Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra meTa ! // zrIsatyavijaya jenagranthamALA naM. 6 // // arham // || jagatpUjya paramaguruzrI vijaya nItisUrIzvarapAdapadyebhyo namaH // // paramAI zrInemicandrabhANDAgArikaviracitaM mahopAdhyAya zrIguNaratnagaNita // SaSThizatakaprakaraNam // www.kobatirth.org saMzodhaka:- anuyogAcArya panyAsa zrImaddharSavijayagaNi--ziSya-- muni zrImAnavijaya prakAzaka:- zrIsatyavijayajaina granthamAlAyAH mAnanIya kAryavAhakaH zreSThi bAlAbhAi mulacaMdra - amadAbAda. AvRtti 1 lI. prata 250 vIra saM0 2450 ] bheTa. 948 janapathokeTa prI. presa. For Private and Personal Use Only [ sane 1924 X Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 3000 www.kobatirth.org 9999900900999999999999999999999900 A pustaka prakAzita karavA mATe pUjyapAda AcArya zrIvijayanItisUrIzvarajI mahArAja tathA panyAsa dAnavijayajI gaNInA sadupadezathI kherAlunivAsI svargastha zeTha ravacaMda maMgaLajInA taraphathI metA. kacarA bhAi mohokamacaMda tathA paTavA popaTalAla vADIlAla temanA TrasTIoe vilamAMcI Arthika sahAya ApIche te badala temane dhanyavAda ghaTe che. idaM pustakaM rAjanagara ( amadAvAda )stha jaina eDavokeTa yantrAlaye ( ghIkAMTA vADI ) camanalAla gokaladAsena mudritama 000000 9990966666669669999999999999999960 For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org // zrIsarvajJAya namaH // // kiJcitprastAvanA // vidvajjanatamatkAri vidhimArgapratipAdanaparaM saddevagurudharmaviSayapratibaddhaM SaSThyadhikagAthAzatamAnaM prakaraNamidaM nistandrayA dhiyA bhANDAgArikanemicandreNa viracitamasti / yataH - "evaM bhaMDAri anemicaMdara Ao kaha bigaahaao| vihimaggarayA bhavA paraMtu jANaMtu jaMtu sivaM // 1 // " yadyapi granthakAreNa svasattAsamayo na prakaTIkRtaH tathApi jinadattasUricaritAnusAreNa vikramIyatrayodazazatAbtrAM samabhUt ityanumIyate / asau nemicandraH aNahilapurapatana nivAsisajjanabhANDAgArikatatayA zrIjinezvarasUrijanakatayA prasiddho'sti / ayaM sadevagurudharmataca jijJAsAyai nagaragrAmAkarapatanasthita nAnAgacchAtucchazramaNAnIkSamANaH tatkAlocita kriyAkalApa niSNAta jinapattisUrivaryasya pArzve samyaktvapUrvaka deza viratiM jagrAha asyopari mahopAdhyAyazrIguNaratnagaNinA " paropakArAya satAM vibhUtayaH " etadvAkyAnusAreNa 1501 varSe vRttirvihitA, yaduktaM prazastyAm- zazigagana bANabhUmipramite varSe kRtA vivRttiriha / AcandrArka nandatu viSudhavarairvAcyamAneyam // 1 // ayaM guNaratnagaNiH kasmin deze katamaM bhUmaNDalaM maNDayAmAsa ke ke granthA vinirmitAH tadasmAbhirna nirNIyate, kvApi tatsambandhilekhAdarzanAt / asmin prakaraNe kudeva- kuguru-kudharmasevanayA jIvA anantazo bhavabhramaNaM kurvanti / sudeva-gurusudharmArAdhanena bahavaH prANino'jarAmarapadaM prApnuvanti ityAdi yuktyA supratipAtha saddeva-guru- dharmameva tatvamiti nirUpi For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org prakaraNa-11 sUcIpatram paSThizanaka-18 tam tacca granthAvalokanena jJAsyate / kutracit viSamasthale TippaNamapi nyastam / etadgranthAgatakathAnAM sUcI // 2 // saddevagurudharmArAdhanaviSaye subhadrAcaritam, samyagArAdhitA sendrA devagaNA api maraNAt pAtuM na zaktAH tadviSaye / laukikodAharaNam / aviratAn dRSTvA viratAnA manastApo bhavati tadupari vaImAnasvAmina udantama, samyaktvavatAM vighno'pyutsavarUpo bhavati tadupari ahaMkAkhyAnakam / zrutacAritrarUpasya bhagavaddharmasya aDAnamapi tIkSNaduHkhAni niSThApayati taviSaye ilAputranidarzanam / etatpustakagaveSaNatatpareNa mayA punaH punaH prayatno'kAri, paraM kevalaM pustaka dvayameva samupalabdhama, eka SaTpaJcAzat patrAtmaka " DelA " khyopAzrayasthitajJAnabhaNDArasatkaM, dvitIyaM ca aSTapazcotarazatapatrAtmakaM AcAryavayazrIvijayanemisUrIzacitkoSasatkaM kezavalAla premacandradvArA sampAsapa / etanmAtrasaMzodhanasAdhanAvalambanena sUkSmadRSTayA zodhite'pyasmin granthe padIyadRSTidoSeNAkSarasaMyojakadoSeNa vA yatra kvacanA'zuDiH kutA jAtA vA bhavet tatra saMzodhanIyaM zuddhazemuSIdarIkRtamatsaraiviyadbhiriti / gacchataH skhalanaM klApi, bhavatyeva pramAdataH / hasanti durjanAstatra samAdadhati sajjanAH // 1 // prArthayate--anuyogAcArya panyAsa zrImaddharSavijayagaNicaraNAmbho. jacazvarIkAyamANo racitAali: rAjanagara. mAnavijayo muniH RECESSACROWS // 2 // For Private and Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org // nivedana // A paDizataka mUla grantha bhANDAgArika zrInemicandra Avake 160 gAthAmAM lakhelo che, tenI saMskRta TIkA maho pAdhyAyazrI guNaratnagaNijIpa 1501 nI sAlamAM racI che. A TIkAmAM TIkAkAre devagurudharma, samyakatva, vigere viSayo yuktipUrvaka dAkhalA dalIlothI sArIrIte pratipAdana karelA che, ane patrI sarala saMskRta bhASAmA lakhelA che ke sAdhAraNa buddhibALAo paNa sahelAithI bAMcI zake tema che. A granthamAM pATAntaro cokhaMDA kAMusamAM mukelA che temaja TIkAnI aMtaragata keTalIka prAstAvika gAthAo bhane lokonI TIkAo cokhaMDA kAMusamAM mukI che, temaja TIkAnI antargata gAyAonI chAyA paNa pAchaLa mukI ke. kvacit kAMI truTi jaNAya te ThekANe saheja umero karyo che te goLa kAMusamAM Apela che. mULa granthanuM bhASArupe anuvAda je pathamAM che te paNa pAchaLa chApavAmAM Avyo che. A grantha sudhAravA mATe prato vigere melavI ApavA tathA sudhAro badhAro karavA mATe rA. rA. vakIla keza balAla premacandabhAipa upayogI sArI madada karI che te bAbata temane dhanyavAda ghaTe che. grantha zuddhimAM puratuM dhyAna ApavAmAM AyuM che chatAM keTaleka sthale presanA doSadhI mUTho rahI che te mATe zuddhipatraka mukela che. chatAM mUlo dRSTigocara thAya te vizano sudhArI SAMvaze, teSI amArI prArthanA che. bhulo jaNAvyAthI bIjI AvRtti vakhate yogya sudhAro karIzuM. lI. prakAzakaH satyavijaya pranthamAlAnA kAryabAhaka zA. bAlAbhAi muLacaMdra. amadAvAda. For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kallassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org paSThizataka // SaSThizatakaprakaraNasya anukramaNikA. // prkrnn-|| 15) sUcIpatrama gAthAGka. viSaya. patrAkA 1 maGgalAbhidheyasambandhaprayojanAni mubhadrAcaritra (gA.1.171) 2 arhaddevAditavarUpa mukarakRtyopadezaH 3-4 jinadharma eca bhavaduHkhAni harati __ lokikadRSTAntaH (gA.1-76) 11-13 5 mithyAtvamanarthakAraNamapi tatsevane so panayaM dRSTAntam 6-7 lokamavAharUpasya kulakramasya dharmatvAbhAvaH 14-15 8 viratidurlabhatA 21 gAthAGga viSaya. patrA 9virativatAM guNavizeSaH kauzikadRSTAntaH (1-91) 17-208 10 mithyAtvasya sarvaduHkhahetutvam 20 11 mithyAtvalavena bodhina labhyate 12 AjJAvikalasya dharmasyApi pApaphalatvam 222 13 ayogyasya upadezadAne doSaprasaGgaH 23 14 ayogyAnanupadizatAmupadeShaNAM roSo'pi kSamAkoSaH eva 15jinadharmasya phalanizcayAvagame'pi tadurvijJeyatA25 455134585 24 For Private and Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatith.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir viSaya gAthAGga patrAGka. 16 jinamatavidhiratnavijJAnadurlabhatA 17 vizuddhasamyaktvakathanasyApi.dulabhatA 26 18 utsUtrabhASI guNavidyAnilayo'pi tyAjya: 19 svajanamohAdinA lokA gRhyante na sudharmeNa 27 20 keSAMcit dharmaH keSAMcit kAminI vizrA masthAnam 21 kRtyatulyatve'pi mUDhAmUDhayoH phalavizeSam 22-23dharmazravaNaM amUDhatvamAptyupAyam / 24 dharmazravaNe'pi samyaktvAdijJAna eva tasya sAphalyam 25 jinAgamaprAptAvapi gurukarmaNAM samyaktvA___ didaulabhyam 33 (26-27 jinopadiSTaparvaNAmapi dharmasAdhanatvam 29 gAthAGga. viSaya. patrAGka. 27-28kuparvasu madhyasthAnAmeva saMsargAt guNadopaubhavataH35 29 suparvakuparvabhedena parvavaividhyam 30 lakSbhyA vaividhyam 31 gRhItadAtroH pApanibandhanatvena guNakSapaka tvaM syAt 32-33paramArthajJAH stokAH tasya kAraNam 34 zuddhamArgopadezakasya svarUpam 35 kuguruM gurubudayAGgIkRtAnA svarUpam 36 kuguruM tyajantaM mUDhA nindanti 37 kugurusevAnivAraNam 38 kuguruM gurubudayA namanti tacchalitAH 39 kugurutyAgadAkSiNyamUDhatAM darzayati 40 kugurumUDhatAdarzanam ARCHAEO For Private and Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org paSTizataka-8 gAthAta. viSaya. 41 amUDheSu bhaktirbhavati mUDhAnAM caritradarzanAt 45 42 samyagdRzAM nibiDA bhaktirbhavati 43 dharmasyodayaH kiM na syAt tasya kAraNam 47 44 yeSAM pApAt jinamatasya nAbhyudayaH teSAM pApapUrNatvam 45 aniSiddhAcaraNaM AjJayA AdiSTaM phala daM syAt 46 AjJAvirAdhakAnAM mUDhatAdarzanam 47 zuddhAzuddhayoH saGgasyeSTAniSTaphalatvam 48 azuddhasaGgatyAgavikalasya sakAze vAsamapi na kartavyaH 49 avAsasya kAraNam 50 azudAnAM dharmakaraNe'pi doSa: -SCRECOME gAthAGga. viSaya. patrAka prkrnn-|| 51zuddhadharmArthinAM yathA pIDA na syAt tadarzanama54 sUcIpatram 52 yo dharmArthinAmAdhArabhUtaH tasya stuniH 56 23 uktasya samarthanam 54 sadguNakIrtanaM nirjarAhetutayA dharmakAraNam 57 55 AjJayA krodhAdirahitena dharmo vidheyaH 58 56 itarajanazlAghAhRSTasyAlIkadharmarateH anarthadarzanam59 / 57-58 utsUtratyAgopadezam 59.6 59 bhavAbhinandinAM jinAnAbhaJjana krIDA 60 60 azrutAnAM krIDA bhavati na sa tAnAmiti zaGkAnivAraNam 61 jinAjJApAlakAn hasanti tasyopadezaH 61 62 upadezaHniSphalo'yogyatvena iti zaGkAsamAdhAnama62 6. zuddhAzayAnAM svabhAvaprakaTanam 624 // 4 // 40-444454 For Private and Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra patrAGka. gAthAGka viSaya. 64zraddhAnAbhAvAt bahumuniloke'pi samyakatvaM nAsti 63 65 utsUtra bhASakasya midhyAdRSTitvam 1966-67 pariNata jinavacanAnAM lokapravAhadharmo nacaritamiva pratibhAvi 63 64 68 lokapravAhAt samyaktvarahitAJcalanti 65 69 lokamavApreritA jinamata nindAmapi kurvanti 65 70 yo jinabhaktaH san sadvidhiM na vetti taM prati bodhavacanam 71-72-73-74 mithyAtvinAM mUDhatA 75 nyAyamajAnAnamUDhalakSaNam 76 mithyAvinAM dharmalakSaNam 77 yaH kuTumbasvAmI mithyAtvaM prarUpayati tasya doSaH www.kobatirth.org 66 66-67 68 68 69 gAthAGga. viSaya. 78 midhyAtvarUpakasya dRSTAntamaH 79 mithyAtvAt kuTumbaM viralA uddharanti 80 mithyAtvodayAd jinadevaM na pazyanti 81 mithyAtvaratAdInAM ajAtatvameva varam 82 vyantarANAM vezyAdisAmyatvam 83 sanmArgagamanopadezaH 84-85 unmArgagamane doSAH 86 samyaktvanAM vighno'pi utsavaH 87 maraNAnte'pi samyaktvAtyAgasya kAraNam 88 samyaktvasya phalam 89 samyaktvatyAge dhanaM necchanti 90 jinapUjAvidhiH 91 jinAiyA dharmaH karttavyaH For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir patrAGga. 70 71 71 72 72 73 73-74 74 79 8. 80 80 81
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 5 // vivaya. 92 tatvajJApakasya lakSaNam 93 tavajJAnasAmagryAM satyAmapi tavaM na jAnAti tadoSAH gAthAGga 94-95 zravaNasya guNaH 196-97 upadezasya nindAyAM doSAH 98 duHkhasya kAraNama 99 jinAdezA karaNe doSaH 100 jinavacanavirAdhanAprakArama 101 zuddhadharmadAtuH prazaMsA 102 guNadoSe mAdhyasthyam 103 jinendravacanagrahaNam, anyasya tyAgaH 104 jinendravacanagrahaNe na rAgadveSaH 105 jinavacanaratAH guravaH patrAka 81 82 82-83 84 85 85 86 87 88 88 89 89 www.kobatirth.org gAthAGga. viSaya, 106 sugurau Agrahasya kAraNam 107 zrIjinavallabhagurustuti: patrAGga 90 90 108 suguruvacanAd na samyaktvaM tasya dRSTAntam 91 109 pApAdavitAnAM dhikkAraH 91 110 pApAnAM snehasyalakSaNama 111 zoke doSAH 112 sugurvAdInAM durlabhatvam 113 sugurvAdInAM durlabhatve kAraNam 114 jinasamayavidAM mahAduHkhadarzanam 115 samyaktva pAlakAnAM stokatvam 116 samyaktvaM vinA anya sarvama kiJcitkarama 117 dharmajJAnAM nonmArgagAmiSu kopa: 118 bAlAnAM bAlatvadarzanam For Private and Personal Use Only 92 92 92 93 93 94 95 96 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakaraNa // sUcIpatram // 5 //
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kalassagarsuri Gyanmandir viSaya, patrA patrAhara AAAAAAE gAthAGka 219 abAlasvarUpam 120 niHsatvasvarUpam 121 adhamAdhamasvarUpam 122-23-24 utsUtrabhASiNAM doSadarzanam 97-98 125-26 utsUtrabhASakasya upadezadAnaM anartha kAraNam 98-99 127 jinadharmArAdhanaphalama P128 zuzruSAsvarupama 8/129 mugurupAcezravaNam 102 TU 130 kuguruM sugurumiva manyamAne doSAH 131 dharma vidadhato'pi dharmavimukhatvasya kAraNama103 132 lokasthitivarNanam 103 133 bhagavadacane nizcalasya stutiH 104 gAthAGka. viSaya. 134-35-36 gurudarzanapaznaH 137-38 mugurulabdhe'pi saMzayasya nirAkaraNam 105-6/4 139 bAte gurau zaGkAsamAdhAnam 140 zraddhAsahitasya karttavyam 141 lokamavAhasya kartavyam 142 patitAlambanagrAhiNo doSadarzanam 143 sumArganiratasaGgasya dolabhyam 144 sumArganiratasaGgame'pi abhimAnIsvarupama 145 abhimAnIdUSaNadarzanam 146 lokasvabhAvasvarUpam 147 lokAcAramanane doSadarzamam 148 lokAcAramanananiSedhopadezaH 149 jinamanane'pi lokAcAramanane doSAH ARRAITKARTERRA 109 102 For Private and Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zivaka // 4 // gAthAGka. viSaya150-51 mithyAtvagrastasya kAryama 152 yasya varttane vacane ca bhedaH sa na guruH 153 zrutoktavidhau apravartamAnasya doSAH 154 prabhuvacanAzAtanAyAM duSTatvakathanam 155 AtmanaH gardAkathanama 156 anuSThAnavidhau prayatne zaGkAnirAsatvam www.kobatirth.org patrAGka. 113 114 115 116 116 116 160 svaguruvijJaptiH 161 upasaMhAraH viSaya. gAthAGka patrAi. 157 jinavacanakaraNamanorathasya AzaMsAkaraNam 117 158 jinavacanagrahaNelobhaH 117 159 lobhasya kAraNam 117 118 119 For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakaraNa // zucIpatrama dha // -- //
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra azuDam. paramAta tamasa varddhatAM saMzayaH tRNAvalIm gu gantha cAgaura pratihArya paGka janiH sA'nyadA zuruma. paramAt namasa barddhatAM pRSTha. paMkti, pAnu. 1 4 1 2 1 1 * 2 1 saMzayatRNAvalI 2 3 guruM grantha ca gaura prAtihArya pa 'jani so'nyadA // atha zuddhipatram // www.kobatirth.org 1 1 g 2 6 2 3 3 4 22 2 2 13 2 2 3 2 4 2 4 azuddhama manAjJe'pyekAnta purodghATe nadarza tyaktavAnya mItA nAyakatva acintayAmAsi tISitAn madhye jIvospi hau samayae kayavaya For Private and Personal Use Only zuddham pRSTha paMkti pAnu manojJo'pyakAnta 2 15 purodghATanadarza 2 12 tyaktAnya prItA madhye jIvospi hao Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1 4 2 5 samapae kazvaya nAzakatva cintayAmAsi toSitAt 1 4 12 2 11 10 2 6 11 1 9 12 2 7 14 7 8 8 1 3 16 2 13 18 2 13 18
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zuddham pRSTha.paMkti. pAnu SaSThizataka-18 azuddham tayavaccha tayavatthaM prakaraNa // zuddhipatram bahave yAcate bhuvaNa eyAyi eyA payaDi nanu paDi natu 2 1 20 zuddha pRSTha-paMkti. pAnu dvidheyApari 2 4 42 1 8 44 ye anirdiSTa 1 1 45 kAlasyApratyakSatve 1 3 rAzA nhANAdI 26 49 pUSNo sphuTaiva ucyamAna sayaNadhaNa ajJAninA mudbhAvya azuddham. dvidheyA pari yAcateti ye nirdiSTa pratyakSakAlasyArAsA inhANadI pUSNA sphaTaiva mucyamAna sayadhaNa AjJAninAM mudbhavya dizaSu 2 2 'yi vijJAtA bhAvi vippaMti ANabhaMgA | labdhANAM mUDhItvaM nAtyantatA'hita 6 25 7 27 'pi vijJatA bhAya dhippaMti ANabhaMgo labdhAnAM mUDhatvaM nAtyantA'hita RSSBUsavaDa 2 9 41 pUrva parva 2 12 68 For Private and Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pRSTha.paMkti- pAnu azuddham yakSyA dhAriNizca zuddham yakSA dhAriNazca 13 75 azudam pRSTha.paMkti. pAnu baMdhehiM dhandhehi 211 94 te'veti te'ti nirdezasye nirdezasyeti 2 5 98 AmevaghaDe Ame ghaDe 212 98 mevAmanu mevamanu 213 98 nANakae tANakae matho matha dunneya yasmAt 110106 vyavatAra vyavahAra 1110 samyaktvA rahityaM samyaktvarAhityaM 212113 nuktyA nuktvA yadasmAcdA yadasmacchrA ghaTitA ghaMTikA 213 76 sAkSakama sAkSikam 21 77 muNivaro muNipavaro daTTapubvo daDDhapunbo 1 284 praste 2 2 natvazuddha nanvazuddha abhiniviSTAnAmA- abhiniviSTavantarA 1 1 vikRtijI vikRtirjI niSyamANa naSyamANa 110 92 bane bane bhAyA bhIyA RBA astena dunneya mAda For Private and Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kalassagarsur Gyanmandir www.kobatirth.org paSThizataka prakaraNa / // atha SaSThizatakamUlagAthAnAM sNskRtaanuvaadH|| saMskRtAnuvAda: PROMEOCOMOSE ahaMndevaH, suguruH zuddhaM dharma, ca paJcanamaskAraH / dhanyAnAM kRtArthAnAM nirantaraM Sasanti hRdaye // 1 // yadi na kuruSe tapazcaraNaM, na paThasi, na guNayasi,dadAsi no dAnaM / tadA patAvanna zaknoSi yaddeva ekaH arhanneva // 2 // re jIva ! bhavaduHkhAni paka eSa harati jinamataH dharmaH / itarAn praNaman zubha(sukha)kArye mUDha ! muSito'si // 3 // devaH dAnavaizca zrutaH maraNAt rakSitaH ko'pi / dRDhIkRtajinasamyaktvAH bahavo'pi ajarAmaraM praaptaaH||4|| yathA ko'pi vezyAraktaH muSyamANo'pi manyate harSam / tathA mithyAtvavezyAmuSitAH gatamapi na maNanti dhrmnidhim||5|| lokapravAhe sakulakame yadi bhavati mUDha ! dharma iti / tadA mlecchAnAmapi dharmaH sthitA ca adharmaparipATI // 6 // loke rAjanItiH zAtaM na kulakame kadApi / kiM punaH trilokaprabhoH jinendradharmAdhirAjye(kAre) // 7 // jinavacana vedinAmapi jIvAnAM yat na bhavati bhavaviratiH / tat kathaM avijJAnAM mithyAtvahatAnAM pArzva // 8 // viratAnAM aviratAn jIvAnU dRSTvA bhavati manastApaH / hA hA kathaM bhavakRpe bar3antaH pazya nRtyanti // 9 // Arambhaje pApe jIvAH prApnuvanti tIkSNaduHkhAni / yat punaH mithyAtvalavaM tena na labhante jinabodhim // 10 // jinavarAjJAbhaUM unmArgotsUtralezadezanajam / AjJAbha pApaM tasmAt jinamataH duSkaraH dharmaH // 11 // jinavarAzArahita vardhayantI'pi ke'pi jinadravyam / Danti bhavasamudre mUDhAH mohena ajJAninaH // 12 // kugrahagrahagrahItAnAM mugdhaH yaH dadAti dharmopadezam / sa carmAzIkukkuravadane kSipati karpUram // 13 / / roSo'pi kSamAkoSaH sUtra bhASamANasya dhanyasya utsUtreNa kSamApi ca doSaH mahAmoha(sya)AvAsaH // 14 // eko'pi na saMdehaH yat jinadharme'sti mokSasukham / For Private and Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org taM punaH durvijJeyaM atyutkaTa puNyarahitAnAm // 15 // sarvamapi vijJAyate, labhyate tathA caturimA janamadhye | ekamapi bhAta ! durlabhaM jinamatavidhiratnasuvijJAnam || 16 || mithyAtvabahulatAyAM vizuddhasamyaktvakathanamapi durlabham / yathA varanaravaracaritaM pApanarendrasya udaye // 17 // bahuguNavidyAnilayaH utsUtrabhASI tathApi moktavyaH / yathA varamaNiyukto'pi hu: (pava) vighnakaraH viSadharaH loke // 18 // svajanAnAM vyAmohena lokA gRhyante arthalobhena / no gRhyante sudharmeNa ramyeNa ddA (?) mohamAhAtmyam // 19 // gRhavyApAraparizramakhinnAnAM narANAM vizrAmasthAnam / ekeSAM bhavati ramaNI anyeSAM jinendrabaradharmaH ||20|| tulye'pi udarabharaNe mUDhAmUDhayoH prekSasva vipAkam / ekeSAM narakaduHkhaM anyeSAM zAzvataM sukham // 21 // jinamatakathAprabandhaH saMvegakaraH jIvAnAM sarvo'pi / saMvegaH samyaktve, samyaktvaM zuddhadezanayA / tasmAt jinAzApareNa dharmaH zrotavyaH sugurupArzve / atha aucityAtikrameNa zrAddhAt tasyopadezakathakAt // 22-23 / / sA kathA sa upadezaH tajjAnaM yena jAnAti jIvaH / samyaktvamithyAtvabhAva, gurvaguru bhAva, dharmalokasthitibhAvam // 24 // jinaguNaratnamahAnidhi labdhvApi kiM na yAti midhyAtvam / athavA prApte'pi nidhAne kRpaNAnAM punarapi dAriyam / sa jayati yena vihitAni sAMvatsarikacAturmAsikasuparvANi / nirbaMdhasAnAM jAyate yeSAM prabhAvataH dharmamatiH // 26 // nAmApi tasya azubhaM yena nirdiSTazani mithyAtvaparvANi yeSAM anuSaGgAt dharmiNAmapi bhavati pApamatiH / / 27 / / madhyasthitiH punareSA anuSaGgaNa bhavanti guNadoSAH / utkRSTapuNyapApAH anuSaGgeNa na gRhyante // 28 // atizayaprApitapApAH dhArmikaparveSu tasmAt api pAparatAH / na calanti zuddhadharmAt dhanyAH ke'pi pApaparveSu / / 29 / / lakSmIrapi bhavati dvividhA ekA puruSANAM kSapayati guNaddhiMm / ekA ca ullasantI apuNyapuNyAnubhAvAt // 30 // guravo bhaTTAH jAtAH zrAddhAn stutvA lAnti dAnAni / dvau-api For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org paSThizataka prkrnn|| RE / saMskRtAnu MUSMSAA amuNitasArau duSamasamAyAM aData: // 31 // mithyApravAhe raktaH lokaH, paramArthajJAyakaH stokaH / guravaH gauravarasikAH zuddha mArga nigRhanti // 32 // sarvo'pi arhan devaH suguruH guruH bhaNati nAmamAtreNa / teSAM svarUpaM zubhada (sukhadaM) puNyavihInAH na jAnanti // 33 // zuddhAH jinAjJAratAH keSAzcitpApAnAM bhavanti ziraHzUlam / yeSAM (pApAnAM)zuddhAH te ziraHzulaM keSAvimUDhAnAM (pApAH) te guravaH / / 34 // hA hA guru akArya svAmI nevAsti kasya pUtkarmahe / kutra jinavacanaM kutra suguruzrAvakAH kutra ca akAryam // 35 // sarpa dRSTe nazyati lokaH neva ko'pi kiJcidapi AkhyAti / yaH tyajati kugurusarpa hA mUDhAH ? bhaNanti taM duSTam / / 36 // sarpa ekaM maraNaM kugururanantAni dadAti maraNAni | tasmAvaraM sarpa gRhItuM mAM kurusevanaM bhadra ! // 37 // jinAjJAM api tyajantaH guravaH bhaNitvA yAn namyante / tatki kiyate lokaH chalitaH gaDurIpravAhena // 38 // nirdAkSiNyaH lokaH vadi ko'pi mAyate pUpalikAkhaNDam / kugurUNAM sanatyajane dAkSiNyaM hi mahAmohaH / / 39 // kiM bhaNAmaH kiM kurmaH teSAM hatAzAnAM dhRSTaduSTAnAm / ye darzayitvA liGgaM kSipanti narake mugdhajanam // 40 // kugurUnapi zaMsAmi ahaM yeSAM mohAdicaNDimAnaM dRSTvA / sugurUNAmupari bhaktiH atinibiDA bhavati bhavyAnAm // 41 // yathA yathA truTayatidharmaH yathA yathA duSTAnAM bhavati iha udayaH / samyagdRSTijIvAnAM tathA tathollasati samyaktvam // 42 // jagajantujananItulyasya atyudayaH yanna jinamatasya bhavati / tat kliSTakAlasambhavajIvAnAmatipApamAhAtmyam // 43 // dharma yasya mAyAmithyAtvagrahaH utsUtrasya no zaGkA / kugurUnapi karoti sugurun vidvAnapi sa pApapUrNa iti // 4|| kRtyamapi dharmakRtyaM pUjApramukhaM jinendrAjJayA / bhUtAnugraharahitaM AjJAbhakAt duHkhadAyi // 45 / / kaSTaM kurvanti AtmAnaM damayanti dravyaM jaddati dharmArthinaH / ekaM na tyajanti utsUtraviSalavaM yena buDanti // 16 // zuddhavidhirA. saU For Private and Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org gadharmaH vardhate zuddhAnAM saGgame sujanAH / so'pi ca azuddhasaGge nipuNAnAmapi galati anudinam // 47 // tasmAteSAM sakAze balarahitaH mA baseH / yaH sevate zuddhagurUn azuddhalokAnAM sa mahAzatruH ||48|| samayavidaH asamarthAH, susamarthAH yatra jinamatasya avidaH / tatra na vardhate dharmaH, parAbhavaM labhate guNarAgI // 49 // yat na karoti atibhAvaM unmArgasevI samarthako dharme tallaSTaM atha kuryAt tahiM pIDayati zuddhadharmArthinaH // 50 // yadi sarvazrAvakANAM ekatvaM yatta mithyAvAde / dharmArthinAM sundara ! tahiM kathaM tu parAbhavaM kuryAt // 51 // tat jayati puruSaratnaM suguNADhyaM hemagirivaramahArtham / yasyAzraye sevate suvidhirataH zuddhajinadharmam / / 52 / / suratarucintAmaNayo artha na labhanti tasya puruSasya / yaH suvidhiratajanAnAM dharmAdhAraM sadA dadAti // 53 // lajjante jAnAmyahaM satpuruSAH nijakanAmagrahaNena / punasteSAM kIrtanAt asmAkaM galanti pApAni // 54 // AjJArahitaM kodhAdisaMyutaM AtmazaMsanArtha ca / dharmaM sevamAnAnAM na ca kIrtiH naiva dharmazca // 55 // itarajanazaMsanayA hRSTA utsUtra bhASaNe na bhayam / ho hI teSAM narANAM duHkhAni yadi muNati jinanAthaH // 56 // utsUtrabhASakAnAM bodhinAzaH anantasaMsAraH / prANAtyaye'pi dhIrAH utsUtraM tasmAd na bhASanti // 57 // mugdhAnAM raJjanArtha avidhiprazaMsAM kadApi na kuryAt / kiM kulavadhyaH kutrApi stuvanti vezyAnAM caritrAni // 58 // jinAnAbhaGgabhayaM bhavazatabhItAnAM bhavati jIvAnAM / bhavazatA'bhoruNAM jinAzAbhaJjanaM krIDA // 59 // ko'zrutAnAM doSo yat zrutasahitAnAM cetanA nA | dhigdhikarmANi yataH jino'pi labdhaH alabdhaH iti // 60 // itareSAmapi upahAsaM tadayuktaM bhrAta kulaprasUtAnAM / pakSa punaH ko'pi agniH yad hAsyaM zuddhadharme // 61 // dveSo jinendravacane santoSo yeSAM mithyAtvapApe / teSAmapi zuddhahRdayA paramahitaM dAtumicchanti // 62 // athavA saralasvabhASAH sujanAH sarvatra bhavanti adhika For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org paSThizataka prkrnnm|| ki'pi nAsti // 8 // saMskRtAnuvAda: lpAH / cha dviSabharANAmiva kurvanti karuNAM dvijihvAnAm // 63 / / gRhavyApAravimuktaH bahumuniloke'pi nAsti samyaktvaM / Alambana niratAnAM zrAddhAnAM prAtaH! kiM bhaNAmaH // 64 // na svayaM na paraM ko vA yadi jIva utsUtrabhASaNaM vihitam / tahiM muDasi nibhrAntaM nirarthakaM tapasphaTATopam // 65 // yathA yathA jinendravacanaM mamyak pariNamati zuddhahRdayAnAm / tadA tadA lokapradhAhe dharma pratibhAti naTacaritam // 66 // yeSAM jinendro nivasati samyak hRdaye zuddhajJAnena / teSAM tRNaM ca virAjati sa mithyAtvadharmo janaH sakalaH // 67 // lokapravAhasamIraNaH uddaNDapracaNDacaNDalaharU / dRDhasamyaktvamahAbalarahitA gurukA vicalanti // 68 // jinamatalavahIlayA yaduHkhaM prApnuvanti ajJAnI jJAninAM tat smRtvA bhayena hRdayaM tharatharAyate // 69 // re jIva ! ajJAninAM midhyAdRSTInAM pazyasi ki doSAn / AtmAnamapi kiM na jAnAsi jJAyate kaSTena samyakravam // 70 / / mithyAtvamAcaranto'pi ye iha vAJchati zuddhajinadharmam te grastA api jvareNa bhuktaM icchanti / kSIrAdim // 71 // yathA kAzcit sukulaSadhvaH zIlaM malinayanti lAnti kulanAma | mithyAtvamAcaranto'pi vahanti tathA sugurusatkatvam // 72 // utsUtramAcaranto'pi sthApayanti AmmAnaM sudhASakatve / te raudraroranastA api tolayanti sadRzaM dhanADhyaiH // 73 // ke'pi kulakrame raktAH ke'pi raktAH zuddhajinavaramate / iti antare pazyata mUDhA nyAya na jAnanti // 74 // saGgo'pi yeSAM ahitaH teSAM dharmAna ye prakurvanti / mukyA caurasabai kurvanti te coriko pApAH / / 75 // yatra pazumahiSalakSAH parvaNi hanyante pApanayamyAM / pUjayanti tamapi zrAddhA hA hIlA vItarAgasya // 76 // yo gRhakuTumbasvAmI san mithyAtparopaNaM karoti / tena sakalo'pi vaMzaH prakSipto bhavasamundre // 77 // kRNDacaturthInavamI dvAdazyAM piNDadAnapramukhAni / mithyAtvabhAvakAni kurvanti teSAM X40 For Private and Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir na samyaktvam // 78 // yathA atikule kSubdhaM zakaTaM karSanti kecit dhoreyadhavalAH / tathA mithyAtvAt kuTumbam, yaha viralAH kecit karSanti // 79 // yathA ghAIlena sUrya mahItalaprakaTamapi naiSa prekSante / mithyAtvasya ca udaye tathaiva na pazyanti jinadeSam // 80 // kiM so'pi jananIjAto jAto janabhyAH kiM gato vRddhim| yadi mithyAtparato jAto guNeSu tathA mAtsarya vahati / / 81 // vezyAnAM bandikAnAM ca brAhmaNadumbANAM yakSazeSANAm / bhaktA bhakSyasthAnaM viratAnA yAnti dRreNa // 82 // zuddha mArge jAtAH sukhe na gamachanti zubamAgeM / yanpunarunmArgajAtA mArge gacchanti tocam // 83 // mithyAtvasevakAnAM vighnazatAnyapi bravate no pApAH / vighnalave patite vRDhadharmANAM pranRtyanti / / 84 / / samyaktvasaMyutAnAM vighnamapi tu bhavati utsavasadRzaH / paramutsavamapi mithyAtvasaMyutaM atimahAvighnam / / 85 // indro'pi tAnpraNamati hIlanto nijakaRddhivistAram / maraNAnte'pi tu prApte samya. kvaM ye na tyajanti // 86 // tyajanti nijakajIvaM tRNamiva mokSArthino na punaH samyaktvam / labhyate punarapi jIvitaM samyaktvaM hAritaM kutaH // 87 // gatavibhavA api savibhavAH sahitAH samyaktvaratnarAgeNa / samyaktvaratnarahitAH santo'pi dhane daridratvamiti / / 88 // jinapUjanaprastAve yadi ko'pi zrAdAnAM datte dhanakoTim / / muktvA tamasAraM sAraM viracanti jinapUjAm // 89 // tIrthakarANAM pUjA samyaktvaguNanAM kAraNaM bhaNitA / sA'pi ca mithyAtvakarI jinasamaye dezitA apUjA // 90 // jinAjJayA dharmaH AjJArahitAnAM sphuTamadharma iti / iti muNitvA ca tavaM jinAjhayA kuruna dharmam // 91 // yacad jinAjJAyAM tazcaiva manyate na manyate zeSam / jAnAti / lokapravAhe na tu tavaM sa ca tatvavit / / 92 // svAdhIne gurujoge ye na tu nizraNavanti zuddhadharmArtham / te dhRSTaduSTacittA atha subhaTA bhavabhaya vihInAH||13|| zuddhakuladharmajAtApi guNInaH na ramante lAnti jinadIkSAm / tato'pi / For Private and Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pttttishtk||9|| www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paramatatvaM tato'pi upacArato mokSam / / 94 / / varNayAmi nArakAn yeSAM duHkhAni smarantAm / bhavyAnAM janayati harihara RddhisamRddhirapi udghoSam / / 95 / / zrIdharmadAsagaNinA racitaM upadezamAlAsiddhAntam / sarve'pi zramaNazraddhA manyante paThanti pAThayanti // 96 // taM caiva kecidadhamAH chalitA abhimAnamohamutaiH / kriyayA hIlayanto hA hA ! duHkhAni na gaNayanti // 97 // itareSAM ThakkurANAmapi AjJAbhaGgena bhavati maraNadu kham / kiM punaH trilokaprabhoH jinendradevAdhidevasya || jagadgurujinasya vacanaM sakalAnAM jIvAnAM bhavati hitakaraNam / tasmAt tasya virAdhanayA kathaM dharmaH kathaM tu jIvadayA // 99 // kriyAyAH sphaTATopaM adhikaM sAdhayanti AgamavihInam / mugdhAnAM raJjanArtha zuddhAnAM hIlanArtham // 100 // yaH dadAti zuddhadharmaM sa paramAtmA jagati na tu anyaH / kiM kalpazumasadRza itaratarurbhavati kadApi // 101 // ye amuNitaguNadoSau te kathaM vibudhAnAM bhavanti madhyasthA: / yadi te'pi tu madhyasthAstahiM viSAmRtayostulyatvam // 102 // mUlaM jinendradevaH tadvacanaM gurujano mahAsujanaH / zeSaM pApasthAnaM paramAtmIyaM ca varjayAmi // 103 // asmAkaM rAgaroSaM kasyopari atra nAsti guruviSaye / jinAkSAratA guravo dha marya zeSAn vyutsRjAmaH // 104 // no AtmIyAH parakIyA vA guravaH kadApi bhavanti zuddhAnAM / jinavacanaratnamaNDanamaNDitAH sarve'pi te suguravaH // 105 // bali kriyAmahe sajjanajanasya suvizuddha puNyayuktasya / yasya laghusaGgamenApi vizuddhabuddhiH samullasati // 106 // athApi guravo guNinaH zuddhA dRzyante taDataDAH ke'pi / prabhujinavallabhasadRzaH punarapi jinavallabhazcaiSa // 107 // vacane'pi sugurujinavallabhasya keSAM nollasati samyaktvam / atha kathaM dinamaNiteja ulUkAnAmapi harati andhatvam / / 108 / / tribhuvanajanaM triyamANaM dRSTvA pazyanti ye nAtmAnam / viramanti na pApAt dhidhik dhRSTatvaM teSAm // 109 // zokena kanditvA kuTTayitvA zirazca ura For Private and Personal Use Only prakaraNam // saMskRtAnubAdaH 44 KII
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir udaram / AtmAnaM kSipanti narake dhik dhik tadapi kusnehatyam // 110 // ekamapi ca maraNaduHkhaM amyat AtmA'pi kSipyate narake pakaM ca mAlapatanaM anyo lakuTena ziroghAtaH // 111 // samprati duHSamakAle dharmArthinaH suguravaH zrAvakA durlabhAH / nAmaguravaH nAmazrAddhAH sarAgadveSA bahavaH santi / / 112 / / kathito'pi zuddhadharmaH keSAM cidapi dhanyAnAM janayatyAnandam / mithyAtvamohitAnAM bhavati ratimithyAdharmeSu // 113 // ekamapi mahAduHkhaM jinasamayavidAM zuddhahRdayAnAm / yat mUDhAH pApAni dharma bhaNitvA sevante // 114 // stokA mahAnubhAvA ye jinavacane ramanti saMvignAH / tato bhavabhayabhItAH samyaktvaM zaktyA pAlayanti // 115 // sarvAGgamapi tu zakaTaM yathA na calati ekabaDihilArahitam / tathA dharmasphaTATopaH na calati samyaktvaparihINaH // 116 // na muNanti dharmatatvaM zAstraM prmaarthgunnhitmhitm| bAlAnAM teSAmupari ko roSo muNitadharmANAm // 117 // AtmA'pi yeSAM bairI teSAM kathaM bhavati parajIye karuNA / caurANAM bandikAnAM ca vRSTAntena muNitavyam // 118 ye rAjyadhanAdInAM kAraNabhUtA bhavanti vyApArAH / te'pi tu atipApayutAH dhanyAH charddayanti bhavabhItAH // 119 // dvitI yAca satvarahitAH dhanasvajanAdibhimoMhitA lubdhAH / sevante pApakarma vyApAre udarabharaNArthe // 120 // tRtIyA adhamAnAmadhamAH kAraNarahitA ajJAnagarveNa / ye jalpanti utsUtraM dhidhik pANDityaM teSAm // 121 // yadvIrajinasya jIvo marIcibhabotstralezadezanataH / sAgarakoTAkoTiM hiNDati ati bhImabhavagaddane // 122 // tato ye idamapi vacanaM vAraM vAraM zrutvA samaye / dveSeNAvagaNayya utsUtrapadAni sevante // 123 // teSAM kathaM jinadharmaH kathaM jJAnaM kathaM duHkhAnAM vairAgyam / kUTAbhimAnapANDityanaTitA narake buDanti // 124 // mA mA jalpata bahukaM ye baddhAH cikkaNaiH karmabhiH / sarveSAM teSAM jAyate hitopadezo mahAdveSaH / / 125 / / hRdaye For Private and Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra paSThizcataka prkrnnm|| saMskRtAnubAdaH manasi ye kuzuddhAH te kiM buddhacante zuddhavacanaiH / tasmAt jJAnakRte guNino nirarthaka damayanti AtmAnam // 1261 dUrekaraNaM dure prasAdhanam tathA prabhAvanA dure / jinadharmazraddhAnamapi tIkSNaduHkhAni niSThApayati // 127 / / kadA bhaviSya ti divaso yadA'haM sugurupAdamUla / umsUtrale zaviSalavarahito nibhRNomi jinadharmam // 128 // daza api / ke'pi guravo hRdaye na ramante muNitatavAnAm / ke'pi punaradRSTAzcaiva ramante jinavalrabho yathA // 19 // ayatA atipApiSTAH zuddhagurujinavarendratulyA iti / ya parva iha manyate sa vimukhaH sarvadharmasya // 130 / / yaM tvaM bandase pUjayasi vacanaM hIlayasi tasya gageNa / tahiM kathaM bandase pUjayasi janavAdasthitimapi na jAnAsi // 131 / / loke'pi idaM zrutaM yaM ArAdhayet taM na kopayet / mAnayet tasya vacanaM yadIcchasi IpsitaM kartum // 132 // duHSamadaNDe loke suduHkha siddhe duHkhodaye / dhanyAnAM yeSAM na calati samyaktvaM tAn praNamAmi // 133 / / nijamatyanusAreNa vyavahAranayena samayanIsyA / kATakSetrAnumAnena parIkSita: jJAtaH suguruH // 34 // tathApi tu nijaja. itAyAH karmagurutvasya naiva vizvasimi / dhanyAnAM kRtArthAnAM zuddhagurumilati puNyaH // 135 / / ahaM punaradhanyaH tato yadi prAptazcAtha na prAptazca / tatrApi mama bhavatu zaraNaM samprati yo yugapradhAnaguruH // 136 / / jinadharmI dujhe. yo'tizayazAnibhiyite samyaktvam / tathApi tu samayasthityA vyavahAranayena jJAtavyam // 17 // yasmAninebhaNitaM zrutavyavahAramapi zodhitaM tasya / jAyate vizuddhabodhiH jinAmArAdhakatvAt // 138 // ye ye dRzyante guravaH samayaparIkSayA te na pUryante / punarekaM zraddhAne duHprasaho yAvadha caraNam // 159 // tasmAdeko yugapravaro madhyasthamanobhiH samayadRSTayA / samyakaparIkSaNIyo muktvA pravAhahalabolam / / 140 // samprati dazamAzcaryanAmAcAryaH janitajanamohAH / zuddhadharmAdanipuNA api balanti bahujanapravAhAt // 141 // jAnIta mithyAvRSTIn ye patitA. M For Private and Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra paTTizataka // 11 // www.kobatirth.org asmAkaM kathaM sukhAni sambhAvyante svapne'pi // 158 // yAvajIvitamAtramapi tu dhArayAmi nAma ca bhAvakANAmapi / tadapi prabho ! mahAcodhaM ativiSame duHSame kAle // 159 // paribhAvya evaM tathA suguro ! kuru asmAkaM svAmitvam / prabhusAmagrI suyoge yathA saphalaM bhavati manuSyatvam / / 160 // evaM bhANDAgArikanemicandraracitAH kiyatyapi gAthAH / vidhimArgaratAH bhavyAH paThantu jAnantu yAntu zivam // 161 // // iti saMskRtAnuvAdaH samAptaH // For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakaraNam // saMskRtAnu bAdaH 13 // 4 //
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * / / zrI satya vijayanagranthamAlA naM. 6 / / // aham // // jagatpUjya paramaguruzrISijayanItisUrIzvarapAdapaNebhyo namaH / / ** A sm paramArhata zrInemicandrabhANDAgArikaviracitaM mahopAdhyAyazrIguNaratnagaNisandRbdhavRttiyutam // Need : No // SaSThizataka prkrnnm|| 00000000000000000000 000000 // maGgalAcaraNam // **** jayati zrIRSabhajino, yannakhacintAmaNiprabhAbhiriha / jagadudyote vihite, samyagmArgaH sphuTo bhavati // 1 // For Private and Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSThi zataka zrIzAntiH zItakAnti-voM mohAndhatamasa haran / cetaH kuvalayollAsaM karotu kamalAzrayaH // 2 // prakaraNam // va tAM varddhamAnasya, zAsanaM zrIprakAzanam / yadAzrityAGgino'neke zivazrIbhogamAsadana // 3 // jayanti guravo yeSAM gauH saMzayaH tRNAvalIm / asamAnA malaM dharma-kSIraM datte zrItAGginAm // 4 // saTIka iha hi pazcendriyatvamanujatvAryadezamukulajanmAdikAM saddharmasAdhanasAmagrImavApya vilasadvivekainidarzanacAritrarUpe sa mokSamArge pravartitavyam, tatrApi jJAnacAritrayorAdhArabhUte zrIsamyaktve prAk prayatitavyam, tatpUrvakatvAtsakaladhArAdha. naphalasya / yadAha--zrIbhadrabAhusvAmI zrIAcArAGganiyuktI-" tamhA kammANIya, jetumaNodasaNammi payaejjA / dasaNavato hi saphalANi, huMti tavacaraNanANANi // 1 // " tacca mudeva--suguru-sudharmeSu devagurudharmabuddhirUpaM yadAha--" yA deve devatAbuddhi-gurau ca gurutAmatiH / dharme ca dharmadhIH zuddhA, samyattavamidamucyate // 2 // tatvArthazraddhAnarUpaM vA, 'tattatthasahahANaM sammattamasaggaho na eyammI'ti vacanAt, tadidamAkalayya sadhazodhavalisabrahmANDamANDo bhANDAgArikanemicandro nistandrayA dhiyA devagurudharmatatvajijJAsAyai mAra sadupadeSTragItArtha vignAparIkSAM cikIpurnagaramAmAkarapurAdiSvatucchanAnAgacchavAsizramaNAnIkSamANazciraM paribhramya tatkAlavattisaMvignagItArthamunijanAgraNyaM mithyAtvabhItajanazaraNyaM agaNyapuNyapaNyaM cintArthadAnasurataraM zrIjinapatimUrimugu samAsAditavAn / tadAptau ca svayaM nizcitadevagurudharmatattvo dRDhIbhUtasamyaktvo jJAtasanmArgoM sanmArgabhedaH kRtamithyAbhinivezavicche. & // 1 // hA parAMzca devAditattveSu drahayam kadAgrahaviSasudhAyamAnaM SaSThayadhikagAthAzatamAna prakaraNamidaM cakAra / tatra ca maGgalAbhidhe K4 For Private and Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra CAUSAMUNDALISAOSHO yasambandhaprayojanamUcikAmAdhagAthAmAha mUlam-arahaM devo sugurU suddhaM dhamma ca paMcanavakAro / dhannANa kayatthANaM niraMtaraM basai hiyayammi // 1 // vyAkhyA-iha cAvighnena zAstraparisamAptaye maGgalamAcaraNIyam / tatrApi dravyamaGgalasyAnaikAntikatvAdanAtyatikavAca zAstrAdAvanupAdeyatvaM bhAvamaGgalasyaikAntikatvAdAtyantikakhAccopAdeyatvaM taccAhiMsAdi, sadaktam- 'dhammo maMgalamakkiLa ahiMsA saMjamo tavo' iti, evaM cAsyAnekavidhatve'pyAntaratapobhedasvAdhyAyarUpasyAIdAyabhidhAnabhaNanasyAtra vizeSeNopAdeyatvam, aIdAdInAM mAlavalokottamatvazaraNyasvAbhidhAnAcca / yadAi--cattAri maMgalamityA. di' bhAmagrahaNasyApyApaduddharaNakSamatvAcca / taduktaM-"AstAmacintyamahimA jina ? saMstavaste, nAmA'pi pAti bhavato bhavato jaganti / tIvrAtapopahatapAndhajanAn nidAce, prINAti pamasarasaH srso'nilopi||4||" iti ahatpadena tadanantaraM taduktamArgaprarUpakamugurUpadezena ca maGgalopanyAsaH, zuddhadharmapadenAbhidheyopanyA saH, yato'tra granthe'bhinivezatyAgenaiva zuddha dharma prayatitavyamityevArthato'bhidhAsyatIti zuddhadharmasyevAbhidheyatA / sambandhamata jJApyajJApakalakSaNaH, yathA zuddho dharmoM zApyaH zAstramidaM jJAparka sambandhAntaraM vA sudhiyA svadhiyA'bhyAm / payoavavividhamanantaraM paramparazca,tadapi pratyeka dviSidhama, kartuH zrotuzca / tatra karturanantaraM zuddhadharmajJApanena paropakAra: For Private and Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir zataka pakaraNam // saTIkaM. *****CASS zrotustatparijJAnaM, paramparaM bayorapyapavargamAptiriti / prastutaganyapratipAdyadevagurudharmarUpasamyattavasvarUpAbhidhAne'pi tada ntabhUtapazcanamaskArapadopAdAnaM cAtra pRthak sugurusamIpopAttasamyaktvenAnudina pazcaparameSThismaraNA kartavyetiniyamasUca- kam / tadukta--" saMpunnaM cI (ceha) caMdaNa do vArA u karemi ummAsa / aTThasayaM paramiTThINa sAyara taha guNissAmi ||5||""jaa jIvaM ca uSIsa mityAdi athavA catvAryapi padAni maGgalarUpANi abhidheyapratipAdakAnyapi ceti maGgalAghabhidhAyAthAnvayaghaTanA / arhadevAdayo dhanyAnAM kRtArthAnAM hRdaye nirantaraM vasantIti sambandhaH / satra vaMdAruvandArakandaviracitAzokAyaSTamahApatihAryarUpAM pUjAmahatItyaIna, yadAha--" arahaMti vaMdaNanama -saNANi arahaMti pUyasakAraM / siddhigamaNaM ca arahA arahaMtA teNa vuccaMti // 6 // " athavA avicamAnaM raha ekA. nto yasya kaTakuTapAyapratighAti kevalajJAnAvalokitA zeSajagadbhAvatvA sa arahAH, athavA avidyamAno rathaH saphalaparigrahopalakSaNabhUto yasya so'rathaH / arahan vA kvApi svajanAdau saGgamagacchan / athavA rahatyAge'sya dhAtoH prayogo napUrvakaH / rAgAdihetubhUtamanojJetaraviSayasampaH'pi vItarAgatvAdikaM svaM svabhAvamatyajan arahan , tathA dIvyati viesati paramAnandapada iti devaH deva ityukte sAmAnyena hariharAdayo'pi lokoktyA devAH syuH, taTyavacchedAyAhannityasAdhAraNa vizeSaNama, tasyaiva sarvadoparahitatvena sarvadeva viziSTatvAt / tathA gRhNAti dharmazAstrArthamiti guruA, suSTu zobhano guruAnAdiguNagaNopetatayA sacchAstropadezakasayA cAgauravAhoM guruH suguruH / sa ca saMvigno gItAryazca dharmAcAryaH yasastAzasyaiva yogo nirvANamukhahetusamyaktvasAdhakaH / saduktam--" jAyai suhagurujogo, sahasA sivalacchi // 2 // O For Private and Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir CARSASAKULLUCC picchayANa dhuvaM / pArvati jaM adhannA na kayAha, maNicchiya amayaM ||7||""tthaa suddha dhammaMti' dhArayati durgatiprasRtAn jantUniti dharmaH, yathoktam-" durgatiprasRtAn jantUn yasmAddhArayate tathA / dhatte caitAna zubhe sthAne tasmAddharma iti smRtH||8||" sa ca lokarUDhayA dravyadharmo'pi bhavati tayavacchedAya Aha-zubamiti 8 hiMsAdimalakalaGkavigamAcchuddho nirmalakhikoTIdoSavarjitavAdA zuddhaH / iha ca ' suddhaM dhamma miti prathamArthe dvitIyA, | yathA 'cavIsa pi jiNavara' ityatra cakAraH samuccaye, tathA 'paMca namukkAro'tti paMcAnAM parameSThinAM namaskAraH paJcanamaskAraH zAkapArthivAdidarzanAnmadhyamapadalopI samAsaH / sa ca dhanyAnAM puNyavatAM kRtArthAnAM kRto granthibhedalakSaNosthoM yaiste kRtArthAsteSAM nAkRtagranthibhedAnAM hRdaye'haMdAdayo vasanti, nirantaraM nirvyavadhAnaM mithyAtvapaTalavyavadhAna nirasanena ksati nivAsaM karoti hRdaye cetasi, ayaM bhAvaH / dhanyAnAM kRtArthAnAM hRdaye nirantaramahan devo vasati, mugu dipadairapi pratyeka kriyA sambandhanIyA / amumevArtha mavAdayituM zrIsubhadrAdRSTAntaH pratanyate tathAhi-" zreyo bIjAni jAyante, vinaiva jaDasaGgamam / yatrAnantaphalAnyasti tatkSetraM bharatAbhidham // 1 // tatrottuGgajinAgAra--prAkArapari| vAritam / sudhAkarakarazveta--haryanirmitakautukam ||2||dhnaashryN nirAkurvad dhanAzrayamapi svayam / kalAbhRtAM ca mUrANA- manekeSAmavasthitaH // 3 // saurAjyasampadAbhiH svaH-puraM svAbhirvilaDanyat / vasantapuramityasti, pattanaM pattanottamam // 4 // yatra rUpaguNa rAmAH, kAminAM cittakuJjarAn / tathA badhnanti nAnyatra, yathA'mI gntumiishvraaH||5|| 1 hiMsA / SACCESS For Private and Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ssssttishtk|| 3 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jitazatruriti khyAta - statrAbhUdavanIzvaraH / ya Izvara ivAhIna- vibhUtibharabhAsuraH // 6 // yaH prAptArthaprApakatvAdavisaMvAdibodhataH / pramANabhUtaH sarveSAM zubhAnubhavasAdhanaH // 7 // yatkarasya samudratvaM yuktameva zriyAM nidheH / yato'tibhISaNoddaNDa- taravAra bhUdeva saH // 8 // zoSayAmAsa yo vairi-vargapaGkanijaiH karaiH / pratApI vyApnuvannAzA - stejasA bhAnumAniva // 9 // audAryadhairyagAmbhIrya - guNAnAmekazevadhiH / tanmAnyo jinadattAkhyaH, zreSThI zreSThatamo janiH // 10 // jIvAjIvAditavAnAM yathAvadavabodhataH / sendrairapi surairddhamrmmAcchikayazcAlayituM na yaH / 11 / yaccittacampakArAme, cazvarIkAyate ciram / susAdhujanasaGghasya, sevAhevAka eva hi // 12 // zruzrUSate gurugiraM, vikathAM na kadApi yaH / jJAartaresmRtaM muktvA tailaM kiM ko'pi vAJchati // 13 // jinArcanena yaH svIyaM, zayamAzayamapyatha / vizuddhaM kurute candro bhAseva rajanImukham || 14 || bhAgyasaubhAgyaLAvaNya. puNyanaipuNyazAlinI / satAmAnandinI tasyA''sItsubhadreti nandinI // 15 // kuLakramAgatazrIma- darhaddharmAnurAgataH / mithyAtvamohanIyasya kSayopazamato'pi ca // 16 // sAdhvInAmupadezAcca, yA bAlyAdapi nizcalam / samyaktvaM pAlayAmAsa, vrateSvatyantasAdarA // 17 // yugmam / zRNoti paThati dhyAya - syAgamArthAnanekazaH / sAdhusAdhvIjanAttena jajJe dharmamayI ca yA // / 18 / / kramAtsA prApa tAruNyaM, naipuNyaM sukR. teSviva / yatsaGkrameNa tadgAtraM, pAtramAsInmanobhuvaH // 19 // tathAhi - kavaMrIbhAromArodyamavidhApyabhUt / zyAmAtmanAM ca vANAM svabhAvo yadi vA hyayam // 20 // prApitastanmukhenenduH, zAradIno'pi dInatAm / dvijAdhIzo dvija1. nidhi 2. baddhakezasamUha | For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIka 0 ||$||
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatith.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | svAmI seveta nAkalaGginA // 21 // apAGgakSepacature tannetre zapharopamAma / dadhatuH puNyalAvaNya-vAridhI caTulatvataH // 22 // pravAladalasacchAyo reje tadadharo'dhikam / jajJe sphuTo bahiH kAmA-nurAgo'ntaramAnavA // 23 // trirekhos18 pi jagatyekA, rekhAM sammApa tadgalaH / jaganmallasya kAmasya, yAtrAyAM kambutAM vrajan // 24 // tabakSastuGgavakSoja, ba. bhau zlakSNottarocchadama / zayanIyaM smarasyeva sphuradNDopadhAnakam // 25 // tasyAbhujayugaM dIpha, sukumArataraM dadhau / smaradvipasya istatvaM, viveka mabhajinaH // 26 // romAvaLI tadudare nIlakAntivyarocata / sannyastImadaneneva kRpANalatikA nijA / / 27 // nitambaphalakaM tasyA-gurukaM samadRzyata / lAvaNyanirjharasyeva vipulaM pulinaM hyadaH // 28 // muSTigrAhyeNa madhyena, tanvI sA tarjayatpavim / darzanAdapi yanmoI, majedeSA na cetarA // 29 // zrInandananarendrasya puNyatArujyamanaH / tadarvoyugalaM cAra stambhayugmamivAbhavat // 30 / / sarale ca suvRtte ca,tajjo viduSAmapi / abhRtAM vRttamedinyo ko vA svasamatAsahaH // 31 // raktotpalazriyaM hatvA caraNau yAvakAruNau / tasyA AstAM tatastAni, magnAnIvAzu lajjayA // 32 // sarvAGgasubhagA sA'tha, taDillekheva bhAmurA / prArthanIyA'bhavadyUnAM, munInAmiva nitiH // 33 // varaNAya varAstasyA aneke'pi samAgaman / maharSikAH surUpAzca, damayantyA nRpA iva // 34 // asAdharmikasambandho, mithyAtvAnarthakAraNam / azrAvakAya no dAsye, tato'haM nijanandinIm // 35 // itthaM nizcitya tebhyaH so, shraavkebhyo| dadau na tAm / vivekino hi muhyanti, na kyApyucitakarmaNi // 36 // itazcAhAkhyayA dezo, dummavezo'sti vairiNAm / ratipriyaH kalAkeli-yatrAnaGgasamo janaH // 37 / / tatrAsti nagarI campA, niHkampAvaravezmabhiH / yamo vi For Private and Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSThizataka plutAM dhatte pAde gaGgAM nadIM dadhat // 38 // vAsupUjyajinendrasya yA kalyANakapaJcakaiH / atizete'nyanagarI, sampadAbhirgarIyasI // 39 // yanAgarAzca nAgAzva, samAnA eva rejire / lasaddAnena hastena sadAlipItidAyinaH // 40 // 4 prakaraNam // yA prapArAmakAsAra-vihArATTAlabhUSitA / kasya nAnandayeccetaH sAlaGkAreva kAminI // 41 // tasyAM yathArthanAmA'bhU saTIkaM. buddhadAsAbhidho vaNik / yuvA murUpaH kuzalaH, klaakelirivaaprH||42|| sA'nyadArthArjanAyAgA-basantapurapattane / vANijyameva vaNijAM, zriyaH, prathamakAraNam // 43 // sa tatra tiSThan bhANDAnAM, krayavikrayahetave / dadarzAnyedhurAyAtI, subhadrAM bhadragAminIm // 44 // dadhyau ca kiM surastryeSA, kiMvA vidyaadhraanggnaa| ratirevAyavA kAma-viyukteyamupasthitA // 45 // tataH pArzvacaraM lokaM, so'pRcchaditi vismitaH / kaiSA kasya sutA tanvI, kumArI veSabhUSitA // 46 // zrAddhasya jinadattasya, jinendraguNarAgiNaH / subhadreti suteSeti tamUcuH pArzvavartinaH // 47 // sa zrAvakaM vinA'nyasmai, nainAM ditsati jAtucit / sammAptayauvanA'pyeSA, tenAdyApi kumArikA // 48 // tadAkarNya sa sAta-tatpANigrahaNAgrahaH / kapaTabhAvako jajJe buddhadAso'tibuddhimAn // 49 // zRNvataH sugurUpAnte, mAyayA'pi jinAgamam / tasya bhAgyAsudubhedyaH karmagranthiya'lIyata // 50 // jAtatattvamatiH so'ya, bhAvataH zrAvako'jani / susAdhujanasaMsargAttatki bhadraM bhavena yat // 51 // vijJAya jinadatto'pi, bhAvabhAvakatAM gatam / buddhadAsaM dadau tasmai, kanyAM kanyAbhilASiNe // 52 // svakulasyAnurUpeNa mahasA mahasAM nidhiH / upayeme tatazcaitAM subhadrA sa zubhe'hani // 53 // bhuJjAnayostayorbhogA-zciraM lA // 4 // tatraiva tasthuSoH / anehA vyaticakrAmA-'tighanaH kSaNamAtravat // 54 // subhadrAsahito'nyedhu-bhINDAnyAdAya bhuurishH| For Private and Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | svapurI buddhadAso'gA-dApRcchaca jinadattakam ||55||s vadhUsahitastatra, svjnairbhinnditH| tasthau svasthamanAH sauva-pari-3 vAravirAjitaH // 56 // subhadrA tatra tiSThantI, samyaktve kRtanizcayAH / vItarAgAt paraM devaM, manasA'pi nanAma na // 57 // gurutvena munIneva, sAItAn pratyapadyata / na dharma zraddadhe cAnyaM, vinA kevalibhASitam // 58 // tatkuTumba ca bauddhAnAM, (buddhepu) bhaktaM muktiparAmukham / svadharma prerayantAnta, jJAtatavA na cAkarot // 59 // dveSyA'tha sAs. bhavatteSAM, suzIlApi kuTugvinAm / candrodyoto hi caurANAM, kadApi na sukhAyate // 60 // pRthaggRhe sthApayattA tadbhartI zrAvikottamAm / vibhyatkalahataHprAyaH, zuddhAH sakalezabhIravaH // 61 // tasyAstatrApi tiSThantyAH, azchi. drANyamArgayat / na manaH zAntatAM gacchet, kadAcid dRSTirAgiNAm // 62 // tathA'pi nAcalatsA tu, svakIyAddharmakamaNaH / caNDAbhirapi vAtyAbhiH kiM calenmerucUlikA // 63 // bhaktisambhramasampannA, sAdhUna sAdhvIzca sA sadA / prAsukaireSaNIyaizca, prAyogyaiH pratyalAbhayat // 64 // nirgacchataH pravizatastatrA-lokya munIna krudhA / buddhadAsaM tadamboca rakAsitapaTeSvasau // 65 // na sa pratyeti tayAkyaM, vidastacchILasauSTavam / zAnino naiva muthanti, moho hyajJAnaceSTitam // 66 / / vizAlanayanaH smera-kuze zayasamAnanaH / mukumAratanustAmra-karo diipoccnaasikH||17|| surUpaH subhagAkAro, vikaarprivrjitH| (nirdoSaparamANUnAM samUha iva cAkSuSaH // ) utkIrNa iva candrasya, maNDa. 1. kamala. For Private and Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kalassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org SaSThizataka lAnnetranandanaH // 68 // kSamAbhRdapi niSkUTaH sasatyo'pi na mAramaH / brahmacAryapi no tAra-kAriH kAnto'pyakA-prakaraNam // ntakaH // 69 // mahAtmA jinakalpyeko-nIrAgo niHspRho'nydaa| gRhAgRhaM paribhrAmyan bhikSAyai tadgRhe'vizat // 70 // kulakam / mRtta dharmamivaina sA kalpadvamiva jaGgamam / nijAGgaNAgataM sAdhu, dRSTvA hRSTA svacetasi // 71 // sA samutthAya saTIka0 | saptASTau padAnyabhimukhaM gatA / vavande taM ca sadbhakti-bhAreNeva namacchirAH // 72 // prAmukairasanAdyaizca, taM muni pratyalAbhayat / pAtradAne hi kasya syA-gna tvarA sukRtaarthinH|| 73 // patilAbhayamAnA sA, muninetraM jalaplutam / dRSTvA samyagniraikSiSTa-tattvArthamiva zuddhadhIH // 74 // vAtodbhUtaM tRNa tatra patitaM vIkSya cetasi / dadhyau sA hi nirIho'yaM mahAtmA svatanAvapi // 7 // svayaM nimnatikarmatvA-naitadeSo'paneSyati / sati cAsmin zo doSo mahAn sa. mbhAvyate khalu / / 76 // niSkAzayAmi cetsAdho deza etadahaM tadA / niHsArayAmi saMsAra cArakAstvaM vinizcitam // 77 // patilAbhayamAnaiva dhyAtveti munimastakam // gRhItvA karayugmena labdhalakSatayA kSaNAt // 78 // duniSkAsya viditvA tad vanapAntAdibhistRNam / jihvAgreNAtimRdunA-pAnayatsA mahAsatI // 79 // sacakrAma ca tanmUrdhna 1 kSamAdapi parvato'pi niSkUTaH zikhararahitaH yaH kSamAbhRt sa niSkUTo na bhavati yaH niSkUTaH sa kSamA. bhRt na bhavati iti atra virodhaH / atha samAdhiH kSamAbhRdapi rAjA'pi niSkUTaH kapaTena rahito varttate i. tyarthaH // 2. satyabhAmAsahito'pi na mArasUH kRSNaH pUrvavat ,kintu satyena saha vartamAno'pi na mArasUH kAmajanakaH brahmacAryapi no tArakAreH svAmikArtikaH pUrvavat kiMtu brahmacAryapi tArakasya guroH ahIripunoM vartate // 3. kAnto'pi manAkSe'pyekAntakaH strIrahitaH pUrvavat, kintu kAnto'pyakAntakaH duHkhanAzakaH // M For Private and Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org SUSHISHA HISIASA stilakaH sAdhumRrddhani / prasvedaklinnagAtratvA-dAdarza iva nirmale // 80 // tayA na dadRze so'tha kAryAntara (vikSi ptayA) vihastayA / munirapyakSatAcAra-stamRhAnniragAcadA // 81 // nirgacchato munestasya bhAle tilakasaGgamam / dRSTvA hRSTA subhadrAyAH zvazrUrduSTA svacetasi // 82 // chidreSu chalayantyeva khaLA durbhantrasaGgatAH / sadrUpAnapi nirmAtUna zAkinya iva durSiyaH / / 83 ||shyaamaatmnaaN dijihvAnAM zazvatkuTilagAminAm / vyAlAnAM ca khalAnAM ca chidrAnveSaNa eva dhIH // 84 // pazyAhatyAH svabhAryAyAzcaritramiti vAdinI / tadbhatrai darzayAmAsa saGkrAntatiLakaM munim // 85 // maduktaM tvamamanvAno manyamAnaH satImimAm / kulaTAM kuchamAlinya-heturjAto'si vatsaka ? // 86 // durAcArA sadaivya-mevameva karoti hi| tvaM tathA'pyanurakto'syAM dhik te paNDitamAninAm // 87 // iti nirbhatsito gADhaM mAtrA parijanena ca / arhaddharme dadhacchUddhAM so'pi tAvadacintayat // 88 // sambhavedapi tAdRzyAH kiM karmedRgasundaram / nahi sambhAvyate kvApi candrAdagAravarSaNam / / 89 // balavAnindriyagrAma-zcapalaH pavanAdapi / duSTAzca iva durdAntaH ke ke vA notpathaM nayet // 90 // vivekadIpasyodyota-stAvad hRdi sphurennRNAm / yAvadindriyavAtyAbhizvazcalAbhina hanyate // 11 // cintA yitveti tasyAM sa mandasneho'bhavatkramAt / khalavAgbhasmasaMyogi-niHsnehaM kurute na kam // 92 // taM vRttAntaM subhadrA'ya jJAtvA vijJA kathazcana / nininda khalasaMsarga prAya duSkarma puraskRtam // 93 // acintayacca dhigapa-bhrAjanA zAsane'jani / sudhAkarakarasvacche matto'smin zrImadarhatAm // 14 // tadimAM na nirAkurve yadyahaM nijshiiltH| tadetatpatyayo doSaH sau'pyeSa mamaiva hi // 95 // nirAcikIrSuH zrIjena-dharmApabhrAjanAM tataH / kRtasnAnA zuciH sA'bhU-dravyato bhAvato CHICHIAMAMAHALAAM For Private and Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ssssttishtk||6|| www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 'pica // 96 // uddizya zAsanasurIM pratimAyAH puro'rhataH / smarantI hRdaye pazca parameSThinamaskriyAM // 97 // nizAyAmekatAnA sA zAsanonnatihetave / kAyotsarga cakAropasargavarge'pi nizcalA // 98 // yugmam // cakre yAvattayA kAryoMsatAvadupeyuSI / sA zAsanasurI kiM vA durlabhaM puNyazAlinAm // 99 // sAdharmike zuddhazIle kirmayo'yamupakramaH | yadIpsitaM tadAkhyAhi devatovAcatAmiti // 100 // sA'pyabhyadhAttato devi ! zuNu zAsana devate ? nAhaM bhogArthinI nApi dhanaputrasukhArthinI // 101 // kintvapabhrAjanA cakre zAsane zrImadarhatAm / mama zvazraprabhRtibhi-mithyA doSaprakAzanAt // 102 // sA tu samyaktavaratnasya mAlinya jinairmatA / tAM nivartayituM devi ? tanmamaiSa upakramaH // 103 // tadupAyaM tathA''rU nAhi yathApabhrAjanAsauM / nivarttate'rhaddharmasyonnatiH syAnmahatI jane // 104 // itthaM taduktamAkarNya moce zAsanadevatA / vatse ? svaM mAdhRtiM kArSIH siddhameva tavepsitam // 105 // e mAvAsyAM prAha--punaH sopAyamadbhutam / prage purapratoLInA - mahaM karttA'smi bandhanam // 106 nabhaHsthA kathayi yAmi vyAkule ca purIjane / cAlinyA kUpataH kuSTe nodakena yadA satI // 107 // kAcidaH choTayed dvAraM sampUlukekhibhiH / bhaviSyati tadodghATaM nAnyatheti sunizcitam // 108 // tato'nena vidhAnena svaM dvArANi mahAsati ? / udghATayeryathA varNaH svAtte'IcchAsanasya ca // 109 // ityAkhyAya tirobhUtA sA murI kAntibhAnurA / prAtaH puryAH pratotyazca noTante kathaJcana // 110 // ke'pi nirgantumicchantaH praveSTuM ke'pi cApare / na zekuH svepsitaM ka tu, dvAHstheneva nivAritAH // 111 // dhenvAyAH pazavaH sarve, pratoLI: prApya tAdRzIH / cakraMduravidInAsyAH prakSiptA For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIka 0 // 6 //
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir iva vATake || 116 // udakAni tathaidhAMsi nAhatu ko'pyabhUtprabhuH / paracakraniruddheva nagarI sA'bhavata tadA // 113 // militasaari lokaH, kautukena bhayena vA / purIdvAreSu kAryArthI caturSvapi samAkulaH // 114 // kacita kuThArairAhanti, ko'pi inti dhanairghanaiH / kapATAni purastasyA nodughATAni tu jajJire / / 115 / / tato vijJApayacakra - nagarA nagarAdhipam / nAthAya nagarIdvArA yudghaTate, na sarvathA // 116 // tadeva kupitaH ko'pi devo vA dAnavo'thavA / arautsannagarIdvArA - yekakAlakRtAntavat // 117 // taM prasAdayituM svAmi narhasi tvaM prasIda tat / kurUpAyamupAyajJA yadbhavanti mahIbhujaH // 118 // tataH sa nAgarI rAjA snAtvAIpaTazATakaH / dhUpAdyugrAhayAmAsa sa dvAreSu caturSvapi / / 119 / / tadAntarikSamAsthAyo vAca sA devatA nRpa / yathodghATAni jAyante kapATAni tathA zRNu // 120 // kRpAdAkRSya cAlinyA pAnIyaM culukaistribhiH / cedAhanti satI kApi dvArAMmutkalatA tadA / / 121 / / Akayati surIvAkyaM, paTahaM pRthivIpati / avIvadat tadA puryo parijJAtuM mahAsatIM // 122 // yA kA'pyasti satI zraddhA manovAnubhiH kila / sA svazIlaprabhAveNa purI mocayatAdataH / / 123 / saGkaTA vikaTA ditthaM paTahena samanvitAm / udghoSaNAM subhadrAta pratizrutya nyavArayat // 24 // yugmam || vAdakaH paTahasyAtha gatvA rAjJaH puro'vadat / bhAryayA buddhadAsasya paTaho'yaM nivAritaH // 125 // tAM rAjA''nAyayAmAsa sAdaraM nijasevakaiH / provAca cainAM bhagini purI mocaya kaSTataH // 226 // tataH paJcanamaskAraM dhyAtvA natvA'rhataH padau / gurUn dharmaM ca sArvajJaM dadhatI hRdi hAravat // 127 // nepathyenAtizuddhena vyaJjayantI vizvaddhatAm / chAdayatIva sarvAGgaM zvazrUdoSamivocchritam // 128 // netrAbhyAM nirvikArAbhyAM pazyantI For Private and Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org SaSThizataka pakaraNam // saTIkaM0 DESC00AMISSION kevalAM bhuvam / abhyasyantIva tatpArthAt sarva sahaguNaM khalu // 129 // rAjJA saparivAreNa nAgaraizca savismayaiH / anuyAtA surastrota-svinIva dhavalacchadaiH // 130 // samyaktva iva niHzaGkA svacaritre sunirmale / kupopAntaM sapIyAya vaivaye kvApyabibhratI // 11 // paMcabhiH kulakam // manovAktanubhiH zuddhaM zIlaM cenmama vartate / tadA nirgacchatAdambhathAlinyA, dArarodhabhita // 132 // ityuktvA cAlinI badhvA kevalaireva tantubhiH / AcakarSa jalaM kRpA-dantaH prakSiptayA tayA // 133 / / sacchidrAyA api yasyAH pUrNAyA api vaarinnaa| nAgaladvindureko'pi vArAM vajraghaTAdiva // 134 // santaH santyapi chidrANi mudritAnISa kurvate / pareSAmiti sA cakre nizchidrAmiva cAlinIm // 135 // yacchidrazatayuktAyAM cAlinyAM nizcala jalam / zIlalIlAyitaM tana kasya kautukahetave // 136 // yA na rakSati sAraM sA cAlinyavaguNAzrayA / yayA cakre rasAdhArA aho ! uttama ceSTitam // 137 // cAlinyA dadhatI zuddha, nIraM nIrandhrayeva sA / svazIlamiva mUrta prAru pratolI samupasthitA // 138 // tAM trirAchoTayAmAsa cAlinIsthitavAriNA / sodghArAjani tatkAla-mAiteva ghnrdhnaiH|| 139 // aho sattvamahosatva-mahozIlamaninditam / aho dharmakatAnatva-maho carita mujjvalam // 140 // amuSyAH zrIsubhadrAyAH yatpAnIyamahArataH / ujaghaTe kapATa drAka, durudghATa parasvadhaiH // 141 // iti stuvantaH sarve'pi, nAgarA bhUbhujA saha / vismayaM dadhire citte purodghATena darzanAt // 142 // pratolIdvitayaM bhUya--stato'nyadudghATayan / sA tahadeva cakSuzca kuTumbasyAntaraM satI // 143 // mattulyAnyapi yA kAcit zIlena caritena vA / vartate bhAvinI vA'tha sainAmudghATayetsatI // 144 // ityuditvA // 7 // For Private and Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pratolI vAnughATathaiva caturthikAm / ekAntazuddhasamyattatvA-gRhAnabhinyavarttata // 145 // yugmam // tataH karivaraskandha-mAropya pRthivIbhujA / garjati sphurjadAzcarya tUryAdyAtodyasaJcaye // 146 // kurvatsu vaMdivRndeSu viSvagjayajayAravam / ucchRtAsu patAkAsu pratyaha~ prati mandiram // 147 // raNannUpurapaNyastrI-nRtyeSu prasaratsu ca / dizo dizi prasarpatsu nAgareSu ca kautukAt // 148 // tyaktvA'nyabahukAryAbhi--nArIbhizca nirIkSitA / sAnaM khaM vidadhAnAbhi--mukhairvAtAyanotthitaH // 149 // anayodhotitaM jainazAsanaM zuddhazIlayA / sAdharmikairiti zlAghyA-mAnA samyaktvazAlibhiH // 150 saiSA mahAsatI yAti yayA kRcchrAdamocyata / purIyamityaGgulIbhi--daryamAnA mithokaH // 151 // dadAnA dInaduHsthebhyo-'nAthebhyazca yathepsitam / stUyamAnAdhyakSadRSTa--mahimnA durjanarApe // 152 // mano'bhinavadharmANA--mahaddharme mahIspRzAm / kurvatI nizcalaM sauva-cAritreNAticAruNA // 153 // anIyata nijaM dhAma dRSTA zvazrvA. vilakSayA / lajjamAnena bha; ca stUyamAnA puraijanaiH // 154 // navabhiH kulakam / bhaho dhanyamidaM jaina zAsanaM yatra yoSitAm / api nizcalatA dharme tatvAtatvavivecanAt // 155 // aapdmbhodhinistaare| tarI kalpA'janiSTa yat / asau tajinadharmasya mAhAtmyaM mahadadbhutam // 156 // iti bruvANaH sarvo'pi tasyAM puri tadA janaH / cakre zrIjinadharmasya varNa hetuM zivazriyaH // 157 // zvAzuraM tatkulaM tasyA-stAdRzIM zIlasampadam / dRSTvA vismitamApede prazAnta mohazAntatAm // 158 // prapede darzanaM zuddhaM tena sarveNa tadvirA / kiM kiM kastUrikAyogo'ya- 2 vA surabhayemahi // 159 // zvazrUzca kSamayAmAsa nijaM duzceSTitaM tadA / vacobhimadhuraigotra--devatAmiva tAM vadhUm // 16 // ASSASUR For Private and Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakaraNam // saTIka paSThizataka ajJAnato yadasmAbhiH kalyANi ? tava bhASitam / dharmadveSeNa tatsarva sahasva vaM kSamAnidhe // 16 // dhanya te jIvitaM dha- // 8 // nya janmadhanyaM ca karma te / yA tvamasmadvacobhirnA--tyAkSIddhamma jinoditam // 162 // nAsmadgRhe bhaviSyastvaM ceccintAmaNisannibhA / tadA mithyAtvadAridraya-magamiSyatkathaM kSayam // 163 // khayA nistArita sarva kuTumba ynvoddheH| nAnyastvadaparastasmA--dupakAryasti ko'pi naH // 164 // tvayA vibhUSitaM bhadra ? kulaM tAvadidaM hi naH / itthaM zvazrUstadA'mIsA stavIttAM ca muhurmuhuH // 165 // bha'pi kSamitA sA'ya, zubhe svamavadhIritA / mithyApavAdabhItena mayA sacca sahasva meM / / 166 // rAjA'pi saparIvAras-tanmAhAtmyacamatkRtaH / prapede zuddhasamyaktvaM ko vA satye, na rajyate // TU 167 // nAgarAzca tadA ke'pi samyaktvaM pratipedire / mArgAbhimukhatA manye tannizcaya vilokanAt // 168 // sA gRha svAminI cakre, kuTumbena tato'nu ca / sukhenAgamayatkAlaM kurvatI dharmamAItam // 169 // saGkaTe'pi subhadrAsI-daIdAdiSu bhaktibhAra / tathA yathA'syAH sAnnidhyaM, devatA'pyakaronmudA // 170 // itthaM subhadrAcaritaM vicitraM zrutvA'haMtaH saMya18| mino gurUMzca / dharma jinoktaM parameSThinAM ca namaskRti dhatta sadA svacitte // 171 // iti subhadrAcaritam // tatazcAItpUjA guruzuzraSA dharmapratipattiH paJcaparameSThismRti: sAkalyena karttavyetyarthaH // nanu nirantaramahaddhyAnAdikaM kartavyatayokta-tacca viSayavyAsaktaistattAdRk sAmagrathabhAvAt tathAvidhakSayopazamAyabhAvAcca sAmastyena kartuM na zakyate i. tyAzaya duSkarakRtyanirAsena sukarakRtyopadezena corasAyanAha *AAAAAAASSA // 8 // For Private and Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1549 AMROSSES mUlam--jai na kuNasi tava caraNa, na paDhasi na guNesi desi no dANa / ____tA ittiye na sakkasi, jaM devo ikka arahaMto // 2 // vyAkhyA-yadItyabhyupagame, sa ca sarvatra sambadhyate, 'na kuNasitti na kuruSe'kRSaH kuNa iti sUtreNa vA kuNA. dezaH kiM tadityAha-'tava caraNati' tapaH pradhAnaM caraNaM tapazcaraNaM tatra tapo dvAdazabhedabhinna pratItameva, caraNaM cAritraM tatpUnavibhedaM sarvadezabhedena sarvacAritraM punaH pazcadhA, tadyathA-" sAmAiyattha paDhamaM cheovaThThAvaNaM bhave bIyaM / parihAravisu dIyaM muhamaM taha saMparAyaM ca // 1 // tatto ya ahakkhAyaM khAyaM sarcami jIvaloyammi / jaM cariUNa suviDiyA vaccaMti & ayarAmaraM ThANaM // 5 // ti, dezacAritraM tvanekavidha, pratipattRNAmanekavidhatvAva, taduktaM-" duvihA aTThavihA khalu, battIsavihA ca satta paNatIsA / solasayasahassAbhave, aTThasayahattarAvaiNo // 9 // " iti zrutopadhAnAdirUpaM vA tapastasya caraNa karaNaM tapazcaraNaM tasya duranuSTheyatvAtkaraNAzakyatvam, tathA na paThasi zrIsarvajJopadiSTaM vizisaMvegAdijanaka zrutaprakaraNAdi nAdhISe, yataH-paThanamalyALasyAdidoSadUSitAnAM na sambhavati, taduktaM-" nAnuyoga 1 vrataM niyamavizeSaH tabiyate yeSAM te vratinaH zrAvakA ityarthaH, te dvidhA. vakSyamANayuktyA dviprakArAH, a. thavA aSTavidhA athavA dvAtriMzabhedAH, athavA saptazatAni paJcatrisadAdhikAni athaSA SoDazasahasA bhI zatA. nyaSTottarANi vatino bhavanti // 225555755S For Private and Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org paSThizataka // 9 // 964-5+561 vatA na ca pravasatA, mAnaM na cotkarSatA, nAlasyopahatena nAnyamanasA naacaaryvissinnaa| na bhUbhaGgaka pakaraNam // TAkSasundaramukhoM sImantinIM dhyAyatA, loke khyAtikaraH satAM bahumato vidyAguNaH prApyate / 10 // " vinayAdiguNagaNopetasya ca paThana sampadyate- 'viNaoNaehiM paMjali-uDehi chdmnnuyttmaannehi| ArAhi- saTIka o gurujaNo surya bahuvihaM lahuM dei / / 11 // " tataH kRcchrasAdhyaM paThanamiti yadi na paThasi tathA yadi na guNayasi, nidrAvikathAdurdhyAnakutUhalAdinA pUrvAdhItaM zrutaprakaraNAdi na parAvartayasi, yatastadguNanamapi manovAkAya. | nirodhakatvAduHkara, tathA dadAsi vitarasi yadi no niSedhe dAna deyavastu dAnadeyayorabhedopacArAt nahi dAnaM yena hai P tena vA dAtuM zakyate, yata:-" abhimukhAgatamArgaNadhoriNi, dhvnitpllvitaambrghvre| vitaraNe caraNe ca samudyate, bhavati ko'pi paraM viralaH pumAn // 12 // 'tA tadA ittiyaM 'ti etAvanna zaknoSi kartumiti ga. | myate kacicaki ittiyati pAThaH tatra taddezIbhASayA tatkimiti vyAkhyeyapa, zeSaM ca tathaiva kiM tadityAha-jaM deva iti, | yaddevaM eko'dvitIyo devAntaravyavacchedena ' arahaMtotti' sarvasya vAkyasya sAvadhAraNArthatvAt arhanneva mamArAdhya iti gamyama, arhatpadopAdAnaM cehopalakSaNaparaM jJeyam, tena gurvantaravyavacchedena sugururevaiko mamArAdhyaH / dharmAntaraparityA 1 vinayo'bhivandanAdilakSaNastena avanatA vinayApanatA tairitthambhUtaiH saniH tathA pRcchAdiSu kRtAH prA. alayo yaiste kRtaprAJjalayaH taiH tathA kachandogurvabhiprAyaH taM sUtroktazraddhAnasamarthanakaraNakAraNAdinA anuvartayadbhiH ArAdhito gurujana : zrutaM sUtrArthobhayarUpaM bahuvidhama nekaprakAraM laghu zIghra dadAti prayacchati gAthArthaH / // 2 196499154 For Private and Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 4-5 15 gena jainadharma evaikazceti sugurusudharmArAdhanAvinAbhAvivAdaIdArAdhanasyeti, arhannityabhidadhatA ca pUjAtizayAdica& turatizayasampannasyaiva devasya mokSahetutA''veditA / tatazcAyamabhiprAyaH, yadi tapazcaraNAdikaM tathAvidhendriyAkabaddha matitvena na zaknoSi kartuM tathApi zrIzreNikAderivAinneva devaH , mugurureva guruH, jinapraNIta eva ca dharmastatva miti zraddhAnamAtra mindriyArthAvirodhi kiM na zaknoSItyarthaH // 2 // nanu yadi tapazcaraNAdhakSamatA tadA'rhadevAditattvaM prati8 pattavyamityupadiSTaM prAk tadasaGgatam, yataH-sarve'pi kamapi devaM guruM dharma ca pratipannAH santi tadArAdhana eva teSAmabhilaSitArthasiTibhaviSyatItyAzaGkaya svapratibodhavyAjena para pratyAhamUlam-re jIva ? bhavaduhAI, ikkaM ciya harai jiNamayaM dhamma / iyarANaM paNamaMto suhakajje mUDha ? musio si // 3 // vyAkhyA-2 iti sambhASaNe'vyaya, jIva Atman bhavaduHkhAni saMsArAzarmANi janmajarAmaraNAdIni, hakkaMciyati eka eva kevala eva harati spheTayati jinamato vItarAgapraNIto dharmaH, upalakSaNatvAttatpraNetA devastadupadeSTA ca gu18 kA, ihApi dvitIyA prathamArthe draSTavyA, jinoditasyaiva dharmasya sarvaduHkhanivArakatvAt yaduktaM-" jayati ghanakarmabandha na-vimocanakSamanirUpitopAyam / jinavacanaM nirjitazeSa-vacanaguNalabdhisidisukham // 13 // tathA-"muktaparthamatyarthamupaiti sevA, devAntarANAM kimuta bravImi / saMsArakArAndhagRhAjano'yaM, vimokSya -545454 For Private and Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir www.kobatirth.org RE paSTizataka BRAGA pakaraNam // saTIka S OSLARARASI te svadacasaiva deva ? // 14 // tatazca 'iyarANati' kacidvitIyAderityanena dvitIyAsthAne SaSThInirdezAt itarAn devavizeSAn vItarAgavyatiriktAn praNaman tAn prati prahvIbhavan upalakSaNatvAditaragurUn praNaman kudharmAntarANi ca kurvan zubhakArye puNyArtha sukhakArye vA sukhArtha mUDha mugdabuddhe muSito'si / yatastatmaNAmAnmithyAvanidAnAt pratyuta puNyasya satkAryasya vA sukhasyApacaya eva pApasya tatkAryasya vA duHkhasyopacayo bhavati, taduktaM-" prAgeva duSkarmakiyannamUDherupArjitaM nAtha ! punaryadeSAm / devAntaropAsanayA prarUDhaM babhUva tannAma nRNAmRNArNam // 15 // teSAM cetaradevAnAM sanmArgaskhalitatvena svayaM duHsthatvAt taduktaM tadbhaktaireva-" brahmA lUnazirA haridRzi sarakU, vyAluptazisnoharaH / sUryo'pyullikhito'nalo'pyakhilabhuk, somaH kalaGkAGkitaH / sva tho'pi visasthulaH khalu vapuH saMsthairupasthaiH kRtaH, sanmArgaskhalanAdbhavanti vipadaH prAyaH prabhUNAmapi // 16 // " iti svayaM duHsthA kathamanyAn svasthIkatuM prabhavanti, tatazca yathA kazcidratnAdyarthI kenaciddAmbhikena saGgatiM kurvana mukhyate / tadvadayamapi jIvo devAntarasaGgatyA vidyamAnasyApi zubhasya nAzanena muSyata iti bhAvaH / / 3 // mAgjinadharmasya bhavaduHkhanAyakatvamitaradevasevAyAzcAzubhasyAsukhasya vA hetubamuktamidAnIM tadeva spaSTayamAha mUlama-devehiM dANavehiya suyomaraNAo rakkhio koi / daDhakayajiNasamattA, bahu yavi ajarAmaraM pattA // 4 // // 20 // For Private and Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA - devetti athavA nanu satyaM jinamatadharmAd bhavaduHkhavimokSaH, itaramaNAme ca muSitatvaM pratipAditaM, paraM de vAntarANAmapi vizvarakSAkSamatvaM zrUyate " prakRtInAM yathA rAjA, rakSArthamiha codyataH / tathA vizvasya vizvA tmA sa jAgartti mahezvaraH // 16 // " ityAdivacanena tatazcaite ArAdhitA maraNAdibhayebhyo rakSantItyataste'pi praNamyate evetyata Aha-' devehI tyAdi devaiH surairdAnavezvAsuraiH zruta AkarNitaH, upalakSaNatvAdasya dRSTo vA maraNAt prANatyAgalakSaNAt rakSito nivAritaH ko'pi kacidapi, api tu na kazcidrakSita iti bhAvaH, yadavAdi vAcaka:-"kautumaMyoga-vidyAmantraistathauSadhaiH / na zaktA maraNAtrAtuM sendrA devagaNA api // 17 // " etadarthAnupAtyaivAtra laukiko dRSTAnta upanyasyate, tathAhi " kSitipratiSThitaM nAma purAsIt puramuttamam / kSiteH pratiSThA yenA-bhUjjitvareNAlakA zriyaH // 1 // tatrA''sIdarividhvaMsI sunAsIraparAkramaH / arimardanabhUpAlaH samyakpAlayitA bhuvaH // 2 // zreSThI ko'pyabhavattatra zreSTho yo nagare'pi hi / rAjamAnyazca sarveSA - magraNIrvaNijAmapi // 3 // yadgRhe svakoTInA- miyAM ko'pi nAkarot / kiM tArA gaNayetkazcit dRzyamAnA api sphuTam // 4 // na tadratnaM nayattasya bhANDAgAre'mbudhAviva / [ yadi veha jane kintu ] vidyate yadi vA kintu duSprApaM vyavasAyinAm || 5 || rUpyANAM nahi kospyApa pAraM tadyazasAmiva / upAjjitAnAM tenaiva svayaMkRtasukarmaNA // 6 // dhanado'pi dhanaM tasya pazyanniva hiyA bahu / azikSA kilaikAntaM kailAsazikharaM varam // 7 // marusthalISu cetkvApi, vAlukAM minuyAta pumAn / tadA tatsaJcitAyAH syAtparyaMto dhAnyasantateH // 8 // na sa dezo na sa grAmo nahi tatpattanaM punaH / na yatra tahaNikputrAH For Private and Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThizataka-31 santi sUryakarA iva // 9 // gavAmanAmazva- tarANAM ca tathAvatAma | nAjJAyi saGkhyA tadgehe sadehe mudhiyAmiva prakaraNam // // 10 // anukUlagiro bhRtyA dAsyazcAjJAparAyaNAH / tasyAbhUvanna nUna.-bhUrayo bhaktibhAsurAH // 11 // vinItA saTIka. saralAzcAru rUpA bhUpAtmajA iva / jajJire tanayAstasya bahavo nayazAlinaH // 12 // surUpA smarakAnteva kAnnA tasya kulodbhavA / vinayenAnukalyena dakSatvena ca hRtmiyA // 13 // snuSA stupAra[rarug]gorociH kalpAcArA analpakAH / svarbhAmUrtI samRddhaya iva tasya prAk puNyasambhavAH // 14 // pautraprapautranAmAta -duhitraadiprivRtH| so'bhukta suciraM bhogA-nIrogaH sAdhuyogavAn // 15 // so'nyadA sukhazayyAyAM prabuddhaH prItamAnasaH / pazcime yAminIyAme'cintayAmAsivAniti // 16 / / dhanairdhAnyaiH kuTumbena dvipadaizca catuSpadaiH / suvarNamaNibhizcAhaM sampannatvAtsadA sukhI // 17 gavAkSavalabhImatta-dhAraNATTAlabhAmurama / sadocchnapatAka me gRhaM svAsadmasanibham // 18 // mahIvallabhamukhye'smin ma havaM me mahAjane / meroriva girizreNau yathA styanyasya no tathA // 19 // tanmayA bhogasAmagrI sampUrNA prApi puNyataH / ayo cena mriye tahi bhavetphalavatI basau // 20 // tatastasAtsamutthAyA--dhyavasAya sa tAdRzam / vahan hRdi pramAtasya kRtyaM sarvamapi vyadhAt // 21 // mAntrikastAntrikAn yantra--vido vidyAvizAradAn / daivajJAn jJAnino'nyAMzca za. kunAdivicArakAn // 22 // carakAdIMzca pAkhaNDi--maNDalAn bhRtavAdinaH / sa papacchAmaratvAyo-pAyAnapraiva janmani // 23 // yugmam // nAbhyadhAt taM paraM ko'pi tasyAbhAvAjjagatyapi / nahi bandhyAM garja ko'pi vaktumITe'bhidhAnataH 4 // 24 // tathA'pi jIvitAyeMSa papaccha prati mAnavam / vadatyeva hi loko yarthI doSAnna pazyati // 25 // bhRzaM ca SUMMUSLOUDSC0% For Private and Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sa ta // yaH sarvato' pRcchatastasya ko'pyAkhyAtkautukapriyaH / jIvitArthI yadi tvaM bhoH zreSThistanmadvacaH zRNu // 26 ; yamo dakSiNadikpAla: sa ca lokAnsakArakaH / amaratvaM tamArAdhya pUjAdyaistvaM labhasva bhoH // 27 // tataH sa tadgirA prItaH pratIti hudaye vahan / anumene samastaM tat koveSTaM nAnumanyate / / 28 / / tataH sa zrADadevasya prAsAda prItamAnasaH / vidhApayitumAreme tadArAdhanatatparaH // 29 // bhuvaM bhUmipateH prApya ratnapAbhRtatoSitAn / iSTakAkAryapASANAcaM dalaM bhmelyt|| 30 // kalAvidbhiH mUtradhAra :rvsvtaambuulsNskRtaiH| krameNAcIkaracAra prAsAdaM svalpavAsaraiH // 31 // sttuGgatvena yo jaipI-pachuI kailAsabhRGgiNaH / dhavalinnendukiraNA--nnetrAnandakarAnapi // 32 // yaH sarvato'pi vistIrNa-stanmanoratharAjivat / tadbhAgyodayavaccitta--camatkArakaro nRNAm // 33 // cala jAJcalastasya kiirtikrpuursaurbhN| utkSipanniva sarvAzA paryantaprAptaye yakaH [vayaH] // 34 // svecchAM pUrayituM tena zreSThinA sthApitaM khalu / svakumbhamiva dhatte yaH svarNakumbhaM ca mUddhani // 35 // tatra prAsAdamadhye sa mahotsavapurassaram / sadaNDAM yamarAjasya pratimA pratyatiSThapat // 36 // trisandhyaM sa sadAnarca sacandrazcandanavaiH / puSpanaivedyadhRpaizca stavanaizca narnavaH // 37 // tadagre'cIkarannRtya nrtkaintossitaiH| mRdaGgazaGkhapaTaha-vAditrANyapyavIvadan // 38 // kurvato nityamevaivaM zreSTinastasya bhktitH| vyatIyAya bahukAlaH sukhenaivekaghasravat // 39 // bhramanto'nyadine tatra kepyaagurymkingkraaH| gItAtodyAdinAdenA-kRSTA rajjveva vAjinaH // 40 // pazyantaH kApi vismera--locanAH zAlabhanikAH // yamaM nantumivAyAtAH sAkSAdanimipatri. 18 yaH // 41 // sthAnasthAnadayamAna-karpUgagarusambhavaM / AghAyAghrAya saurabhyaM vahantazca mudaM kvacit // 42 // kvaci OMOMOM54545454 // calanA lestasya kA vistI // 34 // paTaha-bAvandanaH sa mahotsavAya tena paTaha-vAditrANyavaH / puSpanaivedyadhupaizva stana maNDA yamarAjasya pratimA 5 For Private and Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThizataka-4 // 12 // SAMUHAGRAMMARK scAvidhavastrIbhirgIyamAnaguNotkaram / svasvAmino nizaNvAnA dadhAnA hadi kautukam |4||vaarNvaarN kSipantIbhiH kaTAsa lapakaraNam // kSAn yuvasu kvacit / vArAGganAbhiH prArabdha prekSaNaM prekssmaannkaaH||44|| kvacicca mauktikazreNi-svastikaimaNDitAM bhu. 4 vam / nibhALyantastatpretapateste pAvizan gRham / / 45 // pazcabhiH kulakam // tatra te zamanaM dRSTA pUjitaM kusumAdimilA saTIkaM. svacitte'cintayaca ka evaM bhaktimAn prabho // 46 // tataH kamapi te pRcchannaraM tatra sthitaM tadA / nanu bhoH kAritA kena prAsAdo'yaM mahAtmanA // 47 // kazca pUjAM karotyevaM trisandhyaM zuddhamAnasaH / vAdivagItanRtyAye--satsavaM ca karoti kH||48|| iti pRSTaH sa tAn pAha zreSThayatrAsti mahAdhanaH / sa jIvitArthI prAsAdaM yamasyemamacIkarata // 49 // yamamUrtipratiSThApyo-savaM ca kurute'nvaham / pUjayecca trisandhyaM sa kusumAbharaNAdibhiH // 50 // tadAkarNya prahRSTAste svasvAminamupasthitAH / taM vRttAnta jaguH sarva yathAdRSTaM yamAgrataH // 51 // tanizamya yamastuSTastadraSTuM svayamutsukaH / tapAjagAma tatkluptAM tAM pUjAM ca tathaikSata // 52 // dRSTvA svasmistathA bhakti prasanno mahiSadhvajaH / pratyakSIbhUya taM proce zreSThinaM zreSThamAnasaH // 53 // haMho zreSThin ? mayITate yadi bhktirgriiysii| tato'haM tava tuSTo'smi yadiSTaM tvaM tadarthaya // 54 // tataH zreSThacabhyadhAta svAmina ? mama kA'pyunatA nahi / bhavAzAM prasAdena dhanadhAnyAdivastunaH // 55 // kevalaM sa kuTuMbena srvaabhyudyshaalinaa| vAJchanA jIvitaM tvatta--stava bhaktiH kRtA mayA // 56 // tatsvAmizcatpasanno'si zarIreNAmunaiva me / amaratvaM tato dehi devA hIpsitadAyinaH // 57 / / tanizamya yama: poce bhUyAdevaM paraM M // 12 // zRNu / matpatre'sti te nAma likhitaM janmanaH kSaNe // 58 // utsAryate tatastaccenmahAbhAga ? tadA sadA / prApyAmaratvaM OMOMOMOM45 For Private and Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | nirbhIkaH sukha tiSThasi bhUtale // 59 // tenAyAhi mayA sAI yathA tatraiva te'bhidhAm / niSkAsya citraguptenA-pasArayAmi patrataH // 60 // zreSThI hRSThastato'dhyAsI--daho phalavatI mama / yamasya bhaktiH saJajJa yadeSo'dhyakSatAM gtH|| // 61 // madabhISTaM varaM cAsA--vArpayadbhaktiraJjitaH / duHsAdhyamathavA bhakteH kiM jagatyapi vidyate // 32 // apasArayituM caiva svapatrAnnAma mAmakama / mAmAkArayate pIta- stadgacchAmyamunA saha // 63 // svasAkSIkamahaM nAma svakIyaM yamapa trataH / mAjjayitvA samAyAmi yathA me na mRtirbhavet // 64 // iti dhyAtvA yayau so'pi yamena saha tatpuram / yA2 vattanmandiradvAraM jagmatustAvubhAvapi // 65 // yamastatraiva taM muktvA svayaM mAvizadantarA / pratipannavidhAnAya citragupta majUhavat / 66 / uvAca cainaM bho citra ? guptapatrANi satvaram / vAcayitvA tatastebhyo nAmaitasyApasAraya / / 67 // pramANamAdeza iti bhaNitvA so'tha lekhakaH / patrANi vAcayAmAsa tatkAlaM zamanAmataH // 68 / / vAciteSvatha patreSu pa. mekaM vinirgatam / zreSThinastasya janmAdi samAcAranivedakam // 69 // citraguptastadA prAha sAvadhAno bhava prabho ? / mRtyuhetuM zreSTino'sya samAkApasAraya // 7 // vAcayeti yamenokte tato'vAcayadityasau / yathA'mukapure zreSThI samRDI bhavinA'mukaH // 71 // sa cAnyadA mRtyubhIto mRtyumArAdhayiSyati / bhaktituSTo yamAzcAsyA-bhIpsitaM pratipatsyate // 72 nAma cAsya svapatrebhyo'pAkartuM svAtmanA saha / samAneSyati taM ca sva-pratolyAM sthApayiSyati // 73 // sameSyati svayaM madhye pratolI tAvadeva sA / patiSyati tayAkrAntaH sa pazcatvaM ca lapsyate // 74 / / yamaH movAca sanmanye parAkA sa mamAra kiM / yAvatpazyanti taM tatra mRtaM takikarAdayaH // 75 // ArAdhito'pi na yama-nAtavAn paNija mRteH| For Private and Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org paSThizataka MMSUSUCCESS hI duranto'tiduSTAnAM vipAkaH khalu karmaNAm // 76 // maraNAdrakSitaH ko'pi na devana ca daanvaiH| laukikAkhyAnatobasmAt satyametat mpshcitm||77||tsmaat sampattavaveka sthirIkArya svacetasiAyadArAdhana prAptA amaratvaM zarIra makaraNam // rinnH|| 78 iti laukikdRssttaantH||"nnu tarhi kiM ko'pi maraNAdrakSanItyAha'daDhakae'tyAdi,dRDhIkRtajinasamyaktvAH saTIka0 samyaka sasyaM yathAtathamityeko'rthaH samyagbhAvaH samyaktava,jinasya mamyatta jinasamyaktvaM dRDhIkRtaM nizcalatAmApAditaM jinasamyaktvaM yaiste dRDhIkRtajinasamyaktvA nizcalIbhUnAIdAcA dhyAtavyAH / " netre sAmyasudhArasaikasubhage AsyaM prasannaM sadA, yatte cAhitahetisaMhatilasatsaMsargazunyo karau / aGkazca pratibandhavandhuravadhUsambandhavandhyo'dhika, tahevo bhuvane tvameva bhavasi zrIvItarAgo dhruvam // 18 // ityAdibhAvanayA athavA samyatavaM mithyAtvamohanIyakarmakSayakSayopazamopazamebhyaH prAdurbhUtaM taccAryazraddhAnaM samyagdarzanamityarthaH / jinapraNItaM samyatarva madhyapadalopAjjinasamyaktvaM tatazca dRDhIkRtaM jinasamyaktvaM yaiste sthaa| bahavo'pi prabhUtA api naikaH kazcit kimisyAha-'jarAmaraM jarA vayohAnilakSaNopalakSaNatvAjjanma ca paraNaM prANamuktilakSaNaM, te jarAmaraNe, na vidyate yatra tadaja. rAmaraM padamiti zeSo'kSayaM sthAna prAptA AsAditavantaH, upalakSaNatvAta prApnuvanti prApsyanti ceti, tathA coktaM-"te. lukkassa pahutaM ladhdhUNa vi parivaDaMti kAleNaM / sammattaM puNa ladhuM akkhayamukkha lahai mukkha // 19 // tathA-"tuha sammatte laDhe ciNtaamnnikpppaayvmbhhie| pAvaMti avigveNaM jIvA aparAmaraM ThANaM // 20 // hai| athavA 'ajarAmaramiti' bhAvapradhAnatvAnirdezasyAjarAmaratvaM prAptAH / nanu dRDhakRta jinasamyaktvAnAmapyAyudalikApacaye pa S For Private and Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org (rAstyeva tatkathamucyate te'jarAmaratvaM prAptA iticet, ucyate- rAjyArhakumArasya rAjavyapadezavat ajarAmaratvA IsyAjarAmaratvaM janasampadArthe ca ke'pi prAptottaraguNAstasminneva bhave siyanti kespi dvitIyAdibhaSeSu siddhayanti, " atyegaiyA teNeva bhavaggahaNeNaM sijyaMti bujjhati muccati parinivvAyaMtI" tyAdivacanaprAmANyAt yAvaddUrAdapi prAptotaraguNA apArddhapudgalaparAvarttate musiddhayantyeva / taduktaM-" aMtomuhuttamittaM pi phAsiyaM jehi hujja samma / tesiM agala pariyaho ceva saMsAro // 21 // tasmAjjinasamyaktvAdajarAmaratvaM sphuTameva / zeSadevasevayA tu sarvaduHkhamUla midhyAtvArjanenAnantAni janmajarAmaraNaduHkhAnyanantakAlamanubhavantItyarthaH // 4 // nanu yadi samyaktvamevaM guNakAraNaM mithyAtvaM vAnarthakAraNaM ? tatkimamI lokA midhyAtvaM sevante na tadduHkhahetutvena cetayante, ityataH sopanayaM dRSTAntamAha mUlama-jaha kuvi vesAratto, musijjamANo vi mannae harisaM / taha micchavesamusiyA gayaMpi na muNati dhammanihiM // 5 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA- yatheti dRSTAntopanyAse, ko'pi kazcit vezyArakto vezyA vAravadhUstasyAM rakto'nurAgavAnAsa liMgata iti yAvat, muSyamANo'pi dhanApahAreNa niHsArIkriyamANo'pi manyate harSapramodamiti / yataH - " gaNayanti nApazabda na vRtabhaGgaM na cArthaparihANim / rasikatvenAkulitA vezyApatayazca kaSayazca / / 22 / / " tathetyauSa For Private and Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paSThizataka-mA mye mithyAtvameva cittamohanahesutvena vezyeva paNAGganeva vezyA / mithyAvadhezyA tayA muSitA ratnatrayApahAreNa ni:sArIka- makaraNam // // 14 // tA lokA iti zeSaH / gatamapi naSTamapi na muNati na jAnanti kiM tadityAha-'dhammanihiti' dharmasya cAritradharmasya nidhi nidhAnaM samyaktvamityarthaH, samyaktvasyaiva caraNadharmanidhitvena pratipAdanAta, taduktaM-" bhAvijja mUlabhUyaM saTIka. duvArabhUyaM paDanihibhUyaM / AhAraM bhAyaNasamaM sammattaM caraNadhammassa ||23||athvaa dharmo'tra prastAvAt sampaktvaM sa eva sarvArthapUrakatvena nidhiriva nidhistaM, ayamAzayaH-yathA kazcit kAmuko vAravilAsinyA hriyamANasarvasvo'pi viSayamohitacetastayA''tmAnaM subhagaM manyamAno hRSyati na tu cintayati pazcAniHsvIbhUto'haM duHkhamanubhaviSyAmi,tathA'jIvo'pi kudRSTirAgamohitamAnasaH kudevAcArAdhanena tadudbhUtamithyAtvahiyamANadharmanirapi svaM dhArmikaM manyate, natu durantaduritopacitaduHkhabhAjanamAtmAnaM cintytiityrthH||5||mithyaatvmussitaa dharmanidhiM gatamapi na jAnantIti badatA sAmAnyena mithyAtvasya dharmatvaM nirastam, prAgatha punarlokapravAharUpasya kuLakramasya sambhAvitaM dharmatvaM nirasyabAha mUlama-loyapavAhe sakula-kamami jai hAi mUDhadhammutti / tA micchANa vi dhammo, thakkA ya ahammaparivADI // 6 // vyAkhyA-lokasya tathAvidhavivekavikaLasya pravAho'vicAritapUrvApavRttiH, lokapravAhastasmin svasyAtmanaH kula // 14 // dimanvayastasya kramaH paripATirAcAra iti bhAvaH / svakulakramastatra tatazca lokapravAharUpe svakulakrame kriyamANa iti gamyate / SISUSTUSTESSURSS For Private and Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org yadItyabhyupagame bhavati jAyate mUDhasadasadviveka vikalabharmmaH kugatipavatprANidhAraNalakSaNaH, iti zabdo vAkya samAptyarthaH / 'tA' tadA mlecchAnAmapi zvapaca kirAtAdInAmapi dharmo bhavatItyatrApi sambadhyate prAyaste'pi svakulakramaM na lumpati svakuLakramamAtrapAlanameva ca parasya dharmo'bhimataH / tataH kimityAha - 'thakketi thakkA dezI bhASayA sthitA nivRttA cazabdo'vadhAraNArthe, adharmaparipATiH pApapaddhatiH / ayamartho yadi kulakamamAtrapAlanAdeva viSekavikalasya dharmo bhavati tadA mlecchA nAmapidharma eva bhavati tathA cAdharmaparipATiH sthitaivetyarthaH // 6 // evaM sAmAnyena lokapravAharUpasya kulakramasya dharmatve mlecchAdInAmapi dharmavaM pratipAdayatA tatvatastasyAdharmatvenAprAmANyamuktam / atha loke lokottare ca vizepatastasya tadevAha - Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mUlam - loyammi rAyanII, nAyaM na kulakkamaMmi kaiyA vi / puNa tiloyapahuNo, jiNaMdadhammAhigArammi // 7 // kiM vyAkhyA - loke jJAtamudAharaNamastIti zeSaH, kiM tajjJAtamityAha--' rAyanIItti ' rAjanItirna kulakrame'rthavacAdvibhaktipariNAma iti / na kulakramApekSayA pravarttata iti gamyam, kadApi kasminnapi kAle kimuktaM bhavati yathA rAjanItiH svakulakramApekSayA parakulApekSayA vA na pravarttate / ko'rthaH kila ko'pi vaNigAdirapi rAjyaM prApya kRSivANijyapAzupAlyAdikaM svakulakamaM nApekSate nandarAjavat, nandaH kila nApitakulotpanno'pi devanAdataM pATalIputrarAjyamAsAtha For Private and Personal Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra sssstthishtk|| 15 // www.kobatirth.org na svakukrame pravRtti kRtavAn paraM kulakramAnapekSA caivama, kila rAjAno nyAyakurvanto naivamapekSante yadetatkule coryamAgatamityasmAbhirna hantavyo'yam / kintu kulakramAyAtamapi caurya kurvan vinAzyata ev| yadi punarevaM loke kulakame rAjanItirna pravarttate tarhi kimityAkSepe punarvizeSe trilokaprabho khijagatIsvAminaH zrIvItarAgasya jinendradharmAdhirAjye ' jiNaMdadhammAhigArammi' iti pATha: kvApIti jinendradharmAdhikAre vA jinendrasya dharmo jinendradharmastadevAdhirAyaM jinendradharmAdhirAjyaM tasmin adhikArapakSe tvevam adhikAraH prakramAdrAja niyogo jinendradharmasyAdhikAra iva rAja vyApAre va jinendradharmAdhikArastasmin kulakrama eva pravRttiH kilAsmatkule hiMsAdiko dharmastaM kathaM vayaM tyajAma ityevamAdirUpA samucitetyarthaH // atha caivaM yojanA kAryA loke sAmAnyajane rAjanItinyAyaM rAjanItiprarUpakaM zAkhamapyupa. cArAdrAjanItistayA nyAyo nirNayastaM na kuLakrame kulAcArApekSayA pravarttayanti rAjAmAtyAdaya iti gamyate kadApi yadi caivaM tadA kiM punastrailokyaprabhojinendravarmAdhirAjye dharmAdhikAre vA lokottare kula kramAgrahasya vAcyamiti / tasmAtkukramAyAtadharmAbhiniSezatyAgena sudharma eva manovidheyamiti tAtparyArthaH // 7 // nanu yadi pravAharUpasya kulakramAcArasya dharmAjanakatvenAprAmANyaM tadA kimayaM jano bhavabhramaNahetubhUtAttadAgrahAderna virajyate ityAdizaMkAjinavacana vedinAmapi viratiduSkaratAmabhidadhatadajJAnAM vizeSeNa taduSkaratAmAha mUlam - jiNavayaNaviyannUNa vi jIvANaM jaM na hoi bhavaviraI / tA kaha viyannU micchattahayANa pAsammi // 8 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 / / 15 / /
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA - jinavacanavedinAmapi sarvajJAgamajJAyakAnAmapi, apiH sambhAvane sambhAvyata etadyatprApta jinavacanAnAmapi keSAM citkugrahaguruyogAdbhava sambandho duHkhadaH / taduktaM stutau " tuha payayaNa pi pAviya saMbhAviya sAhusAvagataM - pi / kuggahakugurUhau puNa aNatakhutto duhaM patto // 24 // " tatatha jinavacanavedinAmapi jIvAnAM prANinAM yat yasmAt kAraNAt na bhavati na jAyate bhavaviratiH saMsAravirAmaH goSThAmA hilaadiinaamiv| 'tA' tat kathaM kena prakAreNa avijJAnAM kramAjjinavacanA'vedinAM midhyAtvatAnAM pArzve samIpe bhavaviratirbhavatIti sambadhyate, teSAM hi, " suvaidyavacanAdyadvayAdhirbhavati saMkSayaH / tadvadeva hi tadvAkyAdudhuvaH saMsArasaMkSayaH // 1 // " ityAdivacanaprAmANyAt saMsAravicchedaka bhagavadvAkyAvagamavikaLatvena midhyAtvena ca "micchatta paDalasaMcha- daMsaNAvatdhusaMmi niyaMtA / amutAdiyamahiyamahiyaM nivadaMti bhavAvaDe jIvA // 1 // " iti vacanAddurantabhavabhramaNahetunopahatabuddhitvena ca bhavaviraterasa - mbhava eva / tAdRzAnAM pratyutai kendriyAdyanantabhavapratipAdanAt yata uktaM- paNDitadhanapAlena RSabhastutau -teha samayasakabhaTThA bharmati sayalAsu rukkhajAIsu / sAraNijalaM va jIvA, ThANaThANesu bajjhatA // 25 // " tato 1 he nAtha ? taba samayasarobhraSTA bhavatsiddhAntataDAga vikalAH bhramanti paryaTanti ke te jIvAH prANinaH, kAsu rUkSajAtiSu hInajAtiSvityarthaH / kimivetyAha--sAraNijalamitra kulyAvArISa, kiM vidhAH pacyamAnA karmaNeti gamyate keSu sthAneSu narakAdibhedabhinneSu kimuktaM bhavati yathA sarobhraSTaM satasAraNijalaM sakalAsu vRkSajAtiSu bhrA spati sthAnasthAne vAlabAleSu badhyamAnaM tathA jIvAapi taba samayabhraSTA narakAdisthAneSu bhrAmyantIti gAthArthaH // For Private and Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org SaSThizataka karaNam // saTIpha. S++ + + 'yamoM yadi jinAgamavidAmapi keSAMcidgurukarmaNAM bhavaviratina sampadyate tatkathaM tabikalAnAM mithyAsSimA pArce bhavavirativArtA'pi smbhvtiityrthH|| 8 // evaM viratidurlabhatAmabhidhAyAdhunA tadvatAM guNavizeSamabhidhitsurAha mUlama-virayANa avirae, jIve daThUNa hoi maNatAvo / hA hA kaha bhavakUve buDDatA piccha naccati // 2 // vyAkhyA-viratAnAM SaDjIvanikAyavadhAdiviratimatAM aviratAn virativikalAn jIvAn pANino dRSTvA bhavati manastApo manasazcittasya sApa ivAviratAnAM bhAvyapAyacintanenAsukhayuktatvAttApo manastApaH karuNA tasyAzcaturbhadAyA asukhayuktabhede manastApAntarbhAvAt caturbhedabhaNanaM caivam -" SoDazakagranthe" krunnaayaaH| tathAhi-" upakAri 1. patAzcaturvidhA ityuktaM tadeva cAturvidhyaM pratyekamabhidhAtumAha-upakArI'tyAdi, upakArI ca svajanazcetarazna sAmAnya ca etadgatA etadviSayA caturvidhA caturbhedA maitrI bhavati, upakatta zIlamasyetyupakArI upakAraM vivakSitapuruSasambandhinamAzritya yA maitrI loke prasiddhA sA prthmaa| svakIyo yoja no nAlapratibaddhAdistasminnupakAramantareNApi svajana ityevaM yA maMtrI tadubaraNAdirUpA pravattate sA dvitIyA / itarapratipannapUrvapuruSapratipannasambandhiSu svapratipamneSu vA svajanasambandhanirapekSA yA maitrI sA tRtIyA / sAmAnye sAmAnyajane sarvasminnevAparicite'pi hitacintanarUpA pratipannatvasambandhanirapekSA sA caturthI / maitrImohacAsukha ca saMvegavAnyahitaM ca taiyutA caiva sa. manvitA caiva karaNeti karuNA bhavati moho'jJAna tena yutA glAnA pathyavastumArgaNapradAnAbhilASarUpA prathamA asu + For Private and Personal Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org svajanetara--sAmAnyagatA caturvidhA maizrI / mohAsukhasaMvegA-nya hitayuktA caiva karuNeti // 26 // OM sAmAnyenA'pi santaH paraduHkhaduHkhitA bhavanti yataH- "na brUte paradUSaNaM paraguNaM vaktatyalpamapyanvahaM, santoSaM vahate pari parAbAdhAsu dhatte zucam / svazlAdhAM karoti nojjhati nayaM naucityamullaGghayatyukto'pyapriyamakSamAM na racayatyetaccAra satAm // 1 // kiM punaranukampApradhAnAnAM viratAnAM sadagresarANAM paraduHkhaduH khitatye vAcyam, tato yuktamevAviratAn dRSTvA viratAnAM manastApo bhavatIti yathA bhagavato varDamAnasvAminaH kauzikaM dRSTvA samajanIti sa eva dRSTAnto'bhidhIyate / yathA-'" sirivamANasAmI cAmIyarapavaradittadittidharo / sattakarusseha taNU chaumattho hiMDae puhaviM // 1 // appaviddhavihAro nissa~go nimmamo nirabhisaMgo / niravikkho niyadehe samatiNamaNi laTThukaNago ya // 2 // iriyAsamisameo moNI mahaNAridappaniddalaNo / egAgI ubavanne sahamANo viniha uvasagge // 3 // dusaha parI sAhasahaNo ko hAikasAyasAyarataraMDo / guNarayaNANa karaMDo bhaMDovagaraNavirahio ya // 4 // taba teyasA jalaMdo dhavalaMto niyajaseNa bhuvaNayalaM / samasattamittavaggo samadukkhasuho ya apamAI // 5 // karuNArasassa jalahI somo saM svaM sukhAbhAvo yasmin prANini duHkhite sukhaM nAsti tasmin yA'nukampA loka prasiddhA AhAraSanazayanAsa nAdipradAnalakSaNA sA dvitIyA, saMvego mokSAbhilASastena sukhiteSvapi satveSu prItimattayA sAMsArikaduHkhapari trANe chadmasthAnAM yA svabhAvataH pravartate sA tRtIyA, anyadditayutA sAmAnyenaiva prItimattA sambandhavikaleSvapi savAmyeSu satyeSu kevalinAmiSa bhagavatAM mahAmunInAM sarvAnugrahaparAyaNA hitabuddhayA caturthI karuNA || Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 17 // www.kobatirth.org toya sayalajIvahio / bhuvaNagurugayamoho sohagganihI suriMdanao // 6 // gAmAgaranagaresu viharaMto chAupatyakALammi / so uttaracAvA (bAcA) laM jaMto govehiM ii bhaNio // 7 // devANuppiya muNivara ! esa paho jaivi ujjao atthi / tahavi hunahu gaMtavvaM, tuma eeyaMmi maggaMmi // 8 // jeNityakaNakhalAbhiha-mujjANaM vadRe aimahaMtaM / tatthasthi mahAbhImo duTTo diTTIviso sappo // 9 // taddiTThIe jo koi caDai dupao cauppao vA vi / pakkhI vA so takkha'meva marai visamavisavegA // 10 // tAi miNAvaM keNa vi vaccasumaggeNa bho mahAsatta ? | jaM. sacco vi hu pucchara kusalaM mAgaNaM // 11 // bhayavaM ? tesiM vayaNaM suNittu jANittu tassa paDivohaM / asuto iva taMpi hu ageNaMto niyayataNupIDaM // 12 // ujjugaie patto so kaNakhalakANaNe mahAvIro / tatthaDio paDimA jakkhahare maMDavatalammi // 13 // so kira sappo puvvaM AsI gacchammi kampivi visiddho, khavago bisesatavaladdhi laddhamAhappapasaro u // 14 // so khavaNapAraNammI vAsiyabhattassa niggao sahasA / akkaMtA maMDukkI caLaNeNaM teNa sA vi mayA // 15 // khuDDeNa sahagaeNaM so vRtto to virAhiyA tumae / maMDukkI to khabago daMsai tALo ya pahayAo // 16 // bhaNar3a ya fa eyAo virAhiyA naNumae aho khuDDa ? / to khuDDeNaM nAyaM saMpai chuhiutti ci tA || 17 || Avassassa kAle Alohitti appaNA caiva / jAvAvassagakAle vi teNa nAloiyA sA u // 18 // ciMtei tao khuDDo nUNaM cissariyameyameyasya | sAremi tao inhiti teNa taM sAriyaM tassa // 19 // so phaDaphaData hoTTo kohudae pakaMpamAaNU / aruNataranayaNavayaNo bhiuDI bhIsaNalalADo ya // 20 // bhujjo bhujo ki re maM visasi duTTha sehai bhaNiro / For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakaraNam // saTIkaM0 ! // 17 //
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra samjhaOMOMOM456 tatto taM pai kovA pahAvio AhaNAmiti // 21 // vegeNa pahAvaMto AvaDio khANugammi nakkAlaM / paMcattamuvagao & so tabveyaNavihurio saMto // 22 // mariu joisieK sAmannavirAhaNeNa uvvnno| tatto cuo kaNakhalAsamammi ra mme tarugaNehiM // 23 // paMcasayatAvasANaM kulavaiNo tAvasIe uyarammi / puttatteNAyAto punne kAle pasyA ya // 24 // nAmeNa kosiputti ya jaNaNI jaNaehiM so ko tattha / pubvabhavanbhAseNaM teNaM so caMDakoho ya // 25 // anne ghi tatva bahave kosiyA Asi tesu so cNddo| to caMDakosi guttiya tehiM ko nAmao taiyA // 26 // tasthAsame kulavai mao purANo tao ya so jAo / jaM piuNo rIDIe puttuJciya sAmio pAyaM // 27 // tammi u so vaNasaMDe macchio tANa tAvasANa pi| pupphaphalANi na ghettuM dei na vA dArukhaMDa pi / / 28 / / alabhatA ya phaLAI diso disaMto gayA tao savve / kiviNANaM karANa kovA pAse naNo vasai // 29 // govAlAI jo koi tattha vacceja taM pi so ru Tho / hatuM nikhADei aimucchakohaluttamai // 30 // tassa vaNassa adUre seyaviyA nAma puravarI asthi / tattha Thiehi se nisuyaM vaNavittaM raayputtehi||31||anndinne tammi gae kaNakhalanAmA samAo annattha / AgaMtUNaM tehiM khalIkayaM naM varNa savvaM // 32 / / koi puSphavahAraM phalAvahAraM ca kuNai tahiM kovi / chiMdai koI sAhA bhaMjai koi pasAhAu // 33 // jAva vaNaM taM savvaM viNAsiyaM tehiM rAyauttehiM / duiMtummattehiM kelIe kaLayalamuhehiM // 34 // govehiM tassa siTuM tujjha varNa ajha rAyauttehiM / viddhaM sijjhai kosi gariUhiM parapuramaNAhaM va // 35 // so ya tayA kahANaM gato to tANi | tattha chaDittA / nisiyaggapharamuhattho patto niya Asamenjhatti / / 36 / / roseNa dhamadhamato akkosaMto ya duTTavayaNehiM / SSSS annAdaNe tammi gae kAlavA pachadA koI sAhA bhaMjada koihi tassa sijhe tujha vaNa / 464 tehiM rAyauttAha / parapuramaNAhaM va // dhamadhamato akkAsa For Private and Personal Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paSTizataka kA prakaraNam // |pavaNapaNulliyalahu- layamAlu va pakaMpamANaMgo // 37 // diTTho ya kumArehiM so duTTho caMDakosiyo tehiM / Agacchato rakkhuca bhIsaNo karaThiyakuhADo // 38 / / kuviu esa kuhADeNa mArihIkamavi nihao dhaNiyaM / tA bho nassaha nassaha saTIkaM0 ia bhaNiyo jjhatti te nahA // 39 // so rosapasarachAiya nayaNo nayamaggau paribhaTTho / sahasA tesi piThe pahAvibho tANa varaNahA // 40 ||dhaavto rosaMdho khaDDAe nivaDio sa khaliUNa / jIvo pamAyabahulo jaha nivaDai bhavasamuiMmi // 41 // nivaDanassa ya tassa u karaDio so kuhADao aDDo / rahiyo teNa ya sIsaM tikraveNa duhA kayaMjjhatti // 42 // avasaTTo mari tatyeva vaNammi so samuppano / aidubo dihiciso bhuyago rosassa mAhappo // 13 // koi kalAvikulagala nIluppalasajalajalaharAbhataNU / javaNajalalliyakajjala-paMkehiM viNimmiuvva taNu // 44 // kuTilagai kuDilamaI kuDilAgAro ya dujaNajaNuvva / chiddannesaNapavaNo nikAraNarosabharabharibho // 45 // phAraphaDADoveNaM pasArieNeva maccuhattheNa / uppAyaMto pArya maNakhohamakAyarANaM pi // 46 // taDitaralajIhajuyalaM payarDato bhikkhaNaM muhehaao| jamadaMDunca palaMbo sukumAro tUlaphAsAo // 47 // muccaMta phAraphukkAra- bhaarchaa(tthaa)riikyNgisNbhaaro| dAruNaroso dAruNa-rUbo dippaMtamaNikiraNo / / 48 // aipasaraMtamahAvisa jalaMtavesA narassa kuMDamiva / pajalaMtanayaNajuyalaM niccavahaMto ya apasaMto // 49 // visamavisaraihi va dADhaggehiM susaNhanikkhehiM / sayayaM viDaMbiyamuho aIvakuro kara tubba // 50 // vadaMto ya kammeNaM tatyevAsamayae mahaMtammi / kayavayadiNehiM iha so saMjAo kira mahAkAu // 51 // punvabhavambhAseNaM teNaM koheNa taha ya loheNa / rakkhai so vaNasaMDaM niccaciya taM nihANaM va // 52 // dahA va tApasA te ti - - For Private and Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org vaha diTThIviseNa teNa tao / anne ta bhayabhIyA NaTTA ya disodisaM khipyaM // 53 // so ya tisaMjjha tammi u vaNakhaMDe bhai rakkhaNanimittaM / jaM sauNa gamavi pAsai ta Dahara sakohaNo sahasA || 54 || vAhe diTTo sAmI paribbhamaMteNa teNa tattha Dio // vIro dhIrasarIro maMdaracUlovba nikkaMpo // 55 // taM daNa sa jalio ahiyayaraM kohakUrajaLaNeNa / cite imaM na yANa jaM esaDio ihaM evaM // 56 // iya ciMtiya diNanAhaM nijjhAittA paloyae sAmi / koveNa Da he diTThIe visarajuyAe // 57 // ujjhati jahA anne taddiTThIe tahANa Dajjhaiya / sAmI kiM muhuya huyA sami DajjheivajjaM pi // 58 // to puNaravi nijjhAyara vArAo dunni tinni vA jAba / taya vatthaM ciya pAsai taha vihu paramesaraM vIraM // 59 // vA AgaMtuM ko vA Dasai sa caraNami niThuro ghaNiyaM / mA me uvariM paDihitti Dasiya dUraM ca uraI // 60 // taha vi hu tayavacche ciya daTTU Dasai puNa vi so duTTho / do tinniva vArAo jAva na mucchA vi se jAyA // 61 // to puNa vi amariseNaM so bhuyago accha (cchi ) e paloaito | ahavA duTThA virati neva pAtrAu kaiyA vi // 62 // picchatassa u tassa u rUvaM sAmissa vajramANassa / asaMta aikaMta saMpunnaM amayakuMvva // 63 // visabhariyA vi hu diTThI vijjhAyA jjhattisAmi somattA / ghoro viva vo jaha vijjhAya mehabuddhIe // 64 // ahava bahumaraNakAraNa kasAyavisuvasamaheuNo jassa / AloyaNeNa jai bajha visuvasamo toNu kiM vujjaM // 65 // nAUNa taM avirayaM teNaM pAveNa kugaigamaNarihaM / tappaDibohanimittaM to bhavaNagurU bhaNai evaM // 66 // uvasama caMDakosiga bujjha tattaM bhavaMmi mA mujjha / sarasu niyayapuNyabhavaM jaha kohapha For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org SaSThizataka-181 leNa jAusi // 6 // muNiUNa sAmivayaNaM ciMtai so pannago samuvasaMto / kira kosigutti nAmaM nisuyaM me kattha vi OM purA vi // 68 // iya UhApoheNaM samaggaNagavesaNaM karemANo | saMjAijAisaraNo khabagAIe bhave pAse // 59 // ciMtei // 19 // saTIka0 ya so puNaravi hIhI koho kaumae pundhi / tA eyAyirisavatyo jAo laDupi jiNavohiM // 70 // saMpai puNa bhuvaNaguru-bahuso AsAio mae mohA / to nUNaM bhamiyavvaM bhavADavIe mae bahuhA / / 71 / / tA muttUNa kasAe pisAya iva bhImabhayakare inhi / eyarasa samakkhaM ciya papaDivajeu ciya dhammamahaM // 72 // khAmemi sAmi sAlaM evaM karuNAparaM mahAsattaM / jo ma paDibohe niyapIDamuvikkhiUNa Thio // 73 / / iya veramgasameo paramaM bhattiM ca hiyayamajjhammi / sAmi uvari vahato karei tipayAhiNaM vIraM // 74 // vaMdiya vIrajiNaMdaM bhattIe tassa ceva paJcakkhaM / aMgIkayasammatto paccakkhai cauvihAhAraM // 75 // jANaMti caunANajuo titthagaro sabvameva tabbhAvaM / na hu kiMpi apaccakkhaM jayammi jaM paramajogINa // 76 // mA haM ruTTho saMto diDIe jaNavahaM karaimitti / tuDaM bilammi ThAviya Thio samAhIe so sappo // 77 // sAmI tatyeva Thio tassaNukaMpAe paramakAruNiuM / garuyANa sahAvunni(vica)ya jaM parakajemu vahati ||78||govaalvcchvaalaa sAmi daTTaNa tattha paDimaThiyaM / tammi vaNe, allINA-rukkhehi AvariyaaMga // 79 // tassa uragassa dUrA khivaMti pAhANa eya te govA / tahavi hu so na vi caleI jANato kohamAhappaM / / 80 // to te Asa ciya AgaMtuM taM bhuyaMgama tattha / daMDehiM ghati ya tahavihu na phurai maNAgapi // 81 // to tehiM gaMtUgaM siTuM logassa ii jahA bhuyago / so upasaMto sAmi daTTaNaM dukammo ci // 82 / / taM suNiUNa logo paramaM attherayaM niyayacite / dhAriM- 19 // RECAUSAMOST AAA% For Private and Personal Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir www.kobatirth.org OMOMOMOM to tattha gao. paNamei jiNassa payajuyalaM // 83 // uragassa tassa mahimaM karei logo pasaMtacittassa / dhamma ArAI - to ko vA nahi pUyamariei // 84 // ghayavikkaNaNanimittaM vaccaMtiA ya govtthiio| maggammi tammi bhuyagaM TuM bilamajmaThiyatuMDa // 85 // tappUyAkaraNatyaM ghayahi makkhaMti taM ca pharisaMti / ahavA saMtasahAvo kesi nahu vallado hoi / / 86 . so'yamakkhiyadeho nissaMdeho niNaMdadharmami / tagaMdhasameyAhiM pipIliyAhiM tao gahito // 87 // so tAhi khajamANo ahiyAsai veyaNa durahiyAsaM / na pa3saM Avajje tAsu maNAgapi nikkaMpo // 88 / evaM panarasa divase ahiyAsittA parisahaM ghoraM / Au sapatnI e so sahasAre suravaro jAo // 89 // nAUga sahassAre devateNovavanamuragaM taM / bhaya pi hu kayakico paDimaM pAritu to calio // 90 // ii avirayasappe, viSphuraMtumgadappe virai rayaNadhArI, sambajIvovayArI / jaha karuNamakAsI, baddhamANo mahesI, taha ciya bhaviyANaM hoi saaghmmiyaann||11|| nA evaM 'viratAnAmaviratAn dRSTvA manastApo bhavatItyuktaM, yathA cAsau bhavati tathAha-hA hA ! iti khede, karya bhavape saMsArAvaTe buDanto majantaH pazya pretasveti teSAM duHkhAtizayakathanArthamAtmana eva sambodhanapUrva darzanam / nRtyantIva nRtyanti hRSyantItyabhi prAyaH idamuktaM bhavati / hA kayaM durgatiduHkhahetupApaM kurvANA api bhavyameva tadasmAbhiH | kriyata iti hRSyanti / taduktaM- 'hiMse bAle musAbAI mAille pi suNesahe / bhuMjamANe suraM maMsa seyame yati 1, hiMsro hiMsanazIlaH san vAlo mUDho bhRvAvAdo mithyAbhASaNazIlA mAilleti mAyAparavaJcanIpAyacintana tavAn pizunA paradoSaprakAzaka: zaTho yo veSaviparyAsAdinA AtmAnamanyathAbhUtaM darzayati maNDika cauravat For Private and Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Ratassagarsu Uyanmar www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra GI prakaraNam // paSThizataka-5 manaha // 27 // nanu bhAvidurantaduHkhaM cintayati- "jahA sAgaDio jANaM samaMhicA mahApahaM / visamaM maggamAinno akkhe bhaggammi soyaI // 1 // evaM dhamma ciu kamma ahamma paDivajiyA / bAle maccumuhaM patte akkhe bhaggammi soy||20|| saTIka. ii||2||" evaM cAvirateSu viratAnAM manastApAdanukampAlakSaNo guNo bhavatItyarthaH // 9 // nanvevamaviratasyA. | nukampyatvamabhidadhatA tatkRtArambhasyaiva tIkSNaduHkhahetutvamuktaM na mithyAtvasya sAkSAt / taddhetutvamityAzaGkaya tasya sarvaduHkhahetRtvamadhitsurAhamUlama-thAraMbhajammi pAve jIvA pAvaMti tikkhdukkhaaii| jaM puNa micchattalavaM teNa na lahaMti jiNabohiM // 10 // ___ vyAkhyA-ArambhaNamArambho jIvasya upadravaNamityarthaH, idaM ca saMrambhasamArambhayorupalakSaNam, taduktaM-" sakappo saMraMbho pariyAvakaro bhave smaarNbho| AraMbho uddavao sudanayANaM tu savvesiM // 28 // tata ArambhAjjAtaM AraMbha tasmin Arambhaje pApe durite kRta iti gamyam / jovAH saccAH prApnuvanti labhane tIkSNaduHkhAni tIkSNAni | kaTuvipAkAni duHkhAni kuruchANi tIkSNaduHkhAni / atrAnyayogavyavacchedakaiva zabdAdhyAhAraH karttavyaH, tato duHkhA- 13 ata eva ca bhuJjAnaH surAM macaM mAMsa ca zreyo'tiprazaMsyametaditi manyate upalakSaNatvAd bhAsate ca "na mAMsabhakSaNe doSo na mayena ca methune / pravRttireSA bhUtAnAM nivRtistu mahAphalA // 1 // ityAdIti sUtrArthaH // 15/ // 20 // 1444 For Private and Personal Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org SHOCESS435055 nyeva labhante kRSNAdaya iva / nanu bodhyabhAvamapItyAzayaH / yaditi nirdeze, punariti vizeSaNe, tenArambhazatajAtAtpApAmithyAtvalavasyApyAdhikyaM vizinaSTi, mithyAtvamatavathaDAnarUpaM tasya layo lezo mithyAtvalavastaM kurvantIti zeSaH / tena mithyAtvalavakaraNenAstA bahunA mithyAtvena / yato vitathaprarUpaNAdikasya stokasyApi mithyAtvasyArambhakartRpApebhyo'pyanantaduHkhahetutvAt / taduktaM-ahaha sayalannapAvA vi taha pannavaNamaNumavi durataM / jammi riyabhava. tadajiya dukkyavseslesvsaa.|| 29 // suraghayaguNo vi paramesaro vi tihuyaNa atullamallo vi| govAIhi vi bahuhA ka ithio tijayapahutaM pi // 30 // "thIgovaMbhaNabhUvarNatagA vi kei puNa dahapahArAI / bahupAvA vi pasiddhA siddhA kira tammi ceva bhve||2|| iti / tatastena kimityAha-na labhante na prApnuvanti jinabodhi pretyajinadharmaprApti samyattavamityarthaH / yAM jinAnugraharUpAM tatkAryAM vA jinabodhi vimA'nantAmanarthaparamparAmanubhavanti / taduktaM-" tuhaNuggahaM viNA pahu pabhUyaghaNakammabaMdhaNaM dhaNiyaM / tatto asappavittI tuhaNuggahajuggayA na tao // 30 // iya puNaruttamaNaMtaM duraMtabhavacakkage kilissaMto / loe paikhapaesaM jAo ya mao ya bahusohaM / / 31 // ussappiNi asaMkhA logA ya gayA jalaggibhUpavaNe / nivasaMtassa tarusu ya te'NataguNA maha aIyA // 32 // viti cau paNidiyattaM suranaratiriyattaNaM ca bhavakUve / bahuso pAviya pu. Naravi arahaghaDivya bhamiohaM // 33 // tata mArambhebhyo mithyAtvaLavo'pi duSTa ityarthaH // 10 // atha yena mithyAtvalavena bodhina labhyate tameva prakaTayannAha RASHTRA For Private and Personal Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThizataka prakaraNam // // 21 // ACCAC-5 saTIka0 RECESSORS malama-jiNavaraANAbhaMga ummaggaussuttalesadesaNayaM / ANAbhaMge pAvaM tA jiNamayadukkaraM dhamma // 11 // vyAkhyA-jinavaro'han tasyAjJA AjJAyante adhigamyante maryAdayA abhividhinA vA arthA yayA sA bhAzA bhAgamastasyA bhaGga iva bhagaH khaNDanaM,tatphalasya duHkhAdeH prasAdhakatvAnna sAkSAt tasyA bhaGgaH sambhavati / zAzvatatvAttaduktaM zrInandIsUtre 'icceya duvAlasaMgaM gaNipiDagaM Na kayAi NA''sI Na kayAi Na bhavati / Na kayAI Na bhavissahAta bhUtaM bhavati ya bhavissasi ya dhuve, nitie sAsae / akkhae accae avaTTite nicce' ityaadi| jinavarAjJAbhaGgastaM kimityAha-unmArgotsUtralezadezanajaM vadanti tIrthakarA iti kriyA karbadhyAhAraH / tatronmArgaH kSAyopazamikabhAvamatikramyaudayikabhAvena vartanaM mUtrAdatikrAntamutsUtraM tayorlezo lavastasya dezanaM kathanaM tasmAjjAtamunmArgotsUtralezadezanajaM, unmArgotsUtralezadezanarka cAdezanameva dezanakaM unmArgotsUtralezasya dezanakaM yatreti bahuvrIhiNA vizeSaNamAjJAbhaGgasya kArya,pAkRtatvAvisandhiru maggo muttetyatra / namUnmArgotsUtralezadezanaja AjJAbhAstahi ko doSa ityAha-' ANAbhaMgetti' AjJAbhaGge pApa pApahetukarma bhavatIti gamyam, 'sA' tasmAtpApAdAjJAbhArUpAjinamato'trApi prAkRtatvAdvibhaktilopo dharmaH prathamArthe dvitIyA samyaktvAdiduSkaraH kartumazakyo mithyAtvamohanIyodayAt / tadudaye ca jinamatadharme pratyuta deSotpattiH / taduktaM " jiNadhammami pausaM vahai ya hiyaeNa jassa udaeNa / taM micchattaM kammaM saMkiho tassa u vivAgo 453 // 21 / / For Private and Personal Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Railassagarsu Lyamandir www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SROSESSIAHUGU5364 // 34 // idamuktaM bhavati jinavarAjJAbhaGgamunmArgAtmatralezadezananaM vadanti tasmizca pApaM tasmAcca jinamato dho bodhilakSaNo duSkara ityarthaH / evamAzAbhAsya pApatvamuktama, athAjJAvikalasya dharmasyApi pApaphalatvamAha -- malam-jiNavarayANArahiyaM vaddhAraMtA vi ke vi jiNadavvaM / buDDaMti bhavasamudde mUDhA moheNa annANI // 12 // vyAkhyA-jinavarAjJArahitaM jinadravyaM vardhayanto'pi mUDhA bhavasamudre buDantIti sambandhaH, tatra jinavarAjJA pAya vyAkhyAtA,tayA rahita muktaM jinavarAjJArahitamiti kriyAvizeSaNavatazca jinavarAjJArahitaM yathA bhavati tattathA baddhayanto'pivR inayanto'pi ke'pi mugdhabuddhayo jinadravyaM devasambandhidravyaM AjJArahitaM varddhanaM caivaM,tathA zrAvakeNa devasvavRddhaye kalpa. pAlamatsyabandhakavadhakavezyAcarmakArAdInAM kalAntarAdidAnaM,tathA devavittena vA bhATakAdihetukadevadravyamukhaye yavanimirta sthAvarAdimiSpAdanaM / tathA mahAghatAsaMbhavaM vikrayeNa bahudevadraviNotpAdanAya gRhiNA yaddevadhanena samadhAnyasagrahaNa, tathA devahetace kupavATikAkSetrAdividhAnaM, tathA zulkazAlAdiSu bhANDamuddizya rAjagrAhyabhAgAdhikakarotpAdanAdatpannena draviNadhinayanaM jinavarAjJArahitaM tathA cokta-" usmuttaM puNa itthaM thAvarapAumgakRvakaraNAI / unbhUyagakarauppAyaNAi dhammAhigArammi // 35 // " tatra sthAvarAdinipiNAdInAM SaTkAyArambhAsayatavAsAdinA mahAsAvayatvena nivAritasvAt / devAthai ubhUtakarotpAdanasya ca lokApItijanakatvenAbodhihetRtvAt / taduktaM-" dhammatthamuja For Private and Personal Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThizataka // 22 // eNaM sabyassApattiyaM na kAyavvaM / iya saMjamo viseo ittha ya bhagavaM udAharaNaM // 36 // so tAbasA prakaraNam / / samAo tersi apattiyaM muNeUNaM / paramaM abohibIyaM tao gao haMta kAle vi // 37 // tadevaM varddhaya 181 saTIka nto'pyAstAM bhakSayantaH / tadbhakSaNasya mahAnarthahetutvAta / yaduktaM -"jiNapavayaNabuDhikaraM pabhAvagaM nANadasaNaguNANa / bhakkhaMto jiNavvaM aNaMtasaMsArio hoi // 38 // tathA-ceiyadavvaM sAhAraNaM ca jo duhai mohiymiio| dhammaM ca so na yANai ahavA baDAuo narae // 39 // tathA-devassa parIbhogo aNatajammesu daarunnvivaago| devabhogabhUmisu vuTTI nahu vaha caritte // 40 // tathA bhakSaNavadupekSA'pi doSAyaiva / tadutam-" bhakkhei jo ubakkhei jiNadazvaM ca saavo| pannAhINo bhave so u lippaI pAvakammaNA // // 41 // AyANaM uSabhuMjai paDivannadhaNaM na dei devassa / nassaMtaM samuvikkhai so vi hu paribhamai sasAre // 42 // ceiyadavvaviNAse tavva viNAsaNe duvihbhee| sAha uvikkhamANo aNatasaMsArio hoi // 43 // kimityAha-bruIti majjati bhavasamudre, saMsAravAridhau mUDhA mandAH kiMviziSTA mohena mohanIyakarmaNAajJAnino vizuddhajJAnavikalAH / tadayamabhisandhiH sakAzazrAvakasya devasvabhakSaNAt prabhUtabhavAn yAvannarakagatitiryagatikumanuSyagatidAridradaubhAgyadaurmanasyakuSTAdirogAdhanantaduHkhAnubhavanaM punastakamazeSakSapaNAya sakalena svopArjitadravyeNa grAsAcchAdanAtiriktena devadravyavarddhanaM paribhAvya devavyavarddhanasanAtathaddhAH ke'pi zrAddhAstathAvidhavivekavikalatayA mAguktasthAvarAdikAraNena mAlAkAramUtradhArAdInAM vazvanena vA tadvacanasyApi niSiddhatvAt / taduktam-abhisa- // 22 // For Private and Personal Use Only
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 5555 dhAnaM caiSAM kartavyaM na khalu dharmamitrANAM / na vyAjAdiha dhamo bhavati tu zuddhAzayAdeva // 1 // iti abhisandhAnaM ca vacanamucyate, devadravyavayanto'pi bhavasamudre majjanti jinAjJAbhahetutvAt vAdazavarddhanasya, nanu tahi jinadravyaM vRddhimapi na neyamiti ceta, na, tavRddhipayogasyAgame bahuzaH zubhaphalahetutvenAbhidhAnAt / taduktam-jiNapavayaNavuDhikaraM pabhAvagaMnANadaMsaNaguNANaM / vaDDhato jiNadadhvaM tityayarataM lahai jIvo // 45 // tathAdevassa nANadavvaM ca, tahA sAhAraNaM dhaNaM / sAvaehiM tihA ka. neyadhvaM vuDhimAyarA // 46 // jiNapakSayaNavuDkiraM prabhAvagaM nANadasaNaguNANaM / ravakhaMtojiNadavyaM rattasaMsArio hoi // 47 // tato vRddhi neyam / vRddhizcAtra kalAntaraprayogaH / yaduktamupAzakadazAGge-tassaNaM ANaMdassa gAhAvaissa cattAri hiranakoDIo nihANapauttAo / cattAri hiranakoDIo buDhi pauttAo cattAri hiranakoDIo pavittharapauttAo" iti / tatra devavyakalAntaraprayoge'yaM vidhiH bahulAbhe'pi anopayuddhAragrahaNadAnatyAgena stokalAbhe'pi suvAdigrahaNaikagrahaNena ca " aMgovariodvAraM vajjai ailAbhayaM muNeUNa / thoveNa vi lAbheNaM baMdheNaM ahavarukkeNaM' ti vacanAt / zu. bhasthAne'vaJcakavaNigAdiSu kalAntaraprayogaM karoti jinadravyavRddhaye vivekavAniti / taduktam-- vaDDheiya tadavvaM visu DabhAvo sayA kAlaM ti' amuM copAyaM vinA jinadravyavRddhirna bhavati tasmAdevaM vRddhiH kartavyA / natu pUrvoktasthABA varAdikAraNeneti gAthArthaH // 12 // ayaM ca pUrvoktaH sarvo'pyupadezaH sa ca yogyasyaiva deyo nAyogyasya, tasya taddA| ne'pi lAghavAdidoSaprasaGga ityAha TUSHSAKATAX +36HSASA *** For Private and Personal Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org SaSThizataka // 23 // AAAAUCRACANCHAR diprakaraNam // mUlama-kuggahagahagahiyANa muddho jo dei dhmmuvesN| so cammAsI kukkura-vayaNammi khivei kappUraM // 13 // saTIka vyAkhyA-kunahagrahagRhItAnAM yo dhammopadezaM dadAti sa kukkuramukhe kapUra kSipantIti sambandhaH, tatra kugrahaH siddhAntabAdyasvamatikalpitasvAbhyupetAsatpadArthasamarthanAnuSThAnagocaro mAnamo'bhinivezaH sa eva graho bhUtAdistena gRhItA adhiSThitA yete tathA teSAM kugrahagrahagRhItAnAM mugdho heyopAdeyajJAnavikalo ya ityanirdiSTanAmA dadAti vitarati dharmopadezazuddhadharmaprarUpaNAlakSaNaM sa iti yacchandaparAmRSTo mugdhazcamatvagupalakSaNatvAdasthimAMsAdhanAtItyevaM zIlazvAzI sa cAsau kukkuro bhaSaNazcarmAzI kukkurastasya vadanaM mukha tasmiMzcAzi kukkuravadane kSipati nyasyati kapUraM ghanasAramatrava zabdasya lopAt luptopamA tataH kapUramiva ayamartho'nyatrApyevameva vaiziSTayena pratyapAdi / taduktaM-aprazAntamatau zAstrasadbhAvapratipAdanam / doSAyAbhinavodINe zamanIyamiva jvare // 48" tathA- upadezo hi mUrkhANAM prakopAya na zAntaye / payaHpAna bhujaMgAnAM kevalaM viSavarDanam // 49 // " laukikarapyukta-upadezo na dAtavyo yAdRze tAdRze nare / pazya vAnara murkheNa sugRhI nigRhIkRtA // 50 // tato'yaM bhAvaH kugrahagrahagRhItAnAM zunAM ca pizunAnAM ca paravezmapradhAvatAM prayojanaM na pazyAmaH / pAtrANAM SaNAhate ityukteH carmAziku. kkurasamAnAnAM vadane karpUrakSepasamaM dharmopadeza dadAno lAghavasvArthanAzamanaHsaGkalezamatinAzAdidoSAn mugdha upadeSTA 23 // For Private and Personal Use Only
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatith.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir prApnoti / yataH-kiMvA karotyanAryANAmupadeSTA suvAgapi / takSA tIkSNakuThAro'yi durdAruNi vihanyate tasmAttAdRzAnAmupadezo na deya ityarthaH // 13 nanu tAyogyAnanupadizatAmupadeSTaNAM teSu ropa evaM sambhAvyata ityAzaMkyAha-- mUlam -- roso vi khamAkoso sutaM bhAsatayassa dhnnss| ussutteNa khamAviya dosamahAmoha yAvAso // 14 // vyAkhyA-roSo'pi krodho'piHsambhAvane sa caivaM sambhAvayati / tannAsya viSayatRSNAprabhavatyuccaina dRSTisammohaH / arucirna dharmapathye na ca pApAkrodhakaNDUtiH / iti vacanAt jJAtAhatpavacanarahasyasaMvegasudhArasapUrNahRdayapUrNakalazasya purupasya krodhodayo na bhavati / prAyaH kvacidayogyadezanAniSedhapramAdaskhalitacodanAdau kRtrimastadakRtyanivAraNAya bhavatyapi roSaH / sa ca roSo'pi kSamAkoSa eva sarvasya vAkyasya sAvadhAraNArthatvAt / zAntibhANDAgArameva kiM yasya ka. syApi netyAha-mUtra bhASamANasya tatra sUtrAnugataM vAkyamapyupacArAt sUtra sUtrAvisaMvAdItyaryoM bhASamANasya badato dhanyasya puNyavato roSaphalaM tADanAdyapi kurvatastADanIye ziSyAdau zAntiphalaprazamAdiguNAdhAnena guNahetutvAttadoSasya, taduktaM-lAlijjaMte dosA tADijjate bahu guNA hu~ti / gayavasabhaturagANa va to hunja susikkhaparivAro // 52 // tathA ta eva tathAvidhAvinItavineyAd guruNA icchAkAramaMtareNa sakopenevAjJAvalAbhiyogAdinA vaiyAvRzyakArA For Private and Personal Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paSThizataka // 24 // saTIka | paNNaM, taduktamAvazyakaniyuktI, "jaha jaca vAhaNANaM AsANaM jaNavaesu jAyANaM / sayameva khaliyagahaNaM prakaraNa ahavA vi balAbhiogeNaM // 53 // purisajjAe vitahA viNIyaviNayaMmi natthi abhiogo iyaraMmi o a. bhiogA jaNavayajAe jahA aase||54||tsmaatsuuktN roSo'pi kSamAkoSaH sUtraM bhASamANasyeti / atha vyatirekamAha 'usmutteNetyAdi ' utsUtreNa sUtramArgAtikrameNa kSamApi ca titikSApi AstAM krodha ityaperarthaH / doSo dRSaNaM prAkRtasvAdvibhaktilopo'tra draSTavyaH / kimbhUto doSa ityAha " mahAmoha AvAso,, mahAMzvAsI moho mauDhaya tasyAvAsa i vA''vAso gRhamityabhiprAyaH / tatazca yadA sAdhuH zrAvako vA ziSyaM putraM vA pramAdaskhalitAdinonmArge vrajantaM sAraNA. | dibhina nivArayati dAkSiNyAdestadA zAntirapi dopahetRtvAddoSa eva / taduktaM- " ikkeNa kayamakajja karei tappaccayA puNo anno| sAyA bahulaparaMpara vuccheo saMjamatavANaM // 55 // tathA jIhAe vi lihaMto na bhaio jattha sAraNA thi / daMDeNa vi tADato sa bhaddao sAraNA jattha // 56 // jaha sIsAInikiMtara koi saraNAgayANa jaMtUNa / taha gacchamasArito guruvi sutte jao bhaNiyaM // 57 // jaNaNIe anisi| ho nihao tilahAraupasaMgeNa | jaNaNI vi thaNaccheyaM pattA anivArayaMtIe // 58 / / iya aNivAriya do| sA sIsA saMsArasAgaramurviti viNiyattUpasaMgA puNa kuNati saMsAravuccheyaM / / 59 // tasmAtstroktavidhinA paruSAkSaraM sAraNAdikurvato'pi zAntitulyaphalatvAt kSAntireva sUtrottINamavidhimohAdinopekSamANasya kSamAvato pi akSamA tulyaphavatvAt sadoSatavetyarthaH // 14 // atha punaryata eva kazcidroSo'pi zubhahetuH kvacicca kSamA'pyazubhahetustata 18 // 24 // 6448 For Private and Personal Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassa garsuri Gyanmandir M eva jinadharmasya phalanizcayAvagame'pi tadurvijJeyatAmAha mUlam-ikko vi na saMdeho jaM jiNadhammeNa asthi mukkhasuhaM / taM puNa duvvinneyaM aiukkaDapunnarahiyANaM // 15 // vyAkhyA- eko'pi ihApi zabdaH punararthe, ekaH punarna sandeho na saMzayo yat jinadharme tRtIyA saptamyarthe'tra ArAdhyamAne iti gamyate asti vidyate mokSasukhaM nirvANasAtaM / jiNadhammo mukkhaphalo sAsayasukkho jiNehiM pannato narasurasuhAI aNusaMgiyAi iha kisipalAla vaa||1|| iti vacanAt / taM punarjinadharma samutpannadivyakevalajJAnena s-hai| vavedinopadiSTaM durvijJeyaM durdhigm| "jAvaiyA vayaNapahA tAbayA ceva huMti prsmyaa| jAvaiyA parasamayA tAvaiyA ceva nayavAyA // 60 // iti vacanAdaneke nayAstanmayatvAcca tasya taduktaM-nasthi naehi vihaNaM suttaM | attho ya jiNamae kiMci / Asajjau soyAraM nae nayavimArao bUyA // 61 // athavA 'micchattasamUhamayaM sammattaMti',, ato nayagahanarUpatvAdutsargApavAdamayatvAdervA nAmAcAryaprarUpitA sanmArgazatamadhyapatitatvAbA duvijJeyaM vadaMti duHkhapravezaduHkhottArAdiprakAreNa tIrthakaragaNAdharAdaya iti vAkyazeSaH / kiM sarveSAM netyAha-'aiukkaDetti' atyutkaTamatyugraM yatpuNyaM sarvadharmazreSThapabhiniSezatyAgena samyaktvaM tasyaiva sarvadharmazreSThatvAt / yata:-"jaha girivarANa merU surANa iMdo gahANa jaha caMdo / devANaM jiNacaMdo taha sammattaM pi dhammANa // 1 // " tena ca rahitA vinA kRtA a. SSSSSSS For Private and Personal Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 25 // www.kobatirth.org tyutkaTapuNyarahitAsteSAM na tu sarveSAM / laghukarmaNAM nirabhinivezinAM jinadharmasya sRjJeyatvAt / athavA taM puNa dubdhineyaMti padamevaM vyAkhyAyate tamityAdau prathamArthe dvitIyA tatazca sa punarjinadharmo durvijJeyaH zeSaM tathaiva / tataH sAmAnyena jinadharmAnmokSo bhavatIti nizvaye'pi yena vidhinA sa dharmaH kriyate yAdRzazca bhavati sa vizeSo durvijJeyo'puNyAnAmityarthaH // 15 // punastasyaiva durvijJeyatvamAha-- mUlama - savvaMpi viyANijjai lagbhai taha caurimAya jaNamajjhe / ikkaMpi bhAvidulahaM jiNamayavihirayaNasuviyANaM // 16 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA - savvaMpItyAdi, sarvamapItyatra sarvazabdasya " nAmaM ThavaNA davie Aese niravaese sae ceva / taha savvadhattasavvaM ca bhAvasavvaM ca sattamayaM / / 62 / / iti gAthoktasaptavidha nikSepAdA deza sarvasya grAmapradhAneSu gateSu sarvo grAmo gata ityAdi rUpasyopAdAnaM, natu niravazeSAdinikSepANAM tatazca sarva kiyadapi sthUlasthUlaM lokavyavahArajanaraMjanAdikaM vijJAyate vizeSeNAvagamyate janairiti sarvatrAdhyAhAryam / athavA kiMcijyA api janA garvAdhmAtatAtmAnaM sarvajJamiva manyante, taduktaM- "yadA kiMcijjJo'haM gaja iva madAndhaH samabhavaM tadA sarvajJo'smItyabhavadavaliptaM mama manaH / yadA kiJcitkiJcidbudhajanasakAzAdavagataM, tadA mUrkho'smIti jvara iva mado me vyapagataH // 63 // tadapekSayedayuktaM sarvamapi vijJAyate na tu tasyataH sarvavijJAtA'tra vivakSitAvAstava sarvajJatAyAM hi For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM 11 26 11
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vakSyamANavidhiranavijJAnaM siddhameva bhavati / tathA labhyate mApyate tathA tena prakAreNa caturimA kuzalatvaM ucitakAryeSu dakSavamiti yAvat / janamadhye tathAvidhAvivekilokamadhye, na tu vivekinAM madhye, te hi bhagavaddharmavikalaM zeSakalAcaturamadhyacaturameva manyante / taduktaM- bAvantari kalAkusalA paMDiyapurisA apiMDiyA ceva / savvakalANaM pavaraM jidhammakalaM ayANatA / / 64 / tatastAdRzaM sarvavijJatvaM tathA caturimA ca tAdRzajane sukhena labhyate / kiM nahIMsyAha--' ikkaMpIti' apizabdo'vadhAraNe ekameva he bhrAtariti copadezasya mItyutpAdanAya sambodhanaM durlabhaM duSprApaM kiM tadityAha -- jinamava vidhiratna suvijJAnaM jino'rhastasya mataM zAsanaM tasya vidhividhAnamiti karttavyatAvizeSo jinamatavidhiH sa eva ratnamiva ratnaM cintAmaNistasya suSThu atizayena vijJAnaM parijJAnamupalakSaNatvAtkaraNaM ca nANakiriyAI mukkho ' iti vacanAt jJAnavat karaNasyApi durlabhatvaM samaphaLasvAdvayoH durApatA ca vidhiratnajJAnasyAnantapudgalaparAvarttAtikrameNa bhavyasya carama eva tasmin bhavatIti bhaNanAt / taduktaM -" tasmAcarame niyamAdAgama Sacanamiha pudgalAvarte / pariNamati tatvataH khalu sa cAdhikArI bhavatyasthA // 65 // iti / tatadamuktaM bha bAhyajanavyavahArAdi parijJAnacAturyAdikaM jIvenAnantazo labdhaM lapsyate ca / paraM jinamata vidhiratnavijJAnaM tu samupatitacintAmaNiriva durlabhaM pUrvoktayukterityarthaH // 16 // prAgjinamatavidhiratna vijJAnadurlabhatAM pratipAdyAdhunA samyatarUpasya tasya kAlAdidoSAtkathanasyApi durlabhatAmAha- For Private and Personal Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Smassagarsurajananal www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra paSThizataka OMIE // 26 // sannidhyAbiyANyAnamapi, AdimA di prakaraNam // malam-miccattabahulayAe visuddhasammattakahaNamavi dulahaM / ___jaha varanaravaracariyaM pAvanariMdassa udayammi // 17 // saTIka. vyAkhyA -mithyAtvasyAtatvazraddhAnarUpasya " abhigahiyamaNabhiggahiyaM taha abhinivesiyaM ceva / sa-31 sAyamaNAbhoga micchatta paMcahA hoi // 66 / " ti, vacanAt paMcabhedasya bahulanAyAM kAlAdidoSAta pracuratA-14 pAM mithyAtvamithyAtvavatorabhedopacArAnmidhyAkhipAcuryAmmithyAtvabahutA tasyAM ca kudevakugurukudharmAbhinivezakalaMkApagamena vizuddha nirmalaM yatsamyaktvaM tasya kathanamapi AkhyAnamapi, AstAM pAlanaprarUpaNazikSaNAdi kimityAha--durlabha duravApaM ca idamuktaM bhavati / sampati duHSamAkAlavisphUrjadazamAzcaryamahimnA dizi dizi prasapatsu kulijidravyakliGgi samavAyeSu sacamaviSagrasteSu vividhajanapadajaneSu vizuddha samyaktvakathanamapi, tatkRtatADanabandhanAdiklezabhayAddurlabhaM / taduktaM, saMghapake-" sampratyapratimekasaMghavapuSi projjambhate bhasmake-mlecchAtucchabale durantadazamAzcarye ca visphUrjati / prauDhi jagmuSi moharAjakaTake lokaistadAjJAparai--rekIbhUya sadAgamasya kathayA'pItthaM kada yAmahe // 37 // " ihaiva dRSTAntamAha-'jahetyAdi' yathA varanaravaracaritaM-varazvAsau naravaro rAjA baranaravarastasya caritamAcAro nItyA ziSTapAlanaduSTanigrahAdi tatpApanarendrasya pApapradhAno narendraH pApanarandro'nItipara ityarthaH tasyodaye udgame adhirAjye kathayitumapi durlabhamiti sambandhaH / tato yathA nItizAlino rAjJazcaritaM durnayanRpodaye vaktumapi 14 // 26 // la For Private and Personal Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kallassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org na pAryate, tathA mithyAtvabahulatAyAM vizuddhasamyaktvakathanamapIti bhAvArthaH // 17 // nanu yadi mithyAtvabahulatAyAM vizuddhasamyaktvakathanamapi durlabhaM tarhi vidyAdiguNavatAM dravyaliGgayAdInAmanuvRttiH kriyatAM yathA kRtAnuvRttayaste samyattavAGgIkAraparAyaNeSu dhArmikeSu na dviSantItyAzayotsUtrAbhinivezasaMkliSTamanasAM teSAM saGgamapi mahAnarthakaraM mandhAno nivArayannAha mulam-bahuguNavijjhAnilao ussuttabhAsI tahA vi muttavyo / ___ jaha varamaNijutto vi hu vigghakaro visaharo loe // 18 // vyAkhyA-utsUtrabhASI moktavya ityanvayaH / yadyapi bahuguNavidyAnilayaH bahavaH prabhUtA guNA niSThurakriyAkaraNAdirUpA yasya sa bahuguNaH / vidyAzcaturdaza zrutAbhyAsarUpA vA tAsAM nilaya iva nilayo gRhamiti yAvattatazca karmadhArayaH / athavA bahuguNeti vidyAvizeSaNaM bahuguNatvaM ca vidyAyA loke lokottare ca siddha, taduktaM-" hatturyAti na gocaraM kimapi zaM puSNAti yatsarvadA-'pyarthibhyaH pratipAdyamAnamanizaM prApnoti vRddhi parAm / kalpAnteSvapi na prayAti nidhanaM vidyAkhyamantarddhanaM, yeSAM tAn prati mAnamujjhata nRpAH kastaiH saha spahate // 68 // (bhatRhare) jaha jaha suSamavagAhai aisayarasapasarasaMjuyamapuvaM / taha taha palhAi. muNI navanavasaMvegasaddhAe // 69 // tato yadyapi bahuguNavidyAniLayastathApi tadapi utsUtrabhASI siddhAntaviruDa For Private and Personal Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka - // 27 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mArgopadeza tarhi moktavya eva tyAjya eva / taduktaM " ummaggadesaNAe caraNaM nAsaMti, jiNavariMdANaM / vAvannadaMsaNA khalu nahu labbhA tArisA dahuM // 70 // " amumevArthe dRDhayan dRSTAntamAha-jahetyAdi-yathapamye, varaH pradhAno viSAdidoSanirAkaraNena maNIratnaM varamaNistena yukto'pi sahito'pi 'chu ' ravadhAraNe sa cAgre yojayiSyate / viSadharo bhujago loke vighnakara evaM jIvitAdipratyUhakara eva tasmAnmoktavya iti / yathAhi viSadharo varamaNiyukto'pi vighnakara eva tathotsUtrabhASI maNisamAnabahuguNavidyAvAnapi dharmavighnakara eveti moktavya ityarthaH // 18 // nanu yadyevamuttrabhASI viSadharavadvighnakaratvAnmoktavyaH, tarhi kiM na lokaiH sa mucyata ityAzaMkyAha - mUlam - sayaNANaM vA mohe loyA vippati atthaloheNa / no dhippaMti sudhamme ramme hA mohamAhappaM // 19 // vyAkhyA- svajanAnAM svajJAtInAM viziSTa AsamantAnmoho mUDhatA vyAmohastena svajanAnAM vyAmohena dvitIyA tRtIyayoH saptamIti prAkRtalakSaNAt tRtIyAntaM padaM vyAkhyAyate, tato lokAH sAmAnyajanAH svajanAnAM vyAmohena gRhyante upAdIyante svAyattakriyanta ityarthaH / kilotsUtrabhASI kulakramAyAta gurutyAgena svajanAnAM tyakSyanti athavA mat svajanaiH sarvairapi eta water, atoshaM kathametatyAgena teSAM nAma nirgamayAmIti vyAmohena, tathA ca zabdasyAkSepAdarthaMlobhena gRhyante / prayojanaM tallomena ete dyasmAkaM mantratantrajyotirauSadhAdinopakAraM kurvantIti / kathametatyAgo yukta iti prayojana For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIka 0 / / 27 / /
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kallassagarsur Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org OMkala lobhena athavA'rthalobho dravyaparigrahaH sa hi dharmaparibhayaH parimanthaH sarvadoSasthAnam / yataH-"mohasyAyatanaM dhRterapacayaH zAnte pratIpovidhiyAkSepasya suhRd madasya bhavanaM pApasya vAso nijaH / duHkhasya prabhavaH sukhasya nidhanaM dhyAnasya kaSTo ripuH prAjJasyApi parigraho graha iva klezAya nAzAya ca // 71 // tena ca gRhyanne paraM mo gRhyante nopAdIyante sudharmeNa jinapraNItadharmeNAtrApi tRtIyArthe saptamI / kiM viziSTena sudharmeNa ramyeNa ramaNIyena ramaNIyatA cAsya-" dharmAjanmakule zarIrapaTutA saubhAgyamAyubalaM, dharmeNeva bhavanti nirmalayazo vidyArthasampacchyiH / kAntArAca mahAbhayAcca satataM dharmaH paritrAyate, dharmaH samyagupAsito bhavati hi svargApavargapradaH // 72 / / isyAdivacanAt tadetatkimityAha-hA ! mohamAhAtmyam ? hA iti khede mohamahimA, maduktaM stutI mohadoSAn prakaTayatA-"tuha dasaNaM nivArai kAraha savvatthavatthuvaccAsa / caraNakaraNammi savaM viddhaMsaha daMsaha kumaggaM // 73 // tato mohamAhAtmyAllokAH svArtharatasvajanavyAmohena gajakarNacaMcalArthalobhena ca gRhyante / yad gRhItAcaihikAmuSmikaduHkhabhAjo bhavanti natu sudharmeNakAnta hitena paralokAnuyAyinA sarvamukhanidAnena gRhyanta i. syarthaH // 19 // svajanavyAmohAdinA lokA gRhyante na sudharmeNetyabhidhAya tathAtve ca sarvalokAnAM sampratyeva dharmoccheda mAzaGkamAmaH kAMzcittathAvidhagRhavyApAre'pi nibiDaM mohaparAn pazyan kAMzcicca dharmaparAn pazyasta dapavAdamAha malam-gihivAvAraparissama-khinnANa narANa vIsamaNaThANaM / egANa hoi ramaNI annasiM jikiMdavaradhammo // 20 // 5555SEKS% For Private and Personal Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paSThizataka // 28 // CREASE OHSASAK0488 vyAkhyA- gRhaM bhAryAdiH parivAraH, gRhiNI gRhamucyate ityuktaH upalakSaNatvAtputrAdikuTuMbaM tasya gRhasya nimitta upakaraNam // vyApAraH kRpipAzupAlyavANijyasevAdiko vittopArjanalakSaNo gRhavyApArastena yaH parizramaH khedo bhavati / vittArthinA saTI. khedaH // yata:-" nIcasyApi ciraM caTUni racayaMtyAyAnti nIcarnati, zatroradhyaguNAtmano'pi vidayatyucairguNotkIrtanam / nirvedaM na vidanti kiJcidakRtajJasyApi sevAkrame, kaSTaM kiM na manasvino'pi manu. jA kurvanti vittArthinaH // 74 // tena gRhavyApAraparizrameNa khinnAnAM thAntAnAM vizrAmasthAnaM khedApanodAspadaM ekeSAM keSAMcit-" " itthAgayA ime kAmA, kAliyA je aNAgayA / ko jANai pare loe asthi vA natthi vA puNo // 1 // " ityAdi vAdinAM vivekavikalAnAM bhavati jAyate ramaNI strI tAdRzA hi ramaNImeva sarvajagadramaNIyAM manyante / naduktaM--" vaktraM pUrNazazI sudhAdharalatA dantA maNizreNayaH, kAntizrIgamanaM gajaH parimalaste pA. rijAtadrumAH / vANIkAmadudhA kaTAkSapaTalI tatkAlakUTa viSa, re re cAruruce ? kimarthamamarairAmaMthi dugdhodadhiH // 75 // tathA-priyA darzanamevAstu kimanyaidarzanAntaraiH nitiH prApyate yena sarAgeNApi ceta sA ||6tthaa anyeSAM tu'sallaGkAmA visaMkamA kAmA aasiivisovmaa|kaame pacchemANA akAmA jaMti 1. zalyamiva zalyaM kAmAH zabdAdayaH viSamiva viSaM kAmAH kAmA AzIviSopamAH AzIviSaH sarpastadupamAH, kizca kAmAn prArthayamAnA apergamyatvAt prArthayamAnA api akAmA iSyamANakAmA bhAvAcAnti durgatiM tataH kathaM tatparihAra Azcarya asadabhogaprArthanamapi yadbhavatA sambhAvitaM tadapyayukta, mumUkSaNAM kvacidapyAkAkSAyA abhA 28 / / vAt / uktaM hi mokSe bhave ca sarvatra niHspRho munisattama iti // For Private and Personal Use Only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org dugNayaM // 77 // patA ya kAmabhogA kAlamarNataM ihaM sa uvabhogA / apuvvaMSi va mannai taha bi hu jIvo masu // 78 // mityAdi saMsArasvarUpayedinAM vivekinAM jinendravaradharmo jinendro vItarAgastasya varaH pradhAno dharmo varadharmaH | jinendradharma iti siddhe'pi lAbhapUjAkhyAtihetukasya dharmasya nirAsAya varapadopAdAnam / tatazvAnyeSAM jinendravaradharmo vizrAmasthAnamiti sambandhaH / tAdRzA hi gRhavyApAraklezamanubhUyApi bhUyo gurupAdAntikamAgatya tatsvaduvaritamAlocya pratikramya laghubhUtAH svakhedamupanudanti / taduktaM-" kayapAyo vi maNuso Alohaya niMdia gurusamAse / hoi are lahuo uhariyabharuthva bhAravaho / / 79 / / tato'yamAzayo gurukarmaNAM tathAvidhagRhavyApArakhinnAnAmapi viSayopabhogAdinA vizrAmo bhavati / bhavabhIrUNAM tu gRhavyApArakhinnAnAmapi sugurusevAdhyAkhyAnazravaNAvazyakaraNAdinA vizrAmo bhavatItyarthaH // 20 // nanu gRhavyApArazrAntAnAM keSAMcit kAminI keSAJcimma vizrAmasthAnaM darzitam / astu nAma tattathA / tataH kimityata Aha mUlama - tulle vi uyarabharaNe mUDha amUDhA pidhvasu vivAgaM / gANa narayadukkha annesiM sAsayaM sukkhaM // 21 // 1. pattA iti prAptAH kAmabhogA anena jIvena kAlamanantaM yAvat iha iti asmin saMsAre kIdRzAH kAmabhogAH upabhogA itti ' Upabhogena sahitA patAdRzA bhogA anantavAraM prAptAH apUrvamiva navInamivAnubhUtamitra manyate tathApi ayaM jIvoM maNe iti manasi sukhaM viSayajanitaM navInamitra manyate ityarthaH / / Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org paSThizataka // 29 // vyAkhyAH-tulye'pi samAne'pi udarabharaNe jaTharapUraNe gRhavyApArakArye mUDhAmUDhayoravivekivivekinoH prekSasva pazya vipArka |prakaraNam / / paripAka kIdRzamityAha-'egANitti' ekeSAM mUDhAnAM "kaiyA vaccA sattho kiM bhaMDa kattha kittiyA bhuumii| saTIka. ko kayavikkayakAlo nimvisaI ki kahaM keNa / / 80 // ukUkhaNa gaNai nihaNai ratiM na suyai diyA viyasasako / liMpai Thaei sayayaM laMchiyapaDilaMchiyaM kuNai // 81 // ityAdi prakAreNa AtaraudradhyAyinAM nAnAvidhAkRtyakRtAM uttarottaramahArambhAviratAnAM jaTharamAtrabharaNArtha paramANApahAriNAM narakaduHkha zvabhraSedanA bhava| tIti gamyam / anyeSAmamUDhAnAM samyagdarzanabhAvena yathArthayodhakatvena kAmabhogAdiviraktacittAnAM tAdRzA hi gRhavAsa pAlayanto'pi tatrAnAsthA parAbhavanti / yata:-sanvatthanirAsaMso ajjaM kallaM vayAmi citaMto / parakIyaM pi ca pAlai gehAvApta silibhAvo / / 82 // teSAM svakuTumbapoSaNArtha durbhikSAdAvapi mahArambha pariharatAM sadayAnAM zAsvataM sukha zAsvatamiva zAsvataM anekasAgaropamasthAyitvAt / devaloke sukhaM bhavatIti / tathA cokta--'A. 1 agAriNo gRhiNaH sAmAyikaM samyaktvazrutadezaviratirUpaM tasyAMgAni niHzaMkatA kAlAbhyayanANuvratAdirUpANi agArisAmAyikAMgAni ' saDhitti ' zraddhAvAn kAyena upalakSaNatvAmmanasA bAMcA ca phAsapatti ' spRzati sevate tathA pauSadhaM AhArapauSadhAdikaM 'duhaupakkhaM ti ' prAkRtatvAt yorapi sitetararupayoH pakSayoH caturdazIpUrNimAditi thiSu ' pagarAiMti ' apegamyatvAvekarAtrimapi kevalarAtrisambandhinamaporarthaH, upalakSaNatvAca- D kadinamapi na hAvarAti na hApayemma hAni prApayet rAtrigrahaNaM tu divAvyAkulatayA kartamazakau rAtrAvapi pauSa. .. 29 // dhaM kuryAditi sUcanArtha, iha ca mAmAyikAMgatvenaiva siddhe yadasya bhedenopAdAnaM tadAdarakhyApanArtha miti sUtrArthaH // OMOM For Private and Personal Use Only
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org gAri sAmAiaMgAI saDDhI kAeNa phAsaha / posahaM duhao pakkhaM egarAI nahIM vae // 83 // evaM vihisamAute gihavAse vi muccaI / mucbaI chavipanvA gacche jakkhasalogayaM // 84 // nanuzAsvatasukhamiti prasiddhaM mokSasukhameva kiM nocyate iti cennaivaM zrAvakasya sato mokSagamanAsambhavAt / utkarSeNApi ca zrAvakasyAyutaM yAvadgamanabhaNanAt / taduktaM--" uvavAo sAvagassa u ukkoseNa cacubha jaav| " yadapi pAramparyeNa zAsvataM sukhaM tadapi prAntataH sarvaviraterevetyalaM prasaGgena / tato'yamartho jaTharapUraNatulye'pi mUDhAstathA ceSTante yathA narakaduHkhAnyanubhavanti / amUDhAH punastathA kurvanti yathA svargasukhabhAjo bhaveyuriti // 21 // evaM kRtya tulyatve'pi mRdAmUDhayo vizeSa pradarthyAmUDhatvaprApsyupAyaM prakaTayangAyAzayamAha mUlam - jiNamaya kahApabaMdho saMvegakaro jiyANa savvo vi / saMvego sammante sammantaM suddhadesaNayA // 22 // 1 muktanyAyena zikSayA vratAtmikayA samApanno yuktaH zikSAsamApannaH gRhavAse'vyAstAM dIkSAparyAya ha tyapizabdArthaH suvrataH zobhanabrato mukhyate muktimApnoti kuta ityAha-' chavipavyAutti chavisvaparyANi jA nukUrAdIni tayoH samAhAre chaSiparvatadyogAdaudArikaM dehamapi chaSiparva tasmAt tatazca gacchet yAyAt yakSA de vAH samAno loko'syeti sa lokaH tasya bhAvaH salokatA sAdRzyamityarthaH / yakSaH sa lokatA yakSasalokatA tAM iyaM ca devagatAveva syAdityarthAddevagati amena ca paNDitamaraNAvasare prasaMgAbAlapaMDitamaraNamuktamiti sUtrArthaH // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org SaSTizataka tA jiNaANapareNa dhammo soyavya sugurupAsammi / makaraNam // zraha udhiyaM saDaDhAu tassuvaesassa kahagAo // 23 // saTIphaM. vyAkhyA-- tasmAddharmaH zrotavya iti dvitIyagAthApUrvArddhana sambandhaH, dharme hi zrayamANe nazyati mRDhatA, sphurati viveko, vilIyate mithyAtvaM, galanti duSkRtAnIti / tasmAditi kasmAt yasmAnjinamatakathAprabandho jino'rhastanmataM zAsanaM tasya kathA vacanapaddhatirUpA tasyAH prabandho nibandho jinamatakathAprabandhaH sarvo'pi samagro'pi saMvego mokSAbhilASastaspharo jIvAnAM dehinAM bhavati ata eva jinamatakathAzravaNAzaMsA zrAvaNAzaMsA zrAddhasyoktA, tathAhi-- "cirasaMciya pAcapaNAsaNIya bhavasayasAssamahaNIe / cauvIsa jiNaviNiggayakahAe voliMtu me di. yahA // 85 // tathA ekaikasyApi jinamatapadasya saMvegakarasvakhyApanArtha sarvapadopAdanam nanu kizcitpadaM saMvegakaraM bhavati kiMcinna bhavati jinamatasya / taduktam--" jiNamayapayamittaM piTu pIya pIUsamiva jao hri| micchASisamiha nAya rohiNiyabilAi puttAI // 86 // saMvegazca samyaktve sati bhavatIti sarvatra gamyama, saMvegasya vyApyakhAt samyaktvasya ca vyApakatvAt vyApyavyApakayovAvinAbhAvAt, vyApakAbhAve ca vyApyAbhAvA / samyaktve satyeva saMvego nAnyatheti samyaktavaM ca zuddhayA utsUtramalakalaGkarahitayA dezanayA bhavati / yadyapi 'sannisargAdadhigamAva'ti vacanAta keSAMcit dezanAM vinApi samyaktvamutpadyate / tathApi prAyo manuSyANAM shuddhdeshn2-15|| 30 // 2 For Private and Personal Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir www.kobatirth.org SSSSBHASHRECRUS votpadyata iti tadgrahaNa dharmazAstrazravaNasya bahuguNatvAt pazyate ca-"klAntamupojnati kheda, taptaM nirvAti budhya| te mUDhaM / sthiratAmeti vyAkula-mupayuktasubhASitaM cetaH / / 87 // athavA prApte'pi samyaktve zuddhadezanA zrotavyaiveti jJApanArtha zuzrUSAyA api samyagdRSTiliGgatvAt / taduktaM-" sussUsadhammarAo gurudevANaM jahA samAhI e| veyAvacce niyamo sammaddihissa liMgAi // 88 // tato yasmAjjinamatakathAprabandhaH / saMvegakaraH saMvegazca * samyaktve samyaktvaM ca zuddhadezanayA 'tA' tasmAjjinAzApareNAptAdezapradhAnena jinAjJA caivaM paramayA zuzrUSayA zrI tavya zuzrUSA paramatA caiva yathA-"yUno vaidagdhyavataH kAntAyuktasya kAmino'pi dRDhaM / kiMnarayageyazravaNAdadhi4 ko dharmazrutau rAgaH // 89 // aparamazuzrUSayA ca zravaNe pratyutApAyasambhavaH, tathA cokta-viparItA& svittarA syAt / prAyo'narthAya dehinAM / sA tu yA suptanRpakathAnaka zuzrUSAvat sthitA loke // 9 // iti nAparamazuzraSayeti / dharmaH zrotavya AkarNayitavyaH / kva zrotavya ityAha--sugurupA saMvignagItArthasUtrAvirUdabhApigurusamIpe, yataH- " titthe suttatthANaM savarNa vihiNA u tattha tithamiNa / ubhayannU ceva gurU vihio viNayAiucitto // 21 // " zrutaviruddhabhASisamIpe hi kAraNagatena sAdhunApi na zrota. vyaH / kiM punaH zrAddhena, taduktaM- iharAThagehakanne tassavaNAmicchAmei sAhUvi / avalokimu jo saDUDho jIvAjIvAi aNabhinno // 92 // nanu-saMpattadasaNAI payadiyahaM jaijaNAonisuNeIya / 4 sAmAyAriM paramaM jo khalu taM sAvarga viti // 93 / / iti gAthoktavyutpatyA pratidinaM sAmAcArIzravaNaM zrAvaka For Private and Personal Use Only
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra face // 31 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir syoktaM tadapi gItArthagurusamIpe gItArthAzca nahisarvadaikatra tiSThantyapratibaddha vihAritvAt teSAM tatastadabhAve kimanyatrApi kvApi zrotavyo dharmoM navetyAzaGkayAha-' aheti 'atheti pakSAntare taccedaM yadi sAdhavo na bhavanti / tadA aucityAnatikrameNa zrAvakAddhAraNAdisametAcchrotavyo dharma ityanuvarttanIyaM / aucityaM cedaM zrAvakasya dharmakathane ekasya dvitrANAM cAgre sabhAprabandhamakRtvA yathA suguruvadanAdavadhAritaM tathaiva kathayati, taduktaM zrIjinavallabhamUribhiH pauSa vidhiprakaraNe -- gurumuhAo vA jahAvadhAriyamaNupehera / tapparataMto tameva annesiM kiM vi sAhei vA // na puNa sabhAparvagheNa dhammaM kaI jamhA / ahigAriNA khu dhammo kAyavvo aNahigAriNo | doso ANAbhaMgA ucciyadhammo ANAe paDibaddho // 94 // ittha ya bhavasaya sahassamahaNo vi bohao bhaviya-puMDarIyANaM / dhammo jipako pakaSpajayaNA kaheyavo // 95 // pakappo nisIhajjhayaNaM jeNa sAvajjaNavajjANaM vayaNANaM / jo na jANai visesaM vRttaMpi tassa na khamaM kimaMga puNa desaNaM kAuM // 96 // annaM ca kiM itto kaTayaraM samma aNahigayasamayasambhAvo / annaM kudesaNAe kaTTatarAgaMmi pADei // 97 // evaM vihAya bahu a-suhakammasaMcoiA / durahI ya kunayalabamayamohiyA jiNamayaM ayANatA / jiNavayaNamanahA bhAsiUNa a haragaI jaMti // 98 // jaM puNa paDhai suNei guNei jaNassa dhammaM kahe icAi / taM pacchA kaDavisayaM teNe vi jataM purAhIyaM // 99 // payaDaM ceva alaM pasaMgeNetyAdi / zrAddhameva vizinaSTi-kimbhUtAcchrAcchRNoti tasya sugurorupadezaM kathayatItyupadezakathakastasmAt ko'rthaH / dhAraNAdikuzalena yAvAnartho yathA sugurumukhataH zrutastathA tAvantamevArthaM For Private and Personal Use Only karaNam // saTIka 0 // 31 //
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir + dI kathayati, na svamati vikalpitamazrutamapi / taduktaM-ahavA vi parUvito jahaTThiyaM panadhijjAu' tAdRzAdeva zrRNoti mugu-TU bhAvena vitarasmAditi bhAvaiti gAthAvayArthaH // 22 // 23 // pAya dharmazravaNayatnaH pratipAdito'dhunA avaNe'pi | samyaktvAdijJAna eva tasya sAphalyamAha malam-sakahA so uvaeso taM nANaM jeNa jANae jIvo / sammattamicchabhAvaM guruagurUdhammaloyaThiI // 24 // vyAkhyA--sAkayetyAdipadAnAM samyaktvamithyAtvabhAvaM yayA jAnAtItyAdipadaiH sambandhaH / tatra kathA vividhA vikayA mukathA ca, tatrApi vikathA saptadhA, strIkayA bhaktakathA dezakathA rAjakayA mRdukAruNikI darzanamedinI cAritrame dinI / tatra strIkathA tanbhindA prazaMsAdirUpA ||yyaa-"krhgii kAgasarA dugbhaggA laMbajaThara piNgcchii| dussIlA dumbhAsA piTThIko niyaitIe muhaM // 10 // " tathA-sA taNu ya taNU subhagA somamuhI paumapattanayajillA / garUyaniyaMvA unnava payoharA laliyagaigamaNA // 101 // bhaktakathA'pi yathA-ghayakhaMDajuyaM khIrassa bhoyaNaM amayamahaha maNuyANaM / kayasAlidAli asaNaM baMjaNapakkanna ghayasAraM // 102 // dezakathA'pyevaM, yathA-" ramyo mAlavakaH sudhAnyakRtakA kAzcayAstu kiM varNyate, durgA gurjarabhamirudbhaTabhaTA lAza: kiraattopmaaH| kAzmIre varamukhyatA sukhanidho svargopamAH kuntalA, vA durjanasaMgavacchubhaSiyA de. kara For Private and Personal Use Only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakaraNam // saTIka. paSThipatakazI kathaivaMvidhA // 103 // tayA rAjakathA-" rAjA'yaM ripuvAradAraNasahA kSemakaracaurahAH, yuddhaM bhIma- mabhUttayoH pratikRtaM sAdhvasya tenAthavA / duSTo'yaM mriyatAM karotu suciraM rAjyaM samApyAyuSA / bhUyo ba. ndhanibandhanaM budhajanai rAjJA kathA hIyatAm // 104 // mRdukAruNikI zrotajanahRdayamAIvajananAnmRddhI sA cAsau putrAdipalApapradhAnatvAtkAruNyavatI mRdukAruNikI yathA-" hA putta 2hA vaccha 2 mukkAsikahamaNAhA. haM / evaM kaluNapalAyA jalaMtajalaNijja sA paDiyA // 105 // darzanabhedinI- jJAnAdhatizayataH kutIrthikama zaMsArUpA,yathA-sUkSmabuddhizatopetaM sUkSmabuddhikaraM parAmUkSmArthabuddhibhidRSTaM zrotavyaM baurazAsanaM // 106 // cAritrabhedinI sA, yayA kathayA pratipannavratasya vratArthamupasthitasya vA cAritrabhedaH kriyate yathA-kevalimaNohi caudasadasa nava puvvIhiM saMpayaM rahie / suddhamasuI caraNaM ko jANai tassa bhAvaM vA // 107 // anye tu " jahamaMcAo paDiyassa dehapIDA suthoviyA hoi girisiharAo mahatI tahaNatabhavo tao bhaTThA // 108 // tathA--"kAle pamAyabahule daMsaNanANehi vahae titthaM / vucchinnaM ca caritaM to gihidhammo varaM kaauN||109||ityessaa vikayA,sukathA tu dharmakathA sA'pi caturdA / AkSepiNI vikSepiNI saMvedanI nivedanI tathA coktaM "AkSepiNi vikSepiNi vimArgabAdhanaM smrthvinyaasN| thotRjanazrotramanaH prasAdajananIM yathA jananIM ||1||sNvednii ca niveMdanI ca dhayAM kayAM sadA kuryAdityAdi",tatra tu vikathA sarvathA dharmAnupayoginIti na tasyA ihAdhikAraH,kintu su kathAyA eva / tatra AkSepiNyAdyapi kathA saiva kathAtvamAsAdayati, evamupadezo dharmaprarUpaNAtmakaH sa evopadezavyapadezaM PROBAR // 32 // For Private and Personal Use Only
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org SOUSERCURG labhate / tathA zAnamavabodhasvarUpa tadeva mAnatvaM labhate nAnyaditi / yataH- sadasadavisesaNAo bhaSahaujahi chiovalaMbhAo / nANaphalAbhAvAo micchadissi annANaM // 11 // taditi kimityAha-jeNetyAdi yena jAnAti avagacchati jIvaH prANI samyaktvamithyAtvabhAvaM kilAhaMduktatattvazraddhAnAtmaka samyaktvaM taditaranmithyAtvaM / tathA gurvagurvorbhAvamiti sambadhyate / gurusvarUpaM cedaM - "mahAvratadharA dhIrA bhaikSyamAtropajIvinaH / sAmAyikasthA dharmopadezakA guravo mtaaH||111| agurubhAvazcaivam-sarvAbhilASiNaH sarvabhojinaHsaparigrahAH a. brahmacAriNo mithyopadezA guravo na tu // 112 // tathA dharmasthitilokasthityorbhAva dharmasthitiriyaM-rAIbhoyaNavi. raI' ityAdipavaNyAvidhAnAdi granthoktAlokasthitistaditarA parigrahAdyupadezAtmikA-yasyAsti vittaM sa nakulInaH sa paNDitaH sa zrutimAn gunnjnyH| sa eva vaktA sa ca darzanIyaH, sarve guNA-kAzcanamAzrayante // 113 // ityAdirUpA tayozca bhAvaM jAnAti / tato'yaM bhAvaH / yayA kayayA yenopadezena yena jJAnena samyaktvamithyAsvabhAvaM gurvagurubhAvaM dharmalokasthitibhAvaM ca jAnAti upAdeyaheyabhAvena sA kathA sa upadezastajjJAnaM tadanyA na kathA nopadezo na jJAnamaphalatvAdityarthaH // 24 // atha taskathAdikaM yata:--samyaktvamithyAtvAdibhAvAn jAnAtIti vacanazrateH kiM jinavacanazravaNAtko'pi samyaktvamithyAtvAdibhAvAn vijJAyApi samyaktvaM na labhate'pIti jAtasaMzayaM prati taskRtapaznamanuvadan dRSTAntenottaramAha For Private and Personal Use Only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobaith.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThizataka GEOGHTC+S+ malama-jiNaguNarayaNamahAnihiM lakSNa vi kiM na jAi micchattaM / prakaraNam // aha patte vi nihANe kiviNANa puNo vi dAridaM / / 25 // 51 saTIka vyAkhyA-jinasya guNA jJAnadarzanacAritrAdayo jinaguNAsta eva ratnAnIva ratnAni sarvadoSopazamanena duHkhadaurgatyanAzanena ca teSAM jinaguNaratnAnAM mahAnidhiriva mahAnidhiH dvAdazAGgAdirUpaH siddhAntaH / tasyaivAgame gaNipiTakatvAbhidhAnAt // taduktam--" namo tesiM khamAsamaNANaM jehiM imaM vAiyaM duvAlasaMgaM gaNipiDagamityAdi / tatastaM jinaguNaratnamahAnidhi siddhAntaM labdhvApi zravaNAdidvAropalabhyApi kimiti prazne na yAti na nazyati / mithyAtvazraddhAnAdikaM abhinivezAdidoSavatAmiti zeSaH / athavetyarthAntaropanyAse prApte'pi labdhe'pi nidhAne ratnasuvarNAdini-31 dhau kRpaNAnAM kadaryANAM punarapi nidhAnaprAptyanantaramapi dAridrayaM daridrabhAvo na yAtIti sambadhyate / teSAM hi tA. dRgnidhiprAptAvapi bhogadAnayorasambhavena dAridrayameva, yata:--" na kuNaMti kusumabhogaM, taMbola soyamavi na yANati / lajjantujjalacelehiM, hA dhaNaM mUDha kiviNANa // 114 // virasArasarukkhAhAra-bhoyaNosIya tAvakasahA / nhavaNavilevaNabhUsaNarahiyA sumuNivva naNu kiviNA // 115 // dhammavisaai bahuvihe tesiM da. vvaM na jAi uvaogaM / jai paramiha viDaloyANa dharaNi dharaNIva INaM ca // 116 // iha cAyamupanayo yathA--kupaNAnAM nidhiprAptAvapi tatphalopabhogAyabhAvena dAridrayameva tathA gurukarmaNAM jinaguNaratnamahAnidhiprAptAvapi kadAga- ID // 33 // For Private and Personal Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SRKERSHESAR hAdinA tatphalasamyaktvAmAptyA mithyAtvaM na yAtyeveti tAtparyAyaH // 25 // jinaguNaratnamahAnidhi prApyApItyAdinA jinAgamaprAptAvapi gurukarmaNAM samyaktvAdidaulabhyamuktaM tAvatA vAjinAgamasya samyaktvAdidharmasAdhanatvaM pratipA-- ditaM prAgadhunA jinopadiSTaparvaNAmapi dharmasAdhanatvamAha mulama-so jayai jeNa vihiyA saMvaccharacAumAsiyasapavvA / nibaMdhasANa jAi jesiM pabhAvao dhammamaI // 26 // vyAkhyA-sa iti prakramAjjino jayati jayayuktostu sa iti ka iti yacchabdenAha--yena bhagavatA'nupakRtopakAriNA vihitAni nirmitAni / kAnItyAha--sAMvatsarikacAturmAsikasuparvANi mAkRtatvAt / puMstvaM nirdezaH sAMvatsarike paryuSaNAparvacaturmAsikAni trINi kArtikaphAlgunApADhapUrNimAdinAni zrutoktanItyA AcaraNayA tu tacchuklacatuIzIdinAni / upalakSaNaM caitattena caturdazyaSTamyamAvAsIpUrNimAzAhikAkalyANikadinAdIni suSTu zobhanAni parvANi tithivizeSAH / eSu hi bhagavanA sarvAdareNa vrataniyamadarzanaprabhAvanAdau yatna upadiSTaH, tathAhi-" saMvatsaracAumA. siesu aTThAhiyAsu ya tihIsu / sabvAyareNa laggai jiNavarapUyA tava guNesu // 117 // nanu suparvavidhAnAdeva sa jayatItyuktaM, tatra ko heturityAdi / ' nibaMdhasANitti' niddhaMdhasati' dezIpadaM, yeSAM suparvaNAM prabhAvAnniddhaMdhasAnA nirdayAnAmapiratra gamyate / tenAstAM sadayAnAM jAyate mAdurbhavati dharmapatiImabuddhiH, te hi paralokanirapekSA api parya For Private and Personal Use Only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra citaka // 34 // www.kobatirth.org paNAdiparvasu sAdhUna vizeSatastapaH svAdhyAya sarvacaityavandanAdiparAn vilokya zrAddhAMzcAmArighoSaNA jinapUjAcaityaparipATidA sAdharmika vAtsalyaprabhAvanAdividhAnaparAn vIkSya aho ete munayaH zrAvakAzcaivaM maharddhikA api santo yadevamasmin parvaNi dharmaratAstadvayamapyatra dharme lagAmaH / zobhanatvAdasya dharmasyeti kespi bhagavacchAsanaM prapadyante ke'pi bhavyamidaM zAsanamiti bIjamAtraM labhante / taduktaM--" tattathA zobhanaM dRSTvA, sAdhu zAsanamityadaH / prapadyante tadaivaike bIjamanyasya zobhanam // 118 // ke'pi bhadrakatAmAzrayanti / ke'pi sadayatvaM mapadyante / dRzyate cA'dhunAspi ye dharmanAmApi na jAnanti te'pi paryuSaNAdiSu prAyo dAnazIlanapobhAvodyuktA bhavanti / tato yeSAM prabhAvAnnidhasAnAmapi dharmamatirjAyate / tAni suparvANi yena vihitAni sa jayavAn bhavatvityarthaH // 26 // asyaivArthasya vyatirekamAha mUlam - nAmaM pitarasa asuhaM jeNa nidiTThAI micchapavvAI / saMgAo dhammINa vi hoi pAvamaI // 27 // jesiM Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA--nAmApi abhidhAnamapi AstAM vandanapUjanasaMsargAdi / tasya kutIrthikAderazubhahetutvAtpApamityarthaH, va syeti kasyAta Aha-yena nirdiSTAni kathitAni midhyAtvaparvANi rajotsavAdIni kuto'zubhamityAha--yeSAM rajotsavadIpotsavAdiparvaNAmanuSaGgAt prasaGgAt dharmiNAmapi dharmatratAmadhyAstAM dharmaparAGmukhANAM bhavati pApamatirakalyANabu For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIka 0 / / 34 /
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir OMSSES hiH| tatparvopadeSTramiyevamupadiSTaM kila rajotsaSe'sabhyavacanabhASaNamastakadhUlikSepaNakASThachagaNakacauryAdikaM kAryamAdIposave dyUtakrIDA karttavyA |vijydshmyaadissu cAhyAlIpradeze mahiSa muktvA tatpRSTe vijayayAtrAthai prodyatapraharaNaistabadhAya dhAva-* nIyamityAdi tatasteSu parvasu prabhUtamajJAnajanaM tathA tathA pravartamAnaM dRSTvA dhArmikA api ke'pi lokAnuvRttyA rAjAcabhiyogena 3 ke'pi kautukena ke'pyapariNatadharmatvena tatra prvrtnte| tathA pravRttAnAM ca teSAmapyasabhyabhASaNena dyUtaramaNAnveSaNAbhyAM jIvahiMsAnumatyA ca bhavati pApamatiriti yairupadiSTAni mithyAparvANi teSAM nAmApyazubhamiti yuktamevetyarthaH // 27 // nanvevaM tarhi suparvasu sarve mithyAdRzaH samyaktvaM pratipatsyante / kuparvasu ca samyagdRzo'pi mithyAtvamityAzaGkayAha mUlam-majjhaThiI puNa esA aNusaMgeNaM havaMti guNadosA // ukkihapunnapAvA aNusaMgaNaM na dhippaMti // 28 // vyAkhyA-madhyA madhyasthA utkRSTapuNyapAparahitAH / teSAM sthitirmayAdA, sA madhyasthitiH punarvizeSeNa epA vakSyamANA na sarveSAM ketyAha-anuSaMgeNa saMsargeNa bhavanti, jAyante guNadoSAH guNavatsaMsargeNa guNA jAyante duSTa saMsargeNa ca doSA jAyante / yatA-jo jAriseNamitiM karei acireNa tAriso hoi / kusumehiM saha vasaMtA tilA vi tagaMdhiyA jAyA // 119 // aMbassa ya nivassa ya dunhapi samAgayANi mUlANi / saMsaggeNa viNaTTho aMbonibattaNaM patto / 120||nthaa-gunnaa guNajJeSu guNI bhavanti, te mirguNa prApya bhavanti doSAH / susvAdutoyaM BULUSMS For Private and Personal Use Only
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zataka // 35 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravAhi nayaH, samudramAsAdya bhavantyapeyAH // 121 // amadhyasthAnAM kA sthitirityAha-- utkRSTapuNyapApA utkarSamAtasukRduH kRtA anuSaGgeNa saMsargeNa na gRhyante / saMsargAtteSAM guNadoSau na bhavata ityarthaH // yata:--'suciraMpi acchamANo verulio kAyamaNiyaummIso / nauve kAyabhAvaM pAhannaguNeNa niyaeNa // 122 // tathA suciraMpi acchamA No nalayo ucchuvA majjhammi / kIsa na jAyai mahuro jai saMsaggI pamANaM te // 123 // tato madhya I 1. suciramapi prabhUtakAlaM tiSThan baiiyoM maNivizeSaH kAcAzvate maNayazca kAcamaNayaH kutsitA kAcamaNaya:kAcamaNikAstairutprAbalyena mizraH nopeti na yAti kAcabhAvaM kAcadharma prAdhAnyaguNena vaimalyena nijenAtmIyena evaM susAdhurapi pArzvasthAdibhiH sArddhaM saMvasannapi zIlaguNenAtmIyena na pAzrvasthAvibhAvamupetyayaM bhAvArtha iti // 2. suciramapi prabhUtakAlaM tiSThan nalastambaH vRkSavizeSaH ikSuSATamadhye ikSusaMsargya kimiti na jAyate madhuraH / yadi saMsargiH pramANaM te taveti gAthArtha: 3. gAthA - bhAvuga abhAvugANiya loe dubihANi hoti davvANi / verulio tattha maNI abhAvugo attadavvehiM // 1 // bhAvyante pratiyogitA svaguNairAtmabhAvamApadyanta iti bhAvyAni kepellukAdIni prAkRtazailyA bhAvukAnyucyante athavA pratiyogini sati tadguNApekSayA tathA bhavanazIlAni bhAvukAni laSapatapadasthA bhUvRSetyAdAvukRJ tasya tAcchIlikatvAditi tadviparItAni abhavyAni calAdIni loke dvividhAni dviprakArANi bhavanti dravyANi vastUni bestatra maNiH abhAvyaH // abhyadravyaiH kAcAdibhiriti gAthArthaH / / For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 / / / 35 / /
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kalassagarsur Gyan www.kobatith.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra sthAnAmeva saMsargAdaguNadoSau bhavato bhAvukadravyopamatvAtteSAM utkRSTapuNyapApAnAM tvabhAvukatvena na saMsargAtko'pi vizeSa ityrthH|| 28 // tataH kimityAha mUlam-aisayapAviyapAvA dhammiyapavvesu to vi pAvarayA / na calaMti suddhadhammA dhannA kivipAvapavvesu // 29 // vyAkhyA-iha dvitIyapadamadhyopanyastaH to zabdazca sambadhyate, tena yasmAdutkRSTapuNyapApAH saMsargeNa na gRhyante / to tasmAdatizayamAdhikyaM prApitaM nItaM pApamazubhaM karma yaiste'tizayapApitapApAH / dhArmikANAM parvANi paryuSaNAdIni dhArmikaparvANi teSu apizabdo'tra yojyate, tato dhArmikaparvasvapi pAparatA hiMsAghazubhArambhAsaktA bhavantIti shessH| AstAmanyadA teSAM hi tathA svAbhAvyAtpApa eva sarvadA ratirutpadyate, na zubhakarmaNi / yataH-kaNakuMDagaM jahitANa vihaM bhuMjai suuyro| evaM sIlaM caittANaM dussIle ramaemie / 124 // tathA na cakanti na spandante zuddhadharmAta jinapraNItadharmADanyAH puNyavantaH ke'pyatizayaprApitadharmANaH pApaparvasvapIti gamyam / dharmadhIrANAM hi svabhAva evArya yanyAyamArgAnna cakanti yataH-nindantu nItinipuNA yadi vA stuvantu, lakSmIH samAvizatugacchatu vA yatheSTam / adyaiva vA maraNamastu yugAntare vA, nyAyAtpathA pravicalanti padaM na dhIrAH // 12 // tato'yamabhimAyo yadyapi dharma sthirANAM pApaparvasvapi na calati dharmAccittaM tathApi sarvathA tadanuvRtyAdi parihartavya SOCTOSSESS For Private and Personal Use Only
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paSThizataka- AASHRESS. mevAnyathA tasya tathA ca darzanenAnyeSAmabhinavadharmAdInAM teSa pravRttiH syAdityarthaH // 29 // evaM suparvakuparvamedena pane IM daividhyaM pratipAdyAdhunA lakSmyA daividhyamAha 51 saTIka mUlama-lacchI vi havai duvihA egA purisANa khavai guNariddhI / egA ya ulhasaMti apunnapunnANubhAvAo // 30 // vyAkhyA-na kevalaM parva vividhaM lakSmIrapi vividhA bhavatItyapi zabdArthaH daividhyamevAha-ekA'jJAnakaSTAdikAraNakabdhANAMmanuSyANAM kSapayati nirasyati guNA jJAnAdayasteSAM RddhiH samRddhiguNaddhistAMyataH-nidrA mudrA vinaSa sphuTamaparamacaitanyabIjaM janAnAm,lakSmIrakSNauMdhabhAvaH prakaTamapaTalaH snnipaato'tridossH| kiM ca kSIrAndhivAsinya. bhajadiyamapAM sarpaNAnnIcagatvaM kallolebhyazcalatvaM smRtimatiharaNaM kaalkuuttcchttaabhyH||126||prairaalinggitaa yAnti praskhalanti pade pade azliSTAni ca bhASante dhanino madyapA iv||127||tthaa varaM vibhavabandhyantA sujanabhAvabhAjAM, nRNAmasAdhucaritArjitA na punarUjitAH sampadaH / kRzatvamapi zobhate sahajamAyato sundaraM, vipAkavirasA natu svayathusambhavA sthuultaa||128|| tayA-ekA punaH supAtravitIrNazuddhadAnAdikAraNebhyo jAtA lakSmIH ullasantI uttarottaravRddhayA prakarSa gacchantI puruSANAM iti sambadhyate / guNadhinasArthavAhazAlibhadrAdInAmiva puSNAtIti sAmarthyAd gamyate, yaduktaM-" maNikaNagarayaNaghaNapUriyammi bhavaNammi sAlibhaddo | 36 // 5555 For Private and Personal Use Only
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kallassagarsur Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org | vi / anno kira majjhavi sAmiyatti jAo vigayakAmo // 19 // kuta etadevamityAha- apuNyaM pApaM puNyaM dharmastayoranubhAvaH prabhAvastasmAt atrAyamaryoM bAlanapaH prabhRtikaM pApahetutvAt pApaM tadanubhAvajA lakSmIrguNAnnirasyati puNyAnubandhipuNyaprabhavA tu sA guNAn puSNAti / tata mithyAtvanibandhane puNye'pi na pravartanIyamityarthaH // 30 // evaM lakSmyA dainidhyaM pratipAdyAdhunA gRhItRdAtrIstasyA yayA pApanibandhanatvena guNakSapakatvaM syAt, tathAha malama-guruNo bhaTTA jAyA saDDhe thuNiUNa liMti dANAI / dunniya amuNiyasArA dUsamasamayammi buDaMti // 31 // vyAkhyA-guravo liGgamAtropajIvino bhaTTA iva bhahA bandinaH kIrtipAThakA ityarthaH, ta iva jAtA jajJire / yata:zrADAn pravAhamAtreNaiva zrAvakatvena rUDhAn stutvA--" yathA mAtaramAzritya sarva jIvanti jntvH| tathA gRhasthamAzritya sarve jIvanti (sAdhavaH) caashrmaaH|| 130 // tathA-himAcalA kIrtimuparApagAyA vivektigmdyutipuurvshailH| aucityacintAmaNirohaNAdri--guNAmarANAM kanakAcalo yaH // 131 // ityAdi kavitvagItapadyAdibhiH stutiM kRtvA, athavA cATunA vacanamAtreNa tvaM tyAgI bhogI tvatpUrvajA api paropakAriNo dA-2 nazauNDA ityAdinA stutvA lAnti gRhanti dAnAni deyadravyANi piNDazayyA vastrapAtrAdIni / bhaTTA iti stutveti copalakSaNaM tena naimittikA iva nimittamantratantrauSadhasvapnavicArajyotiH zAstrAdiprayujya dAnAni kAnti dadAnA api 81 OMOMOM For Private and Personal Use Only
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ssssttishtk|| 37 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir evameva cintayanti, aho ete'smatkIrtti kurvate nimittakathanAdinA copakurvate, ata ebhyo yathepsitaM dIyate / natu mudhikayA dadati / sugataye ca mudhAdAnagrahaNe bhavataH / yataH - " dullahA hu muhA dAI muhA jIvIvi dullahA / muhA dAI muhA jIvI doSi gacchati subhagai // 132 // ti, tataH kimityAha - dvAvapi dAyaka grAhako zrAvakagurU na kevala gururevetyapi zabdArthaH / prAg gurava ityatra zrAddhAnityatra ca bahuvacanaM bahavo guravo bahavaca zrAddhA evaMvidhA a dhuneti jJApanArtha iha ca dvAviti dvivacanaM tatsamudAyadvayApekSayeti na doSaH / amuNitasArAvajJAtaparamArthau paramArthayAtrAyaM " gihiNo veyAvaDiyaM na kujjA abhivAyaNavaMdaNapUyaNaM ceti / tathA nakkhattaM sumiNaM jogaM nimittaM maMtabhesajjaM / gihiNo taM na Aikkhe bhUyAhigaraNaM payaM // 133 // etatkurvANAtha kuzIlAH syustAdRzAzca zrAvakasyApi vandanAnahI eva / yata:- " pAsattho osanno hoi kusIlo taheva saMsatto / aha cchaMdoviya ee avadaNijjA jiNamayaMmmi // 134 // taindane ca pratyutAnarthasambhavAt / taduktaM--pAsatthAI vaMdamANassa neyakittI na nijjarA hoi / kAyakilesa emeva kuNai taha kammabaMdhaM ca / / 135 / / evaMvidhaM paramArthamajAnAnau dumAyAM samAyAM prAyo duSpamAyAmevaivaMvidhaguruzrAvakayorbAhulyamiti duHSamA grahaNam / bruDato majjato bhavAmbudhAviti zeSaH / ayaM bhAvo mahAdivat zrAddhAn stutvA tadagre ca nimittAdi prakAzya ye dAnaM lAnti ye ca tAdRzaM dAnaM dadati / te bhavAmbudhau majjantIti / dharme sthairyArthe tu dhanyastvaM mahAkulaprasUta ityAdikAM stutimapi kuryAt zAsanaprabhAvanAdibhiH kAraNairnimittamapi prakAzayedityarthaH // 31 // prAguktamajJAtaparamArthA bruDanti sammati ca teSAmeva bAhulyaM pazya For Private and Personal Use Only nakaraNam // saTIkaM0 // 37 //
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kallassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org na paramArthajJastokatAM sakAraNAmAhamalama-micchapavAhe ratto loo paramatthajANao thovo| guruNo gAravarasiyA suddha maggaM nigrahaMti // 32 // vyAkhyA-mithyA'lIka: pravAho'vicArapUrvikA pravRttimithyA pravAhastasmin rakta Asakto lokaH pANiloko yatastataH paramArthoM devagurudharmANAM sadasadvicArastasya zAyako veditA stoko'lpaH mithyAtvibhyaH samyaktvAdi pratipatitebhyazca samyaktvAdisAmAyikavatAM svabhAvenApi stokatvAt / yata:-" sammattadesavirayA paDivannA saMpaI asNkhijaa| saMkhejA ya carite tIsuvi paDiyA annNtgunnaa||136||vishessto duHSamAyAM dravyakSetrakALabhAvAyace| kSayA'tistoko lokaH paramArthajJAyakaH samyaktvAdimAn / nanu santyeva tadupadeSTAro guravo, ye sarvatra paramArtha jJApayipyanti tathA ca tajjJAtAro bahavo'pi bhaviSyantItyAzaGkayAha--guravo dazamAzcaryamahimnA tAdRzamugdhajanavipranArakAnAmAcAryA gauravarasikAH RddhirasasAtalakSaNagauravatrayakampaTAH zuddha mArgamutsUtramalakalaGkarahitatapaH saMyamalakSaNa nigRhanti / te hi RjyAdigauravarasikA AtmAnaM suvihitatvena khyApayantaH paramArthapRcchakaLokAgre zuddhamArga nigRha|nti / zuddhamArgakathane hi koko mA'smatto viraMkSIditi / yena tAdRzA evaMvidhA eva bhavanti, yata:-"paribhavaha u. lagakArI muddhaM magaM nigRhae baalo| viharai sAyAgaruo saMjamavigalesu khittesu // 137 // tatazca mithyA SHALOMOMOM For Private and Personal Use Only
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org saTIka paSThizatakavAharatatvena parapAryajJAyako lokaH svabhAvata eva stokaH, tatrApi gauravarasikA guravaH zuddha mArga nigRhanti, tena vi. // 38 // zeSataH paramArthajJA stokatetyarthaH // 32 // aya punaH paramArthajJA stokatAyAM hetvantaramAha mUlama----savvo vi arihaM devo sugurU gurU bhaNai nAmamitteNa / tesiM sarUvaM suhayaM puNNavihaNA na yAti // 33 // vyAkhyA-sarvo'pi pAramparyAgatazrAddhakulotpannaH samasto'pi naikaH kazcidityapi zabdArthaH / pRSTaH sanniti ga. | myaM aIn devaH suguruSa gururupakakSaNatvAdaIdukto dharmazca mameti sAmarthyagamya iti nAmamAtreNAbhidhAnamAtreNa bhaNati kathayati vizeSamAha-- teSAM devagurudharmANAM svarUpaM paramArthabhUtaH sadbhAvaH, tacca--" yasya saklezajanano rAgo nAstyeva sarvathA / na ca dveSo'pi sattveSu zamendhanavAnalaH / / 138 // " ityAdirUpaM svarUpameva vizinaSTi subhadaM kalyANadaM sukhadaM vA mokSasukhadAyakaM puNyavihInAH prAkkRtasukRtarahitA na jAnanti na vidanti yataH-sukho boho suguruhiM saMgamo uvasamo dayAluttaM / dakkhinna karuNajau lambhaMti na thoSapunnehiM // 139 // aryAdadhikapuNyA jAnanti idamatra hRdayam / sarvo'pi nAmazrAvakaH pRSTo mamAhanneva devo guravaH susAdhavo dharmaH kevalipajJapta eve. ti nAmamAtreNa kathayati, kilAsmadaMze'yaM ca gururayaM dharma iti kulakramAbhimAnamAtrayasto / na tu tatsvarUpaM bhagavadguNacintanAtmakaM kadAgrahatyAgena mugurusevArUpaM ca mithyAvaparihAreNa zuddhadharmasevAsvabhAvaM ca puNyahInA na jAnanti OMOMOMOMOM 55 8 // 38 // For Private and Personal Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org puNyayuktA eva ke'pyalpe jAnantItyarthaH // 33 // nanu tatsvarUpaM puNyahInA na jAnantIti kimucyate yAvatsantyevAdhunApi zuddhamArgopadeSTAro yadupadezato jJAsyanti tatsvarUpamityAzaGkayAbhiniviSTAnAmapuNyabhAjAM mugdhabuddhInAM zuddhamArgaprarUpakadveSiSu gurubuddhA tatsvarUpAparijJAnamAha mUlam - suddhA jiNazrANarayA kesi pAvANa huMti sirasUlaM / jesiM te sirasUlaM kesi mUDhANa te guruNo // 34 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA - zraddhA nirmalacitAH zuddhatve kAraNamAha-jinAjJAratAM bhagavadvacanAsaktA bhagavadvacanato hi cittazuddhisambhavAduktaM ca- "rAgAdayo malAH khalvAgamasadyogato vigama eSAM / tadayaM kri (ye) yAta eva hi puSTiH zuDiva cittasya // 140 // keSAJcitpApAnAM pApayuktAnAM bhavanti jAyante ziraHzUlaM mastakazUlamiva, zuddhA hi zuddhadezanayA pApAnAM trAsakAriNo bhavanti / yataH- "khuddamiyANaM puNa suddhadesaNA sIinAyasamA " tavasteSAM te ziraH zUlamiti yuktameva / yeSAM ca pApAnAM te zuddhAH ziraH zUlaM keSAMcinmUDhAnAM nirvivekAnAM te tAdRzAH pApAH pApaguravaH santIti varttate / mUDha ! tvaM caivaMvidhagurvaGgIkAre sphuTameva teSAM tataH zuddhA jinAjJAratA yeSAM ziraH zUlaM te'pi keSAMcid guravastebhyazca zuddhasvarUpa dveSibhyaH kathaM devagurvAdisvarUpajJAnaM bhavatItyarthaH // 34 // // tarhi tAdRzAnapi gurutvenAGgIkRtAnavalokya tadanukampayA saviSAdamAha - For Private and Personal Use Only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org paSThizataka makaraNam // mUlama-hA hA garu akajja sAmI nahu asthi kassa pukkarimo / kaha jiNavayapa kaha suguru sAvayA kahai ya akajjaM // 35 // saTIkaM0 vyAkhyA--hAhA iti khedAtireke, gurukamatiguru akAryamakarttavyaM yadevaMvidhAnAmapi duSTAnAM gurutvenAjIkAraH / nanu IP tahi pUtkAraH kriyatAM yathA akAryA pUtkArabhItA nivartante / ityata Aha--svAmI saurAjyasampAditasarvalokahitodurnItinivAraNakSamo rAjA nahu naivAsti vidyate'naH kasyAgre iti zeSaH, pUtkurmahe akAryamityAdhuccaiH svareNa vyAharaNaM vidadhmahe / svAmino agre pUtkAre kRte tadbhiyA svayamakAryAnnivartante , akRtyakAriNaH sa vA haThAdapi nivartayati, tadabhASe hi tadanarthakameva kuta evamucyata ityAha--' kaheti ' dezIbhASayA kutra jinavacanaM sarvajJavAkyaM sarvanayasamUhamayaM nikhiladoSakalaMkamuktaM kutra muguruzrAvakA: muguravazca zrAvakAzceti banchaH kutra caidamakArya kugurvagIkAralakSaNa tadidamatra hai hRdayaM jinavacanaM hyevaM yatsugurUktayuktyA vyavaharannagarhito bhavati / yathA--" dhammajjiyaM ca vavahAraM [buddhe] vuiDhi hAyariyaM sayA / tamAyaraMto vavahAraM garihaM nAbhigacchaI // 141 / / suguravazca bhAvabhikSavo yathA--"a18 sippajIvI agihe amitte, je iMdie savvau vippamukke / aNukkasAI lahu appabhakkhI, ceccAgihe egacare sa bhikkhU // 142 // " muzrAvakAca suvinizcitamatitvAdiguNagaNopetA eva yayA- muviNicchiya egamaI dhammami aNannadevao ya puNo / na ya kusumaesu rajai puvAvaravAhiyatyesu // 143 / / " ityA SANSARASWABHAR SAGAR For Private and Personal Use Only
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org di, tata etatsarvaM sugatiprApakaM kutra / kutra ca durgatinibandhanaM kugurvaGgIkAralakSaNamidamakArya yataH- "utsUtroccayamUcuSaH sukhajuSaH siddhAntapadyAmuSaH, protsarpadbhavatApakApathapuSaH samyagdRzAM vidviSaH / ye kSudrAH prati jA te gurutayA bhUrIn kusUrInaho / te cumbanti sahasrazaH zramabharodasrAzcatasro gatIH // 144 // " tasmAt kuguravastyAjyA evetyarthaH // 35 // prAguktaM gurukamakArya svAmI nAstItyAdi, sammati tu tadakAryaM kugurusaMsargalakSaNa laghukarmatA mumukSurapi ko'pi durvidagdhairnindyata iti sakhedamidamAha - mUlam - sappe dihe nAsai loo nahu koi kiMpi akkhe | jo cayai kugurusappaM hA mUDhA ! bhaNai taM dudhaM // 36 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA--sarpe bhujaMge dRSTe darzanapathamavatIrNe nazyati palAyate loko jano "nahu " naiva ko'pi yo'tyantaM paraparivAdaparaH sospi tiSThatvanyaH, kimapi klIvo'yaM kAtaro'yaM yaH sarve dRSTvA'pi nazyatItyAdirUpaM kiJcidapi stokamapItyarthaH AkhyAti kathayati tasyeti gamyate / pratyuta puNyavAnayaM ya evaMvidhAd bhImabhujaGgamAda (da) vaJcita ityAdikAM lokastasya prazaMsAM karotItyarthaH / yaH ko'pi laghukarmA tyajati pariharati sadgurUpadezAdinA kugurusarpaM asaMvignAgItArthAcArya, hA iti khede, mUDhAstAdRzakuguru mohamohitAH kugurupoho mUDhatA sphuTaiva / yata:--" AhArArthina mujjhitaM guNalavairajJAtazIlAnvayaM, sAhavaMzajata dvidhena guruNA svArthAya muNDIkRtam / yadvikhyAtaguNA For Private and Personal Use Only
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org paSThizataka 15 saTIka STREAKS nvayA api janA lagnogragacchagrahA devebhyo'dhikamarcayanti mahato mohasya vijRmbhitam // 145 // prakaraNam // bhaNanti kathayanti taM kugurutyAginaM duSTa doSavantaM kilAnena svavaMzapAraMparyAgatA api guravo muktA itinindanti / khedazcAtra aho dhanyo'yaM yenAnvayA gatA api kuguravo muktAH , sugurusevayA (cA) vA'bhinivezityAgena sanmArgamazizriyadityAdistutisthAne nindAkaraNAt / tato'yamarthaH stokabhayahetoH sannizyantaM na ko'pi nindati / anantabhayahetuM kuguruM tyajantaM mRdA nindantIti bhAva iti gAthArthaH // 36 // atha sapakugurvorantaradarzanena kugurutyAgininda kasya mUDhatvaM draDhayan sarvathA kugurusevAnivAraNAyAha mUlam-sappo ikkaM maraNaM kuguru aNaMtAI dei mrnnaaii|| to varisappaM gahiu~ mA kugurusevaNaM bhadda // 37 // vyAkhyA- sarpo'tiduSTo'pi takSakavAsukinAgAdiH spRSTo virAddho vA ekamityekavAramaraNaM vedyamAnabhavAyurdalikasarvathAzATalakSaNaM dadAtIti sambadhyate / tathA kugururagItArthAsavignAcAryazcArAdhito'nantAni paryavasAnarahinAni maraNAni mAguktasvarUpANi dadAti prayacchati / yata:- kevalAgItArthanizrAyA apyanantajanmamaraNahetutvamuktam, kiM punaH srvdossdussttgurunishraayaaH| taduktaM--"ja jayai agIyastho jaM ca agIyatthanissio jayai / vahAvei ya gacchaM aNaMtasaMsArio hoi // 146 // " yasmAtsarpaH spRSTaH san sakRnmaraNaM dadAti kugurustvAzrito'nantAni mr-5|| 40 // SONORMA5% For Private and Personal Use Only
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir www.kobatirth.org bhadreti bhAva viSTemA sarvazIrSamaNi viSTehamatima pAritAvAti iti bhAva duSTa NAni dadAtIti sarpakuguUrantara, anyacca sarpastu virAdhito'pi yadi kadApi mArayati tadA sakRnmArayati nAdhika, * kuguruzcArAdhito'pi anantazo mArayati iti tayovizeSaH / tasmAdvaraM pradhAnaM sappai gRhItumAdAtumudyama iti varttate / mA 31 niSedhe, kugurusevanaM kucchUitAcAryArAdhanaM kArSIrityapi gamyam / bhadreti zroturAmantraNaM etena bhadrasyaiva zAstrarahasyamAkhyeyaM na kuTilasya / yato vede'pyuktam-" vidyAha vai brAhmaNamAjagAma gopAya mAmeva viSTehamasmi asUyakAyAtRjaveyatAyanamA vyA vIryavatI yayA syAmiti / tadayamarthaH yasmAtsarpakugurvoretAvAnvizeSastasmAt varaM sarpazIrSamaNigrahaNAyodyamaH natu kugurusevanodyama iti / bho bhadra ? tvamucyasa iti bhAva iti gAthArthaH / / 37 // prAk sarpato'pi kuguruM duSTaM bhaNanA tatyAga ukto'dhunA punastaddoSadarzane'pi ye tAn gurubuddhayA namanti tacchalitA iti sanirvedaM vadannAha mUlam-jiNa ANA vi cayaMtA guruNo bhaNiUNa ja namijjaMti / tA kiM korai loyo chalio gaDaripavAheNa // 38 // vyAkhyA-'jiNa ANAvitti',jino rAgadveSajetA tasya AjJA, "samiIkasAyagArava iMdiyamayabaMbhaceraguttIsu / sajjhAyaviNayatavasattiuyajayaNAmu vihiyANaM // 147 // " ityAdirUpA AdezAstAM tyajanto'pi tadbhaGgakaraNadvAreNa muzcanto'pi pazcAgnirdiSTo'pi zabdo'tra yojyate sa ca yojita eva, tataste'pi guravo bhaNitvA ete''smadIyA dharmAcAryA ityuktvA etena teSAmaupacArikameva gurutvaM na vAstavaM, vAstavaM hi gurutvaM guNeSu satsu bhavati, OM For Private and Personal Use Only
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org nirguNatvA sa karaNam / / saTIka. kriyatA tiriti yati gaharIprakAra CL6 paSThizataka- AjJAvirAdhakAnAM ca sarvaguNavirAdhakatvena nirguNatvAt / yata:-" ' ANAicciya caraNaM tambhaMge jANa kiM na // 41 // bhagati / ANaM ca aikkato kassA esA kuNai sesaM // 148 // tenAguravo'pi gurava iti bhaNitvA yannamyante mastakena baMda ityAdiprakAraiH namaskriyante loka 'tA' sarika kriyate ki vidhIyate iti pratIkArAsAmarthyamUcakaM, yato koka chalito vaJcito gaDDarya UraNyastAsAM pravAho vyavahAraH sthitiriti yAvat gaDDarIpravAho gaDarIsthitiH, yatra kvApi garnAdAvekA patati tatra sakalamapi yUthaM svalAbhAnapekSitadanumArgeNa patatIti / atra caga pAtopame kutrApi kArya kazcit kenApi kadAzayena pravRttaH tatpatyayAttatrAnyatareSAmavicArapUrvikA pravRttilakSaNayA gaDDarIpravAhazabdena ucyate tena gaDDarIpravAheNa,idamuktaM bhavati yathA kila kazcit duSTapretAdinAcchalito duzcikitsyo bhavati / evaM gaDDarIpravAheNa chalito duzcikitsyo'ta: kiM kriyate pratIkArAbhAvena pratIkArAbhAvazcAjJAvirAdhakAnAmapi gurava | 1 iti bhaNitvA namanenAtyantatA'hitatvAt / evameva saMghapaTTake'pi pratyapAdi, yathA-" kiM digmohamitAH kimandhaH badhirAH kiM yogacUrNIkRtAH, kiM daivopahatAH kimaGgaThagitA kiMvA grahAvezitAH / kRtvA mUrdhni padaM 1. upadezamAlAyAM-ANA iti ciya iti nizcayena ANA iti AjJayaiva caraNa cAritra jinAjJApAlanameva cAritramityarthaH, tamUle AzAbhale kRte sati hai ziSya ! jAnihi kina bhagnamityarthaH, AmAM jinAjJAmatikAnto yadi jinAzollakaSitA tahiM kasyAdezAt zeSamanuSThAnAdi karoti, AjJAM vinAnuSThAnAcaraNa C. viDambanadhetyarthaH / / OM // 11 // For Private and Personal Use Only
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kallassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org X atasya yadamIdRSTorudoSA api, vyAvRtti kupathAjaDA na dadhate sUryAnta catatkRte // 149 ||"[vyaakhyaakiNshbdaaH sarve'pi vikalpArthAH, kimamI jaDA digmohAH kunazcidaSTAdinimittAt pAcyAdidikSu pratIcyAdibhramastamitAH prAptAH ayamarthaH, yathA digmUDhAH prAcI pratIcItvenAdhyavasyanto lokena yuktyA jJApitatattvA api tadadhyavasAyAnna nivartante,evamete'pi viditakupathadoSA api kuto'pi hetostato'nivartamAnAstatsAmyAttathocyante / kimandhA nayanahInA badhirA upahatazravaNA andhAzca badhirAzceti dvandaH, te kimandhAH kiM badhirA ityarthaH / yathA'ndhA dRgvikalatvAta | samyakapanyAnamajAnAnA apathamapi satpathatayA'vagamya tatra gacchanto hitaiSiNA tattvaM jJApyamAnA api svagrahAnna ni vartante, yathA ca badhirAH zruti vikalatvAdanAkarNayanto duSTa vaitAlikAdivaco nindArthamapi stutyarthatayA'vagamya tadAnAdI pravarttamAnAstattvaM bodhitA api svanirbandhAnna nivartante, evamime'pi sadoSamapi kupathaM svagacchAdigrahAnirdoSatayA'babudhya tato'nivartamAnAstathocyante evamuttarapadeSvapi bhAvanIyam / tathA ki vazIkaraNAdiheturanekadravyamelakA pAdapralepAdikheMgaH tAhageva nayanAanAdizcarNa yogazca cUrNa ca te vidyate yeSAmiti vigrahe tadasyAstIti tAn ayogacUrNino yogaNinaH kRtA yogapUrNikRtA abhUva tadbhAve ciH mastakAdiSu yogacUrNakSepeNa vazIkutA ityarthaH / yathA kenApi dhUna kSiptayogacUrNAH pumAMsa pAtmano'hitaiSiNamapi taM hitaiSitayA manyamAnAH kenApi tavaM pratipAdyayAnA api yogAdiprabhAvena tavacanakaraNAnna nivartante tathaite'pi kupayAditi pUrvavat / kiM devena pratikUla vidhinopahatAH sadbuddhibhraMza pApitAH / te hi vidhivazena viparyastamatitvAdakRtyamapi steyAdikaM kRtyatayA manvAnAstattvaM pratipAdyamAnA api UNTOSAUR* For Private and Personal Use Only
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org SaSThizataka- // 42 // durdaivamahimnA tato na nivartante / tathaite'pi ki 'aMgeti'pArcavAmantraNaM kiM ThagitA mantrAdiprayogeNa svAyattI- pakaraNam // kRtAH / yathAhi-kecana kenApi durmAntrikeNa vazIkaraNamantreNa tathAkRtAstadvacanamasamIcInamapyatyantasamIcInatayA'bhyupagacchantastatvamavagamitA api mantramahimnA na tato nivartante, evamete'pi kizzeti pakSAntare graha tAdibhirAvezitAH saTIka. kRtAdhezA vihitazarIrAdhiSThAnA iti yAvat / yathA bhUtAdhiSThitAstadAvezAvidheyA parijJAnenAvidheyamapi pitRmahArAdikaM vidadhAnAstato nivaryamAnA api na nivartante, evamete'pi sadasadvivekavikalatayA kupayAnna nivartanta / iti atra ca digmUDhAdi bahuvikalpapradarzanamAdhunikazrAilokAnAmatyantAnivaya'svagacchagrahagrastatvajJApanArtha kRtvA vidhAya mUni zirasi padaM pAdaM zrutasya siddhAntasya siddhAntoktAtikrameNa niHzaGkatayA svaguruliGgipravarttitA sanmArgapoSaNameva bhunamUni pAdakaraNaM zrutamUni pAdanyAse ca teSAmidaM bIjaM bhagavatsiddhAnto hi naikAntenaiva vihitAnuSThAna vidhiniSTha ityAdi vivekinAM niHzreyasAya bhaviSyati, kiM zrutenetyantaM liGgibhiryaduktaM-mUlapUrvapakSe tasyopadezasya satataM tat sakAze zravaNamiti etaccAyuktam / yata:-" navi kizci" ' ityAdyAgamazakalasyedamuttarAI, esA tesiM ANAkajje sacceNa hoyamba'miti asya cAyamarthaH, eSA bhagavatAmAjJA yatkArya satyena bhavitavyam, ko'rthaH kArya jJAnAditrayaM satyaM ca saMyamaH yathA yathA jJAnAdikaM saMyamazcotsaptastathA tathA yatinA nirmAya yatitavyama, yadAha-kajaM nANAIyaM saccaM puNa saMjamo muNeyavyo / jaha jaha so hoi thiro taha 2 kAyanvayaM kuNasu / / 150 // dosA jeNa nirujjhaMti jeNa khijjati pubbakammAI / so so mukkho vAo rogAvatthAsu samaNa va // 151 // 5 // 42 // For Private and Personal Use Only
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir na cAgame sukhalipsayA kiJcitsUtritaM, kiM tarhi yAvatA binA saMyamajJAnAdiyAtrA notsarpati, tAvanmAtrasyaiva vihitanivAraNasya nivArita vidhAnasya ca bhagavadbhiH puSTAlambanena kAdAcitkatayA tatrAnujJAnAt / evaM ca kathaM zrutasyAvyavasthAbhavanmArgasya caudezika bhojanAdeH sarvasyApi sArvadikatayA nitraMzatvena kevalasukhAnubhavoddezenaiva pravRtteH / tathA ca tasya mahAsAvadyatvena jJAnAdiyAtrAhIyamANatvAt kathaM prAmANyamityaho akalitaguNadoSavibhAgaH svapakSAnurAgaH khalAnAM yadbhagavanmatasyAvyavasthApAdanena svamatasyotkarSapradarzana / nahi tejasaH sakAzAt kadAcitamasa utkarSasambhava iti / kizva tIrthakara gaNadhara pUrvadharAdi sAtizayamahApuruSavirahe sammati tatsiddhAnta eva naH pramANam / yaduktam- " to [no] picchAmo sanvannuNo seyaM na maNapajjava jiNAI / naya caudasadasapuvippamuhe vissuyasuyahare vi / / 152 / / evaM pi amhasaraNaM tANaM cakkhUgaIpaIvo ya / bhayavaM ? siddhaMtocciya aviruddha iTThadihiM // 153 // tasya caprAmANyAnabhyupagame tatpraNeturbhagavato'pyaprAmANyAbhyupagamaprasaGgena bhavatastanmULarajoharaNAdi veSaparityAgApattiH / yaduktaM - " ANAecciya caraNaM tabhaMge jANa kinna bhaggati / ANaM ca aikkato kassAesA kuNai sesaM / / 154 // tathA cAyaM sukhAzayA bhavatkalpitaH panthA sakalo'pi vizarArutAmApadyetetyaho lAbhamicchornItyA api saMvRttaH / yadapi rugviNaH kalpatAM yAntItyAdizlokavalena svaprakalpitakriyAyAH sukumArAyA mokSAGgatvasamarthana tadapyasundaraM / tata etaclokArtha evamAgame vidhIyate ' mauIe vi kiriyAe kAleNArogayaM jaha uveMti / taha ceva u fasari jIvA siddhaMta kiriyAe // 1 // tti', atra hi siddhAntakriyAyA eva cirantanamunikriyApekSayA komalAyA For Private and Personal Use Only
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org paSTizataka-18/ api nirvANAGgatvaM pratipAditam / nanu tvadabhipretotsUtrakriyAbhAsasya ato bhavadabhimatakriyAyA upadarzitanyAyena | tadviparyayaprasAdhanAnnaitat zlokabalena bhavatprakalpitazrutApAmANyasiddhiH / evaM ca liDdeizanayA zrutasya mUni pdkr||43|| saTIka NamasAmpratamapi kRtvA yadamI pratyakSagocarAH zrAvakajanAH sudRDhagacchagrahagranthayo dRSTorudoSA api sAkSAtkRtagurutarapUrvA- ditakupayAparAdhA api aSTadoSA hi vivekino'pi kupathAdapi na nivartitumIcate kiM punaranya ityapi zabdArthaH / vyAvRttimapasaraNaM kupathAt adhikRtAt kumArgAt jaDAH svahitAhitavivekazUnyAH na dadhate na cetasi dhArayanti na kurvantIsyarthaH / na kevalaM vyAvRtti svayaM na dadhate, asUyanti ca ISyanti saguNe'pi doSamAropayantIti yAvat, caH samuccaye, etAM kupathavyAvRtti karoti etatkRt tasmai 'krudhaduhetyAdinA caturthI mahAsatvAya kasmaicit kupathavyAvRttividhAyine hai atra cottaravAkyArthagatatvena prayujyamAno yacchabdopAdAnaM vinApi tadarthaM gamayati, yathA-' sAdhu candramasi puSkaraiH kRtaM | mIlitaM yadabhirAmatAdhika iti' tenAyamarthaH, teSAM hi dRSTadoSatvAt kupayAttAvatsvayaM vyAvRttiH kartuM yuktA / aya ku.18 to'pi hetoH svayaM na vyAvartante tadA tavyAvRttikAriNi pramodo vidhAtuM saGgataH / yatpunaramIyamadhyAdekamapi kartuM notsainte / pratyuta kupathanivRttividhAyini kasminnapi kSudropadravAya yatante, tatkimamI digmohamitA ityAdi yojyam / te taduktaM bhavati--digmUDhAdayo hi hitaiSiNA vyAvarttamAnA api digmohAdeAvRttimAtrameva na kurvanti, ete nUnaM kevale kupayAnna vyAvartante, yAvatA kupathavyAvRttikAriNe'sUryatyapIti tebhyo'pyamI kutsitA iti vRttArthaH] // iti gAthArthaH // 30 // nanu na vayaM chalitAH kintu dAkSiNyAjjAnAnA api na tAnAzAvirAdhakAn moktuM kSamAmahe / nirdAkSiNyo / ROCA olu 43 // For Private and Personal Use Only
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir www.kobatirth.org 49+ hi bandhubhirapi tyajyate / yaduktaM-' nirdAkSiNyo mucyate bandhubhRtyai, stanmuktasya kSIyate'sya trivargaH / kSINe cA'smin medinI bhArakArI, kArISA bho jIvati vyarthameva // 155 // iti" evaM paravacanamAkarNya teSAM nirdAkSiNyahetuM prakaTayan kugurutyAgadAkSiNyasya mUDhatAmAvedayannAha mUlama-nidakkhinno khoo jai kuvimaggei ruTriyA khdd| kugurUNa saMga cayaNe dakkhinnaM hI mahAmoho // 32 // vyAkhyA 'niddakkhinnetyAdi' dAkSiNyamanukUlatA, janacittAnuvRtcitvamiti yAvat tato nirgata dAkSiNyamanukalatA yasya sa nirdAkSiNyo loko jano'stIti gamyate / kathamityAha-yadi ko'pi raGkAdiratikSutpapIDito dInabadano mArgayati yAcaneti cATuvacanai hikA dezIbhASayA pUpalikA tasyAH khaNDamekadeze nirdAkSiNyatayA tayApi na dadAtI ti zeSaH AstAM bahudAnadAkSiNyamiti / atha ca kugurUNAmAjJAbAhyAcAryANAM saGgatyajane saMsargaparihAre dAkSiNyaM aho asmadvezyaireta eva gurutvenAjIkRtA vayaM caiteSAM gacche stambhabhUtA anekAcAryopAdhyAyAdipadasthApanAghutsavakAriNa etaizcAsmavimbapratiSThAdivihitaM tadamUna svagacchamaryAdAmulladhya kathaM tyajAma ityAdirUpAnukUlatvaM, hI iti khede mahAmoho mahadahAnaM idamuktaM bhavati, yatpUpalikArakhaNDadAne'pi na dAkSiNyaM durgadurgatinivandhanakugurutyAge ca dAkSiNyamiti / tannUnaM bhavAmbhodhimajjane mUdAnAM gacchamudrA zilAyate / yaduktaM-"jIvAH pramAdamadirA hatahRdyavidyA, apyanya + + For Private and Personal Use Only
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pAThazataka C saTIka DhatA utA va kamAyAtAyAgaya kAliyasyA AUSA thA supadhi samprati notsahante / hA majjanAya nu bhavAmbhasi liDibhiH kiM. gacchasthitivinihiteSa ga* IDFkaraNam / / le zilaSAm // 156 // anyathA tu vivekotpannau " jai puthvapurisapariyAgayaM kAliyaM ca dAriI / tA taM18) nahu mottamba iMtIe viularidIe // 157 // iti saJcintya kramAyAtadAridayatulyAn kugurUn muJcanna dAkSiNyaM kuryAdityarthaH // 39 // pAka kugurupatipattRNAM mUDhatA uktA / sampati kugurUNAM mUDhatAmAkhyAtuM taduSTavasya duniyothatAmubhAvayannAha mUlam-kiM bhaNimo kiM karimo tANa hayAsANa chiTThaduzANa / je daMsiUNa liMgaM khivaMti narayammi muddhajaNaM // 40 // vyAkhyA-' kiM bhaNimotyAdi' kiM bhaNAmaH kiM brUmaH prajJApanAnahatvAta / yata:-" ko dAhi uba. esaM caraNAlasayANa duSiyahANaM / iMdassa devalogo na kahijjai jANamANassa // 158 // api tu na kizcidityarthaH / tathA kiM kurmaH upakArApakArayormadhye kiM vidadhmahe api tu na kiJcidityarthaH / yata:-" sIhaMdhalo- | yaNugghADayavaso AvayaM lahai" ityAdi dRSTAntena tadupakArasyAnarthahetutvAt apakArasya ca puNyavatAmakartavyatvAta keSAmityAha-teSAmanantarameva nirdizyamAnasvarUpANAM kIdRzAnAM teSAM hatAzAnAM hatA nirastA AzottarottarakalyANAbhilAparUpA yeSAM yairvA te tathA teSAM tathA dhRSTAstattadakRtyakaraNe pragalbhA duSTA doSavantaH tato bandaH teSAM / teSAM keSA HRsanna For Private and Personal Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir OM AARAKS mityAha- ye nirdiSTanAmAno darzayitvA pradarzya lija rajoharaNamukhAnantakAdika "suvihiyadumvihiya vA nAI jANAmi. khu chaumatyo / liMga tu pUpayAmi tigaraNasuddheNa bhAveNa // 1 // ityAdi kevalavyavahAranayAzritadezanayA liGgamAtrame va pUjyamiti kathayitvA kSipanti nayanti narake zvabhre mugdhajanaM vivekavikalaM lokaM svabandApanAdijanitadoSeNa doSazca tannamane sphuTa eva, zrute- yathA "jaha velaM bagaliMga jANatassa namao dhuvaM doso| nirbudhamatti nAUNa vaMdamANe dhuvaM doso // 159 // iha ca narakagrahaNaM sarvadurgatiduHkhopalakSaNa tato ye duSTA mugdhajanaM cAturgatikasaMsAradope kSipanti teSAM kiM bhaNAmaH kiM kurma ityAdigAthArthaH // 40 // evaM kugurUNAM duSTatvanirvAyatvakayanena mUDhatAmudbhAvyedAnI mUDhAnAM caritradarzanAdamUDheSu bhaktiDhA bhavatIti vivakSuH stutibyAjena teSAM nindAmAha malam-kugurU vi saMsimohaM jesiM mohAi caDimA dttuN| sugurUNa muvari bhattI ainiziDA hoi bhavvANaM // 4 // vyAkhyA-'kugurUvityAdi' kugurUnapi na kevalaM sugurUnityaperarthaH, prazaMsAmi stavImi prAkRtatvAdekatve'pi bahutvanirdezaH yayA"thuNimo dINamaNo'hamityatra ahamityAtmanirdeze yeSAM kugurUNAM moho'jJAnaM sa AdiryeSAM rAmadveSAdInAM te mohodayastaizcaNDimA raudratvaM bhUribhayahetutvamityarthaH |tN mohAdicaNDimAnaM dRSTvA vilokya sugurUNAmuparimuvihitagItAdhaguruviSaye bhaktigaurava vizeSo'nitividA sAndratarA bhavati, bhavyAnAM mokSagamanArhANAM / ko'rthaH kugurU OMOMOMRG & For Private and Personal Use Only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org | NAmasmadIyAmI zrAddhAH kimasmAn vihAyAnyatra bhaktiM kurvantItyAdi mohavazagA dveSeNa vayamamISAmupari zira udara- prakaraNam // sphoTanaM kariSyAmaH / tAn vA suvihitAn kakuTAdibhistAdayiSyAmo ye'smadIyAn zrAdhAn vipratArayanti, i. saTIka. tyAdibhiH prakAraizcaNDimAnaM dRSTvA bhavyAnAM teSvanAdareNAho dhanyA amI suvihitA ye evaM vidhe'pi viSamakAle mamatAyujjhitA nirapekSameva dharmopadeza dadati / dravyaliGgikRtopasargebhyazca na bibhyatIti, mugurupunibiDA bhaktirbhavati / anyathA yadi te pratipakSabhUtA na syustadA sarveSvapi suvihiteSu samAneSvAdarAnAdarakRno vizeSo na syAt / yathA durjanAnvinA sujaneSu nAdaraH syAt / yaduktaM-nApakArIkhalazcata syAtsajana kA smaredapi / upakAraH kRte kiM | sthA-nIrogANAM bhiSak smRtiH // 160 // tatastAn prazaMsAmi suguruSu dRDhAnurAgotpAdakatAmAtreNa na tu tad-ra guNavarNaneneti gAthArthaH // 41 // nanu gurucaNDinnA sarve'pyete evaMvidhA eva vatina ityAdirUpAnAsphavotpadyate / nanu suguruSu dRDhA bhaktistatkayamucyate--niviDA bhaktirbhavatItyAzakya samyagdRzAmevaM bhavatIti pratipAdayamAha mUlama-jaha jaha tudRi dhammo jaha jaha duTThANa hoi iha udo| sammadichijiyANaM taha taha ulhasai sammataM // 42 // vyAkhyA- 'jaha jaha ityAdi' yathA yathA truTathati alpIbhavati durlabhaH syAditi yAvata dharmaH zrutacArialakSaNaH kAlAdidoSAt / yatA- saMghapaTTake 'saiSA huNDAvasarpiNyanusamapAsabhavyabhAvAnubhAvA, triN-15|| 45 // For Private and Personal Use Only
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zazvogragraho'yaM khakhanakha mita varSasthitirbhasmarAziH / antyaM cAzcaryametajinamatahataye tatsamA duHSamAle --tyevaM duSTeSu puSTeSvanukalamadhunA durlabho jainamArgaH // 161 / / [ vyAkhyA-yA AgamagrantheSvAgAmitayAlikhitAkate sA eSA sammati pratyakSakALasyApratyakSyatve'pi tadudbhavakAryANAM pratyakSopalambhenopacArAdepetyuktaM avasarpanti pratikSaNamAyuH zarIramamANAdayo bhAvA hAniM gacchanti prANinAmasyAmityavasarpi NI siddhAntaprasiddhaH kALavizeSaH / huNDaM sakalAGgopAGgAnAM yathoktamAnavaikalyahetuH SaSThaM saMsthAnaM tenopalakSitA avasarpiNI huNDAvasarpiNI vyutpattimAtraM vedaM tatvatastvananta tamakAlabhAvya saMyata pUjA nibandhanaM caityavAsyutpAdahetuH, zubhabhAvahAnikAraNaM kAlabhedo huNDAvasarpiNI sA ca bhagavati mokSaM gate jAteti, samayaH paramasUkSmaH kAlastatazcAnu samayaM prati bhavyAnAM muktigAminAM athavA bhavyAH zubhA bhAvA: pariNAmA anubhAvAzca prabhAvA matinizcayA vA tatazca hasanto hIyamAnA bhavyabhAvAnubhAvA yasyAM sA tathA / huNDAvasarpiNyAM hi kALasvAbhAvyAd dharmArthinAmapi prAyeNa bhAvA yAdRzA varttamAnakSaNe, na tAdRzA kSaNAntara ityAdi krameNa prati kSaNaM sabalezatAratamyAghrAtatayopajAyamAnA upalabhyante / tathA ca prakaraNakAreNaiva prakaraNAntare pradarzitaM, " kAlassa aikiliTThattaNeNa aisesipurisaviraheNa / pAyamajugaseNa va gurukammatteNa ca jiyANa / / 162 / / kira muNiya jiNamA vi hu aMgIkaya sarisadhammamangA vi / pApamaisakiliTThA dhammatthI vittha dIsati // 163 // atra ca sadityanena saMyogaparatve'pi pUrvavarNasya na gurUtvaM cchaMdaH zAstre vyavasthitayAnudRzyA kvacittanniSedhAt / tathA For Private and Personal Use Only
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ssssttishtk|| 46 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir triMzaH jinasiddhAntoktASTAzItigrahamadhyAtriMzataH pUraNaH, caH samuccaye ugragraho jinapravacanasyodagropasargavargakAritvAddAruNo grahaH, ayameSa pratyakSopalabhyamAnakAryo bhasmarAzinAmA khamAkAzaM tasya ca zUnyatvAtvamiti gaNitavyavahAre zUnyasya bindoH saMjJA nakhA iti ca viMzateH saMjJA, nakhAnAM viMzatisaMkhyatvAt tatazca khaM ca nakhAceti dvandvaH taiH pacAnupUrvyA aGkaracanayA sthApititairmitAni parisaMkhyAtAni varSANi saMvatsarAH sthitirekasmin rAsAvavasthAnaM yasya sa tathA, ekarAzau varSasahasradaya sthiti ityarthaH / sa hi graho bhagavannirvANakALAnantaraM varSasahasradayaM yAvat krUratvAd bhagavajjanmarAzI saGkrAntatvAd bhagavantaM ca muktatvena duHkhIkartumazaktatvAt tatpakSatayaiva pravacanasya bAdhAM kariSyati / dRzyate ca loke'pi kazcit kasyacitsvapratipakSasya kiJcidapakarttumapArayannetadapakAreNApi tasyApakRtaM bhaviSyatIti mUDhatayA manasi nidhAya tatpakSaM tatsadRzaM cApakurvANaH / yaduktaM - " tvaM vinirjitamanobhavarUpaH sA tu sundara ! bhavatyanuraktA / paMcabhiryugapade ca zaraistAM, tADayatyanuzayAdiva kAmaH // 164 // tathA - ' yasya kiJcidapakartumakSamaH, kAryanigraha - gRhItavigrahaH / * kAntavaktrasadRzAkRti kRtI, rAhurindumadhunApi bAdhate // 165 // tathA'ntyaM dazamaM SaH pUrvavat Azcarya anantatamakAlabhAvitvAdadbhutamasaMyatapUjAkhyaM etadidAnIM pratyakSaM jinamatahataye ArhantamavacanApabhrAjanApAdanAya / tatsamAnaiH prAguktaistribhiH samA tulyabalA duSyamA duSTA lokaduHkhakAriNya samA varSANi yasyAM sA tathA kAlacakrasya paDarakasya paJcamo'rakaH yathA prAktanAtrayaH samuditA jinamataM nighnanti / tathA caturthI duSyamApi / yaduktaM 1. hareH 2. hariH indraH // For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIka 0 // 46 //
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir utkarSavatpuruSasiMha vidhogato'mI, bhasmagrahaprabhRtayo'hitavAraNA hI / jainaM mataM bhuvi mahAvanamastazaikA, bhaktuM kathaM sapadi samprati sammavRttAH // 166 // caH pUrvavat iti prakaraNe eSu prakRteSu huNDAvasarpiyAdiSu evaM pradarzitaprakAreNa pratipadaM suvihitalAghavAsaMyata gauravApAdanalakSaNA duSTakAryadarzanAdduSTeSviva duSTeSu krUreSu gy koTiM prApteSu huNDAvasarpiNyAdiSu caturSu anukalaM pratisamayaM adhunA sAmprataM durlabho durApo jainamArgaprati nikAriNAM huNDAtra sappiNyAdInAM puSTatvAt tanmahimnA ca bhUyolokasya bhavAbhinanditvAt katipayasAccikajanopAdeya iti yAvat | jainamArgaH pratizrotorUpabhagavatpatha etanmadhyAdeko'pi duSTapuSTaH svakAryakaraNasamarthaH, kiM punaH samprati sarve'pi militAH / tato yathA duSTeSu caraTAdiSu prabhaviSNuSu purAdimArgo jigamiSatAM durgamo bhavati / tathA bhagavanmAgau'pyadhunaiteSu satsviti, Agame'pyuktaM-- dUsamahuMDAvasapiNi bhasamaggahapIDiyaM imaM titthaM / teNa kasAyA jAyA kUrA iha saMjayApi // 167 // anuzrotorUpastu jainamArga idAnImapi sulabhaH, yeSAmeva huNDAvasarpiNyAdInAM samArgavRttiprati prAtikUlyaM teSAmevA sanmArgapravRtti pratyAnukUlyAditi "itthaM yadyapi liGgibhiH prakaTitA bhUpRSTakRtsnAvanI, ruyatra pramitAvataH zrutapathAvajJAnasaMjJAnvitaiH / kalpenApi kalAvatA kalayituM sAkalyato duHzakAH, sambodhAya tathApi mUDhamanasAmeSAdigAdarzitA // 1 // iti vRttArthaH ] // yathA yathA ca duSTAnAM durjanAnAM dharmadveSiNAmityartho bhavati syAt iha kAle udaya unnatiH kAlamAhAtmyAdeva / yataH - "dharmaH pratrajitastapaH kapaTitaM satyaM ca dUre gataM, pRthvI mandaphalA nRpAzca kuTilA laulyArthino liGginaH / dezAzca malayaM gatA kara bharairlobha gatAH pArthivA, sAdhuH For Private and Personal Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra sssstthishtk|| 47 // www.kobatirth.org sIdati durjanaH prabhavati prAyaH praviSTaH kliH|| 168 / / kvacit 'udaotti' pAThaH, sa ca spaSTa eva tataH samyagdRSTijIvAnAM samyaktvatAM prANinAM tathA tathollasati prakarSa prApnoti samyakttavaM darzanaM, ayamAzayaH te hi samyagdRSTayo yathA yathA kAlamahimnA dharmmahAniM duSTodayaM ca pazyati / tathA tathA teSAM " uvagaraNavatthapattAiyANa basahINa sar3aDhayANaM ca / jujjhisaMtikaraNaM jaha naravaraNo kuTuMbINaM // 1 // kalahakarA DamarakarA asamAhikarA anivvuikarA ya horhiti / ittha samaNA dasasu vi khittesu savarAhaM // 2 // " ityAdi bhagavaduktamanAgatavacanamavisaMvAdi dRSTvA aho bhagavatAM sarvajJAnAM vacanaM kAlatraye'pi na visaMvadatIti bhagavatyAsthAtirekAtkiyatAM ca sAdhUnAmevaMvidhe'pi viSamakAle saMyamadAdarthadarzanAt samyaktvamullasatItyarthaH // 42 // nanu yathA duSTAnAmudayo'sti tathA dharmejayaH pApe kSaya iti lokokteH sampratyapi dharmaMsyAtyudayaH, kiM na syAdityAzaMkyAha - mUlam -- jaya jaMtu jaNaNitulle aiudo jaM na jiNamae hoi / taM ki kAlasaMbhava - jiyANa aipAvamAhappaM // 43 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only karaNam // saTIkaM0 vyAkhyA- ' jaya jaMtu ityAdi ' jagajjantujananItulye tribhuvanamANimAtRkalpe iti paSThIsaptamyorartha pratyabhedAjagajjantu jananI kalpasyetyarthaH / evamanyatrApi jananItulyatvaM ca hitatvAt hitatvaM ca " savve jIvA vi icchaMti jIvi na marijji / tabhhA pANivahaM ghoraM jAvajjIvAr3a vajjara // 1 // " ityAdi samarthanAt atyudayastIrthakarakALa- // 47 //
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir bhAvI yanna jinamatasyAhacchAsanasya bhavati tat kliSTakAlasambhavajIvAnAmatipApamAhAtmya, tatra rAgadveSAbhinivezAH klezahetutvAtkAlo'pi kliSTaH sa cAso kALaca kliSTakAlastatra sambhava utpattiyeSAM te tathA te ca te jIvAzca kli-17 STakAlasambhavajIvAsteSAmatipApamutkarSavat duritaM tasya mAhAtmya mahimA te hi kliSTakAlotpannAH svayaM naSTaH parAnapi nAzayanti / taduktaM-" kAlAidosavasao ghaNakammakiTTha, cittataNeNa ya jaNA bahusaMkilesA / to liMgiNo ya gihiNo ya daDhaM vimUDhA, kiM kiM na je aNuciyaM ciramAyaraMti // 169 // naTThA ya te saMya. masaMgakuhe ujjuttI, annesi nAsaNakae bahuhA vayaMti / pAyaMjaNAsayamaIya abhAvibhadA:taM ceva ta ttamiva liMti cayaMti mg||170||ttstskRt kudezanAdi pApamAhAtmyAjjagajjantujananIkalpasyApi jinamatasya nA, tyudayo bhavati udayamAtraM tu duSpasahaM yAvadastyeveti gAthArthaH // 43 // atha yeSAM pApamAhAtmyAjjinamatasya nAtyudayasteSAmeva pApapUrNatvaM yathA syAttathAhi mUlam-dhammami jassa mAyA miccattagaho ussutta no sakA / kuguruvi karai sugurU viuso vi sa pAvapunnatti // 44 // vyAkhyA- dhammammItyAdi' vidvAnapi kevalamavidvAn pApapUrNAM bhavatItyadhyAhAreNAnvayaH vidvatvaM ceha zA-18 khAtAmAtreNa na, paramArthataH pAramArthika hi vidvatvaM vivekina eva bhavati / "kaH paNDito ? vivekI"ti vacanAt viSeke na For Private and Personal Use Only
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSThizataka - // 48 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ca sati pApapUrNatvAbhAva iti sa ityAdau caikavacanaM jAtyapekSayA tAdRzavyaktInAM sampratyanekatvAt sa ka ityAha-yasya dhaprAguktasvarUpe mAyA vaJcanAtmikA lAbhapUjAkhyAtyarthaM dharmaM karoti na mokSAya / ete lokA mAM suvihitamavagaccha ntu iti lokadRSTayA sAmAcAroM karotyanyathA svanyathaiveti mAyA iyaM ca niSidvA // yataH- upadezamAlAyAM " dhammamma natthi mAyA na ya kavarDa ANuvitti bhaNiyaM vA / phuDapAgaDamakuDillaM dhammavayaNamujjayaM jANa // 171 // na vi dhammassa bhaDakkA ukkoDA vecaNA ya kavaDaM vA / nicchammo kira dhammo sadeva maNuyA sure loe / / 172 // [ vyAkhyA - dharme satye sAdhudharmaviSaye mAyA nAsti mAyAdharmayoratyantavai ritvAdityarthaH / na ca kapaTaM paravaJcanaM dharme varttate ANuvitti parAvarja (jaitra) nArtha mAyAkAri (a) nuvRttivaJcanaM tasya bhaNitaM bhASaNaM, 'phuDati spaSTA kSaraM prakaTaM lajjAbhAvena akuTilaM nirmAyatvena etAdRzaM dharmavacanaM 'ujjUyaM' iti Rju saralaM mokSakAraNaM aho uttama ! evaM jAnIhi // 173 ' navitti ' naviti na bhavati ' dhammassati' dharmasya sAdhanaM kasmAt ' bhaDakkA ' iti atyADambaradazanAt 'ukkoDA' idaM yadi mahyaM dadAti tadA madIyaM karomIti tRSNayA 'vaJcaNA' iti paravaJcanaM tena vA dharmasya sAdhanaM nAsti / vA'thavA " kavaDa " iti mAyAceSTayA kira iti nizcayena dharmo nizchadmo niSkapaTo varttate devA vimAnavAsino manujA mRtyulokavAsino asurA pAtALavAsinastaiH saha varttamAne etAdRze loke tIrthaMkarairniSkapaTo dharma uktaityarthaH // 162 // tathA mithyAtkhagraho'tasvAbhinivezaH kilAsmadgurubhiridamupadiSTaM tarhi vayaM yuktamayuktaM cedameva kumma nAnyaditi / mithyAgraho natvevaM cintayanti yuktiyuktaM vaco grAhyaM nAyuktaM, gurugauravAditi tathotsUtrasyAgamaviru For Private and Personal Use Only karaNam // saTIkaM0 // 48 //
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org sya no zaGkA no bhayaM ucchRGkhalatayotsUtraM jalpati, nanu alpAdapi mRSAvAdAd gauravAdiSu sambhavaH / anyathA vadatAM jainIM vAcaM vaha kA gatirityAdi vicintya vibheti / tathA kugurUnapi karoti sugurUn ya iti gamyate kugurUn pUrvoktalakSaNAnapi tatpakSapAtitayA sugurutvena pratipAdayatItyarthaH / tAdRzAnAM ca sAdhutvavAde mRSAvAdadoSaprasaGgAdAhaaaroh "bahave ime asAhU loe bacceti sAhUNo na lave / asAhuM sAhutti sAhusAhutti Alave // 1 // taprAyeSAM dharme mAyA mithyAtvagraha utsUtre na zaGkA ye ca kugurUn sugurUn kurvanti / te vidvAMso'pi pApapUrNA iti gAthArthaH // 44 // niSiddhAcaraNena pApapUrNatoktA prAk tAvatA cAniSiddhAcaraNamAdiSTaM tadapyAjJayaiva phaladamanyathA tvanyayetyetadadhunAha-- mUlam - kiccapi dhammakiccaM vyApamuhaM jiNiMdaANAe / bhUyamaNuggaharahiyaM ANAbhaMgAtra duhadAyaM // 45 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA- 'kiccaMpItyAdi' kRtyaM karaNIyaM apizabdo bhinnakramaH sa cAgre yokSyate kiM tadityAha dharmakRtyaM dharmakAryaM tadeva nAmagrAhamAha - pUjApramukha mapi devapUjApramukhamapi pramukhazabdena sAmAyikavandanamatikramaNapauSadhajinabhavanavidhApapratyAkhyAnAdigrahaH, kayetyAha - jinendrAjJayA jinoktAnusAreNa pUjApramukhamapi dharmakRtyaM jinAjJayaiva kRtyaM karaNIyaM yayA sukhadaM syAditi zeSaH, AjJA ca pUjAviSayaivaM / tadyathA - " kAle sui bhUieNaM visihapupphAihiM vihiNAo / sA For Private and Personal Use Only
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org paSThizataka-8 rathuI thuttagaruI jiNapUyA hoi kAyavvA // 1 // " AjJayA pUjA vidheyetyasminnarthe 'zrIsaMghapaTTakavRttI' zrIjinapati /pakaraNam // sUribhirbahu apazcitamasti tattata evAvaseyam / sAmAyikAdiviSayAzcAjJA AvazyakAdizAstrebhyo'vaseyAH, tadeva puujaam|| 42 // saTIka mukha bhUtAnugraharahitaM makAro'trAlAkSaNikaH jIvAnukampojjhitamAjJAbhaGgAn duHkhadAyiduHkhadAnasvabhAvaM, ayamAzayaH-de. vapUjAdikaM hi sarva bhagavadbhirjIvarakSArthamevAdiSTaM tenaiva bhAvapUjAdhikAriNAM puSpApi nivAritaM ' to kasiNasaMyamaviU puSphAIyaM na icchatI'ti vacanAt ye'pi ca dravyapUjAdhikAriNaH te tu svata eva kAyavadhe pravRttAH santi / tato dra.4 vyapUjAthai sApekSAH sAnukampA yatanayA "bhUmIpehaNajalachANaNAi jayaNAu hoi inhANAdItyAdi " rUpayA tathA pra. timAGgalagnaM kunthvAdi nirIkSya tadapasAraNAdyartha 'gharapaDimAu jiNANaM pamajjae vayaNakayakoso' ityAdirUpayA ca pravartamAnA dravyataH kamapi kAyavadhaM, kurvanto'pi bhAvato rAgadveSarahitatvAtte bhUtAnugrahavanta eva / yata:-" yatanAtona ca hiMsA, yasmAdeSaiva tannivRttiphalA / tadadhikanivRttibhAvAdihitamato'duSTametaditi // 173 // tathA--eyAhi to buddhA virayA rakhati jeNa puddhvaaii| itto nivvANagayA abAhayA AbhavamimANaM // // 174 / / yA tu bhUprekSaNajalagALanakunthumamArjanAdiyatanArahitA bhUtakAtisandhAnAdirUpA ca pUjA sA bhUtAnugrahara| taivAjJAbhaGgarUpatvAttasyAstatazca pApasiddheH taduktaM--"zAstrabahumAnataH khalu sacceSTAtazca dharmaniSpattiH / parapIDAtyAgena ca viparyayAtpApasiddhiriti // 175 // tathA-vacanArAdhanayA khalu dharmastadbAdhayA svadharma iti / idamatra dharmaguhyaM sarvasvaM caitadevAsya // 176 // tasmAdyathA bhagavadAjJA tathaiva yatanApUrvakaM dharmakRtya 65555 LUCHAG3 % For Private and Personal Use Only
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org kRtyaM bhagavadAjJAM vinA tu kRtamapyanyathA phalaM syAditi bhAvaH // 45 // dharmakRtyamapyAjJAkRtaM sukhadaM syAdanyathA kutaM tvanyathA syAdityuktamaya punaH sarvamanuSThAnaM kurvatAmapyAjJAvirAdhakAnAM mUDhatAM darzayan tadevAha - mUlam - kaTThe karaMti appaM damaMti davvaM cayaMti dhammatthI / Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ikkaM na cayai utputta-visalavaM jeNa buDDeti // 46 // vyAkhyA- ' kaThThe karaM ' ityAdi, kaSTaM pIDAsahanAmatkaM samyak locavidhAnaM hyanupAnakatvamatha dharA zayyA maha radvayaM rajanyAH svApaH zItoSNasahanaM ca ? SaSThASTamAdirUpaM citraM bAhyatapo mahAkaSTaM alpopakaraNasandhAraNaM ca tat zutA caivetyAdirUpaM kurvanti vidarbhAta / tathAtmAnaM damayaMti indriyanoindriyadamena tathA dravyaM dhanaM, yaduktaM ' upadeza mAlAyAM'-" cheo bheo basaNaM AyAsalesaM kiM bhayavivAgo yaM / maraNaM dhammanrbhaso araI atthAo sacvAIM // [ vyAkhyA--' cheo ' iti chedaH karNAdInAM karttanaM, bhedaH krakacAdinA pATanaM svajanAdibhiH saha cittavizleSo vA vyasanamApat AyAso dravyopArjanArthaM svayaM kRtazarIraklezaH, klezo vivAdhA pIDeti yAvat bhayaM trAsaH parigrahAjjAyate, vivAdaH kalahaH, cazabdaH samuccayArthe maraNaM prANatyAgaH dharmabhraMzaH zrutacAritralakSaNadharmAt cyavanaM sadAcAravilopo vA aratizcittodvegaH, etAni ca sarvANyapi arthAdbhavanti ato'narthamUlo'yamartha ityarthaH, ayete vivekavikalaiH prArthyate ityartho hiraNyAdiriti vyutpattiH ityAdi jJAtvA tyajati jahati dharmArthinaH sukRtepsavaH, For Private and Personal Use Only
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paSThizataka // 50 // paramekaM na tyajanti ajJAnAd guruniyogAdvA // yata:--" sammaviTThI jIvo uvaihae kyaNapi sahahaha / sahahAipakaraNam // asambhAvaM aNAbhogA guruniogA vA // 178 // kiM tadityAha--utsUtraviSalavaM sUtrAtikrAntamutsUtraM tadeva saTIka0 viSalava ivAnarthahetutvAta viSalavastaM yenotsUtraviSalavena hetubhUtena bruDanti duHkhasAgara iti gamyam / yathA--kazcidvipalavabhakSaNena madhurAdidravyaM bhakSayannapi tatkRtazvAsarodhAdiduHkhasAgare majjati / tathA mUrkhAH zeSakaSTAni kurvANA api 3 viSalavatulyenotsUtreNAnantaduHkhasAgare saMsAre aDanti / yata:--" usmuttamAyaraMto baMdhai kamma sucikkaNaM jiivo| saMsAraM ca pavaDDhai mAyAmosaM ca kuvvai ya / / 178 // tato bAlAH kadAgrahagrastA utsUtraM na tyajanti / zeSaM kazAni kurvanto'pIti hA kaSTamityarthaH / / 46 // evamutsUtrabhASiNAM mUDhatAM pratipAdyAdhunA zuddhA zuddhasaGgaphalapatipAdanena tatsaGgatyAgopadezamAha mUlam-suddhavihidhammarAgo vaDDai suddhANa saMgame suyaNu / soviya asuddha saMge ninaNANa vigalai aNudiyahaM // 47 // 'suDavityAdi' zuddhavidhidharmarAgaH zuddhA vidhirAgamoktaH karaNaprakAraH zuddhavidhiH sa cAso dharmazca tatra rAga:prItivarddhate sphItirbhavati / zuddhAnAM nirmalAcAravatAM susAdhunAmiti yAvat saGgame saMsarge bhoH sujanA etena ca sambodhanapadenAtra yogyebhya evopadezo deya ityuktaM // yata:--" yogyebhyastu prayatnena, deyo'yaM vidhinAnvitaiH / maats-5|| 50 // 55-565 For Private and Personal Use Only
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir viraheNocaiH, zreyo vighnaprazAntaye // 179 // sAdhavo vizuddhatvAt zuddhameva vidhidharmmaviSayaM prayuJjate / atatatsaGgamAttatraiva rAgo bhavati so'pi ca apizabda eva zabdArthastatazca sa eva zuddhavidhidharmarAgo'zuddhAnAmutsUtrabhApArzvasthAdInAM saGge nipuNAnAmapi vidhividurANAmapi kiM punaranipuNAnAM nazyati galati anudinaM anudivasaM pratidinaM / yataH, upadezamAlAyAM- AlAvo saMvAso vIsaMbho saMthavopasaMgo ya / hINAyArehiM samaMsavvajiNidehiM paDikuTTho // 180 // annunna jaMpiehiM hasiuddhasiehiM vippamANo ya / pAsattha ma jhAre balA jaI vAulI hoi || 181 // [ vyAkhyA--'AlAvo' iti, AlApaH pArzvasthena sAI jalpanaM, saMvAsaH tena sArddhamekatra vAsaH, visrambho vizvAsaH, saMstavaH paricayaH, prasaGgo vastrAdigrahaNArpaNAdivyavahAro hInAcAraiH pArzvasthAdibhiH samaM sArddhaM ete padArthAH sarva jinendraiH sarvatIrthaGkaraiH RSabhAdibhiH 'paDikuTTo' iti niSiddhAH ekaikApekSayA ekavacanaM // ' annunnaiti anyonyaM parasparaM jalpitairbhASitaiH vikayAdikathanairityarthaH, hasitaihAsyai usi romodgamaiH kRtvA 'khiSpamANo a' iti pArzvasthAdibhiH preryamANaH pArzvasthAnAM madhye balAdapi haThAdapi yatirvyAkulo bhavati svadharmAd bhraSTo bhavatItyarthaH, atastatsaGgamastyAjya evetyarthaH // ] idamuktaM bhavati sAdhUn vidhau pravarttamAnAn dRSTvA tatsaGgAdvidhisevAyAmanurAgo jAyate'sAdhUvocchuGkhalatvena pravarttamAnAn dRSTvA vidhirAgo gati taddAkSiNyAdinA tasmAdutsUtrabhApakAzuddhasaGgatistyAjyA / yataH - " yadi tvaM satsaGgarato bhaviSyasi bhaviSyasi / utAsajjanagoSThISu patiSyasi patiSyasi || 182 // ityarthaH / prAk zuddhAzuddhayoH saGgasyeSTAniSTaphalatvAkhyAnenA For Private and Personal Use Only
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 51 // www.kobatirth.org sAdhusaGgatyAga uktaH, adhunA tAdRzabalavikalasya tatsakAze vAsamapi niSedhayannAha - mUlam - jo sevai suddhagurU asuddha loyANa so mahAsannU / tamhA tANa sayA se balarahio mA vasijjA // 48 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA- ' jo sevaItyAdi ' yaH ko'pi mithyAbhinivezakSayopazamavAn sevate Azrayati zuddhagurUn saMvignagItArthasuvihitAcAryAn azuddha lokAnAM mithyAtvavAsitamatInAM arthAlliGginAM sa mahAzatruriva mahAzatrurmahAvairI ne hi tAvatsAdhUneva na kSamante / yataH saMghapaTTake--" samyagmArgapuSaH prazAntavapuSaH prItyullasaccakSuSaH, zrAmaNyaDimupeyuSaH smayamuSaH kandarpakakSapluSaH / siddhAntAdhvani tasthuSaH zamajuSaH satpUjyatAM jagmuSaH, satsAdhUna viduSaH khalAH kRtaduSaH kSAmyanti noyadudruSaH // 183 // [ vyAkhyA' samyakamArga ityAdi, khalAH satsAdhUn na kSAmyantIti sambandhaH / tatra khalA guNimatsariNaH prakaraNAlliGginaH kRtaduSa iti, duSadhAtuH kvinto'tra doSaparyAyastatazca kRtA vihitA duSo doSAH svayamaneke'narthA yaiste tathA tatsvabhAvatvAtteSAM athavA kRtA ApitA duSo doSA yaiste tathA nirmaleSvapi sanmuniguNeSu lokamadhye lAghavApAdanAya svadhiyA vihitadoSAropA ityrthH| guNavatsvasaddoSAropaNasya teSAM kulavatasvAda, te hi tadguNAna sahamAnAstAnnindanti, udyadrUSaH nirnimittaM suvihitadarzanamAtreNaiva prakaTitalalATataTabhrukuTayAdikrodhavikArAHna kSAmyanti na sahante dvIpantItyarthaH / atra deze'mISAM pracAreNa vayaM For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 / / 51 / /
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir careersirar bhaviSyAma ityAdibuddhayA mAtsaryAttatrAvasthAtumeva teSAM na dadatItyarthaH / satsAdhUn suvihitayatIn satsAdhutvamevAnuguNavizeSaNesteSAM bhAvayati - samyagyArgapuSaH- bhagavatpraNItajJAnAditrayarUpamokSapathasya bhavyAnAM zuddhopadezapratibodhadvAreNa vistArakAn etena teSAmutsUtrabhASaNapratiSedhamAha - prazAntavapuSaH - bahiralakSitarAgAdivikArazarIrabhAjaH etenAntaramapi prabalarAgAdyabhAvaM prakAzayati / antastadabhAve vahiH sarvadA prazAntatvAnupapatteH / prItollasacakSuSaH - dviSTAnapi pratItya prasannotphullalocanAH etena bahiH kopavikAraparihAramAviSkaroti zrAmaNyaddhi prANAtipAta viramaNAdipaJcamahAvratavibhUtimupeyuSa AseduSaH, etena dIkSAmUlaM sarvaviratisampadaM darzayati smayamuSaH - ahaGkAratiraskAriNaH etena vAgmitvavidvatvAdAvabhimAnahetau satyapi tadabhAvaM prakaTayati-satsUtrakriyAbhiH kandaprpakakSaplupaH- manmathazuSkatRNadAhinaH etena sa. madhye nirapavAdabrahmavratadADha draDhayati / siddhAntAdhvani-zuddhAgamamArge tasthuSaH sthitavatastatparAnityarthaH / etena svayamutsUtrakriyAniSedhaM pratipAdayati / zamajuSaH - kSamAbhAjaH etenAntarapi krodhanirAsaM jJApayati / satpUjyatAM - vivekijanasevyatAM jagmuSaH prApaH etena sakalabhramaNaguNasampattimAvirbhAvayati nirguNAnAM vivekilokpuujnaa'smbhvaat| viduSaH vicakSaNAn etena svasamayaparasamayasAraviduratAM visphArayati / na caivaM guNazAliSu yatiSu dveSaH karttuM yuktaH, aNIyaso'pi taddveSasya sakalaguNigataguNadveSarUpatvenAnantabhavabhramaNanibandhatvAt / yaduktam - samyaktvajJAnazIlaspRza idda guNinaH sAdhavo'gAdhamedhA, steSu dveSo guNAnAM guNibhirabhidayA vastutaH syAd guNeSu / sarvasthAnAM guNAnAmavagamanamato'nhAya midhyAtvamasmAtta-smAd bhUyo bhavAndhibhramaNamiti guNidveSadhIrvvajjanIyA // 184||siddhaa For Private and Personal Use Only
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka - // 52 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nte'pyabhihitam // bharaheravayavidehe pannarasa vi kammabhUmiyA sAhU / ekkaMmi hIliyammi savve te hIliyA huti || 185|| sataguNacchAyaNA khalu paraparivAo ya hoha aliyaM ca / dhamme vi abahumANo sAhu paose ya saMsAro / / 186 / / " tataH prekSAvatA guNiSu bahumAna eva karttavyo na dveSa iti vRttArthaH ] // kutastarAM tadAzritAn ye hi yadArAdhyaM te na kSamante / tadArAdhakAn sutarAM na kSamante / pratyuta teSAM guNAneva dUSayanti, tallAghavApAdanAyAsantamapi doSamAropya / yathA-" lAbhArthaM malinAMzuke kitavatAM kaSTakriyAdhAyini prAhurdAgbhikatAmabhigraharucau paMktyarthatAM kSantari / guptAGge bakavRttitAM ca tapasA zaMsye namasyecchutA mitthaM hanta na dUSayanti yatinAM hi liGginaH kAn guNAn // 187 // athavA tadguNAnasahiSNavastAnnindanti / taduktaM bANAniva guNAn karNamAgatAnasahiSNavaH / pIDApAdanato'vrIDA nindanti guNinaH khalAH // 188 // yasmAtte sugurusevakAH guNavasvAt / zuddhAnAM vairiNaH tasmAtkAraNAtteSAmazuddhAnAmazuddhatA ca paraguNadhvaMsakatvAt teSAM yataH vidhvastaparaguNAnAM bhavati khalAnAmatIva malinatvaM / antaritazazicAmapi salilamucAM malinimAbhyAdhikaH // 189 // sakA samIpe balarahitaH sAmarthyavikalaH sAmarthya ca dvividhamAntaraM bAhya ca tatrAntaraM balaM dharmyaM kurvanirbhIkaH, yaduktaM - hoi samatyo dhammaM kuNamANo jo na bIhar3a paresiM / mAipiisAmigurumAjhyANa ghammANa bhinnANa // 190 // bAhyaM tu svAmisvajanavibhavazarIrAdikasA 1 kItyarthatAM 2 prAdhAnye For Private and Personal Use Only karaNam // saTIkaM0 ) / / 52 / /
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir marthyaM tAbhyAM dvividhAbhyAM balAbhyAM rahito mA baseH mA nivAsaM kuryAH / te zuddhA nirbalaM taM sugurusevakaM paribhaveyurativiSamatvAt teSAM / yataH - viSadharato'pyativiSamaH khala iti na mRSA vadanti vidvAMsaH / yadayaM na kuladveSI sakuladveSI punaH pizunaH // 199 // tasmAt svabalamapekSyaiva tatra vastavyaM, anyathA tatra vAse tadutpAditabhayAddhabhraMzaH syAdityarthaH // 48 // tatrAvasane kAraNamAha mUlam -- samayaviU asamatthA susamatthA jattha jiNamae aviU / tattha na baDhai dhammo parAbhavaM lahai guNarAgI // 49 // vyAkhyA- 'samayaviUtti' samayavidaH siddhAntasUtrArthajJAyakA asamarthyAH sAmarthyarahitAH sAmarthya rAhityaM ca samayavidAM kvacit kSetrakAlamahimnaiva bhavati yayoktamanyoktyA - " bhekena kvaNatA saroSaparuSaM yatkRSNasappanane, dAtuM karNacapeTamuDatadhiyA hastaH samullAsitaH / yaccAdhomukhamakSiNI viddhatA tenApi tanmarSitaM, ta. nmanye viSamantriNo balavataH kasyApi lIlAyitam || 192 // anyathA tUtsargApavAdAdisakalanayasvarUpavidAM teSAM sarvatra sAmarthyameva susamarthAH, sAmarthyavato yatra kSetre kAle vA jinamatasya sarvajJazAsanasyAvido jJAyakAH teSAmapi sAmarthya kAlAdidoSAdevAnyathA tu jinasamayA'vedinAM nizcayavyavahArAkuzalAnAM kutaH sAmarthyAvakAzaH / ata eva tAzAnAmapi mahamavalokya kenacit sanirvedamanyoktirabhANi, tadyathA- "prAtaH pUSNA bhavati mahate nopatApAya For Private and Personal Use Only
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatith.org saTI paSThizataka-ThA yasmAtkAlenAstaMkavana gatA yAnti yAsyanti cAnye / etAvata dhyadhayati yadA. lokavAdyastamobhi-bhikaraNam // stasminnaiva prakRtimahati vyomni labdho'vakAzaH // 193 / / tatazca yatra jinamatavido'samarthAH susamarthAzca // 53 // jinamatAvidaH natra tasmin kSetre vA na varddhate na vRddhi prApnoti dharmaH zrutacAritrarUpaH, kintu parAbhavamabhibhavaM labhate hai pApnoti guNarAgI guNA jJAnAdayasteSu rAgavAn tiSThanniti gamyate / jinamatAvedinAM khalAnAM tatparibhavananipuNatvAt pata:-atimaline kartavye bhavati khalAnAM vizeSanipuNA dhIH / timire hi kauzikAnAM rUpaM pratipadyate dRssttiH|| 194 // tasmAttatra na vastavyamityarthaH // 49 / / prAgazuddhAnAM sahavAso niSidaH, adhunA punasteSAM dharmakaraNe'pi doSamAha malam-jaM na kara aibhAvaM ummaggasevI samatthao dhmme| tA laTTha aha kujA tA pIDai suddhadhammatthI // 50 // ___ vyAkhyA- na karetti' yat na karoti na vidhatte kimityAhAtibhAvamatizraddhA ka ityAha--unmArgasevI asanmArgamarUpakAdirabhiniviSTa ityarthaH, kiM viziSTaH samarthakaH kAtyayo'tra kutsArthastena kutsitazarIrAdisAmarthyayuktaH kutsitatvaM conmArgasevitvAdeva,kvAtibhAvaM na karotItyAi-dharme pAguktarUpe tallaSTaM zobhanaM laSTatvaM cAyogyatvAttasya / yataH--vajra ivAmecamanAH parikathane cAlanIva yo riktaH / kalupayati yathA mahiSaH pUnakavadoSamAdatte // 18 // 53 / / vallabhAna kutsita janmArgasevI For Private and Personal Use Only
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kallassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 544 195 // ayogyasya ca dharmakriyA niSedhAt / yaduktaM--" ahigAriNA khu dhammo kAyavyo aNahigAriNo doso| ANAbhaMgAo ricaya dhammo ANAe paDibaMdho // 196 // tenonmArgasevI yaDarme'tibhAvaM na karoti tallaSTaM uktadoSAbhAvAditi bhAvaH / atha kuryAvidadhyAt so'pi yadyatibhAvaM dharma iti sambadhyate tahi pIDayati vyayayati zurudhArthino nirmalapuNyAbhilASiNaH,sahi dharme bhAvaM kurvannapi svAgrahamatyajan svasAmyApAdanAya zuddhadhArthino'pi hIlayA pIDayati, yaduktaM- duHSamAsamayabhAvijinazAsanAzubhabhAvasUcakasvapnASTakAntasthavAnarasvapna phalaM vivRNvatA zrIharibhadrasUriNA--" bahuvAnaramajhagayA tavvasahA asuiNA viliMpaMti / appANaM anne vi yatahAvihe logahasaNaM ca // 197 // " ciralANamaliMpaNayA tadannakhisA na eya masuitti / sumiNoyaM eyassa u vivAgamo navaramAyariyA // 198 // kila kasyacitpArthivasya svadRSTasvapnaphalaM paryanuyuJAnasya bhagavAn zrImahAvIraH samAdideza, mayi muktimupeyuSi sUraya evaMvidhA bhaviSyanti yathA cApalAdinA vAnarayUyAvipakalpA AcAryA bahavaH purISatulyotsUtramarUpaNenAtmAnaM pArzvavartinazca ghekSyanti, viralatarAzca tanmadhyAnnAtmAnaM nApyanyAn lepsyanti / tayA-cAtmAnamutsRtreNA''dihAnAMstAnavalokya te hasiSyanti / aho ete bAlizAH zuddhasimAntadezanAmalayajarasena surabhiNA'nena nAtmAnaM carcayantIti hIlanena pIDayanti / ayaM bhAva:-- yadyunmArgasevI dharma bhA vaM kuryAt tadA mahiSo jalamiva svasyAnyasya ca ceta: kaluSayana svotprekSitAbhinivezavazAcchuddhadharmArthinaH pIIMI dayet tasmAdyattatra sa bhAvaM na kuryAttallaSTamityarthaH // 50 // atha yathA zudharmAdhinA pIDA na syAttathAha dezanAmalayajanta / tathA-cAtmAnamutsatreNAtmAnaM pArzvavartinazca pekSyanti yathA cApalAdinA vAnaraya For Private and Personal Use Only
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paSThizataka ka prakaraNam // malam-jai savvasAvayANaM egacca jaMtumicchavAyammi / dhammahiyANa suMdara tA kahaNu parAbhavaM kujjA / / 51 // saTIka0 vyAkhyA--'jai samvetti' yadItyabhyupagame sa cAgre yokSyate sarvazrAvakANAM nikhilanAmamAtradhArakazramaNopAsakAnAM ekatvamekIbhAvo yattu yatpunarmithyAvAde mithyAtvavAdaviSaye varttata iti gamyam, mithyAvAdazcaiva--mugdhazrAvakANAM atra caitye vayameva snAtrArAtrikamaGgaladIpAvadhikAriNo, nAsmAn vinA'nyenAtraitatkartavyama, tathA satyA caNDikAdigotradevatApUjAyAM niSiddhAH sarve'pyekamukhenaiva vadanti / kilAsmatpUrvajaiH sarvairiyamarthitA tatkathamasmAbhistebhyo laSTatarairbhUtvA'dhunA bhavadvAkyAna mucyte| tathA--asmAsu satsu kathamabhUtapUrvaH suvihitAnAM mavezakotsavo bhavatItyAyanekavidhaH yattadonityAbhisambandhAttadekatvaM yadi dharmArthinAM nirmalamukRtAbhilASukANAM dharmavidhivAde bhavatIti vAkyazepaH / tatra caityavidhirecama, zrIcitrakUTasthavoracaityaprazastau zrIjinavallabhamUribhiH pratyapAdi-atrotsUtrajanakramo na ca na ca snAnaM rajanyAM sadA, sAdhUnAM mamatAzrayo na ca na ca strINAM pravezo nizi / jAtijJAtikadAgraho na ca naca AheSu tAmbUlamityAjJAneyamanizrite vidhikRte zrIjainacaityAlaye / 199 // iha na khalu niSedhaH kasyacidvandanAdau, zrutavidhivahumAnI tvatra sarvo'dhikArI / tricaturajanadRSTayA cAtra caityArthavRddhi- vyayavinimayarakSA caityakRtyAdikAryam // 20 // vyAkhyA- ati vidhicaitye, utsuutrjnaa-18|| 54 // ORGASHES 3****** kakakakaOM * For Private and Personal Use Only
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nAmutsUtra bhASiNAM yatyAdInAM kramo vyAkhyAnananyAdikaraNAdhikAro nAsti / kiM tadutsUtramiti veda, ucyate - svamatikalpitamAgamottIrNa tadvisaMvAdi cAnuSThAnaM yadAha - 'usmuttamaNuvai sacchaMdavigappiyaM aNaNuvAitti'kathaM punarevadusUtraM jinasadane jAyate / iti cet ucyate-gRhiNA svavittena devavittena vA bhATakAdihetukadevadravyavRddhaye yaddevanimittaM sthAvarAdiniSpAdana tathA mahArghAnehasi vikrayeNa bahudevadraviNotpAdanAya gRhiNA yaddevadhanena samardhadhAnyasaGgrahaNaM tathA yatena kUpavATikAkSetrAdividhAnaM tathA zulkAdiSu bhANDamuddizya rAjagrAhyabhAgAdhikakarotpAdanAdutpannena draviNena yadgRhiNA devapUjana vidhAna mitthamevamAdInyutsUtrapadAni yatidezanayA devagRhe'pi sambhavanti / yaduktaM- " ussutaM puNa itthaM thAvarapAogakUvakaraNAi / ubbhUyagakaraNAuppAthaNAi dhammAhigArammi // 201 // atra cAdizabdAnnizi balinandyAdigrahaH, tatra sthAvarAdinirmApaNAdInAM SaTkAyAdirambhA'saMyatavAsAdinA mahAsAvadyatvena devanimitaM siddhAntanivAritatvAdutsUtraM etAnyantareNApi ca bhaktimadbhiH svadravyavyayena bhagavatsaparyAparyApaNAt udbhUta kakarospAdanasya ca vyavahAriNAmatyantAprItijananAdutsUtratvaM parAmItimAtrasyApi jainamate bhagavacchrImahAvIrodAharaNena bahudhA niSedhAt / yaduktaM- "dhammatthamujjaeNaM savvassApattiyaM na kAyanvaM / iya saMjamo viseo hattha ya bhayavaM udAharaNaM // 202 // so tAva sA samAo, tesi appattiyaM muNekaNaM / paramaM abohibIyaM, taogaohaMtakAle vi // 203 // nizi balinanyAdikasya cotsUtratvaM prAgeva bhAvitam tathA caivamAdyutsUtrabhASiNAm / tatra vyAkhyAnAdyadhikAreNa yAvadutsUtrabhASisantAnaM yAvajjinagRhaM ca taddezanayA tatra pravarttamAnAnAM santAnakrameNa prajAyamAnA For Private and Personal Use Only
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org pazizataka- // 55 // saTIka OCESS+CTOC15 nAM ca zrADAnAM bhavakUpamapAtaprasaGga iti / ata eva kathaJcidagatyA tadupAzraye gatAnAM suvihitAnAM mAbhUttaddezanAkarNa- prakaraNama // nAt saMzayAdinA satpathavipattipattiriti tadanAkarNanAya tatpatighAtazravaNasthaganAdayaH prakArAH siddhAnte pradarzitAH / yadAha-"emeva ahAcchaMde paDihaNaNAjjhANa ajjhayaNakanA / ThANaThio nisAme suvaNAharaNAya gahieNa // 204 // tasmAnna vidhicaitye teSAM krama iti / tathA na ca snAtraM rajanyAM sadA prAgpadarzitadopasandohAt sadeti sarvakAlamityarthaH / tena kAdAcitkasya zrImahAvIramokSakalyANakasnAtrasyAyAdhunikarUDhayA rAtrau kaizcid vidhI yamAnasya niSedho jJApitaH / etena pratiSThAyA api rAtrau niSedhaH sUcitaH, tasyAH snAtrapurassaratvAt / tayA sAdhUnAM | mamatA madIyametanjinagRhamatimAdikA nAsti / gRhasthasyaiva tannirmApaNacintAdAvadhikArAva, tathA ca kathaM jinagRhAde. yatimamakAraviSayatA / Azrayazca teSAM nAsti pAgabhihitadoSakalApAta / tathA-khINAM pravezo nizi nAsti akAlacAritvadoSaprasaGgAta duktaM-"ajANa sAviyANa ya akAlacArittadosabhAvAo / osaraNaMmi na gamaNaM | divasati jAme nisi kahaM taa||205||loke'pi kulavadhUnAM yAminyAM svagRhAdvahinigacchantInAM mhaapvaadaabhidhaanaat| taduktaM-"svagehadehalIM tyaktvA nizi strI yAti yA bahiH |jnyeyaa kulasthiterlopA-kulaTA kulajApi sA // 206||dnnddniitaavpi kulabAlikAnAM nizi svasabahinigame daNDapratipAdanAcca ata eva yativasatyAdau yoSitAmekAkinInAM divase'pyanekAvarNazaGkAkalaGkAnuSaGgAskaditatvena pravezasya pratiSedhaH,evaM ca yadA loke'pi rAtrau strINAM gRhanirgamo viruDastadA kA vArtA jinazAsane,tasmAtsarvathA jinavezmani nizAyAM yopityavezo'nucitatvAnnAstIti / jAtijJAti- 18 // 55 // For Private and Personal Use Only
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org kadAgrahazca nAsti tatra jAtikadAgraha etajjAtIyA evaM zrAvakA atra bhagavavimbasya dakSiNAdisnAtrAdhikAriNo, nAnyajAtIyA ityAdikaH,jJAtikadAyaha asmAbhirasmatpUrvajairvA kAritamidaM jinamandiraM tato'smat sagotrA evAtra sarvasyAmapi devavittasamudgakAdicintAyAmadhikAriNo netara ityAdikaH sa ca vidhicaitye na saGgataH, sarveSAmeva dhArmikazrAddhAnAM guNavatAM tatra sarvAdhikAritvAbhidhAnAdanyathA jAtyAdinizrayApyanizrAkRtatvAnupapatteriti / na ca thAralokasya hai tAmbUlabhakSaNamasti bhagavadAzAtanApatteH tAmbUlamiti ca tambolapANe'tyAdi gAyoktAnAM pAnabhojanAdInAmupalakSaNaM tathA gadikAyAsanamapyAzAtanAvizeSatvAdupalakSyate ityevaM prakArA AjhAvidhiH-atraiSA nizritaikasyApi yatyAdeni yA adhInatayA vinA kRte vidhikRte zrutoktavidhiniSpAdite zrIjinacaityAlaye jinabhavana iti / tathA iha na khala naiva niSedho nivAraNa kasyApi vandanapUjanAdAvutsUtrabhASiNAM tadbhaktAnAM cApi vandanAdikaM vidadhatAM na niSedhaH kiyate / zradAbhaGgamAtsaryAdidoSaprasaGgAt zrutavidhibahumAnI siddhAntakramAdaravAn tu punararthe, atra sarvo yatiH zrADo vA yathAkramaM vyAkhyAnAdau caityacintAyAM cAdhikArI yogyaH siddhAntavidhividhurasya sAdhvAdervyAkhyAnAdau na tAdhikAra ityarthaH / tricaturajanadRSTayA vidhiparazrAkhAyacatuSTayayA'tra caityadravyavRddhayAdikaM caityacintanaM kArya vidheyaM na kAkinA niHspRheNApi lokApavAdAdidoSApattiriti prAsaGgikavRttaDhayArthaH] evaM dAnapramukhaviSayo'pi vidhivAdaH zrutAnusAreNa jJeyaH, tato yadi dharmArthinAmekatvaM tatra vidhau bhavati, bho sundara kalyANin ? idaM ca vizeSaNaM patibodhyasya madhuravacanairevopadezo deya ityapi khyApakam / uktaM ca-"dhammamaiehiM aisuMdarehi kAraNaguNovaNIehiM / RECESSAGAR For Private and Personal Use Only
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra paSThizataka makaraNam // saTIka CASESS palhAyaMtobdhamaNaM sIsaM thoei Ayario ||207||"'taa' tarhi kathaM kena prakAreNa tu iti vitarke parAbhavabhibhavaM dharmArthinA mithyAvAsito loka iti gamyate kuryAdvidadhyAdapi tu na kathazcitparAbhavaM kuryAt / ayamabhiprAyo yadekatvaM zrAvakanAmadhArakANAM mithyAtvavAde'sti tadyadi dharmArthinAM syAttadA kathaM tu teSAM ko'pi parAbhavaM ku ti, api tu na kathapapi,paraM kAlasya vaiSamyAt dharmArthinAmapi parasparamatsaraH / yaduktaM.." kira muNiya jiNamayA vihu aMgIkayasarasajiNavaramayA vi / pApamaisaMkiliTThA dhammatthI vittha dIsati // 208 // te kiMci kaha vi kasAya visalavaM dhariyaniyamaNe gUDhaM / darisaMti tadhviyAre appariNaya samaya amayarasA // 209 // kei apuTThA puTThA puraotavihajaNassa papaDaMti / annappasaMgaNaM ciya paraparibhavamattaukkarisaM // 210 // gurumavi guNamagaNitA parassa dosaM lahuMpi payaDaMti / annunnamamannatA jaNayati bahuNamaimohaM // 211 / / | yadi ca taM tyaktvA ekatvamaGgIkurvanti tarhi na tAna ko'pyabhibhavatItyarthaH // 51 // ukto dharmAdhinAmekatve parAbhavAbhAvo'thavA ca kAlAdidoSatastathAtvAbhAve parAbhavasambhave'pi sati yo dharma kurvatAM sAhAyyAdikaraNena dharmAdhinAmAdhArabhUtaH syAt / sampati tamabhiSTuvAha mUlama-taM jayai purisarayaNa suguNaDDhe hemagirivaramahagdhaM / jassAsayaMmi sevai suvihirao suddhajiNadhammaM // 52 // 454544 For Private and Personal Use Only
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRESER vyAkhyA-taM jayetti' tat jayatyutkarSeNa varttatAM puruSaratnaM puruSeSu manuSyeSu ratnamiva ratnaM tat ratnatvaM ca pra. dhAnatvAt jAtI jAtau pradhAnaM yattattadratnamiti kathyata iti vAkyAt puruSaratnasya vizeSaNadvAreNa prAdhAnyamevAha--suSThu zobhanA guNA suguNA audAryadhairyagAmbhIryadAkSyadAkSiNyavinayAdayastairADhyaM samRddhaM muguNADhyaM / / yaduktaM-".vAJchA 8 sajjanasaGgame paraguNe prItigurau namratA, vidyAyAM vyasanaM svayoSiti ratirlokApavAdAdbhayam / bhaktizcAhati zaktirAtmadamane saMsargamuktiH khale,ete yeSu vasanti nimalaguNAstebhyo narebhyo namaH // 212 / yata evaM guNADhayamata eva hemagirivaramahAtha hemagirivaro merustadvanmahAmUlya meruvanmahattvAnmUlyarahitamityarthaH / yathA merolakSayojanamayasya kanakagirina kenApi mUlyaM kartuM zakyate / tathA tasyApi guNADhayatvAditi bhaavH| taditi' kimityAha-yasya puruSaratnasyAzraye AdhArai sevate Azrayati suvidhirato vidhinA dharmakaraNaniSTho jana iti prakramaH / zuddhajinadharma kadAgrahAdimalakalaGkarahitaM sarvadharmamiti yasya cAzraye zuddhadharmArthinasta sevante tAdRzasya viratatvAnmahArthatA / yaduktaM-" manasi vacasi kAye puNyapIyUSapUrNA--tribhuvanamupakArazreNibhiH prINayantaH / paraguNaparamANUna parvatIkRtya nityaM nijahadi vikasantaH santi santaH kiyntH||213|| iti gAthArthaH // 52 // pUrvoktameva puna: samarthayitumAha mUlam- surataruciMtAmaNiNo agdhaM na lahaMti tassa purisassa / jo suvihirayajaNANaM dhammAdhAraM sayA dei // 53 / / USUASSSS For Private and Personal Use Only
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org prakaraNam // saTIka0 paSThicataka vyAkhyA-'sura' ityAdi, murataravaH kalpadrumAste ca cintAmaNayo devaratnAni ca muratarucintAmaNaya upalakSa. // 7 // 18 Namete kAmadhenukAmakumbhAnAM te ca arthamivArtha mUlyaM sAmyamiti yAvad na labhanti na prApnuvanti / tasya puruSasya mA. navasya tasyeti kasyetyAha--yaH puruSaH suvidhirasajanAnAM muvihitasAdhuzrAvakANAM dharmAdhAraM sukRtAvaSTambha sadA dadAti prayacchati, tadviSTAnuzAsanatadupadravavAraNatadiSTavastusampAdanAdinA evaM ca tena zAsanamAlinyaM pariharatoatiH kRtA bhavati / zAsanonnati ca kurvan samyaktvamapahastitacintAmaNyAdikaM labhate, yaduktaM--" yastUnnatau yathAzakti so'pi samyaktvahetu tAM / anyeSAM pratipadyeha-tadevApnotyanuttaram ||214||prkssiinntiivsNkleshN prazamAdiguNA nvitam / nimittaM sarvasaukhyAnAM tathA siddhisukhaavhm||215|| tasmAt sa suratarvAdibhyo'dhiko yo dharmAdhArabhadAnena zAsanonnatiM karotItyarthaH // 53 // nanu satyameva vidhiratopaSTambhadAvaNAM stuniH kRtA bhavatA,te ca pratyuta tayA TU lajjante iti ko guNastatkaraNe bhavata ityAzaMkyAha mulam-lajjaMti jANimohaM sappurisA niyayanAmagahaNeNa / puNa tesiM kittaNAzro amhANa galaMti kammAI // 54 // vyAkhyA--'lajjantItyAdi' lajjante trapante jAnAmi vamyahaM ke ityAha-satpuruSAH parakAryakaraNakavyasanino nijakanAmagrahaNena svAbhidhAnamAtrazravaNena,satpuruSANAM hi so'yaM dAtopakartetyAdiguNaprazaMsApUrvakasvanAmazravaNAda // 57 // ka For Private and Personal Use Only
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra OM5CASS. bhavati lajjA / taduktaM--svaguNazravaNe lajjAnyaguNAkarNane ratiH / paropakAravyasanaM svabhAvo'yaM mahAtmanAm // 216 // tathA kenApi kamapi rAjAnaM varNayatA'yamevArthaH pratyapAdi, yathA--AbAlyAdhigamAnmayaiva gamitaH korTi parAmunnate-rasmatsakathayaiva pArthivasutaH sampratyasI lajjate / ityAlocya nijAtmajena yazasA dattAvalambo'mbudhe-ryAtastIratapovanAni bhavato vRddho guNAnAM gaNaH // 217 / / tatazca jAnAmyahaM yadyapi santaH svanAmagrahaNena lajjante / tathApi punarvizeSe sa cAgre yokSyate teSAM sajjanAnAM kIrtanAt guNakathanAt punarasmAkaM galanti nazyanti karmANi jJAnAvaraNAdIni / guNavatpazaMsAyAM hi kriyamANAyAM karmanirjarA sphaTaiba / yaduktamAgame--kii kammaM ca pasaMsA saMviggajagammi nijaraThAe / je je viraiThANA te te uvavUhiyA hoti // 218 // tathA'nyairapi guNavadguNakIrtanAdeva vAcAM sAphalyamabhyadhAyi / taduktaM-vAgjanmavaiphalyamasadyazalyaM, guNAdhike vastuni maunitA cet / skhalatvamalpIyasi jalpite tu, tadastu baMdibhramabhUmitaiva // 219 // iti teSAM kItinaM kurma iti svopadezenAnyeSAmapi satkIrtanopadeza ukta ityarthaH // 54 // uktaprasaGgataH sadguNakIrtanaM nirjarAhetu-18 tayA dharmakAraNam / ayAjJayaiva krodhAdirahitenAtmaprazaMsAmanicchatA dharmaH kartavya ityabhidhitsurasyaiva vyatirekamAha malam-ANArahiyaM kohAisaMjuyaM appasaMsaNatthaM ca / dhamma sevaMtANaM naya kittI neva dhammo y||55|| OMOG For Private and Personal Use Only
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThiyatakA vyAkhyA-'ANArahiyatti' AjJArahitaM svamatikalpanAmAtrapravRttaM tasya paralokahitAsAdhakatvAdhadAha--ni- makaraNam // yagamaivigappie citieNa sacchedabuddhicarieNa | katto pArattahiyaM kIrai guru aNuvaeseNaM // 22 // [vyAkhyA-nigamai iti' nijakamatyA svakIyabudayA vikalpitaM sthUlAvalokanaM cintanaM sUkSmAvalokanaM tena sva 18/ saTIka kIyamatikalpanayetyarthaH, svacchandaM buddhicaritena svatantramaticeSTatenetyarthaH / 'katto iti' kutaH pArata iti paratra paraloke hitaM Atmano hitaM kIrai iti kriyate guruM ' anuvaeseNaM ' upadezAyogyena gurukarmaNeti bhaavH| svecchAcAriNaH paratra hitaM na prApnuvantItyarthaH ] tathA krodhAdisaMyutaM krodhamAnamAyAkobhaH sahitaM krodhena tapaHprabhRtikaroti skadakAcAryavatA cAritraM pAlayannapi krodhaM karotIti koSayutaM / evaM mAnena prAsAdapratimApustakalekhanAdi kArayati yathA--amukenAlpadhanena prAsAdAdi kAritaM tadahaM kiM tato'pi nyUna ityAdi buddhyaa|maayyaa mugdhajanavipralipsayA pAghakaSTAnuSThAnaM lokadRSTayA karoti,lobhena kimapISTaM vastu labheyAimiti buddhayA dharma vidhatte tat krodhAdisaMyutaM / tathA AtmazaMsanArtha cAtmaprazaMsAnimittaM kilAmunA tapaH saMyamadAnazIlAdinA mama loke khyAtirastu ityanayA dhiyA yo dhamaH sa AtmaprazaMsArthaH, tasyApi niSiddhatvAt / taduktaM--" no kittivanna sahasilogaTTayAe AyAramahihijjetyAdi, evaM vidhaM dharma durgatipAtadhAraNAtmaka sevamAnAnAM puruSANAmiti prakramaH na ca kIrtiH zlAghAlakSaNA tAzadharmakatRNAM kliSTacittatvAta, " AkArairiGgitargatyA ceSTayA bhASaNena ca / netrabaktravikAraizca lakSyate'ntargataM mnH||1||" iti yuktyA ca kliSTatvaparijJAnAddAmbhiko'yamityAdirUpA pratyutApakIrtireva posphurIti na ca kItiH na ca dharmaH prAgu CREC56 // 58 // For Private and Personal Use Only
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir RECRUCIAS ktalakSaNaH tAdRzadharmasevAyA asamaJjasatvAt / asamaasatAyAM ca na phalaprAptiH, taduktaM-pAeNaNaMtadeulaM jiNapaDimA kAriyAo jIveNa / asamaMjasavittIe nayalaDo dasaNalavo vi // 221 // tato yasmAdAjJArahitaM krodhAdisaMyutamAtmaprazaMsArtha dharma sevamAnAnAM na dharmo nakIrtistasmAdAyAkrodhAdirahitenAtmaprazaMsAdhanabhilaSatA dharmo vidheya itigAthArthaH // 55 // nanvAjJArahitAdidharmakaraNe yadyapi na sarve kIrti kariSyanti / tathApi kiyanto'pi kiravyanti tAvataiva cAsmAkaM samAdhiH / tathA yadyapi cotkRSTo dharmoM na bhavati / tathApi kaSTaphalasadbhAvAtkiyAnapi dharmo'pi bhaviSyatItyAzaMkya mugdhajanazlAghAhRSTasyAlIkadharmarateH sakhedamanartha darzayanA mUlam-iyarajaNasaMsaNAe hihA ussuttabhAsie na bhayaM / hI hI tANa narANaM duhAI jai muNai jiNanAho // 56 // vyAkhyA-' iyarajetti' itarajanazaMsanayA hRSTA ye itarajanA dharmabADA lokA bhaTTAdayo vA teSAM zaMsanayA prazaM. sayA dRSTayA harSavantaH dharmabAhyA hi yAdRzaM tAdRzamapi prazaMsanti / bhaTTAdayazca rUpakamAtradAyakamapi cakravatinaM kurvanti tata eva tatprazaMsayA garvaniSedhaH / taduktaM-" na gavaH sarvathA kAryoM bhaTTAdInAM prazaMsayA / vyutpannazlAghayA kAyaHsvaguNAnAM tu nizcayaH // 222 // mUDhAnAM tu tAdRzaprazaMsayA'pyuttAnatA bhavati / yataH-jaha udarassa ekkeNa vIhiNA dovi vAvaDA hatthA / taha amuNiyaparamatthA theveNa viuttaNAhu~ti // 223 // tathA utsatrabhA 45555 ARE For Private and Personal Use Only
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ssssttishtk|| 59 // www.kobatirth.org Sitena bhayaM yeSAM hI hI iti khedAdhikye teSAM narANAM manujAnAM duHkhAnyasAtarUpANi yadi muNati yadi jAnAti tarhi jinanAthaH sarvajJo nAnyaH tadduHkhAnAmanantatvAt anantaM vA'nannajJAnina evaM jAnanti netara itigAthArthaH // 56 // a yetarajanaprazaMsAdRSTAnAM utsUtrabhASaNAbhIrUNAM duHkhakAraNamupadarzya tatyAgopadezamAha - mUlam - ussuttabhAsagANaM bohInAso aNaMtasaMsAro / pANaccae vi dhIrA ussuttaM tA na bhAsati // 57 // vyAkhyA -' ussRtta ityAdi ' utsUtrabhASakANAM bodhinAzaH pretya jinadharmaprAptyabhAvaH / taduktaM, upadezamAlAyAM "phuDapAgaDamakahito jahaThiyaM bohilAbhamuvahaNai / jaha bhagavao visAlo jaramaraNamahoyahI Asi // 224 // [vyAkhyA--'phuDetti' sphuTaM prakaTaM satyArtha akathayan abhASamANaH san yathAsthitaM satyaM bodhilAbhaM A gAmini bhave dharmaprApti upahanti nAzayati--yathA bhagavataH zrImahAvIrasya marIcibhave vizAlo vistIrNaH jarAmaraNarUpo mahodadhimahAsamudra vistarNaH AsId babhUva koTAkoTI pramANasaMsAro'varddhata ityartha: "] bodhinAze vA'nantasaMsAraH sakalanarakAdidurgatiduHkhadAyI bhavo'nanto bhavatIti prakramaH yasmAdevamutsUtraM dAruNavipAkaM caturthapadopAttaH tA zabdo'tra sambadhyate-- tataH 'tA' tasmAtprANAtyaye'pi maraNe'pi prApte dhIrA buddhimanta utsUtraM bhagavadvacanaviruddhaM na bhASante na vadanti zrIkAlikAcAryavat / yaduktaM upadezamAlAyAM-" jIyaM kAUNa paNa turamaNidattassa kA For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakaraNam // saTIkaM0 59 //
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org liyajeNa / aSiya sarIraM cattaM na ya bhaNiyamahammasaMjuttaM // 225 // [ vyAkhyA- 'jIyaM ti svakIyaM jIvitaM paNaM kRtvA 'turamaNitti 'turamaNinAnninagare ' dattassatti ' dattanAmno rAjJaH ' kAliyajjeNatti kAlikAcAryeNa ca punaH svazarIramapi tyaktaM manasA svadeho'pi tyaktaH paraM adharmasaMyuktaM asatyaM vacanaM na bhaNitaM na bhASitaM // ] tadutsUtraM na vaktavyamevetigAthArthaH // 57 // punarutsUtratyAgaviSayamevopadezamAha - mUlam - muddhANa raMjaNatthaM avihipasaMsaM kayAi na karijjA / kiM kulavahuNo katthai dhuNaMti vesANa cariyAI // 58 // vyAkhyA--' muddhASetti ' mugdhAnAM nirvivekAnAM raJjanArtha prItyutpAdanArtha avidhimazaMsAM niSkAraNaM tacikIrSatAsvidhizlAghArUpAM niSkAraNa vidherAjJAbhaGgarUpatvAt / taduktaM nizIthacUNa- nikkAraNa avihi paDisevA niyamA ANAbhago aNavatthAmicchattaM ca na jahA vAdI tahA kAriti kadApi kasminnapi kAle na kuryAt vivekavAniti gamyama, ete va raJjitA bhavatviti tadraanArthaM svamativikalpitAM tatpravRttiM prazaMsanti / yathA-- bhikSA sUtakamandire bhagavatAM pUjA linyAH striyA, hInAnAM parameSThisaMstava vidheyaMcchikSaNaM dIkSaNaM / jenendramatimA vidhApanamaho tallokalokottara, vyAvRtterahetumapyadhiSaNAH zreyastayA cakSate // 1 // tathA--gRhI niyatagacchabhAgU jinagRhe'dhikAro yateH pradeyamazanAdisAdhuSu yathA tathArambhibhiH vratAdividhivAraNaM suvihitAntike'gAriNAM gatAnugatikairada H kathamasaMstutaM evaM prapAsa For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra // 60 // saTIka AMAMALISA prAdikaM kenApi kriyamANa dRSTvA kartavyametallakSmIvatAM gRhinnaaN| Avazyake ca pratikramANAdau nirapekSatayA yathA kathaJcitka raNam // kriyamANe kathayatyevamapi kurvatAM lAbha evetyAdi tathA kurvazca tadunmArgasevAdADharyotpAdanena 'kavilA itthaM pi ihayaMpI'tyAdivacanenaiva marIcivanmithyAtvaM prApnuyAt / tasmAdavidhiprazaMsA na kuryAt asminnarthe kAkvA dRSTAntamAha-kimityAkSepe kulavadhvaH kulAGganAH kutrApi dezakAlAdau vezyAcaritAni vAravilAsinyAzcaritAni, yathA sarvatrAskhalitapracArAH svairavihAriNyA vividhaviTopabhogaprAptayauvanaphalA vaidhavyabhayojjhitAH svacchanepathyadhAriNyaH sarvAbharaNavibhUSitAH vezyAH mulabdhajanmajIvitavyA ityAdi stuvanti api tu na stuvanti / tatstutau hi tAsAM sakalaMkatvaprasaGgAt tato yathA kulavadhvo vezyAcaritAni na stuvanti tathA vivekino'pyavidhiprazaMsAM na kuryuriti gAthArthaH / / 58 // na nvavidhimazaMsA na kAryeti kimityuktaM jinAjJAbhaMgarUpatvAt tasyAstAM ca svayaM jinAbApaDabhIravo na vidhAsyantItyata Aha malam-jiNa ANAbhaMgabhayaM bhavasayabhIyANa hoi jaavaannN| bhavasaya abhIruyANaM jiNaANAbhaMjaNaM kIlA // 59 // vyAkhyA-'jiNaANAityAdi' jinAjJAbhAbhayaM sarvajJAdezabhaGgAtaGkaH bhavazatabhItAnAM bAtazabdo'tropalakSaNaM tenAnantajanmabhIrUNAM bhavati jAyate jIvAnAM prANinAM bhavabhIravo hi "jaha naravaiNo ANa aikkamaMtA pamAyadose Na / pAvaMti baMdhavaharohacchijja maraNAvasANANi // 1 // taha jiNavarANa ANaM aikkamaMtA pamAyadoseNaM / pAvaMti du18|| 60 // ASSASTE 4564G For Private and Personal Use Only
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 6 gaipahe viNivAyasahassakoDIo // 2 // " ityAdi jJAtvA AjJAbhAdvibhyati / bhavatratA'bhIrUNAM bhavAbhinandinA punarjinAjJAbhaJjanaM krIDeca krIDAkeliriti / yathA-mallAdInAM suSTimahArAtmakaM sammahArAdikaM duHkhadamapi krIDA bhabhavati / sukumArazarIrANAM tu pIDAyai bhavati evaM bhavAbhIrUNAM jinAbAmajanaM krIDA pareSAM ca bhayaheturiti gAyArthaH 18 // 59 ||nnu jinAnAbhaJjanaM krIDetyuktaM tadazrutAnAM bhaviSyati na sazrutAnAmityAzaMkyAha-- mUlam--ko asuyANaM doso je suyasahiyANaM ceyaNA nkaa| dhiddhI kammANa jao jiNo vi laddho aladdhatti // 60 // vyAkhyA-'koasuyA' ityAdi, ko'zrutAnAM zrutarahitAnAM jinasamayarahasyAvedinAmiti yAvat doSo dUSaNaM prastute jinAjJAbhane ajJAnAtatvena teSAM hitAhitArthAnabhijJatvAt / taduktaM-ajJAnaM khalu kaSTaM krodhAdibhyo'pi | sarvapApebhyaH / artha hitamahitaM vA na vetti yenAvRto mUDhaH // 226 // yadityupakSepe zrutasahitAnAM viditajinA gamAnAmapi cetanAbuddhinaSTA jinAjhADAnA'bhAvena mithyAtvodayAdanyathAbhAvaM gatA tacchradAnasyAtidurlabhakhAta, ya| dakta--Ahaphaca savaNaM ladhu saddhA paramadullahA / bahave royamANA vi no iNa paDivajjae // 227 // 12 sarva caitatkarmaNAM mAhAtmyamiti, tAni nindanti vikU dhik karmaNAmiti dvitIyArthe SaSThI tena karmANi ghira thigi ti vIpsA karmaNAmatiduSTatvakhyApanAya / yataH-" kammAiM nUNa ghaNacikkaNAI ainiviDavajasArAI / nA. OMOMOMOMOM mUDhaH // 226 // nilu kaSTaM krodhArNi bihAnA'bhAve ) For Private and Personal Use Only
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org / paSTipAtaka-18| NADhiyaM purisaM paMthAo uppahaM niti // 228 // kimiti karmANi dhigityAha--yato yasmAtkammamAhAtmyAdi- 11 hA divajinAgamAnAmapi jamAlyAdInAmivotsUtrabhASaNato jino'haMnnapi zabda uttarapadena yojyate--tato labdho'pi prApto saTIka0 'ppalabdhaiti apAptaprakAro bhavatIti prkrmH| jinalAbhamAptasya dharmasyotsUtrAbhinivezena nAzAt // yataH--ahaha bhavannavapAraM carittapoeNa kevi pattAvi / tammanmamiti puNa ahaNivesapaDikUlapavaNeNa // 229 / / | tato jino labdho'pyalabdho bhavatItyAjJAbhako na kartavya iti gAthArthaH // 60 // atha ye jinAjhApALakAn dhArmikAn isanti / tadanuzAsanAyAha mUlama-iyarANaM viuvahAsaM tamajuttaM bhAyakulapasUyANa / esa puNa kovi aggi jaMhAsaM suddhadhammami // 61 // vyAkhyA-'iyarANamityAdi itareSAmapi hAsyAhANAmapi upahAsa nindAsUcakaM isanaM kriyata itydhyaahaarH| tadayuktamanucitaM bhrAtaH kurUprasUtAnAM kulajAnAM, kulajA hi laghutAparihAreNaiva pravartante upahAsye ca kriyamANe baghuvA bhavati / yaduktaM-yAlasakhitvamakAraNahAsya,strISu vivAdaH kusajanasevA / gaIbhayAnamasaMskRtavaktA, Sa. Tsu naro lghutaamupyaati||230|| tasmAdayuktamitareSAmapyupahAsya kulajAnAM eSa punaH ko'pyagnirivAgniH kuLInatAdiguNagaNatRNajvAlakatvAt strInirdezaH prAkRtatvAt / yat hAsyaM zuddhadharme'pi ni:kaLake'pi sarvadharme kriyamANe iti 51 61 // For Private and Personal Use Only
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya SmAnassaigalsuryamunal www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 5955 zeSaH / yathA-kenApi samyaktvaM gRhyamANaM dRSTvA badatyaho ayamanenopAyena janmamuNDanotsavamRtakakartavyagotradevanApUjAdvijAtithisvajanAdidAnanyayebhyo muktH| tathA-"jhADai jhA[jhoDai paDikamai baisai suhagurupAsi / sA tevIse saukarai mUDhAiNivesAsi // 1 // " ityAgullaNThavacanaM bhaNitvA dharmapratipadyamAnaM zrAddhaM dhAvikAmeva sAdhUna sAdhvIzvopahasati / tAMzyopahasan dharma lAghavamutpAdayati dharmalAghavAcca zAsanamAlinyaM tatazcAnarthaparamparAM prApnoti / yaduktam-" ataH sarvaprayatnena mAlinyaM zAsanasya tu / prekSAvatA na karttavyaM pradhAnaM pApasAdhanam // 231 // asmAcchAsanamAlinyA-jAto jAto vigarhitam / pradhAnabhAvAdAtmanaM sadA dUrIkarotpalam // 232 // yata evaM ta. smAyuktameva dharmahAsyasyAgnikalpatvamiti tanna karttavyamiti gaayaarthH||6|| nanu ye dhArmikAnupahasanti tAn prati ko'yamupadezo'yogyatvenetyAcalyAha mUlam--doso jiNiMdavayaNe saMtoso jANa micchapAvammi / tANapi suddhahiyayA paramahiyaM dAumicchati // 2 // vyAkhyA--'doso jiNidetti' deSo jinendravacane pItyabhAvaH sarvajagajjantuhite bhagavadaIvAkye taduktadharmAsevinAmupahasanAt santoSastuSTiryeSAM mithyAtvapApe tatkAriSu bhItidarzanAt / teSAmapi zuddhahRdayA nirmalacitAH sattvAnukampAvanta ityarthaH, paramahitaM mokSaM tanmArga vA jJAnadarzanacAritrAtmakaM darzayituM dAtuM vA icchanti vAJchanti / zurA SSSSSS For Private and Personal Use Only
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir IMI kA 10 zayA hi cintayanti kathamapyate'pi barAkA dharmopahAsakAriNo'nye vA pApakAriNaH paramahita pazyantu gRhantu ceti vipakaraNam // gaayaarthH|| 62 etadeva zuddhAzayAnAM svabhAvaprakaTanenAha 18 saTIka mUlam-ahavA saralasahAvA suyaNA savvattha huti aviyappA / char3aDatavisabharANa vi kuNati karuNa dajIhANaM // 3 // vyAkhyA-' ahavAsetti ' athavA jinavacanaviSTamithyAtvaratInAmapi paramahitaM dAtumicchantIti kiM vAcyam, yataH-saralasvabhAvA niSkapaTasvarUpAH sujanAH santaH sarvatra sarveSu prANiSu bhavantyavikalpA vikalparahitAH samAnamatayo hitakaraNe zatrumitrAdibhAvanirapekSatvena / yataH ayaM nijaH paro veti gaNanA laghucetasAm / udAracaritAnAM | tu vasudhaiva kuTumbakam // 233 // " yata evaM vikalparahitAH sajjanA ata eva te chaI dviSabharANAM udgiragaralabhArANAmapi kurvanti vidadhati karUNAM dayAM dvijihvAnAM sarpANAM dujanAnAM coparIti gamyate / durjanapakSe tu chaIdviSa. bharANAmiti vizeSaNamevaM yojyate / yathA-chaIdviSabharANAmiva chaha dviSabharANAM mukhavivaravinirgacchadurvAkyasamUhAnAm / yathAhi-sA viSaM chaInti tathA dujanA durvAkyAni chaInti durvAkyAnAM ca viSatulyatA lokamatItava tathA ca | loke vaktAro bhavanti etanmukhAdviSameva nirgacchatIti / tathApi teSAM sajjanAnAM sarpANAmupari durjanAnAM copari ka-2 ruNaiva bhavati / hA varAkA ete'pi kathamapi mukhino bhavantviti / ataste srltvaadhrmdvissttaanpyupdeshenaanugRhntiitigaa-31|| 62 / / dviSabharAgAna Inti janAnAM sapAnapyupadeza For Private and Personal Use Only
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassa garsuri Gyanmandir EACE thArthaH // 63 // nanvayamupadezasarvo'pi samyaktvasthaiyArtha tacca zrAvakANAmevotpAdyaM / sAdhUnAM tasya svayameva savAdityAzaGkayAha mUlam-gihavAvAravimukke bahumuNiloe vi nasthi sammattaM / AlaMbaNanilayANaM saDDhANaM bhAya kiM bhaNimo // 6 // vyAkhyA--gihavAvAretti' gRha sama tadartha vyApAraH kRSisevAvANijyapAzupAlyAdikastena vizeSeNa mukto rahito gRhavyApAravimuktastasmina IdRze kasminnityAha-bahuzcAsau munilokazca yatijanazca bahumunilokastatra katipayeSu sAdhuSvapItyarthaH, AstAmanyatretyapi zabdArthaH / nAsti na vidyate samyaktvaM tatvazraddhAnarUpaM sampUrNasAdhvanuSThAnakara Ne'pi katipayAnAM zraddhAnAbhAvAt / ata eva zrIjinavallabhasUribhirvItarAgavijJaptau graiveyakagamanamanantazaH pratipAdya zraddhAnarahitAyAH sampUrNasAdhukriyAyA abIjatvamabhANi / yathA-puNa savvajiyANamaNaMtaso vi gevijagesuruppa tti / taha vina sammaIsaNamittassa vi suNiyasaMpattI // 234 // saMpunasAhukiriyA karaNamabIyaMtikaya aNAsAso / devavisAyapisAeNa vAu (li) lajAmi aNusamayaM // 235 // athavaitatkALabhAvinaH prabhUta munijanasyApi svasvamatikalpitasvamatasthApanAbhiniviSTasya guNigaNadUSakasya sUtrottIrNabhASakasya nAsti samyaktvaM / R, yadi cai yeSAM gRhalyApArAdikaM nAsti teSAmapi na samyata / tarhi Alambana nilayAnAM vividhamiSasthAnAnAM zrA For Private and Personal Use Only
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paSThizataka ROSCOM ddhAnAM zramaNopAsakAnAM bhrAntaH / samyaktvanAstitve kiM bhaNAmaH kathayAmaH / zrAvakA hi bhrAtRputrakalatrAdiparivArapo- pakara SaNarakSaNanimittabyApArazatavyAkulatayA tathAvidhaparijJAnAbhAvena tathA'tyantamasthiracittatayA mithyAtviparicayena cAmarIka. vividhabhUtapretAdibhayena cAnekAnyasadAlambanAni gRhItvA kudevakugurukudharmAzrayaNena samyaktvarahitAH syuriti kiM vAcyama,yadi gRhavyApAramukta bahumunijane'pi samyaktvaM nAsti tatastatra yatnaH kartavya iti gAthArthaH // 64 // bahumuniloke'pi samyaktvaM nAstItyuktaM tacca prAya utsUtrabhASaNAdeva tata utsUtrabhASaNasyaiva duSTatAmAha malam-na sayaM na paraM ko vA jaDa jIva ussuttabhAsaNa vihiye / tA buDDasi nijjhataM nirasthayaM tavaphaDADovaM // 65 // vyAkhyA-'netti' neti niSedhe svayaM svataH etadevaM kriyamAnaM mucyamAnaM vA sundaraM syAditi svabuddhayetyarthaH, da utsUtraM vAcyamityadhyAhAreNa sarvatra sambandhaH karttavyaH, na paramanyaM gurvAdikamapekSyeti gamyama, utsUtra vAcyaM kila mad gurubhiridamuktaM mayApIdameva vAcyamiti ko vA iti padaM sUcApadaM, tena ko vA jAnAti gahanamidaM ke'pyanyathA kathaya31 nti tadanye cAnyayA tato'sambaDaM jinazAsanamidamityAdi cotsUtraM na vAcyaM, pAzcAtya eva na zabdo'tra yojyaH / & athavA ko veti kopAdutsUtraM na vAcyama, mAnamAyAlobhopalakSaNamidaM yadItyabhyupagame jIva Atman ? svataH parata: saMzayAdervA utsUtrabhASaNaM vihitaM kRtaM 'tA' tarhi buDasi majasi nibhrAntaM bhrAnirahitamiti yAvat bhavAmbhodhAvi For Private and Personal Use Only
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir www.kobatirth.org ti prastAvAjjJeyama, utsUtrabhASaNe'pi tapasA nistAro bhaviSyatItyAzaGkayAha-nirarthakamanarthakaM prastutakAryakaraNAkSama tapa eva duranuSTheyatvena dukhitvAt sphaTATopa iva phaNAmaNDakamiva sphaTATopaH tapaH sphaTATopastaM karoSItyadhyAhAryam / ayamAzayaH yathA-nirviSasya bhujaMgasya sphaTATopo nirarthaka, evamutsUtrabhASakasya tapaH sphaTATopo nirarthaka evaM tapaH kAryasya saMsAranistArasyAbhAvAt / yaduktaM-" kuNamANo'pi hu kiriyaM pariccayaMto vi sayadhaNabhoe / dito vi duhassauraM micchaddihI na sijjhai ya // 236 // " mithyASTitvaM cotsUtrabhASakasya prAgevoktamiti gAthAdhaH // 65 // evameSAM jinavacanaM na pariNataM tatsvarUpamabhidhAyAdhunA yeSAM tatpariNataM tatsvarUpanirUpaNApAha mUlam-jaha jaha jiNiMdavayaNaM samma pariNamai suddhahiyayANaM / taha taha loyapavAhe dhamma paDihAi naTacariyaM / / 66 / / ___vyAkhyA-'jaha jaha jiNidetti' yathA yathA yena yena prakAreNa jinendravacanaM bhagavadAgamaH samyagavaiparItyena pa| riNamati ekAtmIbhUyaviSayavibhAgatayA citte'vatiSThati zuddhahRdayAnAM nirmalacittAnAM tathA 2 lokamavAhe gatAnugati. kArUpe'vicArajapuruSapravartite dharmamArga iti yAvat yaM dharmavidhirUpaM kurvantIti shessH| sa dharmaH zuddhahRdayAnAM naTacaritamivAtreva zabdo lupto draSTavyaH, nATakamiva pratibhAti sphurati / yathAhi-rAdhAkRSNAdinATake kRSNAdirUpANyatAvikAnyeva syustathA kokamavAhe dharmo'pyatAtvika iti / pariNatajinavacanAnAM prati jinavacanapariNatihi bhavarogau CASE5555 kha For Private and Personal Use Only
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org A prakaraNam // 6 saTIka // 64 // padharUpA tasyAM cAvazyasadanuSThAna evaM cikIrSA bhavati yadAha--AMgamavacanapariNatirbhavarogasadauSadhaM yadanapA- yaM / tadiha paraH sadbodhaH sadanuSThAnasya heturiti // 237 // na pravAharUpe'nuSThAna iti gAthArthaH // 66 // punaridameva prakArAntareNAha mUlam---jANa jiNiMdo nivasai sammaM hiyayammi suddhanANeNa / tANa tiNaM ca virAyai samiudhammo jaNo sayalo // 67 // vyAkhyA-'jANa jiNidetti' yeSAM jinendro vItarAgo vasati tiSThati samyag yathAvasthitasvarUpeNa kvetyAhahRdaye cetasi kenetyAha--zuddhajJAnena nirmalabodhena zuddhajJAnAdityarthaH / teSAM manasIti gamyate tRNamiva virAjate pratibhAti / sa mithyAtvadharmA mithyAlIkaH sa cAsau dharmazca mithyAdharmaH saha mithyAdharmeNa vartate yaH sa tathA / ka IdRza ityAha-jano lokaH sakalA samagro yeSAM hi hRdaye jinendraH samyaga nivasati zuddhabodhAta teSAM hi samithyAtvadharmA sarvo janaH tRNamivA'kizcitkaro virAjate taddharmasyaivAkizcikAratvAn yaduktaM--sparzoM medhyabhujAGgavAmaghaharo vandyAvi 1. Agamabacana pariNatiyathAvattatprakAzarUpA bhavarogasadauSadhaM bhavarogasya saMsArAmayasya sadauSadhaM taducchedakAritvena yadyasmAt, ana (nira) pAyamapAyarahita nirdoSaM vartate / tadiha paraH sadbodhastacca bhavarogasadauSadhamAgamavacanapariNatyAkhyaM para: pradhAnaH sadbodhaH samyagjJAnaM vartate sadanuSThAnasya sundarAnuSThAnasya hetuH kAraNamiti kRtvA / iti gAthArthaH // kara 645 // 14 // sara For Private and Personal Use Only
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMjJAdrumAH, svarga chAgavadhADinoti ca pitRn vipropabhuktAzanam / AptA chAparAH surAH zikhidrutaM prINAti devAn havi-zretthaM valgu ca phalgu ca zrutagirAM ko vetti lIlAyitam || 238|| tathA-" savvattha asthi dhammo jA muNiyaM jiNa na sAsaNaM tumha / kaNayAurANa kaNagubvasasiyapathama lagbhamANANaM // 239 // iti gAthArthaH // 67 // pariNata jinavacanAnAM lokapravAhadharmo naTacaritamiva pratibhAtItyuktaM, mAgatha, tadivareSAM yallokapravAhAd bhavati tadAha- mUlam -----loyapavAhasamIraNa uddaMDapathaMDacaMDalaharie / daDhasammattamahAbala -- rahiyA guruyA vihalleti // 68 // vyAkhyA- 'loyapavAhetti' lokAnAM vivekavaikalyena gatAnugatikAgatAnAM pravAho'nuthoto rUpaH sa eva samIraNo vAyustasyoddaNDA udgatadaNDeva pracaNDA prauDhA niviDA caNDA raudrA yA laharIva kallola iva laharI vegavizeSaH, sA lokapravAhasamIraNoddaNDapracaNDacaNDalaharI tathA karaNabhUtayA preritA iti prastutaM dRDhaM nizcalaM tacca tatsamyaktavaM ca dRDhasamyaktvaM bhagacacanapariNAmarUpaM tadeva mahadgurukaM balaM sAmarthya tena rahitAH, samyaktvabalena dRDhA hi samIraNalahaya parvatA iva devairapi na cAlyante / yataH--dahUNa kuliMgINaM tasathAvarabhuyamaddaNaM vivihaM / dhammAo na cAlijjai devehiM saIdaehiM pi // 240 // guravo'pi mahAnto'pi kuLaRddhisvabhAvAdyapekSayA mahatvavanto'pi AstAM laghava 1 bokaDA. 2. mithyA. For Private and Personal Use Only
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThizataka-8 pakaraNam // saTIkaM0 MOSASUREST ityaperathaH / hallati calanti vRkSA itastato dolAyamAnAnakatrAsthA badhnantIti / lokamavAprabhajanapracaNDalaharIparyamANA hi--" kevalamaNohicaudasadasanavapuSvIhi virahie inhi / suddhamasuddhaM caraNa ko jANai kassa bhAva vA // 1 // tathA" suvihiyadubihiyaM vA nAha jANAmahaM khu chaumattho / liMgaM tu puyayAmI tigaraNamuddheNa bhAveNa // 2 // ityAdiprakAreNa dolAyamAnAzcalantIti gAthArthaH // 68 // atha te lokamavAharitAH kadApi jinamatahIlAmapi kuryuriti taddoSamAvirbhAvayannAha malama-jiNamayalavahilAe jaM dukkha pAuNaMti annaannii| nANINa taM sarittA bhayeNa hiyayaM tharattharai // 69 // vyAkhyA-'jiNamayetti' jinamataM parameSThizAsanaM tasya kavo'zastasya hIlA nindA tayA yat duHkhapazarma prApnuvanti labhante ajJAninaH samyagjJAnarahitA mithyAdRSTaya ityarthaH / jJAninAM samyakjJAnavatAM taduHkha smRtvA vicintya--" na yujyate pratikSepaH, sAmAnyasyApi dehinaH / AryApavAdastu satAM, jihvAcchedAdhiko mataH // 1 // " ityAdyAgamavacanAta paribhAvya bhayena sAdhvasena hRdayaM manaH tharatharAyate kampata iti / ayamAzayo'anyeSAmapi hIlA durantaduHkhAya sampadyate // yaduktaM--"paraparibhavaparivAdAdAtmotkarSAcca badhyate karma / nIcairgotraM pratibhava-- mnntsNsaardumnocym // 241 // " vizeSato jinadharmasya tallavahIlAyA AzAtanAsambhavAda sA cAnantasaMsA 5546 For Private and Personal Use Only
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ranimittaM yadAha-- AsAyaNamicchataM AsAyaNavajaNAu sammattaM / AsAyaNAnimittaM kuvvaha dIhaM ca saMsAraM // 242 // iti jJAninAmajJAnikRtA ca hIlA prAptaduHkhasmaraNena hRdayaM bhayena kampata iti jinamavahIlA na karttavyeti gAthArthaH // 69 // prasiddhAjJAninAM jinamatalavahIlayA doSamupabhAvyAtha punaryo'bhinivezagrahagRhIto'nAbhogena vA svaM dhArmikaM jinabhaktaM ca manyamAno'pi na sadvidhiM vetti taM prati bodhayitumanAH svAtmAnaM vyAjIkRtyAha mUlama-re jIva ? annANINaM micchadighINa niyasi kiM dose / appA vi kiM na yANasi najjai kaTheNa sammattaM // 70 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA--' re jIvetti ' re jIvAtman ? AjJAninAM midhyAdRSTInAM mithyAtvaratAnAM ' niyasitti ' pazyasi kimiti kSepe doSAn dUSaNAni yadajJAnino jinamatahILayA yadduHkhaM prApnuvanti tena jJAninAM hRdayaM bhayena kampate / ityevaMrUpAn yataste'jJAnatvAdvivekAdirahitatayonmArgamapi yAnto'naparAdhina iva bhavanti yataH -- ekaM hi cakSuramalaM sahajo vivekaH tadbhireva saha saMvasatirdvitIyam / etadvayaM bhuvi na yasya saH tato'ndha, stasyApamArgagamane vada kosparAdhaH || 243 || AtmAnamapIti luptadvitIyAntaM padaM apizabda eva zabdArthaH, tata AtmAnameva tvaM kiM na jAnAsi yatparadoSAn pazyasi / yattvamapi jinazAsanaM pratipadya sUtrottIrNakaraNena kudevArcanena kugurUpAstyA kadAgrahAdibhiH paramArthato jinamatamakurvan pUrvagAthoktaM doSaM duHkhaprAptilakSaNaM prApta evAsi / tatazca svayA'pi jJAyate'va For Private and Personal Use Only
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ssssttishtk|| 66 // www.kobatirth.org gamyate'tra ca jJAnaM samyaktvamAptipUrvamevAvagantavyam / kaSTena duHkhenopadeza sahasradAnarUpeNa samyaktvaM darzanaM yAthAtathyenAcchAsanamityarthaH / tato'yaM bhAvaH, re jIva ? ajJAninAM doSAn kiM pazyasi yadamI samyaktvaM na jAnanti / jinamatahI nAdAtmAnameva pratipannajinamatamapi taduktAkaraNena hIlakaM kiM na jAnAsi yat samyaktvaM tvayApi kaSTena jJAyate // athavA " sarvasyAtmA guNavAn sarvaH paradoSadarzane kuzalaH / sarvasya cAsti vAcyam, na cAtmadoSAn vadati kazcit // iti gAthArthaH // 70 // nanu kimidamuktaM yavamAtmAnaM kiM na jAnAsItyAdi yAvadahaM zuddhaM jinadharmameva karomi / paraM lokAnuvRtyA kadApi gotradevI pUjA kramAyAtakugurusevAdi karomi naitAvatA mama jina matahIlanAdiko doSaH, sampatsyate iti parAzaGkAmudbhanya tAM nirAkarttu sadRSTAntaM parasya mUDhatAmAha mUlam - micchattamAyaraM ta vi je iha vaMbaMti suddhajiNadhammaM / te ghatthA vijareNa bhuttu icchaMti khIrAI // 71 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA--' micchattamAyetti mithyAtvaM gotradevyAdi kudevapUjanapArzvasyAdikugurUpAsanA'vidhidharmasevA lakSaNamAcaranto'pi ye kepyajJAnA iha jagati vAcchanti abhilapanti zuddha jinadharma nirmalAddharmasamyaktvamityarthaH / te prastA api kavaLIkatA api jvareNa rogavizeSeNa bhoktumicchanti khAdItuM vAJchanti khIrAdi Adi zabdAt khaNDaghRtapari grahaH dugdhakhaNDaghRtAnItyarthaH / ayamabhiprAyo yathA jvaragrastaH kSIrakhaNDAdibhojanena pratyutApAyameva prApnoti For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 / / / 66 //
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobetirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra tvaparapuruSAsamma nAma zAbhidhAna 5-50 na tu kamapi guNaM / evaM mithyAtvamAcaran yaH zuddhamahaDama cikIpati / sa pratyutAzAtanAlakSaNamapAyamApnotIti doSastadavastha eveti gAthArthaH // 71 / mithyAtvamAcaranto'pi ye zuI dharmamicchanti tadopamevAha mUlam-jaha kei sukulavahuNo sIlaM mailaMti liMti kulanAmaM // micchattamAyaraMta vi vahati taha sugurukerittaM // 72 // vyAkhyA-'jaha ketyAdi ' yathetyupamAyAM kAzcit puMstvanirdezo'tra prAkRtatvAta, sukulavadhvaH uttamakulanAryaH | zIlaM sadAcAraM guptAGgatvasalajjatvaparapuruSAsambhASaNatvAnudbhaTaveSatvAdikaM malinayanti duzcaritatvAdinA malinIkurvanti khaNDayantItyarthaH / lAnti ca gRhanti / punaH kulanAma vaMzAbhidhAnaM yayamamukakSatriyabrAhmaNazreSThisArthavAhAdikulavadhvaH evaM dRSTAntamabhidhAya dArzantikayojanAmAha-'micchatta'ti mithyAtvaM kudevapUjotsUtrabhASaNAdikamAcaranto'pi kurvato'pi vahanti / tathA tena prAgupanyastadRSTAntaprakAreNa 'sugurukeritati 'dezIbhASayA sagurusatkatvam idamuktaM bhavati // yathA-sukulavadhvaH zIlaM malinayantyaH kulanAma ca gRNhantyaH kulaM kalaGkayanti tathA sAdhuzrAvakA api mithyAtvaM kurvanto vayaM sagaroramakasya ziSyA iti, sugurusatkatvaM vahanto gurUNAmapabhrAjanAM kurvanti / yathA aho sugurutA'mISAM yeSAmapadezAdevaM mithyAtvaM pravartate / yadi caitadguravI nivArayanti tarhi kathamamI tadupAsakA mithyAtvaM kurvantIti mithyAtvamAcaranto'pi ye jinadharmamicchanti teSAM gurutarA'pabhrAjanAlakSaNo doSa iti gAthArthaH // tathA kudevapUjotsa kasala For Private and Personal Use Only
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 67 // www.kobatirth.org mUlam - ussuttamAyaraMta vi ThavaMti appaM susAvagatami / te rudarorattha vituti sarisaM ghaNaDDehiM // 73 // vyAkhyA- ' ussuttamAyeti utsutramAcaranto'pi avidhinA jinamajjanapUjAmatikramaNasAmAyikA dikurvantospi sthApayanti nivezayantyAtmAnaM subhAvakatve zobhanazramaNopAsakabhAve kila vayaM suzrAvakA iti, ye te raudraroragrastA api bhAvapradhAnatvAnirdezasyeti dAridryapIDitA api tolayanti gaNayanti sadRzaM samAnamAtmAnamiti gamyate / kairi tyAha- dhanADhayairdhanasamRddhaiH ayaM bhAvo yathA dAridryapIDitA AtmAnaM dhanADhyaiH samaM tolayanto hAsyAdyanarthabhAjanaM bhaveyuH / evaM sUtro kurbANA api vayaM suzrAvakA upalakSaNatvAt suyatayo caityAdi vandato mithyAkhApaNyA'nartha mA pnuyuriti gAthArthaH // 73 // punarmUDhavAmevAha mUlam - kivikulakamaMmi rattA kivirattA suddha jiNavaramayaMmi / iya aMtarammi picchaha muDhA nAyaM na yANaMti // 74 // vyAkhyA- ' kivikuleti ke'pi vivekAbhAvAnmithyAbhinivezAndhatamasAcchAditasanmArgAH kuLakrame nijanijAnvayamAtradharme pravAharUpe bhUri bhavanibandhane raktA saktAH ke'pi ca laghukarmANaH pronmIladviSekalocanA bhavabhIravo raktA For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir karaNam // saTIkaM0 // 67 //
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAgavantaH prItiparA ityarthaH / zuddha jinavaramate zuddhamavidhimalakalaGkApagamA jjinavaramataM sarvajJazAsanaM jinadharma iti yAvat tasmin siddhisukhatau iti pUrvA antare vizeSe vivekyavivekinoH satyapIti gamyate pazyata vilokayata kautukamiti zeSaH / zrotRnuddizya bhaNati mUDhA mUrkhA nyAyaM nizcita AyaH paricchedaH sarve gatyarthA jJAnArthA iti vacanAt nyAyaH pa riccheunizcayastaM na jAnantIti na budhyante / ayaM bhAvaH ye kulakrame raktAsteSAM dharmAbhAvo yuktyA laukikAnAmapi siddhirevAnyathA te'pi svakuLakramAsaktAn mlecchAn nirddharmAn vaktuM na zaknuyuH / vadanti ca mlecchAdIn dharmarahitAn tathA ye ca janamate raktAsteSAM dharmasiddhisvakRtyasyAGgIkaraNAllau ki kairapyaGgIkRtaiva / yadAhuste-" paJcatAni pavitrANi sarveSAM dharmacAriNAm | ahiMsA satyamasteyaM tyAgo maithunavarjanam // 245 // " ataH prakaTamevAntaraM kuchakramaraktAnAM zuddha jinamataraktAnAM ca satyapi cAsmin mUDhA nyAyaM paricchedya nizvayaM yatkulakramasya bhavahetutvaM jinama tasya ca mokSahetutvaM, tasmAt kuLakramAbhimAnaM vihAya jinadharma eva kartumucita iti na jAnanti nAvagacchantIti pazyata bhI zrotAra iti gAthArthaH // 74 // nyAyamajAnAnAtha mUDhA yAdRzAH syustadAha mUlama-- saMgo vi jANa ahio tesiM dhammAI je pakuvvaMti / muttaNa corasaMga karaMti te coriyaM pAvA // 75 // vyAkhyA--' saMgovityAdi ' saGgaH saMsargamAtramAstAM sevanakathitakAritvAdirityapi zabdArthaH / yeSAM iti mi For Private and Personal Use Only
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 13/ saTIka paSThizataka-4A dhyAsvinAM ahito durantaduHkhahetukaH corapallinivAsivaNigjanajJAtena teSAM mithyAvinAmeva dharmAn vakSyamANAn prakaraNam // pApanavamyAM cAmuNDApUjAdIn ye mUrkhAH prakurvanti prakarSaNa vidadhati / te kiM kurvantItyAha-muktvA tyaktvA corasaGgaM // 68 // taskarasambandhaM kurvanti te corikAM caurya pApAH pApapradhAnAH, ayamAzayo yathA kazcit pAka caurasaMsargavAna tadatyAsamAtsanAtaduSTabuddhistatsaGgamAtreNAsantuSTaH kevalaM tatsaGga muktvA cauryamapi karoti zUkAropahastanAzAcchedAdiduHkhAnyaga. Nayan tatazca vinazyati / tathA mUDho'pi yeSAM saGgo'pyahitastaduktaM--dharma kurvan bhAvibhayamagaNayan bhavAvaH patito nazyati, tatazca tattulyo bhavatItyarthaH / / 75 // yayA ca teSAM dharmAn kurvanti tathA sanirvedamAha.. mUlam--jattha pasumahisalakkhA pavve hammati pAvanavamIe / pujaMti taM pi saDDhA hA hIlA vIyarAgassa // 76 // vyAkhyA--' jatthapasumetti' yatra yasmin parvaNi pApanavamyAM caitrAzvinayoH zuklanavamIdivasalakSaNe pazavazchAgA mahiSA lulAyA upalakSaNametanmanuSya zUkarAdInAM yato baGgAdiSu dezaSu manuSyA api devyagre hanyante vyApAdyate / tadapi parvapApanavamIlakSagaM yatra tathA rudhirakardamo bhavati AstAM dIpotsavabaliparvAdiH / zrAddhAHkulakramAyAtatvAdinAGgIkRta jinamatAH zramaNopAsakAH pUjayanti arcayanti / parvazabdasyopacArAt tatpUrvapUjyaM devatAvizeSa pUjayanti, hA iti, hIlA nindA vItarAgasyeyamiti gamyam, idamuktaM bhavati yannavarAtre (nau) tadantanavamyAM ca chAgamahiSamanuSyAdayo yadane 18 // 18 // For Private and Personal Use Only
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir hanyante / tAmapi pizAcI gotrasurIyamasmadIyA iti kRtvA tatraiva rudhirakaIme sthitA sparzasyApyayogyAM tasminneva dine'nyatra gRhAdau vA sthitAM zrAvakA naivedyAdibhirarcayanti pUjayanti, tadane daukitaM ca tanniHzukA bhuante / saiSA vItarAgasya nindA taiH kRtA bhavati / yayA- aho ye'mI zrAvakA rudhiramAtradarzanAnnazyanti te'pi bhaTTArikAyAzcAmuNDA satyikAdermahimnA''RSTA rudhirapaMkilAM bhuvaM pAdAbhyAmAkramantaH pUjanArthamAyAnti tata evaM jJAyate naitatsamo vItarAga ityevaMvidhahIlAyAH kAraNatvAtta eva hIlakAH tasmAnna tatpUjA kartavyA iti gAthArthaH // 76 // atha yaH kuTumbasvAmI bhUtvedRzaM mithyAtvaM prarUpayati tasya doSamAha mUlama-jo gihakuTuMbasAmI saMto miccattarovaNaM kuNai / teNa sayalo vi vaMso pakkhitto bhavasamuddammi // 77 // vyAkhyA-'jo gihetti' yaH kazcidanirdiSTanAmA gRhaM bhAryAdikuTumba tayoH svAmI san yogakSepakArakaH san mithyAtyaropaNa mithyAtvasthApana, yayA'dya gaM.tradevatAyA idamidaM naivedya kartavya midamupayAcitakaM kArya vivAhamuNDanAdAghetatpUjane'yaM vidhirityAdi karoti vidhatte / tena gRhakuTumbasvAminA sakala: samagro'pi zabdo bhinnakramaH sa ca vaMzapadena yojyate / tatazca vaMzo'pyanvayo'pi,na kevalaM svAtmaiva prakSipto nikSipto bhavasamudre saMsArArNave yato mithyAtvaM vividhama trividhena zrAvako'pi pratyAkhyAti / natvaNunatAnIva dvividhatrividhAdinA / yaduktaM-na karei saya miccha na kAra For Private and Personal Use Only
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org LASS paSThizataka-18/ veI karaMtamavi annaM / no aNujANai maNasA evaM vAyAi kAeNaM // 246 // tathA--eyaM arNatakattaM mi-1xkaraNam // // 69 // ccha maNasA na ciMtai karemi / sayamesova kareU anneNa kae va suTu kayaM // 247 // evaM vAyA na Tra saTIka bhaNai karemi annaM ca bhaNai karehi / annakayaM na pasaMsai na kuNai sayameva kAraNaM // 248 / / karasanna(ha)bhamuhakhevAiehiM na ya kAravei anneNaM / na pasaMsaha annakayaM thoDiyahasiyAI ciTThAhiM // 249 // tatazca yadA mithyAtvaviSayAnumatirapi niSiddhA, tadA yaH karaNakAraNAnumatibhiH kuTumba mithyAtve sthirIkurvan tatsthA payati, sa AtmAnaM vaMzaM ca bhavasamuDhe prakSipatIti kimatra citramiti gAthArthaH / 77 // yAni mithyAtvAni prarUpitAni IPI vaMzamapi bhavasamudre pakSipanti tAnyeva katicinnAmato'bhidhAya taskartRNAM samyaktvAbhAvaM pratipAdayannAha mUlam-kuMDacautthI navamI bArasIi piNdddaannpmuhaaii| micchattabhAvagAi kuNaMti tesiM na sammattaM // 78 // vyAkhyA-'kuMDa ceti' kuNDazcaturthI kaukikaH parvavizeSaH, karavA caturthiriti prasiddhiH / navamI pUrvoktava dvAdazI vatsadvAdazyAdikA piNDadAnaM pitRNAM tatsamukhANi pramukhazabdena laukikalokottaradevagurusambandhisarvamithyAtvanahA, tAni ca mithyAtvAni pUrvarSikRta kulakena jJAtavyAni / taccedam -" devANa gurUNapi ya siramaNiNo jiNavarassa payapaumaM / paNamiya sammasarUvaM suyANusAreNa daMsemi // 1 // sammattaM saddahaNaM taM puNa gurudevadhammavisayaM tu / muyamaNi SALARSHAN OCIASHASHA For Private and Personal Use Only
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yaguNajjuesu tesiM paDivattirUvaM j||2|| puNa sagguNaviyalannadevAIsu saddahANaM taM / samAu vivarIyaM micchatamuvAhio cauhA // 3 // loiya louttariyaM devagayaM gurugayaM ca ubhayapi / patteyaM nAyavvaM jahakkama muttao evaM // 4 // hariharabaMbhAiNaM gamaNaM bhavaNesu puyanamaNAI / vajjijja sammadihI taduttameyaM pi nicchayao // 5 maMgalanAmaggahaNaM viNAyaggAINa kajjapAraMbhe / sasirohaNigeyAI viNAyagaTThavaNa vIvAhe // 6 // chaThI puyaNamAUNa ThAvaNabIyAI caMdadasiyaM ca / duggAINo vAIyA totalayA gahAimahimaM ca // 7 // cittadvamihanavamIravirahanikkhamaNasUragahaNAI / holiyapayAhiNaM piMDapADaNaM thAvare pUyA // 8 // devai sattami nAgANa paMcamI mallagAimAUNaM / ravisasivAresu tavo kudi. dviguttAi surapUyA // 9 // duvaTThammisaMkatI puyA revaMtapaMthadevANaM / sivarattivacchabArasi khitte sIyAi acaNayaM // 10 // navarattIisu nava pUa--mAibuha ahamaggihAmaM ca / sunniNiruppiNiraMgiNi pUyA ghayakaMbalo mAghe // 11 // kajjalataiyA tiladabbha-dANamavi jaM jalaMjalIdANe / sAvaNavaMdaNa chaTThI-gopucchAisu karusseho / / 12 // akacchaTThI gorI-bhaca ca savitti piyarapaDimA u / uttarayaNaM ca bhuyANa-mallagaM gomayatiyajjA // 13 // devassa suyaNauTThAvaNaM AmalI kanha paMDavANaM ca / egArasI tabAi paratitthe gamaNakhaNakaraNaM // 14 // loiyadevAigayaM emAi kiJca micchattaM / annapi saduvaiTuM vajjijA saddhakaraNAi // 15 // saddhammAsiya chammAsiyAI pavadANakanahalaMtidao / jalaghaDadANaM lAiNaya dANamavimicchadihINaM // 16 // komAriyAi bhattaM dhammatthaM vavariu cittammi / assaMjayaloyANa akkhayataiyA akattaNaya 1 sadguNavikalAnyadevAdiSu. 2. samyaktvAt 3 vinAyakAnAM gaNapatInAM. 55555 For Private and Personal Use Only
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 70 // 4 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 17 // saMDavivAho jiTThiNi amAvasAe bisesao bhujjaM / kUvAikhaNaNagoyara - hiMDaNaM piyarahaMtaiya // 18 // vAyasa virAlamAI paMDo taruzevaNaM patrittayao / tAlAyara kahasavaNaM godhaNamaha iMdajAlaM ca // 19 // dhammaggidaya naDapicchaNaM ca pAyakaju-jjhadarisaNayaM / evaM logagurUNa vi namanaMdiya tAvasAINaM // 20 // mulassesA jAe bAle bhavaNami baMbhaNA havaNaM / takahasavaNaM dANaM gihagamaNaM bhoyaNAIyaM // 21 // evaM loiyamicchaM devagayaM gurugayaM ca parihariDaM / louttare vivajjai parititthiya saMga hiyabiMbe // 2 // jattha jiNamaMdiraMmi vi nisiSpaveso'balANa samaNANaM / vAso ya naMdibalidAna nAhaNana payaTThA ya ||23|| taM bolAI AsAyaNAo jaLakeli devaaMdolaM / loiyadeva gihe vaTTara asa maMja evaM // 24 // tattha vi sammaddiTThI Na sAyaraM sammarakkhaNaparANa / ussuttavajjagANaM kappai savasANa nogamaNaM // 25 // eso ceva viseso harAi bhavagAu arihabhavaNassa / egattha jaM vihIe savvaM vivarIyamannattha // 26 // jaha taha pavattijutaM jar3a taM hujjA pamANameveha / niviNAdakaraNaM pamAiniratyayaM taiyA || 27 || jo citisaMjhA niyamo jiNacaNeso niratyao hujjA / vaha saDDheNasuiNA pUyavihANaM jiNApi // 28 // jiNavicANa paTThAigArisUri pasAhaNajamiha / jugapavarAgama viraiya paTTakappe kiM teNaM // 29 // tA sabbaMpI vihIe paTThapUyAi jattha vAvarai / tattheva sudiTThINaM jutta gamaNA nitya // 30 // je loguttamaliMgAliMgi ya dehA vi puSphalaM / AhAkammaM savvaM jalaM phalaM cetra sccitN|| 31 // bhujaMti thIpasaMgaM bavahAraM gaMthasaMga bhutaM / egAgIttambhamaNaM sacchedaM ceThiyatrayaNaM // 32 // ceiyamaDhAivAsaM vasahIsuvi niJcameva saMThANaM / geyaM neyaM caraNANaM accAvaNamavikraNayakusame hiM // 33 // kutrvaMti aivakevala-mAgamamavalaMbiUNa mAya For Private and Personal Use Only makaraNam // saTIkaM0 / / / 70 / /
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir raNaM / vAyAmiNa ninhavaMti tatyeva nirayA vi / 34 // sapunnaMcIvaMdaNa- chavihamAvassayaM ubhayakAlaM / phAsuyajalaM vamuha-puttigAi baMdaNayadANaM ca // 35 , pakanAivalie dANaM nhANa ca khIramAihiM / jiNabiMbesu ajuttaM saTTANamirmati je kevi // 36 // sAvayapayaTTakahagA kahaMti niyamaiviggapiyasuyatyA / te visayamayaharANa jugapavarANaM pI khiMsaMti // 37||nneyN pannaviyaM jugapavareNaM suyANusAreNa / sammaggapavattehiM bahuhA ya samatyiyaM savvaM // 38 // ciyavAsAINaM varasiM diTTho na katthai niseho / emAi tA taduttaM ummuttaviya muNeyavvaM // 39 // muttaNusArA tesi pi vaMdaNAI na kapae kAuM / pAsatthAI jamhA muyammi bhaNiyA anamaNijjA // 40 // tA samvatyavi itthaM suyavivarItaNeNa sayameva / / micchAbhAvo samma bhAveyacco sUyannUhi // 41 / iha cauvihaMpi miccha vajicA suttadaMsiyavihIe / baTTate jiNabhavaNe | sAhasuya Ayaro phajjo // 42 // tivihaM tiviheNeyaM micchattaM jehiM yajjiyaM dUraM / nicchayao te saTTA anneUNa nA mao ceva // 43 // jiNavaImayANusArA eyaM pAlaMti je u sammattaM / te sigdhaM nivigdhaM pArvati dhuvaM sivaM muhayaM // 44 // da tatazcaitAni kulakoktAnyanyAni lokamasiddhAni sarvANi mithyAtvabhAvakAni mithyAtvabhAvasUcakAni kurvanti vidadhati : yattadonityasambandhAt yoteSAM na samyaktvaM samyagdarzanaM bhavatIti gamyata iti gaathaarthH||74|paak pAzcAtyagAthayA yaduktaM ye gRhakuTumbasvAmino mithyAtvasthApanaM kurvanti tairvazopi bhavasamudre kSipta ityadhunA tadvyatirekamAha mUlam-jaha aikulammi khuttaM, sagaDaM kaDhaMti kei dhuradhavalA / taha micchAo kuTuMbaM iha viralA kei kaTTheti // 79 // 8 KOR For Private and Personal Use Only
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSThijJataka // 71 // 4 12 www.kobatirth.org vyAkhyA- 'jaha aityAdi ' yathetyupamAyAM 'aikulamiti' dezIpadatvAt atipaMkilapradeze kardamabahulasthAne 'khuttaMti ' magnaM zakaTaM rathaM karSanti niSkAzayanti kecit sarvaM vAkyaM sAvadhAraNamiti kecideva viziSTajAtilakSaNabaLAdiguNayutAdhaureya dhavalAH pradhAnatRSabhAH natu sarve'pi galyAdayo'pi / tathetyupanaye mithyAtvAtpUrvabhaNitasvarUpAt kuTumbaM parikaraM iha jagati viraLA alpe eva kecitkadAgrahadoSarahitA laghukarmANa Asanna siddhikAH karSanti samuddharanti na tu taditare / ayamabhiprAyaH / yathA-bahulakarddame magnaM zakaTaM dhaureyA niSkAzayanti / tathA viralA puNyavanto mithyAtvAt svakuTumbamuddharanti sugurUpadezazrAvaNAdinA svayaM ca midhyAtvAsamakSa sattApradarzaneneti gAthArthaH // 79 // nanu kimarthamevamuktaM yadviralAH ke'pi kuTumbaM mithyAtvAt karSantIti yAvatA sarvajagatprasiddhaM bhagavantaM vItarAgaM dRSTvA svayamAtmAnaM sarve mithyAtvAduddhariSyantItyAzaMkyAha - mUlama- jaha vaddaleNa sUraM mahiyalapayaDaM pi neya picchaMti / micchattassa ya udae taheva na niyaMti jiNadevaM // 80 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA- 'jaha veti ' yatheti dRSTAnte vArAM dalaM vAIlaM tena vAIlenAbhreNa karaNabhUtena sUraM sUrya sahasrakaraM mahItalaprakaTamapi pRthvIvalayaprasiddhamapi naiva prekSante pazyanti lokA iti gamyate / niviDavArdalena hi ghaTapaTAdiprakAzanena pRthvIprakaTamapi sUryabimbaM na dRzyate / evaM dRSTAntamabhidhAya dAntikayojanAmAha- midhyAtvasya darzanamohanIyaka For Private and Personal Use Only makaraNam // |saTIkaM0 71 //
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kalassagarsur Gyanmandir www.kobatirth.org prathamamedalakSaNasya ca zabdo'nuktasamuccaye sa ca gAyAnte yokSyate / udaye vipAke tathaiva vAdalAcchAditasUryavimvanyAyena | na 'niyaMtitti' na pazyanti na vilokayanti bhAvazA jinadevaM vItarAgaM cakArAdAgamavidhiprasAdhakaM guruM ca / mithyAsvapaTaLaluptadRSTayo hi sudevamugurUn jagatmasihAnapi na pazyantIti gAyAH // 80 // jinadevaM vA pazyanto'pi II mithyAtvaratA guNimatsariNazca bhavanti / tAdRzAnAM vA'bhAva eva varamityAha mUlam- kiM so vi jaNaNijAo jAo jaNaNIi kiM gao viddhiM / jai micdarao jAyo guNesu taha maccharaM vahai // 81 // vyAkhyA- 'kiM sova jiNeti' kimiti kSepe so'pi mAnavo nirdekSyamANadUSaNo'pi zabda eva zabdArthaH sa cAgretanena jAtazabdena sambadhyate jananyA mAtrA luptavibhaktikapadaM jAta evaM antarbhUtakAritArthatvAt prasUta eva sa jananyA jAta eva kimarthamityarthaH / tAzajanane hi jananyAstaskRtAparAdhapadatA bhavati / yato lokaH putrasya duzcaritaM dRSTvA- jananI yAni cinhAni,karoti madavihvalA / prakaTAni tu jAyante,tAni cinhAni jaatk||25|| ityAdi kathanapurassaraM jananyA evAyaM doSaH yadayamIdRza ityAdi tanmAtarameva dUSayati tasmAdajAta eva varapiti bhaavH| atha ca jAto jananyA tathApi kiM gato vRddhi kimartha prApta upacayaM jAtamAtra evaM kiM na vilIna ityarthaH / tAdRzo hi ddhiprApto duzcaritamAcarabatyAnapi tatra pravartayati / tatazca svaparayordurgatihetutvenAnakArI syAditi vRddhimaprApta eva kA For Private and Personal Use Only
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1 saTIkaM0 paSThizcataka-18 varam |kut evamityAha- yadItyabhyupagame mithyAtvarato jAto mithyAtvAsaktaH sampannaH guNeSu AdhArAdheyayoramedopacA- prakaraNam // sad guNiSu jJAnadarzanacAritrAdiguNayuteSu, tathA samuccaye matsaraM mAtsaryamasahiSNutvaM yadItipadaM pAzcAtya siNhaavloki||72|| tanyAyena smayate vahati , dhAtUnAmanekArthatvAt karoti guNiSu ca yadi matsaraM karotItyarthaH / etenAyamabhipAya:-yo mithyAtvaratastasmina sarve doSAH sambhavanti / yaduktaM--" navi taM karei aggI neya visa neya kiNhasappo / jaM kuNai mahAdosa tivvaM jIvassa micchattaM // 251 / / tathA guNimatsaro'pi pIThamahApITharSivanmahAnarthahetuH / / M taduktaM-aisuhiutti guNasammautti jo na sahai jai pasaMsaM / so parihAi parabhave jahA mahApIDhapIDharisI // 252 // tato yo mithyAtvarato yazca guNiSu matsaraM vahati / sa duSTatvAdajAto'nupacitazca varamiti gAthArthaH / / // 81 // nanu mithyAtvaratAdInAmajAtatvameva varamityAyuktaM tatsatyaM, paraM vyantaravizeSAH kSetrapALacAmuNDAdhA asmAn nArASitAH santo'dhunaiva mArayantIti bhIlyA mithyAtvaratA bhavAmo / natu sukhenetyAzakya teSAM vyantarANAM vezyAdisAmyena nikRSTatvaM pratipAcA'kizcitkaratvamAha mUlama-vesANa baMdiyANa ya mAhaNaTuMbANa jakkhasikkhANaM bhattA bhakkhahANaM virayANaM jaMti dUreNa // 82 // vyAkhyA-'vesANetti' vezyAnAM paNyastrINAM bandikAnAM kIrtipAThakAnAM cAraNAdhupalakSaNameta ckaaro'nukt-131|| 72 // URESTIG ES RAC *** * For Private and Personal Use Only
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org dA samuccayArthaH / sa ca kApAlisamuccAyakaH mAhanA brAhmaNA DumbAzcANDAlA: sanno ye gIgAnaM kurvanti / brAhmaNAzca hu. | mbAzca brAhmaNadumbAsteSAM yakSA vyantaravizeSAH kSetrapAlanArasiMhabrahmarAkSasAdayaH upalakSaNatvAt vyantayo'pi cAmuNDA | satyA vArAhI pramukhA yoginyaH zeSAsturuSkaguravastadvyantarAzca vA yakSAzca zeSAzca yakSazeSAsteSAM yakSazeSANAM kimi tyAha-bhaktA bhaktimanto bhakSyasthAnaM bhojyasamA ityarthaH / virayANati ' paJcamya SaSThI tena viratebhyo yAnti gacchanti Trena tadAsanA bhavanti, gamiti vAvayAlaGkAre,arthavazAta vibhaktipariNAma iti vezyAdaya iti yojyamAidamuktaM bhavati, zyAdInAM hi ye bhaktAstAneva te bhakSayantyadhamatvAtteSAM viratebhyastu bhItabhItA dUraM palAyante / evaM yakSazeSAdayo'pi bhaktibhAja eva bhayotpAdanAdinA bhakSayanti / viratebhyastu nazyanti na tatsanmukhamapi draSTuM zaknuvantIti na tadbhiyA mithyAtvAdiratarbhAvyamiti gAyArthaH // 8 // yakSyAdayo viratebhyo dure yAnti tatastebhyo viratarbhAvyamityuktaM mAgayaM ca sanmArgagamanopadezaH sUcitaH / tatra ca ye sukhena yAnti ye ca yAnta AzcaryAya bhavanti tAnAha malam-suddhe magge jAyA suheNa gacchaMti suddhmggmi| je puNa ummaggajAyA magge gacchati taM cujjaM // 8 // vyAkhyA-'sur3e maggetyAdi' zuddho mArgoM jJAnadarzanacAritrAtmakaH suvihitajanapayastatra jAtAH sAdhutayA zrAvakatayA cA niSpannA athavA zuddha mArge zurumArgaviSaye jAnA gItArthAste mukhenAnAyAsena gacchanti vrajanti / zuddhamA For Private and Personal Use Only
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kalassagarsur Gyanmandir paSThizataka KIRATSWERS meM bhAguktasvarUpe muvihitagurupAcapratipannasAdhazrAvakavatA gItI vA sanmArge gacchantIti tAnAzcarya, yadityupapradarzane, 1/pakaraNam // punavizeSe yatpunarunmArganAtAH pArthasthAdimArga sAdhutvena zrAvakatvena vA niSpannAH, mArge zuddhavidhirUpe gacchanti yAnti saTIka kumArgAbhinivezatyAgena / taccodha-citraM unmArgajAtAnAM hi sanmArgagamanaM mahate kautukAya yataste prAya unmArga na tyajanti / unmArgabhAvanayA'nya taMbhAvitatvena yacca tAzA api mArga pratipadyate tadAzcaryamiti gaathaarthH||8|| nanUnmAgajAtAnAM sanmArgagamane kimityAzcaryamityAzaMkAnirAsAya ca taddoSAn spaSTayannAha mUlam---micchattasevagANaM vigyasayAI pi biMti no pAvA / vigghalavaMmi paDie daDhadhammANaM paNacaMti // 84 // vyAkhyA-'micchattasevetti' mithyAtvasevakAnAM jinoktamAnyamArgArAdhakAnAM vighnazatAnyapi pratyUhazatAnyapi, AsatAM dvitrA vighnA ityaperarthaH / jAyamAnAni dRSTvetyadhyAhAraH 'vitati' bruvate vadanti no naiva kivighayA adhunA'syAyaM dhanahAnirapatyatvAdiko vighno jAta ityAdi pApA unmArgajAtAH / tarhi kiM kurvantItyAha-- vighnalave'pi pratyUhaleze'pi patite jAta ityarthaH / dRDhadharmaNAM nizcalasamyaktvAnAM pranRtyanti prakarSaNa hRSTacitAH santo nRtyanti / idamuktaM bhavati unmArgajAtA hi mithyAtvaM gotradevatApUjAprabhRtikurvatA dAridrayadaurbhAgyarogazokApatyaviyoga. sutAnutpattiduSTasambandharAjabandhanaharaNAdivighnazatAni jAyamAnAni dRSTvApi nahi kizcid avate, yathA'syaitaddevIpUjAdi | For Private and Personal Use Only
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kcbatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A mithyAtvaM kurvato'pyeSa vighno'bhUditi / kintu karmaNa evaiSa doSa iti vadanti / yathA ca dharmaNAM vighnalavo'pi krame kaNTakamAtrabhaGgarUpo'pi bhavati / tadA te pranRtyanti hastanatanapUrvakamunphullagallAH santo badantIti / yathA aho anena samyaktvaM gRhIta nato'syAyaM vighnaH sampanna ityAvaMvidhazconmArgajAtAnA svabhAvo yad bhrAmaM bhrAmaM pAtrANyeva kSayanti / yata:-"zUnAM ca pizunAnAM ca paraveimapradhAvatAm / prayojanaM na pazyAmaH, pAtrANAM kSaNAhate & // 253 // iti gAthArthaH // 84 // unmArga jAtA na tvevaM jAnanti mUlama-sammattaM saMjuyANaM vigdhaM pi hu hoi ucchavasaricche / paramucchavaM pi micchatta--saMjuyaM aimahAvigdhaM // 85 // vyAkhyA-samyattavaM prAgvarNitasvarUpaM tena saMyutAH sahitAsteSAM samyaktavasaMyutAnAM vighno napuMsakatvaM prAkRtatvAda, apizabdaH sambhAvanAyAM, tenaiva sambhAvyate yatsamyaktvaM sarvadharmamUla tasmicArAdhyamAne vighnA vilIyanta eva dharma: sya mAlarUpatvAt 'dhammo maMgalamukkiTThamiti ' vacanaprAmANyAt dharmeNa pApamupanudatIni laukikazrutibhaNanAca na tu samyaktvasahitAnAM vighno bhavati / atha yadi prAk kRtaprabhUtaduSkRtayogAt tatkAlakRtadharmeNAnirudhyamAnaH stokenAmbhasA vahimasara ica kadAcibighno'pi bhavati / sa ca vighno'pi maraNAdiH hu zabdo'vadhAraNArthaH, tasya ca vyavahitasambandhaH bhavati jAyate utsavasahazo mahotsavasamAna eva / puNyavatAM hi maraNamapyutsavAya sugatimAptihetutvAt, ta LSEX For Private and Personal Use Only
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra paThitaka // 74 // 4 12 www.kobatirth.org duktaM--"tavaniyama suTThiyANaM kallA jIvi pi maraNaM pi / jIvaMti jai guNA ajiNaMti sugaI urveti yA // 254 // kiM punarvighnamAtrasya vAcyaM samyaktvahInAnAM tarhi kA vArtetyAha - paramotsavo'pi prakRSTamahotsavospi midhyAtvato'timahAvighnaH midhyAtvasyAtiduSTatvAt / yadAha - " na mithyAtvasamaH zatrurna midhyAtvasamaM viSaM / na mithyAtvasamI rogo na midhyAtvasamaM tamaH || 255 // dviSa dviSatamI roga-duHkhamekana dIyate midhyAtvena durantena jantorjanmani janmani // 256 // varaM jvAlAkule kSipto dehinAtmA hutAzane / na tu mithyAtva saMyuktaM jIvitavyaM kadAcana // 227 // ayaM bhAvo midhyAvinAM hi yaH kazcit kenacitpUrvopAjitazubhakarmavazena putrajanmapANigrahaNAdirmahotsavo bhavati, so'pi durantadurganinipAnahetu mithyAtvasahitanayA mahAvidhna eva / yato mithyAtvaM sarvapApanidAnaM pApAca sarvANi duHkhAni vighnabhUtAni bhavanti yadAha - iha jIvatAM paribhavo ghore narake gatirmRtAnAM tu / kiM bahUnAM jIvAnAM pApAt sarvANi duHkhAni // 268 // tasmAnmithyAtvasahitaH paramotsavo'pi paramArthato vighna eva yathA viSasampRktaM paramAnnamapi viSameva iti gAyArthaH // 85 yathA samyaktvasahitAnAM vino'pyutsavo bhavati tathAha mUlama -----iMdo vi tANa paNamaI hIlato niyayaRvitthAraM / marate vihu patte sammattaM je na buDDati // 86 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIka 0 // 74 //
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA -iMdo vi tANetti indro'pi devarAjo'pi AstAM rAjAdiranyastAn puruSAn praNamati prakarSeNa namaskaroti / hIlayannindan nijakaRddhi vistAraM dvAtriMzallakSa vimAnAdilakSaNaM svasamRddhiprapaJca taddhIlane ca kAraNamidaM ki mama RddhikabhavikI ekAntanazvarI anantaraM cAvazyaM garbhavAsAdiduHkhasambhavahetuH samyaktvadhAriNizca manuyasyottarottara vizuddhiprakarSeNa dravyakSetrakAlabhAvAdi vaiziSTayena tadbhavAnantarame vai kAntAnazvarazAsvata zivasukhaprAptirbhavati / tatazca svasamRddhi hIlayaMstAn praNamati surendraH, tAniti kAn maraNameva prANatyAgarUpamantaH paryavasAnaM maraNAntastasmin maraNAnte'pi, AstAmanyasmina vighne, hu zabdo nizvaye prApte upasthite samyaktvaM zuddhadarzanaM ye- "chijjato bhijato mArito vi ujjhamANo y| jiNavajjadevayANaM na namai jo tassa taNusukhI // 259 // ityAdi prakAreNa tanumano vacanazzuddhimanto na chutitti' na tyajanti arahannakayat tadAkhyAnakaM cedam-tathAhi 'ihaiva bharatakSetre, deza episGganAmakaH / asti gaGgA yadutsaGga, samudramiva nAmucat // 1 // tatrAsti campakodyAnaM, dhutibhirlimpatI dishH| campeti nagarI nAga-purIva bahubhogibhRt // 2 // kezeSu yatra kauTilyaM nIrasatvaM jalAzraye / vikalatvamamAvAsyAca ndre nahi jane kvacit // 3 // tatrAsIdamalacchAya-candracchAyo mahIpatiH / yadbhujacchAyayA vizvaM vizvamAzvAsitaM nanu // 4 // nAkrAmi yasya cchAyA-'pi candrArkAbhyAmapi kvacit / sAtapatrasya tasyAnyaisteja Akramyate katham // 6 // yasya, praharataH sArddhaM vipakSaiH samarAGgaNe / na teSAM ko'pyabhUt prANaM dantadattavRNaM vinA // 6 // na caurya pAradAyeM na yasmin zAsati medinIm / kiM codite divAnAthe tamaH kvApi vijRmbhate // 7 // maharddhikA dIsimantastatrAdesert | sAMyAntrikA nau vaNijo bahulokasamAzrayAH // 8 // dadAnA ucitaM dAnaM dadhAnA ucitAn guNAn / For Private and Personal Use Only
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yitaM vittaM vayameta tIna pRSTvA te sambhASya potasthAnamupAya SaSThizataka- kurvANA ucitAcAraM te naucitya kalaGghire // 9 // sarveSu teSu mukhyo'bhU-darahanakanAmakaH / graheSviva dinAdhIzaH sudhaprakaraNam // reSviva zatakratuH // 10 // sa cAdhigatajIvAdi-tavaH saJcAdhikApaNIH / pramANIkatasarvano manyate'nyaM na devatam // 11 // mANebhyo'pyadhikaM samyak samyaktvaM ca rarakSa yH| pauSadhAvazyakAyeSu karmasvaskhalitaH kRtI // 12 // saTIka arahanakamukhyAste sAMyAtrikA dhaNigvarAH / militA pocuranyezu--riti sarve parasparama // 13 // puNyAni paNyAnyA. dAya pravizAmo'mbudhi yadi / poterarjayituM vittaM vayamete tadA gharam // 14 // tato'nyonyaM pratizrutya sarve te'ndhyavagAhana-TU m / paradIpopayogIni vastUnyAdadire'bhitaH // 15 // pitrAdInatha pRSTvA te sambhASya ca paricchadam / abhyarcya devatA hai iSTAH pratyUhApohahetave // 16 // gaNimairddharimaiyaiH pricchech| kriyANakaiH / zakaTAni samApUrya potsthaanmupaayyuH||17 yugmam // yAnapApANyapUryanta-purA nItaizca vastubhiH / phalakaMmrakSaNAdyaizca sajjatesma nirantaram // 18 // sandukAnAM ca sUpAnA samitAnAM ca sarpiSAm / tailAnAM ca guDAnAM ca khaNDAnAM madhurAmbhasAm // 19 // eSasAM bhAjanAnAM ca gorasauSadhayorapi / kRpANAdhAyudhAnAM ca tRNA''varaNayostathA // 20 // bhogopayogidravyANA- manyeSAmapi bhUyasAm / sama hai cakrire te'nuyogAnAmiva sAdhavaH // 21 // tribhirvizeSakam // munakSatre sulagne ca sumuhUrte zubhe'hani / zakuneSvanu12 I kaleSu zivacakre ca pRSTage // 22 // dhUpeSagrAhyamANeSu kRteSu palikarmasu / ApUriteSu vA teSu samudreSu samantataH / / 23 // yAinuvAne digantAMca bheryAcAtodyaniHsvane / utkRSTasiMhanAde ca zabdAdvaitaM prakurvati // 24 // zivA vaH santu 1. vyApte / / lm 75 // kara For Private and Personal Use Only
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org panyAno vrajatAM dustare'mbudhau / ciraM jIvata bhadrANi labhadhvaM sarvato'pi ca // 25 // kabdhArthAn siddhasAdhyAMzca punanijaniketane / IkSAmahe samAyAtA-nyathA yuSmAMstathA'stu ca // 26 // ityAdikAbhi rAzIbhi-ratrAyAtaiH suvassalaiH / muhurAdhAsyamAnAste svajanairugatAzrubhiH // 27 // dRSTibhiH snehalAbhizca punaH punarudIkSitAH / pitrAdyairvalItagrIvai--nivRtaiH sadanaM prati // 28 // dadAnA yAcakebhyazca kAmitaM dRssttmaansaaH| potamAruruhuH sarve saddhyAnamiva sAdhavaH // 29 // pandhanebhyastataH potaM mumucuH karNadhArakAH samucchritazvetapaTa sRSTaM tiircrairnrH||30|| vimuktabandhanA sA nau: prelitA krnndhaarkaiH| rAjahaMsIva gaMgAmbho--gAhamAnA tato'calat // 31 // pravAhasyAtivegena kiyadbhirapi vAsaraH / gaGgAmukhena kallola-lola sA'vizadambudhi // 32 // arahanakamukhyAste vahipreNa mhoddheH| madhyamAsAdayanti sma yApattAbadabhUditi // 33 // akAlagarjitaM jajJe vidyuyosagarmitaM / sadantakAntisphuTano gaganasyeva pUtkRtam // 34 // pratikUlo vau vAyuH shkunaashcaasmksssaaH| digdAholkApAtamukhyA utpAtAzcApi jjnyire||35||srvto'pi sma nRtyantya-- bhIkSNyamAkAzadevatAH |upsrgkRtH sainyA-prayAyinya ivaagtaaH||36||ttstaalaadpi prAMzu tamo'tiparuSAkRti / jagajighAMso metAnA ptyu(hurivodytH||37||messmuusskmaarjaar--mtikaakaakkRssnnruk / nirgato ghaDavAvara--bUMmarAziriyopichataH // 38 // dahyamAnacitA jvALA-mAkAyAsodarAniva / bibhrANaH kapilAn kezAna--rvasthAneva mastake // 39 // mRrSa koSa iva vibhradbhAlaM bhrakuTibhISaNam |ussttraussttraadpi lambenau-TapuTena bhyaankH||40||tddipinggldediipy-maannimnvilo 1 nAthA // For Private and Personal Use Only
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThizataka // 76 // canaH / cAkayannoSTayugalaM kapivaca punaH punH||41||k pAvezavinirgacchat pravizatvAsasantate / pRthubhUtapurA vakrAM-ci- prakaraNam // paTAM nAsikAM dadhat // 42 // cakAbhyAmagradantAbhyAM nirgatAbhyAM mukhAntarAt / viDambayana parAhasya mukhaM bIbhatsatA saTIka guNaiH // 43 // bhujAbhyAmatilambAbhyAM parighAbhyAmivAnvitaH / sthUNAbhyAmiva dIrghAbhyAM jaDAbhyAM ca viraajitH|| 44 // vakSasA ca vizAlena kaThinena paverapi / zayyApaTena mArtaNDa-mUnoriva bhayaGkaraH // 45 // yuvedanodayAdantaH kSiptavAridhineva tu / jaThareNAtilambena vismayaM janayan bhuvaH // 46 // abhIkSNaM pracalakarNa-zaSkulImaNDalo'nalam / jAsvasyamAnaM vaktrAntardadhAno dAruNAkRtim // 47 // vilolalolayoyugmaM nirgataM mukhato dadhat / vayaM bhujaGgayormanye palmIkAdiva nirgatam // 48 // sUryopamanakhastIkSNa-daMSTrADambarabhISaNaH / nRvazAliptasarvAGgo galallAlAkulA''nanaH // 49 // taskAlacchinnabIbhatsa kSaracchoNitapicchalAm / manuSyazirasA mAlA- mantrotAM vahan hadi // 50 // sphArasphaTAvinirgacchadU-poraphUtkAradAruNaiH / gonasaiH parito baddha-parikaro'priyaGkaraH // 51 // saraDoragagopAli-khajUra nakulodaraiH / jIvadbhiH parisarpadbhiH prArabdhakaTimekhalaH // 52 // krodhAdhmAtamahAkRSNa srpkrnnaavtNskH| skandhanyastamahAkrUra-taramarjArajambUkaH // 53 // prasArya pRthulaM vaktra-mahahAsairamarSaNaH / bhApayannakhilaM lokaM ruSTo yama ivAparaH // 54 // tatkAlahatakumbhIndra carmasaMvammitAGgakaH / vyAghracarmapirneDAM ca dadhakartariko kare // 55 // kAtarANAM hRdaH sphoTa janayana ghaNTitAravaiH / vetAlAliparivAro durdazaH pUtigandhabhRt // 56 // prahasaMzca pranRtyazca valgan gajabanekazaH nIlo 15 1 zanizcaraH 2 jiyoH / saH / vyAptI / / 76 / / OMOMOM For Private and Personal Use Only
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ASS | paladalannIlI gvlsyaamkhddgyukch|| 57||viruupaako virUpAkSa Agacchan vyomamaNDalA / pizAco daze ko'pi potA ruuttvnnigvraiH|| 5||dvaaviNshtiibhiH kulakama / te tAdRzaM mahAkAyaM vaNijo vIkSya rAkSasama bAtamahatavallIvana sAdhvasena cakampire // 59 // parasparasya deheSu mAvizan bhayavihalAH / ananyazaraNAH santaH zaraNArthamivAbhitaH // 30 / kiM kurmaH kuna vA yAmaH kaM zrayAmaH kamImahe / yatmasAdAdayaM duSTo-pasagoM vilayaM vrajet // 61 // iti cintAturAH sarve bhayo bhrAntavilocanAH / vilakSavadanAstasthuH prAptAvadhyamahI miva / / 62 // yugmam // upayAcitakaM cakru skandamudizya kecana ke'pi rudra hari ke'pi nAgabhUtau ca kecana 63 // cAmuNDAM ke'pi ke'pyAroM ke'pi gotrAdhidevatAm / sa mudradevatAM ke'pi kSetrapAlaM pare punaH / / 64 // yo vA'bhISTatamo yasya yakSo vA vyantaro'thavA / sa tapArApayAmAsa sadaikAgramanA bhayAt // 65 // tasminnavasare dhIra ekaevArahannakaH / abhIto nAkulo trasto'nudvigno nizcalAzayaH // 66 ||abhinnmukhraagshc vikasvaravilocanaH / tamApatantamudgIrNa-kRpANakaruNojjhitam // 67 // dRSTvA potasyaikadeza vastrA. ntena pramRjya ca / sthAne sthitvA sthirazcAntovyadhAdaInnamaskriyAm // 68 // tribhirvizeSakam // namo'stvadbhaya i. tyAdi praNipAtasya daNDakam / paThitvA kurute caityavandanA bhayavarjitaH // 69 // tatazcaturo loko-tamAn kRtvA samakalam / arhataH siddhasAdhUzca dharma ca zaraNaM zritaH // 70 // aSTAdazApi pApasya sthAnAni vyutsasarja ca / kSamayAmAsa sarvAzca savAn stvvdgrnniiH||71 // jJAnAdipazcAcArANAM samyaktvasya vratasya ca / yo'ticArA samutpanna-staM ni 1 bhyen| 2 pArvatI / A GAR For Private and Personal Use Only
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 77 // 4 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ninda muhurmuhuH // 72 // Alocya svakRtaM sarve duSkRtaM siddhasAkSakam / niHzalpIbhUtahRdayo maitrI jantuSyakalpayat // 73 // arhatAM sAdhusAdhvInAM samAnadharmmaNAM tathA / vAtsalyAdikRtaM yattadanumodayati sma saH / 74 // mucyeyaM nAhametasmA - thAvat duSTopasargataH / kAyotsargaH kalpate me tAvat pArayituM nahi / / 75 / / vikIne copasarge'smin duSTadaivata nimmite / kalpate pAraNaM kAyotsargasyeti vicintya ca // 76 // pratyAkhyAya ca sAkAraM bhaktopadhyAdinispRhaH / kAyotsarge sthirastasthau merusAnurivAgataH // 77 // tatastALapizAco'pi so'rahannakasannidhau / vikozAsiH samAgatya varjayannabhyadhAditi // 78 // aprArthyaprAkAniSTa jIvitavyAtidurmmate / puNyahIna yamAdhIna durantaprAntalakSaNa ? ||79 || arainnaka re re tvaM samyasvaM ca vratAni ca / na khaNDayAmi nojjhAmi kilAhamiti manyase // 80 // paraM noasi samyaktvaM vratAni ca guNAstathA / na khaNDayasi vA cevaM madArAdhanayA khalu // 81 // tadA'hantava 'bohitya-midaM vastu samanvitam / utpAdyaGguliyugmeno- tkSepyApi ca vihAyasi // 82 // majjayAmi mahAmbhodhau yathA magnasvamambhasi / ArttadhyAnaparavazo mriyase samAdhinA // 83 // tataH sa manasA smAha- kAyotsargastha eva hi / asaMtrasto manaH kSobha -magaccheca manAgapi // 84 // taM pretamiti bho deva? zrAddho'hamarahamakaH / vijJAtajIvAjIvAdi tatvo dharmarahasya vit // 85 // zrInairgranthAramavacanA-azakyo devadAnavaiH / netuM vipariNAmaM vA parikSobhayituM tathA / / 86 / / tasmAsvaM nija kAnusAreNa kuru bho sura? / na me'sti kRtakRtyasya bhayaM kimapi tAvakam // 87 // ityuditvA sthirastasthau svadharmadhyAna 1 pota // 2. AkAze For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 / / 77 / /
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org S CASS // C OM eSa hi / kiM kadApi mRgendro'pi vimeti gajagajitaiH // 88 // punardevastathaivAvaka dvitristaM pretarUpabhRt / so'pi svanizvayaM naiva kalamadhe dhIramAnasaH // 89 // tato'dhikatarakrodha-jvalaccittacitAnalaH / tadbhUmamiva durvAkya-vraja patreNa | 8/ codaman // 9 // povamutpATayAmAsa haThAdAkRSya vAridheH / heLayAGguliyugmena so surastRNamAtravat // 11 // yugmam nItvA ca gaganenAva-muvAceti sa taM prati / jijIviSuryadi tvaM tanmA'-vamanyasva mavacaH // 92 // abhyathA'hamitaH sthAnA-mokSAmi tava vAhanam / yenaitat khaNDazo bhUtvA tvayA saha vinaMkSyati // 93 // tathApi na cacAlAsI dharmAtkebalibhASitAt / kiM maryAdA tyajedandhiH prerito'pi nadIrayaH // 94 // yadA ca nahi zakto'sau dhamacciAlayituM susababhUva kayamapyenaM suzrAddhamarahannakam // 95 // tadA zanaiH zanaivaM jalopari mumoca saH / duSTo pizAcarUpaM ca sahArAtivismitaH // 96 // divyarUpadharo bhUsvA calatkuNDalabhUSaNaH / mANikyamukuTAlambi mAlAlaGkRtamastakA // 97 // praLambamAmasanmuktA-phaLapALambhakAntibhiH / kSIrodakAvRtamiva kurvan vakSaHsthalaM kalam // 98 // sauvarNakaTisUtreNa kvaNat kikiNikena ca / saMveSTinakaTIdezo bhUgoLa iva vAdinA / / 99 // kaashcnaanggdvibhraaj-maanbaahuktaadyH| vibhrANaH kaTake ratna-nimmite hastapAdayoH // 100 / / kaNThAlambitakalpagu-puSpamAlAvirAjitaH / svacchA. tucchatamA jyoti-divyAmbaraparigrahaH // 1 // sarvA vidyotayannAzAH zAntena nijacetasA / prasannavadanaH saumyaH pUrNimAcandramA iva // 2 // kurvan jayajayArAvaM sArdhaM kusumavRSTibhiH / arahanakamityAkhyat puraH sthitvA puraM stu||3|| saptabhiH kulakam // dhanyo'si kRtapuNyo'si nanu bho arahannakaH / kRtArtho'si sadaiva staH mulandhe janmajIvite // 4 // OMOMOMkara For Private and Personal Use Only
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir www.kobatirth.org URSUS 61545 paSTizataka-18 jananI jananI saiva yA tvAM mAmUta nandanam / niHsatvAn kAtarAn klIvAn janayantina kA mutAn // 5 // svaya- prakaraNam // pA laGkRtA pRthvI tavaiva kulamujjvalam / tvayA sanAtho loko'yaM guNAH sarve tvayi sthitAH // 6 // yasya smyktv|| 78 // 3 mUle'smin dharme sarvajJabhASite / tavaiva nizcalA buddhiH pratipattizca vidyate // 7 // anyadAca murAdhIzaH saudhrmendr| saTIka sabhAsthitaH / bahunijarakoTInA--mantaruccairidaM jagau // 8 // jambUdvIpe'sti bharate-kSetre campAbhidhA purI satrArahannako nAma--zramaNopAsakAgraNIH // 9 // sa ca jIvAditattvajJaH muvinizcitabuddhimAn / sarvabhavacanAdanya-manvAno'varopamam // 10 // senTrairapi marai naiva zakyazcAlayituM khalu / mahAsayo mahAtmAsau & 15. samyakadarzana nizcalaH // 11 // tribhirvizeSakaM // sadidaM zraddadhAmi sma nAhaM zakasya bhASitam / acintayazca gacchAmi | 6 te parikSitumekadA 12 // tato'haM priyadharmatvaM dRDhayambhavamapyaya / dikSustAvakaM tvAM cA-pazyaM vAridhimadhyagam / / 13 // ihAgantuM ca nirmAya rUpamuttaravaikriyam / divyayA devagatyA ca zIghrapAgAM tvadantikam // 14 // akArSamupasagai te vikRtAkAradhArakaH / bhiimaahdaasaidurvaaky--tjnaadyairnekshH|| 15 // tathApi nahi bhItastvaM nApi vaiviimaashritH| nAbhUdvipariNAmo vA dharmadhyAnAca nAcalaH // 16 // pratyutodbhavadAnaMda-kandakandalitaM manaH dharma eva sthiraM cakre tasmAttubhyaM namonamaH // 17 // zakroktamadhunA sarva zraddadhAmi tatheti ca / nahi mithyAgiraH kApi tAdRzAhi mhottmaaH||18 atha bho zrAvaka zreSThA--parAdha madanuSThitam / kSamasva bhUyo naivAha vidhAsye pApamIrazam // 19 // vAraMvAra 1 kacaro // 16 78 // 4 For Private and Personal Use Only
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 4 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhaNannevaM prAJjaliH sa surottamaH / vandamAnaH padadvandvaM kSapayAmAsa taM tadA // 20 // ubhe kuNDalayugme ca dadau tasmaisa nirjaraH / sUryabimvAdhikajyotiH praNAzitatamobhare // 21 // punaH praNamya taM bhaktyA zramaNopAsakottamam / yathAsthAnaM yayau devo manasA tadguNAnvahan // 22 // jJAtvA nirupasargaM tu so'pi zrIbharahannakaH / kAyotsarga pUrNasandhaH pArayAmAsa puNyavAn // 23 // tataste vaNijaH sarve tuSTuvustaM gunnaadhikm| tvatprasAdAdvayaM tIrNA ApadandustarAmimAm / / 24 / / ayAnukUlapavanapreritaM tadbahitrakam / pApavArinidhesvIraM saMsArasyeva kevalI / / 25 / / povottArAspadaM prApyo - tArayAmAsurAzu te / potaM tatazca vastUnyu--cArya zrAk zakaTe'kSipan // 26 // ApUrNazakaTAste'tha jagmuH bhI. mithilApurI | lakSmyarjanAya no yAnti vaNijaH kutra kutra vA // 27 // tatra zrImallijanakaH kumbhanAmA mahIpatiH / vadA pAlayati prAjyaM rAjyaM zakraparAkramaH // 28 // te tasya prAbhRtIcakrustayoH kuNDalayugmayoH / ekaM yugmaM prabhUtena prAbhRtena samanvitam ||29 // zrIkumbhena prasanneno-cchulkAste vihitAstadA / niHzaGkaM vividhaM vastu vikrINanti calAnti ca // 30 // divyaM kuNDalayugmaM tacchrImallyai kumbhabhUbhujA / vyatAri paridhAnAya vizvavismayakArakam // 31 // chadhalAbhAcArahannakAthAste vaNijo'khilAH / punastathaiva tenaivAdhvanA campApurIM yayuH // 32 // darSavAdyAnyavArthata-maGgalAnyakriyanta ca / kuzalena sametAnAM teSAM bandhvAdibhistadA // 33 // ekIbhUyArahanAthA - zrandracchAyasya bhUbhujaH / dvitIyaM kuNDalayugaM sa prAbhRtamaDhaukayan // 34 // so'pi tuSTazcakAraiSA-mucchukaM vaNijAM tataH / sarve te svasvasadanaM jamubhasamanvitAH / / 35 / / kuNDalAnAM ca vRttAnto mahAnagre'pi vidyate / sa malkijJAtato jJeyo nokto'trAnupayogataH For Private and Personal Use Only
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org // 79 // AMROCHOOT bhaa||36|| yathA'rahannakaH zrAddhaH samyaktvasthiramAnasaH / surendraNa svayaM bhaktyA praNato guNakIcanAt // 37 // tathA'nye- II 'pi narA ye zrIsamyakta durdazAsvapi / na tyajanti mahAsAcA-stAnnamanti surezvarAH // 38 // arahamakavRttapIdRrza, 131 saTIka zrutvA bho bhavikA jinodite / kurutAtisunizcalaM manaH, samyaktye zivapattanAdhvani // 39 // evaM ca teSAM vighno'. PI pyutsava eveti mUktaM yata utsavaH sa eva yaH paramonnatihetuH, paramonnatizcendrapraNatimaktimAptitaH kA nAmAdhiketi gAthArthaH // nanu maraNAnte'pi samyaktvaM na tyajatItyuktaM taskimarthamityAha mulama-chaDDaMti niyayajIaM taNa va mukkhatthiNo nauNa samma / labbhai puNo vi jIyaM sammatta hAriyaM katto // 87 // vyAkhyA-'chaDutitti' tyajanti jahanti nijakajIvaM jIvajIvitayorabhedopacArAjIvitamiti bhAvaH / tR. Namiva pAsavat mokSArthino nirvANAbhilASiNo na punaH samyatAM / kuta evamityAha labhyate pApyo punastaduttarakAlame va jIyamiti jIvitaM prANadhAraNalakSaNaM prAgrajIvitasamAptAvuttarajIvitasyAvazyambhAvAt / samyakta tu hAritaM nirgamitaM sa tatkutaH kasmAllabhyate iti yogo'pi tu na kutazcit ,yataH samyaktvasya nirgamitasya punaH prAptirutkarSato'nante kAle- | 'bhihitA / yaduktaM-"kAlamaNataM ca sue addhApariyaTTao ya desUNo / AsAyaNabahulANaM ukkosaM aMtaraM hoi // 260 // tatazca yasmAt samyaktavaM punardulabha jIvitaM sulabhaM tasmAnmokSArthino jIvitaM tRNamiva tyajanti samya For Private and Personal Use Only
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir www.kobatirth.org CASSISMS svArtha , na punarjIvitAthai samyaktvamiti gAthArthaH // 87 // // nanu yadi samyaktavaM hAritaM durlabha tarhi bhavatu nAma kiM / tena satA'satA ca phalamityAzajhyAha mUlama-gayavihavAvi savihavA sahiyA sammattarayaNarAeNa / sammattarayaNarahiyA sate vi dhaNe daridatti // 88 // vyakhyA-'gayavihetti' gatavibhavA api naSTasarvasvA api, AstAM sadhanA alpadhanA vA savibhavA sadravyAH ke | isyAha-sahitA yuktAH samyaktvaratnarAjena samyaktvacintAmaNinA cintAmaNitvaM caihalaukikapAralaukikakalyANahe tRtvAt / taduktaM--"kallANaparaMparayaM lahaMti jIvA vizuddhasammattA / sammaIsaNarayaNaM nagghA sasurA sure | koe // 261 // etatsahitAnAM cottarakAle'vazya vibhavalAbhAta bhAvini bhUtabadupacArAta avibhavAnAmapi savibhavatvam / athavA samyaktvaratnarAgena samyaktvaratne rAgaH samyaktvaratnarAgastena smyktvrtnpriityetyrthH| samyaktvaratnarahitAH punariti gamyate satyapi vidyamAne'pi dhane vibhave daridrA nidhanA uttarakAle samyaktvarahitAnAM dhanasyAvazyanAzasadbhAvAt tatkAle'pi daridrataiva vyapadizyate / akSipte'pi madye uttarakAle kSeptavyamadyayogAnmadyabhANDamiti vyapadezavat iti zabdo vacanasamAptyartha iti gAthArthaH // 88 // yata eva samyaktvacintAmaNisahito gatavibhavA a. pi sadvibhavA ata eva te samyaktvazuddhayadhikAre dIyamAnAM dhanakoTImapi necchantItyAha UA For Private and Personal Use Only
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSThizataka // 80 // 4 12 www.kobatirth.org mUlam -- jiNa pUyaNapatthAve jai kuvisaDDANa dei dhaNako muttUNa taM asAraM sAraM virayaMti jiNapUyaM // 89 // vyAkhyA- ' jiNapUyaNatti' jino vItarAgastasya pUjanamarcanaM tasya ca dravyabhAvabhedena dvibhedatve'pi puSpAdidravyapUjanamiha prastutaM tasya jinapUjanasya prastAvo'vasarastasmin yadi ko'pi devadAnavAdiH zrAddhAnAM zuddhasamyaktvadhAriNApAsakAnAM dadAti pracchati dhanakoTiM hiraNyalakSazatamupalakSaNaM caitattena nyUnamadhikaM vA dhanaM datte muktvA tAM dhanakoTipasArA tucchAM caurAgnibhUpadAyAdajalA dihAyatvAt / sArAM samyaktvazuddhihetutvAt svargApavargAdisamagra sukhakArakatvAt viracayanti kurvanti jinapUjAM devapUjAmeva / ayaM bhAvaH dRDhasamyaktvasya zrAkhasya kazcidevo vA mAnavo vA jinapUjAM kurvato dhanakoTiM dadAti, kilAghunA bhagavatpUjAM parityajya mayA dIyamAnAM koTiM gRhANa / bhagavatpUjAM mA kRthA ityAdyuktvA tathA'pyasArAM tAM dhanakoTimapi muskvA sArAM bhagavatpUjAmeva kuryAt sArasvaM ca jinapUjAyA bharatAdInAM tathAbhyupagamAt / yaduktaM-tArthami pUhue cakkaMpi pUiyaM pUNAriho tAo / iha loiyaM tu cakkaM paraloya suhAvaho tAo // 262 // iti gAthArthaH // 89 // nanu jinapUjAsAramityuktaM sA ca yathA kathaJcidvidheyeti paravacanamAzaGkaya tannirAkaraNaM prAha- mUlam - titthayarANaM pUyA sammattaM guNANa kAraNaM bhaNiyA / sA vi yamicchattayarI jiNasamae desiya apUyA // 90 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 / / 80 / /
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAkhyA- ' titthayetti tIrthakarANAmarhatAM pUjAprastAvAtkusumacandanAdidravyapUjAsamyaktvaguNAnAM samyata pratItaM guNA jJAnAdayasteSAM kAraNaM heturbhaNitA pratipAditA Agama iti gamyate yaduktaM zrIAcArAMga niyukto darzanabhAvanAdhikAre -- " titthagarANa bhagavao pavayaNapAvayaNi aisahINaM / abhigamaNana madarisaNakittasaMpUNA thuNaNA // 263 // tathA zrI Avazyakaniyuktau - akasiNapavattaggANaM virayAvirayANa esa khalu jutto / saMsArapayaNukaraNe davvatthae kUdito // 264 // sA'pi ca saiva yA samyaktvaguNAnAM kAraNaM bhaNitA / sA midhyAtvakarI mithyAtva vRddhihetumatyena jinasamaye'I pravacane dezitoktA yadItyadhyAhArAyadi apUjA kutsitA pUjA avidhipUjetyarthaH / kutsitArthatA ca namaH samaye tathA pratipAdanAt yathA taha ghoSajunnaku. cchiya celehiM vi bhannae acelitti / jaha tUrasAliya lahuM deputtiM naggiyAmoti // 265 // kutsitasvaM ca pUjAyAH svamatimattesvathA coktaM-" samaipavittI savvA ANAvaJjhanti bhavaphalA ceva / titthaya rudeseNa vinatattao sA taduddesA // 266 // svamatipravRttizcaivaMvidhA doSaheturyathA zRGgaiH prasUnasamaye jalakelilIlA, mAndolanaM bhagavadokasi devatAnAM / dharmacchalAllaguDarA samanalpahAsaM nirmApayantyahaha saMsRtihetumajJAH // 267 // tathA-yAtrAH pratItya pitaro bhavatAnna [s] caitye, yadvAtra mAsi vihitA dhaninA'munA tat / kAryAtvayA'pi ca tatheti kathaM gRhasthai, rdhamrmo'yamityanucitaM racayanti dhUrttAH // 268 // zrAddhamapAravizazigrahamAdhamAlA - saGkrAntipUrvaparatIrthikaparvamAlA / pApAvahAvigaladukUlayuktijAlA jainAH svavezmasu For Private and Personal Use Only
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kallassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org [SThizataka- karaNam // saTIkaM0 kathaM racayanti baalaaH|| 269 // sA cApUrjava ayamabhiprAyaH-yaiva tIrthakarANAM pUjAvidhinA kriyamANA samyakUkhaguNAnAM kAraNaM bhaNitA saiva yadyavidhinA kriyate tadA mithyAtvakarI bhavatIti gAthArthaH // 90 // atha pUrvoktArthakaTanArthameva sopanayaM nigamanamAha mUlama-jiNaANAe dhammo ANArahiyANa phuDamahammatti / iya muNiUNaya tattaM jiNaANAe kuNaha dhammaM // 91 // vyAkhyA--'jiNetti' jinAjJayA bhagavaduktayathoktakaraNalakSaNayA dharmaH puNyaM AjJArahitAnAM svamatikalpanAzilpopajIvinAM sphuTaM prakaTamadharma iti / taduktaM--vItarAgaH saparyAyAH tavAjJApAlanaM varam / AjJArAddha virAddhA ca zivAya ca bhavAya ca // 270 // tata iti pUrvoktamakAreNa muNitvA jJAtvA tatvaM paramArtha jinAjJayA sarva vAkyaM sAvadhAraNamiti / jinAjJayaiva kuruta dharma vidhatta sukRtaM AjJA binA kRtasya niSphalatvAt / tato'yaM bhA-14 vo jinAjJayaiva dharmaH karttavyo nAnyathaiveti gAthArthaH // 91 // nanvevaMvidha tattvajJAyakaH ko bhavatItyAha- .. malam-jaM jaM jiNaANAe taM ciya mannai na mannae sesa / jANai loyapavAhe na hu tattaM so ya tattaviU // 92 // C4 BOORAKASHASH 181 // For Private and Personal Use Only
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 53 vyAkhyA-'jaMja jiNetti' yadyadeva devapUjAM vandanakAdikaM dharmakRtyaM jinAjJAyAM vartata iti gamyate tadeva manyate'bhyupagacchati / na manyate nAbhyupaiti zeSaM jinAjJArahitaM paratIrthikapraNamnAdi / yaduktaM--parattitthiyANa paNamaNa umbhAvaNathuNaNabhattirAgaM ca / sakkAraM sammANa dANaM viNayaM ca vajjei // 271 // yata eva ca jinAjJArahitaM na manyate ata eva jAnAti vetti kimityAha--lokapravAhe gatAnugatikArUpe anuzroto mArgarUpe vA nahunaiva tatvaM zuddhadharmarUpaM, zuddhadharmarUpasya hi tatvasya mAyA kapaTAnuvRttibhaNitAdirUpAllokapravAhAdbhinnatvenAvasthAnAt // taduktaM--dhammammi natthi mAyA naya kavaDaM ANuvitti bhaNiyaM vA / phuDapAgaDamakurillaM dhammavayaNamu. jjuyaM jANa // 272 / / navi dhammassa bhaDakA ukkoDA vaMcaNA ya kavaDaM vA / nicchammo kira dhammo sadeva maNuyA sure loe / / 273 / / sa tAdRzaH cakAro'vadhAraNe tena sa eva nAnyastacavita dharmasvarUpaveditA ayaM bhAvaH-- pajinAjJAyAM vacate tadeva manyate'nyatra manyate kokapravAhe ca tattvaM nAstIti jAnAti yaH sa eva tattvavinApara iti | gAthArthaH // 92 // atha ye tattvajJAnasAmagrayAM satyApi tatvaM na vidanti tadoSadarzanadvAreNa tAnevAha-- mUlama-sAhINe gurujoge je nahu nisuNaMti suddhadhammatthaM / te dhiTThaduTThacittA yaha suhaDA bhavabhayavihuNA // 93 // vyAkhyA--'sAhINetyAdi ' svAdhIne AtmA yatte guruyoge sadgurusaMsarge ye ke'pi niviDamamAdamadirAluptacai + For Private and Personal Use Only
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra paSThizataka // 82 // 4 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tanyA nahu naiva nizRNvanti samAkarNayanti zuddhadhamArtha zuddhadharmapratipAdakazAstrArthaM / te ghRSTacittA dhRSTaM pragalbha pApakaraNe niHzaGkamiti yAvat duSTaM krUraM cittaM yeSAM te tathA / atheti prakArAntare te subhaTAH zUrAH kuto yato bhavabhayavihInAH bha vAdayitaH subhA hi na maraNAdvibhyati / evaM te'pyanantamaraNAtmakAvU bhavAnna vibhyatIti subhaTAH / idamuktaM bhavaye svAdhIne'pi zuddhadharmaM kathakaguruyoge--" AlassamohabannA thaMbhA kohApamAya kiviNatA / bhayasogA annANA vakkheva kutUhalA ramaNA 274 // ityAdibhiH kAraNairarhadhammai na zRNvanti / yaM vinA jIvA anantasaM sAre bhramanti / yaduktaM savyagaIpakkhaMde kAhiMti anaMtae akayapunnA / je una suNaMtti dhammaM soUNa pa je pamAyaMti // 275 // te pRSTacittA duSTacittAcAthavA bhavabhayaM ghoradukkhakAraNaM teSAM nAsti kintu bhavAbhinandima iti gAthArthaH // 93 // nanu zravaNe ko guNa ityAha- mUlam - suddhakuladhammajIyavi guNiNo na ramaMti liMti jidikkhaM / tatto vi paramatattaM tayo vi uvayArao mukkha // 94 // vyAkhyA- suDakuletti ' zuddhaH sAmAnya ziSTalokApekSayA nirdoSaH kuladharmaH kulAcAraH yathA lokApavAdabhIru tvaM diinaabhyuddhrnnaadrHH| kRtajJatA sudAkSiNyaM sadAcAraH prakIrtitaH // 276 // sarvatra niMdA santyAgo va vAdazca sAdhuSu / ApadyadainyamatyantaM tadvatsampadi namratA || 277 // prastAve mitabhASitvama visaMvA For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 / / 82 / /
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir danaM tathA / pratipannakriyA veti kuladharmAnupAlanam // 279 // asadvyayaparityAgaH sthAne caitatkriyA sadA / pradhAnakArye nirbandhaH pramAdasya vivajrjanam // 280 // lokAcArAnuvRttizca sarvatraucityapAlanam / pravRttirgarhiteneti prANaiH kaNThagatairapi // 289 // ityAdirUpaH zuddhakuLadharmastatra jAtA api kSatriyabrAhmaNavaNigAdIzvarakulotpannA apiH sambhAvane, guNinaH saMvegAdiyuktA na ramante na ratiM kurvate / sugurUpadeze zravaNAnantaraH pramAdasthAna iti gamyam / kiM tahiM kurvantItyAha--lAnti guNhanti jinadIkSAM dvitIyapazcAzakoktavidhinA samyaktvapratipattikSaNa, paJcAzake hi jimadIkSAzabdena samyaktvamatipattiruktA / tatastasyA jinadIkSAyA api paramatatvaM sarvaviratilakSaNaM paramatatvatAM ca sarvaviraterakSepeNa mokSasAdhakatamatvAt lAntIti sambadhyate / yaduktaM - pazcAzaka dvitIyasya gAthA 42 iya kallANI eso kameNa dikkhAguNo mahAsatto / sammaM samAyaraMto pAvai taha paramadivakhaM pi // [ vyAkhyA - iti uktanyAyena samyagdIkSA'dhikRtaguNavRddhayAdi talliGgamAptilakSaNena kalyANI kalyANavAn lokayetyarthaH / dIkSAguNAn jimadIkSAdharmAn jinasAdhvAgamabhaktimabhAvanAdIn samAcaranniti yogo, mahAsavo mahAnu bhAvaH samyagbhAvasAraM samAcarannAsevamAnaH prApnoti labhate tatheti phalAntarasamucayArthaH / paramadIkSAmapi sarvaviratidIkSAmapi na kevalaM kalyANyeva bhavatItyapi zabdArthaH / athavA iti kalyANI sanneSa prApnoti tathA paramadIkSAmapi yathetadIkSAM prApta iti hRdayaM zeSaM tathaiveti gAthArthaH // 42 // ] tato'pi paramatatvAt sarvaviratilakSaNAdupacArato mokSo mokSAropo jIvana eva mokSa ityarthaH taduktaM nirjitamadamadanAnAM vAkAyamanovikArarahitAnAm / vinivRtta parAzA 11 CE For Private and Personal Use Only
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThizataka nAmiheva mokSaH muvihitAnAm // 281 // tathA tiNasaMthAranisano muNivaro bhttttraaggymoho| prakaraNam // jaM pAvai muttimahaM katto taM cakkavaTTI vi // 282 // athavA--tao vi uvayArauo mukkhamiti' padamanyathA // 83 // vyAkhyAyate, yayA-tataH paramatatvAt sarvaviratirUpAdupakAra iti gamyate sarvaviratihiM pAlayatA sarveSAmapyupakRtaM bhavati / IP saki0 4 taduktaM--" ceyakulagaNasaMghe AyariyANaM ca pavayaNasue ya / sadhvesu vi teNa kayaM tava saMjamamujamaMteNa // 18 | 283 // upakAratazcaityAdInAmupakArAnmokSa prAptuvantIti zeSaH / arhacaityAdisevayA ca tIrthakarAdikopArjanapUrvamaPA vazyaM mokSamAptiH / arahatasiddhapavayaNagurutherabahumusue tavassIsu / vacchallayA ya esiM abhikkhanANovao6 ge pa // 284 // ityAdivacanamAmANyAt / ayaM bhAvaH zuddhakulajAtA api guNino viSayAdipramAdasthAneSu na ramante / kintu sadgurusAmagrayAM satyAM tadupadezamAkarNya samyaktvalakSaNAM dIkSA lAnti / tatazca sarva viratyAdhuttarottarapadaM IPI prApnuvantIti gAthArthaH // 94 // gurUpadezazravaNAca nirvedo'pi bhavatIti tamevAha mUlam-vannemi nArayAo jesiM dukkhAiM saMbharaMtANaM / __ bhavvANa jaNai harihara-riddhi samiddhIviugdhosaM // 95 // ___ vyAkhyA- 'vanneminAretti' varNayAmi prazaMsAmi nArakAna dharmAdinarakapRthvIjAvAn yeSAM nArakANAM | lA daHkhAni cchedanabhedanatADanAdikAni kaSTAni smarantAm / uttarAdhyanane a0 19 gaayaa| 49 / 50 / / 546436 8 12 mA For Private and Personal Use Only
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 8 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bAra 51 // 52 // " kaMMto kaMdukuMbhIsa, uddhapAo ahosiro / hRyAsaNe jalatammi pakkaputhyo aNataso // 285 // mahAdavaggisaMkAse marummi baharabAlue / kAlaMbavAluyAe u daTThapugyo agaMtaso / / 286 / / rasaMto kaMdukuMbhIsa uhU baMdho abaMdhavo / karavata karakathAI hiM cchinnapugyo anaMtaso // // 277 // atikkhakaMTagAiNe tuMgesiM balipAyave / kheviyaM pAsavajreNa karo kaDhAhi dukaraM // 288 // [vyAkhyA - kraMdana kaMdukuMbhISu lohAdimayISu pAkabhAjanavizeSarUpA hutAzane devamAyAkRte // 49 // mahAdavAgnisaMkAze atrAnyasya tAdRzadAhakatarasyAbhASAdevamupamA proktA anyathA vihatyAgneranantaguNa eva tatroSNaH pRthivyanubhAva iti ' marummitti ' tAtsthyAttadvyapadezasambhavAdantarbhUtopamArthatvAcca, marau maruvAlukAnikarakalpe ' bAlapatti bajravAlukAnadIpuline kadambavAlukAyAM kadambavAlukAnadIpuline ca // 50 // rasamAkraMdana kaMdukumbhISu kSipta UrdhvaM vRkSazAkhAdau baDo mAdhyamito nakSIditi niyantritaH krakacaM karapatravizeSa eva // 52 // ' kheviaMti khinnaM ' khedo'nubhUtaH mayeti gamyate 'kaDDho kaDDhAhiMti ' AkarSaNApakarSaNaiH paramadhArmikakRtaiH duSkaraM duHsahamidamiti zeSaH // 52 // ] ityAdigurUpadezazravaNena cintayatAM bhavyAnAM mokSagamanArhANAM hariharaRddhisamRripi bhAstAmanyeSAM samRddhirharinArAyaNo haro mahezastayorRddhirvibhavastasyAH samRSTiH prAcuryaM sA'pi loke hi hariharayoreva RddheH prAdhAnyaM varNyate / tatastAdRzyapi RddhiH udghosaMti udghaSaNaM bhayena romAcaM janayati utpAdayati / te hi sugurUpadezAdRddhigauravasya narakaphalatAM paribhAvayanto mahatyA api samRddhe biMbhyatIti / teSAM sA RddhirbhayAdromA janayati tatazca te tadbhItA bhavanirvedAt samyaktvaM tipadyante iti nArakazlAghA nAnyathA iti gAthArthaH // 956 // evaM pUrva For Private and Personal Use Only
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org + paSThitataka-18] gAthAbhyAM saMveganivedau pratipAditau / tau cAsoktazravaNAdeva bhavataH tadapi ca bahubhirmanyamAmamapi kaizcidapi kadAgraha- upakaraNam // praste manyata iti bhaNitvA'dhunA tAn nindana gAyAvayamAha 18 sarIka0 mUlam-siridhammadAsagaNiNA raiyaM jvesmaalsiddht| savve vi samaNasaDDA mannaMti paDhaMti pADhaMti // 96 // ta ceva kei ahamA baliyA ahimANamohabhUehiM / kiriyAe hIlatA hIhI dukkhAI na gaNaMti // 97 // vyAkhyA--siridhammadAsettitaM cevatti' zrIdharmadAsagaNinA zrIvarddhamAnajinasamayavartinA maharSivizeSaNeti pravAdaH, racitaM niSpAditaM upadezamAlAsiddhAntaM siddhAntoktAryAnAmevAbhidhAyakatvAt / siddhAntamiti bhaNitaM sarve'pi zramaNazrADAH zramaNA munayaH zrAddhAH zrAvakA jinAjJAparA manyante'GgIkurvanti paThanti svayaM bhaNanti parAn bhANayanti / upalakSaNametattenAnyAnapi prakaraNAni zrIumAsvAtivAcakazrIharibhadrasUripramukhapUrvayugapravarAgamagaNadhararacitAni siddhAntAni siddhAntArthAvisaMvAdIni prazamaratipaMcAzakAdIni manyante paThanti pAThayanti ca // 96 // tameva copadezamAlAsidvAntamupalakSaNAdanyAnyapi sarvagacchaprasiddhagItArthakRtaprakaraNAni eca zabdArthaH / tatastamapi kecidityanirdiSTanAmAno-1311 84 // For Private and Personal Use Only
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra etaduktAnuSThAnAtasudhAdisUtrakAra, duHkhAnyazarmANi ceSTate bhASante c| 'dhamA jaghanyA nIcA ityarthaH / punastAneva vizinaSTi chalitA bhrAnti prApitA'bhimAnamohabhUtaiH tatrAbhimAno'bhinivezo moho'jJAnaM te eva bhUtAviva bhUtau vyantaravizeSau tAbhyAmabhimAnamohabhUtAbhyAM prAkRtatvAdU bahuvacanaM kriyayA'nuSThAnena hIlayanta etaduktAnuSThAnanirAkaraNena hIlayanta ityarthaH / athavA kriyayA pAThalakSaNayA pAThakaraNena hIlayantaH kila kimetatpaThyate nahodaM gautamasudharmAdisUtrakArakRtaM, kiM tarhi yena tena vA pAzcAtyenAviditazIlena kRtamiti kimevaM vidhApramANabhUtapauneneti hILayanto / hI hI iti khede, duHkhAnyazarmANi na gaNayanti bhAvInyanantAni duHkhAni na jAnantItyarthaH / tathA hi-bhUtacchalitA bhAvinamapAyamacintayanto yathA tathA ceSTate bhASante ca / tathA'bhimAnamohabhUtacchalitA bhavaduHkhAnyagaNayantaH zrIupadezamAlAdIni hIlayanti / natvevaM jAnanti yatsarvazramaNasaMGghasammatagItArthasaMvignAcAryakRtAni prakaraNAnyapi siddhAntaprAyANyevAnyathA tatkRtAnAmanaGgIkAre saGgrahaNIkarmaprakRtyAdigranyAnAmapya prAmANyaM syAttatazca tahIlane paramArthato bhagavaDIlaiva / etaddhILayA ca duHkhaM bhavatItyatraivoktaM prAk jiNamayalabahIlAe ityAdineti gAthArthaH // 97 // nanUpadezamALAdihIlanena.kuto duHkhaM bhavatItyAha mUlam-iyarANa ThakurANa vi ANAbhaMgeNa hoi maraNaduhaM / kiM puNa tiloyapahuNo jiNiMdadevAhidevassa // 98 // vyAkhyA-' iyarANetti' itareSAmapi katipayagrAmasvAminAmapi ThakkurANAM rAjJAmapi zabdo bhinnakramaH sa ca prA For Private and Personal Use Only
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org dunena bhavati mAzAkhaNDanena yadukta psstthishtk||85|| prakaraNam // sarIka. AASUSARAISA gyojita eva AjJAbhaGgena AdezakhaNDanena bhavati maraNaduHkha / te hi khaNDitAjhaM svasevaka mArayantIti pratItaM / kiM puna- dra trilokamabhotribhuvananAyakasya jinendradevAdhidevasyAjAkhaNDanena maraNaduHkhaM bhavatIti vAcyam / jinAjhA yevaM--yad gItArthAcAryaparamparAgato'rthaH svacchekabudayA nApramANayitavyaH / yaduktaM-zrIsUtrakRdaGganiyuktau-." AyariyaparaMparaeNa AgayaM jo u cheyabuddhIe / kovei ccheyavAI jamAlinAsa sa nAsihiI // 290 // yadi chekavAdI kazcittaM na pramANayati tathA tena tIrthakarAjJA khaNDitA bhavati / tatkhaNDanAcAnantAni maraNAni prApnoti / ekamaraNasya tu kiM vAcyamiti gAthArthaH // 98 // nanu dharmodhatAnAM jIvahiMsAviratAnAM jinAdezApharaNe'pi ko doSa ityAzaGkayAha malam-jagagurujiNasta vayaNaM sayalANa jiyANa hoi hiyakaraNa / tA tassa virAhaNayA kaha dhammo kaha Nu jIvadayA // 99 // 1 "AyariyaparaMparapaNa" AcAryAH-sudharmasvAmijambUnAmaprabhavAyarakSitAcAH saMvignagItArthAH teSAM praNAlikApAraMparya tenAgataM yadartha-yA vyAkhyAnaM tat yastu kutarkadamAtamAnaso mithyAtvopahataSTitayA 'cheyabuddhipa' rachekabuddhacA nipuNabuddhadhA kuzAgrIyazemuSIko'hamiti kRtvA kove' kopayati dUSayati- anyathA tamartha sarvajJapra. NItamapi vyAcaSTe-kRtaM kRtamityevaM ayAt / sa evaM 'cheyavAI chekavAdI nipuNo'hamityevaMvAdI paNDitAbhimAnI 'jamAlInAsa' jamAlinAza- jamAlininhavavat sarvajJamatavigopakaH 'NAsihiti vinazyati arahaghaMTIyantranyAyena saMsAracakravAle baMbhramiSyatItyarthaH // // 85 // For Private and Personal Use Only
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir CHILIK5636** vyAkhyA-'jagagurujiNetti' jagadgurorbhuvanatrayAnuzAsakasya jinendrasyAhato vacanamAgamaH sakalAnAM sarveSAM jIvAnAmekendriyAdipazcandriyaparyavasAnAnAM pANinAM bhavati jAyate / hitakaraNaM hitakAraka hitatvaM ca bhagavavacana| sya pratItam / yathA--"muniuNamaNAinihaNa bhUyahiyaM bhUyabhAvaNamaNagyaM / amiyamajiyaM mahatthaM mahANubhAvaM mahAvisayaM / 292 // yataH karaNAtsarvajagaddhitaM bhagavadvacanaM 'tA' tasmAt tasya bhagavadvacanasya virAdhanayA khaNDanayA kathaM dharmazcAritralakSaNaH AjJArUpatvAdeva tasyApi tu na kathaJcidityarthaH / tathA kathaM tu kena prakAreNa jIvadayA prANyahiMsAjIvadayAyA bhagavadvacanasAdhyakhAta, tadvirAdhane ca tadbhAva eveti / yata ukta-upadezamAlAyAM gAthA // 505 // " ANAicciya caraNaM tambhaMge jANa kiM na bhaggaMti / ANaM ca aikkato kassAesA kuNai sesaM // 292 // [vyAkhyA-'ANAi iti' ciya iti nizcayena ANA iti Aiyaiva caraNa cAritraM jinAjJApAlanameva cAritramityarthaH / tale AjJAbhaGge kRte sati he ziSya ! jAnIhi kiM na bhagnamiti AjJAbhaGge sarvameva bhagnamityarthaH, AjJAM jinAjJAmatikAnto yadi jinAmollapitA tarhi kasyAdezAt zeSa anuSThAnAdi karoti AjJAM vinAnuSThAnAcaraNaM viDambanaivetyarthaH / 505 // ] athavA--AjJAbhako marendrANAM gurUNAM mAnakhaNDanam / marmaprakAzanaM puMsApazastraM vadha ucyate // 1 // iti subhASitAnusAreNAjJAvirAdhakAnAM kathaM jIvadayA'pi tu na kathazcita, tasmAttatkhaNDanena dharmoM nApi jIvadayeti gAthArthaH // 99 // uktaM jinavacanavirAdhanAnna dharmoM na jIvadayeti / atha tadvirAdhanAmakAramevAha SSSSSSMS 19 *** For Private and Personal Use Only
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 86 // 4 8 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mUlam - kiriyAiphaDADovaM zrahiyaM sAhati AgamavihUNaM / muddhANa raMjaNatthaM suddhANaM hIlaNaTTAe // 100 // orror - ' kiriyA ' ityAdi kriyAyA dharmAnuSThAnarUpAyAH sphaTATopamiva sphaTATopamADambaramityarthaH / adhikaM svamatikalpanAghaTanayA sUtroktAdatiriktaM sAdhayanti prarUpayanti ke'pIti gamyam, yathA puSpadIpanaivedyAdibhirbhagavatpUjA na vidheyA hiMsAhetutvAt / tathA niSkAraNamapi yathA kathaJcidavidhinA vidhinA vA sAmAyikAdikaraNIyameva / tathA / trividhAhArapratyAkhyAne'pi jalatyAgena svAdigrahaNaM kAryam, tathA zrAvakeNApi SaTpadikArakSAyai muNDitamastakena bhAvyama, vidhajIva nikAyaSadhabhIruNA zrAddhenApi paJcagrAsyAdiprakAreNa bhikSA grAhyA ityAdirUpaM / kIdRzamityAha-AgamavihInaM AgamAnuktaM AgamavihInatA caivaM puSpaiH zrIvajrasvAminA bhagavatA svayamAhRtaiH pUjA kAritA zrUyate ca" mAhesarIi sesA puriyaM nIyA huyAsaNagihAo / gayaNayalamo vahattA vaireNa mahANubhAveNa // 293 // iti / tatazca puSpapUjai kendriya virAdhanA hetutve'pi dravyapUjAdhikAriNA sAvadhAntaravinivRtyarthaM samyaktvazuddhayarthaM yujyamAnApi yadanucitA svacchandeH kaizciducyate / tadAgamAdhikaM evaM naivedyadIpAdyapi gItArthAcIrNamapi niSidhyate tadapyAgamahInaM / tathA satyapi sAmarthyaM kimapi kadAlambanamAdAya sAmAyikAdInAmavivinA karaNe midhyAtvama, yataH- upadezamAlAyAM gAthA // 504 // " jo jahavAyaM na kuNai micchaddiTThI tao hu ko anno / vaDDheha ya micchattaM parassa saMkaM For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 // 86 //
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaNemANe // 294 // [vyAkhyA- 'jo jahavArya iti yo yathA vAcaM na karoti yAdRzaM vacanaM jalpitaM tAdRzaM kriyAnuSThAdi na karotItyarthaH / ' taotti ' tasmAt puruSAt ' hu' iti nizcita ka anyo midhyAdRSTiH api tu na htsutra / sa eva midhyAtvadhArI yataH sa pumAn midhyAtvaM varddhayati kiM kurvan ' parassatti ' pareSAM anyalokAnAM zaGkAM janayan utpAdayan ||504 ||] tasmAnniSkAraNamavidhikaraNamAgamaviruddha tathA trividhAhArapratyAkhyAne pAnakaM vinAsnyanna kalpate / yaduktamAgame - jai puNo kuNai porisi purimegAsaNa anbhasadvetivibhAharo / to pANagamuddisiyaM levADe vimA kuna || 1 || AgArANaM chakka tatya ya suttaM imaM bhaNiyamityAdi, yasya kasyacidekasyAhArasya grahaNe zeSatrayatyAgezanamA bhogAdapi trividhAhArapratyAkhyAnaM bhavati, taccAsammataM tata trividhAhArapratyAkhyAne jalatyAgena yasya kasyAyAhArasya svAdimA grahaNamutsUtraM / tathA zrAvakANAM hi dazamapratimAyA arvAgmistakamuNDanaM zrute na zrUyate iti dazamaikA - dazapratimAdharAnyAvakANAM mastakamuNDanamapi zrutaviruddhaM lAghavotpAdanAditi bhikSAbhramaNamapi sAdhUmAmevoktaM na thAjAnA / yataH - " se gAme vA nagare vA goyaraggagao muNI / care maMdamaNuviggo avvakkhitteNa ceyamA / / 295 // " tathA sarvasampatkaryapi bhikSA sAdhUnAmeva yathA- "yatirdhyAnAdiyukto yo gurvAjJAyAM vyavasthitaH / sadAnArambhiNastasya sarvasampatkarI matA // 296 // sAdhuvyatiriktAnAM tu keSAMcitpauruSaghnI keSAMcittibhikSA / yathoktaM- dharmalAghavakRnmUDho, bhikSayodarapUraNaM / karoti dainyAtpInAGgaH, pauruSaM hanti kevalam || 297 || niHsvAndhapaGgavo ye tu na zaktA vaikriyAntare / bhikSAmaTanti vRtyarthaM vRttibhikSeya For Private and Personal Use Only
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThizavaka-14 // 87 // 3 saTIka mikaraNam / / mucyate // 298 // yeSAM tu bhikSAgrahaNabhuktamevamekAdazI pratimA pratipannAnAM te tu zramaNabhUtA evocyante / tasyAzca sampati vyavacchinnatvAt / yaduktaM--" sAhUNa goyarao, vucchinno duusmaannubhaavaao| ajANaM paNavIsaM sAvagadhammo ya vocchinno // 299 // zrAvakadharmazcAtra pratimArUpo jJeyaH, satazca sampratyapi yat zrAvakebhyo bhikSA grAhayanti tadAgamabAdhitam |nmu tarhi kimartha te AgamavihIna kriyAsphaTATopaM sAdhayantItyAha-mugdhAnAmajJAnAnAM raJjanArtha rAgotpAdanAtha mugdhA hyevaMvidhayA kriyayA'smAsu rajyatAmiti buddhayA, tathA zuddhAnAmAgamoktArthAbhidhAyinAM hIlanArtham / ete okendriyAdivirAdhanAM pUjayA kArayantItyasayatA ityAdirItyA teSAM nindArtha / evaM ca teSAmAgamAtiriktaM kriyADambaraM kurvatAM pratyutakleza eva--yaduktaM-appAgamo kilissai, jai vi kare aidukkarapi tavaM / suMdarabuddhIe kayaM bahuM pi na suMdara hoi // 300 / / tatkaraNe cAjJAbhaGgaH pratIta eveti gAthArthaH // 100 // evaM sthite'pi sati kimityAha mUlam-jo dei suddhadhamma so paramappA jayaMmi nahu anno| kiM kappadumasariso iyaratarU hoi kaiyA vi // 101 // // vyAkhyA-'jo deitti' yaH ko'pi sAdhvAdidadAti prayacchati zuddhadharma siddhAnta vidhinoktaM jinoktaM dharma, sa. paramAtmA paramAtmeva paramAtmA paramaprANabhUto'tyantavallabhaH sarvopakArArha ityarthaH / yathA hi paramAtmanaH sarvaM yadyadI For Private and Personal Use Only
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir www.kobatirth.org SAHASABASE hitaM tattatakriyate tathA zuddhadharmadAyakasyApi sarvaddharyA sarvasamudAyenopakAraH kartavyaH / yataH-." sammattadAyagANaM du. ppaDiyAraM bhavesu bahue / savvaguNameliyAhi vi uvayArasahassakoDIhiM // 301 // jagati vice nahu naivAnyastatsamAno paraH paramo'stIti gamyaM / kuta evamityAha kimiti prazne kalpadrumo devatarustatsadRzaH kalpa dumasamAna itarataruH sahakArabIjapUrarAjAdanacaMpakAzokabakulatAlahitAlAdirbhavati kadApi kasminnapi kAle api tu na kadApItyarthaH / ayamabhiprAyo yathA kalpamo vAJchitArthadAnadakSatayA zlAdhyastathAnye dumAH sarasamugandhasurUpaphalapuSpadAyino'pi na zlAghyAH syuH, kiM punaH karkazakaTukaNTakAH karkandhukarIrAdayaH / evaM yaH samyaktvaM zuddhatama dadAti, na tatsamA anye'pi tadapekSayA zuddhamArgopadeSTAraH kiM punarye kumArgadezakA iti gaathaarthH||101|| natvazuddhadharmabhASipekSokA zudharmadAtRSu ca rAgaH karttavyatayoktaH pUrvagAthAdayena tatazca dharmasAdhanamAdhyasthyaM bhavatA nirastamityAzaGkayAha mUlama-je amuNiyaguNadosA te kahavi buhANa huMti majjhatthA / jai te vihu majjhatthA tA visa amayANa tullattaM // 102 // vyAkhyA-ye kepi amuNitAvajJAtau guNadoSau yaiste'munnitgunndossaaH| tatra guNA jJAnAdayo doSA ajJAnAyaH tadantaraM na jAnanti / guNAn doSAzca tulyatayA pazyantItyabhisandhiA, te kathaM vibudhAnAM paNDitAnAM bhavanti jAyante madhyasthA madhyasthatayA sammatA iti yAvat / madhyasthA hi te eva ye guNiSu prIti vahanti duSTeSu ghopekSAM kurva SAMS 10 For Private and Personal Use Only
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka11 26 11 4 12 www.kobatirth.org nti ajJAtaguNadoSavibhAgAstu paramArthato guNiSu dveSiNa eva / guNeSvanAdarAt / yadi cette'pyajJAtaguNadoSavizeSA api hurnizvaye ye madhyasthA mAdhyasthyabhAjaH / ' tA ' tarhi viSAmRtayostulyatvaM, kAlakUTasudhArasayoH samAnatvaM yato'jJAguNadoSavibhAgA hi mUrkhA mUrkhatvaM ca maraNameva kiM maraNaM mUrkhatvamiti vacanAt / tatazca kArye kAraNopacArAnmUrkhavakafear guNadoSabhedAnabhijJA viSatulyAH viditaguNadoSavibhAgAstu kimamRtamitra yujyate sadupadeza ityAdi, sadupadezaguNazravaNAdupAttasadupadezAmRtA amRtakalpA eva / madhyasthA api ta eva ye pakSapAta rAhityena guNadoSau vijJAya tatra pravRttinivRttI kurvanti / tatazcAjJAtaguNadoSabhedAnAmapi jJAtaguNadoSabhedavat yadi mAdhyasthyaM tadA viSAmRtayostulyatvaM pratItameveti guNAnurAga eva mAdhyasthyamiti gAyArthaH || 2 || atha guNAnurAgameva doSatyAgapUrvaM svAbhyupagamavyAjenopadizannAhamUlam - mUlaM jiniMdadevo tavtrayaNaM gurujaNaM mahAsuyaNaM / sesa pAvadvANaM paramappANaM ca vajjemi // 3 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 vyAkhyA- ' mUletti ' mUlaM vRkSabudhnantadevAzrayaNIyatvAnmULamAzrayo yathA vRkSamUlaM vallyAdInAmAzrayaH tathA mUmAzrayo mameti gamyata / ka ityAha-- jinendradevo'rhan tathetyadhyAhArastathA tadvacanaM jinapraNIto dharma iti yAvat / tathA gurujano munijanaH, kiM viziSTo ? mahAsujanaH, mahAsujana iva mahAsujanaH / yathAhi -mahAsRjanaH paropakAraikaniSTatayA sarvaguNa sampannatayA ca sarvajanahito bhavati / tathA yo gururyathoktacAritrapAlanena sarvajIvahita iti sa ca mUlamiti 6 // 88 //
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sambandhaH napuMsakanirdezazcAtra prAkRtatvAt arhantaM taduktadharma suguruM cAzrayAmIti bhAvaH / guNapakSapAtarUpatvAt tadAzrayasya zeSaM uktadevagurudharmatatvAdanyat pApasthAnaM pApapadaM mithyAtvAdika paraM parakIyaM kuguru-kudeva-kudharmAdika paratIrthika| sambandhi 'appANaMti' AtmIyaM svakulakramAyAtaM gotradevIpUjanapArzvasthanamanA'vidhiprarUpaNAdikaM varjayAmi pariharA| mi / sadoSatayA tyAgArhatvAttasyeti gAthArthaH // 103 // nanvevamekeSAmAzrayaNe nAnyeSAM ca vajanena bhavatAM rAgadveSau bhaviSyata ityAzakkyAha mUlam-amhANa rAyarosa kassuvariM ittha natthi guruvisae / jiNa ANarayA guruNo dhammatthaM sesavosirimo // 104 // vyAkhyA--' amhANetti' asmAkamupalakSaNatvAt anyeSAM ca jinavacanabhAvitamatInAM rAgaropaM rAgazca roSazca rAgaroSamiti samAhArAnnapuMsakatvaM prItidveSAvityarthaH, 'kassuvari' mityatrApizabdasya gamyamAnatvAt, kasyApyuriatra jagati nAsti na vidyate guruviSaye, amI asmadIyA amI anyeSAmityAdi, evaM devaviSaye'pyupalakSaNametat kepalaM jinAjJAratA bhagavadAdezAsaktA guravo dharmArtha dharmanimittamaGgIkriyante iti zeSaH / upalakSaNatvAdrAgadveSarahitaM devamA. toktaM ca dharmamaGgIkarma iti iti gamyam, zeSAn kuguru-kudeva-kudharmAn prAkRtatvAvibhaktikopo draSTavyaH / vyutsRjAmaH tyajAmaH sadoSatvena sadupekSA kupa ityarthaH / athavA 'mUlaM niNiMdadevo'iti gAthayA jinasya tadvacanasya mugurodhAzrayaNIya MAHARASHTRA 12 For Private and Personal Use Only
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pssttishvk||89|| tvamuktaM, zeSANAM ca parihAraH / tadastu nAma paraM guruSu samAnaveSuSveva ke'pi vaMdyante ke'pi neti tu rAgadveSayoreva kAra-dIpakaraNam // kAraNamityAzakyAha--'amhANamityAdi, vyAkhyA ca pUrvavadeva kevalamupalakSaNArthoM na vAcyA, tasmAd guNavada-dA saTIka jIkaraNena sadoSopekSaNena cAbhinivezAbhAvena guruviSaye rAgadveSau na sta iti gAthArthaH // 104 // guruviSaye rAgadveSAbhAvamevAha mUlam-no appaNA parAyA, guruNo kaIyA vi huMti suddhANaM / jiNavayaNarayaNamaMDaNa-maMDiyasavve vi te sugurU // 105 // vyAkhyA--'no' niSedhe, AtmIyAH parakIyA vA guravaH kadApi bhavanti zuddhAnAM nirmalasamyasthAnAM prastAvAcchAghakANAM sAdhUnAM hi digbandhAdikaraNena guruviSayasvakIyaparakIyatvavibhAgasyAgame shruuymaanntvaat|ttH zramaNopAsakAnAmete hi guravo'smadIyAH kulapAramparyAgatAstena yAdRzAstAdRzA vA saMtu paramasmAbhiH sarvameteSAmeva pArthe kartavyaM kRtikAdi vastrapAtrAdi caitebhya eva dAtavyam / ete ca parakIyA eteSAM pArthanAsmadIyena kenApi kimapi kartavyam,na ca dAtavyamamIbhyo vastrAdi svaguruM vinA'nyasya kartuM na kalpate iti vibhAgaH,zrAvakANAM nAsti |evN ca kRtadigbandhAnAM ghaTate,teSAM ca zrute kvApi digbandhAzravaNAt / zrAddhAnAM digbandhakaraNe gurostatkRtArabhbhAnumatidoSaH / taduktaM-"ArambhanirbharagRhasthaparigraheNa-satpAtakaM sakalamAtmani sandadhAnAH / satyApayantyahaha taskaramoSa doss-maannddvynigrh-18|| 89 / / DARS For Private and Personal Use Only
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [na] yaM zitabhikSupAzAH // 302 // yadapi ca-aha tipayAhiNapuvvaM sammaM sudveNa cittarayaNeNa / guruNo niveyaNaM savvaheva daDhamadhyaNo ettha // 303 // iti, 'dIkSApaJcAzako 'tagAthAnusAreNa samyattavadAyakagurorAtmanaH sarvasva nivedanAt / svasamarpaNamukhena svIyatvakaraNaM gurostadapi nAnyasuvihitabhaktinivRttiparaM kintu samyaktvadAyaka gurubhaktayatizayakhyApanaparaM yo'pi ca " sAmAiyAi khalu dhammAyariyassa tinmi jA bAsA / niyameNa hoi seho ujjumao taduvari bhayaNA / / 304 // ityAdikAbhAvyavyavasthA pratipAditA sA'pi samyaktavadAyaka gurvapekSaiva, na kuLakramAyAtagurvapekSA / varSatrayaM yAvaddharmmAcAryasya bhavatIti bhaNanAdanyathAnupapatteH / tatrApi varSatrayamaryAdAM kurvatA dharmAcAryA bhAvyatvasya anantaramanyatrApi suvihitagurupArzve saMyamapratipattiruktaiva / tenAtmIyapara vibhAgo guruSu nAsti zrAddhAnAM / tathA'NaMta gaghayagulagorasaphAsuyapaDiLAbhaNaM samaNasaMghe" / iti gAthApUrvArddhana sarvazramaNa saMghaviSayaM dAnavidhiM pratipAdayadbhirapi svaparavibhAgo guruviSayo nirastaH / asai gaNivAyagANaM tadassa samvassa gacchassa / ityutarArddhana yo vizeSaH sa tu dharmAcAryasya duHpratIkAratvena tasminnadhikabhaktisUcanArthaH / natvanyaH suvihitadAna nivAraNArthaH / tasmAcchrAyAnAmAtmIyA ete pare ete suvihitagurava iti nAsti / nanu tarhi kathamastItyAha- jinavacanaratnamaNDanamaNDitAH sarvajJavAkyamaNibhUSaNabhUSitA ye sarve'pyatRtIyadvIpavAsino bhAratavarSavAsino vA te svagurava AtmIyA guravaH sa mAnatvAtteSAM yataH ekasya hIlayA sarveSAM hIlanAdekasya pUjayA sarveSAM pUjanAzca / yaduktam-- bharaheravayavidehe pannarasa vikammabhUmigA sAhU / ivakammi hIliyammi savve te hIliyA huMti // 305 // bharaheracaya videhe For Private and Personal Use Only
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 90 // 4 8 12 www.kobatirth.org pannarasa vi kamabhUmigA sAhU / ikkammi pUiyaMmI sabve te pUiyA huMti // 306 // tasmAthe jinavacanamaNDi tAste sarve'pi pUjyatvAtsvagurava eveti gAthArthaH // 5 // nanu kimarthamevaM sugurAvevAgraha ityAha mUlam - balikijAmo sajjaNa - jaNassa suvisuddha punnajuttassa / jassa lahu saMgameNa vi visuddhabuddhI samullasai // 106 // vyAkhyA--balirUpahAraH sa ca baliH yathA hi devAdInAM puro balibhrAmaNaM kriyate tathA vayaM bali kriyAmahe sajja - nasya prastAvAtsugurulokasya kIdRzasyetyAha--suvizuddhaM nirmalaM purNyadharmastadyazrutacAritralakSaNaM tena yuktasya sahitasya yasya gurulakSaNasya sajjanasya saGgamena sambandhena laghu zIghraM vizuddhabuddhirniSpApamatidharmakaraNodyama iti yAvat samullasati parisphurati / ata evoktaM-upacaritavyAH santo, yadyapi kathayanti naikamupadeza / yAsteSAM svairakathAstA eva bhavanti zAstrANi // 207 // tasmAtsugurava evopAsyA iti gAthArthaH // 106 // samprati suguruvarNanAdhikAra eva smRtigocarAgataM zrIjinavallabhasuguruM stRvannAha malam - ajja vi guruNo guNiNo suddhA dIsaMti taDayaDA ke vi / pahujiNavahasarisA puNo vi jiNavallaho ceva // 107 // For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakaraNam // saTIkaM0 / / / 90 //
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA-adhApyasminnapi kAle gurakho dharmAcAryAH kIdRzA inyAha-guNino jJAnAdiguNayuktAH zuDAH zuddha. mArgamarUpakA dRzyante sAkSAdIkSyante tAneva vizinaSTi ' taDayaDatti' dezyatvAt bhRzaM kriyAkAThA ityrthH| ke'pi kiyanto'pi 'duppasahataM caraNamiti' vacanaprAmANyAt / tathApi vizeSo'sti tamevAha-paraM jinavallabhasadRzaH zrInina-12 vallabhamUrisamAnaH punarapi jinavallabha evAnyasya tatsamasyA'bhAvAta / yataH sa hi bhagavAna kUrvapurIyagacchAdhipazrIjinezvarAcAryadIkSito'pi caityavAsaM kaTuvipAkamAkaLayya saMvegAtizayAt suvihinacakravartinAM zrImadabhayadevamUrINAM pArthe svagacchAdidRSTirAgaM vihAya svagurvanujJayopasampannaH / durucchedazca dRdhirAgaH yataH-kAmarAgasneharAgAvISatkara BI nivAriNI / dRSTirAgastu pApIyAn durucchedaH satAmapi // 308 // tatazca durucchedRSTirAgacchedAnnaitatsamo paro gItArthatvanirmamatvAdiguNakalitatayA kriyAkalApakarmaTho'sti sampatIti gAthArthaH // 107 // atha zrI jinaballabhasUrINAmananyasadRzatvena sarvotkRSTAnAmapi vacanAt keSAM citsamyaktvaM na bhavatIti sadRSTAntamAha mUlam-vayaNe vi sugurujiNa-vallahassa kesiM na ulhasai samma / aha kaha diNamaNiteyaM ubluyANa vi harai aMdhattaM // 108 // __ vyAkhyA--paJcamyarthatvAta saptamyA vacanAt sugurujinavallabhasyApi mAgupanyasto'pi zabdo'tra sambadhyate bhinnamatvAt, keSAMcimicidAbhinivezavAsitamatInAM samyaktvaM nollasati / kimiha subahuvAyA vitthareNaM bhavAo, For Private and Personal Use Only
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir karaNam // mI. paSThizamaka 3 jai kahamavi cittaM tumha dUraM virattaM |ji ya kumuyakativittharataM ca kitti,abhilasaha ghuhAga raya saM // 91 // jaNaMti // 309 // tA dUraM mukkasakA viraha kayamaNA cattamicchattadosA / sAhaNaM pAyasevA jiNamayasavaNaciMtaNakkhittacittAkAlaM toleha niccaM puNaravi dulahA dhammasAmaggiesA / bhujo pAvija jIvA kahamadhi na imaM najae jeNa sammaM // 31 // ityAdi saMvegAtizayotpAdakazrIjinavallabhasarivacanAdapi keSAM citsamyaktvaM na bhavatIti bhAvaH / asminnarthe dRSTAntamAha--ayeti pakSAntare bhavatyapodamityarthaH / dinamaNitejaH sUryajyotirulUkAnAM ghUkAnAmandhatvamAndhyaM kathaM kena prakAreNa harati nirAkaroti api tu na kathamapIti / idamuktaM bhavati yathA sUryaH sarvatrAndhakAra harannapyulUkAnAmAndhyaM na harati tathA zrIjinavallabhamUrivacanAdapyabhinivezinA mithyAtvAdhya nApagatamiti gAthArthaH // 108 // atha punaye zrIginavallabhasUrivacanAdapi bhavasvarUpa pazyanto'pi samyatvaM na pratipadyante vAdazAnAmeva dhRSTatvaM vikkurvanAha malam-tihuyaNajaNaM maraMta ThUNa niyaMti je na appANaM / viramaMti na pAvAo dhiTThI vittaNaM tANaM // 109 // vyAkhyA-tribhuvanajanaM trailokyalokaM murAsuranaranairayikatiryaglakSaNaM mriyamANaM dRSTvA vilokya yathoktaM narendradevendradivA18 kareSu tiyaMgamanuSyAmaranArakeSu / munIndravidyAdharakinareSu svacchandalIlAcarito hi mRtyuH||311|| niyanti // 91 // For Private and Personal Use Only
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 4 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kallassagarsuri Gyanmandir pazyanti ye pramAdino'bhiniviSTAnAmAtmAnaM svaM pramAdino hi mriyamANaM lokaM dRSTvA svAtmAnaM mariSyamANaM na pazyanti / yathA-" maraNaM prakRtiH zarIriNAM vikRtijIvitamiSyate budhaiH / kSaNamapyavatiSThate zvasan yadi janturnanu lAbhavAnasau // 112 // kathamevamityAha--yato viramanti na pApAt virajyante na duSkarmaNaH teSAM pramAdinAmabhiniviSTAnAM vA dhRSTatvaM dhik dhik tasmAddharme pramAdAbhinivezau syAjyAvityarthaH // 109 // atha teSAmeva kutra snehatvamAhamUlam - soheNa kaMdiUNaM kuDeUNaM siraM ca urauyaraM / appaM khivaMti narae dhiTThI taM pi ya kunehantaM // 110 // vyAkhyA - dhokeneSTaviyogAdijanitena hetunA kranditvA paridevya kuTTayitvA tADayitvA ziro mastakaM, cakArI bhiakramaH sa ca padAnte sambandhanIyaH / uro hRdayamudaraM jaTharaM tatazca niSiDamohavyAptamAtmAnaM kSipanti narake svabhre, upachakSaNameta tiryaggatikudevagatikumanuSyagatInAM zokAtparidevatAdi kurvanto durgatibhAjanamAtmAnaM na jAnanti yataH - zo. canti svajanAnaMtaM nIyamAnAn svakarmabhiH / niSyamANantu zocanti nAtmAnaM mUDhabuddhayaH // 113 // tasmAdapi dhik dhikra kusnehavaM yanmRtArthe ziraH kuhanAdi, tsmaadvivivekin| zoko na vidheya iti gAthArthaH // 110 // zoke ca kriyamANe pratyuta doSa evetyAha For Private and Personal Use Only
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 92 // 4 12 www.kobatirth.org mUlama - egapi ya maraNaduhaM annaM appA vi khippae narae / egaM ca mAlapaDaNaM annaM lauDeNa siraghAo // 111 // vyAkhyA--ekapapi ca maraNaduHkhaM iSTavipattikRcchraM anyatpunastannimittamAkrandAdibhirAtmA svajIvaH kSipyate narake / upalakSaNatvAddurgatau kSipyate durgatiyogyakarmopArjanAt / asminnarthe laukikamupAkhyAnamAha-ekaM ca ekaM punamalapatanaMmazvAtpatanaM anyaH punarlakuTena yaSTyA ziroghAto mastakahananaM, yathA- ko'pi maJcapAnAstapAdAdi bhaGgamAsAdayati / punazca lakuTena ziroghAvAdadhikAM vedanAmanubhavati / tathA mUrkho'pi svajanaviyoga naduHkhamAsAdya punastadarthamAkrandAdi kudurgatiduHkhamApnoti / tasmAda vivekAcaritamidamiti matvA vivekinA priyaviyoge'pi svamanaH sukRte nizcalaM kAryam / yaduktamanyairapi-." avagacchati mUDhacetanaH priyanAzaM hRdi zalyamarpitam / sthiradhIstu tadeva manyate kuza ladvAratayA samudhdhRtam // 394 // iti gAthArthaH // 111 // nanvevaM kutaH kurvantItyAzaGkaya samprati sugurvAdInAM daurlabhyamAviSkurvannAha - mUlam - saMpai dUsamakAle dhammatthI sugurU sAvagA dulahA / nAmagurU nAmasaDDhA sarAgadosA bahU asthi // 112 // For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakaraNam // saTIkaM0 // 92 //
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir www.kobatith.org vyAkhyA-sampati duHSamakAle pazcamArake dharmArthinaH zuddhadharmAbhilASukAH muguravazca zrAvakAca suguruzrAvakA du. labhA duSmApAH sammati kAlavaiSamyAttAdRzAnAmalpatvAt / ye zuddha dharmamicchanti yataH-zaile zaile na mANikyaM mauktikaM na gaje gaje / sAdhavI nahi sarvatra candanaM na vane vane / / 315 // tarhi ke sulabhA ityAha-nAmnaiva guravo na tu bhAvAcAryA nAmnaiva zrAddhAH samyaktvamUladvAdazavatarAhityena kulakramAyAtaM zrAvakanAmodahamAnA nAmazrAddhAH / yata eva ca nAmagurunAmazrADAstata eva sarAgadveSA rAgadveSAbhyAM sahitAstAdRzAzca bahavaH prabhUtA astItyavyayaM santItyarthe / rAgadveSakalitAnAM ca nAmagurunAmazrAhAnA bahutve'pi prAcuryeNa [ sanmArgopadeSTA vinA ca catura sanmArgopadeSTAra (vinA) lokAH zokAdibhyo na nivartante / tatazcAnivartamAnA AtmAnaM durgatau kSipantIti pratI. tameveti gAthArthaH // 112 // suguruzrAvakadurlabhatAyAM hetumAha-- mUlama-kahiyaM pi suddhadhamma kAhi vi dhannANa jaNai ANaMda / micchattamohiyANaM hoi raImicchadhammesu // 113 // vyAkhyA-ihApi liGgavyatyayaH prAkRtatvAt, kathito'pi saprapaJcamAkhyAto'pi AstAM saMkSepAbhaNita ityaparathaH / zuddho nirdoSo bhagavadAjJApradhAno dharmaH zrutAdirUpaH keSAMcidapi atrApi zabdo'vadhAraNArthaH stokAnAmeba dhanyAnAM puNyavatAM janayatyutpAdayatyAnaMdaM na sarveSAM, dharmArthinAM stokatvAt / yataH "rayaNatthiNotti thovA tahA kaka ESS For Private and Personal Use Only
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra paSThizakSaka // 93 // 4 12 www.kobatirth.org yAro vi jaha ya logammi / iya suddhadhammarayaNa-tthidAyagA dayaraM neyA (?) ||316 // kuta evamityAha--yato mithyAtvamohitAnAM mUDhacetasAM bahuvacanaM bahutvakhyApakaM bahutvaM cAnantatvAtteSAM midhyAtvamohitAnAM bhavati jAyate ratiH svAsthyaM ihAvadhAraNArthasyaivazabdasya gamyamAnatvAt / mithyAdharmeSveva sarvajJAjJA vimukhahiMsAdirUpakakIlAdidharmeSveva kA lamAhAtmyAt / tasmAcchuddhadharmArthinAM stokatvAtsuguruzrAvaka durlabhatA saMgataiveti gAthArthaH // 113 // anyaccAsmin kAle yadasti tadAha mUlam -- ekkaM pi mahAdukkhaM jiesamayavikaNaM suddhahiyayANaM / jaM mUDhA, pAvAI dhammaM bhaNiUNa sevaMti // 114 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only prakaraNam || saTIkaM0 vyAkhyA - ihApyapizabdaH samuccaye, sa cottarapadena sambandhyate, tatazcAsmin kAle suguruzrAvakA eva durlabhAH / eka mahAduHkhamapi keSAmityAha -- jinasamayavidAM jinAgamajJAnAM kiMviziSTAnAM zuddhahRdayAnAM nirmalacittAnAM sarvasavenukampAvatAmiti yAvat / kiM tanmahAduHkhamityAha--yat mUDhA mithyAtvamohitAH pApAni duSkRtAni agamyagamanajIdhAdInyapi dharmamiti bhaNitvA sevante / yadAhuste bhAgavata purANe "kAmAdupAgatAM gacchedgamyAmapi ghoSitam / jitendriyo'pi tAM tyaktvA yujyate strIvadhena saH // 317 // kAmArttI svayamAyAtAM yo na bhukte nita 4 // 93 // mbinIm / so'vazyaM narakaM yAti tanniHzvAsahato naraH // 328 // tathA yogazAstre dvitIyeprakAze 43, 44
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir il 322 // dau mAsau matsyamAMsena zrInmAsAn hAriNena tu / aurabhreNAtha caturaH zAkuneneha paMca tu // 319 // SaNmAsachAgamAMsena pArSateneha sapta vai / aSTAveNasya mAMsena rauraveNa navaiva tu // 320 // dazamAsAMstu tRpyanti varAhamahiSAmiSaiH / zazakUrmayormAsena mAsAnekAdazaiva tu // 321 // saMvatsaraM tu gavyena payasA pAyasena tu / vArSINasasyamAMsena tRptirdvAdazavArSikI tathA svargakAmo'zvamedhena yajeta / evaM godAnakSetradAnAdyapi dharmatayA pratipAdya tatkurvanti / eteSAM ca pApatvaM pra kaTameva, tanmate'pi yaduktaM mAtRvatparadArANi paradravyANi loSThuvat / Atmavat sarvabhUtAni yaH pazyati sa pazyati / / 125 / / jinamate tu - mUlameSamahammassamahAdosamussayaM / tamhA mehuNasaMsagiM-niggaMdhA vajayaMti NaM / / 326 || tathA navi kiMci aNunnAyaM paDisiddhaM vA vi jiNavariMdehiM / muttuM mehuNabhAvaM na taM viNA rAgadosehiM // 327 // tathA sacce jIvA vi icchaMti jIviu~ na marijiuM / tamhA pANivahaM ghoraM niggaMdhA vajjayaMti NaM // 328 // tathA kSetraM yaMtraM praharaNavadhU lAMgalaM goturaMgaM, dhenurgantrI draviNamayo harmyamanyacca citram / yatsAraMbhaM janayati mano ratnamAlinyamuccai- stAdRg dAnaM sugatitRSitainaiva deyaM na leyam // 329 // ityAdi bhaNanAdetAni mahApApAnyeva, etacca pApaM midhyAvino dharmatayA bhaNanti / jainammanyA api kecidyathA kathaJcitsAdhubhyo deyam liGgamAtrameva ca vandyamityAdi bhaNitvA''ghAkarmikadAnA saMyata bhaktayA dharmamapi dharmatayA kArayanti / mUDhAzca tattathaiva pratipadyanta iti ekaM yathArthazrutavedinAM mahAdukhaM ca / te hi tAdRzAdharmarU For Private and Personal Use Only
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org +UM padharmakAriNAM durgatigamanaM sambhAvayantastaskaraNatayA duHkhino bhavantIti gAthArthaH // 114 nanu kiM tarhi sarve'pi mUDhA 18/prkrnnm|| paSThizanaka-18 uta ke'pyamUhA apItyAha sarI // 94 // malam-thovA mahANubhAvA jo jiNavayaNe ramati sNviggaa| tatto bhavabhayabhAyA samma sattIe pAlati // 115 // vyAkhyA-stokA alpe mahAnubhAvA mahAsattvAH santIti gamyate ke ityAha-ye yUnA vaidagdhyavaMtaH kAMtAyuktasya kAmino'pi dRDhaM kinnarageyazravaNAdadhiko dharmazrutau rAga ityevaMvidhazuzruSAvanto jinavacane vItarAgokte ramanti rati / kurvate, saMvignAH saMvegazAlino mokSAbhilASiNa iti yAvat / tatastebhyaH zuzrUSAyuktebhyaH sakAzAta gurubhaktiH paramAsyAM vidhau prayatnastathA dhRtikaraNe / sadgranthAptiH zravaNaM tattvAbhinivezaparamaphalamityAdizuzrUSAphalavido ye zaktayA svazaktyA'nusAreNa samyaktvaM pALayanti te stokA ityatrApi sambadhyate / kiviziSTA bhavabhayabhItA saMsArasAdhvasajastA etAvatA nirvedopi bhaNitaH / saMsArabhayayuktAnAmeva mokSapathAsannatvAt / yaduktaM -" saMsAracArae cArayavva Avaliyassa baMdhehiM / uviggo jassa maNo so kira Asanasiddhipaho 330 zuzrUSA parebhyo hi samyaktvazavanto'lpe zuzrUSAyA ninhave ziSyAdiSvapi vidyamAnatvAt / tatazca ye jinavacanaM zuzrUSante te stokAstebhyo'pi samyaktvapiAlakAH stokA iti gAthArthaH // 115 // evaM prAggAthayA samyaktvapAlakAnAmarUpatvamabhidadhatA smyktvdurlbhtoktaa||4|| 94 / / For Private and Personal Use Only
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 8 12 www.kobatirth.org atha punaH samyaktvaM binA kRtAnAmapyanyadharmakRtyAnAmakizcitkaratvaM dRSTAntamAha mUlam - savvaMgaMpi hu sagaDaM jaha na calai ikkabaDa hilArahiyaM / taha dhammaphaDADovaM na calai sammattaparihINaM // 116 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA - sarvAGgamapi zakaTaM, samastayugayugakIlacakrAdisvAGgasametamapyano yathA yena prakAreNa na calati na spandate / 'ikkabaDihilArahiyaM'ti ekA cAsau baDihilA ca ekabaDihilA lokaprasiddho dhUrmUle kIlikAvizeSaH / tayA rahitaM viyuktaM zakaTaM hi sarveSvapareSvaGgeSu satsvapi ekAM baDahilAM vinA na calatyeva / tathA dharmANAM dAnAdInAM sphaTATopa ina sphaTATopa upacArAdADambaro napuMsakatvaM prAkRtatvAnna calati na nirvahati / kvacita ' na phalai sammaparihINaM' vi pAThaH sa tu spaSTa eva samyaksvaparihINaH samyaktvarahita iti / samyaktvarahitaM : cAritramapi na phaladam / yataHdaMsaNabhaTTho bhaTTho daMsaNabhaTTassa natthi nivvANaM / sijjhati caraNarahiyA daMsaNarahiyA na siti // 329 kiM punardAnAdInIti / tato'yaM bhAvaH sarvadharmamUlabhUte samyaktve mAk dADhayai vidheyamitigAthArthaH / / 116 / nanu samyaktvaM vinA'nyo dharmAmbaroskizcitkara iti vacanaM mithyAtvinaM prati roSAd bhaviSyatItyAzaGkAyAmAha - For Private and Personal Use Only
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir psstthishtk|| 95 // mUlam-na muNaMti dhammatattaM satthaM paramatthaguNahiyaM ahiyaM / prkrnnm|| bAlANa tANa UvariM kaha roso muNiyadhammANaM // 117 // saTIka vyAkhyA-athavA nanu yena samyaktvena vinA sarva dharmakRtyamanarthakaM tadevAvagaNayya svacchaMdatayA dharmakRtyaM ye kArayanti teSu samyagrazAM roSo bhaviSyatItyAzaGkayAha-'na muNaMtI'tyAdi na muNaMti na jAnanti dharmatattvaM dharmarahasyaM samuccayArthasya casyAdhyAhArAta zAstraM ca na jAnanti zAstrameva vizinaSTi,paramArthaguNahitaM,paramArthaguNA jJAnAdayasteSAM hitaM prakarSamApaNena zreyaHkAraka adhikaM yathA bhavati tathA paramArthaguNahitamiti kriyAvizeSaNama,athavA zAstrameva prakArAntareNa vizeSyate |prmaarthgunnhitmhitN ca / ekaM zAstramAptapraNItaM paramArthaguNahitam,anyadvAtsyAyanamanvAdipraNItaM paramArthaguNAhitaM paramArthagu-12 NAnAM vinAzakatvAttasya zAstrasya, tatazca paramArtha guNasya hitamahitaM cedaM zAstramiti ca na jAnanti / teSAM bAlAnAM ajJAnAmupari ko roSaH kaH kopo muNitadharmANAM jJAtanirmaladharmatatyAnAM / api tu na kazcit pratyutAnukampaiva bhavati / tAdRzasya bAlasyAnukampyatvAt, yata:--AtmahamamaryAdaM mUDhamujjhitasatpathaM / sutarAmanukampyeta narakAciSmadindhanaM // 330 // tasmAnDarmajJAnAM nonmArgagAmiSu kopa iti gAthArthaH // 117 // atha pAlAnAmeva bAlasvamAha Dh95 // MCHUADOSASKAR For Private and Personal Use Only
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 4 8 12 www.kobatirth.org mUlam - appA vi jANa verI tesiM kahaM hoi parajie karuNA / corANa baMdiyANa ya diteSaM muNeyavvaM // 118 // vyAkhyA-- AtmA'pi svajIvo'pyAsvAmanyaH yeSAM vairIva zatruriva vairI / yathAhi vairiNi dveSAddhantuM pravarttante tathA jAnanto'pi dAgrahagrahitayA sanmArgodbhAsanAdipApakaraNenAtmAnamapi narakAdiduHkhamAreNa_mArayitumicchanti / te mAtmaNAM kathaM bhavati parajIve'nyAtmani upadezya iti yAvat karuNA dayA / yo hyAtmAnamapi jighAMsati sa parasmin kathaM dayAvAn bhavatIti bhAvaH / taduktaM -- paralokaviruddhAni kurvANaM dUratastyajet / AtmAnaM yo'tisandhatte sosnyasmai syAtkathaM hitaH || 331 || asminnarthe dRSTAntamAha--caurANAM taskarANAM bandikAnAM ye balAt puruSAn outeorgeant gRhItvA bandIkurvanti teSAM dRSTAntenopamAnena muNitavyaM jJAtavyametatpUrvoktaM / ko'rthaH yathA caurA afanta mA svamaraNaM pratipadyante svasminnirdayAH santaH pazcAdanyAnapi dhanAdyabhilASeNa maharanti / tathA bAlA apyutsUtra bhASaNAdibhiH prAk svayaM bhavacakrabhramaNamaGgIkRtya pazcAdatrapAtrAdigRdhnavaH kudezanAdibhiranyAnapi pAtayantIti tripitu na kimapIti gAthArthaH // 118 // bAlasvabhAvamudbhAvyA bAlasvarUpamAha - mUlam -- je rajjadhaNAINaM kAraNabhUyA havaMti vAvArA / te vihu ipAvajuyA dhannA chaDDati bhavabhiyA / / 999 / / For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSThizataka- vyAkhyA-jerajjeti, ye rAjyadhanAdInAM tatra rAjyamAdhipatyaM dhanaM dhrimgnnimaadikmaadishbdaadnukuulshbdaadivissy-mkrnnm|| // 96 // 6 parigrahasteSAM kAraNabhUtA hetubhUtA bhavanti jAyante vyApArA vyavasAyAH zatruhanana-rAjasevA-kRSivANijyAdayo bAlA,AntarAstu paJcAgnisAdhanAdayaH te'pIti tAnapi vyApArAn 'hu' nizcaye, dhanyAH, puNyavantazchaIyanti tyajanti saMyama sI. svIkaraNena bhavabhItAH saMsArAdudvignAH / kutastyajanti tAn vyApArAn yato'tipApayutAste'veti durantapApahetavaH / tadayaM bhAvaH-puNyavanto yebhyo vyApArebhyo rAjyAdi labhyate tAnapi vyApArAMstattvajJatayA pApahetUn matvA saMsArAvibhyatastyajanti / tAdRzAdhottamA mahAsatvA eca kecidbhavantIti gAthArthaH / / 119 // evaM puNyavatAM mahAsatvAnAM svarUpamabhidhAya punaradhunA niHsavasvarUpamAha mUlam-bIyA ya sattarahiyA dhaNasayaNAIhiM mohiyA buddhA / sevaMti pAvakammaM vAvAre uyara bharaNare // 120 // vyAkhyA-dvitIyAzca pUoktamahAsatvebhyo'nye satvarahitA sAhasavikalA dhanasvajanAdibhirmohitAH " kaiyA va-10 ccai[cavvaisattho ki bhaMDaM kattha kittiyA bhuumii| ko kaya vikkayakAlo nivisaI kiM kahaM keNa // 332 12 tathA-jAyA taruNI AhAraNavajjiyA pADhio na me tnnuo| dhUyA no pariNIyA bhaiNI no bhatsuNo' bhimayA // 333 // ityAdi prakAreNadhanopArjanasvajanarakSagairAdizabdAdindriyArthalAbhaimUDhatAmApAditA ata evaMda ACC For Private and Personal Use Only
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassa garsuri Gyanmandir lubdhA lobhavantaH sevante pApakarma / Azrayanti kRSivANijyadezAntarayAnasamudataraNazelArohaNakarmAdAnasevanAdikaM duSka maiM / paropakArAdyartha tAdRzaM duSkarma kurvanto bhaviSyantItyAzaGkayAha-vyApAre udarabharaNArthe jaTharamAtrapUraNArthe vyavasAye no 18| pakArAdyarthamiti / idamuktaM bhavati--eke hi mahAsacA evaMvidhAH santi ye rAjyAdikAraNabhUtAnapi vyApArAMstyajanti bhavAdvibhyato / dvitIyAH punahIMnasacA udaramAtrabharaNArthamapi pApavyApAra sevante dhanalavAzayA tadapi tyaktuM na kSamante / yataH-jaha cayai cakkavaTTI pavittharaM tattiyaM muhutteNa / na cayai tahA aha-no dubbuddhI khapparaM damago // 334 // tasmAtte'dhamA ini gAthArthaH // 120 // athA'dhamAdhamAnAM svarUpaM kathayastannindAmAha mUlam-taiyA ahamANa ahamA kAraNarahiyA annANagavveNa / je jaMpati usuttaM dhihI paMDittaNaM tANaM // 121 // vyAkhyA-tRtIyA adhamAnAmadhamA eke mahAsatvA uktAH,apare dvitIyA hInasavA adhamA uktAstadapekSayA adhamAdhamA| stRtIyAH santIti zeSaH / ke te ityAha-ye kAraNarahitA dhanArjanasvajanapAlanAdikAraNaM vineti yAvajjalpanti vadanti utsUtraM sUtraviruddha / kena hetunA jatpantItyAha-ajJAnagarveNa ajJAnaM kutsitamalpa vA jJAnaM tadgarveNAhakAreNa bhavati / badhamAnAM kutsitAdalpAdvA jJAnAdgarvaH / yataH-anyaiH svecchAracitA-narthavizeSAn zrameNa vijJAya / sakalaM vAGmayamittaM iti khAdatyaGgAni darpaNa // 335 // krIDanakamIzvarANAM,kurkuTalAvakasamAnavAllabhyaH / zA For Private and Personal Use Only
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 97 // 4 12 www.kobatirth.org arospi hAsyakathA, laghutAM vA kSullako nayati336ayabhAvaH prAg ye sacvahInA uktAste tu stoke'pi kAraNe pApa sevante / ete punaH kAraNamantareNaivAjJAnamadonmattA abhiniviSTAH santa utsUtraM jalpantItyadhamAdhamAH / tasmAtteSAmutsUtrabhASa kANAM pANDityaM vidhi dhigastu / yadakAraNamapi durgatiM nayatIti gAthArthaH // 121 // nanu te kuto'dhamAtramA dhik teSAM pANDityaM ye utsUtraM jalpantItyAzaGkayAha- mUlama - jaM vIrajiNassa jio mariyabhavussuttalesadesAo / sAgarakoDAkoDI hiMDai ibhImabhavagahaNe // 122 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA padvIra jinasya jIvo yasmAtkAraNAnmahAvIrasvAmina AtmA marIcibhave bharataputratve utsUtra lezadezanataH 'kavilA itthaMpI ithaMpI'ti vacanakathanataH sAgarakoTAkoTiM sAgaropamakoTAkoTiM hiMDati bhrAmyati varttamAnanirdezastakAlApekSayA'vaseyaH kva hiMDatItyAha- atibhImabhavagahane'tizayena bhayAnake saMsArakAntAre idamatra tAtparya- zrIcaramajinajIvo marIcibhave zrIRSabhanAthapArzve pratipannasaMyamaH paThitaikAdazAGgazruto bhagavatA saha viharan grISme uSNapariSahajitaH svamativikalpitaM tridaNDachatropAnatkaSAyavastrAdiliGgaM parivrAjyaM pratipadya punarbhagavataiva saha viharan kathayAca pratibodhyAn pratibodhya bhagavatpArzve preSayan svAsAmathryai ca saMyame prakaTayan prabhUtaM kAlaM ninAya / anyadA bhagavati siddhe sAdhubhiH saha tathaiva viharana glAno jAto'saMyata iti tairne praticaritaH / tatazca kapilaM bhagavaDapaddadhAnaM svaparicaya For Private and Personal Use Only prkrnnm|| saTIkaM0 / / 97 / /
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org AA citamAlocya taba pA'pi kiM ko'pi dharmo'stIti punaH punaH pRcchatastasyAgre kapila ! mukhyato'tra sAdhupAca eca 18 dharmaH svalpastu iha matvA'pyastItyAcakhyau / tena vacasA sAgarakoTAkoTimAnaH saMsAraH samajani / taduktama-dumbhAsieNa ikkeNa-marIi dukkhasAgaraM patto / bhamio koDAkoDiM mAgarasarinAmadhijjANaM // 337 // 4aa 'tammUlaM saMsAro nIyA goyaM ca kAsiyavayamItyAdi / tatazca yadi bhagavato jinasyApi jIva ISadutsUtrAdevaM bhavakAntAre bhrAntastakimanyeSAM paNDitamAninAM vAcyamiti gAthArthaH // 122 // atha pUrvoktamevArtha nigamayituM gAthAdvayamAha mUlam-tA je imaMpi vayaNaM vAraMvAraM suNittu samayammi / doseNa avagaNittA ussuttapayAI sevaMti // 123 // tANa kahaM jiNadhammo kaha nANaM kaha dahANa veraggaM / kUDAbhimANapaMDiya naDiyA narayammi buDaMti // 124 // vyAkhyA-'tA' tato ye puruSA idaM pratyakSopalabhyamAnaM yadvIrajinasya jIva utsUtralavabhaNanAd bhavaM bhrAnta itIdRzaM api zabda uttaratra yokSyate / vAraMvAraM bhUyo bhUyaH zrutvA'pi samAkarSyApi samaye siddhAnte AvazyakaniyutapAdau doSeNAbhinivezalakSaNena dveSeNa vA sAmAcAryantarAdiviSayeNa avagaNayyAvajJAya utsUtrapadAni sevante karaNadvAreNa CASS435 For Private and Personal Use Only
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir BESCHO prakaraNamA saTIka SaSThizanaka- jlpnoplkssnnmetditigaathaarthH||12tessaamutmtrsevkaannaaN kathamityAkSepe jinadharmaH kathaM jJAnaM sadbodhaH kathaM duHkhAnA vairAgyaM duHkhebhya udvijanaM api tu na kathaJcidityarthaH yathA ca teSAM jinadharmo na bhavati jJAna na bhavati,duHkhavairAgyaM ca na // 98 // bhavati, tathA prAgapi 'jiNaANAe dhammo ityAdibhirgAthAbhiH pratipAditameva tarhi kiM bhavatItyAha-kUTAbhimAnapANDi tyanaTitAH kaTo mithyAbhimAno vidyAhaMkAro yatra taskUTAbhimAnaM tacca tatpANDityaM ca paNDitazabdo'tra bhAvapradhAnatvAICI nizasyeti bhAvapratyayAnto vyAkhyaH / tena kaTAbhimAnapANDityena naTinA bimbitA Danti majjanti narake sva bhre iti gamyam / tasmAdumUtraM na vAcyamityupadezarahasyamiti gAthArthaH // 124 // evaM pAzupadizya punargurukarmatvAdi181 nA ayogyAn vijJAyotsUtrabhASakAnaya teSAmupadezadAnamapi niSedhayannAha malam-mA mA jaMpai bahuyaM je baddhA cikkaNehiM kammehiM / savvesiM tesiM jAyai ihi uvaeso mahAdoso / / 125 // vyAkhyA--mA meti niSedhe,jalpata vadata bahukaM prabhUtaM hitopadezAdikaM kuto yataH--"ye kecitpuruSA baddhA niga. DitA cikkaNairniciDaiH karmabhirjJAnAvaraNIyAdibhiH sarveSAM teSAM prANinAM jAyate bhavati, kiM tadityAha --hitopadezo po / kSamArgopadezo mahAdoSo mahAdepo vA doSastu-AmeghavaDe nihitaM jahA jalaM taM ghaDaM viNAsei / iya siddhatarahassa appAhAraMviNAseha // 338 // ityAdikaH danmiAmapyayamevAmanuzAstItyAdirUpo dveSo vA / tatazca yasmAnidhi K ** * For Private and Personal Use Only
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 8 12 www.kobatirth.org karmaNAM hitopadezo mahAdoSo dveSo vA jAyate tasmAttAn prati mA bahu bahu jalpateti gAthArthaH // 125 // kuto hitopadezo mahAdoSo jAyate kutatha mA bahukaM jalpatetyata Aha mUlam - hiyayammiye kusuddhA te kiM bujjhaMti suddhavayaNehiM / tA nANakae guNiNo niratthayaM damahi appANaM // 126 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA - hRdaye manasi ye kuzuddhA abhinivezAdidoSakalaGkapaGkakaluSitAH, te kimityAkSepe buddhayante zuddhavacanainiMdapAgamavAkyaiH api tu na buddhayante / yataH - "svaM doSaM samavApya nekSati yadA sUryodaye kauziko, rAddhiM kAM | kuTako na yAti ca yathA tulye'pi pAke kRte / tadvatsarvapadArthabhAvanakaraM samprApya jainaM mataM, bodhaM pApadhiyo na yAnti kujanAstulye kathAsambhave // 339 // ' tA ' iti tasmAtteSAmazuddhahRdayAnAM kRte guNino jJAnAdiguNavanto nirarthakaM niSprayojanaM damayanti tatpratibodhodyamena khedayanti AtmAnaM svaM / guNino hi parapratibodhAya paropakAkarasikatayA svAtmAnaM klezayantyapi tenedamucyate yatteSAM kRte nirarthakamAtmAnaM damayantIti gAthArthaH // 126 // evamupadezAnahannirAkRtyAthopadezyAn prati lezenArAddhasyApi jinadharmasya phalamAha For Private and Personal Use Only
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ssssttishtk|| 99 // 4 8 12 www.kobatirth.org mUlam - dUre karaNaM dUre pasAhaNaM taha pabhAvaNA dUre / jiNadhammasadahANaM pi tikkhadukkhAiM niThavai // 127 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA- dUre viprakRSTaM karaNaM vidhAnaM vidhinA dAna - zIla- tapo - bhAvarUpasya jinadharmasyeti varttate, dUrApAstamiti yAvat, tathA prasAdhanaM samyagvAgyogena tasyaiva yathAtathakathanaM dUre, tathA prabhAvanA -" pAvayaNI dhammakahI vAI, nemitio tavassI y| vijjAsiddho ya kaI aheva pabhAvagA bhaNiyA // 340 // ityevaMvidhaprabhAvaka nirmANagocitAjinazAsanamahimA dUre, kiM tarhi jinadharmazraddhAnamapi bhagavaddhasya zrutacAritrarUpasya rocanamapi tIkSNaduHkhAni dAruNa zarmANi niSThApayati antaM nayati / ilAputravat tadudAharaNaM cedam, yathA-" yatra gorasasantuSTA grAmINAH paNDitA iva / vibhAnti so'bhavadbhUmau grAmaH ko'pi samRddhimAn // 1 // bhadrakaprakRtiH ko'pi vibho vidyAvizAradaH / tatrAsIttasya jajJe ca susAdhujanasaGgamaH // 2 // sa ca sAdhUpadezena laghukarmazvataH sudhIH / sapatnIkaH parivrajyA -mAdade bhavabhIrUkaH // 3 // cAritramaticAreNa varjitaM pAlayatyasau / jJAtatazvo'thanA dhImAn kaH svakArye vimuhyati // 4 // patipalyoH paraM prIti-manasI na tathA'pyagAt / dhauto'pi kRmirAgaH kiM nijarAgaM parityajet ||5| pAlayantyapi cAritraMtatpatnI vidadhe punaH / vicikitsAM dvijAtitvA tsAdhvInAM zamatAjuSAm // 6 // pUrayitvA tataH svAyu- stAvubhAvapi jagmatuH / devalokaM sukhaM tatra bubhujAte ciraM dhanam // 7 // itazca bharate'traiva jinavezmavirAjitam / rajata- svarNamANikya- For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 // // 99 //
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 8 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pUrNa catuSpatham // 8 // rathAzvagajapattInAM bahutvAdanyabhUbhujAm / agamyaM manasA'pyAsI - dilAvarddhanapattanam |9|| yugmama || ilAnAmnA prasiddhA'sti devatA tatra pattane / tasyopayAcitA loke nAnApratyayapUrikA // 10 // tatraiva theSThinI kAcit puSpAthaiH prativAsaram / putrArthinI karotyasyAH pUjAM vividhabhaktibhAk // 11 // sa ca dvijAmaraH sva. yuvA svAyuHkSayAdanu / tasyAH kukSau samutpede zreSThinyAH zeSapuNyataH // 12 // pUrNe kAle prasUtA sA zreSThinI taM sutottamaM / amandAnandasandarbha - miva bhAgyasamunnatiH // 13 // hRSTaiH pitrAdibhistasya mahotsavapuraHsaram / cakre ilAputra iti nAma sarvajanapriyam // 14 // sAdhvInAM vicikitsAvAn suralokAn tatazcyutaH / strIjIvaH saH tato jajJe khasyaikasya putrikA || 15 || ilAputraH kalAH sarvAH zikSayana mApa yauvanam / manobhavArthe yatra syAnmanobaddhaspRhaM nRNAm || 16 || naTapeTakamanyedyustattatraivAgataM bhramat / yanmadhye laMkhaputrI sA surUpA prAptayauvanA // 17 // nRtyantIM tAmayaikSiSTa prAgbhavamANavallabhAm / naTapeTakamadhyasthAM rUpeNa ratijitvarIm // 18 // tasya pUrvabhavapremNA tasyAM rAgo esbhavat / pUrvAnubhUte rajyanti prAyaH prANabhRto bhave // 19 // sa tebhyo mArgayatAM te tasmai naiva dadurnaTAH / suvarNa mANikya koTIbhirapi yAcitAm // 20 // tadvayasyaiH prArthyamAnAstAM naTAste muhurmuhuH / dadire nijaputra no kintu tAnityamUcire // 21 // nainAmasmai vayaM dazo dhanAnAmapi koTibhiH / jaGgamo nidhirasmAka makSayaH kanyakAhyasau // 22 // paraM yadi bhave deSo'smAkaM sahacaraH svayam / zikSate'smatkalAM sarvo vaMzArohaNamUlikAm ||23|| labhate tasAvenAM prabhUtairapi no dhanaiH / kiM vA kAmadughAM ko'pi vikrINAti gRhasthitAm || 24 || svarNarUpyAdyalipsanAM lekhA For Private and Personal Use Only
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 100 // 4 8 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // nAmiti bhASitam / zrutvA tatsahacAritva-milAputraH prapannavAn // 25 // sa tasyAzvAnurAgeNa muktvA nijakuTumbakam / jAtyAdyagaNayan kAma-vivazastaiH sahAmilat // 26 // zikSitazca kalAsteSAM vaMzarohAdikAH kramAt / kimakRtyaM na kurvanti jIvAH kAmakadarthitAH // 27 vivAhArthamathodyumna - marjayetyuditaH sa taiH / vivAhArthadhanasyArthe sa yayau vetanAtaram // 28 U tatra prekSaNakaM karttuM yayAce'vasaraM nRpam / kautukArthI dadau so'pi tasmai prekSaNakakSaNam // 29 // sAntaH puraparIvAra statra bhUmIpatiH svayam / paurAzcAnekazo'bhyetyo-pAvizan vismitAnanAH || 29 // tatra caiko mahAnvaMzo baddho rajjubhirAyataH / UrdhvakRto raGgabhUmA-bilAputreNa dhImatA // 30 // nyastaM ca phalakaM tasya vaMzasyopari nizcalam / tatra dvau dvau lohakIlau vinyastau phalakAntayoH // 31 // dhanalipsurilAputro lAghavAdAruroha tama / kSapakaH kSapakazreNi-miva mokSAbhilASukaH // 32 // nanataruhyavaMzAgre sa ca krIDAkalApivat / unmukhAnAM mahAzrayai sabhyAnAM janayattataH // 33 // adhastAllaGghaputrI sA gAyakIvRndasaMyutA / gItaM zrutidhAvaprakarSatulitaM jagau // 34 // yena gItena bhUmIza-pramukho nikhilo janaH / AkSiptacittaH samabhUt kuraGga iva raGgagaH || 35 / / sa kheTakaM sphuratyaGgaM sphoTayan pANinAbhitaH / utplutyotplutya karaNaM dadAno kapivaddiva // 36 // sachidre pAduke padbhyAM vibhrANo bhrAntamAnasaH / saptasaptapuraH pazcAnmukhAni karaNAnyatha // 38 // datvA datvA nirAlamba: pravezayati pAduke / phalakamAntakIlezo zIleSviva mano muniH // 39 // tribhirvivizeSakam || evamatyadbhutaM tasya naTasya prekSya nATakam / sarvasvadAnadhIH sarvo jano'vAdIdidaM vacaH // 40 // yadi datte mahIpAlaH prAgnaTAya For Private and Personal Use Only prkrnnm|| saTIkaM0 // 100 //
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kalassagarsuri Gyanmandir C 545OMEARS yathocitam / dAnaM tadA pare lokA api dayaH kulocitam // 41 // rAjA cepsUlaputrImIhamAnazca tanmRtim / 4. bhANa na mayA samyag dadRze kautukaM hyadaH // 42 // tadbhUyo'pyevameva tvaM karaNAni kuruSva bhoH| dhanAzayA sa taccakra yadAzA baLazAlinI // 43 // sa tenaivaM mahIpAlaH punaH punaracIkarata / karaNAni samApteSu pUrvapUrveSu kampaTaH // 44 // tenApi bubudhe bhAvo bhUpateryadasau khalu / naTyAM rakto me na datte madinAzaM pravAJchati // 45 // vaMzAgrasthita evAtrA-vasara khinnmaansH|tyktdmbh nirAraMbha nijagAtre'pi niHspRhm||46||aasnnshresstthino gehe mahAtmAnaM mahojjvalamAzRddhabhaikSyAthemAyAta-madrAkSIdekayA shaa||47||yugmm ||yuvtii pArvatIrUpA munIndramatilAbhane / tatparA taM ca bhaktaika-dattadRSTi vilokya c||48||acintydilaaputro dhanyA nirviSayA amI / ye tRNastraiNayostulya-dRzo bhvviraaginnH||49|| samA rAjani rahe ca niHspRhatvena srvtH| jinotmaargkrnnaa-dpraadhiinvRttyH||50|| ahaM punaravanyAtmA vissyvyaakuliikRtH| parAyatto'bhavaM preSyavatsvakIyena karmaNA // 51 // dhigmAM kulakalakaika-hetu durvyasanAditam / atrAmutra ca duHkhaika-bhAjanaM ni- 12 vivekinam // 52 // mahAmohatamastomA-chAditajJAnacakSuSA / asanmArgoM mayA'zrAyi hi sarvAzivakAraNam // 53 // dRSTvA dRSTvA mahAtmAnaM zraddhAnAtizayAdasau / tatraiva kevalaM pApa bhavanaiguNyabhAvanAt // 54 // lavaputryapi duniM vijJAya pRthivIpateH / dhiganaGgaM ! jagadhena vinAMgo'pi vigopitam // 55 // dhyAyantIti zubhadhyAnaM lebhe kevalamujjvalam / kiM kiM vA duSkaraM zuddha-zraddhAnavimalAtmanAm // 56 // tathaiva paTTarAzyA''pa-vairAgyAd bodhamuttamam / 20 12 53 For Private and Personal Use Only
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir PRESS SaSThizataka kiM vA candanasaMsargA-danye'pi syuna candanAH // 57 // svApavAdaM janAcchutvA dhyAtvA duzcintitaM nijaM / rAjA'pi ke-18/mkrnnm|| IA valajJAna prApa vairAgyasaGgataH // 58 // sAdhuli dadusteSAM caturNA vyantarAmarAH / samAgatya svarNapanaM vaMza ca viddhu||1.1|| stadA // 59 // tatrAsIna ilAputro dharmamAkhyajjinoditam / pratibuddhAzca bahavaH pArSadyA dharmamAdaduH // 60 // zrI saTIka mAnilAputra ihopalebhe, zraddhAnamAtrAdapi sidisaukhyam / tathA kuzIlo'pi tataH kurudhvaM, azAnamekaM jinabhASiteSu ||61||ayN bhAvo jinadharmasya karaNAdire'stu zraddhAnamapi sarvaduHkhAntakaraM bhavatiAtaduktaM zrIuttarAdhyayane adhya029, 'dhammasaDAe Na bhaMte ! jIve kiM jaNayai? goyamA ! dhammasaddhAra NaM sAyAmukkhesu rajjamANe virajjai / agAradhamma ca NaM cayai / aNagArieNaM jIve sArIramANasANaM dukkhANaMcheyaNabheyaNasaMjogAINaM voccheyaM karei,avvAbAI ca NaM muhaM nivatte' [ vyAkhyA-dharmabhaDayA sAta sAsavedanIyaM tajjanitAni saukhyAni viSayasukhAnItyarthaH / teSu rajyamAmaH pUrva rAga vana virajyate virAga yAti, agAradharma ca gRhAcAraM gArhasthyamityarthastyajati jahAti tatazcAnagArI yatiH san jIvaH zArIramAnasAnAM duHkhAnAM 'cheaNetyAdi chedana-khaDgAdinA bhedanaM vidhAkaraNa kuntAdinA vidAraNa AdizabdasyehApi sambandhAcchedanabhedanAdInAM zArIraduHkhAnAM saMyogaH prastAvAda'niSTasambandhA, AdizabdAdiSTaviyogAdigrahastato'niSTasaMyogAdInAM ca mAnasaduHkhAnAM vyavacchedaM karoti ata eva anyAvAdhaM ca sukhaM nivartayati janayati 3 ] ityatastadArAdhane / pravartanIyameveti gAthArthaH // 127 // zraddhAnaM ca zuzrUSAliGgakaM bhavatItyatastAmeva svazuzrUSAbArodbhAvayabAha- 8 // 11 // 12 For Private and Personal Use Only
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 www.kobatirth.org mUlam -- kaiyA hohi divaso jaDyAhaM sugurupAyamUlammi / ussu lesa visalava - rahio nisuNemi jiNadhammaM // 128 // vyAkhyA -- kadA kasmin kAle bhaviSyati sa iti gamyaM divaso dinaM praharamuhUrttapakSamAsavarSIpalakSaNaM / yadA yasmin kAle divasA gurupAdamUle suvihitagItArthadharmAcAryacaraNasamIpe sthita iti dRzyam | jinadharma nizRNomi varttamAnasAmIpye varttamAnavadveti vacanAdaIddhamai nizcitaH zroSyAmi / kiMviziSTaH san utsUtralezaviSalavarahitaH ko'rthaH pUrvAkaNitotsUtraleze'pyanAsyAparatayA viSalavaprAyeNotsUtreNa binA kRto nirabhiniveza iti yAvat / abhiniviSTo hi yuktamapyucyamAnamAgrahAdayuktamiti manyate / taditarastu yuktiyuktameva manyate / yataH AgrahI bata ninISati yukti, tatra yatra matirasyaniviSTA / pakSapAtarahitasya tu yuktiryatra tatra matireti nivezam // 341 // tatazca zraddhAbatA sugurupAdamUle nirabhinivazena zrotavyamiti gAthArthaH // 128 // nanu kadAhaM sugurupAdamUle zroSyAmIti kimamuktama, evaM vacanaM tu gurordurlabhatAyAM yuktaM sampratyapi malamalinagAtrA eSaNIyAhAragrAhiNo yAvadvabahavo'pi dRzyanta eva tatra dharmopadeSTAro gurava ityAzaMkyAha mUlam - dighA vikevi gurupo hiyae na ramaMti muNiyatattANaM / dicciya maMti jiNavallaho jema // 129 // kevi pu Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 102 // 8 12 www.kobatirth.org vyAkhyA -dRSTA avalokitA api AstAM zrutAH ke'pi guravaH sAdhusAmAcArInipuNAH kecidAcAryA na tu sarvespi kasyacidyugapradhAnasya sakSvAt / tatrApyanAsthAyAM tasvacitAbhAvaH hRdaye cetasi na ramante, suNitatazvAnAM jJAtaparamArthAnAM / jJAtavAstu jAnaMti yannaikAki jJAnaM suguruvAheturnaikAkinI kriyA ca kintu jJAnakriye dve api saMvegayute sugurutAkAraNaM bhavataH / tatasteSAM cetasi va eva ramaMte ye saMvegajJAna kriyAsahitA bhaveyuH / dRzyamAneSu ca kvacitsaMvega - bhAvaH kvacitkriyAbhAvaH kvacintAbhAvaH ye caikatamenApi vikalAste jJAtatatvAnAM hRdi na santoSapoSaM dadhati / kepipunaraSTA evAnavalokitA eva / taccaritAkarNanena tatkRtagranthadarzanena ca tattvajJAnAM hRdaye ramante / ka iva jinavallabho yathA etadgranthakarttA hi zrInemicandra zrAvakaH zrIjinaballabhasUribhyaH prabhUte kAle vyatIte jAtastatastaccaritazrava'NAtkRta saMvegajanaka dvAdaza kulakAdigranyebhyacaitya vAsAdya vidhimArganirloTanatasvatparamparAyAta sAdhusAmAcAryAH zrutAvisaMvAditvAcca tAn jJAnakriyAsaMvegayutAn sugurUn vinizcitya tadguNAkRSTavetAstadbhaktisAraghanasAravAsitAntaHkaraNa idamAha zrIjinavallabha ibAdRSTA api ke'pi paramArthavedinAM hRdi ramanta eva / tasmAd ye guravo jinavallabhasadRzAsteSAM pArzva eva zrotavyamiti gAthArthaH // 29 // evaM satyapi ye kugurUnapi sugurUniva manyante tAnnirAkurvannAha - mUlam - ajayA aipAviTThA suddhagurujiNavariMdatullati / jo evaM iha maNNai so vimuho savvadhammassa // 130 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 // 102 //
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org A SSES vyAkhyA-ayatA yatanArahitAH SaDjIvanikAyavadhanirapekSA iti yAvat / ata evAtipApiSTAH pApakarmavandhapradhAnAH / ayatAnAM ca pApiSTatvaM pratItameva, yadArSa, " ajaya caramANo ya pANabhUyAihiMsaha / dhaMdhA pAvayaM kamnaM taM se hoi kaDuyaM phalaM // 42 // ityAdi ye bhavantIti gamyate / te'pi zuddhaguravo gautamAdikalpA athavA kiMbahunA ! jinavarendratulyAH sarvajJasamAH 'paDirUvo teyassI' syAdi vacanabhaNanAt / ityevaM pUrvoktaprakAreNa ayatA api jinavarendratulyAH iti yaH ko'pyavivekapaTalaluptabala iha jagati manyate jAnAti, sa tAdRzo vimukhaH parAG mukhaH savadharmasya zrutacAritrarUpasya / yataH-kiikammaM ca pasaMsA suhasIlajagammi kammabaMdhA ya / je je pamAyaThANA te te uvavUhiyA huMti // 343 / / ataH karmabandhanAtpramAdasthAnopaNAca dharma kurvANo'pi dharmavimukha iti sUktamiti gAthAthaiH // 130 // dharma vidadhato'pi kathaM dharmavimukhatvamityAzaGkAyAmupadezyamuddizyAha mUlam-jo taM vaMdasi pujjasi vayaNa holesi tassa raaenn| tA kaha vaMdasi pujasi jaNavAyaThiI pi na muNesi // 131 / / vyAkhyA-ya iti vyatyayo'pyAsAmiti vacanAd dvitIyArthe prathamA tato'yaM zrIjinaM tvaM ca bandase stauSi abhi bAdayasi vA pUjayasi puSpAdibhirarcayasi rAgeNa prstaavaatsvgurupruupitotsuutraadidRssttiraagenn|tsy vandanIyasya eva ca zabdayoradhyAhArAttasyaiva ca vacanamAgamarUpaM hIlayasi niMdasi naduktAnAsevanenAvamanyase / 'tA' tarhi kathaM yattadoni For Private and Personal Use Only
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 103 // 4 8 12 www.kobatirth.org tyAbhisambandhAtaM bandase pUjayasi vA svamiti yojyaM / kuta evamityAha- kimityAkSepAryo gamyate kiM nanavAdasthitimapi lokoktivyavahAramapi na muNesitti na jAnAsi / artha bhAvaH nanu svaM yasya bandanAdi karoSi tasya vacanaM na manyase tarhi vRthA tasya vaMdanAdi kiM kuruSe kiM lokasthitimapi na jAnAsIti gAyArthaH // 131 // nanu kA setyata Aha mUlam - loe vi imaM suNiyaM jo ArAhijja taM na kovijjA / manneja tassa vayaNaM jar3a icchasi icchiyaM kAuM // 32 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA - loke'pi prAkRtajane'pi idamiti vakSyamANaM zrutamAkarNitamAstAM lokocare / kimityAha-yaM devadAnavavidyAdhararAjAdikamArAdhayet seveta taM na kopayenna krodhasahitaM kuryAt / kiM tarhi mAnayedaGgIkuryAt tasyetyArAdhyasya macanamAjJArUpaM / yadi cedicchasi IpsitaM karttuM svahitamanuSTAnaM ityevaMvidhA lokasthitirapyasti |y stutAmapi jAnAti sa yaM bandate pUjayati vA tadvacanaM nAvamanyate tato lokocarasthivijJo jinaM vandamAnaH pUjayan vA tadvacanaM kathamavamanyate / api tu na kathamapi vadavamAnena hi anarthaparamparA syAdivi / ' iyarANaThakkurANatrI tyAdi gAthAbhirasakRtaprasyapAdIti gAthArthaM // 132 // evaM bhagavadvacanAkaraNe dharma kurvato'pi doSamabhidhAyAya tatra nizcalAn stuvannAha For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 // 103 //
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir CHUS 5555 mUlam-dUsamadaMDe loe sudukkhasiddhami dukkhaudayammi / dhannANa jANa na calai sammattaM tANa paNamAmi / / 133 // vyAkhyA-duSSamaiva pazcamAraka eva daNDayati asArI karoti balamedhAsukhasampattividyAyurArogyasausthyAcapahAreNa lokamiti / duSSamA daNDastasmilloke sAmpatakAlabhAvini jane ata eva muduHkhasiddhe tIkSNakacchUniSpanne / punaH kiMviziSTe loke doSe duHkhodaye duHkhAnAM parAparakaSTAnAM mAnasikavAciphakAyikAnAmudayo yatra sasmin , evaM vidhe'pi / loke dhanyAnAM puNyavatAM yeSAM jinavacanabhAvitamatInAM samyaktvaM tatvazraddhAnalakSaNaM na paLati na kSubhyati / asmin | kAle hi tatvazraddhAnasya durlabhatvAt, yaduktaM saMghapake kAvya 30-" saiSA huNDAvasarpiNyanusamayahasadbhavyabhAvAnubhASA, zizcogragraho'yaM khakhanakhamitivarSasthitibhasmarAziH / atyaM cAcaryametajinamahattaye tatsamA duHSamA cetyevaM puSTeSu dRSTeSvanukUlamadhunA durlabho jainamArgaH // 345 // tatastAnacalitasamyattavAn praNamAmi namaskaromIti gAthArthaH / / 133 // nanu pAra 'diTThA vi kevi guruNo' ityAdigAthayevamabhyadhAyi tvayA ke'pi guravo | dRSTA api vikinAM hRdi na ramante'nye punararaSTA api ramante / tatsatyaM paraM bhavantaM pRcchAmo bhavatA guru dRSTo vA neti prazne sati gAthAtrayamAha-- 12 For Private and Personal Use Only
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSThizasaka-18 mulam-niyamai aNusAreNaM vavahAranaeNaM smyniiiie| laaprkrnnm|| kAlakkhittaNumANeNa parikkhio jANio suguruu||34|| saTIka taha vi hu niyajaDayAe kammagurUttassa neva viissimo| dhannANa kayatthANaM suddhagurU milai punnehiM // 35 // ahayaM puNo ahanno tA jaipatto ya aha na pattoya / taha vi maha hujja saraNaM saMpai jo jugapahANa gurU // 36 // vyAkhyA-nijamatyanusAreNa svasvAbhAvikabuddhayanusAreNa natu kadavalepakalaGkitayA dhiyA tathA vyavahAranayena--"A. BI laeNa vihAreNaM ThANA caMkamaNeNa yAsakkA suvihio nAuM bhAsAveNaieNa y||346||"ityaadiruupenn ni-15 |zrayatastu parabuddherapratyakSatvenAnatizayinAM jJAtumazakyatvAt / tathA samayabuddhayA savvajiNANaM jamhA bausakumIlehiM baTTae : tityamityAdi' zrutazravaNotpannayA ghudadhA tathA kAla kSetrAnumAnena atra kAlo'yaM duSpamAlakSaNastenAtra vajrapabhanArAcasaMhananinAmiva sevAttasaMhaninaH saMyama pAlayituM na zaktAstato "jAyammi dehasadehayami jayaNAe kiMci sevijje" tyAdyAgamamAlambya kAlocitamAcaranti tatastena kAlAnumAnena evaM / kSetrAnumAnena yathA tA bhAsarAsigahabihurie 104 // hai| / 12 For Private and Personal Use Only
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vi taha dakkhiNe ihaM khittAathicciya jA titthaM viralatarA kei muNipavarA // 346 // teyavalakAladesANusAripAliyavihAraparihArA / isisadosatte vi hu bhattI bahumANamarihaMtI // 347 // tyAdikena, evaM dravyabhAvAnumAnenetyupalakSaNatvAt jJeyaM / sugurudharmAcAryaH parIkSitaH zubhAzubhaparyAlocanayA vicAritaH tathA jJAto'vagataH / ayaM bhAvaH-nemicandrabhANDAgAriko hi samutpannavivekaH sAtazuddhapariNAmo jinadharma mokSahetunirNIya taM ca sAmpatakAlabhAviparasparasamatsarasAdhubhiranyathA procyamAnamAkarNya tattvajijJAsayA prAk sugurunanvIkSamANaH kSoNimaNDale nAnAnagarapAmapurapattanasthAna sAdhUnavalokya yAvat |shriijinptisuuriin kAlocitasakalAcAryaguNasampannAna pApa / tatazca tAn mugurUn pratipadya zuddha dharmamaGgIcakAra / tenedamuktaM nijamatyanusAreNa vyavahAranayena samayabuddhayA kAlAdhanumAnena ca parIkSito jJAtazca sugururiti gAthArthaH // 134 // yadyapi evamasti tathApi hunizcaye nijajaDatAyAH svamUrkhatvasya karmagurUtvasya ca cakAro'tra samuccayArtho'dhyAhAryo naiva vizvasimi vizvAsaM karomi / jaDatA ca kAlAdidoSA| tathAvidhaprajJAvaikalyAvizeSazrutAnadhikAritvena tadazravaNAcca / karmagurutA ceyakAlaM sugurvanApteH / ataH prApte'pi gurau na vishvaasH| kuta evamityAha-dhanyAnAM puNyavatAM kRtArthAnAM nirvacitabodhibIjalakSaNArthAnAM zuddhagurumilati puNyaiH pUrvopArjitazubhaiH, nahi niSpuNyAnAM zubhaguruyogo bhavatIti gAthArthaH // 13 // nanu vahi taba kimityAha-ahaM punaradhanyastAdRzaviziSTapuNyarahito yena mama prAk sadgurusaMyogo nAjaniSTa tato'haM jAte'pi suguruyoge svamanasi zaMke iti bhAvaH / 'tA' tasmAdyadi prApto labdhazcaH pAdapUraNe'tha na prAptazcAthavA na lbdhH| tatrApi mama bhavatu AstAM zaraNaM ARRANTY For Private and Personal Use Only
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prkrnnm|| pssttishtk||15|| saMTI0 MAUSICOLASSA trANaM sa iti dRzya, sampati vartamAnakAle yo yugamadhAnaguruyugapravarAcAryaH tasya tu niyata mugurutvAditi gAthArthaH / / 136 // nanvevaM labdhe'pi sugurau kimevaM taba saMzaya ityAha mUlam-jiNadhamma dunneyaM aisayanANIhiM najjae samma / taha vi hu samayaIie vavahAranaeNa nAyavvaM // 137 // vyAkhyA-jinadharmaH sarvajJapaNIto dharmaH zrutacAritralakSaNo durjeyo duHkhAvagamyo'tra vibhaktivyatyayAdikaM prAgvat / dujJeyatvaM cotsargApavAdanizcayavyavahArAdinayataH pratipAditatvAt / yathA 'gambhIraM jiNavayaNaM duvinneyaM aniuNabuDIhiM' ityAdi / athavA kamapyuddizya liGgameva varNita, kamapi coddizya vRttaM,kaMcana cAzrityAgamatatvaM, kayanIyatayoktaM, yataH-SoDazake-bAlaH pazyati liGgaM madhyamabuddhirvicArayati vRttam / AgamatattvaM tu budhaH parIkSate sarvayatnena 348 // bAlo--viziSTavivekakilo liGga-veSamAkAraM bAhyaM pazyati, prAdhAnyena dharmArthino'pi tasya tatraiva bhRyasA rucipravRttaH / madhyamavuddhistu madhyamavivekasampanno vicArayati mImAMsate , vRttaM vakSyamANasvarUpaM prAdhAnyena samAzrayati tatraivAmilApatvAta 2 AgamatattvaM tvAgamaparamArthamidaM paryavarUpaM budho viziSTavivekasampannaH parIkSate samIcInamavalokayati sarvayatnena sarvAdareNa dharmAdharmavyayasthAyA AgamanibandhanatvAt / yata uktaM-dharmAdharmavyavasthAyAH zAstrameva niyAmaka / taduktAsevanAta dharmassvadharmastaviparyayAt // 349 // bAlAdibhAvamevaM, samyagvijJAya dehinAM dU ra % For Private and Personal Use Only
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 www.kobatirth.org guruNA / saddharmadezanA'pi hi kartavyA tadanusAreNa // 350 // iti durjJeyaM, tato'tizayajJAni - bhirdaza caturdaza pUrva gharAdibhirjJAyate'vagamyate samyak yathAvasthitatvena / anatizayajJAninAM samyak paricchedAyo gAt / tathApi samayasthityA vartamAna siddhAntoktanItyA vyavahAranayena jJAtavyaH / siddhAntasthitizzreyam - " ussaggavavAyaviu gIyattho nissio ya jo tassa / aNigRhaMto virithaM asaDho savvatthacAricI" // 351 // tathA - nicchyao dunneyaM, ko bhAve kammi baTTae samaNo / vavahArao ujjujjai jo puvvaTThio caritami ||352 // ityAdikena vyavahAranayena veditavyo, jinadharmArAdhakagurudvArA jinadharma iti gAthArthaH // 137 // nanu kathamevamiti tadityAha- mUlam - jamhA jiNehiM bhaNiyaM suyavavahAraM vi sohiyaM tassa / jAya visuddhabohI jiNa ANArAhagattA // 138 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA-yatmAtkAraNA jjinairarhadbhirbhaNitaM pratipAditaM zrutavyavahAraM vizodhayataH tRtIyArthe dvitIyeti zrutavyavahAreNa vizuddhiM kurvatazcAritrasyeti gamyate / jAyate bhavati vizuddhA nirmalA bodhirjinadharmaprAptiH kevalinA'pi zrutavyayatArasyAGgIkriyamANatvAt / yataH - yavahAro vi hu balavaM jaM chaumatthaM pi baMdae arahA / AhAkammai bhuMjai suyavavahAraM pamANaM to / / 353 // kuta evamityAha-- jinAjJArAdhakatvAt jinAjJA caivam--jaha jiNamayaM For Private and Personal Use Only
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThizataka- pavajjaha tA mA vavahAranicchae muyaha / vavahAra naucchee titthuccheo jo bhaNiyaM // 351 // zrutavyava- prkrnnm|| hAraM pramANayatA jainAjJArAdvaiva / tadArAdhane ca bodhizuddhiH prakaTaiveti gAthArthaH // 138 // nanu bhavadbhiruktaM tathApi // 106 // 4 samayasthityA vyavahAranayena jJAtavyo jinadharma iti / tahi jJAto dharmastavArA gururapi jJAta evAtaH kA guruviSaye saTIkaM. 5 zalketyAzakyAha mUlam-je je dIsaMti gurU samayaparikkhAi te na pujjatti / puNamegaM sadahaNaM duppasaho jAva jaM caraNaM // 139 // vyAkhyA--ye ye dRzyante vilokyante guravo dharmAcAryAH sampatIti gamyate / samayaparIkSayA siddhAntoktavyavahArana yavicAraNayA te na pUryante parIkSAM na sahante iti yAvat samayoktAnuSThAnasya yathoktasyAkaraNAta, / nanvevaM tarhi kiM caraNaM nAstyevetyAzaGkayAha-punarekaM zraddhAnaM vartate kiM tacchRddhAnamityAha-duHprasaho duHprasadAcAryoM yAvadbhaviSyati tAvadyadyasmAccaraNa pratipAditamiti gamyate / " duppasahaM taM caraNaM jaM bhaNiyaM bhagavayA ihaM khitte" ityAdi bacanAt, duHsahaM yAbaccaraNamastIti bhagavadvacanazraddhAnAt pratImo gurusadbhAva / ata evoktaM zrIjinavallabhasUribhiH "kAlAidosao kaha vi jaivi disaMti tArisAne jaI / savvattha tahavi natyitti neva kujA aNAsAsaM ||354||kumg12 hakalaMkarahiyA jahasatti jahAgamaM ca jayamANA / jeNa visuddhacarittatti vuttamarahaMtasamayammi // 355 // 8 // 106 // sana 12 For Private and Personal Use Only
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 4 iti gAthArthaH // 139 // yadi zraddhAnamasti tarhi kiM kartavyamityAha malama-tA ego jugapavaro majjatthamaNehiM samayadichIe / sammaM parikkhiyavo muttaNa pavAhahalabolaM // 140 // vyAkhyA-yasmAtparokSayA na pUryante guravo dummasaha yAvacca caraNamasti tasmAdeko'dvitIyo yugapravaro yugapadhAnAgamomadhyasthamanobhirabhiniSezarAgaDheSAdirahitamAnasaH puruSairiti dRzyam / samayadRSTayA nizIthavyavahArAdizrutaparyAlocanayA samyagutsargApavAda vidhijJatayA parIkSaNIyaH / eka iti vadata eka eva yugapradhAno yuge bhavati / na yugapad dvau bhavata ityabhisandhiH / pAra yaduktaM-"guravaH samayaparIkSayA na pUryante iti" tattu svasya viziSTazrutAyogyatvena vizeSaparijJAnA| bhAvAduktaM / atra tu 'samayadihie samma parikkhiyanvotti' viziSTazrutavata udizyoktaM / kiM kRtvA muktavA vihAya " pravAhahalabola" tidezIbhASayA pravAhakalakalaM tato'yaM bhAvo lokamavAI parityajyaiko yugamavara samyaparIkSaNIyastasyakaikasya dummasaha yAvadavazyabhAvAditi gAthArthaH // 140 // nanu pravAhahalabola muktayetyukta tarika pravAhaH kariSyatItyAzayAha mUlama-saMpai dasamalerayanAmAyariehiM jnniyjnnmohaa| suhadhammAyo niuNA vi calaMti bahujaNapavAhAo // 141 // 8 For Private and Personal Use Only
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSThizataka-181 vyAkhyA-samprati duSamAyAM dazamAzcaye cAsaMyatapUjAlakSaNaM nAmAcAryAzca liGgapAtropajIvinaH murayo dravyatA prkrnnm|| bhAvatazca sAdhukriyAkalyena nAmamAtradhArakAste / tathA tedazamAzcaryanAmAcAryajanitajanamohAH janAnAM prastAvAtmAkRta saTIkaM. anAnAmucito janita utpAdito janocito moho yeSAM madhyapadalopAt te janitajanamohA nipuNA api dharmakarmadakSA api AstAmanipuNAH, zubhadharmAtsamyagarhatmaNItadharmAt calanti dhyavanti dharme sthairya na kurvantIti yAvata / kasmAddhetoH dharmAccalantItyAha-bahujanapravAhAta bahavazca te janAzca bahujanAsteSAM pravAho gatAnugatikatA bahujanapravAhastasmAt / ayaM 4 bhAvaH bahajanapravAho dhayaM yadaMzakramAyAtA bhraSTA api guravo mAnanIyA eva / tata iti pravAhAddazamAzcaryanAmAcAryazca IN anitajanamohA nipuNA api sampati kAle vidhidharmAccalanti / yato'dhunA teguNavAnapi na jJAyate kAlAdidoSAta / tarakta-aisayavirahAo khittakAlAidosA, viguNayahulayAe saMkiliDe jaNammi / saparasamayalogAyAgAbhinnataMDa-galakhalajairajje nae no guNI vi // 357 // tataste pAyo yugapravarAgarma kathaM vidantIti mA 141 // evaM pravAhAdedoSTayamabhidhAyAtha tanmadhyapatitasya patitAlambanagrAhiNo doSaM taditarasya pa guNamAha malam-jANija micchadihI je paDiyAlaMbaNAI ginhaMti / je puNa sammadichI tesi maNo caDaNapayaDIe // 142 // 5 // 107 // kara 64564594544 For Private and Personal Use Only
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA-jAnIta micchaddidvIti lupta vibhaktikaM padaM mithyAdRSTIn viparItadarzanAMstAn ye patitAlambanAni patitAnAMmAgabhraSTapAvasthAdInAM tacchrAvakANAM cAlambanAni tadAcIrNakumavRttibahumAnalakSaNA avaSTambhA,yathA ete'pi bhagavadveSadhAriNo bhgvduktmaagmmevaadhiiyte|ttH kathametaduktaM caityvaasaadikmprmaannyaamH|athvaa te sAdhurUpadhAriNastathA tathA kurvANA dRzyante,vayaM kiM tato'pi laSTatarA, vastupAlAdinA vA prapAkUpArAmAdikaM kaarit|ttH kiM so'smatto'pi pando nirviveko vA ityAdIni patitAlambanAni gRhNAntyAdadate na bhagavadvacaH |yn:-suyvjjhaacrnnryaa pamANayaMtA tahAvi haM loga / bhuvaNaguruNo dharAyA pamANayaM nAvagacchati // 358 // ye punaH samyagdRSTayaH zuddhadarzanAsteSAM manazcitaM 'caDaNapayaDIetti' ghaTanapadikAyAM guNasthAnArohamArge bhavatIti gamyam / samyagdRSTihi cirasevitamapi pApaM na bahu manyate kintu yaM kamapi guNaM pazyati tatraiva rjyte| yataH SoDazake-amRtarasasvAdanaH kubhaktarasalAlito'pi bahukAlam / tyaktvA tatkSaNamenaM vAJchatyuccairamRtameva // 359 // ['amRtetyAdi' amRtarasasyAsvAdastaM jAnAsItyamRtarasAsvAdazaH kubhaktarasalAlito'pi kubhaktAnAM kudarzanAnAM yo rasastena lAlito'pi abhiramito'pi puruSo bahakAlaM prabhUtakAlaM nairantaryavRttyA'ta eva kAlAdhvanoratyantasaMyogaM dvitIyA tyaktvA parityajya tatkSaNaM tasminneva kSaNe zIpramenaM kubhaktarasamamRtarasajJatvena, vAJchatyabhilapatyuccairamRtameva sUrabhojyamamRtamabhidhIyate taddhi sarvarasasaMpannatvAta spRhaNI OMOMAkara For Private and Personal Use Only
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prkrnnm|| sarga. paSThizakSaka-151 yamatitarAM bhavati // 259 // ] aivaM tvapUrvakaraNAt samyattavAmRtarasajJa iha jIvaH / cirakAlasevitamapi na // 1.8 // jAtu bahu manyate pApam ||360||iti tato ye patitAlaMbanagrAhiNaste mithyAdRzaH / ye tu samyagdarzinaste tu"AlaM. baNANa logo bha[sa]rio jIvassa ajaukAmassa / jaMja pecchai logo taM taM AlaMyaNa kuNai // 361 // ityAdyAgamavacanAt satsvapyasadAlambaneSu tAni parityajya guNeSvadhirohaNAyaiva manaH kurvata iti gAthArthaH // 142 // | atha punaH patitAsambanagrAhiNAM bahutvamAlokya sumArganiratasaGgamasya daulabhyamAha mUlam-savvaM pi jae sulahaM suvannarayaNAivatthuvitthAraM / niJcaciya melA sumaggavirayANa aidulaha / / 143 // myAkhyA-samapi samastamapi jagati vizva sulabhaM supApaM / kiM tadityAha-suvarNaratnAdi vastuvistAraM kAzcanamaNipramukhapadArthaprapaJca jAnItetyadhyAhAraH / evaMvidhasampadAmanantazaHprAptatvAta / taduktaM-culasIi joNilakkhe muNe 1 vyAkhyA evaM svetyAdi / evaM tvapUrvakaraNAt eSameSApUrvakaraNAdapUrvapariNAmAt samyaktvAmRtarasA iha jIvaH samyaktvAmRtaramamanubhavatAreNa jAnAtIti tajjJa ucyate / cirakAlAseSitamapi pramRtakAlamabhyastamapi na 12 jAtacit kadAcit bahu manyate bahumAnaviSayI karoti pApaM mithyAdarzanamohanIyaM tatkArya vA pravacanopadhA. tAdi / iha ca kubhaktarasakalpaM pApaM mithyAtvAdi, amRtarasAsvAdakalpo bhASaH samyaktvAdiravaseya iti // // 108 // For Private and Personal Use Only
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 8 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gakulakoDilakkhagahaNemu bhamireNa ihAvaya saMpayAoNaMtAo pattAo || 362 // kiM tarhi durlabhamityAha-nityameva melApakaM saMyogaM sumArga niratAnAmAptopadiSTavidhiniSTAnAmavidurlabhaM duSprApatamaM jAnIta / yata:-" dullaMbho mAso jammo dhammo sanvannudesio / sAhusAhammiyANaM ca sAmaggI puNa dullahA // 363 // atastatsaMgame yatnaH karttavya iti gAyArthaH || 143 || atha sumArganiratasaGgame'pi yeSAmabhimAnastatsvarUpamAha mUlam - ahimANa visopasamatthayaM ca dhuvaMti devaguruNo ya / tehiM pi jao mANo hIhI taM puvvaduccariyaM // 144 // vyAkhyA--abhimAno jAtyAdigarvaH sa eva viSamitra duHkhahetutvA dviSamabhimAnaviSaM tasyopazama upazAntistadarthaM tannimittaM abhimAnaviSopazamArthamevAbhimAna viSopazamArthakaM svArthikaH kaH pratyayaH / cakArAnmithyAtvAdidoSopazamArtha ca stUyante guNakIrttanena zlAdhyante upalakSaNamidamabhigamAdInAM / devA jinendrA luptavibhaktikaM padaM guravazca dharmAcAryAzca teSAM hi stutyA mithyAbhinivezarUpAbhimAnAdi doSopazamo bhavati / tata etra tatstavanAderdarzanazuddhiH pratipAditA / yathA - titthayarANa bhagavao pavaghaNapAvayaNi aisayadvINaM / abhigamaNanamaNadarisaNa kittaNasaMpUpaNA NaNA // 364 // tairapi devagurubhiH 'jaotti' yadi mAno'bhimAno devaviSayo'bhimAno yathA- matpUrvajakAritaM caityamidaM mayi jIvati idaM vihAyAnyatra caitye mahimAdyarthaM gantuM pravarttate / matkAritA ceyaM pratimeti mayA sarvamiva kartta For Private and Personal Use Only
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 1.9 // paSTinasaka-18| vyaM svamatimAyAM satyAM kimanyakAritapratimAgre balyAdikaM karomItyAdhanekadhA / guruviSayo'bhimAno yathA samAne'pi prkrnnm|| IF sauvihitye guNavatve ca svayaM gurutvenAGgIkRtAneva eta eva kriyAvataH paMDitA guNavanta ityAdyuktvA bahumanyate'nyAMva saTIka0 guNavato'pi matsarAdavamanyate / tato yathabhimAnopazamanahetubhirdevagurubhirapi mAnastahi hIhI iti khede tatpUrvadazcaritaM prAgbhavakRtaduSkarmaNo durlabadhyatvamiti yAvat / nahi tAdRzotkaTaduSkRtamantareNaivaMvidhasAmagrayAmapi evaMbhUto durabhimAnI bhavatIti gAthArthaH // 144 // kabhimAnadhanodyasadbhUtamapi sadivamanyate iti sopAlambhaM tadUSaNamudbhAvya Mta nirbhasaMyannAha mUlam-jo jiNa AyaraNAe loyo na milei tassa aayaare| hA maDha karito appaM kaha bhaNasi jiNapaNayaM // 145 // vyAkhyA-yo loko vizeSaNAnyathAnupapatyA pArthasthAdiko janaH |"jinn AyaraNAeti' jinoktenAtra cokta. pandena sADhe vibhaktiLopo draSTavyaH / AcaraNayA ca cakArazcAdhyAhartavyaH / tatazca jinoktena sAkSAdAgamoktena. CI tinni vA kaDhaI jAva, thuIo tisiloiyaa| tAva tattha aNunnAya kAraNeNa pareNa y||365|| ityA di caityavAsAdiniSedharUpeNa AcaraNayA--asaDheNa samAinna, jaM kiMci katthaI asAvajja / na nivAriyamannehi vi bahu aNumayameyamApariyaM // 366 / tathA-avalaMbiUNa kajja jaM kicI AyaraMti gIyatthA / 15 // 109 // For Private and Personal Use Only
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | thovA varAhabahuguNasanvesi taM pamANati // 367 / / ityevaMvidhalakSaNayuktayA SaTkarakalpaprabhUna[yAzeSa]pAtropabhogaptikaraNAdiduHpatilekhyapAtravyApAraNacaturthIparyuSaNAkaraNAdirUpA / athavA jinA iva jinA 'paDirUvo teyassI' ti bhaNanAd gItAryAcAryAsteSAmAcaraNA AcaritaM jinAcaraNA yA na milati na saGgacchate jinoktaM gItAryAcaraNAM ca na manyate ityarthaH |tsy pArzvasthAdilokasyAcArAn sAmAcArIvizeSAn hAhA iti khede,mUDha mugdhabuddhe ! kurvana vidadhAna AtmAnaM kathaM kena prakAreNa bhaNasi kathayasi jinapraNataM, jine praNataH mahIbhUto jinapraNatastaM,jinapraNayaM vA jine evo. palakSaNatvAtsugurau ca praNayaH sneho yasya sa jinamaNayastaM jinAdipraNayasya prazastatvAt / taduktaM-arahate suyarAgo rAgo sAhasu bNbhyaariisu| esa pasatyo rAgo ajjasarAgANa sAhUNa // 368 // satazca bho mugdhabuddhe ? yo jinoktena AcaraNayA ca"AyaraNA vihuANeti" vacanAdAjJArUpayA na milati pratyuta-"niyamaikayasAmAyAricA. rittasanA, musiyajalajaNohA suttauttinnabIhA / vayamiha caraNaTThA haMta nannitticiMtA, paraparibhavamu tkkosmullaasynti(?)||369|| iti padyoktamAcAra sevante tadAcArAn kurvan jinapraNataM jinapraNayaM vA kayamAtmA6 naM kavayasi / tAdRzo hi sa eva kathyate yo jinoktAM sadAcaraNAM ca manyamAnAnmanyate tadaparAMstu na manyate, yathA rAja bhaktAnmanyamAno rAjapraNato bhavati nApara evamihApIti gAthArthaH // 145 // nanvevaM ca pUrvagAthayA pArzvasthAdilokA cAraratasya kAkvA jinApaNatatvaM proktaM, tatazca kokA jinAcaraNAmapahAya kiM taduktaM--manyanta ityAzaGkaya pAyo loka18 sya svabhAvamAha SAKSHAK 12 For Private and Personal Use Only
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThizanaka prkrnnm|| saTIka. AGARLS malam-ja ciya loo mannai taM ciya mannaMti sayalaloyA vi / ja mannai jiNanAho taM ciya mannaMti ki vi viralA // 146 // vyAkhyA-yadeva kiJcitsvamatyutmekSitAdikaM loka eka kazcijanaH pAzcasthAdimanyate'GgIkurute tadeva manyante sakalA api sarve'pi lokAstAdRzA vivekavikalAH / apibhinnkrmH| sa ca yojita eva / tAdRzalokasya pAyo gatAnugatikatvaM pratItameva // yataH-gatAnugatiko loko na lokaH pAramArthikaH / bhadre ! vRkapadaM pazya yadvadanti bahuzrutAH // 370 // punaHzabdasyAdhyAhArAt yatpunarmanyate prarupaNAdvAreNa anujAnAti jinanAtho bhagavAn vItarAgaH tadevapAcasthAdivacanaparihAreNa manyante ke'pi laghukarmaNo labdhalakSA viralAH stokatarAH, bhagavanmatasya mArgasya pratiyoto rUpatvAdviralatarAzrayaNIyatvam / yataH- "aNuso ya paTThie bahujaNami paDisoya laddhalakkheNaM ti, tasmAd bahujanasyAnuzroto gAmitayA svacchandalokoktameva manyate lokaH prabhUtataraH, jinoktamAnakasyAlpatvAditi gaathaarthH||146 nanu yadi lokaH pAyo lokoktameva manyate na jinoktaM, jinoktamAnino'lpatvAditi svabhAvastahi bhavatu nAmetyAzakya jinoktAmanane lokoktamanena ca doSamAha mUlam-sAhammiyAo ahiyo baMdhusuyAIsu jANa aNurAo / tesiM nahu sammattaM vinneyaM samayanIIe // 147 // 8 12 // 210 // For Private and Personal Use Only
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyAkhyA-sAdharmikAn samAnasamyaktvAdiguNadharmadhAriNaH adhiko'tirikto bandhumutAdiSu bandhavaH svajanAH mu tA aGgajA AdizabdAnmAtRpitRbhAdayasteSu yeSAmanurAgaH snehA sAdharmikebhyo bandhvAdIna bahu manyante / naiva jAnanti yathA-"annannadesajAyA annannAhAravaTTiyasarIrA / jiNasAsaNe pavannA sance te bAMdhavA bhaNiyA // 37 // yathA-mahANubhAveNa guNAyareNa vayareNa pundhi suyasAyareNa / suyaM saraMteNa jiNuttamANaM vacchallayaM teNa kayaM tu jamhA 372 // tamhA savvapayatteNa jo namukkAradhArao / sAvao sovi dahanyo jahA paramabaMdhavo // 373 // so attho taM ca sAmatthaM taM vinANamaNuttamaM / sAhammiyANa kajami jaM vicaMti susaavyaa|| 374 // vacchannapANAsaNakhAimehiM puSphehiM pattehi ya pupphalehiM / susAvayANaM karaNijameyaM kayaM tu jamhA bharahAhiveNaM // 375 // bajAuhassa rAmeNaM jahA vacchallayaM kayaM / sasatti aNurUvaM tu tahA vacchallayaM kre|376|| teSAM bandhvAdiSu sAdharmikAdhikamanurAgaM kurvatAM nahu naiva samyaktavaM vijJeyaM jJAtavyaM / nanu teSAM samyaktvaM svamatyaiva na vijJeyamutAnyathetyata Aha-samayanItyA siddhAntayuktyA natu svamanISikayA, siddhAntanItizcaivam-- yathA-jinamunInAmapi svabhrAtRputrAdisnehena madmAtA putro vA'yaM asmai zobhanaM vastrapAtrAdi dadAmItyAdirUpeNa, na tu guNavatvabaddhayA. bhaktapAnavastrAdipatilAbhayataH zeSasAdhubhyo'dhikaM vAtsalyaM kurvato gRhasthasya doSa ukto rAgAdisa. uklezavazAta / ata eva zrAvakAtikramaNasUtre dvAdazavatAticArapratikramaNakAle " suhiema ya duhiemu ya jA. 1 putrIphalaH // OMOMOMOMOMka 12 H For Private and Personal Use Only
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSThizataka vaaprkrnnm|| me asaMjaesu aNukaMpA / rAgeNa va doseNa va taM niMde taM ca grihaami||377|| iti gAthAvyAkhyAyAM sAdhuSviti vizeSyaM gamyam,saMvibhAgavataprastAvAt |saadhussu kIhakkSu muSThu hitaM jJAnAditrayaM yeSAM te muhitAsteSu,punaH kIhakkSu duHkhi- saTIkaM0 teSu rujA tapasA vA klAnteSu prAntopadhiSu vA, punaH kiM viziSTeSu na svayaM svacchaMdena yatA udyatA asvaMyatAsteSu gujJiyA viharatsu yA mayA kRtA'nukampA rAgeNa putrAdipremNAnatu guNavattvabuddhayA ityArthabhaNanena tAdRzadAnadAnAdyatmAyazcittaM tatpatikramaNAyuktaM / tatazca yadi cAritriSvapi pitRputrAdisambandhagaNanayA zeSasAdhubhyo vizeSabhaktikaraNaM doSahetustahi viratyAdivikaleSu bandhumutAdiSu samyaktvAdiguNasampannebhyaH sAdharmikebhyo vAtsalyAdinA'dhikasnehakaraNena samyaktvAbhAvasya kiM vAcyaM / ata eva ca taiH saha kalahAdiniSedhaH pratyapAdi / taduktaM-" pavayaNasAhammINaM karei vacchallamaviappaM,tehiM samaM na virohaM karemi, nahu dharaNagAikalahapi sIyaM tesuna tesu saivirie bhoyaNaM kAhaM // tathA-vivAyaM kalahaM ceva savvahA privje| sAhammiehiM saddhiM tu jao evaM vi. pAhiyaM // 378 // jo kira pahaNai sAhammiyaMmi koNa daMsaNamaNammi / AsAyaNa tu so kuNai ni. kivo logabaMdhUrNa ||379||ydi ca sAdharmikAt putrAdiSvadhikasnehakaraNe samyaktvAbhAvastahi taiH saha virodhAdikamAraNe tu kaiva kathA / etena ca lokAbhyupetaM bandhvAdhanurAgaM kurvato, jinoktaM zrIvairasvAmizrIrAmAdibhiH kRtaM sA15 dharmikavAtsalyamanaGgIkurvato, durantadurgatiheturmithyAtvalakSaNo doSa uktaH, iti sAdharmikavAtsalyameva kartavyamiti gA thArthaH / evaM lokAcAramananasya doSamudbhAvyAtha tanmanananiSedhopadezamAha For Private and Personal Use Only
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mUlam- jai jANasi jiNanAho loyAyArANa pakkhao huuo| tA taM taM mannato kaha mannasi loyamAyAro // 148 // vyAkhyA-yadItyabhyupagame jAnAsi vetsi jinanAyaH jinavarendraH, iti zabdAdhyAhArAllokAcArANAM pakSatoDU hai bhUta iti / tatra lokAcArAH parvotsavAdiSu sAdharmikopekSayA svajanasatkArAdikA aneke teSAM pakSato bhRtaH pArzvabhUto darastha iti yAvat / ityevaM yadi jAnAsi 'tA' tarhi tvaM bhoH zrotaH taM jinanAthaM manyamAna ArAdhyatayA'GgIkurvANaH kathaM kena prakAreNa manyase makArasyAlAkSaNikatvAllokAcArAn tAdRzamugdhajanopadiSTAniti karttavyatAvizeSAn / athavA kathaM manyase lokAcAre vartamAnamiti gamya, yatastvaM lokottarAcArajinamAnakastaduktavyatirekAdanyasyAnAcAratvAt / a yamabhiprAya:--yadi jinaM lokottarAcArasvAta lokAcArAt pRthagbhUtaM jAnAsi, tarhi tadArAdhanakRtamatistatmatipakSa 8 lokaM kayaM manyase, api tu na mantavyamiti gAthArthaH // 148 // kathaM manyase lokAcArAniti / yaduktaM-tadeva draDhayi16 tuM jinamanane'pi ye mugdhA lokAcAraM manyante taddoSamAha malam-je manne vi jiNaMdaM puNo vi paNamaMti iyaradevANaM / micchattasaMnivAyagaghatthANaM tANa ko vijo // 149 // CASSASSE 55Ubara For Private and Personal Use Only
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSTizataka prkrnnm|| 112 // saTIka0 AREADLINES MORECAMERAR to rogavizeSA na ko'pIti vyAkhyA-ye kecidamAdurbhutasadvivekA mAnayitvA bhagavaduktadharmANIkaraNena pUjanAdinA vA jinendra vItarAgaM punaranantaraM lokAcArAGgIkaraNAdinA kAraNena praNamanti namaskurvanti / ' iyaradevANaM'ti prAkRtatvAd dvitIyArthatvaM SaSThayAH / itaradevAn hariharabrahmAdInAM rAgAdikadarthitatvenaiva ca tepAmitaratA / teSAM ca rAgAdikadarthitatvaM tadbhaktairevoktaM yathApriyAkRte zRGkhalaptAM murAriH, zazI kalaGka raviraGgatakSam / dehAtAM zambhururIcakAra, premNo vikAraH khalu durnivAraH / / 380 // teSAM kimityAha-mithyAtvamatasmiMstaditi pratyayarUpaM viparItaM darzanaM tadeva sannipAto vAta. pittazleSmaNAmekatra milanenodbhUto rogavizeSo mithyAtvasannipAtastena grastAH kavalIkRtA vyAptA iti yAvat / teSAM mithyAtvasannipAtagrastAnAM ko vaidyaH ? ko bhAvabhiSagapi tu na ko'pIti / yathA sannipAtagrastAnAM prAyo vaidyo na prabhavati / yataH-vAtapittazleSmaNAM cayaprakopaprazamakramaniyame'pyekadA sannipAtastadA dehasaMhAra ityuktaM / tathA mithyAtvasannipAtagrastAnAM sadvacanopadeSTabhAvavaidyo, na mithyAtvasannipAtamapanetumalaM, sannipAtatulyatA ca mithyAtvasya sundarAsundaravastunaH sAmyApAdanAta bhavati / hi sAnnipAtikasya karpUrAdau sundaradravye purISAdau vA 'sundaradravye samAnA buddhiH| sundaradravye viSTA vA tathA mithyAtvino'pi bhagavati jine sarvadoSarahite itaradeveSu ca samAnA matirjine viSTA vA / tata sAdhuktaM ye jinendra mAnayitvA punaritaradevAn praNamanti, mithyAtvasannipAtagrastAnAM teSAM na ko'pi vaidya iti / te duzcikitsAH anyathaivaM vidhaM sudhArasAyamAnaM jinadharmamavApya kathaM punastAdRze hariharagotradevatApUjanazrAddhakaraNAdike jAuthe rajyante, yataH-karaprakara-kAvya--2 vijJAya dhanyA jinadharmamama rajyaMti zayyambhavavanna pAtastadA deisahAra 13 G // 212 // For Private and Personal Use Only
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AON So jADaye / pItvA sitAbhAvitadhenudugdhaM ko vAmlatakArkapayAMsi pazyet // 381 // [ vyAkhyA-dhanyAH subhAgyAH jinadharma vijJAya jJAtvA jADaye mUrkhatve na rajyanti na rAgaM kurvanti / kiMvat zayyaMbhavavat / yathA zayyaMbhavo brAhmaNaH 'aho kaSTaM aho kaSTaM tattvaM na jJAyate kvaciditi' sAdhuvacanaM zrutvA guruM tattvamApRchya mithyAtvAdyAgAdeviraktaH pravrajyAM gRhItvA sammAptobhayazikSaH zayyaMbhavanAmA AcAryo'bhUt / dRSTAntamAha-sitA zarkarA tayA bhAvitaM mizritaM dhenudugdhaM pItvA AsvAdya kaH puruSaH AmlatakaM arkapayAMsi arkadugdhAni pazyet vilokayeta, apitu na ko'pi gaveSayet // 380 // ] tasmAllokAcArAnugamanAdinApi nAnye devAH maNamanIyA iti gAthArthaH // 149 // atha punarmithyAtvasannipAtagrastA yatkurvanti tadAha-- mUlam-ego sugurU egA vi sAvagA ceiyANi vivihANi / tattha ya jaM jiNadavvaM parupparaM taM na viccati // 150 // vyAkhyA-eko dvitIyasyAnaGgIkArAt suguruH zobhanAcAryaH sugurutA cAsya bAbADambaradarzanena tAzalokApekSayaiva na tu paarmaarthikii| 'egA vi sAvagA ityatraikazabdAdvibhaktilopo'pi zabdazcaiva zabdArthoM draSTavyaH / sa cApi zabdaH pratyeka yojyaH / tatazcaika eva sugurureke ca zrAvakAste'pi nAmamAtreNa natu ythoktaaH| tathA caityAni jinendramAsAdAH pratimA vA vividhAni nAnAprakArANi ekAnyeveti vibhaktipariNAmAt sambadhyate / tatra ca guruzrAvakacaityAnA 12 For Private and Personal Use Only
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sA prkrnnm|| saTIka GESAX paSThizataka-13 maikye'pi ca vajjinadravyaM devasvamasti upalakSaNatvAjJAnasvasAdhAraNaskhe api tatparasparamanyo'nyaM na vikrINanti, mi- dhyAtvaluptacetanAH santo na vyayante / ayaMbhAvaH-ekaguruzrAvakAH santo'pi maite samyaganuzAsyamAnA asmAn vihAya // 113 // pakSAntaraM gamanityAdibhItena caTubhASiNA mukharakSakeNa guruNA ananuzAsitA matsarAdidoSeNa svAyattacaityadravyaM sapAne pvapyanyasAdharmikakAritacaityeSu upayujyamAnamapi, nahi vayaM paracaitye svacaityadahavaM dAsyAma ityAdikalahAyamAnAH sadapi na dadatIti gAthArthaH // 150 // evaM kurvANAzca te kiM bhavantItyAha mUlam-te na gurU no saDDA na pUio hoi nahiM jinnnaaho| maDhANa mohaThiI sA najjaha samayalinaNehiM // 151 // vyAkhyA-yeSAmupAsakahRdayaMgamabhASakANAM gurUNAM ziSyabhUtAH zrAvakAratAdRzanimalopadezavikalatayA parasparaM caityadravyaM devakArye na vikrINanti / te tAzA guravo dharmAcAryA na bhavantIti zeSaH / guravo hi ta eva ye sukhadAkSipyAdinApi na zliSTaM vadanti, kintu kAlikAcAryavata sphuTameva vadanti / yata:--upadezamAlAyAM gAthA 105-"jIyaM kAUNa paNaM turamaNidattassa kAliajjeNa / aviya sarIraM cattaMya bhaNiyaM mahammasaMjuttaM / / 382 / / tathA 12 IRIna te zrAddhA, ye caityadravyaM parasparaM caityakArye na vyApArayanti teSAM samyaktvara hitatvAt / samyaktvArahityaM ca tAdRzAnA mupazamAyabhAvAtyatItameva, samyaktvAbhAve ca zeSavratapAlane'pi na zrAddhatvaM tanmUlatvAttasya / yatA-samyaktvamUlAni // 113 / / For Private and Personal Use Only
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir CE % UCAUSMSASARAM paJcANuvratAni gunnaastryH| zikSApadAni catvAri, vratAni gRhamedhinAm / / 383 // tasmAnna te zrAddhAH, na pUjito bhavati dravyabhAvabhedavatyA pUjayA taiH parasparamatsarAdikAraNena svasvacaityAdanyatra caitye caityadravyavikrAyakairji nanAyo vItarAgo / bhagavatpUjA hi manaHzAntaye kriyate-'pUyAe maNasaMtI maNasaMtIeya suhavaraM jhANamityAdi' vacanAt yadi sA'pi saMkliSTaiH kriyate, tadA jinanAtho na pUjino bhavati, yayoktakaraNAbhAvAt / tarhi tattAzaM guruzrAvakajinapUjAdikaM kimityAha--mUDhAnAM mUrkhANAM mohasthitimUDhatA maryAdA sA tAdRzI jJAyate samanipuNaiH siddhAntatattvavedibhiH / samayanipuNA hi jAnanti jinacaityAnAmapi svaparabhAvApekSayA pUjAM kurvato mamIkArAdinA saGklezayuktaM bhavati cetaH kuntaladevIvat / yataH--tava suttaviNayapUyA na saMkiliTThassa hu~ti tANAI / khavagAgami pantaladevIudAharaNam- avanipure jitazatrunRpasya paTTadevI kuntalA arhaddharmaniSThA / tavacasA tasyAH sapatyaH sarvA dharmavatyo jAtAH kuntalA bahumanyante / anyadA sarvarAjhInAM navyaprAsAdeSu nirUpadyamAneSu kuntalA'tucchamatsarAkulA svaprAsAdaM tAmAM caityebhyo'dhikataramakArayat / pUjAnATayAdi viziSTataraM kArayati / sapatnI caityAviSa pradveSaM vahati / RjvyaH sapatyastu tasyAH kRtyaM nityamanumodante / evaM matsaragrastA durdaivAda vyAdhibAdhitA mRtvA caityapUjAveSeNa zunI jAtA / svacaityadvAre pUrvAbhyAsAttiSThati / atha tatrAgataH kevalI taM prati a. bhyarAjJIbhiH kuntalA kva gatA" iti pRSTaM / jJAninA yathAvatproktaM / tatastA: paramasaMvignAstasyAH zUnyAH bhakSyaM kSipantyaH sasnehaM prAhu:-he puNyavati / dharmiSThayA'pi tvayA kimevaM mudhA pradveSakRtaH yenedRgbhavaH prAptaH ? iti tadaktamAkarNya prAptajAtasmRtiH sA zunI vairAgyaM prAptA prabhumUrtisammukha svapApamAlocya pratipannAnazanA mRtvA vaimAnikI bhUtA / tasmAmmatsaro na vidheyaH / % 12 For Private and Personal Use Only
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kalassagarsuri Gyanmandir paSThizataka-18 prkrnnm|| // 114 // 4 sarI CHICAGLIPAS viNayarayA kuMtaladevI udAharaNaM // 384 // sakliSTe sati ca citte janmajarAparaNavipattaya eva / taduktaM--cittaratnamasaMkliSTa-mAntaraM dhanamucyate / yasya tanmuSitaM doSaistasya ziSTA vipattayaH // 385 // tasmAdidhicaityeSvapi svaparAdibhedamupadizaMto bhedakartazcopadezAdAnenopekSamANA vA sati sAmarthya na guravo na ca zrADA / na caivaM kurvANaiH pUjito bhavati jinanAthaH, kevalaM sA sarvA mUDhAnAM mohasthitireveti gAthArthaH // 151 // anantaraM yaduktaM na te guravastadeva spaSTayannAha-- malam-so na gurU jugapavaro jassa ya vayaNaMmi vaTTae bheo / ciya bhavaNasaDDhagANaM sAhAraNadavamAiNaM // 152 // vyAkhyA--sa iti uttarapadaivizeSito gururAcAryoM yugapravaro vartamAnakAlAcAryeSattamo na ArAdhyo na bhavatItyathaH / sa iti kaH ? yasya guroH, cakAraH samuccaye, sa ca uttarArdai yokSyate vacana iti mAkRtatvAttRtIyArthe saptamI / tatazca vacanena pravarttate bhedaH pArthakyAkeSAmitmAha-caityabhavanazrADakAnAMsAhAraNadavyamAINaMti'makArasyAlAkSaNikatvAsAdhAraNadravyAdInAM ca tatra caityakAraNoddhArapUjAdiviSayamupadezaM dadAnastathA kathaMcitkuTilatayA dadAti, yathA zrotAraH zrIjinacaityeSvapi svaparAdibhedena pravarttante / athavA sAkSAdeva kathayati nanu bhoH kiM bhavatAM mahattvaM, yad yUyaM satyapi vibhave paracaityeSu zAlInA iva parapRSThalagnA ArAtrikAdi kattuMmalabhamAnAH pUjAM kuruta / yadi ca svacetyaM kArayata tadA AA5% thaH / sa iti kA ? yasya guro mitmAha-catyabhavanazrAddhakAnAMsAhAraNavatkuTilatayA dadAti, yathA 12 // 114 // For Private and Personal Use Only
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tu sarvatra bhavatAmeva prAdhAnyaM syAttatretyevaM bhedapravRttivAkyaM / zrAddhAnAM ca sAdharmikavAtsalyAdikaraNodhatAnAM satAM svapa. kSAzritAneva sAdharmikatvenopadizati / pakSAnarAzritAn guNavato'pyasAdharmikAnuktyA bhedaM pravartayati / natvevamupadizati 5] yathA--tamhA savvapayatteNa jo namukkAradhArao / sAvao so vi dahavvo, jahA paramabaMdhavo // 386 // sAdhAraNadravyAdInAM ca bhedamevaM kArayati / yadasmAcchrAddhairevedaM sAdharaNAdidravyaM muktamato'smadvacanenaiva vyApAraNIya, nA. smadAdezaM vinA kyApi vyApArya, yazcaivaM bhedaM kArayati sa guruH saMklezaheturiti nArAdhyo bhavatIti gAthArthaH // 152 // nanu yadvacanAbhedo vartate caityabhavanAdInAM sa yugapravaro na bhavatItyuktaM, tacca tIrthakarAdikAle yuktaM, paramidAnIM bhedaM vinA na kA'pi maryAdA bhavatItyAzaGkA'pi nirAkaraNAya sampratyapi ye zrutokte vidhau na pravartante teSAM doSamAhamalam-saMpaipahuvayaNeNa vi jAva na ullasaha vihiviveyattaM / tA niviDamohamicchatta-gaThiyA duTThamAhappaM / / 153 // vyAkhyA-sampratyapi padAntasthenApi zabdena sambandhAt / duHSamAkAle'pi prabhuvacanenA'visaMvAdivacanazrIjino. padiSTAgamena zruteneti gamyam / yAvannollasati na sphuTIbhavati vidhivivekatvaM vidheH / " devassaM nANadavvaM cetyAdi" vacanoktadevadravyajJAnadravyasAdhAraNadravyavRddhivyayasaMrakSaNakAle-suibhUeNaM visiTTapuSphAiehiM vihiNA u / sArathuithuttagaI jiNapUyA hoi kAyavo // 387 // [vyAkhyA-kAle samaya vakSyamANasvarUpe / kartavyeti sa lasati na 12 kAle-suiAle samaye va For Private and Personal Use Only
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prkrnnm|| saTIka paSTizataka-13 sambandhaH / tathA zucibhUtena bhUtazabdasya prakRtimAtrArthatvAcchucinA athavA bhAvapratyayasya luptasya darzanAdbhUtazabdasya prAptyarthatvAcca zucitAM prApnena / athavA zucizcAsau bhRtazca saMvRttaH prANI vA zucibhUtastena vizuddhimatetyarthaH / tathA viziSTapuSpAdibhiH pradhAnasumanAmabhRtibhiH karaNabhRtaH / AdizabdArtha svayameva vakSyati / tathA vidhinA vakSyamANavi dhAneneti / tuzabdaH smuccyaarthH| tathA sArastutistotragurvI pradhAnastutistotramahatI / stutizcaikazlokapramANA, 6 stotraM tu bahuzlokamAnam / jinapUnAIdarcanam bhavati vartate kartavyA vidheyA ityarthaH // 387 // ] ityAdidevapU| jAdIti kartavyatAvizeSasya viveko vicAraNAvidhivivekastasya bhAvo vidhivivekatvaM, yAvatkaraNAt pUrvaM tadAbhimukhyata cchuzrUSAdigrahaH |taa' tat nibiDamohamithyAtva pranthitA duSTamAhatmya nibiDo nIrandho moho mauDhayaM tasmAdyanmithyAtvaM ni. 8 biDamohamithyAtvaM tadeva pranthiriva duryocyatvAt granthistasya bhAvo nibiDamohamithyAtvagranthitA tasyA duSTamAhAtmya duSTaH prabhAvaH ayaM bhAvaH-yat sampatyapi duHSamAkAle-hohiMti sAhuNo vi ya, sapakkhaparapakkhaniddayA dha. NiyaM / eyaM taM saMpattaM bahumuMDe appasamaNe y||388 // uvagaraNavatthapattAiyANa vasahINa saDDhayANa ca / jujjhissaMti kaeNaM jaha naravaiNo kuDaMbINaM // 389 // ityAdi sAkSAdanubhUyamAnabhagavacanenApi vidhiviveko nollasati, kuguruvacanaparihAreNa suguruvacanAdaraNAtmakaH / tanibiDamohamithyAtvagraMthitA duSTamAhAtmyamiti gaathaarthH|| | 153 // yeSAM ca prabhuvacanenApi na vidhivivekollAsaH taizcAnyathAkRtyaM kurvadbhiravazyaM prabhuvacanamAzAtitaM bhavati / tato'dhunA prabhuvacanAzAtanAyA duSTatvaM kathayannAha kavaka 12 For Private and Personal Use Only
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir CIO 364 mUlam-baMdhaNamaraNabhayAiM duhAI tikkhAiM neya dukkhaaii| dukkhANa duhanihANaM pahuvayaNAsAyaNAkaraNaM // 154 // vyAkhyA-bandhanaM rajjvAdibhirniMgaDanaM, maraNaM prANAtyayalakSaNaM, bhayamiha lokAdisaptaprakAraM tAni bandhanamaraNabhayAni duHkhAni tIkSNAni raudrANi pratItAnyeva loke, tAni ca naiva duHkhAni, teSAM duHkhAnAM svalpakAlabhAvitvAt / nanu tarhi kiM duHkhamityAha-duHkhAnAM janmajarAmaraNAdInAmiha jagati nidhAnaM nidhiH prabhuvacanAzAtanAkaraNam / prabhuvacanasya bhagavadAgamasyAzAtanA hIlanA tasyAH karaNaM vidhAnam / yathA hi-nidhAnaM mahasvAna kathamapi niSThA yAti, evaM prabhuvacanAzAtanAkaraNAddu-khAnantyamupajAyate, iti prabhuvacanAzAtanAkaraNameva duHkhanidhAnaM / " AsAyaNamicchattaM AsAyaNavajaNAo sammattaM / AsAyaNAnimittaM kuvvai dIhaM ca saMsAraM // 390 // iti vacanAta tasmAda-15 bandhanAdInAM duHkhAnAM prabhuvacanAzAtanAkaraNotpannadu:khebhyo'tistokatvAnna duHkhatvamiti gaathaarthH||154 pabamAzAtanAkAriNAM duHkhAnantyamuktvA saMpati kAlAdidoSAdhathoktavidhikaraNAsamarthamAtmAnaM garhabAha malam-pahuvayaNavihirahassaM nAUNaM jAva dIsae appaa| __tA kaha susAvayattaM je cittaM dhIrapurisehiM // 155 / / SSASSSS For Private and Personal Use Only
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSTizataka prkrnnm|| // 116 // saTIka MAGESSES vyAkhyA-pabhuvacanavidhirahasyaM jJAtvA siddhAntoktavidhitacaM 'vaMdai ubhao kAlaMpi' ityAdi muktvA ' du. jjaNamittIti ' gAthAnta jJAtvA'vagamya yAvadAtmA dRzyate / pratipannazrAvakatvasyAtmanaH svarUpaM vicAyata iti bhaavH| 'tA' tadA ' kaheti' kutra suzrAvakatvaM zoganazrAvakabhAvalakSaNa,yaccIrNamAcaritaM dhIrapuruSaiH kAmadevAdibhiH kAmadevo, hi devairapi svavratAnna cAlitaH, yadukta-devehi kAmadevo gihI vi navi cAlio tavaguNehiM / mattaga iMda-bhugama-rakkhasaghorahahAsehiM // 391 // tato yattAdRzaghoraparoSahAdisahanenApi na pratipatravatAtkApadevAdayazcalitAstacchrAvakatvamalpasaravAnAmasmAkaM kuta iti gAthArthaH // 155 // nanu yadi dhIrapuruSA cIrNa zrAvakatvaM nAsti tahi kinartha devapUjAghanuSThAna vidhau svAtmaivamAyAsyate ityAzaGkAyAmAha-- malama-jaivi hu uttamasAvaya payaDIe caDaNakaraNa asamattho / taha vi pahuvayaNakaraNe maNoraho majjha hiyayammi // 156 // vyAkhyA-yadyapi hunizcaye, uttamazrAvakAdikAyAM pradhAnazramaNopAsakaparipATayAM caTanakaraNe ArohaNavidhAne'samartho'zaktaH kAlAdivaiSamyAdahamasmoti gamyate / tathApi uttamazrAvakapadikAcaTanAsAmarthe'pi prabhuvacanakaraNe zrIvItarAgoktavidhividhAne manoratho vAMchA mama hRdaye'stIti gamyate / jinavacanakaraNamanoratho'pi zradAnarUpatvAt sarvaguNamUlaM, yataH--" jaM sakA taM kIrai je na sakA taheva saddahaNA / kevalijiNehiM bhaNiyaM saddahamANassa ACE995%-515 15 12 For Private and Personal Use Only
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sammattaM // 392 // tatazca yadyapi pradhAnazrAvakapadavImArohumakSamastathA'pi yathAzakti bhagavadvacanamArAdhayanazaktau ca 15 zraddhAnavattvAt prAptasamyaktvatayA ekasmin kasmizciccAvakabhede'smIti gaathaarthH|| 156 // atha punastasyaiva jinavacanakaraNamanorathasyAzaMsAM kurvanAha-- mulam-tA pahu paNamiya caraNe ikkaM patthemi paramabhAveNa / tuha vayaNarayaNagahaNe maNoraho majjha huja sayA / / 157 // vyAkhyA--yasmAt prabhuvacanakaraNe mama hRdaye manoratho'sti 'tA' tasmAdeva kAraNAtpabhotirAgasya athavA vidyamAnazrIjinapatimUrigurorAmantraNaM praNamya caraNau pAdau tAvakInAviti zeSaH / eka prArthayAmi ekameva vastu mArgayAmi paramabhAvena prkRssttshrddhyaa| kiM tadityAha-vacanAnyeva duHkhadaurgatyadaurbhAgyAdidopaharaNena ratnAnIva ratnAni tvacanaratnAni teSAM grahaNamupAdAnaM tasminnatilobhaH paramagAhaya mama bhavet sadA pratidinaM / nanu yadA kadAcit tadgrahaNalobhe hi sarvasampanmUlasamyaktvaprAptiravazyaMbhAvinIti tadviSayeyamArzaseti gAthArthaH // 157 // nanukimarthamevamAzaMsA kriyate yAvatA svayameva jinavacanagrahaNe lobho bhavatItyAzaMkyAha malama-iha micchavAsanikkiha-bhAvayo galiyaguruviveyANaM / amhANa kaha suhAiM saMbhAvijjati sumaNe vi // 158 // 12 sakara For Private and Personal Use Only
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sssstthishtk||117|| vyAkhyA-ihAsmin duHSamAkAle mithyAvAsena midhyAtvavAsanayA nikRSTo virUpo bhAvo mithyAvAsanikRSTabhAvasta-18/ prkrnnm|| smAt galitaguruvivekAnAM, praNayatatvAtacapRthagbhAvAnAM asmAkaM,kathaM kena prakAreNa sukhAni prastAvAccadvacanaratnagrahaNalakSaNAni / yatA ratnagrahaNaM hi sukhahetutvAtsukhameva tatastAni sukhAni sambhAvyante gaNyante svapne'pi. api tu na sambhA saTIka vyate / yato duHSamAkAle mithyAtvavAsitamatInAM galita vivekAnAM tAdRzamukhasambhAvanApi kuna iti gAthArthaH // 158 // kuna evamityAhamUlam-jaM jIviyamittaM pi hu dharemi nAmaM ca sAvayANaM pi / taM pi pahu mahAcujja aivisame dUsame kAle // 159 // vyAkhyA- yajjIvitamAtramapi dhArayAmi / tatra jIvitaM davidhaM yathA-" nAma ThavaNAdavie ohe bhavatambhave ya bhAve ya / saMjamajasakittI jIviyaM ca taM bhavaI dasahA / / 392 // dazavidhatve'pi ca jIvitasyAtra saMya majIvitenAdhikAraH / tatrApi dezasaMyamajIvitena / tatazca yajjIvitamAtra kenacikena dezasaMyatajIvitamAtramapi hu' tA sphuTaM dhArayAmi ca punaryat zrAvakANAM samyaktvamUlANuvrata zikSAvratadhAriNAM,athavA-"paralogahiyaM sammaM jo jiNa vayaNa suNei uvautto / aitibakammavigamA sukkoso sAvago ittha // 393 // ityAdilakSaNAnAM nAmApi abhidhAnamapi dhArayAmi yathA'yaM zrAvaka iti / tadapi prabho ! zrIvItarAga ! mahAcodyaM mahadAzcaya / kvetyAha- ativi-18||117 / / For Private and Personal Use Only
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kalassagarsuri Gyanmandir KAALCOHORRORA Same cakre duHpamAkAle duHSamAyAM hi prAya:- "kAlAidosavasao ghaNakammakiTTa, cittattaNeNa ya jaNA bahusaMkilesA / to liMgiNo ya gihiNo ya daDhaM vi mUDhA, kiM kiM na je aNuciyaM ciramAyaraMti // 394 // naTThAyate sayamasaMgakuheujuttI, annesi nAsaNakae bahuhA vayaMti / pAyaM jaNAsayamaI ya abhAvibhaddA | taM ceva tattamiva laMti cayaMti magaM // 395 // micchattachannapaDikappiyajuttihINA, nANA kusatthamayamUDha kutitthiyANaM / duvvAsaNA vinaDiyA paDiyA basehI, jIvA kayAi na bhavati bhavaMtagAmI // 396 / / iti gAthAtrayoktArthabhAjo jIvA bhavanti / tato'smin duHpamAkAle yaddezasaMyatajIvitamAtramapi dhArayAmi zrAvakanAma dhArayAmi tanmahadAcaryam / sampati tAdRzajIvitamAtradhAraNasya viziSTazrAvakanAmadhAraNasya cAtiduSkaratvAd duSkarakaraNaM cAzcarya heturiti gAthArthaH // 159 // evaM kAlAdyanusAreNa svasvarUpamabhidhAyAdhunA svajanmasAphalyAya suguruM vijJApayannAha mUlam- paribhAviUNa evaM taha suguru karejja amha sAmittaM / ____ pahusAmaggisujoge jaha sahalaM hoi maNuattaM // 160 // vyAkhyA- paribhAvya cintayitvA evaM pUrvoktaM duHSamAyAM dharmadurlabhatvalakSaNaM / tathA tena prakAreNa he suguro ? zobhanadharmAcArya ! iha ca jJAteSu muguruSu satsvapi sAmAnyena yat sugurugrahaNaM tad guNiSu pksspaatsuucnaarth| kuryA vidadhyA ACASS 12 For Private and Personal Use Only
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 118 // 8 21 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir << asmAkaM svAmitvaM svAmibhAvaM / yathA kiM syAdityAha-- prabhuNA jinena durlabhatayoktA sAmagrI dharmasAdhanopaskaraH cattAri paramaMgANi, dullahANi ya jaMtuNo / mANusattaM suI saddhA, saMjamaMmi ya vIriyaM // 397 // [vyAkhyA - catvAri catuHsaGkhyAni paramAMgAni pradhAnakAraNAni dharmasyeti zeSaH / durlabhAni duSprApANi iha saMsAre jantorde hinastAnyevAha mAnuSatvaM narajanma durlabhaM yataH - " egidiAijAisu paribhramamANANa kammavasagANaM / jIvANaM saMsAre sudullahaM mANusa jamma|| 398 // zrutiH zravaNaM dharmasyeti gamyate sA'pi dukhApA / yataH-- "ala mohavaNNA thaMbhA kohA pamAyakiviNattA / bhayasogA aNNANA vakkheva kutUhalA ramaNA // 399 // ehi kAraNehiM laDUNaM sudullAhaM pi mANussaM / na lahai suihiM akariM saMsAruttAraNi jIvo // 400 // ti, tathA zraddhA zraddhAnaM dharmasyaiva sApi durlabheva / yata:- "kubohamicchAbhinivesajogao kusatthapAsaMDavimohijaNA / na sahate jiNanAhadesiaM cayaMti bohiM puNa kei pAviaM // 401 // saMyame viratau caH samuccaye vIrya sAmarthya tadapi durlabhaM yataH- " saddahamANo vi jio sammaM jiNanAhadesiaM dhammaM / na tarei samAyariDaM visayAipamAyavi (va) samaNo // 402 // ityAdikA prabhusAmagrI prabhorgurostavasAmagrI vA athavA prabhvI samarthA sarvadharmakarmasAdhane ' sAmaggI paJcediyattaNaM mANusatcaNamityAdikA prabhusAmagrI tasyAH suSThu zobhano yogaH prAptiH prabhusAmagrIsuyogastasmin yathA saphalaM ratnatrayArAdhanalakSaNaphalakalitaM bhavati jAyate manujatvaM mAnuSatvaM / ayaM bhAvaH he suguro ? kAlAdidauSTayAtmAg vijJaptamasmatsvarUpaM paribhAvya tathA svAmitvaM kuryAH, yathA manu For Private and Personal Use Only prakaraNam // saTIkaM0 // 118 //
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 4 45+CS pyajanmAsmAkaM saphalaM bhavati dharmasAdhanasAmagrIyoge labdhe satIti gaathaarthH|| 160 // aya granthopasaMhArAya granthakAraH stranAmakathanapUrva tadadhyayanAdiphaLopadarzanapurassaraM ca tadupAdeyatAmAhamUlam-evaM bhaMDAriya nemicaMdaraiyA yo kaivi gaahaayo| vihimaggarayA bhavvA paDhaMtu jANaMtu jaMtusivaM // 161 // vyAkhyA- evamanena pUrvoktaprakAreNa bhANDAgArikA kozAdhikArI gotreNa vA bhANDAgArikaH sa cAsau nemicandrazca sajjanabhANDAgArikasutatayA zrIjinezvarasUrijanakatayA ca pratItaH / bhANDAgArikanemicandrastena racitA vihitAH kati-18 cidgAyAH kiyatyo'pi gAthAH SaSThayadhikazatamAnA ityarthaH / vidhimArgaratAH zrIsarvajJopadiSTamArgArAdhanaparA bhanyAH zivagamanayogyA: paThantu sUtrato jAnantvarthaparijJAnena / etenAsya prakaraNasya svamanISikAkaraNaM vyudastaM / bhavyA hi yogyAste ca yuktiyuktamevopAdadate / nAyukta, ayuktopAdAne hi teSAM yogyatvahAneriti mugurupAratandhyaM cAsya niyeditam / tatazcaitatpAThaparijJAnAbhyAM yAntu vrajantu zivaM nirupadravasthAnaM niHzreyasalakSaNamiti / etatpaThanenaitadarthaparijJAne ca samyakvaM nizcalaM bhavati / tannizcalatve ca krameNa kSAyikajJAnacAritre bhvtsttshcepsitaarthsiddhirbhvti| taduktaM upadeza| mAlAyAM- " kusamayasuiNa mahaNaM sammattaM jassa suTTiyaM hiyae / tassa jagujjoyakaraM nANaM caraNaM ca bhavamahaNe // 404 // [ vyAkhyA- 'kusamaya' iti kusamayA kudarzanasiddhAntAsteSAM zrutayaH zravaNAni tAsAM mathanaM 18 RECE For Private and Personal Use Only
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jasamA 18 prkrnnm|| // 119 // saTIkaM0 nirnAzanaM etAdRzaM samyaktvaM yasya puruSasya hRdaye susthitaM masthiraM vartate / tasya puruSasya jagadudyotakaraM jagatprakAzaka jJAnaM kevalajJAnarUpaM c| punaH caraNaM yathAkhyAtacAritraM sarvaviratirUpaM bhavamathanaM saMsAranAzanaM bhavati,samyaktvAbhAve jJAnAbhAvastadabhAve mokSAbhAva ityrthH|| 404 ||]"supricchiysmtto nANeNAloiyatthasambhAvo / nivvaNa caraNAutto icchiyamatthaM pasAheda // 405 // [ vyAkhyA- 'suparicchiya' iti dRDhasamyaktvaguNavAn etAdRzaH,ata | eva jJAnenAlokito vijJAto'rthAnAM jIvAdipadArthAnAM sadbhAvaH svarUpaM yenaitAdRzAata eva puna:kIzo nirvaNacaraNAyuktaH nivraNaM vraNarahitaM aticArarahitaM nirdoSamiti yAvata etAdRzaM yaccaraNaM cAritraM tatrAyuktaH caaritropyogvaanityrthH| etAdRzaH pumAn IpsitaM mano'bhISTaM mokSasvarUpaM prasAdhayati / ] Ipsito'rthazcAtra bhavyAnAM zivaprAptireva / tathA zivazabdopAdAnaM cAvasAnamaGgalArthamiti gAthArthaH // 161 // kara AAS 12 // grnthkaarprshstiH|| iha nahi punaruktaM nApi sambandhabAdhya,bhavati hi gaNanIyaM nApi nilakSaNatvam / jinavaramatabhakterdaSTasaMsargamuktyai kuna| midamatiharSAnnemicandreNa yasmAt ||1||n TIkA no cUrNina ca gurujanAmnAyavizadA, matiH kA'pyetasmin prakaraNavare prAkzrutavarA / paraM kazcitkazcittadapi lilikhe'rthaH kvacidaya, yathA jJAtaH svasya smaraNavidhaye sajjanagirA // 2 // tasmAdyanmatimAnyato dRDhatarAmnAyasya cAbhAvata-statvAhaksamayAvagAhavirAhAdudRSTirAgAdapi / atrotsuutrmmuutritkRtkpH| For Private and Personal Use Only
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 8 12 www.kobatirth.org zodhyaM sudhIbhiryataH, sarveSvapyupakArasAramanaso vizve zrutAH sajjanAH // 3 // vyAkhyAya SaSTiSatakaM yatpuNyaM samupAjiMtam / tenAnabhinivezo'yaM janaH svAddhakarmaNi // 4 // // TIkAkAraprazastiH // kalAspadaM sajjanalocanAnAM santoSadaM sarvadizAM prakAzAt / zubhodayaM cAndrakulaM vibhAti zazvacchirobhUSaNamIzvarANAm // 1 // tasminnAsIdasImazruta salilanidhermedhyamadhyAvagAhe, manyAdriH sAndracito yugavaraguruSu prAptarekhaH suveSaH / sUriH zrIvarddhamAno yadurutaruyazo dRzyate'dyApizubhra, tIrthe zrI arbudAdrau suvimalavasativyAjataH piNDabhUtam // 2 // tato gurujinezvaraH svarasavo'pi saMvegavAna, babhUva vidhimArgavizvarataretyabhikhyA yataH / prasiddhimagamat maThAdhipatisaGghanirloTanA - narAdhipatidurlabhamathitaparSadi masphuTam // 3 // yaccittakAsAramalaM cakAra, ghanAgamaH saMvarapUraNena / tathApi sAvali harSadAyI so'bhUSavataH zrIjinacandrasUriH // 4 // navAGgatAM prApya navAGgavRtti navAGgavistambhanapArzvanetuH / prasAdato yaH sumanAzcakAra tataH sa reje'bhayadevasUriH // 5 // yaH sphUrjatkalikAlakuNDalikarAlAsyasthiteH duHsthite, loke'smi vadhU kugrahaviSaM siddhAntamantrAkSaraiH cakre tanmukhamudrayA vasukRte sajjaM svamatyA vrm| sa zrImAn jinavallabho'jani gurustasmAnmahAmantravit // 6 // utsUtrAvidhimArga sargavigalatsargApavargazriyAM, saMsargeNa nisargasaMsRtisRjA'vandhyaM For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 12 // saTIka paSTizataka-15 vidhi yo'dizat / bhrAmaM bhrAmamilAtale'tizayazcitraM samutpAdaya-lloke zrIjinadattamarisuguru so'bhUttadIye pde||7|| jinacandrayatIzcarastavo-jani cndrprtimo'mRtpsH| abhito vasatiM prakAzayata,svargavIthizubhamArgadarzakaH // 8 ||vishve 18 yasya yazaHpaTena muguNotpannena candra tviSA-maujvalyaM parimuSNatA'tivitatenAcchAdite sarvataH / jAiyaM prANabhRtAM praNaSTamabhavacchobhApi kA'pyadbhutA, jajJe'sau jinapattimUrisugurugItArthacUDAmaNiH // 9 // bhANDAgArikanemicandratanayaH saubhAgyabhAgyAlayaH, puNyaprItimayaH samastasamayakSIrAbdhicandrodayaH / vAdiprAptajayaH prakAzitadayaH prajJAzrayaH samayaH AsIt sUrijinezvaraH samucitastatpaTTalabdhodayaH // 10 // jinamabodho janitmabodhaH prabhAtacandra jitsrvdeshH| doSAntakRyotitazuddhamArgaH saccakramAsaGgamayAM babhUva // 11 // ajani jinacandrasUri-darIkRtaduritasaJcayaratasmAt / prApya padaM yena guroH, kavivargastoSitazcitram // 12 // zrIjinakuzalayatIndro babhAra gacche narendratAM tanuyAt / yasyA| bAmadyApi hi duSTo'pi na ko'pi laDDayati // 13 // pacaM sUryavikAzikozarucivat kurvajaDeSu sthitiA,monmAunmadhupaimaMdaiH parivRtaM matvA girAM devatA / AzizrAya yadA'sya padyamiti sA manye kalAvatmiya, sa zrImAn jinapadyasUrisuguru bhUmau didIpe tataH // 14 // sugurujinalabdhimUri-statpaTTodayagiri samAsAdya / niviDaM mithyAtvatamo dinakara iva 12 saMjahArAzu // 15 // sallakSaNAlaGkRtikAvyatarka-zrutAdividyAmbudhipAradRzvA / bhaTTArakaH zrIjinacandrasUriH prapAlayA mAsa padaM tadIyaM // 16 // tatpaDhe ca jinodayAkhyaguravo jAtA yadIyaH karaH, padyAyA jananena yatsamabhavad ratnAkarastadvaram / yallekhAvalisaGgato'pi sajayo'pyuddAmadhAmApi ca, gotradhuDUhipAkaharSakadapItyAzcaryametanmahat // 17 // M C // 120 // For Private and Personal Use Only
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 www.kobatirth.org rUpeNAhita kevalena jagatAM jetA jitazcetsmara-svatkiM sarvabalena mohanane yatpauruSaM varNyate / te zrImajjinarAjasUrigusvastatpaTTapaGkeruhe. satpakSadvitayA vibhUSaNapadaM jagmurmarAlA iva // 18 // tatpaTTodaya bhUdharodayadharAH saJcakra santoSiNo, doSonmeSaniSedhanekapaTavo vandyA RSINAmapi / padmAnandakarAstamobharaharA rAjantyamI sAmprataM, zrImanto jina bhadrasUribhavaH khadyotayanto mahIm // 19 // teSAmAdezamAsAdya, zrItaporatnapAThakAH / vRttimetAM vyadhuH sa zrI-guNaratnAkhyavAcakAH // 20 // prAg dakSiNAparadhanezvaradikSu duSTa-mityAmatAvatamasAni nirAkRtAni / svairaM bhramadbhirabhito'Ggimana guhAbhyo, yairdvAdazAtmabhiriva svavacomayUkhaiH (?) // 21 // ye zrIjinodayaguroH samavAptadIkSAH, zrIpAThakendra vinaya prabhalabdhaziSyAH / adhyApitA vijayayuktilakAbhiSekaiH, te kSemakIrttigaNayo vratahetavo nau // 22 // durvAdimattamAtaGga siMhAH zrIsAdhunandanAH / upAdhyAyA babhruvuna, vidyAnAM guravo vanai ( ? ) || 23 || zrIkIrttinandanAbhikhyA, abhiSe kAstathAssvayoH / te'pi vidyAM daduHsamyak, svAdhyAyAdi guNojjvalAH // 24 // zrImanto vAcanAcAryA, munize kharanAmakAH / dharmmagranthAdhyApanenA-vayoH sadupakAriNaH / / 25 / / zrIjinabhadrayatIndrAH, siddhAntAmbhodhipArahazvAnaH / vRttimimAM sattA azodhayat sUkSmabuddhibhRtaH // 26 // zazigaganavANabhUmi-pramite varSe kRtA vivRttiriha | AcandrArka, nandatu, vibudhavarairvAcyamAneyam // 27 // // iti paramAIt zrInemicandraviracitaM mahopAdhyAya zrIguNaratnaga NisandRbdhavRttiyutaM SaSTizatakaprakaraNamidaM samAptam // F================ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paSThizataka // atha SaSThizatakagAthAnAM bhaassaanuvaadH|| | prakaraNa-11 // 121 // dohA-zAsananAyaka jagatilo, praNamI vIra jiNaMda // SaSTIzataka prakIrNano, artha likhu matimaMda ||1||bhaassaanuvaadH dhanya kRtArathake hiye, zrIarihaMtasudeva // suguruvase jinadharmapuni, pAMca namaNa nitameva // 1 // jo na kare tapa dAna tUM, na paTai na guNe taMta / / tada ANaMda japo sadA, deva eka arihaMta // 2 // bhava dukha harana jineMdra mata, dharma eka re jIva // parasura namato tUM musyo, subha kArajameM klIva // 3 // suNyo na deva ru dAnave, maraNathI rAkhyo koya // bahuta vi ajara amara thayA, nizcala samakita joya // 4 jima vesyA rata koi nara, mane ThagAto zarma // tima mithyA vesyA Thagyo, lakhe na gata nidhi dharma // 2 // loka pravAha svakula krame, dharma hoya jo bAla // to dharmI mithyAtva kula, thaki adharmakI cAla // 6 // kulAcAra kari jo nahI, rAjanItimeM nyAya // jainarAjameM to kisu, kulAcAra kari bhAya // 7 // karme jina mata nipunake, jo bhava virati na hoya // tau mithyAtva hata mUDhake, pAsa virati kima joya // 4 dekha aviratI jIvakU, tApa viratI mana hoya // hA hA kima bhava kUpameM, bUData nAcai joya // 9 // AraMbhaja pApe karI, jIva mahA dukha pAya // vali mithyAtva lave karI, lahai na samakita bhAya // 10 // dezanA ya utsUtrakI, hoya jiNAjJA bhaMga // AjJA bhaMge pApa tada, duHkara jiNa dharamaMga // 11 // jaa||121 / / 12 For Private and Personal Use Only
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatith.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir SIS kei mUDha anyAya kari, ANa bhaMga jima thAya // tima jiNa dravya vadhAratA, buDhe bhavodadhirmAya // 12 // 3] kugraha graha ahi javIkU, jo ruju dharma suNAya // carmabhakhI kUkaramukhe, so karpUra cavAya // 13 // sUtra bhASi nara dhanya tasa, roSavi upazama koza // utsUtrIkI piNa kSamA, mahA moha ghara doSa // 1 // jo zivasukha jiNadharmathI, ekabhi nahi saMdeha // punya hINake jANavo, kaThiNa mokSa sukha teha // 15 // caturAI savahI kalA, lahiye jagata sujANa // piNa durlabha ika jaina mata, vidhI ratna vijJAna // 16 // bahulatAya mithyAtvakI, dulabha susamakita jhyAna // jima pApI nRpake udai, vara naranAtha kathAna // 7 // bahu guNa vidyA gehajo, tadapi utsUtrI heya // jima vara maNijuta vighnakara, viSadhara loka viSeya // 18 // svajana neha dhana lobha karI, sevai loka mithyAta // ramya dharmameM navi ramai, hai ajJAna utapAta // 19 // gRha vyApAra parizrame, khina thayA nara tAMhi // ikanArI vizrAma hai, anya jinAgamamohi // 20 // sama piNa udara bhare juo, mUDha amUDha vipAka // mUDha lahai narakAdi dukha, nipuNa lahai ziva nAka // 21 // jinamata kathA prabaMdha saba, jaNa saMvega upAya // saMvega tu samakita chate samakita zuddha girAya // 22 // to jina ANa pare dharama, suNavo suguru sakAza // athavA tataupadezako, kathaka suzrAvaka pAsa // 23 // kathA jJAna upadezate, jANe jAte jIva // samakita aru mithyAtvano, bhAva triloka thitIva // 24 // jina guNa maNi nidhi pAyakara, kima na thAya mithyAta // nidhi pAye piNa kRpaNake, bali daridra vikhyAta For Private and Personal Use Only
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSTizataka prkrnn-|| // 122 // bhASAnuvAdaH Asakasa dharma parva saMvatsarI, caturmAsI Adeya ||thaapyaa jeNe jayatu te, pApI sumati dhareya // 26 // pApa parva jeNe racyA, azubha nAma paNa tAsa // dharmIne paNa jehathI, pApa matono vAsa // 27 // jheve saMge jehavo, te nara madhyama hoya // ati dharmI ati pAtakI, te to phire na koya // 28 // atizaya pApI pAparata, rahe suparve jema // pApa kup| dharmathI, dhanya calai nahI tema // 29 // lakSmo dovidha eka to, nara guNa dhaNa kSayakAra / / eka dIpAve puruSakU, pApa punya anusAra // 30 // bhAra thapA guru zrAddhane, stakI leta dAnAdi // tatva ajANa dae buDe, dusasma samae prAdi // 1 // miccha pravAhe rata ghaNA, loka stoka sabuddha // gAravirasa laMpaTa guru, gopai dharma vizuddha // 32 // ariha deva sugurU gurU, nAma mAtra savi kahata // tAke subhaga murUpakU, punyahINa nahi lahata // 33 // zura jinAjA rata huve, ke khalane zila mUla // jene te zirasUla phuna, te guru saTha anukala // 34 // guru akArya hAnahi ghaNI, kariye kahA pukAra // suguru zrAddha jina vacana kaha, kahA akArya asAra // 35 // sApa dekha nAse kuI, loka kahai kachu nAhai, kuguru sApathI je nase, mUDha kahai khala tAhi // 36 // eka maraNakaM sApa de, kuguru maraNa anaMta ||shresstt sApa grahavaM tadA, kuguru seva nahi saMta // 37 // jiNa AjJAthI rahitane, gurukahi jo zira nAya // gaDara pravAhe jaNa chalyo, to muM kariye bhAya // 38 // loka adAkSaNi koi jo, mAge sTIyA bhAga / kuguru saMgatyAgana viSe, dAkSaNatA dhiga rAga // 39 // 5 // 122 // For Private and Personal Use Only
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 8 12 www.kobatirth.org nAkhai narake mugdha jana, dekhADI muni veSa // te hatAsa khala dhIThane, kahiye kisuM vizeSa // 40 // te prasaMsiye kuguru paNa, jasu mohAdika dveSa | suguru paribhavI jIvake, thAe bhagati vizeSa // 41 // jima jima khalano ati ude, jima jima tUThe dharma // tima tima samakita jIvako, ulase samakita sama jaga jananI sama jinamate, jo ati udaya na hoya // kali kAlaja jaNano ati, pApa mahAtama soya jisake mAyA dharmameM, lAgo graha mithyAta // so utsUtrI bharama naha, kahe ulaTi savi vAta // 44 // jina pUjAdika kArya paNa, saphala jinAjJA thAya // ANA bhaMgarahita dayA, kArya savI dukhadAya // 45 // kaSTa kare ApA damai, dravya taje paNa joya // tajai nahI midhyAtva lava, buDe jehathI loya // 46 // vadhe mIta. satasaMgadhI, vara vidhi dharama surAga // ghaTe kusaMge prati divasa, viduno paNa te rAga // 47 // zuddha guru je sevato, te azuddha jaNa zatru // to bala rahita vaso nahI, jahAM asuddha jaNa tatra // 48 // jina mata vidu asamartha jana, jahAM samartha ajANa // dharma na vASai taha lahe, guNarAgI apamAna // 49 // sabala kumArgI dharmameM, jo na kare ati bhAva // to suMdara atha jo kareM, to sudha dharmi dukha dAva // 50 // mithyA vAde hoya jo, zrAvaka jana saba eka // dharmI janakUM vara tadA, kima ye dukha aviveka // 51 // suguNa mahargha mahA giri, jayasoM puruSa ratana jasu Azraya AcAra rata, kareM sudharma jatana // 52 // te supuruSake mUlakU, surataru maNI na pAya || vidhirata janakU jo die, dharma sahAya sadAya // || 53 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir DECREASEGURO SaSThizataka-18 lAjai nija nAmoccare, 9 mArnu sata purSa // vali henA guNa gAya hama, karma Tale kaTu turSa // 54 // prakaraNa-1 ANa bhaMga krodhAdi juta, Apa prasaMsa nimitta // dharma sevatA lokane, nahI dharma nahi kitta // 55 // // 123 // nIca prasasAe bhaNe, utzruta dhIta nilAja / / jo bhAvI duHkha tehane, so jAne jina rAja / 56 / / bhASAnuvAdaH bodhi nAza utsUtrike, jAmaNa maraNa anaMta // prANa tajai paNa dhIra tata, nahi utsutra bhaNaMta // 57 // avidhi kIrti na kara kadA, ruju jana raMjana heta // zubha kula vadhu kiM bhI kiyA, vesyA carita thuNeta // bhavabhayathI ati bhIru je, ANa bhaMga bhaya tAsa // bhavabhayathakI abhIrune, ANA bhaMga na hAsa // 59 // jonasi stuta yuta cetanA, kiso astutano doSa // dhira dhim karmanakU yadA, labhadha alabha jina posa // 2 karavU para upahAsa je, te ayukta jinadAsa // kula prasUtake agani le, dharamaviSe jo hAsa // 6 // mithyAtve saMtoSa jasa, jinavara vacane dveSa // tasu paNa suddha manAdie, parama suhita upadeza // 62 // sarala svabhAvI svajana vhai, nirvikalpa saSa Thaura // Dasita sApa Upara apI, kare kRpA kyA ora // 13 // gRha vyApAra rahita ghaNA, muni paNa samakita hIna // iha sAlaMbana zrAddhakU kahiye kisuM kulIna // 6 // 18 | kimahina ut zruta bhASavU, uta zruta bhASyu joya // to sahi bUDisa bhavya tUM, nirartha japa tapa hoya // 65 // jima jima jinavaca sumanane, pragaTe samyak prakAra // tima tima loka pravAhameM, dharma bhAti naTa cAra // zuddha jJAna kara jasu hiye, samyaka vaso jineza // tamu Age tRNa jima dipe, mithyA dharmi azeSa // 67 // 123 // 555 36363 For Private and Personal Use Only
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir loka pravAha pavana udaMDa, caMDa pracaMDa lahareya // dRDha samakita ati valavinA, guruA paNa halleya // 68 // jinamatanI niMdA karo, jo ajJAnI dukha pAya / te sAMbhari jJAnI taNo, bhaya kari kaMpe kAya // 69 // mithyAdRSTi ajJAnino, doSa juve zuM yodha // nahi jANe zuM Apane, kaSTe samakita bodha // 70 // AcaratA midhyAtvane, je cAhata jina dharma // bvara pIDita te paya pivA, vAMche vikala vizarma // 71 // jima ke kula vadhU, vrata hata liyakula nAma || AcaratA mithyAtva tima, vahe suguru anugAma // 72 // AcaratA utsUtra je, mAnai ApasusadR // raudra daridre duHkha te, tule sAtha sUdhana // 73 // hr kulAcAre ratA, kei rata jina matamAMhi // juo bhrAta iti aMtare, lakhe nyAya saTha nAhi ||74 || ahitakAri jamu saMga paNa, je tasu dharma kareya // cora saMga taji corine, kareM pApi nara teyaH // 75 // pAtaka navamI parvameM, pasu maratA jasu pAsa // tene pUjita zrAddha jana, hA jina helA pAsa // 76 // gRhakuTuMba svAmI chato, je thApai midhyAta // nAkhyo teNe vaMza saba, bhava samudrameM bhrAta // 77 // bArasa navamI cautha mRta, piMDa pramukha midhyAta // je nara seve tehane, nahi samakita avadAta // 78 // jima kAdava to zakaTa, kATe keka dhori // tima kuTuMba mithyAtvathI, kADhe kei sajora // 79 // jaise mahila pragaTa bhI, ghana yuta ravi na dikhAya // taise udaya mithyAtvake, nahi dIsata jinarAya // 80 // kima te jAyo jAniye, jAyo to kiM puSTa // mithyA magana thayo jadI, tima guNa macchari dRSTa // 81 // For Private and Personal Use Only
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatith.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 18 prakaraNa-11 sssstthishtk|| 124 // BREGRESSES vasyA brAhmaNa bhATa Duba, jakSasikSa ina kAya // bhakSa sthAna svabhagata che, viratIthI alagAya // 82 // mukhe zuddha mAraga cale, thayA sukha maga jeya // jAta kumArgI mArgameM, cAle acaraja teya // 83 // bhASAnuvAdaH mithyAtvIke vidhana sapta, paNa bolata nahi duSTa // paDe vighana lava dharmike, to nAcai agha puSTa // 8 // samadRSTI ke vidhana paNa, uchava sarikho hoya // ati ucchava mithyAtva juta, mahA vighna bhaya joya // 8 // nija saMpatakUhIlato, name iMdra paNa tAsa // je samakita chAMDe nahI, paDe maraNakI trAsa // 86 // mokSArthI tRNa jima taje, nija jIvita na samatta // jIvita vali paNa pAmiye, harayuM na samakita katta // vibhava rahita paNa vibhava juta, samakita ratna sameta // samakita rahita chate dhane, dAridrI vanapreta // 8 // pUjA avasara zrAddhakU, koi diye dhana koDi // te asAra taji sAra jina pUjA racai nicoDI // 89 // darzanAdi guNa kAriNI, kahi jinavara pUjAya // vali mithyAtva karI kahI, sA pUjA jinarAya / 90 // | jo jo jina AjJA sahita, tehija mAnai joya // zeSa na mAnai tatva naha, lokike vid soya // 11 // ANA rahita adharma kuTa, dharma jinAjJA tAra // eha tatva jANI karo, dharma jinAjJA sAra // 92 // bhavabhaya rahita subhaTa tathA, duSTa dhITha nara teha // chate suguru svAdhIna je, zuddha dharma na sunney.|| 93 // mukula dharma jAtI guNI, para nara meliya samma // pache visuddha caraNa pache, upakAre ziva ramma // 94 // 4 // 14 // nIkA nAraka jehano, dukha muNi bhavi jaNa keya // hari hara ruDi samRddhi paNa, tanu utkaMTa jaNeya // 9 // * For Private and Personal Use Only
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatith.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir OMA5+ dharmadAsagaNi racita upadezamAla siddhAMta // zramaNa zrAddha mAnai savI, paThe pAThave khAMta // 16 // mAna moha bhUte chalyA, adhama kei kiriyAya // teha mAlane hIlatA, na gaNe bhava duHkha bhAya // 97 // eka mara laghu bhUpanI, ANa bhaMgathI thAya // suM valI tribhuvana bhUpanI, ANa haNe kahevAya // 98 // jagahitakara jinavara vacana, te kAraNa bhaviloya // tAsa virAdhe dharma kima, jIvadayA kima hoya // 19 // sUtra rahita darzI adhika, kriyA taNo maMDANa // Rju raMjaNa muni hIlavA, phire mUDhagata trANa // 10 // zudadharmakU jo dIe, so jinarAjana aura // surataru samataruanya kyA ! hoya kaho kiNa tthaur||10|| je guNa doSa ajJAna te, kima budha budha hoya // athavA te budha hoya to, sama viSa amRta doya // 102 mUla jinezvara tavacana, guru jana gADhA saina // zeSa pApa thAnaka tajU, nija parano dina raina // 103 // rAga rosa kina Upare, nahi hamane che eka // dharma heta jina ANa rata, che guru aura viveka // 104 // nija para guru na kare kadA, tatva jJAta gata garva / jaina vacana maNI maMDaNe, maMDIta te guru sarva // 10 // zuddha punyayuta sajana jana, tasuM jaiye balihAra // jasu laghu saMgamathI huve, dharmabuddhi vistAra // 10 // kei Aja piNa AkarA, dIse guNi guru zuddha // prabhu jinavallabha sArikho, vali jina vallabha buddha / guru jinavallabha vacanathI, ulasai samma na jaas| harai ghUkakI aMdhatA, kaise bhAnu prakAza // 108 // maratA jaga jana joine, je na karai vasa manna // pApathakI virame nahI, te nara dhITha adhanna // 109 // SABALASAHES 12 For Private and Personal Use Only
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SaSTizataka // 125 // 4 8 12 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zoka vilApa karI udara, zira kUTI ura deha // nAkhe narake jIvane, dhig dhig te durneha // 110 // priya maraNanuM eka duHkha, bIjuM naraka majhAra // ikato paDavuM mAlathI, bIjo DaMDa prahAra // 111 dharmArthI dUSama samai, durlabha sAdhune zrAddha // nAma sAdhu zrAvaka bahU, haga rAgAdi sabAdha // 112 // zuddha dharmanI vAta paNa, dhanane rati upajAya // mithyA mohita mUDhane, midhyAtve rati thAya // 113 // jina mata jANa vimala hiye, tAsa eka guru duHkha || dharma kahIne sevato, pApaprate jo sukkha // / 114 // mahAbhAga, jina vacana rata, saMvegI bhavabhIta || viralA je samasaktie, vrata pAle zruta rIta // 115 // ika dhura viNa sarvAMga paNa zakaTa jema na calaMta // tema dharma maMDANa saba, vina samakita na phalaMta // 116 // dharmatatva zruta Atmahita, ahita na jANe jeha // te ajANa pararopa kima, jinamata kusala kareha // 117 // jasu bairI nija AtamA ta paradayA na hoya // yAcaka corataNo ihA~, udAharaNa jaga joya // 118 // je che rAja dhanAdino, hetubhUta vyApAra // te ati pApa vaNija taje, uttama bhava bhItAra // 119 // mohita dhana svajanAdike, lubdha satya kari hINa | pApa bhaje vyApArameM, madhyamapedAdhina // 120 // adhama adhama kAraNa vinA, kari ajJAna abhimAna // je utzruta bhASana kare, dhiga dhiga tenuM jJAna // 121 jIva marIcI vorano, utzruta lesa uccAra // sAgara koDA koDi jo, bhamio bhavakAMtAra // 122 // vAravAra e zruta vacana, sAMbhali joto heya // seve bahu utsUtra pada, doSa na mAneM jeya // 123 // pa For Private and Personal Use Only prakaraNa // bhASAnuvAda // / 125 / /
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir tasu jina dharma kihAM thakI, jJAnasu duHkha vairAga // kUTamAna paMDita naTita, narake khelata phAga // 124 // 18/ je vAMdhyA khala karma kari, te sabahIke thAya // hita upadezasu doSamaya, bahu mA bhaNa iNa nyAya // 12 // jamu kusuddha mana kema so, jina vacane bUjeya // to tene arthe guNI, phokaTa Asma dameya // 126 // karano aru sAdhana tathA, raho prabhAvaNa dUra // zuddha dharma zraddhAna piNa, harai kaThiNa duHkhapUra // 127 // te dina kyAre Avaze, jyAre sadaguru pAsa // utsUtrAse rahita jina, dharma suNisu khAsa // 128 // dIThA paNa keika guru, na game jANa hoyeya // kei adIThAhi jagameM, jima jiNavallabhazreya // 129 // AraMbhi ati pApine, jinavara muguru samAna // je jANe te jIva jina, dharma vimukha bebhAna // 130 // vAMde pUje jehane, hIle teno vaiNa // vAde pUje kima tadA, jana thiti jUye saina // 131 // kaha jana je ArAdhie, ma kopAie teha // mAnI jo tamu vena jo, baMchita tuM vAMcheha / / 132 // duSTa udaya dukha pragaTa jana, dUsama daMDa. chaleya // tamu praNamu je dhanyano, samakita guNa na caleya // 133 // samayamudvi vyavahAra naya, nijamatine anusAra // kalAkSetra anumAnathI, suparikSita gurudhAra // 134 // to paNa nija jaDatA karI, na guru karma vizvAsa // puNye dhanya kRtArthane, mile muguru guNarAsa // 135 // vali hu~ apuNya tadA jadI,lAdho navi lAdhoya // te piNa te mujha saraNa aba, jugapradhAna guru joya // 136 samyaka jANe kevaki, jainadharma durjeya // tadapi jANaNA yogya hai,zruta vyavahAre teya // 137 // For Private and Personal Use Only
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhASAnuvAda zodhita zruta vyavahArane, nirmala samakita thAya // jiNa ANArAdhana thakI,je kArana jina gAya // 138 // jeje guru aba dekhiye, te na mile zrata nyAya // piNa zraddhA ika che caraNa, dupasaha aMta gavAya // 139 // to madhyastha maneyi ika, yuga pradhAna zrata nyAya / / rUDI rIte parikhavo, taji pravAha halavAya // 140 // aba dasama caraja nAmagaNi, janita nIga jana karma / / loka pravAhe nipuNa paNa, paDiA taji zubha dharma // paDanA laMbana Acare, mithyAdRSTi teya // je samadRSTi tehano, manacaDate pagatheya // 142 // mulabha sakala pi kanakamaNi, Adi vastu vistAra // mArga nipuNano saMga jaga, ati durlabha avadhAra // mAnaviSopa samAvavA, zuddha deva guru dharma // te seve paNa mada yayo, hA te pUrva kukarma // 144 // jina AcaraNa thakI judo, je jaNa tasu AcAra // re saDa karato kima kahai, hu~ jina bhagata udAra // 45 // se jAkU mAna loka tasa, mAnai loka aneka // mAne jAsa jineMdra tasu mAne koika cheka // 146 // sAdharmIthI adhika jasa, parijana upara pema // tAsa na samakita mAniye, Agama nIti ema / / 147 / / jinapatti lokAcArathI, jo tuM jANe bhinna // to kima lokAcArane, tuM mAne prabhu manna // 148 // jinavarane praNamI valI, je praName ana deva // sannipAta mithyAta hata, tasa kuNa vaida iheva // 149 // gurU eka vali zrAddha ika, caitya vivicitreva // tAmeM jo jinadravyate, die paraspara neva // 15 // te guru nahi zrAvake nahI, nahi prabhu pUjaka teya // moha thitI mUDhotaNI, jANI zruta nipuNeya // 151 // 6 // 126 // For Private and Personal Use Only
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ************ ************ // samAptamidaM SaSThizatakaprakaraNaM saTIkam // ************ ************ For Private and Personal Use Only
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caitya bhuvana vali zrAddhajana, sAdhAraNa dravyAdi // tAsa bheda jasu vacanameM, teguru che jagadAdi // 152 // paSTizataka pragaTe na vidhi viveka aba, prabhu vacane paNa jAya // tAva nibiDa mithyAtvanI, gaMThitaNo anubhaav||153|| bhASAnu baMdhana maraNa bhayAdi dukha, nahi tikSaNa dukha jANa // je avinaya prabhu bacanano, te dukha doSa nidhAna || vAdaH / / praka0 // 127 // vIravacana vidhi sAra lakhi, japa nija Atama joya // to kahate gRhI dharma je, gRhyo dhIra purussoy||155|| 4 yadapi suzrAvaka seDhie, caDhaNa kaDhaNa asamartha / / tadapi manoratha mujhahiye, kabahU karUM tadartha / / 156 // to subha bhAve prabhunamata, caraNe jAca eka // hoya sadA mujha tuma vacana, ratana lobha ati reka // 157 // mithyAvAsa sumalina mana, gata viveka hamamAMhi // kahAMthi mukha saMbhAvie, svapanavipe paNa nAhi // 158 // 5 dharUM jo jIvita mAtra paNa, nAma zrAino sAra // te paNa ati aciraja prabhu, dUsama kAla majhAra // 1594 ima vicAra kari tima muguru, hamane karo sanAtha // sulabha hoya jima narapaNuM.ziva sAmagrI sAtha // 10 // nemicaMda bhaMDArikRta, gAthA keika ema // vidhimagamagna bhavika bhago, lakho laho ziva kSema // 11 // SaSThizataka prAkRtathakI dodhaka kiyA subhAsa / dodhaka zodhaka buddhijana, sevaka mohanatAsa // 162 // 4 // 127 // // bhASAnuvAdaH smaaptH|| For Private and Personal Use Only
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org // paramapavitra yAcAryamahArAja zrIvijanItisUrIzvarANAM stutyaSTakam / bAlyA hmacArI sakalajana hitAnandakaH satyavAdI, zrImacchrInIticArI guNijanasakalAn bodhayan rAjate vai / freere: surirAja vijayacaramaH zAntamUrtirdayAlU - rAkA pUrNenduvaktrastridivapati guruH sarvadevezamAnyaH // 1 // ( vasantatilakAvRttam ) vidyAvicakSaNaH kRtakIrtigAnaM paJcavatAdiparipAlakamAptavaryam / zrIjainasUrimanizaM namatu prakRSTaM bhUmau sunItiSijayaM janatAghanAzam // 2 // ziSyapraziSyasadvRnda-vaMnditastadanujJayA / pravarttamAnasacchAstra - yuktairvijayatetarAm // 3 // brahmacaryasya dIpayantaM dizo daza / zrInItivijayAcArya vandadhvaM sakalA janAH // 4 // nirmatsaraM manaH kRtvA mAnyo guNijanaiH sa ca / nirmatsaro hi sAdhUnA mAtmavazvavicintakaH // 5 // panyAsa padavAMcaiva tathA gaNipadaM dadhat / zrIharSavijayo nityaM suzAstrArthavibodhakRt // 6 // zrI mAnavijayaH prAjJaH kalyANamalaGgAbhighau / mumativijayazcaiva catvAraH sAdhavaH khalu // 7 // vikramAnupatyabde nandanindabhUmite / mArge site hi zaklAsye satene raviNA kRtaH // 8 // For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir RAA AKA ARENDRA AARAMMAR UNRED samAptamidaM saTIka SaSThizatakaprakaraNam // 7 lll lllaa llll For Private and Personal Use Only