________________
द्वितीयः सर्गः]
२७१
सप्तभूमौ गृहेऽपि च ' इति विश्वलोचने । तेषां अग्रभूमयः उपरिष्ठाः भूमयः । ताः । नीताः प्रापिताः शिखरखचितैः हाग्रभाग्भूनिबद्धः। शिखरेषु गृहाग्रभागेषु खचितानि निबद्धानि शिखरखचितानि । तैः। 'शिखरं शैलवृक्षाने कटापुलककोटिषु' इति विश्वलोचने । प्रत्यासन्नैः सप्तभूमिकगृहाग्रभागभाग्भूमिखचितत्वात्तदग्रभागभाग्भू- . म्युपरितनाकाशप्रदेशगामिजलदसन्निधौ स्थितैः शकचापानुकारैः आखण्डलधनुः काण्डानुकारैः । शक्रस्येन्द्रस्य चापः धनुःकाण्डं शक्रचापः । तमनुकरोतीति शक्रचापानुकारः । तैः । 'कर्मण्यम्' इति कर्मणि वाचि कृञोऽनुपूर्वादण् । रत्नैः मणिभिः विचित्रैः कचुरैः। विविधवरित्यर्थः । 'चित्रं तु कर्बुरागतयोस्त्रिषु' इति विश्वलोचने। उन्मयूखैः उद्गतैः मयूखैः। उद्गताः रत्नेभ्यः उत्क्रान्ताः मयूखाः उन्मयूखाः । तैः । करणभूतैरित्यर्थः। 'प्रात्यवपरिनिःप्रत्यादयः गतक्रान्तकृष्टग्लानक्रान्तस्थितादिषु' इति षसः । वितताः व्याप्ताः । अतः एव चित्राः विविधवर्णाक्रान्तवपुषः सजलजलदाः जलसहिताः मेघाः नभास आकाशदेशे सद्वितानस्य समीचीनस्योल्लोचस्य। 'वितानं रिक्तमन्दयोः। त्रिषु न स्त्री वितानं स्याद्विस्तारोल्लोचयोर्मखे' इति विश्वलोचने । लीलां शोभां बिभ्रति धारयन्ति ।
The clouds, loaded with water, carried to the uppermost parts of the seven-storeyed mansions of which (i. e. of the city of Alaka) by the propelling wind, variegate i owing to their being spread over with the
multi-coloured rays by the jewels, imitating the bow of god Indra, having their existence in the vicinity of the clouds ) on account of their being beset within the floors of the uppermost parts of the mansions, assume in abundance the beauty of a beautiful canopy in the sky.
अध्यासीना भवनवलभिं शारदी मेघमाला
यत्राऽऽमुक्तप्रतनुविसरच्छीकरासारधारा। भीत्वेवाऽलं व्रजति विलयं पश्यतामेव साक्षात्
आलेख्यानां स्वजलकणिकादोषमुत्पाद्य सद्यः ॥ ११८ ॥ इत्यमोघवर्षपरमेश्वरपरमगुरुश्रीजिनसेनाचार्यविरचितमेघदूतवेष्टिते पार्श्वभ्युदये भगवत्कैवल्यवर्णनं नाम द्वितीयः सर्गः ।
अन्वयः- यत्र भवनवलमि अध्यासीना आमुक्तप्रतनुविसरच्छीकरासारभारा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org