Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
'समयार्थबोधिनी टीका प्र.शु. अ. १२ समवसरणस्वरूपनिरूपणम् २६९ वायवोऽपि 'न वंति' न वाशि-नरहन्ति । अपितु 'कसिणे कृत्स्नः परिदृश्यमानः सर्वोऽपि 'लोए' लोक:-आकाशादिघटाधन्तः सर्वप्रपश्चः । 'णियतो' नियत:निश्चलः सर्वदा स्थायित्वात् अतएवायं 'लोकः 'वो' वन्ध्या-अर्थशून्यो वर्त्तते मिथ्यैव-अभावरूप एवास्तीति भावः । यदिदं वस्तु उपलभ्यते, तत्सर्व मायास्वप्नेन्द्रजालसदृशमेवेति । तथा च-सर्वशून्यतावादिनः कथयन्ति यत् सूर्यो नोदेतिनास्तमेति । तथा चन्द्रमाः न वद्ध ते नापि क्षीयते । एवं न जलानि वहन्ति, न वा वन्ति वाता इति । किन्तु -सम्पूर्ण मेव जगद् अभावरूपं मिथव प्रतिमा "तीति भावः ॥७॥ नहीं है । अर्थात् इन सब का कोई अस्तित्व ही नहीं है । यह दिखाई देने वाला सम्पूर्ण लोक प्रपंच है-मिथ्या है, सत्ता से शुन्य है । ' आशय यह है कि सर्वशून्यता धादियों का कथन है कि समस्तजगत् शून्य है । इसमें किसी भी पदार्थ की सत्ता नहीं है। स्नूर्य उदित
और अस्त नहीं होता, चन्द्रमा न बढता है, न घटता है, न जल वहता है, न वायुचलती है ! ___ यद्यपि शून्यतावादी किसी भी वस्तु का अस्तित्व स्वीकार नहीं करते तथापि यहां सूर्य आदि के निषेध द्वारा जो उनका मत प्रकट कियागया है, वह उसकी अत्यन्त प्रत्यक्ष बाधिता को सूचित करने के लिए है ! इससे उनके मन्तव्यों का उपहास भी ध्वनित होता है ॥७॥ નદી વિગેરેમાં વહેતું પણ નથી. તથા પવન વાત નથી. અર્થાત્ આ બઘાનું અસ્તિત્વ જ નથી. આ દેખાવ આપનાર સંપૂર્ણ જગત કેવળ પ્રપંચ માત્ર -छ-त मिथ्या छ, भने सत्ताथी रहित छ ..
કહેવા આશય એ છે કે સર્વ શૂન્યતા બાદિયેનું કથન એવું છે છે કે-આ સઘળું જગત્ શન્ય રૂપજ છે. તેમાં કઈ પણ પદાર્થની સત્તા જ નથી. સૂર્ય ઉગતો કે આથમતે નથી. ચન્દ્રમાં વધતો નથી તેમ ઘરને ५ नथी. ४५ पडतु नथी, पायु पात नथी.
જેકે શુન્યતાવાદિયે કોઈ પણ વસ્તુના અસ્તિત્વને સ્વીકાર કરતા નથી, તે પણ અહિયાં સૂર્ય વિગેરેના નિષેધ દ્વારા તેઓને મત બતાવવામાં આવ્યા છે, તે તેઓના અત્યંત પ્રત્યક્ષ બાધિત પણને બતાવવા માટે જ છે. તેથી તેઓના મતવ્યને ઉપહાસ પણ ધ્વનિત થાય છે. શાળા
