________________
(४८७) उपहारः उपायनं नृत्तोपहारः। दत्तः नृत्तोपहारः यस्मै स दत्तनृत्तोपहारः । उपहारः = a present. मन्द्रातोद्यध्वनिषु = resounding with the deep pleasing sounds of the musical instruments. मन्द्राः श्रुतिसुखाः आतोद्यानां वादिनविशेषाणां धनयः येषु ते। तेषु । मन्द्र = pleasing to the ears. आतोद्य = musical instrument. This compound is an adjective qualifying the noun Etzig. सततारब्धसङ्गीतकेषु = having entertainments consisting in songs attended with music and dancing arranged always in them. सतत निरन्तरं आरब्धं सङ्गीतकं येषु । This adjective also qualifies the noun हर्येषु. 'गीत वाद्य नर्तनं च त्रयं सङ्गीतमुच्यते' इति सङ्गीतकलक्षणम् । कुसुमसुरभिषु = perfumed with the fragrance of flowers. कुसुमानां सुरभिः सुगन्धः येषु ते । तेषु । यद्वा कुसुमः सुरभीणि कुसुमसुरभीणि । तेषु । यद्वा कुसुमानां सुरभिः सौगन्ध्यं इव सुरभिः येषां येषु वा । तेषु । ' ईबुपमानपूर्वस्य (खं गतार्थत्वान्' इति झुखम् । ललितवनितापादरागाङ्कितेषु - marked with red dyes applied to the feet by the beautiful ladies. ललिताः सुन्दर्यश्च ताः वनिताः स्त्रियश्च ललितवनिताः । तासा पादयोर्यो रागः लाक्षारसः आलक्तकरसो वा तेन अङ्कितेषु चिह्नितेषु ।. अध्वखिन्मान्तरात्मा = whose mind is fatigued with the journey. अध्वन् = (1) a journey; (2) an attack. अन्तरात्मा = mind. अध्वना मार्गक्रमणक्लेशेन खिन्नः सञ्जातखेदः श्रान्तः अन्तरात्मा अन्तःकरणं यस्य सः। The Meghaduta reads अध्वखेदं नयेथाः। खेदं नीत्वा - having removed the fatigue. Instead of this reading Meghaduta reads पश्यन् लक्ष्मीम् । स्वःसोधेषु = for the heavenly mansions. स्वर् (indiclinable)- heaven, paradise. प्रणयं = ardent desire. संहरिष्यसि = you will give up. Sambarasura means to say having arrived Alaka, oh Sage! you will give up your ardent desire to see heavens, though you are practising penance for those. The city of Alaka is so beautiful and so prosperous that you will think it better to stay there, instead of attaining to heavens.' This is how Sambara is trying to induce him to give up practising penance and goad him into giving a fight with himself so that he may be able to take a bloody vengeance upon Him by pntting Him to death while fighting with Him.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
