________________
(६२२)
वीरालापे सति - when there would be a conversation regarding warriors or when the warriors would be taking part in the conversation. मदवतःमदवान् = excessively proud. भूना प्राचुर्येण मदः मानः अस्य अस्तीति मदवान् । तस्मात् - Here the termination वत् implies - abundance ' under the rule ' भूमनिन्दाप्रशंसासु नित्ययोगेऽतिशायने । संसर्गेऽस्तिविवक्षायां भवन्ति मतुबादयः ॥'. मदवतः विपक्षात् - by the proud-hearted enemies. परिभवकलङ्काङ्कनम् - stigmatised owing to their self-respect being offended. परिभवः तिरस्क्रियैव कलङ्कः परिभवकलङ्कः । सः अङ्कनं चिह्न यस्य तत् । 'अनादरः परिभवः परीभावस्तिरस्क्रिया' इत्यमरः । 'कलकोङ्के कालायसमले दोषापवादयोः' इति विश्वलोचने । जलद - 0[ would-be ] cloud! Though the Sage bas not his body transformed into a cloud, he is called by the demigod by the name of a cloud owing to the demigod’s being sure of the transformation of the Sage's body into that of a cloud after the destruction of the Sage's body. विद्वन्मन्यः - considering himself a man of sound learning. विद्वांसं आत्मानं मन्यते इति विद्वन्मन्यः । मानोन्नतानाम् - of those who hold up their heads with pride. मानेन अभिमानेन उन्नताः समुन्नतचित्ताः मानोन्नताः। तेषाम् । सा - the sovereign power. 'शक्तौ तु सा स्त्रियाम्' इति मेदिन्याम् । लब्धनिद्रासुखा - enjoying the pleasure of sleep. Sambara asks the Sage whether he, possessing sovereign power, would like to be censured by other warriors for not taking part in a fight, demanded by Sambara himself and thus tries to move Him to strong emotion 80 that he may be up in arms.
- Stanza 6-मदुपचरितात् बिभ्यती-afraid of my arrival. मम उप समीपे चरितं चरणं आगमनं मदुपचरितम् । तस्मात् । लुप्तसञ्ज्ञा - deprived of grasping capacity or mental power. सज्ञा - the mental power of understanding what is good and what is bad or what is beneficial and what is not. लुप्ता विलयं गता सज्ञा हिताहितप्राप्तिपरिहारयोर्गुणदोषविचारात्मक ज्ञानं यस्याः सा । मूकावस्थां विदधती - reducing to the state of speechless•ness. सत्त्ववृत्तिं रुन्धती - obstructing the working of vital airs. सत्त्वस्य प्राणानां वृत्तिः प्रवृत्तिः व्यापारः सत्त्ववृत्तिः । ताम् । सावष्टम्भं - courageously.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
