Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
-समयार्थबोधिनो टोका प्र.श्रु. अ. १० समाधिस्वरूपनिरूपणम् ___.१२७ रक्षणकर्ता (निरसंसयं भिक्खू समाहिपत्ते) निःसशयं निश्चयेन भिक्षुरेवंभूतः साधुः मूलोत्तरगुणसमन्वितः समाधि-भावसमाधि प्राप्तो भवतीति ॥१३॥ ।
टीका-'इत्थीसु' देवमानुपतिर्यग्रूपासु त्रिविधासु स्त्रीषु 'मेहुणाओ' मैथुनम्-अब्रह्म तस्माद् मैथुनात् 'आरय' अरत:-न रतोऽरता-निवृत्तः ।, तथा'परिगहे' परिग्रहम्, परि-सर्वतो. गृह्यते इति परिग्रह:-द्विपदादिसंग्रह:तम् 'अकुधमाणे' 'अकुर्वाणः 'उच्चावरसु' उच्चावचेसु-नानापकारकेषु 'विसएम' विषयेषु-शब्दादिलक्षणेषु, अथवा-उच्चाः-उत्कृष्टाः, अथवानीचाश्च ये विषयास्तेषु रागद्वेषरहितः । तथा-'ताई' बायी त्राता सर्वेषां जीवाना मभयदाता-रक्षक इति' यावत् । विशिष्टोपदेशदानद्वारा परेभ्योऽपि परेषा रक्षकः । निस्ससब' निःस गयम्-निश्चयेन परमार्थत एतादृशः 'भिक्खू' भिक्षु : मुनिः 'समाहिपत्ते' समाधिमाप्तः, एवंभूतो मूलोत्तरगुणसमन्वितो मुनि होता और जो-स्वपर का त्राता (रक्षक) होता है, निस्सन्देह ऐसा भिक्षु समाधि प्राप्त करता है ।।१३।। ., टीकार्थ-देव मनुष्य और तिथंच संबंधी मैथुन से जो पूर्ण रूप
से निवृत हो चुका है, जो द्विपद चतुष्पद आदि का परिग्रह नहीं करता, ... जो विविध प्रकार के उंच और नीच अर्थात् मनोज्ञ और अमनोज्ञ ' शब्द आदि इन्द्रिय विषयों में रागी वेपी नहीं होता जो प्राता अर्थात्
सघ प्राणियों को अभयदाता होता है या विशिष्ट उपदेश देकर दूसरों · से दूसरे जीवों की रक्षा करवाता है, निश्चय ही ऐसा भिक्षु समाधि
नयी सन २२॥ २१-५२ना त्राता (२क्षय ४२वावा) हाय छे. मेवा भिक्षु. કેજ નિઃશંક રીતે સમાધિને પ્રાપ્ત કરવાવાળા બને છે ૧૩ * ટીકાર્થ–દેવ, મનુષ્ય અને તિર્યંચ સંબધી મિથુનથી જે પૂર્ણ રૂપે નિવૃત્ત થઈ ચૂકેલ છે, જે દ્વિપદ કહેતા બે પગવાળા, ચતુષ્પદ કહેતા ચાર પગવાળા, વિગેરેનો પરિગ્રહ કરતા નથી. જે જુદા જુદા પ્રકારના ઉંચ અને નીચે અર્થાત મને જ્ઞ અને અમનેશ શબ્દ વિગેરે ઈન્દ્રિયોના વિષયમાં રાગવાળા કે કેષવાળા દેતા નથી જે ત્રાતા અર્થાત્ સઘળા પ્રાણિયોને અભય આપનારા હેય છે, અથવા વિશેષ પ્રકારનો ઉપદેશ આપીને બીજાઓ પાસે અન્ય જીવોની રક્ષા કરાવે છે, એ ભિક્ષુ નિયમથી સમાધિ પ્રાપ્ત કરે છે. કહેવાને અભિપ્રાય એ છે કે મૂળ અને ઉત્તર ગુણોથી સંપન્ન આવા મુનિ
