________________
( ४९९ )
Stanza 14— जलधरपथे = in the sky. जलधराणां मेघानां पन्थाः जलधरपथः । The word पथिन्, being at the end of a compound, has the terimination अत् ( अ ) affixed to it under the rule 'ऋक्पूरप्पथोऽत् '. भक्तिभारावनम्रः bent down under the burden of pious faith or devotion. भक्तेः जिनानुरागस्य भारः अतिशयः भरः वा भक्तिभारः । तेन अवनम्रः विनतः भक्तिभारावनम्रः । प्रतिनवजपापुष्परक्तः = red like a fresh Japa flower. प्रतिनवानि प्रत्ययाणि जपापुष्पाणि ओड्रपुष्पाणि प्रतिनवजपापुष्पाणि । तानीव रक्तमरुणम् । सान्ध्यं = coming into being in the evening. स्वामिसेवानुरागम् = fondness for the worship of the lord• स्वामिनः भगवतः जिनेश्वरस्य सेवायां पूजायां अनुरागः प्रीतिः स्वामिसेवानुरागः । तम् ।
C
Stanza 15- शतमखः Indra. शतं मखाः इन्द्रध्वजादयो यागाः अस्य शतमखः । मखः = a sacrifice. यज्ञः सवोऽध्वरे यागः सप्ततन्तुर्मखः ऋतु: ' इत्यमरः । पशुपतेः = of the protector of living beings. पशूनां सुरनरतिर्यक्प्राणिनां पतिः पाता पशुपतिः । ' पशूनां सुरनरतिरश्चां पतिः शिवः श्रेयस्करत्वात्' इति क्षीरस्वामी. Lord Jina also, boing श्रेयस्कर, can be called पशुपतिः according to this explanation of the word. आविर्भवद्दिव्यरूपः possessing excellent beauty, becoming manifest ( of its own accord ). आविर्भवत् प्रकटीभवत् दिव्यं सुन्दरं रूपं आकारः यस्य सः । ' रूपमाकारसौन्दर्यस्वभाव श्लोकनाणके । नाटकादौ मृगे ग्रन्थावृत्तौ च पशुशब्दयोः' इति विश्वलोचने । ' दिव्यं तु वहगौ दिविभवेऽन्यवत्' इति विश्वलोचने । स्वरसरचितां = modified according to your liking . स्वस्य आत्मनः रसेन अभिलाषेण रचिता कृता स्वरसरचिता । ताम् । वृत्तिं = modification. शैखिनीं = of a peacock. आर्द्रनागाजिनेच्छा (1) desire for the fresh flowers of Nagakesara; (2) the strong desire of roots of the Nagakesara trees; (3) the strong desire of other clouds abounding in water. आर्द्राः सरखाः नागाः नागकेसर कुसुमानि, तन्मूलानि, मेघाः, नागकेसरवृक्षा वा आर्द्रनागाः । तदर्था तेषां वा आजिना अतिशयेन जित्वरी ( तीत्रेत्यर्थः ) इच्छा अभिलाषः । ताम् । नाग = : ( 1 ) flowers of Nagakesara; (2) roots of Nagakesara; ( 3 ) a Nagakesara tree; ( 4 ) a cloud. नागः पन्नगपुन्नगा
C
Jain Education International
=
For Private & Personal Use Only
S
www.jainelibrary.org
