Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1940 Year 01 Ank 18 to 24 and Year 02 Ank 01 to 17

SR No.: 525925
Original Sutra Author: N/A
Author: Manilal Mokamchand Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1940
Total Pages: 232
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 26 MB

Page 42

તા. ૧૫-૩-૪
ના અગાઉના વખતમાં સાધુ સાધુવનમાં પ્રવેશ કરતી સાધુ થઈ કલ્યાણ સાધવા નીકળેલો માનવી પણું અમુક વખતથીજ કપરી કસોટીએ ચડત. ગુરૂ કસોટી કરતા, વખત જતાં ભૂલાવામાં પડી જાય છે. ખરી વસ્તુસ્થિતિ દેખી આકરૂં વિકટવન, પરિષહ, અને દીલ દેહની બધી વૃત્તિનું કઈ કઈ હિંમત કરી નાસી છૂટે છે. બાકીના વેલ નિભાવી સમજપૂર્વક દમન કરી કરીને આગળ ધપતા. આ ઉપરથી તેઓની બેસી રહે છે. થોડી ઘણી વાચાળતા-થોડી ઘણી વાતચીત કરવાની કિષ્ટિમાં અમુક પ્રકારનું માનસશાસ્ત્રનું જ્ઞાન આવી જતું જેથી કુશળતા કેળવી સમાજને આબાદ બનાવી જાય છે. પણ કલ્યાણ સાધુ માર્ગના ઉમેદવારને જોતાં જ તેને પીછાણ જતા. ભાગ્યેજ જ નથી થતું જાતનું કે બીજાનું. ' ' ભૂલ કરતા. દીક્ષા આપ્યા પહેલા અને પછી પણ પાણી તૈયારી
- અચાનક ગુરૂપદ મળી જતાં, સંસારીઓ તરફથી વિનય 1. ઉપરાંત આજના જેવું રગાલુ વાતાવરણ ત્યાર બાઉg• ભાવે મળતાં સન્માન અને સદ્ભાવનાને તે જીવી શકતા નથી. - આજે ગુરૂ વાસણ માંજતે માંજતે ગાદીએ બેઠેલ- હેાય છે તે
જીરવવા જેટલી ધીરજ ધારી શકતા નથી. તેથી અપાત્રે દાનની અનુક્રમે બુટ પોલીશ કરનારને પોતાની અંગ્યાએ બેસાડી દે છે.
માફક તે અહંભાવ તરફ પ્રેરાય છે, જે તેને સાધુતાથી દૂર માનવ અને માનસપરીક્ષા કરવાની શક્તિને અભાવે, અને પોતે
કરે છે. જગત પાસેથી સાચી સમજ મેળવવાને બદલે, પિતાની પરીક્ષામાંથી પસાર થયેલો ન હોવાથી પરીક્ષા કેમ કરવી તે પણ .
ત્રુટીઓ દૂર થાય તેવું જ્ઞાન મેળવવાને બદલે, તે જગતને જાણતો નથી હોતો. સાધુ સંસ્થાનું ઉચું ધોરણ આ રીતે જ,
અકાળે બેધનાર અને જનતાનું વંદન ઝીલનારે બની જતાં , નીચું આવ્યું છે. અગાઉની બાળ-દીક્ષાના બચાવમાં આટલે જ
સત્ય જ્ઞાનથી વંચિત રહે છે ! જગત સાધુ વેશમાંજ બધું કે, જવાબ હોય શકે.
, ,
જોવાની આદત વાળું બની ગયેલું હોવાથી ધીમે ધીમે તે - આજે ધર્મ-કર્મ પ્રીતિનો નાશ સર્વત્ર દેખાઈ રહેલો છે. ગુડીઓ. તજવાને બદલે તે છુપાવતે થઈ જાય છે. છેવટે તે પ્રત્યેક સંપ્રદાય પિતાની જનસંખ્યા ઘટતી જતી માને છે તેથી ‘કુટીમાં સંપૂર્ણ પાવર થઈ જગતની આંખે પાટા બંધાવી શકે ગમે તે રીતે ગમે તેવાને દાખલ કરી સંખ્યા ટકાવવા માગે છે. છે. અને સંસ્કૃતિને હત્યારો આ રીતે બની જાય છે. માનવજીવનની સારમાણસાઈ ઓછી દેખાય છે. વ્યવહારની
જગતને કંઈ સામુ આપવાની પૂર્વ તૈયારી, શકિત, કે : ખાતર કોઈ અમુક ધર્મના છે એમ મનાવે છે તે કોઈ રાજ'તારી કારણે કે કેઈ અંગત સ્વાર્થની ખાતર અમુક ધર્મના
- જ્ઞાન ન હોવાથી પરપીંડવી થઈ સુસ્તવન જીવત, રવાથી
જ બની રહે છે, જ્યારે હૃદય તને કેરૂ ધાકડ હોય છે. જેમ સાંઝ સુધી મહેનત કરી રેટી, રળનાર સંસારી ઉપર, બીજા
રૂપ થઈ પડે છેઆથી તે વ્યકિતનો સંપૂર્ણ તેજોવધ થઈ , સંસાર છે ટી ધર્મ છે ચૂરણ.”
જાય છે, આત્મા હણાય છે. અને સાધુ એટલે તરીને તારનારો '' તેમ સંસારરૂપી રેટી હજમ કરી જવા માટે, પચાવી
મટી બુડીને બુડાડના બને છે. ધાર્મિક શ્રધ્ધાને કારણે કે જવા માટે ધર્મરૂપી ચૂર્ણ માણસ વાપરે છે. આ જાતની મને
સંપ્રદાયના મેહને કારણે અપાત્રને નેતા બનાવી, સુકાની બનાવી,
સમાજ દિવસે વિસે વેવલે, વહેમી, પાખં, રૂઢિશુલામ અને દશા માટે કોણ જવાબદાર? સાધુઓજ ! છેલ્લા દશ પંદર વર્ષમાં સાધુઓને એકથી બીજા કારણે જે શિષ્યો મેળવવાની ઘેલછા '
પતિત થાય છે–સંસાર સુસાર–સ્વર્ગ મટી નર્કાગાર બને છે. " લાગી છે અને તેથી આખું સાધુજીવન કલુષિત થઈ ગયું છે આ ભિષણે વિકૃતિ અટકાવવા માટે ? તેને કાળો ઇતિહાસ હવે જગતથી અજાણે નથી! સાધુઓએ
નવી સિદ્ધિઓએ , (૧). જ્યાં સુધી શિષ્યને દીક્ષા દેનારા ગુરૂઓ પોતે 'આંધળાની આંખ જેવા બાળકોને ચેર્યા છે! સાધુઓએ સંસારમાં ' આત્મશહિ કરી ઉચુ જીવન જીવતા ન થાય ત્યાં સુધી દીક્ષાની પગલા માંડતી પત્નીના સમજ વગરના પતિઓને ચેરી નારી
પ્રવૃત્તિ અટકાવી દેવી. જીવન ઉપર ભયંકર જુલ્મ કર્યો છે! છતા ભાવિએ બાળકને - નમાયાં-નબાપા અનાથ બનાવી-દેશની ભાવી દેલતની પ્રગતિ
- (૨) સાધુ માર્ગના ઉમેદવારને લાંબો વખત તૈયારી માટે રૂધી છે! માબાપને લાંચ આપી તેના બાળકો વેચાવ્યા છે
' આપવો. અને સમાજના સાર્વજનિક કાર્યોમાં તેને જેડ કે અને તેને મૂડી નાંખી સાધપદે સ્થાપ્યા છે અને આ રીતે પોતાને જેથી સાધુજીવન માટે શકિત, જ્ઞાન, અને સમજને તે સંચય શાસન--સત્તા–ચલાવી છે. આ બંધાનું પરિણામ સાચા જીવનને બદલે
કરી શકે. દીલમાં રહેલી સાધુતાનું માપ પણ આ જાતની છે નાટકીય જીવનમાંજ આવ્યું છે. વેપ સાધનો પહેરવા છતાં પણ એવાથી નીકળી શકશે. ' દીલ તે વાસણ માંજનાનું કે મૂળ હતું તેવું જ રહે છે. આ (૩) જ્યાં જ્યાં અયોગ્ય દીક્ષા લાગે ત્યાં ત્યાં તેને જાતના ગુરૂઓને, સાધુઓને ભરોસે સમાજ પડે છે. આવા જ સમાજે ઉપાડવાનો ઇન્કાર કરી અને તેને સાધુ તરીકેનું પાસેથી સમાજ માર્ગ સૂચન અને દોરવણી ભાગે છે. કેવી રીતે માન આપતા અટકવું. દોરશે, કયાં દેરશે તે કોણ કહી શકે ? પણ એટલું તે ચેકસ છે કે આવા પરપાંડ જીવિત કીડાઓને જો જરૂર સમાજને ઉચકો પડશે! એ આર્થિક ખોટ જેવી તેવી નથી. '' ' 'અગ્ય દીક્ષિત સાધુ કાચાં પારા જેવું છે, જે સમાજ| અંયોગ્ય દરવણીથી પ્રજાની જે વિકૃતિ થઈ રહેલ છે,
છે શરીરને ફાડી નાંખે છે. પકવ થયા પછી જ જે સમાજને આપ
' વામાં આવે છે તે અનેક રોગને કાઢી મુતન કવન આપી શકે પ્રજાક્વનનું સત્યાનાશ વળી રહેલું છે. તે કલ્પી શકાતું નથી.
' છે. આટલું શિષ્યોના ધાડીયા ભેગા કરતા માનવ મટનામદા. ' પ્રજા જીવનમાંથી આની અસર કાઢતાં પણ સદીઓ લાગે છે.* હિન્દુ સમાજને કપાળે ચોંટેલી કેટલીક સામાજીક બદીઓ :
રીઓ સમજે તે કેયડાને ઉકેલ સહેલો છે. * !: ; ; . તે વિકૃતિના જીવન દષ્ટાંત છે !
'. : વૃજલાલ મેઘાણી.