________________
"
- - મારા કામ મનના નાના નામ
પતિનાં બાળકોને
તોયે એમને મારા લઈ આવતાં ગામના
બે નેતાઓને
નાની છે
વોરિચવા
તારી કરી
સકે છે જેના એકનો ઉદ્દેશને લય રાખી નિર્માણ કરવી જોઇએ. તો આત્મહત્યા
એક ભિત્ર સારા હાથીદાત ઉધરેલ્ફત કારીગરી એક અધીત દરક ધમ પાપ મનાયું છે. પણ કોઈ સતી નમુને, મને બતાવ્યોખેડુતને હળ હાંકતા એમાં છેતર્યો હતો. આ સ્ત્રી શિયળ રક્ષણાર્થે બારીએથી પડતું મૂકીને પ્રાણ ત્યાગ કરે : " મને એમ દિ મત છીએ. ઈરાદોધક કથા. પાંચ રૂપીયા ** તે ?' એટલે આમાં પણ સત્ય. અહિંસાની વ્યાખ્યા સમાજનું
એ હસીને કહે મહિલએસી, એટલે મેં કહ્યું જે માણસને શુભ નજર સામે રાખીને જ કરવી પડે છે. જેને જ • એમાં શીર્યો તેની કિબર સમાજમાં પાંચ રૂપીઆ છે એના.. ઈશ્વરી શક્તિ...= : " "+)?!! આ કલાકારને ભલે તમે એસી રૂપિયા આપ્યા. આમ વર્ગના હિતને કિ, તે
એ સમજે તદર્થે પ્રેરણા આપે અને તેમની સ્થિતિ સુધારે એવી એક મહાશક્તિ છે જે વિશ્વમાં ચેતન રૂપે વ્યાપી રહી છે. - આ 5 કલા તેજાકલ છે એના પ્રત્યે સહાનુભૂતિ - જગાડે એવી કલા અને અશ્વિની શક્તિ માની શ્રધ્ધા બળે કઈ" મહાન કાર્યો કરે
પણું ઉપયોગી છે આજની લડાઈ છે,
પિતાનું અને સમાજનું હિત સાધે તે તેવી શ્રદ્ધા ઉપકારક છે. . ' 'F !; ; દરિદ્રનારાયણ એજ પ્રભુ” એને અર્થ લોકસેવા એજ કર્મણ, છે. અક્કલની નહિ પણ પૂર્વકાળમાં પણ જે લડાંઓ
એજ માનવીને પૂર્ણત્વ પ્રાપ્ત કરવાની સીડી. કે. થઈ છે તે આમ વર્ગના હિત માટે કદી લો આવી જ નથી.
કાર્યમાં સંભાભાવ. : " !!• • - - * રાજાએ સ્ત્રીને પાતરાજ્યવૃદ્ધિને ખાતર વેપાર સારા લડાઇમાં કરે છેછતાં તેમાં મેટે ભાગે ગેરી હોમાયું છે."
એલોવાં વિલ, પહાવા વિલ, કરાવા વિકૃત એસ. તુકાર ': આજ થી માં અપવાદરૂપ નથી. એમાં તમે 'વર્ગને કશી રામે ગાયું. આમ 'ગાઈને ઉન્મત થઈને તેમાં બેસી ન રહ્યા. પણ
લેવાદેવા નથીછતાં એમને ભેગે લેવાય છે. હિટલરે કે "ચર્ચા એ તત્વ તેમણે પોતાના જીવનમાં ઉતારી બતાવ્યું. પતિનાં બાળકે.
લો એમાં વાળ વાંકો નહિ થાય. ખરી રીતે બનેને અખાડોમો માટે શેરડીનો ભારો લઈ આવતાં ગામનાં છોકરાં અકકેક લઈ ગયાં. ન ઉતરવ ર તી કરીને એલીને પતો લે* . તેય એમને મન દરેક બાળક પિતાનું જ હતું એટલે રાજી થતાં ' સમયની જરૂરીયાત મુજબ નેતાઓની ફેરબદલી થતાં ઘેર આવ્યા. ઘેર આવતાં એક જ સાંઠો રહ્યો, જોઈ એમની
" Mr. ચરિવ્યવાન માણસ દરેક યુદ્ધતિ ખર્નથી દેખાતા. તે સ્ત્રીએ કૈધથી બરડામાં માર્યો. બે કટકા થઈ ગયા. તે વખતે એક - એક કારણ એ છે "સામાજીક રાજકીય પ્રવૃત્તિઓમાં જે સમયે છોકરા પાછળ ઉભો હતો એને એક કટકો આપ્યો અને એક
જે ગુણવિશેની ખાસ જરૂરી હોય છે તે ગુણવિશે જેનામાં પોતાના છોકરાને. આનું નામ અભેદભાવ-સમભાવ. પ્રધાનપદથવા માણસો જ આગળ આવે છે વાઈસરોયને . જે ભાવ વાણીમાં હૃદયમાં-હોય, તે જ ભાવ કાર્યમાં ગણે છે. મળવા જવું હોય તે તેની મુલભાઈ જોઈએ સુરેજી ને ચાલેપરિણુ જોઈએ. તુકારામે ગાયું છે કે, કે તે એવે બુદ્ધિશાળા કોઈ હોય છે જે પુરે ચારિત્ર્યશીલ પણ હોય તે તો સોનામાં સુગધી ભળી કહેવાય. - ન
જે કા જલે ગાંજલે. ત્યાંસિ હ્મણે જે આપુલેT, - ગોળમેજી પરિષદમાં મહાત્માજી ગયા તે કેવળ બુદ્ધિશાળી
- તચિ સાધુ ઓળખાવા, દેવ તેથંચિ જાણવI " , કરતાં તેમનો પ્રભાવ ઘણો વધારે પડે. પરંતુ કદાચ હિંસક બળ
- મૃદુ સબાહ્ય નવનીત, તૈસે સજ્જનેંચે ચિત્ત | ' ફાટી નીકળે“અને તેની આગેવાની લેવાની હોય તો મહાત્માજી ને
- જ્યાસિ આપગિતા નાહિ, ત્યાસિ ધરી જો હૃદય : ૬ ચાલે' એને માટે તે શરીરબળ અને યુદ્ધકળાને ''વિશારદ સેના
દયા કરણે જે પુત્રાસિ, તેચિ દાસા આણિ દાસી..." પતિ રાષ્ટ્ર પસંદ કરવો પડે. એ વખતે મહાત્માજી પાછળ
.. તુકા, હ્મણે સાંગ કિતી તેચિ ભગવતીચી મૂર્તિ 1. પડી જાય. સરદાર વલ્લભભાઈ જેવા બધા કામમાં મોખરે રહી
' '3:"ભાવાર્થ –જે. પીડિત અને રીબાયેલા છે તેમને જે શકે. *ગામને પાદર વાધ આવ્યો હોય ત્યારે ઉપાશ્રયમાંથી સાધુ
પિતાના ગણે તેને જ ખરા સાધુ તરીકે ઓળખો અને ઈશ્વર પણ. મુનિરાજનેમ ઓલાવાય. એ વખતે તે “ઘાંચીવાડને કઈ
* ત્યાંજ છે એમ જાણો ! માખણ માફક અંદર અને બહારથી અલમસ્ત ઘાંચી જ શેધ પડે. પછી ભલે એ બીડી પીત:
- સજજનનું ચિત્ત કેવળ મૃદુ હેાય છે. જેને કઈ પિતાનું ગેણંતુ હોય, દારૂ પીતા હોય કે માંસ ખાતો હોય. . . . .
નથી તેને તે પિતાના હૃદયમાં ધારણ કરે છે. જેટલી પ્રીતિ
પિતાનાં બાળકો ઉપર તે રાખે છે, તેટલી “ જ પ્રીતિ તે દૉસ” ! શરીરબળ, બુદ્ધિબળ અને મનેખૂળ-ત્રણે સુમેળ હોય તે માણસ સર્વ કાસે. મોખરે રહે છે. ભીમ આજન્મ
દાસી ઉપર તે ધરાવે છે. તુકારામ કહે છે કે હું કેટલું કર્યું ?'
તે તે ભગવાનની જ મૂર્તિ છે. બ્રહ્મચારી હતા. છતાં એ કાલમાં પુરૂષોત્તમતા કૃષ્ણ જ
' : ' . ' , " ગણાયાં. એ ઉપરોકત ત્રણે બાબતમાં સંપૂર્ણ હતા. જ
આ કર્મયોગી સંતનું પરમ પદ છે. એમાં ભકિર્તમય કાર્ય : વિકલાબાધિત સત્ય
અને કર્મયોગી દેહને સુમેળ છે. એજ વસ્તુ સમાજને દૈવી ભાવ સત્ય, અહિંસા વગેરે ત્રિકલાબાધિત નથી. સમાજરચનાને
પ્રત્યે ખેચી જઈ શકે છે. . ''; }'s
સાચા ' સંતસમાગમ
, , " : 2 : : અગે વિકસતા સિધ્ધાંતો છે. અહિંસા જીવને ન મારવામાં છે
એમ મનાતું હતું. પણ વાછરડાને રીબાતે જોઈ તેને મારવામાં સંતસમાગમ પારસમણિ ગણાય છે, પણ એથીએ. એને - હિંસા નથી અથવા તેમાંજ દયાધર્મ છે એમ માનવું પણ ગ્યા: ગુણ વિશેષ છે. પારસમણિ લેખકને સેનું કરે છે, પારસ નથી
ગણાય છે. એક માણસને તો રોગ અસાધ્ય હતો. એણે આપ, બનાવતા, જ્યારે સંત તે ભકતને પિતા સંસ્મન બનાવે છે.. સદા-" ઘાત કરી દેહ છોડવાનો વિચાર કર્યો. એને મેં ઉપવાસ કરી. પ્રાણ..ચન કરનાં સત્સમાગમ ચડે છે. વાચનમાં આપણને પિતાની
છોડવાની સલાહ આપી. તેની ઈચ્છાથી હું સારવાર કરવા જઈ : બુધ્ધિશકિત અનુસાર ગ્રહણ કરવાનું હોય છે, જ્યારે, ' રહ્યો છેલ્લા દિવસોમાં એને રીબાતે હું જોઇ ન શકે. એનાથી સમાગમમાં તે સત પિતાનું હૃદય બુધ્ધિ ધૂગેરે સામી વ્યકિતમાં: એ પણ પીડા સહી જતી ન હતી. એની સંમતિથી મેં એને જોડે છે અને પ્રેરણા સિંચે છે અને ભક્તને ભાવપૂર્વક ખેંચે
પારણું કરાવ્યું. એ બન્ને કાર્યમાં દયાવૃત્તિ જ મુખ્યપણે હતી. ' છે, એટલે એમાં સાધકને વિશેષ લાભ મળે છે. અપૂર્ણ)