Book Title: Parshvabhyuday
Author(s): Jinsenacharya, M G Kothari
Publisher: Gulabchand Hirachand Doshi

Previous | Next

Page 654
________________ (५२३) checking or arressting the advance (or progress) of formidable warriors. प्रतिभयाः भयङ्कराश्च ते भटाः। तेषां स्तम्भनेः अभिमुखमभियानस्य प्रतिबन्धैः। 'भयङ्करं प्रतिभयं रौद्रं तूग्रममी त्रिषु' इत्यमरः। भुवनविदिताम् - wellknown in the wholo world. भुवनेन तात्स्थ्यात्तन्निवासिभिर्जनैः विदितां ज्ञाताम् । 'विदितं ज्ञाते' इति विश्वलोचने । वीरक्षोणी - the land of warriors. zafat: - you should pass over. Stanza 48- महीनिःस्पृहः - void of aspiration for kingdom (lit. the earth). मह्यां भूमौ निःस्पृहः स्पृहाविकलः । आशावशातीतः इत्यर्थः । विनष्टभूम्यभिलाषः इति भावः। प्रात्तराजर्षिवृत्तः - resorting to the mode of life of a great sage. राजर्षिः - a man of the Ksatriya. caste who, by his pious life and austere devotion, comes to be regarded as a sage. राजा ऋषिरिव राजर्षिः। प्रात्त - a past participal derived from प्र+ आ + दा by affixing the terimination क्त (त) to it. प्रात्तं परिगृहीतं राजर्षेः वृत्तं आचारः येन सः। · त्रिषु वृत्तं तु चरिते' इति विश्वलोचने । अभिमतरसाम् - giving pleasure that is desired for. अभिमतः अभीष्टः रसः शृारादिः आनन्दः वा यस्याः सा । ताम् । अभिमतं शङ्गारादिरसमानन्दं वाऽऽविर्भावयन्तीमित्यर्थः । रेवतीलोचनाङ्काम् - in the form of the eyes of Revati. रेवत्याः लोचने नयने रेवतीलोचने । ते एव अङ्कः लक्षणं यस्याः सा । ताम् । मन्मथीयां - of the god of love. हालाम् – liquor, wine. Here, the eyes of Revati, the wife of Balarama, are compared with liquor, for like liquor, Revati's eyes intoxicated Balarama by inspiring passion in his heart. ferar - renouncing, having given up. It is implied that Revati was. so beautiful that whenever she fell into the range of Balarama's eyesight, passion was excited in his heart. Balarama, though extremely attached to Revati, his beloved wife, owing to his being attracted by her beauty, had to give her up, when he had made bis mind to get. himself initiated into monkhood for getting rid of sin (i. e. Karman.) The words रेवतीलोचनाङ्को मन्मथीयां हालां हित्वा imply the abandonment Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844