________________
(६०८)
the form of her face. मुखमेवेन्दुश्चन्द्रमाः मुखेन्दुः। तस्याः मुखेन्दुः तन्मखेन्दुः । तस्य । This compound implies that her face is extremely charming like the moon. हरिणरचितम् - bearing a form like that of a deer. रचितं = रचना - form, construction. हरिणस्य रचितं रचनाविशेषः हरिणरचितम् । हरिणस्य रचितमिव रचितं यस्य सः हरिणरचितः । तम् । हरिणशरीराकारसदृशरचनाविशेषमित्यर्थः । विश्लिष्टं - separated. पृथक्तयाऽवस्थितम् । तन्मुखेन्द्रङ्गतामप्राप्तमित्यर्थः । लाञ्छनं वा - the spot as if; resembling the spot. शुद्धस्नानात् परुषं - coarse owing to her taking simple baths. She, owing to her being separated from her husband, is described as having abandoned the use of oil while taking a bath. विरहिण्यास्तैलाभ्यञ्जनादेः प्रतिषिद्धत्वात्तद्विकलस्नानस्य शुद्धत्वमुक्तम् । परुषम् - coarse. आगण्डलम्बम् - dangling about her cheeks. आगण्डमाकपोलं लम्बः लम्बमानः आगण्डलम्बः । तम् । अलकं - a tress ; a lock of hair. भूयः - again and again. विक्षिपन्तीम् - throwing or removing aside. Sambara means to say taht the young girl has abandoned using oil while taking bath on account of her being separated from her lover; she removes again and again the locks of her hair dangling about her cheeks and assuming the form of a deer of the moon, from her moon-like face by means of her luko-warm exhaling breaths, troubling her tender lower lips and indicating her mental distress. मद्विश्लेषात् - on accouut of his being separated from me. मत्तः वसुन्धराचर्याः किन्नरकन्यकायाः विश्लेषः वियोगः मद्विश्लेषः । तस्माद्धेतोः । विश्लेषः - separation. उपहितशुचः - having his love-sickness intensified ; of him who has become miserable. उपहिता संरूंढा शुक् यस्य
सः । यद्वा उपहिता प्राप्ता शुक् यं सः । तस्य । दूरदेशस्थितस्य – residing in a remote country. दूरः दूरवर्ती चासौ देशश्च दूरदेशः । तत्र स्थितः दूरदेशस्थितः । तस्य । अनुचितानङ्गबाधस्य - whose suffering caused by the god of love is increased or improper. अनुचिता अप्रशस्ता तीव्रतरत्वात् वृद्धि प्राप्ता वा अनङ्गस्य कामस्य बाधा पीडा यस्य सः। अनुचिता - (1) improper; (2) increased. The word अनुचिता, giving second meaning, is to be taken
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org