Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. १३ याथातथ्यस्वरूपनिरूपणम् ३४३ तथा-'अपरिक्ख' अपरीक्ष्य-विचारमन्तरेणैव 'वाय' वादम् सवानलम् 'कुज्जा' कुर्यात् 'अह' अहमेव वा 'तवेण' तपसा 'सहिउत्ति' सहित:-अहमेव तपसा युक्त इति 'मत्ता' मत्वा 'अण्णं जणं' अन्यं जनम्-स्वतो व्यतिरिक्त साधु गृहस्थं वा 'विभूय' बिम्वभूतम्, जलस्थ चन्द्रमित्र 'पस्सइ' पश्यति जलचन्द्रादि. वदर्थशून्यं पुरुषाकृतिमात्रं पश्पति, अवमन्यते इति, या स्वात्मानमेव संयमज्ञानतपोभिरन्वित जानाति, अन्नांश्च तिरस्करोति, स सर्वथैवाऽभिप्रानवान्, अनिवेकी भवतीति भावः ॥८॥ मूलम्--एर्गतकूण उ से पैलेइ,ण विजई माणपति गोते।
जे माणणट्रेण विउँकलेजा, वसुमन्तरेण अंबुज्झमाण॥९॥ छाया--एकान्तकूटेन तु स पयेति, न विद्यते मौनएदे गोत्रे ।
यो माननार्थेन व्युत्कर्पयेत् वसुमन्यतरेण भवुयमानः ॥९॥ अपने से भिन्न अन्य साधुओं और गृहस्थों को परछाई मात्र निकम्मा समझ कर उनकी अवहेलना करता है वह अविवेकी कहा जाता है। • भावार्थ यह है कि जो अपने आपको संयल, ज्ञान और तप से सम्पन्न समझता है और दूसरों का तिरस्कार करता है, वह अभिमानी तथा अविवेकी होता है ।।८॥
'एगंत कूडेण उ ले पलेह' इत्यादि ।
शब्दार्थ-से-स' पूर्वोक्त अहंकारवान् साधु 'एगंतकूडेण उ-एकान्तकूटेन तु' अस्यन्तमोह माया में फंसकर 'पलेह-पर्येति बार बार संसारमें भ्रमण करता है वह संसारसे मुक्त नहीं होसकता तथा 'मोणपयंसिભાષણ કરે છે, અને હું જ તપસ્વી છું. એમ માનીને પિતાનાથી બીજા સાધુઓ અને ગ્રહસ્થાને નકામા સમજીને તેને તિરસ્કાર કરે છે, તે અવિવેકી કહેવાય છે
કહેવાને ભાવ એ છે કે–જે પિતાને સંયમ, જ્ઞાન અને તપથી યુક્ત માને છે, અને બીજાઓને તિરસ્કાર કરે છે, તે અભિમાની તથા અવિવેકી હોય છે પ૮
'गत कूडेण उ से पलेइ' त्या
Avr - से स.' पूर्वरित मारी साधु, 'एगंतकडेण स-एकान्तकूटेन तु' भत्यात मा भने मायामा साईन पलेइ-पर्य'ति' पावा२ ससारमा अम ४२ छ. ते ससारथी भुत थ/ ! नथी, तथा 'मोणपयसि-मौन