Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta kiye dukha hoya adan zrI priyadarzana For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org prIta kiye duHkha hoya (namaskAra mahAmaMtra ke prabhAva para surasuMdarI caritra) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI priyadarzana [AcArya zrI vijayabhadraguptasUrijI mahArAja ] bhAvAnuvAda snehadIpa For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir punaH saMpAdana jJAnatIrtha-kobA dvitIya AvRtti vi.saM.2067, 31 agasta-2009 maMgala prasaMga rASTrasaMta zrutoddhAraka AcAryadevazrI padmasAgarasUrijI kA 75vA~ janmadivasa tithi : bhAdra. suda-11 di. 31-8-1009, sAMtAkrUja, muMbaI mUlya pakkI jilda : rU. 100-00 kaccI jilda : rU. 90-00 Arthika saujanya zeTha zrI niraMjana narottamabhAI ke smaraNArtha ha, zeTha zrI narottamabhAI lAlabhAI parivAra prakAzaka zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kobA, tA.ji. gAMdhInagara - 382007 phona naM. (079) 23176104, 13176171 email : gyanmandir@kobatirth.org website : www.kobatirth.org mudraka : navaprabhAta prinTarsa, amadAvAda - 9825598855 TAITala DIjAina : Arya grAphIksa - 9925801910 For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pUjya AcArya bhagavaMta zrI vijayabhadraguptasUrIzvarajI zrAvaNa zuklA 12, vi.saM. 1989 ke dina pudagAma mahesANA (gujarAta) meM maNIbhAI evaM hIrAbahana ke kuladIpaka ke rUpa meM janme mUlacandabhAI, juhIM kI kalI kI bhAMti khilatIkhulatI javAnI meM 18 barasa kI umra meM vi.saM. 2007, mahAvada 5 ke dina rANapura (saurASTra) meM AcArya zrImad vijayapremasUrIzvarajI mahArAjA ke karamakamaloM dvArA dIkSita hokara pU. bhuvanabhAnusUrIzvarajI ke ziSya bane. muni zrI bhadraguptavijayajI kI dIkSAjIvana ke prAraMbha kAla se hI adhyayana adhyApana kI sudIrgha yAtrA prAraMbha ho cukI thI.45 AgamoM ke saTIka adhyayanoparAMta dArzanika, bhAratIya evaM pAzcAtya tatvajJAna, kAvya-sAhitya vagairaha ke 'milasTona' pAra karatI huI vaha yAtrA sarjanAtmaka kSitija kI tarapha mur3a gaI. 'mahApaMthano yAtrI' se 20 sAla kI umra meM zuru huI lekhanayAtrA aMta samaya taka athaka evaM anavarata calI. taraha-taraha kA maulika sAhitya, tatvajJAna, vivecanA, dIrgha kathAe~, laghu kathAe~, kAvyagIta, patroM ke jariye svaccha va svastha mArgadarzana paraka sAhitya sarjana dvArA unakA jIvana saphara dina-ba-dina bharApUrA banA rahatA thA. premabharA ha~samukha svabhAva, prasanna va mRdu AMtara-bAhya vyaktitva evaM bahujana-hitAya bahujana-sukhAya pravRttiyA~ unake jIvana ke mahattva capUrNa aMgarUpa thI. saMgha-zAsana vizeSa karake yuvA pIr3hI. taruNa pIDhI evaM ziza-saMsAra ke jIvana nirmANa kI prakiyA meM unheM rUci thI... aura isI se unheM saMtuSTi milatI thI. pravacana, vArtAlApa, saMskAra zibira, jApa-dhyAna, anuSThAna evaM paramAtma bhakti ke viziSTa AyojanoM ke mAdhyama se unakA sahiSNu vyaktitva bhI utanA hI unnata evaM ujjvala banA rahA. pUjyazrI jAnane yogya vyaktitva va mahasUsa karane yogya astitva se sarAbora the. kolhApura meM tA.4-5-1987 ke dina gurudeva ne unheM AcArya pada se vibhUSita kiyA.jIvana ke aMta samaya meM lambe arase taka ve aneka vyAdhiyoM kA sAmanA karate hue aura aise meM bhI satata sAhitya sarjana karate hue dinAMka 19-11-1999 ko zyAmala, ahamadAbAda meM kAladharma ko prApta hue. For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakAzakIya pUjya AcArya zrI vijayabhadraguptasUrijI mahArAja (zrI priyadarzana) dvArA likhita aura vizvakalyANa prakAzana, mahesANA se prakAzita sAhitya, jaina samAja meM hI nahIM apitu jainetara samAja meM bhI bar3I utsukatA aura manoyoga se par3hA jAne vAlA lokapriya sAhitya hai. pUjyazrI ne 19 navambara, 1999 ke dina ahamadAbAda meM kAladharma prApta kiyA. isake bAda vizvakalyANa prakAzana TrasTa ko visarjita kara unake prakAzanoM kA punaH prakAzana banda karane ke nirNaya kI bAta sunakara hamAre TrasTiyoM kI bhAvanA huI ki pUjya AcArya zrI kA utkRSTa sAhitya janasamudAya ko hamezA prApta hotA rahe, isake liye kucha karanA cAhie. pUjya rASTrasaMta AcArya zrI padmasAgarasUrijI mahArAja ko vizvakalyANa prakAzana TrasTamaMDala ke sadasyoM ke nirNaya se avagata karAyA gayA. donoM pUjya AcAryazrIyoM kI ghaniSTha mitratA thI. antima dinoM meM divaMgata | AcAryazrI ne rASTrasaMta AcAryazrI se milane kI hArdika icchA bhI vyakta kI thI. pUjya AcAryazrI ne isa kArya hetu vyakti, vyaktittva aura kRtittva ke AdhAra para saharSa apanI sahamatI pradAna kI. unakA AzIrvAda prApta kara | kobAtIrtha ke TrasTiyoM ne isa kArya ko Age cAlU rakhane hetu vizvakalyANa prakAzana TrasTa ke sAmane prastAva rakhA. vizvakalyANa prakAzana TrasTa ke TrasTiyoM ne bhI kobAtIrtha ke TrasTiyoM kI divaMgata AcAryazrI priyadarzana ke sAhitya ke pracAra-prasAra kI utkRSTa bhAvanA ko dhyAna meM lekara zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kobAtIrtha ko apane TrasTa dvArA prakAzita sAhitya ke punaH prakAzana kA sarvAdhikAra saharSa sauMpa diyA. isake bAda zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kobA ne saMsthA dvArA | saMcAlita zrutasaritA (jaina buka sTaoNla) ke mAdhyama se zrI priyadarzanajI ke | lokapriya sAhitya ke vitaraNa kA kArya samAja ke hita meM prArambha kara diyA. zrI priyadarzana ke anupalabdha sAhitya ke punaH prakAzana karane kI zRMkhalA meM prIta kiye duHkha hoya graMtha ko prakAzita kara Apake kara kamaloM meM prastuta kiyA jA rahA hai. For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI namaskAra mahAmaMtra ke acintya evaM anirvacanIya prabhAva ko parisphuTa karane yaha dIrgha kathA sarvaprathama 'arihaMta' (hindI mAsika patra) meM navaMbara/ 81 se disaMbara/85 taka 'jIvana hai saMgrAma' zIrSaka se prakAzita huI thI aba vaha kathA pustaka rUpa meM 'prIta kiye du:kha hoya' zIrSaka se Apake pAsa pahuMcI hai. ___ zeTha zrI saMvegabhAI lAlabhAI ke saujanya se isa prakAzana ke liye zrI niraMjana narottamabhAI ke smaraNArtha, haste zeTha zrI narottamabhAI lAlabhAI parivAra kI ora se udAratA pUrvaka Arthika sahayoga prApta huA hai, isaliye hama zeTha zrI narottamabhAI lAlabhAI parivAra ke RNI haiM tathA unakA hArdika AbhAra mAnate haiM. AzA hai ki bhaviSya meM bhI unakI ora se sadaiva udAratA pUrNa sahayoga prApta hotA rahegA. ___ isa AvRtti kA prUphariDiMga karane vAle zrI hemaMtakumAra siMgha, zrI subodhakumAra zarmA tathA aMtima prUpha karane hetu paMDitavarya zrI manojabhAI jaina kA hama hRdaya se AbhAra mAnate haiM. saMsthA ke kampyUTara vibhAga meM kAryarata zrI ketanabhAI zAha, zrI saMjayabhAI gurjara va zrI bAlasaMga ThAkora ke hama hRdaya se AbhArI haiM, jinhoMne isa pustaka kA suMdara kampojiMga kara chapAI hetu baTara priMTa nikAlA. __ Apase hamArA vinamra anurodha hai ki Apa apane mitroM va svajanoM meM isa preraNAdAyaka satsAhitya ko vitarita kareM. zrutajJAna ke pracAra-prasAra meM ApakA laghu yogadAna bhI Apake liye lAbhadAyaka siddha hogA. __ punaH prakAzana ke samaya graMthakArazrI ke Azaya va jinAjJA ke viruddha koI bAta raha gayI ho to micchAmi dukkar3am. vidvAna pAThakoM se nivedana hai ki ve isa ora hamArA dhyAna AkRSTa kareM. __anta meM naye AvaraNa tathA sAja-sajjA ke sAtha prastuta graMtha ApakI jIvanayAtrA kA mArga prazasta karane meM nimitta bane aura viSamatAoM meM bhI samarasatA kA lAbha karAye aisI zubhakAmanAoM ke sAtha... TrasTIgaNa zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kobA For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kathA-paricaya isa mahAkathA kA AdhAra graMtha hai- surasuMdarI rAsa. isa rAsa kI racanA paMDitapravara zrI vIravijayajI ne vi. saM. 1857 meM ahamadAbAda meM kI thI. jaina gujarAtI sAhitya meM paMDitapravara zrI vIravijayajI kA yogadAna atyaMta mahatvapUrNa evaM asAdhAraNa hai. unakI eka-eka racanA padalAlitya se paripUrNa hai. varNana zailI bhI rocaka evaM bodhagamya hai. surasuMdarI rAsa meM unhoMne sAhitya ke nava rasoM kA prayoga bar3e hI sahajatA pUrvaka kiyA hai. isa kAvya ko par3hane se aisA AbhAsa hotA hai ki mAno kAvya kI paMktiyoM va zabdoM ke sauMdarya kA yauvana nikhara rahA ho. - isa rAsa-kAvya meM se kathAvastu lekara maiMne prastuta graMtha vi. saM. 2037 meM dhAnerA (gujarAta) ke cAturmAsa kI avadhi meM likhA hai. kathA par3hate-par3hate AdhyAtmika rasAnubhUti to hogI hI, sAtha hI zrI navakAra mahAmaMtra ke Upara agAdha zraddhA bhI utpanna hogI. sabhI isa kathA ko par3hakara antarmukhI baneM, anAsakta baneM aisI maMgalakAmanA ke sAtha. - priyadarzana For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharma kalA va zruta-sAdhanA kA AhlAdaka dhAma zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kobA tIrtha ahamadAbAda-gAMdhInagara rAjamArga para sthita sAbaramatI nadI ke samIpa suramya vRkSoM kI chaTAoM se ghirA huA yaha kobA tIrtha prAkRtika zAntipUrNa vAtAvaraNa kA anubhava karAtA hai. gacchAdhipati, mahAna jainAcArya zrImata kailAsasAgarasUrIzvarajI ma. sA. kI divya kRpA va yugadraSTA rASTrasaMta AcArya pravara zrImat padmasAgarasUrIzvarajI ke zubhAzIrvAda se zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kI sthApanA 26 disambara 1980 ke dina kI gaI thI. AcAryazrI kI yaha icchA thI ki yahA~ para dharma, ArAdhanA aura jJAna-sAdhanA kI koI ekAdha pravRtti hI nahIM varan anekavidha jJAna aura dharma-pravRttiyoM kA mahAsaMgama ho. etadartha AcArya zrI kailAsasAgarasUrIzvarajI kI mahAna bhAvanArUpa AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kA khAsa taura para nirmANa kiyA gayA. zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra anekavidha pravRttiyoM meM apanI nimnalikhita zAkhAoM ke satprayAsoM ke sAtha dharmazAsana kI sevA meM tatpara hai. (1) mahAvIrAlaya : hRdaya meM alaukika dharmollAsa jagAne vAlA carama tIrthaMkara zrI mahAvIrasvAmI kA zilpakalA yukta bhavya prAsAda 'mahAvIrAlaya' darzanIya hai. prathama tala para garbhagRha meM mUlanAyaka mahAvIrasvAmI Adi 13 pratimAoM ke darzana alaga-alaga deriyoM meM hote haiM tathA bhUmi tala para AdIzvara bhagavAna kI bhavya pratimA, mANibhadravIra tathA bhagavatI padmAvatI sahita pAMca pratimAoM ke darzana hote haiM. sabhI pratimAe~ itanI mohaka evaM cumbakIya AkarSaNa rakhatI haiM ki lagatA hai sAmane hI baiThe raheM. ___ maMdira ko paraMparAgata zailI meM zilpAMkanoM dvArA rocaka paddhati se alaMkRta kiyA gayA hai, jisase sIDhiyoM se lekara zikhara ke guMbaja taka tathA raMgamaMDapa se garbhagRha kA hara pradeza jaina zilpa kalA ko Adhunika yuga meM punaH jAgRta karatA dRSTigocara hotA hai. dvAroM para utkIrNa bhagavAna mahAvIra deva ke prasaMga 24 yakSa, 24 yakSiNiyoM, 16 mahAvidyAoM, vividha svarUpoM meM apsarA, deva, kinnara, pazu-pakSI sahita vela-vallarI Adi isa maMdira ko jaina zilpa evaM sthApatya ke kSetra meM eka apratima udAharaNa ke rUpa meM saphalatApUrvaka prastuta karate haiM. mahAvIrAlaya kI viziSTatA yaha hai ki AcArya zrI kailAsasAgarasUrIzvarajI For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ma.sA. ke antima saMskAra ke samaya prativarSa 22 maI ko dupahara 2 bajakara 7 minaTa para mahAvIrAlaya ke zikhara meM se hokara sUrya kiraNeM zrI mahAvIrasvAmI ke lalATa ko sUryatilaka se dedIpyamAna kare aisI anupama evaM advitIya vyavasthA kI gaI hai. prati varSa isa AhlAdaka ghaTanA kA darzana bar3I saMkhyA meM janamedanI bhAvavibhora hokara karatI hai. (2) AcArya zrI kailAsasAgarasUri smRti maMdira (guru maMdira) : pUjya gacchAdhipati AcAryadeva prazAntamUrti zrImat kailAsasAgarasUrIzvarajI ke puNya deha ke antima saMskAra sthala para pUjyazrI kI puNya-smRti meM saMgamaramara kA nayanaramya kalAtmaka guru maMdira nirmita kiyA gayA hai. sphaTika ratna se nirmita anantalabdhinidhAna zrI gautamasvAmIjI kI manohara mUrti tathA sphaTika se hI nirmita guru caraNa-pAdukA vAstava meM darzanIya haiM. (3) AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamandira (jJAnatIrtha) : vizva meM jainadharma evaM bhAratIya saMskRti ke vizAlatama adyatana sAdhanoM se susajja zodha saMsthAna ke rUpa meM apanA sthAna banA cukA yaha jJAnatIrtha zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kI AtmA hai. jJAnatIrtha svayaM apane Apa meM eka labdhapratiSTha saMsthA hai. AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira ke antargata nimnalikhita vibhAga kAryarata haiM : (i) devarddhigaNi kSamAzramaNa hastaprata bhAMDAgAra (ii) Arya sudharmAsvAmI zrutAgAra (mudrita pustakoM kA graMthAlaya) (iii) AryarakSitasUri zodhasAgara (kampyUTara kendra sahita) (iv) samrATa samprati saMgrahAlaya : isa kalAdIrghA-myUjIyama meM purAtattva-adhyetAoM aura jijJAsu darzakoM ke lie prAcIna bhAratIya zilpa kalA paramparA ke gauravamaya darzana isa sthala para hote haiM. pASANa va dhAtu mUrtiyoM, tAr3apatra va kAgaja para citrita pANDulipiyoM, laghucitra, paTTa, vijJaptipatra, kASTha tathA hastidaMta se banI prAcIna evaM arvAcIna advitIya kalAkRtiyoM tathA anyAnya purAvastuoM ko bahuta hI AkarSaka evaM prabhAvotpAdaka DhaMga se dhArmika va sAMskRtika gaurava ke anurUpa pradarzita kI gaI hai. (v) zahara zAkhA : pUjya sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMta evaM zrAvaka-zrAvikAoM ko svAdhyAya, ciMtana aura manana hetu jainadharma ki pustakeM najadika meM hI upalabdha ho sake isalie bahusaMkhya jaina bastIvAle ahamadAbAda (pAlaDI-Tolakanagara) vistAra meM AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kI eka zahara zAkhA kA I. saM. 1999 meM prAraMbha kiyA gayA thA. jo Aja caturvidha saMgha ke zrutajJAna ke adhyayana hetu niraMtara apanI sevAeM de rahI hai. For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (4) ArAdhanA bhavana : ArAdhaka yahA~ dharmArAdhanA kara sakeM isake lie ArAdhanA bhavana kA nirmANa kiyA gayA hai. prAkRtika havA evaM rozanI se bharapUra isa ArAdhanA bhavana meM muni bhagavaMta sthiratA kara apanI saMyama ArAdhanA ke sAtha-sAtha viziSTa jJAnAbhyAsa, dhyAna, svAdhyAya Adi kA yoga prApta karate haiM. (5) dharmazAlA : isa tIrtha meM AnevAle yAtriyoM evaM mahemAnoM ko Thaharane ke lie Adhunika suvidhA saMpanna yAtrikabhavana evaM atithibhavana kA nirmANa kiyA gayA hai. dharmazAlA meM vAtAnukulita evaM sAmAnya milakara 46 kamare upalabdha hai. prakRti kI goda meM zAMta aura suramya vAtAvaraNa meM isa tIrtha kA varSa bhara meM hajAroM yAtrI lAbha lete haiM. (6) bhojanazAlA va alpAhAra gRha : tIrtha meM padhAranevAle zrAvakoM, darzanArthiyoM, mumukSuoM, vidvAnoM evaM yAtriyoM kI suvidhA hetu jaina siddhAntoM ke anurUpa sAttvika upahAra upalabdha karAne kI vizAla bhojanazAlA va alpAhAra gRha meM sundara vyavasthA hai. (7) zruta saritA : isa buka sTAla meM ucita mUlya para utkRSTa jaina sAhitya, ArAdhanA sAmagrI, dhArmika upakaraNa, kaiseTasa evaM sI.DI. Adi upalabdha kiye jAte haiM. yahIM para esa.TI.DI TelIphona bUtha bhI hai. (8) vizvamaitrI dhAma - borIjatIrtha, gAMdhInagara : yoganiSTha AcArya zrImada buddhisAgarasUrijI mahArAja kI sAdhanAsthalI borIjatIrtha kA punaruddhAra parama pUjya AcAryadeva zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma.sA. kI preraNA evaM zubhAzIrvAda se zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra saMlagna vizvamaitrI dhAma ke tattvAvadhAna meM navanirmita 108 phITa u~ce vizAlatama mahAlaya meM 81.25 IMca ke padmAsanastha zrI varddhamAna svAmI prabhu pratiSThita kiye gaye haiM. jJAtavya ho ki vartamAna mandira meM isI sthAna para jamIna meM se nikalI bhagavAna mahAvIrasvAmI Adi pratimAoM kI pratiSThA yoganiSTha AcArya zrImad buddhisAgarasUrIzvarajI mahArAja dvArA huI thI. navIna mandira sthApatya evaM zilpa donoM hI dRSTi se darzanIya hai. yahA~ para mahimApura (pazcimabaMgAla) meM jagatazeTha zrI mANikacaMdajI dvArA 18vI sadI meM kasauTI paththara se nirmita bhavya aura aitihAsika jinAlaya kA punaruddhAra kiyA gayA hai. vartamAna meM ise jainasaMgha kI aitihAsika dharohara mAnA jAtA hai. nissaMdeha isase isa tIrtha parisara meM pUrva va pazcima bhArata ke jainazilpa kA abhUtapUrva saMgama huA hai. For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 1. choTI-sI bAta 2. nayI kalA - nayA adhyayana 3. apUrva mahAmaMtra 4. zivakumAra 7. paheliyA~. 8. mana kI murAda 9. kitanI khuzI ! kitanA harSa ! 10. jIvana : eka kalpavRkSa 5. janama-janama tU hI mA~ ! 6. kAza! maiM rAjakumArI na hotI !! 11. kazamakaza 12. mA~ kA dila 13. saMbaMdha janma-janma kA ! 14. Akhira, jo honA thA !. www.kobatirth.org 15. pitA mila gaye 16. phira sapanoM ke dIpa jale ! 17. samuMdara kI goda meM 18. phira vahI hAdasA anukrama 19. caurAhe para bikanA paDA ! 20. ha~sI ke phUla khile... arase ke bAda 21. surasuMdarI sarovara meM DUba gaI 22. AdamI kA rUpa eka-sA 23. Akhira 'bhAI' mila gayA 24. naI duniyA kI saira ! For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1 8 15 21 .28 35 41 47 53 .59 .66 .73 .80 87 94 100 106 113 119 126 133 139 146 153
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 160 ....... .168 ............ ........174 185 ...................191 pa: .......... .......198 ...206 ........ .....213 220 227 235 242 25. rAz2a ko rAz2a hI rahane do . 26. bhAI kA ghara ... 27. bhItara kA zRMgAra .. ............... 28. prIta kiye duHkha hoya! ... 29. prIta na kariyo koya! .. 30. vidA, mere bhaiyA! alavidA, merI bahanA ... 31. savA lAkha kA paMkhA. 32. rAjamahala meM 33. nayA jIvana sAthI milA ...... 34. cora ne macAyA zora ... 35. rAjA bhI luTa gayA 36. cora kA pIchA 37. rAjya bhI milA, rAjakumArI bhI...! .. 38. sura aura svara kA subhaga milana .... 39. karama kA bharama na jAne koya .............. 40. cora, jo thA mana kA mora 41. eka astitva kI anubhUti ..... 42. bidAI kI ghar3I AI 43. nadiyA-sA saMsAra bahe .... 44. sahaciMtana kI UrjA ... 45. kiye karama nA chUTe 46. A~suoM meM DUbA huA parivAra ... 47. saMyama rAha cale so zUra .. 48. sabhI kA milana zAzvata meM .. 249 ...........257 .264 ....271 278 ...285 ..295 .....20ra 302 ......... ..... 309 ) 316 ............ ............ .......... 323 ............330 For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1.kA.kA .xauaixhamita.sistar 1. choTI-sI bAta May 2 3 xsexxsexreram"TITErrrPhone.. .AM M /m. Sl 'suMdarI, yaha miThAI le, khA le, phira par3hAI zurU krnaa|' 'para yaha kyA? kisakI tarapha se Aja mu~ha mIThA karAyA jA rahA hai, amara?' 'terI ora se!' 'kyA kahA? merI ora se?' 'hA~ bhAI, haaN| terI ora se, sura!' 'para mujhe to isakA kucha patA bhI nhiiN| phira, merI ora se kaise ho sakatA hai, amara?' 'terI ora se maiMne yaha kara diyA!' 'kaise?' 'tere A~cala ke chora meM sAta kaur3iyAM ba~dhI huI thI na?' 'hAM, vaha to thiiN|' 'basa, maiMne vahI nikAlakara usase miThAI ma~gavAyI... pAThazAlA ke sabhI vidyArthiyoM ko dAvata dI... terA hissA alaga rakhA... tU to so gayI thI na? aba tU khA le, phira par3hAI...' 'are vAha!' usakI bAta ko bIca meM kATatI huI surasuMdarI ubala pdd'ii| 'kyA seTha-sAhUkAra kA lar3akA hai...! parAye paisoM se dAvata dekara jaise tUne bar3A ehasAna kara diyA... mujhase pUche bagaira mere paise liye aura miThAI ma~gavAkara sabako bA~Ta dI... yaha to kaha de, mere meharabAna! aisI corI karanA kahA~ se sIkhA? terI mA~ to terI kitanI tArIfa karatI hai! usa becArI ko kyA mAlUma ki usakA lAr3alA kyA karatUteM karatA hai? aise dhaMdhe karatA hai? aisA karane se kyA tU acchA lagegA? terI ijjata bar3hegI, kyA tU aisA samajhatA hai? para, yAda rakhanA, aise to terI beijjatI hogii| paMDitajI tujhe buddhimAna, hoziyAra samajhakara kAphI mahattva dete haiM, isalie kyA tU auroM kI isa taraha coriyAM karatA hai?... kyoM?' 'para suMdarI, isa choTI bAta kA kyoM itanA bataMgar3a banAye jA rahI hai? tU to kitanI kharI-khoTI sunA rahI hai?' For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir choTI sI bAta 'tU isa bAta ko mAmUlI samajhatA hai...? para mere lie to yaha kAphI mahattvapUrNa bAta hai... tU cAhe ise gaMbhIratA se na le|' _ 'para bAta to, sAta kaur3iyoM kI hI hai na? maiMne terI sAta kaur3iyoM le lIM, isase tU aisI lAla-pIlI ho rahI hai... jaise maiMne terA rAjya chIna liyA ho| sAta kaur3iyoM meM kyA tujhe rAjya mila jAnevAlA thA? rAjakumArI huI to kyA huA? itanA ghamaMDa? itanA garUra?' ___ 'are hA~! maiM eka bAra nahIM, dasa bAra rAjakumArI hUM, aura sAta kaur3iyoM kA maiM kucha bhI karU~, tujhe isameM kyA lenA-denA? maiM rAjya bhI le sakatI hU~... samajhA amarakumAra! sAta kaur3iyoM meM to rAjya le lUM pUrA / tU apane Apako samajhatA kyA hai? eka to corI karatA hai aura upara se saphAI peza karatA hai! mujhe upara se upadeza sunA rahA hai?' _ 'surasuMdarI gusse se kA~pa rahI thii| usakA gaura ceharA gusse se lAla ho gayA thaa| usane apanI kitAbeM uThAyI aura amarakumAra ko bagaira batAye pAThazAla meM se calI gyii| dUsare chAtra-chAtrA saba amarakumAra aura surasuMdarI kI maitrI se paricita the, isalie unheM yaha bAta bilakula nAmumakina jAna par3atI thI ki una donoM meM aisI choTI-sI bAta ko lekara itanI kaTutA paidA ho jaae| amarakumAra apanI jagaha para baiThA huA thaa| usane apanA sira pustaka meM chipA rakhA thaa| ___paMDitajI kI anupasthiti meM amarakumAra hI pAThazAlA ko samhAlatA thaa| usane chAtra-chAtrAoM ko chuTTI de dii| sabhI chAtra-chAtrAe~ cale gae apane-apane ghara | phira bhI amarakumAra akelA baiThA rahA gumasuma hokara | usakA tarUNa mana becaina thA / eka pala vaha ro detA thA, dUsare hI pala use gussA AtA thaa| 'basa, kevala sAta kaur3iyoM ke lie suMdarI ne kitane sAre vidyArthiyoM ke bIca merA mu~ha toDa liyaa| merA apamAna kiyA... mujhe cora kahA! mujhe kyA mAlUma ki vaha itanI kaMjUsa hogii| mujhe kyA patA vaha sAta kaur3iyoM ke lie mere pyAra ko cUracUra kara degI... maiM to usa para kitanA bharosA rakhatA thA / mujhe to lagA thA ki vaha jaba jagegI to apane hisse kI miThAI dekhakara cakita ho jAyegI... merI ora dekhatI rahegI Azcarya se | mujhase pUchegI, taba maiM kaha dU~gA... 'yaha to tere paisoM se dAvata dI hai...' taba vaha ha~sa degI... apane hisse meM se mujhe For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir choTI sI bAta khilAkara phira khuda khAegI, aura kahegI... 'amara, kucha nahIM, aba terI bArI hai! terI jeba meM se suvarNamudrAe~ lekara maiM dAvata dUMgI, dhyAna rakhanA!' para galatI merI hI hai| rAjakumArI se maitrI karanA hI nahI cAhie... rAjA loga to aMhakArI hote hI hai... unakI rAjakumAriyoM ko to unase bhI jyAdA ghamaMDa hotA hai| hA~... mujhe kyA? usakA ghamaMDa usake pAsa rahe... maiM to aba usake sAtha bolU~gA hI nahIM... usakI ora dekhUgA taka nhiiN| usa dina jaba pAThazAlA meM se nikalakara hama donoM sAtha ghara jA rahe the, taba usane hI to mujhase kahA thA : 'amara, tU kitanA acchA lar3akA hai| tUM mujhe bahuta acchA lagatA hai| pAThazAlA meM par3hate-par3hate bhI merI A~kheM terI ora uThatI haiM, vahIM Thahara jAtI haiN| basa... jaise tujhe dekhatI hI rahU~... amara, maiM tujhe acchI lagatI hU~? taba maiMne usase kahA thA 'sura, mujhe tU bahuta acchI lagatI hai... are... tere sivA aura kucha acchA hI nahIM lgtaa|' vaha kitanI zaramA gayI thI? usane pyAra se merA hAtha pakar3a liyA thA aura Tukura-Tukura merI ora dekha rahI thii| vaha kucha kahanA cAhatI thI, para usakA galA bhara AyA thaa| phira hama donoM khAmoza hokara calate rahe / vaha apane mahala meM gayI... maiM apanI havelI meM phuNcaa| __ aura... usane Aja yaha kyA kara diyA? usakI hiranI kI-sI A~kho meM Aja pyAra nahIM thA... unase Aja Aga barasa rahI thii| usa Aga ne mujhe jhulasA diyA... mere pyAra ko jalA diyaa| zItala cA~da-sA usakA gorA mukhar3A dopahara ke sUraja-sA lAla ho gayA thaa| maiM to usakI ora A~kha uThAkara nahIM dekha skaa| usake mIThe-mIThe bola Aja z2ahara-se ho gaye the| __ nahIM... aba to maiM usake sAtha kabhI na boluuNgaa| aura suMdarI bhI aMhakArI hai, vaha bhI zAyada mere sAtha nahIM bolegI... cAhe na bole / mujhe kyA? use AvazyakatA hogI, to AegI bolane, mujhe kyA garaja hai, jo maiM bolane jAU~ usase? hAM, mujhe usase pUchakara hI usakI sAta kaur3iyAM lenI cAhie thii| maiMne binA pUche lI, yaha merI galatI ho gyii| para kyA dostI meM bhI pUche bagaira vastu nahIM lI jA sakatI? kyA vaha mujha se bagaira pUche merI kitAba nahIM letii| merI lekhanI nahIM letI? maiMne to kabhI usase jhagar3A nahIM kiyA? maiMne kabhI kucha nahI khaa| rAjakumArI hokara sAta kaur3iyoM ke lie mere sAtha lar3ane lagI? usake For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 4 choTI sI bAta pitA ke pAsa to kitanA bar3A rAjya hai ... paise kA to pAra nahIM hai! vaibhava kitanA bar3A hai...? para usake dila meM ochApana kitanA hai ! para maiM use choDUMgA nhiiN| usane merA jo apamAna kiyA hai, usakA pUrA badalA lU~gA / Aja nahIM to kala... are, jiMdagI meM kabhI bhI maukA Ane para maiM bhI dekhU~gA ki vaha kisa taraha sAta kaur3iyoM meM rAja letI hai? kitanI zekhI badhA rahI thI ? sAta kaur3iyoM meM rAja le letI ! AyI bar3I rAja lenevAlI ! jabataka maiM apane apamAna kA badalA nahIM lU~gA, taba taka mujhe caina nahIM AegA / amarakumAra ne pAThazAlA ke daravAje baMda kiye| tAlA lagAyA aura cala diyA apanI havelI kI ora / kizora amara kA mana vyathita thaa| usake suMdara cehare para viSAda kI badalI chAyI thI / havelI meM pahu~cakara sIdhA hI apane adhyayana kakSa meM gayA aura palaMga meM auMdhA gira pdd'aa| +++ surasuMdarI nArAjI, gusse aura khinnatA se bharI huI pahu~cI apane mahala meM / mAtA ratisuMdarI ko mile bagaira hI sIdhI apane zayanakakSa meM jAkara palaMga meM girI aura phaphaka-phaphaka kara rone lagI / AdhI ghaTikA taka vaha rotI rahI... A~suoM ke sAtha-sAtha usake dila kA gussA bhI baha gyaa| usakA dila halakA huaa| 'oha... Aja yaha kyA ho gayA? maiM kitanA burA bola baiThI? uph, Aja mujhe kyA ho gayA? apane amara ko maiMne kitanA phaTakAra diyA ? oha, usane mujhe pUche bagaira merI sAta kaur3iyoM lekara dAvata bhI dI, to usameM merA kaunasA rAjya luTa gayA ? merI hisse kI miThAI mujhe dete vakta vaha kitanA khuza thaa| maiMne Aja usako jarA-sI bAta ke lie nArAja kara diyaa| usake dila ko tor3a diyaa| sabhI chAtroM ke bIca usakA apamAna kiyA / are, kaisA bhI ho... para vaha pAThazAlA kA zreSTha vidyArthI hai| usakI caturAI para to maiM bhI garva karatI hU~ / mujhe usakA bolanA acchA lagatA hai|... usakA ceharA pyArA lagatA hai... usakI cAla acchI lagatI hai.... usakI hara eka bAta mujhe pasaMda hai / aura Aja maiMne use jaharIle zabda kaha ddaale| hAya, dhikkAra hai mujhe ! aba? aba kyA vaha mujhase nahIM bolegA ? merI ora dekhegA bhI nahIM / hA~, nahIM... bolegA aura na hI merI ora dekhegA / For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir choTI sI bAta surasuMdarI kI A~khe chalakane lgii| vaha phaphaka-phaphaka kara ro dii| mana-hImana bolane lgii| 'nahIM, nahIM, maiM amara se mAphI mA~ga la~gI : usake pairoM meM girakara kSamA mA~ga luuNgii| vaha merI ora na dekhe to maiM jI ke bhI kyA karU~? vaha mujhase nahIM bolegA to maiM khAnA nahIM khaauuNgii| vaha mujha para gussA karegA to karane dUMgI use gussA! vaha mujhe latAr3egA to bhI maiM saha lU~gI, suna lU~gI cupacApa / merA apamAna karegA to bhI kucha nahIM kahU~gI usase aba kabhI bhii| para amara ke binA maiM nahI raha sakatI | maiMne to use apane manamaMdira kA devatA banA rakhA hai| usake binA to maiM... mujhe zraddhA hai mere amara para | vaha mujhe nahIM bhUla sktaa| merI galatI vaha bhUla jaayegaa| vaha mujhe jarUra pahale kI taraha muskarAte hue bulAyegA, hamArI maitrI nahIM TUTa sktii| kisI bhI kImata para maiM nahIM TUTane dUMgI hamArI dostI ko| hamArI dostI to sadA-sadA ke lie hai|' / dUsare dina jaba surasuMdarI pAThazAla meM AyI taba par3hAI zurU ho gayI thii| paMDitajI subuddhi adhyayana karavA rahe the| surasuMdarI ne paMDitajI ko namaskAra kiyA aura vaha apanI jagaha para jA baitthii| usane amarakumAra kI ora dekhA... aura usake dila meM vedanA kI kasaka utthii| amara kA ceharA murajhAyA huA thaa| usakI A~kheM jaise bahuta royI hoM, vaisI laga raha thii| udAsI chAyI huI thI usake cehare para | amara kI najara paMDitajI kI tarapha hI thii| surasuMdarI kI A~khe bhara AyIM, para turaMta usane vastra se A~kheM poMchakara paMDitajI kI ora dhyAna diyaa| para usakA mana aura usake nayana bAra-bAra amara kI ora ghUma rahe the| amara kI nigAheM sthira thI paMDitajI kI tarapha hAlA~ki usake dila meM to surasuMdarI chAyI huI thI, para usakA saMkalpa thA surasuMdarI kI ora nahIM dekhane kaa| vaha barAbara apanI A~khoM ko roka rahA thaa| madhyAhnakAlIna avakAza huA | paMDitajI amarakumAra ko pAThazAlA sauMpakara cale gaye apane ghara | kucha dinoM se paMDitajI kA svAsthya ThIka nahIM thaa| amarakumAra mauna thaa| roja barAbara bAteM karanevAlA amara Aja khAmoza thaa| usakI cuppI ne sabhI chAtra-chAtrAoM ko vyathita kara rakhA thaa| surasuMdarI For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir choTI sI bAta bhI apane sthAna para mauna baiThI huI thii| use kucha sUjha nahIM rahA thA ki vaha aba amarakumAra ko kisa taraha bulAe? zAyada vaha use bulAe aura amara na bole to? zAyada vaha gussA kara baiThe to? kahIM svayaM apanA apamAna sahana na kara pAe to? apamAna sahana karane kI mAnasika taiyArI ke sAtha AI huI surasuMdarI kA vizvAsa... apane Apa para kA bharosA DAMvADola gyaa| amara anya chAtroM ko svAdhyAya karAtA rahA thaa| hAlAMki svAdhyAya karavAne meM na to amara ko maz2A A rahA thA... nAhI aura chAtroM ko maz2A A rahA thaa| amarakumAra ko prasanna karane ke lie... use khuza karane ke lie anya chAtra prayatna karate rahe... para amara kI khinnatA dUra nahIM huii| kisI bhI chAtra-chAtrA ne dupahara kA bhojana nahIM kiyaa| sabhI ke khAne ke Dibbe baMda hI rahe | surasuMdarI to jaise pUrI pAThazAlA meM akelI - sI ho gaI thii| koI bhI chAtra yA chAtrA usake sAtha bAta taka nahIM kara rahA thaa| cUMki sabako mAlUma thA ki amarakumAra kyoM udAsa hai| surasuMdarI kA mana vyathA se atyaMta vyAkula ho utthaa| amarakumAra ne Aja bhI pAThazAlA jaldI baMda kara dii| sabhI chAtra-chAtrA cale gye| para surasuMdarI apanI jagaha para baiThI rhii| amarakumAra pAThazAlA ke daravAje para khar3A rahA thaa| usakA mu~ha pAThazAlA ke maidAna kI ora thaa| surasuMdarI cupacApa amara ke nikaTa Akara khar3I raha gyii| __'amara'... surasuMdarI ne kA~pate svara meM amara ko AvAja dI, para amara ne mu~ha nahIM ghumaayaa| 'amara, maiM apanI galatI ke lie kSamA mA~gatI hU~...' surasuMdarI amarakumAra ke sAmane jAkara khar3I rhii| usakI A~khoM meM se A~sU bahane lage the| _ 'amara, mere amara... kyA tU mujhe mApha nahIM karegA? tU mere sAtha nahIM bolegA? merI ora bhI nahIM dekhegA? ...amara..!!!' ___ amarakumAra kI A~khe gIlI ho utthiiN| suMdarI ke sAtha nahIM bolane kA... usakI ora nahIM dekhane kA usakA saMkalpa aba barapha banakara pighala rahA thaa| usane dhIre se A~khe uThAyI... usane surasuMdarI kI ora dekhA aura phira palakeM girA dii| __ 'amara, maiMne terA apamAna kiyA hai| tU mujhe jo jI meM Aye vaha sajA de! maiMne tujhe kaTuvacana kahe haiM, tU mujhe zikSA de kara ...amara,... tU mujha para gussA For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 7 choTI sI bAta kara... tU mujheM DA~Ta-phaTakAra sunA... aba maiM kabhI bhI aisI galatI phira se nahIM karU~gI ...amara...' amara ne apane vastra se surasuMdarI kI A~khoM ke A~sU poMche / surasuMdarI kA ceharA camaka utthaa| usakI A~kho meM prasannatA chA gyii| usane amara kA hAtha pakar3a liyaa| 'amara, tU mujhe chor3a to nahIM degA na? merI ora dekhegA na? mujhase bolegA na? tU eka bAra ha~sakara mujhe jabAba de...' 'sura... hama kala kI bAteM bhUla jaaeN| 'hA~... amara... bhUla jAe~! apanI dostI to sadA kI hai| hai na amara?' samaya ho cukA thaa| donoM kA viSAda ghula gayA thA / para kyA manuSya kisI kaTu ghaTanA ko bhulA sakatA hai? For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayI kalA-nayA adhyayana Ha.. .In [2. nayI kalA - nayA adhyayana surasuMdarI ne yauvana kI deharI para kadama rakhe taba taka usane taraha-taraha kI kalAe~ hAsila kara lI thii| usake kalAcArya ne Akara rAjA ripumardana se nivedana kiyA : 'mahArAja, rAjakumArI ne striyoM kI causaTha kalAe~ prApta kara lii| mere pAsa jitanA jJAna thA, jitanI sUjha thI, maiMne saba surasuMdarI ko de diyA hai| merA kArya aba samApta huA hai|' ___ 'tumhArI bAta sunakara mujhe kAphI saMtoSa huA hai paMDitajI! eka dina rAjasabhA meM maiM rAjakumArI ke jJAna aura buddhi kI parIkSA luuNgaa| para eka bAta to batAie paMDitajI, ApakI pAThazAlA meM anya bhI koI chAtra-chAtrAe~ haiM aise, jinhoMne rAjakumArI ke jitanA yA usase bhI jyAdA jJAna prApta kiyA ho, jinakI buddhi kAphI kuzAgra ho!' / 'hA~ mahArAja, merI pAThazAlA kA zreSTha vidyArthI-chAtra hai zreSThI dhanAvaha kA ikalautA beTA amarakumAra | tarkazAstra aura vyAkaraNa zAstra meM vaha pAraMgata banA hai| vaidyakazAstra meM to usane 'dhanvataMrI-sA jJAna prApta kiyA hai| dhanurvidyA meM usakA sAnI nahIM hai koI / azva-parIkSA aura hAthI ko niyaMtrita karane kI kalA bhI usane siddha kI hai| 'khUba...khUba, pNdditjii| rAjasabhA meM surasuMdarI ke sAtha maiM amarakumAra ke jJAna aura buddhi kI bhI parakha kruugaa|' ___'jaba Apa hukma kareMge taba Ayojana kara diyA jaaegaa|' rAjA ripumardana ne kalAcArya ko uttama vastra... aura alaMkAra upahAra-svarUpa dekara unakA ucita satkAra kiyaa| paMDita subuddhi ne bidA lii| rAjA ripumardana maMtraNA-khaMDa meM se nikalakara rAnI ratisuMdarI ke pAsa Aye / surasuMdarI apanI mA~ ke pAsa hI baiThI thii| mA~-beTI bAteM kara rahI thii| donoM ne khar3e hokara rAjA ke prati Adara vyakta kiyaa| ripumardana bhadrAsana para baitthaa| rAnI aura rAjakumArI bhI donoM ucita sthAna para baitthiiN| 'beTI, tere kalAcArya Aye the| abhI hI ve gye| unake pAsa terA adhyayana-zikSaNa pUrA huA hai... unakA vastrAlaMkAroM se satkAra karake maiMne unheM bidA kiyaa| For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayI kalA-nayA adhyayana 'aba merI lAr3alI ko kauna-sA adhyayana karavAne kI socI hai?" rAnI ratisuMdarI ne puuchaa| 'maiM isalie to, tumhAre sAtha parAmarza karane ke lie hI yahA~ AyA huuN| 'mujhe lagatA hai ki suMdarI ko aba dhArmika aura AdhyAtmika jJAna denA caahie| isa jJAna ke bagaira to sArI kalAe~ adhUrI haiN|' __ 'tumhArI bAta sahI hai| suMdarI yadi dharma ko samajhe to vaha usake jIvana meM kAphI hada taka upayogI ho sakatA hai | dharma ke maulika tattva hI manuSya ke mana ko prasanna rakha sakate haiN| AdhyAtmika vicAra dhArA se hI insAna AtmatRptibhItarI saMtoSa ko pA sakatA hai|' 'beTI...' rAnI ne suMdarI kI ora mur3ate hue kahA - 'hama jo soca rahe the usameM tere pitAjI kI anumati sahaja rUpa se mila gyii|' rAnI ratisuMdarI khuza hokara bolii| usane rAjA se kahA : Apa yahA~ padhAre, isase pahale hama mA~-beTI yahI bAteM kara rahI thii| suMdarI kI icchA hai dhArmika jJAna prApta karane kI, para yaha jJAna suMdarI pAegI kisase? kauna suMdarI ko ye bAteM sikhAegA?' 'dharma kA jJAna to dharmamaya jIvana jInevAle, sAkSAt jo dharmamUrti ho, vahI de sakate haiM aura unhI se lenA caahie| jisake jIvana meM dharma na ho... aura dharmatattva kA hRdayasparzI bodha na ho, vaha phira cAhe zAstroM kA paMDita kyoM na ho, usase zAstrajJAna mila sakatA hai, para jIvaMta dharmatattva kA bodha nahIM mila pAtA hai! isalie, suMdarI ko yadi koI dharmamUrti sAdhvIjI mila jAe to acchA rahe!' 'sAdhvIjI ke pAsa? para!' _ 'cintA mata karo devI... tumhArI beTI yadi vairAgI banakara sAdhvI bhI ho jAe... to apanA parama saubhAgya mAnanA...! apanI putrI yadi mokSamArga para cala degI, to zAyada kabhI hamako bhI isa dAvAnala se jhulasate saMsAra meM se nikAla skegii|' rAjA ripumardana kA aMtaHkaraNa bola rahA thaa| 'devI, niHsvArtha... niHspRhI sAdhvIjI jo dharmabodha deMgI vaha suMdarI kI AtmA ko sparza karegA hii| suMdarI ko U~ce-stara ke saMskAra mileNge| ucca AtmAoM ke AzIrvAda prApta hoNge| kisI divyatattva kI prApti ho jaaegii|' ___ 'Apa jo kahate haiM, vaha bilkula yathArtha hai... mujhe bahuta acchI lagI ApakI bAteM! apanI putrI kA pAralaukika hita hameM socanA hI caahie| kevala For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayI kalA-nayA adhyayana 10 vartamAnakAlIna jIvana ke sukha ke vicAra nahIM kiye jA skte| ApakI bAta sahI hai| 'tumheM pasaMda AyI merI bAta..... suMdarI ko bhI to ja~canI cAhie... Akhira par3hanA to ise hai na, kyoM beTI ?' rAjA ne ha~sate-ha~sate suMdarI ke sira para hAtha rakhA / 'pitAjI, Apa mere sukha ke lie, mere hita ke lie, kitanA kucha karate haiM? Apake upakAroM kA badalA to maiM isa bhava meM cukAne se rahI ! Apa aura merI yaha mA~-donoM jaise mere sukha ke lie jIte haiN| mujha para duHkha kA sAyA taka na gire, isake lie kitanI ciMtA karate haiM? pitAjI, maiM jarUra sAdhvIjI ke pAsa dharmabodha prApta kruuNgii| maiM talAza karavAtI hU~ ki nagara meM aisI koI sAdhvIjI hai yA nahIM ?' 'beTI, tU amarakumAra se hI pUcha lenA na! usakI mA~ dhanavatI ko to mAlUma hogA hii| yadi gA~va meM sAdhu yA sAdhvIjI hote haiM to vo unako vaMdana kiye bagaira pAnI taka nahIM pItI / ' mA~ ke mu~ha se amarakumAra kA nAma sunakara surasuMdarI pulakita ho utthii| rAjA ne amarakumAra kA nAma sunate hI rAnI se kahA : 'hAM, abhI paMDitajI bhI amarakumAra kI bahuta tArIfa kara rahe the, beTI, amarakumAra tumhArI pAThazAlA meM zreSTha medhAvI vidyArthI hai, kyoM?' 'hA~, pitAjI, paMDitajI kI anupasthiti meM vaha hI sabako par3hAtA hai| usakI grahaNazakti aura samajhAne kA DhaMga gajaba kA hai| usakA bhI adhyayana aba to pUrA ho cukA hai|' 'beTI, eka dina maiM rAjasabhA meM terI aura usa amarakumAra kI parIkSA kruuNgaa| tumhArI buddhi aura tumhAre jJAna kI kasauTI hogI usa samaya / ' surasuMdarI to praphullita ho uThI, vaha mana-hI-mana amarakumAra se batiyAne lagI thii| 'acchA, to mA~, maiM dhanAvaha seTha ke vahAM jAkara sAdhvIjI ke bAre meM talAza kara luuNgii| surasuMdarI tvarA se rAnI ke khaMr3a meM se nikala gyii| +++ surasuMdarI ne suMdara vastra aura aMlakAra phne| ratha meM baiThakara vaha zreSThI dhanAvaha kI havelI para pahu~cI / havelI ke jharoke meM khar3e amarakumAra ne For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayI kalA-nayA adhyayana surasuMdarI ko ratha se utarate dekhaa| use tAjjuba huA... 'are, yaha to surasuMdarI hai! yahAM kaise AyI? abhI, isa vakta? aura phira AyI bhI akelI lagatI hai? mahArAnI to sAtha hai hI nhiiN| isa taraha pahale to kabhI AyI nahIM, sursuNdrii| Aja kyA bAta hai? oha... mA~ ko khabara to kara duuN|' amarakumAra turaMta mA~ ke pAsa jAkara bolA! mA~, rAjakumArI AyI hai apanI havelI meM!' dhanavatI cauMkatI haI khar3I huI aura use lene ke lie sIr3hI para pahu~cI aura itane meM to surasuMdarI ne dhanavatI ke paira chue | ___ 'are, beTI, para yoM yakAyaka? mujhe kalahAnA to thA? maiM rasoI meM thii| yaha to amara ne mujhase kahA to mAlUma huA ki tU AyI hai|' 'mAtAjI, isameM kahanA kyA?' bolane hI jA rahI thI ki 'amara kA ghara to merA ghara hai na?' para zabda usake gale meM aTaka gye| amara usake pAsa hI Akara khar3A thaa| dhanavatI surasuMdarI ko apanI ora khIMcatI huI use apane kamare meM le gyii| amara bhI donoM ke pIche-pIche calA AyA kamare meM | dhanavatI ne rAjA - rAnI kI kuzalatA puuchii| dAsI Akara dUdha ke pyAle aura miThAI rakha gyii| 'mAtAjI, maiM Apase eka bAta pUchane AyI hU~ yahA~ / merI mA~ ne hI mujhe yahA~ bhejA hai Apake pAsa / ' 'pUcha na, jo bhI pUchanA ho...|' 'daraasala...' surasuMdarI ko jheMpate dekhakara amara ne kahA, 'kyoM koI gupta bAta hai kyA? to maiM bAhara calA jAU~ / ' ____ 'nahIM nahIM... aisI koI bAta nahIM haiM... kyA abhI apane nagara meM koI viduSI sAdhvIjI padhArI huI hai?' prazna pUchakara surasuMdarI ne amarakumAra kI ora dekha liyaa| usake cehare para parezAnI aura acaraja kI rekhAe~ khiMca AyI thiiN| surasuMdarI mana-hI-mana hNsii| ___ 'kyoM beTI, sAdhvIjI ke bAre meM pUcha rahI hai?' dhanavatI ko bhI Azcarya ho rahA thaa| 'mujhe unake pAsa dharma kA bodha prApta karane jAnA hai|' sAdhvIjI ke pAsa dharma kA jJAna prApta karanA hai|' dhanavatI ke lie yaha dUsarA Azcarya thaa| ___ 'para beTI... tUne cauMsaTha kalAoM meM nipuNatA prApta kI hai... aura phira tU to rAjakumArI hai... tujhe sAdhvIjI ke pAsa kyoM?'... For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayI kalA-nayA adhyayana 'mA~, zAyada ise dIkSA-vIkSA lene kA irAdA jagA hogA?' amarakumAra bolA, tInoM ha~sa pdd'e| 'dIkSA lene kA bhAva jaga jAe to maiM apanA parama saubhAgya mAnUM | saMsAra ke prati vairAgya AnA koI sarala bAta thor3e-hI hai?' surasuMdarI gaMbhIra hokara bolii| ___'sAdhvIjI ke pAsa jAne se aura dharmabodha pAne se durlabha vairAgya bhI sulabha ho jaaegaa|' amarakumAra ke zabdoM meM abhI bhI ha~sI kA lahaz2A thaa| _ 'yadi sulabha ho gayA... taba to saMsAra kA tyAga karane meM vilaMba nahIM karU~gI... isa mAnava jIvana kI saphalatA usI meM to hai|' "to phira itanI dera-sArI kalAe~ kyoM sIkhIM? pahale hI se sAdhvIjI se zikSA lI hotI to ThIka rahatA na, abhI to...' 'maiM sAdhvI hotI, yaha kahanA hai na? para kucha nahIM... jaba se jAge tabhI se bhora... abhI to dharma kA aura adhyAtma kA jJAna pAnA hai...| mere pitAjI aura mA~ kI yaha icchA hai aura yaha bAta mujhe pasaMda hai| dharma kI kalA yadi nahIM sIkheM to phira ina sabhI kalAoM kA karanA bhI kyA? kyA mahattva inakA? dharma ke binA to sArI kalAe~ adhUrI hai|' ___ 'beTI... bilakula sahI bAta hai terI / dharma kA bodha to honA hI caahie| yaha to saMsAra hai... saMsAra meM sukha aura duHkha to Ate-jAte rahate haiM, samudra ke jvAra-bhATe kI bhaaNti| usameM yadi dharma kA bodha ho... adhyAtma kI kucha jAnakArI ho to hara eka paristhiti meM AdamI saMtulita raha sakatA hai| samabhAva banAye rakha sakatA hai| rAga-dveSa aura moha kI tIvratA-saghanatA se baca sakatA hai| AtardhyAna aura raudradhyAna se apane Apako alaga rakha sakatA hai| prApta karanA hI cAhie beTI dharma kA samucita jJAna / ' ___ surasuMdarI ko dhanavatI kI bAteM atyaMta acchI lagI / 'surasuMdarI beTI, apane nagara meM aisI sAdhvIjI haiN| unakA nAma hai, sAdhvI suvrtaa| rAjamahala se bilkula nikaTa hI unakA upAzraya hai| bahuta zAMta-prazAMta aura udAra AtmA hai| unake darzana karate hI tU mugdha ho utthegii|' 'dekhanA... kahIM dIkSA mata le lenA...' amarakumAra kA svara alabattA ha~sI se bharA thA, phira bhI usameM kaMpana thaa| vaha khar3A hokara kamare se bAhara cala diyaa| surasuMdarI ke cehare para ha~sI ubhrii| dhanavatI to ha~sa pdd'ii| For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayI kalA nayA adhyayana 13 'tuma loga pAThazAlA meM to noMkajhoMka karate hI rahate ho aura yahAM ghara para tU pahalI bAra AyI, to bhI yaha amara cupa nahIM rhtaa|' suMdarI ... terA nirNaya sunakara mujhe to bahuta prasannatA huI hai| maiM to cAhatI hU~ : amara bhI kucha dharma kA adhyayana kre| maiM Aja hI usake pitA se bAta kruuNgii| yadi koI aise gurUdeva mila jAe to amara ko bhI adhyayana karavAnA zuru kara deM / 'hAM mAtAjI, Apa jarUra bAta karanA / use to mujha se bhI jyAdA jarUrata hai, dharma ke bodha kii|' surasuMdarI bar3e hI mAsUma aMdAz2a meM jAna-bUjhakara UMce svara meM bolii| +++ surasuMdarI apane mahala kI ora calI gayI / seTha dhanAvaha zAma ko bhojana ke samaya ghara para A gye| pitA-putra ne sAtha baiThakara bhojana kiyA / dhanavatI pAsa meM baiThakara donoM ko bhojana karavA rahI thI aura vahIM usane bAta cher3I : 'amara kA vidyAdhyayana to pUrA ho cukA hai, aneka kalAe~ usane sIkha lI haiN| aba... ' 'aba use per3hI para le jAu~ ... tAki vaha vyApAra sIkhane samajhane lge|' 'nahIM... per3hI para usakI kyA jarUrata hai abhI se ? abhI to use eka kalA aura prApta karanI hai / ' T 'kauna-sI kalA?' seTha ko Azcarya huA / amara bhI praznArthaka dRSTi se mA~ ko tAkatA rahA / 'dharma kI kalA / ' 'oha!' seTha ne amara kI ora / amara kI najara mA~ para thI / vaha samajha gayA ki yaha parAkrama suMdarI kA hI hai / 'hA~... hA~... dharma kI kalA to prApta karanI hI caahie| para sIkhegA kisase ?' 'gurudeva se'| 'kyoM amara, terI kyA icchA hai ? ' seTha ne amara se pUchA / 'ApakI aura mA~ kI jo icchA ho vahI merI icchA hogii|' amara ke pratyuttara ne dhanavatI ko Ananda se bhara diyA / For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 14 ___ bhAgyayoga se dUsare hI dina nagara meM eka viziSTa jJAnI AcArya bhagavaMta pdhaare| dhanavatI ne vaMdanA karake kuzala-pRcchA kI aura prArthanA kI : 'gurUdeva, Apa yahAM kucha samaya nivAsa karane kI kRpA kreN| Apake caraNoM meM baiThakara merA putra amara dharmabodha prApta karanA cAhatA hai|' gurUdeva ne prArthanA svIkara kara lii| amarakumAra pratidina gurudeva ke pAsa jAne lgaa| jaba surasuMdarI ko dhanavatI se yaha samAcAra milA taba vaha AnaMda se nAca utthii| aura eka dina havelI meM jA phuNcii| 'kyoM zreSThIputra, aba dIkSA kA julUsa kaba nikala rahA hai?' 'rAjakumArI kA adhyayana pUrA hone para hI to usakA julUsa nikala sakatA hai|' amarakumAra ne salIke se kahA aura sArI havelI kilakAriyoM se gUMja utthii| For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 15 indi.REIII. Isuzhattar / 3. apUrva mahAmaMtra - REScreencamsarrierrescomsex dUsare hI dina surasuMdarI sAdhvIjI suvratA ke upAzraya meM pahu~ca gyii| 'matthaeNa vaMdAmi' kahakara usane upAzraya meM praveza kiyA aura sAdhvIjI ke caraNoM meM mastaka jhukAkara vaMdanA kii| 'dharmalAbha!' sAdhvIjI ne dAhinA hAtha UMcA karake AzIrvAda diyA / surasuMdarI, sAdhvIjI kI iz2Az2ata lekara vinayapUrvaka apanA paricaya dete hue bolI : 'he pUjye, Apake darzana se mujhe atIva AnaMda huA hai| merA nAma surasuMdarI hai| mere pitA rAjA ripumardana haiN| merI mA~ kA nAma hai rtisuNdrii| mere mAtApitA kI preraNA se maiM Apake pAsa dharmabodha prApta karane ke lie AyI hU~ | nagarazreSThI dhanAvaha kI dharmapatnI dhanavatI devI ne mujhe ApakA paricaya diyA aura ApakA sthAna btaayaa| 'he puNyazIle! dhanya haiM tere mAtA-pitA, jo apanI putrI ko cauMsaTha kalAoM meM pAraMgata banAkara bhI use dharmabodha dene kI icchA rakhate haiM aura dhanya haiM vaha putrI jo mAtA-pitA kI icchA ko saharSa svIkAra kara ke dharmabodha pAne ko prayatnazIla banatI hai| pUrvakRta mahAn puNyakarma kA udaya ho tabhI kahIM aise saMskArI suzIla aura saMtAnoM ke Atmahita kI ciMtA karanevAle mAtA-pitA milate haiM aura zreSTha pUNya karma kA udaya hone para aisI vinIta, vinamra aura buddhizAlI saMtAna milatI hai| surasuMdarI, tU yahA~ niyamita A sakatI hai| tujhe yahA~ tIrthaMkara paramAtmA dvArA kathita dharmatattvoM kA bodha milegaa|' 'parama upakArI gurUmAtA, Aja maiM dhanya huii| ApakI kRpA se maiM katArtha huii| Apake pAvana caraNoM meM baiThakara sarvajJa-zAsana ke tattvoM kA avabodha prApta karane ke lie maiM bhAgyazAlinI bana paauuNgii| Apake isa upakAra ko maiM kabhI nahIM bhuuluuNgii| kRpA karake Apa mujhe samaya kA nirdeza deM tAki ApakI sAdhanAArAdhanA meM vikSepa na ho aura merA adhyayana ho pAyeM... Apako anukUla ho usa samaya maiM rojAnA A skuuN|' sAdhvIjI ne use dopahara kA samaya btaayaa| bhAvavibhora hokara punaH vaMdanA karake surasuMdarI apane mahala kI ora cala dii| suMdarI sIdhI pahu~cI apanI mAtA ratisuMdarI ke pAsa | sAdhvIjI ke sAtha hue For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir apUrva mahAmaMtra prathama paricaya kI bAta harSa bhare gadgad hRdaya se mA~ ko btaayii| ratisuMdarI prasanna ho utthii| 'vatse, aisA samAgama manuSya ke pApoM ko naSTa karanA hai| tyAgI aura jJAnI AtmAoM ke vacana manuSya ke saMtapta hRdaya ko parama zAMti pradAna karate haiN| unase zraddhA se aura vinayapUrvaka prApta kiyA huA jJAna jIvana kI kaThinAiyoM meM manuSya ko merUvat nizcala rakhatA hai|' ___ 'aura mA~, tujhe eka dUsarA samAcAra duuN| maiM kala amara kI havelI meM gaI thI aura devI dhanavatI se maiMne sAdhvIjI ke bAre meM pUchA to unhoMne merI dharmabodha pAne kI icchA jAnakara prasannatA vyakta kI aura... amara ko bhI kinhIM sAdhu-puruSa ke pAsa dharmabodha ke lie jAne kI preraNA dii|' 'bahuta acchI bAta hai yaha to! kyA amara ne mAna lI bAta!' 'hAM, mA~! amara usakI mA~ kI bAta kabhI nahI ttaaltaa| pitA kI AjJA kA bhI pAlana karatA hai|' 'lar3akA prajJAvAna hai... kalAoM kA jJAtA hai... sAtha hI guNI bhI hai... vaha yadi dharmabodha prApta kara legA to usake guNa caMdra-sUrya kI bhA~ti damaka uttheNge|' ___ amarakumAra kI prazaMsA karate hue aura sunate hue surasuMdarI pulakita ho utthii| ratisuMdarI jAnatI thI amarakumAra aura surasuMdarI ke maitrI-saMbaMdha ko| use tanika bhI Azcarya nahIM huA surasuMdarI ko romAMcita hote dekhakara | balki vaha muskArA dii| 'beTI, jaba tere pitAjI yaha jAneMge ki unakI apanI lAr3alI ne sAdhvIjI ke pAsa zikSA ke lie jAnA taya kara liyA hai, taba unheM kitanI khuzI hogI?' ___'mA~, maiM sAdhvIjI se sabase pahale to zrI namaskAra mahAmaMtra kA artha, bhAvArtha aura rahasya smjheNgii| apanA to yaha mahAmaMtra hai na?' 'hA~ beTI... namaskAra mahAmaMtra ko smjhnaa| para sAdhvIjI se prArthanA krnaa| haTha mata krnaa| ve jo dharmabodha deM, use grahaNa karanA vinayapUrvaka!' 'acchA mA~!' idhara udhara kI bAtoM meM mA~-beTI kho gyii| dUsare dina niyata samaya para surasuMdarI zveta vastroM ko dhAraNa karake upAzraya For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 17 apUrva mahAmaMtra meM jA phuNcii| vidhivat vaMdanA karake vinayapUrvaka vaha sAdhvIjI ke samakSa baiTha gii| __sAdhvIjI suvratA ne zrI namaskAra mahAmaMtra kA zuddha uccAra karate hue maMgala prAraMbha kiyaa| 'puNyazIle, Aja pahale dina maiM tujhe zrI navakAra mahAmaMtra kI mahimA batAnA cAhatI huuN| tujhe acchA lagegA na?' surasuMdarI to Azcarya ke sAgara meM mAnoM DUba gayI... 'oha, gurUmAtA! Apako mere mana kI icchA kA kaise patA laga gayA! maiM khuda Apase yahI prArthanA karanevAlI thI - 'Apa mujhe sabase pahale zrI navakAra mahAmaMtra kA svarUpa samajhAne kI kRpA kareM / ' aura Apane khuda yahI bAta kahI! ____ 'kitanA acchA ittafAqa rahA! terI jijJAsA ke anurUpa prastAva ho gayA! tU bhalIbhA~ti mahAmaMtra ke svarUpa ko, usakI ArAdhanA vidhi ko grahaNa kara sakegI! 'Apa mahAna hai, gurUmAtA!' sAdhvIjI ne A~khe mUMda lii| paMcaparameSThi bhagavaMto kA smaraNa kiyA aura apanA kathya prAraMbha kiyA : 'he suzIle, isa vizva meM pA~ca parama ArAdhya tattva hai : arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya aura sAdhu / parama iSTa mokSapada kI prApti karanevAle - ye pA~ca parameSThi haiN| ina pA~ca parameSThi ko kiyA huA namaskAra sabhI pApoM kA nAza karatA hai| yaha namaskAra mahAmaMtra sabhI maMgaloM meM zreSTha maMgala hai| koI bhI jIvAtmA yadi pA~ca samiti ke pAlana meM anurata banakara, tIna guptiyoM se pavitra hokara isa mahAmaMtra kA trikAla smaraNa karatA hai, to usake zatru bhI mitra bana jAte haiM, jahara bhI amRta meM badala jAtA hai, zaraNarahita araNya bhI rahane lAyaka mahala meM tabadIla ho jAtA haiN| aniSTa saMketa aura apazukana bhI zubha phala denevAle banate hai| dUsare maMtra, taMtra isa mahAmaMtra ko parAjita nahIM kara skte| DAyana parezAna nahIM karatI, sarpa kamaladaMr3a ho jAtA hai| hAthI hirana-se mAsUma ho jAte haiN| rAkSasa bhI rakSA karane lagate haiN| bhUta vibhUti denevAle bana jAte haiN| vyaMtara naukara bana jAte hai| vipattiyoM meM saMpatti A milatI hai| duHkha sukha meM badalane lagate haiN| jyoM garUr3a kA svara sunakara caMdana kA vRkSa saryoM ke lipaTAva se barI ho For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir apUrva mahAmaMtra 18 jAtA hai, usa taraha namaskAra mahAmaMtra kI gaMbhIra dhvani sunakara manuSya ke pApa baMdhana TUTa jAte haiN| mahAmaMtra meM ekAgra-citta jIvoM ke lie jala-sthala zmazAnaparvata-durga vagairaha upadrava ke sthAna bhI utsava rUpa bana jAte haiN| vidhipUrvaka paMcaparameSThI namaskAra maMtra kA dhyAna karane vAle jIva tiryaMca gati yA naraka gati kA zikAra nahIM banate / isa mahAmaMtra ke prabhAva se baladeva, vAsudeva, cakravartI kI Rddhi prApta hotI hai| vidhipUrvaka paThita yaha maMtra vazIkaraNa, staMbhana Adi kAryo meM siddhi detA hai| vidhipUrvaka smaraNa kiyA jAe to yaha mahAmaMtra parAvidyA ko kATa DAlatA hai aura kSudra devoM ke upadravoM ko dhvaMsa karatA hai| svarga, mRtyu aura pAtAla-tInoM lokoM meM, dravya-kSetrakAla aura bhAva kI apekSA se jo kucha, Azcaryajanaka atizaya dikhAyI detA hai, vaha saba isa namaskAra mahAmaMtra kI ArAdhanA kA hI prabhAva hai, yoM smjhnaa| tInoM loka meM jo kucha saMpatti najara A rahI hai vaha namaskAra rUpa vRkSa ke aMkura, pallava, kalI yA phUla haiM, yoM samajhanA | namaskAra rupI mahAratha para ArUr3ha hokara hI abhI taka tamAma AtmAoM ne parama pada kI prApti kI hai, yoM jaannaa| jo mana-vacana-kAyA kI zuddhi rakhate hue eka lAkha navakAra maMtra kA jApa karate haiM ve tIrthaMkara nAma-karma kA upArjana karate haiN| aise namaskAra mahAmaMtra ke dhyAna meM yadi mana lIna-tallIna nahI banatA hai, to phira laMbe samaya taka kiye hue zrutajJAna yA caritra dharma kA pAlana bhI kyA kAma kA? jo anaMta duHkhoM kA kSaya karatA hai, jo isa loka aura paraloka meM sukha dene vAlI kAmadhenu hai - kalpavRkSa hai... usa maMtrAdhirAja kA jApa kyoM nahIM karanA? diye se, sUraja se yA anya kisI teja se jisa a~dhere kA nAza nahIM hotA, usakA nAza namaskAra mahAmaMtra se hotA hai| jyoM nakSatroM meM caMdra camakatA hai, vaise tamAma puNyarAziyoM meM bhAva namaskAra zobhita banatA hai| vidhipUrvaka ATha karor3a, ATha lAkha, ATha hajAra, ATha sau ATha bAra isa mahAmaMtra kA jApa yadi kiyA jAe to karanevAlI AtmA tIna janmoM meM mukti prApta karatI hai| ataH hai bhAgyazIle, tujhe maiM kahatI hU~ ki saMsAra-sAgara meM jahAja ke samAna isa mahAmaMtra kA smaraNa jarUra krnaa| isameM Alasa nahIM krnaa| bhAvanamaskAra to avazya parama teja hai| svarga evaM apavarga kA rAstA hai| durgati ko For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 19 apUrva mahAmaMtra naSTa karanevAlI agni hai| jo bhavya jIvAtmA aMtima sA~sa kI ghar3I meM isa mahAmaMtra kA pATha kare... ise gine... sune... isakA dhyAna kare use bhAvI jIvana meM kalyANa kI paraMparAe~ prApta hotI haiN| malayAcala meM se nikalate caMdana kI bhA~ti, dahI meM se nikalate makkhana kI bhA~ti, AgamoM se sAratattva aura kalyANa kI nidhisvarUpa isa mahAmaMtra kI ArAdhanA karanevAlA vyakti caritArtha ho jAtA hai| pavitra zarIra se, padmAsanastha hokara, hAtha ko yogamudrA meM rakhakara, saMvigna manayukta hokara, spaSTa, gaMbhIra para madhura svara meM isa namaskAra mahAmaMtra kA samyak uccAra karanA caahie| zArIrika asvAsthya vagairaha ke kAraNa yaha vidhi yadi na ho sake to 'asiAusA' isakA jApa karanA caahie| isa maMtra kA smaraNa bhI yadi saMbhava na ho to kevala 'U~' kA smaraNa karanA caahie| yaha 'U~'kAra moha-hasti ko basa meM karane ke lie aMkuza ke samAna hai| ___ mahAmaMtra kA smaraNa thA zravaNa karate vakta yoM socanA vicAranA cAhie ki : 'maiM svAMga amRta se nahAyA hU~... cUMki paramapuNya ke lie kAraNarUpa parama maMgalamaya yaha namaskAra mahAmaMtra mujhe milA hai! aho! mujhe durlabha tattva kI prApti huii| priya kI saMgati milI, tattva kI jyoti jalI merI rAha meM! sArabhUta padArtha mujhe prApta ho gayA / Aja mere kaSTa dUra ho gye| pApa dUra haTa gaye... maiM bhavasAgara ko taira gayIH' he yazasvinI suMdarI! samatArasa ke sAgara meM nahAte-nahAte ullAsita mana se namaskAra maMtra smaraNa karane vAlI AtmA pApakarmoM ko naSTa karake sadagati ko pAtI hai| devatva ko prApta karatI hai| paraMparA se ATha hI bhavoM meM siddhi-mukti ko prApta kara letI hai| isalie surasuMdarI! hamezA-pratidina 108 bAra isa mahAmaMtra kA smaraNa karanA kabhI mata bhUlanA / jo jIvAtmA hamezA 108 bAra isa maMtra kA japa karatA hai, to koI anyadaivI upadrava use satAte hai| __yadi janma ke vakta yaha mahAmaMtra sunane ko milatA hai to jIvana meM yaha maMtra Rddhi denevAlA hotA hai aura mRtyu ke vakta yadi yaha mahAmaMtra sunAI de to sadgati prApta hotI hai AtmA ko / vipatti yA saMkaTa ke samaya yadi yaha maMtra japA jAye to saMkaTa Tala jAte haiM / vipattiyA~ dUra ho jAtI haiM | Rddhi ke samaya yadi ise ginA jAye to Rddhi kA vistAra hotA hai| pA~ca mahAvideha-kSetra meM. ki jahA~ zAzvata sukhamaya samaya hotA hai, vahAM para For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhI isa namaskAra mahAmaMtra kA jApa kiyA jAtA hai| pA~ca airAvata aura pA~ca bharata-kSetroM meM bhI zAzvata sukha denevAle isa maMtra ko ginA jAtA hai| he Atman, atyaMta bhayAnaka aise bhAvazatruoM ke samudAya para vijaya prApta karanevAle arihaMtoM ko, karmamala se atyaMta zuddha hue siddha bhagavaMtoM ko, AcAra kA pracAra-pracAra evaM pAlana karanevAle AcArya bhagavaMtoM ko, bhAvazruta ke dAtA upAdhyAya bhagavaMtoM ko namaskAra karane ke lie niraMtara udyata rhnaa| sabhI idhara-udhara ke vikalpoM ko chor3akara isa namaskAra mahAmaMtra ke prati Adarayukta bnnaa|' sAdhvIjI kA dhIra-gaMbhIra vANI pravAha askhalita gati se bahatA rhaa| surasuMdarI kA aMtastala usa pravAha se bhIgane lagA... surasuMdarI bola utthii| 'gurUmAtA, kitanA adabhuta varNana kiyA Apane! apUrva tattva samajhAyA Apane! oha! kitanA aciMtya-prabhAvazAlI hai, yaha namaskAra mahAmaMtra! Aja maiM sacamuca dhanya ho gaI! he parama upakAriNI, mujhe pratijJA dIjie, maiM pratidina 108 bAra isa mahAmaMtra kA jApa kruuNgii| sAdhvIjI ne surasuMdarI ko anujJA dii| surasuMdarI ne punaH punaH vaMdanA kii| kuzalapRcchA kii| anya sAdhvIvRMda ko bhAvapUrvaka vaMdanA kI aura utsAhita mana se apane mahala meM calI aaii| ___ abhI bhI usakI smRti meM... kalpanA kI duniyA meM sAdhvIjI kI saumya-phira bhI bhavya... mukhAkRti taira rahI hai abhI bhI usake zravaNapuToM meM sAdhvIjI kI ghaMTiyoM kI-sI AvAja gUMja rahI hai| navakAra mahAmaMtra kA bhAva-smaraNa karatekarate vaha paMcaparameSThI bhagavantoM ke dhyAna meM DUba gii| For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 21 AAEEEMAILahakaretter | 4. zivakumAra as sAdhvIjI ke amRta vacana surasuMdarI ke dila meM gUMjate rheN| zrI namaskAra mahAmaMtra ke prati zraddhA aura jyAdA majabUta huii| nisvArtha aura nirIha sAdhvIjI kI bAteM use pUrNa rUpa se vizvasanIya lgiiN| rAtri ke samaya mahAmaMtra kA smaraNa karate-karate hI vaha nidrAdhIna huii| ___ subaha jaba vaha jagI taba ekadama praphullita thii| usakA hRdaya avyakta AnaMda kI saMvedanA se vyApta thaa| use amarakumAra kI smRti ho AyI... yadi vaha mile, to usase maiM zrI namaskAra mahAmaMtra ke prabhAva kI bAta karU~... vaha bhI roz2AnA isa mahAmaMtra kA smaraNa kare | para Aja nahIM, Aja to maiM sAdhvIjI se mahAmaMtra ke bAre meM aura adhika jAnakArI prApta kruuNgii| phira amara se milU~gI aura usase bAteM kruuNgii|' bhojana vagairaha se nivRtta hokara, madhyAhna ke samaya surasuMdarI upAzraya meM sAdhvIjI ke pAsa pahu~cI vaMdanA karake vinamratApUrvaka baiTha gii| sAdhvIjI se kuzalapRcchA kI aura kahA : 'gurUmAtA, kala Apane jo bAteM batAyI thI... mere mana meM unhIM kA ciMtana calatA rhaa| rAta ko ekAgra mana se mahAmaMtra kA smaraNa karate-karate maiM kaba so gayI... patA hI nahIM claa| kyA Aja bhI usI viSaya meM mujhe aura kucha batAne kI kRpA kareMgI?' 'bhAgyazIle, z2arUra! Aja maiM tujhe eka prAcIna kahAnI sunaauNgii| yaha kahAnI, zrI namaskAra mahAmaMtra ke divya prabhAva se gUMthI huI hai| sunakara terA mana jarUra AhlAdita hogaa|' 'acchA ... taba to jarUra sunAie...!' sAdhvIjI ne kahAnI kahanA zurU kiyaa| ratnapurI nAma kA eka nagara thaa| usakA rAjA thA damitAri | usI nagara meM yazobhadra nAma ke eka paramAtmabhakta zreSThI rahate the| hamezA ve ekAgra mana se zrI paMcaparameSThI namaskAra mahAmaMtra kA smaraNa kiyA karate the| yazobhadra zreSThI kA rAjA ke sAtha acche saMbaMdha the| seTha kA ikalautA lar3akA thA zivakumAra | tarUNAvasthA se hI vaha bure dostoM kI sohabata meM pha~sa gayA thaa| AvArA lar3akoM ke sAtha ghUmanA-phiranA usakA rojAnA krama bana gayA For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zivakumAra thaa| javAnI meM Ate-Ate to vaha eka badanAma juArI ho gyaa| zarAba pIne lagA... mAMsa bhakSaNa se bhI nahIM baca sakA aura bhI kaI taraha ke pApa usake jIvana meM praviSTa ho gye| pitA yazobhadra jo ki dhArmika vRtti ke bhale-bhole vyakti the, apane beTe ke isa durAcaraNa se kAphI vyathita the| unhoMne kaI bAra zivakumAra ko samajhAne kI koziza kI thI, para zivakumAra ko sudhArane meM ve nAkAmayAba rhe| zreSThI svayaM karma siddhAMta ko jAnanevAle the| ve samajhate the... 'becAre ke kitane ghora pApa karma udita hue haiM? aura phira vaha naye pApa bA~dhe hI jA rahA hai| kyA ho sakatA hai? karma paravaza AtmA kI yahI durdazA hotI hai|' isa taraha ve apane mana ko DhAr3hasa ba~dhA lete the, aura to karate bhI kyA yuvA putra ko jyAdA kahanA bhI ucita nahIM thaa| yazobhadra zreSThI kA svAsthya bigar3ane lgaa| apane beTe ke bhaviSya kI ciMtA se ve kAphI vyAkula the| unheM lagA 'zAyada aba merI mauta mujhe bulAvA de rahI hai|' eka dina unhoMne zivakumAra ko apane pAsa bulAkara ekadama pyAra se usake sara para hAtha pherate hue kahA : 'vatsa..., aba maiM to kucha dina kA... zAyada kucha ghaMToM kA mehamAna hU~ | merI mauta nikaTa hai| Aja taka maine tujhe jyAdA kucha nahIM kahA... Aja basa..., aMtima bAra eka salAha de rahA hU~... jaba bhI tU kisI Aphata meM pha~sa jAe... kahIM bacane kA koI cArA na ho, taba zrI namaskAra mahAmaMtra kA ekAgra mana se smaraNa krnaa| jarUra karanA..., mujhe itanA vacana de|' zivakumAra ne vacana diyaa| yazobhadra zreSThI ne A~khe mUMda lii| ve svayaM zrI paMcaparameSThI bhagavaMtoM ke dhyAna meM lIna hue | AtmabhAva meM DUbe | zreSThI kI mRtyu huii| ve marakara devaloka meM deva hue| __ aba to zivakumAra ko kauna rokane-TokanevAlA thA? vaha pitA kI apAra saMpatti kA durvyaya karane lgaa| do-cAra barasa meM hI usane sArI saMpatti se hAtha dho diye| vaha rAste kA bhaTakatA bhikhArI ho gyaa| eka dina nagara ke bAhara zivakumAra ghUma rahA thA, taba acAnaka usake sAmane eka aghorI bAbA Akara khar3A ho gayA / aghorI ne zivakumAra se kahA : 'lagatA hai, tU garIba hai| 'hA~...' 'bola, paisA cAhie?' For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zivakumAra 'hA~, kyoM nahIM?' 'merA eka kAma yadi tU karegA, to tujhe Dhera sArA sonA milegaa|' 'jarUra... Apa kaheMge vaisA karU~gA..., kahie kyA karanA hai mujhe?' zivakumAra to gira gayA aghorI ke caraNoM meM! __'to cala, mere sAtha!' aghorI zivakumAra ko lekara pahu~cA zmazAna meN| kAlI caudasa kI DarAvanI rAta sira para thii| zivakumAra vaise to kAphI nIDara thA para zmazAna kA vAtAvaraNa usameM bhaya aura zaMkA se ka~paka~pI paidA kara rahA thaa| aghorI eka zava ko uThA laayaa| 'tU isa murde ke pairoM ke talave masalate rahanA| ghabarAnA mata, maiM thor3I dUra baiThakara maMtra kA jApa kruuNgaa| tU yahA~ se khar3A mata honaa| yadi khar3A ho jAegA to yaha murdA jindA hokara tujhe mAra DAlegA, aura yadi binA ghabarAe baiThA rahegA, to tujhe maiM mAlAmAla kara duuNgaa|' ___ aghorI ne zivakumAra ko sAvadhAna karate hue murde ke hAtha meM kaTArI rakhI aura khuda thoDI dUrI para baiThakara maMtra japane lgaa| zivakumAra socane lagA, lagatA hai yaha aghorI mujhe mAra DAlane kA paiMtarA soca rahA hai| mujhe zAyada mArakara hI usakI maMtrasiddhi hogii| mujhe yahA~ AnA hI nahIM cAhie thaa| yaha koI merA riztedAra thor3e hI hai jo mujhe yoM muphta meM hI sonA de degA? mujhe yahA~ se bhAga jAnA cAhie, para bhAgUM to bhI kaise? yadi aghorI mujhe bhAgatA dekha le, to vaha mujhe jiMdA nahIM chor3egA! hAya... maiM yahA~ kaise pha~sa gayA? aba kyA hogA? mere kiye pApa Aja mujhe mArakara hI raheMge... oha! mere isa janma ke pApa isI janma meM pragaTa ho gye|' use apane pitA kI yAda Ane lgii| isI ke sAtha pitA kI dI huI aMtima salAha usake dimAga meM kauMdhI! 'beTA, jaba bhI saMkaTa meM pha~sa jAe taba namaskAra maMtra kA smaraNa karanA...' zivakumAra ne mRtadeha ko dUra rakhA aura khuda padmAsana lagAkara ekAgra mana se zrI navakAra maMtra kA smaraNa karane lgaa| idhara, aghorI kI maMtrasAdhanA ke kAraNa mRtadeha meM vaitAla kA praveza hotA hai aura murdA hilane-Dulane lagatA hai| khar3A hone jAtA hai aura gira jAtA hai... tIna-tIna bAra murde ne khar3e hone kA prayatna kiyA, para vaha tInoM bAra gira pdd'aa| vaitAla murde ke zarIra meM praviSTa thaa| usane zivakumAra kA ghAta karane kA For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 24 zivakumAra prayatna kiyaa| para zivakumAra to namaskAra mahAmaMtra ke dhyAna meM lIna thaa| namaskAra ke aciMtya prabhAva se vaitAla ko saphalatA nahIM mila pA rahI thii| zivakumAra ke mastiSka ke cAroM ora divya AbhAmaMDala ho gayA / namaskAra mahAmaMtra ke adhiSThAtA devoM ne zivakumAra ke irda-girda rakSA-kavaca khar3A kara diyA thaa| vaitAla kA gussA ubala utthaa| vaha aghorI kI ora lapakA | use to khUna kI pyAsa lagI thii| usane khaDga kA prahAra aghorI para hI kara diyA | jaise hI aghorI para khaDga kA prahAra huA... aghorI kA pUrA zarIra suvarNa-puruSa meM badala gyaa| usakA zarIra sone kA ho gyaa| yadi vahI prahAra zivakumAra para hotA, to zivakumAra kA zarIra sone kA ho jAtA | aghorI ko suvarNa-puruSa kI siddhi karanI thii| isalie vaha zivakumAra ko pakar3a lAyA thaa| zivakumAra to suvarNapuruSa-aghorI ke zarIra ko sone kA banA dekhakara hI vismita ho utthaa| usakI samajha meM A gayA ki yaha sArA prabhAva zrI namaskAra mahAmaMtra kA hai| isa mahAmaMtra ke prabhAva se hI maiM baca gayA aura yaha suvarNapuruSa mujhe mila gayA... para maiM yadi abhI hI isa suvarNapuruSa ko apane ghara para le jAU~ to mujha para corI kA iljAma bhI A sakatA hai... cU~ki ina dinoM maiM nirdhana hU~... kahIM na kahIM Aphata khar3I hogii| isake bajAya to kala maiM mahArAjA damitAri ke pAsa jAkara sArI haqIkata batA duuNgaa| phira yadi mahArAjA iz2Az2ata deMge, to isa suvarNapuruSa ko ghara le jaauuNgaa| abhI to yahA~ para gaDDhA khodakara gAr3a diyA jaae| yoM socakara zivakumAra mRtadeha ke hAtha se khaDga lekara usase gaDDhA khodane lgaa| gaDDhe meM suvarNapuruSa ko gAr3akara vaha nagara meM AyA / subaha ghara para jAkara snAna vagairaha se nipaTakara rAjamahala meM gyaa| mahArAjA damitAri se milakara rAta kI samagra ghaTanA kaha sunaayii| rAjA Azcarya se dekhane lagA zivakumAra ko use lagA kahIM zivakumAra zarAba ke naze meM to nahIM hai? Akhira zivakumAra ko sAtha meM lekara rAjA khuda zmazAna meM gayA / zivakumAra kI bAta kA bharosA huA, naz2aronaz2ara suvarNapuruSa dekhakara | usane zivakumAra se kahA : 'zivakumAra, yaha suvarNa-puruSa maiM tujhe detA huuN| zrI namaskAra mahAmaMtra ke aciMtya prabhAva se yaha sonA tujhe milA hai... paraMtu aba tU For Private And Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zivakumAra vyasana Adi burI lateM chor3akara jIvana ko suMdara banAne kA prayatna karanA / tere pitAjI to kitanA dharmamaya jIvana gujArate the?' zivakumAra ne pitAtulya rAjA damitAri kI preraNA ko svIkAra kiyaa| suvarNapuruSa ko apane ghara para le gyaa| kucha hI dino meM to vaha bar3A amIra ho gyaa| eka dina sadguru kA satsaMga prApta huA / gurudeva ne usako mAnava-jIvana ko saphala banAne kI dharmakalA btaayii| zivakumAra ne bAraha vrata aMgIkAra kiye | sone kA maMdira banavAyA aura ratna kI pratimA nirmita karake pratiSThApita kii| eka dina isa saMsAra se virakta hokara usane sAdhudharma aMgIkAra kiyA, saMyama dharma kA samucita pAlana karake karmoM ko naSTa kiyA aura aMta meM usakI AtmA siddha-buddha-mukta ho gii| 'surasuMdarI, yaha hai zivakumAra kI purAnI kahAnI | zrI namaskAra mahAmaMtra ke aise divya prabhAvoM ke anubhava to Aja bhI milate haiN|' surasuMdarI to kahAnI sunane meM pUrI taraha layalIna ho gayI thii| jaba sAdhvIjI ne kahA : 'Aja bhI aise divya prabhAva dekhane ko milate haiM - yaha sunakara surasuMdarI ne pUchA : 'kyA Apane apane jIvana meM koI aisA prabhAva dekhA hai? anubhava kiyA hai? mujhe lagatA hai ki Apako z2arura koI divya anubhava huA hI hogaa| yadi mujhase kahane meM... ___ 'koI etarAja nahIM hai... suMdarI tujhe sunAne meM / ' suna, eka adbhuta anubhava kI bAta tujhe batAtI hU~. do sAla pahale hama magadha prAMta meM vicaraNa kara rahe the| savere kA samaya thaa| hama sabhI AryAe~ sAtha-sAtha hI padayAtrA kara rahIM thiiN| rAstA pahAr3I thA, vikaTa bhI thaa| phira bhI eka ke pIche eka... hama calate hue rAstA kATa rahIM thiiN| itane meM acAnaka hI zera kI dahAr3a sunAI dii| hama sabhI AryAe~ khar3I raha gyiiN| hamAre sAmane kI hI pahAr3I para hamane eka khUkhAra zera ko dekhaa| maiMne sabhI sAdhviyoM se kahA : 'baiTha jAo nIce... A~kheM mUMdakara zrI namaskAra mahAmaMtra kA smaraNa kro|' maiM svayaM bhI baiTha gyii| zrI namaskAra mahAmaMtra ke dhyAna meM lInatA Ane lgii| jaba A~kheM kholI to dUra dUra cale jAte hue zera ko maiMne dekhA / maiMne For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 26 zivakumAra sAdhviyoM se kahA : 'A~kheM kholo, khar3I ho... aura usa jAte hue zera ko dekho|' jaao| 'adbhuta... vAkaI adbhuta' - surasuMdarI bola utthii| usane kahA : 'aisA koI dUsarA anubhava? basa, phira jyAdA nahIM pUchUgI... dUsarA anubhava sunakara calI jAU~gI... phira ApakA samaya nahIM luuNgii|' sAdhvIjI ke cehare para smita taira AyA / rAjakumArI ke bholepana para unakA vAtsalya chalaka pddaa| 'suMdarI, tujhe dUsarA svAnubhava sunanA hai na, suna, eka samaya kI bAta hai| hama mAtra cAra sAdhviyA~ hI eka gA~va se vihAra karake dUsare gA~va kI ora jA rahIM thiiN| rAstA bhUla gyiiN| bhaTaka gyiiN| sUraja DUba gayA... rAta ghirane lagI... bhayAnaka jaMgala thA... aba to rAta jaMgala meM hI guz2AranA par3e, vaisI paristhiti paidA ho gyii| idhara-udhara nigAheM DAlIM to eka jhoMpar3I naz2ara AyI / hama gaye usa jhoMpar3I ke pAsa... khAlI thI jhoMpar3I | para na to koI daravAz2A thA... na khir3akI thii| mAtra chappara thaa| hamane vahIM para vizrAma karanA taya kiyA / Avazyaka kriyAe~ karake hama sabhI baitthiiN|' 'Apako Dara nahIM lagA?' surasuMdarI ne bIca meM hI savAla kiyA / 'Dara? dUsare jIvoM ko abhaya denevAloM ko bhaya kaisA? Dara kaisA? aura phira hamAre hRdaya meM to mahAmaMtra navakAra thA... phira Dara kisa bAta kA? alabattA, aisI sunasAna jagaha para hameM sonA nahIM thaa| hama sArI rAta jagate raheM aura mahAmaMtra kA smaraNa karate rheN| __madhyarAtri kA samaya huA... aura ATha-dasa AdamI bAteM karate-karate hamArI jhoMpar3I kI tarapha Ate dikheM / unako dekhA to ve DAkU jaise laga rahe the| hama sabhI zrI navakAra mahAmaMtra ke dhyAna meM lIna ho gyiiN| DAkU hamArI jhoMpar3I ke nikaTa A gaye the| hamAre zveta vastra dekhakara eka DAkU bolAH / 'kauna hai jhoMpar3I meM?' hamane javAba nahIM diyaa| usane dUsarI bAra AvAja lgaaii| hama mauna rahe aura tIsarI bAra usane pUchA hI thA ki itane meM to tabar3aka... tabar3aka karate hue ghor3oM ke TApa kI AvAja sunAyI dii| dUsarA DAkU bolA : 'are... bhAgo yahA~ se! yaha to ghur3asavAra Ate lagate haiM...' aura DAkU vahA~ se bhAga gye| For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zivakumAra 27 do ghur3asavAra vahA~ A pahu~ce / hameM dekhakara ve ghor3e se nIce utare hamAre pAsa Akara sira jhukAkara bole : / ' Apako khojate khojate hI hama yahA~ Aye haiM / Apane jaba pichale gA~va se vihAra kiyA, taba hama bhI usI gA~va se nikale the| jahA~ Apako jAnA thA, usI sAmanevAle gA~va meM hamako bhI jAnA thA / hama vahA~ phuNce| zAma ho gayI... rAta hone lagI... para Apa saba na Aye to hameM kucha Dara-sA lagA... hameM huA zAyada Apa rAstA bhUla gayIM hoMgI... yaha jaMgala to cora - DAkuoM kA ilAkA hai... isalie hama Apako khojate khojate yahA~ A phuNce|' 'Apa kauna haiM mahAnubhAva ? ' hamane pUchA / 'Apake sevaka...!' yoM kahakara ve donoM ghur3asavAra vahA~ se cale gaye / 'oha! yaha to kitanA gaz2aba kA anubhava hai / basa, aba Apako aura jyAdA kaSTa nahIM denA hai Aja / ' surasuMdarI ne vaMdanA kI aura apane mahala kI ora lauttii| sAdhvIjI vAtsalya bharI nigAhoM se bholI hiranI-sI surasuMdarI ko jAtI huI dekhatI rahI / For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra janama janama tUM hI mA~ ! www.kobatirth.org PARANT SODERN BEA 7. janama-janama tU hI mA~ ! tas yyyyyyyy Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 28 jitanI tamannA aura tanmayatA se surasuMdarI ne vidyAdhyayana kiyA thA, kalAe~ sIkhI thI, utanI hI tamannA aura tanmayatA se usane jaina dharma ke siddhAntoM kA adhyayana bhI kiyA thaa| sAdhvI suvratA ne vAtsalya bhare hRdaya se use adhyayana karavAyA / vidyArthI kI vinamratA aura vinaya guru ke dila meM vAtsalya paidA karate haiM, karuNA kA jharanA pravAhita karate haiN| guru kA vAtsalya aura guru kI karuNA vidyArthI meM utsAha evaM udyama paidA karatI hai| amarakumAra ne bhI jainAcArya kamalasUrijI ke caraNoM meM baiThakara adhyayana kiyaa| vinaya, namratA vagairaha guNoM ke sAtha usameM tIvra buddhi bhI thI / AtmavAda kA usane gaharA adhyayana kiyA / karmavAda kA vizada adhyayana kiyA / anekAMtavAda kI vyApaka vicAradhArA ko aMtastha banAyA / surasuMdarI ko sAdhvI suvratAjI ne karma kA siddhAMta samajhA kara paMcaparameSThI ke dhyAna kI prakriyA samajhAyI / adhyAtmayoga kI gahana bAteM btlaayii| samagra caudaha rAjaloka kI samUcI vyavasthA kA jJAna AtmasAt karA diyA / mokSamArga kI ArAdhanA kA kramika vikAsa batAyA / For Private And Personal Use Only eka dina amarakumAra AcArya zrI kI vaMdanA karake upAzraya ke sopAna utara rahA thA aura surasuMdarI AcArya zrI kI vaMdanA karane ke lie upAzraya ke sopAna car3ha rahI thii| donoM kI A~kheM miliiN| 'oha... suMdarI?' 'bahuta dina bAda mile nahIM, amara?' 'hA~... aba kahA~ hama eka pAThazAlA meM par3hAI karate haiM ? adhyayana karane ke sthAna alaga-alaga ho gaye, to milanA bhI isI taraha acAnaka ho, to ho / ' 'sahI bAta hai terI, amara, para...' 'para kyA, suMdarI? adhyayana meM tU itanI DUba gayI hogI ki amara to yAda bhI nahIM AtA hogA ... hai na ?' amara ke cehare para zarArata taira gii| 'saca batAU~? ... amara, eka bhI dina aisA nahIM jAtA ki tU yAda na AtA
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janama janama tUM hI mA~! ho / adhyayana karate-karate bhI kabhI bar3hiyA tattvacarcA kA maukA A jAe taba to tU barabasa yAda A hI jAtA hai| mana hotA hai... jAkara amara ko yaha tattvacarcA sunAU~... use kitanA AnaMda hogA?' 'to phira merI havelI para kyoM nahIM AtI? are! mA~ se milane ke bahAne bhI to A sakatI hai tU?' 'A to sakatI hU~... maiMne irAdA bhI kiyA thA... para terI mA~ kI upasthiti meM tere sAtha bAta karane meM mujhe.... 'zarama AtI hai| yahI kahanA hai na?' suMdarI kA ceharA zarama se lAla-lAla hotA calA gyaa| _ 'amara...' pairoM se jamIna ko kuredate hue bolI, 'mujhe tere sAtha Dhera sArI bAteM karanI hai...| sAdhvIjI se jo maiMne sunI hai, ve sArI bAteM tujhe batAnI hai... aura tujhase bhI mujhe aisI kaI bAteM sunanI bhI hai | jainadharma kA, sarvajJa zAsana kA darzana mujhe to bahuta acchA lagatA hai... amara, tujhe bhI yaha darzana bhAtA hogA?' 'sarvajJa vItarAga paramAtmA kI batAyI huI anekAMta dRSTi mujhe bahuta acchI lgii...|' 'mujhe karmavAda bahuta acchA lagA, amara!' donoM kA vArtAlApa adhUrA rahA, cUMki anya darzanArthiyoM kI AvAjAhI cAlU ho gayI thii| amarakumAra sopAna utara gayA aura surasuMdarI ne upAzraya meM praveza kiyaa| AcArya zrI ko vaMdanA kara kuzalatA pUchI aura vinaya pUrvaka khar3I ho gii| 'kyoM surasuMdarI! sAdhvajI adhyayana kaisA karavAtI haiM?' 'bahuta acchA, gurudeva / vaha gurumAtA to kitanI karuNA evaM vatsalatA se adhyayana karavAtI haiN| mujhe to kAfI AnaMda milatA hai| darzana kA jJAna bhI kitanA prApta hotA hai|' 'tU puNyazAlinI hai! tujhe mAtA to guru milI hI hai, sAdhvI bhI aise hI guru milI!' 'ApakI kRpA kA phala hai, gurudeva!' 'vatse! aisA jJAna prApta karanA ki cAhe jaise pratikUla saMjogoM meM bhI tU svastha banI rhe| terA saMtulana yathAvat rhe| terI samatA-samAdhi Tika ske| For Private And Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janama janama tUM hI mA~! anaMta-anaMta viSamatAoM se bhare isa saMsAra meM eka mAtra sarvajJa vacana hI saccI zaraNarupa hai / ve AtmazAMti pradAna kara sakate haiM | zAMta sudhArasa kA pAna karavA sakate haiN|' 'ApakA kathana yathArtha hai, gurudeva / ' 'terA Atma-bhAva zAMta, prazAMta aura nirmala banatA cale... yahI mere AzIrvAda haiM, vatse! surasuMdarI harSavibhora ho utthii| usane punaH punaH vaMdanA kI aura upAzraya ke bAhara aayii| surasuMdarI apane mahala meM calI aayii| usake vicAra AcArya kamalasUrijI kI vANI ke irdagirda ghUma rahe the| AcAryazrI kI karuNA se gIlI A~kheM... sudhArasa-bharI unakI vANI... bhavya phira bhI zItala unakA vyaktitva! suMdarI kI antarAtmA mAno upazama-rasa ke sarovara meM tairane lagI! usa sarovara ke dUsare kinAre para jaise amarakumAra khar3A-khar3A smita vikhera rahA thaa| vaha jA pahu~cI amarakumAra ke pAsa / 'amara... kitane adbhuta haiM ye gurudeva! na kisI taraha kA svArthaM, na koI vikaar| vicAra-nidrA meM se vaha jgii| amarakumAra se kahA~ aura kaise milU~, yahI vaha socane lgii| vaha jharoke meM jAkara khar3I ho gii| Upara nIla gagana thaa| rezamI havA usake aMga-aMga meM siharana paidA kara rahI thii| sAmane rahe Ama ke vRkSa para baiThI koyala kUkane lagI aura suMdarI ke dimAga meM eka madhura vicAra kUka utthaa| ___'jisa samaya amara AcAryazrI ke pAsa adhyayana karane jAtA hai, maiM bhI usI samaya jAU~gI AcAryazrI ko vandana karane ke lie, AcAryazrI ke sAnnidhya meM hI tatvacarcA chedduuNgii|' usakA mana-mayUra nAca utthaa| mahala ke A~gana meM eka mora apane paMkha phailAkara nAcane lagA | suMdarI mana hI mana bola uThI : 'are, mora, kyA tUne mere mana kI bAta jAna lI? nAca... tU bhI nAca!' 'surasuMdarI bhojanagRha meM pahu~cI, mAtA ratisuMdarI ke paas| mAtA ke sAtha For Private And Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 31 janama janama tUM hI mA~! baiThakara usane khAnA khaayaa| bhojana se nipaTakara mA~-beTI donoM zayanakakSa meM jAkara baitthe| 'beTI, aba terA adhyayana kitanA bAkI hai?' 'are mA~! yaha adhyayana to kabhI pUrA nahIM hogA... sArI z2idagI bIta jAe phira bhI isa adhyayana kA pUrNavirAma nahIM AtA! yaha to anaMta hai, asIma hai|' 'terI bAta sahI hai, para beTI sarvajJa zAsana ke mUlabhuta siddhAMtoM kA to adhyayana ho gayA hai na?' __'hA~, mA~, maiMne nava-tattva sIkha liye| sAta naye kA jJAna prAptakara liyaa| maiMne caudaha guNasthAnaka jAneM | maiMne dhyAna aura yoga kI prakriyAe~ smjhii|' 'aba kauna sA viSaya cala rahA hai?' 'aba to mujhe anekAMtavAda samajhanA hai|' 'bahuta acchA viSaya hai yh| eka bAra pUjya AcAryadeva ne pravacana meM anekAMtavAda kI itanI vizada vivecanA kI ki maiM to sunakara mugdha ho utthii| usa dina maiM tere pitAjI ke sAtha pravacana sunane ke lie gayI thii| 'mA~, merI bhI yahI icchA hai ki 'anekAMtavAda' kA adhyayana maiM pUjya AcArya bhagavaMta se kruuN| ve isa viSaya ke niSNAta haiN|' 'una mahApurUSa ko yadi samaya ho, to vinatI karanA unase! ve to paramakRpAlu haiN| yadi anya koI pratikUlatA na huI to jarUra ve tujhe anekAMtavAda smjhaaeNge|' surasuMdarI to jaise nAca utthii| dono hAtha mA~ ke gale meM DAlakara usase lipaTa gyii| 'mujhe to janama-janama taka tU hI mA~ ke rUpa meM milnaa|' 'yAnI, mujhe janama-janama taka strI kA avatAra lenA hai kyoM?' pyAra se putrI ko sahalAte hue ratisuMdarI ne suMdarI ke gAloM para thapakI dii| 'mere lie to tujhe strI kA avatAra lenA hI hogA mA~!' 'acchA, tujhe merI eka bAta mAnanI hogii|' 'are, eka kyA... eka sau bAteM mAnUMgI, bola, phira?' 'tujhe cAritra dharma aMgIkAra karane kA!' 'yAnI ki sAdhvI ho jAne kA... yahI na?' 'hA~!' For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janama janama tUM hI mA~ ! 'oha, mujhe to sAdhvI jIvana acchA lagatA hI hai / ' 'hA~, para abhI sAdhvI banane ko nahIM kahatI hU~! yaha to agale janma meM yadi maiM terI mA~ hoU~ aura tU merI beTI ho to !' 32 'mA~, maiM to isa janama meM hI sAdhvI ho jaauuNgii| mujhe to eka dina aisA sapanA bhI AyA thA...' 'yaha to tU roz2AnA sAdhvIjI ke pAsa jAtI hai- unake darzana karatI hai... isalie, aise sapane kahIM saca nahIM hote|' 'cAhe, abhI sapanA ho yaha sapanA ... isa jIvana meM kabhI na kabhI to saca honA caahie| saca kahatI hU~ mA~, kabhI-kabhI mujhe sAdhvI - jIvana ke prati kAphI khiMcAva ho AtA hai... hAlA~ki yaha AkarSaNa kucha dera hI hotA hai... phira bhI AtmA meM gahare - gahare to yaha AkarSaNa rahegA hI / ' 'vaha to rahanA hI caahie| mAnava-jIvana kI saphalatA caritradharma meM hI rahI huI hai| paraMtu abhI to mujhe terI zAdI karanI hai...|' 'dekha mA~, hama bAta kauna sI kara rahe haiM ? saMyamazIla jIvana kI / isameM phira zAdI kI bAta kahA~ se AyI ? maiM to calI...' surasuMdarI khar3I ho gaI / ratisuMdarI ne usakA hAtha pakar3akara apanI ora khiMcate hue kahA : beTI, aba tU yauvana maiM hai ... maiM aura tere pitAjI yahI to soca rahe haiM ki tere lie suyogya vara mila jAe to... ' surasuMdarI mA~ kA hAtha chur3Akara zayanakakSa ke bAhara daur3a gayI... apane kakSa meM jAkara baiTha gayI... phira vApasa uThI aura mA~ ke pAsa Akara bolI : 'mA~, maiM kala AcAryadeva ke pAsa jAU~gI... anekAMtavAda kA adhyayana karane lie! jAU~ na?' 'z2arUra jAnA beTI! maiM AcAryadeva ko samAcAra bhijavA dU~gI, para tU sAdhvIjI se bAta kara lenA ki maiM pUjya AcAryadeva ke pAsa anekAMtavAda kA adhyayana karane jAU~gI / ' 'vaha to maiM Aja hI kaha duuNgii| merI gurUmAtA bhI terI taraha mujhe iz2Ajata deMgI hI / ' For Private And Personal Use Only surasuMdarI apane kakSa meM calI gayI / ratisuMdarI apane kakSa meM se nikalakara mahArAja ke kakSa kI ora calI /
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janama janama tUM hI mA~! mahArAjA ripumardana apane kakSa meM akele hI the| ratisuMdarI ne kakSa meM praveza kiyA aura bhadrAsana para baiTha gyii| 'devI, suMdarI kA dhArmika adhyayana kaisA cala rahA hai?' mahArAja ne sIdhI surasuMdarI kI hI bAta chedd'ii| 'maiM abhI usake pAsa se hI A rahI huuN| hama donoM yahI bAta kara rahI thiiN| kucha samaya meM to usane kAphI acchA jJAna prApta kara liyA hai... aba jyAdA adhyayana...' ___ 'nahIM karavAnA... yahIM na? kyoM? Dara lagA kyA?' kahI suMdarI dIkSA le le to?' mahArAjA ha~sa diye| 'itanI merI kismata kahA~? vaha sAdhvI bane, to maiM ratnakukSi kahalAU~gI na?' 'to phira kyoM jyAdA adhyayana nahIM karavAnA?' 'kaba taka par3hAe~ge use? aba to use sasurAla bidA karanA hogA na? use z2arA dhyAna se dekho to...' 'vaha yauvana meM hai, maiM jAnatA huuN| usake anurUpa rAjakumAra kI khoja bhI cAlU hai| phira bhI Aja taka saphalatA nahIM milii| cAhe jaise aise-vaise rAjakumAra ke sAtha to suMdarI kA byAha bhI kaise kareM? hamane use jitane U~ce umdA saMskAra diye haiM... jaisI kalAe~ jAnatI hai to usake anurUpa to vara milanA cAhie na?' 'Aja nahIM to kala milegA... usakA puNya hI khIMca lAegA suyogya vara ko|' rAnI ne apanI zraddhA vyakta karate hue AzvAsana diyaa| _ 'yaha to apanA mAtA-pitA kA hRdaya hai, isalie ciMtA-phikra honA svAbhAvika hai, varnA to isa bAta meM nirNAyaka banate haiM AtmA ke apane zubhAzubha karma / yaha bAta maiM kahA~ nahIM jAnatA hU~ devI? para, apanA kartavya bhI hamako pUrI jimmedArI ke sAtha adA karanA hai na?' 'merI eka vinatI hai Apa se!' 'kaho, kyA bAta hai?' 'eka dina Apa surasuMdarI kI jJAna kI parIkSA to kara leM!' rAnI kA prastAva sunakara rAjA socane laga gye| unhoMne rAnI ke sAmane dekhA... kucha socA aura bole : For Private And Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 34 __'parIkSA kara lU~gA, para rAjasabhA meM | akelI surusuMdarI kI hI nahIM varan, sAtha hI sAtha zreSThI dhanAvaha ke putra amarakumAra kI bhI parIkSA mujhe kara lenI hai| paMDitajI kI icchA bhI yahI hai... mujhe unhoMne kaI bAra kahA hai... 'surasuMdarI aura amarakumAra mere zreSTha vidyArthI haiM, Apa rAjasabhA meM unakI parIkSA leN|' tumane Aja ThIka yAda krvaayaa...| rAnI kA mana Azvasta huA... rAjA apane mana meM kisI samasyA kA samAdhAna khoja rahe the| For Private And Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 34 Adeva . u. xix.SEastihistra -HACKERAP acssana. 1 6. kAza! maiM rAjakumArI na hotI!! Menity THE .1562 x ...-----.. .... .. ternywarmaceuxxerritam . . " ra . subaha kA prathama bIta cukA thaa| surasuMdarI prAbhAtika kAryoM se nivRtta hokara, upAzraya meM jAne kI taiyArI karane lgii| dAsI ko bhejakara ratha taiyAra karavAyA aura mAtA kI iz2Az2ata lekara, ratha meM baiThakara vaha upAzraya phuNcii| vidhipUrvaka usane upAzraya meM praveza kiyaa| 'matthaeNa vaMdAmi' kahakara mastaka para aMjali jor3akara AcAryazrI ko praNAma praNipAta karake, paMcAMga praNipAta karake, usane vidhivat vaMdanA kii| AcAryazrI kI anumati lekara, vastrAMcala se bhUti kA pramArjana karake vaha vivekapUrvaka baitthii| 'terI mA~ kA saMdeza mila gayA thaa| tU yogya samaya para AI hai| abhI amarakumAra bhI AegA... usakA bhI yahI samaya hai adhyayana ke liye Ane kA / ' surasuMdarI kI naz2ara dvAra kI tarapha gii| amarakumAra ne usI samaya upAzraya meM praveza kiyA... aura gurUdeva ko vaMdanA kI...| surasuMdarI ko praNAma kiyA... surasuMdarI ne bhI praNAma kA javAba praNAma kara ke diyaa| amarakumAra apanI jagaha para baitthaa| gurUdeva ne amarakumAra se kahA, 'amara, Aja surasuMdarI 'anekAMtavAda samajhane kI jijJAsA se AI hai| hAlA~ki tujhe to anekAMtavAda kA vizada bodha prApta ho hI cukA hai, phira bhI tujhe sunane meM AnaMda AyegA aura viSaya vizeSa rUpa se spaSTa hogaa|' _ 'avazya gurUdeva! Apake zrImukha se punaH anekAMtavAda kI vivecanA sunane meM mujhe bahuta AnaMda aaegaa| amarakumAra ne surasuMdarI ke sAmane dekhA aura khaa| 'gurUdeva ke mukha se isa viSaya ko sunanA bhI eka anUThA AnaMda hai, suMdarI!' 'gurUdeva kI kRpA se maiM isa viSaya ko bhalIbhA~ti samajha paauuNgii| mujhe atyaMta AhlAda ho rahA hai!' donoM kI nigAheM AcAryadeva kI ora sthira huii| AcAryadeva ne viSaya kA prAraMbha dhIra-gaMbhIra svara meM kiyA : 'isa vizva meM do tattva haiN| jIva aura jar3a | jIva anaMta haiM, to jar3a dravya bhI For Private And Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 36 kAza! maiM rAjakumArI na hotI!! anaMta haiN| hara eka dravya ke aneka guNa aura aneka paryAya hote haiM, yAnI dravya kI paribhASA hI 'guNaparyAyavad dravyam' kI gaI hai| guNa-paryAya ke bagaira koI dravya ho hI nahIM sakatA! 'gurUdeva, guNa aura paryAya ke bIca bheda kyA hotA hai?' surasuMdarI ne puuchaa| 'guNa dravya ke sahabhAva hote haiM, jabaki paryAya kramabhAvI hote haiM | guNa dravya meM hI hote haiM, jabaki paryAya meM utpatti aura vinAza kA krama calatA hI rahatA hai| isa taraha hara eka dravya ke anaMta dharmAtmaka paryAya hotA hai| paraspara virodhI dikhanevAle paryAya-guNa meM hote haiM... hAlA~ki, unakI apanI-apanI apekSAe~vibhAvanAe~ samajha lI jAe~, to phira unameM virodha nahIM rahatA hai| dekho... eka udAharaNa dekara maiM yaha bAta aura spaSTa karatA hU~ : eka puruSa hai| eka yuvaka Akara use 'pitA' kahakara bulAtA hai| dUsarA lar3akA Akara use 'cAcA' kahakara pukAratA hai| tIsarA yuvaka use 'mAmA' kahakara pukAratA hai| eka strI Akara use 'svAmI' zabda se saMbodhita karatI hai aura eka vRddhA Akara use 'beTA' kahakara bulAtI hai| ___ purUSa to eka hI hai... phira bhI jaise usameM pitRtva..hai... vaise putratva bhI hai...usameM cAcApana bhI hai...mAmApana bhI hai...aura patitva bhI hai! saMsAra ke vyavahAra ne isa vAstavikatA ko svIkAra kiyA hai, yAnI koI Apatti nahIM uThAtA hai ki 'nahIM, yaha to priyA hI hai... putra nahIM hai...!' putra samajhatA hai ki merI apekSayA yaha merA pitA hai, paraMtu unake pitA kI apekSayA se ve putra hai| patnI samajhatI hai, merI apekSayA yaha mere pati haiM... para beTe kI apekSayA ve pitA haiN| bahana kI naz2ara meM ve bhAI haiN| yAnI ki eka hI vyakti ko lekara patnI aura putra jhagar3A nahIM krte| ve eka-dUsare kA dRSTikoNa samajhate haiM aura mAnakara calate haiN|... apekSAe~, alabattA, sahI honI caahie| patnI yadi apane pati ko 'pitA' kahe to vaha galata hogA! putrI bhI apane pitA ko 'pati' kahe to vaha jhUTha hai! isalie, yoM nahIM kahA jA sakatA ki yaha purUSa ekAntarUpa se pitA hI hai... yA phira yaha purUSa to kevala putra hI hai! hA~, yoM z2arUra kahA jA sakatA hai ki yaha purUSa pitA bhI hai, putra bhI hai, pati bhI hai! isI kA nAma hai, anekAMta dRSTi! isI kA nAma hai syAdvAda! eka vastu yA vyakti ko usake aneka pahaluoM ke sAtha svIkAra karanA... kisI bhI pahalU ko nakAranA nahIM, yahI to hai syAdvAda! 'hI' kI bhASA meM ekAnta hai... 'bhI' kI bhASA me anekAMta hai| For Private And Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 37 kAza! maiM rAjakumArI na hotI!! yaha to maiMne sAMsArika saMbaMdha kA udAharaNa dekara smjhaayaa| aba AtmA ko lakSya karake samajhAtA huuN| AtmA nitya bhI hai anitya bhI hai| hA~, paraspara virodhI lagane vAle dharma bhI nityatva aura anityatva eka hI AtmA meM rahate haiM! dravyadRSTi se AtmA nitya hai | paryAya-dRSTi se AtmA anitya hai| Atmadravya kA kabhI nAza nahIM hotA | Atmadravya kabhI utpanna nahIM hotA hai | 'to phira jo janma aura mRtyu dikhAyI dete haiM ve kisa ke?' surasuMdarI ne puuchaa| 'AtmA ke paryAya ke! eka AtmA yadi manuSya hai, to manuSyatva usa AtmA kA eka paryAya hai| AdamI marA... isakA matalaba, AtmA kA manuSya rUpa jo paryAya thA, vaha naSTa huaa| vaha marakara devagati meM paidA huA, isakA artha devatva-paryAya kI utpatti huI, yoM ho sakatA hai| devatva AtmA kA hI eka paryAya hai| pazutva aura nArakatva bhI AtmA ke paryAya hI haiN| paryAya ko avasthA bhI kaha sakate haiN| bAlyAvasthA bItI aura yuvAvasthA kA janma huaa| yuvAvasthA guz2arI aura vRddhAvasthA kA janma huaa| nIroga avasthA naSTa huI... rogI avasthA paidA huii| dhanavAna avasthA naSTa huI... garIbI kA janma huaa| yo avasthAe~ badalatI rahatI haiM... para AtmA to sthAyI rahatI hai| yaha hai AtmA kI nitytaa| yAnI, yoM nahIM kahA jA sakatA ki 'AtmA nitya hI hai'... yA 'AtmA anitya hI hai'| para yoM kahA jAegA ki 'AtmA nitya bhI hai... AtmA anitya bhI hai|' dravya kI apekSayA AtmA nitya hai... paryAya kI apekSayA AtmA anitya hai| isakA nAma hai anekAMtavAda / yahI hai sApekSavAda / isaliye, jIvana meM hamezA kahanevAle kI apekSA, usake pahalU ko samajhane kI koziza karanI caahie| 'yaha kisa apekSA se bAta kara rahA hai|' yaha samajhane vAlA manuSya samAdhAna pA letA hai| apekSA samajhane vAlA samatA prApta kara sakatA hai | apekSA ko samajhane vAlA manuSya hI sarvajJa-zAsana ke tattvoM kI yathArthatA pahacAna sakatA hai| ___ AcAryadeva ne surasuMdarI ke sAmane dekhakara pUchA : 'kyoM anekAMtavAda kI yaha buniyAdI bAta terI samajha meM A gayI na? ___ 'jI hA~, gurUdeva! ekadama sApha-sApha samajha meM A gayI sArI baateN| ApakA kahanA maiM bhalI-bhA~ti samajha sakI hU~ | For Private And Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kAza! maiM rAjakumArI na hotI!! 38 'isa anekAMtavAda ko jIvana meM sthAna denA caahie| jIvanavyavahAra ko sarasa evaM sarala banAne ke lie, kaSAyoM se bacane ke lie yaha vicAradhArA kAphI hada taka upayogI banatI hai| saiddhAMtika matabhedoM ko bhI isa vicAradhArA ke mAdhyama se dUra kiyA jA sakatA hai| vivAda hamezA paidA hote haiM : ekAMtavAda se | AgrahI bane rahane se| anekAMtavAda meM koI Agraha nahIM hotaa| aba to tumhAre donoM kA dhArmika adhyayana bhI karIba-karIba purA huA, vaisA kahA jA sakatA hai... hAlA~ki zAstrajJAna to apAra hai... usakA kahIM aMta nahIM hai, phira bhI jIvana meM atyaMta upayogI tattvajJAna tumane prApta kara liyA hai| usa tattvajJAna kA diyA bujha na jAe... isakI sAvadhAnI rkhnaa| saMsAra meM viSaya-kaSAya kI A~dhiyA~ calatI rahatI haiN| yadi sAvadhAna na raheM to jJAna kA diyA bujha bhI sakatA hai| tuma meM sattva hai... samajha hai... mAnava-jIvana ko saphala banAne ke lie jIvana meM dharma purUSArtha ko samucita sthAna denA / artha-purUSArtha va kAma-purUSArtha to mAtra sAdhana ke rUpa meM hI sImita rahane caahie| sAdhya banAnA dharma-purUSArtha ko! dharma-pUrUSArtha kA lakSa banAnA mokSa-dazA ko / AtmA ke zuddha svarUpa ko prApta karane kA dhyeya cUkanA mt| tuma meM rUpa, saMpatti aura yauvana kA subhaga milana huA hai... isalie to tumheM jyAdA jAgrata rahanA hogaa| ye tIna tattva ajJAnI aura pramAdI AtmAoM ko durgati meM khIMca le jAte haiN| jJAnI evaM jAgrata AtmAe~ ina tIna tattvoM kA sahArA lekara unnati bhI kara lete haiN| unake lie rUpa, javAnI aura daulata AzIrvAda rUpa bana jAte haiN| amarakumAra va surasuMdarI ne ahobhAva jatAte hue AcAryadeva kI preraNA sunii| use svIkAra kiyaa| punaH punaH vaMdanA kI.. kuzalatA pUchI aura bidA lii| donoM upAzraya ke bAhara nikle| amarakumAra ne surasuMdarI se puchA : 'tujhe mAlUma hai... rAjasabhA meM apanI parIkSA honevAlI hai?' 'nahIM to... kisane kahA? mujhe to tanika bhI patA nahIM hai?' 'kala tere pitAjI ne mere pitAjI se kahA hogaa| mujhe to Aja subaha mere pitAjI ne khaa| 'kyA kahA?' 'tere pitAjI hama donoM kI parIkSA rAjasabhA meM lenA cAhate haiN|' For Private And Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir __ 39 kAza! maiM rAjakumArI na hotI!! 'para parIkSA kisa bAta kI?' 'yaha tU jAna lenA na?' surasuMdarI vicAra meM DUba gayI... use yaha bAta na to mA~ ne kahI thI, aura na pitA ne hiiN| 'kyoM kyA socane lagI? Dara laga rahA hai kyA?' "U~hU~... Dara kisa bAta kA? maiM to yaha soca rahI thI ki mujhe to mere pitA ne athavA mA~ ne isa bAre meM kucha kahA bhI nahIM hai| 'zAyada aba kheNge|' 'to hama taiyAra haiM parIkSA dene ke lie|' 'acchA, tujhe koI vizeSa-naI bAta jAnane ko mile, to mujhe ittalA degI na? 'para kaise dU~ ittalA?' 'tU merI mA~ se milane ke bahAne calI AnA havelI para! mA~ tujhe yAda bhI karatI hai| aisA ho to, merI mA~ tujhe bulAvA bhI bheja degii|' 'hA~, taba to maiM A sakatI huuN|' amarakumAra havelI kI ora claa| surasuMdarI ratha meM baiThakara rAjamahala kI tarapha clii| mahala meM pahu~cakara kapar3e vagairaha badalakara vaha sIdhe hI pahuMcI rAnI ratisuMdarI ke pAsa / unakA mana iMtajAra kara rahA thA amarakumAra kI kahI huI bAta kA tathya jAnane kaa| 'beTI, upAzraya ho AyI!' 'hA~, mA~!' 'are mA~! itanA maz2A AyA ki basa! gurUdeva ne kitanA vizada vivecana karake mujhe samajhAyA anekAMtavAda ke bAre meM!' 'acchA to aba tU mujhe samajhAegI na?' 'bAda meM, mA~... abhI to hama bhojana kara leM... joroM kI bhUkha lagI hai!' bhojana karate-karate rAnI ne bAta chedd'ii| 'tere pitAjI Aja kaha rahe the ki mujhe suMdarI ke buddhi-vaibhava kI parIkSA karanI hai!' 'acchA ? maiM to taiyAra hU~! para kaba aura kahA~?' 'do-cAra dina meM hI aura rAjasabhA meN|' For Private And Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 40 'ThIka hai, maiM Aja pitAjI se milU~gI!' 'Aja tU upAzraya gayI taba bAda meM tere pitAjI ne dhanAvaha zreSThI ko yahA~ rAjamahala meM bulavAyA thaa| kyoM?' yaha to maiM nahIM jAnatI... para unhoMne kala zreSThI se bAta kI thI ki eka dina maiM amarakumAra aura surasuMdarI kI parIkSA rAjasabhA meM karanA cAhatA hU~| zAyada bAta taya karane ke lie hI Aja zreSThI ko yahA~ bulavAyA hogA / zreSThI ne amarakumAra se pUcha bhI liyA hogaa|' surasuMdarI ko amarakumAra kI bAta sahI lgii| vaha qhAmoza rhii| use eka bAta samajha meM nahIM A rahI thI 'pitAjI kyoM hama donoM kI parIkSA rAjasabhA meM karane kA irAdA rakhate haiM? merI parIkSA to ThIka, para amarakumAra kI parIkSA lene kA kyA matalaba? isakA kyA kAraNa? bhojana karake vaha apane zayanakhaMDa meM pahu~ca gyii| surasuMdarI ke dila meM amarakumAra ke prati prema dina-ba-dina bar3ha rahA thaa| gaharA huA jA rahA thaa| amarakumAra ke prati usakA khiMcAva bar3hatA hI jA rahA thaa| hAlA~ki kabhI bhI donoM meM se kisI ne maryAdA-rekhA kA ulaMghana nahIM kiyA thaa| amarakumAra ke dila meM bhI surasuMdarI basI huI thii| para vaha samajhatA thA ki 'surasuMdarI to rAjakumArI hai aura maiM rahA zreSThIputra! hama donoM kI zAdI saMbhava hI nahIM hai| surasuMdarI kI zAdI kisI rAjakumAra se hogii|' surasuMdarI ke dila meM bhI yahI kalpanA thI - maiM amara ko kitanA bhI cAhU~... para merI zAdI to Akhira kisI rAjakumAra se hI hogii| rAjakumArI bhalA eka zreSThIputra se kaise vivAha kara sakatI hai? oha, bhagavAna! Aja yadi maiM kisI zreSThI kI kanyA hotI to merA sapanA sAkAra bana pAtA... hAya! para AkhirI nirNAyaka mere apane pUrvajanma ke upArjita azubha-zubha karma hI hoMge na!' vicAroM meM khoyI-khoyI surasuMdarI na jAne kaba nIMda ke paMkha lagAkara sapanoM kI duniyA meM pahu~ca gyii| For Private And Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir JA INLIBALohaturtuitaries / 7. paheliyA~ 74-11:EOILETTES O NAF-.. ) aMgadeza kI rAjadhAnI thI cNpaangrii| caMpAnagarI suMdara thI aura samRddha bhii| rAjA ripumardana ne caMpA ko sajAyA-sa~vArA thaa| caMpA kI prajA meM zikSaNa evaM saMskAra sIMce the| rAjA svayaM AIt-dharma kA upAsaka thaa| phira bhI anya dharmoM ke prati vaha sahiSNu thaa| rAjA meM nyAyaniSThA thI, prajA bhI rAjA ke prati rAjA ko vatsalatA thI to prajA ke prati vaphAdAra thii| __ Aja rAjA ripumardana kI rAjasabhA nAgarikoM se khacAkhaca bharI huI thii| cU~ki Aja rAjakumArI surasuMdarI evaM zreSThIputra amarakumAra ke buddhi-kauzala kI parIkSA honevAlI thii| rAjasiMhAsana para mahArAjA ripumardana virAjamAna the| unake samIpa ke Asana para zreSThIvarya dhanAvaha suMdara evaM mUlyavAna alaMkAra pahane hue baiThe the| mahArAjA kI dUsarI ora paMDita zrI subuddhi birAjamAna the| surasuMdarI ne zreSTha vastroM ko paridhAna kiyA thaa| gale meM kImatI ratnoM kA hAra, kAnoM me kuMDala, dono hAthoM me motI jar3e kaMgana aura pairoM me nUpura dhAraNa kiye hue thii| A~kheM meM kAjala thA aura hoTha tAMbUla kI raktimA se yukta the| haz2AroM kI A~kheM usakI ora baMdhI huI thii| amarakumAra ne bhI apane vaibhava ke anurUpa vastrAlaMkara dhAraNa kiye the| usakA zarIra svastha-puSTa thaa| usakI kAMti dedIpyamAna thii| usakI A~khoM meM camaka thii| usake lalATa para tejasvitA jhalaka rahI thii| rAjasabhA kA prAraMbha mA~ sarasvatI kI maMgala prArthanA se huaa| mahArAjA ripumardana ne rAjasabhA ko saMbodhita karate hue kahA : 'pyAre sabhAsadoM evaM nagarajanoM! Aja kA yaha avasara apane saba ke lie khuzI kA prasaMga hai| Aja kumArI surasuMdarI ke buddhi-kauzalya kI aura zreSThI zrI dhanAvaha putra amarakumAra ke buddhi-vaibhava kI parIkSA hogii| ina donoM ne mahApaMDita zrI subuddhi kI pAThazAlA meM adhyayana kiyA hai| vividha kalAoM meM donoM pAraMgata hue haiN| aneka viSayoM kA zreSTha adhyayana inhoMne kiyA hai| Arhata-dharma ke siddhAMtoM kI bhI ucca zikSA prApta kI hai| For Private And Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 42 paheliyA~ Aja yahA~, saba se pahale amarakumAra koI bauddhika samasyA prastuta karegA aura rAjakumArI usa samasyA ko apanI buddhi kI kuzalatA se suljhaayegii| amarakumAra tIna samasyAe~ rakhegA surasuMdarI ke Age | surasuMdarI usakA javAba degii| isake bAda kumArI tIna samasyAe~ rakhegI amarakumAra ke samakSa aura amarakumAra ko usakA javAba denA hogaa| Akhira meM maiM eka-eka samasyA amarakumAra aura suMdarI donoM se puuchuugaa| usakA javAba amarakumAra aura surasuMdarI deNge| isa DhaMga se Aja kA kAryakrama hogaa|' rAjasabhA meM harSadhvani huii| sabhI ne prasanna mana se rAjA ke prastAva ko svIkAra kiyaa| ___ amarakumAra ne khar3e hokara sarvaprathama mahArAjA ko praNAma kiyaa| bAda meM paMDitajI ke caraNoM kI vaMdanA kI aura bAda meM pitA kA AzIrvAda grahaNa kiyaa| amarakumAra ne apanI pahelI - samasyA peza kii| 'tIna akSara kA eka zabda hai| usa zabda kA yadi pahalA akSara nikAla deM, to bAkI do akSaroM se jo zabda banatA hai use kisI bhI vyakti ko nahIM karanA caahie| tIna akSara ke usa zabda meM se dUsarA akSara nikAla deM, to jo zabda banegA vaha zabda kisI ko bolanA nahIM caahie| tIna akSara meM se aMtima akSara nikAla deM, to bace hue akSara kA artha hogA lakSmIpati! tIna akSara kA yaha saMpUrNa zabda, tumhArI A~khoM kI upamA dene yogya hai|' surasuMdarI ekAgra mana se samasyA suna rahI thii| vaha khar3I huii| mahArAjA aura paMDitajI ke caraNoM meM praNAma kiye aura javAba diyA : 'tIna akSara kA vaha zabda hai 'hariNa' / ' 'ha' ko kATa deM to 'riNa' bcegaa| riNa kA artha hai karjA / yaha kisI ke bhI nahIM karanA cAhie / 'ri' ko yadi nikAla deM to 'haNa' rahegA yaha zabda hiMsA kI AjJA karatA hai| ataH kisI bhI ko nahIM bolanA cAhie / 'Na' ke binA jo zabda banegA vaha hogA 'hari' yAni kRSNa, ve lakSmIpati haiM hIM! vaise hI yuvatI striyoM ke netroM ko hariNa kI upamA mRganayanI, hariNAkSI ke rUpa meM dI jAtI hai| sabhAjanoM ne prasanna hote hue tAliyA~ bajA-bajA kara suMdarI ko badhAI dii| amarakumAra ne dUsarI pahelI pUchI : tIna akSara ke zabda meM se pahalA akSara nikAlane para bAkI bacA zabda sapheda pRthvIkAya kA paricAyaka hai| dUsare akSara se rahita jo zabda banegA vaha kisI For Private And Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paheliyA~ 43 pakSiNI kA sUcaka hai| tIsarA akSara alaga karane para jo zabda banegA use sabhI cAhate haiN| Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir surasuMdarI ne turaMta uttara diyAH vaha zabda hai 'sukhar3I' ! prathama akSara nikAlane se 'khar3I' zabda banegA jo ki sapheda pRthvIkAya hai| dUsarA akSara nikAlane para 'sUr3I' zabda banegA jo ki eka pakSiNI (mainA) hai / tIsarA akSara chor3a deM to hogA 'sukha' jise sabhI cAhate haiM / ' sabhA AnaMda se jhUma uThI / amarakumAra ne tIsarI samasyA rkhii| 'cAra akSara kA eka aisA zabda hai jisako japane se pApa naSTa ho jAte haiM aura vaha jinazAsana kA sAra hai / una cAra akSaroM meM se yadi pahale akSara ko nikAla deM to jo zabda banegA vaha peTa ke zalya ko sUcita karatA hai / dUsarA akSara chor3a dene se jo zabda banatA hai vaha bolane jaisA nahIM hai / tIsarA akSara nikAlakara yadi par3he to usa se yukta hokara rahanA kisI ke lie acchA nahIM hai| cauthA akSara chor3a dene se jo zabda banatA hai usake jaisI AcArya bhagavaMta kI vANI hogii| kaho, vaha kyA hai ?' surasuMdarI ne avilaMba javAba dete hue kahA : 'vaha cAra akSara kA zabda hai, navakAra ! na- akSara zabda banegA 'vakAra' yAnI vikAra yaha peTa meM uThane vAlA darda hotA hai| vaha zalya hai / va ko nikAlane se zabda banegA nakAra - yAni inkAra, jo kisI ko bhI acchA kAma karate hue nahIM kahanA caahie| tIsarA akSara nikAlane se bane hue zabda navara yAnI niThalle baiThe rahanA, kisI ke bhI lie acchA nahIM hai| 'ra' ke bagaira zabda banegA 'navakA' yAni naukA / AcAryadeva kI vANI saMsAra-sAgara meM Dubate hue jIvAtmAoM ko tirAne ke lie naukA- jahAja samAna hotI hai| yaha navakAra jinazAsana kA sAra to hai hI / ' tInoM samasyAyoM ke bilkula sahI javAba surasuMdarI ne diye / rAjA-rAnI aura sabhI sabhAjanoM ne suraMsudarI ko lAkha lAkha dhanyavAda diye / aba surasuMdarI ke pUchane kI bArI thI / 'tIna akSara kA eka zabda hai / pahalA akSara choDa dene se jo zabda banatA hai - use dila meM se nikAlakara kara deha ko pavitra banAnA caahie| dUsarA akSara For Private And Personal Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 44 paheliyA~ nikAlane se bananevAlA zabda bala-tAkata se bhI jyAdA hai aura sabhI kA dila jItA jA sakatA hai| tIsarA akSara dUra karane se jo zabda banegA vaha apanAapanA ho to saba ko pyArA lagatA hai| aura, ina akSara se banane vAlA pUrA zabda eka phUla kA nAma hai, aura tumhAre vadana kI upamA ke lAyaka hai| amarakumAra ne turaMta javAba diyA : 'tIna akSara kA vaha zabda hai : kamala / ' ka-jAne se mala zabda banegA,mala yAnI mala | use dila meM se dUra karane se mana svaccha banatA hai aura zarIra bhI nirmala hotA hai| ma-jAne se 'kala' zabda banatA hai| kala yAnI kalA | bala se na jIte jAnevAle logoM ko kala-kalA se jIte jA sakate haiM, isalie yaha bala se baDhakara hai| la-jAne se 'kama' zabda banatA hai| usakA artha hai kAma | kAma to saba ko apanA-apanA hI acchA lagatA hai na! vaha hai, kamala kA phUla jo ki cehare kI upamA ke lie cunate haiM-yaha to sabhI jAnate hI haiN| rAjasabhA meM AnaMda ke svara gUMje / surasuMdarI ne dUsarI samasyA peza kI : 'tIna akSara kA eka zabda hai| pahalA akSara jAne se jo zabda banegA usakA artha hogA 'khar3I' rahI huii|' dUsarA akSara nikAlane se jo zabda hogA usakA matalaba hogA vidhvaa| tIsarA akSara dUra karane se jo zabda banegA vaha cIja anAja meM DAlane se anAja kA rakSaNa hotA hai| amarakumAra ne javAba diyA : 'vaha tIna akSara kA zabda hai 'rAkhar3I'! rA jAne se khar3I bcegaa| jisakA artha hogA khar3I huii| 'kha' nikAlane se 'rAr3I' zabda banegA yAni vidhavA (gujarAtI bhASA meM rAr3IurA~r3elI kA artha hotA hai vidhvaa)| rAkha anAja meM DAlane se anAja kI surakSA hotI hai| loga tAliyA~ bajAne lge| surasuMdarI ne tIsarI pahelI pUchI : 'tIna akSara kA eka zabda hai| usakA pahalA akSara jAne se jo zabda banegA usakA prayoga vivAha-zAdI ke samaya sabase pahale kiyA jAtA hai| dUsarA akSara jAne se jo zabda banegA vaha yadi ghara ke A~gana meM ho to ghI-dUdha kI ciMtA nahIM rahatI hai| tIsarA akSara dUra karane se jo zabda banegA vaha karane se durgati For Private And Personal Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 45 paheliyA~ meM jAnA par3atA hai aura pUre zabda ke artha kI vastu tumhAre caraNoM meM dekhI jA sakatI hai|' kumAra ne pala bhara kI derI kiye bagaira kahA : 'vaha tIna akSara kA zabda hai 'paavdd'ii'| pA-jAne se 'var3I' zabda banatA hai, jisakA prayoga zAdI ke samaya hotA hai| vanikAla deM to 'pAr3I' banegA yadi ghara meM 'pAr3I' ho to dUdha-ghI kI suvidhA rahatI hai| r3I-jAne se 'pAva' zabda banatA hai, usakA artha hai pApa | pApa karane se durgati milatI hai, aura pAvar3I to pairoM meM pahanI jAtI hai-yaha to sabhI jAnate hI haiN| sabhAgRha AnaMda se nAca utthaa| logoM ne amarakumAra kA hArdika abhinaMdana kiyaa| rAjA ne bhI donoM ko dhanyavAda diyA aura kahA : 'aba maiM savAla pUchatA huuN| pahale amarakumAra ko javAba denA hogaa| 'sarovara kA sAra kyA? dAnava-vaMza kA vikhyAta rAjA kauna? sadA saubhAgyavatI nArI kauna-sI? aura mAravAr3a ke AdamI kisa vezabhUSA se pahacAne jAte haiM? amarakumAra ne palabhara socakara kahA ; 'mahArAjA, usakA pratyuttara hai : 'kaMbalivezA!' * 'ka' kA artha hai paanii| aura pAnI hI sarovara kA sAra hai| * 'bali' nAmaka dAnava-vaMza kA vikhyAta rAjA ho gayA hai| * 'vezA' yAnI 'vezyA' vahI sadA saubhAgyavatI nArI hai| * mAravAr3a ke loga kaMbalI se pahacAne jAte haiN| isa lie unheM 'kaMbalivezA' kahA jAtA hai| rAjA ne kahA : bilakula satya hai tumhArA javAba! rAjasabhA meM 'dhanya' 'dhanya' kI AvAjeM guuNjii| rAjA ne surasuMdarI se savAla pUchA : 'kAvya kA saccA rAsa kauna-sA honA cAhie? cakravAka ko duHkha kauna detA hai? asatI evaM vezyA ko kauna purUSa priya hotA hai? ina savAloM kA javAba eka hI zabda meM denaa|' surasuMdarI ne kahA : 'atthamaMta' * atthamaMta yAni arthyukt| jo kAvya artha binA kA ho, vaha kAvya nahIM hai| yAnI kAvya kA rasa usakA artha hai| For Private And Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 46 paheliyA~ * atthamaMta kA artha 'DUbatA huA' 'asta hotA huA' bhI hotA hai| asta hotA huA sUraja cakravAka ke lie du:khada hotA hai| cUMki sUrya asta hone para cakravAka-cakravAkI kA viyoga ho jAtA hai| * 'atthamaMta' yAnI arthavAn-dhanavAn! dhanavAn puruSa hI asatI evaM vezyA ko pasaMda hotA hai|' rAjasabhA meM AnaMda kI lahara utthii| mahArAjA ne amarakumAra ko kImatI ratnoM se jar3A huA hAra bheMTa kiyaa| surasuMdarI ko ratnajar3ita kaMgana diye| paMDita subuddhi ko bhI kImatI vastrAlaMkAroM se sanmAnita kiyaa| zreSThI dhanAvaha ne khar3e hokara surasuMdarI ke mastaka para hIre-mANika se khacita mukuTa rkhaa| amarakumAra ko ratnajar3ita khar3aga bheMTa kiyaa| paMDitajI ko sone ke sikkoM se bharI huI thailI arpita kii| mahArAjA ne gadgad svara se nivedana kiyaa| 'Aja merA mana saMtuSTa huA hai| amarakumAra aura rAjakumArI kA buddhivaibhava adbhuta hai| unakI buddhi aura unakA jJAna unakI jIvanayAtrA meM unheM upayogI siddha hogaa| dharma-puruSArtha meM sahAyaka siddha hogaa| paramArtha aura para upakAra ke kAryoM meM upayogI hogA | maiM ina donoM para prasanna huA huuN| yaha sArA yaza milatA hai paMDita zrI subuddhi ko| unhoMne pUrI lagana aura niSThA se chAtrachAtrAoM ko atyaMta sundara adhyayana karavAyA hai| maiM unheM rAjasabhA meM hameMzA kA sammAna kA pada detA hU~ aura 'rAjaratna' kI padavI pradAna karatA huuN| sabhA kA visarjana huaa| sabhI sadasya aura nagara-jana, amarakumAra evaM surasuMdarI kI prazaMsA karatekarate bikharane lge| zreSThI dhanAvaha amarakumAra ke sAtha ratha meM baiThakara apanI havelI meM phuNce| mahArAjA rAja-parivAra ke sAtha surasuMdarI ko lekara rathArUr3ha banakara rAjamahala meM phuNce| rAjA ke mana meM aba surasuMdarI ke bhAvI jIvana ke vicAra gatizIla ho rahe the| nikaTa bhaviSya meM hI, surasuMdarI ke hAtha pIle karane kA unhoMne nirNaya kiyA / For Private And Personal Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paheliyA~ 47 andu. x. u. xmamtta.stram NAL 8. mana kI murAda NY CrXTERIEUWTEKEVIZITAT Vier -. . ay mahArAjA ripumardana kA zayana-kakSa ratnadIpakoM se jhilamilA rahA thaa| zayanagRha suMdara thA... suzobhita thA / rAta kA pahalA prahara cala rahA thaa| mahArAjA ripumardana sone ke, ratnajar3ita palaMga para leTe hue the| mahArAnI ratisuMdarI pAsa hI ke bhadrAsana para baiThI huI thii| donoM ke cehare para ciMtA kI rekhAe~ aMkita thii| laga rahA thA ki havA ke sAtha-sAtha dIye kI hilatIDulatI lau, rAjA-rAnI ke caMcala citta kI mAno cugalI kara rahI hai| eka lAr3alI beTI surasuMdarI ke bhAvI sukha kA vicAra donoM mAtA-pitA kara rahe the| putrI para donoM ko agAdha pyAra thaa| isalie putrI duHkhI na ho... isakI ciMtA sabhI mAtA-pitA ko hotI hI hai! ripumardana ne Asa-pAsa ke nagaroM meM - rAjyoM meM aura dUra-dUra taka ke pradezoM meM apane nipuNa dUta bheje the, surasuMdarI ke lie suyogya rAjakumAra kI talAza ke lie| dUta rAjakumAroM ke citra evaM unake paricaya lekara vApasa loTe the| rAjA ke sAmane unhoMne vaha saba prastuta kiyA thA... para rAjA ko eka bhI rAjakumAra pasaMda nahIM A rahA thA, surasuMdarI ke bhAvI pati ke rUpa meN| koI rAjakumAra khUbasUrata thA, to guNavAna nahIM thA! yadi koI guNavAna thA, to suMdaratA se rahita thA! koI rUpa-guNa se yukta thA, para parAkramI nahIM thA! yadi koI parAkramI thA, to jinadharma kA anuyAyI nahIM thA! koI jinadharma meM AsthAvAna thA, to sauMndarya nahIM thA usameM! yadi koI dharmAtmA thA, to kula kI dRSTi se U~cA nahIM thA! rAjA to apanI lAr3alI beTI ke lie aisA dUlhA khojanA cAhatA thA, jo ki rUpa-guNa-parAkrama-kula aura dharma se yukta ho / jo-jo vizeSatAe~ surasuMdarI meM thI, ve saba vizeSatAe~ jisameM ho, aisA rAjakumAra unheM cAhie thaa| cUMki rAjA mAnatA thA ki pati aura patnI meM rUpa-guNa kI samAnatA ke sAtha-sAtha dharma, zIla aura svabhAva kI samAnatA bhI honA z2arUrI hai, taba hI unakA ghara For Private And Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 48 mana kI murAda gRhasthI sukhI ho sakatI hai| unakA dharma-puruSArtha nirvighna hotA hai aura jIvanayAtrA nirApada banI rahatI hai| ripumardana aura rAnI ratisuMdarI meM ye sArI vizeSatAe~ samAna rUpa se thI, isalie unakA gArhasthya jIvana nirApada thaa| unakA dharma-puruSArtha nirvighna thA aura surasuMdarI ke AMtara-bAhya vyaktitva kA vikAsa bhI ve uccastarIya kara sake the| ___ Aja ye daMpati ciMtAmagna bane hue the| aba ve surasuMdarI kI zAdI meM vilaMba nahIM karanA cAhate the| surasuMdarI kI umra to zAdI ke lie yogya thI hI... para usakI javAnI usakI umra se bhI jyAdA mukharita ho uThI thii| aisI yuvAvasthA meM praviSTa putrI pitRgRha meM hI rahe, yaha ucita nahIM hai -yaha bAta rAjA-rAnI bhalI-bhA~ti jAnate the| para zvasuragRha milanA bhI cAhie na? ___ 'svAmin, Apa cAhate haiM, vaisI sabhI yogyatAvAlA vara na milatA ho, phira ekAdha bAta kama ho... para anya yogyatAe~ hoM, vaisA kumAra pasaMda kareM to?' ___ 'to suMdarI duHkhI hogI! kisa yogyatA kI kamI ko svIkAra lenA, yahI merI samajha meM nahIM AtA!, 'para Akhira sukha-duHkha kA AdhAra to jIvAtmA ke apane hI zubhAzubha karma para nirbhara hai na?' 'tumhArI bAta sahI hai devI, phira bhI beTI ko usake prArabdha ke bharose chor3A to nahIM jA sakatA na? hamase ho sake, utane prayatna to karane hI cAhie na?' 'para, aisA vara yadi milatA hI na ho to?' ratisuMdarI ke svara meM darda thaa| 'milatA hai, aisA eka suyogya vara hai|' 'kauna?' 'para vaha rAjakumAra nahIM hai... rAjavaMzIya nahIM hai|' 'to phira?' 'vaha hai zreSThIputra... vaNik-vaMzIya / ' ratisuMdarI vicAra meM DUba gyii| usane rAjA ke sAmane dekhA aura pUchA : 'Apa jo cAhate haiM ve sArI yogyatAe~ usameM hai?' 'hA~... usameM sabhI yogyatAoM kA subhaga samanvaya hai... aura maiMne to use naz2aronaz2ara dekhA hI hai, tuma bhI usase paricita ho| aura suMdarI bhI use bhalIbhA~ti jAnatI hai...' 'kauna?' 'amarakumAra!' For Private And Personal Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mana kI murAda 'zreSThI dhanAvaha kA putra amara?' ___ 'hA~, surasuMdarI aura amara donoM eka hI pAThazAlA meM sAtha-sAtha par3he hue haiM... eka-dUsare ko pahacAnate haiM aura maiMne to rAjasabhA meM parIkSA ke daurAna isI dRSTikoNa se use parakhane kA prayatna kiyA thA ki usameM merI putrI ke lie yogya vara banane kI yogyatA hai yA nahIM, aura merI nigAheM usa para jar3I haiM... basa, savAla yahI hai ki vaha rAjakumAra nahIM hai|' ___'maiM amara kI mA~ dhanavatI ko bahuta nikaTa se jAnatI hU~... kaI bAra vaha mujhase milane AI hai| suzIla evaM saMskAra-yukta sannArI hai| usane amara ko saMskAra zreSTha hI diye hoNge| _ 'idhara pAThazAlA ke paMDita subuddhi bhI amara kI buddhi kI..., usake jJAna kI prazaMsA karate hue thakate nahIM haiM | Aja rAjasabhA meM bhI vaha ratna kI bhA~ti camaka rahA thaa| seTha dhanAvaha ke pAsa Dhera sArI saMpatti hai...| nagara meM lokapriya, gaNamAnya aura dharmaniSTha zreSThI ke rUpa meM prasiddha haiN| unakA kula bhI U~cA hai| unakI sAtoM pIr3hiyoM kI kulInatA prasiddha hai| rAjya ke sAtha unake saMbaMdha bhI dhaniSTha haiM... isalie, sabhI DhaMga se socate hue... mujhe usameM koI kamI dikhAyI nahIM detI... alabattA, vaha rAjakumAra nahIM hai... rAjaparivAra kA nahIM hai...|' 'isase kyA? yadi beTI sukhI hotI ho, to...' 'para, riztedAra rAjA loga ha~sI ur3AyeMge... kyA koI rAjakumAra nahIM milA... jo eka seTha ke lar3ake ke sAtha rAjakumArI kI zAdI kii...| aisA-vaisA boleMge...' 'bolane deM unheM... bolanevAle to boleMge hI, hameM to surasuMdarI kA hita pahale dekhanA hai|' ratisuMdarI ko amarakumAra ke sAtha suMdarI kA vivAha ho, yaha bAta pasaMda A gyii| 'yadi tumheM yaha bAta pasaMda ho to maiM saMbaMdha taya kara luuN|' 'mujhe to pasaMda hai... para Apako...' 'nahIM, beTI ke bAre meM mA~ kA nirNaya jyAdA ahamiyata rakhatA hai, vahI mAnya honA caahie|' _ 'merI tarapha se to ApakA nirNaya hI merA nirNaya hai| mere se jyAdA Apa acchI taraha soca sakate haiM... mujhameM itanI buddhi hai kahA~?' 'yadi buddhi na hotI to apanI gRhasthI itanI sukhI nahIM hotI, devI! rAjA-rAnI ne nirNaya kara liyaa| For Private And Personal Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mana kI murAda 50 surasuMdarI to nidrA kI goda meM so cukI thii| amarakumAra ke lie yaha bAta, kalpanA meM AnA bhI sambhava nahIM thaa| zreSThI dhanAvaha aura seThAnI dhanavatI to sapanA bhI nahIM dekha sakate the ki surasuMdarI unake ghara meM putravadhU banakara A sakatI hai| ___ jaba puNyakarma kA udaya hotA hai, taba akalpita-sukha manuSya ko A milatA hai| jaba pApa-karma udaya meM Ate haiM, taba akalpita-duHkha AtA hai manuSya ke sira para | dUsare dina subaha jaba zreSThI dhanAvaha prAbhAtika kAryoM se nipaTa kara upAzraya meM dharma-pravacana sunane ke lie jAne kI taiyArI kara hI rahe the ki havelI ke prAMgaNa meM ratha Akara khar3A ho gyaa| ratha meM se mahAmaMtrI utare aura havelI kI sopAna-paMktiyA~ car3hane lge| zreSThI mahAmaMtrI kA svAgata karane ke lie sAmane daudd'e| mahAmaMtrI kA hAtha pakar3akara maMtraNA-gRha meM le aaye| mahAmaMtrI kA ucita svAgata karake pUchA : 'Aja kyA bAta hai? isa jhoMpar3I ko pAvana kiyA? mere yogya sevAkArya ho to ph'rmaaie|' zreSThI dhanAvaha ne apanI sahaja mIThI z2abAna meM bAta kii| 'dhanAvaha seTha! maiM Apako lene AyA hU~... mahArAjA ne bhejA hai mujhe / Apako livA lAne ke lie... Apa kRpA karake ratha meM baiThe | dhanAvaha seTha soca meM DUbe | mahAmaMtrI ne kahA : 'ciMtA mata kareM... seTha... yahA~ Ane ko nikalA taba zakuna zubha hue haiN|' seTha kA hAtha pakar3akara mahAmaMtrI maMtraNA-gRha ke bAhara aaye| seTha ne amarakumAra se kahA : 'vatsa, maiM rAjamahala meM jA rahA hU~... mahArAjA ne mujhe yAda faramAyA hai|' ___ mahAmaMtrI ke sAtha seTha ratha meM baiTha gye| ratha rAjamahala kI ora daur3ane lgaa| daur3ate hue ratha ko amarakumAra dekhatA hI rhaa| ___ use kahA~ patA thA ki usa ratha ke daur3ane ke sAtha-sAtha usakI qismata bhI daur3a rahI hai| usakI manokAmanA ko sAkAra karane ke lie usakA nasIba seTha ko rAjamahala kI ora liye jA rahA hai! zreSThI dhanAvaha ko lekara mahAmaMtrI rAjamahala meM phuNce| ratha se utarakara donoM mahAnubhAva mahArAjA ke maMtraNA-gRha meM praviSTa hue| ___ 'padhArie, zreSThivarya!' mahArAjA ne khuda khar3e hokara dhanAvaha seTha kA svAgata kiyA aura Agraha kara ke apane pAsa hI bitthaayaa| mahAmaMtrI mahArAjA kI anumati lekara vahA~ se cale gye| For Private And Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mana kI murAda 51 'AjJA kareM rAjan, sevaka ko kyoM yAda kiyaa|' 'mujhe eka bAta karanI hai tumase... yadi tumheM acchI lage to merI bAta ko svIkAra krnaa|' 'mahArAjA, Apa to hamAre mAlika haiM... sarvasva haiM... prajAvatsala haiM... Apa jo bhI kaheMge vaha mere hita ke lie hI hogA... isakI mujhe zraddhA hai... vizvAsa hai| Apa AjJA pradAna kreN|' 'maiM AjJA nahIM balki eka yAcanA kara rahA huuN|' 'Apa mujhe zarmidA mata kreN| isa tuccha sevaka ke pAsa Apako yAcanA karanI hotI hai kyA? Apako AjJA karanI hai|' 'dhanAvaha seTha, maiM apanI beTI surasuMdarI ke lie tumhAre suputra amarakumAra kI ma~ganI karatA hU~... amarakumAra ko maiMne kala rAjasabhA meM dekhA hai... parakhA hai, surasuMdarI ke lie vaha suyogya vara hai... kaho tumheM merA prastAva kaisA lagA? maiMne tumheM isIlie yahA~ bulavAyA hai... abhii|' 'o mere mAlika! Apake mu~ha meM ghI-zakkara! Apake isa prastAva para mujhe z2arA bhI socanA nahIM hai... ApakA prastAva maiM saharSa svIkAra kara letA hU~... surasuMdarI merI putravadhU banakara merI havelI meM aaegii| merI havelI ko ujAgara kregii| kala maiMne bhI rAjasabhA meM surasuMdarI ko dekhA hai... rUpa-guNa-kalA aura vinaya, viveka usakA zrRMgAra hai|' ___ 'seTha, tumane merI bAta svIkAra kI... maiM atyaMta prasanna huuN| tuma yahA~ baiTho, maiM surasuMdarI kI mA~ ko yaha zubha samAcAra de aauuN| vaha yaha samAcAra sunakara harSa-vibhora ho utthegii|' ___ mahArAjA tvarA se ratisuMdarI ke kakSa meM pahu~ce aura prasanna mana se... prasanna mukha se bole : ___ 'devI, dhanAvaha seTha ne merI bAta ko saharSa svIkAra kara liyA hai! maiMne vacana de diyA hai| amarakumAra aba apanA dAmAda banatA hai|' 'bahuta uttama kArya ho gayA... svAmin! sabhI cintAe~ dUra ho gayI... mujhe to jaise svarga kA sukha milA!' ___ 'to maiM jA rahA hU~... seTha baiThe haiM... yaha to maiM tumheM zubha samAcAra sunAne ke irAde se daur3a AyA thaa|' 'padhArie, Apa... maiM bhI surasuMdarI ko samAcAra sunA duuN|' For Private And Personal Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kitanI khuzI, kitanA harSa! ____52 mahArAjA seTha ke pAsa Aye | 'seTha! mahArAnI yaha samAcAra sunakara atyanta Anandita ho uThI hai|' 'mahArAjA, to phira aba zAdI meM vilaMba nahIM karanI caahie|' 'sahI bAta hai... rAjapurohita ko bulAkara zAdI kA muhUrta nikalavA deN|' 'jI hA~, 'zubhasya zIghram!' zubha kArya meM vilaMba nahIM karanA caahie...|' 'to kala Apa isI samaya yahA~ padhAra jAnA, maiM rAjapurohita ko bulavA luuNgaa|' 'jaisI ApakI AjJA! aba maiM iz2Az2ata cAhU~gA...| ghara para jAkara amara kI mAtA ko yaha samAcAra dUMgA, taba vaha utyaMta harSa vibhora ho utthegii|| 'hA~, Apa ghara jAie para ratha meM hI jAnA... ratha bAhara hI khar3A hai... aba to Apa hamAre samadhI ho gaye!' ___ mahArAjA ne ha~sate-ha~sate daravAz2e taka jAkara seTha ko bidA kiyaa| seTha ratha meM baiThakara ghara kI ora cale gye| 'kitane sarala vinamra aura vivekI seTha haiN|' rAjA mana-hI-mana bole aura jAte hue ratha ko dekhate rhe| ratha ke ojhala hote hI mahArAjA mahala meM aaye| ve ratisuMdarI ke kakSa meM phuNce| vahA~ ratisuMdarI evaM surasuMdarI donoM bAteM kara rahI thii| surasuMdarI mA~ ke gale meM bA~he DAlakara mA~ se lipaTI huI kucha bola rahI thI... ratisuMdarI usakI pITha para hAtha pheratI huI muskarA rahI thii| rAjA ke Ate hI donoM khar3I ho gyii| 'kyoM beTI... apanI mA~ ko hI pyAra karogI... hameM nahIM?' 'oha... bApU...' aura surasuMdarI mahArAjA ke kadamoM meM jhuka gyii| rAjA ne usako uThAkara apane pAsa biThAte hue kahA... 'seTha ko mahala ke daravAz2e taka pahu~cAkara aayaa|' 'samadhI kA Adara to karanA hI cAhie na!' ratisuMdarI ne khaa| 'hameM' eka uttama aura saccA snehI svajana parivAra milA, devii| dhanAvaha zreSThI vAstava meM uttama puruSa haiN|' 'aura amarakumAra?' ratisuMdarI surasuMdarI ke sAmane dekhakara ha~sa dI!' surasuMdarI mu~ha meM dA~toM ke bIca AMcala kA chora dabAye hue vahA~ se bhAga gyii| rAjA-rAnI donoM mukta mana se khilakhilA utthe| For Private And Personal Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kitanI khuzI, kitanA harSa! 53 . ..msa x tra Mastestice SHARE 9. kitanI khuzI! kitanA harSa!unty z2aba insAna kI koI iMdradhanuSI madhura kalpanA sAkAra ho uThatI hai, taba vaha khuzI se jhUma uThatA hai| AnaMda ke paMkha lagAye vaha ur3ane lagatA hai, kalpanAoM ke anaMta AkAza meM | yaha dharatI use svarga se jyAdA khUbasUrata naz2ara AtI hai| rAnI ratisuMdarI ne jaba putrI ko badhAI dI ki 'amarakumAra ke sAtha terA vivAha taya ho gayA hai', taba pala-do-pala to surasuMdarI avizvAsa se mA~ kI aura nihAratI rahI... use lagA... 'zAyada mA~ mere mana kI bAta jAnakara merA upahAsa kara rahI hai|' para jaba ratisuMdarI ne use vizvAsa dilAyA, taba mAno surasuMdarI ko vizva kA zreSTha sukha mila gyaa| para usane apanI khuzI mA~ ke samakSa prakaTa na hone dii| aisI khuzI ke phUla to saheliyoM ke bIca bikharane ke hote haiM na? priya ke milana kI kalpanA to z2aise afIma ke naze-sI hai...| dila kA dariyA uphana-uphanakara barasoM se jisa para chalaka rahA ho... hRdaya ke usa deva kA sAnnidhya... sAhacarya prApta hone kI zahanAI jaba mana ke A~gana meM gUMjane lagatI hai, taba moha kA nazA car3hegA hii| surasuMdarI ko lagA-vaha jamIna para khar3I nahIM raha skegii| vaha daur3a gayI apane zayanakakSa meM | daravAz2A baMda kiyA aura palaMga para loTane-poTane lgii| 'amara... amara...' usakA mana pukAra uThA... usakA dila pAgala ho utthaa| na socA huA sukha usake daravAz2e para dastaka de rahA thaa| akalpya zubha karmoM ne usa para muhara lagA dii| vaha amara ke sAtha bhAvI sahajIvana kI kalpanAoM meM DUba gyii| usakA zraddhA se bharA dila bola uThA : 'suMdarI terI paramAtma bhakti kA yaha to pahalA pAritoSika hai| abhI to tujhe isase bhI bar3ha-car3hakara sukha milanevAle haiN|' usakA Azvasta mana batiyAne lagA : 'suMdarI, puNyakarma kA udaya jaba hotA hai taba sukha ke sAgara meM jvAra AtA hai, para vaha udaya zAzvata nahIM hotA... kSaNika hotA hai|' vaha palaMga para se nIce utarI, usane vastra parivartana kiyA / dvAra kholakara For Private And Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 54 kitanI khuzI, kitanA harSa! vaha bAhara aayii| mA~ ke pAsa phuNcii| mA~! mujhe sone ke thAla meM uttama phala rakhakara de..., acchI miThAI rakhakara de..., maiM paramAtmA ke maMdira meM jaauuNgii|' 'lauTate vakta beTI, gurUdeva ke upAzraya meM bhI jAnA | gurUdeva ko vaMdanA kara aanaa|' 'aura vahA~ se sAdhvIjI suvratAjI ke upAzraya meM jAkara lauttuuNgii|' ratisuMdarI ne thAla taiyAra kiyA / dAsI ko sAtha meM jAne kI AjJA kii| surasuMdarI thAla lekara dAsI ke sAtha ratha meM baiThakara jinamaMdira phuNcii| vItarAga sarvajJa paramAtmA ke darzana karate-karate vaha gadgad ho utthii| usakA royA~- royA~ pulakita ho utthaa| usakI palakoM para harSa ke A~sU motI kI bhA~ti damakane lge| usane madhura-svara se stavanA kii| paramAtmA ke samakSa phala aura naivedya samarpita kiye| __ hRdaya meM zraddhA evaM bhakti kA amRta bhara ke surasuMdarI gurUdeva ke upAzraya meM phuNcii| usane vidhipUrvaka vadaMnA kii| gurUdeva ne dharmalAbha kA AzIrvAda diyaa| surasuMdarI natamastaka hokara khar3I rhii| gurUdeva bole : 'mujhe samAcAra mila gaye haiM, vatse! jinazAsana ko tuma donoM ne pAyA hai... samajhA hai, parakhA hai, isa taraha jInA ki jisase sva-para kA kalyANa ho... aura jinazAsana kI apUrva prabhAvanA ho| tU sujJa hai... jyAdA to tujhase kyA kahU~? saMsAra-dAvAnala kI jvAlAe~ tujhe jalAyeM nahIM... isake lie anitya, azaraNa, ekatva aura anyatva ina cAroM bhAvanAoM se anuprANita bnnaa| zIla kA kavaca sadA pahane rkhnaa| zrI navakAra maMtra kA guMjana hamezA dila meM rkhnaa|' surasuMdarI kI A~kho se A~sU Tapakane lage, bhAva-vibhora hokara usane punaH paMcAMga praNipAta kiyA / uttarIya vastra ke chora se A~kheM pochakara vaha bolI : 'gurUdeva, ApakI isa preraNA ko maiM apane dila ke bhItara surakSita rkhuugii| merI Apase eka vinatI hai : parokSa rUpa se bhI Apake AzIrvAda mujhe milate raheM... vaisI kRpA kareM!' surasuMdarI vahA~ se nikalakara sAdhvIjI ke upAzraya meM phuNcii| sAdhvIjI kI vaMdanA karake unake caraNoM meM apanA sara rakha diyaa| sAdhvIjI ne usake sira para apanA pavitra hAtha rakhA aura AzIrvAda diye| 'suMdarI, abhI kucha dera pahale hI seThAnI dhanavatI yahA~ AyI thii| terI jaisI putravadhU pAne kA unakA AnaMda asIma hai...! pitRgRha ko apane guNa aura For Private And Personal Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kitanI khuzI, kitanA harSa! saMskAroM se ujAgara karanevAlI tU, patigRha ko bhI ujjvala bnaaegii| terA samyagjJAna, samyagdarzana evaM samyak-cAritra, terI AtmA kA kalyANa karanevAle hoNge| zrI namaskAra mahAmaMtra terI rakSA karegA aura tere zIla ke prabhAva se devaloka ke deva bhI terA sAnnidhya svIkAra kreNge| sAdhvI ke hRdaya meM vAtsalya aura karUNA kA jharanA baha rahA thaa| usa jharane meM surasuMdarI nahAne lagI... usakA dila apUrva zItalatA mahasUsa karane lgaa| __sAdhvIjI ko punaH punaH vaMdanA kara ke vaha upAzraya ke bAhara aayii| ratha meM baiThakara rAjamahala phuNcii| rAjamahala meM saikar3oM logoM kI AvAjAhI cAlU ho cukI thii| mahAmaMtrI alaga-alaga AdamiyoM ko taraha-taraha ke kArya sopeM jA rahe the| ikalautI rAjakumArI kI zAdI thii| mAtra rAjamahala hI nahIM, apitu sArI caMpAnagarI ko sajAne-sa~vAnare kA Adeza diyA thA, mahArAjA ripumardana ne| kArAgRha meM se kaidI mukta kara diye gaye the| dUra-dUra ke rAjyoM meM se zreSTha kArIgaroM evaM kalAkAroM ko bulAye gaye the| rAjapurohita ne zAdI kA muhUrta eka mahine ke bAda kA diyA thaa| eka mahine meM rAjamahala kA rUpa-raMga badala denA thaa| caMpAnagarI ke yauvana ko sajAnA thaa| caMpAnagarI kI galI-galI aura hara muhalle meM surasuMdarI kI zAdI kI bAteM hone lagI thii| 'mahArAjA ne surasuMdarI ke lie vara to zreSTha khojaa|' 'surasuMdarI ke puNya bhI to aise haiM! varanA, aisA dUlhA milatA kahA~?' 'to kyA amarakumAra ke puNya aise nahIM? are, use bhI to rUpa-guNa saMpanna patnI jo mila rahI hai|' 'bhAI, yaha to vidhAtA ne barAbara kI jor3I racI hai|' 'bilakula ThIka, apane ko to jalana hotI hai|' hajAroM loka taraha-taraha kI bAteM karane lage, sabhI ke hoThoM para donoM kI prazaMsA ke phUla khile jA rahe haiN| caMpAnagarI mAno harSa ke sAgara meM DUba gayI jA! + + + For Private And Personal Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 56 kitanI khuzI, kitanA harSa! zreSThI dhanAvaha kI gaganacuMbI havelI bhI AnaMda ke hilakore se jhUma rahI thii| nagara ke aneka zreSThI dhanAvaha seTha ko dhanyavAda dene ke lie A-jA rahe the| ___ amarakumAra ko usake aneka mitroM ne ghera liyaa| bacapana ke sahapAThI mitra bacapana kI ghaTanAe~ yAda kara-kara ke ha~sI-majAka kara rahe the| amarakumAra ke dila meM harSa kA sAgara umar3a rahA thaa| jisakI cAha thI, para jisakI pUrti, AzA nahIM thI, aisA sukha use mila cukA thA, phira kyoM na AnaMda umar3e? AzAtIta vastu kI sahaja prApti, binA prayatna kiye hue prApti, manuSya ko harSa se gadgad banA DAlatI hai| bhojana kA samaya ho cukA thaa| mAtA ne amarakumAra ko bhojana ke lie AvAja dii| pitA-putra donoM ko seThAnI dhanavatI ne pAsa meM biThAkara bhojana karavAte hue kahA : 'arihaMta paramAtmA kI aura gurUjanoM kI aciMtya kRpA ke binA aisA nahIM ho sakatA! rAjakumArI jaisI rAjakumArI apane ghara meM bahU banakara Ae, yaha kyA sAdhAraNa bAta hai?' ___ 'sahI kahanA hai tumhArA! caMpAnagarI ke itihAsa meM aisI ghaTanA pahalI hai ki rAjaparivAra kI lar3akI vaNik kula meM putravadhU banakara Ae | mahArAja ne jaba mujhe mahala meM bulAkara yaha bAta kahI, taba pahale to maiM hakkAbakkA-sA raha gayA / ' ___ 'sacamuca, surasuMdarI to surasuMdarI hai! sArI caMpAnagarI meM aisI kanyA dekhane meM nahIM aatii|' caMpA meM hI nahIM, samUce apane rAjya meM aisI kanyA milanA kaThina hai|' seTha-seThAnI uchalate dila se bAteM kara rahe haiN| amarakumAra mauna hai, bhojana kara rahA hai, para usakA mana to surasuMdarI ke vicAroM meM khoyA-khoyA para pulakita ho rahA hai| usane jyoM-tyoM do-cAra kaura nigale-na-nigale aura vaha apane zayanakhaMDa meM pahu~ca gyaa| surasuMdarI kI kalpanAmUrti usake samakSa sAkAra huii| vaha usase batiyAne lagA | mana-hI-mana apane nasIba ko abhinaMdita karane lagA | bhAvI jIvana kI sukhada kalpanAoM kI iMTeM rakha-rakhakara sapanoM ke prAsAda kA nirmANa karane lgaa| zreSThI dhanAvaha ne zAdI ke prasaMga ko pUrI dhUmadhAma se manAne ke lie kaI taraha kI yojanAe~ banA dii| apane ekalaute beTe kI zAdI vaha z2ora-zora se aura zAnadAra utsava ke sAtha karane ke abhilASI the, aura aisI icchA eka pyAra bhare evaM udAra pitA ke dila meM jAge, yaha svAbhAvika hI thaa| jisa para For Private And Personal Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kitanI khuzI, kitanA harSa! 57 yaha to rAjaparivAra milA thA, samadhI ke rUpa meM! khuda ke pAsa bhI apAra saMpatti thI! phira vaha kasara rakhe bhI kyoM! bhavya aura vizAla havelI meM amarakumAra va surasuMdarI ke lie zAnadAra aura kalAtmaka kakSa taiyAra kiye gye| zreSTha taraha kI kalAkRtiyoM se una kamaroM ko sajAyA gyaa| rAjakumArI ko rAjamahala se bhI jyAdA priya lage vaisI sAja-sajjA kI gyii| dhanAvaha zreSThI ne surasuMdarI ke lie, rAjya ke jAnemAne suvarNakaroM ko havelI meM nimaMtrita karake AbhUSaNa taiyAra krvaaye| hIre-motI va pannoM ke kImatI naga una AbhUSaNoM meM jar3avAye / amarakumAra ke lie bhI usake manapasaMda alaMkAra banAye gye| rAjamahala aura havelI meM nimaMtrita mehamAna Ane lge| zAdI kA dina nikaTa A gyaa| zAdI kI sArI rIti-rasme pUrI hone lgii| ___ zubha dina evaM zubha muhUrta meM AnaMdotsava ke sAtha amarakumAra aura surasuMdarI kI zAdI ho gyii| surasuMdarI ko A~sU barasatI A~kho se rAjA-rAnI ne bidA kiyaa| rAnI ratisuMdarI ne sisakatI AvAz2a meM kahA : beTI, pati kI chAyA banakara rhnaa|' __surasuMdarI phaphaka-phaphakakara ro dii| amarakumAra ke sAtha ratha meM vaha zvasuragRha ko bidA huii| amarakumAra ne vastrAMcala ke chora se surasuMdarI ke A~sU poMche / surasuMdarI ne amarakumAra ke sAmane kI ora | amara kI A~khe bhI gIlI thii| surasuMdarI kA duHkha usake A~sU, mAno amara kA duHkha... amara ke A~sU bana gaye the| ratha havelI ke dvAra para Akara khar3A rhaa| daMpati ratha meM se nIce utare | seThAnI dhanavatI ne donoM kA yathAvidhi havelI meM praveza krvaayaa| donoM ne dhanavatI ke caraNoM meM praNAma kiyaa| dhanavatI ne hRdaya kA pyAra barasAyA / amara ne dhanAvaha seTha ke caraNoM me praNAma kiyaa| suMdarI ne dUra se hI praNAma kiyaa| seTha ne donoM ko aMtaHkaraNa ke AzIrvAdoM se nahalA diyaa| amarakumAra evaM surasuMdarI! bacapana ke sahapAThI Aja jIvanayAtrA ke sahayAtrI bana cuke the| pati-patnI bana gaye the| sahajIvana jInevAle bana gaye the| For Private And Personal Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 58 jIvana eka kalpavRkSa amarakumAra meM yadi parAkrama kA teja thA, to surasuMdarI namratA kI zItalatA thii| amarakumAra yadi paurUSatva kA puMja thA, to surasuMdarI samarpaNa kI mUrti thii| amarakumAra yadi mUsalAdhAra bAriza thA, to surasuMdarI zubha phaladA dharitrI thii| havelI ke daravAz2e para bajanevAlI zahanAI ke sura jaba maddhima hue... to havelI ke usa bhavya kakSa meM bhItarI sneha kI zahanAI ke sura chalakane lge| vahA~ mAtra daihika AkarSaNa nahIM thA, para eka dUje ke guNoM kA khiMcAva thaa| vahA~ kevala vyaktitva kI vAsanA nahIM thI, varan astitva kI upAsanA thii| phira bhI saMkoca thA, jhijhaka thI, mauna thA, khAmozI thI, Akhira amara ne khAmozI ke parade ko uThAte hue kahA : 'suMdarI! suMdarI ne amara ke sAmane dekhaa| 'terI zraddhA phalIbhUta huI na?' 'nahIM, apanI zraddhA phalavatI bnii|' 'icchA, to thI, mujhe AzA na thii|' 'koI gatajanma kA puNya udaya meM A gyaa|' 'ekadama prasanna ho na?' 'hA~, para...' 'para kyA? suMdarI?' 'yaha prasannatA yadi akhaMDa rahe to,' 'akhaMDa hI rahegI terI prasannatA / nizcita raha / ' 'Apake sAnidhya meM to maiM nizcita hI hU~, svAmin / ' 'tere pAsa to zraddhA kA bala hai, jJAna kA prakAza hai, zIla kI rakhavAlI hai, tere caraNoM meM to devaloka ke deva bhI jhukate haiN|' 'aisA mata kahie, mere mana meM to Apa hI mere sarvasva ho|' navajIvana kA yaha pahalA snehAlApa thaa| usa snehAlApa meM bhI zraddhA, jJAna aura samarpaNa kA amRta ghulA huA thaa| For Private And Personal Use Only
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIvana eka kalpavRkSa RATE.SXEstate sat. STHACK) Aussiesta. HAP[10. jIvana : eka kalpavRkSa STY subaha kA bAlasUraja surasuMdarI ke cehare para aThakheliyA~ kara rahA thaa| usakI raktima AbhA meM... suMdarI kA AMtara-rUpa amara ko pahale-pahala naz2ara aayaa| saragama ke sapta svaroM ko AMdolita karatI huI zIta-havA havelI ke jharokheM meM se A-Akara kamare ko bhara rahI thii| bhairavI ke karUNa phira bhI madhura-svara meM gUMthI huI surasuMdarI kI AvAja zrI namaskAra mahAmaMtra ko aura jyAdA madhura banA rahI thii| amara usa madhuratA kI anubhUti meM AkaMTha Dubane lagA thaa| surasuMdarI ne eka sau ATha bAra zrI navakAra maMtra kA gAna kiyaa| aura izAna-koNa meM natamastaka ho lalATa para aMjali racAkara paramAtmA ko namaskAra kiyA - bhAvavaMdanA kI! bAda meM samIpa meM hI baiThe hue amarakumAra ko praNAma kiyaa| 'yaha kyA suMdarI?' 'mere prANanAtha ke caraNoM meM Atma-samarpaNa!' 'samarpaNa to bhItara kA bhAva hai na? usakI bAhya abhivyakti kyoM?' 'prema ko puSTa karane ke lie!' 'kyA binA abhivyakti ke prema puSTa nahIM ho sakatA?' 'abhivyakti se eka taraha kI tRpti milatI hai| hRdaya kI bhAvukatA jaba jharanA banakara bahane lagatI hai, taba...' 'dUsare ke dila ko bhI harA-bharA banA detI hai... yahI kahanA hai na?' 'Apa to mere mana kI bAteM bhI jAnane laga gye|' 'diloM kA naikaTya ho jAne para yaha to svAbhAvika rUpa se hone lagatA hai|' 'aisA tAdAtmya yadi paramAtmA ke sAtha ho jAe to?' 'taba to...' 'isa saMsAra ke sAtha kA tAdAtmya banA nahIM rahegA...| apanA tAdAtmaya naikaTya bhI nahIM rahegA... yahI kahanA hai na! For Private And Personal Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 60 kitanI khuzI, kitanA harSa! 'oha, tune bhI mere mana kI bAta jAna lI na Akhira?' 'para... cAhe paryAya kA tAdAtmya TUTa jAe, para Atmadravya kA tAdAtmya to rahegA hI na?' 'yAnI kyA, Aja hameM 'dravya-paryAya' kI carcA karanI hai!' 'nahIM... carcA nahIM karanI hai... hRdaya ke bhAvoM kI abhivyakti karanI hai| sneha evaM samarpaNa ke atala samudra meM gote lagAne haiN|' do diloM meM bhAvanAoM kA jvAra uphana rahA thaa| mana kI taraMgoM ke Age lahareM kyA artha rakhatI haiM? phira bhI yaha tUphAnI sAgara kI taraMge nahIM thIM... uphanatA sAgara bhI aMkuza meM thaa| use deza aura kAla kA khyAla thaa| surasuMdarI ne kahA : 'dekho... pUraba meM sUraja kitanA Upara nikala AyA hai... mujhe lagatA hai... do ghar3I ho cUkI hogI, suraja ko uge hue | calo, aba mai mA~ ke pAsa pahu~ca jaauuN| surasuMdarI khar3I ho gayI... amarakumAra khar3A huaa| donoM ko kevala cAra prahara ke lie alaga honA thA... mAtra cAra prahara / phira bhI jaise cAra yugoM kI judAI ho, vaisI vyathA amarakumAra ke cehare para taira aayii| surasuMdarI ne apanI vyathA abhivyakta na hone dii| Akhira vaha strI thI na! vyathA... vedanA ko bhItara meM chupAkara-dabAkara bAhara se khuzI-prasannatA banAye rakhanA use AtA thaa| vaha daMbha nahIM thA... dikhAvA nahIM thA... vaha z2iMdagI jIne kI kalA thii| strI ko yaha kalA avagata ho to vaha kabhI bhI apane ghara ko zmazAna nahIM banane degI! cAhe usake bhItara ke zmazAna meM bhAvanAoM kI citA sulaga rahI ho, para eka dUje para to pyAra... karUNA... vAtsalya kA nIra hI sIMcanA hogaa| amarakumAra ke prati pyAra bharI nigAheM chiTakatI huI surasuMdarI dhanavatI ke pAsa jA phuNcii| dhanavatI ke caraNoM kI vaMdanA kI... dhanavatI ne suMdarI ko apanI goda meM khIMca liyaa| ___ surasuMdarI ko dhanavatI meM ratisuMdarI kI pratikRti dikhAyI dii| dhanavatI ke dila meM laharAte snehasAgara meM vaha apane Apako Dubone lgii| usakI A~khoM For Private And Personal Use Only
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kitanI khuzI, kitanA harSa!! meM vatsalatA ke bAdala ma~DarAne lge| surasuMdarI TakaTakI bA~dhe dhanavatI ko dekhane lagI... usake bAharI sauMdarya ko dekhatI rahI... usake AMtaravyaktitva ko dekhatI rahIM... mahasUsatI rahI...'yaha rUpa... yaha sauMdarya... saba kucha amara meM jyoM kA tyoM utarA hai|' vaha mana hI mana socane lgii| ___ apanI tarapha surasuMdarI ko apalaka nihArate hue dekhakara dhanavatI zaramA gayI... surasuMdarI ko apane utsaMga se alaga karatI huI bolI : 'beTI, daMta dhAvana kara le phira hama sAtha dugdhapAna kreNge|' surasuMdarI ne daMta dhAvana kiyA aura dhanavatI ke sAtha dugdhapAna kiyaa| dhanavatI ne dugdhapAna karate hue kahA : beTI, tU rojAnA paramAtma-pUjana karatI hai na?' 'hA~, mA~!' surasuMdarI ke mu~ha meM se svAbhAvika hI 'mA~' zabda nikala gayA... dhanavatI to 'mA~' saMbodhana sunakara harSa se bhara utthii| 'beTI, tU mujhe hamezA 'mA~, kahakara hI bulAnA...! merA amara bhI mujhe 'mA~' hI kahatA hai|' surasuMdarI to isa snehamUrti ke samakSa mauna hI raha gyii| use zabda nahIM mile... bolane ke lie| ___ 'hA~, to, maiM yaha kaha rahI thI ki hama donoM sAtha hI paramAtma-pUjana ke lie cleNge| tujhe acchA lagegA na!' 'bahuta acchA lagegA mA~! mujhe to tU hI acchI laga gayI hai... eka pala bhI dUra nahIM jaauuN|' 'cala, hama snAna vagairaha se nipaTa leN|' sAsa evaM bahU! jaise mA~ aura beTI! sneha kA setu raca gyaa| apane sukha kI koI paravAha nhiiN| mA~ bahU ke sukha ko bar3hAne kA soca rahI hai... bahU mA~ ko jyAdA se jyAdA sukha dene kA soca rahI hai| donoM kA prema vahI donoM kA sukha / pUjana, bhojana... snehI milana... ityAdi meM hI dina pUrA ho gyaa| kaba sUraja pUraba se pazcima kI goda meM Dhala gayA, aura kSitija meM DUba gayA... patA hI nahIM lgaa| dIyoM kI rozanI se havelI jhilamilA utthii| eka-eka kamare meM ratnoM ke dIye jala utthe| dhanavatI ne suMdarI ko usake zayanakakSa meM bhejaa| jAtI huI For Private And Personal Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIvana eka kalpavRkSa 62 suMdarI ko dekhakara dhanavatI mana-hI-mana bola uThI, 'sacamuca, merA jIvana to kalpavRkSa sA bana gayA hai... kitanA sukha hai? isase jyAdA sukha isa saMsAra meM aura ho bhI kyA sakatA hai?' basa, yahI to bhUla hai... gaMbhIra bhUla hai, sarala aura bholebhAle hRdaya kii| vaha sukha ko jIvana kA paryAya mAna baiThatA hai... jahA~ use koI tana-mana kA ekAdha manacAhA sukha mila jAtA hai.. aura vaha jIvana ko kalpavRkSa mAna baiThatA hai | para jaba kalpavRkSa kA paryAya badala jAtA hai... ka~TIlA babUla bana jAtA hai, taba vaha bholA hRdaya cIkhatA hai, cillAtA hai... karUNa-AkraMda karatA hai| mAnava kI yaha kamaz2orI Ajakala kI nahIM, apitu isa saMsAra jitanI hI purAnI hai| ardhacaMdra kI chiTakatI cA~danI ne havelI ke irda-girda ke vRkSaparNoM para phaila-phaila kara nRtya karanA prAraMbha kiyA thaa| amarakumAra surasuMdarI ko havelI ke usa jharokhe meM le gayA jahA~ se barasatI cA~danI kA amRtapAna kiyA jA sake! jahA~ baiThakara upavana meM se A rahI gIlI-gIlI mAdaka rezamI havA kA sparza pAyA jA sake! donoM kI ubharatI-uchalatI bhAvanAe~ khAmozI kI dIvAra se TakarA rahI thii| donoM kI naz2are caMdra, vRkSa aura nagara ke dIyoM kI ora thii| amara ke hoThoM meM zabdoM kI kaliyA~ khila uThI... 'cAroM tarapha jaise sukha hI sukha bikharA huA hai| hai na?' sukhI vyakti ko cAroM ora sukha-hI-sukha naz2ara AtA hai, jaise pUrNa vyakti ko samUcA vizva pUrNa najara AtA hai! 'para, sarvatra sukha hai.., taba sukha naz2ara AtA hai na sukhI ko|' 'nahIM, sukhI ko duHkha dikhatA nahIM hai, isalie sarvatra use sukha dikhAyI detA hai|' 'duHkha dekhanA hI kyoM? duHkha dekhane se hI mAnava duHkhI hotA hai|' 'auroM ke duHkha hone kA sukha bhI anubhava karane lAyaka hai|' 'para, abhI to hama eka-dUje kA sukha pA leN|' / 'isalie to zAdI racAyI thI!' 'sukhoM ko prApta karane ke lie?' 'sukhoM ko bhogane ke lie, duHkhoM ko svIkAra karane kI taiyArI rakhanI hI caahie|' For Private And Personal Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIvana eka kalpavRkSa 'kyoM?' 'cUMki, sukha ke bAda duHkha AtA hI hai!' 'AyegA taba dekhA jaayegaa|' 'pahale se usake svIkAra kI taiyArI kara rakhI ho to, jaba duHkha Aye taba duHkhI na ho jaaeN| 'yaha saba sAdhvIjI se sIkhA lagatA hai!' 'jI, hA~, jiMdagI kA tattvajJAna unhoMne hI diyA hai|' 'tattvajJAna to bahuta suMdara hai|' 'jina-vacana hai nA? jina-vacana yAnI zreSTha-darzana / ' 'jIvana ko amRtamaya banAnevAlA darzana / ' rAta kA prathama prahara samApta huA jA rahA thaa| havA meM aura jyAdA namI chAne lagI... jharokhe meM se uThakara daMpatti ne zayanakakSa meM praveza kiyA... dIye maddhima hue jA rahe the| amarakumAra aura surasuMdarI donoM ko karIba-karIba samAna zikSA prApta thii| vyAvahArika evaM dhArmika donoM taraha kI zikSA unheM prApta thii| eka-se vAtAvaraNa meM donoM kA lAlana-pAlana huA thaa| saMskAra bhI donoM ke samAna the| donoM ke vicAroM meM sAmya thaa| donoM ke AdarzoM meM koI TakarAva na thaa| donoM kI jIvana-paddhati meM sAmaMjasya thaa| isalie hI to zAdI ke prAraMbhika dinoM meM bhI unakA premAlApa dArzanika siddhAMtoM kI carcA se harA bharA rahatA thaa| unakI UrmiyoM ne, unake AvegoM ne kinAre kA kabhI ullaghaMna nahIM kiyA thaa| sthala evaM samaya kA bhAna unheM pUrI taraha thaa| adhyayana pUrNa hone ke pazcAt amarakumAra apanI per3hI para AyA-jAyA karatA thaa| hAlA~ki, vaha svayaM koI vyApAra nahIM karatA thA, para munImoM ke kAryakalApoM ko dekhatA thaa| vyApAra kI rIti-nIti ko samajhatA thaa| tarahataraha ke dezoM se Ane-jAnevAle vyApAriyoM se milatA thaa| unase bAteM karatA thA aura unake bAre meM jAnakArI prApta kara letA thaa| For Private And Personal Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIvana eka kalpavRkSa 64 use vyApAra karane kI z2arUrata to thI hI nahIM / dhanAvaha seTha ke pAsa anaginata saMpatti thii| saMtAna meM akelA amarakumAra hI thA / sArI saMpatti kA vaha vArisa thaa| phira bhI amarakumAra kA aMtaHkaraNa per3hI para nahIM baiThatA thA / usakA mana to deza-videza meM ghUmane kA abhilASI thaa| meM usake dila meM surasuMdarI ke prati aTUTa pyAra thA, phira bhI vaha bhoga-vilAsa DUba nahIM gayA thaa| artha-purUSArtha evaM sva-parAkrama ke prati usakA AkarSaNa pUrA thaa| yauvana sahaja Avega thA, AkarSaNa thA, phira bhI vyApArI ke putra ko honA cAhie, vaisA vyApArika dimAga bhI usake pAsa thaa| surasuMdarI ke sAtha usakI gRhasthI bhI sukhapUrNa hai / AnaMda se bharA hai| eka sAla bItA, dUsarA sAla bItA / eka dina dhanAvaha seTha kI per3hI para siMhaladvIpa ke zAha saudAgara A pahu~ce / ve apane sAtha lAkhoM rupayoM kA mAla lekara Aye the / dhanAvaha seTha ne unakA svAgata kiyaa| atithigRha meM unheM sthAna diyA / aura mu~hamA~gI qImata cukAkara unakA mAla kharIda liyA / vyApArI khuza ho utthe| unhoMne bhI dhanAvaha seTha se lAkhoM rupayoM kA dUsarA mAla kharIdakara apane jahAja bhare / amarakumAra ne una vyApAriyoM se pUchA : 'yahA~ se tumane jo mAla kharIdA - jo jahAja bhare, vaha mAla kahA~ le jAoge?' 'siMhaladvIpa meN|' 'vahA~ isa mAla kI qImata acchI hogI, na?' 'are choTe seTha, dasa gunI qImata milegI vahA~ to / ' amarakumAra to qImata sunakara ThagA-ThagA sA raha gyaa| vyApAriyoM ne amarakumAra se kahA : 'choTe seTha, padhArie Apa hamAre deza meN| hamArA deza Apa dekheM to shii| hameM bhI ApakI khAtiradArI kA maukA dijIe / ' vyApArI to cale gaye... para amarakumAra ke mana meM unakI bAteM barAbara jamI rhii| dUra-sudUra ke deza-videzoM ko dekhane evaM apane buddhi-kauzalya se vipula saMpatti kamAne kA irAdA z2ora pakar3atA gayA / bApa kI kamAI ! Akhira bApa kI kamAI hai! bApa kI kamAI para jInevAle beTe pitA kI ijjata nahIM bar3hAte! pitA For Private And Personal Use Only
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIvana eka kalpavRkSa kI kIrti ko bar3hAte haiM, apanI kamAI-apane ApakI kamAI paidA karanevAle putra! duniyA bhI unhIM ke guNa gAtI hai| ___ 'maiM khuda kamAI karU~gA... siMhaladvipa jAU~gA... para...' usake mana meM surasuMdarI A gayI, mAtA dhanavatI kA pyAra sAkAra ho utthaa| 'ina sabako chor3akara maiM kaise jA sakatA hU~ : inake binA kyA maiM jI sakU~gA? mere bagaira mA~ raha pAyegI? surasuMdarI? nahIM.., nahIM jAnA videza / pitAjI bhI iz2Az2ata nahIM deMge kisI bhI hAlAta meM | mA~ to mere videzagamana kI bAta sunakara hI behoza ho jaaegii| suMdarI ko kitanA AghAta lagegA... nahIM, nhiiN...|' ___ amarakumAra kA mana asvastha hone lgaa| phira bhI vaha apanI becainI ko bAhara prakaTa nahIM hone de rahA thaa| kisI ko bhI vaha apanI asvasthatA kA saMketa bhI nahIM pAne diyaa| __ eka ora khuda kI kamAI karane kI tamannA... videza dekhane kI prabala abhilASA... dUsarI ora mA~ kI aTUTa mamatA... patnI kA asIma pyAra... isa kazamakaza ne usake citta ko caMcala banA DAlA, udvigna banA ddaalaa| catura surasuMdarI bhA~pa gayI amarakumAra kI isa udvignatA ko | use lagA... 'kucha kAraNa hai... amarakumAra ina dinoM parezAna naz2ara A rahe haiM... ukhar3eukhar3e se laga rahe haiN|' For Private And Personal Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kazamakaza 66 ja ELESHAILthasutritam 11. kazamakaza rre-ITTELUOTETTAD COTA IN mAnava kA mana kitanA ajIbo-garIba hai! kabhI vaha kAma-purUSArtha ke pIche pAgala bana jAtA hai, to kabhI artha-purUSArtha ke lie utAvalA ho jAtA hai| kabhI aisA bhI mor3a A jAtA hai ki artha-purUSArtha evaM kAma-purUSArtha donoM ko chor3akara sarvasva tyAga karake manuSya dharma-purUSArtha me lIna-lavalIna ho jAtA hai| amarakumAra ke dila me artha-purUSArtha kI kAmanA dina-ba-dina prabala huI jA rahI thii| hAlA~ki, use vaiSayika sukha acche lagate the, surasuMdarI ke prati usake dila meM asIma pyAra thA, rAga thA, Asakti thI, phira bhI una sabase bar3hakara usakI 'Apa kamAI' kA paisA paidA karane kI tamannA prabala ho uThI thii| kucha dina taka to usake bhItara z2oroM kA vaicArika saMgharSa bhI calA | 'uttama purUSa to vaha hotA hai ki jo apane balabUte para khar3A hokara saMpatti prApta kare! pitA kI daulata para gulacharre ur3AnevAlA putra to nikRSTa ginA jAtA hai| maiM jAU~gA videza... jarUra jaauuNgaa| apane bAhubala se saMpatti prApta kruuNgaa|' ___ 'paraMtu, surasuMdarI ke bagaira... use mere para kitanA pyAra hai? videza meM to use sAtha nahIM le jAyA jA sakatA! mere pairoM meM usakA baMdhana ho jAe! mujhe usakA pUrA dhyAna bhI rakhanA par3egA! mukta-rUpa se maiM vyApAra nahIM kara sakU~gA! nahIM, mai use sAtha to nahIM le jA sakatA! usake bagaira... 'amara... svapurUSArtha se saMpatti pAnI hai... videzoM meM ghUmanA hai... sAgara kA safara karanA hai to patnI kA pyAra bhUlanA hogaa...| mana ko DhIlA banAne se kAma kaise hogA? kaThora ho jA... yadi jAnA hI hai to|' 'usakA tyAga karake yadi calA jAU~gA to usa para kyA gujaregI? kyA isameM usake sAtha dhokhA nahIM hogA? usane mujha para kitanA bharosA rakhA hai!' 'aise vicAroM ke jAla meM mata ulajha, amara! tU kahA~ videza meM hI raha jAnevAlA hai? kucha barasoM meM to vApasa lauTa AyegA... kyA eka-do sAla bhI vaha terI pratIkSA nahIM kara sakatI?' 'vaha pratIkSA to karegI... z2arUra karegI... para yahA~ se calane ke bAda usakI For Private And Personal Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 67 kazamakaza yAda ne mujhe parezAna kara diyA to? merA mana caMcala ho uThA to? kahIM maiM bIca se hI vApasa na lauTa jAU~...?' ha~, A~... tere mana ko pUrI taraha parakha le! premabharI patnI kA viraha tU saha pAegA! sAtha hI sAtha mA~ kA vicAra kara le, idhara vaha tere viraha meM aura udhara tU mA~ kI yAda meM... vyAkula to nahIM ho jAegA na? 'mana vyAkUla to hogA... para maiM mana para kAbU pA lU~gA! maiM mana ko samajhA lU~gA... vaise to pitAjI kA bhI kitanA pyAra hai mujha para! maiM unase jaba videza jAne kI bAta karU~gA... unheM AghAta bhI lagegA! para mujhe unheM samajhAnA hogA!' para ve nahIM mAneMge to? to kyA? maiM khAnA-pInA chor3a dU~gA... maiM aba caMpA meM nahIM raha sakatA! merA dila Uba gayA hai aba yahA~ se! mujhe sAgara bulAvA de rahA hai...! siMhaladvIpa mujhe pukAra rahA hai!' 'amara, tU pUrI taraha se soca lenaa| barAbara dRr3hatApUrvaka se vicAra kara lenaa| terI kahIM ha~sI na ho janatA meM | usakA bhI vicAra kara lenaa| aura, jaba tere videza jAne kI bAta rAjA-rAnI jAneMge taba ve bhI tujhe nahIM jAne deNge| ve tujhe jarUra roka leMge! kahIM tU anunaya se, lAja se, zarama se, bhAvakutA se terA saMkalpa na badala de! z2arA soca le, eka bAra phira gaura se!' 'nahIM, bilkula nahIM... merA nirNaya aMtima rahegA, merU jaisA aDiga rhegaa| aba mujhe koI nahIM roka sakatA! maiM z2arUra jAU~gA! maiM nahIM rUka sktaa|' aura vaha vicAroM ke Avega meM palaMga para se khar3A ho gyaa| rajata ke pyAle ko Thokara lgii| pyAlA gira gayA... AvAja huI to surasuMdarI jaga gayI...| ___ 'are, Apa to abhI jaga rahe haiM? kyoM kyA huA? Apa khar3e kyoM hue?' surasuMdarI eka hI sAMsa meM khar3I ho gayI palaMga para se! 'nahIM, yoM hI khar3A huA thA, jharokhe meM jAkara barasatI cA~danI kA AhlAda lene kI icchA ho aayii|' 'calie, maiM bhI AtI huuN...| surasuMdarI bhI amarakumAra ke sAtha jharokhe meM phuNcii| donoM ne AkAza ke sAmane dekhaa| 'Apa kucha parezAna se naz2ara A rahe ho...| kyA ciMtA hai? Apako abhI taka nIMda kyoM nahIM AyI? rAta kA dUsarA prahara pUrA hone ko hai!' For Private And Personal Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kazamakaza 68 'parezAnI nahIM hai suMdarI, para mana meM vicAroM kI A~dhI umar3a rahI hai|' 'kisake vicAra A rahe haiM? kyA mujhe kahane jaise nahIM haiM ve vicAra?' 'tere se chupAne jaisA mere mana meM hai bhI kyA? tujhe kahe bagaira to calane kA bhI nhiiN...|' 'to phira itanI derI kyoM?' 'zAyada tujhe duHkha hogaa...|' 'yadi Apake dila meM duHkha hogA to mujhe bhI duHkha hogA! Apake dila meM yadi duHkha nahIM hogA, to mujhe bhI kisI taraha kA duHkha nahIM hogaa|' 'dila meM duHkha nahI hai surasuMdarI... para ciMtA to z2arUra hai| hA~, yadi tU mAna jAe to merI ciMtA dUra ho sakatI hai| tUhI use dUra kara sakatI hai!' 'ApakI kauna-sI bAta maiMne nahIM mAnI?' 'to kaha dU~?' 'kahie nA!' 'sura... pichale kaI dinoM se videza-yAtrA karane ke vicAra A-A kara mere dila-dimAga ko ghera lete haiM!' 'para kyoM? videza-yAtrA kI AvazyakatA kyA hai?' 'apanI kamAI se saMpatti prApta karanA hai... apane buddhi-kauzalya se daulata pAnA hai!' 'saMpatti kI yahA~ kyA kamI hai? itanI Dhera sArI saMpatti to apane pAsa hai, phira bhI jyAdA...!' 'yaha to pitAjI kI saMpatti haiM, suMdarI!' 'isake vArisa to Apa hI haiM nA?' 'maiM bApa kI kamAI para jInA pasaMda nahIM krtaa...| merA parAkrama, merI hoziyArI... merI kuzalatA to mere purUSArtha se saMpatti paidA karane meM hai!' 'to kyA apane hI deza meM rahakara Apa vyApAra nahIM kara sakate?' 'kara to sakatA hU~... para videza... deza-videza ghUmane kI icchA bhI to prabala hai nA! aura phira siMhaladvIpa meM to vyApAra bhI kAphI acchA ho sakatA hai| Dhera sArI saMpatti vahA~ para thor3I-sI mehanata se prApta kI jA sakatI hai|' For Private And Personal Use Only
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra kazamakaza www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 69 'Apane pitAjI se bAta kI?' 'nahIM, kisI ko kucha nahIM kahA hai... isalie to nIMda harAma ho gayI hai...Aja pahale- pahala tujhase hI bAta kI hai ...!' 'acchA aba to nIMda A jAyegI na? caleM ... so jAe~ ! 'nahIM... maiM videza yAtrA para jAU~, isameM terI anumati hai na ? tU to prasanna hokara iz2Az2ata degI na?' ' yAnI kyA Apa mujhe yahIM chor3akara jAne kA irAdA rakhate ho ?' 'hA~!' 'nahIM, yaha nahIM ho sakatA ! maiM to Apake sAtha hI calU~gI! jahA~ vRkSa, vahA~ usakI chAyA! maiM to ApakI chAyA banakara jI rahI hU~ / ' 'videza yAtrA to kAphI muzkiloM se bharI hotI hai| kaI taraha kI pratikUlatAe~ AtI hai yAtrA meM to! vahA~ tujhe bilkula nahIM acchA lagegA ! aura phira mere sara para terI ciMtA...!' 'maiM merI ciMtA Apako nahIM karane duuNgii| ApakI sArI ciMtA mai karU~gI / Apa merI tarapha se nizciMta rahiegA / ' 'nizciMta rahA hI kaise jA sakatA hai ? tU sAtha meM ho phira merA mana tere meM hI DUbA rahe... vyApAra-dhaMdhA karane kA sUjhe hI nahIM / ' 'Apa bahAne mata banAie, merI eka bAta sunie... apane ko paMDitajI ne adhyayana ke daurAna nItizAstra kI r3hera sArI bAte sikhAyI thI, yAda hai nA? unhoMne eka bAra kahA thA ki AdamI ko chaha bAtoM ko sUnA nahIM chor3anA cAhie / ' 'patnI ko akelA nahIM rakhanA, rAjya ko sUnA nahIM rakhanA, rAjasiMhAsana ko sUnA nahIM chor3anA bhojana ko sUnA nahIM rakhanA aura saMpatti ko sUnA nahIM chor3anA caahie| yAda A rahI hai gurUjI kI bAteM ?' 'para, maiM tujhe akelI chor3akara jAne kI to bAta hI kahA~ kara rahA hU~? yahA~ tU akelI kahA~ ho ? mA~ hai, pitAjI haiM, yahA~ mana na lage to rAjamahala kahA~ dUra hai ? vahA~ pitRgRha meM jAkara raha sakatI hai kucha samaya / ' For Private And Personal Use Only 'oha, mere svAmI pati ke binA nArI sUnI hI hotI hai ! yauvana ke dinoM meM isa taraha patnI kA tyAga karake nahIM jAte ! mai to Apake sAtha hI AU~gI / '
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 70 kazamakaza 'tujhe takalIfa hogii|' 'maiM kaSTa ko kaSTa mAnUMgI hI nahIM na? ApakI mAtra patnI hI nahIM... ApakI dAsI bhI banU~gI... ApakI mitra bhI banU~gI aura samaya Ane para ApakI mA~ bhI banUgI! patnI ke sabhI chaha guNa nibhAU~gI!' amarakumAra ha~sa pdd'aa| AkAza meM cA~da bhI ha~sa rahA thaa| 'taba to mujhe, tujhe sAtha meM le jAnA par3egA kyoM?' 'para, pahale yaha to kaho... Apako khuda ko mAtAjI anumati deMgI?' 'maiM le luuNgaa|' 'pitAjI?' 'maiM unheM bhI manA luuNgaa|' 'mujhe to manA nahIM paae|' 'cUki maiM tujhe nArAja nahIM kara sakatA na?' 'para mere Ane se Apako takalIfa to nahIM hogI na?' 'nahIM... bilakUla nhiiN...| 'to aba so jaae|' donoM nidrAdhIna hue| amarakumAra kI vicAramAlA zAMta ho cukI thii| surasuMdarI kI bAta sahI pratIta ho rahI thii| subaha uThate hI usane saMkalpa kiyA, 'Aja pahale pitAjI se bAta kruuNgaa| bAda meM mA~ se bAta kruuNgaa|' subaha vaha dhanAvaha seTha se bAta na kara paayaa| 'dupahara ko bhojana ke samaya bAta rakhUgA to mA~ bhI apane Apa bAta jAna legii|' para vaha bhojana ke samaya bhI bAta nahIM kara paayaa| pitAjI evaM mAtA ke cehare para jo apAra khuzI thii| use dekhakara vaha hiMmmata na kara sakA una prasannatA ke phUloM ko apanI bAta ke vajrAghAtA se kucalane kii| 'merI bAta sunakara mA~ udAsa ho jaaegii| pitA vyathita ho uTheMge to?' usane socA 'zAma ko pitAjI ke kakSa meM jAkara bAta kara luuNgaa|' ___ zAma ho gyii| bhojana vagairaha se nivRtta hokara vaha pitAjI ke kakSa meM phuNcaa| pitA ko praNAma karake unake pairoM ke pAsa z2amIna para baiTha gayA / bAta kA prAraMbha seTha ne svayaM hI kara diyaa| For Private And Personal Use Only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kazamakaza 71 'amara, Ajakala tU vyApAra meM acchI dilacaspI dikhA rahA hai aura tU per3hI ke jo kArya samhAlane lagA hai... isase mere dila ko kAfI tasallI milI hai, bettaa|' ___ amarakumAra ko apanI mana kI bAta karane kA avasara mila gayA... usane maukA sAdha liyaa| 'pitAjI, maiMne to siMhaladvIpa ke vyApAriyoM ke sAtha vyApAra ko lekara kaI taraha kI mahattvapUrNa bAteM bhI kI thii|' 'maiM janAtA hU~... ve vyApArI terI buddhi kI prazaMsA bhI kara rahe the mere samakSa / ' 'pitAjI, pichale kucha dinoM se mana meM eka bAta ubhara rahI hai... Apa AjJA deM to khuuN| 'kaha na! z2arUra kaha, beTe!' 'merI icchA siMhaladvIpa vagairaha deza-videza meM jAne kI hai!' 'he? para kyoM beTA, tujhe kyoM vahA~ jAnA par3e?' 'maiM apane purUSArtha se apanI qismata ko Az2amAnA cAhatA huuN| maiM apanI buddhi se paisA kamAnA cAhatA huuN|' ___ 'kyA bola rahA hai beTe tU! yaha sArI saMpatti... yaha sArA vaibhava terA hI to hai| tujhe apanI jiMdagI meM kamAne kI z2arUrata hI kyA hai? jo kucha hai, use hI saMbhAlanA z2arUrI hai|' __ 'pitAjI, jo bhI hai... vaha saba ApakA upArjita kiyA huA hai| uttama putra to pitA kI kamAI para nahIM jIte... maiM ApakA putra hU~... Apa mujhe unnata nahIM dekhanA cAhate kyA?' ___ 'tU guNoM se unnata hI hai beTA! tU jJAna aura buddhi se bhI kitanA unnata hai amara!' 'aba mujhe apane parAkrama se utkarSa kA maukA deM! pitAjI, maiMne to apane mana meM taya kara hI liyA hai, videzoM meM vyApAra ke lie jaauuNgaa|' seTha kI A~kheM DabaDabA gyii| amara ne apanI nigAheM jamIna para TikA diiN| seTha bharrAyI AvAja meM bole : 'beTe, tere bagaira maiM jI nahIM sktaa| terA viraha maiM nahIM sahana kara paauuNgaa| tujhe jyAdA kyA kahU~?' For Private And Personal Use Only
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 72 mA~ kA dila ___ 'maiM samajhatA hU~... pitaajii| ApakA mujha para apAra sneha hai| maine bahuta socA... Akhira... caraNoM meM girakara... Apako jaise-taise manAkara jAne kA maiMne nirNaya kiyA hai| Apake dila ko bhArI duHkha hogA... para Apa mere isa aparAdha ko kSamA kara deN| dhanAvaha seTha soca meM DUba gye| putra kI anupasthiti meM yaha havelI kitanI sunasAna ho jAegI, isakI kalpanA hI unheM siharana se bhara de rahI hai! 'amara, tU vApasa soca... beTe!' 'Apa iz2Az2ata nahIM degeM to nahIM jAU~gA, para aba mujhe isa havelI meM rahanA acchA nahIM lgegaa| mujhe khAnA-pInA nahIM bhAegA, merA dila bhArI-bhArI rhegaa|' seTha ko lagA... amara kA videza yAtrA kA nirNaya pakkA hai, taba unhoMne dUsarI bAta kahI : 'yadi tU apanI mA~ kI anumati prApta kara legA, to maiM tujhe iz2Az2ata de dUMgA... basa!' _ 'maiM apanI mA~ kI goda meM sira rakhakara use manA lU~gA, pitAjI! vaha mujhe duHkhI nahIM kregii| hA~, mujhe use du:khI karanA hI par3egA, para kucha barasoM kA hI to savAla hai... eka do sAla meM to vApasa lauTa aauuNgaa|' 'eka... do sAla... beTe! para merI putravadhU mAna jAegI?' 'usane to mere sAtha Ane kI z2ida kara rakhI hai... merI mA~ use manA le aura vaha yahA~ rUka jAe to acchA!' seTha amara kI A~kho ko khulI kitAba kI taraha par3ha rahe the...| For Private And Personal Use Only
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mA~ kA dila 73 Add.ra.kA. u.auhantatus of 12. mA~ kA dila | A TEC RRIVENarscreCYPECHHAPRXTUKRIT ..... amara kI bAta jAnakara dhanavatI atyaMta vyathita ho utthii| surasuMdarI ne bhI amara hI ke sAtha paradeza jAne kI z2ida pakar3I thii| isase to dhanavatI kI vedanA dugunI ho cukI thii| cUMki usane amara para to hRdaya kA pyAra barasAyA hI thA... surasuMdarI ko bhI usane apane sneha se sarAbora kiyA thaa| sarala... aura bholI sannArI thI dhnvtii| usakA mana kabUla nahIM kara pA rahA thA... ki 'amara ko paradeza jAnA caahie| ye karor3oM kI saMpatti Akhira kisake lie? merA ekalautA beTA hai amara, phira use kyoM dhana kamAne ke lie dUra ke pradeza meM jAnA cAhie?' ___ro-rokara usane A~khe sUjA dI thI / vaha apane zayanakakSa meM mAnasika vyathA kI Aga meM jhulasa rahI thI itane meM zreSThI dhanAvaha ne zayanakhaMDa meM praveza kiyaa| dhanavatI cauMkatI khar3I huI... mauna rahakara usane seTha kA svAgata kiyaa| seTha palaMga para baitthe| unake cehare para gaMbhIratA thI... A~khoM meM pIr3A kI parta-dara-parta jamI huI thii| 'maiMne amara ko kAfI samajhAyA... para vaha samajha nahIM rahA rahA hai... mujhe lagatA hai aba yadi use rokane kI jyAdA koziza kareM to vaha duHkhI ho jaaegaa|' seTha ne dhanavatI ke sAmane dekhA... dhanavatI kI A~kheM gIlI ho AyI thii| seTha ne kahA : 'aba tuma dila ko majabUta kara do... bhAvanAoM ko basa meM karo, aura koI cArA nahIM hai... amara to jAegA hI... sAtha hI putravadhU bhI jaaegii|' ___ 'para, maiM una donoM ke binA jI kaise sakU~gI...? nahIM... maiM nahIM jAne dUMgI... nhiiN|' ___ 'maiM janAtA hU~... tumhArA putra-prema gaharA hai... putravadhU para bhI tumhe asIma pyAra hai, phira bhI kahatA hU~ ki isa samaya usa jinavacana ko bArabAra yAda karo : 'ego'haM natthime koI, nAmahamannassa kassaI / ' maiM akelA hU~... merA koI nahIM hai, mai kisI kA nahIM hU~...' isa parama satya vacana ko bArabAra yAda kro| dInatA ko chor3a do... maiMne bhI isI jinavacana kA sahArA liyA evaM kucha zAMti For Private And Personal Use Only
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 74 mA~ kA dila pA lii| tuma jAnatI ho isa du:khamaya saMsAra meM jinavacana hI saccI zaraNa de sakatA hai...| tumane dekhA... apane pAsa karor3oM kI saMpatti hai na? phira bhI yaha saMpatti isa vakta apane ko caina kI sA~sa lene de sakatI hai? yaha dhana kyA sAMtvanA de sakatA hai? itanA vaibhava hone para bhI apane Apako hama kitanA duHkhI mahasUsa kara rahe haiM? jinavacana hI aisA eka sahArA hai, jisakA sumirana karate hI mana ke duHkha Tala jAte haiN| mana ke duHkha meM bhI, zArIrika pIr3A ke vakta bhI jinavacana hI zAMti de sakate haiN|' seTha ke cehare para kucha AbhA chA gayI thii| dhanavatI gahare soca meM DUbane lagI thii| 'ApakI bAta sahI hai, merA anurAga, merI Asakti hI mujhe duHkhI banA rahI hai| amara kA isa meM kyA doSa hai? suMdarI bhI kyA kara sakatI hai? aura Akhira suMdarI to amara ke hI sAtha rahe, yaha jyAdA ThIka hai|' ___ 'amara ne to sAtha calane kI use bilkula manAhI kI thI, para putravadhU ne hI haTha kiyaa|' _ 'usake haTha ko maiM acchA samajhatI hU~, para priyajana kA viraha mujhe duHkhI kara rahA hai... sneha to saMyoga hI cAhatA hai na?' 'usa sneha ko dUra karane kA, kama karane kA amogha upAya hai, jinavacana ko bArabAra raTanA... saMbaMdhoM kI anityatA kA vicAra karanA / saMsAra ke bhItarI svarUpa ko bArabAra soco| aisA vicAra mana halkA kara detA hai| maiMne to apane mana ko taiyAra bhI kara diyA hai, zubha dina meM amara ko bidA karane ke lie|' __ 'nahIM, Apa itanI jaldabAjI na kreN| mujhe apane mana ko svastha kara lene deM... mere anurAgI Asakta mana ko thor3A virakta ho jAne deN|' jaba taka tuma ha~sakara anumati nahIM dogI, taba taka to maiM use anumati thor3e hI dUMgA? para tumhArA vaha lAr3alA bhI tumhArI iz2Az2ata ke bagaira thor3e hI jAegA? isakA mujhe to pUrA bharosA hai| use tumhAre prati aTUTa zraddhA bhI hai, para javAnI kA joza hI kucha aisA hotA hai|' ___ mujhe duHkha ho... pasaMda na ho... aisA eka bhI kArya Aja taka nahIM kiyA hai, yaha maiM jAnatI huuN| usakI mAtRbhakti adbhuta hai| isalie to usa para merA pyAra itanA dRr3ha ho cukA hai|' For Private And Personal Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mA~ kA dila 'kucha barasa kA viyoga sahana karane ke lie mana ko maz2abUta banA lo| yuvA putra deza-videza meM ghUme-phire... isameM apanA bhI gaurava bar3hegA hii| usake mana kI icchA bhI pUrI hogii| use sukha milegaa| usake sukha meM apanA sukha maano| samajho, vaha sukhI to hama bhI sukhI haiN|' seTha dhanAvaha ne dhanavatI ke mana ko zAMta banAne kA prayatna kiyaa| kAfI zAMti se aura prema se roz2AnA dhanavatI ke sAtha tatvajJAna kI bAteM karane lge| dhanavatI ke sAtha jyAdA samaya bitAne lge| mana meM to aisA nirNaya bhI kara liyA ki aba ve jyAdA se jyAdA samaya dhanavatI ke sAtha guj'aareNge| amara ke jAne ke bAda svayaM per3hI para AnA-jAnA kama kara deNge| munImoM ko adhikAMza kAryabhAra sauMpakara svayaM nivRtta se ho jaaeNge|' eka dina aisA A bhI gayA ki jisakI dhanAvaha seTha pratIkSA kara rahe the| dhanavatI ne khUda hI kahA : 'jyotiSijI ke pAsa acchA muhUrta nikalavAyA?' 'kisa ke lie?' 'amara kI videzayAtrA ke lie hI to?' 'to kyA tumane iz2Az2ata de dI?' 'hA~, Aja amara hI AyA thA mere pAsa... be... cA... rA... bola hI nahIM pA rahA thA... | 'zAyada merI mA~ ke dila para AghAta hogA to? isalie maiMne khuda ne hI usase kahAH ___ 'beTA tU merI iz2Az2ata lene ke lie AyA hai na? tujhe videza-yAtrA karane ke lie jAnA hai na?' ___ usane sira jhukAkara hAmI bhrii| maiMne kahA : khuzI se jA, beTe! javAna beTA to deza-videza ghUmegA hI... isI meM maiM khuza hU~... beTA... amara...' usa samaya usakI A~khoM meM khuzI ke A~sU chalaka Aye... aura usane merI goda meM sira rakha diyaa|' 'acchA kiyA tumane! tumheM apane dila meM lekara amara videza-yAtrA para jAya... yaha maiM cAha rahA thaa| dravya se bhale vaha dUra calA jAe... para bhAva se to apane pAsa hI rhegaa|' 'to aba muhUrta?' For Private And Personal Use Only
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mA~ kA dila 76 'muhUrta to nikalavAtA hI hU~... para apanI putravadhU ke lie mahArAja evaM mahArAnI ko batAnA to cAhie hI n|' 'vaha maiM Aja hI nipaTA luuNgii|' 'to maiM amara ko bulavAkara ... kucha bAteM kara lU~gA / use videza jAnA hai.... use mujhe kucha satarkatA batAnI hogI, jisase usakI yAtrA saphala ho... aura vaha sakuzala lauTa Ae / ' rAjamahala jA rahI huuN|' 'z2arura! Apa usake sAtha bAteM kareM... maiM dhanAvaha seTha kA mana praphullita ho utthaa| seThAnI vastra parivartana karake surasuMdarI ko sAtha lekara ratha meM baiThakara rAjamahala kI ora calI / +++ jaba surasuMdarI rAjamahala meM pahu~cI, rAnI ratisuMdarI ne use apane aMka meM bhara liyaa| vaha phaphaka-phaphakakara ro dii| surasuMdarI bhI ro pdd'ii| seThAnI dhanavatI mA~-beTI ko akelA chor3akara bhArI mana se vApasa AyI / 'beTI, 'ratisuMdarI kA svara kA~pa rahA thA, maiM tujhe aisA to kahU~ bhI kaise ki tU videza mata jA / patnI ko to pati kI chAyA banakara hI jInA caahie| usameM hI usakA sukha nihita hai / para terI judAI kI kalpanA mujhe rulA rahI hai..... yaha to videza kI yAtrA... na jAne kitane mahIne ... kitane barasa bIta jAe~, kaba vApasa lauTanA ho ... kyA patA ?' surasuMdarI ko sUjha nahIM rahA thA ki vaha kyA javAba de / vaha khAmoza thI / ratisuMdarI ne usake sira para apanA hAtha pherate hue kahA : 'mujhe tere saMskAroM para pUrA vizvAsa hai, phira bhI tere prati pragAr3ha sneha hai na ? isalie kaha rahI hU~ ki ... 'beTI jAna se bhI jyAdA apane prativrata ko smjhnaa| apane dila meM zIla kA dhyAna rakhanA / zAyada kabhI koI saMkaTa bhI A jAe to nirbhaya hokara zrI namaskAra mahAmaMtra kA dhyAna karanA / ekAgra mana se jApa krnaa| mahAmaMtra ke prabhAva se tere sabhI saMkaTa Tala jAe~ge / vipattiyoM ke bAdala cha~Ta jAe~ge / ' gRhastha-jIvana meM pati kI prasannatA hI strI kA parama dhana hai / isalie amarakumAra ko prasanna rkhnaa| subaha unake jagane se pahale tU jAga jAnA / usakI AvazyakatAoM kA pUrA aura prathama dhyAna rakhanA / kabhI bhI una ko nArAz2a mata karanA... unakA anAdara na ho, isakI sAvadhAnI rakhanA / For Private And Personal Use Only
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mA~ kA dila 77 pati se, ho sake vahA~ taka kucha bhI mA~ganA mata | prasanna hue pati binA mA~ge , na cAhie to bhI patnI ko kAfI kucha dete haiN| phira bhI kabhI kucha mA~ganA par3e to vinaya se, namratA se maaNgnaa| unakI icchA kA anusaraNa karane kA prayatna krnaa| ___ jyAdA to tujhe kyA batAU~? tU khuda samajhadAra hai, dharmapriya hai aura hamAre kula ke nAma ko ujjvala banAnevAlI hai| tere pAsa saccA jJAna hai, zraddhA hai, aura aneka kalAe~ haiM, ina sabakA suyogya- samaya evaM jagaha para upayoga karane kI buddhi bhI tere pAsa hai| beTI, paMcaparameSThI bhagavAna sadA terI rakSA kareM... aisI zubhakAmanA karatI raha~gI... maiM terI rAha dekhUgI... beTI... tU bhI kabhI terI isa mA~ ko yAda karanA...!! ratisuMdarI kI A~kho meM A~sU kI bAr3ha A cukI thii| rAjA evaM rAnI donoM ratha meM baiThakara amarakumAra se milane ke lie dhanAvaha zreSThI kI havelI meM aaye| seTha va seThAnI ne una donoM kA yathocita svAgata kiyaa| amarakumAra ne bhI Adara vyakta kiyaa| rAjA ne kahA : 'kumAra... videza jAne kA nirNaya tumane kara hI liyA hai, isalie 'tuma videza mata jAo', aisA kahakara tumhAre utsAha ko toDUMgA nhiiN| tumhAre rAste meM vighna nahIM karanA hai| paraMtu, surasuMdarI bhI tumhAre sAtha jAne ke lie taiyAra ho gayI... hamArI vaha ikalautI beTI hai... yaha tuma jAnate hI ho usapara hamArI apAra mamatA hai... yaha bhI tumase chipA nahIM hai| 'kumAra, tuma para pUrI zraddhA evaM pUrA bharosA rakhakara hamane apanI beTI tumheM soMpI hai| hamArA to vaha jIvana hai... usake sukha meM hama sukhI... usake duHkha meM hama duHkhii| paradeza kA safara hai... laMbA safara hai| kabhI surasuMdarI kucha galatI kara baiThe to use mAfa kara denaa| kabhI bhI use alaga mata karanA / dekhanA, kahIM use dhokhA na ho jAye | rAjA ro par3e | rAnI kI bhI sisakiyA~ sunAyI dene lgii| amarakumAra ne kahA : 'he tAtatulya! Apa nizcita raheM, ApakI zubhakAmanAoM se hamArI videza- yAtrA nirvighna hogI... hama donoM kA pArasparika prema bhI akhaMDa rhegaa| For Private And Personal Use Only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mA~ kA dila 78 'maiM siMhaladvIpa taka ke rAste meM AnevAle rAjyoM meM mere paricita rAjAoM ko saMdeza bhijavA detA hU~... tuma jahA~ bhI jAoge, vahA~ tumheM saba taraha kI suvidhAe~ mila jaaegii| vyApAra meM bhI saphalatA milegI / ' dhanAvaha seTha ne kahA : 'maiMne bhI usa rAste ke mere paricita vyApArI zreSThiyoM ko samAcAra bhijavA diye hai / ' 'prayANa kaba karanA hai ?' mahArAjA ne pUchA / 'akSayatRtIyA ke din|' 'acchA dina hai|' 'videza-yAtrA saphala hogii|' 'jaldI-jaldI vApasa AyeM... hama aisI hI kAmanA kareM / ' +++ akSayatRtIyA kA maMgala dina A phuNcaa| samudra meM suMdara bAraha jahAja taiyAra khar3e the / jahAjoM meM qImatI sAmAna bharA huA thA / nAvika, naukara-cAkara... aura munIma loga jahAja meM baiTha cuke the / amarakumAra va surasuMdarI ko vidA karane ke lie caMpAnagarI ke hajAroM strIpurUSa samudra ke kinAre para ekatra hue the / mahArAjA aura mahArAnI ... seTha aura seThAnI... mauna the / svajana viraha kI vyathA se ve becaina the / amarakumAra prasanna thA / surasuMdarI bhI harSavibhora thI / 'vijayamuhUrta' kI pratIkSA ho rahI thI / amarakumAra kI candranAr3I cala rahI thI... zubha zakuna ho rahe the... pakSiyoM kI madhura dhvani gU~ja rahI thI... sAgara kI taraMge nAca rahI thIM / surasuMdarI paMcaparameSThI bhagavaMto ke smaraNa meM lIna thI / ratisuMdarI va dhanavatI surasuMdarI kI donoM ora khar3I rahakara zubhakAmanAe~ vyakta kara rahI thI ... kabhI zaMkA-kuzaMkAyoM se bhI ghira jAtI thIM / rAjapurohita ne pukArA : muhUrta kA samaya A cukA hai| pAvana kadama baDhAie... jahAja meM ArUDha hoie / ' For Private And Personal Use Only
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 79 mA~ kA dila surasuMdarI ke sAtha amarakumAra ne naukA meM padArpaNa kiyaa| lAgoM ne jayadhvani kii| naukA bar3e jahAja kI ora sarakane lgii| aura kucha hI pala meM jahAja ke nikaTa pahu~ca gyii| daMpati jahAja meM ArUDha hue... aura jahAja claa| 'AiegA... jalda vApasa lauTiegA...' 'khuza rahanA... sakuzala rahanA...' kI AvAjeM dhIre-dhIre sunAyI denI baMda hone lgii| kinAre para khar3e hajAroM strI-purUSa havA meM hAtha hilAte rhe| taba taka vaha khar3e rahe, jaba taka jahAja dikhAyI dete rhe...|| surasuMdarI evaM amarakumAra bhI caMpA ko dekhate rahe... jaba taka unheM caMpA kI prAcIra dikhAyI detI rhii| saba kucha dhuMdhalake meM Avirata hotA gayA... eka gaharA dhuMdhalakA amarakumAra-surasuMdarI ko nigalane ke lie taiyAra hokara dhIredhIre unakI ora bar3ha rahA thaa| For Private And Personal Use Only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMbaMdha janma janma kA pAt ara..stta sta. sat . [13. saMbaMdha janma-janma kA!! ! 1. 3xx.keraKIMLAPN-MEENA Redies surasuMdarI evaM amarakumAra, donoM ke lie yaha pahalI-pahalI samudra kI saira thii| saMskRta-prAkRta kAvyoM meM unhoMne samudra kI rocaka aura romAMcaka bAteM par3hI thIM! dharmagraMthoM meM bhI saMsAra ko sAgara kI dI gayI upamA se ve paricita the! 'saMsAra eka anaMta-asIma sAgara hai,' - aise zabda bhI unhoMne jainAcAryoM ke mu~ha se suna rakhe the| 'sAgara ke khAre pAnI jaise saMsAra ke sukha haiM-' vaha upadeza bhI unhoMne sunA thaa| atala sAgara para phailI anaMta jalarAzi kI chAtI ko cIrate hue bAraha jahAjoM kA kAfilA calA jA rahA thaa| siMhaladvIpa kI ora jahAja Age bar3ha rahe the| amarakumAra aura surasuMdarI apane jahAja ke Deka para khar3e the| sUryAsta se pahale hI bhojana vagairaha nipaTakara, sA~jha ke sauMdarya ko samudra para bikharA huA dekhane ke lie donoM Deka para cale Aye the| donoM ke mana vibhora the| hRdaya ekadama khile-khile the| utkaTa icchA kI saMpUrti ho cukI thI... priya svajana kI sammati thii| bhAvoM kI abhivyakti karane ke lie vAtAvaraNa anukUla thA aura sAmane anaMta sAgara kA uphanatA utsaMga thaa| ___ 'suMdarI, kyoM cuppI sAdhe baiThI ho?' TakaTakI bA~dhe kSitija kI ora nihAratI suMdarI ke kAnoM para amara ke zabda ttkraaye| usane amara ke sAmane dekhaa| usakI A~khoM se jharate sneharasa ko piyA aura bolI : 'atyaMta AnaMda kabhI vANI ko mUka banA detA hai... hai na svAmina! suMdarI ne amara kI hathelI ko apane komala hAthoM meM bA~dhate hue khaa| 'maiM to aura hI kalpanA meM calA gayA thA...' 'kauna sI kalpanA?' 'zAyada tU ghara kI yAdoM meM... mA~-bApa kI yAdoM meM kho gayI hogI!' 'eka priyajana se jyAdA priya svajana jaba nikaTa ho taba vaha priyajana yAda nahIM AtA!' 'aura eka nayA AhlAdaka va manohArI vAtAvaraNa milatA hai, taba bhI pahale kI smRtiyA~ pIchA nahIM krtiiN|' For Private And Personal Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 81 saMbaMdha janma janma kA 'bilakula sahI bAta hai ApakI... vartamAna ke madhura kSaNoM meM DUbA, tallIna mana purAnI yAdoM se dUra rahatA hI hai!' ___'aba hama aMdara ke kakSa meM caleM... aMdhere ke sAye utarane lage haiN| bhItara baiThakara sAgara kI laharoM ke dhvani meM DUbeMge... calo!' donoM apane zayanakakSa meM Aye / paricArika ne kakSa meM dIye jalAkara rakha diye the| ___ kapar3e badalakara suMdarI amara ke sAmane baiThI thii| amarakumAra suMdarI ke cehare para nigAha bichAye baiThA thaa| suMdarI zaramAne lagI... usane pUchA : 'kyoM khAmoza ho?' 'soca rahA hU~! 'oha? soca rahe yA dekha rahe ho?' 'donoM eka sAtha kara rahA hU~!' 'kyA soca rahe ho?' 'tU sAtha AyI, yaha ThIka huaa|' 'para tuma to bilakula hI asvIkara kara rahe the na merA khnaa|' 'are bAbA! isalie to kaha rahA hU~... maiMne apanI z2idda chor3a dI aura tUne apanI z2idda pakar3a rakhI - vaha acchA huA!' / 'yaha basa isa yAtrA meM ThIka lagatA hai... siMhaladvIpa pahu~cakara vyApAra meM ulajhe ki... phira!' 'U~hU~... taba bhI nApasaMda nahIM hogA tere sAtha AnA!' 'dina-bhara dhaMdhe-dhApe meM ulajhakara jaba zAma ko ghara lauTUMgA taba terA sAnnidhya pAkara merI thakAna utara jAyegI! ukatAhaTa dUra ho jaayegii|' maiM apane Apako kitanI khuzaqismata samajhatI hU~? z2iMdagI kI aMtima kSaNoM taka maiM tumheM sukha detI rahU~... AnaMda va prasannatA detI rahU~... AtmakalyANa meM sahayAtrI banU~... yahI merA jIvana banA rahe / yahI to merI icchA hai?' suMdarI kA svara bhIgane lgaa| amarakumAra kA dila bhI khila utthaa| 'sura... eka vicAra kauMdhatA haiM, kabhI-kabhI dimAga meM!' 'vaha kyA?' For Private And Personal Use Only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMbaMdha janma janma kA 'kisI jJAnI mahApurUSa kA milanA ho, to mujhe itanA to pUchanA hI hai ki hamArA itanA gaharA sneha saMbaMdha kitane janmoM kA hai?' 'aura maiM pUchaMgI ki prabho, hamArA yaha bhItarI nAtA nirvANa taka akhaMDa rahegA na?' 'jI, nahIM raha sakatA!' 'maiM Apase thor3e hI pUcha rahI hU~?' 'maiM kyA viziSTi jJAnI nahIM hU~?' 'Apa jJAnI jarUra haiM, para parokSa jJAnI... nahIM ki pratyakSa jJAnI / ' 'phira bhI maiM itanA to z2arUra kaha sakatA hU~ ki yadi apanA mokSa honevAlA hogA, to phira yaha riztA nahIM rhegaa| 'para kyoM?' 'cUMki, apanA riztA bhAvajanya haiM... bhAvukatA jaba taka ho taba taka vItarAga dazA prApta ho sakegI? / ' 'yaha bAta to ApakI bilakula sahI hai... ki bhAvukatA calI jAe aura vItarAgatA nahIM Ae... para merA kahanA to yaha, hai ki anurAga jAe aura dveSa nahIM A jAnA caahie|' 'anurAga hai to kabhI na kabhI dveSa ke cale Ane kI saMbhAvanA to rahegI na, rAga va dveSa to z2igarI dosta haiM na? 'kaise? ye donoM to paraspara virodhI tattva haiN|' 'phira bhI eka ke bagaira dUsare kA astitva nahIM hai|' 'rAga-dveSa ke astitva meM bhI saMbaMdha to TikegA na?' 'saMbaMdha akhaMDa nahIM rahegA... saMsAra ke sabhI saMbaMdha anitya haiN|' 'eka janama meM saMbaMdha akhaMDa va akSuNNa rahane kI bAteM zAstroM meM bhI to AtI hai na? are, nau-nau janma taka saMbaMdha akhaMDa rahane ke udAharaNa mere pAsa maujUda haiN|' 'vaha to maiM bhI jAnatA huuN|' 'taba to apanA saMbaMdha bhI akhaMDa rhegaa| rahegA na?' 'merI bhItarI abhIpsA yahI hai, sura | para isa saMsAra meM jIvAtmA kI hara abhilASA saphala hotI hai, aisA hameMzA kahA~ hotA hai!' For Private And Personal Use Only
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 13 saMbaMdha janma janma kA 'ye Apa Aja na jAne, kisI mahAtmA kI-sI bAteM kyoM kara rahe ho?' 'tujhe to vaise bhI mahAtmA kI vANI acchI lagatI hai, hai na?' 'acchA... calo, jo mujhe pasaMda hogA vahI Apa boleMge na?' 'bilakula! sabaMdha ko akhaMDa rakhanA ho to tumheM bhI vaisA hI bolanA par3egA jaisA mujhe pasaMda ho! 'eka-dUsare kI pasaMdagI-nApasaMdagI ko jAna lenA hogA!' 'hA~...bAbA...hA~! para abhI to hamako so jAnA pasaMda hai! kyoM, kyA irAdA hai ApakA?' subaha surasuMdarI to jaldI jaga gayI! Avazyaka kAryoM se nipaTakara, zuddhazveta vastra dhAraNa karake, sApha jagaha para Asana bichAkara usane navakAra maMtra kA jApa prAraMbha kiyaa| amarakumAra jgaa| usane surasuMdarI kI ora dekhA / zveta vastra! dhyAnastha mudrA! cehare para prazAMtatA! jaise koI yoginI baiThI ho, vaisI surasuMdarI pratIta ho rahI thii| amarakumAra kA mana ha~sa pdd'aa| surasuMdarI ko z2arA bhI vikSepa na ho, isa DhaMga se vaha khar3A hokara bAhara nikala gyaa| snAna vagairaha se nivRtta hokara amarakumAra mukhya nAvika se milA / bAraha jahAjoM ke bAre meM jAnakArI prApta kii| samudra ke badale vAyumaMDala kI bAteM kii| caMpAnagarI se kitanI dUra Aye... yaha bhI jAna liyA / 'kumAra seTha, apane pAsa dina nikala jAe utanA to mIThA pAnI hai... para kala hamako kisI dvIpa para rUkanA hogA, pAnI bharane ke lie|' nAvika ne amarakumAra se kahA, amarakumAra ne pUchA : 'rAste meM koI aisA dvIpa AtA hai?' _ 'jI, eka yakSadvIpa AtA haiN| usa dvIpa para pIne kA mIThA pAnI bhI mila jaaegaa|' 'taba to hama kala vahIM para DerA DAla de| dvIpa hai to suMdara na?' 'atyaMta ramaNIya dvIpa hai| phUla-phala se hare-bhare asaMkhya per3a-paudhe haiM... udyAna hai... bagIce haiM... para eka bar3A bhaya haiM... vahA~ jAne meM!' 'kisase?' For Private And Personal Use Only
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 84 saMbaMdha janma janma kA 'yakSa kA!' 'kyA kahA? yakSa se bhaya? kyoM?' vaha yakSa mAnava bhakSI hai| jaise hI yakSa ko AdamI kI gaMdha AtI hai... vaha Adamakhora usa AdamI ko khatama kiye bagaira nahIM chor3atA! idhara se gujarane vAle yAtrI isa dvIpa se kinArA karake gujarate haiM, yahA~ para rAta meM to koI rahatA hI nahIM! rAta meM rUkanA yAnI jAna-bUjhakara yakSa kA zikAra honA!' / 'to phira hama kyA kareMge? acchA, aisA kare to? hama vahA~ kucha dera dina meM Thahare... pAnI vagairaha lekara jalda hI Age cala deN| rAta kyA, sA~jha Dhalane se pahale hI vahA~ se cala deNge| phira khatarA kisa bAta kA? hA~, dvIpa para ghUmanA nahIM hogaa|' "vaise to jaba taka bhojana vagairaha taiyAra ho taba taka Apa dvIpa para ghUma AnA! ekAdha prahara kA samaya to milegA hI!' 'yaha bAta ThIka hai tumhArI!' 'para kumAra seTha, phira bhI hama ko hoziyAra to rahanA hI hogA!, sAvadhAnI to pUrI rakhanI hogI! yakSa to jaba cAhe, taba A sakatA hai na?' 'videza meM hamezA sAvadhAna hI rahanA cAhie, bhAI! jo jAgata hai so pAvata hai... sovata hai so khovata hai!' ___ amarakumAra ne samudra kI sataha para tairate apane bAraha jahAjoM para nigAha DAlI aura vaha vyApAra ke vicAroM meM DUba gayA! taba paricArikA ne Akara kahA : 'dugdhapAna kA samaya ho cukA hai... devI ApakI pratIkSA kara rahI haiN|' taba vaha vicAranidrA meM se jagA / jaldI se bhojana kakSa meM pahu~cA / surasuMdarI usakI rAha dekhatI baiThI thii| 'svAmin, koI vyApArI A gayA thA kyA?' suMdarI ne ha~sate hue pUchA! 'vyApArI loga AyeMge to mujhe dUdha vahIM para ma~gavA lenA hogaa|' 'maiM khuda lekara hAjira hoU~gI ApakI sevA meN|' amarakumAra ha~sa pdd'aa| donoM ne dugdhapAna kiyaa| dugdhapAna karate-karate amarakumAra ne yakSadvIpa kI bAta suMdarI se khii| 'to kyA yaha bAta saca hogI?' suMdarI ne puuchaa| For Private And Personal Use Only
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 85 saMbaMdha janma janma kA 'saca ho sakatI haiM! nAvika kA anubhava hogA, taba hI vaha kaha rahA hogA na!' 'nahIM! anubhava hotA to vaha z2iMdA kaise rahatA?' 'usane jAnA hogA ki yaha yakSa mAnava bhakSI hai|' 'usa yakSa ko kyA aura kucha khAne ko nahIM milatA hogA ki vaha manuSya ko khA jAtA hai|' 'vaha khAtA nahIM hogA... mAra DAlatA hogaa|' 'para kyoM?' 'use zAyada mAnava jAti para dveSa hogA?' 'kucha kAraNa bhI to honA cAhie?' 'kAraNa pUrvajanma kA bhI to ho sakatA hai na! gata janma meM manuSyoM ne usako khUba duHkha diyA hogA... mArA hogA... tiraskRta kiyA hogA... isase usake mana meM manuSya jAti se nafarata ho gayI hogii| marakara vaha yakSa huA hogA... apane vibhagajJAna se pUrva janma dekhA hogA... vaira kI Aga dhadhaka uThI hogI, badalA lene ke lie tar3apa rahA hogA!' yaha bAta tumhArI ba~catI hai| cUMki dharmazAstroM meM aisI bAteM paDhane ko milatI hai! maiMne paDhI bhI hai| 'aura phira isa dvIpa para usakA adhikAra hogaa| usakI ijAjata ke bagaira, jo koI dvIpa para Ane kI koziza karatA hogA, use vaha mAra DAlatA hogaa|' amarakumAra ne yakSa ke dvArA kI jAnevAlI mAnava-hatyA kA dUsarA saMbhAvya kAraNa btlaayaa| 'para usakI ijAjata lene jAe kauna? kisa taraha jAe? kahA~ jAe! kyA vaha jiMdA jAgatA pratyakSa rahatA hogA? deva to manuSya A~khoM se ojhala rahate haiM nA?' 'nahIM... dekhe bhI jA sakate haiM... aura nahIM bhI dikhe! phira bhI usakI anujJA lI jA sakatI hai| anajAna jagaha para rahanA ho, to 'isa bhUmi para jisa deva kA adhikAra ho ve deva mujhe anujJA deM! mujhe isa jagaha para rahanA hai|' itanA bole to anujJA mila gyii| vaisA mAna le|' 'taba to phira hama bhI isa taraha anujJA lekara hI una dvIpa para utreNge| phira to yakSa hamako nahIM mAregA na?' For Private And Personal Use Only
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Akhira, jo honA thA! 'kyA patA...? mAra bhI DAle... yadi krUra ho to|' 'aisA ho to rAta nahIM rUkeMge vahA~ para / ' 'rAta ko vahA~ rUkane kI to z2arUrata hI nahIM hai| hamako vahA~ usa dvIpa para para ghUmane-phirane ke lie eka prahara samaya bhI mila jAegA! dvIpa vaise bhI kAphI ramaNIya hai| hama donoM caleMge ghuumne| lauTakara bhojana kara leMge aura phira jahAjoM ko Age baDhA deNge| 'ThIka hai, vahA~ para bhojana dUsare AdamI banAe... para yahA~ to mere hAthoM kA khAnA hI khilAU~gI barAbara na?' ha~sI meM lipaTI surasuMdarI khar3I huI aura rasoIghara kI ora cala dI taiyArI karane ke lie | amarakumAra maMtraNAkakSa meM gayA / munimoM ko vahIM para bulavA liyA aura unake vyApAra vagairaha ke bAre meM vaha vicAra-vimarza karane lgaa| anubhavI munImoM ne siMhaladvIpa ke vyApAriyoM kI rIti-rasma batAyI... bhayasthAna bhI btlaae| usa dvIpa kI rAjanIti smjhaayii| vyApArika nItirIti kI jAnakArI kraayii| amarakumAra ekAgra mana se sunatA rahA sArI baate| pitAjI ke samaya ke munImoM para amara kA bharosA thA, zraddhA thii| jahAja Age bar3ha rahe the usa yakSa-dvIpa kI ora, jahA~ suMdarI ke jIvana meM eka anasocA hAdasA honA thaa| socI bAteM banane-bigar3ane se jyAdA asara nahIM hotA! jaba anacAhA banatA-bigar3atA hai, to pUrI jiMdagI meM ThaharAva sA A jAtA hai| For Private And Personal Use Only
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Akhira, jo honA thA! 87 TA A rthi. .S. NEstim e 1ERE H [14. Akhira, jo honA thA! wity MPETER - *-* F erna maAMEKAXEurristi Hfro "" ... ... jaba dUra se yakSadvIpa dikhAyI dene lagA, taba nAvika ne yaha kahakara amarakumAra kA dhyAna AkarSita kiyA - 'kumAra seTha, aba ekAdha ghaTikA meM hama yakSadvIpa pahu~ca jAe~ge! dekhie... ve U~ce-U~ce vRkSa jo dikhAI dete haiM ve yakSadvIpa ke hI haiM!' usane yakSadvIpa kI dizA meM U~galI dikhAkara khaa| 'dekho, pahale tuma loga mIThe pAnI bhara lenaa| khAnA bAda meM bnaanaa|' 'ApakI AjJA anusAra hI hogA, kumAra seTha! nAvika ne vinaya se kahA! amarakumAra surasuMdarI ke pAsa pahu~cA | yakSadvIpa kI tarapha usakA dhyAna khIMcate hue kahAH 'suMdarI, vahA~ pahu~cakara turaMta ghUmane ke lie caleMge!' 'Apake lie bhojana...?' 'Aja kA bhojana ye loga banA leMge... tujhe nahIM banAnA hai|' yakSadvIpa kI ora jahAja tejI se Age bar3ha rahe the| nAvika jahAjoM ko kinAre para laMgara DAlakara khar3e karane kI taiyArI karane lage | bAraha hI jahAjoM para ke loga ha~sate, zora macAte kAma kara rahe the| __samudra meM ucita sthAna para laMgara DAlakara jahAjoM ko roka diyA gyaa| jahAjoM se ba~dhI huI naukAoM ko taiyAra kiyA gyaa| sabase pahale amarakumAra evaM surasuMdarI naukA meM utre| nAvika ne naukA ko dvIpa ke kinAre kI ora calA diyaa| __ kinArA Ate hI amarakumAra kUda gyaa| surasuMdarI ko hAtha kA sahArA dekara utArA / nAvika ne naukA jahAja kI ora lauTA lii| amarakumAra va surasuMdarI dvIpa ke madhyabhAga kI tarapha cala diye| dvIpa hariyAlI se bharA huA thaa| kaI taraha ke vRkSa mahaka rahe the| jagaha-jagaha para khuzabU se chalakate phUloM ke paudhe biche the| pAnI ke suMdara jharane the| kAphI ghUme | surasuMdarI behada thaka gyii| eka per3a ke nIce donoM vizrAma lene ke lie baitthe| For Private And Personal Use Only
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 88 Akhira, jo honA thA! tana zramita thA / vRkSa kI ThaMDI chA~va thii| halkI-halkI sI havA baha rahI thii| surasuMdarI kI palakeM jhapakane aura vaha amarakumAra ko TakaTakI bA~dhe nihAra rahI hai... usakA mana bolane lagA : 'kitanI nizcita banakara gaharI nIMda meM so rahI hai! mujhapara kitanA bharosA hai isakA | isake cehare para kitanI prasannatA chAyI hai | vaha mujhase kitanA gaharA prema karatI hai!' ___ 'vaise bhI hamArA pyAra to bacapana se hai... sAtha-sAtha par3hate the... tabhI se hamameM eka dUje ke lie lagAva thA... khicAva thA! basa, eka hI bAra hama jhagar3A kara baiThe the| ___ maiMne thor3e hI jhagar3A kiyA thA...! isane hI to mujhase jhagar3A kiyA thA! maiMne to apane prema kA adhikAra mAnakara... isakI sAr3I ke chora meM ba~dhI sAta koDiyA~ le lI thii| merA koI corI karane kA irAdA thor3e hI thA? dUsare vidyArthiyoM ke dekhate hI maiMne lI thI kor3iyA~!' merA mana, vaha jage taba use ajUbe meM DAla dene ko Atura thA! maiMne socA thA vaha jaba miThAI dekhegI taba Azcarya se merI aura dekhatI hI raha jAegI! aura jaba use mAlUma hogA ki maiMne usI kI sAta kor3iyoM se miThAI kharIdakara chAtroM meM bA~TI hai, taba vaha mIThA gussA karake ruTha jaaegii| phira maiM use manA lU~gA, to mAna jaaegii| para vaha jagate hI gusse se baukhalA uThI thii| mujha para corI kA ilaz2Ama lagA diyA... sabhI vidyArthiyoM ke bIca tU-tU maiM-maiM para utara aayii| are...baabaa...| usa vakta usakA ceharA kitanA lAla-lAla ho gayA thA... usake mu~ha meM se aMgAre barasAte zabda nikale the| usakA abhimAna kitanA thA! mujhase kahA thA 'hA~, hA~, sAta kor3iyoM se maiM rAjya le letI rAjya! 'oha, usakA garura kitanA! rAjakumArI thI na? usake pitA rAjA... to phira vaha kisI se dabe bhI kyoM! __ paraMtu... Aja vaha rAjakumArI nahIM hai... merI patnI hai... Aja vaha mere adhikAra meM hai|' __ amarakumAra ke mana meM bacapana kI kaTu smRtiyA~ eka-eka karake ubharane lgiiN| vaha dhIre-dhIre gusse se kA~pane lgaa| usakI A~khoM meM badale kI Aga ke zole bhar3akane lge| usakI naseM khiMcane lgiiN| 'sAta kor3iyoM meM use rAjya lene duuN| hA~... dekhU to sahI, vaha sAta For Private And Personal Use Only
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Akhira, jo honA thA! __ 89 kor3iyoM meM rAja kaise letI hai? letI bhI hai yA nahIM...?' 'isakA jo honA ho so ho| ise yahA~ soyI chor3akara calA jAU~! isakI sAr3I ke chora meM sAta kaur3I bA~dhakara vahA~ likha dUM... 'sAta kaur3iyoM meM rAjya kaise liyA jAtA hai, isakA bhI ise aMdAjA lgegaa| kitanI ghamaMDI hai yaha, mAlUma ho jaaegaa|' 'para jaba nAvika pUchege to? munIma pUchege ki 'seThAnI kahA~ hai kumAra seTha? to maiM kyA javAba dUMgA?' / amarakumAra kA zarIra pasIne meM bhIga gayA / yadi maiM javAba dene meM sakapakA jAU~gA to una logoM ko saMdeha hogA ki z2arura seTha ne seThAnI kI hatyA kara dii...|' usakI deha meM ka~paka~pI phaila gyii| ___ 'nahIM-nahIM, maiM aisA javAba dUMgA ki unheM koI saMdeha hogA hI nhiiN| maiM kahU~gA ki yakSa Akara suMdarI ko uThA le gayA... aura maiM to bar3I muzkila se bacakara yahA~ daur3a AyA...!' 'eka pala kI dera kiye bagaira jahAz2oM ko ravAnA kara dUMgA!' hA~... yakSa kA nAma Ate hI sabako merI bAta jhUThI lagane kA savAla hI paidA nahIM hogA!' usane dA~ta bhIMcakara surasuMdarI kI ora dekhA! surasuMdarI kahIM jaga na jAe isakI pUrI sAvadhAnI rakhate hue usane apanI jeba meM se sAta kor3iyA~ nikAlI aura surasuMdarI kI sAr3I ke chora meM bA~dha dI gA~Tha lagAkara! pAsa meM par3I patte kI salAkhA ko A~khoM ke kAjala se raMgakara sAr3I ke chora para likha diyA : 'sAta kaur3iyoM meM rAjya lenA!' __ ekadama dhIre se usane surasuMdarI kA sira apanI goda se z2amIna para rkhaa| surasuMdarI ne karavaTa badalI, eka kSaNa usane A~kha kholI thI, para amarakumAra ko dekhakara nizciMta mana se phira so gayI...! amarakumAra pala-bhara ke lie to ThiThaka gayA, para usake dila meM badale kA lAvA uphana rahA thaa| vaha khar3A huaa| usane surasuMdarI kI ora dekhA... hAtha kI muTThiyA~ apane Apa bhiMca gyii| cehare para sakhtI chalaka AyI aura vaha daur3A| kinAre kI ora betahAzA daur3ane lagA! 'zAyada vaha jaga jAegI aura mujhe kinAre kI ora daur3atA huA dekha legI to? vaha bhI daur3atI huI mere pIche A jAegI!' amarakumAra bAra-bAra pIche dekhatA thA aura daur3A jA rahA thA! For Private And Personal Use Only
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 90 Akhira, jo honA thA! nAvikoM va munimoM ne amarakumAra ko akele daur3ate hue AtA dekhaa| unake bhItara AtaMka kI lahara phaila gyii| nAvika sAmane gaye daur3ate hue | 'kyA ho gayA kumAra seTha? seThAnI kahA~ hai?' amarakumAra z2amIna para gira par3A! vaha hA~pha rahA thaa...| usakI A~kho meM bhaya thaa| usane ukhar3e-ukhar3e zabdoM meM kahA : jaldI karo... vaha yakSa... AyA... aura suMdarI ko uThA le gayA... maiM bhAga aayaa...|' _ 'kyA? seThAnI ko yakSa uThA le gayA? oha... bApa re! satyAnAza! calo, calo, hama jaldI jahAz2a meM baiTha jAya! kahIM vaha duSTa Akara hama sabako na mAra DAle!' mukhya nAvika ne kinAre kI ora tejI se kadama bar3hAye | ___ bhojana jyoM-kA-tyoM par3A rahA! sabhI jaldI-jaldI naukA meM baiThakara jahAz2a para pahu~ca gaye aura turaMta laMgara uThAkara jahAz2oM ko kholakara calA diyA dariyA meM pUre z2ora se! ___ amarakumAra apane jahAz2a meM pahu~cakara sIdhe hI apane kamare meM ghusa gyaa| daravAz2A baMda karake palaMga para leTa gayA! usake mana meM vicAra uThane lageH 'aba merA kAma huA...! badalA lene kI merI icchA to thI hI... para vaha icchA prema kI rAkha ke nIce dabI-dabI subaka rahI thii| hA~... mujhe bhI usa para pyAra thA, phira bhI usake kahe hue kaTu zabdoM ke ghAva bhare kahA~ the? Aja yakAyaka usa karAre ghAva kI vedanA phaphaka uThI aura maiMne badalA le liyA! hA... hA... hA... haa...|' pAgala kI taraha amarakumAra ha~sane lgaa| 'vaha yakSa...? hA~.... rAta hote hI vaha AegA... aura use usakA acchA zikAra mila jaaegaa| rAjya lene jAte vaha khuda hI zikAra bana jaaegii| yakSa ke krUra jabar3oM meM vaha samA jAegI... hA... hA... haa...|' usane gavAkSa, meM se yakSadvIpa kI ora dekhA! dvIpa aba eka bindu-sA naz2ara A rahA thaa| 'basa...! aba siMhaladvIpa jAkara mana cAhA vyApAra kruuNgaa...| kAphI paisA kamAU~gA... kubera bana jaauuNgaa|' ___paricArikA ne dvAra khaTakhaTAyA... vaha bhojana liye AyI thI... amarakumAra ne kahA : 'Aja bhojana nahIM karanA hai... tU vApasa le jaa|' For Private And Personal Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Akhira, jo honA thA! idhara surasuMdarI jaba jagI, taba cAra ghar3I bIta gayI thii| usane amarakumAra ko apane pAsa na dekhA, to vaha jhaTake se khar3I ho gayI aura per3oM ke jhuramuTa meM amarakumAra ko khojane lagI! ve z2arUra kahIM chipa gaye haiM... mujhe DarAne ke liye| abhI ve pIche se Akara merI A~khoM ko hathelI se baMda kara deNge| phira mujhase pUchege : 'batA, maiM kauna hU~...?' maiM kahU~gI, 'isa dvIpa ke adhiSThApaka yakSarAja / ' aura phira ve kahakahA lagAkara ha~sa deMge... aura mere sAmane Akara khar3e raheMge : 'suMdarI tU kitanA so gayI thI?' sAre vana-nikuMja meM surasuMdarI ne amarakumAra ko khojA, para amarakumAra na milA, usakA atA-patA nahIM milaa| taba surasuMdarI ghabarA gayI | usane AvAja lagAyI... 'amara! tuma kahA~ ho? svAmin, mere pAsa Ao na? mujhe Dara laga rahA hai|' koI javAba nahIM milatA hai| koI AhaTa nahIM sunAyI detI hai| surasuMdarI pAgala-sI hokara vRkSa-samUha meM daur3ane lgii| idhara-udhara A~khe pherane lagI : bAhara Akara cAroM ora dekhane lgii| kahIM amarakumAra nahIM dikhA | surasuMdarI usI vRkSa nIce Akara khar3I raha gyii| usakI A~khoM meM se A~sU bahane lge| usakI chAtI ghar3akane lagI... 'mere svAmin... amara | tuma kahA~ cale gaye ho? mujhe yahA~ soyI chor3akara tuma kahA~ cale gaye? aba mujhase nahIM sahA jAtA... mere deva! tuma cale Ao na? mujhe DarAo mata... Ao na! mere amara... jahA~ ho vahA~ se A jAo! ___ usake paira kA~pane lge| vaha z2amIna para baiTha gyii| 'aise DarAvane dvIpa para patnI ko akelA nahIM chor3A jaataa| aisA bhI maz2Aka kyA kiyA jAtA hai kyA? tuma merI jiMdagI ho, mere prANoM ke AdhAra ho, merI sA~so ke sahAre ho, jalda cale Ao... aura mujhe apanI bA~hoM meM le lo! varnA maiM aba nahIM jI pAU~gI...? kyA mere A~sU tumheM nahIM dikhate? kyA merI AhoM se bhI tumhArA hRdaya nahIM pasIjatA? A jAo nAtha? amara... amara... mujhe apane meM samA lo... Ao na?' ___ surasuMdarI phaphaka-phaphaka kara rone lgii| A~suoM se cehare ko sApha karane ke lie usane A~cala hAtha meM liyA... aura vaha coMkI / 'yaha kyA?' sAr3I kA chora bhArI thA | gA~Tha lagAyI huI thii| turaMta usane gA~Tha kholI, sAta kaur3iyA~ For Private And Personal Use Only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Akhira, jo honA thA! bikhara gayI jamIna para! usakI A~khoM meM bhaya-bharA vismaya taira AyA... itane meM to usakI nigAha sAr3I ke chora para likhe hue akSaroM para girI 'sAta kaur3I meM rAjya lenaa|' __ vaha ekadama khar3I huI, aura kinAre kI ora daur3ane lgii| dUra hI se usane dekhA to kinAre para na to koI AdamI thA... na hI koI nAva thii| kinArA bilakula sunA thaa| phira bhI vaha daur3atI rahI... kinAre para Akara khar3I rahI...| dUra-dUra jahAja cale jA rahe the| kSitija para mAtra biMdu ke rUpa meM jahAja ubhara rahe the| 'tuma mujhe isa sUne yakSadvIpa para chor3akara cale gaye? akelI... nirI akelI... aurata ko isa DarAvane dvIpa para chor3a kara tumane badalA liyA usa bAta kA? yakSa kI khurAka ke lie mujhe chor3a diyaa| ThIka hI kiyA tumane amara / ' 'bacapana kI nirdoSatA... mAsUmiyata... pyAra bharA gussA, bhAvukatA... bhItarI pyAra... yaha saba kucha tumane bhulA diyA? mere asaMkhya pyAra bhare bola tumheM yAda nahIM raha sake? eka bAra nAdAnI meM kahe gaye zAyada una zabdoM ko hamezA yAda rakhA hogaa| dila meM dabA rakhA hogaa| aura usakA badalA lene ke lie hI mere sAtha zAdI kA nATaka kiyA hogA? mujhe vizvAsa meM lene ke lie pyAra kA dikhAvA kiyA?' 'amara... amara... mere amara! yaha tujhe kyA ho gayA mere amara? kyA tU tabhI se mujhase nafarata karatA thA? para maiMne to hara vakta tujhe cAhA hai| maiMne apane manamaMdira meM apane deva ke rUpa meM terI pUjA kI hai| tU mujhe chor3a gayA... phira bhI maiM tujhe nahIM bhUla skuuNgii| nahIM amara, maiM tujhe kaise bhUlA dU~? maiMne tujhase pyAra kiyA thA / mujhe badalA lenA bhI nahIM thA... nahIM maiMne kabhI kisI bAta kA badalA maaNgaa| ___'tere prati mere mana meM kitanI U~cI AzAe~ thI? tujhameM maiMne kitane mahAn guNa dekhe the? tujhe maiMne pyAra kA sAgara mAnA thaa| para merI sArI kalpanAe~ jhuThI ho gyii| _ 'amara, tUne mujhe isa taraha chor3a diyA? isakI bajAya to yadi tUne apane hI hAthoM mujhe z2ahara diyA hotA, to maiM bar3I khuzI se... apane pyAra kI AbarU kI khAtira bhI terA diyA z2ahara khA letii| maiM tujhe mahAn maantii| para yaha tUne For Private And Personal Use Only
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Akhira, jo honA thA! kyA kiyA, amara? eka mAsUma nArI se isa taraha kA krUra badalA liyA? aura yaha bhI isa kukhyAta dvIpa para jahA~ insAna kI jAna kI koI qImata nahIM hotI! oha, amara! tUne saba kucha bhulA diyaa| abhI Aja subaha hI to tUne kitanA pyAra kiyA thA? kitanI pyAra-bharI bAteM kI thI? kyA vaha saba jhUTha thA? phareba thA...? tune pyAra kA jAla racAyA thA... hAya! maiM bholI-bhAlI terI burI nIyata ko na samajha pAyI... aura! amara... amara... mere amara!' surasuMdarI vicAroM kI A~dhI meM khar3I na raha skii| vaha behoza hokara gira gyii...| vahA~ use kauna havA karanevAlA thA? For Private And Personal Use Only
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pitA mila gaye 94 R [17. pitA mila gaye hy SEENERavi By: NearsisEXIFEccsayrFINETIZEN "- . . -.> __ 'kyA usane bacapana kI usa manahUsa ghaTanA ko yAdoM ke AMcala meM bA~dha rakhI hogI? nahIM... nahIM... isake bAda to maiM use kaI bAra mila cukI hU~ | usane mujhe pyAra diyA hai| mere sAtha AtmIyatA kA vyavahAra kiyA hai| kabhI usane vaha bItI bAta yAda bhI nahIM kraayii| zAdI ke bAda bhI usane usa prasaMga ko yAda nahIM kiyA kabhI / ha~sI-maz2Aka meM bhI usane usa bAta kA jikra nahIM kiyA / to phira kyA Aja yakAyaka hI use isa nirjana dvIpa para vaha ghaTanA yAda A gayI? mujhe yahA~ para akelI choDe jAte hue usane kucha bhI socA nahIM hogA? 'kyA patA... zAyada vaha bAta Ate hI usake dimAga meM mere lie gussA dhadhaka uThA hogA? taba hI yaha saMbhava hai| kyoMki gusse meM AdamI baukhalA jAtA hai| vaise bhI krodha ko sarvanAzakArI kahA hai| ___ anyathA usake jaisA jJAnI purUSa aisA nahIM kara sktaa| usane gurUdeva se dharmajJAna pAyA hai, jJAna bhI prApta kiyA huA hai| kyA samajhadAra itanA krUratA bharA AcaraNa kara sakatA hai? aura nahIM to kyA? usane krUratA hI to jatAyI hai apane AcaraNa ke dvArA / vaha khuda hI to kaha rahA thA ki yaha yakSadvIpa hai... yahA~ kA yakSa mAnava bhakSI hai| koI bhI yAtrI isa dvIpa para rAta bitAne kI himmata nahIM karatA haiN| to phira vaha mujhe to usa yakSa kA zikAra banAne ko hI chor3a gayA na idhara? __ surasuMdarI yakSa kI kalpanA se sihara utthii| usake zarIra meM ka~paka~pI phaila gyii| usakA manomaMthana rUka gyaa| usane dvIpa para dUra-dUra taka nigAheM daur3AyI... 'yakSa dikhatA to nahIM hai na?' usakI A~khoM meM bhaya ke sAye utara aaye| nahIM... nahIM... mujhe kyoM DaranA? vaise bhI mujhe jIkara aba aura karanA bhI kyA hai? kisake lie jIne kA? yakSa bhale Ae aura merA bhakSaNa kara jAya / basa, merI eka hI icchA hai merA zIla akhaMDita rhe...| prANoM kI bAjI lagAkara bhI maiM zIla kA jatana z2arUra kruuNgii| maiM khuda hI yakSa ko kaha dU~gI 'Apa mujhe jiMdA mata rkhiyegaa| mujhe khA jAie... mujhe jInA hI nahIM hai|' surasuMdarI kI A~khe bahane lgiiN| dUra-dUra samudra meM uchalatI taraMgoM ko dekhakara vaha socane lagI : manuSya kA svabhAva bhI to isa kadara hI caMcala hai| For Private And Personal Use Only
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pitA mila gaye 95 maiMne ajJAnatA vaza usa svabhAva ko sthira mAna liyA / galatI merI hI to hai| asthira ko sthira mAnane kI galatI kii| kSaNika ko zAzvata mAnane kI bhUla kii| kitanI bar3I bhUla hai merI?' usake mAnasapaTala para sAdhvI suvratA pragaTa huii| unake karUNA se bhare netra dikhAyI diye| unake mu~ha meM se zabdoM ke phUla mAno jharane lage : 'suMdarI, jiMdagI meM kevala sukha kI hI kalpanA mata bA~dhe rakhanA / duHkha kA vicAra bhI karate rhnaa| una duHkhoM meM dhyairya dhAraNa karanA / jIvAtmA ke apane hI bA~dhe hue pApakarmoM ke udaya se duHkha AtA hai| samatA se duHkhoM ko sahana krnaa| zrI navakAra mahAmaMtra ke jApa se evaM paMcaparameSThi bhagavaMtoM ke dhyAna se terA samatAbhAva akSuNNa banA rahegA! duHkha apane-Apa dUra hoNge| sukha kA sAgara uchalane lgegaa| terI jIvana naukA bhavasAgara se tIra para pahu~ca jaaegii|' surasuMdarI kA dila gadgad ho uThA / sAdhvIjI ko usane mAnasavaMdanA kii| unakI zaraNa aMgIkAra kii| sUrya astAcala kI oTa meM DUba gyaa| dvIpa para a~dhere kI zyAma cAdara phailane lgii| sAgara kI taraMgoM kI garjanA sunAyI dene lgii| __ surasuMdarI kinAre para hI svaccha reta meM baiTha gyii| usane padmAsana lgaayaa| dRSTi ko nAsAgra bhAga meM sthira kI aura zrI namaskAra mahAmaMtra kA jApa prAraMbha kiyaa| use mAlUma thA ki mana jaba asvastha aura azAMta ho taba jApa mAnasika nahIM varan vAcika karanA cAhie | mRdu va madhyama sura meM usane mahAmaMtra navakAra kA uccAraNa karanA zuru kiyaa| deha sthira thii| mana lIna thA / mahAmaMtra ke uccAraNa ke sAtha hI maMtradevatAoM ne usake irdagirda AbhA maMDala raca diyA thaa| usake mastaka ke Asa-pAsa tejapuMja raca gayA thaa| usake hRdaya meM paMcaparameSThI bhagavaMto kA avataraNa huA thA / vAtAvaraNa meM pavitratA kA puTa mila rahA thaa| usa vakta surasuMdarI ke sAmane a~dhere meM se eka AkRti prakaTa hone lgii| krUratA va bhayAnakatA se bharI thI vaha AkRti | usa AkRti kI DarAvanI A~khe surasuMdarI para sthira na ho skii| usakI A~khe cauMdhiyAne lgiiN| vaha AkRti thI yakSa kI, mAnava bhakSI yakSa kii| mahAmaMtra navakAra kI dhvani usake zravaNapuTa meM pdd'ii| For Private And Personal Use Only
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pitA mila gaye usa divya dhvani meM yakSa kI krUratA kA barpha pighalane lgaa| usake dila meM prazna jagA | usane nikaTa jAne kI icchA kI... para vaha na jA sakA | surasuMdarI kA teja usake lie asahya huA jA rahA thaa| vaha khar3A hI rhaa| surasuMdarI ne 108 bAra navakAra maMtra kA jApa kiyA aura A~kheM kholii| usane yakSa ko sAmane dekhA / yakSa najadIka aayaa| usake bhItara meM vAtsalyatA kA jharanA bahane lgaa| komala va bhIge svara meM usane pUchA : 'beTI, tU kauna hai? isa dvIpa para akelI kyoM hai? 'o pitA ke samAna yakSarAja! jIvAtmA ke pApa karma jaba udaya meM Ate haiM, taba snehI bhI zatru ho jAtA hai... merA pati mujhe akelI yahA~ chor3akara calA gayA hai|' 'terA koI aparAdha?' 'aparAdha to huA thA bacapana meM, sajA huI hai javAnI meN|' 'beTI tU yahA~ nirbhaya hai| merA tujhe abhaya vacana hai|' 'he yakSarAja! aba mujhe koI aura kisI kA bhI bhaya nahIM hai! cUMki aba mujhe isa jIvana kI bhI spRhA nahIM hai| aba mujhe Apa apanA bhakSya...' 'nahIM... beTI... nahIM! tU to puNyazIlA nArI hai| maiMne terA teja dekhA hai| tere para to daivI kRpA hai| tujhe koI nahIM mAra sakatA bettii| are tujhe koI chU bhI nahIM sakatA... para eka bAta kahU~? tU abhI jisa maMtra kA jApa kara raha thI... vaha maMtra mujhe batAegI? mujhe vaha maMtra bahuta acchA lgaa| maiM to sunatA hI rhaa|' vaha mahAmaMtra navakAra hai, yakSarAja! merI gurUmAtA ne mujhe yaha mahAmaMtra diyA hai| maiM rojAnA isakA jApa karatI hU~! mere lie to yahI eka zaraNya hai|' 'sacamuca tU dhanya hai! maiM tujhe apanI beTI mAnatA huuN| aba tU mujhe batA ki maiM tere lie kyA karU~?' "mere lie Apa kaSTa na uThAe~... mujhe apanI qismata ke bharose chor3a deN|' 'nahIM... aisA kaise hogA? yaha merA dvIpa hai... tU mere dvIpa para AyI hai, to merI atithi hai - mehamAna hai| terI sAra-saMbhAla rakhanA yaha to merA kartavya hai|' 'to kyA mujhe mere pati ke pAsa pahuMcA deMge Apa?' For Private And Personal Use Only
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 97 pitA mila gaye 'z2arUra! para kucha dina tujhe yahA~ rahanA hogaa| benAtaTa nagara kI ora jAnevAlA koI jahAz2a yahA~ se gujaregA... usameM tujhe biThA dUMgA | tujhe benAtaTa meM tere pati kA milana hogaa|' 'to maiM ApakA upakAra kabhI nahIM bhuuluuNgii|' 'oha! terI kRtajJatA-guNa kitanA mahAna hai! maiM tere para prasanna hU~ beTI, aba maiM terI z2abAna se terI rAmakahAnI sunanA cAhatA hU~ | yadi tujhe etarAja na ho, to bacapana se lekara Aja taka kI bAteM mujhe batA! batAegI na mujhe, beTI?' 'z2arUra... jaba Apane mujhe beTI mAnA hai, to phira Apase kyA chupAU~?' surasuMdarI ne apanA sArA vRttAMta yakSa ko kaha sunaayaa| para usameM kahIM bhI amarakumAra ke prati kaTutA yA durAva nahIM AyA, taba yakSa ne parezAnI se pUchA : 'beTI tU rAjakumArI hai... kyA tujhe apane pati ke prati gussA nahIM AyA?' 'una para gussA kyoM karU~? ve to guNavAna purUSa haiM... mere hI pApakarma udaya meM Aye, isalie unheM merA tyAga karane kI suujhii| ve to nimitta bane haiN|' 'para usane tujhako duHkhI to kiyA hai na?' 'unhoMne mujhe duHkhI nahIM kiyA, mere hI pApakarmoM ke udaya se duHkhI huI hU~| phira bhI aba vaha duHkha calA gyaa|' 'kisa, taraha?' 'pati chor3a gaye... para pitA jo mila gaye! aba maiM duHkhI nahIM huuN|' 'tU duHkhI ho bhI nahIM sakatI kabhI... tere pAsa navakAra maMtra jo hai|' 'merA zIla akhaMDa rahe, taba-taka maiM sukhI hI huuN|' 'beTI, tere navakAra maMtra ke prabhAva se terA zIla akhaMDa hI rhegaa| isa dvIpa para tU terI icchAnusAra rahanA aura ghUmanA / maiM tujhe cAra upavana batA detA hU~| tujhe yaha sthAna pasaMda A jaaegaa| upavana meM manacAhe madhura phala mileNge| mIThAmadhura pAnI milegA... aura komala paNa kI zayyA milegii| 'basa... basa... isase jyAdA mujhe ora cAhie bhI kyA?' 'to cala, mere sAtha upavana meM cleN|' surasuMdarI ne isa daurAna kAphI svasthatA pA lI thii| yakSarAja ke sAtha vaha upavana kI ora clii| For Private And Personal Use Only
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pitA mila gaye upavana meM pahu~ca kara yakSa ne use parNazayyA batAkara kahA : 'beTI, yahA~ para tU rAta bitAnA / subaha maiM vApasa Akara tujhe yaha upavana evaM anya tIna upavanoM meM le cluuNgaa| vahA~ tujhe kaI Azcaryajanaka cIjeM btaauuNgaa|' surasuMdarI ne parNazayyA para vizrAma kiyaa| yakSa vahA~ se calA gyaa| zrI namaskAra mahAmaMtra ke smaraNa ke sAtha surasuMdarI ne zayyAtyAga kiyaa| pUraba dizA meM uSA kA Agamana ho cukA thA / vRkSa para se pakSIgaNa ur3Ana bharate hue dUra-dUra jA rahe the| ___ surasuMdarI khar3I huI... aura upavana meM Tahalane lgii| itane meM pIche se AvAja AyI : 'beTI, kuzalatA to hai na?' surasuMdarI ne pIche jhA~kA to yakSarAja prasanna citta se vahA~ khar3e the| 'paMca parameSThI bhagavaMtoM kI kRpA se va Apake anugraha se maiM kuzala huuN|' 'calo, aba vRkSoM kA paricaya karavAU~ / ' 'eka vRkSa ke nIce jAkara dono khar3e rhe| yakSa ne kahA : 'isa vRkSa kI DAlI ko sparza karegI to ye DAliyA~ nRtya karane lagegI! surasuMdarI ne sparza kiyA aura DAliyoM kA nRtya cAlU ho gayA! 'aba hama dUsare upavana meM caleM / ' yakSarAja surasuMdarI ko lekara dUsare upavana meM aaye| 'dekha, yaha jharanA jo baha rahA hai... isake pAnI meM najara DAla... tU jo dRzya dekhanA cAhegI... vaha dRzya tujhe dikhegaa| tujhe itanA hI bolane kA ki mujhe yaha dekhanA hai|' surasuMdarI pAnI meM nigAhe DAlatI huI bolI : 'mere svAmI abhI jahA~ ho usakA dRzya dekhanA hai|' turaMta samudra ke pAnI para tairate jahAz2a dikhAyI diye| jahAz2a ke eka kamare meM baiThA amarakumAra bhI dikhAI diyaa| surasuMdarI cIkha uThI... 'amara!' ___ yakSa ne kahA : 'beTI, yaha to mAtra dRzya hai! terI pukAra vaha kahA~ se sunegA? dekha... vaha udAsa-udAsa laga rahA hai na? use bhI zAyada pazcAtApa huA hogA tyAga karake!' aba Age caleM... tIsare upavana meM tujhe eka adabhuta cIja dekhane ko milegI!' For Private And Personal Use Only
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 99 pitA mila gaye donoM tIsare upavana meM Aye | vahA~ eka suMdara sarovara thaa| yakSa ne kahA : 'beTI, isa sarovara meM se tU jo mA~gegI vaha jAnavara pragaTa hogaa| basa, isa upavana kI eka cuTakI reta lekara sarovara meM DAla / ' __surasuMdarI ne cuTakI retabhara lekara sarovara meM DAlI aura bolI; 'hirana kA eka jor3A pragaTa ho!' aura sarovara meM se hirana-hiranI kA eka lubhAvanA jor3A bAhara AyA! surasuMdarI ne usa jor3e kA apane utsaMga meM le liyA! yakSa ha~sa pdd'aa| 'beTI, abhI ise chor3a de! phira terI icchA ho taba yahA~ calI AnA aura khelanA...! abhI to cauthA upavana dekhanA bAkI hai|' donoM cauthe upavana meM aaye| yahA~ para raMgabiraMge latAmaMDapa chAye hue the| saikar3oM sugaMdhita phUloM kI beleM idhara-udhara phailI thii| yakSa ne kahA : suMdarI, yahA~ tujhe jisa mausama ke phUla cAhie... ve tujhe mila jaaeNge| tujhe manapasaMda Rtu kA AhvAna karanA hai|' surasuMdarI ne turaMta hI vasaMta Rtu kA AhvAna kiyA... aura vasaMta Rtu ke phUloM se upavana mahaka uThA! 'yaha mere cAra upavana haiN| abhI taka to ina upavanoM meM mere alAvA aura koI nahIM A sakatA thA, para aba tere lie yaha upavana khule haiM | jaba bhI mana ho yahA~ ghUmane cale aanaa| terA samaya bhI AnaMda se vyatIta hogaa| maiM rojAnA subaha aura zAma tere pAsa aauuNgaa| yahA~ tU aura kisI bhI taraha kA Dara mata rakhanA | tU yahA~ nirbhaya va nizcita rhnaa|' ___ yakSa AkAza meM adRzya ho gyaa| surasuMdarI stabdha hokara ThagI-ThagI sI khar3I raha gyii| yaha sArA prabhAva zrI navakAra kA hai... vana meM upavana mila gayA! yakSa prema bhare pitA bana gaye / zmazAna bhUmi jaise svarga bana gyii| oha! isa mahAmaMtra kI mahimA apAra hai! gurUmAtA ne mere para kitanA upAkara kiyA hai yaha maMtra dekara! agara Aja mere pAsa yaha, maMtra nahIM hotA to? usane mana hI mana gurUmAtA ko namaskAra kiyaa| For Private And Personal Use Only
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phira sapanoM ke dIpa jale! 100 A state [16. phira sapanoM ke dIpa jale!BSITY 4-7-xcxixercixcirrearrasexxxevisi .. .. . ... ... surasuMdarI ne pahale upavana meM apanA thor3e dina ke lie sthAna banA diyA / yakSarAja ne choTI-sI eka parNakuTIra banA dI thii| surasuMdarI apanA adhikAMza samaya zrI navakAra maMtra ke jApa meM va arihaMta paramAtmA ke dhyAna meM hI bitAtI thii| subaha nityakarma se nipaTakara vaha samudra ke kinAre calI jAtI aura dUra-dUra samudra kI sataha para nigAha ddaaltii| vaha kisI aise yAtrI jahAz2a kI pratIkSA kara rahI thI, jo jAhaz2a benAtaTa nagara kI ora jA rahA ho| ekAdha prahara samudra ke kinAre bitAkara vaha phira upavana meM lauTa AtI... aura cAroM upavanoM meM paribhramaNa krtii| tIsare prahara meM vaha cauthe upavana meM pahu~ca jAtI va jalAzaya meM se hirana prakaTa karake unake sAtha khelatI rhtii| cauthe prahara meM punaH vaha pahale upavana meM Akara, apanI parNakuTIra meM Asana lagAkara zrI namaskAra mahAmaMtra kA jApa karatI thii| sUryAsta ke pUrva phalAhara karake vaha punaH samudrataTa para ghUmane ke lie calI jaatii| yakSarAja kI usapara kRpA dRSTi thii| ataH use kisI bAta kA Dara nahIM thaa| usake dila meM zIladharma thA aura usake hoThoM para zrI navakAra mahAmaMtra thaa| eka hI icchA thI-tamannA thI ki benAtaTa para pahu~cakara amarakumAra se milnaa| usake mana ko aba pratIti ho cukI thI merA zIladharma merI rakSA karegA hii| merA navakAra mahAmaMtra jApa aura mere zIladharma, merI rakSA karegA hii| merA navakAra mahAmaMtra jApa mere zIladharma ko A~ca nahIM Ane degaa| yakSadvIpa para eka saptAha bIta cukA thaa| AThavA~ dina thaa| nityakrama ke mutAbika surasuMdarI subaha samudra ke kinAre para phuNcii| vAtAvaraNa AhlAdaka thaa| samudra bhI zAMta thaa| surasuMdarI svaccha bhUmi khojakara baiTha gayI, paramAtmA ke dhyAna meM apane mana ko lagA liyaa| _itane meM dUra-dUra... samudra kI ora se AdamiyoM kA zora sunAyI dene lgaa| surasuMdarI ne apanA dhyAna pUrNa kiyA aura vaha khar3I ho gyii| eka jahAz2a yakSadvIpa kI ora A rahA thaa| surasuMdarI kA dila harSa se uchalane lgaa| For Private And Personal Use Only
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phira sapanoM ke dIpa jale! 101 ekAdha ghaTikA meM to jahAz2a kinAre para A pahu~cA | phaTAphaTa AdamI kinAre para utarakara A gye| unheM mIThA jala bharanA thaa| una logoM ne dUra khar3I surasuMdarI ko dekhA / dekhate hI raha gaye... ve jahAz2a meM se utara rahe apane mAlika ke pAsa daur3ate hue gaye aura bole : 'seTha, vahA~ dekhie! surasuMdarI kI ora izArA karate hue unhoMne zreSThI kA dhyAna khiNcaa| zreSThI kI dRSTi surasuMdarI para girI / vaha bhI dekhatA hI raha gayA / AdamiyoM ne pUchA : yaha kauna hogI isa nirjana-DarAvane dvIpa para?' __ 'isa dvIpa kI adhiSThAtrI devI lagatI hai| tuma ciMtA mata karo... maiM usa devI ke pAsa jAtA huuN| tuma apanA kAma kro|' zreSThI surasuMdarI ke pAsa aayaa| sASTAMga praNipAta kiyA, dono hAtha jor3akara, sira jhukAkara khar3A rhaa| surasuMdarI samajha gayI thI vaha vyApArI mujhe devI mAnakara namaskAra kara rahA hai| usane kahA, 'maiM koI devI nahIM hU~... maiM to eka mAnava strI hU~!' ___'maiM yahA~ para mere pati ke sAtha AyI thii| hama siMhaladvIpa jAne ke lie nikale the| para merA pati mujhe yahA~ chor3akara, soyI huI chor3akara calA gyaa| isalie maiM yahA~ para akelI raha gayI huuN| maiM kisI aise jahAz2a kI khoja meM hU~ jo siMhaladvIpa kI ora jAtA ho yA phira caMpAnagarI kI tarapha jAnevAlA koI jahAz2a mila jaae|' 'tuma yadi mere sAtha AnA cAho to maiM tumheM siMhaladvIpa le cluuNgaa|' zreSThI surasuMdarI ke rUpa ko apanI bhUkhI naz2aroM se pI rahA thA, para usane apanI vANI meM saMyama rakhA... zAlInatA kA pradarzana kiyaa| surasuMdarI ko sAtha le calane kI bAta, usane bar3e salIke se khii| surasuMdarI bhI catura thii| eka anajAna paradezI ke sAtha samudrI yAtrA ke bhayasthAna se vaha paricita thii| aura phira vaha khuda pati se bichur3I yuvatI thI, purUSa kI kamajorI se vaha bhalI-bhA~ti paricita thii| isalie usane zreSThI se kahA : 'Apa yadi mujhe siMhaladvIpa taka le caleMge to maiM ApakA upakAra nahIM bhuuluuNgii| para merI eka zarta Apa yadi mAneM to hI maiM Apake sAtha A sakatI huuN|' 'kyA zarta hai? jo bhI kahogI... maiM z2arUra svIkAra kruuNgaa|' 'yA to tumheM mujhe apanI bahana mAnanA hogA... yA phira beTI mAnanA hogaa| mere pati ke alAvA duniyA ke sabhI purUSa mere lie yA to bhAI haiM... yA pitA haiN|' For Private And Personal Use Only
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phira sapanoM ke dIpa jale! 102 ___ 'tumhArI bAta mujhe maMjUra haiN| tuma calo mere sAtha, yahA~ hama ko jaldI-jaldI nikalanA hai|' 'to maiM upavana meM jAkara abhI vApasa AtI hU~... tuma merI pratIkSA karoge na?' 'bilakula / tuma jAo... apanA jo kArya nipaTAnA ho nipaTAkara calI aao|' 'tumhArA bar3A ehasAna!' surasuMdarI ne zreSThI ko sira jhukAkara praNAma kiyA aura jaldI-jaldI calatI huI vaha upavana meM A phuNcii| cU~ki use yakSapitA kI iz2Ajata lenI thii| __ jaise hI vaha upavana meM praviSTa huI ki yakSarAja pragaTa hue aura bole : 'beTI... Aja tU calI jAegI na?' 'jI hA~, eka sahArA mila gayA hai... eka seTha jahAz2a lekara siMhaladvIpa kI ora jA rahe haiN|' 'maiM jAnatA hU~...' 'maiM ApakI ijAz2ata lene ke lie AyI huuN|' 'merI anumati hai... para! 'paraMtu kyA, yakSarAja?' 'samudrI yAtrA hai... sAthI bhI anajAna hai... isalie pUrI sajaga rahanA bettii|' yakSarAja kI AvAja gIlI ho gyii| 'ApakA hAtha mere sira para hai... phira mujhe ciMtA kAhe kI?' 'beTI... daraasala meM cAhane para bhI maiM tere sAtha nahIM raha sktaa| tU jaba isa dvIpa ko chor3akara Age bar3hegI... taba maiM tujhe na to dekha sakU~gA, na hI sahAyaka bana sakU~gA, cUMki merA avadhijJAna isa dvIpa taka hI sImita hai|' "ThIka hai... para Apake ataHkaraNa ke AzIrvAda to mere sAtha haiM na? phira... zrI navakAra mahAmaMtra to mere dila meM hai hii| usake aciMtya prabhAva se merA zIla surakSita hI rhegaa|' ___ 'z2arUra-z2arUra, beTI! mahAmaMtra navakAra to sadA terI rakSA karegA hii| mujha jaise krUra dila ke yakSa ko jisa mahAmaMtra ne badala diyA... vaha mahAmaMtra to adbhuta hai|' 'Apa mujhe AzIrvAda deM... tAki maiM kinAre para pahu~ca jaauuN|' 'mere dila ke tujhe anaMta-anaMta AzIrvAda haiM, bettii| prasanna mana se yAtrA krnaa| tujhe bahuta jalda tere pati kA saMyoga ho jAe, yahI merI duA hai|' For Private And Personal Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phira sapanoM ke dIpa jale! 103 yakSarAja ne surasuMdarI ke mastaka para hAtha rakhA aura surasuMdarI praNAma karake samudra kinAre kI ora clii| zreSThI surasuMdarI kI rAha dekha rahA thaa| ___ 'mujhe Ane meM thor3I dera ho gayI... nahIM? kSamA krnaa|' surasuMdarI ne zreSThI se kSamA maaNgii| 'nahIM... nahIM... koI dera nahIM huii| vaise abhI-abhI to mere AdamI bhI pAnI bhara kara jahAz2a meM car3he haiN| aba hama jahAz2a meM car3ha jaaeN| tAki samaya para yahA~ se nikala jaaeN|' surasuMdarI ko jahAz2a meM car3hAte samaya zreSThI ne usakI bA~ha pakar3akara sahArA diyaa| surasuMdarI ke zarIra kA sparza hote hI zreSThI sihara utthaa| surasuMdarI to utsAha meM thii| usake dimAga meM amarakumAra se milane kI tamannA uchala rahI thii| use khyAla bhI nahIM AyA... zreSThI ke sparza kA | vaha jahAz2a meM car3ha gyii| usake pIche zreSThI bhI car3ha gayA / zreSThI ne surasuMdarI ko, apane kakSa se saTe hue kakSa dikhAkara kahA : 'yahA~ tujhe suvidhA rahegI na? isa kakSa meM tere alAvA aura koI nahIM rhegaa| yahA~ saba taraha kI suvidhAe~ haiN|' kakSa choTA thA para svaccha thA, suMdara thA va suMdara DhaMga se sajAyA huA thaa| surasuMdarI ne kahA : _ 'pitAtulya mahAnubhAva! isase choTA mAmUlI kakSa hogA to bhI mere lie cala jaaegaa|' 'kyoM? mere jahAz2a meM tujhe kisI bhI taraha kI kamI mahasUsa nahIM honI cAhie | aura tU kisI bhI taraha kI ciMtA mata krnaa| jahAz2a ke sabhI AdamiyoM ko maiMne sUcanA de dI hai... saba tere hara hukma kA pAlana kreNge|' 'Apa yaha saba karake mujhapara upakAra kA bhAra bar3hA rahe haiN|' 'Apa sacamuca mahApurUSa haiN|' surasuMdarI apanI kRtajJatA vyakta karate hue gadgad ho utthii| 'acchA, ye kapar3e tere lie rakhe haiN| gaMde kapar3e nikAla kara ye svaccha kapar3e pahana lenA | snAna ke lie bhI kamare meM hI suvidhA hai| phira hama sAtha-sAtha bhojana kreNge| For Private And Personal Use Only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phira sapanoM ke dIpa jale ! 104 surasuMdarI ne sAta-sAta dina se anAja khAyA nahIM thA / kevala phalAhAra hI kiyA thA / zreSThI kI bhojana kI bAta sunakara usakI bhUkha bhar3aka uThI / jaldIjaldI snAnaghara meM ghusakara usane snAna kiyA evaM vastra - parivartana karake svastha hokara bAhara niklii| thor3I hI dera meM zreSThI khuda Akara surasuMdarI ko bhojana karane ke lie le gyaa| bahuta Adara va Agraha karake khAnA khilAyA aura kahA : 'aba tU nizciMta mana se ArAma krnaa| maiM bhI apane kamare meM ArAma karU~gA / koI bhI kAma ho to mujhe bulA lenA / ' surasuMdarI apane kamare meM gayI... kamare kA daravAjA baMda kiyA aura palaMga para leTa gayI... bhojana karane ke bAda sone kI Adata surasuMdarI ko thI nahIM / use nIMda nahIM aayii| socane lagI / dimAga meM vicAroM kA kAphilA utarane lagA : 'maiM anajAna... yaha zreSThI bhI anajAna / phira bhI mujhapara kitanI dayA kI isane ? merI kitanI dekhabhAla kara rahA hai? acchA huA jo mujhe aisA suMdara sAtha mila gayA... varnA ! aba to kucha hI dinoM meM amarakumAra se milanA bhI ho jaaegaa| vaha to mujhe jiMdA dekhakara bhar3aka utthegaa| nahIM... nahIM ... zarmiMdA ho jaaegaa| hAlA~ki pIche se to usako apanI galatI kA khyAla AyA hI hogA / gussA utara jAne ke bAda AdamI ko apanI galatI kA ahasAsa hotA hai aksr| para kyA vaha apanI galatI mAnegA sahI ? cAhe nA mAne! maiM use z2arA bhI kaTuvacana nahIM kahU~gI, na hIM tAne karU~gI / jaise kucha huA hI nahIM, aisA hI vyavahAra karU~gI / ' 'oha... maiMne isa zreSThI kA paricaya to pUchA hI nahIM / are..... isakA nAma bhI nahIM pUchA ! vaha mujhe kitanI avivekI samajhegA ? hA~, para maiM bhI svArthI hI hU~ na? merA kAma bana gayA... to nAma pUchane jitanA viveka bhI bhUla gayI / aba pUcha lU~gI.... aura usase koI kAma ho to karane ke lie bhI mA~ga lU~gI / AdamI to bhalA lagatA hai / navakAra maMtra ke prabhAva se yaha saba kitanA anukUla milatA jA rahA hai? azaraNa ke lie zaraNarUpa yaha mahAmaMtra mere to prANoM kA sahArA hai| sacamuca una sAdhvImAtA suvratA ne mujhapara kitanA bar3A upakAra kiyA hai? unhoMne mujhe ciMtAmaNi ratna diyA hai|' vicAra hI vicAra meM vaha kaba so gayI... usakA use khyAla hI nahIM rahA / jaba vaha jAgI taba dina kA tIsarA prahara pUrA hone AyA thaa| vaha AnanaphAnana khar3I huii| vastra vagairaha ThIka kiye aura daravAjA kholA.... use tAjjuba For Private And Personal Use Only
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phira sapanoM ke dIpa jale! 105 huaa| vaha dina meM kitanI so gayI thI? cAroM aura sAgara phailA huA thA... uchalatI maujeM... aura pAnI kI grjnaa| __yakSadvIpa para rahakara sAta dina meM usane sAgara se dostI kara lI thii| sAgara ko dekhane meM use AnaMda milatA thaa| vaha apalaka nihAratI rahI sAgara ke anaMta-asIma phailAva ko| usake pIche zreSThI dhanaMjaya kaba kA Akara khar3A ho gayA thaa| surasuMdarI ko patA nahIM thaa| __'kyoM siMhaladvIpa kI yAda satA rahI hai kyA?' zreSThI ne ha~sate hue pUchA to surasuMdarI cauMkI | jheMpate hue usane pIche mur3akara dekhA | dhanaMjaya ha~sa rahA thaa| usane suMdara kapar3e pahana rakhe the| usake kapar3o se khUzabU A rahI thii| abhI to bahuta dinoM kI yAtrA karanI hai| taba kahI jAkara siMhaladvIpa phuNceNge|' 'oha, para maiM ApakA nAma to pUchanA hI bhUla gyii|' 'mujhe loga zreSThI dhanaMjaya nAma se jAnate haiN| 'ApakI janmabhUmi?' 'maiM ahichatrA nagarI kA nivAsI huuN|' 'acchA, vaha to hamArI caMpA se jyAdA dUra nahIM hai|' 'bilakula ThIka hai, maiMne caMpA bhI dekhI hai| vyApAra ke silasile meM caMpA kA daurA kiyA thaa|' 'taba to Apa siMhaladvIpa bhI zAyada vyApAra ke lie hI jA rahe hoMge?' 'hA~... vyApAra kA bahAnA to hai hii| vaise dUra-darAja ke anajAna dezaparadeza ko dekhane kA zauka bhI mujhe bahuta hai|' dhanaMjaya kI A~khe barAbara surasuMdarI kI gadarAyI huI deha para phisala rahI thii| snAna vagairaha ke bAda usakA achUtA rUpa aura nikhara gayA thaa| aba to usakA mana khuzI thA, to zarIra para bhI khuzI lAlimA banakara ubhara rahI thii| surasuMdarI ke pAradarzI kapar3oM meM se chalake jobana meM dhanaMjaya kA pApI mana lAra TapakAtA huA jhA~ka rahA thaa| surasuMdarI ko isakA tanika bhI aMdAjA nahIM laga pAyA thaa| duniyAdArI se anajAna bholI hiranI-sI surasuMdarI becArI dhanaMjaya ko apane pitA jaisA samajhakara usase khulakara bola rahI thI, para dhanaMjaya! usakI zikArI A~khe surasuMdarI ke sauMdarya kI pyAsI huI jA rahI thii| For Private And Personal Use Only
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samuMdara kI goda meM 106 iskar .HATIA. KLEELtu.acasticitraa Howarde 17. samuMdara kI goda meM Ty sAvana bhAdoM ke bAdaloM ke utsaMga meM indradhanuSa ke jaise raMga ubharate haiM, vaise hI raMgoM meM zreSThI dhanaMjaya DUbane lgaa| dhanaMjaya javAna thA, chabIlA navajavAna thaa| surasuMdarI kI deha meM se use khuzabU, bhIge-phUloM kI gaMdha A rahI thii| surasuMdarI kA pyAra pAne ke lie usakA dila betAba ho uThA thA, para vaha apanI adhIratA ko vyakta karanA nahIM cAhatA thaa| vaha cAhatA thA ki surasuMdarI khuda usake raMga meM raMga jAe | surasuMdarI svayaM use pyAra karane lge| surasuMdarI to becArI dhanaMjaya ke sAre vyavahAra ko saujanya samajha rahI thii| yakSadvIpa para dhanaMjaya ke diye vacana ko vaha brahma vAkya samajhakara nizcita ho gayI thii| phira bhI kabhI-kabhI dhanaMjaya kI nigAhoM ko apane zarIra para phisalatI dekhakara use dhakkA-sA lagatA thA / 'yaha kyoM merI deha ko isa taraha Tukura-Tukura dekhatA hai?' usane soca-samajhakara kapar3e pahanane meM maryAdA kI rekhA khIMca lii| mahIna vastra pahananA chor3a diyaa| eka dina surasuMdarI apane kakSa meM baiThI thii| atIta kI yAdoM meM khoyI-khoyI kucha soca rahI thI ki, dhanaMjaya ne kamare meM praveza kiyaa| samIpa meM par3e hue bhadrAsana para baiTha gayA aura bolA : 'surasuMdarI... Aja mere mana meM tere bAre meM eka vicAra AyA aura merA dila bahuta duHkhI ho utthaa|' 'mere khAtira ApakA dila duHkhI huA, merI aisI kauna sI galatI...?' ___ 'nahIM... nhiiN| tU galata mata samajha | maiM to aura hI bAta kara rahA huuN| terI galatI kucha nahIM... bhUla to usa amarakumAra kI hai|' 'nahIM, aisA mata bolie! unakI koI galatI nahIM hai, yaha to mere hI pApakarmo kA udaya hai|' 'bilakula galata / terA socane kA DhaMga hI galata hai| yaha kyA? usakI galatI kA phala tU bhoge? tU cAhe to tere puNyakarma apane Apa udaya meM A sakate haiN| abhI isI vakta udaya meM A sakate haiN| para isake lie mujhe tere mana meM se usa nirdaya amarakumAra ko dUra karanA hogaa|' For Private And Personal Use Only
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 107 samuMdara kI goda meM 'Apa kaisI bAteM kara rahe haiM? kyA ho gayA hai Aja Apako? AdamI kI jiMdagI meM galatI to hotI hI rahatI hai...| bhUla kauna nahIM karatA? para isase kyA galatI karanevAle apanoM ko chor3a deM? yadi isa taraha chor3e taba to phira koI saMbaMdha Tika hI nahIM sakegA? kyA kala merI galatI nahIM ho sakatI? aura phira vaha merA tyAga kara de to? svajanoM kI bhUloM ko to paraspara saha lenA caahie| yahI eka sukhI va svastha jIvana jIne kA tarIkA hai|' 'para kaba taka sahana kareM? sahane hI sahane meM javAnI ko jalA denA kyA? sukha bhogane ke avasara mile to bhI usase lAbha na uThAnA, kahA~ taka buddhimAnI kI bAta hogI?' 'apane premI ke prahAra sahane meM bhI jiMdagI kA eka majA hotA hai, mere bhaaii|' surasuMdarI ne 'bhAI' zabda para bhAra rakhA | dhanaMjaya ko yaha saMbodhana acchA nahIM lgaa| vaha bolA : 'yaha prahAra to jAnalevA haiM sundarI / sahana karane kI bhI hada hotI hai| hA~, anya koI pyAra karane yA denevAlA na ho taba to ThIka hai sahana kiyA kara, para jaba prahAra karanevAle premI se bhI jyAdA pyAra karanevAlA snehI mila jAe to usako apanA lenA caahie|' 'bhaiyA... isalie to tumhAre sAtha AyI huuN|' 'bhaiyA' zabda ko najaraaMdAja karate hue dhanaMjaya khuzI meM pAgala ho utthaa| 'kyA kahA? to kyA tU mujhe amara se bhI jyAdA cAhane lagI ho? kyA tU mujhe pyAra karatI ho? are, maiM to dhanya ho gayA Aja!' dhanaMjaya apane Asana para se khar3A hokara surasuMdarI ke samIpa Akara khar3A ho gyaa| ___ 'maiM tumheM bhAI ke rUpa meM cAhatI hU~... kyA bhAI-bahana kA pyAra vaha pyAra nahIM haiM?' 'pAgalapana kI kaisI bAta kara rahI hai? tu mujhe bhAI mAnatI hogI... maiM tujhe bahana nahIM mAna sakatA / maiM to tujhe kevala merI priyatamA ke rUpa meM dekha rahA hU~... suMdarI! ye saba sukha-suvidhA isalie to tere lie upalabdha karA rahA huuN|' dhanaMjaya ke ina zabdoM ne surasuMdarI ko cauMkA diyaa| vaha sAvadhAna ho utthii| usakI A~khoM meM se komalatA gAyaba ho gii| phira bhI usane saMyata zabdoM meM kahA :'tumane mujhe vacana de rakhA hai, kyA bhUla gaye use?' For Private And Personal Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samuMdara kI goda meM 108 ___ 'nahIM... aise vacana ko nibhAne kI tAkata mujha meM nahIM hai| maiM tujhe apanI priyA banAkara sukhI kruuNgaa| merA yahI irAdA usa samaya thA aura Aja bhI hai|' ___ 'maiM sukhI hU~ hii| mujhe sukhI banAne ke khvAba dekhane kI z2arUrata nahIM hai| Apako apanA vacana nibhAnA caahie|' 'eka bAra to maiMne kaha diyA... maiM nahIM nibhA sakatA aise vacana! maiM to suMdarI terI isa apsarA kI taraha khUbasUratI kA divAnA ho cukA huuN| maiM terI javAnI ko dekhatA hU~ aura merA aMga-aMga sulaga uThatA hai| merI rAtoM kI nIMda gAyaba ho gayI hai| surasuMdarI, khAnA-pInA bhI harAma ho gayA hai...' 'yaha to dhokhA hai, vizvAsaghAta hai, tuma bar3e vyApArI ho, tumheM isa taraha vacanabhaMga nahIM karanA cAhie | para-strIgamana kA pApa tumhArA sarvanAza kregaa| bhalA, cAho to isa pApI vicAra ko isa samudra meM pheMka do|' ___ 'are, samudra meM to tU usa krUra amarakumAra kI yAda ko pheMka de| merI patnI ho jaa| yaha apAra saMpatti tere kadamoM meM hogii| mere sAtha saMsAra ke svargIya sukha bhoga le| maiM tujhe kabhI duHkhI nahIM hone duuNgaa|' dhanaMjaya ne ekadama surasuMdarI kA hAtha pakar3a liyaa| surasuMdarI ne jhaTakA dekara apanA hAtha chur3A liyA aura vaha dUra haTa gyii| usakA mana gusse se baukhalA uThA thA, para vaha saMgharSa karane ke badale samajhadArI se kAma lenA cAhatI thii| dila meM lAvA uphana rahA thA, para usane AvAja meM naramI lAkara kahA : 'kyA tuma mujhe socane kA samaya bhI nahIM doge?' 'nahIM, aba to tumhAre bagaira eka pala bhI jInA duzvAra hai|' 'to maiM jIbha kucalakara mara jAU~gI yA isa samudra meM kUda jaauuNgii|' 'nahIM-nahIM, aisA duHsAhasa mata karanA suMdarI! tujhe socanA ho to soca le / zAma taka nirNaya kara le| basa! phira tU isa alaga kamare meM nahIM rhegii| mere kamare meM terA sthAna hogaa| Aja kI rAta mere lie svarga kI rAta hogii|' dhanaMjaya kamarA chor3akara calA gyaa| surasuMdarI ke mukha meM se zabda bikharane lage : duSTa... bezarama... terI Aja kI rAta svargIya sukha to kyA, para naraka ke duHkha meM nA gujare to... mujhe yAda krnaa|' For Private And Personal Use Only
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samuMdara kI goda meM 109 surasuMdarI ne turaMta uThakara daravAjA baMda kiyA apane kamare kA, aura palaMga para luDhaka gyii| per3a se kaTI DAlI kI taraha! vaha phaphaka-phaphakakara ro pdd'ii| 'amara ne vizvAsaghAta kiyA... isa vyApArI ne dhokhA diyaa| mere kaise pApakarma udaya meM Aye haiM? isase to acchA thA maiM yakSadvIpa para hI raha jaatii| kama-se-kama, mere zIla kI rakSA to hotii| amara ko jarUrata hotI, to svayaM AtA mujhe khojane ke lie vahA~ para! maiM hI usake moha meM mUr3ha huI jA rahI hU~ | usake pAsa jAne ke pAgalapana meM isa jahAz2a meM car3ha baitthii| na kucha socA... na kucha samajhA! anajAna AdamI kA aurata ko ekadama bharosA nahIM karanA cAhie, para maiM kara baitthii| maiM isake mIThe vacanoM meM pha~sa gyii| kyA duniyA ke sabhI loga aise caritrahIna aura bevaphA hote haiM? aba maiM kisI bhI AdamI kA bharosA nahIM karU~gI kbhii| jAna kI bAjI lagAkara bhI maiM apane zIla kA rakSaNa kruuNgii| yaha duSTa mujhe apanI saMpatti kA lAlaca dikhA rahA hai, jaise maiM bhUkkhar3a hU~... isako kyA patA nahIM hai ki mere pitA rAjA haiM aura mere pati dhanADhya zreSThI! isakI saMpatti se DheroM jyAdA saMpatti mere pIhara aura sasurAla meM hai| maiM eka rAjakumArI hU~... yaha bhI yaha mUrkha bhUla gyaa| yaha mujhe abalA samajha rahA hai... yaha mujhe anAtha... asahAya mAna rahA hai... isalie merI AbarU lUTane para utArU ho AyA hai... para kisI bhI qImata para maiM apane zIla ko bcaauuNgii| usake hAthoM nahIM bikuuNgii| zrI paMcaparameSThI bhagavaMta sadA merI rakSA kreNge| mujhe una kI zaraNa hai|' aura, use navakAra maMtra yAda A gyaa| 'oha! Aja jApa karanA to bAkI hai... maiM bhI kitanI bhulakkar3a huI jA rahI hU~ ina dinoN|' usane jamIna para Asana bichAyA aura svastha mana se jApa karanA prAraMbha kiyaa| ___ maddhima suroM meM usane namaskAra mahAmaMtra kA jApa kiyaa| dhIre-dhIre vaha dhyAna kI gaharAI meM DUbane lagI... dhyAna meM DUbI use lagA ki koI divya AvAja use saMbodhita kara rahI hai, 'beTI, samudra meM kUda jA! nirbhaya banakara kUda jA sAgara meN| suMdarI ne AMkhe kholakara kakSa meM cAroM ora dekhA... 'kisane mujhe samudra meM kuda girane kA Adeza diyA? yahA~ koI to nahIM?'... vaha khar3I huI.. aura khaMDa meM Tahalane lgii| 'mujhe samudra meM kUda jAnA cAhie... bilakula sahI bAta hai... to hI merA For Private And Personal Use Only
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samuMdara kI goda meM 110 zIla akhaMDita rhegaa| varnA yaha kAmAMdha banA seTha mere pavitra deha ko kalaMkita karake hI chodd'egaa| prANahIna isa deha ko bhI yaha masala ddaalegaa|' usane kamare kI eka khir3akI khola dii| samudra uchAleM bhara rahA thaa| vaha apalaka dekhatI rahI usake uphanate pAnI ko! samudra garaja rahA thA... jaise ki vaha surasuMdarI ko bulA rahA ho| 'A jA... beTI! calI A merI utsaMga meM! tujhe aura tere zIla ko jarA bhI A~ca nahIM AyegI... nirbhaya ho kara calI A / tere dila meM dharma hai, vaise mere bhItara bhI dharma hai... A jA... bharosA rakhakara / ' surasuMdarI ne mana hI mana nirNaya kiyA sAgara kI goda meM samA jAne kA / usake cehare para nizcitatA ubhrii| daravAje para dastaka huii| suMdarI ne daravAjA kholA, dekhA sAmane dhanaMjaya khar3A hai| 'cala, bhojana kara le|' 'nahIM... mujhe khAnA nahIM khAnA hai| 'kyoM?' 'bhUkha nahIM hai...' 'acchA ThIka hai... vicAra kara liyA?' 'hA~!' 'merI bAta kabUla hai na?' 'itanI jaldabAz2I mata kro| hama sA~jha kI belA meM jahAz2a ke Deka para caleMge... vahA~ baiTheMge... Dhalate sUraja ke sAye meM aura uchalate sAgara ko chUte hue nirNaya kareMge... para hA~, vahA~ para usa samaya hama donoM ke alAvA aura koI nahIM honA caahie|' 'vAha...! vAha...! vAha...! kyA pasaMda hai terI! samaya aura jagaha kitanI baDhiyA pasaMda kiyA? aura to aura, tU to jaise kavitA karane laga gayI | mujhe vizvAsa thA hI... merA pyAra tere patthara dilako moma kara hI degaa| hA~, maiM sUcanA de dUMgA ki hama donoM ke alAvA vahA~ para koI nahIM rhegaa|' 'to maiM kapar3e vagairaha badala lU~...?' 'maiM bhI acche kapar3e pahana lU~?' For Private And Personal Use Only
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org samuMdara kI goda meM 'Apako bhojana karanA ho to kara lijie / ' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 111 'nahIM... aba to maiM apanA manacAhA bhojana hI karU~gA / ' usane lalacAyI nigAhoM se surasuMdarI kI deha ko dekhA / surasuMdarI ne dhanaMjaya ke jAte hI apane kakSa ke dvAra baMda kiye| suMdara kapar3e phne| dhyAna meM lIna hone ke lie vaha baiTha gyii| zrI namaskAra mahAmaMtra ke dhyAna meM lIna ho gyii| usake aMga meM siharana phailane lgii| jaise koI anajAna zakti usake bhItara pragaTa ho rahI thI / usane A~khe kholI / khar3I huI aura daravAz2A kholakara bAhara nikalI / dhanaMjaya bhI idhara svarga ke sukha kI AzA meM jhulatA-jhulatA Deka para A phuNcaa| donoM jahAz2a ke kinAre para jAkara eka pATa para baiTha gaye / nAvika va anya naukara vahA~ se khisaka gaye / sUraja DUbane kI taiyArI meM thA / samudra meM tUphAna uThane ke pahale kI khAmozI chAyI thii| kSitija dhu~dhalake meM adRzya - sA ghira gayA thaa| dhanaMjaya kA to kalejA mAno gale meM A gayA thA / 'suMdarI... lA... terA hAtha / mere hAthoM meM de| kitanA khUbasUrata samA~ hai ? isa Dhalate sUraja kI saugaMdha hama lekara eka-dUsare ke hone kA vAdA kareM / ' 'dhanaMjaya!' surasuMdarI ne pahalI bAra nAma lekara pukArA : 'Aja samudra meM tUphAna uTha rahA ho aisA lagatA hai| apanA jahAja DA~vADola ho rahA hai...' 'nahIM rI suMdarI... yaha to nAca rahA hai... hama donoM ke milana kI khuzI meM / ' 'para yaha nRtya, ziva kA tAMDava nRtya ho gayA to !' 'tU kaisI bAteM kara rahI hai, aise suMdara samaya meM / ' 'saca kaha rahI hU~... dhanaMjaya ! mujhe terA sarvanAza najara A rahA hai... aba bhI soca le, varanA...' 'suMdarI!' dhanaMjaya baukhalAkara cIkha uThA / 'maiM vAstavikatA batA rahI hU~... dhanaMjaya ! terA sarvanAza sAmane hai... varanA terI buddhi bhraSTa nahIM hotI / ' For Private And Personal Use Only 'suMdarI ... kyA yahI purANapATha sunAne yahA~ para AyI hai tU ? dhanaMjaya kI A~kho meM ciMgAriyA~ bhar3akane lgii|
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phira vahI hAdasA 112 __ 'nahIM... dhanaMjaya! maiMne jo kahA, vahI mujhe kahanA thA aura kucha nhiiN| aba bhI batA de... mere pati ke pAsa tU mujhe sahI-salAmata pahu~cAnA cAhatA hai?' ___ 'terA pati to mara gyaa| aba to tere sAmane jiMdA yaha dhanaMjaya hI terA pati hai| samajha jA aura A jA mere utsaMga meM varanA... Aja maiM tujhe chor3anevAlA nahIM!' vaha surasuMdarI kI ora Age bddh'aa| ___ 'namo arihaMtANaM' ke dhIra-gaMbhIra svara ke sAtha surasuMdarI ne Deka para se chalA~ga lagAyI samudra ke athAha pAnI meM! 'suMdarI... suMdarI... oha! daur3o... daur3o... suMdarI samudra meM gira gayI... bacAo... bacAo!' dhanaMjaya vyAkula ho utthaa| usakI AvAja sunakara nAvika loga daur3a aaye| para itane meM to jahAz2a uchalane lgaa| sanasanAtI huI tuphAnI havA ne jahAz2a ke pAla ko cIra diyA / eka joradAra dhamAkA huA aura jahAz2a kA khambhA TUTa girA | nAvika cillAne lage... 'sAvadhAna...! sAvadhAna...!' samhAlo...! samhAlo...!' udhara AkAza meM kar3Ake hone lage... dhuA~dhAra bAriza hone lgii| maujeM uchalane lagI... aura jahAz2a ne samudra ke aMdara samAdhi le lii| jahAz2a ke sAtha dhanaMjaya aura usake AdamI... usakI saMpatti sabhI kucha samudra ke tala meM samA gye| jahAz2a ke paTiye samudra ke pAnI para tairane lage! For Private And Personal Use Only
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phira vahI hAdasA 113 d.ka. sA..IADr.zarLLAHttatra MARAT18. phira vahI hAdasA aMdhiyAre AkAza kA sAyA thA sira para | musalAdhAra pAnI barasa rahA thaa| barasAta kI a~dhiyArI rAta utara AyI thii| airegairoM ke dila phaTa par3e vaisI bijaliyA~ camaka rahI thii| mahAsAgara kI tuphAnI taraMge U~cI-U~cI uchala rahI thii| aisI bhayAnaka garjanA uTha rahI thI samudra meM ki sunane para garbhavatI kA garbha gira jaae| TUTe hue jahAja kI eka paTiyA surasuMdarI ke hAthoM laga gyii| usane paTiye ko apanI bAhoM meM bhIMca liyaa| paTiyA ke sAtha-sAtha vaha bhI mahAsAgara meM uchalane lgii| usakA mana niraMtara zrI navakAra mahAmaMtra ke smaraNa meM lIna thaa| use apanI jAna kI paravAha na thii| use apane zIla ke bacane kA apAra AnaMda thaa| dhanaMjaya ke jahAz2a ko usane kaTe vRkSa kI bhA~ti TUTate hue dekhA thA aura TUTe jahAz2a ko jalasamAdhi lete hue bhI dekhA thaa| dhIre-dhIre sAgara zAMta ho gyaa| zAMta sAgara ke pAnI para surasuMdarI behoza hokara taira rahI thii| laMbe paTiye ko apane sIne se jakar3akara vaha auMdhI so gayI thii| paTiyA pAnI ke bahAva meM calA jA rahA thaa| __jaba suMdarI kI A~kheM khulI, to usane apane Apako eka nagara ke kinAre kI reta meM par3A huA paayaa| paTiyA kinAre kI reta meM daba-sI gayI thii| vaha turaMta khar3I huii| usake kapar3e jagaha-jagaha phaTa gaye the| gIle the| kIcar3a se sana gaye the| vaha kinAre para khar3I raha gii| havA meM vaha apane kapar3e sukhAne kI koziza karane lgii| ___ 'yaha kauna-sA nagara hogA? jAU~ isa nagara meM...? para anajAna nagara meM maiM jAU~gI kahA~ para! phira kahIM nayI Aphata...? Ane dU~ Aphata ko? vaise bhI aba Aphata Ane meM to aura bAkI kyA rahA hai? samudra meM kUdakara Aphata kA sAmanA kiyA hai, to phira isase bar3I aura kauna-sI Aphata calI aaegii| yahA~ khar3e rahane se to matalaba bhI kyA?' surasuMdarI calane lagI nagara kI trph| vaha nagara thA benAtaTa / nagara ke mukhya daravAz2e meM usane praveza kiyaa| itane meM nagara meM joradAra kolAhala sunA For Private And Personal Use Only
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 114 phira vahI hAdasA usane | mukhya rAste para eka bhI AdamI najara nahIM A rahA thA / irdagirda ke makAnoM meM se loga cIkha rahe the| __ 'are, o aurata! bhAga... kisI makAna meM ghusa jA! varanA mara jAegI... hAthI tujhe kucala DAlegA pairoM tle| jaldI car3ha jA kahIM para! o bhalI aurata... jA... jA... jaldI jaa|' para surasuMdarI to gumasuma-sI calatI hI rahI rAjamArga para! itane meM usane sAmane se daur3ate hue A rahe madonmata hAthI ko dekhaa| AlAnastaMbha ukhAr3akara vaha sar3aka para nikala AyA thaa| zarAba kI dukAna meM tor3a-phor3a kara usane zarAba pI lI thI - maTake meM se! aura phira vaha unmatta huA, pAgala kI bhA~ti daur3a rahA thaa| sainika loga use na to basa meM kara rahe the, na hI use mArane meM saphala ho rahe the| surasuMdarI ghabarA utthii| vaha stabdha raha gayI | mauta use do kadama dUra najara AyI... vaha khar3I raha gayI... sar3aka ke biicobiic| hAthI AyA, usane surasuMdarI ko sa~r3a meM uThAyA aura daur3A samudra kI ora | logoM ne bAvelA macA diyA : 'yaha duSTa hAthI isa becArI aurata ko yA to pairoM tale rauMda DAlegA... yA phira samudra meM pheMka degA... hAya, koI bacAo... isa abhAgina aurata ko!' sainika loga daur3e hAthI ke pIche... para ve kucha kareM isake pahale to hAthI ne surasuMdarI ko U~ce AkAza meM uchAla diyA... jaise gulera se patthara uchalA | uchalI huI surasuMdarI sAgara meM jAkara girI..., para vaha girI eka bar3e jahAz2a me| vaha jahAz2a thA dUra deza ke eka yavana vyApArI kA | benAtaTa nagara meM vaha vyApAra karane ke lie AyA thaa| usakA nAma thA phAnahAna / logoM kI cIkha-cillAhaTa sunakara phAnahAna kabhI kA jahAz2a ke Deka para Akara khar3A thaa| usane apane jahAz2a me giratI eka aurata ko dekhaa| AnanaphAnana meM vaha usake pAsa daur3a gayA | jahAz2a ke nAvika aura naukara daur3a aaye| surasuMdarI behoza ho gayI thii| usake sira ke pichale hisse meM se khUna A rahA thA / phAnahAna ne turaMta coTa lage bhAga ko dho-kara paTTI lagA dii| ThaMDe pAnI kI chIMTe chiTakara surasuMdarI ko hoza meM lAne kI koziza kii| kinAre para saikar3o nagaravAsI ikaTThe ho gaye the| phAnahAna ne izAre se logoM ko samajhA diyA ki 'yaha aurata baca gayI hai... aba vaha hoza meM hai|' loga nagara meM lauTa gaye apane-apane ghara | For Private And Personal Use Only
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phira vahI hAdasA 115 phAnahAna ne surasuMdarI ko naye kapar3e dilavAkara kahA : 'pahale tU kapar3e badala le|' surasuMdarI jahAz2a ke eka kamare meM jAkara kapar3e badala AyI / usakA pUrA zarIra coTa ke mAre darda kara rahA thA / phAnahAna ne paricArikA ke sAtha garama dUdha bhejA / surasuMdarI ne dUdha pI liyA aura vahIM jamIna para so gyii| eka prahara biitaa| usakI nIMda khulii| phAnahAna ne kamare meM praveza kiyaa| usake pIche hI paricArikA ne praveza kiyA, bhojana kA thAla hAtha meM lekara / 'suMdarI, tU yaha bhojana kara le|' phAnahAna surasuMdarI ke adabhuta rUpa se mugdha huA jA rahA thaa| usane to surasuMdarI ke sauMdarya ko dekhakara hI suMdarI kahakara bulAyA thaa| para surasuMdarI ko anajAna yuvAna vyApArI ke mu~ha se apanA nAma sunakara Azcarya huA / 'tumheM merA nAma kaise mAlUma huA? maiMne to tumheM apanA nAma batAyA nahIM hai / ' 'are vAha! kyA lAjavAba bAta hai terI / terI yaha hUra sI khUbasUratI hI terA nAma jo batA rahI hai... suMdarI!' vyApArI ne ha~sate hue khaa| usake hAsya meM dhUrtatA thii| surasuMdarI sAvadhAna ho gayI / 'bAteM to bAda meM karanI hI haiM... pahale tU khAnA khA le / ' 'nahIM, mujhe khAnA nahIM khAnA hai / ' 'kaba taka tU isa taraha bhUkhI rahegI?' 'jaba taka raha sakU~gI taba taka !' surasuMdarI ne nIcI najara rakhate hue javAba diyA / 'kyoM bhUkha se mara rahI ho? dekha, tujhe manapasaMda ho vaisA bhojana hai, phira bhI tujhe yadi ye cIje pasaMda na hoM, to maiM dUsarI cIjeM banavA dU~, para tujhe bhojana to karanA hI hogA / ' surasuMdarI ko kSudhA to lagI hI thI / vyApArI ne kAphI Agraha kiyA to usane bhojana kara liyaa| usakI thakAna dUra huI / phAnahAna calA gayA / surasuMdarI ko rahane ke lie eka alaga kamarA de diyA thA phAnahAna ne / surasuMdarI eka svaccha jagaha para padmAsana lagAkara baiTha gayI aura usane zrI namaskAra mahAmaMtra kA jApa cAlU kiyaa| eka prahara taka vaha jApa karatI rahI : jahAz2a benAtaTa nagara se ravAnA ho cukA thA / samudrayAtrA cAlU ho gayI thI / surasuMdarI khir3akI ke pAsa jAkara khar3I rahI : yaha vahI mahAsAgara thA jisameM For Private And Personal Use Only
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 116 phira vahI hAdasA vaha kUda par3I thii| jisameM dhanaMjaya ne apane jahAz2oM ke sAtha jalasamAdhi lI thii| surasuMdarI ke lie jaise vaha ghaTanA eka sapanA ho cukI thii| vaha dRzya A~khoM ke AIne meM ubharate hI vaha kA~pa utthii| 'yaha vyApArI bhI mere lie aparicita hai... isakI nIyata acchI nahIM lgtii| isakI A~khoM meM havasa hai... alabatA, isane merI sArasaMbhAla kI hai| para yaha bhI merI javAnI kA Azika to hogA hii| kyA aurata kI javAnI, yAnI purUSoM kI vAsanA tRpta karane kI bhogya vastu mAtra hai? nahIM! yaha mujhe chae, isase pahale to maiM kUda girU~gI, isI samudra meM! aba mujhe sAgara kA Dara nahIM hai... sAgara hI merI asmata ko bcaaegaa|' acAnaka usane pIche ghUmakara dekhA to pAyA ki phAnahAna daravAje para khar3A usakI tarapha tAka rahA hai| vaha yuvA thA... suMdara thA... chabIlA thaa| 'suMdarI, yahA~ tujhe kisI taraha kI dikkata to nahIM hai na?' 'nahIM! Apa merI itanI dekhabhAla jo kara rahe haiM... phira asuvidhA kyA hogI? para Apa mujhe batAe~geM, hama kahA~ jA rahe haiM?' 'sovanakula kI ora!' 'siMhaladvIpa yahA~ se kitanA dUra hai?' 'sovanakula se bhI kAphI dUra hai siMhala to! vahA~ jAne meM to eka mahInA laga hI jaae|' 'Apa sovanakula taka hI jAegeM?' 'vaise to sovanakula taka hii| para terI icchA hogI to siMhaladvIpa bhI cleNge| para siMhaladvIpa kyoM jAnA hai? vahA~ terA kauna hai?' 'mere pati vahA~ gaye haiM... mujhe unake pAsa jAnA hai|' phAnahAna mauna rhaa| surasuMdarI ke lAvaNya ko nihAratA rhaa| usakA mana bola uThA : 'maiM tujhe nahIM jAne dU~gA tere apane pati ke pAsa! maiM hI terA pati banU~gA! aba to tU mere adhIna hai... maiM tujhe kahIM jAne nahIM duuNgaa|' 'Apa yadi vahA~ taka nahIM A sakate to phira maiM dusare kisI jahAz2a meM apanA intajAma kara luuNgii| Apa parezAna na hoN|' 'isakI phikara tU mata karanA / tU isI jahAz2a meM AnaMda se rhnaa|' phAnahAna ne eka paricArikA ko surasuMdarI ke sevA meM chor3a diyA evaM khuda apane kakSa meM calA gyaa| surasuMdarI ko kaise manA liyA jAe... isake upAyoM meM kho gyaa| For Private And Personal Use Only
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phira vahI hAdasA 117 surasuMdarI kA aMtaHkaraNa cIkha rahA thA / yaha vyApArI bhI dhanaMjaya jitanA hI laMpaTa hai... tU jarA bhI lAparavAha mata rahanA / isakI Avabhagata meM lubhA mata jaanaa| usake zabdoM meM pha~sanA nahIM / parAyI strI, rUpa aura javAnI, ekAnta... vivazatA... ina saba kA matalaba, AdamI lalacAye bagaira nahIM rhegaa| eka hAdasA ho cUkA hai...|' surasuMdarI harapala hara kSaNa sAvadhAna rahakara jI rahI hai / phAnahAna use khuza karane kI aneka koziza karatA rahA para jaba usane dekhA ki surasuMdarI to usako tanika bhI Age nahIM bar3hane de rahI hai aura na hI pyAra jatA rahI hai, to usane mana-hI-mana taya kiyA ki khullamakhullA zAdI kA prastAva peza kiyA jaae| yadi mAna jAe to ThIka, anyathA usane balAtkAra karane kA nizcaya kara liyaa| usakA saba aba javAba de rahA thaa| suMdarI hamezA kI bhA~ti zrI navakAra kA jApa karake baiThI thI... itane meM phAnahAna usake pAsa AyA / surasuMdarI ne svAgata kiyA, para ukhar3e - ukhar3e mana se / 'suMdarI, tU udAsa kyoM rahatI hai ! tujhe yahA~ kisI tarafa kI asuvidhA ho, to batA de| tujhe udAsa dekhakara merA mana vyAkula ho uThatA hai / phAnahAna ne surasuMdarI se kucha dUrI para baiThate hue kahA / 'Apa jAnate ho ki mere pati kA mujhase vichoha hai aura koI bhI aurata apane pati kI judAI meM udAsa rahe, yaha to bilakula svabhAvika hai|' 'para kyoM udAsa rahanA cAhie aurata ko ? pati kI kamI ko pUrA karanevAlA AdamI mila jAe, to use svIkAra kara lenA cAhie / ' 'yaha bAta Apake deza meM hotI hogii| hamAre deza kI saMskRti alaga hai| pati kI mauta ke bAda bhI vaha aurata kisI dUsare AdamI se zAdI nahIM kara sktii| vaha apanI icchA se vaidhavya kA pAlana kregii|' 'aba tU kahA~ apane deza meM hai? maiM tujhe apane deza meM le cluuNgaa| maiM tujhase yahI bAta karane AyA hU~ ki tU mujhase zAdI kara le | hama caleMge mere apane deza meN| jahA~ svarga ke sukhabhoga apane lie hoMge !' surasuMdarI gusse se baukhalA utthii| jisa bAta kI AzaMkA thI .... Akhira phAnahAna kA vaha ghinaunA rUpa sAmane A hI gayA / usane apane svara meM sakhtI lAte hue kahA : 'phAnahAna, aisI hI bAta kucha hI dina pahale tere jaise eka vyApArI dhanaMjaya ne mere sAmane rakhI thI / jaba maiMne inkAra kiyA, to vaha mere sAtha jabaradastI For Private And Personal Use Only
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 118 caurAhe para bikanA par3A! karane para utArU ho uThA thaa| para maiMne caturAI se surakSA kara lii| Akhira maiM apanI ijjata bacAne ke lie isa mahAsAgara meM kUda gyii| usI samaya usakA jahAz2a samudra ke tUphAna meM pha~sa kara TUTa gyaa| vaha dhanaMjaya apane kAphile ke sAtha sAgara meM samA gayA | maiMne yaha saba khuda apanI A~kho se dekhA hai| usI samaya TUTe jahAz2a kI eka paTiyA mere hAtha laga gyii| aura maiM usI paTiyA ke sahAre tairatI-tairatI nagara benAtaTa ke kinAre para calI AyI... phira jo kucha huA... tumheM mAlUma hai|' phira se kaha rahI hU~... yadi terI icchA bhI dhanaMjaya kI bhA~ti isa samudra kI goda meM samA jAne kI ho, to himmata krnaa| ganImata hogI, isa bAta ko hI samudra meM pheMka de| phira kabhI aisI bAta hoThoM para galatI se bhI mata laanaa| eka hI sA~sa meM surasuMdarI saba kucha bola gyii| vaha hA~phane lagI thii| phAnahAna soca meM DUba gyaa| surasuMdarI ne garajate-larajate sAgara kI ora dekhaa| phAnahAna khar3A hokara kamare meM cakkara kATane lgaa| _ 'yaha aurata rojAnA koI maMtra japatI hai, vaha to maiM khuda dekhatA huuN| kyA patA, ise kisI divya sahAyaka kA sahArA ho... isane jisa durghaTanA kA bayAna kiyA... vaha saca bhI ho sakatA hai| mujhe apanA sarvanAza nahIM karanA hai| isake Upara maiM jabaradastI karane jAU~... aura yaha samudra meM chalA~ga lagA de to? phira merA jahAz2a samudra meM TUTa gire to?' ___ 'nahIM... nahIM, maiM to vyApArI hU~... paisA kamAne ko nikalA hU~... mere pAsa paisA AyegA to aisI kaI auratoM ko maiM AsAnI se prApta kara luuNgaa| isako mujhe bharosA dilA denA caahie| kahIM mere Dara se yaha samudra meM kUda na jaae|' usane surasuMdarI kI ora dekhA | surasuMdarI samudra kI tarapha tAka rahI thii| ___ suMdarI, maiM apanI bAta chor3a detA huuN| tU nizcita rahanA / aba maiM tere kamare meM bhI nahIM aauuNgaa| mujhe mAlUma nahIM thA ki tujha para devoM kI kRpA hai... merI galatI ko mApha kara denaa| 'tumane merI jAna bacAyI hai... tuma mere upakArI bhAI ho... mere dila meM tumhAre lie jarA bhI napharata nahIM hai|' ____phAnahAna apane kamare meM calA gyaa| vaha vyApArI thaa| use paise kI khvAhiza thii| usake dimAga meM kauI aura hI sAjiza AkAra le rahI thii| For Private And Personal Use Only
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caurAhe para bikanA par3A! 119 ANJ. Xa irti.ma. E LIA rtz.s.NEstitutti... [ 19. caurAhe para bikanA paDA! HSSAY nAyaHixe ' Yeue' remamarMENXNX7 FREE-STRE - -- nArI kA zIla-ratna to saMsAra kA zrRMgAra hai, duniyA kA saubhAgya hai| strI evaM sAgara maryAdA ke pratIka - ve kabhI bhI maryAdA ullaMghana nahIM krte| ___maryAdAvAna sAgara ke utsaMga meM surasuMdarI apanI maryAdA kI rakSA kara rahI thii| apane zIlaratna kI bhalI-bhAMti surakSA kara rahI thii| vaha thI to vyApArI patnI, para usakI nasa-nasa meM eka kSatrANI kA khUna baha rahA thaa| sovanakula ke kinAre para phAnahAna ne apane jahAz2oM ko laMgara ddaalaa| usane surasuMdarI se kahA : ___ 'yadi terA mana ho to sovanakula nagara meM tere pati kI talAza kreN| hama nagara meM cleN|' __'ve yahA~ nahIM ho skte| unake jahAz2a bhI isa kinAre para naz2ara nahIM A rahe haiN| ___ 'nahIM dikhate to kyA huA? kyA patA... tujhe duHkhI karane ke bAda vaha Aphata meM pha~sa gayA ho... usake jahAz2a DUba gaye hoM, yA luTa gaye hoM... aura vaha khuda rAste kA bhaTakatA bhikhArI ho gayA ho... kisI nagara kI galiyoM meM! aisA nahIM ho sakatA kyA?' ___'nahIM... nahIM, aisI bUrI bAteM mata kro| aisA azubha mata bolo| maiM to hameMzA unake maMgala kI kAmanA kiyA karatI hU~... unakA kalyANa ho... phira bhI, yadi tuma kahate ho to hama isa nagara meM cleN| koI siMhaladvIpa kA nagarajana mila jAe to usase bhI amarakumAra ke bAre meM pUcha skeNge|' 'sahI kahanA hai terA! cala, hama cleN|' surasuMdarI ko lekara phAnahAna ne sovanakula nagara meM praveza kiyaa| nagara kI sajAvaTa dekhate-dekhate donoM nagara ke madhya bhAga meM A phuNce| vahA~ para phAnahAna ke jahAz2a ke rakSaka sainika pahale hI se upasthita the| acAnaka phAnahAna ne surasuMdarI kI aura palaTakara tIkhI jabAna meM kahA : o madAMdha nArI, abhAgina aurata, yahIM para khar3I raha jaa| kahIM bhI idhara-udhara bhAgane kI tanika bhI koziza mata krnaa| mere sainika tainAta haiM cAroM ora! terA pati tujhe kharIdane ke lie apane Apa calA aaegaa| yahA~ tujhe meM pUre savA lAkha meM becuuNgaa| samajhI na? bahuta roba dikhA rahI thI! cupacApa khaDI rhnaa|' For Private And Personal Use Only
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 120 caurAhe para bikanA par3A! surasaMdarI phAnahAna ke isa badale hue rUpa ko dekhakara sadameM se zUnyamanaska ho gyii| phAnahAna kA itanA ghinaunA rUpa dekhakara usakI mAno vANI mara cUkI thii| caurAhe ke bIcobIca eka laMbA-U~cA cabUtarA thA / phAnahAna ne surasuMdarI ko usa cabUtare para khar3I kara diyA, khuda usake pAsa khar3A rahakara cillAne lgaa| 'suno... bhAI! savA lAkha rUpaye dekara, jisa kisI ko cAhie, isa rUpasuMdarI ko yahA~ se le jAe! bhArata kI itanI khUbasUrata parI to savA lAkha meM bhI phira dubArA nahIM milegii| jise cAhie vaha le le! aisA mAla bArabAra nahIM AtA!' ___ tamAze ke lie AmaMtraNa? rAste se guz2arate hue loga ekatra hone lge| irdagirda ke makAna-dukAna ke loga utarakara isa bhIr3a ko baDhAne lge| vaise to isa nagara meM prAyaH AdamI-aurata kA kraya-vikraya bIca bAjAra meM hotA thA...isalie logoM ko koI Azcarya nahIM thaa| 'savA lAkha rUpaye to bahuta jyAdA haiM... jarA qImata kama karo na?' bhIr3a meM se eka manacale javAna ne khaa| ___'eka paisA bhI kama nahIM hogA... yaha to bhArata kI hUra hai... yaha to saste kA saudA hai, varanA isa parI ke sAtha kucha samaya gujArane ke lie bhI hajAro rupaye lagate haiN| tumheM cAhie to lo... koI jabaradastI nhiiN| himmata ho aura rUpa kI talAza ho, to le jAo isa apsarA ko savA lAkha rupaye nakada dekara!' bhIr3a baDhatI jA rahI thii| sabhI Tukura-Tukura surasuMdarI ko dekha rahe the| surasuMdarI kI A~kheM baMda thii| usake cehare para vyathA kI ghanaghora ghaTAe~ ghira AyI thiiN| vaha gumasuma ho gayI thii| amarakumAra ke dhokhe kA zikAra hone ke bAda yaha dUsarI bAra vaha burI taraha dhokhe kA zikAra ho cukI thii| isa nagara meM kisI ke bhI dila meM sneha yA sahAnubhUti jaisI bAta thI hI nhiiN| aise dRzya to unheM roz2a-baroz2a dekhane ko milate the| deza-paradeza ke vyApArI yahA~ Akara AdamiyoM kA saudA karate-karavAte the| sovanakula meM aisA ghinaunA hIna stara kA dhaMdhA bhI calatA thaa| itane meM bhIr3a meM kucha bAvelA - sA macA / eka suMdara para prauDha mahilA bhIr3a For Private And Personal Use Only
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caurAhe para bikanA par3A! 121 ko cIrakara Age A rahI thii| loga use ha~sa-ha~sa kara rAstA khulA kara de rahe the| vaha karIba aayii| usane gaura se surasuMdarI kI deha ko dekhaa| strI ke zarIra ke jA~cane-parakhane meM usakI A~khe catura thiiN| usakA nAma thA liilaavtii| sovanakula kI vaha suprasiddha vezyA thii| vaha eka bahuta bar3A vezyAlaya calA rahI thii| usake pAsa lAkhoM rupaye the| usane phAnahAna se kahA : ___ 'maiM dU~gI savA lAkha rupaye! vyApArI, le cala isa suMdarI ko merI havelI para!' logo ne harSanAda kiyaa| lIlAvatI ke pIche phAnahAna surasuMdarI ko lekara claa| surasuMdarI parezAna thI... 'isa anajAna pradeza meM mere lie savA lAkha dene vAlI yaha aurata kauna hai?' havelI A gayI... lIlAvatI ne savA lAkha rupaye ginakara de diye | phAnahAna rUpayoM ko lekara surasuMdarI kI ora dekhA aura kuTilatApUrNa ha~sakara cala diyaa| lIlAvatI surasuMdarI ko lekara apane bhavya ratikriyA-bhavana meM aayii| 'kyA nAma hai terA, rUpasI?' 'surasuMdarI' 'bar3A pyArA nAma hai... para maiM to tujhe suMdarI hI khuuNgii|' 'calegA...!' 'tU snAna vagairaha karake suMdara kapar3e pahana le! phira hama zAMti se bAteM kreNge|' surasuMdarI ne snAna karake, lIlAvatI ke die hue kapar3e pahana lie| vaha lIlAvatI ke pAsa Akara baiTha gayI / lIlAvatI surasuMdarI kA sarasoM ke phUloMsA khilA khilA rUpa dekhakara mugdha ho utthii| usakA mana bola uThA : 'savA lAkha rupayA to dasa dina meM yaha rUpasI kamA degI!' usane surasuMdarI se kahA : 'suMdarI, aba tere tana-mana ke duHkha miTa gaye samajhanA! tere mana meM jo bhI ciMtAe~ ho... jo bhI parezAnI ho... saba kucha bAhara pheMka denaa| ekadama khuza ho jaa| isa havelI meM tujhe rahanA hai! tujhe pasaMda ho vaha khAnA khAnA / jo pasaMda ho vaha zrRMgAra karanA! isa havelI ke udyAna meM sarovara hai... usameM manacAhI For Private And Personal Use Only
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caurAhe para bikanA par3A! 122 jalakrIr3A krnaa| zarIra para sugaMdhita dravyoM kA vilepana krnaa| AMkhoM meM aMjana lgaanaa|' 'para yaha saba kyoM karane kA? mujha para tuma itanA Dhera sArA pyAra kyoM ur3ela rahI ho? merI samajha meM nahIM A rahA hai, yaha saba kucha!' 'samajha meM A jAegA suMdarI, bahuta jalda mAlUma ho jAegA tujhe bhI saba kucha! yaha saba karake tujhe isa havelI meM AnevAle rasajJa paisevAloM ko zayyAsukha denA hai| unheM khuza karake hajAroM rupaye pAne haiN| hA~, tujhe jo pasaMda ho... usa AdamI ko tU khuza karanA / tujhe jo nApasaMda ho, use maiM anya kisI lar3akI ke pAsa bheja duuNgii|' ___ 'to kyA yaha vezyAgRha hai aura tuma...?' 'isameM cauMkane kI koI bAta nahIM hai... paisevAle loga ise vezyAgRha nahIM kahate... ve ise svarga kahate haiM! yahA~ unheM apsarAe~ milatI haiN| apsarAoM ke sAtha AnaMda-pramoda ke lie ve yahA~ Ate haiM... maiM unase hajAroM rupaye letI hU~!' surasuMdarI kI A~kheM sajala ho utthiiN| usakA dila duHkha kI caTTAnoM ke nIce kasamasAne lgaa| dharatI para sthira dRSTi rakhate hue usane lIlAvatI se kahA : 'kyA tuma merI eka bAta mAnogI?' 'z2arura! kyoM nahIM?' 'maiM eka duHkhI aurata hU~!' 'yahA~ jo aurateM AtI haiM, ve saba duHkhI hI hotI haiM... phira bAda meM duHkha bhUla jAtI haiN|' 'maiM bhI apanA duHkha bhUlanA cAhatI huuN|' 'yaha to acchI bAta hai|' 'para isake lie mujhe tIna dina kA samaya caahie| tIna dina taka maiM kisI bhI AdamI kA mu~ha nahI dekhuugii|' 'isake bAda?' 'tuma kahogI vaisA kruuNgii| cUMki maiM to tumhArI krIta-dAsI hU~... tumhArI gulAma huuN|' For Private And Personal Use Only
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 123 caurAhe para bikanA par3A! 'yahA~ tU gulAma nahIM para rAnI-mahArAnI banakara rahegI! basa, merI eka bAta mAnanI hogI tujhe| jisa AdamI ko maiM tere pAsa bhejUM... use barAbara khuza karatI rhnaa|' 'ThIka hai, para mujhe tIna dinoM kA saMpUrNa vizrAma caahie|' 'mila jaaegaa| cala mere sAtha, tujhe jahA~ rahanA hai... vaha kamarA maiM tujhe dikhA duuN| kamare ko dekhate hI terI thakAna miTa jAegI... aura palaMga meM girate hI tere eka-eka aMga meM phurtI kA nazA paidA ho jaaegaa|' lIlAvatI ne surasuMdarI ko rahane ke lie eka suMdara va suzobhita kamarA diyaa| kamare meM karAyI huI vyavasthA samajhA dI aura vaha calI gii| surasuMdarI ne avilaMba kamare kA daravAjA baMda kiyA aura jamIna para gira par3I... vaha phaphaka-phaphakakara rone lgii| dila meM darda kA dariyA uphanane lgaa| A~khoM meM se A~suoM kI jhar3I hone lgii| 'merA kitanA durbhAgya! mere kaise pApakarma udaya meM Aye? jisase maiM bacane aura jise bacAne ke lie dariyA meM kUda gaI... usI daladala meM Aja A pha~sI! yahA~ maiM apane zIla ko bacAu~gI bhI to kaise? isa vezyA ne mujhe savA lAkha rupaye dekara kharIdA hai| itanA sArA rupayA dekara kharIdane ke pazcAt vaha mujhe chor3ane se rahI! maiM cAhe jitanI minnata-khuzAmada karU~, para vaha mujhe nahIM jAne degii| para yaha kyoM huA? isane kyA mujhe kharIdA? maiM khUbasUrata hU~ isalie na? merA sauMdarya hI merA duzmana banA huA hai... vaha dhanaMjaya evaM phAnahAna bhI to mere para isilie mohita hue the na? mere rUpa ke pApa se... ___ apane rUpa ko maiM kitanA cAhatI thI? apane rUpa ko dekhakara maiM apanA puNyodaya mAnatI thii| amara jaba mere rUpa kI prazaMsA karatA, taba maiM phUlI nahIM smaatii| vaha rUpa hI Aja merI jAna kA duzmana bana baiThA hai| merA sarvanAza karane kA nimitta huA jA rahA hai| kyA karU~? kahA~ jAU~? isa rUpa ko jalA dUM? Aga lagA dU~, apane cahare kI khUbasUratI meM? hA~, jalA hI dU~ isa rUpa ko | maiM badasUrata ho jAU~gI... merA ceharA jhulasa jAegA.., mere bAla jala jAe~ge... merI sUrata gaMdI ho jAegI... phira koI merI ora nigAha nahIM utthaaegaa| koI mujhe apanA zikAra nahIM banAegA... aura to aura, yaha vezyA bhI mujhe bAhara nikAla degI apane ghara se! For Private And Personal Use Only
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 124 caurAhe para bikanA par3A! __ paraMtu yadi kahIM yakAyaka amara se milanA ho gayA to? amara... mere amara! tUne yaha kyA kiyA? amara... oha! tere hI bharose para terI goda meM soyI apanI priyatamA ko isa taraha chor3a diyA? kyA tU mujhe aura koI saz2A nahIM de sakatA thA? hAya! yadi tune merA galA ghoMTa diyA hotA... mujhe mAra DAlA hotA to maiM tujhe nahIM rokatI... para merA zIla to akhaMDa rahatA na? merI asmata ko to khatarA nahIM rahatA | amara! tU soca bhI nahIM sakatA... merI kyA hAlata ho rahI hai... oha! amara, tU mujhe kabhI na kabhI... kahIM na kahIM milegA...' kyA isI AzA ke kacce dhAge ke sahAre jiMdagI gujArU~? para zIla ko ga~vAkara jInA mujhe gavArA nahIM hogaa| yaha mumakina nahIM mere lie! aura... aba jiMdA rahakara zIla kI surakSA karanA bar3A kaThina hI nahIM, asaMbhava-sA naz2ara A rahA hai| kahA~ lAkara paTaka diyA hai mere pApa karmo ne mujhe, isa vezyAlaya meM! hAya! mere pApakarma bhI kitane kaThora haiM? ___ mere amara! aba zAyada isa janama meM maiM tujhase kabhI nahIM mila pAU~gI! kevala tIna dina bace haiM... mere pAsa / yadi merA mahAmaMtra mujhe aura koI rAstA sujhAegA merI zIlarakSA ke lie... taba to maiM AtmaghAta kA rAstA nahIM apanAU~gI... varanA... are! Aja maiMne abhI taka navakAra kA jApa kyoM nahIM kiyA? basa... aba yahA~ mujhe anya to kucha kArya hai nahIM... tIna dina meM ho sake utanA jApa kara luuN|' surasuMdarI ne padmAsana lagAkara baiThakara mahAmaMtra kA jApa prAraMbha kiyaa| dhIre-dhIre jApa meM se vaha dhyAna kI duniyA meM DUba gyii| paMcaparameSThI ke dhyAna meM vaha bilakula sahajatA se tallIna ho sakatI thii| dina kA dUsarA prahara bIta cukA thaa| bhojana kA samaya huA to daravAz2e para dastaka huii| surasuMdarI ne paricArikA ko bhojana kA thAla hAtha meM lie khar3I dekhii| surasuMdarI ke sAmane smita karate hue usane aMdara praveza kiyaa| bhojana kA thAla pIr3he para rakhakara usane surasuMdarI kI ora dekhaa| 'mujhe bhojana nahIM karanA hai|' 'yahA~ jo koI nayI strI AtI hai... vaha bhojana karane se inkAra hI karatI hai| para kyA bhojana nahIM karane mAtra se duHkha dUra ho jAegA? duHkha ko dUra karane ke lie to bhojana z2arUra karanA caahie| bhojana karogI to zarIra svastha For Private And Personal Use Only
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caurAhe para bikanA par3A! 125 rahegA... tana taMdurusta rahA to mana apane Apa durusta rhegaa| kucha soca bhI skogii| kabhI-kabhI jaise mana kI bImArI zarIra ko bImAra kara detI hai, vaise zarIra kI becainI mana ko bhI hatAza banA DAlatI hai|' ___ surasuMdarI eka paricArikA ke mu~ha se itanI gaharI bAta sunakara soca meM par3a gayI : 'yaha sahI batA rahI hai...yahA~ se chUTane kA, bhAga nikAlane kA upAya socanA caahie| bhUkhA peTa koI upAya nahIM khoja paaegaa| usane pAricArikA kI ora dekhakara pUcha liyA : 'duHkha ko dUra karane kA upAya tU mujhe batalAegI? 'pahale khAnA khA lo... phira bAteM karanA / ' surasuMdarI ne bhojana kara liyaa| paricArikA surasuMdarI ko nihAratI rhii| bhojana karane kA usakA taura-tarIkA dekhatI rahI... phira dhIre se phusaphusAyI : 'kyA tuma kisI bar3e gharAne kI ho?' surasuMdarI ne sira hilAkara hAmI bhrii| paricArikA khAlI thAlI lekara calI gyii| surasuMdarI usake kadamoM kI AhaTa ko sunatI rahI...! For Private And Personal Use Only
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir haMsI ke phUla khile arase ke bAda! 126 WEAT r amatara.statestaur. AAPI[20. haMsI ke phUla khile...arase ke bAda PARY Y : ETTE + C''TERYLIMorar03MPRE'RExerryi-55-8H. xisru ' emaerarms 'mujhe yahA~ se jalda se jalda bhAga jAnA cAhie | bar3I caturAI se bhAgane kI yojanA banAnI hogI... merA mana to kahatA hai ki zAyada yaha paricArikA mujhe upayogI ho sake! isakI AMkhoM meM mere lie sahAnubhUti taira rahI thii| para kyA patA... vaha kucha aura soca rahI ho : 'yaha nayI AyI huI strI isa bhavana kI mukhya vezyA honevAlI hai... maiM isake sAtha abhI se acchA riztA kAyama kara lU~ to bAda meM yaha mujhe mAlAmAla kara degI aura merA roba-dAba bhI rahegA auroM pr| isa duniyA meM binA kisI svArtha ke kauna sneha karatA hai... aura kauna sahAnubhUti jatAtA hai? phira bhI Aja jaba vaha AegI taba meM gola-gola bAta karake dekhUgI... pUre bharose ke bagaira to bhAgane kA nAma nahIM lU~gI... anyathA vaha sIdhI hI jAkara lIlAvatI ko batA de ki yaha nayI aurata bhAgane kI firAqa meM hai|' taba to mujhe isI kamare meM phA~sI lagAkara maranA par3e! hAlA~ki jIne kI aba merI icchA hI nahIM hai| kisake lie jInA hai? aba zAyada amara mile bhI nahIM... ittaphAka se mila bhI jAe aura maiM usake pAsa jAU~, phira bhI vaha mujhe dutkAra de to? usane kyA patA anya strI ke sAtha zAdI kara lI hogI to? purUSa para bharosA kaise kiyA jAe? para isa taraha maiM kaba taka bhaTakatI rahU~gI? aura anajAna deza-pradeza meM apane zIla kI surakSA kaise karU~gI? usa narAdhama phAnahAna ne mujhe kaise dhokhA diyA? mIThI-mIThI bAteM karake mujhe nagara meM le AyA aura phira bIca-bAjAra me khar3I kara diyA, bikAU mAla kI trh| mujhe nIlAma para caDhAyA... vaha bhI eka vezyA ke haathoN| kitanI badanasIbI hai merI? kyA merI badanasIbI kA koI aMta nahIM hai? koI sImA hI nahIM hai? kabhI jisake bAre meM socA taka nahIM thA, aisI paristhiti ke pAza meM A ba~dha gayI hU~! maiMne apane gata janmoM meM kitane pApa kiye hoMge? aise kaise karma baMdhana rahe hoMge? aura yadi itane Dhera sAre pApa hI pApa kiye haiM to phira merA janma rAjaparivAra meM kyoM huA? kyoM maiM saMbhrAMta zreSThI parivAra kI bahU banI? itanI khUbasUratI kyoM milI mujhako? zIla va sadAcAra ke U~ce saMskAra kyoM mile? sabhI pApa karma eka sAtha kyoM udita nahIM hue? For Private And Personal Use Only
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir haMsI ke phUla khile arase ke bAda! 127 ___ ThIka hai, yadi koI rAstA sUjhatA hai yahA~ se bhAga chUTane kA... taba to ThIka hai... varanA phira isI kamare meM kala rAta ko gale meM phA~sI lagA apane prANa tyAga duuNgii| zIla kI surakSA to kisI bhI qImata para karU~gI hii|' surasuMdarI ke mana meM vicAroM kA tumula saMgharSa cala rahA thaa| rAta bhara vaha socatI rahI... kabhI kyA? kabhI kyA? rAta bItI / saverA huaa| usane uThakara zrI namaskAra mahAmaMtra kA smaraNa kiyaa| dainika kArya nipaTAkara vaha baiThI-baiThI paricArikA kI pratIkSA kara rahI thii| kamare ke daravAje khule hI rakhe the usane / paricArikA dUdha lekara A phuNcii| 'devI, mere Ane meM derI huI kyA? mujhe to thA ki Apa abhI-abhI jagI hoMgI... yahA~ to jaldI koI uThatA hI nahIM!' 'maiM to soyI hI nahIM... phira jaldI yA derI se jagane kA savAla hI nahIM utthtaa|' 'kyA yahA~ para Apako koI asuvidhA hai? Apa soyI kyoM nahIM?' 'abhAgina ko asuvidhA kyA koI suvidhA kyA? yahA~ AnevAlI aurata bhAgyazIlA ho hI nahIM sakatI na?' 'ApakI bAta to sahI hai... para yahA~ Akara to z2arUra bhAgyavatI bana jaaeNgii| Apake jaisA sauMdarya yahA~ hai kisakA? isa bhavana meM nahIM para isa pUre sovanakula meM Apa jaisA rUpa kisI kA nahIM hogA!' __'yahI to mere duHkhoM kA ronA hai... isa rUpa kI dhUpa ne to mujhe jhulasA rakhA hai... isa pApI sauMdarya ne to mujhe yahA~ lA ulajhA diyA hai|' _ 'yaha to tumheM zurU-zurU meM aisA lagegA... para tIna dina bAda jaba yahA~ bar3e rAjakumAra aura zreSThIkumAra Ae~ge... taba yaha duHkha havA ho jaaegaa|' ___aisI bAta hI mata kara merI bahana! mere mana meM to mere apane pati ke alAvA anya sabhI AdamI pitAtulya haiM yA bhrAtAtulya haiM... maiM to cAhatI hU~, ina tIna dinoM ke bhItara hI mujhe mauta A jAe | maiM narka meM nahIM jI skuuNgii|' surasuMdarI ro pdd'ii| paricArikA ke mana meM nirNaya ho gayA ki 'yaha strI kisI U~ce khAnadAna kI hai... usane pUchA : 'yadi tumheM aitarAja na ho to maiM do - cAra bAte pUchanA cAhatI hU~ tumase?' 'pUcha le na bahana! mere jIvana meM chupAne jaisA kucha hai bhI nahIM!' For Private And Personal Use Only
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir haMsI ke phUla khile arase ke bAda! 128 'tumhArA paricaya jAnanA cAhatI hU~... aura tuma yahA~ kisa taraha A gayI.. yadi mujhe batAo to...' 'para tU jAnakara kyA karogI?' 'karU~gI to kyA? para tuma jo kahogI vaha z2arUra karU~gI!' 'sacamuca' surasuMdarI ne paricArikA ke kaMdho para apane hAtha rakha diye! 'vAdA karatI hU~! 'suna le merI dAstAna!' surasuMdarI ne zurU se lekara aba taka kI sArI ghaTanAe~ sunA diiN| paricArikA ne kAphI dhyAna dekara sArI bAteM suniiN| yakSadvIpa kI... yakSarAja kI... bAteM sunakara to use lagA ki 'z2arUra isa strI para daivI kRpA hai|' dhanaMjaya kI jalasamAdhI kI bAta va benAtaTa nagara meM huI ghaTanA sunakara... usake mana meM surasuMdarI ke prati sahAnubhUti ke dIye jala uThe | phAnahAna kI badatamIjI va prapaMca-lIlA sunakara to usane usake nAma para thUka diyA... usake mu~ha meM se gAlI nikala gayI! pUrI bAta sunakara usane surasuMdarI se pUchA : 'kahie... devI! Apa mujhase kyA cAhatI haiM? Apa jo bhI sAtha sahayoga mA~gogI... maiM dU~gI! mujhe tumase pUrI hamadardI hai...|' 'mere sAtha dhokhA to nahIM hogA na?' 'dhokhA? dhokhA karanevAle hoMge... amarakumAra... dhanaMjaya aura phAnahAna... jaise AdamI loga! yaha saritA unameM se nahIM! bharosA karanA mujha para! saritA kabhI dhokhA nahIM degI!' 'to tU mujhe yahA~ se bhAgane kA rAstA batA de! maiM terA upakAra kabhI nahIM bhUlU~gI!' 'para jAnA kahA~ hai?' 'jahA~ merI qismata le jAe mujhe, vahA~!' 'isa taraha yadi qismata ke bharose hI rahanA ho to phira tumhArI qismata tumheM yahA~ le hI AyI hai... yahIM raha jAo na? aura kahA~-kahA~ bhaTakogI!' 'yahA~? nahIM... yahA~ to bilakula nahIM rahanA hai... mujhe tU isa nagara ke For Private And Personal Use Only
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir haMsI ke phUla khile arase ke bAda! 129 bAhara pahu~cA de... phira maiM jaMgala kI zaraNa meM calI jAU~gI! merA zIla salAmata rahe... basa! mujhe aura kucha nahIM cAhie!' __saritA khar3I huii| usane kamare ke bAhara jAkara idhara-udhara dekha liyA aura phira daravAjA baMda karake bhItara aayii| ___ kala subaha tar3ake hI maiM yahA~ AU~gI, tuma taiyAra rhnaa| nagara ke bAhara tumheM le cluuNgii| phira kahA~ jAnA yaha tuma taya krnaa| para eka bAta tuma lIlAvatI se Aja hI kaha denA ki merA svAstha ThIka nahIM hai... zarIra meM pIr3A hai... kisI acche vaidya ko merA zarIra dikhAnA hai| kucha dina auSadha-upacAra kara lU~... tAki zarIra taMdurusta ho jaae| phira puruSoM ko rijhAne kA kArya bhalI-bhA~ti ho skegaa|' 'tune kahA vaise maiM bAta to kara dUMgI... para usa vaidya ko yahA~ bulAegI to?' 'nahIM, vaha vaidya yahA~ AegA hI nahIM! vaha kAphI bUDhA hai, gA~va ke daravAz2e para rahatA hai... aura isa bhavana kI kisI bhI aurata ko zArIrika bImArI ho to use usI vaidya ke pAsa hI lIlAvatI bhejatI hai| vaidya lIlAvatI kA vizvAsapAtra bhI hai|' ___ 'para, vaha khuda mere sAtha AegI to?' 'nahIM... tumhAre sAtha vaha mujhe hI bhejegii| vaha khuda to kabhI bhI kisI strI ke sAtha vaidya ke vahA~ jAtI hI nahIM hai|' __surasuMdarI gahare vicAroM meM DUba gayI : mere khAtira saritA to parezAnI meM nahIM pha~segI na?' saritA bolI :'tuma merI ciMtA kara rahI ho na?' 'hA~, para tUne kaise jAna liyA?' 'tumhAre vaha yakSarAja Akara mere kAna meM phusaphusAha gye|' aura saritA ha~sa dii| surasuMdarI bhI hAsya ko na roka skii| kaI dinoM bAda usake cehare para hAsya ke phUla khile the| 'devI, U~ce ghara ke loga hameMzA dUsaroM kI hI ciMtA jyAdA karate haiN| isalie maiMne aMdAja lagAyA ki tuma merI ciMtA kara rahI hogI... maiM tumhAre sAtha AU~... aura phira vApasa akelI AU~... to tumheM bhagAne kA iljAma mere sira Ae... phira lIlAvatI mujhe sajA kare yA naukarI se nikAla de! aisA soca rahI ho na?' For Private And Personal Use Only
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 130 haMsI ke phUla khile arase ke bAda! 'are vAha! tU to bAbA, merI aMtaryAmI ho gyii|' surasuMdarI saritA se lipaTa gyii| 'aura yadi Apa pharamAe to maiM ApakI sAthI ho jAU~!' nahIM... nahIM sarU! mere sAtha rahakara to tu duHkhI ho jAegI! maiM to hU~ hI abhAgina! tU mujhe sahayoga de yahI kAphI hai| paraMtU mujhe batA de ki kahIM tujha para mujhe bhagAne kA iljAma to nahIM AegA na?' __'nahIM! tuma bilkula nizcita rhnaa| tumhArA navakAra maMtra merI bhI rakSA kregaa| merI surakSA ke lie tuma thor3A jApa aura jyAdA kara lenaa| karogI na?' surasuMdarI jaise apane duHkha bhUla gayI... saritA kI bAtoM ne usake dila para kA bojha halakA kara diyaa| 'maiM to lIlAvatI ko kahU~gI ki 'acchA hI huA jo vaha suMdarI bhAga gayI... varanA vaha jagadambA to tumhAre isa bhavana ko rAkha kara DAlatI! usakA yakSarAja Akara hama sabako kaccA hI cabA jAtA!' ___ surasuMdarI mu~ha meM sAr3I kA AMcala bharakara ha~sane lgii| saritA bhI ha~sa par3I! surasuMdarI ne dUdha pI liyA aura saritA se kahA : 'Aja to thAlI bharakara khAnA laanaa| bhara-peTa khAU~gI!' 'khAogI hI na! kala jo daur3a lagAnI hai!' 'terI tarkazakti lAjavAba hai|' saritA ha~satI-ha~satI cala dii| surasuMdarI kAphI Azvasta ho gayI thii| sArI rAta use nIMda nahIM AyI thI, isalie vaha jamIna para leTate hI vahIM para so gyii| gaharI nIMda meM vaha do prahara taka soyI hI rhii| acAnaka usake pairoM ke talave para kisI kA mulAyama sparza hone lagA, to vaha jhaTake ke sAtha jaga utthii| A~khe kholakara dekhA to pairoM ke pAsa saritA baiThI thii| usake nikaTa bhojana kI thAlI par3I huI thii| 'tU kaba AI?' 'do ghar3I to bItI hI hogI!' 'oha! mujhe jagAnA to thA!' 'sapanA TUTa jAye to?' For Private And Personal Use Only
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir haMsI ke phUla khile arase ke bAda! 131 ___ 'bilakula hI galata bAta! mujhe eka bhI sapanA AyA hI nahIM thA / itanI to gaharI nIMda AyI ki pichale kaI dinoM se maiM gaharI nahIM soyiithii| Aja so gayI... isakA zreya tujhe...' ___ 'na...na... nahIM! isakA zreya tumhAre usa navakAra maMtra ko denaa| aba bAteM bAda meM kareMge... abhI to bhojana kara lo|' 'tU bhI mere sAtha hI khAnA khAegI na?' 'itanA bhojana hama donoM ko pUrA thor3e hI hogA?' mujhe khAne ke lie jyAdA cAhie!' saritA ne bhojana kI eka thAlI meja para rkhii| eka hI thAlI meM donoM ne bhojana kiyaa| 'devI! eka bAta kI saphAI de dU~... maiM isa bhavana kI paricArikA hU~, itanA hI! isa bhavana ke dhaMdhe ke sAtha merA koI saMbaMdha nahIM hai! aisI saphAI isalie de rahI hU~, kahIM pIche se tumhAre mana meM aphasosa na ho ki maiMne vaizyA ke sAtha bhojana kiyA, apane zIla ko kalaMka lgaayaa| kevala peTa kI khAtira mujhe isa bhavana meM naukarI karanI par3atI hai|' surasuMdarI saritA ke UrjasvI ujale cehare ko dekhatI rhii| usake dila meM saritA ke prati sneha kA raMga ubharane lgaa| saritA khAlI thAlI lekara calI gyii| surasuMdarI lIlAvatI ke kamare kI tarapha cala dii| lIlAvatI ne dulAra se surasuMdarI kA svAgata kiyA aura pUchA : 'suMdarI, thakAna to utara rahI hai na? koI takalIpha to nahIM hai na?' 'saba kucha ThIka hai... para eka z2arA takalIpha hai!' 'kyA hai? bola na?' 'mujhe merA zarIra kisI acche vaidya ko dikhAnA hogaa| zAyada maiM kisI roga kI zikAra ho gayI hU~... yaha roga dUra ho jAe, phira hI maiM tumhArI AjJA kA pAlana kara paauuNgii|' 'isameM kauna-sI bar3I bAta hai? acchA huA Aja tUne batA diyA / maiM vaidya ko kahalA detI huuN| vaha subaha hI milatA hai| kala subaha maiM tujhe vaidya ke vahA~ bhijavA duuNgii| aura kucha cAhie to khnaa|' 'nahIM... basa, auSadhi-upacAra ho jAe to phira zAMti rhegii|' For Private And Personal Use Only
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir surasuMdarI sarovara DUba gaI! 132 surasuMdarI apane kakSa meM calI aayii| use apanI yojanA saphala hotI dikhI, para maiM nagara chor3akara bhAga kara jAU~gI kahA~? jaMgala meM koI narAdhama mila jAe~ to?' duHkha ke hI dina meM vicAra bhI jyAdAtara duHkha ke Ate rahate haiN| surasuMdarI gumasuma ho gyii| usane zrI namaskAra mahAmaMtra kA jApa cAlU kiyaa| mana ko ekAgra banAne kI koziza karane lgii| dhIre-dhIre jApa meM lIna ho gyii| sA~jha ke bhojana kA samaya ho cukA thaa| saritA kA svara gUMjA : 'kyA maiM aMdara A sakatI hU~?' javAba kI pratikSA kiye bagaira vaha aMdara calI aayii| bhojana kI thAlI meja para jamAkara bolI : 'akkA (lIlAvatI) kI AjJA ke mutAbika kala bar3e tar3ake hI mujhe tumhAre sAtha vaidyarAja ke ghara jAnA hai|' 'maiM taiyAra rhuuNgii|' 'abhI to bhojana ke lie taiyAra ho jAo! hA~, peTa bhara khAnA... kyA patA kala kahA~ jAogI? kyA khAne ko mile na mile! aura phira tuma yahA nahIM khAtI... vaha nahIM khAtI... kitanA kaSTa de rahI ho apane Apako!' _ 'sari! jiMdagI meM A~dhI ke gale galabA~hI DAlakara hame jInA hI par3atA hai, na insAna ko? aura merI qismata meM to jIte jI mara jAnA likhA kara lAyI hU~... na jAne kitanI mauteM merA iMtajAra kara rahI haiM!' "aisA mata kaho! ye dina bhI gujara jAe~ge... devI! tumhArI rakSA to maMtra ke devatA jo kara rahe haiM! acchA aba bhojana ko ThaMDA karane kI AvazyakatA nahIM hai|' For Private And Personal Use Only
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org **** surasuMdarI sarovara DUba gaI ! 5 / 21. surasuMdarI sarovara meM DUba gaI CAEZZ PM PERSARAPARARENES Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 'vaidyarAja, hama devI lIlAvatI ke bhavana se A rahe haiN| devI ne kahalavAyA hai ki yaha navAgaMtuka suMdarI ke darda ko jAnakara usakA upacAra karanA hai / ' saritA ne vaidya rAja ko namana karake vinayapUrvaka nivedana kiyA / 133 'acchA, tuma bhItara ke kamare meM baiTho, maiM jarA apane nityakarma se nipaTakara dekha luuNgaa|' 'yadi Apako vilamba honevAlA ho to isa suMdarI ko maiM yahIM chor3akara jAU~! phira vApasa A jAU~gI ise le jAne ke lie / ' 'ThIka hai... tujhe jAnA ho to jAo bAda meM vApasa A jaanaa| cU~ki mujhe dera to lagegI hI / ' suMdarI kI ora dekhakara saritA ne jAne kI ijAz2ata lii| izAre se jaMgala kA rAstA dikhAkara saritA vahA~ se tez2I se cala dii| surasuMdarI ne khir3akI meM se dUra-dUra taka phaile hue jaMgaloM ko dekhA / per3oM ke jhuramuTa the... choTI-moTI pahAr3iyA~ ... nadI-nAle... dikha rahe the / jaMgaloM ke usa pAra ojhala ho jAnA sarala thA / nityakarma se nipaTakara vayovRddha vaidyarAja surasuMdarI ke pAsa aaye| 'kaho... beTI... kyA takalIpha hai ?' 'pitAtulya vaidyraaj| merI takalIphoM kA aMta nahIM hai| pati ke dvArA tyakta aura isa vaizyA ke hAthoM bikI maiM eka rAjakumArI hU~ / ApakI zaraNa meM AyI hU~ / mujhe bacA lIjie !' 'beTI, maiM to eka vaidya hU~ / ' 'maiM jAnatI hU~... roga kA merA bahAnA hai / mujhe daraasala meM to yahA~ se pharAra ho jAnA hai| maiM apanI jAna dekara bhI mere zIla kI rakSA karanA cAhatI huuN| maiM ApakI eka sahAyatA cAhatI hU~ / ' For Private And Personal Use Only 'bola beTI! kyA karU~ maiM tere lie ? tU itanA sahana kara cUkI hai... beTI.. kyA karU~? merA to pezA hai, phira bhI tU bola maiM kyA kara sakatA hU~ ?' 'maiM yahA~ se bhAga rahI hU~ / lIlAvatI talAza karane ke lie yahA~ AyegI /
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir surasuMdarI sarovara DUba gaI! 134 Apa use itanA yadi kaheM 'vaha kahA~ gayI... mujhe mAlUma nahIM hai... maiMne to use jA~cakara davAI de dI thI... phira vaha calI gyii|' 'acchA... beTI! tU aba yahA~ se zIghra calI jA | paramAtmA terI rakSA kreNge| Akhira to satya hI vijayI hotA hai|' surasuMdarI vaidyarAja ke caraNoM meM praNAma karake tvarita gati se usa makAna se nikalakara nagara ke daravAz2e ke bAhara AyI aura phira navakAra kA smaraNa karake jaMgala kI ora daur3ane lgii| mana meM navakAra kA jApa thA / ekAdha kosa taka mukhya rAste para calane ke pazcAt vaha pagaDaMDI para daur3ane lgii| vaha jAnatI thI savA lAkha rupaye dekara vezyA ne use kharIdA thaa| vaha guma ho jAe... pharAra ho jAe to use khojane ke lie lIlAvatI dharatI-AkAza sira para uThAye binA nahIM rhegii| rAjA ke samakSa zikAyata karegI to rAjA ke sainika bhI cAroM ora use khojane ke lie nikala pddege| surasuMdarI na dizA dekhatI hai... na kA~Te-kaMkar3a kA khyAla kara rahI hai, vaha to betahAzA daur3a rahI hai| daur3ate-daur3ate thaka jAtI, to dhIre-dhIre calatI hai| cAroM ora dekhatI hai| dUra-dUra najara pheMkatI hai| usake mana meM bharosA ho gayA ki koI pIchA nahIM kara rahA hai| vaha Azvasta huii| dina ke tIna prahara bIta gye| sUraja astAcala kI ora jhukane lagA thaa| surasuMdarI eka bar3e sarovara ke kinAre ke pAsa jA pahuMcI thii| sarovara ke kinAre vRkSoM kA samUha thaa| surasuMdarI usameM jAkara baitthii| vaha thakAna se cUra huI jA rahI thii| usakA pUrA zarIra pIr3A se tar3apa rahA thaa| donoM pairoM kI er3iyoM se khUna baha rahA thaa| surasuMdarI ko saritA kA vicAra satAne lgaa| 'kyA huA usa becArI kA? kyA lIlAvatI ne usa para mujhe bhagAne kA iljAma to nahIM mar3hA hogA na? usase satya ugalavAne ke lie phaTakArA to nahIM hogA na? vezyA ke ghara meM naukarI karatI hai, phira bhI usake dila meM kitanI mAnavatA bharI huI hai? mere lie usane kitanI himmata dikhAyI / maiMne use kucha diyA bhI nhiiN| Upha... mere pAsa hai bhI kyA dene ke lie? maiM kitanI abhAgina! o mere paramAtmA... usakI rakSA karanA... mere navakAra, use Apatti se bcaanaa|' surasuMdarI kI A~khoM meM se garama-garama A~sU Tapakane lge| usane idhara-udhara kI jamIna ko sApha kiyA aura vizrAma karane ke lie leTa gyii| havA zIta thii| per3oM kI ThaMDI chA~va thii| pakSiyoM kA kujana gUMja rahA thaa| For Private And Personal Use Only
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 135 surasuMdarI sarovara DUba gaI! jhIMguroM kI AvAja A rahI thii| phira bhI surasuMdarI kI A~khoM meM nIda kahA~? usake mana meM Dara thA... nirAzA thI... vaha vyathA se AtaMkita huI jA rahI thii| 'maiM jAU~gI kahA~? jaMgala meM cora - DAkU mujha para hamalA kareMge to? kisI gA~va-zahara meM jAU~ to... vahA~ phira badamAsoM se pAlA par3a jAe...! merA lAvaNya hI mere zIla ke lie khatarA khar3A kara rahA hai| nahIM... nahIM, aba mujhe jInA hI nahIM hai | jIne kA matalaba bhI kyA? maiM isa sarovara meM kUdakara apane prANa de dU~ / ' ___ vaha khar3I huI... usake dila para nirAzA kA bojha aba asahya huA jA rahA thaa| vaha sarovara kI pAla para car3ha gyii| sarovara pAnI se bharA-pUrA thaa| bar3ebar3e magaramaccha usameM mu~ha bAye ghUma rahe the| surasuMdarI ne A~khe mUMda lii| dono hAtha jor3akara zrI navakAra mahAmaMtra kA smaraNa kiyaa| zAsanadevoM ko smaraNa karake vaha bolI :'he zAsanadevatA : maiM caMpAnagarI ke zreSThIputra amarakumAra kI patnI surasuMdarI hU~ | mere pati merA tyAga karake cale gaye haiN| Aja dina taka maiMne mana-vacana-kAyA se apane zIla kI rakSA kI hai| amarakumAra ke alAvA anya kisI purUSa ko maiMne apane dila meM sthAna nahIM diyA hai| zAyada amarakumAra bhUle-bhaTake merI khoja meM yahA~ cale Aye to unase kahanA ki tumhArI patnI ne isa sarovara meM kUdakara AtmahatyA kI hai| he paMcaparameSThI bhagavAna! maiM ApakI sAkSI se merI svayaM kI AtmasAkSI se kahatI hU~ ki mere mana meM kisI bhI jIvAtmA ke prati na to gussA hai na nArAjagI hai| maiM sabhI jIvoM se kSamAyAcanA karatI hU~| sabhI mujhe kSamA kreN| maiM apane zarIra para se mamatva haTA rahI huuN| maiMne yadi isa jIvana meM kucha dharma kA pAlana kiyA ho to mujhe janama-janama taka paramAtmA jinezvara deva kA zAsana mile / mujhe unhIM kI zaraNa hai| merA saba kucha dharma ko arpita hai|' aura surasuMdarI ne chalA~ga lagA dI sarovara meN| eka 'chapa...' kI AvAja AyI aura surasuMdarI sarovara ke pAnI meM DUba gyii| eka prahara bIta gayA... saritA lIlAvatI ke pAsa pahu~cI 'devI, surasuMdarI abhI taka vaidyarAja ke ghara se AyI nahIM hai... to kyA maiM jAkara use livA lAU~?' 'kyA abhI taka nahIM lauTI? itanI dera kyoM huI use?' 'devI hama gaye taba vaidyarAja to nityakarma se nipaTe bhI nahIM the, unakI umra bhI to kitanI adhika ho cukI hai!' For Private And Personal Use Only
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 136 surasuMdarI sarovara DUba gaI! 'tU jaldI jA... aura surasuMdarI ko le aa|' saritA vaidyarAja ke yahA~ phuNcii| vaidyarAja se pUchA : 'vaidyarAja, suMdarI kahA~ hai?' 'vaha to kabhI kI yahA~ se calI gaI hai|' 'para abhI vaha havelI para pahu~cI nahIM hai|' 'kyA patA kahA~ gayI hogI? yahA~ se to davAI lekara calI gyii|' saritA daur3atI huI lIlAvatI ke pAsa paha~cI... usake cehare para havAIyA~ ur3a rahI thii| ciMtA evaM vihvalatA kI rekhAe~ ubhara rahI thii| ____ 'devI, suMdarI to vahA~ nahIM hai... vaidyarAja ne kahA ki vaha to davAI lekara vahA~ se kabhI kI nikala gyii|' 'phira vaha gaI kahA~?' nagara meM usakI talAza kara / ' lIlAvatI gusse va zaMkA se bhar3aka uThI thii| 'saritA, tujhe to mAlUma hai na ki maiMne use savA lAkha rupaye dekara kharIdA thA... vaha isa taraha A~khoM meM dhUla jhoMkakara calI jAe... yaha to...|' 'devI, bhAgane kI to usameM himmata dikha hI nahIM rahI thii| kitanI garIba gAya-sI laga rahI thI...?' 'aba bAteM banAnA chor3a... jAkara talAza kara / ' lIlAvatI ne naukaroM ko bhejA talAza karane ke lie aura khuda rAjasabhA meM phuNcii| rAjA se zikAyata kii| rAjA ne turaMta cAroM ora AdamI bhejakara talAza kraavaayii| para zAma Dhalate-Dhalate to sabhI khAlI hAtha vApasa aaye| lIlAvatI ke hoza ur3a gaye, vaha phaphaka-phaphakakara ro dii| saritA ne lIlAvatI se AhistA se kahA : 'devI, Apa roo mata! savA lAkha rupaye to tuma cuTakI bajAte kamA logii| vaha suMdarI gaI to marI balA TalI, vaha yadi rahatI to apana saba kI jAna khatare meM thii|' 'kyA bAta kara rahI hai, saritA! sApha-sApha kaha jo kahanA ho|' 'maiM sahI bAta kara rahI hU~, mAlakina... maiM saca bola rahI huuN|' 'para kucha batAegI bhI yA bakatI hI jAegI?' 'Apa nahIM mAnegI, para maiMne eka roja usa suMdarI ko kisI khophanAka yakSarAja se chipakara bAteM karate dekhA thaa| maiM daravAz2e kI oTa meM chipakara khar3I thii| For Private And Personal Use Only
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 137 surasuMdarI sarovara DUba gaI! 'heM kyA kahA? yakSarAja?' 'hA~... yakSa use DhAr3hasa de rahA thA : 'tU ciMtA mata kara beTI, yaha vezyA yadi tere zIla kA khaMDana karavAegI to maiM ise jiMdA hI cabA ddaaluuNgaa|' ___ 'kyA kahA? tUne aisA sunA thA?' lIlAvatI Dara ke mAre kA~pane lgii| usane saritA ke donoM hAtha pakar3a liye| hA~, maiMne apane kAnoM se sunA thaa|' 'to phira mujhe Aja taka batAyA kyoM nahIM?' 'zAyada tumheM bharosA nahIM hogA...' 'to kyA vaha yakSarAja hI use uThA le gayA hogA?' 'mujhe to aisA hI lagatA hai| jo ho so acchA! aba use khojane kI koziza bhI na kIjie... kyA patA yadi yakSarAja nArAja ho jAegA to hama sabako...' nahIM... nahIM... saritA, mujhe nahIM cAhie vaha kalamu~hI suMdarI, kambakhta ne savA lAkha rupaye ga~vAe mere!' 'para devI! hama jiMdA rahe, yahI ganImata hai, paisA to idhara gayA... udhara se A jaaegaa|' 'hA~... apana jiMdA raheM yahI bahuta / aba aisI kisI bhI suMdarI ko nahIM khriiduuNgii|' surasuMdarI sarovara meM kUda girii| DubakI khAkara jaise hI vaha pAnI kI sataha para AyI ki eka bahuta bar3A magaramaccha use nigala gyaa| behoza surasuMdarI magaramaccha ke peTa meM bilkula akhaMDa-akSata utara gyii| magaramaccha kA eka dA~ta bhI usake zarIra meM lagA nhiiN| ___ magaramaccha tairatA huA sarovara ke sAmanevAle kinAre para calA gyaa| zikAra milane kI khuzI meM... vaha khuda hI dhIvaroM kA zikAra ho baiThA / kinAre para dhIvaroM ne apanI jAla bichAkara taiyAra rakhA thaa| kinAre para khar3e dhIvaroM ne dekhA ki bar3A magaramaccha jAla meM pha~sa gayA hai... ve bar3e khuza hue | magaramaccha ko bAhara nikaalaa| unhoMne magaramaccha ke peTa ko kAphI phUlA huA dekhA... 'avazya, isa magaramaccha ne kisI bar3e jalacara ko nigalA lagatA hai|' For Private And Personal Use Only
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 138 AdamI kA rUpa eka sA! unhoMne paraspara bAta karake magaramaccha ko sAvadhAnI se cIrane kA nirNaya kiyA / kAphI jIvaTa se unhoMne magaramaccha ko cIrA / aMdara meM surasuMdarI ko behoza sthiti meM dekhaa| ve pahale to cauMka utthe| phira bar3e salIke se AhistA-AhistA usako bAhara nikAlakara jamIna para sulaayaa| sUkhe kapar3e se usake zarIra ko poNchaa| sabhI dhIvara surasuMdarI kA bejor3a sauMdarya dekhakara pAgala ho utthe| unhoMne itanA sauMdarya sapane meM bhI nahIM dekhA thaa| 'yaha strI jiMdA hai... maiM ise apanI patnI bnaauuNgaa|' dhIvaroM kA mukhiyA mu~ha se lAra TapakAtA huA bolaa| __'yaha nahIM ho sakatA... ise hama sabane milakara nikAlA hai, tU akelA kyoM isakA mAlika hogA?' eka bUDhe dhIvara ne usakI bAta ko kATa ddaalaa| 'to phira isa aurata kA karoge kyA?' mukhiyA jhuMjhalA utthaa| 'mujhe eka vicAra AyA / hama isa aurata ko apane nagara ke rAjA ko bheMTa ke taura para de deM, to zAyada rAjA hama logoM ko bahuta bar3A inAma degA... apana isa inAma ko Apasa meM bA~Ta leNge| kyoM ThIka hai na?' / __hA~... yaha acchI bAta hai... mahArAja ko itanI suMdara rAnI mila jAegI... aura hama ko rupayoM kI thailI! vAha, kyA kahanA? donoM kA kAma bana jaaegaa|' 'para pahale isa aurata ko hoza meM to lAo!' eka dhIvara bolaa| mukhiyA samIpa ke jaMgala meM jAkara kisI vanaspati ke patte tor3a laayaa| dono hAthoM meM pattoM ko masalakara usakA rasa surasuMdarI kI nAka meM bUMda-bUMda karake ddaalaa| phira usI rasa ko usake zarIra para ghisane lgaa| dhIre-dhIre surasuMdarI kI behozI dUra hone lgii| usane A~kheM kholI... cAroM tarapha naz2ara pherI... anajAna jaMgalI jaise logoM ko dekhakara vaha cIkha uThI... usakA zarIra kA~pane lagA... 'maiM kahA~ hU~...? tuma saba kauna ho?' 'tU sarovara ke kinAre para hai... tujhe magaramaccha nigala gayA thaa| hamane use cIrakara tujhe jiMdA bAhara nikAlA hai; aba tujhe hama apane rAjA makaradhvaja ko bheMTa ke rUpa meM de deNge| tU rAnI bana jAegI... mahArAnI bnegii|' ___ 'nahIM... nahIM...! mujheM nahIM honA hai rAnI... mujhe marane do...' surasuMdarI sarovara kI tarapha daur3I para dhIvaroM ne use pakar3a liyA... aura use lekara nagara kI ora cala diye| For Private And Personal Use Only
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AdamI kA rUpa eka sA! 139 ALAJ. XNaitri. m LI. EL ...Masala.. AAP [22. AdamI kA rUpa eka-sA Hity kala ma ....... xerce'rgarma-MEENAXEnary .. ... ...... ... asahAya rUpavatI nava-yauvanA! nirAdhAra lAvaNyamayI lalanA! zAyada hI kisI virale AdamI kI A~kheM usa yuvatI meM bhaginI kA nirmaladarzana kara sakatI hai| koI-koI mahApurUSa hI usa lalanA meM jananI ke mAtRbhAva ke darzana kara sakate haiN| usake sahAyaka banate haiN| usakA AdhAra banate haiN| rAjA makaradhvaja kI vikArI A~kheM surasuMdarI kI deha para barapha para phisalatI bAriza kI taraha phisala rahI thii| surasuMdarI ke nayana nimIlita the| 'annadAtA, hama loga Apake lie eka bar3hiyA upahAra ke taura para isa suMdarI ko le Aye haiN| dhIvaroM ke saradAra ne rAjA ko namaskAra kara ke khaa| 'vAha! kyA zAnadAra bheMTa tuma loga lAye ho mere lie... jAo... tuma sabako eka-eka haz2Ara suvarNa muhareM puraskAra ke rUpa meM mila jaaegii|' rAjA ne apane koSAdhyakSa se khaa| koSAdhyakSa ne turaMta hara eka dhIvara ko eka-eka haz2Ara suvarNa muhareM dekara bidA kiyaa| dhIvara khuza hokara nAcatekUdate hue gye| rAjA surasuMdarI ko lekara rAjamahala meM aayaa| usane paricArikA ko bulAkara suMdarI ko snAna vagairaha karavAkara suMdara vastra va kImatI gahanoM se use sajAne kA Adeza kiyaa| paricArikA suMdarI ko lekara gayI snAnagRha meM, 'tUM snAna vagairaha kara lo... maiM tumhAre lie vastra AbhUSaNa lekara abhI AyI vApasa / ' surasuMdarI ne mauna rahakara snAnagRha meM jAkara snAna kara liyaa| paricArikA dvArA diye gaye suMdara vastra usane cupacApa pahana lie / gahane pahanane se usane inkAra kara diyA... 'maiM gahane nahIM pahanatI!' paricArikA ne Agraha kiyA, para surasuMdarI ne manA kiyaa| paricArikA surasuMdarI ko lekara rAjA ke pAsa aayii| 'aba ise sabase pahale bhojana karavA de, aisA kara, isake lie bhojana kI thAlI yahIM para le A / ' paricArikA ko rAjA ne AjJA dii| paricArikA calI For Private And Personal Use Only
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AdamI kA rUpa eka sA! 140 gaI, bhojana lAne ke lie| rAjA vAsanA kA z2ahara A~khoM meM bharakara surasuMdarI ke deha para chir3akane lgaa| usakI A~khoM meM surasuMdarI kA aniMdya sauMndarya unmAda jagA rahA thaa| 'terA nAma kyA hai?' 'sursuNdrii|' 'are vAha! hai bhI kitanI suMdara! devaloka kI apsarA to dekhI nahIM, para tujhase jyAdA suMdara to nahIM ho sktii|' surasuMdarI sAvadhAna ho utthii| 'maiM yahA~ vApasa pha~sa gayI hU~...' use aMdAz2a laga gyaa| paricArikA bhojana kA thAla lekara aayii| surasuMdarI kSudhAtura to thI hii| usane khAmoza rahate hue bhojana kara liyaa| 'tU bahuta thakI-thakI laga rahI hai... eka do prahara ArAma kara le|' rAjA ne paricArikA kI ora dekhakara kahA : 'isako aMta:pura meM le jaa| paTarAnI ke kakSa ke pAsavAle kamare meM ise ArAma krvaanaa| ise kisI bhI taraha kI takalIpha na ho, isakA khyAla krnaa|' ___ 'jI,' kahakara paricArikA surasuMdarI ko apane sAtha lekara calI gayI aMtaHpura meN| rAjA ke nirdeza anusAra paricArikA ne kamarA khola diyA / Avazyaka suvidhAe~ juTA kara paricArikA ne surasuMdarI kI tarapha dekhaa| ____ 'maiM do prahara taka ArAma karU~gI... vahA~ taka isa kamare meM koI A na pAe! maiM kamarA aMdara se baMda kara rahI huuN|' 'jaisI ApakI icchA / ' paricArikA kamare se bAhara calI gyii| surasuMdarI z2amIna para hI leTa gyii| rAjA makaradhvaja ne mana-hI-mana nirNaya kara liyA surasuMdarI ko paTarAnI banAne kaa| para idhara paTarAnI madanasenA ne paricArikA ko bulAkara pUchA : 'yaha aurata kauna hai?' 'maiM nahI jAnatI... mhaaraanii|' 'kahA~ se AyI hai?' 'dhIvaroM ke TolI ko milI thI, ve mahArAjA ko bheMTa kara gaye haiN|' 'mahArAjA ne kyA kahA isa strI se?' 'maiMne to kucha sunA nahIM... snAna-bhojana vagairaha karavAkara usake lie isa kamare meM ArAma karane kI vyavasthA kara dI hai|' For Private And Personal Use Only
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 141 AdamI kA rUpa eka sA! ___ madanasenA ne surasuMdarI ko dekhA thaa| aMta:pura meM usakA praveza hote hI vaha cauMka uThI thI : 'mahArAjA z2arUra isa aurata ko rAnI banAyeMge... yaha zAyada unakI priya rAnI ho jAe!' vaha catura thI, vicakSaNa thii| usane turaMta anumAna lagA liyaa| 'purUSa to hameMzA nAvInya kA pUjArI hotA hai... yaha z2arUra nayI rAnI bana jAegI... vaise bhI rUpasI hai... khUbasUrata hai| rAjA kA mana moha legii| dhIredhIre... maiM apriya ho jAU~gI, merA sarvasva lUTa jaaegaa| maiM kahIM kI nahIM rhuuNgii| nahIM... nahIM maiM isa aurata ko yahA~ nahIM rahane duuNgii|' rAjA makaradhvaja socatA hai : 'merI kismata teja hai| kitanI AsAnI se itanI khUbasUrata parI jaisI aurata hAtha laga gayI hai! duniyA meM khojane jAU~ to bhI aisA strI-ratna milanA mumakina nhiiN| kitanA adbhuta sauMdarya hai... eka-eka aMga jaise saMgamaramara sA tarAsA huA hai...| sAkSAta jaise kAmadeva kI rati / mAno kAmadeva ne hI isako racA ho| madanasenA to isake Age kAlI-kalUTI sI lagatI hai| maiM avazya surasuMdarI ko paTarAnI kA pada de duuNgaa|' rAjA surasuMdarI se milane ke lie kAphI adhIra ho utthaa| aMta:pura meM gyaa| besamaya, bevajaha rAjA ko aMtaHpura meM AyA dekha kara pahale to madanasenA ko ajUbA lagA... para dUsare hI kSaNa rAjA kA irAdA bhA~pa gii| usane rAjA kA svAgata kiyaa| usakA sanmAna kiyA aura apane zayanakakSa meM rAjA ko le aayii| rAjA kI asvasthatA rAnI se chipI nahIM thii| 'abhI isa vakta kaise AnA huA?' 'aise hI calA AyA... vaha aurata AyI hai na? use koI asuvidhA to nahIM hai na... basa, yahI pUchane ke lie AyA thaa|' 'kauna hai vaha strI?' 'eka nirAdhAra strI hai... dhIvaroM ko eka magaramaccha ke peTa meM se jiMdA milI hai... ve mujhe bheMTa kara gaye haiN|' 'to aba isakA kyA karanA hai?' 'abhI taka maiMne usake sAtha kucha bAtacIta nahIM kI hai... bAta karU~ taba mAlama ho ki usakA kyA irAdA hai|' For Private And Personal Use Only
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org AdamI kA rUpa eka sA ! 'para Apane kucha socA to hogA na usake lie...?' 'socA to hai... para...' Apane 'mere sAmane Apa itanA jhijhaka kyoM rahe hai ?' khulakara kahie nA.... kyA socA hai... ?' Apako mujhapara bharosA nahIM hai... ?' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 'zAyada tumheM pasaMda na Aye!' 'Apako jo pasaMda... vaha mujhe maMjUra hogA / ' 'sacamuca?' 'to kyA... 'nahIM-nahIM... bharosA to pUrA hai / ' 'to phira kaha dIjie na apane mana kI bAta / ' 'maiM socatA hU~... use rAnI banAne ke lie / ' 'oha! isameM itanA saMkoca kyA ? rAjAoM ke aMtaHpura meM to aneka rAniyA~ hotI haiN...|' 142 'para abhI... maiMne usase pUchA nahIM hai|' 'vaha kyoM manA karane lagegI ? bhalA, rAjA kI rAnI honA kise pasaMda nahIM?' 'acchA... to phira abhI maiM calatA hU~ / ' rAjA ne surasuMdarI ke kamare kA daravAz2A baMda dekhA 'Aja jAne de... maiM kala use pUcha lU~gA / ' 'hA~... Aja to vaha aMdara se daravAz2A baMda kara ke kamare meM so gayI hai / ' aura vaha calA gayA / madanasenA kA mana kur3hane lagA : 'kyA maiM itanI pAgala hU~... jo mere hI sira para sautana ko biThA lU~...? nahIM... kabhI nahIM ... / mahArAja usase mileM, isase pahale maiM svayaM usase miluuNgii| usake mana kI bAta jAna lU~gI / phira Age kI socU~gI / ' For Private And Personal Use Only saMdhyAkAlIna bhojana kA samaya ho cukA thA / paricArikA surasuMdarI ke lie bhojana kI thAlI lekara AyI... usane daravAz2A khttkhttaayaa| surasuMdarI jaga gaI... usane daravAz2A kholA / 'maiMne Apake ArAma meM khalala DAlA... mApha kareM... bhojana kA samaya ho cukA thA... ataH...'
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 143 AdamI kA rUpa eka sA! 'koI bAta nahIM... maiMne paryApta ArAma kara liyA hai...|' surasuMdarI ne zAMti se bhojana kiyaa| usane paricArikA se pUchA : 'are, maiMne terA nAma to pUchA bhI nhiiN| tUne batAyA nahIM...| tU kitanI acchI paricArikA hai... mere jaisI anajAna ke sAtha bhI salIke se bolatI hai... bAta karatI hai|' apanI prazaMsA sunakara paricArikA zaramA gaI... vaha bolI : 'merA nAma ratnA hai|' 'ratnA, terI mahArAnI kA kyA nAma hai?' 'maiM khuda hI batA dU~gI vaha nAma... sursuNdrii|' madanasenA ko khaMDa meM AtI dekha paricArikA sakapakA gii| 'merA nAma madanasenA hai... suNdrii|' cehare para smita ko bikharetI huI madanasenA palaMga para baitthii| surasuMdarI madanasenA ke sAmane dekha rahI thii| ratnA bhojana kI khAlI thAlI lekara kamare meM se bAhara nikala gayI thii| 'ApakA darzana karake mujhe AnaMda huA / ' surasuMdarI ne bAta zurUAta kii| 'atithi kI kuzalatA pUchane ke lie to AnA hI cAhie na?' cAhe tu nirAdhAra abalA ho... para Aja to rAjamahala kI mehamAna ho|' 'yaha to ApakI udAra dRSTi hai... varanA, nirAdhAra nArI ko Azraya de bhI kauna, mahArAnI?' 'terI bAteM... tere bolanA ke DhaMga... isase mujhe lagatA hai ki tU kisI U~ce gharAne kI strI hai| merA anumAna sahI hai yA galata? saca kahanA tuu|' ___ 'Apa sahI haiM... devI! mere pitA rAjA haiM... aura mere pati eka dhanADhya zreSThI 'to phira tU nirAdhAra huI kaise? yahA~ kaise A pahu~cI? yadi tujhe etarAz2a na ho to mujhe sArI bAta btaa|' surasuMdarI ne apanI sArI jIvana-kahAnI kaha sunAyI madanasenA se | sunatesunate madanasenA ne kaI bAra apanI A~kheM poMchI... surasuMdarI ke prati hArdika sahAnubhUti vyakta karate hue usane kahA : 'bahana... tere zIla ko bacAne ke lie tU sarovara meM kUda gayI... kitanA sAhasa hai tujhameM? zIlarakSA ke lie tUne kitane kaSTa uThAye...? aura tU yahA~ kaise For Private And Personal Use Only
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AdamI kA rUpa eka sA! 144 sthAna meM A pha~sI ho? mahArAjA tujhe rAnI banAne kA irAdA kara rahe haiN|' 'nahIM... nahIM, yaha kabhI nahIM ho sakatA... mahArAnI!' 'yaha to maiM samajha cukI hU~| tU dA~to tale jIbha dabAkara mara jAegI... para rAjA kI icchA ke adhIna nahIM hogii|' 'aba to vaise bhI jIne kI merI icchA hI nahIM hai... jIkara karU~ bhI kyA? para mauta bhI kahA~ AtI hai? marane jAtI hU~ to kisI na kisI bahAne baca jAtI 'itanI nirAza mata ho| navakAra maMtra ke prabhAva se tU apane pati se z2arUra milegii|' 'kaise mila sakU~gI? maiM yahA~ pha~sa jo gayI huuN|' 'isa Aphata se to maiM tujhe chur3avA dUMgI... suNdrii|' "kyA kaha rahI ho, devI! to, to maiM ApakA upakAra kabhI nahI bhUlU~gI... mere para kRpA karo... mujhe yahA~ se mukta kara do|' 'dhIre bola... dIvAra ke bhI kAna hote haiN|' surasuMdarI kI duvidhA dUra huii| vaha madanasenA ke nikaTa jAkara baitthii| 'dekha, barAbara dhyAna se suna / abhI yahA~ mahArAjA aaeNge| isa vakta to maiM yahA~ para hU~ to tU nizciMta hai| mahArAjA ko apane kakSa meM le jaauuNgii| ve dUsarA prahara pUrA hone ke bAda apane zayanakakSa meM cale jaaeNge| isake bAda maiM tere pAsa aauuNgii|' maiM tere kamare ke daravAz2e para tIna bAra dastaka duuNgii| tU dhIre se daravAjA kholakara bAhara saraka AnA | cupacApa mere pIche-pIche calI AnA | maiM tujhe isa mahala ke gupta daravAz2e meM se bAhara nikAla duuNgii| phira kile ke gupta daravAz2e se bAhara nikalavA duuNgii| basa, phira tU jaMgaloM meM kho jaanaa| terA navakAra maMtra terI rakSA kregaa|' surasuMdarI to sunakara harSa vibhora ho utthii| itane meM rAjA makaradhvaja A gyaa| 'Aiye svAmI / ' madanasenA ne svAgata kiyaa| 'kyoM surasuMdarI kuzala to hai na?' For Private And Personal Use Only
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AdamI kA rUpa eka sA! 145 'ApakI kRpAdRSTi ho, phira mujhe kuzalatA hI hogI na?' surasuMdarI ne A~kheM madanasenA kI ora rakhakara javAba diyaa| 'svAmin, ApakI icchA saphala hogii|' 'kyA tU ne surasuMdarI ke sAtha bAta kara lI?' 'hA~... kara lI bAta to| para Apako tIna dina z2arA sabra karanA hogaa|' 'are, tIna dina kyA teraha dina bhI maiM sabra kara sakatA hU~ suMdarI ke lie!' 'basa, to phira eka pakkI! aba Apa mere zayanagRha meM pdhaareN| surasuMdarI ko abhI jyAdA ArAma kI AvazyakatA hai|' ___ makaradhvaja ko lekara madanasenA apane zayanakakSa meM calI gyii| surasuMdarI ne apane kamare ke daravAz2e baMda kiye| naI Aphata se chuTakArA pAne kA AnaMda surasuMdarI ko Azvasta kara rahA thaa| vaha palaMga meM leTI... para 'yahA~ se vApasa jAU~gI kahA~? phira DarAvane jNgl...| hAya... kitanI badakismatI hai merI...? na jAne kaba yaha saba dUra hogA?' asvastha mana ko paMcaparameSThI ke dhyAna meM lagAtI huI vaha nIMda kI goda meM saraka gyii| For Private And Personal Use Only
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Akhira 'bhAI' milA! 146 m am tr. sistma acsshihista COMS 23. Akhira 'bhAI' mila gayA Unity NANCHKHereyAyaNaIAMENexmments37 7 ghanI a~dherI rAta thii| DarAvanA jaMgala thaa| sanasanAtI huI sarda havA ke sAtha khar3akate pattoM kI AvAja bhI vAtAvaraNa ko bhayAnaka banA rahI thii| nipaTa akelI surasuMdarI anajAna rAste para betahAzA daur3I jA rahI thii| use apane vinazvara prANoM kI tanika bhI paravAha nahIM thI, vaha ciMtita thI kevala apane zIladharma kI rakSA ke lie | khuda kI jiMdagI ke prati vaha beparavAha ho cUkI thii| usakI tamAma sukha kI icchAe~ duHkha ke dAvAnala meM rAkha ho cUkI thii| usane do-do bAra mauta ke mu~ha meM jAne ke koziza kI, para mauta usase katarAtI rhii| cAhane para bhI mRtyu use mila nahIM pA rahI thii| kucha dera calatI... kucha dera daur3atI... surasuMdarI eka vikaTa aTavI meM bhaTaka gaI, rAta kA dUsarA prahara pUrA ho cUkA thaa| vaha thaka gaI thii| kahIM surakSita jagaha mila jAe to ArAma krluuN|' soca rahI thI ki eka AvAz2a ubharI : 'kauna hai? jo bhI ho... vaha khar3e rhnaa|' aura jaise z2amIna meM se phUTa par3e ho, vaise acAnaka dasa bAraha luTeroM ne Akara surasuMdarI ko ghera liyaa| surasuMdarI Dara ke mAre kA~pa uThI eka luTerA AyA... surasuMdarI ke samIpa Akara TukuraTukura use dekhane lgaa| surasuMdarI ke saudarya kA nazA usa para car3hane lgaa| ___ 'dosto, hUra hai hUra... yaha to! bilakula parI jaisI suMdarI hai! vAha! kyA mAla milA hai? Aja aura to kucha nahIM milA... para afasosa nahIM, yaha to saba se qImatI mAla mila gyaa|' 'taba to Aja rAta hama kahIM nahIM jAe~ge... yahIM para isa suMdarI ke sAtha... hI raat...|' 'cupa mara... yaha parI apane lie nahIM hai... apane mAlika ke lie hai| pallIpati ko bheMTa deMge to vaha bar3e khuza hoNge|' ____ 'to phira le calo ise pallIpati ke pAsa! luTeroM ke aguA ne surasuMdarI kA hAtha pkdd'aa| surasuMdarI ne jhaTakA dekara apanA hAtha chur3A liyaa| usane kahA : 'mujhe chUnA mt| maiM tumhAre sAtha cala rahI huuN|' For Private And Personal Use Only
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Akhira 'bhAI' milA! 147 luTere nAcate-kudate hue surasuMdarI ko lekara pallI kI ora cala diye| surasuMdarI ne apanI mAnasika zAnti aura dhairya ko saheja liyA thaa| vaha nizcita hokara cala rahI thii| jise mauta se Dara na ho use phira phikra kisa bAta kI? jaise ki surasuMdarI ina sabhI AphatoM kI AdI ho gayI thii| pallI A gyii| mazAloM kA prakAza thA / surasuMdarI ne prakAza meM luTeroM ke aDDe kI jagaha ko dekha liyaa| luTere use eka makAna meM le gye| makAna kyA, miTTI kA banAyA huA jhoMpar3A thaa| ___ makAna meM ghusate hI usane pallIpati ko dekhA... palabhara to surasuMdarI bhaya se kA~pa utthii| use lagA vaha kisI krUra badhere kI guphA meM A pha~sI ho| pallIpati kA zarIra ekadama sthUla va bhoMDA sA laga rahA thaa| usake zarIra meM rIcha se bAla uge hue the| usakI A~khe bar3I-bar3I aura DarAvanI thI / zarIra para eka mAtra kAlA kapar3A usane lapeTa rakhA thA, jo ki usake zarIra ke raMga meM samA gayA thaa| usake samIpa hI khUna se sanI huI do talavAreM rakhI huI thiiN| eka mailI-sI godar3I para vaha karavaTa ke bala leTA huA thaa| luTeroM ke sAtha rUpasI aurata ko dekhakara vaha turaMta uTha baiThA : 'are vAha! dosto... yaha kyA cIz2a le Aye ho Aja?' 'mAlika, jaMgala meM se milI hai... parI hai parI! devaloka kI apsarA se bhI jyAdA suMdara lAye haiM Apake lie saradAra!' pallIpati A~kheM phAr3akara jaise surasuMdarI ko kaccI hI nigala jAnevAlA ho, usa taraha ghUra rahA thaa| surasuMdarI naz2ara jhukAye hue khar3I thii| _ 'sacamuca parI hai, yaha to| maiM ise merI patnI banAU~gA | jAo, Aja tumheM corI meM jo bhI mAla mile... vaha saba tumhArA / hama tumhAre para khuza haiN|' luTere khuza-khuza hokara nAcate hue cale gye| pallIpati khar3A huaa| surasuMdarI ke karIba aayaa| 'dekha suNdrii| maiM isa pallI kA mAlika hU~... tujhe maiM apanI aurata bnaauuNgaa| tU merI rAnI bnegii| isa pUre ilAke kI mahArAnI! vAha! phira kyA majA AegA! 'apanA mu~ha baMda kara | aura mujhase dUra khar3e rahanA, yadi khairiyata cAhatA ho to|' surasuMdarI ne ghur3akate hue khaa|| 'tujhe mAlUma hai chokarI, tU kisase bAta kara rahI hai...?' For Private And Personal Use Only
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Akhira 'bhAI' milA! 148 'hA~.... hA~... bhalI-bhA~ti jAnatI hU~, maiM cora-luTeroM ke saradAra se bAta kara rahI hU~...' 'tujhe merI bAta mAnanI hogii...|' 'nahI mAnU~gI to?' 'isakA pariNAma burA hogA...' 'pariNAma kI paravAha maiM nahIM krtii|' 'taba mujhe jabaradastI tujha para kAbU pAnA hogA... | maiM tere rUpa ko kucala DAlU~gA apane hAthoM...' aura pallIpati surasuMdarI ko apane bAhoM meM bharane ke lie Age baDhA... para surasuMdarI cAra-chaha kadama pIche haTa gyii...| ___'tU mere zIla ko nahIM lUTa sakatA, pAgala... jahA~ khar3A hai vahIM khar3A rahanA... vrnaa|' 'oho... meMDhakI ko bhI jukAma hone lagA... arI kyA bigAr3a legI tU merA?' 'maiM kyA karU~gI, yaha jAnane kI tujhe besabrI hai?' 'ho... ho... ho... yahA~ para rAjA maiM hU~... mai jo cAhU~ vaha yahA~ para hogaa...| sIdhe DhaMga se mere vaza meM ho jA... nahIM to mujhe hArakara isa suMdara mukhar3e ko khUna se nahalAnA hogA... hU~ hU~... samajhatI kyA hai, chokarI! maiM terA sara utArakara rakha dUMgA dhar3a para se!' 'aisA Dara kisI aura ko dikhAnA... kAyara! yadi tAkata ho, to uThA talavAra aura kara prahAra!' 'acchA? itanI himmata terI?' 'are... bakabaka kiye vagaira hathiyAra uThAkara kucha kara dikhA, o Darapoka!' pallIpati kA gussA Ape se bAhara ho gyaa...| vaha talavAra khiMcakara surasuMdarI kI tarapha lpkaa| surasuMdarI, Asa-pAsa ke vAtAvaraNa se alaga haTakara zrI navakAra mahAmaMtra ke dhyAna meM lIna ho gayI...| usake irdagirda prakhara-prakAza kA eka vartula khar3A ho gayA! kucha pala bIte-na-bIte itane meM to eka divya AkRti prakaTa huI... __ pallIpati to hakkA-bakkA raha gyaa| usake hAtha meM upara uThI talavAra jyoM-kI-tyoM dharI raha gyii| divya AkRti Age bar3hI... pallIpati ke sIne para kar3A prahAra kiyaa| aura eka divya AvAja ubharI : For Private And Personal Use Only
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Akhira 'bhAI' milA! 149 'duSTa! narAdhama! isa mahAsatI para tU prahAra karanA cAhatA hai...? terI jAna le luuNgii|' __ pallIpati z2amIna para luDhaka gayA... usakI talavAra dUra uchala gayI... usake mu~ha meM se khUna Ane lagA... pUrA zarIra pasIne se tara-batara ho gayA... usakI A~kheM phaTI-phaTI raha gayI... bhaya... trAsa va pIr3A se vaha cIkha uThA : 'mujhe bacAo... maiM tumheM mA~ mAnatA hU~... merI mA~!... bcaao...|' devI ne surasuMdarI ke sira para hAtha rakhA | surasuMdarI to paMcaparameSThI ke dhyAna meM lIna thii| sira para devI kA divya kara-sparza hote hI usane AMkheM kholI... zAsanadevI ko hAjarA-hajUra dekhakara vaha harSa se vibhora ho utthii| usane mastaka jhukAkara praNAma kiyA aura devI adRzya ho gyii| surasuMdarI ne pallIpati ko dekhA / vaha becArA Dara ke mAre A~dhI meM patte kI bhA~ti kA~pa rahA thaa| usake mu~ha meM se aba bhI khUna baha rahA thaa|... khar3e rahane kI bhI usameM tAkata nahIM thI... vaha bar3I muzkila se bola pAyA : ___ 'mA~... mApha karo mujhe! merI bar3I galatI huI... maiM tumheM nahIM pahacAna paayaa| tuma to sAkSAta jagadambA ho! tumhArI karUNA se hI maiM jIvita raha sakA huuN| varanA maiM to mara hI jAtA... jAo mA~! tumhe jahA~ jAnA ho... tuma to mahAsatI ho...' rAta kA tIsarA prahAra pUrA ho cUkA thaa| cauthA prahAra prAraMbha ho gayA thaa| cA~da bhI uga gayA thA, AkAza meN| surasuMdarI eka pala bhI dera kie bagaira, pallI meM se nikala gayI... aura jaMgala ke rAste Age bar3ha gyii| ___ usake zarIra me phuratI A gaI thii| usakI kalpanA meM se zAsanadevI kI AkRti haTa nahIM rahI thii| zrI navakAra mahAmaMtra ke aciMtya prabhAva kA pratyakSa anubhava karake vaha harSavibhora huI jA rahI thii| aura vaha pallIpati saradAra! jaba usake sAthI luTere vApasa pallI meM lauTe, to vaha una para AgababUlA hotA huA barasa par3A : 'duSTo! tuma kise le Aye the yahA~? jAnate ho?' becAre luTere to pallIpati kA itanA khophanAka rUpa dekhakara sakate A gaye 'vaha to sAkSAta jagadambA thI... tumhAre pApoM se Aja maiM mara hI jAtA... bhalA ho usa jagadambA mA~ kA, usane mujhe bacAyA, pApiyoM! aba kabhI bhI For Private And Personal Use Only
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Akhira 'bhAI' milA! 150 kisI aurata ko parezAna mata krnaa| kisI kI ijjata para hAtha mata ddaalnaa| varanA maiM tumheM eka-eka ko kATakara jamIna meM gAr3a duuNgaa|' luTeroM ne pallIpati kI AjJA ko mAthe para cddh'aayaa| pallIpati ne jaba sArI bAta kahI taba to ve becAre kA~pane lge| unhone kasama khA lI phira kabhI kisI bhI aurata ko burI naz2ara se nahIM dekheNge| __ + + + surasuMdarI calatI rahI sabere tk| vaha eka bhare-pUre sarovara ke nikaTa phuNcii| sarovara kI mer3a para caDhakara dekhA to sarovara meM svaccha pAnI hiloreM le rahA thaa| haMsoM ke bacce taira rahe the pAnI meN| surasuMdarI ko pyAsa lagI thii| usane pAnI piyaa| vaha thakAna se cUra ho rahI thii| kinAre para ke vRkSakI chAyA meM jamIna para hI leTa gayI surasuMdarI, ArAma karane ke irAde se / kuchI hI dera meM usakI A~kheM mUMda gayIM... vaha nIMda meM kho gyii| zAsanadevI ke pratyakSa darzana hone ke bAda surasuMdarI ne anumAna lagAyA thA ki aba lagatA hai... mere duHkha ke dina bIta gaye... puNya ke udaya bagaira devIdevatA kA darzana hotA nhiiN|' isa anumAna ne surasuMdarI ke dila meM AzA, umaMga aura AnaMda bhara diyA thaa| vaha Azvasta ho cukI thii| 'aba jalda amara se milana honA caahie|' vaha gaharI nIMda meM DUbI thii| itane meM vahA~ eka virATakAya pakSI AyA... aura surasuMdarI ke samIpa baiThA... vaha thA bhAraMDa pakSI / ___ bhAraMDa pakSI kA peTa eka hotA hai... usakI grIvA do kAna va A~kheM cAracAra hotI haiN| paira tIna hote haiM... bolI vaha manuSya kI bolatA hai... usa ke mana bhI hotA hai| bhAraMDa pakSI ne surasuMdarI ko dekhaa| usane mRta deha samajhakara surasuMdarI ko apane bar3I coca meM jakar3A aura vaha AkAza meM ur3ane lgaa| ___ jyoM-jyoM bhAraMDa AkAza meM Upara ur3ane lagA... tyoM-tyoM ThaMDI havA ke thaper3e use lagane lge| havA ke jhoMkoM ne surasuMdarI ko jagA diyA... apane Apako bhAraMDa pakSI ke mu~ha meM pha~sI dekhakara... vaha cIkha uThI... chUTane ke lie For Private And Personal Use Only
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Akhira 'bhAI' milA! 151 bharasaka koziza karane lagI... bhAraMDa pakSI ne jaba jAnA ki 'yaha koI lAza nahIM hai... yaha to jiMdA strI hai| usane apanI coMca ko kholA... surasuMdarI AkAza meM pheMkI gyii| usI samaya AkAza meM eka vimAna calA jA rahA thaa| vimAnacAlaka ne AkAza meM isa romaharSaka dRzya ko dekhA... surasuMdarI ko bhAraMDa pakSI kI coMca se nIce girate dekhA... vimAnacAlaka ne apane vimAna meM tejI se giratI surasuMdarI ko sAvadhAnI se pakar3a liyaa| surasuMdarI vimAna meM girate hI besudha hokara lur3haka gayI... vimAnacAlaka ne upacAra vagairaha karake use saceta kara diyaa| jagakara usane apane sAmane kisI anajAna khUbasUrata yuvaka ko dekhA / vaha cauNkii| sAvadhAna ho gii| maukA dekhakara vimAna meM se kUdane ke lie taiyAra ho gyii| vimAna cAlaka ne usako pakar3a liyaa| 'mujhe roko mt| mujhe jInA nahIM haiM... mujhe mara jAne do|' ___ 'tU hai kauna? terA paricaya to de mujhe? tU kyoM mara jAnA cAhatI ho? aisI kisa Aphata meM pha~sI ho?' tuma kyA karoge, yaha saba jAnakara? maiM acchI taraha jAnatI hU~... tuma mardo ko| tuma mujhe apanI patnI banAne kI bAta karoge... para yaha bAta kabhI bhI ho nahIM skegii| tuma jaise AdamI mujhe isase pahale bhI mila cuke haiN|' 'bahana! hAtha kI pA~co UMgaliyA~ eka sI nahIM hotii| duniyA meM sabhI AdamI kAmI yA laMpaTa hI hote haiM kyA? maiM tujhe merI bahana mAnU~gA | tU mujhe bhAI mAna | apanA mujhe paricaya de| maiM tujhe sahAyaka houuNgaa| tere duHkha ko, jaise bhI ho dUra karane kA prayatna kruuNgaa|' ___ surasuMdarI ne kahA : pahale tuma vimAna ko Akaza meM roka do| yA phira z2amIna para utAro... phira maiM tumhe apanA paricaya duuNgii|' vimAnacAlaka ne AkAza meM apanA vimAna sthira kiyA | surasuMdarI ne apanI rAmakahAnI zurU se lekara Aja taka kI kaha sunaayii| vimAnacAlaka ne ekAgratA-pUrvaka... sahAnubhUti ke sAtha sArI bAta sunii| use eka mahAsatI jaisI strI bahana ke rUpa meM milane kA AnaMda huaa| surasuMdarI ne pUchAH 'tuma kauna ho? apanA paricaya karA do?' 'bahana, aba maiM apanA paricaya duuNgaa| vaitADhya parvata kA nAma to tUne sunA hogA?' 'hA~... vaitADhya parvata para to vidyAdhara rAjAoM ke nagara haiN|' For Private And Personal Use Only
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir naI duniyA kI saira 152 'usakI uttara zreNI kA maiM rAjA huuN| merA nAma hai rtnjttii| mere pitA kA nAma hai maNizaMkha va merI mA~ kA nAma hai gunnvtii| mere pitA ne isa asArasaMsAra kA tyAga kiyA hai| unhoMne caritradharma aMgIkAra kiyA hai| naMdIzvara dvIpa para ve kaThora tapa kara rahe haiN| ve samatA ke sAgara haiN| maiM unhIM ke darzana-vaMdana karane ke lie naMdIzvara dvIpa meM gayA thaa| vahA~ se lauTate vakta acAnaka mujhe bahana surasuMdarI mila gyii| pUrva-janma ke anaMta-anaMta puNya ho taba tere jaisI bahana mile / aba tU bilakula nizciMta hokara mere sAtha mere nagara meM cala / merI cAra patniyA~ haiN| unameM se hara eka bar3e-bar3e rAjA-mahArAjA kI beTI haiN| unameM rUpa, raMga va rasa kA adbhuta sAmaMjasya hai|' ____ 'maiM tumhAre sAtha AU~ to sahI... para merI eka icchA yadi tuma pUrNa karo to?' For Private And Personal Use Only
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir naI duniyA kI saira 153 a. X.NET . LTIExtracasthanity / 24. naI duniyA kI saira! nity S x xerEx-rarsearsMEKAXEurry 'kaha bahana! merI zakti va sAmarthya kI maryAdA meM jo bhI terA kAma hogA maiM z2arUra kruuNgaa|' 'tuma jisa naMdIzvara dvIpa kI yAtrA kara Aye... usa naMdIzvara dvIpa kI yAtrA mujhe nahIM karavA sakate?' ___'kyoM nahIM? z2arUra... jarUra! karavAU~gA merI bahana! naMdIzvara dvIpa to deva va vidyAdharoM kA mahAn zAzvat tIrtha hai...| para hai bahuta dUra | phira bhI merA yaha vimAna havA kI gati kA hai| hama kahIM bhI rUke bagaira... sIdhe cleNge| kahIM utaranA nahIM par3egA bIca meM / ' ___ 'para rAste meM AnevAle dvIpa-samudra una sabakI pahacAna to mujhe karavAnI hI hogii|' surasuMdarI harSa se pulakita ho utthii| usane sAdhvIjI ke pAsa 'madhyaloka' kA adhyayana kiyA thaa| naMdIzvara dvIpa ke bAre meM Dhera sArI jAnakArI usake pAsa thii| Aja yakAyaka... vaha usa adbhuta dvIpa kI yAtrA karane ke saubhAgya ko prApta kii| jana-sAdhAraNa kI, mAmUlI AdamI kI aukAta nahIM usa dvIpa para jAne kii| viziSTa vidyAzaktivAle manuSya hI vahA~ jA sakate haiN| ratnajaTI vidyAdhara rAjA thaa| usake pAsa viziSTa prakAra kI vidyAzaktiyoM thii| ratnajaTI ne vimAna ko gatizIla bnaayaa| thor3e hI kSaNoM meM vimAna AkAza meM Upara car3ha gayA va pUrvadizA kI ora teja gati se Age bddh'aa| 'bahana, abhI hama jaMbUdvIpa meM se guz2ara rahe haiN| abhI tujhe merUparvata dikhAyI degaa| bilakula sone kA banA huA hai, tU dekhakara ThagI-ThagI raha jaaegii| apanA vimAna merUparvata ke samIpa se hI gujregaa|' surasuMdarI ne sone kA merUparvata dekhA... vaha bola uThI, 'adabhuta! adbhuta! kitanA U~cA... A~kha ThaharatI hI nhiiN| nahIM, bhAI nahIM... najara jAegI bhI kaise? pUre lAkha yojana kI U~cAI hai usakI / ' 'aba kucha hI dera meM apanA vimAna lavaNasamudra ke Upara se udd'egaa|' / 'hA~... do lAkha yojana vistRta lavaNa samudra hai na? sAre jaMbUdvIpa ke cAroM ora gherA kiye hue phailA hai|' For Private And Personal Use Only
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir naI duniyA kI saira 154 vimAna 'lavaNasamudra' para se gujara rahA thaa| nIce pAnI hI pAnI ... / surasuMdarI usa apAra anaMta jalarAzi ko apalaka nihAratI hI rhii| itane meM ratnajaTI ne kahA : 'are... isa samudra meM kyA kho gayI ? isase bhI bar3e-bar3e, laMbe-caur3e ... samudra hamako pAra karane haiM / ' 'vaha to hai hI... kAlodadhi sAgara to ATha yojana kA hai na?' 'tujhe to dvIpa samudra kI laMbAI-caur3AI bhI yAda hai .... kamAla hai! ' 'maiMne apane pitA ke ghara yaha sArA adhyayana kiyA huA hai na?' 'idhara dekha bahana, apana aba 'ghAtakI khaMDa' ke Upara se ur3e jA rahe haiM / ' 'yaha bhI jaMbUdvIpa ke jaisA manuSya kSetra hai... para yahA~ kI duniyA to nirAlI hai...|' vimAna ati vega se ghAtakI khaMDa ko pAra kara gayA aura kAlodadhi sAgara para ur3Ana bharane lagA / surasuMdarI to jaise apane sAre duHkha bhUla gaI thI.... usake mu~ha para kA viSAda pighalakara baha gayA thaa| jaise hI vimAna kAlodadhi ko pAra karake 'puSkaravara dvIpa' ke AkAza mArga meM praviSTa huA ki surasuMdarI bola uThI 'yaha hai 'puSkaravara dvIpa' isake Adhe hisse meM hI mAnava sRSTi hai... Adhe meM nhiiN| barAbara na?' usane ratnajaTI ke sAmane dekhA / 'sahI bAta hai terI... aba apana manuSya-kSetra ke bAharI ilAke para se ur3Ana bhreNge|' puSkaravara dvIpa para se vimAna ne puSkaravara samudra meM praveza kiyaa| ratnajaTI ne surasuMdarI se pUchA : bahana, maiM eka viveka to bhUla hI gayA / ' 'vaha kyA ?' 'tujhe bhojana ke bAre meM to pUchA hI nahIM?' 'mujhe bhUkha-pyAsa satAtI hI nahIM / aisI yAtrA meM khAnA-pInA yAda hI nahIM aataa| kitanI adbhuta yAtrA ho rahI hai apanI | oha, dekho to sahI, apana aba vArUNIvara dvIpa para A pahu~ce / ' 'hA~... yaha vArUNIvara dvIpa hI hai... yahA~ mAnavasRSTi nahIM hai / ' 'aba to kisI bhI dvIpa para mAnavasRSTi nahIM hai / ' mAnavasRSTi to DhAI dvIpa meM hI hotI hai|' For Private And Personal Use Only
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 155 naI duniyA kI saira 'vAha! kyA sateja smRti hai terii| para yaha saba tUne par3hA kisake pAsa?' ratnajaTI ne puuchaa| 'merI upakAriNI sAdhvI mAtA ke pAsa / unakA nAma hai suvrtaa|' 'dekha nIce jraa| vaha vArUNIvara samudra hai... isa samudra ke pAnI ko jo pItA hai... use nazA car3hatA hai|' surasuMdarI usa zAMta mahAsAgara ko nihAratI hI rahI, na jvAra na bhATA... na kisI taraha kA samudrI tUphAna | kAza, merI jiMdagI bhI aisI hotI to? nahIM... phira yaha saba dekhane ko nahIM milatA! 'aba jo AegA vaha hai kSIravara dvIpa aura isake bAda kSIravara samudra / ' ___ 'hA~... kSIrodadhi samudra kA pAnI to devaloka ke deva tIrthaMkara paramAtmA ke janmAbhiSeka ke vakta le Ate haiN| yaha pAnI yAnI nirA dUdha / ' / 'hA~... isa samudra ke pAnI kA raMga dUdha jaisA hI sapheda hotA hai... isalie to isakA nAma kSIrodadhi hai|' 'lo, hama kSIrodadhi para A gye| sacamuca, pAnI dUdha jaisA hI hai!' 'aba jo dvIpa AegA... usakA nAma ghRtavara dviip|' 'aura isake bAda AegA, ghRtavara samudra / dvIpa kA jo nAma, usI nAma kA smudr|' vimAna tIvra gati se ur3a rahA thA / lAkhoM yojana ke dvIpa-samudroM ko bAta hI bAta ulAMgha rahA thA / dhRtavara dvIpa va ghRtavara samudra para se guz2arakara vimAna aba IkSuvara dvIpa para se ur3A jA rahA thaa| 'IkSuvara samudra kA pAnI vAstava meM ganne ke rasa jitanA hI madhura hotA hai| ataeva isa samudra kA nAma IkSuvara samudra hai|' ratnajaTI ne khaa| 'sarvajJa vItarAga bhagavAna yaha saba apane pUrNajJAna kI dRSTi se dekhate rahate haiN| kitanA yathArtha jJAna! kitanA vAstava darzana!' __ 'aba AegA naMdIzvara dvIpa! devoM kA vidyAdharoM kA zAzvata tIrtha / ' ratnajaTI ke svara meM bhakti kA puTa thaa| ___ 'hA~..hA~.. ve dUra-dUra jo uttuMga parvata dikhAyI de rahe haiN| ve zAyada naMdIzvara dvIpa ke hI pahAr3a hoNge|' 'basa... aba apana pahu~cane meM hI haiN|' For Private And Personal Use Only
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir naI duniyA kI saira 156 ____ 'merA to jIvana dhanya ho gayA / maiM tumhArA yaha upakAra isa janma meM to kyA janama-janama taka nahIM bhUlA paauNgii|' ___ 'aisA mata bola / isameM upakAra kyA bahana! yaha to mere jaise bhAI kA pharz2a hai| tere jaisI bahana ke lie to saba kucha karane ke lie mana lAlAyita hai|' surasuMdarI... harSa bhare-pUre nayanoM se ratnajaTI kI ora dekhatI rhii| 'naMdIzvara dvIpa A gayA! maiM vimAna ko nIce utAra rahA huuN|' ratnajaTI ne vimAna ko dhIre se nIce utArA / eka svaccha bhUmi para vimAna ko sthira kiyaa| ratnajaTI va surasuMdarI donoM vimAna meM se nIce utare | ratnajaTI ne surasuMdarI se pUchA : ___'bahana, terI kyA icchA hai? pahale jinamaMdiroM kI yAtrA karanA hai yA phira pahale gurUdeva maNIzaMkha munivara ke darzana karane calanA hai? 'pahale zAzvata jinamaMdiroM ke darzana kareM... zAzvata jinapratimAoM kI vaMdanA kareM... aura tatpazcAt gurUdeva ke caraNoM meM cleN| ThIka hai na bhAI?' 'jaisI terI icchA yahA~ para kula bAvana jinamaMdira haiN| 'aMjanagiri' para cAra jinamaMdira haiM... 'dadhimukha' parvata para solaha jinaprAsAda haiM, jabaki 'ratikara' parvata para bIsa jinAlaya haiN|' 'tumane bilakula sahI saMkhyA batAyI... aba maiM una jinamaMdiroM kI lambAIcaur3AI batA dU~?' 'bola!' 'jinamaMdira sau yojana laMbe haiM... pacAsa yojana caur3e haiM... evaM bAraha yojana U~ce haiN|' 'bilakula saca | bahana... terA zrutajJAna vAstavika hai| aba apana vimAna se una parvatoM para cleN| pahale, cala tujhe aMjanagiri para le calU~ / ' donoM baiTha gaye vimAna meN| kucha hI dera meM aMjanagirI para pahu~ca gaye / aMjanagiri para ke atyaMta AlIzAna va manohArI jinamaMdira dekhakara surasuMdarI kA manamayUra nAcane lgaa| vidhipUrvaka usane jinamaMdira meM praveza kiyA... zAzvata jinapratimA ke darzana kiye... usakI A~kheM harSa ke A~sU se chalaka uThe... animeSa A~khoM se vaha jinezvara bhagavAna ko nihAratI rhii| For Private And Personal Use Only
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir naI duniyA kI saira 157 madhura, arthagaMbhIra evaM bhAvasabhara zabdoM meM usane stuti prAraMbha kii| vizvAdhAra! jiNesarU! nirbhaya! paramAnaMda! rUpAtIta! rasAdatIta! varNAtIta! jiNaMda! sparza-kriyAtItaM namo! saMgavivarjita sarva! nirahaMkAra-malakSaya! sAdinAnta! gatagarva! karmASTaka-dala paMktibhetRH! -vIryAnanta! pasattha! akalAmala! niSkalaMka! tAta! naumi pralabdhamahattha! surasuMdarI ne vidhivat bhAvapUjA kii| cAroM jinamaMdiro meM jAkara usake darzana se apanI A~khoM kI pyAsa bujhaayii| stuti karake apanI jihvA ko dhanya kara diyaa| ___ vahA~ se vimAna meM baiThakara dadhimukha parvata para jAkara solaha jinamaMdira kI yAtrA kii| surasuMdarI kA harSa... ullAsa, AnaMda pala-pala uphana rahA thA dila ke sAgara meM! ratikara parvata ke bIsa jinamaMdiroM kI yAtrA kii| surasuMdarI kRtArthatA se chalAchala huI jA rahI thii| vimAna ke nikaTa Akara usane bharI-bharI AvAja meM kahA : 'Aja maiM unakA AbhAra va upakAra mAna rahI hU~, bhaiyA / ' 'unakA yAnI kisakA?' 'jo yakSadvIpa para merA tyAga karake cale gaye... unakA?' 'oha... amarakumAra kA?' 'hA~... unhIM kA | ve jo yadi merA tyAga na kara gaye hote, to tuma kahA~ se milate? aura yadi tuma nahIM milate to naMdIzvara dvIpa kI yAtrA kA sadbhAgya... itanI mahAn yAtrA karane kA parama saubhAgya mujhe milane vAlA kahA~ thA?' 'bahana! 'jo hotA hai so acche ke lie | aisA jJAnI purUSoM ne kahA hai na?' 'kahA hai! paraMtu acchA nahIM hotA vahA~ taka..., jo adhIratA uphanatI hai... vaha jIvAtmA ko na kiye jAnevAle vicAroM meM DUbo detI hai| yakSadvIpa para chor3ane ke bAda eka ke bAda eka jo ghaTanAe~ mere Asa-pAsa paidA huI... ve saba kitanI duHkhada thii| kitanI sArI DarAvanI thii| usa samaya maiM soca hI nahIM sakatI ki For Private And Personal Use Only
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 158 naI duniyA kI saira 'jo bhI ho so acche ke lie | mujhe lagatA thA ki mere pati ne merA tyAga karake mujhe duHkha ke sAgara meM dhakela diyaa|' ___ 'cUMki, tUne hameMzA sukha kI bajAya zIla ko bar3A kimatI mAnA hai| tU AdarzaniSTha nArI hai| kisI na kisI Adarza ko dila meM sthApita karake usa mutAbika jIvana jInevAloM ko aneka ApattiyoM kA sAmanA karanA hI par3atA hai| yadi tUne sukha se hI pyAra kiyA hotA to tujhe ye sAre kaSTa uThAne par3ate kyA? kyA dhanaMjaya tujhe sukha dene ke lie taiyAra nahIM thA? kyA phAnahAna tujhe apanA sarvasva samarpita karane ke lie taiyAra nahIM thA? kisalie tUne una sabakA tiraskArapUrvaka tyAga kiyA? tere mana meM sukha kI spRhA se bhI kahIM jyAdA zIla dharma kI rakSA kA vicAra prabala thaa|' 'usa dharma ke prabhAva se hIM to Aja maiM isa divya sukha ko pA sakI hU~! varanA mujha jaisI sAdhAraNa strI ke nasIba meM naMdIzvara dvIpa kI yAtrA ho hI nahIM sakatI?' 'aura mujhe kisa dharma ke pratApa se aisI zIlavaMta bahana milI?' 'tumhAre pitAjI ke dvArA tumheM prApta hue U~cI kakSA ke saMskAra... yaha kyA mAmUlI dharma hai?' 'pyArI bahana! pitA munirAja mAtra ghora tapasvI hI nahIM haiM... ve viziSTajJAnI mahAtmA bhI haiM... kabhI-kabhAra unake darzana-vaMdana karake, unakA dharmopadeza sunakara asIma Atma-tRpti prApta karatA huuN|' 'tuma sacamuca mahAn puNyazAlI ho, bhAI! aise zAzvata tIrtha kI aneka bAra yAtrA karane kA puNya avasara tumheM milatA hai... pitA munivara ke darzana-vaMdana karane kI bhI bhAvanA tumhAre dila meM uThatI hai| aise uttama purUSoM ke darzana mAtra se jIvAtmA ke pApa naSTa ho jAte haiN| aise niSkAraNa-vatsala mahAtmAoM ke do zabda bhI manuSya kI jJAnadRSTi ko kholane meM sakSama bana jAte haiN|' 'to aba apana una mahAtmA ke caraNoM meM caleM?' 'hA~... unake darzana-vaMdana karake pAvana bneN|' donoM vimAna meM apane-apane sthAna para virAjamAna ho gye| vimAna udd'aa| eka atyaMta ramaNIya bhU-bhAga para vimAna ko dhIre se utArA ratnajaTI ne / sRSTi kA zreSTha sauMdarya mAno isa jagaha para nRtya kara rahA thaa| For Private And Personal Use Only
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir naI duniyA kI saira 159 jaisA sauMdarya chalaka rahA thA... utanI hI pavitratA ubhara rahI thI vahA~ ke vAtAvaraNa meN| vahA~ kI havA kI laharoM para mAno vairAgya ke saMdeza likhe hue najara Ate the| 'kitanI adbhuta jagaha hai yaha?' surasuMdarI bola uThI : 'isase bhI jyAdA adbhuta hai, una mahAmuni ke darzana / ' ratnajaTI surasuMdarI ko lekara, jisa parvata guphA meM munirAja the vahA~ calA / surasuMdarI ke lie sukha kA arUNodaya ho cukA thaa| usakA mana khuzI se chalaka uThA thaa| usake prANoM meM prasannatA ke phUla khila uThe the| du:khada bhUtakAla kA kAravA~ bahuta pIche chUTa cukA thA... eka nayA saverA usako sukha kA saMdeza dene ke lie nikhara-nikhara kara A rahA thaa| For Private And Personal Use Only
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAja ko rAja hI rahane do 160 27. rAz2a ko rAz2a hI rahane do saniy PRAKANELECXeroxExarerarma-MEKINxarria ...---next- 3 0 saumya mukhAkRti! saMyama-suvAsita dehayaSTi! tapa ke teja se camakatI A~kheM! divya prabhAva kA ujAlA phailAtA huA AbhA - maMDala! 'maNizaMkha' munirAja ke darzana kara ke surasuMdarI ke nayana utphulla ho utthe| usakA hRdaya-kamala khila uThA! ratnajaTI evaM surasuMdarI ne savidhi vaMdana kii| donoM munirAja ke sAmane vinayapUrvaka baiTha gaye | munirAja ne dharmalAbha kA gaMbhIra svara meM AzIrvAda diyaa| do pala A~kheM mUMda dI... evaM amRta-sI madhura vANI kI maMdAkinI pravAhita hone lgii| ___ 'mahAnubhAva! dharma kA prabala purUSArtha karake isa manuSya jIva ko saphala banA lenA caahie| tumheM maiM aise pA~ca prakAra batalAtA hU~ dharma ke, jisakA kathana sarvajJa vItarAga paramAtmA ne kiyA hai| dayA, dAna, devapUjA, damana evaM dIkSA-ina pA~ca prakAra kA dharma-purUSArtha karanevAlA manuSya sukha-zAMti ko prApta karatA hai... AtmA ko pAvana karatA huA paramAtmA ke nikaTa le jAtA hai evaM aMta meM nirvANa ko bhI prApta kara letA __ manuSya yaha dharma-purUSArtha taba hI jAkara kara sakatA hai jabaki vaha apramatta bane... pramAda kA tyAga kare... viSayopabhoga evaM kaSAya paravazatA kA tyAga kre| cUMki ye donoM sabase bar3e pramAda haiM... aura pramAda AtmA kA bhayaMkara evaM sabase bar3A zatru hai| jinezvara bhagavaMto ne dAna, zIla, tapa evaM bhAva isa taraha cAra ko dharmapurUSArtha bhI batalAyA hai| yaha caturvidha-dharma gRhastha-jIvana kA zrRMgAra hai... zobhA hai... usameM bhI zIladharma to sarvopari hai| ratnajaTI, surasuMdarI kI bhA~ti zIladharma kA nirvAha karanevAlA manuSya parama sukha ko prApta karatA hai|' 'gurudeva, yaha surasuMdarI kauna hai?' For Private And Personal Use Only
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 161 rAja ko rAja hI rahane do __ 'vatsa, yaha jo guNavatI nArI tere pAsa baiThI hai... vahI surasuMdarI hai|' ratnajaTI pala-do-pala to stabdha raha gayA... gurUdeva ke zrImukha se prazaMsita surasuMdarI ko usane hAtha jor3akara, sira jhukAkara praNAma kiyaa| ratnajaTI harSa se gadgad ho utthaa| 'oha... mujhe vizva kI zreSTha nArI bahana ke rUpa meM anAyAsa prApta ho gayI surasuMdarI ne vinayapUrvaka munirAja se pUchA : 'gurUdeva abhI mere pApakarma kitane bAkI haiM? kahA~ taka mujhe ina pApakarmoM kA phala bhugatanA par3egA... kRpA karake... 'bhadre, aba tere pApakarma karIba-karIba bhoge gaye haiM... aba jarA bhI saMtapta mata bana | benAtaTa nagara meM tujhase apane pati kA milana ho jaaegaa| aba tU nirbhaya evaM nizcita rhnaa| 'gurUdeva, Apane mere bhaviSya kA rahasya kholakara mujhe Azvasta kiyA... Apane mujha para mahAna upakAra kiyA hai|' surasuMdarI ne z2amIna para mastaka lagAkara punaH vaMdanA kii| munirAja ne ratnajaTI kI ora sUcaka dRSTi se dekhA / ratnajaTI ne gurUdeva kI AjJA zirodhArya kii| 'gurUdeva, Apake guNanidhi suputra ne mujhe isa zAzvata tIrtha kI yAtrA karavAkara mujhapara aMnata upakAra kiyA hai... sahI artha meM ve mere dharmabandhu bane haiM...' surasuMdarI ne kahA / 'aura gurUdeva,' ratnajaTI kA svara bhAvakutA se bhIga rahA thA, 'Apane jisakA nAma gAyA... vaisI mahAna zIlavatI surasuMdarI ko apanI dharma-bahana banAkara apane nagara meM... mere mahala meM le jA rahA hU~... hama saba bahana kI bhakti karake kRtArtha hoMge... aura samaya Ane para maiM use benAtaTa nagara meM chor3a aauuNgaa|' donoM ne gurUdeva ko bhAvapUrNa vaMdanA kI aura ve guphA meM se bAhara nikale / ratnajaTI kA hRdaya prasannatA se chalaka rahA thaa| ratnajaTI ko zabda nahIM mila rahe the, surasuMdarI kI prazaMsA kare to bhI kaise kare? donoM vimAna ke pAsa Aye... surasuMdarI ko AdarapUrvaka vimAna meM biThAkara ratnajaTI ne vimAna ko AkAza meM upara-upara car3hAyA... evaM jaMbUdvIpa kI dizA meM gatizIla bnaayaa| For Private And Personal Use Only
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAja ko rAja hI rahane do 162 surasuMdarI ke samagra cittataMtra para naMdIzvara dvIpa chAyA huA thA / munirAja ke zabda usake kAnoM meM rUpahalI ghaMTiyoM kI bhA~ti gUMja rahe the : 'amarakumAra benAtaTa meM milegA', vaha avyakta AnaMda kI anubhUti meM DUbI jA rahI thI ki ratnajaTI ne usako manojagata meM se bAhara nikAlA : 'bahana eka mahattva kI bAta kahanA cAhatA huuN|' 'kahie na... bejhijhaka...' 'maiMne tujhase pahale bhI kahA thA ki merI cAra rAniyA~ haiM... tujha-sI nanada ko dekhakara ve pagalA ho jAe~gI... tujha se Dhera sArI bAte pUchegI... paraMtu yakSadvIpa se lekara yahA~ taka kI koI bhI bAta usase kahanA mt|' 'kyoM? jo ho cukA hai... use kahane meM etarAja kyA?' bahuta bar3A etarAja hai... bahana! tujhe nahIM, para mujhe merI pyArI bahana... tujhe merI rAniyA~ dukhiyArina samajheM... isa para sabase bar3A etarAja hai... merI bahana ko koI abhAgina samajhe yA usakI tarapha dayA... karUNA yA sahAnubhUti ke dRSTikoNa se dekhe, yaha mujhe jarA bhI svIkArya nahIM... maiM ise pasaMda nahIM kara sktaa|' 'para... merI duHkhabharI kahAnI sunane ke sAtha-sAtha kyA unheM zrI namaskAra mahAmaMtra ke aciMtya prabhAva kI bAteM sunakara navakAra kI mahimA para zraddhA nahIM hogI?' 'vaha zraddhA to tU kisI anya upAya se bhI paidA kara sakegI... terI nijI bAteM sirpha maiM aura tU - do hI jAnate haiN| nijI bAte chaThe kAnoM taka nahIM pahu~canI caahie| varanA kabhI bar3A anartha hone kI saMbhAvanA hai... dekha... maiM tujhe isa bAre meM eka kahAnI sunAtA hU~ : ___ 'kaho... kaho... samaya bhI AnaMda se jaldI gujara jAegA... aura tumhArI bAta kI gaMbhIratA bhI mere khyAla meM jama jaaegii|' ratnajaTI ne kahAnI zurU kI : lIlAvatI nAma kI nagarI thii| rAjA kA nAma mukunda evaM rAnI kA nAma thA sushiilaa| eka dina rAjA mukunda apane sAmantoM ke sAtha jaMgala meM saira hetu gayA thaa| jaba vaha vApasa lauTA to rAste meM nagara ke daravAje para eka kubar3e AdamI ko nAcate-gAte hue dekhaa| rAjA use apane mahala meM le gyaa| For Private And Personal Use Only
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAja ko rAja hI rahane do 163 alaga-alaga taraha kI ceSTAe~ evaM mu~ha cir3hAnA vagairaha karake vaha kubar3A rAjA-rAnI kA manoraMjana karane lgaa| rAjasabhA meM bhI vaha AtA aura rAnIvAsa meM bhI bedhar3aka calA jAtA | use kahI bhI jAne kI, ghUmane kI ijAz2ata mila gayI thii| eka dina mahAmaMtrI matisAra gupta maMtraNA karane ke lie rAjA ke pAsa Aye... rAjA ke pAsa kubar3e ko baiThA huA dekhakara mahAmaMtrI ne kahA : 'mahArAja, guptakhaMDa kI bAteM bAhara ke vyakti ke kAnoM para nahIM par3anI cAhie | gupta bAteM cAra kAnoM taka sImita rahe, yahI acchA hai| varanA chaThe kAna taka bAta phailane se kabhI muzkila paidA ho sakatI hai...' 'yaha kubar3A to apanA vizvAsa-pAtra hai... usake kAna para par3I bAta gupta hI rahegI...' 'ho sakatA hai gupta rahe... para... kabhI-kabhAra...' 'ciMtA na kareM...' rAjA ne kubar3e ko dUra nahIM kiyaa| mahAmaMtrI mana masosakara raha gaye... unhoMne idhara-udhara kI gapazapa karake bidA lii| eka dina eka yogI purUSa rAjasabhA meM AyA / vaha siddha mAMtrika thaa| rAjA kI sevA - bhakti se prasanna hokara usane rAjA ko parakAyA pravezI vidyA dii| maMtra dekara vaha mAMtrika vahA~ se calA gyaa| rAjA jaba maMtra sIkha rahA thA, usa samaya vaha kubar3A bhI vahIM para baiThA huA thaa| usa yogI ke zabda sune the| aba jaba rAjA rojAnA maMtrajApa bolakara karatA hai... to usa kubar3e ne bhI vaha maMtra suna-sunakara yAda kara liyaa| rAjA ko isa bAta kA dhyAna nahIM rahA... usa kubar3e para koI zaMkA yA saMdeha to thA hI nhiiN| __ eka dina rAjA ghur3asavArI karatA huA kubar3e ko sAtha lekara jaMgala meM vana vihAra karane gayA / vahA~ kisI brAhmaNa kA zava par3A huA thaa| rAjA ne vaha zava dekhA / rAjA ko 'parakAyA praveza' vidyA kA prayoga karane kI icchA huii| usane kubar3e se pUchA : 'bola, maMtra kI mahimA tU sacamuca mAnatA hai yA nahIM?' 'nahIM mahArAjA, maiM kisI bhI taMtra-maMtra meM bilakula bharosA nahIM rkhtaa|' 'para yadi maiM tujhe pratyakSa maMtra kI mahimA dikhA dU~ to?' For Private And Personal Use Only
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 164 rAja ko rAja hI rahane do 'taba to mAnanA hI par3egA na?' 'to le... mere isa ghor3e ko samhAlanA | maiM isa mRta deha meM praveza kruuNgaa| yaha mRtadeha jiMdA ho utthegaa|' 'aura ApakI deha kA kyA hogA?' 'vaha murade kI bhA~ti par3I rhegii|' 'phira?' 'phira maiM apanI deha meM praveza kara dUMgA... taba yaha brAhmaNa kA zarIra vApasa muradA bana jaaegaa| vaha mRta deha ho jaaegaa|' rAjA ghor3e para se nIce utarA | ghor3A kubar3e ko sauMpakara usane maMtra smaraNa kiyaa| usakI AtmA ne vipra ke mRtadeha meM praveza kara diyaa| vipradeha-brAhmaNa kA zarIra sajIva ho utthaa| rAjA kA zarIra nizceSTa-niSprANa hokara par3A rhaa| brAhmaNa ke zarIra meM baiThA huA rAjA kubar3e se pUchatA hai : 'dekhA na maMtra kA prabhAva?' 'hA~, mahArAjA! aba maiM bhI yahI prayoga karatA hU~...' yoM kahakara turaMta usane maMtra kA smaraNa kiyA / aura rAjA ke mRtadeha meM praveza kara diyaa| kubar3e kA zarIra niSprANa ho gyaa| kubar3A rAjA ho gayA... rAjA to brAhmaNa ke zarIra meM hI thaa| rAjA to sakapakA gayA usane pUchA : 'tUne yaha maMtra sIkhA kaba?' kubar3A aba ha~satA huA kahatA hai... 'Apake mu~ha se sun-sunkr...|' rAjA ne kahA : 'ThIka hai... tUne sIkhA... mujhe koI etarAja nahIM hai... aba tU mere zarIra meM se nikala jA... tAki maiM punazca apane zarIra meM praveza kara sakU~?' __kubar3A ThahAkA mArakara ha~sA aura bolA : aba maiM isa zarIra ko choDUM? itanA mUrkha thor3e hI hU~... aba to maiM hI rAjA ho gayA hU~... tU tere isa brAhmaNa ke zarIra meM rahakara bhaTakate rahanA... yoM kahakara vaha ghor3e para savAra hokara nagara meM A gayA.. rAjamahala meM gayA / aMta:pura meM jAkara rAnI se milA... aura rAjA kI bhA~ti jIne lgaa| idhara rAjA ke pachatAve kA pAra nahIM hai... para aba usakI sahI bAta ko bhI mAne kauna? koI sabUta to thA nahIM? vaha rAjA becArA brAhmaNa ke veza meM paradeza calA gyaa| For Private And Personal Use Only
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAja ko rAja hI rahane do 165 udhara eka bAra rAnI ne rAjA bane hue kubar3e se pUchA : 'svAmin, ApakA vaha kubar3A kyoM nahIM dikha rahA hai... Aja kala? pahale to bezarama kitanA AtA-jAtA thA! rAjA ne kahA : 'jaMgala meM jAnavara ne usako mAra DAlA...' acchA huA balA TalI... kitanI gaMdI harakate karatA thA, kabhI-kabhAra to|' rAjA mana meM socatA hai : 'balA TalI nahIM hai... balA to tujha para savAra hai... tere sAtha hai... aura sAtha rahegA... tujhe abhI patA kahA~ hai' rAjA rojAnA aMta:pura meM AtA hai... ghaMTo taka vahI par3A rahatA hai... rAjakAja meM dhyAna nahIM detA hai... kabhI-kabhAra to bacakAnI harakate karatA hai... rAnI ko tAjjubI hone lagI : kubar3e ke marane ke pazcAta mahArAjA meM bahuta badalAva A gayA hai... unakI vANI... unakI bolacAla... unakI bhASA... unake taura-tarIke... saba kucha badalA-badalA-sA lagatA hai| kyA ho gayA hai rAjA ko?' rAnI ne eka dina mahAmaMtrI matisAra ke samakSa apanI ulajhana rkhii| mahAmaMtrI anubhavI the| vicakSaNa the| unheM bhI rAjA kA baratAva ajIbo-garIba to laga hI rahA thaa| unhoMne rAnI se kahA : _ 'mahAdevI, Apa ciMtA na kare... kucha hI dina meM bheda kA patA laga jaaegaa|' __ mahAmaMtrI ko mAlUma thA ki yogI ne rAjA ko 'parakAyA praveza' kI vidyA dI huI thii| usake AdhAra para unhoMne kucha anumAna lagAyA | mahAmaMtrI ne eka dina rAjA se kahA : 'mahArAjA, Apake grahayoga abhI ThIka nahIM haiM... ataH rAjapurohita ke kahe anusAra yadi dAnazAlA khola deM, kAphI dAna-puNya kareM to grahadazA sudhara jaaegii|' rAjA ne anumati de dii| mahAmaMtrI ne dAnazAlA khola dii| dAnazAlA meM kaI taraha ke yAcaka-brAhmaNa Ane lge| mahAmaMtrI svayaM una sabake paira dhote haiM evaM paira dhote samaya AdhA zloka bolate haiM : 'SaTkarNo bhidyate maMtra: kubjakAnnaiva bhidyte| isake bAda sabako bhojana vagairaha karavAte haiN| haz2AroM brAhmaNa isa dAnazAlA kI prazaMsA sunakara dUra-dUra se vahA~ para Ane lge| vipra deha meM rahA huA rAjA mukuMda bhI eka dina apanI nagarI lIlAvatI kI dAnazAlA meM calA AyA / For Private And Personal Use Only
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAja ko rAja hI rahane do 166 usakA mana kAphI udAsa thaa| maMtrI ne usake paira bhI dhoye evaM AdhA zloka bolA... vaha sunakara rAjA cauMkA aura usane javAba diyA : 'kubjo'yaM jAyate rAjA, rAjA bhavati bhikssukH|' yAnI ki maMtrI ne kahA : 'chaThe kAna meM gayIM huI bAta phaila jAtI hai, para kubar3e se nahIM phailatI...' rAjA ne kahA : 'yaha kubar3A rAjA banatA hai... evaM rAjA bhikhArI banatA hai...' ____ maMtrI sunakara khuza ho utthe| unheM jinakI talAza thI, vaha asalI rAjA brAhmaNa ke rUpa meM mila gayA thaa| maMtrI ne rAjA ko apanI havelI meM le jAkara chipAkara rakhA / rAjA se sArI bAta jAna lii| phira mahAmaMtrI rAnI ke pAsa gaye... to rAnI kA totA marA huA rAnI kI goda meM par3A thA... rAnI A~sU bahA rahI thii| cUMki use apanA totA bar3A pyArA thaa| maMtrI ne avasara dekhakara kahA : ___ 'mahAdevI, mahArAjA ko bulAkara kahie ki isa tote ko kisI duSTa billI ne mAra DAlA hai... totA mujhe jAna se bhI jyAdA pyArA hai... Apa ise kisI bhI upAya se sajIva kIjie... yogI... sanyAsI ko bulAkara, maMtra par3havAkara bhI isa tote ko sajIva kIjie... basa phira maiM Apa kaheMge vaisA karU~gI... yadi ApakA mujhase saccA pyAra hai, to kisI bhI tarIke se isa tote ko sajIva kareM... varanA isa tote ke sAtha maiM bhI agnisnAna kara luuNgii|' rAnI ne rAjA ko bulAkara usI taraha se bAta khii| rAjA ke zarIra meM rahe hue kubar3e ne socA : maiM khuda hI to mAMtrika hU~... merI parakAyA praveza vidyA ke bala para tote ke mRtadeha meM praveza karake eka bAra use jiMdA kara ke batA dU~... rAnI mujha para khuza ho jAegI... vaha phira merI dAsI bana jAegI...' yoM socakara usane rAnI se kahA : 'dekha, terA yaha totA abhI jiMdA ho jAegA... para taba taka merA zarIra niSprANa hokara par3A rahegA... tU use smhaalnaa| ekAdha prahara ke bAda maiM phira apane zarIra meM lauTa aauuNgaa|' 'oha... yaha to kAphI gaz2aba! kyA Apa khuda yaha camatkAra kara dikhAyeMge?' kubar3e ne rAjA kA zarIra chor3A aura tote ke zarIra meM praveza kara diyaa| totA jiMdA ho utthaa| rAnI nAca utthii| tote ko khilAtI huI vaha dUsare kakSa meM calI gyii| For Private And Personal Use Only
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAja ko rAja hI rahane do 167 idhara mahAmaMtrI Anana-phAnana meM jAkara asalI rAjA ko rAnI ke kamare meM livA lAye / rAjA ne turaMta maMtra jApa karake apane zarIra meM praveza kara diyA / rAjA ne mahAmaMtrI kA bahuta-bahuta AbhAra mAnA / mahAmaMtrI ne rAnI se totA lekara use mAra DAlA / rAnI ko apanA asalI rAjA mila gyaa| rAjA ko bhI aba akla A gyii| mahAmaMtrI kI bAta aba use samajha meM AyI / ' 'vAha! bhAI, vAha... tumane to kitanI suMdara evaM maz2edAra kahAnI sunAyI..... bahuta acchI... acchA tumhArI salAha ke mutAbika maiM apane jIvana kI koI bhI bAta merI bhAbhiyoM se nahIM karU~gI... bharosA rakhanA / ' apanA vimAna vaitADhya parvata para se ur3a rahA hai... dekha, nIce, vidyAdharoM ke haz2AroM nagara dikha rahe haiN|' surasuMdarI ne nIce nigAheM kI to vidyAdharoM kI adbhuta duniyA dikhane lgii| 'apanA nagara kahA~ hai?' 'aba basa... surasaMgIta nagara ke bAharI ilAke meM hI vimAna ko utAratA 'sIdhe mahala kI chata para hI utAroM nA ? bhAbhiyA~ Azcaryacakita ho uttheNgii|' 'nahIM... nahIM... merI mahAna bhaginI ko to maiM bhavya nagara praveza karavAU~gA / phira na jAne kaba merI yaha bahana mere nagara meM AnevAlI hai? usameM bhI amarakumAra ke milane ke bAda to...' 'basa... basa... aba...' surasuMdarI kA ceharA zarma se lAla TesU-sA nikhara uThA / For Private And Personal Use Only
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAI kA ghara 168 Rasu.IIILIATotta machine | 26. bhAI kA ghara HARY HOTI bahana, apanA vimAna surasaMgIta nagara ke Upara A gayA hai| aba maiM vimAna ko thor3e nIce para uudd'aauuNgaa| tujhe mere suMdara nagara ke darzana krvaauuNgaa|' ratnajaTI ne surasuMdarI ko nagara kA darzana krvaayaa| surasuMdarI pulakita hokara prasannatA vyakta karane lgii| sacamuca surasaMgIta nagara ramaNIya thA / vizAla va svaccha rAjamArga... eka jaise bhavya evaM unnata mahala, uttuMga stUpa... gagana ko chUte hue maMdiroM ke zikhara... una para laharAtI huI dhvajAe~... bar3e laMbe-caur3e ramaNIya udyAna-bagIce... nagara kI cAroM dizAoM meM kalAtmaka pravezadvAra! ratnajaTI ne nagara ke bAharI udyAna meM vimAna ko utaaraa| 'bahana, aba hama ratha meM baiThakara nagara meM praveza kreNge| mere nagaravAsI tere darzana karake, merI bhaginI ke darzana karake AnaMda-vibhora bana uttheNge|' 'nahIM... nahIM bhaiyA... aisA kucha bhI mata karanA / mujha meM aisI koI vizeSatA hai hI nahIM ki loga mere darzana kareM, merA svAgata kreN| maiM to eka tuccha nArI hU~... anaMta-anaMta doSoM se bharI huI...' surasuMdarI zaramA gyii| "vaha terA bhItarI ciMtana hai bahana! pUjya pitA muni ne jise 'mahAsatI' sannArI kahA hai... vaha mere lie mahAna hai... uttama hai... pUjanIyA hai...|' ratnajar3ita suvarNaratha A cukA thaa| ratnajaTI svayaM ratha ke sArathI ke samIpa meM baiThA evaM surasuMdarI ko bhItara bitthaayaa| ratha nagara ke mukhya pravezadvAra meM praviSTa huaa| surasuMdarI Azcarya se cakita raha gyii| nagara ke sabhI rAjamArga sajAe hue the| eka-eka mahAlaya ke dvAra para toraNa ba~dhe hue the| haz2AroM suMdara strI-purUSa rAjamArgoM ke donoM ora khar3e the| hAtha U~ce kara-karake ve ratnajaTI kA jaya-jayakAra karate hue abhivAdana kara rahe the| surasuMdarI ko lagA ki ratnajaTI ne vimAna meM se hI vidyAzakti ke mAdhyama se nagara meM saMdezA bhijavA diyA thaa| usake mana meM ratnajaTI ke prati Adara bar3ha gyaa| __ prajAjana surasuMdarI kA bhI abhivAdana kara rahe the| surasuMdarI svayaM bhI dono hAtha jor3akara, sara jhukAkara, abhivAdana kA javAba de rahI thii| AkAza meM se For Private And Personal Use Only
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 169 bhAI kA ghara jagaha-jagaha para phUloM kI vRSTi ho rahI thii| surasuMdarI ke nAma kA jayajayakAra ho rahA thaa| ratha rAjamahala ke prAMgaNa meM pahu~cA | ratnajaTI ratha meM se nIce utarA evaM surasuMdarI ko sahArA dekara nIce utaaraa| use lekara vaha rAjamahala ke mukhya pravezadvAra meM praviSTa huaa| vahA~ para ratnajaTI kI cAroM rAniyoM ne sacce motI uchAlakara donoM kA svAgata kiyaa| ratnajaTI ne rAniyoM ke sAmane dekhA | rAniyoM kI A~kho meM uThatI jijJAsA ko par3hA... usake cehare para smita ubharA... usane kahA : 'apanI pyArI bhaginI ko le AyA huuN...|' cAroM rAniyA~ harSavibhora ho utthiiN| eka ke bAda eka sabhI rAniyA~ surasuMdarI ke gale milii| 'oha, jaisA bhAI kA rUpa hai... vaisA hI bahana kA rUpa hai.... eka rAnI ne khaa| 'nahIM... nahIM... tuma galatI kara rahI ho... mujhase to bahana kA rUpa kahIM jyAdA suMdara hai... aura rUpa se kahIM jyAdA suMdara to isake mahAna guNa haiN|' sabhI ne mahala meM praveza kiyaa| ratnajaTI surasuMdarI ko rAniyoM ke pAsa chor3akara apane kamare meM calA gyaa| snAna vagairaha nityakarma se nivRtta huaa| surasuMdarI ko bhI rAniyoM ne snAna vagairaha karavAkara suMdara vastra pahanAye... ratnajaTI A phuNcaa| usane kahA : 'aba bhojana kara leM... maiM to Aja bahana ke sAtha hI bhojana kruuNgaa|' 'nahIM... bhAI ko bhojana karavAkara phira hI bahana bhojana kregii|' 'vAha... aisA kaise ho sakatA hai? Aja tU pahale-pahala apane bhAI ke yahA~ AyI hai... merI atithi hai, mehamAna hai... tere pahale maiM kaise khAnA khA sakatA hU~?' 'bhAI ke ghara meM bahana mehamAna nahIM hotii| mehamAna to parAye hote haiM, apane nhiiN| maiM to ghara kI hI hU~ na?' __ Akhira jIta surasuMdarI kI hI huii| usane ratnajaTI ko khAnA khilAyA evaM bAda meM cAroM bhAbhI-rAniyoM ke sAtha baiThakara usane bhojana kiyA / rAniyoM ne kAphI Agraha kara-kara ke surasuMdarI ko khAnA khilaayaa| ratnajaTI ne apanI rAniyoM se kahA : 'bahana cAhe yahA~ para mehamAna ke rUpa meM na rahe... para tuma use thor3e dina kI mehamAna hI mAnanA | bahana ke sAtha jo bAteM karanI ho... bahana ko jItanA sneha denA ho... bahana se dharma kA bhI jJAna For Private And Personal Use Only
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAI kA ghara 170 lenA ho... le lenA / tuma to saba svayaM samajhadAra ho... jyAdA kyA kahU~? bahana kA mana prasanna ho, praphullita rahe... usa DhaMga se usakA dhyAna rkhnaa|' ___ 'svAmin Apane hamArI kAphI purAnI icchA pUrI kI hai... hamArI nanada ko pAkara hama dhanyatA kI anubhUti kara rahI haiM... inakI mukhAkRti hI inakI guNoM kI sUcaka hai|' __'isake sunate hue yadi usakI jyAdA tArIpha kI to yaha rUTha jAegI... isalie maiM tumheM isakI anupasthiti meM isakI Dhera sArI vizeSatAe~ batAU~gA...' ratnajaTI ha~satA-ha~satA vahA~ se cala diyaa| cAroM rAniyA~ surasuMdarI ko lekara unake bhavya AvAsa meM phuNcii| eka vizAla... suMdara evaM suzobhita khaMDa thaa| usake cAroM tarapha cAra alaga-alaga khaMDa the| una kakSoM ke dvAra usa vizAla khaMDa meM Ate the| cAroM rAniyoM ke ve cAra zayanakakSa the| rAniyoM ne cAroM kakSa batAlAye evaM pUchA : 'bahana, ina cAroM meM se tumhe kauna sA kamarA pasaMda hai... jo tumhe pasaMda ho vaha milegA!' 'nahIM... nahIM... mere lie yaha bIcavAlA kakSa hI ThIka hai...' 'U~hU~... bIcevAle kakSa meM tumheM kaise rakheMge? calo, UparI maMjila para... vahA~ para eka suMdara khaMDa hai...' surasuMdarI ko Upara kA kakSa dikhAyA... surasuMdarI ko vaha pasaMda A gyaa...| usane kahA : 'basa... yaha kamarA ThIka hai mere lie| maiM isI meM rhNgii| tumhArA mana ho taba tuma Upara calI AnA... merA mana hogA, taba maiM nIce calI AU~gI... ThIka hai?' 'tumheM jo pasaMda ho vaha hameM maMjUra hai...' rAniyoM ne eka paricArikA ko surasuMdarI ke pAsa niyukta kara diyaa| kamare meM sabhI taraha kI suvidhAe~ juTA dii| 'bahana... aba tuma ekAdha prahara vizrAma kara lo| laMbI yAtrA karake AyI ho... phira hama hAz2ira ho jaaeNgii|' cAroM rAniyA~ nIce calI aayii| surasuMdarI ne jo pahalA kArya kiyA vaha thA zrI navakAra mahAmaMtra kA jApa | tanmaya hokara usane jApa kiyA evaM phira nidrAdhIna ho gayI... vaha jamIna para hI so gyii...| nizciMta evaM nirbhaya thI na? use gaharI nIMda AyI... jaba vaha jagI taba usake cAroM ora rAniyA~ prasannacita se baiThI huI thii| 'oha... tuma kaba kI AyI ho? kaisI cupacApa baiTha gayI ho? mujhe jagAnA to thA?' For Private And Personal Use Only
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 171 bhAI kA ghara 'hama to abhI-abhI hI AyI haiM... tumhArI nIMda meM vikSepa par3A nA?' ___ 'nahIM... bilakula nahIM! maiMne to pUrI nIMda lI hai... ekAdha prahara to bItA hI hogaa|' 'hA~... eka prahara bIta gayA... bAda meM hI hama Upara AyI... tumhArI thakAna to dUra ho gayI hai nA?' ___ 'zrama to merA tabhI dUra ho gayA thA, jaba pahala- pahala tumheM mahala ke daravAje para dekhA thaa| kitanI pyArI-pyArI haiM merI cAroM bhAbhiyA~? mere bhAI kA puNya sacamuca zreSTha hai, jo tuma-sI guNavatI bhAbhiyA~...' eka rAnI ne surasuMdarI ke muMha para apanI hathelI dabAkara use rokA : 'hameM zaramAoM mata bahana! tumhAre bhAI puNyazAlI to hai hI... varanA mahAsatI jaisI tuma-sI bahana kaise milatI? ___ 'yAnI kI aba tuma saba milakara mujhe zaramAnA cAhatI ho| are bAbA! hama saba puNyazAlI haiM... anyathA paramAtmA jinezvara deva kA dharma hameM nahIM milatA! aisA apUrva manuSya jIvana nahIM milatA! itane acche, snehI-svajana nahIM milte| aura acintya cintAmaNi samAna zrI navakAra maMtra nahIM milatA!' 'bahana, yaha 'puNya' kyA hai?' eka rAnI ne jijJAsA vyakta kii| 'puNya karma hai... bayAlIsa prakAra haiM isa puNyakarma ke, hara eka puNyakarma alaga-alaga sukha detA hai|' 'puNyakarma kA kAma sukha hI denA hai?' 'hA~... jIvAtmA mana se acche vicAra kare... acchI vANI bole... evaM satkArya kare... isase puNyakarma baMdhatA hai... vaha puNya karma jaba udita hotA hai taba jIva ko sukha detA hai| jIva ko sukha prApta hotA hai... I' ___ 'para... jIvAtmA hamezA to zubha vicAra yA zubha vANI va kriyA karma jaba udaya meM Ate haiM taba jIvAtmA ko duHkha dete haiM... jIvAtmA duHkhI hotA hai| 'isa pApa karma ke bhI alaga-alaga prakAra hoMge nA?' dUsarI rAnI ne jijJAsA vyakta kii| 'bilakula, pApa karma ke bayAsI prakAra haiM, bar3e-bar3e prakAra haiM bayAsI! bAkI vaise to anaMta prakAra haiN|' 'yaha puNyakarma yA pApakarma dikhate haiM yA nahIM?' For Private And Personal Use Only
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAI kA ghara 172 'nahIM... bilakula nahIM dikhate haiM... para kArya ko dekhakara kAraNa kA anumAna kiyA jA sakatA hai...| bIja dikhatA nahIM hai, para vRkSa najara AtA hai...| vRkSa ko dekhakara bIja kA anumAna apana karate haiM nA? 'bIja ke binA vRkSa nahIM hotaa|' isa siddhAMta ko jAnane evaM mAnanevAlA vyakti vRkSa ke AdhAra para bIja kA anumAna karatA hai, isI taraha saMsAra ke jIvoM ke sukha-duHkha dekhakara, una sukha-du:kha ke kAraNoM kA anumAna ho sakatA hai| eka sukhI... eka duHkhI aisI viSamatAe~ isa saMsAra meM dikhatI hI hai|' 'para ina viSamatAoM ke pIche to manuSya kI bevakUphI... buddhimAnI... kAryadakSatA, Alasa... samAja vyavasthA... rAjavyavasthA vagairaha ko bhI to kAraNa mAnA jA sakatA hai nA?' 'ThIka hai... eka apekSA se hama yaha mAna sakate haiM... para usa mUrkhatA kA kAraNa kyA? eka AdamI kAryadakSa kyoM? aura dUsarA ga~vAra kyoM? eka vyakti taMdurusta evaM dUsarA bImAra kyoM? eka garIba evaM eka amIra kyoM? ina sabake pIche mUlabhUta kAraNa ke rUpa meM puNya-pApa karma ko mAnanA hI hogaa|' eka AdamI ko dUsarA AdamI mAratA hai... to mAra khAne kA duHkha to use mAranevAle ne hI diyA na? vahA~ phira karma kAraNa kaise bana sakatA hai?' tIsarI rAnI ne puuchaa| __'mAra khAnevAle ke pApakarma kA udaya huA isalie dUsare AdamI ne usako maaraa| usa AdamI ke pApodaya ne hI mArane kI icchA paidA kii| mere aise pApakarma kA udaya ho to tumheM bhI mujhe mArane kI icchA hogii| tuma usameM nimitta ho jaaogii| maiM yadi isa siddhAMta ko jAnatI hoU~gI to mujhe tumhAre prati dveSa nahIM hogA... zatrutA paidA nahIM hogii|' 'para mAranevAle ko to pApakarma ba~dhegA na?' z2arUra bNdhegaa| mAra khAnevAlA yadi samatA na rakhe, gussA... krodha yA dInatA kare... to use bhI naye pApakarma baMdhege... samatA rakhe to naye pApakarma nahIM bNdheNge| aura udita pApakarmoM kI nirjarA ho jaaegii|' __'kyA ho jAegI? cauthI rAnI pUcha baitthii| 'nirjarA! nirjarA... yAnI naSTa ho jaanaa| karmoM kI nirjarA yAnI karmoM kA nAza / duHkha ke samaya yadi jIvAtmA samatA' samAdhi-pUrvaka dukhoM ko sahana kara le to udita hue pApakarma kI nirjarA ho jaaegii|' For Private And Personal Use Only
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 173 bhAI kA ghara 'yaha 'karma' kyA hai?' 'yaha eka taraha ke jar3a pudgala hote haiN| kArmaNa jAti ke pudgala hote haiN|' 'AtmA ke sAtha ye ba~dhate kaise haiM?' 'azuddha AtmA ke sAtha hI ina karmoM kA saMbaMdha hotA hai... zubha-azubha pravRtti se ve karma AtmA meM baha Ate haiM... use 'Azrava' kahA jAtA hai|' 'to jIvAtmA koI na koI zubha yA azubha pravRtti to karatA hI rahegA? phira to satata karmabaMdha hotA hI rahegA na?' 'hA~... pratikSaNa anaMta-anaMta karma ba~dhate haiM...' 'phira jIvAtmA kI mukti kaba ho?' 'naye karma ba~dhe nahIM... aura purAne ba~dhe hue karmoM ko naSTa kara de|' 'kyA AtmA kI aisI bhI sthiti A sakatI hai ki vaha koI zubha-azubha pravRtti karatA hI na ho?' 'hA~... pUrNa jAgRti ke ve kSaNa hote haiM... zubha yA azubha koI pravRtti nahIM hotii|' 'taba phira vaha karegA kyA?' "kucha bhI nahIM karegA, svarUpa meM ramaNatA| zuddha AtmasvarUpa meM rmnntaa| AtmaguNoM meM rmnntaa|' __'yaha to adbhuta bAta hai...' pahalI rAnI ne khaa| cauthA prahara bIta rahA thA..., bhojana kA samaya ho cukA thaa| 'calo, nIce cleN| bhojana kA samaya ho gayA hai|' rAnI ne khaa| 'tuma rAta ko nahIM khAtI kyA?' ___ bilakula nhiiN| tumhAre bhAI evaM hama sabhI sUryAsta ke pUrva hI bhojana kara lete haiN|' 'bahuta bar3hiyA, kitanA uttama parivAra hai!' bhAbhiyoM ke sAtha surasuMdarI nIce aayii| itane meM ratnajaTI bhI vahA~ para A phuNcaa| surasuMdarI kI ora dekhakara pUchA : 'bahana, terI ina bhAbhiyoM ne tujhe ArAma bhI karane diyA yA nahIM?' 'pUre eka prahara taka! sabhI ne prasanna mana se bhojana kiyaa| For Private And Personal Use Only
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhItara kA zRMgAra 174 TALI.ITEDU. 27. bhItara kA zRMgAra sey saccA prema, diye bagaira nahI rahatA! vAstavika-AMtarika sneha, pradAna kiye bagaira nahIM rahatA! khuda ke pAsa jo acchA ho... uttama ho... zreSTha ho... suMdara ho... usakA arpaNa karegA hI vaha apane priya ke lie| __vidyAdhara rAjA kI cAroM rAniyA~ surasuMdarI ke jJAna evaM guNoM para mugdha ho gayI thiiN| surasuMdarI kA vyaktitva dhIre-dhIre samagra rAjamahala para chAne lagA thaa| itanA hI nahIM... nagara meM bhI surasuMdarI ke guNoM ke gIta gAye jAne lage the| usake Ane para mAnoM surasaMgItapura nagara dhanya ho uThA thaa| eka dina kI bAta hai| surasuMdarI zrI navakAramaMtra kA jApa pUrNa kara ke uThI hI thI ki cAroM rAniyA~ usake pAsa A phuNcii| surasuMdarI ne prema se sabakA svAgata kiyaa| eka rAnI ne kahA : 'dIdI...' 'vAha! kyA saMbodhana khoja nikAlA hai!' surasuMdarI khilakhilA utthii| 'kyoM? tuma to hama saba kI bar3I bahana-sI ho nA?' 'acchA bAbA! kaho jo kucha bhI kahanA ho!' ___ 'dIdI... Aja to tumhAre cehare para kitanI prasannatA chalaka rahI hai... kyA bAta hai? bahuta khuza najara A rahI ho?' 'sahI bAta hai tumhArI... Aja maiM sacamuca bar3I khuza hU~... Aja merA mana paMcaparameSThI bhagavaMto ke dhyAna meM AnaMda se bhara uThA! mana DUba gayA thA bhagavadadhyAna meM! jaba bhI merA mana parameSThI ke dhyAna meM DUba jAtA hai... merA sArA astitva dhanya ho jAtA hai!' 'dIdI... hamako bhI dhyAna karanA sikhAo nA?' 'z2arUra... tumheM dhyAna sikhAne meM mujhe bar3I prasannatA hogI!' 'kaba sikhAogI?' 'abhI... Aja hI...! For Private And Personal Use Only
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhItara kA zRMgAra 175 'nahIM... nahIM... abhI to hama Apako kucha sikhAne ke lie AyI hai' aura cAroM rAniyA~ eka-dUsareM kI tarapha dekhatI huI ha~sa dI ! surasuMdarI ko kucha samajha meM nahIM AyA...!!! vaha sabhI rAniyoM ke mu~ha tAkane lgii| bar3I rAnI ne suMdarI kA hAtha apanI hatheliyoM meM kasate hue kahA : 'pyArI-pyArI dIdI... Aja tumheM hamArI eka bAta mAnanI hogI!' 'ofa... para tumhArI kauna sI bAta maiMne nahIM mAnI ?' 'are... isalie to hama tumhAre prema meM DUba gayI haiM... Aja to hama eka pakkA irAdA karake AyI haiM... Aja hama apanI nanadajI ko suMdara kapar3oM evaM kImatI AbhUSaNoM se sajAe~gI ! tuma manA mata karanA ...! nahIM karogI nA?' surasuMdarI ha~sa pdd'ii| usane kahA : 'oha, yahI bAta kahane ke lie itanI laMbI prastAvanA kI ? 'aura nahIM to kyA? usa dina pahale-pahale dina jaba hama tumheM sajAnesa~vArane lagI, to tumane sApha manA kara diyA thA!' 'sahI kahA tumane... usa roz2a maiMne manA kiyA thA, para aba Aja maiM manA nahIM kara sakatI nA?' 'kyoM? cAroM rAniyA~ eka sAtha bola uThIM!' 'tumhAre pyAra ne mere dila ko jIta liyA hai... maiM tumhArI kisI bAta kA inkAra nahIM kara sakatI!' cAroM rAniyoM kI A~kheM khuzI ke A~suoM se nama ho uThIM... unakA svara gadgad ho uThA... suMrasuMdarI ne kahA : 'tuma mujhe sneha kA amRta pAna karavA rahI ho, vaha maiM kabhI bhI nahIM bhUla sakatI! maiMne tumheM pahale dina kyoM zRMgAra sajAne se rokA thA, usakA kAraNa batAU~?' 'hA~...hA~ jarUra batAo / ' 'pati ke viraha meM zRMgAra racAnA pasaMda nahIM karatI aura phira mujhe bAharI sAja-sajjA kA itanA zauka bhI nahIM hai... paraMtu Aja maiM manA nahIM karanevAlI, basa !! khuza ho nA?' 'are bahuta khuza, dIdI!!!' cAroM rAniyA~ jhUma utthii| unhoMne surasuMdarI ko bar3hiyA vastra pahanAye, For Private And Personal Use Only
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhItara kA zRMgAra 176 kImatI AbhUSaNoM se use sajAyA... surasuMdarI kA rUpa pUnama ke cA~da-sA khila utthaa| 'acchA, tumane mujhe bAharI zRMgAra diyA... aba maiM tumheM apanA bhItarI zRMgAra batAU~ kyA?' 'hA~ hA~... jarUra... hama to jAnane ke utsuka haiM...' cAroM rAniyA~ surasuMdarI ke sAmane baiTha gyiiN| ___ 'dekho... bhAbhI! hameM samyagdarzana kI suMdara sAr3I pahananI cAhie! samyagdarzana yAnI saccI zraddhA! vItarAgasarvajJa paramAtmA para, mokSamArga kI ArAdhanA-sAdhanA meM rata sadgurUoM para... evaM sarvajJa ke dvArA batAye gaye dharmamArga para zraddhA ke vastra! yaha apanA pahalA zrRMgAra hai|' ___ 'hama striyoM ke vastroM meM sabase mahattvapUrNa vastra hai kaMcukI! dayA evaM karUNA ke kaMcukI hameM pahananA hai! strI karUNA kI jIvaMta mUrtI hotI hai... kSamA evaM dayA kI jIvaMta pratimA-sI hotI hai|' 'apane gale meM zIla evaM sadAcAra kA naulakhA hAra suzobhita ho rahA ho! yaha apanA qImatI meM qImatI hAra hai...!! prANa cale jAe~ to bhale... para apanA zIla nahIM luTanA caahie| apane mastaka para... lalATa para tilaka cAhie nA? vaha tilaka karanA hai tapazcaryA kA! apane jIvana meM choTI yA bar3I... koI na koI tapazcaryA honI hI caahie| yaha tumane jo mere hAtha meM ratnoM va motiyoM se jar3e hue kaMgana pahanAye haiM... ye suzobhita to hoMge agara maiM ina hAthoM se supAtra dAna dU~! anukaMpA dAna dUM... hAtha kI zobhA dAna se hai| dAna yahI apanA saccA kaMgana hai| ___ apane hoMTha hama pAna se - tAMbUla se lAla karate haiM... para sacamuca to satya evaM priya vANI hI apanA tAMbUla hai... apanI vANI asatya evaM apriya nahIM honI caahie| merI cAroM bhAbhiyoM kI vANI kitanI mIThI hai? kitanI saccI evaM acchI hai? isalie to maiM tuma saba para mohita ho gayI huuN|' ___ cAroM rAniyA~ zaramA gayI... unakI A~kheM z2amIna para TikI rahI... surasuMdarI ne prema se cAroM ke cehare Upara kiye... aura apanI bAta Age calAyI... ___'merI A~khoM meM tumane kAjala lagAyA hai| aba merI A~kheM pahale se jyAdA suMdara laga rahI hai na? para isase bhI jyAdA suMdara A~kheM mujhe tumhArI laga rahI For Private And Personal Use Only
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhItara kA zRMgAra 177 haiN| cU~ki tumhArI A~khoM meM lajjA kA kAjala lagAyA huA hai... strI kI A~khoM meM lajjA kA kAjala honA hI cAhie... vaha strI sabako pyArI lagatI hai... saba ke dila meM basa jAtI hai... zrRMgAra racAne kA hetu bhI to dUsaroM ko acchA laganA... dUsaroM ke dila meM basanA hI hotA hai na?' 'are vAha! kitanA pyArA-pyArA zrRMgAra batAyA hai, dIdI, tumane to! vAkaI majA A gayA Aja to tumhArI bAteM sunakara! maiMne to abhI taka aisI bAteM sunI bhI nahIM! sacamuca dIdI! yahI saccA zrRMgAra hai strI kA! aura aba tumhArI ye bAteM sunane ke bAda hameM samajha meM A gayA ki kyoM tuma zRMgAra sajAnA pasaMda nahIM karatI ho| __ 'aura... aise adbhuta guNoM kA zrRMgAra to tumane sajA hI rakhA hai... phira bhalA isa bAharI lIpApotI kI tumheM kyoMkara cAha rahegI?' dUsarI rAnI bola utthii| __'para... eka bAta merI samajha meM nahIM A rahI hai...' tIsarI strI ne prazna kiyaa| 'kauna-sI bAta?' surasuMdarI ne puuchaa| 'pati ke viraha meM strI ko bAharI zrRMgAra kyoM nahIM karanA cAhie?' yaha bAta maiM tumhe samajhAtI hU~... isa duniyA meM zIlavatI nArI kA yadi koI sabase bar3A duzmana hai to vaha hai usakA rUpa! isa duniyA ke adhikAMza purUSa parastrI ke zIla ko lUTane para utara Ate haiN| aba yadi sauMdaryavAlI strI pati kI anupasthiti meM zrRMgAra sajAe, to usake zIla ke lie bar3A khatarA hogA yA nahIM?' ___'mere sAmane yadi aisA koI laMpaTa A jAe to maiM mAra-mAra usakA bhuratA banA dU~! tIsarI rAnI bola uThI! ___ 'vaha to bahana tumhAre pAsa vidyAzaktiyA~ haiM... tuma vidyAdhara strIyA~ ho... tuma aise laMpaTa puruSa kA sAmanA kara sakatI ho... para jisa strI ke pAsa vidyAzakti na ho yA itanI zArIrika tAkata na ho vaha kyA karegI? usakA kyA hogA? 'yaha tumhArI bAta sahI hai, dIdI! sAvadhAnI ke taura para, parapurUSa kI A~khoM meM vikAra paidA kareM, aise zrRMgAra nahIM sajAne caahie|' rAniyoM ne surasuMdarI kI bAta ko mAna liyaa| For Private And Personal Use Only
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhItara kA zRMgAra 178 'are, zrRMgAra na ho phira bhI kevala rUpa para bhI lubdha honevAle pAgaloM kI kahA~ kamI hai isa duniyA meM? phira zrRMgAra ho usa para to vipatti Ate kyA dera laga sakatI hai? pati kI gairahAz2irI kA anucita lAbha kabhI pati ke mitra kahalAnevAle loga bhI uThAte haiM... pati kA yadi koI AzrayadAtA hai... mAlika hai... to usakI nigAheM bhI pApI ho sakatI haiN| isake bAre meM mujhe eka kahAnI yAda A rahI hai...' 'are... kaho... kaho... sunAo vaha kahAnI... para tumane kahA~ se sunI thii|' ___ 'merI gurUmAtA sAdhvI suvratA ke pAsa! merA sArA dhArmika adhyayana unake pAsa hI huA!' 'aba to vaha kahAnI sunAnI hI hogii|' cAroM rAniyA~ kahAnI sunane ke lie lAlAyita ho utthiiN| surasuMdarI ne kahAnI-kathana kA prAraMbha kiyaa| 'vasaMtapura nAma kA eka nagara thA / usa nagara meM eka samRddha seTha rahatA thA, usakA nAma thA zrIdatta! zrIdatta kI patnI zrImatI' zIlavatI evaM guNavatI nArI thii| zrIdatta kI rAjapurohita suradatta se dhaniSTa mitratA thii| donoM ko eka dUsare para saMpUrNa bharosA thA / eka dina zrIdatta ne vyApAra ke lie videza jAne ke lie socaa| usane suradatta se kahA : __'mitra, maiM videza jA rahA hU~... hAlA~ki bahuta jaldI hI vApasa AU~gA... phira bhI merI anupasthiti meM tU mere ghara kA khyAla rakhanA / zrImatI ko kisI bhI taraha kI vipatti kA zikAra na honA par3e, isakA dhyAna tujhe rakhanA hogaa|' suradatta ne kahA : 'zrIdatta... tU bilakula nizciMta rahanA... bilakula phikra mata krnaa| Dhera sArA dhana kamAkara vApasa jaldI A jAnA... tere ghara kA pUrA khyAla maiM kruuNg|' zrIdatta paradeza calA gyaa| suradatta roz2AnA niyamita rUpa se zrImatI ke yahA~ jAne lgaa| zrImatI jo bhI kArya batAtI, vaha prasanna mana se karatA! zrImatI ke pAsa baiThatA... bAteM bhI karatA... yoM karate-karate eka dina vaha zrImatI ke rUpa para mugdha ho utthaa| usakI cApalUsI bar3hane lagI... eka dina usane sAMketika zabdoM meM zrImatI ke samakSa prema kI yAcanA karate hue nimna zloka par3hA : For Private And Personal Use Only
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhItara kA zRMgAra 179 kAle prasUnasya janArdanasya, meghAMdhakArAsu ca shrvriissu| mithyA na vakSyAmi vizAla - netre! te pratyayA ca prathamAkSareSu / / __ o bar3e netroMvAlI! megha ke aMdhakara se yukta bAriza kI rAta meM maiM tujhe cAhatA hU~... yaha maiM jhUTha nahIM kahatA! pratIti ke lie zloka ke cAroM paMktiyoM meM pahale akSara meM maiMne 'kAmemi te' yaha kahA hai| ___ zrImatI ko mana hI mana saMdeha to thA hI... yaha zloka sunakara vaha purohita kI icchA bhAMpa gayI... vaha svayaM viduSI thI... usane bhI zloka meM hI sAMketika pratyuttara diyaa| neha loka sukhaM kiMcita, chAditasyAMhasA bhRzam / mita ca jIvita nRNAM, tena dharme matiM kuruu|| 'he purohita, isa loka meM pApa se atyaMta AcchAdita vyakti ko kucha bhI sukha nahIM hotA hai... manuSya kA jIvana kSaNabhaMgura hai... isalie dharma meM buddhi rakha / ' zloka ke cAroM caraNoM ke prathama akSara ke jarie 'necchAmi te' - maiM tujhe nahIM cAhatI hU~, vaisA javAba de diyaa| ___ usa dina to purohita calA gayA... para usane apane mana meM nirNaya kiyA ki kisI bhI taraha se zrImatI ko basa meM karanA / zrImatI ne bhI apane mana meM nirNaya kiyA ki kisI hAlAta meM purohita ke prabhAva meM nahIM aauuNgii| dUsare dina to purohita bezarama hokara zrImatI ke samakSa lAra Tapakane lagA... zrImatI ne use khUba samajhAyA... para vaha to zrImatI ke pairoM meM girakara bhoga-prArthanA karane lagA... zrImatI ne Akhira apane mana meM eka Ayojana kara liyA... aura usase kahA : 'Aja rAta ko pahale prahara aanaa|' purohita to nAca utthaa| vaha khuza hokara apane ghara para gyaa| zrImatI ne zrRMgAra kiyA aura nagara ke senApati caMdradhavala ke pAsa phuNcii| senApati se kahA : mere pati videza gaye hue haiM... mere pati kA mitra suradatta mujha para mohita hokara jyAdatI karane ko taiyAra huA hai... tuma mujhe usake phaMde se bcaao|' senApati zrImatI kA adbhuta rUpa dekhakara usa para mugdha ho utthaa| senApati ne kahA 'suMdarI... tU ciMtA mata kara! usa purohita ke bacce se to maiM nipaTa lU~gA... para tU merI priyatamA bana jA... maiM tujha para... tere rUpa para mugdha ho gayA huuN| bola... kaba AU~... maiM terI havelI meM?' For Private And Personal Use Only
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhItara kA zRMgAra 180 zrImatI to senApati kI bAta sunakara bhauMcakkI raha gayI... 'are... yaha rakSaka hai ki svayaM hI bhakSaka usane senApati ko kAphI samajhAyA, para senApati ne usakI eka bhI na mAnI / Akhira zrImatI ne use rAta ke dUsare prahara meM Ane kA AmaMtraNa diyA / vahA~ se zrImatI rAjya ke mahAmaMtrI matidhana ke pAsa phuNcii| usane jAkara maMtrI se nivedana kiyA : 'mahAmaMtrI, Apa merI rakSA kareM ... senApati merA zIla lUTanA cAhatA hai... mere pati kI anupasthiti meM Apa mujhe bacAIye !' mahAmaMtrI zrImatI kA rUpa ... usakI javAnI... usakA lAvaNya dekhakara ThagA-ThagA-sA raha gayA... vaha svaMya hI kAmAMdha ho utthaa| usane kahA : 'zrImatI, senApati ko to maiM kala hI hAthI ke pairoM tale rU~davA dU~gA... para maiM tere rUpa kA pyAsA hU~... merI pyAsa bujhAnI hogI... basa, eka bAra! bola kaba AU~ maiM tere pAsa?' zrImatI pahale to cakkara meM par3a gayI... usane mahAmaMtrI ko bahuta samajhAyA... para mahAmaMtrI usake Age prema kI bhIkha mA~gane lgaa...| kucha socakara usane mahAmaMtrI ko rAta ke tIsare prahara meM apanI havelI meM Ane ko khaa| mahAmaMtrI to khuzI se nAcane lagA / zrImatI kA mana bilakha rahA thA... jahA~ sahAyatA ke lie jAtI, vahIM naI musIbata use gherane lagatI thI ... Akhira vaha thaka kara rAjA ke pAsa jA pahu~cI... 'mahArAjA... mahAmaMtrI mere pIche par3a gayA hai - vaha mere ghara meM Ane ko kaha rahA hai... Apa use rokie... merI rakSA kareM!' rAjA zrIpati khuda hI zrImatI ko dekhakara pAgala huA jA rahA thaa| acchA maukA dekhakara usane zrImatI se kahA : 'tU nizcaMta rhnaa| mahAmaMtrI ko maiM zUlI para car3hA dU~gA... para maiM tere rUpa kA Azika huA hU~... tU mujhe mila jA... tU cAhe to maiM tujhe apanI rAnI banA dU~gA... yA phira eka bAra tU mujhe apanI havelI meM bUlA le...|' zrImatI ko pala-bhara lagA ki usake pairoM tale se dharatI khisaka rahI hai.... phira bhI mana masosakara usane rAjA ko samajhAne kI koziza kii| para rAjA ne eka na mAnI, taba zrImatI ne kahA : 'ThIka hai - Apa Aja rAta ko cauthe prahara ke prAraMbha meM merI havelI meM padhAranA / zrImatI apanI havelI meM AyI... usane mana-hI-mana purohita ko, senApati For Private And Personal Use Only
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhItara kA zRMgAra 181 ko, mahAmaMtrI ko aura rAjA ko barAbara sabaka sikhAne kA nirNaya kiyA / isake lie usane eka suMdara Ayojana kara liyaa| vaha apanI par3osana ke pAsa gayI aura use sau sonA muhareM dekara kahA : 'bahana... tU merA eka kAma karegI?' par3osana ne kahA; 'eka kyA, do kAma kara dU~gI! __ 'to suna... Aja rAta ko jaba cAra ghar3I bAkI rahe taba tU Akara merI havelI ke daravAje khaTakhaTAnA... jora-jora se ronA... kalpAnta karanA... daravAz2A khaTakhaTAkara khulavAnA aura mujhase kahanA ki 'le par3ha yaha patra... terA pati paradeza meM mara gayA hai|' basa, phira tU calI jAnA / bola... karegI na itanA kAma? par3osana ne hAmI bhara lii| zrImatI ne ghara meM se eka bahuta bar3A purAnA piTArA khoja nikaalaa| usa piTAre meM cAra bar3e bar3e khAne the| hara eka khAne kA daravAz2A alaga-alaga thaa| piTAre ko paricArikA ke pAsa se khisakavAkara apane zayanakakSa meM rakhavA diyaa| paricArikA se kahA : dekha, suna... zAma ko purohita yahA~ AegA... usakA Adara-satkAra karake mere zayanakakSa meM le AnA phira maiM tujhe jaise AjJA karU~... vaise-vaise kAma karatI rahanA... pahalA prahara jyoM-tyoM bItA denA hai... ina rAkSasI darindo ko sabaka sikhAnA hI hogaa| tU z2arA bhI ghabarAnA mata!' paricArikA catura thii| zrImatI kI bAta usane barAbara samajha lii| rAtri kA aMdhakAra chAne lagA... aura purohita A pahu~cA! dAsI ne svAgata kiyaa| zayanakakSa meM le aayii| zrImatI ne solaha zrRMgAra sajAye the| A~kho meM izArA karake usane purohita ko pAgala-sA banA diyA! purohita lAkha suvarNa mudrAoM kI qImata ke ratna lekara AyA thaa| usane ratna zrImatI ko sauMpa diye| zrImatI ne ratnoM ko sa~bhAlakara tijorI meM rakha diye| dAsI se kahA : 'purohitajI ke zarIra ko tela se malakara abhyaMga snAna karavAnA... phira garma pAnI se snAna karavAnA... isake bAda bhojana karavAnA... phira mere pAsa le AnA... barAbara sevA karanA inakI!' paricArikA eka prahara taka purohita ko paTAtI rahI... khelatI rahI... dUsarA prahara prAraMbha huA ki havelI ke daravAz2e para dastaka huI... kisI ne havelI kA daravAz2A khttkhttaayaa| purohitajI ghabarAye... zrImatI daravAz2e taka jAkara vApasa aayii| For Private And Personal Use Only
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhItara kA zRMgAra 182 'kauna AyA hai?' purohita ne puuchaa| 'senaapti|' 'kyA? senApati? abhI yahA~ kaise? hAya... aba merA kyA hogA? mujhe bacA tU kisI bhI taraha!' 'para, maiM kaise bacAU~?' kucha bhI kara... kahIM para bhI mujhe chipA de... mujhe tU bacA, merI mA~!' 'to aisA kara... isa piTAre meM ghusa jA...!!' purohita ko piTAre ke eka khAne meM utArakara Upara se daravAjA baMda karake tAlA lagA diyA! havelI kA daravAjA kholA... senApati kA svAgata kiyA... senApati bhI kImatI ratna lekara AyA thA... zrImatI ne ratna lekara tijorI meM rakha diyA / aura phira senApati kI sevA-bhakti cAlU kara dI... bAtoM hI bAtoM meM dUsarA prahara pUrA ho gayA...! aura havelI ke daravAz2e para dastaka huii| senApati ghabarAyA... 'oha! isa vakta kauna AyA hogA?' zrImatI daravAz2e para jAkara vApasa AyI... 'mahAmaMtrI Aye haiM...' 'bApa re... aba? mujhe chipane kI jagaha batA... maiM be mauta mara jAU~gA... havelI meM kahIM para bhI chupA de...' zrImatI ne senApati ko piTAre meM chipAkara tAlA lagA diyaa| havelI kA daravAjA khulaa| mahAmaMtrI kA Agamana huaa| svAgata huaa| mahAmaMtrI zrImatI ko upahAra ke rUpa meM dene ke lie naulakhA hAra lAye the| zrImatI ne hAra lekara tijorI meM rakha diyA evaM mahAmaMtrI kI cApalUsI karanA cAlU kiyA / eka prahara taka idhara-udhara karake samaya bitAtI rahI... cauthe prahara kA prAraMbha huA aura daravAz2A khaTakhaTAyA gyaa| Thaka Thaka... mahAmaMtrI cauMka uThA... kauna hogA?' zrImatI daravAz2e taka jAkara AyI aura kahA : 'mahArAjA svaMya padhAre haiN|' 'mahArAjA? yahA~ para? abhI? maiM mArA jAU~gA! aba kahA~ jAU~? kyA karU~? aisA kara tU mujhe chipane kI jagaha batA de... maiM tere pairoM par3atA hU~! kucha bhI kara!' zrImatI ne mahAmaMtrI ko piTAre ke tIsare khAne meM utArA aura use baMda karake tAlA lagA diyaa| For Private And Personal Use Only
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhItara kA zRMgAra 183 daravAjA khulA aura mahArAjA havelI meM praviSTa hue| zrImatI ne svAgata kiyaa| rAjA ne mUlyavAna AbhUSaNa bheMTa kiye zrImatI ko| zrImatI ne unheM lekara tijorI meM rakha diye | mahArAjA kI sevA-bhakti hone lgii| do ghar3I kA samaya bItA na bItA... ki havelI ke bAhara koI aurata dahAr3akara rotI huI aayii| z2ora-z2ora se daravAz2A khaTakhaTAne lagI... 'oha... zrImatI daravAz2A khola... bahuta bure samAcAra Aye haiM... terA pati paradeza meM hI mara gayA hai... jaldI daravAjA khola, zrImatI!' zrImatI saTAka... z2amIna para gira gayI... aura dahAr3a mAra-mArakara rone lagI... rAjA ghabarAyA.. usane kahA : 'pahale tU mujhe kahIM chipA de... phira daravAjA kholanA...' zrImatI ne piTAre ke cauthe khAne meM rAjA ko baMda kiyA aura tAlA lagA diyA! dAsI se kahA : basa, aba apanA kAma nipaTa gayA... aba hama do ghar3I vizrAma kara leM, subaha kI bAta subaha!' donoM so gyii| subaha-subaha pUre nagara meM bAta phaila gayI ki zrIdatta zreSThI paradeza meM mara gaye haiM...' rAjA ke rAjya meM niyama thA ki niHsaMtAna vyakti mara jAe to usakI saMpatti rAjA apane adhikAra meM kara le| rAjapurUSa rAjamahala meM gaye | para rAjamahala meM mahArAjA nahIM the| mahArAnI se kahA : zrIdatta zreSThI niHsaMtAna mara gaye haiM... unakI saMpatti ma~gavA lenI caahie|' rAnI ne rAjA kI talAza karavAyI... para rAjA milegA kahA~ se? mahAmaMtrI kI talAza karavAyI to vaha bhI nahIM mile! senApati aura purohita kI talAza karavAyI to vaha bhI nahIM mile! rAjapurUSoM ko bahuta Azcarya huaa| rAnI ne kahA : 'zAyada kisI atyaMta mahattvapUrNa kArya ke lie kisI gupta jagaha para gaye haiM... tuma jAo aura zrIdatta seTha kI sArI saMpatti mere pAsa le Ao!' rAjapurUSa zrIdatta kI havelI para phuNce| zrImatI se kahA : hama seTha kI saMpatti lene ke lie Aye haiN| ___ 'bhAI... le jAIye... sArI saMpatti le jAIye... seTha pUrI saMpatti isa piTAre meM bharakara gaye haiM... pUrA piTArA hI le jAo... ye isakI cAbiyA~ rahIM!' rAjapurUSa piTArA uThAne gaye... to piTArA kAphI vajanadAra lagA... ve khuza ho uThe! z2arUra... piTAre meM Dhera sArI saMpatti hogI!' For Private And Personal Use Only
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta kiye dukha hoya 184 _piTArA lekara ve rAjamahala meM rAnI ke pAsa gaye... mahArAnI ne socA 'mahArAjA Akara piTArA kholeM, usase pahale maiM piTArA kholakara usameM se mujhe jo acche lageM ve AbhUSaNa nikAlakara alaga rakha dU~! rAjapurUSoM se usane piTAre kI cAbiyA~ le liiN| rAnI ne jaisI hI piTArA kA pahalA khAnA kholA ki ekadama aMdara se purohitajI nikale...! rAnI cauMka utthii| 'yaha kyA? tuma piTAre meM kaise?' rAnI ne pUchA / 'abhI aura tAle kholie mahArAnI... phira mujhe sajA karanA...' rAnI ne dUsarA khAnA kholA to usameM se senApati pragaTa hue| rAnI ne tIsarA khAnA kholA to mahAmaMtrI jI nikale... aura cauthA khAnA kholA to mahArAja svayaM pragaTa hue| sabhI ke cehare syAha ho gaye the| rAnI kI A~khoM meM gusse ke aMgAre dahaka rahe the| rAjA ne purohita vagairaha ko ravAnA karake rAnI ke samakSa apanA gunAha kabUla kiyA / zrImatI ko AdarapUrvaka rAjamahala meM bulAkara usase kSamA mA~gI / buddhimAnI evaM jIvana-niSThA ke lie zAbAzI dI... uttama vastra AbhUSaNoM se usakA sammAna kiyaa| jaba zrIdatta zreSThI paradeza se AyA... zrImatI ne sArI bAta kaha sunAI... donoM pati-patnI khUba ha~se... unake peTa meM bala par3a gye| surasuMdarI ne kahAnI pUrI kii| 'basa, aurata to aisI zrImatI jaisI honI caahie|' cAroM rAniyA~ bola utthiiN| 'aba bhojana kA samaya ho gayA hai... mere bhaiyA rAha dekhate hue baiThe hoMge!' 'calo... calo... Aja to bhUkha bhI joroM kI lagI hai... kahAnI kI taraha bhojana bhI khUba acchA lagegA!' For Private And Personal Use Only
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta kiye dukha hoya 185 adka. NEM izamata. sa.studies sessistinka { 28. prIta kiye duHkha hoya! BY 2 5 2 4 NEE'XNHere' remamarMHENNIAxertrain ------....--- surasuMdarI ko surasaMgIta nagara meM Aye hue chaha mahine bIta gaye / ratnajaTI ke parivAra ke sAtha usake AtmIya saMbaMdha ba~dha cuke the| ratnajaTI ke sAtha, usakI cAroM rAniyoM ke sAtha usane aneka tIrthoM kI yAtrAe~ kI thii| yAtrApravAsa meM ratnajaTI ke sAtha taraha-taraha kI dharmacarcAtattvacarcA hotI rahatI thii| roz2AnA ratnajaTI ko bhojana karavAte vakta bhI ratnajaTI ke sAtha aneka prakAra ke viSayoM para vArtAlApa hotA thaa| ratnajaTI mukta mana se bAteM karatA thA, usakA mana svaccha thA, sarala thaa| usake hAsya meM bhI nirI nirdoSatA chalakatI thii| usakI A~khoM meM se nizchala sneha kI saritA bahatI thii| usakA mana sadaiva surasuMdarI ke guNoM kA manana, ciMtana kiyA karatA thaa| karIba eka varSa se pati kA viraha sahana karatI huI surasuMdarI ne apane zIla kI rakSA bar3I himmata evaM pUrI niSThA se kI thii| ratnajaTI kabhIkabhI surasuMdarI ke jIvana meM Aye hue duHkha ke jhaMjhAvata ke vicAroM meM gumasuma ho jAtA thaa| surasuMdarI ke prati tIvra sahAnubhUti se usakA hRdaya bhara AtA! jaba-jaba usakI smRti meM pitA muni ke vacana yAda Ate... usakA sira ahobhAva se surasuMdarI ke caraNoM meM jhuka jAtA! rAjA ratnajaTI yuvaka thaa| paraMtu usameM yauvana kA unmAda bilakula nahIM thaa| vaha parAkramI thA... para avivekI nahIM thaa| apane mahAna pitRkula kI ujvala kIrti ko z2arA bhI dAga na laga jAe, isake lie vaha pUrI satarkatA rakhate hue jItA thA | vacana-pAlana kA vaha atyaMta pakSapAtI thA / usane surasuMdarI ko jo vacana diyA thA, vaha usakI smRti meM barAbara surakSita thaa| nirbala evaM asthira vyakti kA vacana pAnI para khIMcI huI rekhA-sI hotI hai... parAkramI evaM saMskArI vyakti kA vacana patthara kI lakIra-sA hotA hai| usane surasuMdarI se kahA thA : 'maiM tujhe vacana detA hU~... tujhe maiM apanI bahana mAnU~gA... tU yAda rakhanA... maiM eka mahAn muni pitA kA putra huuN|' chaha-chaha mahinoM se ratnajaTI apane vacana ko suvizuddha rUpa meM pAlana kara rahA thA / mana-vacana-kAyA se vaha vacana nibhA rahA thaa| usake mana meM surasuMdarI ke prati vaicArika vikAra kI rekhA bhI nahIM jagI thI kbhii| alabattA, usakI jIvanasaMginI cAra-cAra rAniyA~ jo ki rUpa-lAvaNya evaM guNoM se saMpanna thI... usake pAsa thii| paraMtu vaise to rAvaNa ke aMta:pura meM kahA~ kama rAniyA~ thIM? For Private And Personal Use Only
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta kiye dukha hoya 186 haz2AroM rAniyA~ thI, phira bhI vaha sItA ke rUpa meM pAgala banA thA na? purUSa kA mana hI kucha aisA vicitra hai| vaha apane vaiSayika sukhoM kI lAlasA ke lie naye-naye raMga-rUpa khojane meM bhaTakatA rahatA hai| ratnajaTI isakA apavAda nahIM thaa| phira bhI vaha apane mana meM pUrI taraha jAgRta thaa| vaha samajhatA thA ki karma-paravaza jIva ke vicAra hameMzA eka se sthira nahIM raha sakate! kabhI vicAroM kI duniyA meM pavitratA ke phUla mahakate haiM, to kabhI vicAroM kI vyoma meM vAsanAoM kI cIleM ma~DarAne lagatI haiN| ratnajaTI jAnatA thA ki manuSya apane mana ko saMyata rakha sakatA hai... para kabhI vaha saMyama kA bA~dha miTTI kA Dhera sAbita hotA hai... vicAroM kA uphanatA evaM uchalatA pravAha usa bA~dha ko tahasa-nahasa kara DAlatA haiN| ___ aneka bAra pitA munirAja ke dharmopadeza meM usane sunA thA ki bar3e-bar3e saMyamadhArI RSi-muni bhI strI kA nimitta pAkara vaicArika evaM zArIrika patana ke garta meM pha~sa par3e haiN| usane yaha sunakara apane Apa kI unase tulanA bhI kI thI... una ugra tapasvI evaM saMyamI muniyoM ke manonigraha kI tulanA meM merA manonigraha to kyA bisAta rakhatA hai? aise muni ki jo sAdhanA ke zikhara para the, adhyAtma kI U~cAIyoM para AsIna the, unhoMne jaba apanA manonigraha kho DAlA... kisI ekAdha nimitta ko pAkara... phira maiM hU~ kauna? mujhe aise patana ke nimitta se bacanA caahie| dUra hI rahanA cAhie | isa sAvadhAnI ko usane apane jIvana meM sthAna diyA thaa| isalie to uchalatI-javAnI aura Dhera sArI saMpatti hone para bhI rAjA ratnajaTI kA jIvana pUrI taraha niSkalaMka thA... vaha apanI rAniyoM ke prati vaphAdAra thaa| kisI bhI parastrI se usane saMparka nahIM rakhA thaa| kisI bhI yuvatI yA strI ke sAtha usane AtmIyatA kA nAtA bA~dhA nahIM thaa| sadAcAra kA vaha satarkatA se pAlana karatA thaa| vacana pAlana evaM vaphAdArI jaise mAnavIya guNoM kI bharapUra phasala usakI jIvanadharA para ugI thii| usane apane rAjya meM bhI mAnavIya guNoM kA zreSTha pracAra evaM prasAra kiyA thA / prajAjanoM meM mAnavatA ke guNa... naitikatA ke phUla khile raheM... isake lie vaha sadaiva prayatnazIla rahatA thaa| vaise bhI bAhya sukha-zAMti evaM samRddhi kA vidyAdharoM kI duniyA meM pAra nahIM rahatA hai, para ratnajaTI ke rAjya meM to bhItarI sukha-samRddhi bhI apAra thii| surasuMdarI to sahasA ratnajaTI kI jiMdagI meM A gayI thii| bhAraMDa pakSI kI coMca meM se nikalakara jamIna para giratI huI usa yuvatI ko usane apane For Private And Personal Use Only
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta kiye dukha hoya 187 vimAna meM thAma liyA thaa| usake karUNatApUrNa hRdaya ne usako pakar3avA liyA thA - 'dUsare ke duHkhoM ko dUra karane kI icchA evaM pravRtti jIvAtmAoM ke sAtha saccI maitrI haiM...' yaha satya usane AtmasAt kara liyA thaa| usane surasuMdarI ke duHkha dUra kiyA, use bharapUra sukha diyA / usakI tarapha se kisI bhI taraha kI sukha ko pAne kI apekSA nahIM rakhI thii| duniyA meM eka uccatama stara kA bhAI apanI sahodarA bahana ko jitanA aura jaisA sukha degA... utanA aura vaisA sukha usane surasuMdarI ko diyA thA / usake mana meM kabhI-kabhI yaha savAla ubharatA thA ki ki 'jisase merA koI saMbaMdha nahIM hai... koI paricaya nahIM hai... koI svArtha bhI nahIM hai kyoM maiM use apane mahala meM le AyA... kyoM maiMne use apane mahala meM rakhA ? kyoM usase itanA najadIkI riztA ho gayA ? kyoM vaha mujhe AtmIyA lagane lagI / naMdIzvara dvIpa kI yAtrA karavAkara use kyoM maiMne vaha jahA~ jAnA cAhatI thI... vahA~ para pahu~cAyA nhiiN| eka aparicita yauvanA ke prati kyoM itanA aura aisA bar3A AkarSaNa jaga uThA hai? ThIka hai, usase AkarSaNa kA mAdhyama usake guNa haiM... para mujhe usase kyA lenA-denA? maiM to apanI samagratA se usako cAhane laga gayA huuN| merI rAniyA~ bhI usake sAtha AtmIyatA bA~dha baiThI haiM... kyoM ? Akhira kisalie ? kisI bhI prayojana ke bagaira kyA aise saMbaMdhoM ke phUla khila sakate haiM? to kyA gata janma-janmAMtara ke kinhI saMbaMdhoM ke saMskAra jaga uThe haiM? hA~, phira usameM vartamAna jIvana ke nAma yA paricaya kI z2arUrata nahIM rahatI hai... usameM kisI daihika rUpa yA lAvaNya kI bhI AvazyakatA nahIM rahatI hai| z2arUra... kucha janma... janmAMtara ke hI saMskAra jage haiM / ' isa taraha ratnajaTI svayaM hI apane mana ke praznoM kA uttara diyA karatA hai / jIvana meM kAphI kucha anacAhA - anasocA ho jAtA hai| yaha bhI eka anasocI ghaTanA thii| hAlA~ki, pUrNajJAnI purUSoM kI dRSTi meM to kucha bhI anasocA yA acAnaka nahIM hotA hai / anasocA aura socA huA... yaha saba to manuSya kI kalpanAe~ haiN| naMdIzvara dvIpa se vApasa lauTate hue ratnajaTI ne kahA~ socA thA ki AkAza meM se eka manuSya strI ko giratI huI pakar3a legA..... use vaha apane mahala meM le AegA / aura chaha mahine bIta gaye / eka dina madhyAnha ke samaya cAroM rAniyA~ surasuMdarI ke sAtha caupar3a khela rahI thii| khela kAphI jama gayA thaa| samaya evaM paristhiti ke usa pAra jAkara For Private And Personal Use Only
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta kiye dukha hoya 188 saba jaise caupar3a ke pAsoM meM kho gaye hoM, vaisA samA~ ba~dha gayA thaa| acAnaka ratnajaTI vahA~ jA phuNcaa| kamare ke daravAz2e para hI khar3A raha gayA ThagA-ThagA sA! rAniyoM ne yA surasuMdarI ne kisI ne bhI ratnajaTI ko dekhA nahIM, ki usakI AhaTa sunI nahIM! para ratnajaTI apalaka nihAratA rahA surasuMdarI ko| ratnajaTI kI prema-bharI chAyA meM aura cAra-cAra rAniyoM ke pyAra bhare sahavAsa meM surasuMdarI nirbhaya nizcita hokara jI rahI thii| barasoM kI bhAgadaur3a kI thakAna utara cukI thii| zarIra kI glAni dUra ho gaI thii| divya kAMti se pUrI kAyA damaka rahI thii| cehare para camaka nikhara rahI thii| gadarAyA huA badana evaM cehare para khilA-khilA lAvaNya apsarA ko bhI zaramAe vaisA mahaka rahA thaa| ratnajaTI Aja pahalI bAra surasuMdarI ke zArIrika sauMdarya, rUpa-lAvaNya ke bAre meM socane lagA thaa| vaha turaMta nIce utarakara apane kamare meM A gyaa| zayanakakSa ke pazcimI vAtAyana ke pAsa jAkara khar3A rhaa| usakA bhItarI mana pukAra rahA thA! 'aba bahana ko jalda se jalda benAtaTa nagara meM pahu~cA de... usI meM terA aura usakA hita hai|' ___ 'maiM use kaise pahuMcA dU~? usake binA maiM raha nahIM sakatA... usake binA merA jIvana zuSka-nIrasa evaM vIrAna ho jAegA!' 'yadi nahIM pahu~cAyA... aura tere mana meM pApa jaga gayA... to? usa dhanaMjaya evaM phAnahAna kI tU nayI AvRtti bana gayA to?' nahIM... nahIM... aisA to kabhI nahIM ho sakatA! aisA yaha ratnajaTI kisI bhI hAlata meM nahIM karegA! maiM eka mahAna muni pitA kA putra hU~... vaha merI bahana hai... pyArI bahana hai... maiM bhAI hU~... vaha merI bahana hI rahegI... 'ratnajaTI, chaha mahine meM eka bhI dina yA eka bhI bAra usake sAtha tujhe ekAMta nahIM milA hai, isalie tU usake prati bhaginI kA bhAva rakha pAyA hai... acAnaka kabhI kisI pApa karma kA udaya AyA... ekAMta mila gayA... taba tU apane Apa para kAbU nahIM rakha pAyA to? ___ mujhe apane Apa para pUrA bharosA hai! usa vizvAsa ko maiM ga~vAnA nahIM cAhatA! ekAMta meM... mele meM yA akele meM vaha merI bahana hI rhegii| usake lie maiM bhAI hI rhuuNgaa| maiM use yahIM rakhUgA... mere parivAra ke mAnasarovara meM vaha haMsI banakara AyI hai... usake binA merA sarovara sUnA-sUnA ho jAegA! kyA raunaka rahegI phira mere parivAra meM? For Private And Personal Use Only
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta kiye dukha hoya 189 tU tere hI hRdaya kA vicAra karegA, ratnajaTI! kyA usa bahana ko apanA pati yAda nahIM AtA hogA? tU kyoM bhUla jAtA hai pitAmuni kI bhaviSyavANI ko! 'terA pApa karma kAphI khatama ho cUkA hai... surasuMdarI, benAtaTa nagara meM tere pati se milana hogaa|' aura ratnajaTI kI A~kheM sajala ho uThIM! mujhe bahana ke sukha ke bAre meM socanA caahie| strI ke jIvana meM bar3e se bar3A sukha usakA pati hotA hai...| mujhe aba alpa dinoM meM hI use benAtaTa nagara pahu~cA denA caahie| usake binA... ratnajaTI palaMga meM per3a se kaTI DAlI kI taraha dera ho gyaa| phaphakaphaphakakara ro par3A | usakA mana kAphI udvigna ho uThA thaa| viraha-viyoga kI kalpanA se usakA mana pAgala huA jA rahA thA... vicAroM kI jakar3ana aura jyAdA gaharI hotI calI... 'maiM usase kahU~gA... bahana, tere pati ko lekara tU vApasa yahA~ A jAnA... phira tU yahIM rahanA... maiM amarakumAra ko AdhA rAjya de duuNgaa| vidyA zaktiyA~ de dU~gA... vaha mAna jAegI... phira basa... kabhI viyoga nahIM hogA! hA~... philahAla to maiM tujhe benAtaTa pahu~cA dUMgA... amarakumAra avazya mileMge tujhe / para pati ke milane ke bAda bhAI ko bhUla to nahIM jAegI na? maiM to tujhe isa janama meM eka pala bhI nahIM bhUla sakatA! tere guNoM ko yAda kara-karake...' ratnajaTI kI A~kheM barabasa barasane lge| palakoM kA kinArA tor3akara ajasra A~sU baha nikale / ratnajaTI svagata bolane lagA : 'para merI lAr3alI bahana! maiM tujhe kisa jIbha se kahU~ - cala, maiM tujhe benAtaTa nagara meM chor3a AtA hU~... nahIM... nahIM... merI jIbha ke Tukar3e - Tukar3e ho jAe~... para maiM tujhase calane kI... yahA~ se jAne kI nahIM kaha sakatA...!' oha! bhAvukatA aura kartavya kA yaha kaisA karArA saMgharSa jaga uThA hai mana meM? prema tujhe dUra karane kI kalpanA bhI nahIM karane detA... jabaki kartavya tujhe dUra-dUra le jAne ko majabUra kara rahA hai | sneha meM merA vicAra mukhya hai... kartavya meM terA vicAra pahale AtA haiM, para... pyArI bahana... nahIM... maiM svArthI nahIM banU~gA... cAhe merA hRdaya TUTa-TUTakara bikhara jAe... para maiM tere sukha kA vicAra hI pahale kruuNgaa| tujhe benAtaTa nagara pahu~cAU~gA hii| tU sukhI bana... merI lAr3alI bahana... basa... kabhI tere isa abhAge bhAI ko yAda karanA...' ratnajaTI ke rUdana ne mahala ke pattharoM ko hilA diyA hogA | caupar3a khela rahI surasuMdarI kA dila bhArI-bhArI hone lgaa| usakA mana kisI avyakta For Private And Personal Use Only
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta na kariyo koya 190 pIr3A se tharatharAne lgaa| pAse galata girane lage... rAniyoM ne surasuMdarI ko dekhA to ve cauMka uThIM : 'dIdI... tumhAre cehare para itanA darda kyoM jama rahA hai?' 'kucha samajha meM nahIM AtA hai... mujhe becainI hai... kucha acchA nahIM laga rahA hai!' 'to hama khela baMda kara deM... acchA lage vaha kreN| dIdI...!!!' rAniyoM ne khela baMda kiyaa| cAroM rAniyA~ ciMtA se vyAkula ho uThI! 'bahana, bagIce meM ghUmane jAnA hai?' 'dIdI, kucha piogI?' 'dIdI, sira dabA dU~...?' 'surasuMdarI kI becainI ne cAroM rAniyoM ko udvigna banA DAlA... surasuMdarI ne cAroM ke ora dekhA... 'kaho na dIdI... kyA bAta hai?' rAniyoM kI A~kheM bhara aayii| 'mujhe apane bhAI ke pAsa jAnA haiM... jaldI le calo mujhe vahA~, ve mujhe yAda kara rahe haiM...' surasuMdarI khar3I ho gaI... cAroM rAniyoM ke sAtha tvarA se nIce utarI... ratnajaTI ke zayanakakSa kA daravAjA baMda thA... dvAra ke pAsa Akara surasuMdarI khar3I raha gayI... vaha apane donoM hAtha daravAje para rakhatI huI cIkha par3I... 'bhAI... daravAz2A kholo...' usakI A~khoM meM sAvana kI jhar3I laga gayI... vaha daravAje ke pAsa hI Dhera ho gyii| sArI rAniyA~ phaphaka uTha... surasuMdarI ko gherakara baiTha gyii| ratnajaTI ne kucha svastha hokara daravAz2A kholaa| surasuMdarI turaMta khar3I ho gayI... usane ratnajaTI ke kaMdhoM para apane hAtha rakhate hue A~khoM meM A~sU bharakara usakI A~khoM meM jhA~kA | vaha gumasuma-sI khar3I rahI gyii| 'kyA tuma mujhe yAda kara rahe the, bhaiyA?' 'haoN... merI bahana, pala-pala tujhe yAda kara rahA hU~...' ratnajaTI kI banAvaTI svasthatA surasuMdarI ke bahate A~sUoM meM baha gayI... usakI lAla-lAla sUjI huI A~khoM meM se A~sU Tapakane lge| rAniyA~ bhI duHkhI-duHkhI ho uThI... nahIM, bhaiyA nahIM... tumheM merI kasama hai... yadi A~sU bahAye to|' aura aba kyA bacegA jiMdagI meM, bahana?' 'nahIM, tuma roo mata / ' 'bahana!!!' 'bhAI!!!' For Private And Personal Use Only
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta na kariyo koya 191 tarscasto . [ 29. prIta na kariyo koya! wity Me 73 'rerzywearacxxxrersion . 'bhAI... kyoM itanA sArA viSAda cehare para? kyoM itanI Dhera sArI gamagInI aura udAsI?' 'bhAvI ke vicAroM kI A~dhI ghira AyI manojagat meM!' 'opha! opha... aise kauna-se vicAroM kI A~dhI ne tumheM ulajhA diyA? yadi mujhe kahane meM aitarAja na ho...' 'tujhase kyA chipA hai... bahana?' 'to phira kaha do nA! vicAroM ko vyakta kara dene se dila halkA ho jAtA hai| bhAvanAoM ko abhivyakta karane se mana zAMta ho jAtA hai|' ___ 'tere viraha ke vicAroM meM khoyA gayA... aba tujhe benAtaTa nagara bhI to pahu~cAnA hai nA?' cAroM rAniyA~ bhAI-bahana ko batiyAte chor3akara apane-apane kAmoM meM vyasta ho gyiiN| hAlAMki, ratnajaTI kI udAsI ne cAroM rAniyoM ko asvastha banA diyA thaa| ratnajaTI kI bAta sunakara surasuMdarI soca meM DUba gyii| naMdIzvara dvIpa para maNizaMkha munirAja kA bhaviSyakathana usake smRtipaTala para ubhara aayaa| usane ratnajaTI kI ora dekhaa| ratnajaTI kI A~khoM meM pIr3A kA barpha pighalane lgaa| 'para bhAI, mujhe benAtaTa jAnA hI nahIM hai... maiM yahIM para rhuuNgii|' 'aisA kaise ho sakatA hai? tU mere-hamAre sukha-duHkha kI ciMtA karatI hai... to kyA maiM tere sukha kA vicAra nahIM karU~gA? jo bhAI apanI bahana ke sukhasaubhAgya kA vicAra na kara sake, vaha acchA thor3e hI hotA hai?' ___ 'para bhAI... aba mujhe saMsAra kA vaisA kucha khiMcAva hai hI nahIM! maiM amarakumAra ke bagaira jI skuuNgii| bhAI, tumheM chor3akara kahI nahIM jAUMgI, basa? tumhArI vedanA maiM nahIM dekha sakatI, maiM tumhAre A~sU nahIM saha sktii| maiM yahA~ sukhI hU~... prasanna hU~!' ___ 'bhAI ke ghara kA sukha aura patigRha kA sukha-donoM sukha meM kAphI aMtara hai bahana! patigRha meM duHkha ho phira bhI strI pati ke ghara para hI bhalI lagatI hai... For Private And Personal Use Only
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta na kariyo koya 192 yaha to mere koI janma-janmAMtara ke puNya pragaTe ki tU mujhe bahana ke rUpa meM mila gayI! tujhe pAkara maiM apane Apako dhanya samajhatA hU~! maiMne tere sAtha anahada sneha kA nAtA jor3a liyA hai| sahaja rUpa se yaha sneha kA baMdhana jur3a gayA hai| para yaha sneha hIM tere viyoga kI pIr3A degaa| tere binA isa mahala kI sunasAnazmazAna se mahala kI kalpanA hI mere dila ko dahalA rahI hai!' 'para kyoM abhI se kalpanA kara rahe ho? kyA Aja hI mujhe bheja denA hai?' 'nahIM... nahIM... abhI to kucha dina rUkanA hI hai| para mana bhI kitanA nAdAna hai| anajAna bhaviSya ke bAre meM soce bagaira kahA~ rahatA hai? bhUtakAla kI smRti evaM bhaviSya kI kalpAnAe~ karanA to mana kA purAnA svabhAva hai|' 'isalie to jJAnI purUSa... pUrNa jJAnI mahAtmA kahate haiM ki mana ko tattvaciMtana meM DUboye rkho| ciMtana meM mana DUbane lagA... DubakiyA~ lagAne lagA, to phira atIta aura AnevAle kala ke irdagirda mana kA bhaTakanA apane Apa baMda ho jaaegaa|' ___ 'sahI bAta hai terI, para tattvaciMtana yA vicAra kA rAstA mere jaise rAjA ke lie kahA~ itanA sIdhA hai?' 'kyoM nahIM hai sIdhA? bhagavAna RSabhadeva ke patra bharata to cakravartI samrATa the nA? phira bhI ve rojAnA rAtri meM tattvaciMtana ke sAgara meM DUba jAte the na? AtmA ke ekatva kA ciMtana evaM para-padArthoM ke anyatva kA ciMtana karate the| isalie to unhe darpaNa-prAsAdA meM apane deha kA sauMdarya dekhate kevala jJAna ho gayA thaa| aMgUlIM para se a~gUThI nikala par3I... aMgUlI dekhakara ciMtana kA avirata pravAha cAlU ho utthaa| AdhyAtmika ciMtana prAraMbha ho gyaa| AtmA ke akSaya... arUpa svarUpa kI lInatA jamatI calI, bharata kevalajJAnI ho gye| mere pyAre bhaiyA! tuma bhI roz2AnA AtmaciMtana kara sakate ho... maiM to tumheM bahuta Agraha anunaya kara ke kahatI hU~ ki tuma roz2AnA rAta kI nIrava zAMta velA meM zuddha Atma-svarUpa kA ciMtana, manana evaM dhyAna kro| tumheM apUrva AtmanaMdI kI anubhUti hogI aura yadi tumane itanA kiyA, to merA yahA~ AnA bhI sArthaka hogaa|' ratnajaTI ko surasuMdarI kI bAta acchI lagI, vaha tanmaya hokara suna rahA thA, phira bhI usane apanI muzkila batAyI : 'terA batAyA huA rAstA acchA hai... para caMcala, asthira mana kyA usa zuddha AtmasvarUpa ke ciMtana meM sthira ho sakatA hai?' For Private And Personal Use Only
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta na kariyo koya 193 ___ 'avazya ho sakatA hai| hamezA usa dizA meM prayatna karate rahane se eka na eka dina z2arUra saphalatA milatI hai| mana kI caMcalatA, mana kI asthiratA paidA hotI hai, mamatva meM se na? para padArthoM para se mamatva ko haTAne ke lie anyatva bhAvanA kitanI acUka hai... usase anuprANita honA caahie|' ___ 'merI AtmA se bhinna koI bhI padArtha merA nahIM hai... maiM svajanoM se parijanoM se... vaibhava-saMpatti se... aura zarIra se bhI alaga huuN|' yaha ciMtana roz2AnA karate rahane se mamatva kI mAtrA ghaTegI... Asakti kama hogii| mana bhI dhIre-dhIre AtmabhAva meM sthira hone lgegaa|' __'mamatva ke saMskAra to janma-janma ke hai na? aise pragAr3ha saMskAra kyA thor3e paloM ke isa pavitra vicAra se naSTa ho jAe~ge?' ___ 'kyoM nahIM hoMge? z2arUra hoNge| are... kaI barasoM se ikaThThI huI ghAsa ke Dhera ko kyA eka ciMgArI hI jalAkara rAkha nahIM banA detI? tattvaciMtana to jvAlA hai... anaMta janmoM ke kusaMskAra evaM vAsanAoM ke Dhera ko jalA DAlatI hai| zAstroM meM aisI ghaTanAe~ hama sunate haiM... jAnate haiM | AtmadhyAna se, paramAtmabhakti se, aneka taraha ke pApoM meM DUbI AtmA bhI pUrNatA ke zikhara taka pahu~ca jAtI hai| to phira hama kyoM pUrNatA ke rAste para gati nahIM kara sakate? kyoM pragati nahIM kara sakate?' ___ aura phira... tumhArA to kitanA gaz2aba kA puNyodaya hai? tumheM to pitA hI jJAnI gurUdeva ke rUpa mile haiN| tumhAre pAsa AkAzagAminI vidyA hai | tumheM jaba bhI tattvaciMtana meM yA AtmadhyAna meM vikSepa jAna lage... kaThinAI yA ar3acana mahasUsa ho... taba tuma gurUdeva ke pAsa jAkara unase mArgadarzana prApta kara sakate ho| jJAnamArga meM evaM dhyAnamArga meM pathapradarzaka gurUjanoM se mArgadarzana kAphI mahattvapUrNa evaM z2arUrI hai... tumheM vaha mArgadarzana saralatA se upalabdha ho sakatA hai| aura, tumheM to pArivArika anukUlatA bhI kitanI sahaja mila gayI hai! merI cAroM bhAbhiyA~ kitanI suzIla, saMskArI evaM guNoM ke jharanoM jaisI haiN| jo tumhArI icchA, vaha unakI cAha / jo tumhArA izArA vaha unakA jIvana | maiMne to ina mahinoM meM apanI naz2aroM se dekhA hai... parakhA hai... ye cAroM rAniyA~ jaise ki kevala tumhAre lie hI jItI haiN| alabattA, unheM pati bhI vaisA hI guNI merA bhaiyA milA hai| For Private And Personal Use Only
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta na kariyo koya 194 bhaiyA, anaMta-anaMta puNya kA udaya ho taba hI aisA anukUla pArivArika jIvana milatA hai| aise suMdara svastha evaM sahaja vAtAvaraNa meM manuSya cAhe utanA dharma kara sakatA hai / ' 'hamArA jIvana to vaibhava-vilAsa se bharA huA hI hai| phira bhI 'dRSTi' badalI jA sakatI hai| 'dRSTikoNa' badalA jA sakatA hai / bhogI bhI tyAga kA lakSya rakha sakatA hai| hRdaya ke maMdira meM jJAnadRSTi kA ratnadIpa jala sakatA hai| bAhara se vilAsI jIvAtmA bhI bhItara se anAsakta raha sakatA hai...' ratnajaTI kA viSAda dUra ho gayA / usakA mana praphullita huaa| usake cehare para prasannatA ke phUla khila uThIM... aura yaha dekhakara usakI cAroM rAniyA~ bhI khilakhilA utthii| unake nayana nAca uThe / surasuMdarI ne ratnajaTI ko bhojana karavAyA... phira bhAbhiyoM ke sAtha baiThakara bhojana kiyA / bhojana karake sabhI apane-apane khaMDa meM cale gaye / surasuMdarI apane nivAsa meM AyI / vastra badalakara usane vidhivat zrI navakAra mahAmaMtra kA jApa kiyaa| dhyAna se nivRtta hokara vizrAma karane ke lie vaha jamIna para leTI / usake manojagata meM ratnajaTI ubhara AyA / ratnajaTI ke guNamaya vyaktitva ke prati usake mana meM Adara thaa| Aja vaha Adara nirmala sneha se aura jyAdA pragAr3ha banA thaa| ratnajaTI kevala bAharI vyAvahArika bhUmikA para hI bhAI-bahana ke rizte ko nahIM saMbhAla rahA thA ... isa bAta kI use Aja pratIti ho cukI thI / ratnajaTI ke dila meM bahana ke rUpa meM apanI sthApanA huI usane dekhii| bahana ke prati kartavyapAlana kI jAgRti usane paayii| bahana ke sukha ke bAre meM socanevAlA ratnajaTI kA vyaktitva use bhavya udAtta lagA... unnata pratIta huA / use aba yaha bhI tasallI ho gayI ki ratnajaTI sacamuca hI aba use kucha hI dinoM meM benAtaTa nagara meM pahU~cA degA / aise sneha-salila se chala-chala sarovara sA parivAra ko chor3akara mujhe jAnA hogA ? isa vicAra ne use ka~paka~pA diyA / 'hA~, vaise bhI aba mujhe jAnA hIM cAhie / amara mile isase pahale hI mujhe usakA sauMpA huA kArya bhI karanA hai / 'sAta kaur3I se rAja lenA..., usane mujhe For Private And Personal Use Only
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta na kariyo koya 195 yaha kArya sauMpA hai nA? mujhe rAjya lenA hI hogaa| hA~, maiM navakAra maMtra ke sahAre hI rAjya luuNgii| phira usase kahU~gI... 'dekha, maiMne sAta kaur3iyoM meM rAjya le liyA... aba samhAla tU isa rAjya ko|' mere pApakarmoM kA udaya to vaise bhI samApta ho hI gayA hai| aba puNyakarma jaga gayA hai| aisA prema bharA vidyAdhara rAjA bhAI ke rUpa meM mujhe mila gayA hai... phira rAjya prApta karanA yaha koI bar3I bAta nahIM hai! surasuMdarI amarakumAra ke milana ke vicAroM meM kho gyii| itane meM to eka ke bAda eka cAroM rAniyA~ usake kakSa meM aayiiN| cAroM ke ceharoM para glAni thI, viSAda thA... Akara ve cupacApa surasuMdarI ke pAsa baiTha gyiiN| ___ surasuMdarI uThakara baitthii| usane cAroM bhAbhI rAniyoM ke sAmane dekhA, cAroM kI dRSTi jamIna para gar3I huI thii| 'kyoM? itanI udAsI kyoM, merI pyArI bhAbhiyoM?' javAba meM A~sU aura sisakiyA~! surasuMdarI asvastha ho utthii| 'kyA huA bhAbhI?' surasuMdarI ne sabase bar3I rAnI maNiprabhA ke cehare ko apanI hatheliyoM meM bA~dhate hue pUchA : maNiprabhA bola nahIM sakatI hai... usane apanA sira surasuMdarI kI goda meM rakha diyaa| vaha phaphaka-phaphakakara ro pdd'ii| surasuMdarI bhI barabasa rone lgii| 'Aja yaha saba kyA ho rahA hai? merI samajha meM nahIM A rahA hai kucha!' surasuMdarI rotI huI bolii| maNiprabhA ne surasuMdarI ke A~sU poMche : 'dIdI... tuma mata roo|' 'tuma saba jo royI jA rahI ho... maiM kaise dekhU tumhAre ye A~sU?' 'aba A~suoM ke sivA aura kyA rakhA hai, hamAre lie, dIdI?' 'kyoM aisI burI bAteM kara rahe ho? kyA ho gayA hai tumheM?' 'aura kyA bolU~! tumhAre bhAI ne hamase kahA...' 'kyA kahA bhAbhI?' 'aba bahana kucha dina kI hI mahemAna hai|' For Private And Personal Use Only
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prIta na kariyo koya 196 ___ 'para yaha bAta to... maiM jisa dina yahA~ AI thI... usa dina bhI kahA thA na?' ___ paraMtu hamane 'kucha dina' kA artha aisA nahIM samajhA thA... abhI to kucha samaya hI bItA hai| 'kucha dina kA artha aura chaha mahinA aura kara lo na!' surasuMdarI ne mAhaula kI ghUTana ko halkA karane kI koziza kii| rAniyoM kA rUdana kama huaa| 'yAnI tuma sacamuca aura chaha mahine rahogI na?' 'dUsarI rAnI ratnaprabhA ne A~sU-bharI khuzI ke svara meM pUchA : 'to kyA Aja hI calI jAU~gI kyA? are... merI ina pyArI bhAbhiyoM ko chor3akara jAne ko dila hI nahIM karatA hai| jI karatA hai... yahIM raha jAU~... sasurAla jAnA hI nahIM hai|' 'nahIM, dIdI, nahIM... sasurAla to jAnA hI cAhie | yaha to tumhAre bhAI ne hamase kahA ki 'bahana aba kucha hI dina rahanevAlI hai... jitanA pyAra-dulAra karanA ho kara lenaa| isalie hamAre to prANa sukha gye|' tIsarI rAnI vidyutaprabhA bolii| __ 'dIdI... dekho, hama to tumhAre bhaiyA se kucha nahIM kaha skte| ve jo karate hoMge, vaha ucita hI hogaa| hameM una para pUrA bharosA hai, para dIdI... tuma unase kahanA ki ve jaldI nA kre| kahogI nA? kitanI pyArI dIdI ho tuma!!! 'maiM to yahA~ se jAne kA nAma bhI lenevAlI nhiiN| jAe merI balA! 'nahIM bAbA! aisA kaise ho sakatA hai? sasurAla to jAnA hI hotA hai| aurata to apane sasurAla meM hI zobhA detI hai... yaha to bhalA hamArA lagAva tumase itanA jyAdA ho gayA hai ki tumhAre alagAva kI kalpanA bhI duHkhIduHkhI kara DAlatI hai hameM! tumhAre binA eka pala bhI jInA gavArA nahIM hogaa|' raviprabhA bola uThI : 'bhAbhI, maiM bhI tumhArI judAI kI kalpanA se duHkhI hU~, para isa saMsAra meM koI bhI milana zAzvata kahA~ hai? saMyoga ke bAda viyoga to AtA hI hai | yoM socakara apane mana ko manAne kI koziza karatI huuN| isa jIvana meM tumheM kabhI nahIM bhUlA pAe~ge hm|' For Private And Personal Use Only
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 197 prIta na kariyo koya 'tumhAre bhAI dekho na... eka tarapha tumheM chor3a Ane kI bAta kara rahe haiM aura dusarI tarapha khuda kitane ro rahe haiM?' hameM bAta karate-karate to...' cAroM rAniyA~ phira ro diiN| surasuMdarI bhI sisakane lgii| ____ hameM yahI ciMtA ho rahI hai ki ve tumhe chor3akara Ane ke bAda royA hI kareMge... unakA dila mAnegA yA nhiiN| unakA duHkha hama kaise to dekha pAe~ge?' pUrA kamarA udAsI se bhara utthaa| AzvAsana kA koI matalaba nahIM thaa| yathArthatA ko svIkAre bagaira kahA~ koI cArA thA? sneha-bhare... prema se pAgala hue dila meM... vedanA... duHkha pIr3A... viSAda... ha~sI likhe hote haiM | sneha, saMgati cAhatA hai... aura saMgati hotI bhI hai to pala do pala ke lie! viyoga kI caTTAnoM para sara paTaka-paTakakara sneha A~sU bahAtA hai| prIta kI pIr3A ko kauna jAna pAtA hai? sneha ke sAtha bichoha rahatA hI hai... lagAva ke samAnAMtara hI alagAva calatA hai| isalie to sadiyoM se kahate haiM satpurUSa : prIta na kariyo koya / ' For Private And Personal Use Only
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 198 vidA, mere bhaiyA! alavidA, merI bahanA! AALAKESARITAINERALLE LState 30. vidA, mere bhaiyA! alavidA, merI bahanA paEANIXEYEALTHLEMAHENERALAYAryar) .......-Pree t iniax.... rAniyoM ke anunaya se ratnajaTI ne aura jyAdA tIna mahIne surasuMdarI ko apane pAsa rakhA | para vaha apane Apa para pUrA niyaMtraNa rakha rahA thaa| kabhI bhI mana vivaza nA ho uThe, indriyAM caMcala na ho jAe, bhAvukatA meM baha nA jAya, isake lie vaha pUrI taraha sajaga rahane lagA thaa| dekhate hI dekhate tIna mahIne gujara gaye... usane apanI cAroM rAniyoM se kahA : 'dekho, do dina ke bAda maiM bahana ko usake sasurAla chor3a AnevAlA hU~... bahana ko jo bhI upahAra vagairaha denA ho, vaha de denaa|' 'hamane socA hai, bahana ko kyA upahAra diyA jaae| 'kyA?' pahalI rAnI maNiprabhA ne kahA : 'maiM rUpa-parivartinI vidyA denA cAhatI huuN|' dUsarI rAnI ratnaprabhA ne kahA : 'maiM 'adRzyakaraNi vidyA denA cAhatI huuN|' tIsarI rAnI vidyutaprabhA ne kahA : 'maiM 'paravidyAcchedinI' vidyA denA cAhatI huuN|' 'aura maiM 'kuMjarazatabalinI' vidyA denA cAhatI hU~.... cauthI rAnI raviprabhA bolii| 'uttama... bahuta uttama! tumane kAphI bar3hiyA bheMTa dene kI socI hai| ye vidyAe~ bahana ke lie upakAraka siddha hoNgii|' ratnajaTI ne harSa vyakta karate hue khaa| 'para ye sArI vidyAe~ sikhalAnI to Apa hI ko hogii|' 'maiM sikhA dUMgA... tuma nizciMta rho|' For Private And Personal Use Only
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidA, mere bhaiyA! alavidA, merI bahanA! 199 cAroM rAniyA~ pulakita ho utthiiN| ve ratnajaTI ke pAsa se uThakara sIdhI pahu~cI surasuMdarI ke kakSa meN| surasuMdarI abhI-abhI apanA dhyAna pUrNa kara ke vastra-parivartana kara rahI thii| usane rAniyoM kA svAgata kiyaa| saba baiTha gye| 'bahana, tumhAre bhaiyA ne Aja pakkA nirNaya kara liyA hai...|' 'kyA nirNaya?' 'tumheM sasurAla pahu~cA denA hai| aba do dina kA hI apanA sAtha hai... phira to...' maNiprabhA ke svara meM kaMpana thA / surasuMdarI mauna rahI... usake cehare para viSAda kI badalI tairane lgii| 'dIdI... phira kabhI apane bhAI ko yAda karake yahA~ AogI na? hameM bhUlA to nahIM dogI?' raviprabhA kA svara vedanA se chalakane lagA thaa| 'bhAbhI... jaise bhAI ko nahIM bhUlA sakU~gI jiMdagI bhara... vaisa tuma jaise merI pyArI-pyArI bhAbhiyoM ko bhI nahIM bhUlA pAU~gI... palabhara bhI!' surasuMdarI bhI sisakane lagI thii| 'dIdI... hamArI kucha bheMTa svIkArogI nA?' 'yahA~ Akara tumhArA saba kucha maiMne svIkArA hai... maiMne kyA nahIM liyA tumase? aura tumane kyA nahIM diyA mujhe? saba kucha diyA... maiMne saba kucha liyA / aba aura bAkI kyA raha gayA hai? tumhArA itanA pyAra milane ke bAda aura kyA maiM cAhU~gI?' __'dIdI... aisI bAteM mata karo... hamane to tumheM diyA bhI kyA hai? aba hama cAroM bhAbhiyA~ tumhe eka-eka vidyAzakti deNgii| pahalI vidyA hai ruupprivrtinii| usa vidyA se tuma apanA manacAhA rUpa banA skogii| dUsarI vidyA hai adRshykrnnii| isa vidyA ke bala para tuma cAho taba adRzya ho paaogii| tumheM koI dekha bhI nahIM paaegaa| tIsarI vidyA parAvidyAcchedinI ke bala para anya koI airI-gairI vidyAzakti yA maMtrazakti tumhArA kucha nahIM bigAr3a skegii| cauthI vidyA hai kuNjrshtblinii| isa vidyA ke smaraNa se tumhAre zarIra meM sau hAthI jitanI tAkata ubhregii|' 'vAha yaha, to adbhuta hai...' surasuMdarI romAMcita ho uThI! 'tumhAre bhaiyA tumheM ye sArI vidyAe~ sikhaaeNge|' For Private And Personal Use Only
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 200 vidA, mere bhaiyA! alavidA, merI bahanA! surasuMdarI gadgad ho utthii| ye sabhI vidyAe~ usake vAste atyaMta upayogI ho skeNgii| cU~ki benAtaTa nagara meM jAne ke pazcAt bhI jaba taka amarakumAra se milanA na ho, taba taka to use akele rahanA thaa| apane zIla kI rakSA karanA thA... aura phira usakI bhItarI icchA acchA-sA rAjya pAne kI bhI thii| cU~kI amara kI cunautI purI jo karanI thii| ina cAroM vidyAoM kI prApti se use apanI mahattvAkAMkSA sAkAra hotI dikhii| cAroM bhAbhiyoM ke prati surasuMdarI bhAvavibhora ho utthii| 'tumane to mujhe merU jaise upakAra ke bhAra-tale dabA diyaa|' nahIM... aisA mata bolo, dIdI... yaha to hama kyA de rahe haiM? kucha bhI nahIM! hama koI tumhAre para ehasAna thor3e hI kara rahe haiM? tumane hamArA jo upakAra kiyA hai... hameM jo jIne kA saccA evaM acchA rAstA dikhAyA hai... tattvaciMtana diyA hai...' surasuMdarI ne maNiprabhA ke mu~ha para apanI hathelI DhAMpate hue kahA : 'rahane bhI do... bhAbhI! Aja aisI bAteM nahIM karanA hai| Aja to aisA kareM... ekAdha tIrtha kI yAtrA kara Ae~...! phira na jAne kaba milanA ho? kaba sAtha rahanA ho? yadi bhaiyA ko anukUlatA ho to| tuma yahIM baiTho... maiM bhaiyA se pUcha kara AtI huuN...|' ___ surasuMdarI uThakara zIghra hI ratnajaTI ke kamare meM phuNcii| ratnajaTI ne khar3e hokara surasuMdarI kA svAgata kiyaa| surasuMdarI ne ratnajaTI ke sAmane dekhaa| ratnajaTI kA udAsI evaM A~suoM se bhIgA ceharA dekhA... duHkhI-duHkhI ho uThI surasuMdarI! "bhaiyA... yadi tumhe anukUla ho to hama sammetazikhara tIrtha kI yAtrA kara aaeN|' 'z2arUra bahana... mujhe anukUla hIM hai|' 'to tuma taiyAra ho... maiM bhAbhiyoM ko taiyAra karatI huuN|' surasuMdarI ratnajaTI ke kakSa meM se nikalakara apane kamare meM AyI... rAniyoM se taiyArI karane ko kahA aura svayaM bhI taiyArI meM laga gyii| ratnajaTI ne apanA vimAna taiyAra kiyaa| cAroM rAniyA~ evaM surasuMdarI ko vimAna meM biThAyA... aura ratnajaTI ne vimAna ko sammetazIkhara kI ora gatizIla kiyaa| For Private And Personal Use Only
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidA, mere bhaiyA ! alavidA, merI bahanA ! 201 ekAdha ghaTikA meM to vimAna pahu~ca gayA, sammetazikhara parvata para! sabhI ne bhaktibhAvapUrvaka tIrthayAtrA kii| unhoMne jina pUjana kiyA / paraMtu yAtrA ke daurAna ratnajaTI bilakula khAmoza rhaa| usakA viSAda barpha huA jA rahA thA / vimAna vApasa surasaMgItanagara meM A phuNcaa| ratnajaTI apane AvAsa meM calA gayA cuppI sAdhe hue| rAniyA~ bhI surasuMdarI ke sAtha apane - apane kakSa meM calI gayIM bhojana kA samaya ho gayA thA / surasuMdarI ne ratnajaTI ko bhojana karavAyA / nigAha z2amIna para rakhe ratnajaTI ne bhojana kara liyaa| rAniyoM ne bhI surasuMdarI ke sAtha baiThakara bhojana kiyA / dina Dhalane lgaa| rAta chAne lagI, para baicenI kA sAyA pUre mahala para isa kadara chAyA huA thA... ki syAha rAta Dhala gayI para udAsI kA aMdherA aura jyAdA gaharAne lgaa| aba surasuMdarI isa mahala meM kevala eka dina aura eka hI rAta rahanevAlI thI / prAbhAtika kAryoM se nivRtta hokara ratnajaTI svayaM surasuMdarI ke kakSa meM gayA / surasuMdarI khar3I ho gayI / ratnajaTI kA mauna svAgata kiyA / ratnajaTI ko Asana para biThAkara svayaM jamIna para baiTha gyii| 'bahana...' ratnajaTI kI A~khoM meM A~sU ubharane lage.... 'bolo bhaiyA...' surasuMdarI bhI apane Apa para kAbU pAne kI koziza kara rahI thI / 'nahIM jAnatA hU~ terI judAI kI pIr3A kaise sahana kara pAU~gA ! para kala tujhe benAtaTa nagara meM pahu~cAnA to hai hIM ! bahana... maiM terI kucha bhI sevA nahIM kara pAyA huuN| tU to puNyazIlA hai.... guNoM kI jIvaMta mUrti hai / merI yadi koI galatI huI to mujhe mApha karanA.... bhn| aura... bahana tere bhAI se kucha mA~ga le... bhAI se mA~gane kA to bahana ko adhikAra hai|' surasuMdarI kI A~khe barabasa bahane lgii| usane apane uttarIya vastra se A~kheM poMchI aura bharrAyI AvAja meM bolI : 'mere bhaiyA, tere guNoM kA to pAra nahIM hai... terI sneha bharI saMgati meM nau-nau mahine kahA~ gujara gaye patA hI nahIM lagA ! yahA~ para mujhe sukha hI sukha... kevala sukha milA hai, duHkha kA nAmonizAna nahIM hai| phira bhI maiM ve cAra vidyAe~ tumase sIkhanA cAhatI hU~ jo merI bhAbhiyoM ne mujhe dI haiM / ' For Private And Personal Use Only
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidA, mere bhaiyA! alavidA, merI bahanA! 202 ratnajaTI ne svastha hokara vahA~ para surasuMdarI ko cAroM vidyAe~ sikhalA dii| surasuMdarIne kahA : 'tuma uttama puruSa ho, mujha para tumhAre anaMta upakAra haiN| ye vidyAe~ dekara tumane una upakaroM ko aura pragAr3ha banA diyA hai|' _ 'hama kala savere yahA~ se benAtaTa nagara ke lie cala deNge| Aja dopahara meM bhojana ke bAda nagara meM DhiMDhorA piTavA detA hU~... ki kala bahana yahA~ se calI jAeMgI... jinheM bhI bahana ke darzana karanA ho... A jaaeN|' ratnajaTI surasuMdarI ke AvAsa meM se niklaa| apane kakSa meM calA gyaa| surasuMdarI jAte hue ratnajaTI ko dekhatI hI rahI... usakI A~kheM bahane lagI... mahAna hai... bhaiyA tU! tU saMsAra meM satpurUSa hai ratnajaTI! khAre-khAre samudra meM tU mIThe jharane-sA hai... tUne apanA vacana barAbara nibhAyA!' / surasuMdarI ratnajaTI ke AMtara-bAhya vyaktitva kI mahAnatA ko socatI hI rahI... 'tU javAna hai... rAjA hai, tere pAsa sattA hai... zakti hai... saMpatti hai... para phira bhI tU iMdriyavijetA hai| terA manonuzAsana adbhuta hai... terA apane Apa para pUrA niyaMtraNa adbhuta hai| terI vacana-pAlana kI zaktidRDhatA kitanI mahAn hai? tUne gajaba kA duSkara kArya kiyA hai| sAdhu pitA kA tU sacamuca sAdhu-putra hai! mere bhaiyA... mere vIra! tujhe maiM jiMdagI meM kabhI nahIM bhUlA paauuNgii| aba to merI jiMdagI kitanI sUnI-sUnI ho jAegI tere bagaira... tumhAre bagaira! bhAI kA pyAra bacapana meM to milA nahIM... dekhA nahIM! tujha-sA bhaiyA milA... para kyA ye 'pala do pala kA milanA... jIvanabhara kA bichar3anA...' kaisI hai jiMdagI... kahA~ se kahA~ le AyI mujhe? surasuMdarI phaphaka pdd'ii| usane palaMga meM girakara takiye meM apanA ceharA chupA liyA, usake A~sU bahate rhe| usakI sisakiyA~ bar3hatI hI clii| madhyAnha ke bhojana kA samaya ho gayA thaa| surasuMdarI uThI... ratnajaTI ko Agraha karake bulA lAyI, apane hAthoM bar3e prema se khAnA khilAyA / rAniyoM ne surasuMdarI ko pyAra se, manuhAra karake khAnA khilaayaa| rAniyoM ne bhI bhojana kara liyaa| nagara meM DhiMDhorA piTa gayA thaa| nagara kI paricita auratoM kA pravAha rAjamahala meM AnA prAraMbha ho gayA thaa| rAjamahala ke vizAla dAlAna meM cAroM rAniyoM ke sAtha surasuMdarI baiThI huI thii| nagara kI pratiSThita sannAriyoM se khaNDa bhara gayA thaa| surasuMdarI sabhI For Private And Personal Use Only
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidA, mere bhaiyA! alavidA, merI bahanA! 203 striyoM se prema se milii| surasuMdarI ne eka ghaTikA paryaMta jinabhakti ke bAre meM sabako bahuta kucha btaayaa| sabhI striyA~ harSavibhora ho utthiiN| surasaMgIta nagara meM phira se jaldI Ane kI prArthanA karake sabhI ne vidA lii| surasuMdarI rAniyoM ke sAtha apane kamare meM aayii| rAniyA~ surasuMdarI ke lie suMdara vastra, qImatI gahane... aura kucha divya vastue~ taiyAra kii| saba se choTI rAnI ne eka divya paMkhA surasuMdarI ke hAthoM meM thamAte hue kahA : 'yaha eka divya paMkhA hai... yadi bukhAra se pIr3ita kisI vyakti para yaha paMkhA jhalAyA jAe to usakA bukhAra avazya utara jaaegaa| isa paMkhe kI yaha vizeSatA hai| tumheM upayogI bnegaa| surasuMdarI udAsa thI... cAroM rAniyA~ vidA dene kI umaMga meM thii| ratnajaTI kA mana bhI asvastha thaa| yaha surasuMdarI vidyAdhara duniyA meM kisa taraha vApasa A sakegI? para kyoM merA mana ise vApasa bulAnA cAhatA hai? nahIM... nahIM... mujhe aba isase dUra hI rahanA cAhie | isakA adbhuta rUpa kabhI mere mana ko caMcala banA degA to? yaha para -strI hai... amarakumAra kI byAhitA hai... pativratA mahAsatI hai|' ratnajaTI vicAroM kI A~dhI meM ulajhane lgaa| zAma ko usane khAnA bhI nahIM khAyA / usane kyA, kisI ne bhI bhojana nahIM kiyaa| rAta ko dharmacarcA bhI nahIM huI... cAroM rAniyA~ surasuMdarI ke pAsa hI so gyiiN| __ kamare meM ratnoM ke dIpa maddhima-maddhima jala rahe the... paraMtu vahA~ para soI huI sannAriyoM ke dila meM viraha kI vedanA se utpanna aMdhakAra phailA huA thaa| subaha huii| prAbhAtika kAryoM se saba nipaTe / surasuMdarI ne jinamaMdira meM jAkara paramAtmA ke darzana-pUjana-stavana kiye / sabhI ne sAtha baiThakara dugdhapAna kiyaa| cAroM rAniyA~ surasuMdarI ke caraNoM meM girI / surasuMdarI cAroM se lipaTa gyii| sabhI ke dila meM uphanatI pIr3A A~sU banakara pighalane lgii| 'phira kabhI pAvana karanA hamAre nagara ko diidii...|' rAniyA~ phaphakaphaphakakara ro diiN| surasuMdarI mahala ke bAhara aayii| haz2AroM strI-purUSa apane For Private And Personal Use Only
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidA, mere bhaiyA ! alavidA, merI bahanA ! 204 rAjA kI priya bahana ko vidA dene ke lie ekatra hue the| saba ne gIlI A~khoM aura bharrAyI AvAja meM surasuMdarI ko vidA kiyA / surasuMdarI vimAna meM baiThI / ratnajaTI ne apane dila ko patthara banAkara vimAna ko AkAza meM Upara uThAyA, nagara para eka-do tIna parikramAe~ dI aura benAtaTa nagara kI dizA meM tIvragati se ghUmA diyA / +++ ratnajaTI ne benAtaTa ke bAhya udyAna ke ekAMta kone meM vimAna ko utArA / surasuMdarI ko samhAlakara nIce utaaraa| rAniyoM dvArA vimAna meM rakhe hue vastrAlaMkAra vagairaha bhI usane bAhara nikAlakara surasuMdarI ke pAsa rakhe / ratnajaTI ne surasuMdarI ke sAmane dekhA / surasuMdarI ne bhI ratnajaTI ke tarapha bharI-bharI A~khoM se dekhA / 'bahana... kaise vApasa lauTUM? mere paira nahIM uTha rahe haiN| itane dina sukha meM, AnaMda meM... bIta gaye... tU to dila meM basa gayI ho.... bhnaa| na jAne aba vApasa kaba tere darzana hoMge ? taba tujhe dekha pAU~gA? tere sAtha itanI to gaharI prIti ba~dha cukI hai ki Aja taka tujhe dekhakara tana-mana prasannatA se pulaka uThate the / aba ? ThaMDI AhoM ke alAvA aba aura kyA bacA hai? bahana, ve dina kaise bhUleMge? ye dina kaise guz2areMge? saba yAda AyegA aura A~kheM barasA kareMgI... tere sAtha kI huI tIrthayAtrA... tere sAtha gujAre hue tattvaciMtana ke kSaNa... tere mIThe - madhura bola... terA nirdoSa mAsUma ceharA, saba yAdeM phariyAda banakara mere dila ko cUra-cUra kara DAlegI ! aura jaba bhojana ke samaya tujhe nahIM dekhU~gA... soca bahana ! merA kyA hogA ? terI una bhAbhiyoM para kyA gujaregI? ve tar3apatI raheMgI...!! prIta kA sukha to sapanA banakara baha gayA...! aba to duHkha kA aMtahIna samudra hI raha gayA... hamAre lie! jyAdA kyA kahU~ merI bahana ! socatA hU~ kahIM tU apane isa azAMta, saMtapta aura vyathita bhAI ko bhUlA mata denA... nahIM bahana... bhUlAnA mt| kabhI yAda karake sAla meM ekAdha bAra to terI kuzalatA kA saMdeza z2arUra z2arUra bhijavAnA !' ratnajaTI ke dila kA bA~dha TUTA jA rahA thaa| usake A~sU surasuMdarI ke dila meM Aga lagA rahe the / surasuMdarI ne apane A~cala ke chora se ratnajaTI kI A~kheM poMchI / For Private And Personal Use Only
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidA, mere bhaiyA! alavidA, merI bahanA! 205 'mere pyAre bhaiyA... merI eka bAta suno... tuma to mere mana meM basa gaye ho... isa deha meM jaba taka prANa haiM... taba taka to maiM tumheM nahIM bhUlA pAU~gI... tumhAre to mujhapara anaMta upakAra haiN...| tumhAre upakAroM ko kaise bhulAU~? mere bhaiyA... dina-rAta, AThoM prahara tumhArA nAma mere hoThoM para rahegA... tumhArI yAda mere hRdaya meM rhegii...| ___ merI pyArI bhAbhiyoM ko prema denaa| una pyArI-pyArI bhAbhiyoM se kahanA... 'tumhAre binA merI bahana bina pAnI ke machalI kI bhA~ti tar3apatI rahegI... tarasatI rahegI tumhAre pyAra ke binA patA nahIM maiM kaise jI pAU~gI?' mere bhAI... nau-nau mahine kA eka suMdara-salonA-sapanA TUTa gyaa| sAre aramAna jalakara rAkha ho gye| aba kyA? tumhArI anukaMpA... tumhArA nirvikAra prema... tumhArA ahaituka vAtsalya... tumhArI vacananiSThA... tumhArA adbhuta AtmasaMyama ina sAre guNoM ko yAda kara-kara ke A~sU bahAtI rhuuNgii|' __ para mere bhaiyA... tuma to bar3e vidyAdhara ho| kyA sAla meM ekAdha bAra bhI isa dukhiyArI bahana ke pAsa nahIM Aoge? maiM to binA paMkha kI pakSiNI hU~... kaise AU~gI tumhAre pAsa? tumhAre pAsa to AkAzagAmI yAna hai... tuma z2arUra caMpA nagarI meM pdhaarnaa| merI pyArI bhAbhiyoM ko sAtha lekara z2arUra AnA | Aoge nA bhaiyA? maiM roz2AnA zAma ko hamArI havelI kI chata para baiThI-baiThI tumharA iMtajAra karU~gI... __ o mere... tu mujhe darzana denA... tU cA~da banakara cale aanaa| tU bAdala banakara A jAnA... tU kisI bhI rUpa meM AnA... tU kisI bhI bheSa meM AnA mere bhaiyA... bhUla nahIM jAnA / apanI isa abhAgina bahana ko| nahIM bhUloge nA mere bhaiyA? bolonA... kucha to bola mere bhaaii|' surasuMdarI ratnajaTI ke kadamoM meM leTa gyii| ratnajaTI ne usako khar3A kiyA... usake mAthe para apane donoM hAtha rkhe| usakI A~khe barasAtI nadI kI bhA~ti baha rahI thii| usake garama-garama A~sU surasuMdarI ke mAthe ko abhiSeka karane lge| yakAyaka usane apane Apako saMyamita kiyA / hAtha jor3akara surasuMdarI ko praNAma kiyA aura tIvra vega se apane vimAna meM jA baitthaa| zIghra-gati se vimAna ko AkAza meM Upara uThAyA... aura vimAna bAdaloM ke pahalU meM simaTA A~khoM se ojhala ho gyaa| For Private And Personal Use Only
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir savA lAkha kA paMkhA 206 IPL 31. savA lAkha kA paMkhA HSHy "YEPA4 AHAAMAMENTAINMarai ent Rec surasuMdarI dekhatI hI rahI... ratnajaTI ke vimAna ko jAte hue | jaba taka vimAna dikhatA rahA... vaha AkAza meM tAkatI rhii| vimAna dikhAnA baMda huA aura surasuMdarI dhairya gavA~ baitthii| jamIna para Dhera ho gayI aura phUTa-phUTakara rone lgii| bhAI ke viraha kI vedanA se vyAkula ho utthii| do ghaTikA usane vaise hI baiThe-baiThe bItA dii| usane apane pAsa do maMjuSAe~ par3I dekhii| ratnajaTI rakha gayA thaa| eka peTI meM suMdara qImatI kapar3e va gahane the| dUsarI maMjUSA meM sonA muhareM thIM evaM purUSa-veza thaa| surasuMdarI ne svastha hokara pahalA kArya rUpa-parivartana karane kA kiyA / vidyAzakti se usane purUSa kA rUpa banA liyA aura turaMta kapar3e bhI badala liye| purUSa kA veza sajA diyaa| strI ke kapar3e utArakara maMjUSA meM rakha diye| 'aba maiM bilakula nizcita huuN| duniyA strI-rUpa kA zikArI hai| purUSa ke rUpa meM merA zIla surakSita rhegaa| sacamuca, ratnajaTI kI rAniyoM ne mujhe bar3I adbhuta aura anamola bheMTa dii| maiM nirbhaya va nizciMta ho gayI huuN| aba maiM isa nagara meM rhuuNgii| amarakumAra kA milana isI dharatI para honevAlA hai| cAhe vaha kala calA Ae yA pA~ca barasa lagAe | koI pharka nahIM pdd'taa| aba mujhe phikra kisa bAta kI?' surasuMdarI vicAroM meM DUbI huI vahA~ para baiThI thI... itane meM eka praur3ha umra kI strI usake pAsa aayii| Akara khar3I rhii| 'lagatA hai tuma videzI javAna ho?' 'hA~ / ' 'ApakA zubha nAma batA sakeMge?' 'vimalayaza!' 'oha... ApakA paricaya deMge? 'merA paricaya? maiM eka rAjakumAra huuN|' 'vaha to ApakI AkRti aura Apake vastrAlaMkAra hI batA rahe haiN|' mujhe yahA~ kucha dina rahanA hai, rahane ke lie upayukta jagaha mila jAegI kyA? kahA~ milegI, kyA tuma mujhe batA sakatI ho?' For Private And Personal Use Only
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir savA lAkha kA paMkhA 207 'kyoM nahIM? z2arUra! yahA~ para aneka pathika-zAlAe~ haiM, dharmazAlAe~ haiM, para ve sArvajanika haiN| tumhe zAyada pasaMda nahIM bhI aaegii| vahA~ to kabhI bhI, koI bhI A-jA sakatA hai! hA~, yadi tumheM etarAja na ho to mere vahA~ pdhaaro...|' 'tumhArA paricaya?' 'maiM isa bagIce kI mAlina huuN| isa udyAna ke dakSiNa chora para merA makAna hai| hama do pati-patnI hI vahA~ rahate haiN| aura kabhI-kabhI videzI mere vahA~ Ate haiM, Thaharate haiN| tumhAre lie alaga kamarA duuNgii| tumhe manapasaMda bhojana banA duuNgii| ___ surasuMdarI ne apanA nAma 'vimalayaza' rakha liyaa| use mAlina ke ghara rahanA hI jyAdA ThIka lgaa| eka peTI mAlina ne utthaayii| dUsarI peTI uThAkara vimalayaza claa| ___ mAlina ne apane makAna para Akara eka suMdara suvidhApUrNa kamarA khola diyaa| vimalayaza ko kamarA pasaMda bhI A gyaa| 'kyA videzI rAjakumAra... merI jhoMpar3I pasaMda AegI na?' mAlina ne eka tarapha peTI rakhate hue kahA / 'koI asuvidhA ho... kamI ho, to mujhase kaha denaa| abhI to tuma dugdhapAna karoge na?' 'hA~... aba to mujhe tumheM hI saba takalIpha denI hogI!' 'isameM takalIpha kaisI bhAI? atithi kA svAgata karanA to hamArA pharz2a hai... aura tuma jaise rAjakumAra mere ghara meM kahA~?' __ surasuMdarI ne dasa muhareM nikAlakara mAlina ke hAthoM meM rakha dii| mAlina to muhareM dekhakara khuza ho gyii| 'are... yaha kyA karate ho? itanI sArI muhareM kaise le lU~? nahIM...' 'bahana, yaha to kucha nahIM hai, rakha lo, mere bhojana kI vyavasthA bhI tumheM hI karanI hogI! 'acchA rAjakumAra, tumhArI vyavasthA meM koI bhI kamI nahIM Ane dUMgI!' mAlina zIghratA se apane ghara meM calI gyii| cUlhe para dudha garama karane ke lie rakha diyaa| aura lage hAthoM bAjAra meM daur3a gyii| zarkarA... bAdAma... ilAyacI... kesara vagairaha uttama dravya kharIda laayii| dUdha meM ve sAre dravya DAlakara use svAdiSTa banAyA / dhAtu ke eka svaccha pAtra meM lekara vimalayaza ke kamare meM aayii| vimalayaza ne dugdhapAna kara liyaa| For Private And Personal Use Only
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 208 savA lAkha kA paMkhA 'aba tumhe snAna karanA hogA na?' 'nahIM... snAna to maiMne kara liyA hai... maiM aba nagara meM jAU~gA paribhramaNa ke lie / madhyAnha meM vApasa A jaauuNgaa|' 'tuma Aoge taba-taka bhojana taiyAra ho jaaegaa|' 'bAjAra meM se yadi kucha lAnA ho to letA AU~!' 'nahIM re bAbA... aisI koI ciMtA tumheM thor3e hI karanI hai? yadi tumheM kucha cAhie to mujhe kahanA, maiM lA duuNgii| tuma to isa nagara meM pahale-pahale hI Aye hoge nA?' 'hA~... maiM to pahalI hI bAra AyA huuN|' 'to phira maiM AtI hU~ tumhAre sAtha nagara meM!' 'nahIM, koI z2arUrata nahIM hai, tuma bhojana banAnA / maiM to ghUmakara vApasa A jAU~gA... para tumhArA nAma tumane batAyA hI nahIM? maiM bhI kaisA hU~... nAma bhI nahIM pUchA!' 'merA nAma hai mAlatI!' 'bahuta acchA nAma hai...!' vimalayaza ne jarUrI muhareM peTI meM se nikAla lii| donoM peTiyoM ko baMda karake rakha diyA aura khuda nagara kI tarapha claa| vimalayaza ko jo pahalA kArya karanA thA, vaha naye vastra kharIdanA thaa| bAjAra meM jAkara usane bar3hiyA kapar3e kharIda liye| mAlina ke lie bhI suMdara kapar3oM kA jor3A le liyaa| vApasa vaha lauTakara bagIce meM A gyaa| dopahara ke samaya usane bhojana kiyA / bhojana karavAte vakta mAlina ne jAna liyA ki vimalayaza ko kaisA bhojana acchA lagatA hai! vimalayaza ko lagA ki mAlina kAryakuzala hai, sAtha hI catura bhI hai|' 'mAlatI, ye kapar3e tumhAre lie lAyA hU~, tumhe pasaMda Ae~ge nA?' vimalayaza ne mAlatI ko naye kapar3e diye| mAlatI kI A~kheM caur3I ho gyiiN| 'are... rAjakumArajI, tuma to koI rAjakumArI pahane vaise kapar3e le Aye ho| itane qImatI kapar3e mere lie nahIM cAhie | maiM inheM pahanU~ bhI kaise?' 'dekho, mujhe to acche kapar3e hI bhAte haiM... mere lie yA auroM ke lie! tumheM pahananA hI hogaa|' For Private And Personal Use Only
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir savA lAkha kA paMkhA 209 'eka zarta maMjUra ho to pahanUM?' 'kyA zarta hai tumhArI?' 'tumheM mujhe 'tU' kahakara bulAne kii| maiM koI itanI bar3I thor3I hI hU~...! bolate to vaha bola gayI, para phira zarma se sara jhukA liyaa| vimalayaza ne ha~sa diyaa| 'acchA... maiM tujhe mAlatI kahakara hI bulAU~gA!' 'taba to mujhe bar3A acchA lgegaa|' mAlatI calI gyii| vimalayaza ne apane kapar3e vagairaha ikaThThA kara rakha diye| kamare kA daravAz2A baMda kiyA aura z2amIna para hI ArAma karane ke lie leTa gayA / use mIThI nIMda A gayI... jaba vaha jagA taba dina kA cauthA prahara prAraMbha ho gayA thaa| usane daravAjA khola diyA / turaMta hI mAlatI hAz2ira ho gyii| ___ 'bar3I mIThI nIMda A gayI mujhe to... kucha khyAla hI nahIM rahA!' vimalayaza ne khaa| 'yaha kamarA hI aisA hai... udyAna ke phUloM kI khuzabU sIdhI yahA~ para AtI hai| sabere-sabere to dekhanA, jUhI ke phUloM kI khuzabU se vAtAvaraNa bhara jaaegaa|' 'mAlatI, isa nagara ke rAjA kA nAma kyA hai?' 'guNapAla!' 'usake beTe kitane haiM? 'kevala eka beTI hI hai...| beTA hai hI nahIM! beTI bar3I pyArI aura salonI 'kyA nAma hai usakA?' 'guNamaMjarI!' 'acchA... are mAlatI... terA AdamI to dikhA hI nahIM!' 'vaha zAma ko AegA... bAhara gayA huA hai|' 'tuma donoM kI kamAI kitanI hai?' 'gujArA ho jAtA hai...| mahArAjA kI kRpA se yaha makAna rahane ke lie milA hai...| isa bagIce ko samhAlate haiM! For Private And Personal Use Only
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir savA lAkha kA paMkhA 210 'bagIcA to bahuta DhaMga se samhAlA hai... phUloM ke sAtha-sAtha taraha-taraha ke phala bhI hote haiM kyA?' 'kyoM nahIM? karIbana dasa-bAraha prakAra ke phala hote haiN|' 'taba to rojAnA mujhe phalAhAra milegaa|' 'tuma jo cAhoge vaha AhAra mila jaaegaa|' mAlatI kA svabhAva vimalayaza ko bhA gayA / sUryAsta ke pahale hI bhojana vagairaha se nipaTakara vimalayaza ne zrI navakAra mahAmaMtra kA jApa kara liyaa| itane meM to mAlI bAhara gA~va se A gyaa| mAlatI ne apane pati ko vimalayaza ke Agamana kI bAta kahI / vimalayaza kI udAratA- zAlInatA kI jI bhara kara prazaMsA kI / mAlI bhI prasanna ho uThA / vimalayaza kI rAta vaise to zAMti se bItI, para vaha ghaMToM taka surasaMgIta nagara kI smRtiyoM meM DubA rhaa| naMdIzvara dvIpa ko smRti yAtrA bhI kI / amarakumAra ke vicAra bhI A gye| vaise bhI phurasata kA samaya bItI huI bAtoM ko yAda karane kA hIM hotA hai ! dUsare dina sabere nityakarma se nivRtta hokara vimalayaza ne mAlatI ko paccIsa muhareM dete hue kahA : 'mAlatI, ina paisoM se bAz2Ara meM jAkara acche bar3hiyA bartana vagairaha kharIda laanaa| acche bartana to ghara kI zobhA bar3hAte haiM !' mAlatI nAca utthii| bAjAra meM jAkara acche-acche bartana kharIda lAyI / vimalayaza ne mAlatI ke ghara ko pUrA hI badala diyaa| mAlatI ne vimalayaza kI sevA meM koI kamI nahIM rkhii| kucha hI dinoM meM to usane vimalayaza ko pUre benAtaTa nagara se paricita karavA diyA / eka rAta ko vimalayaza ke dimAga meM eka vicAra kauMdhA ... / amarakumAra kA milana to isI nagara meM honevAlA hai, paraMtu vaha mile isase pahale mujhe mere vacana ko siddha kara denA cAhie / jaba unhoMne 'sAta kaur3iyoM meM rAjya lenA!' vaisA likhakara merA tyAga kiyA hai / bacapana meM, nAdAnI meM, mere kahe gaye zabda unhoMne vApasa mujha para pheMke haiM, to mujhe bhI unakI cunautI svIkAra kara apane zabdoM ko sAkAra banA denA caahie| isake bAda unakA milanA ho taba hI maiM AtmavizvAsa se unake sAtha zeSa jIvana guz2Ara sakU~gI, varanA apanI Adata se majabUra amarakumAra mujhe tAnA kasane se cUkeMge nahIM / For Private And Personal Use Only
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir savA lAkha kA paMkhA 211 isalie kucha tarakIba socanI hogii...| sira para hAtha rakhakara baiThane se kyA hogA? dina guz2ara jAe~ge para bAta banegI nahIM!' vimalayaza ne mana hI mana yojanA banA lii| usa yojanA ke mutAbika usane pahalA kAma mAlatI ko hI saupaa| mAlatI ko bulAkara kahA : / ____ 'mAlatI, yaha eka paMkhA maiM tujhe detA hU~... tujhe bAz2Ara meM jAkara isa paMkhe ko savA lAkha meM becanA hai!' mAlatI ne paMkhA hAtha meM lekara dhyAnapUrvaka usako dekhA aura puuchaa| 'isa paMkhe meM aisI kyA vizeSatA hai ki koI vyakti ise savA lAkha rUpaye meM kharIdane ko taiyAra hogA?' 'vizeSatA? mAlatI, yaha paMkhA jAdU kA hai| isa paMkheM kI havA se cAhe jaisA bhI jvara ho... bukhAra ho... zAMta ho jAtA hai| bImAra vyakti svastha ho jAtA hai|' 'taba to koI na koI grAhaka zAyada mila jAegA!' _ 'para dekha! paMkhe kI vizeSatA pahale se sabako batA mata denaa| koI yogya grAhaka pUche to use batAnA!' paMkhA lekara mAlatI calI AyI nagara meM mukhya caurAhe para | vahA~ pahu~cakara acchI jagaha dekhakara khar3I rahI aura phira bolane lagI : 'paMkhA le lo bhAI paMkhA! savA lAkha rUpaye kA paMkhA! lenA hai kisI ko?' logoM kA TolA ikaThThA hotA hai| koI ha~satA hai| koI mAlatI ko pAgala samajhakara cala detA haiN...| 'paMkhe kI qImata kyA kabhI savA lAkha dekhI sunI bhI hai, bhAI?' loga Apasa meM kAnAphUsI karate haiN| para koI pUchane kI himmata nahIM karatA hai ki 'arI mAlatI, tere paMkhe meM aisA kyA jAdU bharA hai ki tU isakI qImata savA lAkha batA rahI hai! pahalA prabara bItA, paMkhA lene koI Age nahIM aayaa| dUsarA prahara guz2ara gayA, paMkhe kA koI kharIdAra nahIM milaa| tIsarA prahara Dhala gayA... koI vyakti nahIM AtA hai paMkhA kharIdane ko| mAlatI mAyUsa hone lgii| para cauthe prahara ke Dhalate-Dhalate eka seTha udhara se guz2are| unhoMne yaha tamAzA dekhA | usane Akara mAlatI se puchA : For Private And Personal Use Only
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjamahala meM 212 'arI mAlina, yaha to batA, ki isa paMkhe meM aisI kyA vizeSatA hai jo tU isakA savA lAkha rUpayA mA~ga rahI hai?' mAlatI ko lagA : yaha koI sacamuca kharIdanevAlA lagatA hai| usane kahA : 'seTha, yaha paMkhA jAdU kA hai| dAhajvara se pIr3ita vyakti kA dAhajvara miTA de vaisA jAdU hai isameM!' kyA bAta kara rahI haiM? to cala mere sAtha merI havelI para! merA lAr3alA beTA kaI dinoM se dAhajvara se tar3apatA hai| usakA dAhajvara yadi miTa gayA to maiM tujhe savA lAkha rUpaye nagada gina duuNgaa|' ____ mAlatI paMkhA lekara seTha ke sAtha cala dI usakI havelI para | seTha ne paMkhA lekara apane bImAra beTe para havA DAlI...| jyoM-jyoM paMkhe kI havA phailane lagI... seTha kA beTA jvara se mukta hone lgaa| usakI A~khoM meM nIMda Ane lgii| seTha harSa se pulakita ho uThA! 'mAlina, terA jAdU kA paMkhA saccA! paMkhA merA aura le yaha savA lAkha rUpaye tere!' seTha ne savA lAkha rUpaye nakada gina diye| rUpaye lekara Anana-phAnana meM mAlatI apane ghara para daur3I aayii| usakA AnaMda uchala rahA thA... vimalayaza ke kamare meM Akara savA lAkha rUpaye vimalayaza ke sAmane rakha diye aura khuda bhI baiTha gayI niice| ___ 'bika gayA paMkhA savA lAkha meM mere rAjakumAra! kyA paMkhA banAyA hai tumane? tuma to bar3e ajIba kalAkAra ho...| rAjakumAra, kyA kahane tumhAre! savA lAkha kA paMkhA! bApa re... aura phira bika bhI gayA!' mAlatI eka hI sA~sa meM bola gyii| hA~pha rahI thii...| vimalayaza cehare para muskAna bikhere use dekha rahA thaa| For Private And Personal Use Only
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjamahala meM 213 LindITI. LAIIsuzalhattaste 32. rAjamahala meM May da ENXXCELE'REExaysexTKARurar-RDAas benAtaTa nagara kA samudrI kinArA... yAnI puSpita-praphullita prakRti kI sauMdarya lilA | uSAkAla meM ekAMta prakRti kI goda meM samudra ke kinAre kabhI abhinava siMgAra racakara apane priyatama kI pratIkSA karatI huI... surasuMdarI ghUmatI thii| apane mUla rUpa meM Akara vaha dUra-dUra... uchalate udadhi taraMgoM meM amarakumAra ke jahAjoM kA darzana karatI thii| kabhI vaha vimalayaza kA nAma-rUpa dhAraNa karake benAtaTa ke ramaNIya araNya meM calI jAtI thii| milana-vyAkula hokara daur3atI jAtI nadiyA~... jharane... harI-bharI dharatI para mukta ullAsa se nAcate-kUdate hirana-hiraniyA~, jalAzaya meM kilakArI bharate sArasa yugala... mastI se nAcate-gAte mayUra yugala... sahakAra vRkSa se jhumatI huI lipaTatI mAdhavI latA... prakRti ke apAra sauMdaryadarzana meM vaha mugdha ho jaatii| usake komala hRdaya dhyAna meM lIna ho jAtI thii| ___ kabhI pArijAta ke jhale para jhalatI huI surasuMdarI saMdhyA kI khilatI-khulatI svarNima AbhA ko dekhatI hI raha jaatii| saMdhyA ke raMgoM meM jIvana ke satya kA vAstavika darzana karatI... aura AtmA kI zucitama anubhUti meM gahare utara jaatii| kabhI... jaba AkAza meM se caMdramA kI chiTakatI cA~danI avani para AhistAAhistA utara rahI ho... jUhI aura rAtarAnI ke phUla apanI khuzabU ko phailAte hote, madira evaM mAdaka havA kI bhIgI-bhIgI lahareM romAMca kA anubhava karavAtI hotI... aise snigdha aura sugaMdhita vAtAvaraNa meM surasuMdarI pArijAta ke vRkSa Tale per3a se saTakara baiThI rahatI... aura amarakumAra kI bATa nihAratI / para jaba use amarakumAra kA sAyA bhI naz2ara nahIM AtA... taba usakA khilA-khilA ceharA murajhA jaataa| usake gaura vadana para glAni chA jaatii| usakI A~khoM meM A~sU bhara Ate / Akhira... vaha premasaritA sI nArI thI nA! usakA viSAda bharA hRdaya jaba use atIta kI smRtiyoM ke khaMDahara meM le ur3atA... usakA royA~-royA~ kaoNpa uThatA... purAne z2akhmoM kI yAda se | __phira bhI usameM, usakI AtmA ke aNu-aNu meM satItva kA satva bahatA thaa| usameM satItva kI dRr3hatA thii| satItva kA zuddha teja thA / vaha apane Apa para kAbU pA letii| zuddha AtmasvarUpa ke dhyAna meM DUba jAtI thii| For Private And Personal Use Only
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjamahala meM 214 ___ mAlatI khuzahAla thI... cU~ki usane vimalayaza kA bar3A kArya kara diyA thaa| savA lAkha rUpaye kA paMkhA becakara usane vimalayaza ke sAmane rUpayoM kA Dhera lagA diyA thaa| vimalayaza ne dUsare dina nityakarmase nivRtta hokara mAlatI ko apane pAsa bulAyA... aura use paccIsa haz2Ara rUpaye bheMTa de diye| usa vakta mAlatI ko vimalayaza meM 'bhagavAna' kA darzana ho gyaa| vaha bhAvavibhora hotI huI vimalayaza ke caraNoM meM loTa gayI : ___ 'o paradezI rAjakumAra, kyA tU karNa kA avatAra hai? tUne to mere janamajanama kI daridratA dUra kara dii| bola, maiM terA kyA priya karU~? tU jo kahe so karane ko taiyAra huuN|' vimalayaza ha~sa pdd'aa|... usane kahA : 'mAlatI, bhUkha satA rahI hai... tere kesariyA dUdha kI khuzabU batA rahI hai ki...' mAlatI jheMpatI huI daur3I... aura ghara meM jAkara dUdha kA pyAlA bhara laayii| vimalayaza ne dUdha pI liyaa| pyAlA mAlatI ko dete hue kahA : ___ 'mAlatI... mAna yA mata mAna, Aja koI na koI acchI ghaTanA honI cAhie / Aja merA mana avyakta AnaMda se chalakane lagA hai|' 'to kyA mujhe Aja koI jAduI pavana-pA~var3I dekara becane ke lie caurAhe para bhejane kA irAdA hai kyA? mAlatI ne vimalayaza ke sAmane dekhate hue muskAna bikherii| __ 'nahIM... bAbA nahIM... aba mAlatI ko caurAhe para thor3e hI bhejane kI hai? aba maiM use apane sAtha rAjasabhA meM le jaauuNgaa| AegI na mAlatI, mere sAtha?' 'are, rAjasabhA meM kyA? tuma kaho to indrasabhA meM bhI calI AU~ tumhAre saath|' 'phira ye terA AdamI kyA karegA becArA?' ye paccIsa haz2Ara rUpaye mile haiM na?... khAyegA, piyegA aura mauja mnaayegaa...|' donoM khilakhilAkara ha~sa pdd'e| mAlatI kI nigAha bagIce ke dvAra para girI... aura vaha tapAka se khar3I ho gayI... usane ghUrakara dekhA aura bola uThI : For Private And Personal Use Only
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjamahala meM 215 'kumAra, yaha kyA? rAjya kI pAlakI lekara rAjA ke AdamI bagIce meM A rahe haiN| dekho to sahI tuma / ' mAlatI ne vimalayaza ko izAre se daravAz2e kI tarapha dekhane ko khaa| 'are... ye loga to idhara hIM A rahe haiN|' mAlatI daur3atI huI sAmane gyii| mukhya rAjapuruSa ne mAlatI ke pAsa Akara pUchA : 'mAlatI, tere yahA~ eka paradezI rAjakumAra AyA haiM na?' 'hA~...' 'kahA~ hai?' 'mere ghara meM hai|' mAlatI rAjya ke AdamiyoM ko lekara apane makAna meM AyI / rAjapurUSoM ne kamare meM praveza kiyaa| vimalayaza ne khar3e hokara unakA svAgata kiyaa| rAjapurUSoM ne praNAma karake kahA : 'paradezI rAjakumAra, hamAre mahArAjA kA eka saMdeza Apake lie hama lekara Aye haiN|' 'kahie, mahArAjA kI kyA AjJA hai mere lie?' 'hamAre mahArAjA Apako yAda kara rahe haiN| ApakA banAyA huA jAdU kA divya paMkhA kamalazreSThI ne mahArAjA ko bheMTa kiyA hai| vaha dekhakara, usakA prabhAva jAnakara, usa paMkhe kI racanA karanevAle mahAn kalAkAra ke darzana karane ke lie mahArAjA Atura haiN| Apako livA lAne ke lie hameM pAlakI lekara bhejA hai|' 'maiM bhI kalAkAra kI kalA kA mUlyAkaMna karanevAle benAtaTa nagara ke rAjezvara ke darzana karake AnaMdita houuNgaa| Apa thor3I dera pratIkSA kreN| maiM AdhI ghaTikA meM hI taiyAra hokara Apake sAtha calatA huuN|' rAjapurUSa makAna ke bAhara Akara baitthe| mAlatI ne rAjapurUSoM kA ucita Atithya kiyaa| mAlatI ke AnaMda kI sImA nahIM thii| vaha bhI apane yogya kapar3e pahanakara vimalayaza ke sAtha rAjasabhA meM jAne ke lie taiyAra ho gaI thii| vimalayaza ne uttama vastrAlaMkAra dhAraNa kiye| usane bAhara Akara rAjapurUSoM se kahA : For Private And Personal Use Only
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 216 rAjamahala meM 'maiM paidala calakara hI aauuNgaa|' 'para, hama yaha pAlakI sAtha lAye haiM, Apake lie|' 'yaha to mahArAjA kI udAratA hai| mere jaise anajAna paradesI rAjakumAra para mahAna kRpA kI hai| para maiM usameM nahIM bailuuNgaa| maiM paidala hI cluuNgaa| isa bahAne benAtaTa nagara kI bhavyatA dekhane kA maukA milegaa| Apa tanika bhI ciMtA na kreN| 'para mahArAjA hama para nArAz2a hoNge|' 'nahIM hoMge | maiM unase nivedana kara duuNgaa|' vimalayaza kI ziSTa aura miSTa vANI sunakara rAjapurUSa khuza ho utthe| vimalayaza ko sAtha lekara rAjasabhA meM Ae | vimalayaza ne mahArAjA ko praNAma kiyA / rAjA guNapAla to vimalayaza ke sAmane dekhatA hI rahA ThagA-ThagA sA / sauMdarya chalakatA gorA-gorA mukhar3A... kAna taka khIce hue madabhare naina.. gAloM para jhUlatI keza kI laTeM... kAnoM meM camakate-damakate divya kuMDala... gale meM suzobhita hotA naulakhA hAra... aMga-aMga meM se yauvana kI phUTatI aabhaa| sAkSAta jaise kAmadeva! mahArAjA guNapAla kI asIma sneha se chalakatI A~kheM vimalayaza para vAtsalya barasAtI rhii| 'o paradezI rAjakumAra... maiM terA hArdika svAgata karatA huuN|' mahArAjA ne svayaM khar3e hokara vimalayaza kA hAtha pakar3akara apane nikaTa ke hI Asana para use bitthaayaa| __'kumAra, terI adbhuta kalA dekhakara maiM tere para mugdha huuN...| prasanna hU~... aura isI prasannatA se tujhe kahatA hU~ ki terI jo bhI icchA ho tU mujhase mA~ga le!' vimalayaza kI pITha para sneha se pulakita apanA hAtha sahalAte hue mahArAjA ne kahA : 'pitAtulya mahArAjA, ApakI kRpA se mere pAsa Dhera sArI saMpatti hai| maiM kyA mA~gU Apake pAsa?' 'kumAra, tere pAsa apAra saMpatti hai, yaha to tere qImatI vastra aura AbhUSaNa hIM batA rahe haiM, phira bhI merA mana rAjI ho isalie bhI tU kucha maaNg|' For Private And Personal Use Only
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 217 rAjamahala meM vimalayaza ne do kSaNa socA aura kahA : 'mahArAjA, samudrI kinAre cuMgI nAke kA adhikArI pada mujhe caahie|' 'bar3I khuzI ke sAtha! cuMgI nAke ke adhikAra kA pada to terA hogA hI, sAtha hI cuMgI se AnevAlA sArA dhana terA rhegaa| usa para terA hI adhikAra hogaa|' 'ApakI bar3I kRpA huI mujha para / ' 'vizeSa meM aba tujhe mAlina ke bagIce meM nahIM rahanA hai| rAjamahala ke pAsa hI maiM tujhe eka suMdara mahala de detA hU~, tujhe usa mahala meM rahanA hai|' vimalayaza kI nigAha rAjasabhA meM baiThI huI mAlatI para girI / mAlatI kA ceharA utara gayA thaa| phira bhI vimalayaza ne mahArAjA kI bAta mAna lii| 'mahArAjA, maiM kala savere A jAU~gA mahala meM / ' rAjasabhA pUrI ho gyii| vimalayaza mAlatI ke sAtha ghara para pahu~cA / rAste meM mAlatI eka akSara bhI nahIM bolii| vimalayaza ne ghara para Ate hI mAlatI se kahA : 'maaltii|' mAlatI kI A~kho meM A~sU the| 'tU ro rahI hai? kyoM? maiM cuMgI nAke kA mAlika huA yaha tujhe acchA nahIM lagA?' 'vaha to acchA lagA, para tuma kala yahA~ se...' 'are vahA~! maiM koI akele thor3e hI jaauuNgaa| kyoM tU nahIM AegI mere sAtha?' 'maiM? are... maiM to abhI cala dUM... ise roTI kauna banA degA? apane pati kI tarapha uMgalI karate hue khaa| 'oha! opha! are... yaha to apane mahala para A jAegA bhojana karane ke lie, aura yahA~ para bagIcA bhI saMbhAlatA rhegaa| ___mAlatI ne apane pati se pUcha liyA... pati kI anumati mila gyii| mAlatI to jaise AkAza meM ur3ane lgii| 'mAlatI, mahala meM jAkara nAcanA... aba bhojana kaba taiyAra hogA...?' For Private And Personal Use Only
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjamahala meM 218 'are kaisI pAgala hU~...maiM? abhI-abhI basa do ghaTikA meM hI taiyAra kara detI hU~ bhojana / Aja to lApasI bnaauuNgii| tuma maMtrI jo bana gaye ho|' 'aura tU maMtrI kI paricArikA ho gayI na?' mAlatI rasoIghara meM pahu~ca gii| vimalayaza ne kapar3e badala liye aura palaMga meM jA leTa gyaa| rAjA... rAjyasabhA aura benAtaTa ke nagarajana usakI smRtipaTa para ubharane lge| usane rAjA ke dila meM sneha kA sAgara uphanatA paayaa| rAjyasabhA meM kalAkAroM kI, vidvAnoM kI, parAkramiyoM kI, kadradAnI dekhii| prajA meM saralatA, guNagrAhakatA, aura pyAsI A~kheM dekhii| sAtha hI sAtha garIbI bhI dekhii...| usakA aMtaramana bola uThA : 'pahale maiM prajA kI garIbI dUra karU~gA | isa nagara meM eka bhI AdamI beghara nahIM rahanA caahie| koI bhI naMgA aura bhUkhA-pyAsA nahIM rahanA caahie| eka rAjya adhikArI ke rUpa merA pahalA kartavya yahI hogaa| cuMgI kI tamAma paidAiza maiM prajA kI sukha-zAMti evaM benAtaTa kI unnati ke lie kharca kruuNgaa| usa dhana meM se eka paisA bhI mujhe apane liye nahIM caahie| bhojana taiyAra ho gayA thaa| mAlatI ne vimalayaza ko prema se Agraha kara-karake bhojana karavAyA / bhojana ke pazcAta vimalayaza vahIM para baitthaa| mAlatI ne bhI bhojana kara liyaa| vimalayaza ne mAlatI se kahA : 'mAlatI, mahArAjA bahuta udAra haiM, nahIM?' 'haiM to sahI, para tumhArI tulanA nahIM ho sktii|' 'tU to basa jaba dekho taba merA hI guNa gAne lagegI | jA, tujha se bAta hI nahIM karanI hai mujhe to|' yoM kahakara vimalayaza khar3A hokara apane kamare meM calA aayaa| pIche-pIche hI mu~ha meM A~cala dabAkara ha~satI huI mAlatI AyI aura bolI / 'maiM mahala para jAU~ kyA?' 'kyoM?' 'vahA~ para sArI suvidhA jamA dUM, sAmAna bhI lagA duuN|' 'acchA... aura yaha bhI dekhatI AnA ki apane mahala aura rAjamahala ke bIca kitanI dUrI hai?' For Private And Personal Use Only
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 219 rAjamahala meM mAlatI calI gayI rAjamahala kI ora, aura idhara vimalayaza svascha vastra pahanakara zrI navakAra maMtra kA dhyAna karane ke lie baiTha gyaa| jApa-dhyAna pUrNa karake vimalayaza bagIce meM palAza vRkSa ke nIce chAyA meM jAkara baitthaa| premI kA prema jaba prema ke bala para apanI siddhi prApta karane ke lie tatpara banatA hai-taba kRtanizcayI yoddhA kA rUpa dhAraNa karatA hai| vimalayaza kI nigAha AkAza meM ghUmane lgii| AkAza meM sahasrarazmi damaka rahA thA - para yakAyaka eka kAlI badalI AyI... aura sUraja ko AcchAdita kara diyaa| vimalayaza ko isa badalI kA AkAra ratnajaTI ke vimAna sA lgaa| usake hoThoM para se zabda saraka gayA : 'bhAI...! tumhArA vimAna nIce utAro!' mAlatI kA pati pAsa meM hI paudhe ko pAnI siMca rahA thA... vimalayaza kI AvAja sunakara vaha daur3a AyA... 'kyA huA kumAra? kucha cAhie kyA tumheM?' vimalayaza ha~sa diyA... nahIM... nahIM... kucha nahIM huA... kucha cAhie bhI nahIM!' ___ mAlI calA gayA...| vimalayaza surasaMgIta nagara kI smRtiyAtrA meM kho gyaa...| eka ke bAda eka dRzya smRtipaTala para ubharane lage... bhAI... bhAbhiyA~... guz2are hue dina... bIte hue pala... aura bhI bahuta kuch| For Private And Personal Use Only
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra nayA jIvana sAthI milA www.kobatirth.org PROSTORNALE PADA MA 33. nayA jIvana sAthI milA " Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prazAMta yAminI sarda khAmozI meM lipaTI - lipaTI mahaka rahI thI / nIla gagana meM cA~da badaliyoM ke saMga A~khamicaulI khela rahA thA / camakate-damakate tAre ha~sate hue isa A~khamicaulI ko dekha rahe the / 220 atithigRha kI aTTAlikA para se koI madhura vINA ke svaroM kA kAravA~ vAtAvaraNa meM phaila rahA thA / zabda bhI jahA~ barpha bana jAe vaisI tana-mana ko chU jAnevAlI surAvalI meM se apane Apa bhAva pragaTa ho rahe the / bhAvukatA bhare dila ko to aisA hI lagatA jaise ki kisI kI cAhata bulA rahI hai| koI pAgala premI svaroM ke sAye meM lipaTatA huA pukAra rahA hai| jiMdagI ko vasaMtI jhUle para jhUlAe, vaisI vaha suramohinI, lagatA thA ghanI rAta ke sAye meM benAtaTa kI galiyoM meM ghUma rahI thI / sA~sa thAma kara sunane kI lalaka uThe, vaisI svaragaMgA pravAhita ho rahI thI / rAjamahala ke eka zayanakakSa meM yuvA rAjakumArI bharI nIMda meM se jaga gayI thI / kalejA hAtha meM lie jaise vaha ekAtma hokara surAvalI ko pI rahI thI / kisI gaMdharvakumAra kA madhura vINAvAdana Aja vaha pahalI - pahalI bAra suna rahI ho vaisA mahasUsa ho rahA thaa| Aja se pahale vINA ke sura usane jaise sune hIM nahIM the| makhamalI seja para soyI huI rAjakumArI ko svapnasRSTi meM ghUmane ke lie vINA ke madira suroM kA sAtha milA ! usakI aMtarasRSTi meM naye-naye raMga-taraMga uchalane lage-ubharane lage / rAjasabhA meM pahalI bAra dekhA huA paradezI rAjakumAra usakI kalpanAsRSTi meM sAkAra huA - 'yaha vahI honA caahie| usI kalAkAra rAjakumAra kA yaha vINAvAdana lagatA hai|' usake mana ne anumAna kiyA aura bhole hRdaya ne usa anumAna ko satya rUpa meM mAna liyA / dubalI-patalI dehalatA vAlA gauravarNA suMdara yuvAna! ghuMgharAle kAle - kajarAle keza! komala kamala se svaccha netra ! kamaladaMDa se sukomala suhAvane hAtha ! gale meM laTakatI sacce motiyoM kI jhilamilAtI mAlA ! For Private And Personal Use Only - eka manamohaka kalpanAcitra rAjakumArI kI komala kalpanA meM khar3A ha madhura svara ke mohaka kacce dhAge se tAroM meM usane prathama prIta kI hIraka gA~Tha bA~dha lI! vINA ke suroM ko bahAnevAlA vimalayaza usake hRdaya kA vallabha ho gayA /
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayA jIvana sAthI milA 221 vimalayaza kA to yaha nitya krama ho gayA thA / vINAvAdana jaise usakI Adata bana cukI thI / madhya rAtri kA mAdaka samaya hI usane pasaMda kiyA thaa| saMgIta ke mAdhyama se vaha parama AnaMda kI anubhUti karatA thaa| use mAlUma nahIM thA ki na jAne aisI kitanI rAteM use akele gujAranI hogI benAtaTa nagara meM! ekAMta vyathita na kara de - isake lie usane vINAvAdana kA sahArA le liyA thA / mahArAjA guNapAla ke kAnoM meM bhI vINA ke madhura svara TakarA gaye eka rAta meM - aura dUsare hI dina sabere mahArAjA ne prasanna mana se vimalayaza ko kahA : 'vimalayaza, tU to sacamuca adbhuta vINAvAdana karatA hai ! ' 'gurUjanoM kI kRpA kA phala hai, rAjan!' vimalayaza ke vinaya ne rAjA ko vivaza banA diyA thA / vimalayaza meM ahaMkAra nahIM thA / ahaMkAra ko jalAkara arihaMta kI sAdhanA meM ekAgra banA huA vaha mahAna sAdhaka thA / rAjA ne bhI utanI mIThAsa meM kahA : vimalayaza, merA mana terA vINAvAdana sunane kA icchuka hai| yadi tU sunAegA to hArdika AzIrvAda mileMge !' 'jarUra... jarUra... mahArAjA!' rAjakumArI guNamaMjarI apane pitA ke pIche Akara khar3I ho gayI thii| rAta ko jisakI svara mAdhurI sunakara... ramya svapnapradeza meM jA pahu~cI thI, usa surasvAmI ko vaha sAkSAta nihAra rahI thii| TakaTakI bA~dhe dekha rahI thii| usakA adbhuta rUpa dekhakara use lagA ki usakI kalpanA ke raMga to bilakula hI phIke haiM, isa sauMdaryarAzi ke samakSa to! kalAkAra kI jIvaMta AkRti use jyAdA mohaka lgii| usakA hilanA-DUlanA A~khoM meM use apUrva teja ubharatA dikhAyI diyaa| usakI hara eka adA para vaha jhUma uThI - usakI hara chaTA para vaha nAca utthii| usakA mana - paMkhI to kabhI kA vicAroM ke tinake cunacunakara khyAloM kA suMdarasalonA mahala racAne laga gayA thA!' mAlatI vINA le AyI / vimalayaza ne vINA ko utsaMga meM rkhaa| aura... svarAMkana kI madhuratA ko adbhuta laya meM DhAlane lgaa| akathya mastI meM suragaMgA bahane lgii| dekhate-dekhate samUcA vAtAvaraNa namI se bhara gayA... / hRdaya kI atala gaharAI meM se uThatI koI saMvedanA... svarakinnarI kA rUpa lekara A pahu~cI thii| sabhI kI A~khoM meM karUNA ke nIra - biMdu banakara ubharane lage the| For Private And Personal Use Only
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayA jIvana sAthI milA 222 rAjakumArI guNamaMjarI kI hRdayanaukA ko, vimalayaza kI vINA kI lagana, darda ke dariye meM khIMca le gayI thii| phira to yaha roja kA kAryakrama ho gyaa| rAjA bhI jI bharakara vimalayaza kA vINAvAdana suntaa...| kabhI-kabhAra rAjyasabhA meM bhI vimalayaza kI vINA ke sura jhaMkRta ho uThate haiN| loga va sabhAjana 'vAha-vAha' pukArate thakate nahIM haiN...| rAjA ke sAtha vimalayaza kI dostI jama gyii| guNamaMjarI vimalayaza ke vINAvAdana para mohita ho gayI thI...| vimalayaza ko isakI bhanaka laga gayI thI...| usakI anubhavI AMkhoM ne guNamaMjarI ke dila meM hiloreM letI bhAvanAoM ko bhA~pa liyA thaa| eka rAta kI bAta hai...| vimalayaza kI vINA meM se 'zivaraMjanI' ke darda bhare sura bahane lge...| astitva ko bisarA de vaise mohaka suroM meM saba kucha DUba gyaa...| sarda banA huA darda svara ke anutApa meM pighalane lgaa| rAjakumArI jaga rahI thii| vINA ke suroM ne usako becaina banA diyaa...| apane kakSa kA choTA-sA nakkAzI bharA jharokhA kholakara vaha dera taka sunatI hI rahI una svaroM ko, jo havA ke paMkhoM para savAra hue usakI tarapha cale A rahe the| ___ usakA becaina mana-paMkha phailAye ur3akara kabhI kA vimalayaza ke mahala meM jA pahu~cA thA! AkAza meM cAMdanI cAroM dizAoM meM khilI thI... dharatI ne rUpahalI cAdara or3ha lI thii| vimalayaza kI vINA Aja jaise pAgala ho gayI thii| gagana ke gavAkSa meM cAMda ko milane ke lie betahAzA hokara svara kA paMkhI paMkha phailAye Upara hI Upara car3hA jA rahA thaa| vimalayaza kI najara acAnaka apane jharokhe ke nIce gyii| use lagA koI mAnava AkRti khar3I hai...| 'are... abhI isa vakta AdhI rAta gaye kauna yahA~ khar3A hai...?' vimalayaza ne gaura se dekhA to... 'oha... yaha to rAjakumArI lagatI hai...|' vINA rakhakara vimalayaza nIce utraa...| mahala kA daravAjA kholakara vaha bAhara niklaa| 'tumane kyoM vINA bajAnA baMda kara diyA? tumhArI vINA ke sura hIM to mujhe yahA~ taka khIMca lAye haiM... jabaradastI khIMca lAye haiN...|' zvetazubhra cA~danI ke For Private And Personal Use Only
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayA jIvana sAthI milA 223 prakAza meM vimalayaza ne dekhA to rAjakumArI ke mAsUma cehare para prIta ke lakSaNa aMkita ho rahe the| __ 'taba to merI vINA ne tumhArI nIMda curA lI... nahIM? rAjakumArI, mApha kara denA...' ___'nahIM... aise mAphI kaise milegI? vINA ne kevala nIMda hI curAyI hotI to ThIka thA... para...' rAjakumArI Age bolate-bolate ThiThaka gyii...| TakaTakI bAMdhe vimalayaza ko nihArane lagI! phira eka gaharI sA~sa chor3ate hue usane apanI nigAhe z2amIna para bichA dI...! 'yaha merI khuzanasIbI hai rAjakumArI ki merI vINA ke suroM ne kisI ke dila para dastaka de dii...| kisI ne una bhaTakate suroM ko apane bhItara saheja liyA! paraMtu...' 'paraMtu kyA paradezI?' 'isa samaya yahA~ para ApakA isa taraha AnA...' 'maiM bhI jAnatI hU~... ucita nahIM hai, para kyA karU~? dila kI lagI kabhI gairavAz2iba bhI karane ko majabUra banA detI hai! kauna ise samajhAe! phira bhI... jAtI hU~... khaira! para mere paradezI... aba kabhI mujhe 'koI' mata mAnanA | maiMne kevala vINA ke svaroM ko hI nahIM pakar3A hai... apitu vINAvAdaka ko bhI apane dila kI duniyA meM kaida kara liyA hai!' rAjakumArI hiranI sI daur3atI huI apane mahala meM calI gyii| vimalayaza ne Upara Akara vApasa vINA ko jhaMkRta kii| suroM kA kAphilA laya aura jhaMkAra kA samA bA~dhe bahane lagA...| rAta kA tIsarA prahara Dhalane lagA thaa...| zAma ke jale diye dhIre-dhIre maddhima hue jA rahe the...| vINA ke sura bhI simaTate-simaTate zAMta ho gaye | suroM kI anuguMja aba bhI AsapAsa ko AMdolita banA rahI thii| vimalayaza ne vINA ko yathAsthAna rakha diyA aura z2amIna para hI vaha leTa gyaa| aksara vaha itanI rAta gaye hI sotA thaa...| usakA mana avyakta vyathA se macala rahA thaa...| kucha kasaka-sI uTha rahI thI bhItara meM! mana hI mana vicAroM kI A~dhI chAne lgii| 'becArI... bholI rAjakumArI! vaha kahA~ yaha bheda jAnatI hai ki maiM bhI usake For Private And Personal Use Only
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayA jIvana sAthI milA 224 jaisI rAjakumArI hU~...? mere purUSa-rUpa ke sAtha vaha pyAra kA riztA bA~dha baiThI hai? strI kA dila isI taraha khiMca jAtA hai... paradesI ke sAtha prIta ke gIta racA baiThatI hai... maiM bhI kyA karU~?' maiM abhI merA bheda kholU~ bhI to kaise? mujhe to 'vimalayaza' ke rUpa meM hI yahA~ rahanA hogaa| amarakumAra ke Ane ke bAda ThIka hai merA bheda khula jAe to bhI ciMtA nhiiN...| taba taka to rAja ko rAja hI rakhanA par3egA! rAjakumArI ko khiMcane , prema ke pravAha meM? bahane , prIta kI pAgala nadI meM...! hA~... maiM use apane deha se dUra rsuuNgii|' vimalayaza ke sAtha jaise adbhuta kalAe~ thI, vaisI usakI buddhi bhI vilakSaNa evaM vicakSaNa thii| jJAnarUci to usake sAtha janma se jur3I huI thii| dayA-karUNA evaM paropakAra-parAyaNatA use dUdha ke sAtha mila hue guNa the| __ usake pAsa cuMgI kA dhana kAphI mAtrA meM ikaThThA hone lagA... usane benAtaTa nagara meM garIba, dIna duHkhI aura asahAya logoM kI sAra-samhAla lenA prAraMbha kiyA / udAratA se sabako sahAyatA karane lgaa| isa kArya meM use mAlatI kI kAphI madada mila jAtI thI... cU~ki vaha pUre nagara se paricita thii| tIna barasa meM to pUre benAtaTa nagara meM koI bhI vyakti garIba nahIM rhaa...| vimalayaza ne jI bharakara logoM ko dhana diyaa| dUsarI tarapha vimalayaza ne pAyA ki rAjya ke adhikArI varga ko pUrI tanakhvAha nahIM milatI thii| vimalayaza ne saba ke vetana bar3havA diye | khule hAthoM sabako dAna dene lgaa| sabake sAtha pyAra bharA vyavahAra to usakA svabhAva hIM thaa| sAre nagara meM pUre rAjya meM vimalayaza kA ujjvala yaza phailane lgaa| sabakI jabAna para vimalayaza ke guNa gAye jAne lge| rAjasabhA meM vimalayaza kI prazaMsA hotI thii| rAjakumArI apane hRdayavallabha kI prazaMsA sunakara jhUmatI hai... khuza ho uThatI hai| usakA prema dina-ba-dina gaharA aura gAr3ha ho rahA thaa| cuMgI se milanevAlA sArA dhana vaha garIboM ko bA~Ta detA hai| rAjapurUSoM ko bhI udAratA se bheMTa-saugAteM dete rahatA hai| vimalayaza ke dila ko jItane ke lie guNamaMjarI Atura thii| usake caraNoM meM apanA prema nichAvara karane ke lie vaha tatpara thii| aisA karane meM to apanI kurabAnI dene ko bhI taiyAra thii| For Private And Personal Use Only
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayA jIvana sAthI milA 225 samaya-samaya para guNamaMjarI vimalayaza se milatI rahatI aura tattvacarcA bhI krtii| eka bAra maz2AkiyA lahaje meM vimalayaza ne guNamaMjarI ko pUcha liyA : 'kyA isa taraha mujhase milane meM tujhe Dara nahIM lagatA? mere sAtha isa taraha bAteM karate hue mahArAjA ne dekha liyA to?' / __ taba guNamaMjarI ne bejhijhaka javAba diyA thaa| 'yadi mere priyatama kA prema saccA hogA, to phira mujhe Dara kisa bAta kA? bar3I se bar3I kaThinAI bhI lA~gha jAU~gI yadi tumhArA mujhe sAtha mile to!' ___'para kabhI prema ke sAgara meM kamI A gayI to?' kumAra... prema ke sAgara meM kabhI kamI AtI hI nahIM... prema to sadA-sarvadA pravadrdhamAna hotA hai... prema AkAza se bhI U~cA hotA hai... use to vajra se bhI nahIM kATA jA sktaa|' vimalayaza guNamaMjarI kA javAba sunakara prasanna ho uThatA hai| prema aura vAsanA ke bIca kA aMtara guNamaMjarI bhalI-bhA~ti jAnatI hai, yaha bAta jAnakara vimalayaza Azvasta thaa| navasRSTi ke, navajIvana ke, zAMta-suMdara aura sumadhura vAtAvaraNa meM vimalayaza apane pUrva jIvana ke kaTu prasaMgoM ko dhIre-dhIre vismRti ke bhaMvara meM DAlatA rahatA hai| phira bhI amarakumAra kI smRti avikala banI rahatI hai...| amarakumAra kI pratIkSA kI jyota sadA jalatI rahatI hai| benAtaTa nagara meM eka ke bAda eka barasa guz2ara rahe haiN...| kabhI vaha nagara se Uba jAtA hai, to dUra-dUra grAmya pradezoM meM calA jAtA hai...| vahA~ bhI vaha apanI sneha saurabha ko cAroM ora phailA detA hai... | grAmINa prajA kI garIbI dila kholakara dAna dekara dUra karatA hai| suramya hariyAlI... hare-bhare kheta... kalakala bahate hue jharane... vanaphuloM kI madira-madira gaMdha... prakRti ke ina suhAvane dRzyoM ko vaha jI-bhara pItA hai| prakRti kI goda meM usakA aMga-aMga pulakita ho uThatA hai| kabhI usa anmukta, svaccha suMdara vAtAvaraNa ke Age rAjamahala kA avarUddha jIvana use tuccha pratIta hotA hai| isa taraha vimalayaza kI kIrti-kaumudi benAtaTa ke samagra rAjya meM phailI hI, sAtha hI sAtha AsapAsa ke rAjyoM meM bhI usakI prazaMsA hone lgii| usakA yaza phailane lgaa| sAvana ke bhare-bhare bAdaloM kI bhA~ti vimalayaza kI udAratA barasatI rhii| dayA-karUNA kA pravAha bahatA rhaa| sAtha hI sAtha rAjakumArI guNamaMjarI kA sneha bhI baDhatA hI jA rahA thaa| For Private And Personal Use Only
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora ne macAyA zora 226 kaumArya ke teja se dedIpyamAna guNamuMjarI ke dila ke sarovara meM prIta kA kamala khilatA hI jA rahA thaa| usakI zatadala paMkhuriyoM meM AMtarasakhatva kI surabhI mahaka rahI thii| eka dina usane vimalayaza se kahA : 'kumAra, kyA prema yaha manuSya ke astitva kI dhurI nahIM hai? jIvana kA sanAtana satya nahIM hai? anaMta kI yAtrA ke prati gati nahIM hai? acala, amala, avikala kI yAtrA kA zreSTha sAdhana nahIM hai? __ aura taba vimalayaza ko... usake bhItara meM rahI huI surasuMdarI ko amarakumAra ke sAtha kA zAdI se pUrva kA vArtAlApa yAda A gayA / sneha ke sukumAra romAMca ko jAnanevAlI usakI deha usa smRti se tharatharA gayI! taba guNamaMjarI ne vimalayaza kI AMkhoM meM A~kheM DAlate hue kahA thA : ___ 'vimala... calo... apana eka sAtha jIne kA vAdA kareM... saMga rahane kA saMkalpa kareM... svIkAra hai tumheM?' taba vimalayaza kI A~kheM chalachalA uThI thiiN| aisI bAteM maiMne bhI amara se kahI thI! amara ne mujhase vAdA kiyA thA... vacana diyA thA... para!!! usane dUra-sudUra gagana meM phaile hue aMtahina bAdaloM para nigAha lagAyI aura kahA : maMjarI, dekha AkAza meM aSTamI kA cAMda jaise ki pUnama ko pAne kI AzA meM jI rahA hai... ghUma rahA hai...?' 'sahI bAta hai tumhArI... usakI AzA saphala hogI hI!' vimalayaza ko naMdIzvara dvIpa para sune hue mahAmuni ke vacana yAda A gaye : 'terI AzA benAtaTa nagara meM phalegI!' aura usane socA : kyA AzAe~ phalatI haiM isa saMsAra meM? phira bhI AzAoM kA avalaMbana liye bagaira hama kahA~ rahate haiM?' itane meM guNamaMjarI kI ghugharU-sI AvAja usake kAnoM meM TakarAyI : 'kumAra, dila-deha aura AtmA se tujhe hI jIvana-sAthI mAnA hai... itanA yAda rakhanA! For Private And Personal Use Only
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora ne macAyA zora 227 MAHAka. XNM EALIZELtz. dasthetition 34. cora ne macAyA zora anty . E - ---- N xxnerTeamarMENLAKerriSS.IN --- - -- barasa para barasa guz2arate haiN| amarakumAra ke Agamana kA koI samAcAra nahIM mila rahA hai| na hIM aura koI sAdhana hai ki jisase amarakumAra kA atA-patA mila ske| vimalayaza ke mana meM kabhI nairAzya chA jAtA hai| kalpanAoM kA darpaNa dhuMdhalAne lagatA hai... para avadhijJAnI maharSi ke vacana yAda karake vaha mana ko dhIraja detA hai... 'Ae~ge... z2arUra! aura yahA~ para Ae~ge! jitanI judAI kI ghar3iyA~ ginanI hoMgI, ve to ginanI hI pdd'egii...| subaha hone se pahale kabhI-kabhI a~dherA aura bhI ghanA ho jAtA hai!' __zrI navakAra maMtra ke dhyAna meM aura paramAtmA ke pUjana meM usakI AtmA apUrva AdaMna kI anubhUti prApta karatI hai| guNamaMjarI ke sAtha jur3atA huA... gAr3hapragAr3ha banatA huA sakhatvabhAva usako bhItarI tRpti se kabhI-kabhI bharAbharA banA detA hai| prajA ke asIma pyAra aura Adara ke nIra use hamezA tarotAz2agI dete rahate haiN...| prakRti kA sauMdarya, vINA ke tAroM meM se uThatI svara-laharI... ina sabameM vaha DUba jAtA hai...| dhyAna meM DUbakara AdhyAtmikatA kA AnaMda luTatA pichale pA~ca-sAta dina se vimalayaza rAjasabhA meM gayA nahIM thaa| usa arase meM eka dina mAlatI bAhara se samAcAra lAyI : 'mahArAjakumAra, samUce nagara meM hAyatobA maca gayA hai|' 'kyoM, kyA huA hai?' eka cora jagaha-jagaha para corI kara rahA hai...| kisI ke pakar3ane meM A nahIM rahA hai! 'nagara-rakSaka nahIM pakar3a sake kyA cora ko?' 'nahIM... bilakula nahIM, jaba nagararakSaka nahIM pakar3a pAye cora ko... taba prajAjanoM ne rAjasabhA meM pukAra kI... taba apane hI nagara kA eka seTha cora pakar3ane ke lie taiyAra huA... 'ratnasAra' usakA nAma hai!' 'kyA pakar3a liyA usane cora ko?' For Private And Personal Use Only
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora ne macAyA zora 228 'are! vaha kyA pakar3egA? pakar3ane gayA... to khuda hI luTa gayA!' 'kyA kaha rahI hai tU? kaise huA?' vimalayaza ko bAta sunane meM maz2A A rahA thaa| 'kumAra, usa cora ko mAlUma ho gayA ki ratnasAra ne mujhe pakar3ane kI taiyArI kI hai... isalie cora ne ratnasAra ko hI lUTane kI yojanA banA ddaalii| vaha ratnasAra kI havelI meM pahu~cA vyApArI kA bheSa banAkara! ratnasAra se usane kahAH 'maiM paradezI vyApArI hU~... ratnoM ko kharIdane ke lie AyA huuN...| ratnasAra ne use qImatI ratna-javAharAta vagairaha dikhAyA / usakA mUlya btaayaa| cora ne kahA : maiM kala savere hI paise lekara AU~gA aura ratna kharIda luuNgaa|' usane havelI kA... tijorI kA bhalI-bhA~ti nirIkSaNa kara liyaa| vaha calA gayA apane ghara | rAtri meM ratnasAra zreSThI to cora ko pakar3ane ke lie nagara ke daravAje para jAkara khar3A rhaa| idhara cora ratnasAra kI havelI meM pahu~ca gyaa| havelI ke pichavAr3e kI dIvAra meM seMdha lagAkara vaha bhItara ghusa gayA / tijorI tor3I aura ratnoM kA DibbA utthaayaa| javAharAta le liyaa| aura to aura... ratnasAra ke pahanane ke sabhI kapar3e bhI sAtha uThA liye aura vaha calA gayA apane ThikAne para! idhara ratnasAra ghUma-phira kara thakA-hArA vApasa ghara AyA to cauMka uThA... dekhA to tijorI TUTI huI thii| becArA phUTa-phUTakara rone lgaa| subaha meM rAjasabhA meM jAkara mahArAjA ke samakSa zikAyata kii| vimalayaza ne kahA : 'cora kAphI buddhizAlI pratIta hotA hai? 'kumAra, cora koI sAdhAraNa buddhimAna nahIM hai| usakI buddhi asAdhAraNa hai...! rAjapurohita kI to kyA dazA bigAr3I hai usane?' "vaha kaise?' 'jaba ratnasAra cora ko nahIM pakar3a sakA... taba rAjapurohita ne bharI rAjasabhA meM pratijJA kI ki maiM cora ko pakadUMgA!' basa cora ko bhI bhanaka laga gayI isa bAta kI kisI bhI taraha...! usake bAre meM talAza karake jAnakArI prApta kara lI : 'purohita kahA~ jAtA hai, kyA karatA hai?' purohita ko nagara ke bAhara devakulikA meM jAkara juA~ khelane kI Adata thii| cora bhI pahu~ca gayA devakulikA meM! dUsare juAriyoM ke sAtha khuda bhI baiTha gayA khelane ke lie! purohita bhI A pahu~cA thA khelane ke lie | cora For Private And Personal Use Only
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora ne macAyA zora 229 maukA dekhakara khelane laga gayA, purohita ke sAtha | pahale to vaha jAna bUjhakara hAratA rahA... idhara purohita ko apanI choTI-choTI jIta hotI dekhakara tAva car3hane lgaa| vaha bar3I-bar3I bAjI lagAne lgaa| cora ne bAjI jItanA jo cAlU kiyA... basa, jItatA hI rahA! purohita kA saba kucha jIta liyA! purohita ne tAva meM Akara apanI ratnamudrikA bhI lagA dI dAva para! vaha bhI cora jIta gayA! itane meM purohita ko rAjasabhA meM se bulAvA AyA, to vaha rAjasabhA meM gyaa| idhara cora pahu~ca gayA purohita ke ghara para! purohita kI patnI se kahA : ___ 'maiM purohita kA khAsa dosta hU~... merI bAta suna! purohita ko rAjA ne kaida kara liyA hai| kyoM kiyA hai? mujhe patA nahIM hai, para mujhe purohita ne bhejA hai| abhI rAjA ke AdamI Ae~ge aura tumhArI ghara kI sArI saMpatti chIna leNge| tU eka kAma kara | jitanA bhI qimatI sAmAna ho... javAharAta ratna... vagairaha ho vaha mujhe de de... maiM apane ghara meM surakSita sthAna para chipA duuNgaa| dekha, tujhe bharosA ho isalie purohita ne usakI yaha ratnamudrikA bhI mujhe dI hai...|' purohita kI patnI ne usake hAtha meM ratnamudrikA dekhii| use bAta sahI lgii| purohita kI patnI ne ghara kI tamAma saMpatti cora ko de dI...| cora vaha lekara vahA~ se nau do gyAraha ho gyaa| purohita jaba idhara ghara para gayA to usakI patnI ne pUchA : 'Apa jaldI chUTa gaye...? kyA gunAha ho gayA thA?' ___ "kaisA gunAha... kaisI bAta? kyA baka rahI hai tU?' 'para vaha Apake dosta Aye the ratnamudrikA lekara...?' kauna dosta?' aura purohita cauMkA! jaba usane sArI bAta jAnI to becArA sira paTakakara raha gyaa| usane rAjasabhA meM Akara mahArAjA se sArI ghaTanA batAyI... sArI rAjasabhA ha~sa-ha~sa kara loTa-poTa ho gaI!' 'vAha bar3A maz2AkiyA cora lagatA hai yaha to... hoziyAra bhI hai! acchA, phira kyA huA?' vimalayaza kI jijJAsA bar3ha rahI thii| 'phira cora ko pakar3ane kA irAdA z2Ahira kiyA, dhanasAra seTha aura sallU nAI ne! usa cora ne mAlUma kara liyA ki dhanasAra seTha aura sallU nAI use pakar3ane ke lie nikale haiM! vaha bhesa badala dopahara meM pahu~ca gayA hajAmata karavAne ke lie sallU nAI ke ghara para! sallU ne bar3hiyA hajAmata banAyI aura hajAmata ke paise mA~ge| cora ne jeba TaTolI... paise nahIM mile to usane sallU se kahA : 'dekha, Aja maiM ghara se nikalA to paise lAnA hI bhUla gayA, tU aisA For Private And Personal Use Only
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra cora ne macAyA zora www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir apane beTe ko mere sAtha bheja, maiM use paise de detA huuN| kara..... nAI ne apane beTe ko bheja diyA usake sAtha / cora usake beTe ko lekara dhanasAra seTha kI dukAna para gayA / dhanasAra seTha kI kapar3e kI bar3I dukAna thI / vahA~ jAkara usane qImatI kapar3A kharIdA... aura phira seTha se kahA : 'n 230 'seTha, maiM kapar3A ghara para rakhakara paise lekara turaMta AtA hU~... taba taka merA beTA yahA~ baiThA hai' nAI ke beTe ko vahA~ para biThAkara cora kapar3e kI gaTharI lekara apane sthAna para calA gyaa| gayA so gayA / idhara sallU kA beTA ghara para nahIM AyA to sallU use khojane ke lie niklaa| usane bAjAra meM seTha kI dukAna para apane beTe ko baiThA huA dekhaa| beTA bhI bApa ko dekhakara lipaTa gayA bApa se aura rone lagA...!' jaba seTha ko sArI bAta kA patA lagA to usakI chAtI phaTane lagI... 'are... sallU vaha cora to mujhe lUTa gayA!' 'seTha tumheM akele ko thor3e hI lUTA hai| mujhe bhI lUTa gayA / ' 'AyA bar3A luTanevAlA! murkha, tere to khAlI hajamAta ke paise gae... haz2Aro rUpayoM kA kapaDA vaha le gayA !' vimalayaza to peTa pakar3akara ha~sane lagA ! 'vAha bhAI vAha! mAlatI, terA yaha cora gaz2aba kA khilAr3I hai... nAI se hajAmata karavAI aura usakI bhI hajAmata kara DAlI! phira kyA huA ? aura kauna AyA use pakar3ane ke lie?' merA to 'eka paradezI saudAgara aura vaha kAmapatAkA vezyA!' 'hA~, vezyAe~ bar3I catura hotI haiM ina mAmaloM meM ! pakar3a liyA hogA usane cora ko !' 'acchA, to vaha bhI ThagI gayI kyA ?' 'akelI nahIM... paradezI saudAgara ke sAtha... donoM Thage gaye!' For Private And Personal Use Only 'kyA pakar3egI vaha? makkhI pakar3egI... makkhI ! are ... kyA hAla hue haiM usake to ?' 'sunA bhAI sunA... sArI vAradAta...!' usa cora ko mAlUma par3a gayA ki use pakar3ane kA bir3A kisane uThAyA hai| usane eka vyApArI kA bhesa bnaayaa| suMdara qImatI kapar3e pahane.... aura
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora ne macAyA zora 231 kAmapatAkA ke ghara para pahu~cA / vezyA to paisevAle isa naye murge ko dekhakara khuza ho utthii| usane bar3e prema se usakA Adara kiyA / use biThAyA / tAmbUla diyaa| cora ne kahA : kAmapatAkA, nagara ke bAhara eka paradezI saudAgara AyA hai... dhanavAna hai... javAna hai... yadi tU kahe to maiM use yahA~ para le AU~! tU mAlAmAla ho jAegI!' vezyA to khuza-khuza ho uThI! cora gayA saudAgara ke pAsa | saudAgara se kahA : Apa paradezI haiM... bar3e vyApArI haiM... aura isa taraha nagara ke bAhara Thahare haiM, vaha acchA nahIM lagatA! maiM isI nagara kA vyApArI huuN...| merI havelI para pdhaareN...|' vaha saudAgara apane parivAra ko lekara cora ke sAtha vezyA kI havelI para aayaa| sabakI acchI khAtiradArI kii| phira cora ne saudAgara ko ArAma karane ko kahakara svayaM saudAgara kA bhesa badalakara pahu~cA usa vezyA ke pAsa | usane bhesa aura AvAz2a aisI badalI ki vezyA bhA~pa taka na skii| vezyA ne use nayA AgaMtuka saudAgara smjhaa| use Adara se biThAyA / cora ne idhara-udhara kI bAteM karate hue bar3I madhuratA se kahA : 'kAmapatAkA, mujhe rAjasabhA meM jAkara vyApAra hetu rAjA se milanA hai...| mere sAre kImatI AbhUSaNa peTI meM baMda hai... hAlA~ki peTI haiM tere ghara para... para yadi tere AbhUSaNa bAhara hoM, to jarA pahanane ko de de...| abhI gayA abhI aayaa| bAda meM phira mauja mnaayeNge| Dhera sAre rUpaye lekara AyA hU~, benAtaTa meM mauja manAne ko!' vezyA jhA~se meM A gyii| usane apane bezaqImata gahane nikAla kara de diye use | ve gahane pahanakara cora pahu~cA asalI saudAgara ke pAsa | jAkara bolA : 'maiM mahArAja ke pAsa jA rahA hU~... Apake pA~ca suMdara ghor3e le jAnA cAhatA hU~| mahArAjA ko batAkara bhArI mUlya taya kara luuNgaa|' saudAgara ne khuza hote hue jyAdA qImata ke lAlaca meM Akara pA~ca azva de diye! cora ghor3e va AbhUSaNa lekara gayA, so gayA...! vApasa AyA hI nahIM! idhara rAta huI to bhI seTha vApasa nahIM Aye... vaha saudAgara vezyA ke pAsa AyA aura pUchane lagA : 'seTha kyoM nahIM Aye abhI taka?' 'kauna seTha? kisakI bAta kara rahe ho? Apa kauna haiM, janAba?' vezyA ne camakate hue puuchaa| For Private And Personal Use Only
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora ne macAyA zora 232 usane kahA : 'maiM paradezI saudAgara hU~... / isa havelI ke mAlika mujhe yahA~ para mehamAna banAkara le Aye the / ' 'havelI ke mAlika ? hoza meM to haiM na Apa! havelI kI mAlika maiM hU~ kAmapatAkA! vaha to mere pAsa Akara mere gahane bhI le gayA hai... maiyA rI... maiM to luTa gyii...|' 'oha bApa re... mere pA~ca zreSTha ghor3e bhI gaye... ! ' saudAgara chAtI pITane lgaa| donoM eka dUsare kA ceharA dekhate rhe...| vimalayaza kA ha~sI ke mAre burA hAla thA / jabaradastI apane Apa para kAbU pAte hue usane kahA : 'mAlatI, nagara meM itanA haMgAmA macA huA hai aura mujhe to kucha mAlUma bhI nahIM hai|' kahA~ se mAlUma hogA? tumane to sAta dina se bAhara hI kadama kahA~ rakhA hai jo| tuma to basa dina-rAta vINA ke pIche pAgala hue ho... udhara usa rAjakumArI ko bhI pAgala banA DAlA hai|' 'cupa mara... koI pAgala ho to maiM kyA karU~? maiM use majabUrana pAgala banA rahA hU~ kyA? tU apane cora kI bAta kara ... hA~, to ... bAda meM kyA huA ? cora pakar3A gayA yA nahIM?' 'cora pakar3A jAe? are... use pakar3ane ke lie bagIce ke caukIdAra bhImAbahAdUra ne bIr3A uThAyA / bhImA to sacamuca bhIma hI hai| bar3A pahalavAna hai| maiM use jAnatI huuN| cora ko isa bAta kA patA laga gyaa| usane jogI kA rUpa rcaayaa| sira para bar3I bhArI jaTAe~... aura cehare para laMbI sapheda dAr3hI... gerue kapar3e phne| bagIce meM jA pahu~cA... bhImA vaise bhI becArA bhagata AdamI hai| jogI ko dekhA to daur3atA huA gayA... svAgata kiyA / bAbAjI se prArthanA kI : 'bAbA mere ghara para bhojana karane ke lie padhAreMge?' bAbA ne A~khe baMda kI .... dhyAna lagAkara kahA : 'bhImA... tere ghara para bhojana karane nahIM A sakatA maiM!' 'kyoM bAbAjI ?' 'terI mA~ jiMdA DAyana hai ... vaha rAta ko soye hue AdamI kA khUna cUsa letI hai... tujhe bharosA nahIM hotA to Aja rAta ko pAsa meM DaMDA lekara sone kA DhoMga karate hue khaTiyA para leTe rahanA / ' bhImA kucha du:khI... kucha zaMkAsaMdeha bhare dimAga se calA gayA / bhImA kI mA~ AyI bAbAjI ko AmaMtraNa dene For Private And Personal Use Only
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora ne macAyA zora 233 ke lie bhojana kA | bAbA ne usase kahA : 'terA beTA to zarAbI hai zarAbI! tere yahA~ kaise bhojana lU~? tujhe parIkSA karanI ho to Aja rAta jaba vaha soyA huA ho taba jAkara usakA mu~ha sUMghanA / ' bur3hiyA becArI bhArI mana se calI gyii| idhara bhImA kI patnI AyI mahArAja ke drshnaarth| usane bhI mahArAja ko bhojana ke liye AmaMtraNa diyaa| __ bAbA ne kahA : 'tere ghara meM to paira rakhanA pApa hai...|' 'kyoM bAbAjI, aisI burI bAta kyoM karate ho?' 'aura nahIM to kyA karU~? terA pati khuda usakI mA~ ke sAtha... vizvAsa nahIM ho to rUbarU dekha lenA', sunakara bhImA kI patnI ko gussA A gyaa| rAtri meM bAbAjI bhImA ke ghara ke pAsa hI eka per3a ke nIce apanA DerA lagAkara jama gye| AdhI rAta gaye ghara meM bar3A haMgAmA maca gyaa| bur3hiyA beTe kA mu~ha sUMghatI hai..., idhara beTA ghabarAyA... vaha socatA hai 'z2arUra yaha DAyana hai...' vaha DaMDA lekara khar3A ho gayA...| udhara bhImA kI patnI bhI hAtha meM lakar3I lekara chupI huI thI... vaha bhI daur3atI huI A gayI... aura sAsU ko mArane lagI... tInoM lar3ate-jhagar3ate hue ghara ke bAhara rAste para A gye| idhara maukA dekhakara bAbAjI ghusa gaye ghara meM... aura jo kucha bhI thA ghara meM, lekara aMtardhAna ho gaye! jaba bhImA bAbAjI ko khojatA huA unake sthAna para pahuMcA to bAbAjI kA atA-patA nahIM thaa| khojate-khojate thaka gayA | ghara meM gayA to saba kucha curA liyA gayA thA... becArA sira pITakara raha gyaa|' vimalayaza itanA ha~sA ki usakI A~khoM meM A~sU A gye...| _ 'mAlatI... vaha isa nagara meM aba ina bAbA logoM se bhI bacanA hogaa...| acchA to yaha huA ki tere AdamI ne bIr3A nahIM uThAyA... varnA...' "hU~... vaha kyA bIr3A uThAyegA? kumAra, use to pAna ke bIr3e de do, cabA jaaegaa...|' __'mAlatI, phira kyA huA? koI Age AyA ki nahIM cora ko pakar3ane ke lie|' __'kumAra, Age to bahuta sAre loga Aye... para jo Aye sabhI luTa gye| nagara meM to hAhAkAra maca gayA hai| Akhira mahAmaMtrI ne galI-galI meM sainikoM ke daste lagA diye| nagara ke cAroM daravAjoM para zastrasajjita sainikoM ko For Private And Personal Use Only
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjA bhI luTa gayA 234 biThA diyA aura khuda nagara ke caurAhe para taMbU gAr3akara baiThe / rAta ke prathama prahara meM udhara se eka gvAlina-nikalI sira para dahI kI maTakI uThAe hue | mahAmaMtrI ne gvAlina ko bulAkara pUchA : 'kyA hai terI maTakI meM?' gvAlina ne cupacApa maTakI dikhaayii...| mahAmaMtrI ne dekhA to aMdara zarAba bharI thI... mahAmaMtrI kI jIbha lapalapA gyii| unhoMne paise dekara maTakI le lii| khuda mahAmaMtrI ne jamakara zarAba pI aura sainikoM ko bhI pilaayii...| thor3I dera meM sabapara behozI kA daura chAne lgaa| zarAba meM behoza karane kI davAI DAlI huI thii| sabhI behoza ho gaye...| gvAlina ke bheSa meM rahe usa cora ne mahAmaMtrI ko hathakar3I pahanA dI...| mahAmaMtrI ke sAre kapar3e nikAla diye | mu~ha para mahAmaMtrI ke hI jUte rkhe| Upara se gaMdagI kI... saba sainikoM ke kapar3e utAre... aura vahA~ se ravAnA ho gyaa| subaha huii| mahArAjA khuda mahAmaMtrI kI talAza karane nikle| caurAhe para Aye... taMbU meM gaye... dekhA to mahArAjA khuda ha~sa par3e the| sAtha ke AdamiyoM ne turaMta mahAmaMtrI ko jagAyA... mahAmaMtrI jage | apanI durdazA dekhakara zarama ke mAre nIcA mu~ha kiye baiThe rhe|' 'mAlatI, isa cora ne to gajaba DhA rakhA hai|' 'yahI bAta kara rahI hU~ na tUma se| mahArAjA ko bar3I bhArI ciMtA ho rahI hai...| mujhe to lagatA hai... aba mahArAjA svayaM hI usa cora ko pakar3ane ke lie nikaleMge aura taba to cora para kayAmata AyI smjho|' _ 'isa cora ko buddhibala se hI pakar3A jA sakatA hai...| yA phira vidyAzakti se / bAkI mukAbalA karake aise cora ko pakar3anA nAmukina hai| ThIka hai... aba tU so jA, rAta bahuta bIta cUkI hai...|' 'aura tuma vINA bajAoge?' 'vINA bajAne kA to zauka laga cukA hai|' 'tumheM bajAne kA zauka lagA haiM... udhara usa rAjakumArI ko sunane kA zauka lagA huA hai na | kyA jor3I milI hai!' mAlatI mu~ha meM A~cala dabAtI huI apane kamare meM daur3a gayI...!!! For Private And Personal Use Only
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjA bhI luTa gayA 235 stostar HAP37. rAjA bhI luTa gayA Hy ya INEETLYearsMREKsexsi RAMES Nikles prAbhAtika kAryoM se nipaTakara vimalayaza Aja rAjamahala meM jAne kI soca rahA thaa| sAta-ATha dina se vaha rAjasabhA meM yA rAjamahala meM gayA hI nahIM thaa| mAlatI se cora ke kAranAmeM sunakara vaha stabdha thaa| isI bAre meM vaha mahArAjA se milanA cAhatA thaa| ____ mAlatI vimalayaza ke lie dugdha pAna taiyAra karake bagIce meM apane ghara calI gaI thii| ghara kA kAma AnanaphAnana meM nipaTakara sIdhI rAjamahala meM daur3I thii| cora kA nayA upadrava kyA ho rahA hai - yaha jAnane ke lie vaha bekarAra ho uThI thii| cora kA tAjA parAkrama sunakara mAlatI kI sA~sa aTaka gayI thii| usakA kalejA phaTA jA rahA thaa| vaha hakkI-bakkI raha gyii| vaha sIdhe daur3ate hue AyI vimalayaza ke pAsa... aura A~kho meM A~sU bahAtI huI usake sAmane z2amIna para lur3haka gaI mAlatI ke hAlAta dekhakara vimalayaza ko lagA ki z2arUra koI bar3A anartha ho gayA hai| usane mAlatI se pUchA : 'mAlatI kyoM itanI ro rahI hai? kyA bAta hai? kyA terA pati luTa gayA kyA?' 'nahIM, o kumAra..! pati luTa jAtA to bhI kyA ciMtA thI? kyA etarAja thA? yaha to khuda mahArAjA luTa ge|' 'oha, para tU itanA kyoM ro rahI hai...?' 'kumAra... sArI bAta sunakara tuma bhI ro pdd'oge|' 'kyA huA... kucha batA to sahI!' 'kyA kahU~, kumAra... kucha sUjhatA nahIM hai...' kahakara mAlatI phaphaka pdd'ii| vimalayaza kI becainI bar3hatI jA rahI thI... 'tU mata ro... para kucha mujhe batA to sahI...' 'kumAra... rAjakumArI guNamaMjarI kA apaharaNa ho cukA hai... zAyada cora hI uThA le gayA hai|' 'kyA kahatI hai tU...?' vimalayaza khar3A ho gyaa| mAlatI ke dono kaMdhe pakar3akara use jhakajhorAH For Private And Personal Use Only
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 236 rAjA bhI luTa gayA 'kyA saca batA rahI hai yA maz2Aka kara rahI hai?' 'kumAra, tumhAre sAtha kyA maz2Aka karU~gI? tuma se maiM kaba jhUTha bolI hU~? bilakula sahI bAta hai| rAjamahala meM to karUNatA chA gaI hai... sabhI ro rahe haiN| kisI ko kucha sUjha nahIM rahA hai|' ___ 'para mAlatI, yaha saba huA kaise? kaba huA? kucha mAlUma hai tujhako? vimalayaza ne asvastha hokara mAlatI se savAla pUcha ddaale| 'hA~... maiM sArI bAta jAnakara hIM yahA~ para daur3a AI huuN| rAjamahala se sIdhI yahA~ calI AI hU~| suno vaha sArI ghttnaa| mAlatI vimalayaza ke samIpa baiTha gyii| 'gata rAtri meM mahArAjA svayaM cora ko pakar3ane ke lie apane cuniMdA sainikoM ke sAtha nikale the| unhoMne kile ke cAroM dvAra para sazastra sainikoM ko tainAta kiyA thA... aura khuda pUrva dizA ke mukhya daravAz2e para hathiyAroM se laisa hokara khar3e rahe the| pahalA prahara pUrA hone kI taiyArI thI, ki eka AdamI gadhe para kapar3e kI gaTharI DAlakara pUrva dizA ke daravAz2e se nagara kI tarapha AtA dikhAI diyaa| mahArAjA ne pUchA : 'kauna hai tU? kahA~ jA rahA hai isa vakta?' 'mahArAja, maiM ApakA hI sevaka hU~... rajaka-dhaubI hU~, mahArAnI sAhibA ke kapar3e maiM hI dhotA huuN|' 'para abhI itanI rAta gae kahA~ jA rahA hai?' 'kapar3e dhone ke lie, rAjana!' 'pAgala ho gayA hai kyA? AdhI rAta ko kapar3e dhone jAtA hai?' 'mahArAja kyA karU~? mahArAnI sAhibA to padminI strI haiM, unake kapar3oM kI gaMdha se khiMcakara dina ko bha~vare ma~DarAne lagate haiM... kapar3e dhone nahIM dete... isalie maiM rAta ko hI unake kapar3e dhotA hU~ | sarovara ke kinAre para calA jAU~gA... aura zAMti se kapar3e dhouuNgaa...|' dhobI ne donoM hAtha jor3akara rAjA se nivedana kiyaa| 'terI bAta sahI hai... para tujhe patA hai ki ATha-ATha dina se cora kA upadrava macA huA hai?' For Private And Personal Use Only
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjA bhI luTa gayA 237 'kRpAvatAra, Apa jaise mAlika haiM... daravAz2e para khar3e hue... phira mujhe Dara kAhe se? gadhe kI pITha thapathapAte hue dhobI bolA : ____ 'ThIka hai, jA sarovara ke kinAre! para yadi cora udhara Ae yA tujhe dikhAI de to jora se cillAnA, maiM ghor3e para baiThakara turaMta hI vahA~ pahu~ca jaauuNgaa|' ___ 'ApakI kRpA hai mahArAjA, z2arUra, cora ke dikhate hI maiM AvAz2a lgaauuNgaa| Apa turaMta cale AnA... cora Aja to pakar3A hI jaaegaa| hA~, use zAyada mAlUma ho gayA ki maiM mahArAnI ke qImatI kapar3e dhone ke lie sarovara ke kinAre jAtA hU~... to vaha ina kapar3oM kI lAlaca meM bhI A jaaegaa| ApakA kahanA vAz2iba hai| Aja to usa cora ke sira para kAla savAra hone jA rahA hai| cala cAcA, cala...' yoM kahakara gadhe ko thapathapAte hue dhobI sarovara kI tarapha cala diyaa| mahArAja ghur3asavAra karate hue cAroM dizA ke daravAz2e para jAkara pUchatAcha kara aaye| rAta kA dUsarA prahara pUrA hone meM thaa| itane meM sarovara kI tarapha se dhobI kI cIkha sunAyI dii| mahArAjA ne sainikoM se kahA : tuma yahA~ naMgI talavAra ke sAtha khar3e rahanA... maiM sarovara ke kinAre para jAtA hU~... zAyada cora bhAgakara isa tarapha Ae, to jiMdA yA marA huA use pakar3a lenaa|' mahArAja azvArUr3ha hokara vega se sarovara ke kinAre A phuNce| itane meM to dhobI daur3atA huA aura kA~patI AvAja meM bolA : 'mahArAja, cora AyA thA... maiM cillAyA to vaha Dara ke mAre sarovara meM kUda gayA... dekhie... dUra-dUra vaha tairatA huA jA rahA hai... usakA sira bhI naz2ara A rahA hai|' dhobI kA~pa rahA thA... rAjA ne kahA : 'aba to usakI mauta AyI samajha / le yaha merA ghor3A pakar3a... mere kapar3e vagairaha samhAla / maiM abhI sarovara meM kUdakara usakA pIchA karatA huuN|' yoM kahakara kapar3e... mukuTa... aura dUsare zastra dhobI ko sauMpakara mahArAjA ne hAtha meM kevala kaTAra lie aura kamara para adhovastra pahane sarovara meM kUda gaye... cora kA pIchA karane ke lie tairate hue Age bar3hane lage... udhara vaha cora bhI Age bar3ha rahA thA, tairate-tairate mahArAjA dUra nikala gaye...| idhara usa dhobI ne mahArAjA ke kapar3e pahana liye... sira para mukuTa car3hAyA aura ghor3e para car3ha baiThA / apane cehare ko rAjA ke cehare-sA banA liyA / ' 'vaha dhobI hI cora thA na?' For Private And Personal Use Only
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjA bhI luTa gayA 238 __'hA~ kumAra, vaha ghor3e para baiThakara kile ke daravAz2e para AyA... aura sainikoM ko izAre se samajhA diyA ki 'maiMne cora ko mAra DAlA hai|' sainika to harSa manAte hue vahA~ se cale gaye | dvArarakSaka ne mahArAjA ke aMdara jAte hI daravAz2e baMda kara diye| nakalI rAjA rAjamahala meM pahu~ca gayA berokttok| sIdhA mahArAnI ke pAsa | zayanagRha meM diye maddhima-maddhima jala rahe the| usane mahArAnI ko jo jAgatI hI baiThI thI, kahA 'maiM guNamaMjarI ko sAtha le jA rahA hU~ | cora pakar3A gayA hai... maiMne mahAkAla kI manautI mAnI thI ki yadi cora pakar3A jAegA to maiM turaMta hI guNamaMjarI ko sAtha lekara mahAkAla bhagavAna ke darzana kruuNgaa...| miThAI kI thAlI cddh'aauuNgaa| do ghaTikA meM to hama vApasa lauTa aayeNge|' mahArAnI prasanna ho uThI cora ke pakar3e jAne kA samAcAra pAkara | use saMdeha hone kA koI kAraNa nahIM thA / guNamaMjarI ko turaMta jagAyA aura use nakalI mahArAjA ke sAtha ravAnA kara diyA / guNamaMjarI AdhI to nIMda meM hI thii| rAjA ke sAtha cupacApa ghor3e para baiTha gyii| ghor3A tIvra vega se nagara ke pazcimI daravAz2e se bAhara nikala gyaa|' _ 'oha... para sarovara meM par3e hue mahArAjA kA kyA huA?' vimalayaza kA svara udvignatA se chalaka rahA thaa| usakA mana azAMta ho uThA thaa| __ 'mahArAja jise cora kA sara mAna rahe the... vaha daraasala meM to eka maTakA thA, jise ki sapheda raMga se raMga diyA thaa| jaise hI maTakA hAtha meM AyA... mahArAja cauMka utthe| unhoMne kinAre kI tarapha naz2ara uThAyI to kucha bhI dikhatA nahIM thaa| turaMta ve tairate hue lauTe kinAre para | to vahA~ na to dhobI thA... na hI ghor3A thA... kevala gadhA khar3A thaa| ve sArI bAta samajha gaye ki vaha dhobI hI cora thaa| ve gIle kapar3e meM daravAz2e para Aye... caukIdAra ko AvAja lagAI para caukIdAroM ne daravAz2A nahIM kholA... rAjA ne unheM paristhiti samajhAne kI bharasaka koziza kii| jo ghaTanA ho gaI thI usakA bayAna kiyA, para dvAra-rakSaka to eka hI bAta para ar3e hue the| 'hamAre mahArAjA to kucha dera pahale hI ghor3e para baiThakara cale gaye haiM cora ko mArakara | tuma naye kahA~ se paidA ho gaye?' mahArAjA mana masosakara raha gye| unheM rAnI kI ciMtA ho rahI thii| sArI rAta rAjA ne kile ke bAhara bitAyI... subaha meM jaba dvAra khule to caukIdAra apane mahArAjA kI durdazA dekhakara ro pdd'e| ve to bicAre mAre Dara ke kApane lage, para For Private And Personal Use Only
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 239 rAjA bhI luTa gayA mahArAjA kucha bhI kahe bagaira apane mahala meM cale gye| kapar3e vagairaha badalakara sIdhe rAnI ke pAsa phuNce| mahArAnI svayaM ciMtA meM thI kyoMki do ghaTikA meM vApasa Ane kI bAta kahakara mahArAjA gaye the, para aba to pUrI rAta bIta gayI thii| mahArAnI ne besabrI se pUchA : 'Apa to do ghar3I meM lauTanevAle the, itanI dera kyoM lagA dI? sArI rAta gujara gayI... guNamaMjarI bhI A gayI hai na?' 'tU kyA bola rahI hai?' mahArAjA kA mana kisI durghaTanA kI AzaMkA se kA~pane lagA thaa| 'are Apako kyA ho gayA hai? Apa khuda to rAta ko dUsarA prahara bItane para Aye the aura mujha se kahA thA : 'cora pakar3A gayA hai... aba maiM guNamaMjarI ko sAtha lekara mahAkAla ke maMdira meM jAU~gA... miThAI kI thAlI car3hAne kI manautI racAyI hai| aura Apa guNamaMjarI ko lekara ghor3e para savAra hokara ravAnA hue the|' __rAjA ro par3e... 'oha... merI beTI ko vaha duSTa cora uThA le gyaa|' mahArAnI ne jaba mahArAjA se sArI bAta jAnI to mahArAnI apane Apa ko samhAla nahIM skii| vaha behoza hokara gira gyii| pUre rAjamahala meM kyA aba taka pUre nagara meM ye samAcAra phaila gayA thaa| saba loga ro rahe haiN| sabhI bhaya se kA~pa rahe haiN| rAjamahala to zmazAna ho gayA hai| kauna kise AzvAsana de? sabhI parezAna hai... gumasuma haiN|' 'phira mahArAja ne kyA kiyA?' 'vaha mujhe mAlUma nahIM hai... maiM to itane samAcAra pAkara turaMta daur3atI huI yahA~ para AyI... kumaar|' vimalayaza khar3A hokara vyagra mana se kamare meM Tahalane lgaa| mAlatI stabdha hokara vimalayaza ko tAka rahI thii| usane haule se kahA : 'kumAra!' vimalayaza ne mAlatI ko praznabharI nigAha se dekhaa| 'kumAra, tuma jAdU kA paMkhA banAkara bhArI se bhArI bukhAra miTA sakate ho, to kyA aisA koI jAdU nahIM hai ki rAjakumArI jahA~ ho, vahA~ se vApasa lAyI jA sake?' vimalayaza ne mAlatI kI A~khoM meM vedanAyukta vivazatA paaii| hAlA~ki usakA khuda kA mana bhI tIvra pIr3A se chalanI huA jA rahA thA / guNamaMjarI ke sAtha usakA tIvra sakhyabhAva dila meM jIvaMta thaa...| vaha mAlatI ke savAla kA For Private And Personal Use Only
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjA bhI luTa gayA 240 kucha javAba de, isase pahale to rAjamArga para jora se Dhola-nagAre baja uThe | isake bAda eka rAjapurUSa U~cI AvAja meM ghoSaNA karane lagA : ___ 'benAtaTa ke nAgarikoM, suno! bhayaMkara julmI cora rAjakumArI kA apaharaNa karake use uThA le gayA hai| koI vIra purUSa rAjakumArI ko jiMdA vApasa chur3A lAegA use mahArAja apanA AdhA rAjya deMge evaM rAjakumArI kI zAdI usase kreNge|' vimalayaza turaMta eka pala kI bhI dera kiye bagaira mahala meM se bAhara niklaa| ghoSaNA karanevAle rAjapurUSa ke pAsa jAkara usane ghoSaNA svIkAra kara lii| _ 'jAo, mahArAja se kaha do ki maiM vimalayaza, usa nAlAyaka cora ko aura mAsUma rAjakumArI ko kala savere mahArAjA ke caraNoM meM hAjira kara duuNgaa|' mAlatI to nAca utthii| usakA mana AnaMda se bhara aayaa| use zata-pratizata bharosA thA ki vimalayaza hI yaha kArya kara paaegaa| vimalayaza mahala meM AyA / mAlatI ne vimalayaza kA svAgata kiyA / 'mAlatI... tU yahIM para rahanA / maiM rAjamahala meM jA rahA huuN| mahArAjA se bhI jyAdA AzvAsana kI z2arUrata mahArAnI ko hai|' __'hA~... hA~... kumAra, jAkara mahArAnI ko tuma dilAsA do, varnA rAnIsAhibA kA kyA hogA? Akhira mA~ haiM vaha... guNamaMjarI to usako prANoM se bhI jyAdA pyArI hai... ikalautI beTI hai|' vimalayaza tvarA se sIdhA rAjamahala meM pahu~cA / rAjamahala meM vimalayaza kI hI carcA thI... mahArAjA kI ghoSaNA vimalayaza ne svIkArI hai...' yaha jAnakara kucha loga Azvasta hue the to kaI loga Dara bhI gaye the| vimalayaza sIdhA aMtaHpura meM gyaa| ___ mahArAnI behoza thii| mahArAjA gumasuma hokara baiThe the| maMtrIgaNa bhI stabdhasA kiMkartavyavimUr3ha hokara baiThe the| vimalayaza ne mahArAja ko praNAma karake kahA : kRpAlu, devatA Apa dhIraja rakheM, svastha baneM... kala savere guNamaMjarI ko Apake caraNoM meM maiM hAjira kara duuNgaa| Apa udAsI ko dUra kreN| mahArAnI ko svastha banAe... unheM hoza meM laaeN|' ___ mahArAjA ne vimalayaza ke sira para hAtha pherate hue vAtsalya bhare svara meM du:khI hokara kahA : 'nahIM... vimala nahIM... tU paradezI rAjakumAra hai, tU usa cora ko pakar3ane kA duHsAhasa mata kara| vaha cora kitanA jAlima hai, maiM jAnatA huuN| jo-jo gaye, use pakar3ane ke lie... ve saba mu~ha kI khA ke Aye... For Private And Personal Use Only
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjA bhI luTa gayA 241 merI bhI vahI hAlata huI... rAjakumArI ko bhI vaha duSTa uThA le gayA / ' mahArAja kA svara vedanA se bharA thaa| 'mahArAjA, vaha paMkhA maMgavAie - maiM mahArAnI ko hoza meM lAtA huuN|' paMkhA lAyA gyaa| vimalayaza ne paMkhe se rAnI ko havA kii| rAnI hoza meM aayii| usane vimalayaza ko apane sAmane dekhaa| vaha vimalayaza se lipaTa gyii| aura dahAr3a mArakara rone lagI - 'beTA, merI rAjakumArI ko le A, tU jo maoNgegA maiM tujhe dUMgI!' __ 'Apa roie nahIM, mA~! guNamaMjarI ko vaha cora yadi pAtAla meM bhI le gayA hogA... to bhI maiM le aauuNgaa| samudra meM chipA hogA, to bhI use pakar3akara hAz2ira kara duuNgaa| aba Apa ciMtA mata kareM... zAMta ho jAie... kyA Apako vimalayaza para bharosA nahIM?' 'beTA, bharosA to pUrA hai tujha para... para yaha cora to...' 'jalmI hai nA? kitanI bhI julmI ho... maiM use jiMdA pakar3akara laauuNgaa| mujhe itanA kucha mAlUma nahIM thA... Aja hI mAlatI ne rAjakumArI ke apaharaNa kI bAta kahI... Apa nizciMta rheN|' ___ 'nahIM... nahIM... vimalayaza, tujhe yaha sAhasa nahI karanA caahie| ho na ho vaha cora tujha para hI hamalA kara de... mahArAjA kI A~khe gIlI ho gyiiN| 'mujhe vaha uThA jAegA, yahI kahanA cAhate haiM na Apa? ThIka hai, Aja taka jo banA hai... use dekhate hue Apa ThIka soca rahe haiM... para Apane abhI vimalayaza kA parAkrama dekhA nahIM hai... vimalayaza kI kalA dekhI hai, para tAkata nahIM dekhI hai| Aja maukA milA hai| Apa merI tAkata bhI dekha leN| zrI navakAra maMtra ke aciMtya prabhAva se kyA saMbhava nahIM hai, isa saMsAra meM? Apa nizcita raheM| cora kA aMta aba nizcita hai| mujhe apane mahAmaMtra para pUrA bharosA hai!' 'aura yadi tUne cora ko pakar3a liyA... rAjakumArI ko surakSita le AyA vApasa... to merA AdhA rAjya terA! aura rAjakumArI bhI terI!' vimalayaza ke zarIra meM siharana phaila gaI... 'sAta kaur3iyoM maiM rAjya' vAlI bAta AkAra le rahI thii...| use apanI mahattvAkAMkSA kI siddhi karIba naz2ara Ane lgii| usane rAjA-rAnI ko praNAma kiyA aura apane mahala meM calA AyA / For Private And Personal Use Only
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora kA pIchA 242 H.ka. kA. pa.arutho re 36. cora kA pIchA | Maiy CHECEN TREESEXEEExaa"TIREATIHAR -..-."-AM3 . -. -.- . C.52. E guNamaMjarI! zubhra sphaTika-sI dIpti se anuprANita deha! vizAla, locana, prazasta vakSapradeza... samunnata bhAlapradeza para kRSNa pakSa sI jhulatI zyAma alakAvalI... rAjakumArI ko duSTa taskara eka ajJAta guphA meM le AyA thaa| jaba guNamaMjarI ne apane pitA kA bhesa banAye hue eka cora ko pahacAnA, taba vaha cIkhatI huI tatkSaNa behoza hokara dharatI para gira pdd'ii| ___ rAta bairana bana cukI thii| vaha hoza meM aayii| usakA phUla-sA nAjuka dila phaTa pdd'aa| asahya vedanA se vaha vyAkula ho utthii| A~khoM kI karUNa vedanA A~suoM meM pighalatI huI bahane lgii| vicArazUnya ho gyii| vaha rAta bhara rotI rhii| vahA~ use dilAsA denevAlA thA bhI kauna? kauna usake sira para hAtha pherakara use sahalAnevAlA thA?' subaha huii| taskara ne suMdara kapar3e pahane... qImatI gahane dhAraNa kiye / pAna cabAkara hoMTha lAla kiye... aura guNamaMjarI ke pAsa AyA / guNamaMjarI sAvadhAna ho gayI, vaha apane zarIra ko simaTakara baiTha gyii| 'Dara mata, rAjakumArI! yahA~ tujhe kisI bhI bAta kA duHkha nahIM hogaa| tere pitA agara Upara ke nagara kA rAjA he to maiM isa bhUgarbhanagara kA rAjA huuN| jitanI daulata mere pAsa hai, utanI zAyada tere pitA ke pAsa bhI nahIM hogii| aura mere sAmane dekha... kyA kamI hai mujhameM? merI kAyA kahA~ kama suMdara hai? eka strI ko kyA cAhie? jo cAhie vaha saba kucha mere pAsa hai / tujhe maiM apanI rAnI banAU~gA... hA~... hA~... hA~...' taskara ke aTTahAsa se vizAla guphA kI vaha gupta AvAja gUMja utthii| rAjakumArI kA~pa utthii| usakI A~kheM Dara ke mAre visphArita raha gyii| 'bola merI bAta mAna rahI hai yA nahIM? mujhe javAba de isI vakta aura yahIM para / ' 'nahIM, yaha kabhI nahIM ho sktaa|' rAjakumArI tapAka se khar3I ho gyii| usakI A~khoM kA bhaya calA gyaa| A~khoM meM se zoleM bhar3akane lgii| usa For Private And Personal Use Only
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora kA pIchA 243 ke hoMTha kA~pane lge| na jAne kahA~ se usameM adRzya tAkata ubharane lgii| 'to tU yahA~ se bAhara nahIM jA skegii| sUraja kI kiraNeM bhI tujhe chU nahIM pAegI yahA~ para / ' 'cAhe mere prANa yahIM nikala jAe / ' 'are pAgala, aise koI marane dU~gA...? isalie tujhe itanI mehanata karake yahA~ lAyA hU~? loga mere nAma se patte kI bhA~ti kA~pate haiN| rAta ko koI bAhara nikalane kI himmata nahIM karatA... tU jAnatI nahIM hai mujhe ?' 'jAnatI hU~... acchI taraha jAnatI hU~... eka cora ko, luTere ko jAnane kA kyA hotA hai?' 'e chokarI... bakavAsa baMda kara / ' 'saca hamezA kar3avA hotA hai, re taskara / ' 'itanA gumAna ? abhI batAtA hU~ tujhe terI yaha bharapUra javAnI...' taskara guNamaMjarI kI tarapha Age bddh'aa| 'vahIM para khar3A raha... duSTa jarA bhI Age bar3hA to maiM jIbha khIMcakara mara jaauuNgii|' taskara ke Age bar3hate kadama rUka gaye / guNamaMjarI kI dhamakI se vaha ghabarA gyaa| usane dhIre se AvAz2a ko snigdha banAte hue kahA : 'rAjakumArI.... tU mere sAmane dekha... Akhira tujhe kisI na kisI ke sAtha zAdI to karanI hI hogI na? to tU mujhe hI pasaMda kara le... maiM terA pUjArI bana jAU~gA / ' 'bakabaka baMda kara bevakUpha ! isa janma meM maiM kisI aura purUSa ko pAne kA soca bhI nahIM sakatI... / maiM to sarvasva ke sAtha vimalayaza kI ho cukI hU~... mana se... deha se... AtmA se !' to yaha rAja hai...! yaha paradezI rAjakumAra vimalayaza...?' acchA... 'hA~, vahI vimalayaza... maiM usakI ho cukI hU~... / ' 'para vaha jiMdA hI nahIM rahegA taba ?' taskara ne dA~ta kittkittaaye...| kamara meM churI nIkAlakara Upara ghumAyI...! 'isa churI se merI jAna le le...|' 'taba phira tu vimalayaza ko kaise pA sakegI?' jiMdA rahI to maiM vimalayaza kI hokara rahU~gI aura yadi mara bhI gayI to For Private And Personal Use Only
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 244 cora kA pIchA marakara use pAU~gI, isake alAvA merA koI saMkalpa nahIM hai|' ___ dila meM ghumar3atI pIr3A kI A~dhI rAjakumArI ke cehare para ubharane lagI thii| usake svara meM asahanIya ugratA-vyagratA uphana rahI thii| usane kahA : _ 'ai taskara! kyA tU itanA bhI nahIM samajha pAtA hai ki strI ke eka hI dila hotA hai... aura usake hRdayamaMdira kA ArAdhyadevatA bhI eka hI hotA hai? tU mere prema kI apAra tAkata ko jhukA nahIM sktaa| miTA nahIM sktaa| mere saMkalpa ke bala ko badala nahIM sktaa|' ___ 'ThIka hai... ye sArI bAteM phijUla kI haiN| tujhe samaya detA hU~... merI bAta para socane ke lie... Aja kA pUrA dina aura AdhI rAta / AdhI rAta gaye maiM vApasa aauuNgaa...| yahA~ para tujhe bhojana... pAnI vagairaha mila jaaegaa...| mere Ane ke pazcAt tujhe terA nirNaya batAnA hogaa|' 'maiMne apanA nirNaya batA diyA hai... usameM parivartana kI tanika bhI saMbhAvanA nahIM hai... tU AzA ke jhUThe sapane dekhanA hI mt|' 'saMyoga aura paristhiti to bar3e-bar3oM ke irAde badala detI haiM, chokarI..., rAta ko vApasa lauTUMgA... taba tere vicAra zAyada badala gaye hoNge...|' 'saMyoga badalane se kyA hotA hai re mUrkha! kyA patA, para mujhe lagatA hai tere bhAgya kahIM nahIM badala jAe~, dhyAna rkhnaa|' taskara mauna-mauna tAkatA rahA guNamaMjarI ko| ketakI ke phUla se suMdara praphulla nayana... mahuve kI kalI-sA kapola pradeza... anAra kI kalI se zveta zubhra dA~ta... aura japAkusuma se raktima adhara... guNamaMjarI kA sauMdarya vaibhava, vaha stabdha hokara dekhatA hI rahA...| usakA dila betAba ho utthaa...| para vaha Dara gayA... kumArI ke kaumAryateja se vaha hataprabha huA jA rahA thaa| vaha calA gyaa| guphA meM se bAhara nikalA aura bheSa badala kara sIdhA benAtaTa nagara meM praviSTa ho gyaa| taskara ke jAne ke pazcAt guNamaMjarI ko apanI pahAr3a sI galatI kA khyAla ho AyA aura vaha tar3apa uThI : 'are!... maiMne isa duSTa ko kahA~ vimalayaza kA nAma batA diyA...? kitanI bar3I bhUla kara dI maiMne? maiMne vimalayaza ko Aphata meM DAla diyaa| yaha cora bhayaMkara hai, krUra hai... kahIM vimalayaza ko...' For Private And Personal Use Only
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora kA pIchA 245 _aura vaha kA~pa utthii| usake cehare para zoka kI kAlimA chA gayI... usake hRdaya kI sAMse garama ho gayI... vaha mana hI mana socatI hai : __'oha... yaha acAnaka saba kyA ho gayA? kyA merI kismata meM aisA ghora duHkha uThAnA hI likhA hogA? aura mujhe kSamA karanA vimala... mere deva... maiMne tumhArA nAma bolakara tumhArA akSamya aparAdha kiyA hai... | mere sAtha sAtha tumheM bhI saMkaTa meM DAla diyA... na jAne cora kyA karegA tumhAre sAtha?' usakI kalpanAsRSTi meM vimalayaza kI snehArdra dRSTi ubharane lgii| usake kAnoM para jaise ki vINA ke tAra jhaMkRta hokara haule-haule TakarAne lagI...| para vaha AnaMda vibhora nahIM ho skii| varanA to vINA kI jhaMkAra hI use pAgala banA detI... usake kadama thirakane laga jAte | usake cehare para kI glAni kucha kama huI... usakA bhItarI premasAgara kucha hilore lene lagA... aura usakI A~khoM meM A~sU bhara aaye| 'pitAjI merI khoja z2arUra karavAe~ge hii| mere apaharaNa ke samAcAra to vimala ne bhI jAne hI hoNge| vaha bhI kitanA duHkhI huA hogA? jaise maiM use merI samagratA se cAhatI hU~... vaise vaha bhI mere lie tarasatA to hogA hI...| mujhe khojane ke lie bhI nikala gayA ho...| vaha jAna pAyA hogA merI pIr3A ko? vaha mahasUsa kara pAegA merI vedanA ko? ___ dinabhara vaha pratIkSA kI Aga A~kho meM jalatI rakhakara TakaTakI bA~dhe nihAratI rahI guphA meM daravAz2e kI ora, para use kevala nirAzA hI hAtha lgii| idhara veza badalakara benAtaTa nagara meM praviSTa huA cora yaha jAna pAyA ki use pakar3ane ke lie ora rAjakumArI ko vApasa lAne ke lie vimalayaza ne hI ghoSaNA kI hai| cora ne ThahAkA lagAyA... vaha vimalayaza ke mahala ke nikaTa aayaa| mahala ke irdagirda ghUmakara usane koI jAna na pAe isa DhaMga se bArIkI se avalokana kara liyaa| apane mana meM eka bhayAnaka yojanA bhI banA ddaalii| rAta utara AyI benAtaTa para! AkAza kI gaMgA meM se cAMdanI kI zveta zubhra dhArA dharatI para jaise ki utara AyI thii| jaise dUdha kI bharI talaiyA naz2ara A rahI thii| AsapAsa kA vAtAvaraNa zAMta thA para bhayAkrAMta thA...| karIba rAta kA dUsarA prahara pUrA ho gayA thaa| benAtaTa nagara ke rAjamArga sunasAna ho cuke the| sabhI makAna evaM For Private And Personal Use Only
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora kA pIchA 246 khir3akiyoM baMda the| nagararakSaka evaM senA ke subhaTa loga bhI apane gharoM para ArAma kara rahe the| vimalayaza ne hI sabako chuTTI de rakhI thii| vimalayaza ke mahala ke daravAz2e khule the| mahala kA eka-eka khaMDa bilakula khulA thaa| kamare meM rahI huI jauharAta kI peTiyA~ saba khulI par3I thiiN| na koI rakSaka thA... na kisI ko tAlA lagA thaa| eka kamare meM vimalayaza zrI navakAra maMtra ke dhyAna meM lIna banA thA / dhyAna pUrNa karake vidyAdeviyoM kI ArAdhanA meM pravRtta usane do vidyAdeviyoM kI smRti kI : eka adRzyakaraNI aura dUsarI hstishtblinii| donoM vidyAdeviyA~ prakaTa huii| vimalayaza adRzya ho gyaa| usake zarIra meM sau hAthiyoM kI zakti saMkramita ho gyii| vidyAdeviyA~ aMtardhAna ho gayIM... aura idhara taskara ne mahala meM praveza kiyaa| usakI tAjjubI kA pAra nahIM thA... usane mahala taka Ane ke rAste meM kisI bhI AdamI ko pahare para khar3e yA cahalakadamI karate hue bhI nahIM dekhaa| sainika vahA~ para nahIM the| vimalayaza ke mahala ke irdagirda bhI jarA bhI caukI yA surakSA kA prabaMdha nahIM thaa| mahala ke daravAje khule the| sAvadhAnI se, naMgI talavAra hAtha meM lie cora mahala meM ghusaa| usane mahala ke kamaroM meM javAharAta kI peTiyA~ bilakula khulI par3I huI dekhA... vaha to Azcarya se stabdha raha gyaa| vaha pUre mahala meM ghUma AyA... para use vimalayaza kA darzana nahIM huaa| vimalayaza taskara para barAbara nigAha jamAye eka kone meM khar3A hai| taskara na to vimalayaza ko dekha rahA hai... nahIM kucha jyAdA soca bhI rahA hai| vaha socatA hai : zAyada becArA paradezI kumAra mujhase Darakara mahala ko chor3akara kahIM bhAga gayA hai...| khaira, yadi milA hotA to yamaloka meM bhijavA detA... para aba to usakI sampatti hathiyA luuN...|' usane mUlyavAna ratnajavAharAta vagairaha kI gaTharI bA~dhI aura vaha mahala se bAhara niklaa| vimalayaza bhI apanI kamara para tIkSNa hathiyAra chupAkara taiyAra hI khar3A thaa| usane pIchA kiyA taskara kaa| taskara Age aura vimalayaza pIche | nagara ke kile ke nikaTa Akara taskara ne idhara-udhara jhAMkakara gupta mArga meM praveza For Private And Personal Use Only
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora kA pIchA 247 kiyaa| vimalayaza bhI cupake se usI ke pIche saraka gyaa| donoM kile ke bAhara nikala Aye / rAta kA tIsarA prahara prAraMbha ho cukA thaa| cora vega se Age bar3ha rahA thA... vimalayaza bhI utanI hI tIvratA se usake kadamoM se kadama milA rahA thaa| cora sazaMka najaroM se barAbara pIche dekha rahA thA... para vimalayaza adRzya hone se use dekhanA saMbhava nahIM thA / eka bahuta bar3e vaTavRkSa ke nIce donoM phuNce| vRkSa ke nIce eka bar3I caTTAna thii| cora ne usa caTTAna ko chuA aura kucha hI paloM meM vaha caTTAna khisakane lagI... cora turaMta hI aMdara ke talaghara meM utara gyaa| phira usane caTTAna se dvAra baMda kara diyaa| vimalayaza ne kucha pala bItane diye... phira eka hI lAta mArakara caTTAna ko dUra kiyA aura vaha khuda bhUmigRha meM utara pdd'aa| karIba pacAsa sIr3hiyA~ utarA ki eka bar3e kamare meM vaha Akara khar3A rhaa| kamare ko cAroM ora se dekhA... to pUrva dizA meM gupta dvAra-sA kucha lgaa| usane dhakkA mArA, daravAz2A khula gayA, bhItara praveza kiyA to dekhA sAmane hI Upara car3hane ke lie sIr3hiyA~ thiiN| vaha kucha dera rUkA rhaa| Upara se taskara kI AvAja A rahI thI / kisI strI ke rone kI AvAja bhI thI / vimalayaza ne anumAna lagA liyA : 'rAjakumArI yahIM para hai|' usakA mana prasanna ho utthaa| kucha Azvasta bhI huA / vaha eka hI sA~sa meM sIr3hiyA~ car3ha gayA to usane bilakula sAmane rAjakumArI ko baiThI huI dekhaa| usake sAmane taskara khar3A thA / vimalayaza adRzya rUpa se gupacupa rAjakumArI ke nikaTa eka ora kone meM khar3A ho gayA / usane rAjakumArI ko dekhA... usakA dila ro par3A / vimalayaza cupacApa rAjakumArI ko dekhatA rahA / binA tela kI sUkhI usakI kezarAzi... rAhugrasta candramA - sI phIkI usakI mukhakAMti ! sUkhe hue phala-se niSprANa hoMTha... maraNAsanna hiranI sI nispaMda A~kheM ! nirAbharaNa rAjakumArI ko dekhakara vimalayaza kI A~kheM bhara AyIM... use lagA rAjamahala meM phUloM ke bIca palI huI yaha kalI Aja kitanI pIr3A uThA rahI hai? eka vicitra ahasAsa bharI pIr3A se vimalayaza kA mana kasakane lagA... itane meM taskara cillAyA : 'dekha rI chokarI... ye khUbasUrata gahane kisake haiM ? For Private And Personal Use Only
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjya bhI milA, rAjakumArI bhI ! 248 taskara ne vimalayaza ke mahala meM se lAye hue gahanoM ke r3hera rAjakumArI ke Age rakha diyaa| AbhUSaNoM para vimalayaza kA nAma aMkita thaa| 'ye AbhUSaNa to mere usa paradezI rAjakumAra ke haiN|' 'the... aba nahIM haiM.... pagalI... vaha khuda hI aba to jiMdA nahIM rahA / ' 'kyA ?' rAjakumArI cIkha uThI / 'use yamaloka meM pahu~cAkara usakA sArA dhana maiM sAtha lAyA hU~, bola, aba to merI rAnI honA kabula hai na?' jisa para tU mara rahI thI, vaha to kAyara nikalA... are... mara hI gayA samajha le ... !' 'nAlAyaka... duSTa... tere jaise nIca khUnI kA maiM ceharA bhI dekhanA nahIM cAhatI... aura yadi tUne jo kahA vaha satya hai to maiM aba jInA nahIM caahtii| maiM bhI apane prANoM kA tyAga kara dU~gI / ' 'kyoM rI? kyA usa paradezI kumAra jaisA merA rUpa nahIM hai kyA ? usake jitanI saMpatti nahIM hai kyA mere pAsa ? mujhameM kyA kamI dikhAyI detI hai tujhako ?' 'kamI ? tU to kAlA kauA hai... usa haMsa-se paradezI ke Age... vaha yadi kamala hai to tU nirA dhattUra hai... zaitAna hai tU to ... khUnI... / ' 'cupa mara... terI jIbha laMbI hotI jA rahI hai...' isa churI se kATa DAlU~gA / ' taskAra cillAyA aura churI uThAye rAjakumArI kI tarapha lapakA / usI samaya taskara ke sira para jora se muSTiprahAra huA... aura vaha .... 'hAya'... karatA huA z2amIna para Dhera ho gayA / 'duSTa... abalA para hAtha uThAkara apanI tAkata batA rahA hai... paradezI rAjakumAra paraloka meM gayA hai ki sAkSAt kAla banakara tere sAmane khar3A hai... dekha le z2arA / ' aura vimalayaza apane svarUpa meM pragaTa huA / For Private And Personal Use Only
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra rAjya bhI milA, rAjakumArI bhI ! www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir DAYANMAKAN SAITININ TE ZA TANZ 37. rAjya bhI milA, rAjakumArI bhI...! EZETT Do 249 guNamaMjarI acAnaka vimalayaza ko sAmane upasthita huA dekhakara harSavibhora ho utthii| usake murajhAye adharoM meM madhura smita kI kaliyA~ khila uThI! usane vimalayaza ko namaskAra kiyaa| usake caraNoM meM giratI huI bolI : ' tvameva zaraNaM mama !' vimalayaza kI robIla AvAja guphA meM gU~ja uThI : 're taskara! tU vidyAvAna hai... buddhizAlI hai, isalie maiM tujhe mAra nahIM rahA huuN| para tujhe milI huI vidyAzakti kA tU kitanA durUpayoga kara rahA hai ? jo vidyA dUsaroM kI rakSA kara sakatI hai... usI ke jarie tU auroM ko pIr3A pahu~cA rahA hai|' vimalayaza ke eka hI muSTiprahAra se aura lAta se cIkhatA-cillAtA cora z2amIna para par3A-par3A karAha rahA thA / usakA hausalA TUTa cukA thA / apanI tAkata kA usakA garUra moma kI taraha pighala cukA thA / vimalayaza kI ajeya tAkata ke sAmane usane apanI hAra svIkAra kara lI ! usane vimalayaza ke caraNoM meM AtmasamarpaNa kara diyaa| 'hama aba jarA bhI dera kiye bagaira nagara meM phuNcege| cU~ki saberA ho cukA hai, mahArAjA jaba mujhe apane mahala meM nahIM pAyeMge to apaharaNa yA hatyA kA anumAna bA~dha leNge| aura zAyada koI anartha bhI ho jAe ! kucha bhI anahonI ho, isase pUrva hI hama pahu~ca jAe~ to acchA!' vimalayaza ne rAjakumArI aura taskara se kahA / phira donoM ko apane sAtha lekara guphA meM se bAhara nikalakara vimalayaza ne bar3I tejI se nagara kI ora kadama bddh'aaye| For Private And Personal Use Only idhara mahArAja aura mahArAnI sArI rAta jAgate rahe the / vimalayaza kI ciMtA se ve donoM vyAkula the| jyoM uSAkAla huA tyoM turaMta mahArAjA guNapAla svayaM vimalayaza ke mahala ke pAsa Aye /
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjya bhI milA, rAjakumArI bhI ! 250 mahala ke daravAz2e khule aura binA kisI rakSaka ke dekhakara rAjA ke dila meM sannATA chA gayA! mahala meM praveza karate hI rAjA ne AvAja dI : 'vimalayaza... vimalayaza' para koI javAba nahIM milA / mahala kA eka-eka khaMDa rAjA ne dekha liyA, para kahIM bhI vimalayaza kA atA-patA nahIM thA / tijoriyA~ khAlI par3I huI thii| dhanamAla corI ho gayA thA ora vimalayaza guma ho cukA thaa| mahArAjA guNapAla bhaya se sihara uThe / daur3ate hue mahala meM lautte| maMtrIgaNa, senApati, nagarazreSThI... sabhI ekatra ho gaye the| 'oha! gajaba ho gayA! cora ne to kahara DhA diyA hai! vimalayaza kA apaharaNa ho gayA hai| usakI dhanasaMpatti bhI calI gayI hai / ' bolate-bolate rAjA apanI hatheliyoM meM mu~ha chipAkara phaphaka par3e!' sabhI kiMkartavyavimUr3ha bana cuke the| kyA kahanA ? kyA bolanA ? kyA karanA ? kaise yaha bheda kholanA? kisI ko kucha sUjha nahIM rahA thA! sabhI kI A~kheM bhara AyI thIM, nirAzA... hatAzA... udAsI aura stabdhatA ne sabhI ko ghera liyA thA! mahArAjA kA svara aura jyAdA vyAkulatA se chalaka uThA : 'maiM apane prajAjanoM kI surakSA nahIM kara sakA / parivAra kI rakSA karane meM to nAkAma rahA hI hU~... mere bharose jAna kI bAjI khelanevAle usa paradezI rAjakumAra ko bhI maiM nahIM bacA sakA ! merA kitanA durbhAgya hai ? aba merA jInA bhI kisa kAma kA ? saMsAra meM mujhe jIne kA haka nahIM hai... / merA mana jIne se.... isa duniyA se bhara gayA hai| aba mujhe jInA hI nahIM hai! beTI ke bagaira .... usa pyAre paradezI rAjakumAra ke bagaira maiM jiMdA rahakara kyA karU~gA? maiM jInA hI nahIM cAhatA! nagara meM bAhara lakar3iyoM kI citA racA do, maiM agni praveza karU~gA ! mujhe koI nahIM roka sakatA agnipraveza karane se ! merA nirNaya AkhirI hai !' mahArAnI kI cIkha se vAtAvaraNa kA~pa uThA! AkAza meM se jaise bijalI TUTa girI... rAjaparivAra phaphakane lgaa| maMtrimaMDala ro par3A / nagarazreSThI bhI A~sU barasAne lge| pUrA rAjamahala viSAda se sisakane lagA! sabhI ne prayAsa kiyA rAjA ko samajhAne kA, para mahArAjA guNapAla sabhI ko rote chor3akara rAjamahala kA tyAga karake mahala kI sIr3hiyA~ utarane lage / rAjamArga para Age kadama bar3hAne lage! pUre nagara meM, jaMgala meM lagI Aga kI bhA~ti khabara phaila gayI... 'cora ne vimalayaza kI dhanasaMpatti lUTakara usakA bhI apaharaNa kara diyA hai| rAjA aba agnipraveza karake apanI Ahuti dene kA nirNaya kara baiThe haiN| nagara ke bAhara citA jala uThegI / ' For Private And Personal Use Only
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjya bhI milA, rAjakumArI bhI! 251 prajA meM hAhAkAra maca gyaa| cAroM tarapha A~sU, udAsI aura sisakiyA~ chA gayI / haz2AroM prajAjana rote-kalapate mahArAjA ke pIche calane lge| sabhI stabdha the, udvigna the, udAsa the| rAnI kI A~kheM to ro-ro kara sUja gayIM thiiN| dila meM se garama-garama nizvAsa nikala rahe the| vaha rotI-rotI bola rahI thI, 'maiM bhI nahIM jIU~gI aba... maiM bhI Apake sAtha agnipraveza kruuNgii| beTI aura svAmI ke binA jiU~ kaise? mere kAraNa... merI beTI ke kAraNa becArA vaha paradezI kumAra bhI bali bana gayA...!!! ___ mahArAja ke sAtha sabhI nagara ke bAharI ilAke meM Aye / mahArAjA ne apane sevakoM se kahA : 'citA racA do|' becAre sevaka! A~sU bahAtI A~khoM se aura bhArI dila se rAjA kI AjJA kA pAlana karate hue citA racAne lge| mahArAjA aura mahArAnI z2amIna para baiTha gye| mahArAjA ne zrI navakAra mahAmaMtra kA maMgala smaraNa kiyaa| ve mahAmaMtra ke jApa meM lIna hue| unakA zarIra romAMca se sihara uThA / A~khoM meM se barabasa A~sU bahane lage | paMcaparameSThi bhagavatoM kA stutigAna unake hoMThoM para anAyAsa chalakane lagA : 'o paMcaparameSThi bhagavaMta!' ___ maiMne sadA-sadA ke lie merI kSema-kuzala kI sArI kI sArI ciMtA Apake caraNoM meM rakha dI hai| yadi ina saMkaTa kI ghar3iyoM meM bhI Apa sahArA nahIM deMge mujhe, Apa merA tyAga kara deMge, to phira tribhuvana meM ApakA vizvAsa kauna karegA? vizva meM ApakI karUNA vyartha mAnI jAegI! 'he mahAmaMtra navakAra! jaise sarayU ke pAvana nIra meM kASTha DUba nahIM jAtA, apitu tairatA hai, vaise hI ApakI karUNA ke nIra meM bhavya jIvAtmA tairate haiM... ApakA vaha karUNA pravAha mere sAre saMkaToM ko dUra haTA de... hamArI AphatoM ko naSTa kara de...!' 'he paMcaparameSThi prabho! Apa hI dharma kA udbhavasthAna rUpa haiN| AnaMda ke jharane rUpa haiN| bhavasAgara ko tairane ke lie tIrtha rUpa haiN| tInoM lokoM ke nirmala zrRMgAra rUpa haiN| jagata ke ajJAna-aMdhakAra ko dUra karanevAle ho| ApakA aisA divya svarUpa hamAre jIvanatApa ko dUra kare... hRdaya saMtApa ko cUracUra kara de! sukha kA nUra jIvana meM bhara de! hamArI bigar3I huI bAta ko banA de / duHkha-saMtApa ke daladala meM pha~sI hamArI jIvana-naukA ko sukha-zAMti ke nIra meM pahu~cA de! For Private And Personal Use Only
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra rAjya bhI milA, rAjakumArI bhI ! he bhagavAna Apa kRpA kareM ! www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 252 mahArAjA kI tahedila kI prArthanA ke sAtha-sAtha vAtAvaraNa meM yakAyaka parivartana hone lgaa| mayUroM kA kekArava mukharita ho uThA / AmravRkSa kI DAlI para baiThI koyala kuhaka - kuhaka zora macAne lgii| per3oM kI DAliyA~ jhumatI huI nAcane lgii| mAno sArI prakRti pulakita hokara nRtya karane lagI / kudarata kA kArobAra khuziyoM kA paigAma le AyA ho, vaisA samA ba~dhane lgaa| itane meM eka U~ce per3a kI DAlI para baiThe kisI rAjapurUSa kI AvAja khuzakhabarI sunAtI huI sabake kAnoM taka pahu~cI.... 'vimalayaza A rahe haiM! bar3I tejI se A rahe haiM! sAtha meM eka aurata aura eka purUSa bhI hai... zAyada rAjakumArI ho !' sabhI kI nigAheM Upara uThI / jana-samudAya meM se kisI ne pUchA : 'kisa dizA kI ora se A rahe haiM?' 'pazcima dizA kI ora se !' vRkSa ke Upara baiThe hue vyakti ne javAba diyA / saikar3oM strI-purUSa AnanaphAnana pazcima dizA kI ora daur3a par3e ! mahArAjA punaH navakAra maMtra ke jApa dhyAna meM lIna ho gaye / pazcima dizA meM dauDa rahe strI-purUSoM ko bIca rAste hI vimalayaza kA milana ho gayA, aura logoM ne guNamaMjarI ko surakSita dekhakara harSadhvani kI / AnaMdavibhora hokara logoM ne vimalayaza kA jayajayakAra kiyaa| jayadhvani ke zabda mahArAjA ke zrutipaTa para TakarAye to unhoMne A~kheM kholI / pazcima dizA kI ora nigAheM uThAkara dekhA / vimalayaza ko tIvra vega se apanI tarapha Ate dekhA / mahArAjA kI A~khe khuzI ke A~suoM se chalaka uThI / mahArAnI kA ceharA bhI prasannatA ke phuloM se khila uThA! donoM khar3e ho gye| pazcima dizA kI tarapha donoM ne kadama bar3hAye / vimalayaza ne mahArAjA ko praNAma kiyaa| caraNoM meM jhukate hue vimalayaza ko rAjA ne apane sIne se lgaayaa...| mahArAnI ne guNamaMjarI ko apane bAhupAza meM jakar3a liyaa| mA~-beTI donoM kI A~khoM kI kinAre khuzI ke A~suoM ke toraNa se ba~dha ge| For Private And Personal Use Only prajAjana to nAcane lage! nagara meM se do ratha A gaye the| eka ratha meM mahArAjA vimalayaza ko sAtha lekara baitthe| dUsare ratha meM rAnI guNamaMjarI ke sAtha baitthii| vimalayaza ne taskara ko apane ratha ke sAtha calane kI sUcanA de dI thii|
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 253 rAjya bhI milA, rAjakumArI bhI! nagara meM AnaMda kA udadhi uphana rahA thA! nagaravadhuoM ne vimalayaza para phUloM kI vRSTi kii| rAjasabhA kA Ayojana huaa| mahArAjA ne vimalayaza ko apane nikaTa hI bitthaayaa| javanikA ke bhItara mahArAnI ke samIpa guNamaMjarI baiTha gyii| mahArAjA ne pUrI sabhA para sarasarI nigAha DAlI aura phira sabhAjanoM ko saMbodhita karate hue kahA : 'mere priya prajAjana! Aja hamAre AnaMda kI sImA nahIM hai! khuzI kI koI hada nahIM hai! ina sabakA zreya hai apane sabake lAr3ale paradazI rAjakumAra vimalayaza ko! rAjakumArI ko bhayaMkara cora ke zikaMje meM se mukta kara lAyA hai| hama vimalayaza ke khuda ke mu~ha se sArI ghaTanA kA bayAna suneM ki usane rAjakumArI ko kaise mukta kiyA aura cora ko pakar3a liyaa|' ___ mahArAjA ne vimalayaza kI ora dekhA / vimalayaza ne khar3e hokara mahArAjA ko praNAma kiyaa| sabhAjanoM ko praNAma kiyA... aura kahA : ___ 'mere pitAtulya mahArAjA aura pyAre prajAjanoM, jo kucha bhI acchA huA hai vaha sArA prabhAva zrI navakAra mahAmaMtra kI aciMtya kRpA kA hai| maiM kevala nimitta banA hU~| rAjakumArI ke prabala puNyodaya se hI maiM samaya para usa taka pahu~ca skaa| pichale kucha dinoM se nagara meM hAyatobA macA denevAlA cora koI sAmAnya aparAdhI nahIM hai... usake pAsa maMtrazaktiyA~ haiN| vidyAzakti hai| usI zakti ke bala para hI usane Aja taka saphalatA prApta kI thii| paraMtu vidyAzaktiyoM kA durUpayoga Akhira kahA~ taka kudarata sahana kara sakatI thI? mere hAthoM vaha parAjita huaa| maiMne use jiMdA pakar3a liyA... usane merI zaraNa le lI...!!' acAnaka javanikA meM se guNamaMjarI bAhara AyI aura mahArAjA guNapAla ke pAsa jAkara usane kahA : 'pitAjI, taskara ke pAsa maMtrazaktiyA~ hogI, para hamAre paradesI kumAra ke pAsa to isase bhI bar3hakara vidyAzaktiyA~ haiM | ve adRzya banakara taskara ke pIche hI guphA meM cale Aye the| aura eka hI muSTi kA prahAra karake use z2amIna para Dhera kara diyaa| eka hI lAta se cora ko khUna kI ulaTI karavA dii| dina meM cA~da-tAre dikhA diye! kumAra kI tAkata gaz2aba kI hai| pitAjI, mere prANoM kI For Private And Personal Use Only
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjya bhI milA, rAjakumArI bhI! 254 rakSA karanevAle kumAra kA AbhAra maiM kina zabdoM meM vyakta karU~?' guNamaMjarI kA svara gadgad ho utthaa| sabhAjanoM kI A~kheM bhI khuzI ke A~suoM se bhara aayiiN| 'kumAra... usa taskara kA tumane kyA kiyA?' 'mahArAjA, use hama apane sAtha hI le Aye haiN| ApakI sevA meM vaha hAz2ira hai|' vimalayaza ne rAjasabhA meM baiThe hue taskara kI ora izArA kiyA / taskara khar3A huA... aura mahArAjA ke sAmane Akara natamastaka hokara khar3A rhaa| __ palabhara ke lie to sannATA chA gyaa| pUrI sabhA ke mu~ha se 'are!' nikala gyaa| cU~ki saba ne kisI DarAvane bhayAvaha ceharevAle daityakAra vyakti ke rUpa meM cora kI kalpanA kara rakhI thii| jabaki sAmane to suMdara-salone ceharevAlA yuvaka khar3A thaa| mahArAjA bhI vismaya se stabdha raha gye| unhoMne vimalayaza se pUchA : 'kaho kumAra, isa taskara ko usake asaMkhya aparAdhoM kI kyA sajA 'mahArAjA, merI Apa se eka vinatI hai|' 'bolo... binA kucha bhI jhijhaka ke... tuma jaisA cAhoge vaisA hI hogaa|' 'merI Apa se prArthanA hai ki Apa taskara ko abhayadAna de deM!' 'abhayadAna... isa duSTa ko?' sabhAjanoM kI dabI-dabI AvAz2a ubhara uThI! 'hA~, abhayadAna! aba se vaha corI nahIM kregaa| corI kiyA huA dhana unake mAlikoM ko vApasa lauTA jaaegaa| aura vaha svayaM isa rAjya kA sevaka banakara rhegaa|' vimalayaza ne taskara ke sAmane sUcita nigAhoM se dekhA / taskara jisakA nAma mRtyuMjaya thaa| usane mahArAjA aura vimalayaza ko praNAma karake kahA : 'mahArAjA, vAstava meM maiM aparAdhI hU~... maiMne akSamya aparAdha kiye haiN| sacamuca meM vadhya hU~... paraMtu rAjakumAra vimalayaza ne mujha para upakAra karake mujhe abhayadAna-jIvanadAna dilavAyA hai... maiM mRtyuMjaya, Aja se pratijJA karatA hU~ ki maiM ApakA, rAjya kA ekaniSTha sevaka banA rahU~gA! Apa jo bhI sevA kI AjJA mujhe kareMge maiM hameMzA use vaphAdArI ke sAtha adA kruuNgaa|' 'mahArAjA ne vimalazaya kI tarapha dekhaa| vimalayaza ne kahA : 'mahArAjA, mRtyuMjaya rAjya kA senApati hone ke lie yogya hai|' 'acchI bAta hai, maiM mRtyuMjaya ko senApati kA pada pradAna karatA hU~!' For Private And Personal Use Only
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjya bhI milA, rAjakumArI bhI! 255 mRtyuMjaya harSavibhora ho utthaa| usane mahArAjA ke caraNoM meM sira jhukAkara praNAma kiyaa| vimalayaza ne ghoSaNA kI : ___'kala rAjasabhA meM, mRtyuMjaya sArA kA sArA corI kA mAla lAkara hAz2ira kregaa| jinakA-jinakA mAla ho ve Akara le jaaeN|' mahArAjA ne rAjasabhA ko saMbodhita karate hue kahA : __'vimalayaza yadi taskara kI isa taraha kadra kara sakatA hai taba to mujhe bhI vimalayaza kI kadra karanI cAhie... priya prajAjanoM, apanI ghoSaNA ke mutAbika maiM apanA AdhA rAjya vimalayaza ko arpaNa karatA hU~!' rAjasabhA meM 'mahArAjA vimalayaza kI jaya ho' ke nAre bulaMda ho utthe| 'bar3A yogya sanmAna kiyA Apane mahArAjA!' kahate hue mahAmaMtrI ne khar3e hokara vimalayaza kA abhivAdana kiyaa| 'dUsarI mahattva kI bAta suna lo...!' mahArAjA kA svara guuNjaa| pUrI sabhA khAmoza ho gyii| 'maiM rAjakumArI guNamaMjarI kI zAdI kumAra vimalayaza ke sAtha karane kI ghoSaNA karatA hU~!' prajAjana nAca uThe! guNamaMjarI zarma se chuImuI-sI ho utthii| daur3akara javanikA meM calI gii| apanI mA~ ke utsaMga meM ceharA chipAkara apane bhItara uphanate-uchalate khuzI ke dariye ko rokane lgii| ___ 'mahArAjA, sacamuca rAjakumArI ke lie Apane kAphI suyogya vara kA cayana kiyA hai... rAjakumArI kA mahAna puNyodaya hai... jisa kanyA kA utkRSTa puNya ho... use hI vimalayaza sA pati mile!' mahAmaMtrI ne khar3e hokara mahArAjA kI ghoSaNA kA anumodana kiyaa| mahArAjA ne rAjapurohita ko saMbodhita karate hue kahA : 'purohitajI, rAjakumArI kI zAdI ke lie zubha muhUrta khojakara kala mujhe ittalA krnaa|' 'jaisI mahArAjA kI AjJA...' rAjapurohita ne khar3e hokara mahArAjA kI AjJA ko zirodhArya maanaa| rAjasabhA kA visarjana huaa| For Private And Personal Use Only
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sura aura svara kA subhaga milana 256 ___ vimalayaza ne mRtyuMjaya ko guphA meM se dhanamAla lAne ke lie ravAnA kiyaa| sAtha meM ratha aura anya vAhana bheje evaM sainikoM ko ravAnA kiyaa| mahArAjA kI AjJA lekara vimalayaza apane rAjamahala meM AyA / mahala ke dvAra para hI mAlatI ne akSat se use badhAI dI... svAgata kiyaa| vimalayaza ne prasanna hokara apane gale kA qImatI ratnahAra dekara mAlatI ko sammAnita kiyaa| 'mahArAjA, aba to yaha mahala 'rAjamahala' bana jAegA... aura maiM mahArAnI kI paricArikA bana jAU~gI!' 'tU to abhI se sunahare khvAba dekhane lagI rI... abhI to...!' 'are... kumAra aba to kyA dera? caTa ma~ganI paTa zAdI! dekhanA kala hI rAjapurohita zAdI kA muhUrta batA deMge! are bAbA... aba dera kAhe kI? vaise bhI miyA~-bIbI to rAjI hI haiM!' 'cupa mara... bahuta jyAdA bolane lagI hai... mAlatI Aja kala tU!' kumAra, mujhe DA~Tate ho, vaha to ThIka hai, para hamArI rAjakumArI ko kucha bhI kahA to khabaradAra hai!' 'bar3I AyI rAjakumArI kI vakAlata karanevAlI!' aura vimalayaza kI ha~sI se mahala khilakhilA utthaa| For Private And Personal Use Only
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 257 sura aura svara kA subhaga milana LATEMARATHIMIRLLEDERAREStatestti 38. sura aura svara kA subhaga milana 4473AEYALAYLLAMMERELYEEnary 1542 -ARATue..." "-"..... / mAlatI ne vimalayaza ke zayanakakSa ko nayA nikharA huA rUpa diyA thaa| naye siMgAra se khaMDa kI sajAvaTa kI thii| vimalayaza ke palaMga ke sAmane hI eka suMdara svarNadIpa jalAyA thaa| kamala ke khila hue puSpa para eka suMdara salonI AkRtivAlI nArImUrti ke hAtha meM ardhacaMdrAkAra pA~ca pradIpa race hue the| pA~co pradIpoM ke saumya prakAza se pUrAzayanakakSa jhilamila-jhilamila ho rahA thaa| vimalayaza zayanakakSa meM baiThA huA thaa| nIravatA kA vAtAvaraNa thaa| usakI naz2are svarNadIpa kI jyoti para par3I... pradIpoM kI jyoti meM use paMcaparameSThI bhagavaMtoM kI AkRti ubharatI dikhAyI dI... usane 'namaH paMcaparameSThibhyaH' bolakara bhAvavaMdanA kii| navakAra maMtra ke aciMtya prabhAva maiMne apane jIvana meM anubhava kiye haiN| usa mahAmaMtra ke prabhAva se hI mujhe Aja rAjya bhI mila gayA hai| acAnaka kaisI paristhitiyA~ paidA ho gayI? yadi cora kA upadrava na huA hotA to? rAjakumArI ko cora uThAkara nahIM le gayA hotA... to? mahArAjA AdhA rAjya dene kI aura rAjakumArI kI zAdI kI ghoSaNA nahIM karate? to mujhe rAjya milatA bhI kaise? aura yaha guNamaMjarI!! mujhe usake sAtha zAdI racAnI hI hogI! yaha bhI karmoM kA ajIba khela hai na? aurata-aurata se zAdI karegI! paraMtu usa becArI ko mAlUma hI kahA~ hai kucha? vaha to mujhe rAjakumAra hI mAna rahI hai! are, isa nagara meM sabhI to mujhe rAjakumAra samajha rahe haiM! guNamaMjarI ke sAtha zAdI karanI pdd'egii| jaba taka amarakumAra kA milana nahIM ho taba taka apanA bheda maiM khola nahIM sakatI! hA~, mujhe guNamaMjarI se alaga rahanA hogaa| usa bholIbhAlI rAjakumArI ko maiM vaiSayika sukha nahIM de paauuNgii| sparzasukha kI usakI kalpAnAe~ sAkAra nahIM ho paaegii| use kitanA dhakkA pahu~cegA? For Private And Personal Use Only
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sura aura svara kA subhaga milana 258 ___nahIM... nahIM..., maiM use pyAra se manA luuNgii| samajhA dU~gI! eka jhUTha ko banAye rakhane ke lie mujhe na jAne kitane jhUTha racAne par3eMge...? kitane svA~ga banAne hoMge? karU~ bhI kyA? aura koI cArA hI nahIM hai na? use dhokhe meM rakhe bagaira chuTakArA nahIM hai| ___zAdI karane se inakAra kara dU~ to? taba to mahArAjA svayaM mere jIvana kI kitAba kI chAnabIna karanA cAheMge ki 'yaha vimalayaza zAdI karane se inakAra kyoM kara rahA hai?' aura guNamaMjarI to mere alAvA anya kisI se zAdI karegI hI nahIM! vimalayaza kI smRti sIpa meM cora kI guphA meM sune hue guNamaMjarI ke zabda motI banakara ubharane lge| cora kI talavAra se z2arA bhI Dare bagaira usane sAphasApha zabdoM meM sunA diyA thA ki... 'maiM apane mana se vimalayaza kA varaNa kara cUkI hU~... vahI merA prANapriya hai!!' ___ vaha tahedila se mujhe cAhatI hai| maiM yadi zAdI karane se inakAra kara dUM to zAyada vaha koI anucita sAhasa bhI kara baiThe! AtmahatyA kara le! strI ke nAjuka dila kI saMvedanA strI hI samajha sakatI hai! jaba mere pitAjI ne mere zAdI kI amara ke sAtha karane kA prastAva amara ke pitA ke samakSa rakhA thA... aura amara ke pitAjI ne amara se bAta kI thI, taba amara ne zAdI karane se inakAra kara diyA hotA, to kyA hotA? maiM to zAyada pAgala hI ho jAtI! caMpA kI galiyoM meM 'amara... amara...' karatI huI bhaTakatI rahatI! strI jaba kisI ko apanA dila de detI hai... taba prema kI khAtira vaha apane prANa kI paravAha bhI nahIM karatI hai! 'zAdI to mujhe karanI hI hogI... paraMtu amarakumAra ke Ane ke bAda-bheda khula jAne ke bAda phira kyA hogA?' vimalayaza kA mana pazopeza meM ulajha gyaa| para turaMta hI usane upAya khoja nikAlA | maiM guNamaMjarI kI zAdI amara ke sAtha karavA dUMgI! 'para guNamaMjarI sahamata hogI, amarakumAra ke sAtha zAdI karane ke lie?' dUsarA savAla uThA... yadi vaha sahamata nahIM huI to kyA usa samaya vaha mujhe napharata nahIM karegI? mujhe tAnA nahIM mAregI? 'tuma khuda aurata thI to phira mere sAtha zAdI kyoM racAyI? mujhe dhokhA kyoM diyA? nahIM, nahIM, amarakumAra kA rUpa... unakA vyaktitva... dekhakara guNamaMjarI unake sAtha zAdI karane ko z2arUra sahamata ho jaaegii| For Private And Personal Use Only
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sura aura svara kA subhaga milana 259 ___ 'para amarakumAra khuda sahamata nahIM hue to?' vimalayaza ke dimAga ke dariyeM meM eka ke bAda eka savAloM kI taraMge uThane lgiiN| ___ 'maiM unheM pahale hI se rAjI kara luuNgii| maiM unheM pahale hI se itanA prabhAvita banA DAlU~gI ki ve bAta ko TAla hI nahIM pAe~! merI kahI bAta se inakAra na kara sakeM! 'hA~, unheM prabhAvita karane ke lie mujhe koI nATaka to karanA hI hogA! ...isa veza meM, maiM nATaka bhI acchA kara pAU~gI...! aura phira aba to maiM rAjA bhI hU~! isalie unheM prabhAvita karane kA rAstA aura sarala ho jAegA! ___ maiM isa veza meM hI unase vacana la~gI... unheM vacanabaddha kara lU~gI ki tumheM apanI patnI to vApasa milegI para bAda meM usakI bAta bhI mAnanI hogI!' aisA kucha vAdA pahale hI se karavA luuNgii|| __'tU kabUla to karA logI... paraMtu una donoM ke khuda ke dila nahIM mile to? zAdI to kara leMge tere kahane se yA tujhase upakRta hokara, para yadi unakA mana mila nahIM pAyA... unakA hRdaya eka dUje meM nahIM khila pAyA to? becArI guNamaMjarI duHkhI-duHkhI ho jAegI nA? patnI ko yadi pati kA pyAra na mile to..? usakA zAdI karane kA artha kyA? usake jIvana meM phira bace bhI kyA? aura isa taraha eka strI kI jiMdagI ke sAtha khilavAr3a karanA...!!!' vimalayaza becaina ho uThA | vaha khar3A huA | mahala ke jharoke meM jAkara khar3A rhaa| __'amarakumAra ke sAtha guNamaMjarI kA jIvana sukhamaya honA cAhie... mere svArtha kI khAtira guNamaMjarI kI jiMdagI se khilavAr3a nahIM kiyA jA sakatA!' usakA bhItarI mana bola utthaa| 'para maiM isakA aMdAjA lagAU~ bhI kaise? nirNaya to kaise karU~? guNamaMjarI vaise to puNyazAlinI kanyA hai, para phira bhI koI pApakarma udita honevAlA ho aura usameM maiM yadi nimitta bana jAU~ to? maiM svayaM duHkha sahana kara lU~, paraMtu usa komalAMgI kA duHkha mujhase nahIM sahA jAegA! hAlA~ki maiM use apane pAsa hI rakhUgI... merI tarapha se use bharapUra pyAra milegA... maiM use jigara ke Tukar3e kI bhA~ti rakhUgI...!' ___ 'phira bhI mujhe nizciMta ho jAnA caahie...| jaba taka maiM nizcita nahIM ho jAU~ taba taka zAMta kaise rahU~gI? una donoM kA jIvana sukhamaya... susaMvAda se bharA-purA banA rahe / isakA spaSTa nirdeza mujhe milanA caahie|' aura yakAyaka For Private And Personal Use Only
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sura aura svara kA subhaga milana 260 usake dila meM vicAra kauMdhA : 'maiM zAsanadevI se hI pUcha lU~ to? hA~...hA~, merI vaha divyamAtA z2arUra mujhe kucha na kucha saMketa kara degI...! bhAvI kA bheda avazya batA degI...!' vimalayaza kA dila halkA-sA ho gyaa| praphullita hokara usane kakSa meM Akara vastra bdle| zuddha-zveta vastra pahanakara vaha dhyAna meM baiTha gayA padmAsana lagAkara | rAtri kA dUsarA prahara bItane ko thA / vimalayaza dhyAna meM gahare utara gayA thaa...| eka divya prakAza kA vartula ubharA... adbhuta khuzbU phailane lagI kakSa meM... aura zAsanadevI svayaM pratyakSa huii| 'bola, suMdarI! kyoM mujhe yAda kiyA?' _ 'mA~, merI vAtsalyamayI mA~! mujhe guNamaMjarI ke sAtha zAdI racAnI hogI... para bAda meM kyA hogA? kyA amarakumAra guNamaMjarI kI zAdI hogI? unakA jIvana sukhI hogA? basa, yaha jAnane ke lie hI mA~, Apako kaSTa diyA hai|' 'ciMtA mata kara... suMdarI, guNamaMjarI aura amara kI zAdI hogii| usakA sahajIvana sukhamaya evaM saMtoSajanaka hogaa| guNamaMjarI mA~ bnegii| unakA putra isa saMsAra meM amarakumAra ke yaza ko phailAnevAlA hogA!' devI itanA kahakara adRzya ho gii| vimalayaza kA roma-roma harSita ho utthaa| divya khuzbU ko apane sIne meM bharakara vaha Azvasta ho gayA / aura vahIM para bhUmizaya karake nidrAdevI kI goda meM leTa gayA... amarakumAra ke sapanoM meM kho gyaa| rAjakumArI guNamaMjarI kI zAdI ke samAcAra benAtaTa rAjya ke gA~va-gA~va aura hara nagara meM prasArita kiye gye| mitrarAjyoM meM bhI samAcAra bhijavAye gye| guNamaMjarI evaM vimalayaza ke rUpa-lAvaNyakI cAroM ora prazaMsA hone lgii| unake saubhAgya ke gIta race jAne lage! cAroM tarapha se rAjA, rAjakumAra, zreSThIjana, zreSThIkumAra... kavi... kalAkAra vagairaha Ane lge| zAdI ke maMDapa ko kadalIpatroM, AmramaMjariyoM aura raMgabiraMge phUloM se sajAyA gayA thaa| jagaha-jagaha para suMdara paricArikAe~ sabhI AmaMtrita atithiyoM kA sasmita svAgata karatI huI khar3I thii| pUrA maMDapa atithiyoM evaM prajAjanoM se bhara gayA thaa| mahArAjA guNapAla ke AnaMda kI sImA nahIM thI! For Private And Personal Use Only
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 261 sura aura svara kA subhaga milana rAjapurohita ne maMtroccAra prAraMbha kiye| vimalayaza aura guNamaMjarI kI nigAheM milii| vivAha muhUrta A pahu~cA thaa| rAjakumArI ne vimalayaza ke gale meM varamAlA pahanA dii| zAdI kI vidhi pUrI huii| guNamaMjarI ke sAtha vimalayaza apane mahala meM AyA / guNamaMjarI kI paricArikAe~ pahale hI se vimalayaza ke mahala para pahu~ca gaI thiiN| paraMtu mukhya paricArikA to mAlatI hI thii| bhojana vagairaha se nivRtta hokara jaba guNamaMjarI ne zayanakakSa meM praveza kiyA taba palabhara ke lie vaha ThiThaka gayI... use Azcarya huA! zayanakakSa meM do palaMga sajAkara rakhe gaye the...| vaha jyAdA kucha soce isake pahale to vimalayaza ne kakSa meM praveza kiyaa| guNamaMjarI kA ceharA zarama se lAla TesUsA nikhara aayaa| usakI palakeM nIce Dhala gyiiN...| eka mauna madhura anubhUti ke avyakta AnaMda meM guNamaMjarI DUba gyii| vaha bhAvavibhora hotI huI... khuzI kI cAdara meM apane Apako sameTatI huI palaMga ke kinAre para jAkara baiTha gyii| vimalayaza sAmane ke palaMga para jAkara baitthaa| guNamaMjarI ne savAla bharI nigAha se vimalayaza kI ora dekhA vimalayaza kI A~khoM meM se sneha chalaka rahA thaa...| usake cehare para smita aThakheliyA~ kara rahA thaa| usane mauna ke parade ko zabdoM se kATate hue kahA : 'devI, Azcarya ho rahA hai na? ajIba-sA laga rahA hai na? aura kisI kalpanA jagat meM mata jaanaa| apane ko kucha dina isI taraha guz2Arane hoMge!' 'para kyoM?' guNamaMjarI acAnaka bAvarI ho uThI... vaha palaMga para se uThakara Akara vimalayaza ke caraNoM meM baiTha gii...| 'maiMne eka pratijJA kI thI...!' 'pratijJA kaba? kisalie?' 'jaba taskara terA apaharaNa kara le gayA thA aura maiMne tujhe lAne kA bIr3A uThAyA thA, taba maiMne eka saMkalpa kiyA thA ki...' 'kAhe kA saMkalpa?' 'mahArAjA ne ghoSaNA kara dI thI ki, jo koI vyakti rAjakumArI ko le AegA use merA AdhA rAjya dUMgA aura rAjakumArI kI zAdI usake sAtha kara duuNgaa|' isa taraha terI-merI zAdI to hogI hI, yadi maiM tujhe surakSita lauTA For Private And Personal Use Only
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 262 sura aura svara kA subhaga milana lAU~ to! yadi zAdI hogI to hama donoM eka mAha taka nirmala brahmacarya kA pAlana kreNge|' __ tujhe maiM livA lAyA surakSita! mujhe apanI pratijJA kA pAlana karanA cAhie na?' ___ guNamaMjarI ne vimalayaza kI A~khoM meM A~kheM DAlate hue dekhA...! usane una A~khoM meM nirmalatA... pavitratA kA teja dekhA...| pyAra kI khuzbU dekhI... aura guNamaMjarI ke aMga-aMga meM pavitratA kI eka lahara-sI utthii| usakI dehalatA kaMpita huI... vaha bolI : 'jo ApakI pratijJA vahI merI pratijJA, mere nAtha! eka mAha deha se alaga raheMge, para dila se to koI judA, nahIM kara sakatA mujhe!' vimalayaza kI A~kheM khuzI ke mAre chalaka aayiiN| gadgad svara meM usane kahA : 'maMjarI, sacamuca tU mahAna hai...|' 'mujhe mahAnatA denevAle to Apa hI he mere prANanAtha! Apako pAkara maiM kRtArtha ho gaI huuN| merA jIvanasvapna sAkara bana gayA, maiM kitanI khuza hU~...! Apa mere sarvasva heN| 'maMjarI, tujhe vINAvAdana sunanA acchA lagatA hai na?' 'ekadama!! Aja dina taka to dUra hI se kevala dhvani sunatI thI... aba se to... Aja to darzana aura zravaNa dono mileMge, dhanya ho jAU~gI!' 'devI... saMgIta ke sahAre hama apane prema ko divya tapazcaryA meM DhAla deNge...| apanA prema AtmA se AtmA kA, dila se dila kA prema bnegaa| deha aura iMdriyoM ke avarodhoM ko dUra karake divya prema kA setu banAe~ge, hama apane bIca dvaita bhAva nahIM rahane deNge| guNamaMjarI ke suMdara, sukumAra nayana acala zraddhA se vimalayaza ko nihArane lge| phira bhI vaha saba kyA thA? eka bholI hiranI-sI patnI ke sAtha chalAvA! vimalayaza ke dila meM mauna pIr3A kI kasaka gaharAne lgii| vaha khar3A huA... aura apanI vINA ko utsaMga meM lekara guNamaMjarI ke sAmane baiTha gayA / vINA ke tAra jhaMkAra kara utthe| surAvalI kI lahareM havA ke sAtha-sAtha AMdolita hone lgii| vINA ke tAroM para usakI U~galiyA~ jaise svaroM kI gulachar3I bana gayI... aura usa surAvalI ke sAtha lAvaNyapuMja sI guNamaMjarI ke For Private And Personal Use Only
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sura aura svara kA subhaga milana 263 kokila kaMTha kA svaramAdhurya ghulane lagA...! donoM ke prANa svarasaritA meM gahare DUba gye| rojAnA rAta ko isI taraha svarNadIpakoM ke suhAvane maddhima prakAza meM vINAvAdana hotA rahatA hai...| donoM kI AtmA kA advaita bhAva gAr3ha banatA hai| bAda meM donoM padmAsanastha banakara zrI navakAra maMtra ke dhyAna meM lIna banate haiM... kabhI vimalayaza guNamaMjarI ko zrI navakAra maMtra kA prabhAva spaSTa karanevAlI kahAniyA~ sunAtA hai...| guNamaMjarI bhAvavibhora hokara kathAmRta kA pAna karatI kabhI vimalayaza guNamaMjarI ko dArzanika siddhAMtoM ko samajhAtA hai| jIvana ke rahasyoM ko kholakara batAtA hai...| anaMta-asIma jIvana kI bAteM sunakara guNamaMjarI prasanna ho uThatI hai| dhIre-dhIre guNamaMjarI dArzanika bAtoM kA ciMtana karatI hai| dina guz2arate haiM, dariye para se guz2aratI laharoM kI bhaaNti| vimalayaza ko zraddhA hai : eka mahinA pUrA hote avazya amarakumAra ko A pahu~cane caahie| usakA dila, usakA hRdaya zraddhA ko hAra nahIM gayA thaa| use vizvAsa thA : 'merA satItva vijetA banakara rahegA' mahIne meM kevala tIna dina hI zeSa rhe| guNamaMjarI ke hRdaya meM prema kA jvAra uphanane lagA hai| vimalayaza kI nigAheM dUra-dUra amarakumAra ko khoja rahI hai| usakA ataHkaraNa use Azvasta banAtA hai| usakI vAmacakSu sphurAyamAna hone lagI haiM... usakA dila avyakta AnaMda meM DUbA jA rahA hai| rAjamahala ke jharokhe meM baiThA huA vimalayaza rAjasabhA meM jAne ke lie khar3A huA | navakAra maMtra kA smaraNa kiyA aura rAjamahala ke sopAna utarane lgaa| itane meM sAmane se saubhAgyavatI striyoM kA Agamana se zubha zakuna kA huaa| zubha zakunoM se prasanna citta hokara vimalayaza rAjasabhA kI tarapha claa| For Private And Personal Use Only
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra karama kA bharama na jAne koya www.kobatirth.org ,,ZAMANI NOTA a pada med det samt t 39. karama kA bharama na jAne koya TAEXT KEKETEATTEFTM 1 v/jc. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir .... 264 rAjasabhA lagI thI / mahArAjA guNapAla ke samIpa ke siMhAsana para hI vimalayaza baiThA thA / rAjasabhA kI kAryavAhI roz2AnA kI taraha cala rahI thii| itane meM dvArapAla ne Akara mahArAjA ko praNAma kara ke nivedana kiyA : 'mahArAjA, eka paradezI sArthavAha Apake darzana ke lie AnA cAhatA hai! unheM AdarapUrvaka bhItara le aao|' For Private And Personal Use Only mahArAjA ne AjJA dI / dvArapAla namana kara ke pichale kadama vApasa lauTA aura rAjasabhA meM eka tejasvI gauravadana yuvaka sArthavAha ne praveza kiyaa| vimalayaza kI nigAheM sArthavAha ke cehare para lagI... aura vaha cauMka uThA... 'oha... yaha to mere svAmInAtha ! amarakumAra ! A gaye... maNizaMkha muni kA vacana satya siddha huA...!!' vimalayaza ne apane manobhAvoM ko cehare para Ane nahIM diyA! sArthavAha ne Akara mahArAjA ko praNAma kiyA aura ratnajar3ita thAla meM saje hue qImatI javAhirAta ko upahAra svarUpa prastuta kI / mahArAjA ne Adara pUrvaka naz2arAnA svIkAra kiyA aura sArthavAha ko rAjasabhA meM ucita sthAna diyaa| sArthavAha ne vinamra svara meM nivedana kiyA : 'mahArAjA, maiM caMpAnagarI kA sArthavAha amarakumAra hU~... bAraha barasa se deza-videza meM paribhramaNa karate hue vyApAra kara rahA hU~... Aja sabere hIM benAtaTa ke kinAre para mere bIsa jahAz2a lekara A pahu~cA hU~... ApakI meharabAnI ho to yahA~ para vyApAra karanA cAhU~gA / ' 'avazya... sArthavaha! mere rAjya meM tuma bar3I khuzI se vyApAra kara sakate ho!' 'ApakI bar3I kRpA huI mujha para, !' vimalayaza to kabhI kA rAjasabhA meM se nikalakara apane mahala meM pahu~ca gayA thaa| usane apane ekadama vizvasta AdamiyoM ko bulA liyA aura gupta yaMtraNAkakSa meM jAkara unase kahA :
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 265 karama kA bharama na jAne koya 'tumane Aja rAjasabhA meM Aye hue sArthavAha ko dekhA hai na?' 'jI hA~...' 'samudra ke kinAre para usake bIsa jahAz2a khar3e haiM... tumheM yahA~ se mere nAma se aMkita sabhI qImatI alaMkAra le jAnA hogA... aura una jahAz2oM meM isa DhaMga se chupA denA ki kisI ko z2arA bhI saMdeha na Ae, na hI mAlUma ho sake... itanA kArya karake mujhe samAcAra denaa|' 'jaisI ApakI AjJA, kArya ho jaaegaa|' vimalayaza ne AdamiyoM ko tijorI meM se AbhUSaNa nikAlakara de diye| alaMkAroM ko apane kapar3oM meM chupAkara vaha rAjapurUSa samudra ke kinAre para gye| amarakumAra ke rakSaka jahAz2oM kI rakSA karane ke lie tainAta khar3e the| rAjapurUSoM ne kahA : 'hama mahArAjA kI AjJA se Aye haiN| hameM tumhAre seTha ke sabhI jahAz2a dekhane haiN|' 'padhArie... jahAz2a para! hamAre seTha bhI abhI-abhI vApasa lauTe haiM, rAjasabhA meM se!' rakSaka loga rAjapurUSoM ko jahAz2a para le gye| amarakumAra se mile / do rAjapurUSa amarakumAra se batiyAne lge| dUsare do AdamI eka ke bAda eka jahAz2a meM, sAtha meM lAe hue gahane chipAte hue Age bar3hate gye| kArya bar3I kuzalatA se nipaTAkara ve vApasa amarakumAra ke jahAja para A gye| ___ 'seThajI, Apake jahAjoM meM to deza-videza kA adabhuta mAla bharA huA hai| yaha sArA kA sArA mAla benAtaTa nagara meM bika jAegA... aura Dhera sArI saMpatti kamAkara jAoge!' ___'benAtaTa kI khyAti sunakara to maiM yahA~ para AyA hU~... mahArAjA ne bhI mujhapara bar3I meharabAnI kI... mujhe vyApAra karane kI anumati dI...' 'para seTha, eka bAta dhyAna meM rakhanA...' 'kyA bAta?' 'hamAre mahArAjA nyAya-nIti aura ImAnadArI ke bar3e pakSapAtI heM... isalie vyApAra karate samaya...' 'oha... samajha gayA... merA bhI yahI siddhAMta hai... nyAya-nIti hI mere vyApAra kI mukhya AdhArazilA hai|' For Private And Personal Use Only
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 266 karama kA bharama na jAne koya 'taba to tuma yahA~ para vipula saMpatti arjita kara skoge|' rAjapurUSa nAva meM baiThakara vApasa kinAre para lauTa Aye aura sIdhe vimalayaza ke pAsa pahu~ca gye| vimalayaza ko samAcAra de diye| vimalayaza ne kahA : 'aba tuma jAo aura senApati mRtyuMjaya ko mere pAsa bhejo|' mRtyuMjaya kucha hI dera meM upasthita huaa| 'AjJA kIjie... mujhe kaise yAda kiyA?' 'mRtyuMjaya, mere mahala meM se mere ratnajar3ita AbhUSaNoM kI corI ho gayI hai|' 'Apake vahA~ para corI?' mRtyuMjaya kI bhauheM khiMca gyiiN| 'hA~... aura vaha corI karanevAlA kauna hai... usakA mujhe khyAla bhI A gayA 'kauna hai vaha cora?' 'Aja AyA huA vaha sArthavAha! maiMne rAjasabhA meM jaba pahale-pahale use dekhA taba hI mujhe mahasUsa ho gayA thA ki yaha AdamI bAhara se jitanA bhalAbholA lagatA hai... bhItara se vaisA nahIM hai...' 'taba to use baMdI banAkara yahA~ lA kara paTaka dUMgA!' 'nahIM... tuma jAo... usake pAsa... use thor3A dhamakAnA... phira usake jahAjoM kI talAzI lenA... corI kA mAla pakar3o... mAla yadi mila jAe... to use pakar3akara yahA~ mere pAsa le Ao... aura hA~, tumhAre sAtha maiM apane AdamiyoM ko bhI bhejatA huuN| ve abhI-abhI usa sArthavAha se milakara Aye haiN|' mRtyuMjaya apane vizeSa sainika daste ko sAtha lekara, vimalayaza ke AdamiyoM ke sAtha samudra ke kinAre para jA dhamakA | amarakumAra use kinAre para hI mila gyaa| 'senApati, yaha he amarakumAra sArthavAha...' vimalayaza ke AdamiyoM ne amarakumAra kA paricaya krvaayaa| zreSThI yaha heM hamAre senApati mRtyuMjaya! Apase milane ke lie yahA~ para padhAre haiN|' AdamiyoM ne senApati kA paricaya karavAkara Ane kA kAraNa batAyA... itane meM to mRtyuMjaya bola uThA... For Private And Personal Use Only
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir karama kA bharama na jAne koya 267 'milane ke lie nahIM AyA hU~... sArthavAha... tumhAre jahAjoM kI mujhe talAzI lenA hai!' 'para kyoM?' 'hamAre mahArAjA vimalayaza ke mahala meM Aja hI corI huI hai aura usa corI kA mAla tumhAre jahAz2oM meM hone kA zaka hai...|' __'Apa kyA bola rahe haiM senApati? Apake mahArAjA ke vahA~ corI ho aura mAla mere jahAz2oM meM A jAe? azakya! bilakula saMbhava nahIM hai...' 'sArthavAha, para dekha lene meM harja kyA hai? yadi mAla nahIM milA to tuma nirdoSa siddha ho jAoge... aura agara mAla mila jAe to kArAgAra meM tumheM pahu~cA dUMgA...' __'ThIka hai... talAzI le sakate ho... para isa taraha paradezI sArthavAha ko parezAna karanA tumheM zobhA nahIM detA...!!' amarakumAra baukhalA utthaa| 'aura paradeza meM Akara... rAjamahala meM corI karanA tumheM bhI zobhA nahIM detA, sArthavAha... samajhe nA?' ___ 'pahale corI sAbita karo... bAda meM ilaz2Ama lagAnA!' amarakumAra gusse se tar3apa utthaa| mRtyuMjaya ne apane sainikoM ko, vimalayaza ke AdamiyoM ke sAtha jahAz2oM kI talAzI lene ke lie bhejA / amarakumAra ne bhI apane AdamI sAtha meM bheje / mRtyuMjaya amarakumAra ke pAsa hI baitthaa| karIbana eka prahara bIta gyaa| sainika vimalayaza ke nAma se aMkita svarNa AbhUSaNa lekara kinAre para Aye / amarakumAra ke AdamiyoM ke cehare utare hue the| amarakumAra ne Ate hI apane AdamiyoM se puuchaa| 'kyoM? kyA huA?' 'kyA honA thA? corI kA mAla mila gayA, seTha! tumhAre jahAz2oM meN|' sainikoM ne AbhUSaNoM kA Dhera banA diyA mRtyuMjaya ke sAmane! mRtyuMjaya ne amarakumAra ke sAmane dekhA... amarakumAra hataprabha sA ho gayA... usakI A~khoM meM bhaya aMkita huaa| ___ 'kahie... sArthavAha... yaha kyA hai? kyA deza-videza meM ghUmakara isa taraha coriyA~ karakarake hIM karor3oM rupaye kamAye haiM kyA?' For Private And Personal Use Only
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir karama kA bharama na jAne koya 268 mRtyuMjaya ne amarakumAra ke samakSa dA~ta piise| usane apane sainikoM ko AjJA kI : 'sabhI jahAz2oM para kabjA kara lo| isa cora ke tamAma AdamiyoM ko baMdI banA lo... aura kArAgRha meM baMda karo do!' amara kI tarapha dekhakara mRtyuMjaya ne kar3e zabdoM meM kahA : 'seTha, tumheM mere sAtha AnA hai| hamAre mahArAjA vimalayaza ke pAsa tumheM le jAyA jAegA! 'mahArAjA kA nAma to guNapAla hai na...?' 'dusare mahArAjA he vimalayaza | mahArAjA guNapAla ke dAmAda he... Adhe rAjya ke mAlika ve haiN|' ___ amarakumAra para jaise ki bijalI girI! vaha bilakula mUDha-sA ho gyaa| senApati ke sAtha balAt khiMcatA huA claa| usakI samajha meM nahIM A rahA thA ki yaha saba huA kaise? corI maiMne kI nahIM hai... na maiMne karavAyI hai... aura corI kA mAla mere jahAz2oM meM A kaise gayA? isa paradeza meM merA hai bhI kauna? yahA~ mujhe kauna pahacAnatA hai? merI saccI bAta ko bhI yahA~ mAnegA kauna? maiM to mAla ke sAtha pakar3A gayA hU~| aura corI kI sajA? kyA yaha rAjA mujhe sUlI para car3hA degA? kArAgAra meM baMda kara degA? merI bAkI jiMdagI kyA kaidakhAne kI salAkhoM kI oTa meM bItegI? vimalayaza kA rAjamahala A gayA thA | mahala ke eka guptakhaMDa meM amarakumAra ko biThAkara mRtyuMjaya ne kahA : ___'vyApArI ke bhesa meM chupe hue Thaga... tU yahIM para baiTha / maiM jAkara mahArAja se nivedana karatA hU~ ki cora pakar3a liyA gayA hai aura use yahA~ para le AyA 'cora... Thaga...' amarakumAra jiMdagI meM pahalI bAra aise kaThora zabda sunatA hai... usakA hRdaya Tukar3e-Tukar3e ho jAtA hai... usakA sira jaise phaTA jA rahA thA... mRtyuMjaya kamare kA daravAz2A baMda karake vimalayaza ke samakSa upasthita huaa| 'mahArAjA ApakI AjJA ke anusAra cora ko mahala ke gupta kamare meM baMda kara diyA hai| aba kyA karanA hai?' For Private And Personal Use Only
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org karama kA bharama na jAne koya 269 'jahAz2oM kA sArA mAla mere rAjamahala meM rakha do / jahAz2oM ke AdamiyoM ko ThIka DhaMga se rakhanA / ve loga to becAre nirdoSa aura niraparAdhI haiM... para unheM rakhane haiM apane adhikAra meM ! ' 'isa cora kA kyA karanA hai?' 'use maiM samhAla lU~gA!' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mRtyuMjaya ne vimalayaza kI AjJA ke anusAra jahAz2oM kA mAla sArA kA sArA vimalayaza ke mahala ke bhUmigRha meM lAkara rakha diyaa| jahAz2oM ko kinAre para laMgara DAla kara bA~dha diyaa| jahAz2a ke AdamiyoM ke lie rahane kI bhojana kI sArI vyavasthA karake unheM pahare meM rakha diyA / vimalayaza ne mAlatI ko bulAkara kahA : 'mAlatI, eka mehamAna Aye haiN| unake bhojana vagairaha kI vyavasthA tujhe karanI hai... cala, mere sAtha tujhe mehamAna kA kamarA dikhA dU~ !' vimalayaza ne mAlatI ko amarakumAra kA kamarA dikhA diyaa| hAlA~ki mAlatI samajha to gayI thI ki yaha mehamAna gunahagAra hai| paraMtu usane vimalayaza se 'kauna hai? kahA~ se Aye haiM... kyA nAma hai?' vagairaha pUchanA ucita nahIM maanaa| zAma ke samaya mAlatI ne amarakumAra ke kamare meM jAkara pAnI aura bhojana rakha diyaa| sone ke lie bichaunA bichA diyaa| phira eka nigAha se amarakumAra ko dekhA 'lagatA to hai kisI bar3e khAnadAna kA yuvaka ... kyA patA! kyA aparAdha kiyA hogA isane ? maunarUpa se kAma nipaTAkara mAlatI cala dii| vimalayaza guNamaMjarI ke pAsa gyaa| guNamaMjarI ne khar3e hokara vimalayaza kA svAgata kiyaa| usane vimalayaza ko praphullita dekhA... vaha zaramA gayI.... vaha samajha rahI thI 'aba pratijJA pUrNa hone meM kevala tIna dina kA samaya zeSa hai... isalie vimalayaza kAphI khuza-khuza naz2ara A rahA hai| 'devI, tuma tIna dina aba pitAjI ke ghara para jAkara raho, to ThIka hogA!' 'para kyoM?' guNamaMjarI cauMka uThI / 'yaha mana bar3A caMcala hai na? zAyada koI galatI kara baiThe to ? pratijJA acchI taraha pUrI ho jAe phira ciMtA nahIM ! ' guNamaMjarI kA ceharA zarama se lAla-lAla ho gyaa| usane vimalayaza kI AjJA, binA kucha dalIla kiye, mAna lI... mAlatI ko yathAyogya sUcanAe~ dekara guNamaMjarI apane pitA ke mahala para calI gyii| For Private And Personal Use Only
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora, jo thA mana kA mora 270 ___ vimalayaza ke lie aba maidAna sApha ho gayA thA! amarakumAra ko sabaka sikhAne kI yojanA usane mana meM socI thI... usane eka rAta yU hI bItane dI... vaha amarakumAra ke pAsa gayA hI nhiiN| idhara amarakumAra adhIra ho gayA thA... 'kaba rAjA mujhe bulAyegA? yahA~ para khAne kI rahane kI suvidhA acchI hai... para vaha to sUlI para car3hAne se pahale aparAdhI ko manapasaMda bhojana yA anya kucha dene kI paddhati hotI hai|' vaha Dara se sahama utthaa| usake zarIra para pasIne kI bUMde ubharane lge| _ 'nahIM... nahIM maiM vinamra zabdoM meM prArthanA karU~gA... hakIkata batA dU~gA... mujhe z2arUra mukti mila jAegI... rAjA itanA to nirdaya nahIM hogA! varanA to mere yahA~ para Ate hI vaha gusse se bokhalA uThatA... aura mujhe saz2A pharamA detA!' __ mere jahAz2oM meM yaha sArA corI kA mAla AyA kaise? kyA mere AdamiyoM ne corI kI hogI? yA phira kisI kautuhalI vyaMtara ne yaha kArya kiyA hogA? hA~... maiMne bacapana meM AcAryadeva se ese vyaMtaroM kI kahAniyA~ sunI thI... kevala parezAna karane ke lie vyaMtara loga aisA karate rahate haiM! auroM ko duHkha dene meM kucha devoM ko... kucha AdamiyoM ko AnaMda milatA hai... maz2A AtA hai! 'aura hA~... surasuMdarI ko yakSadvIpa para choDakara mujhe bhI AnaMda huA thA na? oha! usa pativratA satI nArI ko mauta ke mu~ha meM pheMka dene kA ghora pApa isa taraha Aja udita ho gayA?' amarakumAra ko surasuMdarI kI smRti ho aayii| aura usakI A~kheM bahane lagIM... For Private And Personal Use Only
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora, jo thA mana kA mora 271 s tale [ 40. cora, jo thA mana kA mora HSHY 23) dUsare dina sabere Avazyaka kAryoM se nipaTakara vimalayaza ne suMdara vastraAbhUSaNa dhAraNa kiye| sira para mukuTa rakhA... kAnoM meM kuMDala phne| apane mahala meM maMtraNAgRha meM siMhAsana para baiThA aura apane AdamI ko bhejakara amarakumAra ko apane pAsa bulaayaa| amarakumAra ne Akara, sira jhukAkara praNAma kiyaa| vaha sira jhukAkara khar3A rhaa| vimalayaza ne bar3e dhyAna se amarakumAra ko dekhaa| 'zreSThI, tuma to vANika-vyApArI ho na?' 'jI hA~...' vyApArI hokara corI karate ho...?' 'mahArAja, maiM saca kahatA hU~... maiMne corI nahIM kI hai|' 'are... samAna ke sAtha raMge hAthoM pakar3e jAne para bhI corI kA gunAha kabUla nahIM karate ho! kyA gunAha kabUlavAne ke lie caudahaveM ratana kA prayoga karanA hogA?' _ 'mahArAja, merI samajha meM nahIM A rahA hai ki ApakA mAla mere jahAz2oM meM A kaise gayA? maiMne corI nahIM kI hai|' ___ 'zreSThI, jAnate ho ki yahA~ para tumhe chur3avAnevAlA koI nahIM hai| corI ke sAtha-sAtha kapaTa karanA bhI acchA AtA hai tumheM? isa deza meM corI kI kyA saz2A milatI hai yaha jAnate ho na...?' vimalayaza kA ceharA lAla-lAla ho uThA... tamatamAye hue cehare se usane dhamakAyA... aura amarakumAra behoza hokara z2amIna para gira gayA!!! 'mAlatI...' vimalayaza ne AvAz2a dii| mAlatI daur3atI huI aayii| 'zItala pAnI ke chIMTe DAla isa paradezI para, aura paMkhA lA / ' mAlatI jaldI-jaldI pAnI le AyI aura amarakumAra para chIMTane lgii| vimalayaza paMkhA hilAne lgaa| kucha dera bAda amarakumAra hoza meM aayaa| mAlatI calI gyii| For Private And Personal Use Only
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora, jo thA mana kA mora 272 ___ amarakumAra kI A~khoM meM A~sU chalachalA utthe| usane vimalayaza ke paira pakar3a liye| vaha bebasa hokara gir3agir3Ane lgaa| 'merI sArI saMpatti le lIjie... mere zarIra para dhAraNa kiye hue ye AbhUSaNa le lIjie... mujhe yahA~ se jiMdA jAne diijie...| maiM ApakA upakAra kabhI nahIM bhuluuNgaa| Apa mujha para meharabAnI kareM | maiM ApakI zaraNa meM hU~... mujha para kRpA kIjie... kRpA kIjie...!' 'maiM tumheM chor3a to dU~... para eka zarta hai...|' 'Apa kahe vaise karane ke lie maiM taiyAra hU~... / 'Aja rAta ko maiM tumhe savA sera ghI dUMgA... tumheM mere pairoM ke talavoM me vaha ghI lagAnA-malanA hai| savA sera ghI mere pairoM meM utAra denA hai| bolo, hai kabUla?' 'jI hA~, kabUla hai!' 'to abhI jAo... dina meM ArAma se so jaanaa| rAta ko jaganA par3egA na?' amarakumAra ko usake kamare meM vidA kiyA gyaa| vimalayaza dekhatA rahA... dIna-hIna aura hatAza banakara cale jA rahe amarakumAra ko | usake cehare para smita kI rekhA ubhrii| 'auroM ko duHkha dene meM khuzI manAnevAle ko thor3e duHkha kA anubhava karavAnA z2arUrI hai!' __ paraMtu dUsare hI pala usakA hRdaya duHkhI ho gyaa| 'nahIM, nahIM aba... unheM aura duHkhI nahIM karanA hai... bheda khola dU~... unheM Azcarya meM DAla duuN...|' __'nahIM... aisI jaldabAjI nahIM karanI hai...| unake dila meM mere lie kitanI jagaha hai? kaise bhAva haiM? yaha jAna lenA cAhie | bAraha-bAraha sAla bIta cuke haiM, dila ke bhAva agara badala gaye hoM to? mujhase jo gussA thA abhI utarA nahIM ho to?' ___ unake sAtha dUsarI koI aurata nahIM hai... arthAt unhoMne dUsarI zAdI to nahIM kI hai, aisA aMdAjA lagatA hai| unake dila meM merA tyAga karake pachatAvA to huA hI hogA... merI smRti bhI unake dila-dimAga meM hogI hii| kabhI insAna kaSAya se vivaza hokara na karane yogya kara DAlatA hai, para pIche se vaha pachatAtA hai...| 'phira bhI bAtoM hI bAtoM meM kala maiM unase pUcha bhI lU~gA | mere saMbaMdha meM unake For Private And Personal Use Only
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 273 cora, jo thA mana kA mora bhAva bhI jAna lU~gA... bAda meM hI rAja kholuuNgaa| vilaMba nahIM karanA hai... kala hI maiM apane rUpa meM... apane sacce rUpa meM pragaTa ho jaauuNgaa...|' __merA saccA rUpa... merI vAstavikatA jAnakara guNamaMjarI ko kitanA Azcarya hogA? vaha stabdha ho jAegI! mahArAjA, mahArAnI... sArA rAjaparivAra Azcarya ke sAgara meM DUba jAegA! nagara meM kitanA kautUhala phailegaa| sabhI logoM ke dila meM kitane taraha ke savAla uTheMge... una saba kA ucita evaM upayukta samAdhAna bhI karanA hogaa| hAlA~ki, samAdhAna karate samaya pUrI sAvadhAnI rakhanI hogii| mahArAja se to yakSadvIpa kI ghaTanA kahanI hogI, para guNamaMjarI se to bilakula nahIM kahI jA sakatI! kyA patA use amarakumAra ke prati abhAva yA vitRSNA paidA ho jAe to? usake sAtha zAdI karane se inkAra hI kara baiThe to?' vimalayaza apane kamare meM calA gyaa| idhara amarakumAra AzA ke taMtuoM meM bandhA huA apane kamare meM phuNcaa| kaI taraha se vicAra A-Akara use gherane lge| __'savA sera ghI... isa rAjA ke pairoM ke talave meM malanA hai| kyA itanA ghI isake pairoM meM utara jAegA? usane paira dikhane meM to kitane mRdu haiM... kaumala haiM... aura yadi ghI isake pairoM meM nahIM utara pAyA to? yadi utara jAe to, to mukti ho jAegI... aura kisI bhI jahAz2a meM baiThakara vApasa caMpAnagarI pahu~ca jAU~gA! phira se vyApAra karake dhana kamA luuNgaa| aura vyApAra nahIM karU~ to bhI clegaa| pitAjI ke pAsa DheroM saMpatti hai... saba Akhira merI hI hai na?' ___ mAlatI ne bhojana ke thAla lekara kamare meM praveza kiyaa| amarakumAra ko khAne kI rUci hI nahIM thii| usane bhojana karanA asvIkAra kiyaa| ___ 'bhojana to kara lo bhAI, bhAI... sukhaduHkha to Ate-jAte haiM... jaise karama kiye ho vaise phala to bhugatane hI par3ate haiM!' / amarakumAra ke dila para mAlatI ke zabda tIra banakara cubha rahe the, para usane barabasa suna liyaa| usakA dila do-TUkar3e huA jA rahA thaa| dila para patthara rakhakara usane thor3A sA bhojana kara liyaa| mAlatI calI gyii| amarakumAra vahIM z2amIna para leTa gyaa| use nIMda A gyii| jaba vaha jagA to sA~jha Dhalane ko thii| zAma ko usane kevala dUdha hI piyA / aura vimalayaza ke saMdeza kI pratIkSA meM baiThA rhaa| For Private And Personal Use Only
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora, jo thA mana kA mora 274 rAta kA prathama prahara zurU huA hI thA ki bulAvA A gyaa| amarakumAra pahu~cA vimalayaza ke kamare meM | savA sera ghI se bharA huA pAtra use sauMpA gayA / ___ 'suno seTha maiM so jAU~... mujhe nIMda bhI A jAe... to bhI tuma apanA kAma cAlU rkhnaa| cAra prahara meM itanA ghI pairoM ke talave meM mala-mala kara utAra denA hai!' 'jI hA~, ApakI AjJA ke mutAbika kruuNgaa|' vimalayaza so gyaa| amarakumAra ne vimalayaza ke pairoM ke talave meM ghI malanA prAraMbha kara diyaa| zayanakakSa meM svarNadIpakoM kA ujAlA phaila rahA thaa| ___ eka prahara bItA, dUsarA prahara bhI samApta ho gyaa| amarakumAra ne ghI ke baratana meM naz2ara DAlI to abhI to pAva bhAga kA ghI bhI kama nahIM huA thaa| vaha ghabarA utthaa| 'oha... bhagavAna! do prahara to bIta gaye... kevala do prahara hI bAkI haiM... abhI to itanA sArA ghI bAkI hai| kisI bhI hAlata meM itanA ghI to pairoM ke talave meM utarane se rahA...| 'yahA~ se merI mukti nahIM hogii| jiMdagI yahIM bitAnI hogI kyA? oha... maiM kyA karU~? kucha sUjhatA bhI to nahIM hai|' __ vaha khar3A huaa| vimalayaza sira para kapar3A pUrA ba~ka kara soyA huA thaa| usane barAbara dhyAna se vimalayaza ke cehare ko dekhA | usane mana hI mana nirNaya kiyA ki, rAjA to sacamuca so gayA hai| vaha punaH apanI jagaha para baiTha gayA | mana meM kucha socA aura ghI kA baratana uThAkara apane hoThoM se lagAyA... eka ghuTa... do ghuTa piye... itane meM to vimalayaza ekadama khar3A ho gayA, aura amarakumAra ke hAtha pakar3ate hue vaha cillAyA : 'kyoM be cora, aba bhI bola de ki maiM cora nahIM huuN| yaha corI nahIM kara rahA hai to kyA kara rahA hai? aba terA aMtakAla naz2adIka A gayA hai!' amarakumAra to Dara se mUr3ha-sA ho uThA... turaMta behoza hokara z2amIna para gira pdd'aa| vimalayaza ne ThaMDe pAnI ke chIMTe dekara havA karanA zurU kii| amarakumAra ne A~kheM kholiiN| Dara ke mAre usakA zarIra havA se kA~pate sUkhe patte kI bhA~ti tharrA rahA thaa| vaha khar3A huA... usakI A~kho meM se A~sU girane lge| 'tujhe bacapana se hI corI karane kI Adata lagatI hai... nahIM? tU hai kauna? kisa nagara kA rahanevAlA hai? tere mAtA-pitA kauna haiM? zAdIzudA hai yA ku~ArA hai?' For Private And Personal Use Only
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 275 cora, jo thA mana kA mora amarakumAra ne sisakiyA~ bharate hue apanA paricaya diyA : 'mahArAjA, maiM caMpAnagarI ke dhanAvaha seTha kA ekalautA beTA amarakumAra huuN| caMpA kI hI rAjakumArI surasuMdarI aura... maiM hama donoM sAtha-sAtha hI adhyayana karate the| eka dina majAka meM maiMne use pUche bagaira usake A~cala meM ba~dhI huI sAta kaur3iyA~ le lI aura saba ko miThAI baaNttii| usane mujhe kAphI kharI-khoTI sunaayii| maiMne mauna rahakara saba kucha suna liyA / para maiMne apane mana meM isa ghaTanA kI gA~Tha lagA lii| phira to kismata se hamArI zAdI huii| hama paradeza jAne ke lie nikle| rAste meM yakSadvIpa aayaa| aura purAnI kInAkazI ko yAda karake maiMne use vahA~ para akelI nidrAvasthA meM chor3a diyaa| usakI sAr3I ke chora para sAta kaur3iyA~ bA~dhakara likha DAlA ki 'sAta kaur3iyoM maiM rAja le lenaa|' ___ 'oha... are...! usa becArI kA kyA huA hogA? mujhe kaisI durbuddhi sujhI? usa dvIpa para koI bhI AdamI nahIM milatA thA... aura vahA~ kA yakSa bhI bar3A krUra thA!!' ___ 'to kyA tumheM jarA bhI dayA nahIM AyI... isa taraha apanI abalA patnI kA tyAga karate hue?' vimalayaza ne savAla kiyaa| aura amarakumAra phUTa-phUTakara ro pdd'aa| rote-rote vaha bolA : 'maiMne strI-hatyA kA ghora pApa kiyA hai| maiMne vizvAsaghAta kiyA, dhokhA diyA | maiM mahApApI huuN| vaha mere pApa isI bhava meM udita hue haiM Aja | mahArAja, mujhe Apa sUlI para car3hA dijie... mujhe jInA hI nahIM hai!!!' 'amarakumAra, tumhArI vaha patnI thI kaisI, vaha to batAo z2arA?' 'mahArAjA, maiM kyA bayAna karU~? usameM aginata guNa the| rUpa meM to vaha urvazI thI... raMbhA thI... maiM apane mu~ha kyA apanI patnI kI prazaMsA karU~? paraMtu...' 'tumheM apanI usa patnI kI yAda to satAtI hogI na?' 'pala-pala yAda AtI hai mahArAjA, usako chor3a dene ke bAda eka bhI rAta aisI nahIM guz2arI hai ki maiMne usakI yAdoM meM khoyA-khoyA royA na hoU~!' 'to kyA usako tumase kama prema thA?' 'prema? vaha mere lie cakorI thI... maiM usake lie cakora thaa| hamArI prIta abhedya thI, accheda thii|' 'to phira TUTa kyoM gayI?' For Private And Personal Use Only
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org cora, jo thA mana kA mora 'prIta TUTI nahIM hai... prIta to akhaMDa hai!' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 276 'isakA sabUta kyA ?' 'maiMne anya kisI bhI aurata ke sAtha zAdI na karane kA saMkalpa kiyA hai|' 'to kyA tumane bAraha sAla meM kisI strI ke sAtha zAdI nahIM kI hai|' 'kI bhI nahIM hai aura bhaviSya meM karanevAlA bhI nahIM hU~ !' 'taba to tumhArI prIta saccI hai, amarakumAra ! eka bAta pUcha~ ? mAna lo ki koI AdamI tumheM tumhArI apanI patnI ke samAcAra de to... kyA nAma batAyA thA tumane apanI patnI kA?' 'surasuMdarI!' 'vAha, kitanA bar3hiyA nAma hai!' vaha surasuMdarI jiMdA hai aura amuka jagaha para hai| to kyA karoge tuma?' 'mahArAja, ye sArI bAte pUchakara aba Apa mujhe kyoM jyAdA duHkhI kara rahe haiM? vaha jiMdA ho hI nahIM sakatI ! usa yakSadvIpa para rAta rahanevAlA sabere kA sUraja dekhatA hI nahI haiM kabhI / ' 'phira bhI mAna lo ki tumhArI patnI apane puNya ke bala se, usake zIlasatItva ke prabhAva se jiMdA rahI ho to...??? jAkara 'to..... to maiM apanA parama saubhAgya mAnU~gA... vaha jahA~ para bhI ho..... usake caraNoM meM sira rakha dU~... kSamA mAgU~gA mere aparAdhoM kI... para vaha saba korI kalpanA hai, mahArAja !!! 'yaha to amarakumAra... tuma khuda abhI duHkha meM pha~se ho... Aphata meM ghire ho... isalie itanI namratA batA rahe ho... aisA mAnU~ to ?' 'sahI khyAla hai ApakA ... Apa merI bAta saca mAna hI nahIM sakate ? cU~ki maiM ApakA gunahagAra hU~ na ?' For Private And Personal Use Only 'nahIM, aisA to nahIM... tuma aparAdhI ho isalie tumhArI bAta galata mAna lU~, vaisA maiM nahIM huuN| para AdamI kA aisA svabhAva hotA hai ki duHkha meM namra rahatA hai... aura duHkha ke jAne para phira abhimAna kA putalA bana jAtA hai ! tuma abhI to apanI patnI se kSamA mA~gane kI bAta kara rahe ho... use yAda kara karake A~sU bahA rahe ho... para usake vApasa mila jAne para phira se usake sAtha anyAya nahIM karoge, isakA kyA bharosA ?'
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cora, jo thA mana kA mora amarakumAra mauna rahA kucha pala kucha socakara vaha bolA : 'dUsare AdamI ko to zabdoM se hI bharosA diyA jA sakatA hai, mahArAja! hRdaya ko to batAyA bhI kaise jAe ? paraMtu mahArAja, Apa merI jiMdagI kI nijI bAtoM meM itanI rUci dikhA rahe haiM, vahI mere lie to bar3I bAta hai| mere pApoM kA phala to mujhe yahIM para mila jAegA... aba to mujhe usakA duHkha bhI nahIM hogA !' 277 'amarakumAra, maiM tumhArI nijI jiMdagI meM isalie itanI rUci dikhA rahA hU~... cUkiM tumhArI patnI mere pAsa hai... merI zaraNa meM hai !' amarakumAra kI A~khe Azcarya se caur3I ho gyii| vaha khar3A ho gayA..... usane vimalayaza ke dono kaMdho ko pakar3a liyA aura kahA : 'mahArAja, kahA~ hai merI patnI...? kahIM Apa mere jale ghAva para namaka to nahIM chir3aka rahe haiM? mahArAjA batAie... mujhase kahie... mujha para kRpA kIjie! mere mahArAjA... dayA kIjie ... ' amarakumAra phaphaka-phaphakakara ro par3A / vimalayaza ne kahA : 'kumAra, tuma yahIM para baittho| maiM tumhArI patnI ko kucha dera meM tumhAre pAsa bheja detA hU~... paraMtu aba maiM tumase phira kabhI nahIM milU~gA / ' vimalayaza zayanakakSa ke samIpa ke kamare meM gayA / padmAsanastha baiThakara 'rUpaparivartinI' vidyA kA smaraNa kiyA / aura vaha surasuMdarI bana gayA / maMjUSA meM se suMdara vastra - alaMkAra nikAle / solaha zrRMgAra sajAe... baiThakara zrI navakAra maMtra kA jApa kiyaa| usakA dila AhlAda kI anubhUti se bhara aayaa| aura usane jahA~ para amarakumAra baiThA huA thA usa kamare meM praveza kiyA / For Private And Personal Use Only phaTI-phaTI A~khoM se... phar3akate hue dila se amarakumAra ne surasuMdarI ko dekhaa| donoM ke naina mile| amarakumAra daravAz2e kI ora daur3A... aura dono hAtha jor3akara surasuMdarI ke caraNoM meM jhukane ko jAtA hai... itane meM to surasuMdarI ne usake donoM hAtha pakar3a lie... use jhukane nahIM diyA.... amarakumAra kI A~khoM meM se A~suoM ke bAdala barasane lge| dUra kahIM para rAta kI khAmoza havA ko thapathapAtI huI caukIdAra kI 'saba salAmata' kI dhvani kauMdhI ... I R
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra eka astitva kI anubhUti www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SALOMON SARANDA WANAAM // / 41. eka astitva kI anubhUti 278 'nAtha! Apa kSamA na mA~ge ... Apako kSamA mA~ganI nahIM hai / ' I 'suMdarI, maiMne terA kitanA bar3A vizvAsaghAta kiyA hai / terA akSamya aparAdhI hU~... maiMne tujhe mauta ke dvIpa para asahAya sthiti meM chor3a diyA... tU mere aparAdhoM ko kSamA kara de... maiM sacce dila se kSamAyAcanA karatA hU~... / tU sacamuca hI mahAsatI hai...| tere satItva ke bala para hI tU jiMdA rahI hai... / terA puNyabala prakRSTa hai...| maiMne to tujhe duHkha dene meM koI kasara nahIM rakhI... para tere aginata puNyoM ne tujhako bacA liyaa...| tU sukhI bnii...| para mujhe batA surasuMdarI, tUne ye bAraha sAla kaise guz2Are ? na jAne kitanI yAtanAoM meM se tU guz2arI hogI...? kaise kaise kaSTa tujhe jhelane par3e hoMge... / maiM to kalpanA bhI nahIM kara sktaa...| yaha saba huA bhI mere kAraNa ! ' amarakumAra kA svara A~suoM se sikta thA / rAta kA tIsarA prahara pUrA ho gayA thaa| cauthA prahara prAraMbha ho cukA thA / surasuMdarI ne svastha hokara, yakSadvIpa se lagAkAra eka ke pazcAta eka ghaTanAe~ sunAnI AraMbha kiyA / amarakumAra surasuMdarI kI tarapha TakaTakI bA~dhe hue ... U~cI sA~sa se suna rahA hai saba kucha ! yakSarAja ko vaMdanA karatA hai mana hI to dhanaMjaya aura phAnahAna kI pAzavikatA para thUkatA hai... / corapallI meM pragaTa huI zAsanadevI kI kRpA para mugdha ho uThatA hai| mana... For Private And Personal Use Only ratnajaTI se milanA... naMdIzvara dvIpa kI yAtrA... suMrasaMgItanagara me ratnajaTI aura usakI cAra patniyoM ke nirmala sneha kI bAteM karate-karate to surasuMdarI ro pdd'ii| amarakumAra kI A~kheM bhI gIlI ho gayI / ratnajaTI kI cAra patniyoM ke dvArA dI gayI cAra vidyAe~... benAtaTa nagara meM Akara dhAraNa kiyA huA purUSa rUpa... / 'vimalayaza' nAma yaha saba sunakara to amarakumAra daMga raha gayA! Azcarya se stabdha ho gayA ! 'to kyA vimalayaza vaha tU hI thI ?' amarakumAra kI utsukatA pUcha baiThI / 'jI hA~... svAmInAtha! maiM hI vimalayaza thA!' aura guNamaMjarI ke sAtha kI huI zAdI kI bAta sunakara to amarakumAra ha~sa pdd'aa| rAjya prApti kI bAta sunakara praphullita ho utthaa|
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka astitva kI anubhUti 279 'nAtha... ApakA vacana maiMne pUrA kara diyA hai| sAta kaur3iyoM se rAjya le liyA hai... aba phira yAda mata karAnA...!' 'sacamuca... zrI navakAra maMtra kA prabhAva aciMtya hai|' 'hA~... usI mahAmaMtra ke prabhAva se hI sAre duHkha Tala gaye... sukha mile... yaza phailA aura tumhArA milanA huaa|' "ye sArI terI apUrva zraddhA evaM satItva ke adbhuta camatkAra haiN|' arihaMta paramAtmA kI kRpA hai... bhagavAna paMcaparameSThI kA anugraha hai... nAtha! para... aba Apako merI eka prArthanA svIkAra karanI hogii|' 'mAnanI hI par3egI na hara bAta bhAI... mahArAja kI bAta na mAneM to apanI to khaira nahIM rahegI!' 'nAtha... maiM apane gunAhoM kI mAphI cAhatI huuN| maiMne Apa para corI kA Aropa rakhA... Apako satAyA... mere pairoM meM Apa se ghI malavAyA... Apa mere ina aparAdhoM ko bhulA deMge nA?' 'nahIM re... bacapana kA terA choTA-sA bhI aparAdha barasoM taka nahIM bhUla sakA, taba phira ye sAre aparAdha kaise bhulA dUMgA? vApasa terA tyAga karake calA jaauuNgaa|' 'aba to jAne hI nahIM dUMgI nA...? adRzya hokara pIchA kruuNgii|' 'oha, bApa re... aba to tujhe jarA bhI satAyA nahIM jA sakegA... cAra-cAra vidyAe~ tere pAsa haiM... aura sau hAthIyoM kI tAqata!' 'ghabarAnA mata... usa cora para jaisA muSTiprahAra kiyA... vaisA nahIM karU~gI...! para aba yadi mujhe parezAna karoge to maiM apane bhAI ko bulA lU~gI...!' 'are... maiM to bhula hI gayA yaha bAta! hama caMpAnagarI pahu~ce, taba tU avazya apane una upakArI bhAI-bhAbhiyoM ko apane yahA~ Ane kA nimaMtraNa bhejanA | maiM bhI unake darzana karake kRtArtha banU~gA... 'bahuratnA vasuMdharA...' abhI to maiMne surasaMgIta nagara kI sArI bAteM kahA~ hai kI jaba ve bAteM Apa suneMge to Apa bhAvavibhora ho uTheMge! para saba bAteM maiM Apase taba kaha~gI jaba ki Apa mere aparAdhoM ko kSamA kara deMge!!! 'micchAmi dukkaDaM' 'micchAmi dukkaDaM' For Private And Personal Use Only
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka astitva kI anubhUti 280 donoM ne Apasa meM kSamAyAcanA kara lI... surasuMdarI ne amarakumAra se kahA : 'nAtha, prabhAta meM maiM 'vimalayaza' hoU~gI... mahArAjA ko ApakA saccA paricaya denA hogA | merA bheda bhI unake samakSa kholanA hogA / guNamaMjarI ko bhI sArI paristhiti kA paricaya denA hogA!' 'aura nagara meM bhI to sabase milanA hogA na? mujhe cora se sAhukAra banAnA hogA na?' ___ 'hA~... vaha Aropa bhI utAranA hogA...!!' donoM ha~sa diye mukta mana se| surasuMdarI ne padmAsana lagAkara rUpaparivartinI vidyA kA smaraNa kiyaa| vaha purUSa rUpa meM badala gayI... usane vastra-parivartana kara liyaa| prAbhAtika kAryoM se nipaTakara, amarakumAra ke sAtha dugdhapAna karake vimalayaza mahArAjA guNapAla se milane ke lie rAjamahala pahu~cA | mahArAjA bhI prAbhAtika kAryoM se nipaTakara baiThe hue the| vimalayaza ne mahArAjA ko praNAma kiyA aura unake samIpa baiTha gyaa| 'usa paradezI sArthavAha kI bAta to mujhase guNamaMjarI ne kI! cora nikalA sAhukAra ke bheSa meM! 'mahArAjA, maiM usI viSaya meM Apa se bAta karane AyA huuN|' 'kaho... aura kyA vizeSa samAcAra hai usa cora ke bAre meM?' 'vaha sacamuca cora nahIM hai...| maiMne jAna-bUjhakara use 'cora' ke rUpa meM pakar3avAyA hai... mere yahA~ corI huI hI nahIM hai!!' 'aisA kyoM? kyoM isa taraha karanA par3A?' 'cUMki usa paradezI sArthavAha ne mujhe bAraha sAla pahale dhokhA diyA thaa| mujhe duHkha diyA thaa...|' 'taba to use kar3I saz2A denI cAhie | maiM svayaM karU~gA use sajA / ' 'saz2A to maiMne dI hai| usane kSamA bhI mA~ga lI hai... mahArAjA, vaha merA svajana hai... | maiM chadmaveza meM hU~... sacamuca maiM purUSa nahIM hU~... strI hU~...!' mahArAjA guNapAla to Thage-Thage se raha gaye!! 'kyA bola rahA hai tU vimala?...' mahArAjA vimalayaza kI ora dekhate hI rahe / 'kucha samajha meM nahIM A rahA hai... vimala... tU kucha sAfa-sAfa bAta kara / ' For Private And Personal Use Only
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 281 eka astitva kI anubhUti ___ 'vaha paradezI merA pati amarakumAra hai...| maiM usakI patnI hU~... merA nAma surasuMdarI hai|' 'to phira yaha purUSa veSa... purUSa rUpa...?' 'vidyAzakti hai mere pAsa, mahArAjA! vidyAzakti se maiM manacAhA rUpa banA sakatI hU~...' 'to mere samakSa, mere dekhate hue tU strI kA rUpa banA sakegA? kara dikhA?' vimalayaza ne vahIM para padmAsanastha baiThakara rUpaparivartinI vidyA kA smaraNa kiyaa...| vaha strI-rUpa ho gyaa...| mahArAjA bhItara ke kamare meM jAkara guNamaMjarI ke kapar3e le aaye| vimalayaza ne vaha vastra dhAraNa kara lie | ___ 'oha... tU to sacamuca kI strI hai... para yaha rUpaparivartana kyoM karanA par3A tujhe?' 'mahArAjA, vaha bar3I dAstAna hai, para Apako to batAnI hI hogii| maiM isalie yahA~ para abhI AyI huuN| tAki Apake mana meM mere lie kucha bhI galataphahamI nA rhe|' surasuMdarI ne apane nagara, mAtA-pitA, sAsa-sasura vagairaha kA paricaya diyaa| isake bAda amarakumAra ke sAtha videzayAtrA para nikalanA aura yakSadvIpa para amarakumAra usakA tyAga karake calA jAnA .. taba se lagAkara benAtaTa nagara meM ratnajaTI kA use chor3a jAnA -vahA~ taka kI sArI bAteM kaha sunAyI...| mahArAjA guNapAla to surasuMdarI kI jIvanakahAnI sunakara stabdha ho utthe| 'surasuMdarI... beTI, zrI navakAra maMtra kA prabhAva to adbhuta hai hI... para terA satItva kitanA mahAna hai! usa satItva ke prabhAva se hI tere sAre duHkha dUra hue... sukha Aye... rAjya milaa|' 'mahArAja, usa satItva kI surakSA navakAramaMtra ke prabhAva se hI ho paayii| yadi vaha mahAmaMtra mere pAsa nahIM hotA, to maiM jiMdA hI nahIM rahatI!!!' __ 'terI bAta bilakula sahI hai beTI... para amarakumAra ne tere sAtha bhayaMkara anyAya kiyA hai! ____ 'mere hI pUrvajanma ke pApakarma udaya ko prApta hue| varanA una jaise guNI purUSa merA tyAga na karate! hara eka AtmA ko apane kiye hue zubhAzubha karma bhugatena hI par3ate haiN| mere azubha karma udita hue... aura phira zubha karmoM kA For Private And Personal Use Only
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka astitva kI anubhUti 282 udaya huA to ratnajaTI jaisA vidyAdhara bhAI mila gyaa| cAra-cAra bhAbhiyA~ milIM... vidyAzaktiyA~ milIM... phira Apa jaise pitAtulya mahArAjA mile... guNamaMjarI milI... aura pati se bhI punaH milana ho gyaa|' __'beTI, terA jIvanavRttAMta sunakara merI navakAramaMtra ke prati zraddhA sudRr3ha banI hai... dharma saMbaMdhI vizvAsa avicala huA hai|' 'pitAjI, aba eka mahattvapUrNa kArya karanA hai...' 'bola beTI... tU jo kahe vaha karane ko maiM taiyAra huuN|' 'guNamaMjarI ko samajhAnA!' guNapAla rAjA pala bhara ke lie gahare soca meM DUba gaye / 'use aisA mahasUsa nahIM honA cAhie ki maiMne usake sAtha chalanA kI hai| merI paristhiti, sthiti kA vaha sahaja svIkAra kara le AnaMda se, to mujhe bhI khuzI hogii| yadi use tanika bhI duHkha hogA to merI vedanA kA pAra nahIM rhegaa| "terI bAta sahI hai... paraMtu guNamaMjarI para mujhe pUrA bharosA hai| vaha jaba terI kahAnI sunegI taba tujhase usakA prema zataguNa bar3ha jaaegaa| maiMne use bacapana se hI guNAnurAga kA saMskAra ghuTa ghuTa kara pilAyA hai... | merI beTI guNAnurAgiNI hai... usakI tU jarA bhI ciMtA mata kara!' 'vaha samajha jAegI... bAda meM?' 'usakI zAdI amarakumAra ke sAtha kreNge|' 'maiM bhI yahI soca rahI thii| hama donoM bahaneM sAtha raheMgI... sAtha jieNgii...| use kisI bhI taraha kI pIr3A nahIM hone dUMgI!' 'vaha to mujhe bharosA hai hii|' 'to maiM aba jAU~?' 'nahIM... tU thor3I dera rUka jA, maiM guNamaMjarI ko bulavAkara abhI hI bAta kara detA hU~...| guNamaMjarI kI mA~ ko bulavA letA huuN|' ___'to maiM taba taka pAsa vAle kakSa meM baiThatI huuN| Apa bAta kara leM, bAda meM mujhe bulA lenaa|' surasuMdarI pAsa ke kakSa meM calI gyii| mahArAjA ne guNamaMjarI aura mahArAnI ko bulAkara sArI bAta atha se iti taka sunA dii| guNamaMjarI ke Azcarya kI For Private And Personal Use Only
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 283 eka astitva kI anubhUti sImA na rhii| khuda ne eka aurata se zAdI kI hai, yaha jAnakara vaha sahamIsI raha gyii| mahArAnI bhI vismaya se mugdha ho utthii| 'aba maiM surasuMdarI ko bulAtA huuN|' 'kyA vaha yahIM para hai?' 'hA~.... mahArAjA khar3e hue| ve pAsa ke kakSa meM jAkara surasuMdarI ko le aaye| guNamaMjarI aura usakI mA~ surasuMdarI ko dekhate rahe... guNamaMjarI... khar3I hokara surasuMdarI se lipaTa gyii| __ 'tumane kitanI bhayaMkara yAtanAe~ uThAyI hai...! pitAjI ne sArI bAteM kahI hai...| maiM to sunakara cauMka hI uThI huuN...| oha, navakAra maMtra kI mahimA kitanI agama-agocara hai...| tumhAre satItva kA prabhAva hI adbhuta hai... sacamuca tuma mahAsatI ho!' guNamaMjarI eka hI sA~sa meM saba bola gyii| mahArAjA ne guNamaMjarI se kahA : __'beTI, terI zAdI amarakumAra se kara dene kA maiMne aura surasuMdarI ne socA hai...| tujhe pasaMda hai nA?' guNamaMjarI mauna rhii| vaha soca meM DUba gii| 'pitAjI, isa savAla kA javAba maiM kala dU~ to?' "terI jaisI icchA beTI... tu jaise khuza rahe... sukhI ho... vaise hI maiM kruuNgaa...| mere lie to tU hI beTI hai... aura tU hI beTA hai!' surasuMdarI soca meM par3a gayI... 'usane javAba kala dene kI bAta kyoM kahI? 'pitAjI, hama donoM kucha dera bAta kara leN|' 'hA~, tuma soca lo|' mahArAjA aura mahArAnI donoM vahA~ se uThakara dUsare khaMDa meM cale gye| guNamaMjarI surasuMdarI ke utsaMga meM sira rakhakara ro pdd'ii...| surasuMdarI usake sira para hAtha rakhakara use sahalAne lagI...| kucha dera bItI...| surasuMdarI ne guNamaMjarI ke cehare ko apanI hatheliyoM meM lete hue usakI A~khoM meM A~kheM DAlakara pUchA : 'kyA soca rahI hai maMjarI...? pitAjI ne jo kahA... vaha tujhe acchA nahIM lagA kyA?' For Private And Personal Use Only
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bidAI kI ghar3I AI 284 'tuma mahAna ho... bAraha - bAraha sAla se pati ke viraha kI Aga meM jalatI rahI ho... aba jaba unakA milana huA hai, taba tuma apanA sukha mujhe dene ko taiyAra ho gayI ho... / nahIM... nahIM... yaha nahIM ho sakatA ! maiM itanI svArthI kaise hoU~gI? hA~... maiM tumheM choDUMgI to nahIM... ThIka hai... tumhArA rUpa badalA hai na? tumhArI AtmA to vahI hai na? patnI ke rUpa meM nahIM to bhaginI ke rUpa meM tumhArI sevA karU~gI... roja tumhAre darzana to kara luuNgii...| 'maMjarI, kyA pagalI kI-sI bAteM kara rahI hai... maiM tujhe apanA kauna-sA sukha de rahI hU~ jo tU itanA soca rahI hai? maiM amarakumAra ko bacapana se jAnatI hU~... / vaha hama donoM ko samAna dRSTi se dekheNge| tere sAtha zAdI karane ke bAda merA tyAga nahIM kreNge| aura phira tujhe mAlUma hai ? tujhe sukhI dekhakara merA sukha kitanA bar3ha jAegA....!! hama donoM eka sAtha jie~ge... / tUne abhI unako dekhA kahA~ hai? tU unheM dekhegI to zAyada mujhe bhI bhUla jAegI...!! ' 'tumheM bhUlU~? isa janama meM to kyA ... janama-janama taka tumheM nahIM bhulA skuuNgii...| tuma to mere manamaMdira ke deva ho! rUpa badalA to kyA pharka par3atA hai...? maiMne to pyAra tumhArI AtmA se, tumhAre astitva se kiyA hai na? merA prema zAzvata rahegA / ' 'taba merI bAta kabUla hai nA?' 'tuma kaho aura maiM nahIM mAnU~? maiM asvIkAra karU~ tumhArI bAta ? aisA ho sakatA hai kyA? kabhI nahIM! trikAla meM bhI aisA nahIM ho sakatA hai!' guNamaMjarI surasuMdarI se lipaTa gayI... surasuMdarI kI A~kheM khuzI ke A~suoM se chalachalA uThIM / guNamaMjarI surasuMdarI ke utsaMga meM apane dila kI umar3atI-uphanatI bhAvanAoM ko AsuoM ke rupa meM bahAne lagI...! guNamaMjarI surasuMdarI meM prema-sahanazIlatA aura jIvaMta tyAga kI triveNI mahasUsa karane lgii...| surasuMdarI guNamaMjarI meM apanA hI dUsarA rUpa pAne lagI ! deha aura vyaktitva ke usa pAra ke asIma - athAha astitva meM donoM kho gayIM... rama gayIM... DUba gayIM...!!! For Private And Personal Use Only
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra bidAI kI ghar3I AI www.kobatirth.org ,,NEPALO ALTA SUBMIN 1 to be do my st 42. bidAI kI ghar3I AI benAtaTa nagara meM udghoSita ho gayA ki : 'vimalayaza puruSa nahIM hai... strI hai ! ' 'sArthavAha amarakumAra ne corI nahIM kI hai !' EXA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 285 'vimalayaza kA asalI nAma surasuMdarI hai !' 'amarakumAra surasuMdarI ke pati haiM!' 'amarakumAra ko cauMkAne ke lie hI vimalayaza ne corI kA jhUThA ilajAma lagAkara pakar3avAyA thA !' 'amarakumAra caMpAnagarI ke nagara zreSThI ke putra haiM / ' 'surasuMdarI caMpAnagarI ke rAjA kI beTI rAjakumArI hai| 'surasuMdarI ke pAsa rupaparivartinI vidyA hai... addazya ho jAne kI bhI vidyA hai...! 'aba guNamaMjarI kI zAdI amarakumAra ke sAtha honevAlI hai|' ghara-ghara aura galI-galI meM... bajAroM meM aura bagIcoM meM... hara jagaha amarakumAra aura surasuMdarI kI carcA hone lagI / zrI navakAra maMtra ke aciMtya prabhAva kI bAteM hone lgii| loga taraha taraha kI bAteM karane lge| amarakumAra aura surasuMdarI ko dekhane ke lie rAjamahala meM logoM ke jhuMDa Ane lge| donoM ke rUpa- guNa ko dekhakara sabhI khuza ho uThate haiM / prasanna ho jAte haiM / isa mAhaula meM mAlatI surasuMdarI se eka minaTa bhI ekAMta meM mila nahIM pAtI hai! surasuMdarI se mAlatI kI besabrI chupI nahIM hai / para surasuMdarI ko svayaM bAteM karane kI phurasata kahA~ thI? usane do pala mAlatI ko ekAMta meM bulAkara kahA : For Private And Personal Use Only 'guNamaMjarI kI zAdI ho jAne de| phira zAMti se sArI bAta batAU~gI / ' mAlatI harSavibhora ho utthii| vaha apane kArya meM juTa gayI / amarakumAra ne surasuMdarI se pUchA :
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra bidAI kI ghar3I AI 'yaha aurata kauna hai ?' www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir surasuMdarI ne kahA : 'pahale merI mez2abAna thI... phira paricArikA aura aba merI sahelI kahU~ to bhI galata nahIM ! ' 286 'bar3I catura aura kuzala hai! kartavyadakSa bhI hai!' 'hama use caMpAnagarI le cleNge| para abhI to hama donoM ko mahArAjA ke pAsa jAnA hai| Apa taiyAra ho jaaie...|' amarakumAra kA praphullita ho uThA thA / benAtaTa meM surasuMdarI kI apUrva lokapriyatA ko dekhakara vaha bar3A prabhAvita huA thA / donoM daMpatti taiyAra hokara rAjamahala meM phuNce| mahArAjA guNapAla maMtraNA - gRha meM baiThe hu the| amarakumAra aura surasuMdarI ne jAkara praNAma kiye| mahArAjA ne bar3e sneha se donoM kA abhivAdana kiyaa| 'Ao... Ao... maiM tuma donoM kI hI pratIkSA kara rahA thA!' amarakumAra ke sAmane dekhate hue mahArAjA ne kahA : 'kumAra, tumheM to surasuMdarI mila gayI... para hamArA to vimalayaza kho gayA... hama to use gavA~ baiThe!' aura tInoM khilakhilAkara ha~sa diye / 'kumAra, tumheM mere vimalayaza ne kAphI duHkha diye, nahIM ?' mahArAjA ne surasuMdarI ke sAmane dekhate hue kahA / 'pitAjI, maiMne apane aparAdhoM kI kSamA mA~ga lI!' 'aura, maiMne kara bhI dI kSamA / ' 'taba to acchA hI huA / Apasa meM hI samasyA kA samAdhAna khoja liyA...! ThIka hai, para kumAra, aba tumheM merI eka vinatI svIkAra karanI hogI!' 'mahArAjA, Apako vinatI karanI nahIM hai / ... AjJA kIjie | maiM to Apake putratulya huuN|' 'kumAra... yaha tumhArI namratA hai, tumhAre guNoM se maiM prasanna huA hU~ / ' 'Apa AjJA kIjie / ' For Private And Personal Use Only 'tumheM guNamaMjarI ke sAtha zAdI racAnI hai!' amarakumAra ne surasuMdarI ke sAmane dekhA / surasuMdarI ne kahA : 'nAtha, mahArAja kA prastAva ucita hai / merI bhI yahI icchA hai... aura maiMne
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bidAI kI ghar3I AI 287 guNamaMjarI ko bhI manA liyA hai|' amarakumAra mauna rhaa| surasuMdarI ne mahArAjA se kahA : 'pitAjI, inakI svIkRti hI smjheN| Apake prastAva ko bhalA kaise TAlA jA sakatA hai?' 'beTI, tuma donoM suyogya ho| guNamaMjarI ko tumheM supurda karake maiM to bilakula nizciMta huuN|' 'Apa rAjapurohitajI se zubhatama muhUrta nikalavAye, phira zAdI kara diijiegaa|' mahArAjA kA citta pramudita ho utthaa| amarakumAra ke guNagaMbhIra aura sauMdaryasaMpanna vyaktitva se ve prabhAvita ho gaye the| hAlA~ki, surasuMdarI ke sAtha hue anyAya ko jAnakara 'merI beTI ke sAtha to aisA vizvAsa-bhaMga nahIM hogA na?' yaha AzaMkA unheM kureda rahI thI, para saMsAra meM sAhasa to karanA hI par3atA hai! Akhira sukha-duHkha kA AdhAra to svayaM ke zubhAzubha karma hI hote haiM! amarakumAra surasuMdarI ke sAtha apane mahala meM AyA / vaha gahare soca meM DUba gayA thaa| kapar3e badalakara vaha pazcima dizA ke vAtAyana meM jAkara khar3A rhaa| ___ 'bar3e gaMbhIra soca meM DUba gaye ho?' surasuMdarI ne pIche se Akara mRdu-madhura svara meM puuchaa| amarakumAra surasuMdarI ke sAmane dekhatA hI rhaa| 'kaha do na / jo bhI mana meM AyA ho... kaha do' surasuMdarI kA svara sneha meM AplAvita thaa| __ 'tU guNamaMjarI ke sAtha merI zAdI karavAkara, isa saMsAra kA tyAga karane kA vicAra to nahIM kara rahI hai na?' amarakumAra kI A~kheM gIlI ho utthiiN| usakA svara bhI Ardra hotA jA rahA thaa| 'nahIM... nahIM... aisI to mujhe kalpanA bhI nahIM A rahI hai!! abhI ApakA moha... ApakA anurAga chUTA kahA~ hai? itane-itane duHkha jhelane para bhI vaiSayika sukhoM kI icchA saMpUrNa viramita' nahIM ho pAyI hai| hA~, kabhI-kabhAra vairAgya ke bhAva umar3a Ate haiM mana ke gagana meM, para ve bhAva sthira nahIM rahate haiN|' 'yaha nirNaya karate hue tujhe Dara nahIM lagA?' 'Dara? kAhe kA?' 'guNamaMjarI ke sAtha zAdI karake maiM tujhe zAyada bhulA dU~ to?' For Private And Personal Use Only
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bidAI kI ghar3I AI 288 'opha! oha...' surasuMdarI barabasa ha~sa pdd'ii| 'yaha to Apa taba bhI kara cuke the jaba guNamaMjarI nahIM thI !! bhulA diyA thA na mujhe? aura dekho, guNamaMjarI to khuda hI mujhe bhulAne na de, vaisI hai| cU~ki usane pahale zAdI mujhase racAyI hai .... samajhe?' 'acchA... to itanA aitabAra hai guNamaMjarI para !' 'hA~, Apa nahIM jAnate haiM / guNamaMjarI sacamuca guNoM kI maMjarI hai| usake saMskAra bar3e ucca koTi ke haiM / strIsulabha IrSyA yA chichalApana usameM z2arA bhI nahIM hai! prema ke vAstavika rupa ko usane samajhA hai| vaha udAra hai / vizAlahRdayA hai| vaha apane sukha meM sukhI aura apane duHkha meM du:khI honevAlI sannArI hai| maiM to use acchI taraha jAna cukI huuN| aisI kanyA zAyada hI mile| jitanI guNI, utanI hI mAsUma...! samajhadArI aura sUjhabUjha meM zAlIna hai, to vyavahAra meM bilakula bAla-sulabha saralatA se saMpanna usakA vyaktitva hai!' amarakumAra kA mana Azvasta huA / usake cehare para prasannatA kI jyoti jhilamilA utthii| surasuMdarI ne dUra khar3I huI mAlatI ko dekhA / mAlatI ne saMketa se bhojana kI sUcanA dii| amarakumAra ko lekara vaha bhojana - gRha meM pahu~cI / amarakumAra ko bhojana karavAkara usane bhojana kara liyA / mAlatI ke sAmane madhura smita karatI huI vaha amarakumAra ke pAsa calI gyii| mAlatI A~kheM nacAtI huI mana hI mana bola uThI : 'jor3I to jaise indra-indrANI kI hai !' surasuMdarI ne yakSadvIpa para kI bAteM vistAra se amarakumAra ko sunAyI / yakSarAjA ke upakAroM kA varNana karate-karate to vaha gadgad ho uThI / itane meM rAjamahala se bulAvA A gyaa| donoM taiyAra hokara rAjamahala meM phuNce| mahArAjA ne prema se donoM kA svAgata kiyA / mahArAnI bhI vahIM baiThI huI thii| surasuMdarI ne mahArAnI ke caraNoM meM namaskAra kiyA / amarakumAra ne bhI sira jhukAkara namaskAra kiyaa| mahArAnI ne amarakumAra ko gaura se dekhA / rAnI kA mana prasanna ho uThA / 'kumAra, rAjapurohita ne zAdI kA zubhatama muhUrta vasaMtapaMcamI kA diyA hai| yAnI Aja se pA~caveM dina zAdI karanI hai / ' 'suMdara... bahuta bar3hiyA ... dina bhI nikaTa hI hai|' surasuMdarI bola uThI / 'rAjapurohita kaha rahe the ki dina zubhatama hai / ' 'guNamaMjarI ko batAyA muhUrta ke bAre meM?' surasuMdarI ne puuchaa| For Private And Personal Use Only
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 289 bidAI kI ghar3I AI 'nahIM... use aba khabara duuNgaa|' 'ThIka hai... taba to... maiM usI ke pAsa jA rahI huuN| muhUrta kI sUcanA bhI de duuN| mila bhI AU~ / Apa yahIM para bAteM kiijie| maiM abhI aayii|' surasuMdarI vahA~ se calakara guNamaMjarI ke kamare meM pahu~ca gyii| guNamaMjarI ne pyAra se svAgata kiyaa| donoM palaMga para baitthiiN| 'zAdI kA muhUrta taya ho gayA hai maMjarI! vasaMtapaMcamI kA!' 'merI to zAdI ho hI gayI hai! aba to mujhe bilakula acchA nahIM lagatA hai yahA~!' 'are pagalI... aba to kevala pA~ca dina kA savAla hai|' 'mere lie to pA~ca dina bhI pA~ca sAla jitane haiM, isakA kyA!' 'to phira kala se maiM yahA~ A jAU~?' 'are, vAha! taba taka tuma mere sira A~khoM para... lekina bAda meM unakA kyA? unheM to tumhAre bagaira...!!!' ___ 'opphoha... bAraha barasa gujAra diye mere bagaira, to phira pA~ca dina jyAdA! kyA pharka par3egA?' 'are... bAraha barasa bitA diye vaha bAta chor3o... aba to eka dina kyA, bAraha ghaMTe bhI bitAnA mumakina nahIM hai|' maMjarI, tUne unako dekhA hai sahI?' 'bilakula, cora ke rupa meM jaba pakar3avAkara maMgavAye gae the taba dikhe the na?' donoM khilakhilAkara haMsa diiN| mu~ha meM A~cala dabAye donoM dera taka ha~satI rhii| __mahArAnI ne kamare meM praveza kiyaa| kamare kA dRzya dekhakara unakA dila khuzI ke mAre bhara aayaa| unakI A~kheM chalaka aayiiN| unheM lagA ki merI beTI surakSita hAthoM meM hai| vasaMtapaMcamI ke zubha dina guNamaMjarI kI zAdI amarakumAra ke sAtha dhUmadhar3Ake se ho gyii| mahArAjA ne guNamaMjarI ko Dhera sArI saMpatti dii| Akhira ikalautI beTI thI... lAr3alI thI... jAna se bhI jyAdA pyArI thI! ___ amarakumAra guNamaMjarI aura surasuMdarI ke sAtha apane mahala meM AyA / mahala meM bhI sabhI se milakara AnaMda kA utsava mnaayaa| For Private And Personal Use Only
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bidAI kI ghar3I AI 290 __ sukha meM dina ko paMkha laga jAte haiN| samaya itanI jaldI se sarakatA rahA jaise ki caTTAna para se bahatA pAnI! amarakumAra donoM patniyoM ke sAtha sukhabhoga meM DUbagayA hai...| eka dina donoM patniyoM ke sAtha ratha meM baiThakara vaha samudra ke kinAre ghUmane ke liye gyaa| vahA~ kinAre para usane apane jahAz2a laMgara DAle par3e hue dekhe...| usake mana meM yakAyaka caMpAnagarI kI smRti ho aaii| mA~-pitAjI... saba kI yAda ma~DarAne lagI dila ke AkAza meM! usane surasuMdarI se kahA : 'caMpA kI tarapha kaba prayANa kareMge?' 'jaba ApakI icchA ho, taba!' 'to maiM Aja hI mahArAjA se bAta karatA huuN...| ve ijAz2ata deM, phira hama prayANa kI taiyArI kreN...|' 'surasuMdarI ke manogagana meM caMpA ubharI... mAtA-pitA, sAsa-sasura kI smRti ubharI / sAdhvI suvratA kI yAda A gyii...| apane Apa usake donoM hAtha jur3a gaye... sira jhuka gyaa| 'kise praNAma kara rahI haiM Apa?' guNamaMjarI ne surasuMdarI ke donoM hAthoM ko apane hAthoM meM lete hue pUchA | surasuMdarI ne guNamaMjarI kI ora dekhA : 'merI gurumAtA ko... maMjarI!' 'kauna haiM ve?' 'sAdhvIjI haiN...| unakI A~khoM meM se karuNA kA jharanA jharatA hai| unakI vANI meM sudhA jharatI hai...| mujhe zrI navakAramaMtra kA svarUpa unhoMne hI samajhAyA thA! rahasya bhI unhoMne hI batAyA thaa| zraddhA kI akSaya aura anaginata tAkata bhI unhoMne dI thI!' 'hameM caMpA meM unake darzana hoMge?' 'yadi apanI khuzakismatI hogI to! anyathA jinazAsana ke zramaNa-zramaNI eka sthAna para rahate nahIM haiN| vicarate rahate haiN| ghUmate rahate haiN...| yadi hamako mAlUma par3egA to hama vaha jahA~ bhI hoMge vahA~ cleNge| unakI vaMdanA kreNge| maiM to unakA RNa abhI adA nahIM kara sktii| yadi unhoMne mujhe navakAra maMtra nahIM diyA hotA to?' surasuMdarI kI AvAz2a bhAvakutA se bhIgane lagI thii| surasuMdarI ne guNamaMjarI ko apanI mA~ rAnI ratisuMdarI kA paricaya diyaa| For Private And Personal Use Only
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bidAI kI ghar3I AI 291 pitA ripumardana rAjA kI pahacAna dI / pyAra bharI sAsu dhanavatI ke guNa gAye / sasurajI zreSThI dhanAvaha kA paricaya diyA | caMpAnagarI ke bAre meM bAteM batAyI.... aura dhIre dhIre surasuMdarI apane bacapana kI yAdoM ke dariye meM khIMca le gayI guNamaMjarI ko| jI bharakara donoM batiyAne lagI! amarakumAra A~kheM mU~dakara surasuMdarI ke udAtta aura unnata vyaktitva ko A~kane lgaa| use apanA vyaktitva chichalA lagA... uthalA lagA...!!! 'mahArAjA, benAtaTa meM kAphI dina guz2ara gaye...! samaya itanI jaldI guz2arA... kucha patA hI nahIM claa| aba Apa ijAz2ata deM, to hama caMpAnagarI kI ora prayANa kreN| mAtA-pitA se milanA bhI z2arUrI hai / bAraha-bAraha barasa bIta cuke haiN| isa bIca kitanA kucha bana cukA ... bigar3a cukA / aba to jalda se jalda mana mAtA-pitA ko dekhane ke lie betAba ho rahA hai !' amarakumAra ne mahArAjA guNapAla ke samakSa apanI manokAmanA vyakta kI / 'kumAra, sneha ke rizte ba~dha jAne ke bAda, mana judAI kI pIr3A mahasUsa karane se katarAtA hai| para duniyA kA bhI to rivAja hai... 'beTI to sasurAla meM hI...' usa vyavahAra kA ullaMghana karanA bhI maiM nahIM cAhatA!' mahArAjA kA dila bhara aayaa| vaha jyAdA kucha bhI bola nahIM pAye / amarakumAra ne bhI jyAdA koI bAta nahIM chedd'ii| mahArAjA guNapAla ne mahArAnI se bAta kii| beTI ke viyoga kI kalpanA se hI rAnI to duHkhI ho utthii| rAjA-rAnI donoM udAsa ho gye| phira bhI beTI ko bidA to karanA hI thaa...| Aja nahIM to kala...! rAjA-rAnI ne sIne para patthara rakhakara taiyAriyA~ prAraMbha karavA dii| amarakumAra ne bhI prayANa kI taiyArI cAlU kI / nagara meM bAta phailate dera nahIM lagI ki amarakumAra surasuMdarI aura guNamaMjarI ke sAtha caMpA kI ora prayANa karanevAle haiM! pUre benAtaTa para mAno bijalI girii| logoM ke lie bar3A ajIba vAtAvaraNa khar3A ho gyaa| vaise bhI unakA priya vyakti vimalayaza to calA hI gayA thaa| aba surasuMdarI... guNamaMjarI bhI calI jaaeNgii| logoM ke jhuMDa ke jhuMDa Ane lage milane ke lie... manAne ke lie! 'mata jAo hamAre rAjakumAra ... mata jAo hamArI rAjakumAriyoM... tumhAre binA yaha benAtaTa bejAna ho jaaegaa| yaha ha~satA - khilatA bAga sadA sadA ke lie murajhA jAegA !!! For Private And Personal Use Only
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bidAI kI ghar3I AI 292 rAjA-rAnI donoM amarakumAra ke mahala meM Aye | amarakumAra aura surasuMdarI ne bar3e Adara se satkAra kiyaa| 'kumAra, maineM mRtyuMjaya ko sUcanA de dI hai... tumhArI caMpAyAtrA kI jimmedArI usI ke supurda kI hai| tumhAre 20 jahAz2oM ko susajjita kara de... aura sAtha meM anya 10 jahAz2a bhI taiyAra kreN| mRtyuMjaya svayaM sau sainikoM ke sAtha caMpAnagarI taka sAtha aaegaa| usakI bhI prabala icchA tumhAre sAtha Ane kI hai|' mahArAjA ne surasuMdarI kI ora dekhakara kahA : / 'beTI, tere binA to aba jInA bhI kaisA lagegA? tere viraha kA duHkha kaise sahA jAegA? tere kAraNa to merA nagara samRddhi ke zikhara para phuNcaa| tU to vAstava meM uttama AtmA hai| tU thI to hama meM bhI kitane guNa A gaye terI saMgati se | na jAne kisa janama kA puNya thA hamArA ki tU hameM milii| tere sAtha sneha baMdha gayA... prIta ho gayI... para aba kyA hogA? dina kaise bIteMge...? kisako dekhakara dila bahalAe~ge...? kise pUchakara aba hara kArya kareMge...? kisake mu~ha se mIThe bola suneMge-? beTI... tU to calI jAegI hama sabako chor3akara, para hamArA jInA duzvAra ho jAegA!' surasuMdarI phaphaka-phaphaka kara ro pdd'ii| usane mahArAjA ke caraNoM meM apanA sira rakha diyA / mahArAjA guNapAla kI A~kheM ro-rokara lAla huI jA rahI thiiN| guNamaMjarI bhI sisaka rahI thii| mahArAnI ne guNamaMjarI ko apanI goda meM khiMca liyaa| amarakumAra se yaha karuNa dRzya dekhA nahIM gyaa| vaha apane kamare meM jAkara palaMga para giratA huA ro pdd'aa| sArA mahala zoka-paritApa... vedanA aura A~suoM se bhara gyaa| rAnI guNamAlA ne bharrAyI AvAz2a meM kahA : ___ 'pyArI beTI, merI lAr3alI beTI, maiMne tujhe kabhI rUThI huI dekhA nahIM hai| maiMne sadA terA ha~satA - khilatA phUla-sA gulAbI ceharA dekhakara apane itane barasa sukha meM guz2Are haiM| tU to merI jiMdagI hai - merI sA~soM kA tAra hai - merA sarvasva hai... beTI, merI lAr3alI, kucha bAteM kahatI hU~ tujhase, una bAtoM kA pAlana krnaa| beTI, kabhI bhI zrI navakAra maMtra ko bhUlanA mata | paMcaparameSThI bhagavaMtoM kA dhyAna krnaa| apane dila meM dharma kI sthApanA krnaa| tU sasurAla jA rahI hai... to vahA~ ke kulAcAroM kA bhalI-bhA~ti pAlana krnaa| gRhasthajIvana kA zrRMgAra hai dAna | anukaMpAdAna denA / supAtra ko dAna denA / beTI, ghara para Aye hue kisI kA tiraskAra mata krnaa| kisI ko dutkAranA For Private And Personal Use Only
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bidAI kI ghar3I AI 293 nhiiN| ghara ke sabhI bar3oM kA Adara krnaa| choToM ke prati prema rkhnaa| aura sabhI ko bhojana karavAkara, bAda meM bhojana krnaa| ___ kabhI bhI asatya mata bolanA / kaTu vacana kisI se kahanA mata | kabhI kisI para galata ilz2Ama mata mddh'naa| saca bolanA... mIThA-madhura bolanA... kama bolanA, hamezA soca-vicArakara bolnaa| ____ 'beTI... kabhI durjanoM kA saMga mata krnaa| mithyAdRSTi logoM kI bAteM mata sunanA / ghara meM sabhI ko nirmala dRSTi se dekhanA | jyAdA kyA kahU~? merI pyArI beTI, isa DhaMga se jInA ki donoM pakSa kI-sasurAla-pIhara kI zobhA bar3he... aura beTI... jaldI hI apanA mukhar3A vApasa dikhAnA... merI lAr3alI-guNavatI beTI' ....rAnI guNamAlA guNamaMjarI ko apane sIne se lagAte hue ro par3I! ___ amarakumAra mahArAjA ke pAsa Akara gamagIna cehare se baiTha gayA thaa| mahArAjA ne amarakumAra kI ora dekhA / amara kA hAtha apane hAtha meM lekara bar3e pyAra se kahA : 'kumAra, merI bAtoM kA z2arA bhI burA mata mAnanA, mana meM aura kucha mata socanA / guNamaMjarI mujhe jAna se bhI jyAdA pyArI hai| dUra deza meM use bidA kara rahA huuN| tuma para pUrA vizvAsa hai| phira bhI kumAra, tumase kahatA hU~, kabhI usakA tyAga mata karanA / usakA dila mata duHkhAnA / ' bolate-bolate mahArAjA gadgad ho utthe| 'pitAjI, Apa nizcita rahanA, 'prANa jAe~ge para vacana nahIM jaaegaa|' amarakumAra ne mahArAjA ko vacana diyaa| 'beTI surasuMdarI, surasuMdarI ko apane nikaTa bulAkara rAjA ne kahA : 'guNamaMjarI tere bharose para hai|' bolate-bolate rAjA z2oroM se ro pdd'e| amarakumAra mahArAjA ke hAtha pakar3akara apane kakSa meM le gyaa| kAphI AzvAsana dekara zAMta kiyaa| bhojana kA samaya ho cukA thaa| Aja sabhI ko mahArAjA ke sAtha rAjamahala meM bhojana karanA thaa| isalie sabhI rAjamahala meM phuNce| bhojana se nivRtta hokara sabhI baiThe the, itane meM mRtyuMjaya ne Akara samAcAra diye : 'mahArAjA, sabhI jahAz2oM ko sajAne kA kAma zuru hai|' sArA mAla-sAmAna Aja zAma taka jahAz2oM meM bhara jaaegaa|' 'tumhArI khuda kI taiyAriyA~ ho gayIM, mRtyuMjaya?' surasuMdarI ne mRtyuMjaya kI ora dekhate hue puuchaa| For Private And Personal Use Only
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nadiyA sA saMsAra bahe 294 'jI hA~, maiM to caMpAnagarI taka AnevAlA huuN|' 'aura caMpAnagarI meM hamArA Atithya svIkAra karake vApasa lauTanA hai nA?' 'kisa ke lie aba yahA~ vApasa AnA hai, devI? duniyA meM eka merI mA~ thI... usakA bhI kucha dina pUrva hI svargavAsa ho gyaa|' tumheM to yahA~ para mahArAjA kI sevA meM rahanA hai nA?' 'mahArAjA ke pAsa to mujhase bhI bar3hakara ke zreSTha vIrapuruSa haiN| devI, merA mana to caMpAnagarI meM hI rahanA cAhatA hai, yadi mahArAjA anujJA deM to!' 'ThIka hai, vahIM raha jAnA mRtyuMjaya, paraMtu jaba guNamaMjarI ko yahA~ AnA ho taba tU use lekara aanaa|' 'ApakI AjJA maiM saharSa svIkAra karatA huuN|' mRtyuMjaya kI prasanna mukhamudrA dekhakara surasuMdarI kI AMkhoM meM A~sU A gye| 'kala sabere prayANa kA muhUrta hai, mRtyuMjaya!' amarakumAra ne khaa| muhUrta kA dhyAna rkheNge| saMdhyA ke samaya yadi Apa padhArakara jarA nigAha DAla deM, to...|' sArI taiyAriyA~ ho cukI thii| mAlatI aura usakA pati bhI taiyAra ho gaye the| saberA huaa| surasuMdarI aura guNamaMjarI ko benAtaTa nagara ke prajAjanoM ne A~sU-bhare bhAva se bidA kiyaa| dila kI athAha gaharAiyoM kI zubhacchAe~ diiN| bidAI kI ghar3I meM guNamaMjarI mA~ se lipaTa gyii| surasuMdarI ne rAjA-rAnI ko praNAma kiyaa| rAjya phira rAjA ko supurda kara diyaa| sabhI jahAja meM baitthe| 'jaldI vApasa AnA... hameM bhUla mata jAnA... tumheM hama nahIM bhUla pAe~ge... benAtaTa ko bhulAnA nahIM... hameM yAda karanA... hama tumhArI rAha dekheMge... AnA... lauTa AnA... jaldI-jaldI AnA...' ke azrupUrita svara ubharane lage aura jahAz2oM ne laMgara uThAyA... jahAz2a gatizIla ho gye| rAjA-rAnI apane z2igara ke Tukar3e ko dUra-sudUra jAte dekhakara apane Apa para kAbU nahIM rakha sake | donoM behoza... gira pdd'eN| idhara jahAz2a meM guNamaMjarI kI cIkha dabI-dabI-sI ubhrii| rumAla hilate rhe| hAtha hilate rhe| dUra-dUra samudra ke kSitija meM jaise jahAz2a samA gaye!! For Private And Personal Use Only
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nadiyA sA saMsAra bahe 295 da. X.NET. I.zamata.sa.station 43. nadiyA-sA saMsAra bahe niy FES x sexierrerarmsMeNNYarni jaba amarakumAra ke jahAz2a caMpAnagarI ke nikaTa pahuMce, taba amarakumAra ne eka jahAz2a ko saMdeza dekara Age bhejA, samAcAra dene ke lie| saMdezavAhaka ne caMpAnagarI meM pahu~cakara mahArAjA ripumardana aura nagarazreSThI dhanAvaha ko amarakumAra ke Agamana kA saMdeza diyaa| rAjA aura zreSThI donoM samAcAra sunakara harSa se utphulla ho uThe / rAjA ne maMtrI ko bulAkara pUre nagara ko sajAne kI AjJA dii| nagara ke rAjamArgoM ko pacaraMgI phUloM se sajAyA gyaa| jagaha-jagaha para sugaMdhita dhUpa sulagAyA gyaa| rAstoM ko svaccha samatala aura suzobhita kiyA gayA | rAstoM para khuzabUdAra bharapUra pAnI siMcavAyA gyaa| prajAjanoM ne apane gRha-dvAroM para toraNa bA~dhe, bAz2AroM ko sajAyA gyaa| __ amarakumAra parivAra ke sAtha nagara ke bAharI ilAke meM A gayA thaa| mahArAjA aura dhanAvaha zreSThI ne bhavya svAgata-yAtrA kA Ayojana kiyA thaa| haz2AroM nagaravAsI jana amarakumAra kA bhavya svAgata karane ke lie nagara ke bAhara A phuNce| maMtrIvarga, adhikArI loga aura zreSThI, sabhI ne amarakumAra kA bhavya svAgata kiyaa| aneka vAdyoM ke nAda ke sAtha amarakumAra ne nagarapraveza kiyA | mahArAjA ke dvArA bheje gaye bhavya svarNaratha meM vaha baiThA / agala-bagala meM hI raMbhA aura urvazI jaisI surasuMdarI aura guNamaMjarI baitthiiN| caMpAnagarI ke rAjamArga para se zobhAyAtrA guz2aratI huI rAjamahala kI ora Age bar3hane lgii| maMgala gIta gAye jA rahe the| akSata aura puSpoM se nagara kI striyA~ badhAI de rahI thiiN| nagara ke pramukha zreSThIgaNa mUlyavAna bheMTa-saugAteM de rahe the| kuzalapRcchA karate the| amarakumAra vinamratA se hAtha jor3akara unakA abhivAdana kara rahA thaa| amarakumAra kA vipula vaibhava usake pIche hI vAhanoM meM A rahA thaa| mRtyuMjaya ghor3e para savAra hokara sau sainikoM ke sAtha Age cala rahA thaa| mAlatI donoM hAthoM meM divya paMkhe lekara amarakumAra ke pIche ratha meM khar3I thii| sArI caMpAnagarI utsava se pagalAyI jA rahI thii| zobhAyAtrA rAjamahala phuNcii| mahArAjA ripumardana mahala kI sIr3hiyA~ utarakara nIce aaye| amarakumAra For Private And Personal Use Only
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 296 nadiyA sA saMsAra bahe kA svAgata kiyaa| surasuMdarI aura guNamaMjarI ne ratha meM se utarakara mahArAjA ke caraNoM meM praNAma kiyaa| ripumardana ne donoM ke sira para hAtha rakhakara AzIrvAda diye / barasoM ke bAda beTI ko dekhakara unakI A~kheM harSAzru se bhara aayiiN| tInoM mahala meM gye| rAnI ratisuMdarI apanI beTI aura dAmAda ko dekhakara khuzI se jhUma utthii| surasuMdarI ne saMkSepa meM guNamaMjarI kA paricaya diyaa| ratisuMdarI ne guNamaMjarI ko apane utsaMga meM lete hue use vAtsalya se sarAbora kara diyaa| rAjA-rAnI se milakara tInoM dhanAvaha zreSThI kI havelI para jAne ke liye ratha meM baiThe | havelI ke dvAra para hI dhanAvaha zreSThI khar3e the| jaise hI ratha havelI ke dvAra para jAkara khar3A rahA... amarakumAra ratha meM se kUdA aura sIdhA apane pitA ke caraNoM meM leTa gyaa| seTha beTe ko sIne se lagAte hue prasannatA se chalaka uThe | surasuMdarI aura guNamaMjarI ne bhI seTha ko praNAma kiyaa| tInoM ko sAtha lekara seTha ne havelI meM praveza kiyaa| seThAnI dhanavatI daur3atI huI aaii| amarakumAra mA~ ke caraNoM meM daNDavat leTa gayA... surasuMdarI aura guNamaMjarI ne bhI dhanavatI ke caraNoM meM sira jhukAyA / dhanavatI ne vAtsalya se AzIrvAda die... | guNamaMjarI ko sUcaka dRSTi se dekhakara savAla-bharI nigAhoM se surasuMdarI ko dekhaa...| surasuMdarI ne muskurAte hue kahA : 'mA~, yaha ApakI dUsarI putravadhU hai| benAtaTa ke mahArAjA guNapAla kI lAr3alI beTI guNamaMjarI hai|' __ dhanavatI kA dila AnaMda se balliyoM uchalane lgaa| usane guNamaMjarI ko apanI tarapha khIMcate hue apanI goda meM lekara usako sneha se bhara diyaa...| guNamaMjarI ko lagA ki sAsa ke rupa meM merI apanI mA~ mujhe mila gaI hai|' vaha harSa se nAca utthii| dhanavatI apane lAr3ale ko barasoM bAda nihAra rahI thii| bAraha-bAraha barasa kA dIrgha samaya guz2ara cukA thA / eka rAta yA eka dina bhI A~khoM se dUra na honevAlA beTA videzayAtrA karake bAraha barasoM ke bAda lauTA thA! ___ amarakumAra ne dhanAvaha zreSThI se kahalAkara yAcakoM ko khule hAthoM dAna diyA | nagara ke sabhI devamaMdiroM meM utsava manAye gye| ATha dina taka nagara ke For Private And Personal Use Only
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 297 nadiyA sA saMsAra bahe tamAma prajAjanoM kA bhojana-samAroha ghoSita kiyA gyaa| Aja saparivAra dhanAvaha zreSThI kA mahArAjA ke vahA~ rAjamahala meM bhojana kA nimaMtraNa thaa| nityakarma se nipaTakara madhyAhna ke samaya sabhI rAjamahala meM pahu~ce / adbhuta svajana-milana huaa| amarakumAra ne mRtyuMjaya ko apane sAtha hI rakhA thaa| mAlatI surasuMdarI aura guNamaMjarI kI chAyA banakara cala rahI thii| mAlatI ke pati ko surasuMdarI ne mahala meM hI eka kamarA dilavA diyA thaa| ___ bhojana ityAdi se nivRtta hokara amarakumAra mahArAjA ripumardana aura dhanAvaha zreSThI ke pAsa baitthaa| surasuMdarI aura guNamaMjarI rAnI ratisuMdarI evaM dhanavatI ke pAsa jAkara baitthii| surasuMdarI ne guNamaMjarI kA sabhI se paricaya kraayaa| benAtaTa nagara kI bAteM khii| guNamaMjarI ke mAtA-pitA ke guNoM kI bhI jI bharakara prazaMsA kii| amarakumAra ne apanI videzayAtrA kI bAteM kahI benAtaTa nagara meM mahArAjA guNapAla ke Agraha se evaM surasuMdarI ke dabAva se guNamaMjarI ke sAtha kI huI zAdI kI bAta khii| rAjA-zreSThI donoM prasanna ho utthe| 'amara, tUne mahArAjA, guNapAla ko caMpAnagarI padhArane ke lie nimaMtraNa diyA yA nahIM?' 'oh... yaha bAta to mere dimAga se nikala hI gayI pitAjI!' 'taba to zIghra hI AmaMtraNa bhejanA caahie|' mahArAjA ripumardana ne dhanAvaha seTha ke prastAva kA samarthana kiyaa| 'acchA hai, benAtaTa se Aye hue sainikoM ko vApasa bhejanA hI hai| unake sAtha nimaMtraNa bheja duuNgaa|' ___ 'para kumAra, una subhaToM ko ATha dina taka to caMpAnagarI kA Atithya svIkAra karanA hogaa| z2arura... z2arura unheM yahA~ rahanA acchA bhI lgegaa|' 'aba tuma bhI ArAma karo, kumAra, kAphI jyAdA thake hue hoge... yAtrA se, laMbI samudrI yAtrA se!' sabhI khar3e hue| apane-apane sthAna para cale gye| dUsare dina jaba amarakumAra mahArAjA se milane ke liye rAjamahala meM gayA taba mahArAjA ne amarakumAra se kahA : For Private And Personal Use Only
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 298 nadiyA sA saMsAra bahe 'kumAra... maiM cAhatA hU~... aba tuma roz2AnA rAjasabhA meM AyA kro|' 'maiM AU~gA z2arUra... para mujhe rAjakAja meM tanika bhI ruci nahIM hai|' 'vaha ruci jagAnI par3egI... bar3hAnI pdd'egii| kumAra, cU~kI bhaviSya meM yaha tumheM hI samhAlanA hai| tuma to jAnate hI ho... ki merI beTI kaho yA beTA kaho... eka surasuMdarI hIM hai|' 'mahArAjA! ApakI bAta sahI hai, paraMtu...' 'paraMtu kyA kumAra?' 'merA jIva hai vyApArI kA... rAjakArya meM maiM kitanA saphala ho pAU~gA... yaha maiM nahIM jAnatA hU~ | para eka bAta hai, mere sAtha benAtaTa nagara se merA eka dosta AyA hai| vaha thA to benAtaTa rAjya kA mukhya senApati... paraMtu hamArI tarapha se pragAr3ha sneha se prerita hokara vaha hamAre sAtha AyA hai| usakA parAkrama bhI advitIya hai aura buddhi meM bhI vaha bRhaspati kI tulanA kare vaisA hai| use yadi maMtrIpada diyA jAe to vaha kAphI upayogI siddha hogaa| hAlA~ki isa mRtyuMjaya ke bAre meM to mujhase jyAdA jAnakArI ApakI putrI hIM de degii|' 'tuma ThIka kaha rahe ho kumAra, hama mRtyuMjaya ko senApati pada aura maMtrIpada, yoM do jimedArI sauMpa deNge|' 'taba to usakA sahI sammAna hogaa|' 'aura hama ko eka parAkramI aura buddhizAlI rAjapurUSa milegaa|' mahArAjA ne surasuMdarI ke sAtha parAmarza karake mRtyuMjaya ko dono pada de diye| surasuMdarI ke sAtha maMtraNA karake mRtyuMjaya ne sabase pahale garIboM ko dAna denA prAraMbha kiyaa| rAjya ke adhikArI varga kA dila jIta liyaa| saba ke sAtha madhura saMbaMdha banA liye / rAjya kI tamAma paristhitiyoM kA adhyayana kiyA aura rAjya ke utkarSa ke lie jI-jAna se kAma karanA prAraMbha kara diyaa| eka dina mahArAjA ne surasuMdarI ko videza yAtrA ke saMsmaraNa sunAne kA bahuta Agraha kiyA | surasuMdarI pahale to AzaMkA se sahama gayI, para phira usane isa DhaMga se sArI bAteM kahIM tAki mahArAjA ko amarakumAra ke prati tanika bhI abhAva yA durbhAva anubhava na ho / yakSadvIpa se lekara benAtaTa nagara meM amarakumAra se phira milana hone taka kA sArA vRttAMta sunaayaa| For Private And Personal Use Only
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nadiyA sA saMsAra bahe 299 ___ mahArAjA ripumardana to surasuMdarI ke sukha-duHkha kA itihAsa sunakara cakita ho gye| zrI navakAra maMtra ke aciMtya prabhAva ko jAnakara unake hRdaya parameSThI bhagavaMto ke prati dRDha prIti-zraddhA vyApta huaa| ratnajaTI ke prati 1unake dila meM apAra sneha aura sadbhAva jagA | guNamaMjarI ke sAtha zAdI kI bAta sunakara to unheM ha~sI A gii| karmoM ke vicitra udayoM kA tattvajJAna pAkara ve saMsAra ke prati bhI vairAgI ho utthe| unake dila meM amarakumAra ke prati na to abhAva huA aura na hI nArAjagI rhii| 'pitAjI, kRpA karake ye sArI bAteM merI mA~ ko mata kahanA... anyathA vaha bar3I duHkhI-duHkhI ho utthegii| usakA komala dila ina bAtoM ko, apanI beTI kI yAtanAoM ko jhela nahIM pAegA! use dAmAda ke prati shaayd...|' __'tu nizciMta rahanA beTI, yaha bAteM mere peTa meM hI rahegI! saMsAra meM karmavaza jIva ko aise sukha-duHkha uThAne hI par3ate haiN| apane bAMdhe hue karma hama ko bhugatane hote haiM! yaha bAta maiM kahA~ nahIM jAnatA hU~?' surasuMdarI guNamaMjarI kA barAbara dhyAna rakha rahI hai| mAlatI ko usane guNamaMjarI kI sAra-samhAla kA kArya sauMpa diyA hai| surasuMdarI sabere-sabere amarakumAra aura guNamaMjarI ke sAtha hI baiThakara zrI navakAra maMtra kA jApa karatI hai, paMcaparameSThI bhagavaMtoM kA smaraNa karatI haiM, gIta-gAna ratI hai| tInoM sAtha-sAtha jina-pUjA karane jAte haiN| amarakumAra ne caMpAnagarI ke bIcobIca hI bhavya jinamaMdira kA nirmANa karavAne kA kArya z2orazora se zurU karavA diyaa| surasuMdarI kI manokAmanA ke anusAra, caMpA rAjya meM gA~va-gA~va meM aura nagara-nagara meM jinamaMdiroM ke nirmANa kI yojanA banA dI gyii| savA lAkha jina pratimAoM ko nirmita karane ke lie usane rAjya ke zreSTha zilpavAstu vizAradoM ko caMpA meM nimaMtrita kiye haiN| mRtyuMjaya ke mAdhyama se sAre rAjya meM kisa ko kyA du:kha hai... kisa ko kyA z2arUrata hai... isakI jAnakArI prApta karake prajAjanoM ke duHkha dUra karane kA kArya bhI prAraMbha kara diyA hai| surasuMdarI aura guNamaMjarI kI eka-eka icchA ko pUrNa karatA huA amarakumAra gA~va nagara meM aura samUce rAjya meM lokapriya ho gyaa| dAna-zIla aura namratA ke guNoM meM yaha tAkata chupI huI hai| For Private And Personal Use Only
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nadiyA sA saMsAra bahe 300 __ kabhI surasuMdarI aura guNamaMjarI ke sAtha amarakumAra alaga-alaga tIrthoM kI yAtrA karane calA jAtA hai... kabhI upavanoM-bagIcoM meM jAkara ve saba krIr3A karate haiN| kabhI caupar3a khelane baiTha jAte haiN| sukha meM to barasa bhI dina banakara ur3a jAte haiM... jalakara ur3ate kapUra kI bhA~ti! dina jaise pala do pala kA havA kA jhoMkA banakara guz2ara jAte haiM! dharmaartha-kAma tInoM purUSArtha kA ucita pAlana karatA huA yaha parivAra prasannatApavitratA se umar3atA huA jIvana jI rahA hai| dAna-zIla aura tapa unake jIvana ke zrRMgAra bana gaye haiM...| paramArtha, paropakAra unake lie Adata bana gaye haiN...| prabhubhakti aura paMcaparameSThI bhagavaMta unakI sA~soM ke hara eka tAra para gIta banakara basa gaye haiM! AnaMda kI laharoM para guz2aratI jIvana naukA sukhada... vAtAvaraNa meM calI jA rahI hai| kaI barasa isa prakAra gujarate haiN| phira eka dina caMpAnagarI meM udbhuta khuziyoM kA sAgara uphanane lgaa| guNamaMjarI garbhavatI huii| surasuMdarI ne guNamaMjarI ko benAtaTa-nagara bhejane ko amarakumAra se khaa| amarakumAra ne hAmI bhara lii| zreSThI dhanAvaha aura rAjA ripumardana bhI guNamaMjarI ko benAtaTa nagara bhejane kI taiyArI karane lge| mRtyuMjaya ne surasuMdarI se kahA : 'devI, guNamaMjarI ko lekara maiM jAU~gA benAtaTa nagara! maiMne mahArAjA guNapAla ko vacana diyA huA hai|' 'bahuta acchA mRtyuMjaya, tU sAtha rahegA to phira hama pUrI taraha nizcita rheNge|" 'maiM guNamaMjarI ko pahu~cAkara turaMta lauTa aauuNgaa|' 'mahArAjA guNapAla kA dila prasanna rahe... vaise krnaa|' zubha dina aura zubha muhUrta meM aneka dAsa-dAsiyoM ke sAtha guNamaMjarI ko lekara mRtyuMjaya ne benAtaTa kI aura prayANa kiyaa| eka dina surasuMdarI apane kakSa meM, saMdhyA ke samaya akelI-akelI jharokhe meM khar3I-khar3I soca rahI thI... vicAroM kI gaharAIyoM meM vaha DUbatI calI gyii| usakI aMtarAtmA meM zahanAIyA~ bajane lagI thii| jIvana ke zAzvata tattvoM kA saMgIta ubhara AyA thA...! 'yaha jIvana bIta jAegA...' bAda meM? bhava bhramaNa kA na jAne kaba aMta AegA? janma aura mRtyu na jAne kaba pIchA chor3eMge? sukha-duHkha ke dvaMdva na jAne kaba miTa jAe~ge? For Private And Personal Use Only
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nadiyA sA saMsAra bahe 301 'maiM raMgareliyA~ aura bhogavilAsa meM DUbI jA rahI hU~... iMdriyoM ke priya viSayoM ko lekara AnaMda mAna rahI hU~... kitane cikane karma baMdha rahe hoMge? oha! Atman, kaba tU ina vaiSayika sukhoM kI cAha se virakta banegI? kaba virAgI banakara zAMta... prazAMta hokara... Atma dhyAna meM lIna ho jaaegii| __'jAnatI hU~... samajhatI hU~ ki ye vaiSayika sukha z2ahara se kAlakUTa haiM z2ahara se kAtila haiM... phira bhI na jAne kyoM ye sukha acche lagate haiM? paramAtmA se rojAnA prArthanA karatI hU~... ki 'prabho, merI viSayAsakti chur3A do... nAtha! mujhe bhava vairAgya do... mujha para anugraha karo... paramAtmana! maiM tumhAre caraNoM meM hU~... maiM apane Apako tumhAreM caraNoM meM samarpita karatI huuN...|' 'hA~, mujhe paramAtmA se asIma prema hai... nigraMtha sAdhu purUSoM ke prati mujhe zraddhA hai...| sarvajJa bhASita dharma merA prANa hai| mujhe vrata-tapa acche lagate haiN...| merI zraddhA kyA eka dina phalIbhUta nahIM hogI?' kyA merI ArAdhanA phalavatI nahIM banegI?' surasuMdarI AtmamaMthana meM lIna thii| amarakumAra haule se kadama rakhatA huA pIche Akara kaba se khar3A raha gayA thaa| vaha dhIre se mRdu svara meM bolA : Aja kisI gaMbhIra soca meM DUbI huI ho, devI?' surasuMdarI ne nigAheM uThAkara amarakumAra ko dekhA... jaise ki abhedabhAva se dekhA... vaha dekhatI hI rahI... apalaka... apalaka!!! For Private And Personal Use Only
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sahaciMtana kI UrjA 302 ALGANJ.,mA.. .. jAI Lutar.sMastitutimes 44. sahaciMtana kI UrjA || HTAYxxxmerierracara-MENEkxerriSS ...P-NCER KRIT 'Aja subaha meM zrI navakAra maMtra kA dhyAna pUrNa hone ke pazcAt svAbhavikatayA AtmaciMtana prAraMbha ho gayA hai| AtmA kA anaMta bhUtakAla... asIma bhaviSya... janma... mRtyu jIvana ina saba para vicAra cale A hI rahe haiN...|' 'ye tere vicAra Ajakala ke kahA~ haiM...? barasoM ke haiN| tU barasoM taka aise vicAra karatI rahI hai... aura isI ciMtana ne to tujhako jIvana jIne kA bala diyA hai, joza diyA hai| tere ati priya vicAra haiM ye sAre!' / ___ 'caMpAnagarI meM Ane ke pazcAt ye vicAra kabhI-kabhAra hI Ate haiN| saMsAra ke sAre sukha mila gaye haiM... na? pitA ke vahA~ bhI sukha aura pati ke vahA~ bhI sukha hI sukha! pati kA pUrA sukha... saMpatti kI bhI kamI nahIM...! snehI-svajanoM kA sukha aura nIrogI deha kA bhI sukha hai! mere pAsa kauna-sA sukha nahIM hai?' 'eka sukha nahIM hai...!' amarakumAra ne kasaka ke sAtha khaa| 'usa sukha kI tamannA yA icchA bhI nahIM hai bhItara meM! vaha sukha to baMdhana bana jAtA hai| vaha baMdhana nahIM hai isalie to zreSTha sukha ko prApta karane kA rAstA sahaja rUpa se khulA hai!' __'yaha kaise? strI ke jIvana meM saMtAna kA sukha to kitanA mahattva rakhatA hai? saMtAna kI icchA to strI meM prabala hotI hai na?' 'para mujhe vaisI icchA hI nahIM hai na?' 'cuMki tere meM jinamaMdiroM ke nirmANa kI, jinapratimAoM ke nirmANa kI icchAe~ prabala haiM na? supAtradAna kI aura anukaMpAdAna kI icchAe~ tIvra hai na? ina icchAoM kI tIvratA ne usa icchA ko paidA hI nahIM hone diyA hai!' __ 'sahI bAta hai... ApakI! maiM eka-eka navanirmita jinAlaya dekhatI hU~, ekaeka nayanaramya jinapratimA dekhatI hU~ aura merA-roma roma nAca uThatA hai... hRdaya AnaMda se chalaka uThatA he!' 'paramAtmatattva ke sAtha terI AMtarika prIta jur3a gayI hai na?' 'aura... aba to mana usa paramAtmatattva ke sAtha abheda milana ke lie tarasa rahA hai| paramAtmA kI AjJA kA yathArtha pAlana karane ke manoratha paidA ho rahe haiM... kaba vaha avasara Ae ki jinAjJAoM kA samucita pAlana kara sakeM!' For Private And Personal Use Only
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sahaciMtana kI UrjA 303 'hama yathAsaMbhava pAlana to kara hI rahe haiM na?' 'kitanA alpa? gRhasthajIvana meM kitanA pAlana ho sakatA hai? jinAjJA kA saMpUrNa pAlana cAritrajIvana meM hI saMbhava hai... nirgrantha jIvana meM hI pUrNatayA pAlana ho sakatA hai|' 'cAritrajIvana sarala nahIM hai... bar3A duSkara hai... bar3A kaThina hotA hai vaha jIvana!!' 'phira bhI vaha jIvana jInA asaMbhava to nahIM hai na? haz2AroM strI-purUSa vaisA jIvana jI rahe haiM na...? to phira hama bhI kyoM vaisA jIvana nahIM jI sakate?' __'isake lie... aise jIvana ke lie apUrva sattva cAhie!' 'vaisA sattva apane meM bhI pragaTa ho sakatA hai!' / 'jJAnamUlaka vairAgya cAhie..!!' 'A sakatA hai vaisA vairAgya apane meM bhI!' 'indriyoM kI uttejanA, kaSAyoM kI vivazatA... aura kaSToM ko sahane kI akSamatA... lAcArI... ye saba usa vairAgya ko tahasa-nahasa kara dete haiN|' ___ "vairAgya ko sthira, dRDha aura vRddhigata rakhane ke lie tIrthaMkara bhagavaMtoM ne aneka upAya darzAye haiN| yadi jJAna meM magnatA ho... bAhya AbhyaMtara tapa meM lInatA rahe... dhyAna meM tallInatA rahe... to vairAgya akhaMDa-akSuNNa raha sakatA hai|' / 'paraMtu rAga-dveSa ke prabala tUphAna uThe taba phira jJAna-dhyAna aura tyAga-tapa bhI kabhI nAkAmiyAba bana jAte haiM, AtmA ko bacAne ke lie|' 'rAga-dveSa kA nigraha kiyA jA sakatA hai, saMyama kiyA jA sakatA hai, anuzAsita kiye jA sakate haiN...|' 'para yadi saMyama rakhane meM saphala nahIM hue to?' 'aisA Dara kyoM! aisI AzaMkA kyoM? jinAjJA ke mutAbika purUSArtha karanA, apanA kartavya hai...!! phala kI ciMtA karane se kyA? niSphalatA kI to kalpanA hI nahIM karanI cAhie... paramAtmA kA prema-unakI bhakti hI hama meM aisI zakti kA saMcAra karatI hai ki hama paramAtmA kI AjJA ke pAlana ke lie zaktimAna bana sakate haiM! bhakti meM se apUrva zakti paidA hotI hai|' __ amarakumAra surasuMdarI ke sAmane dekhatA hI rhaa...| usake cehare para apUrva teja kI AbhA dIptimAna thii| usakI A~khoM meM se vairAgya kI gaMgA jaise baha For Private And Personal Use Only
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sahaciMtana kI UrjA 304 rahI thii| amarakumAra ke dila-dimAga para surasuMdarI kI bAteM barAbara asara kara rahI thii| cAritradharma-saMyamadharma kI gaharI cAha dhIre-dhIre pragaTa ho rahI thii| surasuMdarI ne kahA : 'nAtha, sadgurU kA yoga prApta ho... aura saMyamadharma svIkAra karane tIvra abhIpsA jAga uThe to kyA Apa mujhe anumati deMge?' ekadama mRdu, komala aura snehArdra svara meM surasuMdarI ne puuchaa| 'to kyA tU akelI hI cAritra ke mArga para jAne kI soca rahI hai?' 'Apake sira para to rAjya kI jimmedArI hai nA? use bhI to vahana karanA hogA?' 'nahIM, tU yadi saMsAra ko chor3a cale to phira maiM saMsAra meM raha nahIM sakatA! tere binA saMsAra mere lie zUnyavat hai|' 'guNamaMjarI maiM hI hU~ nAtha!' 'nahIM, guNamaMjarI-guNamaMjarI hai, tU-tU hai!' 'guNamaMjarI ko Apake prati agAdha prema hai, Apake caraNoM meM pUrNatayA samarpita vaha mahAsatI nArI hai| 'sahI bAta hai terI, para mere dila kI sthiti alaga hai... maiM usake binA jI sakatA hU~, aisA maiM mahasUsa karatA hU~... para tere binA jInA... kisI bhI hAlata meM saMbhava nahIM... aisA mujhe lagatA hai| isalie yadi cAritradharma ko aMgIkAra karanA hogA to hama donoM sAtha-sAtha hI agIkAra kreNge|' _ 'mere-Apake binA guNamaMjarI kA kyA hogA? usakA bhI vicAra hameM karanA cAhie nA?' 'jaba vaisA samaya AegA taba socanA hai nA? dekheNge|' 'ApakI bAta sahI hai, para aisA avasara zAyada nikaTa bhaviSya meM A jAe, vaisA merA mana kahatA hai|' 'to... guNamaMjarI ko bulA leMge, use bAta kareMge, paraMtu tU abhI mAtA-pitA ko vaisI koI bAta karanA mata!' 'ApakI AjJA zirodhArya hai|' surasuMdarI ne mastaka para aMjali racakara sira jhukAkara amarakumAra kI AjJA ko aMgIkAra kiyaa| rAta kA prathama prahara pUrA ho gayA thaa| amarakumAra zreSThI dhanAvaha se milane For Private And Personal Use Only
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sahaciMtana kI UrjA 305 ke lie apane kakSa se calA gyaa| surasuMdarI kI smRti meM ratnajaTI aura usakI cAra patniyA~ A gayIM | naMdIzvara dvIpa aura mahAmuni maNizaMkha upasthita ho gye| vaha romAMca se sihara uThI! 'yadi hama cAritra leMge, sAdhadharma aMgIkAra kareMge... ratnajaTI ko aura cAroM rAniyoM ko maiM yahA~ Ane ke lie nimaMtraNa dUMgI...| unake upakAra ko maiM kaise bhUlA sakatI hU~? kitanA uttama vaha parivAra hai...? guNoM se samRddha! niHsvArtha prema se labAlaba bharA huA! mere usa dharmabhrAtA ko saMdeza pahu~cAne vAlA koI mila jAe to abhI hI use merI sukhazAMti ke samAcAra bheja duuN| para usa vidyAdharoM kI duniyA meM jAnevAlA kauna milegA?' surasuMdarI ko guNamaMjarI kA smaraNa huaa| rAjA guNapAla ke zabda usake dila meM ubharane lage : 'beTI, guNamaMjarI terI goda meM hai|' aura surasuMdarI vihvala ho uThI... 'yadi guNamaMjarI prasannamana se caritra kI anumati nahIM degI to? usakI upekSA kara ke to maiM usakA tyAga kaise kara sakatI hU~? aura use mujhase pyAra bhI to kitanA jyAdA hai? vaha kisI bhI hAlata meM mujhe anumati denevAlI nahIM hai| yadi vaha khuda saMtAna ke baMdhana meM na ba~dha gayI hotI to hamAre sAtha vaha bhI cAritra kI rAha para cala detii| paraMtu vaha to nikaTa bhaviSya meM mA~ bananevAlI hai| surasuMdarI ulajhana meM pha~sa gii| jaise ki cAritra lenA hI hai - vaise bhAvapravAha meM bahatI rhii| saMsAra ke asIma sukhoM ke bIca rahI huI suMdarI kA mana saMyama ke kaSToM ko sahajarUpa se svIkArane ke lie lAlAyita ho uThA thaa| vicAroM se mukta hone ke lie usane zrI navakAra maMtra kA dhyAna kiyaa| smaraNa karate-karate hI vaha nidrAdhIna ho gyii| hRdaya meM vairAgya ke ratnadIpa ko jalatA huA rakhakara surasuMdarI saMsAra ke sukhabhoga meM jI rahI hai| pA~co iMdriyoM ke vaiSayika sukha bhogatI hai| amarakumAra ke dila meM bhI vairAgya kA dIyA jala uThA hai| vaha dIyA bujhA nahIM hai...| saMsAra ke kartavyoM kA pAlana karate jA rahe haiN| dharmazAsana kI prabhAvanA ke bhI aneka kArya karate jA rahe haiN| mahIne bIta jAte haiN| eka dina benAtaTa nagara se rAjadUta AyA aura usane zubha saMdeza sunAyA : 'guNamaMjarI ne putraratna ko janma diyA hai| mAtA aura putra donoM kA svAstha acchA hai, putra bhI khUbasUrata aura nirogI hai|' For Private And Personal Use Only
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sahaciMtana kI UrjA 306 __ dhanAvaha zreSThI ne rAjadUta ko qImatI ratnoM kA hAra bheMTa kiyaa| maMdiroM meM utsava Ayojita kiye gaye / bhavya bhojana-samAraMbho kA Ayojana huaa| garIboM ko khule hAtha dAna diye gye| rAjA ripumardana ne kaidiyoM ko mukta kara diyaa| samagra rAjya meM mahotsavoM kA Ayojana kiyA gyaa| prajA AnaMdita ho gyii| ____ amarakumAra ne mRtyuMjaya ko benAtaTa nagara jAne ke lie ravAnA kiyA, guNamaMjarI ko putra ke sAtha caMpAnagarI livA lAne ke lie| ___ mahArAjA ripumardana kI rAjasabhA bharI huI thii| amarakumAra mahArAjA ke pAsa hI siMhAsana para baiThA huA thaa| rAjyasabhA kA kArya zurU ho gayA thaa| itane meM udyAna ke rakSaka mAlI ne rAjasabhA meM praveza kiyaa| mahArAjA ko praNAma karake usane nivedana kiyA : 'mahArAjA, jJAnadhara nAma ke mahAmuni ne aneka munivaroM ke sAtha caMpAnagarI ko pAvana kiyA hai| he kRpAvaMta, ve mahAmuni sUraja se tejasvI haiM, caMdra jaise zItala haiM, bhAraMDa pakSI se apramatta haiM... unakI A~khoM se kRpA barasa rahI hai - unakI vANI meM se jJAna ke phUla jharate haiM! rAjezvara! aise mahAmuni caMpA ke bAharI upavana meM padhAre hue haiM!' mahArAjA ripumardana harSa se gadgad ho uThe! siMhAsana para se khar3e hue| bAharI upavana kI dizA meM sAta kadama calakara unhoMne mahAmuni kI bhAvavaMdanA kI aura isake bAda udyAnarakSaka ko suvarNa kI jihvA bheMTa kii| aneka AbhUSaNoM se usako sajA diyaa| mahAmaMtrI ko AjJA dete hue kahA : 'nagara meM DhiMDhorA piTavA do ki nagara ke bAharI upavana meM jJAnadhara mahAmuni padhAre haiN| sabhI nagarajana una mahAmuni ke darzana karake pAvana ho jAe~ / unakA upadeza sunakara dhanya bneN| hastidala, azvadala, rathadala aura padAtisenA ko taiyAra karAo... acchI taraha sajAo... rAjaparivAra ke sAtha maiM bhI una pUjya munibhagavaMta ke darzanavaMdana karane ke lie jaauuNgaa| rAjasabhA kA kArya sthagita kara do!' rAjasabhA kA kArya purA huA / amarakumAra aura surasuMdarI bhI mahArAjA ke sAtha jAne ke lie taiyAra hue| zreSThI dhanAvaha aura seThAnI dhanavatI bhI suMdara vastrAbhUSaNoM se sajakara gurUvaMdana ke lie jAne ko taiyAra hue| For Private And Personal Use Only
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sahaciMtana kI UrjA 307 jyoM-jyoM nagara meM DhiMDhorA pITatA gayA tyoM-tyoM haz2AroM strI-purUSa jJAnadhara mahAmuni ke darzana-vaMdana karane ke lie nagara ke bAhara jAne lge| nagara meM AnaMda aura ullAsa kA vAtAvaraNa phaila gyaa| bAharI udyAna-upavana haz2AroM strI-purUSoM se bharA jA rahA thaa| mahArAjA ripumardana rAjaparivAra ke sAtha A pahu~ce / munirAja ke darzana kara ke sabhI ke manamayura nAca utthe| sabhI ne munirAja kI tIna parikramAe~ kI / vidhipUrvaka vaMdanA kii| kSema-kuzala puuchii| mahArAjA ne munirAja se prArthanA kI : 'gurUdeva... Apane hamAre nagara ko pAvana kiyA hai... aba hameM dharmadezanA dekara hamAre trividha tApa - saMtApa ko zAMta karane kI mahatI kRpA kareM / ' munirAja zrI jJAnadhara avadhijJAnI mahAmuni the| trikAlajJAnI the| uccakoTI ke cAritradharma kA pAlana karate the| magadhadeza meM unakI khyAti thI / mahAmuni ne dharmadezanA prAraMbha kI : 'mahAnubhAvoM, cAra gatimaya isa saMsAra meM manuSyajIvana milanA kAphI durlabha hai| karmoM ke vivaza banI huI... anaMta anaMta AtmAe~ isa saMsAra meM paribhramaNa kara rahI haiN| aneka prakAra ke zArIrika aura mAnasika duHkhoM se pIr3ita banatI hai| jaba vaise viziSTa koTi ke puNyakarma kA udaya hotA hai taba jIva ko manuSya-bhava milatA hai| Aryadeza meM janma milatA hai| susaMskArazIla mAtA-pitA milate haiN| manuSyajIvana meM saddharma kA zravaNa to usase bhI kaI gunA jyAdA puNyodaya se prApta hotA hai| sadgurU kA yoga prApta honA bar3A muzkila hai| unake mu~ha se mokSamArga kA bodha prApta hone ke pazcAt usa bodha para vizvAsa... dRr3ha zraddhA honA jarUrI haiN| AtmA kI mukti prApta karane kA yahI saccA rAstA hai / usa zraddhA meM se vaisA vIryollAsa pragaTa hotA hai ki manuSya cAritra dharma kA pAlana karane ke lie tatpara bana sakatA hai| yaha manuSyajIvana cAritradharma kA pAlana karane ke lie hI milA huA uttama jIvana hai| puNyazAlI, AtmA para lage hue anaMta anaMta karmoM ko tor3ane kA mahAna purUSArtha cAritramaya, saMyamamaya jIvana meM hI ho sakatA hai| saMsAra ke vaiSayika sukha to halAhala, kAlakUTa z2ahara se bhI jyAdA khataranAka haiN| una sukhoM meM lIna nahIM honA cAhie / sukhoM kA rAga aura duHkhoM kA dveSa jIva ko mohAMdha banA detA hai / mohAMdha banA huA jIva aneka kukarma For Private And Personal Use Only
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kiye karama nA chUTe 308 karatA hai| anaMta-anaMta pApakarmoM ko upArjita karake naraka ityAdi durgatiyoM meM bhaTaka jAtA hai|' ___mahAmuni kI dharmadezanA puSkarAvartta megha kI bhA~ti barasa rahI hai| zrotAgaNa rasanimagna banakara zravaNa kara rahe haiN| amarakumAra aura surasuMdarI to Atmavibhora ho uThe haiN| unake dila meM dabI-dabI vairAgyabhAvanA bahAra meM Akara khilane lagI hai| dharmadezanA pUrNa hotI hai| mahArAjA ripumardana khar3e hue| vinayapUrvaka hAtha jor3akara savAla karate haiM : 'gurUdeva, merI lAr3alI beTI surasuMdarI ne pUrvajanma meM ese kauna se karma kiye the ki jisase use isa janama meM bAraha bAraha-barasa taka kA pati viraha bhoganA par3A? bhayAnaka kaSToM aura saMkaToM kA sAmanA karanA par3A? 'guNanidhi gurUdeva! Apa to jJAnI haiM, hamA para bar3I kRpA hogI, yadi Apa apane zrImukha se ina bAtoM ko spaSTa karane kI kRpA kreNge|' ___ mahArAjA ripumardana vinayapUrvaka nivedana karake apane Asana para baiThe / sabhI ke dila-dimAga utsukatA se ekAgra bana gaye mahAmuni ke prati / gurUdeva kyA javAba dete haiM rAjA ke savAla kA? kaIyoM ko to rAjA ke savAla se tAjjuba bhI huaa| sabhI paricita nahIM the surasuMdarI ke jIvana ke usa A~sU-udAsI bhare hisse se! __ 'surasuMdarI-amarakumAra ke jIvana meM duHkha? vaha bhI bAraha-bAraha barasa kI judAI... surasuMdarI kA jIvana saMkaTa kI khAI meM?' kaIyoM ko aisI kalpanA se hI ka~paka~pI-sA anubhava huaa| idhara surasuMdarI svayaM hI utsuka thI apane pUrvajanma ke bAre meM jAnane ke lie | vaha yaha bhI jAnanA cAhatI thI ki itanA kucha bItane para bhI amarakumAra ke prati usakA dila jur3A huA hI kyoM rahA? ___ amarakumAra ke dila meM pala bhara ke lie aparAdha bhAva kI graMthi kauMdha uThI... para usane apane mana ko samhAla liyaa| sabhI utkaMThita the gurUdeva kI bAtoM ko sunane ke lie! For Private And Personal Use Only
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kiye karama nA chUTe 309 AvawanNAM. KLEARNIXE.. Statestxm. 47. kiye karama nA chUTe Sty bhA 2FV E NTaarxxmarawe'rvaranMarapraNGINxameriorsSA: --- Vira "' - .' ..... mahAmuni zrI jJAnadhara ne A~khe baMda kii| avadhijJAna ke Aloka me surasuMdarI ke bhUtakAlIna paryAya dekhe| amarakumAra ko atIta meM dekhaa| donoM kA riztA dekhA... jAnA... aura A~khe kholakara rahasya para se paradA uThAte hae ve bole : __ 'rAjana, saMsAra meM paribhramaNa karanevAle jIva rAga-dveSa aura moha ke adhIna banakara pApa karate rahate haiM; pApakarmoM ke pAzoM meM Avaza ho jAte haiN| bA~dhate vakta khayAla rahatA nahIM hai ki ve pApakarma jaba udita hote haiM, taba jIvAtmA duHkhI-duHkhI ho jAtA hai| surasuMdarI ne gata janma meM aise hI pApakarma kie the| jisake phalasvarUpa use duHkhoM ke dAvAnala meM sulaganA pdd'aa| laMbI kahAnI hai, janma-janmAMtara kI yAtrA dIrgha hotI hai| maiM tumhAre savAla ko lakSya karake surasuMdarI ke gata janma kI bAteM batA rahA huuN| sUdarzana nAma kA eka suhAvanA nagara thaa| vahA~ para rAjA surarAja rAjya karatA thaa| revatI nAmaka usakI rAnI thii| rAjA-rAnI donoM meM paraspara pragAr3ha pyAra thA... prIti thI... eka-dUje ke prati donoM pUrNa vaphAdAra evaM samarpita the| devaloka ke iMdra-iMdrANI se divya sukha donoM anubhava kara rahe the| eka dina kI bAta hai| rAjA-rAnI naukara-cAkara aura kucha sainikoM ko sAtha lekara eka suMdara vanakhaMDa meM krIr3A karane gye| eka ramaNIya upavana ke nikaTa par3Ava DAla diyA / sainika surakSA ke irAde se AsapAsa tainAta ho ge| rAjA-rAnI ghUmate hue vana meM kucha dUra nikala gye| ___ eka ghaTAdAra per3a ke nIce eka mahAmuni ko unhoMne dhyAnastha dazA meM dekhaa| muni yuvAvasthA vAle the| unake cehare para tapazcaryA kA teja jhilamilA rahA thaa| unake zarIra para ke vastra malina se the| rAjA surarAja ne muni ke caraNoM meM mastaka jhukaayaa| aMjali jor3akara vaMdanA kI aura rAnI revatI se kahA : 'priye, dhanya haiM ye mahAmuni! bharI javAnI meM mahAvratoM ko pAlana karanevAle mahAmuni kI bhAvapUrNa vaMdanA karo... | kitanI zAMta-prazAMta mukhamudrA hai inakI... For Private And Personal Use Only
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 310 kiye karama nA chUTe ekAgracita hokara kaisA dhyAna kara rahe haiN| Aja kA apanA yaha dina caritArtha ho gayA... ina mahAmuni ke darzana karake!' ___ 'svAmin, ApakI bAta saca hai | muni ekAgracita hokara dhyAna kara rahe haiM... para inheM vicalita karane kA kArya hamAre lie sarala hotA hai! rUpavatI strI ko dekhakara bar3e-bar3e jogI-yati aura sAdhu-saMnyAsI bhI vicalita ho jAte haiN| kitane hI udAharaNa milate haiM!' / 'devI, caMcala aura vicalita ho jAnevAle ve jogI-yati aura hoMge! ye mahAmuni to svarga meM se raMbhA yA urvazI utara Ae, to bhI vicalita nahIM hoMge!' 'oho! are, svarga kI raMbhA kI z2arUrata kyA hai? z2amIna para kI raMbhA hIM inheM vicalita karane ko paryApta hai| Apako dekhanA hai to dekho, maiM inheM abhI cuTakI bajAte hue vicalita kara detI hU~! __ 'devI, nAdAnI mata karo... ye to yogI haiM yogI! yogI kI parakha nahIM kI jaatii| isameM kucha nahIM nikalegA... vyartha anartha ho jAegA!' 'are dekhie! maiM abhI dikhAtI hU~...!' revatI ne muni ke sAmane gIta aura nRtya karanA prAraMbha kiyaa| muni ke samIpa jAkara,sanmukha jAkara vaha naz2aroM ke tIra pheMkane lagI...| vaha aise uttejita hAvabhAva pradarzita karane lagI jisase koI yoM hI vicalita-uttejita ho jaae| kAphI prayatna kiyA muni ko rijhAne kA! do ghar3I, cAra ghar3I, chaha ghar3I samaya bIta gayA... phira bhI munirAja-z2arA bhI Dige nahIM! __revatI ne munirAja ke hAtha meM se rajoharaNa le liyA / muMhapattI le lii| aura munirAja kA ha~sI-maz2Aka ur3Ane lgii...| satAne lgii...| unase ghRNA karane lagI... aura chaha ghar3I samaya bIta gyaa| karIbana pAMca ghaMTe kA samayaTa revatI muni ko parezAna karatI rahI... phira bhI muni to nizcala rahe... niSprakaMpa rahe, taba rAjA ne jAkara revatI se punaH kahA : __'revatI, aba basa kara! yaha koI aire-gaire sAdhu nahIM haiM, ye to AtmadhyAnI... apUrva sattva ko dhAraNa karanevAle yogIpurUSa haiN|' revatI bhI thaka gayI thii| apanI hAra se usakA mana lajjita ho gayA thaa| mana hI mana use pachatAvA ho rahA thaa| itane meM mahAmuni ne apanA dhyAna pUrA kiyaa| rAjA ne bhAvapUrvaka vaMdanA kI... aura vaha municaraNoM meM baiTha gayA / rAnI revatI bhI rAjA ke pAsa jAkara cupa-cApa baiTha gyii| munirAja viziSTa jJAnI For Private And Personal Use Only
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 399 kiye karama nA chUTe the| unhoMne rAjA-rAnI ke uttama Atmadravya ko dekhA... prkhaa| unheM na to krodha huA na kisI taraha kI naaraaj'gii| samatA ke sAgara vaise mahAmuni ne rAjA-rAnI ko dharma kA upadeza diyA : 'rAjan, isa manuSya jIvana ko saphala banAne ke lie cAra prakAra ke dharma kA AcaraNa karanA caahie| supAtra ko dAna denA cAhie, zIla dharma kA pAlana karanA caahie| vividha prakAra kI tapazcaryAe~ karanI cAhie aura zubha bhAvanAoM se bhAvita bananA caahie| isa caturvidha dharma kI ArAdhanA karate-karate tumheM samyagdarzana, samyagajJAna aura samyagcAritra kI prApti hogii|' ___ munirAja ke karUNa rasa se bhare vacana sunakara rAjA-rAnI donoM ke dila praphullita ho utthe| rAjA ne vinayapUrvaka kahA : 'gurUdeva, hamAre aparAdha kSamA karane kI kRpA kreN| aMtaHkaraNa se kSamA mA~gate haiM aura Apase nivedana karate haiM ki yahIM para jaMgala meM hamArA bhI par3Ava hai, Apa kRpAlu vahA~ padhArakara bhikSA grahaNa kreN|' rAnI ne munirAja ke pAsa unakA rajoharaNa aura mu~hapattI rakha diye the| munirAja, rAjA-rAnI ke sAtha unake par3Ava para gaye evaM bhikSA grahaNa kii| rAnI revatI ne bhI bar3e ullAsa-umaMga ke sAtha bhikSA dii| unake dila meM usa samaya utkRSTa zubha bhAva hone se usane anaMta-anaMta puNyopArjana kara liyaa| __rAjA-rAnI donoM nagara meM lautte| munirAja ke upadeza ko sunakara caturvidha dharma kA yathAyogya pAlana karane lge| ___ paraMtu rAnI ne svayaM kI huI muni kI AzAtanA kA prAyazcita nahIM kiyaa| donoM kA AyuSya pUrNa huaa| ve donoM marakara devaloka meM deva hue| devaloka kA AyuSya pUrNa huA aura isa caMpAnagara meM amarakumAra aura surasuMdarI bneN| 'he rAjana, revatI kA jIva hai tumhArI beTI surasuMdarI! bAraha ghar3iyoM taka muni ko satAyA thA isake kaTu pariNAma svarUpa use bAraha barasa taka pati kA viyoga uThAnA pdd'aa| ___manirAja ke gaMde-maiMle kapar3e-dekhakara, unakI ghRNA kI thI... isalie use magaramaccha ke peTa meM kucha samaya ke lie rahanA par3A! munirAja ko bar3e ullAsa aura umaMga se bhikSA dI thI, usake pariNAma svarUpa use cAra vidyAe~ milI aura rAjya milaa| For Private And Personal Use Only
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kiye karama nA chUTe 312 ___ zrI navakAra maMtra aura se zIlavrata ke prabhAva se duniyA meM usakA yaza phailA aura divya sukha use prApta huaa|' mahAmuni ne pUrvajanma kI kahAnI pUrI kii| amarakumAra aura surasuMdarI usa kathA ke dRzyoM ko apane mAnasapaTala para citrAMkana kI bhA~ti ubharate dekhane lge| donoM ko jAti-smaraNa jJAna pragaTa ho gayA thaa| pUrvajanma kI jo-jo bAteM batAyI thI ve sArI bAteM smRti patha meM ubhara aayiiN| donoM kI A~kheM khuzI ke A~suoM se bhara aayiiN| surasuMdarI ne gurUdeva ko vaMdanA karake kahA : 'gurUdeva, Apane hamAre pUrvajanma kI jo bAteM kahI... vaha bilakula yathArtha hai...| maiMne khuda jAtismaraNa ke jJAna se una bAtoM ko jAnA hai!' ___ amarakumAra ne kahA : 'gurUdeva, mujhe bhI jAti-smaraNa jJAna pragaTa huA hai| ApakI kahI huI bAteM saccI haiM... yathArtha haiM!' surasuMdarI ne gadgad svara se kahA : 'kRpAnidhAna, isa bhISaNa bhavasAgara meM mohavaza... ajJAnavaza... aneka pApAcaraNa karanevAle hama donoM kA uddhAra kareM | aba nahIM rahanA hai saMsAra meM nahIM cAhie saMsAra ke sukhabhoga! nahIM cAhie vaibhava-saMpatti...| basa gurUdeva, aba to Apake caraNoM meM hameM zaraNa de dijie| Apa jaise paramajJAnI gurUdeva ke milane ke pazcAt bhI kyA... hama saMsArasAgara meM DUba jAe~? amarakumAra bhAva-vibhora banatA huA bola uThA : 'gurudeva, Apa akAraNa, svabhAva se vatsala haiM... bhavasAgara se tairakara usa pAra jAne ke lie naukA-rUpa haiM... hameM tAra lIjie!' jJAnadhara mahAmuni ne kahA : 'he puNyazAlI daMpati, bhavasAgara se tairane kA eka hI upAya hai aura vaha hai cAritradharma! sarva-viratimaya saMyamadharma! usa dharma ko svIkAra karake bhavasAgara ko taira jAo! 'gurUdeva, hama para kRpA karake hameM vaha cAritradharma pradAna kreN...| hameM aba ApakI hI zaraNa hai!' amarakumAra ne mahAmuni ke caraNoM meM apanA mastaka rakha diyaa| For Private And Personal Use Only
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kiye karama nA chUTe 313 surasuMdarI ke mana meM eka vicAra kauMdha utthaa| usane gurUdeva se kahA : he kRpAvAna, Apa kucha dina yahA~ caMpAnagarI meM birAjane kI kRpA kreN| hamAre mAtA-pitA kI anumati lekara hama yathAzIghra Apake caraNoM meM upasthita hoNge|' munirAja ne surasuMdarI kI prArthanA ko svIkAra kiyaa| rAjA-rAnI, seTha-seThAnI aura amarakumAra-surasuMdarI vagairaha sabhI nagara meM lauTa gye| rAjA-rAnI ke hRdaya bhArI bana cuke the| seTha-seThAnI kA dila bhI bhArI ho rahA thA / amarakumAra aura surasuMdarI kA cAritra ke mArga para calane kA saMkalpa sunakara unake dila vyAkula ho uThe the| surasuMdarI-amarakumAra bhojana Adi se nipaTakara apane zayanakakSa meM Aye | surasuMdarI ne kahA : 'svAmina, apane parama puNyodaya se hI aise avadhijJAnI gurUdeva hameM mila gaye haiN...| hama ko isa avasara se saharSa lAbha uThA lenA caahie| para isase pUrva eka mahattvapUrNa kArya yathAzIghra karanA hogA!' 'vaha kyA?' amarakumAra ke mana meM AzaMkA ubhrii| 'guNamaMjarI ko zIghra bulA lenA caahie| usake mana ko pUrA saMtuSTa evaM zaMkA rahita karake hI hama saMyamapatha para cleNge|' 'maiMne mRtyuMjaya ko benAtaTa bhejA hI hai| do-cAra dina meM hI vaha guNamaMjarI ko lekara lauttegaa|' 'taba to bahuta bar3hiyA! do-cAra dina meM hama apane-apane mAtA-pitA kI anumati-ijAz2ata le leN...|' 'vaha to mila jAegI... isameM itanI dera nahIM lagegI!' 'kAphI dera lagegI... mere nAtha! bhAvanAoM ke baMdhana hama ne kATe haiM, unhoMne kahA~ kATe haiM? mere mAtA-pitA kA aura Apake mAtA-pitA kA hamase kitanA gaharA anurAga hai? yaha kyA hama nahIM jAnate haiM? dekhA nahIM...? hama jaba gurUdeva ke samakSa saMyamapatha para calane kI bAta kara rahe the, tabhI una sabakI A~kheM A~suoM se chalakane laga gayI thI!' 'para, kyA inakI ijAz2ata lenA z2arUrI hai?' 'bilakula... unake upakAroM ko to dIkSA lene ke bAda bhI bhUlanA nahIM hai...! hama ko uccatama saMskAra dene kA mahAn upakAra unhoMne kiyA hai| una upakAroM kA RNa hama kisI bhI qImata para nahIM cukA sakate!!!' For Private And Personal Use Only
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 314 kiye karama nA chUTe 'para, mAna lo ki ve ijAz2ata na deM, to kyA?' 'deMge, jarUra deMge ijAz2ata! apane dila ko kyA kabhI bhI unhoMne dukhAyA hai? svayaM duHkha sahana karake bhI hama ko videzayAtrA para jAne kI ijAz2ata nahIM dI thI kyA? vaise hI, vaha apanI tIvra icchA dekhakara, apane sukha ke lie avazyameva anumati deNge|' 'guNamaMjarI yadi sahamata nahIM huI to?' 'maiM use sahamata kara lU~gI...| hA~, apanI saMsAratyAga kI bAta sunate hI pahale to vaha behoza hI ho jAegI...| karuNa rUdana, kraMdana karegI, para Akhira vaha bhI sahamata ho jaaegii| use isa bAta kA bar3A gaharA duHkha rahegA ki vaha khuda apane sAtha cAritra nahIM le sakegI! putrapAlana kI bar3I jimmedArI usake sira para AyI hai... aura phira vaha putra to caMpAnagarI kA bhAvI rAjA bhI hai!' 'vaha jaldI lauTa Ae to acchA!' "vaha na Ae taba taka hama mAtA-pitA kI anumati prApta kara leN...| Apa apane mAtA-pitA kI anumati prApta kara leM... maiM bhI apane mAtA-pitA ko samajhAne kI koziza karU~gI! hAlA~ki mujhe to ApakI ijAz2ata mila gayI hai, phira aura kisI bhI ijAz2ata kI z2arUrata hI nahIM hai, para phira bhI mAtA-pitA kA sneha asIma hai... isalie unake mana ko samajhAnA-sahalAnA bhI z2arUrI hai|' dUsare dina sabere amarakumAra aura surasuMdarI gurUdeva ke darzana-vaMdana karane gaye, taba vahA~ para unhoMne gurUdeva ke samakSa kucha tejasvI strI-purUSoM ko dharmopadeza zravaNa karate hue dekhe / ve donoM bhI vahA~ baiTha gye| upadeza pUrNa hone ke pazcAt munirAja ne kahA : / 'surasuMdarI, ye vidyAdhara strI-purUSa haiN| vaitADhya parvata para se yahA~ darzana karane ke lie Aye haiN|' surasuMdarI ne turaMta hI gurUdeva se bar3e anunaya bhare svara meM kahA : 'he pUjyapAda, kyA ye vidyAdhara purUSa mujha para eka kRpA kareMge! surasaMgIta nagara ke rAjA ratnajaTI mere dharmabaMdhu haiM... unheM merA eka saMdeza deMge kyA?' 'z2arUra... mahAsatI! rAjA ratnajaTI to hamAre mitra rAjA haiN|' 'to unheM kahanA ki tumhArI dharmabhaginI surasuMdarI apane pati amarakumAra ke For Private And Personal Use Only
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kiye karama nA chUTe 315 sAtha thor3e hI dinoM meM saMyamadharma aMgIkAra karanevAlI hai| vaha tumheM aura cAroM bhAbhiyoM ko atyaMta yAda kara rahI hai...| tumhAre upakAroM ko, tumhAre guNoM ko roz2AnA yAda karatI hai...| tuma cAroM bhAbhiyoM ko lekara dIkSA-prasaMga para caMpAnagarI meM z2arUra pdhaarnaa| unase kahanA ki tumhArI bhaginI palakapA~var3e bichAye tumhArI pratIkSA kara rahI hai|' surasuMdarI kI A~kheM barasa par3e... usakA svara rUMdha sA gyaa| ___ 'ApakA saMdeza hama Aja hI mahArAjA ratnajaTI se kaha deMge mahAsatI! aura hama bhI unheM Agraha karake kaheMge ki ve z2arUra-z2arUra caMpAnagarI meM tumase mileN| 'to mujha para tumhArA mahAn upakAra hogaa|' vidyAdhara yugala AkAzamArga se cale gye| amarakumAra-surasuMdarI ne gurUdeva ko vaMdanA kI, kuzalatA pUchI aura vinayapUrvaka gurUdeva ke sAmane baitthe| surasuMdarI ne kahA : 'gurUdeva, hamAre pUjya mAtA-pitA Apako vaMdana karane ke lie roz2AnA aaeNge| Apa unheM preraNA dene kI kRpA karanA ki ve hameM zIghra anumati deM...!' 'bhadre, tuma nizcita rhnaa| tumheM anumati mila jAegI... aura ghara para pahu~coge taba vahA~ para guNamaMjarI bhI apane putra ke sAtha tumheM mila jAegI!' 'kyA...?' donoM AnaMdavibhora ho uThe! For Private And Personal Use Only
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 316 AMsuoM meM DUbA huA parivAra ARENERAIKALRALLELEtaStatestra STRATv 46. A~suoM meM DUbA huA parivAra CHAYRAYANELEYEARNAMASHANALAYEErrior fici "... mRtyuMjaya guNamaMjarI ko lekara A gayA thaa| dhanAvaha kI havelI meM AnaMda chA gayA thaa| guNamaMjarI devakumAra jaise putra ko lekara AI thii| dhanavatI ne guNamaMjarI ke Agamana ke sAtha hI pautra ko apane pAsa le liyA thaa| amarakumAra aura surasuMdarI ratha meM se utarakara havelI meM praviSTa hue, itane meM vahA~ para khar3I guNamaMjarI ne sasmita svAgata kiyaa...| surasuMdarI guNamaMjarI se lipaTa gyii| itane meM dhanavatI pautra ko lekara A phuNcii| surasuMdarI ne use apanI goda meM le liyaa| pyAra ke nIra se nahalA diyA usa ko| donoM patniyoM ke sAtha amarakumAra apane kakSa meM aayaa| amarakumAra ne guNamaMjarI kI kuzala-pRcchA kii| benAtaTa ke samAcAra puuche| putra ko apane utsaMga meM liyaa| TakaTakI lagAe use dekhA! surasuMdarI bola uThI : nAtha, bacce meM bilakula Apa kI hI AkRti saMkramita huI hai! usake cehare para puNya kA teja camaka rahA hai! __ 'koI jIvAtmA anaMta puNya lekara yahA~ janmA hai| vaise bhI manuSya-jIvana anaMta puNyodaya ke binA milatA hI nahIM hai na? Aryadeza... uttamakula saba puNya ke udaya se hI milatA hai!' __ 'are, isa putra ko to saMskAra bhI uttama hI mileMge! dekhanA... guNamaMjarI saMskAra dene meM jarA bhI kamI nahIM rkhegii|' 'nahIM re... maiM to use kevala dUdha pilAU~gI, bAkI vaha rahegA tumhAre hI pAsa! use saMskAra karane kA kArya tumhAre hI jimme rhegaa...| usakA lAlanapAlana bhI tumheM hI karanA hogaa|' guNamaMjarI ne khaa| surasuMdarI ne amarakumAra kI ora dekhaa| donoM ke cehare para smita ubhara aayaa| surasuMdarI mauna rahI... usane A~kheM baMda kara lI | guNamaMjarI soca meM DUba gayI... vaha bola uThI : For Private And Personal Use Only
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 317 AMsuoM meM DUbA huA parivAra 'kyoM khAmoza ho gaye? yaha putra tumhArA hI hai... kyA tuma usakI mA~ nahIM ho? bolo...na?' guNamaMjarI surasuMdarI ke nikaTa saraka aayii| __surasuMdarI ne guNamaMjarI ke nirdoSa... sarala cehare kI tarapha dekhA... usakI bholI-bhAlI A~khoM meM jhA~kA... usane kahA : ___ 'majaMrI, putra ko mAtAjI ko sauMpakara A jA, kucha samaya ke lie tere sAtha kucha bAteM karanI hai|' guNamaMjarI putra ko dhanavatI ke pAsa chor3a aayii| ___ 'maMjarI, beTA to merA hI hai...| maiM usakI dUsarI mA~ huuN| paraMtu yahA~ para tere jAne ke bAda eka nayI paristhiti paidA ho gayI hai|' 'kyoM, kyA huA? guNamaMjarI kA mAsUma mana AzaMkA se kA~pa utthaa| 'eka jJAnI gurUdeva kA paricaya huA...' 'yaha to acchA hI huaa| 'mere pitAjI ne unase merA pUrvabhava pUchA...gurUdeva ne hamAre donoM ke pUrvabhava kaha btaaye| 'kyA kahA gurUdeva ne?' surasuMdarI ne apanA aura amarakumAra kA pUrvabhava kaha sunaayaa| guNamaMjarI rasapUrvaka sunatI rhii| 'yaha pUrvabhava jAnane ke pazcAta hama donoM ke hRdaya meM saMsAra ke prati vairAgya pragaTa huA hai| vairAgya tIvra banA hai, aura hama donoM gRhatyAga karake cAritra ke mArga para jAne ke lie taiyAra hue haiN| basa, terI hI pratIkSA thii| tU A jAe... bAda meM tujhe sArI bAteM karake hama...' 'nahIM, nahIM... nahIM... yaha kabhI nahIM ho sakatA!' guNamaMjarI ekadama bAvarI-sI ho utthii| usakI A~khoM se A~suoM kA bA~dha TUTa gyaa| usane apanA ceharA surasuMdarI kI goda meM chipA diyaa| surasuMdarI ne amarakumAra ke sAmane dekhA / amarakumAra kI A~khe baMda thii| vaha gahare ciMtana meM DUba gayA thaa| usake cehare para zAMti thI... teja thaa...| 'to phira maiM bhI tumhAre sAtha hI cAritra lU~gI!' guNamaMjarI bolI! surasuMdarI ne apane uttarIya vastra se usakI A~kheM poMchI aura kahA : For Private And Personal Use Only
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AMsuoM meM DUbA huA parivAra 318 __'yadi isa putra kI jimmedArI nahIM hotI to hama tInoM sAtha-sAtha hI cAritradharma aMgIkAra karate! para isa putra ke lAlana-pAlana kI jimmedArI tujhe uThAnI hai|' 'nahIM... yaha nahIM hogA... maiM putra ke binA jI lU~gI... para tuma donoM ke binA merA jInA saMbhava nahIM hai...|' ___ 'maiM kyA nahIM jAnatI hU~ tere dila ko? paraMtu usa rAga ke baMdhana ko kATanA hogA... maMjarI, isa prema ko tor3anA hogaa|' 'nahIM TUTa sakatA!' guNamaMjarI phaphaka-phaphakakara ro pdd'ii| surasuMdarI ne usako apane utsaMga meM khIMca liyaa| usake sira para apanI komala aMguliyoM se sahalAne lgii| 'tuma donoM merA, putra kA, saba kA tyAga karake cale jAoge?' guNamaMjarI ne surasuMdarI kI A~khoM meM A~kheM DAlate hue pUchA : 'maMjarI?' 'kyA tuma itane patthara dila ho jAoge?' 'maMjarI, kyA eka na eka dina snehI-svajanoM ke saMyoga kA viyoga nahIM hogA? maMjarI, saMyogoM meM se janamatA sukha zAzvata nahIM hai| vaha sukha svayaM duHkha kA kAraNa hai| saMyogajanya sukha meM DUbanevAlA jIva, mauja manAnevAlA jIva duHkha kA zikAra hotA hai| ataH hama ko jJAnadRSTi se una saMyogoM ke sukha se mukta ho jAnA caahie|' 'to maiM bhI mukta ho jaauuNgii|' ___ 'putra kI jimmedArI hai, maMjarI tujhapara! tU putra kA lAlana-pAlana kara, vaha bar3A bane... tujhase uttama saMskAra use mile... vaha suyogya rAjA bane, phira tU bhI cAritradharma kI ArAdhanA krnaa| prajA ko svastha, saMskArI rAjA denA bhI eka vizeSa kartavya hai na?' ___ 'to taba taka tuma bhI rUka jAo... ghara-gRhasthI meM rahakara tumheM jitanI dharma ArAdhanA karanI ho, utanI karanA... maiM tumheM bilakula nahIM rokuuNgii|' ___'maMjarI... merI bahana! gurUdeva ne hamArA pUrvabhava khaa| hameM bhI jAtismaraNa jJAna huaa| hamane bhI khuda hamArA pUrvajanma dekhA... jAnA... aura hamAre dila kA~pa uThe haiM! gRhasthI meM rahanA... kucha dina bhI guz2AranA... aba hamAre lie For Private And Personal Use Only
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AMsuoM meM DUbA huA parivAra 319 duHkhada bana gayA hai| zAyada tU ati Agraha karegI... ijAz2ata nahIM degI... terA mana nahIM mAnegA... to hama saMsAra meM rUka jAeMge para hamArA dila...' surasuMdarI bolate-bolate ro par3I... guNamaMjarI surasuMdarI se bela kI bhA~ti lipaTa gyii| 'nahIM... nahIM... tuma roo mata! tumheM duHkhI nahIM kruuNgii...| tumhArI rAha meM vighna nahIM bnuuNgii...|' guNamaMjarI ne surasuMdarI ke A~sU poNche| 'maMjarI!' amarakumAra ne mauna tor3A / guNamaMjarI ne amarakumAra ko dekhA... amarakumAra ne kahA : 'tU aisA to nahIM mAnegI na ki maiMne tere sAtha vizvAsaghAta kiyA hai?' 'nahIM... nahIM... vaisA to vicAra bhI mere dimAga meM nahIM AegA nAtha! para Apa binA merA jIvana, jIvana nahIM rhegaa| maiM jiU~gI, para jiMdA lAza kI taraha! sA~soM kA janAjA umra ke kaMdhe para DhotI huI jItI rhuuNgii| yaha diladila nahIM rahegA... sA~soM ke Ane-jAne kA yaMtra bana jAegA... tumhArI yAdeM... mere dila ko kitanA tar3apAegI? kitanI coTa lagegI... hRdaya ko? vaha coTa maiM kaise saha pAU~gI...? tumhAre viraha kI vyathA... vedanA... maiM nahIM saha paauuNgii...| tumhAre pIche maiM ro-rokara pAgala ho jaauuNgii...| aura maiM karU~gI bhI kyA? kisake lie jiU~gI? kauna-sA bahAnA rahegA mere jIne ke lie? merA to sarvasva hI luTa jAegA!' guNamaMjarI dono hAthoM me apanA ceharA chupAkara phaphaka par3I! 'maMjarI... anurAga... utkaTa anurAga aisI hI sthiti paidA karatA hai! tujhe yaha anurAga kama karanA hogaa| saMbaMdhoM kI anityatA ko bAra-bAra socakarasamajhakara usa anurAga ke z2ahara ko utAranA hogaa| saMbaMdhoM kI caMcalatA kA ciMtana hI zAMti de paaegaa| zAMti prApta ho sakegI isI se! aura eka dina terA mana bhI saMbaMdhoM se mukta ho jaaegaa|' ___ jaba jJAnI gurUdeva ne hamAre pUrvabhava kA varNana kiyA... hamane jAti smaraNa jJAna se vaha dekhA... jAnA... taba karmoM kI kuTilatA ko samajhA / isa saMsAra meM jIvAtmA karmoM ke paravaza pApakarmoM kA AcaraNa to kara letI hai, para usake bhayaMkara pariNAma kaise Ate haiM? bAraha ghar3iyoM ke kiye hue pApa bAraha barasa kI saz2A de gaye! jaba ki maiMne to isa janma meM hI kitanA bhayaMkara pApa kiyA hai? mujhe una pApakarmoM kA ugra tapazcaryA karake nAza karanA hai| aba isa saMsAra ke sukhoM ke prati merA mana pUrI taraha virakta ho gayA hai| For Private And Personal Use Only
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 320 AMsuoM meM DUbA huA parivAra tU aisA mata mAnanA ki tere prati hameM arUci yA abhAva ho gayA hai! tere prati jo prema thA... vaha vizuddha bana gayA hai| prema kA viSaya aba terI deha nahIM, para terI AtmA bana gayI hai| AtmA kA AtmA se prema! adbhuta hotA hai, vaha prema! deha ke alaga rahane para bhI vaha prema akhaMDa rahatA hai! eka dina aisA AegA ki hama tInoM kI AtmAe~ abheda bhAva se mila jAe~gI! tInoM Atmajyoti mukti meM samA jAegI...! phira kabhI bhI viyoga yA viraha nahIM hogA... anaMta kAla taka saMyoga hI saMyoga! 'putra kI jimmedArI tujha para or3hAkara maiM apanA svArtha to siddha nahIM kara rahA hU~ na?' mujhe yaha vicAra A gayA... abhI maiMne mauna rUpa meM isI ke bAre meM socA...| tujhe akelI chor3akara... jimmedArI tujhapara rakhakara tabhI hama jA sakate haiM... jaba tU prasanna mana se hameM bidA de!' tU apanI mAnasika aura Atmika sthiti kA vicAra karake saMsAra tyAga kI hamArI bhAvanA kA samarthana kre| tu khUda bhI saMyamadharma svIkAra karane ke lie tatpara huI hai - yaha jAnakara merA AnaMda dviguNita huA hai| hamAre pIche tU bhI z2arUra AegI hI saMyama kI rAha para! putra ko bhI dUdha ke sAtha AtmajJAna ke amRta kA pAna krvaanaa| tyAga-vairAgya ke AdarzoM kA pAna krvaanaa|' __ amarakumAra nahIM bola rahA thA... usakA hRdaya bola rahA thA / guNamaMjarI mugdha hokara sunatI jA rahI thii| eka-eka zabda usake dila ko sparza kara rahA thaa| usake cehare para svasthatA ubharane lgii| usakI A~khoM meM samatA tairane lgii| vaha gahare soca meM kho gyii| khaMDa meM mauna chA gayA thaa| 'kyA putra kI jimmedArI mAtAjI nahIM le sakatI?' 'abhI taka maiMne mA~ se bAta kI nahIM hai... unakI anumati bhI nahIM lI hai... phira bhI yadi mAtAjI jimmedArI le-leM to tU hamAre sAtha saMyama svIkAra sakatI hai...!' itane meM dhanavatI ne khaMDa meM praveza kiyaa| tInoM jana sakapakAkara khar3e ho gye| dhanavatI donoM putravadhuoM ke hAtha thAme baiTha gyii| / ___ kSamA karanA tuma, maiMne tumhArA vArtAlApa daravAz2e kI oTa meM khar3e-khar3e sunA hai| pautra ko pAlane meM sulAkara maiM tumhAre pAsa hI A rahI thI, paraMtu tumhArA vArtAlApa mukta mana se ho sake, isalie bhItara nahIM aayii|' For Private And Personal Use Only
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AMsuoM meM DUbA huA parivAra 321 __ 'to mA~, hameM anumati de... AzIrvAda de... hama saMyamadharma ko svIkAra kara ke karmo ke baMdhana tor3ane kA puruSArtha kreN|' amarakumAra ne mA~ ke caraNoM meM sara rakha diyA / dhanavatI kI A~kheM gIlI ho gyii| usane amarakumAra ke mastaka para apane donoM hAtha rakhate hue kahA : 'beTA, cAritra ke binA mukti nahIM hai... yaha bAta maiM mAnatI huuN| tyAga kA mArga hI sacce sukha kA mArga hai| ThIka hai, tujhase anurAga hai isalie maiM tujhe manA karU~... para vighnabhUta to nahIM banU~gI...!!' 'to mAtAjI, hama donoM ko bhI ijAz2ata dIjie... / ' donoM putravadhue~ eka sAtha bola utthiiN| guNamaMjarI kA hAtha pakar3akara dhanavatI ne kahA : __'beTI, tujhase abhI cAritra kA nirvAha nahIM kiyA jA sakatA! bacce ko terA hI dUdha milanA cAhie... terA prema hI milanA cAhie... aura eka mere mana kI bAta kahU~ tumase?' 'kaho mA~!' amarakumAra gadgad ho utthaa| 'maiM aura guNamaMjarI donoM eka sAtha cAritra-jIvana aMgIkAra kreNge|' 'oha, maaN...|' kahatI huI guNamaMjarI dhanavatI se lipaTa gyii| 'beTI. apane sAtha amara ke pitAjI bhI cAritra svIkAra leMge! kala rAta meM hI mere unake sAtha sArI bAtacIta huI hai| unhoMne kahA mujhase...'amara aura suMdarI yadi cAritra le phira hama to saMsAra meM kaise raha sakate haiM?' para maiMne kahA unase ki rahanA to par3egA hii| hama ko guNamaMjarI aura pautra ke lie bhI saMsAra meM rahanA pdd'egaa| pautra yogya umra kA ho jAegA taba hama cAritra leMge | merI bAta unheM a~ca bhI gyii| amarakumAra, surasuMdarI aura guNamaMjarI tInoM ke hRdaya dhanavatI para phidAphidA ho uThe! 'mA~... anaMta-anaMta puNya kA udaya ho to tujha jaisI mA~ mile!' amarakumAra kA svara gadgad ho gayA thaa| 'beTA... anaMta puNya kA udaya ho, taba mA~ ko aise uttama saMtAnoM kI prApti hotI hai| mujhe to apane putra se bar3hakara bahue~ milI haiM | mere puNya kI to sImA hI nahIM hai! ___ 'mA~, Aja hI gurUdeva ne kahA thA ki tumheM mAtA-pitA kI anumati mila jaaegii...|' For Private And Personal Use Only
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMyama rAha cale so zUra 322 ___ 've to aMtaryAmI gurUdeva haiM bettaa...| aise sadgurU bhI anaMta-anaMta janmoM ke puNya ekatra ho taba jAkara ke milate haiM - aura beTI suMdarI tujhe eka zubha samAcAra dUM?' 'kaho mA~?' 'sAdhvIjI suvratAjI kala hI caMpAnagarI meM padhArI haiM' 'oha, sAdhvIjI suvratAjI? mere parama hitakAraNI... parama upakArI... mujhe navakAra maMtra denevAlI... mujhe jJAna kA prakAza denevAlI... una gurUNIjI ke darzana karane ke lie maiM abhI jAU~gI... mA~!' 'hA~ beTI, hama aba sAtha hI cleNge| ve bhI tujhe yAda kara rahI thiiN|' 'mere puNya kI sImA nahIM hai maaN...|' surasuMdarI kI A~kheM harSAzru bahAne lgii|' 'mA~... maiM bhI tujhe eka zubha samAcAra dUM?' 'bola, beTA?' 'vidyAdhara rAjA ratnajaTI, terI putravadhU ke dharmabandhu aura rakSaka - unheM bhI dIkSA - mahotsava meM padhArane kA nimaMtraNa Aja de diyA gayA! ve z2arUra AyeMge dIkSA-mahotsava meM!' 'benAtaTa nagara mere mAtA-pitA ko samAcAra...?' maMjarI bolii| Aja hI... abhI dUta ko ravAnA karatA hU~..!!!' For Private And Personal Use Only
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMyama rAha cale so zUra 323 AAAABETA. r uitm.seastsettes HAP[ 47. saMyama rAha cale so zUra Maniy 'mahArAjA, hama avadhijJAnI mahAmuni zrI jJAnadhara ke darzana-vaMdana karane ke lie dakSiNArdha bharata meM caMpAnagarI meM gaye the| vahA~ se Apa ke lie eka saMdeza lekara ke Aye haiN|' surasaMgIta nagara kI rAjasabhA meM upasthita hokara do vidyAdharoM ne vidyAdhara rAjA ratnajaTI ke samakSa nivedana kiyA / caMpAnagarI kA nAma sunate hI ratnajaTI sahasA siMhAsana para se khar3A ho gayA... aura bolA : 'mahAnubhAva, jaldI-jaldI vaha saMdeza mujhe kaha sunAo... maiM bar3A utsuka 'rAjezvara, ApakI dharmabhaginI surasuMdarI aura unake pati amarakumAra donoM cAritradharma aMgIkAra karane ke lie tatpara bane haiN| unhoMne Apako yAda kiyA hai| ApakI dharmabhaginI ne kahalAyA hai ki mere bhAI ko kahanA ki cAroM bhAbhiyoM ko lekara dIkSAmahotsava meM avazya caMpAnagarI pdhaareN|' ratnajaTI kA roe~ pulaka utthe| usakI A~kheM sajala bana gyiiN| usakA galA rUMdha gayA... usane sivA apane mukuTa ke tamAma AbhUSaNa utArakara una do vidyAdharoM ko dAna meM de diye| rAjasabhA meM se nikalakara sIdhA vaha pahu~cA apane mahala meM aura cAroM rAniyoM ko bulAkara samAcAra diye | rAniyA~ to harSa se nAca utthiiN| ratnajaTI bolA : ____ dhanya hai bahana! saMsAra ke vipula sukha-bhoga milane para bhI, una sukhoM kA tyAga karake tU paramAtmA vItarAga ke batalAe hue cAritramArga para calane ko tatpara huI hai! tere guNoM kA pAra nahIM hai! tU sacamuca uttama AtmA hai! A rahA hU~ bahana... abhI A pahu~catA hU~... tere pAsa... terA dIkSA mahotsava maiM manAU~gA!' rAniyoM ko taiyAra hone kI sUcanA de dii| ratnajaTI ne apanA vimAna sjaayaa| sAtha meM anya eka haz2Ara vidyAdharoM ko Ane ke lie sUcanA de dii| cAroM rAniyoM ke sAtha vimAna meM baiThakara ratnajaTI ne caMpAnagarI kI ora prayANa kiyA / pIche-pIche eka haz2Ara vimAna gatizIla bane / pUrA kAphIlA calA caMpAnagarI kI ora! + + + For Private And Personal Use Only
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 324 saMyama rAha cale so zUra 'mahArAjA, maiM caMpAnagarI se zreSThI dhanAvaha kA saMdeza lekara AyA huuN|' 'kaho, zreSThI dhanAvaha aura amarakumAra kuzala to he na?' 'jI hA~, ve saba kuzala haiM, aura Apako kahalAyA hai ki amarakumAra aura unakI dharmapatnI surasuMdarI, isa saMsAra kA parityAga kara ke cAritradharma aMgIkAra karane ke lie tatpara ho gaye haiN| dIkSA mahotsava meM Apako parivAra ke sAtha padhArane kI vinatI kI hai|' ___ caMpAnagarI se Aye hue dUta ne benAtaTa nagara kI rAjasabhA meM rAjA guNapAla ke samakSa nivedana kiyaa| rAjA guNapAla saMdeza sunakara palabhara to stabdha raha gaye... ve bola uThe : ___ 'to phira guNamaMjarI kA kyA?' 'mahArAjA, jahA~ taka merI jAnakArI hai... unhoMne bhI anumati pradAna kI hai|' rAjasabhA kA visarjana kiyA gyaa| rAjA guNapAla sIdhe hI aMta:pura meM gye| mahArAnI ko samAcAra diye, aura caMpA jAne kI taiyArI karane kI sUcanA bhI de dii| rAnI guNamAlA kA hRdaya kA~pa uThA | samAcAra sunakara! mahArAjA ke mana meM bhI taraha-taraha ke vikalpoM ke vartula banane-bigar3ane lge| guNamaMjarI ke vicAra unake dila ko udvigna kiye jA rahe the|' prayANa kI taiyAriyA~ ho gyii...| rAjA guNapAla ne parivAra ke sAtha aneka sainika vagairaha ko lekara samudra ke rAste caMpAnagarI kI ora prayANa kara diyaa| 'beTI, tere binA hamArA jIvana zUnya ho jAegA!' 'pitAjI ApakI dUsarI beTI bhI hai nA? guNamaMjarI kyA ApakI beTI nahIM hai? Apa use surasuMdarI hIM smjhnaa| guNamaMjarI meM merA hI darzana krnaa| mahArAjA ripumardana aura rAnI ratisaMdarI donoM ratha meM baiThakara zreSThI kI havelI para Aye the| amarakumAra aura surasuMdarI kI dIkSA lene kI bAta jAnakara donoM atyaMta vyathita ho gaye the| donoM ke cehare udAsI meM DUba gaye the| ratisuMdarI to beTI ko apanI goda meM lekara phaphaka-phaphakakara ro pdd'ii| mahArAjA ripumardana ne kahA : 'beTI, tU to vaise bhI saMsAra meM rahate hue bhI sAdhvI jIvana hI guz2Ara rahI For Private And Personal Use Only
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMyama rAha cale so zUra 325 hai| saMsAra meM rahakara bhI tU apanI icchA ke anusAra dharma ArAdhanA kara sakatI hai, para dIkSA kI bAta tU jAne de... merI bAta mAna le bettii...|' 'pitAjI, saMsAra ke tamAma sukhoM ke prati merA mana virakta ho gayA hai| aba kisalie... kisake lie saMsAra meM rahU~? aba to mujhe anaMta siddha bhagavaMtoM kA bulAvA yAda A rahA hai...| maiM aba isa saMsAra meM nahIM raha sakatI...| mujhe to Apa aMtaHkaraNa se AzIrvAda deM, pitAjI!' rAjA-rAnI ne surasuMdarI ko aura amarakumAra ko samajhAne kI kAphI koziza kii| paraMtu pUrNataH virAgI bane hue amarakumAra aura suMdarI ne aise jJAnagarbhita DhaMga se pratyuttara diye ki unhoMne ijAz2ata de dii| __ ratisuMdarI ne guNamaMjarI ko apane utsaMga meM lekara vizvAsa dilAte hue kahA : 'beTI isa putra kA rAjyAbhiSeka karane ke pazcAt hama bhI tere sAtha cAritra jIvana grahaNa kareMge!' dhanavatI ne kahA : 'hama donoM ne bhI yahI nirNaya kiyA hai| parivAra meM tyAga kA AnaMda phaila utthaa| nagara meM dIkSAmahotsava manAne kI mahArAjA ne AjJA dii| itane meM nagararakSaka daur3ate hue havelI meM aaye| unhoMne mahArAjA se nivedana kiyA : 'mahArAjA, nagara ke maidAna meM eka haz2Ara vidyAdharoM ke vimAna utara Aye haiN| hamane talAza kI, to mAlUma par3A ki surasaMgItanagara ke vidyAdhara rAjA ratnajaTI apane parivAra ke sAtha padhAre haiN|' surasuMdarI khuzI se uchala par3I! 'pitAjI, mere dharmabaMdhu Aye haiM... hama zIghra unako lene cleN|' 'nAtha... Apa dera mata karanA... jaldI ratha sajAiye...' 'maMjarI! mAtAjI! saba calo... merA vaha bhAI AyA sahI! sAtha meM merI pyArI cAra bhAbhiyA~ bhI hoNgii| ve saba merI pratIkSA kara rahe hoMge!' eka pala kI bhI bagaira dera kiye sabhI ratha meM baiTha gaye aura kucha hI minaToM meM ratha nagara ke bAhara pahu~ca gye| dUra hI se ratnajaTI aura cAra rAniyoM ko dekhakara surasuMdarI ratha meM se utara aayii...| pIche-pIche sabhI ratha meM se nIce utara gye| ratnajaTI cAroM rAniyoM ke sAtha tvarA se sAmane aayaa| surasuMdarI ke mu~ha se For Private And Personal Use Only
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 326 AMsuoM meM DUbA huA parivAra Azcarya ke sAtha 'bhAI...' kI pukAra niklii| sAmane se 'bahana' kI AvAja dete hue ratnajaTI daur3atA aayaa| bhAI-bahana ke adbhuta milana ne sabhI kI A~khoM meM namI bhara dii| surasuMdarI cAroM bhAbhiyoM se lipaTa gyii| eka ke bAda eka bhAbhI ne surasuMdarI ko sneha se abhisiMcita kiyaa| surasuMdarI ne sarvaprathama amarakumAra kA paricaya karavAyA isake bAda guNamaMjarI... mAtA-pitA... dhanAvaha seTha... dhanavatI sabhI kA paricaya krvaayaa| mahArAjA ripumardana ne nagara meM padhArane ke lie ratnajaTI se vinatI kii| kAphI jora-zora se ratnajaTI ke parivAra kA svAgata kiyaa| ratnajaTI ne rAjamahala meM pahu~cakara rAjA ripumardana aura zreSThI dhanAvaha se vinatI kI :'he pUjyavara, ina daMpati kA dIkSAmahotsava saMpanna karane kI mujhe anujJA diijie|' ratnajaTI ko anujJA mila gayI | usane vidyAdharoM ko AjJA karake caMpAnagarI ko iMdrapurI sI banA dii| ratnajaTI kI cAroM rAniyA~ to surasuMdarI ko ghera kara hI baiTha gyiiN| benAtaTa nagara meM bItI huI tamAma ghaTanAe~ surasuMdarI ne kaha sunAyI...| purUSarUpa meM guNamaMjarI ke sAtha zAdI kI bAta sunakara to rAniyA~ khilakhilAkara ha~sa par3IM! guNamaMjarI ko bhI eka-eka rAnI ne pyAra se sarAbora kara diyaa| dIkSA-mahotsava kAphI bhavyatA se manAne ke sabhI taiyAriyA~ ho cukI thii| itane meM benAtaTa se mahArAjA guNapAla aura rAnI guNamAlA bhI A pahu~ce saparivAra | mahArAjA ripumardana aura zreSThI dhanAvaha ne bar3e prema se unakA bhavya svAgata kiyaa| guNamaMjarI ne svayaM hI apane mAtA-pitA ke mana ko tuSTa kara diyaa| ratnajaTI kA paricaya krvaayaa| rAjA guNapAla ratnajaTI se milakara ati prasanna hue| ratnajaTI ne surasuMdarI kI dila kholakara prazaMsA kii| rAjA guNapAla bhI surasuMdarI ke aneka guNa yAda karate-karate gadgada ho utthe| vimalayaza ke rUpa ko yAda karake sabhI ha~sa pdd'e| guNamAlA ne ratnajaTI se kahA : 'he narezvara, guNamaMjarI ko eka bhI bhAI nahIM hai... tuma...' _ 'Aja se guNamaMjarI merI bahana hai rAjana! isakI Apa kisI bhI prakAra kI ciMtA mata krnaa| For Private And Personal Use Only
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AMsuoM meM DUbA huA parivAra 327 'nAtha, to phira bhAnaje kA hama nAmakaraNa kara DAleM kyA?' cAroM rAniyoM ne pUchA : 'z2arUra kreN...|' 'usakA nAma 'akSayakumAra' rakheM!' 'vAha! bahuta suMdara nAma rakhA!' rAjA ripumardana prasanna ho utthe| unhoMne kahA 'mere bAda caMpAnagarI kA rAjA akSayakumAra hogA!' sabhI ne jayajayakAra kiyaa| sabhI apanI apanI pravRttiyoM meM vyasta ho gye| vasaMta paMcamI! dIkSA kA zubha muhUrta kA dina! caMpAnagarI meM divya zrRMgAra saje the... nagarI ke rAjamArga para qImatI ratnoM ke toraNa laTakAye gaye the| sugaMdhayukta pAnI kA siMcana kiyA gayA thaa| haz2AroM ratha, hAthI aura ghor3oM ko sajAye-savAre gaye the| vidyAdharoM ke vAdyoM ne vAtAvaraNa ko prasannatA se bhara diyA thaa| amarakumAra aura surasuMdarI dIkSA grahaNa karane ke lie havelI se nikle| guNamaMjarI behoza z2amIna para Dhera ho gyii| ratnajaTI kI rAniyoM ne usako samhAla liyaa| eka ratha meM usake sAtha hI cAroM rAniyA~ baiTha gyii| amarakumAra aura surasuMdarI ne Dhera sArI saMpatti ko dAna meM de dii| ratnajaTI, rAjA ripumardana aura rAjA guNapAla ne bhI vipula saMpatti kA dAna diyaa| zobhAyAtrA nagara ke bAharI upavana meM phuNcii| jahA~ para gurUdeva jJAnadhara muni birAje hue the| daMpati ratha meM se utara gaye / anya sabhI bhI ratha meM se nIce utare / vAdyoM kA svara baMda ho gyaa| donoM ne Akara gurUdeva kI parikramA karake vaMdanA kii| IzAna kone kI tarapha jAkara, zarIra para ke alaMkAra utAre... aura ratnajaTI kI goda meM diye| unhoMne svayaM apane kezoM ko luMcana kiyA / gurUdeva ne donoM ko sAdhu-veza karA diyA... aura mahAvratoM kA AroparaNa kiyaa| donoM ko sAdhu-sAdhvI ke veza meM dekhakara guNamaMjarI dahAr3a mArakara ro pdd'ii| vaha behoza hokara gira pdd'ii| ratnajaTI kI rAniyA~ usako uThAkara dUra le gyiiN...| upacAra karake usako saceta kiyaa| For Private And Personal Use Only
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AMsuoM meM DUbA huA parivAra 328 'bahana! himmata mata haaro| zAMta banI rho...| abhI to tumheM una donoM ko bhItarI-aMtaHkaraNa kI zubha kAmanAe~ denI hai!' 'nahIM... nahIM... maiM nahIM dekha sakatI unheM ina kapar3oM meM... unakA kezahIna mastaka nahIM... maiM nahIM dekha pAU~gI... mere prANa nikala jAe~ge... mujhe tuma dUra le clo...|' ___ guNamaMjarI ko ratha meM biThAkara cAroM rAniyA~ use havelI meM le aayii| dhIredhIre Azvasta karake use svastha citta kiyaa| idhara gurUdeva ne mahAvratoM kA AropaNa kara ke, una donoM navadIkSitoM ko lakSya karake kahA : ___ 'puNyazAlI sAdhako, Aja tuma bhavasAgara ko tairane ke lie saMyama kI naiyA me baiTha gaye ho| tumheM krodha-mAna-mAyA aura lobha para vijaya prApta karanI hai| tumheM apane mana-vacana-kAyA ko zubha-zuddha rakhanA hai| isake lie pA~ca iMdriyoM ko vaza meM rakhanA hai| keza ke luMcana ke sAtha viSaya-kaSAya kA luMcana bhI karanA hai! bhAgyazAlI, iryA-samiti, bhASA-samiti, eSaNA-samiti, AdAna-bhaMDanikSepaNa-samiti, pariSThApanikA-samiti kA pAlana karanA | manogupti, vacanagupti, aura kAyagupti kA pAlana krnaa| pRthvIkAya, apakAya, tejakAya, vAyukAya, vanaspatikAya aura trasakAya kI rakSA krnaa| dina-rAta ke pA~ca prahara to tumheM zrutajJAna kI ArAdhanA-upAsanA karanI hai| 42 doSa TAlakara bhikSA lAnI hai aura pA~ca doSa tyAgakara AhAra karanA hai| asatya na bolA jAe, isakI satarkatA rkhnaa| tumhArI vANI madhura-hitakArI aura parimita rkhnaa| kisI bhI vastu ko usake mAlika se pUche vagaira lenA mata | mana-vacana-kAyA se brahmacarya kA naiSThika pAlana krnaa| nau prakAra ke parigraha kA sadaMtara tyAga krnaa| saMyamarUpa ratha ke do cakra haiM- jJAna aura kriyA | usa ratha meM tuma ArUr3ha hue ho| dekhanA... khyAla karanA, rasa, Rddhi, zAtA kI lolupatA satAye nhiiN| dezakathA, rAjakathA, bhojanakathA aura strIkathA kA tyAga krnaa| vaisI Atmasthiti ko prApta karanA ki zatrumitra-samavRtti ho jAo! isake lie kSamA, namratA, saralatA, nirlobhatA, ityAdi isa prakAra ke yatidharma kA pAlana karanA / dasa prakAra ke samAcAroM kA yathocita pAlana krnaa| For Private And Personal Use Only
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AMsuoM meM DUbA huA parivAra 329 roz2AnA anityAdi bAraha bhAvanAoM se bhAvita bnnaa| gurUvinaya karanA / bAhya-AbhyaMtara bAraha prakAra kI tapazcaryA karanA / jJAna-dhyAna meM lIna banakara karmazatru ko khatama krnaa|' dezanA pUrNa huii| pUjya gurUdeva ne surasuMdarI ko sAdhvI suvratA ko sauMpakara zramaNIvRMda meM zAmila kara diyaa| amarakumAra ko sAtha lekara unhoMne caMpAnagarI se prayANa kiyaa| ratnajaTI, rAjA guNapAla, rAjA ripumardana aura samagra parivAra ne amara munirAja ko bhAvapUrNa vaMdanA kI aura nagara meM vApasa aaye| + + + ___ sabhI udAsa the... sabhI ke dila TUTe hue the| amarakumAra-surasuMdarI ke binA saMsAra sUnA vIrAna-sA ho gayA thaa| mahala jaise zmazAna bana cuke the! For Private And Personal Use Only
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sabhI kA milana zAzvata meM 330 aH .RX.NIH .C iala.castitish BossirinkarakA [48. sabhI kA milana zAzvata meM sunity ratnajaTI ne guNamaMjarI ko qImatI vastrAlaMkAra bheMTa kiye| akSayakumAra ke lie bhI aneka suMdara vastrAlaMkAra aura khilaune diye| sabhI se azru-pUrita vidA lekara vaha apanI rAniyoM ke sAtha apane nagara meM calA gyaa| mahArAjA guNapAla ne bhI benAtaTa nagara jAne ke lie dhanAvaha zreSThI kI ijAjata maaNgii| ve benAtaTa nagara cale gye| dhanavatI apane hRdaya para patthara rakhakara viraha kI vyathA ke chUTa pItI huI guNamaMjarI ke tana-mana kA khayAla karane lgii| guNamaMjarI ne suMdara kapar3e pahanane chor3a diye... alaMkAra chor3a diye| vaha eka sAdhvI jaise jIvana vyatIta karane lgii| dhanavatI ke sAtha vaha bhI aneka prakAra kI dharma ArAdhanA meM apanA dila pirotI hai| rAnI ratisuMdarI bhI guNamaMjarI ko apanI beTI kI bhA~ti samhAlane lgii| barasa gujarate haiN| samaya kA bahAva kitanA teja rahatA hai! akSayakumAra bhI tarUNa ho gayA / kalAoM ke AcAryoM ke pAsa aneka prakAra kI kalAe~ sIkhatA hai| guNamaMjarI pUrI dekhabhAla rakhatI hai uskii| putra ke sAtha jIvana meM kisI bhI taraha kA dUSaNa praviSTa na ho, isake lie vaha pUrI sAvadhAnI rakhatI hai, khayAla karatI hai! roz2AnA putra ko apane pAsa biThAkara suMdara, kahAniyA~ sunAtI hai| amarakumAra aura surasuMdarI kI bAteM karatI hai... kabhI akSayakumAra jidda pakar3a letA hai... 'mA~, cala nA... hama pitAjI ke pAsa cleN...|' taba guNamaMjarI use kahatI : 'beTA, tere pitAjI jaba yahA~ Ae~ge taba unake pAsa jaaeNge|' __ kabhI guNamaMjarI rAta-rAta bhara amarakumAra aura surasuMdarI kI yAdoM meM khoyI huI jAgatI rahatI hai...| A~sU bahAtI hai... zrI navakAra mahAmaMtra kA smaraNa karatI hai| usane pratidina 108 navakAra maMtra kA jApa karane kI pratijJA le rakhI hai| vaha miSTAnna nahIM khaatii...| na bAloM kA siMgAra sajAtI hai... pAna-supArI nahIM letI hai... jaba-jaba mana vyAkula hotA hai... taba gRha-maMdira meM jAkara For Private And Personal Use Only
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sabhI kA milana zAzvata meM 331 paramAtmA kA stavana karatI hai...| paramAtmA ke dhyAna ne lIna banI rahatI hai.... kabhI dhanavatI ke sAtha upAzraya meM jAkara sAdhvIjI kA satsaMga karatI hai| kabhI ratisuMdarI ke pAsa jAkara tattvacarcA karatI hai....| samaya kA pravAha bahatA hIM jAtA hai| samaya ko kauna roka sakatA hai ? akSayakumAra ne yauvana meM praveza kara diyA thA / +++ amara munIndra aura sAdhvI surasuMdarI zuddha citta se saMyama kA pAlana karate haiM, jinAjJA kA pAlana karate haiM... gurUdeva kA vinaya karate haiM | jJAna-dhyAna meM rata rahate haiM... saMyama yogoM kI ArAdhanA meM apramatta rahate haiM / samatA kI saritA meM niraMtara snAna karate haiM... dhairyarUpa pitA aura kSamArUpa mA~ kI chatrachAyA meM rahate haiN| viratirUpa jIvanasAthI ke sAtha paramasukha kI anubhUti karate haiN| AtmasvabhAva ke rAjamahala meM rahate hue una muni ko, una sAdhvIjI ko kamI kisa bAta kI hogI ... ? saMtoSa ke siMhAsana para ve AsIna hote haiM! dharmadhyAna aura zukladhyAna ke ca~vara Dhulate rahate haiM ! jinAjJA kA chatra unake sara para zobhAyamAna ho rahA hai| * kAMsyapAtra kI bhA~ti ve niHsneha bana cuke haiM ! * gagana kI bhA~ti ve nirAlaMbana bane haiN| * vAyu kI taraha ve apratibaddha bana gaye haiN| * zarada jala kI taraha unakA hRdaya zuddha-zubhra bana gayA hai| * kamala kI bhA~ti ve nirlepa aura komala bana gaye haiM / * kachue kI bhA~ti ve guptendriya bana cuke haiN| * bhAraMDa pakSI kI bhA~ti ve apramatta ho gaye haiM / * siMha kI bhA~ti durdharSa bana gaye haiM / * sAgara kI taraha gaMbhIra aura sUraja se tejasvI bana gaye haiM / * caMdra kI bhA~ti zItala aura gaMgA kI taraha ve pavitra bana gaye haiM / nahIM hai unheM kisI dravya-kSetra - kAla-bhAva kA koI pratibandha ! nahIM hai unheM kisI taraha kA bhaya, hAsya, rati yA arati ! unake lie gA~va, nagara yA jaMgala eka-se | suvarNa aura miTTI samAna lagate haiN| caMdana aura Aga samAna lagate haiN| maNi aura tRNa eka-se lagate haiN| For Private And Personal Use Only
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sabhI kA milana zAzvata meM 332 __ jIvana aura mRtyu meM saMsAra aura mokSa meM unheM koI bheda nahIM lagatA hai...| ve krodhavijetA bana gaye the, mAnavijetA bana gaye the, mAyAvijetA bana gaye the aura lobhavijetA bana gaye the| ___ eka dhanya dina rAgadveSa ke baMdhana tor3a DAle...kSapakazreNI lagAyI... AtmabhAva kI saghanatA bar3hI... vizuddhi bar3hatI hI calI... ghAtIkarmoM kA nAza huaa| donoM ko kevalajJAna pragaTa ho gyaa| anaMtajJAna, anaMtadarzana... vItarAgatA aura anaMtavIrya pragaTa ho gayA...!! + + + mahArAjA ripumardana aura rAnI ratisuMdarI ko samAcAra mile : 'amaramuni ko evaM sAdhvI surasuMdarI ko kevala jJAna pragaTa huA hai|' ripumardana ne turaMta hI dhanAvaha zreSThI ko samAcAra bhijvaaye| ratha jor3e gye| rAjA-rAnI, seTha-seThAnI, guNamaMjarI evaM akSayakumAra kevalajJAnI ke darzana karane ke lie aura kevalajJAna kA utsava karane ke lie kAkaMdI nagarI kI ora ravAnA hue| kAkaMdI nagarI ke udyAna meM devoM ne kevalajJAna kA mahotsava kiyA thaa| haz2AroM deva-deviyA~ aura haz2AroM strI-purUSa kevalajJAnI amara munirAja kI vANI kA amRtapAna kara rahe the| rAjA ripumardana vagairaha ne bhI mahAmunI kI vaMdanA kI aura ve upadeza sunane ke lie baiTha gye| kevalajJAnI munirAja ne saMsAra kI yathArthatA kA svarUpa darzana krvaayaa| AtmA kI svabhAvadazA kA varNana kiyA, mokSamArga kA jJAna diyaa| ___ akSayakumAra ne apane pitA munirAja ko svarNa-kamala para ArUr3ha hue dekhe... unakI amRtavANI sunii| use parama AhlAda prApta huaa| usakA mana tRpta bana gyaa| guNamaMjarI ne dezanA pUrNa hone ke pazcAt khar3e hokara vinatI kI : gurUdeva, caMpAnagarI ko pAvana kIjie, merA bhavasAgara se uddhAra karo gurUdeva! kRpAlu, isa saMsAra kA bAkI rahA huA eka kartavya aba pUrA ho cukA hai... Apa aba mere para kRpA kreN|' 'aba terA samaya paripakva ho cukA hai, tere adhikAMza karma naSTa ho gaye haiM, tujhe ati zIghra cAritradharma kI prApti hogii|' For Private And Personal Use Only
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sabhI kA milana zAzvata meM 333 sabhI ke mana praphullita hue| sabhI caMpAnagarI meM aaye| mahArAjA ripumardana ne kAkaMdI-nareza kI rAjakumArI ke sAtha yuvarAja akSayakumAra kI zAdI karake zubha muhUrta meM rAjasiMhAsana para usakA rAjyAbhiSeka kara diyaa| ___ kevalajJAnI amara munirAja aura kevalajJAnI sAdhvIjI surasuMdarI caMpAnagarI ke bAhya upavana meM pdhaare| haz2AroM zramaNa-zramaNiyoM se upavana bhara gyaa| + + + caMpAnagarI meM AnaMda kA sAgara uchalane lgaa| haz2AroM prajAjana kevalajJAnI bhagavAna ke darzana-vaMdana karane ke lie aura upadeza sunane ke lie daudd'e| caMpAnagarI meM DhiMDhorA pITane lagA : 'mahArAjA aura mahArAnI cAritra grahaNa kreNge|' 'dhanAvaha zreSThI aura dhanavatI seThAnI bhI cAritra grahaNa kreNge|' 'guNamaMjarI bhI cAritra aMgIkAra kregii|' nagara meM mahotsava manAye gye| garIboM ko dAna diye gye| rAjA akSayakumAra mAtA guNamaMjarI kI goda meM sara rakhakara phaphaka par3A.. ro-rokara usakI A~kheM sUja gyiiN| guNamaMjarI ne bar3e vAtsalya se use AzvAsana diyA aura kahA : 'vatsa... eka dina tujhe bhI isI tyAga ke mArga para calanA hai| prajA kA pAlana nItipUrvaka karanA... paramAtmA kI zaraNa meM rhnaa|' dIkSA kA dina A gayA thaa| bhavyAtibhavya... zAnadAra zobhAyAtrA nikalI... kevalajJAnI mahAmuni ke hAthoM rAjA-rAnI, seTha-seThAnI aura guNamaMjarI kI dIkSA huii| ratisuMdarI, dhanavatI, guNamaMjarI ne kevalajJAnI surasuMdarI sAdhvI kI zaraNa aMgIkAra kii| rAjA ripumardana aura seTha dhanAvaha ne amaramuni ke caraNoM meM jIvana samarpita kiyaa| rAjA akSayakumAra ne rAjaparivAra ke sAtha sabhI kI vaMdanA kI aura mlAnavadana... A~sUbharI A~khoM se nagara meM lauttaa| For Private And Personal Use Only
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sabhI kA milana zAzvata meM 334 samaya ke bItane ke sAtha amaramunirAja ne aghAtI karmoM kA bhI nAza kiyaa| unakI AtmA siddha-buddha-mukta ho gyii| sadeha AtmA videha ho gyii| parama sukha aura paramAnaMda kA bhoktA bana gyii| __ isI taraha sAdhvI surasuMdarI ke bhI zeSa karma naSTa hue| unhoMne bhI mokSadazA ko prApta kiyaa| akSayasukha aura anaMta AnaMda ke bhoktA bana gye| zrI namaskAra mahAmaMtra ke aciMtya prabhAva kA bayAna karanevAlI yaha mahAkathA sabhI manuSyoM ke tamAma duHkhoM kA nAza karanevAlI ho...! sabhI AtmAoM ke kleza-saMtApa dUra ho jAe~... sabhI AtmAe~ paramAnaMda ko prApta ho...!!! For Private And Personal Use Only
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kobA tIrtha Acharya Sri Kailasasagarsuri Gyanmandir Sri Mahavir Jain Aradhana Kendra Koba Tirth, Gandhinagar-382 007 (Guj:) INDIA Website : www.kobatirth.org E-mail: gyanmandin@kobatirth.org ISBN:978-81-89177-04-1 For Private And Personal Use Only