________________
(४७३)
कहारात - having white and fragrant lotuses on its surface. कलारं - a white lotus emitting fragrance. ' सौगन्धिकं तु कलारं हल्लकं रक्तसन्ध्य कम्' इत्यमरः । 'अङ्को रेखायो चिह्नलक्ष्मणोः। नाटकादिपरिच्छेदोत्सङ्गयोरपि रूपके' इति विश्वलोचने । उत्फुल्लपद्मं - having blown lotuses. उत्फुल्लानि विकसितानि पद्मानि यस्मिस्तत् । वाताकीर्णैः- scattered over by the wind. वातेन आकाणोनि प्रतिदिशं निर्गमितानि अपनुन्नानि वा वाताकीर्णानि । तैः । कुवलयदलै :- by the petals of the blue water-lilies. कुवलयानां कमलानां दलानि छदाः कुवलयदलानि । तैः । तीरोपान्तस्तनितसुभगम् - in a manner charming owing to the thundering (gurgitation ) near the banks (of the oblong lakes ). तीरस्य तटस्थ उपान्तः समीपप्रदेशः तीरोपान्तः। तत्र स्तनितं स्तोकगर्जितं । तेन सुभगं.मनोहरं यथा स्यात्तथा । 'ऊर्ध्वमुच्चलितकण्ठनासिकं हुकृतं स्तनितमरूपघोषवत् ' इति मल्लिनाथोद्धृतलक्षणास्तनितमित्यस्यास्पगर्जितमित्यर्थः । Stanza. 96- सिक-(1) oh impassioned one !(2) oh you giving out low thundering! रसः आनन्दः, विषयाभिलाषः, शब्दः स्तनितरूपः वा अस्य अस्तीति रसिकः । सम्बोधनम् । The termination ठन् ( इक ) is affixed to the word रस under the rule 'अत इनिठनो.' रसिक may also mean 'ob you,, full of waters !' 'रसः स्वादे ऽपि तिक्तादौ शृङ्गारादौ द्रवे विषे। पारदे धातुवीर्याम्बुरागे गन्धरसे तनौ' इति विश्वलोचने । सुरसं- very tasteful. लीलास्फुरितशफराघट्टनैः - owing to its being ruffled by the fish moving sportively. लीलायै क्रीडो कर्तुं स्फुरिताः सञ्जातचाञ्चल्याः लीलास्फुरिताः । ते च ते शफराः तिमयः ( मत्स्याः ) च । 'शफरोऽनिमिषस्तिमिः' इति धनञ्जयः । तेषामाघट्टनैः सङ्घर्षैः। यद्वा लीलया क्रीडया हेतुभूतया स्फुरितानि प्रादुर्भूतानि शफराणामाघट्टनानि । तैः । लीलास्फुरितशफराघट्टनैः - owing to the movements of the fish effected while playing. यद्वा लीलया स्फुरितानां प्रादुर्भावितचाञ्चल्यानां शफराणामाघट्टनैराघातः लीलास्फुरितशफराघट्टनैः - owing to the dashes (against the earthen banks of the river ) of the fish moving sportively. आत्तपङ्क - tarbid, which has carrid off mud with it. आत्तः गृहीतः पङ्कः जम्बालः येन तत् । विहगकलभैः - by the chickens of birds. कलभ - a chicken. रोधःप्रान्ते -- on the region of the banks. रोधसः तीरस्य प्रान्तः रोधःप्रान्तः । तत्र । 'कूलं रोधश्च तीरं च ' इत्यमरः । बद्धडिण्डीरपिण्डं- in
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
