Book Title: Agam 10 Ang 10 Prashna Vyakaran Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
६९८
प्रश्रव्याकरणसूत्रे
भरं न नित्थरज्जा, सप्पुरिसनिसेवियं चमग्गं भीओ न समत्थो अणुचरिउं । तम्हा न भीइयव्वं भयस्त वा वाहिस्स वा रोगस्स वा जराए वा मच्चुस्स वा अन्नस्स वा एवमाइयस्स । एवं धिज्जेण भाविओ अंतरप्पा संजयकरचरणनयणवयणो सूरो सच्चज्जवसंपन्नो ॥ सू० ७ ॥
टीका- ' चउत्थं ' चतुर्थी भावनामाह
न भीइयव्वं ' न भेतव्यं =भयं न कर्तव्यम् । कथं भयं न कर्तव्यम् ? इत्याह- ' भीयं ' भीतं भययुक्तं प्राणिनं खलु' भया' भयानि 'लहुयं ' लघुकं = शीघ्रम् ' अइति' आयन्ति प्राप्नुवन्ति, तथा ' भीओ ' भीतः ' मणुसो ' मनुष्यः ' अवितिज्जओ' अद्वितीयः =असहायो भवति, अयं भावः - भीतो मनुष्यो न कस्यापि सहायको भवति, न कोऽपि तस्य सहायको वा भवति । तथा-' भीओ ' भीतो मनुष्यः ' भूएहिं ' भूतैः = प्रेतैः ' घिप्पड़' गृह्यते, भूताविष्टो भवतीत्यर्थः । तथा-भीतः ' अन्नं पि ' अन्यमपि ' भेसेज्जा ' भीषयते । तथा-भीतः ' तवसंजमं पि ' तपः संयममपि = अब सूत्रकार चौथी भावना जो धैर्य भावना है उसे कहते हैं' चउत्थं ' इत्यादि० ।
,
-
टीकार्थ – (च) वह चौथी धैर्य भावना इस प्रकार से है ( न भाइयi ) भय नहीं करना चाहिये। क्यों कि ( भीयंखु मया अइंति लहुअ ) जो भययुक्त होता है उस प्राणी के पास निश्चय से भय शीघ्र आते हैं। (भीओ अवितिज्जओ मणूसो ) तथा जो भय से डरता है ऐसा मनुष्य अद्वितीय होता है वह न किसी की सहायता कर सकता है और न कोई दूसरा मनुष्य उसका ही सहायक होता है । (भीओ भुएहिं धिप्पs) भीत मनुष्य को भूत पकड़ लेते हैं। भीओ अन्नं पिहु भेसेज्जा ) भय से भीत हुआ मनुष्य दूसरों को भी भययुक्त
,
66
हवे सूत्रभर थोथी धैर्यभावना नाभनी लावना विषे हे छे- “ चउत्थं " इत्यादि टीडार्थ—— चउत्थं” ते थोथी धैर्यभावना या प्रमाणे छे - "न भीइयव्व' ' लय याभव। लेखे नहीं. अरण है “भीयं खु भया अइति लहुअं " ने जीउए होय છે તે વ્યક્તિ પાસે ચાસ ભય શીઘ્ર આવે છે. भीओ अवितिज्जओ मणूसो ” तथा के लयथी उरे छे मेवेो मनुष्य अद्वितीय होय छे-ते अने મદદ કરી શકતા નથી અને કઇ ખીજે મનુષ્ય તેના સહાયક થતે નથી. " भीओ भूएहिं fिaceइ " लयलीत मनुष्यने लूत पहडी से छे. "भीओ अन्नं पि हु भेसेज्जा" लयलीत मनुष्य मील बोअने पशु लयलीत उरे छे, तथा " भीआ
"
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર