Book Title: Agam 10 Ang 10 Prashna Vyakaran Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुदर्शिमी टीका अ० १ सू० २० मंदबुद्धिया कानूर जोवान् घ्नन्ति
७९
अथ यद्यपि — उद्देशक्रमानुसारेण 'जारिसं फलं देई' इति चतुर्थ फलद्वारं पूर्व वक्तव्यं, तथापि फलस्य कर्त्रधीनत्वेन कर्तुः प्राधान्यात्, अल्पवक्तव्यत्वेन सूची - कटान्यायाच्च पूर्व 'जेविय करेंति पावा पाणवहं' इति प्रथमप्राणवधद्वारस्य
करते हैं जो स्वाधीन होने पर हिंसा कर्म में रत हो जाते हैं। कितनेक जीव ऐसे भी होते हैं कि जो हिंसक जीवों की संगति आदि के पराधिन होकर हिंसा करने लग जाते हैं। बहुत से ऐसे भी प्राणी है जो अपने लिये हिंसा करते है और बहुत से जोव ऐसे भी होते हैं कि उठते बैठते चलते फिरते विना किसी प्रयोजन के भी जीवों की हिंसा करते हैं। बहुत से जीव ऐसे भी हैं कि वे चाहे स्वतंत्र रहे या परतंत्र रहे किसी भी स्थिति में रहें पर फिर भी हिंसा करने से नहीं चूकते हैं । कोई जीव किसी दूसरे जीव को वैर के कारण मार डालते हैं, कोई अपनी हँसी करने के कारण मार डालते हैं । और कोई २ ऐसे भी प्राणी हैं जो रति के कारण - चित्त खुशी में रहने के कारण - जीवों की हिंसा - शिकार करते हैं । इत्यादि और भी इसी तरह के कारण सूत्रकार ने इस सूत्र द्वारा प्रकट किये हैं जो ऊपर अर्थ में कहदिये हैं। इनके सिवाय दूसरे कारणों से भी हिंसा करते हैं || सू०२०||
अब सूत्रकार यह प्रकट करते हैं कि उद्देशक्रम के अनुसार यद्यपि " जारिसं फलं देइ " यह चतुर्थ फलद्वार पहिले कहना चाहिये था तो
હાવા છતાં પણ હિંસા કમાં લીન રહે છે. કેટલાક જીવા એવા પણ હાય છે કે જે હિંસક જીવાની સંગતિ આદિ વડે પરાધીન હાવાને કારણે હિંસા કરવા લાગે છે. કેટલાક એવા પણ છવા છે કે જે સ્વાને ખાતર હિ`સા કરે छे, भने धणा व सेवा या होय छे उठतां, मेसतां, हासतां, शासतां, કોઈપણ પ્રત્યેાજન વિના જીવાની હિંસા કરે છે. ઘણા જીવા એવા પણ હાય છે કે તેઓ સ્વતંત્ર હાય કે પરતંત્ર હોય. કોઈપણ સ્થિતિમાં હોવા છતાં પણ હિંસા કરતા અટકતા નથી. કેાઈ જીવ ખીજા જીવાને વેરને કારણે મારી નાખે છે, કાઈ હ‘સી-મજાકને ખાતર મારી નાખે છે, અને કોઈ કાઈ જીવા એવા પણ હાય છે કે જે રતિને કારણે-મનના આનંદને ખાતર જીવાની હિંસા (શિકાર) કરે છે. ઈત્યાદિ બીજા પણ એ જ પ્રકારનાં કારણેા સૂત્રકારે આ સૂત્ર દ્વારા પ્રગટ કર્યા છે, જે ઉપર ખતાવી દેવામાં આવ્યાં છે. તે સિવાય બીજા अरणोथी पागु तेथे हिंसा मेरे छे. ॥ सू. २० ॥
हवे सूत्रार ये स्पष्ट
छे
उद्देशोना इस प्रमाणे लेडे 'जारिस
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર
