________________
(४८९)
never believes in utter destruction' (अत्यन्ताभाव-तुच्छाभाव) of anything that exists. चण्डेश्वरस्य - (1) of the lord of sages practising austere penance; (2) of the conqueror of passions. चण्डानां क्रोधादिकषायाणामीष्टे इति चण्डेश्वरः । यद्वा चण्डानामुग्रतपसामीश्वरसश्रेष्ठश्चण्डेश्वरः । चण्डमुग्रं तपोऽस्यास्तीति चण्डः । 'ओऽभ्रादिभ्यः' इत्यः। चण्डानामीश्वरः श्रेष्ठश्चण्डेश्वरः। The Mochadita reads also चण्डीश्वरस्य. Daksinavarta refers to this reading as below :- चण्डेश्वरस्य, इदं महाकालनिकेतनेश्वरस्य देवस्थाभिधानमिति केचित् । अन्ये रौद्राकारत्वाच्चण्डेश्वरपदं प्रयुक्तमिति वदन्ति । In my commentary I have explained this reading in the following words - चण्डीश्वरस्येति पाठे तु चण्डमुग्रतपोऽस्याऽस्तीति चण्डी । अनेकान्त्वाददन्तत्वाच्च ब्रीह्यादिवदिन्त्यः। चण्डिनामुग्रतपसा मुनीनामीश्वरोऽग्रणीश्चण्डीश्वरः। तस्य । यद्वा क्रोधादिद्रव्यभावकर्महननाचण्डीश्वरः रुद्रः इव चण्डीश्वरः । 'देवपथादिभ्यः' इतीवार्थस्य कस्योस् । त्रिभुवनगुरोः- of the lord of all the three worlds. धवलितनभोभाग- that which has whitened a region of the sky. धवलित- which has rendered white.धवलितः धवलः कृतः । धवलितः धवलीकृतः नभोभागः येन तत् धवलितनभोभागम् । अभ्रंलिहाग्रं - touching the sky or clouds witb its uppermost part. The termination खश ( अ ) is afixed to लिइ under the rule 'वहाभ्रे लिहा' as it is preceded by the word अभ्र, meaning (i) a cloud; (ii) the sky. अभ्रं मेघ आकाशप्रदेशं वा लेढीति अभ्रंलिहम् । अभ्रंलिहं अगं अन्तः यस्य तत् । कैलासाद्रिश्रियं - the beauty of the Kailasa mountain. कैलासाद्रेः श्रीः कैलासश्रीः। ता कैलासश्रियम् । धामन् - a temple: -
Stanza.s:- कृतपरिगतिः - who has moved round the (temple). परितः अभितः गतिः गमनं परिगतिः । कृता विहिता परिगतिः प्रदक्षिणं गमनं येन सः। पुष्पवर्षे व्याकिरन् - (i) scattering or pouring drops of water resembling flowers; ( ii ) scattering flowers (of flowery trees or creepers beaten by showers of water discharged by the clouds.). पुष्पाणीव पुष्पाणि । तेषां वर्षः वृष्टिः। यद्वा वृष्टजलाघातपातितकुसुमवर्षेणेत्यर्थः । दुन्दुभिस्वानमन्द्रं - rumbling like that of kettle-dram. दुन्दुभेभैयाः स्वानो ध्वनि दुन्दुभिस्वानः । तद्वन्मन्द्रं गम्भीरं दुन्दुभिस्वानमन्द्रम् । स्तनितं - thundering sound.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
