________________
(५७२)
trees. 'मन्दारः पारिजातकः' इति 'पञ्चैते देवतरवः मन्दारः पारिजातकः' इति चामरः । 'मन्दारः सिन्धुरे धूर्ते मधुद्री धूर्तकामिनोः' इति विश्वलोचने । छायया वारितोष्णा :- having their heat warded off by the shadows. छायया अनातपेन । 'छाया स्यादपाभावे सत्कान्त्युत्कोचकान्तिषु । प्रतिबिम्बेऽर्ककान्तायां तथा पङ्क्तौ च पालने' इति विश्वलोचने । निधिभुगधिपाः - Yakias. निधीन्नवसङ्ख्याकान् भुनक्तीति निधिभुक् । निधिभुक् अधिपः येषां ते निधिभुगधिपाः । राजराजानुचराः इत्यर्थः । कनककदलीषण्डभाजाम् - possessing groves of plantain-trees, coloured like gold. कनककदलीनां सुवर्णाभमोचानां षण्डः वृन्दः चयः वा कनककदलीषण्डः । तान् भजते इति तेषाम् । 'पद्मादिवृन्दे षण्डोऽस्त्री अण्डः स्वाद्दोपती चये' इति विश्वलोचने । कदली-मोचा -aplantain-tree.
कदली वारणबुसा रम्भा मोचांऽशुमरफला' इत्यमरः । क्रीडाद्रीणाम् - of the pleasure-hills. अभीक्ष्णं - always.
Stauza3-प्रथमकलिकाम् - the excellent bud of beauty. प्रथमा अनुत्तमा कलिका कोरकः प्रथमकलिका। ताम् । अनुपमेयकोरकरूपामित्यर्थः । स्त्रीमयीम् - womenly (i. e. abounding in women). स्त्रियः प्रकृताः अस्यामिति स्त्रीमयी। ताम् । This may be explained also as - स्त्रियः स्त्रीसमूहः अस्यामिति स्त्रीमथी । तान् । The termination मयट् is affixed to the word स्त्री in the sense of plurality under the rule 'समूहवच्च बहुषु तयोः'। Carligt:~ of himn who is desirous of conquering. This is a Desiderative form derived from the root is, meaning to conquer, to win. Alamat: - of the fish-bannered god i. e. the god of love. जयकदलिका:- the trium phal banners; banners used to celebrate triumph. कदलिकाः - banners. 'कदलीभपताकायर्या पताकार्या मृगान्तरे । रम्भायां चाऽथ कृदली पृश्न्यां डिम्ब्यां च शारमलौ' इति विश्वलोचने. अमरप्रार्थिताः -longed for or courted by the gods. अमरैः निर्जरैः प्रार्थिताः अभिलषिताः अभ्यर्थिताः वा अमरप्रार्थिताः । अनेन तासां सौन्दर्यातिशयो ध्वन्यते, देवाङ्गनाभ्योऽपि तासा सुन्दरतरत्वमन्तरेण देवैः प्रार्थितत्वासम्भवात् । कनकसिकतामुष्टिनिक्षेपगूढैः - concealed by throwing Imndfuls of golden sands ; hidden by depositing in golden sands. कनकं अस्त्यस्यामिति कनका। कनकाच ता: सिकता: वालुकाश्च कनकसिकताः कनक
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
