Book Title: Agam 10 Ang 10 Prashna Vyakaran Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रश्नव्याकरणसूत्रे पश्चममुपद्वारमाह-'कयरेते' इत्यादि ।
मूलम्-कयरे ते ? जे ते सोयरिया मच्छबंधा साउणिय वाहा कूरकम्मा वाउरिया दीविय-बंधणप्पओग-तप्पगल-जाल-वीरल्ल. गायसदब्भ-वग्गुरा-कूडछलियाहत्था हरिएसा उणिया यविदंस गपासहत्था वणचरगा लुद्धगा महुघाया पोयघाया एणीयारा पएणीयारा सरदह-दीहिय-तलाग-पल्लग-परिगालण-मलण सोतबंधण सलिलासय सोसगा विसगरस्स य दायगा उत्तणवल्लरदवग्गिणिदयपलीवका कूरकम्मकारी ॥ सू० २१ ॥
टीका-'कयरे ते' कतरे ते प्राणवधकर्तारः ? इति प्रश्ने सत्युत्तरमाह-'सोयरिया' इत्यादि-'जे ते' ये ते 'सोयरिया' सौकरिकाः सूकरघातकाः 'मच्छबंधा' मत्स्यबन्धाःम्मत्स्यघातका धीवरा इत्यर्थः, 'साउणिया' शाकुनिका पक्षिवधोपजीविनः, भी फलद्वार न कह कर जो प्रथमप्राणवध द्वार का पचम उपद्वार कहा जा रहा है उसका कारण यह है कि फल, कर्ता के आधीन होने से पहिले कर्त्ता को प्रधानता रहती है, दूसरे कर्ता के विषय में वक्तव्य भी अल्प है तो सूवी कटाहन्याय से पहिले " स वि य करेंति पावा पाणावहं" इस प्रथमप्राणवध द्वार का यह पंचम उपद्वार ही कहा जा रहा है 'कयरे ते' इत्यादि। ____टीकार्थ-प्रश्न (कयरे ते) प्राणवध करनेवाले वे कौन २ से प्राणी हैं ? उत्तर-(जे ते) वे ये २ हैं-(सोयरिया, मच्छबंधा, साउणिया वाहाकूर कम्मा वाउरिया ) ( सोयरिया) सौकारिक-सुअर की शिकार करने
फलं देह" से याथु ३८ द्वा२ पडसा उन्नतुं तुं, छत ५४ ३८ द्वारવર્ણન ન કરતાં પહેલાં પ્રાણવધદ્વારનું પાંચમું ઉપદ્વાર વર્ણવવામાં આવ્યું છે, તેનું કારણ એ છે કે ફળ, કર્તાને અધીન હોવાથી પહેલાં કર્તાની પ્રધાનતા રહે છે અને બીજું કારણ એ છે કે કર્તાની બાબતમાં વક્તવ્ય-કહેવાનું પણ थाड छे, तेथी सूची ४ाउन्याये ५सा " जे विय करेंति पावा पाणवह " 241 પ્રથમ પ્રાણવધ પ્રકારનું આ પાંચમું ઉપદ્વાર જ વર્ણવવામાં આવી રહ્યું છે
" कयरे ते" त्यादि.
-प्र-" कयरे ते ?” प्रावध ४२॥२ ते ४यां यां प्राणीमो छ ? उत्तर-"जे ते" तसा नीय प्रमाण छ-"सोयरिया, मच्छबंधा साउणिया वाहा
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર