________________
(६१०) विरहः विप्रयोगः एव वपुः येषां ते विरहवपुषः। तेषां विरहवपुषाम् । सङ्गमं विधाय - having brought about the union [ of you two]. विगलितशुचाwbo has his misery alleviated. विगलिता विनष्टा शुक् शोका यस्य सः । तेन विगलितशुचा । उद्वेष्टनीयाम् - which has to be untied [by you]; worthy of boing untied. उद्वेष्टितुमुन्मोचयितुं योग्या उद्वेष्टनीया । ताम् । 'तृजव्याश्चाहे ' इत्यार्थ व्यः । निन्दन्तीम् - abusing. वक्त्रेन्दुप्रसनरसिकां श्रितां राहुमूर्तिमिव - resembling the resorted bodily form of Rābu finding pleasure in eclipsing the moon in the form of her face. वक्त्रमेवेन्दुश्चन्द्रमाः वक्त्रेन्दुः । तस्य ग्रसनं ग्रासीकरणं । तत्र रसिकां ज्ञानवती सानन्दां वा । श्रितां मुखेन्दोः समीपं प्राप्तां । राहुमूर्ति वा राहुशरीरमिव । राहोः मूर्तिः शरीरं राहुमूर्तिः। ताम् । वा इव । आनन्दजनन्याः मुखकान्तेरपहारकत्वाद्राहुशरीरेण तस्या साधर्म्यमित्यर्थः। The single braid, dangling on the moon-like face of the Kinnara girl, being darkcoloured is compared with the dark-complexioned body of Rāha, who is described as dark-complexioned and very fond of eclipsing the disc of the moon. Tahagiat - possessing darkness like that of the sky, व्योम्नः आकाशस्य च्छायेव च्छाया कान्तिः यस्याः सा। ताम् । मदनशिखिनः धूमयष्टीयमानाम् - resembling a line of smoke of fire in the form of the god of love. मदनः कामः एव शिखी अग्निः मदनशिखी । तस्य । 'शिखी केतुग्रहे वह्नौ मयूरे कुक्कुटे शरे । बलीव बके वृक्षे व्रतिभेदसचूडयोः' इति विश्वलोचने । धूमयष्टीयमानाम् - resembling a line of smoke. धूमः यष्टिः इव धूमयष्टिः । धूमयष्टिरिवाचरतीति धूमयष्टीयते । धूमयष्टीयते इति धूमयष्टीयमाना। ताम् | स्पर्शक्लिष्टाम् - dishevelled owing to its being touched. स्पर्शन क्लिष्टा विप्रकीर्णा स्पर्शलिष्टा । ताम् । स्पर्शबाहुल्यजनिताव्यवस्थामित्यर्थः। कठिनविषमा - rough and irregular. कठिना मार्दवविकला चासो विषमा स्थपुटिता च कठिनविषमा । ताम् । शिखापारुष्यमत्र स्नेहोपदेहाभावनिबन्धनं तद्वैषम्यं च कङ्कतिकाकरणविजटीकरणाभावकारणकमित्यर्थः | The hair of the young Kinnara girl are described as coarse owing to their being deprived of oil and irregular owing to their being uncombed. एकवेणी - the single braid. Having a single braid is a sign denoting misery caused by separation of a lady from .her lover. अयमितनखेन करेण - by hand with its nails unpared. अयमिता
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org