Book Title: Agam 10 Ang 10 Prashna Vyakaran Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुदर्शिनी टीका अ० ३ सू० १९ संसारसागरस्वरूपनिरूपणम् ३७३ दुःखैःप्प्तमित्यर्थः। तथा 'अणाइसंताणकम्मबंधणकिलेसचिक्खिल्लदुटुत्तारं' अनादि सन्तानबन्धनक्लेशचिक्खिल्लदुष्कृत्तारम् , तत्र-अनादिः आदि रहितः सन्तानः= विस्तारो यस्य तत्तथाभूतं यत् कर्मवन्धनं तद्रूप एव 'किलेस' क्लेश दुःख तद्रूपमेव चिक्खिलं-कर्दमस्तेन दुष्टुत्तारः दुस्तरः यः स तथा तम् । तथा-'अमर नरतिरियनिरयगइगमणकुडिलपरिवट्टविउलवेल ' अमरनरतियङ्नरकगतिगमनकुटिलपरिवर्तविपुलवेलं-तत्र - अमरनरतियङ्नरकचतुर्गतिषु-यद् गमनं तदेव कुटिला वक्रा परिवर्ताः गोलाकारा एव विपुला-विस्तीर्णा वेला-समुद्रजलवृद्धिरूपा यत्र स तथा तं, नरकादि चतुर्गतिचक्रभ्रमणपरम्पराभिः समुद्रजलवृद्धिरूपाभिर्युक्तमित्याशयः। तथा 'हिंसालियअदत्तादाणमेहुणपरिग्गहारंभकरणकरावणाणुमोयण-अट्टविहअणि?कम्मपिडियगुरुभरकंतदुग्गजलोघदूरनिवोलिज्जमाणउम्मग्गनिम्मग्गदुल्लहतल' हिंसाऽलीकादत्तादानमैथुनपरिग्रहारम्भकरणकारणानुमोदनाविधानिष्टकर्मपिण्डितगुरुभाराक्रान्तदुर्गजलौघदूरनिबोल्यमानोन्मार्गनिमग्नदुर्लभतलम् , तत्र-' हिंसालियअदत्तादाणमेहुणपरिग्गहारंम ' हिंसाऽलीकाऽदत्तादानतथा (अणाइसंताणकम्मबंधण किलेसचिक्खिल्लदुटुत्तारं ) जिसका विस्तार आदि से रहित है ऐसे कर्मबंधन जन्य क्लेशरूप (चिक्खिल्ल) कीचड से यह (दुडुत्तारं) दुस्तर बना हुआ है तथा ( अमरनरतिरियनिरयगइगमणकुडिलपरिवहविउलवेलं ) देव, नर, तिर्यच और नरक, इन चार गतियों में जो जीवोंका गमन है वही इस समुद्र को कुटिल गोलाकार विस्तर्ण वेला है, अर्थात् नरकादि चतुर्गतिरूप यह संसार है । इसमें जीवचक्र की तरह परिभ्रमण करते रहते हैं। यह परिभ्रमण की जो परंपरा है वही इस समुद्र की जल वृद्धि रूप वेला है। (हिंसालिय अदत्तादान मेहुणपरिग्गहारंभकरणकरावणाणुमोयण) हिंसा, झूठ, अदत्तादान, मैथुन, परिग्रहरूप आरम्भों का करना अनेस छ. तथा “ अणाइ-संतण-कम्मबंधण-किलेसचिक्खिल्ल-दुठुत्तार" मना भयनन्य ४२२३५ "चिक्खिल्ल" हीयउथी ते “दुाठुत्तारं" हुस्तर ने छ, तथा “ अमरनरतिरियगइगमणकुडिलपरिवविउलवेलं " દેવ, નર, તિર્યંચ અને નરક, એ ચાર ગતિમાં જીવનું જે ગમન થાય છે એ જ આ સંસાર સમુદ્રની કુટિલ ગોળાકાર વિસ્તીર્ણ વેલા છે, એટલે કે નરકાદિ ચાર ગતિરૂપ આ સંસાર છે. તેમાં ચકની જેમ જીવે પરિભ્રમણ કરે છે. આ પરિભ્રમણની જે પરંપરા છે તેજ આ સમુદ્રની જળ વૃદ્ધિરૂપ વેલા छे. “हिंसालिय-अदत्तादान-मेहुणपरिग्गहारभकरणकरावणाणुमोयण" हसा, જૂઠ, અદત્તાદાન, મિથુન, પરિગ્રહરૂપ આરંભ કરવા, અને તેની અનુમોદના
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર
