________________
P
પ્રબુદ્ધ જૈન
તા. ૩૦-૪-૪૦.
શિક્ષણ, શિક્ષક અને વિદ્યાથી
યુરોપની સારી વસ્તુનું અનુકરણ કરવું હોય તે શિક્ષણની બાબ
તમાં આપણે તેને પગલે ચાલવું જોઈએ. (ધી નેશનલ ગુજરાતી સ્કુલના દ્વિતીય વાર્ષિક સમારંભ પ્રસંગે શ્રી કક
આ ખરૂં છે કે આ દેશમાં સંકુલના શિક્ષકોને પુરતું વેતન લભાઇ ભુદરદાસ વકીલે પ્રમુખ સ્થાનેથી આપેલા વ્યાખ્યાનનો સારભાગ )
મળતું નથી અને તેથી તે પિતાની અંદર રહેલા બીજા ' ' ', " આ સ્કુલની સ્થાપનાને લગભગ આઠ વર્ષ થયાં છે અને અનેક સદગુણને ' વિકસાવી તેને લાભ વિધાથી તે મુદત દરમ્યાન તેણે જે પ્રગતિ કરી છે તે સતેષકારક ગણી વર્ગને આપી ' શકતા નથી. તે માત્ર ' પિતાના શકાય. વિદ્યાર્થીની સંખ્યા ૧૮ ઉપરથી ૨૨ ૦ ઉપર આવી છે. પગાર પુરતું કામ કરે છે અને ઉદાસીન ભાવે પિતાનો સમય અને તેને જો પુરતા સાધનથી અપનાવવામાં આવે તે આથી વ્યતીત કરે છે. શિક્ષકે ગમે તેવા કડા આર્થિક સગોમાં બમણી સંખ્યા થતાં વાર ન લાગે એ મારો નમ્ર અભિપ્રાય મુકાયા છે છતાં તેણે ઉદાર ભાવે પોતાની અંદર રહેલા સગુણોછે. આ સ્કુલ, સહશિક્ષણના ધેરણુ ઉપર ચાલે છે તે વધુ ને લાભ વિદ્યાર્થીને આપવું જોઈએ. શિક્ષકને ધ ઈશ્વરી પ્રશંસનીય છે અને વિદ્યાર્થીઓના શારીરિક વિકાસ તરફ વધારે માનવામાં આવે છે. ભવિષ્યમાં થનારી પ્રજાને તે ઘડતર પિતા ધ્યાન આપવામાં આવે છે એ
છે. ભવિષ્યમાં પાકનારા નાગરિકેની * જાણી મને બહુજ સંતોષ થયો
મારે મનોરથ
ઉજ્જવળ કારકીદિની ભારે છે. આજે ઘણી ખરી સ્કુલમાં ખેતર માંહિ ખેરડું ,
જવાબદારી તેના શિરે છે. એ માત્ર પરીક્ષાઓ જલદીથી પાસ
ખે ૨ ડા માં રહેવું,
હકીકત તેણે પુરેપુરી પિછીનવી કરાવવા પુરતું વિધાર્થીઓ પ્રત્યે
ગારી ગૌવા આંગણે
જોઈએ વિદ્યાર્થી પ્રત્યેના સારા ધ્યાન આપવામાં આવે છે.
* ઘી દૂધ છાશ ખાવું. વિદ્યાર્થીઓના મગજ ઉપર એટલો
વર્તનને બદલો એક યા બીજી . . પાસે રૂડાં ઝાડ વાં બધે બે લાદવામાં આવે છે
રીતે તેને જરૂર મળી રહેશે એવા ઝાડ વા માં માળા,
સતિષ સાથે તેણે પિતાનું કે તેના શારીરિક વિકાસને અવકા
ચકલી કોયલ શુકના
કામ આગળ ધપાવવું જોઇએ
સુણું ગીતડાં રૂપાળાં. શજ મળતું નથી અને પરિણામે માઇકાંગલા પોપટિયા જ્ઞાનવાળા અને . ખળખળ વહેતું ઝરણું
શિક્ષકોને પુરતું વેતન મળે તે સરકારી નોકરીની ચાહનાવાળા વિદ્યા
પાણી પાતું જાય, માટે હમણાં હમણાં સરકાર વધારે થઓ સ્કુલોમાંથી બહાર પડે છે
તાપ સંતાપ દીલના
કાળજી રાખે છે અને ગ્રાંટે જે દેશને એક બોજારૂપ બને છે.
શાન્ત કરતું જાય.
આપતી વખતે સ્કુલની અતિથિ અશિા ભર્યા
મેનેજમેંટનું આ * બાલ્યાવસ્થામાં શારીરિક ખીલવણીની
બાબતમાં વધારે આવશ્યકતા છે. મેટી ઉમર
હે તે આવી જાય,
ખા સ ધ્યાન ખેંચવા માં '
આવે છે. થયા પછી શારીરિક ખીલવણી
ઉજળા દિલને ટલે * જોઈએ તેવી થઈ શકતી નથી. જેમ
હરખે ખાતાં જાય.
વિધાર્થી બં ધુ ઓ અને ; સાંજ સમયે ચેકમાં કુમળા મગજ ઉપર છાપ
હેને, હું તમને અત્રે ઉપદેશ પાડવામાં આવે તેવી પડી શકે છે
શાન્ત ૨ જ ની માં ય, આપવા આવ્યું નથી. હું પણ તેમ કુમળા અવયને જેમ વાળ
ગુણે પ્રભુના ગાતાંગાતાં તમારામાં એક વિધાર્થી છું. વામાં આવે તેમ વળી શકે છે,
હૈયા હળવા થાય. તમે જ્ઞાનના અભિલાવી છે. હું
ખટપટ કે ઘાંઘાટમાંથી ' તેથી નાની ઉમરમાં કસરત ડ્રીલ
વ્યાપારી ક્ષેત્રનો વિદ્યાર્થી છું.' વગેરેની વધારે આવશ્યકતા છે.
ઝટપટ ભાગી જાઉં,
જ્ઞાનમાં-વિધામાં–અભ્યાસમાં કઈ
શકિત કે સાધન પરમાણે એકલા પડીનાં જ્ઞાનથી વિવાથી
પરિપૂર્ણ થયું નથી. આપણે
સે વા કરતે થા ઉં. '' પિતાનું ભવિષ્યનું જીવન સુધારી
બધાજ એક યા બીજા ક્ષેત્રના ' સહકુટુંબ શ્રમજીવી થઈ, પરસેવે પલળી જા; શકતું નથી. શારીરિક વિકાસ
' વિદ્યાર્થી છીએ તેથી હું તમે હકક હલાલીનું ઉપજાવી, મને ટુકડે ખાઉં. ! ન થયો હોય તે તેને ચેપ |
લઘુ બધુઓને એટલું જ કહી શકું ડીનું જ્ઞાન ઉપયેગી થતું નથી. ||
. ડિ. મેઘાણીકૃત દુ:ખીની દુની’માંથી] | કે તમારા અભ્યાસમાં હમેશાં ! તેથી આ નેશનલ ગુજરાતી સ્કુલમાં શારીરિક ખીલવણી પ્રત્યે અસતેજી રહેજો-તમારૂં ચારિત્ર્ય ઉચ્ચમાં ઉચ્ચ બનાવવાની કાળજી જે વિશેષ કાળજી લેવામાં આવે છે તે પ્રશંસનીય છે. બીજી રાખજો. દાદાભાઈ અને ગેખલે જેવા મહાપુરૂ થવાની મહત્વાકાંક્ષા બાબત શિક્ષકોના વિધાથી પ્રત્યેના વર્તનની છે. વિદ્યાર્થીઓ પ્રત્યે સેવો. ભવિષ્યમાં તમે મહાન નાગરિકે થવાના છે એ ખ્યાલ તમારી કડક નીતિ રાખવાથી વિધાર્થી બીકણ-બાયો બની જાય છે. નજર આગળ રાખજે, તમારા માતા-પિતા પ્રત્યે વિનંય અને તેની સાથે પ્રેમથી ચાહનાથી કામ લેવું જોઈએ. માસ્તર સ્કુલમાં વિવેકની મર્યાદા કદીપણુ ચુકશો નહિ. તમારા શિક્ષકે પણ મારે છે એ ખ્યાલ તેના કુમળા મગજ ઉપર કદી પણ - તમારા પિતા તુલ્ય છે. એમ માની તેની કદીપણું બેસવા નહિ દેવે જોઈએ. આંસુ સાથેના શિક્ષણને આ જમાના- અવગણના કરશે નહિં. વિનય વિના વિદ્યા નથી એ સિધ્ધાંત ' માં સ્થાન નહિં હોવું જોઈએ. Education without tears - તમારા કુમળા મગજમાં ઠસાવશે તે તમારું ભાવી ખરેખર , 6 વાળી સ્કુલો યુરેપમાં આજે બહુજ પ્રશંસા પામી છે. આપણે ઉજ્જવળ છે..!
સ્ટ્રીટ, મુંબઈ.
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ માટે તંત્રી મુદ્રક પ્રકાશક: શ્રી. મણિલાલ મેકમચંદ શાહ, ૨૬-૩૦ ધનજી
મુદ્રણસ્થાન : સૂર્યકાન્ત પ્રિ. પ્રેસ, ૪પ૧, કાલબાદેવી રોડ, મુંબઈ..૨