________________
( ६१६ )
he has stated and believing in it, he means to say that the Sage should give up meditation and be ready to assume the form of a cloud to go speedily to Alaka to meet the young Kinnara girl waiting for an opportunity to reunite herself with her lover, the Sage.
you.
6
८
Stanza 56 त्वयि दृष्टमात्रे the very moment she would see अलकैः रुद्धापाङ्गप्रसरम् - with their side glances prevented by the tresses. रुद्धः प्रतिबद्धः अपाङ्गयोः नेत्रान्तयोः प्रसरः विसर्पणं यस्य तत् । अपाङ्गत्वङ्गविकले नेत्रान्ते तिलके पुमान्' इति विश्वलोचने । प्रसरस्तु विसर्पणम्' इत्यमरः । अञ्जनस्नेहशून्यम् - devoid of application of collyrium= अञ्जनस्य अक्षिकज्जलस्य सौवीरस्य वा स्नेहः देहः अञ्जनस्नेहः । तेन शून्यं विकलम् | स्नेहः -- application, snointing. 'अञ्जनं तु रसाञ्जने । अक्षिकज्जलसौवीरे गिरिभेदेऽप्यथाञ्जने ' इति विश्वलोचने । मधुनः of intoxicating juice. 'मधु पुष्परसे क्षौद्रे मद्यक्षीराप्सु न द्वयोः । मधुर्मधूके सुरभौ चैत्रे दैत्यान्तरें पुमान् । जीवाशाके स्त्रियामेवं मधुशब्दः प्रयुज्यते ' इति विश्वलोचने । प्रत्यादेशात् - owing to renouncement. ' प्रत्यादेशो निराकृतिः' इत्यमरः । विस्मृत भ्रूविलासम् - having the graceful movement [ or the amorous play] of the eyebrows Forgotten. भ्रुवोर्विलासः भ्रूविलासः । भ्रूभङ्गः इत्यर्थः । विस्मृतः भ्रूविलासः येन तत् । स्निग्धं - lovely. प्रेमव्यक्तियुक्तमित्यर्थः । ' स्निग्धो वात्सल्यसम्पने चिक्कणेऽप्यभिधेयवत्' इति विश्वलोचने. All the four adjectives qualify चक्षुः and describe how the chaste woman [i. e. the young Kinnara girl] behaves. निघती fixing. सुदती with beautiful teeth [i. e. in the prime of her life ]. सुजाताः दन्ताः अस्याः सा सुदती । The word दन्त, when preceded by words like सु and by numerals, is changed to दतृ (दत् ) when .‘age' is suggested, under the rule ' वयसि दन्तस्य दतृ ' . मदाज्ञाकृतः obeying my orders. मम आज्ञा मदाज्ञा । तां करोतीति मदाज्ञाकृत् । तस्य । The Kinnara girl is described here as a chaste woman. Fixing of lovely eyes upon the lover, prevention of side-glances, being devoid of application of collyrium to the eyes, renouncement of intoxicating drugs, and forgetting the movements of eyebrows are the special characteristics of a chaste woman.
८
Jain Education International
-
For Private & Personal Use Only
-
www.jainelibrary.org
