Book Title: Agam 10 Ang 10 Prashna Vyakaran Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुदशिनो टीका अ०२ सू०४ प्रथमभावनास्वपनिरूपणम्
संप्रति सत्यवचनस्य पञ्च भावनाः प्रतिपादयन् पूर्व समितियोगलक्षणां प्रथमां भावनामाह-' तस्स इमा' इत्यादि__ मूलम् -तस्स इमा पंच भावणाओ बीयस्स वयस्स अलियवयण-वेरमण-परिरक्खणट्टयाए । पढमं सोऊण संवरटुं परमटुं सुटु जाणिऊण न वेगियं, न तुरियं, न चवलं न कडुयं, न फरुसं, न साहसं, न य परस्स पीलाकरं सावज्जं सच्चं च मियं च गाहगं च सुद्धं संगयमकाहलं च समीक्खियं संजएण कालम्मिय वत्तव्वं । एवं अणुवाइसमिइजोगेण भाविओ भवइ अंतरप्पा संजयकरचरणनयणवयणो सूरो सच्चज्जवसंपण्णो ॥ सू०४ ॥
टीका- तस्स ' तस्य प्रसिद्धस्य ‘बीयस्स वयस्स' द्वितीयस्य व्रतस्य इमा: वक्ष्यमाणाः पञ्च भावणाओ' भावनाः 'अलियवयणवेरमणपरिरक्षणवचन कहेजाते हैं वे नामादियुक्त वचन कहलाते हैं। इस प्रकार के ये सत्यवचन संयम आदि के बाधक नहीं होते है। ऐसे वचन सव्यव्रती बोल सकता हैं। तथा वह प्राकृत आदि भेद से बारह प्रकार की भाषा और एकवचन आदि के भेद से सोलह प्रकार का वचन भी बोल सकता है। इस प्रकार के वचन बोलने में प्रभु की आज्ञा है। ऐसे वचन बोलने में किसी भी जीव को बाधा नहीं पहुँचती है ॥ सू०३ ॥
अब सूत्रकार सत्यवचन की पांच भावनाओं को कहने के अभिप्राय से सर्वप्रथम वे अनुविचिन्त्य समिति नाम की प्रथम भावना
નામાદિયુક્ત વચન કહેવાય છે, આ પ્રકારનાં તે સત્યવચનો સંયમ આદિમાં બાધક થતાં નથી. એવાં વચન સત્યવતી બોલી શકે છે. તથા તે પ્રાકૃત આદિ ભેદથી બાર પ્રકારની ભાષા અને એક વચન આદિ ભેદથી સોળ પ્રકારના વચન પણ બોલી શકે છે, આ પ્રકારનાં વચન બોલવાની પ્રભુની આજ્ઞા છે. એવાં क्यनो मोबाथी ७५ पने माथा पांयती नथी ।। २. 3 ॥
હવે સૂત્રકાર સત્યવચનની પાંચ ભાવનાઓ દર્શાવવાને માટે સૌથી પહેલાં તેઓ અનુવિચિત્ર સમિતિ નામની પહેલી ભાવનાનું વર્ણન કરે છે
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર
