________________
( ६२४ )
गूढं - close embrace. गाढं दृढं च तत् उपगूढं आलिङ्गनं च गाढोपगूढं । Sambara means to say that as the best warriors also, setting aside their fear of death, embrace their beloved wives at the time of going the Sage need not be afraid of death when, in his next birth, he would be surely having pleasure of embracing his beloved and in case he fears, he would be guilty of fearfulness.
_on_war,
Stanza 9 स्ववपुषि सतीम् - resorting to your body. क्षीणां - deteriorated, emaciated. लक्ष्मीम् - the sovereign strength or power. उद्यमाख्येन दोषा - through the agency of an arm in the form of exertion. उद्यमः प्रयत्नः इति आख्या अभिधानं यस्य सः । तेन । दोस् arm, arm. 'भुजबाहू प्रवेष्टो दो: ' इत्यमरः । प्रोत्थाप्य
m.the fore
having roused.
<
-
क्षताम्
,
This is a ल्यबन्त form derived from the causal of प्र + उत् + स्था युद्धे - for a fight. अलं – powerful, able, competent. अलं भूषणपर्याप्तिशक्तिवारण निष्फले ' इति विश्वलोचने । Sambara means to say that though the bodily strength of the Sago is reduced owing to His practising austere penance, He should rouse to action, by exerting Himself, His ability and become ready for a fight. नवघनाः new or fresh clouds. घर्मतप्तtroubled very much by the heat of the summer season. घर्मस्य श्रीमतौः तप्तं तापः घर्मतप्तम् । 'धर्मः स्यादपे ग्रीष्मे ऊष्मस्वेदजलेऽपि च' इति विश्वलोचने । तप्तं तापः । ' नव्भावे क्तोऽभ्यादिभ्यः ' इति भावे क्तः नप् च । तेन क्षता सन्त्रस्ता | ताम् । यद्वा घर्मेण ऊष्मणा तप्ता घर्मतप्ता । ताम् । क्ष्मां the earth. 'गोत्रा कुः पृथिवी पृथ्वी क्ष्मावनिर्मेदिनी मही ' इत्यमरः । स्वजलकणिकाशीतलेन rendered cool by the sprays of their water. स्वं स्वकीयं जलं वारि स्वजलम् | मेघाधिकरणनिष्ठं जलमित्यर्थः । तस्य कणिकाभिः शीकरैः शीतलः स्वजलकणिकाशीतलः । तेन । कणः एव कणिका । ' कणोऽतिसूक्ष्मे धान्यांशे ' इति विश्वलोचने । अनिलेन - by means of wind. प्रोत्थाप्य - having delighted. आश्रितानुग्रहः giving protection to the refugees or those seeking refuge ( for protection). आश्रितानां आश्रयार्थमागतानां अनुग्रहः अभ्युपपत्तिः संरक्षणादिरूपा आश्रितानुग्रहः । ' विमर्दनं परिमलोऽभ्युपपत्तिरनुग्रहः } इत्यमरः । सताम् of the good. अर्थः = व्रतम् - duty, object. ' अर्थ: प्रयोजने चित्ते
-
Jain Education International
-
-
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org