Book Title: Agam 10 Ang 10 Prashna Vyakaran Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१५२
प्रश्रव्याकरणसूत्रे चिन्मनुष्यत्वमपि चेत्प्राप्नुयुस्तथाप्यधन्या एव जायन्ते इत्येतदाह-जे वियेत्यादि।
मूलम्-जे विय इह माणुसत्तणं आगया कह वि नरगा उध्वटिया अधन्ना ते वि य दीसंति पायसो विकयविगलरूवा खुज्जा बडभा य वामणा य बहिरा काणा कुंटा पंगुला विगल य मूया य मम्मणा य अंधयगा य चक्खुविणिहया संचिल्लया वाहिरोगपीलिय अप्पाउय-सत्थवज्झबाला कुलक्खणुक्किन्नदेहा दुब्बल-कुसंघयण-कुप्पमाण-कुसंठिया कुरुवा किविणा य हीणा हीणसत्ता निच्चं सोक्खपरिवजिया असहदुक्खभागी णरगाओ इहं सावसेसकम्मा उठवट्टिया समाणा ॥ सू० ४६ ॥ ___टीका-'जेवि य' येऽपि च-ये केचित् प्राणिनः 'नरगा' नरकात् 'उज्वट्टिया' उद्वर्तिताः प्रत्यावृत्ताः निस्मृता इत्यर्थः 'कहिं वि' कथमपि-महताकष्टेन अनन्तजन्ममरणानामनन्तदुःखमनुभूयेत्यर्थः, मनुष्यलोके 'माणुसत्तणं' मनुष्यत्वं ' आगया' आगताः प्राप्ताः ' तेवि य' तेऽपि च 'अधन्ना ' अधन्याः =निन्दनीयाः ‘पायसो' प्रायशो-बाहुल्येन, प्रायशो ग्रहणं तीर्थङ्करादि-ब्यावृत्त्य
को भी प्राप्त कर लें तो वहां भी वे खराब अवस्था में ही रहते हैं, इस वात को समझाते हैं-(जे वि य ) इत्यादि ।
टीकार्थ-(जे वि य) जो कितनेक प्राणी (नरगा) नरक से (उव्वटिया) निकलकर ( कहिं वि) कथमपि-कुछ, पुण्य के उदय से ( इह ) इस मनुष्यलोक में ( मानुसत्तणं ) मनुष्य पर्याय को ( आगया) प्राप्त कर लेते हैं ( ते वि पायसो अधना ) प्रायः करके वे यहां (पायसो) शब्द तीर्थकर आदि की निवृत्ति के लिये आया है । (अधन्ना) निंदनीय होते થાય તો ત્યાં તે પણ તેઓ ખરાબ હાલતમાં જ રહે છે, તે વાત હવે સૂત્ર४१२ समान छ-"जे वि य” त्याहि.
टी -" जे वि य” २ मा प्राणीमानरगा" न२४भांथी “ उव्वहिया" नीजीने “ कहिं वि" थेपुन्यन यथी " इह " २॥ मनुष्य सोभा " माणुसत्तणं" मनुष्य पर्याय “ आगया " प्रास ४२ छ. "ते वि पायसो" प्रायः शन तेया मडीया “ अधन्ना" निहनीय हाय छे. “पायसो" २४ ताय ४२ माहिती निवृत्तिने भाटे भूयो छ. “ विकय
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર