________________
द्वितीयः सर्गः]
१७७
हृद्येत्यादि । हृद्ये। हृदयाय हितं सुखकर हृद्य। 'प्राण्यंगरथखलयवमाषवृषब्रह्मतिलाद्यः' इति हृदयस्य प्राण्यङ्गत्वाद्धि तार्थे यः । ये परतश्च 'हृदयस्य हृल्लेखाण्यलासे' इति हृत् । स्वच्छे निर्मले । निर्दोषे इत्यर्थः । विपुले पृथुले भगाधे वा। 'विपुलः पृथुलेऽगाधे मेरुपश्चिमपर्वते' इति विश्वलोचने। धर्मसज्ञे। धर्मः इति सज्ञाऽभिधानं यस्य तस्मिन् । ' सज्ञा नामनि गायत्र्यां चेतनारवियोषितोः। अर्थस्य सूचनायां च हस्तमस्तकलोचनैः' इति विश्वलोचने । सरसि तडागे । 'सरस्तोयतडागयोः' इति विश्वलोचने । भवत्वात् लब्धजन्मत्वात् । समुद्भूतत्वादित्यर्थः । लब्धाभिख्यं लब्धसझं । लब्धा प्राप्ता अभिख्या सज्ञा विख्यातिर्वा येन सः। तम् । 'अभिख्या तु यश कीर्तिशोभाविख्यातिनामसु' इति विश्वलोचने। मुवनजनतामाननीयं । जनानां समूहः जनता। 'गजग्रामजनबन्धुसहायात्तल् ' इति समूहार्थे तल् | भुवनानां जगतां जनता भुवनजनता । तया तस्याः वा माननीयं पूज्यं । एनं स्कन्दाख्यं । शरवणभवं । शरं जलं वन्यते सेव्यतेऽत्र शरवणं । 'शरं वनं कुशं नीरं तोयं जीवनमविषम्' इति धनञ्जयः। यद्वा शराणामुदकानां वनं झरः शरवणं । 'प्राग्रेऽन्तर्निःशरेक्षुप्लक्षपीयूक्षाकााम्रखदिरात्' इति वननकारस्य णः। तत्र भवतीति, तत्र भवः जन्म यस्येति वा शरवणभवः । तम्। 'भवः श्रीकण्ठसंसारश्रेयःसत्ताप्तिजन्मसु' इति विश्वलोचने। देवं स्वामिनं आराध्य पूजयित्वा उल्लधिताध्वा अतिक्रान्तमार्गः। उल्लङ्वितः अतिक्रान्तः अध्वा मार्गः येन सः। जलकणभयात् सलिलबिन्दुपातभीतेः । जलस्य कणाः लवाः बिन्दवः जलकणाः। तेभ्यः भयं । तस्मात् । हेतौ का। वीणिभिः वीणा वल्लकिः अस्याऽस्तीति वीणी । 'अतोऽनेकाचः' इति इन् । तैः । सिद्धद्वन्दैः सिद्धानां देवविशेषाणां द्वन्द्वानि मिथुनानि सिद्धद्वन्द्वानि । तैः। 'द्वन्द्वं तुं मिथुने युग्मे द्वन्द्वः कलहगुह्ययोः' इति विश्वलोचने । मुक्तमार्गः परिहृतमार्गप्रतिबंधः आशु शीघ्र व्रज याहि।
Having worshipped this god, sprung up from a lake, worthy of being worshipped by the crowds of people of the world, winning the name (Saravanabhava) owing to his being sprung up from a lake called Dharma ( righteousness ) which is beautiful, clear, (and) expansive (or deep), you, that would have travelled some portion of the distance of your way, having your path left unclosed ( by moving astray) by the couples of the Siddha gods possessing lutes
through fear of the drops of water (or owing to their being afraid of • the drops of water impairing the usefulness of their lutes ), should proceed on immediately.
पार्थाभ्युदये...१२
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org