Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
-:
सूत्रकृतासूत्रे केचित् 'समणा' श्रमणा:-शाक्यादयः 'विसएसणं' विषयैपणम्-विषयाणां शब्दादिकामभोगानाम्-एपणं प्राप्तिमेव 'झियायति' ध्यायन्ति-विषयानेव ध्यायन्ति, इमे आत्तरौद्रध्यायिन एव सन्ति, अत एते 'कंका वा' कङ्का 'इव-मत्स्यैपिणःकङ्कपक्षिण इव ‘कलुसाहमा' कलुषाधमा:-कल्लषाः कल्पचित्तवृत्तिकावात् , अतएव अधमाः सन्ति । यथा-कङ्कादयः पक्षिणो जलाश्रये निवसन्तः मत्स्यान्वेषण'परा अधमाः सन्ति, तथा-दण्डिनः शाक्यादयोऽपि विषयान्वेषणपराः कलुषत्तिकत्वेन अधमध्यानवन्तः सन्तीति भावः ॥२८॥ प्लम्-सुद्धं मग्गं विराहित्ता, इह मेगे उदुम्मई। । . उम्मग्गगा दुक्खं, घायमैसंति त तेहा ॥२९॥ छाया-शुद्ध मार्ग विराध्य, इह एके तु दुर्मतयः ।
उन्मार्गगता दु खं, घारमेष्यन्ति तत्तथा ॥२९॥ प्रकार मिथ्यादृष्टि और आरंभ परिग्रहवान होने के कारण अनार्य कोई कोई श्रमण, जैसे शाक्य आदि, शब्दादि कामभोगो की प्राप्तिका ही ध्यान किया करते हैं। वे आर्तध्यान और रौद्रध्यान करने वाले हैं, अत एव के पक्षी के समान कलुषित चित्तवृत्ति वाले होने के कारण क्लु. पित हैं और इसी कारण अधम हैं । - तात्पर्य यह है कि जैसे कंक आदि पक्षी जलाशय पर रहते हुए मछलियों की ही खोज में तत्पर रहते हैं, उसी प्रकार शाक्य आदि भी विषयोंके अन्वेषण में तत्पर तथा कलुषित वृत्ति वाले होने से अधम हैं ।२८१ એજ પ્રમાણે મિસ્યા દૃષ્ટિવાળા અને આરંભના પરિગ્રહ વાળા હોવાના કારણે અનાર્ય એવા કેઈ કઈ શ્રવણ, જેમકે–શ કર્યો વિગેરે શબ્દાદિ કામગોની પ્રાપ્તિનું જ ધ્યાન કર્યા કરે છે. તેઓ આર્ત ધ્યાન અને રૌદ્રધ્યાન કરવાવાળા છે. તેથી જ કંક પક્ષિની જેમ મલિન ચિત્તવૃત્તિ વાળા હેવાના કારણે કલુષિત છે. અને તે જ કારણથી અધમ છે,
તાત્પર્ય એ છે કે—જેમ કંક વિગેરે પક્ષિયે જલાશય પર, રહેતા થકા માછલિયેની જ શોધમાં તત્પર રહે છે, એ જ પ્રમાણે શકય વિગેરે પણ વિશ્વના અન્વેષણમાં તત્પર તથા કલુષિત-મલિન વૃત્તિવાળા હેવાથી અધમ છે. ૨૮
