Agam 10 Ang 10 Prashna Vyakaran Sutra Sthanakvasi

Book Title: Agam 10 Ang 10 Prashna Vyakaran Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 751
________________

सुदर्शिनी टीका अ० २ सू०६ तृतीयभावनास्वरूपनिरूपणम्
अथ तृतीयां लोभनिग्रहरूपां भावनामाह
इयं लोहो ' इत्यादि ।
मूलम् - तइयं लोहो न सेवियव्वो, लुद्धो लोलो भणेज्ज अलियं । खेत्तस्स वेत्थुस्स वा कएण लुडो लोलो भणेज्ज
"
६९३
भान नहीं रहता है कि इन हमारे वचनों से दूसरे प्राणियों के प्राणों पर क्या बीतेगी । झूठ बोलने में उसे थोडा सा भी संकोच नहीं होता । दूसरे की चुगली करने से वह नहीं चुकता - पर के ऊपर असत्यदोषारोप करने से वह पीछे नहीं हठता। हर किसी के साथ कलह करता रहता है। शत्रुता करने में वह बड़ा निपुण होता है । शास्त्र विरुद्ध बोलने की इसे थोड़ी सी भी चिन्ता नहीं होती। जो पदार्थ जिस रूप में होता है उसे उस रूप में कहने में इसे शर्म आती है। विनीतभाव की इसकी दृष्टि में कोई कीमत नहीं होती है । जब यह क्रोधरूपी अग्नि से संतप्त हो उठता हैतब इसकी परीस्थिति पूर्वोक्त प्रकार से तो होती है परन्तु इससे अधिक भी कभी २ बन जाती है । ऐसी स्थिति में इसका कोई हितैषी नहीं रहता है । सब ही इसका अनादर करने लगते हैं । इसलिये इस क्रोध का परिहार करना चाहिये । इस प्रकार विचार कर जो मुनिजन क्षान्ति परिणति से इस क्रोध को जीतते हैं अर्थात् क्रोध नहीं करते हैं वे ही इस द्वितीयभावना से अपने अन्तःकरण को वासित कर सत्यव्रत को स्थिर बना लेते हैं || सू० ५ ॥
I
ખેલવા લાગે છે. તેને તે વાતનું પણ ભાન રહેતું નથી કે મારાં વચનાથી ખીજા પ્રાણીએના જીવને કેટલું દુઃખ થાય છે. અસત્ય ખેલવામાં તેને જરા પણ સંકોચ થતા નથી. બીજાની નિંદા કરતાં પણ તે અટકતા નથી—અન્યની ઉપર અસત્ય દોષારોપ કરતા તે પાછો હઠતા નથી. હરકોઈ સાથે તે કલહ કરતા રહે છે. દુશ્મનાવટ કરવામાં તે નિપુણ હેાય છે. શાસ્ત્રવિરૂદ્ધ ખેલવામાં તેને જરા પણ દુઃખ થતું નથી. જે પદાર્થ જે રૂપે હોય છે તે રૂપે તેને કહેવામાં તેને શરમ લાગે છે. તેની દૃષ્ટિએ વિનીત ભાવની કાઈ કીમત હતી નથી. જ્યારે ક્રોધરૂપી અગ્નિથી સંતપ્ત થઇ જાય છે ત્યારે તેની હાલત પૂર્વોક્ત પ્રકારની તા થાય જ છે પણ તેનાથી અધિક પણ કોઇ કોઇ વાર બને છે એવી સ્થિતિમાં તેના કોઇ હિતેષી રહેતા નથી. સૌ તેનેા અનાદર કરવા માંડે છે. તેથી તે ક્રોધને ત્યાગ કરવા ોઇએ. આ રીતે વિચારીને જે મુનિજન ક્ષાન્તિ પરિણિતથી એ ક્રોધને જીતે છે, એટલે કે ક્રોધ કરતા નથી, તે જ આ બીજી ભાવનાથી પેાતાના અંતઃકરણને ભાવિત કરીને સત્યવ્રતને સ્થિર કરી લે છેાસૂપ્ાા
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર


Page Navigation
1 ... 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010