________________
(५८१)
अध्यास्यन्ति-do not anxiously call to their mind. ध्वस्ततापां- neutralizing heat. ध्वस्तः नष्टः तापः ग्रीष्मातपः यस्याः सा । ताम् । यद्वा ध्वस्तः इत्य: स्थान्त वितण्यर्थत्वमुररीकृत्य ध्वस्तः विनाशितः तापः ग्रीष्मातपजनितपरिणामः यया सेति विग्रहः कार्यः । ततापां - having water spreading wide; possessing abundant water. तताः विस्तारं प्राप्ताः आपः यस्याः सा। ताम् । The Nirnayasagar edition reads ध्वस्ततापान्ततापाम्. This compound is to be dissolved as - तापः आतपः अन्तः धर्मः यस्य सः तापान्तः । ग्रीष्म रित्यर्थः। तापान्तस्य ग्रीष्मोंः तापः तापान्ततापः । ध्वस्तः नष्टः तापान्ततापः यस्याः सा। ताम् । यद्वा ध्वस्तः विनाशितः तापान्ततापः सूरखरकरनिकराहततत्रत्यजनसन्ताप: यया सा । ताम् । विस्तृतोर्मिम् - possessing ample or expansive wavesविस्तृताः ऊर्मयः यस्याः सा । ताम् । The Nirnayasagar edition of पाश्वाभ्युदय and some editions of Megbadūta read alter in place of det.
Stanza16-उपवनघने - intensified with groves of trees. उपवनं - an artificial forest. 'आरामः स्यादुपवनं कृत्रिमं वनमेव तत्' इत्यमरः । उपवनः कृत्रिमैः वनैः वृक्षसमूहैर्वा धनः सान्द्रः (निरन्तरः) उपवनधनः । तस्मिन् । मद्गृहोपान्तदेशे - in the adjoining region of my mansion. मम गृह मद्गृहम् । तस्थ उपान्तदेशः समीपस्थः प्रदेशः मद्गृहोपान्तदेशः । तस्मिन् । आख्येयं - worthy of being described. आख्यातुमहमाख्येयम् । मयकि - in me not known to you. अज्ञाते मयि मयकि | Sambara means to say that though both of them had a brotherly relation in their former births, Pārshwa, could not recognize bim for He bad forgotten His brotherly relation with him owing to passage of a very long interval of time between their past and present births. प्रत्ययः - confidence. तस्याः तीरे - on the bank of that tank. पेशलैः - possessing beauty; attractive. इन्द्रनीलैः - sapphires. पेशलः इन्द्रनीलैः विहितशिखरः - having its peak built with beautiful sapphires. क्रीडाशैलः - a pleasure-hill. क्रीडार्थः शैलः क्रीडाशैलः। कनककदलीवेष्टनप्रेक्षणीयः - worthy of being looked at owing to the golden plantain trees forming its hedge. कनककदलीनां सुवर्णवर्णसवर्णवारणबुसानां वेष्टनं कनककदलीवेष्टनम् । तेन प्रेक्षणीयः प्रेक्षणाईः । The beauty of the pleasure.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
