ane sutAranI mahenata eTalAM ja che. paNa sutArane ejAra joIe. mAla rAkhavAmUkavA eka dukAna joIe ane mAla vecAya nahi tyAM sudhI khAvAnI kherAkI joIe. enI pAse ejAra mATe paisA nathI; ApaNI salakamAMthI ApaNe ene vyAje paisA ApIe chIe; enI pAse lAkaDuM vagere kharIdavA mATe paisA nathI; vaLI te mATe vyAje paisA ApIe chIe. mAla rAkhavA mUkavA dukAna nathI; ApaNuM makAnane ApaNane na vAparavAne bhAga ApaNe ene bhADe ApIe chIe. mAla vecAya tyAM sudhI enI pAse kherAkI nathI; ApaNe te mATe tene nANAM vyAje dhIrIe chIe. te pachI eka rUpIAnA lAkaDA vagere para Akho divasa mahenata karI te eka suMdara khurasI banAve che. ApaNI pAse haju ghaNI sIlaka bAkI che, tethI ApaNuM mana e pratye AkarSAya che ane ApaNe enI pAMca rUpIA kIMmata ApavA taiyAra thaIe chIe. eTale ke eka rUpiAnA mAlapura cAra rUpIAnI mahenata thaI ema kahevAya. paNa ApaNe jANIe chIe ke sutArane te savA ke deDha rUpIAthI vadhAre roi paDatI nathI. tyAre bAkInA aDhI piNAtraNa rUpIA kene maLyA ? dekhItuM che ke e vyAja, dukAna bhADuM, kherAkI upara napho-vagerenA rUpamAM ApaNaneja pAchI maLyA. Ane artha e thayo ke sutAra cAra rUpIAnI mahenata kare, temAMthI eNe piNa bhAga te judA judA beThAbhAgIdArone lAvIne te vAve enA hAvI nathI; ApaNe chIe. mAla Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-9-40 ApavA paDe che. vaLI e bhAgIdAreAnA mAtra nakAmAM ja bhAga hAya che, nukasAnamAM nahi, A Arthika vyavasthAthI ApaNe eTalA badhA TevAI gayA chIe ke AmAM geravAjabI zuM che eja ApaNAmAMthI ghaNAne samajAtuM nathI. paNa jo ApaNe sIdho vicAra karIzuM te ApaNane dekhAi Apaze ke senA cAMdIno sikako jAte vAMjhiyA che. emAM naphA utpanna karavAnI zakti nathI. majuranI mahenata eja vadhArAnI kiMmata che; mATe vyAja eTale kArIgara ke mannu ranI mahenatamAMthI levAnA bhAga. e bhAga je eTalA moTA hoya ke ApaNane sAheSThImAM rAkhI zake ane mahenata karanArane potAne huM mazAM tagImAM ja rAkhe, te te vyavasthAmAM hiMsA hAvI ja joie. prabuddha jaina jema vikaTArIAvALAnA gheADAne mAtra khArAkI ja maLI zake che, dahADAnI kamANI rUpI thAya ke daza rUpIA thAya, tenA bhAgamAM pharaka paDato nathI, tema ApaNA dezamAM mahenata majurI karanArane mAtra mAMDa khArAkI ja maLI zake che. sArA varSane ke tejIne lAja ene maLatA nathI. vepAranu je A Avazyaka lakSaNa ke pariNAma hAya te te vepAra, te vepAra TakAvanArI sAmAjika tathA rAjyavyavasthA, tathA AMtararASTriya nIti ane dezarakSAnI sAmagrI-badhI hiMsAnI ja paraMparA kahI zakAya. ahiMsAnAM A navAM lekhAM che. ApaNe ApaNA vepAramAM ene gaNatA zikhavAnA che. jo mAnavasamAjanA vyavahAramAM ene ApaNe dAkhala na karIe te jhINA chAnI rakSA mATe levAtI sarva prakara ane dAnavRtti ahiMsAnI ThekaDI karyA barAbara paNa thai zake. jIvadayAne huM nakAmI mAnu chuM ema na samajavu. e Avazyaka che. e mATe je thAya che, temAM kAMIka sudhArAnI jarUra bhale hAya. paNa tene echI karavA sUcavatA nathI; paNa mAnavavyavahAramAM ahiMsA dAkhala karavAnI jarUriyAta enA karatAM ghaNA vadhAre mahatvanI che. e mATe AvA prakAranA vyakitagata nizcaye karI zakAya. (1) manuSyanI hiMsA karanArI pravRtti ke vepAre mAM khAnagI ke dharmAdA paisA rokavA nahiM. (2) kAi paNa vepAramAM muDI para be ke aDhI TakAthI vadhAre vyAja upaje eTale naphe karavA niha, (3) saTTo jugAranA jevA ja samajavo. (4) jAte mahenata-majurI karanArane paisA dhIravAne prasaMga Ave te tene mubai jevA zaheramAM ochAmAM eche. dADha-be rUpInA rAja paDe nahi tyAM sudhI tenI pAse vyAja levu nahi, (pa) pAtAnI mAsika kamANInI eka madhyamasara maryAdA bAMdhavI. ethI vadhAre kamANI karavI nahiM. vadhAre thatI hAya te te rakamanI uparanI badhI rakama sArvajanika hitanA kAmemAM athavA mahenata-majUrI karanAra vargane pagabhara karavAmAM vAparavI. (6) dAna ke dharmAMdAnA nANAMnA saMghare karavA nahi, tene kharacI nAMkhavA prayatna karavo, vadhAravA nahi 89 (9) potAnI jarUriyAtanI vastuo banatAM sudhI tene anAvanAra kArIgaranI pAsethI sIdhI kharIdavI. temane majurIe rAkanAra vepArIe ke kArakhAnAvALA pAsethI nahiM. A rIte mIlanuM kApaDa, ke moTA kArakhAnAomAM banelA mAlate vAparavA nahiM, paNa khAdI, gAmeAdhoga ane hAtha-kArIgarInA mAlane uttejana Apavu. A rIte ApaNe ApaNA vepAra sudhArIne pavitra banAvIe te gAMdhIjInI bhASAmAM jarA pheraphAra karIne kahI zakAya ke dheya saMtApa phelAya, khoTI harikA mATe, irSyA dUra thAya, keoi bhUkhe na mare, janma-maraNa samatala thAya, vyAdhi ghare ane yuddhoye . rAjA tathA amaladArA sAhe ane ziorI kare, baikSyA vADI-baMgalA bAMdhe ane z2ImatI vastro tathA dAgInAmAM DhaMkAi jAya ane jJAnadAtA zikSaka ane mahenata karanAra kArIgara tathA majura dhAra vinAnA thaIne taMgImAM sabaDe evI dayAjanaka sthiti ahiMsAdharmanu zuddha pAlana thatu hAya tA na hovI joie". (7) nokara cAkarane tathA kArIgara-majUrAne purUM ane udAratAthI mahenatANuM ApavuM, sAre bhADe prasaMge temane madada karavI, tathA peAtAnA bhAgeA echA karI temanI jarUriyAto pUrI pADavI. (8) pAtAnI pAse pUratA paisA hoya te ye bhAge AchA karavA, ane sAdAi tathA saMyamathI rahevuM. potAnA bhegA ane aMgata kharacA dvArA paisAnI relachela dekhADavAmAM moTAI mAnavI nahi. i papaNanA pavitra divaseAmAM A upara vicAra karyA vinaMti ka chuM. kizAralAla mazarUvAlA. zrI umAzaMkara joSIne abhinandana cAlu sAlane raNajitarAma suvarNacaMdraka zrI umAzaMkara baMdhIne maLyo che e mATe amArAM temane hArdika abhinaMdana. dara varase sAhityanAM judAM judAM kSetromAMthI game te eka kSetramAM uMcA prakAranI sasiddhi prApta karanAra ApaNA sAhitya sevAmAMthI ekanI A caMdraka mATe varaNI karavAmAM Ave che. A varaNInu kSetra ghaNuM vizALa rAkhavAmAM AvyuM che ema jemane e caMdraka maLyo che. temanA nAmanI yAdI uparathI joi zakAze. zrI kanu desAi ane zrI ravizaMkara rAvaLa jevA kaLAkAra, sva. zrI gInnubhAi badhekA jevA zikSaNa zAstrI, zrI ramaNalAla desAi jevA navalakathAkAra, zrI cunIlAla vakhAna zAha jevA patrakAra tathA zrI caMdravadana mahetA jevA nATakakArane pAtapeAtAnAM kSetramAM uMcI saMsiddhi badala A caMdraka arpaNa thayA che. pratyeka prakAranI sarjana pravRtti vizALa samabhAvanI apekSA rAkhe che. samabhAvane abhAve sArAmAM sArA kaLAkAranI zakita paNa kuphti bane che. A dRSTie A prakAranA caMdrakanI yeAjanA abhinaMdanIya che. eTaluM ja naddhi paNa ApaNI badhI sarjaka zakitanA vikAsa mATe Avazyaka che. bhAi umAzakarane A caMdraka arpI gujarAtanI sAhitya rasika janatAe ApaNA e tejasvI yuvAna kavinI kAvya pratibAnu je bahumAna karyuM che te pUrepUrI rIte ucita che. ghaNI nAnI ummare ApaNA e yuvAna sAhityakAre sAhityanAM ghaNAM uMcA zaMgo sidhdha karyo che. kizArAvasthA vaTAvI yauvanane AMgaNe mAMDa paga mUkayo haze tyAM emaNe vizva zAnti' jevu eka ati gaMbhIra vicArapradhAna kAvya ApI gujarAtanI tridratAne mugdha karI. sva. sAkSara zrI narasiMharAva jevAe e kAvya upara vistRta avalokana lakhI e tarUNa kavinI pratibhAnI UMDI kadara karI. e pachI tA kAvya, nATaka, TUMkI vArtA. nibaMdha Adi aneka kSetre emaNe kheDayAM. emane chelle ahAra paDelA kAvyasaMgraha 'nizItha'. emanI kAvyazakita haju te vikAsAnmukha ja rahI che ane vadhune vadhu sArAM kAvyo ApaNune bhaLatAM ja raheze enA acUka purAvArUpa che. AvI saMsidhdhi meLavavA mATe bhAi umAzaMkarane karIthI amAruM hArdika - binandana. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saccassa ANAe uvaDie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabudhdha jaina satyapUtaM vadedvAkyam sapTembara 15 194 prabuddha jaina ahiMsAnI utkrAnti (gatAMkathI cAlu) gAMdhIjIe ApaNI samakSa je ahiMsAtmaka kAryakrama raju karyo ane ApaNA svAtaMtryanI avaredhaka rAjasattAne sAmane karavA je prakAranA asahakAra ke satyAgraha karavAnuM kahyuM tenI me bAju hatI. eka te bAhya bAju eTale ke sarakArI zALA, kacerI ke dhArAsabhAneA bahiSkAra karavo, sarakArI nokarI choDI devI, amuka kAyadAkAnunane savinaya bhaMga karavo, amuka karana bharavA ke amuka sarakArI kAryamAM sahakAra na ApavA tyAdi, A bAhya prakAranI dizAe prajAe potAnI tAkAta pramANe kAMIne kAMI karI batAvyuM ane sAthe sAthe koi paNa prasaMge sarakArI sattAno hiMsaka sAmane nahi karavA puratA stutya saMyama - paNa dAkhavyA. A saMyamamAM apavAda banyA ja nathI ema na kahevAya, paNa moTe bhAge e saMyama ati jaLavAi rahyo hato. tA. 15-9-4. hatA. A rAjyavahIvaTa daramiyAna nAnA meTAM keAmI hullaDA athavA te majurInI haDatALAnA keTalAka evA prasaMgo banI gayA ke jyAre koMgresa sarakArane ramakhANA ane hullaDe! daLAvavA khAtara lazkarI baLano upayoga karavA paDelo. A sAme gAMdhIjI bahu jorathI lakhatA rahyA; ema chatAM rASTrIya mahAsabhA sAthenA tene saMbaMdha kAyamano kAyama rahyo. yuropIya vigrahatA gaye varSe AraMbha thayA; hiMdusthAnanA bhAvI viSe sarakAre potAnI rAjatIti spaSTa na karI; lokeAmAM asAva vadhavA lAgyA; satyAgrahanI laData AvI rahI che ema bhaNukArA vAgavA zarU thayA. rAmagaDhanI mahAsabhAe gAMdhIne pharIthI prajAnA saramukhatyAra banAvyA. gAMdhIe e mukhIpaNuM svIkAyuM . yuropanI laDAi AgaLa vadhavA lAgI ane tenu svarUpa vadhAra te vadhAre bhISaNa banavA lAgyuM, sarakAre hiMdu viSenI peAtAnI rAjanItinI vadhAre cAkhavaTa karavA mAMDI. koMgresane AthI sapa thayA nahi. ema chatAM samAdhAnInI AzA kAMIka aMdhAvA lAgI. vAIsarAya ane gAMdhIjI vacce vATAdhATo cAlatI ja rahI. jo sarakAra sAthe ApaNI samAdhAnI thAya ane kAMgresanI mAMgaNI jo svIkAravAmAM Ave te ApaNe zuM karavuM ? sarakArane Aje cAlI rahelA vigrahanAM sAtha ApavA ke nahi' ? sAtha Apave te kayA prakArane ? keLa naitika ke lazkarI ane Arthika ? ApaNA dezamAM ApaNuM zAsana sthapAya pachI ApaNe zuM karavuM? paradezI AkramaNa sAme bacAva karavA mATe sainya rAkhavuM ke nahi ? dezamAM paNa game tyAre komI ramakhANo thAya-bIjA paNa hullaDo thAya tevA vakhate rAjazAsananI javAbadArI dhAraNa karatAM ApaNe zastrabanA upayegathI tenI aTakAyata karavI ke nahi ? AvA prazno ekAeka gAMdhIjI ane anya rASTranetAo vacce AvIne ubhA rahyA. ahiMsA jenA dilamAM mukhya sthAne che te dezanA keNu sayeAgamAM zastrabaLanA upayogane samata kare ja kema ? enI AgaLa te ahiMsAnIja vAta hoya ane ahiMsAnIja yAjanA hAya, emaNe te sazastra brITanane paNa jarmanI sAme zastra nahi ugAmavAnI hAkala karI hatI. bIjI bAjue jemAM sazastra sainya rAkhavAnuM ja nahi evI hiMdusthAnanA bhAvI rAjyataMtranI ghaTanAkArekharI samitinA sabhyoe ke anya rASTranetAe kardi pelI ja nahi. Akhare gAMdhIjIne mana ahiMsA mukhya hatI; ApaNI jevA ghaNA kharAne mana svarAjya-svAdhIna rAjyataMtra--ahiMsAmaya hoya te kharekhara AvakAradAyaka ane e jo zakaya na hoya te ahiMsA-hiMsA mizrita rAjyataMtra-e mukhya vastu hatI. gAMdhIjInI ahiMsAne svIkArIne cAlanArAmAM paNa mana, vANI ane karmathI ahiMsAnuM pAlana karanArA ghaNAja AchA hatA ane che ane bAkInAmAM keTalAka ardhadagdha ane bhInna Aje anya koi vyavahArU bhAga najare niha paDavAthI A rIte paNa sarakArane asarakAraka sAmano thai zake che ane laDatanI bhUmikA uMcI ane uMcI jaLavAi rahe che ema samajIne gAMdhIjIne anusaranArA hatA ane che. vacagALAnA nAnA sarakhA rAjyavahIvaTe jema ApaNI tAkAtanuM bhAna karAvyuM hatuM temaja AjanA rAjyavahIvaTamAM haju ahiMsApAlanane keTalA eche avakAza che eneA paNa DIka DIka khyAla Apyo hatA. vaLI e paNa prazna vicAravA jevA rahe che ke rASTrIya mahAsabhAnuM AkharI dhyeya zu che ? rASTrane svAdhInasattAka banAvavAnu ke ahiMsA jevA ekAnta AdarzatA kAi paNa bhoge ane kaMi paNa saMyogamAM deza pAse ane Akhare AkhA jagata pAse amala karAvavAnuM ? sarakAra sAme paNa gAMdhIjInI ahiMsAnI bIjI bAju e hatI ke ApaNe ApaNA pratipakSI viSe jarA paNa dveSa, matsara ke krodha cintavavA nahiM, tenuM sadA bhaluM icchavu ane tenA bhalA mATe izvarane sadA prArthanA karavI. Ama karavAthI eka vakhata pratipakSInA hRdayapalaTA thaze ane ApaNI svarAjyanI mAMgaNIne sarakAra jarUra majura rAkhaze evI sadA zradhdhA sevavI. A Antara bAju tarapha prajAe mULathI ja huja ochuM dhyAna ApyuM. ghaNA kharAne mana gAMdhIjInA asahakAra ane satyAgraha rAjya karatI sattA upara mANu lAvavAnA ja eka sarasa ane niHzastra prajA mATe kevaLa vyavahApha upAya hatA. ApaNAmAM krodha te svAbhAvika ja hatA ane pratipakSInA hRdayapalAnI vAtane ApaNAmAMnA ghaNA kharA hasatA, pRththara pIgaLe paNa AvA pratipakSIne hRdayapalaTa kardi thAya ja nahi ema ApaNAmAMnA ghaNA kharA mAnatA. Ama ahiMsAnA mULa tattvane antarathI nahi svIkAravA chatAM kevaLa rAjakIya hetu ara lAvavA mATe gAMdhIjInI yojanA sivAya bIjo koi mArga vyavahArU. nathI ane e yeAjanAne prajA meTA pAyA upara amalamAM muke te paradezI santAne jarUra sattAbhraSTa karI zakAya ema yudhdhipUrvaka samane gAMdhIjIne aneka sArA sArA mANasoe sAtha Apyo ane e sAtha ApatAM AvI paDelI yAtanAo bhogavI, ahiM Azcaryajanaka te e ja che ke ahiM sAdraSTine dhyAnamAM rAkhIne yAAyela kAryakrama zudhdha rAjakIya dRSTie paNa eTale ja vyavahArU mAluma paDayA ane tene lIdhe zudhdha ahiMsApAlananAM ApaNAmAMnA mAnanArA ane nahi mAnanArA sau Aja sudhI gAMdhIjInI AgevAnI nIce sa the cAlyA. vacagALe sarakArI hiMdanA agiyAra prAntomAMthI sAta prAntAnA rAjyavahIvaTanI javAbadArI kaoNMgrese mAthe lIdhI. A rAjyavahIvaTa ja ApaNane athavA te rASTrIya mahAsabhAne gAMdhIjIthI chuTu pADanArUM baLavAna nimitta bane tevA saMbhava Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aba che zrI muMbaI tA. 15-9-40 : prabuddha jaina laData karavAnI hoya tyAre jevaDe asarakAraka pariNAma Ave ahiMsAnA upayogane have maryAdA AvI rahI che ane ahiMsAne eTale Avazyaka dabANuM sarakAra upara lAvI zakAya tema hoya vahevA mAMDelo pravAha have aTakI jevA che. ahiMsA te have ane sAthe sAthe ahiMsA paNa jaLavAtI hoya evA koI mArge upAzraya ane maThamAMthI etare ane rAjakAre AvIne ubhI che gAMdhIjI jevA ApaNane dare ane ApaNe temane jarUra * ane tyAMthI kadi pAchI pharavAnI che ja nahi. Aja sudhI mAtra anusarIe. paNa jyAre mAthA upara taMtranI javAbadArI Ave paralokane ajavALatI ahiMsA have ApaNuM gharakhuNAne temaja tyAre kevaLa ahiMsAthI taMtra calAvavuM azakya ja che evo zerIcauTAne ajavALI rahI che ane sAmAjika tema ja rAjaApaNane AgaLane tAjo ja anubhava hate. ahiMsAnA kAraNujIvananI aneka samasyAo upara no prakAza nAMkhI rahI vyakitagata anupAlanamAM ApaNe karavA AvatA sarpane na vArIe che. ApaNuM parivartana pAmatuM rAjakAraNu Aje kadAca ahiMsAne ane phADI khAvAne dhasI AvatA vAdha varUne na mArIe, paNa purepurI apanAvI na zake ane eja kAraNe Ajane ApaNA koI gAmanI rakhevALI je ApaNe mAthe lIdhI hoya te gAmane ' sutradhAra AvatI kAle laghumatImAM kadAca jaine bese. chatAM sazakta raMjADatA sarpa ke vAdya varUnI hiMsA ApaNA mATe anivArya ane svAdhIna hiMda Akhare te ahiMsAne ja vega ApavAnuM che. banavAnI ja. Aja anubhava myunIsIpAlITInA sUtradhArAne paNa Aje eka bAjue ahiMsA dharmane meTAmAM me payache. AvI ja rIte komI ramakhANa ke bIjA hulaDe aTakA- gaMbara jagatane ahiMsAnI AgamavANI saMbhaLAvI rahyo chevavAmAM bIjA upAye niSphaLa nivaDatAM sazastra damana karyA ahiMsAnI diganta vyApI ughaNA karI rahyo che. bIjI sivAya cAlavAnuM ja nathI. Aje ApaNe ahiMsAnI ATa bAjue hiMsAnuM ja mUrtimAna svarUpa jANe ke kALabhairava pragaATalI vAta karIe chIe chatAM koI paNa komI ramakhANane To na hoya evo bRhat jarmanIne bhAgyavidhAtA hara dAbavA mATe sarakAra cAMpatA UpAya nahi le te sarakAra sAme hITalara hiMsAne digvijaya sAdhI rahyo che. mANasanI paNa ApaNe bAre pikAra uThAvavAnA. paNa A cAMpatA upAya zraddhA pAchI DagamagavA lAgI che. ahiMsAne vicAra tene eTale hullakhere sAme zAne tAtkAlika ane jarUra mujaba khUba game che ane bIjI bAjue hiMsAne vijayavatI ochA ke vadhate uga nahi te bIjuM zuM ? AvuM ja thatI te nirakhe che. ahiMsA, dharma, satya, nyAya, nItinA valaNa ane vartana sarahadI AkramaNa saMbaMdhamAM samajAvaTanA mArge cAlavAno prayatna karatA mAnavI pAcho Thokara khAIne paDe upAyo niSphaLa gaye ApaNe akhatyAra karavAno ja. bIjI paNa che ane mANasa paNa zuM Akhare pazu ja che?' evI bhrAnti eka bAbata vicAravA jevI che. ahiM ApaNe je prakAranI sevI rahyo che. paNa AthI nirAza banavAnuM kazuM ja kAraNa nathI. ahiMsAnI vAta karIe chIe tene eka artha e paNa che ke haju mANasa hiMsAthI dharA nathI eTale vAraMvAra te hiMsAnA pitAnI jAtane bhoga ApIne samudAyane lAbha sAdha. AvI ja cakaDoLe caDhe che ane ghumarIo khAdhA kare che. paNa mANasa rIte samasta rASTra ahiMsA aMgIkAra karavI eTale samaya AvyuM eka vAra hiMsAthI trAsavAne che, hiMsAnI niSphaLatA ja mAtra pitAnA sarvasvanA bhoge paNujaMgatamAM ahiMsA ane zAnti nahi paNe tenI ghAtaka paraMparA tenA dilamAM utaravAnI che. saMbhava sthApavA kaTibaddha thavuM. ApaNI - ahiMsAe nivRtti mANa che ke gAMdhIjI kahe che tema Aje cAlI rahelI laDAI hiMsAnI chellI ene janAne choDe che ane samAja ane rASTranA vizALa hALI bane; kAraNa ke AjanA yuddhamAM cAlI rahelo agaNita nirdoSa kSetramAM te ahiMsA pitAnI saritAM prabhAva darzAvI rahela che. mAnavIone saMhAra ApaNA dilamAM hiMsA ane hiMsaka pravRtio paNa kaI paNa mahAna Adarza khAtare dezane paNa bhoga ApI pratye ekAnta ane marmasparza je ghaNA nipajAvI rahyo che te devA tatpara thavuM e haju Aje to ApaNe kalpanAkSitijanI je sthAyI svarUpa pakaDe te jarUra mAnavajAta hiMsAnA mArgethI sImA bahAra che. rASTravidhAyakenA mAthe jema prajAne pAchI phare ane jevI rIte nirAmiSAhArI paNa sagamAM daravAnI javAbadArI che tevI ja rIte prajAnA baLAbaLanuM mApa mAMsAhArane vicAra sarakhe karatA nathI tevI ja rIte kevaLa paNa barAbara dhyAnamAM rAkhIne rAjyavahIvaTanA vidhinidhei temaNe hiMsA hiMsA ane hiMsAthI thAkelI, trAselI, kaMTALelI ghaDavAnA rahe che. jenuM ekAnta laya ahiMsA che ane je ahiMsA mAnavajAta pitAne kaI paNa hetu che ke svArtha siddha karavA vicArathI kharekhara satata banI gayA che, teo jarUra ema khAtara eka paNa mAnavIne jarApaNu ijA pahoMcADavAne kadi kahI zake ke je Akhare kesa hiMsAahiMsAnA mizra mArge vicAra nahi seve. e samaya Avaze tyAre ahiMsA upadeza ke cAlavAnI hoya te evI ke gresamAM amane rasa nathI. Ama samajAvaTano viSaya nahi rahe, paNa mAnava jIvana eka svAbhAvika kahenAranI pramANiktA viSe athavA te uparanA kAraNe teo vRtti banI jaze. koMgresane tyAga kare te tenA lIdhe temanA viSe jarA paNa Aja sudhInI duniyAnI paristhitinuM eka bIjuM tatva anAdara cintave e gya nathI. gAMdhIjIe Aja sudhI ApaNane ahiMsAnA mArge deryA, paNa rAjyataMtranI javAbadArI paNa vicAravA jevuM che. AjanI avanavI vaijJAnika zee duniyAnI sthUla divAlo toDI nAMkhI che; dUra gaNAtA deze najIka levAno Aje ke kALAntare jyAre paNa prasaMga Avaze tyAre AvyA che; vimAne eka khaMDamAthI bIjA khaMDamAM jotagAMdhIjI hayAta haze to temanAthI athavA te ahiMsA saMbadhe jotAmAM laI jaI zake che; reDIonI zodha vaDe duniyAnA koI temanA jeTale Agraha dharAvanAra koI paNa rASTranetAthI keMgresa jevI saMsthAne eTale ke ApaNA jevA ghaNA kharAne A bAbata paNa khuNe banatI bInAnA samAcAra dunIyAna bIje khuNe mekalI zakAya che. AntararASTrIya vyApAra khuba ja vadhelo che puratA judA paDavAne prasaMga Avaze evI bhIti rahe che. ane eka dezanI cIne anya dezamAM sahelAIthI mokalI zakAya -paNa A te badhI ApaNA dezanI rAjakAraNa puratI che. Ama hovA chatAM ApaNu vartamAna mAnasamAM Antara rASTrIane tenA ahiMsA sAthenA vadhatA ghaTatA saMbaMdha puratI ApaNe yatA haju ugIja nathI; haju rASTrIya bhAvanAnuM jhanuna manamAMthI vAta karI. paNa e uparathI keIe ema samajavAnuM nathI ke khasatuM ja nathI. bhAre deza anyathI jude che; mArA dezanA ga puratI che. A ugIja nathI hajI thI jude che; Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-9- 0 te A duniyA ja zake. nahi thaI jAya. A svArtho anyathI bhinna che. jo nabaLuM chuM to sabaLa thavA mAMgu chuM ane sabaLa banIne anya nabaLA deza upara Aka- maNa karavAne maratha sevuM chuM. bIjuM AjanA vijJAne mANasa jAtanI zakita khUbaja vadhArI che ane e zaktine pacAvavA egya naitika sAdhanAmAM alpazakitavALA mAnavI jeTalI ja AjanI mAnavajAta pachAta che. bALakanA hAthamAM talavAra Ave ane te aNasamajane vaza thaIne Ama tema pherave ane AsapAsanA mANasane ghAyala karI bese evI Aje AkhI mAnavajAtanI dazA che. Aja bAhya antara ghaTayuM che ane sau koI ekamekanI samIpa AvyA che. Aje eka ja mANasa vijJAnanI madada vaDe saMkhyAbaMdha mAnavIone saMhAra karI zake che. A paristhitine jIravI zake evI mAnasika unnati eTale ke AdhyAtmika udAratA-vizALatA-prema ApaNAmAM haju keLavAyAM nathI pariNAme Aje tarapha kAtila harIphAI ane ghAtaka saMhAra ApaNe joI rahyA chIe. paNa A duniyAnI cirasthAyI paristhiti hoI na ja zake. nahi te duniyAne svayameva ja nAza thaI jAya. Aje navI zakitano mAnavIne kepha caDhaye che. e thoDA kALamAM ja utaraze ane anyanA rakSaNamAM ja pitAnuM rakSaNa raheluM che evI saMrakSaNanI vRtti janatAnA mAnasamAM ubhI thaze ane tyAre janatA ahiMsA tarapha abhimukha banyA vinA raheze ja nahi. hiMsA jeTalI AjanI satya vastusthiti che teTalIja ahiMsA AvatI kAlanI nizcita ghaTanA che. ApaNe ATalI lAMbI samAjanAvaDe joyuM ke mAnavajIvananA ItihAsamAM ahiMsAne vicAra ane AcAra uttarottara vikAsa pAmate gayo che mANasanuM pravRttikSetra jema jema vyApaka banatuM gayuM che tema tema te kSetrane ahiMsAne saMskAra ApavAno mAnavI prayatna karI rahyo che. keI vAra te AgaLa vadhyuM che to koI vAra pAchaLa paDe che; paNa ahiMsAno hamezane mATe tyAga karIne teNe hiMsAnI gulAmI kadi svIkArI nathI. jyAM ahiMsAnA vicAro ke AcArane avakAza ke sthAna ja na hoya ema mAnavAmAM AvatuM tyAM ahiMsA mArga karI rahI che ane pitAnI prabhutA siddha karI rahI che. vyakitagata jIvanathI AgaLa vadhIne samAja tema ja rAjakAraNanA praznane ahiMsA sparzI rahI che ane rASTranA navavidhAnamAM ahiMsAne vicAra pure ava- kAza pAmI rahela che. Aja vicAra haju AntararASTrIya paristhitine sparza zakya nathI. League of Nations-prajA saMdhanI sthApanA A dizAe eka zubha prayAsa hate. paNa te AgaLa phAlyo che. phulyo nahi; kAraNa ke te saMdhanA sUtradhArAmAM kevaLa svArtha ane hiMsAvRtti bharelI hatI ane suleha-zAMti-ahiMsAne mAtra bAhyADaMbara ja hatA, paNa kALAntare sAcA prajAsaMdha sthapAvAne ja che ane te vaDe ahisAnA sAmrAjyanI sthApanA thavAnI ja che. paNa te tyAre ja banaze ke jyAre pratyeka dezamAM eka eka gAMdhI pAkaze. Aje gAMdhIjI ekalA che, ane eka parAdhIna-nizastra ane avanata dazAmAM DubelA dezanA AgevAna che. AvatI kAle svAdhIna ane sazastra deza paNa eka eka gAMdhIne janmAvaze ane pitAnA dezanI prajAne ahiMsAnA mArga tarapha vALaze. e divasa Avaze tyAre AjanA saMhAraka yuddho bhUtakALanAM banI jaze ane parasparanA hitane poSaka evI anya sahakArI vizvavyavasthA janma pAmaze. e sonerI yuga jasTithI samIpa lAvavA mATe ApaNe zuM karIe ? A prazna ja ApaNe have vicAra rahyo. saMpUrNa ahiMsAmaya jIvana vyakita ke samaSTi mATe azakaya ja che. jIvana eTale ja eka rIte hiMsA che. tethI ahiMsAmaya jIvana jIvavuM eTale hiMsAthI bane teTaluM nivRtta jIvana akhatyAra karavuM. A rIte ApaNuM aMgata jIvanane bane teTaluM ahiM sAmaya banAvIe ApaNA sAmAjIka jIvanane paNa ahiMsAnI dRSTie bane teTaluM nirmaLa banAvIe. jyAM jyAM ApaNA vyaktigata ke sAmAjika jIvanamAM hiMsA bharI hoya-anya vargonA vyAjabI haka upara aghaTita AkramaNa thatuM hoya, koI dabAyeluM, avamAnita, ke tiraskRta hoya. aneka bhukhe maratA hoya ane mAtra gaNyA gAMThayA loko vaibhava mahAlatA hoya-A sarva dizAe ahiMsA ane nyAyanI sthApanA karIe. Ama Antara bAhya aneka parivartana sAdhIne ApaNA rASTranI samagra vyavasthAne bane teTalI ahiMsApUrNa banAvIe Aje ApaNane saMnyavihoNA rAjyataMtranI ghaTanA avyavahArU lAge che; paNa upara jaNAvelI sAdhanA sAdhatAM sAdhatAM ApaNe sazakata svAdhIna deza e kakSAe pahoMcaze ke jyAre anya rASTrone sahakAra meLavIne saMnyaviheNa rAjyataMtranuM gAMdhIjInuM svapna sAcuM pADaze. tyAre pRthvI upara svarga avataraze ane aMdhakAra haze tyAM sarvatra ajavALuM pragaTaze. AjanI anyAyI viSama dravyavyavasthAne anta Avaze ane sarvatra saMtApa sukha ane zAzvata zAntinI sthApanA thaze. e ujjavala divasanI prArthanA karatAM karatAM ApaNe ahiMsAnA dharmanA mArga upara ApaNo pravAsa cAlu rAkhIe ane ApaNA vyaktigata temaja sAmudAyikajIvanane ahiMsAvaDe bane teTaluM nirmaLa ane prakAzana vAhI banAvIe !!! " samApta paramAnaMda paryuSaNa parvanI vyAkhyAnamALAnI saphaLatA AjathI lagabhaga daza varSa pahelAM amadAvAdanA keTalAka sudhAraka vicAranA yuvAna bhAIoe paMDita sukhalAlajIne paryuM paNa parvamAM UpAzrayamAM vaMcAtA ekaja DhabanA vyAkhyAnene badale samAna jane kAMIka vadhu vicAravAnuM ane jANavAnuM maLe e AzayathI parvanA AThe divase judA judA vyAkhyAnakAra pAse dhArmika ane sAmAjIka viSaya viSe vyAkhyAno goThavavAnI vinaMti karI hatI. paMDita sukhalAlajIe ene svIkAra karI eja varSamAM payuM paNa vyAkhyAna mALAnI zarUAta karI hatI. te vakhate vyAkhyAnamALAnI jarUrIAta darzAvanArA kAraNonI teozrIe samAcanA karI hatI. je tA. 1-9-40nA prabuddha janenA aMkamAM ApavAmAM AvI che. paMDitajIe te vakhate darzAvelA vicAra ane bhAkhelI bhaviSya vANuM Aje sAcI paDatI jaNAya che kAraNake amadAvAdamAM zarU thaelI vyAkhyAnamALAnI hilacAla judA judA gAmanA soe te pachI tipitAnA sthAnamAM UpADI laI tenI zarUAta karavA mAMDI che. muMbaImAM zrI muMbaI jana yuvaka sAthe chellAM ATha vare. sathI vyAkhyAnamALAnI zarUAta karI che ane niyamita rIte hIrAbAganA helamAM judA judA prakhyAta ane vicAraka vidvAna vyAkhyAnakArone bahAragAmathI temaja muMbaImAMthI AmaMtrI teonI pAse judA judA viSayenAM vyAkhyAne apAve che ane kahevAne AnaMda thAya che ke muMbaInI jana samAje khuba sahakAra ApI A vyAkhyAnamALAne vadhAvI lIdhI che. A varase vyAkhyAnamALAnuM vRkSa vadhu khIlavA pAmyuM che, kalakattA khAte tyAMnA yuvake moTA pAyA upara vidvAna vyAkhyAna Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-8-40 prabudha jaina "kArane pitAne tyAM AmaMtrI vyAkhyAnamALA zarU karI che. tene padhdhatisara goThavavA mATe paMDita sukhalAlajIne khAsa AgrahapUrvaka belAvavAthI teozrI tyAM gayA hatA. uparAMta muMbaImAM kacchI vi. e. bhUtapurva vidhAthI maMDaLe mAMDavI para kacchI bhAIe vadhu lAbha le te mATe eka vyAkhyAnamALA goThavI hatI. zrI mAlegAva khAte - tyAMnA utsAhI bhAIoe paNa AvI ja vyAkhyAnamALAnI zarUAta karI che. muMbaImAM zrIyuta kAntilAla IzvaralAla merakhIyA chellAM be traNa varSathI pitAnA rahevAnA makAne paMDita bhagavAnalAlajIne milAvI AThe divasa temanI pAse junI prathA anusAranAM dhArmika vyAkhyAne apAve che. A varSe Ane lAbha paNu ghaNu bhAI bahena nee lIdhA hatA. vaLI A jAtanI vyAkhyAnamALAne traNa varSa pahelAM jaina yugamAM sakhta rIte virodha karanAra 'jaina yuganA taMtrI bhAIzrI mehanalAla dIpacaMda cokasIe A vyAkhyAnamALAnI jarUrIAta have pIchANI tene AvakArI che ane mAMDavI paranI vyAkhyAnamALAmAM teozrIe eka vyAkhyAna paNa ApyuM che. AvI rIte zarUAtamAM vyAkhyAnamALAnI virUdhdhatA jeTalA pramANamAM hatI te have bahu ochI thavA pAmI che eTale paMDi. tajIe daza varSa pahelAM vAvelAM bIne have phaLaphula AvavA lAgyAM che ane have ema samajAya che ke thoDA samaya bAda upAzrayamAM rahetA munirAjone pitAnuM sthAna TakAvI rAkhavA mATe sAvacetInA upAya tarIke AgaLa vadhatA jamAnA tarapha dhyAna ApavuM ja paDaze ane samAjane rUcikara thAya tevAM vyAkhyAna ApavA mATe junI rUDhImAM pheraphAra karavA paDaze. A mATe teomAMnA AtmArthI ane vicAraka sAdhuoe upAzrayanI bahAranI dunIonA vidhAnanA nikaTa sahavAsamAM AvI pitAnA jJAnane vadhAre karavo ja paDaze. A varSe apAyelAM judA judA vyAkhyAnakAnA vyAkhyAnathI zrotAone khubaja sate the che. nAnA meTA varganA zrotAonI hirAbAganA holamAM sAte divase bharacaka hAjarI ane saMpUrNa zAMtinA vAtAvaraNa uparathI A bAbatanI pratIti thAya che. A uparAMta chelle divase bhAMgavADI thIeTaramAM tenA khuNe khuNAmAM goThavAI gayelI mAnavamedanI ane thIeTaramAM bahAra sagavaDa agavaDa khamI zAMti rAkhI UbhA rahelA bhAIonI hAjarI uparathI paNa A pravRtti keTalI badhI AvakAradAyaka banI che te jaNAI Ave che. A ApaNe AzA rAkhIe ke AvA prakAranI paryuSaNa parvanI vyAkhyAnamALA haju bIjA aneka meTA meTA sthaLee ubhI karavAmAM Avaze ane e rIte lokone pUrva kALanA dhArmika vicAra sAthe navA jamAnAnA Adarzo ane bhAvanAone vadhAre ne vadhAre paricaya ApavAmAM Avaze. vicArakrAnti vinA jIvanakrAnti zakaya nathI ane lokenI vicArakrAnti sAdhavAne A eka uttama upAya che. tethI AvI vyAkhyAnamALAone bane teTaluM uttejana ApavuM ane na cAlatI hoya tyAM ubhI karavI e AjanA jaina yuvakenuM khAsa kartavya che. maNilAla mokamacaMda zAha . kalakattAmAM paryuSaNa vyAkhyAnamALA paryuSaNa vyAkhyAnamALAnI prathA phelAtI jAya che ane navA navA sthaLe AvI vyAkhyAnamALA yojAtI jAya che e kharekhara AnaMdajanaka che. kalakattAnA tarUNa jena sathe jelI mAkhyAnamALAnA vakatAo ane vyAkhyAnaviSaye nIce mujaba hatA. paMDita sukhalAlajI paryuSaNa parvanuM mahatva ane upayogitA mahAtmA bhagavAnadIjI saphaLatAnI kuMcI zrI. gaganavihArI mahetA deva ane pujArI zrI. jenendrakumAra jaina AcArya viyendra sUrI paryuSaNa parvAdhirAja kartavya DokaTara kAlIdAsa nAga vizva saMskRtimAM jaina dharmanuM sthAne zrI. vijyasiMha nAhara mahAvIra jIvana paMDita sukhalAlajI jaina zAstromAM ahiMsAnuM vyApaka svarUpa paMDita darabArIlAlajI bhagavAna mahAvIranI ahiMsA zrI. satIzacaMdra guptA ahiMsAno punarUdhdhAra zrI. jainendrakumAra jaina sImita svadharma ane asIma Adarza zrImatI hIrAkumArI devI nArI ane dharma : kAkAsAheba kAlelakara ahiMsA ane vizvaviplava paMDita darabArIlAlajI nizcaya ane vyavahAra dharma kAkAsAheba kAlelakara mahAvIra, budhdha ane gAMdhI - zrI. hajArIprasAda drivedI jaina sAhitya ane A vyAkhyAnamALA keTalA vistIrNa vicArapradezane vyApI rahI che te darzAvavA mATeja uparanI vigata ApavI jarUrI dhArI che. A rIte paryuSaNa vyAkhyAnamALA saMskArapracAranuM eka ati mahatvanuM sAdhana banI rahela che ane loka keLavaNImAM agatyanI puravaNI karI rahI che. AbhAra nivedana A varSanI paryapaNuM vyAkhyAnamALAne saphaLa banAvavAmAM . je aneka vidvAna ane paMDitae amane sahakAra Apyo che te sarvane vyakitagata nirdeza nahi karatAM ame antaHkaraNa : pUrvaka AbhAra mAnIe chIe. sAthe sAthe hIrAbAganA TrasTIee zarUAtanA sAte divase kazuM paNa lavAjama lIdhA vinA '. hIrAbAganA holane upaga karavA dIdhuM ane bhAMgavADI thIe. ' TaranA mAlIke paNa chellA divasanI bhavya sabhA mATe eja : rIte amane sarva prakAranI sagavaDa karI ApI te mATe te bannene paNa ame khUba khUba upakAra mAnIe chIe. - maMtrIo, muMbaI jana curvaka saMgha khAdI huMDI ane saMdhanA sabhya tA. 14-8-40 thI zarU thayelI gAMdhI jayantI tA. 6-10-40 sudhI cAlaze. A jayantI daramiyAna zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha taraphathI khAdI huMDInuM vecANa karavAnuM kArya hAtha dharyuM che. e vecANanA zubha kAryamAM saMdhanA sarve sabhyane bane teTalo sAtha ApavA vinaMti karavAmAM Ave che. khAdI rASTranA racanAtmaka kAryakramanuM eka mahattvanuM aMga che. temaja ahiMsAnI dRSTie khAdI kharekhara AdaraNIya che. vecavA mATe saMghanA maMtrI zrI maNilAla mekamacaMda zAha pAsethI saMghanA koIpaNa sabhyane joItI huMDI maLI zakaze. gaye varSe rU. 2000) AsapAsanI huMDInuM vecANa karyuM hatuM. A varSe te karatAM bamaNuM ke traNagaNuM vecANa karI ApavA mATe sarva sabhyonA zakya sahakAranI mAMgaNI karavAmAM Ave che. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 tA. 11-9-4 yuddha jaina karavAnI IcchA rAkhatA dezanA badhA tatvA upara prANadhAtaka phaTakA mAranArI che" evA kArobArI samitinA abhiprAya che. vizeSamAM koMgrese kAi paNa laghumatI upara bANu lAvavAnA kadi vicAra sarakhA karyo nathI, temaja brITIza sarakArane Abha karavAnu kaoNMgrese kardi sUcavyuM nathI. Ama chatAM hiMdanI prajAnA yogya rIte cuTAyalA pratinidhionI banelI lokapratinidhi sabhAArA dezanA baMdhAraNanuM AkharI nirAkaraNa karavAnI koMgresanI mAMgaNIne dabANa tarIke jaNAvIne kheATI rajuAta karavAmAM AvI che ane laghumatIonA praznane hiMdanI pragati mATe mahAna atarAyasameA banAvI devAmAM AvyA che e jANIne kArAbArI samitine bhAre kheda thAya che. lAgatAvaLagatA laghumatI pakSAnA cuTAyelA pratinidhio sAthe ekamatI sthApIne laghumatI vargonA vyAjakhkhI hakakAne purepurUM rakSaNa ApavAmAM Avaze evA rASTrIya mahAsabhAe rAva karyo che. pariNAme kArAbArI samiti evA niNuMya upara AvyA vinA rahI zakatI nathI ke brITIza sarakAra vatI karavAmAM AvelAM A nivedamAM je valaNa vyakata thAya che te valaNu, hiMdanI rASTrIya vanamAM matabhedo - utpanna karavAne ane cAlu matabhede jALavI rAkhavAne ane temane tIvra banAvavAne brITIza sattAdhIzo ekadhArA cAlu yatno karI rahelA che evI hiMdamAM phelAi rahelI lAgaNIne Teke Ape che. rASTrIya mahAsabhAnI kArakhArI samitie nA. vAisaroyanI jAherAta upara karelA TharAva [A TharAva kharI rIte AgaLanA aMkamAM pragaTa thavA joitA hatA, paNa e a'kamAM avakAzanA abhAve pragaTa karavA rahI gayeA hateA. Aje eja TharAva upara akhila hiM'mahArAbha! samiti mubaImAM ekatra thatIhAvAthI e harAvanI vigatA prabuddha jaina' nA vAMcakonA dhyAna upara rahe e STie e rAvanu" prakAzana Aje paNa upayogI che ema dhArI pragaTa karavAmAM Ave che. taMtrI.] nA. vAisaroye ogasTanI AjhamI tArIkhe brITIza sarakAranI sattA sAthe karelI jAherAta ane tenI vizeSa samajutI ApatuM hiMdI sacive AmanI sabhAmAM kareluM ogasTanI 24 mI tArIkhanu bhASaNa-banne kArAbArI samitie vAMcyAM che. vartamAna maDAgAMThanA ukela mATe ane hiMdI rASTrIya mahAsabhA peAtAne asahakAra pAchA kheMcI le ane hAlanA kaTokaTInA samayamAM hiMdanA taMtrasaMcAlana ane rakSaNanA viSayamAM hiMdanA tamAma lokono sahakAra meLavI ApavAne zaktimAna thAya e mATe pUnA khAte maLelI akhila hiMda mahAsabhA samitie karelA 28 mI julAinA DarAvamAM je vyavahArU sUcanAe ane mitrAcArIbharI darakhAsta karI hatI tene aMgreja sarakAra taraphathI je asvIkAra karavAmAM AvyA che tenI kArobArI samiti khedapUrvaka noMdha le che. brITIza sarakAra taraphathI thayelI jAherAta ane te uparanAM nivedano ane bhASA vAMcIne kArAbArI samitie du:kha ane rASa anubhavyAM che. A jAtanAM nivedanAmAM hiMdanA saMpUrNa svAtaMtryanA svAbhAvika hakakane inkAra karavAnA prayatna vyakata thAya che ane hiMdanA rAjakAjamAM brITananuM varcasva kAyama rahevu joIe evA dAvAonuM karIne samarthana karavAmAM AvyuM che hiMdane vahelI take brITIza komanaveltha ( prajAsadha )nA eka svataMtra ane samAna ekama tarIke svIkAravAnA temanA vacanane A dAvAe peAkaLa ane artha vinAnA banAvI muke che. A dAvA ane duniyAmAM Aja kAla banI rahelA banAve kArobArI simatinI cAlu mAnyatAne majabuta kare che ke zAhIvAdI satAnA vartulanI aMdara rahIne hiMda peAtAnA svataMtra vahIvaTa karI zake tema che ja nahiM ane te mATe te hiMde svAdhIna ane svataMtra rASTrano darajjo meLavavA ja rahyo. Ama karavAthI vizvanI zAnti ane prati arthe racAtA koi paNa anya rASTronA prajAsadhamAM joDAvAmAM ane sakriya bhAga levAmAM hiMdane kaze| antarAya ke aTakAyata naDavAnI ja nathI. " brITIza sarakAravatI karavAmAM AvelA nivedanamAM evu pratipAdana karavAmAM Avyu che ke hiMdI janatAnA cuMTAyelA pratinidhionI tarapheNamAM jaine brITIza sarakAra potAnI sattA ane javAbadArIne tyAga karaze nahi ane tethI jyAM sudhI rAjasthAnI prajAthI judA evA narendro athavA te| sAmAnya prajA mAMhenA evA koi paNa varga athavA te paradezanA sthApita hitA hiMdI janatAmAMthI cuMTAyelA pratinidhiee ghaDI kADhelA koi paNa baMdhAraNa sAme vAMdhA uThAvatA haze tyAM sudhI dezanI vartamAna Apakhuda ane bInajavAbadAra vahIvaTa padhdhati cAlu ja raheze. brITIza sarakAranI AvA prakAranI jAherAta prajAgaNI vacce kusapa ane jhagaDAnI uUraNI samAna ja che ane aMdara aMdara bhaLIne samAdhAna sAdhavAnI ane badhA pakSeAnA vyAjabI dAvAonuM yogya nirAkaraNa 1919 nA hiMdI baMdhAraNa anusAra racAyelI vartamAna madhyastha dhArAsabhAnA judA judA cuTAyelA maMDaLeAno vizvAsa dharAvatA sabhyanI banelI eka kAmacalAu rASTrIya sarakAra racavAnI keMgrese mAgaNI karI che, paraMtu hiMdIvajIre A mAgaNIne 'aNuukela baMdhAraNIya prazna upasthita karaze' ema kahI svIkArI nathI ane tapAsa karyA vinA e mAgaNI laghumatInI virUddha che ane bahumatInI tarapheNamAM janArI che evI sarakArI jAherAtamAM TIkA karavAmAM AvI che e hakIkatanI kArobArI samiti Azcarya sAthe noMdha le che. kArobArI samitinA abhiprAya che ke koMgresanI darakhAstAnA asvIkAra karIne brITIza sarakAre spaSTapaNe batAvI ApyuM che ke yuddha prayatnAmAM sahakAra meLavavAnA tAtkAlIka hetu mATe paNa brITIza sarakAra hiMdaparanI koi paNa sattA cheDavAnI icchA rAkhatI nathI. ema lAge che ke leAkazAhI paddhatidvArA peAtAnA dezanuM potAnA hAthe ja taMtra calAvavAnA hiMdIjanatAnA adhikArane mAnya rAkhavAnI dizAe kai paNa ApavAne badale hiMdanI bahumatIenI icchA ane mahatvAkAMkSAnI IcchAnA vidhI mANasA ane judA paDatA bhaDaLonA sahakAra meLavIne peAtAnu kAmakAja cAlu rAkhavAnu brITIza sarakAra vadhAre pasaMda karaze ane AvA kArya mATe prAntAnAM athavA to madhyastha taMtramAM cuMTAyelA pratinidhinA sahakAra meLavavAnI bilakula paravA nahiM kare. A badhAM kAraNeAne laine kAreAbArI samiti evA niNaeNya upara AvI che ke brITIza sarakAra vatI karavAmAM AvelAM A nivedane brITIza sarakAre peAtAnA yudhdha hetuomAM jAhera karelA lokazAsananA sidhdhAntAthI sadaMtara virUdhdha che eTaluM ja nahi paraMtu hiMdusthAnanA hitanI paNa virUdhdha che ane tethI brITIza sarakAranI A darakhAstane svIkAra karavAmAM ke ene svIkAra karavA mATe dezane salAha ApavAmAM gresa pakSakAra banI zake nahIM. vizeSamAM koMgresanI kArAbArI samiti mAne che ke A sarakArI jAherAtA ane darakhAsta koMgresanI mAMgaNIne jarAya pahoMcI vaLatI nathI, eTaluMja nahi paNa svataMtra ane saMyukta hiMdanA vikAsanArgamAM bhAre aMtarAi rUpa thai paDe tema che. tethI jAhera sabhA bharIne temaja bIjI rIte tathA prAntika dhArAsabhAmAM potAnA cuTAyalA pratinidhidvArA brITIza sarakAranI AvI valaNune vakhADI kADhavAnI hindI jananAne kArobArI samiti hAkala kare che. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-94 nAthajI sAthenA vArtAlApa [ gatAMkathI cAlu ] prabuddha jaina. kAkara samelana. eka ja sthaLe lAMbA vakhata sudhI ekane eka kArya karavAthI jaDatA AvI javAneA sabhava che. ene mATe meM dareka kAryakaro mATe-netA mATe paNa-eka sUcanA karI hatI ke cha bAra mahine prAMtika kAryakartAoe eka anukuLa sthaLe paMdara divasa mATe ekatra thavu joie ane paraspara saMparka sAdhavA joie. A rIte vicAravinimaya karIne tAjA thai kAryamAM lAgI javu joIe. gAdInA mAhu. mArA pratyenA mAnane lIdhe tame mane gAdIe besADe, paNa huM e gAdI sAthe laine pharyAM karUM, jyAM jAuM tyAM gAdI " maLe tema icchuM, manamAM paNa tamArAthI uMce chuM tema mAnu, mArA dikarAne paNa evuM mAna maLe tema icchu te AjanA mahattA mAkaka gAdInA mAna" mATe nAlAyaka dara pramANika majurI. zramathI ane niSThAthI pedA karela zuddha majurInu anna ane anItithI meLavela annamAM keTale phera che te nAnakanA eka kissAmAM varNavela che. emAMthI camatkArane bhAga khAda karavA. eka zrImaMta jhaverAta lane ane eka kheDUta anAja lai gurU nAnaka pAse AvyA. eka muThThImAM ratna ane khIjI muThThImAM anAja lai gurU nAnake banne hAthanI muThThI baMdha karI, hAtha UMcA karI kahyuM juo tamArA bannenA dhanamAM ATalo phera che.' te jue che te kheDutanA anAjamAMthI dudhanI zera chuTI ane ratnamAMthI leAhInI dhAra. pramANika najurIthI ja samAja TakI zake ane zAMtipUrvaka sau mAnavI jIvI zake. brahmAnaMdanA bhrama. samAjane upayogI heAya tevA dhadhAmAMthI ja AjIvikA meLavavI e vyAjabI che. kAi kaheze mane te| saMgItamAM ja nimnanaMda pragaTe che. mATe emAMthI AvikA meLavIza. jo e saMgIta samAjane kharekhara zubha tarapha lai janArU hAya te temAM geravyAjabI jevuM kazuMja nathI. paNa e kevaLa maneArajana ja hoya te te niraka che. eka vakhata eka saMgItazAstrI mane maLyA hatA. teo ustAda hatA. eka e cIja gAine mane kahe "kayAMjI, Apako saMgItakA kaisA zaukha hai ?" me kahyu baheAta nahiM "! "are che, che, mujhe te saMgIta me brahmAnaMda bhinnatA huM, " saMgIta purU thayuM. taburA nIce muko. cA pIvA lAgyA cAmAM sAkara thoDI ochI paDelI. ustAda ekadama potAnI strI upara khIjAyA, jANe ke durvAsA joi lyA. meM dhImethI kahyuM "kayAM. ApakA brahmAnaMda asA kaisA huM ? zakkara kamatI hu te ekadama calA gayA ?" Ama ApaNI parIkSA ApaNe karavI joie. AnaMda ane saMtASanA prathama kahyo te bheda samajAvA joie, nahiMtara bhrama pedA thAya. prArthanA kema ane kayAre karavI ? prArthanA samaye TaTTAra besavu joie. ethI jJAnataMtuonI gati ughna thAya che. sutAM sutAM uMdha AvI javAnA saMbhava che. prAtaHkALamAM uddevuM sArU che. paNa che sAta kalAka UMdha purI karavA mATe eTalA vahelA sui javAnI jarUra che. jAgI gayA pachI ALasa karIne paDayA rahevuM sArU 95 nahiM. ALasa na karavI. sphurti ane navacetanane anubhava thAya te jANavuM ke uMdha purI thai che. ALasune sustI rahyA kare che. kAsI udhavALAne AMkho baLe che, zarIra bhAre lAge che. pati patnInA pramA. patnInA vivedha : amuka hada sudhI sahana thai zake che athavA teA sahana karavA joie. tene saMskAra, jJAna, vAtAvaraNa tathA vicAra| meLavavAnI taka vagere ApaNI sAthe sarakhAvatAM dhaNuM juja hAya che, eTale tenA matabheda sahI levAnI jarUra che. paraMtu atizaya AgrahI svabhAva hoya te| ane parasparanA gharSaNathI gharamAM ke kAmamAM bhalIvAra thatI na heAya ane unnati rAkAtI hoya te tene svAvalaMbI banAvavI ane judA rahevAnI tenI icchA hAya te| judA rahevAnI tene sagavaDa karI ApavI. mane AzramavAsIonA aneka kuTumbenA anubhave che. strIe mATe bhAge saMkucita vicAranI hAya che. temane upara kahyuM tema navA vicAro jhIlavAnI taka maLatI nathI hetI. eTale prathama ane uttama mArga tene svabhAva sahana karI tene sanmArge vALavAnA che. na chuTake ja judA rahevAnI sthiti sudhI pahoMcavAnu che. pati upara potAnA jeTalA haka che teTale ja tenI mAtAne, pitAnA, bAnA, bahenanA, mitrane, rASTranA che e vastu patnIe samajavI ghaTe che. pati nizALe ke Tayuzana mATe Akho vakhata bahAra raheze teA patnIne gussA nahiM Ave, paNa AzramamAM ke parApakArArthe bahAra raheze tA e khIjAze. AmAM svArtha sivAya khIjuM kazuM nathI. potAnI patnIne khArAka, poSAka, Azraya, budhdhi ane mananA vikAsanI sagavaDa ApavI ATalI patinI javAbadArI che. jarUrIyAtanuM dhAraNa saMskAra tathA uchera mujaba krika thaI zake che. gAmaDAnu ane zaheranuM, garIba varganu ane madhyama varganuM, zramajIvInuM ane budhdhijIvInuM jarUriyAtAnuM dhAraNa alaga hoya che. tRSNAne anta nathI eTale enI maryAdA kayAM ane keTalI bAMdhavI te pote nikaka karavu joie. patnIne karyA anyAya thAya che, pote karyAM nabaLAthI vaza thAya che. ane kayAM pote adharmane mArge cAle che e sau koI jANe che. emAM bIjAno mata nakAmA che. nahiM joDe kayAM Dakhe che e game teTalo kuzaLa meAcI haze teya jANI zake. e te paheranArane ja kahevu paDe che. kuzaLa DAkaTara paNa karyAM duHkhe te kahyA vinA jANI zakatA nathI. kajIyAnI patAvaTa. kayAnI patAvaTa je sthaLe kayA thayA hAya tyAM thai zakatI nathI. ghara bahAra anya sthaLe javAthI jaddhi patI jAya. che. thoDA vakhata judA vAtAvaraNamAM rahevAthI alaga nivAsa rAkhavAthI--anyonya pratye tathA kajIyAnA kAraNa viSe taTastha vicAra thai zake che. vardhA yAjanA. varlDa ceojanAmAM mULa vastu udyoga dvArA buddhivikAsa che. padArtha sAthenuM jJAna eja kharU jJAna che. potAnu bhaNatara pustakamAMthI ke gurUmukhethI na ApatAM potAnI aMdara paDelI buddhine Apa meLe vikasavAnI taka maLe tevA udyoga mAraphata Apavu e vardhA keLavaNIne mukhya hetu che. bhUMgALanuM zikSaNu nakazAdrArA na ApatAM so mAIlanA pravAsa vidyArthIone karAvavA jethI nadI, parvata, dizA, sUrya, caMdra, tArA, samudra vagere vidyArthIene pratyakSa thAya ane vanaspati, pakSI, temaja pazusRSTine vidhArthI e oLakhatAM ane samajatAM zikhe. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-9-40 kAMtaNa udyoga. lAkhanI beTI rIte kamAI karI, temAMthI se basanuM dAna karIne vaNATa sivAya koI bIjA udhoganuM zAstra taiyAra thayuM pulAvuM, athavA nAma karavuM, pApanuM prAyazcita karyAne satiSa nathI, jethI ene ja pradhAnapade sthApavAmAM Ave che. vaLI meLavavo e A jamAnAnuM pradhAna lakSaNa thaI paDyuM che. sauthI sahelo ane agatyane paNa e udyoga che. sastApaNAmAM mAnavImAM chupAyelI zaktio. paNa ene naMbara prathama che. judA judA dhaMdhAnA zAstro " mANasa pitAnI zakti dhArI rIte dhArelI dizAmAM khIlavI thaze tema te paNa zALAomAM dAkhala karavAmAM Avaze ane zake che. enI pAchaLa khAIpIne teNe paDavuM joIe. te bALakone vividhatA maLaze. bALakone pitAnI buddhi vikasAvavAnI aMdara rahelI zaktio jarUra khIlI uThe. eka kasaratabAja yuvAne vadhAremAM vadhAre taka vardhA lejanAmAM rahelI che. * traNa kalAkamAM thoDIka mInITa ochIe 27 mAIlanI doDa karI. gustu mauna vyAkhyAna. . . . . . . . , e vAta bahAra paDatAMja hAMsIlA yuvAno doDa pAchaLa paDyA. - gujju mauna vyAkhyAna, zidhyAstu chinnasaMzayAH ! ene bIje varSe bIjA eka yuvAne poNAtraNa kalAka upara thoDI artha eTalo ja che ke ziSyane brahmajJAna anuMbhavagamya thayA pachI mInITe 30 mAIlanI deDa karI. pachI dara varSe evA deDanArAnI gurune kazuM kahevAnI jarUra rahetI nathI ane ziSyane saMzaya saMkhyA vadhatI ja gaI. A eka daSTAnta che. rahetA nathI. mahAtmAjIe mauna rAkhavAnI padhdhati zA mATe khorAka ane nigitA. aMgIkAra karI che ? te te nirarthaka bakavAda vadhI gayo che tenA upara aMkuza mukavA mATe. uparanA vAkyamAM zaMkaranI brahmajJAnanimagna darekane eka sarakho ja barAka mAphaka Avato nathI. jevI avasthA joine sanakumArane brahmajJAnane anubhava kema thayo che te prakRti te barAka. peTamAM bhAra na kare e khorAka levo joIe. batAvyuM che. jyAM sudhI dhaDe adhuro hoya tyAM sudhI bha bha bole che. nigitAnI nizAnI e che ke zarIra che ke kema tenI khabara nirabhimAnI rata. . * . na paDe. kayAMka du:khatuM haze to mane tyAM deDaze, e avayava tarapha lakSa jaze, eTalA puratuM e avayava nAdurasta samajavuM. jevuM "* *sa aneka thaI gayAM, paNa tukArAma jeTalI nirAbhimAnatA bIjA ochAMmAM jaNAya che. eka abhaMgamAM e kahe che "leka zarIranI niragitA viSe tevuM ja mana viSe samajavuM. mane saMta kahe che paNa mArA keTalA avaguNo che te huM ja jANuM rajoguNa-satvaguNa viveka. . .' chuM . peTamAM cULa cAle ane upara caMdanane lepa kaMthI zuM mananI pravRtti e rajoguNa che. mamatva ane AsaktithI vaLe ? ulaTI vadhAre baLatarA cAle. keTalAka kahe che ame je mAtra karela kAryavicAra guNI samaja. paramArthabhAvathI anAsaktaApane saMta kahIe chIe ema nathI; aneka sapurUSo ane mahA- paNe karela kArya saMvaguNI jANa A rIte rajoguNa ocho karI tmAo paNa Apane saMta kahe che. saMta tukArAma emane javAba Ape satvaguNanI vRddhi karatA javI joIe. ema karatAM mANasa satvache e mahApuruSo te brahmasvarUpa che. emanI najaramAM mArA guNapradhAna thaI zake che. avaguNa kayAMthI vase ? bAkI huM jANuM chuM ke mArAmAM keTalA samApta rAmanArAyaNa nAgaradAsa pAThaka doSa haju bharAI rahyA che. pramANika vyApArI. : : ; , ; banAvaTI phulAne vepArIe pitAnI pramANika majurI levI ja joIe. vepAramAM keTalIka vakhata bhAvanI caDautara thavAthI nukasAna paNa thAya * 2 - ; ; ' tamAre raMga che, - : leve joIe. che. eTale te pramANe teNe sArA vakhatamAM na : lib 'ane AkAre che, khoTa na jAya ane kuTuMbanI jarUrIyAta purI paDI rahe teTalo kalAkAre da bha samIpa AnaMda kaNa che, nakke caDAvI vepAra karavAmAM vaizyadharma raheluM che. dukALanA ane bAgamAMnAM kusuma thakI lAMbu vana che. ' samayamAM tenA mATe khAsa dharma ubhuM thAya che. jema bhIDavakha - gharanI zobhAmAM, te kSatriya mAthuM mUkI prajAnuM rakSaNa kare che, tema AvA sama kadI abaDAmAM, yamAM pitAne ghAsadANAno saMgraha saste bhAve lekahitArthe khullo rahe che tyAM joI ghaDika bhara haiyuM harakhatuM, mUkI vaizya pitAne dharma pALI zake che. Ave vakhate A tene prazaMsA kerAM e kadIka vaLI . veNa ucaratuM. vizeSa dharma che. AvA samayamAM na le te luMTa che, luMTAye paraMtu jANyuM che ? lAone luMTavA jevuM che. * kadI vA mAMDyuM che ? eraNanI corI ane seyanuM dAna zazInuM, bhAnunuM kSitija parathI bhavya ugavuM ? mANasa Akho divasa sAro khoTo vepAra karyA kare che, - vasanta vAyunuM rasika aDavuM vA anubhavyuM ? sAMja paDaye maMdire jaI bhagavAna sAme hAtha joDe che ane na jANe niMdu chuM; kAnabuTa pakaDI banne gAle haLavI thapATa mAre che ane pApanI mAphI mAMge che. A rIte luMTArAne mAphI maLatI nathI. paraMtu pUchuM chuMbIjAne zikSA karatI vakhate jorathI thapATa mAravI tamArA haiyAnA gahana mahIye AvuM vasatuM ane pita deva pAse kSamA mAgatAM gAle AMgaLI aDA dinAne Aje te sakala nija ApI kharI javuM ? DavI e daMbhanI parAkASTA che, devane chetaravA jevuM che. "kumAra" nA saujanyathI " ' prahalAda pArekha zrI muMbaI jana yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mokamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI reDa, muMbaI. 2 ' ' Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata dADha AnA zrI su'bai jaina cuvakasa thatuM pAkSika mukhapatra prabuddha jaina taMtrI : maNilAla mAkamacaMdra zAha, mu`bai : 30 sapTeMbara 1940 semavAra e gAMdhI sa MtasujANa ( agnizikhA chaMdu ) varSa H ra 'ka : 11 zrI subaI ane yuka sada cha For Liabrary 121ĭ% | adhArAnA gaDha bhedIne AvyuM. eka kiraNa aNumela, raNanI dhagatI retImAM chuTatuM amIjharaNuM rasalela; dasa dizanAM kSeAcana mIcAtAM jananAM tanamana dhuMdhavAtAM, bhAratanuM ura ni rahyuM bharatu tyAM zrI utaryAM prabhumela : lAvyo kANu parama e vANu ?-- e gAMdhI satasujANa, e gAMdhI saMtasujANa, e navabhAratanA prANu ! paNa sUjhelAM khAkhAM ahIM tahIM karatAM bhAratabhAbha, nahi levA krama pUro, thathare zAta paDe ke dhama; jyAre mAnA kaeNza vikhAtA, hiMsAmAM suta bhaya saDatA bhrAtAthuM priya bhrAtA, tyAre bhaTakAtA, sAMdhI dharaNI vyAkha koNe kayA saumAM prANuM ?-- e gAMdhI e gAMdhI satasujANa, satasujANa, e navabhAratane prANa ! phUla, hAlyAM cetana mRta maTTImAM phAlyAM jaDa hRdayethI hiMmaDhagalethI bhaDakA UThyA, jhAkI seAnAraja bharadhULa; paththaranI pratimA tyAM cAlI, chuTI mUzaLamAM paNa DALI, janajananA manamAM navaraMge pAchI UgI Aza atula evI vIkAnI ANu ?-- e gAMdhI e gAMdhI saMtasujANa, satasujANu, e navabhAratanA prANa ! nahi vIratva vase taravAre, nahi zUrata vase ke bAtha; che vIratva kharu aMtaramAM. e sau zIkhyAM sAcI gAtha; mRtyu viSe navalkyana lAdhyuM, jIvanamAM navacetana sAdhyuM, marIne vavAnA navamaMtra maLye e kone pAMvana hAtha kANe dIdhI e rasalhANuM ?---- e gAMdhI satasujANu, satasujANu, e gAMdhI e navabhAratane ghaNu rijanamAM kreDA kerA satya ahiMsA snehataNA mA~ jyAM udhaDayA tAraka peDa, dehubaLe mAnava dinadina zira dhAre duniyAnI vadhu ve; kuMdanano sa akAvIne, nava nava tAvaNImAM tAvIne, tyAM A AtakimiyuM dekhADIne bAMdhyuM pazubaLa bhe; kANe sparSyA e UMDANu ?-- e gAMdhI saMtasujANu, satasujANu. e gAMdhI e navabhAratanA prANa ? harijana thaI beThA, surajanamAM surajananA rAja; hRdayavisAmA, lAkhAnI lAkheNI lAja ! jaganAM pApa uDAvyAM mAthe, jaga para DhaLyAM amRta hAthe, adha ughADA aMge chaThThI DhAMkayA dhrUjatA dalita samAja enAM jaDaze kAM parimANu ?---- e gAMdhI e gAMdhI e gAMdhI e gAMdhI Regd; No. B. 4266. jugajuganA e ammara jogI, bhAratajananA priya bApU, hA hA saMtasujANa, saMtasujANa, zrI mu`baI na yuvaka sava. hA dhIke dhagadhaga jevuM haiyuM nizadina peTa bharI mUDI ane je sUjhe tUTI phUTI khATa : AkAze tArakazA UDe, jenA urataNakhA duHkha UMDe, evA kANu UbhA jaga sAme bhAratarakSaka AtmavirATa ? kAnAe avatAra pramANa ?---- satasujANa, saMtasujANu, e navabhAratanA prANa 1 jugajuganoe navaavatAra; TUMkAnA ekala enu kIdhuM kAthI thAze ? enu kIdhuM kema gavAze ? AdhAra : jugajuga jIveA puNyaparA, karatA satyatA TaMkAra ! sAthe satata jagakalyANa ! gAMdhI gAMdhI lavAjama rUpiyA 2 e navabhAratanA prANa ! mAnavadhava mATe, saMtasujANa satasujANu, hA paLapaLanA ama prANa ! aradezara pha. khabaradAra, Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 30-6-40 sULamAM mUrti pUjA nathI e viSe be mata hoI na zake. pachI mUrtipUjA | mULa hiMdudharmanuM e pradhAna aMga te kyAMthI ja manAya ? tyAre . viSayapraveza. - A mUrtipUjA AvI kyAMthI ? dareka samAje pitAnI saMsthAo ane sAmAjika prathAo ' mUrti pUjA ane mUrtinirmANa vacce bheda karavo joIe. vakhate' vakhata tapAsavI dhaTe che, ane junA sAthe samabhAva mUrtio to pUrepUrvathI eTale ke prAga aitihAsika kALathI banatI rAkhI, cAlatI pravRtti barobara samajI laI, bhaviSya upara dRSTi haze. mahena-jo-DemAM je mATInI mUrtio jaDI che emAM rAkhI joItA pheraphAra karavA ghaTe che. mUrti pUjAnI prathA athavA eka mUrti pUjArInI hoya evuM anumAna karavAmAM AvyuM che ane saMsthA badhI bAjuethI tapAsavAno vakhata Avyo che. mati. ' bIjI be nAnI mUrti e vicitra zirAveSTana parathI kRSidevatAnI pUjAne jene virodha nathI te ja pramANe mUrtipUjA viSe jene. haze evI kalpanA karavAmAM AvI che. e paNa mATInI ja che. have utsAha rahyo nathI evA eka sAmAnya mANasane upajatA pazupakSIonI mUrtio to aneka prakAranI jaDI AvI che. paNa A keTalAka vicAre che. . . . . ; e badhI pUjAnA sAdhana tarIke vaparAtI hatI ke nahi e kahevuM mUrtipUjA dharmasAdhanAnuM Avazyaka aMga nathI, ema huM muzkela che. jene kRSidevatAnI na tarIke oLa mAnuM chuM. enI sAthe ema paNa huM mAnuM chuM ke mUrtividhva thAya che e kadAca nAkarANInI ti - sake kahe che tema ApaNA dezamAM jeTalI mati pujA cAle che kAraNake mAthA upara jANe be bAju be TopalA kAvaDanI paDe eNmAM anatika evuM kazuM nathI. mUrtipUjAne Azraya mANasanA ', besADayA hoya evuM emanuM ziravejhana che. ' cittane Avazyaka nathI ane chatAM mANasa evo Azraya le te savAla e mUrtio kayAMthI pedA suI e nathI. paNa pUjAnA temAM zaramAvA jevuM kazuM nathI. mUrti pUjA dvArA mekSa najIka sAdhana tarIke mUrtio ApaNe tyAM kayAMthI cAlI AvatI athavA AvyuM hoya ema mAnyAmAM nathI AvatuM, enI sAthe mUrtipUjA kayAranI vaparAvA lAgI e savAla che. dvArA ane khAsa karIne maMdiranI sthApanA dvArA ApaNe saMskR- keTalAka mAne che ke hoe temaja e A dezamAM tine ghaNA vega ApyAM che, samAjanuM saMgakUna karyuM che, dhArmika mUrtipUjA dAkhala karI. prAcIna bauddha kotarakAmamAM pahelAM buddhanI sAhitya, saMgIta, kalA ane utsA khIlavyAM che ane amuka bhUti karatA na hatA. eka ghaDe jInakaselo savAravagaranA ketahada sudhI AkhI prajAmAM. e sarvodaya saMskAro phelAvavAnI relo hoya ane AsapAsa bhaktane meLA batAvyo hato eTale sagavaDa karI che e spaSTa che. ApaNI prajAnI rasikatA, mAnI levAnuM ke ghoDA para buddha bhagavAna birAjamAna che. yuddha saMskAritA ane dhArmikatA vyakta karavA mATe maMdirane upayoga bhagavAnane mUrti dvArA vyakta karAya nahi evI AmanyA rakha ura ghaNe thayo che. eTale ApaNuM maMdire ApaNI bhaktinAM bhAjana keTalAka bauddho kahe che ke e saMsthA pahelAM ammA thaI paDe che e badhI rIte megya che. paNa ene artha e hatI ja nahiM. e te tatramArgane cepa che. tAMtrikonI asara nathI ke mUrti pUjA ane maMdiranI saMsthAmAM kazA maulika pheraphAra mahAyAna paMtha ubhavyo ane pachI paralokanAM sukhaduHkhanAM karo karAya ja nahi. jIvati samAje AgaLa pAchaLano pUrNa vicAra ane vimAne lokone batAvI lokonI zraddhA jAgRta ane 6 karI pitAnA dharmamAM temaja dhArmika saMsthAomAM-samajamAM karavAnA prayatno thavA lAgyA. e vakhatane A mUrtipUjA saMpradI , temaja sAmAjika rUDhiomAM-Avazyaka pheraphAra karavAne haMmeza dekhAya che. vadhAre saMbhavita e lAge che ke mUrti pUjA ApaNe hakadAra che ema samajIne ja A lekha ghaNAM varSo pahelAM lakhAye tyAM grIsamAMthI AvelI hoya. patharanuM kotarakAma yavana (grIsana hatA. Aje paNa mArA e abhiprAyamAM pheraphAra thayo nathI. AniyA) dezathI bAllika dezamAM thaIne hiMdustAnamAM pahoMceluM che * ApaNAM maMdiro viSe meM AnA pahelAM aneka lekha lakhyA che. che. kaLArasika saMskArI ane utsavapriya Aryone-pachI te , varatejamAM harijana mATenuM maMdira sthapAyuM te vakhate mUrtionI vedadharmo hoya, jainadhama ke bauddhadharmI-suMdara suMdara mUrtio, sthApanA mAre hAthe ja thaI hatI. te vakhatanA mArA lekhamAM temanI pUjA, utsa, rathayAtrA, uMcAM maMdire ane emAM mUrtipUjAnI meM badhI bAjue mImAMsA karI che. A viSaya cAlatA bhego badhuM gamI gayuM haze. bhAratakAlane atte yajJanI upara AdarapUrvaka saMgIna vicAranI jarUra che. amuka mANasa prathA mALI paDI hatI ja. enI avejImAM lokone kalpanA mATe mUrti pUjAnuM samarthana kare che ke virodha kare che eTaluM jaIne kaMIka khAdha joItuM hatuM ja. eTale mUrtipUjA emane phAvatI . gabharAI javuM ke bhaDakI javuM e AjanA jamAnA mATe ane AvI haze. rAjya dRDha karavAnA mukhya upAye traNa (1) lazkarI ApaNu hitanI daSTie ayogya che sAmarthyathI lokone dabAvavA, (2) keLavaNI athavA pracAra dvArA murtipUjA lokonAM hRdaya athavA lAgaNIo kabaje karavI ane (3) jana' hiMdu dharmamAM sAcuM jotAM mUrti pUjAne Agraha ke virodha tAnI cittavRtti raMgAI jAya evA utsava, samAje', yAtrAo vagere bemAMthI ekake nathI. mahAprayAsa karatAM vedamAM mUrtipUjAne calAvI lekanI khuzAmata karavI. musalamAna hiMdusthAnamAM AvyA e ullekha zodhI kADhI zakAya ke nahi e savAlane jhAjhuM mahatva pahelAM je aneka jAte A dezamAM AvIne vasI temaNe ahIMne nathI. mahAbhAratamAM mandirano ullekha kayAMye nathI e sidhdha dharma svIkAryo, ahIMnA dhArmikene uttejana ApyuM, teo ahIMnI karavAnI paNa jarUra nathI. ApaNA AcAradharmane badhe bhASA bolavA lAgyA ane ahIMnA thayA. pachI to e lokonI sArI AdhAra trauna ane gRhyasUtro upara che. emAMthI ja smRtione narasI kalpanAo, mAnyatAo ane rUDhio paNa ApaNe tyAM dAkhala vistAra thayo che. mANasa sAva akaDAI jAya eTalI vigatathI thavA vagara rahe ja kema? Ama hiMdu dharma gaMgA nadInA pravA e smRti sAhityamAM AcAra dharma batAvyA che. emAM , hanI peThe khUba bahoLA ane kAdavavALA thaze. mULa vaidika dharma mUrtipUjA, devamaMdira vigerenI bhAMjagaDa che ja nahi eTale hiMdu atyaMta zuddha hatA, emAM jarAe bheLa nahoto . ema kahevAnI dharma che ke mUrtipUjAne virodhI nathI to ye hiMdu dharmanA ahIM matalaba nathI. paNa mULa dharma, mULa samAjanI peThe eka Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI che ke tA. 30-9-40 * prabuddha jaina rUpa, suzliSTa ane prANavAna hatA. jyAre pAchaLa khIcaDe temane mATe ja mUrtipUjA dhArmiktA keLavavAnuM eka nirdoSa avyavasthita, zithila ane medasvI thaI gayelo emAM zaka nathI.. sAdhana thaI zake che je ke mUrtipUjA e sarvazreSTha sAdhana to : no musalamAna vadhAre allA allA bele' e kahevata pramANe na ja gaNAya. jaDabudhdhivALAo mATe ja mUrtipUjA che ema A bahArathI AvelA rAjAo ane jamAta dezI lekenI kahevAmAM Ave che; paNa jaDa samAja mUrtipUjAnuM rahasya samajI rUDhionuM ane lAgaNInuM vadhAre custapaNe pAlana kare ane jAta- zakatuM nathI.. enI daSTie mUrti e eka moTuM "bhUta che jAtanA utsava ane maMdire cAlatA karI potAnuM pArakApaNuM enA manamAM mUrti sAthe bIka ane Dara ja AvI zake che. maTADavAno prayatna kare e paNa saMbhave. game te ho, paNa hiMdu ane enI pUjA te baLiyAne zaraNa jaI bacI javAno upA- : samAjamAM ane hiMdu dharmamAM mUrtipUjAnI jaDamULe khUba uDe ya ja hoya che. ene mATe te mUrti pUjA nirbhayatA ane svataMtratAnI gaI che e vAta nirvivAda che. A vinAzaka che. aMdarathI pilI evI lAkaDAnI moTI mUrti banAvI kahevata che ke mANasa garAsane mATe sagA bhAine paNa e matinA hAthamAM mUkelo bhega e hAthane pAchaLathI bAMdhelI mAre ane potAne dharma paNa choDe. mUrti pUjA ane maMdiranI eka kaMpI derI beMcavAthI A mUrtinA meDhAmAM paDI javAnI - ' | sthApanA e keTalAka brAhmaNane garAsa thaI paDe. sAmAnya vigato ApaNe kayAM nathI vAMcI ? hiMdusthAna bahAranA ' lokene paNa tyAga tapasyA, ane cittazuddhinA agharA dharma karatAM dezamAM mUrtipUjAe avarNanIya atyAcArone uttejana ApyuM devAnuM mAvaThatAnena, te sevA mA yatu va: | che ane hiMdusthAnamAM mUrtipUjAe pachAta kema mATe e nyAye dene khavaDAvavA pIvaDAvavA eTale deve paNa agaNita vahemane janma Apyo che. tatvajJAnanI keLavaNI ApaNane khavaDAvaze, pIvaDAvaze, e sahelo bhuti-muktinI jemane maLI teo bezaka mUrti pUjAmAMthI ghaNe lAbha uThAvI lAlaca batAvanAra dharma gamI gayo ane maMdire ane mUrtipUjA zakyA. paNa evAomAMthI jeo zudhdha AtmAthI eTale Akhare hiMdu dharmanuM lokamAnya aMga thaI paDyuM. - mUrtipUjA hiMdustAnanA anArya ke jaMgalI leka pAsethI mekSArthI hatA teo tarataja mUrtipUjAne vaTAvI AgaLa gayA. Arya lokee dhIme dhIme lIdhI haze evI paNa eka kalpanA che. mUrtipUjAne bacAva karatAM svAmI vivekAnaMde eka vAra kahyuM che nAthadvArAnI zrInAthanI bihAmaNI chabI, pUrI jagannAthajInI ke mUrti pUjAthI jo rAmakRSNa paramahaMsa maLatA hoya te mUrtiI ! vicitra mUrti vagere prakAre ApaNe saudaryopAsaka grIsa deza pUjA ghaNuM che !" pUjArI rAmakRSNa paramahaMsane dhaMdhe ja mUrti che ke je ' pAsethI na ja lIdhA hoya. ApaNe tyAMnA eka vidvAna ema siddha A pUjAne hate paNa Akhare emAMthI teo paNa nIkaLI ja gayA karavAno prayatna karI rahyA che ke mUrtividhvaMsaka musalamAne ahIM hatA. phulo jhADa para ja Izvarane arpaNa che te teDIne mUrtine AvyA te pahelAM-dhaNA vakhata pahelAM-liMgapUjA vagere pArthiva mAthe zA mATe caDhAvavAM ema teo kahetA ane bhAvAvezamAM pUja erabastAnathI ja hiMdustAnamAM AvI hovI joIe. Ave eTale mUrtinI pUjA karavAne badale pitAnI ja pUjA karatA. emaNe mUrtipUjA Akhara sudhI cheDI na hatI, paNa AgaLa AjanI mUrtipUjA e upara varNa velA badhA ja pravAhamAMthI jatAM teo mUrtipUjAnuM yathArtha svarUpa samajI gayA hatA. ' nItarI hoya ema paNa bane ! saguNa nirguNa upAsanA temaja vyaktAvyakatagatinA eTale dhyAnapUrvaka tapAsatAM jaNAze ke mUrtipUjA e sAva jaDa lekene mATe hitakara nathI temaja atyanta saMskArI ane savAla te nekhA ane bahu junA che. mUrti pUjA AvI ane gaMbhIra loko mATe paNa e nathI. jene mUrtipUjAnI Teva paDI eTale eja saguNa-upAsanA che ema lokene thaI gayuM ane gaI che, tene te choDavA mATe mAnasapUjA e vacaluM pagathIyuM che. karmakAMDa, taMtramArga, bhakti vagere bhAvanApradhAna ane kalApracUra ApaNuM sAdhu saMtoe mUrtipUjAne moTe bhAge sIdhe virodha nathI bhArgone mUrtipUjA unnatine eka asarakAraka upAya jaNAye. karyo paNa pUjAne badale bhajanane ja prAdhAnya ApyuM che. avyakata gati karatAM vyakta gati ochI kalezakAraka hoI zake che. jema khristI dharma aneka devo AgrahapUrvaka kADhI nAMkhI nirguNa upAsanA karatAM saguNa upAsanA vadhAre sArtha, ane samA eka devanI sthApanA karI eTale lokee-kemake anekatA emanA dhAnakAraka che e paNa kabula karIe. prAkRta loko mATe vyakata hADamAMthI gaI hatI tethI-aneka saMtonI pUjA cAlu karI, ane saguNaja ThIka che e kharuM. paNa e uparathI ema nathI tema ekezvarI dharmanA AgrahI arabastAnamAM ane turkastAnamAM siddha thatuM ke ajJAna, abadha ane vahemazIla loko mATe mUrti pavitra sthaLe, pavitra kare. kurAnanA maMtrano uccAra ane pUjA jokhamakAraka nathI. sAmAnya loko bane tyAM sudhI udAra- emAMthI thatAM camatkAra vagere aneka prakAra pedA thayA. carita saMta purUnI sevA suzruSA kare ane satsaMga dvArA dharma kharuM jotAM zAstro ane dharmagurUonA phatavAo | dharmadha meLave e saguNe pAsanAne eka prakAra che. Izvara e upara AdhAra nathI rAkhate, paNa zuddha sAtvika bhAvanAo, zuddha parama pitA che, mAtA che. mAleka che, pati che. mAzuka che, mitra buddhi, sArA narasAne viveka karanAra vivecaka zakti ane pavitra che. gurU che, AcArya che, ema game te eka athavA aneka parUSonA anubhava upara AdhAra rAkhe che. dharma e kuLavaMta vasa saMbadhe kapI IzvaranA nyAyI, dayAmaya, kalyANakArI, jJAnadAyI, che. zAstranA zabdanuM prAmAya laI besavuM e ja jaDapUjA athavA kSamAvAna vagere aneka saguNonuM dhyAna dharI izvaranI bhakti karavI butaparastI che hRdayamAMthI paramAtmAne ane eNe ApelI jIvanta . * eja sAcI vyaktagati che, saguNopAsanAno mukhya artha paNa dharmavRttine khaseDI ene ThekANe zAstro, graMtho ane junA rivAjone eja che, musalamAna, zikha loke, prArthanAsamAjIo, peTesTaMTa besADavA emAM dharmanuM haDahaDatuM apamAna thAya che. khristIo vagere badhA A rIte ja saguNopAsanA kare che. prAkRta ApaNe e dhyAnamAM rAkhavuM ghaTe che ke samAja pitAne lokone mATe eja egya che. baLe aMdarathI eTale svecchAthI pragati na kare te ene parANe : ' kharuM jotAM, jaDa ane vahemI loko mATe nahi paNa bAhya dabANathI pheraphAra karavA paDe che. Akhare thavAnuM te thaI ja viziSTa saMskAra pAmelA ane tatvajJAnamAM AgaLa vadhelA paNa jAya che, paNa kamane karavAthI je vikRti utpanna thAya che tenI kalArasika, karmaparAyaNa lokone mATe ja mUrtipUjA kAmanI che. A asara lAMbA kALa sudhI Take che. IzvaranI mUrti banAvavAthI zvara sarvatra che e tatvanuM sAcuM rahasya jeo samajI zake che, - '- : "," , (anusaMdhAna pRSTha 103) .. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 o prabudha jaina tA. 30-9-40 sarasa lAirg udig mArI mAre tAsi | satyanI ANamAM rahenAre buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabuddha jaina satyapUtaM vadedvAkyam saTebara 30 1940 jaina samAjamAM ekatAno abhAva jyAre eka pahADanI Toca para paDatuM pANI judI judI dizAomAM nAnI nAnI dhArAo banI vahI nikaLe che tyAre ene kaMi svarUpa, upayoga ke dhyeya hotuM nathI. athaDAI kuTAI Akhare e dhArAo sukAI jAya che. paNa jyAre e badhI dhArAo ekatra thaI ekaja dizAmAM vahevA mAMDe che tyAre te nadInuM svarUpa dhAraNa kare che. seMkaDo mAIlanA vistArane e rasALa banAve che. pitAnA mIThA jaLathI anekanI tRSA zAMta kare che. pitAnA kinArAne lIlAMchama vRkSothI vibhUSita banAvI zItaLa chAMyaDe puro pADe che ane Akhare sAgara-mIlananA pitAnA aMtima dhyeyane prApta kare che. aikayanuM AvuM ja pariNAma hoya che. eka ja dhyeyanI prApti mATe mathatI saMsthAo ekayanA abhAve pitAnI zakitao judA judA mArge veDaphI nAMkhe che ane pari. NAme e pitAnA dhyeyathI dUra ne dUra rahe che ane koI upayogI kArya paNa saphaLatAthI pAra utArI zakatI nathI. - ApaNA jaina-dharmamAM zvetAMbara, digaMbara, sthAnakavAsI, terApaMthI evA aneka pathe atyAre che, aneka sAmAjIka saMsthAo che. dareka judA judA mArge prayANa karI rahela che. dareka pakSa pitAnA pakSanuM zreSThatva sAbita karavA mATe bIjA pakSane toDI pADavAmAM ja pitAnA pakSano vijaya mAne che. pote khare mAge che ane bIjA mArga bhUlyA che enA viSe vAdavivAda ane carcAo calAvavAmAM, ene ja potAnuM dhyeya banAvI e dhyeyanI pUrti mATe khuba prayatna karavAmAM ja pitAnA pakSanI mahattA mAne che. eka pakSanI thelI vyakitao bIjA pakSamAM bheLAya te bIjA paMthavALA khuba AnaMda mAne che, paNa teo buddhine taklIka nathI ApatA ke Akhare temaNe navo vadhAre to nathI karyo; mAtra mULa muDImAMthI ja e vyakitaone kheMcavAmAM AvI che. saMkhyA parathI koI pakSane vikAsa mAnI na levAya. ema te bakaronA ToLA sAme eka siMha basa thaI paDe che. saMkhyA e vikAsavRddhinuM cinha na mAnI zakAya. paraspara mata-paMthanA jhagaDA te ApaNuM samAjamAM sahaja banI gayA che. vyakitaothI mAMDI judI judI sAmAjIka, dhArmika ke dezane lagatI caLavaLo karatI saMsthAo ane chevaTe tyAgI gaNAtI sAdhusaMsthA paNa A badhAne bArIkIthI jaIzuM te mAluma paDaze ke pitAnI viziSThatA sthApana mATe karavA parasparane toDI ke utArI pADavAnA doSathI temAMthI koI mukata nahi hoya. pitAnA pakSanA zreSThatva mATe bIjA pakSanI bhule. uNapa ane nabaLAIo zodhavAmAM ja potAne samaya vyatIta kare. ane emAM ja pitAnI unnati mAnI bese. jyAre ene atireka thAya che tyAre e vyakita ke saMsthA pitAnA dhyeyane bhUlI pitAnA pratipakSIne mahAta kema kare ene ja pitAno Adarza banAvI mUke che. pariNAma to Akhare e Ave che ke bIjAne toDI pADavAnA prayatna karatAM ApaNe pitAne toDI pADIe chIe ane pitAnA vikAsane rUMdhI nAkhIe chIe. Aje jemanA nAme judA judA saMpradAya ane dharmo cAle che te te dharmanA saMsthApake e pote AtmamaMthana karI je vastu meLavI te jagata samakSa mUkI. jemane e vastunI jarUra hatI temaNe ene svIkAra karyo. emane bhAla dareka vyakti kharIdI zakatI hatI. emaNe vADa bAMdhI saMpradAye racavAne vicAra svapna paNa sevya nahoto. paNa pAchaLathI emanA anuyAyIo mULa purUSane hetu bhUlI jaI mAtra emanA zabdo pakaDI besI gayA. zabdane AtmamaMthana karI meLavelA jJAnadhArA nahi, paNa svabuddhi pramANe artha karavA mAMDe. ethI mULa hetu bhulI javAyA ane mAtra kriyAo rahI gaI. pAchaLanA anuyAyIo buddhinA dvAra baMdha karI, vivekane kuMThita banAvI, mAtra Atma-pratiSThAne khyAla rAkhI vADA bAMdhI besI gayA ane mULa purUSanA nAme saMpradAya zarU karI dIdhA; dhyeyane bhUlI Atma-prazaMsAnA mehamAM taNAI mULa purUSanA hetune haNI nAMkhavA lAgyA; satyane vADAnI maryAdAmAM puravAnA prayatna AdarI ene vikRta banAvavA mAMDayuM; muktine Adarza bhulI paMthanA mamatvamAM paDyA ane pachI to bIjA dharma karatAM pitAne dharma zreSTha che enA pratipAdanamAM ja pitAnA pakSane utakarthe mAnavA lAgyA, eka vRkSane pANI pAvAne badale je sau koI e vRkSamAMthI marajI paDe tema DAkhaLAM pAMdaDAM toDyA kare te thoDA samayamAM e vRkSa chinnabhinna thaI jAya. tema jyAre eka dharmamAMthI judA judA mArge pravarte te e dharma vikasita thavAne badale chinna bhinna thaI jAya. bhagavAna mahAvIre vAvelA jaina dharmanA vRkSane e leTa pANI pAI vikasita karI navapallavita banAvavAne badale ApaNe enA marajI paDe tema DAkhaLAM pAMdaDAM teDavA lAgyA. e nAnI nAnI DAkhaLIo pitAnA vADAmAM vAvI ane kharU mULa vRkSa pitAnA vADAmAM che ema kahevA mAMDyuM. evI rIte mULa vRkSanA astitvane bhayamAM ApyuM. AtmamaMthana karI meLavela anubhavanAM jJAna addazya thayAM ane mAtra nirjIva zabdo rahI gayA. zabdo ane gAthAonA arthamAM cuMthaNa thavA lAgyAM. dharmanA sidhdhAMtanA pracArane badale Ama prazaMsAnA pracAra thavA lAgyA. bhagavAna mahAvIre mAnava mAtra mATe sarajelA udAra sidhdhAMta para mAlekInI mahora lagAvI ApaNe besI gayA. pariNAme ja banAvavAne badale janamavA lAgyA. Atma-maMthana karI jJAna meLavavAne badale paMDita pAsethI jJAna meLavavA mAMDyuM. jagatanA koI paNa mahApurUSane ApaNe paMDita pAsethI jJAna meLavI jJAnI banele nathI sAMbhaLe. Aje te jJAna zabdanA bhaMDAramAM manAya che. chaTAsya vyAkhyAna ApI vyAkhyAnavAcaspati bananArA meTA jJAnIomAM khapavA lAgyA che. sAcA AtmajJAnIne upadezanI jhaDI varasAvavI nathI paDatI. enAM nirmaLa nayane AtmAnI akathya bhASAdrArA hRdayane taLIe pahoMcI jaI ApaNuM jIvanane mULathI palaTAvI nAMkhe che. saMsAranI asAratA samajAvavA emane dAkhalA dalIlo thI ApavI paDatI. emano eka sparza mAtra saMsAranuM satya svarUpa samajAvavA basa thaI paDe che. pratidina zabdanA dhodha vahAvavAnI paNa emane jarUra paDatI nathI. emane akhUTa jJAnabhaMDAra mAnava mAtrane mATe khulluM hoya che. pitAne bhAla khapAvavA emane pracAra kare nathI paDato. mithyAtvane bhaya batAvI bhaktone pakaDI rAkhavAnI koziSa emane nathI karavI paDatI. AtmajJAna prApta karavA mATe te janma sudhI sAdhanA karavI paDe che. ene mATe akhUTa dhairya joIe. paMDita banavA samayanI maryAdA nakkI karI zakAya, paNa AtmajJAna meLavavA te Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 30-9-40 prabuddha jaina che ke zA kALanI maryAdA kAma na Ave. chatAM jeo abhUta jJAna prApta bhaNune karazuM zuM? karavA nizcaya kare che te samayanI paravA karyA vinA prApta karIne ja virame che. bhagavAna mahAvIra jevA traNa jJAna sahita (vighAthI samakSa Apela eka vyAkhyAna) janmelA parama purUSane paNa sADA bAra varSa sudhI avizrAMtapaNe prAthamika keLavaNI vakhate mAbApAne aNasamajane lIdhe pUrNa jJAna meLavavA prayatna karavA paDayA hatA. Aje te temaja bALa mAnasanA abhyAsanI khAmIne lIdhe bALakanI kudaekAMtamAM janasamudAyathI dUra rahI maunapaNe sAdhanA karatA ratI vRttio zI che te samajAtuM nathI. bALaka moTuM thatAM saMskArasAdhu-sAdhvIo ApaNane bhAgye ja najare paDe che. ekAMtavAsa deSa ke saMgatiSathI paDelI Tevo tenA svAbhAvika valaNene karI mananI sarvavRttione AtmAmAM joDI, AtmA upara chavAyelA dhIme dhIme pheravavA mAMDe che ane pariNAme tenuM AkhuM mAnasa pharI ajJAnanA vAdaLAM bhedI, Atmajyoti pragaTAvanArA AtmAo jAya che. A kAraNe bALakane kaI jAtanI viziSTa keLavaNI ApavI ane tenI kudaratI zaktine vikasAvavI te jANI zakAtuM nathI. Aje maLavA muzkela thaI paDayA che. chatAM emane abhAva mAdhyamika keLavaNI vakhate prAthamika keLavaNInI paDelI nathI. AtmaprazaMsAthI dUra rahI evA AtmAo pitAnA chApa vidhArthInI kharI vRttine DALI nAMkhe che. eTale khAsa pasa jJAnane lAbha bIjAne maunapaNe ApyA kare che. mata-paMthanA dagIne abhAve kaI zakti vizeSapaNe na khIlatA badhI bAbavADAthI e pitAne dUra rAkhe che. emane vAdavivAdamAM samaya tamAM kAmacalAu uparaTIyuM jJAna maLe che, jene lIdhe bhaNataveDaphI devAnI jarUra nathI paDatI. zabdanI sAThamArI calAvI rana keI vizeSa hetu vidyArthIo ke vAlIonA dhyAnamAM hatA pitAnI vidvatAnuM pradarzana karavAnI emane icchA nathI hotI. ja nathI. badhAM bhaNe che ja, jamAne bhaNatarane che ema mAnI e te anaMta AnaMda prApta karI e AnaMdamAM masta rahe che. bhaNavAmAM ke bhaNAvavAmAM Ave che. koI sArI nokarI maLI je Icche tene e AnaMdane lAbha Ape che. jagatamAM rahevA jAya ane roTale pedA karatA thaIe teTale ja hetu keLavaNIne chatAM eo jagatathIpa 2 hoya che. AvA purUSe ja sAcA . moTe bhAge mAnavAmAM Ave che. A khare hetu nathI. keLavaNInA tyAgI sAdhu hoya che. saMkucitatA te emanI pAse svapna paNa nAmane sArthaka kare tevA vidyArthIo koI koI vakhate maLI Ave nathI saMbhavatI. jyAM sAcuM jJAna che tyAM udAratA che, vizALatA che, je akasmAta ane bahAranA zikSaNane prabhAva gaNAya. cAra : che. jhagaDAo to tyAM kayAMthI saMbhave ? sarva jIvomAM pitAnuM AzramanI vyavasthA je vakhate hindamAM hatI tyAre keLavaNIne pratibiMba nihALatA mahAtmAo keInI niMdA karatA je hetu have teja khare hetu che. prAcIna arvAcInane subhaga : . nathI ke nathI mata-paMtha mATe jhagaDatA. saMpradAyo racavAthI saMjoga dezakALa anusAra thAya te hetu vagara thatA ghaNu karyo che. teo dUra rahe che. emane mArga te svayaM vikasita thAya che. hetusara thavA mAMDe te cekasa che. Aje te evA mahAtmAone abhAve jyAM juo tyAM traNa AzramanI sidhdhi arthe zakita, jJAna ane jema saMkucitatAnuM sAmrAjya ApaNA jana-samAjamAM sthApita thaI prApta karavAno hetu te kALe brahmacaryAzrama eTale ke AjanA gayuM che. Atmajyati pragaTAvI saMsAranA kalezathI trAselA bhaNatara kALane hate. pahelA AzramamAM zIkheluM bIjA AzramAnavene satya sukhane mArge doravAne badale pitAnA matanI mAnAM kAryomAM jAtuM. vidyArthI te vakhate eTaluM ja vicArate zreSThatA sAbita karavA gAthAo ane zabdanA utArA zodha- ' ke huM jJAna prApta karIza, zArIrika saMpatti keLavIza te vAmAM ja samaya vyatIta karI devAya che. pite vADAmAM purAI gRhasthAzrama dIpAvIza, saMsAra svargasama banAvI mArI pharaja , bIjAone vADAmAM purI saMkhyAvRddhi karavAmAM ja keTalAka pitAnA pUrNapaNe bajAvI zakIza ane pachIthI jIvanapagathIe caDI pathanI pragati mAne che. paNa satyane zodhI satyane pracAra karavAnI jagata sevA-svasevA-lIdhelA jJAnanA baLathI karIza. mAre : keIne tamannA nathI. bhagavAna mahAvIre vAvelA mahAna jana devAnAM anekanA deNuM daI mAruM jIvana sArthaka karIza." ATadharmarUpI vRkSane vikasita karavAne badale ene chinnabhinna karI leja te vakhate bhaNatarane khyAla hatuM. Aje te garIba nAkhatAM Aje ApaNane saMkoca nathI thato. ajJAnathI gherAelI bhaNavA mAMDe ke nokarI upara najara mAMDe che. magaranAM baccAM ApaNI budhdhi kazuM joI ke vicArI zakatI nathI. Ama-prati- jevAM iMDAmAMthI nIkaLe ke turata pANI bhaNI doDe che tevI ja ddhAnA AkarSaNathI aLagAM rahI potAnA dhyeyane siddha rIte zALAmAMthI nIkaLI vidyArthIo nekarI mATe sarakArI ekaravAnA prayatna ApaNA mATe muzkela thaI paDayA che. phise ane khAnagI peDhIomAM deDe che. te vakhate lIdhelA jJAnane eka bIjAne teDI pADI Akhare ApaNe potAnI ja unnatine upayoga thaze ke nahi tene khyAla bhAgye ja rahe che. rokI rahyA chIe. e ApaNe samajatA thaIzuM tyAre ApaNe - dhanika bhaNe nahi ane bhaNe te bhaNatarane upayoga ApaNe-ApaNuM samAja ane dharmane-vikAsa sAdhI zakIzuM. jagatanI gulAmInAM baMdhane majabuta karI vilAsane vadhArI jagatane sAmAjIka kArya karatI saMsthAone Adarza hoya che ke pitAnA garIbI jhera jevI karI nAMkhe tevI rIte varte !!! samAjanI unnati karavI. ene mATe judA judA mArgeArA kArya karavAmAM Ave che. paNa jyAre e saMsthAo pitAnA mArge roTalA raLavA khAtara AgaLa kaI nahatuM keLavaNI letuM. javAne badale bAjI saMsthApara zreSThatA bhogavavAnI harIphai Adare keLavaNIne mata lAbha ApavAne badale vecavI te rAkSasI ane che tyAre e bhUlI jAya che ke pite ethI samAjanI unnati mahaMdu pApanuM kArya gaNAtuM. naisargika zakitaonA vikAsanA hetuthI nahi paNa avanati karI rahI che. dhArmika hariphAIo AdarI keLavaNI levAtI ane janakalyANa mATe vaparAtI. roTalA raLavAne dharmane jema chinnabhinna karI nAkhavAmAM AvyA che tema sAmAjIka saMsthAo evI. hariphAithI pitAnI jAtane chinnabhinna thatI prAdhAnya hetu naheAte. jema jema vilAsa vadhe, vaibhavanI bhAvanA aTakAve. nahi te samAjanI unnati kadI nahi thAya. ApaNe te vadhI, tema tema keLavaNI vecAtI gaI; keLavaNInA lAbhe vecAvA aMkayadvArA samAjanI dharmanI unnatine eka mAtra Adarza saphaLa lAgyA! Aje raLavuM te prAdhAnya hetu. janakalyANa prAdhAnya hetunI karavAnI ja bhAvanA sevavI joIe. Atma pratiSThAnA meha choDI mAtra prApti pUratA ja hetu-athavA te svArtha sAdhavAnuM hathiyAra ! dhyeyanI sididhane ja sarva kaI mAnI sateSa pakaDavo joIe. jyAM vaide ke DAkaTare jananA duHkha darda dUra karI zAnti pamAsudhI eyanAM mUlya ApaNane nahi samajAya tyAM sudhI jaina samAja, DavAnA pavitra khyAlathI niHsvArthapaNe jJAnano upayoga karatA. ke dharmanI unnati nahi saMbhave. saralA sumaticaMdra zAha. rokaDiyA nahatA. zAstrajJA paNa tevI ja che. - Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 prabuddha jaina 1 tA. 30-9-40 voi-nyAyazAstrIo anyAya aTakAvI satya nyAya apA- * vavA ane nirdoSane bacAvavA dharma dalAlI karatA. rokaDiyA ke , nANAnA sagA nahotA. sAhityAdikanA abhyAsIo prajAnI keLavaNInA kSetre saMbhALatA. prajA ane rAjAnI zuddhi rAkhavAnuM gurU kArya karI prajA ane rAjA vacce joDanArI kaDI jevA rahetA ane prajAnI nItinuM jatana karatA. roTalA mATe saune khetIvADI hatI jemAMthI jarUriyAta pramANe badhuM maLI rahetuM. saMtoSa ane sAdAI tathA saMgraha tarapha durlakSa hovAthI teonI zAntavRtti vipathagAmI thatI ja nahi. hunnara udyoganA mATe khAsa keLavaNI te vakhate nahotI apAtI. saune hunnara ke kaLA kauzalya vArasAmAM utaratA ane keLavaNI gRhamAM maLatI. te vakhate samAjamAM guNa karma anu- sAra cAra ja mukhya varNo hatA. eTale sau potapotAnA kSetramAM kuzaLatA meLavatA, samAjanI jarUriyAta pUrI pADatA, peTa bharatA ane temane temAM racyApacyA rahIne kaLAne AgaLane AgaLa vadhAratA, sau potapotAnA varNAzrama dharma anusAra dezane caraNe pitAnI zakti samapI akhIla rASTrane ujavaLa rAkhatA. A vyavasthAthI dareka vidhArthI pahela keLavaNI laIne zuM karavuM te jANI zakate. Aje varNAzramanI vyavasthA vakhANI che. kuLanA utarI AvelA saMskArane upayoga thato baMdha thayo che eTale bhaNIne zuM karavuM ? tene nirNaya bhaNatara pUruM karyA pachI ja karavAnuM rahe che. eka hetu manamAM dhArIne kAma karavuM ane kAma pUruM thayA pachI hetu dhAre te banne vacce rahelo taphAvata Aje prAcIna arvAcIna keLavaNInI paddhatimAM che. dAkhalA tarIke darajIne dikare pitAnA gharamAM darajI kAma ghaNAM varSa sudhI je joIne teja saMskAramAM rUDha thayela hoya che. chatAM A saMskArane upayoga na karatAM taddana navIna vakIlAtane dhaMdhe laI bese che eTale tene tenA saMskAra meLavatA paNa lAMbo vakhata lAge. vaidane dikare hamezAM gharamAM darda ane dadI, upacAra ane auSadhathI TevAyelo hoya te Teva, te nirIkSaNa, te saMskAra bhaviSyamAM tene kAma lAgatA nathI; kAraNa ke te vaida thavAne badale Injaniyara thaI bese che. vaDilee vasAvelAM amUlya sAdhanono upayoga paNa te karI zakatA nathI. A AjanI keLavaNInI tAsIra ? te uparAMta Aje keLavaNInA kSetramAM ekaja mApathI badhA vidhArthIonI zakita apAvA lAgI che. bALakonuM kudaratI valaNa kaI dizAmAM DhaLe che te bhAgye ja jovAmAM Ave che. koIne nathI ApavAmAM AvatI nahi ravAthI vidAI mATe koI viziSTa khIlavaNIne sthAna rahyuM ja nathI. viziSTa zakita sivAya khAsa Adarza ke dayeya paNa zuM hoya ? Aje te chellI ghaDI sudhI vyApArI, kheDuta, kArIgara, vaNakara ke kSatrIyone priya ke apriya, jarUranA ke bInajarUrI, vidhArthIthI sAdhya ke asAdhya, tenA dezane anukula ke pratikula badhA viSayanI pAchaLa kALakSepa ane zakitavyaya karavAmAM Ave che: tethIja ApaNI zALAnI keLavaNIne gRhavyavasthAmAM bahuja najI upayoga thaI zake che. pitAnA upayoganI khAtara bahu * bheDA bhaNatA hoya tema lAge che, saune bIjA mATe ja bhaNavuM hoya ke bhaNIne bhUlavuM hoya tema dekhAya che. pariNAme DuMgara khAdIne uMdara ja kaDhAya che. Aje bhuminimAM nipuNa vidyArthI potAnA gRhamAM bhUmitine upayoga karI zakatA nathI. meTA sidhdhAMte siddha karanAra pathArI ke cepa- DIo saraLatAthI ochA sthaLamAM goThavI jANatA nathI. kAraNa ke teNe sUtro gokhyA che parIkSA mATe ke bhaviSyamAM bIjAne zIkhavavA mATe ! pitA mATe kaMI upayoga vicAryuM ja nathI ! viSayanuM kharUM hArda te samaye ja hotA nathI. kemIsTrIne keTalo upayoga Aje ApaNA vidhArthIo kare che ? zarIraracanA ane rAkanA tatvone abhyAsa karanAra kharA to pitAnA paDa mATe vAparI jANatA nathI ! gaNitazAstrane abhyAsI Avaka jAvakane khare khyAla bAMdhI divALAmAMthI bacavA jarA paNa taiyAra nathI. A ApaNI keLavaNI ! tyAM prazna paNa kema pUchI zakAya ke " bhaNIne karaze zuM ?" adhurI ane apUrNa keLavaNI lIdhA pachI tenA upayoga mATe anivArya mUDInI khAmIthI keLavaNInI pAchaLa koI khyAla-dayeyane sthAna nathI. junA navAnI A sarakhAmaNI eTale ApaNA praznano uttara maLI gayuM tema nathI. atyAranA saMjoge, sAdhana, ane sthiti joIne vicAra kare jho ke "bhaNIne karazuM zuM?" - keLavaNI eka sAdhana che te dvArA ApaNe sukha ane zAnti meLavavA mAMgIe chIe. pachI te saMjoga ane samayane lIdhe ApaNe game te sthAnamAM mUkAIe te ati mahatvanI bAbata nathI. "sukha ane zAnti" koI svAthI ke ekalapeTe vicAra nathI. kharAM sukha ane zAntine ApaNe samajIe te jaNAyA vinA naja rahe ke kharAM vyaktigata sukha ane zAnti anekanAM sukha ane zAnti sAthe joDAyelAM che. AjubAjunA jeTalA sukhI ane zAntimaya haze teTalA ja ApaNe rahevAnA chIe. dhAro ke eka mANasa sukhI ane zAtimaya che, paNa kuTuMbanI anya vyaktie tevI nathI to te mANasa kharA sukhano svAda laI zakaze? dhAro ke te kuTuMba AkhuM sukhI, zAntimaya ane saMskArI che. paNa tene samAja bahuja kalamaya ane kusaMskArI che te te kuTuMba sukhe jaMpI zakaze ? te mANase pitAnA sukha ane zAnti mATe kuTuMbane, kuTuMbe samAjane tevI ja sthitimAM lAvavA paDaze! eka vyaktinA sukha ane zAntine 'AdhAra kuTuMba upara, samAja upara, gAma upara ane chevaTe rASTra, upara rahelo che. eTale ApaNI keLavaNIne hetu te rASTranA sukha zAnti vadhAravAmAM ja pariName che ! ApaNA bhaNatarane bhaNIne bhUlavA jeTalo ja ke anya mATe ja upayoga karavA jeTalo hetu nathI. je je bhaNatara bhaNIe, je je kaLAnuM zikSaNa ApaNe meLavIe, je je satyA keLavaNI dvArA ApaNe jANIe, tene jagata lAbha uThAve ke nahi te joyA vinA pahelA upaga ApaNe paMDathI zarU karI vizva sudhI laMbAva rahe che. jeno upayoga ApaNe na karIe tene jagata kadI nahi karI zake ; dareke dareka viSaya ApaNA pitAnA upayogamAM laI zakAya tema che. chatAM paNa teno upayoga na karIe to pachI bIjuM zreya ApaNe kayuM dhArI zakIe ? bhaNIne zuM karI zakIe te bhaNanAre vicArI levuM. ApaNe ApaNI keLavaNIne lAbha bIjAne ApavAno che; kAraNa ke ApaNe ApaNA sukha mATe, sagavaDatA mATe ane khUda ApaNI haiyAtI mATe anekanA devAdAra chIe. ApaNA mATe aneke pitAne phALe ApyuM che. A badhAnAM deNa devAnAM che. jema zakti vadhu prabaLa, sAdhana 'vadhu vipula tema dezuM devAnI zakita paNa prabaLa bane che. A deNuM devAnI taiyArIne kALa te kAma lAgatA vilAe vasAvelAM ane vone badale mAtra daLavaNInI tAsIra che 2 ja upayoga karI Apo ne je je kaLAnuM zira 2 che. A hetunI prApti mATe phakata thavAnI zakti te keLavaNInA hetu. A hetunI prApti mATe sAdhanarUpa zakitane sacaya ane vikAsa te keLavaNInuM phaLa, "bhaNIne zuM karavuM ?" te praznane uttara. nathI. meTA sidhdhAMto simitino upayoga karI rahI Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ th 30-9-40 marI rAjA, ( pRSTha 99 nuM cAlu ) ane ene jAta jAtanA upacAra ApavAthI mANasanI prauDha budhdhinu kadAca apamAna thatuM haze, paNa izvaranuM e apamAna thAya che e te gaLe nathI utaratuM. pahelI vAta e che ke izvaranuM mAnaapamAna mANasanA hAthamAM che ja nahiM. mAthuse peAtAnA svabhAva uparathI jaizvarane jelasa gADa ' eTale masarI deva' banAvyeA. masarI pati, matsarI ustAda ane matsarI deva-badhA eka ja kATinA che. izvara eka hAvA chatAM enA aneka guNo ane vibhUti paratve aneka devA mANase kalpI kADhayA. eTale eka izvara uparAMta devadevIe te kAlpanika che. ATalA devA joi paramAtmAne cIDa zAnI Ave ? zrvara jANe che ke bhUlathI paNa A kA aMte mane ja puje che. mANasa jAtamAM keTalI apUrNatA che, enI garaja zI che, ene kayI rIte samAdhAna maLe che e kuTuMba, samAja ane rASTranA ApaNe devAdAra chIe. A deNA vakhate prabhu ke kudarata, kei agamya zakti ke mAnava jAtane na bhUlIe. je sAmyatA, je niHsvArthatA, je prema ane dayA ApaNane niraMtara maLyA kare che te sAttvika guNo ApaNe jagatmAM relavIe, kudaratanI ke rASTranI ke sakaLa mAnava jAtanI suMdaratA bagaDavA na daIe. A ApaNI keLavaNInu lakSya hAvu joie ! je keLavaNI rASTrane gulAmImAM jakaDe, mAnavakuLanA ucca nIca jevA bhAgalA pADI nAMkhe, jagatanA upayogI tatvano nAza kare te keLavaNI kharI keLavaNI nathI . temAMthI kadAca anya tarapha adhanA pragaTI svArtha paTutAja Avaze paNa keLavaNI eTale ' Education-E away and Due I lal' aMdhakAramAMthI dUra lai javA jevA pavitra artha kRlita nahi thAya. sukha ane zAnti prApta karI, vizvabharanA deNAM devAM mATene zaktisaMcaya ane vikAsa enja keLavaNInA hetu che. dhyeya nakkI karyAM pachI game te svarUpamAM rahI pharaja bajAvIe. temAM harakata nathI. sarakArI nokara tarIke ke rASTranA sainika tarIke, luhAra tarIke ke rAjyanA sthaMbha tarIke, vyApArI tarIke ke veda tarIke. game tema rahI ApaNe ApaNA Adarzo pAra pADIe eTale ApaNI keLavaNI sArthaka thAya. A hetunI sidhdhi mATe atyAranI keLavaNI tadana pUratI nathI. mATe khUTatAM tattvo ApaNe gRhajIvanamAMthI ke bahArathI temAM meLavavAM ja paDaze! zArIrika ane naitika keLavaNIno jyAre suMdara yoga banaze tyAre kharA lAbha lai zakAze. ApaNA dhyeyane, Adarzane anurUpa keLavaNInI saMsthA ApaNA ja dezanA anubhavIe calAvI zake, A mATe ApaNe ApaNuM taMtra calAvavA jevI sthitimAM jema jaldi AvIe tevI sthiti jaddhi prApta karavAnI jarUra che. A mATe vidyArthI e pAtAnu sthAna kayAM che te nakkI karI zake che. jyAM sudhI keLavaNInI atyAranI rati sudhare nahi tyAM sudhI khUTatu ApaNe cIvaTathI bahAranu meLavavuM, khanaupayogI heAya teTaluM bhUlavu jarUranuM che. parataMtra rASTranI keLavaNI gulAmA anAvavA pUratI hAya che. temAM vizvabharanA vicAra na ja hAya mATe parataMtratAnI meDI teADavA jyAre deza kaTibadhdha thayA che tyAre vidyArthI enI pharaja zu che te teoe vicArI levuM ane peAtAnu ceAgya sthAna zodhI levu. prabhu jaina sara herI kADhana kahe che ke " bhaNelAo dezanI AMkha ane jIbha che. " te mujaba e vidhArthIe ApaNA dezanI satya dekhanArI AMkha bane, spaSTa bhAkhanArI jIbha bane ane deNu denAra zucheADa aneA tema janmabhUmi icche che, chevaTamAM jIMdagI eTale saMgrAma, jIMdagI eTale krUraja ane karaja ! ! A saMgrAma ane kja karajanI bajAvaNI mATenI taiyArI te keLavaNI ane te jIvananA dhaDatarakALa te Ajane tamArA vidyArthIkALa eTaluM samajAze te zuM ane zA mATe bhavu te vrajalAla dha, meghANI sahajamAM samajAze. badhu zuM izvarathI ajANyu che? hRdayamAM rahI hRdayane preranAra aMtaryAmI zu hRdayane bhAva nathI jANI zakatA ? mUrti pUjAthI jema lAbhA che temaja keTalAMka nukasAna saMbhava che. temAMnu eka meTu nukazAna che te dharma rahasya jANuvAmAM ethI Avate aMtarAya e che. jaDa pArthiva padArthanI mUrti banAvyA pachI anya padArtho karatAM enAmAM vizeSa zakti che ema mAnavAnI bhUla ApaNane haMmezAM naDe che. mANusanI bhAvanA eka ThekANe cAMTa che ane khIje ThekANe nathI coMTatI e svabhAvagata bheda che. paNa ene vastugata bheda mAnavA athavA evI bhramaNAne uttejana Apavu e icchavAyogya nathI. keLavavAthI ja mANasamAM bhAga bhAgavavAnI, kalAnA AnaMda levAnI, utsavo ujavavAnI ane TALe maLI lahera karavAnI vRtti che. e vRtti ekadama mArI mare nahiM. amuka dRSTie A badhI vastu mAravA karatAM IrAdApUrvaka viziSTa kALamAM emanuM kharAba svarUpa TALI zakAya che. tethI samAjanA prAcIna AgevAnee dharmane ane sArvatrIka' vAsanAone sabaMdha joDI dIdhA. eka bAjue AthI lAbha thayo. bhegAdikamAM dhArmika vRttino praveza thAya e kAMi nAnI sunI pragati nathI. paNa enI sAthe dharmamAM dharma viSenA khyAlamAM, dhArmika AdarzamAM bhAgAdika melI vastue ghusI gaI e e vastunI bIjI bAju, ene iSTa kANu gaNI zake ? madhamAM pANI reDavAthI pANIno svAda sudharyo, paNa teTale ja darajje madhano svAda bagaDayo athavA utaryo. enA jevuM ja A che. dharmatA phelAve vadhAravA mATe, dharma lokapriya karavA mATe, je ilAja karavA gayA tene ja kAraNe dharma kaMika mALA karavA paDayA. AthI ghaNA loko je bIjI rIte dharmanI asara taLe na Avata te sheje AvI gayA. paNa dharmanI gati ane dharmanu teja kaika ochAM thayAM enI nA paDAya ? dareka dhArmika vastu pratye mANasanA hRdayamAM zraddhAbhakita hoya ja eTale game te kAraNe je vastu eka vAra dharmamAM ghusI tenAM mULiyAM jIvanamAM evu te jora pakaDe che ke te adharmane poSaka che evI khAtrI thayA pachI paNa ene dUra karavuM muzkela thaI jAya che. prANIenu balidAna, devadAsIonI prathA, pUjAmAM tAMbulAdinA upayoga, aspRzyatA, pratinidhi mAraphate pApakSAlana ane puNyaprApti, bhUtapretAnI pujA, dravyo bALIne thate yajJa vagere keTalIe ghAtaka ane bhrameApAdaka vastuo dharma mAM ghusI javAnA kAraNe ja atyAra sudhI TakI che ane hajI ApaNane naDe che. mUrti pUjAnuM paNa Amaja thayu che. rAmakRSNa paramaha Msa zarAba pItA nahiM, chatAM pUjAmAM vaparAyelu madha emane prasAda tarIke ApavAmAM Ave eTale e madhamAM eka AMgaLI nAMkhI ene sukSma chAMTA meDhAmAM uDADatA athavA eja AMgaLI vatI kapALa upara madhanA cAMdalA karatA. emaNe mAMsa cheDI dIdhuM tyAra pachI prasAdanuM mAMsa keAI emane Ape te te mAthe caDhAvI eka kAre mukI detA. AvI rIte mUrtipUjAmAMthI keTalIe aniSTa vastue potAnI AvaradA lakhAvye jAya che. bhAgamAM sacama dAkhala karavAnA prayatnamAM bhAgaja vadhAre dRDha thayA. mUrti pUjAdArA kalpanA kitane--savRttine eka bAjue keLavaNI maLI teA khIjI bAjue e ja vastuonI pragati upara a kuza mukAyo. jema nadInA pravAhamAM ekAda vAMsa AMdhI rAkhavAthI keTalAe kacarA ane lIla enI AsapAsa bAjhI rahe che tema mUrtipUjAnI AsapAsa keTalAe vahema ane sAmAjIka saDAe TakI rahyA che. ApaNAM maMdiza sAmAjIka che paNa sArvajanika nathI, tethI ghaNI sAmAjIka saMpatti khAnagI banI jAya che. pariNAme ene durUpayoga athavA anupayoga thAya che. nAmadhArI rAjAnA pradhAnAmAM je deSA Ave che, te badhA devasthAnAmAM AvI jAya che. *paNa A teA kevaLa nukasAnanI bAju batAvI. khIjI bAjuthI lAbha paNa aneka che je mArA aneka lekhAmAM meM AgaLa upara batAvyA che ane tethI tenI ahiM punaHkita karavAnI huM jarUra jotA nathI. saravALe lAbha vadhAre che ke hAni vadhAre che e tapAsavu joie. paNa te savAlane kaika khIje vakhate kheDIe. kAkA kAlelakar Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TES para. 5 Hari kanairava : '' prabudha jaina tA. 30-9-40 rAya - = = para ' vidyArthI mAnasa. atyAranA vidyArthIo viSe ghaNI pharIyAda karavAmAM Ave che. teo bedarakAra, bInajavAbadAra, avivekI, dharmabhAvanArahIta che, temanI strI-purUSa-vyavahAranI nIti bhraSTa che vagere kahevAmAM Ave che. AvA AkSepo tadana bInapAyAdAra nathI, chatAM ghaNA utAvaLIyA ane atizayoktibharyA che temAM jarAya zaMkA nathI. vidyArthIo pite paNa kadAca purI rIte pitAnuM mAnasa samajatAM nathI. tene mATe joItI AtmanirIkSaNanI temane Teva nathI. eTale pitAnI jAtane na samajavAthI temAMnA keTalAka . AvA AkSepa mAnI le che, keTalAka tene prabaLapaNe virodha kare che. vidyArthIonA dekhAtA AvA vartananuM mULa tapAsavAne A bahu ochA prayatna karavAmAM Ave che. vidhArthIonuM vartana sAmAjIka paristhiti lakSamAM laIne samajavuM joIe. Aje jagatamAM meTI kAnni thaI rahI che. jIvananA dareka kSetramAM-sAmAjIka, rAjakIya, Arthika, naitika-pari. vartana thaI rahyuM che. ApaNI AcAra-vicAra-praNAlikAo jaDa ane nirapagI mAlUma paDatAM tuTatI jAya che. ApaNA vartananA vidhiniSedhe pratyAghAtI ane hAnikAraka mAlUma paDe che. navA Adarzo ane navA vicAre duniyAne gherI rahyA che. pazcimanI saMskRtine vinAza samIpa AvyuM che. raziyA eka navI ja saMskRti ghaDI rahyuM che, navI ja samAjaracanA karI rahyuM che. hiMdustAnamAM paNa na yuga zarU thayuM che. gAMdhIjI jagata samakSa na ja Adarza raju karI rahyA che. gAMdhIjIe navajIvana ApyuM che ane prajAnI zakitaone jagADI che. junA AcAravicAre tUTI paDayA che, paNa navA AcAravicAre hajI sthira nathI thayA. badhuMya bhasmIbhUta thatuM jaNAya che. ugatA mAnasanA vidhArthIo upara A badhAnI sauthI prabaLa asara thAya che. junI vastumAM ene zraddhA nathI rahI. AMdhaLI zraddhA ene mATe zakaya nathI. buddhinI sarANe e badhuM mApI rahyo che te nirNaya karI zaktA nathI. tenI athaDAmaNe bhAre jabarI che. navuM mArgadarzana tene koI lAdhyuM nathI eTale tenuM vartana nizcita dhoraNa rahita che. tethI te bedarakAra ane bIna javAbadAra lAge che. paNa te IrAdApUrvaka nathI vidyArthIkALa ja gaddhA-paccIzI" ne che. sAmAnyapaNeya tenAM manomanthana bhAre hoya che. vidyArthI aneka ravapnAo race che. temAM pote tene sUtradhAra hoya che. kAMka kAMIka karI nAMkhavAnI bhAvanAo te seve che, nirAza thAya che. pachaDAya che, athaDAya che. tenuM vyakitatva hajI khIlatuM che. sAmAjIka paristhitinI viSamatAo, garIbAI, bhAvInI anizcitatA vagere tene akaLAve che. lakSmIpUjAnA A yugamAM tene lakSmInaMdana pratye, jagata sAthe tiraskAra che, chatAM mANasanI kIMmata AMkavAnuM e eka ja mUlya jagate svIkAryuM hoI lakSmI pAchaLa te paNa doDe che. jeno pite tiraskAra kare che te ja prApta karavAnA svapnAM seve che. te bhAvanAzIla che, koIke taraMgI che, Avegamaya che, vidyAthInuM vartana samajavA A badhI hakIkate lakSamAM rAkhavAnI jarUra che. AjanA vidyArthInuM eka khAsa lakSaNa hoya te te daMbhane abhAva che. tene daMbha pratye tiraskAra che. tene daMbhI ziSTAcAre gamatA nathI. vivekane nAme daMbhane Azraya levAvALAo pratye tene aNagamo che. paNa pitAnAmAM daMbha nathI e dAkhavavA jatAM tenuM vartana keTalIka vakhata avivekI ane udhdhata thaI jAya che. daMbha na hovA chatAM viveka jALave te kaLA hajI vidyArthI zIkhyo nathI. tene mATe AtmavizvAsa joIe, niDaratA joIe. vidyArthI hajI te purI rIte keLavI zaka nathI. tenuM vartana svabhAvika nathI. tenAmAM hinabhAva (Inferiority Complex) khUba che. tene DhAMkavA te pitAnA vartanamAM vega ' mUke che. temAM pote paNa taNAya che. , bIjuM AjanA vidyArthImAM jIvanane ullAsa (Love of Life) puSkaLa che. tene samRddha ane vividha jIvana jIvavuM che. garIbAI prabhune pyArI haze! AjanA vidhArthIne te nathI ja. parabhavane mATe A bhave kaSTa sahana karavA e taiyAra nathI. junA jamAnAnA mANase bhogavilAsamAM pUrA racyApacyA rahetA hoya te paNa tenAM upara dharma ane nItine A5 dAkhavI zake che. vidyArthI e kaI daMbha karavA taiyAra nathI. tenuM jIvananuM dhoraNa uMcuM che. jIvananI jarUrIAte ochI karavAmAM te mAnatA nathI. te ghaNI vakhata bezarama dekhAya che. ahIM paNa vidhAthI bIje cheDe jatA hoya tevuM jaNAya che. teNe samatA nathI meLavI. rUDhibandhananI jaDatA tene teDavI che, paNa bIjuM koI dhAraNu te hajI nakkI karI zakyo nathI. jIvananA ullAsane nAme, kaLAne nAme, te nItinA sidhdhAMtane avagaNatA jaNAya che. tenAmAM sAhasavRtti khUba che, paNa sAcI niDaratA nathI. tenAmAM abhimAna che, sAcuM svamAna keLavI zakya nathI. samAjanI viSamatAo tene ghere che temAMthI te chuTI zakatA nathI, chatAM chuTavA satata prayatna kare che. lakSmInaMdane pratye tene tiraskAra che, chatAM lakSmI meLavavA tenAM valakhAM che. atyAre jema paheraveza DhiIlo thaI gayuM che tema vicAro paNa DhIlA thaI gayAM che. vidhArthIe AmAMthI chuTavuM ja joIe. pitAnI vRttienuM bArIkAIthI pRthakkaraNa karavuM joIe. vaijJAnika jeTalI jhINavaTathI padArthonuM pRthakkaraNa kare che teTalI ja jhINavaTathI pitAnI vRttionuM pRthakkaraNa karI potAnA vartananuM mULa teNe zodhavuM joIe ane pitAnuM dayeya ane vartananuM raNa nakkI karavuM joIe. sukAna vinAnA nAva peThe ghasaDAye na cAle. pitAnAM AcAra vicAranAM dheraNo ghaDavAM joIe. tenA sidhdhAMte nakakI karavA rahyA. junAM mUlya mAnya na hoya to navAM mUlya nakakI karavAM rahyAM. pataMgane uDavA jema derInI jarUra che, nadIne vahevAM jema kAThAMnI jarUra che tema jIvana mATe dhyeya ane dhoraNanI jarUra che. pitAnuM jIvana svAyatta banAvavuM rahyuM. kSaNika Avegene vaza banI parAdhInapaNe jIvavuM emAM jIvanane AnaMda nathI. vidyArthI upara vizeSa javAbadArI che. pote mahA samudramAM eka bindu mAtra che ane pote zuM karI zake evI pAmaratA na rahevI joIe. pite game tevA nAnA kSetramAM hoya te paNa potAnA vartananuM dhoraNa nakakI karavuM ane te mujaba vartavuM. vidyArthIonI TIkA karavAvALAoe jema vidhArthInI paristhitine khyAla karavAnI jarUra che tema vidyArthIoe pote paNuM pitAne vicAra karavo rahe che. nirdabha hoya chatAM avivekI thavAnI jarUra nathI, jIvanane ullAsa hoya chatAM asaMyamI thavAnI jarUra nathI svamAnI hoya chatAM abhimAnI thavAnI jarUra nathI, niDara ane sAhasika hoya chatAM bInajavAbadAra ane bedarakAra thavAnI jarUra nathI, namra hoya chatAM pAmara thavAnI jarUra nathI. AjanA vidyArthI upara ane pitAne khUba zradhdhA che. tenA viSe jeo nirAza che temanI sAthe huM bIlakula saMmata nathI. huM tevAone namrapaNe sucavuM chuM ke vidyArthInA mAnasane samajavA prayatna karI tene te madada karaze te teo judAMja pariNAme meLavaze.* 0 cImanalAla cakubhAI zAha. zrI mahAvIra jaina vidyAlayamAM ApelA vyAkhyAnane sAra. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 30-9-40. prabuddha jaina 105 baDAbhAI" veriara ellIna [ thoDA samaya pahelAM A lekhanA lakhanAra DaoN. aherAma khaMbhAtA dvArA zrI. veriara eDavInane mane paricaya thayo ane gAMDa pradezamAM teo je kAMi pravRtti calAvI rahyA che te jANavAne mane lAbha ma. elavIna sAheba . khaMbhAtAnA eka nikaTa vatI mitra thAya. 1930-31 nI satyAgrahanI laData daramiyAna je "phAdhara ekvIna' tarIke muMbaI temaja gujarAtanA kAryakartAomAM khUba jANItA thayelA teja A evIna sAheba, "prabuddha jaina'nA vAMcane A bhalA paganuM aMgrejane pazciya ApavA meM DaoN. khaMbhAtAne vinaMti karI ane temaNe A lekha lakhI Ape. e lekhane 'prabudhdha jaina'nA vAMcaEne paphicita bhASAnA saMskAra ApavA para mULa lekhamAM karavAmAM Avela cheDo ghaNe pheraphAra mAre che. bAkInuM badhuM ja che. khaMbhAtAnuM che. AvA sundara lekha mATe 'prabudhdha jaina'nA vAMcake hai. khAtAnA raNI bane che. paramAnaMda.] bhAratavarSanI pavitra bhUmi upara pharavA ane caravA mATe DUbelI prajAnA teo dhIme dhIme mitra banyA-rAhabara banyAseMkaDo sadIothI cAre khaMDanA kALA, geArA ane pILA aneka ane temanI aneka prakAranI sevA karavAmAM teo ArapAra loko AvI gayA che. paNa sva. dInabaMdhu ejha ane veriara parovAI gayA. elvIna jevA gerAe to A bhUmi upara gaNyAgAMThyA AvyA bIjA pAdarIe mAphaka bhAI ellIna Izu khristanA custa haze ! bAkInA badhA te hiMdamAtAnuM Arthika ke AdhyAtmika dhana anuyAyI hovA chatAM geMDa jevI pachAta prajAne khristI dharmanA lUMTavAnA hetuthI ja AvyA che athavA te pArasIo mAphaka pathe vALI levAnI jALa pAtharavAne teo svapna paNa vicAra pitAnA dezamAM nirAzrita banatA A dezamAM Azraya zedhatAM sevatA nathI. dezanA khUNe khUNe sthapAyelA aneka mizanarI AvIne vasyA che. AmAMnA keTalAka ahIM cheDe samaye bhaTakI saMpradAyanA sabhyathI emanI pravRtti bilakula judA prakAranI che. bhamIne pitAne mArge cAlatA thaI gayA che. emane mULa ane eka ja hetu sAdAmAM rahI, sevAbhAvI jIvana bhAI elvIna sAthe mane daza varSa parizya che. hiMda gujArI, kALA gorA amaladAre ane ucca kahevAtA muDIdArethI pratye meM temane ekadhAre prema anubhavyo che. teo iMglenDanA thaI rahelA anyAmAMthI ane julmamAMthI A ghora jaMgalamAM eka agragaNya kuTuMbanA suputra che. temaNe oNkasapharDa yuni- patharAI rahelI garibaDI saMka prajAne choDavavAne che. temanA A varsiTImAM ucu zikSaNa meLavyuM. vidyArthI tarIkenI temanI kAra- prayAsanA pariNAme atyAre dUra dUranI khINonI phaTamAM vasavATa kIrdI bhAre ujajavala hatI. temaNe te daramiyAna aneka karatI, saMpattivALA zaherI lekethI tyajAyelI, mATInAM jhUMpaDAskolarazIpa ane InAma meLavyAM hatAM. abhyAsa pUro karyA bAda emAM jIvana gujAratI, sadIothI dabAyelI ane chuMdAyelI dunyavI jIvanamAM AgaLa vadhavA mATe puratI sagavaDo hovA chatAM ane koI paNa jAtanA vikAsane nahi pAmelI eka sAdI bhoLI e bhAIe Izu khrista athavA saMta phrAMsisanI mAphaka kevaLa prajAnAM kevaLa nagna zarIre vicaratAM bALako mATe dazathI bAra sevAparAyaNa jIvana akhatyAra karavAno niradhAra karyo. thoDA sama zALAo ubhI thavA pAmI che, temaja aneka vyAdhiothI pIDAtA yamAM tenuM dhyAna hiMdusthAna tarapha kheMcAyuM ane hiMda tarapha teo dardIone mATe be cAra ThekANe auSadhAlaye paNa cAlu thaI gayA AvavA nIkaLyA. satya ane jJAna pratye emane AtmA satata che. raktapitta jevA bhayAnaka dardathI pIDAtA trIsathI pAMtrIsa nirAAkarSAte raheta. AkhI mAnavajAti mATe temanA hRdayamAM dhAra durbhAgI che mATe eka AzramanI paNa vyavasthA cAlu niHsvArtha premane jharo vahyA karato. jIva mAtra tarapha ekatAnI thaI gaI che. bhAvanA temanA dilamAM sadA jAgRta rahetI. Ane lIdhe bhAI! e uparAMta khetI karavAnuM, zAkabhAjI ugADavAnuM, phaLaelvIne pitAnA jIvana mATe garIbAI ane sAdAI svIkArI lIdhAM. julAdinA bAge khIlavavAnuM ane zarIrasvacchatAnA niyamanuM sane 19ra7 mAM hiMdusthAnamAM AvyA bAda teo punAmAM pAlana karavAnuM e prajAne zikSaNa ApavAmAM Ave che, eTaluM ja sthapAyela "khrista sevAsaMdha"mAM joDAyA. te saMbaMdha cheDe vakhata nahi paNa keTalAka hAthahunnaromAM temaja grAmodhdhAranAM aneka cAlyo. evAmAM mahAtmA gAMdhIjI sAthe temane melApa thayo. sAmAnya udyogamAM tyAMnA lokone yathAzakita rasa letA gAMdhIjInI salAhane anusarIne gujarAtanI bhIla prajAnA pitA karavAmAM AvyA che. A dezanAM temaja paradezanAM aneka dAnasamAna zrI. ThakakarabApA sAthe teo keTaloka samaya rahyA ane parAyaNa bhAIo tathA bahena taraphathI maLatI paisAnI madada vaDe temanI AkhI pravRttine ane dezanA pachAta gaNAtA vargonI khetI mATe temaja nhAvA devAnAM temaja pIvAnAM pANI mATe paristhitine temaNe sAro abhyAsa karyo. pariNAme tevI ja prajA tyAM vasatA dehAtIone majUrI ApIne kUvA khodAvavAnuM kAma cAle che tethI 17 kema cAluM che. lenDIcusa vyApArIonA ane nANAM dhIranArAonAM vacce vasavAne ane temane sevAdhArA udhdhAra karavAne temanA dilamAM manoratha ubho thaze. A sevA mATe temaNe madhya prAMtamAMnA ghAtakI paMjAmAMthI A garIba nirdoSa lokone bacAvI levAnA sAtapuDA parvatanI khINamAM AvelA maMDalA pradezamAM vasavATa dareka prayatna karavAmAM Ave che. vaLI A lekane zarAbanI karatI junI gAMDa prajA vacce jaine vasavAne nirNaya karyo. badImAMthI cheDAvavA ane karanA bhAramAMthI mukita apAvavA, bhAI khIsAmAM mAtra 100 rUpiyA laIne teo geDa prajA vacce jaIne elvina gAmanA paTela, polisa, jIllA mejIsTreTa, kalekaTara ane vasyA ane temanI asahya karUNAjanaka sthitimAMthI te prajAne bhaya prAntanA khuda gavarnara sudhInA amaladArane maLatA rahe che uce lAvavA mATe temaNe bhagIratha prayAsa zarU karyo. temanI sAthe ane temanI samakSa geDa prajAnA duHkhadardo raju karIne temane punAnA "khrista sevAsaMgha" nA bIjA eka sabhya bhAI zAmarAva mATe jarUrI rAhata meLave che. divela paNa te saMsthAne tyAga karIne geDa prajAnA udhdhArakAryamAM bhAI enjInanuM jIvana vRttAnta kesI Arma nAmanI joDAyA. A banne kALA gerA bhAIonI joDI relve lAInathI eka geDa kanyA sAthe temaNe karela lagnanI hakIkata vagara adhupaccAsa mAIla karatAM vadhAre dUranA jaMgalomAM Avela-jhADanI ja gaNAya. bhAI ellIna gAMDa prajA vacce kAma karavA gayA dhaTAmAM chupAyelA- karaMDyA' nAmanA nAnA gAmaDAmAM jaIne tyAM sudhI to brahmacArI ja hatA. tyAM javA bAda ane te lekenI eDI. tyAM vasIne geDa jevI ati pachAta ane aMdhakAramAM vacce keTalAka samaya vasavA bAda temane mAluma paDayuM che. guMDa Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 prabudha jaina tA. 30-9- * prajA ekalavAyA brahmacArI jIvanamAM kula mAnatI ja nathI vyApArI vargathI, haiyAzUnya nANuM dhIranArAothI, jaMgalanAM kRADI temaja moTI ummaranA ekalavAyA purUSa mATe te prajA bIskula khAnAra vAgha, varU, rIMcha jevA pazuothI, melerIyA, kolerA, Adara dharAvatI nathI. geDa prajAnA hADamAM evI mAnyatA pra- zItaLA jevA jIvaleNa vyAdhiothI, bhUta-pizAca Adi devadevIrelI che ke je strI athavA purUSa lagnanI gAMThathI joDAya nahi onA bhAta bhAtanA vahemothI, anna pANI vinA bhUkha tarasathI te strI ke purUSa kudaratanA niyamanI viruddha varte che ane tethI ane jasTi vidArI na zakAya evA ajJAna-aMdhakArathI sadIo te jIva mRtyu bAda rAkSasI avatAra pAme che. tyAMnI prajA thayAM pIDAI rahelI nirAdhAra saraLa bhoLI prajAnI vhAre eka sAthe AtmIya bhAva keLavavA mATe bhAI ethvInane lagna karavAnI sAce paramAtha, oNkasapharDa yunIvarsiTInI bI. e., ema. anivArya jarUra bhAsI. temanI sAme be vikalpa hatA. kAM te e. nI padavI pAmela gore bhAI dezavaTe laI, jAtabhAIone pitAnI jevI bhAvanAvALI kaI aMgreja strIne paraNavuM sahavAsa choDI daI, gharabAranuM sukha tyajI, mAbApa ane bhAI athavA te geDa jAtinI kaI kanyA sAthe lagna karavuM. pitAnI bahenane viyega sahana karI laI moTamoTA plAo bhAgasamAna bhAvanAvALI aMgreja strI maLe kyAMthI ? pite keI geDa vavAnI abhilASAone Thokara mArI, garIbaDAM loko mATe badhuM ja kanyAne paraNe te tyAMnI prajAmAM teo vadhAre saraLatAthI bhaLI kare ane ApaNuM jevA vatanavAsIo A badhuM dUra beThAM beThAM zake. pariNAme gayA eprila mAsamAM temaNe eka geDa kanyA nihALyA karIe ane ApaNAM e tyajAyelAM ane tiraskArAyelAM sAthe lagna karyuM che. A kanyAnuM nAma "kesI Arma " che. te bhAIbahene mATe kazuM na karIe-AnAthI vadhAre zaramAvanAruM pitAne sUryavaMzI kahAve che. gAMDa prajAnA itihAsamAM A banAva ApaNA mATe bIjuM zuM hoI zake ? hiMdanAM sADA sAta lAkha pahela vahele ja hoI zake. vivAha prasaMge gAmanA lokoe khuba gAmaDAMomAM kaMgALa hAlatamAM sabaDI rahela AvA koTi koTi AnaMda karyo hato. lagna bAda bhAI elvInane gAMDa loke pitAnA ane prakAra prakAranA julma ane aMdhakAranI beDIomAMthI eka kuTuMbIjana ja lekhatA thaI gayA che. bAI elvIna A mukita apAvavA mATe Izvara kRpAthI dareka vAte sArI sthitimAM lagna viSe pitAnA mitrane lakhatAM jaNAve che ke " samAja mukAyelAM bhAI bahene je pitAnI nAnIsarakhI AMgaLI lAvaze kevI najare joze tene pUrNa khyAla karI lIdhA pachI ja meM nahi te eka nahi paNa daza vIsa "mahAtmAjIkI jyanA geDa kanyA sAthe bhAre vivAha saMbadha karyo che. e vivAha karavA nAda pikAratAM paNa A dezane kharekharI TakAu AjhAda pAchaLa mAro hetu jagatane e dekhADI ApavAne che ke mAre maLavAnI nathI. baherAma khaMbhAta . AtmA geDa prajA sAthe joDAI gayuM che ane huM kevaLa sevA- cImanabhAIe ThIka saMbhaLAvyuM ? bhAvathI AtmAnI uMDAImAM temanI joDe ekatA bhogavato thaI gaye chuM. vaLI mane mAluma paDayuM che ke mane eka Adarza A aMkamAM anyatra pragaTa thayelo lekha cheDA samaya pahelAM zrI. mahAvIra jana vidhAlayamAM jAyela eka prItibhojana prasaMge patnI maLavA pAmI che. manoraMjaka sahavAsa ApanAra, vivedI zrI. cImanalAla cakubhAI zAhe " vidyArthImAnasa" upara ApavA svabhAvanI, sundara saMgItabharI, pUrvakALanA koI rAjakuTuMbamAMthI vyAkhyAnano sAra che. A prItibhojanamAM vidyAlayanA kAryavAhaka utarI AvelI kharekharI sUryavaMzI kanyAne huM va chuM. keratI Am' ane vidhAthIoe bhAga lIdho hato. uparanuM vyAkhyAna e nA kuTuMbIjane A lagna viSe satapa te jarUra darzAve che ema bane vargane udhaka hatuM. huM e prasaMge hAjara hatA ane tethI e vyAkhyAna saMbaMdhe kAryavAhakamAMnA keTalAka aMdara aMdara zuM chatAM paNa temAMnA keTalAka evI mAnyatA avazya dharAve che ke vAto karatA hatA ane vidyArthIo paNa aMdara aMdara kevI carcA geDavaMzI rAjaputrI pitAthI kAMIka utaratI paMktinA purUSane varI che." karatA hatA te sAMbhaLavAnI mane bhAre ramuja paDI hatI. bhAI evInanA Aja sudhInA jIvananI A rUparekhA che. kAryavAhakonI carcAne sAra e hatuM ke "cImanabhAIe TuMkamAM kahIe to bhAI elvIna tema ja upara jaNAvelA bhAI vidhArthIone Aje ThIka saMbhaLAvyuM ! teone sAkaranA paDamAM zAmarAva bane sevAparAyaNa temaja IzvaraparAyaNa hoIne pitAthI ThIka kavInAIna khavarAvyuM. teone kahI dIdhuM ke tame taraMgI che: tamArAmAM vivekano abhAva che; tame Inferiority ComplexbanatuM sarva kAMI karI rahyA che. temanI pratiSThA eTalI badhI lAghava graMthI-nA bhoga banelA che; tamArAmAM udhdhatAI che; vilAsitA vadhI gaI che ane geDa prajA sAthe gADha sahavAsathI tyAMnI che; parabhavamAM-dharmamAM-tamane zradhdhA nathI; tamane uDavuM bahu ame lokaparisthitine lagatuM temanuM jJAna eTaluM badhu bahoLuM banI che; paNa tamane niyaMtraNamAM rAkhanAra derInI khuba jarUra che tyAre. gayuM che ke te ilAkAnA phakata nAnA amaladAra ja nahi paNa. vidhAthIo paNa aMdara aMdara kAMi AvI ja vAta karatA hatA khuda gavarnara paNa geDa samAjanA savAla upara jyAre tyAre ke "cImanabhAIe ApaNuM mAnasa barAbara vyakata karyuM che. mene. jIMga kamITI ApaNane samajI ja zaktI nathI tene cImanabhAbhAI ellInanI salAha le che. vaLI jyAre sattAdhikArI sarakAra e ThIka saMbhaLAvyuM che. ApaNe bhAvanAzIla chIe, ApaNAmAM mATe nAnA amaladAre jyAre vArSika rIperTo ghaDe che tyAre te daMbhane abhAva che ane tethI vaDilenA daMbha ane dekhAvane rIpArTImAM bhAI elInanA pragaTa thayelA anubhavo ane vicAra ApaNe sahana karI zakatA nathI. ApaNI mAnanI vRtti kyAM ane kevI rIte dubhAya che tene sekreTarIone khyAla ja hotuM nathI. pramANa rUpe avatarita kare che. AvI niHsvArtha ane uttama spaSTavaktatva e te ApaNI vizeSatA che; ApaNane ApaNuM sevA vaDe bhAI ellIne ane zAmarAva hile geDa prajAnAM hRdaya jIvana tyAga vairAgya ane pratAthI veDaphI nAMkhavAne maLyuM nathI. eTalAM badhAM jItI lIdhAM che ke e pradezanI AkhI prajA A ApaNe zaktivALuM jIvana jIvavA ane mANavA sarajAyA chIe. gerakALA sahadharma bhAIonI anupama joDIne "baDAbhAI". unnata uDDayana e ApaNe svabhAvika dharma che ane e uDDayana vRttine dAbI devAnuM ja kArya menejIMga kamITI karatI AvI che" ItyAdi. ane "choTAbhAI' jevA premabharyA nAmathI cAre dizAe eLa - manuSya svabhAva Ave ja che ? sau koI paralakSI jIvana jIve khatI thaI gaI che. che. pitAne kaI vAta lAgu paDe che ane pitAnA valaNamAM zuM sAmrAjya calAvI rahela nAnA moTA sattAdhikArIonA hAthe, sudhAro karavA joIe e koI bhAgye ja vicAre che ! duniyA dayAhINA muDIdAra vargane hAthe, AMdhaLA banI luMTa calAvatA ema ja cAle che ! zrI muMbaI jena yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI reDa, muMbaI. 2 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kimata doDha Ane zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 4266. prabuddha jenI A kubaI jana muka i : Rs. taMtrI : maNilAla makamacaMda zAha, varSa : 2 aMka: 12 muMbaI : 15 akabara 1940 maMgaLavAra lavA ja me rUpiyA 2 arNavonuM AmaMtraNa paryuSaNa parvamAM ane je ApaNe raheNIkaraNImAM sugALavA na rahyA hota atithi je niyamita AvyA kare che e atithi te atyAra sudhImAM pArasIo paNa ApaNuM ja kuTumbamAM bhaLI maTI jAya che ane gharane ja mANasa thaI bese che. A paryuSaNa gayA hota. mahAtamA jharUdastranI zikhAmaNa ApaNuM mahAtmAonI parvamAM pahele varase Avye svAbhAvika utsAhathI; bIje varase zikhAmaNathI nakhI nathI ja. duniyAbharanA sate ekaja rIte Abe sArAsarakhA eka vyAkhyAne sAMbhaLavAnA lAbhathI; vicAratA ane kahetA AvyA che. sati kahetA AvyA che:pachI trIje varase ramAnabhAIe ane maNibhAIe vahivaTane pahuMce tinakI ekahI bAta, haka AgaLa karI A Nune badale hukama che ane A saba sAdhekA ekamata, varase te AmaMtraNe na mokalatAM tamAre viSaya ke ema ja ye bicake bAraha vATa. " pUchayuM ane paramA daMbhAie te mane viSaya paNa sUcavyuM. jee satya jJAna sudhI pahoMcyA che te badhA eka ja rIte jenA AvAnI vidhi nathI te atithi. mAruM te dara bole che, badhA sAdhuone abhiprAya eka ja hoya che. vacalA paryuSaNa parve avavAnuM nakkI ja thayuM lAge che eTale have huM adhakacarA loko ja aneka rastAo batAvI jhagaDA pedA kare che. atithi rahyuM nathI paNa gharane ja thaI gayo chuM. ' huM AzA rAkhuM chuM ke paryuSaNa parvanA A jJAnasatramAM Avate varase koI pArasIne paNa potAnA dharmanI khUbI samajAvavA jaina utsavamAM jainetarane paNa bolAvavA joIe evI mATe Apa netaraze. diAra nItine lIdhe Apa mane bolAvavA lAgyA. jene svabhAve paNu A paryuSaNa parvo kevaLa dharmanI ja carcAthI bharI na ahiMsaka hoya che. musalamAna, khristi ke bauddha lokenI peThe ugra daIe. ke dhArmika viSaya pasaMda karavA karatAM koI sAmAnya viSaya pracAra vRtti dharAvatA nathI; ATale emanA sahavAsamAM ApaNe pasaMda karI emAM dhArmika vRtti jALavI ane bharI zakIe to A surakSita chIe ema mAnI jainene sahavAsa meM parvane uddeza vadhAre sArI rIte phaLIbhUta thAya ema mane lAgavizvAsapUrvaka sevyA. mane zI khabara ke nirAgrahI vAthI meM Ajane viSaya bilakula vyavahArane ja lIdho che. e pracAramAM jene eTalA badhA pAvaradhA che. paNUMpaNa vyA viSayamAM vakhate dhArmika draSTi huM na paNa khIlavI zakuM. paNa khyAnamALAne prAraMbha amadAvAdamAM thaye. pachI muMbaImAM enuM vAtAvaraNa dharmane aviradhI rahe eTaluM to sAcavI zakIza ja. zarUAta thaI. have A vyAkhyAnamALAno cepa kalakattA sudhI ' poMce che ane tyAM paNa mAre javApaNuM rahe che. eTale have A parvemAM jJAna, sadAcAra, rasikatA ane tapasyA A cAra te huM lagalaga jaina thaI gayuM chuM. jemAM svAdAdamAM mAne che, tane uhApoha thavo joIe. saMskRtine paripuSTa karavA mATe anekAntanI dRSTi kharekhara seve che teo koInI sAthe game teTalA jJAna jarUrI che. dharmavRddhi mATe sadAcAranI mImAMsA thavI joIe. matabhedo thAya te e daragujara kare che. eTaluM ja nahi paNa AnaMda meLavavA mATe rasikatA kheDavI joIe ane aMte matabhedane paNa svIkRti ApI moTAmAM moTe samanvaya sAdhe che. mekSanA adhikArI thavA mATe tapasyAnuM khaDatalapaNuM ane eTale huM keTale darajaje jaina chuM ane keTale daraje brAhmaNa chuM tapasyAnI tejasvitA paNa khilavavAM joIe. enuM pramANa kADhayA vagaraja mane teo AtmIya gaNavA lAgyA che. ApaNI dhArmikatA dahADe dahADe kRtrima thatI gaI eTale che ane have to eka ja bALAe amArU ghara zobhAvyuM che halekanuM jIvana ApaNe saMkucita banAvyuM ane paralokanI ja eTale kevaLa vRttithIja nahi paNa sAmAjika baMdhanathI paNa ame vAte ApaNe karavA lAgyA. dharma je IhalokanI vAte choDI de, , kaMIka jaina thaI gayA chIe. mane emAM kazu ja ajugatuM lAgatuM ane devalokanI ja vAta kare te e "devaleka' ja pAmaze. nathI. bhAratIya saMskRtinI e pUbI ja che ke raheNIkaraNI ane dharmanuM ema ja thaI gayuM che. have ApaNI dharmacarcAmAM aihika vicArasaraNImAM sAmya dekhAya, anukULatA jaLavAya tema tema jIvananA tamAma pAsAonI carcA karavI joIe ane e rIte vyApaka rIte samanvaya sAdhatA ja javuM. zramaNa ane brAhmaNa dharmane jIvana sAthe joDI devA joIe. hajAra hajAra varasa ekatra rahe ane eka bIjAmAM bhaLe nahi Ajane mAro viSaya e ja vRttithI meM lIdhe che. e bane ja kema ?. huM te hindu, jaina, bauddha, zIkha, brAho . udghAta . liMgAyata Adi ApaNA badhAja vibhAgone eka ja kuTuMbanA dhaNA varasa upara traNa paraja viSe meM eka lekha lakhyo kuTuMbIo gaNuM chuM. * hatA. jema sAmAjIka zramavibhAgane aMge ApaNe cAra varNa Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 prayuddha jaina kahyA che teja pramANe bhaugolika sthiti paratve A traNa parajanI jIvanavyavasthA ApaNe vicAravAnI rahe che. pahADI athavA rAnIparaja, khetIparaja ane dariyAparaja e te traNa paraja che. ahIM muMbainA AsapAsanA ja vicAra karIe te lANAvaLA khaMDALAthI mAMDIne sahyAdrinI taLeTImAM Avela pAlI sudhI je pahADI leAkeA vase che. te rAnIparaja kahevAya. eja lokeA zivAjInA mALe lAka tarIke itihAsamAM prasiddha che, pAlIthI thANA sudhI khetI upara gujarAna calAvanAra athavA bAgabagIcA banAvIne thoDI kamANI karanAra loko te khetIparaja che; ane thANAnI A bAju dariyAne kinAre je kALI ke vAralI lokeA phelAyA che ane potAnI heADImAM dirayA kheDI peAtAnu gujarAna calAve che te dariyAparaja che. ApaNe sudharelA sAmAnya loko khetIparajamAM ja khapI jaie chIe. gujarAtanA brAhmaNa, vANiyA, paTela, garAsIyA badhA ja khetIparaja che. bAraiyA ane paDhiyAra lokone khetIparaja kahevA ke rAnIparaja e eka savAlaja che. DAMganA DuMgarAmAM rahenArA bhIla, kAtuDI, koMkaNI, kAlacA vagere lokeA rAnIparajanA che. A rAnIparajanA loko svabhAve svataMtra miAjanA hoya che. moTe bhAge zikAra karIne potAnI AjIvikA calAve che. jee DuMgarA DI nIce medAnamAM AvyA che temanA svabhAvamAM teNe phera paDayA che. paNa je loko kharekharA pahADamAM rahe che te badhA bar3Adura, svAtaMtryapremI, svAvalI ane vahemI hoya che. ajANyA loko pratye te hamezA sAzaMka rahe che. kudarata sAthe laDI laDIne mAMDa AjIvikA maLatI hovAthI saMskRtinA nAjuka aMge khilavavAnA emane samaya nathI maLatA. zikAra pAchaLa doDatA chatAM e lAko potAnuM jaMgala cheADI khIjA jaMgalamAM jatAM khIe che. pahADI lokeAnA A svabhAva meM kAzmIra tarapha paNa joyA che ane asama prAntamAM paNa joyA che. varasAda, teAAna, rela, jaMgalI pazuo ane jaMgalI paDeAsi badhA sAthe laDIne ja jIvavAnuM heAvAthI athavA emanA humalA sAme TakavAnu hovAthI pahADI mANasa haMmeza capaLa, sAvadhAna ane avizvAsI hoya che. kudarate yojelA khInne varga te khetIparajanA che. rAnIparajane sAthI kutarA ane Aja pakSI hAya te khetIparajanA sAthI gAya, baLada ane bheMsapADA hoya che. gAya, bAda jevA dUdhALA jAnavarezane sAtha maLavAthI khetIparaja loko khArAkamAM bahu jaladI ahiMsaka thai zakayA. baLadanI mahenatane lIdhe anAja khUba maLavA lAgyu. ane gAyane khetImAMthI cUNu kapA siyA vagere khArAka maLavAthI te vadhAre dUdha devA lAgI ane rUi, kapAsanA temaja UnanA kapaDAM puratA pramANamAM maLavA lAgyAM. eTale zarIranI uSNatA TakAvavA mATe vadhAre paDatA khArAka khAveA paDatA hatA te hAjata echI thai. pariNAme mANasa mAMsAhAra cheADI zakayA. gAya tathA baLade mANasane potAnuM sarvasva arpaNa karI ene mAMsAhAra vinA jIvavAnI sagavaDa karI ApI eTalA khAtara paNa kRtajJa thaine ApaNe gAya baLadanuM rakSaNa karavu joie. Arya saMskRti haLa calAvIne karelI khetI upara AdhAra rAkhe che. araNyavI mANasa jaMgalanA jhADAne ane vanadevane pUje che jyAre khetIchavI mANasa jamInane ane peAtAnA ejArAne pUje che. araNyavI potAnI jAtanI svataMtratA cAhe che. sthAnatyAga karatAM ene sakeca nathI; jyAre khetIvI tA. 15-10-4 . mANasa peAtAnI jamIna mATe potAnA prANa pAtharaze. jamIna sAcavavA e potAnI nyAtane paNa jatI karaze. e kSetrIya hAya che ane tene kSatrIya paNa thavuM paDe che. jyAM khArAka maLe tyAM javAne badale jyAM pote vasyA che tyAM jamIna kheDIne khAtara pANInI jogavAi karIne e annasamRdhdhi vadhAre che ane tethIja meTAM moTAM zahero e sthApI zakayA chaeN vyavasthAzakti vadhavAthI e sAmrAjya pazu sthApI zako che. araNyanI macchuta laDatI vakhate acUka TekarI upara jane pahoMcavAne. jeTalA uMce jAya teTalo e salAmata ane uparathI nIcenA lAke upara relanI peThe dhasI javAnI bhAre sagavaDa paNa hAya che ane majA paNa heAya che. mANasa kRSIjIvI lye che eTale ene uMcAI kayAMthI maLavAnI ? eNe khAda khAdAre uMcA killA bAMdhyA. jyAM gAya ane gheTAM puravAnA heAya tyAM baraNe ge-puro bAMdhyA ane laDAi vakhate nAnAM nAnAM gApurA DhoDAi zakAya e hetuthI uMcA uMcA ratha taiyAra karyAM. jamInaparathI tIrapheMkavA enA karatAM rathane Tace caDhIne tyAMthI tIra pheMkavAmAM dhaNI gavaDa hatI. tIra dUra sudhI paheAMcatA ane sAmAnA tIrathI acIjatA. eka rIte jotAM araNyavI e kRSIvI leAkeA ekamekanA pUraka heAya che. pahADI loko rAno bhAra peAtAne mAthe le ane kRSaka loka poSaNanA bhAra upaDe te bannenI zakita ane jIvanasiddhi anekagaNI vadhavAnI. jA vakhatamAM meTAM moTAM zaherA pahADIonA Azraye ja TakI zaktA hatA. magadha sAmrAjyanI rAjadhAnI rAjagRha e marAThAonI rAjadhAnI sanArA ke pUnA A vAtanAM uttama udAharaNA che. cAre kAr pahADa ane vacamAM khullI paheALI jagyA mAM maLe tyAM ja nagare sthapAya emAM Azcarya zuM! huM teA nI zabdane arthaja narapitA eTale ke pahADIothI rakSaNa meLavatI vastI evA karUM chuM. ApaNA itihAsamAM ApaNe araNyajIvI ane kRSIjIvI lokAnAM parAkramA ja moTe bhAge varNavyA che. kudaratano trIjo varNa je dariyAparaja, tene te ApaNe visArI mukayA che. jyAM sudhI huM joi zakuM chuM tyAM sudhI ApaNA dezane have pachInA jamAno A dariyAparajatA haze eTale e dariyAnuM AmaMtraNa Apa sahune ApavA Avyo chuM. (apUrNa) kAkA kAlelakara zabhUmeLA. muMbathI deharI sudhI dara vakhate huM ekalI ja jauM chuM. haMmezA strIonA DabbAmAM kalakattA sudhInuM konuM ke saMgAthI maLI jAya che. paNa A vakhate te gADIne upaDavAnI taiyArI thai tyAM sudhI koi AisAhebe A taraka pagalAM mAMDayAM nahi. chevaTe sagAMvhAlAnI ciMtA vadhI. badhAMne thayuM ke e, e rAta sudhI AmAM ekalI, ene kaiM thAya te khabara paNa kAne paDe? paNa mhArUM nasIba teja hatuM. sITI vAgI tyAM ja eka DozImA AvI pahoMcyAM. bAe pUchyuM. " kayAM jAva che. DozImA ?" DozImA khelyA, ' mogalasarAi. ' badhAe hAzanA chUTakArA kheMcyA ane tarata ja DozImAnI pathArI hArI pAse ja bAe AgrahapUrvaka karAvI. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-10-60 prabudhdha jaina ( 109 gADI upaDI ane mane thayuM, DabAmAM A badabo kayAMthI dIdhA. hajI te jabalapurathI gADI upaDI paNa nathI tyAM bIbIAve che ! meM tarata ja pAyakhAnuM tapAsyuM. e to ekadama sApha jAnanA meTA dIkarAe pUchyuM. "ammA, pitAcha kidhara beThe hai?" hatuM. bIjI ja paLe hArI najare DozImAM tarapha paDI. meM joyuM zI khabara zAthI bIbIjanane A savAla game nahi. "zetAna ke DozImAnAM kapaDAMmAMthI ane zarIramAMthI durgadha sArAye DabAmAM cupa nahi rahete hai !" eTaluM bolIne ene chokarAnA beDa phelAtI hatI. pachI te DozImAnuM bArIka nirIkSaNa cAlyuM. enA mAthAmAM eka TapalI lagAvI dIdhI. ane e paMdara varSane vALamAM lAkha jUo khadabadatI hoya ema lAgyuM. enuM zarIra, chokare, mAnI sAme dAMtIyA kADhatA kADhatA, pitAnA nhAnA bhAI kapaDAM, ane dedAra jaIne ghaDIbhara mATe bhayaMkara tiraskAra thaye. bahene para cIDa kADhI emane raDAvate raDAvatA, eka mane thayuM ene kahI dauM ke "mAtAjI, Apa dusarI jagepara se khuNe jaIne moTuM caDhAvIne beThe. thoDIvAra thaI. tyAM jAva. paNa bIjI ja paLe enI garIbAI ane ajJAnatA mane yAda bIbInI nhAnI chokarIe paMkho mAMgyo. meTI bahene paMkho ' AvyAM ane thayuM. "garIba hiMdustAna AvAja lAkha ane karaDe A khare, paNa ApatAM pahelAM paMkhAnI dAMDI vatI ene : mANasothI baneluM che. enAthI dUra ApaNe kayAM sudhI bhAgI mArI. ATha kalAka mahAre kevA lokonI vacamAM gALavAnA che te zakIzuM? meM DImAne mArI bhAMgItUTI hiMdImAM pUchayuM mane samajAyuM. chokarAMonI gALo, pAMca pAMca mInITe emane mAtAjI, ApakI pAsa TIkITa che ke nahi ?" mAtAjIe hA paDate mAra ane emanA raDavAnA avAje AkhA DabAne raData te kahI, paNa meM joyuM ke dareke dareka sTezane mAtAjI uMghamAMthI karI mUkyuM. akIne pAyakhAnAmAM ghusI jatAM hatAM. vakhata pasAra thatAM dhRNA e eka kalAka pachI bIbIe eka derI meTA chokarAne dayAmAM pariNamI. meM DozImAne pUchayuM "mAtAjI Apa kabhI - cUsavA ApI. nAnA bhAI bahene bhikSukanI AMkhe meTA bhAI snAna karatI che ke nahi ?" mAtAjI bolyA, "hama te sAdhvI sAme joI rahyA. moTAbhAIe kerIne barAbara nyAya Apyo, lega, snAna karanekI hamArI lIye jarUrata nahi hai. gaMgAme jA geTale ekadama sApha karyo ne chetarAne kasa laI lIdhA pachI kara snAna karege." mAtAjInA javAbe mane vicAramAM nAnA bhAI bahene para upakAra karatA hoya ema e chetaruM ne nAMkhI dIdhI. A hiMdusthAna, A enA ajJAna, garIba rahe geTalo emanI AgaLa pheMkyA. nAnA bALakee chotarA mATe vAsIo ! ene udhdhAra kayAre karI zakAze ! luMTAluMTa karI. chevaTe chotarUM bALaka khAI gayA. ane goTalAne eka rAta DozImAM joDe mAMDa mAMDa vItADI. tyAM te bIjI na khavAya e bhAga nhAra pheMkAyo. kerIvALA dezamAM ja savAre be marAThI bahenee amArA DabAmAM khuba kolAhala sAthe mANasane kerInI tANa che. pagapesAro karyo. emanA nisteja moDhA joIne ja thayuM che.' emanA jIvanamAM utsAha nathI, emane jIvananI kharI majhA A badhAmAM chevaTe megalasarAI AvyuM. tyAMthI hIrAnA mANavAne avasara AvyuM nathI. yuvAna chatAM e banne bahenone dAgInA paherela oTha daza madrAsI bAIo amArA DabAmAM AvI. e badhAe te sIdhuM mArA para ja AkramaNa karyuM. ghaDapaNe AvarI lIdhI hoya evuM lAgatuM hatuM. emanA AvyA hArI pathArI para AvI AvIne goThavAI gayA. meM kahyuM. pachI ekaja kalAke DabAmAM eka zaramajanaka banAva banya. koI bicAro bhaye TIkITa na hovAthI, ya cAlatI gADIe Apa dusarI jagaeN para ye !" paNa mArI bhASA na bIjo koI be hAthamAM na AvavAthI, amArA DabAnA bahAranA samajAvAthI e loko badhAM khaDakhaDATa hasI paDyAM. ' pagathIyApara caDhI gayo. amArAmAMnI pelI be marAThI oNne * A badhA banAvathI have te huM kaMTALI gaI. e rAtanA emanI jIMdagImAM A pahelavahelI vAra ekalI musApharIe anubhave manane viSAdapUrNa karyuM hatuM, magaja thAkI gayuM hatuM. nikaLI hatI. janAnA DabAmAM A eka purUSane jotAM emaNe te manamAM thayuM kayAre bAra vAge ne UtarI jauM. paNa kema karIne cIsAcIsa karI mUkI. eke gArDamAstarane raDe nAkhavA mAMDI. bAra vAgatA naheAtAM je mAre sAre nazIe vadhArene vadhAre e vakhate emanA mAtA para gabharATa joI mane hasavuM ne bahenenA anubhave maLe jatA hatA. caMdrA, dayA AvyAM. manamAM thayuM AvI bIkaNu bAIo emanA bALa saMdhanA sabhyane kene kevI keLavaNI Apaze ? A cIsethI pelo garIba " te eTalo gabharAI gayo ke enA DoLA Ama tema A varSa puruM thavA AvyuM che chatAM dilagIrI sAthe jaNAkaravA lAgyA, jIvanA jokhame e cAlatI gADIe utarI gaye. vavuM paDe che ke keTalAka sabhyanAM cAlu varSanAM lavAjama AvyA paNa A kolAhalanI asara AjubAjunA DabA upara judI ja nathI jyAre keTalAka sabhyanA A varSa temaja gayA varSanAM paNa jAtanI thaI. AjubAjunA lokone thayuM, ke strIonA DabAmAM koI lavAjama AvyAM nathI. Aso vada 0)) sudhImAM je sabhyanuM cAlu bhayaMkara kAma thaI rahyuM che ne emaNe tarata sAMkaLa kheMcI. gADI temaja AgaLanA varSanuM caDheluM lavAjama nahi ekalavAmAM Ave ubhI rahI. amArA DabAnI AjubAju loko bhegA thayA ane te sabhya saMdhanA baMdhAraNa mujaba ApoApa sabhya tarIke baMdha vAta sAMbhaLI hasatAM hasatAM jatA rahyA. A badhA kelAhalamAM thAya che. tethI je je sabhyonAM lavAjama na AvyA hoya temane paNa pilA gaMdA DozImA te ghoratAMja rahyAM. emane jotAM mane jema bane tema jalTithI mokalI ApavA Agraha pUrvaka vinaMti thayuM ke eka bAju A DozImA ne bIjI bAju A bIkaNa karavAmAM Ave che. saMdha cAlu Arthika muzkelI vacce navAM navAM strIo emAM keNa sArUM ne keNu kharAba ? jokhama kheDe che temAM sabhyanAM lavAjama paNa je niyamita vasula baporanA cAra vAgyA ne jabalapurathI eka bIbI emanA na thAya te saMdhanI vividha javAbadArIone poMcI vaLavuM azarAcaracIlA sAthe caDhayAM. jala paDadAmAM rahenAra A bIbI kaya thaI paDe. mATe A bAbatamAM ALasa ke pramAdavaza nahi emanA chekarAnI kevI mAvajata karatA haze te jANavAnI banatAM te te sabhya taraphathI cahelAM lavAjama rU. 3 athavA rU. 6 mane tivra jijJAsA thaI ane sAcesAca rAtanA vinA vilae mokalI ApavAmAM Avaze evI AzA rAkhavAmAM bAra vAgyA sudhImAM e bIbIe avanavA pATha * mane zIkhavI Ave che. maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMgha. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 prabudha jaina tA. 15-10 4 saccassa ANAe uvahie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANamAM rahenAre buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. ApaNA prasaMge, utsavo mANI zakIe, ApaNI sAthe saMkaLAyelA sau mANI zake ane bhaviSya mATe suMdara chApa pADanAra ane te vAtamAM gAphela rahyA ane khare ullAsa bhUlI umAde caDayA teja kAraNa ! samAjane sAce ullAsa keNu samajAvaze AvA dhAMdhaliyA yugamAM ? prabuddha jaina satyapUtaM vadedvAkyam akabara 15 1940 akabara bIrabalanI eka ramujI vAta che. temAM bAdazAha pUche che ke " bIrabala, DAhyAmAM DAhyA gaNAtA vANiyA nIze karI bhAna bhUle kharA ke ?' tyAre bIrabala javAba Ape che ke "hA, nAmavara ! jyAre AMgaNe vare-khare ke utsava hoya tyAre te bIjA badhA karatA vadhu nIze kare ane unmatta bane, paNa A nI judI jAtane ke jenI asara chaMdagI sudhI pahoMce." A eka ramujI vAta che, paNa te pAchaLa dukhada satya raheluM che, atyAre ApaNe ApaNA utsavamAM ke prasaMgamAM-pachI te te lagna prasaMga hoya ke dhArmika utsava hoya, maraNane prasaMga hoya. ke dezeyane hAya-nIzAnA ghenamAM bhAna bhUlIneja kAma kema karatA na heIe tema vartIe chIe. ullAsa ke unmAda ! ApaNA samAjamAM yogya deravaNIne abhAve Aje sarvathA ullAsane badale unmAda ja dekhAya che. sArI ke narasI dareka bAbatamAM manuSya jema gAMDA banI gayA na hoya tema ja varte che ane prasaMganI kharI gaMbhIratA gumAve che. ApaNA lagna jue, ApaNuM dhArmika prasaMge juo, ApaNI dezeAdayanI rItio tapAse, agara te maraNa samayanA karUNa ane gaMbhIra prasaMgenuM avalokana kare te jarUra jaNAze ke prANu ane cetanA jagavanAra ullAsane badale bhAna ane sArAsArane vicAra bhUlAvI denAra unmAda ja temAM che. A kAraNe ja prajAjIvana cetanavatu rAkhI, saMskAra ane saMskRti TakAvI rAkhanAra ane sAMsArika vyavahArane thAka utArI praphullatA prasarAvanAra utsavo ane prasaMge Aje te thakavI nAMkhanAra karUNa taMgImAM haDaselI denAra ane maraNatela karanAra ja bane che ane chIcharApaNuM, vevalAI ane vikRti praveze che te vadhArAmAM! - jyAre jyAre prasaMga Ave tyAre tyAre zakita, samaya, saMjoga ane AsapAsanAnI upara ke khUda ApaNI jAta upara bhAvamAM thanArI asaro vicAra karyA vagara ja ApaNe unmAda- vaza thaI kArya karIe chIe ane herAna thaIe chIe, Aje ApaNu garIba samAjamAM manuSyane pUche ke tamArAM du:kha, taMgI, azAnti, udvega ane aMdhakAramaya bhAvInuM kAraNa zuM che ? hIrA jevA yuvakane pUcho ke chatI zaktie vikAsa rUMdhAI javAnuM kAraNa zuM che ? ekanA be lakhI ApI kaDhAre anAja lenAra ane vyAjanA bhAraNamAMthI uce na thanAra koI kheta maLe te pUche ke tArI A paravaza ane asahAya dazAnuM pagaraNa kayArathI maMDAyuM ? dardathI pIDAtA ane kaSTamaya rAtrI divasa vitAvatA koI dIna dardIne pUche ke varSonI mahenata pachI paNu jIMdagInI khAtara DuM ghaNuM kharca karavAnI kamatAkAda kema AvI? vizALa jagyAmAM vasI dUdha, dahIM para jIvanArane pUcho ke kyA pApe tane paradezanI dasa phuTa lAMbI ane sAta phuTa pahoLI aMdhArI ane durgadha mAratI keTaDImAM pUryo ? prabhue navarAzane vakhate ghaDelI devanA cakra jevI jeDImAM ekane ahi ane bIjIne hajAra gAu cheTe varSo thayA jhuratI juo te pUcho ke kayA bhavanA pApa ubanyA che ke Ama viyegamAM gura cho? dIkarAnA lagna mATe dIkarIne vecatA bApane, (hAlamAM dIkarA vecAya che) dhaNInuM kAraja karI reTalA mATe raDatI vidhavAne pUcho ke zA mATe pha che? vyaktigata vAta cheDI samAjane pUche ke tamArA panAre paDelA mAnavIo mATe pragati- piSaka saMsthAo kema nathI ? garIba-dardIo ane anAtho mATe- sagavaDatA kema nathI ? A sau praznone ekaja mUMge javAba maLe che ke " unmAda !" te saunA sAMsArika duHkhanuM mULa kAraNa utsava vakhatanI uDAugIrI ane unmAda ja hoya che. ApaNe je je kAryanI pAchaLa kaMi hetu na hoya, jene upayoga na hoya, je karavAmAM karanAranI zaktine ke te zaktinA bIjA suMdara upayogane khyAla na rakhAte hoya, budhdhi jevI denArI vastune badale koinI dorelI lITIe ja javAnuM hoya ane kArya karyA pachI pastA karavA jevuM hoya te badhA kArya unmAdanAMja pariNAma kahevAya ! nIzAmAM cakacura banela na karavAnuM ja kare che, jyAM jarUra na hoya tyAM buma pADe che, suvA yogya sthaLa na hoya tyAM leTI paDe che. akSane batAvelA mArga tene sujhatuM nathI ane nIzAnuM kSaNika sukha jatuM rahetAM khIsuM khAlI thaze, bALabaccAM rakhaDI jaze ane TAMTIo DhIlA thaI jaze teno vicAra paNa te karatuM nathI. A badhuM ApaNe dArUDiyA ke aphINInI duniyAmAM joIe chIe. ApaNA sAMsArika vyavahAranA prasaMgamAM paNa ApaNe zuM nihALIe chIe? dAkhalA tarIke lagna vakhate je je kAryo thAya che te kAryonA nimita banelA vara kanyAnA jIvanamAM vilAsa, vikAra ane viSayavAsanAnA paghaNu vinAnuM kayuM vanapreraka, ullAsapreraka, tattva umerAya che? dhArmika utsava aMgenA kAryothI paNa dharma tattva pisavAne badale keI viSayI tatva ja pesI jAya che. je kArya karavA yogya che te karatA nathI ane na karavAnuM karIe chIe ane bIjAne karavA netarIe chIe. tyAre kaho AmAM ane dArUDiyAmAM zuM phera ? A badhA unmAda dazAno ja pragaTa cinha che ? lagna prasaMga-be vyakitanA pavitra sAMsArika joDANa vakhate bannenA jIvanamAM ajaba ullAsa pragaTe ane pavitra prasaMganuM gAMbhIrya barAbara khyAla upara rahe tevuM zAnta vAtA varaNa jAme te mATe, udvega upajAvanAra unmAda dazA AsapAsanAmAM paNa na ja hovI joIe. paraNanAra daMpatI pitAnI javAbadArI samajI vaDile ane ullAsa preranAra mitronI hAjarImAM saraLa rIte, saumya rIte je prasaMga ukele te atyAre najare paDatI duHkhada dazA, kuTuMbanA mANasanI hADamArI, taMgI ane dhamAlamAM bALakonI rakhAtI bedarakArI aTakI jAya. mULeya te lagnanI yejanAmAM unmAda dazA ja che. byakitane visarI kuLamaryAdA, meTAI, kulInapaNuM ane dAyajo ke pUrata Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-10-47 upara vizeSa lakSya ane lhAvo levAnI ghelachA sarvAMtra dekhAya che. AvA ThekI khesADelA kaDhaMgA lagnamAM paNa mesurAM vAjA, saMgItanI mazkarI jevA barADAe, adhatA phelAvatI ane mANusane zrInajarUrI lAgatI bhaDakA jevI battIo, upavana ane jIllAlatA pakSIo ke TahukatA meralAnI hAMsIrUpa vADIe ane mAralA, jamavAnA lAbI heALInA geraiyA jevA jAnaiyA, nATakI vAdhA, murkhAnAM pradarzana jevI chAe, gRhasthAzramane anubhava apAtI zIkhAne badale khakhaDatA rUpiyA, dAgInA ke kapaDAthI ja apAtI zAkhA, be DagalAM cAlavA mATe traNa jaNAe pakaDelA gheADe! tathA bhara ziyALAmAM cIraDuka cIraDuka khelatA arthavihIna paMkhA ane chatrI kayA pavitra pAka uddezathI lagnamAM dAkhala thayA haze te samajAtuM nathI. agAu game te upayoga DrAya paNa Aje te badhu vicitra ane nATakI lAge che ane uddeza vagara ja karavAmAM Ave che. A badhu A yugamAM aTakAvavAnI jarUriyAta have AvI paheoMcI che. bhAvanApreraka saMgIta, lagnajIvanane mahimA samajAvatAM gANAM, zAstrIya paddhatie zIkhavA mATe eka vakhata cAlatuM saMgIta bhUlavuM ane jJAnIoe navu janmAvavu ati agatyanuM che. apUrNa vrajalAla dha. meghANI puraNa TrasTIonI saMcayavRtti A aMkamAM anyatra samAja, dharma temaja arthakAraNa upara maulika vicAro raju karanAra zrI kizoralAla gha. mazarUvALAnA " dAnAnA TrasTI " e mathALAnA eka lekha pragaTa karavAmAM Avyo che te jaina badhuoe khAsa vAMcavA ane vicAra karavA jevA che, e anyatra pragaTa thayelA lekha ahiM pharIthI pragaTa karavAne Azaya e che ke ApaNA jaina samAjamAM maMdiranA temaja anya aneka saMsthAnA vahIvaTa cAle che ane tene lagatA TrasTanA ghaNA TrasTIone te lekhamAM jaNAvelA muddAo lAgu paDe che. te lekhamAM mukhya AkSepa te e che ke AjanA dAnanA TrasTIomAM moTe bhAge potAne soMpAyalA dhanano sarvyaya kema karavo te vicAra ane vRtti gauNa jovAmAM Ave che ane TrasTanI mIlkatamAMthI bane teTale e vyaya kema karavo, te mIlkatane bacAvavI kema eTaluMja nahi paNa vadhAravI kema e khyAla pradhAnapaNe jovAmAM Ave che. ApaNAM maMdiramAM ekatra thatAM nANAMnI je rIte tenA TrasTIo taraphathI vyavasthA thatI jovAmAM Ave che te uparanI vAtane kharekhara puravAra karI Ave che. tenI cAlu cintA mIlkatanA rokANane lagatI ja heAya che. A vakhate ATalI mIlkata vadhI, A DIpojhITanI mudata purI thavA AvI, hamaNA nIkaLelI leAnamAM nANAM rekIe te vadhAre vyAja maLaze, amuka mIlkata ke DIencarsamAM nANAM rAkavAthI AgaLa upara ahu lAbha thavA saMbhava che--AvI ja cintA ane carcA maMdi ranI mIlkatanA TrasTIe karatA hoya che--pachI te gADInAM TrasTI hA ke zAntinAthajInA. paNa ekatra thayelAM nANAnA sadvyayanI yojanAo koi vicAratu ke carcatuM sAMbhALavAmAM AvatuM : nathI. ekatrita devadravyanA vyayanI junA vicAra pramANe cokakasa maryAdA che ane TrasTI e maryAdAthI badhAyalA che e vAta svIkArIe te paNa e maryAdAnI aMdara junAM mandirAnA chohAranA temaja jyAM jyAM maMdira na hoya tyAM baMdhAvI ApavAne samAveza thAya che. Aje sthApatya ane dhArmika bhavyatAnA namunArUpa aneka jInamaMdiMga mevADa, mAravADa temaja anya pradezomAM sAmayika buddha jaina 111 jarjarita thai rahyA che ane vinAza tarapha dhasI rahyA che, jyAre meTA zaheramAM AvelA madirAnA temaja keTalAka tIthaeNnA TrasTIe peAtAne havAle paDelI mIlkatanA rAkANanI pherabadalInI ja vAta vicAryo kare che. A bAbata mAtra maMdiranA TrasTIone lAgu paDe che ema nathI. bIjI saMsthAnA TrasTIonu paNa lagabhaga AvuM ja velaNa jovAmAM Ave che. keTalAka ThekANe dAnamAM apAyalI rakamanu vyAja ja vAparavu e sarate dAna apAyalu hoya che. AvI baLatAmAM TrasTIone kazA vikalpa hAtA nathI. paNa bIje ThekANe saMsthA sArU kAma kare che-jIvadayA, parepakAra ke keLavaNInuM kAma kare che--ema samajIne kazI paNa sarata vinA samAja e saMsthAne puSkaLa dhanathI navAjatI ja rahe che. A rIte ekatra thatA dhanamAMthI je Aya nimitte e dAna ApavAmAM Avyu hAya che e Azaya pAchaLa thoDuM vadhatuM dravya kharacAya che. paNa pariNAme saMsthAnI muDI tA vadhyAja kare che. vaLI duSkALa, mahAmArI ke jala pralaya jevI deza upara kAi Aphta Ave, samAjanI vizvAsapAtra saMsthA rAhata kArya mATe samAja pAse dravya mAMge, loko karUNApara banIne mAge teTalu dravya Ape, te dravyamAMthI keTaluMka kharacAya paNa keTalAka vadhAre paDe athavA teA pADavAmAM Ave ane saMsthAnI muDI vadhatI cAle, mULa muDImAM jarA paNa dhaTADo thavA na joIe evI sarata athavA te samajutIthI TrasTanA vahIvaTa karavAmAM Ave ane TrasTanAM rAkANu karavAmAM Ave. samAjanAM duHkha dardI eTalAMte eTalAM ja rahe, jIvadayA ane paropakAranA nimitto jarA paNa ghaTe nahi, bhukhamaro, bekArI ke nirakSaratAthI samAja eTale te eTalA zeSAyA kare, paNa saMsthAnI muDI tA vadhyA ja kare. vaLI nAnA kSetramAM nAnI sarakhI saMsthA ubhI karavAmAM Ave ane mIlkatanA vyAjamAMthI saMsthA nabhI zake e hetu raju karIne e e saMsthA mATe potAnI lAgavaganA kSetramAMthI hajAra ane lAkhonI rakama ekatra karavAmAM Ave e paNa upara jaNAvela matadazAnu ja rUpAntara che. A prakAranI saMcayavRttino tyAga karavAmAM nahi Ave ane ekatra thayelA AvA dhanane jyAM sudhI sattva sarvyaya karavAnI bAbata upara khUba bhAra mUkavAmAM nahi Ave tyAM sudhI ApaNI aneka sakhAvatAnA mATe bhAga vandhyAvasthAmAM ja rahevAnA che ane koi paNa AsamAnI sulatAnInA prasaMge sadantara vinAzane pAmavAno che. A kAraNe jana samAje mAnyavara zrI kizAralAlabhAinA lekhamAM jaNAvelA vicAre khUba gaMbhIrapaNe vicAravAnI ane te mujaba aneka sakhAvatAnA TrasTIone saceta karavAnI khAsa jarUra ubhI thai che. nema-rAjulA saMvAda nahiM bhajavAya ! gai vijayAdazamInA divase zrI. zakuntalA kAM. I. kanyAzALAe cAlu zirastA mujaba potAnA vArSika utsava ujanmyA. A utsavanI samAlocanA karavA pahelAM te utsavanA aMgamAM eka banAva banI gayo tenI jarA noMdha laie. A utsava nimitte bhagavAna temanAtha ane rAjulanA jIvananA amuka prasaMgo bhajavavAnu nakkI karavAmAM AvyuM hatuM ane te kAraNe jarUrI saMvAdo racAvIne kanyAzALAnI bALAo pAse taiyAra karAvavAmAM AvyA hatA. A AbatanI jANa thatAM keTalAka sthiticuta bhAioe bhagavAna temanAthanAM jIvananA prasa MgeA bhajavAya te sAme vAMdhA uThAvyA ane pariNAme saMsthAnA javAbadAra kAryavAhakoe e Akhe! prasaMga vijyA dazamInA utsavamAMthI rada karyo. kAryavAhakoe A kArya cita karyuM ke nahi te eka judo ja prazna che. paNa Aje paNa duniyA Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 prabuddha jaina tA. 15-10 . jyAre ATalI badhI AgaLa vadhI che ane pitAnA vicAre ane dharmane citra, raMgabhUmi ane rajatapaTa dvArA aneka vicArake ane dharma-pravartaka tarapha khUba phila karI rahyA che, tyAre haju jana samAjamAM evo varga che ke je tIrthaMkaranA caritrane raMgabhUmi upara utAravAmAM pitAnA dharmanI hINapata ane pitAnA pUjya purUSonI AzAtanA samaje che. A kharekhara khUba zocanIya che ! eka kALe kahevAya che ke jaina dharmanA anuyAyIonI saMkhyA Aja karatAM asAdhAraNa meTI hatI. Aje jaina samAjanI saMkhyA uttarotara kamI kema thaI rahI che ? jaina dharma hiMdudharmanI anya zAkhAo jevo nathI ke temAM janme e ja te zAkhAno anuyAyI thaI zake. jaina dharma keI paNa strI ke purUSa aMgIkAra karI zake che. jaina dharma ATalo badhe pracArasulabha hovA chatAM jenonI saMkhyA ghaTI javAnAM aneka kAraNomAM eka kAraNa e paNa che ke jenoe dharma graMcAranI kaLA ane vividha padhdhatio visArI dIdhI che ane anya vargo mAphaka AjanA jaino paNa kevaLa sthiti jaDa thaI gayA che. nATaka dharmapracAranuM temaja dhArmika bhAvanAonA pracAranuM eka agatyanuM sAdhana che ane jyAre kevaLa jaDa paththara bhagavAnanI mUrtine AkAra dhAraNa karIne bhagavAnane pATha bhajave temAM dhArmika bhAvanAne kazI kSati pahoMcatI nathI ema mAnavAmAM Ave che, tyAre ananta zakitanA AtmAne dhAraNa karanAra mAnavI koI paNa tIrthakarano raMgabhUmi upara pATha bhajavatAM kayA dhArmika tatvane hAni karI zake tema che athavA te kaI rIte jaina dharmanI hAMsI karAvavAnuM nimitta banI zake che e kalpanAmAM nathI AvatuM. Aje rAma kRSNa, buddha ke jIsasanAM jIvanacaritro jagajAhera che, kAraNa ke citro, nATako ane rajatapaTa dvArA temane jagadravyApI prasidhdhi maLelI che, jyAre bhagavAna rUSabhadeva, temanAtha, pArzvanAtha ke mahAvIranA jIvananI vigate duniyAnA ' bahu ja ochA leke jANe che; kAraNa ke AjanI duniyAnAM pracAraka sAdhana jana samAje bahiSkAra karyo che. jaina samAjanI A jaDatAe jana dharmanA vikAsane jeTaluM nukasAna karyuM che teTaluM nukasAna anya koI kAraNuthI nathI thayuM. jene haju paNa samaje ane sudhare ! jaina samAjamAM vidhavA punalagna zrI kAntilAla gAMdhI jeo krIkeTa kalaba opha inDIAnA menejara tarIke mahattavane hodo dharAve che temaNe pitAnI ja jJAtinI eka vidhavA bahena caMpA sAthe tAjetaramAM punarlagna karyuM che te mATe temane dhanyavAda ghaTe che. bahena caMpAnA prathama lagnanuM AyuSya mAtra aDhAra divasanuM hatuM. AvAM bahenane vidhavA kahevI e eka rIte atyukita ja gaNAya. paNa samAja AvI bahenane vidhavA gaNe ja che ane game teTalI meTI vAta hAMkanArA AjanA yuvAnomAMthI bhAgye ja koI AvI bahena sAthe lagna saMbaMdhathI joDAvAne taiyAra hoya che. A ApaNo cAlu anubhava dhyAnamAM letAM bhAI kAntilAlanuM pagaluM stutya ane abhinandana yogya gaNavuM joIe. A lagnane banne pakSanA svajananA tema ja goMDalanuM mahAjana ke jenI sAthe prastuta bahenane saMbaMdha che teNe paNa saMmata karyuM che e kharekhara AnaMda ane saMtoSanI vAta che ane e sUcave che ke vidhavAlagna viSenI samAjanI suga have sArA pramANamAM nAbuda thavA lAgI che. jai, . mR. konpharansanuM AgAmI adhivezana, ', te prastuta konpharansanuM paMdaramuM adhivezana AvatAM krismasamAM nIMgALA mukAme bharavAnI javAbadArI nIMgALA sAthe upADI che ane A dizAe jarUrI pravRttio zarU thaI gaI che. A kAryanA AgevAna zrI. maNilAla jemala zeTha che jeo muMbaInA jaina svayaMsevaka maMDaLanA pramukha che ane muMbaInI prAntika mahAsabhA samitinA eka jANItA sabhya che. kenpharansanuM A adhivezana bahu lAMbA varSonA gALe maLe che ane A adhivezanamAM keLavaNI ane bekArI nivAraNane lagatA ja pra carcavAnI maryAdA keTalAka samaya pahelAM bharAyelI akhila hiMdanI sthAyI samitimAM svIkAravAmAM AvI che. Aja sudhI je. . mu, konpharansanuM gADuM je rIte cAlyuM che te jotAM sAmAnsa prajAmAM konpharansanI pravRtti viSe kharekhara bahu ja mandatA ane udAsInatA pravarte che ema chatAM paNa AjanA sAdhuo temaja zrImAna zekIAonI ApakhudI ane sthApita hita sAme janatAne avAja raju karavAnI ane janatAnA avAja mujaba AjanI aneka jaina saMsthAonI punardhaTanA karavAnI zakyatA koI paNa saMsthAmAM hoya te te AvI lokapratinidhitva dharAvatI konpharansamAM ja che. lokonI saMsthA te AvI kerajo ja . thaI zake che. upara jaNAvelI zakayatAne sakriya AkAramAM mukavAne AdhAra lokonA sahakAra upara ja rahe che. A adhivezanane carcA temaja kAryane pradeza maryAdita che ema chatAM paNa e maryAdita paristhiti ja konpharaMsane sAcI prANavAna banAvavA mATe hAla jarUrI che. jaina samAjanA zvetAMbara mUrtipUjaka vibhAgane A konpharaMsane bane teTale sahakAra ApavA ane tenA ghATaghUTamAM temaja kAryavAhakomAM jarUrI pheraphAra karIne sAcI sevA ApatI ane samAjane kharI ravaNI ApatI saMsthA banAvavAnI vinaMti karavAmAM Ave che. kanyAzALAnA makAnane pAye zrI. zakuntalA kAM. I. jaina kanyAzALAnA makAnanuM khAtuM mudate A zuda 8 nA divase sau. zakuntalA bahenanA hAthe karavAmAM AvyuM. zrI. muMbaI mAMgaroLa jaina sabhAne sthApita thayAne lagabhaga pacAsa varSa thavA AvyA. A saMsthA keTalAMka varSothI eka jaina kanyAzALA calAvatI hatI ane jana kanyAone aMgrejI traNa dheraNa sudhI zikSaNa ApatI hatI. e sabhAnA kAmakAjamAM lokone bahu ja sAdhAraNa rasa hato ane kanyAzALA paNa cAlu Dhaba mujaba cAlatI hatI. AvI saMsthA upara jyAre keI zrImAnenuM mamatva jAge che tyAre te saMsthAnuM bhAgye ughaDe che ane tenI Arthika durbaLatA dura thavA sAthe e saMsthAmAM navA prANa ane navuM cetana pragaTatuM dekhAya che. muMbaI ane mAMgaroLa jana sabhA ane tenA hastaka cAlatI mAMgaroLa jaina kanyAzALAnA saMbaMdhamAM paNa emaja banyuM. saMsthAnI keda subhaga ghaDio zrI. kAntilAla IzvaralAla merakhI A saMsthA pratye AkarSAyA ane te hastaka cAlatI kanyAzALAne temaNe apanAvI. bhAMgarALa jaina kanyA zALAnuM zakuntalA kAntilAla IzvaralAla kanyA zALAmAM rUpAntara thayuM; kanyA zALAnuM phaMDa vipula ane vipula thatuM cAlyuM; hAIskulanAM dhoraNo khelavAne ane be traNa varSamAM meTrIkanA dhoraNa sudhI kanyAzALAne pahoMcADavAno nirNaya karavAmAM AvyuM; marInalAInsa sTezananI samIpa bekaenA darIyAnuM darzana karate 1300 vArane pleTa kharIdavAmAM Avyo ane bALa dhAraNathI mAMDIne hAIskula sudhInAM sarva kanyA dharaNenI jarUriyAtane pahoMcI | vaLe tevuM makAna bAMdhavAnA irAdAthI Azo suda 8 nA divase pA nAkhavAmAM AvyA. mAM "ca - hAThariMkula jATa kharIlIpa. eka Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-10-40 jaina prabuddha - 113 bI vaya e mALanI ghaTanA sAzALAnA nathI, paNa Aje keLavaNI letI bahenonI saMkhyA vadhatI ja jAya che ane tethI bhaya rahe che ke A makAna baMdhAI rahe ane meTrIka sudhInAM dharaNe zarU thAya eTalAmAM ja e sthiti ubhI thaze ke A ploTa upara game teTaluM moTuM makAna bAMdhavAmAM Ave to paNa bhaNatI kanyAone samAveza karavA mATe sAMkaDuM mAluma paDaze. A saMbhAvanA eka rIte te zubhasUcaka ja lekhAvI joIe. paNa ahiM A saMbhAvanA raju karavAno Azaya e che ke e makAna mATe je plAne vicAravAmAM Ave che temAM pahelo bIjo mALa kuTuMbI gRhasthane bhADe ApavAnI kalpanA rAkhavAmAM AvI hoya ema jANavAmAM AvyuM che. A bAbata sAcI hoya te pahelA bIjA mALanI dhaTanA uparanA mALA karatAM anya prakA- ranI karyA sivAya chuTake ja nathI. kanyAzALAnA makAnamAM kuTuMbIonA vasavATa bIjI rIte paNa IcchavA yaMgya nathI; paNa makAnanI ekarUpatAnI dRSTie paNa A plAna ITa nathI. vaLI AjanI saMkhyA uparathI kAryavAhako rakhe bhUla kare ke teo pahelo bIjo mALa phAjasa pADI zakaze ane tenI Avakane lAbha kanyAzALAne ApI zakaze. A kanyAzALAmAM Aje maphata zikSaNa ApavAmAM Ave che ane sArA ane dhanavAna kuTuMbanI baheno paNa A kanyA zALAmAM bhaNe che. Aja bahene bIjI saMsthAomAM purI phI ApIne bhaNatI hota. AjanuM zikSaNa dina prati dina kharcALa banatuM jAya che. zikSake ocho pagAramAM paNa maLe ane vadhAre pagAranA paNa maLe. paNa je pagAra Apo tevI zikSaNazakita saMgrahita karI zako. saMgIna zikSaNa ane maphata vidhAdAnane meLa lAMbo vakhata TakI zakatuM nathI. kharca vadhato jAya ema kAryavAhakane karakasara karavAnI pharaja paDe ane tenuM pariNAma zikSaNanA svarUpa upara paNa paDayA vinA na rahe. A bAbata Aje ke AvatI kAle e saMsthAnA kAryavAhakoe vicAravI ja joIe ane jeTalI te vahelI vicArAya ane nakakI thAya teTaluM vadhAre IcchavA yogya che. A prasaMge zrI. muMbaI mAMgaroLa jana sabhA kanyAzALA mATe ATalA lAMbA samaye pitAnuM makAna prApta karavAnI sthitie pahoMce che te mATe te sabhAne ane e sthiti sAdhI ApanAra udAra zrImAnene kharekhara dhanyavAda ghaTe che. zrI zakattalA jaina kanyAzALAne vArSika utsava. | dara varSa mAphaka A varSe paNa vijayA dazamInA divase prastuta kanyAzALAe pitAne vArSika utsava ujavyuM hatuM ane te prasaMge A kanyAzALAmAM bhaNatI bahenee temaja mahilA samAja sAthe joDAyelI keTalIka bahenoe eka rasamaya kAryakrama raju karyo hato. A kAryakramanI keTalI vigato haju jarUra sudhAraNuM mAMge che ane A kAryakramanI rajuAta game teTalI suMdara ane saraLa hoya ema chatAM paNa A dizAmAM kAma karatI bIjI jANItI zikSaNa saMsthAonI haju ApaNe pAchaLa chIe-AgaLa nathI-ema paNa kabula karavuM joIe. Ama chatAM paNa AgaLanA utsavo ane temAM raju thatA kAryakramo sAthe A varSanA kAryakramanI sarakhAmaNI karatAM moTo taphAvata e mAluma paDato hato ke Aja sudhI je kAMi raju thatuM hatuM te nATakI hatuM, yAMtrIka lAgatuM, te pAchaLa gAnAra, nAcanAra ke abhinaya karanAra bahenane AtmA nahotA dekhAto, karavuM paDe che, karavuM joIe, karyA vinA na cAle evA ja bhAvathI badhI bahene pitApitAne soMpAyela pATha bhajavatI, jyAre A vakhatanA kAryakrama pAchaLa kanyAomAM koI jude ja ullAsa ane thanaganATa dekhAtA hatA. teo mAtra ApaNane rIjhavavA khAtara ja gAtI ke nAcatI nahotI. gAyana ane nRtyamAM rahele kudaratI AnaMda teo jAte anubhavatI ane mANatI hoya ema spaSTa tarI AvatuM hatuM. Aja sudhI saMgIta bahArathI ghasaDI AvelI ane bALAo upara lAdelI vastu dekhAtI hatI. Aje saMgIta zALAnA vAtAvaraNamAM-aMga upAMgamAM-prasarI rahyuM hoya ema rAsa ke garabA letAM letAM AnaMda ane tanmayatAthI uchaLatI kanyAonA hAvabhAva uparathI koIne paNa kabula karyA sivAya cAle tema nahotuM. A pragati kharekhara AvakAradAyaka gaNAya ane te mATe kanyAzALAnA zikSaNagaNune jarUra dhanyavAda ghaTe. paramAnaMda, "prabuddha jaina" nA grAhakone prabuddha jena" nuM bIju varSa tA. 1-5-4thI zarU thayuM che. "prabuddha jana" nA keTalAka grAhaka taraphathI cAlu varSanA lavAjamanA rU. 2 haju sudhI maLyA nathI. te grAhaka baMdhuone caheluM lavAjama manIorDarathI athavA bIjI kaI rIte mokalI ApavA vinaMti karavAmAM Ave che. je je grAhakonAM tA. 30-10-40 sudhImAM lavAjama nahi Ave temane have pUchIne aMka vI. pI. thI ravAnA karavAmAM Avaze je kRpA karIne svIkArI levAnI vinaMti karavAmAM Ave che. "prabuddha jaina ane divALI dIvALI Ave che; eka varSa purU thaze; bIjA varSane prAraMbha thaze. A maMgaLa prasaMge prabuddha jana ne yAda karavA ame prabudhdha jainanA vAMcake, grAhako ane prazaMsakone vijJapti karIe chIe. prabuddha ane jaina samAjanA sAmayikomAM judI ja chApa pADI che; vizALa vicAro ane ucuM sAhitya teNe sArA pramANamAM purUM pADayuM che ane te sevA ATha pAnAne badale avAra navAra daza pAnA ane kadi kadi bAra pAnA ApIne teNe bajAvI che. uMcA dheraNa upara rahIne ane ekakasa Adarzane vaLagI rahI sevA ApanAra A patranI grAhaka saMkhyA haju bahu thoDI hovAthI dara varSe lagabhaga rU. 70* nI khoTa Ave che. A kheTa "prabuddha jaina ne cAhanArA varge purI karavI rahI. dIvALI ane besatA varSanA maMgaLa avasare "prabudhdha jana ne yAda karavA ane tene paDatI Arthika kheMcamAM rAhata ApavA ane dIvALInI beNIrUpe kaMIne kaMI madada ApavA saMdhanA sabhyone temaja " prabuddha jaina'nA prazaMsakane prArthanA karavAmAM Ave che. khAdI huMDInuM vecANa.. gayA varSa mAphaka A varSe paNa khAdI huMDInuM vecANakArya saMdhanA sabhyoe hAtha dharyuM hatuM. gayA varSanuM vecANa rU.2007 lagabhaga pahoMcyuM hatuM. A varSanuM vecANa vadhyuM che ane lagabhaga rU. 3000 sudhI pahoMcyuM che. je je bhAI bahene e A pavitra kAryamAM sahakAra ApyuM che te sarvene aMtaHkaraNapUrvaka AbhAra mAnavAmAM Ave che. saMdhanA sabhya taraphathI khAdI huMDInA thayelAM vecANunI vigatavAra neMdha AvatA aMkamAM pragaTa karavAmAM Avaze. AgAmI vastI gaNatarI. jaina baMdhuone vijJapti ke AgAmI vastI gaNatarIne aMge tamArI pAse sarakArI ke myunisipAliTInA mANaso nedha karavA Ave tyAre khAsa dhyAna rAkhIne kahevAnuM ke : dhameM-jana jJAti-vANIyA, ezavAla, paravADa, (kalama naM. 4) bhAvasAra vigere je hoya te (kalama naM. 3) maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMgha, Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 prabuddha jaina ApaNI jena pAThazALAe thADA divasa pahelAM eka dharmapremI' mitra mAre tyAM AvI caDhayA. vAtacItamAM emaNe mArI putrIne pUchyuM: 'tane sAmAyaka AvaDe che ke ?' chekarIe mArA sAme joyu. 'sAmAyaka' zabda ete mATe taddana navA hatA. eTale mAre khulAsA karavA paDayA, sAmAyakamAM e nahi samaje.' mArA mitrane jarA duHkha thayuM. eka vakhate huM jaina zALAonA AcArya hatA, ane mArAM bALako 'sAmAyaka' na jANe, e vAta emane gamI nahi. pachI dhArmika zikSaNa aMge ane ApaNI jainazALAo viSe carcA thai. mArA vicArA jANI mArA kartavyanI vAstavikatA emane samajAi. chatAM ke nahi teA dhArmika vAtAvaraNa meLavavA mATe mAruM bALakone janazALAe mekalavAM joie.' evA temanA abhiprAya hatA. ApaNI dhArmika zikSaNanI saMsthA sAme te huM eka taheAmatanAmuM ghaDI zakuM evo kaDavA anubhava mane thayA che. e saMsthAmAM ahIM tahIM thoDA pherakAra ke sudhArAe karyuM dI vaLavAnA nathI evI mArI khAtrI thai che, emAM te mULagata pheraphAro ane zikSaNaviSayaka krAntinI ja jarUra che, ema hu mAnu chuM ane cAlu vyavasthA nIce e thavu azakaya hAine jainazALAnA AcArya padethI mAre dUra thavu paDayu che. A ApaNI saMsthAomAM je keTalIka mukhya khAmIe che, te ja A lekhamAM jaNAvIza. (1) prathama te jemane zikSaNa ke keLavaNInA viSayanA kaze zAstrIya abhyAsa ke anubhava nathI, mAtra dhArmika-kharUM kahuM tA sAMpradAyika--lAgaNIone je vaza che, evA pIDha gRhasthAnA hAthamAM A saMsthAno saMpUrNa vahIvaTa ane kahyu che. zikSaNa ke dharmaviSayaka navI daSTivALA vicArako ke jIvAne ne emAM sAmela rAkhavAmAM AvatA nathI, pariNAme jaina zALAonuM zikSaNa junI dhareDamAMthI nIkaLatuM nathI, tema ja navA vicAranA zikSaka temane pASAtA nathI. tA. 15-10-0 vigere bALakone A zALAmAM maLavuM joie te maLatu nathI. cAritrya ane saMskAranuM je dhaDatara emAM thavu joIe te paNa thatuM nathI; paraMtu kriyAjaDatA, sAMpradAyikatA dharmadhelachA vigere avaguNanA temanAmAM praveza thai jAya che. (6) AvI saMsthA mATe jevA saMskArI, zikSita, cAritryazIla ane bhAvanAzALI zikSA oe tevA baLatA nathI tenuM mukhya kAraNa ati TuMkA cAra-cAra ke cha-cha rUpiyAnA pagAre che. dharma jene ApaNe ghaNI uMcI vastu mAnIe chIe, enA adhyApakane ApaNe nIcAmAM nIce pagAra ApavA mAMgIe chIe. kharI rIte ApaNane dharmanI ke zikSaNanI kiMmata nathI. (7) keTalIka zALAonA vidyArthIone pretabhAjana jamADavAmAM Ave che. AthI vidhArthI onA saMskAramAM bhRgA thAya che. keTaleka ThekANe vidyArthIone koine tyAM jamavA lai javAmAM Ave che ane tyAM temanI sAthe bhikSuka jevuM vartana calAvavAmAM Ave che. jyAM AvuM cAle che, tyAM kA svabhAnapriya mANasa potAnAM bALakane kema mokale ? (2) mukhyatve jaina zALAe derAsara ke upAzrayanI najadikamAM athavA te enA ja kampAunDamAM hoya che, to koi vAra meTI bajAranA lattAmAM ke gaMdI sAMkaDI zerImAM hoya che. kei paNa zALA AvA vAtAvaraNumAM calAvI zakAya nahi. bALakonAM mana upara vAtAvaraNanI khUba asara pahoMce che. (3) A zALAemAM aparicita mAgadhI bhASAmAM lakhAyelAM kriyAjJAnanAM pustako geAkhAvavAmAM Ave che. jene pote artha samajatAM nathI, evA zabdo gAkhavAmAM bALakane kaMTALA Ave che. vaLI tene artha samajavAmAM paNa bALakane rasa paDatA nathI. kAraNa ke emAM mAtra kriyAnA pADe ja hoya che. e samajavA mATe pUrvabhUmikA tarIke keTaluMka prAthamika jJAna Avazyaka che, je temane maLeluM heAtu nathI. (4) jaina zALAnA zikSaNamAM vArtA, kAvya, dharma saMbaMdhe prAthamika jJAna, sAhitya, jagatanA jUdA jUdA dharmonAM mULatatvo vigereno samAveza thatA nathI. kavacita evu zikhavAya che tyAM te zarUAtamAM hAvAne bakke pAchaLanA abhyAsakramamAM gAThaveluM hAya che. tyAM pahoMcyA pahelAM ghaNAM kharAM bALaka sALAmAMthI nivRtta thAya che. eTale kharUM' zikSaNa emane maLatu nathI. (5) dhArmika zikSaNa sAthe vyavahAra ane nItinu zikSaNa, rASTrIya draSTi, saMskRta ke hiMdustAnI bhASAnuM jJAna, saMgItAdikaLA (8) jainazALAnAM bALakone lIlotarI, kadamuLa tathA rAtrI bhAjana vigere sAme sUga keLavavAmAM Ave che ane muhapatIbaMdhana ke caityavaMdanane krUrajIyAta karI, evI najIvI bAbatenu mahatva vadhAravAmAM Ave che; paraMtu emanA zarIra vikAsa, svacchatA, budhdhi vikAsa, sahanazIlatA vigere keLavavA tarapha kazuM lakSa apAtu nathI. temane ahiMsAne nAme Darapoka ane satyane nAme vevalA banAvavAmAM Ave che. sAcI vIratA ane sevAnA khyAlo temanI pAse mukavAmAM AvatA nathI. emanAM jIvanaghaDatara viSe kAi paravA karatu nathI. A zALAnI sthitimAM A mULabhUta khAmIo dUra karIne yogya pheraphAra karavAmAM na Ave tyAM sudhI sujJa vaDIloe potAnAM bALakone jAte dhArmika zikSaNa Apavu joie, ema na ane te nAnapaNamAM e zikSaNathI bhale e vaMcita rahetAM ! moTI umaranA thatAM temanI AgaLa taTastha dRSTinAM ane sad jJAnanAM pustako mUkIne dhArmika zikSaNa Apavu e sArU' che. AvI zALAomAM mekalIne temane bagADavAnuM pApa mAbApAe na heAravu joie. jaTAzaMkara mahetA. tArI pAMkhA dene pachI! i 3 tArI pAMkhA dene pachI, ja! huM Abha aTArI uDDa' ! sarasara saratI vALIne, palamAM pakaDI lAvu jhabuka jhabuka thai jhaLakI jAtAM, tAralIyA khelAvuM ! sUNavA gAna gagananuM rUDuM, jai hu Abha aTArI uDu / zazi bhAnu bherU bheLA thai, saMtA kukaDI ramatAM ! doTa mUkI riAmAM bese, jaLakanyAne maLatAM ! pakaDI banne anei ANu, gAvA nisarganuM gANuM ! pAMkha Apa tuM paMkhI vhAlA, vijIne khatalAvuM ! kema zake sarakI e mujathI, khIsAmAM sarakAvu / pUrI huMye huM lAvuM, AvI vyoma gIta gAuM' 1 raMgIza thArI pAMkhA pachI, megha dhanunA raMge ! nihArikAye snAna karIne, Avu jaba kli aMge ! pAchaLa pUchaDIe Ave, bhale nija pUccha kaDAve ! 4 palabhara pAMkhA de tu pachI, devAra khakhaDAvuM ! haiyAnI javALA sau lavI, halake haiye Avu ! gItaDAM ura thakI gAuM, jagamAM prabhutAne patharAyuM ! p hu'matalAla tA. zAha, 3 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-10-40 jaina prabuddha 115 eka bhukhyA bhikSukane rokaDo javAba rAvasAheba rAvasAheba !" eka divasa rAtre ATha vAge mArA daravAjA upara ubhelA eka mANasanA zabda meM sAMbhaLyA. huM samajI na zake ke A vakhate mAruM zuM kAma haze ? zuM Apa mane cAra AnA ApI zakaze ?" Avo mANasa koNa haze ? athavA te e bhikSuka hoya te paNa koI judI jAtane lAge che ! sAdhAraNa rIte te jyAM sudhI bhikSukane paisA na maLe athavA maLavAnI bAbatamAM tene pure purI nirAzA na thAya tyAM sudhI e mAMgate ja rahevAne ane pitAnI kamanasIbI gAyA karavAne. paraMtu A AvanAra te kaI jude ja lAgato hato. te evI rIte mAMgatA hatA ke jANe ke te pitAnI koI leNI rakama vasula karavA Avyo hoya. pahelAM pahelAM to mane ema lAgyuM ke mAruM kAMI kAma eNe karyuM che enA paisA mArI pAse mAMgavA Avyo che. eTalA mATe meM pUchyuM ke 'zenA cAra AnA ?" mane lAgyuM ke akhila bhArata saMghanA kendrastha bhaMDArathI sTezana sudhI mAla laI javAnuM bhADuM mAMgavA koI gADIvALo Avyo haze. pachI daravAjAnI Deka aMdara AvIne te pharIthI bolyo "huM mUrkha chuM; eTalA mATe mAMgI rahyo chuM." e bhIkha mAMgatA acakAtA hatA. e uparathI lAgatuM hatuM ke e bInaanubhavI bhikhArI hate ene sApha kahI dIdhuM ke "huM tane kAMI ApI zakatA nathI. ahIMthI cAlyo jA." pAchaLathI mane mAluma paDyuM ke e kaI kArIgara hatA. eNe mane kahyuM hatuM ke "huM eka bekAra luhAra chuM. gAma ghaNuM meTuM che chatAM kAma zedhatAM zodhatAM thAkI gaye chuM. pAse eka koDI nathI. eTalA mATe khAlI peTe pIDAte rIbAte huM jyAM tyAM bhaTakyA karUM chuM." ene mArI pAse na bolAvyo. enuM meTuM jovAnI paNa meM hiMmata na karI. mane e bIka lAgI ke kadAca enuM cintA ryuM bhukhyuM moTuM joIza te mArAthI cAra AnA ApyA vinA rahevAze nahi. e cAra AnAthI be AnA upara Avyo ane be AnAthI eka AnA upara Avyo. te paNa huM ekane be na thayuM. e bIcAro khUba duHkhI thatA bhAre pagale pAcho cAlate thaye. e kharekhara bhukhyo ane du:khI mAluma paDato hate. 'zuM ene paisA ApavA e mAruM kartavya hatuM? zuM huM sarva sabhya dekhAtA bekAra kArIgarane A rIte sahAyatA karI zakuM chuM ? mIlanI harIphAInA pariNAme je hajAre vaNakaro bekAra thaI gayA che temanA mATe huM zuM karI zakyo chuM ?" ekaja javAba maLyo ke " huM lAcAra chuM, lAcAra chuM.' bhArata varSanI sarva bekArI ane lAcArInA ApaNe asahAya sAkSI chIe. paNa e luhAra ke jene meM rokaDe javAba daI dI' hato tenA saMbaMdhe zuM ? ene zuM huM jamavAnuM paNa kahI zakate nahete ? zuM enI pAchaLa jaine ene belAvI lAvuM ? je huM ene kheLavA jAuM te loko mArI mazkarI karaze ke sAheba eka bhUkhyA bhIkhArInI zodhamAM nIkaLyA che.. kevala mananI durbaLatAthI athavA te zarIranI jaDatAthI e kArIgaranI meM tapAsa na karI, paraMtu mArA antarAtmAe mane becena banAvI mUkaye. AvI paristhitimAM " bIjAnA upara deva nAMkhave evI ApaNI rIta che. meM paNa emaja karyuM. "dezanA bekAra kArIgarene kAma athavA te anna devAnI zuM sarakAranI pharaja nathI ? jarUra e pharaja te sarakAranI ja che. te pachI evI nakAmI upAdhi dhAraNa karI huM zuM kAma herAna thAuM?" eka rIte dalIla hatI te kharI. paraMtu huM mArA cittane zAnta karavAmAM saphala na tha. hanumantarAya kaMjalagI TipaNI-zrI kaujalagIne je anubhava thaye evA anubhave mArA jevA ghaNA lokone koIne koI vAra thayA haze. lagabhaga eka varSa pahelAM vardhAnA eka sajjana mArI pAse AvyA. eka divasa pahelAM emanI pAse eka naujavAna AvyA ane khAvAne mATe be cAra AnA mAMgavA lAgyuM. jema ApaNe cAlu vatI e chIe tevI rIte e sajjane paNa e naujavAnane tamArI jevA tagaDA javAnane bhIkha mAMgatA zarama AvavI joIe vagere vagere upadeza ApIne khAlI hAthe ravAnA karI dIdho. bIje divase savAre sAMbhaLyuM che ke eka juvAna mANase relvenA pATA upara suIne AtmahatyA karI che. A banAva najIkamAMja baneluM hovAne kAraNe pelA sajjanane kutuhala thayuM ane e paNa zaba jovAne gayA. ene ajAyabI pUrvaka mAluma paDyuM ke e te pele ja naujuvAna hatuM ke jene pite kaDaka zabdo saMbhaLAvIne hAMkI kADhayA hatA. A joIne e sajjana bIcArA bahu du:khI thayA. e duHkhI thAya ke na thAya, paraMtu eka chava te gayo. aneka AzAone bhaMDAra jene naSTa thaI cukyo hato evo e bIcAre have thoDAja pAcho AvavAne hatuM ? pharI paNa ApaNane vicAravuM ghaTe che ke AvA mAmalAmAM ApaNuM zuM kartavya che ? zuM bhIkha mAMgavAnI pravRttine pretsAhana ApI zakAya kharUM ? athavA te ApaNe tene kAma na ApI zakIe te zuM karavuM? huM te e nizcaya para Avyo chuM ke kamamAM kama ApaNI jevA madhyama athavA sArI sthitivALA lokoe koIpaNa bhukhyAne "kema kAma karatA nathI ? kema bhIkha mAMge che eTaluM kahIne evA lokone TALavA e ThIka nathI ApaNI devAnI zakita athavA zradhdhA na hoya te tenI mAphI mAMgI levI ane bIjI koI vyakitane zodhI levAnI tene vinaMti karavI. kAma karavAne upadeza te tyAreja ApI zakAya ke jyAre ApaNe pote tene kAma karavAnI sagavaDa karI ApIe athavA te tene kAma maLe evI koI cokakasa jagyA dekhADI zakIe. zuM ApaNe pratijJApUrvaka ema kahI zakIe ema che ke je Tale ApaNe khAIe chIe emAM ApaNo pUrepUre pasIne bharyo che ? ApaNA kolejamAM bhaNatA chokarA chokarIo rajAmAM be traNa mahInA mejamajA kare che e zuM kAma karIne peTa bhare che ? athavA te evI zarata mUkavI ThIka che ke dareke kAma karIne ja khAvuM joIe ? egya rIta te e lAge che ke darekane ema kahevuM ke khAdhA pachI kAma karavAnuM kabula kare ane A khAvAnuM khAI ! bhagavAne paNa pahelAM khavarAvyuM che, athavA te khAvAne prabaMdha karyo che ane pachI kAma karavAne dhame zikhavyo che. mAnava nIti e dharmathI ulaTI kema hoI zake ? kizoralAla gha, mazarUvALA sirvodayanA sapTembara mAsanA aMkamAMthI uddadhRta Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabudhdha jaina tA. 15.-1 - 4 - dAnonA TrasTI karavuM te dUdhamAM pANI meLavyA barAbara che. chatAM e muddAne javA daIe. bhale dAnanI zaratenI maryAdAmAM pace rahe. A lekhamAM rAjanItimAM vaparAtA TrasTI zabdane vicAra paNa dAnanI zaratanI hadamAMye saMrakSakapaNAno dharma samajanAra karavo nathI. paNa Arthika athavA sArvajanika kAmo mATe nimAtA pace pitAnI ja saMgrahavRttithI dAnane adhUra upayoga kare che. TrasTIonA dharmone thoDeka vicAra kare che. adhikArapUrvaka vAparI zakAya teTalI rakamanI chellAmAM chellI gUjarAtImAM TrasTI mATe jUnA zabdo vAlI ane paMca che. pAI kharacI nAMkhavAne badale je TrasTI karakasara karI bAtuM hAlamAM saMrakSaka, nidhipa evA zabda paNa vaparAvA lAgyA che. kare te vadhAre kartavyaniSTha gaNAya che. A dekhADe che ke paMcanA mULe iMglaMDamAM TrasTInI yojanA sagIra, gAMDA ke bIjI mana upara saMrakSakapaNane saMskAra daDha hoya ane suvyaya karavAne rIte pitAnI milkatane vahIvaTa karavAne nAlAyaka hoya athavA saMskAra hoya te bemAM ghaNo bheda paDI jAya che. saMrakSakapaNunA bhaviSyamAM adhikArI thavAnA hoya temanI milkatanuM rakhapu-vAlI- saMskArane lIdhe eka dAnanI se rUpiyA Upaja thatI hoya te paNuM karavA thatI ema jaNAya che. dekhItuM che ke evA vAlInuM paMcetera ke eMzI rUpiyA kharacI, vIsa-pacIsa rUpiyA bacAvanAnI kartavya e ja hoya ke te milakatane sArAmAM sArI rIte sAcavavI, vRtti thAya che. suvyayana saMskAra hoya te navvANuM rUpiyA kharacyA emAMthI je kharca karavo paDe te ghaNI karakasarathI kare, ane ane eka rUpiye bAkI rahI jAya te ema lAgavuM joIe ke eTale ane jyAre hakadArane te soMpavAno vakhata Ave tyAre milakata eka rUpiyo na vaparAya e TrasTInI pharaja bajAvavAmAM uNapa AvI. vadhIne tenA hAthamAM jAya ema jovuM. A kAma vizvAsu mANa paMcane pradhAna dharma dAnanI zarata pramANe dAnane pUrepUruM sone ja seMpI zakAya, ane TrasTI zabdano artha ' vizvAsu mANasa" eTalo ja thAya che. te kharA adhikArInA bApanI kharacI nAMkhavAnuM che. nachUTake ja emAM ugAre che joIe. emAM jagAe hoya, mATe gUjarAtImAM te vAlI kahevAya che. nakhelI zaratonI maryAdA uparAMta te vadhAre na ja thavuM joIe. paNa AgaLa jatAM vizvAsu mANasane upayoga karavAnuM je amuka vakhata sudhImAM paca e rakama na vAparI zake te ene kSetra vadhyuM. jyAre keI mANasa potAnI milakata koIka sArA judI rIte upayoga karavAne raste pace sUcave joIe ane kAmamAM barAbara rIte kharcAya te mATe koI vizvAsu mANasane kAyadAe paNa tevI pharaja tenA para nAMkhavI joIe. tema teo raste saMpe, tyAre tene mATe paNa TrasTI zabda vaparAzamAM AvyuM na kADhe te kAyadAe lokahitamAM tene vAparavAnI rIte kADhavI joIe ApaNe ene paca" kahIe chIe. paNa Ama thatuM nathI. tene pariNAme karaDenA dharmAdA vagara paNa Ama bane jAtanA vizvAsanAM kAmo mATe TrasTI vaparAye vadhye ja jAya che ane chevaTe, lAMbe kALe, koI ne kola zabda vaparAzamAM AvavAthI banenA dharmo vacceno bheda dhyAnamAMthI khAnagI vyakitaone pacI jAya che. strI ke mahetA ucApata kare nIkaLI gayA che ane khoTI samajaNa utpanna thaI che. saMrakSaka che athavA pitAnI khAnagI milaktamAM bheLavI nAMkhI pitAnI zabda javAmAM e goTALAnuM svarUpa spaSTa thAya che. milakata sAthe tenu devALuM kADhe che, athavA kerTa darabArakhAM upara kahyuM tema vAlIne dharma mULa rakamane sAcavavI, khapI jAya che. Ane ja aMge eka bIjI paNa vicAravA je| vadhAravI ane yogya kALe sAcA hakadArane seMpI devAno che. bAbata che. dAnanI milakatane "saddhara jAmInagIrIomAM ja eka eTale te kharekhara dhanano "saMrakSaka ja che. vAnI eka pharaja sAdhAraNa rIte paMca upara nAMkhavAmAM Ave che. paNa paMcano dharma kAMIka judA prakAra che, enI mukhya kharuM puchatAM, dAnanI milakatane dAna sivAya bIjA kAmamAM pharaja dhanane vadhAravAnI nathI paNa dAtAnA hetuo siddha thAya te vAparavAnI pharaja nAMkhavA barAbara A che. mAno ke eka dAtA rIte vAparavAnI che. jyAM sudhI vaparAI nathI tyAM sudhI ene veDa- pAMca lAkha rUpiyA zikSaNakAmamAM vAparavA Icche che. upara jaNAphAtI ke bagaDatI aTakAvavA mATe enI rakSA karavAnI pharaja velI saMgrahavRttinI mAyAthI te evI zarana kare che ke enuM vyAja ubhI thAya che kharI; paNa te AnuSaMgika dharma che. paMcanI mukhya ja mAtra vaparAya. bhale e meha thayo te the. paNa paMca e pharaja te pitAne soMpAyelI milakatanA saMrakSaka banavAnI nahi, pAMca lAkha rUpiyA zikSaNakAmane lagatA koI vyavasAyamAM rokavAne paNuM suvyayI--sArI rIte kharacanAra-anavAnI che. badale sarakArI lenamAM ke mAragejamAM ke chevaTe koI beMkamAM paNa mANasamAM eka bAjuthI dAnavRti hoya che ane bIjI mudatI DipojhITa tarIke roke che. eno artha e thayo ke sarakAre bAjuthI dhanasaMgrahamAM tIvra AsthA hoya che. tene lIdhe dAna je kAma mATe lona kADhI hoya, ke mAragejanI milakata je kAmamAM karanArA temaja tenA pace baMne dAnanI milaktanA saMrakSaka banI vaparAtI hoya, ke beMka je vepAramAM paisA dhIratI hoya tevAM rahevAne dharma ja mAnatA thayA che. kAmomAM dAnanI mUDI vaparAya che. matalaba ke eka hAthe dAna karyuM kAyadAe paNa tevI sagavaDa karI ApelI che. dA. ta. khAnagI ane bIje hAthe vepAra kheDayo ke saTTo karyo ke laDATa karI. TrasTanI bAbatamAM dIkarAnA dIkarA sau koI vyAja ja khAya, sAcuM jotAM zikSaNanA dAnanuM rokANa zikSaNakAmamAM ja thavuM koI mUDIne aDI ja na zake evuM TrasTa karI zakAtuM nathI. jerAe. dAta. zALAnA makAna mATe, athavA zikSaNa pustaka mUDI khacI na nAMkhavAnuM baMdhana amuka hada sudhI ja mukavAnI prakAzana mATe. evAM kAmamAM ochuM vyAja maLe che tethI asakAyadAmAM chUTa che. paNa dAna mATe kADhelI rakamamAM AvuM baMdhana toSa na mAnI zakAya. kAraNake dAnanI pAchaLa na karavAnI vRtti hameza mATe mUkI zakAya che. dAnavRtti para saMgrahavRttie keTalo hevI ja na joIe. kAbU jamAve che tenuM A udAharaNa che. paNa dAnanA TrasTI pitAnI suvyayI thavAnI pharaja samajavAne AdhyAtmika dRSTie jotAM mUDI na vAparavAnI zarata nAkha- badale saMrakSaka thavAnI pharaja samajatA hovAthI AvuM badhuM thAya che. vAmAM doSa samajAvo joIe. dAnavRttimAM saMgrahavRttinuM mizraNa harijanabaMdhumAMthI] kizoralAla ghanazyAmalAla mazarUvALA zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI.. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlAdevI roDa, muMbaI. 2 che Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata e mAnA varSa H 2 aMka : 13 zrI muMbara jaina cuvakasaMghanu pAkSika mukhapatra prabuddha jaina taMtrI : maNilAla mAkamacaMda zAhu, mu`bai : 31 akaTobara 1940 gurUvAra, bhAratavamAM jaina samAjanI vastI Azare cauda lAkhanI gaNAya che. te samAja traNa vibhAgamAM vaheMcAyalA che. zvetAMbara mUrti pUjaka, digaMbara mUrti pUjaka, ane sthAnakavAsI. prathama e vibhAga mUrtipUjAne svIkAre che, trIjo vibhAga mUrtipUjAnI agatya ke upayogItA svIkAratA nathI. A sivAya traNe vibhAganI mAnyatAomAM bIjo koi khAsa mahattvanI bheda nathI. A jaina samAja bhagavAna mahAvIraprarUpita jaina dharmanA anuyAyI che. jaina dharma jude jude samaye thayelA kula cAvIza tIrthaMkazanI eka paraMparA ratnuM kare che jemAMnA AgaLanA AvIza tIrthaMkara purANu kALamAM antargata thAya che, jyAre pAchaLanA zrI pArzvanAtha svAmI ane zrI mahAvIra svAmI ane aitihAsika vyakita tarIke siddha thayelA che. zrI pArzvanAtha svAmI AjathI lagabhaga 2000 varSa pahelAM thayA ane tyArada lagabhaga 175 varSanA gALe bhagavAna mahAvIranA samudbhava thayo. AgaLanA tIrtha karAe kALe kALe je je dhArmika mAnyatAne prasAra karele te mAnyatAne bhagavAna mahAMvIre potAnA dezakALane anurUpa navuM saMskaraNa ApyuM ane Aje jaina dharmane lagatI je je mAnyatA pracalita che tene bhagavAna mahAvIre karelA A nUtana saMskaraNa sAthe sIdho sabaMdha rahelo che. bhagavAna mahAvIra [tA. 10-9--40 nA zaja muMbainA reDIe sTezana uparathI nIcenA vArtAlApa rajI thayetre te ela inDI reDIenA sAjanyathI anna pragaTa karavAmAM Ave che. bhagavAna mahAvIranA nirvANadina ane nUtana varSanA prArabhadinanI sadhi upara pragaTa thavA huM prabuddha na mAM A lekhanuM prakAzana savizeSa samayeAcita bane che. taMtrI.] bhagavAna mahAvIranA mahAna dharma kAryane samajavA mATe temanA kALanI paristhiti yathAsvarUpe samajI levI jarUrI che. e kALa e hatA ke jyAre brAhmaNa varga sAmAnya samAjanA sarva sattAdhIza hateA ane rAjakAraNamAM paNa brAhmaNo puSkaLa prabhutva dharAvatA hatA. dhArmika pravRttimAM yajJayAgAdi mukhya sthAne hatA ane yajJakAryoMmAMja jIvananI RtikartavyatA samajAtI hatI. AkhA samAjamAM varNabhedanI abhedha divAlA caNavAmAM AvelI kANe peTAvyA kANe sAhelI ! Aja peTAvyA gherAM adhAra mahiM moMdhA A snelA nIrane jagADe Regd. No. B. 4266. hatI ane nIcenA tharanA lokone uMce AvavAne jarA paNa avakAza naheAtA. strIone darajjo paNa purUSo karatAM ghaNI utaratI kATanA manAtA hatA ane strIe sanyAsanA adhikArathI vacita gaNAtI hatI. e samayamAM aneka sapradAye ubhA thayA hatA ane paraspara khUba jhagaDatA hatA. samagra jIvanamAM hi MsA khUba vyApelI hatI ane te kALe pravartamAna yajJA hiMsAnAM ja jANe ke kendrasthAne banI gayAM hatAM. veda izvarapraNIta manAtA ane vedavAkaya e meTAmAM meTuM pramANa gaNAtuM. lokavana upara brAhmaNa, veda ane yajJanu bhAre sAmrAjya jAmeluM hatuM. A sAme lokamAnasamAM khUba manthana cAlI rahyuM hatuM ane A prakAranI gulAmImAMthI chuTavAnI AturatA sevAi rahI hatI. e kALamAM vartamAna paristhiti sAme aneka vyaktie virAdha karavA mAMDayA hatA. A sarvemAM agrasthAne bhagavAna khudda ane mahAvIra hatA. A banne mahAna vibhUtigmAnAM nAma Aje paNa eTalAM ja ujjavala ane suvikhyAta che. AmAMthI bhagavAna mahAvIre e kALanI janatAne zuM saMdeza Apyo ? kayA dharma zikha pahelAM te temaNe manuSya manuSya vacce samAnatA ane badhutAnA upadeza karyo. kAi dIvaDA ! uMca kuLamAM janmyo eTale ucA ane nIcA kuLamAM janmyA eTale haMmezA nIcA rahevAne sarAyalA-e mAnyatAne temaNe sakhta virodha karyo. brAhmaNa brAhmaNa kuLamAM janmyA eTale ja kAMi uMcA nathI. zudra paNa svaSTayatna vaDe brAhmaNatvane pAmI zake che ane mekSamArganA adhikArI banI zake che. uMcA nIcAne ahaMkAra eja moTuM ajJAna che. sau sarakhA che. saue eka mekane cahAvu ane eka meka mATe sahevuM-sarva bhUta prANI viSe maitrI cintavavI eja sAce dharma che. AvI ja rIte strI ane purUSa bannene dareka bhAtamAM samAna adhikAre sthApita karyAM. dIvaDe ? dIvaDe ? A dIvaDA ? mAMdhA kA dIvaDA. kANe sAhelI ? Aja peTALyo dIvaDA ? la thA ja ma rUpiyA 2 sUrajanA teja thakI nAkhe e dIvaDA, mIThA maka thI zILe e dIvaDe, tAralInA tejathI ane e dIvaDe, moMdherA dIvaDe. kANe sAhelI ! Aja cetAvyo dIvaDe! ? 2 'dI tAkAnI anila--here lherAya nA, mUkayA nigUDha ene jyoti jhaMkhAya nA, devAnA mUlathI ene bhulAya nA, evA e dIvaDeA. kANe sAhelI ! amara peTAvyA dIvaDA ? 3 sundara geA. eTAi. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 tA. 31-10-40 ucI gati prApta che. niSNa mahAtmA gAMdhI purUSa mAphaka strI paNa unnata jIvana jIvavAnI ane sanyasta aMgIkAra karavA sudhInI adhikArI che e vicArane temaNe khUba vega Apyo. temanA mate veda mAnanIya graMtha che e barobara, paNa temAMja lakhyuM che te ja ane teTaluM ja sAcuM ema kahevuM ke vicAravuM te eka prakAranI mAnasika gulAmI che. sAra-asAra, satya-asatya, dharma-adharmane viveka karavAnI dareka mANasamAM buddhi zakti rahelI che. te zaktine khUba khIlavavI ane keLavavI joIe ane tenA Adeza anusAra jIvana ghaDavuM joIe. jIvanane unnata banAvavAnuM ke paralokamAM ucI gati prApta karavAne mArga yo nathI, paNa yamaniyamayukta saMyamaparAyaNa jIvana che. yajJayAga ane unnata gatinI prApti vacce kaze paNa kAraNakAryane saMbaMdha zo jaDato nathI. mAtra bAhya kriyAkAMDathI mekSa maLato nathI. ekSaprApti mATe Antazudhdhija Avazyaka che. AntarguddhinuM mukhya sAdhana ahiMsA che; bIjuM sAdhana saMyama che; trIjuM sAdhana tapa che. Aja utkRSTa dharma che ane A vaDe ja apAra bhadhi tarI zakAya che. bhagavAna mahAvIre karmanA sidhAntane khUbaja vikasAvyo che. A siddhAntane sAra e che ke ApaNA sarva sukha duHkhane AdhAra ApaNu A janmanA ke AgalA janmanA karmo upara ja rahe che. ApaNane bahAranI koI vyakita sukha ApI zakatI nathI ke ApaNuM duHkha laI zakatI nathI. AjanI sthiti AgaLanA prArabdhanuM pariNAma che. Aje ApaNe je karIzuM ane Aje ApaNe jema vartIzuM te mujaba ja AgAmI sukha duHkhanuM nirmANa thavAnuM che. A siddhAnta mANasa AtamAM sadA Antara nirIkSaNa ane purUSArthane prere che. Izvaraphtalane ke IzvaradvArA sukha duHkhanI niSpattine jana dharma inkAra kare che. bhagavAna mahAvIre janatAne pAMca mahAvrata jIvanamAM utAravAnuM kahyuM che te pAMca mahAvrata A pramANe :ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane aparigraha. ahiMsA te dharma mAtranA mULamAM ja rahelI che. satya vinA kaI mumukSu eka DagaluM paNa AgaLa bharI zake ja nahi. asteya ahiMsA ane satyamAMthI ja phalita thAya che. brahmacarya pavitra jIvanane pAme che. aparigraha vinA sAcI ahiMsAnuM anupAlana azakya che. A pAMca vratanA pAlana paDe ja mANasa unnata gati sAdhI zake che ane mokSanI antima kakSAe pahoMcI zake che. bhagavAna mahAvIre tapa upara ghaNe bhAra mukaye che. AtmA svayaMprakAza che-svayAta che. jJAna keI bahArathI AvatI vastu nathI. karmonAM AvaraNane aMge aMdaranuM jJAna DhaMkAyeluM rahe che ane tethI ja ApaNe apUrNa, ajJAnathI bhareluM pAmara jIvana jIvIe chIe. A karmonAM AvaraNa dUra thAya te ApaNAmAM raheluM anaMta jJAna pragaTa thAya. Amatatvane ApaNane sAkSAtkAra thAya. ApaNe apUrNa maTI pUrNa banIe-sarvajJa banIe. A karmone nAza karavAnuM uttamamAM uttama sAdhana tapa che. tapane prabhAva ane zakti avarNanIya che. AtmArthI ono tapa e ja sAco purUSArtha che. bhagavAna mahAvIre tapane upadeza karyo ane pitAnA jIvanamAM temaNe eTaluM badhuM tapa karyuM ke temanI joDe koI paNa tapasvIne tulanAmAM mukI zakAya tema che ja nahi. teo Aja kAraNane lIdhe dIrghatapasvI'nA birUdathI zAstrasuvikhyAta banyA che. bhagavAna mahAvIre prarUpela jainadarzananI vizeSatA tenA garbhamAM rahelA anekAntavAdamAM dRSTigocara thAya che. A anekAnta- vAda ema kahe che ke dareka kathana ke pratipAdananuM satya sApekSa ja hoI zake. koI paNa padArthane aneka dRSTibinduethI tapAsavAnihALavAmAM na Ave tyAM sudhI te viSe satya jJAnanI prApti thaI na kahevAya. dareka kathanamAM dareka mAnyatAmAM aMzataH satya ane aMzataH asatya raheluM che. A satya-asatyanI tAravaNI kema karavI te je zikhave te ja anekAntavAda. Aja vicAramAMthI Aje mahAtmA gAMdhIjI prarUpiI rahyA che te sarvadharmasamabhAva niSpanna thAya che. eka rIte ema paNa kahevAya ke buddhinI ahiMsA eTale anekAntavAda. anekAntavAda svIkAryA sivAya sAcI ahiMsA kadi prApta thatI nathI. bhagavAna mahAvIra pahelAM ahiMsAnuM tatva prarUpanAra, aneka mahApurUSo thaI gayA. paNa ahiMsAnA vikAsamAM bhagavAna mahAvIre moTAmAM moTo phALo Apyo che. bhagavAna mahAvIranI ahiMsA eka bAjue kevaLa manuSya saSTi sudhI ja maryAdita rahetI nathI, paNa pazupakSI tiryaMca sudhI ja mAtra nahi, paNa vanaspati, pRthvI, pANI, teja ane vAyu sudhI pahoMce che ane bIjI bAjue mAtra nirAma AhAra jevI bAhya kriyAmAM temanI ahiMsA paryApta thatI nathI, paNu mana, vANI ane karmanI saMpUrNa zuddhi ane pavitratA sudhI laMbAya che. temaNe ahiMsA dRSTie mAnava jIvananuM anokhuM ja zAstranirmANa karyuM che. aparigrahane vicAra e paNa bhagavAna mahAvIranI eka asAdhAraNa vizeSatA che. yama, niyama, saMyamanA tatve emanA samayamAM ajANyA nahotA. paNa sarva anarthanuM mULa parigrahavistAramAM ja rahela che e bAbata tarapha bhagavAna mahAvIranA samaya sudhInA vicAronuM ke tatvavivecakonuM puratuM dhamAna kheMcAyuM nahotuM. Aje TesTaeNya ke gAMdhIjI paNa Aja vicArane khUba AgaLa dhare che bhagavAna mahAvIranA samayanuM lokajIvana bAhyAcAra ane kriyAkAMDamAM taraboLa thayeluM hatuM. bAhya jIvana game te prakAranuM hoya, cAlu pUjApATha karyA, yajJayAgAdinA samAraMbha karyo eTalAthI ja vananI saphaLatA manAtI. bhagavAna mahAvIre lokone sAro dharma zemAM rahe che te samajAvyuM; yajJayAgAdimAM rahelI apAra hiMsA tarapha temanuM dhyAna kheMcyuM; dharmanA bAhya AkAra upara ja TelI temanI dRSTi sanmukha satyamaya jIvanatattvanuM svarU5 raju karyuM. A bhagavAna mahAvIrane AjathI 2538 varSa pahelAM citra zuda terasanA divase bahAra prAntamAM Avela kSatrIyakuMDa grAmamAM janma thayelo. temanA pitAnuM nAma rAjA siddhArtha; temanI mAtAnuM nAma rANI trIzalA; bhagavAna mahAvIranuM sAMsArika nAma vardhamAna. temanA moTAbhAInuM nAma naMdivardhana. janmathI ja temanuM citta saMsArathI virakata hatuM ane AtmatatvanA cintana tarapha DhaLeluM hatuM. mAtapitAne glAni na thAya ema vicArI temanA chavatA sudhI vardhamAna athavA te mahAvIra saMsAramAM rahyuM mAtapitAnA parakagamana bAda 30 varSanI ummare temaNe saMsArano tyAga karyo; pitAnA sarvasvanuM temaNe dAna karyuM ane dharma pratrajyA agIkAra karI. saMnyAsa-dIkSA lIdhA bAda sADAbAra varSa sudhI temaNe ghora tapa karyuM. kaMI kaI samaya temaNe eka eka mAsanA upavAsa kIdhA; koI koI vakhata amuka sagomAM ane amuka rIte ja AhAra maLe te le evo niyama karI divasenA divasa sudhI temaNe anazana karyuM aneka zaheromAM, gAmaDAMomAM ane jaMgalamAM temaNe paribhramaNa karyuM; hiMdusthAnanI pUrva sarahada uparanA anArya Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-10:-40 - prabudha jaina 119 gaNAtA dezamAM paNa temaNe vihAra karyo, jAta jAtanAM kaSTa ane paripa veThyAM: ehika tema ja Adhidaivika aneka upadrava temaNe sahana karyA. dIrtha tapa, dhyAna ane nirjarAnA pariNAme sADI betAlIza varSanI ummare bahAra prAntane zobhAvatA zikharajInI zikhara mALAnI bAjue AvelI rUjuvALukA nadInA tIre temane kevaLa jJAna thayuM; Atmatatvane temane sAkSAtkAra thaye. sAcA mAnavadharmanI temane paripakava pratIti thaI. A rIte temaNe je antaranA uMDANamAM joyuM ane anubhavyuM tene jagatane temaNe upadeza karavA mAMDaya; sthaLe sthaLe temaNe dharma paryaTana karyuM; ahiMsA ane anekAntavAda jenA mUlamAM rahelA che tevA jaina dharmanI temaNe pratiSThA karI. aneka strI purUSa - paMDita ane apaMDita-sarva bhUta mAtra pratye maitrI upadezatA jaina dharmane svIkAra karavA lAgyA. brAhmaNadharmavizArda ane e samayanA eka meTAmAM meTA vArika brAhmaNa gautama ane bIjA daza brAhmaNe temanA prathama ziSyo ane gaNadhare thayA. caMdanabALA temanI prathama sAdhvI thaI. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA ema caturvidha saMghanI temaNe sthApanA karI pracalita mAnyatAonI virUddha navAM ja satyanI ughaNuM karanAra bhagavAna mahAvIra sAme lokavidha na thAya e te saMbhave ja nahi. temaNe brAhmaNa varganI sarvoparI pratiSThAnI svagaNanA karI hatI; vedanI apauruSeyatAne asvIkAra karyo hato, tAre mATe! - tAre mATe rakhaDI rakhaDI kaika meM sthAna joyAM, tArI zeSe muja jIvananAM kaika meM varSa yAM! pUchayA tArA khabara saghaLAM pAnthane dhAI dhAI, . tuM te be muja bhavananA mALiyAmAM lapAI ! prasthAnamAMthI udhUta. harihara bhaTTa. Azvina mAsa. ApaNuM varSa bAra mAsamAM vaheMcAyeluM che ane pratyeka mAsanI cekasa vizeSatA hoya che. koI mahInAmAM dhArmika parve vizeSa hoya te koI mahInAmAM AnaMdanA parvenI vizeSa goThavaNa hoya. koI mahInAmAM gujarAtI parva zarU thatuM hoya te koI mahInAthI zAlivAhananA zakane prAraMbha thatA hoya. koI mahInAthI ThaMDI, keIthI garamI ke keIthI varSano prAraMbha thatuM hoya. koI mahIne koI dharmapraNetAnA janmadivasathI viziSTa banato hoya te kaI mahInAnI zobhA kaI rASTranetAnI jayantIthI vadhatI hoya. zrImad bhagavaddagItAmAM mAtAnAM mAzaUMDA ema kahIne mAgazara mahInAne vizeSa varNavyo che, paNa "mA" ane "mArga zIrSa' vacce anukasavizeSa hovA uparAMta ane AjanA zamacamAM sAdhAraNa rIte mAgazara ane krismasane suga jaLavAya che e sivAya mAgazara mahInAnI bIjI koI vizeSatA dhyAna upara AvatI nathI. rUtuomAM vasanta maTI e nyAye phAgaNa bhAsane mahimA vadhe che. paNa hALI AsapAsanA be pAMca divase bAda karatAM phAgaNa mAsamAM bIjA koI viziSTa divase AvatA nathI. ApaNA dezamAM grISma sauthI vadhAre kaMTALe Ape tevI rahyuM che ane tenA mahInAo paNa khAsa kaI vizeSatA vinAnA lAge che. AgaLa cAlatAM zrAvaNa mAsa Ave che. tenA prAraMbhathI te anta sudhI eTalAM badhAM dhArmika parvo Ave che ke e daSTie zrAvaNa mAsa asAmAnya bane che. zrAvaNa mAsanA pahelA semavArathI athavA te nAgapaMcamIthI dhArmika parvonI zarUAta thAya che. pUrNimA-baLeva khAsa karI brAhmaNanuM parva chatAM bIjI rIte sarvasAmAnya parva banI gayuM che ane samudrataTavAsIo te tene khAsa mahatva Ape che. AvI ja rIte gekuLa aSTamI khAsa karIne dhaNuSyanuMviSNunA upAsakonuM-parva gaNAya chatAM zrI kRSNa AkhI hiMdu janatAnA adhidevatA hoine gokuLa aSTamI AkhuM hiMdusthAna ujavatuM AvyuM che. zrAvaNanA antamAM nAnA paryuSaNa parvane AraMbha thAya che ane tapa ane bhakitanAM antalane vaDe cetaraphanuM vAtAvaraNa pratsAhita bane che. . AvI ja rIte AgaLa cAlatAM Azvina mAsa Ave che. zrAvaNa mAsamAM dhArmika parvo ane dhArmika utsavonI bahulatA che; Azvina mAsamAM sAmAjika parvo ane sAmAjika utsavanI bahulatA che. zrAvaNa mAsa sAMpradAyika parvo ane utsave dvArA bhUtakALanI jaDa vadhAre majabuta kare che; Azvina mAsa vartamAna upara ApaNane utArI dIvALInA parvo dvArA ApaNane bhaviSya kALa tarapha dorI jAya che. zrAvaNa bhakita ane tapapradhAna che; Azvina AnaMda ane rasapradhAna che. zrAvaNanI dhArmikatA Aje osaratI cAlI che, AdhinanI utsavamayatA ubharAtI jAya che. Azvina bhAsane prAraMbha navarAtra utsavathI thAya che. varSanuM jora khalAsa thayuM hoya che; ane AkAza svaccha ane nirmaLa baneluM hoya che. chuTA chavAyA sapheda vAdaLAMe AkAzanI nIlimAne vadhAre bhavya ane mehaka banAve che nadI nALAnAM DoLAM pANI nirmaLa bane che ane pazu, paMkhI temaja pravAsIjanane kaI judA ja mAdhurya ane zItaLatAne anubhava karAve che. pRthvI prasanna hoya che ane lokemAM svAthya ane AgAmI varSane lagatI navI AzAone : ' (anusaMdhAna pRSTha 122) dharma prAptimAMye yajJayAgAdinI nirarthakatA ane temAM rahelI hiMsAnA kAraNe pApamayatA sAme temaNe potAne majabuta avAja phAvyuM hatuM. A kAraNe sthaLe sthaLe temane virodhane sAmane kare paDayo hato. temanI samabhAvathI bharelI ane mitrI tathA karUNA vaDe Adra banelI pratibhA sAme sau koI namI paDatA ane vireAdha bhAve samIpa AvatA loke ziSya bhAva svIkArI jaina dharmanA anuyAyI banI jatA. temanA pitAnA ja eka ziSya ane sAthI gazAlake temanI sAme baMDa uThAvyuM hatuM ane AvakanAmane saMpradAya sthApita karyo hato. A gozAlake temane aneka upadrave karyA hatAM. paNa game teTalA prabaLa vAvAcheDAthI merU parvata viDaMpita thatA ja nathI. teo te niDarapaNe ane samabhAvapUrvaka dharma mArgane upadeza ApatA ja rahyA ane ahiMsA dharmanI AMTIghuTIe lokone samajAvatA rahyA. ' botera varSanI ummare AjathI 2466 varSa pahelAM pAvApurI nagarImAM upadezAmRta varasAvatAM varasAvatAM bhagavAna mahAvIre pitAnA vinazvara dehane tyAga karyo ane nirvANapadane prApta karyuM. A maMgaLakArI mahApurUSe bhAratavarSamAM zramaNa saMskRtine pravAha vahete karyo, je Aja sudhI akhaMDita vahete rahyo che ane aneka ene pAvana karI rahyo che. ApaNe paNa e patitapAvana jAnavI strotanA punita sparzathI ApaNA jIvanane pavitra banAvIe ane AtmatinA svarga tarapha pagalAM bharavA mAMDIe ! paramAnaMda Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 prabudha jaina tA. 31-1 = saccassa ANAe uvahie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANamAM rahenAra buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabuddha jaina satyapUtaM vadedvAkyam akabara 31 1940 ullAsa ke unmAda ! (gatAMkathI cAlu) maraNa prasaMgamAM bhojana ane raDAkuTa sivAya bIjI kaMI gaMbhIratA AjanA ApaNA samAje mAnI hoya tema atyAranA AcAra uparathI te nathI lAgatuM. vairAgya dazA piSavAne ane bhojananA saMmAraMbhathI saMgaThThIta thavAne kadAca pUrve khyAla haze. Aje te unmAdanA cinDa tarIke lUkhI AMkhe rahevAnuM ane khAvAnuM kAma badhAM kare che. eTale te prasaMga nIkaLI jatAM samAje kaMI khAvAnuM rahetuM nathI. ' . maraNanI pAchaLanA prasaMgamAM thatA unmAdanA cALAthI maranAranA AtmAne zAnti maLe, tenuM nAma prajAnI yAdImAM tAju rahe ane bhaviSyanA bALakomAM preraNA pragaTAve tevuM smaraNAtmaka kArya Aje kaMI paNa thatuM nathI. pAchaLanAM taMgI anubhavuM ane prajAne kaMI paNa upayogI vastu maLe nahi tevI rIte thatAM kArya zA mATe na aTakAvavAM ? dhArmika utsava-A prasaMge paNa unmAda dazA ja ApaNe ApaNA samAjamAM anubhavIe chIe. pariNAme dhArmika kriyA, tapAdi karIne Atmazuddhi karavA nIkaLanAra vyakti AtmabhAna bhUlI jaIne tyajavA jevI vastu hAthamAM laI bese che. dharmanA nAme thatI nANAMnI, zakitanI ane samayanI barabAdIne kAraNe sadIo thayA samAja upayogI sAdhana ane saMsthAothI vaMcita rahyo che. tapa karavAthI mAMDIne sAmAnya dharmanI kriyAo, utsavo, ane ujavaNIomAM naryo unmAda ja dekhAya che. AvA gaMbhIra prasaMgamAM AMtarabAhya zudhdhi ane zAntinI anivArya AvazyakatA che. AvA prasaMge prajAnA movaDI e gaMbhIrapaNe samAjanI jarUriyAta ane bhAvinI goThavaNane vicAra kare ghaTe. tene badale dezakALane, samAjanA saMjogane, anivArya jarUriyAtane ane saMskAra ke saMskRti TakAvI rAkhe tevA mArgane khyAla karyA vinA prajAnA bhAgalA pADI nAMkhe ane sAmAnya vivekabudhi svIkArI paNa na zake tevI kriyAo pAchaLa prajAnA dravyane, zakti ane samayane vyaya karI nAMkhavAmAM Ave che. Ane unmAda dazA ja kahevAne?' dezadayanA kAryomAM prajA unmAdane vaza na thAya ane ullAsamaya jAgRta dazAmAM rahe te jarA paNa azAnti upajyA vinA kArya siddha thAya; utsAha jagAvavA dekhAvo ane gAMDapaNa karavAmAM Ave che e dalIla sAcI nathI. utsAha ane ullAsane badale avazya unmAda janme che ane kAryasiddhi dUra bhAge che. zAMtimaya rahIneja kareluM kAma jagatane zAnti pATha ApI sUtelAne jaMgADaze. A kAraNe ja mahAtmA mahAtmA che ane jagatane vaMdha che. utsavo umAda bhUlIne thaI zake che. dareka samAje amuka amuka vakhate lokajIvana jIvatuM rAkhavA ane snehabaMdhana majabUta karavA saraLatAthI pAra pADI zakAya ane sarva karuM! zakita anusAra kazI agavaDa bhegavyA vinA mANI zake tevA usa goThavavA jarUranA che. ' ' . AzramamAM thayelAM lagnanI vAta te ApaNe navajIvananA. pAnAM para pulakti hadaye lakhAyelI vAMcI che. DokaTara sumata. mahetA ane manubhAI mahetA jevAM zrImaMta kuTuMbamAM AtmallAsa pragaTe tevI rIte sAdAIthI 40 rUpiyAmAM karelA lagnanI mIThI vAto gujarAte sAMbhaLI che. te anusaravAmAM kyAM muzkelI che ? ApaNe jeTalI vadhu dhamAla karIe chIe, jeTalA vadhu unmata banIe chIe teTale AnaMda ane gaMbhIratA ochI karIe chIe. A kAraNe ja samAje prematatva gumAvyuM che. mitrAcArI ane AnaMda gumAvyA che ane Aptajana bhaTArDI dhIme dhIme Aphatajana banAvyA che. A badhA unmAnuM pariNAma e Ave che ke ApaNe jIvana zuM ? jIvanano hetu zuM ? te samajI zakatA nathI. jIvana bhogavI jANatA nathI ane vyavahAranI vicitra AMTIghuMTImAMthI chUTI mukta jIvana mANI zakatA nathI. jyAre jIvana na jANIe tyAre maraNane mIThuM te kevI rIte banAvI zakIe ! jIvanane AvarI rahela nirarthaka vyavahArane beja na hota -- unmAda na hata-te huM zuM heta ? mAruM jIvana zuM heta ? evo prazna je dareka vyakita potAnI jAtane pUche te ApoApa aMdha draSTi khule. dareka kAryanI pAchaLa kaMI hetuo haMmezA rahelA ja hoya che ane te karanArathI mAMDIne vizvanA anya mAnavI sudhI tenI zubha ke azubha asara thAya che ja, eka vyakita pitAnA amuka kAryathI jAte sazakta banene, tenI AsapAsanA upayogI bane, samAja ane rASTramAM prANa pUranArI bane ane te rIte mAnavuMkuLamAM eka upayogI tatva banI rahe-ATale ja hetu dareka sAMsArika kAryane hovo joIe. Aje te tadana ulaTuMja" nIrakhIe chIe. dAkhalA tarIke eka vyavahArika prasaMga ukelI tenA bojAthI te duHkhI thAya che ane AsapAsanA ke tene panAre paDelAne duHkhI kare che ane bIjAne bhAra rUpa bane che. sukha mATe mathanAra ullAsa preraka ta. kheruM nAMkhI unmAdane kAraNe duHkhI thAya che, tyAre ja tene zrImada rAjacaMdra kahe che te samajAya che ke-- pazcAtuM duHkha te sukha nahi." ApaNuM atyAranuM sukha A jAtanuM che e zaMkA vagaranI vAta che. saMsArane sukharUpa banAvavo hoya to unmAda tajI jIvanamAM ullAsa lAvye ja chUTako che. jagata AkhuM duHkha ja cAhe che ema te nathI, paNa sukha pratye paNa eTalI badhI sustI samAna ja AvI che-ane cAlu jIvanamAM anukaraNa eTaluM badhuM pesI gayuM che ke jyAM sudhI DAhyA mANaso unmAda dezAnA mArgo tajI ullAsapoSaka tatte dAkhala karIne pahela nahi kare, mArgadarzaka nahi bane tyAM sudhI sAmAnya samAja junI ghareDamAM ja ghasaDAvAne ane duHkhI thaI dukhI karavAno ja che. samAja ! have sustI tajI AMkha khola ane uTha! tAre unmAda vadhu vakhata cAlu raheze te tArUM jIvananAvaDuM kayA kharAbe caDIne bhAMgaze te kahevAtuM nathI. Aje vizvabharamAM vamaLo uDyA che. krAnti bhAvinA garbhamAM poSAI rahI che ane ajaba gaDamathala ane parivartananA yugamAM hamezAM bane che tema bekArI ane Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tA. 31-10-40 - : prabudha jaina athaDAmaNu ja AvavAnAM che. eTale je-jeTale unmAda-e che haze ane AMkha ane akala sAbuta haze teTale ja bacAva che. mATe jyAMthI bane tyAMthI tArI zaktine, sAdhana, dravyane ane jIvanane vyartha vyaya aTakAvI kALanA prabaLa dhasArA sAme Takkara jhIlavA taiyAra thA ! kAraNa ke hajI musApharI lAMbI che ane sarvabhakSI kALa bekArI, avyavasthA, aMdhAdhuMdhI ane unmAdanAM pUra sameta kaLiye karI javA josathI dhasate Ave che.' sabaLa haze te jIvaze. nirbaLane maryoja chUTake che !!! samApta. trajalAla dha. meghANI. - sAmayika puraNuM vicitra gaiAravakathA. "jaina yuganA tA. 16--40 aMkamAM agralekhamAM nIce phakara khAsa dhyAna kheMce che - "pUrvakALanA jene tarapha mITa mAMDazuM te jaNAze ke teo kalama paNa vAparI zakatA ane talavAra khelI zakatA. ahiMsAdharmanuM custapaNe pAlana paNa karI zakatA ane samarAMgaNamAM zatru sAme sainyane paNa dorI zakatA. tethI ja udAharaNa lAbhe che ke - Abhu maMtrIe yuddhanI AgalI sAMje hAthInI aMbADI para besI pratikramaNa paNa karyuM ane bIje dine prabhAte samarabhUmimAM zairya dAkhavI vinya prApta paNa karyo." - Ajane gAMdhIyuga ke jyAre ahiMsAnA prazna upara ATalI badhI carcA cAlI rahI che ane jyAre ahiMsAdhamane koI paNa sAmAjika ke rAjakIya anyAya sAmano karavAno prasaMga Ave te kevA prakArane sAmane ahiMsA dharmane saMgata hoi zake e saMbaMdhamAM ATalI badhI chaNAvaTa thaI rahI che te pahelAM kadAca uparanuM lakhANa jana samAjanA gauravanA samarthanamAM lakhAyuM che evA khyAla nIce keinuM khAsa dhyAna na kheMcata. paNa Aje AvI abhimAna kathAo jarAka jhINavaTabharI tapAsa mAMge che. prathama te amArA bhUtakALanA jene meTA rAjAo hatA; meTA laDavaiyAo ane senAdhipati hatA ane moTA zatrusainyane saMhAra karI digvijaya sAdhI zakatA hatA AvI abhimAnakathAo AjanA jananI sAmAnyataH Darapeka vRttine bhayamukitanI utejanA ApavA khAtara tema ja bIjA loko mAphaka amArA jene paNa bahAdura hatA e bAbata sAmAnya janatAnA dhyAna upara lAvavA khAtara AgaLa dharavAmAM Ave emAM jarApaNa beTuM nathI. paNa A prakAranI bahAdurI ane digvijayane jaina- dharmanI ahiMsA sAthe kaze paNa saMbaMdha nahote e ApaNe barAbara samajI levAnI jarUra che. jaina samAjamAM Aje paNa kadAca zuravIra laDavaiyAo nahi hoya, paNa dezanA arthakAraNamAM meTI uthala pAthala karatA meTA meTA vyApArIo, udyogapatio ane sAdhIze astitva dharAve ja che ane jaina samAjanA sarva sAmAnya gauravane viSaya bane che. paNa jenI A pArthiva mahattAne ahiMsA dharmanA pAlana sAthe karaze paNa mahatvane saMbaMdha che ema vastusthiti samajanAra kadi paNa kahI nahi zake. bIju uparanA avataraNamAM Abhu maMtrIe yudhdhanA AgalA divasanI sAMje hAthInI aMbADI upara besI pratikramaNa karyuM e kathA kalpanAmAM kadAca suMdara lAgatI haze, paNa pratikramaNa sthira Asana upara ja besIne karavuM e dharmavidhi suvidita che ane pratikramaNa dhyAnanI sthiratA mAMge che ane e sthiratA hAthInI aMbADI upara saMbhavatI nathI. ema chatAM uparanI kathAmAM pratikramaNa kriyAnuM hAthInI aMbADI sAthe anaisargika lagna karavAmAM AvyuM che e bhAre kaDhaMgu lAge che. A paNa sauthI vadhAre kaDhaMgI vAta te Agale divase sAMje pratikramaNanI kriyA ane bIje divase zatru sanyane saMhAra ane vijyanI prAptine lagatI che. mitti lava mUvalu vairuM mA na thA e bhAvanA jenA kendrasthAne che evI pratikamaNu kriyA kAM te khoTI hatI athavA te bIjA divasane zatru saMnyane parAjaya asaMbhavita hatA. paNa ahiM te banne bAbata joDI devAmAM AvI che ane emAM jana samAjane gaurava levAne upadeza ApavAmAM Avyo che. - Aje evA keTalAya mANase ApaNA jevA jANavAmAM Ave che ke jeo savAramAM doDha be kalAka pUjApAThamAM eka sarakhI niyamitatAthI gALatA hoya che ane pachI peDhI upara jaIne aneka prakAranAM kALAM dhoLA karIne puSkaLa dravya kamAtA hoya che. savAranI pAThapUjA ane baporanAM kALAM dhoLAM vacce AvA mANasane jarA paNa virodha dekhAtuM nathI. AvI ja rIte AgalI sAMjanuM pratikramaNa ane bIjA divasanuM kevaLa hiMsaka yuddha banne saMbhave che. kAraNa ke kahevAtI dhArmika kriyA AvA mANasanA jIvanamAM kevaLa Tevane viSaya banI gayela hoya che. te kriyAne tenA cAlu jIvana sAthe bIjo koI jIvana saMbaMdha rahyo hota nathI, paNa eTaluM samajI levAnI jarUra che ja ke AvI dhArmikatA ane AvI zuravIratA Aje khAsa abhimAna ke gauravano viSaya banI zakatI nathI. , cArene pharIne nimaMtraNa che - muMbaImAM senDahesTa reDanA maMdira tarIke oLakhAtA prArthanAsamAja pAse AvelA jaina maMdiramAM keTalAka samaya upara cerI thaI hatI ane maMdiramAM je kAMI sonA cAMdInA AkAramAM kiMmatI dravya hatuM te sarvanI-mUrti uparanAM cakSudIlAMnI Azare tarase rUpIAnI kIMmatanA, mAlanI-cerI thaI hatI. maMdiranI cerIne A pahele banAva nathI. paNa AvA uttarottara banatA banAvethI jaina samAje je dhaDa levo joIe te dhyAnamAM levAnuM jaina samAjane haju sujhatuM ja nathI. A vAtanA purAvA rUpe e ja maMdiranA saMbaMdhamAM bIjA samAcAra e ApavAnA che ke upara jaNAvela corInA banAva banyAne lagabhaga doDha be mAsa pasAra thayA bAda mukhya mUrti mATe taiyAra karavAmAM Avela aizare daza bAra hajAranI kIMmatane hIrA jaDele jaDAva mugaTa caDhAvavAne samAraMbha-utsava karavAmAM AvyuM hatuM. te mugaTane surakSita rAkhavA mATe keTalIka khAsa vyavasthA karavAmAM AvI che ema kahevAya che paNa kahevata che ke zAhukArane be AMkha ane ene cAra AMkha. A rIte taTastha rIte jenAra te emaja kahevAnA ke A kiMmatI mugaTane caDAve corene ja pharIne nimaMtraNa ApI rahela che. dareka dharmanI sAdhAraNa rIte be mukhya saMsthAo hoya che. eka maTha ane bIjuM maMdira. janasamAja paNa aneka maTho athavA te upAzraya ke sthAna ane maMdire dharAve che. janasamAjanAM upAsenI eka vizeSatA che. e upAzrayamAM evI kazI kIMmatI vastu hatI nathI ke jethI koI paNa mANasane upAzrayamAM jatAM corI karavAnI vRtti sarakhI udbhave. A rIte jainonA upAzraye rokIdAre vinA paNa cerethI sadA nirbhaya hoya che. jenA Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 prabudha jaina tA. 31-1004 kara vastu hovI kinAM ke marti upara evI kazI maMdiranI bAbatamAM AthI ulaTuM hoya che. tenA rakSaNunI anekavidha vyavasthA hovA chatAM tenA mAthe hamezAM cerIne bhaya rahelo ja hoya che ane corInA banAvo banyA ja kare che. ApaNA upAzraye mAphaka ApaNAM maMdirone ApaNe sarva prakAre nirbhaya banAvI na zakIe ? zuM sonA cAMdInI AMgIo ane hIrA mANekanA mugaTa jaina mUrtipUjAnA evAM aparihArya aMga che ke enA vinA maMdirane cAlI ja na zake ? sarvatyAgI bhagavAnanI mUrtine A viDabenAmAMthI mukta karI na ja zakAya? maMdiramAM dravya kharacavuM hoya te tenA aneka rastAo che. madina ramAM sundara citrakAma karAve: kotarakAma karAve maMdira mATe vadhAre bhavya ImArate bAMdhe; paNa maMdiramAM ke mati upara evI ko vastu hovI na joIe ke je cerI ke luTaphATa karavAnI vRttine jarA paNa uttejana Ape. vItarAge prabhunuM pratinidhitva dharAvavAne je saMsthA dA dharAve che te saMsthAnuM Antara bAhya svarUpa evuM hovuM joIe ke tenA vAtAvaraNamAMthI sau koIne jaina dharmanA mULamAM rahelA tyAga, sAdAI ane saMyamanI sahaja preraNA maLI rahe. jaina maMdiranuM viziSTa lakSaNu abhaMgadvAra kahevAmAM Ave che. paNa A abhaMgAra paNuM Aje nathI samaya puratuM rahyuM ke thI mANasa jAta puratuM rahyuM. jana maMdiro amuka ja samaya ughADA rAkhI zakAya che. bAkI te tenA daravAje tALAM ane cokIdAre goThavAyelAM hoya che. mANasamAM paNa Aje bheda karavAmAM Ave che. aneka vargone pUjAne adhikAra hoto nathI. aspRzya gaNAtA vargone darzana mATe Ave che temane darzana karavA devAmAM Ave e haju jarA paNa saMbhavita nathI. Aje eka zrImAnanI kaThI ane jaina maMdiramAM saravALe bahu taphAvata rahyo nathI. paramAnaMda, ' (pR4 118 thI cAlu) thaI rahelI hoya che. pRthvIpaTa uparanA pradeza pravAsa- yegya bane che ane svaccha AkAzamAM TamaTamatA tArAothI suzobhita banelI ane caMdrakaLAnI uttarottara vRddhivaDe prakAzita banatI jatI rAtrI janatAne gharanI bahAra nIkaLavAnI preraNA ane AmaMtraNa ApI rahI hoya che. navarAtranuM parva Ama te jagajananI mahAzakitanI upAsanAnuM parva gaNAya che ane te kAraNe tenI AsapAsa cokakasa prakAranI dhArmikatA ane sAMpradAyikatAnuM vAtAvaraNa vIMTaLAyeluM rahe che. paNa Aje khAsa karIne muMbaI, gujarAta, kAThiyAvADamAM navarAtri mahotsavanA aMgaupAMgamAMthI A dhArmikatA ke sAMpradAyiktAnuM tatva saratuM jAya che ane sAmAjika AnaMdautsavanuM tatva purAtuM jAya che. navarAtra sAthe eka bAju devIpUjAM joDAyelI che te bIjI bAjue nArI denA garabAo A divasemAM gAjI uThe che. A divasamAM strIsamAjane ullAsa ane AnaMda koI ajaba prakArano dekhAya che. koI paNa moTA zaheranA rAjamArga upara strIonAM ToLe ToLAM eka sthaLathI bIjA sthaLe vicaratAM ane lhANInI cIja letAM, detAM ke dekhADatAM najare paDe che. muMbaI amadAvAda ke suratamAM A parva daramiyAna mAtra strIo ja mahAle che ema nathI. purUSe paNa e AnaMda ane ullAsamAM bhAga paDAvatA dekhAya che. keTalAMka sthaLee nava divasane bharacaka kAryakrama goThavavAmAM Ave che ane temAM strI purUSa kumAra kumArikAo-sau koI khUba rasathI bhAga letA hoya che. manuSyasvabhAva ja utsavapriya che ane e utsavanI mastImAM nAnA meTAnA strI purUSanA * bheda bhulI javAya che. navarAtranA aMte vijyAdazamI kAMI ochA mahattvanuM parva nathI. A mAsa daramiyAna nizALe temaja kolejanuM prathama satra purUM thAya che ane bIjuM satra zarU thatAM pahelAMnI pakhavADIA vIza divasanI rajA paDelI hoya che. vidhArthIonA zikSaNa saMsthAonA-vividha prakAranA rasasaMmelane-kensarTI-paNa Aja mahInAmAM raju thAya che. lokajIvanamAM saMgIta ane nRtyanIgIta ane gAnanI-kaI judI ja helI Ave che. bALako gAya che ane meTAMo Dole che; blene garabAo gAya che ane jhIle che ane purUSe ekAgra banIne sAMbhaLe che ane AvakAre che, ApaNe tyAM vasatetsava haju mAtra vANI ane kalpanAmAM ja rahelA che; paNa zaradutsave to ApaNA jIvananI vastu banI gaI che. zarapUrNimAe keTa! judAM ja rasanAM pUra ubharAya che. jyAM juo tyAM loko-strIo ane purUSa-mitro ane bahenapaNIo-nagara bahAra nIkaLI paDe che ane kaMI samudra kinAre te kaI nadInA kAMThe, kaI vana upavanamAM te koI pAse AvelI TekarI upara ema sau koI cAMdanI mahAlavA nIkaLI paDe che. bhUtakALanI te bahu khabara nathI, paNa vacagALe caMdrikAnI mahattA ApaNe visarI gayA hatA. bahAra jyAre pUrNa caMdra dhavala ane zItaLa prakAza varasAvI rahyo hoyapRthvInA vizALa paTane rUperI raMge raMgI rahyo hoya-bhUmiLanA samaviSama bhAgenI asamatA TALIne samasta pradezane kaI judI ja manaharatA apI rahyo hoya-tyAre ApaNA leke bahAra najara karavAnI paNa paravA na karatA ane rAtrInA nava ke daza vAge ke zyAmavarNIne nidrAnuM zaraNa svIkArI letA Aje caMdra tanuM saundarya ane mahattva lokamAnasa vadhAre ne vadhAre samajatuM ane jhIlatuM thayuM che. pUrNimAM ane amAvAsyAne bheda lake vadhAre samajavA lAgyA che. loko Aje prakAzammukha banyA che ane tejakiraNone jhIlatAM zikhyA che. A rIte zaramUrNimA Aje te janatAnA eka apUrve utsavanuM nimitta banI rahela che. te pAchaLa Ave che dIvALI. dIvALI te garIba ane paisAdAra-bhaNelA ane abhaNa-AkhI AmajanatAnuM eka mahAna utsava parva che. dIvALImAM ghera ghera miSTAnna thAya che ane jAta jAtanAM suMdara vastro ane AbhUSaNe kharIdAya che. phaTAkaDA phoDIne bALake malakAya che; dIpamALo pragaTAvIne moTerAMo AnaMda mAne che. vidAya thatuM varSa gayuM ane AkhA varSanAM sukha duHkhanaphe teTa-Adhi vyAdhi ane upAdhi sau koI temAM samAI gayAM. Aje e sarva upara paDade paDe che. loko e sarva bhulI jAya che. thayuM te thayuM gayuM te gayuM. have tene zuM saMbhAravuM ane zuM raDavuM ? navI AzAo pragaTe che; ane navI kalpanAo jAge che. loko AvatA varSane AvakAre che ane ugamatA prabhAtane Adara Ape che. junAM khAtAM khalAsa thAya che; navA khAtAM zarU thAya che. sau ke sundara vastromAM sajja thaIne zerIe ane cauTe nIkaLe che ane ekamekane prema ane AdarapUrvaka sanmAne che. raDatA bALakane kahevAmAM Ave che ke Aje dIvALI che raDAya nahi; kaTubhASI paNa Aje miSTabhASI bane che, ane kurUpa mANasa paNa Aje surU5 dekhAya che. bAra bAra mahinAnA kacarA Aje sApha karavAmAM Ave che ane sau koI Aje pitAnuM AMgaNuM ajavALe che, maMdiramAM ghaMTA vAge che ane cerapha dIpazikhAo pragaTa che. Anada ! Anade ! Aje sau koI ekamekanuM zreya ane ezvarya Iccho ane sarvatra nirAmayatAnI prArthanA kare ! Ama nUtana varSanA AMgaNe ubhA rAkhatA-sAla mubAraka ne taratA-Azvina mAsane utsavamahimA te eTale gAIe teTalo ocho che. Azvina mAsa kharekhara apUrva ane asAmAnya che. paramAnaMda Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-10-40 prabuddha jaina aNuvAnuM AmaMtraNa ( gatAMkathI cAlu ) ama samudra athavA sAgara jevA paricita zabda cheDI aNuva zabda meM pasaMda karyAM e kevaLa AmaMtraNa sAthenA anuprAsanA lAbha khAtara nahi. arNava zabda pAchA uMcA uMcA meAjAenu akhaMDa tAMDava sUcita che. teAAna, asvasthatA, azAnti, vega, pravAha ane dareka jAtanAM baMdhana pratyenA e badhA bhAva aNuva zabdamAM AvI jAya che. aNuva dhAva ane enu uccAraNu ane e bhAvamAM madada kare che ane tethI ja ghaNI vAra vedamAM arNava zabda samudranA vizeSaNa tarIke vaparAya che khAsa karIne vedanA vikhyAta aghamarSaMNu sUtramAM je aNva-samudra-no ullekha che te enI bhavyatA sUcave che. zabdanA AvA aNuvanA saMdezA AjanI duniyA AgaLa raju karavAnI zakita mane prApta thAya eTalA mATe vaidika devatA sAgarasamrATa vaSNune huM namana karUM chuM. jyAM rastA nathI tyAM rastA pADanAra vaNu deva che. prabhajananA tAMDavathI jyAre raNamAM retInAM meAjAe uchaLe che tyAre musApharane dizAdarzana karI ApanAra vaSNu ja che. ane anaMta AkAzamAM potAnI pAMkhonI zakti ajamAvanAra trikhaMDanA yAtrI pakSione byAmamArga batAvI ApanAra varUNyu ja che. ane vedakALanAM brunnuthI mAMDIne gai kAle ja jene mULa ugI che evA khalAsI sudhI darekane samudranA rastA batAvanAra paNa varUNa ja che. navAM navAM ajJAta kSetromAM praveza karI, navA navA rastA paDanAra yamarAja hA, ke agasti hA, emane hiMmata ane preraNA ApanAra dIkSAgurU varUNa ja che. varUNa jema yAtrIono bhemiyo che tema manuSya jAti mATe e nyAya ane vyavasthAnA deva che. tama ane satyamanA sAkSAtkAra ane pUrNapaNe thayelA hovAthI e dareka AtmAne satyane raste javAnI preraNA Ape che. nyAya pramANe cAlavAmAM je saundaryuM che, samAdhAna che ane je aMtima saphaLatA che, te varUNa pAsethI jANI levI. ane jo kAi lAbhI, adRdRSTi mAnavI varUNunI e nyAyaniSThAno anAdara kare te varUNa ene jaleAdarathI pIDe che. jethI mAnavI samajI zake ke lebanAM kuLa kAi kALe rUDAM nathI hAtAM. evA e vaSNunI kRpA haze te arNavatA saMdezA huM Apane sabhaLAvI zakIza ane arNavatu AmaMtraNa Apa saunA haiyA sudhI pahoMcADI zakIza. jema paramamaMgala, kalyANakArI, sadAziva pote sAMdhA na thai jAya eTalA mATe rUdrarUpa dhAraNa kare che, tevI ja rIte ratnAkara samudra paNa aTTahAsya karatAM meAAethI bIkaNa mANasane dUra rAkhe che. suvALI vanaspati ane ghararakhA manuSyo potAnA kinArA upara sthira na thai jAya, eTalA mATe bharata eTa calAvI e badhAne samajAve che ke ATalu antara tamAre rAkhye ja chUTako. 123 sAgara zvAsa le che enA A dhabakArA che; enA e umaLakA che. jamIna upara mANase je pApa ane utpAta calAvyA che tene kSamA karavAnI zakti ANavA mATe mahAsAgarane ATale hRdayane vyAyAma karave! paDe che. samudrane tIre ubhA rahI jyAre meAjAne AvatA ane jatAM jouM chuM, amAsa ane pUrNimAnI bharati AvatI ane jatI beuM chuM tyAre buddhi savAla kare che ke A nirarthaMka AvAgamana zA mATe che? A pragati ane parAgatanuM zuM prayAjana haze ? buddhi jyAre kazA javAba ApI na zakI tyAre haiyuM elI uThyuM` ' ATaluM na samajI zake ? tamArA zvAsocchvAsathI tamArI chAtI jema phUle che ane mese che, temaja A virATa che ? ubhA cA enA je meAjA durbaLa lokone dhamakAvIne dUra rAkhe che, e ja meAAe vikramanA rasiyAone snehALa AmatraNa Ape che ke " cAleA A sthira jamIna upara zu ubhA ubhA kaTAi jazo ! lyA eka vahANa, upara savAra, ane cAleA pavanane prANa jyAM dAratA jAya tyAM. ame badhA chIe teA sAgaranAM bALaka, paNa amArA zikSagurU che. pavana. e jema nacAve, tema ame nAcIe chIe. tame paNa e ja vrata dhyeA, ane cAleA amArI sAthe." je haiyAmAM ubhaga hoya te Avu AmaMtraNa pAchu ThelI na zake. nAnapaNamAM sighnAdanI vArtA tame nathI vAMcI ? siMdabAda pAse aDhaLaka dhana hatuM, vADI vA badhuM hatuM. peAtAnA vhAlathI enu jIvana bharI denAra sagAMvhAlAM paNa enI AsapAsa hatAM chatAM samudra jyAre ghUghave tyAre enAthI dharamAM rahevAtuM na hatuM. meAjAonu pAraNu cheADI palaMga upara hADhe te pAmara gaNAya. haiyuM kahe 'cAlo.' siMdabAda samudranI yAtrAe gayA, tyAM aneka rIte herAna thayA. mIThA karatAM kaDavA anubhave ene.vadhAre thayA eTale sahIsalAmata pAchA AvatAM eNe sagada khAdhA ke samudrayAtrAnuM karI nAma na lauM. paNa aMte e mAnavIsa5. e saMkalpane samrATa varUNanA thoDA ja AzIrvAda hatA ? theDA divasa gayA ane gRhasthI jIvana ene alUNuM lAgavA mAMDayuM. rAtre e udhe paNa ene uMdha na Ave, mejAe enI sAthe vAtA karyAM ja kare. uttara rAtrIe saheja udhanu ku AvI jAya te tyAM svapnAmAM paNa meAjA ja uchaLe ane potAnI AMgaLIe halAvI halAvI ene khelAvatA jAya. kayAM sudhI e pAtAnI jIda pakaDI rAkhe ? e anyamanA hoya ane heja karavA nIkaLe teA enA paga bagIcAnA rastA cheADI dai samudranI dhALI ane caLakatI retI taraka ja jAya. aMte eNe sArAM sArAM vahANe kharIdyAM, majabUta haiyAvALA khalAsIone nokarImAM rAkhyA, jAta jAtane mAla sAthe lIdhe ane ' jaya darIyA pIra kahIne vahANA 'kAryo, A to thai kAlpanika siMdabAdanI vAta. paNa ApaNe tyAM siMhaputra vijaya teA aitihAsika purUSa hatA. bApa ene kaze javA na de. eNe dhaNI AjIjI karI, paNa emAM e kAvyo nahi, ate eNe akaLAine evAM te teAkAno calAvyAM ke prajA trAsI gai ane rAjA pAse jane kahevA lAgI ke rAjA, kAM to tArA dIkarAne dezavaTA Apa, nahi ! ame tArA deza cheDIne bahAravaTe jae chIe.' pitAe meTAM meTAM vahANo ANyAM. emAM potAnA dIkarAne ane enA tAkAnI sAthIone besADI dIdhA ane kahyuM " have jyAM javAya tyAM jA, paNa pAchu moDhu nahi batAvatA. " te cAlyA. kAyiAvADanA kinArA emaNe cheDayo, bhRgukaccha choDavu; sApArA cheDayu; dAboLa choDayuM; eka maMgalApurI sudhI pahoMcyA. tyAM paNa te rahI na zakayA eTale hiMmatapUrvaka AgaLa vadhI tAmradrIpamAM jai vasyA, ane tyAMnA rAnta thayA. vijayanA pitAe peAtAnA dIkarAne pAchA AvavAnI manAI karI hatI, paNa enI pAchaLa pAchaLa koi jAya nahi evu kamAna tA kADhyuM na hatuM. eTale aneka dariyArA viSayane Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 prabudha jaina tA. 31-10 kg raste jaI navo ne vijaya meLavavA lAgyA. jatAM jatAM e mahAbaLIo jovA ane bAlIdvIpa sudhI gayA. tyAMnI samRddhi, tyAMnI AbohavA ane tyAMnuM prAkRtika saundarya joyA pachI pAcho AvavAnuM mana ja koNa kare ? pachI to gheghAno vara Ane pazcima kinAre oLaMgI, laMkAnI lADIne paraNe e lagabhaga niyama thaI paDaye. ' A bAju baMgALanA nadIputro nadImukhena samudramAM praveza karavA lAgyA. je baMdarathI upaDI tAmradIpa javAtuM, te baMdaranuM nAma temaNe tAtradipti pAyuM. Ama tApradIpa-laMkAmAM baMgALIo ane gujarAtIo bhegA thayA. madrAsa taraphanA draviNe te tyAM kayAranA pahoMcI gayA hatA. A rIte a nA AmaMtraNathI laMkAmAM pUrva, pazcima ane dakSiNa bhArata eka thayuM. buddha bhagavAne nirvANune raste zedhI kADhaye ane pitAnA ziSyone Adeza Apyo ke "A aSTAMgika dharmatatvane daze diza phelAve kare " emaNe pote uttara bhAratamAM cAlIsa varSa sudhI pracArakArya karyuM. AsetuhimAcala pitAnuM rAja phelAvyA pachI samrATa azokane digvijaya choDI dharmavijaya karavAnuM sUjhayuM. dharmavijaya eTale dharmane nAme dezadezAMtaranI prajAne jItI, gulAma karI, emane vaTalAvavAnuM kAma nahi, paNa lokone kalyANane mArga batAvI pitAnuM jIvana kRtArtha karavAne aSTAMgika mArga batAva. je budhdha bhagavAna pote akubhA thaIne jaMgalomAM pharatA, temanA sAhasika ziSya arNavanuM AmaMtraNa sAMbhaLI dezadezAMtaramAM javA lAgyA. keTalAka pUrva tarapha gayA, keTalAka pazcima tarapha. Aje paNa pUrva ane pazcima samudrane kinAre e sAdhuonAM thANuo pahADamAM karelAM jaDe che. sopArA, kAverI, ghArApurI vagere sthaLe bauddha mizanarIonI paradeza yAtrAnAM sUcaka che. khaDagiri ane udayagirinI guphAo paNa e ja sAkSI pUre che. Aja bauddhadharmI pracArako pAsethI preraNA laI, prAcInakALanA khrIstIo paNa arNava mArge cAlyA ane emaNe aneka dezomAM bhagavadbhakta brahmacArI Izune saMdezo phelAvyuM. jeo svArthavaza samudrayAtrA kare che, temane paNa arNava sahAya te Ape che. paNa varUNa kahe che "svArthI lokone mArI aTaka che. emane mATe niSedha che. paNa jeo dharmapracArane arthe nIkaLaze, temane to mArA AzIrvAda ja che. pachI e mahinda ane saMghamittA hoya ke svAmI vivekAnaMda hoya, senTa phAnsisa jheviyara hoya ke ene gurU Igneziasa leAyelA hoya." have arNavanI madada letA svArthI lokonA hAla tapAsIe. barAnI bacistAnanA dakSiNe rahI, pazcima sAgarane kinAre kheDatA. eTale hiMdustAnane vepAra temanA ja hAthamAM hatA ane jhanunapUrvaka teo te potAnA ja kabajAmAM rAkhatA. eTale eka varUNaputrane thayuM ke ApaNe sIdhe raste zodhI kADhavo joIe. varUNe ene kahyuM ke amuka mahinAmAM arabastAnathI tamAruM vahANa tame bharadariye haMkAro te sIdhA kelIkaTa tarapha AvI pahoMcaze. eka be mahinA tame hiMdusthAnamAM vepAra karIne pAcho javA taiyAra thAo eTale huM tamane mArA pavana ulaTA calAvI, AvyA eja raste pAchA svadeza pahoMcADIza. A vAta I. sa. 50 pUrvenI che. ' dUra dUra pazcime prAcIna kALamAM vAikiMga karIne cAMcIyA loko rahetA hatA. varUNanA e vhAlA hatA. grInaleMDa, AIsaleMDa, briTana ane DaeNnDInevI vaccenA DA ane tenI samudrane teo kheDatA. temanA ja vaMzajo te AjanA aMgrejo che. neve briTana, phrAnsa, spena, peTuMgAla e darIyAne kinAre vasatA rASTroe vArA pharatI dariyo kheDe. e badhAne hiMdustAna AvavuM hatuM, vacamAM pUrva tarapha musalamAnI rAjya hatAM. emane vaTAvI, athavA TALI, hiMdusthAnane rasto zodha hatA. badhAe varUNadevanI upAsanA zarU karI ane arNavane raste cAlyA. keI gayA uttara dhruva tarapha, koI gayA amerikA tarapha. keTalAkae AphrikAnI avaLI pradakSiNA karI ane te badhA hiMdustAna pahoMcyA kharA. samudra eTale lakSmIne pitA. ene je kheDe e lakSmI kRpApAtra thavAne ja. e badhAoe navA navA deza jItyA, dhana daulata bhegI karI, paNa varuNa devanuM nyAyazAsana teo bhUlyA. varUNa deva nyAyane deva che. enI pAse dhIraja paNa che ane puNyaprakopa paNa che. jyAre eNe joyuM ke meM emane samudranuM rAjya ApyuM, paNa e lekee rAjAne zobhe e nyAya dharma na pALe tyAre varUNa rAjAe pitAne AzIrvAda pAchA kheMcI lIdhe ane badhAne jAdaranI sajA karI. have e rASTro hiMdusthAna ane AphrikA bane khaDamAMthI je kAMI saMpatti meLavI hatI te aMdara aMdara laDhavA mATe vAparavA lAgyA che ane pitAnA prANu sAthe e badhI saMpatti jaLanA udaramAM pahoMcADI de che, samudrayAna hoya ke AkAzayAna hoya, aMte eNe samudranI jaLanA udaramAM pahoMcavAnuM ja che. have varUNarAjA koge che. sAgaranI sevA lenArAomAM je sAttvikatA na hoya te to duniyAmAM utpAta macAvanArA che enI ene khAtrI thaI gaI! che. atyAra sudhI eNe vijJAnazAstrIone temaja jyotiSazAstrIone, vidyArthIone temaja lokasevakone dariyAnI musApharInI preraNA ApI. have e hiMdusthAnane eka navI ja preraNA ApavA mAge che. hiMdustAna Agala eka navuM mizana khelavA mAMge che. ApaNe e sAMbhaLavA taiyAra chIe ? pazcima samudra kinAre ApaNe vasIe chIe. divasa rAtra pazcima sAgaranuM " AmaMtraNa sAMbhaLIe chIe. atyAra sudhI ApaNe baherA hatA. e saMdezo ApaNe kAne paDatA na hatA. have e sthiti rahI nathI. yuropanI mahA prajAoe ApaNA para rAjya jamAvI ApaNane mohinImAM nAMkhyA hatA. have e mohinI utarI che, have ApaNAM kAna khulyAM che. duniyAnA nakazA tarapha ApaNe navI AMkhe jovA lAgyA chIe. mahAsAgara bhUmikhaMDAne teDatA nathI paNa joDe che e ApaNe have samajatA thayA chIe. AphrikAne Akhe pUrva kinAro ane kalakattAthI mAMDIne siMgApura ane AlbanI (eNsTreliyA) sudhIne pUrva taraphano pazcima kinArA ApaNane AmaMtraNa Ape che ke 'Izvara tamane je jJAna, cAritrya ane vaibhava Apyo hoya, teno lAbha ahiMnI kemene Ape. jAvA che, bAlI che, eskUleziA che, TAsamAniA che ane prazAnta mahAsAgaranA asaMkhya TApuo che, e badhA arNavanI vANIthI ApaNane belAve che. e badhe ThekANe sAgaranA preryA aneka mizanarI gayA hatA, paNa badhe teo potAnI sAthe zarAba laI gayA, ucca nIca bhAva laI gayA, izukhristane bhUlI jaI emanuM bAIbala laI gayA. ane e bAIbalanI othe emaNe potapotAnA dezane vepAra calAvyuM. "arNava emane laI gaye, paNa varUNa emanA para nArAja thayA # ApaNA A pADosIne ApaNe arabI samudra tarIke oLakhIe "chIe e vicitra che. vilAyatathI AvatA gerAe ene " arabI samadra' bhale kahe. ApaNe e muMbaI samudra che athavA pAmasAgara che. e ja nAma ApaNe calAvavuM joie. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-10-40 che. ApaNe bhAratavAsIo prAcIna kALamAM cIna tarapha gayA, yavana deza grIsa tarapha gayA, jAvA ane khAlI tarapha gayA. ApaNe 'sarve santu nirAmayaH / ' vALI saMskRtinA vistAra karyAM, paNa ApaNe te te ThekANe ApaNAM sAmrAjya sthApavAnI durbhuddhi na sevI. khIjAonA pramANamAM ApaNA hAtha sApha che eTale varUNane Adeza thayo cheaNuva ApaNune AmaMtre che ane kahe che " khIjAe vijayapatAkA lane cAlyA; tame ahiMsAdharmanI abhayapatAkA lane upaDA ane jyAM jAgme tyAM sevAnI suvAsa phelAvo. zoSaNa mATe nahi, paNa pachAtAnA poSaNa mATe ane zikSaNa mATe cAle. AphrikAnA zAlIgrAma varSoMnA tamArA bhAMDu tamane khelAve che. pUrva taraphanA suvarNa varNanA tamArA bhAMDu tamArI rAha jue che. e badhAnI sevAe upaDA ane badhAne kaheA ke ahiMsA * e ja parama dharma che. uccanIca bhAva, abhimAna, ahaMkAra, AvI hIna vRttine A dharmamAM sthAna na heAya. bAga ane aizvarya e banne jIvananA kATa che, saMyama ane sevA, tyAga ane balidAna, eja jIvananI kRtArthatA che. e dharma jee samajyA hAya, te badhA upaDe! pUrva sAgara ane pazcima sAgara vacce hajAra hajAra mAilane kinAro taiyAra karI hiMdustAnane hiMdI mahAsAgaramAM je sthAna apAyuM che te samudravimukha thavAne mATe nathI. e te ahiMsAnA vizvadharma paricaya AkhA vizvane karAvavA mATe che." yuropanA mahAyune aMte duniyAnu rUpa jema pharavAnu haze tema karaze, paNa asaMkhya bhAratI arNavatuM AmaMtraNa sAMbhaLI vaN pAsethI dIkSA lai dezadezAMtaramAM phelAze e viSe zaMkA nathI. huM sAgaranA pRSTa upara emanAM vahANA DAlatAM jou chu. emanI abhayapatAkAe AkAzamAM pratI jou chuM ane mArUM haiyu uchaLe che. aryuMvanuM AmaMtraNa huM jAte svIkArI na zakuM tAye yuvAna haiyAgyA sudhI ene pahoMcADI zakuM' chuM e ja dhanyatA che. varUNarAjAne namana hajo ! ! ! kAkA kAlelakara samAsa yuddhanA AraMbha gharamAMthI. ghaNI vAra mANasane jyAre rega Ave che, jyAre tenA aneka kAraNonI zodhamAM ApaNe paDIe chIe; ane rAteAnA ujAgarA, atizrama, aniyamita ke apathya evA khArAka, adrahajanI vagere kAraNAmAMthI koine koi kAraNo maLI Ave che. Ama tapAsa karatAM moTAmAM moTA reganI zarUAta ApaNate ghaNI nAnI ane navI mAluma paDe che; paNa rAga thayA pachI e nAnI ane navI lAgatI zarUAta pratyenI ApaNI medarakArI ApaNane sAle che. AvaDI nAnI bhUla ane tenu ja AvaDu pariNAma ? evu dukhada Azcarya duniyAmAM AvA prasaMgoe kAne nathI thatu N ? karAMcI ane sakkara AgaLa mAila doDha mAlathI vadhu vizALa paTavALI madamasta siMdhunu jo muLa joIe te himAlayanuM ja kAi nAnakaDuM jharaNuMja mAluma paDaze. e jharaNuja jonAra jo sAkara AgaLanI siMdhu jue te tene himAlayamAMthI nILakatA jharaNAnuja A virATa svarUpa haze ema bhAgyeja khyAla Ave, chatAM vAstavika kikata khATI puratI nathI. Aja draSTie yurepamAM atyAre cAlatI bhISaNa yAdavAsthaLInA mULanI tapAsa karIe. te| ? kai kahe che ke varselsanA karAranuM A pariNAma AvyuM, kaiA kaheze prAsaMdhanI nirdhA buddha jaina 125 nItinuM A pariNAma che. te koine A mATe briTana ane bIjA dezanI zAhIvAdI nIti javAbadAra lAgaze. koi vAdapAraMgata rasiyA A yudhdhanA kAraNeAnI tapAsamAM nAjhIvAda, phesIsTavAda ane samAjavAdanA AkhA itihAsamAM ApaNane lai javA prayatna karaze. Ama anekavidha kAraNAnI hAramALA ApaNI samakSa raju thaze; paraMtu vAstavamAM vicArIe te A badhAM kahevAtAM kAraNA e yudhdharUpI mahAroganA kAraNe| nathI. paNa cihno che ema kahI zakAya. alpa jIvananI TukI dRSTithI A praznane na jotAM saLaMga mAnavajIvananA lAMbA anubhavAnI dRSTie joie te ApaNane lAge che ke yuddhanA roga e mAnava jAtane junA rAga che. varselsanA karAra nahAtA tyAre paNa mahAyuddho khelAyAM che; eka pRthvI rUpI mAtAnA saMtAno arasparasa jAnavarAthI paNa vadhu arI rIte laDayA che; ane bAMdhavane duzmana nAme pukArIne tenA lehIthI pAtAnI pyAsa bujhAvI che. mAnava jAtanA haiyAmAM evA kayA aNumujhAyelA agni che ke jemAMthI vizvasahAranA dAvAnaLeA avAra navAra phATayA kare che? evuM karyu anarthakArI mULa che ke jemAMthI dveSanA, hiMsAne, rakatapAtanA dAvAnaLa saikAM thayAM niraMtara * saLagyAja kare che ? ke!! buddha, mahAvIra, sukhrista ke gAMdhInI zitaLa premavRSTi paNa jene bujhavI nathI zakatI evA A hutAzananuM mULa kayAM che ? upara challI draSTie lAge ke A yuddha hiTalare saLagAvyuM, kaiMsare saLagAvyuM' athavA te zrIjI koI javAbadAra rAjArI vyakitanuM nAma ne chUTI javAnI lokAne Teva hAya che ane A mAnavasahAra mATe sAmAnya mANaseAnI kAMI javAdArI nathI evA sateSa mAnI levAmAM Ave che. tyAre kharekhara zu javAbadArInA TApalo hiTalara ke koi eka rAjadvArI upara nAkhI zakAya ? jarA vicAra karatAM lAgaze ke yuddha mATe javAbadAra gaNAtI vyaktio teA mAtra nimitta hoya che. prajA ane janasamAjamAM rahelAM vyApaka hiMsA, dveSa, krodha vagere tatvo A vyakti dvArA vyakata thAya che. jema vIjaLInA pravAha sarvatra cAlu hAya che, paNa tene vyakata karavA mATe baTana jeie che, svaranA AMdelanA havAmAM sarvatra hoya che, paNa tene jhIlavA ane vyakata karavA mATe reDIyA joie che, tema mAnava samAjamAM kuTumbemAM ane vyaktimAM rahelI vyApaka hiMsA yudghanA akasmAta dvArA phATI nIkaLe che ane AkhA zarIranA lohIneA bagADa jema gumaDAM vATe rasInA rUpamAM jharyAM kare che tema ApaNA saumAM rahelI hiMsA yuddhanA bhISaNa svarUpe pragaTa thAya che; ane vakhate vakhata mAnavajAta unmAdanI avasthAmAM AtmaghAtane paMthe paLe che. mAnavajAtanA AtmaghAtanA A mahArAgane aTakAvavA mATe avAranavAra ghaNA upacArA sUcavavAmAM Ave che. koi kahe che ke jagatamAM zastrasaMnyAsa sthApA, kAi kahe che ke sarvatra samAjavAda sthApe. eTale yuddhano aMta Avaze. keAI vaLI yuddhArA yuddhanA nAzanI. paNa himAyata kare che. te rAga - mAtra uparachallA hota te| A bAhya malamapaTTI ke upacArothI ArAma thai jAta. duniyAe A upAyo ajamAvI joyA, paNa pariNAma kAMi Azaspada joyuM nathI. samAjavAda sthApavAmAM paNa kaTTara samAjavAdI gaNAtA sTelIna ane TrATasTI vasaTesaTathI laDayA hatA. Ama vicAra karatAM jaNAya che ke rAganuM mULa AvA bAhya upacAro phoMcI na zake teTaluM uMDu ane jhINuM che ane A mULa zAvatAM zodhatAM ApaNe eka rASTranA khIjA rASTra pratyenA vyavahArathI zarU karIne eka samAjanA khIjA samAja pratyenA vyavahAra ane eka vyaktine bIjI vyakti pratyenA Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabudhdha jaina 126 zarUAta vyavahAra tapAsIe tA jaNAze ke yudhdhanu sAcuM mULa te ApaNA dharamAM che. tenI zarUAta vyaktinA vyavahArathI thAya che. eka vyakita bIjI vyaktine chetarIne jIvI zake che, bIjAnI kAMdha upara mesIne tAgaDadhInnA karI zake che athavA bIjAnA zASaNa upara potAnA aizvaryanA minArA bAMdhI zake che ema jyAM zikhavavAmAM Ave che tyAM yudhdhanA khIjanI thAya che. potAne mATe eka kAyado ane khIjAne mATe bIje kAyado e dheAraNe jyAM AcaraNa thAya che, tyAM yuddhanA khIja ropAya che. haziyArI ke cAlAkInA artha anyanA bhAge pAtAnu hita sAdhavAnI kuzaLatA ema jyAM thAya che, tyAM yudhdhanA bIja rASAya che. vyakita vyakita vaccenA vyavahAramAM rAjanA jIvanamAM je hiMsA ke anyAya thAya che, te pracaMDa svarUpe rASTra rASTra vaccenA vyavahAramAM pragaTa thAya che; tyAre ApaNe tene yuddhanA mahAsaMhAra rUpe bhALIe chIe ane A saMhArane premanI zitaLa amIvRSTi dvArA niha paNa ApaNI saunI aMdara rahelA hiMsA ane dveSanA taNakhAne miTAvyA vagara tene khujhavavA doDIe chIe; paNa te mujhavAne badale vadhu prajvalita thAya che. kemake saLagatA bhaDakAnI pAse ApaNe haiyAmAM spIrITane grupa laine jaie chIe. Ama jyAM sudhI yuddhanA muLane elavavAnuM ApaNane nahi zikhavavAmAM Ave, vyakita vyakita vaccenA vyavahAranu dheAraNa badalavAnuM nahi zikhavavAmAM Ave tyAM sudhI yudhdhane aMta kadI AvavAno nathI. kemake yudhdhanA roganA jaMtuo ApaNA gharamAM paDayA hoya che. eTale vakhateAvakhata saMhAranA plega temAMthI phATI nIkaLe che. eka vyakti taraphathI khIjI vyaktine thatA nAnakaDA anyAya e yuddhanu bIja rAkhe che. A anyAyanI paraMparAmAM jIvanArA mANusAe evI samAjaracanA ubhI karI che ke jemAM yudhdha anivArya bane, eTale navI samAjaracanA karavI haze ke jemAM yuddha na hoya, hiMsA na hAya te mAnava mAnava pratyenA vyavahAranu AkhuMdhAraNa bahulavu paDaze. A kAMI mATI pIlsarI ke nItinI duSkara vAta nathI; paNa ekane eka e jevI vyavahArU vAta che; jene paramArtha kahevAmAM Ave che temAM uccatama svArtha sadhAya che; je svArtha anyanuM ahita karatAM zikhave temAM Akhare svArtha nathI saratA, paNa svanAzanI prApti thAya che. A bAbata mAtra saMtavANI nathI paNa nakara ane vyavahArU satya che. lekA jyAre jyAre saMskRtinI halakI pAyarI upara hAya che tyAre tyAre sukRtya karavA mATe temanA manane pArasa caDAvavA paDe che, khIne mahda karavAmAM te bahA pAramArthika ane lokahitakArI kAma karI rahyA che evI zAbdika meTA! temane ApavI paDe che. paNa kharI hakIkata e che ke khIjAne madada karavAmAM mANasa peAtAneja madada kare che; pAtteja kAyado meLave che. uMcAmAM uMcI thrIpsurI, nItizAstra ane uccattama vyavahAra badhA e ja vastu zikhave che. Aja sudhI jene AdarzanI vAta gaNavAmAM AvatI hatI te have vyavahArasiddha thai cukI che ke je sarakAra keLavaNI pAchaLa pUrate kharca nathI karatI tene polIsa ane jelAnA kharca vadhe che. je myunIsIpAlITI zaherIonI sukha sagavaDa ane saphAI pAchaLa kharca karavAmAM kaMjusAi kare che tene hAspITalA pAchaLa vadhu nANAM kharcavA paDe che. jarmanI ane briTananI Aje je pracaMDa zaktie paraspara sahAramAM rAkAyelI che, e zakti sahakArathI icche te AkhA jagatamAM naMdanavana tA. 31-10 ubhuM karI zake. yuddhamAM eka pakSa vijetA thaine paNa je sukha sagavaDa potAnI prajAne na ApI zake te sukha sagavaDA banne prajAnA sahakArathI ubhI thai zake, saMhAramAM vaparAtI zaktione jo racanAtmaka kAryamAM upayoga thAya te AkhA jagatanI zakala badalI jAya. arthazAstrIo kahe che ke yuddhamAM kharcAtA dravya ane zakitane jo bIje mArge vALavAmAM Ave te duniyAnA eke eka mANasane udhAnavALu dhara maLI zake, paNa A navaracanA karavAne udyakata thAya evuM mAnasa kayAM ? khudamAM je guNa na heAya te heAjamAM kayAMthI Ave ? vyakita vyakita vaccenA vyavahAranu dhAraNa badalavAmAM Ave teja yudhdhanA AkharI vinAza thAya. A navIna mAnasa keLavavAnuM sArAmAM sArUM kSetra dhara sivAya bIjuM kayuM hAi zake ? yuddhanA AraMbha jema gharamAMthI zAya che, tema tene aMta paNa gharamAMthI tha zakaze. jagannAtha desAi. hiMdaneA haiyAThAraNa. e...bhAratanA e jogI jhujhe sAgara kAMThe, sAmbara pALe e.... jIvana naiyA jhulAvatA (2) e...Alamane e avadhUta yogI bhArata kA bhekha sAdhI mAta kAje mRtyu mAgI e... mAnava haiyA DelAvatA (2) e...bajAvI eNe baMsarI bhAratInAM E bharI hiMdu maiyAnuM hArda pUrI e... kaliyuganA kRSNae (2) e....eka enA divya mele, eka enA svargIya stare. hIdIe bhara uMdha tyAgI, AtmasabharpaNunAM yoga sAdhI, e...AjhAdI yanuM khapI gayA, jelanA mahela mANI gayA. e...dayA kSamAno avatAra gAMdhI, satya ahiMsAnA saradAra gAMdhI. tyakatAnA tAraNahAra gAMdhI, patitAne pAvanakAra gAMdhI, e....adbhUta anAthenAM nAtha, e dIna dalitAnAM prANa e. e . . pUtaLIbAi dipaka, kabA gAMdhI kula di, * hiMdane haiyA ThAraNa ' gAMdhI, pAMtrIsa koTinA tAraNu gAMdhI. e...A yugane avatArI, e vizvane vizvavadha e. e...gujarAtanuM e gaurava gAMdhI, saurASTranA ziratAja gAMdhI, cetanane cinagArI gAMdhI, bhAratanu e bhAgya gAMdhI, e... sudAmApurIne saMta e, bhanukulanA mahaMta e. e...jogIDA hArA bhekha bhavya, yogIDa: thArA Adarza divya. yuga yuga jIvI yuga ajavALI, vizvabaMdhutvanAM amRta pAi, e... hA sadA jIvata tu, badhu ' dile mUrtimaMta tu, e....eja amArI jhaMkhanA ! e...eja amArI vadanA ! 'matI meghANI, Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-10-40 prabudhdha jaina varSanI Akhare. samaya cakramAM Aja sudhI aneka varSo junA thaine yAdImAMthI bhUMsAyAM che. aneka varSone navA kalpI, varasa Akhare junA jANI ApaNe visaryAM chIe. seMkaDA varSoM thayAM prajAe arasapasa AzIrvacana uccArI, mubArakabAdI ApI, AbAdI ane unnati icchI che, chatAM dara vaSaeNnI Akhare hatA tevAne tevA ake tethIe hIna dazAmAM dekhAyA chIe ! tyAre zuM AzIrvacanA khATAM samajavAM ke ApanArA khoTA ? lakSmIpUjA ane zAradApUjA sekaDA varSo thayAM karAya che, chatAM lakSmIjInAM rUsaNuAM kema aTakatAM nathI ? zA mATe AzIrvAda pAmelA hajAro mAnavIe nAdArInI kAmAM ane dIvALIAnA lIsTamAM dekhAya che ! zA mATe dezabharamAM garIbI hRdayadrAvaka thai paDI che? zA mATe prajAnA mATe bhAga roTalAnA sAMsA bhogavI rahyo che ? zAradApUjA karavA chatAM prajAmAM rRo vyavahAra, asatya vAtA ane jUThANAmaya jIvanadazA krama cAlI rahI che? asaMkhya dIvAonI rAzanIe AMkhane AMjI nAMkhavA uparAMta bIjI karAzanI ApaNA samAja vanamAM, rASTra dhvanamAM, dhArmika jIvanamAM are ! mAnava jIvanamAM ANI ? ApaNA dilanI AMdhI keTalI dUra thai? kahera avAja karatA phaTAkaDAe paisA khAvarAvI, kAnanA paDadA pheADavA uparAMta rASTranI, samAjanI ke dharmanI sAcI dizAmAM ApaNane kadi preryAM kharA ? jevA ApaNA hRdayavihANA bhAva, bhAvavihANA parvo tevAja AzIrvAda ane kuLa ? nUtana varSe ApaNA jIvanamAM keTalI nUtanatA AvI ? keTalI nUtana bhAvanA jIvanamAM saMgaThita thai ? - keTalI nUtana kArya dizA rASTriya prANamAM dAkhala karI tenuM saravaiyuM keTalAe kADhayu ? keTalAe varSanI Akhare nUtanatA lAvavA nizcayo karyo ? je divase kaMi paNa nUtanatA (navIna sarjana) na Ave te divasane nUtana divasa kaeNma kahevA ? je divase AtmAnA aMdhArA vabhAi na jAya ane tejanA aMbAra na prakaTe te divasane dIpAvalInA divasa kema kahevo ? je divase samAjanA, rASTranA di' ta vaLe dipalA na thAya) tene divALI eTale di vALavAMvALI kema kahevI ? je divase badhu prakAzita thaI spaSTa thai javuM joie, je divase varSa AkhAnA vepAranA, kAryanA saravaiyA kADhI nATAnA AMkaDA maMDAi-bhaviSyamAM teATAthI bacavAnA bhAganuM zodhana thayuM joie, tene badale badhuM bhIne bhInuM saMkelAyA kare ane divALA ja devAyA kare tene pAvanakArI, jyotikArI dIpAvalI kema kahIe ? samayanA vahenanI darekedareka paLa zuM nUtana nathI ? chatAM amuka paLane ja nUtana kahIe chaie tenu kAraNa jIvananI nUtanatA uparathI ja ! jo A nUtanatA na Ave te junAM ane navAM, aMdhArA ane prakAza, divALAM ane divALImAM zA bheda ? bhArata kaheje ! base varSamAM te A bheda di pramANyo che ? bhAratanA vyApArI ! te sAcI lakSmI ane zAradA pUjA karI che ? samAja ! Aja sudhI te bhUlye. have cekakhA AMkaDA mAMDa ! ane jyAM bhUla heAya tyAM sudhAravAnA manasubA kara ! tArA gRhajIvanamAM, sAMsArika vanamAM, naranArInA vanamAM, jyAM jyAM aMdhArUM che te kADhavA sAcA prakAza samAjamAM lAva eTale samAjanI sAcI dIvALI thaze. vyApArI ! tArI lakSmI ane zAradAnI pUjA have vagara samajye na kara ! Aja sudhImAM te bhAratanuM sAcuM dravya keTaluM vadhAryuM ke ghaTADayuM tene hisAba karI ! bhAratanI taMgImAM tArA keTaleA hAtha che te vicAra ane sAcI samajanA divA AtmAMmAM pragaTAvI bhAra 127 tamAM sAcI samRdhdhinA caLakATa bhar eTale tArI divALI saphaLa thai jANuM ! adhikArIe ane dhanikA ! jarA uMDA uta rIne jojo ke dezanu sAcu dravya " mAnavajIvana " ghaDavAmAM ke phoDavAmAM tame keTalA kAraNabhUta che? keTalAM jIvanadhana tamAre hAthe nIceAvAi rahelAM che? keTalAnI lohInI lakSmI Aje tame abhaDAvI che ane keTalAnuM jIvanadhana tamArA hAthe, tamArA kAraNe tavAi raheluM che ane keTalA vikAsa aTakayA che te sau tapAsI tamArA AtmAne prakAzita thavA do eTale tamArI lakSmI ane zAradAnI pUjA sAcI kLaze ! bhArata samastanuM saravaiyuM bhayaMkara kheTa ane dIvALuM ja dekhADe che. bhAratanu dhana, dhAnya, jAnamAla, pazu ane pakSI rUpI dhana ane naitika parama dhana Aje keTaluM nAza pAmyuM che te bhAratavAsIonA jIvana uparathI spaSTa dekhAya che. ApaNI nIti ane sAcAno dhvaMsa karyAM have ajANyA che ! bhAratanAM ane pujana khATAM hatAM. have bhArata sAcI lakSmInI ane zAradAnI pUjA kare eTale kudaratanAM tene AzIrvacana che. bhArata ! have sAcI divALI ane sAcu nUtana varSa ujava eTale bhAratIya svarAja hArU peAtAnuM che. bAkI AzIrvAda lenAranI jyAM sudhI khATA haze tyAM sudhI AziSa zI ? ane tenAM mULa zAM ? kAraNu ke " ame AziSa zu Ie, kLe che karma jyAM tAro ? " jyAM hArA potAnAM ja karma phaLavAnAM che tyAM ame zuM AzIrvAda ApIe ! tane tArAM peAtAnAM ja AziSa hA ! vRjalAla dha. meghANI. sa'ghanuM sAjanika pustakAlaya tathA vAMcanAlaya. zrI muMbai jaina yuvaka saMghanA pustakAlayane Aja sudhImAM nIce pramANe pustake bheTa maLyAM che, 1336 tA. 30-6-40 nA 'pramudhdha jaina'mAM pragaTa thayelA lIsTa mujaba 1 zrI. velaca'da umedacaMda vakIla tarathI 1 harilAla dvArakAdAsa saMghavI 57 pravINacadra hemacaMda 5 caMdulAla TI. zAha 32 kezavalAla nagInadAsa pa 15 ra 26 30 3 e re 1 3 12 3 25 . ,, ,, ,, 93 '' - J 23 '' .. dw 31 dw ,, padamazI ghelAbhAi amIcaMda khemacaMda zAha ramaNulAla caMdulAla zAha cImanalAla pI. zAha durlabhajI umedacaMda parIkha zAMtilAla ema. jhaverI paMDita becaradAsa jvarAja dozI gIradharabhAI siMgabhAi ratanI vIracaMda lAlana surata sAhitya kuMDa dIpacaMda kesarIda hIrAlAla svarUpacaMda nAnAvaTI zAMtilAla khI. jhaverI " .. . .. 33 33 33 ' , .. 1635 kula bheTa pusta upara mujaba pustaka ApanArAonA AbhAra mAnavAmAM Ave che. vAMcanAlayano cAlu lAbha sarerAza 45thI 50 mANasA le che ane te saMkhyA uttarottara vadhatI jAya che. amIcaMda khemacaMda zAhu maMtrI, pustakAlaya vAMcanAlaya. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 prabudha jaina tA. 31-10-8 0 . tame WAS AnI nityajIvanamAM ahiMsA upara huM vakhata barabAda karavA taiyAra ho teTalo paze TAMgAvALA taiyAra nahote, eTale kalAkeka Ama garama takarAra karyA pachI eka vepArIne anubhava teNe dasa AnA lIdhA ane mane gALo bhAMDate raste paDa.. je ApaNe harahameza dareka bAbatamAM aMtarakheja karavAnA paNa mAre bhAI A banAvathI bahu du:khI thaze. tyAre nizcaya karIe te joizuM ke ApaNe vAraMvAra ahiMsAnA niya- eNe joyuM ke mAro gusse utarI gayo hato ane huM pAcho mane bhaMga karIe chIe. tethI je sAvadha thaIe ane ApaNI zAMta thayuM hatuM tyAre teNe pelI vAta karI mArI AgaLa kADhI, jAta upara cokI karatAM zIkhIe te emAMthI atyaMta sukha ane mane pUchayuM: " pelA TAMgAvALAnI sAva sacoTa dalIla kabUla ane samAdhAnanI prApti thAya. manamAM caDI AvatA gussAne rAkhavAmAM tamane kema ATalI harakata lAgI ?' mArI akkala paNa zamAvI denAra mIThAzabharyA javAbanI jarUra Dagale ne pagale UbhI have pUrI ThekANe AvI hatI, tyaM abhimAna ane uccatAnA thAya che, paNa ApaNe bhAgye ja te samajI zakIe chIe. thoDIka ghamaMDane vaza thaIne aMtararipu krodhane zikAra thaI paDayAne sAru gama khAtAM, thoDIka saburI rAkhatAM zIkhIe te kaDavA belathI mane bhAre glAni upajI. pelA TAMgAvALAne kheALI kADhave ane ke ToNo mAravAthI bhabhUkI UThanArA krodhAgnine ApaNe saheje tene tenA cAra AnA cUkavavA e meM nizcaya karyo. ghaNu dahADa! zAMta karI zakIe. mArA para eka tIkhA kAgaLa AvyA che. lagI meM ene zethya paNa e na ja. paNa eka divasa ane tene teja tIkho javAba devAnuM mane mana thaI Ave che. tene bheTo thaI gayo. meM tene mArI dukAne AvavA kahyuM. pelo paNa huM gama khAine be divasa khAmozImAM kADhI nAkhuM chuM. pachI AnAkAnI karavA lAgyuM. tene thayuM haze ke te dahADAnI takarAra mane ene kazo javAba melavAnI vRtti ja rahetI nathI. AthI bAbata vaLI kayAMka vaDhavA karavAne haIza. paNa meM ene kahyuM ke huM pAra vinAnA prahAra ane pratiprahAromAMthI UgarI jAuM chuM. te divasanA mArA bevakUphIbharyo durvartananuM prAyazcitaja mAre te eka vepArI bhAI je satyAgrahI hovAne ke jela jaI karavuM che. me pAvalI enA hAthamAM mUkI ane tenI mAphI mAMgI. AvyAne dA nathI karatA, paNa 'harijanabaMdhu' kALajIpUrvaka pelAnA Azcaryane pAra rahyo nahi. eNe saheja AnAkAnI sAthe vAMcanArA che, teoe pitAnA jIvanamAM eka nAnakaDo prasaMga pAvalI lIdhI ane kRtajJatAbharyA hRdaye AnaMdapUrvaka cAlyo gayo. divase mane lakhI mokalyo che te ApaNu darekane mATe badhaprada che. huM thayAM pazcAtApa mArA kALajAne karI rahyo hato te Ama zame. te ahIM TUMkAvIne ApuM chuM. teo kahe che : ane huM zAMta the. te dahADe sAce mAre hAthe gaMbhIra hiMsA eka savAre mAro nAno bhAI je ahIMne ajANyo che thayuM hatuM. nyAyanI vAta karavA huM rAjI nahoto, eTaluM ja nahi te sTezane utarIne TAMgAmAM bhAre tyAM AvyA. TAMgAvALAne zuM paNa pelA TAMgAvALAne mATe mArA manamAM tiraskAra upajyA hatA. bhADuM ApavAnuM che ema ene pUchatAM teNe kahyuM ke 14 AnA ene halakA vargane ane pitAne UMcA vargane mANasa gaNu TharAvyA che. A sAMbhaLI huM sArI peThe tapI uThyo ane pelA hatuM. A mArI vRtti mATe mane atyaMta zarama UpajI ane huM TAMgAvALAne kahyuM, "Ama ja tame ajANyA utArUone Thago che. AzA rAkhuM chuM ke Izvara haju mArAmAM je kaMI UMcanIcabhAva ATha AnA bhADuM ApavAne dhAre che. tene eka peso paNa vadhu rahyo hoya te kADhI nAkhe " nahi maLe." TAMgAvALe kahe, " e joDe mAre nita nathI. (( harijanabaMdhu'mAMthI.) mahAdeva haribhAI desAI AmanI sAthe cauda AnA karyA che, emaNe kabUlyA che.' kaNa keTaluM sAcuM? AthI mane vadhu gusso caDe. amArI vacce khUba ja ApaNA vahevArU jagatamAM satya keTalA pramANamAM jaLavAya che belAcAlI thaI, ane aMte meM ene dasa AnA ApavA te nIce ApelA judA judA vyavasAyIonAM vacane parathI jAzeHkahyuM. dasa AnA myunisipAliTIe karAvela dara muja- darajI: somavAre tamAre keTa cekasa maLI jaze. banuM bhADuM hatuM. paNa pele eka be thAya nahi. basavALo: pAMca minITamAM ja upaDaze, vAra nathI. pachI te meM ene polIsa cokI upara laI javAnI dhamakI lekhakano mitra: tamArI vArtA mane khUbaja gamI. ApI. e kahe, "mAre evuM kazuM karavuM nathI. mAre te mArI yajamAnaH A Ave ! khUba AnaMda thaye. joDe ryA mujaba AnA cauda rekaDA joIe. eka pAI ochI paNe: rahevA dene, hamaNAMja cA pIne Avyo chuM. nahi lauM. myunisipAliTIne dara mArA meDhA para zene mAro dukAnadAra: A bhAve bIje kayAMya maLe te kaheje. che ? dhAro ke meM cha AnA bhADe tamane sTezane pahoMcADavAnuM saMpAdaka: AvatA aMkamAM tamAre lekha nakkI Avaze. kabUla karyuM hoya, ane sTezane pahoMcyA pachI huM myunisipala kArakuna : mAre smazAne javAnuM hovAthI rajA joIe che. dara mujabanuM 1. AnA bhADuM levA tamArI joDe takarAra karavA pati: oNphisamAM khUba kAma hovAthI moTuM thaI gayuM. lAguM te tame mane dasa AnA Apaze ke ? evI rIte DokaTara: cintA na karo, badhuM maTI jaze. ' myunisipala darathI jarAya ochuM nahi lauM evI takarAra vALaMda (salUnavALA): beso bese, be minITaja. sTezane pahoMcIne mArAthI tamArI joDe karAze ke ?" A dalIla lekhaka : lakhavAnI phurasada ja hAla maLatI nathI. mane nirUttara karanArI hatI. mArI pAse ene javAba nahotA bAba: bA, meM e mesaMbI jeIja nahotI. paNu gussAthI huM AMdhaLe thaye hatA, ane eka bhADUtI TAMgAvALA roTha: vepAra dhaMdhAmAM atyAre kamANIja kayAM che ? mane Ama mahAta karI jAya e vAtanuM mane bahu vasamuM lAgyuM. rIporTara: pAMca hajAranI lokamedanI ekaThI maLI hatI, bhAre nA bhAI ane vacce paDa. mane kahe, "TAMgAvALA netA : AgAmI laData mATe taiyAra rahe. joDe cauda nAnA meM karAvyA hatA. tethI teTaluM bhADuM mAMgavAno jotiSI : A mahine ja vAMke che; pachInA graha sArA che, tene haka che. enI joDe myunisipala daranI vAta karavAmAM sArI sabhApati: mAruM bhASaNa Ape zAntipUrvaka ane rasathI nathI. meM kahyuM, 'tuM cUpa besa." paNa AvA khoTA hakanI vAta sAMbhaLyuM che te badala - (* kumAra "mAMthI sAbhAra udhRta.) zrI muMbaI jana yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla makamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata doDha Ane zrI muMbaI jaina yuvakasaMghanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 4266. prabuddha jenA : , ; taMtrI : maNilAla makamacaMda zAha, varSa : 2 aMka : 14 muMbaIH 15 navembara 1949 zukavAra lavAjama rUpiyA che muMbaI; eka mahAkAvya. DA samaya pahelAM kavivara nhAnAlAla dalapatarAme 'kukSetra' upara eka mahAkAvya racavAno prAraMbha karelo te purNa thayuM te prasaMge kavizrIne abhinaMdana ApavA mATe muMbaInA upanagavArasIo sAntAkrujhamAM ekatra thayelA. A prasaMge kavivara nhAnAlAle "muMbaI; eka mahAkAvya" e viSaya upara muMbaInI mahattA gAtuM ane samajavAnuM eka kalpanApracura pravacana kareluM. temAMne antima ubhAga nIce avatarita karavAmAM Ave che-taMtrI. bRhat muMbaI jagatunagarIenuM mahAkAvya che. ne mATaranA bhuMgaLakAra; muMbaInA atidhamAlIyA ane ati kAThiyAvADanA madhyadezamAM rAmada karIne eka nhAnakaDuM pravRttimaya jIvananA vAyuDe rahaDelAM naranAra ! kahAre ke ema gAmaDuM che. kalApInA sALAnuM e gAma. ATakoTa ane gaMDaLanI thayuM che kharuM ke gAmaDAMmAMnI jaDasamAdhi. samI aDadherika zAntivacce, jUnAgaDhathI saradhAranA prAcIna mArgamAM, kAThiyAvADanA mayatA muMbaInagarImAM DhoLAya, ane muMbaInagarInI atipravRttilagabhaga nAbhicakrasthAne e vaseluM che. bAvIzeka varSa pUrve hAMnA bhayatA aDadherika gAmaDAMomAM DhoLAya, te gAmaDAnuM temaja zALAnirIkSaNane arthe mahAre hAM javAnuM thayuM hatuM. beeka muMbaInagarInuM baneyanuM kalyANa thAya ? eka mahAbenka karIne divasane svArImukAma hatuM. ephIsakAmathI paravArI ekadA tyAM zahero ane gAmaDAMo nijanijanI pravRttio ne nivRttio ddhAMjane pahora sImamAM pharavAne gayo. bharelAM khetarane ne kheDutanA heMcI le te banne samRddhizALI thAya. zramaphaLane kalAkeka nirakhInihALIne sAyaMkALe pAcho gAmane pAdare muMbaInagarIne pachI hAre hAre jouM hAre e AvyuM. evI nIrava zamazabhAkAra zAntinA sAyaMkALa jIMdagImAM saurASTranA nAbhicakramAMnuM romeda sAMbhare che, rAmadamAMne sAyaMkALa kahAreka ja anubhavAya che. pAdara jhADanAM jhuMDa na hatAM, paNa sAMbhare che, rAmeAdamAvene candrodaya sAMbhare che, e candraprazna sAMbhare che. TAM chUTAM verAyelAM vRkSonI AchI ghaTA sArI hatI. ne pradhAna- mahAre bhagavAna te pAMca hajAra varSo pUrva kahI gayo che ke bhAve tyAM zuM anubhavyuM ? nibiDa zabhazamAkAra zAnti; sAgara pravRttimAM nivRtti ne nivRttimAM pravRtti taLanI ke aDhaLaka zAnti; AkAzanAM uMDANamAM patharAyelI ja: pati ja pati. akhaMDa zAnti; sarvagraM zAnti. vAyu thaMbhI gayuM hatuM. vRkSa- hA, kurukSetramAM zAntinI pAMkho patharAtI; paNa te rAtri ghaTAnI chAyAe thaDapharatI DhoLAtI. sAyaMkALe sImamAMthI vaLatA paDatI mhAre hAre. rAtrio paDe che hAre hAre muMbaInagarI keka dherInI ye kaMghaMTaDI e gADha nIMdaratI zAMtine jagADatI karatI ye zAntinI pAMkho patharAya che. na hatI. pAMdaDuM pharakatuM nahi. gagana jevuM vAtAvaraNa sthira hatuM. hA, bRhat muMbaImAM eka mahAkAvya che. AbhanI divAlo durgadivAla samI ubhI hatI. pUrvanI pALethI e kharuM che ke gAmaDAMmAM prakRtibhaDAra che, zaheromAM saMskRti gAmanI upara pUrNimAne pUrNacaMdramA aNarava pagale AbhanI bhaMDAra che. te mAnavatAne te prakRti ne saMskRti be pAMkho che. aTArIye hote hate. paNa hajI ajavALAM sAnAM hatAM, yunirsiTi, hAIkorTa, sekreTariyeTa, vaDI pisTa ophisa, khaDakhaMDa zAnti samI zAnti hatI; jANe zAntine sAgara heALA hoya sAthe vAto karatAM tAra TelIphina reDiye, 50-60 AgagADIo ne ! siMhaladvIpamAM azekavananAM DhaLILAI jatAM jhADInuM DonA pratidina bharatuM phAlavatuM doDAvatuM berIbaMdara, gAyakavADa mahArAjanA chAyADhagalAomAM ekadA evI gADha zAnti anubhavI hatI. pharI aDadhajhAjherA rAjya jevaDI myunisipAliTi; vIjaLI ne varALa rAMdhe, vArakI e zAnti kAThiyAvADanA nAbhicakramAM anubhavI. UMDI paMkhA nAMkhe, manukuLanI sevA kare; chApakhAnAMo jJAnabhaMDAra DhoLe khINamAM jANe paDelA e gAmaDAne joine Contrast- vidhabhAve ne dezadezanA samAcAra svavAre lekacaraNe hAleH e sahu zaheramAM sahasA hAM muMbaImAMne sAyaMkALa eTale benDasTenDa, kavInsa roDa, che e kharUM. gAmaDAM dezane jamADe che, zahera dezane DhAMke che. cipATIne uchaLate mAnavasAgara, mAlalAMbI meTaronI alagAra, saMskRti zaheramAM cheprakRti gAmaDAMmAM che. vrajamAM vanalIlA che, bhUMgaLAMonA bekAra. badhI dhamAla, jANe jIvatI jAgatI sinemA mathurAmAM rAjabhava che. mAnavatAne konA vinA cAlaze ? saMskRtinA citramAMnI doDadhAma. dhamAla, dhamAla, ne dhamAla. saurASTranA ke prakRtinA vinA ? mAnavavaMza ekapakhALe nathI. kRSNajIvanamAM nAbhicakramAM vIzeka varSo upara vahAre sahasA eka antarUgAra bannene samaya cheH vrajanI vanalIlAne ne sAgarataTanI u hatuM ke A rAmada upara uge che ane e ja candramA, suvarNadvArikAno. Aje ane atyAre muMbaInagarI upara ugato haze ke ? gAmaDAM ane zaherane, prakRti ane saMskRtine, okSapharDa aDadhAaDadhA kalAke lokala gADIonA nhAnakaDA dharatIka, ane laMDanane, kAzI ane hastinApurane mahAsamanvaya sAdhI Ape vIjaLIdrAmanI dramaTamatI ghaMTaDIo. basenA ne bemALI basenA e saMsArazApI thazamugaTane pAme. mamatI sinemAra mayurabhA mAna Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 prabudhdha jaina ciThThIno nirNaya ? dharmaniSTha ane javAbadAra mANasane ghaNI vAra amuka savAlane cAkasa nirNaya karavA muzkela thai paDe che. koka kAka vakhate nirNaya karavAnI vastu potAnA jIvana karatAM paNa vadhAre mahattvanI jaNAya che. eve vakhate " mArA jevA alpa zakitavALA prAkRta mANasanA nirNeya para ATalI mahAna vastunA AdhAra izvare zA mATe rAkhyA haze ?" evI akaLAmaNu paNa mANasane thai Ave e saMbhave. peAtAnI mati jyAM nathI cAlatI tyAM peAtAnA karatAM zreSTha vibhUtinI salAha levA mANasa prerAya e svAbhAvika ane yogya che. zreSTha buddhimattA ane niSpakSapAtI hRdaya jyAM hAya tyAM aneka leke salAha pUchavA doDavAnA ja. evA A lokA salAha ApatI vakhate kAM tA peAtAne adhikArayukata cukA spaSTa zabdamAM ApI dai zAnta thAya che athavA temanAmAM je zikSakavRtti hAya te pAte nirNaya Ape tenI sAthe pote sAdhaka bAdhaka je vicArA karyA heAya te paNa badhA kahI de che. kAkavAra baMne bAjunA vicAra raju karI aMte niNaeNya ApavAnI te nA paNa pADe. AvA Arya purUSA kai zabdakoSanI peThe hameza ApaNI pAse nathI hAtA. game tevI paNa potAnI ja buddhi vAparIne mANasane ghaNIvAra nirNaya karavA paDe che. niNaeNya karatI vakhate kAkavAra nArI duvidhA sAme AvI khaDI rahe che. nirNayamAM e pakSa kAkavAra evA ubhA thAya che ke baMne taraph mana sarakhuM ja DhaLI paDe che. klIleA baMne bAjunI sarakhI, lAbhahAni sarakhAM, pratyakSa apratyakSa pariNAna sarakhAM mahatvanAM- evu jyAre jAya che tyAre lAcAra thai mANasa ciThThI nAkhavAnA plAja ajamAve che. A plAja mANasanI budhdhine, mahattAne ane enI izvaraniSThAne nathI chAjate evu mArU mAnavu che. buddhinA kAMTA sAva samasamAna thAya, sAva madhyastha rahe ema javalle ja bane che. paNa teTalA mATe budhdhizUnya, akasmAta mUlaka ciThThIne zaraNu javu e cegya nathI. mANusane amuka paristhitimAM cokkasa niNaeNya karatAM AvaDavuM ja joie. uMDA vicAra karI cokkasa abhiprAya para AvavA mATe buddhinI ekAgratA ane niNaeNya karavAnI hiMmata e baMnenI jarUra hoya che. dhaNA lAkonA dhyAnamAM e nathI Avatu ke vicAra karavAmAM hAM re jAga jAge, re ! juga jAge. muMbaInu mahAkAvya khele che ke juga jAge che. sAMbhaLeA che ? rAmeda eTale AtmAnI ArAmagA; muMbai eTale vananA ya. kALanI khaMjarInA jhaNakAra jhIlajo, bhavaraNanAM ramanAra ! bRhat mubanagarI eka mahAna calacitra che, mahAkAvya che, yugahimA che. e mahAkAvya Aja mahAkAvyane eLakhe che. yuga uchaLe nayananamAM, hira hAre, yuga uchaLe nayanamAM. zrI harinI miyAnamiSamAM yugayugAntaranA mahAmeAja uchaLe che, hiranI AMkhaDI ughaDI che, juga jAge che. hAM re juga jAge, re ! juga jAge; hAM re navavasanta kerI vAMsalaDI vAgeH re ! juga jAge. hAM re juga jAge re ! juga jAge. tA. 15-11- 5 paNa udyoganI AvazyakatA hoya che. keTalAka loko vicAra karavAmAM paNa ALasu hAya che. jema paradezI taiyAra mAla sahe? maLe che eTalA khAtara ja mANasa te lai le che, tema vicAra karavAnA kaMTALAthI game te rIte game tenA abhiprAya uchInA lane mANasa calAvavA prerAya che. niNaeNyanI javAbadArI levAnI hiMmata na karanAra bhANusa paNa khIjAne ane khAjo na maLe te ciThThIne zaraNa jAya che. vicAra karavAnuM ALasa ane javAbadArImAMthI ochAvattA chaTakavAnI dAnata aMte adharmI che. zraddhA, bhakti athavA namratA e daivI guNA sAthe enA goTALA karavA yogya nathI. ciThThIne zaraNu jatAM mANusa izvarane zaraNu nathI jatA, paNa akasmAtane zaraNa jAya che. dhruva ane akasmAta eka ja vastu che. baMne adaSTa hoya che. jenu kAraNa dRSTa nathI te a-kasmAt. mAnI laie ke buddhinA kAMTA sAva taTastha che ane eka yA khIjI bAju nihya tA karye ja chUTake. eve vakhate bhAguse hRdayanuM zaraNu levu joie. yena hinnatyaM jJAnati ! niSNuyu" zakti, hiMmata, javAbadArI ane svAtaMtrya hRdayamAM ja pratizcita che ane hRdaya dri taTastha na rahI zake. satAM hi saMdehapadeSu vastuSu pramANamantaHkaraNa pravRttayaH / prasaMga game teTalA gaMbhIra ane mahattvane hAya, bhAse teTalA uMcA uDavu ja joie. hRdaya upara vizvAsa rAkhI praga jeTalA moTA teTalA meTA thavuM ja joie. ciThThI sAme amArI mukhya klIla e che ke te bane enI javAbadArImAMthI mukta karI ane nAstika, nAma anAve che. ciThThI nAkhIne mANusa pagaluM bhare ene mATe javAbadAra koNa ? samAja AgaLa te! e peAteja javAbadAra che. paNa paNa manamAM te e dhruvane zaraNa gayelA che, mana AgaLa e pote javAbadAra nathI. evI sthitimAM AdhyAtmika dRSTie enA enA nirNayanI kiMmata zUnya karatAM ochI che. eTale age enu mAnavI jvana eLe gayuM. eka dalIla evI che ke dharatI duniyAmAM akasmAta jevI vastu che ja nahi; dareka vastune kArya kAraNabhAva che ane tethI ciThThI nIkaLavAmAM athavA uchALelA mu paDavAmAM dharanI bharaLa pragaTa thAya ja che. A phlIla prathama darzane vajudavALI dekhAya che, paNa te bhrama che. duniyAmAM akasmAta nathI e kharU; eka eka ghaTanA kAryakAraNuM saMbadhathI saMkaLAyelI che e paNa khA paNa teTalA mATe ApaNe khoTA khyAlathI game tevA kAryakAraNanAM saMbaMdha bAMdhIe e kema cAle? mArI vAta mAnIza te tu DAhyo, nahi to gAMDA ema ApaNe kAne kahIe te paNa jema e mANasanuM DahApaNu ke gAMDapaNa enA kahyAgarApaNAmAM nathI AvI jatuM; jenI jIbha nAkanI aNIne na pahoMce tene mAbApa vahAlAM nathI ema bALakane ApaNe kahIe to te parathI jema chekarAMnI lAgaNInI pArakha thatI nathI; Aje mArA mitrane kAgaLa Ave te te jIve che, nahi te te marI gayA che, aMte niSNuya karI besanAra mANasanA saMkalpa upara jaeNma mitranI AvaradA avalakhI nathI rahetI, tema ja ciThThI nAkhavAmAM DahA paNa athavA zuSya nirNaya AvI zakatA nathI. mAsa zarAbda pIne dharmabudhdhi athavA bIkaNapaNuM mArI nAkhe emAM jeTaluM DahApaNa ke bahAdurI che teTaluM ja DahApaNu ane izvaraniSThA ciThThI nAkhIne manano saMzaya athavA duvidhA mAravAmAM che, Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-11-40 3 prabuddha jaina 131 eka vAra eka sajjane amuka prasaMge nirNaya na karI zakavAthI ciThThIo nAkhI. ciThThIne javAba e ja IzvaranI preraNA ema mAnavAne emane rivAja hate. ciThThIne javAba maLe. te nirNaya pramANe cAlavAnI taiyArI karI, eTalAmAM eka mura khIne kAgaLa AvyuM. emAM AvelI vigate ane salAha pramANe ciThThIthI karela nirNaya phera paDe ! ! ahIM ema kahevAmAM Ave ke : "kalAka pahelAM ciThThIne nirNaya barAbara hatuM; have vadhu vigato ne salAha maLI gaI che. eTale trikALadarzI sarvajJa izvare pahele nirNaya rada karyo che." te te kahevuM hAsyAspada ja gaNAya. keTalAka ema mAne che ke Dhabu ema ne ema uchALIe te bhautikazAstranA niyama pramANe e gulAMTa khAIne acUka zAstrasiddha rIte ja udhe ke catte jamIna para paDavAne. uchALavAmAM AvelI mULa preraNA, havAne vega vagere ekasa kAraNone pariNAme amuka ja bAju upara paDavAnI. anizcitapaNuM mukhyatve Tabu uchALatI vakhate vaparAyelI zakitanuM mApa ane dizA emAM ja rahe che. paNa jyAre vizeSa saMkalpapUrNa zaraNAgata thaIne mANasa Dhabu uchALe che tyAre kaMika daivI zakita vacamAM paDIne AMgaLIne vizeSa preraNA Ape che. bhoLA lokene pitAnI vAta mAnavI ja che. eTale budhdhi para atyAcAra karI AvI dalIlo karavAnuM sujhe che. be bhAIone amuka gAma javuM che. banne sAthe jAya te ja bane ema che. bemAMthI eka jaNa jAya e kAmanuM nathI. eve prasaMge banne jaNa ekabIjAne kahyA vagara svataMtra rIte pitAnI oraDImAM jAya che ane Izvarane zaraNuM jaI ciThThI nAkhe che ane pUche che ke javuM ke na javuM? ekane javAba maLe che ke javuM ane bIjAne maLe che ke na javuM. have pelI daivI ke rAkSasI gUDha zakita kyAM gaI? bhoLA loke javAba Apaze ke "Izvare IrAdApUrvaka temane mUMjhavaNamAM nAkhyA hatA; Izvara IcchatA hatA ke baMne bhegA thaIne eka ja ciThThI nAkhe ne pitAne nirNaya meLave" "thita saMnninA' eTale game te vastune dalIlanA TAMTiyA upara ubhI karI zakAya. paNa AvI dalIle buddhi ane AstikatAnuM devALuM sUcave che. pitAnA hRdaya para vizvAsa na rAkhIne Izvara upara vizvAsa na ja keLavI zakAya. muhUrta vicAra karI ane samaya na hoya te paLavAra budhdhi ane hRdaya gayukta karI nizcaya meLavavo ane te pramANe suravaTu kuvA AcaraNa karavuM, ane jANavuM ke - sAcuM phaLa bAhya vastumAM nathI, paNa hRdayanA vikAsamAM ane - budhdhinA vAparamAM che; emAM ja manuSyajIvananuM sArthaka che. ciThThI nAkhavAne upayoga nathI ja ema nathI. jyAM bane pakSa athavA kaTi sarakhAM ja mahatva vinAnAM hoya, ane kaMIka nirNaya te ApavAno ja hoya, ane koI eka pakSane sukA bIjo svIkAre nahi, tyAre ciThThI nakhAya. dAkhalA tarIke ramatamAM ye paNa pahelI zarUAta kare e nakkI karavA mATe ciThThI nakhAya ke Dhabu uchALAya, eTale pakSapAtane vahema na Ave ane ramata zarU thAya. be sarakhI copaDImAM ekanuM pUruM lAla che ane bIjhanuM lIluM che. be chokarA emAM pasaMdagI karI zakatA nathI ane kAMI paNa nirNaya para AvavA mAgatA nathI. eve vakhate koI paNa mANasa AMkha mIMcIne be paDIe hAthamAM le, ane chokarAone AMkha mIcIne potAnI pAse copaDIo laI AvavAnuM kahe ane e rIte paDIo vaheMcAya e majAnuM che. raMga sAthe cepaDIne levA devA kazI nathI ane karAone jhaghaDe pa. paNa jyAM nirNayane jarA paNa mahatva che tyAM buddhi ane hRdaya vAparavAM ane jene adhikAra hoya teNe ja javAbadArIpUrvaka nirNaya kara emAM manuSya jIvananI mahattA, ane budhdhidAyaka aMtaryAmI pratyenI niSThA rahelI che. kAkA kAlelakara keTalAka samAcAra ane noMdha. gAMdhI jayaMtI ane khAdI vecANa, akhila bhArata carakhA saMghanI muMbaI zAkhA taraphathI bahAra paDelA nivedana mujaba gAMdhI jayantI daramiyAna muMbaImAM khAdI huMDInuM vecANa rU. 115000 nuM ane rokaDethI khAdInuM vecANa rU. 68554-8-6 nuM eTale kula vecANa rUA. 183554-8-6 nuM thayuM che. gaye ja varSe A prasaMge khAdI huMDInuM rUA. 80000 nuM ane rokaDethI khAdInuM rU. 58044-8-6 nuM eTale ke kula vecANa rUA. 134044-8-6 nuM thayuM hatuM. A rIte A varSe khAdI huMDI temaja khAdInuM vecANa bahu sArA pramANamAM vadhyuM che e kharekhara sateSajanaka ane protsAhaka che. saMghadvArA khAdI huMDI vecANa:-zrI muMbaI jaina yuvaka sAthe gAMdhI jayatI daramiyAna khAdI huMDI vecavAnuM kArya mAthe lIdheluM tenA pariNAme kula rU. 300) nI khAdI huMDInuM vecANa thayuM hatuM. judA judA sabhyae karelA vecANanI vigata nIce mujaba che. '600 sau. jasumatI manubhAI kApaDIA 425 zrI. vrajalAla dharamacaMda meghANI 410 zrI. maNilAla mekamacaMda zAha 387 zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA 325 sau veNIhena vinayacaMda kApaDIA 225 zrI. caMdulAla vardhamAna 185 zrI tArAcaMda lakSmIcaMda kaTArI 163 zrI. ratilAla cImanalAla koThArI 105 sau. vijayA paramAnaMda kApaDIA 75 zrI. ramaNalAla caMdulAla 25 sau. maNibahena amIcaMda zAha 25 zrI. vallabhadAsa phulacaMda mahetA 25 zrI. nAnacaMda zAmajI 25 zrI. hukamacaMda zAha gaye varSe saMghanA sabhyo taraphathI rU. 2000 lagabhaganI khAdI huMDI vecavAmAM AvI hatI tenA pramANamAM A varSanuM vecANa vadhAre saMtoSajanaka che. maphata auSadhAlayanuM uddaghATana :-- tA. 24-10-60 nA roja godhAvI mukAme sva. trIbhavanadAsa chaganalAlanA puNyasmaraNamAM temanA putra zrI. dalasukhabhAI trIbhavanadAse upasthita karela maphata auSadhAlayanuM uddaghATana muMbaInI zerabajAranA jANItA dalAla zrI. gIradharalAla jesaMgabhAI jhaverIne nA zubha haste karavAmAM AvyuM hatuM. A prasaMge amadAvAda tema ja muMbaIthI sArI saMkhyAmAM AvelA mahemAnoe hAjarI ApI hatI. AvA paropakArI kArya mATe zrI dalasukhabhAIne dhanyavAda ghaTe che. zrI. choTAlAla trIkamadAsa pArekha-pramukhasthAne DIseMbara mAsamAM nigALA khAte bharAnAra jana glaeN. mu. konpharansanA adhivezananA pramukhasthAne amadAvAdavALA zrI. choTAlAla trIkamadAsa pArekha niyukata thayA che. te mATe temane abhinandana ghaTe che. zrI. cheTalAlabhAI mULa viramagAmanA ane viramagAmamAM ja temaNe zarUAtanAM keTalAMka varSo vakIlAta karelI, paNa hala keTalAka samayathI teo amadAvAdamAM vakIlAta kare che. vIramagAmanI (anusaMdhAna 135) Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 samassa ANAe uvaDie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabudhda jaina satyapUtaM vadedvAkyam navembara 15 prabuddha jaina 1940 tA. 15-11 svAtaMtryanA hakakanI mAMgaNI koMgresanI vatI gAMdhIjIe vAsarASa samakSa raju karI e paNa svIkAravAmAM na AvI ane pariNAme Aje vANIsvAtaMtryanA muddA upara vyakitagata satyAgrahanA AkAramAM koMgresanI laDatanI zarUAta thai gai che. A satyA grahanI zarUAta karanAra zrI vinobA bhAve pakaDAyA che ane temane traNa mAsanI sakhta sajA karavAmAM AvI che, hirajana, harijanabaMdhu tathA harijana sevaka upara sarakArI pratibaMdha mukAtAM e traNe sAniyA gAMdhIjIe baMdha karyAM che. besatA varSe ja hiMdI janatAnA lADakavAyA punAtA putra paMDita javAhiralAla neharane pakaDavAmAM AvyA che ane temane cAra varSanI sakhta majurInI sarjA pharamAvavAmAM AvI che. gAMdhIjI AmaraNAnta upavAsa upara jatAM jatAM aTakayA che chatAM e bhaya / sAmenA sAme ubhe che. Ama eka anAvanI pAchaLa bIjo ema uttara|ttara vadhAre ane vadhAre gaMbhIra banAvA banavAnI ane e rIte hiMdI rAjakAraNane prazna khUba ugra banavAnI saMbhAvanA dekhAya che. kALanA garbhamAM zuM che tenI kASThane khabara paDatI nathI. paNa gai kAla karatAM AvatI kAla vadhAre bhayAnaka ane cintAprada banatI jAya che, eka pachI eka navA ulkApAta jAgatA jAya che. nabaLA deza upara maLI rAjasattAe bhukhyA vanI mAphka Aje utarI paDI che ane jenA hAthamAM je AvyuM te hAyAM karavAnI ja tajavIjamAM sarva ! niyama dekhAya che. ApaNA dezamAM eka tA sarakAra sAthene asahakAra ane khIjuM pAkIratAnanA AkAramAM vadhatI jatI kAmI aM veranI bhUtAvaLa ApaNane kayAM lai jaze ane kayA khaMDama sAthe athaDAvI bhAraze tenI kazI sujha paDatI nathI. mAnavIe mAnavatA gumAvI che; duniyAmAM dAnAnI pAthavI lIlA Aje vistarI rahI che. Aje cotarapha nAza ane bhAMga phADa ja dekhAya che. TukI matinA mAnavIe vijJAne ApelA zakitavistAra vaDe potAnI ja saMhAra yeAjI rahyA che. kAna, kredha ane lAbhanu ja Aje cetarapha sAmrAjya jAmI raheluM che. AvI bhASaNa paristhiti vacce-bhAre haiye ane cintAvivhala citte--aneka bhayasthAnA sAme ApaNe navA varSamAM praveza karI rahyA chAe tyAre kavivara TAgoranuM nIce Apela prArthanA kAvya jenu zrI. mahAdeva haribhAi desAie bhASAntara karyu che. temAM darzAvelA bhAvA sAthe ekacitta banIne ApaNe paNa gAme ane prArthIe 6H nUtana varSa praveza vikrama saMvat 1996 pasAra thayuM ane vikrama saMvata 1997 mAM ApaNe praveza karyAM. sAdhAraNa rIte eka varSa purU thatAM e AkhA varSanI cintA temaja upAdhie bhUtakALane bhaLAvIne ApaNe navA varSamAM haLave huMye ane avanavI AzAe sAthe praveza karIe chIe. paNa AjanA nUtana vaSa~ praveza evA saraLa ane sukhada nathI. khAra mahinA vahelAM paNa AjanuM yuropIya yudhdha cAlatuM ja hatuM, paNa A bAra mahinAnA gALAe AkhI duniyAnI paristhitimAM bhAre pheraphAra karI nAkhyA che. bAra mahinA pahelAM mAtra polAMDa chatAyu hatu ane eka bAju jarmana senA ane bIjI bAju aMgreja ane phreMca senA phrAnsa ane jarmanInI sarahada upara ekamekane joyA karatI nizceSTa ubhI hatI. Aje eka bAju zIAe phrIlenDa temaja bAlTIka dezA potAmAM bheLavI dIdhA che ane bIjI bAjue jarmanIe DenmArka, nAve, beljIyama, heAlAnDa, phrAnsa ane rezamAnIA upara peAtAnu prabhutva jamAvyuM che. iTAlI paNa samayaneA lAbha levA mATe pAchaLathI laDAimAM joDAyuM che ane ane AphrIkAmAM Avela brITIza sAmAlIlenDa pacAvI paDela che ane IjIpta, grIsa vagere ane bIjA dezo upara tenuM AkramaNa cAlu che. glA nDanA jarmanI upara ane jarmanInA iMglAnDa upara havAi humalA cAlu ja che. phrAnsa aMgrejone tadna pratikuLa nahi tA sAnukuLa to rahyuM ja nathI ane tene iMglAnDa sAme rItasara laDAmAM utAravAnI jarmanI taraphathI bhAre khaTapaTa cAlI rahI hoya ema lAge che. jApAna, jarmanI ane TAlI vacce navA kAlakarArA thayA che. jApAna phrenca inDA cAinAne gaLI javAnI pUrI tajavIjamAM hAya ema lAge che. cIna sAthene jApAnanA vigraha te cAlu ja che. amerikAnA jaMglAMDane mATe TakA ane sAtha che ane tethI jApAna AgaLa vadhatAM ane laDAi jAhera karatAM aTakayuM hoya ema lAge che. vacamAM jarmanInA havAi vimAnano iMglAMDa upara khUba josabhera humalA cAlI rahyo hatA; paNa te have nabaLA paDayA lAge che ane Aje laDAInuM madhyabiMdu bhUmadhya samudra banatuM lAge che ane madhya pUrvanA deza--jipta, TarkI, pelesTAina sIrIyA vagere deza tarapha khasatu dekhAya che, hiMdI rAjakAraNanI paristhiti paNa vadhAre ne vadhAre bagaDI che. vaDI kArobArI sabhA vistAravAnI ane salAhakAra maMDaLa sthApavAnI sarakArI jAherAta bAda aMgreja sarakAra sAthe dezanA rAjakAraNI pakSAnI kAM ne kAM samAdhAnI thai jaze evI AzA sevAtI hatI; paNa koMgrese te sAme mukelI darakhAsta sarakAre svIkArI nahi, meslama lIga sAthe paNa sarakAranI kazI samavrutI thai zakI nahi. saMpUrNa svAtaMtryanI moTI vAta bAjue muThThIne Aja cAlI rahela laDAimAM je sidhdhAnta ke vyavahAranI dRSTie na mAnatA hAya temane te saMbaMdhamAM peAtAnA vicAra raju karavAnI purI chUTa hovI joie-AvA vANI jIvana java mukAi jAya, karUNA varSantA Ave ! mAdhurI mAtra chupAI jAya, gIta sudhA jharantA AvA karmanAM. jyAre kALAM vAdaLa gajI gagaDI DhAMke sahu stha hRdaya AMgaNe he nIrava nAtha ! prazAnta pagale AvA moTu mana jyAre nAnu thai khUNe bharAya tALu e. vAjaMtA gAjatA Ave ! AMdhaLA karI bhUlAve bhAta, vIjaLI camakatA Ave ! tALu teADI he udAra nAtha ! kAma krodhanAM AkarAM tekAna he sadA jAgata, pApa dhruvata ! Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-11-4 prabhupta jaina citADagaDha ane kezariyAjI. ghaNA samayathI vIrabhUmI mevADamAM Avela citeDagaDha, kezarIyAjI vigere sthaLe jovAnI ane yAtrA karavAnI icchAthI aA cAra jaNanI bhaDaLI embe senTralathI melamAM vaDAdarA thai poha phATatAM ja ratalAma paheAMcI tyAM te cIteADanI gADI taiyAra ja hatI eTale ratalAma jovAnI lAlacamAM na paDatAM baporanA citaDa pahoMcyA. sarakArI dharmazALAmAM sAmAna mukI gaDha tarapha upaDayA. citte DagaDha, ratalAma ne ajameranI vacamAM citeDagaDha jaMkazana sTezana che. tyAMthI eka gADI mevADa rAjyanI vartamAna rAjadhAnI udepura, nAthadvArA, kAMkarAlI taraph jAya che tyAre bIjI gADI ajameraratalAma vacce doDe che. sTezana para veTIMga rUma ne sarakArI dharmazALA paNa che te dharmazALAthI thoDe cheTe geArA ne sarakArI mahemAno mATe eka baMgalo che. sTezane utarI gaDha tarapha jatAM gAmanA pAdare ja gaMbhIrA ' nAmanI nadI Ave che. tenA uparano pahelo pUla i. sa. 1300 mAM alAuddIna khIlajIe cIteDa para caDAI karI tyAre badhAyalo. pAchaLathI tenu anekavAra samArakAma thayeluM. cAlu cAnAsAmAM Avela puranA lIdhe pUla jokhamAvAthI samArakAma cAlu ja hatuM. chatAM vAhana vahevAra khullA hatA. gaDhanI taLeTImAM Avela cItADa gAmanI lagabhaga be hajAra bhANasanI vastI che. tenA bajAramAM thaine ja cIteAgaDhanI pahelI pALa pADana pALa' pAse AvI pahocatAM sarakArI kacerImAM vagara dAme temaja vagara muzkelIe pAsa kaDhAvI pALamAM dAkhala thai zakAya che. ApaNe pALamAM dAkhala thaie te pahelAM A gaDhane bhaugolika dRSTie samajI laie. rAjaputAnAnA mukhya dhAma ajameranI dakSiNe 120 mAila te udepuranI pUrve 72 mAila para A gaDha AvelA che. enI uMcAI darIyAI sapATIthI 1850 rITa che. tenI laMbAI uttara dakSiNa 4 mAila ane purva pazcima paheLAi 6 mAla lagabhaga, che. 1931 nI vastIgaNutrI mujaba tyAM 1283 mANasAnI vastI che. ene gherAvo 7 mAdhdhane che. jalAzayeAnI saMkhyA 80 lagabhaga che temAM 20 jalAzayeAmAM kAyamI pANI rahe che. 'pADana pALa' nI bahAra eka meATA cabutarA upara 'vAghajI rAvatanA pALIyA che. soLamI sadImAM gujarAtane bAdazAha khAhAdurazAha caDhI Avyo tyAre svadezanI rakSAmATe zatrusainya sAme vIratAthI laDatAM laDatAM Aja sthaLe A rAvata saradAra zahIda thayelA. pADanapALamAM dAkhala thatAMja peAlIsa thANAne pAsa dekhADI AgaLa vadhI zakAya che. AgaLa vadhatAM DAbI bAju majabuta dIvAla te jamaNI bAju DuMgara uparanI majabuta dIvAlanI vacamAM sIdhI saDa javu paDe che. A rastA lagabhaga 14 phITa pahoLA che. DAbI bAjunI dIvAla karatAM jamaNI bAnunI dIvAla 30 jhITa uMcI jAya che. A dIvAlanA sAta daravAjA vaTAvIne ja deza upara jai zakAya che. 133 paDayu che. A peALa tuTI paDavAthI saMvata 1949 mAM rAjyataraphathI tadna nave! daravAjo baMdhAvavAmAM AvyA che. bhairAMpALathI thoDeka AgaLa vadhatAM ArasanI e chatrIo Ave che. pahelI cAra sthaMbhanI te khIjI cha sthaMbhanI, pahelI kalAjInI ne khIjI badanauranA dvAra vIvara jayamalajInI. bIjo daravAjo bhAMpALanA ' nAme oLakhAya che. muM. sa. 1537 mAM bAdazAha akabare caDhAi karI tyAre mAtRbhUminI rakSAkhAtara khAMDAnA khela khelatAM Aja sthaLe barAMdAsa sAlajI paDelA. tethI A daravAjAnuM nAma bhairAMpALa ' A jayamalajI ne kalAjI viSe evI kathA che ke jyAre bAdazAha akabare cItADane gherA dhAlyA ane zAzAdIyA kuLaka laka kAyara udayasiMha citADa choDI palAyana thai gayA tyAre vahAlA vatananI rakSA khAtara sAgara jevA zatru sainya sAme vIratA bharelA sAmanA karI te banne dezakhAtara khapI gayelA. bharAMpALa pachI uttarottara hanumAnapALa, gaNezapALa, joDAlA poLa, ane lakSmaNa pALamAM thaIne rAmapALa nAmanA chellA daravAjA pAse ame paheAMcyA, rAmapeLamAM pesatAMja kelavADAnA ThAkAra 'pattA'tu smAraka Ave che. bAdazAha akabare citADane gherA dhAlyA. bIkaNu udayasiMha nAsI chuTayA, vAghasiMha kalAjI, ane jayamala jevA vIrA kAma AvI gayA, tyAre jenA hAthe mIDhaLa paNa chuTayAM naheAtAM tevA seALa varSanA bALa pattAne 8000 rajaputa senA sahita vizALa zatrusenA sAme A pALa pAse ja mukAbalo karI zatrusenAne haMkAvatA ane aneka sainikonA sahAra karatA joine akabara jevA bAdazAhe dhIraja gumAvI, ane eka momanta gajarAjane cakacura anAvI pattApara cheDayA. Akhare pattAcha ane gajarAjatI vacamAM saMgrAma jAmyo. gajarAja khUba ghavAyo chatAM Akhare mAtRbhUminI rakSA karatAM pattAcha' svarge sIdhAvyA. AvA vIrattvane aMge te albulakjalane kahevu paDayu ke " hiMdu svadezanI rakSA arthe alaukika vIratva darzAvI zake che, te citADanA gherAmAM sidhdha thayuM." jayamala tathA pattAnA vIratvathI mugdha thai bAdazAha ekakhare AgrAnA kIllAnA siMhadrAranI banne bAjue hAthIe kArAvI te upara A vIrAnA bAvalAM karAvI mukayAM hatAM, je pAchaLathI zAhajahAMne dIllInA siMddhAre gaLyAM hatAM. A aMge akabaranA mRtyu pachI covIsa varSa bAda banAvelA rAsamAM kavi rUSabhadAsa kahe che. " jayamala pattAnA guNu mana dhare, ke hAthI paththaranA kare; jayamala pattA besAryA tAMhi, aisA zUra nahi jagamAMya." rAmapALathI AgaLa vadhI AkhA gaDha ne tenI aMdaranA mahelA, maMdira, jalAzA, kIrti sthaMbhA, vigere jovAlAyaka sthaLA pAchaLa echAmAM echA dabAra kalAka gALIe tyAre ja joi zakAya. A sarvemAM khAsa noMdha levAlAyaka nIcenAM sthaLe che, bhAmAzAnI havelI-AlA kAbarA nAmanA vaizyanI havelInI bAjumAM prAtaHsmaraNIya bhAmAzAhano havelI tadRna khaMDera hAlatamAM ubhI che. zRMgAracAkI-rANA kuMbhAnA khajAnacI bhaMDArI melAe A bhavya jaina maMdira banAveluM, khaDera avasthAmAM che, thAMbalApara pratiSTAnA lekha che. * sAta vIsa devarIyAM-A jaina maMdira agIyAramI zatAbdimAM agaravAla jaine baMdhAveluM tenuM samArakAma cAlu che. jaina maMdira-gaumukha kuMDanI bAjumAM nAnakaDuM maMdira che, eka ubhI smRti ane be kheDI mUrtio che. mahAvIra svAmInuM maMdira-jaina kIrtisthaMbhanI bAjumAM bhavya devAya che. padaramI zatAbdimAM esavALa mahAjana guNarAje NuM udhdhAra karelo. hAla huM avasthAmAM paDayuM che. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 prabhudha jaina che. jaina dira-prAcIna che, marAmata karAvI sudharAvyuM zrI mahAvIra svAmI, zrI zAntinAtha, zrI ajitanAtha, ne sumatinAthanI mUrti che, sevApUjA cAlu che. jaya staMbha-mahArANA kuMbhAe peAte sAdhelA vijayanA smAraka tarIke nava mALanA 120 phITa uMcAInA baMdhAvela. te purA thatAM daza varSa lAgelAM. AkhA staMbha kotarakAmathI bharelA che. jarjarita thatAM rAjya taraphathI bharAmata karAvIne tene mULa sthitimAM mukavAmAM Avyo che. jaina kIti staMbha-caudamI zatAbdimAM jaina saMpradAyanA jA' nAmanA jaine baMdhAvelo. kAtarakAma suMdara che. rAjyataraphathI marAmata karAvI asala sthitimAM mUkavAmAM Avyo che kAlikA maMdira-zikharabaMdha meDhu maMdira che. rAjya- .. taraphathI samArakAma karI sAcavavAmAM Avyu che. nIlakaMTha mahAdevanuM' maMdira-surajapeALa pAse A maMdira che. rAjyatarathI akhaMDa jyota rahe che. tulajAmAtA maMdira-sALamI zatAbdimAM baMdhAyuM. rAjya taraphathI marAmata karAvI rahavAmAM AvyuM che. devarA maMdira--rANA sAMgAe badhAvyuM. mUrti devanArAyaNanI che, rAjye marAmata karAvI sAcavyuM che, meAkalajInuM maMdira-A maMdiramAM e lekhe che. 1207 na te 1485 te. mokalajIe gRhAra karAvyo. rAjya taraphathI samArakAma cAle che. kuMbhazyAmakA maMdira-rANA kuMbhAe 1505 mAM viSNunA bAra avatAranuM bhavyamaMdira banAvyuM. Ane mIrAMbAinuM maMdira paNa kahe che. kuMbhA mahela-rANA kuMbhAe badhAvelA, rAjyatarathI samarAvavAmAM AvyA che. A eja jemAM udayasiMhanA rakSaNakhAtara. dhAtrI phularatna peAtAnA putranI katala karAvelI. 1936 mAM mahela che ke, 'pannA'e phateha prakAza-rANA phattesiMhe 10 lAkhanA kharce baMdhAvI dezI DhAthI zaNagAryo che. jayamalajInA mahela-junA te pUrANA che, tenuM samArakAma karavA vartamAna badanauranA dvAkAre rANApA sethI maMjurI meLavI che. pattAjInA mahela-jayamalajInI havelInI bAjumAM junA purANA mahela che. temAMnu citrakAma sarasa che ane mevADI rItarIvAjo tathA paheraveza vigerenI jhAMkhI karAve che. padminI mahela-taLAvanI vacamAM che. tuTapuTa thavAthI 1937 mAM samArakAma karavAmAM AvyA che, gurUmukhakuMDa-A jalAzaya bhavya, suMdara ne jovA jevu che. AmAM cAra kuMDa che. uMcethI gaumukhamAMthI paDatA pANInuM dRzya meAhaka che. A sivAya hAthIkuMDa, kAMtaNavAva, suryakuMDa, catara gamArInu taLAva, vigere nahAnAM maheATAM 80 jaLAzayeA che. te pakhAnu-eka moTA godAma jevA eraDAmAM aneka purANI teApAnA saMgraha che. temAM' duzmana bhajana'ne 'rAjazrANu' lagabhaga vIsa phuTa lAMbI to jotAM bhAratanI kaLA kArIgarInA khyAla Ave che. citADagaDhanI racanA ane tenI bAMdhaNI jotAM te bhalA bhalA ijanerA paNa ghaDIbhara vicAramugdha banI jAya che. A bhavya kIllA nIrakhIne ja eka kavie kahyuM che- tA. 15-11 * gaDhamAM gaDha ciMtA erasanna gai ' tame jyAre A sthaLe kA tyAre Dagale ne pagale eja vicAra AvyA kare ke A eja vIrabhUmI che ke jenAM saMtA e AjhAdI mATe bhAga ApavAmAM, tyAga karavAmAM te vIra tAthI jhujhavAmAM kazIe uNapa rAkhI nathI ane hAravAnA prasaMge zaraNe nahi jatAM aneka vIrAe kesarIyAM karIne ane vIrAMganAee ' johara vrata' AdarIne dehanAM baLIdAna dIdhAM che paNa gulAmI svIkArI nathI. eTale ja e tIrthabheAma banI che. geTale ja tenAM AvAM yazeAgAna gavAya che ke : jemAM svamAnadhana prAtaHsmaraNIya mahArANA pratApanuM avataraNa thayuM ke jeNe mAtRbhUmI ane dharmanI rakSA mATe akabara jevA mahApratApI bAdazAha sAthe jIvanaparyaMnta yuddha cAlu rAkhI aneka saMkaTA ne du:kho sahana karyA chatAM aMta sudhI parAdhInatA na ja svIkArI~~ jenI hambarA ramaNIo svadezanI Apatti samaye priya patine ke vahAlA putrane pakaDI rAkhI hAyavAya na karatAM temane pretsAhita karIne raNakSetramAM mokalatI tema pote paNa raNamedAnamAM zatrusaMhAramAM sahAya karatI jenI svAmIbhakta dhAtrI kuladIpaka pannAe bALa udayasiMhanI rakSA mATe potAnI najara sAme potAnA vahAlAmAM vahAlA putranA jallAdanI talavAre TukaDA thavA dIdhA jyAre jItavAnI AzA na rahetI tyAre jyAM vasatA rAjaputa kesarIyA vastra dhAraNa karI svadeza rakSA khAtara prANApaNa karatA--je jAti sAhasamAM apUrva lekhAtI hAya, je jAtinu AtmasanmAna javalaMta rahetu heAya ane je jAti peAtAnI svAdhInatAnI rakSA arthe draDha saMkalpa nabhAvI zakatI hAya teja jAti AvA prarNArpaNunAM vrata laI zake te nIbhAvI zake-- jyAMnA vIrapurUSAnI ramaNI parAdhInapaNe jIvavA karatAM maraNane vadhAre vahAlu' gaNe che, AjhAdI mATe hathiyAra uMcakavAmAM paNa pAchI pAnI karatI nathI, tamAma bhega ApavA khaDe page ubhI ja hoya che, chatAM jyAre AjhAdI bhayamAM AvI paDe che *tyAre gulAma banavA karatAM putra, pitA, pati, ke konI pazu ciMtA rAkhyA vinA 'jauharavruta lai agnikuMDamAM kudI paDe che paNa parAdhInatA svIkAratI nathI- jyAMnI rAjamAtA karUNAvatIe senAdhipatinuM kArya bhA vatAM gujarAtanA sulatAna bahAdurazAhane herAna parezAna karyo hatA chatAM jyAre vijayanI AzA na ja rahI tyAre tera hajAra vahu bheTIe sAthe jauharavRta AdarI agni praveza karyAM hatA- jyAMnI parama haribhakata nArIratna mIrAMbAie prabhubhaktinI parIkSAmAM haLAhaLa jhera pI lIdhuM hatuM jyAMnA dezabhakata maMtrI bhAmAzAe dezanI rakSA mATe mahArANA pratApane ApattikALamAM potAnI tamAma mIlkata arpaNa karI dezabhaktinA apUrva paricaya karAvyo hatA-- AvI vIrabhUmInu darzana jevu ahAbhAgya heAya te ja pAme. e darzana madAnI mantratA dUra kare che ane nirvIryane prANavAna banAve che; zauthane prere che ane vIratAne utteje che; AjhAdInI tamannA prajjavalita kare che ane mAtRbhUmInI rakSA khAtara sarvasvanA balidAnamAM ja jIvananI sArthakatA-dhanyatA rahelI che evA sadeza Ape che. (apUrNa ) amIcaMda, Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata doDha Ane zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. +266. prabuddha jaina I taMtrI : maNilAla morkamacaMda zAha, muMbaI: 30 navembara 1947 zanIvAra. lavAjama rUpiyA 2 aMka : 14--- * vadhI. pitAthI ja lAgyuM. tenA he cAre teNe santa TrAnsisa. jIvana. mane lAge mero yAra phakIrImeM. je sukha pAve nAma bhajanameM, se sukha nAhIM amIrImeM.--mana. bhalA burA sabako suni lIje, kara gujarAna garIbImeM-mana. premana ga rameM rahani hamArI, - bhalI bani AI saburImeM-mana. hAthameM kuMDI, bagalameM seTA. cAre disi jAgIrImeM-zana. I. sa. bAramI zatAbdinA aMtamAM yuropanuM vAtAvaraNa atizaya, malIna ane vikRta thaI gayuM hatuM. IzunA anuyAyIene Akhe rAha lagabhaga avaLA mArge hato, eTaluM ja nahi paNa tenA upadezanA pracAraka hovAne dAvo karanArA pAdarIo ane dharmAdhikArIo aneka prakAranA vyasananA bhaMga thaI paDayA hatA. dharma ane nItinAM baMdhana zithila thayAM hatAM. AvA viSama samaye kema jANe dharmanA punarUtthAna mATe deha dhAryo na hoya tema krAnsise iTalInA eka paragaNAmAM janma lIdhe. kAnsisanA pitAne kApaDanI dukAna hatI ane tenI Arthika sthiti pramANamAM sArI hovAnA kAraNe e samayanA vilAsa mANavAnI phansisane purI anukULatA hatI. tenA mitro svacchaMdI prakRtinA hoI nAcagAnanA jalasAmAM jIvananuM sarvasva samajatA. je vRttio ane vastuomAM jagatanA sAmAnya mANase sukha ane zAnti kalpe che temAM sAcuM sukha ke sAcI zAnti nathI evuM bhAna mULathI ja phrAnsisane hatuM. tenI A samyak daSTinA kAraNe tene ane tenA mitrone meLa jAmato nahi. vinAzanA mArge ghasaDI jatA vilAsa phrAnsisane khUcate. tenI badhI vicAraNa sAcA sukha-satyanI sAdhanA arthe hatI eTale Atmonnatine bAdhaka ane ghAtaka jagatanI pAmara ane pAMgaLI pravRttio viSe te udAsIna hatA. A udAsInatAnuM aMtima pariNAma samaya jatAM tenA gRhatyAgamAM ane daridrasevAnI dIkSAmAM AvyuM. phrAnsisanA " hRdaya'nI kaTIne prathama prasaMga tenA vepArI jIvanamAM ubhe thaye. krAnsisa dukAne AvelA gharAka sAthe sade utAravAnI dhamAlamAM hatuM. A samaye bhikSA mAgavA AvelA yAcakane tarachoDavAmAM AvyuM. svArtha AgaLa paramArtha vRttine bega apA. sodAnuM kArya samApta thayA pachI phAnsisanuM li DaMkhavA lAgyuM. dravyanA lebhe sAcI kamANI karavAnI taka teNe javA dIdhI. pitAthI je ayogya vartana thavuM na joIe te thayuM tenA mATe tene duHkha thavA lAgyuM. tenA hRdayanI azAntie te yAcakane dhI kADhavAnI tene preraNA ApI ane jyAre teNe te bhikhArIne zodhI kADhI thoDI ghaNI Arthika sahAya karI tyAre ja tene zAMti vaLI. AMgaNe AvelA yAcakane nirAza kare e mahAna pAtaka che ema samajavA chatAM tenI avagaNanA thAya e phAsisane mana bhAre adharma hato. garIbane chUTathI dAna ApatAM ApatAM tenA hRdayamAM eka navI ja bhAvanA janmI. anivArya jarUriyAtanA prasaMge bhikSA mAgavAmAM zarama ke saMkeca zA mATe ? A vicAraNAne AcaraNamAM utAravA-tene anurUpa vRtti keLavavA mATe phrAnsise eka bhikhArI pAsethI ciMtharehAla kapaDAM uchInAM laI bhikhArIonA TALAmAM bhaLI saharSa bhikSA svIkArelI. garIbInI gahanatA nahi samajavAnA kAraNe garIba mANasa potAnI kaMgALa dazA mATe aphasesa kare che ane duHkhI bane che; paNa kAnsise svecchAe garIbIne pitAnA jIvanamAM apanAvI hatI ane ethI ja ene enuM duHkha na hatuM. ajJAnane lIdhe garIbane garIbI khUce che. phrAnsisanI vivekaSTi jAgRta hatI ane tenA lIdhe bhikSAvRttimAM teNe gaurava mAnyuM ane je divase teNe bhikSA svIkArI te divasane jIvanane amUlya avasara te gaNI zakaze. paNa phAnsisanI sevAvRtti-prema bhAvanAnI kaTa karanAre kapare prasaMga te pachI ubho thaze. eka samaye kAnsisa kAma prasaMge bahAragAma jatA hatA. mArgamAM tene raktapittanA rogathI pIDAte eka mANasa maLe. raktapittane rega eTale badhe bhayakara ane cepI manAya che ke tenuM nAma mAtra sUga utpanna karavA mATe pUratuM che, kAnsisane paNa kAMika lagabhaga evuM ja thayuM ane e daradInI upekSA karI te AgaLa cAlavA lAge; paNa tenA paga khaMcakAyA. phrAnsisanA hRdayamAM rahelI sAtvika vRttio baLavAna banI. rakatapitta game te cepI ane bhayaMkara roga hoya paNa rogInI avagaNanA Izumaya kvana jIvavAnI icchA sevanArathI kema thAya ? sevAnuM vrata lenAra kasoTImAM kApa nivaDe te te vratane artha zuM? kriyAzUnya vrata e jagatane AMjavAne daMbha che. kAnsisa Avo daMbhI na hate. IzunA upadezane akSarazaH dhvanamAM utAravAnA tenA mane ratha hatA. tene pitAnuM kartavya samajAyuM, te pAcho pharyo, regIne bheTaye, AzvAsana ApyuM ane thoDuM dAna karyuM. A badhuM kSaNika AvezanuM pariNAma na hatuM paNa tenA jIvanamarma sAthe joDAyeluM eka tatva hatuM ane te siddha karyA teNe AvA dardIonI ispitAlanI mulAkAta lIdhI ane dareka dardIne AzvAsana ApyuM. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 prabhudha jaina brahmacarya, aparigraha ane izunuM zaraNa e phrAnsisanA mukhya siddhAMtA hatA eTale saMsAranI divAlAmAM jakaDAyelA rahevAnuM ke meAjazekhamAM rAcavAnuM tene zAnu game ? phrAnsisane pitA duniyAdArI mANusa hatA eTale jagatanA vyavahAra vilAsamAM phrAnsisa paisA vApare te tene pAlave, paNa garimAM dravyane ' apavyaya ' thAya te tenAthI kema sahana thai zake ? apavyaya kayA ane sadupayoga kayo e samajavA jeTalI athavA teA samajavA chatAM tene virodha nahi karavA jeTalI vivekabuddhi ke vyavahAradRSTi tenAmAM na hatI. AvA prakAranA dRSTibhedanA kAraNe pitA putra vacce athaDAmaNanA prasaMge avAranavAra ubhA thatA ane samaya jatAM A prasaMgeA eTalA badhA viSama thatA gayA ke chevaTe phrAnsisane gRhatyAga karavo paDayo. phrAnsisanA gAmamAM AveluM saMta DemIalanu devaLa khaMDera jevuM thai gayuM hatuM. A devaLanI marAmatano Adeza zu taraphathI phrAnsisane saMbhaLAyA. A Adeza eja phrAnsisanA sanyastanA pAyA. devaLanI marAmata mATe dravya te joIe ane dravya karyAMthI lAvavuM e eka prazna hatA. krAnsisane pUre vizvAsa hatA ke pitA eka pAI paNu Ape tema nathI, eTale phrAnsise gharamAMthI gheADI cerI karI. devaLanA pAdarI phrAnsisanI sthitithI ajANa na hatA, eTale bApa dIkarAnI takarAravALA paisA svIkAravAnI teNe nA pADI. phrAnsisa A paisAne zuM kare eTale devaLanI bArImAM e paisA nAMkhI te bhAgI gayA. zarUAtamAM phrAnsisa pitAnA bhayathI satAtA karavA lAgyo paNa zunA dAsane AvuM Darapokapazu na zobhe ema samajI te ciMtharehAla dazAmAM potAne ghera gayA. AvI dazA jotAM ja tenA pitA ciDAyA ane tene eka koTaDImAM pUrI dIdho. A badhanamAMthI tenI mAtAe dhyA lAvI pitAnI gerahAjarImAM cheDI mUkayA. phrAnsisa chUTakAro pAmatAM sIdhA devaLamAM jADayA, bahArathI pAchA AvatAM phrAnsisanA pitAe jyAre badhI hakIkata jANI tyAre te bahu ja gusse thayA ane e gussAmAM ja devaLamAM japta putrane pharamAna karyuM ke teNe vatana cheADI tarata ja cAlyA javuM, phrAnsise hatAza na thatAM tarata ja javAba Apyo ke huM zuno dAsa chuM ane tenA sivAya huM koInA hukama mAnavAnA nathI.' pitAe AvA udhdhata javAbanI AzA rAkhI na hatI. temane kredha khUba ja vadhI gayA ane kaTAkSa karyo ke eka bAju paisA taphaDAvavA ane bIjI Aju dharmane AvA dAvA ! A kaTAkSathI phrAnsise bArImAM paDelA paisA pitAne havAle karyo. paNa A vastusthiti ATalethI ja na aTakI, phrAnsisa virUddha jAta jAtanI phariyAdo pAdarI pAse cAlu AvyA ja karatI hatI eTale pAdarIe phrAnsisane kahyuM ke tArA pitAnI badhI milkata tuM temane soMpI de. phrAnsise tarata ja A kamAnane amala karyo ane pitAnI chellI milakata peAtAnAM paherelAM kapaDAM -utArI ApI digaMbara thai jAhera karyuM ke AjathI phrAnsisa zunA putra che. A dRzyanI pAdarI upara bhAre chApa paDI ane e pAdarIe ja tene paheravAne vastra ApyAM. phrAnsisane mArga have sAk thai gayA. tenI pravRttine rUdhanAra kAi na hatuM eTale devaLanI marAmatane prazna te vicAravA lAgyo. devaLanI marAmata mATe jotAM sAdhana ane sAmagrI teNe bhikSAthI meLavI lIdhAM ane jAtamajurIthI bhAre zrama laI teNe sata DemIalanA RNuM devaLanI temaja tevAM ja khIjA devaLeAnI bharAmata karI. zu taraphathI maLelA Adezano amala potAthI thai zakayA eTale phrAnsisane zAnti ane sateja thaye. tA. 30-11 phrAnsisanA niSkAma sevAjIvanamAMthI tene saMdha ubhA thaye.. tenI pApakArI pravRttioe eka dhanika aitrane tenI ta AkarSyA. A dhanike peAtAnI badhI muDI garIomAM vaheMcI dIdhI. eka pAdarI paNuM potAnI sattA cheoDI temanI sAthe joDAyA, traNa jaNAthI saMdhanI sthApanA thai. koi paNa vastune parigraha na karavo e temano mukhya niyama hatA. aparigrahanA vratamAM sarvasva che evI temanI mAnyatA hatI. parigraha eja dareka pApa ane prapaMcanu mULa che. parigrahI bhANasanA purUSArtha jANe ajANe avaLA mArge ja hoya che; parigraha ja rAgadveSane poSe che tema ja dArUNumAM dArUNa yuddhane janma Ape che. parigraha ja AsurI sattAnA pAyA che evI tenI dRDha mAnyatA hatI ane eTalA ja mATe teNe badhA guNeAnA sArarUpa aparigrahane jIvanamAM ane pAchaLathI saMghanA niyamomAM mukhya sthAna ApyuM hatuM. aparigrahIne pralAbhanA pADI nathI zakatAM. aparigrahIne koi paNa prakAranI maherabAnI ke rakSaNanI apekSA rahetI nathI. aparigrahIne jagatanu kAi baMdhana mUMjhavI zakatu nathI ane eTale ja te Atma kalyANanA paMthe sugamatAthI AgaLa dhapI zake che. AvI temanI samajaNa hatI eTale jyAM jyAM teo jatA tyAM tyAM te rAgIenI sevA karatA, izunA rAjyanI yAda ApatA ane majUrI karI peTa puratI bhikSA meLavI letA. AvI sevA ane pavitra pracArakAryathI phrAnsisanA saMdha vadhatA cAlyA. khristI dharma ane samAja e samaye astavyasta hatAM. A badhuM vyavasthita karavAnA Azaya phrAnsisanA sadhaneA hate. A Azaya pAra pADavA mATe pracAra kAryanI khAsa AvazyakatA hatI ane dhArmika pracAra kArya pApanI saMmati vinA hAtha dharma vAmAM Ave te aneka prakAranI agavaDe ubhI thAya. e sama yanA kArDInalA zunA sidhdhAMte custa rIte pALatA na hatA eTale peAtAnA rAjyathI alaga svataMtra rAjya sthapAya ane te paNa ucca koTinuM te temane na rUce e svAbhAvika hatuM. Akha chatAMye aneka prakAranI lIlA ane samajAvaTathI phrAnsise joitI anumati meLavI lIdhI. pracAra kArya daramiyAna paNa phrAnsisa jyAM jyAM jatA tyAM tyAM dharmAdhikArIone virodha nahi karatAM temanA tarapha mAna ane vinaya dAkhavatA. AthI koi paNa vakhate temanI vacce kaDavAza ke athaDAmaNu thatI nahi. prathama ullekha karI gayA tema brahmacarya, aparigraha ane "zunuM zaraNu e temanA saMdhanA mukhya niyama hatA. A baMdhA raNanI maryAdAmAM rahIne ja te peAtAnuM kArya karatA hatA. nikAne teo kahetA ke tamane soMpavAmAM AveluM dravya e tamArI svataMtra mAlekInI nahi paNa anAmata vastu che ane tethI tenA upayoga svArtha mATe nahi paNa paramA mATe thA ghaTe. AtmakalyANanA e ja khare mArga che. sevA, majurI ane majurI na maLe te bhikSAthI peTa bharavu e temanA krama hatA. koi paNa prakAranI majurImAM zarama samajavI nahiM ane pApa ke nhAnA moTA gunhAone jAhera ekarAra karavA A temane Akhara dharma hatA. zarama ane sa kAca ke mAna apamAnanI bhAvanAne temanA saMdhamAM sthAna na hatu. vAsanAone vaza tha kalyANakArI pravRttiomAMthI pAchA paDavAnA prasaMga na Ave e zikSA arhAniza vicAravAmAM AvatI. sevA ane pracArakArya pAchaLa A prakAranI kartavyabuddhi hatI. phrAnsisa strIo sAthe nahi jevA ja paricaya rAkhatA; paNa pAchaLathI tene A niyama DhIlA mUkavA paDayA hatA. lera nAmanI Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 30-11-4 eka amIra kanyA lagabhaga phrAnsisanA jevAja svabhAvanI hatI. kalerane AtmA jAgRta hatA eTale vibhAvika pravRttie tene anukULa na hatI. AthI teNe gRhatyAga karyAM ane phrAnsisanA sadha sAthe saMkaLAelA strIsaMdhanI sthApanA karI. kleranA gRhatyAga pachI tenI heMna ane bIjI strIe paNa A saMdhamAM sAmela thai. A strIo paNa saMdhanA mukhya niyame ane badhAraNanI maryAdAmAM rahIne svataMtra rIte kAma karatI hatI. phrAnsisanA aMtima jIvana prasaMge jyAre phrAnsisa hatAza banyA hatA tyAre tene AzvAsana ane preraNA ApanAra A heMnA ja hatI. dharmanA pracArakomAM sAmAnyapaNe je doSa jovAmAM Ave che tenAthI phrAnsisa paNa para na hatA. khristI dharma pracAra sarvatra karavAno meha tene hatA ja, potAnA dharma sivAya bIjA dharmo nAstika che e tenI mAnyatA hatI. dharmanA pracAra karavAnI ghelachAnA pariNAme keTalIye laDAi thavA pAmI che e zodhavA javu paDe tema nathI. phrAnsisamAM paNa AvI ja ghelachA hatI, te ke tenI kArya paddhatimAM thoDA bheda hatA. anya dharmanA anuyAyIone havyapalaTA yAthI ane premathI karAvavAnA sidhdhAMtamAM te mAnatA. phrAnsisanI premabhAvanA ane ahiMsAvRtti ghaNI ja baLavAna hatI. ema kahevAya che ke tenAmAM ahiMsAnA vikAsa eTalA badhA hatA ke tenA prabhAvathI hiMsaka prANIe paNa tenI samakSa namra banI jatAM hatAM. dharmanA pracAra arthe judA judA sthaLoe pratinidhione mokalavAmAM AvyA hatA ane phrAnsisane paNa eka sulatAnane samajAvavAnuM kArya soMpAyuM hatuM. A kAryamAM tene saphaLatA maLI na hatI. prabuddha jaina AgaLa kahevAmAM Avyu che tema phrAnsisane saMdha vadhata jatA hatA ane e AkhAye saghanI javAbadArI tenA ekalAnA mAthe ja hatI. eka ja vyakitanA upara AkhA saMdha AdhAra rAkhatA hoya che tyAre amuka aMze te sadha pAMgaLo paNa ane che ane mULa vyaktinI gerahAjarImAM amuka truTio AvatI jAya che. phrAnsisanA sadha mATe paNa ema ja banyuM. jImanA musalamAne upadeza ApavA phrAnsisa gayo tyAre tenA saMdhamAM zithilatA ane sattAnA mAhu dAkhala thayAM. pAchA pharyA pachI jyAre phrAnsise saMghanuM vAtAvaraNa joyuM tyAre tene bhAre du:kha thayuM ane te hatAza banI gayo. cotaraph aparigrahanA bhaMga thatA joi tene lAgyu ke mArA sadha moTA na thayA hota te sArUM. zuM karavuM tenI tene sUjha paDI nahi. tenI muMjhavaNu ane vimAsaNa vadhatI gai. A vibhAsaNa ane vicAraNAnI gaDamathalamAM tene avAja Avyo ke badhI jaMjALa choDI AtmodhdhAra kara. tene jJAna thayuM ke pavitra ttvana--tAmaya vana--eja tenu kAryakSetra che. A avAja sAMbhaLyA pachI te vadhAre ane vadhAre ekAMta zodhavA lAgyA. eka zAnta guphAmAM teNe vAsa karyAM. izunA jIvanamaMtrAnuM raTaNa karatAM karatAM, izunA jevI ja zArIrika vedanAenA anubhava karatAM teNe izune sAkSAtkAra karyo ane zubhaya banyo pAte phrAnsisanI vedanAo vadhatI jatI hatI. AMkhanuM teja jatu rahyuM. tenuM darda asahya banatuM hatuM tyAM tene avAja Avye ke 'A duHkhane sukha mAna-A rIte tu vadhAre ane vadhAre mArI najIka Ave che eTale e dRSTie A badhAM duHkhane tu vicAra kara.' A avAja pachI ja tene sAcI zAMti sAMpaDI. phrAnsisanA aMtima upadezanA sAra e hato ke majurI mahimA samajI jAtamahenata karavI ane chatAMye kAi sogeAmAM ( anusaMdhAna pRSTa 148 juo) 141 samaya dharma kALanAM gatimAna cakra sAthe mAnava-jIvana paNu gatizIla rahe che. samayanA piravartana sAthe mAnavAnI raheNI-karaNI-pASAka rItarIvAjo AdimAM paNa parivartananAM pUra AvyA kare che. eka samaye upayegI gaNAtI vastu khIje samaye nirUpayegI thai paDe che, eka samaye agatyanA gaNAtA rIta rIvAjo khIje samaye nirarthaka bhAse che. dareka mAnavI samayanI sAthe potAnA jIvanakramane sumela sAdhatA rahe che. ApaNA vilA je jAtanI raheNI-karaNI ke poSAka rAkhatA tevA ja poSAka ke raheNIkaraNI rAkhavAne ApaNe Agraha nathI rAkhatA; samayAnusAra pacchita pheraphAra karI laie chIe. ekaja jAtanA jIvanakramathI mAnavA kaMTALI jAya che eTale haMmezA navInatAne zodhI apanAvye jAya che. ApaNe icchA mujaba koI paNa prakAranI veSa-bhUSA dhAraNa karI zakIe chIe. amuka jAtanAM varSo ane amuka dukAnethI ja kharIdelAM hAvA joie evA kAi niyama ApaNAne bAMdhI zakatA nathI. jIvananI sAmAnya bAbatAmAM pacchita pheraphAra karavA ApaNe sapUrNa svataMtra chIe. dila cAhe te dezanI raheNIkaraNI ane pApAka ApaNe apanAvI zakIe chIe. mAtra jemAM kai pheraphAra- navInatA-umerI na zakIe evI koi vastu hAya te ApaNA dhArmika rItarIvAjo che. dhArmika rItarIvAjone nathI samaya-dharma sparzatA ke nathI emAM navIna unnata-udAra bhAvanAo umerAtI. ApaNe tyAM cemAsAmAM prativarSe munimahArAjane sUtreA vAMce che. aneka jAtanI dhArmika kriyA thAya che. chatAM ApaNe joie chIe ke e badhuM ApaNane sparcyA vinA ja cAlyu jAya che. paccAsa varSa sudhI sAMbhaLavA chatAM, dhArmika kriyA karavA chatAM ApaNI vRttiemAM e ja kaSAyo bharelA rahe che ke je paccAsa varSa pUrve hatA. e ja saMsAra pratyenI Asakti kAyama heAya che. ApaNe kadi ApaNA jIvanane tapAsatA nathI. kAraNa jANuvAnI darakAra paNa karatA nathI. mAtra sAMbhaLavAne khAtara sAMbhaLIe chIe. ane te paNa jo puNyanuM AkarSaNuM na heAta te sAMbhaLavA jAta ke nahi te zaMkAspada che. narkano bhaya ane svarganuM AkarSaNa rAkhavAmAM AvyuM na hAta te ApaNe dhArmika kriyA karata ke nahi e vicAravA ceogya che. uttama graMthA sAMbhaLavA chatAM, amUlya zabdo zravaNu karavA chatAM zAthI ApaNA hRdaya soMsaravA nathI utaratA e zabdo ane graMthA? koi vyakti gharamAM besI kAI parvatanuM varNana kare ke jene eNe joyA nathI. tevu e game teTaluM suMdara varNana kare, chatAM sAMbhaLanArApara jotI asara thatI ja nathI. enA zabdo jussAbharyAM hovA chatAM emAM anubhavanI uSmA na heAvAthI e zrotAonAM hRdaya sudhI pahoMcI zakatA nathI. jyAre bIjI vyakita ke teNe paryaMtane joyA che, tyAM vasavATa karyo che; e jyAre parvatanuM varNana kare che tyAre thADA zandemAM sAMbhaLanArAne te vyakti parvatanA Amehuba khyAla ApI zake che. tevI ja rIte je sUtro, je graMthA enA racanArAoe je paramocca bhUmikA para besIne racyA che te bhUmikA para paheAMcyA sivAya-- e zabdonA svayaM anubhava lIdhA sivAya-enu rahasya anyanA dila para utAravuM azakaya che. anubhavagamya be zabdo sAMbhaLanArAne ghaNuM ghaNuM samajAvI nAkhe che, jyAre chaTAbharyAM zabdo sAMbhaLanArAnA hRdayane bhale kAna sudhI ja jai zake che. jemaNe jAte anubhavanAM amI pIdhAM che evI mahAna vyakitae ja (anusaMdhAna pRSTa 146 jI) Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14ra prabuddha jaina ' prabudhdha jaina tA. 30-118 * sacassa ANAe uvalie mehAvI mAraM tarati / dArzanika graMthanI TIkA mATe ApaNe have A praNAlI satyanI ANumAM rahenAre buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. anusaravI joIe. ApaNAmAM ciMtanAtmaka ke tatvacarcAnA graMthAnI TIkAo thaI che, paNa AcAragraMthanI TIkA nathI ja thaI ema kahIe to cAle. alabatta avAranavAra AcArazithilA satyapUtaM vadedvAkyam paDatA samAM evA AcAryo thayA che ke jemaNe AcAranI pharI navembara 30 1940 | zudhdhi karI hoya, ane sanyAsIone vadhAre tapaHzuddha kya hoya. paNa huM mAtra e prakAranA saMnyAsIonI raheNIkaraNInA ApaNA dharmagraMthone TIkAnI jarUra. AcAranI ja vAta nathI karatA. e karatAM smRtioe AcArane vadhAre vizALa artha karyo che ane badalAtA jamAnA pramANe ApaNA dezamAM dharmagraMtha be prakAranA hoya che. eka AcAranAM navAM navAM rUpa sajaryo che. paNa AcArane ethI dArzanika ke cintanapradhAna ane bIjA karmakAMDanA ke AcAra- paNa vadhAre vizALa artha karavAnI jarUra che. dharmane je ApaNe pradhAna. dArzanika graMthomAM tattvacarcA karelI hoya che. A dRzya- kharekhara jIvananA sarva dezapara vyApaka gaNatA hoIe, te dhvamAna jagatamAM satya zuM che enI temAM carcA hoya che ane nanA dareka praznane dharmadraSTie je joIe. ane e rIte AcAra graMthamAM e satyane kevI rIte pAmavuM enI carcA hoya AcAranI carcA karavI joIe. e kAma atyAre to mAtra mahAche. A banne maLIne dharmanuM svarUpa ghaDAya che. bemAMthI eka ja bhAjI kare che. temanA dharmanA be mukhya siddhAnta satyAgraha ane heya tyAM sudhI ApaNe tene dharma na kahIe. ahiMsA-e bannenI dRSTie teo jIvananA badhA prazno juo atyAre pazcimamAM dArzanika graMtho ane AcAranA graMtho che. kauTuMbika, sAmAjika, rAjyaprakaraNI, badhA praznone nirNaya banne eka bIjAthI svataMtra astitva dharAve che. tenuM eka kAraNa teo dharmadraSTie kare che, ane e ja sAcI dRSTi che. jIvananI Adhunika dRSTi che. atyAranuM vijJAna, jIvananuM pRthakaraNa ApaNe tyAM A dRSTie lagabhaga kazuM nathI thayuM ema karI tenA judA judA aMzo ke khaDe karI tene abhyAsa karavA kahIe to cAle. icche che. temaja e paNa kahevuM joIe ke darzanazAstrane paNa ApaNe hiMdu dharmadraSTimAM udAra ane sahiSNu chIe, AcAra vicAra karavAno avakAza nathI. enI IcchAniSTatA chatAM mane ApaNAmAM keTalIka saMkucitatA jaNAya che. aMgrejI upara vicAra karavAnuM A sthAna nathI; paNa ApaNA dharma rAjyanI zarUAtamAM pAzcAtya vicArake ApaNu dharmane vakhANe saMbaMdhI vicAra karatAM ApaNe eTaluM samajavuM joIe ke ApaNI tene ApaNane meha lAge. e sAthe ja ApaNA dharmanI rakSAnI dRSTie darzana ane AcArano samanvaya thavo ghaTe che ane e ApaNane eTalI badhI bIka lAgI ke ApaNA pitAnA mANase bannethI ja dharmanuM svarUpa ghaDAya che. ApaNI TIkA kare te ApaNe sahana na karI zakIe. keTaleka mAre kahevAnuM e che ke A banne prakAranA graMtha upara aMze ApaNI parAdhInatAnuM A svAbhAvika pariNAma hatuM. paNa TIkA thavAnI jarUra che. AmAM dArzanika graMthanI TIkA karavAnI have ApaNe tenAthI para javuM joIe. ApaNe ApaNA dezaparaMparA prAcIna kALathI cAlI AvatI ApaNe joIe chIe. mane vadhAre paricita bhagavadgItAne dAkhalo ApI mArI vAta bhAIo ane khAsa karIne te ApaNuM dharmabhAionI TIkAne skuTa karuM. bhagavadgItA upara zrI zaMkarAcArya bhASya lakhIne avakAza Apavo joIe. Ama ApaNe karatA nathI tethI ApakevalAdvaitanA vedAnta matanuM pratipAdana karyuM. temAM temaNe pitAnA hune ghaNI hAni thayelI che. huM eka ja dAkhalo ApuM. samayanA pratipakSIonA matanuM khaMDana kareluM hoya. paNa zaMkarA brAhmaNa dharmIoe camatkArane kahI nAMkhIne kRSNacaritra cAryanA avasAna bAda, temanA pratipakSIo pAchA kevalAddatanI taiyAra karyuM che. buddhacaritra paNa Adhunika dRSTine grAhya thAya virUdhdha lakhe. tene javAba ApavA pachI zAMkara bhASya upara TIkAo lakhAya. AvI paraMparAo Aja sudhI cAlatI AvelI che. evA rUpamAM maLI Ave che. paNa mahAvIra caritra evA rUpamAM A prakAranI chellI TIkA gujarAtImAM saddagata maNibhAI nabhubhAInI maLatuM nathI. e kAma koI paradezIne hAthe thaze te sAruM nahi thAya. gaNuya. temAM vizeSa e che ke temaNe bhagavadgItAnI TIkAmAM koI jainadharmIe ja e karavuM joIe. ema karI zake evA pAzcAtya philasuphanA matenI carcA paNa karelI che. mAre A vicAro ke lekhake jemAM nathI ema huM nathI mAnatA. chatAM saMbaMdhamAM e ja kahevAnuM che ke ApaNe dArzanika carcAmAM pazcima e kAma thayuM nathI ane thatuM nathI tenuM kAraNa jainonI asahamanA matenI paNa carcA karavI joIe. pazcimanI dArzanika carcAnuM sauthI prabaLa lakSaNa e che ke teo vegavanta vadhatA natA che ema huM mAnuM chuM. AthI hAni te kharA dharmatatvanejatA vijJAnane pUro lAbha le che. ApaNI dArzanika carcA paNa ja thAya che. jema nadI vegathI zuddha thAya che tema dharmatatva jyAM sudhI pazcimanA vijJAna ane tatvacarcAthI ajJAna rahe tyAM paNa TIkAnA pravAhathI zuddha thAya che. ApaNuM ciMtana-darzana sudhI te Adhunika parIkSakane ke abhyAsIne saMtoSa ApI zakaze ane AcAra bannene ApaNe khullI havAmAM rAkhI, vahatAM karI nahi. AvI carcAne sArAmAM sAro namune lokamAnya TiLakanA zuddha karavAM joIe. * "gItA rahasyane che. temAM temaNe zaMkaranA matathI judA paDI rAmanArAyaNa vi. pAThaka, gItAno mukhya upadeza karmayogane che, saMnyAsane nathI ema batAveluM che. carcAmAM temaNe mAtra paurasya ja nahi paNa pAzcAtya * tA. 3-9-40 nA roja muMbaInI paryuSaNa vyAkhyAnamALAmAM apAdarzanakArenA abhiprAyanI paNa parIkSA karI che. ApaNuM calA LyAkhyAnanI TUMkI noMdha. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 30-11-4o keTalAka samAcAra ane noMdha. chellu pakhavADIyu eTalA badhA banAvothI bhareluM che ke kayA banAvanI noMdha levI ane kayA anAvanI noMdha na levI e saMkSipta maryAdAvALA A patramAM lakhanArane jarA muMjhavaNa utpanna kare tevu che. buddha jaina yuropIya jaMga-yurepIya jaMga eno e cAlyA kare che. paraspara vimAnI AkramaNA ane jAnamAlanI khuvArI e have sAmAnya banAva anI gayo che. ziyALA zarU thavA chatAM vimAnI hIlacAlA haju aTakI nathI. iTAlIe grIsa upara caDhAi te karI che, paNa tenA grIsa kharekhara sAmane karI rahela hAya ane iTAlIne AgaLa vadhavAne banne pAchuM havu paDayu hoya ema te bAjuethI AvatA samAcAre uparathI lAge che. jarmanI hAla bAlkana rAjyo upara sarvatra eka haththu sattA jamAvavA pAchaLa ane e rIte turkIne dabAvIne potAne anukULa banAvavA pAchaLa khUba rokAyaluM hoya ema jaNAya che. jApAna inDo-cAinA upara potAnI sattA vistArI rahyuM che ane sIyAma upara karaDI najara karI kahyuM che. iMgleMDanA pratinidhi lorDa lAdhIane nyuyorka paDAMcatAM chApAjogu eka evI matalabanu nivedana kareluM jAhera thayeluM ke 'brITananAM nANAkIya sAdhanono anta AvavA zarU thai gayo che. A nivedanamAM pAchaLathI sudhAraNA karavAmAM AvI hatI paNa tAtkAlika A nivedananI cAlu bArA upara bahu mAphI asara thai hatI. Aje pAThe emAM kAMika sudhArA thayA dekhAya che. dezamAM satyAgrahanAM maDANa-zrI. vinebA bhAvenI namra zarUAtathI dezamAM vANIsvAtaMtryanA prazna upara satyAgrahanAM maMDANa thayelAM. vinobA bhAvene traNa mAsanI zikSA thaI pachI keTalAya divaso sudhI kazu banatu na lAgyuM ane badhuM kaMDu paDatu hAya ema bhAsyuM. evAmAM paMDita javAhiralAla naherUne sarakAre pakaDayA ane temane cAra varSanI sakhta majurInI sajA pharamAvI. tyArthI satyAgrahanA Andolane bhAre majabuta jora pakaDayu che. zrI. acyuta paTavardhana gayA; saradAra vallabhabhAI paTela tathA morArajI desAi, bALA sAheba khera tathA vAMdarekara, maNibahena paTela teMthA kusumabahena kAnugA, kamaLAbahena saMghavI, nirmaLAbahena desAi, devayAnI desAi ema eka pachI eka meTAM tathA nAnAM pakaDAi rahyAM che ane koi emane ema anizcita mudata mATe jelavAsI banyA che te koi nyAyakhAtA taraphathI muphtI zikSA pAmyA che. madhya prAntanA mukhya pradhAna paMDita ravizaMkara zukala temaja saMyukta prAntanA mukhya pradhAna paMDita gAviMda vallabha panta paNa paraheja thayA che. sahavAre chApu Ave che ane kAine kAi, najIkanA ke dUranA, sAdhAraNa ke asAdhAraNa, bahene ane bhAene hIMdI saMrakSaNa. dhArAnA bega banelA vAMcIe chIe. A badhu zenA mATe ? yudhdhanA saMbaMdhamAM potAne pramANika abhiprAya jAheramAM vyakata karavA mATe. AkhA gRha mahAtmA gAMdhIjInI doravaNI nIce cAlI rahyo che. temanI sUcanA ane AjJA mujaba koi laDAi virUddha bhASaNa kare che. tA koi A saMbaMdhe cokkasa ghaDAyelA be traNa vAkacAnI udbhASaNA kare che. je kAi satyAgraha zarU karavAnuM hoya te AgaLathI jIllA kalekaTarane taiTIsa Ape che. keTalAkane noTIsamAM jaNAvyA mujaba bhASaNa ApavAnI ke yudhdha virUddhanI udghoSaNA taka maLe che te keTalAkane e pahelAM ja polIsa emane ema pakaDe che. Aje je kaie keMgresanA nAme mAnapAna ane pratiSThA meLavI hoya tene javAba ane ahlA ApavAnI taka ubhI thai che. te javAba eTale ja gauravaprada () 143 apAi rahyo hoya ema Aje je kAMi banI rahyu che te uparathI kAne paNa kabula karyAM sivAya cAle tema nathI. zrI. peATalAla zAhu paNa giraphatAra--pUnA myunIsIpAlITInA mAjI pramukha, rASTrIya mahAsabhAnA eka jANItA kAryakara ane mahArASTrI jaina samAjanA eka suvikhyAta AgevAna zrI. popaTalAla rAmacaMda zAhe paNa A satyAgrahamAM joDAyA che ane yudhdha virUdhdha bhASaNa karavA badala eka varSanI zikSA pAmela che. deza khAtara avAra navAra jelayAtrA svIkAranAra zrI. popaTalAla zAhane jaina samAjanA dhanyavAda dhare che. zrI. sukha jaina yuvaka saMdhanA sabhyo zrI maNilAla jemala zeD ane zrI. zAntilAla harajIvana zAha paNa bahuja thoDA samayamAM satyAgrahamAM sAmela thanAra che. AjhAdInA jaMgamAM koi paNa kALe jaina samAje sArA kALA ApyA che ane A samaye paNa vANIsvAtaMtryanA hakakane hAMsala karavAmAM pAchI pAnI nahi kare evI AzA rAkhavAmAM Ave che. vadhArAnuM sarakArI jeTa-yuropIya vigrahanA vadhatA jatA kharcane pahoMcI vaLavA mATe hiMdI khajAnacIe vaDI dhArAsabhAmAM cAra karoDanuM vadhArAnuM bajeTa rajju karyuM hatuM. dhArAsabhAmAM cuMTAyelA kaeNoNMgresanA sabhya! keTalAya samayathI dhArAsabhAnI carcAmAM ane kAryavAhImAM bhAga letA naheAtA. tethI e dhArAsabhA pAse prastuta bajeTa majura karAvavu sarakAra mATe ramata vAta hatI. paNa kamanasIbe A vakhate sarakAranI gaNutarI uMdhI vaLI gai, keMgresanA sabhyone A bajeTanI carcAmAM bhAga levAnI rASTrIya mahAsabhAnI kArebArI samitie AjJA karI. virodha pakSanA AgevAna zrI. bhulAbhA desAie AkhI sarakArI rAjanItine spaSTa ane satya AkAramAM raju karatu eka bhAre bhavya ane niDaratAbharyuM bhASaNa karyuM ane duniyAne cekhkhA zabdomAM jaNAvI dIdhuM ke Aje je cAlI rahyuM che temAM prajAnA khIlakula sAtha nathI. meslema lIganA sabhyo zrI. jhINAnI AgevAnI nIce taTastha rahyA ema chatAM vadhArAnuM bajeTa bahumatIe uDI gayuM. rAjakAraNanI dRSTie A eka ati mahatvanA banAva banI gayA. vAisarAya ane hiMdI pradhAnanAM bhASA-greja arasAmAM banne vaDI dhArAsabhAeMnA saMyukata saMmelana samakSa nAmadAra vAisarAye dIlhImAM ane pArlAmenTa samakSa hiMdI pradhAne laMDanamAM eka bhASaNa karyuM. vAisaroye potAnA bhASaNamAM AjanA vigrahamAM sarakArane prajA keTalA sAtha ApI rahI che ane sarakAra dezanA rakSaNanI taiyArI saMbaMdhamAM zuM zuM karI rahI che tene savistara citAra ApyA che ane sAthe sAthe AgevAna dezanetAe ane rAjakAraNI pakSe!nA puratA sahakAranA abhAve potAnI kAreArI sabhAne vistAravAnI ane salAhakAra maMDaLa ubhuM karavAnI yojanA paDatI mukayAnI jAherAta karI che. hiMdI pradhAnanA bhASaNamAM enI eja zAhIvAdI tumAkhI ane vastusthitine grahaNa karavAnI--samajavAnI tathA svIkAravAnI--rAdApUrvaka anicchA jovAmAM Ave che. ekatA sAdho. yogyatA meLave. hAla tA laDAImAM bane teTalI madda kare. AgaLa upara tame badhA maLajo ane tamArI paristhitine purA vicAra karI tamane game tevu baMdhAraNa ghaDIne lAvajo. amArI hiMdusthAnanA aneka sthApita hA ane pakSa pratyenI javAbadArIone bAdha na Ave evuM je kAMi haze te svIkAravAmAM vAMdho nahi Ave. ekatra banI zakatA nathI ate svarAjya--saMpUrNa svAtaMtrya-mAMgA che AvI gAMDI vAteA kANu sAMbhaLavAnuM hatuM, ?' A temanA bhASa Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 tA. 30-118 ba nA, paNa pAchaLa ! mArI ane varSo sudhI Nane sAra. paMDita javAhiralAlane karavAmAM AvelI jAlIma mAro bhAI sajAnA saMbaMdhamAM temanuM kathana AghAta upara apamAnane umere . karanAruM hatuM. temanA kahevA mujaba javAhiralAlane zikSA vadhAre [ zrImatI kRSNA haThIsIMge paMDita javAharalAla naherane AjathI bara bara bAra mAsa pahelAM cIna tarapha vidAya ApatAM anubhavelI gamagInIbhara paDatI pharamAvavAmAM AvI che e barAbara che paNa nyAyanA 'chAyAnI prastAvanA sAthe bhatakALanA keTalAMka mane tAna' karate nIce kAryamAM teo kema dakhala karI zake ? ane ema chatAM paNa lekha lakhele ane te 'janmabhUmitA14-11-39 nA patramAM pragaTa thayele. je paMDitajIne zikSA AkarI lAgatI hoya te teo jarUra prastuta lekhanA anta bhAgamAM prazna che ke badhAya prakAranA bhayane sAmano karavA apIla karI zake che ? ane vaLI teo puche che ke paMDita javA- mATe ApaNI pAsethI koNa jANe e kayAre upaDI jaze? kone khabara ? hiralAlane jelamAM javAthI zuM moTo pharaka paDavAne che? tyAM paNa A prasanane uttara ApatA hoya tema paMDita javAharalAla 'badhAya prakAranI temane eja pustaka, eja lakhavA vagerenI sagavaDa, eja chopAo bhayane sAmane karavAne lAMbA samaya mATe jyAre ApaNI vaccethI adraSya thayA che ane e bhAine bhAvabharI vidyAya ApIne bhAre haiye zrImatI kukaNA tema ja khAvA pIvA temaja sahavAsanI sagavaDe maLaze. mAtra haThIsIMga pAchAM karela che. A gamagInI mAtra javAhiralAlanAM bahenI chuTA rahIne laDAI virUddha bumabarADA pADI zake che teTaluM tema nathI, paNa AkhI prajanI che. temanA vinA mAtra AnaMdAvana sunuM nathI, paNa tAthI banI nahi zake. saMpUrNa svAtaMtryane cAhanArA ane A deza sune che. A prasaMge prastuta lekhanuM punaH prakAzana vizeSa prakAre mANanAre aMgreja anya prajA upara varSo sudhI zAsana calA- samacita bane che. paramAnaMda.]. vavAnI Teva paDatAM kevA vikRta mAnasavALA banI jAya che tene javAharane laIne cIna javA upaDeluM vimAna jema jenuM hiMdI pradhAnanA vaktavya uparathI sarasa khyAla AvI zake tema che. vadhAre dUra jatuM gayuM tema tema e vadhAre jhAkhuM lAgavA mAMDayuM gumAstA dhAre gresa vahIvaTa daramiyAna pasAra thayelA pachI huM vimAnagharamAMthI nIkaLIne bhAre haiye meTara samIpa gumAstA dhArAne amala nabara mAsanI paMdaramI tArIkhathI AvI pahoMcI vimAnagharathI ghare AvavAno rasto lAMbo hate. muMbaI, amadAvAda, punA. selApura ane hubalI khAte zarU thaye AnaMdavihoNI thaIne huM moTaranA pAchaLanA bhAgamAM beThI hatI ane mArA vicAro bhUtakALamAM bhramaNa karavA lAgyA. che. A dhArA sAme kaMI kALathI gumAstA ane nokaro pAsethI huM ekadama nAnI hatI ane sauthI pahelI ja vAra mArA jeTaluM laI zakAya teTaluM kAma levAne TevAyelA zeThe, menejaro bhAIne maLI hatI e divasonuM ane ekadama smaraNa thaI AvyuM. ane bhAlIkAnA vireAdha sure saMbhaLAI rahyA che. paNa nyAya, janmI tyAre te IMglAMDa hatA ane ekAdavAra rajAmAM nIti ane mAnavatAnI dRSTie A kAyado kharekhara AvakAra te AvI gayA hatA, paraMtu te vakhate huM eTalI badhI nAnI pAtra che. A prakArano kAyado pahelavahelo ja hovAthI temAM hatI ke mane temanuM kAMI ja smaraNa na hatuM. mane pitAne mArA aneka truTio havAne ane dha calAvanArAonI vyAjabI bhAInuM je smaraNa thAya che te te 1812 nuM ke jyAre teo agavaDanuM yogya nirAkaraNa nahi hovAno saMbhava che. svadeza AvyA hatA. amArA paricayanA prathamanA thoDAka mAsa anubhavathI temaja yogya rajuAtathI A truTio temaja kAMI sukhada kahI zakAya evA na hatA. mArA TaTTa upara huM savArI agavaDo dUra karI zakAya tema che. paNa siddhAnta temaja karuM, tene kudakA bharAvuM, ke be page calAvuM-AvuM AvuM badhuM vyavahAranI dRSTie A kAyadAnA amalane bane teTaluM huM karuM ema javAhara icchatA hatA. mAre mATe ghaNI ghaNI uttejana ApavuM e sau kaI sahRdaya zekIAo ke mAlIkenuM suMdara DhIMgalIo ane bIjI cIjo te laI AvyA hatA. chatAMya parama kartavya che. Ama karavAmAM gumAstAo ke nakaro upara A bhAI mane gamatA na hatA. te pAcha IMglADa jAya te sAruM ! koI upakAra karatuM nathI; paNa je rAhata temanA vyAjabI hakakanI ema paNa huM ghaNI vAra IcchatI. vaLI AnuM eka bIjuM paNa vastu che te temane maLI che ane Aja sudhI cAlI rahelA eka kAraNa hatuM. ' mahAna anyAyataMtrane dUra karavAno prayatna zarU thayo che je khare. e divasomAM mArI te kaI darakAra ja karatuM nahatuM. je khara AnaMdajanaka che. hoya te bhAI bhAI karyA karatuM hatuM eTale paNa mane tenI adejaina samAjamAM prathama ema. Ara. sI. pI. khAI AvI gaI hatI. eTale huM ataDI ne ataDI rahevA lAgI, pAlaNapuranavAsI zrI kIrtilAla malukacaMda bhaNazALI meDIkala pariNAme bhAI mArAthI ajANyA ja rahyA. lAInamAM sauthI agatyanI gaNAtI laMDana yunIvarsITInI ema. Ama eka pachI eka varSo vItI gayAM. huM bAra ke tera Ara. sI. pI. nI padavI prApta karIne thoDA samaya pahelAM hiMdu- varSanI thaI haiza. te veLA javAhare mane gaNIta zIkhavavAne sthAna pAchA pharyA che. temanI ujjavala kArakIrdI mATe temane jaNAvyuM. e vicAra mane ghaNe game te nahi, paraMtu mArAthI dhanyavAda ghaTe che. teo eka niSNAta DAkaTara tarIke khUba nAma nA pADI na zakAI. amAre pahele pATha bhAre saphaLa thaI gayA. kADhe ane janasamAjane sArI sevA Ape ema ApaNe ' mane pitAne paNa ghaNo AnaMda maLe kAraNa ke te ghaNI ja jarUra IcchIe. sArI rIte zIkhavatA hatA. zrI. jokapAla zeTha AI. sI. esa-amadAvAda- ethI mane bhaNavAne zokha lAge ane thoDAka divasa nivAsI zrI. lokapAla lAlabhAI zeTha inDIana sIvIla sarvIsanI badhuM ThIka ThIka cAlyA karyuM. paNa eka dIvasa emAM vacake paDI parIkSA pasAra karIne hiMdusthAna AvyA che ane temanI belagAma khAte ! te mArI sAthe cIDhAI gayA ane mArA cepaDA paNa hAla nimaNuka thaI che. jaina samAjamAM Aja sudhI traNa ke cAra phagAvI dIdhA. huM stabdha thaI gaI. beja sekaMDa pachI temaNe AI. sI. esa. thayA che temAM bhAI lokapAlane yazasvI vadhAre mArI kSamA mAgI. paraMtu je thavAnuM hatuM te thaI gayuM. thAya che. temanAM patnI zrI. caMdrAbahene paNa laMDana yunIvarsITInI mArA lohInuM pANI thaI gayuM hatuM. te divasathI amArA paThanabI. esa. sI. nI parIkSA pasAra karI che. teo ubhayane jaina pAThano aMta Avyo te Aja dIna sudhI pharI zarU karavAne samAjanA dhanyavAda che. bhinna bhinna kSetramAM jaina yuvAne agra mane koI samajAvI zakyuM nathI. sthAna dharAvatA thAya emAM ja jana samAjanuM sAcuM gaurava raheluM che. ' cheka 1921 mAM huM mArA bhAIne kAMIka vadhAre sArI rIte (anusaMdhAna pRSTa 148 juo) pIchAnI zakI. asahakAranI caLavaLane e vadhAre AbhArI hatuM. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 30-11-40 prabuddha jaina 145 te veLA badhIye aMgrejI zALAono bahiSkAra pikArAya hate. eTale mAre aMgrejI zALA choDIne dhareja abhyAsa karavAnuM hatuM. Ama huM dharamAMja rahetI eTale kudaratI rIte ja javAharane vadhAre vAra jotI ane maLatI ane te rIte mane temanI vadhAre sArI pIchani thaI. atyAra sudhI suvyavasthita ane niyamita rIte cAlatuM jIvana akkasa ane satata parivartana pAmatuM banI gayuM hatuM. mArA pitA ane bhAI vAraMvAra jelamAM jatA hovAthI gharamAM paNa niyamita jIvana ezakaya banI gayuM hatuM. niyamita abhyAsa paNa zakya nahe. judI judI jelomAM mArA bApune temaja javAharane maLavA mATe huM bAnI sAthe jatI. e mulAkAtenI huM rAha joyA karatI. pahelAM pahelAM te teone jelamAM jovAnA vicArathIja kamakamATI upajatI hatI. pachI te ethI TevAtI gaI. mAre mATe e divase suvarNamaya hatA. e samaya daramiyAna huM javAharane prazaMsatA zIkhI; javAhara pratye mArAmAM vIranI pUjyabhAvanA utpanna thaI. mArA bApu mATe te mArAmAM e bhAvanA hatI ja. paraMtu javAhara mATe mane kadI e vicAra AvyuM ja nahote. dhIme dhIme javAhara pratyenA mAnamAM ghaNo ja vadhAre thato gayo ane huM javAharanI zekhIna banavA lAgI. paNa mArA bhAIne meM kharekharA pichAnyA te 1826mAM. mArA bhAbhI ane bhatrIjI sAthe te jInevAmAM eka nAnA phaleTamAM rahetA hatA ane huM teonI sAthe rahevAne gaI hatI. thoDI ja jagyAmAM ekamekanA gADha saMsargamAM rahevAne pariNAme ame mitro ane sAthI banI gayA. sAthI tarike javAhara ghaNuM ja AnaMdI che. haMmezA utsAha ane jomathI bharelA. paricAraka tarike javAhara bhAre saphaLatA pAmyA che. temanAmAM akhUTa dhairya che, asAdhAraNa namratA che, khUba khUba samajazakita che. mAMdA mANasanI mAvajatamAM A badhA mahattvanA guNonI anivArya jarUra che. divase sudhI ja nahiM-varSo sudhI temaNe A rIte mArAM bhAbhInI ane mAtAnI suzraSA karI che ane e daramiyAna kadi temaNe mijAja gumAvyA nathI ke kadi dhIraja paNa khei nathI. - ghara bahAranAM jIvanane temane bhAre zekha che. dareka prakAranI ramatagamatane temane zokha che. ziyALAnI ramate te temane khUba ja game che. svITjhaleMDamAM kalAko sudhI skeTIMga ke skAIgamAM teo samaya gALatA. ane javAharamAM eka moTe deSa che. pratyeka jaNa pitAnuM kArya sArI rIte ane kuzaLatApUrvaka kare ema e icche che. pachI e kArya ramatagamata hoya ke bIjuM kAMi hoya ane koI vAta zIkhavAmAM be vAra lAge che te cIDAI jAya che. mArA bhAInI najare akuzaLatA e akSamya aparAdha che. te sakhata rIte kAma le che ane temAM jarAya chuTachATa nIbhAvI letA nathI. ame svITjharleDa hatA te daramiyAna mane eka vAra emane kahe anubhava thaI gayA hatA. mane skAIga zIkhavavAnI temanI IcchA hatI. paraMtu e zikSaNanA prathama pATha zarU karavAne mATe ame je divasa zarU karyo te bahu sAro na hatA. chellA beeka divasathI barapha barAbara paDayuM na hatuM ane je barapha jamIna para paDayuM hatuM te paNa sakhata thaI gayuM hatuM; eTale tenA parathI lapasI paDAtuM hatuM. darekavAra huM ubhI thAuM ane paDI jAuM- sarakI jAuM. emAM thoDe mAro doSa paNa hatA ane cheDe sarakaNI sapATIne paNa hatA. be divasa pachI paNa meM bhAgyeja kAMI pragati karI hatI. mArA paga ghaNAMja asthira rahyA hatAM. thoDAka DagalAM cAlatAMja huM sarI paDatI. AthI javAhara cheDAI paDayA. temaNe badhIya dhIraja gumAvI dIdhI "jA ! e varSe paNa tuM zIkhavAnI nathI !" mane paNa ethI ghaNuM lAgI AvyuM. eka svIsa mitrane meM zikhavavA jaNAvyuM ane teNe ema karyuM. huM ThIka ThIka pramANamAM zIkhI paNa gaI. traNuja dIvasa pachI, huM sArI rIte skAMIga karatI hatI. ane te paNa mArA bhAInI roSabharI AgAhI chatAM ! ajANyuM paNa koIne du:kha devAI jAya tethI temanA karatAM bIjA koIne vadhAre pazcAttApa thato nathI. koine paNa duHkha upajAvavuM e temanA svabhAvamAM ja nathI.ane chatAM, temaNe ghaNoja saMyama rAkhavA chatAM javAharane mijAja e temanI moTAmAM moTI nabaLAI che. temane sauthI uttama ane sukhada paristhitimAM jovA hoya te temane nAnAM bALako sAthe jovA. nAnAM bALako temane ghaNuja pyArAM che ane bALakane paNa javAhara ghaNAMja game che. game tevA kAmamAM rokAyelA hoya te paNa. gharamAM je bALako hoya te tenI sAthe ramavAne samaya javAhara avazya kADhe che. javAharalAla game tyAM hoya jelamAM hoya ke jela bahAra hoya, hiMdamAM hoya ke hiMda bahAra haya, kuTuMbanI ke mitrenI jayatIo ke saMvatsarIone te kadi bhulatAM nathI. keIe paNa dhAryuM na hoya eve samaye sudhdhAM temane tAra, patra ke bheTa AvI ja paDayAM hoya. meTAbhAI tarIke temaNe kadI mArA para ke mArAM bahena para zAsana karyuM nathI amane bannene javAhara "meTA bhAI." karatAM vhAlA mitra ane sAthI ja vadhAre lAgyA che. temanA hAla ane vAtsalya amane javAhara ghaNAja pyArA banyA che ane eTalA ja amUlya paNa banyA che. jarUra paDe tyAre amane sahAya karavA ke mArga darzAvavA javAhara hamezAM tatpara hoya che e ame jANIe chIe. amArA para ke kuTuMbanA bIjA koI upara paNa temanA vicAro ke salAha jabarIthI lAdavAne temane svabhAva nathI. paNa sahAya mAgI hoya te te ApavAne te sadAya tatpara rahe che. game te vAtamAM temane vizvAsa vinA bhaye rAkhI zakAze. pite mAnavatA samaje che eTale koIne paNa samajavAnI ke kSamA ApavAnI te kadi paNa nA pADaze nahi. te cIna jaI rahyA hatA. pratyeka paLe temanuM vimAna temane dUra ne dUra laI jatuM hatuM. te salAmata pAchA Avaze ke kema ? vagara ijAe te pAchA Avazene ? sAhasa ane bhaya jyAM hoya tyAM hamezA e zA mATe jhaMpalAvatAM haze ? mane Azcarya thatuM. paNa ene javAba spaSTa ja hato je te ema na kare te te amAre bhAI javAhara ja nahi. Akhare e lAMbA rastAne paNa aMta Avyo. ame AnaMda-bhuvana AvI pahoMcyA. te nirjana banI gayuM hatuM. amAruM e junuM ane vahAluM ghara hatuM. paraMtu javAhara vinA te dIvase AnaMda bhuvana sunuM hatuM. pravAsa TuMkAvIne te pAchA ApaNI vacce AvI pahoMcyA che. cIna javAnuM temanuM svapna hatuM kAraNa ke prAcIna bhUminA darzana karavAne temane zekha hate. e zekhane keTaleka aMze teo puro karI zakyA che. e paNa ThIka ja thayuM. navI Aza, navo utsAha, ane nizcaya laIne te pAchA pharyA che ane ApaNI vacce te salAmata pAchA AvyA che e bhAre rAhatanI vAta che. keNa jANe keTalA samaya mATe e haze ! e zAnta rahe e jIva nathI ! badhAya prakAranA bhayane sAmane karavA mATe ApaNI pAsethI koNa jANe e kyAre upaDI jaze. kene khabara ! "janmabhUminA saujanyathI Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 prabuddha jaina tA. 30-11-K samaya dharma (pRSTa 141 thI cAlu) mArgadarzaka banI zake che. evI vyakita pachI game te dharmanI ke komanI hoya chatAM badhAne mArga batAvavA tatpara hoya che. paNa ApaNe dharmanI bAbatamAM koI paNa vyakitanA pustaka para jyAM sudhI ApaNA dharmanI mahora na hoya tyAM sudhI te na kharIda- vAne Agraha rAkhIe chIe. satyane badale mata-pathane ja sarva kaMI mAnI berIe chIe. sArA mAlane badale pratiSThA pAtra dukAnano ja Agraha rAkhIe chIe. koI dukAne sAro mAla na hoya te ApaNe jyAMthI sAro mAla maLe tyAMthI ja kharIdIe chIe. paNa game tevo mAla laI letA nathI. paNa dharmanI bAbatamAM te ApaNe ApaNA dharmanI mahorane saMpUrNa Agraha rAkhIe chIe. kaI paradharmanA satpurUSa pAse satya samajavAthI kaMI ApaNo dharma ja nathI rahetuM. ulaTuM svadharmane ApaNe vizeSa samajatA banIe chIe. jo svadharmane ja satyane badale Agraha rAkhavAmAM AvyuM hota te brAhmaNa kuLamAM janmelA jaina gaNana dhare banI ja na zakata. e mahAna AtmAo to satyanA pujArI hatA, mata-pathanA vADAnA nahi. jyAre eka bALaka aNasamaju hoya che tyAre tenA mAbApa sUcanA kare che ke amuka dukAnethI ja mAla lAvaje; kAraNa ke dukAnadAra emane paricita che eTale bALakane sAro mAla maLaze. paNa jyAre bALaka ummaralAyaka bane che tyAre tene mAtra mAla lAvavAnI ja sUcanA kare che, dukAnanI nahi. dareka vyaktinA mAnasanuM baMdhAraNa judI jAtanuM hoya che. kaIne kaI game che te koIne kaMI. jene je vastumAM rasa hoya te dvArA ja eno vikAsa sAdhI zakAya che. keIne bhajana karavAmAM AnaMda AvatuM hoya te koIne jJAnacarcAmAM, te koIne ekAMtamAM maunapaNe AtmamaMthana karavAmAM AnaMda jaNAto hoya. sau pitAnA icchita mArge cAlI pitAnuM kalyANa karI zake che. tene mATe e Agraha na hovuM joIe ke amuka kriyAo ja karavI joIe. e Agraha mAtra mata-pathanA mamatva sivAya kaMI nathI. amArA bApa-dAdAo gADAmAM musApharI karatAM mATe amAre paNa Trena, meTara ke eroplenanI sagavaDa hovA chatAM gADAmAM javuM evo Agraha rAkhanArA ApaNane mukhe jaNAya che, tema amuka jAtanA ja kriyAkAMDe karavA, amuka vyaktione ja gurU mAnavI e paNa narI jaDatA che; emAM viveka nathI. samayAnusAra e rIvAjomAM paNa udAratA dAkhala karI emAM navIna tatva umerI sadA ekadhAruM AkarSaNa kAyama rAkhavuM e rIvAjonA cAlakanuM kAma che. pitAne tyAM sarvottama vastuo maLatI hoya tyAre kaI bahAra levA nathI jatA. zAthI Ajane buddhimAna varga dhArmika bAbatamAM rasa nathI leto ? buddhinI kasoTIe caDAvyA sivAya kaI paNa vastune buddhimAna varga svIkAratA nathI. parANe lAdeluM satya svIkAravA e taiyAra nathI. mithyAtvane bau sAcA satyazodhakane rokatuM nathI. e pitAne joItI vastu jyAMthI maLe tyAMthI meLavI le che. emane joItI vastu gharaAMgaNe maLatI hoya te zA mATe e bahAra levA jAya ? ' je samaye je kArya ucita hoya te ja sau kare che. vivAhaprasaMge tene lagatI kriyAo thAya che ane maraNa prasaMge tene 3. eka vakhata jyAre A deza dhanadhAnyathI samRddha hato, sau koI khAdhe pIdhe sukhI hatA, jainenI saMkhyA vizALa hatI tyAre te samaye dharma bhAvanAvALA zrImatA te samayanA kaLAnA vikAsanA namunArUpa maMdira baMdhAvI potAnA dharmapremanuM smAraka racatA. paNa Aje jyAre jyAMthI bhaviSyanI jana prajA taiyAra thavAnI che e zALAo ane saMsthAonA cAlake paisA mATe deDADa karatA haya, aneka yuvAno jyAre paisAne abhAve keLavaNI letAM aTakI paDatA hoya, jyAre AvatI kAle zuM khAzuM tenI phikaramAM aneka zoSAtA hatA, jyAre dina pratidina janonI vastImAM ghaTADe thatA hoya tyAre navAM navAM maMdira ane tIrthasthAne baMdhAvavA e vicAravihInatA ja kahevAya. gharamAM rahenArA te thoDA hoya tene mATe koI vizALa gRho baMdhAve e keTaluM hAsyajanaka lAge. sau koI emaja kahe ke A badhuM kone mATe kare che ? Aje jyAre aneka sthaLe aneka maMdire mAtra janonI vastIne abhAve pagAradAra mANasedrArAja nibhAvAya che, tyAM navAM maMdiranI jarUra koIne jaNAya kharI ? navAM maMdira bAMdhatAM pahelAM te ApaNe bhagavAna mahAvIrane saMdeza jagatane khuNe khuNe pahoMcADI navA jene banAvavA joIe. ane pachI ja e vadhatI jatI saMkhyA mATe navIna maMdira bAMdhavA jarUra vyAjabI gaNAya. atyAre keLavaNInI saMsthAnA saMcAlake kaI zrImatunI pAsethI paisA levA ene potAnI saMsthA jovA laI Ave che. e zrImatane rIjhavavA vidhAthIo pAsethI prayogo karAve che. vidyArthIo samaje che ke amuka zene mATe A meLAvaDo goDavavAmAM AvyuM che. emanA prayogathI khuza thaI zezrI pramukhapadethI saMsthAne thoDI ghaNI madada kare che. A keTaluM du:khada che ? paisAne khAtara keTalI khuzAmata? ane te paNa zikSaNane mATe ? vidhArthIonA kumaLA mAnasapara paisAnI bhAre aniSTa asara sadAne mATe rahI jAya che. kazI paNa lAlacathI na AkarSAtA, pitAnA vyaktitvane aDaga rAkhanAra Adarza ja banavAne badale e dIna mAnasanA banI jAya che. zrImaMtAI ane sattA AgaLa emanA zIra jhukI paDe che. eTale dhIra-vIra ane gaMbhIra yuvAne banavAne badale zrImaMtAI ane sattAthI aMjAI jatA nimAMhya chokarA banI jAya che. jana-prajAne mAnasamAMthI vIratva keba nAbuda thatuM jAya che? ene ApaNe kadI vicAra karatA nathI, badhI vAta nAkhatIthI karI nAkhanAruM mAnasa ApaNAmAM kayAMthI Ave che e vize ApaNe kadI khyAla paNa karatA nathI. vijayI yoddhA jevo aNanama Ajane jana kema jaNAtuM nathI ? maMdire bAMdhavAthI ke saMgha kADhavAthI dharmanA sidhdhAMtane pracAra ke prabhAva vadhatA nathI. ApaNo dharma sarvazreSTha ane saMpUrNa hovAne Aje ApaNe dAvo karIe chIe. paNa e zreSThatva ApaNe bIjAone jaNAvavA kadI prayatna karyo che? Aje jaina dharmane jagatano sarva sAdhAraNu varga keTale oLakhe che? eka jhaverI pAse game tevuM amUlya ratna hoya paNa jyAM sudhI e bajAramAM e ratna batAve nahi tyAM sudhI bIjA enI kismata kevI rIte jaNe? ApaNe dharma game teTale unnata hovA chatAM jyAM sudhI ApaNe bIjAone enI mahattA samajAvI na zakIe tyAM sudhI e dharma phakta ApaNA purateja zreSTha rahe che. bhagavAna mahAvIrane saMdeza jagatane khuNe khuNe pahoMcADavAne badale Aje ApaNe maMdira, sA ane tapanI ujavaNInA cakrAvAmAM pharI AtmAne ane dharmane mahAna utkarSa sAdhIe chIe ema mAnI beThA chIe. vyakitagata kIrti mATe phAMphAM mAratA karIe chIe tyAM dharma ne yAda Ave ? bhagavAna mahAvIrane ke emanA apUrva siddhAMtane jagata oLakhe ke na oLakhe enI sAthe ApaNe kazI levA devA na hoya tema ApaNe emanA tarapha khedarakAra chIe. sthaLe sthaLe bhagavAna mahAvIranAM smAra racavAne badale pitAnAM mArake sarajIe chIe. je samAja samayadharmane oLakhavAna ke anusaravAne badale mAtra bhUtakALanI bhavyatA para, rAcyA kare te kadI koI paNa jAtanI pragati sAdhI zakatA nathI. - saralA sumaticaMdra zAha Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 30-11-40 prabuddha jaina jaina ve. mU. kAnpharansanuM AgAmI adhivezana. keTalAka prAstAvika vicAre. (mAlegAMvavAsI zrI. bAlacaMda hIrAcaMde uparanA viSaya upara eka lekha "prabudha jena'mAM pragaTa karavA mATe mokalele. Akhe lekha bahu lAMbe hatA ane prastuta konpharansanA pUrva ItihAsanI keTalIka vigato temAM carcavAmAM AvI hatI. "prabuddha jaina 'nA vAMcake parvApara' saMbaMdhanI jANa sivAya e vigate yathAvarUpe grahaNa karI zake nahi ema samajIne e bhAga cheDI devAmAM Avyo che ane bAkInA bhAga kenpharansa jevI kaMI paNa pravRttinA kAryakartAo mATe temaja sAmAnya vAcake mATe upayogI hAIne nIce pragaTa karavAmAM Ave che.-taMkI) zrImati vagara paisAne prazna kema ukelAya tema dharma utsavo ane dharma pradarzane pAchaLa dara varase ApaNe junnara konpharansa bharavAne vakhate amuka asaMtuSTa lokee zakti bahAra jaIne kharca karIe chIe ane mukhya vastu karatAM zrImAne AgaLa jaI kahyuM ke tamAruM mAna ghavAyuM che. tamane aupacArika ane anAvazyaka vastu tarapha vadhu lakSa ApI ApaNe pUchayA vinA konpharansane AmaMtraNa ApyuM che tyAre to temAM dara varase lAkhanuM pANI karIe chIe ane temAM dhArmika sAmela thazo nahi. bIjA paNa vicitra prayoga karI zrImAnI bhAvanA hovAthI ApaNAthI bolI zakAya ja nahiM ema meDhe tijorInAM tALAM teoe baMdha karAvyA. paraMtu eka mANasa DucA devAya che ane amuka baDekhAnI dhuna mATe anicchanIya pAsethI hajAra rUpiyA meLavavA karatAM hajAra mANasa pAsethI kharca karIe chIe. A vastuone kharA aMtaHkaraNathI niSedha teTalA ja rUpIyA meLavavA ethI kArya vadhu baLavAna thAya che e thavo joIe. tyAre kenpharansanuM adhivezana paNa nirAbarI anubhava jANatA hovAthI kAryakaroe madhyama varga uparaja AdhAra thAya e IcchavA joga che. te mATe kAryakartAone vicAra kararAkhyo hato. ane tethI ja kArya keTaluM sAruM karatAM AvaDayuM te vAnI AvazyaktA che. jema bane tema sAdAI ane nirADaMbaranajara sAme che. e vicAra ApaNuM kAryakartAoe dhyAnamAM paNuM ja ucita che. Ama karavAthI bhAre bhapake jovA mATe rAkhavAnuM che. kAryakartAo mAne che ke paisA maLaze te game tema AvanArAonI saMkhyA ghaTaze paNa temAM khoTuM zuM che? kAryaka ApaNe calAvazu paNa e anubhava kAryasAdhaka thatuM nathI. bahu thoDA haze ane kharA dilathI pracAra kArya karavA dhAraze te AkhA janasamAjane sahakAra e mukhya vastu hovI joIe ane dezamAM kAryapravAha cAlu rAkhI zakAze. dareka prAMtamAM thoDAka kAryakartAkArya siddha thayA pachI ja zrImAnene sahakAra meLavavAmAM Ave ene utsAha vadhe evI sagavaDa karI ApavAthI ekadhAruM kArya cAlu te te upayogI thaI paDe che. zrImAnene mukhyatve karI phurasada thaI zakaze. vaLI eka bhAganA kAryakartAo anya bhAgamAM upayogI thaI paDaze ane tethI akhaMDa kArya cAlu rahI zakaze. hotI nathI. temanA ja zabdomAM kahIe te temane "bharavAnI paNa phurasada nathI. teonuM pitAnuM badhuM kArya nidhine cAle che. pramukhanI cuMTaNInuM dhoraNa. temanA hAthe devuM thAya te paNa koI temane pUchanAra nathI. pramukhanI cuMTaNImAM mukhyatve karI kAryakaranI varaNI thavI joIe. zrImaMta kAryakara maLe te sAmAnya janatA mATe temane prema ane sahAnubhUti hoya e vAta sonAmAM sugaMdha sAMpaDe azakaya che. koI temAM apavAda hoya to temAM Azcarya nathI. paNa tema na hoya te ekAda sevAbhAvI kemasevakane cuMTavo evA apavAda jarUra che. paNa temanI paristhiti lokasevA karavA e vadhAre AvakAradAyaka nIvaDaze. zrImate mATe amane jevI hoya te ja e banI zake. AvA saMge maLI javA e jarAe virodha nathI. paNa mukhya vastu dhyAnamAM samAjanuM bhAgya hoya. mATe ja badho AdhAra zrImati upara levAnI che te e che ke kenpharansanuM kArya satata, abArAkhI rAha jotAM besI rahevuM pAlave tema nathI. banI zake te dhita ane vegapUrvaka cAlu rahevuM joIe. bIjuM adhivezana bharAtAM pahelAM AkhA dezabharamAM pramukha phare ane dareka kendramAM amuka zrImAne konpharansa tarapha suga dharAvatA hoya ane amArA vinA cAlavAnuM ja nathI ema mAnI beThelA hoya te temane kAma zarU karI de ane tenI pragati upara dekharekha rAkhe e dUrathI ja namana karI kArya cAlu rAkhavAnI jarUra che. amuka zeTha IcchavAga che. eka vakhata khurazI zobhAvIne pachI konpharansa na AvyA te kema thaze evI jhaMkhanA kheTI che. ApaNane badhAne mATe jarAe darakAra rAkhavI nahIM e paddhati taddana ghAtaka nIvaDI sahakAra joIe che. paNa e maLe tyAM sudhI che. pramukhanA kAryane madada karavA mATe anukuLa vAtAvaraNa pedA bhI javAno udeza ze? rAjakIya bAbatomAM ghaNA taDAM paDelA jaNAya che. tyAM karI zakAya ane dezanA dareka vibhAgamAM jAgRti ane sahAnubhUti bahumatInI zakita upara bhAra mUkI makakama rIte ApaNe AgaLa utpanna thAya evA Adeza karavA joIe. hAlamAM kartavyanuM vadhIe chIe. temaja sAmAjika bAbatomAM AgaLa vadhavAnI sUcana nahiM hovAne lIdhe kenpharansanA AmaMtraNa vagere bIjI jarUra che. konpharansamAM loko Avaze paNa amuka dedipyamAna ane kakatrIonI peThe abharAIe caDhI jAya che. e Apatti TALavI zobhIte varga nahiM Ave te konpharansa sAva lukhI jaNAze e hoya ane prAMtika maMtrIone kAryadakSa karavA hoya te makkama vicAranA ane sevAbhAvI kAryakara pramukhanI cuMTaNI e mukhya vastu mAnyatA have choDavI ja paDaze. sAmAnya janatA upara ja AdhAra rAkhI kArya thayAthI ja janatAne sahakAra makakama thaze. vidanene samajAvI joIe. hAlamAM koI paNa pramukha thavAne acakAya che mATe ApaNe te taiyAra ja rahevuM joIe. matalaba have krAntine enuM mukhya kAraNa kAryanI dizAnuM sUcana nathI. konpharansa mATe vakhata najIka Avate jAya che. junI rIte ane junI kalpanAo koIne prema nathI e mukhya vastu nathI; paNa ApaNe apriya jIrNa thaI gaI che, te cheDeye ja chuTako che. thaI paDIzuM e beTI bhItine vaza thavAne lIdhe badhAe aca kAya che. eka vakhata badhA cakre suMdara rIte calAyamAna thaze te nirADaMbarI konpharansanI AvazyakatA. mArI khAtrI che ke pramukha mATenA umedavAromAMthI cuMTaNI karavI konpharansa bhabhakAbAja thavI joIe-dekhAvo bhavya thavA ja paDaze. e bhAgyane divasa jaldi Ave eja ApaNuM sarvanI joie-e bAbata upara ApaNe pharI vicAra kare jaIe. antaranI icchA hovI joIe. lagna vagere prasaMge sAdAIthI thAya te ApaNe IcchIe chIe mAlegAMva. bAlacaMda hIrAcaMda. che. prathama ane de hatA nA Ama Apa Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina . ; IF 148 tA. 30-11- keTalAka samAcAra ane nedha. honI dRSTie A eka ja divasamAM hajAra be hajAra jeTalI (pRSTha 144 thI cAlu) *** rakamane dhumADe artha vinAna-anucita-lAge che. Ama chatAM nANAvaTI phemIlI cerITI phaMDa. pracalita rUDhi sAme thaine navA raste cAlavAnI hiMmata ApaNA keLavAyalA gaNAtA baMdhuo dAkhavatA nathI e ApaNane zaramAva- sadgata caMdubhAI pitAnA avasAna pahelAM keLavaNI, nAruM che. AvA ja eka banAva tAjetaramAM eka snehIne tyAM udhoga, bekArI nivAraNa vagere samAjasevA ane paropakAranA banelo ane temaNe pitAnI patnIe karela aThThAInuM junI rIti kAryomAM vAparavA mATe be lAkha rUpIA judA kADhI gayA che. pramANe udhApAna kareluM, je joI temaja jANIne mane Azcarya A AkhI rakama anAmata rAkhI tenuM vyAja upara jaNAvelA temaja glAni thayelAM. AnI sAme sAdhAraNa rIte pachAta gaNAtI koI paNa satkAryamAM vAparavuM evI yojanA che. A phaMDanI kacchI kemanA eka baMdhu zrI. khImajI ghelAbhAI khenAnA patnIe vyavasthA nANAvaTI kuTuMbanA pratinidhio karaze ane vizeSamAM aDrAI karelI. tenA udhApana nimitte varaghoDA, pUjA ane jamaNaA phaMDa saMbaMdhe evI saMbhAvanA karavAmAM AvI che ke nANAvaTI vAra pAchaLa paise kharacIne vAhavAha kaherAvavAnA mehane vaza na kuTuMbamAMthI paNa koI paNa vyaktine sArI cerITI karavAnuM mana thatAM te bhAIe prastuta prasaMganA nimitte pAThazALA ane sAdhana thAya to teNe A kuMDamAM ja vadhAro kare ane e rIte A phaMDa vinAnA vidyArthIone pustako ane abhyAsanAM sAdhano purAM puSTa thatu rahe ane tene vizeSa ane vizeSa lAbha samAjane pADavA mATe rUA. 100 nI rakama bheTa ApIne eka navuM ja maLatA rahe. A phaMDanI Avakane upayoga ane sau koIne anukaraNa yogya dAkhala koI paNa nAtajAtanA bheda rAkhyA sivAya besADaze. A mATe zrI. khImajI ghelAbhAI! karavAnuM che. pahelAM pagalAM tarIke sva. khenAne jaina samAjanI prazaMsA ane caMdubhAInI saMmatithI A phaMDamAMthI zrI abhinandana ghaTe che. zraddhApUrvaka jenAthI mahAvIra jaina vidyAlayane rU. 10000 nI jeTalo thaI zake teTale tapa bhale kare; kee! rakama amuka zarateo ApavAnuM jAhera kara paNa mahAna vrata saphaLatApUrvaka pAra paDayA vAmAM AvyuM che. AvI asAdhAraNa udAra badala tenuM vratadhArI bhale udhApana kare. paNa sakhAvata mATe sadgata caMdubhAInI jeTalI te ughApananI prathA te jarUra badalAvI je prazaMsA karIe teTalI ochI che. temaNe joIe. te udhApana kSaNika AnaMda, maja chavI paNa jANyuM; marI paNa jANyuM. ane vAhavAha belAvanArUM na banatAM samAAjanA zrImatte A dRSTAntanuM jarUra anu januM kAMIka sthAyI kalyANa karanArUM banavuM karaNa kare ane pitAnI zrImantAne sArthaka joIe eTale ja ApaNo Agraha che. banAve. aThThAinuM udyApana. santa kAsisa, . paryuSaNa parvanI ArAdhanAmAM tapane mukhya (pRSTa 141 thI cAlu) sthAna che. paryuSaNa Ave tyAre jana strIo majurI na maLe te bhikSAthI jIvananirvAha temaja purUSe sAdhAraNa rIte koI ne koI kare. pipanA saMrakSaNa nIce jaDa thaI paDyA tapa karavA prerAya chekoI ekAsaNAM kare rahevuM nahi ane jyAM pitAnA upadezanI te koI upavAsa kare. keI char3a eTale eka AvazyakatA na jaNAya tyAM ubhA rahevuM nahi sAthe be upavAsa kare te koI aThThama eTale pitAnI chevaTanI paLe AvI pahoMcI eka sAthe traNa upavAsa kare. A rIte keTa- sva. caMdulAla nANAvaTI eTale phAsise pitAnuM raceluM "savitA stotra lAka paryuSaNanA AThe divasanA eka sAthe ATha upavAsa eTale gavarAvyuM ane pachI bIjuM bhajana "baMdhanamAMthI A AtmAne ke aThThAI kare che te koI tapasvI bhAI ke bahena paryuSaNanA mukta kara ane e prabhu! A AtmAne tArI sAthe joDI chellA divase purA thAya e rIte saLaMga eka mAsa, doDha mAsa de" e gavarAvyuM. parama padanI prApti arthe mRtyu e jIvananI ke be mAsanA upavAsa kare che. aThThAI athavA te ethI vadhAre Avazyaka aMtima sthiti che ema samajI tene vadhAvI letAM saune upavAsanI pratijJA--paccakhANu-saphaLatApUrvaka samApta thaye vrata AziSa ane AzvAsana ApatAM teNe prANa cheDyA. pUrNAhutine yathAzakti ujavavAnI prathA ApaNumAM keTalAya kALathI phAnsisanA avasAna pachI be varSe pApe tene saMtanI cAlu che. A prathA mujaba jene tyAM AvI tapapUrNAhuti thaI padavI ApI ane tenA smAraka tarIke meTuM devaLa baMdhAvyuM. hoya tenA taraphathI tipitAnI zakita mujaba vaDe kADhavAmAM . Aje e devaLa saMta phrAnsisanA devaLa tarike oLakhAya che. Ave che, pUjA bhaNAvavAmAM Ave che temaja svAmivAtsalya saMta kAnsisanA jIvana viSe zrI mahAdevabhAIe eka karavAmAM Ave che. A udyAna pAchaLa eka ja divasamAM hajAra pustikA lakhI che. e pustikAmAM kAkAsAheba kAlelakare lakhelI be hajAra ke tethI vadhAre rakamane paNa kharca karavAmAM Ave che. prastAvanA khAsa mananIya che eTale e AkhIye prastAvanA pragaTa samAja sukhI ane samRdhdha hoya tyAre AvI. udhApanaprathA karatAM pahelAM phrAnsisane jIvana paricaya ApavA Avazyaka gaNAya. anucita ke vAMdhA paDatI nathI lAgatI. paNa samAjanI badalAyelI A jIvana e pustikAnA AdhAre ja TuMkANamAM tAravI kADhavAmAM paristhitimAM temaja te anusAra dAnanA badalAvA joItA pravA- AvyuM che. mohanalAla taLazIbhAI zAha sTrITa, muMbaI, zrI muMbaI jena yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 456, kAlabAdevI reDa, muMbaI. 2 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata dADha Ane varSa aka : ra :25 - 16 zrI su'ai jaina cuvakasa thatu' pAkSika mukhapatra prabuddha jaina tatrI : maNilAla mAkamacaMda zAha, muMbai : 15 DIsembara 1940 ravivAra. santa phrAnsisa. eka meTA kApaDiyAnA dIkaro, raMgIlA laDavaiyA sipAhI, aMte badhu choDI, prabhune nAme bhikhArI sanyAsI kema nyA, ane mANasa ke pazupakSI badhAM para prema karI, tyajAyelAMne apanAvI, patita samAjamAM dharmateja kema pAchuM ANI zakayo, enI A TUMkI kathA che. A bhagavadbhakta sanyAsI ApaNA dezane nathI athavA ApaNA dharmanA nathI e vastu tarapha dhyAna sarakhuM jatu nathI. pUrva zu ane pazcima zuM, badhe dhArmikatA te eka ja vastu che. Aje yuropatA jIvanapravAha ApaNA taraphanA jIvanapravAhathI judo paDe che, e uparathI ema mAnavAnuM kAraNa nathI ke haMmeza ema ja hatuM. yuropamAM je pheraphAra thayA che te A baso varSanI aMdaranA ja che. te pahelAMnI yurepanI dharmabhAvanA ane ApaNI dharmabhAvanA vacce ghaNuM sAmya hatuM. ApaNe te jANIe chIe ke badhA pratiSThita dharmo eka ja dhArmikatAnI judI judI zAkhAo che. koI mahAvRkSanI meTI meTI zAkhAe bhale bhinna bhinna dizAe jatI dekhAya, paNa e badhI zAkhAomAM vanarasa tA eka ja hAya che; e badhI zAkhAo eka ja prakAzanI upAsanA kare che, ane e badhAnuM jIvanakArya paNa eka ja hoya che. A sRSTinI racanA ja evI che ke, kAi paNa e vastumAM amuka sarakhApaNuM paNa haiya che ane amuka bheda paNa heAya che. beda tarapha tarata dhyAna jAya che, aneka vAra bheda kare che; ane tethI e bheda ja satyarUpa jaNAya che, e bheda ja vastunuM parama rahasya manAya che. paNa kharekhara evuM nathI. ApaNane judAM pADanAra tattvo karatAM ApaNune ekaThAM ANunAra--eka banAvanArato vadhAre sukSma, vadhAre samartha, ane vadhAre sthAyI hAya che. manana. tyAgaH eva hi sarveSAm, mokSasAdhanamuttamam / (AgalA aTeMkamAM santa kAntinI jIvanakathA pragaTa karavAmAM AvI hatI tenA anusadhAnamAM navalana prakAzana maMdira taraphathI santa phrAnsisa' nAmanI pustikAnA pAdghAtarUpe kAkA sAhana kAlelakare lakhele mananalekha khAsa karIne jaina samAja mATe ati upayegI vicAra- sAmagrIthI bharelA hAine ahiMsAbhAra utkRta karavAmAM Ave che. tI.) eka jamAno hato ke jyAre bhinnadharmI loko mAMhomAMhe laDatA ane dharmane nAme ja dhArmikatAnA droha karatA hatA. samrATanI jema icchA hoya che ke cakravartI te huM ekalo ja. hAuM, badhA ja mArI ANu svIkAre; tevI ja rIte dareka dharmasamAjane thatu ke, peAtAnA ja enA svIkAra karavA joie, ane badhAe dhama nA geswk paN sa ine jAne hni | Regd. No. B. 4266, > * lavAjama rUpiyA 2 svIkAre te ThIka, nahi te| jabaradastIthI paNa peAtAne dharma badhAne gaLe bAMdhavA ja joI e. bIjA keTalAka dharmasamAjonuM dharmAbhimAna khIjI rIte vyakta thatu. 'amArA dharma e amArA garAsa che. e khIjA kAne nahi ApIe. amArA samAjamAM pArakAne AvavA nahi daie, amArA lAbha ame ja bhogavIzuM.' AvI rIte sugALavA ane cepI evA be jAtanA dharmAM duniyAmAM phelAyA. hiMdu, yAhudI ane phArasI, A dharmAM eka koTinA; jyAre bauddha, islAma ane vizvAsI dharma cha koTInA che. sugALavA dharmAM digvijaya karavA nIkaLatA nathI e kharuM; paNa eTalA khAtara duniyA sAthe temaNe samAdhAna keLavyuM che ema na kahI zakAya. A badhA dharmAM aMdara aMdara Aja sudhI laDayA che. aMdara aMdara laDIne emaNe adhArmikatAnuM ja vAtAvaraNa phelAvyuM che. Aje prasaMga evA Avyo che ke, badhA dharmAe ApasamAMnA bheda, dveSa ane DaMkha bhUlI jai, AkhI duniyA upara mahApUranI peThe phelAtI adhArmikatA sAthe, mahAyuddha calAvavu joie. ane emAM paNa e vastu bhUlye pAlave ema nathI pahelI e ke, adhArmika gaNAtA pakSamAM uMDe jotAM asaMkhya lAke evA che ke jeo upara uparathI dharmavirodhI lAge, paNa hRdayamAM dhArmikatAmAM taLa thayelA hAya che; kRta bhASAmAM kraka, khelavAnA ane vartavAnA prakAranA ja "kraka. ane dhArmika gaNAtA lAka paNa jo svasthapaNe Atma-parIkSaNa karaze te joze ke, peAtAnA TALAmAM evA asakhya loko che ke je dhArmikatA kevaLa eDhIne ja eThA che; aMdarakhAnethI aneka jAtanI gaMdakI ane nAstikatA jANye ajANye sadharI rahyA che. kharA dhArmika ane kharA adhAmi~kane judA judA pADavA e lagabhaga azakaya che, kema ke dareka hRdayamAM e banne vruttiochAvattA pramANamAM rahelI ja che. tethI, bakatAe ane yAgIee, sAdhuoe ane RSiee sUcavyuM che ke, potapotAnu yuddha potAnA hRdayanI aMdara ja laDI levuM. potAnA hRdayamAM jo adhArmikatA upara vijaya meLavyA sue his pas tA. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 mudda te AkhI duniyA vatI ApaNe dharmayuddha jItyuM kahevAya. bhagavAna ke zu khrista jevAnA A AMtarika yudhdhanAM adbhuta varNanA ApaNe ahineza vAMcIe chIe. paNa evuM yudhdha te dareka satpurUSane laDavuM paDayuM che. tukArAme kahyuM che : rAtrI divasa AhmAM yuddhAcA prasaMga | jaga ANi mana // prabuddha jaina sIvAdI zrona vatI prAghAta | yeUniyAM nitya nitya vArUM // santa phrAnsisa evA ja eka laDavayA hatA. jANe tukArAmane ja eka pUrvAvatAra. nAnapaNamAM e bhale raMgIlA phAMkaDA hAya. paNa enAmAM garImA pratye dhyA prathamathI ja hatI. zatru mArIne vijayI thavAnI hAMza eNe bhale juvAnImAM sevI hAya. paNa jIvananI kRtatkRtyatA meLavavA mATe bIjo ja vijaya meLavavAnI jarUra che e eNe tarata joi lIdhuM dareka sAdhune enI uparatane mATe tekhuM tekhuM kAraNa maLe che. tukArAmanI uparatanuM kAraNa veDhavA paDelA duSkALa hAya. tulasIdAsane enI atyaMta viSayavRttine maLelA AdhAta e hAya. saMta krAnsisane dhanavAna ane ridrI e be varga vaccenA taphA vatane kAraNe uparita thai lAge che. rAmakRSNa paramahaMsanI peThe eNe joyuM ke, dhana ane dhArmikatA e enA meLa khAya nahi saMpatti ane dhArmikatAnA meLa kema besADavA e jagajUnA savAla che. keTalAka kahe che, saMpattinA AtyaMtika tyAga e ja Avazyaka che.' bIjA kahe che, dhanamAM doSa nathI, deSa te dhanalAbhamAM che. samAjanA hitane arthe, kevaLa TrasTI tarIke, dhana rAkho ane vApare te temAM kazu khATu nathI.' eka vAra mAMDavALanI zarUAta thai eTale enA aneka prakAro cAlavAnA ja. saMta phrAnsisa te 'mULe AAra: ' e paddhatinA himAyatI hatA. ApaNe tyAMnuM vacana che : dharmArtha yasya vitteA varaM tasya nirIhatA / prakSAlanAddhi paMkasya dUrAt zrasparzanaM varam // kAdavamAM hAtha kheLI dhAvA besavA karatAM ene aDIe ja nahi te zuM khoTuM? dhanamAM sagavaDa bhale rahelI hAya, paNa koInuM kharUM kalyANa karavAnI zakti rahelI nathI. mATe, dhana vATe manuSyajAtanI sevA karavAnA lAbha cheDI che, enA vagara calAvatAM zIkhavu joIe ane zikhavADavuM joie. pasevAne nAme ke kAje dhana bheguM karI, potAnI jAtane jokhamamAM na nakhAya. eka aparigraha asakhya doSone dUra kare che, ema satAnsisa haMmezAM kahetA. khudda bhagavAna rAjapATa, sattAsa Mpatti cheDIne garIbAine varyA. phrAnsisa ane enA ziSyA paNa potAnu dhana garImAne , pete bhikSA mAgavA nIkaLatA, ane kahetA ame garIba teA chIe, paNa garIbI amane sAlatI nathI. pelA bicArAne garIbI sAle che. ame te izvarakRpAthI garIbIne varelA chIe. ' saMta kAnsisane jema aparigrahane sAkSAtkAra thayA, tema brahmacaryane paNa svAbhAvika rIte thayo. saMta prAnsisane navuM dharmatattva duniyA AgaLa rajU karavuM na hatuM. jUnAM ane badhAMnAM jANItAM dharmatattvonA krI amala karavA mATe Atmazuddhi ane samAjazuddhi tene karavI hatI. tethI, eNe tA zuddha dhArmika jIvana mATe je je tattvAnI AvazyakatA che te te tattvane khUba Agraha rAkhyA. dharmanA kAmamAM meLaza tA. 15-12- ch peAsAya nahi. dharma e vIrAnuM lahANuM che. jabaradasta dhamaNa pUrozathI calAvI : hAya te| ja bhaThThImAM dhoLI uSNutA' TakAvI zakAya, ane leDhu paNa ogALI zakAya, e te jANatA hatA. aparigraha, brahmacarya, tapanA Agraha; enI sAthe vizvaprema saheje AvI jAya che. phrAnsisane pazupakSI, vAghavarU, rAgIduSTa, badhAM ja vahAlAM hatAM. abhimAna TALavA mATe eNe natratA keLavavAne khAsa prayatna karyo. pAtAnA dASAne jAhera rIte ekarAra karI, jAtane jaita karavAmAM eNe mA na rAkhI. paNa namratA irAdApUrvaka keLavavA jatAM aneka muzke lI utpanna thAya che. eNe sA sthApyA, paNa enuM mukhIpaNuM potAnI pAse na rAkhyuM. pariNAme, jyAre satthamAM matabheda, zithilatA ane saDe peDhAM tyAre phrAnsisa sArI peThe mUMjhAyA ane akaLAyo. aMte prabhue ene nirAgrahanA pATha bhaNAvyo tyAre ja ane zAMti vaLI saMta phrAnsisanI moTAmAM meTI zakti enIzvara uparanI ananya niSThA hatI. khare| zvaraniSTa mANasa taMtranA na sAcavI zake,-pachI bhalene te dharmatatra ja kAM ne hAya. saMta phrAnsisane peAtAne adhikArane aDavuM na hatuM. pApanI sattA viSe enA manamAM sadbhAva hatA. saMdha sthApavA jatAM ene pepanI sattA svIkAravI paDI. pariNAme, enA saMghanA pracAra jhapATAbhera thayA; paNa emAM malinatA paNa TUMka muddatamAM pesI gaI. saMdha e mAnavI saMsthA che. emAM badhA mAnavI deSA AvavAnA ja, ane saMdhasthApana karatAMnI sAthe mAnavI--maryA dAe paNa svIkArye ja chUTakA. jIvana kRtakRtya karavu hAya te| dharmatattvanuM pAlana ugrapaNe karye ja chUTakA, paNa eTalu ugra pAlana keTalA karI zake che? sAmAnya prajA te, dharmavIrezane peAtAnI niSThA arpaNa karI, enI pAsethI sahelA haLavA dharma yAce che. AmAMthI ja zrAvaka varga utpanna thAya che. bhikSu ane zrAvaka evA bheda pADayA vagara chUTakA rahetA nathI, je dharmamAM bhikSunI ugratA nathI te dharma sAva meLA nIvaDe che. bhikSunA varga sthApyuM. eTale dharmateja soLe kaLAe pragaTa karnArA keTalAka loko dharmasamAjamAM pAkavAnA. ane jema parvatanA zikhara taLe paheALI taLeTI patharAyelI hoya che, tema bhikSu varganI AsapAsa zrAvakonA baheALA pazu meLA varga rahevAnA ja, ene taraheADI na zakAya. bhikSugmA dharmacusta ane aparigrahI, ane zrAvako jijJAsu paNa parigrahI. eTale, banne vacce anyAnyAzraya jAmavAnA ja. bhikSu jo bhikSA para ja nabhe te emaNe zrAvaka vargane vadhAvye ja chUTako; kema ke badhA ja bhikSue thAya tA bhikSA kayAMthI maLe? paNa tattvaniSpha bhikSue vu te joie ja ke badhA potAnI peThe bhikSue ja thAya. A muzkelInA tAttvika vicAra karatAM saheje pratIti thAya che ke, aparigraha e dharmatattva che, bhikSA nathI. bhikSA upara nabhavAtA upadeza sArvatrika na thai zake. bhikSA upara nabhanAra mANasamAM ALasa pese che, mANasa nisteja thAya che, AziyALA bane che, ane aMte daMbha keLave che, e bhikSAnA doSa paNa spaSTa che. saMta phrAnsise potAnA saMdhamAM sArA niyama rAkhyo hatA ke, dareka jaNe zArIrika majUrI karavI ja joie. majUrIne aMte peTa pUratu ja mahenatANu svIkAravuM, ane teTaluMye na maLe te bhikSA "mAgIne pUrU karavuM, eve enA niyama hatA. samA(anusaMdhAna pRSTa 157 juo) Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-12-40 prabuddha jaina 151 vicAra karye rAkhe temAM zuM vaLe? Akhare te jAna ApyA vinA kayuM kArya sarI zake ema che? ne mAtra vicAra karyAthI zuM vaLe? paNa ......paNa A AvI rIte AvI medhAmalI lAkhe jaMdagIo veDaphI nakhAya ? jANe hA pADatuM hoya tema eka sainika dArUnI bATalI mee lagAvI jenAranI sAme AMkhamIMcakArate te tenA upara mArI najara paDI. A loke A paLamAM ja jIve che-A paLa mATe ja jIve che. mane vicAra Avyo. "tuM ane tArA Adarzo, tArI duniyA ane tArI AvatI kAla mane e badhAnI zI paDI che? mAre mATe te Aja ja satya che, Aja ja parama saudarya che, Aje mArI pAse zarAba che, suMdarI che, yauvana che, yauvananI mastI che. bIjuM zuM joIe ? tame tamAre vicAra karyA kare, ame te A mANI jiMdagAnI." AvA kaika vicAre enA magajamAM nahi ramatA hoya ? sAcuM keNu? e ke huM vicArene aMta nahote Avate. badhA je AjanA ja vicAra kare, paLamAM ja ane paLa mATe ja jIve te jagata kayAM jaIne ubhuM rahe? game te heya, huM bhale sAco na houM to ye e to sAcA nahetA ja. chatAM-chatAM tyAMthI cAlI jatAM manane thayuM ke AnI A lAparavAhI ane bephikarAIne aMza paNa mArAmAM ane mArA jevA aneka hiMdustAnIomAM hoya te e zuM icchavAyegya gulAbadAsa brokara. sAcuM koNa? be eka mahinA pahelAMnI ja vAta che. A raste yu- " piyana sainikonAM ToLAM ne ToLAM ubharAtAM hatAM. kAda gADImAM, kiI TeksImAM, koI basamAM-bAkI rastA upara te seMkaDe sainike jyAM juo tyAM najare paDatA hatA. jANe ke mahAna utsava ujavatA hoya tevI AnaMdanI lahari temAMnA darekedarekanA caherA upara taravaratI dekhAI AvatI hatI. tenI pAchaLa kadAca koI kaI jagyAe mRtyu viSAde ya chupAI rahyo haze-Na jANe ? paNa tene joI levAnI nahotI jenArane phurasada, nahotI e batAvavAnI emAMnA eke saMnine paravA. vicAromAM daTAyelo huM prArthanAsamAja AgaLathI cAlyA jatA hatA. muMbaI jevAne A seniTe umaTayA hatA ane temane jevAne muMbaI Akhu umaTayuM hatuM te kazAnuM mane jJAna nahotuM. huM te mArI dhUnamAM cAlyA jatA hatA. tyAM ociMtA ja e hAsyamAM ja jIvana sarvasva bharyuM hoya evuM eka hAsya saMbhaLAyuM. meM camakIne UMce joyuM, AjubAju joyuM ane tyAre ja mane e sanikonAM TeLAM ane emane AnaMda, na deza, nave veza, navAM loko jotAM temanI AMkhomAM bharAyeluM kutUlabharyuM vismaya ane temanI lAparavAhI ane phanAgIrI jotAM lokonI AMkhamAM bharAyele vismayabharyo bhaya, badhuM huM joI zake. eka paLamAM huM mArA vicArane bhUlI gayo, mArI nAnI duniyA ane tenAM zekakArUbhaya anekAneka nATakane bhUlI gayo. A sanike, bharI bharI juvAnIthI masta temanA caherA, nizcita motanA mArge temane ghasaDI janAra yudhdha, e yuddhanI pikaLa ghaNuo, yuddhapraNetAonI svArthabAjI, seniTenI mAtAo, bahena, priyatamAo, hajAro avanavIna vastuothI ane vicArethI mArUM cittataMtra paLavAramAM bharAI gayuM. kayAM kayAMthI AvatA haze A loko ? yuddhamAM te jAya che paNa zA mATe A yudhdha laDAI hyuM che tene kazo khyAla e lokone haze ? je hoya te e badhI meTI maTI vAto pAchavaLanAM daMbha e leke dekhI nahi zaktA hoya ? jo na hoya te te mAtra pagAra mATe reTI mATe ja jAna dharI detA haze duzmananI saMgIne sAme. boo sAme, jherI vAyuo sAme? e badhuM te lIka, peTa mATe te harahaMmeza lAkha lAkha mANase pitAne jAna veDaphI nAkhe che; paNa A loko mAtra peTa mATe ja bIjAonI katala karavA paNuM nIkaLyA haze ? mANasa mANasane mAre, vadhAre utsAhathI, vadhAre nirdayatAthI, vadhAre saphAIthI, eTalA khAtara A lokone mAnacAMda maLatA haze? emanI vAha.. vAha thatI haze ? emane vIra purUSe gaNavAmAM AvatA haze? koI Adarza mATe mANasa mare e paNa samajAya, mAre e paNa samajAya. paNa A yuddhamAM te kaye evo Adarza hatA? je ke daMbha AdarzanA bahAnA nIce zarU zarUmAM sevA hatA e paNa have te ughADe paDI gayuM hatuM. chatAM harahameza A ane AnA jevA lAkha juvAnIAo zA mATe evA yuddhanI pAchaLa pitAnA ane pArakAonA jIvananI hoLI karavA nIkaLI paDatA haze ? vicAra magajamAMthI dhasamasATa karatA hatA, cAre bAjuthI magajane gherI letA hatA-nadImAM pUra Ave ane AjubAjunA pradezane paNa cAre bAjuthI tenAM pANI gherI le tema. game ema hatuM paNa temanAmAM jIvanane kurabAna karI devAnI te tAkAta hatI? te ye keTalAmAM hoya che? mArA jevA aneka mANase mAtra zrI araviMda ane yuddha. (hiMdI 'sarvodaya 'nA nabaranA aMkamAM zrI. kizoralAla mazarUvALAne "mahAtmAomeM matabheda " nAme eka lekha prasiddha thayela che. tenuM gujarAtI bhASAMtara amadAvAdanA " prastabadhu 'nA tA. 24-11-47 nA aMkamAM chapAyuM che. mULa lekha vAMcI eka mitre kizoralAlabhAIne be savAlo paDyA hatA. 1. zrI araviMdanI laDAImAM madada karavA pAchaLa rahelI vicArasaraNI zuM haze ? .2, kRSNa, bhISma ane vidura mahAbhAratanA yuddhamAM hatudI judI rIte varyA tenA khulAse zuM thaI zake ? A savAlanA jvAbarUpe lakhAyele temane kAgaLa temanI saMmatithI nIce chAkhe che.taMtrI.) zrI. aravide yuddhamAM madada karI te mATe temanA pratyene Adara ocho thavA na deze. vAta e che ke jagatamAM pegaMbara ane jJAnIomAM hiMsA-ahiMsA viSe eka jAtano matabheda asalathI ja cAlI Avelo che. buddha, mahAvIra, gAMdhI jevA ekAMtika ahiMsA svIkAre che, dharma te ahiMsA ja. nabaLAIne lIdhe bhale mANasa tene pUro amala na karI zake ane ochAvatta maryAdAmAM hiMsAne ye Azraya le, paNa te hiMsAne dharma na batAvAya. bIjA jemAM rAma, kRSNa, jarathostamahaMmada vagere kadAca gaNAvI zakAya teo mAne che ke duSTane daMDa de te paNa sArA manuSyane mahatvane dharma che. pApInA nAza mATe bhagavAna avatAra le che evuM gItAvAkaya che. tyAM pApIne vadha sajjananuM kartavya mAnyuM che ane te saMtanA rakSaNa jeTaluM ja mahattvanuM gayuM che. AthI uparanA sarve pegaMbaranAM caritramAM yuddhomAM bhAga lIdhAne ullekha che. eTale temanI dRSTie ahiMsA-vRtti jevI ja nyAya vRtti paNa mahattvane guNa che ane jyAM nyAya mATe hiMsAno Azraya anivArya hoya tyAM te karavAne dharma che. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 prabuddha jaina tA. 15-12- sancassa ANAe uvahie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANamAM rahenAre buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabuddha jaina satyapUtaM vadedvAkyam DIsembara 15 1940 | niMgALA adhivezana jina bhavetAMbara mUrtipUjaka konpharansanuM padaramuM adhivezana kAThiyAvADamAM Avela niMgALA nAmanA eka nAnA sarakhA gAmaDAmAM cAlu mAsanI 25, 26 tathA 27 tArIkhanA roja maLanAra che. A konpharansanuM paheluM adhivezana jayapura pAse AvelA phaLedhI tIrthamAM AjathI lagabhaga tetrIza varSa pahelA maLeluM. eTale A saMsthA pAchaLa tetrIza varSa jeTalo lAMbo itihAsa rahe che. eka vakhata A saMsthAnA adhivezana purA bhabhakAmAM maLatA ane hajAronI saMkhyAmAM strI purUSe temAM hAjarI ApatA. e pUrvakALanI jAhojalAlI Aje nathI. chelluM adhivezana muMbaI khAte AjathI cha varSa pahelAM maLeluM. cha varSa jeTalA lAMbA gALe havenuM adhivezana maLe che e ja konpharansa jevI saMsthAnI uttarottara thatI jatI avanati sUcavavA mATe pUratuM che. A avanati zA mATe ? AvI upayogI gaNAtI saMrathA pratye jaina samAjanI AvI udAsInatA kema? " AnAM be kAraNo hoI zake kAM te na samAja e rASTra bhAvanAthI otapreta thaI gayo che ke tene AvI sAMpradAyika ane jaina samAjanA eka vibhAganI saMsthAmAM have rasa rahyo nathI. kharekhara Aja vastusthiti hoya to te te jarUra AvakAra dAyaka gaNAya. paNa e sadbhAgya kevaLa vasyavRtti pradhAna jena samAjanuM kyAMthI hoya? konpharansanI AvI zecanIya dazA banavAnAM te bIjA ja kAraNa che. te kAraNene eka bAjue konpharansanI Aja sudhInI nizretana kAryavAhI sAthe ane bIjI bAjue sthApita hakko dharAvatA vargo-sAdhuo ane zrImAna-nA ' meM lekha lakhyA pachI je sAMbhaLyuM che te parathI ema jaNAya che ke zrI. araviMda ema mAne che ke Aje nAjhIvAda rUpe jagatamAM manuSya jAti para bhayaMkara adharma utpanna thayo che. tene je rIte bane te rIte nAza karavo ja joIe. A mAnyatAthI prerAIne temaNe sarakArane madada karavAnI potAnI pharaja mAnI jaNAya che. vaLI jyAM sudhI huM jANuM chuM tyAM sudhI, teo lIlAvAdane svIkAre che, teo AtyaMtika ahiMsAmAM . mAnatA nathI. vidura saMta purUSa hatA. paNa kSatriya, eTale laDavaiyA nahotA. temaNe zAMti sthApavA ghaNA prayatno karyA. paNa niSphaLa thatAM yAtrAe cAlyA gayA,-eTale kahe ke udAsIna rahyA. bhISma kaurava-rAjyanA rakSaka jevA hatA. siMhAsanArUDha (de facto) rAjA pratye bIna zarte vaphAdArImAM te mAnatA hatA tethI jyAre laDAIne duryodhana rAjAe nizcaya ja karyo, tyAre ' tene ja paDakhe UbhA rahyA.--eTale kahe ke du:khathI paNa rAjAnA anyAyane Teko Ape. - kRSNa svataMtra hatA, emane pAMDa tarapha jAya che jANI temane pakSa rAkhyo. kizoralAla gha. mazarUvALA. uttarottara vadhatA jatA virodha sAthe saMbaMdha che. konpharansanI jAhojalAlIne samaya e hatuM ke jyAre e prakAranAM aneka anya komI saMmelane paNa moTA ADaMbara sAthe maLatAM, te te kAmanA mANaso te tarapha khUba AkarSAtA, zrImAne lAvIne pramukhasthAne besADavAmAM AvatA ane DhagalAbaMdha bhASaNo thatAM be pAMca lAkhanI sakhAvate jAhera thatI ane be ke traNa divasane ja jalasa mahAna saMtoSapUrvaka khatama karIne sau koI pitapatAne ghera vidAya thatuM. tyAra pachI bIjuM adhivezana maLe te daramiyAna-eka ke be varSanA gALAmAM-kazo paNa kAryakrama rAkhavAmAM Avate nahi athavA te kadApi e koI kAryakrama nakkI karavAmAM Avato te tene koI amala karatuM nahi. vaLI pAchuM bIjuM adhivezana maLatuM. enAM ja e ja pramukhasanmAnanAM saraghaso ane dabadabAbharyA jalasAo-enI e ja bhASaNabAjI ane zabdonI takarAre ane pAchaLa kazuM kArya ke pariNAma maLe ja nahi. AvA jalasAonI paraMparA lAMbo vakhata cAlI zake ja nahi. jevI dazA anya komI saMmelanI thaI tevI ja dazA jana zve. mU, koransanI thaI. lokone meha ocho thaye; adhivezanamAM bhAga lenarAnI saMkhyA ghaTatI gaI; dhIme dhIme kenpharansa e jANe ke cuMbaInI eka jAhera jana saMsthA hoya e dazA konpharansanI thaI beThI. konpharansanI vartamAna sthiti nipajavAnAM bIjAM paNa kAraNo che. konpharansa te lokonI saMsthA. temAM te sAmAnyamAM sAmAnya mANasa paNa bhAga laI zake ane pitAno avAja -raju karI zake. temAM koIne game ane dune na game evA aneka savAlo AvI zake; temAM ANaMda09. kalyANajI peDhIne hisAba pragaTa karavAno prazna paNa AvI zake ane ayogya dIkSA baMdha karavAnI vAta paNa AvI zake; vidhavAvivAhane prazna paNa carcAya ane devadravyanA sadupayeganI vAta paNa Ave. A vAMta sthiticusta vargone-pachI te peDhI dara peDhI sattA bhogavatA AvatA zeThIAo hoya ke sAdhuo heya-AvA vargone kema paravaDe? tethI temaNe to kenpharansa sAme tarapha jherI pracAra vipula pramANamAM ane satya asatyanI kazI paNa pavA rAkhyA sivAya zarU karyo ane gAmegAma ane zahere zahera jhera ane virodhanAM bIja ropI dIdhAM. pariNAme konpharansa ja aneka sthaLoe jhagaDAnuM nimitta banI gaI. A sarva virodhane konpharansa pure sAmano karI zakI hota ane pitAnuM svAmitva ane jaDa samAjamAM barobara sthApita karI zakI hota ne konpharansa sAmenA AvA ugra virodhane pahoMcI vaLe ane samAjamAM akhaMDa ane ekadhArI sevA vaDe puro vizvAsa utpanna karI zake evA kAryakartAo konpharansane maLyA heta , paNa A bAbatamAM konpharansa AjasudhI daridra ja rahI che. kenpharansane Aja sudhI je kAryakartAo maLyA che temanI niSThA saMbadhe kazuM kahevApaNuM cheja nahi, paNa kamanazIbe teo moTe bhAge mAtra muMbaI-- nivAsIo hatA ane aneka vyavasAyo, upAdhio ane javAbadArI othI temanuM cAlu jIvana bhareluM hatuM. eTale konpharansa khAtara divasanA divase kADhI sthaLe sthaLe bhaTake, kenpharansane pracAra kare ane sthaLa sthaLanA jaina samAjane paricaya sAdhIne temanI agavaDomAM rAhata Ape ane sukha sagavaDamAM vadhAro kare e temanA mATe zakya ja nahotuM. pariNAma AjanI konpharansanI. niSkicana ane lagabhaga anuyAyIvihoNuM dazA. A te bhUtakALanI vAta thaI. bhUtakALane saMbhAryuM ke vartamAnane raye bhaviSya kadi sudharavAnuM nathI. AvI zaNuM vizANuM Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-12-4 banelI 'kAnpharansanI saMsthA petAnuM paMdaramuM adhivezana niMgALA khAte bhare che. A adhivezananI vizeSatA e prakAre che. eka te Aja sudhInAM adhivezana meTAM zaheremAM ja bharAtAM. A adhivezana eka gAmaDAMnI bhAgoLe bharAya che. eTale AgaLanA bhabhakAnu ane ADaMbaranu punarAvartana Aje ahiM azakaya banI jAya che. khIjuM Aja sudhInAM adhivezanemAM ekAda apavAda sivAya moTe bhAge zrImAna pramukhe cuMTAtA, temanAM bhASaNA kha'jA koi lakhI ApatA ane adhivezananuM saMcAlana ghaNu kharU bAjue kheDelA mahAmaMtrI karatA. A adhivezana mATe sAmAnya janatAmAMnA ane sAdhAraNa sthitinA eka gRhasthane pramukha tarIke cuMTavAmAM Avela che. A pramukha zrImAna nathI, vidvAna tarIke paMkAyalA nathI. tee eka vyavahAradakSa ane kAryaniSTha sajjana che. A e navA saMyogo konpharansane sajjva ane prANavAna banAvavAmAM keTalA madadarUpa bane che te jovAnu che, prabudhdha jaina A konpharansa eka avAstavika baMdhAraNa upara racAyalI che. konphransanI mULa kalpanA evI hatI ke dareka gAmanA ane zaheranA saMdhA pratinidhie cuTIne mokale ane tevA pratinidhienI banelI kensa jaina samAjanA vividha prazno carce ane pragatipoSaka vividha pravRttio calAve. gAmagAmanA saMdhe ane kensa vacce AvA saMbaMdha kharekhara sthApita thai zakayA hota to A konpharansa AkhA hiMdusthAnanA jaina samAjanI sAcI pratinidhi thai zakI hAta ane tenuM prabhutva ane varcasva sa saMghasamudAya upara bahu ja sArI rIte sthApita thai zakyuM hAta. kharekhara e kalpanA mujaba kenpharansanuM ghaDatara ane vikAsa thayela hAta tA pariNAmo paNa niHsa Mdeha eTalAM ja bhavya Avatu. paNa e kalpanA ane svapna kadi mUrta svarUpa pAmyAM ja nahi. Aje te bhAgye ja evA koI saMdhe che ke je ekatra maLIne potAnA pratinidhie mokalI zake tema heya. vaLI je saMsthA tema ja saMghe paNa pratinidhie mokalavAne Aje hakaka dharAve che tenA mAthe konpharansanA dharAvene amalamAM mUkavAnI kazI javAbadArI che ja nahi. Ama cuMTaNI karanAra bInajavAbadAra ane cuTAyalA pratinidhi paNa bInajavAbadAra. AvA pratinidhienI banelI konkransa samAja upara zuM prabhutva pADI zake e vicAraNIya prazna che. sadhezvamAM Aje eTalA badhA abhedya vicArapakSeA che ke tene kAnpharansanA chatra nIce saMkRita karavA e AzA AkAzakusumavat che. A kAraNane lIdhe kenpharansanu Akhu baMdhAraNa maulika parivartananI apekSA rAkhe che ane sadhanA ekamanA sthAne sthaLe sthaLe kAnsanI samitionA ekama ubhA karavAM ane te samitinI kenpharansa banAvavI--AvI racanA Avazyaka che eTaluM ja nahi paNa vyavahAra che. Ama A prakAranI punarracanAne jyAre huM vyavahArU kahyuM chuM tyAre prazna evI rItanA upasthita thAya che ke AvI simatigmA sArA pramANamAM ubhI thavI zakaya che kharI ? AnA javAba navI racanAne anusarI kArya karanArA ApaNI pAse che ke nahiM ane na hoya teA ubhA karI zakIe tema che ke nahi e praznanA uttara upara valakhe che, jo jarUrI kAryakartA hoya athavA teA ubhA karI zakAya tema hoya te dareka agatyanA gAma ke zaheramAM samitie ubhI karavI emAM meTI muzkelI ke azakayatA jevu che ja nahi. tethI A kenyUransa sAme kharI rIte e prazno AvIne ubhA rahe che. mRtaprAya anelI ane avAstavika baMdhAraNa racanAmAM cAyalI konpharansane 153 AjanI paristhitine anurUpa navuM baMdhAraNu Apavu ane e baMdhAraNamAM rahelI yojanAne mUrta svarUpa ApavA mATe yogya kAryakaro meLavavA. A be praznanA yogya nikAla upara ja AkhI konpharansanA astitvanA ane bhAvI AyuSyane AdhAra rahelo che. A vakhate keLavaNI pracAra ane bekArI nivAraNa-e eja prazno carcavA--AvI maryAdA nIce prastuta adhivezana bharavAmAM Ave che. keLavaNI pracAranI dizAe tA kenpharansanI keLavaNI pracAranI eka ceAjanA Aje amalamAM AvI rahI che. tene kema vadhAravI ane vistAravI e eka agatyanA prazna vicAravAnA raheze. A uparAMta jaina samAja hastaka cAlatI zikSaNa saMsthA, chAtrAlayA vagerena lagatI mAhItIne saMgraha karavAne harAva karavAmAM Ave temaja bhinnabhinna saMsthAnuM ekIkaraNa karavAnI kAi yeAjanA vicAravAmAM Ave te te paNa jarUra upayogI thAya. bekArI sabaMdhe paNa jaine hastaka cAlatI aneka saMsthAo, peDhI, phrIsA temaja kArakhAnAomAM jenene sArA pramANamAM kai rIte gAvI zakAya te dizAe kAi vyavahArU yAnA vicArI zakAya teA te jarUra lAbhaprada ane. A jAtanI viSayamaryAdA pAchaLa koi matabhedavALA ke takarArI praznA A adhivezanamAM na lAvavA evA hetu rahelo che. AvI. viSaya naryAdA A adhivezana pUratI ceAgya che. kAraNake e sivAya lAMbA samayathI khArae paDeluM adhivezana kArya pAra pADavAnuM ane te tarapha saMkhyAbaMdha bhAi bahenone AkarSavAnuM hAlanA saMyAgAmAM zakaya nahotu. paNa A viSayamaryAdA pAchaLa amuka varganI eka prakAranI bhIrUtA paNa chupAyalI che. AvI konpharansamAM takarArI ke matabhedavALA viSayo ke prazno lAvavA ja nahi ke jethI pakSApakSI thAya. AvI takarAra ke matabhedanI bhaDaka sAmAnya janatAnA pratinidhitvavALI saMsthAne zobhe ja nahi. jaina samAjane sparzatA sarva kAi praznonI khullA dilanI carcA ane niNaeNyane A saMsthAnI kAryavAhImAM saMpUrNa avakAza hovA ja joie. dUdhano dAjhele chAza jhuMkIne pIe tema sAmAjika gharSaNa ke khaLabhaLATathI khIMdhelA mANusA matabheda ane vicArabhedathI bhaDakIne bhAge che. AvI bhaDaka pragatinI meTAmAM meTI zatru che. vicAronI athaDAmaNo ane pracalita rUDhionI svataMtra samAleAcanA sivAya pragatinI zakayatA che ja nahi. AjanI viSayamaryAdAne kAyamI karavAmAM Avaze te kAnpharansa kevaLa pratyAdhAtI saMsthA banI jaze e adhivezanamAM bhAga lenArA pratinidhie na bhule. eka evA vicAra pracalita thai rahyo che ke Aja sudhI konpharansa kevaLa vicAra pracAraka saMsthA hatI. have konpharansane amalI kArya karanArI saMsthA banAvavI jeIe. A ekAnta vicAra ceogya nathI. konpharansanI pravRtti dvimukhI hovI joie, kevaLa vicArapracAranI pravRtti kAnpharansane zabdonI sAThamArInuM sthAnaka banAvI deze. matabhedanA praznothI dUra rahIne kevaLa amalI kArya karavAnI vRtti keoNnpharansane jaDa, sthiticusta ane pragativirAdhI banAvI deze. samAjanA ane dezanA samaye samaye upasthita thatA prazno saMbaMdhe potapAtAnA samAjavartuLane sAcI deAravaNI ApavI ane sAthe sAthe kAmanI sakriya pravRtti vaDe bane teTalI sevA karavI-A banne bAbato kenpharanse saMbhALavAnI rahe che. AvAM kemI saMmelane ane pravRtti rASTrahitane visArI Ine athavA te tene nukasAna paheAMce e rIte kAmanA kalyANanA Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 prabudhdha jaina keTalAka samAcAra ane noMdha. satyAgrahIonI dharapakaDa ane zikSA. AjakAlanA chApAnA samAcAravibhAga moTA bhAge A khArA ApavAmAMja rokAya che. muMbainA rASTrIya mahAsabhAnA dhaNA kharA AgevAne pakaDAi gayA che. muMbai sarakAranI paddhati judA ja prakAranI che. je kAi satyAgraha karavAnI noTIsa Ape che tene savAranA vahelAM pakaDI javAmAM Ave che ane tenA upara kazuM paNa kAma calAvavAne badale hiMdI rakSA kAnunanI cekasa kalama nIce temane aTakamAM lai javAmAM Ave che. A rIte zrI bhulAbhAi desAi, sareAjInI nADu, nagInadAsa mAstara, esa. ke. pATIla, bhavAnajI arajaNa khImajI, kanaiyAlAla mANekalAla munazI, haMsA mahetA, maMgaLadAsa pakavAsA, jhINAbhAi jozI, DaoN. gIlDara, lIlAvatI munazI, maNilAla jemala zeTha vigere aneka jANItA rASTrIya mahAsabhAnA kArya kare Aje kAM teA yaravaDA jelamAM athavA nAsIka jelamAM paraheja thai rahyA che. paMjAbanA eka nAme calAvavAnI vRtti vega karI bese evu A prakAranI pravRttiemAM bhAre jokhama rahelu che. dareka kAmane keTalAka aMgata prazno hoya ja che ane tenA ukela mATe AvAM keAmI saMmelaneAnI cokakasa upayogItA che. paNa e prazno bAda karatAM rASTrIya bhAvanAnI dRSTie-svarAja sAdhanAnI dRSTie Aje ApaNA aMgata tema ja sAmAjika dhvanamAM je mahatvanA pheraphAra karavAnI khAsa jarUra ubhI thai che te pheraphAro potAtAnA vartulamAM kevI rIte nipajAvavA e dhyeya upara ja acuka dhyAna rAkhIne AvAM kAmI samelane calAvavAM joe ane te ja AvAM kremI saMmelane rASTraklyANunA sAcA pUraka banI zake. A upara jaNAveluM tekhama ane antima dhyeyane kAmI sa MmelananA kAryakartAoe harapaLe dhyAna upara rAkhavA ghaTe che. je kAmI saMsthA A bAbatanI upekSA karaze te saMsthA pariNAme dezanI bhAre drohI banavAnI ja che. AjanI meslema lIga A kathanano moTAmAM moTA purAvA che. tA. 15-12-46 satyAgrahInA rUA. 6, 000] daMDa karavAmAM AvyA che te anya satyAgrahIne eka AnAnA daMDa pharamAvavAmAM Avyo che. anya prAntanA ghaNA kharA mukhya mANase Aje jelavAsI banI gayA che ane bAkI rahelA paNa A paMdara divasamAM e ja mAge javA mATe taiyAra thaine kheDA che. zrI. zAntilAla zAhane sajA jaina samAjanA eka vibhAganI kAnpharansanA adhivezananI ATalI lAMbI samAlocanA zA mATe ema jarUra keine prazna thaze; paNa je AjanI vastusthiti vicAraze tene lAgyA vinA nahi rahe ke ApaNu jIvana haju aneka prakAranI vibhAgI pravRti sAthe saMkaLAyalu che. vaLI vizALa dRSTivALA kAryakartAo AvI vibhAgI ane kemI pravRttiomAMthI paNa sArvarjhAnaka utkarSane poSaka aneka iSTa pariNAme nipajAvI zake tema che. AvA khyAlathI ATaluM lAMbu vivaraNa karavuM yogya dhAryuM che. niMgALA khAte bharAtu sa Mmelana Aja sudhImAM bharAyelAM kAmI ane sAMpradAyika saMmelanothI judI bhAta pADe ane prasupta jaina samAjane jAgRta kare tathA sAcI doravaNI Ape evI ApaNe sau zubhecchA ane AzA cinhavIe, paramAnada zrI. zAntilAla harajjana zAhane tA. 4-12-40 nA rAja nava mAsanI sajA pharamAvavAmAM AvI che. zAntilAla zAha mu Mba jaina yuvaka saMghanA eka sabhya che. teo muMbainI dhArAsabhAnA pArlAmenTarI borDanA sekreTarI hatA ane janmabhUmi ane pravAsI jenA hastaka cAle che te pIpala sTeTsa lImITeDanA menejIMga DIrekaTara hatA. sevAparAyaNatA ane namratA, nirabhimAnIpaNuM ane prasannatA, vyavahAradakSatA ane samayasUcakatA--AvA temanA viziSTa guNAne lIdhe aneka kAryakartAomAM temanu sthAna Aje ajoDa nyu che. temane jelavAsa svIkAravA badala aneka abhinandana ghaTe che. zrI. maNilAla jemala zete zubha vidAya zAntilAla zAha tA. 4-12-40 nArAja zrI. muMbai na yuvaka saMghanA Azraya nIce zrI maNilAla jemala zene satyAgraha karIne jela javAnA prasaMge zubha vidAya ApavA mATe sadhanI kacerImAM eka jAhera sabhA khelAvavAmAM AvI hatI ane temanu yogya sanmAna karavAmAM AvyuM hatuM. temane paNa sarakAra khIje divase savAre maLaskAmAM upADI gai ane kazuM kAma calAvyA sivAya temane nAsIka jelamAM purI dIdhA. zrI maNilAla jemA zeTha eTale eka sAce-sevaka. tadana sAdhAraNa sthitinA ane bahu ja sAmAnya bhaNatara pAmelAmAtra sevAnI tapasyA vaDe ja uMce AvyA ane ATalI khyAti pAmyA. temanI dhagaza temanI tamannA-Aje kayAMya jovA nahi maLe temate hasavAnI ke AnaMda karavAnI kadi purasada ja na hAya. akhaMDa kAma karavAnI ja temane dhuna, e kAma kAmanuM hoya ke rASTranuM hoya, jena svayaMsevaka maMDaLanuM hoya ke gumAstA pariSadanu hAya. te paNa jaina yuvaka saMghanA sabhya che ane vacagALe saMghanA maMtrI hatA. niMgALa adhivezananuM kAma temaNe ja mAthe upADayuM hatu ane Aje te jelamAM jAya che chatAM evI racanA karI gayA che ke adhivezana bharavAmAM jarA paNa aDacaNa Ave tema nathI. temane paNa A maMgaLa prasaMge sau koinAM abhinandana ghaTe che. leDa leAdhIyananu' akALa avasAna greTa brITananA amerikA khAtAnA pratinibaMdhalArDa lAdhIyananA avasAna samAcAra glAni upajAve che. te eka samartha rAja kAraNI purUSa hatA ane A vigrahanA samayamAM amerikAne eTale ke yunAiTeDa sTeTasane aMgrejo pratye ekasarakhuM anukuLa banAvavAnuM bhagIratha kArya temanI ja kuzaLatAne AbhArI hatuM. greTa brITane eka moTA 'rAjasevaka gumAvyA che. tenI kheATa jaddhithI purAvI muzkela che. premAnaMda maNIlAla je. zeDa. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-12-40 'prabudhdha jaina 155 te siddhi mATe A lAI jatAM pANInI SSluM pragati ane ahiMsA. - manuSya parivartanazIla che. parivartinI saMsAramAM koI vastu sthira che nahi -sthira rahI zake nahiM, prANI mAtramAM gati che. kAM te te AgaLa jAya che ke kAM te pAchaLa. "AgaLa" ke "pAchaLa nI vyAkhyA bAMdhavI dhArIe teTalI sahelI nathI. amuka sthiti amuka vyakita ke saMdhane pragatimAna lAgatI hoya tyAre te ja sthiti ane pratyAghAtI jaNAtI hoya. bannenAM dRSTikoNa jUdA hoya, baMnenAM kSetra nirALAM heya, astu. paNa eTaluM te nirvivAda che ke mAnavI kahevAI jatAM pANInI peThe nizcala rahI zakatuM nathI. nizcalatA e adhogatinuM paheluM pagathiyuM che. te pachI pragati eTale zuM? te viSe sAmAnyataH zA mata che te ApaNe joIe. duniyA AgaLa vadhe che ke kema te prazna upara paNa traNa khAsa mate tarI Ave che. hiMdu zAstra pramANe A kaLiyuga che. satyayuga gaye. te mata pramANe dina pratidina mAnava-jAta pApI, duSTa, adhama thatI jAya che. rAmasItAne samaya-dene samayate suvarNayuga hatA. bIjo mata grIka philasuphane. pleTa ema bhAnate hatuM ke mAnava-jAtanI pragati hamezA vartulAkAramAM hoya che. mAnavI prasthAna kare che, pragati sAdhe che, tenI Tace pahoMce che, ane keI akathya paNa adamya bhUlanA pariNAme pragati- padathI bhraSTa thaI ardhagatine pAme che. Ama te paraMparA cAlyA kare che A vicAra manusmRtimAM AvatA yugAnta pralayakALa sAthe sAmya dharAve che. gADAnAM cakranI mAphaka A ghaTamALa cAlI jAya che. trIjo mata che Adhunika vaijJAnikone. DArvina vagere tatvacintanI zodhathI prerAIne A vicAra ema kahe che ke pragati khADA-TekarAvALI paNa eka sthira lITI che. pahelAM aMdhakAra hatuM ane have divase-divase vizva pragatine pathe vicarI rahyuM che. tema teonuM kahevuM che. vacce atyAranI bhayaMkara laDAI je koI khADe AvI jAya, paNa tethI pragatinA mULa tAtvika svarUpane bAdha AvatuM nathI tema teonuM mAnavuM che. game tema hoya, paNa jyAre eTaluM nakkI che ke manuSya parivartanazIla temaja prayatnazIla che te tenA prayatnanuM dhyeya zuM? sAMsArika sukhanA valakhAM mAravAM-te prayatnanI ahiM gaNatrI thatI nathI. khAvuM, pIvuM ane mejamajhA karI pataMgiyAnI mAphaka baLI bharavuM-adrazya thaI javuM te jIvananuM dhayeya banI zake nahiM. te pragatinuM cihana nathI. te vicAra sAMkaDa, chIcharo ane vyakita | gata che; jyAre judA judA dharmoe amuka mArgane nirdeza karyo che te mekSa che-nirvANa che. manuSya prayatna karavAno-pitAnA kSaNika aihika sukha mATe nahi, paNa pAramArthika sukha-zAMti bhATe. "saMsAra zuM saraso rahe ne mana mArI pAsa" " To be in the world and yet not of it." saMsAramAM rahIne, paNa tenA kAvAdAvA tathA juThANuthI alipta rahIne, pitAnuM mana prabhumAM parovavuM-A eka zreya manAyuM. ThIka che, paNa manuSya je prayatna ja kare hoya ane te mAtra potAnA AtmAnA uddhAra mATe nahi paNa samasta jana- kalyANa mATe, te te janakalyANa zemAM raheluM che? manuja-pagatinAM zAM cihna che? vizva upara svAtaMtrya, zAnti, samAnatA ane prema vizepa phelAya temAM ja vizvanI pragati rahelI che, temAM ja niyAnuM kalyANa che, manuja prayatnanI sArthakatA che. te te pragati kema sAdhavI ? aneka javAba che, aneka o che. yuvAne kaheze ke samAjanI Arthika ghaTamALa phe. Arthika asamAnatA dUra thatAM, keTalAMya aniSTa ApeApa dUra thaze.-A eka javAba. mutsaddIo kaheze ke rAjakIya sattA meLavyAthI upalI pragati sAdhI zakAze. jANe ke kahevAtA svataMtra dezamAM ke anyatra rAjakIya sattA hAthamAM levAthI A pRthvI kema svarga banI jatI na hoya? koI lekazAsananI vAta karaze te koI saramukhatyAra padhdhatinI vAta karaze. A padhdhatithI vizva atyAre kevI pragati sAdhI rahyuM che, te ApaNe badhAM anubhavIe chIe. dayeyanI siddhi mATe koI jJAnanI AvazyaktA batAvaze te koI bhaktinI. sAcI keLavaNI ApavAthI ajJAna timira chedAze ane jJAnanI mazAla sAthe manuSya sAdhya tarapha Agekuca karaze. vaLI kaI ema paNa kaheze ke atyAranA ulkApAta tathA aniSTonuM kAraNa atyAranI "prajA'nuM dharma tarapha durlakSya che. dharma tarapha lokenuM vizeSa dhyAna jatAM, pApe AchAM thaze. A badhA upAye amuka aMze sAcA che, amuka aMze kheTA che. kAraNa-kAryanI saMkalanAthI ApaNe paricita chIe. kAraNa vagara kArya saMbhave nahi. manubenA vyavahAramAM koI eka ja kAraNa hoya tema bane nahi, aneka kAraNone lIdhe amuka kArya ke paristhiti saMbhave. te A roga mATe koI eka davA pUratI nathI. mAtra jJAnathI ke mAtra bhakitathI sarvadezIya pragati sAdhI zakAya nahiM. keLavaNInuM sva35 ke paddhati badalAvavAthI ke Arthika asaMgatatA dUra karyAthI samAjanAM badhAM aniSTa nAza pAme tema mAnavuM te bhUlabharela che. eka davAthI sarva roga nAza nahi pAme astu. paNa ApaNe pragati kene kahIzuM? pragatinuM svarUpa nakakI thatAM tenI prAptinA mArganI thoDI ghaNI jhAMkhI ApaNane svAbhAvika thaze. pragati eTale vilAsanAM sAdhananI pracuratA ? zuM pragati eTale aihika sukhanI parAkASTA? pragati eTale Adhunika zekheLe ? zuM pragati eTale Adhibhautika saMpatti? aneka manuSyo A yugane pragatino yuga kahe che, ane tema kahevAnuM mukhya kAraNa e ke gADAM gayAM ane vimAne AvyAM; sAdhane vadhyAM ane aMtara ghaTyAM; vilAsa vadhyA ane sukhazAMti gayAM ! Adhibhautika sAdhane sAthe pragati je sAdhya che tenuM AtmIyata samajavAthI A karUNa bhUla thatI hoya tema lAge che. vijJAna eTale vizeSa jJAna. vizeSa jJAna-vizeSa dhakhALA sAme vAMdho keAIne hoI zake nahiM. paNa te sAdhane kevI rIte vaparAya che-te upara temanI sArthakatAne paNa AdhAra rahe chesaMskRti divase divase saraLa maTI jaine, vizeSa jaTila bane che. te paratve paNa kadAca vAM na hoya. paNa sAdhanane sAdhya te kema manAya ? sAdhya zAMti che, nyAya che, prema che, pragati che. A zodhakhoLethI te pragati sadhAI che? I. sa. 1914-18 ne mahAvigraha tathA atyArano mahAvigraha ApaNane AMcake pamADe che--vicAravamaLamAM dhakele che. A sAdhane manuSyanI zAMtimAM keTale aMze upayogI thayAM te ApaNe vicAravuM rahyuM. pragati eTale sAlanI bhavyatA nahiM. pragati eTale sAdhana tenI vizALatA paNa nahi. pragati eTale samabhAvanI khIlavaNI "Real Progress is progress in Charity." mAnava -bAlake eka ja pitAnAM saMtAna che ane eka bIjA tarapha anukaMpA, AtA ke Adara vadhe-te ja vAstavika pragati che. A pragati sAdhavAmAM je sAdhana-jJAna, bhakita ke vijJAnanI zodhakhoLe-upayogI che te svIkArya che; anya tyAjya che. paNa AvI pragatine anulakSIne samAja ke vyakita pApa' ke kuratA Acare te te niMdAya che. paNa kei eka rAjyasattA aneka jume kare te Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ! 156 te sAMkhI levAya che. saramukhatyArA khATA ArksanA paththarA upara peAtAnI prajAnuM satyAnAza kADhI rahyA che. te prajA gabharATane lIdhe sahana karI lye. paNa A jAtanI hiMsAthI pragatiProgress in Charity-sadhAya che? manuSyeAmAM samabhAva vadhe che? samAjanA aniSTA zuM kAyama mATe dUra thAya che ? ahiM anya prazna upasthita thAya che. sAdhya ane sAdhanane saMbaMdha-Relation of Means to ends. eka evI bhramita vicArazreNi hatI ke kArya sArUM heAya teA kAraNanI manuSya paravA karavI nahi. arthAt sAdhya zubha hAya te te sAdhavA mATe azubha sAdhanAno upayoga manuSya ke samAje karavA paDe te temAM kazI harakata nahi? A vinAzAtmaka-hiMsAtmaka-vicAre aneka ana nIpajAvyAM che. ApaNe pragati sAdhavI che, hRdayanI kAbhaLatA keLavavI che, prANI mAtrane samAna TIi nihALavuM che-- ane te badhu hiMsAnA raste ! ! te banI ja kema zake? anna tevo oDakAra. gavAtA annamAMthI sugadhI eDakAra sabhavatA nathI,' ' Tit for Tat," "zayaM prati zAstram " A vAkayono heALA pracAra karatAM pahelAM pragativAMcchu vyakitae ghaNu vicAravuM rahyuM, te zAMtine paMtha nathI, te adhogAmI bhAga che. avegAmI che eTale sahelA che, temAM prayatna nathI. vIrAnI ahiMsAmAM prayatna che, saMyama che, dhairya che, udAratA che, AdhyAtmika utkarSa che. kuTuMbamAM, samAjamAM ke dezamAM prema-svabhAva jeTaluM kAyamI tathA sarasa kArya kare che, teTalu dveSa ke hiMsA karI zakatAM nathI. * buddha jaina hiMsA hiMsAne utpanna kare che. mada, moha, chA~ ke leAbhathI-A aniSTa sAdhanAthI -kAe potAnI ke samAjanI pragati sAdhI hoya tevu smaraNamAM nathI. vijetAnI hiMsAnA caLakATa thoDA vakhata dekhAya, paNa vIjaLInA jhakSukAnI peThe te caLakATa kSaNika-apavI che. sattAnuM sukha thoDA samaya dekhAya, paNa te sukhAbhAsa mRgajaLa jevA che, ahiM eka evI dalIla karavAmAM Ave che ke ahiMsAvAda manuSyasvabhAvane vIsarI jAya che. ahiMsAne raste manuSyane sudharatAM ke samajatAM aniSTane dUra karatAM ghaNA samaya lAgaze. hiMsAnA eka dhaDAkAthI taphAnI manuSya zAMta banaze ane sAmAjika, rAjakiya ke Arthika aniSTA paLavAramAM naSTa thaze Ama kahenAra ke bhUleA kare che-(1) manuSya svabhAvane anyAya. ane (2) samagra itihAsanuM ajJAna. mAnavasvabhAva pApI che ane te Thokara sivAya sudharI zake tema nathI-tema kahevu te ajugatuM che. manuSyamAM satva, rajas ane tama:-ebha traNa tattvo che. tyAre manuSyane mAtra timirathI bharela cItaravA-te ThIka nathI. kedakhAnAMonA itihAsa, mAnasa zAstrIenA anubhavA kachaka jAdu ja kahe che. mAnava svabhAva ale che ane ahiMsAthI-premathI te mArA mATe banne che. tA. 15-12 thAya te pahelAM---jo thAya che te hiMsAnI sAMkaLane eka bahuko tUTe che. astu. rAjakIya pradezamAMthI have AvIe sAmAjika kSetramAM samAjamAM keTalAya sudhArAnI AvazyakatA che te teA nirvivAda che, hiMdu samAjanAM vaheNa DaheALAi gayAM che. samAjanAM nIra zuddha banavAM joie yuvA jhaDapI sudhArA mATe thanathanI rahyA hAya te sahaja che. yAhAma karIne paDA, kRteha che Age' e sUtra vIra narmadatu temane maMtra bhale hAya. paNa A kSetramAM jeTalI hiMsA-baLajorIthaze teTalI pragati vilakhAze te visaravuM na joie. ahiMsA-jJAna-keLavaNI ane premapUrvaka samajAvaTa-nI asara A sAmAjika ke dhArmika kSetramAM paNa zubha ane kAyamI thaze tema mArUM mAnavu che. ekAda vyakita Ieonoelast praNA likA--bhajaka nIkaLe, paNa samasta samAja te vIranI gatie cAlI zakatA nathI. e te klapatarAmanI mAphaka sajjanA, samajAvo, dhIme dhIme sudhArAnA sAra" zAMtithI premathI, ahiM sAthI kAma karavuM rahyuM. bhUta, vartamAna tathA bhAvInI eka sAMkaLa che. bhAvI racavAnuM che vartamAnamAM, paNa bhUta te sarvano AdhAra che. bhUtakALanAM zubha tattvo laI, vartamAnanAM zubha tattvA sAthe temanA samanvaya karI zakIe te ja bhavya bhAvI racI zakIe. sama nvaya zuM pragati nathI? It is progress in understanding. bIjuM sAdhAraNa samAja rUDhipUjaka hAya che. sudhArA temane samajAvaze, jJAna--nyAta temanI AgaLa dharaze, sahiSNutA rAkhaze ahiMsAnA raste jaze, to jarUra te sthiticusta samAjane potAnI sAthe AgaLa lai zakaze. te prati che, vyaktinI ane samAjanI samabhAvanI khIlavaNI che. khIjI viplavathI hiMsAthI sarve aniSTA nAza pAme che-- Ama kahevu te paNa yathArtha nathI. krAMsanI krAMtinA dAkhaleo hyA. jeTalI utAvaLa, jeTalI hiMsA teTalI vizeSa pIDA. te viplava pachI phrAMsane ghaNu veThavuM paDayuM. lokonuM ajJAna. Avezane ubhare, lazkarI sattA, nepoliyananI saramukhatyArI, khunakhAra laDAi ane vigrahanI aneka yAtanA. Aldous Huxley khar kaheche ke "The more vioelnce, The less revolution." hiMsAthI pratihiMsA janme che, vahema-krodha vadhI jatAM bIjI laDA nI bhUmikA taiyAra thAya che. Ama hiMsAnI paraMparA zarU thAya che. vigraha pachI paNa premane- ahiMsAno upayoga-bahu mehu na bhAratavarSa te ahiMsAnI pAzALA che. zrI rAma, kRSNa zaMkarAcArya, budhdha, mahAvIra svAmI, vivekAnaMda, dayAnaMda sarasvatI, mahAtmA gAMdhI ke kavivara TAgoranA bhAratavarSane pragatinA pADe paDhAvavAnA hoya nahiM bhAratIya saMskRti eTale samabhAvanI saMskRti-samanvayanI saMskRti. mAMdAonI zuzruSA karavI, dare nArAyaNAne sahAya karavI, nirakSarAne akSara jJAna Apavu te ahiMsAnu kSetra che. saMyama, dhairya, zAMti, satya, jJAna, prema te ahiMsAvAdInA guNa che, ahiMsA zaktizALInI che. te visaratA nahiM. ahiMsA bAhyAcAra nathI; te te Atmika guNa che. A prakAranI ahiMsAnI sArthakatA mATe rIcarDa grege peAtAnA * The power of non-violence " nAmanA pustakanAM sacoTa lakhyuM che; mahAtmA gAMdhIjIe potAnA khvanamAM temaja dezamAM ahiMsAnI sArthakatA sAdhI te ApaNe jANIe chIe. jana yuvaka A ahiMsAthI saMsAranA aneka jhaMjhAvAtA para vijaya meLavI prati-Progress in larity sAthe eja abhilASA.* manubhAi pI. vaidya. # UMcA vahUnI pa paNa vyAkhyAnamALAmAM apAyeluM vyAkhyAna (pRSTha 158 thI cAlu) ke Thesa vAgI ja che; eTale vaLI te sIdhe mArge caDI jAya che. tethI satyanI ArAdhanA e bhikata che, ne bhikata te ' zIrataNuM sATuM' che; athavA te hiranA mArga hA temAM kAyaratAne sthAna nathI. temAM hAra jevu kai che ja nahi. e marIne jIvavAnA maMtra che, A prasaMge harizcaMdra, prahalAda, rAmacaMdra ImAma husanasena, khristI saMtA vagerenA dRSTAntA vicArI javAM joIe. A raTaNa sahu, nAnA temaja meTAM strI purUSa cAlatAM, besatAM. khAtAM pItAM, ramatAM badhuM karatAM karyA ja kare, te te karatAM karatAM nirdoSa nidrA letAM thai jAya te kevuM sArU ! e satyarUpa paramezvara mAre sArU ratnaciMtAmaNi nIvaDela che; ApaNu badhAMne sArI nIvaDe !!! mahAtmA gAMdhIjI Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-12-40 prabuddha jaina santa phrAnsisa. (pRSTa 150 thI cAlu) jamAM jyAM sudhI asamAnatA ane anyAya che tyAM sudhI, AkhA visanI majUrIne aMte, e Taka peTa bharIne khAvA jeTaluM mANusane maLI raheze evI khAtarI na apAya. duniyAnA vinimayamAM jyAM sudhI anyAya rahelA che, tyAM sudhI A muzkelI rahevAnI ja. e muzkelI dUra karavAnuM kAma saMtanu nathI, paNa samAjarINenuM che. aMga bharIne kAma kare tene peTabhara khAvAnu ane AMkhabhara uMghavAnuM maLavuM ja joie. ema na thAya tyAM sudhI sAdhuene mATe majUrI ane bhikSA baMnenA Azraya levAnA raheze. jemane dharmanI paDI nathI evI keTalIka rakhaDela kAmA bhikSA, majUrI kArIgarI, dhIradhAra, ane cerI, badhAnuM eka sAmaTuM pAlana kare che evu jovAmAM Ave che. sAdhue emAMthI kevaLa e ja mArgonuM avalaMbana karI zake che. ethI bahAra jAya tA izvarane bhUlI javAya. saMta phrAnsisane dharmavacana pramANe potAnA jIvanamAM pheraphAra karavA hatA; jyAre AsapAsanA leAkAne peAtAne poSAya evuM jIvana calAvavA mATe dhavacananA arthamAM pheraphAra karavA hatA. saMta phrAnsisanI niA Izu khristanA vana ane Adeza upara sauesA TakA hatI. zu khristanA ekeeka vacananA sIdhA spaSTa artha lai te pramANe te cAlate. vyavahAra ADe Ave te vyavahAre namatuM Apavu joie, nahi ke sadgurUnAM vacane. A ugratA dharmAdhikArIomAM kayAMthI hoya ? ethI emanI sAthe muzkelIo utpanna thatI. paNa saMta phrAnsise peAtAnI pAse adhikArI sarakhA na rAkhyo. eTaluM ja nahi, paNa dharmAdhikArIonA deSo jovAnI paNa eNe nA pADI. tethI dharmatatra sAthe laDavAmAM ene potAnI zakti vAparavI na paDI. Atmazuddhi, prANIprema, rUggasevA ane roganivAraNa, e ja enu mukhya kArya hatuM. lekAmAM izvaraniSThA AvI jAya teA bAkI badhuM enI meLe sarakhu thai jaze, evA ene vizvAsa hatA. ane izvaraniSThA mATe mana ane iMdriyA para vijaya meLavavA ja tee, eTalu ene spaSTa thayuM hatuM. Ama dharmapracAra karatAM eNe potAnA zrAvakane je sUcanAe ApI hatI emAMthI be sUcanAnI asara samAjanuM svarUpa pheravavAmAM ja thai. potAnA zrAvakAe zastradhAraNa nahi karavu evA enA Adeza hatA. zrAvakoe pApa mAge te uparAMta bIje kayAMya sAgana na khAvA joie, evA paNa enA eka Adeza hatA. saMta phrAnsisanA jamAnAmAM AkhA yuropamAM saraMjAma paddhati (Feudal System) hatI. emAM dareka vyakitane kAi ne kAi saradAra pratye segana khAvA paDatA ane enA vatI vaphAdArIthI laDavuM paDatuM. sata phrAnsise joyuM ke A soganathI samAjamAM kSudra saMgaThano pedA thAya che ane nakAmA vicahe cAlatA rahe che. saMkucita saganane pariNAme dharmanI vyApakatA naSTa thAya che ane mAnavatA jhAMkhI paDe che. saMta phrAnsisa jevA dhArmika purUSonI alaukika samAjasevA bheMza AjanA jamAno pUche che, 'zuM A badhuM karavA mATe izvaraniSThA ane izvarano sAkSAtkAra jarUranAM ja che?' Ane javAba hajI nA' mAM ApAyA nathI. mAnavaprANIe jyAM jyAM alaukika sAmarthya batAvyuM che, alaukika niSThA batAvI che, aDaga zAMti ane akhUTa dhIraja batAvI che, tyAM tyAM e 157 zvaraniSThAnA AdhAra upara ja pragaTa thavA pAmI che, e atyAra sudhI sarvakALano ane sarva dezanA nirapavAda anubhava che. sAdhusaMtAe pote potAnA sAkSAtkArane AdhAre peAtAnA aneka anuyAyIone samAjasevAnA mArgamAM deravAnA prayatna karyAM che. paNa aneka ThekANe anubhava thayeA che ke, parAyI mUDI lAMbe sudhI pahoMcatI nathI. puNyastha jJamitkRti puNya neinti mAnava ! bALakone khAvAne drAkSa joie che, paNa bAraNe enA velAnAM mULiyAM sahana nathI thatAM. ra AjathI barAbara sAta varasa upara yurope saMta phrAnsisanI 700 mI puNyatithi UjavI hatI. e prasaMge cAre kAra phrAnsisatI vanasAdhanA ane jIvanakAryanuM adhyayana thayuM hatuM. e prasaMge saMta phrAnsisa uparanA aneka graMtha vAMcI enu navanIta mahAdevabhAie navajIvananA vAcakAne Areka lekhAmAM ApyuM hatuM. jagatanA mahAna sattA e kevaLa te te dharma ke dezane vArasA nathI. ApaNAmAM sAcI dhaniSThA hAya te ApaNe badhA saMtanu sagapaNa saheje joi zakIzuM. phrAnsisanuM caritra vAMcI jema bhAvanAzIla khristI vadhAre sAcA khristI ane che, te ja pramANe e ciratra vAMcI dareka sattvastha hiMdu vadhAre sAce! hiMdu banaze; ane dareka musalamAna paNu, sulatAna maleka-ula-kAmilanI peThe ja, khristI dharmano svIkAra karyAM vagara. phrAnsisanI dhArmikatAnI kadara karI zakaze. mahAdevabhAinA bhakata hRdaye A saMtakathA tAravelI hAvAthI, emAM athathI iti sudhI dhArmikatAnI suvAsa kAyama rahelI che. saMta phrAnsisanA upadeza mahAdevabhAinA zabdomAM ahIM rajU karI A saMtavananu manana pUrUM karIe. " saMta phrAnsisa dhanane narakamAM laI nArI mAyA samAna mAnatA. bIjAnA dhananeA tene dveSa naheAte. saMsArIone paNa te, dhana zvare ApelI anAmata che ema gaNI, bIjAnI sevArthe ja vAparavAnI salAha ApatA. paNa potAne ane potAnA sadhane te e dhananI anAmata rAkhavAnI javAbadArImAMthI paNa izvare mukata karyAM che, ema te vAraMvAra samajAvatA." enu prakhyAta vacana che. " saMsAranAM badhAM pradyAbhane aparigraha vRtti AgaLa TakI ja na zake." Ding * potAnA ziSyAne upadeza karatAM eNe kaheluM : " izvare ApaNane ApaNe udhdhAra karavA nathI utpanna karyo. paNa lAMkAne udhdhAra karavA utpanna karyo che. ApaNe abhaNa chIe, ApaNe nAnakaDA navA chIe, evI lAgaNIthI hatAza thaze nahi.zvaranuM kArya sau kAi karI zake. ApaNe te lokone pazcAtApa karI sanmArge javAnu ja kahevAnuM che, temAM zI meTI vAta che ? ApaNe kAM kAine bhAre paDavu che? ane ApaNuM kAi na sAMbhaLe te zI harakata ? emAM ApaNuM sAMbhaLavApaNuM che paNa kayAM ? huM to khAtarI Apu' chuM ke ApaNane jyAM tyAM AvakAra maLaze, ghaNA mANaso ApaNA bhegA thaze ane ApaNuM kuMTuM vadhaze." * " saMdhamAM dAkhala thanAra dareke jADAmAM jADAM garIbamAM garIbane maLe evAM kapaDAM paheravAM, kAraNa jhINAM kapaDAM te rAjArajavADAne zobhe saMdhamAM dAkhala thanAre sattAnI gaMdhane paNa pAse na AvavA devI. je vadhAremAM vadhAre namra ane Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 prabudha jaina tA. 15-12-tra che. dara ane vadhAremAM vadhAre majUrI ane sevA kare te meTAmAM meTe. pitAne je je dha nisarga prApta hoya te te dhaMdhe kare ane temAMthI roTI meLavavI. parasevo pADayA vinA meLavelI raTI harAma gaNavI. sevAne badale bhikSA maLe te piTapUratI bhikSA svIkAravI, paNa chuTIbadAma sarakhuM dAma gAMThe na bAMdhavuM. gardhAmAM garbhe mANasane, aMtyaja jevA gaNatAne, saMsarga karavo ane tene AzvAsana devuM. sevA karavI te maMgI karavI. keInI sAme virodhanI varALa sudhdhAM na kADhavI " salAmata rahe ' kahIne sevArthe jyAM tyAM hAjara thavuM. ane koI tarachoDe te zAMtithI vidAya levI. jyAM tyAM prabhunA Adezane pracAra kara, pitAnA pApanI kabUlAta karavI, ane tema karIne prAyazcita karatAM zIkhavavuM." "namratA kadI na bhUlajo, vyartha vacana na belaje, vyartha AcaraNa na karaje. bahAra pravAsa karatAM chatAM AzramamAM ja rahetA ho tema rahejo. A zarIra che te ApaNe Azrama che, ane zarIramAM je AtmA che te parivrAjaka che. e parivrAjake sadA prArthanA karIne, IzvarapraNidhAnathI, e Azramane pavitra rAkhavo joIe. AtmA pitAnA AzramamAM zAMti na meLave te bAhya Azrama bAMdhIne zAMti kayAM pAmazuM ?" "meM mArA hAthe kAma karyuM che ane jIvIza tyAM sudhI karIza. ane huM IcchuM ke bIjA sau bhikSuko e hAthamahenata na choDe. jene koI pramANika dha na AvaDatA hoya te zIkhI le,-temAMthI dhana meLavavAne nahi, paNa tene joIne bIjA zIkhe te mATe, bIjA ALasu na bane te mATe. majUrI karyA chatAM samAja majUrI na Ape te IzvaranA bhaMDAramAMthI bhAgI lejo-ghera ghera bhikSA mAgajo." satya. ApaNI saMsthAnuM mULa ja satyanA AgrahamAM rahyuM che. tethI satyane paheluM lauM chuM. "satya" zabda samAMthI che. satuM eTale hovuM. satya te hatA:paNuM. satya sivAya bIjI koI vastune hastI ja nathI. paramezvaranuM kharuM nAma ja "satuM eTale "satya" che. tethI paramezvara "satya" che ema kahevAM karatAM "satya" e ja paramezvara che ema kahevuM vadhAre egya che. ApaNuM rAjyakartA vinA, saradAra vinA cAlatuM nathI. tethI paramezvara nAma vadhAre pracalita che ane rahevAnuM paNa vicAra karatAM te "satuM ke "satya e ja kharUM nAma che ne e ja pUrNa artha sUcavanArUM che. ane jyAM satya che tyAM jJAna-zudhdha jJAna-che ja, jyAM satya nathI tyAM zudhdha jJAna na ja saMbhave. tethI Izvara nAmanI sAthe cit eTale jJAna zabda jAya che. ane jyAM satya jJAna che tyAM AnaMda ja hoya, zeka hoya ja nahi. ane satya zAzvata che tethI AnaMda paNa zAzvata heya. AthI ja izvarane ApaNe "saccidAnaMda" nAme oLakhIe chIe. A satyanI ArAdhanAne khAtara ja ApaNI hastI. tene 4 kAraNe ApaNI pratyeka pravRtti. tene ja kAraNe ApaNe pratyeka zvAsozvAsa laIe. Ama karatAM zIkhIe te ApaNane bIjo badhA niyame saheje hAtha Ave, ne temanuM pAlana paNa saheluM thaI paDe. satya vinA keI paNa niyamanuM zuddha pAlana azakaya che. sAmAnya rIte satya eTale satya bolavuM eTaluM ja ApaNe samajIe chIe. paNa ApaNe vizALa arthamAM satya zabda le che. vicAramAM, vANImAM ne AcAramAM satya eja satya. A satya saMpUrNapaNe samajanArane jagatamAM bIjuM kaMI jANavApaNuM nathI rahetuM. kemake jJAna mAtra temAM samAyeluM che ema ApaNe upara joyuM. temAM je na samAya te satya nathI, jJAna nathI: pachI temAM kharo AnaMda te hoya ja kyAMthI ? A kasoTI vAparatAM zIkhI jaIe to ApaNane turata khabara paDe ke kaI pravRtti karavA yogya che, kaI tyAjya che; zuM jevA yogya che, zuM nathI. paNa satya je pArasamaNirUpa che, je kAmadhenurUpa che ne kema jaDe? tene javAba bhagavAne ApyuM che. abhyAsa ane vairAgyathI. satyanI ja tAlAvelI te abhyAsa; te vinA bIjha badhI vastu viSe AtyaMtika udAsInatA te vairAgya, Ama chatAM ekanuM satya te bIjAnuM asatya ema ApaNe joyA karazuM. tethI gabharAvAnuM kazuM kAraNa nathI. jyAM zudhdha prayatna che tyAM nokhAM jaNAtAM badhAM satya te eka ja jhADanAM asaMkhya nekhAM jaNAtAM pAMdaDAM samAna che. paramezvara paNa kayAM pratyeka manuSyane na nathI jaNAta? chatAM te eka ja che, ema ApaNe jANIe chIe. paNa satya nAma ja paramezvaranuM che, tethI jene je satya bhAse te pramANe varte temAM doSa nathI eTaluM ja nahi paNa teja kartavya che. pachI tema karavAmAM bhUla haze te paNa sudharI javAnI che ja. kemake satyanI zodhanI pAchaLa tapazcaryA hoya, eTale pote duHkha sahana karavAnuM hoya, tenI pAchaLa bharavAnuM che, eTale temAM svArthanI te gaMdha sarakhIye na heya. AvI nisvArtha zodha karatAM Aja lagI keI ADe mAge chevaTa lagI gayuM nathI. ADe jAya . (anusaMdhAna pRSTa 156 juo) jeTalI amalamAM mUkI hoya teTalI ja vidyA che, jema dharmane dharmAcAra ja tenI kharI prArthanA che. bhIDane samaye ane laDatane samaye je mANasa pustakajJAna upara AdhAra rAkhaze te mANasa hAtha dhasavAne che". bhAI, huM te eka pustakane jANuM chuM. te pustakamAM je lakheluM che te pramANe vartavAne sahune kahuM chuM. tamAre eka | to garIba kahevaDAvavuM che ane vaLI meTA paMDita ne rAjA banIne jagatamAM vicaravuM che! mane te e Dhagale pustako na joIe--e mAtra bAIbala hoya che. paNa mAre zuM? tamAre karavuM hoya tema kare. mAtra mArI rajA na mAMgo". he prabhu! je adhikAra Apavo hoya te eka ja adhikAra Apa: manuSyanI pAse eka paNa adhikAra meLavavAnI jarUra na rahe e adhikAra Apa" "mane te Izvarane je game te bahu game." . aMtakALe saMta phrAnsisa bolyo : "have mArAM kapaDAM utArI lo ane mane dharatI para suvADe. Izvara sivAya mAruM kazuM ja nathI. meM mAruM kartavya karyuM. Izvara tamane tamAruM batAve." dattAtreya bAlakRSNa kAlelakara zrI muMbaI jana yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzakaH zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata be AnA zrI muMbai jaina yuvakasaMghanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B, 4266. prabuddha jenA taMtrI : maNilAla makamacaMda zAha, ke : 17 muMbaIH 31 DIsembara 1940 maMgaLavAra lavAjama rUpiyA 2 majArInI sAcI kiMmata. [ amadAvAda khAte tA. 4-12-40 nA roja "majUra dina nI ujavaNI aMge pramukhasthAnethI zrI. kizoralAla gha. mazarUvALAe ApeluM preraka bhASaNa.] mahenatu bahena ne bhAIo, majUrInI sAcI kiMmata Aje tamArA 23mA janmadivasa mATe tamane abhinaMdana have AjanA khAsa viSaya para AvuM. pUjya gAMdhIjIe ApavAM joIe ane te ApuM chuM. sAthe sAthe je paristhitimAM temanA saMdezAmAM je vAkya lakhyuM che tene vistArathI artha ApaNe bhegA thayA chIe ane jene lIdhe mArA jevA adanA samajAvavAnI temaNe mane AjJA karI che ane te AjJAnuM bhAre : mANasane pramukha thai besavuM paDe che tene paNa ullekha karavo pAlana karavuM che. vAkya TUMku che, bhASA kAMIka aTapaTI joIe. A sthAna mATe huM lAyaka nathI. AvA moTA kAma mATe lAge che, paNa thoDoka vicAra karatAM jaNAze ke pU. gAMdhIjIe jeo lAyaka che teo jelamAM che. ahIM te saradAra zobhe, khera thoDAmAM moTI vAta lakhI che. emaNe lakhyuM che ke tamArI sAheba zele, zrI. morArajIbhAI zebhe paNa te badhA te jelamAM mukti tamArA hAthamAM che. majUrInI kiMmata teTalI ja majurInI gayA che. zA mATe gayA che te tame jANe che. te uparAMta majU- nANAMnI kiMmata karatAM bahu vadhAre che" eTale zuM? eka dAkharonI sevA karavAmAM jemaNe AkhuM - lAthI e samajI zake. dhAro ke jIvana arpaNa kareluM che te traNa majUra bhAIo pratye pU. mahAtmAjInA saMdezA sAbaramatI nadImAM pUra AveluM che, sevake zrI zaMkaralAlabhAI, pU. kizoralAlabhAInuM tyAM AvavuM mArA AvavA samAna jyAM pUla nathI ane hoDI paNa anasUyAbahena ane bhAI gulamAnuM chuM. jyArathI tamArA saMbaMdhamAM huM Avyo chuM cAlatI nathI. tyAre keTalAka tArAnuM jhArIlAla mAMdagIne lIdhe ApaNI tyArathI meM tamane samajAvavAnI koziza karI che ke tamArI kAma kare che ane sAme pAra pahepAse nathI. emanI gerahAjarIthI mukita tamArA hAthamAM ja che. majUrInI kiMmata, cADe che. ghaNAM gAmaDAMomAM AvI mane, tamane ane badhAne dilagIrI teTalI ja majUrInI nANAMnI kiMmata karatAM vyavasthA hoya che enA badalAmAM upaje che chatAM kAma te karavAM ja bahu vadhAre che. majUrInI kiMmatamAM tamArI IcchA tArAne paise be paisA ApavAmAM rahyAM. pramANe tame vadhaghaTa karI zake che paNa jyAre tame vaTA Ave che paNa je te pAMca rUpiyA janmadivasa tyAre tenI kiMmata te aMkAI gaI. mAge che te tame Apazo? tame A vAta tamane cethI Disembara e tamAre- jhINavaTathI kizoralAlabhAI samajAvaze. kahezo ke bhAI be paisA le, Ane majUra caLavaLane janmadivasa che. | bApunA AzIrvAda, la, pAca rapiyA tA bahu kahevAya. buddha. bhagavAna kayAre jamyA te - --- te kaheze-tamane sahIsalAmata kaI jANatuM nathI, paNa teo game tyAre jamyA hoya pahoMcADayA, vaheNamAM tamane taNAvA na dIdhA, vamaLamAMthI bacAchatAM temane janmadivasa te ujave ja joIe. eTale vyA tenI kiMmata zuM e paisA ? te ApaNe kahIe ke tenI je divase temane jJAna thayuM-vaizAkha suda 15-te janmadivasa kiMmata te thaI zake che nahiM jIvananI kiMmata pAMca rUpiyAnA gaNAya. 36 varSanI uMmare buddha bhagavAnane jJAna thayuM karatAM ghaNI vadhAre che-tArA kAmanI kiMmata pAMca rUpIyA nathI. ane te divasa janmadivasa tarIke UjavAya che. mANasa A tuM bhAre prANadAtA tAraNahAra che te ja sAcI kiMmata che. paNa duniyAmAM kyAre janme che te moTA lokone ghera TIpaNAmAM noMdhAya je tenA mahenatANune vicAra karIe te judI rIte kiMmata che paNa majUrone tyAM thoDuM ja nedheluM hoya che ? je divase AMkavI joIe. majUro jAgRta thayA, temane temanI zakitanuM bhAna thayuM te mahetANu ane majUrInI kiMmata temane janmadivasa. tethI A divasa ujavAya che ane te sArthaka e pramANe majUro kAma kare che tenuM je mahenatANuM eka paNa che. 23 varSa thayAM eTale majUravarga ThIka juvAnImAM AvI rUpiye, be rUpiyA ke daza rUpiyA apAya che te tenI majUrInI gaye kahevAya. 23 varSane janmadivasa ujavavAnI taka maLI te kiMmata nathI. mahenata mAraphate te pitAnuM je rIte jIvana unnata mATe AnaMda mAnIe. Aje savAre tame tamArA utsAhathI- kare che, te samAjanI sevA kare che te enI kiMmata. hiMdamAtAne bIjAnA IzArA vinA pite ja zaheranA judA judA mahollAomAM tame DhAMke che tenI kiMmata cUkavI zakAya nahi. tenI pAMca daza A utsava ujavyuM te bahu AnaMdanI vAta che. (anusaMdhAna pRSTha 168 juo). Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 prabudhdha jaina keLavaNIpracAra, bekArInivAraNa ane aikayapratiSThA. ( zrI. jaina zvetAMbara mUrtipUjaka UnpharansanA niMgALA khAte tA. 25-12-40 nA rAja ekatra thayela adhivezananA pramukha zrI. TAlAla zrIkamalAla pArekhanA bhASaNanA upasegI vibhAga nIce ApavAmAM Ave che, tI.) kAnpharansanI utpatti ane bhUtakALa A konpharansanI utpatti i. sa. 1902 mAM eTale AjathI 38 varSa pahelAM thayelI che. A konpharansanuM prathama adhivezana mAravADamAM LodhI tIrtha khAte A kAnpharansanA pitA samAna lekhAtA zrI gulAbacaMdajI DhaDhDhAnI rAhabarI nIce bharavAmAM AveluM. tyAra bAda uttarAttara vadhAre ne vadhAre bhavya adhivezana bhinna bhinna sthaLe bharAyAM ane temAM te vakhatanA AgevAna zeThIAe temaja vidvAne sArA pramANamAM bhAga letA. A saMsthA zarUAtanAM varSomAM sArA pramANamAM phAlI pulI che ane jaina samAjamAM sArU sthAna meLavyuM che. adhivezana prasaMge pratinidhi tema ja prekSakA sArI saMkhyAmAM hAjara thatA tema ja meTI meATI rakamanI sakhAvatA jAhera karavAmAM AvatI. Ama eka vakhata A konpharansanI saMsthAnu AkhA jaina samAja upara sArUM prabhutva hatuM ane samAjane paNa A saMsthA khUba upayogI sevA ApatI. konpharansanI AjanI paristhiti Aje e sthiti rahI nathI. Aje konpharansa viSe leAkeAnA utsAha ati manda dise che. keTalAka sthaLeAe konpharansanA prazna upara pakSA paDI gayA che. konpharansanAM adhivezanA bahu ja lAMbA gALe bharAya che. A adhivezane bharavA mATe hu ja ochAM sthaLA utsuka jovAmAM Ave che. Aje muMbainI kAryavAhI samiti muMbaImAM avAra navAra maLe che ane kenpharansane jIvatI rAkhe che, tenI cAlu pravRttiomAM paNa ejyukezana khADa nI dhArmika parIkSA ane keLavaNI pracAra samiti taraphathI keTa-pArekha cheATAlAla lAMka kendrone keLavaNInA pracAra mATe apAtI madado ane grAhakonI puratI saMkhyAnA abhAve moTI khoTa ApatuM ' jaina yuga ' jevu eka sAdhAraNa pAkSika patra sivAya bIjuM kazuM vizeSa jovAmAM Avatu nathI. AvI sthitie paheAMcavAnA kAraNeAnI vigatamAM huM utaravA nathI mAMgatA kAraNa ke evI dekhavaheMcaNI vinAkAraNanI carcA ane takarAra ubhI kare evA bhaya rahe che. paNa Aje A sthiti che. have ApaNe zuM karavu? A saMsthAne ApaNe calAvavI che ke baMdha karavAnI che? A saMsthAmAM samAjane pragatinA mArge laI javA mATe kazI upayogItA rahI che ke nahi ? samAjate A saMsthAnI jarUra che ke nahi ? A badhA praznone nIkAla lAvavA Aje ApaNe ATalA lAMbA gALe ekatra thayA chIe. kAnpharansanI anekavidha upayeAgItAe dhArmika, sAmAjIka ane zikSaNa Adi saMbaMdhI praznone vicAra karanArI ane tene jUnI Dhabe amalamAM mUkanArI sthAnika saMsthA hatI. chatAM navIna rAjataMtra ane navIna yugane riNAme navesarathI ubhA thatA prazno vicAravA ane sAmAnya lekamata keLavavA tathA jUnI saMsthAomAM Avasyaka navuM vicAra khaLa meLavavAnA hetuthI kAnpharansanI sthApanA thayelI ane te jarUrI tA. 31-12 yAta haju jevIne tevI ja che eTaluM ja nahIM paNa vadhAre che. vaLI kAnsanI hastI khIjI rIte paNa jarUrI che. kemake temAM prAnta, jJAti, bhASA, gaccha ane tevA bIjA kazA bhedane ava-kAza na heAvAthI mUrti pUjaka mAtra maLI zake che. kAnsa sivAya AkhA zvetAMbara mUrtipUjaka samAjane game te prazna paratve ekatra maLavAnI taka Ape evI koi bIjI saMsthA hastImAM na hatI ane nathI. kAnpharansanI hastI jUnA tathA navA bAnA jarUrI mizraNanI pratIkarUpa hAvAthI enA viSe anAdara, upekSA ke virAdha dhAraNa karavA koipaNa jainane mATe yogya nathI. Ama tarkane AgaLa rAkhIne vicArIe te saukAi kabula karaze ke AvaDA moTA jaina samAja ane tenA aneka aMgata prazno-AvA samAjanA pratinidhie avAranavAra baLe ane jaina samA jane lAgu paDatA praznonA yogya vicAra kare, te saMbaMdhamAM jarUrI yojanAo ghaDIne tene amala kare e jeTaluM IMTa che teTalu ja Avazyaka che. paNa ATalA tarka ke vicArathI kAi saMsthA prANavAna banI zakatI nathI. e mATe to e saMsthAnA kAryane AgaLa dhapAvavA mATe samaya tema ja zaktine purA bhAga ApatA samAjanA vizvAsapAtra kAryakartA joie. ApaNI meTAmAM meTI truTi ahija che. ApaNane sthAnika kArya kartAe maLI zake che, paNa kAnpharansane gAmegAma pracAra karavA mATe mAtra eka ja kAmane varelA kAryakartAone ApaNe tyAM abhAva che. AvA kAryakartAe meLavavAnI sabhAvanA rAkhI zakAtI hAya te A saMsthAne jIvatI rAkhavAnA artha che; hi trIkamalAla vakIla te je che tenI te sthitimAM A saMsthA cAlyA kare tene mArI dRSTie mane hu artha dekhAtA nathI. kenpharansanI mAtra buddhithI svIkArAyelI upayogItA eka vastu che; tene gatimAna ane prANavAna kare tevA kArya kartAe meLavavA bIjI ja vastu che. Aje ApaNe niMgALA jevA ekAnta zAnta sthaLe ghaNA lAMbA vakhate ekatra thayA chIe. Aje ApaNI sAme koi takarArI prazna ke viSaya nathI. A kAnpharansamAM sau koi saraLatAthI bhAga lai zake te mATe A konpharansamAM carcavAnA viSayonI paNa maryAdA bAMdhavAmAM AvI che. Aje ekatra thayelA bhAi baheno koi eka ja pakSanA ke varganA che ema mAnavAne kAraNa nathI. Aje ApaNe sau nikhAlasapaNe carcA karIe; Aje ApaNe saMsthAnI kaMgAla sthiti kabula karIe; Aje ApaNA pUrvagrahane ApaNe bAjue mukIe, ApaNe jyAMthI bhUlyA tyAMthI pharIne gaNIe; ApaNI zakita maryAdA viSe paNa AtmavacanA na karIe; ApaNI saMsthAnI jvanadorI lakhAvavI ke nahi ane tene prANavAna banAvavI ke nahi tene vicAra karIe. eka bAbatane nizcaya karIe ke AjanI raga zIA gADA jevI konphransanI saMsthAnA anta AvavA ja joie. kAM te baMdha karIe: kAM to tvarita gatie AgaLa calAvIe. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-12-40 aMdhAraNanA prazna A vicAra karatAM ApaNI saMsthAnA baMdhAraNa prazna paNa sAme AvIne ubhA raheze. e badhAraNa kALajInu che. te baMdhAraNanI AkhI racanA saMdhane kendramAM rAkhIne karavAmAM AvI che. Aje keTalA saMgheo potapotAnA pratinidhie cuTIne mokale che? vaLI A saMdhA konpharansanA karelA TharAvete amala karavAne badhAyalA che kharA! A sA rItasara cuTIne pratinidhie na mokalatA heAya te temanA sthAne bIjI koi racanA karavAnI jarUra che ke nahi ? AvI koi navI racavA svIkAravAmAM Ave to tene amala karavA mATe zuM ane kevo prabaMdha thai zake tema che? A kenphransanA astitva ane AyuSya sAthe nikaTa sabaMdha dharAvatI AvI aneka Ayatone Aje Apa sarve pratinidhiee niNaeNya karavAnA che, mArA bhAge je kAMi javAbadArI Avaze. tene paheAMcI vaLavAne huM taiyAra chuM, paNa eka pramukhathI koi saMsthA prANavAna banI zakatI nathI. te mATe te Apa saMta purA sahakAra joie. e ApavA Apa sarva taiyAra che ? Apa phegaTanI hA pADe e huM jarA paNa nathI mAMgatA. e karatAM ApaNI AjanI kamangerI kabula karIe ane A saMsthAne hAla turata baMdha karavAno nirNaya karIe e vadhAre vA yogya che. evA nirNayathI huM nArAja nahi thAuM. ahi ekamekane khATA sadhiyAro ApIe ane ahiMthI chuTA paDatAM tame tamAre ghera ane huM mAre ghera e sthiti karatAM sasthAnuM prabhANika visarjana vadhAre AvakAradAyaka che. AvA visarjanathI huM jarA paNa nAkhuza thaiza ema Apa na mAnI. kAraNu ke evA visarjanamAMthI paNa ghaNI vAra koi prANavAna saMsthA ubhI thAya che evA mArA anubhava che. keLavaNInA prazna: keLavaNI pracAra samiAMta ApaNA adhivezana samakSa traNa bAbate mukhyapaNe carcavAnI che temAthI adhAraNanA prazna ApaNe vicAryuM. have keLavaNI pracAranA prazna vicArIe A sabaMdhamAM konpharansanI kAryavAhaka simita taraphathI eka yojanAnA amala thai rahyo che ane te ce!janAe peAtAnA maryAdita pradezamAM sArUM ane stutipAtra kAma karyuM hoya ema tenA vRttAnta uparathI mAluma paDe che. A yojanA zrImAna kAntilAla zvaralAlanI rU. 25000) nI udAra sakhAvata upara ubhI karavAmAM AvI hatI. A rakama have lagabhaga khalAsa thavA AvI che ane tethI jo vizeSa sahAyatA na maLe teA cAlu varSa sAthe e ceojanA baMdha karavI paDe tema lAge che. jaina kAmanA zrImAnAnu A bAbUta tarapha huM khAsa dhyAna kheMcavAnI rajA lauM . Aje e keLavaNI pracAra samiti tarathI paccAsa sthAnika samitie ubhI karavAmAM AvI che. temAM paccIsa samiti purA vegathI kArya karI rahI che ane prastuta yojanAnA purA lAbha uThAvI rahI che. A yeAjanAnA vistAra pAchaLa konpharansano paNa vyApaka pracAra sabhAyalA che. zikSaNa sasthAonA mAhItIsa'grahu prabuddha jaina 161 kaDA paNa paDelAM che. A badhAMnI vigatavAra mAhItI Apatu patraka konpharansa taiyAra karAve eTaluM ja nahi paNa A badhI saMsthAone kendrita kare evuM kei taMtra ubhuM karavAmAM Ave te tethI kAmanI bahu upayogI sevA thai zake tema che. Adyogika zikSaNa A uparAMta keLavaNInI dizAe khIjuM ghaNuM karavA yogya che ane thai zake tema che. ApaNe tyAM keLavaNInI aneka saMsthAo kAma karI rahI che. keTalIka saMsthAe vidyArthIAne kevaLa rahevA khAvAnI sagavaDa Ape che, keTalIka mAtra zikSaNa pradAnanu kArya kare che, jyAre evI paNa keTalIka mAtra saMsthA che je banne kArya kare che. A uparAMta judA judA kSetramAM bhaNutA vidyArthIone madada ApavA mATe keTalIka ziSyavRttinAM ApaNI sAme audyogika zikSaNanA prazna aNu ukelyo paDelA che. ApaNI kAmano mukhya vyavasAya vyApAra che. ApaNI kAnanA aneka zrImAne hastaka aneka kArakhAnA, mIlA temaja phekaTarIo cAle che paNa te pAchaLa ApaNI dRSTi vyApAranI che. te kArakhAnAo calAvanAra bIjA ja kAi hoya che. temAM majurI karanAra paNa jainetaro hAya che. eno artha e thayo ke udhoga zikSaNanI bAbatamAM ApaNe tadRna pachAta chIe. A bAbata ApaNe khUba vicAravA jevI che. kALa badalAtA cAle che. vyApAranuM sthAna udyoga lai rahela che ane metAnuM sthAna majura lai rahela che. vyApArI ane metAnA jIvanakalaha vadhArene vadhAre kaSTamaya banatA jAya che; yaMtrasa cAlaka ane majurane phATalA sahIsalAmata che. ApaNI prajAne have udyoga ane hAthamajurI tarapha vALavAnI khAsa jarUra che. A dizAe vaoNyeAjanA khAsa vicAravA jevI che. vaheluM moDu dezanA samagra zikSaNane te dizA tarapha vaLyA sivAya chuTako nathI. ApaNA zrImAne A dhAraNa upara navI navI zikSaNu saMsthAe ubhI karavAne udhukta bane te jaina samAjane temaja AkhA dezane keTalA lAbha thAya ? dhArmika zikSNa dhArmika zikSaNa khAsa Aje che. te viSayamAM janatAne rasa ghaTatA ApaNA amUlya khajAne che. keTalAMya varSo kAzImAM yaze'vijayajI jaina saMskRta pAzALA kAma karatI hatI. Aje evI koi saMsthA nathI. prAcIna mAgadhI temaja saMskRta bhASA temaja sAhityanA ayanane uttejana ApavAnI khAsa jarUra che. amadAvAda ke evA koi madhyavartI sthaLe AvI koi saMsthA ubhI thaI na zake ? kharI keLavaNI kaI ? zAyanIya sthitimAM paDeluM jAya che. dharma sAhitya pahelAM eka vakhata kSetramAM sArU astitva dharAvatI A jaina dharmanI saMskRtinuM mULa ahiMsA, saMyama ane tapa che. A saMskRtine vaphAdAra rahenArI keLavaNI e ja kharI keLavaNI che. te sivAya pazcimanI uchInI lIdhelI keLavaNI padhdhatithI ApaNA kadi udhdhAra thavAnA nathI. viveka vagaranA anukaraNathI manuSyamAM rahela sahaja zaktino vikAsa thato nathI paNa nAza thAya che. Aje keLavaNI ane kaLAnA nAme ApaNI khATI hAjatA ane vilAsitAnu poSaNa thAya che ane tethI AtmAne adha:pAta thAya che. te keLavaNI ke kaLA nathI paNa tene AbhAsa mAtra che. bekArI-AgaLanI sthiti ApaNI jaina prajA vyApArI prajA che. junA kALathI mAMDIne hiMdusthAnanA moTA vyApAra jatAnA hAthamAM hatA. vyApAra arthe jaina vyApArI vahANA bharIne paradeza jatA ane aDhaLaka saMpatti A dezamAM lai AvatA. nAnA moTA gAmAmAM vasatI jaina prajA meTA bhAge kheDutAne ane khIjAte nANAM dhIravAnu kAma karatI hatI ane meTA zaherAmAM zarAphenuM kAmakAja karatI hatI. ( anusaMdhAna pRSTa 164 jIe) Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 prabudha jaina tA. 31-12-4 * saccassa ANAe uvahie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANamAM rahenAre buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabuddha jaina satyapUtaM vadedvAkyam DIsembara 31 1940 ApaNuM pAMjarApaLe ane zaizALAo. ApaNI pAMjarApoLe ane gauzALAonI hAlanI paristhitinI carcA karavA mATe ane temAM thavA joItA sudhArAonI vicAraNA karavA mATe sAbaramatI AzramamAM svAmI AnaMdanA pramukhapaNA nIce naveMbara mAsanI 30 mI tArIkhe bhinna bhinna sthaLanI pAMjarApoLa ane gauzALAonA pratinidhionuM eka samelana bharavAmAM AvyuM hatuM. A saMmelananA prajAe eka mAsa pahelAM zrI. pAMjarApoLanA vyavasthApako, TrasTIo, zubha cintako joga eka nivedana bahAra pADayuM hatuM. A nivedanamAM temaNe jaNAvyuM hatuM ke :- "Apa sau jANe che ke kAThiyAvADa tathA gujarAtamAM lAMbA vakhatathI pAMjarApoLe cAle che, jemAM khAsa karIne mAMdA ane azakta jAnavare-gAye, vAchaDAvAchaDI vagere-rAkhavAmAM Ave che, ane tevAM jAnavare cAlI AvatI rUDhi pramANe pitAnuM AyuSya pUruM kare che. balake temAMthI eka paNa jAnavara sArUM thaI lekane upayegI thatu nathI. varasa pahelAM kadAca pAMjarApoLa mATe A dharaNu upayogI haze; paNa have temAM sudhArAnI khAsa AvazyaktA jaNAya che. kAraNa ke pAMjarApoLamAM je gAya Ave che te have eTalI UtarelI olAdanI Ave che ke teo dUdha ApI zaktI nathI, tema ja bIjI kaI rIte kheDutone ke prajAne upayogI thaI zaktI nathI. Aje badhI pAMjarApoLo pitAnI caravAnI jagyAmAM Dhorene mekalI tenuM AyuSya pUruM thAya tyAM sudhI nibhAve che. asalanA vakhatamAM pAMjarApoLanAM Dhore pAlitANA pAse chApariyALI mokalavAmAM AvatAM hatAM. tyAM teo rakhaDIrajhaLI AyuSya pUruM karatAM hatAM. tyAra bAda sAyalA darabAra tevAM jAnavare letA hatA ane upayogI jAnavaronuM vecANa karatA. bAkInAMnI hAlata ziI thatI te jANavAmAM nathI. AvI rIte kAThiyAvADanI gIranI gAye je daza zera adhamaNa dUdha karatI te elAdane raphate rIte nAza thaI gaye. AvI baLavAna elAdanI gAyonA nAzathI sArA sAMDha, vAchaDAvAchaDI ane baLado paNa meLavavAM muzkela thaI gayAM che. kheDUtonI Arthika sthiti nabaLI hovAthI teo dUdha vagaranI gAyane nabhAvI zakatA nathI. AthI ghaNI jagyAe gAyane badale bheMza AvI gaI che. Ama gaudhanano nAza thato gayo ane te jAya che. pAMjarApoLa dara varase hajAra rUpiyA kharce che, paNa tenuM taMtra jUnI paddhatithI cAlatuM hovAthI tenuM pariNAma sAruM AvI zakyuM nathI. have vakhata temAM sudhAra mAge che. Aje nAzika pAMjarApoLa, kaMDalA gauzALA, mahuvA pAMjarApoLa, muMbaI pAMjarApoLa, kAMdIvalI gauzALA tema ja mulundanI gauzALAmAM AvA sudhArAo karI sArI jAtanI gAyanI olAda kema thAya tema ja loko tevAM jAnavare kema pALatA thAya te mATe prayatna thaI rahyA che. te Apa paNa ApanI pAMjarApoLamAM AvA sudhArA karavA mATe zuM iccho cho ane tevA sudhArA chavA che ke nahi te viSe tamArA abhiprAya jaNAvaze. gaI sAla bhayaMkara duSkALane aMge hajAre gAyane nAza thaI gayo che, ane je thoDI ghaNI gAya bAkI che te paNa je tenI olAdanA sudhArA upara dhyAna ApavAmAM nahi Ave te leke pALI zakaze nahi. AvI sthitimAM samasta gaudhanane nAza thaze ane khetIvADI ke je dezanI kharI zelata che te sArA baLadane abhAve veDaphAI jaze. ApaNAM bALako je gAyanA dUdhathI puSTa ane tejasvI thAya che tenI paNa zI sthiti thaze te DAhyA mANasoe vicAravA je prazna che. A badhAM kAraNosara Apane A nivedanathI vinaMti karavAnI ke, Aso mAsamAM athavA kAratakanA pahelA aThavADiyAmAM kaI yogya gAmamAM pAMjarApoLa tathA gauzALAnA vyavasthApanuM eka samelana bolAvavA ame icchIe chIe sAmAnya rIte A saMmelanamAM nIcenI bAbate hAtha dharavamAM Avaza: 1. gauuchera mATe kevA prayatno karavA. 2. sArA sAMDha rAkhavAnI jarUra 3. pAMjarApoLa sAthe sArI olAdanAM vAchaDIvAMchaDI thaI zake te eka gauuchera vibhAga rAkha. " - 4, pAMjarApoLa - gauzALA - pAse lIlo cAro ugADavA mATe jamInanI AvazyaktA. 5 khAtara karavAnI yojanA. 6, pAMjarApoLanA sahakArathI kAThiyAvADanI gauzALAo mATe eka raucheranA niSNAtanI nimaNUka. 7. cArathI pAMca pAMjarApoLe vacce heraucheranA jANukAranI nimaNUka, tema ja jAnavaranA roga tema ja davA jANanAra pazucikitsakanI pasaMdagI mATe vicAra kare. 8. pAMjarApoLa hajAra rUpiyA kharace che chatAM paNa AMtuMrika vyavasthA barAbara hotI nathI te te kevI rIte sArI thaI zake te bAbatanI maMtraNA. 8, kAThyiAvADanA rAjavIe pAse gocaranI mAgaNI karavI tathA te meLavavA prayAsa kare. 10 pAMjarApoLamAM cAlatA Dhora bacAvavAnA kAmanI vigata meLavI temAM sudhAro kare." A nivedana ane nimaMtraNane mAna ApIne prastuta saMmelanamAM 54 saMsthAonA pratinidhioe hAjarI ApI hatI. gosevA saMdhanA maMtrI ane sAbaramatI Azrama gauzALAnA saMcAlaka zrI. naraharibhAI parIkha paNa A saMmelanamAM hAjara hatA ane temaNe pitAnA anubhava ane jJAnane saMmelanane khUba lAbha ApyuM hatuM. saMmelananA pramukha svAmI AnaMde pitAnA bhASaNamAM gopAlananA praznane lagatI suMdara mImAMsA karI hatI ane pitAnI vilakSaNa zailavaDe judI judI pAMjarApoLanA kAryavAhakone temaja dezI rAjyanA rAjavIone A mahatvanA kAryamAM sAtha ApavA, mATe vinaMti karI hatI. temaja A saMbaMdhamAM aneka racanAtmaka sUcanAo raju karI hatI. prastuta saMmelanamAM uparanA nivedanamAM jaNAvelA badhA muddAo upara sArI rIte carcA karavAmAM AvI hatI. gopAlananA kAryamAM niSNAta bhAIoe A viSayanI zAstrIya tema ja Arthika bAju raju karI hatI. jyAre pAMjarApoLanA vyavasthApakoe e vastune svIkAra karatAM pAMjarApoLanA mULa u daza tathA pracalina Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-12-40 lokamatanA vicAra karIne ApaNe pagalAM bharavA joie e bAbata tarapha sammelananu khAsa dhyAna kheMcyuM hatuM. ATalI vAta tA sau koie svIkArI hatI ke dudhALAM DhAra sArI sthitimAM rAkhavA mATe ApaNI pAse puratAM sAdhana sagavaDA nathI, ApaNe A sabaMdhamAM joie tevI kALajI paNa rAkhatA nathI ane ene pariNAme Aje pAMjarApoLe tathA gesevA-saMsthAe upara pote pALI zake te karatAM vadhAre DhArane kheAjo paDe che tathA temane taga hAlatamAM rahevu paDe che-A vastu sthitine satvara sudhArA karavA ja oie. A samelane prastuta praznanI aneka bAjuenI vigatavAra carcA karIne nIce mujaba rAvA karyAM hatA. TharAva 1 kAyiAvADa, kaccha tathA gujarAtanI pAMjarApeALA tathA gesevAsaMsthAonuM gAvazasudhAraNAnI dRSTie sagarana karavAnA hetuthI eka mahAgujarAta gosevA maMDaLa nAmanI madhyavatI saMsthA sthApavAnuM TharAvavAmAM Ave che, tathA A samelanamAM maMjUra karavAmAM AvelA maMDaLanA uddezo, pAMjarApoLA ane khIjI geAsevA-saMsthA ne mAnya karavAnI zaratA tathA maMDaLanI sadasyatAnuM dhAraNa ene pAyA tarIke rAkhIne maMDaLanuM baMdhAraNa ghaDavA, tathA maMDaLanA sabhyo noMdhI maMDaLane cAlanA ApavA nIcenI eka saMsthApaka samiti nImavAmAM Ave che : 1. svAmI AnaMda 2. zrI. jeThAlAla rAmajI, mAMgarALa 3... purUSettama na jozI, bhAvanagara ,, jeAlAla prAgajI, junAgaDha 5. harakhacaMda meAtIcaMda, ceravADa 4. 22 . ., jagavanadAsa nA. mahetA, amarelI 7. zA. maNilAla dAmeAdaradAsa, peTalAda * 2. ,, amRtalAla meAhanalAla jhaverI, amadAvAda mANekalAla amUlakharAya mahuDI vokara sare 1,,, narahira ThA. parIkha, sAbaramatI 4. tathA upara jaNAvelI saMsthApaka samitie peAtAnuM kAma 1941 nA mArcanI Akhara sudhImAM pUrUM karIne je saMsthA vyaktie sabhya tarIke maDaLamAM joDAyAM hAya. temanI sabhA eprila mAsa daramyAna khelAvI maMDaLanu baMdhAraNa pasAra karAvavuM. rAtra 2 saMsthApaka samitinA kAmakAja mATe eprila Akhara sudhInuM nIce pramANenuM aMdAjapatra maMjUra karavAmAM Ave che. madadanIza maMtrIne pagAra pAMca mAsanA TapAla, sTezanarI, chapAmaNI, pravAsa vagere kharca rU. 60x=300 " 300 500 sthApavA dhArelA madhyavartI maMDaLanA uddezo, e maMDaLa sAthe joDAvA IcchatI saMsthA mATe. mAnyatAnA niyame tathA saMsthAnI sadasyatAnuM dhAraNa nIce mujaba nakkI karavAmAM AvyAM hatAMH maMDaLanA udde 1. kAyiAvADa, kaccha tathA gujarAtanI pAMjarApoLA tema ja khAnagI tathA sArvajanika gauzALAnuM saMgAna gAvazasudhAraNAnA hetu rAkhIne karavu. 2. gAyanI elAda sudhare e hetuthI tenI vaMzavRddhi sArA jAtavAna sAMDha mAraphata ja thAya ane nabaLA ane bAMgarA sAMDha mAraphata thatI aTake te mATe saMgIna pracAra ane prayatno karavA. 3. gepAlananI zAstrIya tAlIma ApavAnI vyavasthA karIne prabuddha jaina 163 jANukAra geAsevakA taiyAra karavA ane gesevAsaMsthAe AvA tAlIma lIdhelA geAsevakAne rAke evI tajavIja karavI. 4. gopAlana karanArI vyakitae tema ja kema pAsenu gAdhana sudhare evA upAye yojavA. mAnyatAnI zarate je pAMjarApeALA tathA gosevA-saMsthAe nIcenI zaratA mAnya rAkhe temane A sasthA mAnyatA Ape ane temanA kAmamAM vakhatevakhata salAha-sUcanA tathA doravaNI Ape. 1. dareka pAMjarApALe gAsavardhananA hetuthI gozALA vibhAga judo pADavA joie. e vibhAgamAM gAya ane tenA vaMza sivAya bIjA pazu na rAkhavAM joIe. ane temAM gevazasudhAraNAnuM kAma sudharelI Dhabe karavu' joie. e sivAyanI nabaLI gAyA tathA khIjA tamAma jAnavarono vibhAga judo pADI tenI alaga goThavaNa karavI joie. 2. potAnAM jAnavarane jotA caraNa, dhAsa tathA lIlA cArA mATe pUratI jamIna daraka saMsthAe rAkhavI joie athavA meLavavA tajavIja karavI joie. 3. nakkI karelA ekasarakhA namUnAnAM patrake rAkhavAM joie. 4 sArA jAtavAna sAMDha ucheravA prayatna karavA joie. pa. khoDAM tathA azakta DhAra vibhAgamAM vaMzavRddhi thatI sadaMtara aTakAvavI joie. 6 peAtAnI AvakanA pramANamAM sArI rIte pALI zakAya eTalAM DhoranI saMkhyA nakakI karIne tethI vadhu saMkhyAmAM Dhera na rAkhavAnu dheAraNu bane tyAM sudhI jALavavuM. 7. gAvazane bagaDatA aTakAvavAnA hetuthI bAMgarA khUTiyAthI elAda thatI baMdha karavA mATe godhalA karavAnA sidhdhAMta mAnya rAkhI tene mATe sudharelI Dhame godhalA karavAno prayatna karavA. 8, potAnA kabajAnAM mRta jAnavarenA avazeSonA dezanI saMpattinI dRSTie sadupayoga thAya e hetuthI e vastuenA udyogo khIlavavA prayatna karavA, athavA e khIlavanArAM sevAbhAvI bhaDaLene yogya sahAya karavI. 9. dareka mAnya pAMjarApoLe potAnA vArSika lavAjama Apavu joie; paNa ke vArSika lavAjamanI rakama za. 25 karatAM rUA. 100 karatAM vadhu nahi hoya. maMDaLanA sabhAsadeonA va tathA lavAjama nIce pramANe nakakI karavAmAM AvyAM hatAM : kharcanA ardho TakA paNa pAMjarApoLanA ochI nahi ane AzrayadAtA eka vakhate rUA. 1,000 athavA tethI vadhu rakama ApanAra. dAtA ekI vakhate rUA. 500 athavA tethI vadhu rakama ApanAra. Avana sabhya : ekI vakhate rUA. 100 athavA tethI vadhu rakama ApanAra. sabhya H vArSika rUA. 5 dara varSe agAuthI ApanAra. AjanI pAMjarApoLa sAthe jaina samAjane sauthI vadhAre nikaTa sabaMdha che ane te saMsthAo jevI che tevI calAvavAmAM dravyanA sauthI moTA kALA jatA Ape che te kAraNe ja prastuta sa Mmelanane ' ATalA vigatavAra ahevAla ApavA jarUrI dhAryo che ane e kAraNane lIdhe ja AvatA adhrAmAM be ke traNa hate svAmI AnaMda pramukha tarIkenu lAMbu chatAM aneka dRSTie uddedhaka vyAkhyAna pragaTa karavAnI dhAraNA che. jaina samAja A praznanI aneka aTapaTI bAjue barAbara dhyAnamAM utAre ane AjanI kevaLa nirjIva ane bhArarUpa pAMjarApoLAne sajIva ane samAjane kharekhara upayogI saMsthA! banAvavA mATe karavI joitI sudhArAemAM jotA sAthe ApavAmAM pAchIpAnI na kare evI AgrahabharI AzA rAkhavAmAM Ave che. paramAnaMda, Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 zuddha jaina keLavaNIpracAra, bekArInivAraNa ane aikayapratiSTA, (pRSTha 161 thI cAlu) AjanI paristhiti have hAlanI sthitine vicAra karIe te mAluma paDe che ke ApaNA dhaNA kharA vyApArI khIjAenA hAthamAM gayA che ane divase divase ApaNI prajAnI bekArI vadhatI jAya che. gAmaDAMonA je jaina vyApArI mahAjana ane pratiSThita zAhukAra gaNAtA hatA te Aje nirdhana ane kaMgALa hAlatamAM AvI gayA che. gAmaDAonA dhaMdhA bhAMgI paDayA che. ane tethI ekArAnI saMkhyA vadhI gai che. huM vIsathI paccIza hajAranI vastIvALA eka gAmanA vatanI chuM ane tAlukAmAM ja moTe bhAge meM vakIlAta karI che. upara varNavelI sthiti mAtra kAlpanika nathI paNa mArA anubhavanI che. dakSiNa kheDutarAhata kAyadA dakSiNa kheDutarAhatanA kAyado je pahelAM mAtra muMbaI ilAkAnA dakSiNa vibhAgane ja lAgu paDatA hatA te sane 1905 nI sAlathI uttara vibhAgane lAgu pADavAmAM AvyA che ane tethI vyApArIone khUba nukazAna veThavu paDayuM che ane dhIradhAranA dhaMdho kamI thatA gayA che. temAM vaLI chellAM daza varSathI te aniyamita ane ochA varasAdane lIdhe khetInA pAka ghaNA Ache utare ane tethI kheDuteAnI sthiti bagaDela che ane tenA pariNAme leNudArAnI sthiti paNa ghaNI ja bagaDelI che. vaLI vyApAramAM paNa kaMi kasa rahyo nathI. meTI meTI dezI ane paradezI peDhIe nAnA vyApArIone vyapAra bhAMgI nAkhyA che. Aje aneka dhaMdhAo pAyamAla thayA che ane kharco ghaTavA joie te hAlanA jamAnAnI asaranA lIdhe ghaTI zakayA nathI. Anu pariNAma bahu duHkhada AvyuM che. nAnAM gAmaDAMonA jana vyApArIe bhAMgI gayA che ane meTA gAmanA vyApArIone kAMika dhaMdho rahyo che te tenI sAthe jyAM tyAM saTTo cAlu thai gayA che. AnuM pariNAma vadhAre ne vadhAre pAyamAlImAM AvI rahyuM che. jaina bhAionI vastIne moTA bhAga garIba sthitinA che ane temanI sthiti e ja jaina samAjanI sthitinI sAcI pArAzIzI che. amadAvAda, surata, muMbai ke kalakattA jevA zaheramAM je dhanika jaine vase che te vastInA pramANamAM gaNyA gAMThyA che ane temanAthI janAnI sthitine khyAla karavA. te bhulabha che. vaLI Aje azikSita mAphaka zikSita bekArAnI saMkhyA paNa meTI che ane temane prazna paNa bhAre muMjhavanAra che. A bekArI bIjI kAmeAmAM paNa vyApelI che e kharU paNa ApaNI kema ekalI vyApArI kAma. zArIrika mahenata majurI tarapha ApaNuM mULathI durlakSya che ane ApaNI raheNI karaNI khIjA karatAM vadhAre kharcALa che tethI ApaNI kAmanA bhA ekArInA vadhAre bhAga thai paDayA che. mATe dezanI sarvasAmAnya sthiti uparAMta ApaNI kAbhanI A vizeSa hakIkata bekArI TALavAnA baLavattara upAyo mAMgI rahela che. ekArI nivAraNanA upAye ekArInivAraNa mATe koine koi vyavahArU pagalAM levAnI jarUra che. phakata rAvA karye kazA sudhArA thavAnA nathI. A dizAe jaina mIlamAlekA ke merI peDhIvALAe athavA te evA loko ke jemanA dhaMdhAomAM bIjAone rAkhavAne avakAza hAya tA. 31-12- o tevA jana gRhasthAnu lIsTa taiyAra karavu joie ane te sarvanA upara bane teTalA janAne goThavavAnuM dabANa lAvavu joie. gAma DAmAM cAlI zake tevA temaja vidhavA tathA asahAya bahene rokAi zake ane e paisA kamAi zake tevA gRhaudyogonI sthaLe sthaLe sthApanA karavI joie. A uparAMta je bekAra bhAione ApaNe kAma meLavI ApI na zakIe temanA jIvananI elbamAM ochI jarUriyAta-anna ane vastra-purA paDe evA kei prabaMdha paNa thavA joie. bekArInA prazna bhAre vikaTa che ane tene dezanI parAdhInatA sAthe bahu gADha saMbaMdha che tethI te praznanA saMgIta ane sAcA nIkAla lAvA Aje azakaya che. ema chatAM paNa e dizAe bane teTalI rAhata ApavI e ApaNA sarvA dharma che. dAnanI dizA badale A keLavaNIpracAra ke bekArInivAraNanI dizAe karAveluM ke yeAjanA ApaNune bahu dUra lai jai zake tema nathI. te banne bAmatamAM Akhare te dravyanI ja jarUra che ane te mATe dhanavAnoe AgaLa AvavAnI jarUra che, jaina dhanavAne! pAtAnI dAnavRtti mATe jagamazahura che, paNa Aje dAnanA pravAhA adalAvavAnI jarUra che. hAlanI paristhiti kharAbara dhyAnamAM lai sabhAjanuM kalyANa vizeSa kema sadhAya ane dAnanA sAta kSetrA paikI kayA kSetrane dAnanI vizeSa jarUriyAta che tene khyAla karIne te kSetrAmAM dAnanA pravAha vALavA jarUrI ane upayogI che. Aje jaina samAjanA aneka rIte hAsa thai rahyo che. saMkhyA ghaTatI jAya che; Arthika paristhiti bagaDatI jAya che ! keLavaNImAM paNa sArI rIte pachAta che, e samAja kSINa thaze te| bhavya jinA layAne koNa sAcavaze ? ane jJAnabhaMDArAnA kANu upayoga karaze ? mATe Aje te anya dAnakSetrane gauNa banAvIne zrAvaka ane zrAvikAonI sthiti sudhAravA pAchaLa ja sarva dAna pravAheAnu ekIkaraNa thavAnI jarUra che. pArasI paMcAyata krUDanI yeAjanA eka nAnI sarakhI pArasI kAmane keTalI badhI AzIrvAdarUpa banela che. zuM ApaNe tyAM Avu mATu' krUDa ubhuM thai na zake ke je kAmanI keLavaNInI jarUriyAtane barAbara paheoMcI vaLe ane vadhatI jatI bekArImAM paNa rAhata ApI zake ? brunI dRSTi ane reDavALAM dAnavIra sAdhabhAene A bAbatano yogya vicAra karavA mArI AgrahapUrvaka vinaMti che. ApaNI pakSApakSI ane matabhedA Aje ApaNA jaina samAja pakSApakSI ane matabhedothI chinnabhinna thaI rahyo che. vicArabheda jo prAmANika ane tandurarata hAya tA te vaDe samAja AgaLa vadhe che. paNa ApaNA matabhe ekAeka manabheda utpanna karI bese che. ApaNAmAM anya vicAra dharAvanArA mATe sahiSNutA nathI, udAratA nathI. ApaNAmAM dIrghadarzI, pratibhAzALI, udAra citta ane samAjanuM zreya yAne sevA karavAnI dhagaza ane cIvaTavALA AgevAnonI khAmI che. huM kAi paNa pakSanA mANusa nathI ane kAi paNa pakSane doSa devA icchatA nathI. phakata AjanI sthitinuM mane lAge che tevu nirUpaNa karavAnA mArA uddeza che. mane lAge che ke ApaNAmAM vAstavika vicAraNA karavA mATe jotu jJAna ane madhyastha vRtti nahi hAvAnA kAraNe sarvano uddeza samAjanuM kalyANa karavAne hovA chatAM te uddeza asidhdha ja rahe che. ane jyAre bInda samAjo peAtAnI hastI ane utkarSa mATe saMgaThUna sAdhe che ane potAnuM kAma AgaLa calAve che tyAre ApaNe viSaya upAyanA Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-12-40 bhAga banIne aMdara aMdara pakSApakSI ane kalaheA utpanna karIe chIe ane pAchA paDIe chIe. A sthiti bhAre du:kha upajAve tevI che. A yuga sagaDUnanA che. sagaDUta vinAnA samAja game teTalA susapanna ane samRddha hoya te paNa AjanA tIvra sthitikalaha sAme TakI zakatA nathI. A bAbata dhyAnamAM laine ApaNA pakSa bhedanI dIvAlo jamInadosta karIne sarva saMmata evA koi kAryakrama upara ApaNe ekatra thavu eei. zuM e ApaNe karI na zakIe ? prabuddha jaina samAjamAM DhekhAtA traNa varSAM ApaNA sabhAjanA vicArapakSeno ApaNe bArIkAIthI vicAra karIzuM teA ApaNane ApaNA samAja traNa vargamAM vaheMcAyA mAluma paDaze (1) sthiticusta varga (2) udAsIna va (3) sudhAraka varga. A vargonI kAnpharansa upara paNa bahu gaMbhIra asara paDI che. eka bIjA varga vaccene aNagamA ane keTaleka aMze virodhanI lAgaNIne lIdhe ane ekabIjAnI kheMcAtANIne lIdhe A kAnpharansanI saMsthA samAjane upayogI tathA jarUrI saMsthA hovA chatAM samAjanI jotI sevA bujAvI zakI nathI ane AjanI zocanIya sthitie paheAMcela che. A vastusthiti sudhAravA mATe dareka varSe mArA namra vicAra pramANe kevI dRSTi rAkhavI joie tenI carcA ahiM asthAne nahi gaNNAya. kaSAya bhAva aTakAvA prathama tA dareka varSe samAjanA kalyANune potAnA lakSyasthAne sthApavu joie ane jAhera pravRttimAM aMgata rAgadveSane jarA paNa sthAna ApavuM na joie. vaLI anya varganI dRSTine madhyastha bhAve khullA ane udAra manathI samajavA prayatna karavA joIe. Ama karavA chatAM eka vicAra upara AvI na zakAya tA eka bIjA mATe bhedabhAva ubho thavA devA na joo ane je je bAbatamAM maLatApaNuM hoya te te bAbatamAM ekameka sAthe maLIne kAma karavAnI Teva keLavavI joie. Ama karavAthI ApasaApasamAM prema vadhe che ane samAjanI pragati sadhAya che. vicArabhedane aMge je kaSAyavRddhi thAya che te aTakAvavAnI khAsa jarUra che. sarva anarthanuM mULa kapAyAnI vRddhi che, te aTakAvavA mATe madhyastha vRtti, paramata sahiSNutA ane bhinna vicAra dharAvanAra vyakti ke prazna pratye AdarabhAva keLavavAnI khAsa AvasyakatA che. sthiticusta varga pratye junA ane sthiticusta bhAine mArI e vinaMti ke ApaNA zAstramAM paNa dravya, kSetra, kALa ane bhAva pramANe vartavAnuM kahela che te temaNe dhyAnamAM rAkhavu joie. vaLI saptabhaMgImAM ghuM che tema eka ja vastu judI judI dRSTithI jotAM judI judI lAge che paNa kharI rIte te vastu judI AtI nathI paNa te vastune jovAnI dRSTi judI hoya che. eja rIte eka ja praznanu svarUpa ane nirAkaraNa bhinna bhinna dRSTithI vicAranAra mATe juduM juduM Ave e svAbhAvika che ema temaNe vicAratAM ane e rIte samabhAva keLavatAM zikhavu joie ane vicAra rathI bhaDakavAnI AdatathI mukata banavu joie. sudhAraka vaga pratye sudhAraka bhAione mArI e vinaMti che ke temaNe bahu jhaDapathI ane manasvI rIte vicArA karavAne badale samyak prakAre ane zAntithI vicAro karavA joie ane samAjane haju khUba 165 taiyAra karavAnA che e lakSyamAM rAkhavu joie ane e rIte kAma karavuM joie. . kevaLa vicAreAthI samAjane lAbha thatA nathI, paNa te sAthe kAMi kAma paNa thavuM joie. dareka praznanA ekAntapaNe vicAra karavA na joie paNa badhI bAjuthI te vicArAvA joie. lAkA buddhipUrvaka vicAra karatA thAya e icchavA cegya che paNa lokeAmAM dharmazraddAnI je jaDa che tenA pAyA hacamacAvI nAMkhavAthI lAbha nathI paNa nukasAna che e bAbata dhyAnamAM rAkhIne vAstavika samaja sAthe yogya kriyAo karIne chApa pADavI joie. udAsIna varga pratye udAsInatA sevanArA bhAione udAsInatAne tyAga karIne, samAja sevAnA kAryomAM joDAvA ane upara jaNAvela be vargonI vacce ubhA rahIne potAnI madhyastha dRSTithI dareka bAbatano ukela lAvIne samAjanu nAva AgaLa calAvavAne huM Agraha karUM chuM. sa'gajhuna ane ekatA eTale ja konpharansa upara jaNAvela saMgaThThana sAdhanArI ane bhinna bhinna pakSAnu samAdhAna karIne ekatra karavAnI ane kApaNuM racanAtmaka kAryakramamAM jeDavAnI zakayatA koi paNa saMsthAmAM hoya te kenpharansamAM che. kAraNa ke konpharansa koi eka varganI ke koI eka pakSanI saMsthA nathI. tenu hamezanu valaNa madhyasthanuM che ane rahevAnuM. matabhedanA viSayA bahu ja thoDA che; samAjasevAnI bhUmikA bahu vizALa che. jainasamAjanI zikSaNa viSayaka ane Arthika paristhitimAM bane teTalA sudhArA ane pragati thavI ja joie e viSe emata che ja nahi. ApaNAM maMdiza ane ApaNI dharmazALAo-ApaNA upAzrayo ane ApaNA jJAnabhaMDArA-A ApaNI sanI sarvasAmAnya mIlkata che ane te ApaNu sarvee sAthe maLIne saMbhALavAnI che. chAtrAlayA ubhAM karavAM, zikSaNa saMsthAe khelavI, udyogAlayo ughADavAM, ziSyavRttio sthApavI, vidhavA bahene AdhAra ApavA, nirAzritAne Azraya devo, ekArAne ThekANe pADavA--A badhuM karavAmAM kA matabheda ADA Ave tema che? bhUtakALanA pUrvagrahone visArIne A badhuM vicAravAne--ApaNI vartamAna sthiti sudhAravAne anya kAmonI hareALamAM ApaNuM pratiSThita sthAna jALavavAne-rAjakAraNa temaja anya kSetramAM ApaNu prabhutva jamAvavAne--ApaNe zuM ekatra thai na zakIe? A praznanA niNaeNya ahiM hAjara rahelA pratinidhie ja mAtra nahi paNa AkhA jainasamAjaeN karavAno che. AkhA jaina samAjanu' samelana A prasaMge mArI najara sAme aneka khAtA AvIne ubhI rahe che. A ApaNuM samelana te jaina samAjanA mAtra eka ja vibhAganuM che. AkhA jaina samAjanuM samelana haju sudhI zakaya banI zakyuM nathI. vaLI jyAre ApaNA eka vibhAgamAM ja purU saMgana Aje nathI te traNa pIrakAonA saMgaThThananI AzA rAkhavI e jo ke icchanIya teA che paNa bahu vyavahArU lAgatI nathI. AkhA samAjanuM samelana zakaya karavAne mATe prathama te eka vibhAge khIjA vibhAga sAthe jhaghaDA karatA aTakavu joie. ata je praznomAM ekatra thavAmAM khAsa aDacaNA na heAya temAM ekatra thavu joie. ane e rIte ekatra thatAM sArU pariNAma AvavAnI AzA rAkhI zakAya. sarva phIrakAvALAae saMkucita manedazAmAMthI mukata thavu joie. paNa tema thatuM nathI e bhAre khedanI vAta che. Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 prabudhdha jaina tA. 31-12-9 rASTrIya racanAtmaka kAryakrama nivAravA mATe ane e janAne kAyama rAkhavA mATe jaina vaLI AvA saMmelane patra kemanI ja vAta karIne saMtoSa zrImAnene A ejanAmAM bane teTale Arthika sahakAra ApavA bhAvo na joIe. ApaNe eka moTA rASTranA aMgabhUta avayava A konpharansa AgrahapUrvaka vijJapti kare che ane sthAnika chIe. Aje rASTramAM aneka dizAe punarvidhAna cAlI rahyuM che. samitie A yojanA cAlu rAkhavI evo TharAva karavAmAM Ave che. khAdI, svadezI, aspRzyatAnivAraNa, madhaniSedha, komI ekatA- keLavaNI aMge mAhitI A badhAM AjanAM racanAtmaka kAryakramanAM mahattvanAM aMga che. jaina samAjamAM Aje keLavaNInA pradezamAM zI jagadgadha mahAtmA gAMdhIjI Aje jagatabharamAM ahiMsAno ahA- zI pravRttio cAlI rahI che ane kaI kaI saMsthAo kAma leka jagAvI rahyA che. A badhA kAryamAM ApaNe zuM phALe karI rahI che, te pratyekanuM baMdhAraNa kayA prakAranuM che, kayA kayA ApI zakIe tema chIe te ApaNe vicAravAnuM che. te kArya prakAranI ziSyavRttio temaja anya prakAranI madade apAI rahI jeTaluM rASTrIya mahAsabhAnuM che teTaluM ja ApaNuM che. AvI kamI che e saMbaMdhamAM eka vistRta yAdI taiyAra karavAnI ane keLapravRttine kevaLa komIbhAvanAnA khADAmAM daTAI jatI bacAvavA vaNI saMbaMdhamAM eka mAhitI kendra eka varSanI aMdara ubhuM karaApaNe IcchatA hoIe te eTale bhAra ApaNe ApaNA aMgata vAnI sthAnika samitine A kenphiransa bhalAmaNa kare che; ane prazno upara mukIe teTale ja bhAra ApaNe akhila rASTranA A ja prakAranA dhArmika zikSaNane lagatI saMsthAo ane anya " racanAtmaka kArya upara mu joIe. dezanI svataMtratA sivAya zikSaNa pravRttionI vistRta yAdI taiyAra karavAnuM zrI jaina ejyukharI sAmAjIka ke dhArmika svataMtratA saMbhavatI nathI. kezana borDane seMpavAmAM Ave che. AjanI dezanI temaja duniyAnI paristhiti dhArmika zikSaNa ane ejyukezana beDa - Aje dezamAM vANIsvAtaMtryanA prazna upara satyAgrahanI laDa- dhArmika zikSaNano krama ApaNI jaina ejyukezana borDa tanAM maMDANa maMDAI cukyAM che ane dezanA eka pachI eka Age goThavyo che tene lAbha uttarottara sArA levAtuM jAya che e vAna netAo jelanI dIvAle pAchaLa purAtA jAya che. A rIte tarapha satiSa batAvatAM haju paNa enA vikAsamAM je kAMI agaAkhA dezanuM vAtAvaraNa khUba taMga banatuM jAya che. vaLI yuropamAM vaDe naDatI hoya te dUra karI dhArmika abhyAsane vistAra khUba cAlI rahela vigraha tarapha pitAnI viSamaya javALAo phelAvI vadhe ane pratyeka pAThazALA ane sabhA enA dhoraNa pramANe rahyo che ane mANasane magatarA mAphaka ghera saMhAra karI rahyo kAma calAve ane te mATe kArya karatI saMsthAo eka mate kArya che. A javALA A deza upara kayAre phelAze ane A vigrahanuM AgaLa dhapAve evI goThavaNa karavAnI jarUriyAta A konpharansa pariNAma kevuM Avaze te kaI kahI zakatuM nathI. Aje ApaNe svIkAre che ane pratyeka bALaka ke bAlikA dharmane abhyAsa karI koI moTI uthalapAthalanA yugamAM beThA chIe. A prakAranI zake te mATe preraNAtmaka racanA karavAnI jana ejyukezana borDane mAnasika asvasthatA nIce ApaNe ekatra thayA chIe. A bhalAmaNa kare che, ane tene A prayAsamAM sarva zakita kendrita AkhI paristhitine dhyAnamAM laIne jaina samAjanuM zreya sadhAyA karavA mATe tathA A prakAranuM kArya karanAra anya saMsthAone temAM evo koI nizcita kartavya mArga ApaNe niSNuta karI zakIe sahakAra ApavA Agraha kare che. te ApaNuM ahiM maLavuM sArthaka thayuM lekhAze. jaina zAstrIya zikSaNa A konpharansa banArasanA gavarnamenTa saMskRta kelejamAM niMgALA adhivezananA TharAvo. jaina zAstranI parIkSA dAkhala karavA badala tenA vyavasthApaka ane sayukata prAntanA sarakArI keLavaNIkhAtA pratye AbhAranI lAgaNI [niMgALA khAte maLelA zrI jaina che. konpharansanA paMdaramAM adhivezanamAM agatyanA TharA nIce mujaba karavAmAM AvyA hatA. taMtrI.] pradarzita kare che ane te sAthe ja te saMyukta prAnta sarakAranuM dhyAna kheMce che ke teNe ukta kolejamAM eka jana zAstrIya zikSaNa - zrI, maNilAla jemala zeTha tathA anya badhuone dhanyavAda ApanAra yogya adhyApakanI nImaNuka karavI kemake bhAratIya zAstra | (ka) zrI. maNilAla jemala zeTha jemaNe cAlu adhivezana samRddhimAM jenaparaMparAno khAsa mahatvano bhAga che. tethI jyAM bharavAne aMge akhaMDa prayAsa karyo hato temaNe dezanI hAkala bIjI badhI zAstrIya paraMparAonA zikSaNa mATenI purI jogavAI thatAM rASTrIya sevAbhAva lakSamAM rAkhI, jelanivAsa svIkAryo te hoya tyAM jaina zAstrIya zikSaNa levA AvanAra vAste kazI jematemanA tyAgane mATe A jaina konpharansa temane aMtaHkaraNapUrvaka vAya na hoya e gavarnamenTa saMskRta koleja (banArasa) jevI dhanyavAda Ape che ane temanI sevAnI neMdha harSapUrvaka le che. prAcIna ane sarvatra prasiddha saMsthA mATe uNapa gaNAya ane (kha) e ja pramANe dezanI hAkala paDatA zrIyuta pipaTalAla saMskRti temaja itihAsamAM agatyatA dharAvanAra jana sAhitya rAmacaMda zAha ane bIjA jana badhuoe jelanivAsa svIkAryo pratye bedarakArI paNa gaNAya. che temane A adhivezana dhanyavAda Ape che. jaina zAstrIya zikSaNa keLavaNI pracAranI yojanA A kenpharansane evo pAko mata che ke jema bIjA kAryavAhaka samitie amalamAM mUkelI keLavaNI pracAranI kSetromAM tema zAstrIya kSetromAM paNa jaina paraMparAe A yuganA janAnA Aja sudhInA kAryane A konpharansa AvakAre che. te vikasita mAnasa sAthe pUrNapaNe meLa khAya tevuM ane ucca janAne mUrta svarUpa ApavA mATe zeTha kAMtilAla IzvaralAle vidhAdhAmamAM pitAnuM pratinidhitva karI zake tevuM mAnasa dharAvarUpiyA pacIsa hajAranI rakama konpharansane ApI te mATe temane nArI vyakitao taiyAra karavAnI jarUra che. tethI A kenpharansa A konpharansa dhanyavAda Ape che. vizeSa phaMDanA abhAve A TharAva kare che ke jenazAstranuM uccatara ane uccattama zikSaNa janA cheDA samayamAM baMdha karavAnI sthiti ubhI thaI che te ApavA-apAvavAnI ghaTatI samartha evI badhI sagavaDa karavI, te Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-12-40 mATe thoDA paNa adhikArI umedavAro (jemAM mukhyapaNe saMskRta zikSaNa lIdhela paDitA ane mukhyapaNe kAlejanuM zikSaNa lIdhela snAtakone samAveza thAya che) te pasaMda karavA ane tene vidyAbhyAsa mATe jarUrI evI badhI sagavaDa purI pADavI. A vastune lagatI vigatavAra vicAraNA karI ceojanA ghaDI kADhavA tema ja tene amalamAM mUkavA ane te mATe jarUrI evI nANAnI jogavAi karavA vAste A konpharansa nIce lakhela sabhyonI eka samiti peAtAnI saMkhyA 11 membara rAkhavAnI sattA sAthe nIme che. 1 zrI. heTAlAla trikamalAla pArekha-amadAvAda2 zrI. meAtIcaMda giradharalAla kApaDIA muMbai, 3 zrI. kAntilAla izvaralAla je. pI.-muMbai. 4 zrI. mehanalAla bhagavAnadAsa jhaverI muMbaI. 5 zrI. meghajI sejapALa-muMbaI sAmAnya zikSaNa vistAra, prabuddha jaina keLavaNInA praznone aMge nIcenI bAbate tarapha A kenpharansa jaina samAjanuM khAsa dhyAna kheMce che. (1) prAthamika zikSaNa, ApaNA samAjamAM eka paNa bALaka ke bAlikA prAthamika zikSaNa pAmyaH sivAya na rahe eTaluM ja nahi paNa mATI ummaranA strI- purUSeomAM paNa kASTa nirakSara na hoya e sthitine paheAMcI vaLavA mATe ceraka ceAjanA jevI ke prauDha zikSaNanA vargo, bALamaMdirA ane rAtrizALA-thavAnI khAsa jarUra che. (2) audyogika vaijJAnika ane vyApArI zikSaNa, * Aje mAtra ArTas kolejamAM vidhArthIonI bharatI tha rahI che tene badale have audyogika, vaijJAnika tathA vyApArI keLavaNI upara vadhAre bhAra mUkavAnI ane te dizA tarapha vidyArthI one sArA pramANamAM vALavAnI khAsa jarUra che ema A kaoNnpharansa icche haiM ane ApaNI zikSaNa saMsthAone vANijyazALA vahelAmAM vahelI take zarU karavA AgrahapUrvaka vinaMti kare che. (3) strI zikSaNa, hanu ApaNe strI zikSaNamAM pachAta chIe ane ucca zikSaNa letI jaina kanyAonI saMkhyA echI che. e bAbata lakSamAM rAkhIne jaina kanyAone A dizAe bane teTaluM prAtsAhana ApavA jaina samAjane ane khAsa karIne dareke dareka chAtravRtti ApatA jaina Dene bhalAmaNa karavAmAM Ave che. (4) chAtrAlaya.. Aje zikSaNa letA vidyAthI enI jarUriyAtanA pramANamAM chAtrAlayonI saMkhyA ane sagavaDa ghaNI ja ochI che ane vidyArthInIo mATe te AvA prakAranI kazI paNa sagavaDa nathI. tA te dizAe haju khUba pragati karavAnI ane sthaLe sthaLe chAtrAlayo ughADavAnI jarUriyAta che ema A konpharansa jAhera kare che ane tAtkAlika grAma janatAnI dRSTie kAeka gAmamAM grAma chAtrAlaya ughADavA mATe saMsthAo ane samAjane apIla kare che. (pa) svata Mtra zikSaNa saMsthA ApaNI jaina vyApArI kAmane babbesatI thAya tevI vyApArI, dhArmika ane audyogika keLavaNI sArI rIte thAya te 167 mATe varSoM yAjanAne dhyAnamAM rAkhIne svataMtra zikSaNa saMsthAnI yojanA A konpharansa svIkAre che ane te mujaba prayatna karavA dareka jana bhAine bhalAmaNa kare che, ane chAtrAlayA ane zikSaNa saMsthA ubhI karavAmAM atyAra sudhI je je munivaryoe upadeza dvArA ane je je baMdhuoe dhanadArA ane kAryArA sahAya ApI che temane A konpharansa dhanyavAda Ape che ane tee potAnA e bhAva cAlu rAkhe evI AgrahapUrNa vinaMti kare che. adha mAgathI zikSaNanA pracAra 1 Arya bhASAnA vikAsanA itihAsa jANavA mATe ardhamAgavI agatyanI bhASA che. temaja bhAratavarSanAM Aya dazanAmAM mahatvanA gaNAtA jaina darzanane samajavA mATe paNu ardha bhAgadhI eka Avazyaka bhASA che. tethI ja mubai yunIvarasITIe peAtAnA abhyAsakramamAM uccamAM ucca vargo sudhI artha nAgadhIne dAkhala karI che. e mATe tema ja je jaina ke ajaina saMsthAe potAnA abhyAsakramamAM ardhamAgadhI bhASAne apanAvI che te mATe te sarva pratye A kAnsa AbhAranI lAgaNI pradarzita kare che. temaja saMyukata prAMta, baMgALa ane paMjAba vagere prAMtanI yunIvarasITIne muMbainI yunIvarasITInI jema ardhamAgadhIne sthAna ApavA khAsa bhalAmaNa kare che ane je kelejomAM ardhamAgadhInA abhyAsanI vyavasthA na hAya tyAM tyAM tenI vyavasthA karavA kolejanA prInsIpAle ne A kAnsa vinati kare che. 2 ApaNA jaina vidyArthIo dvitIya bhASA tarIke ardhuMmAgadhI laine bhaNe ema A konpharansa icche che ane janAnA dAnArA cAlatI hAiskulA tema ja kolejomAM paNa ardhuM mAgadhIne avasya sthAna hAvu joie ema A kenpharansa mAne che. mATe tamAma jaina dAnavIrane peAtAnA dAnathI cAlatI hAiskulo ane kolejomAM a mAgadhIne sthAyI sthAna ApavA A konpharansa AgrahapUrvaka bhalAmaNa kare che. 3 ardhamAgadhI bhASAne! bahoLe! phelAvA thAya te mATe A kenphransa jana dAnavIrAne temaja jaina dharmanI khIjI mAtabara saMsthAne vinaMti kare che ke teoe yogya skolarazIpe yeAjavI ane ardhamAgadhInA abhyAsa karatA jaina tema ja jainetara vidyArthIone maLe tevI vyavasthA karavI tema ja ardhamAgadhInA vidhAI~eAne saraLatA paDe te mATe abhyAsakramamAM cAlatAM pustakA zuddha ane sastA bhAve pragaTa karavA A kAransa jaina sAhityanI prakAzana saMsthAone AgrahapUrvaka bhalAmaNu kare che. uparanA TharAvane vega ApavA mATe A konpharansa. sthAyI simitane bhalAmaNa kare che. ekArI nIvAraNa. ekArI nivAraNane mATe nIcenI bAbate upara A Und ransa jaina samAjanuM dhyAna kheMce che.-- (1) sthAyI samitinA Azraya nIce eka evI bekArI nivAraNa madhyavartI saMsthA (Central Bureau) ubhI karavI, jyAM nokarI rahevA icchanAra ane nokarI rAkhavA icchanAranI saMpUrNa vigatavAra noMdho rAkhavAmAM Ave ane bannenA sahayoga meLavI ApavAnI ge vaNa karI ApavAmAM Ave. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 prabudha jaina tA. 31-12ed o (2) je jaina gRhastha hastaka meTAM kArakhAnAMo, peDhIo ke levA sudhI na javA detA- chatAM saune AnaMda ane oNphise cAlatAM hoya tenI eka yAdI sthAyI samitie taiyAra ApI-adhivezanane yazasvI banAvavAmAM mahAna phALo ApTe, karAvavI ane teo mAraphata bane teTalA janone goThavavAnI hIla- A konpharansanA adyApi paryantanA ItihAsamAM pramukhazrInI cAle sthAyI samitio hAtha dharavI. kAryadakSatA yAda rahI jAya tevI nivaDI. ukta be nAyakonA zire (3) Aje gRhaudyoga ane grAmyaudhogane bane teTaluM adhivezananI saphaLatAne kIrtikaLaza DhaLe che. uttejana ApavAnI khAsa jarUra che. ane A dizAe 5 phaMDa ' viSaya vicAriNI samitimAM mahArASTranA AgevAna badhu maLethI kenpharansanI sthAyI samitine ghaTatI janAo karavAnI zrI. motIlAla vIracaMde pramukhazrIne pracAra ane eya mATe bhalAmaNa karavAmAM Ave che. sAta sabhyonI eka samiti nImavAnI sattA ApanAra TharAva ThAvI jaina beMka caturAIthI eka musaddIne chAje e rIte raju karyo. muMbaInA jaina beMkanI je ejanA gata adhivezanamAM maMjura kara pratinidhioe A prasaMge vAparela kuneha ane DahApaNa khare ja prasaMzanIya ane dhanyavAdane pAtra nivaDI. TharAvamAM aMtargata vAmAM AvI che te tarapha jana samAjanuM dhyAna kheMcavAmAM Ave Azayane spaSTa raju na karavAthI carcA khUba vadhI-be kalAka temAM che ane te aMge ghaTatuM karavA sthAyI samitine bhalAmaNa kara pasAra thayA. koIne paNa zaMkAnA vamaLamAM na rAkhavA sabhAgye vAmAM Ave che. IcchA pradarzita karI. chevaTe svAgatAdhyakSa zrI. bhagavAnadAsa harakhapaMcAyata phaMDa, caMda zAha ane zrIyuta mohanalAla dalIcaMda dezAIe muMbaInI - A konpharansa pArasI paMcAyata phaMDa jevuM eka vizALa rithati spaSTa karI koI paNa prakAre kenpharansa devInI pragati ane sarvasAmAnya jana paMcAyata phaMDa ubhuM karavAnI jarUriyAta muMbaIvALA bhAIo ane sau koI Icche che enI vigate svIkAre che. te phaMDane upayoga vyavahArika temaja dhArmika keLava makakamapaNe raju karI. sabhA khullA dilanI vAto sAMbhaLavA vicAra NIne pracAra, bekArI nivAraNa temaja nirAzrita bhAi bahenane vA ja Atura jaNAI. zrI. motIlAla vIracaMdane pitAne harAva. banatI madada vigere sAmAjika kAryomAM karo ane te phaDane badhA spaSTapaNe samajI zake tevI rIte punaH raju kare paDe vahIvaTa phaMDamAM nANuM bharanArAo kare. samitie tene vadhAvI laI pasAra karyo jenA TekAmAM zrIyuta. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIAe TharAvamAM rahela mahatva ane javAbadArI cAlu pracArakArya tathA aikaya sAdhano. pratye ane konpharaMsanI hAlanI nabaLAI aMge keTalIka vigato konpharansanuM pracArakArya satatuM cAlu rAkhe ane eka raju karI pramukhazrIne aikyanI bAbatamAM cAre bAjune khUba ja sAdhanAne madadakartA thaI zake evA sAta gRhasthanI eka samiti vicAra karavA vinaMti karI hatI. eka pakSa AvatAM bIjA pakSane cuMTavAnI sattA pramukhazrIne ApavAmAM Ave che. e samitie anyAya na thAya ane tene nikalI javA jevI paristhiti utpanna na AkhA hiMdamAM vakhatovakhata pravAsa karI konpharansanuM pracArakArya thaI jAya enI saMbhALa rAkhavA samayasaranI cetavaNI ApavAmAM ane aikayanuM kArya karavuM. paramAnaMdabhAIe kamAla karI. pramukhazrIe paramAnaMdabhAinI vinaA uparAMta baMdhAraNane lagatA temaja aupacArika keTalAka vaNI ane sucanA barAbara dhyAnamAM rAkhavAnI IcchA vyakata karI TharAva karavAmAM AvyA hatA. ane sAthe sAthe jaNAvyuM ke pramukha paNa eka manuSya che-pramANika bhUla manuSya karI bese che, huM te tamoe nimela pramukha chuM pramukhanI mahattA vadhAravAnuM kAma tamArU che e samajavAnI niMgALA adhivezananA sukAnIo. vinaMti karUM chuM.' pramukhazrInI ATalI namratA kone na AkarSa ? zrI jaina zvetAMbara mUrti. kenpharansanA niMgALA mukAme teozrInI viSayavicAriNI samitimAM daranI jhINavaTathI samamaLelA paMdaramAM adhivezanane saphaLatA prApta karAvanAra sukAnIo jAvavAnI zakita, sudhArA lAvanAra pratye sahAnubhUtipUrNa valaNa koNa che tenI jhAMkhI atre raju karavI asthAne nathI. ane paraspara saune sAthe rAkhIne kAma karavAnI bhAvanA - niMgALA adhivezananI AMtarika suvyavasthA tathA pracAra (phaliMgathI kAma levAnI anicchA) khare ja prasaMzA ane mAna upakaranAra bhAIo saMbaMdhenI hakIkta bIjI vakhata nirdeza karIza. jAve tevI bAbato hatI. atyAra paryantanA keTalAka pramukha te atre te mAtra adhivezana vakhate beThakane saphaLa banAvavA mATe pitAnA eDavAijhara are hijha mAsTarsa vAIsa pramANe ja cAluM je nAyakoe suMdara phaLa Ape emanA puratA ja mahArA vicAro raju karIza. nArA AvyA ane tethI keTalIka vakhate kaDhaMgI sthiti utpanna kAryanAyakomAM prathama paMkitae zrIyuta bhagavAnadAsa harakha- thatI, paraMtu A adhivezananA pramukhazrI mATe sau ekamate-eka caMda zAhanuM nAma yAda Ave e svabhAvika che. lakSAdhipati avAje saMtoSa vyakta karavAnI sAthe niSmANa thayelI kenpharansane zrImaMta vaibhavazALI hovA chatAM namratA, sAdAI, milanasAra svabhAva prANa-puranAra navajIvana arpanAra vyakita tarIke oLakhAvatA hatA ane adhivezanamAM bhAga levA AvanAra nhAnA-moTA sarva ane svAgata samitinA kAryavAhakene dhanyavAda arpatA hatA. huM bhAIo sAthenA samAna vyavahAre hArA upara uMDI chApa pADI che. paNa AmAM mahAre sUra purAvuM ane pramukha mahAzaya upara - adhivezananA kharA sukAnI zrIyuta choTAlAlabhAI pArekha - pramukha sAheba. prAraMbhathI ja emanI miSTa bhASA ane udAra rAkhelI AzAo ghaNe ghaNe aMze turata kaLita thAya evI bhAvanAoe padhArelA baMdhuonA mana jItI lIdhA hatA. vyava- bhAvanA vyakta karuM chuM hAradakSatA, tathA buddhicAturya vaDe teozrIe eka paNa bAbata mata maNilAla mekamacaMda zAha. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 31-12-40 prabuddhajaina majArInI sAcI kiMmata (mukhapRSTathI cAlu) rUpiyAthI kiMmata AMkI zakAvAnI nathI. mahenatANAnI kiMmatamAM tamArI icchA pramANe tame vadhaghaTa karI zake che. dAkhalA tarIke daza rUpiyA. paNa je te kiMmatane tame tamArI kiMmata mAnavA mAMDe te tame tamArI-tamArA mahenatu jIvananI kiMmata daza rUpiyA ja karI nAkhI. paNa pU. gAMdhIjI kahe che ke te kiMmata barAbara nathI. mahenatANA tarIke ApaNuM Arogya-kuTuMbIonuM Arogya jaLavAya ane te varSa sudhI kAma karavAnI ApaNI zakita TakI rahe te mATe jeTalA anna-pANInI, kapaDAMlattAnI, jJAnanI, gharanI jarUra rahe teTaluM maLe to te mATe Izvarane AbhAra mAne rahyo. eTaluM nathI maLatuM tyAMsudhI te meLavavA prayatna kare rahyo. paNa mahenatANuM pUrI kiMmata kadI cUkavI zake ja nahi e barAbara samajI levuM joIe. jagatano kAyado mahenata che, ArAma nathI. keTalAka majUrI mATe ema jaNAve che ke dareka majUrane moTara joIe, baMgala joIe, temAM bagIcA joie, mAtra be kalAkanuM kAma hovuM joIe, pachI reDiyo joIe, TelIphona joIe vagere. ApaNe Ane vicAra karavAnuM che. A Adarza jagatane-samAjane pAlavaze kharA ? te raste mAnavahita raheluM che ke kema te jovA jevuM che. A khurazI para beThelAonI sAthe tamArI sarakhAmaNI kare. teo sukhI jaNAya che-temanA chokarAo kolejamAM jAya che-sInemA jue che-keTalAkane tyAM dareka mATe judI moTara hoya che. e rIte jotAM temanuM jIvana sukhavALuM ane vilAsI che. paNa sukha ane vilAsa eka cIja nathI. evI kalpanA karavAmAM Ave che ke be kalAkanA zramathI joItI badhI cIjo maLe. eka baMdha oraDAmAM mANasa besI rahe. temAM evI gehavaNa hoya ke tADha ne vAya, garamI na lAge ane cakakhI havA maLI rahe. baTana dabAvo eTale garama pANI, ThaMDu pANI Ave, nahAvAne eraDo taiyAra thAya, cA Ave, khAvAnuM Ave, saMgIta paNa saMbhaLAya. (AvA jIvananI kalpanA karI) paNa mANasamAM jyAre ALasa Ave che tyAre evuM thAya che ke baTana dabAvatAM paNa ALasa Ave che. pAse paDelI vastu mATe tene nakara belAva paDe che. A khurazI jIvana. mahenatu mANasane lAge ke A gulAmI zuM? tene te tarapha tiraskAra thAya. baTana dabAvyuM ke cA AvI, paNa e cA banAvanAra koIke te hazene? tene te mahenata karavI paDI hazene? saMgItanA reDiyAnuM baTana dabAvyuM ane gIta saMbhaLAyuM; paNa pele nAke koine avAja kADhI gAvuM paDatuM hazene? mahenata sivAya kazuM cAlatuM nathI. jagatane kAyade mahenata che, ArAma nathI. vAvavuM te mANasane ja paDe che. mahenata jevuM mANasa mATe rahe ja nahi e bane tema nathI. e te purANanA ka9pavRkSanA jevI vAta thaI. paNa sukhanA AdarzanI e kalpanA keTalI beTI che te paNa temAM jaNAvyuM che. kAraNa ke purANakAre sAthe ja kathAmAM kahI dIdhuM ke tyAM pahoMcyA pachI kuhADInI IcchA thaI Ave che, ane te garadana para paDI prANa kADhI nAMkhe che. AjanA yuropanA jIvanamAM A vAta ApaNe pratyakSa joIe chIe. ilama vadhAryo, vijJAnanA baLamAM vadhAro karyo, ilamanA jorathI baMba pedA karyA, vimAna thayAM. have te eka bIjAne nAza kare che, e barabAdImAM lakSAdhipatio sAthe garIone paNa nAza thAya che. e sthitimAM mahenatu ane vagara mahenatunA zA hAla thAya te vicArIe. izvarI bakSisa jagatamAM je Aphata che te ahIM hiMdamAM Ave te zuM thAya ? tame mahenata karanArAo gAmaDAMomAM jaI khetI karavA maMDI paDaze ane peTa bharI zakaze paNa khurazImAM besanArAonuM zuM? temaNe beMkamAM jame karAvyA haze te neTanAM kAgaLiyAM bIDI vALavAmAM kAma lAgavAnAM nathI. A kAlpanika vAta nathI. eka zeDa pitAnA kuTuMbIo sAthe haradvAranI yAtrAe gayelA. bhegoge rastAmAM brAhmaNa rasoIe mAMde paDe. strIone cUlo saLagAvatAM AvaDe nahi. e bicArAne chate paise bIjA pAse AjIjI karI khIcaDI pakAvaDAvavI paDI. mahenata na karanAranI sthiti AvI gulAma jevI thAya che. mahenata karI jIvavAnI tAkAta e izvarI bakSisa che. e tamane maLI che. e tamArI sAcI kiMmata che. paramezvara pAse ApaNI eja prArthanA hoI zake. ApaNI mAMgaNI zuM hoI zake? mAlika pAse paNa ApaNI eja mAgaNI hoI zake ke tamArI milemAM ame DhagalAbaMdha kApaDa pedA karIe chIe ane ame temAM dhasAI jaIe chIe, te amAruM jIvana ghasAI na jAya ane te varSa sudhI jIvIe ane mahenata majUrI karI zakIe eTaluM mahenatANuM maLe ethI vadhAre amAre joituM nathI ane vadhu na maLe te te meLavavAnI mahenata karanArane paravA nathI. majUranI sAcI kiMmata e tenuM bAhubaLa che. ALasathI tamArI zakita jaze-tethI kevaLa mAlikanuM nahi paNa tamArUM nukasAna thaze. gAmaDAmAM phurasada puSkaLa che paNa leke Akho vakhata pattAM rame che, AMkapharakanA jugAra rame che ane hADakAM harAma thaI gayAM che. mahenata thatI nathI. AthI zarIramAM zakita hovA chatAM jaDatA AvI che buddhi jaDa banI gaI che ane sAcI kArIgIrI temane sUjhatI nathI tethI teo duHkhI thAya che. chokarIone bhaNAvajo zrI. khaMDubhAIe bIjI eka vAta kahI che te tarapha tamAruM dhyAna kheMcuM chuM. tame strIo mATe tamArA jeTaluM karatA nathI. chekarIone tame nizALe mokalatA nathI. chokarAe bhaNaze ane chokarIo abhaNa raheze te temanuM joDuM sukhI nahi thAya. te mATe tamAre ujaLiyAta lokonA duHkhomAMthI dhaDe levuM joIe. chokaro ke chokarI baMnene bhaNAvI na zake te sArI vAta e che ke chokarIne bhaNAve. A vAtathI tamane Azcarya lAgaze, paNa Aja sAcI vAta che. chokarI bhaNaze te vagara kahe te bhAIbhAMDuo, pitAnAM chokarAM ane dhaNIne bhaNAvaze ane temane jJAna Apaze. paNa chokarAthI A nahi bane. tamArA saMsAramAM dhaNIdhaNiyANI baMne sarakhAM che. baMnemAM sarakhI AvaData che. jJAna vinAnAM mANasa AMdhaLAM gaNAya che. have je chokarIne jJAna rUpI AMkha Ape te dekhatI rahI AMdhaLA dhaNIne daraze. dekhate dhaNI AMdhaLI strIne madada nahi kare, tene mUkIne bIjI lAvavAne. vicAra karaze. dekhatI strImAM dayA hoya che. AthI strI jAtine dekhatI rAkhavI e jarUranuM che. eTale chokarIo abhaNa raheze e nahi cAle. ahI huM majUra bahenene jete nathI milemAM te hajAro kAma karatI haze. temane tamAre AvI sabhAomAM lAvavI joIe ane jJAnane lAbha levA devo joIe. gAMdhIjInA mAge vyAjabI hako maLaze - zrI khaMDubhAIe paMcanI prathAnI vAta karI che. paMcanI prathA pU. gAMdhIjInI ghaNI mahenata ane mAlikanA DahApaNe Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 prabuddha jaina tA. 31-12 * svIkArAI hatI. paNa te have tUTI paDI che. ene lIdhe majU jIdagI. renA karatAM mAlikane vadhu nukazAna thaze evo mAre namra abhiprAya che. tamane pU. gAMdhIjIe ahiMsAne pATha zIkhavyuM AkhI Alamane ajANu yAtrI ene che. tame tene vaLagI raheze te mAlikane paMcanI prathA - mAvaDInI eka oLakhANa re....0 pAchI svIkAravI paDaze. tema nahi thAya tyAMsudhI tenAM jIMdagI dUdhe bharI re, mAThAM pariNAme mAlikone bhegavavAM paDaze. tame tamArA bAhu- kheALA mAbApanAM khUdavAne vaLI baLanI kiMmata samajo. mAlike game te mahenatANuM Ape paNa tame khUMdavA dharatInA ceka re...... milomAM kAma karavAnI nA pADe te mAlikanI dazA bUrI thavAnI - jIdagI khele bharI re. che. daza rUpiyA roja ApavAnuM kahe teye tame kaheze ke amAre khelanabharyA A jIvane re kAMI majUrI nathI karavI, ame ghera cara jaIne calAvIzuM. tamArA badhAne ujaLA bhAvInI Aza re...... saMpa haze te mAlike zuM karaze ? temane mila calAvavI haze te jaMdagI Aze bharI re. hITalara kare che te pramANe tamArA para goLIbAra karaze athavA bhAvIne bhaya gaNakAre nahiM re e te tame gAMDA thazo ane raziyAmAM thayuM tema thaze. pU. gAMdhIjI vahetA jIvanamAM masta re...... paMcanI vAta kare che te majUra mAlikanA jhaghaDA pUratI nathI jaMdagI mAje bharI re. paNa te prathA duniyAnA badhA jhaghaDA mATe che. pU. gAMdhIjI hITa vityAM jIvanane visare heya larane kahe che ane sarakArane ya kahe che ke tamArA jhaghaDA beMbathI A va tAM nA ucA Ta re.. patAvavA zA mATe prayatna kare che ? tethI te bane maraze. jIMdagI darede bharI re. paMcane bhAga lyo. teo A nathI karatA tenAM pariNAma ApaNe AyunAM satva ema esare jaIe chIe. bIjA mahAjane jeo haDatAla ane tephAnamAM kA ma nA re ga re..... mAne che temane te mArgathI jevI vItI che tevI tamane vItI nathI, jIMdagI smRtie bharI re kAraNa tame ahiMsA ane saccAImAM mAne che. bIjAo na mAne jAvA ne AvavAM aTala niyama ene te paNa tame dhIraja na choDatA. pU. gAMdhIjIne mArge cAlatAM janma maraNanAM joga re..... tamane tamArA vyAjabI haka maLavAnA che evI zraddhA rAkhaje. - jIMdagI sAcI-juThI re racanAtmaka kAyathakamane apanAvo aMtima satya badhu jagata junAM e jagatamAM Aje moTI laDAI cAlI rahelI che. temAM * a nu bha va nA eMdhANuM re...... iMglenDa ane jarmanI be pakSakAre che. iMglenDane kAraNe hiMdane jIMdagI mANI levI re temAM sAmela karyuM che. ApaNane pUchavAmAM nathI AvyuM. aMgrejo jIvananAM mada nahiM mRtyunAM bhaya nahi ApaNA para rAja calAve che tethI jabaradastIthI ApaNane A jhA dI ne a va tAra re...... laDAImAM kheMcyA che. pU gAMdhIjI badhuM ahiMsAthI patAvavA kahe jaMdagI "mohana" mANe re che paNa sarakAra mAnatI nathI tethI satyAgraha utpanna thayA che. meTA moTA netAo jelamAM gayA che ane pU. gAMdhIjIne paNa badhumatI meghANI sarakAra jelamAM pUre. teo tamArI pAsethI je apekSA rAkhe che buddhijIvInuM AtmanirIkSaNa te tame jANI lyo. jelamAM to be pAMca lAkha jaze paNa pAchaLa te kareDe rahevAnI che. jemane jelamAM nathI javuM teo paNa [mandA kAntA] satyAgrahanI laDatane madada karI zake che. tame paNa karI zake che, A saMsAre bahu vakhata meM sAMbhaLyAM marda gANuM, tame khAdIne apanAvo, reMTiyA calAve. milamAM tame bhale kAma bAMdhyAM cheDayAM adhika vasamAM zauryabhInAM ukhANAM kare paNa jyAre mila cAlI jaze tyAre reMTiye ane hAthazALa ja krAnti kerA ItivRta paDha, vAratA viplanI, tamArA sAcA mitra thaze. tame bhale mile calAve paNa e kAma karatAM karatAM tamArA phAjala samayamAM reTi calAvatA rahejo. ' zabda zabda bhabhaka bhastI vIranAM svArpaNanI. milanuM kApaDa banAve che tethI te paheravuM ja joIe evuM mArAM te ye hRdaya mananI hInatA nA haNAI, kAMI nathI. tame khAdI pahero gAMdhI saptAhamAM 60,000 nI taiyArI nA jarIya bali thAvA taNI re! jaNAI. khAdI majUromAM khapI che e jANI huM rAjI thayo chuM. tame hemAvAnI paLa pragaTatAM buddhie khoDa nyALI, haju vadhu khAdI vApare evI pU. gAMdhIjI apekSA rAkhe che hiMdu-musalamAnanA jhaghaDA bilakula bhUlI jaje ane dila zabda-gherI philasurI vaNI, rAjanIti ukhALI. mAMthI uMcanIca ane chUta achUtane bhAva kADhI nAkhaje A mArAthI te adhiktara A sukha-dvAridraya-ghelA, zubha divase tamane pharIthI abhinaMdana ApuM chuM. AdarzonI aNasamaja, ajJAnatAmAM karelAM prabudhdha jainanA grAhakone dhairyo dhaMtye kadama bharatAM nizcaye kAryabhagna, konpharansanA niMgALA adhivezana aMge amAre temaja homAtAM ye hasita vadane leza thAtA na bhagna. bIjA bhAIone DIsembaranI Akhara sudhI niMgALA rokAI rahevuM A buddhithI bacavuM bhaluM ethI abuddhi savAra, paDayuM hoI "prabudhdha jana nai A aMka eka saptAha vilaMba jhIlI levI julama jhaDIo vIranI e vaDAI. thavA mATe daragujara karavA vinaMti che AgAmI aMka niyamita tA. 15 mI jAnyuArIe prakAzita thaze. taMtrI, prabuddha 'jaina. "prasthAna nA saujanyathI rAmaprasAda zukala, zrI muMbaI jana yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI reDa, muMbaI. 2