Book Title: Agam 10 Ang 10 Prashna Vyakaran Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१५१
सुदर्शिनी टीका अ०१ सू० ४५ दुःखप्रकारनिरूपणम् पत्रादीनामपनयनं, 'पंतझोडण' प्रान्तझोटनं-पत्रपुष्पफलादिपातनम् , ' अग्गिदहण' अग्निदहनं अग्नि प्रज्वालनं चेतान्यादिर्येषां तानि एवम्पकाराणि दुःखानि एकेन्द्रियसम्बन्धीनि एकेन्द्रियत्वं प्राप्ताः पृथिव्यादिजीवाः प्राप्नुवन्तीति पूर्वेण सम्बन्धः । तदेव निगमयति-एवम्-उक्तरीत्या ते नरकात प्रत्यागताः जीवाः 'भव परंपरादुक्खसमणुबद्धा' भवपरम्परादुःखसमनुबद्धाः पञ्चेन्द्रियादि योनिषु जन्मपरम्परैव दुःखं तेन समनुबद्धाः संयुक्ताः ‘पाणाइवाय-निरया' प्राणातिपातनिरतामाणिवधपरायणाः जीवाः संसारे चतुर्गतिरूपे कीदृशे ? 'बीहणकरे' भयंकरे-भयकारणे 'अणंतकालं' अनन्तकालम् ' अडंति ' अटन्ति-सततं भ्रमन्ति ।। मू० ४५॥
पूर्व नरकात्मत्यावृत्तानां तिर्यग्योनिषु जन्मभवतीति वर्णितम् । अथ यदि ते कथविलुश्चन है । पत्र, पुष्प, फल आदि का गिराना इसका नाम ( पंतज्झोडण ) प्रान्तझाटन है। अग्नि का जलाना-इसका नाम अग्निदहन है। इत्यादि दुःखों को एकेन्द्रिय पर्याय को प्राप्त हुए पृथिव्यादि जीव भोगते हैं । अब इसका उपसंहार करते हुए सूत्रकार कहते हैं-( एवं ते ) इस प्रकार नरक से निकले हुए वे जीव (भवपरंपरादुक्ख समणुबद्धा ) उक्त रीति से पंचेन्द्रिय आदि योनियों में जन्मपरम्परारूप दुःखों से युक्त जीव (पाणाइवायनिरया ) प्राणिवध करने में तत्पर होकर (बीहणकरे) भयंकर भय के कारणभूत इस ( संसारे ) चतुर्गतिरूप संसार में ( अणंतकालं ) अनंत कालतक ( अडंति ) भ्रमण करते हैं ॥सू०४५ ॥
इस प्रकार यहांतक यह समझाया गया है कि नरक से निकले हुए वे जीव तियच योनि में जन्म लेते हैं। यदि वे कंथचित् मनुष्य पर्याय " तच्छण" तक्षए छ. २ वाटी पाहिले ते ६२ शय छे ते शत पत्राहिने २ ४२वानी जियान “ विलुचण" वियन ४ छ. पान, ३०, इस
माहिने पापानी याने "पंतज्ज्ञोडण" प्रान्तटन छ. मनिने सावधानी ક્રિયાને અગ્નિદહન કહે છે. ઈત્યાદિ પ્રકારનાં દુ:ખે એકેન્દ્રિય પર્યાયમાં ઉત્પન્ન થયેલ પૃથિવ્યાદિ જો ભેગવે છે. હવે તેને ઉપસંહાર કરતાં સૂત્રકાર કહે છે
'एवं ते' मा रीते २४माथी नीउणेसा । "भवपर परादुक्खसमणुबद्धा" ઉપરોક્ત પંચેન્દ્રિય આદિ નિમાં જન્મપરંપરારૂપ દુઃખોથી યુક્ત થાય છે, भने “पाणाइवार्यानरया" प्राविध ४२वाने तत्५२ धने “बीहणकरे" सय ४२-भयना २५भूत २ “संसारे" यतुति३५ संसारमा “अणंतकाल" मनात सुधी " अडति” भ्रम ४२ छ. ॥ सू० ४५॥
આ રીતે અહીં સૂધીમાં સમજાવવામાં આવ્યું છે કે નરકમાંથી નીકળેલા તે જ તિર્યંચ નિમાં જન્મ લે છે જે કદાચ તેઓ મનુષ્ય નિમાં ઉત્પન્ન
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર
