Book Title: Munisuvratasvamicarita
Author(s): Chandrasuri, Rupendrakumar Pagariya, Yajneshwar S Shastri, R S Betai
Publisher: L D Indology Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001564/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ŚRĪ CANDRASŪRI'S MUNISUVRATASVĀMICARITA L. D SERIES 106 GENERAL EDITARS YAJNESHWAR S. SHASTRI RAMESH S. BETAI Edited by Pt. RUPENDRAKUMAR Main Education International L. D. INSTITUTE OF INDOLOGY, AHMEDABAD-9 PAGARIYA For Private & Personal Use Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ŚRĪ CANDRASŪRI'S MUNISUVRATASVĀMICARITA Edited by L. D SERIES 106 GENERAL EDITORS YAJNESHWAR S. SHASTRI RAMESH S. BETAI Pt. RUPENDRAKUMAR PAGARIYA vale UDR3 3 L. D. INSTITUTE OF INDOLOGY, AHMEDABAD-9 अहमटावा Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Printed by : NAIDUNIA PRINTERY Babu Labhchand Chhajlani Marg, Near Lalbagh, Indore-452009 (M. P.) Published by : Yajaeshwar S. Shastri Acting Director L. D. Institute of Indology Ahmedabad-9. FIRST EDITION April, 1989 PRICE RUPEES 10%-Revise rjee 1 As 1 30 - Published with the financial assistance of the Government of India, Ministry of Education and Culture, Department of Education, under the scheme of financial assistance for preservation of Manuscripts. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिसिरिचंदमुरिविरइयं सिरिमुणिसुव्वयजिणिंदचरियं सम्पादक पं. रूपेन्द्रकुमार पगारिया FOR प्रकाशक लोलभाई दलपतभाई भारतीय संस्कृति विद्यामंदिर अहमदाबाद-९ महमदास Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Preface The L. D. Institute of Indology has great pleasure in publishing "Munisuvratasvamicarita" by a prominent scholar and poet of the later part of the twelfth century, Acarya Sricandrasuri. The work narrates in details thestory of nine great births of Munisuvratasvami with the first one as Sivaketu. The present work is a proof of his lofty scholarship and erudition. He shows himself also as a very good poet and is a master of the art of narration and fine descriptions. The work possesses all the traits of a of a Mahakavya. The medium of stories creates deep interest in the revelation of Jain philosophical and ethical doctrines which are laid down here in simple style, so that any interested reader can easily grasp. The editor, Pt. Rupendrakumar Pagaria with with a long experience of editing works of this type has taken utmost and scrupulous care in preparing this. critical edition. His Introduction in Hindi is also enlightening. We are thankful to Dr. H. C. Bhayani for his valuable Introduction and to Pt. Rupendrakumar for his careful and scientific editing of the work. It is sincerely hoped that the world of scholars will receive the present work with enthusiasm. 27-4-89 Y. S. Shastri Acting Director Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Foreword Muni-Suvvaya-Sami-Cariya (=MSC.) of Sricandrasūri, written in 1193 V. S. (i.e. 1137 A.D.), having the voluminous extent of some 11000 Prakrit Gâtha verses, is a religious-poetic account of the life or rather the lives - of Muui Savrata, the twentieth Tirthankara of the Jainas. It covers his nine incarnations including the eight earlier births. It stands in the long established tradition of writing hagiologi cal biographies of individual Tirtharkaras and other Salākā-puruşas of the Jain Universal History. The author Sricandra-süri had Maladhārins Abhayadeva-sūri and Hemacandrasūri as his illustrious pontiff predecessors. In his life as a householder he had held the office of finance minister under Caulukya king Jayasimha of Gujarat. It is therefore highly creditable for Sricandra-sūri that at the end of an onerous career as a state executive, he could produce an extensive literary work evidencing mastery of the traditional art of Prakrit poetical composition-- of grammar, metres, diction, rhetoric and descriptions. Pandit Rupendrakumar Pagaria has based his edition of MSC, on two old MSS. one of which was copied just five years after the completion of the work, and directly under the supervision of the author. In his informative introduction the editor has covered various aspects of the work- account of the author, detailed summary of the contents, style etc. So I will make only some stray observations about a few episodes in MSC. which are interesting for the history of Jain narratives. The motivation and driving force for composition of MSC. are stated to have been provided by the event of Sricandra's visit to Suvrata-svämin's temple at the city of Dhavalakkaka (i.e. the present-day Dholka in Gujarat), which, as its name Bhrgukacchakajinabbavana suggests, was a sort of replica of the Suvratasvāmin temple of legendary fame at Bhțgukaccha in Lāța (South Gujarat) (MSC. VV. 10982-10983). The legends connected with the latter, viz., enlightement of the royal horse, founding of the Aśvāvabodha-tirtha and the construction of the Sakunikā-vihārax by the Simhala princess Sudarśana, which are known to us from several earlier and later literary sources, are covered by MSC. VV. 10335-!0390. The passage made up by VV. 10391-10809 contains the episode of the Minister Namuci and Vişnu-muni, a Jainistic version of the Purānic Bali-Vāmana legend, already known to us from the Vasudevahindi and other sources. Finally we may note the interesting illustrative story of king Ambuvici (MSC. VV. 1846 2049 : Introduction, p. 18). Prince Ambuvici was born mentally retarded. When grown up, he could mutter only two syllables : when thirsty, he would mumble ambu and when hungry, he would say vici. Hence he got the nickname Ambuvici. After he was installed as a king, his minister took hold of the reins of the kingdom. Later on the minister, acting as the regent, ably managed the state affairs and expanded the kingdom. The tale is intended to illustrate how even a * A project is under way at present to build a new temple complex at that legendary site in Bharuch, Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 worthless person attains position of honour and prestige if he has the good fortune to be helped by somebody highly capable. Now, quite interestingly, we find an echo of this tale in a collection of semihistorical legends and anecdotes named Puratana-prabhadha-Samhgraha by its editor, Jinavijaya Muni (Singhi Jain Series 2, 1936, p. 108). The Prabandhas in that collection can be dated from the 13th to the 15th century A.D. There our tale, or rather the 'hero' of our tale, is used as a part of a different tale and to draw a different moral. This latter tale belongs to the stream of folk-legends that grew over centuries around Krsna, the Pandavas, Rāma and other epic and Puranic characters. The Puratana-prandha-samgraha story called ambucica-prabandha ("The Anecdote of King Ambucica') runs as follows : Krsna, ruling at Dvaraka had appointed Vidura, Pandavas uncle, as his minister on a fixed daily salary of 16 Gadyaṇas only. Dissatisfied with this paltry amount, Vidura sought service with other rulers, but they were not willing to pay him more, under Krisna's secret instructions. When the disappointed Vidura came back to Krsna, the latter stressed the point that he (i.e. Vidura) was not destined. to get more than 16 Gadyaņas per day. In order to convince him Krsna devised a plan. Under the guise of a Brahmin, with Krsna as his pupil, Vidura approached king Ambucica of the city of Hastikalpa, who was deaf and dumb, and who could pronounce only the syllables ambu when he was thirsty and cicu when he was hungry. Vidura and Kṛṣṇa blessed the king. At the King's gesture his minister asked the supplicant Branmins to draw a chit from a pot placed there. Vidura thrust his hand deep below in the pot and drew out a chit bearing the inscription, '16 Gadyanas'. Then Krisna drew the uppermost chit, which was marked as 'one crore'. Krisna thus demonstrated to Vidura the unchangeable power of luck. In this latet story the king's name has a slightly changed form Ambucica instead of Ambuvici, and the explanation lies in the fact that scribal confusion between V and C was quite common in manuscripts. Ambu and Vici (or Cicu) said to be uttered by the dumb king to ask for water and food were obviously no'real 'words' but rather indistinct syllables with nasalized labial and palatal articulation, similar to say the present day Gujarati nursery words bhu and mam. Hence it is quite unnecessary to connect them with SK. words ambu 'water' and Deśya Ciceana and cimcani 'flour-mill' as has been done by Sandesara and Thakar (Lexicographical Studies in Jain Sanskrit 1962, Baroda, p. 105). Pandit Pagaria and the L D. Institute of Indology deserve to be congraculated for bringing out Sricandra-suri's work. We earnestly hope that the Institute will continue to publish other such works, which throw light on Gujarat's great contribution to Prakrit and Jain literature, as also on the literary and cultural traditions of Gujarat in the Early Medieval period. Ahmedabad May, 1989 H. C. Bhayani Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अनुक्रमणिका १. प्रस्तावना प्रति परिचय ग्रन्थकार परिचय कथावस्तु मुनिसुव्रतस्वामिचरित समीक्षात्मक अध्ययन २. ग्रन्थारम्भ गाथा-- १३-१६ ३९-८८ ४९-७७ १०७-७८९ ७५०-१००८ मंगलाचरण सरस्वती वन्दना ग्रन्थ प्रणयन प्रतिज्ञा सज्जन-दुर्जन-वर्णन श्री मुनिसुव्रत स्वामी के नौ भवों के नाम३. प्रथम-भव-शिवकेतु शिवकेतु का नगर, राजा-राज्ञी माता-पिता का वर्णन शिवकेतु का अध्ययन और उसके द्वारा उद्यान में आचार्य दर्शन और आचार्य से प्रश्नोत्तर शिवकेतु के पूर्व जन्म का वर्णन और शिवकेतु को जाति स्मरण आचार्य से दीक्षा का कारण पूछना और आचार्य द्वारा अपनी आत्म कथा का कहना शिवकेतु की दीक्षा और उसके माता-पिता एवं राजा को आचार्य के द्वारा प्रतिवाव शिवकेतु द्वारा निरवद्य दीक्षा का पालन, समाधिपूर्वक मृत्यु ४. द्वितीय भव कुबेरदत्त शिवकेतृ मनि की सौधर्म कल्प में देव रूप से उत्पत्ति ५. तृतीय भव कुबेरदत्त के नगर, माता, पिता, जन्म कुबेरदत्त नामकरण, शिक्षा एवं युवराज पद की प्राप्ति- युवराज कुवेरदत्त का खम और परबलमिह पर आक्रमण और विजयी बन कर अपने नगर लौट आनाखस राजा के आमन्त्रण पर कुबेरदत्त का जिन महोत्सव में मंगलपुर जानाघोड़े पर बैठकर कुबेरदत्त का वन-परिभ्रमण, वन में मुनि से भेंट, उपदेश श्रवण कुमार ने मुनि से पूछा-कर्म बलवान है या पुरुषाकार ? उत्तर में मनि ने कहा--अपने-अपने स्थान पर दोनों बलवान है । इस पर मुनि ने हर्षपाल और अनुपम्वा देवी का दृष्टान्त सुनाया १०२५-१०३८ १०३९-१०८७ १२६५-१२९० १२९१-१४०५ १४०६-१६७४ Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कीर कथानक पूण्य की प्रबलता पर अम्वीचि राजा का दृष्टान्त कीरकथानक-(चाल) अनुपम्वा देवी कथानक चालूकुंतसिंह का वर्णन कुबेरदत्त का उन्मत्त हाथी को वश करना और कुमार का मंगलपुर में आगमनविश्वकंत राजा के आदेश से कुमार का विश्वपुर में आगमन कूबेरदत्त का राज्यारोहण और विश्वकान्त राजा की दीक्षा कुबेरदत्त को अमरसिंह नामक पुत्र की प्राप्ति, कुबेरदत्त की विश्वकान्त मनि के समीप दीक्षा, कुबेरदत्त मुनि का अन्तिम समय में संलेखन पूर्वक मृत्यु चतुर्थ देव भव- सनत्कुमार देवलोक में देवरूप मे उत्पत्ति १६७५-१८२५ १८२६-२०४९ २०७५-२२७१ २२७२-२८७४ २५७९-२८७४ २८९८-३०५९ ३०६०-३०६६ ३०६७-३०८४ ३०८५-३१४६ ३१४७-३१४८ ३०४९-३०९२ ६. पंचम भव वज्रकुण्डल वज्रकुंडल का नगर, उसके माता-पिता, जन्म एवं यवराज पद की प्राप्ति का वर्णन वज्र कुंडल और वीरसेन की मैत्री और वीरसेन द्वारा निजचरित्र कथन और वीरमेन की वज्रकृण्डल द्वारा युद्ध में सहायता, जिनमित्र द्वारा जिनपूजा महात्म्य पर चन्द्रकीर्ति नप की कथा कहना चन्द्रकीर्ति नप की रानी प्रभावती देवी का पूर्वजन्म राजमती की कथा चन्द्रकीर्ति नप की कथा चालवीरसेन को अपने पिता के राज्य की प्राप्ति और पिता सिन्धसेन की शरणागति वज्रनाभि चक्री, सिन्धुसेन, प्रियमित्र, वज्रकुण्डल आदि का सुजमसूरि से उपदेश श्रवणवज्रनाभि चर्की की दीक्षा और वज्रकृण्डल का राज्यारोहण-- वज्रकुण्डल राजा का अपने नगर लौट आना। पुत्र प्राप्ति के बाद वज्रकुण्डल की दीक्षा और समाधि पूर्वक मृत्यु ३०९३-३५८२ ३५९०-३८९८ ३८९९-४०४५ ४०४६-४९१३ ८९१४-४९८३ ४९९१-४९९७ ४९९९-५००२ ७. छठा भव ब्रह्मदेव लोक में उत्पत्ति ५२५९ ८. सप्तम भव श्री वर्मकुमार श्री वर्मकुमार का नगर वर्णन राजा नरपुंगव और रानी पुण्यश्री का वर्णन राणी का स्वप्न दर्शन, वज्रकुण्डल का ब्रह्मदेवलोक से च्युत होकर रानी के गर्भ में उत्पत्ति पुत्र जन्म, श्री वर्मकूमार नामकरण श्रीवर्मकुमार की बाल-क्रीड़ा श्रीवर्मकुमार का कला ग्रहण के लिए जयशर्म उपाध्याय के समीप पहुँचना। उपाध्याय के पास श्रीवर्म कुमार का कलाग्रहण श्रीवर्मकुमार को मिलने के लिए राजा, रानी और मंत्री का अध्यापक के आश्रम में पहुँचना । श्रीवर्म कुमार के छंद, अलंकार, समस्यापूर्ति, प्रश्नोंत्तर एवं वाक् चातुर्य से पंडित राजा,रानी ५२६०-५२७६ ५२७७-५२८२ ५२८३-५३०० ५३०१-५३१२ ५३१३-५३५२ ५४०८-५५३४ ५५३५-५५८४ ५५८५-५५६३ Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ एवं मंत्री का आश्चर्य चकित होना-- कला में कौशल्य प्राप्त कर कुमार का वापस लोटना कुमार का वसन्तश्री राजकुमारी के साथ विवाह, पुत्र प्राप्ति कीर्तिवर्म कुमार को राज्यगद्दी पर अधिष्ठित कर श्रीवर्म कुमार राजा की नन्दन मुनि के पास दीक्षा ग्रहण संयम के पश्चात् श्रीवर्म मुनि की कठोर तपस्या एवं तीर्थकर योग्य बीस स्थानों की आराधना, अन्तिम समय में समाधिपूर्वक मृत्यु और स्वर्गगमन ५५७६-७८६२ ७८६३-७८६८ ७८६९-७८९९ ९. आठवाँ भव प्राणतकल्प में देवदेवविमान वर्णन श्री वर्मकुमार देव की दिनचर्या एवं जिनपूजनादि कार्य ७९०१-८०५८ ८०५९-८२१७ १०. श्री मुनिसुव्रत स्वामी नौवां भव हरिवंशोत्पत्ति का वर्णन वत्सदेश की कौशाम्बी नगरी का वर्णन, ८२१८-८२३० सुमुख राजा का वर्णन ८२३१-८२३६ उद्यानपाल द्वारा वसन्तश्री के आगमन की राजा को सूचना ८२३७वमन्तऋतु का वर्णन ८२३८-८२५४ उद्यान में वनमाला के रूप को देखकर सुमख का उस पर मोहित होना ८२५५-८२८२ वनमाला और सुमख का मिलन । वनमाला के वियोग में कुविन्द का पागलपन, वनमाला और सुमख की बिजली के गिरने से मृत्यु ८२८३-८४३३ वनमाला और सूमख की हरिवर्ष में हरि और हरिणी यगल रूप में उत्पति ८८३४-८४६५ कविंद का मरकर किल्विषिक देव बनना ८४६६हरि और हरिणी यगल को वैरवश भारतवर्ष की चंपानगरी के बाहर रखना ८४६७-८८८५ हरि यगल को चंपा का राजा बनाना/हरि से हरिवंश कुल की उत्पत्ति, सुमित्र राजा की हरिवंश ८४८६-८५१७ कूल में उत्पत्ति । भ० मुनिसुव्रत कुशाग्रपुर वर्णन राजा सुमित्र का वर्णन ८५७०-८५८९ पद्मावती रानी का वर्णन ८५९०-८५९४ पद्मावती रानी का १४ स्वप्न दर्शन ८५९५-८६४५ रानी का राजा को स्वप्न कथन ८६४६-८६६४ स्वप्न पाठकों को बलाना और उनसे स्वप्नों का फल सुनना, प्रीतिदान देकर स्वप्न पाठकों को ८४६५-८७३६ विदाई देना चारण मुनि का आकाश से नीचे उतरकर २०वें तीर्थंकर मुनि सुव्रत के गर्भ में आने का सूचन करना ८७३७-८७४८ Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ भ. मुनिसुव्रत का च्यवन कल्याणक ८७४९-८७५७ भ. मुनि सुव्रत का जन्म कल्याणक ८७५८-८७६२ दिशा कुमारी कृत जन्म महिमा ८७६३-८८३९ इन्द्रादि देवों का जन्मोत्सव के लिए गमन-- ८८४०-९१७१ राजा सुमित्र द्वारा भ. मुनिसुव्रत का जन्मोत्सव एवं नामकरण ९१७२-९२३१ भ. मुनिसुव्रत का विवाह, पुनोत्पत्ति तथा राज्यारोहण ९२३२-९२९३ सुमित्र राजा और पद्मावती देवी की दीक्षा ९२९४-९५ भ. मनिसुव्रत का महानिष्क्रमण भ. मनिसुव्रत का केवलज्ञान, तीर्थ स्थापन और प्रथम धर्मदेशना ९५८७-१००७० धर्मदेशना सुनकर गंगदत्त राजा की दीक्षा १००७१-१००८१ भगवान का श्रावस्ती में आगमन और खंदक आदि ५०० की दीक्षा १००८२-१०२१६ भगवान का हस्तिनापुर में आगमन और कार्तिक सेठ की दीक्षा १०२३३-१०३२९ भ. का भगकच्छ में आगमन और घोड़े को प्रतिबोध १०३३०-१०३९० सहसा पथ्वी का कांपना, जितशत्रु द्वारा पथ्वी कंप का कारण पूछना और उत्तर में भ. ने विष्णु १०३९१-१०८०९ मुनि का वृत्तान्त सुनाया भरुयच्छ से भगवान का सम्मेत शैल शिखर की ओर प्रयाण १०८१०-१०८१९ भगवान का सम्मेत शैल शिखर पर निर्वाण और देवों द्वारा भ. का निर्वाणोत्सव १०८२०-१०८६९ ग्रन्थकार प्रशस्ति १०८७०-१०९९५ 卐) Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्रस्तावना प्रति परिचय-- मुनि सुव्रत स्वामी चरित की कुल दो ताड़पत्रीय प्रतियाँ उपलब्ध हुई है । एक जैसलमेर स्थित पंच भण्डार की और दूसरी पाटण संघ भण्डार की । १. प्रथम प्रति खरतरगच्छीय बड़े उपाश्रय की है जिसे जैसलमेर की सूची में पंच का भण्डार भी कहा गया है। इस भण्डार में इसका क्रमांक ४०६ है। इसके पत्र ३७९ है। इसकी लम्बाई चौड़ाई २९"--२१ है स्थिति श्रेष्ठ है । अन्त में प्रति लिखाने वाले की प्रशस्ति है । वह इस प्रकार है-- “संवत् ११९८ अश्विन बदी १ गुरौ । अद्येह श्रीमदणहिल्लपाटके समस्तराजावलीसमलंकृतमहाराजाधिराजत्रिभुवनगण्डसिद्धचक्रवर्तीश्रीमज्जयसिंहदेवकल्याणविजयराज्ये । तस्मिन् काले प्रवर्तमाने श्री श्री चन्द्राचार्याणामादेशेन उमताप्रामावस्थितेन ल . . . . . . . . . . . .श्री मुनिसुव्रतस्वामीचरितपुस्तकं लिखितम् । २. दूसरी प्रतिपाटण स्थित संघ भण्डार की है। जिसका नम्बर (९५) ७, है । इसके पत्र ४५१ है । इसकी लम्बाई-चौडाई २६--२ है । प्रति के अन्त में ग्रन्थकार की प्रशस्ति है । ग्रन्थ लिखाने वाले की प्रशस्ति नहीं है। अन्त में ग्रन्थ लेखन का संवत् प्रति में नहीं है किन्तु लिपिकार की लेखनशैली एवं अक्षरों के आकार-प्रकार से यह ज्ञात होता है कि यह प्रति तेरहवीं सदी के पूर्वार्द्ध में किसी समय लिखी गई हो । संशोधन इम ग्रन्थ के संशोधन सम्पादन के लिए मैंने जैसलमेर स्थित पंच भण्डार की ताडपत्रीय प्रति का ही उपयोग किया है क्योंकि यह प्रति स्वयं आचार्य श्री चन्द्रसूरि ने वि.सं. ११९८ में उमतागांव में अपने चातुर्मास काल में लिखवाई थी । स्वयं लेखक के उपस्थित रहने के कारण यह प्रति प्रायः शुद्ध एवं सुन्दर है। इसी ताडपत्रीय प्रति की प्रतिलिपि आगम प्रभाकर महान् पुण्यात्मा परम पूज्य स्व० श्री पुण्यविजयजी म. सा. ने किसी लिपिक से करवाई थी। मैंने इसी प्रतिलिपि पर से इस ग्रन्थ का सम्पादन संशोधन किया। सं० ११९८ में महाराजा जयसिंहदेव के शासनकाल में उमतागांव (गुजरात) में स्वयं लेखक श्री चन्द्रसूरि ने चातुर्मास किया था। इस ग्रन्थ के सम्पादन, संशोधन के लिए मैंने संघ भण्डार (वर्तमान में श्री हेमचन्द्राचार्य ज्ञान भण्डार) की प्रति का साद्यन्त अवलोकन किया । मेरे सम्पादन के लिए यह प्रति बड़ी उपयोगी सिद्ध हई । कई अशद्ध स्थानों को शुद्ध करने में इसकी बड़ी सहायता मिली। इस प्रति की प्राप्ति में श्री हेमचन्द्राचार्य ज्ञान भण्डार पाटन के व्यवस्थापकों का पूरा सहयोग मिला । अत: मैं उनका आभारी हूँ। ग्रन्यकार परिचय-- .. प्रस्तुत ग्रन्थ के कर्ता प्रसिद्ध साहित्यकार आचार्य श्री श्रीचन्द्रसूरि भारतीय वाङमय के बहुश्रुत प्रतिभा सम्पन्न विद्वान् थे। उनके द्वारा रचित ग्रन्थों में श्री मनिसुव्रत स्वामी चरित उनके पाण्डित्य एवं सर्वतोमुखी प्रतिभा का पर्याप्त निकप है। उन्होंने इस चरितग्रन्थ में कथा एवं उपकथाओं के माध्यम मे जैन सिद्धान्तों को एवं जैनाचार को सुन्दर एवं सरल पद्धति से समझाया है। उनकी यह रचना उनकी साहित्यिक सेवा का द्योतक है। Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ऐसे महान साहित्यकार का जीवन परिचय हमें पूरा नहीं मिलता किन्तु इस ग्रन्थ के अन्त में दी गई प्रशस्ति में उन्होंने अपनी गुरु परम्परा के साथ-साथ अपना भी अल्प परिचय दिया है वह इस प्रकार है। प्रश्नवाहनकुल की मध्यम शाखा में हर्षपुरीयगच्छ में जयसिंह मूरि नाम के प्रभावशाली आचार्य हो गये। उनके शिष्य का नाम अभयदेव सूरि था । उनका जीवन अत्यन्त बैराग्यपूर्ण था। उनका जैन धर्म के प्रचार-प्रसार में महत्त्वपूर्ण योगदान था । उन्होंने हजारों क्षत्रियों को जैन बनाकर सैकड़ों जैनगोत्रों की स्थापना की थी। उन गोत्रों में पगारिया, कोठारी, गोलीया, सिंधी, गिरिया, बंब, गंग, गहेलडा, खीमसरा आदि मुख्य है । ये गोत्र आज भी ओसवाल समाज में प्रचलित हैं * । अपने समय के कई राजाओं को भी उन्होंने जैनधर्म के अनुकूल बनाया था । इन्हीं राजाओं के द्वारा अभयदेव सूरि को अपने जैनधर्म-प्रचार कार्य में अनेक विध सहयोग प्राप्त हुआ । गुर्जरेश्वर कर्ण देव ने उनको मल्लधारी की उपाधि से विभूषित किया था । अजमेर के महाराजा जयसिंह उनके परम भक्त थे । उनके उपदेश से उन्होंने अपने सम्पूर्ण राज्य में अष्टमी, चतुर्दशी और शुक्ला पंचमी के दिन 'अमारि' की घोषणा करवाई थी । भुवनपाल राजा ने जैन मन्दिर के पुजारियों से कर वसूल करना छोड़ दिया था। शाकंभरी के महाराजा पृथ्वीराज ने आचार्य श्री की प्रेरणा से रणस्तंभपुर नगर के जिन मन्दिर पर स्वर्ण का कलश चढ़ाया था । सौराष्ट्र के राजा खंगार उनका बहुत सम्मान करते थे । इतने सन्माननीय होते हए भी ये बड़े त्यागी तपस्वी एवं अपरिग्रही सन्त थे । केवल एक ही चोलपट्ट और एक ही चादर रखते थे। दिन में एक बार भोजन करते थे और सदैव तृतीय प्रहर में ही वे स्वयं गोचरी (भीक्षा) के लिD निकलते थे। आमणश्रेष्ठी जैसे अनेक प्रमुख श्रावक उनके दर्शन किये बिना अन्न जल भी नहीं लेते थे । ये उच्चकोटि के वक्ता एवं विद्वान थे । एक बार उन्हें किसी वैमानिक देव ने परलोक गमन का समय बताया । अपनी आयु का अन्त समय जानकर उन्होंने स्वस्थ होते हए भी आहार की मात्रा घटा दी । जीवन के अन्तिम समय में उन्होंने अजमेर में ४७ दिन का अनशन किया । गर्जर नरेश सिद्धराज ने जब उनके अनशन का समाचार सुना तो वह पैदल ही उनके दर्शनार्थ उनके निवास स्थान पर गया और उनके चरण की धुली मस्तक पर चढ़ाकर अपने आपको कृतार्थ किया । उनके अशन की बात सुनकर विद्वान आचार्य शालिभद्रसरि जो अपने समय के प्रख्यात आचार्य थे उनके पास आये और बालक की तरह जोर जोर से रुदन करने लगे । आचार्यश्री ने उन्हें खूब सान्त्वना दी । अन्त में अत्यन्त समाधिपूर्वक उन्होंने देह छोड़ दिया । उनके देह की अन्तिम यात्रा विशाल जनसमूह के साथ प्रातः सूर्योदय से प्रारंभ हुई और शाम को अग्निदाह के स्थल पर पहुंची। मंत्रीगण सहित अजमेर के महाराजा जयसिंह अग्निदाह के स्थल तक पैदल ही पहुंचाने आये । देह-संस्कार के बाद मल्लधारी अभयदेव सरि के देह की राख को रोगनिवारक समझकर लोग अपने अपने घर ले गये । जब राख नहीं बची तो लोगों ने उस स्थान की मिट्टी को पवित्र मानकर घर ले गये । उस स्थल पर एक बड़ा-सा गड्ढा हो गया । वि. सं. ११४२ में आचार्य अभयदेव सूरि अन्तरिक्षजी की प्रतिमा की प्रतिष्ठा में विद्यमान थे । वे वि. सं. ११६८ में स्वर्गवासी हए ऐसा माना जाता है । उन्हीं के पट्टधर शिष्य आचार्य हेमचन्द्रसूरि थे । ये भी अपने गुरु की तरह ही ज्ञान के सागर कुशल वक्ता एवं बहमखी प्रतिभा के धनी थे । उनकी वनि मेघ की तरह गम्भीर थी। उनके व्याख्यान सुनकर शाकंभरी के राजा पथ्वीराज ने तथा अन्य हजारों क्षत्रियों ने जैनधर्म स्वीकार किया था । ये केवल व्याख्याता ही नहीं थे किन्तु उच्चकोटि के साहित्यकार भी थे । इन्होंने आवश्यकटिप्पण, शतकविवरण, अनयोगदारवृत्ति, उपदेशमाला मूत्र, उपदेशमाला वृत्ति, जीवसमास विवरण, भवभावना मुत्र एवं वृत्ति, नन्दी टिप्पण एवं विशेषावश्यक भाष्य वृत्ति जैसे ग्रन्थों का निर्माण कर साहित्य कोष की अभिवृद्धि की । * जैन परम्परा का इतिहास पृ. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जीवन के अन्तिम समय में सात दिन का अनशन कर वे समाधिपूर्वक स्वर्गवासी हुए। उनके श्री विजयसिंह सुरि, श्रीचन्द्रसूरि एवं विबधचन्द्र सूरि ऐसे तीन प्रतिभा सम्पन्न विद्वान शिष्य थे। उन्हीं में प्रस्तुत मुनिसुवत चरित्र के कर्ता आचार्य श्रीचन्द्रसूरि हैं । आचार्य श्रीचन्द्रसूरि गहस्थावस्था में महाराजा सिद्धराज जयसिह के अधीनस्थ लाट देश के अर्थमंत्री थे । आ.मल्लधारी हेमचन्द्र सूरि के उपदेश से इन्होंने विशाल वैभव, परिवार एवं मंत्रीपद का त्याग कर दीक्षा ग्रहण की । अपने विद्वान गरु के सान्निध्य में रहकर इन्होंने संस्कृत, प्राकृत एवं आगम ग्रन्थों का अध्ययन किया और ये उच्चकोटि के विद्वान बन गये।* 2 ने इन्ह आचार्य पद पर प्रतिष्टित किया । एक बार आचार्य श्री विहार करते हुए अपने शिष्य परिवार के साथ धवलक्क (धोलका) नगर में पधारे । वहाँ भरुयच्छ्य (भृगुकच्छ) नाम का विशाल मंडप से सुशोभित जिन मन्दिर था। उस मन्दिर में भगवान् मुनिसुव्रत की विशाल नयनरम्य प्रतिमा थी। उसी नगर में गण से समद्ध धवल नाम का श्रेष्ठी रहता था। धवल श्रेष्ठी ने तथा स्थानीय संघ ने आचार्य श्री का दर्शन कर प्रार्थना की कि आप भ. मुनिसुग्रत का चरित्र बनाओ। संघ और संघपति की प्रार्थना को आचार्य श्री ने स्वीकार किया। चरित्र रचने की भावना से आचार्य श्री ने वहाँ से विहार कर दिया वे आशावल (अहमदाबाद) पधारे। वहाँ श्रीमाल ज्ञाति के श्रेष्ठी नागिल श्रावक के पुत्र निवास करते थे। उन्हीं की वसति अंबहरिभण्डशाला में आचार्य श्री ठहरे। इसी वसति में रहकर आ. श्रीचन्द्रसूरि ने मुनिसुव्रत्त स्वामी का चरित्र बनाना प्रारंभ किया। सं. ११९३ में आसोवदि अमावस्या-दीपमालिका के दिन इसे पूरा किया। इस ग्रन्थ के प्रथमादर्श लिखने में आ. श्री के गुरु भ्राता विबुधचन्द्र सूरि ने एवं श्रेष्ठी अंबहर और उसके छोटे भाई जसराज ने बड़ी सहायता की। द्विज श्रेष्ठ केशव के पुत्र देवराज ने इस ग्रन्भ का प्रथमादर्श लिखा। मुनिसुव्रत स्वामी चरित्र के अतिरिक्त आ. श्रीचन्द्रसूरि ने संग्रहणी सूत्र, एवं लघुक्षेत्रसमास नामक ग्रन्थ की भी रचना की है। कथावस्तु ग्रन्थकर्ता प्रारम्भ में परमपुरुष, इस अवसर्पिणीकाल में समस्त नयधर्म को प्रकट करने वाले, चतुरानन, अज्ञानरूप अन्धकार को दूर करने वाले भगवान ऋषभदेव को वन्दन कर मेरु पर्वत को हिलाने वाले उग्र उपसर्गों के समूह को लीला से सहन करने वाले अन्तिम तीर्थकर वीर जिनेश्वर को प्रणाम करते हैं। बाद में अपनी शुभ देशना से अमत का सिंचन करने वाले तथा मिथ्यात्वरूप महाविष से मच्छित जीवों को विवेक रूप चेतना देने वाले मुनिसुव्रत भगवान् को वन्दन करते हैं। तत्पश्चात् अन्तमुहर्त में ही पदार्थ के परमार्थ को प्रकट करने में समर्थ प्रथम गणधर इन्द्रभूति के चरणों में प्रणामकर जिनके धर्म को आज भी आचार्यगण प्रकाशित कर रहे हैं ऐसे गणधर सुधर्मा स्वामी एवं केवलज्ञानी जम्बु मुनीन्द्र को वन्दन करते हैं। तदनन्तर सरस्वती देवी की स्तुति करते हुए ग्रन्थकर्ता कहते हैं-कुन्दपुष्प तथा चन्द्रजैसी उज्ज्वल-वर्णा, जिनेश्वर के मुख से निसत सरस्वती देवी हा मुख में निवास करे। साथ ही विमल दर्शन को धारण करने वाले अत्यन्त दर्शनीय देहवाले मेरे गुरु जिनके नाम स्मरण करने से आज भी भक्त के इच्छित कार्य सिद्ध होते हैं, उनका स्मरण करता हूँ। साथ ही श्रमणसंघ में कई कवीश्वर गुरुजन विराजमान है फिर भी गुरुदेव ने मुझे ही भगवान् मुनिसुव्रत के चरित्र की रचना का आदेश दिया है। शास्त्र के परमार्थ से अविदित होते हुए भी गुरु के आदेश रूप कृपा को सहर्ष शिरोधार्य कर मैं इस चरित्र की रचना प्रारंभ कर रहा हूँ । यद्यपि इस गुस्तर कार्य के लिए मैं अयोग्य हैं फिर भी संघ के प्रभाव एवं उनके आदेश मे मैं इस चरित्र की रचना करने का साहस कर रहा हैं। * ज.प.इ. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ८ तत्पश्चात् कवि कहता है- मैं सज्जन और दुर्जन के स्वभाव का वर्णन नहीं करना चाहता क्योंकि दोनों के स्वभाव ही एक दूसरे से विपरीत होते हैं अतः उनका वर्णन करना ही निरर्थक है। सुकवि के काव्य में दोष न होने पर भी दोष को ही देखने की दृष्टि वाले दुर्जन होते हैं क्योंकि दुर्जनों का स्वभाव ही ऐसा होता है। इससे विपरीत सज्जनजन गुणरहित काव्य में भी गुणों कों ही खोज करते हैं क्योंकि सज्जन स्वभाव से ही सरल और गुणों से परिपूरित होते हैं। यदि किसी स्थल पर पदार्थ है उसे 'है' ऐसा कहना तो उचित है किन्तु दुर्जन तो हरिण की तरह होते हैं जैसे हरिण मरुस्थल में जल नहीं होते हुए भी जल को ही देखते रहते हैं वैसे ही दोष नहीं होते हुए भी दोष देखना तो दुर्जन का स्वभाव ही है । सज्जन और दुर्जन दोनों ही अपने अपने स्वभाव का त्याग नहीं करते अतः इस विषयक चर्चा करना निरर्थक है। इतना कहकर ग्रन्थकार कथा का प्रारम्भ करते हैं । प्रस्तुत मुनिसुव्रतस्वामी का चरित्र न भवों में विभक्त है। भगवान् मुनिसुव्रत का प्रथम व शिवकेतु का, द्वितीय भाव सौधर्म कल्प में देवरूप से उत्पत्ति, तृतीयभव कुबेरदत्त का चतुर्थ भाव में सनत्कुमार देवलोक में जन्म, पंचम भाव वज्रकुंडल का पष्ठ भव में ब्रह्मदेवलोक में उत्पत्ति सप्तम भाव में श्रीमंनृप और आठवें भाव में प्रकल्प में जन्म एवं नौवे भव में भ. मुनिसुव्रत के रूप में जन्म ।' प्रथम भव शिवकेतु- ऐरावत क्षेत्र में मायंदी नामकी सुन्दर एवं धनधान्य से समृद्ध नगरी थी वहाँ मणिमाली नाम का परा क्रमी एवं कुबेर के समान समृद्ध राजा निवास करता था। उसकी मणिकंता नाम की रानी थी वह रूप और गुणों से युक्त थी। उस राजा का विश्वभूति नामका पुरोहित या उस पुरोहित की पत्नी का नाम विश्वदत्ता था। कालान्तर में विश्वदत्ता ने एक सुन्दर सुपुत्र को जन्म दिया। उसका नाम शिवकेतु रखा गया यह बड़ा बुद्धिमान था। शिवकेतु जब पढ़ने योग्य हुआ तो उसे स्थानीय पाठशाला में वेदाध्ययन के लिए रखा । वह विनयवान था और पिता की सेवा भी करता था फिर भी उसके पिता उससे द्वेष रखते थे । पिताजी की द्वेष बुद्धि एवं उपेक्षा वृत्ति से शिवकेतु बड़ा दुःखी रहता था। एक बार शिव अपने सहपाठी छात्रों के साथ कीड़ा हेतु नगरी के बाहर उद्यान में पहुंचा। वहां एक वृक्ष की शीतल छाया के नीचे एक चारणमुनि को मधुर स्वरों में स्वाध्याय करते हुए देखा मुनि के मुख से निकलते हुए मधुर स्वरों को सुनकर एवं प्रभावशाली तेजस्वी मुखाकृति को देखकर शिवकेतु बड़ा प्रभावित हुआ । अन्य छात्रगण मुनि को देखकर बड़े क्रुद्ध हुए और मुनि को मारने के लिए उनके सामने दौड़े। शिवकेतु ने बड़ी मुष्किल से छात्रों को रोका और उन्हें शपथ देकर वापस लौटा दिया। शिवकेतु के कहने पर सभी छात्र चले गये। शिव के पास पहुँचा और वदन कर उनके समीप बैठ गया। नम्रभाव से उसने मुनि से पूछा - "भगवन् ! आप मधुर स्वरों में क्या गा रहे हो ? आपके ये शब्द बड़े अलौकिक लगते हैं पशु को भी मानव बनाने का सामर्थ्य रखते हैं। क्या कोई व्यक्ति अपने ज्ञान बल से इन्द्रियातीत ऐसे भूत, भविष्य की बात को भी जान सकता है ? मुनि ने कहा- शिवकेतु ! ज्ञानी अवश्य ही भूत भविष्य को जानता है और अतीत अनागत कालीन पदार्थ का वर्णन कर सकता है। शिवकेतु ने कहा- यदि ऐसा ही है तो भगवन् ! मैं अपनी पिता की सेवा और विनय दोनों करता हूँ फिर भी मेरे पिताजी मेरे पर अकारण ही द्वेषभाव रखते हैं मैंने पूर्वजन्म में ऐसा कौनसा पाप किया है जिससे वे मुझसे द्वेष करते हैं ? मुनि ने कहा - "शिवकेतु! यह पूर्वोपाजित कर्मों का ही फल है। मैं तुम्हें तुम्हारे पूर्व जन्म का वृत्तान्त मुनाता हैं । तुम ध्यान से सुनो।" इसी नगर में आयन्म दरिद्र वर्मा नामक ब्राह्मण रहता था। उसकी शिवसोमा नामकी पत्नी थी। उसी के घर तुमने शमं नामक पुत्र के रूप में जन्म लिया था जब तुम आठ बरस के हुए तब तुम्हारा मुजीबन्ध Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जोपवित किया गया। तम द्विज कर्म के अनुसार संध्या, वन्दन आदि कार्य करने लगे। अग्निशर्मा नामक तम्हारा एक छोटा भाई था। तुम उम्र में बड़े थे अत: घर का सारा काम तुम्हें ही करना पड़ता था। अग्निशर्मा छोटा था और पिता का स्नेह भी उस पर अधिक था अतः वह गृहकार्य की जिम्मेदारी से मक्त होकर स्वच्छन्द विचरण करता था। उसे स्वच्छन्द विचरता देख तुझे अपने छोटे भाई पर ईर्षा होने लगी। भाई की स्वच्छन्द वत्ति तझे अखरी। तम पिता से भाई की स्वच्छन्द वृत्ति की बार बार शिकायत करते किन्तु पिताजी तुम्हारी बात पर जरा भी ध्यान नहीं देते थे। क्रोध में आकर एकदिन तुमने अपने भाई पर झूठा दोषारोपन किया। पिता ने तम्हारी बात को सच मान लिया और उसे घर से निकाल दिया। इसी पाप प्रवत्ति के कारण तमने तीन अशा कर्म का बन्ध किया। कुछ वर्ष के बाद तुम अपने कुटुम्ब के साथ किसी उत्सव के प्रसंग पर एक ब्राह्मण के घर भोजनार्थ गये। वहाँ तुमने स्निग्ध तथा मधुर पदार्थों का अधिक मात्रा में सेवन किया। अधिक खा लेने से तुम्हें विशचिका-अतिसार हो गया। बहत प्रकार की चिकित्सा करने पर भी तुम नहीं बच सके। अकाल में ही तम्हारी मत्य हो गई। तुम मर कर इसी नगर के राजपुरोहित के घर पुत्र रूप से जन्मे। तुमने पूर्वजन्म में अपने लघभ्राता के प्रति जो द्वेष किया था उसी के फलस्वरूप यहाँ तुम्हें अपने पिता से द्वेष मिल रहा है। यह सनकर शिवकेतु मनि के द्वारा सुनाई गई घटना का विचार करने लगा। विचार करते करते शिवकेतु को जाति स्मरण ज्ञान हो आया। जाति स्मरण ज्ञान में मुनि के द्वारा बताई गई घटना को सच पाया। उसे मनि के ज्ञान के प्रति पुरी श्रद्धा हो गई। उसने मनि से कहा-भगवन् ! आपने जो कुछ भी कहा वह सब यथार्थ है। मैंने पूर्व जन्म में जा पाप किया है उससे मैं मुक्त होना चाहता हूँ । क्या इस पाप से सर्वथा मुक्त होने को कोई उपाय है? मनि ने कहा-इस पाप से सर्वथा मुक्त होने का उपाय तो मुनि दीक्षा ही है। शिवकेतु ने पुनः पूछा-भगवन् ! प्रव्रज्या का स्वरूप समझाईए। मुनि ने प्रव्रज्या का स्वरूप और साधु का आचार समझाया । शिवकेतु ने कहा-यह प्रव्रज्या बड़ी अच्छी है। आपने इस युवावस्था में यह कठिन व्रत क्यों ग्रहण किया? उत्तर में मनि ने अपनी पूर्वावस्था का । सुनाया। मुनि का वृत्तान्त सुनकर वह बड़ा प्रभावित हुआ। उसका वैराग्य भाव तीव्र हो गया। उसने कहाभगवन ! मैं आपके पास दीक्षा लेना चाहता हूँ। मुझे आप इसी समय प्रबजित करें। मुनि ने कहा-शिवकेतु ! तुम अभी बालक हो तुम्हारे माता-पिता की आज्ञा के बिना हम तुम्हें प्रवजित नहीं कर सकते । तुम अपने माता पिता के पास जाकर उनसे आज्ञा ले आवो। गुरु की आज्ञा लेकर वह अपने माता पिता के पास पहुँचा और जैन मनि बनने की आज्ञा मांगने लगा। पिता ने कहा-मैं नास्तिक श्वेतपटी के पास दीक्षा लेने की आज्ञा नहीं दंगा। शिवकेत ने पिता से कहा-जब तक आप मझे आज्ञा नहीं देंगे तब तक मेरा अन्न-जल ग्रहण का त्याग है। पिता-पुत्र के बीच बडी दार्शनिक चर्चा हैई। पुत्र की तर्क पूर्ण दलिलों का पिता पर बड़ा प्रभाव पड़ा। आज्ञा प्रदान की। शिवकेतु ने पारणा किया। शिवकेतु अपने पिता के साथ मुनि के पास पहँचा। विश्वभति ने मनि से धार्मिक चर्चा की। मुनि ने जैनधर्म के मुख्य तत्व जीवादि पदार्थों का सुन्दर रूप से निरूपण किया। तथा साधु का आचार समझाया । विश्वभूति ने मुनि से श्रावक व्रत ग्रहण किये। शिवकेतू ने पिता की आज्ञा प्राप्त कर दीक्षा ग्रहण की। गरु के समीप रहकर शिवकेतु ने जैन शास्त्रों का अध्ययन किया। मुनि के आचार का कठोरता के साथ पालन करते हए वे दुष्करतप करने लगे। अन्त में सात दिन का अनशन कर समाधिपूर्वक स्वर्गवासी हुए । द्वितीय भव-- ___ कठोर तप के कारण शिवकेतु मरकर सौधर्म देवलोक में महद्धिक देव बना। तृतीय भव कुबेरदत्त-- . सौधर्म देवलोक मे चवकर शिवकेतु का जीव पुष्कलावती विजय के विश्वपुर नगर के राजा विश्वकान्त की रानी विश्वकान्ता के उदर में पुत्र रूप से उत्पन्न हुआ। विश्वकान्ता देवी कुबेर यक्ष की उपासिका थी। नौ महिने Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ के पूर्ण होने पर रानी विश्वकान्ता ने सुन्दर पुत्र रत्न को जन्म दिया। पुत्र जन्म को कुबरयक्ष की कृपा मानकर माता-पिता ने बालक का नाम कुबेरदत्त रखा। कुबेरदत्त ने सभी प्रकार की शिक्षा प्राप्त की। वह युवा हुआ। उसका सौ रुपवती राजकन्याओं के साथ विवाह हआ। कुबेरदत्त को सभी तरह से योग्य जानकर राजा ने उसे युवराज पद पर अधिष्ठित किया। उसे कुमार भुक्ति के लिए मंगलपुर देश दिया गया। बुद्धिधन नाम का मंत्री पुत्र उसका मित्र बन गया । एक दिन रणधवल नामके दण्ड नायक ने दूत के साथ पत्र देकर सन्देश कहलवाया कि सीहबल परबल एवं खस नामक राजा ने सीमान्त प्रदेश पर कब्जा कर लिया है। उनके प्रबल सैन्य शक्ति के सामने हमारी सेना हतप्रभ हो गई है । आप हमारी सहायता करे। दण्डनायक का लेख पढ़ते ही विश्वकन्त बड़ा ऋद्ध हआ। राजकुमार कुबेरदत्त को जब इस बात का पता चला तो वह पिताकी आज्ञा प्राप्त कर विशाल सेना के साथ युद्ध के लिए चल पड़ा। वह मंगलपुर पहुँचा और रण को शल सेतीनों सामन्तो को पराजित कर उसने सीमा पर शान्ति प्रस्थापित की। तत्पश्चात् कुबेरदत्त पराजित परबलसिंह एवं खस राज को साथ में लेकर अपनी विशाल सेना के साथ अपने नगर की ओर लोटा । स्व नगर लौटने पर राजा और प्रजा ने कुमार कुबेरदत्त का बड़ा सत्कार किया। एक दिन विमलजस सूरि अपने शिष्य परिसार के साथ विश्वपुर पधारे और नगर के बाहर उद्यान में ठहरे । राजा विश्वकान्त, परबलसिंह, खस तथा राजकुमार कुबेरदत्त एवं नगर जन आचार्य का उपदेश सुनने के लिए उद्यान में पहुँचे। आचार्य का उपदेश सुनकर चारों ने जैनधर्म स्वीकार किया। प्रजा ने भी यथाशक्ति व्रत लिये। कुछ दिन तक उपदेश देकर आचार्य श्री ने वहाँ से अन्यत्र विहार कर दिया। खस राजा और परबलसिंह कुछ दिन तक विश्वपुर में ही रहे। वहाँ से राजाज्ञा प्राप्त कर वे अपनी राजधानी मंगलपुर लौट आये। कुछ दिनों के बाद खस राजा ने विशाल जिन मन्दिर का निर्माण किया। जिन पिना की। उसकी प्रतिष्ठा उत्सव में सम्मलित होने के लिए कुबेरदत्त को आमंत्रित किया। कुमार कुबेरदत्त राजा के आमंत्रण से मंगलपुर पहुँचा। वहाँ नूतन जिनालय में प्रवेश कर भगवान् की विधिपूर्वक पूजा की। पूजा उत्सव के प्रसंग पर कुबेरदत्त वहीं रहा । एक दिन उत्तम जाति के घोड़े पर बैठ कर कुमार वनविहार के लिए निकला। वन में पहुँचने पर घोड़ा सहसा अतिवेग से दौड़ने लगा। कुमार की सेना पीछे रह गई। कुमार एक भयानक निर्जन वन में पहुँचा। उस भयानक वन में एक मुनि वृक्ष के नीचे ध्यान कर रहे थे। कुमार की दृष्टि मुनि पर पड़ी। वह मुनि के पास गया और मुनि को वन्दन कर उनके समीप बैठ गया। मुनि ने धर्मोपदेश दिया। उपदेश सुनकर कुमार बड़ा प्रसन्न हुआ । अन्त में विनय पूर्वक आचार्य से प्रश्न किया- भगवन ! कर्मबलवान है या पौरुष ? आचार्य ने उत्तर में कहा-राजपुत्र ! अपने अपने स्थान पर दोनों ही बलवान है। सभी जीव कर्मानुसार ही व्यवसाय करते हैं । और जो जैसा कर्म करता है तदनुसार ही वह वैसा ही फल प्राप्त करता है। सिद्धान्त में कर्म और पुरुषार्थ का अन्योन्य सम्बन्ध बताया है। इसी बात के समर्थन में आचार्य ने कुबेरदत को एक कहानी सुनाई। कहानी सुनकर कुबेरदत्त बड़ा प्रभावित हुआ। कुमार मुनि का दर्शन कर आगे बढ़ा तो मार्ग में एक उन्मत्त हाथी मिला । हाथी जब कुमार के पीछे पड़ा तो कुमार ने बड़ी चतुराई से उसे वश में कर लिया । हाथी पर आरूढ होकर कुमार कुबेरदत्त अपनी नगरी में लौट आया। योग्य समय पर राजा विश्वकन्त ने कुमार को राज्य गद्दी पर अधिष्ठित कर विमलजस सूरि के पास दीक्षा ग्रहण की। कुबेरदत्त ने अपने राज्यकाल में राज्यश्रीं की अभिवद्धि की। कालान्तर में 3 हआ। अमरदत्त के युवा होने पर कुबेरदत्त ने उसे राज्य देकर विश्वकान्त मुनि के पास दीक्षा ग्रहण की। गुरु के पास रहकर शास्त्रों का अध्ययन किया और आचार्य पद प्राप्त किया। अपने आचार्य काल में कुबेरदत्त मुनिवर ने अनेक जीवों को प्रतिबोध देकर उन्हें शिवमार्ग बताया । अन्त में एक महिने का संलेखना पूर्वक संथारा कर स्वर्गवासी हए और सनतकुमार देवलोक में महद्धिक देव बने। Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ चतुर्थ भव--- सनत्कुमार कल्प में देव के रूप में उत्पत्ति पंचम तथा षष्ठ भववज्रकुण्डल तथा ब्रह्मदेवलोक में देव भव जम्बुद्वीप के अपरविदेह में गंधावती विजय में सौगन्धिक नाम का प्रसिद्ध देश है। उस देश में धन धान्य से समृद्ध गंधमादन नाम का नगर है। वहाँ वज्रनाभि नामका चक्रवर्ती राजा राज्य करता था। उसकी सुभावती नाम की पट्टरानी थी। एक दिन रानी सुख शय्या पर सोई हुई थी। उसने स्वप्न में इन्द्र को वज्रकुंडल समर्पित करते हए देखा। स्वप्न देखकर महारानी जागृत हुई। वह पति के पास पहुंची और उसने अपने स्वप्न का सारा वत्तान्त उसे कहा । स्वप्न सुन कर राजा ने कहा-देवी! तुमने सुन्दर और शुभ स्वप्न देखा है। तुम सुन्दर एवं तेजस्वी पुत्र रत्न को जन्म दोगी। रानी ने अपने स्वप्न को सफल बनाने के लिए शेष रात्री धर्म चिन्तन में व्यतीत की। इधर सनत्कुमार नामक स्वर्ग से कुबेरदत्त राजा का जीव देवलोक का सुखमय जीवन व्यतीत कर आयष्य के पूर्ण होने पर वहां से च्युत होकर सुभावती के गर्भ में पुत्र रूप से उत्पन्न हुआ । गर्भकाल के पूर्ण होने पर रानी ने तेजस्वी पुत्र को जन्म दिया । स्वप्न के अनुसार बालक का नाम वज्रकुंडल रखा । वज्रकुंडल ने अल्प समय में ही समस्त कलाओं में कुशलता प्राप्त कर ली । वज्रकुंडल युवा हुआ । उसका ५०० सुन्दर राजकुमारियों के साथ विवाह हुआ । चक्रवर्ती वजनाभि ने उसे युवराज पद पर अधिष्ठित किया । ___ एक दिन वज्रकुण्डल अपने मित्रों के साथ वार्तालाप कर रहा था । इतने में प्रतिहारक ने आकर कहायुवराज! एक परदेशी युवक आपका दर्शन करना चाहता है । राजकुमार ने उसे अपने पास बुलाया । युवक राजकुमार को वन्दन कर उसके द्वारा बताये गये आसन पर बैठ गया । वज्रकुण्डल ने पूछा- युवक ! आप कौन हो? कहां से आये हो? और क्रिस प्रयोजन से आये हो? उत्तर में आगन्तुक यवक ने कहा- यवराज नाम वीरसेन है। मैं सुसेन नगर के राजा सिन्धवीर का पूत्र हैं। मेरे पिता ने पद्मश्री नामकी सन्टर राजकमा के साथ विवाह किया । कालान्तर में पद्मश्री ने सिन्धुसेन नामक पुत्र को जन्म दिया । पुत्र के यवा होने पर पद्मश्री अपने पुत्र को ही राज्य का उत्तराधिकारी बनाना चाहती थी इसके लिए वह अपने पति को बार-बार प्रेरणा देती रहती थी। जब वह अपने कार्य में असफल हुई तो उसने सोचा- जब तक वीरसेन यहां रहेगा, तब तक मेरे पुत्र को राज्य का मिलना असंभव है अतः इसे किसी तरह से यहां से हठाना चाहिए। यह विरूद्ध बड़ा षड़यंत्र रचा । उसका षड़यंत्र सफल रहा । मेरे पिता ने मुझे से नाराज होकर मझे अपने देश से निष्कासित कर दिया । पिता से निष्कासित हो मैं अनेक देश देशान्तर में परिभ्रमण करता हआ आपने पास आया हूँ। आप मुझे अपना मित्र बनालें, मैं आपके चरणों में रहकर जिन्दगी के शेष दिन बीताना चाहता हूँ । वज्रकण्डल वीरसेन की बातों से बड़ा प्रभावित हआ । उसने उसे अपना मित्र बना लिया । युवराज ने उसके निवास-भोजनादि की पूरी व्यवस्था कर दी । वह सुखपूर्वक रहने लगा। एक दिन कुसुमपुर से एका व्यक्ति आया और राजकुमार वीरसेन से बोला - राजकुमार ! मुझे कुसुमपुर नगर के श्रेष्ठी प्रियमित्र श्रावक ने आपके पास भेजा है और कहलवाया है कि आपने जिनमन्दिर के लिए विशाल जमीन दी थी उस पर मैंने विशाल जिन मन्दिर का निर्माण किया । किन्तु द्वेषवश आपका सौतेला भाई सिन्धसेन नगर एवं जिन मन्दिर को ध्वस्त करना चाहता है । आप शीघ्र ही आकर जिन मन्दिर एवं हमारी रक्षा करें। विलंब न करें ।" यह सुनकर वीरसेन सिन्धुसेन की दुष्टता पर बड़ा क्रुद्ध हुआ । वह चक्रवर्ती की तथा युवराज वज्रकूण्डल की सहायता से विशाल सेना के साथ कुसुमपुर पहँचा । वीरसेन की एवं वज्रकुण्डल की सेना के सामने सिन्धसेन टिक नहीं सका । अवसर देखक र सिन्धुसेन ने शरणागति स्वीकार करली । वीरसेन ने सिन्धसेन के सभी अपराध माफ कर दिये । दोनों में मैत्री हो गई। Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२ एक दिन अपनी शिष्य मंडली के साथ सुजस नाम के आचार्य नगर के बाहर उद्यान में ठहरे । उनके दर्शन के लिए सिन्धसेन वीरसेन, वज्रकुण्डल एवं चक्रवर्ती वज्रनाभि परिवार के साथ गये । आचार्य का उपदेश सुनकर चक्रवर्ती वज्रनाभि ने तथा सिन्धसेन ने आचार्य के पास दीक्षा ग्रहण की । आचार्य ने अन्यत्र विहार कर दिया । इधर वज्रकुण्डल राजा भी अपनी विशाल सेना के साथ अपनी राजधानी की ओर चला आया। मार्ग में सर्वत्र जिन मन्दिर का निर्माण करता हुआ जिन शासन की प्रभावना जिन पूजा आदि सत्कार्य करता हुआ, अपनी राजधानी में लोट आया । सुखपूर्वक रहते हुए वज्रकुण्डल राजा को एक पुत्र हुआ । उसका नाम प्रतापदेव रखा गया । प्रतापदेव बड़ा हुआ । वज्रकुण्डलराजा ने उसे युवराज बनाया। एक दिन ग्रामानुग्राम विचरण करते हुए सुजससूरि नगर में पधारे । राजा वज्रकुण्डल ने मुनि का उपदेश सूना । पुत्र को राजगद्दी पर अधिष्ठित कर अपने पांच सौ मित्रों के साथ वज्रकूण्डल दीक्षित हो गया । प्रव्रज्या लेकर वज्रकुण्डल मुनि ने खूब तप किया ।कर्म को खपाते हुए अन्त में पादोपगमन संथारा कर देह का त्याग किया और मरकर ब्रह्मदेवलोक में महद्धिक देव बना सातवां और आठवां भव-- दक्षिणार्द्ध भारतवर्ष में चन्द्रपुरी नाम की समद्ध नगरी थी । वहां नरपुंगव नाम का प्रतापी राजा राज्य करता था । उसकी पुण्यश्री नाम की पट्टरानी थी । एक दिन महारानी सुख शय्या पर सोई हुई थी । उसने रात्री के चतुर्थ प्रहर में श्वेत वस्त्र पहनी हुई श्वेत कुसुमा भरणों से सुशोभित श्रीदेवी को देखा । श्रीदेवी ने महारानी पुण्यश्री ने कहा - देवी! तुम कामदेव के समान अत्यन्त सुन्दर रूपवाले पराक्रमी पुत्र को जन्म दोगी । स्वान देखकर रानी जाग उठी । उसने पति से स्वप्न का वृत्तान्त कहा । रानी के मुख से स्वप्न का बत्तान्त सुनकर राजा ने कहा-देवी! तुम सर्वगुणों से युक्त पुत्ररत्न को जन्म दोगी। ब्रह्मदेवलोक का आयुष्य पूर्ण कर वज्रकुण्डल का जीव रानी पृप्यत्री के उदर में उत्पन्न हुआ। गर्भकाल के पूर्ण होने पर रानी ने सुन्दर पुत्र को जन्म दिया। स्वप्न के अनुसार वालक का नाम श्रीवर्मकुमार रखा । श्रीवर्मकुमार ने क्रमशः यौवन वय को प्राप्त किया । युवा होने पर श्रीवर्मकुमार का बसन्तश्री आदि राजकुमारियों के साथ विवाह हुआ । राजा ने इसे युवराज पद पर अधिष्ठित किया। __ एक बार आनन्दसूरि अपने शिष्य परिवार के साथ चन्द्रपुरी पधारे और नगर के बाहर उद्यान में ठहरे आचार्य चार ज्ञान से सम्पन्न थे । ज्ञानी आचार्य का आगमन सुन नरपुंगव राजा अपने युवराज पुत्र श्रीवर्मकुमार के साथ आचार्यश्री के दर्शनार्थ उद्यान में गया। आचार्य का उपदेश सुनकर नरपुंगव को वैराग्य भाव जागृत हुआ। उसने श्रीवर्म को राजगद्दी पर अधिष्ठित कर मंत्री आदि परिवार के साथ दीक्षा ग्रहण की । राजा श्रीवर्मकुमार पिता द्वारा प्रदत्त राज्य का संचालन करने लगा। ___ किसी समय नन्दनमुनि का चन्द्रपुरी में आगमन हुआ । राजा ने नन्दनमुनि का उपदेश सुना । उपदेश सुनकर राजा वैराग्य रंग में रंग गया । उसने अपने पुत्र कीर्तिवर्मकुमार को राज्यगद्दी पर अधिष्ठित किया और रानी बसन्तश्री मंत्रीगण आदि के साथ दीक्षा ग्रहण की । दीर्घकाल तक विशद्ध संयम की आराधना करता हुआ तीर्थकर नाम कर्म उपार्जन करनेवाले बीस स्थानों की आराधना की और अन्तिम समय में पर्वत की विशाल शिला पट्ट पर पादोपगमन अनशन किया । दो मास का अनशन पूर्ण कर शुभ ध्यान को ध्याते हुए श्रीवर्मकुमार मुनि स्वर्गवासी हए और प्राणत कल्प में महद्धिक देव बने। हरिवंश उत्पत्ति-- वत्स देश की कोशाम्बी नाम की नगरी में मुमुख नाम का राजा राज्य करता था । एक बार बसन्त ऋतु में वह क्रीड़ा करने के लिए उद्यान में गया। रास्ते में उसने मालीकूविन्दवीरक की पत्नी वनमाला को देखा। वह Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३ अत्यन्त सुन्दर थी । दोनों एक दूसरे में आसक्त हो गये । राजा उसे अनिमेष दृष्टि से देखने लगा और वहीं स्तब्ध सा खड़ा हो गया। तब उसके मंत्री सुमति ने उसे आगे चलने के लिए कहा। ज्यों त्यों वह उद्यान में आया और अपनी सारी मनोकामना मंत्री के सामने रखी। मंत्री ने उसे आश्वस्त किया और अत्तेइया नाम की परिब्राजिका को वनमाला के पास भेजा। परिव्राजिका बनमाला के पास गई और उसे भी चिन्तामग्न दशा में देखकर उससे सारी बात जान ली। उसने मंत्री से आकर कहा राजा और वनमाला का मिलन प्रातःकाल हो जायगा । वह यह सुनकर बड़ा प्रसन्न हुआ । वनमाला को लेकर परिवाजिका राजा के पास आई। राजा ने वनमालिका को अपने महल में रन लिया । राजा उसके साथ भोग-विलास करते हुए अपना समय बीताने लगा । वनमाला को अपने घर में न पाकर उसका पति कुविद वीरक उसकी खोज में रात दिन नगर में परिभ्रमण करने लगा | पागल और उन्मत्त दशा में हे वनमाला ! हे वनमाला ! ऐसा उच्च स्वर में बोलता हुआ एक दिन वह राजा के महल के नीचे से निकला । उस समय राजा वनमाला के साथ महल के झरोखे में बैठा हुआ था । कुविंद बीरक की वनमाला के विरह में उन्मत्त सी दशा देखकर राजा को एवं वनमाला को अत्यन्त दुःख हुआ। वे अपने दुष्कर्म का पश्चाताप करने लगे। उस समय आकाश बादलों से छाया हुआ था। सहसा गर्जना के साथ बिजली चमकी और वह दोनों पर गिरी वनमाला तथा राजा दोनों तत्काल मर गये । वहां से मरकर दोनों हरिवर्ष क्षेत्र में हरि और हरिणी के नाम से युगल रूप में उत्पन्न हुए। वहां सुखपूर्वक जीवन व्यतीत करने लगे। इधर कुविद वीरक वनमाला के वियोग में तप करने लगा । बाल तप से वह मरा और सौधर्म देवलोक में fefeofue देव बना । उसने अवधि ज्ञान से अपना पूर्वभव देखा और अपने शत्रु हरि और हरिणी को युगलिये के रूप में कीड़ा करते हुए देखा। उन्हें देखते ही उसे क्रोध उत्पन्न हुआ। उसने सोचा- युगलिये अकाल में नहीं मरते अतः इन्हें मारने का प्रयत्न करना निरर्थक होगा । यदि ये यहीं मरेंगे तो मरकर देवलोक में जायेंगे । अतः ये मरकर दुर्गति में जायें ऐसा ही प्रयत्न करना चाहिए। यह सोचकर उसने दोनों को उठाया और भरत क्षेत्र की चम्पा नाम की नगरी के बाहर उद्यान में इन्हें रख दिया । उस समय चम्पापुरी के राजा चन्द्रकीर्ति की मृत्यु हो गई थी । मंत्रीगण दूसरे राजा की खोज में इधरउधर घूम रहे थे। उस समय आकाशवाणी हुई। आकाश में रहकर देव ने कहा- नगरजनों! मैं आपके लिए हरिवर्ष से एक युगल लाया हूँ। वह राजा रानी होने के योग्य हैं। इस युगल को आप लोग कल्पवृक्ष के फलों के साथ-साथ पशु-पक्षियों का मांस भी देना। क्योंकि यही उसका आहार है। लोगों ने उसकी बात मान ली । लोगों ने बड़े सम्मान के साथ उसे राजगद्दी पर अधिष्ठित किया। देव ने अपनी शक्ति से उस युगल की आयु स्थिति नाम कर दी तथा उसकी अवगाहना भी कम कर दी । कालान्तर में विविध भोग भोगते हुए राजा को एक पुत्र हुआ। उसका नाम पृथ्वीपति रखा। अपनी प्रियतमा हरिणी के साथ अनेक पापों का उपार्जन करता हुआ राजा हरि मरा और घोर नरक में उत्पन्न हुआ। हरिवर्ष से अपहृत हरि और हरिणी के नाम से इसका वंश हरिवंश के नाम से प्रसिद्ध हुआ । हरि की मृत्यु के बाद पृथ्वीपति राजा बना। कालान्तर में पृथ्वीपति को एक पुत्र हुआ उसका नाम महागिरि रखा। अपनी पिता की तरह महागिरि भी बड़ा पराक्रमी राजा बना। महागिरी ने अपने पुत्र हिमगिरी को राजगद्दी पर प्रतिष्ठित किया और अपने पिता की तरह ही दीक्षा ग्रहण कर आत्म कल्याण किया । हिमगिरी के पश्चात् उसका पुत्र वसुगिरी राजा बना । वसुगिरी भी बड़ा पराक्रमी राजा था। उसने अपने राज्यकाल में राज्यश्री की अभिवृद्धि की वृद्धावस्था में अपने Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४ पुत्र गिरि को राजगद्दी पर अधिष्ठित कर दीक्षा ग्रहण की और आत्मकल्याण किया । गिरि राजा के बाद उसका पुत्र मित्रगिरी राजा बना । मित्रगिरी के वंश में अनेक पराक्रमी एवं धार्मिक राजा हरिवंश कूल में हए । नौवां भव-- भगवान मुनिसुव्रत जम्बूद्वीप नाम के भरत क्षेत्र में कुशाग्रपुर नाम का अत्यन्त रमणीय नगर था । इसी नगर में चन्द्र जैसे समुज्ज्वल हरिवंशकुलोत्पन्न सुमित्र नाम का प्रतापी राजा राज्य करता था। उसकी पद्म जैसी कोमल एवं अत्यन्त रूपवती पद्मावती नाम की रानी थी। श्रीवर्मकुमार का जीव प्राणतकल्प से च्यत हो कर रानी पद्मावती के गर्भ में श्रावणी पूणिमा के दिन श्रवण नक्षत्र के योग में प्रविष्ट हआ। सूख शय्या पर सोयी हई रानी पद्मावतीदेवी ने तीर्थकर के जन्म सूचक १४ महास्वप्नों को अपने मख में प्रवेश करते देखा । गर्भकाल के समाप्त होने पर जेठ वदी अष्टमी के दिन श्रवण नक्षत्र में कर्म लांछन वाले श्यामवर्णी पुत्र को महारानी ने जन्म दिया । तब छप्पन दिककूमारियां आठ अधोलोक से आठ ऊर्ध्व लोक से आठ आठ रूचक पर्वत की चारों दिशाओं से चार मध्यवर्ती स्थान से चार रूचक द्वीप के केन्द्र से सिंहासन कम्पित होने पर वहां आयीं और जन्मकल्याणक उत्सव सम्पादित किया । शक भी विमान में बैठकर तीव्र गति से वहां पहुंचा और प्रभ को गोद में लेकर देवों से परिवत हआ सुमेरु पर्वत पर गया। प्रभ को गोद में लेकर शक अतिपाण्डुकवला पर रखे सिंहासन पर बैठ गया । तब अच्युतादि इन्द्रों ने समुद्र, नदी व सरोवर से लाए जल से प्रभु को स्नान करवाया। तदुपरान्त सौधर्मेन्द्र ने प्रभु को ईशानेन्द्र की गोद में देकर स्फटिक वृष के शंग से निकलते जल से प्रभु का अभिषेक किया । इसके पश्चात् प्रभु के शरीर को पोंछकर गोशीर्ष चन्दन का विलेपन किया । फिर वस्त्रालंकार और श्रेष्ठ पुष्पों से उनकी पूजा कर उनकी स्तुति की । स्तुति के पश्चात् शक्र प्रभु को लेकर उनकी माता के समीप पहँचा और प्रभु को माता के पार्श्व में सुलाकर प्रणाम किया। तीर्थकर माता की अवस्वापिनी निद्रा दूर कर तीर्थकर बिम्ब को वहां से हटाकर शक इन्द्र स्वनिवास लोट गया और अन्यान्य इन्द्र मेरुपर्वत से ही स्व-स्थान को चले गये । राजा सुमित्र ने भी पुत्र का जन्मोत्सव विया । चारणमुनि ने स्वप्न का फल बताया था अतः बालक का नाम मुनिसुव्रत रखा । शक्र द्वारा अंगुष्ठ में भरा अमृत-पान कर प्रभु बढ़ने लगे । बाल्यकाल को अतिक्रम कर भगवान यौवन अवस्था को प्राप्त हए । यद्यपि वे इन्द्रियों के विषय में अनासक्त थे तब भी माता-पिता के अनरोध से उन्होंने विवाह किया। श्रेष्ठ विषय सुखों को भोगते हए उन्हें सुव्रत नामक पुत्र हुआ। साढ़े बावीस हजार वर्ष गृहस्थावस्था में रहने के बाद भगवान ने दीक्षा लेने का निश्चय किया। लोकान्तिक देवों ने भी आकर भगवान से दीक्षा लेने के लिए निवेदन किया। भगवान ने वर्षिदान दिया। देवों द्वारा सजाई गई अपराजिता नाम की शिबिका पर आरूढ़ होकर भगवान नीलगुहा नाम के उद्यान में आये । वहां फाल्गुन शुक्ला १२ के दिन श्रवण नक्षत्र में दिवस के अन्तिम प्रहर में एक हजार राजाओं के साथ दीक्षा ग्रहण की । भगवान को मन:पर्यव ज्ञान उत्पन्न हुआ । देवादि सभी उन्हें प्रणाम कर स्व-स्व स्थान को लोट गये। तीसरे दिन भगवान ने कुशाग्रपुर के गृहपति ब्रह्मदत्त के घर खीर से पारणा किया । वहां पांच दिव्य प्रकट हए । ग्यारह माह तक छद्मभस्थ अवस्था में रहने के बाद भगवान नीलगुहा उद्यान में पधारे । वहां चंपक वृक्ष के नीचे ध्यान करते हुए फाल्गुन कृष्ण द्वादशी के दिन श्रवण नक्षत्र में घातीकर्म का क्षय कर भगवान ने केवल ज्ञान प्राप्त किया । इन्द्रों ने आकर भगवान का केवल ज्ञान उत्सव मनाया । समवसरण की रचना हुई । समवसरण में बैठकर भगवान ने धर्मदेशना दी । इन्द्रादि देवों ने तथा महाराजा सुव्रत ने अपने परिवार एवं नगर-निवासियों के साथ धर्मदेशना सूनी । धर्म देशना सूनकर अनेक नर-नारियों ने भगवान के पास दीक्षा ग्रहण की । देशना के Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्रभाव से मल्ली आदि १८ गणधर हए । भगवान की देशना के पश्चात मल्ली गणधर ने देशना दी । मल्ली गणधर के प्रवचन के बाद देवेन्द्र, असुरेन्द्र व नरेन्द्र त्रिलोकपति को नमस्कार कर एवं स्तुति कर स्व-स्व-निवास स्थान को चले गये । भगवान विहार कर श्रावस्ती नगरी में पधारे । वहां जितशत्र नाम का राजा राज्य करता था । उसकी रानी का नाम धारिणी था और स्कन्दक नाम का पुत्र था । उसकी बहन का नाम पुरन्दरयशा था । वह कुम्भकारकड नगर के राजा दंडकी के साथ ब्याही गई थी। दण्डकी राजा का पालक नाम का मंत्री था । मुनिसुव्रत भगवान का उपदेश सुन स्कन्दककुमार श्रावक बना । किसी समय पालक मंत्री श्रावस्ती आया था । स्कन्दककुमार के साथ धार्मिक चर्चा में हार गया । इससे पालक को स्कन्दक के प्रति रोष हो गया । स्कन्दककुमार पांच सौ के साथ दीक्षित हो, भगवान मुनिसुव्रत के साथ रहने लगा । वह बहुत शीघ्र बहुश्रुत बन गया । एकबार भगवान से स्कन्दक मुनि ने अपनी बहन पुरन्दर जसा को दर्शन देने के लिए कुंभकारकड नगर जाने की आज्ञा मांगी । भगवान ने कहा- वहां मरणान्त कष्ट होगा, अतः तुम न जाओ।" स्कन्दक ने भगवान से पूछा - 'हम पांचसी में कौन आराधक और कौन विराधक है ?" भगवान ने कहा – “तुझे छोड़कर सभी आराधक हैं । स्कन्दक मुनि भगवान की आज्ञा न होने पर भी पांचसौ साधुओं के साथ कुम्भकार नगर पहुंचा और एक उद्यान में ठहरा। पालक मंत्री को स्कन्दक मुनि के आने का समाचार मिला। उसने बदला लेने का सुन्दर अवसर पाया। अपने गुप्तचरों द्वारा उसने उद्यान में पहले ही शस्त्रों को जमीन में गडवा दिया था। वह पालक राजा के पास पहुंचा और बोला-स्वामी ! स्कन्दक पांच सौ सुभटों के साथ साधवेश में आपकी हत्या करने और आपके राज्य पर अधिकार करने आया है। उन्होंने बगीचे में जमीन के भीतर शस्त्र गाड़कर रखे हैं। राजा ने गुप्तरूप से पता लगाया तो उद्यान में सचमुच शस्त्र मिल गये। राजा को मंत्री की बात पर विश्वास हो गया । वह अत्यन्त क्रुद्ध हुआ और उसने पांचसौ साधुओं को पालक को सौंप दिये और कहा कि तुम इन साधुओं को इच्छानुसार दण्ड दे सकते हो। पालक मंत्री ने सभी साधुओं को घानी में पिलवा दिया। केवल एक छोटा साधु पालक से कहा-"मेरे सामने इसे मत पीलो। पहले मुझे पील डालो।" स्कन्दक मुनि की बात पालक ने नहीं मानी और उसे उनके सामने ही घानी में पील दिया। स्कन्दक मनि को पालक की इस क्रूरता पर बड़ा क्रोध आया और उसने निदान किया कि "मैं मरने के बाद इस नगर का राजा सहित विनाश करूं"। पालक ने स्कन्दक मुनि को भी पील दिया। मुनि स्कन्दक मरकर अग्निकुमार देव बना । पुरन्दरयशा को जब भाई के घानी में पीले जाने के समाचार मिले तो वह साध्वी बन गई स्कन्दक अग्निकुमार ने राजा सहित नगर को भस्म कर दिया। ४९९ मनियों ने समता भाव से मोक्ष प्राप्त किया। थावस्ती से विहार कर भगवान् ग्रामानुग्राम विचरण करते हुए राजगह पधारे वहाँ नीलगहा नामक उद्यान में ठहरे। उद्यानपाल से भगवान का आगमन सुन वहाँ के राजा दक्ष ने बड़े वैभव के साथ भगवान के दर्शन किये और उपदेश सुना। वहां से भगवान परिवार के साथ हस्तिनागपुर पधारे। वहाँ कातिक नाम का सम्यकत्व धारी श्रावक श्रेष्ठी रहता था। वह अपने धर्म पर अत्यन्त दृढ़ था। अपने देव गुरु धर्म के सिवाय वह किसी के भी सामने नहीं झुकता था। एक बार उस नगर में भगवावस्त्रधारी संन्यासी आया। उसने अपने पाखण्ड से लोगों पर अच्छा प्रभाव जमाया। वह मासोपवासी था। महिने के पारने के अवसर पर नगर के सभी प्रतिष्ठित व्यक्तियो ने संन्यासी को निमन्त्रित किया। सम्यकत्वधारी श्रावक होने से कार्तिक सेठ ने संन्यासी को आमन्त्रित नहीं किया और न उपदेश Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६ सुनने के लिए उसके पास गया। कार्तिक सेठ की इस धार्मिक दृढ़ता पर वह अत्यन्त क्रुद्ध हुआ। उसने कार्तिक सेठ को हर प्रकार से अपमानित करने का निश्चय किया। वह इसके लिए उपयक्त अवसर की खोज करने लगा। एक समय जितशत्र राजा ने मास खमन के पारण के लिए संन्यासी को अपने घर निमन्त्रित किया। संन्यासी ने राजा से कहलवाया कि अगर कार्तिक सेठ मझे भोजन परोसेगा तो मैं आपके घर पारणा करूंगा । राजा ने सेठ को बुलाकर उसे संन्यासी को भोजन परोसने की आज्ञा दी। राजाज्ञा को मानकर कार्तिक सेठ संन्यासी को भोजन परोसने लगा। भोजन परोसते हए कार्तिक सेठ का वह बार बार तिरस्कार करता था। संन्यासी से तिरस्कृत कार्तिक सेट सोचने लगा यदि मैं दीक्षित होता तो मुझे यह विडंबना न सहन करनी पड़ती। दूसरे दिन जब उसे भगवान् मनिसुव्रत के आगमन का समाचार मिला तो वह एक हजार वणिकों के साथ भगवान् की सेवा में पहुंचा और प्रव्रज्या ग्रहण कर आत्मसाधना करने लगा। बारह वर्ष तक चरित्र का पालन कर वह मरकर सौधर्मेन्द्र बना। संन्यासी मरकर सौधर्मेन्द्र का वाहन ऐरावत हाथी बना। पूर्व जन्म का वैर स्मरण कर ऐरावत इधर उधर भागने लगा तो इन्द्र ने वज्र के प्रहार से उसे अपने वश में कर लिया। हस्तिनापुर से विहार कर भगवान भगकच्छ पधारे। वहाँ जितशत्र राजा राज्य करता था। भगवान क समवसरण हुआ। देशना सुनने के लिए जितशत्रु राजा घोड़े पर चढ़कर आया। राजा समवसरण में गया घोड़ा बाहर खड़ा रहा। घोड़े ने भी कान ऊँचे कर प्रभु का उपदेश सुना । उपदेश समाप्त होने पर गणधर ने भगवान् से पूछा-भगवन् ! इस समवसरण में किसने धर्म प्राप्त किया? प्रभु ने उत्तर दिया-जितशत्रु राजा के घोड़े ने धर्म प्राप्त किया है। जितशत्र राजा ने पूछा-यह घोड़ा कौन है ? और उसकी आपके धर्म के प्रति श्रद्धा कैसे हुई ? भगवान् ने अश्व के पूर्व जन्म का वृत्तान्त सुनाते हुए कहा--- पद्मिनीखण्ड नगर में जिनधर्म नामक श्रेष्ठ रहता था। उसका सागरदत्त नामका मित्र था। एक बार सागरदत्त जिनधर्म के साथ साधु के उपाश्रय में गया वहाँ उसने उपदेश में सुना कि 'जो स्वर्ण का जिन बिम्ब बनाता है वह भवसागर को पार करता है। इस उपदेश से उसने एक विशाल स्वर्ण का जिन बिम्ब बनवाया और बड़े आचार्य से उसकी प्रतिष्ठा करवाई। जिनधर्म का अनुरागी होते हुए भी उसमें मिथ्यात्व अवशेष था। अपने द्वारा उपार्जित विशाल धनसम्पत्ति के प्रति उसमें मूर्छा भाव था। वह त्यागमार्ग को अपना नहीं सका। अन्त में मर कर वह तुम्हारा यह घोड़ा बना। पूर्वभव में जिनधर्म के प्रति अनुराग होने से इसे मेरे उपदेश से बोध प्राप्त हुआ। राजा ने घोड़े को वन्दन कर उसे मुक्त कर दिया। घोड़ा भी श्रावक के व्रतों को पालता हुआ समाधि पूर्वक मरा । तब से भृगुकच्छ नगर अश्वावबोध नामक तीर्थ के रूप में प्रसिद्ध हुआ। एक दिन भगवान भगकच्छ में ही विराजमान थे तव सहसा पृथ्वी कांप उठी। धरतीकंप से राजा और प्रजा दोनों भयभीत हो गई। राजा भगवान के पास आया और उसने वन्दन कर पूछा--"भगवन्' पृथ्वी क्यों काँप रही है ? क्या इसमे कोई अनर्थ होनेवाला है ?" भगवान् ने कहा-“राजन् ! पृथ्वी कम्प का कारण मुनो-- कुरुदेश में हस्तिनापुर नाम का नगर है। वहाँ पद्मोत्तर राजा की रानी ज्वाला ने दो पूत्रों को जन्म दिया। एक का नाम विष्णु और दूसरे का नाम महापदम । विष्णुकुमार ने युवावस्था में सुव्रताचार्य का उपदेश सुनकर दीक्षा ग्रहण की और महापद्म चक्रवर्ती बना। विष्णुकुमार मुनि ने दीक्षा लेने के पश्चात् घोर तपस्या शुरू की। तपस्या से उन्हें विविध प्रकार की लब्धियाँ प्राप्त हई। ... नमुचि नामका प्रधान सुव्रताचार्य से शास्त्रार्थ में हार गया। वह अपमानित होकर अपने नगर से निकला । और महापद्म चक्रवर्ती से जा मिला । महापद्म ने उसे प्रधान पद पर नियुक्त किया। उसके कार्य से प्रसन्न होकर महापद्म Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ने उसे तीन दिन का राज्य दिया। उस समय सुव्रताचार्य हस्तिनापुर में विराजमान थे। चातुर्मास काल था। सुद्रताचार्य से बदला देने का अच्छा अवसर जान उसने जैन मुनियों को बुलाया और कहा - " तुम इसी वक्त मेरा राज्य छोड़कर चले जाओ मुनियों ने कहा- "चातुर्मास काल है अत: जैनमुनि चातुर्मास में बिहार नहीं करते चातुर्मास पूरा होने पर हम यहाँ से चले जायेंगे ।" नमुचि ने कहा- "मैं तुम्हें एक दिन भी रहने नहीं दूंगा । यदि मेरी आज्ञा विरुद्ध रहे तो तुम्हें प्राणान्त दण्ड दूंगा।" इस महान संकट से बचने के लिए सुव्रताचार्य ने छोटे मुनि को विष्णुमुनि के पास भेजा। विष्णु मुनि तुरन्त लब्धि बल से छोटे मुनि के साथ हस्तिनापुर आये। विष्णु मुनि नमुचि के पास आये और बोले -- "वर्षाकाल तक तुम मुनियों को यहीं रहने दो। बाद तुम जैसा कहोगे वैसा ही होगा । नमुचि ने कहा " एक दिन की भी रहने की आज्ञा नहीं है। यदि जिन्दा रहना चाहते हो तो तुरंत निकल जाओ वरना सबको प्राणान्त दंड मिलेगा ।" इस पर विष्णुकुमार को क्रोध आया। उन्होंने कहा- अच्छा: केवल तीन पैर स्थान दे दो । नमुचि ने उत्तर दिया- “ अगर इतने स्थान से बाहर किसी को देखा तो सिर काट डालूंगा ।" मुनि विष्णुकुमार ने वैयिलब्धि के द्वारा अपने शरीर को बढ़ाना शुरू किया। उनके विराट रूप को देखकर सभी डर गये। इसी कारण पृथ्वी भी काँप उठी । नमूचि ने क्षमा याचना की । सहृदय मुनि ने उसे क्षमा कर दी । संकट दूर होने पर शान्त चित्त होकर विष्णुमुनि फिर तपस्या करने लगे। महापद्म चक्रवर्ती पद को छोड़कर दीक्षा ग्रहण कर अपने जीवन को सार्थक कर रहा है। भगवान् मुनिसुव्रत से भूकंप का कारण सुनकर राजा और प्रजा दोनों प्रसन्न हुए और भक्ति से विष्णुमुनि को वन्दन किया । १७ कुछ काल भृगुकच्छ में रहकर भगवान ने अन्यत्र विहार कर दिया अपना निर्वाणकाल समीप जानकर भगवान् सम्मेत शिखर पर पधारे। वहाँ उन्होंने एक हजार मुनियों के साथ एक महिने का पादोपगमन संथारा किया। एक मास के अन्त में ज्येष्ठ कृष्णा नवमी के दिन श्रवण नक्षत्र के योग में रात्री के समय हजार मुनियों के साथ भगवान ने निर्वाण प्राप्त किया। इन्द्रादि देवों ने भगवान् का निर्वाण महोत्सव किया। इन नौ भवों के वर्णनों में आचार्य श्री ने बीच बीच में कुछ अवान्तर कथाएँ भी दी है। प्रथम कथा उपकारी एवं प्रत्युपकारी के ऋण से मुक्त होने के वाले पोपटों की है। इस कथा में बताया गया है कि पशुपक्षी भी अपने उपकारी के प्रति उऋण होने का प्रयत्न करता है तो फिर मानव के लिए कहना ही क्या। यदि मानव होकर भी अपने उपकारी को भूल जाता है तो वह पशु से भी हीनतम है। यह कथा पंचतंत्र की कपोत कथा का अंशत: अनुकरण करती है इस कथा का सार यह है— एक गहन वन में विशाल वृक्ष के कोटरों में पोपटों का समूह निवास करता था उसी वृक्ष के नीचे एक लता उग आई । वह बढ़ते बढ़ते वृक्ष की शाखा तक पहुँच गई। वह लता भी धीरे धीरे जाड़ी और मजबूत होने लगी । लता का सहारा लेकर कोई भी व्यक्ति वृक्ष पर चढ़कर पोपटों का बिनाश कर सकता है यह बात एक वृद्ध पोपट के ध्यान में आई। उसने एक दिन अपने युवा साथियों से कहा - " तुम अपनी तीक्ष्ण चोच से इस लता को काट डालो वरना यह लता ही हमारे विनाश का कारण बन जायेगी।" वृद्ध की बात को युवा पोपटी ने हंस कर टाल दी। एक दिन एक शिकारी वहाँ पहुँचा। विशाल वृक्ष पर सैकड़ों पोपटों के घोसले को देख उसका मन ललचा गया। वृक्ष बहुत ऊँचा था उस पर चढ़ना भी कठिन था। तलाश करते हुए उसकी दृष्टि जाड़ी लता पर पड़ी। वृक्ष पर चढ़ने का सुगम उपाय उसे मिला गया। सब पोपट जब दाना चुगने के लिए अन्यत्र गये तब वह लता के सहारे वृक्ष पर चढ़ गया और वृक्ष पर जाल बिछा दिया। जब पोपट शाम के समय वापस लौटे आवे तो सबके सब जाल में फँस गये। अब सबको वृद्ध की बात न मानने का प्रस्तावा होने लगा। सब ने मिलकर वृद्ध से विनती की कि हमें बचाने का कोई उपाय बताओ। वृद्ध ने एक उपाय बताते हुए कहा- तुम लोग अपनी सांस को रोताकर Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८ मृतक से बन जाओ। शिकारी तुमको मृतक समझकर नीचे फेंक देगा उस समय तुम लोग एक साथ उड़ जाना। पोपटों ने यही किया और एक साथ उड़कर चले गये। उपाय बताने वाला वृद्ध पोपट वृद्धावस्था के कारण उड़ नहीं सका। शिकारी ने उसे पकड़ लिया और पिंजरे में डाल दिया। वृद्ध पोपट को अपराधी मानकर जब उसे शिकारी मारने लगा तब वह मानव भाषा में बोला--"शिकारी ! तुम मुझे मत मारो। मैं तुम्हारी नुकसानी की भरपाई कर द्ग।। कोई भी दयालु तुम्हें उचित मूल्य देकर मेरी अवश्य रक्षा करेगा।" शिकारी ने पोपट की बात मान ली। उसे पिंजरे में डालकर शहर में ले गया। वहाँ कुबेरदत्त राजकुमार ने दयार्द्र होकर शिकारी को पांच सौ रुपये देकर बचा लिया। पोपट राजकुमार के साथ आनन्द पूर्वक रहने लगा। पोपट काव्य शास्त्र का ज्ञाता था वह विविध प्रकार के काव्य सुनाकर राजकुमार का मनोरंजन करने लगा। यहाँ तक की पोपट ने प्रत्यपकार के रूप में राजकुमार की अनेक ढंग से सहायता की और राज्य प्राप्ति में भी उसने उसे अनेक उपाय बताये । अन्त में कुबेरदत्त के राजा बनने पर उसने पोपट को मुक्त कर दिया। मुक्त होकर पोपट अपने साथियों से मिला। अन्य पोपटों ने भी अपने उपकारी पोपट के उपकारी राजा को चोच में भरभर के अनेक रत्न लाकर दिये और अपने उपकारी के ऋण से मुक्त हुए। इस कथा को आचार्य श्री ने बड़े रोचक ढंग से प्रस्तुत की है। इसी चरित्र के प. ५७ में अंबूवीचि राजा का दूसरा कथानक है। इस कथानक में यह बताया है कि निर्गुण व्यक्ति भी यदि गुणी और पुण्य शाली के साथ रहता है तो वह भी गुणी की तरह पूजा जाता है और सरलता से अपना निर्वाह कर सकता है। जैसे अंबूविचि । अंबविचि जैसा निर्गुण भी गुणवान प्रधान के पुण्य से विशाल साम्राज्य का अधिकारी बन जाता है। उसका सार यह है-एक समृद्ध राजा था। उसे कोई पुत्र नहीं था। अनेक देव देवी की उपासना के बाद उसे एक पुत्र हआ। किन्तु वह शून्य मनस्क था । जब उसे प्यास लगती थी तो वह अंब बोलता था। जब भूख लगती थी तो वह विचि ऐसा बोलता था। दो शब्द के सिवा अन्य कुछ भी नहीं बोलता था। इससे सब लोग उसे अंबुविचि कहते थे। राजा के मरने के बाद अंबविचि को राज्यगद्दी पर प्रतिष्ठित किया। अंबुविचि राजा बन गया। जैसे मन्दिर में स्थित जड मूर्ति को लोग पूजते हैं और उसकी सारी व्यवस्था पूजारी ही करता है। वैसे ही अंविचि जडवत राज्य गद्दी पर बैठा रहता था। उसके राज्य का संचालन एक बुद्धिमान मंत्री करने लगा। एक दिन मंत्री ने अंबविचि को अपने घर रख लिया और लोगों में यह घोष्णा करवाई की अंबुविचि कुष्ट रोग से ग्रस्त है। उसके स्थान पर मुझे ही राजा ने नियक्त किया है। ऐसी उत्घोषणा करवाकर मंत्री स्वयं राजा बन गया और अंबुविचि के नाम से समस्त सामन्तों को जीतकर अपने अधीन करने लगा । धीरे धीरे उसने अपने छोटे राज्य को विशाल साम्राज्य में बदल दिया । अन्त में प्रजा को खश करने के लिए अंबविचि को पुनः राज्य सिंहासन पर बैठा दिया। लोग अंबुविचि की जय जय कार करने लगे। अंबविचि बिना किसी पुरुषार्थ के केवल प्रबल पुण्यकर्म के उदय से ही विशाल साम्राज्य का अधिकारी बन गया। तीसरी कथा हर्षपाल नप की है। जिसकी कथा का सार यह है। हर्षपुर नाम के नगर में हर्षपाल नाम का राजा राज्य करता था। उसकी रानी का नाम हर्षमती और पुत्र का नाम श्री हर्ष था। एक बार कुछ व्यापारी हर्षपुर आये और राजा से मिले । राजा ने पूछा-आप लोग अनेक देश नगरों की यात्रा करते हो। आपने अपनी यात्राकाल में कोई आश्चर्य देखा है ? व्यापारी ने कहा-'हाँ देखा है। धन्यपुर नाम के गाँव में वहाँ के अधिकारी सूरसाल की पुत्री अनपमा को देखा है। ऐसी रूपवती कन्या को मने आज तक नहीं देखा। उसके अनुपम सौंदर्य के सामने तिलोत्तमा अप्सरा भी हतप्रभ है। यह सुनते ही राजा ने तुरन्त मंत्री को धन्यपुर भेजा और अनुपमा को अपने अन्तपुर में बलवा लिया। उसके अनपम राजा उस पर मुग्ध हो गया। उसने उसके साथ विवाह करने का निश्चय किया। ज्योतिषियों को बुलाया । ज्योतिषियों ने ज्योतिष देखकर कहा-"अनुपमा देवी के उदर से उत्पन्न होने वाला पुत्र यहां के राजा को मारकर उसके राज्य Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९ को छीन लेगा। राजा ने जब यह सुना तो उसने अनुपमा देवी को खत्म करने के अनेक उपाय किये। अनुपमा देवी भागकर एक पल्लिपति की पत्नी बनी। उसके उदर से उत्पन्न कुन्तसिह ने हर्षपाल को मार डाला और उसके राज्य को छिन लिया। इस कथा में कर्मफल एवं भवितव्यता की प्रबलता बताई है। ..... चौथी कथा चन्द्रकीतिराजा की है। चन्द्रकीति पूर्व जन्म में एक सामान्य गृहपति था उसने एक बार बड़ी श्रद्धा से जिन पूजन किया फलस्वरूप दूसरे भव में चन्द्रकीर्ति नाम का प्रभावशाली राजा बना । पाँचवीं कथा राजजीमती की है। राजीमती रामदेव नामक एक धनिक की पत्नी थी। रामदेव जिनधर्म का पालन करता था और निरन्तर जिन पूजा कर पुण्य उपार्जन करता था। राजीमतो जिनधर्म को नहीं मानती थी। रामदेव ने राजीमती को जिनधर्म की उपासिका बनाने का बड़ा प्रयत्न किया किन्तु वह अपने प्रयत्न में सफल नहीं हुआ अन्त में उसने दूसरी जैन कन्या से विवाह किया। वह जैन कन्या बड़ी श्रद्धा भक्ति पूर्वक जिन पूजनादि धार्मिक क्रिया करती थी। उसकी श्रद्धा भक्ति को देख रामदेव उस पर अधिक प्रेम करने लगा । अन्त में अपने पति का प्रेम सम्पादन करने के लिए राजीमती कपटपूर्वक जिनधर्म का पालन करने लगी। अन्त में राजीमती मरी और एक दरिद्र किसान के घर सातवीं पुत्री के रूप में जन्मी। यह माता-पिता को इतनी अप्रिय थी कि उसका नामकरण भी नहीं किया। सब लोग उसे निर्नामिका कहने लगे। अपने कुटुम्ब से उपेक्षित निर्नामिका किसी तरह इधर उधर से मांग कर अपना जीवन निर्वाह करने लगी। एक बार बह एक जैन साध्वी के सम्पर्क में आई। और उनका उपदेश सुनकर वह साध्वी बन गई। साध्वी बनने के बाद उसने कठोर तप किया और समाधि पूर्वक मरकर रत्नचड़ खेचरेन्द्र के घर पुत्री के रूप में जन्म लिया। उसका नाम प्रभावती रखा गया। युवावस्था में प्रभावती का विवाह चन्द्रकीर्ति नामक राजा के साथ हुआ। छटी कथा जिनधर्म पर अत्यन्त श्रद्धा शील कार्तिक सेठ की है। परिव्राजक से अपमानित कार्तिक सेठ भ. मुनिसुव्रत के समीप दीक्षा लेता है और समाधिपूर्वक मरकर सौधर्मेन्द्र बनता है। सातवीं कथा खन्दक आदि पाँच सौ मुनिवरों की है। खंदक कुमार से अपमानित पालक मंत्री अपमान का बदला लेने के लिए उन्हें पानी में पिलवा देता है। ४९९ मुनि तो समभाव से निर्वाण प्राप्त करते हैं किन्तु खन्दक ऋषि निदान पूर्वक मरता है। मरकर अग्निकुमार देव बनता है। अपने पूर्वजन्म का वैर लेने के लिए पालक सहित समस्त नगर को भस्म करता है। आठवीं कथा शासन प्रभावक विष्णु मुनि की है। जिनधर्म के द्वेषी नमुचि को शिक्षा देने के लिए विष्णुमुनि ने अपना विराट रूप बनाया था और जिनशासन की प्रभावना की थी। नौवी कथा भृगुकच्छ (भरोच) के प्रसिद्ध तीर्थस्थल अश्वावबोध की उत्पत्ति की है। इस प्रकार के कथानकों से आचार्य श्रीचन्द्रसूरि ने अपने द्वारा रचित चरित को लोकप्रिय एवं सुरुचि पूर्ण बनाने का प्रयत्न किया है। भ. मुनिसुव्रत स्वामी--समीक्षात्मक अध्ययन-- मुनिसुव्रत स्वामि चरित की कथावस्तु से स्पष्ट है कि ग्रन्थकार प्राचीन भारतीय संस्कृति की दो प्रमुख विचारधाराओं से परिपूर्ण रूप से प्रभावित हैं। एक पुनर्जन्म एवं कर्मफल की सम्बद्ध शृंखला तथा दुसरी आत्मशोधन द्वारा मुक्ति की प्राप्ति । सम्पूर्ण ग्रन्थ में इन्हीं दो विचारधाराओं का ही प्रस्फुटन हुआ है। .. इस चरित ग्रन्थ के मुख्यनायक है भगवान् मुनिसुव्रत स्वामी । इस ग्रन्थ में यह बताया गया है कि भगवान मुनिसुव्रतस्वामी ने अपने प्रथम शिवकेतु के भव में किस प्रकार मिथ्यात्व का परित्याग कर सम्यकत्व ग्रहण किया Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २० और प्रव्रज्या ग्रहण कर उत्तरोत्तर आत्मा का विकास करते हुए नौवें भाव में तीर्थंकर पद प्राप्त किया और अन्त में जन्म, जरा, मरण की आधि, व्याधि एवं उपाधि से मुक्त होकर शाश्वत पद प्राप्त किया? इसी का विशदवर्णन इस ग्रन्थ में आचार्यश्री ने किया है। मुख्य चरित्र के वर्णन के साथ साथ यथास्थान नौ अवान्तर कथाएँ दे कर लेखक ने चरित्र को अधिक रोचक बनाया है । इन कथानकों में मानव प्रकृतियों का और उनके विविध पहलुओं का सुन्दर चित्रण हुआ है । साथ ही इन कथानकों के माध्यम से जैन धर्म के मुख्य तत्व जीवादि नौ पदार्थ, पर द्रव्य, आठ कर्म उनको नष्ट करने के उपाय, धर्म के चार अंग दान, शील, तप और भावना, साधु एव श्रावकों आचार आदि का सुन्दर एवं सरल भाषा में विषद रूप से निरूपण भी किया है । इसकी भाषा संस्कृतनिष्ठ प्राकृत है फिर भी सरल, कोमल, स्वाभाविक प्रौढ़ तथा परिमार्जित है। पाण्डित्य पूर्ण व्यावहारिक और मुहावरेदार है। यह सम्पूर्ण ग्रन्थ पद्यमय है। इसक गाथा प्रमाण १०९९५ है । इसकी गाथाएँ आर्या छंद में है। कहीं कहीं कवि ने अत्यल्प मात्रा में छंदों का भी प्रयोग किया है। भगवान् मुनिसुव्रत की स्तुति संस्कृत भाषा में की है । इसमें शार्दूलविक्रीडित, वंशस्थ, रुचिरा वसन्ततिलका, मालिनी, ऋषभगजविलासित पृथ्वी, शिखरिणी, कुसुमितलता, वल्लिता जैसे छंदों का उपयोग किया है । यत्र तत्र सुक्तियों का एवं लोकोक्तियों का प्रचुर मात्रा में प्रयोग किया है। भाषा को सजाने के लिए कवि ने विविध अलंकारां की योजना की है। शब्दालंकारों में अनुप्रास, यमक एवं वीप्सा का तथा अर्थालंकारों उपमा और उत्प्रेक्षा का भी विपुल प्रयोग हुआ है अन्य अलंकारों का भी सर्वत्र उपयोग किया है । कथा में निरसता को दूर करने के लिए लेखक ने नगर, युद्ध, विवाह, ऋतु देवविमान आदि के वर्णन विद्वतापूर्ण शैली में एवं प्रांजल भाषा में किये हैं। इसके कई वर्णन बाण की कादम्बरी और श्रीहर्ष की रत्नावलि, कल्पसूत्र, राजप्रश्नीय सूत्र एवं जम्बूद्वीप प्रज्ञप्ति से प्रभावित है। आगमों में तीर्थकरों के जन्म प्रव्रज्या एवं निर्वाण का जैसा वर्णन आता है उन्हीं वर्णनों को लेखका ने गाथाबद्ध शैली में अपने चरित्र में अपना लिया है। ग्यारहवीं एवं बारहवीं सदी में उपलब्ध ख्यात नाम चरित्र ग्रन्थों की तरह लेखक इस चरित्र ग्रन्थ को सर्वांगीण रूप से परिपूर्ण बनाने में सफल हुआ है । भ. मुनिसुव्रत पर लिखे गये अब तक के चरित्र ग्रन्थों में यह अधिक विशाल और सुरुचि पूर्ण है। प्राकृत भाषा में ऐसा सुन्दर महाकाव्य लिखकर आचार्य श्री धीचन्द्रसूरि ने प्राकृत साहित्य की महती सेवा की है यह निर्विवाद है। श्री मुनिसुव्रतस्वामी की चरित परम्परा और मूल स्त्रोत प्राचीनकाल से ही लोकोत्तर महापुरुषों के जीवन चरित्रों को लिखने की प्रथा प्रचलित है। इन चरित्रों को लिखने का एकमात्र उद्देश यही रहा है कि व्यक्ति अपने जीवन को शुभ प्रवृत्तियों में लगावे और अशुभ प्रवृत्तियों से निवृत्त हो । कथा रचना में ऐसा उच्चतम एवं उदात्त आदर्श जैन कथा वाङ् मय की अपनी विशिष्टता है। जैन कथाओं का प्रयोजन केवल लोकरंजन न रहकर मनोरंजन के साथ किसी उच्च आदर्श की स्थापना करना अशुभ कर्मों के कटु परिणामों को बताकर शुभ कर्म की ओर प्रेरित करना रहा है। उच्चतर सामाजिक नैतिक एवं आध्यात्मिक मूल्यों की प्रतिष्ठा करना व्यक्तित्व के मूलभूत गुण, साहस, अनुशासन, चातुरी, सज्जनता, सदाचार एवं व्रतनिष्ठा आदि को प्रोत्साहित करना तथा उनके चरित्र में उन संस्कारों को बद्धमूल करना यही जैन कथा साहित्य या चरित्र का प्रयोजन है। आगम साहित्य के बाद जो कथा साहित्य या चरित्र ग्रन्थ रचे गये हैं उनकी रचना प्रवाह में एक नया मोड़ आया । आगमगत कथाओं चरित्रों और महापुरुषों के छोटे बड़े जीवन प्रसंगों को लेकर मूल कथाओं को विस्तृत कर एवं उनमें प्रसंगानुसार अवान्तर कथाओं को जोड़कर एवं उनमें पूर्वजन्म की कथाओं का संयोजन कर उसका विस्तार पूर्वक वर्णन करना यही पश्चात्वर्ती साहित्यकारों की शैली बन गई। Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१ परम्पराओं की भिन्नता, अनुश्रुतियों का अन्तर एवं समय के दीर्घ व्यवधान के कारण कथा के मूल स्त्रोतों को या उनमें रहे हुए ऐतिहासिक तथ्यों को खोजना कठिन ही नहीं बल्कि अति दुष्कर है। क्योंकि प्राचीन कथाकारों ने कथा या चरित्र के ऐतिहासिक तथ्यों की उपेक्षा कर उसे 'शिवम् सुन्दरम् बनाने का विशेष प्रयत्न किया किया 1 इसी सिद्धान्त को लक्ष्य में रखकर आचार्य श्रीचन्द्रसूरि ने भी तीर्थंकर चरित्र के मूलस्त्रोत आगमों से जो कुछ भी प्राप्त हो सके उन्हें ग्रहण कर एवं गुरुपरम्परा से प्राप्त अनुश्रुतियों एवं उत्तरवर्ती साहित्य के आधार अपने चरित्र ग्रन्थ को पल्लवित पुष्पित एवं विकसित किया है। तीर्थंकर चरित्र के मूल स्त्रोत आगम- तीर्थकरों के जीवन पर प्रकाश डालने वाले प्राचीनतम ग्रन्थ जैनागम है । भ. मुनिसुव्रत के विषय में आगमों में अत्यल्प मात्रा में जानकारी मिलती है । वर्तमान में उपलब्ध जैनागम अंग, उपांग, छेद मूल एवं प्रकीर्णक इन पाँच विभागों में विभक्त है । अंगसूत्र आचारांग सूत्रकृतांग ऋषिभाषित जैसे प्राचीन आगमों में भ. मुनिसुव्रत का कहीं भी नामोल्लेख नहीं हुआ है। तृतीय अंगसूत्र स्थानांग के पाँचवें स्थान में मुनिसुव्रत भ के पाँच कल्याणक श्रवण नक्षत्र में होने का एवं चतुर्थ अंग समवाय के ५० वें समवाय में भ. मुनिसुव्रत की ५०००० साध्वियाँ एवं २० समवाय में उनकी ऊँचाई २० धनुष होने का उल्लेख । समवायांग के १५७ वें सूत्र में जो संग्रहणी गाथा है उनमें उनके विषय में निम्न उल्लेख है -- "भगवान मुनिसुव्रत बीसवें तीर्थंकर थे। उनके पिता का नाम सुमित्र एवं माता का नाम पद्मा था । पूर्वभव का नाम नन्दन था । मनोरमा नाम की शिबिका ( पालखी) में बैठकर राजगृह के बाहर उद्यान में एक हजार पुरुषों के साथ षष्ठ तप करके दीक्षा ग्रहण की थी। दूसरे ऋषभसेन के घर भगवान ने क्षीरान से पारणा किया। इनके प्रथम शिष्य कुम्भ एवं प्रथम शिष्या पुष्पवती थी । अपने शरीर से बाहरगुणा ऊँचे चम्पकवृक्ष के नीचे श्रवण नक्षण के योग में उन्होंने केवलज्ञान-दर्शन प्राप्त किया । पाँचवें अंगसूत्र भगवती ( ५७६ ) में भगवान मुनिसुव्रत विषयक दो उल्लेख मिलते हैं - एक बार भगवान् मुनिसुव्रत हस्तिनापुर पधारे। वहाँ गंगदत्त नामक श्रमणोपासक ने भगवान् के उपदेश से प्रभावित हो प्रव्रज्या ग्रहण की। उसने अनेक प्रकार की तपस्याओं द्वारा अपनी आत्मा निर्मल बनाया। अन्त में मासिक संलेखणा के साथ मृत्यु प्राप्त कर महाशुक्र में देव रूप में उत्पन्न हुआ । ( सोलहवां शतक उद्दे. ५) दूसरा उल्लेख कार्तिक सेठ का आता है। एक बार भ. मुनिसुव्रत हस्तिनापुर पधारे। वहाँ कार्तिक नामक श्रेष्ठी रहता था । उसने भ. मुनिसुव्रत का उपदेश सुना । उपदेश से प्रभावित हो उसके एक हजार श्रेष्ठियों के साथ दीक्षा ग्रहण की और कठोर तप किया। अन्त में मासिक संलेखणा के साथ मरकर शक्रेन्द्र के रूप में उत्पन्न हुआ । (भ. श. १८, उद्दे. २) आगम ग्रन्थों में केवल ये ही उल्लेख मिलते हैं । भगवान् मुनिसुव्रत के नौ भव आगम में नहीं मिलते। आगम ग्रन्थों पर लिखी गई नियुक्ति भाष्य, चूर्णी एवं टीका में भी भ. मुनिसुव्रत विषयक उल्लेख अत्यल्प ही मिलते हैं । आ. भद्रबाहु द्वारा निर्मित आवश्यक नियुक्ति में एवं उनपर आ. हरिभद्रसूरि ने एवं आचार्य मलगिरि ने अपनी टीकाओं में सभी तीर्थंकरों के साथ भ. मुनिसुव्रत विषयक निम्न विवरण दीया है। वह इस प्रकार है १. भगवान् मुनिसुव्रत के नाम की सार्थकता ( १०९५) २. भगवान मुनि सुव्रत का वर्ण ३. ऊँचाई 32 13 कृष्ण २० धनुष Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जन्म स्थान राजगृह पद्मावती माता पिता सुमित्र गति मोक्ष गौतम गोत्र जिनान्तर जिनचक्रीदशान्तर निष्क्रमण दो उपवास के साथ केवलज्ञान निलगुफा उद्यान छद्मस्थकाल ग्यारहमास श्रमण श्रमणियाँ २३. गण १८ . श्रमणपर्याय ७५०० वर्ष कुमारत्व ७५०० वर्ष राज्यकाल १५००० वर्ष सर्वायु ३०००० सिद्धि स्थल सम्मेत शिखर अन्तक्रिया मासोपवास से २४. एक हजार श्रमणों के साथ निर्वाण (आव म. २०८-२१४-) इसके अतिरिक्त भाष्यों चूणियों एवं टीकाओं में भ. मुनिसुव्रत विषयक निम्न उल्लेख प्राप्य हैंभगवान् मुनिसुव्रत के शिष्य खंदक ने देव बन नगर को जलाया (ब्यव. भा. १०; ५८९) भृगुकच्छ नगर में भगवान मुनिसुव्रत का बार बार आगमन होता था अतः वहाँ के देवता प्रायश्चित बताने में समर्थ थे (व्य. भा. ३, पृ. १३७) । जीतकल्प भाष्य में भ. मुनिसुव्रत के खंदक आदि पांचसो शिष्यों की घटना का उल्लेख मिलता है । (जीत. भा. २४९८) आवश्यक चूणि में वैशाली में भगवान मुनिसुव्रत के स्तूप का उल्लेख है । (आव. चू. ५६७) भ. मुनिसुव्रत का श्रावस्ती में आगमन और खंदक आदि की दीक्षा का उल्लेख मिलता है । (उत्त. चू. पृ. ७३) नन्दीसूत्र की गाथा १९ में भ. मुनिसुव्रत का उल्लेख हुआ है । (नन्दी गा. १९) वैशाली में कुलबालुक ने मुनिसुव्रत स्वामी की पादुका स्तूप बनाया था । (नन्दी म.) आचारांग की शीलांकाचार्य की टीका में भ. मुनिसुव्रत के द्वारा घोड़े को प्रतिबोध देने का उल्लेख हुआ है। (आ. शी. पृ. १८३) Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३ आगमेतर माहित्य में भगवान मुनिसुव्रत विषयक सामग्री प्रचुर मात्रा में मिलती है । दसवीं सदी से लेकर १८ वीं सदी तक में भगवान मुनिसुव्रत पर अनेक विद्वानों ने संस्कृत, प्राकृत भाषा में चरित ग्रन्थ लिखे हैं । . १. चउपन्न महापुरिस चरियं, कर्ता- शीलांकाचार्य 'र. सं. ९२५) २. कहावली- कर्ता भद्रेश्वरसूरि (र. काल १२वीं सदी) ३. चउपनमहापुरिसचरियं - कर्ता आम्र देवसूरि (र १२वीं सदी) ४. अममस्वामिचरित (र. सं. १२ ५२) कर्ता पूर्णिमा ग. मुनिरत्नसुरि) ५. चतुर्विंशतिजिनेन्द्रसंक्षिप्तचरितानि (र.ई.सं. १२३८ से पूर्व) कर्ता- अमरचन्द्रसूरि ६. त्रिषष्टिशलाकापुरुषचरित (र. सं. १२१६-१२२८) कर्ता-क. स. हेमचन्द्राचार्य ७. लघुत्रिषष्टि शलाका पुरुषचरित्र (र. सं. १७०९) कर्ता- मेघविजय उपाध्याय इसके अतिरिक्त भगवान मुनिसुव्रत पर संस्कृत में स्वतंत्र काव्यों की भी रचना हुई है । आचार्य विबुधप्रभ के शिष्य पनप्रभसूरि ने वि.सं. १२९४ में ५५५५ श्लोक प्रमाण महाकाव्य तथा विनयचन्द्रसूरि ने आठ सर्गों में ४५५२ श्लोक प्रमाण महाकाव्य की रचना की है । इसके अतिरिक्त दिगम्बर जैन साहित्यकारों ने भी भ. मुनिसुव्रत पर काव्यों की रचना की है। इनमें आचार्य हरिषेण आचार्य गुणभद्र कवि अर्हदास, कवि कृष्णदास (१६८१ सं.), कवि केशवसेन, भट्टारक सुरेन्द्रकीर्ति (मं. १७२२-१७३३), आदि मुख्य है । इनके द्वारा तीर्थकर विषयक रचित ग्रन्थों में तिलोयपग्णत्ति तथा जिनसेनाचार्य एवं गुणभद्राचार्य द्वारा रचित महापुराण और उत्तर पुराण सर्वाधिक प्राचीन एवं आधारभूत ग्रन्थ माने जाते हैं । इन ग्रन्थों में एवं आ. श्रीचन्द्रसूरि द्वारा रचित मुनिसुव्रत चरित्र में थोड़ा अन्तर पाया है । श्रीचन्द्रसूरि ने अपने ग्रन्थ में भ. मुनिसुव्रत के नौ भवों का वर्णन किया है तो उत्तपुराण में भ. मुनिसुव्रत से पूर्व केवल दो भवों का ही वर्णन आता है। उत्तरपूराण में भ. मुनिसुव्रत के प्रथम और अन्तिम भव का वर्णन इन शब्दों में हुआ है भगवान मुनिसुव्रतनाथ इस भव से पूर्व तीसरे भव में इसी भरत क्षेत्र के अंग देश के चम्पापुर में हरिवर्मा नाम के राजा थे । एक दिन वहां के उद्यान में अनन्तवीर्य नाम के निर्ग्रन्थ मुनिराज पधारे । परिवारके साथ राजा मनिराज के दर्शन के लिए उद्यान में गया । वहां उसने मनि की तीन बार पूजा कर वन्दना की । मुनिराज ने उसे उपदेश दिया । निर्ग्रन्थ मुनि का उपदेश सुन वह संसार से विरक्त हो गया । उसने अपने बड़े पुत्र को राजगद्दी पर अधिष्ठित कर कई राजाओं के साथ संगम धारण किया । दीक्षा ग्रहण कर उसने ग्यारह अंग सूत्रों का अध्ययन किया। और दर्शन विशद्धि आदि भावनाओं का चिन्तवन कर तीर्थकर गोत्र का बन्ध किया। चिरकाल तक तपकर अन्त में समाधिपूर्वक मरा और प्राणतकल्प में इन्द्र हुआ । मुनिसुव्रत स्वामी का भव-- भरत क्षेत्र के मगधदेश में राजगृह नगर में हरिवंश शिरोमणि काश्यपगोत्रीय सुमित्र नाम का राजा राज्य करता था । उसकी रानी का नाम सोमा था । श्रावण कृष्णा द्वितीया के दिन श्रवण नक्षत्र के योग में प्राणतेन्द्र हरिवर्मा का जीव चवकार महारानी के गर्भ में उत्पन्न हुआ । उसी रात्री में सोमा रानी ने १६ स्वप्न देखे और उसके बाद ही अपने मुंह में प्रवेश करता हुआ एक प्रभाववान हाथी देखा । रानी ने स्वप्न का वृत्तान्त राजा से कहा । अवधिज्ञानी राजा ने कहा - तुम तीन जगत के स्वामी जिनेन्द्र को जन्म दोगी । नौ मास पूर्ण होने के बाद Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४ बालक का जन्म हुआ । बालक को उठाकर इन्द्र उमे मेरु पर्वत पर ले गये वहां उनका जन्माभिषेक किया और उनका नाम मुनिसुव्रत रखा । उनकी आयु तीस हजार वर्ष की थी । शरीर की ऊंचाई बीस धनुप. की थी । कान्ति मयूर के कण्ठ के समान नीली थी । वे समस्त उत्तम लक्षणों से युक्त थे । कुमार काल के सात हजार पांचसौ वर्ष बीतने पर उनका राज्याभिषेक हुआ। उन्हें अपने याग हस्ति की हालत देखकर वैराग्य उत्पन्न हुआ। १५ हजार वर्ष के बीतने पर लौकान्तिक देवों ने उन्हें जनहितार्थ दीक्षा लेने की प्रेरणा दी । अपने पुत्र युवराज विजय को राज्य देकर वे अपराजित नाम की पालखी में बैठकर नील नाम के वन में बेला के तप के साथ वैशाख कृष्ण दशमी के दिन एक हजार राजाओं के साथ दीक्षा ग्रहण की । दीक्षा ग्रहण करते ही उन्हें मनःपर्ययज्ञान उत्पन्न हो गया । पारणा के समय वे भिक्षार्थ राजगृह नगर में आये वहां वृषभसेन राजा के घर प्रासुक आहार किया । ग्यारह मास तक छदमस्थ रहने के बाद दो दिन के उपवास में वैशाख कृष्ण नवमी के दिन श्रवण नक्षत्र में शाम के समय चम्पक वक्ष के नीचे केवलज्ञान प्राप्त किया । इन्द्रादि देवों ने ज्ञानोत्सव किया और मानस्तंभ की स्थापना की । उनके मल्ली आदि अठारह गणधर थे । पांचसौ साधु द्वादशांग के जानकार थे । इक्कीस हजार शिक्षक थे । एक हजार आठ सौ अवधिज्ञानी थे, इतने ही केवलज्ञानी थे, दो हजार दो सौ वैक्रियधारी, एक हजार पांचसौ मनःपर्ययज्ञानी इस प्रकार उनकी कुल साधु संख्या ३००० हजार थी । पुष्पदन्ता आदि ५०००० हजार साध्वियां थीं । एक लाख श्रावक एवं तीन लाख श्राविकाएं थीं । अन्त में एक माह का अनशन कर सम्मेत शिखर पर एक हजार मुनियों के साथ फाल्गुन कृष्ण द्वादशी के दिन रात्री के पीछले प्रहर में देह का त्यागकर निर्वण को प्राप्त हए । देवों ने निर्वाण उत्सव किया । इस ग्रन्थ के अनुसार भ. मुनिसुव्रत के सातवें भव में भ. मुनिसुव्रत चन्द्रपुरी के राजा नरपुंगव के पुत्र श्रीवर्मकुमार थे उनकी माता का नाम पुण्यश्री था । और उन्होंने नन्दनसूरि के पास दीक्षा ग्रहण कर तप किया और तीर्थंकर गोत्र का उपार्जन किया और मरकर प्राणत कल्प में महद्धिक देव बने । उत्तरपुराण के अनुसार भ. मुनिसुव्रत चम्पापुरी के राजा हरिवर्मा थे । उन्होंने अनन्तवीर्य नामक निर्ग्रन्थ मुनि के पास दीक्षा ग्रहण कर तीर्थकर गोत्र उपार्जन किया और मरकर प्राणत कल्प में इन्द्र बने । इस ग्रन्थ के अनुसार भ. मुनिसुव्रत की माता का नाम पद्मावती और पुत्र का नाम सुव्रत था । उत्तरपुराण के अनुसार माता का नाम सोमा और पुत्र का नाम विजय, इस ग्रन्थ के अनुसार भ. मुनिसुव्रत फाल्गन शुक्ला द्वादशी के दिन अपराजित नाम की शिबिका में आरूढ़ होकर दीक्षा ग्रहण करते हैं । उत्तरपुराण के अनुसार भ. वैशाख वदी दसम के दिन दीक्षा ग्रहण करते हैं । इस ग्रन्थ के अनुसार प्रथम भिक्षा दाता ब्रह्मदत्त था तो उत्तरपुराण के अनुसार ऋषभसेन । इस ग्रन्थ के अनुसार फागन वद बारस के दिन भगवान को कैवल्य की प्राप्ति हुई थी, उत्तरपुराण के अनुसार वैशाख वदी नवमी को हुई । इस ग्रन्थ में भगवान की निवर्तण तिथि जेट वदी नवमी बताई है । उत्तरपुराण में फाल्गुन वदी बारस है । इस प्रकार दोनों ही परम्परा में कुछ सामान्य अन्तर ही चरित्र में पाये जाते हैं । इस प्रकार २० वें तीर्थकर मुनिसुव्रत के जीवन पर अद्यावधि जो प्राकृत एवं संस्कृत महाकाव्य उपलब्ध हैं उनमें आचार्य श्रीचन्द्रसूरि कृत मुनिसुव्वयसामिचरत महाकाव्य सबसे बड़ा एवं विषद् है । Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरि- सिरिचंद सूरि - विरइयं सिरिमुणिसुव्वयजिणिंदचरियं परमपुरिसो अणाईविहू अणंतो अनंग-निड्डहणो । चउराणणो तमहरो सिरी निवासो जिणो जयइ ॥ १ ॥ पयडिय-समग्ग-नय-धम्म- मग्गमोसप्पिणीए एयाए । रायाण य जेण जिणेसराण पढमत्तमुव्वूढं ॥२॥ तमहं नमामि उसहं सहति जस्संस-घोलिरा केसा । सिव-पासायारोहह्य भवियजणालंब - रज्जुसमा ||३|| सुरसेल-चलण-उग्गोवसग्ग - संघाय - सहण - लीलाए । बहिरंग - अंतरंगो परक्कमो जस्स निव्वडिओ ॥४॥ भवजलहि-मज्झ-मज्जंत-जंतु - संताण - तारण-समत्थं । तित्थं जेण पवत्तियमेयं पणमामि तं वीरं ॥५॥ सोसियअसेस-संसार-सायरे सायरं जिणे वंदे । सेसे विय नीसेसे निस्सेयस सोक्ख - दायारे ॥ ६ ॥ मिच्छत्त-महाविस-मुच्छियाण निम्मल -विवेयचेयन्नं । जीवाण जेण दिन्नं सुह - देसण - अमय - सेएण ॥७॥ मुत्तालयंतरट्ठाण-पत्तमाहप्पमुत्तमं तमहं । मरगय-मणि - समवन्नं नमामि मुणिसुव्वय जिणिदं ॥ ८ ॥ सिरिइंदभूइपभिईण वंदिमो गणहराण वरचरणे । जिण भणियपयत्तय-सवणओ वि अपयत्तओ चैव ॥९॥ अन्तमुहुत्तेणं चिय पयत्थ-परमत्थ- पयडण- समत्थो । नीसेस- अईसय जुओ सुय-जलही जेहि निम्मविओ ।।१०।। जनम्म अज्जवि धम्म- पयास करेंति आयरिया । इह भारहम्मि तमहं सुहम्मसामि नम॑सामि ॥। ११॥ जंबू मुणिदं वंदामि तमहमेयम्मि भारहे वासे । जेण समं चिय पत्तो निव्वाणं केवल-पईवो ॥१२॥ जी अणुहिया सु-सागर - पारगामिणो हुंति । मुणिणो मणप्पसायं सा अम्हं कुणउ सुयदेवी ॥ १३॥ कुंदेंदुज्जल-वन्ना जिणिद-वयणारविंद- संभूया । वसउ वयणे इयाणि अम्हाण सरस्साई देवी || १४॥ जा विमल - दंसणधरा सुदंसणा दंसणिज्जवरदेहा । सा अम्ह समीहिय कज्ज - साहणे हणउ दुरियाई ॥ १५ ॥ ताण गुरूणं पय-पंकयाइं पणमामि परम भत्तीए । गरुयत्तं दितेहि वि जेहिं कओ कम्मलहुओ हं ॥ १६॥ इय वित्थारियrयव्व सत्थ-वित्थिन्न - संथुई अहयं । पत्थुय - वत्थुम्मि करेमि संपयं किंपि आरंभं ।। १७ ।। संतेसु वि इयर कईसरेसु संघेण भगवया कह वि । दिन्नो मह आएसो मुणिसुव्वय चरिय रयणम्मि ।। १८ ।।। वि जडप्पा जइ विहु अणहिगया सेस सत्थ-परमत्थो । सहरिसहियओ तह वि हु एत्थ अहं संपयट्टिस्सं ॥ १९॥ आएस- कयपसाओ जेण अहं निग्गुणो वि संघेण । जाओ उत्तुद्धिसियमणो अवियारियनिययसामत्थो ||२०|| सत्ति - विवि अहं हंसणिज्जो बुहयणस्स न हविस्सं । हरिसिज्जिस्संति विसेसओ वि ते मज्झ विणएण ॥ २१ ॥ जह पियरेहिं भणिओ कम्मि वि कज्जे असक्कणिज्जे वि । कोऊहलेण बालो तुरियं चिय तो पयट्टेइ ॥ २२ ॥ तत्थ असक्कवियारा करणवराहं बुहा न गिण्हंति । किंतु विणीयत्तणओ हवंति गुण - गाहिणो तस्स ॥२३॥ सत्ती वि उल्लसंती संभाविज्जइ अविज्जमाणा वि । संघस्स पहावेणं महप्पणो संपयं मज्झ ॥ २४ ॥ साहाए साहंतर-गमणेच्चिय वानरो खमो होइ । सुव्वइय तेण तरिओ जलही वि पहुप्पहावेण || २५ || Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमणिसुव्वयजिणिदचरियं I तित्थयर-पूणिज्जो संघ आइसइ जं कय-पसाओ । तं मं किमणुसरिस्सइदवी न सरस्सई इन्हि ? ॥२६॥ रन्ना जो आप कम्पि वि कज्जे गुरुम्मि रंको वि । सामंत मंति- मंडलिय- माणणिज्जो हवइ सो वि ॥ २७ ॥ कुणइय महिड्डियाणं जो आएसं जयम्मि रोरो वि । अत्थो सद्दो य तहा तस्स जहिच्छं समुच्छलइ ||२८|| ता यमव भं निय-हियए ठाविऊण अहमिहि । संघ - विइन्नाएसस्स साहणे उज्जमिस्सामि ||२९|| दुज्जण - सुयण-सरूवोववन्नणं नाहमिहकरिस्सामि । जं विवरीय-सरूवा दो वि इमे तेण किं भणिमो ? ||३०|| सुकइ - रइयम्मि कब्वे अविज्जमाणे वि पेच्छए दोसे । दोसेहि भावियमई खुद्दप्पगई खलो जेण ||३१|| गुणलेसेण विमुक्कं परस्स कव्वं मुणंति सगुणं ति । सुयणा सरल - सहावा केवल - गुण - पूरियप्पाणा ॥३२॥ जो जस होइ अथ तं चिय पेच्छेइ सो असंतं पि । मरुमंडलम्मि माइन्हियासु जह पाणियं हरिणा ||३३|| वावारिज्जइ वाणी विक्खणेहिं परम्मि फल - हेउं । जत्थ न तस्सऽत्थि लवो वि तत्थ ते होंति तुन्हिक्का ||३४|| धंतं पि उवालद्धा नियपगइं दुज्जणे वि सुयणावि । न परिच्चयंति कहमवि ता तत्थ न जुज्जए वोत्तुं ||३५|| सिर मुणि सुव्य- तित्थंकरस्स चरियम्मि पत्थुए एत्थ । नव भव-संगह-संगय - गाहा - जुयलं इमं होइ || ३६॥ सिवकेऊ. १ सोहम्मे२ कुबेरदत्तो ३ सणकुमारम्मि४ अह वज्जकुंडलो५ बंभलोय-कप्पम्मि६ सिरिवम्मो७ |३७| पाणयकप्पे ९ मुणिसुव्वओय तित्थाहिवो भवे नवमे । इय संखेवो भणिओ वित्थरमिन्हि तु वोच्छामि ||३८|| अथ इह जंबुदीवो दीवाणं आइमो समग्गाण | जगईए परिक्खित्तो सहानिविट्ठो नरिंदो व्व ॥ ३९ ॥ तत्थुत्तर- दिसिभाए एरवयं नाम अस्थि वरवासं । जं सहइ विमल - गुणस्य - निरंतरं पवरवासं व ॥ ४० ॥ तस्सुत्तरद्ध-मज्झिम- खंडम्मि अखंडगाम - पुर - कलिए । देसे आसि पसिद्धा मायंदी नाम वरनयरी ॥ ४१ ॥ तस्सुत्तरद्ध-मज्झिम-खंडम्मि अखंडगाम - पुर- कलिए । देसे आसि पसिद्धा मायंदी नाम वरनयरी ॥४२॥ कुबेरगारा बहुवि-वत्तं वहति पुरिसा वि । तह वि सुरलोय - सोहं हसंति ते नियय-सोहाए ॥ ४३ ॥ पाइ भणिमाली राया वि पथाव-पसर-परिकलिओ । अकलंको य अखंडिज्जमाण नियमंडलाभोओ ॥ ४४ ॥ मणिकंता नामे कंता तस्सत्थि कंत गुणकलिया । सच्छम्भि जीए हियए पिय- हिययं बिबियं वस ।। ४५ ।। तस्स वसुहाविणो पुरोहिओ विस्सभूइ नामेण । जो विस्सभूइकम्मस्स करणओ अवितहभिहाणों ॥ ४६ ॥ तस्सासि विस्सदत्ता नाणं भारिया गुणाययणं । जा दुइयं पिव हिययं नियपइणो सव्वकालं पि ॥ ४७॥ ताण सुओ सिवकेऊ समेक्ककुलमंदिरं समुप्पण्णो । पण्णवणिजो विज्जुज्जमी य पन्ना संपन्न || ४८ ।। वियपरो विहु पियराण कारणं सो पओसभावस्स । पुव्वभवज्जियतारिसरूव कम्मस्स दोसे || ४९|| उव्वेयमुव्वहंतो अइगरुयं माणसम्मि सो तत्तो । अज्झावयस्स कस्स वि पासम्मि अहिज्जए वे || ५०|| बहिं समं बहुएहि अण्णया नयरिबाहिरुज्जाणे । पत्तो परिब्भमंतो इओ तओ कोउय वसेण ॥ ५१ ॥ तत्थ बहुपायवाणं मज्झे घण बहल - सीयलच्छाओ । निवसइ असोय साही साहासय सोहिय दियंतो ॥ ५२ ॥ ट्ठा तस्स निसन्नो पसन्न-वयणो सिलायले विउले । चारणमुणी कुणतो सज्झायं वेणु - महुर- झुणी ।। ५३ ।। सहस त्ति समोइन्नो नयणपहे तस्स माहण-सुयस्स । सिवकेउपो जाणतो अमय - रसासार - सरिससुहं ॥ ५४ || तयभिमुहं संचलिओ सिवकेऊ जाव ताव ते वडुया । कडुयाई पयंपंता पहाविया तं मुणि हंतुं ॥५५॥ सहस च्चिय पsिसिद्धा पुरओ होऊण तेण ते सव्वे । माइ-पिउ-ज्झायाणं सवहे दाऊण अइबहुए ॥ ५६ ॥ याभिस तु ते वंचिऊंण विणियत्तो । चितेइ जइ महप्पा सो न गओ होज्ज ता लट्ठ ।।५७।। २ Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊचरियं जं मज्झ निरंतर-दुह-सहस्स-पूरिज्जमाणहिययस्स । एयं चिय अज्ज सुहं जायं जं सो मुणी दिट्ठो।।५।। पेक्खिस्सामि पुणोतं मुणि ति खणमुल्लसंतमणहरिसो। को जाणइ जइ न गओ होहि त्ति वियंभियविसाओ।५९। एवं खणे खणे च्चिय हरिस-विसाएहिं वाउलिज्जतो । पत्तो तम्मि पएसे चिट्ठइ सो जत्थ मुणिसींहो ॥६०॥ दढ ण तं मुणिदं तहट्ठियं चेव तोसमुप्पण्णो । पढमिल्ल दंसणाओ अइगरुओ तस्स परिओसो ॥६१।। चितइ य निययचित्ते पुव्व-भवे पावमुवचिणंतेण । पुन्नं पि किंचि वि कयं मए मुणी जमिह पुण दिट्ठो॥६२।। निज्झायइ सविसेसं पाएहितो मुणिं मुहं जाव । अब्भहिय-देह-सोहाए संजुयं विम्हइज्जंतो ।।६३।। किं वन्निजइ रूवं अच्चब्भुयमेरिसं मुणिंदरस ? । एयस्स जं न दीसइ कस्स वि अन्नस्स भुवणम्मि ॥६४।। किं वा वि पसंसिज्जइ उवसम-लच्छी अणन्नसारिच्छा?। ता सव्वहावि एसो न गोयरे अम्ह वयणाण ॥६५॥ ते नूण माहण-सुया मज्झ सहज्झाइणो महापावा । जाण न जाओ हरिसो दट्ट ण इमं पि मुणि-वसहं ॥६६।। इय चितंतो पाएसु निवडिओ तस्स सो मुणिदस्स । सव्वंगमुव्वहंतो पुलयं पुन्नंकुरायारं ॥६७।। मुणिणा वि धम्मलाभो तस्स विइण्णो मणुण्ण-क्यणेण । सुर-नर-सिव-सोक्खाणं संचक्कारो व्व सो पढमो।६८। धरणियलम्मि निसन्नो पसन्न-हियओ पुरो मुणिवरस्स। तत्तो सो सिवकेऊ जोडिय-कर-संपुडो भणइ ॥६९।। बहु अत्थि पुच्छियव्वं भयवं! तुह नाण-जलहिणो पासे । काऊण मह पसायं पढमं चिय कहह ताव इमं ॥७०।। तुम्हेहि किं पढिज्जइ एयं ललियक्खरं सुणताण । पसुपायाण वि सवणंतरेसु जं जणइ परम-सुहं ॥७१।। तो भणइ मुणिवरिंदो भद्द ! भणिज्जति अम्ह समयम्मि। पुव्वाइं महत्थाई इमाइं अंगम्मि बारसमे ॥७२।। पढियाइं संपइ मए विसुमरणभएण ताण एगंते। परियत्तणं कुणंतो चिट्ठामि अहं तओ एत्थ ॥७३।। भणइ पुणो सिवकेऊ भयवं एएहिं इंदियाईयं । जाणिज्जए सरूवं किंचि वि भूयं भविस्सं वा ॥७४।। आह मुणी वि मुणिज्जइ तीय-पडुप्पण्णणागय-सरूवं । सव्वं पुर्वहितो न एत्थ वत्थुम्मि संदेहो ॥७॥ तो आह माहण-सुओ जइ एवं कुणह ता मह पसायं । साहेह मज्झ वइयरमण्णभवे किं मए विहियं ? ॥७६।। अवराह-वज्जियस्स वि विणय-परस्स वि य जेण मझुवरि । पियराइं पि पओसं वहंति निच्चं अइमहंतं ।।७७।। पभणेइ तओ साहू सिवकेउ भद्द ! सुणेसु एगमणो । साहिप्पंतं निय-पुव्व-जम्म-चरियं मए इन्हि ।।७।। एत्थेव य नयरीए सिवसम्मो नाम बंभणो अत्थि । आजम्मं पि दरिदो सिवसोमा भारिया तस्स । ॥७९।। ताण सुओ आसि तुम पगतीए भद्दओ विणीओ य । नामेण रुद्दसम्मो संजाओ अट्ठ वारिसिओ ॥६॥ मुंजीवंधाईए कयम्मि दियजाइउचियसक्कारे । संज्झा-वंदणमेतं किं पि अहीयं तओ तुमए ।।८।। अन्नो य तुज्झ भाया कणीयसो अग्गिसम्मनामो त्ति । तुह सो वि निव्विसेसो देहसहावेहिं संजाओ ।।८२।। जेट्ठोत्ति कारविज्जसि तुमं सया जं पितं पि गिह-कज्ज । इयरो लहुयत्तणओ सयंपिनं कुणइ तं कुणइ ।।३।। तं असहतेण तए अलियं उब्भाविऊण अवराहं । कारवियाइं पओसं पियराइं तम्मि खणमेक्कं ॥४॥ दढ ण पउट्ठाइं पियराइं तम्मि तं गओ तुट्ठि । तप्पच्चइयं कम्म तिव्वं निव्वत्तियं तुमए ।।८।। अन्नो उ संकिलेसो तहाविहो तुज्झ कत्थ वि न जाओ। एवमइक्कंताई कइवयसंवच्छराई तओ।।६।। अह अन्नया कयाइ वि संजाए ऊसवम्मि तुज्झ पिया। कस्स वि दियस्स भवणे निमंतिओ सह कुटुंबेण ।।७।। तत्य अइनिद्ध-भहुराहारो भुत्तो चिराउ आकंठं । तुमए तो संजाया विसूइया रयणि-विरमम्मि ॥८॥ कइ पडियारो वि तओ सहस च्चिय कालधम्ममणुपत्तो। राय-पुरोहिय-पुत्तो संपत्तो सो तुम इहई ।।९।। Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुणिसुव्वयजिणिदचरियं तं पुव्व-भव-समज्जियमिहि तुह कम्ममुदयमणुपत्तं । पियराण वि तेण तुमं जाओसि पओसा-ठणम्मि' ॥९०॥ एवं कहिऊण मुणिम्मि उवरए तस्स तक्खणा चेव । जायं जाई-सरणं पच्चक्खं तं व नियचरियं ॥९१॥ तो भीओ सिवकेऊ संवेगमवागओ भणइ एवं । कि एत्तियमेत्तं पि हु पह! कम्म इय फलं देइ ॥९२॥ अह जंपइ मुणि-पवरो कम्माणमुवज्जणम्मि जीवाण । परमत्थओ निमित्तं कोहाइकसाय-परिणामो ॥९३।। एक्काए वि किरियाए परिणामवसेण केइ कम्माई । जीवा तह कह वि समज्जिणंति अइ-सरस-णिद्धाइं ।।९४।। जह बहुभव-कोडीसु वि ताण फलं अणुहविज्जमाणं पि। न उवेइ कह वि पेरंतमिच्छमाणाण वि जियाण।९५॥ अन्ने पुण केइ तहाविहाइं बंधंति ताई जह दाउं । तुच्छं चि य कि पि फलं तम्मि भवे चेव फिर्टेति ॥९६।। कम्मं तुजं निबद्धं सुतिव्व-परिणाम-संगएण तए । ता तं दंसिस्सइनियविवागमन्नेसु वि भवेसु ॥९७।। तो दियवरस्स तणओ भयभीओ भणइ मुणिवरं एवं । भयवं! नाणदिवायर ! जाणसि सव्वमेयंपि ॥९॥ ता काऊण पसायं मह गरुयं संपयं कहसु एवं । एयाओ कम्माओ केण उवाएण मुच्चिस्सं ॥९९।। कहइ मुणी बाहीणं जह होइ रसायणं विणासयरं। तह सम्बकम्म-वाहीण घाइणी होइ पव्वज्जा ॥१०॥ जा अम्हेहि वि गहिया पच्चक्खं तं पलोयसि इयाणि । तं पि इमं पडिवज्जसु जह मुच्चसि सव्व दुक्खेहि ॥१०१।। अह मुणि-वयणं सोउं सिवकेऊ भणइ हरिस-पडिहच्छो । भयवं ! महापसाओ एस कओ मज्झ तुम्हेहि।।१०२।। पव्वज्जाए सरूवं साहेह परं विसेसओ सव्वं । सामन्नेणं दिट्ठ वेसग्गहणं मए तुम्ह ॥१०३॥ अह कहइ मुणी करुणारसेण नीसेसमेव तस्स पुरो । पव्वज्जा करणिज्ज सु-दुक्करं कायर-जणस्स ॥१०४॥ आयन्निय मुणिवयणो सिवकेऊण भणइ विम्हयपवन्नो। भयवं! सम्ममुवाओ तुब्भेहिं इमो महक्खाओ ।।१०५॥ किंतु मह पुच्छणिज्जे अन्नम्मि वि अत्थि कोउयं गरुयं । पुच्छामि तं पि जइ होइ तत्थ तुम्हाणमाएसो॥१०६।। अह भणिओ सो मुणिणो जं किंचि वि रुच्चए तुह मणस्स । तं पुच्छ, जहिच्छं सव्वमेव मा कुणसु अभिसंकं ।१०७। तो पणमिऊण विप्पस्स नंदणो मउलियग्ग-कर-कमलो । बहुमाणमुव्वहंतो पयंपिउं एवमारद्धो ॥१०८।। पुत्व-भवाओ आरब्भ ताव जाओ अहं महादुक्खी । तेणेरिसं पि दुक्कर-तवो विसेसं अहिलसामि ।।१०९॥ तुम्ह पुण देह-सोहा वि साहए असरिसं सुह-समूहं । तं उज्झिऊण तुम्हेहिं झत्ति अज्झवसिय किमिमं ॥११०॥ पढमो च्चिय उन्भेओ तारुन्नभरस्स वट्टए तुम्ह । लायन्नं पि हु अंगाई पूरमाणं न विरमेइ ।।१११॥ पाणितलाइसु सुह-लंछणाइं निवलच्छि-संगम-समिद्धि । सूर्यति रूवमइ वि रिद्धी य दुल्लहा सुरवराणं पि।।११२।। इय अच्छरियनिबंधणमेक्कक्कं केण कारणणेयं । अणवेक्खिऊण सव्वं महव्वयाई समुन्वहसि ॥११३॥ अह ईसि विहसिणं साहू दसणोह-किरण-जालेहिं । संदेह-तिमिर-पब्भारमवहरंतो पयंपेइ ।।११४॥ सामनेणं कारणमेयं चिय भव-सरूवमइविसमं । भद्द ! विसेसेण पुणो साहिप्पं तं निसामेह ।।११५॥ ॥छ।। इह अत्थि कोसलपुरं तं पालइ सच्चधम्मनरनाहो । सच्चवई तब्भज्जा सहोयरो तस्स जुवराया ॥११६।।। नामेण विजयधम्मो सो भुजइ विजयखेड-पुर-देसं । संवच्छरस्स मज्झे कयावि आमंतिओ एइ ।।११७॥ .. कोसलपुरम्मि पासे नरवइणो सच्चधम्मनामस्स । कज्जम्मि समुप्पन्ने एइ अणामंतिओ विसयं ॥११॥ कालक्कमेण तत्तो सच्चवई-कुच्छि-कुहर-संभूया। जाया य सत्त पुत्ता नरवइणो सच्चधम्मस्स ।।११९।। पढमोय भवणपालो बीओपुण तस्स विजयपालो त्ति । तइओय विजयराओ चउत्थओ मयणवालो त्ति ॥१२०।। १ मित्तठाणम्मि पा.। २ वि रुवेसु पा. । । Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊचरियं जयसिह - विजयसीहा पंचम छट्टा य सत्तमो सूरो । गहियकला परिणीया सव्वे वि नरिंद - कन्नाओ ।। १२१ ।। रन्ना दिन्ना गामा तेसि सव्वेसिमेव जह जोग्गं । चिट्ठति राय - पासे तं सेवंता य विणण ।। १२२ ।। सव्वे वि भायरो ते परोप्परं घण - सिणेह-संबद्धा । कुव्वंति परम-विणयं कणिट्ठ बंधू जहा जेट्टं ।।१२३।। चुल्ल पो विभत्ति कुणंति ते सव्वा भायरो सययं । सो वि नियपुत्ततुल्ले पेच्छइ पीईए ते सव्वे ।। १२४।। भक्तिज्जयस्स जेटुस्स तेण दिष्णो य विजयधम्मेण । नियमंडलस्स मज्झे एक्को गामो धण-समिद्धो ॥। १२५ ।। मित्तोय भुवणपालस्स अत्थि सुमइस्स मंतिणो पुत्तो । मइसागरो त्ति नामं बालत्ताओ वि सहचारी ।।१२६।। तं भणइ भुवणपालो इह व्व गामाण कुणसि जह तत्ति । चुल्लपिओ दिन्नगामस्स वसुहनामस्स वि तहेव ।। १२७॥ तं चि कहति वीसास - द्वाणमप्पणो पुरिसं । पट्ठवह कंपि तत्थ वि पट्ठविओ तेण तो पुरिसो ।। १२८ ।। वल्लहराओ नामं समप्पिरं भुवणपाल विन्नत्ति । पासम्म विजयधम्मस्स विजयखेडम्मि जुवरन्नो ।। १२९ ।। ते विसो सपसायं विसज्जिओ वसुहगाममज्झम्मि । वल्लहराओ तत्ति करेइ तो तस्स नीईए ।। १३० ।। केण विपणे समए अन्नम्म भुवणपालेण । मइसागरो निउत्तो जुवरन्नो सन्निहाणम्मि ॥ १३१ ॥ जुवरन्ना गरुएणं दिट्ठो मइसागरो पसाएण । तत्थेव ठिओ चिट्ठइ कज्ज समत्त अवेक्खतो ।। १३२ ।। अवसर-समए वच्चइ निच्चं जुवराय सन्निहाणम्मि । मइसागरो अवारियपसरो राओ दिया वा वि ।। १३३ ।। जयधम्मो नामेण अत्थि सुओ विजयधम्म- जुवरन्नो । जोव्वण - पत्तो विसयासत्तो वियरइ जहिच्छाए ।। १३४ ।। नामेण मयणरेहा गणियाए; चित्तलेह नामाए । धूया अहिणव-जोव्वण लच्छीए आवरिज्जती ॥। १३५ ।। अवि- सिक्खिय-नट्टा विन्नाया विजयधम्म- जुवरन्ना । नट्टावय-पासाओ ललियाए तह य गोट्ठीए ।। १३६॥ तो जुवरन्ना पुरिसं पेसेउं चित्तलेह - वर-गणिया । आणत्ता नियधूया नट्टं अम्हाण दंसेहि ।। १३७ ।। पडिवज्जिय आएसं सिंगारं कारिया मयणरेहा । अइपवरं निय धूया गणियाए चित्तलेहाए || १३८ ।। अह सा निग्गंतूणं नियभवणाओ रहम्मि आरुहइ । जाव किर मयणरेहा तां दिट्ठा मंति- पुत्तेण ।। १३९ ।। मइसागरनामेणं तीसे चेव य निवासदारस्स । पुरओ वच्चंतेणं आरूढेणं वरयम्मि || १४० ।। सिर-धरिय सुच्छत्तेणं बहुजण - परिवेढिएण तेण तओ । उत्तारिडं सहत्थाओ अंगुलीयं समप्पेउं ।।१४१।। सिक्खविरं नियपुरियो तप्पासे पेसिओ स गंतूण । पुच्छेइ मयण रेहं तुममक्खणियासि खणिया वा ।। १४२ ॥ अह तीए खणिया हं इय भणिए मंति- पुत्त- पुरिसेण । मइसागर-नामंकियमप्पियमंगुलियमेईए ॥ १४३॥ हत्थfम्म इय भणते गिह एयं तुमं गहणयम्मि । जेत्तियमेत्तं गेण्हसि दव्वं एगाए रयणीए । १४४॥ तेत्तियमेत्तेण इमं छुट्टइ दिनेण बीय दियहम्मि । इय तस्स भणतस्स वि समागया चित्तलेहा वि ।। १४५ ।। तं मंति-पुरि-वयणं तीसे कहिऊण मयणरेहाए । हत्थम्मि समप्पियमंगुलीयमेसा वि जंपेइ ।।१४६ ।। वीसुत्तरेण टंकय-सएण दित्रेण छुट्टइ इमं ति । सो मंति- पुत्त- पुरिसो पडिवज्जइ तीए वयणमिणं ।। १४७॥ मइसागरस्स पुरओ कहेइ गंतूण सो वि सव्वमिमं । मइसागरो वि वच्चइ जुवरन्नो सन्निहाणम्मि ।। १४८।। free य पणमिय एगत्थ तो निसीएइ । पत्ता खणंतरेणं तत्थेव य मयणरेहा वि ॥ १४९ ॥ आउज्जियगायणेहि सह जणणीए य चित्तलेहाए । पारद्धो नट्ट-विही तह तीए तत्थ अत्थाणे ।। १५० ।। नाणाविहपाडेहि विसमेहि वि विविकरण- दाणेहिं । पेच्छइ जणो जहट्ठिओ सव्वो वि हु चित्तलिहिओ व्व ।। १५१ । अह जुवराया रंजिय- हियओ तीसे पयच्छइ पसायं । वत्थाहरणाईयं अइवहुयं लोयमणहरणं ।। १५२ ॥ Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुणिसुव्वयजिणिंदचरियं एत्थंतरम्मि जाओ अत्थंगमणस्स भाणुणो समओ । जुवरण्णो अणुनाया तओ गया सा नियनिवासं ॥१५३॥ जुबरन्नो पुत्तेण विजयधम्मेणं इमा पणच्चती। अवसरगएण दिट्ठा तो जाओ तस्स अणुराओ।१५४॥ तीसे उरि गणियाधूयाए मयणरेहनामाए। तो पेसइ नियपुरिसं समप्पिउं मुद्दियारयणं ॥१५॥ सो जाइ तीए पासे सीहदुवारम्मि निक्खमंतीए। कहइ जयधम्मवयणं अप्पइ तह मुद्दियं हत्थे ॥१५६॥ सा भणइ भए गहणं चिट्ठइ मइसागरस्स संगहियं । ता अज्ज तुम्ह न खणो कल्ले जं भणसि तं काहं ।।१५७।। तो सो नियत्तिऊणं जयधम्मकुमारसन्निहाणम्मि । गंतूण कहइ तीए जं भणियं तं समग्गं पि ॥१५८।। वम्मह,परव्वसो सो पुणो वि पेसेइ सिक्खवेऊणं । तं नियपुरिसं तीसे पासम्मि भणेइ सो गंतुं ।।१५९।। जयधम्मो तुह देही दुगुणं भाडि तओ तयं मुंच। मइसागरस्स गहणं वालेऊणं समप्पेह ॥१६०॥ तो भणइ चित्तलेहा एवं न हु संगयं हवइ अज्ज । बीए दियहम्मि पुणो जयधम्मो कि पि जं भणिही ॥१६१॥ तं पि करिस्सइ एसा आयत्ता तस्स चेव जेण इमा। एत्थंतरम्मि पत्तो मइसागरसंतिओ पुरिसो ॥१६२।। तंबोल-कुसुममाई गहिऊण करम्मि चित्तलेहाए। अप्पइ सा वि समप्पइ नियदासीए समीवम्मि ॥१६३॥ जयधम्म-कुमर-पुरिसो तेण वि तत्थागएण जपतो। गणियाहिं समं निसुओ तो पुच्छइ सो वितं पुरिसं ॥१६४॥ तो गणियाहि कहियं जहट्ठियं सव्वमेव तस्स पुरो। तो मइसागर-पुरिसो जयधम्म-नरं इमं भणइ ।।१६। जयधम्मकुमारो वि हु पुत्तो सिरिविजयधम्म-जुवरन्नो । जइ एरिसं करिस्सइ नीइ-विरुद्धं तया अन्नो॥१६६।। को वारिस्सइ लोयं अनीइ-मग्गम्मि संपयट्टं तं । इयरस्स वि सिक्खगरा तुम्हे च्चिय सामिणो जेण ॥१६७।। गंतूण तेण कहियं पुरओ जयधम्म-नाम-कुमरस्स । सव्वं जहट्ठियं तं सरूवमेसो वि मयण-वसो ॥१६८॥ गिह-पत्ताणं तासिं गणियाण गिहम्मि जाइ सयमेव । जयधम्मनाम-कुमरो गंतुं सेज्जाए उवविसइ ।।१६९।। मइसागर-पुरिसेणं वारुयनामेण सह विणिक्खंता । गणिया वि मयणरेहा पच्छिम-दारेण पच्छन्ना ।।१७०॥ जा सो करेइ सारं गणियाए तत्थ मयणरेहाए। ता तस्स पुरो कहियं जणणिए उ चित्तलेहाए ॥१७१।। जह सा आगयमेत्ता गिहम्मि मइसागरस्स पुरिसेहिं । नीया तस्स समीवे ता तुब्भे वयह आवासं ॥१७२।। अज्ज पसायं काउं तो पच्छा तुम्ह चेव आयत्ता । कल्लदिणाओ पभिई मह धूया मयणरेहा सा ॥१७३॥ मह धूया पुन्नवई जं तुब्भे कुणह एत्तियपसायं । जइ ता तुमं पि भत्ता पाविज्जसि ता किमन्नेण? ॥१७४।। जइ हत्थिणी विधेणू लब्भइ तो को वि छगलियं नेय ? । नियमंदिरम्मि धारइ मा रूसह अज्ज ता तुब्भे ।।१७५।। इय चित्तलेह-गणिया भणियं सव्वं सुजुत्ति-जुत्तं पि । जयधम्मकुमर-कन्नाण वाहिरेणेव वोलीणं ॥१७६॥ मयणाउरा मणुस्सा सुहोवएसं गणिति विस-सरिसं । मन्नेइ लिंब-कडुयं पित्त-जरी सक्करं पि नरो ।।१७७।। विसम-सर-बाण-धोरणि-ताडिय-हियएण गय-विवेएण । कज्ज-परिणाममणवेक्खिऊण जयधम्म-कुमरेण॥१७८॥ पट्ठीए पट्टविया नियपुरिसा सिक्खमेरिसं दाउं । तुन्भेहि मयणरेहा मइसागरपाससुत्ता वि ॥१७९।। कड्ढेऊण हढेण वि आणेयव्वा न को वि संदेहो। इह अढे कायव्वो तत्थ गएहि मणं पि मणे ।१८०॥ तो ते आउह-हत्था पहाविया कुमर-पेसिया पुरिसा। बहवे अणुमग्गेणं गणियाए मयणरेहाए ॥१८१।। मइसागरो वि एत्तो पासाओ विजयधम्म-जुवरन्नो। नियमंदिरम्मि पत्तो तम्मि खणे मयणरेहा वि ।।१८२।। तत्थेव य संपत्ता वारुय नामस्स बाहुसंलग्गा । मइसागरस्स कन्ने होऊणं वारुओ कहइ ॥१८३॥ तं सव्वं वुत्तंतं जयधम्मकुमार-संतियं झत्ति । मइसागरेण भणियं साहुकयं जं तए एसा ॥१८४॥ Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊचरियं आणीया पच्छन्ना इहागया एय सो वि किं काही। अम्हाणं लज्जाए जुवरन्नो वाभिसंकाए ॥१८॥ इय भणिए सहस च्चिय पत्ता जयधम्मपेसिया पुरिसा। मइसागर-पुरिसेहिं ते पविसंता पुरो रुद्धा ।।१८६॥ भणिया जह के तुब्भे केण व संपेसिया इहायाया ? । केण व पओयणेणं ? कहिंति तो ते इमं तेसि ॥१८७॥ जयधम्मकुमर-पुरिसा अम्हे तेणेव पेसिया पत्ता । एत्थ समाणयणत्थं गणियाए मयणरेहाए ॥१८८।। मंतिसुयस्स नरेहि भणियं जं मयणरेह-गणियाए। मइसागरस्स गहणं संचिट्ठइ अज्ज संगहियं ॥१८९।। ता एत्तो न गमिस्सइ कत्थइ एसा इमाए रयणीए। जायम्मि पभायम्मि उ एयं नीहारइस्सामो ॥१९०।। नियगेहाओ पच्छा तुब्भे नेज्जह कहि पि जह रुइयं । अह जयधम्म-नरेहि भणियं जह संपयं एसा ॥१९१।। नेयव्वा अम्हेहि जयधम्मकुमार-सन्निहाणम्मि। मइसागर-पुरिसेहि भणियं कह निज्जिही एसा ॥१९२।। तो ते जयधम्मनरा साहंकारं इमं पयंपंति । जह तुब्भे पेच्छिस्सह तह इन्हि निज्जिही एसा ॥१९३॥ इय उत्तर-पच्चुत्तर-दाणं कुर्वतया परोप्परयं । उभओ पक्खे वि नरा जाया रोसारुणा सहसा ।।१९४॥ खग्गाइपहरणाइं पउणीकाऊण संपयद॒ति । जाव' जयधम्म-पुरिसा पविसिउं अंतो हढेणावि ।।१९५॥ एक्कण ताव तेसि मज्झाओ जाणएण पुरिसेण । संरुद्धा हक्केउं ते पविसंता पुरो सव्वे ॥१९६॥ उवसमिऊणं को दोसु वि पक्खेसु इय भणंतेण। दुविहत्तं किं पडियं तुम्हाणं अंतरे एयं? ॥१९७॥ एगो सामी एगो य सेवगो दो परोप्परं एए। जयधम्मो तह मइसागरो य ता किं कुणह भयं? ॥१९८॥ एयाणं दोन्हं पि हु तुब्भे इन्हि भवेह तुन्हिक्का। मइसागरस्स पासे अहमेव सयं गमिस्सामि ।।१९९।। मइसारेण वि सुयं सव्वं मज्झट्ठिएण तं तेसिं । जंपिज्जंतं तेण वि तो आहूओ कुमर-पुरिसो॥२०॥ सो गुणपालो नामं आसण-दाणेण विहिय-सम्माणो । मंति-सुएणं पुट्ठो को तुम्ह इमो विसंवाओ? ॥२०१॥ तत्थेव मयणरेहा वि तम्मि समए निसन्निया आसि । मइसागरस्स पासे सा गुणपालेण सन्नेउं ।।२०२।। उठ्ठाविया निविट्ठा बाहिं गंतूण एगदेसम्मि। तो तेण जुत्तिजुत्तं भणिओ मइसागरो एवं ॥२०३।। सिरिसच्चधम्म-रन्नो मंतिस्स सुओ तुम सि सुमइस्स । रायकुमारस्स तहा वयंसओ भुवणपालस्स ।।२०४॥ ता जयधम्म-कुमाराओ वि तुमं अम्ह माणणिज्जोसि । तो जुत्तं पि वयंतस्स मज्झ तुमए न रुसियव्वं ॥२०५।। एयमजुत्तं जं किर रंकस्स विअक्खणे ठिया वेस्सा। कड्ढिज्जइ रन्ना वि हु कारणमेत्थऽत्थि परमेयं ।।२०६।। जुवरन्नो एक्कोच्चिय पुत्तो जयधम्मनामओ एसो। वल्लहदेवीए कुच्छि-संभवो विजयसेणाए ॥२०७।। ता एयस्स न सम्मुहमेसो जंपेइ कि पि अवरद्धे। अन्नो वि को वि वत्तं जुवरन्नो नेय साहेइ ॥२०॥ ता जुवरन्नो संका एयस्स न ताव ऽप्पणो लज्जा। को कुव्वंतमजुत्तं एवं सक्को निवारेउं ? ॥२०९॥ जुत्तमजुत्तं एसो अन्नम्मि वि ताव कम्मि वि न कज्जे । चितइ किं पुण संपइ अइरत्तो मयणरेहाए ॥२१०॥ ता सामिकज्जमेव य चित्ते धरिऊण कि पि न वयामि । किंतु तुह भुवणपालस्स परम-सुहिणो हियं बेमि ।।२११॥ पुरिस-रयणं तुह समं एमेव मुहाए मा विणस्सेउ । तह भुवणपाल-कुमरस्स माणसे मा वहउ खेओ ॥२१२।। सुमइस्स महामंतिस्स महानिवइस्स सच्चधम्मस्स । चित्तम्मि गरुय-संताव-कारणं होउ मा एयं ॥२१३॥ ता कालपत्तमेयं संपइ पेसिज्जए सयं जमिमा । सिग्घंपि मयणरेहा पासे जयधम्मकुमरस्स ॥२१४॥ जुत्तमजुत्तं च इमं समईए जंपियं मए ताव । उठें तु चिंतिऊणं सयंपि जुत्तं कुणह तुन्भे ॥२१५।। सिक्खावगा जयस्स वि तुब्भे च्चिय जेण इय भणेऊण। पुण तक्खोहण हेर्ड केयगं सो जंपए एवं ॥२१६।। Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुणिसुव्वयजिणिंदचरियं तुम्हं जयधम्मस्स य पुरिसाण परोप्परं वयंताणं । साहंकारं केणइ सिठं गंतूण कुमरस्स ॥२१७।। तो तेण पुणो बहुया सुहडा संपेसिया इहायाया। चिट्ठति पडिक्खंता दारम्मि तुमाउ म चे वि ॥२१॥ बाहिम्मि नीहरतं सिद्ध कज्जम्मि ते पसंतमणा । इहरा झत्ति अणत्थं काहिति न एत्थ संदेहो ॥२१९।। एक्कं जीविय-नासो बीयं पुण होइ गरुय-अपसिद्धी। अविवेइ-जणो एवं जाणिस्सइ निच्छियं चित्ते ॥२२०।। नूणं मंतिसुएणं विणासियं किंपि तो इमं जायं । अन्नह किं न निवारइ नियपुत्तं विजयधम्मो वि ॥२२१।। जो वि हु सम्म एयं जाणिस्सइ वइयरं विवेइजणो। तुम्हं चि य सो वि धुवं दोसं देही न एयस्स ॥२२२।। जह ताव एस नज्जइ पच्चक्खं चेव सव्वलोएण। असमंजसस्सकारी ता कि मइसागरो भुल्लो ॥२२३॥ जंगणियाविसम्मि बिइय अप्पा पाडिओ अणथम्मि। पुहई वि परिहरिज्जइ अत्तठे एस नयमग्गो ।।२२४।। ता चिंतिऊण सम्म नियचित्ते को वि संपयं मज्झ । दिज्जउ दुयमाएसो जहा अहं जामि सटाणे ॥२२५।। तो चिंतइ मंति-सुओ पेच्छ कहं एस बुद्धिमं पुरिसो। नीरागेण समग्गं जहट्ठियं चेव उल्लवियं ।।२२६।। मह हिययगयं चिय सव्वमेव एएण भासियं एयं । एयं चिय करणिज्जं संपइ अन्नं न मंतणयं ।।२२७।। एसो पराभवो मे अइगरुओ जइ वि तेण निम्मविओ। जयधम्मेण सुएणं जुवरन्नो विजयधम्मस्स ।।२२।। मणदुक्खं पि हु गरुयं संजायं जइ वि वट्टए इन्हि । तह वि मणं पि न भावो पयासियव्वो निओ बाहिं ॥२२९।। जेण नियवेरसिद्धी साहेयव्वा ममत्थि एयम्मि । तेण अलक्खिय-भावेणेव मए ठाइयव्वं ति ॥२३०।। सोच्चिय पुरिसो साहइ कज्जंगरुयं पि जस्स मण-कोवो। बाहिं होइ न पयडो थेवो वि सुरंग-रेणु व्व ॥२३१।। गुणवालस्स वि हिय-भासिणो वि पुरओ मए करेयव्वं । निययागार-निग्रहणमेस जओ सेवओ तस्स ।।२३२।। इय चिंतिऊण जंपइ मंति-सुओ सुप्पसन्न-मुह-कमलो। गुणवाल ! तए संगयमेयं सव्वं पि वज्जरियं ।।२३३।। एवं मए न नायं पढम चिय संपयं कलयलंते। आयन्निऊण पुरिसे परोप्परं पुच्छियं तत्तो ।।२३४।। कस्स वि पासम्मि मए तो कहियं वारुएण मज्झ इमं । सोऊण झत्ति पच्छा इन्हि सद्दाविओ सि तुमं ॥२३५।। तं चिय तए वि कहियं पुरओ वि मए तुमं पयंपंतो । जं निसुओ तं कोऊहलेण तुह जत्ति भणियाण ॥२३६।। इन्हि तु मयणरेहं गहिऊणं सिग्घमेव वच्चाहि । जयधम्मकुमर-पासे भणियव्वो सो तए एवं ॥२३७।। मइसागरेण तुम्हं अस्थित्तं मयणरेह-गणियाए । न परिन्नायं पढमं संपइ कोलाहले जाए। ॥२३८।। मइसागर-भिच्चाणं तुम्हे च्चिय सेवएहिं सह तत्तो। नाए तेण लहु इमा तुह पासे पेसिया मयणा ।।२३९।। आमंतिऊण भणिया मंति-सुएणं तओ मयणरेहा । जह वच्च तुमं इन्हि जयधम्मकुमार-पासम्मि ॥२४०।। तीए भणियं एसो अम्ह कमो अत्थि वेस-विलयाण । जस्स गहणं गिहीयं रंकस्स वि होइ तं मोत्तुं ॥२४१।। तस्सऽक्खणए अन्नो परिभोगिज्जइ न चक्कवट्टी वि। तम्हा अज्ज तुम्हं चिय मह भत्ता जामि नऽन्नत्थ ॥२४२।। मइसागरेण भणियं अहं पि जाणामि एरिसं किंतु । तत्थ तुह होइ दोसो जत्थ तुमं दविण-लोभेण ।।२४३।। अहवा निय नेहेण य सयं पि अक्खणय-कारयं पुरिसं । परिवंचिऊण वच्चसि कस्सइ अन्नस्स पासम्मि ॥२४४।। जत्थ पुण सो च्चिय सयं पेसइ अक्खणय-कारओ पुरिसो। अन्न पुरिसस्स पासे तत्थ तुमं होसि निद्दोसा ।।२४५।। निय अक्खणए वि अहं पेसेमि तुमं परस्स पासम्मि । जं तत्थ कारणं पुण तुमं पि' चिट्ठसि वियाणंती ॥२४६।। जइ पेसिज्जसि न तुमं अज्ज समीवम्मि तस्स कुमरस्स । तो होइ अणत्यो अइ महंतओ मज्झ तुज्झ विय ॥२४७।। तीए भणियं न भयं मज्झ अणत्थस्स अत्थि थेवं पि। नीइमलंघतीए मरणं पि सलाहणिज्जं मे ॥२४८।। १ तं चिट्ठसि मुणंती पा. । Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊचरियं मइसागरो वि चिंतइ वेसाण वि उत्तमाण आयारो। होइ अइउत्तमो च्चिय जाणइ इमोनिच्छओ सुदढो॥२४९॥ इय चितिऊण भणिया हत्थे गहिउं तओ मयणरेहा । मइसागरेण एवं जइ वि भयं तुज्झ नो अस्थि ।।२५०।। नियजीवियस्स सुंदरि! तहा वि मह अत्थि अइ महंतभयं । ता जाहि मज्झ अत्थं कुणमाणी तत्थ तुममिन्हि।२५१। अह पडियन्नं तीए वयणं मइसागरस्स तेणावि । तीए सह पट्ठविओ वारुयनामो निओ पुरिसो ॥२५२।। गणपालो वि समं चिय तीए संपट्ठिओ तओ तेहिं । दोहिं पि मयणरेहा गणिया कुमरस्स उवणिया ॥२५३।। मइसागरविन्नत्ति कहिया गणिया गिहट्टियस्सेव । तस्स तओ तं सोउं पुट्ठो जयधम्मकुमरो वि ।।२५४।। मइसागरस्स पुरिसो वारुयनामो विसज्जिओ तेण । संभूसेऊण तओ समप्पियं चित्तलेहाए ॥२५५।। मुद्दारयणं आरुय-करम्मि जं आसि गहणए धरियं । सो तं गहिऊण गओ समप्पए मंति-पुत्तस्स ॥२५६।। जयधम्कयं कहए संभूसणमाइअत्तणो सव्वं । मइसागरस्स पुरओ पसंसए मयणरेहं च ॥२५७।। कह मंतिपुत्त ! एसा होउं गणिया वि दव्व-निरवेक्खा । सच्चपइन्ना य तहा अह तं मइसागरो भगइ ।।२५८॥ वेसासंगो उचिओ न सिट्ठलोयस्स काउमह कुणइ। तो उत्तमवेसाणं सरिसाणं मयणरेहाए ॥२५९।। एत्तो च्चिय एयाओ लहंति लोयाओ दविणमइवहुयं । जं एगदिण-पवन्नं पि नेय वंचंति भत्तारं ।।२६०।। सुब्वइ सत्थेसु पुरा नयरम्मि कुसत्थलाभिहाणम्मि । आसि बहुमुल्लवेसा वसंतसेण त्ति नामेण ।।२६१॥ तत्थ निवसेवएणं केणइ वंठेण जीव-लोयम्मि । पंच-सुवन्न-सयाइं छण्हं मासाण लद्धाइं ॥२६२।। तस्स निवमंदिराओ वच्चंतस्स य नियम्मि भवणम्मि। मग्गे समावयंती वसंतसेणा गया दिढेि ।।२६३।। तं दळूणं जाओ अणुराओ तस्स तीए उवरिम्मि । तो तेण तीए दासी दिट्ठीए सन्निया एगा ।।२६४॥ सा आगया समीवे पुट्ठा तेणेरिसं जहा एसा । एगाए जामिणीए किं गिन्हइ सामिणी तुज्झ ।।२६५।। गहणम्मि तीए कहियं कणथस्स सयाइं पंच गिन्हेइ । तेण भणियं किमेसा अक्खणिया अज्ज खणिया वा ?।२६६। दासीए तस्स कहिओ वि मोइओ अज्ज चेव अक्खणओ। सामंत-वीरसेणस्स संतिओ संपयमिमीए ॥२६७।। दासी पासाओ तओ वसंतसेणा भणाविया तेण । महणयदाणस्स कए पडिवन्नं तीए तो एवं ॥२६॥ दासी-पासम्मि समप्पिऊण सो पंच कंचण-सयाई । कज्जंतरेण गओ तो सा वि गया रायभवाम्म ।।२६९।। अत्थंगयम्मि सूरे रायगिहाओ समागया स-गिहे । गणिया वसंतसेणा वंठो वि गओ गिहे तीसे ॥२७॥ न्हाण-विलेवणमाई कारविओ सब्वमेव तो तीए । दासीणं पासाओ पच्छा सेज्जाए उवविट्ठो ॥२७१।। सा वि हु वसंतसेणा सम्माणयं ताई दो वि तंबोलं । अहिणवकहापबंधं गेयं च मिहो कुणंति तओ ॥२७२।। काऊण सुरय-केलि परोप्परं वड्ढिय। णुरायाइं । तत्तो मुहुत्त-पुरओ जा ताई तहेव चिट्ठति ॥२७३।। वंठस्स ताव जायं सूलं हिययम्मि पढमओ.थेवं । पच्छा वि वड्ढमाणं करेइ तं विगयजीयं व ॥२७४॥ तत्तो सा आदना वसंतसेणा अईवसंजाया। आणावइ वरवेज्जे तं दसइ अग्गओ तेसि ॥२७॥ सव्वेहि वि तेहिं कओ पडियारो तस्स नियय-सत्तीए । पढमं थेवो वि गुणो होऊणं होइ पुण दोसो ॥२७६।। परिहरिओ वेज्जेहिं अम्ह असज्झो इमो त्ति भणिऊणं । तो सा वसंतसेणा सविसेसं आउला जाया ॥२७७।। जो को वि किं पि जाणइ मंतं तंतं व जोइसं वावि । तं तं सा सद्दावइ बहुयं व करेइ उवयारं ॥२७८।। तंबोल-पयाणाई ते वि हु ठूण तं निवत्तंति । एक्केण तेसु दोसो तस्स असेसो वि विनाओ ॥२७९॥ काऊण देह-फसं नाडि च कलाइयाए धरिऊण । भणिया वसंतसेणा करेमि एवं अहं सज्जं ॥२८०।। Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १० सिरिमुणिसुव्वयजिणिदचरियं तीए भणियं तुरियं करेहि एवं जहा पयच्छामि । तुज्झ जहिच्छिय दव्वं तेण तओ जंपियं एवं ॥ २८१ ॥ देहि सुन्न सहस्सं इन्हि पि करेमि जेण सज्जमिणं । तो सा वसंतसेणा समप्पए तस्स तं झत्ति ॥ २८२ ॥ तेावि तहेव कओ खणेण पउणो इमो तओ तस्स । तुट्ठा वसंतसेणा वत्थाई पुणो पयच्छेइ ।। २८३ ।। तत्तो विसज्जइ इमं जाओ वंठो वि लट्ठ-पुट्ठगो । गणियं वसंतसेणं भणेइ जह तुज्झ संजाया ।। २८४ ॥ हाणी दविणस्स महंतिया सरीरस्स मज्झ कज्जेण । तीए भणियं हाणी न होइ एसा इमो लाहो ।। २८५ ।। एत्तियं कुती नाहं तो मज्झ होंति या गरुया । हाणी दविणस्स वि जीवियस्स तइ काल- मुह पत्ते ।। २८६ ।। जहा तुह अक्खण तुझ च्चिय रोहिणी अहं अज्ज । तो पइणा सह गिहिणी मरइ मरतेण नियमेण ।। २८७ || तुम्हा तुज्झ सरीरे एत्तिय दव्वेण रक्खिए संते । सेसं दविणं तह जीवियं च मह अक्खयं जायं ॥ २८८ ॥ वंठेण तओ भणियं दिट्ठा पुहई मए वि अइबहुया । सेवत्थिणा भमंतेण पत्थिवेसुं अणेगेसु ।। २८९ || परमेसो आयारो दिट्ठो कत्थइ न वेस-विलयाण । पासम्मि मए जो तुह पलोइओ सुयणु ! इह अज्ज ।। २९०॥ तामझ इमे पाणात विइन्ना अओ तुहायत्ता । दव्वं पि जइ भविस्सइ कहं पिता तं पि तह चेव ।। २९१ ।। एवं कहा-पबंधं दोहं पि परोप्परं करेंताण | ताण विहाया रयणी वसंतसेणा तओ तेण ।। २९२।। वंठेण इमं भणिया जह अम्हे संपयं नियट्ठाणे । वच्चामो जं कज्जं तं मज्झ तए कहेयव्वं ।। २९३ ।। अह दासी पासाओ ती आणाविऊण वत्थाई । परिहाविओ तओ सो उववेसेउं चउक्कम्मि ।। २९४।। कारेउं चंदण-टिक्कयाइं सीसम्मि अक्खया खित्ता । तस्स न वो तुह जम्मो जाओ एसो त्ति भणिरीए ।। २९५।। वंठो पट्टि हियओ इयरा वि ठिया स - गेहम्मि ।। २९६।। अज्ज वि होंति महीए कि चोज्जं मयणरेहाए ।। २९७ ।। सुत्तो रयणीविरमे पडिबुद्धो वयण - सोयाई ।। २९८ ॥ विजिओ सो गओ स-ठाणम्मि उट्टिउं तत्तो । ता वाय! वेसाओ वसंतसेणासमाओ काओ वि । इय वारुयस्स पुरओ कहिऊण कहा णयं सचिव पुत्तो । काउं पभाय- किच्चं आरुहिऊणं तुरंगमे पवरे । पढमं चिय ताव गओ जयधम्मकुमार - पासम्म ।। २९९॥ तं पण मऊण दिन्नासम्म उवविसइ सो तयासन्नो । विन्नवइ विणयजुत्तो जयधम्मकुमारमेवं सो ।। ३००।। तं भुवणपालकुमरो व्व अम्ह आराहणिज्जपय-कमलो । सयमाएसो दिज्जइ ता मह कज्जे समुष्पन्ने ।। ३०१।। अम्हाणजीवि पि हु आयत्तं तुम्ह चेव सामीणं । सेसकुडुंबस्स धणस्स वावि पुण करिसी वत्ता ||३०२ ॥ मइसागर-विन्नत्तं आयन्नेउं मणम्मि जयधम्मो । अइलज्जिओ विसज्जइ सम्माणेऊण तं झत्ति ॥ ३०३ ॥ असो मंतिस्सुओ कइवय दियहेहिं सिद्ध-निय - कज्जो । अप्पाणं मोया वइ जुवरन्नो विजयधम्माओ ।। ३०४ ।। अह सो सम्माउं विसज्जिओ विजयधम्मजुवरन्ना । वच्चइ कोसलनयरे थेवेहिं चेव दियहेहिं ।। ३०५ ।। साइ कज्ज-सिद्धि गंतूणं भुवणपाल - कुमरस्स । तो तेण देस-सुत्थं पुट्ठो सो विजयधम्मस्स || ३०६॥ कहइ समग्गं सुत्थं मोत्तूणं विजयखेडनयरस्स । पुच्छेइ भुवणपालो तत्थ य कारणमसुत्थस्स ।। ३०७ ।। तो कह मंति- पुत्त जयधम्मकुमारसंतियं दुत्थं । जं सो विवेय-वियलो जह तह संतावए लोयं ॥ ३०८ ॥ तो भइ भुवणपालो किं न निवारेइ विजयधम्मो वि । सो भणइ तं न वारइ महया सुय-नेह मोहेण ।। ३०९।। तं सोऊण विसज्ज मंति-सुयं निय- गिम्मि राय-सुओ । अह अन्नया य वारुय माया जाया सरुज देहा ॥ ३१०|| तेणाहूओ वेज्जो तं तेण निरिक्खिऊण उवइट्ठ । नासनिमित्तं मूलं रिगिणियाए असुक्काए ।। ३११ ।। सो तस्साणयणत्थं सयं गयो वाडियाए एक्काए । तं गहिऊण नियत्तइ खिविऊणं सल्लहरयम्मि ।। ३१२॥ Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊचरियं जावे सो तावेको समागओ तत्थ दूर-देसाओ। सागारो तरुण-नरो पोत्थिय-हत्थो तरु-तलम्मि ॥३१३॥ अइ उद्ध लिय-जंघो तं दद्रु वारओ वि चितइ । नूणेस कि पि जाणइ पुच्छामि तओ स-जणणीए ॥३१४।। मंद-सरूवं किंचि वि इय चितिय तस्स नमइ नियसीसं । जोडेइ पाणि-जुयलं पुच्छइ विणएण तं पुरिसं ॥३१५।। केत्तियदूराओ तुम इहागओ भद्द ! सो तओ आह । वीसहिय-जोयण-सयाहि पुटव-देसे सुलसगामा ॥३१६॥ अह वारुएण दिन्नं तरु-मूल-सिलाए आसणं तस्स । नियउत्तरीयमिह तं उवविससु इमं भणेऊण ॥३१७।। तविणय-रंजिओ सो उवविट्ठो तत्थ वारुएण पुणो । उवविसिउं सो पुट्ठो किमत्थि एयाए पोत्थीए? ।।३१।। तेण तओ पुच्छाए उवरि परिभावियं जहा एत्थ । मज्झ किलेसम्मि कए अत्थि फलं कि पि कि नेय ?॥३१९।। नाऊण फलं तत्तो पयंपियं एत्थ अस्थि केवलिया। पुण वारुएण पुट्ठो सो नज्जइ कि पि एयाए ? ॥३२०।। सो भणइ निच्छएणं नज्जइ जं पुच्छए परो किं पि। लाहालाह-सुहासुह-जीविय-मरणाइं जयमजयं ॥३२१।। तो भणइ वा रुओ तं पढम चिय कहह ताव नियनामं । सो कहइ तस्स पुरओ मह नामं देवगुत्तो त्ति ॥३२२।। पुट्ठो पुणो वि सो वारुएण जह एरथ केण कज्जेण। अहभागओ त्ति पकहसु काऊण महापसायं मे ॥३२३॥ तो कहइ देवगुत्तो तुह माया मोहिणि त्ति नामेण । रोगग्घत्था चिट्ठइ तस्स कए ओसहं गहिउं ।।३२४।। एत्थ तुमं संपत्तो तं गहियमसुक्क-रिंगिणी-मूलं । नियखल्लहरे खित्तं संचिट्ठइ संपयं तुमए ।।३२५।। इय वारुओ सुणे हियए संजायपच्चओ हिट्ठो। पुच्छइ पुण जणणीए नीरोगत्तं कया होही ? ॥३२६॥ तेण भणियं जया तं इहागओ नियगिहाउ तुह जणणी। आसि तया पडुकरणा इन्हि जाओ करणघाओ।।३२७।। कळं व ठिया चिट्ठइ निच्चेट्ठा वच्च ता तुम इन्हि । गेहम्मि देहिनस्सं रिंगिणि-मूलस्स जणणीए ॥३२८।। तेण हविस्सइ एसा सज्जा सहस त्ति वारुएण तओ। अब्भत्थिऊण नीओ नियगेहे देवगुत्तो वि ॥३२९।। गंतूण अप्पणा पुण गिहमज्झे जाव पेक्खए जणणि । ताव इमा तह चिट्ठइ जह कहिया देवगुत्तेण ।।३३०॥ तो वारुएण नस्सं दाउं सज्जीकया निया जणणी। अह न्हाण-भोयणाई कारविउं देवगुत्तस्स ।३३१।। देइ वरवत्थ-जुयलं तोसोवइ हंसरोम-तूलीए । तं गंतुं कहइ सयं सव्वं मइसागरस्स तयं ॥३३२।। तं सोउं जाय-कुऊहलेण मइसागरेण पट्टविओ। सो झत्ति वारुओ नियगिहम्मि तस्साहवणहेउं ॥३३३।। अह वारुएण गंतुं नियगेहे सो सयंपि पडिबुद्धो। आमंतिऊण नीओ मइसागर-सन्निहाणम्मि ॥३३४॥ तेण वि कय पडिवत्ती पुट्ठो सो देवगुत्त-केवलिओ। किं भुवणपालकुमरो करिस्सए घडिय-दुग-मज्झे ॥३३५।। सो भणइ तस्स इन्हि सेज्जाए गयस्स वेयणा सीसे । उप्पज्जिस्सइ मंतं सुमरंतस्स य समं गमिही ॥३३६।। पच्छा तब्भज्जाए जोणी-सूलं भविस्सए तिव्वं । तप्पेसिय दासीए वयणेणं तत्थ सो गमिही ॥३३७।। ओसारिऊण परियणमेगंते तस्स कन्न-कुहरम्मि । पीडं नियं कहिस्सइ फेडिस्सइ सो तमुंजेउं ॥३३८।। कयभोयणस्स पच्छा सिलियावसरम्मि दूरदेसिल्लो। भट्टो समागमिस्सइ तुरियकई चंडपालो त्ति ॥३३९।। इय कहिए मंतिसुओ तंबोलं दाविऊण केवलियं । तं भणइ जहा गंतुं बाहिं तुब्भे पडिक्खेह ।।३४०॥ जाव इह भोयणमहं करेमि नेमित्तिओ तओ बाहिं । गंतूण निसीयइ मंति-नंदणो वारुयं तत्तो ॥३४१।। कुमर-गिहे पेसेउं सिलियावसरस्स जाणणट्ठाए । भुजेइ सयं सो पुण गंतूणं वारुओ तत्थ ॥३४२॥ विणियत्तो भुत्तुट्टियसचिवं गरुहस्स साहए एवं। जह भुवणपालकुमरो भोत्तूणं उट्ठिओ इन्हि ॥३४३॥ चंकमणं कुणमाणो चिट्ठइ मइसागरो तओ झत्ति। कुमर-निवासाभिमुहो संचलियो वरहयारूढो॥३४४।। Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२ सिरिमुणिसुव्वयजिणिदचरियं नेमित्तियं भणावइ वारुयपासाउ जह तुममिहेव । चिट्ठज्जह खणमेगं जावय हक्कारयं एइ ।।३४५॥ नेमित्तिओ वि तं वारुयस्स वयणं तह त्ति मन्नेइ । अह वारुओ वि वच्चइ मंति-सुयस्साणुमग्गेण ।।३४६।। मइसागरो वि गंतु कुमरं आसणगयं पणमिऊण। दिन्नासणे निसीयइ अह कहइ इमं कुमारस्स ।।३४७।। भट्टो देसंतरिओ तुरियकई अज्ज तुम्ह पासम्मि । इन्हि समागमिस्सइ तो कुमरो भणइ कह एवं ।।३४८।। मंति-सुय ! तुमं जाणसि सो भणइ कहिस्समयमगंते। तो मइसागर-वज्ज कुमरो सेसं विसज्जेइ ॥३४९।। नियपासाओ तत्तो कहेइ मइसागरो पुरो तस्स । कुमरस्स जहा निसुयं केवलिय-समीवओ तेण ।।३५०।। कुमरो वि देइ सदं पुरओ मइसागरस्स तत्थ? । भणइ जहा सिर-पीडा कस्सवि कहिया मए नेय ।।३५१।। तह भुवणसिरीए विहु मह भज्जाए न मं वि मोत्तूण । अन्नस्स पुरो कहियं पिय-दासीए वि निय-सूलं ।।३५२।। एयं पि अइरहस्सं विन्नायं तेण जं असंदिद्धं । ता अन्नपि अन्नायं तस्सऽत्थि न कि वि इय भणिउं? ॥३५३।। तन्नाण-विम्हिय-मणो तो कुमरो धुणइ अत्तणो सीसं। पभणइ य मंति-पुत्तं तं केवलियं इहाणेहि ।।३५४॥ मइसागरेण भणियं तव्वयणं मिलउ ताव तइयं पि। भट्ट-समागम-विसयं पच्छा सो आणियव्बो त्ति ।।३५५।। एवं जपंताण वि मइसागर-भुवणपाल-कुमराणं । सो भट्ट-चंडपालो समागओ दार-देसम्मि ।।३५६॥ तो आगंतु कहिओ निव-तणयस्स दारवालेण । निवयमंतिसुएहिमिहो मुहं पेक्खियं तत्तो ।।३५७।। कुमरेण दारवालो तो भणिओ झत्ति मुयसु तं भट्ट । मुक्को समागओ सो कुमरं नमिउं निविट्ठो य ॥३५८ ।। कुमरस्स पुरो पढियाइं तेण पुव्वं कयाइं कव्वाइं। तो कुमरो निद्दिट्ठ अत्थे कारइ नवं कव्वं ॥३५९।। तेणेगम्मि वि अत्थे कयाइं नाणाविहाई कव्वाइं । तो तुट्ठो रायसुओ देइ पसायं बहुं तस्स ।।३६० ।। तो तं विसज्जिऊणं केवलियं देवगुत्तमाणेउं । मइसागरं निरूवइ कुमरो मइसागरो य पुणो ॥३६१।। तस्साणयण-निमित्तं निरूवए वारुयं नियं पुरिसं । सो तं गहिऊण खणेण एइ पासे कुमारस्स ॥३६२।। कय-समुचिय-पडिवत्ती तत्थ तओ देवगुत्त-केवलिओ। उवविट्ठो परिपुट्ठो कुमरेणं भुवणपालेण ॥३६३।। जह सच्चधम्म-रन्नो सुहासुहं कहसु सत्त-दिण-मज्झे। तेण कहियं पभाए तइए जामम्मि दिवसस्स ।।३६४॥ कमलसिरी नामेणं राय-कलत्तं विसूइया-वसओ। परलोगम्मि गमिस्सइ परम्भि दिवसे पुणो आसो॥३६५।। वारुयतुरयवलत्थो विच्छट्टो करिवरेण मत्तेण । दंत-मुसलेहि विद्धो पाविस्सइ जीवियविणासं ।।३६६॥ एत्तो चउत्थ-दियहे मत्ताणं करिवराण दोन्हं पि। होही जुझं तत्थ वि एगो दंताण घाएण ।।३६७।। पीडिज्जिस्सइ बहुयं घायदिणाओ य अट्ठमे दिवसे। सो वि गमिस्सइ निहणं इय भणिउं उवरए तम्मि ॥३६८॥ सो कुमरेणं भणिओ इह केण वि नज्जसे तुम नाणी । तेण भणियं न को वि हु अन्नो पुरिसत्तियं मोत्तु ॥३६९।। तो कुमरेणं भणियं तिन्नि नरा के तुमं वियाणंति? । सो भणइ तुम एक्को मंति-सुओ वारुओ तइओ ॥३७०॥ कुमरेण तओ भणियं पयासियव्वो तए न कस्सवि य । अन्नस्स पुरो अप्पा जहा महं कि पि जाणामि ।।३७१।। तो तेण देवगुत्तेण चिंतिय-नियमणम्मि एरिसयं । जह अन्नेण न कज्ज किं चि वि जाणाविएणं मे ॥३७२।। एत्तो चिय जं लाभो संपज्जस्सइ जहिच्छिओ मज्झ । तो भणियं कुमरपुरो तुम्हाएसो पमाणं मे ।।३७३।। मइसागरेण भणियं वारुयमवि वारइस्समन्नस्स । एयं कहेंतमह्र सयं पिन कहिस्समवरस्स ।।३७४।। किं तु पसिऊण अम्हं कुमार! पुच्छसु इमस्स पासम्मि । रन्नो आउपमाणं तो पुट्ठो सो कुमारेण ।।३७५।। साहेइ दोन्नि वरिसे आउक्खं अत्थि सच्चधम्मस्स। मइसागरेण पुठं राया होही इमो कुमरो ? ॥३७६।। Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊचरियं १३ तेण भणियं करिस्सइ केत्तियमत्तं पि जइ पुरिसयारं । तो नूण एस राया होइ च्चिय अन्नहा नेय।।३७७।। अह तस्स देइ कुमरो आहरणं पवर-वत्थ-संजुत्तं । मइसागरं च पभणइ नियगेहासन्नमावासं ॥३७८।। दावेह इमस्स तुमं अन्नं पि जमेस मग्गए कि पि । तं दायव्वं तुमए मज्झ वि दाऊण कहियव्वं ।।३७९।। इय भणिऊणं कुमरो विसज्जए देवगुत्तकेवलियं । मइसागरो वि सह तेण वारुयं पेसए स-गिहे ।।३८०।। कुमरेण तओ पुट्ठो मंतिसुओ किं तए इमं पुट्ठो? । कुमरस्स होइ रज्जं न वत्ति सो केवलिय-पुरिसो।।३८१।। जं मज्झ चुल्ल-पिउणो अहिगारो एस विजयधम्मस्स । मइसागरेण भणियं पुव्वं पि मए कहियमेयं ।।३८२।। तुम्हाण मग्गओ जं दुत्थं जयधम्मसंभवं अत्थि । तस्स नयरस्स गरुयं निच्चं पि हु विजयखेडस्स ।।३८३।। कुमरेण तओ भणियं चुल्ल-पिया अम्ह लोय-सुहकारी । तो तम्मि विजयवंते को मह रज्जम्मि अहिगारो?।३८४। तो भणइ मंतिपुत्तो दो वि हु ते विजयधम्म-जयधम्मा। जोग्गा रज्जस्स न होंति कुमर! सम्म मए नाया ॥३८५।। जयधम्मो न हु जोग्गो रज्जस्स निएण चेव दोसेण । सुय-दोसेण अजोग्गो जुवराया विजयधम्मो य ।।३८६।। नियपुत्तं पि न सक्कइ सिक्खविउं जो कहं स अन्नस्स । सिक्खावणं करेही अवराह-पयं कुणंतस्स ।।३८७॥ तो जइ एसो राया होइ न देसो तया न तुम्हे वि । जेण जयधम्मकुमरो इन्हि पि न तुम्ह सावेक्खो ।।३८८।। जइ पुण एयस्स पिया रज्जम्मि कहिं पि होइ ता नूणं । देसे वा सो दूरे जीयस्स वि तुम्ह संदेहो ॥३८९।। जइ वोलेउं वंछसि नियवंसं रज्जरटुमइरेण । तो होहि रज्ज-विमुहो अन्नह रज्जं सयं गिन्ह ।।३९०।। तो कुमरेणं भणियं जइ वि हु एवं तहावि अम्ह पिया। संतम्मि विजयधम्मे रज्जम्मि न मं ठवेइ त्ति ॥३९१।। अह मंति-सुओ जंपइ रज्जग्गहणम्मि जइ मणं तुज्झ । होही बद्धपइन्नं तो सेसमहं करिस्सामि ।।३९२।। सव्वं पि सुदरयरं एत्थ उवायं जहा न कस्स वि य । पायम्मि कंटओ वि हु भज्जइ सव्वं हवइ सुत्थं ।।३९३।। चित्ते पडिवन्नं वि हु वयणेण न मन्नए पुरो तस्स । मंतिसुयस्त कुमारो सलज्ज-वित्ती भुवणपालो ।।३९४।। अह कुमराणुनाओ गंतु मइसागरो सगेहम्मि । कुमराएसं सव्वं अणुट्ठए देवगुत्तम्मि ॥३९५।। तो भणइ देवगुत्तो मंति-सुनिओ य पच्छिम-दिसाए । पन्नास-जोयणेहि पिप्पलउरमत्थि वर-नयरं ।।३९६॥ तम्मि मह गोत्त-देवी निवसइ वडजक्खिणि त्ति नामेण । तहसणकज्जेणं संचलिओ सुलसगामाओ ।।३९७।। वीसहियजोयण-सयं लंघेऊणं समागओ हमिहं । तो तत्थ जामि जह सिग्धमेव तह मं विसज्जेह ।।३९८।। अह भणइ देवगुत्तं मंति-सुओ तुममिओ गओ इन्हि । केत्तियदियहेहिं पुणो इह एहिसि कहसु मह एवं ॥३९९।। तो भणइ देवगुत्तो सुहं सुहेणं इओ वयंताणं । लग्गइ पक्खो एगो एंताण वि एत्तिओ कालो ।।४००॥ तत्थत्थि सयणवग्गो सो वि य धारेइ कइवय दिणाणि । मं तत्थ चिराओ गयं वि दूरदेसाओ तो एवं ॥४०१॥ लग्गंति तिनि मासा पुणो वि एंतस्स मज्झ इह नयरे। तो मंति-सुओ दाउं बहुसंबल-वाहण-सहाए ॥४०२।। तं पेसइ तम्मि गए तिन्नि वि पुवुत्तपच्चया मिलिया। गंतूण देवगुत्तो पुणागओ भणियदियहेहिं ॥४०३॥ रायसुय-मंति पुत्तेहिं तत्थ सो गोरवेण दीसंतो। चिट्ठः आणावेउं सकुडुबं सुलसगामाओ॥४०४॥ एवं ठियस्स कालो को वि गओ भुवणपालकुमरस्स । अन्नम्मि दिणे पुरिसो समागओ विजयखेडाओ॥४०५॥ केण वि नियकज्जेणं सो मिलिओ वारुयस्स चउहट्टे । वत्ता विज्जतेणं कहियं तेणेरिसं तस्स ॥४०६।। जह विजयखेडनयरस्म संतियं सव्वमेव संवहिउं । निग्गयमासि महायणमिन्हि अन्नत्थ गमणत्थं ॥४०७॥ गंतूण विजयधम्मेण वालियं तं सयं खमावेउं । तो वारुएण भणियं महायणं किं समुच्चलियं? ॥४०८।। Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरिय ते पुरिसेण भणियं पुव्वऽवराहे न ताव वि गणइ । को विजयधम्मविहिए न वावराहा परं तेण ।। ४०९॥ दोन संप पहु कया तओ वारुओ पुणो भणइ । ते केरिसावराहा ? सो पुरिसो भणइ तो एवं ।।४१०।। जयधम्मसेवएणं एगेणं आसि एगवणियस्स । दायव्वं बहुदव्वं तो तेण धराविओ एसो ॥ ४११॥ पुरिसस समीवाओ निस्स सिरिविजयधम्म- जुवरन्नो । दावेऊणं आणाओ सत्तच हट्टमज्झमि ||४१२ ।। आणाभंग काउं अह सो जयधम्मसेवओ जंतो । आखंचिऊण धरिओ बाहाए वणिय- पुरिसेण ॥। ४१३ ।। तं कुट्टिऊण नट्ठो जयधम्मनरो कहेइ नियपहुणो । हट्टम्मि कुट्टिओ हं पुरिसेणं अमुगवणियस्स ।। ४१४।। तो जयधम्मेण नरा बहवे संपेसिया वणिय - गेहे । वणिओ भएण नट्ठो तं दट्ठ आगए पुरिसे ॥। ४१५।। तेहि पुरिसेहि नट्ठो वणिओ जाणाविओ कुमारस्स । तो तेणं भणिया ते ल्हूसेह इमस्स सव्वधणं ।। ४१६॥ । म्मिय गेहम्मिय तेहिं तओ झत्ति तारिसं विहियं । अइविहवी सो वणिओ आसि इमं दूसणं एक्कं ।। ४१७ ।। बीयं पुण जयधम्मस्स वल्लहा अस्थि भारिया एक्का । तीसे पियदासीए सुवन्न-कच्चोलयं एक्कं ।।४१८।। अहरिऊणं नीयं हृट्टे वणियस्स तस्स जेण समं । अस्थि पुरा ववहारो तीसे कुमरस्स भज्जाए || ४१९ ।। कच्चोलयस्स उर्वारं गहियं तीए वि समुचियं दव्वं वणिओ न इमं जाणइ चोराहियमेयमत्थि त्ति ।। ४२० ।। जम्हा जयधम्मकुमार-भारियाए पुरा वि गहणाई । सा मुचइ गिन्हेइ य तस्स न संका तओ जाया ।। ४२१ ।। कन्चोलए अदिट्ठे गवेसणा तस्स सव्वओ जाया । केणावि तओ कहिया कच्चोलय - चोरिया दासी ।।४२२ ।। जयधम्मस्स कुमारस्स तेण सा पुच्छिया वि अकहंती । बंधाविऊण गाढं हणाविया चम्म लट्ठीहिं ॥४२३॥ ती ओहि तीए जहट्ठियं सव्वं । कुमरेण नियं पुरिसं पट्टविरं भाणिओ वणिओ || ४२४।। चोराहियमत्थि तर गहियं कच्चोलयं कुमारस्स । दासीपासाओ तयं तुह पासे मग्गए कुमरी || ४२५।। after aओ भणियं न मए चोराहियं - नायं । तदुवरि ममाहिदव्वं बहु गहियं अत्थि दासीए || ४२६ ॥ दव्वं दाऊण तओ गिन्हह कच्चोलयं विणा दव्वं । पुण अप्पेमिन एयं गंतु आणेह तो दव्वं ॥ ४२७ ॥ तू ते पुरिसेण साहियं वणियजंपियं एयं । कुमरस्स पुरो तेण वि सिक्खविउं सो पुणो पुरिसो || ४२८ || पट्टविओ तं पण जह तं चोराहियाई गिन्हेउं । मग्गसि पुणो वि दव्वं एयं पि न मन्नसे बहुयं । । ४२९।। it is for a मह पासाओ मुहाए छुट्टिहिसि । वणिएण तओ भणियं वियारिडं गिन्हउ कुमरो ।।४३०॥ अन्नपुण नीईए विणा वि जइ गिन्हए कुमारो मं । तो ल्हूसिउं पि गिन्हउ किमेगकच्चोलगगण || ४३१ ॥ गंतूण तेण पुरिसेण एरिसे वणियजपिए कहिए । पेसित्तु बहुनरे तं वणियं ल्हूसावए कुमरो || ४ ३२ || ओवि को वि दोसो कओ कुमारेण तम्मि समयम्मि ? । तो समुदाओ जाओ सव्वेसि चेव वणियाणं ।। ४३३॥ संवहिउं नोहरिया तो ते सव्वे वि नयरबाहिम्मि । नाऊण विजयधम्मो जुवराया जाइ सयमेव ॥ ४३४ ॥ तेसि पासे वणियाण ते खमावेइ जोडिय-करग्गो । जयधम्मस्सऽवराहो तुम्भेहिं ममेस खमियव्वो ।। ४३५।। तुम्हा विभवणे एक्क्को होइ को वि अविणीओ । पुत्तो तस्स वि तुब्भे दो तिनि वि सहह अव राहे ।। ४३६।। तह तुभेहिं इमस्स वि महावराहो वि एस खमियव्वो । तो ते भ ंति वणिया जे खमिया पुव्वमवराहा ||४३७।। तुह पुत्तस्सऽम्हेहि तेसिं संखा वि नज्जए नेय । दोन्ह दिणाणं मज्झे तिन्नि विणासा इमे जाया || ४३८॥ तो जंपइ जुवराया अम्हाणं एस चेव अवराहो। तुम्हेहि ताव कहिओ जयधम्मकुमारनिम्मविओ ।।४३९ ।। इच्चाइ बहुं संभासिऊण ते वालिया तओ वणिया । जुवरन्ना सव्वे वि हु न निव्वुया तह वि चित्तम्मि ||४४० ॥ १४ Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊचरियं इय कहिए सो पुरिसो नेउं मइसागरस्स पासम्मि । पुव्वुत्तं सव्वं पि हु कहाविओ वारुएण तओ ।।४४१।। मइसागरेण नीओ सिग्धं सो भुवणपाल-पासम्मि । अक्खाविओ य सव्वं तं एगंते पुरो तस्स ।।४४२।। तो तं विसज्जिऊणं पुरिसं मइसागरेण विन्नत्तं । मज्झ वयणस्स को वि हु तुम्हाणं पच्चओ मिलइ ॥४४३।। कुमरेण तओ भणियं पुव्वं पि अपच्चओ मह न को वि । तुह जंपियम्मि होंतो संपइ जाओ पुण विसेसो॥४४४।। पुण कइवयदिवसाणं पज्जंते वसुहगामओ पुरिसो । संपत्तो मइसागर-पासम्मि कहेइ वत्तमिमं ।।४४५।। जयधम्मकुमारेणं नियवल्लह-भज्जसंतिया दासी । रूववई-नवजोव्वणजुत्ता भुत्ता हढेण तओ ।।४४६।। भज्जाए नाऊणं पट्टविया झत्ति वसुहगामम्मि । किर भुवणपालकुमरस्स संतिओ वन्नओ तत्थ ।।४४७।। इय बुद्धीए वल्लहराओ वि भणाविओ इमं तीए। मग्गं तस्स वि एयं मा जयधम्मस्स अप्पेज्जा ॥४४८॥ गुत्तगिहे रक्खेज्जह सह जयधम्मेण इह भलिस्समहं । तेण वि उज्जुत्तणओ तं तह पडिवन्नमवि अप्पं ॥४४९।। जयधम्मकुमारेणं नाऊणं तत्थ पेसिया पुरिसा । मग्गाविया य दासी तेण कयं उत्तरं एयं ।।४५०।। सा नत्थि एत्थ गामे कत्थइ अन्नत्थ तं गवेसेह । तं पुरिसेहिं गंतु कहियं जयधम्मकुमरस्स ॥४५१।। जयधम्मेणं तत्तो परिग्गहो तत्थ पेसिओ वहुओ। इय सिक्खविउं जह सा गवेसियव्वा पइगिहं पि ।।४५२।। तम्मि समग्गे गामे तुब्भेहिं तओ हवेज्ज जइ एसा । तो वल्लहरायजुयं बंधेउं तं समाणेज्जां ॥४५३।। तो गंतु वसुहगामे परिग्गहो पइगिहं गवेसेइ। तं दासिं दळूणं बंधेउं गिन्हए तत्तो ॥४५४॥ एवं कुव्वंताण वि जयधम्मनराण कि पि न हु भणियं । वल्लहराएण ठिओ मोणं काऊण सो तत्थ ॥४५५।। तो ते पुरिसा लग्गा वल्लहरायस्स बंधिउं तत्तो। सो नियसमुदायजुओ आउह हत्थो ठिओ समुहो ॥४५६।। तेसिं पुरिसाण तओ जाए जुज्झम्मि तेहिं सह तत्थ । अट्टहिं जाणेहिं जुत्तो वल्लहराओ मओ तत्तो॥४५७।। गामो वि तेहिं सव्वो ल्हूसेउ धणकर्णेहि परिमुक्को । एक्कखणद्धेण कओ तो वल्लहरायगिहिणीए ।।४५८।। एत्थ अहं पेसविओ तुम्ह समीवम्मि वत्त-कहणत्थं । तो तीसे आएसो दिज्जउ जो को वि दायव्वो ॥४५९।। सो वि मइसागरेणं नेऊणं भुवणपाल-पासम्मि । अक्खाविओ समग्गं वसुहग्गामम्मि जं वित्तं ॥४६०॥ तो कुमरेणं भणियं वल्लहरायस्स रोहिणी एत्थ । पेसेऊणं वाहणमाणा विज्जओ दुयं ताव ॥४६१।। मइसागरेण एवं सहस त्ति कयं कुमार-वयणेण । कुमरेण वि रज्ज-गहे नियचित्ते निच्छओ बद्धो ।।४६२॥ मइसागरेण सद्धि मंतेऊणं तओ उवाएहिं । सव्वो वि राय-लोओ अणुरत्तो अत्तणो विहिओ॥४६३॥ रज्जे पमाणपुरिसा जे के वि हु ताण कन्नकुहरम्मि । जयधम्माइसरूवं पवेसियं बुद्धि-जोएण ॥४६४॥ ते वि हु वंछंति मणे रज्जं कुमरस्स भुवणपालस्स । अच्चंत-विरत्तमणा जयधम्मे विजयधम्मे य ॥४६५।। न हु विजयखेडनयरे तप्पभिई भुवणपालकुमरो वि । पेसेइ नियं पुरिसं पासम्मि उ विजयधम्मस्स ।।४६६।। वसुहग्गामम्मि वि ल्हसियम्मि भणिओ न कि पि जयधम्मो । तेण परिन्नायम्मि वि जुवरन्ना विजयधम्मेण ।४६७। इय वच्चंते काले दुइज्जसंवच्छरस्स पज्जते । सिरिसच्चधम्मरन्नो देहे रोगो समुप्पन्नो ॥४६८।। लग्गा य पवरवेज्जा रन्नो देहे कुणंति तेगिच्छं । न हवइ को वि विसेसो विज्जेहिं तओ समग्गेहिं ॥४६९।। अन्नोन्नं मंतेउं पहाण-पुरिसाण अग्गओ कहियं । अम्ह असज्झो राया तो तेहिं निवारिया वेज्जा ॥४७०॥ तुम्हेहि न कहियव्वं कस्स वि पुरओ सरूवमेयं ति । एयं चिय वत्तव्वं जह राया सुदरो होही ॥४७१॥ पडिवन्नं वेज्जेहिं पहाण-पुरिसाण एरिसं वयणं । सकुडुबे वि न कस्स वि पुरओ एवं कहेंति इमे ॥४७२।। तो विजयधम्मपुरिसा सया वि जे एंति राय-पासम्मि। कज्जम्मि समुप्पन्ने ते तत्थ समागया तइया ॥४७३।। Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुणिसुव्वयजिणिदचरियं तसिं मग्गंताण वि रन्ना सह दंसण न संजायं । पृच्छति ते सरूवं रायसरीरस्स निच्चं पि ।।४७४।। पासे पहाण-पुरिसाण ते वि जपंति सुदरो होही। कइवयदिणाण मज्झे राया सिरिसच्चधम्मो त्ति ।।४७५।। वेज्जा.य एंति जंति य मज्झे पविसंति राय-पासम्मि । तेगिच्छं अकुणंता वि लोय-संतोसजणणत्थं ।।४७६।। पुरिसाण पहाणाणं वयणेणं राय-सन्निहाणम्मि । चत्तारि पंच व जणा चिट्ठति ठिया अहोरत्तं ॥४७७।। मइसागरेण पुट्ठो पुणो वि सो देवगुत्त-केवलिओ। संपइ केत्तियमाउं रन्नो सिरिसच्चधम्मस्स ।।४७८।। दसमम्मि दिणे कहिया तेण समत्ती नरेसराउस्स । मइसागरेण कहियं एवं तो भुवणपालस्स ॥४७९।। राय-पुरिसाण चित्तं नाउं सो अप्पयम्मि अणुरत्तं । चिठेइ गहिय गरिमो सुहासुहं किं पि नो वेइ ।।४८०।। मइसागरो वि एवं जाणतो चिट्ठए विहियमोणो। अन्नम्मि दिणे वेज्जा राय-समीवम्मि गंतूण ।।४८१॥ दठूण देह-चेठें तस्स तओ निग्गया बहिं एए। वड्ड-मणुस्साण पुरो रहम्मि एवं निवेएंति ॥४८२।। जह महया कट्टेणं जइ अट्ठदिणाइं जीवए राया। रिठेहि जेण नायं अम्हेहिं न चलए एयं ।।४८३॥ तयणंतरं निवेण वि तम्मि खणे चेव नियसरीरस्स। नाऊण अहरभावं आहूया ते महापुरिसा ।।४८४॥ भणिया य जहा सिग्घं आणावह विजयधम्मजुवरायं । जह तं सयमेव अहं ठवेमि निययम्मि ठाणम्मि ।।४८५॥ अह मत्थय-विणिवेसिय-हत्थेहिं इमेहि कय-पणामेहि। पडिवन्नं तं वयणं रन्नो सिरिसच्चधम्मस्स ॥४८६।। अह ते गंतूण बहिं रायाएसं लिहावयंति इमं । सिरिकोसल-नयराओ सिरिमंतो सच्चधम्म-निवो ॥४८७॥ सिरिविजयखेडनामे नयरे सिरिविजयधम्मजुवरायं । आइसइ जहा अम्हं सरीर-कारणमइ महंतं ॥४८॥ ता सिग्घं चिय तुमए रायाएसस्स दंसणाओ वि। मोत्तूण विजयखेडं भोत्तव्वं अह वसइयव्वं ॥४८९॥ जह जीवंतेण मए सह जायइ तुज्झ सण-वणिज्जं । अन्नह पूण अइगरुयं काहिसि अवरत्तयं पच्छा ।।४९०।। एसो रायाएसो नेऊणं दंसिओ नरवइस्स । वड्ड-मणुस्सेहिं तओ पसंसिउं सच्चधम्मेण ।४९१॥ भणियं जह इन्हि चिय संपेसह सिग्घ संढिमारूढं । पुरिसंकं पि इहळे खणं पि कज्जो न हु विलंबो ।।४९२।। आएसो त्ति भणित्ता पहाणपुरिसा तओ विणिक्खंता । मिलिऊण एगठाणे पारद्धा मंति एवं ।।४९३।। एयम्मि राय-वंसे चि उ आरभ जइ वि एस कमो । जं किर कणिट्ठ-भाया अहिगारी होइ रज्जस्स ।।१९४॥ राया वि सच्चधम्मो बद्धपइन्नो इमम्मि अट्टम्मि । जइ वि ह तहा वि वीमंसिऊण एयं विहेयव्वं ॥४९५।। एवं पहाण-पुरिसाण वयणमायन्निऊण वर-सचिवो। सुमई मणम्मि चितइ पूरिज्जंतो पहरिसेणं ।।४९६।। जो चेव मज्झ भावो मणम्मि सो चेव से सयाणं पि। एयाण महापुरिसाण नण जंपति तेणेवं ।। ४९७।। दिनाएसा वि सयं निवेण सिरिसच्चधम्मनामेण । तम्हा मज्झ समीहियमिह सिज्झिस्सइ असंदिद्धं ॥४९८।। इय चितिऊण जंपइ सुमई नीसेसमंतियण-तिलओ। सिरिसच्चधम्मरन्नो आएसो मत्थयस्सुवरि ॥४९९।। अम्हाण माणणिज्जो गुणवं जुवराय-विजयधम्मो वि। तह वि जहट्ठिय अत्थो भणियव्वो मंतण-ठिएहिं ।।५००॥ जइ वि हु सुसाउ अन्नं इंदिय-पल्हायणं बलकरं च । सविसमुवजीवियं तं तह वि भवे जीवियंतकरं ॥५०१॥ सुरही वि सीयलो विहु चंदण-लाही-भुयंग-कय-वेढो । जणइ अणत्थं नियना सेविज्जतो सुहत्थीहिं ।।५०२।। जइ वि सिरिविजयधम्मो सयं गुणाणं बहूण आवासो। तह वि सुय-नेह-मूढो तस्स उवेक्खेइ सो दोसे ॥५०३॥ केत्तियभेत्ते कहिमो तुम्ह पुरो तस्स संतिए दोसे । एक्काए जीहाए सव्वे सक्का न ते कहिउं ।।५०४॥ एक्कक्के तद्दोसे कहिज्जमाणम्मि मत्थए केसा । उड्ढी हवंति सहसा मोणं चि य तत्थ ता जुत्तं ॥५०५।। किं च कहिज्जइ तं वत्थु कस्सई जं न जाणए को वि। सयल-जय-विस्सुयाणं किं तद्दोसाण कहणेण ॥५०६॥ Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊ चरियं दूरम्मि ताव चिट्ठह तुब्भे जे मुणह सबमियरं पि । अन्नं पि किं पि पुच्छह जो किर जाणइ न तद्दोसे ॥५०७॥ तो तेहिं वड्ड-पुरिसेहिं जंपियं सचिव! एवमेवेयं । तुह वयणं थेवं पि हु न अन्नहा जायए नूणं ॥५०८।। अह सचिवो ते नज्जइ मझुवरोहेण कि पि मा तुब्भे । पडिवज्जिस्सह वयणं वितहं पितह त्ति भावेण ॥५०९।। तो ते वयंति सचिवं करणिज्जो चेव तुम्ह उवरोहो । किं तु समयंतरे न उण एत्थ समयम्मि कायव्वो ।।५१०।। इन्हि जहट्ठियं चिय वत्तव्वं मंतणं कुणंतेहिं । जुवराय-तणय-दोसा सयमणुया य अम्हेहिं ।।५११।। अह भणइ सुमइमंती एवं सुय-दोससिओ संतो। गुणवं पि विजयधम्मो कह जोगो होइ रज्जस्स ।।५१२।। जइ राया निरवच्चो होइ तओ तं पि ठाविमो रज्जे । न उणो संतम्मि वि भुवणपाल-कुमरे गुणनिहिम्मि ।।५१३।। वड़-मणुस्सेहिं तओ भणियं जह भुवणपाल-वरकुमरो। हक्कारिऊण इन्हिं जाणाविज्जइ इमं अटुं ।।५१४।। सुमइसचिवेण भणियं संजाओ संपयं दिणद्ध-खणो । भुत्ताणंतरमेत्था गंतुणं इय करिस्सामो ।।५१५।। काऊण मंत-निच्छ्यमिय ते सव्वे वि नियगिहेसु गया। चिर-गूढ-परोप्पर-पयडियप्पभावा सुही जाया ॥५१६।। अह तेसि वडुपुरिसाण मज्झओ तुरय-साहणाहिवई । साहणिओ नामेणं साहइ तं मंतणं सव्वं ।।५१७।। नियनंदणस्स पुरओ एगते हरिसरायनामस्स । सो भुवणपालकुमरस्स सेवओ अहिणवो तइया ।।५१८।। गंतूण तेण कहियं पुरओ कुमरस्स तक्खणे चेव । कुमरो वि हरिसरायं विसज्जिऊणं नियावासे ।।५१९॥ हक्कारावइ सिग्धं पइसागरमप्पणो समीवम्मि । तं हरिसराय-साहिय-वुत्तंतं साहए तस्स ।।५२०।। भणइ य तहा जहेयं संभाविज्जतमेव संजायं । किंतु इह पुच्छणिज्ज इमं मए तुम्ह पासम्मि ।।५२१।। जं वड्डमणुस्सेहिं सुमइमहामंतिणो इमं कहियं । जयधम्मकओ दोसो अम्हेहिं वि अस्थि अणुहूओ ।।५२२।। ता कि केणणुभूयं जयधम्मकयं ति मुणसि कि पि तुम? । मइसागरो पयंपाइ जाणतो कि पि चिट्ठामि ।।५२३।। तो आह भुवणपालो मज्झ वि साहेह किं पि जं मुणसि । सो कहइ जहा पढमं सेणाहिव-सूरनामस्स ।।५२४।। जो आसि समर-काले आरोहण-समुचिओ वर-तुरंगो। नीओ हराविऊणं तेण तओ पउमनाभस्स ।।५२५।। नामेण पउमनाभस्स संतिया रोहिणी समवरुद्धा। नीया हराविऊणं सिरियादेवि त्ति नामेण ।।५२६।। साहणियभुज्जमाणग्गामाओ विणिग्गया य जन्नत्ता। नाऊण सदेसगया गहिया जयधम्म-पुरिसेहिं ।।५२७।। तह संधि-विग्गहा हिव-सिरिहर-गिहिणी गया विजयखेडे । निय धूया सा सुरए वोल्लावणयम्मि मयमणुए ।५२८। सा विणियत्ता तत्तो एंती मग्गे समग्गमविसारं । हरिऊण सुद्धसंखा काऊण समुज्झिया तेहिं ।।५२९।। एवं चिय पडिहारंगरक्खमाइण सेसपाणं पि । कारणपुरिसाण मणे असमाही अत्थि तेहिं कओ ॥५३०।। कुमरेण तओ भणिओ मंति-सुओ एरिसं तए मज्झ । जाणतण वि कम्हा कया वि जाणावियं नेय ॥५३१।। अह मंति-सुओ जंपइ इमं न जयधम्मदूसणं स-कयं । किं तु मए स-मईए तम्मि इमे ठाविया दोसा ॥५३२।। तो आह भुवणपालो कह एवं तो कहेइ मंति-सुओ। जीसे कज्जम्मि हओ वल्लहराओ वसुहगामे ।।५३३।। सा नियभज्जा दासी तेण कया अप्पणो पिया भज्जा । तीसे भाया नामेण भद्द ओ तस्स अइदइओ ।।५३४।। आसारूढो भड-चडगरेण गरुएण परिभमइ एसो। जयधम्मकुमाराओ अविभिन्नं पासइ जणो तं ॥५३५।। सो लहइ जइ वि दव्वं बहुयं जयधम्मकुमर-पासाओ। तस्स न तह वि पहुप्पइ किंचि वि वेसापसत्तस्स ।।५३६।। निव्वासियववएसं काऊणं पेसिओ मए एक्को । पुरिसो तस्स समीवे वीसंभट्ठाणमइगरुयं ॥५३७।। जा का वि मए सिक्खा तस्स विइन्ना इओ वयंतस्स । तीए तेणेसो विप्पलोभिउं कारिओ एवं ।।५३८।। Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .१८ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं सो अम्हे च्चिय पुरिसो विणासकाले सयं न पच्चक्खो । जाओ कत्थइ निया बुद्धी वा वारिया तेण ।।५३९।। जयधम्मकुमरनामं पयासियं दोसकरण-विसयम्मि। सव्वत्थ वि तेण सयं अलक्खिएणं जणाण पुरो॥५४०।। तो आह भुवणपालो दोस-पसिद्धी सयं पि तस्सऽत्थि । अइगस्या तुमए पुण विसेसओ राय-लोयस्स ।।५४१।। इह नयरे सव्वस्स वि मणम्मि वीसामिया उवाएण। ता कि पुणो वि एसो कओ किलेसो तए एत्थ ।।५४२।। तो पभणइ मंति-सुओ तस्सवराहा नियम्मि देसम्मि। जे संजाया ते च्चिय इह नाया राय-लोएण ॥५४३।। तहि तओ वहुएहि विनाएहि न ताण होइ चित्तेसु । को वितहाभिनिवेसो जाव न जाओ नियंगे वि ।।५४४।। को वि अवयारलेसो तज्जणिओ तेण कारणेणेयं । निव सुयकयं मए जह समदुक्खा होंति ते सव्वे ।।५४५।। समदुखाणं चित्तं होइ समं पत्थुए जहा कज्जे । समसीलवसणाणं सत्थेसु कहिज्जए पीई ।।५४६।। ईहेज' कि पि काउं जं कज्ज पलहुयं व गरुयं वा । तं सवारंभेणं कायव्वं सीह-नाएण ।।५४७।। इय मइसागर-वयणं सोऊणं रंजिओ मणे कुमरो । एयं गिहे विसज्जइ कुणइ सयं भोयणाइयं ।।५४८।। कय-भोयणाइ-किच्चो मंति-सुओ कुमर-मंदिरे पत्तो। अवसरनिसन्न मेयं नमिऊण निसीयइ सठाणे ।।५४९।। विन्नवइ य तं जह रायमंदिरे किन्न गम्मए इन्हि । आह कुमरो इयाणि तइ संपत्ते गमिस्सामो ॥५५० ।। इय भणिऊण कहतरमारद्धं भुवणपालकुमरेण । तं हरिसराय-कहियं निय-चित्ते धारयंतेण ।।५५१।। कय भोयणमाईया समयम्मि गया नरिंद-गेहम्मि । सब्वे पहाण-पुरिसा नाऊण अणागयं कुमरं ।।५५२।। सिग्धं चिय तग्गेहे पुरिसं पेसंति आहवणहेउं । कुमरो वि तक्खणे च्चिय समागओ ताण पासम्मि ।।५५३।। उवविट्ठो ते पुच्छइ मउलिय-मुह-कमल-कंति-संभंतो। राय-सरीर-सरूवं साहेति तहेव ते तस्स ।।५५४।। जइ पंच सत्त व दिणे महया किच्छेण अम्ह सामित्तं । पालेइ सच्चधम्मो जहत्थ नामो महाराया ।।५५५।। उड्ढं तु मंद-उन्ने अम्हे एसो चइस्सए नूणं । देहं च रोग-संगम-दोसेण व दूसियं देवो ।।५५६।। इय अंसु-जल-कणोल्लिय-नयणाणं ताण निसुणिउं वयणं । कुमरो वि कुणइ निविडत-जल-लवे लोयणे नियए ५५७ वत्थंचलेण परमज्जिऊण नियलोयणाइं ते सव्वे । जा कि पि वत्तुकामा कुमरस्स मुहं पलोयंति ॥५५८।। ता भुवणपालकुमरो करंगुली-फुसिय-नयण-सयवत्तो। जंपइ जहा नरिंदो दूर-ठिएणं मए पणओ ॥५५९।। दो तिनि वि वाराओ मज्झम्मि सरीर-कारणस्स परं । तस्स सुहासुहभावो न जाणिउं सक्किओ को वि?।।५६०।। वेज्जा पुच्छिज्जता पुण एवं चिय सया वि मह पुरओ । साहेंता जह सिग्घं होही राया विगयरोगो ।।५६१।। अह सुमइ-मंति-पमुहेहिं जंपियं अज्ज चेव वेज्जेहिं । मुक्का नरिंद-जीविय-पच्चासा अम्ह पुरओ वि ।।५६२।। तो भणइ भुवणपालो को वि गओ राय-पेसिओ पुरिसो । एत्तो आहवणत्थं जुवरन्नो विजयधम्मस्स ।।५६३।। तो वयइ सुमइ-सचिवो अज्जं विय अम्ह पढमदिवसमुहे । रन्ना सयमाएसो दिन्नो तस्साहवणहेउं ।।५६४।। अह तं वयइ कुमारो तह कुणह जहा उवेइ सिग्धं पि । इह अम्हं चल्लपिया अह तं सचिवो पुणो भणइ ।।५६५।। एत्तो च्चिय आहूया चिट्ठह अम्हेहिं कुमर! इह तुभे । जह मंतिऊण तुम्हेहिं सह इमं कीरए कज्ज ।।५६६।। तो वेइ कुमारो संपयं पि मंतेह मंतियव्वं जं। अम्हेहि समं जम्हा न विलंब-खमं इमं कज्ज ।।५६७।। तो सुमइमहामंती पहाण-पुरिसाण पासइ मुहाइं। ते बैंति तं तुम चिय कुमरस्स कहेह अम्ह मयं ।।५६८।। अह भणइ सुमइमंती कुमार-सम्मयमिमं समग्गाण । एयाण महापुरिसाण जइ तुम होसि नरनाहो ।।५६९।। पडिसेहइ तं वयणं कुमरो पढमं गुणे पसंसंतो। चुल्लपिउणो तओ सो सुमइप्पमुहेहि सव्वेहिं ।।५७०।। Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊ चरियं १९ ।। अह पुवृत्तसुजत्तीहि पडिवोहेऊण कारिओ रज्जे । अब्भुवगमं तओ ते समुट्टिया पमुइया सव्वे ।। ५७१ ।। यासो लिहिओ जो आसी विजयधम्मजुवरन्नो । सो तेहि न पट्टविओ तहेव धरिओ दिणे पंच ।। ५७२ ।। राया पुच्छइ पासे पहाणपुरिसाण विजयधम्मस्स । आगमणं ते वि तओ बेंति जहा एइ सिग्धं पि ।। ५७३।। अन्नम्मद मिलिउं पहाणपुरिसेहि मंतियं एवं पंचासजोयणेहिं एत्तो चिट्ठ विजयधम्मो ||५७४ ।। farai fag संढियओ तो तइए दिणम्मि बच्चिहइ । नयरम्मि विजयखेडे एतस्स वि तेत्तिया दिवसा ।। ५७५ ।। या पुण दो दिवसे जइ जीवइ कह वि गरुयपुन्नेहि । तो विजयधम्मपुरिसा आमंतेउं भणिज्जंति ।। ५७६ || रन्ना अज्ज एसो दिनो इह विजयधम्ममाणेडं । रायाएसं गहिउं तो तुभे वयह निग्धं पि ५७७ ।। नयरम्मि विजयखेडे जुवरायं विजयधम्ममाणेहा । इय मंतिऊण तक्खणमेव कयंतं तह च्चेव ।। ५७८ ।। रनो पुरिसेहितो ते पुरिसा विजयधम्मजुवरन्नो । गहिउं रायाएसं पेसंति तओ पुरिसमन्नं ।। ५७९ ।। सिरिविजयधम्मपासे चिट्ठेति सयंतु तत्य सययं पि । निवसुद्धि पुच्छंता रायउलब्भं तरम्मिठिया ।। ५८० ।। ते विजयधम्मपुरिसाचिति ससंकिया निए चित्ते । जह को वि रायपुरियो महल्लओ विजयधम्मस्स ।। ५८१ ॥ पासम्म न सविओ रायाएसो समप्पिओ अम्ह । किं पिन्न समुत्तमेयं पडिहासइ अम्ह चित्तम्मि || ५८२ | नो वि वपुरिसा अम्हेहि समं न वेति सम्भावं । पासागए वि अम्हे उदासदिट्ठीए पेच्छति । ५८३ || कुमरो विभुवणपालो अम्हे दट्ठ ससंभमो पुव्वं । जह आसि तह न इन्हि उदासचित्तो ठिओ क्यइ ।। ५८४ ।। भत्तो वि चुल्लपिणो जंइन्हि अन्नहा भुवणपालो । संजाओ सो दोसो जयधम्मस्से व नीसेसो || ५८५।। तद्दोसेणं जाओ रज्जत्थी एस संपयं नूणं । जोग्गो च्चिय रज्जस्स विना एवं होहिही एवं ।। ५८६ ।। जं पुण रायाएसो समप्पिओ अम्ह व पुरिसेहि । तं सच्वधम्मवयणं अणुयत्तं तेहि कयमेवं ॥ ५८७।। ताकि एत्थ कथाए चिताए? अस्थि कि पि भवियव्वं ? । जं तं नूण भविस्सइ इय चितेउं ठिया ते वि ।। ५८८ ।। अंत-समयम्मि रन्ना आमंतेऊण नियमहापुरिसे । कुमरं च भुवणपालं तेसि सिक्खा इमा दिन्ना ।।५८९ ।। रज्जम्मि विजयधम्मो टवियन्वो एत्थ आगओ संतो । अहमिव दट्टव्वो सो तुम्हेहिं तह य कुमरेहिं ।। ५९० ।। भणिऊण पत्तो दोहर - निदाए सच्वधम्म- निवो अह तेहि विभूईए तणु-सक्कारो कओ तस्स ।। ५९१ ।। रज्जमि भुवणपालो महाविभूईए तेहि अहिसितो | अत्थाणम्मि निसन्नो पणओ सन्वेण लोएण ।। ५९२।। दिन्नो य सासणेणं रन्ना के लिय- देवगुत्तस्स । एक्को पवरग्गामो छत्तालंकार - वत्थ - जुओ || ५९३ ।। नीहरिओ नयर-बहिं हय-गय-रह- जोह - निवह बहुलाए । चउरंगिणीए सेणाए परिगओ भुवणपाल - नियो । । ५९४ ।। ते विजयधम्मपुरिसा तं तह दट्ठूण विजयखेडपुरे । चलिया वत्तं अहं तया वि रामाइलोस्स ।। ५९५ ।। तेहि पुरा जो पुरिसो पट्टविओ सुमइपमुहवयणेण । अप्पिय रायाएसो सो पत्तो विजयखेडम्मि ॥।। ५९६ ।। दंसेइ रायलेहं पुरओ जुवरायविजयधम्मस्स । सो तदंसणओ झत्ति उट्टिउं आसणवराओ ।। ५९७ ।। आणाविऊण दुइयं वरासणं तत्थ तं ठवावेउं । पंचगं पणिवायं काऊणं गिन्हइ करम्मि || ५९८ ।। उवविसि पुणरवि निवासणे तम्मि चेव तं लेहं | वित्थारिऊण वायइ सयं तओवगयलेह्त्यो |। ५९९ ।। ras सव्व विनियपरिवारस्स जह निवाएसो । कोसलनयरे सिग्धं गमणत्थं आगओ मज्झ ।। ६०० ।। अह तत्तो उट्ठेउं वियणे गंतूण नियमहापुरिसे । जयधम्मं च कुमारं हक्कारेडं पुरो तेसि ||६०१।। साइ सरीरकारणमइगाढं सच्चधम्मनरवइणो । तह नयरदेसरक्खाविसए सिक्खं च दाऊण ।। ६०२ ।। दावेऊण पयाणयभेरि तुरयम्मि आरुहेऊण | नयराओ निग्गंतु बाहितो भोयणं कुणइ || ६०३ || । Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं भोत्तूण तक्खणे च्चिय पभूयचउरंगसेन्नसंजुत्तो। कोसलनयराभिमुहो पयाइ अखलियपयाणेहिं ।।६०४।। वच्चंतस्स य मग्गे समागया तस्स सम्मुहा पुरिसा । ते कोसलनयराओ ओयरिऊणं हएहितो ॥६०५।। नमिऊण विजयधम्म कहति वियणम्मि तस्स वुत्तंतं । रन्नो मरणं रज्जे ठवणं तह भुवणपालस्स ।।६०६।। तं नियपुरिसेहितो वयणं सोऊण विजयधम्मो वि । सोयाऊरियहियओ ओयरिऊणं तुरंगाओ ॥६०७।। गंतूण रुक्खमूले महया सद्देण कुणइ अक्कंदं । तो परियणेण दिन्नो आवासो तस्स तत्थेव ।।६०८।। सो वि गणे गिन्हंतो जेट्रस्स सहोयरस्स नरवइणो। अक्कंदिऊण सुइरं नियपरिवारेण पडिसिद्धो ॥६०९।। तुन्हिक्को होऊणं महियलविणिहित्तसत्थरनिवन्नो । ठाऊण खणं परियणविन्नत्तो उट्ठिउं तत्तो ॥६१०।। गंतूण जलढाणे काऊणं मज्जणाइमयकिच्चं । आगंतुं आवासे चत्ताहारो सपरिवारो॥६११॥ तमहोरत्तं गमिउं बंधुसिणेहाणुसरणजायदुहो । परिवार-पत्थणाए बीयदिणे किं पि काऊण ।।६१२।। देहस्स उवट्ठभं दाऊण पयाणयं सपरिवारो। विणियत्तिऊण तत्तो संपत्तो विजयखेडम्मि ।।६१३॥ तत्थ वि जं करणिज्ज नायरजणदंसणाइयं किं पि । तं काऊण समग्गं तत्तो होऊण एगते ॥६१४॥ चिंतेइ कि इयाणि करणिज्जं मे पराभवगयस्स ? । अहवा मज्झ परिभवो न एस अन्नेण केणावि ॥६१५।। परिविहिओ किं तुमए सयमेव य अप्पणो कओऽभिभवो । जाणतेण वि निच्चं उवेक्खमाणेण सुयदोसे ।।६१६।। ता एत्थ रूसियव्वं नेय मए होइ कस्स विजयम्मि । अह कह वि रूसियव्वं तो नूणं अप्पणो चेव ।।६१७।। अहवा न अप्पणो वि हु रुसियव्वं किं पि जुज्जए एत्थ । भवियव्वयाणुरूवा सव्वस्स वि जायए बुद्धी ।।६१८।। ता एत्थ समाहाणं एमेवयमाणसम्मि कीरंतं । सुंदरयरमुवजायइ कएहि किं वहु वियप्पेहि ? ॥६१९।। अहवा निउणमईए चिंतिज्जतं इमंपि परिणामे । सुंदरयरं न होहि त्ति मज्झ पडिहासए चित्ते ॥६२०।। जह सच्चधम्मरन्नो मज्झ वि तह चेव आसि अइभत्तो। जो भुवणपालकुमरो सयावि नीसेसगुणनिलओ।।६२१॥ तेण जयधम्मदोसे मइसागरपरिहवाईए चित्ते । धरिउ नियपिउणो वि हु आणाभंग करेऊण ॥६२२।। मज्झ वि दक्खिन्नं उज्झिऊण जह रज्जमप्पणा गहियं । तह सो संभाविज्जइ जयधम्मस्स वि महाअसुहं ।६२३। इन्हि किं पि कुणंतो नूणं संपत्तगरुयसामत्थो । तम्मि समयम्मि काउं किं जुत्तं मज्झ हवई त्ति ? ।।६२४।। जइ समरसमारंभं करेमि सह भुवणपालनरवइणा। तह वि न जुत्तं अहवा जइ जयधम्मो हणिज्जंतो।।६२५।। कहमवि य उवेहिज्जइ तो होइ विसेसओ अजुत्तययरं । ता कीरंतं उभयं पि निव्वुइं न जणइ मणम्मि ।।६२६। तम्हा इमम्मि समए वयगहणं केवलं वि मोत्तूण । अन्नं न कि पि जुत्तं पडिहासइ मज्झ बुद्धीए ।।६२७।। इह लोगस्स वि दोसा परिचत्ता होंति दिक्खगहणेण । परलोयस्स वि कज्ज पसाहियं होइ एवं ति ।। ६२८।। इय निच्छिऊण हियए हक्कारेण कुमरजयधम्मं । तस्स कहेउं सव्वं कोसलपुरजायवुत्तंतं ॥६२९।। नियहिययाभिप्पायं साहइ जह सच्चधम्मविरहम्मि। तस्साणाचुक्कस्स य वय-गहणं चेव मह जुत्तं ।।६३०।। तो तुज्झ हियट्ठाए सिक्खवणं कपि संपयं देमि । अवहारिऊण सम्म अणुट्ठियव्वा इमा तुमए ॥६३१।। एत्तिय दियहाइं तुमं जह तहव ठिओऽऽसि कुमरभावेण । इन्हि अम्ह परोक्खे तए विणीएण होयव्वं ।।६३२।। नियपरिवारं नयरं देसं च जहा सुनीइमग्गेण । परिवालसि कायव्वं तहा तए सव्वकालंपि ।।६३३।। गंतूण कोसलपुरे पुवकए खामिऊण नियदोसे । सेवेयव्वो सययं महानरिंदो भुवणपालो ।।६३४।। इयदिन्नसयलसिक्खं जयधम्म ठाविऊण नियठाणे । लोइयदिक्खागहणं पकरेइ सयं विजयधम्मो ॥६३५।। Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१ सिवकेऊ चरियं तो जयधम्मभएणं निवासिणो विजयखेड-नयरम्मि । वणिया निहुयं निहुयं नीहरिऊणं गया सव्वे ।।६३६।। कोसलपुरम्मि तत्तो विन्नत्तो तेहि भुवणपालनिवो। नियदुत्थं तेण तओ ते भणिया कोमलगिराहिं ।।६३७॥ जह सच्चधम्मरन्ना सो देसो निययभाउणो दिन्नो । तस्स करेमि न तत्ति किरऽम्ह देसोवि होइ न सो।।६३८।। पुण विनत्तो वणिएहि तेहिं सो भुवणपाल-नरनाहो । जह अम्हे एत्थेव य नयरे इन्हि वसिस्सामो ॥६३९।। रना भणियं अम्हे न भणामो वसह नेयमावसह । जं कि पि तुम्ह रुइयं तं तुब्भे कुणह सयमेव ।।६४०।। जयधम्मो सोऊणं इयभणियं भुवणपालरायस्स । चितेइ निययचित्ते जह सो बीहेइ मह नूणं ॥६४१।। जं ल्हूसियम्मि गामे बलाहिए मारियम्मि वि न भणियं । किं वि मह सम्मुहं तेण नेय वणियाण रावाए ।६४२। गिन्हामि तस्स देसं तो हणिऊणं कमेण नीसेसं । इय निय कुविगप्पेहि पारद्धो घाइउं देसं ।।६४३।। नाऊण भुवणपालो राया वारेइ दूय-वयणेण । तं जयधम्मकुमारं सो जंपइ उज्जुयं नेय ।।६४४।। एयं पि तेण पुव्वं कस्स वि पासाओ अत्थि विनायं । जं सच्चधम्म-रन्ना नियरज्जं विजयधम्मस्स ॥६४५।। दिन्नं मरंतएणं हढेण गहियं तु भुवणपालेण। इय चिंतिऊण हियए सगव्वमिय जंपियं तेण ।।६४६।। मह पिउणो अहिगारो हढवित्तीए तए सयं गहिओ। तो तुह पासाओ अहं पि संपयं तं गहिस्सामि ।।६४७।। जयधम्मभणियमेयं गंतुं दूएण भुवणपालस्स । कहियं सव्वं तेणावि पेसियं सेन्नमइबहुयं ।।६४८।। तस्सुवरि तओ एसो दुविणयाओ ससेन्नपरिचत्तो। जयधम्मो बंधेउं सुहेण गहिओ निव-बलेण ॥६४९।। खित्तो गुत्तीए अहिलाहिआजाणुपूरिउ मुक्को । कइवयदिणाण अंते आणाए भुवणपालस्स ॥६५०।। मइसागरेण गंतु गुत्तीए कदिडऊण सो मुक्को। भणिओ य जाहि गहिऊण जीवियं नियमिओ दूरे ।।६५१।। अन्नह जइ तं नज्जसि मज्झम्मि ठिओ इमस्स देसस्स । ता नूण भुवणपालेण मारियव्बोसि दुक्खजुओ ॥६५२।। तो नट्ठो जयधम्मो पाणे गहिऊण दूरदेसम्मि । तेण वि गहिया दिक्खा पासंडीणं समीवम्मि ॥६५३।। उग्गं तवोविसेसं करेइ पंचन्ह-छन्ह-दिवसाणं । पज्जते पारेइ य जलखालिय-लुक्ख-भत्तेण ॥६५४।। जुवराय-पए ठविओ नियभाया भुवणपालराएण । नामेण विजयपालो तस्स य दिन्नो पसायएण ॥६५५।। देसो सो चेव य विजयखेडनयरस्स संतिओ सव्वो । जा पुव्वठिइ-निययासा दिन्ना विजयरायस्स ।।६५६।। सेसाण वि भाऊणं गामा दिन्ना विसेसओ बहुया। रायाणमणुन्नविउं गओ सदेसे विजयपालो ।।६५७।। नीओ य विजयसीहो सूरो वि य तेण अत्तणा सद्धि । अणुजाणावेऊणं महानरिदं भुवणपालं ।।६५८।। दिन्ना य उचियगामा तेसि दोन्हं पि तेण भाऊणं। मोत्तूण विजयसीहं रक्खत्थं विजयखेडम्मि ॥६५९।। सुरेण समं चलिओ साहेउं दुट्ठसीमसामंते । पच्छिमदिसाए पत्तो कुंडलसेले महाविसमे ॥६६०।। तक्कडयसंठिओ तेण साहिओ सबरकेउ सामंतो । गहिऊणं सव्वस्सं पुणो वि तत्थेव सो ठविओ।।६६१।। सूरेण भमतेणं कुंडलगिरि-परिसरम्मि रम्मम्मि । वेगवईनइ-तीरे नियडे घणवंसजालीए ।।६६२।। दिट्ठो लक्खणवंतो एक्को पुरिसो महीयले पडिओ। लोहमएहिं कीलेहि कोलिओ सव्वगत्तेसु ॥६६३।। नीणंतसोणिओ वण-मुहेसु करुणं कणंतओ सणियं । पुट्ठो सो सूरेणं उवसप्पेऊण करुणाए ॥६६४।। को भद्द! तुमं किं एत्थ आगओ केण तुह कयं एवं? । तेण भणियं महायस! जाली मज्झम्मि चिट्ठति ॥६६५।। दो ओसहिवलयाई खित्ताइ मए गवेसिउं ताई। आणेह तुमं सिग्धं तो पुटु तुह कहिस्सामि ।।६६६।। तो कुणइ तहा सूरो तो भणिओ तेण कीलियनरेण । सल्लुद्धरणीवलयं एयं संरोहणीवलयं ।।६६७।। Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं २२ तो घसिऊणं पढमं वलयं लाएसु सल्ल-ठाणेसु । सूरेण कयम्मि तहा उपखुडिया झत्ति ते कीला ।।६६८।। तो भणिओ बीयं पि हु घसिऊणं वणमुहेसु मे देहि । एवं कयम्मि तत्तो वणाई रूढाइं सव्वाइं ।।६६९।। सो जाओ सज्जंगो नियं सरूवं कहेइ तस्स पुरो । जह वेथडम्मि नगे नयरे सूरोदयम्मि अहं ।।६७०।। कणयधओ नामेणं खेयरराया समागओ एत्थ । विज्जा-साहणहेउं एगागी पवणवेगेण ।।६७१।। खरिदेणं दिट्ठो सपओयणगामिणा ससेन्नेण । पुव्वविरुद्धण तओ तेणाहं एरिसो विहिओ ।।६७२।। जइ तुममेत्थ न एंतो संपइ तो हं खणंतरस्सुवरि । पीडाए विहुरियंगो नियजीयं झत्ति विमुयंतो ।।६७३।। तो मज्झ तुम मित्तो परमो बंधू य अहव जणओ य । ता जं पभणसि इन्हि करेमि तं इच्छियं तुज्झ ।।६७४।। तो तेण भणियमयं अंबरयल-गामिणा तए मज्झ । नियदसण-दाणेणं धम्मं च जसं जणंतेण ।।६७५।। तिजयम्मि वि जं कि चि वि वत्थसुदुल्लहयरं तयं सव्वं । संसाहियं न एत्तो समीहियं किं पि मे अन्नं? ।।६७६।। तो कणयधओ पभणइ चिट्ठउ एमेव ताव एसट्ठो। नियनामठाण कहणेण संपयं कुणह मह सोक्खं ।। ६७७।। तो तेण तस्स कहिओ तत्थागमणावहीसवुत्तंतो । अह जोडियहत्थेणं सूरो खयरेणिम भणिओ ॥६७८।। काऊण मह पसायं वेयड्ढनगम्मि सूरुदयनयरे । पाहुणओ एहि तुमं मह जह मणनिव्वुई होइ ।।६७९।। तो भणइ सुरकूमरो अहं वसे विजयपालजवरन्नो। तेण तयाणाए विणा न जामि अन्नत्थ कत्थविय ॥६८०। तो कणयधओ जंपइ मोयाविस्सामि तस्स वि समीवे । गंतूण तुमं संपइ गरुयनिबंध विहेऊणं ।।६८१।। इय भणिउं सो खयरो गंतूणं विजयपालपासम्मि । मोयावइ तं कुमरं तस्सुवरोहेण सो मुयइ ।।६८२।। विज्जाकए विमाणे खयरेणारोविउं सपरिवारो । सुरो सपुरे नीओ जुवराया उण विजयपालो ।।६८३।। नयरम्मि विजयखेडे संपत्तो सह निएण सेन्नेण । कोसलपुरा उवणिए वालेउ आणए तत्थ ॥६८४॥ नीईए पयं पालइ कुव्वंतो जेट्ठबंधुणो भत्ति । राया वि भुवणपालो भूजइ निक्कंटयं रज्जं ॥६८५।। जाया बहवे पुत्ता छन् पि हु भाउयाण गहियकला । वेयढ्डनगे सूरो परिणइ खयराण धूयाओ ॥६८६।। कणयद्धयखरिदेण तस्स दिन्नाओ पवरविज्जाओ। बहुमाहप्पजुयाओ रणसाहेज्जं कुणंतस्स ।।६८७।। सूरेण सहाएणं नियरि पवणवेगखरिदं । निद्धाडिऊण कणयद्धएण गहिउँ पुरं तस्स ॥६८८।। दिन्नं सूरस्स करेइ रज्जमेसोवि अखलियपयावो । कोसतपुरम्मि तह विजयखेडनगरम्मि गंतूण ॥६८९।। मिलइ नियभाउयाणं कया वि विज्जाहरेहि परियरिओ । तयणुन्नाओ वच्चइ पुणो वि वियड्ढसेलम्मि।६९०। सूरोदयपुरबाहिं समागयं भुवणतुंगमणिनाहं । नाऊण नहयरपरकणयधओ पेसए पुरिसं ।।६९१।। कंचणउरम्मि नयरे आणेउं सूरनरवरं तत्थ । गंतूण सूरिपासे सयं तु निसुणेइ धम्मकहं ।।६९२।। सूरो वि खयरराया कणयद्धयपुरिससंजुओ झत्ति । तत्थागंतुं वंदइ सूरि तओ धम्म तओ सुणइ ।।६९३॥ अह पडिबुद्धो सूरो दढसम्मत्तो सुसावगो जाओ । कइवयदिणपज्जते वच्चइ अन्नत्थ सूरि वि ।।६९४।। कणयद्धयमणुन्नविउं पत्तो सूरो वि कंचणउरम्मि। सूरस्स सुओ जाओ लक्खणवंतो य सुकुमालो ॥४९५।। इय जाइ सुहं कालो ससि भुवणपालपभिईणं । जयधम्मो उग्गतवं काऊणं सद्विवाससए ॥६९६।। चम्मट्ठिसेसदेहो जाओ चंकमणसत्तिपरिहीणो। जावज्जीवं पि तओ पच्चक्खइ सव्वमाहारं ।।६९७।। पच्चक्खाणे वि ठिओ पुन्विल्ल पराभवं सरंतो सो। मासते मरिऊणं विज्जकुमारो सुरो जाओ ॥६९८।। पुन्वभवं सरिऊणं कुप्पइ तो उवरिभुवणपालस्स । सो देवो आगंतुं तस्सऽत्थाणे निसन्नस्स ।।६९९।। होऊण अदिट्टतणू पाडइ सीहासणाओ तं झत्ति । धरणियले बंधेइ य फुडतबाहाहि चोरं व ॥७००।। Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊ चरियं २३ हा हा ? किमयमेवं ? जाव भणंतो जणो समुद्रुइ। सो अत्थाणनिविट्ठो ता उट्ठ उं न सक्केइ ।।७०१।। थंभेऊणं मुक्को तेण सुरेणं जणो समग्गो वि । पेच्छतरस्स वि सो परियणस्स निहणं गओ झत्ति ।।७०२।। उत्थंभिओ तओ सो अत्थाणजणो सुरेण सव्वो वि। पकरेइ विभूईए रन्नो देहस्स सक्कारं ।।७०३।। मइसागरेण पुढो इममट्ठ देवगुत्तकेवलिओ । तेण परिभाविऊणं कहिओ जयधम्मवृत्तंतो ।।७०४।। दुक्खेण तेण मइसागरेण भणिओ पिया सुमइमंती। गिन्हामि अहं दिक्खं विरहे निवभुवणपालस्स ।।७०५।। अह सुमइमंतिणा सो महोवरोहेण नियपए ठविओ। अहिसित्तो रज्जे पुण आणेऊणं विजयपालो ।।७०६।। गहिया सयं तु दिक्खा छ8 मासम्मि विजयपालो वि । निहणं नीओ देवेण तेण पुवप्पओएण ।।७०७।। अन्ने वि विजयरायप्पमुहा तह विजयसीहपज्जंता । एएणेव कमेणं विणासिया तेण देवेण ।।७०८।। तम्मि समयम्मि पत्तो वेयड्ढनगाओ तत्थ सूरो वि। मिलणत्थं निययसहोयरस्स निवभुवणपालस्स ॥७०९।। पेक्खेइ सयलनयरं नरिंदभवणं च सोय-संतत्तं । तो पुच्छइ भइसागरमेससरूवं कहइ सव्वं ।।७१०।। तो कंदिऊण बयं सूरो खयरेसरो भणइ एवं । रायप्पहाणपुरिस जयधम्मे अणुवसंतम्मि ॥७११।। रज्जम्मि को वि अन्नो अहिसिच्चइ नेय एस मे बुद्धी । अन्नह सो सव्वस्स वि करिही वंसस्स उच्छेयं ।७१२।। तस्सोवसमोवाओ मंतिज्जउ को वि तो महापुरिसा। उवविट्ठामंतणए भणंति नियनियमभिप्पायं ।।६१३।। के वि पभणंति पूया कारिज्जइ देवयाण पइदियहं । जह ताण पभावेणं न कि पि सो सक्कए काउं ।।७१४।। अन्ने भणंति जुत्तं एवं कीरउ इमं पि तावेक्कं । होमाइसंतिकम्मं कारिज्जउ तह दुइज्जंपि ।।७१५।। एगे भणंति कीरउ एयं उभयं पि कि तु तइयंपि । दुत्थिय-दीणाणाहाइयाण दाविज्जए दाणं ।।७१६।। अवरे वयंति तिन्नि वि कीरंतु इमाइं किंतु धवलहरं। एयं परिच्चइज्जइ चिरंतण एत्थ परिचत्ते ॥७१७।। जइ पुण सो न पकुप्पइ तत्तो अन्नत्थ कत्थ वि पएसे । कारेउं पासायं ठाविज्जइ तत्थ नवराया ॥७१८।। अन्ने जंपति जहा नयरनिवेसो वि अन्न ठाणम्मि। कीरउ कोवोवसमो विसेसओ तस्स जह होइ ।।७१९।। सुन्वइ सत्थेसु वि एरिसं जहा देवया विसेसेहि । उव्वासियाइं पुव्वं नयराई कहिं चि कुविएहिं ।।७२०।। तो तन्नयरनरिंदा अन्नयरट्ठाणठवियनयरेसु । रज्जं निरुवद्दवमायरंति सुइरं निरासंका ॥७२१॥ इय एवमाइनियनियमावेसु पयासिएसु सव्वेहिं । तेहिं तओ नियभावं पभासए सूरखयरिंदो ॥७२२।। सव्वेहि वि तुब्भेहि भणियमिणं संगयं परं किंतु । एवं पि कीरमाणे जयधम्मसुरस्स हिययाओ ॥७२३।। रोसो न ओसरंतो संभाविज्जइ जओ स जणयस्स। अहिगारिणो वि रज्जं न जायमन्त्रेण संगहियं ॥७२४॥ तेणेस तस्स वंसे रज्जं काउं न देइ कस्स विय । धवलहरे नयरे वा अन्नम्मि वि कयनिवासस्स ।।७२५।। जइ ठाण-पडिबंधस्स कारणेणं हवेज्ज सो कुविओ। तो ठाण-परिच्चाए एसो कोवं परिच्चयइ ।।७२६॥ देवय-पूयाईहिं वि पडिहम्मइ नेय तस्स सामत्थं । जेणेस अनाण-तवं तिव्वं काउं सुरो जाओ ॥७२७।। तो मज्झ इमा बुद्धी कुमारजयधम्मसंतिया पडिमा । कारेउं अहिसिच्चओ रज्जे सीहासणे ठविउं ॥७२८।। अत्थाणम्मि वि मुच्चउ तं पणमेउं जणो समग्गो वि । तत्थ निसीयउ तस्स उ आणा भामिज्जए देसे ।।७२९।। छ8 मासम्मि तओ दद्दू एत्थागओ नियं पडिमं । उवसमिउं जइ जंपइ जयधम्मसुरो इमं कह वि ।।७३०।। उवसंतो मह कोवो इहिं एयम्मि रायवंसम्मि। अज्जपभिई कस्स वि उवद्दवं नो करिस्सामि ।।७३१।। तो अन्नो अहिसिच्चइ रज्जे इह कोवि होइ जइ जोग्गो। अह एवं नो जंपइ तो रज्जं वहउ एमेव ।।७३२।। Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं सेसो सव्वो वि जणो नियनियअहिगारमायरउ एगो । कीरउ पमाणपुरिसो जस्सायत्तं वहइ ।।७३३।। रायालंकारो पुण कायव्वो तीए चेव पडिमाए। सहि वि पडिवन्नं तं वयणं तह कयं च तओ ॥७३४।। सूरो वि कंचणपुरे पेसेउं खेयरे कहावेइ । कोसलपुरवुत्तंतं सयं पडिक्खेइ तत्थेव ।।७३५।। छम्मासाणं अंते जयधम्मसुरो वि देइ उवओगं । रज्जम्मि तम्मि पुणरवि तो पेच्छइ तत्थ निय पडिमं ।।७३६॥ कारिज्जति रज्जं उवसंतमणो उवेइ तो तत्थ । पच्चक्खो होऊणं सराइजणं इम भणइ॥७३७॥ कोवो मए वि मुक्को संपइ जो कोवि तुम्ह पडिहाइ । सो कुणउ एत्थ रज्ज मह पडिमं ठवह अन्नत्थ ।।७३८।। सा पइदिणं पि रन्ना पूएयव्वा य पणमियव्वा य । तस्स कुणंतस्स इमं उवद्दवं नो करिस्ससामि ।।७३९।। सव्वेहि वि पडिवन्नं जयधम्मसुरस्स तं तहावयणं । आरोविऊण हत्थे सिरम्मि तह सो पणमिओ य ।।७४०।। सट्ठाणम्मि गओ सो जयधम्मसुरो अदंसणी होउं । मइसागरपमुहेहिं रज्जकए पत्थिओ सूरो ।।७४१।। तेण निसिद्ध एयं भणियं च अहं वयं करिस्सामि । तो भुवणपालपुत्तं जेट्ठ रज्जे ठवह तुब्भे ।।७४२।। तस्साएसेण तओ तेहि सुओ भुवणपालरायस्स । रज्जम्मि भुवणसीहो अहिसित्तो गुरुविभूईए ।।७४३।। विहियं वद्धावणयं सव्वेसु वि गाभ-नगर-देसेसु । सूरो तमणुन्नविउं वेयड्ढनगे सयं पत्तो ।।७४४।। कणयद्धयस्स वत्तं कहिउं कंचणउरम्मि नयरम्मि। विक्कमसीहं नामेण विनयसुर्य ठवइ रज्जम्मि ।।७४५॥ एत्थंतरम्मि पत्तो तत्थेव य भुवणतुंगमणिनाहो । पासम्मि तस्स गहिया सूरनरिदेण तो दिक्खा ॥७४६।। सिक्खियजइ किरिओ सो बारसअंगाइं पाढिओ गुरुणा। पुव्वाणं गुणणत्थं सोऽहं एत्थागओ इन्हि ।।७४७।। एत्तो पुरओ सुरभद्दचेइए चिट्ठए समोसरिओ । सूरी वि भुवणतु गो मम धम्मगुरू सपरिवारो॥७४८।। अह हरिसवसुन्भिज्जतबहलपुलओ मुणिं पणमिऊण। सिवकेऊ जंपइ सीसनिहियकरसंपुडो एवं ।।७४९।। भयवं! महापसाओ एस कओ अज्ज मज्झ तुम्हेंहिं । जं नियचरियं कन्नंतरम्मि पक्खित्तममयं व ।।७५० ।। संपइ पुणो पसायं काऊण पयच्छ पुवडिवन्नं । पव्वज्जं पहु मह सव्वदुक्खसंदोहनिद्दलणं ।।७५१।। अह भणई सूरसाहू गुरुम्मि संते समीवदेसम्मि । दाउं परस्स दिक्खा न कप्पए अम्ह सयमेव ।।७५२।। पुण भणइ माहणसुओ सूरमुणि तेसु तस्स वि समीवे । नियगुरुणो मं दिक्खेइ जह इमो कुणसु तह सिग्धं ।।७५३।। तो भणइ सूरसाहू जइ तं नियमाइ-पिउसमीवाओ। मं भाणसि जह एयं तुब्भे दिक्खेह मह पुत्तं ।।७५४।। तो सिवकेऊ पभणइ माइ-पिईणं अहं असुहगारी । गहियम्मि वयम्मि मए भविस्सए ताण मणतुट्ठी ।।७५५।। ता मा करेह संकं मह माइ-पिईण संतियं तुब्भे । दावेह वयं सिग्धं करेह मा एत्थ विक्खेवं ।।७५६।। तो सूरमुणी पभणइ पियराणं जइ तुमंसि असुहकरो । दाहिति झत्ति सदं तुह वयगहणम्मि तो ताई ।।७५७।। तो सिवकेऊ जंपइ भयवं जं कि पि आयसह तुब्भे । तं चिय मज्झ पमाणं इय भणिऊणं मुणि नमिउं ॥७५८।। नियमंदिरम्मि वच्चइ सूरो वि मुणी समुट्ठिउं तत्तो। गंतु गुरुणो साहइ तं वुत्तंतं दियसुयस्स ।।७५९।। तयणुनाओ पच्छा नियकरणिज्जेसु वावडो होइ । सिवके वि सगेहे गंतणं गरुयविणएण ।।७६०।। पणिवइऊणं अम्मा-पिऊण चलणेसु मउलियकरग्गो। विन्नवइ जहा तुब्भे अणुजाणह मं वयग्गहणे ।।७६१।। तं पडिभणंति ताई कुविधाइं जहा तुमं न याणासि । अप्पाणं एमेव य वयगहणमणोरहं कुणसि ।।७६२।। अन्ने च्चिय ते पुरिसा जेहि वयं कीरए सुधीरेहिं । ता चिट्ठसु तुन्हिक्को कि अप्पाणं विगोवेसि ? ।।७६३।। सिवकउणा पणियं अज्ज व कल्लो व तम्मि समयम्मि । भोयणमहं करिस्सं जम्मि तुमे मं विसज्जिहिह ।७६४। Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊचरियं तो पयरेहि अवन्नाए गमियमे यस्स जंपियं एयं । तं दियहं सत्वं पि हु तो सिवके ऊ ठिओ छुहिओ ॥७६५।। बीयम्मि दिणे भणिओ पियरेहि भोयणस्स करणत्थं । सिवकेऊ तो जंपइ जइ मं मुंचह वयं गहिउ ॥७६६।। पियराइं तस्स मोणं काऊण ठिाई तो खणं एगं । अह सिवकेउं पुच्छंति ताई कि गिन्हसि वयं तं ? ॥७६७।। सो भणइ सियवडाणं पासम्मि अहं वयं गहिस्सामि । तप्पियरेहि भणियं कुविएहि तओ इमं झत्ति ॥७६८।। जइ मरसि छहाए तुमं एवं चिय संठिओ तहवि अम्हे । सुद्दाण सियवडाणं पासम्मि तुमं न मुंचामो ॥७६९।। जइ वि तुह नत्थि लज्जा भट्ठस्स तहावि लज्जिमो अम्हे । माहणकुलसंभूयसुद्दाण तुमं समप्पंता ? ॥७७०।। तो पभणइ सिवकेऊ मोत्तूणं मच्छरं वियारेह । जइ तुब्भे तो जाणह जमंतरं विप्प-सुद्दाण ।।७७१।। तो भणइ विस्सभूई सिवकउं मक्कमच्छरा अम्हे । कायव्वम्मि वियारे तो दिय-सुदंतरं कहसु ।।७७२।। तो सिवकेऊ पियरं पभणइ जंताय ! कहसु ताव तुमं । बंभणजाईमत्तं तुम्ह पमाणं किरियरहियं ।।७७३।। किरिया पमाणमहवा जइ जाई केवल च्चिय पहाणा। तो मंसासी सुरपाणगो य गो-इत्थि वहगो य ।।७७४।। माहणजाओ पुत्तो तुम्हाणं पूयणिज्जपयजुयलो। अह किरिय च्चिय पुज्जा तो जाइअसग्गहं मुयह ॥७७५।। कत्थ विय जत्थ पासह किरियं तं माहणं व सुई वा । पूएह भत्तिसारं कुविअप्पेहि किमन्नेहिं ।।७७६।। तो भणइ विस्सभई सियंबरेसुं न विज्जए किग्यिा । वेयज्झयणं संज्झाए वंदणं न्हाण-हणणाइ ।।७७७।। तो सिवकेऊ पभणइ पियरं जह जा वि सा वि तुह किरिया । किं ताय पूयणिज्जा किं वा धम्मेण संजुत्ता? ७७८। जइ ताव पढमपक्खो तो गंछय-छिपयाइ-पयइजणो । सब्वो वि पूषणिज्जो जं सो धि करेइ निय किरियं ॥७७९।। अह धम्ममई किरिया तुम्ह मया न उण किरियमेत्तं पि । तो पढम चिय धम्मो जाणिज्जउ सेय-पीओ वा। ७८०। धम्मम्मि निच्छियम्मि सत्थज्झयणाइयं अणुट्टाणं । परिभाविज्जउ सच्चं निउणमईए नियमणम्मि ।।७८१।। सो जत्थ जत्थ जायइ धम्मो तं तं पमाणमिह सव्वं । जत्थ पुण तस्स हाणी जायइ तं नूणमपमाणं ।।७८२॥ धम्मो त्ति नाममेत्तं तुन्भे जाणह न तस्स परमत्थं । एमेव परं निदह अयाणमाणा मयवसेण ॥७८३॥ तो विस्सभूइविप्पो सुयस्स वयणेहिं अइपगब्भेहि । सावट्ठ भेहि य नियमणम्मि संकाउलो जाओ ॥७८४॥ पभणइ पुत्तं अम्हे जइ जाणामो न धम्मपरमत्थं । ता अवखेहि तुम चिय जो जाणइ पुच्छियव्वो सो॥७८५।। तो सिवकेऊ पभणइ सुणेहि अक्खेमि धम्मसव्वस्सं। जं अत्थि मए निसुयं मुणिणो नाणिस्स पासम्मि ।।७८६।। एयं धम्मरहस्सं जं किर हिंसा असेसजीवाणं । थूलाण य सुहुमाण य उप्पाइज्जइ न थेवावि ॥७८७॥ अह विस्सभूइविप्पो जंपइ जह अम्ह दंसणे वि इमा । हिंसा विणिवारिज्जइ दूरं सुइ-सइ-पुराणेसु ॥७८८।। पुण सिवकेऊ पभणइ वारिज्जइ केवलं चिय वईए। तुम्हं मयम्मि हिंसा रक्खिज्जइ न उण काएण ।।७८९।। जं जन्नेसु पसूणं कीरइ घाओ बहुप्पयाराण। जो कुणइ खणद्धेण य दाहं सयलस्स नयरस्स ।।७९०।। सो बहुजीवखयकरो तप्पिज्जइ हुयवहो घयाईहिं । तह जीवाण सरूवं न नज्जए नेय हिंसाए ।।७९१।। कइविहभेया जीवा तेसिं काई व जोणि ठाणाइं । कइ इंदियाइं के सिकेसि वा केत्तियं आउं? ॥७९२।। तह कइ भेया हिंसा रक्खिज्जइ केण सा उवाएण? । इच्चाइ सरूवं तुम्ह किंचि न कहिज्जए सत्थे ।।७९३।। तं चिय कहेह तुब्भे जेण हवइ अप्पणो कुटुंबस्स। इहलोए निव्वाहो विउलो वावारविरहे वि ।।७९४।। दिज्जति माहणाणं गामागर-पट्टणाई पवराई। धवलहराइं काराविऊण वित्थिन्नतुंगाइं ।।७९५।। धण-धन्नसमिद्धाइं मुसलुक्खल-सिल-घरट्टपमुहेहिं । सव्वेहिं चिरच्छेहिं जुयाई सेज्जासणेहिं ।।७९६।। तह वाहणाइं सेज्जा-वालय पमुहाई जुत्तवसहाई। जच्चतुरंगा पल्लाणकवियआहरणसंजुत्ता ।।७९७॥ Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं ।।८०६ ।। तक्कालपसविणीओ खुराइयाओ सुखीरगावीओ । जुत्तहलाई तक्कालखेत्तखणणक्खमाई च ।। ७९८ ।। कप्पास-लोह-तिल-धेणु-हेममयगावि भूतुला पुरिसा । मयसेज्जा - भज्जापभिइयाइं एवं भणह तुभे ।।७९९ ।। लुद्धेहि धुत्तेहि परूवियाई इमाई दाणाई | saना धम्मत्थि हि मूढेहि ताई पि || ८०० ।। एएसि दिन्नाणं दायारजणस्स होउ जं कि पि । फलमसुहं व सुहं वा न तत्थ चिंता वि भेअत्थि ||८०१ || नियकज्जसिद्धिचिता एक्कच्चिय वसई तुम्ह चित्तम्मि । परमत्थओ उ तुम्ह विन कज्जसिद्धी तहा अत्थि । ८०२ । एरिसदाणाई जओ गिव्हंताणं च दितयाणं च । सोक्खं मुहुत्तमेत्तं दुक्खं तु निरंतरं पुरओ || ८०३ ।। अहं विस्भू विप्पो सवि म्हओ संकिओ सुयं भणइ । लिताण य दिताण व खणमेत्तं चि य सुहं होउं || ८०४ || पुरओ दोन्हं पि निरंतर पि उप्पज्जए महादुक्खं । एयं जं वयसि तुमं वियारिऊणं कहसु तं मे ।। ८०५ ।। featऊ आहत धणलाहकथं सुहं इह भवम्मि । गिन्हंताणं तुच्छं संपज्जइ ताय तुम्हाणं उतु निग्गुणेहिं जं गहियं परधणं विमोहेउं । तस्सणुभावेण भवे भवे य दुहिया भवह तुम्भे ।। ८०७ ।। तद्दाणदायगा पुण तस्सऽणुभावेण परभवे किं पिं । पावाणुबंधिपुन्नप्पभावओ सोक्खमणुहविरं ।। ८०८ ।। दीहरसंसारहाण भायणं ते हवंति हु वराया । तेहि जमसुद्धदाणं दिन्नमसुद्धम्मि पत्तम्मि || ८०९ || पुण विस्सभूइविप्पो पुच्छइ पुत्तं जहा तुमं वच्छ ! । दाणस्सय पत्तस्स य सुद्धिमसुद्धि च मे कहसु ।। ८१० ।। अह सिक्केऊ जंपइतं दाणं होइ ताय ! इह सुद्धं । जं सयमदुक्खियं न य जणेइ दुक्खं परस्सावि ।। ८११ ।। न कयं न य कारवियं जंकीरतं पि नेय अणुनायं । मण व या काएहि तं फासूयमेसणिज्जं च ॥ ८१२॥ वसही - वत्थं पत्तं कंबल भेसज्ज - भत्त - पाणाई । अइसयसुद्ध दाणं गिन्हंताणं च देताणं ।। ८१३ ।। गो-व सह-आसपमुहं दाणं सयमेव खुह - तिसाईहिं । होइ सदुक्खं तह परजणस्स उप्पायए दुक्ख ॥। ८१४ ॥ सिंहि पट्ट्याहिय पहगमणे कीडियाइ मलणेण । चरइ सचित्तं हरियं सपूयरं पियइ पाणीयं । । ८१५ ।। भयं यं अदुहियं पि कुणइ परदुक्खं । भूफालण- पीसण- कंडणेहिं निहणेइ पाणिगणं ।। ८१६ ।। पत्तं पिहृतं सुद्धं जं वज्जियसव्वपाववावारं । चत्तघरघरिणी विहवं विरत्तचित्तं भवसुहाओ ।। ८१७ ।। कोहो माणो माया लोभो चउरो वि निज्जिया जेण । निग्गहियाई तह इंदियाई पंच वि अइबलाई || ८१८ ।। २६ सवे व जीवे रक्खइ निय जीवियं व जत्तेण । सुहुमं पि अलियवयणं न भणइ न य गिन्हइ अदिन्नं । ८१९ | पालेइ बंभचेर संजुत्तं नवहिं बंभगुतीहि । एवंविहमुवएस देइ परस्स वि जहाजोगं || ८२० ॥ कहिय गुणाणं मज्झे एक्को वि गुणो न अत्थि तुम्हाणं । अज्ज वि एस विसेसो जं दूसह परमदोसं पि ।। ८२६ । अप्पाणं तु पसंसह दोसेहि सन्नियपि अइदूरं । सेयंवरा य एए पुत्रवत्तेहि गुणेहिं जुया ।।८२२|| जे उरस्स विकज्जे न करेंति न कारवेंति आरंभं । घर-खेत्ताईणं पुण चिट्ठउ दूरम्मि आरंभो ॥। ८२३|| सकुडुंबकए रद्धं अन्नं जं होइ इह गिहत्थेहिं । तम्भज्झाओ थेवं थेवं गिन्हंति ते भमिरं ।। ८२४ ।। तह अत्तणो निमित्तं परेहिं निप्फाइयाण गहाण | मज्झाओ मग्गेउं किं चि वि गेहं निराबाहं ॥। ८२५|| निवसति तत्थ त्तिमित्ते वि दिणे ममत्तपरिमुक्का । लद्धे वि अलद्धे वि य थुइ - अक्को से वि समचित्ता । ८२६ । एरियाणवि तुम्भे गिन्हह दोसे अविज्जमाणे वि । न मुणह दोसे गरुए वि अप्पणी चिट्टमाणे वि ।। ८२७।। इ दोपसंगाओ गुणविरहाओ दिया न य सुपत्तं । सुद्धत्तमसुद्धत्तं इय नेयं दाणपत्ताण || ८२८ ।। तो विभूइविप्पो सुयस्स वयणेहिं तेहि निउणेहिं । मुयइ मणागं पि मयं मणम्मि विम्यपरो तत्तो ॥ २९ ॥ सविसेसजायसढ्डो भइ सुयं मज्झ संपयं कहसु । जीवाईण सरूवं सिवकेऊ भणइ तो पियरं ॥। ८३०॥ Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊचरियं जइ एयं जाणेउं तुम्ह समीहा मणम्मि विप्फुरइ । तो सूरसाहुपासे मए समं एह लहु तुब्भे ।।८३१।। जह नाणदिणयरो सो संसतिमिरं हरेइ तुह सव्वं । तो भणइ विस्सभूई सुयं जहा लंघिओ सि तुमं ।।८३२।। ता कि पि भोयणं कुण इन्हि तु मए समं जह मुणिस्स । पासम्मि तस्स जामो तो पियरं भणइ सिवकेऊ ।।३३। पढम पि मए विहिया ताय पइन्ना इमा पुरा तुम्ह। जह किर वयगहणत्थं तुम्हेहि अहं अणणुनाओ॥८३४।। पाणीयं मोत्तूणं गिन्हिस्सं नेय सेसमाहारं । तो विस्सभूइविप्पो सुएण सह जाइ मुणि पासे ।।८३५।। सूर मुणी वि अणुन्नं गुरुणो गहिउं असोयसाहिस्स । तस्सेव अहे चिट्ठइ सिलानिविट्ठो तह च्चेव ।।८३६।। तो सिवकेउं दर्छ सूरमुणी भणइ भुवणतुंगपहुं । पढमं चिय गंतुणं वंदह तो सेस साह य ॥८३७।। सिवकेऊणा तह च्चिय तं वयणं सूरसाहुणो विहियं । थंभियकाओ व्व ठिओ थद्धो उण विस्सभूइदिओ ।८३८ । पच्छा आगंतूणं सूरमणि वंदिऊण सिवकेऊ । उवविठ्ठो तस्स पुरो हत्थुस्सेहं करेऊण ॥८३९।। उवविसइ विस्सभूई वि तत्थ तो जोडिऊण करजुयलं । सिवकेऊ भणइ मुणि पुरोहिओ एस मह जणओ।८४०। जीवाईण सरूवं तुम्ह समीवम्मि वंछए नाउं । तो गंभीरसरेणं सूरमुणी कहिउमाढत्तो ॥८४१।। अइवित्थरेण महया जीवाइसरूवमग्गओ तस्स । जीवाइणो पयत्था इहकहिया नव जिणिदेहि ।।८४२।। जीवा-जीवा पुन्नं पावा-सव-संवरा य निज्जरणा । बंधो मोक्खो य इमे विनायव्वा नव पयत्था ॥८४३।। इग-दु-ति-चउ-पंचिदिय-भेयाजीवा उ तत्थ पंचविहा । पढममिह बेमि इंदियनामा गिइमाणविसयाई ॥८४४॥ फासं रसणं घाणं चक्ख-सोयं च होति नामाइं। दविदिय-भाविदीयभेया दुविहं तमेक्कक्कं ॥८४५।। निम्वित्ती उवगरणं उभयं दविदियं मुणेयव्वं । बहिअंतो भएणं निव्वीत्ती वि हु दुहा नेया ।।८४६।। बहि निवित्ती सोइंदियस्स जह कन्न-सक्कुली पमुहा । तह चक्खुप्पभिईण वि निवित्ती नियनिया नेया ।८४७। अंतो निवित्ती पुण केवलि दिट्ठा अइंदिया नेया । सोइंदियस्स एसा कयं व कुसुमागिई होइ ।।८४८।। चक्खुस्स मसूरसमा घाणस्स अइमुत्तकुसुमसारिच्छा । रसणिदियस्स अंतो निवित्ती पुण खुरुप्पसमा ।।८४९।। नाणागारं फासिदियं तु वाहल्लओ य सव्वाइं। अंगुलअसंखभागं एमेव पुहत्तओ नवरं ।।८५०॥ अंगुलपुहत्तरसणं फरिसं तु सरीरवित्थडं भणियं । उवगरणं पुण नियनिय विसयग्गहणम्मि सामत्थं ।।८५१॥ जह छेयसत्ति असिणो जलणस्स व डहणसत्ति तह एयं । लद्धी तह उवओगो उभयं भाविदियं नेयं ।।८५२।। कम्मखओवसमो लद्धी तग्गयचित्तत्तणं तु उवओगो । जोयणबारसगाओ सदं सोइंदियं सुणइ ।।८५३।। रूवं पासइ चक्खू जोयणलक्खाओ साइरेगाओ । गंधं रसं च फासं जोयणनवगाओ सेसाई ।।८५४।। गिन्हति जहन्नेणं सविसयमंगुलअसंखभागाओ। चउइंदियाइं चक्खू पुण अंगुलसंखभागाओ ।।८५५।। एगिदिम्मि फासं बिइंदिए तं दुइज्जयं रसणं । तेइंदियम्मि तइयं नायव्वं होइ घाणं तु ।।८५६ ।। चउरिदिए चउत्थं चक्खू पंचिदियम्मि पंचमयं । नायव्वं सो सोइंदियमिन्हि इंदियपहू बोच्छं ।।८५७।। पुढवी-जल-जलणा-निल-तरुणो एगिदिया मुणेयव्वा। किमि-संख-जलूगा-लस-माइवहाई य बेइंदी॥८५८।। कुंथ-पिविलीय-पिसुया-जूया-उद्देहिया य तेइंदी । मच्छय-मसग-पयंगा-विच्चुय-भमराइ चउरिंदी।।८५९।। पंचिदिया य नारय-तिरिय-मणुस्सा-मरेहिं चउभेया । रयणप्पभाइ भेया सत्तविहा तत्थ नेरइया ।।८६०॥ रयणप्पह-सक्करपह-वालुयपह-पंक-धूमपहनामा । छट्ठी तमप्पहा तमतमप्पहा सत्तमी पुढवी ॥८६१।। थलयर-जलयर-नहयरभेया तिविहा हवंति तेरिच्छा । तत्थ गिलोइय-मूसग-गो-महिसाई य थलचारी ।८६२। कच्छव-मच्छा मयरा इच्चाई जलयरा बहुपयारा । हंस-वलाया-सारस-सुय-सारियपमुहनहचारी ।।८६३।। Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं नरतिविहकम्मभूमि य अकम्मभूमी य अंतरद्दीवा । भवण-वंतर-जोइ-वेमाणिया भेया चउविहा देवा ।।८६४॥ असुरा नागा विज्जू सुवन्न-अग्गीय-वाउ-थणिया य । उदही दीवदिसाविय दस भेया भवणवासीणं ।।८६५।। भूय-पिसाया जक्खा य रक्खसा किन्नरा य किं पुरिसा। महोरगा य गंधव्वा अट्टविहा वाणमंतरिया ॥८६६।। चंदा तह आइच्चा गहा चउत्था य होति नक्खत्ता। तारा जोइसिया इय पंचविहा होंति नायव्वा ॥८६७॥ कप्पोवग-कप्पाइगभेया वेमाणिया भवे दुविहा । कप्पोवगबारसहा कप्पाइग होंति दुवि भेया ।।८६८।। सोहम्मीसाण सणंकुमार-माहिद-बंभलंतगया । सुक्क-सहस्साराणय-पाणय तह आरणच्चुयया ॥८६९।। इय कप्पोवग-बारस-गेवेज्जअगुत्तरा दुहा इयरे । गेवेज्ज तत्थ तिविहा हेट्ठिम-मज्झिमुवरिमभेया ।।८७०।। पत्तेयमिमे तिविहा हेटिमहेट्ठिमगमाइभएण । हेट्ठिमहेट्ठिम १ हेट्ठिममज्झिमगं २ हेट्ठिमोवरिमं ३ ।।८७१।। मज्झिमहेट्ठिम मज्झिममज्झिमगं मज्झिमोवरिमगं च । उवरिमहेट्ठिम उवरिममज्झिमगं उवरिमोवरिमं । ८७२। विजयं च वेजयंतं जयंतमपराजियं च सव्वट्ठ। एवं विमाणभेया अणुत्तरा होंति पंचविहा ।।८७३।। पुढवि-दगागणिमारुय-एक्कक्के सत्तजोणिलक्खाओ । वणपत्तेय-अणंते दस-चोद्दस-जोणि-लक्खाओ ।।८७४।। बि-ति-चउरिदिसु दो दो चउरो चउरो य नारय-सुरेसु । तिरिएसु होंति चउरो चोद्दस-लक्खा य मणुएसु ।८७५।। इय पुढविकाइयाई पंचाणुत्तरसुरावसाणाणं । सव्वेसि जीवाणं चुलसीई जोणिलक्खाइं ।।८७६।। संजायइ एगिदिय-नेरइय-सुराण संवुडा जोणी। विगिलिंदियाण वियडा गब्भभवाणं उभयरूवा ।।८७७।। सुरनारयाण जोणी होइ अचित्ता वि मीसिया गब्भ । सेसाण तिहा जोणी सीओसिणा नारय-सुराण ॥७॥ तह गब्भयाण तेउक्काए उसिणा तिहा उ सेसाणं। मणुया पणिदितिरिया गब्भयसेसा अगब्भभवा ॥८७९।। बारस-सत्त-तिसत्तय-सत्तट्ठय-नव य अट्ठवीस व । कुलकोडिलक्खभू-जल-जलणा-निलविगलहरियाणं ॥८८०॥ अद्धत्तेरस-बारस-दस-दस य नवट्ठ-वीस-पणुवीसा-जलयर-पक्खि-चउप्पय-उर-भुयचर-देव-निरयाणं ॥८८१॥ कुलकोडिलक्खबारसनराण कुलकोडि सव्व एगत्ते । एगा कोडी सत्ताणवई लक्खाइं सड्ढाई ।।८८२॥ पुढवी-जल-जलणा-निलसरीरमंगुलअसंखभागमियं । जोयणसहस्सम हियं वणस्सईणं हवइ देहं ।।८८३॥ सामन्नणं “एयं एत्थ इयाणिं तु भन्नइ विसेसो। वणस्सइकाओ दुविहो पत्तेय-अणंतभेएण ॥८८४।। तत्थ य अणंतकाइयसरीरमंगुलअसंखतमभागे । तह वाउकाइयाण वि तेत्तिय मत्तं चिय सरीरं ॥८८५॥ तत्तो असंखगुणियं तेउसरीरं तओ असंखगुणं । दगदेहं तत्तो वि य असंखगुणियं पुढविदेहं ॥८८६॥ जोयणसहस्समहियं पत्तेयवणस्सईण विन्नेयं । तं च समुद्दाइसुवल्लिकमलनालाइनायव्वं । ८८७।। संखाईणं बेइंदियाण बारस उ ज़ोयणा देहं । मकोडयाइतेइंदियाण कोसत्तियं देहं ।।८८८।। भमराइणं चउरिंदियाण देहं तु जोयणपमाणं । पंचिंदिएसु नारयदेहं पढमाए पुढवीए ।।८८९॥ सत्त-धणु-तिनि-रयणी छ अंगुला दुगुणदुगुणमेयं पि । सेसपुढवीसु नेयं जा पंचधणुस्सया अंत ।।८९०।। तिरिएसु थलयरेसु उरगा जोयणसहस्सदीहतणू। इइ गब्भयाण माणं इयराणं जोयणपुहत्तं ॥८९१।। गब्भयचउप्पयाणं छगाउयाइं सकीरपरिमाणं। सम्मुच्छिमाण तेसिं तं जायइ गाउयपुहत्तं ।।८९२ जलचारिसु मच्छाणं सम्मुच्छिम-गब्भयाण य सरीरं । जोयण सहस्समाणं पक्खिसु दोसु वि धणु पुहत्तं ।।८९३।। कम्मा-कम्ममहीसुं उक्कोसेणं तिगाउया मणुया । गब्भभवा अंतरदीवयाउ अडधणुसया यामा ।।८९४।। सम्मुच्छिममणुयाणं सरीरमंगुलअसंखतमभागे । ते गव्भयमणुयाणं सोणिय-सुक्काइसु हवंति ।।८९५।। Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊचरियं भवणवइ-वाणमंतर-जोइसियसुराण होइ सवेसि । रयणीओ सत्ततण सोहम्मीसाणयाणं पि ।।८९६॥ एक्केक्कहाणि सेसे दु दुगे य दुगे चउक्कए चेव । गेवेज्जे रयणिदुगं अणुत्तरा एग रयणितणू ॥८९७।। बावीससत्ततिन्नि य दसवाससहस्स होइ परमठिई। भू-जल-वाउ-वणाणं जलणस्स उ तिनिहोरत्ता।।८९८।। पुढवाईया पंच वि सुहुमा वि हवंति सव्वलोयगया। अंतमुहुत्तठिईया अंगुलअस्संखभागतणू ।।८९९।। एसु वणस्सइकाओ अणंतओ चेव न उण पत्तेओ। वाहिज्जति न केणइ न वाहगा कस्स वि इमे वि ।।९००। वासा वारसअउणा पन्नअहोरत्तमासछक्कं च । बि-ति-चरिदिय-आउं संखाइसु वासबारसग ।।९०१।। पंचिदिएसु रयणाइपुढविनेरइयठिइकमाअयरा । एगं ति सत्त-दस-सत्तरे व बावीस-तेत्तीसा ।।९०२।। बीयाइपुढविछक्के मोत्तुं तेत्तीस सा जहन्नठिई । दसवाससहस्साई जहन्नठिइ होइ रयणाए ।।९०३।। तिरिएसु थलवरेसुं गन्भुन्भवचउपयाण पलियतिगं । सम्मच्छिमाण चुलसीवाससहस्सा ठिई तेसि ।।९०४।। गव्भयउरगाणं पुव्वकोडिसम्मुच्छिमाण तेवन्नं । वाससहस्सा गम्भयभुयगाण वि पुवकोडी उ ॥९०५।। सम्मुच्छिमाण तेसि वाससहस्सा हवंति वायाला । मच्छाइजलयराणं उभयाण वि पुवकोडीओ ॥९०६।। गब्भयपक्खिसु पलिया संखविभागो समुच्छिमेसु पुणो । तेसु ठिई बावत्तरिवाससहस्सा मुणेयव्वा ।।९०७।। कम्मा-कम्मगमणुया तिपलियठिइणो उ अंतरद्दीवे । पलिया संखं सठिई अंतमुहुत्ता समुच्छिमगा ।।९०८।। भवणवईणं सागरमब्भहियं होइ वणयराणं तु। पलियं ठिइ दोन्ह वि दसवाससहस्सा जहन्नठिई ॥९०९।। जोइससुराण पलियं सवासलक्खं तु पलियअडभागो । तेसि पि जहन्नठिई विमाणवासीण तेत्तीसं ।।९१०।। अयरा उक्कोसठिई जहन्नपलियं इमं तु ओहेण । भणियं भवणाईयणं इन्हि तु विसेसओ वोच्छं ।।९११।। चमरस्स ठिई अयरं बलिणोतं अहियमुरगपभिईणं । जम्माण सड्ढपलियं ऊणमुईणाण पलियदुगं ।।९१२।। अद्ध टुअद्धपंचमपलियाई चमर-बलिविहूण ठिई । नवनागाइवहणं पलियद्धं दाहिणिल्लाणं ।।९१३।। देसूणमुईणाणं पलियं अह वंतरीण पलियद्धं । चंदाण ठिई पलियं सवासलक्खं रवीणं तु ॥९१४॥ पलियं वाससहस्सऽब्भहियं पलियं गहाण एगं तु । नक्खत्ताण तयद्धं चउभागो तारगाणं तु ।।९१५।। चंदाईण चउण्हं जहन्नठिइ होइ पलियचउभागो। ताराण अट्ठभागो देवीण ठिई अओ वोच्छं ॥९१६।। पलियद्धमद्धलक्खं वासाण ठिई मयंकदेवीणं । वाससयपणगसहियं पलियद्धं भाणुदेवीणं ।।९१७।। पलियद्धमणूणऽहियं गहदेवीणं चउत्थअडभागा । अहिया उक्कोसठिई देवीणं रिक्ख-ताराणं ॥९१८॥ चउ चंदाइवहणं जहन्नठिइ होइ पलियचउभागो। तारगदेवीणं पुण नेओ पलियट्ठभागो उ ।।९१९।। दो१साहिरसत्त३साही४दह५चोइस६सत्तरे व७अयराइं। सोहम्मा जा सुक्को तदुवरि एक्केक्क मारोवे।९२०॥ जावुवरिमगेवेज्जे इगतीसं सागराइं परमठिई । विजयाइसु इगतीसं जहन्न उक्कोसतेत्तीसं ।।९२१॥ सव्वट्ठम्मि विमाणे तेत्तीसं चेव सागराइं ठिई । अजहन्नअणुक्कोसा सेसजहन्नठिई वोच्छं ।।९२२।। पलियं १ अहियंर दो अयर३ साहिया ४ सत्त५ दसय६ लंतगए । एक्केक्कवुड्ढिसेसे जातीसं नवमगेवेज्जे ।।९२३। सम्मुच्छिमतिरियपणिदिया वि अमणामणुस्स तिरियाओ। गब्भयथी-पुम-अपुमा सुर-थी-पुमसेस अ पुमाओ।९२४। इय एगिदियमाईजीवा पंचिदियावसाणा य । सव्वे वि सभेयजुया होंति पजत्ता य अपजत्ता ॥९२५।। सम्मच्छिम मणुया पुण अपजत्ता चेव ते विणस्संति । पज्जत्ती इह सत्ती ताहिं जया होंति पज्जत्ता ।।९२६।। आहार १सरीरि२दियपज्जत्ती ३आणुपाणु४भास५मणे६ । चत्तारिपंचछप्पियएगिदिय-विगल-सन्नीणं ।।९२७।। Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिदिचरियं धम्माधम्मागासा-पुग्गल कालो य पंच वि अजीवा । पढमचउअत्थिकाया पुग्गलरूवी न उण सेसा ।। ९२८ ।। धम्मो चराचराणं दव्वाणं गइ उवग्गहं कुणइ । ठाणोवग्गहकारी तेसि महम्मत्थि काओ उ ।। ९२९।। आगासं अवगास्स दायगं तं अणतयं नेयं । धमाधम्मा दोन्नि वि लोगागा सप्पमाणा उ ।।९३० ।। वन-रस-गंध-सह-फासाणं जीवियस मरणस्स । नीसासूसासाणं छायायव सुह- दुहाईणं ।। ९३१।। इंदिf जं कि पित्थु अन्नं पि अस्थि संसारे । सव्वस्स तस्सुवग्गहजणगा पोग्गलमयक्खंधा ।। ९३२।। कालो समयाइअणेयभेयभिन्न मणुस्खेत्तगओ । चोहसरज्जुपमाणम्मि पुग्गला सव्वलोगम्मि ।। ९३३ || धा सा इतिति भेया हवंति पढम तिए । परमाणु त्ति चउत्थो भेओ पुण पोग्गलाण भवे ॥ ९३४।। समय सरूवो कालो एवमजीवा हवंति चोट्सहा । नाणावरणं दंसणआवरणं वेयणीयं च ।। ९३५।। तह मोहणिज्जमाउं नामं गोयं च अंतरायं च । कम्मस्स अट्ठ वि इमा मूलप्पयडीओ नायव्वा ।। ९३६ ।। पंच- नव-दोन्नि छवीस - चउर इग सत्तरि दोन्नि-पंचेव । मूलपयडीण उत्तरपयडीओ इमाओ जह संखं ।। ९३७।। एयास मज्झाओ नेयाओ पुन - पावपयडीओ । सायं उच्चागोयं सुरनर गई आणुपुव्विदुगं ।। ९३८ ।। तह पंचियजाईपंचसरी राई अंगुवंगतिगं । संघयणं संठाणं दोन्नि वि एयाई पढमाई ।। ९३९ ।। वन्न-रस-गंध-फासा पवरा तह अगुरुलहपराधायं । ऊसासाऽऽयवउज्जोयसोहणा तह विहायगई || ९४० ॥ तसवायर पंज्जत्तं पत्तेयथिरं सुभं च सुभगं च । सुस्सरआएज्जजसं तित्ययरं चैव निम्माणं ||९४१॥ तिन्निय आऊणि तहा बायालं होंति पुन्नपयडीओ । मइ सुयओही मणपज्जवेय केवलनाणपणगस्स ।।९४२।। आवरणाई पंच निद्दाउ पंच चक्खु अच्चक्खू । ओही केवलमेसि दंसणचउगस्स आवरणं ।। ९४३।। तह असुहवेयणीयं कोहो माणो य माय- लोभो य । चउरो इमे कसाया पत्तेयं होंति चउभेया ॥ ९४४ ॥ पदम अनंता बंधी अपच्चक्खाणा य पच्चखाणस्स । आवरणा संजलणा एवं सोलस इमे होंति ।। ९४५ ।। हास - रइ- अरइ- सोगा-भयं दुगंछा य होइ छक्कमिणं । इत्थी पुरिस नपुंसगवेया तिन्नेव मिच्छत्तं ।। ९४६ ।। छवीसं पयडीओ मोहस्स इमाओ नरयआउं च । नरयगई तिरियगई तयाणुपुत्रीदुगं चेव ।। ९४७॥ एगि दियाइजाईचउगं संघयण सहनाराय । नारायमद्धनारायखीलिया तह य छेवट्ठ ||९४८ ।। संठाणं पुण नग्गोहमंडलं साइवामणं खुज्जं । हुंडं पंचम- मसुहा वन्न रसा-गंध-फासा य ।। ९४९ ।। उवधायविहायगई असुहा तह थावरं च सुहमं च । अपजत्तं साहारणमथिरं असुभं च दुभगं च ।। ९५० ।। दूसरमणएज्जं अजसकित्तिनामं च नीयगोयं च । अह दाण- लाभ-भोगो-वभोगविरियंतरायं च ।। ९५१ ।। इय सव्वाओ इमाओ वासीइ होंति पावपयडीओ । इंदियपंच कसाया चउ पाणवहो मुसावाओ ।। ९५२ ।। अदिन्नग्रहण मेहुणपरिग्गहाकाइया १ हिगरणीया २ । पाओसिय ३ परियावणि४ पाणइवाईय५ आरंभी६ ।। ९५३॥ परिगह७ मायावत्तिय मिच्छत्त९ आपच्चखाण १० दिट्ठी य११ । पुट्ठिय १२ तह पाड़च्चिय १३ समंतु णिवाइ १४ नेसत्थी १५ ।। ९५४ ।। अणभोगा २० । पउग२१ समुदाण२२ पेमा२३ दोसा २४ किरिया इरियवहिया २५ ।। ९५५ ।। surati किरिया तिन्निय जोगा य मण-वयण काया । इय बायालीसविहो कम्माणं आसवो होइ ।। ९५६ ।। सम५ गुत्ती ३ धम्मो १० अणुपेह१२ परी सहा २२ चरितं च५ । सत्तावन्नं भेया पणतिय भेयाइसंवरणे ।। ९५७ ।। अणसभेयाइतवो बारसहा तेण निज्जरा होइ । कणगावलिभेया वा अहव तवोऽणेगहा भणिओ ।। ९५८ ।। साहत्थिय १६ आणवणी १७ वियारणी १८ अणवकख १९ ३० Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवकेऊचरियं अणुभागप्पा सभेया चउव्विहो बंधो । मिच्छत्ताइहेऊ सत्तावन्नं चउरभेयं । । ९५९ ।। मोक्खो कम्माभावो संतपयाईहिं नवहिं दारेहिं । खेत्ताइभेयओ वा हसिद्धसरूवमवगमं ३१ ।। ९६० ।। जीवाइसरूवे मुणिणा सव्वम्मि सवित्रे कहिए । सो समहिगयतयत्थो पुच्छर हिंसासरूवं तं ।।९६१।। तो कही हिंसा वहा सव्वष्णुणा समक्खाया । पाणविणासो दुक्खुप्पायण मह संकिलसो य ।। ९६२।। इच्चाइस्सरूवं सवित्थरं साहए मुणी तस्स । तं सोउं पडिबुद्धो पुरोहिओ विस्सभूई वि ।। ९६३।। पडिवज्जइ सम्मत्तं नमिऊणं सूरसाहुचरणेसु । सावयवयाई गिन्हइ तस्स समी दुवाल वि ।। ९६४ । । तो उट्ठऊण पच्छा वंद सिरिभुवणतुंगमुणिनाहं । सेसे वि सव्वसाहू तेण समं सूरसाह वि ।। ९६५।। गंतूण भुवणतुंगस्स सूरिणो चरणसन्निहाणम्मि । उवविस तह कहेइ य तस्स सरूवं पुरो गुरुणो ।।९६६ ।। अह विभूपि मउलियपाणी मुणीसरं भणइ । जह एस मज्झ पुत्तो सिवकेऊ अम्ह उवयारी ।।९६७ ।। तुम्ह पपपासे आणीया जेण अज्ज इह अम्हे । संपत्ता जिणधम्मं इहपरलोए य सुहजणयं ।। ९६८ ।। एयस्स वि उवयारो अइरेण मए वि तो विहेयव्वो । मणवंछियपव्वज्जागहणे साहेज्ज करणेण ।। ९६९ ।। परमत्ता अम्हे मणिमालिमही इस्स सो जम्हा । गुरुबुद्धीए पासइ सयावि मं सुबहुविणएण ।। ९७० ।। sa aafai एसो गाहिज्जए वयं कह वि । तो नायम्मि नरिंदो कुप्पर अम्वरिनियमेण ।।९७१ ।। उत्तमवन्नति इमं पूएमि अहं इमो वि सुद्दाणं । पुत्तं नियं समप्पइ इय एवं चितिऊणं मणे । । ९७२ ।। अहं वि कुप्पइ राया कुप्पउ सहिज्जए एवं । तुम्हं पि कह वि कुप्पइ जइ एस तओ महाणत्थो ।। ९७३ ।। तो तं बोहेउ दिक्खं एयस्स दावइस्सामि । तं आह तओ सूरी इह कज्जे पा विलंबेह ||९७४ ।। थोवं चिय जं आउं एयस्स सुयस्स तुज्झ तो विप्पो । सूरि पुच्छइ जीवियपरिमाणमिमस्स साहेह ।। ९७५ ।। साहेइ त सूरी बावीसदिणाणि आउयभिमस्स । तो विस्सभूइविप्पो भइ जहा पच्चओ अम्ह ।। ९७६ ।। तुम्ह वयम्मि सम्मं करिस्सए संसयं पुण नरिंदो । कहिए वि इमम्मि तओ तप्पच्चयहेमन्नं पि ।। ९७७ ।। साह कप तव उप्पज्जइ पच्चओ जहा सिग्धं । तो कहियं सूरीहि तुम्ह गयाणं निवसमीवे ॥ ९७८ ॥ इन्हि खणंतरेण सेणावइ पेसिओ नरो एही । गहिऊण तस्स लेहं कहणत्थं विजयवत्ताण ।। ९७९ ।। अवीसंतो सो एसइ तुट्टिदाणला हत्थं । लेहं समप्पिऊणं रन्नो अह सो परिस्समओ ।। ९८० ॥ तक्काले विमरिसइइ सोउं सो पुरोहिओ झत्ति । नमिऊण सपरिवारं सूरि सिवकेउणा सहिओ ।।९८१ ।। गंतुं रनो साहइ इमम सो वि विम्यपवन्नो । पुच्छर पुरोहियं तं कज्जेणं केण तत्थ तुमं ॥ ९८२ ॥ अज्ज ओसि समवेतेसि सेयंवराण सुयसहिओ । तो तेण पसंगेणं जहट्ठियं कहइ सो रनो ।।९८३ ।। एयं कहिऊण पुरोहियम्मि मोणेण संठिए संते । विम्यपवन्नचित्ते चिट्ठते तहय नरनाहे ॥ ९८४ ॥ विन्नव दारवालो आगंतुं नरवरस्स पणमेउं । रणसीहदंडवइणो चिट्ठइ लेहहारओ दारे ।। ९८५ ।। तो विस्वयणं हसिऊण पलोइयं नरिंदेण । भणिओ य दारवालो झत्ति पवेसेह तं पुरिसं ॥ ९८६ ॥ तो दारवालमुक्को आगंतुं लेहहारओ रन्नो । नमिऊण ओट्टियाए कड्ढे अप्पए लेहं ॥ ९८७ ॥ सासाउरिहियओ पच्छा होऊण झत्ति पुहइए । पडिओ मुक्को य तहा सहस च्चिय जीवियव्वेण || ९८८ ।। तो तं समीववत्ती उट्ठेऊणं जणो समाढत्तो । संवाहेउं अंगे तो रन्ना वारिओ एवं ।। ९८९ ।। जह एसो गयजीओ उप्पाडेउं पुरस्स बाहिम्मि । नेऊण डहह एयं निवलोओ कुणइ तो एवं ।। ९९०॥ मणिमाली व नरिंदो तं लेहं वाइऊण सयमेव । परितुट्ठो झत्ति मणे रिउविजय सरूवऽवगमेण । ९९१ ।। Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिदिचरियं तह सूरिताणपच्चय संजणियविसेस गरुयपरिओसो । सहसा समुट्ठिऊणं सहपरिवारेण संचलिओ ।। ९९२ ।। पुरोहिओ विपत्तो पासे सिरिभुवणतुंग मुणिवइणो । तं पणमिऊण सविनयमुचियद्वाणम्मि उवविट्ठो । ९९३ । सूरी व तस्स साहइ नवपाउस मेहगहिरघोसेण । धम्मं जिणप्पणीयं जीवाण सुहक्क संजणयं ।। ९९४।। नारय- तिरिय - नरामरभेयमि भवे परिभमंताण | जीवाण नत्थि अन्नो धम्मं मोत्तूण सुसहाओ ।। ९९५ ।। धम्मभावेण जओ लद्धे मणुयत्तणे समाणे वि । के वि विलसति विउलं लच्छि सुरलोयसारिच्छं ।। ९९६॥ अन्ने उ अकयपुन्ना परिवणिज्जा हवंति इयराण । तहय अणुकंपणिज्जा लद्धविवेयाण केसि पि । । ९९७ ॥ अमरविमाणागारे के वि अगारे मणुन्नए गोरे । निवसंति अविसाले धवले धुव्वतधयमाले ।। ९९८ ।। अन्ने सछिद्दकड्डे पुराणतणछन्नसंकडकुडीरे । कोलबिलधूलिबहुले वसंति सीयायवो वहया ।। ९९९ ।। एगे हरिणच्छीहि हरिणकमुहीहि पीवरथणीहि । पिहुलनियबाहि किसोयरीहि रइसुहमणुहवंति ।। १००० ॥ अन्ने दुव्वन्नकुरूवकुंटकाणेण सह कलत्तेण । कलहंता नियकालं गर्मेति अइदुव्विणीएण || १००१ ॥ एगे नियच्छवि परिणिज्जियजच्चकंचणच्छाया । लंघियमयरद्धयरूवरिद्विणो नयणसुहजणया ।। १००२ || अन्ने थालीबुधयसमपन्ना बुट्टटप्परक्कन्ना । दिट्टा उब्वेयकरा सव्वकुरूवाण दिट्ठता ॥१००३ ।। एगे य देवसो वमविमलनियत्थरुरवरवत्था । अने रच्छानिवडियrप्पडपच्छाइयकडीया || १००४ ।। एगे भासुररयणाहरणोहविभूसियंगुवंगो य । अन्नेसि न संपज्जइ करंगुली लोहरक्खा वि ।। १००५ ।। एगे गलंतमयजलकवोलवरहत्थिखंधमारूढा । धरियधवलायवत्ता चलति चलचामरुप्पीला || १००६।। अन्ने परस्स पुरओ पएहिं अणुवाणहा पहावंति । तिव्वायवतवियसिरा सव्वंगगलंत सेयजला ।। १००७ ।। केसि पि सवर्णविवरं जयआइसजीवनंदमाईहिं । सहि सुंदरेहि पीणिज्जइ सेवयजहिं ।। १००८ || अन्नेसि निसियमहासूई मुहतोमरग्गतिक्खेहिं । दूभिज्जइ सुइदिवरं दुव्वयणसएहिं लोएण ।। १००९ ।। नवणी तू कोमलफासे तूलीतले विसालम्मि | संवाहिया परेहिं एगे निदं अणुहति ॥ निष्णुन्नम्म अन् केवलमेइणियले निरावरणा । परिघट्टपट्ठिपासा कुणंति निहं निराणंदा ।। १०११ । एय एवमाइ जं जं संपज्जइ कि पि चारुइयरं वा । जीवाण मुणह तं तं धम्माहम्मप्फलं सयलं ।। १०१२ ।। इय नाऊणं नरवर ! सुहमूले उज्जमं कुणह धम्मे । सव्वाहमूलं पुण पावं परिहरह दुरेण ।। १०१३ । सो धम्मो गहियव्वो वीमंसेऊण निम्मलमईए । अन्नह पुण तग्गहणे पडिज्जए कूडधम्मम्मि ।। १०१४ || १०१० ॥ ३२ अपरिक्खिदम्मे कूडे गहिए नरो वणियहट्टे । न लहइ किं चि वि कूडारओ त्ति बंधिज्जए रन्ना ।। १०१५ ।। तह कूडधम्मगहणे नरगाइसु तिक्खदुक्खलक्खाई । विसहंता कालमणतमिह भवे परिभमंति जिया ।। १०१६ ।। कस-तावच्छेएहिं की रइ कणयस्स जह किर परिक्खा । आगम देव गुरुहिं परिक्खियन्वो तहा धम्मो ।। १०१७।। बायर - सुमजियाणं हिंसा - लियवयण - चोरिया सुरयं । धणसंगो पंचन्ह वि आसवदाराण एयाण ।। १०१८ । निसिभोयगट्टाणं तिविहं तिविण जाव जीवं पि । जत्थ कहिज्जइ चाओ स आगमो जेण सो कहिओ ।। १०१९।। सो देवो पुव्वत्तागमभणियं मुणइ सद्दहइ जो उ । कुणइ सयमुवइसेइ य परस्स एसो गुरू नेओ ।। १०२०।। सोत ठासुद्ध धम्मो सुहृदायगो उ इच्चाई | सुणिऊणं नरनाहो पडिबुद्ध सावओ जाओ ।। १०२१॥ तत्तो निक्मणमहं करे मित्रकेणो विभूईए । विन्नवइ तहा सूरि जा जीवइ एस सिवकेऊ ।। १०२२।। ता तुभे हे यठायव्वं नयरबाहिरुज्जाणे । सूरीहि वि पडिवन्नं तत्ति तं निवइणो वयणं ।। १०२३।। Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुबेरदत्तचरियं २ अह तेहिं तस्स दिक्खा दिन्ना सिवकेउणो दियवरस्स । सिक्खविओ जइकिरियं सो पच्छा पाढिओ कि पि अह सो सिवकेऊ खंतिपमुहदसविहसुसाहुधम्मजुओ । पंचसमिओ तिगुत्तो जाओ साहूजहुत्तगुणो ।।१०२५।। राया वि पइदिणं चिय गंतुं सपुरोहिओ स परिवारो । वंदइ सूरि सूराइमुणिजुयं ससिवकेउं च ।।१०२६।। सो वि सिवकेउसाहू नाऊणं निययमाउयं थोवं । कुणइ विणयं मुणीणं सहइ किलेसं च काएण ।।१०२७।। नियगुरुणाणुनाओ करेइ छट्ठट्ठमाइतवकम् । आयंबिलेण पारइ पज्जत्तं भुंजइ न तं पि ॥१०२८।। तस्स कुणंतस्स इमं समइक्कंताई पनरसदिणाई । अह सो नमिउं सूरि विन्नवए उत्तमट्ठकए ।।१०२९।। आराहगो त्ति नाउं समणुन्नाओ तओ इमो गुरुणा। आहारं पच्चक्खइ चउन्विहं जावजीवाए ।।१०३०।। अह कयपच्चक्खाणं तं नाऊणं विसेसओ राया। कयवहुमाणो सपुरोहिओ वि निच्चं पि दो वारे ।।१०३१।। आगंतूणं तस्संऽतियम्मि चिट्ठइ मुहुत्तमेगेगं । सो वि सुहज्झवसाणो सत्तदिणे अणसणे ठाउं ।।१०३२।। वयपरियायं सव्वं वीसं दियहाई दोहिं अहियाइं । सम्मं अणुपालेउं परमसमाहीए संपन्नो ।।१०३३।। मरिऊण समुप्पन्नो कप्पे सोहम्मनामए देवो। पंच पलिओवमाऊ अणुभुजइ तत्थ सुरसोक्खं ।।१०३४।। तं अणुइयम्मि सूरे परलोयगयं वियाणिउं राया। अइगरुयविभूईए कारइ तद्देह-सक्कारं ।।१०३५।। राया पुरोहिओ तह सूरि पुच्छंति कत्थ उववन्नो। सिपके उमणी मरिउं अह सुयनाणम्मि उवओगं ।।१०३६।। दाऊणं सूरिवरो साहइ सव्वं जहट्ठियं तेसि । सोऊण ते वि हिट्ठा जाया धम्मम्मि दढचित्ता ॥१०३७।। तेसिं उवरोहेणं कइवि दिणे तत्थ ठाइउं सूरी। तो ते अणुम्नवेडं तत्तो अन्नत्थ विहरेइ ।।१०३८।। इय सिरिमणिसुव्वयजिणिदचरिए सिरिसिरिचंदसूरि विरइए। पढमं बीयं च भवग्गहणं समत्तं सिरिमुनिसुव्वयसामिस्स तइयभवोपढमो वीओ य भवो मुणिसुव्वयजिणवरस्स चरियम्मि । एस मए परिकहिओ अह तइय भवं पवक्खामि।।१०३९।। अत्थि इह जंबदीवे महाविदेहं ति वित्थडं वासं। सूरनरिंदो व्व अणेगसंखविजओवलद्धजसं ।।१०४०।। तस्स य पुव्वविभाए दाहिणओ नीलवंतसेलस्स। सीयासरिउत्तरओ पच्छिमओ पुव्ववणभिमुहो।।१०४१।। तह एगसेलवक्खारपव्वयाओ य पुवपविभाए । पुक्खलवइ त्ति नाम विजयं जयविस्सुयं अस्थि ।।१०४२।। तत्थ भुवणप्पसिद्धं विस्सउरं नाभ अत्थि वरनयरं । जं विस्सयस्स निम्माणनिहसपट्टो व्व पडिहाइ ।।१०४३।। रमणिज्जस्स वि सम्वत्थ जस्स नयरस्स दूसणं एक्कं । जं पढमपेच्छयाणं नयणाई मणं च तं हरइ ।।१०४४।। विस्सस्स वि कमणिज्जो तं पालइ विस्सकतनरनाहो । विस्ससइ सच्चवयणस्स जस्स वयणम्मि विस्सं पि सेवापविसंतनमंतभूरिसामंतमउलिदेसेसु । पयजुयलनहाली सहइ जस्स मणिमालिय व्व ठिया ॥१०४६।। सव्वतेउरपवरा भज्जा तस्सऽस्थि विस्सकंत त्ति । विस्सस्स वि जा कंता कंतं एगं चिय पवना ।।१०४७।। तीए सह विसयसुहं अणुहवमाणस्स तस्स नरवइणो । वच्चइ पभूयकालो अवच्चरहियस्स निच्चं पि॥१०४८।। चिंता दूमियचित्तस्स तस्स अह अन्नया मणे पुरियं । जह नयरबाहिरट्ठियकुबे रजक्खस्स इच्छामि ।।१०५९।। ओयाइयं जहा सो वंछियपुत्तं पयच्छए मज्झ । इय चितिऊण गंतुं जक्खाययणे तमच्चेइ ।।१०५०।। भणइ य जइ मे पुत्तो तुज्झ पहावेण उत्तमो होही। तोऽहं आगंतूणं तुह जत्तं कारइस्सामि ॥१०५१।। तुह संतियं च नामं तस्स करिस्सामि निययपुत्तस्स । इय जंपिऊण राया नियपाहायम्मि संपत्तो ।।१०५२।। अह अन्नया निसाए पच्छिमजामम्मि पेच्छए सुमिणे । सा घिस्सकंतदेवी कुबेरजक्ख ससिंगारं ।।१०५३।। तं दद्रु पडिबुद्धा सा सुमिणं कहइ निषइणो गंतुं । सो भणइ तुज्झ पुत्तो भविस्सए देवि ! गुणजुत्तो ।।१०५४।। Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वय जिणिदचरियं साबद्धगंठी तह त्ति पडिवज्जिऊण निववयणं । हरिसभर निव्भरंगी तयऽणुन्नाया पडिनियत्ता ॥ १०५५।। निभवणे संपत्ता अह सो सिवकेउसंतिओ जीवो । सोहम्माओ चविउं तीसे गन्भम्मि संभूओ ।। १०५६।। पुत्तत्ता सा विहु सुहंसुहेणं वहेइ तं गब्भं । संजाओ डोहलओ तइए मासम्मि अह तीसे ।। १०५७।। जह गंतू जिनमंदिरेसु पूएमि जह सहत्थेण । जिणबिंबाई सव्वाई साहुणो तहय वंदामि ।। १०५८।। freferrभपाओ ती कहिओ इमो नरवरस्स । तेण वि तीसे एसो डोहलओ पूरिओ झत्ति ।। १०५९ ।। अह पsिपुन्नमि दिने सुहेसु नक्खत्ततिहिमहत्तेसु । सो विस्सकंतदेवी पसवइ पुत्तं कमलनेत्तं ॥ १०६०।। aaras नरनाहं दासी पियवयणिया समागंतुं । वत्थाहरणेहिं इमं सम्माणइ विस्सकंतनिवो । १०६१ ।। वद्धावणं नरिंदो विस्सउरे कारवेद सव्वत्तो । कुंकुमरससित्तसमग्गमग्गभूसियपडायं च ।। १०६२।। गेहे हम्म निवद्वतोरणं गिज्जमाणमंगलयं । अप्फालियवरतूरं हरिसपणच्चंत तरुणियणं ॥ १०६३।। अक्खयवत्ताइं पुरंगणाण करयलगयाई पविसंति । कप्पियदंतुज्जलसयलतंदुलप्पयर पुन्नाई ।। १०६४।। ससिमंडलसरिसाई साहेति व ताई सहससंखाई । रायकुमारस्स अणेगचंद सहसाई जीवितं ।। १०६५ ।। फल-पत्त-कुसुम-वत्था-हरणकरा तत्थ आगया पुरिसा । वद्धाविरं नरिदं पच्चक्खा कप्परुक्ख व्व ॥ १०६६।। कुंकुमरसच्छाहिं छंडिज्जता जहिच्छमेत्थजणा । निवइनिउत्तनरेहिं निवारयंता वि सव्वंगं ।। १०६७।। देहम्मि अमायंतं बहुयत्तणओ बहिम्मि नोहरियं । सोहति उव्वहंता कुमारजम्माणुरायं च ।। १०६८ ।। तंबोल- विलेवण-कुसुमवत्थ - आहरणपमुहवत्थूहि । सम्माणइ सव्वजणं जहोचियं विस्सकंतनिव ।। १०६९॥ नाविकुसुमेहिं कारइ सुरमंदिरेसु पूयाओ । दुत्थियदीणाणाहाण देइ दाणं जहा जोगं ।।१०७० ।। इय गरुयपमोएणं समग्गनयरम्मि देसगामेसु । जायं वद्धावणयं निरंतरं जाव दहृदियहे || १०७१।। गंतूण कुणइ जत्तं कुबेरजक्खस्स नयरजणसहिओ । राया ठवेइ नामं कुबेरदत्तो त्ति पुत्तस्स ॥ १०७२ ।। पंचहि धाइहि जुओ नरिदभवणम्मि वद्धए कमसो । कुमरो कुबेरदत्तो देतो परियणमणानंदं ।। १०७३।। अह अमवासे समप्पिओ सो कलाण गहणत्थं । आयरियस्स समीवे कयसम्माणस्स नरवइणो || १०७४ ।। विएण उज्जमेण य पन्नाए गुणेण गिन्हइ कलाओ । बावतरं पि कुमरो थेवेहिं चेव दियहेहिं ।। १०७५ ।। पुण सम्माणइ राया आयरियं विउलदव्वदाणेण । कुमरो जोव्वणपत्तो रन्ना परिणाविओ तत्तो ।। १०७६ ।। कन्नाण सयं एगं महानरिदाण रूयवंतीणं । ताहि समं सो भोए भुंजतो गमइ दियहाई ।। १०७७ ।। सामंत-मंति-मंडलियपुत्तपरिवारिओ परिभमइ । उज्जाणकाणणाइसु कीलंतो विविहकीलाहिं ।। १०७८ ।। जिणमंदिरेसु वच्चइ अच्चइ जिणपुंगवाण पडिमाओ । पुव्वभवन्भासेणं अभणिज्जतो वि अत्रेण ।। १०७९ ।। चिइवंदणानिमित्तं समागए तत्थ पासिउं मुणिणो । वंदइ भत्तीए तओ पुच्छर जिणधम्मसम्भावं ।। १०८० ।। सुऊिण ते व धम्मागुगयं तह त्ति सद्दह । नियसीसं च धुणंतो धम्मपसंसं कुणइ हिट्ठो ।। १०८१ ।। एवं कमेण जाओ जिणिदधम्मम्मि सो महाकुसलो । निच्चलसम्मद्दिट्ठी करेड़ गिहिसमुचियं धम्मं ।। १०८२ ।। अह सो जुवायपर कुबेरदत्तो निवेसिओ रन्ना । मंगलउरस्स देसो कुमारभत्तीए से दिन्नो ।। १०८३ ।। नियसम्मिनित सुबुद्धिसचिवस्स नंदणो तेण । बुद्धिधणो नामेणं बालवयंसो परमभत्तो ।। १०८४ ।। चिट्ठs पासम्म ठिओ सयं नरिदस्स लद्धजसपसरो । अह अन्नया नरिंदे अत्थाणगए पभामि ।। १०८५ ।। नियपासाया समागम्मि नमिऊण निवइचलणेसु । दाहिणपासनिसने कुबेरदत्ते कुमारम्मि || १०८६ ।। ३४ Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुबेरदत्तचरियं सट्ठाणनिविट्ठ सुं समग्गसामंत-मंतिपमहेसु । विन्नत्तो पडिहारेण सीसआरोवियकरेण ।।१०८७।। जह देव ! दारदेसे कडयाउ समागओ गहियलेहो। पुरिसो चिट्ठइ रणधवलदंडनाहेण पट्टविओ ॥१०८८।। रायाएसेण तओ पवेसिओ एस दारवालेण । विहियपणामो लेहं पणामए रायचलणाणं ॥१०८९।। राया वि संभमेणं गहिऊण करेण छोडिऊण सयं । परिभावइ तं लेहं अवहियहियओ असेसं पि ॥१०९०।। सथिसिरी विस्सउरे नयरे महिमहिलतिलयभूयम्मि । सिरिविस्सकंतरन्नो स पयावक्तभुवणस्स ।।१०९१।। पयपउमाइं सिरिविजयकडयओ दंडनाहरणधवलो । विणएण पणमिऊणं धरणीयलमिलियपंचंगो ॥१०९२।। विनवइ जहा देवाएसेण अहं इहुत्तरदिसाए । परबलसीहस्सुवरि समागओ पल्लिनाहस्स ।।१०९३।। देवनिउत्तेण समं चउरंगबलेण दप्पकालिएण । सीहउरदेससीम अणेगगिरिवलयं दुपवेसं ।।१०९४।। परबलसीहो वि ममं एतं नाऊण नियबलसमेओ। देसे पविसंतेणं मए समं गिन्हए जुज्झं ।।१०९५।। ठाणे ठाणे विसमे गिरिघट्टारोहणावयरणम्मि । समसुगमभूमिभागे पलाइउं जाइ दूरम्मि ।।१०९६।। एवं जुज्झंतो सो छलेण सद्धि मए गए ताव । जा सीहउरं नयरं समागयं जोयणतिगेण ।।१०९७।। पच्छा पलाइउं सो सीहउरपुरस्स मज्झमणुपत्तो। दाराई पिहेऊणं नयरस्स ठिओ कयपयत्तो ।।१०९८।। काऊणं पायारं अहिट्ठियं बहुयजोहसहसेहि । एगेण जोयणेणं सीहउरपुरस्स बाहिम्मि ।।१०९९।। गंतूण मए गहिओ आवासो वेढियं च सव्वत्तो। तं नयरं अइविसम अगाहजलभरियपरिहाए ।।११००। वित्थिन्नाए तीसे परंते एगगाउयायामा । चिट्ठती घणकंटी खणिऊणं मूलओ एसा ॥११०१।। कड्ढाविया असेसा संजाया अम्ह कडयलोयस्स । इंधणमई व पउरं पईण पाईण जम्मसु ॥११०२॥ तिसु भाएK नयरस्स तस्स पुहई कया करयलं व । करि-तुरय-रहवराणं रणजोग्गा जोयणपमाणा ।।११०३।। उत्तरभाए गिरिवलयदुग्गम (वणसंड ? ) वड्डखड्डाहिं । विसमं च तत्थ वियरइ वणयरमणुओ वि किच्छेण ।। तत्थ वि पाययलोओ धणुद्धरो खग्गखेडयकरो य । पउरो निरूविओ जणपवेसनिक्कासरक्खट्ठा ।।११०५।। एवं कयम्मि कइवयदिणेहिं निग्गंतु निययनयराओ । सीहबलो नामेणं परबलसीहस्स लहुभाया ।।११०६।। खसरायस्स समीवे गंतूणं तस्स इच्छिउं दव्वं । उप्पाएइ भयमिणं वुच्छेए अम्ह तुम्हाणं ।।११०७।। उवरि करिस्सइ कडयं रणधवलो दंडनायगो नियमा । अम्हे तुम्हे वि दुवे मिलिउं तम्हा इयाणि पि ।।११०८।। एवं उच्छेएमो इय सोउं सो वि लोभभयवसओ। आगंतुं वेढेउं नियसव्वबलेण अम्ह बलं ।।११०९।। विसमट्ठाणम्मि टिओ उक्खंदं देइ अम्ह सेन्नम्मि । परबलसीहो वि तहा कथसंकेओ नियपुराओ ।।१११०।। निग्गंतुं रयणीए समकालं चेव देइ उक्खंदं । एवं पि पकुव्वंता अम्ह पहुप्पंति तेनेय ॥११११।। कित परं अम्हाणं कडए कणचोप्पडाण संकडयं । न लहइ जओ पविसिउं बाहि रुद्धेसु मग्गेसु ॥१११२।। सत्तट्ठयपट्ठविया जुयलीओ लेहवाहयाण मए । ताओ तुम्ह समीवे पत्ताओ कि व नो एवं ? ॥१११३।। अम्हे नहु जाणामो पडिवत्ता कावि नागया ताव। एयं च लेहवाहयजुयलं किच्छेण कडयाओ ॥१११४।। नीहारेऊणं रयणीए जामम्मि पच्छिमे छन्नं । दाऊणं वोलावयमुम्मग्गेणं च पट्टवियं ।।१११५॥ परिभाविऊण एवं करणिज्ज होइ कि पि जं उचियं । तं कायव्वं तुरियं देवेण अहं निराभा (हा) रो।।१११६।। देव ! चलणाण पुरओ विन्नत्ते संपयं तओ एयं । लेहत्थं नियहियए अवहारेउं नराहिवई ॥१११७।। तं लेहवायनरं पुच्छइ चलिओ दुइज्जओ तुह जो। सो कत्थ तेण कहियं खसरनोरखगनरेहि ।।१११८॥ Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३६ सिरिमुनिसुव्ययजिणिंदचरियं परिभमणनिउत्तेहिं रयणीए संचरेण दूराओ। नाऊणं संलविया अम्हे एवं जहा परओ ॥१११९॥ के जंति इमे पुरिसा उभा पडिखेह तेसिमुल्लावं । एयं सोऊण तओ अम्हे तुरियं चिय पलाणा ॥११२०॥ दो वि जणा पुरओ हं सो पच्छा एइ तेहिं तो मुक्को। बाणो तेण हओ सो पडिओ य मओ य महिव?।।११२१॥ तो भयसंतत्थो हं वेगेण पलाइओ विसेसेण । तं जाव समागंतुं ते विनियत्ता तओ पच्छा ॥११२२॥ अह अवगयलेहत्थो सोऊणं लेहवाहवयणं च । झत्ति कुविओ नरिदो पयाणढक्कं दयावेइ ॥११२३॥ आइसइ सव्वसामंतमंडलाहिवइपमुहनियसेन्नं । संवहणत्थं गंतुं जत्ताए अप्पणा सद्धि ११२४।। अह विन्नवइ कुमारो कुबेरदत्तो नराहिवं एवं । देव ! इमो आएसो दायव्यो मज्झ पसिऊण ।।११२५।। इय भणिऊणं लग्गो पाएसुं नरवरस्स तो कुमरो। राया वि विस्सकंतो पडिवज्जइ तं कुमरवयणं ॥११२६।। आइसइ सव्वसेन्नं कुबेरदत्तेण सह कुमारेण । आएसेण समं चि य कुमरो वि पयाणए ठाइ ॥११२७।। सेन्नपि सहरिसमणं समं कुमारेण वच्चइ समग्गं । अनुकूलसउणजणिओच्छाहमखंडप्पयाणेहिं ।।११२८।। हेसंततुरयथट्टै गज्जंतगइंदवरघडाडोवं । धुन्वंतधयवडायं चलंतरहमक्कचिक्कारं ॥११२९।। वग्गंतभिच्चवग्गं वजंतअणेगतूरसंघायं । तं वक्कवुक्करवबहिरियंबरासेसदिसियक्कं ॥११३०॥ कइवयपयाणगाणं पज्जते पभट्ठवेइ अह कुमरो। छन्नं चिय नियसेन्नं थेवंपि सदेससीमाए ॥११३१।। कारेइ वबंधं खसनरवइहेरियाण एंताणं । गंतण सयं पच्छा आवासं तत्थ गिन्हेइ ॥११३२।। थेवं चिय नियपासे सेन्नं धरिऊण वामदाहिणओ। सेसं ठावेइ बलं अदूरदेसम्मि पच्छन्नं ११३३।। तंबोलियवेसेणं गहिऊणं नागवल्लिपत्ताई। हेरियपुरिसे नियए पेसइ खसरायसेन्नम्मि ॥११३४।। कन्नम्मि कं पि सिक्खं दाऊणं ते वि जंति तत्थ तओ। पत्ता खसनरवइणो वट्टावंधस्स पुरिसेहि ।।११३५॥ न लहंति पुरो गंतुं करेंति ते उत्तरं तओ एवं । अम्हे लाहनिमित्तं चलिया खसरायसेन्नम्मि ।।११३६।। गहिऊण केत्तियाई वि पन्नाइं तेहिं तो विमुक्का ते । पत्ता खसनिवकडएभमिउं विक्कंति पन्नाई ।।११३७।। हेरंति सव्वसेन्नं भेट्टेऊणं खसस्स नरवइणो । गहिऊण अक्खराइं तस्स तओ ते नियत्तंति ॥११३८।। जति तओ तेसि चिय वट्टाबंधट्ठियाण पुरिसाण । पासम्मि समप्पंति य खसनिवदिन्नक्खराई तओ ॥११३९॥ तत्थऽक्खरेसु लिहियं जह एए अम्ह कडयमज्झम्मि। पन्नाई गहेऊणं एहिति तहा पयाहिति ॥११४०।। एएसिं तुम्हेहिं कायव्वो नो उवद्दवो तम्हा । दायव्वं वोलावयताण तहा वयंताण ॥११४१।। इय अक्खरत्थमवहारिऊण तो तेहिं ते इमं भणिया। जह तुब्भे भयरहिया गच्छह आगच्छह तहेव ।।११४२।। तो तेहि हेरिएहि कवडेण कओ निओ नरो एक्को । मंदो तं पालेउं तत्थ कयं झुपडं एक्कं ॥११४३।। तो तेण मिसेण इमे चिट्ठता तत्थ तेसिमायारं। परिभावयंति सम्म केत्तियभूमीए अत्थि गमो ॥११४४॥ सवलीवई पुरिसं करेंति नट्ट कयावि कवडेण । तस्स गवेसणहेउं भमंति ते तत्थ तो दूरं ११४५।। कइवयदियहेहि तओ नाऊण गमागमं समग्गं पि । ते कुमरहेरियनरा खसपुरिसाणं कहेऊण ।।११४६।। पन्नाणयणमिसेणं कुबेरदत्तस्स जंति पासम्मि । साहेति तस्स पुरओ पच्छन्नं सेनगमणपहं ॥११४७॥ तो वामदाहिणेसु सेन्नेसुं हेरियाण मज्झाओ। दो दो पुरिसे पेसइ कुमरो दाऊण कन्नम्मि ॥११४८॥ सिक्खवणं तह अहिनाणसंजुयं अप्पिऊण लेहं च । लेहस्स तस्स मज्झे लिहाविओ तेणिमो अत्थो॥११४९।। मग्गेण जेण ए वयंति तुम्हेहि तेण गंतव्वं । अम्हाणं तुम्हाण य अमुगे ठाणम्मि संजोओ ॥११५०॥ नियहेरियपुरिसेहिं दंसियमग्गेण संझसमयम्मि । संवहिउं संचलिओ कुबेरदत्तो निवकुमारो ॥११५१।। Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुवेरदत्तचरियं पच्छन्नो गंतुणं उभओ पासेसु वेढए पुरिसे । खसरायसंतिए ते वट्टाबंधम्मि विणिउत्ते ।। ११५२ ।। जेहिं कथमाहं ते विणा सिया सेसयाओ बंधेउं । गहिया तत्तो सह अप्पणा य संचालिया सव्वे ।। ११५३ । पुरओ नियपुरिसेहि वट्टाबंधो कराविओ तत्तो । दाहिणवामाई नियसेन्नाई मेलिऊणं च ।। ११५४ ॥ चओ पुरओ गंतुं दियहं निग्गमइगुत्तठाणम्मि । कुमरो कुबेरदत्तो रयणीए तस्स पुरिसेहि ।। ११५५ ।। उहि आणि खसनरिदचरपुरिसा । कुमरस्स अप्पिया पुच्छिया य कुमरेण ते बेंति ।। ११५६ ।। ह अम्हे पट्टविया खसनरवइणा नियाण पुरिसाण । वट्टावंधनिउत्ताण सुद्धिकरणत्थमज्जजओ ।। ११५७।। तेसि मज्झाउन कोवि आगओ तस्स सुद्धिकहणत्थं । तो अवसेरी जाया तेण निउत्ता तओ अम्हे ।। ११५८ ।। कारविया कुमरेण ते सव्वे लोहसिखलाबद्धा । पढमं रयणी पहरं गमिउं तत्थेव तो कुमरो ।।११५९ ।। चलिओ सव्वबलेणं पच्छिमजामम्मि खसनरिदस्स । आवासे गंतूणं पडिओ नी संकचित्तस्स ।। ११६०॥ बंधि संग हिओ खस नरिंदो तओ पत्तो वि । करि तुरय- कोससहिओ पलाइयं सेस सेन्न तु ।। ११६१ ॥ निए के विविणट्ठा कयाउहा जोहा । अह कुमरो पेसेउं पुरिस रणधवलपासम्म ।। ११६२ ।। tray सरूवं जह गहिओ बंधिऊण खसराया । अम्हेहि अज्ज सुत्तो रयणीए पच्छिमे जामे ।। ११६३॥ रणधवलो सोऊणं तुद्रुमणो तस्स कहगपुरिसस्स । देइ पसायं विउलं वत्थालंकारमाईयं ॥। ११६४ ॥ पेसेउ नियपुरिसं पासम्मि कुबेरदत्तकुमरस्स । मग्गावर कणचोप्पडमेवं च तहा भणावे ।। ११६५ ।। जह तुब्भे वीसत्था सयमेज्जह एत्थ चोप्पडकणं तु । पट्ठवह झत्ति तम्हा सीयइ कयं विणा तेण ।। ११६६ ।। कणचोप्पडकोट्ठओ पट्टवियाओ कुबेरदत्तेण । कुमरेणं बहुयाओ तत्तो रणधवलकडयम्मि | | ११६७।। घावयाविऊणं घाइयपुरिसाण सपरपक्खे वि । तइय दिने सो पत्तो सयं पि रणधवलपासम्म ।। ११६८ । नाऊण तओ एवं परबलसीहो मणम्मि संखुहिओ । जह संपयं भविस्सइ कोट्टवरोहो चिरकालं ।। ११६९॥ कणचोप्पडं तु सव्वं निट्ठियमम्हाण नयरमज्झम्मि । तो सयमेव मरिस्सइ छुहाए मज्झट्ठियं सव्वं ॥ ११७०॥ इस चितिऊण पेस कुबेरदत्तस्स निवकुमारस्स । पासम्मि नियं पुरिसं तस्स मुहेणं च विन्नवइ ॥ ११७१।। परबलसीहो एवं जह तुम्हे अम्ह देह अच्छलियं । तो आगंतुं अम्हे पणमामो तुम्ह पाएसु ॥ ११७२ ।। परबल सीनरेण इय विन्नत्ते कुबेरदत्तेण । कुमरेण तस्स दिन्नो हत्थो पट्ठीए सपसायं ।। ११७३॥ पडिवनं तव्वयणं सम्माणेऊण तं तओ तेण । सह नियपुरिसं पेसइ परबलसीहस्स पासम्मि ।। ११७४ ।। कुमरो कुबेरदत्तो परबलसीहो वि कुमरपुरिसस्स । काऊणं सम्माणं अइबहुयं तेण सह तत्तो ।। ११७५।। नोहरिजं नयराओ आगंतूणं कुबेरदत्तस्स । कुमरस्स पडइ पाएसु सो वि उट्ठाविडं एयं ।। ११७६॥ आलिंगइ अइगाढं दावइ उचियासणं च नियपासे । विन्नवइ मउलियकरो परबलसीहो तओ कुमरं ।। ११७७।। गिरिमज्झनिवासीणं अम्हाणं तुम्ह दंसणं दुलहं । जइ अविणयं कुणतो अहमेयं नेय तो नाह ! ॥ ११७८ ।। कह तुम्हे इह ता कह हुतं तुम्ह दंसणं अम्ह । ता अविणओ वि एसो गुणहेऊ अम्ह संजाओ ।। ११७९।। वच्च सव्वरसं पि हु मज्झ इयाणिं न को वि असमाही । तुह पयदंसणलाहस्स जेण सव्वस्स मवि थोवं ॥ इय विन्नविऊण तओ परबलसीहो समग्गमवि निययं । उग्गणइ बालवद्धं कुबेरदत्तस्स कुमरस्स ।। ११८१ ।। सीहउरनयर मज्झे कुमरं तो नेइ परमभत्तीए । सम्माणइ तत्थ गयं ढोयइ सव्वं भंडारं ॥ ११८२ ॥ मणि-मोत्तिय रुप्प - सुवन्न - कंस-दूसाइयं तओ तस्स । कुमरो वि तं समग्गं गहिऊणं तस्स तं नयरं ।। १९८३ ।। देइ पसाएण पुणो देसेण समन्नियं समग्गेण । वत्थाहरणाईहिं य सम्माऊण अइवहुयं ।। ११८४॥ ३७ Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३८ सिरिमुनिसुध्वयजिणिदचरियं तिनिदिणे पाहुणओ होऊणं तस्स चेव तम्मि पुरे। निग्गच्छइ अह कुमरो परबलसीहेण सह तत्तो॥११८५।। वच्चइ खसनरवइणो देसाभिमुहो समग्गसेनजुओ। तो खसरन्ना कुमरो परबलसीहस्स पासाओ ।।११८६।। विनाविओ जहा मे उवरि पसायं गुरुं करेऊण। देसो न ल्हूसियव्वो मज्झ अहं सेवओ तुम्ह ॥११८७।। आगंतुं मम नयरे खसउरनामम्मि होह पाहुणया । जेण अहंपि समग्गं तुम्ह समप्पेमि नियकोसं ॥११८८।। परबलसीहेण तओ विन्नत्तं सव्वमेव कुमरस्स । एयं तहं त्ति तेण वि कुबेरदत्तेण पडिवन्नं ।।११८९।। संकलबंधाओ तओ सपरियगो खसनरेसरो मुक्को। तेण वि आगंतूणं विणएणं पणमिओ कुमरो।।११९०।। कुमरेण वि नियहत्थो ठविओ हिट्ठण तस्स पट्टीए । दिन्नासणो निसन्नो अह सो कुमरस्स आसन्नो ।।११९१।। विनवइ जोडियकरो अवराहो एस मज्झ गरु वि । तुम्हे हिं एक्कवारं सुपसन्नमणेहि खमियव्वो ॥११९२।। अवराहविरहियाण वि तुम्ह मए जेण एरिसं विहियं । सोहं सरीरनिग्गहजोग्गो एमेव परिमुक्को ।।११९३।। तुम्हेहि गरुययाए निययाए तह वि अज्जपभिज्ञतो। आएसकरो तुम्हें संदेहो इह न कायव्वो ॥११९४॥ कुमरेण तओ भणियं कम्मवसेणं कथावि गरुयावि । मुझंति पकुव्वता कज्जाइं निउणमइणो वि ।।११९५।। अवराहज्जियाणं खमिज्जए जं न कि पितं चोज्जं । कयदोसस्स समत्थो जं खमइ गुणो स विन्नेओ ।।११९६॥ इय भणिऊणं तत्तो कुबेरदत्तेण निवकुमारण। आइट्ठा नियपुरिसा कारविओ मज्जणं तेहिं ।।११९७।। खसराया वत्थाई परिहावेऊण कुमरपासम्मि । आणिओ तेण समं सो भुत्तो गोरवेण तओ ॥११९८।। लद्धविलेवणतंबोलकुसुमसम्माणजणियमणहरिसो। सिलियावसरम्मि खणं ठाऊणं समुचियकहाए ॥२२९९।। कुमरेण अणुनाओ तेणं चिय दावियम्मि आवासे । गंतूण सो पसुत्ता खणंतरे पुण वि उट्ठ उं ।।१२००।। पासे कुबेरदत्तस्स एइ तं पुच्छिऊण निथपुरिसे। दोन्नि उ सिखविऊणं खसउरनयरम्मि पेसेइ १२०१।। गंतूण तेहि कहियं खसनरवइणो अमच्चमाईणं । जं खसराया मुक्को कुमरेण महापसाएण ॥१२०२।। तो तुम्हेहि न संका कायव्वा का वि इयरलोओ वि। सब्बो पलायमाणो निवारियव्वो पयत्तेण ।।१२०३।। कायव्वं सव्वं चिय पवणं कुमरस्स जेण पाहुन्नं । तत्थागयस्स कीरइ तेहिं तओ निसुणिउं एवं ॥१२०४।। तह चेव कयं सव्वं पुणो वि ते पेसिया दुवे पुरिसा। खसरायस्स समीवे अद्धपहे भेट्टिया तस्स ।।१२०५।। कुमरो कुबेरदत्तो थेवेहि दिहि खसउरे नयरे। संपत्तो पविसंते तम्मि को नयरलोएण ।।१२०६।। खसरन्नो आएसा महसवो सयलनयरमज्झम्मि । सचिवाइसव्वलोओ समागओ सम्मुहो तस्स ।।१२०७।। मंगलतूररवेहि कुबेरदत्तो पवेसिओ नयरे । तेहिं तओ सो दलै पुरिसोहं पडिनियत्तेउं ।।१२०८।। गिन्हइ नयरस्स बहिं आवासं वित्थडे पएसम्मि । भोयणजायं पेसइ तस्स खसो सपरिवारस्स ।।१२०९।। भुत्तम्मि तओ कुमरे करितुरयाई जमस्थि उवरियं । तं आणेउं सव्वं कुमरस्स खसो समप्पेइ ।।१२१०॥ भंडारं पि असेसं कुबेरदत्तस्स ढोयए पुरओ। देसं च सपुरगामं उग्गणए तस्स खसराया ॥१२११॥ कुमरो वि तं समग्गं गहिऊणं केत्तिएण दविणेण । तं करि-तुरगाईहि य सम्माणे पसाएण ।।१२१२।। तं चेव देइ देसं भिच्चत्तं तस्स संपवनस्स । सिरनिहियपाणिजुयलो महापसाओ त्ति भणिऊण ।१२१३।। पणमइ खसो नरिंदो पुणो वि पाएसु निवकुमारस्स । ठाऊण कइ वि दियहे तत्थेव तओ नियत्तेइ ।।१२१४।। कुमरो कुबेरदत्तो परबलसीहेण खसनिवेणं च । संजुत्तो नियदेसाभिमहो तुरियप्पयाणेहिं ।।१२१५।। पच्चासन्नो वच्चइ जेसि केसि पि सो नरिंदाण । ते पेसिति समग्गा वि पाहुडं तस्स कुमरस्स ।।१२१६।। एवं अच्चिज्जतो सयलनरिंदेहिं सो कमेण तओ। वित्थिन्नसेन्नजुत्तो सदेससीमाए संपत्तो ।।१२१७।। Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३९ कुबेरदत्तचरियं पेसेइ तओ कुमरो विन्नत्ति अप्पिऊण नियपुरिसे । पासम्मि विस्सकंतस्स निवइणो वत्तकहणत्थं ॥१२१८।। गंतूण ते वि तुरियं विस्सउरे विस्सकंतनरवइणो । तं विन्नत्तीलेहं अप्पेंति कुमारपेसवियं ॥१२१९॥ तो अवगयलेहत्थो तुटुमणो विस्सकतनरनाहो । विउलं पसायदाणं तेसिं पुरिसाण देइ दुयं ॥१२२०।। अग्ने पहाणपुरिसे पेसइ कुमरस्स सम्महे राया । तेहिं समं कुमरो वि हु विस्सउरे झत्ति संपत्तो ॥१२२१॥ नाऊण नरिंदो वि हु निग्गच्छइ सम्मुहो कुमारस्स । ठूण निवं एतं कुमरो ओयरइ तुरयाओ॥१२२।। अन्ने वि हु सामंता मंडलिया उत्तरंति तो सव्वे । परबलसीहो खसपत्थिवो य कुमरस्स दिति नियं ॥१२२३।। उभओ पासे बाहुं तत्थ विलग्गो पयाइ पिउसमुहो । कुमरो तस्सासन्नो गंतूणं मुयइ निवबाहू १२२४।। करिवरखंधुत्तिन्नं पियरं पणमइ मही निहियसिरो । पुण उट्ठियं नरिंदो कुमारमालिंगए गाढं ॥१२२५।। आलिंगिऊण मुक्को नरवइणा तो कुबेरदत्तो वि । परवलसीहं खसपत्थिवं च दंसइ नरिंदस्स ।।२२६।। दंसियमेत्ता ते वि हु पणमंति पएसु विस्सकंतस्स । पणमिय-समुट्ठिए तो अवगूहइ विस्सकंतो वि ॥१२२७।। रणधवलदंडनाहो पणमइ तयणंतरं नरिंदस्स । सहरिसहियओतं पि हु आलिंगइ विस्सकंतनिवो ॥१२२८।। अह विस्सकंतरन्ना समणुनाया समग्गसामंता । मंडलिया य जहोचियसवाहणेसुं समारूढा ॥१२२९।। कुमरो कुबेरदत्तो परबलसीहो खसो य नरनाहो । रणधवलो दंडवई आरूढा वरगइंदेसु ॥१२३०।। सिरिविस्सकंतरन्नो गयाहिरूढस्स पासओ सव्वे । जंति कुमारप्पमुहा कमेण सब्वे नयरमज्झे ।।१२३१।। ऊसवियधयवडाए वजंतअणेगतूरसंघाए । गिजंतपवरगेए ठाणे ठाणे य कयनट्टे ॥१२३२।। बहुबंदिविंदवंनिज्जमाणनिवकुमरविक्कमगुणोहे । धवलहरदेवभवणग्गभागमारूढनयरजणे ॥१२३३।। पेच्छते य सविम्हयमन्नोन्नं अंगुलीए दंसंते । परबलसीहं खसपत्थिवं च कुमरेण आणीयं ॥१२३४।। नियपासायसमीवे गओ नरिंदो विसज्जए सव्वं । परिवारं कुमरं पुण सहऽप्पणा नेइ पासाए ॥१२३५।। परवलसीहस्स तहा खसस्स पुहईवइस्स आवासं । दावइ पुढो पुढो मंदिरेसु सिरिविस्सकंतनिवो ॥१२३६।। अह विस्सकंतराया सुहासणत्थो कुबेरदत्तस्स । कुमरस्स सन्निहाणे पुच्छइ कडयस्स वत्ताओ॥१२३७।। कुमरो वि कहइ सव्वं वुत्तंतं मूलओ समारब्भ । लज्जासंकुइयतणू पुरओ निवविस्सकंतस्स ॥१२३८।। राया वि चिंतइ मणे परक्कमंतस्स बुद्धिविहवं च । अच्चब्भुयं कुमारस्स तहय गव्वस्स परिहारं ॥१२३९।। समयम्मि तओ राया परवलसीहं खसं चरणधवलं । कारइ कुबेरदत्तं च भोयणं अप्पणा सद्धिं ॥१२४०।। सिलियावसरम्मि तओ तंबोलविलेवणाइसम्माणं । काऊणं कुणइ निवो तेहि समं उचियमालावं ॥१२४१॥ कन्ने होऊण तओ कुबेरदत्तो निवस्स विनवइ । जइ वि मए सम्माणं कयमेएसि पुरा अत्थि ॥१२४२।। तुम्हेंहिं वि कायव्वं तहावि एत्थागयाण एएसि। किंचि वि सम्माणं खस-परबलसीहाण उचियं ति ॥१२४३॥ पडिवज्जिऊण रन्ना कुमारवयणं तह त्ति निम्मवियं । खस-परवलसीहाणं करि-तुरयाईहिं सम्माणं ॥१२४४।। रन्ना विसज्जिया ते पहिट्ठचित्तागया नियावासं । निच्चं नरिंदपासे उभओकालं पि वच्चंति ॥१२४५।। पियरं विनविऊणं कुबेरदत्तो करावए जत्तं । सव्वेसु जिणहरेसु कमसो घोसावइ अमारि ॥१२४६।। सिरिविस्सकंतरायं परवलसीहं खसं च रायाणं । अन्नं च निवइलोयं निच्चं सो नेइ जिणभवणे ॥१२४७।। दळूण ते वि उक्किट्ठपूयबलिपेच्छणाइयं सव्वं । हिट्ठमणा धुणिऊणं सीसाइं भणंति तो एवं ॥१२४८॥ अज्जं चिय संजायं सहलत्तं अम्ह लोयणजुयस्स । जं एरिसमच्चब्भुयमवलोइयमेत्थअम्हेहिं ॥१२४९।। राया बि विस्सकंतो जंपइ अम्हं वि इहेव नयरम्मि । निवसंताणं कालो वोलीणो बालभावाओ ॥१२५०॥ Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिदिघरियं परमेरिसमच्चब्भुयमम्हाण न दिट्ठिगोयरे पत्तं । अम्ह इमो उवयारो कुबेरदत्तेण कुमरेण ।।१२५१।। अज्ज कओ आणीया उवरोहेऊण एत्थ जं अम्हे । णयणमणाणंदयरो दिट्ठो देवो तओ एसो ।।१२५२।। खस-परबलसीहेहि वि भणियं अइविम्हयप्पवन्नेहि । गरुयाणं कोवो वि हु जायइ इयराण गणहेऊ ।।१२५३।। जइ अम्ह उवरिकडयं न करेंतो कह वि एस वरकुमरो। ता कह आगंतव्वं अम्हाणं होतमिह नयरे ।।१२५४।। कह एरिसो य देवो तो अम्हाण लोयणपहम्मि । कह पेच्छंता अम्हे पूयाबलिपमुहमे रिसयं ।।१२५५।। विस्सस्स वि आणंदं कुणमाणं विस्सकंतदेवस्स । चरणारविंदजुयलं कह पेक्खंता य अइदुल्लहं ।।१२५६।। संपइ अम्हे एयं देमो ओवाइयं नियमणम्मि । जइ कह वि हु चिट्ठामो एत्थेव ठिया सयाकालं ।।१२५७।। इय तेसि वयंताण वि संपत्तो तत्थ विमलजससूरी । सो वंदिऊण देवे उवविट्ठो उचियठाणम्मि ।।१२५८ ।। निवविस्सकंतपमुहेण वंदिओ सो असेसलोएण । कुमरो कुबेर दत्तो भद्दयभावं मुणेऊण ।।१२५९।। सिरिविस्सकंतरम्नो परबलसीहस्स खसनरिंदस्स । पडिबोहकए पभणड सूरि जह कहह धम्मकहं ।।१२६० ।। सूरी वि दिट्टि खेवं कुबेरदत्तस्स तेसु दळूण । नाऊण ताण भावं जहजोग्गं धम्ममुवइसइ ।।१२६१।। सोऊण सूरिवयणं संजाया ताण धम्मपडिवत्ती । तो वंदिऊण सूरि समुट्ठिया ते समग्गा वि ।।१२६२।। रना सह गंतूणं धवलहरे ते विसज्जिया सव्वे । निययावासम्मि गया मणे धरंता परमहरिसं ।।१२६३।। अप्पाणं सुकयत्थं संपत्तीए जिणिदधम्मस्स । मन्नंता निच्चं पि हु वंदंति गुरुं च देवं च ।।१२६४।। कइवयदिणपज्जते दोन्नि वि सम्माणिऊण नरवइणा । परबलसीह-खसनिवा विसज्जिया निययदेसेसु ।।१२६५।। नियदेसेसु गया ते कारेंति जिणेसराण भवणाई । पूयंति तेसु देवे निच्चं वंदंति भत्तीए ॥१२६६।। कुमरोवयारमसमं मन्नता माणसम्मि ते निच्चं । पत्तमउव्वं वत्थु पेसंति कए कुमारस्स ।।१२६७।। अह तेहिं अन्नसमये नियनियरज्जेसु तुरयहेडाओ । गहियाओ तम्मज्झे दो दो तुरए अइपहाणे ।।१२६८।। निव्वाडेउं एक्कक्कलक्खमुल्ले कुबेरदत्तस्स । कुमरस्त कए पेसंति निययपुरिसाण पासम्मि ।।१२६९।। नेऊण तेहिं तुरया समप्पिया ते कुबेरदत्तस्स । तेणावि विस्सतस्स अप्पिया नरवरिंदस्स ।।१२७०।। राया वि जहिच्छाए पथच्छए तुरगमेगं । तेण वि निरिक्खिऊणं एगो गहिओ पवरतुरगो॥१२७१।। मंगलउराओ पुरिसो अह बुद्धिधणेण कुमरपासम्मि । पट्टविओ विन्नत्तीलेहं नियमप्पिऊण जहा ॥१२७२।। तम्हाएसेण मए निप्फाइयमेत्थ जिणहरतुंगं । मज्झम्मि ठाविया तह जिणिदपडिमा पवररूवा ॥१२७३।। तह वित्थरेण महया दसाहिया कारिया मए तीसे। पडिमादसणहेउ जड तुम्हे संपयं एह ।।१२७४।। मंगलउरम्मि नयरे तो हं एत्थेव तुम्ह आगमणे । 'पवणं करेमि सव्वं जहा गमिस्सामि तत्थेव ।।१२७५।। २तं लेहं गहिऊणं सो तो मह तुम्हहि जेण आगंतु। पणममि तुम्ह पाए कडयाओ समागयाण अहं ।।१२७६।। अह तेण बुद्धिधणपेसिएण पुरिसेण विस्सउरनयरे । आगंतूणं लेहो समप्पिओ निवकुमारस्स ।।१२७७।। बद्धिधणपेसियं तं लेहं अवहारिऊण निवकुमरो। देइ पडिलेहमेयं जहा गमिस्सामि तत्थेव ।।१२७८।। तं लेहं गहिऊणं गंतुं मंगल उरम्मि सो पुरिसो। बुद्धिधणस्स समप्पइ तं दढ़े सो वि हिट्ठमणो ।।१२७९॥ बद्धिधणो सव्वं पिहु पवणं कारवइ तम्मि नथरम्मि। सिरि विस्तकंतरायं कुमरो वि अणुन्नवेऊण ।।१२८०॥ कुणइ नियं संवाहं नयरे मंगलउरम्मि गमणत्थं । आमंतिऊण गणयं पुच्छइ दिवसं अह कुमारो ।।१२८१।। आरुहणत्थं अहिणवतुरयम्मि चउण्ह पवरतुरयाणं । मज्झाउ नरिंदेणं दिन्नम्मि मयंकनामम्मि ।।१२८२।। जोइसिएणं गणिऊण साहिओ सोलसम्मि अह् दिवसे । तुरयारोहणदिवसो तो कुमरो अन्नतुरयम्मि ।१२८३।। १: पवणं करेमि सव्वं तत्थेव थिरा जइ उ तुम्भे ।सं। २. दायब्बो आएसो तो मह तुम्हेहिं जेण आगंतु ।सं। Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुबेरदत्तचरियं ... आरुहिऊणं चलिओ कमेण पत्तो य मंगल उरम्मि । पविसइ महसवेणं पढम चिय जाइ जिणभवणे ॥१२८४॥ अहिणवणत्थं निम्मवियम्मी पंचविहेणऽभिगमेण पविसेइ । जय जय रवं कुणंतो निसीहिया पुव्वयं तत्थ ।।१२८५।। रोमंचकंचुइज्जंतविग्गहो जिणवरिंदपडिमा । कुणइ विहीए पूयं सुंगधवरकुसुममाईहिं ।।१२८६॥ विहिणा वंदइ देवं उवउत्तो सारथोत्तथुइपुव्वं । अह उवविसिउँ कारइ खणमेगं तत्थ पेक्खणयं ॥१२८७।। पुण पणमिऊण देवं नियपासायम्मि वच्चए कुमरो । तत्थ कयभोयणविही बुद्धिधणं सचिवमाइसइ ।।१२८८।। बीयदिणाओ पभिई कारावेउ दसाहियं पुण वि। कुमराएसेण तओ बुद्धिधणो कारइ तहेव ।।१२८९।। घोसावए अमारि दस वि दिणाई दसाहिया मज्झे । महया विच्छड्डेणं वित्ताए दसाहियाए तओ ।।१२९०।। जोइसियकहिदिवसे मयंकतुरए समारुहइ कुमरो। नयराओ बहिं गंतु तं वाहइ वाहियालीए ।।१२९१।। विखा धाराविउरी झंपाइविचित्तवाहणविहीए। वित्थडसंकडएहि य कडएहि वाहिउं अह सो॥१२९२।। मुक्को उवरिमवेगे तुरओ कुमरेण दीहरपहम्मि । निज्जिणइ जवेण तओ धणुमुक्कं बाणमनिलं च ।।१२९३।। अइभूमि वच्चंते तम्मि तुरंगम्मि खंचए कुमरो। वग्गं जाव तओ सो अहिययरं वंधए वेयं ।।१२९४।। कुमरो विहु गाढयरं आयड्ढइ सव्वथामओ रस्सि । तुरओ वि हु अब्भहियं धावइ पुरओ समं विसमं ॥१२९५।। अगणतो गयणतलं लंघिउकामो व्व पाडिसिद्धीए । रविरहतुरंगमाणं वच्चंतो उत्तरदिसाए ॥१२९६।। इय कुमरतुरंगाणं परोप्परं खंचणम्मि चंकमणे । पारद्धपयत्ताणं गयाइं कइवयमुहुत्ताई ॥१२९७।। अइदूरं वच्चंते कुमरम्मि तुरंगमोवरिगयम्मि । तस्स अवसं तुरंग नाऊण कुमारसेन्नं पि ।।१२९८।। पट्ठीए वेएणं पहावए जाव ताव सो कुमरो । दसणपहमइकतो पच्छाओ पयाणुसारेण ॥१२९९।। तुरयस्स जाइ सेन्नं ताइं वि नट्ठाइं पवणपहथाई । पच्छा अन्नायदिसं खिन्नं च नियत्तए सेन्नं ॥१३००। कुमरो थिरं पि भवणं नियइ भमतं व तुरयरयवसओ । अहवा अप्पाणं पिव परं पि पेच्छंति चपलगई ॥१३०१।। पन्नरसजोषणाई नीओ अडवीए तेण तुरएण । कुमरो कुबेरदत्तो संतो तंतो विसन्नो य ॥१३०२।। मुयइ कराओ वग्गं झपं दाऊण उत्तरिउकामो । जाव कुमारो तुरओ ताव ठिओ तक्खणे उड्ढो ॥१३०३॥ सासाऊरियहियओ कोवेण व कंपमाणसव्वंगो। कुमरेण तओ नाओ जहेस विवरीयसिक्खो त्ति ॥१३०४।। दीहरअद्धाणसमेण विहुरियं जाणिऊण तं तुरयं । उत्तरिऊणं तत्तो उत्तारइ वक्खरं कुमरो॥१३०५॥ उल्लोडियम्मि कविए मुहकुहराओ तुरंगमस्स तओ। नीहरियं पाणेहि लद्धवयासेहि व लहुं पि ॥१३०६।। दिवसद्धेण वि कुमरो अइभूमि सो गओ हयविलग्गो। अहवा आसारूढाण होइ दूरं पि आसन्नं ॥१३०७।। दवदड्ढपएसाओ तत्तो पुरओ पयाइ जा कुमरो। आसन्नं चिय पेच्छइ ताव पुरो बहलवणसंडं ॥१३०८।। घम्मेण वम्महेण व अह ताविज्जतअसहसव्वंगो । वणलच्छीए दूइं व पेसए सो नियं दिट्ठि ।।१३०९।।। तद्दिट्टिनिवडणुम्माहिय व्व आसन्नसेवयं सा वि । आहवणत्थं दूयं व पेसए तस्स मिउपवणं ॥१३१०॥ पवगसमागमसंजणियनिव्वुई नंदणो वि नरवइणो । वणलच्छीए समुहं संचलिओ मंदमंदगई ॥१३११॥ पसरंतपवणपरियपायवसाहग्गहत्थमुक्केहि । कुसुमहिं विविह्वन्नेहि वणसिरी रयइ पयरं च ।।१३१२।। नीसेसवणसिरी दंसणम्मि ऊसुयमणो वि सो कुमरो। पहखिन्नो वीसमिउं वंछइ एगत्थ छायाए ॥१३१३॥ सूरो वि करप्फासं पि न लहए जीए अहिलसंतो वि । अन्नोन्नमिलियदलनिवहताहाणं समीवाओ ॥१३१४।। . मुद्दियमंडवसणाहलयहरमज्झंतरम्मि पविसेउं । तमइसिणिद्धं कुमरो सेवइ छायं जहिच्छाए ।।१३१५।। पवणपहल्लिरपल्लवपरोप्परासंगजणियसुक्कारं । सिक्कारं व कुणंति कामुयमणमोहसंजणयं ॥१३१६।। Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४२ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं छायासन्नं तं पासिऊण पियपणइणि व्व ईसाए । आगम्म झत्ति तद्दिट्ठिगोयरे निवडिया निद्दा ॥१३१७॥ तह निम्भरमालिंगइ तं मउलिज्जतलोयणो जह सो। ऊसासमेत्तलक्खिज्जमाणचेयन्नओ होइ ॥१३१८॥ अह निदाए मुक्को नियइच्छं पूरिउ खणं कुमरो । सिद्धम्मि निए कज्जे सबो वि अणायरो होइ ।।१३१९।। परिच्चत्तो निदाए विसिट्ठयरवेयणाए सो गहिओ । सोहग्गनिही पुरिसो रुज्झइ अन्नन्ननारीहिं ।।१३२०॥ तत्तो निग्गंतूणं उज्जाणसिरि पलोयए कुमरो। कज्जवससिढिलियं पि हु साहेति बुहा पुणभिरुइयं ॥१३२१॥ आसन्नमागओ वि हु सूरो नाऊण नियपथावस्स । अपवेसं तम्मि वणे खेएण व दूरमोसरइ ॥१३२२॥ निहुयं निहालयंतो भमइ तरु एक्कमेक्कमह कुमरो। एक्कम्मि विवद्धरसा न होंति छेयाण दिट्ठीओ ॥१३२३॥ जत्तो जत्तो चक्खु निक्खिवइ निएइ तत्थ तत्थेसो। साहादलपल्लवकुसुमफलभराऊरिया तरुणो ।।१३२४।। रम्माओ रम्मयरं पलोयमाणो पुरो पुरो वयइ । कुमरो बुहयणबुद्धी विसेसगहणुज्जया होइ ।।१३२५॥ पेक्खेइ तओ एक्कं सरोवरं गरुयपालिपरिखित्तं । चिरविप्पउत्तमिलियं सिणिद्धमित्तं व कयहरिसं ।।१३२६ तस्साभिमुहं गंतुं पालीए मत्थयम्मि आरुहइ । जा कुमरो ता पेक्खइ जलभरियं तं समदं व ॥१३२७॥ विमलसिलाबद्धतडं अणेगसोवाणपंतिपरिकलियं । नलिणनयणेहि विप्फारिएहि कुमरं नियंतं व ॥१३२८।। पवणसमाहयकंपंतकमलिणीपत्तपाणिनिवहेहि । आहवणं व कुणंतं पुणो पुणो तस्स कुमरस्त ॥१३२९।। सलिलस्स वहुत्तणओ तम्मि पएसे अमायमाणं व । उच्छलिथगुरुतरंगेहिं ऊससंतं व उड्ढदिसि ।।१३३०॥ लहरीहि ताडयंतं तडभित्तिमभिक्खणं व पेल्लंतं । दूरोसारणबुद्धीए लद्धमवयासमइविउलं ॥१३३१।। मज्जतमत्तकुंजरगंडयलुड्डीणछप्पयकुलेहि । जलहिभमगहियसलिलुप्पयंतनवमेहमालं व ॥१३३२।। आसन्नविययवरपुंडरीयछाया विरायमाणेहिं । सेविज्जतं व नरिंदमंदिरं रायसहि ॥१३३३।। गयणमयमवणयंतं अविरयवियरंतरायहंसेहिं । जुन्हासियपउरपयावभासमाणं महाभोयं ॥१३३४॥ सुन्नारन्नं व समीरचलिखणवित्थराभिरमणिज्जं । कमलेहिं पुंडरीएहिं सव्वओ सोहमाणं च ।।१३३५।। वणकरितुरंयनरेहिं पासम्मि समंतओ समंतेहिं । माणिज्जइ जम्मि फुडं रायसिरी रायहंसेहिं ॥१३३६।। मज्जगकज्जसमुज्जयवणकुंजरकरविमुक्कसलिलेहिं । दिणयरकरपरितत्तं नहंगणं सिंचमाणं व ॥१३३७।। कुमरो सणियं सणियं सोवाणपहेण ओयरेऊण । तीरतरुपंतिसाहानिसिद्धमज्झन्हरवितावं ॥१३३८॥ तस्स सरस्स तडत्थं पियइ जलं सीयलं च विमलं च । पक्खालइ सव्वंगं जलावगाहं करेऊण ॥१३३९॥ तत्तो नियत्तिऊणं तेणेव पहेण उड्ढमारुहइ । पालीसिहरगयाए वणराईए तरूण तओ ॥१३४०॥ कालोचियाइं गिन्हइ महुररसाइं फलाइं पककाइं । तेहिं नियपाणवित्ति काऊणं पालिउवरिम्मि ॥१३४१॥ भमिऊणियरदिसाए ओरुहइ कुबेरदत्तवरकुमरो। पुण पेक्खिउं पयट्टो वणलच्छि तीए विदिसा ॥१३४२।। तत्थेक्कम्मि पएसे दिट्ठो उस्सग्गसंठिओ साहू । तेण सहस त्ति परमक्खरम्मि लीणो परिहबाहू ॥१३४३।। सोमो व्व सोमलेसो दिणयरबिंब व दित्ततवतेओ। मेरु व्व निप्पकंपो गंभीरो सागरवरो व्व ॥१३४४।। करचरणनिम्मलारुणनहमणिकिरणेहिं नीहरंतेहिं नियदेहाओ रायं नीहारंतो व्व वाहिम्मि ।।१३४५।। सरयसलिलं व सत्यो तह मेइणिमंडलं व सबसहो । पवणो व्व अपडिबद्धो अणिस्सिओ अंतरिक्खं व ॥१३४६॥ दसणमत्तेणं चिय' पणासयंतो व्व पावपब्भारं । भवियजणाण जणेतो अउव्व सुहकम्मसंघायं ॥१३४७।। चिरविप्पउत्तसहस त्ति दिट्ठपियबंधवाओ अब्भहियं । तइंसणजणियपमोयमुन्वहंतण कुमरेण ।।१३४८।। ॥छहिं गाहाकुलय ॥ Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुरदत्तरियं.. सव्वप्पणा वि कुमरस्स तस्स दिट्ठी मुणिम्मि तम्मि ठिया । वणसिरिदसणचिरभमणजायखेय व्व वीसंता तं दट्टण विगप्पइ कुबेरदत्तो मणम्मि निवतणओ । आसावहाणणमम्हं इममासापूरयं जायं ॥१३५०।। निम्माणुसेवि रन्ने एयम्मि जमेस मुणिवरो अम्ह । सुपसन्नवयणकमलो नयणाण पहम्मि ओइन्नो ॥१३५१।। एयस्स दसणेणं अम्ह कयत्थाई ताव नयणाई। जायाइं संपयं पुण पणामकरणेण काओ वि ।।१३५२॥ होउ कयत्थो एसो इयचितेऊण वच्चइ समीवं । तस्स मुणिस्स कुमारो जाव तओ सो न दिढेि पि ॥१३५३॥ उम्मीलइ थेवं पि हु पुणो वि तो चितए मणे कुमरो । जह एस महप्पा चत्तसव्वसंगोनिरीहो य ।।१३५४।। जइ देविंदो वि सयं एरावणवारणम्मि आरूढो । आगच्छइ कह वि इहं तं पि न एसो अवेक्खेइ ।।१३५५।। सिद्धिसुहबद्धलक्खो असेससंसारसोक्खनिरवेक्खो। तेलोक्कसिरि पि न एस मन्नए तणसमाणं पि ।।१३५६।। एमेव ठियं एवं अजपमाणं अपासमाणं पि । पाएसु पणमिऊणं करेमि सुपवित्तमप्पाणं ।।१३५७।। इय चितिऊण गंतूण पणमए मुणिवरस्त चरणेसु । अवणीसरस्स तणओ पूरिज्जंतो पमोएण ॥१३५८।। अवणेतो चरणरयं तस्स मुणिदस्स निययकेसेहि । कम्मरयं पि पमज्जइ अप्पणयं निवइणो तणओ ।।१३५९।। संवाहिऊण चरणे चिरं मुणिदस्त तस्स दिट्ठीए । पुरओ चेव निविट्ठो तग्गयदिट्ठी खणं कुमरो॥१३६०।। कुमरकर फासेणं नियपयकमलेसु जायमाणेण । दिण्णुवओगो साहू उस्सग्गं पारिऊण लहुं ।।१३६१।। उवविसइ तत्थ फासुयभूमिपएसम्मि तणपलिच्छन्ने । पुण उट्ठिऊण वंदइ कुमरो भत्तीए तं साहुं ।।१३६२।। साहू वि धम्मलाभं दाऊणं पुच्छए निवकुमारं । निम्माणुसम्मि रन्ने एयम्मि तुमं कुओ भद्द ! ।।१३६३।। साहेइ तओ कुमरो कुबेरदत्तो नियसमयं पि । तत्थागमणनिमित्तं तस्स पुरो मुणिवरिदस्स ।।१३६४।। अह विस्सकंतनरनाहनंदणो जाव तस्स साहुस्स । पासम्मि कि पि कोऊहलेण पुच्छिस्सइ सरूवं ॥१३६५।। चइऊण दूरमंबरभायं थिरविग्गहो तओ जाओ । कयवारुणिप्पसंगो सूरो संकुइयकरपाओ ।।१३६६।। अत्यगिरिमत्थयाओ ढलिऊणं पडइ जलहिमज्झम्मि। करचंडो वारुणिलालसो य बहु लहइ वसणाइं ॥१३६७।। संहरिऊण हास कमलमुहं मउलियं कमलिणीए । नियनाहे अत्थमिए कुलीण नारीण जुत्तमिणं ।।१३६८।। रत्तंबरपरिहारं करेइ पच्छिमदिसा तओ झत्ति । लोगंतरम्मि पत्ते नियरमणे सहसकिरणम्मि ॥१३६९।। तो साहुणा कुमारो भणिओ जह भद्द ! संपयं अम्ह । करणिज्जविसेसो को वि वट्टए तं करिस्सामो ।।१३७०।। कुमरेण तओ सहस त्ति सीससंघडियपाणिजयलेण । पणमंतएण साहू विन्नत्तो कुणह नियकिच्चं ।।१३७१।। तुब्भे संपइ अम्हे पुण एत्थ वि तुम्ह पायपउमाणं । होउमदूरासन्ना चिट्ठिस्सामो मुहुत्तं पि ॥१३७२॥ विहियाणुट्ठाणस्स वि पज्जंते तुम्ह मुहमयंकाओ । नीणंतवयणजुन्हाजलेणनिव्वावइस्सामो ॥१३७३।। नियसवणकंदराई तत्तो साहू कयासणविसेसो। नियकिच्चम्मि पयट्टइ कुमर वि जहुत्तमायरइ ।।१३७४।। एयाओ विहसियाओ उइयम्मि दिणे सिरे मह रिउम्मि। तम्हा तस्स परोक्खे नासेमि इमाण नाम पि ।।१३७५।। इय चितिउं च तिमिरं लद्धप्पसरं पहावियं तुरियं । सव्वदिसाविलयाओ कोवेणेगत्थ मेलेउं ।।१३७६।। तह कुणइ जहा तासि कालीकय आणणाण पविभाओ। थेवो वि न लक्खिज्जइ केण वि दक्खण वि नरेण पसरइ घणंऽधयारो छुट्टो कसिणो व्व केसपब्भारो । नट्ठम्मि नहमणिम्मी नहलच्छीए रुयंतीए ।।१३७८।। कालेण पाढएण व तिमिरमसीए विलिपियं सयलं । गयणफलयं विसालं तारक्खरकड्ढणनिमित्तं ।।१३७९।। निम्मलचक्खू वि जणो विमलं मलिणं तया समं विसम। पासइ समरूवं चिय नत्थि विवेओ तमंधाण ॥१३८०॥ पसरते तिमिरभरे जुगवं चिय सव्वमेव संजायं । नीलीरसस्स मज्झे मज्जेउं कड्ढियं व जयं ।।१३८१॥ धवलं पि वत्थु तमसंगमेण कसिणं व पासए लोओ। दुज्जणमिलिओ सुयणो विदीसए तस्स सारिच्छों ।।१३८२।। Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदधरिवं वित्थरिए तमपसरे सामलवन्नो समिद्धिमणुपत्तो । को वा न लहइ लच्छि उदयं पत्ते सपखम्मि ।।१३८३॥ सव्वत्तो वियरिओ तुसारकरतारतारयानियरो । नहमंडले विरायइ तमालदलसामलच्छाए ।।१३८४।। गयणमणि परिणटुं अन्नसंतीए गयणलच्छीए । चंकमणसमभिन्न व्व बिदुणो सेयसलिलस्स ।।१३८५।। कालेण मालिएण व खित्तो वरसेयकुसुमपब्भारो । उत्ताण परिसएरंडपत्तपिहियम्मि पट्टम्मि ।।१३८६।। नहमंडललच्छीए नाउं मयलंछणस्स आगमणं । सियवन्नेण विरइओ कुसुमसमूहेण पयरो व्व ।।१३८७।। मरगयपत्ते हारं व पोइउं मोत्तियाइं खित्ताइं । सामाए भामिणीए मयंकदंसणसयन्हाए ।।१३८८।। इयभीसणंधयारे वियरंते सयलभुवणवलयम्मि। भीयं व तं अरन्नं जायं सव्वं पि अइनिहुयं ।।१३८९।। नगसाहागयविहगं पसुत्तनीसेसपायवसमूहं । नियनिलयनिलुक्कसमग्गवणयरप्पाणिसंघायं ॥१३९०।। परिचत्तसत्तसंचारमुवरयासेससहसंदोहं । घोरइ व घोरघग्घरघूयडघोसेहिं कयनिदं ॥१३९१।। नियमुहकुहरपविट्ठ भुवणं दट्ट ण इय समग्गं पि । पडियतारादसणो हसइ व तमरक्खसो हिटो ।।१३९२।। निव्वत्तियनियकिच्चो साहू सज्झायवावडो होइ । कुमरो वि समागंतूण पणमिउं तस्स साहुस्प ।।१३९३।। पासम्मि निसीयइ जोडिऊण नियपाणिपंकयाण जुयं । साहू वि तस्स नाउं सुस्ससं कहइ धम्मकहं ॥१३९४॥ धम्मकहं कहमाणस्स तस्स मुणिणो मुहं अपाते। रायकुमरे तिमिरप्पसरेण तिरोहिया ताहे ।।१३९५।। तस्स प्पगासहेउं व उग्गओ तिमिरमवहरइ राया। तस्सागमणे अप्पाणमुज्जलं कुणइ रयणी वि ।।१३९६।। पडिबुद्धेण (व) मुणिदेसणाए चंदेण झत्ति मुक्काइं । चंदुज्जय'? बंधाओ सव्वाइं वि भमरवंदाइं ॥१३९७।। बंधविमोयणसंजायहरिसभरनिब्भर व्व भमरगणा । गुंजियमिसेण ससिणो कुणंति गुणमंडलग्गहणं ।।१३९८।। जुन्हादुद्धपवाहेण ससहरो सयलमंबरं झत्ति । पक्खालिऊण धवलं करेइ घणतिमिरमसिमलिणं ।। १३९९।। छुहियाण चओरविहंगमाण सकुडुंबयाण व जहिच्छं । दिन्नं ससिणा पीऊसपाणमणियंतित्तिकरेण ।।१४००। निवडतदुद्धधारा संकाए मुद्धभुयगपोएहि । पिज्जइ जुन्हा अविवन्नतन्हमुत्ताणि य मुहेहि ॥१४०१।। ससिकर संवलियाणं मलिणाण विधवलिमा समुल्लसइ । उत्तमगुणाण संगेइविगुणो वि गुणित्तणं लहइ।।१४०२।। पारयरसेण पक्खालियं व खडियारसेण सित्तं व । जायं जयं पि जुन्हा धवलं फलिहेण घडियं व ॥१४०३।। कागी नियभत्तारं बगसंकाए परिच्चएऊण । तं सदं तं सद्देण जाणिउं पुण समल्लियइ ॥१४०४।। पत्थुयकहावसाणे कुबेरदत्तो पुणोवि पणमेउं । विन्नवइ जोडि (य) करो तं मुणिमेवं विणयजुत्तो ।।१४०५।। तुम्ह समीवम्मि मुणिदपुच्छिउं कि चि अत्थि मह वंछा । निद्दावयण परिस्समपीडा तुम्हं जइ न होइ।।१४०६।। तो तुम्हाएसेणं पुच्छामि तओ मुणी कुमरमाह । निद्दा-पमायमज्झे वज्जेयव्वा तओ एसा ।।१४०७। मणिवसहेहि निच्चं अह कीरइ तो निसाए जामदुगा। उवरि जामो एगो कायव्वो न उण पुरओ वि ॥ सज्झायपरायणाण साहण। क्यणस्समो विविडिओ पहरो इन्हित किंचणो॥१४०९।। पढमो गओ निसाए ता पुच्छ जहिच्छमप्पणोऽभिमयं । इय साहुणा पभणिओ पुच्छइ तं पमुइओ कुमरो। भयवं ! कहेह एवं मज्झ करेऊण अइगुरुपसायं । कम्माइं बलियाई किं वा बलिओ पुरिसयारो ।।१४११। अह साहुणा पभणियं कुमार ! दोन्नि वि इमाई वलियाई। नियनियठाणम्मि तओ बलियत्तं दोन्ह वि समाणं ।। कम्मऽणुरूवो जम्हा ववसाओ होइ सव्वजीवाणं । ववसाएण य कम्म जीवस्स जणिज्जए नूणं ।।१४१३।। सिद्धते वि हु भणियं बलियत्तं कम्मपुरिसयाराणं । अन्नोन्नं संजायइ कस्स वि कइया वि अबलत्तं ।।१३१४। एयम्मि वइयरे तुह अक्खेमि कहाणयं जहा सम्मं । परिणमइ तुज्झ एसो अट्ठो सव्वो मए कहिओ ॥१४१५।। १. तं दुज्जय बंधाओ पा० । पढमदा Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुबेरदत्तचरियं कुमरेण तओ सीसे हत्थे आरोविऊण इय' भणियं । चिट्ठामि कहासवणुक्कुंठियहियओ कहह तुन्भे ।।१४१६।। तो कहइ मुणी वि जहा इहेव विजयम्मि अत्थि वरनयरं । हरिसउरं नामेणं अमराण वि जं मणोहरणं ।। नामेण हरिसपालो पालइ नीईए तं पुहइवालो । विक्कमगुणसंपन्नो निट्ठविया सेसपडिवक्खो। ॥१४१८।। अंतेउरप्पहाणा देवी तस्सऽस्थि हरिसमइनामा । नियगुणरूवाइगुणेहिं देवीण विहरइ जा गव्वं ।।१४१९॥ ताणं जाओ पुत्ता सिरिहरिसो नाम हरिससंजणओ। जणयाणं सेसाण वि जणाण नयणेहिं दीसंतो॥१४२०।। सिरिहरिसपालरन्नो समए अन्नम्मि निययदेसस्स । मज्झाओ आगंतुं पणिही पुरिसेहि परिकहियं ।।१४२१।। जह अम्हे देवेणं आसी नियमंडलस्स मज्झम्मि । सयलसरूवियाणणकज्जेण निरूविया पुत्वं ।।१४२२।। पइगामं पइनगरं परिब्भमंतेहि देव ! अम्हेहिं । अन्ननेहि मिसेहिं लोएण अलक्खियं तेहिं ।।१४२३॥ धन्नउरनीमगामे भवणे पट्टइलसूरपालस्प । दिट्ठा एगा कन्ना अणनसाहारणगुणोहा ॥१४२४।। रूवेण पुण रइं पि हु लज्जावंती सयं सलज्जा वि । सयलित्थि लक्खणेहिं संजुत्ता पसत्येहिं ।।१४२५।। इन्हि जोव्वण पत्ता जस्स वि तस्स वि य अप्पसरिसस्स । तो निच्छएण दाही तज्जणओ सूरपालोतं ।।१४२६।। देवस्सेय जोग्गा सा परिणेउं तओ समाणेउं । देवो परिणेउ सयं तं कन्नं मा विलंबेउ ।।१४२७।। तन्वयणसवणसमणंतरं पि संजायगरुयअणुराओ । राया पेसइ पुरिसे राया सं समप्पेउं ।।१४२८।। धन्नउरनामगामे पासे पट्टइलसूरपालस्स । तं कन्नं पत्थेउं समप्पिओ तेहि गंतूण ॥१४२९।। तत्थ सिरिहरिसपालाएसो गामाहिवस्स हत्थम्मि । कहियं च रायवयणं अइहिट्ठणं तओ तेण ।।१४३०।। भोयण-न्हाणाईओ ताण कओ गोरवो अइमहंतो । हक्कारिऊण गामस्स लेहयं दंसए तस्स ।।१४३१॥ रायाएसं तं वाइऊण सो तस्स साहइ तयत्थं । जह आणावइ राया निरिक्खिउं कन्नगं तुज्झ ।।१४३२।। अह सो भज्जाए सह काऊणं मंतनिच्छयं पच्छा । संवाहइ तं कन्नं अणूपम्व सह सजणणीए ॥१४३३। तज्जणणीए तिहुयणदेवीए सगडमारुहंतीए। केणावि सम्मुहं चिय' झडत्ति छीयंतओ एसो ॥१४३४॥ अवसउणो एस महल्लउ त्ति नाऊण नियमणे भीया। पच्छा नियत्तिऊणं गिहे पविट्ठा ठिया जंती ।।१४३५।। धूया अणुपम्वा पुण पिउणा संपेसिया विहेऊण । वत्थाइसंवाहं आरोहेऊण वरसगडे ॥१४३६।। तीए सह पट्टविया एगा कम्मायरिया तहा चउरो । पाइक्का आउहपाणिणो य बहुदिन्नसंवलया ।।१४३७।। सम्माणिऊण रन्नो पुरिसो तेसि भलाविया एसा । भणिया य ते णि मं ते विसज्जए जइ इमं राया। तो कुलसेणिह पत्ता जह होइ इमा तहा करेयव्वं । तुम्हेहि मए एसा समप्पिया तुम्ह निय थवणी ।।१४३९।। सह एईए य अहं पि संपयं एमि तत्थ परमेत्थ । संजायविसंवाया कुडुंबिया के वि चिट्ठति । ।।१४४०।। संबोहिज्जति न ते जइ संपयमेव तोसमच्चलिउं । दोण्ह वि पक्खाणं बहुकुटुंबिया जति अन्नत्थ ।।१४४१।। तो तो संबोहेउं अहं पि पट्टीए आगमिस्सामि । जइ किंपि दिव्ववसओ अन्नं पि न जायए विग्धं ॥१४४२।। अह ते नरिंद-पुरिसा अणूपम्वं कन्नगं गहेऊण । सिग्घपयाणेहि गया नयरे हरिसउरनामम्मि ।।१४४३।। नयरासन्नपहाओ पुरओ होऊण निवइणो पुरिसा । 'निववावीदेसपासे कन्नं मोत्तुं पुणो ते उ ॥१४४४।। जंति नरिंदसमीवे दट्टण नरेसरेण दूराओ। आलत्ता सपमोयं ते पुरिसा पणमिऊण निवं ॥१४४५॥ १ निववावीए सहट्ट सह कन्नाए गहेऊण (इति पाठान्तरे) Jan Education International Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ साहेति तस्स पुरओ समागया देव सूरपालस्स । पट्टइलस्स अणुपम्व नामा वरकन्नगा एत्थ ।।१४४६॥ रन्ना ते परिपुट्ठा सा संपइ कम्मि चिट्ठए ठाणे । साहेति ते वि जह सा निवसइ देवस्स वावीए ।।१४४७॥ पुण पुच्छिया निवेणं ते पुरिसा (एव) संपया तीसे। तुम्हेहि पेक्खिया केरिसि त्ति तो तेहि परिकहियं ।। अम्हेहि देव दिट्ठा जाओ काओ वि एत्थ इत्थीओ । रूयवईओ पुहईयलम्मि ताणं समग्गाणं ।।१४४९।। रूवेण समन्भहिया अणूपम्वा कन्नगा इमं अम्हे । जाणामो एयं पुणं सक्केमो पभणिउं नेय ॥१४५०।। जह एरिसया अन्ना संपइ नारी न विज्जए तिजए। जइ पुण का वि अदिट्ठा अम्हेहि वि अत्थि रूयवई । पेक्खिस्सइ देवो विहु सयं पितं संपयं चिय तओ किं । कीरइ दप्पणदंसणमाबद्धे कंकणे हत्थे ॥१४५२।। तो रन्ना ते पुरिसा भणिया गंतूण इय भणह तुब्भे। नयरारक्खं वयणेण मज्झ जह तं निएऊण ॥१४५३।। कत्थइ नयरस्स बहि मज्झे वा संगयं समावासं । अप्पह अणूपम्वाए तेण तओ दंसियावासे ।।१४५४।। तं तत्थ ठवेऊणं तुब्भेहिं झत्ति मम समागंतुं । कहियव्वमेरिसं तो तेहिं तह च्चिय करेऊण ।।१५५५।। आगंतूण कहियं नरवइणो तेण ते पुणो भणिया। नियनियगिहेसु भोत्तु तुब्भेहि तत्थ गंतूण ।।१४५६।। निच्चं पि चिट्ठियव्वं तीसे पासे दिया व राओ य । तुब्भेहिं परिचिएहिं तत्थ ठिएहिं जहा तीसे ।।१४५७।। अरई न होइ चित्ते जंतीसे किं (पि) जायए कज्जं । तुम्हेहिं वि कायव्वं तं सक्कं जं पुण असक्कं ।।१४५८।। तं मम आगंतूणं कहियव्वं तो इमं निवाएसं । पडिवज्जिऊण सव्वं तह चेव कुणंति ते निच्च ।।१४५९।। निवइनिउत्ता पुरिसा गंतूण अणूपम्वाए पासम्मि । रायाइकहाईहि कुणंति सययं मणविणोयं ॥१४६०॥ सा वि पइवासरं चिअ अग्रूपम्वा कयसरीरसक्कारा । तेहि समं कुणमाणी विविहकहाओ गमइ दियहे ।। से निवनिउत्तपुरिसा कया वि एवं भणंति हासेणं । सम्मुहमणूम्वाए जह अम्हे तुज्झ पिउगामे ।।१४६२।। पन्नासजोयणाई गंतूण तुमं तओ गहेऊण । एत्थागया इयाणि दिया य राओ य तुह सेवं ॥४६३। कुणमाणा चिट्ठामो परिणेही ता तुम जाया राया। होहिसि नियमेण तया नरवइणो तं पसायवई ।।१४६४।। तो अम्हाण पसायं कुणसि तुम कंपि तम्मि समयम्मि । कि वा नो परियाणसि दिट्ठ वि हु दिट्ठिपासम्मि ।। सा पभणइ ते पुरिसे मज्झ पसाएण जइ नराहिवई । देही एगं गामं तो तुम्ह चउन्ह वि जणाणं।।१४६६।। भूमि एगेगहलस्स तम्मि गामम्मि नियमओ दाहं । दाणिरहियं पसाएण वत्थजुयलं तहेक्केकं ।। १४६७।। जइ पुण दोन्नि लहिस्सं गामे तो पुव्वजंपियं सव्वं । दुगुणं पि पयच्छिस्सं तुम्ह अहं इह न संदेहो ।। १४६८।। एवं चिट्ठताणं सत्तट्ठगयाइं ताण दियहाइं । राया अन्नन्नपओयणेहिं अइवाउलत्तेण ।। १४६९।। गंतुं तत्थ न पारइ कन्नाए अणूपम्वाए आवासे । तो तीए नरनाहो तेसि पुरिसाण पासाओ ।।१४७०॥ एवं भणाविओ जह कज्ज अम्हेहि नत्थि जइ तुम्ह । तो सिग्घं पि विसज्जह अम्हे जामो जहा गामं ।।१४७१।। पाइक्का वसहा विय ससंदणा निरूवओगमेवेह । चिट्ठति कुणंता संबलस्स हाणिं अहं च तहा ।।१४७२।। इय गंतणं कहियं पूरिसेहिं तेहिं निवइणो पूरओ। तेण तओ तेसि चिय पासम्मि सुवन्नसयमेगं ।।१४७३।। संपेसियं निमित्तं तीसे तह भाणियं च एरिसयं । कज्जाउलत्तणेणं ठिओ अहं एत्तियदिणाणि ।।१४७४।। इन्हि जइ कज्जाणं सयाई बहुयाइं संभविस्संति। तह विय दिणदुगमज्झे तित्थाहं आगमिस्साम ॥१४७५।। चित्तम्मि का वि अधिई नियम्मि न तओ तए विहेयव्वा । दूरढाणाउ तुमं केण वि कज्जण एत्थ मए ॥१४७६॥ Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुबेरदत्तचरियं आणावियासि तेहि वि नरिंदपुरिसेहि तत्थ गंतूणं । गेहे अणूपम्वाए निर्वादिनं अप्पियं कणयं ।। १४७७ ।। कहियं च सव्वमेव यती से पुरओ नरिदसंदिट्ठे । परितुमणा जाया अणूपम्वा तक्खणे वि तओ ।। १४७८ ।। दिवस ओ या वि अणूपम्वाए आवासे । एतं दट्ठूण निवं समुट्टिया आसणाओ तओ ।। १४७९ ।। सिग्घं अणूप वा जवणिया थोवं तिरोहिओ अप्पा । तीए तओ नरिंदो पल्लंके पुव्वठवियम्मि ।। १४८० ।। विट्ठतं दन्नं इय जंपए सुयणु ! एहि । किं तुज्झ पेइयहरे एरिसओ चेव आयारो ।। १४८१ ।। जं पाहुणम्मि समागम्म गम्मइ पलाइउं दूरे । इय निवभणियम्मि इमा सहायपुरिसेहि भणिऊण ।। १४८२ ॥ आणीया नरवइणो समीवदेसम्म तो करेऊण । अंगुट्ठि उवविट्ठा रत्ना संभासिया एसा ।। १४८३ ।। तुह मुह दंसणहे अम्हे एत्यागया मयंकमुहि ! । तं पुण न पेक्खसे अम्ह सम्मुहं नमिय मुहकमला ।। १४८४ । । पास ट्टिएहिं भणिया पुरिसेहिं तओ नरिदेवयणस्स । सणियं सणियं सम्मुहमवलोयइ सा वि खणमेकं ।। १४८५ ।। राया लोणजुयलं तीसे वियसियसरोयदलदीहं । सरलं नासावंसं बिबीफल सरिसमहरं च ।। १४८६।। हत्थे असोयपल्लवतुल्ले कुम्मु व्व उन्नए पाए । पयडे पलोइऊणं सेसंगं वत्थठइयं पि ।। १४८७।। संठाणविसेसेणं दिट्ठा वयणाणुसारओ तहय । निरुवमख्यं नाउं विम्हइओ चितइ मणम्मि || १४८८ ।। उभडसिंगारविवज्जिया विदिट्ठा मणं विमोहेइ । जइ ताव इमा तो कर्यासिंगारा केरिसं करिही ।। १४८९ ।। तस्सेव य रज्जकल तस्सेव य मणुयजीवियं सहलं । तस्सेव य विसयसुहं जस्सेसा जायए जाया || १४९० ।। इच्चाइ चितिऊणं मयणवसाउलमणो खणं राया । नियबीडयं पयच्छइ तीसे कप्पूरदलकलियं ।। १४९१ ।। अव्वत्तजंपिरीए लज्जा पूरिज्जमानहिययाए । तीए सह काऊणं जहोचियं कं पि आलावं ।। १४९२ ।। राया समुट्ठिऊणं नियपासाए पथाइ तत्थ गओ । हक्कारिऊण पभणइ नारी लक्खणविऊपुरिसे ।। १४९३ ।। गंतून अणूपम्वकन्नगाए देहम्मि लक्खणं नियह । जोग्गा नरिदभज्जत्तणस्स किं वा अजोग्गा सा ।। १४९४ ।। गंतूण तेहि सम्मं निरिक्खिऊणं अणूपम्वादेहं । आगंतूणं कहियं रनो जह अत्थि जोग्गत्तं ।। १४९५।। तीसे नरिंदभज्जत्तणम्मि तह सा जणिस्सए पुत्तं । अइयपयाववंतं पुहईए पसाहगं पवरं । । १४९६ ।। सम्माणिऊण रत्ना विसज्जिया ते पहिट्ठचित्तेण । हक्कारिऊण पुट्ठा विवाहलग्गं तओ गणया ।। १४९७।। गणिऊण तेहि लग्गं कहियं पंचमदिणम्मि नरवइणो । रायामच्चेण तओ पुणो वि ते पुच्छिया एवं ।। १४९८ ।। परिणीयाए इमाए कन्नाए अणुपत्राभिहाणाए । अम्ह पहुणो भविस्पर कल्लाणपरंपरा पुरओ ।। १४९९ ।। पुच्छालग्गस्सुवरिं जोइसिएहिं तओ समग्गेहिं । परिभाविऊण भणियं निवपच्चक्खं अमच्चपुरो ।। १५०० ।। परिभाविताणं जोइसम्म जं किं चि एइ सुहमसुहं । तं अम्ह कहं ताणं रुसियव्वं नेय तुम्हहिं ।। १५०१ ।। सचिवेण त भणियं जोइसदिट्ठ जहट्टियं तुम्ह । निम्मलमणभावाणं को अवराहो कहंताणं ।। १५०२ ।। तो तुम्भे नीसंका होऊणं कहह जह परिन्नायं । रन्नो वा अन्नस्स व मा कुणह भयं परिकहंता ।। १५०३ ।। तेहि त जोइसजाणएहि रनो पलोइयं वयणं । तो रन्ना वि तह च्चि य ते भणिया जह अमच्चेण ।। १५०४ ।। सेसाण सम्मएणं जोइसियाणं कहेइ तो एक्को । अन्ने सव्वे वि गुणा तीसे दोसो इमो एक्को ।। १५०५ ।। एईए जो पुत्तो भविस्सए सो इमस्स नयरस्स । रायाणं हणिऊणं हढेण गिन्हिस्सए रज्जं ।। १५०६ ।। पुण पुट्ठा ते रन्ना एयस्स पुरस्स सामिणो तस्स । किं नाम जं हणिउं एईए सुओ निवो होही ।। १५०७ ।। जोइसिएणं भणियं नाम न मुणिज्जए विसेसेण । सामन्नेणं नज्जइ हरिसउरा हिवइभावेण ।। १५०८ ।। रन्ना भणियं नज्जइ नाम विसेसो कहं वि जइ तत्तो । जइ अम्ह बायगो सो अणूपम्बं तो न परिणेमि ।। १५०९ ।। ४७ Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४ , सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं अह सिरि हरिसकुमारस्स तो न रज्जे ठवेमि एयमहं । सोच्चिय राया कीरइ अणूपम्वाकुच्छिसंभूओ।।१५१०।। तो मंतिणा पभणिओ ससंभमं हरिसपालनरनाहो। जत्थ अणत्थुप्पत्तीए जायए संसयलवो वि ।।१५११।। तंपि नयमग्गकुसला दुरेण परिच्चयंति करणिज्जं । जत्थ पुणोणत्थस्सऽत्थि निच्छओ तस्स वि न चाओ।।१५१२।। तो रन्ना पत्तेयं गणया सव्वे वि मग्गिया सदं । देति जहा एवं चिय दुहा तिहा वत्तियं एयं ।।१५१३॥ उड्ढे देवस्स पुरो करेमि कह निच्छयं गणियमग्गे । मइविब्भमो वि जायइ सुरगुरुतुल्लस्स वि मईए ॥१५१४।। तो सचिवेणं भणियं एक्को च्चिय जइ गणेइ ता एवं । संभाविज्जइ णूणं जत्थ पुणो एत्तिया गणया ।।१५१५।। .तुब्भे मिलिया सव्वे निउणत्तेणं गणेह बहुवारं । तत्थ य संदेहलवो वि कीरइ जं न सा बुद्धी ॥१५१६।। राया तओ पयंपइ अणूपम्वा संपयं पिउसमीवे । संपेसिज्जउ तुरियं जह सो अन्नस्स कस्स वि य ॥१५१७।। पासाओ परिणावइ उचियस्स पवन्नजोव्वणं एयं । चितइ य तहा विहिणा अमयं उप्पाइऊण तओ ॥१५१८।। कह तत्थ विसं छुढं निम्मविउं इस्थिरयणमेरिसयं । दूसणमेयं विहियं जेणऽम्ह अजोग्गयं जायं ।। १५१९।। हा! दड्ढ दिव्व कम्हा पढम चिय निम्मिया तए एसा । अह निम्मिया वि तो कह आणेउं दंसिया अम्ह।।१५२०।। तो मंतिणा नरिंदो भणिओ जह पुच्छिय व्व मन्नं पि । अत्थि गणयाण पासे तं बेइ निवो जहा पुच्छ ।।१५२१॥ पुण पुच्छइ जोइसिए सचिवो जह एरिसं पुणो तुब्भे। परिभावह अइनिउणं जइ परणिज्जइ इमा कन्ना।।१५२२।। रना तो तीए सुओ पुबुद्दिळं करेइ सव्वं पि । किं वा परिणीयाए अन्नेण वि कुणइ सो एवं ॥१५२३।। गणया भणंति तुइ पहु परिणीयाए इमाए फुडमेव । तावऽत्थि स दोसो तुम्हेहिं वि एरिसं चेव ॥१५२४।। पुढें जं परिणीया एसा कल्लाणकारिणी होइ । अम्ह पहुणा न व ति य पुन्बुवरि फलं तयं कहिय।।१५२५।। इन्हि पुण अन्नं चिय चिट्ठह तुब्भे कुणतया पुच्छं । तीसे सुहासुहफलं निरूवयामो पुणो अहुणा ।।१५२६।। इय भणिऊण गणएहि तेहिं गहिऊण के पि फुड सदं । केवलियअभिप्पारण वत्तिऊणं इमं कहियं ॥१५२७।। जइ वि न परिणइ राया कन्नं तहा वि एईए। जाओ पुत्तो नियमा पुव्वुत्तं साहए अत्थं ।।१५२८।। अह मंती पत्तेयं गणए सव्वे वि गिन्हए सदं । दोच्चं तच्चं वारं ते वि तह च्चेव जपंति ।१५२९।। तो मंती रायाणं विनविउ कारवेइ सम्माणं । गणयाण विसज्जावइ ते सव्वे तयणुनियगेहे ॥१५३०॥ सयमगं ते रन्नो कन्ने होऊण साहए एवं । न विसज्जिज्जइ एसा अणूपम्वा जणयपासम्मि ।।१५३१॥ जीवंती जं एसा परिणेयव्वा नरेण केणा वि। तो जणिही सो तीसे पुत्तं सो तुम्ह पुण सत्त्॥१५३२।। होही तम्हा एसा भावि अणत्थंकुरस्स बीयसमा । पच्छन्नं हणिऊणं कीरउ कोणासपाहुणिया ।।१५३३।। तो राया तं वयणं सुणिऊणं मंतिणो तओ झत्ति । पच्छायइनियकन्ने दोन्नि वि दोहि पि हत्थेहिं ॥१५३४॥ हाहा संतं पावं पयंपमाणो पुणो पुणो एवं । नारी सा वि कुमारी वीसासेउं इहाणीया ।।१५३५।। तीसे कह चितिज्जइ चित्तम्मि वि एरिसं महापावं । काय, पुण दूरे विसेसओ गरुयपुरिसाण ।।१५३६।। भवियव्वयाए दिळं चिट्ठइ जं किंचि अन्नहा काउं। तं केणा वि न तीरइ सक्केण वि किं पुण नरेण ? ।।१५३७।। आह पुणो नरनाहं मंती जह देव पुहइवालेहिं । पुत्तो वि दुचित्तो निग्गहियव्वो लहं जम्हा ।।१५३८।। इय दक्खिन्नजुयाणं पए पए तह य संकमाणाणं । अववायभीरुयाणं दूरेण सिरी पलाएइ ।।१५३९।। तो आह निवो मंति अदुट्ठभावा इमा सयं इन्हि । अम्हुवरि ताव तत्तो निहोसाए वि एईए ।।१५४०।। कह सक्केमि विस्वं चिंतेउं माणसम्मि वि विदूरे। वायाए कायरस व वावारो ता न जुत्तमिणं ।।१५४१॥ जंपिय भविस्सकाले उप्पज्जिस्संतपुत्तदोसेण । कीरइ वहो इमीए इमं पि दूरं नय-विरुद्धं ।। १५४२।। Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं जम्हा जो च्चिय' दोसस्स कारओ होइ एत्थ सो चेव । निग्गहणिज्जो रन्ना सव्वकुडुंबस्स मज्झाओ ॥१५४३॥ लोए वि हूँ एसो च्चिय सुव्वइ आहाणओ जयपसिहो। जत्थेव होइ दोसो अक्कोसो पडइ तत्थेव ।।१५४४॥ अंगमवंगं वा किं पि सव्वदेहस्प मज्झयारम्मि । ज चि य अहिणा दटें छिज्जइ तं चेव छएहिं ।।१५४५।। तम्हा तीसे पुत्तो उप्पज्जिस्सइ कया वि कि नेथ । उप्पन्नो वि समत्थो कया वि होही अह न होही ॥१५४६।। संजाओ वि समत्थो अम्हेहि समं करिस्सइ विरोहं । सो किं वा न करिम्सइ इच्चाइ ससंसए पक्खं ।।१५४७।। इन्हि चिय कह एयं इत्थीवहसंभवं महापावं । वरसंतिअणुठेमो सत्थे वि इमं जओ भणियं ।।१५४८।। तिन्नि महापावाइं इमाइं सज्जो फलंति पुरिसाण। इत्थिवहो बालवहो तइओ नियसामिणो दोहो ॥१५४९।। जम्मि समयम्मि होही अवयारी अम्ह नंदणो तीए। पडियारो कायव्वो तहाविहो को वि तइया वि ।।१५५०।। संवच्छरपज्जते जस्स सरीरे भविस्सर रोगो । इन्हि चिय सज्जंगो कह सो कड्ढाइयं पियइ ॥१५५१॥ अह मंती नाऊणं नरिंदहियवस्स निच्छयं त्वं । अन्नमुवायं परिचिंतिऊण नियभणियअट्ठस्स ।। १५५२॥ विन्नवइ निवं एवं तुम्ह मई देव ! निउणगंभीरा । धम्माणुगया य तहा परिणामसुहावहा चेव ।।१५५३।। अम्ह मई विवरीया पमाणमिहदेव ! तुम्ह आएसो। अह तं विसज्जिऊणं मंति राया हरिसणलो ॥१५५४।। हक्कारिऊण पुरिसे सयं निउत्ते अणूपम्वा पासे । आइसइ पट्ठइलसूरपालधूयं पुणो नेउं ।।१५५५।। तस्सेव समप्पह सिग्घमेव गंतूण धन्नउरगामे । रायाएसं पडिवज्जिऊण ते उट्ठिया तत्तो ॥१५५६।। कहियं गंतूण अणूपम्वाए सव्वं प तेहि निववयणं । तीए वि चितियं नियमणम्मि जइ एरिसं रन्ना ॥१५५७॥ भणियं मज्झ समीहियमेव तओ तेण निम्मियं एयं । जेणंतेउरगुत्ती निरोहदुक्खाउ छट्टाहं ॥१५५८ ।। इय चितिऊण भणियं पयडं पुरओ नरिंदपुरिसाण । दिन्नो जो वि नरिंदेण को वि अम्हाण आएसो ॥१५५९।। सो चि य सीसस्सुवरि पढमं चि य आसि एरिसं नायं । नियगामाओ वि मए एत्थाभिमहं चलंतीए ॥१५६०।। कि चिट्ठति क्याई एत्तिय पुन्नाई अन्नजम्मम्मि । अम्हेहिं जेण राया परिणिस्सइ अप्पणा अम्हे ॥१५६१॥ कत्थ इमो नरनाहो अणेगसामंतपणयपयकमलो । कत्थाहं कोडुंबियकन्ना गामम्मि वत्थव्वा ॥१५६२।। तम्हा दुग्घडमेयं जं होमि अहं इमस्स किर कंता । को मज्झ इह विसाओ लब्भइ दिन्नं नियं चेव ॥१५६३॥ एत्तो च्चिय जणणीए मज्झ मए सह तओ चलंतीए। संजाओ अवसउणो झडत्ति केणइ पुरो छीयं ।।१५६४।। संपइ बंधवतुब्भे नियभइणीए ममोवरि करेउं । अइगरुयं कारुन्नं नेउं मं मुयह पिउपासे ।।१५६५।। नियपडिवज्जाए वि हु होइ इमं ताव तुम्ह करणिज्जं । सयमेव नरिंदेणं दिन्नाएसे विसेसेणं ॥१५६६॥ अह रन्नो पुरिसेहिं सविसायं जंपियं इमं वयणं । समहं अणूपम्वाए एत्थ वि को भइणि संदेहो ॥१५६७॥ एसो मणम्मि खेओ अम्हाणं वट्टए अइमहंतो । जं पत्तं पि हु चत्तं रन्ना पत्तं तुह सरिच्छं ।।१५६८।। इय मन्नामो अन्नो को वि सउन्नो नरो इह महीए । अम्ह पहुणो वि पासाओ अत्थि जो तुह वरोहोही ॥१५६९।। जे पिउपेसियपुरिसा अणूपम्वाए सहागया तत्थ । तेहिं नरेसरपुरिसा पुट्ठा विम्हिइयहियएहिं ॥१५७०।। जह भो? तुब्भेहिं इमं विन्नायं कि पि कारणं जेण । रन्ना न हु परिणीया अणूपम्वा कन्नगा एसा ।।१५७१।। संपेसिऊण तुब्भे एत्तियजत्तेण जा इहाणीया । अइगरुयसंभमेणं आवासो दाविओ जीसे ।।१५७२।। तुम्ह करे अप्पेउं संवलयं पेसियं तहा तुब्भे । आइट्ठा जह राओ दिया य तत्थेव ठायव्वं ।।१५७३।। सयमिहआगंतूणं पलोइया साहिलासदिट्ठीए । आलविया ससिणेहं अणूपम्वा पत्थिवेण जहा ॥१५७४॥ तं तुम्हाण वि सव्वं पच्चक्खं चिय तह निवाएसा। पुरिसित्थीलक्खणजाणएहिं एत्थेव आगंतुं ॥१५७५।। Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुबेरसचरियं सम्मं निरूविऊणं अणूपम्वाए सरीरमियभणिजं । रूवेण लक्खणेहिं य संजुत्ता कन्नया एसा ।। १५७६ ।। उचिया परिणेउं नरवरस्स तस्स विय तेहि इय कहियं । हक्कारिऊण गणए रन्ना वि गणावियं सिग्घं ।। १५७७।। लग्गं विवाहजोग्गं तेहिं वि पंचमदिणम्मि तं कहियं । लग्गगणावणवत्ता तुम्हेहिं चिय इमा कहिया ।। १५७८ ।। जीसे कज्जम्मि कयो उवक्कमो एत्तिओ नरिंदेण । पडिसिद्धं परिणयणं जं तीसे तं महाचोज्जं ।। १५७९ ।। अब्भित'रया तुब्भे इमम्मि कज्जम्मि ताव नरवइणो । वच्चह पासम्मि सया जाणिस्सह कारणं तम्हा ।। १५८० ।। त्रिपुरिसेहिं भणियं जेत्तियमेत्तं तुमे वि याणेह । अम्हे वि तेत्तियं चित्र जाणामो न उण अब्भहियं ।। १५८१ ।। तो कन्नापुरिसेहि भणियं जह तुम्ह चेव पासाओ । निवउल मज्झसख्वं अम्हे वि वियाणिमो न सयं ।। १५८२ | रायपुरिसेहि भणियं नायं जं आसि तत्थ अम्हेहिं । तं कहियं तुम्हाण वि कहिए उ विवाहलग्गम्मि ।। १५८३॥ ओसारिऊण लोयं सेसमसेस पि मंतियं तेहि । रन्ना सचिवेण तहा सह जोइसिएहिं खणमेक्कं ।। १५८४ ।। पच्छावि सज्जिऊणं जोइसिए केवलेण सचिवेण । सह किं पि जंपियं पत्थिवेण सुइरं पबंधेण ।। १५८५ ।। अह तं पि विसज्जेउं रन्ना हक्कारिऊण अम्हाणं । दिन्नो आएसो जं अणूपम्वं नेह पिउपासे ।। १५८६ ।। अब्भितरयं पुण तत्थ कारणं किं पि नेयजाणामो । उद्देसेणं नज्जइ अमच्चवयणेणिमा चत्ता ।। १५८७ ॥ जोइसियाण वि वयणं संभाविज्जइ पयट्टमिह किंपि । पढमं चिय तेहि समं किचि जओ मंतियं तत्थ ।। १५८८ ।। एवं ते निवपुरिसे पजंपमाणे अणूपम्वा भगइ | अम्ह सहायाणमिमेसिमुत्तरं केत्तियं देह ।। १५८९ ।। जइ वाउलया एए कंठकिलेसं कुणंति फलरहियं । तो एएहि जहा कि तुम्हे चिय वाउला होह ।। १५९० ।। तीसे पिउपुरिसेहि पजंपियं एरिसं विसन्नेहि । किह अम्हे वाउलया न हवामो जे समाउं ।। १५९१ ।। एएण नरिंदे भरिया वायस्स जोयणसयद्धं । कारविया विहलं चिय खडफडं संबलखयं च ।। १५९२।। तत्तो अणूपवाए ते निय पिउणा नरा इमं भणिया । नीसेसं चिय तुम्हे अविमंसियमेव जंपेह ।। १५९३।। जम्हा नियगामाओ दिट्ठा तुम्हहिं एत्थ एंतेहि । मग्गे अणेगगामा अदिट्ठपुव्वा तहा नयरा ।। १५९४ ।। तह सुरलोयसमाणं सयलं पि पलोइयं इमं नयरं । हरिसउरं नामेणं निवासठाणं नरिदस्स ।। १५९५।। दिट्ठो इंदसमाणो नरनाहो तह इमो हरिसपालो : संबलए वि हु दिन्नं रन्ना तुम्हाण कणयसयं ।। १५९६॥ एवं अणूपम्वार जंपतीए वि रायपुरिसाणं । मज्झाओ एक्केणं ते तप्पुरिसा इमं भणिया । १५९७।। ५० पुण अणूप वा पिउणो जाई अयाणमाणेण । न कयं परिणयणं नरवरेण इय अस्थि मह संका ।। १५९८ ।। तेहि त पडिभणियं उत्तमखत्तियकुलम्मि संभूओ । पट्टइलसूरपालो अम्ह पहू नज्जए पयडो ।। १५९९ ।। जम्हा पउमिणिनयरी नरिदअरिमहणस्स नत्तुयओ | सावक्कभाउएणं हयम्मि जणयम्मि एयस्स ।। १६००॥ जणणी गहिऊण इमं थणंधयं चेव पढमरयणीए । एगागिणी पलाणा मिलिया सत्थाहवरुणस्स ।।१६०१।। तेण समं संपत्ता एत्तियदूरम्मि धन्नउरगामे । उपन्नजरे पुत्ते निवायगेहं गवेसंती ।। १६०२ ।। पट्टइलजोगपालस्स मंदिरे आगया तओ तेण । दठ्ठे सा परिपुट्ठा कहियं तीए रुयंती ।। १६०३ । सघं पि निसरूवं तेण वि संजायगरुयकरुणेण । सा धूया पडिवन्ना सगोरवं धारिया सगिहे ।। ९६०४।। जाओ तो निरुओ कइवयदियहि सूरपालो सो । पट्टइलजोगपालो जणणीए सूरपालस्स ।। १६०५ ।। आवज्जिओ सभज्जो सपरियणो विणयवित्तिकरणेण । तह कह वि जह चिट्ठइ तन्नामग्गहणलग्गो सो ।। १६०६ ॥ पासइ य सूरपालं नियपुत्ताओ वि अहियनेहेण । सो वि विणीयत्तणओ सुवल्लहो सव्वलोगस्स ।। १६०७।। सो कमसो वड्ढतो दुइज्जठाणम्मि अत्तणो विहिओ । पट्टइल जोगपालेण कम्माणत्तं मुणेऊण ।। १६०८ ।। Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं जो को वि कलायरिओ मग्गेणं तेण एइ वच्चइ वा । तं कइ वि दिणे अइगोरवण तत्थेव धारेउं ।१६०९॥ सिक्खावेइ कलाओ पासाओ तस्स सूरपालं सो । एवं कमेण जाओ सव्वकलापारपत्तो सो॥१६१०॥ उत्तमकुलसंभूयं तत्तो परिणावए वरं कन्नं । तं निवसेवाए कए वि सज्जए नेय कत्थ वि य ।।१६११॥ अइसइयनेहवसओ सो वि न अन्नत्थगंतुमीहेइ । तस्सेव समीवत्थो चिट्ठ आणाए वतो ॥१६१२।। ते कओ निच्चितो सव्वत्थ वि जोगपाल पट्टइलो। आवज्जिओ समग्गो गामजणो नियगुणोहेण ।।१६१३।। पट्टइलजोणपालेण कारियं सूरपालजोग्गगिहं । नियगेहासन्नमईववित्थडं नियनिवाससमं ।।१६१४।। वरणेण जोग्गपालस्स सूरपालो वि मंदिरे तम्मि । जणणी-कलत्तसहिओ संचरिओ सोहणदिणम्मि ।।१६१५।। इय काले वच्चंते संजाया दोन्नि सूरपालस्स । पुत्ता कमेण पवरा अणूपम्वा तह य धूया य ।।१६१६।। परलोग (ग) मणसमयं अप्पणयं जोग्गपालपट्टइलो। नाऊण सयललोग मेलेऊणं इमं भणइ ।।१६१७।। एस मह सूरपालो नियपुत्ताओ वि दुग्गपालाओ । अब्भहिओ सयकालं जाणह तुब्भे वि ताव इमं ॥१६१८।। एसो वि मज्झ भत्तो विणयं तह कह वि कुणइ जह अन्नो। को वि न सक्कइ काउं तुम्हें पच्चक्खमेयं पि ।।१६१९।। ता वियरिस्सामि अहं अद्धं नियसव्वविहवसारस्स । एयस्स सेसमद्धं भविस्सए दुग्गपालस्स ।।१६२०॥ तह अन्नं पि भणिज्जह तुब्भे ठाणम्मि मज्झ दट्ठव्वो । तुब्भेहिं सूरपालो मए विठविओ नियपम्मि ।।१६३१॥ सो च्चिय एवं भणिए पट्टइलेणं भणंति ते सव्वे । गामपहाणा पुरिसा जह वयणं तुम्ह पुव्वं पि ॥१६२२॥ आसि पमाणं अम्हं समए एयम्मि पुण विसेसेण । जुत्तं चि य ताव इमं भणह जमन्नं पि तं करिमो॥१६२३॥ पच्छा पट्टइलेणं पास निविट्ठो निओ सुओ भणिओ । जह दुग्गहपाल ! तुमए सयकालं सूरपालेण ॥१६२४।। सह पीईए परमाए वट्टियव्वं समग्गकज्जेसु । एसो च्चिय कायव्वो पुरओ जं तुह गुणजेट्ठो ॥१६२५।। तेण वि गुरुविणएणं नियपिइवयणे तह त्ति पडिवन्ने । पच्छा अणिच्छमाणो वि सूरपालो समग्गेण ॥१६२६।। गामेण दुग्गपालाइणा सहाएण जोग्गपालेण । मन्नाविऊण ठविओ पट्टइलपयम्मि निययम्मि ॥१६२७॥ नियविहवस्स वि अद्धं पणामियं तस्स तक्खणे चेव । सिक्खविओ तह एवं असुहं गामस्स मा कुज्जा ।।१६२८।। एक्कक्केणं सम्माणिऊण तह खामिऊण सप्पणयं । सव्वो वि तओ गामो विसज्जिओ जोगपालेण ।।१६२९।। अह सो खणंतरेणं पत्तो परलोयमग्गपहियत्तं । तत्तो य विभूईए विहिओ तदेहसक्कारो॥१६३०॥ कालेण दुग्गपालो गयसोओ तह य सूरपालो य । संजाओ ते दोन्नि वि वटुंति तहा जहा भणिया ।।१६३१।। निय पिउणा तह मायामहेण इय एस तुम्ह परिकहिओ। अम्हेहि सूरपालस्स वइयरो खत्तियवरस्स ।।१६३२।। बीएण रायपुरिसेण जंपियं जइ कुलं अनाऊण । एसा परिहरिया तो कहिज्जए एरिसं रन्नो ॥१६३३॥ तइएण तओ भणियं न घडइ एयं कुलं अनाऊण । पढम पि जमेसनिवो परिणेउमिमं इहाणेइ ॥१६३४॥ अह अन्नायकुलं पि हु इममाणावइसुरूवलोभेण । तो परिहरइ न एवं कारणमवरंतओ एत्थ ।।१६३५।। अह आह चउत्थो पत्थिवस्स पुरिसो इमेण जह कहियं । तह सव्वं पि मए विहु सरूवमायन्नियं अत्थि ।।१६३६॥ तस्सेव समीवाओ निवेइथं जेण निवइणो पुरओ। रूवं अणुपम्बाए कुल-जाइसमन्नियं सव्वं ॥१६३७।। जाणतेण वि निसुयं पुणो वि जं संपयं मए एयं । तं संवायनिमित्तं ता एत्थ न अन्नहा कि पि ॥१६३८॥ जं परिभावह तुब्भे संभाविज्जइ न कारणं तमिह । जं सव्ववन्नकन्नाओ परिणए खत्तियकुमारो॥१६४०।। वणिणो वि विहविणो अन्नजाइयं कन्नयं परिणयंता । निययंगुली पभिईहिं विसुइणो जेण दीसंति ।।१६४१।। सत्थे विजओ भणियं अमेज्झ मज्झाउ गिज्झए कणयं । नीयाउ विवरविज्जा थीरयणं दुक्कुलाओ वि ।१६४१।। Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५.२ कुबेरदत्तचरियं एवं पर्यापर्यंताण ताण जंपइ अणूपम्वा एवं । तुम्ह समग्गाणं पि हु जणए हि जा वहू दिन्ना ।। १६४२।। तेणेव तुमे कहम विनो निव्विज्जह पयंपियव्वस्स । अम्हं तु सुहायइ नेय किंचितत्तं पसीयं वा ॥ १६४३।। रन्ना विसज्जिया विहु जं चिट्ठह एत्थ वि गर्योचत व्व । ता अज्ज मए भुत्तं जं तं भुत्तं पभायम्मि ।। १६४४ । । पुण भोत्तव्वं मोत्तुं एवं नयरं न एत्थ संदेहो । अह ते संवहिऊणं सव्वे वि विणिग्गया तत्तो ।। १६४५।। सद्धि अणुपवाए वहति मग्गे अखंडियपयाणा । किं चूणे अद्धपहे गयाण अह अन्नदियहम्मि ।। १६४६ ।। वच्चंताणं भुत्तुत्तरम्मि ते रायपेसिया पुरिसा । पुरओ होऊण पहस्स दाहिणे रुक्खमूलम्मि ।। १६४७॥ छायाए वसंता जाव निसन्ना महीए चिट्ठति । तो तेहि सूरपालो तुरयारूढो पहे एंतो ।। १६४८ ।। दिट्ठो दूराओ च्चिय विन्नाओ जंपियं तओ तेहि । अन्नोनं एवं जह कह दंसेमो मुहं अम्हे ।। १६५०॥ एयस्स नियं इन्हि जं तइया तारिसाई कहिऊण । सपसायरायवयणाई तोसिओ एस अम्हेहिं ।। १७५० ।। अतिथऊण धूया एयस्स अणुपम्वा समाणीया । तमपरिणीयं रन्ना कहं कहेंता न लज्जामो ।। १६५१ ।। ता एत्थे निवन्नाखणंतरं तरुतले विलंबामो । वोलेइ जाव एसो पुरओ तत्तो इओ अम्हे ।। १६५२।। मम्मि गमिस्सामो उट्ठेऊणं इमं समग्गेहिं । पडिवज्जिऊण वयणं अणुट्ठियं तेहि तह चेव ।। १६५३।। तत्तो य सूरपालो मग्गम्मि अणूपम्वाए धूयाए । मिलिऊण सरूवं पुच्छिऊण ठाऊणय महत्तं ।। १६५४ ।। हरिसरपुराभिमुहं संचलिओ सयमणूपम्वा चलिया । धन्नउरपहाभिमुही जंतीए तीए तो पच्छा । १६५५।। ते गंतू मिलिया दूरगयाए नरानिवनिउत्ता । पुट्ठा य तीए तुम्भे कत्थ ठिया एत्तियं वेलं ।। १६५६ ।। कयमुत्तरमेएहि घम्मत्ता तरुतले ठिया पडिया । पुण ते अणुपवाए पुट्ठा तुम्हाण मज्झ पिया || १६५७।। जाओ कत्थइ समुह वच्चतो हरिसउरपहाभिमुहो । मायाए त तेहि ससंभ्रमेहिं इमं भणियं ।। १६५८ ।। कि सो जंतो चिट्ठइ हरिसउरे अहह अम्ह नो मिलिओ । जायंति अहव सुत्ताण पड्डया चेव इइ सच्चं ।। १६६०॥ इ भणिऊणं पुट्ठा अणुम्वा तेहिं केण कज्जेण । सो पुरओ संचलिओ तए वि मग्गम्मि मिलियाए ।। १६६१ ॥ भणियं अणूपवाए ताओ गामा पढमयं चलिओ । अम्हं चिय मिलणत्थं परमिन्हि एत्तिए दूरे ।। १६६१ ।। आओ ओ सो पुरओ विह पट्टिओ अमच्चस्स । सेट्ठिस्स ववहरस्स य दंसणकज्जेण हरिसउरे ।। १६६२।। निवपुरिहि भणिया अणूपम्वा तस्स अग्गओ सव्वं । तुम्हेहि निय सरूवं कहियं निय दंसणाइयं ।। १६६३।। आमंतित भणि लठ्ठे ति पपिऊण ते सव्वे । मोणेण ठिया पंथे वयंति तीसे समीवत्था ।। १६६४ ।। एतोय जया नरनाहहरिसपालस्स पासओ मंती । काऊण मंतनिच्छयमणूपम्वाचार्यावसम्म ।। १६६५।। संचलिओ नियगेहे तप्पेलतेण सीहदाराओ । बाहि विणिग्गएणं अभितरयं नियं पुरिसं ।। १६६६।। कन्नम्मि दिन्नसिक्खं पेसेजं भाणिओ नरिंद-सुओ। सिरि सिरिहरिसकुमारो पच्छन्नं किं पि सह तुमए ।। १६६७।। मह अथ जंपियव्वं रयणीए अज्जतो नहु कहि पि । पढमपहरस्स समए गंतव्वं वीरचरिया ।। १६६८।। कुमरेण वितं वय तह त्ति पडिवज्जिऊण सो पुरिसो। तंबोलदाणपुव्वं विसज्जिओ विहिय सम्माणो ।। १६६९ ।। भणिय समयम्मि मंती आगंतूणं निसाए पच्छन्नो | कहइ कुमरस्स पुरओ अणूपम्वा वइयरमसेसं ।। १६७० ।। जोइसियजंपियाई रन्ना सह मंतियावसाणं च । सिरिहरिसकुमारेणं पुट्ठो मंती तओ एवं ।। १६७१।। ना पडिसिद्धे तमिवइयरे किमिह मज्झ करणिज्जं । मंती पभणेड़ तओ जं चिय मूलं अणत्थस्स ।। १६७२ ।। तं चि नायव्वं झत्ति तओ होइ सुत्थया सव्वा । अन्नह उवेक्खियम्मि कीराण कहाणयं हवइ ।। १६७३।। तो पुच्छेइ कुमारो मंति तं कहसु केरिसं मज्झ । कीरकहाणयमहसो कहेइ तस्सग्गओ एवं ।। १६७४।। Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं कीर कथानकमुच्यते-- एगम्मि महारने वणमझे अस्थि पायवो एक्को। गरुओ सरलखंधो साह-पसाहाहिं वित्थिन्नो ।।१६७५॥ गयणग्गलग्गसि हरो परोप्परं मिलियबहलदलपडलो। न खणंपि जस्स साहंतरेसु पविसंति रवि-किरणा।।१६७६। मणुयाण दुरारोहो कयाई नीडाई तत्थ आगंतुं । पंचहिं कीरसएहि सुहेण ते तेसु निवसति ॥१६७७।। आहाराइनिमित्तं चूयाइ वणंतरेसु भमिऊण । तत्थे व ठंति पुणरवि सीयायववाय-भयरहिया ॥१६७८।। इथ काले वच्चंते कयाइ रुक्खस्स तस्स मूलम्मि । वल्लीसमुग्गया तम्मि पायवे चडिउमाढत्ता ॥१६७८।। एक्को य ताण मज्झे चिट्ठइ कीरो अईव पोढमई । अन्न समयम्मि सा दिट्ठिगोयरे तस्स आवन्ना ।।१७८०।। तेण तओ ते भणिया मेलेऊणं सुया समग्गा वि । जह कोमलं पि तुब्भे वल्लि छिदेह लहु एयं ॥१६८१॥ अन्नह परिवड्ढंती पत्ता जरढत्तणं इमा तुम्ह । गरुयमणत्थं काही जस्स न पच्छा पडीयारो॥१६८२।। सक्को केण वि काउं तो तं पुच्छेइ सेसकीरगणो । कहसु कहं एइए अम्ह अणत्थो विहेयव्वो ।।१६८३।। तेण भणियं जहेसा परिवड्ढंती थुडस्सुवरि चडिही। खंधपएसम्मि तओ पोढाए तीए पयठाणं ।।१६८४।। आरोहताणं माणुसाण संपज्जिही तओ को वि । ठूण इमं उरि चडिउं गिन्हिसए तुब्भे ।।१६८५।। हसिऊण तेहि भणियं अच्चंतभयालुओ अहो तंसि । खोट्टेसि एरिसाइं भविस्साइं दीहाई ॥१६८६।। पढमुग्गयाय अज्ज वि एसावल्ली तओ पमाणम्मि। किं चडिही किं वा पुण सुक्किस्सइ को इमं मुणइ ॥१६८७।। जइ पुण आगंतूणं वणयरजीवो वि तोडिही एयं । इय सो हसिओ तेहिं काऊण ठिओ तओ मोणं ।।१६८८।। ता जाव सा समीवं पत्ता खंधस्सतो पुणो तेण । कीरेण सुया भणिया जह अज्ज वि किंपि नो नर्से ।।१६८९।। मिलिउं सब्वे तुब्भे खंडेह इमंसु तिक्खतुंडेहिं । तेहिं तओ पडिभणियं किमत्तियं अज्ज वि भयंते ॥१६९०।। जइया पेक्खिस्सामो कं पि चडतं मणुस्स मिह रुक्खे। तइया नीडेहितो उड्डिस्सामो गयणमग्गे ॥१७९१।। इय तेसि कीराणं वयणं आयन्निऊण सो कीरो। चितेइ जहा एए अबुहा तिरिय च्चिय वराया ॥१६९२।। उवएसस्स अजोग्गा कंठ-किलेसं करेमि तो कम्हा । एएहि सह मुहाए मोणं उचियमिह अम्हं ।।१६९३।। भवियव्वयाए दिळं जं किंचि तमेव एत्थ संभविही । इय चितिऊण त मज्झ संठिओ सो वि चिट्ठइ ॥१६९४।। अह अन्नया भमंतो वणम्मि एगो समागओ तत्थ । वाहजुवाणो धणुबाणसंजुओ तेण ते दिट्ठा ॥१६९५।। दूरट्ठिएण रुक्खंतरहे?निविट्ठएण तम्मि नगे। निवयंता तो चितइ सो वाहो एरिसं हियए ॥१६९६।। निहमि मग्गणेणं इमेसु जइ के पि एक्कयं तत्तो। सेसाण पडइ तासो तो जंति पलाइउं सव्वे ॥१६९७।। अह सो सर्वेसि चिय तेसि जुगवं पि संगहनिमित्तं । पासं पवणीकाउं तत्थेव ठिओ पडिक्खंतो॥१६९८।। ता जाव उड्डिऊणं तत्तो अन्नत्थ ते गया कीरा । आहाराईकज्जेण उठ्ठिउं सो तओ वाहो ॥१६९९।। गंतूण तम्मि रुक्खे तुंगम्मि वि जरढवल्लिठवियपओ। उवरि आरुहिऊणं नीडेसु निवेसए पासे ।।१७००॥ पच्चागया दिणंते पडिया पासेसु तेण ते सव्वे । आयड्ढिऊण पासट्ठिया वि नियमंदिरं नेउं ।।१७०१॥ पारद्धा ते कीरा मरणभओत्तत्थमाणसा सव्वे । जपंति वुड्ढकीरं जह जायं तुम्ह परिकहियं ।।१७०२।। तइया तुज्झ कहतस्स वि अम्हेहिं वि मूढबुद्धीहिं । न कयं भणियं संपइ पुणो वि ता छुट्टणोवायं ॥१७०३॥ अम्हाण कहसु कंचि वि झत्ति करेऊण परमकारुन्नं । जा अज्ज वि निक्करुणो एसो अम्हे न मारेइ ॥१७०४॥ तो भणइ वुड्ढकीरो संपइ मह कोवि न फुरइ उवाओ। जइया फुरिओ तइया कहिओ तुम्हं अपुट्ठो वि ।।१७०५।। इन्हि पुण तुम्हेहि समं निबद्धो अहं पि चिट्ठामि । एयम्मि महापासे वहिण कयंतसरिसेण ।।१७०६।। Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५४ की रकथानक जइ कोवि उवाओं एत्थ मज्झ विष्फुरइ तो सयं पि अहं । विच्छुट्टेडं पत्तो वणंतरे जामि सुत्थम्मि ।।१७०७ ।। मरणभयाउरचित्तेहि कीरो पुणो वि सो भणिओ । जेण तए विन्नायं सुइरभविस्संपि वसणमिणं ।। १७०८ ।। स तु सुमबुद्धिस किंपि इन्हिपि नत्थि अन्नायं । ता पसिय कह उवायं अम्हं खम पुव्व दुब्विणयं ।। १७०९ ।। अन्ना न कावि इन्हि अम्हाण गई तुमं वि मोत्तूणं । इय जंपियम्मि तेहिं संजायकिवो पयंपेइ ।। १७१०. ।। वुड्ढो कीरो इयरे इन्हि चिय तुम्ह जंपमाणाणं । फुरिओ मज्झ उवाओ चिट्ठइ एगो तयं सुह ।। १७११ ।। नेऊण जया एसो नियगेहे पाससंगए चेव । सव्वे वि मुयइ तुब्भे संभेऊणं तयासासं ।। १७१२ ।। ठायव्वं तुम्हहि जह एसो विगयजीविए नाउं । तुम्हे पासेहितो कड्ढेउं खिवइ भूमीए ।।१७१३।। सव्वे विजयामुक्का होह तथा उड्डिऊण जुगवं पि । गंतव्वं तुम्हेहिं पडिवनं तेहितो एवं ।। १७१४ ।। वाव सहित्तो रयणीए जाव ते परामुसइ । निय करयलेण कीरे ता पासइ विगयजीय व्व ।। १७१५।। संरुद्धसव्वसासे निष्फंदे सिढिलकंधरा बंधे । अह सो विचितs इमं जह एए पक्खिणो निच्चं ।। १७१६ । । सेच्छा परिभमिया सुन्ने रन्नपि अखलियप्पसरा । संपइ पासनिरुद्धा संपत्ता तिव्वमणदुक्खं ।। १७१७।। मं पेक्खिऊण सविसेसमेवभयचत्तजीवियव्वासा । संवट्टिऊण सव्वे म एस मारोविया खंधे ।। १७१८ ।। आगच्छंतेण पहे परोप्परं जणियअंगसंघासा । उल्लसिय देह उम्हा परितत्ता मुच्छिया मते ॥ १७१९ ।। इह हि गया गोवा भंगं विणा वि तो एए। एमेव कड्ढिऊणं पासाओ खिवामि भूमीए । १७२०।। इय चितिऊण कढइ एक्केक्केणं इमे समग्गे वि । ते कीरे एक्कूणे की रेहिं वि तेहि इइ नायं ।। १७२१। जह कि मुक्का सव्वे अम्हे जुगवं पितो समुड्ढीणा । गयणपहे तो सिग्धं थक्को भविवयावसओ ।। १७२२।। एक्को वुडकीरोचितइ एसो मणम्मि पेच्छ अहो | केरिसया अन्नाणा कयग्घजण सेहरा एए ॥। १७२३।। सो चेव अहं एक्को इमेहिं न पडिक्खिओ रुक्खेहिं । उवएसं दाऊणं जेण मए रक्खिया एए ॥। १७२४।। या मारणंतियवसणाओ तेण चेव पडिसिद्धो । सत्थेसु समत्थेसु वि संगो सह मुक्खपुरिसेहिं ।। १७२५।। होंति गुणा पंडियए सव्वे दोसाउ अबुहलोयम्मि । बहुएहिं वि अबुहेहिं एको वि न लब्भए विबुहो ।। १७२६॥ पविक्खेण सिद्धिवियक्खणं परं विहेयव्वो । संगो चिरं पि कालं न खणं पि हु मुक्ख मित्तेहिं ॥ १७२७।। अहवा किं एयाए मज्झवि विहियाए गएय चिताए । एयं पि तेहि विहियं अइसुंदरमेव मन्नामि ।। १७२८।। जं ते सयं पलाणा सव्वे विहु एत्तियाण उवयारे । संजाए जइ एक्को अहं विणस्सामि किमजुत्तं ॥ १७२९।। जं जीवि व्वमरिं पवणायपरमिणदलजलं व । एयं चिय तस्स फलं जं ते उवयरइ परकज्जे ।। १७३०।। यहि वंचिओ जइ विएस रोसं निवाडिही मज्झ । तहवि अहं अप्पाणं रक्खिस्सं एय पासाओ ।। १७३१।। जावेसवुडकीरो एवं चितेइ ताव सो वाहो । जुगवं पि उप्पयंते ते कीरे पासिउं सव्वे ॥ १७३२।। जाओ स विहमणो सकोहहियओ य तो करेऊण । झति पई वुज्जोयं तत्थगवेसइ पयत्तेण ।। १७३३।। पासम्मिठियं कीरं कंचि वि दिट्ठो य अह इमेणेसो । वाहेण वुढ्डकीरो पारद्धो जाव मारेउं ॥ १७३४।। ता सेण वुडकीरेण जंपियं वाहसम्मुहं एवं | मारेयव्वो न तए भद्द ! रक्खओ संतो ।।१७३५।। पंच सर दम्माणं दाविस्सं तुज्झ नियमओ चेव । तो तेण रक्खिओ सो खिविऊणं पंजरे धरिओ ।। १७३६ ।। ओ जहा दम्मा तुह कत्तो की अंगमेत्तस्स । सो भणइ तुज्झ कज्जं धारीहि किं व काणेहिं ॥। १६३७।। जे केवि मए भणिया ते दम्मे कस्सइ समीवाओ । जइतुज्झ न दावेमि तोहं तुह वसगओ चेव ।। १६३८ ।। चिट्ठामि ताव जं कि पिरोयए तुह मणस्स पच्छावि । तं पकरिज्जसु न तुमं निवा रइ स्सइ परो कोवि ।। १७४० ।। Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५५ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं तो सो पभायसमए कीरो वाहेण पुच्छिओ एवं । कह भो कस्स समीवे नेमि तुम संपयं भद्द! ॥१७४०।। कीरेण तओ भणिओ वाहो जह नेहि मं निवपुरम्मि । जत्थ समिद्धो लोओ निवसइ कोऊहलपरो य ।।१७४१।। नेऊण तत्थ चउहट्टयम्मि दंसह मं पुरो धणीणं । जो मग्गइ तस्स अहं कहियव्वो पंचहि सएहि ॥१७४२॥ तह चेव य तेण कय न कोइ जा देइ तेत्तियं मोल्लं । कीरेण तओ भणिओ वाहो जह मुयह सव्वे वि ।।१७४३॥ एए नायरलोए मह गहणे नत्थि जोग्गया एसि। गहियस्स वि मज्झ गुणा तेसु न अग्घति किविणेसु ।।१७४४।। तो रायउले नेउं निवस्स मं देहि निवसुयस्सऽहवा । इयजपतो निसुओ सुओ इमो केणइ नरेण ।।१७४५।। निवउत्तसेवएणं गंतूणं तेण स पहुणो कहियं । तो तेण झत्ति सो च्चिय पुरिसो संपेसिओ तत्थ ।।१७४६।। हक्कारेउं वाहं नीहरिओ सोवि सीहदारम्मि । तं पेक्खइ नियमत्थयनिहित्तसुयपंजरं तत्तो ॥१७४७।। हक्कारिऊण तं नेइ झत्ति नियसामिणो समीवम्मि। सो निवसुएण पुटो मुल्लं कीरस्स परिकहइ ॥१७४८।। पंचसए दम्माणं न उत्तरं देइ जाव सो किं पि। तो तेण रायपुत्तो कीरेण सयं पि संलत्तो ॥१७४९।। मा कुणह किंपि चित्ते वियप्पमिह गिन्हएत्ति एणावि । मुल्लेण तुम मं रायउत्त! तुह हं करिस्सामि ।।१७५०॥ अइगरुयं उवयारं समयम्मि समागयम्मि तो एवं । सुणिऊण रायकुमरो तं गिन्हइ तेण मुल्लेण ॥१७५१।। तह चेव पंजरगयं वाहं सम्माणिउं विसज्जेइ । तो पभणइ तं कीरं पढमव्वयकुमर ! किं पि फुडं ॥१७५२।। कीरो पभणइ कुमरं छुहिओहं देहि भोयणं कि पि। दाडिमफलाइयं देइ तस्स कुमरो वि आहारं ॥१७५३।। अह सो कय पारणओ कीरो समओचियाइं बहुयाइं। कव्वाइं पढइ-पाययभासाए 'रइयाई ॥१७५४॥ अह पुच्छइ तं कुमरो पहिट्ठहियओ कहेहि भो ! कीर । वाहगिहसंठिएणं कह पढियं एत्तियं तुमए ।।१७५५।। सो भणइ एग चित्तो कुमार ! निसुणेहि जेण साहेमि । राया को विहु पोढं पुत्तं रज्जे ठविऊण ॥१७५६।। पव्वइओ तेण सम तद्देवी थेवदियहगब्भेण । संजुत्ता पव्वइया गब्भो रन्ना न विनाओ ॥१७५७।। तीए जाणंतीए न य कहिओ विरहकायरमणाए। अह ताइं दो वि कुलवइ पासे पडिवन्नदिक्खाइं॥१७५८।। चिट्ठति कुणंताई नियकिरियं केत्तिएहिं दियहेहिं । वुढिगयम्मि गब्भे देवीए वुढ्डतावसिया ॥१७५९।। कुलवइपुरओ साहइ तेण वि सो लज्जिहि त्ति रायरिसी। न य किं चि उवालद्धो ताई पसुत्ताई मोत्तूण ।।१७६०।। दो विसयं सह तावसजणेण सेसेण अन्न ठाणम्मि । संकमिओ रयणीए जायम्मि तओ पभायम्मि ।।१७६१॥ रायरिसीगयनिहो दट्ठ णं तावसासमं सुन्नं । जा तत्थ भमइ पेच्छइ निय' भज्ज तावसि ताव ।।१७६२।। लक्खिज्जमाणगब्भं ता नाउं गमणकारणं तेण । सेसाण तावसाणं बहुयं देवी उवालद्धा ।।१७६३।। सम्भावम्मि वि कहिए तीए तं भणइ ताव सो राया। अगहियवया कहती जइ तुममेयं मम तया वि ।। ता होतं अइ लट्ठ एवं न चडतयं कलंकमिणं । एगागित्तं पि तहा न होतयं अम्ह इह रन्नो ॥१७६५।। अह रोहउँ पयत्ता सा देवी तावसी तओ तेण । रायरिसिणा किवाए पसन्नवयणेहिं संउविया ॥१७६६।। निय उडयसन्निहाणे नीया भयवेवमाणसव्वंगी । पुनदियहेसु पुत्तं तओ पसूया पवररूवं ॥१७६७।। अहं तं पवढ्डमाणं सो पाढइ रायतावसो पयओ। लक्खणछंदालंकारनीइसत्थाइयं सव्वं ।।१७६८।। तमहं तत्थ वसंतो पच्चासन्नो सुणेमि नीसेसं । एएण पयारेणं कुमार ! एवं मए पढियं ॥१७६९।। सो निवतावसतणओ समिहाइकए कयाइ अइदूरे। पगओ नियासमाओ पत्तो मत्तेण वणकरिणा ॥१७७०।। वावाइओ य दिट्ठो मए वि वियरणगएण सो तत्थ । कहिओ य तावसस्स वि सतावसीओ गओ सो वि ।१७७१।। Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५६ कीरकथानकं तम्मि पएसे दर्दू पुत्तं गयजीवियं सिणेहेण । हिययं फुडिऊण मयाइं दोवि विरसं रसंताई ।।१७७२।। तं तह दढ ण मए सदुक्खहियएण तं वणं चत्तं । गंतूण काणणंतरमवढिओ कीरगणमज्झे ।।१७७३।। एसो नियवत्तंतो तुज्झ मए साहिओ निवकुमार ! । इय कीरेणं भणिए पुणो वि तं पुच्छए कुमरो॥१७७४।। तं एरिसो वि पढिओ वाहस्स करे कह समारूढो। तो तस्स कहइ कीरो नियवासतरुस्स मूलम्मि ।।१७७५।। वल्लीसमुग्गमाओ पभिई ता जाव सो कुमारेण । कीओ वाहकराओ तस्स कए तो कुमारो वि ॥१७७६।। कारेइ कंचणमयं अइपवरं पंजरं सुवित्थिन्नं । तं तत्थ खिवेऊणं उचियाहारेहि पोसेइ ॥१७७७।। कुणइ य तेण समं सो रायकुमारो कहाउ विविहाओ। कत्थइ उचियम्मि खणे एवं कालम्मि वच्चंते अन्न दियहम्मि कीरो कुमरं हक्करिऊण आसन्नं । पुच्छइ जह तुह पिउणो तुज्झ समा केत्तिया कुमरा ॥ तेण भणियं जहेगो जेट्ठो कुमरोजेट्ठो कुमरो गुणेहि मम सरिसो। अन्ने अखमा लहुया गुणेहि जम्मेण य समग्गा कीरेण पुणो पुट्ठो कुमरो सो जेट्ठबंधवो तुम्ह। एग जणणीए जाओ किंवा जणणी विभिन्ना से ॥१७८१।। कुमरेण तस्स कहियं पुत्ता पंचेव अम्ह जणयस्स । ते कोर परं सव्वे जाया अन्नन्नजणणीए ।।१७८२।। कीरेण पुणो पुट्ठो कुमरो जह केण मंतिणा सद्धि । मंतेऊणं राया करेइ गरुथाइं कज्जाइं ।।१७८३।। कुमरेण तओ कहियं गुणायरो नाम चिट्ठए मंती । तेण सह सव्वकज्जं मंतेउं साहए राया ॥१७८४॥ कीरेण पुणो भणियं पीई सचिवस्स तस्स सह तुमए। किं जेटुबंधवेणं अहियथरा कहसु मे कुमर ।।१७८५।। साहेइ तस्स कुमरो पीइविसेसो तहाविहो तस्स। सचिवस्त न तेण समं नेय मए दोन्ह वि समोसो ॥१७८६।। तो भणइ वुढ्डकीरो किंपि निमित्तं तहाविहं सरिउं। तेण सह तए पीई कायव्वा कुमर अइनिबिडा ।।१७८७।। कुमरेण कीरवयणं तह त्ति पडिसज्जिऊण सचिवस्स। समयंसरम्मि जाए पुत्ते कहिऊण कीरस्स ।। १७८८।। नियपुरिसा पेसविया अभितारया गिहम्मि सचिवस्स । सकुसुम-तंबोलाइं गहिऊणं पवरवत्थाई ।।१७८९॥ वद्धावणयनिमित्तं सचिवस्स समप्पिऊण तं सव्वं । ते पुरिसा पभणंति य जह तुम्ह सुयं समुप्पन्नं ।।१७९०॥ सोऊण अज्ज कुमरो संजाओ अइ पमोयपडिपुन्नो। भणियं च अम्ह पिउणो रज्जस्स समुन्नई एसा ॥१७९१।। जं गरुयाणं पुरिसाण जायए संतईए परिवुढ्डी। रायदुइज्जनरस्स उ विसेसओ मंतितिलयस्स ।।।।१७९२।। तं सोऊणं मंती मणम्मि तुट्ठो अईव ते पुरिसे । सम्माणिउं विसज्जइ तम्मि दिणि जेट्ठकुमरस्स ।। १७९३।। दोण्हं पिय भज्जाणं मज्झाओ कोवमुवगया एक्का । तीसे गंतूण गिहे ठिओ कुमारो दिणं सयलं ॥१७९४॥ मन्नावंतो पच्छा निसीहसमए पसाइया एसा । तीए सहरइ सोक्खं अणुभूयं तेण कुमरेण ।।१७९५।। अह रत्तिजागरेणं निदाए परवसो पभायम्मि । सुत्तोसयलंपि दिणं संझाए उट्ठिऊण तओ ॥१७९६।। जेट्टो रायकुमारो सरीरआवस्सयं करेऊण । भोत्तूण दुइज्जाए पियभज्जाए समं रणि ॥१७९७।। अइवाहइ नीसेसं रहसोक्खपसत्तमाणसो तीसे। मणनिव्वुइकरणत्थं ईसा-दोसो व समहेउं ॥१७९९।। जायम्मि पभायम्मि तीसेय' सरीरकारणं जायं । तो तेण वग्गचित्तो संजाओ जेटुओ कुमरो ।।१८००। पासनिविट्ठो तीसे गमेइ दियह समग्गरयणि च । लहइ तओ सा निदं समुग्गयं तम्मि सूरम्मि ॥१८००॥ दिणरयणिजागरेणं संजायावेयणा सिरे तस्स । सुत्तो सयंपि पच्छा समुट्ठिओ तइयजामम्मि ॥१८०१।। जा भज्जाए सारं करेइ तासावि तम्मि समयम्मि । गयसव्वदेहबाहा समुट्ठिया एवमाईहिं ।।१८०२।। बहु कारणेहि वक्खित्तमणस्स न तस्स केणइ नरेण । मंतितणयस्स जम्मो निवेइओ जेट्टकुमरस्स ।।१८०३।। पच्छा नायम्मि वि तेण पेसियं किंपि नेय सचिवस्स । वद्धावणयनिमित्तं वत्थाईयं कुमारेण ॥१८०४।। Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं अह नामकरणदियहे पुत्तस्स नियस्स तेण सचिवेण । वहुओ नरिंदलोओ निमंतिओ नायर जणो य ।।१८०५।। भुंजाविऊण सम्माणिऊण जह जोग्गयं समग्गं पि। मंती विसज्जइ जणं रायनिमित्तं तु सयमेव ॥१८०६।। भोयण-वत्थालंकारमाइयं सव्वमेव गिन्हेडं । वच्चइ नरिंदगेहे समप्पए तस्स नीसेसं ॥१८०७।। उचियं आलविऊणं सम्माणेऊण तं नरिंदो वि । मंतिं विसज्जइ गिहे नियकज्जरओ सयं होई ॥१८०८।। सचिवेण रायलोओ जया निमंताविओ तथा ते वि । दोनिवि जेट्टयुमारा निमंतिया तस्स जेट्टण ॥१८०९।। पडिसिद्धं आगमणं नियं विहेऊण उत्तरं कि पि । पडिवन्नं तु कणि?ण सो गओ तस्स गेहम्मि ॥१८१०॥ कडिदोरयगेवेज्जंगुलीयकडयाइगहिउमाहरणं । पडिकुप्पासं तह पुत्तजणणिजोग्गाई वत्थाई ।।१८११।। तत्थ य पणमंते मंतिनंदणे वालहारहत्थम्मि । अप्पइ तस्साहरणं तह पासे वड्डमहिलाए ॥१८१२।। पुत्तजणणीनिमित्तं समप्पए पवरपट्टवत्थाई। मंती वि तस्स (कय) भोयणस्स नरवइकुमारस्स ॥१८१३।। अइगरुयं सम्माणं पवराहरणेहिं कुणइ वत्थेहि । काउं उचियालावं तो नमिउं तं विसज्जेइ ॥१८१४।। कुमरस्स सचिवाण एवं पइ दियहं वट्टए महापीई । अह अन्नया य रन्नो जाओ अणियत्तओ रोगो ॥१८१५॥ एगो पहाण वेज्जो तं जाणइ तह गुणाथरो मंती। जणनिव्वुइजणणत्थं तहा वि सो अवसरं कुणइ ॥१८१६।। अन्न दियहम्मि राया सचिवेण समं करेइ मंतणयं । रोगेण मह सरीरं अईव विहुरीकयं इन्हि ।।१८१७।। ता थेवं चिय जीयं मज्झ इयाणि कहेह को रज्जे। अहिसिचिज्जइ दोन्ह वि जेटुकुमाराण मज्झाओ॥१८१८।। विनवइ निवं मंती कुसलत्तेणं कलाण रूवेण । चाएण विक्कमेण य दोन्नि वि कुमरा समा ताव ।।१८१९।। किंतु कणिट्ठो कुमरो लोयावज्जणगुणेण अब्भहिओ । रन्ना भणियं रज्जं पुनायत्तं न गुणवसगं ।।१८२०॥ पुरिसस्स गुणेहितो पसरइ कित्ती जणाणुराओ य । वेसविलय व्व धणीणं रायसिरी सरइ कयसुकयं ॥१८२१॥ मंती पभणइ नरवर ! पढम चिधं सउन्नपुरिसस्स । जंजणहिययावज्जणजणया दीसंति तस्स गुणा ।।१८२२।। राया जंपइ सच्चं सचिव ! गुणा होति पुन्नजोएण। किंतु परं पुन्नाण वि नाणत्तं दीसइ जणम्मि ॥१८२३॥ काइं वि पुन्नाइं जणे जणेति गुणरासिमेव पुरिसस्स। न उण लवं पि सिरीए सो सिरिमंतस्स अन्नस्स ।।१८२४।। गुणरहियस्स वि पासे गंतूण गुणी भरेइ नियमुयरं । पसुपाया वि हु पुरिसा पहुणो पुनहिं जायंति ॥१८२५।। जह अंबुवीचिराया तो मंती पुच्छए निवं सामि । को अंवुवीचि कहसो जाओ राया इमं कहह ॥१८२६॥ अह कहइ निवो नयरे एक्कम्मि इहासि कोवि नरनाहो । विक्कमपसाहियासेससूरसीमालमहिवालो॥१८२७॥ सेविज्जतो सविणयमन्ननरिंदेहि गमइ सो कालं । अइविउलं तस्स परं पुत्तो एक्को वि नहु अत्थि ॥१८२८।। सच्चो वाइयदेवाण दिन्नओवाइएहि बहुएहिं । जाओ एगो पुत्तो मुत्तिधरो किंतु सुन्नमणो ॥१८२९।। सो जंपिउं न याणइ जइ तिसिओ होइ वेइ तो अंबु । छुहिओ य विचि जपइ तो जायं अंबुवीचि त्ति ॥१८३०॥ नाम लोयपसिद्धं मूलिल्लं तस्स नाममवलत्तं । जोव्वणसमयाभिमुहो संजाओ जाव सो कुमरो॥१८३१॥ ताव सहस त्ति राया अवियक्कियजायसूलरोगेण । अइउक्कडेण कलुणं विलसंतो निहणमुवणीओ ॥१८३२।। सो अंबुवीचिकुमरो सचिवेणऽहिसिंचिओ तओ रज्जे । सीमालनंरिदेहिं विपणओ सर्वहिं आगंतुं ॥१८३३।। कारेऊणं पवरं सिंगारं अवसरम्मि आणेउं । उववेसिज्जइ निच्चं मणिमयसीहासणे राया ॥१८३४॥ रायालंकारजुओ उवरिधरिज्जंतधवलछत्तेण । वीइज्जतोसियचामरेहि रमणीकरग्गेहि ।।१८३५।। तं नमिऊण समग्गो नरिदसामंतमंडलियवग्गो। अत्थाणम्मिनिसीयइ कयंजलीनियनियट्ठाणे ॥१८३६॥ आएसो पुण कीरइ सव्वेहि वि तेहिं मंतिणा भणिओ। जह जोग्गयाए सव्वं-करेइ फेडेइ सो मंती ॥१८३७।। Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५८ अंबुवीचिरायाकाणग सेवइ निवाण मज्झे कस्सइ एगस्स संतियं धूयं । परिणावइ सो मंतिप्पवरो तं अंबुवीचिनिवं ।।१८३८।। जह तज्जाओ पुत्तो रज्जधरो जायए पुणो कोवि । इयवच्चंते काले वुढ्डो मंतीगओ निहणं ।।१८३९।। तेण मरतेण तओ मंतिपए ठाविओ निओ पुत्तो । सो वि तह चेव रज्जं चितइ सव्वं पि अप्पवसं ।।१८४०।। जह सेलमइपडिमा निवसइ देवालयस्स मज्झगया। तह अंबुवीचि राया चिट्ठइ अत्थाण विणिविट्ठो।।१८४१॥ केवलपणाममेत्तस्स भायणं सेसयं समग्गंपि । रज्जफलं अणुभुंज्जइ सचिवो भोप्पो व्व देवउले ।।१८४२।। अह अन्नया य सचिवो भणिओ आसन्नसेवय'जणेण । एयस्स पिसियपिंडोवमस्स कि अंबुवीचिस्स ।।१८४३।। तुडभे कुणह पणाम निप्फलमेव य अकिंचि कारिस्स । तुम्हायत्तो सव्वो इह रज्जे वट्टए लोओ ।।१८४४।। तुम्हं चिय आएसं अवेक्खए न उण अंबुवीचिस्स। ता होह सयं चिय रज्जसामिणो मुयहभिच्चत्तं ॥१८४५।। इयपभणंतो पढमं सचिवेणं चाडुजंपओ लोओ। काऊण भीमभिउडि निवारिओ पणिउं एवं ।।१८४६।। जह जंपंता तुब्भे किच्चमकिच्चं न कि पि चितेह । सामित्तमत्थए कि हवंति सिंगाई काई पि ।।१८४७।। सासेण जस्स सव्वो रज्जजणो ससइ सो कह न राया । एत्तो वि परं अन्नं होइ कुणंताण अववाओ।।१८४८।। उचिवेण इमं भणिया ते सव्वे झत्ति संठिया मोणं । एवं गयाइं कइवय-दिणाणि पच्छा पुणो तेहिं ।।१८४९।। अन्नेसि पासाओ समए अन्नम्मि भाणिओ सचिवो। पुवुत्तमट्ठमेसो सोऊणं गमइ मोणेण ।।१८५०।। विनायं तेहि तओ जह एयमिमस्स कि पि निय चित्ते । पडिहासियं न अम्हे निवारिया तेण एएण ।।१८५१।। पुव्वणिरेहि सह तो मंतियमेएहि संपयं किं चि । सचिवस्स अम्हवणं सुहाइयं तेण नो रुट्ठो ॥१८५२।। तम्हा पुणो वि समयंतरम्मि भाणिज्जए समीवाओ। अन्नेसि केसि पिहु सचिवो पडिवज्जइ जहेयं ।।१८५३।। तो कम्मि वि पत्थावे अन्नयरेसिं पुणो वि केसि पि । पासाओ सो सचिवो भणाविओ जह बहू लोओ ॥१८५४।। तुम्ह गुणेहि रंजियहियओ जंपेइ एरिसं चेव । पडिबिंबवज्जियं जइ सचिवो रज्जं सयं कुणइ ।।१८५५।। तो लट्ठहोइ तहा अम्हाण मणोरहा वि पुज्जति । परमेवं तुम्ह पुरो न कोइ सक्कइ जणो वोत्तुं ॥१८५६।। अम्हे हि विजं एवं भणियं तं थरहरंतजीहाए । तुम्ह भएणं परमऽभणिएण न य निव्वुई लहिमो।।१८५७।। जइ तुम्हें पडिहासइ तो एवं कुणह अहव मा कुणह । सेसाण पुण जणाणं सुहं हविस्सइ इय कयम्मि ।।१८५८।। इय सोऊणं मंतीचित्तम्मि वि चितए तओ एवं । सवेसि पि जणाणं एगमयं ताव संजायं ।।१८५९।। भणिओ एएहिं अहं इमम्मि अट्ठ पुणो पुणो तम्हा । इन्हि मह कायव्वं केरिसमेवं निरूवेमि ।।१८६०।। जेसि अववायाओ संकेमि अहं सयं पि ते ताव । कारिति एयमट्ठ मज्झ समीवाउ सव्वे वि ॥१८६१।। रज्जाइं न कस्स वि सासणम्मि लिहियाइं होंति एयाई। जेण विवज्जासो वि हु इह अत्थे दीसइ जयम्मि ।। केसि पि बहुनरेसरपरंपराए समागयं रज्ज। हत्थाउ उत्तरंतं दीसइ दिव्वस्स जोएण ।।१८६३॥ केसि पि कम परंपरसेवा निव्वत्तयाण वि नराण । रज्जसिरीएइ अउव्व पुरिससंगूसुयमण व्व ।।१८६४।। तम्हा ढलिऊण सयं समागयं रज्जमेयमम्हाण । पाएण पेल्लिऊणं परिच्चयंताण न हु जुत्तं ।।१८६५।। भवियव्वमेरिसं चिय जइ पुण अम्हाण अत्थि इह समए । काऊण किपि छउमं करेमि एवं तओ इन्हि ।।१८६६। पच्चंतिथरायणो तहा महामंडलाहिवइणो य । आणाए मज्झ ठिया वट्टिस्संते जइ तहेव ।।१८६७।। तो लट्ठ एमेवयवहिस्सएणुक्कमेण पुरओ वि । अह किंपि विसुत्तिस्सइ तो कालुचियं करिस्सामो।।१८६८।। इय चितिउमन्नदिणे गिह मझे चेव धारिओ राया । सचिवेण न अत्थाणे निवेसिओ सो समाणेउं ॥१८६९।। अट्ठाविओ पघोसो एरिसओ तेण सव्वलोयम्मि । जं किर अज्ज नरिंदस्स देहे अपडुत्तणं जायं ॥१८७०।। Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिदिचरियं ५९ खणमेत्तं पिन पावइ रन्ना सह दंसणं निवकलत्तं । कयसंकेओ थेवो तयंतिए संचरइ लोओ । १८७१ ॥ उवविस सयं पुनट्ठिए अत्थाणमंडवे गंतुं । सचिवो रज्जं चितइ गयाई इय काई विदिणाई ।। १८७२ ।। तत्तो दुइयपघोसो उट्ठविओ मंतिणा जह नरिंदो । कुट्टमहारोगेणं संजाओ गलियसव्वंगो ।। १८७३ ।। गंभीरो व थरोव निम्मलबुद्धी अहिगयकलो वि । नीसेससत्थपरमत्थजाणओ कम्मजोएण ।। १८७४ ।। जोव्वणणियम ण य मिच्छहिमाणस्स पबलयाए य । तव्विह जणवयणाणं उद्दीवणकारणाओ य ।। १८७५ ।। रज्जे अहिसेयं कारवेइ सो अत्तणो तओ मंती । लज्जं मोत्तूण नियं कुलक्कमं तह य पम्हसि ॥। १८७६।। अत्थामि निसीयइ विरइयअइपवरायनेवच्छो । सियछत्त चामराईरायालंकारपरियरिओ ।। १८७७ ।। तन्नयरनिवासिजणो सेसाण वि गामनयरमाईणं । लोओ आगंतूणं तं पणमइ दिन्नमंगलिओ ।। १८७८ ।। साहणियतंतवाला निओगिसामंतठक्कुराईया । पणमंत ढोयणेहि समन्निया ते समागतुं ।। १८७९ ।। अह पेसिऊण दूए मंडलिए भाणए नवो राया । आगंतुं मं पणमह जइ इच्छह अप्पणो रिद्धिं ।। १८८०।। सोऊण दूयवयणं मंडलिएहि तओ इमं भणियं । संवहिऊणं एमो गहिऊणं कि पि मंगलियं ।। १८८१ ।। इय भणिउं ते दूए नियपासे गोरवेण धारेंति । अह पेसिउं सदूए पसेप्परं सव्वमंडलिया || १८८२ ।। पुच्छति जहा तुब्भे कि काहिह नवयरस्स नरवइणो । गंतूणं पणमिस्सह किंवा नो एरिसं कहह ||१८८३ ॥ तो सव्वेहिं विभणियं तं पणमेउं न अस्थि अम्ह मणं । जइ तुम्हं सव्वेसि समुदाए निच्छओ होइ ।। १८८४ । तो एगोवरिकयं करेइ जइ सो तओ समग्गा वि । तुब्भे तं पडिगाहह तओ न सो तुम्ह पभवेइ ।। १८८६।। पडिवन्नं सव्वेहिं वि तेहि इमं पच्चयं करेऊण । देवप्फरिसाईयं नियपुव्वयसवहपुव्वं च ।। १८८६ ।। ते सव्वे संवहि ठिया तओ नियनिसु देसेसु । अहिणवनरिदद्या विसज्जिया तेहि भणिउमिमं ।। १८८७ ।। अम्हे कुक्कमागयन रिदवंसस्स चेव पाइक्का । तो तं चिय पणमामो न तुमं तस्सेव कम्मयरं ।। १८८८ ।। कम्म बिहु राया तुमंटिओ अप्पणावि तो अम्हे । पुव्वपुरिसक्क मागयनियदेसेकह न रायाणो ।। १८८९ ।। तो म्हं तुम्हं हि समपडिवत्ती न भिच्चपहुभावो । जइ एयं चिय जायइ तुज्झ थिरं तो तुमं लट्ठो ।। १८९० ।। तेसि मंडलियाणं सव्वेसि पासओ समागंतुं । सव्वे कहिति दूया अहिणवरायस्स तब्भणियं ।। १८९१ ।। सोऊण दूयवयणं संबुद्धो नियमणे नवो राया । चितइय जहा एए परोप्परं विहियसमुदाया ।। १८९२ ।। सव्वे वि हु मंडलिया मिलिया मह दुज्जया इमे ताव । पच्चतियरायाणो मिलति एयाण जइ कवि ।। १८९३॥ तो संप असे नियमेण उवद्दवंति तो एसो । होही गरुयअणत्थो एमेव ठिओ न संदेहो । । १८९४॥ तम्हा जह ट्ठिईए की उ इह अंबुवीचि नरनाहो । सव्वं पि जहा सुत्थं संजायइ तस्स पुन्नेहि ॥ १८९५ ।। अहं सयं पहूणं ठियाण पुव्विल्लयं पि माहप्पं । नीसेसं पि पलीयइ ससामिवचणजाणिय पावं ।। १८९६ ॥ अम्हं सेवयभावं चेव कुणताण जायए भद्रं । बहुनिवपरंपराएं आगयनिय सामिवंसस्स ।। १८९७।। I तुम काय तह कहवि जहा न को वि लक्खेइ । मज्झ कथं कूडमिणं अन्नह पच्छा वि माहप्पं ॥। १८९८ । न होइ तारि मह पुण्वं जह आसि गलियमाहप्पो । तो जीवंतो वि अहं होमि मयाओ वि होणयरो ॥। १८९९ ॥ माहप्पं अमुयंतस्स होइ मरणं पि धीरपुरिसस्स । भुवणे सलाहणिज्जं गयमाहप्पं न उण जीयं ।। १९०० ॥ इय चितिऊण पेस पुणो वि दूए तहेव सव्वेसि । मंडलवईण पासे सिक्खं दाऊण एरिसयं ।। १९०१ ॥ जह तुम्भे मा भणिहह एवं पच्छा न अम्ह जं कहियं । एसोहं तुम्हवरि चलिओ चिट्ठामि सिग्धं पि १९०२।। संपतो तुम्हाणं देसेस हवेज्ज तो समरसज्जा । जह जाणह सपमाणं तुब्भे अज्ज वि असिक विया । । १९०३ ॥ Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अंबुवीचिरायाकहाणगं गहिऊण इमं सिक्खं गएसु दूएसु ताण पासम्मि । अह सो नियठाणकयं मंतिं सिक्खविउमगते ॥१९०४॥ किपि तओ इय पभणइ ममकय कडयगयरस एत्थ भणिय? । तुममप्पिऊण लेहं मुहसंदेसं च दाऊण ॥१९०५॥ पेसिज्जा पुरिसजुयं भणिए समयम्मि एवमाइसिउं । सो नवराया ढक्कं दावेऊणं सयं चलिओ ॥१९०६।। हय-गय-रहजोहेहिं कलिओ चउरंगिणीए सेणाए । सिग्घपयाणेहि तओ तप्पेसियदूयकहणाओ ।।१९०७।। तह नियचारहितो मंडलिया जाणिऊण तं एतं । सव्वे संवहिऊणं मिलिया एगस्स अइबलिणो॥१९०८।। मंडलवइणो मंडलसीमाए तस्स लिति आवासं । आवाससमंतणं परिहारक्खं करेंति तहा ।।१९०९।। पच्चंतियनिवईणं पासे संपेसिऊण निय' दूए । जाणावयंति एवं तेहिं वि म भीसिया एए ॥१९१०।। जह अम्हे निय पुरिसे पेसेउं नवनिवं भणावेमो । जइ सो न थक्किही तो अम्हे तुम्हाण पक्खम्मि ॥१९११।। सव्वे संवहिऊणं सव्वबलेणं समागमिस्सामो । तुम्हेहि अवट्ठभो मणं पि न परिच्चएयव्वो ॥१९१२॥ इय पच्चंतियनिवईण वयणमायन्निऊण मंडलिया । सव्वे वि विसेसेणं सावट्ठभातओ जाया ॥१९१३।। पच्चंतियनिवईणं दूएहि नवो नरेसरो भणिओ। कडयम्मि समागंतुं अत्थाण सहाए उवविट्ठो ॥१९१४।। जह अम्ह सामिएहि भणाएहि भणावियं तुम्ह सम्मुहं एवं । अम्हे दढ ण तए लग्गेयव्वं समग्गाण ।।१९१५।। मंडलियाण इमाणं मा भणिहह जन्न अम्ह अक्खायं । एयं भणिज्जमाणं निसुयं मंडलियदूएहिं ।।१९१६।। तत्थागएहिं पुव्वं ताण समक्खं निवाण ते दूया । अहिणवरन्ना भणिया तुम्ह पहहिं कयं जुत्तं ।।१९१७।। एयम्मि चेव समए अप्पा जाणाविओ जमम्हाणं । एक्केण पयासेणं ते वि जहा सिक्खवेमि लहं ॥१९१८।। सिग्घं एज्जह इन्हि तुम्हे अंगीकया मए सव्वे । पंचहि किंतु निवेहि न सिज्झए कि पि ॥१९१८।। अन्ने वि पंचसत्तयअत्तसमे मेलिऊण नरनाहे । समरम्मि ढुक्कियव्वं जह मज्झ वि पुज्जए कोडुं ।।१९२०।। इय भणिऊणं तेसि पच्चक्खं तक्खणे लिहावेइ । रायाएसं पच्छा मुक्कस्स नियस्स सचिवस्स ।।१९२१॥ हय-गय-रहजोहाणं अद्धं सेनं मए तुह समीवे । मुक्कं चिट्ठइ सव्वं पेसेयव्वं तए तमिह ।।१९२२॥ मंडलियाणं दप्पं झाडेउं अग्गओ वयंतस्स । पच्चंतियनिवसमुहं मज्झ जहा मिलइ तं सिग्घं ।। १९२३।। इय रायाएस जुए पेसेउं सिग्धसंढिए पच्छा। मंडलियाण निवाण य दूए वि विसज्जइ स कोवं ॥१९२४।। तत्तो अत्थाणाओ उठेउं गुड्डुरम्मि पविसेउं । छन्नं सहत्थलिहियं लेहं बीयंपि पटुवइ ।।१९२५।। तस्सेव य जा सिक्खा दिन्ना तेणासि पुव्वमेगते । निय नयराओ नीहरमाणेणं तम्मि अट्ठम्मि ।।१९२६।। तत्तो पयाणढक्कं दवाविळ झत्ति भोयणम्मि कए । देइ पयाणं पुरओ आवासइ जोवणं गंतुं ॥१९२७।। तस्सावासस्स पुणो दाहिणओ अत्थि गाउयंतरियं । एक्कं विसमं दुग्गं अप्पणयं पव्वयाडम्मि ।।१९२८।। वित्थिन्नं धन्निधण-तण-पाणियपउरयाए संजुत्तं । चित्तेण पतंपि गहियं वज्झागारेण पुण चत्तं ॥१९२९।। तो मंडलियनिवेहि विनायं निय मणे जहेसनिवो। कंटयचडियो चिट्ठइ जुज्झिस्सइ कयरणुच्छाहो ॥१९३०॥ तो मंतयंति मिलिउं मंडलिया निवइणो उ दूएहिं । जह अम्हे समकालं सव्वे संजुत्तथा होउं ॥१९३१॥ तेण समं लग्गेमो जुज्झेउं निच्छयं इय' करेउ। मंडलिया निवईहिं दूयमुहेहिं इमं भणिया ।।१९३२।। संवहिउं तुब्भेहिं सठाण ठिएहिं ताव गयव्वं । आगच्छामो अम्हे जाव समीवम्मि तुम्हाणं ।।१९३३।। न य ठाणं चइयव्वं न य गंतव्वं च सम्मुहं तस्स । पडियंतु सहेयव्वं अम्हे वि लहुं पि एसामो ।। १९३४।। मंडलिएहि वि दूए पेसेउं भाणिया निवा एवं । जह तुम्हेहि भणियं तह अम्हे आयरिस्सामो ॥१९३५॥ तुम्हेहिं वि झत्ति परं आगंतव्वं न जाव एयस्स । आगंतूणं सेन्नं पच्छिल्लं मिलइ अइवहुयं ॥१९३६।। Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं अह सो अहिणवराया निय भूमि लंघिऊण परभूमि । जाव पविट्ठो तावय समागया पयडवरदूया ।।१९३७।। मंडलियाणं विदेण पेसिया तेहिं एवमुल्लवियं । चिटुंति अम्ह पहुणो तुह आगमणं समीहंता ।।१९३८।। ता एह सिग्घमेवय पुज्जति मणोरहा जहा तेसि । तेण तओ ते भणिया ठाण ठिया चेव जपंति ॥१९३९।। चारहडि तुम्हाणं पहुणो न पयंपि सम्महा एंति । ता तुम्हे ते जंपह गंतुं जह एंति इह सिग्धं ।।१९४०।। इह चप्पडो पएसो खडपाणियपउरया तहा अत्थि । अम्हं तुम्हं च तओ एसासमरोचिया भूमी ।।१९४१॥ पडिवालिता अम्हे तुम्हागमणं इहेव चिट्ठामो । इह तव्वयणं दूया गंतूण कहंति सपहण ।।१९४२।। तेहिं तेहिं समग्गेहि तओ मिलिउं मंडलवईहि मंतणयं । काऊण पुणो दूए पसेउ भाणिओ सनिवो ॥१९४३।। मा एवं होउ जहा मंडलिएहि सयं समागंतु । हणिओ निय पहुमंती दूसणमेयं किह सहामो ।।१९४४।। एत्थागयस्स तुह जं अम्हे करिमो तुमं पि दच्छसितं । एत्थंतरम्मि केणइ कन्ने सिटें नवनिवस्स ।।१९४५।। पच्छन्नपुवपेसियपुणआगयलेहवाहयसरूवं । तेण वि सो कन्ने च्चिय कहिऊण विसज्जिओ किं पि ॥१९४६।। मंडलियपेसिया ते या तो तेण एरिसं भणिया । एवं पि करिस्सामो जह भणि तुम्ह सामीहिं ॥१९४७।। कि तु परंते तत्तो ठाणाउ पलाइऊण वच्चंता । जत्तेण रक्खियव्वा तुम्हेहि अहं तु लहु पत्तो ।।१९४८।। इय भणिऊणं ढक्कं दावेऊणं पयाणयं दिन्नं । गंतुण जोयणदुगं आवासं गिन्हए तत्थ ।।१९४९।। बीयम्मि दिणे पुणरवि ढक्कं वज्जाविऊण जा चलिओ। ताव सलेहं नरजुयउद्धूलियजंघमायायं ॥१९५०।। तेहिं समप्पियलेहं तुरयअओ चेव वाइउं एसो । ते मंडलवइदुए हक्कारइ अप्पणो पासे ॥१९५१।। कहइ य तेसि पुरओ जं एसो अज्ज अम्ह संपत्तो । लेहो निवासनयराओ पेसिओ तन्निउत्तेण ।। १९५२।। तुम्हं चिय सामीणं समीहियं लिहियमेथआयायं । जह अंवुवीचिराया रायविमुक्को पडुसरीरो ॥१९५३।। संजाओ संपइ बाहिरम्मि उववेसणस्स जोग्गो य । ता तुम्हे आगंतुं जहोचियं कुणह मंगलियं ॥१९५४॥ एएण कारणेणं पच्छाहुत्तं पयाणयं अम्हे । दाहामो सिग्घं चिय गंतूणं तत्थ मंगलियं ॥१९५५।। रज्जाभिसेयपमहं काहामो तस्स जं नवो व्व इमो। जाओ जम्मो तम्हा अम्हाण महूसवो गरुओ ॥१९५६।। इय वोत्तूणं दिन्नं नियंगलग्गं सवत्थमाहरणं । लेहारयाण तेसिं मंडलवइयपच्चक्खं ॥१९५७।। दूएहि तेहिं पुट्टो मंतिनरिंदो जहा कहं राया । नीरोगो संपन्नो केणव वेज्जेण पडियरिओ ।।१९५८ ।। मंतिनिवेणं भणियं एमेव तुमे खणं पडिक्खेह । नीसेसं पि सरूवं जेण कहावेमि तुम्हाणं ।।१९५९।। इय भणिउं सो गंतूण रुक्खच्छायाए तत्थ उवविसिउं । खंधावारस्स जणं वालेउं पेसए पुरिसं ॥१९६०॥ सयमावासं तत्थे व दावए नन्निउत्तपुरिसेहिं । हक्कारिउ मह दूए लेहत्थं कहइ तस्स सयं ॥१९६१॥ सयमावासं तत्थे व दावए नन्नि उत्तपुरिसेहिं । हक्कारिउ महदूए लेहत्थं कहइ तेसिं सयं ॥१९६१।। जह किर रन्नो देहे केणइ कम्मेण ताव संजायं । भीमं गलंतकोढं वेज्जाणं पडियरंताण ।।१९६२।। पच्छा वि बहू दियहे तेहिं तिगिच्छा कया पयत्तेण । तह वि नियत्तो दोसो न मणं पि गओ परं बुड्ढि ।।१९६३।। तो वेज्जेहि मिलि सबेहि वि मज्झ अग्गओ भणियं । जह एस कम्मजणिओ रोगो अम्हं असज्झो त्ति।।१९६४।। जावज्जीवं राया इमेण रोगेण मुच्चिही ने य । दुक्खं अणुहवमाणो किच्छण गमिस्सए कालं ॥१९६५॥ तो अग्गि व जलं वासाहाविज्जइ निवो जहा एसो। दुक्खं सहिऊण खणं मच्चइ रोगाओ कम्माओ ।।१९६६।। अन्नेहि वि पडिवन्नं पहाण पुरिसेहिं वेज्जवयणमिणं । एक्केणेव मए तं पडिसिद्धं पिहियकन्नेण ॥१९६७।। जह जीवंस इमं निय पहुणो सक्कुणोमि नो काउं । जइ पुण कालकमेणं कहंचि फिट्टइ सयं रोगो।।१९६८।। भणियं च । Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अंबुवीचिरायाकहाणगं चिर पवसिओ विआवइ वाहीघत्थो विउठुइ पुणो वि।बंधणगओ विमुच्चइ मओ त्ति झीणा कहा लोए॥१९६९।। तो तेहिं पुणो भणियं न हु सोहइ सुन्नमासणं रन्नो । रायालंकारधरो जाव निसन्नो न तत्थ नरो ॥१९७०।। तो ते मए पणिया जह जीवंते इमम्मि अन्न नरं । न हु रज्जम्मि ठवेमि जम्हा सो रज्जगिद्धमणो ॥१९७१।। रज्जं छडावेउं कहं चि नो तीरए पुणो पच्छा । पड़देहम्मि वि जाए अम्ह निव अंबुवीचिम्मि ।।१९७२।। तो तेहि इमं भणियं जह अम्हे नेय अन्नपुरिसस्स । नाम पि हु वि सहेमो रज्जम्मि ठविज्जमाणस्स ॥१९७३॥ जइ तुम्हे सयमेव य कहमवि अंगीकरेह निवइत्तं । तो होइ अम्ह सम्मयमन्नह वत्तं पि न सहेमो ॥१९६४।। अंगीकयम्मि रज्जे तुम्हेहि निवो वि जइ पडुसरीरो। जायइ तहा वि लट्ठ तं रज्जे तं पुण तुमे ठवह ।।१९७५।। ते एवं चंपंता मए निसिद्धा अणेगजुत्तीहि । अन्नसमयम्मि मिलिउं वहुएहि जणेहिं इय भणियं ।।१९७६।। तह चेव पुण निसिद्धा मए इमे एवमन्नअन्नेसु। समएसु भणंताणं तेसि मज्झय मज्झय कुणंतस्स ।।१९७७।। पडिसेहं बहुवारं मए वि पडिवनमन्त्रसमयम्मि । तेसि वयणं उवरोहओ य जुत्तत्तणाओ य ॥१९७८।। दिसिजत्ता नीहरिए मइ पच्छा रायगोत्तदेवीए । मुद्धकुमारीदेहे अवयरिउं एरिसं भणियं ॥१९७९।। कम्मेण जेण रोगो रन्नो देहम्मि आसि संजणिओ । तं बहखीणप्पायं संजायं वट्टए इन्हि ।।१९७९।। मज्झकहिओसहेहि तेगिच्छं कुणह संपयं तुब्भे । अगणियदिणाण मज्झे जह नीरोगो हवइ राया ॥१९८१॥ अह पासवत्तिएहि तह चेव कयम्मि अंबुविचिनिवो। निग्गयकर-चरण-नहो कणयसरिच्छच्छवी जाओ।।१९८२।। मंडलियाणं दूएहिं पुच्छिओ सो पुणो वि मंतिनिवो। देवी कहिएहि वि ओसहेहि कह निम्मिया किरिया।।१९७३।। अह कहइ मंति रायो एक्केणं ओसहेण कारविओ। नरनाहो वमणविहि विरेयणं पुण दुइज्जेण ।।१९७४।। तइएण ओसहेणं उवलेवो कारिओ सयलदेहे । एएण विहाणेणं राया आरोग्गमणुपत्तो ॥१९७५॥ ओसहकिरियाईयं निमित्तमेत्तं समग्गमेवेयं । सुहकम्मेणं तह देवयाए सव्वं कयं लट्ठ ॥१९८६॥ अन्नेणा किमुत्तेणं अम्हं चिय एस कोइ पुण्णुदओ। जं अम्ह इमो सामी पुणन्नवंगो पुणो जाओ ॥१९८७।। सामिदोहभिसंकं बज्झो वि जणो विमुच्चिही मज्झ । तं चिय ससामिमिन्हि पुणो वि रज्जे ठवंतस्स ॥१९८८॥ तो मंडलेसराणं या जपंति जुगवमेवेयं । तुम्हं चेव न केवलमम्ह वि सामीण पुन्नमिणं ।।१९८९॥ सामिरहियाण तेसि जं जाओ संपयं पुणो सामी। मच्छगिलिग्गिलिनाओ अन्नह होतो सुदुव्वारो ।।१९९०।। एत्थंतरम्मि तिइ मंतिनिवो अप्पण्णो मणे एवं । पेच्छ अहो पुन्नाणं जह माहप्पं परिप्फुरइ ॥१९९०॥ निव्ववसायस्स वि जं तस्स पहुत्तस्स नामसवणे वि । ते च्चिय दूया एए संपइ जपंति कह विणयं ।।१९९२।। जे पुव्वं जपंता निठुरवयणाई सम्मुहं अम्ह । सव्व ववसायाणं पि हु निय सामित्तं कुणंताण ।।१९९३।। इय चितिऊण भणियं पयडं दूयाण सम्मुहं तेण । जह चिट्ठह जंपता संपइ तुब्भे पुरो मज्झ ।।१९९४।। तह तुम्ह सामिणो विहु जइ पिस्संति तो सुहं होही । सव्वत्थ वि कथवि कीलिया विहल्लिस्सए नेय ॥१९९५।। दूएहि तओ भणियं सारो नाणस्स पच्ओ चेव । अम्हेहि समं तुब्भे संपइ पेसेह नियपुरिसे ॥१९९६।। जेण नियसामियाण विपासाओ एरिसंभणावेमो। अज्ज वि सविसेसं चिय पच्चक्खं तुम्ह पुरिसाण ।।१९९७।। तो मंति नरिंदेणं पमुइयचित्तेण तक्खणा चेव । इयबुद्धिमंतपुरिसा हक्कारेउं समाइट्ठा ।।१९९८।। दूरहिं इमेहि समं वच्चह पासम्मि मंडलवईणं । अम्हेहिं जमाइठं तमिमे तेसि कहिस्संति ।।१९९९।। तं सोऊणं किंचि वि जंते जपंति सम्मुहं तुम्ह । तं तुब्भेहिं सिग्घं कहियव्वं मज्झ आगंतुं ।।१२०००। अहमेत्तो दाऊणं पयाणयं निययदेसमज्झम्मि । गंतूणं ठाइस्सं जाव तुमे एस मह पासे ॥२००१।। Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं तो जइ मंडलियाणं पसंतवयणं कहिस्सह तुममे । तो सब्वसेन्नसहिओ पुरओ वि अहं गमिस्सामि ॥२००२।। अन्नह पुण तत्थेवयसेन्नं सव्वं पि संठवेऊण । अप्पपरिवारजुत्तो गंतूणं सामिपासम्मि ॥२००३॥ काऊण मंगलीयं समागमिस्सामि सेन्नमज्झम्मि । इय सिक्खविउं सम्माणिउं च सो ते विसज्जेइ ॥२००४॥ तम्मि दिणे तत्थेवयवसिऊणं अप्पणा पभावम्मि । दाऊण पयाणाइं भणिय पएसम्मि चिठेइ ।।२००५।। मंति-निवपेसियनरा दूएहि समन्निया वि संपत्ता। चउ जोयणंतरट्टियमंडलियाणं समीवम्मि ॥२००६॥ कहियं दूएहि तओ मंतिनिवाइट्ठमग्गओ तेसि । तं सोउं ते सव्वे समकालं पमुइया जाया ॥२००७॥ दिन्नो तेहिं पसाओ उत्तारेऊण नियसरीराओ । वत्थाहरणाईओ दूयाईणं समग्गाणं ।।२००८।। मंतिनरिंदस्स नरा सम्माणेउं पुणो वि तस्सेव । संपेसिया समीवे एवं भणिऊण जह अम्हे ।।२००९।। रणबुद्धीए लोयं अइबहुयं मेलियं विसज्जेउं । थेवपरिवारजुत्ता पहुणो पणिवायकरणत्थं ॥२००१।। मंगलियं हय-गय-वत्थ-भूसणप्पभिइयं गहेऊण । नियनियदेसेहितो सिग्घं पि समागमिस्सामो ॥२०११॥ ता खेओ दरणिज्जो न कोवि अम्हुवरिमंतिपवरेण । इन्हि खमियव्वाइं पुव्विल्लाइं दुरुत्ताइ ।।२०१२।। मंडलिएहि दिन्नं सिक्खं इय' एरिसं गहेऊण । आगंतूण निवेयंति ते पुरो मंतिरायस्स ॥२०१३।। अहसो पहिचित्तो तत्तो दाउं पयाणयं पुरओ । वच्चइ नरिंदनयरे समनिओ सव्वसेन्नेण ॥२०१४।। कारइ रज्जहिसेयं पुणो वि निवइस्स अंबुवीचिस्स । अइगरुयविभूईए समनिओ रायलोएण ॥२०१५।। तो रायलोयसहिओ पणमइ महिमिलियमत्थओ तत्थ । उवविसिउं कारावइ निवदंसणमन्नलोयस्स ।।२०१६।। नायरपमुहस्स उवायणाइं घेत्तूणं दारपत्तस्स । गाम-नवरेसु कारइ महसवं पेसिउं पुरिसे ।।२०१७।। गायतयाई नच्चंतयाइं पमयाउलाइं पविसंति । सम्माणिऊण दाणेण ताई अह पट्टविज्जति ॥२०१७।। पूइज्जतिय देवा सम्माणिज्जति लिगिणो सव्वे । दीणाईणं दाणं दिज्जइ मुच्चंति गुत्तीओ।।२०१९।। तह कह वि कारिओ तेण मंतिणा ऊसवो पुरे तम्मि । तत्थ समए जणो जह विम्हइओ पासवत्ती वि ।।२०२०।। सचिवस्स सामिभत्ति पासंतो कि पुणो वि दूरत्थो। एत्थ समयम्मि पत्ता मंडलियाणं तहिं दूया ॥२०२१॥ विन्नत्तो नमिऊणं मंतिवरो तेहिं सामिणो अम्ह । एंता चिटुंति इहं तइयपयाणम्मि दिन्नम्मि ।।२०२२। अम्हे तेहि निउत्ता जह तुब्भे जाह अग्गओ होउं । मंतिस्स कहह वत्तं तो ते सचिवेण परिपुट्ठा ।।२०२३।। तुब्भे वि इहायाया कि बहुयदिणेहि तेहितो भणियं । तुम्ह पुरिसा जया इह विसज्जिया अम्ह सामीहिं ।।२०२४। अम्हे तया निवाणं संगरबुद्धिए । संवहेऊण । आवंताणं समुहा पट्टविया वत्तकहणत्थं ॥२०२५।। अम्ह मुहाओ ते अंबुविचिरन्नो सरीरमारोग्गं । सोऊण पहसियमुहा सव्वे सहस त्ति संजाया ।।२०२६॥ दाउं अम्ह पसायं गहिओ तत्थेव तेहिं आवासो। तम्मि समयम्मि पत्तो रायकलत्तस्स दूओ वि ।।२०२७॥ निय पिउणो नरवइणो पासे संपेसिओ कुसलवत्तं । निय भत्तुणो सरीरस्स अक्खिउं गहियलेहकरो ॥२०२८॥ तं वाइऊण लेहं तस्सत्थो सेसपुहइवालाणं । तेण कहिओ तओ ते विसेसओ पमुइया जाया ॥२०२९।। तो तेहि नरिंदेहि इय भणिऊणं विसज्जिया अम्हे । जह अम्हे गंतूणं नियनिथदेसेसु अह तत्तो ॥२०३०।। मंगलियं गहिऊणं नरिंदपासे समागमिस्सामो । तुब्भे गंतूण इमं निय' सामीणं निवेएह ।।२०३१।। तत्तो आगंतुणं मिलिया अम्हे नियाण सामीणं । संवहिउँ नियनयराहि नीहरंताण इहभिमुहं ।।२०३२।। तेहि समंचिय पत्तो दोन्निपयाणे समागया अम्हे । तइयपयाणे पुरओ होऊणं आगया एत्थ ।।२०३३।। एवं जपंताण वि तेसि मंडलवईण पुरिसाणं । पच्चंतिय निवईण वि समागया तक्खणे पुरिसा ।।२०३४।। Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अंबुवीचिनिवकहाणयं नमिऊण निवं मंतिं च ते वि साहेति एरिसं तस्स । निय नयरनिग्गया अम्ह सामिणो संति इह एंता ॥२०३५।। पुरओ पट्टविया पुण अम्हे तुम्हं सरूवकहणत्थं । अह चितइ सो मंती विम्हयभरिओ नियमणम्मि ।।२०३६।। देव गिहमज्झठवियं देवयपडिमं जहा जणो नाउं । सयमागंतुं पणमइ देइ नियत्थं ससत्तीए ।।२०३७।। तो विलसइ तं अत्थं पडिमा पडिचारओ जहिच्छाए । मन्निज्जइ य जणणं पडिमात्तिं कुणेमाणो ।।२०३८।। पत्थियमपत्थियं पि हु भोयण-वत्थाइयं तहा लहइ । नायरजणपासाओ देवगिहं रक्खमाणो सो ॥२०३९।। जइ पडिमं फेडेउं तट्ठाणे ठाइ कह वि सयमेव । तो तस्स पत्तियं पि हु को वि न पाडेइ दिदृस्स ।।२०४०।। कणमुट्टि पि न ढोयइ करेइ खिसं विसेसओ लोओ । अम्ह वि सो च्चिय नाओ निभंतं एस संजाओ।।२०४१।। जे कुव्वंता भत्ति पुव्वं अत्थं नियं पयच्छंता । ते अम्ह संपयं नियपहुम्मि अवहीरिए संते ।।२०४२।। जाया परमविवक्खा पारद्धा भीसणं रणं काउं । अम्हेहि समं संपइ पहभत्ताणं पुणो अम्हं ॥२०४३।। पुव्वं व सिणेहपरा अणानिद्देसकारिणो जाया । ता पेच्छ कहं माणो मणुपाणमणम्मि विप्फरइ ।।२०४४।। सामिस्स पभावणं लोए माहप्पमुवलहंता वि । मन्नंति अप्पणो च्चिय गणाण तं विलसियं मूढा ॥२०४५।। इय चितिऊण दूए डलियाणं महीवईणं च । आवासम्मि विसज्जइ सेसं पि जणा जहाजोग्गं ।।२०४६।। अस्थाणाओ उट्ठाविऊण निवई पि नेइ गिह मज्झे । जाइ सयंपि सगेहे रन्नो कज्जाइं चितेइ ॥२०४७।। पत्ता तइयम्मि दिणे मंडलिया पंच तिन्नि नरनाहा। कय मंगलिया रन्नो मंतिस्पय जोग्गयावेक्खं ।।२०४८।। कइवयदिणपज्जते कय सम्माणा निवाय मंडलिया। सचिवेण सदेसेसु विसज्जिया हरिसभरियंगा ।।२०४९।। ॥ अंबवीचिराजकथानकं समा तं ।। ता भो मंति ! गुणेसु वि संतेसु निरक्षणीयमिह पुन्नं । पुरिसस्स विसेसेणं ठविज्जमाणस्स सामिपए ।।२०५०।। तो मंतिणा पभणियं जइ एवं देव ! तो निमित्तण्णू । दिव्वण्ण साउणिया हककारेउं भणिज्जति ।।२०५१।। जह पंचन्ह वि मज्झे सुयाण रज्जम्मि जोग्गया जस्स । नियनाणेणं नाउं मज्झ पुरो तं निवेएह ।।२०५२।। तो रन्ना पडिभणियं मण्याणं रागदसियमणाणं । कस्स वि कम्मि वि पुरिसे संजायइ पक्खवायमई ? ।।२०५३।। तो तेसि वयणेसुं सक्रूिज्जइ नेय पच्चओ काउं । नाणविसंवाओ वि हु मइमोह। तेसु संभवइ ।।२०५४।। तो आह निवं मंती पुन्नपरिन्नाणमन्नह कहं तु । देवस्स संभविस्सइ विसए रज्जारि हसुथस्स ।।२०५५।। जंपड़ तओ नरिंदो होही कुलदेवयापसाएण । जं अन्नया वि साहइ भविस्स अत्थं इमा मज्झ ।।२०५६।। निव्वडइ तं तह च्चिय जं देवा दिव्वनाणिणो होति । मण्याण अवेक्खं न य कुणंति देवत्त भावेण ।।२०५७।। अह चितइ नियचित्ते सचिवो एवं अहो इमो राया। बुद्धीए अइनिउणो वीससइ न कस्सइ नरस्स ।।२०५८।। इय चितिऊण मन्नइ रन्नो वयणं तहत्ति सो मंती। जंपइय' कया देवो पुच्छिस्सइ देवयं एयं ।।२०५९।। राया भणइ पभाए सोहणदियह तओ निसासमए । सुइभूओ पूएउं देवयपडिमं पुरो तीसे ।।२०६०।। सयणं करिस्समह सा सुमिणम्मि कहिस्सए फुडं मज्झ। कयमंतानिच्छओ अह राया मंति विसज्जेइ ।।२९६१।। मंती गिहम्मि गंतुं एगंते लिहइ भुज्जपत्तम्मि । रायकयकज्जनिच्छयमह तं जत्तेण संवरिउं ।।२०६२।। तंतूहिं नियंतेउं अंगीए गुज्झयम्मि निक्खिवइ । तं घोडुलए मुंचइ आगंतुं अप्पणा बाहिं ॥२०६३।। उचियासणम्मि ठाउं अभितारयं तओ नरं एक्कं । हक्कारेउं जंपइ मज्झाओ अंगियं मज्झ ॥२०६४।। आणेहि सो वि आणइ तो तीसे गुज्झयाउ कड्ढेउं । तं भुज्जतस्स करे समप्पिउं भणइ इय मंती ।।२०६५।। Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ६५ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं जेट्टाउ जो कणिट्ठो रायसुओ तस्स एयमप्पेह । एवं च तं भणिज्जह सुहासियाई अउब्वाइं ॥२०६६।। लिहियाइं एत्थ चिट्ठति ताई तुम्हाण चेव उचियाई । तम्हा हिययत्थाई कायब्वाइं तए झत्ति ।।२०६७।। तो तेण मंतिपेसियपुरिसेणं तस्स रायउत्तस्स । तं भुज्जं अप्पेउं कहियं जं. मंतिणा भणियं ।।२०६८।। कुमरो वि वाइऊणं तं भुज्ज सव्वमेव मणमज्झे । हसिउं जंपइ एयाई मज्झ पुव्वं सउव्वाई ।।२०६९।। किं कायव्वमिमेणं भुज्जेण इमं तओ पयंपतो । फाडेउं तं अइलहु खंडरयाई करेऊण ।।२०७०।। नियदेहधूवणत्थं आणियनिद्धूमपावए खिवइ । अह मंतिपेसियनरो तं अणुजाणाविउं गंतुं ॥२०७१।। मंतिस्स कहइ तं कुमरचेट्ठियं भुज्जदहणपज्जतं । तं सोऊणं मंती वि हरिसिओ चितइ मणम्मि ।।२०७२।। तह पेसियं मए तं लिहियं काऊण अन्नववएसं । तह चेव तेण रक्खियमेयं इयरेहिं दीसंतं ।।२०७३।। ता मइमंतो कुमरो गंभीरो रज्जजोग्गओ चेव । जइ पुहईए पुग्नं तो होही तीए एस पई ॥२०७४।। अह सो कुमरो तं भुज्जलिहियमलैं कहेइ कीरस्स । एगंतं काऊणं तो कोरो भणइ तं कुमरं ॥२०७५।। सुज्झुवयारं काउं समओ सो एस अज्ज मह जाओ । कल्लदिणे तो तुमए एवं एवं विहेयव्वं ॥२०७६।। कुमरो वि कीरवयणं साभिप्पायं मणे मुणेऊण । कयहरिसो सव्वं चिय पडिवज्जइ तं तह च्चेव ॥२०७७।। तो बीयदिणे गोसे कुमरो कुलदेवयाए देवच्चं । सद्देउ भणइ रहे तुज्झ अहं कि पि साहेमि ।।२०७८।। नियगुज्झं जइ न तुम अन्नस्स कहेसि सुठ्ठ वि पियस्स । पडिवन्नं तेण तहा देवयसवहं विहेऊण ॥२०७९॥ आह कुमरो निसाए सुत्तो हं अज्ज सुमिणए भणिओ । कुलदेवयाए कल्ले जहा तए पूइयव्वाहं ।।२०८०॥ तो गिन्हिऊण दम्मे चउरो कारेहि देवयापूयं । पुच्छंतस्स कहेज्जा मए इमा कारिया पूया ॥२०८१॥ संझाए अंधयारे पेक्खिस्समहं पि पूयमागंतुं । इय सिक्खविउं दम्मे समप्पिऊणं तहा चउरो ।।२०८२।। कुमरेण पेसिओ सो दिणावसाणम्मि कारए पूयं । रायकुलदेवयाए भणिए समयम्मि कुमरो वि ॥२०८३।। कक्खाए खिविऊणं कीरं कुलदेवयाए आययणं । वच्चइ ठियम्मि निवमंदिरस्स पुवुत्तरदिसाए ।।२०८४।। धूवंगाराणयणे देवच्चयमाइसेइ जाइ सयं । कुलदेवयाए पासे पच्छिमभाए मुयइ कीरं ।।२०६५।। उग्गाहिऊण धूयं नमिउं थुणिउं च देवयं तत्तो । नीहरिउ नियगेहे गच्छइ तत्तो निवगिहम्मि ।।२०८६।। रायाएसेण तओ पडिहारेणं जणो समग्गो वि । सेवावसरनिमित्तं समागओ एरिसं भणिओ ॥२०८७।। न करिस्सइ अज्ज निवो रयणीए अवसरं तओ तुब्भे। वच्चह सव्वे वि नियं निवासमह सो कुणइ एवं ।।२०८८।। सो वि कुमारो तत्तो उठेऊणं पयाइ नियगेहं । राया वि सुई होउं नियसियसियधोयवरवत्थो ॥२०८९।। थेवंगरक्खसहिओ गंतुं कुलदेवयाए भवणम्मि । दट्ठ पूयं पुच्छइ विसेसपूया कया कण ।।२०९०।। इन्हिमिमा देवीए कहेइ देवच्चओ मए विहिया । राया बेइ किमळं पुज्जयरो कहइ पुत्तकए ॥२०९१॥ रन्ना भणियं एसा अज्ज वि सज्जोक्किया तए विहिया। तो अवणिस्सामि तओ एवं एईए उरिपि ॥२०९२।। पूयं करिस्समवरं इय भणिउं पूइउं निवो नमिउं । थोऊण य तं देवि इच्छयमट्ठ मणे धरिउं ॥२०९३।। तीसे पुरो महीए घेत्तु संथारयं तओ तम्मि । खणमुवविट्ठो ठाउं निवज्जए पिहियसव्वंगो ॥२०९४। कीरो मणे वि चिंतइ एसोच्चिय' मज्झ जंपिउं समओ। जावज्जवि न सुयइ एस पत्थिवो पासइ न सुमिण।२०९४। अन्नह देवीए दंसियम्मि सुमिणम्मि मज्झ वयणाई । संकं उप्पाएउं डंभं पयडी करिस्संतिः ॥२०९६।। अह आयरक्खदेवच्चएसु सयणट्ठिएसु दूरम्मि । कीरो जंपइ कोमलसद्देण फुडक्खरं एयं ।।२०९७।। भो भो महानरेसर! तो राया जग्गमाणओ चेव ।तं वयणं सोऊणं विम्हियहियओ विचितेइ ॥२०९८।। Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कीरकहाणर्य का वि अउव्वा वाणी एसा मे सवणगोयरं पत्ता। को संभासइ एवं कोमलवयणेण मं एत्थ ॥२०९९।। अहवा अवहिपहियओ पुणो विनिसुणेमि सरविसेसाओ। सहस्स कारय नरो जइ पुण जाणिज्जए कोइ ।।२१००॥ इय चितिउं नरिंदो एगमणो होइ जाव ता लवियं । कीरेण पुण तह च्चिय' अह सो उग्घाडिऊण महं ।।२१०१।। विविटठो होइ निवो अवलोइय चउदिसि पि संभंतो। कीरेण तओ भणियं नरिंद! किं नियसि अन्नत्तो॥२१०२।। तुज्झ अहं कुलदेवी जंपेमि तुहऽत्थि एरिसी चिंता। जं किर मज्झ सुयाणं मज्झे को रज्जपयजोग्गो ॥२१०३।। होही पुत्तो एयं नियनाणेणं मए निरिक्खेउं । निच्छइयं इन्हि चिय कहेमि तं तुज्झ निसुणेहि ।।२१०४॥ तो उदिऊण हिट्ठो राया भालयलमिलियकरकमलो। उड्ढटिओ पयंपइ देवी ! सपसायमाइसउ ॥२१०५॥अ कीरो जंपइ नरवर! जेट्ठस्न-कणिदुओ सुओ तुज्झ । रज्जमिरीए जोग्गो पोढपयावो निवो होही ।।२१०५।।ब तस्प तुमं अहिसेयं रज्जम्मि करेहि गंतुमिन्हि पि। जं सोहणं महत्तं चिट्ठइ रयणीए जाम दुगे ।।२१०६॥ एत्तो चेव सुयंतो पडिक्खिओ तंसि संपयं न मए । जग्गंतस्स वि कहियं फुडवाणीए वि तुह एयं ।।२१०७।। सत्ता सुमिणए जइ कहेमि तुह एरिसं सहमहत्तं । तो जाइ अइकर मिउं तम्हा मा कुणह इह खेवं ॥२१०८।। तो राया हिट्ठमणो महापसाओ त्ति जंपिरो झत्ति । कुलदेवयं नमेउं निक्खंतो तीए भवणाओ ॥२१०९॥ सव्वायरक्खसहिओ बज्झदुवारस्य ढक्कणनिमित्तं । देवच्चओ वि पगओ निक्खमिउ मह कीरो ।।२११०।। देवी पडिमापच्छिमभागाओ सणियमवणियलचारी। चडिओ देवीगिहमंडवोवरि उडिउं त्त्तो ॥२१११।। पत्तो कुमा पासे गविलसियं कहइ स्स सव्वं पि । पभणइ य एस तह कुमर! पच्चिओ मज्झ भणियस्स।।२११२।। इन्हि चिय पुहइबई पेसिस्सइ तुज्झ नणमाहवणं । तो हं पंजरमज्झे संपइ चिट्ठामि पविसेउं ।।२११३।। इय भणिउं सो कीरो जा पविसइ पंजर म्मि ता पत्तं । नरवइणो आहवणं तस्स कुमारस्स तत्थ लहुं ॥२११४॥ पुग्याडिनियं कुमारो पुण पंजरे निवेसेडं। जा सेज्जाए निसीयइ ता नमिउं निवनिउत्तेण ॥२११५।। विनत्तो पुरिसेणं कुमार ! हक्कारए तुमं राया । कमरेण आसणेणं निमंतिओ पुच्छिओ एसो ।।२११६।। रायउले गंतूणं अज्ज वि इन्हि समागया अम्हे। पडिहारेण तयाहं विसज्जिओ सेसलोओ य ।।२११७।। भणियं व जहा राया अवसर मिन्हि करिस्मए नेय । तो केण कारणेणं पुणोहि हक्कारिया अम्हे ।।२११८।। एवं पुच्छंतेण वि तुरंगपल्लाणणम्मि साहणिओ। आइट्ठो वत्थाईणाणयणे सज्जवालो य ॥२११९।। तो तेण रायपेसियपुरिसेण निवेइयं कुमारस्स । जह तीए वेलाए पडिहारेण म्ह इय कहियं ।।२१२०।। जं अज्ज महाराओ कुलदेवीमंदिरम्मि रयणीए । सयणं करिही तीसे आराहणकज्जसज्जमणो ।।२१२१।। तो अवसरं न काही विसज्जिओ तेण कारणेणं सो। सव्वो वि सेवयजणो समागओ अवसरनिमित्तं ।।२१२२।। एवं पयंपिऊणं पडिहारे उवरए खणंतरओ। निग्गंतुं नरनाहो कुलदेवीमंदिरम्मि गओ ॥२१२३।। कइवयपुरिससमे उट्ठाऊणं तत्थ केत्तियं पि खणं । तत्तो लह आगंतुं नियपासायम्मि तेण तओ ॥२१२४।। रन्ना ससंभमेणं पंच पहाणाइरायलोयस्स । हक्कारयाई संपेसियाई तिन्हं पि कुमराणं ।।२१२५।। तुम्ह कणिट्ठाण तओ कुमरेणं पुच्छिओ तओ एसो । जेट्टकुमारस्स गयं आहवणं पुहइ नाहस्स ।।२१२६।। तेण भणियं न अज्जं वि पेसिज्जंतं तया जया रन्ना । तुम्हा हवणनिमित्तं पट्टविओ हं इह कुमार ! ॥२१२७।। एत्थंतरम्मि पल्लाणिएण कुमरस्स झत्ति आगंतुं । विन्नत्तं जह तुरओ चिट्ठइ पल्लाणिओ बाहिं ।।२१२८।। कुमरो कसिंगारो अह तम्मि तुरंगमे समारुहिउं । चलिओ रायाभिमुहो वच्चंतो चिंतए एवं ।। २१२९।। सच्चं तं मनिज्जइ कहियं कीरेण मज्झ जं इन्हि । एयस्स वि निय पेसियनरपरिकहणाणुसारेण ॥२१३०॥ Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणि दचरियं जं लहु य कुमाराणं पेसियमवणीसरेण आहवणं । सवेसि इयराण य न उणो जेठुस्स कुमरस्स ॥२१३१।। इय चितंतो पत्तो कुमरो पासम्मि पुहइनाहस्स । नमिटं तस्स निविट्ठो तहसियनियडदेसम्मि ।।२१३२।। जा खिवइ तत्थ दिट्ठि ता पेच्छइ कहिय लोयसमवायं । पुब्वाभिमुहं सीहासणं च ठवियं रयणमइयं ।।२१३३।। अह सो उट्ठविऊणं वरासणे तम्मि ठाविओ रन्ना । रयणाइमए कलसे आणावेउं सलिलपुन्ने ।।२१३४।। देवीकहिए समए कुमरो कीरंतमंगलसएहिं । अहिसित्तो रज्जपए पणओ य निवाइलोएण ॥२१३५।। संते वि जेट्टपुत्ते एस मए ठाविओ नियपयम्मि। कुलदेवओवएसा ता तुम्ह इमो पहू इन्हि ।।२१३६।। जह चेव अहं दिट्ठो पुव्वं तुम्हेहि गरुयभत्तीए। तह दट्टव्वो एसो वि संपयं परमविणएण ॥२१३७।। इय सेसे सिक्खविउ पुव्वनिवो सिक्खवेइ नवनिवई । जह नियपुव्वनिवाणं लज्जं माणेसि तह कुज्जा ।२१३८।। जेट्ठस्स कणिट्ठाण य नियबंधुणं विणीयचित्ताण । जह जोग्गं दायव्वं सम्वेसि देसगामाई ॥२१३९।। सव्यंपि रायसोयं कम्मगयं गरुयभक्तिसंजुत्तं । नियपुत्तं व सया विह पासेज्जा परमपीईए ॥२१४०॥ इय पडिवन्ने तस्साएसे निवलोयअहिणवनिहिं । सो पुवनिवो दोन्हंपि कुणइ अब्भत्थणं एयं ॥२१४१॥ दिन्नो तुम्हं सामी तस्स वि दिन्नं इमं नियं रज्जं । दोन्नि वि कज्जाई मए कयाई इन्हि तु मह कज्जं ॥२१४२।। तुब्भे कुणह विसज्जह परभवकज्ज ममं पसाहेउं । अस्थि नई नयराओ अद्धाणे गाउयद्धस्स ॥२१४३।। तीसे तडम्मि गंतुं काऊणं अणसणं परिवसामि। ता जाव मह समप्पइ इहभवसंबंधियं आउं ।।२१४४।। सेसं पुण नीसेसं पुव्वं पि मए कयं नियं कज्जं । कारावियाई सुरमंदिराई बहुएसु ठाणेसु ॥२१४५।। दिनाई दाणाई दीणाणाहाइयाणं सर्वसि। तह पूइया य सव्वे वि लिंगिणो णेगवाराओ ॥२१४६।। तं नियपिउणो वयणं नवेण रन्ना तह त्ति पडिवन्नं । हक्कारिऊण भणियं पंचउलं कम्मठाणस्स ।।२१४७।। नइतीरे समभागे मंडवयं कारवेह वित्थिन्नं । तत्थं य साहारणनिध्वायपवाइयाइं ठाणाई ।।२१४८।। निम्मावेयव्वाइं जह आइच्चो उ एइ एयस्स । सव्वस्स वि निम्मवियस्स तह य तुब्भेहिं कायव्वं ।।२१४९।। इय भणिऊणं सव्वं विसज्जिऊणं जणं सयं गंतुं । वासगिहे आणावइ सपंजरं तत्थ तं कीरं ॥२१५०।। भणइ य जह सच्चपइन्न जंप जं किंचि वंछियं तुज्झ । कीरेण तओ भणियं सेच्छाए मुंच में इन्हि ॥२१५१।। रन्ना भणियं एयं सिद्धं चि य किंतु उववणे मज्झं । सव्वम्मि वियरियन्वं तए न गंतव्वमन्नत्थ ॥२१५२।। सिलियावसरे वित्त निच्चंपि तुम उवेज्ज मह पासे । आलावं काऊणं मए समं वि वच्चेज्जा ॥२१५३।। कीरेण तम्मि वयणे तहत्ति पडिवज्जियम्मि नरनाहो। सुत्तो पुणो पहाए समुट्ठिउं विहियतणु किच्चो ।।२१५४। सुरमंदिरेसु पूयं समग्गलिंगीण तहय सम्माणं । दीणाईणं दाणं कारावइ गुत्तिमुयणं च ॥२१५५।। तेणेव पसंगेणं पंजरं बंधाउ मोयए कोरं। विन्नत्ते पुरिसेहिं नइतीरे निम्मिए झुपे ॥२१५६।। पुव्वनिवं नियजणयं आरोहेडं सुहासणे पवरे। सयमारुहिउं तुरए कलिओ चउरंगसेणाए ।।२१५७।। नइसम्मुहं पचलिओ पत्तो झुपम्मि तत्थ जणयनिवं । उत्तारेउ मुंचइ सोविय मुंडियसिरो होउं ।।२१५८।। आइच्चस्साभिमुहं ठाऊणं अणसणं पवज्जेइ । तस्स समीवे राया सोलस-पडिचारए मुयइ ।।२१५९।। पंचहि भिच्चसएहि सह मुंचइ तत्थ तंतबालं च । पहरयदाणनिमित्तं तं ताहिवइ वि झुंपाइं ॥२१६०।। पाइक्काणं कारइ चउदिसि तस्स राय झुंपस्स । सट्टाणे गंतुमणो जा पणमइ पत्थिवो जणयं ॥२१६१।। ता तेण सो निसिद्धो पणमंतो एरिसं च संलवियं । जे अम्ह पूणिज्जा पुत्वनिवा आसणे तेसि ।।२१६२।। Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कीरकहाणयं संपइ तुमं निविट्ठो तो अम्हाणं पितंसि नमणिज्जो। जइ न पडिच्छसि पणइं अम्ह तुमं मा करिज्जासि।।२१६३।। रन्ना भणिओ जणओ जोडि (य) हत्थेण सविणयं एवं । सीहासणे निविट्ठो ताय अहं पुवनिवईण ॥२१६४।। जइ इन्हि तो पणइं अन्नस्स न कस्सई करिस्सामि । तुम्हे पुण नमणिज्जा मज्झ सया जेहिं तु हि ॥२१६५॥ दिन्नं मे जम्ममिणं तयणुकया पालणागुणारुहणं । रज्जं विइन्नमिन्हि दूरेचिट्ठतु एयाई ॥२१६६।। सव्वाई कारणाई अन्नंपि इहत्थि कारणं गरुयं । जं चत्तसव्वसंगो देवो संपइ मुणिसमाणो ॥२१६७।। लिंग किंपि न गहियं देवेण इमो मुणित्तण वि भेओ। मुणिणो उ सुरिंदाण वि हवंति नमणिज्ज पयकमला ।। किं पुण अम्ह नरिंदाण वंदणिज्जा इमे न जायंति । जो पुण देवेण कओ सन्नासो दुक्करो एसो ।२१६९।। कयसन्नासो पुरिसो नमंसणिज्जो मुणीण वि हवेइ । का उण गिहीण वत्ता एवं नवनिवइणो वयणं ॥२१७०।। रायमहापुरिसेहिं समत्थियं अणसणी तओ राया। तुण्हिक्को होऊणं अवढिओ पणमिओ रन्ना ॥२१७१।। सेसेण वि लोएणं सव्वे वि विसज्जिया तओ तेण । अणसणिणो उठेउं निय-नियठाणेसु संपत्ता ।।२१७२।। रन्ना जेट्ठो भाया भणाविओ पेसिऊण नियपुरिसं । जो तुहभिमओ देसो कहेह तं जेण ते देमि ।।२१७३।। तेणुत्तरं कयमिणं ताओ किंपि जीवए ताव । तस्सेव य सेविस्सं पयारविंदाइं पासगओ ।।२१७४।। तो देसेण न कज्ज संपइ मे किं पि जम्मि समयम्मि । इच्छा म (ज्झ) भविस्सइ तम्मि सयं चिय कहिस्सामि तं जेटुबंधुवयणं कहियं पुरिसेण तेण आगंतुं । रन्नो सहा निविट्ठस्स तेण सो पेसिओ पुणवि ॥२१७६॥ सिक्खविउं जह सेवं तायस्स अहं पि आयरिस्मामि । तह वि मए रज्जभरो तायाएसेण पडिवन्नो ॥२१७७॥ तो तुम्हे वि हु देसं गहिऊणं तत्थ कंपि नियपुरिसं । अन्नं पेसेह सयं चिट्ठह पुण ताय पासम्मि ॥२१७८।। ताएण अहं रज्जे अहिसित्तो जेण कारणेणेयं । विइयं चिय सम्वेसि अमच्चपमहाण पुरिसाण ॥२१७९।। जइ अत्थि रज्जवंछो तुज्झ तओ तं अहं समप्पेमि । इन्हि चिय गिण्डं तुमं तम्ह अहं सेवओ होमि ।।२१८०।। इय जंपियम्मि रन्ना सहानिविट्ठो जणो समग्गोवि । अन्नोन्नं वयणाई पलोइऊणं धणइ सीसं ॥२१८१॥ चितेइ तहा चित्ते अहो इमो को वि अइमहासत्तो। जस्स उदारत्तणमेरिसंतहा विणय-वित्तीय ॥२१८२।। तो जइ जेट्टो कुमरो पडिवज्जिस्सइ कहं चि रज्जसिरिं । अम्हे हि तह वि एसो निवारियव्वो पयत्तेण ।।२१८३।। तस्स पयच्छंतो रायलच्छिमवणीसरोगभयचित्तो । पुव्वनरिदेण जओ अम्ह इमो दंसिओ सामी ।।२१८४॥ नियहत्थेण निय पए पइटिओ देवओवइट्ठो य । तम्हा वइऊण इमं कहमन्नं सामियं करिमो ।।२१८५।। किंतु घरं मा भणिमो संपइ एयस्स सम्महं किं चि । निय रन्नो जा न सुयं जेट्टकुमारस्स पडिवयणं ।।२१८६।। अह सो रायनिउत्तो पुरिसो गंत्ण जेट्टकमररस । पुरओ साहइ सव्वं नियपामि पयंपियं अट्ठ ॥२१८७।। अह सो चिाइ जेद्रोकूमरो नियमाणसम्मि विम्हइओ। कह तेण घडमाणं भणियं मह भाउणा एयं ।।२१८८।। एवं मणम्मि वि जओ न चितए को विजं सयं लद्धं । रज्जं दिज्जइ अन्नस्स कस्सई निययपिउणो वि।।२१८९।। जं रज्जत्थे लोओ घायइ जणयं सहोयरं बंधुं । पुत्तं पि सयं जायं किं पुण सावक्कबंधस्स ॥२१९०।। को वि पयच्छइ रज्जं सकन्नहियओ सहत्थमारूढं । ता एस मज्झ भावं लहिउं एवं पयंपेइ ॥२१९१।। पडिवज्जेमि अहं जइ रज्जग्गहणं तओ हवइ मज्झ। केवलमेव लहत्तं न रज्जलाहो न देसो य ।।२१९२॥ अह होइ कह वि दोसा तो सो वि सुते य वज्जिओ होइ । तम्हा पुव्विल्लं चिय कीरउ इह उत्तरं इन्हि ।।२१९३॥ वीमंसिऊण सम्म पच्छा जं किंपि संगयं होही। तं काहामो इय चितिऊण तं उत्तरं देइ ।।२१९४।। सो पुरिसो तं वयणं आगंतूणं निवेयए रन्नो। तं सोऊणं राया वि धारिउं मुयइ चित्तम्मि ॥२१९५।। Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं तो अवसरं विसज्जइ निवासठाणम्मि वच्चइ नियम्मि । कयभोयणे विसज्जिय सिलियावसरे य तम्मि निवे॥ आगंतूणं कीरो काउं गोटि खणं समं तेण । वच्चइ उववण मज्झे राया वि खणंतरस्संते ॥२१९७।। गंतुं पिउणो पासे ठाऊण खणंतओ नियत्तेउं । पुण अत्थाणं दाउं विसज्जिउं जाइ वासगिहे ।।२१९८।। इय निच्चंपि कुणंतस्स तस्स ताओ दिणम्मि सत्तमए । पत्तो निहणं सक्कारिओ य रायाइलोएण ।।२१९९।। जेटूकुमरो वि सेवं पिउणो काऊण तेत्तिय दिणाणि । निवविरहियवेलाए ताय परोक्खे ठिओ स गिहे ।।२२००। देसंतरगमणाई रायंतरकड्ढणाइचितेउं । सव्वमणत्थं पच्छा नियत्तचित्तो समीहोउं ।।२२०१॥ नियमभितरपुरिसं सिक्खविउं पेसए निवसमीवे । गंतूण सो निवेयइ निवइ पुरो जह अहं तुज्झ ।।२२०२।। जेद्रेण भाउणा पेसिओम्हि सो एरिसं कहावेइ। जह जीवंतो ताओ इमं मए आसि विन्नत्तो ॥२२०३।। सग्गं गयाण तुम्हं काएण समं अहं पि कर्मोसु । आरुहिउं तुम्हं चिय पासम्मि समागमिस्सामि ।२२०४॥ ताएण तओ भणियं जणाण आहाणओं इहं अत्थि । जं गोट्ठी मथाणं संग्गगमो जायए नेय ।।२२०५।। तो तुह भाया राया जं भणइ तए तमेव कायव्वं । एसो तायाएसो मए पवन्नो कयंजलिणा ॥२२०६।। इय सोउं सो राया मुइयमणो पत्तलं लिहावेउ। अइ विउलसारदेसस्स तस्स हत्थे समप्पेइ ॥२२०७।। वत्थाभरणं पउरं च अप्पिउं तं भणावए एवं । जह तुब्भे गंतूणं जहासुहं वसह नियदेसे ।।२२०८।। अह सो पुरिसो गंतुं जेट्टकुमारस्स पत्तलाईयं । सव्वं समप्पिऊणं निववयणं साहए सयलं ॥२२०९।। सो वि तहेव अणुटुइ जेट्टकुमारो निवस्स आएसं । अह अन्नया नरिंदो तं कीरं जंपए एवं ॥२२१०।। तुझुवयाराण मए अणुरूवं नत्थि कि पि निम्मवियं । तो तुह महग्घलहुरयणमालियं बंधेमो कंठे ।।२२११।। कीरेण तओ भणियं नरवर! चुक्कोसि मज्झ तं नूणं । बुद्धीए मारेउं जं वंसि मं तुम इण्हि ।।२२१२।। रना भणियं कह तो कोरो जंपेइ रयणलोहेण। बाणेण कोइ हणिउं मं निहणं नेइ नियमेण ।।२२१३।। भणइ निवो जह मज्झ उववणे कोवि जीवजाईणं। घायं खिविउं न लहइ मा वच्चसु तो तुम बाहिं ।।२२१४।। मोत्तूण उववणं तस्स चेव मज्झे रमाहि सेच्छाए । कीरो भणइ नरेसर मं सकए को वि तुह आणं ।।२२१५।। न य लंघेइ सयन्नो अद्वेण वि तं जओ कवड्डाण । लब्भइ अइप्पभूयं चउहट्टयमज्झ वित्थरियं ।।२२१६।। मइमारियम्मि वि पुणो मज्झ सरीरम्मि होइ. जावइयं । पिसियं तावइयं नूण लब्भए अट्ठचाएण ।२२१७।। ता तस्स निमित्तं मं न को वि हणिही नरिद ! नियमेण । किंतु अइदुलहसुमहग्घरयणलोहेण निहणेही ॥२२१८।। लद्धण कं पि समयं तहाविहं जत्थ पेक्खइ न अन्नो। कडिवट्टयपक्खित्तं पच्छानेउ निय गिहम्मि ।।२२१९।। तह कह वि सो करेही वहगो न तुम पि जह वियाणासि । कम्मि वि काले कस्स वि पासाओ मज्झ वुत्ततं ।।२२२०। तत्तो चितिहिसि तुमं नरेसर! नियम्मि चित्तम्मि । जह सो कीरो पगओ पलाइउं पुव्व नियठाणे ।।२२२१॥ तिरियाण वणयराणं पासम्मि न अस्थि सव्व सोयाई । ता मज्झ दुगं जुगवं पि जायए निव ! अणि?यरं।।२२२२॥ एक्कं पाणविणासो दुइयं पुण पुव्वकहिय अववाओ । तो नरनाह! अहं कह महासमुइं तरेऊण ।।२२२३।। बुड्डामि संपयं गोपम्मि जो रक्खिओ मए अप्पा । गरुयअवाएहितो तं कह इण्हि विणासेमि ।।२२२४॥ रना भणियं जइ तुह पडिहासइ नेय संगयं एयं । देसस्स सामियं तं करेमि तो कस्सइ गुरुस्स ॥२२२४।। जम्हा सुव्वइ लोए कत्थइ राया भुयंगमो अस्थि । आयन्निज्जइ अन्नत्थ मंकडो मणुयनमणिज्जो ।।२२२६।। एए जहा तिरिक्खा वि दोवि पालेंति मंडलवइत्तं । मज्झ पसाएण तुमं पि कीर तह होसु देस पहू ॥२२२७।। Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ की कहाण ।। कीरो भइ पत्थव ! तुमं पि अइउज्जुओसि जं एवं इयरजणो इव पत्तियसि एरिसाणं पि वयणाणं ।। २२२८।। fi कत्थइ तिरियाणं संभवइ मणुस्सलोयसामित्तं । अह संभवइ तहा विहु न मज्झ एत्थत्थि अत्थितं ।। २२२९ ।। तो राया तस्स कए निय कलामंदिरस्स पासम्मि । तह मंतिगिहसमीवे एक्केक्कं कारए खंभं ।।२२३० ।। कंचणमयमइतुंगं थोरं तेसुवरि चउरसं भवणं । चउत्थ - वित्थडूसियमेक्केक्कं सव्व कणयमयं ॥२२३१।। चउदारं जालकवाडसंजुयं छज्जएहिं रमणिज्जं । बहु निज्जूहपसाहियमणे य सिहरग्गकयकलसं ॥ २२३२॥ धवलुद्ध यधयकलियं कलककिणिजालमुहलियदियंतं । तइयाए भूमीए पच्छिमदारस्स आसन्नं ।। २२३३॥ कीरो कमाइ कीलइ उववणरुक्खे कयाइ खंभगिहे । तत्थ ठिओ सह रन्ना करेइ गोट्ठि नरिंदो वि ।। २२३४ ।। तस्स पयच्छइ कालोचियाई सरसाई सुंदरफलाई । निय हत्थेणं पवणीकयाई अइपरमपीईए || २२३५।। अह अन्नया नरिदं कीरो पभणेइ मं विसज्जेह । दोनि दिणे जह गंतुं पुव्विल्लवणम्मि कीराणं ।। २२३६॥ तेसि पुरओ दंसेमि अप्पयं जीवमाणमाणेमि । तह ते वि इह पएसे पासंति जहा मह समिद्धि || २२३७।। इ पनि रन्ना गंतूण वणम्मि मिलइ सो तेसि । दठ्ठे ते कीरा जाया सव्वे पहिदुमणा ।। २२३८ ।। पुच्छंति कहं छुट्टी पासाओ पासबंधयस्स तुमं । सव्वंपि तओ एसो निय वृत्तंतं कहइ सि २२३९ ॥ तम्म दिने तस्स तओ कुणंति ते गोरखं जहाजोग्गं । बीय दिणे सो सव्वे ते नेइ नरिंदनयरम्मि ||२२४० ।। दंसेइ खंभसिहरग्गसंठिए दो वि मंदिरे नियए । तेसि आणंदयरे पवेस तेसु ते सव्वे ।। २२४१ ॥ पासंति निउण दिट्ठीए सव्वओ ते तओ पसंसंतो । धुणिऊणं सीसाई चिट्ठेति चिरं गया चोज्जं ॥ २२४२ ।। कवि रायपुरिसं एक्कं कम्तम्मि सिक्खवेऊण । पेसइ रन्नो पासे अत्थाण सहानिविट्ठस्स | | २२४३॥ सो कहs त तुं कन्ने ठाऊण जह किर-वयंसे । कीरो गहिऊण निए समागओ अस्थि (अइ ) बहुए ।। २२४४ || तेसि भोयणकज्जे अणुजाणह अज्ज उववणफलाई । रना भणियं दिनं तस्सेव मए तयं सव्वं ।। २२४५।। तेातुं कहिए निववयणे ते तओ उववणम्मि । गंतुं सव्वे कीरा कुणति आहारमिच्छाए ।। २२४६।। सिलियावसरे वित्तम्मि उवेंति खंभगेहम्मि । कीरा निवेण दिट्ठा कहति पुट्ठा वणसख्वं ॥ २२४७॥ राया वि तदुचियाई फलाई आणाविरं विचित्ताइं । पवणी कारावेउं कीराण पुरो खिवावेइ ।। २२४८ ।। कीरा वि कयाहारा उट्ठतं नरवई भणतेवं । अम्हे पायसमए वणम्मि नियए गमिस्साम || २२४९ ।। अह ते अणुजाणेउं राया गंतूण अवसरं कुणइ । ते उववणम्मि वसिउं जंति पभाए सठाणम्मि ।।२२५० ।। कीरत भज्जा एक्कच्चिय संठिया परं तत्थ । समए दिट्ठा रन्ना पुट्ठा कहिया य कीरेण ॥। २२५१।। तो हसिउं नरवइणा भणियं भो भाय ! कीरधुत्तोसि । कीराणयणपसंगेण जं तए आणिया कीरी ॥। २२५२ ।। करेण विहसिऊणं भणियं अन्नह नरिंद! वीसाओ । तुज्झ न जायइ अम्हाण संतिओ अंगमेत्ताण ॥। २२५३।। एगो वंठो वंठो व्व उट्टिउं नेय नज्जए जंतो । गिहिणीसहिओ पुण सो जह तह गंतुं न पारेइ ।। २२५४।। ना भणियं होही वीसासो सुंदरो तथा मज्झ । जणिही भाउज्जाया जया सुयं कीर तुह तुल्लं ।। २२५५।। रंगणा भणियं जणिए वि मए सुए नरवरिंद! । तुह भाउणा सरिच्छं को तस्स गुणे वियाणेही ।। २२५६।। जइ होइ तुज्झ पुत्तो तुज्झ सरिच्छो मुणइ गुणेहिंतो । सो मज्झ सुयस्स गुणे तुममेव जणेहि तो पढमं ॥ २२५७।। पुत्तं अप्पसरच्छं तो पच्छा जारिसो तए भणिओ । तारिसयं नरपुंगव ! अहं पि पुत्तं जणिस्सामि ।।२२५८ ।। ७० ना भणियं भोकर ! पुन्नवंतो जयम्मि तुममेक्को । जेण तए संपत्ता अत्तणुरूवा इमा भज्जा ।। २२५५९।। एवं गमेइ कालं सो राया तेण कीरजुयलेण । सहकेलि कुणमाणो निच्वंपि कहाहि विविहाहि ।। २२६०॥ Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं ७१ कीरेहि तेहिं जह' सा तरुं चडती उवेक्खियावल्ली : जाया बंधणफलया कुमारइयराण वि तहेव ॥२२६१।। निग्गहमकुणंताणं पढममणत्थेक्कहेऊ वत्थुस्स । कीराण व परिणामो विणासहेऊ हवइ नूणं ।।२२६२।। जइ कहवि दिव्वजोएण कीरबुद्धीए ते समग्गा वि । छुट्टा कुमार! कीरा तो नेय गणिज्जए एयं ॥२२६३।। एयं तु कहाणयमेत्तियं चिय इहोवजुज्जए कहिउं । जत्तियमत्ते कीरा बद्धा पासेसु वाहेण ।।२२६४।। सेसं तु मए कहियं कोउयजणगं ति अग्गओ तुझं । कुमरेण तओ भणियं न अन्नहा मंति ! तुह वयणं ।।२२६५।। जह चेव तए भणियं तह चेव य चोज्ज कारयं एयं । एक्कं एत्थमणागं कहियं जं कस्स वि न नामं ।२२६६।। (तो) मंतिणा पणियं पढमं ऊसुयमणेण पारद्धं । आसि कहाणयमेयं मए कहेउं तओ कुमर ।।२२६७।। नामग्गहणं न कयं कस्स वि संबद्धयं इयाणि तु । जइ कोउयं तुह तओ कमि सव्वाइं नामाइं ॥२२६८।। कीरस्स कयं नामं वणंतरे तावसण पडुवयणो । कालोनाम बाहो नोदउरं नाम नयरं तु ॥२२६९।। राया सुनंदनामो जेट्ठसुओ तस्स चंदणो नाम। बीओ य नंदिवद्धणनामो तइओ सुनामो त्ति ॥२२७०॥ जयविजय नामया तुरिय पंचमा ताण भायरो जाया। विमलानई इमाइं कुमार जाणहि नामाइं ॥२२७१।। ॥ कीरकथानकं समाप्तं सो महइनिहाणमंतीकुमरणं अंबुविची मंतिस्स । नाम पुट्ठो साहइ वियारचउरो त्ति नामेण ॥२२७२।। एस मए दिळेंतो तुह परिकहिओ कुमार इन्हि तु । नियोकच्चे कुचित्तं मुंच पमायं पुण समग्गं ।।२२७३।। जह न मुणइ नरनाहो तह पच्छन्नं नियं नरं कपि । आइसिऊणं तीसे पहे वहतीए कत्थ वि य ॥२२७४।। लहिऊण अंतरं चोरधाडिनिवडणमिसेण कारहि । झत्ति विणासं जायइ पुरओ सव्वपि जह सुत्थं ।।२२७५।। पडिवज्जिऊण वयणं मंतिस्स तह त्ति तेण कुमरेणं । मंतिं विसज्जिऊणं निय पुरिसो पसिओत से ।।२२७६।। आवासे सुद्धिकए सो गंतूणं पुणो नियत्तेउं । साहइ कुमरस्स पुरो जह सा सझाए निक्खंता ॥२२७७।। नियगामस्साभिमुहं संवहिऊणं तओ पएसाओ । तं सोऊणं कुमरो मइमंतं अप्पणो पुरिसं ॥२२७८।। एगते सिक्खविउं दाऊणं तस्स पत्थियसहाए । मंति भणियाम्म कज्जे सिग्घं चिय तं निरूवेइ ॥२२७८।। सो पच्छिमरयणीए उठेउं नियसहायसंजुत्तो । धावइ दिसा नियंतो धन्नउरग्गाममग्गेण ॥२२८०॥ दिट्ठा दूराउ तओ सगडारूढा अणुपम्वा पुरओ। वच्चंती सन्नाया एगेण कुमारपुरि सेण ॥२२८१॥ नाऊण तेण कहिया कुमरनिउत्तस्स रामसीहस्स । तेण वि सोच्चिय कन्ने सिक्खविउ पसिओ पुरओ ।।२२८२।। पच्छाइयनियवयणो जह उवलक्खइ न कोइ तह गंतुं । एस निउणं निएउं मग्गनडत्थो पडिक्खेइ ।।२२८३।। ता जाव रामसीहो संपत्तो तत्थ तस्स तो कन्ने । होऊण कहइ एवं जह नूणमणूपम्वा एसा ॥२२८४॥ कम्मयरीए सहिया सगडारूढा धुम्मि उवविट्ठो । तीए च्चिय कम्मयरो पुरओ चत्तारि पाइक्का ॥२२८५।। आउहसहिया अन्ने पुण चउरो हरिसपालदेवेण । नियअंगरक्खमज्झाउ पेसिया सो हडाईया ।।२२८६॥ सोऊण रामसीहो तव्वयणं नियमणम्मि चितेइ । हरिसउरस्सासन्ने कए विणासम्मि नियमेण ।।२२८७।। राया जाणइ तत्तो गवेसमाणो वियाणए अम्हे । धन्नउरगामनियडे तम्हा एवं विहेयव्वं ॥२२८८।। इय चितिऊण सो पुण बालपसाओ निरूविओ तेण । एक्केक्क कंडवाय व्व वहाण ठिएण पट्ठीए ।।२२८९॥ तीसे दियहम्मि तए गंतव्वं जामिणीए पासम्मि । वसियव्वमलक्खेणं अम्हे पुण गाउयंतरिया ।।२२९०।। तुज्झ वि पट्ठीए ठिया समावयंता पहे भविस्सामो। भोयणसमयम्मि पडिक्खिउं तए अम्ह मिलियव्वं ।।२२९१।। संझाए अम्हे वि हु नियडा होऊण तुह वसिस्सामो। इय रामसीहसिक्खं गहिकृण अणुट्ठए सो वि ।।२२९२।। Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २ कुंतसीहरायकहाणयं जह भणिय सरूवेणं वच्चइ मग्गम्मि रामसीहो वि । चउवीसाए भिच्चेहिं संजुओ सत्थहत्थेहिं ।।२२९३।। अह मग्गम्मि वहंती अणुपम्बा वासरम्मि अट्ठमए । संझासमए पत्ता धन्नउरग्गामसीमाए ॥२२९४।। पच्चासन्ना तत्थ य दोण्हं गामाण अंतरं गरुयं । पच्छिमगामो नियडो पुरओ दूरम्मि धन्नउरं ।।२२९५।। एत्थंतरम्मि सोहडपमुहेहिं रायआयरक्खेहि । भणिया अणूपम्वाए पाइक्का भो पडिक्खेह ।।२२९६।। जं अत्थि सउणभंती संजाया एत्थ थेविया का वि । एत्तो नियत्तिउं तो पच्छिमगामे कुणह वासं ।।२२९७।। भिच्चेहि सूरपालस्स जंपियं एत्तियम्मि दूरम्मि । समुवेताणं कत्थइ सउणभंती न संजाया ।।२२९८ ।। एत्थागयाण जाओ कुओ वि पक्खाओ एस अवसउणो । नियगामस्स पवेसे पच्चासन्ने समणुपत्ते ।।२२९९।। वच्चह पुरओ एत्तिय वेलाए माणिओ उ अवसउणो। तो सोहडेण भणियं तुब्भे सव्वे वि वच्चेह ।।२३००। अम्हे पुण एत्तो च्चिय नियत्तिउं पच्छिमम्मि गामम्मि । वसिउं पभायसमए हरिसउरपुरे गमिस्सामो॥२३०१।। अह ते अणूपम्वाए भणिया तुब्भे इओ पएसाओ । मा विणियत्तह गामे मह आगच्छह सह मए वि ।।२३०२।। तो तत्थ पडिक्खह कइ वि वासरे जावएइ मह ताओ । पच्छा सम्माणेउं विसज्जिही सो तओ तुब्भे ।।२३०३।। तो सोहडेण भणियं लज्जामो संपयं महाभागे । दंसंता नियवयणं अम्हे तुह जणणि जणयाण ।२३०४।। तं तेत्तियं भणित्ता तम्मि दिणे ताण अग्गओ अम्हे । गहिऊण तुम चलिया तेसि वयणाण मज्झम्मि ।।२३०५।। एक्कंपि नेय सच्चं जायं तो कह न लज्जिमो इण्हि । ता सव्वहा वि न तए एत्थडे किं पि भणियव्वं ।।२३०६।। पुणरवि अणूपम्वाए ते भणिया जह कहं स पहुणो वि । तुब्भे न कुणह वयणं तु हि विजेण मे कहियं ।।२३०७।। हरिसउरपुरे तइया इय अम्हे नरबरण आइट्ठा। जं नियगामे नेउं कुसलेण अणुपम्वं मुयह ।।२३०८।। तो सोहडेण भणियं केत्तियदूरम्मि चिट्ठए गामो। तुज्झ इमो पाविज्जइ जो हत्थेणं इहत्थेहि ।।२३०९।। तो तत्थ तुमं भद्दे दट्ठव्वा जारिसी किर विमुक्का । जंजह कि पि भणह इन्हि तो तुह सवहो निय पिउस्स।।२३१०॥ इय भणिऊण नियत्ता चत्तारि वि पच्छिमस्स गामस्स । सम्मुहमग्गेलग्गा निवपुरिसा सोहडप्पमुहा ।।२३११।। सउणाइवइयरं ते जेत्तियवेलं ठिया पयंपंता। तम्मि पएसे उठभा अन्नोन्नमणूपम्वाईया ।।२३१२।। तेत्तिय वेलं सो बिहु बालपसाओ ठिओ पलोयंतो। दूरपएसे उड्ढो ववएस के पि काऊण ॥२३१३।। पच्छाउ रामसीहो आगंतुं तत्थ तस्स तो मिलिओ। निय पाइक्केहि समं बालपसाएण सो भणिओ ॥२३१४।। पच्छाहुत्तो होउं तुम पडिक्खेहि सह सहाएहि । परओ वा आरवो अणूपम्वा जाव संचलइ ।।२३१५।। सो जाव रामसीहो तव्वयणेणं परम्मुहो जाइ । ता ते सोहडपमुहा बालपसाएण चउरो वि ।।२३१६।। आगच्छंता दिट्ठा सम्मुहमेव अप्पणो तओ तेण । गंतूण रामसीहो भणिओ जह दक्खिणपहेण ।।२३१७।। गंतूणं एगतडे अदिस्समाणा हवेह खणमेगं । वोलिति जाव एए चउरो वि हु सोहडप्पमुहा ।।२३१८।। निवझेऊण इमे अणूपम्वाए समोवओ कहवि। एंता दोसंति जमारओमहा केणई विहिणा ।।२३१९।। तह चेव रामसोहो तव्वयणेणं तिरोहिओ होइ । बालपसाओ पडिओ पावरिऊणं पहाडम्मि ॥२३२०॥ पच्छिमगामाउ इओ सुवासिणी का वि ससुरभवणाओ। रुसिऊणं नीहरिया धनउरे जाइ पिउगहे ।।२३२१।। तीसे वि हु पट्ठीए नणंदिया वयइ तं नियत्तेउं । ताओ दो वि जणीओ बालपसाएण नो दिट्ठा ।।२३२२।। निव्वट्टिएसु सोहङपमुहेसु अणूपम्वा वि संचलिया । पुरओ गामाभिमुही ता जाव पुरो वहे पत्ता ।।२३२३।। तत्थ रहं धारेउ सरीरचिंतानिमित्तमुत्तरिउं । उब्भवहेणं गंतुं वलणम्मि ठिया सकम्मयरी ।।२३२४॥ एत्तो सुवासिणीए नणंदिया पट्टिलग्गिया दिट्ठा । तो सा सिग्धं चलिया पहम्मि पत्ता रहसमीवे ॥२३२५॥ Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुब्वयजिणिदचरियं तो ते नणंदियाए रहपुरिसा पणिया जहा भो भो । मह भाउ जायमेयं पडिक्खावह अग्गओ जंति ।।२३२६।। तो नियगामकुडुंबियध्या सा परिचिय त्ति काऊण । गहिउँ कलाइयाए धरिया एक्कण पुरिसेण ॥२३२७।। पत्ता नणंदिया वि हु तत्थ तओ पुच्छिया एसा। कहियं तीए रूसणय कारणं किं पि ताण पुरो ॥२३२८।। पुरि सेहि तओ भणिया सुवासिणी सोहिणि त्ति नामेण। जइ तुह नो पडिहासइ तो मा वच्चिहसि सासुघरए।२३२९। परमिह पडिक्खखणमवि अणुपम्वा एइ जाव तो तीए । सद्धिं रहम्मि चडिया वच्चिज्जा निथपिउघरम्मि।२३३०। अत्थंगओ दिणिदो संपइ संजायमंधयारंपि । एगागिणी वयंती तो पडिहिसि कत्थइ अणत्थे ॥२३३१।। तो सोहिणीए भणियं अणूपम्वा कत्थ संपयं पगया । तेहिं वि तीसे कहियं सरीरचिताए अत्थि गया ।।२३३२।। एत्तो खणंतरेणं बालपसाओ समुट्ठिउं जाव । निज्झायइ तो पेवखइ पविसंते गाममज्झम्मि २३३३।। सोहडपमुहे पुरिसे अह सो गंतूण रामसीहस्स । तं साहइ अह सो वि हु संवहिऊणं तओ चलइ ।।२३३४।। चितइ य जहा एयं अइलट्ठमणुट्टियं निवनरहि । जं किर अणूपम्वाए पासाओ ते अवक्कंता ।।२३३५।। साहताणं अम्हं नियकज्जं संपयं न हु मणंपि । नाणं संपज्जिस्सइ नरवइणो एत्थ विसम्मि ।।२३३६।। बालपसाएण समं समनिओ पंचवीसहि जणेहिं । गच्छेइ रामसीहो पुरओ जा ताव तम्मि खणे ।।२३३७।। संचरइ न को वि पहे तिमिरावुरिए समीववत्ती वि । दोसइ ननदिट्ठो वि हु नज्जइ जइ परिचिओ वि चिरं तं चिय बालपसायं पुरओ पसइ रामसीहो तो । सुद्धिनिमित्तं सो वि हु पहपासगओ निएऊण ।।२३३९।। पहमज्झट्ठियं रहवसहमणुयसमुदायमेत्तमव्वत्तं । सद्देण निच्छिऊणं कहइ तओ रामसीहस्स ।।२३४०।। सो वि तओ ते सव्वमेलेउं एगओ भणइ भिच्चे । जह पहमज्झट्टियरहपुरिसे लउडेहि ताडेउं ।।२३४१।। पंच वि पाडेऊणं मोसं गहिऊण रहगयं सव्वं । धनउरगाममग्गे पहमुत्तरिउ तओ तुब्भे ।।२३४२।। दो दो जणामिलेउं भिन्ना भिन्ना पुणो नियत्तेउं । हरिसउरपुरपहेणं वच्चेज्जा जाव वडगामं ।।२३४३।। पत्तो जोयणमेगं ववहाणे होइ तस्स गामस्स । देसियकुडीए गंतुं मिलियब्वं तत्थ सव्वेहि ।।२३४४।। इय रामसीहवयणं तह त्ति पडिवज्जिऊण ते सव्वे । आगंतुं पह मज्झे वेगेण कुणंति तह चेव ॥२३४५।। सयमेवरामसीहो अणूपम्वा मारणेक्क कचित्तो। भयवसपलायमाणं सनणंदं सोहिणि तत्तो ॥२३४६।। अंतरमवियाणतो हणिऊणं तिक्खखग्गडंडण । निहणं नेइ खणेणं अदिस्समाणो उ इयरेहि ।।२३४७।। पुवुत्तपगारेणं पलाइउं ते वि देसियकुडीए । गंतूणं वडगामे मिलिया सव्वे वि एगत्थ ।।२३४८।। रयणीए पढमजामे चित्ते सुत्ता य तत्थ दो पहरे। पच्छिमजामे दुग-तिग-चउक्क-विदेण नोहरिउं ।।२३४९।। मग्गम्मि पुणो मिलिया वच्चंति पुरो कएण मोणेण । जायम्मि पभायम्मि उ भणिया ते रामसीहेण ।।२३५०।। जं जस्स करे चडियं मोसं तस्सव तं समग्गं पि । न परोप्परं पि कस्स वि कहियव्वं हंत तुब्भेहि ॥२३५१।। जइ पुण कहवि कहिस्सह सुणंतकहयं तयाण तो दोन्हं । मोसं अहं गहेउं कुमरस्स समप्पइस्सामि ।।२३५२।। दिह्र पि न केणइ पुच्छियव्व मह पुच्छए तथा सो वि । मोसं गहिऊण मए समप्पियव्वो कुमारस्स ।।२३५३।। तस्स य इय भणियव्वे अयमभिपाओ य रामसीहस्स । जंतेसि नियरहसेणं पुच्छंतकहतएक्को वि ।।२३५४।। आयन्नइ तह बहुयं लद्धं केणा वि होइ तो बीओ। मच्छरगहिओ जंपइ तस्स विवक्खस्स पुरओ वि ।।२३५५।। एएण पयारेणं गुज्झं सव्वं पि पयडयं होइ । एवं सिक्खविऊणं ते सव्वे सो नियय सहाए ॥२३५६।। पत्तो कमेण पासे कुमरस्स कहेइ सव्व वुत्तंतं । कुमरो वि कहइ सव्वं तं पुरओ मइ निहाणस्स ।।२३५७।। तयणंतरं पि पत्ता सोहडपमुहा वि साहिउं रन्नो। जह वत्तं नियकज्जे लग्गा एत्तो य पहमज्झे ।।२३५८।। Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुंती हरायकहाण काउं सरीरचितं अणूपम्वा चलइ जाव तो झत्ति । कोलाहलं सुणेउं कम्मयरीए इमा भणिया ।। २३५९ ।। एत्थेव पक्खि तुमं सुद्धि काऊण जाव एमि अहं । तो जइ चोरा एए होंहिति कहं वि संपत्ता ।।२३६०।। तोहं दूरठिया विहुलहुयं पाहाणयं खिविस्सामि । तुह पायाणं समुहंतो तं पुरओ पलाएज्जा ।। २३६१॥ तो कम्मरी तत्तो आगच्छइ जाव कइवयपयाई । ताव फुडं परियाणइ जह पडिया चोरधाडित्ति ।।२३६२ || पुव्वत्तं संकेयं अणूपम्वाए करेइ तो झत्ति । सा वि पलायइ पुरओ तुरियगई पाणभीमणा ।।२३७३ || कम्मरी पुण तत्थेव संठिया निहुयमुवविसेऊण । ता जाव (ते) पलाणा चोरा सव्वे गहियमोसा | २३६४।। तो नीस नाऊण सा पुरो मंदमंद मुवगंतुं । जा पेक्खइ ता पासइ तहेव तं सगडयं जुतं ॥ २३६५।। पाइक्का पुणपडिया चिट्ठेति कणतया महियलम्मि । संभासिया य तीए जंपियमेगेण तेसु त ।। २३६६। अइथेवचेयणाणं तीए संबाहिऊण सो विहिओ । उवविट्ठो अने विहु एवं संवाहिया चउरो ।। २३६७ ॥ तो लचेणेहिं तेहि विदिन्नं पडुत्तरं तीसे । तो तीए ते भणिया चोराण इओ पणट्ठाण ॥ २३६८ ।। जाया महई वेला तो उट्ठेउं चडेह गड्डीए । एक्को सट्ठेक्कओ जो सो खेडउ दोन्नि वि जणीओ ।। २३६९।। अम्हे पुण पाएहिं वच्चिस्सामो अणूपम्वा य अहं । सुइरं न पडिक्खिज्जइ एत्थ ठिएहि इयाणि तु ।। २३७० ॥ हक्कारेमि अणूपम्वमहं तुमे संवह सव्वे वि । इय भणिउ कम्मयरी अणूपम्वा व पसे ।। २३८१ । जत्य द्वाणे गहिओ संकेओ चोरसंकियमणाए । सद्धि अणूपम्वाए तम्मि पएसम्म गंतूण || २३७२ || साती कुणइ सद्दे दो तिन्नि वि जाव को वि पडिसद्दं । न हु देइ ताव एसा गंतुं पुरओ विसद्देइ || २३७३॥ तत्थ विन कोइ सद्दं जाव पयच्छेइ ताव सव्वत्तो । भमिउं भमिउं सद्दे करेइ गरुए य गरुययरे ।। २३७४॥ पडिसद्दं असुणंती सबाहनयणा नियत्ति पत्ता । सगड पुरिसाण पासे तीए सरूवं कहइ तेसि ।।२३७५।। तेहि भणियं जया इह पहा रहत्था समागया चोरा । झत्ति तथा सोहिणिया नणंदसहियाइओ नट्ठा ||२३७६॥ जइ पुर्ण सा एयासि पलायमाणीण कत्थई मिलिया । तो ताहि समं गामे पगया धन्नउरए होही ||२३७७।। तम्हा गम्मउगा इन्हि तो तत्थ जइ गया न इमा । कारिस्सामो पच्छा कत्थइ अन्नत्थ से सारं ||२३७८ ।। इतनिच्छियं ते काउं सगडम्मि आरुहऊण । कम्मयरीए सहिया पगया धन्नउरगामम्मि ॥२३७९ ॥ कहि कम्मरी अणूपम्वा संतियाए माऊए । तिहुयणदेवीए पुरो तं सव्वं कि पि पहमज्झे ।। २३८०॥ जं वित्तं तं सोउं तीए सोयग्गितावियाए वि । पढमं चि य भिच्चाणं उवयारो ताव कारविओ ।। २३८१ ।। रुहिरायड्ढणमद्दण सेथणवोलाइपाणमाईहिं । लोणट्टहलिद्दाले व घायपट्टाइ बंधेहि ॥ २३८२॥ तो धूयाए सारा सोहिणिपिउणो गिम्मि कारविया । कहियं घरेच्चएहि तिन्हं एक्का वि नो पत्तो ॥ २३८३ ॥ तो अधि गहिया तयणदेवी परोविडं लग्गा । अह दुग्गपालमाईगामजणो तत्थ बहु मिलिओ || २३८४ ॥ नियनिय विगप्प सरिसं सव्वेहिं वि जंपियं खणं एक्कं । इय निच्छियं पभाए ससुरगिहे सोहिणी तणए ।। २३८५ ।। काव्वा सुद्धी इ तत्थ वि नो भविस्सइ गयासा । अन्नत्थ कत्थइ तथा गवेसियत्र्वा पयत्तेण ॥ २३८६॥ अह तेहि बीयदि कविट्ठवद्दाभिहाणगामम्मि । पट्ठविओ नियपुरिसो सोहिणि ससुराण गेहम्मि || २३८७ ॥ निसिवृत्तं तं कहिउं अणूपम्वा तेण पुच्छिया तत्थ । इह नागयत्ति भणि तेहि विभीएहि नियपुरिसो ।। २३८८ ।। ते समं पट्टविओ दो वि तओ सिग्घमेव पहमज्झे । आगंतूणं निउणं कहियपए से पलोयंति ॥२३८९॥ दिट्ठा नणंद सहिया सोहिणिया धाइया गया निहणं । तेहि तओ गंतूणं निय निय गामम्मि परिकहियं ॥ २३९० ।। तासि जणएहि त तत्थागंतूणं हुयवहो दिन्नो । तिहुयणदेवीए पुण वयणेणं दुग्गपालस्स ।। २३९१॥ ७४ Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं ७५ पट्टविया बहुपुरिसा चउदिसि पंचजोयणे जाव । गामेसु य नगरेसु य सा तेहिं गवेसिया निउणं ॥२३९२।। वत्ता वि नोवलद्धा अणूपम्वा संतिया परंतेहि । तत्तो नियत्तिऊणं कहियं धन्नउरगामम्मि ॥२३९३॥ मोत्तूण तओ आसं अणूपम्वाए कुडंबलोएण । अक्कंदियं पभूयं बीए दिवसम्मि तो लेहं ॥२३९४।। अप्पे पट्टविओ पुरिसो पासम्मि सूरपालस्स । सो तस्स अद्धमग्गे एंतो गामम्मि तो मिलिओ ॥२३९५।। पुठेण तेण कहियं कुडुंबकुसलं मुहेण तस्स पुरो। लेहो न दंसिओ पुण तओ पुणो सूरपालेण ।।२३९६।। सो पुट्ठो केण तुमं कज्जेण समागओसि मह समुहो। तेण भणियं न केणइ विसेसकज्जेण एमेव ।।२३९७।। तुम्हाण सारकरणत्थमागओ दुग्गपालवयणेण । तेण सह सूरपालो पत्तो गामम्मि तो झत्ति ।।२३९८।। तत्थागओ सरूवं धूयाए जाणिऊण अइबहुयं । अक्कंदिउं पवत्तो निवारिओ कह वि किच्छेण ।।२३९९।। आगंतूण समग्गो गामजणो तस्स दुग्गपालाई । मिलिओ कालकमेणं तो जाओ सो विगयसोओ ॥२४००।। अन्न दिणे आगंतु केण वि चरडेण अन्नगामस्स । बाहिंधणं वरंतं हरियंतो पडियधुंबाए ॥२४०१।। तग्गामनायगेणं पुरिसो पासम्मि सूरपालस्स। संपेसिओ कहेउं सयं तु सहिओ बहु नरेहि ॥२४०२।। चोराणं पट्ठिए चलिओ मिलियो ताण तो जायं । तस्स सह तेहिं जुझं भग्गो घोएहितो वलिओ ॥२४०३।। तम्मि समयम्मि पत्तो संवहिउं सूरपालपट्टइलो। चरडेण तेण दिट्ठो तो भणिओ तो तेण कीस तुमं ।।२४०४।। कज्जेण विणा लग्गो पट्ठीए अम्ह तुज्झ गामस्स । केरडियं पिव इटुं न उढुवेमो कया वि जओ ॥२४०५।। ता जाहि नियत्तेउं परकज्जे मा विणस्सह मुहाए । इय सोऊण कुविएण सूरपालेण सो झत्ति ।।२४०६।। जुज्झउं पाहुणओ जमस्स संपेसिओ तओ सव्वं । वालेऊणं धणं तं समप्पियं तस्स गामस्स ।।२४०७।। तप्पभिइसूरपालं राउत्तं वाहरेइ सव्व जणो । मारिय चरडस्स सुएण पेसिओ घायगो तस्स ॥२४०८।। गामसमवायमज्झट्ठियस्स कझ्या वि सूरपालस्स । अवचित्तस्स पविट्ठो सो घाएउ छु रियहत्थो ।।२४०९।। दिट्ठो य सूरपालेण सो तओ मोडिऊण हत्थाओं । तस्स छुरियं गहेउं पुट्ठो तं केण पट्ठविओ ।।२४१०।। कहियं जहट्टियं तेण तस्स नीसारिउं तओ मुक्को । करुणाए तेण लोओ निवारिओ तस्स लग्गंतो ॥२४११।। राउत्तसूरपालो तप्पभिई सेवएहिं पुरिसेहि। रक्खिज्जइ जत्तेणं लहइ पवेसं न अन्नाओ ॥२४१२।। अह अन्नया अउव्वो पुरिसो एक्को समागओ तत्थ । सो एगंते वोत्तुं वंछइ सह सूरपालेण ॥२४१३॥ एगंतं पच्छंतो सो पुच्छिज्जइ समीवलोएण। को तं कत्तो किं वा जंपसि इय ताव साहेह ॥२४१४।। सो एवं चिय जंपइ एगते सव्वमेव साहिस्सं । राउत्तसूरपालस्स अग्गओ नेय अन्नस्स ॥२४१५।। एवं पयंपमाणे तम्मि विसेसेण संकए लोओ। एगंतं अलहंतो गामे अन्नम्मि सो गंतुं ॥२४१६।। मुंडाविऊण सीसं लिंगविसेसं च कं पि गहिऊण। एइ पुणो धनउरे गामे नेमित्तिओ होउं ॥२४१७।। जीवियमरणं लाहालाहाइ अहं मुणेमि सव्वंपि । एवं सो अप्पाणं पयासए गाममज्झम्मि ॥२४१८।। गामपुरिसेण केणइ पुढो जीविय-मणूपम्वा एसो। जंपइ तीसे जणओ जइ पुच्छइ तो कहेमि अहं ॥२४१९।। तणागंतुं एवं कहियं राउत्तसूरपालस्स। तेण वि भणिओ एसो लहु तं आणेह मह पासे ।।२४२०॥ तेणाणीओ हक्कारिऊण तो सूरपालपुरिसेहि । सो निउणं सोहेउं नीओ निय नायगसमीवे ।।२४२१॥ तेण वि ऊसारेउं सेसजणं सव्वमेव एगस्स। तस्सेव पुरो कहियं तुह धूया जीवए नूणं ॥२४२२॥ चिट्टइ गरुयसुहेणं तीए सह तुज्झ दसणं होही। इय कहिए सो जाओ हरिसाऊरिय-मणो झत्ति ।।२४२३॥ हपकारिऊण भज्जं तिहुयण-देविपि अप्पणो पासे । तो कहइ सूरपालो तीसे सव्वंपि तव्वयणं ॥२४२४॥ Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुंतसीहरायकहाणयं सोऊण सा वि तं तह हरिसिय-हियया खणेण संजाया। पुच्छइ पुरओ वि तओ पासे नेमित्तियस्सेवं ॥२४२५।। इन्हि चिट्ठइ सा कत्थ अम्ह धूया कहं कहं च तत्थ गया। पयडइ निय सब्भावं सो लिंगीतो पुरो तेसि ॥२४२६।। न हवामि अहं लिंगी न य नेमित्ती अणूपम्वाए इहं । नियवत्ता कहणत्थं पट्टविओ तुम्ह पासम्मि ।।२४२७।। सीहगिरि महलाए सीहउरं नाम अस्थिवरनयरं । अइविसमं मणसा वि हु अलंघणिज्जं विवक्खाणं ॥२४२८।। तत्थासि मेच्छराया बलवंतो दुद्दमो रिउभडाणं । सो पउरदेसरन्नो पुत्तेणं पुहइसीहेण ॥२४२९।। पिउणो रुसिऊणं निग्गएण बहुबुद्धिविक्कमजुएण । निहओ तं नयरं पुण अदिट्ठियं अप्पणा तेण ।।२४३०॥ सो तत्थढिओ अहिमाणसंजुओ कुणइ कस्स वि न सेवं । चउपक्खियराईणं देसे हणिऊण निव्वहइ ।।२३४१।। जं किपि देसमज्झे सारं दुपयं चउप्पयं अपयं । तं नेति तस्स सुहडा हरिऊणं नियबलछलेहि ।।२४३२।। अन्नम्मि दिणे दुगंतस्स पविट्ठ इमम्मि देसम्मि । तेण निया दो पुरिसा पट्ठविया हेरिया एत्थ ॥२४३३।। पोट्टियवसहारूढा समागया तुम्ह गामसीमाए । संझाए पहमज्झे अणूपम्वा तेहि सगडाओ ।।२४३४।। दिट्ठा समुत्तरंती तो तीए रूवदंसणाओ ते । जाया विम्हिहियया चितंति जहा इमं जुवई ॥२४३५॥ जइ नेउं अप्पमो अम्हे निय सामिणो तओ एसो। तुसिऊणं अम्हं बहुं पसायं पयच्छेइ ॥२४३६।। इय चितिऊण तीसे हरणे कयनिच्छया तओ एए। सबलीवद्दा थक्का निलुक्किउं एगठाणम्मि ।।२४३७।। ता जाव सा पलाणा पडियाए तत्थ चोरधाडीए । अच्चंतमंधयारे गहिया सा एगागिणी पच्छा ।।२४३८।। सा तेहिं कलाईए भणिया पोक्करसि जइ तुम इन्हि । तो छुरियाए इमाए तुह सीसं गिन्हइस्सामो ॥२४३९।। भीयाए तओ तीए न जंपियं किंपि तेहि तो एसा। आरोवेळ वसहे नीया डुंगाहिवसमीवे ॥२४४०॥ कहियं च जहा गहिया तं दट्ठसो वि हरिसिओ एयं । गहिऊणसयं चलिओ पुहईसीहस्य अप्पेउं ॥२४४१।। अपरिचियपुरिसगहिया कक्कसवयणेहि तह य भेसविया । उव्विग्गमणा वच्चइ अणूपम्वा मलिणमुहछाया ।। तो तेण डुंगवइणा सा भणिया खेमरायनामेण । मा काहिसि किपि तुमं अम्हाण भयं नियमणम्मि ॥२४४३।। तुह जीवियस्स तह देहलग्गवत्थाइवत्थुनिवहस्स । अम्हे न विणासयरा न य गिहिणी होसि हीणस्स ।।२४४४।। खत्तियकुलुब्भवो जो अम्हाण पहू जयम्मि विक्खाओ। नामेण पुहइसीहो सीहो व्व परक्कमगुणेण ॥२४४५॥ सीहगिरिमहलासंगविसमसीहउरनयरकयवासो । पच्चंतियराईणं अक्कमिऊणं ठिओ भूमि ॥२४४६।। रूवविणिज्जियमयणो दक्खिन्नपरो य गुणविसेसण्णू । पुव्वाभासी पियजंपओ य सरलो कयण्णू य ॥२४४७॥ कि बहूणा भणिएणं नीसेसगुणेहि निम्मिओ विहिणा । सो तुज्झ पई होही जस्सेग च्चिय पियालच्छी ॥२४४८।। तो अम्ह सामि भज्जा होसि तुम सेवणिज्जपयकमला । परमविणएण निच्चं नमंसणिज्जा स जणणिव्व।।२४४९।। तो पयडसु अप्पाणं तुमं पुरो अम्ह वीससेऊण । नियजणणिजणयगामाइयाण नामाइकहणेण ।।२४५०॥ तं खेमरायवयणं सोऊण विमुक्कसव्व संकाए । कहियं अणूपम्वाए जह पुटुं तस्स सव्वंपि ॥२४५१।। डुंगा हिवो वि सोउं अणूपम्वा वयणमप्पणो तुरयं । उत्तरिऊण समप्पइ तीसे सयमारुहइ वसहं ॥२४५२॥ समयम्मि भोयणं कारवेइ अइगोरवेणं तं एसो। तंबोलं दाऊणं पुणो वि मग्गे पुरो वहइ ।।२४५३।। सीहउरनयरसीमागओ वि चितेइ सो जहा एसो। छन्ना अप्पेयव्वा पुहईसीहस्स अम्हेहि ।।२४५४।। अम्हा सो दळूणं एवंविहरूवसंजुयं एयं । जायनवजोव्वणभरं करिस्सए अप्पणो भज्ज ।।२४५५।। तत्तो लच्छी भज्जा तस्स इमं पासिऊण ईसाए । असुहं उप्पाइस्सइ एईए अम्ह पहुणो य ॥२४५६।। सयमवि डज्झिस्सइ गुरुसवक्किदसणदुहेण सा वरई । इय चितिउं पओसे छन्नं तं ठवइ नियगेहे ॥२४५७।। Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुष्वयजिणिदचरियं अह नियपुरिसं संपेसिऊण जाणावर पुहइसोहं । कन्ने निहुयं जह खेमरायसुहडो समायाओ || २४५८ ।। चोरीए गंतूणं इन्हि तुम्हाण किंपि एगते । सो विन्नविडं वंछइ तो कत्थइ एह अन्नत्थ ।। २४५९ ।। तं भइ पुहइसीहो लच्छी भज्जा ममत्थि परिकुविया । तीसे पसायणकए किंपि अहं वाउलो इन्हि ।। २४६० ।। जनताविह मूसुयपओयणं अस्थि किं पितो गोसे । एमि अहं अन्नह पुण इन्हि पि उवेमि सिग्घंपि ॥ २४६१।। तो तेण कज्जपरमत्थजाणएणं नरेण सो भणिओ । तह मुसुयं न किंचि वि कज्जं तो एज्जह पभाए ।। २४६२ ।। 1 पिम्म सो इसी हरना विसज्जिओ गंतुं । डुंगा हिवस्स साहइ जायम्मि तओ भामि ।। २४६३।। पेसेऊणं पुरओ पुरिसं पासम्मि खेमरायस्स । जाणावेइ नरिंदो तुह गेहे आगमिस्सामि ।। २४६४ ।। अह भणइ खेमराओ अणूपम्वं भइणि लहु कुण सिणाणं । तो निय भाउज्जाया वत्थाहरणाई परिहहि || २४६५ ।। जं पुहइसी हराया इन्हि तुह दंसणत्थमिह एही । तं तीए रूवजोव्वणलायन्नमरण न हु विहियं ॥ २४६६६।। करचरणवयण सोयंकाऊण सम्माणिऊण तंबोलं । नियसाहावियवे सेण सा ठिया बाहिमुवविसिउं || २४६७।। पत्तो खतरेणं तत्थ तओ पुहइसोहनरनाहो । तं दठ्ठे उट्ठे उं गिहमज्झे सा विझत्ति गया ।। २४६८ ।। सतिमिरठाणम्मिठिया अणूपम्वा पेक्खए पुहइसीहं । पियइ व निच्चलनयणंजलीहि तस्संगलायन्नं ॥२४६९॥ goanaणी आसम्म राया वि उवविसेऊण । तियपरियणं सहागयमोसारइ दूरओ सव्वं ।। २४७० । तो डुंगवई पुरिसं नियं निरूवेइ पंगणदुवारे । तज्जइ तं इह कस्स वि तए पवेसो न दायव्बो || २४७१ ।। तत्तो भूनियिसि नमिऊणं पुहइसीहनरनाहं । सहेऊण अणूपम्वमुवविसइ तस्स पासम्मि ।। २४७२। विन्नवइय तं चोरी गएहिं अम्हेहि संपयं एसा । अवहरिडं आणीया अणूपम्वा नाम तुम्ह कए || २४७४॥ • अज्ज वि इमा कुमारी जोव्वणपत्ता वि नेय परिणीया । केण वि तुम्ह निमित्तं चिय एसा रक्खिया विहिणा || पवार तस्स समग्गं जहा नियसरूवं । तह तेण पुहइसीहस्स साहियं खेमराएण || २४७५।। दटठूण पुहइसीहो नयणमणाणंदयारिणि अह तं । जंपइ पहिट्ठहियओ डुंगाहिवसम्मुहं एवं || २४७६ ।। भो भो अउव्वमेयं थीरयणं कह वि पावियं तुमए । सो बेइ तुम्ह पुन्नोदएण सामियं इमं पत्तं ।। २४७७॥ तं भइ पुसीहो तुहं तुज्झ किंपि जं तुमए । इह समए चोरीए गएण सेसं समाणीयं । २४७८॥ लक्खस्स व कोडीए ठाणं सव्वमेव गहियव्वं । सयमेव तए मज्झा तस्स न मे किंपि दायव्वं ॥। २४७९ ।। तो भइ खेमराओ इमाए वेलाए किंपि न ह अन्नं । आणीयं अम्हेहि पयं मोत्तूण वरकनं ।। २४८० ॥ तो देइ पुहइसीहो नियंगलग्गं समग्गमाहरणं । तस्स सवत्थं सो तं विन्नवइ जहा इमं सव्वं ।। २४८१ ।। सामि ! पयच्छह दोन्हं पि मज्झभिच्चाण ताण जेहि इमा । आणेउं वरकन्ना समप्पिया अम्ह पासम्मि ।। २४८२ ।। सिचि य दोन्हं कइवए वि दाऊण निय सहायनरे । तेहि समं पट्टविडं तुम्ह समीवे मए एसा ||२४८३। आसि परिभाविया तो सयं अहं चोरियं किर गमिस्सं । तत्तो पुणो नियमणे सामि मए चितियं एवं ॥२४८४ ॥ जह कि एसा मुद्धा वरई एगागिणी भयव सेण । सकुडुंबविओगेण य जइ कह वि नियं चयइ जीयं ।। २४८५।। तो होइ नारिरयणं एरिसयं हारियं मुहा चेव । पावं पुण अम्हाणं गठिनिबद्धं सया' चेव ।।२४८६ ।। चोरीविणिहियचित्ता जे अम्ह निच्चमेव चिट्ठामो । अन्नं च जीवमाणी वि जइ इमा तत्थ वच्चेइ ।। २४८९ ।। तह वि इमे अम्ह नरा अन्नाणवसेण लच्छिदेवीए । कन्नम्मि निवडमाणं इममट्ट जड़ न रक्खति ॥२४८८ ।। 1 १. चियस्यावि पा० ७७ Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुंतसीहायकहाणगं 1 तो अइ गरुयअणत्यो संजायइ चितिउं तओ एवं । सथमेव सममिमीए समागओ सामि अहमेत्थ ।। २४८९ ॥ मग्गे समावयंती इमा मए कोमलेहिं वयणेहिं । चित्ताउ भयं उत्तारिऊण वीसंभमाणीया ॥ २४९० ।। पिउ-माइ - गामनामाई पुच्छिया सव्वमेव तमिमीए । निव्वुयमणाए कहियं मज्झ तहा भोयणाइकयं ।। २४९१।। त्यागया वि एसा छन्ना धरिया मए नियगिहम्मि । इन्हि एगंते तुम्ह दंसिया कहियत्तता ॥ २४९२ ॥ तायं चि कारणमेत्थागमणम्मि मज्झ न हु अन्नं । ता देह पसायमिमं तस्सेव य भिच्चजुयलस्स ।। २४९३ ।। अह भइ पुहइसीहो गिन्ह पसायं इमं तुमं ताव । तेस दोन्हं पि अहं पसायमनं पयच्छिस्सं || २४९४॥ जम्हा तर विलब्भो गरुयपसाओ इमम्मि कज्जम्मि । जेण तए नियबुद्धिपउंजिया सुनिउणा एवं ।। २४९५ । भणिऊण सायं सो देइ पडिच्छए तयं इयरो । तत्तो भिच्च दुगस्स वि वियरइ वत्थाइयं उचियं । २४९६ ॥ दोनिवि विसज्जिऊ ते भिच्चे पासिऊण तं कन्नं । पुहईसीहो चितइ नियचित्ते विम्हयं पत्तो ।। २४९७।। पेच्छ अहो कह सोहइ नियत्य सामन्नवत्थजुयला वि । एसा कन्ना य संपुन्नससहरच्छायमुह सोहा || २४९८ ।। पलवल पहु कमलं मलिणं पि मंडलं ससिणो । सोहइ सहावसुहयाण भूसणं जं व तं वहवा ।। २४९९॥ इय चितिऊणं भणिओ हईसीहेण खेमरायभडो । भाया तुमं इमीए पेइयवासो तओ कज्जो ।। २५०० ।। तेण तहा पडिवन्ने तव्वयणे तो अणूपम्वं राया । रोमंचकंप सेएहि जाणिउं साणुरायमणं ।।२५०१।। संखेवेण भूसियपसाहियं कारिऊण तत्थेव । तं पच्छन्नं परिणइ कयहरिसो तक्खणे चेव || २५०२ ।। अह एगंते नेउं पच्छाइयमउयतूलिपल्लंके । गाढालिंगणचुंबणविहीहिं तं निब्भरं रमइ ।। २५०३।। छुहिन साहीणं पक्कफलं पाविडं सुरहिमहुरं । को सिग्धं पि न भुंजइ तिहुयणदेवी इमं सोउं ।। २५०४ ।। तुट्टा मम्मि पइवल्लहा सुया मायरं सुहावेइ । अह नेमित्तियरूवी सो पुरिसो साहइ पुरो वि ।। २५०५।। काउं पीइकहाओ अणूपम्बाए समं खणं पुहइसीहो । तत्तो निक्खभिऊणं सिक्खवए खेमरायभडं || २५०६ ।। विस अणूपवाए एवं एवं तए विहेयव्वं । इय तं सिक्खविऊणं तओ गओ सो नियावासे ।। २५०७ ।। हक्कारेउ भंडारियस्स आएसमेरिस देइ । जह खेमरायसुहडो परभूमि गंतुमइगरुयं ॥। २५०८ ।। कज्जं पसाहिऊणं अम्हाणं आगओ तओ तस्स । पेसेहि पसाएणं दीणाराणं दससहस्से ।। २५०९ ।। सकुडुंब सय जोगं सुंदरवत्थाण कोडियं एक्कं । मोत्तियहीरयलग्गं आहरणं कणयरयणमयं ।। २५१० ।। पडिवन्नासेणं तेण वि तं सव्वमेव तह विहियं । निवकयसंकेओ पुव्वमेव तं खेमराओ वि ।। २५११ ।। सव्वं अणूपवाए अप्पर निवपेसियं दविणमाई । कारइ पुढो निवासं तीए कए पूरइ वयं च २५१२ ।। अत्रेण वि केण विजेणकज्जमुप्पज्जए समग्गं पि । तं तीसे पच्छन्नं पट्टावर पुहइसीह निवो ।। २५१३ ।। अणुपदेवित्तिकयं तीसे नामं सयं नरिदेण । अनाया अन्नजणेण चिट्ठए सा नियगिम्मि ।। २५१४ ।। निच्च पि पुहइसीहो छन्नो तीसे गिहम्मि गंतूण । हसिउं रमिडं च खणं तीए सह एइ पुर्ण समिहे ।। २५१५।। अणुदेवी तह पुहइसीहराया परोप्परं दो वि । अइघणसिणेह वसओ गयं पि कालं न याति ॥२५१६।। अन्नम्म दिने तीए रिउन्हायाए निसाए सुमिणम्मि। सीहो गुंजारंतो तातो मत्तकरिजूहं ॥। १५१७।। नियमहकुहरे दिट्ठो पविसंतो जग्गियं तओ तीए । तप्पभिई वहइ इमा पुत्तं गभम्मि ओइनं ।। २५१८ ।। तइए मासम्मि डोहलओ तीए एरिसो जाओ । जइ कयनर-नेवच्छा कुंतं गहिऊण निहत्थे ॥२५१९।। आरुहिउं वरतुरए सन्नद्धसमग्गसेन्नपरियरिया । धारिज्जमाणछत्ता बंदियणेहिं पढतेहि ।। २५२० ।। पुरपायारस बहिं चउद्दिसि परिभमाभितो एसो । नियमणभावो कहिओ तीए पुरो पुहइसीहस्स ।। २५२१ ।। ।। ७८ Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७९ सिरिमुनिसुव्वजिणिदचरियं डोहलयपूरणत्थं तीसे तेणा वि भारियालच्छी। एगंते धरिऊणं भणिया जह बंदिणी एगा ॥२५२२।। अइ रूयवई दटुं परिणीया सा मए तुह परोक्खे । गुत्ता धरिया एगम्मि मंदिरे एत्तिए दियहे ।।२५२३।। इन्हि मुहकुहरविसंतसुमिणेण सूइओ तीसे । जाओ गब्भो तह डोहलो य पुव्वोइओ कहिओ ॥२५२४।। लच्छीए सेण तओ लच्छी तं भणइ सिग्घमाणेह । तं मह भइणि पासे मज्झ च्चिय एत्थ गेहम्मि ।।२५२५।। मह नत्थि नियमवच्चंतो मज्झ पुरो वि एरिसं चित्तं । आसि जह कंपि कन्नं परिणेउं तंभणामि अहं ।।२५२६।। एसो मणोरहो मह विणा वि अब्भत्थणाए संपन्नो । ता एत्थ मह पमोओ न उण विसाओ मणं पि मणे ।।२५२७।। पूरेहि डोहलं तो तीए तुमं आणिऊण नियगेहे । सोऊण पुहइसीहो इय तव्वयणं मणे तुट्ठो ॥२५२८।। पुत्वपरिकहियरूवं डोहलयं सो वि पूरए तीसे। अणुपमदेवीलच्छि आराहइ निययजणणि व ।।२५२९।। पेच्छइ लच्छी वि इमं निय धूयाए वि अहियपीईए। इय सा सुहेण कालं गमेइ तत्थट्ठिया निच्चं ।।२५३०।। पढम पि पुह्इसीहो परिणीया एयऽणुपपदेवीए । भणिओ जह धन्नउरे न कारियव्वा तए चोरी ।।२५३१।। गामम्मि तम्मि जम्हा जणओ मह वसइ सूरपालो त्ति । तं गामं सो पट्टइ पइवरिसं रायपासाओ ।।२५३२।। अणुपमदेवीवयणं तं पडिवन्नं तह त्ति तेणा वि । अह अन्नया य चरडो समागओ खत्तिओ तत्थ ।।२५३३।। बहुपरिवारसमेओ पडिवन्नं तेण पुहइसीहस्स । भिच्चत्तं वच्चंतो चोरीए तेण सो भणिओ ।।२५३४।। जह धन्नउरग्गामं मोत्तूणं से सगामनयरेसु । तुब्भेहि जहिच्छाए सया वि चोरी करेयव्वा ।।२५३५।। जम्हा सो बलवंतो खरसीसो सावलेवचित्तो य । मारइ परं सयं वा समरम्मि अहिट्ठिओ मरइ ।।२५३६।। ता किं नियपाणेहिं संसयमारोविएहिं कायव्वं । अन्ने वि य बहुगामा उचिया चोरीए चिट्ठति ।।२५३७।। इय अन्नव्वग्एसं काऊण निवारिया समग्गावि । अन्ने वि चोरवग्गा तेसि न कहिओ ससंबंधो ।।२५३८।। सो चरडो गामंतरधणं गहेउं पहम्मि वच्चंतो। परवाहराए चडिउं तुम्हेहिं विणासिओ पच्छा ।।२५३९।। तस्स सुएणं अमरिसभरिएणं पुहइसीहनरनाहो । विन्नत्तो जह जणओ मज्झ अविहिया वराहो वि ।।२५४०।। आगंतुमन्नगामा परोवरोहाउ सूरपालेण । निहओ अहं पि तो तं निसाए गंतुं हणिस्सामि ।।२५४१।। तो हक्किऊण सो पुहइसीहरन्ना निवारिओ एवं । गंतुं नियपाएहि तुम पि किं पडसि वग्धमुहे ।।२५४२।। जो परछट्टि जग्गइ। सो भुल्लइ कि नियाए छट्ठीए । जो परकज्जे जुज्झइ न जुज्झिही सो कह सकज्जे ।।२५४३।। जं वित्तं तुह पिउणो तुज्झ वि तं वच्चही न संदेहो। ता जइ अम्ह वि भणियं करेसि मा गच्छतो तत्थ।।२५४४।। इय पुहइसीहविणिवारिओ इमो नो गओ सयं तत्थ । तह वि तुह तेण छन्नो पट्टविओ घायगो एगो ।।२५४५।। तं पुहइसीहरन्ना नाऊणं वइयरं इमो पुणवि । हक्कारिऊण भणिओ बहुं विरूवं सकोवेण ।।२५४६।। तुज्झुवरि पुणो तुट्ठो राया जं घायगो तए मुक्को। गहिऊण वि जीवंतो विक्कमकरुणा गुणजुएण ।।२५४७।। तो रन्ना एगते अणुपमदेवीए सम्महं भणियं । जह तं अहिनाणज्यं पेसेउं के पि नियपुरिसं ।।२५४८।। वारेहि नियं जणयं अन्नग्गामस्स वाहराए जहा । सो न चडइ अन्नह पुण केणावि विणासियव्वोत्ति ॥२५४९।। अणुपमदेवीए तओ सिक्खविउं पेसिओ अहं एत्थ । तुज्झ समीवे एवं भणावियं मज्झ पासाओ ।।२५५०।। तुम्हेहि समं काउं माणुसगइरागई न इच्छामि । तुम्हे च्चयस्स रन्नो मा परियाणं इमं होउ ।।२५५१।। जह पुहइसीहराया जामाऊ होइ सूरपालस्स । अन्नट्ठ इय संबंधे नाए तुह कुप्पए राया ।।२५५२।। एवं विगप्पए सो जह संकेएण सूरपालस्स । मह मंडलम्मि चोरि कारेइ धुवं पुहइसीहो ॥२५५३।। संबंधपरिन्नाणाभावे पुण होइ का वि न हु संका। जइवि न होइ चोरी तुह गामे चेव एक्कम्मि ।।२५५४।। Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुंतसीहायकहाणयं तहविय सो तुह जाणइ सामत्थं उज्जमं च केवलयं । जा पुण मह सुद्धीए अपरिन्नाणम्मि तुह अधीई ॥२५५५।। सो थेवोच्चिय दोसो इयरह पुण जायए अइमहंतो । इय पुरिसा पेसणकारणम्मि संतेवि गरुयम्मि ।।२५५६।। तुम्ह समीवे पुरिसो संपइ पेसि ओभए एसो। तं कारणेण इमिणा एयाओ च्चिय समीवाओ ।।२५५७।। मा तुम्हाणं मच्चू संपज्जउ ता इमं सुणेऊण । परवाहराए कमवि धावेयव्वं न तुम्हेहिं ॥२५५८॥ एत्तोच्चिय सिक्खविउं एवं तीए अहंपि पट्टविओ। जणणी-जणए मोत्तुं मह तइयं माणुसं किंपि ॥२५५९।। जह अन्नं न वियाणइ मज्झ समीवाओ तं गयं तत्थ । तह कहवि तेहिं सद्धि जपेयव्वं तए गूढं ॥२५६०।। एत्थागओ तओहं अकहियकज्जो न जाव पार्वमि । तुम्हाण दंसणं तो संजाओ लिगिरूवधरो ॥२५६१।। एयंतु अहिन्नाणं तुम्हं धूयाए साहियं मज्झ । जं हरिसउरपुराओ अहं नियत्ता पहे तुम्ह ॥२५६२।। परओवच्चंताणं तुरयारूढाण तइय दिणपहरे । सगडारूढा मिलिया तह पहमज्झम्मि संझाए ॥२५६३।। कम्मयरीए खित्तो मह लहु उवलो पलायणनिमित्तं । तो भणइ सूरपालो सव्वंचिय एयमहिनाणं ॥२५६४॥ अणुपमदेवीपेसियपुरिसो सूरपालमुल्लवइ । जइ सव्यमहिनाणं पडिवयणं देहि तो मज्झ ।।२५६५।। तं भणइ सूरपालो कयंवसरपट्टणस्स पडिबद्धा । पंचसया गामाणं तेसिं सब्वेसि पट्टइला ।।२५६६।। अम्हेहि समं पट्टं ति सव्वकालं पि गरुयपीईए। रायउले जं कज्जं तं मं पुच्छिय पकुवंति ।।२५६७।। किं बहुणा ते कज्जम्मि मज्झ रनो विहोंति निरवेक्खो। देसं पि समग्गं उज्झिऊण वच्चंति अन्नत्थ ।।२५६८।। तो एएसि कज्जे अहंपि तोलेमि अत्तणो सत्ति । मंडलनिओगिणो इव एए मह उवयरंति सया ।।२५६९।। पट्टइलजोगपालो मन्निज्जतो न तेत्तियमिमेहिं । जेत्तिय दूरे मन्नंति मं इमे सव्व पट्टइला ॥२५७०।। जे मज्झ हत्थमझे ते नेथा पुहइसीहरनो वि। वसवत्तिणो च्चिय सया कम्मि वि कज्जे समुप्पन्ने ।।२५७१।। अग्नेसि पि निवाणं देसा चिट्ठति तुम्ह अइबहुया । ल्हूसेयव्वा सेसा देसो एयस्स वि निवस्स ॥२५७२।। चिट्ठइ बहुओ तुम्हं ल्हूसणजोग्गो इमं वि मोत्तूण । एगं कयंबसरपट्टणस्स पडिबद्धयं विसयं ।।२५७३।। इय पडिवयणं दाउं भोयणमाई करे वि सम्माणं । तुरियं विसज्जिओ तो सो पुरिसो सूरपालेण ॥२५७४।। गंतूण कहइ अणुपमदेवीए सा वि पुहइसीहस्स । सो वि पडिवज्जिऊणं तह त्ति तं पेसइ पुणो वि ॥२५७५।। राउत्तसूरपालस्स सन्निहाणम्मि सो वि गंतूण । तं पुहइसीहवयणं नीसेसं तस्स साहेइ ॥२५७६।। सम्माणिऊण तेण वि सो पुरिसो पेसिओ पुणो नयरे । सीहउरे गंतूणं साहइ नियसामिसालाणं ॥२५७७।। राया वि पुहइसीहो हक्कारेऊण सव्वपरिवारं। वारइ कयंवसरपट्टणस्स विसयम्मि वच्चंतं ।।२५७८।। संपुन्नेसुं दिणेसुं सुहे मुहुत्तम्मि साणुपमदेवी । पसवइ पवरं पुत्तं सुलक्खणं तीए अह दासी ।।२५७९।। गंतूण पुहइसीहं वद्धावइ सो वि अंगसंलग्गं । तीसे वत्थाहरणं परितुट्ठो देइ सव्वं पि ।।२५८०।। कारइ बद्धावणयं सीहउरे पुहइसीहनरनाहो । सीहगिरिपायवत्तिसु गामाण वि पंचसु सएसु ।।२५८१॥ दिन्नं बारसमदिणे नामं पुत्तस्स कुंतसीहो त्ति । सुमिणस्स डोहलस्स य अणुरूवं पुहइसीहेण ॥२५८२॥ हरिसउरे पुण नयरे पंचत्तं उवगओ हरिसपालो। रज्जपए सिरिहरिसो अहिसित्तो रायलोएण ॥२५८३।। अवरोहे कयदोसो हरिसउराओ सुहंकरो नाम । सीहउरे संपत्तो पलाइऊणं कलायरिओ ॥२५८४।। अह कुंतसीहकुमरो अट्ठमसंवच्छरं समइकंतो। तस्स कलागहणत्थं समप्पिओ पुहइसीहेण ।।२५८५।। सव्वकला पारगओ सो जाओ थेव दियह मज्झम्मि । जहियहप्पभिई सो उप्पन्नो पुहइसीहगिहे ।।२५८६ ।। आरम्भतद्दिणाओ वड्ढइ सव्वंपि मंदिरे तस्स । धण-धन्न-दुपय-चउपय-रुप्प-सुवन्नाइयं निच्चं ॥२५८७।। Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ८१ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं अह पुहइसीहपत्थिवमब्भत्थेऊण जाइ सो कुमरो । सयमेव सव्वधाडीसु लद्धविजओ तओ एइ ।।२५८८।। एवं कमेण जाओ सो पोढो साहणेण सेन्नेण । जाया तस्स पसिद्धी सव्वेसु नरिंदगेहेसु ।।२५८९।। एक्को वि पुहइसीहो दुग्गेज्झो आसि सव्वराईणं । किं पुण संपइ जुत्तो पुत्तेणं कुंतसीहेण ॥२५९०।। एवं सव्वत्थकहा कीरइ सव्वेहि सूरपूरिसेहिं । अह अन्नया गएणं धाडीए कुंतसीहेण ॥२५९१।। बत्तीसगइंदाणं हेडामत्ताण दूरमग्गम्मि । निसुया समावयंती सिरिहरिसमहानरिंदस्स ॥२५९२।। गंतूण तत्थ गहिया सा तेण विणासिऊण बहुलोयं । वणिजारयाण विहवो बहुचडिओ तस्स हत्थम्मि ।। तस्सेवयहयहेडा दिट्ठा मग्गम्मि तेण सा वि तहा। गहिया सविहवसारा अहागओ सो नियपुरम्मि ॥२५९४।। आरोहंताण गयाण पव्वए दुग्गमं मुणेऊण । पव्वयतलम्मि नयरं जं आसि चिरंतणं भट्ठ ॥२५९५।। तं तेण समुद्धरिउं पारद्धं तम्मि अह खणिज्जंते । पणहतरिकोडीओ पत्ताओ तेण कणयस्स ।।२५९६।। उग्गपरक्कमसम्माणदाणगुणरंजिओ जणोपायं । अन्न नरिंदेहितो तस्स समीवं समल्लियइ ॥२५९७।। सिरिहरिसनरिंदो विहु निययाओ हयगयाण हेडाओ। गहियाओ नाऊणं परिकुविओ कुंतसीहस्स ॥२५९८।। पेसेइ बलं विउलं हय-गय-रह-जोहसंजुयं पवरं । नियहेरियपासाओ निसुयं तं कुंतसीहेण ।।२५९९।। आगच्छंत पच्छा दोहिं विभागेहिं नियबलंकाउं। एगत्थ पुहइसीहो ठविओ बीयम्मि ठाइ सयं ॥२६००॥ गिरिवलयस्स पवेसे दोसु वि पक्खेसु ते पिया पुत्ता । दो वि ठिया गोवेउं अप्पाणं रुक्खगहणेसु ॥२६०१।। कम्मंतरं वहंतं तह चेव कयं तु जुन्ननयरम्मि । हयगयहेडाउ तहा मुक्का तत्थेव पयडाओ ।।२६०२॥ केत्तिय सेन्नजयाओ बाहि उदाविओ इमो सहो। जं दोवि पियापुत्ता कत्थइ धाडीए ते पगया ॥२६०३।। सिरिहरिसहेरिएहि दटुंतं तारिसं सुणेउं च । गंतुं सेणावइणो कहियं अह सो वि हिट्ठमणो ।।२६०४।। आगच्छइ सिग्घयरं हय-गयपंचउलगहणबुद्धीए। गिरिवलयस्स दुवारे संपत्तो पवेसिउं लग्गो ।।२६०५।। पुरओ होऊण बलं पहावियं केत्तियंपि नीसंकं । सुम्नं मुणिऊण पुरो करिमाईणं गहणहेउं ॥२६०६॥ अग्गाणीयं मुणिउं आगच्छंतरिऊण अइतुरियं । तं पि बलं संवहियं निवारियं नयरकम्मंतु ।।२६०७॥ पखरिऊणं तुरए गुडिऊणं गयवरे महामत्ते । सन्नहिऊणं जोहा रणुज्जया तक्खणे जाया ॥२६०८।। ठूण परबलं नियडमागयं जुन्ननयरसेन्नेण । समुहेण उद्विऊणं विणिज्जियं तं खणखेण ॥२७०९।। पच्छिमबलस्स वत्तं जाव कहावेइ ताव तं रुद्धं । पविसंतं चिय दोहि वि पिइपुत्तेहि दुसु दिसासु ।।२६१०।। समकालमुक्कघणबाणधोरणी तोडियं खणद्धेण । सिरिहरिसरायसेन्नं अवि अक्कियलग्गबहुघायं ॥२६११॥ जायं परोपरुप्पेल्लणेकरसियं रसं तयं विरसं । पच्छाहुत्तपलायंतभूरिकायरनरसमूहं ॥२६१२॥ सम्मुहभिडंतसुहडुब्भडं च निवडंत हय-गयघडं च । कुंतासिभल्लसेल्लेहि सल्लियं चुल्लहिययं च ।।२६१३।। उल्लसिवतिसासुक्कतकंठमग्गंतनीरनरनिवहं । सुन्नासणभमिरतुरंगकुंजरं भग्गरहचक्कं ॥२६१४।। नासंतपउरपाइककचक्कथक्कतथेवनायकं । भणियं करुणाए कुंतसीहकुमरेण तो एवं ॥२६१५।। वच्चह सव्वे वि तुमे सट्ठाणे संपयं मए मुक्का । अंगेण केवलेणं सेसं पुण मुयह एत्थेव ॥२६१६।। सामंतंतवालेहि साहणाहिवइमंडलवईहिं । मयमुच्छ्यिनिवडियसेसएहितो जंपियं एवं ॥२६१७।। मुक्का वि तए अम्हे अंगेण वि केवलेण नो गंतुं । सक्कमो निठुरसरपहारसल्लंतसव्वंगा ॥२६१८।। इय जपमाणया वि हु मुच्छामउलंतलोयणा के वि। वाहणगया वि सहसा पडिउं लग्गा महियलम्मि ॥२६१९।। तो कुंतसीहकुमरो तक्खणमुपन्नगरुयकारुन्नो । वाणवरिसं मुयंतं नियसेन्नं वारए सव्वं ॥२:२०।। Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुंतसीहायकहाणयं ने पुण मा भीसेउ सिरिहरिसनरिंदसतिए सुहडे । हक्कारिऊण केइ वि पट्टवइ नियम्मि आवासे ॥२६२१॥ ते वि ह नियपाएहि केइ वि वच्चंति कह वि किच्छेण । उप्पाडिया य अन्नेसु सुहासणेहिं रहेहिं च ।।२६२२।। सोहेउं रणभूमि गयजीवियस-परपक्खसुहडाणं । सिहिसक्कारं कारेइ कुंतसीहो तओ कुमरो ॥२६२३।। सिरिहरिसरायसेन्नं अमुणियपरसेन्नमकयसन्नाह । अन्नायभूमिभागं पविट्ठमइसकडम्मि तहा ।२६२४॥ सन्नद्धबद्धकवयं इयरं पुण परिचियम्मि भूभागे । निग्गमपवेसकुसलं तेसिमओ असरिसं जुज्झं ।।२६२५।। तण बहुयं पि सेन्नं सत्तूणं कुंत-सीहसेन्नेण । थेवेण वि सहसच्चिय हयमहियं सव्वओ विहियं ॥२६२६॥ समरुव्वरियं सव्वं हयगयरहनिवहमप्पणो चेव । गिन्हेइ कुंत-सीहो आउह गुडपक्खराइतहा ॥२६२७।। समरम्मि घाइयाणं सपक्ख-परपक्ख संतियाण तओ। कारावइ वणकम्मं जहोचियं सव्वसुहडाण ।।२६२८।। संगामपणठेहि सिरिहरिसनरेसरस्स गंतूण । भग्गनियसेन्नवत्ता कहिया अह सो सुणेऊण ॥२६२९।। संवहइ सयं राया सिरिहरिसो गरुयकोवदुपच्छो । जायंति बहु असउणा तहा वि सो न गणए किंचि ।।२६३०।। नयराउ नीहरंतस्स तस्स पवलो समुट्टिओ। पवणो सम्मुहो संछायंतो सेन्नं सव्वं पि धूलीए ॥२६३१॥ भग्गं च तेण छत्तं सिरिहरिसनिवस्स पाडियं चिधं । थक्कम्मि तओ वाए मंतीहि निवारिओ एसो॥२६३२।। जह अज्ज ताव चिट्ठउ पयाणयं पुण वि अन्नदियहम्मि । दायव्वं सुमुहत्ते पडिवन्नमिमं निवेणा वि ॥२६३३।। तत्तो नियत्तिऊणं पत्तो नियमंदिरम्मि सिरिहरिसो । संझाए आगंतुं मंती विन्नवइ सिरिहरिसं ॥२६३४॥ नरनाहं एगंते जह देव जया निवो हरिसपालो । तिब्वायंकण झड त्ति पढिओ परभवपहम्मि ।२६३५।। पढमे दिणस्स पहरे नीहारेऊण तं विभूईए । वाहिं नेउं सक्कारिऊण दिणचरिमजामम्मि ॥२६३६।। संपत्तो पासाए तुब्भेहि समं इमम्मि निवलोओ । गणए हक्कारेउं वड्डमणुस्साण पच्चक्खं ।।२६३७।। रज्जाहिं सेयहेउं तुम्ह निरिक्खावियं मए लग्गं । तेहिं बीयदिणे तं दिणद्धसमए समक्खायं ।।२६३८।। एवं तुम्हं पि समग्गमेव संजायमत्थि संविइयं । विन्नवणिज्जमहिणवं तुम्ह मए देव एत्ताहे ।।२६३९।। रयणीए नियगेहे गंतुं सुत्तुट्टिओ पभायम्मि । जाव अहं रज्जहिसेयकरणविछड्डमइगस्यं ॥२६४०।। चितेमि तुम्ह विसए नियहियए ताव आगओ को वि। मंजिट्टयपच्छायणपडपावरिओ नरो एक्को ।।२६४१।। बाहिं पाहरिएणं सो संलत्तो जहा तए एसो। वावारिउमारद्धो चिट्ठइ मंजिट्ठनवपडओ ।।२६४२।। परमेसो थेवं चियकालं सुंदरयरच्छवी होउं । जलसंगमम्मि जाए विस्सिही नूणमुवरितु ॥२६४३।। मूलिल्लभूमिगब्वियपवरा एयम्मि सुत्तवाडस्स । जं पुण कज्जं सोहाजणगं रंगो न सो बलवं ॥२६४४।। एवं निसामिऊणं वीमंसियमेरिसं मए तत्तो। जह किर कुमाररज्जाहिसचिता खणे एसो ॥२६४५।। कन्नम्मि निवडिओ मे आलावो बाहिर ट्ठियनराण । तम्हा इमस्स अट्ठो जो सो सिरिहरिसकुमरस्स ॥२६४६।। रज्जम्मि निवेसिज्ज तस्स निवेएइ भाविणं अटें । तो किं को वि भविस्सइ रिऊसमत्थो कुमारस्स ।।२६४७।। एवं सखणुसहियओ सणिज्जाओ अह समुछेउं । तुम्हं रज्जहिसेयस्सुवक्कमेवावडो जाओ ।।२६४८।। निव्वत्तियाहिसेए तुमम्पि निम्मिय विसज्जियावसरे । गंतूण गिहे भोत्तूण चरिमजामे दिणस्स मए ।।२६४९।। आगंतुयनेमित्ती निसुओ जो आसि अवितहा एसो। पुव्विल्लतइय दियहे सो गंतुमणो त्ति आहूओ ॥२६५०।। पुट्ठो वियणम्मि जहा सिरिहरिसमहानिवस्स रज्जम्मि। जावज्जीवमविग्घं सुहं च निउणं निरूवेहि ।।२६५१।। तो तेणुवउत्तेणं निरूविऊणं निवेइयमिणं मे । जह केत्तियं पि कालं सपयावो विस्सुओ होउं ॥२६५२।। सिरिसिरिहरिसनरिंदो मंदपयावो भविस्सए पच्छा । पाविस्सइ परपक्खाओ परिभवं गरुयगरुययरं ।।२६५३॥ Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं इय तव्वयणं सोउं पुणो वि पुट्ठो मए इमो एवं । परपरिभवम्मि होते जीवियकुसलं निवस्स न वा ॥२६५४।। आह तओ नेमित्ती होही निवजीवियस्स वि विणासो। पुट्ठो मए तओ सो पुणो जहा निवइणो निहणं ।।२६५५।। होही सयं पि किंवा परपासाओ तओ निमित्तण्णू । आह जह वि पक्खाओ तो पुट्ठो पुण मए एसो ॥२६५६।। जह सो सत्तू नज्जइ किं नामो कत्थ संपयं वसइ । नेमित्तिणा पभणियं न नज्जए एरिसं सम्मं ।।२६५७।। तत्तो ससंभमेणं सपयत्तेणं मए इमो पुट्ठो । जह किं पि तस्स रिउणो चिधं पि वियाणिउं कहसु ।।२६५८।। तो तेण वि चितेउं कहियमिणं जह इमस्स नरवइणो । जो को वि हत्थिहेडं हयहेडं दूरदेसाओ ।।२६५९।। मग्गे आगच्छति हढेण गिन्हिस्सए सयं गंतुं । जाणिज्जसु निय पहुणो जीयंतकरं तयं सत्तुं ॥२६६०॥ तन्नाण पव्वयकए तओ मए चितियं जहा किंपि । वत्थुरहस्समईयं पुच्छामि इमं तओ एसो ॥२६६१।। जइ तं पि वियाणिस्सइ तओ करिस्सामि पन्वयमिहो वि । अह तं न मुणिस्सइ तो इमं पि नेयं मुसा सव्वं ।२६६२।। अह पुच्छणिज्ज वत्थु चिंतेमाणस्स मज्झ चित्तम्मि :। विप्फुरियं झत्ति अणूपम्वाए मरणं तहा जायं ॥२६६३।। तुब्भेहि जहा कहियं मज्झ पुरो तम्मि चेव समथम्मि । तत्तो तीसे नामं अगिन्हयंतेण एमेव ॥२६६४।। सामन्नणं पुढें अम्हं संबंधिणी सगामाओ। एगा इहा गया आसि पुव्वमेत्तो पुणो चलिया ॥२६६५।। सा नियमामाभिमुहं तत्तो केणा वि अम्ह सा कहिया । वच्चंती अद्धपहे कहं चि पंचत्तमणुपत्ता ।।२६६६।। ता तुब्भे परिभावह एवं सच्चं उयाहु मोसं ति । तो तेण चितिऊणं कहियं जह सा न हु मय त्ति ।।२६६७।। तो एस मए भणिओ अज्ज वि कम्मयरिया वि तीए समं । परलोयगया सुव्वइ दुइज्जिया जेण परिकहिय।।२६६८।। दोन्ह वि मरणं तासि मज्झ पुरो तेण एरिसं कहियं । जह दोन्नि वि एयाओ दिट्ठाओ मए सदिट्ठीए ।।२६६९।। चोराणं धाडीए खग्गाभिहयाउ परभवगयाउ । कहगोउ मुसावाई मन्निज्जइ नेय सो ताव ॥२६७०।। एवं मए पभणिए भणियं नेमित्तिणा जहा एवं । सव्वं पि मुसा जाओ पुढाओ तए मम समीवे ॥२६७१॥ चिठंति ताओ दोन्नि वि अक्खयदेहाओ जीवमाणीओ। कहगेण जाओ कहियाओ ताओ अन्नाओ काओ वि ता तुम्ह कहियतम्मरणवइयरे पच्चयं कुणंतेण । नेमित्तिथस्स वयणं मए अलीयंति चितवियं ।।२६७३।। तो तंबोलं दाउं विसज्जिओ सो अणायरेण मए । चित्तम्मि निव्विसंका तओ ठिओहं दिणे कइ वि ॥२६७४॥ पुच्छा पुणो वि रयणी पच्छिमजामम्मि जागरंतेण। रज्जहिसेयदिणमुहे नरभणियं तं मए सरियं ॥२६७५।। जह एयं तव्वयणं निवइस्स अणिट्ठसूयगं नियमा। ता नेमित्तियवयणं मनिज्जइ नन्नहा होतं ॥२६७६।। जमणूपम्वा य कहिया जीवंती तेण तं पितह चेव । जइ पुण हो ही जम्हा अचिंतणिज्जो विहिविलासो।।२६७७।। तो कारवेमि सुद्धिं अणूपम्वाए इमं विचितेउं । उठेउं सयणाओ पभायकिच्चं करेऊण ॥२६७८।। जोइसिया आहूया ते पंचवि जेहिं वि गणियं लग्गं । पुव्वं अणूपम्बाए मए तो पुच्छिया एए ॥२६७९॥ वइयरमणूपम्वाए तहा जहा पुच्छिओ स नेमित्ती । तेहिं वि तहेव कहिया सा जीवंती सकम्मयरी ।।२६८०।। गणए विसज्जिऊणं तओ मए पेसिओ निओ पुरिसो। सिक्खवणं दाऊणं गामे धन्नउरनामम्मि ॥२६८१।। गंतूण तत्य अह सो सुद्धि लहिऊण कइवयदिणेहिं । पुणरवि इहा गओ तेण साहियं एरिसं मज्झ ॥२६८२।। धन्नउरगामसीमागयपहमज्झे रविम्मि अत्थमिए । हरिसउराओ जंती अणूपम्वा तत्थ संपत्ता ॥२६८३।। उत्तिन्ना सगडाओ कम्मयरीए समं गया य दूरयरे। काउं सरीरचितं पहवलणतिरोहियसरीरा ॥२६८४।। एत्थंतरे ननंदा सभाउ जाया समीवगामाओ । तम्मि पएसे पत्ता अणूपम्वा संतिए सगडे ॥२६८५।। चिट्ठइ पडिक्खमाणा खणमेगं जाव ताव आगंतुं । तत्थ बहलंधयारे चोराणं निवडिया धाडी ॥२६८६।। Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुंतसीहरायकहाणयं पिट्टेउं पाइक्के तीए गहियं समग्गमवि मोसं । ताओ दो वि जणीओ निहणं नीयाउ केणा वि ।।२६८७।। एत्थ खणे आगच्छइ अणूपम्वा जाव तत्थ ता निसुओ। अन्नयरपुरिससद्दो सुदारुणो हण हण भणंतो ।।२६८८।। तो भयवसेण भणिया कम्मयरीए अणूपम्वा एवं । परओ पलायहि तुमं चिट्ठामि अहं तु खणमेत्थ ।।२७८९।। जाव इमे परपुरिसा एत्तो अन्नत्थ कत्थ वि वयंतिः । ताव अहं तुह सदं करिस्समेज्जह तुम तत्तो ।२६९०॥ विहियं अणूपम्वाए तहेव तत्तो खणंतरस्संते । नीसद्दे संजाए गएसु अन्नयरपुरिसेसु ॥२६९१।। कम्मयरी सगडसमीवमागया निवडिए निए पुरिसे । सद्दित्ता उट्ठविउं अणूपम्वाए गयाभिमुही ॥२६९२।। तोसे करेइ सद्दे मंदे गरुएय तयणु गरुययरे । दूरे दूरयरे वियइओ तओ भमइ सदेती ।।२६९३।। नाव न तीसे सह को वि पयच्छइ तओ नियत्तेउं । सा रुयमाणी पत्ता सगडम्मि कहेइ निययाणं ।।२६९४।। तेसि पुरिसाण पुरो ते वि हु जपंति संपयं गामे । गम्मउ ताव कहिज्जउ तज्जणणीए तओ एसा ।।२६९५।। निय धूयाए सारं सयंपि कारिस्सए समत्तीए । इय भणिऊणं गामे गंतूण तहेव तेहि कयं ॥२६९६।। जणणीए वि हु सारा धूयाए कारिया पयत्तेण । सव्वत्तो पेसेउं पुरिसे गामागराईसु ॥२६९७।। तह वि न लद्धा सुद्धी तीसे कत्तो वि थेवमेत्ता वि | जणओ वि सूरपालो एत्तो गंतुं नियग्गामे ॥२६९८।। कारइ नियसत्तीए गवेसणं सव्वओ वि धूयाए । तेण वि तीसे सुद्धी मणं पि नो चेव उवलद्धा ॥२६९९।। सा पुण अणूपम्वाए कम्मयरी वाहिणी सयंतेण । अम्ह पुरिसेण दिट्ठा चिळंती सूरपालगिहे ।।२७००।। तं पुण सो परियाणइ इहा गया आसि तेण सा दिट्ठा । इय वइयरेण नज्जइ न विणट्ठा अणूपम्वा वि तया॥२७०१।। आगंतुगनेमित्तियवत्थव्वयगणयवयणसव्वतं । चित्ते मए विणिच्छियमेत्तो निय पणिहि वयणाओ।।२७०२।। इय निच्छिओ वि हु तया अयमट्ठो न कहिओ मए तुम्ह । मा वइयरेण इमिणा तम्मउ देवो विइइहेउं ॥२७०३॥ जइ सुद्धिमणुपम्वाए चिटुंतीए कहि पि जाणिस्सं । तो पडियारमिहठे पकरिस्समहं पि सत्तीए ।२७०४।।। इयबुद्धीए तुम्हं अकहतेण वि मए समारद्धा । सुद्धी काऊं तीसे थेवा वि परं न उवलद्धा ।।२७०५।। तत्तो मए वि चितियमेवं जह एत्थ पुरिसयारस्स। अवयासो को वि न अत्थि जेण दिव्वं महाबलवं ।।२७०६।। अन्नह अणूपम्वा कह तेण पयारेण छुट्टए तइया । इन्हि पि तेण विहिणा सा कत्थइ रक्खिया अस्थि ।।२७०७।। एग नेमित्तियवयणमणुपम्वा जीवइ त्ति ता मिलियं । हत्थिहयहरणविसयं बीयं जा मिलइ ता सहिमो।।२७०८।। इय चितिउं विरंमे एमेव ठियस्स संकियमणस्स । तुम्ह हय-हत्थिहेडा गहिया तो कुंत-सीहेण ।।२७०९।। तेण दुइयं पि मिलियं नेमित्तियजंपियं तओ मज्झ । पुरओ वि तस्स वयणे संजाओ पव्वओ सुदढो ॥२७१०॥ चितियमिणं मए तो जह सा नेमित्तिएण जीवंती। कहिया अणूपम्वा चिट्ठए लओ कुंत-सीहो सो ॥२७११॥ तीसे पुत्तो किं वा काए वि अन्नाए एस संजाओ। एवं विथाणियव्वे मज्झ समीहा समुप्पन्ना ।।२७१२।। ता जाव तया तुब्भे सेन्नं पवणी करेह ताव मए । झत्ति निय पणिहिपुरिसो पल्लोए कुंतसीहस्स ।२७१३।। तज्जणणिपेइयहरं जाणेउं पेसिओ गहियसिक्खो। गंतूण तत्थ एसो उवविट्ठो वणियहट्टम्मि ॥२७१४।। वणिवेसधरो पुच्छइ कयाणयग्धं तओ नरो एक्को। आगंतुं सह वणिएण कुणइ नियगहियवयलेक्खं ।।२७१५।। कयलेक्खयम्मि वणिओ पुट्ठो मे पणिहिणा निवेएइ। जह एस जणणि भिच्चो कुमारसिरि कुंतसीहस्स।।२७१६।। तो तेण पणिहिणामे सो भिच्चो पणिओ जहा भद्द ! सव्वत्थ वित्थरगओ गुणनिवहो कुंतसीहस्स ।।२७१७।। सव्वत्थ इमस्स पिथा विइओ नज्जइ न माउणो पक्खो । ता जइ तुमं वियाणसि तो साहसु अह भणइ भिच्चो न रहं नरिंदहं रिसिकुलहं वरकामिणिकमलाहं । अवुग्गमणुन पुच्छियइ कउ कुसलत्तणु ताहं ।।२७१९।। Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं तो भणइ तं सपणिही जइ वि इमं अस्थि तह वि साहेसु । चिट्ठइ मज्झ इहढे जं जायं कोउगं गस्यं ॥२७२०।। तो तस्स कहइ भिच्चो सिरिहरिसनरिंदसतिए देसे। अत्थि कयंबसरपुरं तप्पडिबद्धाण गामाण ॥२७२१॥ दोन्हं पि अंतराले पहमज्झे आगया दिणत्थमणे । तेणेहि का वि कन्ना पत्ता सा एत्थ आणीया ॥२७२२।। तो रन्ना परिणीया तीसे पुत्तो य कुंतसीहो त्ति । पिइ-माइगाम नामं पुण मुणइ न को वि एईए ॥२७२३।। तो तेण पणिहिणा पुच्छिओ पुणो सो जहा तुममिमीए । नामं कि पि वियाणसि सो कहइऽणुपमदेवि त्ति।।२७२४।। इय सोउं सो पणिही विणिग्गओ तक्खणे तओ भोत्तुं । एतस्स तस्स मिलियं तुम्हं सेन्नं पहे जंतं ॥२७२५।। एत्थागएण एयं मह पुरओ तेण साहियं सव्वं । कज्जं विणा मए तं तया वि कहियं न तुम्ह पुरो ।।२७२६।। जण तया तस्सुवरि सेन्नं चिय आसि पेसियं उचियं । तुब्भेहि पेसियं तं तय वेक्खाए पभूयं पि ॥२७२७।। जइ पुण सयं चलंता तुन्भे तस्सुवरितो तया वि अहं । कहिऊण एरिसं सब्वमेव नूणं निवारेंतो ॥२७२८।। जाव पुण सयं तुब्भे न पट्ठिया तदुवरि तया ताव । अम्हे वि ठिया एमेव विहिथ मोणा इथाणितु ।।२७२९।। समओ त्ति तुम्ह कहियं मए तओ एरिसं वियाणेउं । तस्साभिमुहं कहमवि देवेण सयं न गंतव्वं ।।२७३०।। सोऊण मंति जंपियमेयं सिरिहरिसमेइणीनाहो। जाओ कि पि सखेओ भावि अणत्थाभिसंकाए ॥२७३१॥ मंतिम्मि पुण सतोसो तब्भत्तिमईगुणेण संजाओ। भणइ य मंतिं तुम्हाणुमई एतं करिस्सामो ।।२७३२।। रन्ना विसज्जिओ तो मंती वि गओ गिह मइनिहाणो। बीय-दिणे संझाए निवपणिहि नरेहि आगंतुं ॥२७३३।। कहियं तप्पुरओ वित्थरेण परभग्गनियबलसरूवं । रन्ना विसज्जिऊणं हेरियपुरिसे इमे तत्तो ।।२७३४।। नियगरुयनरे हक्कारिऊण तं तसि सव्वमक्खायं । सवेहि वि तेहि तओ विनत्तं एरिसं तस्स ।।२७३५।। जह देव ! तुम्ह पासे जाव इयं अत्थि संपयं सेन्नं । तत्तो दुगुणयरवलं पट्टवियं आसि तुम्हेहिं ।।२७३६।। उवरिम्मि कुंतसीहस्स तं पि गिरदुग्गवलवसेणिमिणा । भग्गं लोला एच्चिय सव्वं गहियं च ल्हूसेउं ।।२७३७।। गुडपक्खररहसन्नाहपभिइयं रणविणट्ठसेसं च । हथ-गय-रहकरहाई सयं समग्गं पि संगहियं ।।२७३८।। तण इमो संजाओ संपइ पोढो निसग्गसूरो य । तुम्हे पुण थेव बला तस्सुवरि तओ सयं इन्हि ।।२७३९।। तुम्ह न जुज्झइ जत्ता कायव्वा ताव कइवयदिणाई । जइ सो सयं पि एसइ तो जह जुत्तं करिस्सामो॥२७४०।। तण वि तं पडिवन्नं वयणं जुत्तं पि गरुयपुरिसाण । कत्तो वि कुंतसीहो सरूवमेवं सुणेऊण ॥२७४१।। संवहिऊणं गिन्हइ कयंवसरपट्टणं महादुग्गं । अन्नाइं वि दुग्गाइं गिन्हइ दो तिन्नि सिग्धं पि ॥२७४२।। एवं कयम्मि मिलिओ बहुलोओ तस्स कुंतसीहस्स। हरिसउरपुराभिमुहो ता चलिओ कयरणुच्छाहो ॥२७४३।। भट्टे पट्टविऊणं सिरिहरिसो तेण कुंतसीहेण । एवं भणाविओ जह तुज्झ मए जो इओ मग्गो ॥२७४४।। एतस्स एत्तिय दिणे जाव तुम नागओ इयाणितो। अहमेव सयं पत्तो तुज्झुवरिठियस्स विसठाणे ।।२७४५।। ढुक्कह संपयं मे जुज्झे दूरम्मि अह पलाएह । अहवा आगंतूणं सेवाए मज्झ पविसेह ।।२७४६।। एवं भट्ट मुहाओ सोउं सिरिहरिसपत्थिवो झत्ति । जाओ घयसित्तहुथासणो व्व कोवेण दिप्पंतो ।।२७४७।। तिवलीतरंगभंगुरनिडालवट्टो फुरंत अहरोट्ठो । ताडावइ रणभेरि संवाहइ सव्व नियसेन्नं ॥२७४८।। वियलंतमय कवोले गुडियगइंदे खिवावइ स चावं । नारायसेल्लनियरं सन्नाहं खिवइ निय अंगे ।।२७४९।। तह कुंतसीह भट्टे विइन्नघाए पुणो वि तस्सेव । पासे पेसइ सहदिन्नवानियबंदिविदेण ॥२७५०॥ तेसि मुहेण भाणइ तं एवं जह तए जइ कहं चि । गिरिदुग्गबलेण छलेण अम्ह सेन्नं असंवूढं ।।२७५१॥ भग्गंतह गहियाइं पव्वंतिय पट्टणाई दो त्तिन्नि । ता एत्तिएण वि तुमं गओसि किं गवगिरिसिहरं ॥२७५२॥ Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुंतसोहरायकहाणयं जा अज्ज वि अहमक्खयदेहो चिट्ठामि ताव किं पितए । नयभग्गं न य गहियं सव्वं तुह उयर मज्झाओ ।।२७५३।। इन्हि कड्ढिस्सं निच्छएण जइ जंपिउं न नासिहिसि । कालेण कड्ढिऊणं आणीओ तंसि स पएहि ॥२७५४।। एसोहं संपत्तो तुह समुहो झत्ति संपइ मुहुत्तं । एमेव चिट्ठिऊणं देज्जसु तो मुणसि सपमाणं ॥२७५५॥ इय सिक्खविउं भट्टे पेसेउं कुंतसीहपासम्मि । सिरिसिरिहरिसनरिंदो कयसन्नाहो सयं तत्तो ॥२७५६।। सज्जीकए करिंदे करकयकुंतो समारुहइ लग्गो। जाव किर ताव पत्तो तत्थ समंती मइनिहाणो ।२७५७।। एगते धरिऊणं विन्नत्तो तेण सो निवो एवं । पुव्वं जं तुम्ह मए सिठे सव्वं पि तं इन्हि ॥२७५८ ।। कि पम्हसिऊण गयं तमाह राया सरामि तं सव्वं । तो मंती आह निवं जइ सरह करेह किं एवं ॥२७५९।। पुण मंतिं आह निवो जइ किच्चमिणं न किमवरं किच्चं । मंती पभणइ संपइ वसंतरकरणओ जुत्तं ।।२७६०॥ देसंतरगमणं चिय' न उणो सयमेव कालमुहगमणं । जं नीईसु कहिज्जइ च एज्ज पुहई पि अत्तठे ।।२७६१।। तो आह निवो मंति रक्खिज्जइ सव्वकालमेवप्पा । किंतु समरम्मि सो वि हु उवेक्खणीओ न धीरेहिं ।।२७६२।। किं च महापुरिसाणं पाणेहि तो वि वल्लहा कित्ती। न उणो कित्तिविणासे खणंपि रक्खंति ते जीयं ॥२७६३।। सुठु वि रुळं दिव्वं जीवियरज्जाणमेव मे हरणं । काउं सक्कइ न उणो कित्तीए कुंदधवलाए ॥२७६४।। जीवंतस्स वि रज्जं मह अन्नो भुंजइ त्ति न सहेमि । गिन्हइ जियंत वित्त य खल्लंको वित्ति कि होइ ।।२७६५।। दोन्हं गईण एगा का वि गई मज्झ संगया नूणं । हणिऊण रिउं राया होमि विवज्जामि वा समरे ।।२७६६।। उक्तंचकुसुमसाबकस्येवद्वयी वृत्तिर्मनस्विनः । मूनि वा सर्वलोकस्य शीर्यते वन एव वा ॥२७६७।। तइयं पि मंति मंतसि तुमं पिज मइ विवज्जओएसो। तुह पहुविओय कायरमणस्स अन्नं न कि पि पुणो।।२७६८। इय सिरिहरिसो राया मंति संबोहिऊण अक्खुहिओ। आरुहिऊण करिदं सबलो नीहरइ नयराओ ।।२७६९।। मंती सबाहनयणो चितइ जह एस खत्तिओ जच्चो । जिण इव सत्तुं मरइ वरणम्मि तइयं न एयम्मि ॥२७७०।। भणियं चधवलिहि जुत्तई विग्नि परतिन्नि कया वि न हुँति । अह उट्ट किं हि भरु चडइ अह मज्झह तुट्ठति ॥२७७१।। एत्थओ दिव्वे वि मुहे विजयकहा दूरगामिणी नूणं । अप्पायत्तं मरणं जं तस्स तयं धुवं होही ।।२७७२।। एत्तोच्चिय अणत्थसूयगं जायमिइ तथा वयणं । सुत्तं अत्थि न रंगो तह खत्तगुणो इह न पुन्नं ।।२७७३।। इय चितिऊण मंती तओ पलाणो समीहियपएसे । राया वि कुंतसीहो संपत्तो नयरबहिभाए ॥२७७४।। सिरिहरिसरायपे सियभट्टेहि तो निसम्म तं वयणं । सन्नद्धसव्वसेन्नो सिरिहरिसा गमणमीहेइ ।।२७७५।। सिरिहरिसो वि नरिदो बहुसेन्नसमन्नियं सुसन्नद्धं । पुरओ पासंतो कुंतसीहमइरेण तयभिमहो ॥२७७६।। धावइ पहरंतो निसियसेल्लनारायनियरवरिसेण । पाडतो मत्तकरिंद-तुरयसुहडाण संघाए ॥२७७७।। दळूण कुंतसीहो तं कुवियकयंतदुद्धरं पुरओ । आगच्छंतं चितइ निय भुयदंडे पलोयंतो ।।२७७८।। अज्जव समरकोडं पुज्जिस्सइ मज्झ जुज्झमाणस्स । सिरिहरिसमहासुहडेण सह इमेणं ति चितंते ।।२७७९।। कुमरम्मि कुंतसीहे संपत्तो झत्ति अंतिए तस्स । कोवेण निठुराई सिरिहरिसनिवो पयंपतो ॥२७८०।। अह तस्स पसंसंतो चारहडिगुणं समुट्ठए समुहो । सो कुंतसीहसुहडो मत्तगइंदम्मि आरूढो ।।२७८१।। सिरिहरिस नरिदेणं कुंतं उप्पाडिऊण पक्खित्तं । कोवेणकुंतसीहस्स सम्मुहं तंण तं झत्ति ॥२७८२।। Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं अंग परियत्तेउं टालेउं अप्पणो सरीराओ । सिरिहरिसनिवो हियए कुंतं खिविऊण उक्खित्तो ।।२७८३।। खित्तो य महीवीढे पलालपूलो व्व निहणमणूपत्तो। भग्गं अन्नायगं तं झत्ति पलाणं बलं तस्स ।।२७८४।। तस्सेव पट्ठिलग्गो मज्झे नयरस्स अह पविट्ठो सो। गंतूणं रायउले उवविट्ठो तस्स पासाए ॥२७८५।। आणंदाऊण नियं तं नयरं रक्खए समग्गं पि । तेण वि सोच्चिय चित्ते पडिवन्नो नायगो तत्तो ।।२७८६।। सिरिहरिसरायमरणं सुणिउं अंतेउरं समग्गं पि । निग्गयमभिंतरओ भणावियं कुतसीहेण ।।२७८७।। तुम्हे मह नियजणणी तुल्लाओ पुन्ववत्तणं निययं । गिन्हेऊण तह च्चिय चिट्ठह मा चडह कट्टेसु ।।२७८८।। अंतेउरेण भणियं सिरिहरिसनरिंदकन्नया पणगं । एयं परिणाविज्जह तो अम्ह तए कयं सव्वं ॥२७८९।। इन्हि पुण अम्ह गई पाया सिरिहरिसदेवरायस्स । तो कुंतसीहकुमरो तह त्ति तं मन्निउं वयणं ।।२७९०।। सिरिहरिसनिवेण समं दावइ अंतेउरस्स कट्ठाई। कन्नाओ पुणो संबोहिऊण धारइ गुरुसुहेण ।।२७९१।। सिग्घयरसंढियाणं पासम्मि समप्पिऊण विन्नत्ति। सिरिहरिसविणासाई सरूवमक्खावए पिउणो ।।२७९२।। बीम्मि दिणे मिलिउं सवेहि वि नयरपमुहलोएहि । सो कुंतसीहसुहडो विन्नत्तो एरिसं अटुं ॥२७९३।। रज्जम्मि अत्तणो कारवेह तुब्भे इयाणिमहिसेयं । सामिपरिवज्जियाणं पडिवज्जह अम्ह सामित्तं ।।२७९४।। तो भणइ कुंतसीहो नायरलोयं जहा पुहइसीहो। अम्हं सामी तस्सेवाए समट्रिमो अम्हे ।।२७९५।। तुब्भे वि तो इहठे तं चेव वयविन्नवेह मह जणयं । तेहि मिलिऊण तत्तो विन्नती पुहइसीहस्स ।।२७९६।। सीहउरे पट्टविया जह अम्हं पुव्वसामिओ विहिणा । हरिओ इन्हि अन्नं पसिऊणं सामियं देह ।।२७९७।। तत्थ पुण कुंतसीहो नयरारक्खगनिरूवणाईयं । सव्वं करेइ सुत्थं स बाहिरभितरजणस्स ।।२७९८।। तप्पेसियसंढियगा पत्ता पासम्मि पुहइसीहस्स । ते कुंतसीहविन्नत्तिलेहमप्पंति एयस्स ॥२७९९।। साहिति य जह दिळं पुहईसीहो य अवगयतयत्थो । तुट्ठो देइ पसायं संढियगाणं बहुं तेसि ॥२८००।। कहियं अणूपम्वाए संवाहेऊण सिक्खवेऊण । तं पेसइ हरिसउरे पत्थाणे ठाइए सावि ।।२८०१।। एत्थंतरम्मि पत्ता हरिसउरनिवासिलोयविन्नत्ति । गहिउँ पुरिसा अप्पति तस्स सो तं निरिक्खेउं ।।२८०२।। ते भणइ जह इहढे अणुपमदेवी मए नियं सिक्खं । दाऊण कुंतसीहस्स सन्निहाणम्मि पट्टविया ॥२८०३।। चिट्ठइ पत्थाण ठिया तुब्भे सह तीए जाह हरिहसउरे । इयरन्नो आइटें तह चेव अणुट्ठियं तेहिं ॥२८०४।। अणुपमदेवी गंतु हरिसउरे पुहइ सीहसिक्खवणं । कहिऊण कुंतसीहं अहिसिंचावेइ रज्जम्मि ।।२८०५।। सिरिहरिसरायकन्ना पणगं आपुच्छिऊण इच्छंत । अइगरुयविभूईए परिणावइ कुंतसीहाओ ॥२८०६।। माउवयणेण एसो कयंवसरनयरं संतियं देसं । देइ पसाएण तओ मायामह सूरपालस्स ।।२८०७।। मंडलिया सामंता साहणियतंतवालमाईया । संगामलग्गघाया सीहउरे जेट्ठिया आसि ॥२८०८।। सिरिहरिसनरेसरसन्नसंतिया ताण मज्झओ के वि। जे न मया ते सज्झा संजाया आगया तत्थ ॥२८०९।। हरिसउरे आगंतुं अत्थाणे कुंतसीहरायस्स । परमविणएण पणया तेण वि ते विहियसम्माणा ॥२८१०॥ नियनिय पएसु ठविया अन्ने वि नरेस राजहाजोग्गं । उट्ठावियाय के वि हु तहेव संठाविया के वि ॥२८११।। सीहगिरिसमीवत्थं देसं पिउणो वि देइ के पि नियं । अन्ननिवसंतियं पिहु गिन्हेउं तस्स अप्पेइ।।२८१२।। अणुपमदेवी जाया पुत्ता अन्ने वि संति जे चउरो । तेसु समत्थं पुत्तं सीहउरे ठाविउं पच्छा ।।२८१३॥ सयमागच्छइ पासे पुत्तस्स निवस्स कुंतसीहस्स । सो पुहइसीहराया सलहुएहिं तिहिं सुएहिं ।।२८१४।। नयरम्मि कयंबसरे पुत्तं ठविऊण सूरपालो वि। तिहुयणदेवीसहिओ हरिसउरे चिट्ठए य ठिओ ।।२८१५॥ Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ८८ कुंतसीहरायकहाणयं कमलसिरी देवीए पुत्तं अह जणइ कुंतसीहनिवो। नामेण रायसीहं गुणेहि जणयस्स परितुल्लं ।।२८१६॥ साहियअसेलसीमालरायसमवायजायजसपसरो । सिरिकुंतसीहराया चिरकालं पालए रज्ज ।।२७१७।। अन्नमि दिणे थेरा समागया के वि तत्थ वाहिम्मि । तेसि वंदणहेउं नयरजणं जाणिउं जंतं ॥२८१८।। राया वि कुंतसीहो तत्थ गओ कोउगेण रिद्धीए । मायामह-मायामहि जणणी-जणयाइ जणजुत्तो।।२८१९।। नमिऊण मुणिदं पंजली तउ उचियठाणउवविट्ठो । आयन्नइ धम्मकहं कहिज्जमाणि मुणिदेण ॥२८२०।। चुलसीइजोणिलक्खे भवे भमंताण कम्मवसगाण । जीवाण माणुसत्तं दुलह धम्मो विसेसेण ।।२८२१।। जुज्झ-जल-जलण-बिसहर-केसरि-करि-रोग-चारगभयाइं । धम्मपभावेण जओझत्ति पणस्संति जंतूण ।।२८२२।। मत्तकरि-तुरय-रहसंकडम्मि सुहडुब्भडम्मि संगामे। पावंति झत्ति विजयं अज्जिय धम्मा नरा पुव्वं ।।२८२३।। जे अणुवज्जियधम्मा तेसि तु कमागया वि रज्जसिरी। अच्छिदिऊण गिज्झइ हढेण केणइ सउन्नेण ।।२८२४।। आयनऊण एवं सिरिहरिसनिवस्स अत्तणो य मिहो। संजायसमरवइयरमणुसरिउ कुंतसीहनिवो ॥२८२५।। आपुच्छइ ते थेरं जह भयवं! पंचगामसयसामी । दुग्गबलेण अजेओ अम्ह पिया आसि इयरेसि ।।२८२६।। निवइण पुहइसीहो एसो एयस्स अंगजाओऽहं । सिरिहरिसो उण राया कमागओ विउलदेसपहू ।।२८२७।। पउरकरि-पुरय-रह-जोहसंजुओ विक्कमी नयपरो य । ता कह एस ममाओ पत्तोभिभवं च मरणं च ॥२८२८।। कह मज्झ रायलच्छी विउला एयस्स संतिया जाया। पसिऊण कहह एयं तुझे जं मुणह सव्वं पि ॥२८२९।। अह ते सुओवउत्ता थेरा होऊण तस्स साहेति । जह देसस्स इमस्सेव अत्थि पच्चंतियग्गामो ॥२८३०॥ तग्गामठक्कुरस्स उ वयंसगा दोन्नि सेवगा आसि । ते आहेडयहेउं अडवीमज्झे परियडंता ॥२८३१।। पासंति साहुजुयलं मग्गपरिभट्ठमग्गओ जंतं । एगो तेसु दुइज्ज भणइ जहा लिंगिणो केइ ॥२८३२॥ एए पहपरिभट्ठा ता एसि दंसिमो नयरमग्गं । इयरेण उ तव्ययणं तस्सुवरोहेण पडिवन्नं ।।२८३३।। पढमो पुरओ गंतुं मुणिणो नमिऊण नयरगामि पहं । दंसइ तेसि बिइओ वि तयणुलग्गो कुणइ एवं ॥२८३४।। पच्छा नियत्तिउमणा अणुजाणावेंति जाव ते मुणिणो । दटू ण जोग्गयं ताव तेहिं साहूहि कहेऊण ॥२८३५।। संखेवेणं धम्म ते भणिया निरवराहजीवाणं । हिंसानिसहमंगीकरेंति तह मंसपरिहारं ॥२८३६।। इय नियमं दाउणं तेसि मुणिणो गया पुरो मग्गे । ते कयनियमा दोन्नि वि नियत्तिउं निय गिहे पत्ता ॥२८३७।। नियम पालताण ताण दिणाइं गयाइं बहुयाइं । अन्नसमयम्मि नायं नियमसरूवं इमं तेसि ॥२८३८।। तग्गामठक्कुरेण पाहुणगे आगयम्मि तो तेण । ते दोन्निवि आइट्ठा हरिणदुगं हणिउमाणेह ॥२८३९॥ चित्तेण विणा दोहि वि पडिवन्नं ठक्कुरस्स तं वयणं । भमिऊण वणे हरिणे दिट्ठ वि हु नो हणिस्सामो ।।२८४०। आगंतुमुत्तरमिणं काहामो अज्ज न हरिणा दिट्ठा । इय चितिऊण दोन्नि वि ते वच्चंता वणाभिमुहं ॥२८४१।। नियनिय मणो विगप्पे पयडंति परोप्परं तओ पुरओ। पत्ता वणे तरुतले दो वि निसीयंति एगत्थ ।।२८४२।। जा चिट्ठति खणद्धं अचलिय पुन्विल्ल सुद्धपरिणामा। ता मयजूहं पुरओ वोलीणं ता (व) दोन्हंपि ॥२८४३॥ जेण पढम दुइज्जो भणिओ मुणिमग्गदसणनिमित्तं । सो निम्विगप्पचित्तो वीओ मयजूहदसणओ ॥२८४४।। चितइ अ कयाएसे अम्हे सामी भणिस्सइ विरूवं । तम्हा परतंताणं नअम्ह नियमो पलइ को वि ॥२८४५।। ता किपि हरिणजूहं मग्गेणिमिणा पुणो वि जइ एइ । ता नूण हणिउमेगं पावेमि पहुपासे ।।२८४६।। दुइयस्स जइ कहिस्संतो मज्झ विहंतुमस नो दाही। ता एयमकहिऊण वि इमस्स साहेमि पहुकज्ज ॥२८४७।। इय चितिऊण चावं चडावियं तेण अत्तणो झत्ति । बीएण पुच्छिओ तो कुणइ इमं उत्तरं एसो ॥२८४८।। Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्ययजिणि दचरियं जह वणमज्झे एगो सज्जधणू होइ जइ तओ लट्ठ । तत्तो खणंतरेणं मयजूहे उच्छिमि ।। २८४९ ।। चावे सरं ठवेंतो दट्ठ बीएण बारिओ एसो । तह विहु अठायमाणे तम्मि समायड्दिउं छुरियं ॥ २८५० ।। छिन्ना चावपडंचा अपडियछुरियाए मुक्कवाणेण । विद्धो एगो हरिणो थेवं गंतुं गओ निहणं ।। २८५१ ॥ तो तेण पहुंचाळेयगेण भणिओ बहुं विरूवमिमो । कुद्धो मणे तदुवरि दुव्वयणं पडंच एहि ।। २८५२ ।। तं तुमिच्छर तओ महरिणं गिन्हिऊण पहगेहे । नेऊणस्स दंसइ कहइ य नियमित्तवृत्तंतं ॥। २८५३ ।। तं सोउं सो सामी तदुवरिकुविओ पयंपs विरूवं । कहग पुणो पसंसइ तेणाणीयं च तं हरिणं ।। २८५४ ।। तस्सेव य पासाओ उक्कतावेइ तो पयावेइ । भुत्ते पाहुणेसुं तं भोयइ अप्पणासद्धि ।। २८५५ ।। पाहुणगभुत्तसेसं मयपिसियं ठक्करो सयं असइ । तस्स वि परिवेसावर तेण वि भुत्तं तम कंठं ।। २८५६।। भुट्टिओस पहुणे सो आइट्ठो जहा तमाणेहि । नियमित्तं बंधेउं तो तेण पहू इमं पुट्ठो ।। २८५७।। जइ सो करेइ घायं घेप्पतो तो किमेत्थ करणिज्जं । आह पहू तुम्हे वि हु करेज्ज घायं तओ एसो ।। २८५८ ।। तम्मारणबुद्धीए पहुपासे मग्गिजं जणे पंच । तग्गिहसमुहो चलिओ सो पुण मित्तो वणाहितो ।। २८५९ ।। आगंतुं नियगेहे भोत्तुं सुत्तुट्टिओ तमावंतं । दुट्टुमणं मुणिऊणं कुविओ अंगण लहु नट्ठो || २८६०।। इरो गओ तमपावतो कुडुंबयं तस्स । चारगगिहम्मि धारइ गितु गिन्हइ सयं तस्स ।। २८६१ ।। निवणं जावसूई निसाए अणुतावं । भग्गनियमस्स काउं मरिउंसो नरवई जाओ ।। २८६२ ।। हरिसउरे सिरिहरिसो नाम कइदियह नियमपालणओ। तब्भंगाओ तह मित्तदोहओ परिभवं पत्तो ॥ २८६३ ।। तुह पासाओ रज्जन्भसं मरणं च तस्स जो मित्तो । नट्ठों पुब्बिल्लभवे सो पावियसामिसम्माणो ।। २८६४।। चारगमुक्ककुडुबो नियनियमं पालिऊण जाजीवं । आउक्खयम्मि मरिडं संजाओ तं सिहराया ।। २८६५ ।। मुणिकहिए जाई सरिउं पच्चक्खदिट्ठपुग्वभवो । सो कुंतसीहराया तव्वयणे जायपच्चयओ || २८६६ ।। पुच्छर सिरिहरिस गई कहइ मुणी तुह रणे निहयन्नो । रोज्झाणे निहओ तए गओ एस नरए तो ।। २८६७।। पुच्छर अणुपमदेवी मुणि तहा संभमं तथा काउं । कह हरिसपालरन्ना तो परिणीया अहं चत्ता ।। २८६८ ।। तो गणय पुच्छ निवमंतिमंतणप्पभिइ जाव वह मज्झे । सनणंदभाउ जाया विणासिया कहइ ताव मुणी ।। २८६९।। आसवदारविवागप्पभिइसरूवं (भ) वस्स सेसंपि । साहई सूरीतो कुतंसीहराया इह भवस्स | | २८७० ।। नियं चरियं धाडिपयाण समरकरणाइयं सरेऊण । भवदुहभीओ सूरि नमिऊण गओ नियं गेहं ॥ २८७१ ।। कमलसिरी कुच्छिभवं नयसुयमहिसिचिऊण रिद्धीए । रज्जम्मि रायसीहं अत्तसमं विक्कमगुणेण ॥ २८७२ ।। मायामह-मायामहि जणणी - जणएहिं सहकलत्तेहिं । सेवयलोएण (य) सूरि अंतिए गिन्हिउं दिवखं ।। २८७३ | fefears किरिओ पढियआगमो पालियामलचरित्तो । मरिऊण समाहिजुओ उप्पन्नो पढम कप्पम्मि ।।२८७४ ।। ॥ इति श्री कुंतसीहरायकथानकं समाप्तं ॥ ८९ पुट्ठे च तए एवं चिट्ठइ जं वकम्मपुरिसयाराणं । कि बलियंति तयट्ठे कहियं अक्खाणयं एयं ।। २८७५ ।। एम्म कहिज्जेते अन्नं पि समागयं पसंगेण । जुयलं कहाणयाणं समत्थियं तं पि नीसेसं ॥ २८७६ ।। अत्थो कहाणयाणं एयाणं पत्थुयम्मि वत्थुम्मि । संपइ संजोइज्जइ सुणेहि तं कुमर ! तुममिन्हि ।। २८७७ ।। इह हो हाम्मं पावसहावं च पुण्णरूवं च । तत्थ सिरिहरिसरन्नो निव्वडियं पावकम्मफलं ।। २८७८ ।। Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुबेरदत्तरिय ववसाओ पुण विहलो अणत्थ-फलओ य तस्स संजाओ । केवलपुन्नस्स फलं जायं पुणऽणुपमदेवीए ॥२८७९।। कुमर तह अंबुविचिस्स निवइणो केवलस्स पुन्नस्स। जायं फल महलो पुण जाओ तम्मति ववसाओ ॥२८८०॥ पुन्नं ववसाओ वि य उभयं पुण नंदिवद्धणनिवस्स । समकालफलं जायं रन्नो तह कुंतसीहस्स,।।२८८१।। ता एसिहपरमत्थो कम्म असुहंसुहं च जीवाणं । देइ फलमप्पणो केवलं पि न उणो पुरिसयारो ॥२८८२॥ अन्नह कम्म चिट्ठइ कीरह जइ अन्नहा पुरिसयारो । तो कम्मणाणुरूवं होइ फलं न उण इयरस्स ।।२८८३।। भणियंच--. धारिज्जइ एंतो जलनिही वि कल्लोलभिन्नकुलसेलो। न हु अन्नजम्मनिम्मियसुहाहो दिव्वपरिणामो ।।२८८४।। एवं भणिऊण मुणिम्मि उवरए वंदिऊण तो कुमरो। उट्ठइ कुबेरदत्तो मुणी वि वच्चइ सठाणम्मि ।।२८८५।। एत्थतरम्मि जाया पभायपायानिसा तमप्पसरो । नासइ नहंगणाओ अणागयं सूरकर भीओ ॥२८८६॥ संकोइयकरपाओ विगयच्छाओ खणण संजाओ । कालवसा नासगयं निसंनिएउं निसानाहो ॥२८८७॥ तारायणो वि तारावहम्मि तारावइं गलियतेयं । अवलोइऊण विलयं खेएण व झत्ति संपत्तो ।।२८८८।। जेसि जहिच्छं दिन्नो निसिमयरंदो निसावसाणम्मि । कुमुएहि ते वि बद्धा महुरज्झुणिणो वि भमरगणा ।२८८९। अहवा जडासयाणं देताण वि दाणमइसयमहग्धं । संगो न होइ सुहओ परिणामे सेवयजणाण ॥२८९०॥ पुवदिसाए पत्ता दुई अरुणप्पहा दिणिदस्स । कयकुंकुमंगराय व्व सा वि जाया तयागमणे ॥२८९१॥ आसाओ वियसियाओ अइदूरमसेसभुवणवलयस्स । मित्तम्मि उदयपत्ते कस्सव एवं न संभवइ ।।२८९२।। आसि पणट्ठा पुव्वं दियहस्स विवज्जएण जा लच्छी । लद्धे दियहम्मि पुणो सा जाया कमलसंडस्स ॥२८९३॥ पसरंतकिरणजाले तरणिम्मि तओ निएवि दिसिभायं । पच्छाहुत्तं चलिओ कुबेरदत्तो निवंगरुहो ॥२८९४।। मुणिवयणायन्त्रणसंकिय व्व निद्दापलाइया आसि । जातच्चिरमेतीए कुमरो आलिगिओ गोसे ॥२८९५।। मउलंतनेत्तकमलो वच्चंतो एवमेव सुन्नमणो । खड्डाए खलियपओ पडमाणो जग्गिओ जाव ॥२८९६॥ पच्छइ दिसा विभायं उड्ढो होऊण ताव जाणेइ । अन्नदिसाए लग्गं अप्पाणं तो नियत्तेउं ॥२८९७।। जाव पयट्टिस्सइ किरमंगलउरनयरमग्गसम्मुहओ । ता तस्स वा मग्गाउ धाविओ मत्तमायंगो ॥२८९८।। वणकुंजरजूहाओ गज्जतो दाणसित्तमहिवीढो । उक्खिवियसुंडदंडो दिट्ठिपहे झत्ति ओइन्नो ॥२८९९।। अक्खुहियमणो ठाउं खणमेगं तत्थ चेव तो कुमरो । पासागएगइंदे उप्पइओ गयणमग्गम्मि ।।२९००॥ तस्सेव पट्ठिभाए पडिउं पाएहि पहणिउं गाढं । उत्तिन्नो पुच्छेणं परम्महो धाविउं तुरियं ॥२९०१।। हत्थी वि कुमरपायप्पहारअइमिओ सकोवमणो । पच्छा हुत्तो वलिउं पहाविओ कुमरमग्गेणं ।।२९०२॥ कुमरो वि तस्स आसंदसंतो वयइ पसरियकरस्स । दूरम्मि तओ नेउं नियत्तए झत्ति वामेण ।।२९०३॥ हत्थि वि जानियत्तइ कुमरो गंतूण ताव पुच्छम्मि । तं गिन्हेउं तेणेव सह तओ भमइ चक्कं व ॥२९०४।। तत्तो खणंतरेण आरुहिउं पच्छिमम्मि भागम्मि । खंधम्मि पए काउं झंपं दाउं पुरो ठाइ ॥२९०५।। तत्तो नियत्तिऊणं तयभिमुहो जाव ठाइ सो हत्थी । ताव पुरो पहावइ अइ वेगेणं निवंगरुहो ।।२९०६।। हत्थी वि तयणुमग्गेण धावए जाव केत्तियं दूरं । ताव वलिऊण कुमरो दाहिणभाएण सिग्धं पि ॥२९०७।। गिन्हइ पुणो वि पुच्छे गाढं आयासिऊण तह धरइ। तरइ जहा सो वलिउ न वामओ नेय दाहिणओ ॥२९०८।। मोत्तूण तओ पुच्छं ताडइ पविकढिणमुट्ठिधाएण । पच्छिमजंघा जुयले पुणो वि आरुहइ पट्ठीए ॥२९०९।। एएण पगारेणं पुणो पुणो कह वि तह कओ हत्थी । कुमरेण जहा संतो सो तस्स वसंगओ झत्ति ।।२९१०।। Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिसिमनिसुव्वयजिणिंदचरियं अह तम्मि आरुहेउं कुमरो नियनयरमग्गमणुसरइ । अप्फालतो निय करयलेण कुंभत्थलं तस्स ।।२९११।। जं आसि कुमरसेन्नं पच्छाहुत्तं गयं नियत्तेउं । वीसमिऊणं तं जेमिऊण पुणं संवहेऊण ॥२९१२।। नीहरियं नयराओ समागयं तेत्तिए पएसम्मि । जेत्तिय दूरम्मि पयाई आसि दिट्ठाई तुरयस्स ।।२९१३।। तत्थ खणं ठाऊणं अन्नोन्नं मंतिऊण दिसिभायं । गहिऊण तओ चलिओं उद्देसेणुत्तरदिसाए ।।२९१४।। वामम्मि दाहिणम्मि य तुरयारोहा निरूविया सिंग्या। रयणि पि वहेऊणं बीयदिणे पढमपहरम्मि ॥२९१५।। दिट्ठो सम्मुहमेंतो आरूढोमत्तहत्थिखंधम्मि । कुमरो कुबेरदत्तो सेन्नेण पसन्नमुहकमलो ॥२९१६।। अह सेन्नगयजणणं परोप्परं पेक्खिऊण वयणाई। विम्हियमणेण भणियंपेक्ख अहो केरिसं चोज्जं ।।२९१७।। एक्कमविणीयं तुरयं नेऊणं आणिओ करी मत्तो। कह कुमरेण वणाओ ता नूणं एस पुननिहीं ॥२९१८।। सेन्नेण पणमिओ तो कुमरो जपेइ मा तुमे नियडा । होज्जह इमस्स वणकुंजरस्स दूरट्ठिया वयह ।।२९१९।। एत्थंतरम्मि पत्ता तुरयारोहावि वामभायाओ। सेन्नेण जे निउत्ता आसि कुमारं गवसेउं ।।२९२०।। नमिऊण तेहि कुमरो विन्नत्तो तावसासमे अम्हे । आसि गया कुणमाणा गवसणं तुम्ह तो तेहिं ।।२९२१।। कहियं अम्हाण इमं जह इन्हि अम्ह तावसकुमारा। आसि गया दोन्नि बहि समिहाईणं गहणहेउं ।।२९२२।। दिट्ठो तेहि कुणंतो कीलं सह मत्तवण-गइंदण । एक्को रायकुमारागारो तरुणो नरो कोवि ।।२९२३।। तं पेखिऊण तथा नियत्तिउ झत्ति ते तओ एत्थ । आगंतूण कहेउं अम्ह गया अन्नदिसिभाए ।।२९२४।। तो अम्हे तं तावसवयणं सुणिऊण तक्कहियमग्गे । लग्गा इहागया वरकुमार तुम्हच्चभंतीए ॥२९२५।। जा ताव पुग्नवसओ पच्चक्खच्चिय निरिक्खिया तुब्भे । इय सोउं कुमरेणं ते पुट्ठा तत्थ तुब्भेहि ।।२९२६।। वक्कस्स दोरिया अत्थि पेक्खिया कत्थई जइ तओ तं । पेच्छेउं लहु आणह तेहिं वि कहियं जहा दिट्ठा।।२९२७। उडयाण छाइयाणं उरि नारेण बंधणनिमित्तं । वलयंता वक्कलदोरियाओ बहुतावसकुमारा ।।२९२८।। चिट्ठति इओ निवडा भणिया कुमरेण ते तओ गंतुं । आणिति दोरियं जा इऊण लोहं कुडीसहियं ।।२९२९।। वत्थाई फालिऊणं वेढावेऊण तेहिं तं कुमरो। करिकंठकलावं कारवेइ लोहंकुडीए उ ।।२९३०।। कारेइ अंकुसं पेसए य पुरिसे तुरंगमारूढे । मंगलउरम्मि नयरे पट्टउयकलावमाणेउं ।।२९३१।। दूरट्ठियसेन्नेणं परियरिओ सव्वओ वि निवकुमरो। जा वच्चइ ता दाहिणदिसाए पत्ता गवसंता ।।२९३२।। कुमरं आसारोहा तं नमिउं ते मिलंति सेन्नस्स । अह कुमरो, अद्धपहे कत्थइ उचियम्मि देसम्मि ।।२९३३।। आवासं गिन्हावइ नियसेन्नं सव्वमप्पणा य पुणो। तं मत्तवणगइंदं नेऊण जलासए विऊले ।।२९३४।। पाणीयं पाएउं कारेऊणं जलावगाहं च । नलिणीनालाहारं गाहेउं केत्तियं वि तओ ।।२९३५।। वालइ जाव गइंदं नीहरिउमणो तओ निवकुमारो। ताव सरोवरमज्झाउ उट्टिओ जलकरी एक्को ।।२९३६।। तेणागंतूण अहोउ पच्छिमभायम्मि थोरहत्थेण । वणहत्थी सो विनियत्तिऊणं तं हणइ दंतेहि ।।२९३७।। अह तस्स वणगइंदस्स दंतघाएण ताडिओ वाढं । जलहत्थी झत्ति पलाइऊण सलिले अगाहम्मि ॥२९३८।। गंतुं लुक्को पच्छा पुणो वि सो वणकरीतयणुमग्गे । धावंतो पडिसिद्धो कुमरेण कुबेरदत्तण ।।२९३९।। नीहरिओ वणकुंजरखंधगओ सरवराउ तो कुमरो। नियसन्नाओ दूरे सल्लइ भक्खम्मि तं नेउं ।।२९४०।। आगलइ सयं तत्तो तं चिय सो वरइ वणकरीभक्खं । आवासम्मि कुमारो आगंतूणं कुणइ निदं ।।२९४१।। तो न्हाण-भोयणाई काउं गमिऊण घम्मसमयं च । तत्तो सेन्नं पुरओ पयाणयं दावए कुमरो ॥२९४२।। आरुहिऊण सयं पुण खंधे वसिंधुरस्स जा वलइ। मंगलउराउ पत्ता ता तक्खणमासवारा वि ।।२९४३।। Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९२ कुबेरदत्तरिय पट्टमइयं कलावं सुवन्नमयदंड मंकुसं गहिउौं । दसति तत्थ कुमरस्स सो वि तं गाहिउं पुरिसं ॥२९४४।। आरोहावइ तुंगे रुक्खम्मि सयं तु तत्थ गंतूण । धारेइ वणगयं तस्स हत्थओ तं गहेऊण ।।२९४५।। पूरे इ कलावं कुंजरस्स कंठम्मि गिन्हइ करम्मि। अंकुसमणुसमयं चिय कोमलवयणेहिं तं हत्थि ।।२९४६।। पल्हायंतो वच्चइ फासंतो करयलण कुंभम्मि। हत्थी वि कुमरसा मत्थसंविओ पीइगहिओ य ।।२९४७।। अविणासंतो वच्चइ मग्गम्मि विमुक्क सब्वमण खणुसो । संझासमए पत्तो कुमरो नयरस्स बाहिम्मि ।।२९४८।। आवासं दावेउं रयणीए वसइ तत्थ हत्थि तु। रुक्खम्मि अंबिलीए आगलइ कओवयारतले ॥२९४९।। कयपवरमंचसोहे नयरम्मि तओ पभायसमयम्मि। पविसइ कुमरो वणवारणस्स खंधे समारूढो ॥२९५०।। पुरओ पच्छा दाहिणउत्तरओ तस्स वणगइंदस्स । हत्थसए णेगेण जाइ दूरट्रिओ लोओ ॥२९५१।। पेक्खिज्जतो कुमरो सविम्हयं सव्वनयरलोएण । पत्तो निय पासाए चिरेण कीरतमंगलिओ ॥२९५२।। ऊसारावेऊण चिरंतणं कंपि करिवरं तत्तो। तस्स कुडीए नेउं तं सयमागलइ वणकरिणं ॥२९५३॥ अह पाहरियाइजुयं पट्टगयारोहयस्स अप्पइ तं । आरोहपउमतारे भणइ य जह वणगयं एयं ।।२९५४।। सलिलं तह भोगं गाहिऊण गच्छेज्ज नियगिहं तुब्भे। तेहि तहा पडिवन्ने कुमरो गंतूण नियगेहे ।।२९५५।। मज्जण य भोयणाई किच्चं काऊण दिणतइय जामे। एइ वणकरिकुडीए आरोहयपउमतारा वि।।२९५६।। वणगय वि सयं कुमराएसं काऊण नियगिहम्मि गया। भोत्तूण जाव सयणम्मि संठिया ताव तेहिं सुयं।।२९५७।। जह किर कुमरो पगओ वणगयसालाए तो इमे झत्ति । नियनिय भवणेहितो संपत्ता तक्खणे तत्थ ॥२९५८।। करिलक्खणन्नुपरिसा गयहेडा वणिजकारिणो य तहा। हककारएण कुमरस्स आगया तत्थ सिग्धं पि।।२९५९।। धवलहरपडिच्छाया निहित्तपल्लंकसं ठिओ कुमरो। पुन्वुत्तपुरिसवग्गेण परिगओ करीकुडीसमुहो ।।२९६०।। चिट्ठइ अवलोयंतो तं वणहत्थिं सयं समाणीयं । करिलक्खन्नुपुरिसे आइसइ तओ जहा तुब्भे ।।२९६१।। उ8ऊणं एवं समंतओ वणगयं पलोएह । लक्खणमिमस्स पच्छा सुहासुहं मज्झ साहेह ॥२९६२।। कुमरा एसाणंतरमुट्ठ उं ते वि तं पलोएउं । कुमरस्स सन्निहाणे उवविसिउं सविणयं बैंति ॥२९६३।। दिट्ठो अम्हेहि करी संगोवंगो वि सव्वओ एसो। गरिमाए रूवेण य न खूणमेयस्स हत्थिस्स ।।२६६४।। नीसेसलक्खणजूओ एस करी भद्दजाइसंभूओ। संठाणमाणकलिओ निवाण आरोहणे उचिओ ।।२९६५।। देइ निय सामिणो सिग्यमेव रज्जं महाविभूई च । संगामे रिऊविजयं कल्लाणपरंपरं च सया ॥२९६६।। तो आह इमे कुमरो लक्खणमक्खेह भद्दजाइस्स । करिणो विवरेण तओ कुमरं ते विन्नवंति इमं ।।२९६७।। तुब्भे कुमारनीसेससत्थपरमत्थजाणया सम्मं । सयलकलातत्तविऊ सयं पि तो कि पुरो तुम्ह ।।२९६८।। कहिउं सक्का अम्हे पुरओ सुरसामिणो किमन्नेण । केण वि तीरंति गुणा वन्नेउं देवलोगस्स ।।२९६९।। तो बेइ पुणो कुमरो अन्ने चिट्ठति अम्ह पासम्मि । जे उवविट्ठा तेसि पुरउ साहेह मा अम्ह ॥२९७०।। इय भणिया कुमरेणं कहंति ते तस्स भद्दहत्थि गुणे। बटुन्नय-संहय-कुंभमंडलेणं मणुनसिरो ॥२९७१।। दुगुणी कय हत्थग्गेण चुंबमाणो वसुंधरा वीढं । आयंब पुक्ख रागारपुक्खरो आययंगुलओ ॥२९७२।। महुपिगसुहुमनयणो करसंसत्तं समुन्नयग्गं च । चंपगपीयच्छायं कलयंतो दंतमुसलजुयं ।।२९७३।। संपुन्नबिंदुकुंभो निद्धच्छायाभिरामदेहो य । मिगचासचवलवित्थिन्नकन्नपल्लवविरायंतो ।।२९७४। अणुबिंदुमालिया कलियचित्तमुहमंडलेण कयसोहो । कन्नेसु तहा चिबुगे सुहुमुग्गयरोमरहंतो ॥२९७५।। उधुरबंधुरकंठो सोहणवंसो य पिहुल-पट्ठी य । पडिपुनकुच्छिभाओ पासेसु मणोहरायारो ।।२९७६।। Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं आयामुस्सेहसमन्निओ य सूरो पलंबरिउ पुच्छो । कुम्मायारेहि छणिंदुबिंबवट्टेहिं पाएहि ।।२९७७।। सुपसत्थेहि नहेहि गमणेण य महियलं बिहू संतो । उन्नमियपुव्वकाओ नमतपच्छिमविभाओ य ॥२९७८।। संपुन्नगत्तसंधीनवपाउसमेहगज्जिसमघोसो । रत्तो-टुतालु-जीहो आयंबिरकन्नकरमज्झो ।।२९७९।। आरब्भपुक्खराओ उवरुवरिकमेण थूलयर हत्थो। उचियकवोलभाओ वेगजुओ सविणओ दक्खो।।२९८०। परजूहभंजणखमो परकुंजरघायजायमयपवहो । कोविज्जतो कुप्पइ अणुणीओ लहुवसी होइ ।।२९८१।। सव्वसुहलक्खणधरो सत्तंगपइट्ठिओ महाकाओ । होइ कुमारकरिंदो उप्पन्नो भद्दजाईए ।।२९८२।। तो आह पउमतारो ते करिलक्खणवियाणए पुरिसे । भद्दगयायामुस्सयपरिणाहपमाणमखेह ॥२९८३॥ अह ते कहंति जह तलसंधिट्टाणाउ आसणं जाव । सत्तेव होंति हत्थाउस्सहो भद्दहत्थिस्स ।।२९८४॥ तह पेवयाउ तिरियं पडिमाणं होंति जाव नवहत्था। आयामे परिणाहे नेया मज्झम्मि दसहत्था ॥२९८५।। एक्केण तओ करिलक्खणण्णु पुरिसाण मज्झओ भणियं । अज्जवि इमस्सं करिणो अम्हेहि न तालुयं दिट्ठ।२९८६। तल्लक्खणविसेसेण लक्खणिज्जंतु लक्खणण्णूहि । कुमरो पभणइ पेक्खह उठेउं तंपि लहु तुब्भे ।।२९८७।। सो पभणेइ कुमारं हत्थिपगं भणह कं पि जणेसो। बियडावइकरिवणं तेण तओ कारियम्मि तहा ।।२९८८। उठेउं ते करिणो तालुतलं पेक्खिऊण साहेति । कुमरस्स पुरो जह तालुलक्खणं दुट्ठमयस्स ।।२९८९।। कुमरो पुच्छइ किह ते बेंति जहा कसिणकं तिलं कामं । तं तारिसं तु पुव्वुत्तबहुगुणग्गामनासयरं ।।२९९०।। तो संभंतो कुमरो उठेउं तं सयं पलोएउं । उवविट्ठो पल्लंके हिट्ठो जंपइ तओ एवं ॥२९९१।। करिलक्खणण्णुपुरिसाण सम्मुहं जह इमं अइपसत्थं । कसिणं पि तालुकरिणो इमस्स जं दाहिणावत्तं ।।२९९२।। जइ होइ दाहिणावत्त-वज्जियं केवलं पि तं कसिणं । तो जह कहियं तुम्हेहि दूसणं तं तहा हवइ ।।२९९३।। अहवा इमस्स करिणो जइ तहवई तालुदाहिणावत्तं । तह वि कसिणं पि एयं नयणगणेहि न दोसयरं ।।२९९४।। जम्हा सत्थे भणियं कम्मि वि अंगम्मि हत्थिणो जायं। अवलक्खणमियरंगस्स कस्सई लक्खणगुणे णं ।।२९९५।। नासिज्जइ त्ति करिणो एयस्स उ नयणलक्खणं अस्थि । महुपिंगनिद्धदिप्पंतलोयणो जं इमो तम्हा ।।२९९६।। कसिणं पि तालुएयस्स दूसणं अत्तणो न य जणेइ। तो बेंति दंतिलक्खविऊ जहा कुमर ! अम्हेहिं ।।२९९७।। एत्तो च्चिय विन्नत्तं पढम चिय जह न तुम्ह सक्केमो । कि पि कहेउं अम्हे सयलकल पार पत्ताण ।।२९९८।। तो भणइ पुणो कुमरो गिरिचरयाई हवंति करिभेया। ते वि इह जाणियव्वा भणंति तो पउमताराई ।।२९९९।। तुम्हे च्चिय ते साहइ तो कुमरो कहइ गिरिचरा एगे। अन्ने होंति नइचरा उभयचरा हत्थिणो अवरे ।३०००। तत्थ नइचराउ वरो गिरिचरओ गिरिचराओ उभयचरो । पवरो इमो पुण करी उभयचरो उभयगुणभावा । जं गिरिचरो गुरुम्मि विथले लहं चडइ संकइ जलाओ। च्यजलभओ नइचरो थलम्मि आरुहइ नो सिग्छ।।३००२॥ उभयचरो गिरिजललंघणे वि कुसलो जहेस वणहत्थी। जम्हा वणर । मज्झे पट्ठीए मज्झ धावंतो।।३००३।। आरूढो थलसीसे मए समं कीलिऊण तो सुइरं । खिन्नो मज्झ वरा ओ इमम्मि तो हं समारूढो ।।३००४।। मंगलउरस्त मग्गे आगच्छंतेण तो मए एसो । जलपाणकए नीओ सरोवरे झत्तिओ इन्नो ।।३००५।। उंडम्मि जले विहिओ जलावगाहो असंकिएणिमिणा । उभयपुण दंसणाओ तो तज्जइ एस उभयचरो।।३००६।। अन्ने वि गुणाचउरो निरिक्खियव्वा बुहेहि हत्थीणं । इय कुमरेणं भणिए इयरे पुच्छति तं सब्वे ।।३००७।। जोडियकरा सविणयं ससंभमं जह कुमार ते वि गुणे। चउरो वि कहसु अम्हं गरुयपसायं करेऊण ।।३००८।। कुमरो कुबेरदत्तो कहइ तओ रूवगरिमवलसत्ते । एए गुणागयाणं चउरो वि जहुत्तरं पवरा ॥३००९।। Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९४ कुबेरदत्तचरियं रूवं गरिमाय' इमं चिट्ठइ उभयं पि वन्नियं पुब्वं । बल-सत्त-सरूवं संपयं तु साहिज्जए कमसो ॥३०१०।। तत्थ बलस्स परिक्खा नज्जइ विहिणा इमेण हत्थीणं । कणयस्स व रुप्पस्स व तंबस्स व पलसहस्साई ॥३०११।। अट्ठारस-पट्ठीए आरूढाइं वहेइ जो हत्थी । लीलाए च्चिय' दसजोयणाई सो उत्तमबलड्ढो ।।३०१२।। चोद्दस सहस्स भारं गहिउं जो जाइजोयणे सत्त । मग्गम्मि एस हत्थी मज्झिमबलसंजुओ नेओ ॥३०१३।। जो दससहस्सभारं गहिऊणं जाइजोयणे पंच । मग्गाम्म एस हत्थी जहन्नबलसंजुओ नेओ ॥३०१४।। अहवा खाइरखंभं सीसयखंभं व निव्वणं सरलं । बारसरणिपमाणं सतिहाए दोन्नि हत्थे उ ॥३०१५।। परिणाहेणं कलियं चउरो हत्थे महीयलनिहित्तं । जो भिदइ उक्खणिउं पाडइ वा सो बलप्पवरो ॥३०१६।। तं चिय सड्ढतिहत्थं भूमिगयं उवरिदुगुणदीहत्तं । दो हत्थदोन्निअंगुलपरिणद्धं जो करीखंभं ॥३०१७।। भिदइ उक्खणिऊणं खिवइ व सिग्घं पि मज्झिमबलो सो।तं पिति हत्थनिहित्तं भूमीए उवरि दुगुणं तु।३०१८।। पढमुत्तपमाणाओ थूल अद्धेण जो तहा कुणइ । सो कुंजरो बुहेहिं जहन्नबलसंजुओ नेओ ।।३०१९।। इन्हि कहेमि सत्तं तं हिययअदीणया सरूवं तु। एयं परिक्खियव्वं करिणो इमिणा विहाणेण ।।३०२०।। उवलेहिं इट्टयाहि व विणिम्मियं फलयलोहघणबद्धं । कारेऊणं थडयं दढं ति हत्थूसियं लठ्ठ ॥३०२१।। वित्थारेण छ हत्थं चोद्दसहत्थाययं विहियपरिहं । सरवायदुगं सोहियभूमियलं सव्व पासेसु ॥३०२२॥ तस्स थडयस्स उभओ पासेसु निवेसिऊण करिजुयलं। कारियवरसिंगारं समत्थआरोहयसणाहं ॥३०२३।। ढोइज्जइ अन्नोन्नं जुज्झ कए तत्थ दंतखयदेहो । वेयणमसरिसमुप्पज्जमाणमवगन्निऊणं पि ॥३०२४।। करदंतनिवाएहि थडयं जो भंजिउं समीहंतो। पडिकुंजरं निहंतुं सरइ पुरो नो अवक्कमइ ।।३०२५।। घाएसु पडतेसु वि पडिघायं चेव कुणइ पुण रुत्तं । गलगज्जिरवाऊरियदियंतभाओ पयत्तेण ॥३०२६।। महथा विणियत्तिज्जइ तओ पएसाओ कुंजरो किर जो । एसो उत्तमसत्तो नेओ करिलक्खणन्नूहि ।।३०२७।। चउरंगबलसमूहं दुद्धरवरकरिघडा महाभीमं । सम्मुहमुवसप्पंतं जवेण कयकलयलारावं ।३०२८।। दळूण अभिमुहो धाविऊण वेगेण रोसरत्तच्छो । पडिकुंजरकयदिट्ठी जो भिदइ सो वि गुरुसत्तो ॥३०२९।। सद्द लसीहपमुहं सत्तं संतासवज्जिओ जो उ । हत्थी गयं च कयगं भिंदइ तस्सुत्तमं सत्तं ॥३०३०।। पजलं जलगजाला जालसमुळंतसद्दअत्तत्थो । वियरइ वणम्मि जो सो वि उत्तमो होइ सत्तेण ॥३०३१।। परिसंकतो आरोहएण जो निज्जए पुण हढेण । संकुयमाणो दीणो जायंतो मंदमंदयरो ॥३०३२।। अवलोयइ पासाई चिक्काररवं पुणो पुणो कुणइ । दीहि लोयणेहिं पासइ पडिकुंजराभिमुहं ॥३०३३।। हयजोहरहसमूहं पडिवज्जइ पावगं व पजलंतं । एसो अहमो हत्थी न होइ संगामजोगो त्ति ।।३०३४।। एसो पुण वणहत्थी उत्तमबलवेगसत्तसंजुत्तो । अइवेगधावियस्स वि मज्झ वणे एस करी ॥३०३५।। पट्ठीए आगंतुं लहुमिलिओ तेण नज्जए वेगो। जं पुण इमस्स समुहो होऊण अहं खणे तम्मि ।।३०३६।। गयणे उप्पइऊणं पडिओ एयस्स पट्ठिभायम्मि । तत्तो वि उप्पएउं भूमी एगओ सिलाउरि ॥३०३७।। मह पयभारकंता अणेग खंडाइं सा सिला जाया । पयघायमगणिउं में पूण वलिउं धाविओ एसो ॥३०३८।। हत्थीवेगेणं चिय पट्ठीए मज्झ तेण नज्जति । बलसत्ताइं दोन्नि वि तत्थ बलं नज्जए एवं ॥३०३९।। जं दूरनहलाओ निवडियदढपायघायपीडाए । भूमीए न निवन्नो थेवं नमिउं तहेव ठिओ ॥३०४०।। सत्तं एयरस पुणो नज्जइ एवं पयाभिघाएण । बिहुरी कओ वि जमिमो पहाविओ मज्झ पट्ठीए ।।३०४१।। अन्नयरपयारेहि व बलसत्ताई इमस्स नज्जति । जं पुच्छे धरिऊणं पच्छा हुत्तो मए एसो ॥३०४२।। Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुब्वयजिणिदचरियं आओ पत्तेण तहवि चलिओ न एस ठाणाओ । एएण देहसामत्थमुत्तमं नज्जइ इमस्स ।। ३०४३ ।। तह पाणिघायधावणविणियत्तणचक्कभमणपभिईहिं । आरोहणावरोहणमाईहि मए समं नीओ || ३०४४।। तो मइखधारूढे मग्गे मंगलउरस्स जा एइ । सणियं सणियं खिन्नत्तणेण ता दिट्ठमेएण || ३०४५।। सम्मुहमा गच्छंतं मम सेन्नं तक्खणे वि तो एसो । उक्कन्नो संजाओ तं हणिउमणो पलोयंतो ||३०४६॥ किर धाविस सहसा तयभिमुहो ताव इंगिएहिं मए । नाऊण करयलप्फालणेण तह कोमल गिराहिं ॥ ३०४७।। सिद्ध पयईए ठिओ तओ सरवरम्मि पक्खित्तो । विणियत्तंतो तत्तो जलकरिणा पच्छिमपए से || ३०४८ ॥ पहओ करेण परिवत्तिऊण एएण दंतमुसलेहि । विद्धो सो जलहत्थी नट्ठों परओ पविट्ठो य ।। ३०४९॥ गंभीर सलिले पट्ठीए तस्स एस वच्चंतो । महथा किच्छ्रेण मए नियत्तिऊणं बहिं नीओ || ३०५०।। एएहि चेट्ठिएहि नज्जइ एयस्स उत्तमं सत्तं । ता सव्वहा वि एसो सव्वेहिं गुणेहिं पडिपुन्नो || ३०५१|| एवं कहिऊण ठियं पुच्छइ आरोहओ निवकुमारं । जई गिज्झइ मोल्लेणं इमो करी कि तओ लहइ || ३०५२।। अह कुमरो हेडाउयपुरिसे पुच्छे कहह करिमोल्लं । जंपंति ते वि एवं अम्हे एयस्स हस्थिस्स ।। ३०५३ ।। मुलं न जाणामो जेण न अम्हेहि एरिसो हत्थी । कीओ दिट्ठो निसुओ कया वि कत्थइ सजम्मम्मि ।। ३०५४ ।। एवं पुण जाणामो नियबुद्धीए जहेरिसो हत्थी । कंचनकोडीए वि हु लब्भंतो मुच्चए नेय ।। ३०५५ ।। अन्नेहि त भणियं पुन्नममुल्लं जमत्थि कुमरस्स । तेणेस समाणी ओ तो मुल्लमिमस्स कह होइ ।। ३०५६ ।। परंतारेण भणियं कुमर ! इमो गंधसिंधुरो नूणं । अन्ने करिणो एयस्स हेवासे न जंति जओ ।। ३०५७।। एवं कुव्वताण वि कुमरप्पमुहाण तत्थ करिविसए । नाणाविहमालावं संढियगा झत्ति संपत्ता ||३०५८।। विस्सउराओ सिरिविस्सकंतपुहइसरेण पट्टविया । नमिउं कुमरकरे ते रायाएसं समप्र्पति ।। ३०५९ ।। मुहवयण कहंतिय जह तुम्भे विस्सकंतनरनाहो । हक्कारइ सिग्घयरं विस्सउरे नियसमीवम्मि || ३०६०।। कुमरेण वाइऊणं रायाएसं सयं समग्गाण । पुरओ निवेश्य मिणं पासनिविट्ठाण निययाण ||३०६१। दोवारिहि कहियं जं मुहवयणेण एत्थ वि तमेव । रायाएसे लिहियं समागयं अम्ह आवणं ।। ३०६२ ।। ए भणिऊणं कुमरो नियपरियणमाइसेइ संवहिउं । ठावेइ लच्छिवद्वणनामं अह वण इंदस्स ।। ३०६३ ।। बीम दिने सोच्छवद्धणं सिधुरं समारुहिउं । सिग्धं वच्चइ विस्सउरसम्मुहं गुरुपाहि ।। ३०६४ || कवदिह पत्तो कुबेरदत्तो पुरम्म विस्सउरे । पणमइ पिउणो पयपंकयाइं परमाए पीईए || ३०६५ || पिउणा कुबेरदत्तो गाढं आलिंगिऊण इय भणिओ । वच्छ ! तुमं मह जाओ गिहत्थ धम्मोवथारकरो ।। ३०६६।। जह पुव्वं तह संपइ होसु सहाओ सुबाहु धम्मम्मि । नियभुयखंभे आरोविऊण सयलं पि रज्जभरं ।। ३०६७।। अह सो कुबेरदत्तशकुमारो सिरम्मि संघडिउं । क कमलजुयं विन्नवइ एरिसं निययजणयस्स || ३०६८।। देव ! मह एत्तिय च्चिय इच्छा जह तुम्ह पायपरमाणं । आणं कुणमाणो निच्चमेव चिट्ठामि नियडत्थो । ३०६९।। किंतु विसोक्खसहायचरित्तधम्ममि उज्जमंताणं । तुम्हाणमंतरायं करेमि कह संपयं तत्तो ।। ३०७० ।। कुह सकज्जं तुब्भे तुम्हाएसो पमाणमम्हाण । इय वित्तो राया कुबरदत्तेण कुमरेण || ३०७१ || हक्कारिण गणए हरिसविसप्पंत पुलयकलियंगो । रज्जाहिसेयदियहं कुबेरदत्तस्स पुच्छेइ ||३०७२ || तयम्मि दिने दियो पभाय समयम्मि तेहि परिकहिओ । राया पवणीकारइ सव्वं अहिसेय सामरिंग ।। ३०७३ ।। पणजोयणववहाणे ठियाण सिरिविमलजहमुणिदाण । हक्कारणकज्जेणं पेसइ पुरिसे पत्ते ||३०७४ || जाम यदि कुबेरदत्तस्स कारए राया । पढमं चिय रज्जपए महाविभूईए अहिसेयं ।। ३०७५ ।। ९५ Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कुबेरदत्तचरियं अह सो कुबेरदत्तो पणओ सामंतमंतिपमुहेहि। जाओ महानरिंदो जसभरियसमग्गभुवणयलो ॥३०७६।। कारइ समग्गजिणमंदिरेसु पूयाओ देइ दाणाई । मोयावइ गुत्तीओ सम्माणइ माणणिज्जजणं ॥३०७७।। पेसियपुरिसेहि तओ आगंतुं विस्सकंतनरवइणो। कहियं सिरिविमलजसो सूरी एत्थागओ इन्हि ॥३०७८।। अह विस्सकंतरन्ना ते पुरिसा पेसिया समीवम्मि । रन्नो कुबेरदत्तस्स अक्खिउं सूरि आगमणं ॥३०७९।। तेण वि तं सोऊणं तकालं चिय समग्गसामग्गी । पिउणो निक्खमणकए कारविया सव्वसत्तीए ॥३०८०।। सिवियाए आरुहिउं निग्गच्छइ विस्सकंतनरनाहो । रन्ना कुबेरदत्तेणणुमग्गगएण भूईए ॥३०८१।। गंतणं उज्जाणे सिरिविमलजसस्स सूरिणो पासे । गिन्हइ दिक्खं अड्ढाइज्जसएहि सह नराणं ॥३०८२।। तेसि मज्झे मंती सुबुद्धिनामो वि गिन्हए दिक्खं । सूरी वि साहुकिरियं सव्वं सिक्खवइ ते सव्वे । ।३०८३।। राया कुबेरदत्तो सह अहिणवदिक्खिएहि साहूहिं । नमिऊण सपरिवारं सूरि वच्चइ सठाणम्मि ।।३०८४॥ ठाऊण कइवयदिणे कुबेरदत्तेण पुहइनाहेण । वंदिज्जंतो सूरी सपरियणो वच्चइ विहारे ।।३०८५।। साहू वि विस्सकंतो बारसअंगाइं पढइ सयलाई। ठाविज्जइ नियगुरुणा आयरियपयम्मि दाऊण ।३०८६।। सह दिक्खियसाहुगणं परिवारं सो तओ नियगुरुस्स । आणाए विहरंतो विस्सउरे एइ बहुवारं ॥३०८७।। तत्थ य कुबेरदत्तावर्णा पमुहनयरलोयाणं । नियदेसणाए जिणवरधम्मम्मि समुज्जम जणइ ॥३०८८।। राया वि पट्टबंधं कारावइ लच्छिवद्धणकरिस्स । मंगल उरम्मि पुरिसे संपेसइ बुद्धिधणपासे ।।३०८९॥ तस्साहवणकए अह सुत्थं काऊण सयलदेसम्मि । आगच्छइ बुद्धिधणो कुबेरदत्तस्स पासम्मि ॥३०९०।। तं ठावइ मंतिपए कुबेरदत्तो नरेसरो नियए । हक्कारयाई पेसइ सव्वेसि सेवानवाण ।।३०९१।। ते वि समा-गंतुणं हरि-करि-रहमाइएहि मंगलियं । कुव्वंति तस्स रन्नो कुबेरदत्तस्स भत्तीए ।।३०९२।। खसपरबलसोहाण वि हु नरवइणो दो वि नियथदेसाओ। आगंतुं मंगलियं कुणंति अहिणवनरिंदस्स ।।३०९३।। खसपरबलसीहाण वि विजए तस्सा-सि पोरिसं पयडं । जं पुण एक्कंगेण वि आणीओ वणकरी मत्तो॥३०९४।। तं सोऊणं सब्वे अन्ने विहु संकिया महीवइणो। पेसंति पाहुडाइं पसायणत्थं सया तस्स ॥३०९५।। रूयवईओ तह कन्नयाओ पेसंति भूसियंगीओ । जायाइं तस्स एवं तिन्निसयाइं कलत्ताणं ॥३०९६।। तेहि समं विसयसुहं अणुहवमाणो सुरो व्व सुरलोए । पुव्वज्जियसुहकम्मो गमेइ कालं कयाणंदो ।।३०९७।। गामे वा नगरे वा जत्थ न जिणमंदिरं पुरा अस्थि । ठाणेसु तेसु सव्वेसु कारए चेइयहराई ।।३०९८।। रहजत्ताउ पवत्तइ विसिट्ठ अट्ठाहियाउ कारेइ । पूएइ साहुवग्गं सम्माणइ सावयजणं च ॥३०९९।। इय विप्फुरियपयावस्स तस्स रज्जं पसाहमाणस्स । समइक्कंताई तओ अणेगलक्खाई पुवाणं ।।३१००।। अंते उरपहाणादेवी अह मयणसुदरी तस्स । अन्नसमम्मि पेच्छइ अमरं सुमिणेसु वेसधरं ॥३१०१।। तं पासिउं पबुद्धा कहइ पभायम्मि सा नरिंदस्स । सो सुमिणपाढयाणं ते वि हु परिभाविऊणफलं ।।३१०२।। तस्स पकहति पुत्तं भविस्समवणीसरं गुरुपयावं । राया वि पूइऊणं हिट्ठमणो ते विसज्जेइ ।।३१०३।। गंतूण तओ साहइ सुमिणफलं मयणसुंदरी एसो । सोऊण सा वि हियए परितुद्वा वहइ तं गब्भं ॥३१०४।। पडिपुन्नवासरेहि पसवइ पुत्तं सुलक्खणं एसा । रायाणं वद्धावइ आगंतूणं पियंवइया ॥३१०५।। राया वि देइ तीसे अइबहुयं पारिओसियं दाणं । वद्धावणयं कारइ तओ समग्गम्मि देसम्मि ॥३१०६।। बारसमदिणे नामं ठावइ पुत्तस्ज अमरदत्तो त्ति । पंचहिं धाईहिं जुओ सुहेण सो वड्ढए तत्थ ।।३१०७।। परिवड्ढेतो कमसो कलाण सव्वाण पारगो होइ । जोव्वणभरं पवन्नो कन्नाओ महानरिंदाणं ॥३१०८।। Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं परिणाविज्जइ रन्ना विविहविलासे य कुणइ ताहि समं । तं रज्जभरसमत्थं नाऊण कुबेरदत्तनिवो ॥३१०९।। चितइ जइ इह समए भयवं सिरिविस्सकंतमुणिनाहो । विस्सउरे देइ पए तो हं साहेमि नियम ॥३११०।। अन्नम्मि दिणे उज्जणपालपुरिसेण सो समागंतुं । वद्धाविओ कहेउं पिउणो सूरिस्स आगमणं ॥३१११।। तव्वयणसवणसमकालमेवसित्तो व्व अमयवुट्ठीए । जाओ कुबेरदत्तो राया तव्वंदनिमित्तं ॥३११२।। संवहिउं जाइ तओ उज्जाणे वंदए मुणिदस्स । पायारविदजुयलं पुहईयलमिलियपंचंगो ।।३११३॥ सोऊण तस्स देसणममयरसासारसरिससुहजणयं । संविग्गमणो मलियकरकमलो विन्नवइ सूरि ।।३११४॥ जह पह तुब्भेहिं अहं पुहई रज्जे निवेसिओ पुव्वं । संजमरज्जम्मि तहा ठवेह में संपयं झत्ति ॥३११५।। तुह पयकमलेहि समं विरहो एत्ति य दिणे मए सहिओ। पसिऊण सपायासन्न-सेवयं कुणह मं इन्हि ।।३११६।। अह भणइ निवं सूरी संपइ तुह संगयं वयग्गहणं । रज्जभरुव्वहणखमे जाए पुत्ते अमरदत्ते ॥३११७॥ नियसीसनिहियहत्थो महापसाओ त्ति जंपिउं राया । सूरि नमिऊण तओ गंतूणं निययपासाए ॥३११८।। महया विच्छड्डेणं रज्जे अहिसिंचए अमरदत्तं । अह तं अणजाणावइ दिक्खागहणम्मि अप्पाणं ॥३११९।। तो अमरदत्तराया कुबेरदत्तस्स कारए रन्नो । निक्खमणमहामहिम निम्मावइ उत्तमं सिवियं ।।३१२०।। कारेइ जिणहरेसुं पूयाओ पवरवत्थकुसुमेहिं । पडिलाभइ मुणिवग्गं आहाराईहि सुद्धेहिं ॥३१२१।। सम्माणइ साहम्मियजणं समग्गं पि परमपीईए । दीणाणाहाईणं जहिच्छियं दावए दाणं ।।३१२२।। पिउणो निक्खमणमहाहिसेयमद्रवइ रयणकलसेहिं । अह तं कारेऊणं सिंगारं मणहरागारं ॥३१३।। आरोहइ सिवियाए उवरिरिज्जतधवलछत्तेणं । चमरेहि ढलतेहि मयंककरजालविमलेहिं ।।३१२४।। पुरओ पेच्छणएणं जणमणहरणेण कीरमाणेण । सवणसुहदायगेणं गिज्जतेणं च गएण ।।३१२५।। वयालियकयकोलाहलेण वज्जंततूरनिवहेण । हय-गय-रहजोहेहि चउर्दािस विहियवेढेण ॥३१२६।। सिविया पच्छिमभाए गच्छंतेणं च अमरदत्तेण । भूवेण लच्छिवद्धणगइंदखंधाहिरूढेण ।।३१२७।। पुरिसाण सहस्सेणं उक्खित्तं सिवियमहसमारूढो । राया कुबेरदत्तो वच्चइ अइगुरुविभूईए ॥३१२८।। नयरबहि उज्जाणे तीसे अवरोहिऊण सिवियाए । तिपयाहिणी करेउं वंदइ मुणिपुंगवं तत्तो ॥३१२९।। एगदिसाए होउं मोत्तूणं सव्वमेवलंकारं । पंर्चाह मुट्ठीहि तओ लोयं काऊण सयमेव ।।३१३०।। आगंतुं विस्सकंतस्स सूरिणो चरणकमलपासम्मि। विन्नवइ जहा भयवं! दिक्खं मे देह सयमेव ।।३१३१।। पंचनमोक्कारसमुच्चारणपुव्वं गुरू वि सामइयं । आरोवइ तस्स सयं जईण किरियं च सिक्खवइ ।।३१३२।। अह सो कुबेरदत्तो संजाओ परमसंजओ एवं । अन्ने वि तेण सद्धि पंचसया बुद्धिधणपमुहा ॥३१३३।। पव्वज्जं पडिवन्ना तत्तो सिरिविस्सकंतमुणिनाहो । पव्वज्जा माहप्पं वनइ नीसेसदुहदलणं ।।३१३४।। तह तीसे दुलहत्तं तं सोउं अमरदत्तनिवपमुहा। जइ धम्मम्मि असत्ता धम्म पुच्छंति गिहिजोग्गं ।।३१३५।। सूरी वि कहइ तेसि अगारिधम्म सवित्थरं ते वि गिहिधम्म पडिवन्ना निम्मलसम्मत्तसंजुत्तं ॥३१३६।। अह वंदिऊण सूरि सपरियणं अमरदत्तनरनाहो । नियमंदिरम्मि वच्चइ समग्गनियसेन्नपरियरियरिओ।।३१३७।। वंदिज्जतो निवअमरदत्तपमुहेण नयरलोएण । सूरि वि कइवयादिणे ठाऊणं तम्मि नयरम्मि ।।३१३८।। मंगल उरम्मि वच्चइ निज्जामइ तत्थ विमलजससूरि । सो वि कयउत्तमट्ठो पज्जते जाइ नेव्वाणं ।।३१३९।। साहू कुबेरदत्तो विहरंतो नियगुरूहि सहभुवणे । अंगाइं समग्गाइं वि करेइ कंठोट्ठमुक्काइं ॥३१४०।। अह सो कुबेरसाहू समग्गसुयसागरस्स पारगओ। सूरिपए ठविऊणं सह दिक्खियसाहुपंचसए ॥३१४१।। Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ वज्जकुंडलचरियं S८ परिवारे दाऊणं अणुनाओ महियलम्मि विहरेइ । पइगामं पइनगरं पडिबोहंतो भवियलोयं ।।३१४२।। सिरिविस्सकंतसूरी पुन्वाणमणेगसयसहस्साइं । परियायं पालेउं सिज्झइ धुयसव्वकम्मंसो ॥३१४३॥ सूरी कुबेरदत्तो सुइरं महिमंडलम्मि विहरेउं । पडिबोहं काऊणं बहुयाणं भवियसत्ताणं ॥३१४४॥ तह साहु-साहुणीणं दिक्खेऊणं अनेगसहसाइं । पव्वज्जापरियायं पालेऊणं चिरंकालं ॥३१४५।। ठविऊणं नियठाणे रायरिसिं कं पि सयलगुणजुत्तं । पज्जंते संलिहिउं मासं काउं अणसणं च ॥३१४६।। मरिउं समाहिजुत्तो सणंकुमारम्मि देवलोगम्मि । उक्कोसठिई जाओ सुरिंदसामाणिओ देवो ॥३१४७।। सो तत्थ पुन्नसमुदयसमज्जिङ सुरविमाणवररिद्धि। अणुहवमाणो कालं गमेइ सुहसायरनिमग्गो।।३१४८।। ॥इय' सिरिमुणिसुब्बयजिणिदचरिए सिरिसिरिचंदसूरिविरइए तइयं चउत्थं च भवग्गहणं समत्तं ।। पंचमो वज्जकुंडलकुमारभवो। तइओ तहा चउत्थो सिरिमुणिसुव्वजिणिदचरियम्मि । कहिओ मए भवो पंचमं तु इन्हि पवक्खामि ॥३१४९।। एयम्मि जंबुदीवे अवरविदेहम्मि भद्दसालस्स । पच्छिमओ पुव्वेणं वक्खारगिरिस्स देवस्स ॥३१५०।। सीओया उत्तरओ दाहिणओ नीलवंतसेलस्स । गंधावइ त्ति नामेण अत्थि विजयं जयपसिद्धं ॥३१५१।। सोगंधिओत्ति नामं विजए एयम्मि विज्जए देसो। मेइणिवलयपसिद्धो धणेण धन्नेण य समिद्धो ॥३१५२।। वहुसुरहिकयदेहो अबलाण पिउयरयणधण कलिओ । वरविसयगामरम्मो सोहइ जो तरुणपुरिसो व्व ।।३१५३।। तत्थथि सुवित्थिन्नं नामेणं गंधमायणं नगरं । ईसरपासायपरंपराहि सोहंतदलनिवहं ॥३१५४।। अंबरयलचुंबिरदेवमंदिरेहि समूसियधएहि । उल्लसिरसारकेसरसिरीए संगाभिरमणिज्जं ॥३१५५।। कुंकुम-कप्पूरागुरुचंदण-कत्थूरिया सरिच्छेहिं । कयविक्कयसंकामिज्जमाणबहुसुरहिदहि ॥३१५६।। उच्छलियबहलपरिमलमणवरयरणंतवेणुवीणाहि । गुंजंतमहुरमहुयरझंकारविरावमणहरणं ।।३१५७।। उत्तुंगधवलपायारसिहरविज्जाहरीण पंतीहि । विलसंतबाहिरदलं लच्छीलीला निवासं च ।।३१५८।। पुहुईविसालसरवरविहूसणं जडपसंगपरिमुक्कं । जं सोहइ हसियसहस्सवत्तासमविब्भमं भुवणे ।।३१५९।। ॥ छहिं गाहाहि कुलयं ।। जेण पयावो पडिवक्खपक्खपुहईसराण समरेसु । नियकरवालजलेणं पसमं संपाविओ झत्ति ।।३१६०।। पणमंतअणेयनरिंदरुंदमाणिक्कमउडकिरणेहि । जस्स पयासिज्जइ पोरिसस्स पसरो सयावसरे ।।३१६१॥ सो वज्जनाहिचक्की तं पालइ पलयनीयपडिवक्खो। तस्संतेउरपवरा भज्जासि सुहावई नाम ।।३१६२।। नामाणुरूवचरियादसणचंकमणवयणमाईहिं । सवेसि पि जणाणं मणाइं जं सा सुहावेई ॥३१६३।। निय भत्तुणा समाणं विसयसुहं तीए अणुहवंतीए । अन्न-समयम्मि सुमिणे सयणिज्ज-गयाए रयणीए ।।३१६४।। दिट्ठिपहं पडिवन्नो पुरंदरो चंदधवलवरवत्थो । नाणारयणविहूसणविसेसभासुरियसव्वंगो ।।३१६५।। वामे एक्कम्मि करे कलयंतो वज्जमुज्जलजुइल्लं । बीएण समप्पंतो करेण मणिकुंडलंसकरे ।।३१६६।। Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ मिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं रविमंडल-समतेयं विरयंतं अंधयारविद्धंसं । जपतो गिन्ह इमं होही एक्कं पि तुह एयं ।।३१६७।। अइसयसोहा हेउं एयस्स पहावओ असेसं पि । सेयं संपज्जिस्सइ अन्नं पि न संसओ एत्थ ।।३१६८।। तम्मि नियहत्थपत्ते पडिबुद्धा सा कहेइ गंतूण । पासम्मि भत्तुणो वज्जनाहिणो चक्कवट्टिस्स ॥३१६९।। साहेइ सो वि तुह देविनंदणो को वि सुंदरो होही। जो वड्ढंतो कमसो मं च तुमं निव्वयं काही ॥३१७०॥ जम्हा कल्लाणपरंपराए अच्चंतकारणं एसो। देवि सुमिणो मणुन्नो तुमए निज्झाइओ अज्ज ।।३१७१।। एवं चिय' होउ इमं देवगुरूणं पसायओ देव । इय पभणंती देवी बंधइ वत्थंचले गंठि ।।३१७२।। सुमिणं पसंसिऊणं पुणो पुणो वज्जनाहिणा रन्ना । देवी विसज्जिया वासमंदिरं निययमणुपत्ता ॥३१७३।। चितंती पुणरुत्तं सुमिणत्थं चक्कवट्टिणा कहियं । देवी सुहावई निय मणम्मि गरुयं वहइ हरिसं ॥३१७४।। अह सो कुबेरदत्तो देवो चविउं सणंकुमाराउ । कप्पाओ उप्पन्नो तोसे देवीए गब्भम्मि ॥३१७५॥ अह सा सुहेण गम्भं वहमाणी पुन्नडोहलादेवी । पडिपुन्नेसु दिणेसुं पसवइ पुत्तं कमलनेत्तं ।।३१७६ ।। जाए व वज्जनाहीराया वद्धाविओ समागंतुं । कलहंसी नामाए दासीए पुत्तजम्मेण ॥३१७७।। पीऊसवरिससरिसं सवणेसु सुहं समप्पयंतीए । नोसेसम्मि वि देहे उप्पाइयबहलपुलयाए ॥३१७८।। आसत्तमकुलदालिद्ददंतिनिद्दलणपच्चलं तीसे । वियरइ दाणं पंचाणणं व सनिवो तओ झत्ति ।।३१७९।। कारइ वद्धावणयं गरुयविभूईए सयलनयरम्मि । दहदियहाइं नरिंदो बारसमे वासरे पत्ते ॥३१७०।। पुत्तस्स वज्जकुंडलनामं सुमिणाणुसारओ कुणइ । अह सो सुहेण वड्ढइ पंचहि धाईहिं परियरिओ ॥३१८१।। तो अट्ठमम्मि वासे पासम्मि समप्पिओ कलागुरुणो। बावत्तरि पि गिन्हइ कलाओ लेहाइपयाओ लहुं ।।३१८२।। अह सो जोव्वणपत्तो अणेय राईसराण तणएहिं । सेविज्जतो उज्जाणकाणणाईसु परिभमइ ॥३१८३।। जणणीए जणयस्स य इयरजणाणं च नयणपहपत्तो। अमयरसेण व तेसि सिंचंतो सव्वगत्ताई ॥३१८४॥ जणयाणं समणोवासयाण संगेण तस्स संजाया। जिणधम्मे पडिवत्ती पुत्वभवब्भासओ य तहा ।।३१८५॥ पुएइ जिणप्पडिम घरम्मि चेइयहरम्मि तह गंतुं । वंदेइ जइ जणं सुणइ देसणं परमसद्धाए ॥३१८६।। कामरइ पमुहाणं रूयवईणं नरिंदकन्नाणं । पंचसए परिणावइ तं जणओ वज्जनाहिनिवो । ३१८७।। तस्स कए पासायं कारइ सिरिवज्जनाहिचक्कबई। पंचहि पासायसएहि संजुयं तुंगरमणिज्ज ।।३१८८।। तत्थ ठिओ सो कुमरो ताहि समं अप्पणो पणइणीहि । भुंजइ विउले भोए पुवज्जियसुक्यसंजणिए ।।३१८९।। अहं वज्जनाहिचक्की ठवेइ तं ' वज्जकुंडलकुमारं । जुवरायत्ते समयंतरम्मि दाऊण बहुदेसं ॥३१९०।। मइसागरो त्ति मंती चिट्ठइ सिरिवज्जनाहिचक्किस्स। मंतिस्स तस्स तणओ नामेणं मइनिहाणो त्ति ॥३१९१॥ सो वज्जकुंडलेणं नियमंडलचितगो समाइट्ठो । इट्टवयंसो विस्संभठाणमाबालकालाओ ॥३१९२।। अन्नसमयम्मि सिरिचक्कवहितणयस्स सभवणगयस्स । पत्तोदारम्मि नरिंदनंदणो वीरसेणो त्ति ।३१९३॥ आपुच्छिऊण कुमरं पडिहारेणं पवेसिओ मज्झे । एसो दूराओ च्चिय पणओ पाएसु कुमरस्स ।।३१९४।। पीए दिनहत्थो कुमरेणं दिद्विदंसियम्मि तओ। सो आसणे निसन्नो पुट्ठो य पओयणं कहइ ।।३१९५।। कुमरपयसेवणं चियं कुमरो पडिहारमाइसइ तत्तो । कारेयव्वो सेवं मज्झ तए एस निच्चं पि ॥३१९६।। कुमरेण पुणो पुट्ठो देसाउ कुओ समागओ तं सि । तो भणइ वीरसेणो एगंतो विन्नवेयव्वं ।।३१९७।। अह चक्रवट्टिपासे संवहिउं वज्जकुंडलो कुमरो । सेवाकज्जम्मि गओ पुणो नियत्तो मुहुत्तंते ।।३१९८।। रायसुयवीरसेणो रायउले वज्जकुंडलेण समं । पगओ समागओ तह कुमरेण विसज्जिओ अह सो॥३१९९।। Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०० वज्जकुंडलचरियं नमिऊण नियावासे चलिओ कुमरस्स वयणओ तत्तो। पडिहारेण सपुरिसं पेसेउं पुच्छिओ एवं ॥३२००॥ दुपएहिं चउपएहि य सह तुम्हें केत्तिओ य परिवारो। वड्डपुरिसेण भणियं माहवराएण तो तस्स ।।३२०१।। तीसं आसा वीसं करहा गोणा तहेव पन्नासं । साउहपुरिसाण सए दो कम्मयराण सयमगं ।।३२०२।। पडिहारपेसिएणं पुरिसेणं एरिसं तओ भणियं । सव्वस्स इमस्स कए गेन्हह कणचोप्पडं तुब्भे ॥३२०३।। कोट्ठागारे गंतुं जुगवं चिय एक्कमेक्कमासस्स । उचियं महाखले तह गिन्हह खडकडवमाईयं ।।३२०४।। माहवराएण तओ पलोइयं वीरसेण मुहसम्मुहं । तेण भणियं पसाओ समए सयमेव मग्गिस्सं । ।।३२०५।। इय बीरसेण वयणं तेणागंतूण पेसिय नरेण । पडिहारस्स निवेइयमेसो वि कहेइ कुमरस्स ॥३२०६।। आयन्निऊण कुमरो तं वयणं नियमणम्मि धारेउं । तुन्हिक्को होऊणं सकम्मनिरओ हवइ पच्छा।।३२०७।। रायसुयवीरसेणस्स वज्जकुंडलकुमारपयसेवं । इय कुणमाणस्स पभूयवासरा तत्थ अइकंता ।।३२०८।। अन्नम्मि दिणे सो वीरसेणनामो नरिंदअंगरुहो । गंतूण नियत्तो वज्जकुंडलकुमारसेवाए ॥३२०९।। हट्टनिविट्ठो चिट्ठइ तस्सासो तोयपायणनिमित्तं । पल्लाणिएण नीओ अज्ज वि नो एइ तत्थ खणे ॥३२१०।। बहुआसवारसहिओ नीहरिओ वज्जकुंडलकुमारो। हट्टस्स समीवेणं वच्चंतो पेक्खिओ तेण ॥३२११।। कुमरस्स वि तम्मि गया दिट्ठी तो झत्ति उढिओ एसो। पयचारेण वि चलिओ पुरो ठिओ कुमरदिट्ठीए ।३२१२। अह तं जा पडिसेहइ कुमरो ता पाइऊण पाणीयं । पल्लाणिएण तुरओ आणेउं अप्पिओ तस्स ।।३२१३।। वग्गा गहिओ पथचारिएण धावंतएण तम्मि तओ । वेएण वीरसेणो आरूढो धावमाणो वि ॥३२१४।। दिट्ठो य आरुहंतो कुमरेणं वज्जकुंडलेणासो । चित्तम्मि चमक्कारो संजाओ तस्स तो झत्ति ।।३२१५।। पल्लाणियस्स हत्थे पम्हसिया चम्मलट्ठिया आसि । जातेण सा पक्खित्ता तयभिमुही महियले पडिया ।।३२१६।। वेयपहावियतुरयं अधरं तेणेव तेण सा गहिया । नमिऊण महियलाओ पलोइयं तं पि कुमरेण ।।३२१७। तो सविसेसं जाओ तस्स मणे विम्हओ कुमारस्स । गंतूण तओ पुरओ उज्जाणतरूण छायाए ।।३२१८।। वीसंतो खणमेगं आसगओ वज्जकुंडलकुमारो। आइसइ सेल्लहत्थे आसारोहे तओ एवं ।।३२१९।। एक्कक्केण तुब्भे सेल्लाइं खिवह रुक्खसमुहाइं । कस्स व केत्तियदूरे सेल्लं वच्चइ व खुप्पइ वा ॥३२२० ।। जेणेवं जाणिज्जइ तो तेहिं कयं तहेव सर्वहिं। थेवंतरियाई आरओ य परओ रुक्खेसु ।।३२२१।। खुत्ताई सेल्लाइं दुति-चउ-पंचंगुलप्पमाणाइं । तो वीरसेणवयणं निरिक्खियं चक्कितणएण ।।३२२२।। उत्तरिऊणं तुरयाउ तेण तो खित्तमुक्खियेऊणं । सेल्लं दुगुणं भूमि गयमसि समीवाओ ।।३२२३।। चिचिणितरुस्स खधं भेत्तूणं निग्गयं समग्गं पि । सेल्लस्स फलं दंडो पुण खंधब्भंतरम्मि ठिओ ।।३२२४।। तं दद्रुण कुमारो विसेसविम्हइयमाणसो जाओ। पुच्छइ य वीरसेणं कम्हा तुमए तुरंगाओ ।।३२२५।। उत्तरिऊणं खित्तं सेल्लं किं हयठिएण न पमुक्कं । तो भणइ वीरसेणो मह थामं न सहए तुरओ ॥३२२६।। सेल्लं वि मुयंतस्स य आयासो होइ पायकडएसु । तेणक्कतो पट्टीए घोडओ हिरमुग्गिर इ ।।३२२७।। अहवा महीए निवडइ कुमार ! एएण कारणेण तओ। उत्तरिउं तुरयाओ खित्तं सेल्लं मए एयं ॥३२३८।। तो उत्तरिउकुमरेण अप्पिओ तस्स अप्पणो तुरओ। भणियं च तुह बलमिमो सहइ न वा इय परिक्खेह ।३२२९।। अह तत्थ वीरसेणो आरुहिउं थोर चूयसाहाए। तिरियं गयाए दोहिं वि इत्थेहि अइदढं विढिऊ ॥३२३०।। उहि भीडिऊणं तुरयं उप्पाडिऊण पुहइतलं । अटुंगुलाई छड्डाविऊण दसइ कुमरस्स ॥३२३१।। तो निरबलं वरय परिचलंत पाओ खणण संजाओ। तुरओ तरलच्छिजुओ नियजीयं चइउकामो ब्व ।।३२३२।। . Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुब्वयजिणिदचरियं कुमरेण वीरसेणो अह भणिओ मुंचमुच लहु तुरयं । उरुग्गहाउ एयं विवज्जिही अन्नहा एसो ।।३२३३।। तो कुमरवयणसमणंतरं पि सिढिलीकओ तुरंगो सो । सिग्छपि वीरसेणेण सत्थदेहो तओ जाओ ।।३२३४।। तो जाव विम्हियमणो सो चिट्ठइ वज्जकुंडलकुमारो। ताव धणुबाणहत्था केइ वि तत्था गया जोहा ।।३२३५।। देसंतराउ दूराओ रायसेवाविहाण कज्जेण । कुमरेण पेक्खिऊणं ते आलत्ता पयत्तेण ।।३२३६।। तो भणइ वीरसेणो समकालमिमे मुयंतु बाणगणं । भामंतो कुंतमहंतं सव्वं टालइस्सामि ।।३२३७।। तो कुमाराएसेणं जोहा मुंचंति वीरसेणम्मि। सरनियरं तं टालइ तहेव सो तो नियमणम्मि ।।३२३८।। तविक्कमेण तूसइ तणओ चक्किस्स अह नियावासे । गंतूण सो असेसं सेवयलोयं विसज्जेइ ।।३२३९।। सेवाए वीरसेणो बीयम्मि दिणे समागओ संतो। एगंते होऊ णं पुट्ठो कुमरेण सो एवं ।।३२४०।। जह भद्द ! तए पुव्वं इय भणियं आसि निययवुत्तत्तं । एगते तुम्ह पुरो कयावि सव्वं कहिस्सामि ।।३२४१।। तोतं कहेहि संपइ भणिओ कुमरेण एरिसं अह सो । सहइ माहवरायं कहावए तस्स पासाओ ।। ३२४२।। सो कहइ एत्थ देसो अत्थि सुसेणो त्ति तत्थ पुहइवई । नामेण सिंधुवीरो तस्स सुओ वीरसेणोत्ति ।।३२४३।। जुवरायपयं पालइ अह जाओ तस्स चुल्लमाऊए । पउमसिरीए पुत्तो नामेणं सिंधुसेणो त्ति ।।३२४४।। तम्मि कलागहणखमे संजाए सिंधुसेणनरनाहं । भणिउं पउमसिरीए जुवरायत्ते निओ पुत्तो ॥३२४५।। संठाविओ इमो पुण तीए फेडाविओ सदेसम्मि । अन्नं पि गाममाई दिज्जतं वारियंतस्स ।।३२४६।। एवंपि एस पियरं सेवइ निच्चं पि परमभत्तीए । तह वि य सो सेविज्जइ सव्वेण विरायलोएण ।।३२४७।। तं दटुं पउमसिरी गया पओसं भणेइ पुहइवइं। सव्वस्सं हरिऊणं जेट्ठसुयं अंगमेत्तेणं ॥३२४८।। नोहारेहि सदेसाउ तस्स रन्ना तओ समग्गं पि। विहवं अवहरिऊणं नियपुरिसो एवमाइट्ठो ।।३२४९।। जह मज्झाए सेणं गंतूण वीरसेणवरकुमरं । भणह तुमं जेणेसो एक्कंगेणेव ममदेसं ।।३२५० ।। नीसेसं चइऊणं कत्थ वि अन्नत्थ वच्चए देसे । सो पुरिसो भणइ तओ देव ! न सक्के मि इय वोत्तुं ।।३२५१।। कुमरस्स सम्मुहमहं ता अन्नं के पि आइसह एत्थ । रन्ना अन्नो भणिओ तेण वि तह चेव पडिसिद्ध ।।३२५२।। एवं चउरो पंचय भणिया अन्ने वि तेहि वि निसिद्धं । टुं तओ विलक्खं रायाणं जंपए अन्नो ॥३२५३।। लिहिऊण सहत्थेणं भुज्जे अत्थं इमं समप्पेह । तुब्भे मज्झ समीवे तो हं कुमरस्स अप्पेमि ॥३२५४।। तह चेव तओ रन्ना लिहिऊण गलंतलोयणजलेण। पुत्तस्स सिणेहेणं थरहरमाणेण हत्थेण ।।३२५५।। तस्स समीवाओ तं भुज्ज अप्पावियं कुमारस्स । एत्थंतरम्मि तो वज्जकुंडलो जंपए एवं ॥३२५६।। जइ सिंधुवीररन्नो एत्तियमेत्तो वि वीरसेणम्मि । अत्थि सिणेहो तो किं इय एयं सो पवासेइ ।।३२५७।। माहवराएण तओ विन्नत्तो वज्जकुंडलकुमारो। पउमसिरीपरिणीया पहुणा अम्हं जया पढमं ।।३२५८।। पत्थेऊण पथत्तेण गाढअणुरायगहियहियएण । पउमसिरीए विहिओ वयणनिबंधो तया एसो ।।३२५९।। विन्नत्तीओ चउरो जइ मज्झ करेहि समय भणियाओ । तो परिणावेमि अहं अप्पाणं तुह समीवाओ ॥३२६०।। पडिवन्नम्मि नरिदेण तम्मि अट्टम्मि पत्थियं तत्तो। पत्तं पउमसिरीए सहत्थलिहियं नरिंदाओ ।।३२६१।। तेण वि तं लिहिऊणं तिव्वणुरत्तेण अप्पियं तीसे। तत्थ नियधम्महत्थो तव्वयणेणं पुणो लिहिओ ।।३२६२।। भुज्जम्मि वि लिहिऊणं एसट्ठो तेण वीरसेणस्स । पटुविओ जह जाणइ इमो सपिउणो परवसत्तं ।।३२६३।। एएण कारणेणं एयम्मि निवो निबद्धनेहो वि। एयस्स' सव्वमेवं करेइ भज्जोवरोहेण ।।३२६४।। आयन्निऊण एयं धुणइ सिरं वज्जकुंडलकुमारो । जंपइ य अहो ! इत्थी वसंगया गरुयपुरसा वि ।।३२६५। Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०२ वज्जकुंडलचरियं तं नत्थि जं अकज्जं न कुणंति विमुक्कसव्वजणलज्जा। अह भणइ वीरसेणो एसो दोसो न तायस्स ।।३२६६।। अम्हं चिय कम्माणं विवरीयत्तं समग्गमेवेयं । अहवा अणुकूलत्तं जं दिट्ठ तुम्ह पयजुयलं ।।३२६७।। तत्तो माहवराओ पुणो वि विन्नवइ चक्किणो तणयं । तासि विन्नत्तीणं चउन्ह मज्झाओ एक्काए ॥३२६८।। विन्नत्तीए रज्जं पत्थइ पुत्तस्स पउमसिरिदेवी । बीयाए वीरसेणस्स कारए वित्तिविच्छेयं ।।३२६९।। तइयाए सव्वस्सं ल्हूसावइ तस्स तह चउत्थीए। देसाउ वीरसेणं निव्वासइ एक्क अंगेण ॥३२७०॥ अह एस वीरसेणो भज्जं पिइपेसियं निएऊण । वाया संकडपडियं नाऊण तओ नियं जणयं ।।३२७१।। पभणइ भुज्जसमप्पगपुरिसस्स पुरोपिउस्स वयणेण । जीयंपि चएमि अहं देसच्चायस्स का वत्ता ॥३२७२।। निय परियणं पि जंपइ भत्तो जो को वि सेवओ मज्झ । केणा वि तेण न मए वच्चंतेणं समं इन्हि ।।३२७३।। एत्तो आगंतव्वं जाव न देसं चयामि तायस्स । अम्ह कलत्तेहि पि हु कायव्वो एस आएसो ।।३२७४।। इय भणिऊणं चलिओ खग्गसहाओ नियाउ गेहाओ । लंघेऊणं पिउणो देसं कमसो गओ पुरओ ।।३२७५।। जे पाणीयं पाउं बहि गया आसि केत्तिया विया । ते पुरिसे पसेउं सव्वे वि मए कया गुत्ता ॥३२७६।। परिवारो वि समग्गो मेलेऊणं मए इमं भणिओ। सिरिसिधुवीररन्नो देसाओ अन्नदेसम्मि ।।३२७७।। पत्तस्स' वीरसेणस्स राय उत्तस्स सन्निहाणम्मि । गंतूणं मिलियव्वं सब्वेण वि तेण जस्सस्थि ॥३२७८।। कस्स वि भत्ती तुम्हं मझे कुमरम्म वीरसेणम्मि। पडिवन्नं तेण तओ परिवारेणं तह कयं च ॥३२७९।। दीणाराण सहस्सं सोलस तुरए अहं पि घेत्तूण । मिलिओ आगंतूणं इहावयंतस्स एयस्स ।।३२८०॥ अन्ने आसा करहा गोणा य पहम्मि अन्न लोएण । पाहुन्नयम्मि दिन्ना गेहागयवीरसेणस्स ॥३२८१।। तो वज्जकुंडलेणं भणिओ कह एतिओ वि परिवारो । दीणारसहस्सेणं एत्तिय दियहाइं निव्वहइ ॥३२८२॥ माहवराओ साहइ जो देसो आसि वीरसेणस्स । दिन्नो जणएण तहिं कुसुमपुरं अस्थिवरनयरं ॥३२८३।। तत्थ निवसेइ सेट्ठी पियमित्तो नाम सावगो इब्भो । जिणभवणकए भूमी दिन्ना से वीरसेणेण ॥३२८४।। निष्फन्ने जिणभवणे आयाणं कारियं अइपभूयं । अन्नेसु वि कज्जेसुं पेक्खिज्जइ गोरवेणेसो ॥३२८५।। जाओ य सिंधुसेणो सामी नयरस्स तस्स जम्मि दिणे । तप्पभिई सो पियमित्तसेट्टिकारियजिणहरस्स ।।३२८६।। कुणइ उवद्दवमसई मच्छरओ वीरसेणकुमरस्स । पियमित्तसेट्ठिणा तो ववहारो तत्थ संवरिओ ॥३२७।। जिणहरपडिबंधेणं सो चिट्ठइ केवलेण अंगेण । पारद्धो ववहारो वित्थरओ वणियउत्तेहि ॥३२८८।। तेण इह गंधमायणपुरे तओ वीरसेणमिहनाउं । आगयमेसो लेहेण भाणए निययवणिउत्ते ॥३२८९॥ सोलुत्तरमेक्कसयं दीणाराणं दिणेदिणे देज्जा । कुमरस्स वीरसेणस्स चिट्ठए जा इमो तत्थ ।।३२९०।। तो देति वाणिउत्ता ते अम्हं पुव्वभणियदीणारे । पइदियह चिय जायइ तेण तओ भोयणाईयं ॥३२९१।। तो वज्जकुंडलेणं भणियं अम्हं पि पासओ तुब्भे । एवइए दीणारे गिन्हह पइवासरं चेव ॥३२९२।। माहवराएण तओ विन्नत्तं वज्जकुंडलस्सेवं । तुम्ह पसाएण न अम्ह वट्टए कि पि इह खूणं ॥३२९३।। तुम्हेहिं पसन्नेहि गरुयफलं एत्थ कि पि ईहेमो । तो आह चक्कितणओ तुम्ह अहं तं पि पूरिस्सं ।।३२९४।। जइ तुम्हं पडिहासइ कहेह तो संपयं पि तं मज्झ । माहवराओ जंपइ कहेमि इन्हि पि तं तुम्ह ॥३२९५।। जप्पभिइ वीरसेणो विणिग्गओ सिंधुवीरपासाओ । तप्पभिइ तस्स जाया अरई गरुई नियमणम्मि ॥३२९६।। तह वि जणाणं लज्जाए अवसरं सो करेइ निच्चपि । रज्जपि चितए अबहुमाणयं सिधुवीरनिवो ।।३२९७।। तेणं चिय खेएणं देहे तस्सुटिओ गुरुवाही । वेज्जाणं पडियारा सव्वे पिहु विहलया होति ।।३२९८।। Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदरियं १०३ जे अम्ह पेसिय नरा पच्छन्ना पउमखेडनयराओ। इह एंति ते कहंति य जइ कइ वि दिणे निवो जियइ ।।३२९९।। तस्स विरूवं मा होउ किं पि अम्हाण जीविएणा वि । सो सिंधुवीरनिवई जीवउकालं अइपभूयं ।।३३००।। किंतु जइ दिव्ववसओ जायइ सग्गम्मि तस्स पत्थाणं । रज्जम्मि सिंधुसेणो होइ तओ तम्मि समर्याम्म।।३३०१।। अम्हुवरि गुरुपसायं काऊणं वज्जनाहिनिवनाहं । विनविउं अम्हं खग्गवत्तलादावियवत्ति ।।३३०२।। देसस्सुवरि सुसेणस्स काउममेयं पि जुज्जइ न अम्ह । जम्हा तुम्ह पसाएण होइ अन्नह वि निव्वा हो ।।३३०३।। सो एक्क जणयजाओ लहुभाया होइ वीरसेणस्स । तो नियपुत्तो व्व इमो परिहवणिज्जो न एयस्स ।।३३०४।। अन्नो वि को वि जइ तस्स सिधुसेणस्स परिहवं काउं। इच्छइ सो वि इमणं निवारियन्वो समत्थेण ॥३३०५।। किंतु पियमित्तनामो पियमित्तं वीरसेणकुमरस्स । सुयणो परोवयारी बहुसयणाईसरो सेट्ठी ॥३३०६।। निक्कारणं पि सो देहविहवधम्माण पावए पीडं । निच्चं पि सिंधुसेणाउ वीरसेणप्पओसेण ।।३३०७।। एत्तियमित्तं पि दुहं वि सहतो तत्थ चिट्ठए एसो । जिणहरभंगस्स निवारणथमत्थपयाणेण ।।३३०८।। जो को वि सिंधुसणस्स पासवत्ती निसेवओ लोओ । तं पियमित्तो उवयरइ सव्वया अत्थदाणण ॥३३०९।। पियमित्तस्सेव न केवलस्स कज्जेण कीरए एवं । तस्स वि य सिंधुसेणस्स संतियं कारणमिहत्थि ।।३३१०।। जं सो निद्दोसविसिट्ठलोयपीडं च धम्मधंसं च । कुव्वंतो रक्खिज्जइ अन्नह बुड्डुइ महापावे ॥३३११।। एएसि दोन्हं चिय कज्जं एयं न केवलं चेव । निवलोयस्स हियमिणं सव्वस्स सुसेणदेसस्स ।।३३१२।। जम्हा नरिंदलोओ आसि समग्गोवि वीरसेणस्स । अइसय भत्तो तम्मि वि करिस्सए सो बहुपओसं ।।३३१३।। कोहेण य लोहेण य अविवेएण य समग्गदेसस्स । उप्पाइस्सइ जह तह उवद्दवं नीयजणसंगी ।।३३१४।। एएहि कारणेहि इमम्मि अह्र कुमार तुह पाया । अम्हेहि विन्नविज्जति संपयं अइपयत्तेण ।।३३१५।। अह वज्जकुंडलो सो माहवरायस्स वयणविन्नासं । सोऊण विम्हियमणो पडिवज्जइ सव्वमेवेयं ॥३३१६।। दावेऊणं तेसिं तंबोलं दो वि ते विसज्जेइ । सिरिवज्जकुंडलो अह सकिच्चकरणुज्जओ होइ ॥३३१७।। सिलियावसरे गतुं रायउले चक्कवट्टिणो पुरओ। साहेइ वीरसेणं समागयं अप्पणो पासे ॥३३१८॥ तस्स सरूवं पि समग्गमेव परिकहइ चक्कवट्टिस्स । सेसं मोत्तूणं खग्गवत्तलापत्थणं एक्कं ।।३३१९।। सोऊण चक्कवट्टी पउमसिरी सिंधुवीरचरियाई । चितइ नारीसु नराण पम्ममइदारुणविवागं ॥३३२०।। अह वज्जनाहिणा चक्कवट्टिणा वज्जकुंडलो भणिओ । जह तुमए दट्टन्वो सगोरवं वीरसेणो सो ।।३३२१।। तो वज्जकुंडलेणं मत्थयविणिहित्तहत्थजुयलेण । पडिवणं तं वयणं निय पिउणो चक्कवट्टिस्स ।।३३२२।। अह चक्कवट्टिणा सो विसज्जिओ वज्जकुंडलो कुमरो। नियमंदिरम्मि गंतुं सकिच्च साहणपरोहोइ ।।३३२३॥ अह तस्स वीरसेणस्स वज्जकुंडलकुमारपयसेवं । कुणमाणस्स गयाइं अन्नाइंवि कइवय दिणाई ।।३३२४।। अन्नम्मि दिणे पुरिसो समागओ पउमखेडनयराओ । कहियं तेण सरूवं एगते वीरसेणस्स ।।३३२५।। जह सिंधुवीररन्ना नाऊणं नियसरीरमइविहुरं । रज्जम्मि सिंधुसेणो निवेसिओ सव्व पच्चक्खं ।।३३२६।। सिक्खविओ जह सव्वं परिपालेज्जा नएण नियदेसं । तो तद्दियह निसाए दिवं गओ सिंधुवीरनिवो ॥३३२७।। बारसमं अज्जदिणं रज्जनिविट्ठस्स सिंधुसेणस्स । माहवरायस्स तओ तं कहियं वीरसेण ण ।।३३२८।। तो दो वि उढिऊण आइच्चे अणुइए वि गंतूण । पासम्मि वज्जकुंडलकुमरस्स कहंति तं सव्वं ॥३३२९।। तो जाव वज्जकुंडलकुमरो संवहइ चक्कट्टिस्स । पासम्मि गंतु कामो ताव खणद्धेण आगंतुं ॥३३३०।। कन्नम्मि कि पि कहियं पुरिसेणक्केण वीरसेणस्स। तेणा वि वज्जकुंडलकुमरस्स निवेइयं कन्ने ।।३३३१।। Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०४ वज्जकुंडलचरियं हक्कारेउ पुरिसो आवासाओ समागओ मज्झ । गंतूण तत्थ तो हं पुणो वि हइ आगमिस्सामि ।। ३३३२ || तो वज्जकुंडलेणं समणुन्नाओ नियम्मि आवासे । जा जाइ वीरसेणो ता दिट्ठो सागरो नाम ||३३३३।। पियमित्तवणियपुत्तो तेण तहि आसणे समासीणो । तो तेण वीरसेणो पणओ लहु आसणं मोतुं ।। ३३३४ ।। एते विट्ठ विन्नत्तो तो इमं जहा इन्हि । कुसुमउराओ पियमित्तपेसिओ आगओ पुरिसो ||३३३५ ।। लेहं गहिऊण इमं तो हत्थाओ इमस्स तं गहिउं । वाएइ वीरसेणो जावतओ तत्थिमं लिहियं ॥ ३३३६॥ रज्जम्मि सिंधुसेणं निवेसिउं सिंधुवीरनरनाहे । सग्गं गओ ओ मे कहा वियं आसराएण || ३ ३३९।। जह पुव्वं अम्हहिं जीवंते सिंधुवीर नाहे । दंसेउमिस्स भयं निवारिओ सिंधुसेणनिव ।। ३३३८ ।। तुह जिमंदिरभंगं कारितो एत्तियाई दियहाई | संपइ निरंकुसो एस रक्खि तीरए नेय ।। ३३३९ ।। तो अह भरवसेणं न चिट्ठियव्वंतर मणागं पि । जो को वि तुज्झ अन्नो फुरइ उवाओ स कायव्वो ।। ३३४०।। तो सिंधुसेणराया जिणहरभंगं करिस्सए जइमे । तो कय पच्चक्खाणो भक्खे वि विसं मरिस्सामि ||३३४१ ।। मइ जायम्मि परोक्खे मज्झ सुओ वीरसेणकुमरस्स । वणिउत्तेहि सागरपमुहेहि भलाविव्वति ।।३३४२ ।। एवं पियमित्तणं सागरपमुहाण वर्णियपुत्ताण । संपवियं लेहं अवहारेऊण कयखेओ ।। ३३४३ || तो वीरसेणकुमरो सागरसमुहं पयंपए एवं । तह कह वि करिस्समहं जिणहरभंगो जह न होइ ||३३४४ || पेसेउं नियलेहं जाणावेयव्व मेरिसं तुमए । पियमित्तस्स जहा सो न कि पि अधिई मणे कुइ ।। ३३४५ || सिक्खं दाऊणं विसज्जिऊणं च सागरं सगिहे । माहवराएण सम्मतं लेहं अत्तणो हत्थे ||३३४६॥ गहिऊण पुणो सिग्धं समागओ वज्जकुंडलसमीवे । दंसेइ तस्स लेहं सो वि निएऊण तं तत्तो ।। ३३४७॥ वच्चइ नरिदभवणे सहिओ कुमरेण वीरसेणेण । तम्मि समयम्मि चक्की अज्ज वि नो देइ अत्थाणं ।। ३३४८।। पडिहाराओ जाणाविऊण सिरिवज्जनाहिचक्किस्स । गंतूण सन्निहाणे एगो विन्नवइ एगंते ।। ३३४९।। सव्वपि सरूवं सिधुसेणरायस्स संतियं सम्मं । पियमित्त से द्विपे सियलेहं च पयंसए तस्स ।। ३३५०।। अह खग्गवत्तलादावणम्मि विन्नवइ वीरसेणकए । चक्की वि तक्खणे खग्गवत्तलं तो लिहावेइ ।। ३३५१ ।। हक्कारावेडं वीरसेणमप्पे तं सयंतस्स । सम्माऊण विसज्जए एयं तओ एसो ||३३५२।। मऊण चक्कवट्टि विणएण सवज्जकुंडलकुमारं । निय आवासे गंतुं सिग्धं संवहिउमारो ||३३५३ ।। अह वज्जकुंडलो बिहु विसज्जिए अवसरम्मि चक्किस्स । नियमंदिरम्मि पत्तो नाउं तो वीरसेणेण ।। ३३५४ || आगंतु विन्नत्तो गमणत्थं मंडलेसु सेणम्मि । एते नेऊणं पुट्ठो सो चक्कितएण ।। ३३५५ ।। तुह पास थेवच्चिय सामग्गो जेत्तियं तुमं भणसि । तेत्तिय सेन्नं सह पट्टवेमि तुमए अहं इन्हि ।। ३३५६ ।। हसिऊण वीरसेणेण जंपियं किं करिस्सए अन्नं । सेन्नं मे एएण वि सेन्त्रेण अहं गहिस्सामि ।। ३३५७।। रज्जं तस्स समीवाउ दुव्विणीयस्स सिधुसेणस्स । किं च जइ तस्स ससुरो माउलओ वा समागंतुं ॥। ३३५८ ।। न करिसइ साहेज्जं जहा ते निवइणो महाबलिणो । तेसु समागच्छंतेसु तुम्ह वत्तं कहा विस्स ||३३५९।। वित्त सो वज्जकुंडलो वीरसेणकुमरेण । दाऊं वत्थाहरणाई तस्स तो तं विसज्जेइ ।। ३३६० ।। अह वीरसेणकुमरो नमिऊणं वज्जकुंडलकुमारं । वच्चइ सकज्जसाहण समुज्जओ लहु पयाणेहि ||३३६१।। अह चक्कावितणओ उवसमओ बहुय असुहकम्माणं । विहवाइ फलं मन्नइ जिणपडिमाई सुविणिओगं । ३३६२ । तो दियहं गिम्मि वाराओ तिन्निजिणपडिमं । अट्ठहिं वि पयारेहिं नाणाविह भंगिरमणिज्जं ।। ३३६३।। वंदइ नमसइ तहा अविरलरोमंचकंचुइज्जतो । एवं चियचिदभवणे वंदइ साहू सुणइ धम्मं ।। ३३६४।। Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं एक्कक्के जिणभवणे वच्चइ निच्चं पि कारए अव्वं । बहिगामेसु वि नियडेसु जाइ सड्ढेहि वाहरिओ ।।३३६५ जत्ता विसेससमए गहिऊणं चक्कट्टिणो आणं । इय वज्जकुंडलो सो तिवग्गजुत्तं गमइ कालं ।।३३६६।। अह कइवयदियहाणं पज्जते वीरसेणकुमरेण । माहवराओ पासम्मि पसिओ चक्कितणयस्स ।।३३६७।। तं पणमिऊण सो तेण पुच्छिओ तस्स कहइ संखित्तं । जं वीरसेणकुमरेण वेढियं पउमखेडपुरं ॥३३६८।। तो वज्जकुंडलेणं कुमरेण ससंभमेण सो पुट्ठो। केत्तियसेन्नेण पुरं पवेढियं वीरसेणेण ।।३३६९।। अह सो माहवराओ कहेइ संखं समग्णसेन्नस्स। पनरसहत्थिसयाइं हयाण अड्ढाइया लक्खा ॥३३७०।। चउरोपाइक्काणं कोडीओ रहवराण पुण संखा। का वि मए विन्नाया न तारिसी निच्छयसमया ।।३३७१॥ तो वज्जकुंडलेणं माहवराओ पुणो वि सो पुट्ठो। कह तस्स एत्तियबलं जायं मे कहसु वित्थरओ।।३३७२।। सो कहइ वीरसेणो एत्तो ठाणा पहम्मि वच्चंतो । जेसि केसि पि गओ मज्झेणं ठक्कुराणं ।।३३७३।। सवेहि तेहि धरिओ पाहुणओ तुरय-करहमाईहिं । सम्माणिओ य एवं संजायं तस्स तुरयाणं ।।३३७४।। सहसदुगं अब्भहियं करहाण सयाइं अट्ठ अहियाइं । चडिएहिं पायलेहि य पाइक्काणं दसहस्सा ।।३३७५।। भणियं च तेहिं एवं जं कि पि पओयणं तुहम्हेहिं । तं सव्वं कहियव्वं अम्ह तए निव्वियप्पेण ।।३३७६।। एसो पुण नीसेसो तुम्ह पसायस्स विलसियविसेसो । सो चेव वीरसेणो अन्नह एएण मग्गेण ॥३३७७।। आयाओ पुव्वं पि हु दिट्ठो केण वि परं न आलत्तो । जं अज्ज वि तस्स तया आसि पसाओ न तुम्ह कओ।३३७८।। गंतूण तओ गहिओ आवासो वीरसेणकु मरेण । एत्तिय सेन्नेण समं सुसेण देसस्स सीमाए ।।३३७९।। गहिऊण खग्गवत्तलमुवागओ वीरसेणवरकुमरो । सव्वत्थ वि वित्थरिओ एस पवाओ पुरा चेव ।।३३८०।। तत्थट्ठिएण तत्तो मंडलियाईण पेसिया इमिणा । सवेसि निय दूयासिक्खवणं एरिसं दाउं ॥३३८१।। जह सिंधुवीररन्नो अंगरुहो हं च सिंधुसेणो य । पहुपुत्तत्तं दोन्हं पि अम्ह सममेव तो तुम्ह ॥३३८२।। पढमसुओ अहिगारी रज्जस्स अहं इमो मह विसेसो। रज्जपइट्ठा विहिया नरवइणा सिंधुसेणस्स ।।३३८३।। तस्स वि नरवइणो जो सामी सिरिवज्जनाहिचक्कवई। तेण विइन्नं रज्ज मज्झसुसेणम्मि देसम्मि ।३३८४।। एवं विचितिऊणं उचियं जं कि पि कुणह तुब्भे । जइ मं समीहह तओ आगंतूणं मह समीवे ।।३३८५।। गिन्हह आवासं अन्नहा उ होऊण सिंधुसेणस्स। पक्खम्मि जुज्झ सज्जा आगच्छह सम्मुहा मज्झ ।।३३८६।। गंतूणं तेहिं तओ दूएहिं सव्वमंडलवईणं । सामंतडंडणाय गतं ताहि व साहणवईणं ।।३३८७।। तं वीरसेणवयणं कहियं तेहि वि पयंपियं एवं । जं अम्ह समीहा वीरसेणकुमरस्स नन्नस्स ।।३३८८।। दुएहि तओ भणियं जइ एवं सबमेव तो तुब्भे । संवहिउं आगच्छह कडए सिरिवीरसेणस्स ।।३३८९।। मंडलियाईहिं तओ भणियं जह संपयं पिनो अम्हे । आगंतुं तत्थ खमा किंतु निए सोयरे पुरिसे ॥३३९०।। थेवेण विसेन्नेणं समन्निए तत्थ पेसइस्सामो। समयंतरम्मि अम्ह सयंपि तत्थागमिस्सामो ।।३३९१।। दूएहि तओ भणियं पेसह इन्हि पि सोयरे पुरिसे । तो केण विणियपुत्तो केण वि भत्तिज्जओ तह य ।३३९२। अन्नेण विनिय भाया एवं कणा वि कोवि पट्टविओ। नियसत्ती अणुरूवं दव्वं पि हु पेसियं हि ॥३३९३।। दीणाराणं लक्खो तह पिमित्तस्स वाणिउत्तेणं । वारेहि दोहि तीहिं वि पट्टविओ वीरसेणस्स ।।३३९४।। एगं लक्खं संपइ अहं गहेऊण तस्स पासाओ। वच्चिस्सामि समीवम्मि वीरसेणस्स कुमरस्स ।।३३९९५।। अन्नेसि पि बहूणं सुसेणदेसे निवासिवणियाणं । धणवंताण समीवे मग्गिज्जइ इच्छियं दव्वं ।।३३९६।। आणेऊणं केइ वि वणिणो सयमेव दिति नियदविणं । जपंति जया तुम्हं होइ तया अम्ह दायव्वं ।।३३९७।। Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०६ वज्जकुंडलचरियं एएण पयारेणं दव्वेण न किपि विज्जए खूणं । जे के वि वित्ति रहिया सेवंता आसि ते सव्वे ॥३३९८।। खत्तियकुमरा मोत्तूण सिधुसेणं समागया पासे । कुमरस्स वीरसेणस्स संजुया सव्व सबलेण ।।३३९९।। पावंति ते मणागं भोयणमेत्ताइ वीरसेणाओ। तेण वि ते परितुट्ठा सेवंति भविस्स आसाए ।।३४००।। एवं सेन्नं बहुयं संजायं वीरसेणकुमरस्स । आसाण वीस सहसा पाइक्काणं पि लक्ख दुगं ।।३४०१।। इय सिंधुसेण रन्ना नायं जह वीरसेण दूएहि । गंतूण किं पि भणिया मह मंडलिया इणो सव्वे ।।३४०२। तो तेण संकिएणं मंडलियाईण आहवणहेउं । नियपुरिसा पेसविया तेहि वि कयमुत्तरं एयं ।।३४०३।। संवहिऊणं कइवयदिणपज्जते समागमिस्सामो । आगंतुं दूएहिं कहियमिणं सिधुसेणस्स ।।३४०४।। संकियमणेण दूए पेसउं तेण ते पुणो भणिया। निय' अंगणं तुब्भे आगच्छह ताव सिग्घं पि ॥३४०५।। जम्हा तुब्भेहि समं गुरुकज्जं मंतणिज्जमिह अस्थि । मंडलियाईहि वि उत्तरंकयं संकिएहि तओ ॥३४०६।। अम्हे आहूया वीरसेणकुमरेण पेसिउं दूए। अम्हेहि अपडिवन्ने लोभेउं अम्ह सुयपमुहा ॥३४०७।। दूएहि तेहिं नीया पासे कुमरस्स वीरसेणस्स । घेत्तूण साहणं सह राउत्तेहि पभूएहि ॥३४०८।। पुव्वं पि ते सखणुसा इओ तओ गंतुकामया आसि । दूएहि तेहि भणिया गया तओ झत्ति उठेउं ।।३४०९।। अम्ह समीवे तुम्हं आगंतूणं गयाण इन्हि तु । पणिहिपुरिसेहि कहियं जह ते सेन्नं अइपभूयं ।।३४१०।। गहिऊण वीरसेणाउ तुम्ह देसे उवद्दविस्संति । तेणा गंतुं रन्नो पासम्मि न सक्किमो इन्हि ॥३४११।। जइ सिधुसेण राया करेइ उवरिम्मि वीरसेणस्स । कडयंतो संवहिउं अम्ह विह तत्थ वच्चामो ॥३४१२।। जं विय अणत्थदारं संरुद्धे तम्मि चेव पढमं पि। का वि हिययम्मि संका संजायइ नेय अम्हं पि ।।३४१३।। पुव्वं पि मंतियमिणं दूयमुहेहिं परोप्परं तेहिं । जं सिंधुसेणरन्नो दूयाण पुरो भणेयव्वं ॥३४१४।। एएण कारणेणं तुल्लं चिय जायमुत्तरं तहिं। साहणियतंतवालेहि साहियं सयमिणं तइया ॥३४१५।। गंतूण सिंधुसेणस्स जह गओ अम्ह संतिओ अमुगो। दूएहि वीरसेणस्स कड्ढिओ अम्ह (अ) कहेउं ।।३४ १६।। तो सिंधुसेणराया तेसि उरि मणागमवचित्तो। होउं पुणं उज्जुमणो जाओ सयमेव कहणाओ ॥३४१७।। कहिए विसयं मंडलवईण वयणेसु पच्चओ न तहा। तह वि निव सिंधुसेणो संसइ य मणोवि पेसेइ ।।३४१८।। नियदंडनायगेणं सह ते सामंतमंडलियपमुहे । निय सामग्गीसहिए सम्माणेउं कइवएवि ।।३४१९।। कोट्ठयबलमज्झाओ निरूवए तत्थ मत्तहत्थिसयं । पंचासहयसहस्से पंचयपाइक्कलक्खाई॥३४२०।। एवं पभूयबलसमदएण सह पेसिओ महाणंदो। नामेण दंडनाहो जाइ अखंडप्पयाणेहि ।।३४२१।। गंतूण तं समग्गं सेन्नं कुमरस्स वीरसेणस्स । मिलिऊण संपयट्ट पविसेउं देसमज्झम्मि ॥३४२२।। सह वीरसेण कुमरेण आगयं सिरिनिवासठाणम्मि। तत्थ महाभंडारियपुरिसो एगो समागतुं ।।३४२३।। कुमरस्स वीरसेणस्स साहए भूमि वि णिहियं दव्वं । पुचिल्ल नरिंदाणं खणाविउं तं समग्गं पि ॥३४२४।। संगहियं कुमरेणं ठाणं एक्काए कणयकोडीए। नाऊण सिंधुसेणो राया एवं मणे कुविओ ॥३४२५।। सयमेव वीरसेणाभिमुहं जा चलइ ताव पडिसिद्धो। माउलयनंदणेणं महिंदराएण सो झत्ति ।।३४२६।। भणियं च तेणं एवं सन्नं जं कि पि चिट्ठए तस्स । पासम्मि वीरसेणस्स संतियं तुज्झ तं सव्वं ॥३४२७।। गंतूण तस्स मिलियं केहिं वि वयहि तेण भोलवियं । संपइ तुम पि वच्चसि सेन्नेणं जेण सह तत्थ ।।३४२८ तस्स वि को मुणइ मणं तत्थ गयंतं पितं समप्पेउं । तस्सेव वीरसेणस्स जइ मिलइ को निवारेइ ।।३४२९।। दो चितो जेण इमो परिवारो तुम्ह संतिओ सब्दो। ता कस्स वि वीसासो काउंसक्किज्जए नेय ॥३४३०।। Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १०७ जुगवं पि फेडिऊणं चिरंतणं सव्वमेव नवमवरं । काउंन तीरए संपयं पि सतुम्मि समुन्ने || ३४३१ || मज्झेणं थेव च्चिय जइ फेडिज्जंति केइ वि तओ ते । गंतुणं वीयपक्खे मिलति तुह होंति निरवेक्खा ।। ३४३२ ।। अन्ने अफेडिया विह अप्पभएणं चएवि तुह पासं । वच्चति वीरसेणं एवं तुम्हे हि विसयं पि ।। ३४३३॥ सो होइ कओ पोढो सपि तुम्भे हवेह असहाया । ता अत्तसमीवकयं सेन्नं रक्खेह गयसे ||३४३४|| कह विवरण उवविद्वाण वि इहेव तुम्हाणं । आगच्छिही तहा विहु दुग्गासयणं करिस्साम ।। ३४३५ ।। न उणो अम्हे ज्ज्झतेण समं संपयं गहिस्सामो । साहेज्ज बलेण दुहा चित्तस्स इमस्स सेन्नस्स || ३४३६॥ पेसेउं निय दूए लच्छोरमणाभिहाण नयराओ । राया अणंगदेवो अम्ह पिया तुम्ह माउलओ ।।३४३७।। हक्कारिज्जउ रयणत्थलाउ पुण मयण देवनरनाहो। तुम्ह ससुरो बलिट्ठा दो वि नरिंदा इमे इन्हि ।। ३४३८ || संपत्सु इमेसुं दो वि भूमीसरेसु तो जत्ता । उवरिम्मि वीरसेणस्स की रए सावट्ट भेहि || ३४३९॥ सेनं पिदुहा चित्तं जं चिट्ठइ तुम्ह तंपि सासंकं । जायइ न मिलइ तत्तो गंतूणं वीरसेणस्स || ३४४०।। पडिवज्जिऊण एवं महिंदरायस्स जंपियं तेण । मुक्को कडयारंभो नरवइणा सिधुणेण || ३४४१ | ततो पहाणपुरिसा रणत्थललच्छिरमणनयरेसु | दोन्हं पि नरिंदाणं पासे संपेसिया झत्ति ।। ३४४२॥ एयं च अम्ह सव्वं जाणावइ संधिविग्गहनिउत्तो । नामेण जयाणंदो पच्छन्ने पेसिउ पुरिसे ||३४४३|| नामेण सूरदेवो रायाएसाण लेहओ अस्थि । कायत्थो सो वि इमं जाणावए अम्हं ।।३४४४।। तो आह वज्जकुंडलकुमरो जह एरिसम्मि परिवारे । जं सिधुसेणराया जीवइ अज्ज वि तमच्छरियं ।। ३४४५।। माहवराओ अह विन्नवेइ तं वज्जकुंडलकुमारं । नूण न जीवइ एसो जइ रूसइ वीरसेणो से || ३४४६॥ किंतु परमेत्तियं चियं पओयणं तस्स वीरसेणस्स । जं रज्जं गहिऊणं कीरइ देसो सुही सव्वो ।। ३४४७ ।। तह तंपि संठविस्सइ जइ सो वयणं करिस्सए तस्स । तो बेइ वज्जकुंडलकुमरो एवं न संभवइ ।। ३४४८ ।। कथं पढमं देसम्मि जम्मि किर जेण । सो तम्मि चेव देसे कह सक्कइ सेवओ होउं । । ३४४९ ।। तम्हा एस वराओ न भराडो न य भविस्सए भंडो । दुन्ह वि गईण चुक्को जाओ तह सोयणिज्जो य ।। ३४५० ।। अह तं माहवराओ विन्नवए वज्जकुंडलं एवं । एत्तिय दूरं करुणा जइ तुम्हं सिंधुसेणम्मि || ३४५१ ।। तो दिज्जउ आएसो एत्थागमणम्मि वीरसेणस्स । सव्वंपि तत्थ चइउ जह सो अंगेणं इह एइ || ३४५२।। तो हसिऊणं चक्किस्स नंदणो तं भणेइ जह एवं । भणियं मए सरूवं न उण अहं तस्स सावेक्खो ।। ३४५३।। इच्छामि वीरसेणं चेव अहं गरुमुन्नाई नेउं । साहेह पत्थुयमिओ माहवराओ ओ कहइ || ३४५४ ।। तो उच्छुवाडनामे नियडे गामम्मि उच्छुचरणत्थं । गय साहणं नरिंदेण पेसियं सिधुसेणेण ।।३४५५।। नाऊण वीरसेणो सयं गओ आससाहण समेओ । वहिऊण अहोरतं गिन्हइ गयसयतिगं तत्थ ।। ३४५६।। दोन्निय तुरयसहस्से पेसेऊणं तओ सिरिनिवासे । गयसाहणं समग्गं सयंगओ वाहवल्लीए || ३४५७।। गामे चरेहिं नीओ तत्थ तुरंगाण सोलससहस्सा । गहिया वल्लिनिबद्धा चरमाणा कोरडिंतेण ।। ३४५८ ।। अन्नेसि पुण संतियमेस न केसिपि गिन्हइ तणं पि । कोडुंबियवणियाईण रक्खए ते विसेसेण || ३४५९।। देइ परओ वि तत्तो पयाणयं सिरिनिवासनयराओ । कालेण तओ नीओ गामे वणवद्दनामम्मि || ३४६० || सो वीरसेणकुमरो खणाविऊणं सुवन्नकोडिदुगं । अहियं तत्थ वि गिन्हइ पुव्वनरिदाण निययाण || ३४६१।। इय सिंधुसेणराया सोउं जाओ जलंतकोवग्गी । हक्कारिऊण मंतर महिंदराएण सह एवं || ३४६२।। ह ह सहिम अम्हे तह तह अम्हाण मत्थए चडइ । सो दुट्ठवीरसेणो ता एवं फुरइ मह चित्ते || ३४६३।। मत्तं Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०८ वज्जकुंडलचरियं होउ वरं मच्चू वि हु पराहवो तह वि तीरए नेय । सहिउँ परपक्खाओ ता जामि सयं पि तस्सुवरि ॥३४६४।। जंपइ महिंदराओ तो एवं जइ वि पुव्वभणियं मे । न तरह काउं तुब्भे तह वि न जुत्तं सयं तुम्हा ।।३४६५।। गंतु तस्साभिमुहं मं चेव य पट्टवेह मा अन्नं । पुब्विल्लदंडनाहो ब्व अन्नहा सो वि तं काही ॥३४६६।। अह सिंधुसेणराया तं चेव महिंदरायमाइसइ । सत्तहिं हत्थिसएहिं मत्तेहि समं तुरंगाणं ॥३४६७।। एक्केणं लक्खेणं पाइक्काणं च सट्ठिलखेहिं । निववीडयं गहेउं महिंदराओ विणिक्खंतो ॥३४६८॥ एक्केक्कजोयणाइं दाऊण पयाणयाइं सो तिन्नि । दो तिन्नि दिणाई ठिओ पुव्वुत्तं मिलइ जा सेन्नं ।।३४६९।। साहणियतंतसामंतमंडलाहिवइपमुहलोएणं । पुव्वुत्तसेन्नसंखा संजाया झत्ति तो तत्थ ॥३४७०।। संकियचित्तो अन्नम्मि वासरे केवले वि नाइक्के । मेलेऊणं जंपइ महिंदराओ रहे एवं ।।३४७१।। दुद्धेण होइ दड्ढो जो सो दहियं पि असइ फुक्केउं । महणंदेण नरिंदो पुरा वि जं वंचिओ अत्थि ॥३४७२।। तेण भणामो एवं जइ संवइऊण' वीरसेणस्स । तुब्भे मिलिस्सह तओ पढमं पिइओ न वच्चामि ।।३४७३।। तेसि मज्झे एक्केण जंपियं गरुयरिद्धि मंतेण । जा जीवसि ताव न तं कहं चि अम्हे परिच्चयामो ॥३४७४।। इय भणिरे तम्मि तओ महिंदराओ मुहाइं अन्नेसि । सव्वेसि पि पलोयइ तेहिं वि तह चेव पडिवन्नं ॥३४७५।। जंपइ महिंदराओ पुण एवं ते पयंपियं तुम्ह । जइ सच्चं चिय एवं उप्पायह पच्चयंतो मे ॥३४७६।। जह कह वि तेण भणिओ तस्स तहा पच्चओ कओ तेसिं । अह सो महिंदराओ निब्बुयहियओ पुरो चलिओ अवसउणे संजाए अद्धपहे चेव दाउमावासं । कइवयदिणाई तत्थेव संकिओ सो विलंबेइ ॥३४७८।। तो वीरसेण या सबेहिं नायगाण तत्थ गया । तेसिं पुरओ कहियं तेहिं जहा अत्थि अम्हेहि ।।३४७९।। एरिसयं पडिवन्नं महिंदराएण सह जहा अम्हे । तं जीवंतं चइउं कत्थ वि अन्नत्थ न वयामो ॥३४८०।। दूहि तओ भणियं तुम्हेहिं वीरसेणकुमरेण । सह पडिवन्नं जं तं मुसा करिस्सह किमिन्हि पि ॥३४८१।। तेहिं तओ पडिभणियं भविस्सए तं पि अन्नहा नेय । जम्हा तुम्हेहि समं अम्हे लोहं न काहामो ॥३४८२॥ गंतूण तओ कहिउं दूएहिं इमं पि वीरसेणस्स । तेण छलेणागंतु महिंदराओ हओ राओ ॥३४८३।। सव्वं पि तस्स सेन्नं मिलियं गंतूण वीरसेणस्स । पुव्वुत्तसेन्नसंखा इय जाया वीरसेणस्स ॥३४८४।। सोऊण सिंधुसेणो महिंदरायस्स तं तहा मरणं । मिलियं च वीरसेणस्स अक्खयं सव्वमविसेन्नं ॥३४८५।। संभमसमाउलमणो चिणाविउं झत्ति पुरपओलीओ। पायारे आरोहइ पहाण जोहे जयंताइ ।।३४८६।। पेसेइ पुणो वि पुरिसे पासे माउलयससुरराईण । तो सयमक्कंदइ मज्झ संठिओ पउमखेडस्स ॥३४८७।। एगंतमंतियाई महिंदरायस्स ताई सुमरंतो । ससिणेहाइं हियाइं परिणामसुहावहाइं च ॥३४८८।। मुच्छं गच्छइ चेयइ पुणो वि कंदेइ उच्चसद्देण । ताडइ सिरं च हिययं दोहिं वि हत्थेहिं पुणरुत्तं ॥३४८९।। पाए पसारिऊणं रंड ब्व रुयंतओ न विरमेइ । विलवेइ बहुपयारं चितंतो तस्स चरियाई ॥३४९०।। हा भाय ! नेह निब्भर पाहुणओ तंसि आगओ मज्झ । निक्करुणेण मए पुण कओसि कीणा स पाहुणओ ।।३४९१।। नाऊण मम अणत्थो होतो अंगीकओ सयं तुमए । परजीवियस्स कज्जे न को वि निय जीवियं चयइ ॥३४९२।। को अन्नो तुह तुल्लो महीयले सयणवच्छलो होही । को वा परोवयारी को वा निय जीयनिरवेक्खो ॥३४९३।। होति जए दायारो बहुयस्स वि के वि निययविहवस्स । जो देइ नियं जीयं तुमं व दिट्ठो न सो को वि ।।३४९४।। को मंतणयम्मि ठिओ मंतिस्सइ दीहकज्जपरिणामं । कस्स पुरो जंपिस्सं नियदुक्खमलक्खणो अहयं ।।३४९५।। १- पयाणपाइं जे. । २ मं चा भय पा० । ३ तेहिं पा० । संचइऊण पा० । ४ हिउ दु.पा. । ५ जयंतामइ पा. ६. हुणा ओ पा० Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं किं ते वन्नामि अहं पन्नं किं वा परक्कमं असमं । को एक्को तुज्झ गुणो सक्किज्जइ वन्निरं भाय ।। ३४९६ ।। इच्चाइ बहुपयारं विलवंतो सिंधुसेणनरनाहो । पउमसिरीए कहमवि संबोहेऊण संविओ ||३४९७।। नयरं च पउमखंडे सव्वत्तो वेढियं समागंतु । कुमरेण वीरसेणेण सव्वसेन्त्रेण नियण || ३४९८ ।। एत्तो अणंगदेवो सोऊणं सिंधुसेणपुरिसाओ । मरणं महिंदरायस्स झूरए बहुपयारेहिं ।। ३४९९ ।। अह सो संठविऊणं अप्पाणं जलियकोवदुप्पेच्छो । उवरिम्मि वीरसेणस्स सव्वसेत्रेण संचलिओ ।। ३५०० ।। तिहिं सहस्सेहिं गयाणं तिहि लक्खेहिं च पवरतुरयाणं । लक्खेण रहवराणं पंचहि पाइक कोडीहिं ।। ३५०१ ।। एत्तियमेत्तेणं चिय त्रेण समनिओ मयणदेवो । राया चलिओ नवरं किंचूणा रहवरा तस्स ।। ३५०२|| तो वज्जकुंडलेणं माहवरायस्स सम्मुहं भणियं । केत्तियमेत्तं सेनं साहिज्जे तुम्ह पेसेमि || ३५०३॥ माहवराण तओ वित्तो वज्जकुंडलकुमारो । कज्जं सेन्त्रेण न किं पि अम्ह तुम्हे सयं चलह || ३५०४ ।। कुसुमपुरं जा नयरं पियमित्तजिणिदभवणजत्ताए । दंसणमिसेण चक्कि अणुन्नवेऊण कइवि दिणे ।।३५०५।। बारसहिं जोयणेहिं कुसुमपुराउ पुरं परमखेडं । तत्थ ठियाण वि तुम्हं भएण एहिंति ते नेय ।। ३५०६।। तो वज्जकुंडलेणं माहवरायाओ सिक्खवेऊणं । पियमित्तवाणिओत्तो पट्ठविओ चक्किपासम्म || ३५०७ ।। सागरनामो भरिउं सुवन्नथालं विचित्तरयणेहिं । चक्किस्स ढोइउं तं विन्नत्तो तेण सो एवं || ३५०८ ।। जह देव अम्ह सामी पियमित्तो नाम अत्थि कुसुमपुरे । तेणत्थि कारियं तत्थ मंदिरं तित्थनाहस्स ।। ३५०९।। तत्थ भविस्सइ जत्ता रहभमणं वित्थरेण गरुएण । तेणेस तत्थ ईहइ आगमणं देवपायाणं ।। ३५१०।। अह कह वि देवपाया तत्थ पहुप्पंति संपइ न गंतुं । आइसह वज्जकुंडलकुमरं पसिऊण तो अम्ह ।। ३५११ ।। हक्कारिऊण चक्की कुमरं तो वज्जकुंडलं भणइ । गमणत्थं कुसुमपुरे पडिवज्जइ सो वि तं वयणं ।। ३५१२।। अह सो नियसेन्नेणं तह चक्किनिरूविएण सह चलिओ । पणवीससहस्सेहिं मत्ताणं पवरहत्थीणं ।। ३५१३ ॥ पंचहि रहलक्खेहिं दसहिं उ लक्खेहिं जच्चतुरयाणं । तह पनरसकोडीहि पाइक्काणं सदप्पाणं ।। ३५१४।। तमि समपयट्ट हेमंतरिऊभरेण लोयाणं । तरुणाण वि थेराण व कंपावतो सरीराई ।। ३५१५ ।। सूरो वि सीयलेण वि मंदपयावो कओ तया तेण । कस्स वि कहिं पि समए जयम्मि उल्लसइ माहप्पं ।। ३५१६ ।। जा सरयतावतविओ आसि जणो ता निसाए सेवतो । पढमं पि चंदपाए सुसीयले परमपीईए ।। ३५१७ ।। हेमंते उण पसरतनिबिडहिमपुरपीडिओ लोओ । पुव्वं पि दिणमुहे उन्ह- किरणपाए निसेवेइ ।। ३५१८ ।। जेण जया संजायइ पओयणं तं तया पयत्तेण । भयइ जणो पयईए न वल्लहो को वि कस्स वि य ।। ३५१९ ।। निव्विवरभित्तिभाए कुट्टिमभवणस्स मज्झउवरए । सोवंति नरा धणिणो संघडियकवाडसंपुडए ।। ३५२०।। हिंति सीयरक्खं तत्थ व ते ईसि सीयपरिभूया । दियहे य अग्गिसगडं नियनियडाओ न फेडंति ।। ३५२१ ।। एरिसीयाले वट्टते चक्कवट्टिण तणओ । माहवराएण समं वच्चइ पंथे सपरिवारो ॥३५२२॥ गंतुण पंजलेणं मग्गेणं ताव जाव सिरिखेडं । गिन्हइ तत्थावासं सवित्थरं चक्किणो तणओ || ३५२३।। सिरिखेडाओ दाहिणउत्तरओ छच्च जोयणे दो वि । नयरं च पउमखेडं तह कुसुमपुरं च जह संखं ।। ३५२४ ।। तत्तो माहवराओ गंतुणं वीरसेणकुमरस्स । साहेइ वज्जकुंडलकुमरं सिरिखेडसंपत्तं ॥ ३५२५॥ दाऊण वीरसेणो सिक्खं तं वज्जकुंडलसमीवे । पेसइ पुणो वि सिग्धं सो गंतुं तस्स विन्नवइ ।।३५२६ ।। जह वीरसेणकुमरो कुमार तुह पाय-पंकयजुयस्स । मज्झ मुहेणं एयं विन्नत्ति कुणइ विणयजुओ ।। ३५२७।। आसन्ना दो वि निवा अणंगदेवो य मयणदेवो य । संपत्ता मज्झ तओ तुम्हागमणं अहं तेसिं ।। ३५२८ ।। १०६ Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११० वज्जकुंडलचरियं जाणाविस्समवाएण केणई तोभएण ते तुम्ह । जह जंति नियत्तेउं अह वि भया एंति मह समुहं ।।३५२९।। तो तं चउत्थदियहे तुम्ह समीवम्मि पेसिउं पुरिसं । गरुयाए वि निसाए जाणाविस्सामि सव्वं पि ॥३५३०।। जइ ते होंति नियत्ता ता तुब्भे वयह कुसुमपुरनयरे । अह एंति समरसद्धाए सम्मुहा मज्झतो झत्ति ।।३५३१।। अद्ध' सेन्नं धरिलं अत्तसमीवम्मि सेस अद्धं तु । तुब्भेहि मज्झ पासे पेसेयव्वं अकयखेवं ।।३५३२।। तो काऊण पसायं मज्झुवरि दिणाइं जाव चत्तारि । तुम्हेहिं चिट्ठियव्वं सिरिखेडे चेव नयरम्मि ।।३५३३।। इय वज्जकुंडलेणं पडिवज्जेउं विसज्जिओ झत्ति । माहवराओ पासम्मि वीरसेणस्स तेणा वि ।।३५३४।। सागारा अक्खोहा दक्खा परचित्तजाणया पुरिसा। पच्चुत्तरम्मि कुसला दोन्हं पि निवाण पासम्मि ॥३५३५।। सिक्खविउं पट्टविया गंतूणं ते वि ताण साहेति । दोन्हं पि नरिंदाणं जह अम्हे चक्कितणएण ॥३५३६ ।। संपेसिया समीवे तुम्हाणं तेण भाणियं एवं । जह अम्ह वीरसेणो आगंतुं सेवओ जाओ ॥३५३७।। सो सिंधुवीरनिवनंदणो त्ति काउं स गोरवं दिट्ठो। अम्हहिं तस्स दाउं पारद्धो जीवलोओ य ।।३५३८।। तेण न गहिओ भणियं च एरिसं मज्झ जीवलोएण । इन्हि न किंपि कज्जं जत्थ दिणे विन्नवेमि अहं ।।३५३९।। तुम्ह तया विन्नत्ती एक्का तुम्हेहिं सारियव्वा मे । इय भणिउं सेवंतो ठिओ इमो ताव जाव पिया ।।३५४०।। निसुओ इमेण परलोयपट्ठिओ तो अणेण आगंतुं । विन्नत्तो झत्ति अहं जह मज्झ सुसेणदेसस्स ॥३५४१।। दावेह खग्गवत्तलमेस तओ वारिओ मए एवं । एक्कंगो कह तं सिंधसेणमवणेसि रज्जाओ॥३५४२।। तम्हा अन्नं देसं विउलं दावेमि तुज्झ जत्थ तुमं । अणुहवसि रज्ज लच्छि असंकिलेसो चिरंकालं ।।३५४३।। अह तेण नियं अहिमाणदुक्खमसमं निवेइउं अम्ह । एसो च्चिय देसो खग्गवत्तलाए तओ गहिओ ॥३५४४।। अम्हेहिं तओ दिन्नो एक्को वि जणो न तस्स साहेज्जे। जं सिंधुवीरपुत्ता दो वि इमे अम्ह तुल्ल त्ति ।।३५४५।। एयं च आसि नायं मए जहा एस भग्गमयपसरो। एही तओ विलक्खो जमेस अधणो य असहाओ ।।३५४६।। तइया दाविस्स महं जहो चियं कपि देसमयस्स । अहिमाणग्गहगहिओ गमिस्सए अहव परलोयं ।।३५४७।। तो सुकयदुक्कयाणं होही ण भायणमिमो नियकयाणं । एयं पुण आसि मणे वि अम्ह न जहा इमो एवं ।।३५४८।। खिविऊण पउमखेडे सतंतमवि सिंधुसेणमवणीसं । पाडिस्सइ संकडए वसीकया सेसदेसजणो, ।।३५४९।। ता जाव संपयं चक्कवट्टिआणाए कूसूमपूरनयरे । संचलिओ हं पियमित्तसेट्रिजिणभवणजत्ताए ॥३५०।। पत्तो सिरिखेडपुरे ताव जणाओ इमं मए निसुयं । जह पउमखेडनयरं पवेढियं वीरसेणेण ।।३५५१।। तह सिंधुमेणरन्नो साहेज्जत्थं अणंगदेवनिवो। आगच्छंतो निसुओ दुइज्जओ मयणदेवो य ।।३५५२।। तो तुम्ह एयमुचियं न होइ जं एक्क जणयजायाणं । एएसि दोन्हं पि हु परोप्परं जुज्झमाणाणं ।।३५५३।। एक्कस्स कुणइ तुब्भे साहेज्जं दुझ्ययं परिभवेह । अह एवं पि करिस्सह तो पक्खे वीरसेणस्स ।।३५५४।। अन्नो को वि भविस्सइ बलवंतो जस्स पासओ तुभे । अक्खयदेहा देसे पुण न गमिस्सह नियत्तेउं ।।३५५५॥ जं वज्जकुंडलेणं कहावियं तुम्ह तं इमं कहियं । अम्हेहिं तओ इन्हि विसज्जहा जेण वच्चामो ।।३५५६।। तो तेहिं वज्जकुंडलपुरिसा भीएहि भासियाइय ते । जह अम्ह वज्जकुंडलकुमरो सामी तओ जुत्तो ।।३५५७।। तेणुवएसो दिनो आएसो तस्स संतिओ अम्हं । सीसस्सुवरि कज्जं न कि पि णे सिंधुसेणेण ।।३५५८।। अम्हे तुम्हेहि समं आगंतुं वज्जकुंडलकुमारं । पणमिस्सामो अहवा तुटभे वच्चह पुरो सिग्घं ।।३५५९।। मोत्तूण सेन्नमज्झे संठवगं कं पि तारिसं पुरिसं । छडया होउं पच्छा अम्हे वि समागमिस्सामो ।।३५६०।। इय भणिऊणं सम्माणिऊण वत्थेहि भूसणेहिं च । दोहि पि नरिंदेहि विसज्जिया झत्ति ते पुरिसा ॥३५६१।। १ इइ से० पा. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं गंतूण तेहिं कहियं निवभणियं वीरसेणकुमरस्स । तेण वि ते सिरिखेडे पट्टविया तक्खणे चेव ।।३५६२।। सिक्खवणं दाऊणं जह तुब्भे निय पयंपियं सव्वं । तेहिं नरिंदेहि समं तप्पडिवयणं च कहिऊण ।।३५६३।। कुमरस्स वज्जकुंडलनामस्स तओ य अग्गओ तस्स । तेहिं निवईहि दिन्नं वत्थाहरणाई ढोइज्जा ।।३५६४।। जइ सो तुम्ह समप्पइ तं गिन्हिज्जह तओ समग्गं पि । तह विन्नविज्जह इमं जया निवा दो वि ते तुम्हे ।।३५६५।। पासम्मि मयणदेवो अणंगदेवो य एंति तुम्हेहिं । तइया मेलेय व्वो तेसि सदस्स सद्दो त्ति ॥३५६६ ।। इन्हि निसि पि वहिउं पभायसमयाओ आरओ तत्थ । गंतण वज्जकुंडलकुमरो तुन्भेहिं दट्टब्बो ।।३५६७।। तेण सह मए गहिओ संकेओ अत्थि अज्जदियहाओ। अइकंतपंचमदिणे माहवरायस्स वयणेण ।।३५६८।। सा चेव इमा संकेयजामिणी अज्जवटाए जाया। तो सो निसि पि सव्वं चिट्रिस्सइ अज्ज जग्गंतो ॥३५६२।। मह दूयस्स नियंतो मग्गं एतस्स तो न तुम्हेहि। कत्थ वि पहे पमाओ निद्दालुद्धेहि कायव्वो ॥३५७०।। इय सिक्खं गहिऊणं ते पुरिसा वीरसेणपासाओ। एंति सिरिखेडमग्गे एत्तो सो चक्किणो तणओ ॥३५७१।। तीए चेव निसाए जिणपडिमं पूइऊण संझाए । सयणतलम्मि निवन्नो पडिहारं एवमाइसइ ॥३५७२।। सव्वेसि नायगाणं जाणावह पेसिउं निए पुरिसे। जह अज्ज चिट्ठियव्वं सबेहि वि संवहेऊण ।।३५७३॥ तुम्हेहिं रयणीए जम्हा कुमरो कहिंपि आएसे । तुम्हे पेसिस्सइ तो तहेव ते भाणिया तेण ।।३५७४।। अह पासनिसन्नं वज्जकुंडलो सहचरं नियं भणइ । जिणमित्तसावगं जह जग्गेयव्वं मए अज्ज ॥३५७५।। चिदुइ चिरं निसाए कज्जेणं कुमरवीरसेणस्स । तो मह विणोयहेउं के पि कहं सोहणं कहह ।।३५७६।। वीररसपोसयं तह सव्वण्णुमयाणुविद्धमइरसियं । जग्गइ मह पासजणो सुहेण तह तीए अक्खित्तो॥३५७७।। अन्नेण सुहासियभासएण भणिओ इमं तु जिणमित्तो। जा मज्झ रोयइ कहा कहेसि जइ तं तुमं तो हं ।।३५७८।। जग्गिस्सं अन्नह पुण करिस्समिन्हि पि नूण निद्दमहं । अन्नेण इमो भणिओ कुण निदं किं तुमा दीहं ॥३५७९।। तो वज्जकुंडलेणं हसिऊणं पढमओ इमं भणिओ। अक्खेहि केरिसी तुह चित्तस्स कहा सुहावेइ ।।३५८०॥ सो जंपइ मज्झ कहा रोयइ पुरिसस्स संतिया तस्स । जो परकज्जम्मि दुहं सुही वि होंतो सयं सहइ ।।३५८१।। जह इन्हि सहसि तुमं हेमंतमहाहिमस्स दुहमसमं । एएण एत्तिएणं सेन्नेण समं समग्गेण ॥३५८२।। चइऊण गंधमायणनयरम्मि निवायमत्तणो भवणं । एत्थागओसि पद्धरभूमीए जग्गसि निसिं च ।।३५८३॥ तो जंपइ जिणमित्तो तं कं पि कहं अहं कहिस्सामि । जा तुज्झ वि कुमरस्स य अच्चंत सम्मया होही।।३५८४।। तो वज्जकुंडलो तं जिणमित्तं पुच्छए तए एसा। कत्थ निसुया कहा जं कहिस्ससे संपयं अम्ह ॥३५८५।। सो भणइ वरिसयालो जो एस गओ अहं तयवसाणे। समणुन्नविउं तुब्भे गओ ठिओ सयणमिलणत्थं ॥३५८६।। दासउरे तत्थ तया समागया सूरिणो सुजसनामा । सह परिवारेण ठिया दियहाणं मासमेक्कं ते ॥३५८७।। तच्चरणपज्जुवासणकारणओ हं पि संठिओ तत्थ । तेत्तिय दियहाणि पुणो सुयं मए तेसिं पासाओ ॥३५८८।। जिणपूयाफलकहणावसरे सिरिचंदकित्तिणो रन्नो। विक्कमनिहिणो चरियं भुवणचमक्कारसंजणयं ॥३५८९॥ चंदकित्तिनिवकहा-- सो पुव्वभवे जंबुद्दीवेरवयस्स दाहिणद्धम्मि । मालुयगामे पयईए भद्दओ गहवई आसि ।।३५९०।। सो भुईसरनयरे नियकज्जेणागओ धणड्ढस्स । जिणहरठियस्स सड्ढस्स अंतिए जत्तसमयम्मि ।।३५९१॥ निय सद्धाए उवरोहिऊण सड्ढस्स अप्पिउं दव्वं । पूयं बलिं च कारइ जिणस्स सविसेसमन्नदिणे ।।३५९२।। सड्ढेण निद्ध महुराहारेहिं भोइओ इमो सगिहे । लज्जाए सो वि भुत्तो अब्भहियं पि हु न परिचत्तं ।।३५९३।। तणाजिन्नेणेसो मरिउं पूयाफलेण संजाओ । सिरिचंदकित्तिराया पुरो वि कित्तीमे तच्चरियं ॥३५९४।। Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ चंदकित्तिनिबकहा ११२ एरवयद्धे तत्थेव अत्थि वित्थिन्नगामनयरेहिं । अइरमणिज्जपएसो देसो नामेण हरिकेसो ।। ३५९५ ।। सव्वत्थ भूइकलिओ वित्थिन्नजडासओ वि साहारो । जो चउराणण गोविंदबहुमओ सोहइ हरो व्व ।। ३५९६।। तत्थत्थि पवरनयरं चंदउरं नाम अमरपुरसरिसं । सुरयणसहस्स रेहिरमच्छरसाऊरियदियंतं ॥ ३५९७।। जत्थ वणि-विवणठाणं नयरसिरीवयणपंकयसमाणं । पसरंतदंतहीरयपंती दित्तीहि रेहंतं ।। ३५९८ ।। पविसंतपवरपूगीफलमुज्जलनायवल्लिदलललियं । उल्लसियबहल कप्पूरपरिमलं जाइफलकलियं । । ३५९९।। जस्स बहिं पायारो सुहासिओ सहइ साहुपुरिसो व्व । कविसीसयसयकलिओ रावणरइओ व्व संगामो ।। ३६०० ।। वेयड्ढगिरिवरो इव विचित्तविज्जाहरीहिं रमणिज्जो । परपुरिसदुप्पवेसो महासईहिययभावो व्व ।। ३६०१।। पायारसमं तेणं रेहइ वरवारिपूरिया परिहा । हिमगिरिसंकाए समागय व्व गंगामहासरिया || ३६०२।। चंदकरविमलकित्ती तं पालइ चंदकित्तिनरनाहो । करवालपुक्खरे जस्स निवसिरी इयररायसिरी ।। ३६०३ ।। जो को विमग्गणणो तं मग्गइ एक्कसि पि गंतूण । सो होइ मग्गणिज्जो इयरेसिं सव्वकालं पि ।। ३६०३ ।। सो अन्नया नरिंदो पडिबुद्धो रयणिविरमसमयम्मि । जा चिंतंतो चिट्ठइ सेज्जगओ रज्जकज्जाइं ।। ३६०४।। ता किंपि सुमरिऊणं सयणिज्जाओ समुट्ठिओ झत्ति । विहियपभायावस्सयकम्मो पडिहारमाइसइ ।। ३६०६।। गंतूण तुमं अत्थाणमंडवं कारवेहसारवियं । तम्मिगए तं वयणं तह त्ति पडिवज्जिउं पच्छा ॥३६०७।। कयदेवपवरपूओविरइयअइपवरवत्थसिंगारो । सव्वंगभूसणधरो सिरम्मि कयकुसुमसेहरओ || ३६०८।। विन्नत्तो पsिहारेण झत्ति आगंतुमउलियकरेण । अत्थाणमंडवो देववट्टए कारिओ पउणो ||३६०९॥ तव्वयणाणंतरमेव पत्थिवो तत्थ सणियमागंतुं । उवविसइ रयणरेहंतकणयसीहासणस्सुवरिं ।।३६१०।। रायासेण तओ पडिहारो मुयइ सेवयजणोहं । दारगयं सो वि नरिंदपणमणं काउमुवविसइ ॥ ३६११।। निय निय ठाणे सामंतमंतिमंडलियतंतवालाई । अह सो सणियं सणियं जम्मि वि निक्खिवइ नियदिट्ठि ।। ३६१२ ।। अत्थाणजणे राया तब्भारक्कंतमिवसिरं तस्स । संघडियपाणिसंपुडविहियावट्ठभमवणमइ ।। ३६१३ ।। अत्थाणजणाउ बहिं पि पेसए जाव सो निवो दिट्ठि । ता नियइ कुट्टिमयलं मणिमयमुट्ठतकिरणोहं । ३६१४।। कुंकुमरसच्छडासेयसोणमुन्नि किन्नतामरसं I अत्थाणमंडवसिरीवयणं व पमोयपहसंतं ॥ ३६१५।। कुंकुमकयंगरायं विप्फारियलोयणं नियंतं व । वसुहाहिमच्च भुयपयावविष्फुरियमाहप्पं ॥ ३६१६।। जाओ ठाणाओ दिट्ठि साहरइ नेय नरनाहो । तम्मि पसे सहस त्ति ताव तेओ परिप्फुरिओ || ३६१७।। सहसंसुपयासाओ चउग्गुणो तं पलोइऊण तओ । अइविम्हयं वहतो अत्थाणजणं निरूवेइ ।। ३६१८।। तत्थ वि तेयप्पसरो तारिसओ चेव तो नियसरीरे । जाव निवेसइ दिट्ठि तत्थ वि रयणाहरणपडलं ।। ३६१९।। मासलियकिरणजालं अवलोयइ अह सहागओ वि जणो । मुहकमलाई पलोयइ परोप्परं तं तह नियंतो ॥ ३६२० ।। अह पडिहारो पेक्खियपुव्वदिसि विन्नवेइ रायाणं । पुव्वदिसाए दीसइ देवदुइज्जं व रविबिंबं ॥ ३६२१ ।। तो अच्छरियाऊ रियहियएणं जाव रायलोएण । सच्चवियं रन्ना वियता दिट्ठतं तह च्चेव || ३६२२।। जा किं पि वियप्पर पुहइसामिओ माणसम्मि विम्हइओ । वेयालिएण एक्केण ताव सहसति विन्नत्तो ।। ३६२३॥ तुज्झ पयावसमाणत्तलंभरसिओ दिणेसरो देव । एयं करेइ रूवं दुइज्जमब्भहियतेइल्लं ।। ३६२४ ।। एत्थंतरे समग्गो अत्थाण जणो परोप्परं भणइ । चिट्ठर अम्हेहि अम्ह पुव्वपुरिसेहिं वि न छिट्ठ ||३६२५।। एरिस कत्थइ न य सुयं पि जं संपयं पलोएमो । ता किं उप्पाओ को वि उट्ठिओ अयमयंडे वि ।।३६२६ ।। नेमित्तियसच्चाए सस्स वि किं वयणमन्नहा होही । तं जेण अम्ह पहुणो कल्लाणपरंपरा कहिया ।।३६२७।। Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं निमिसंतरेण तत्तो सम्मुहमेतं निएवि तं तेयं । वेयालियाण अन्त्रेण एरिसं जंपियं पुण वि ॥ ३६२८|| तं देवतरणिबिंब दुइज्जमेयं समेइ तुह पासे । सेवाकज्जेण व तुह पयावतुल्लत्तमलहंतं ॥ ३६२९।। एवं रायपमुहस्स सव्वलोयस्स विम्हियमणस्स । खणमेत्तेण पविट्ठो कन्ने किंकिणिझणक्कारो || ३६३०।। तयणंतरं खणेणं अणेयवरकणयखंभपंतीहि । सोहतं नयणपहं ओइन्नं मणिमयविमाणं ।। ३६३१ ।। धुवंतधयवडायं पयडसिरीयं पसंतबहुतेयं । जाव सलीलं राया अवलोयइ ताव तं झत्ति ॥ ३६३२॥ अत्थाणमंडवस्सा न दूरओ न य समीवओ पत्तं । तम्मि निविट्ठा चिट्ठति तिनि सिंगारिया पुरिसा || ३६३३।। वरहारकडयकेऊरकुंडलाईहिं भूससहि । भूसियसव्वसरीरा सोहंता सुरकुमार व्व ।। ३६३४ ।। तं मज्झाओ जुयलं उत्तिन्नं झत्तिगयणमग्गेण । तं धरणीयल सम्मिलियजाणुकरयलसिंरं पणयं ।। ३६३५।। निवइपयाणं पुरओ तेसिं दोन्हं पि आसणारं निवो । दावेऊणं जंपइ तुम्हे एएसुवरि उवविसह ॥ ३६३६।। तो ते दोन वि पुरिसा उड़ढ़ा होऊण सिरिनिहियहत्था । विणएण विन्नवंति न अपसाओ देवकायव्वो ।। ३६३७ ।। अम्हाणं जं अम्हे तुम्ह वि आएसओ निसीएमो । नो आसणेसु देवो अम्हाण वि सामिणो पुज्जो || ३६३८ || तुम्हासो ता मत्थयम्मि अम्हाण देव ! सविसेसं । परमत्थि एत्थ कारणमइगरुयं तं निसामेह || ३६३९ || नियसामिण अम्हे ऊसुयकज्जेण तुम्ह पायाणं । पासम्मि-पेसिया तं आयन्नह विन्नविज्जंतं ॥ ३६४० ॥ अम्ह पहू वेयड्ढे दाहिणसेढीए रयणउरनयरे । मणिचूडो नामेणं निवसइ विज्जाहरनरिंदो || ३६४१ ।। अम्ह मुहे सो विन्नवेइ देवस्स पायपरमाणं । नियपडिवन्नं संपइ पालिज्जउ देव ! अइरेण ।। ३६४२ ।। तो चिंत नरनाहो तं चिय एयं फुडं समावडियं । रयणिविरमम्मि जं अज्जसुमरियं आसि अम्हेहिं ।। ३६४३।। ११३ किर सोच्चिय दिवसो अट्टमओ एस अज्ज संपत्तो । जत्थ मए संकेओ खयरेण समं कओ आसि ।। ३६४४ ।। पुण विन्नत्तं खयरेहिं तेहि मा देव ! कीरउ विलंबो । जं जाणंतो चिट्ठइ कज्जं देवो वि सयमेव || ३६४५।। तेणेरिसं विमाणं दिणमणितेयाउ अब्भहियतेयं । रयणमयं पेसवियं देवस्सारोहणनिमित्तं ॥ ३६४६॥ अन्नह अम्हे एमो नहमग्गेणेव केवलेणेह । एरिसविमाणवित्थरकरणकिलेसेण किं कज्जं ।। ३६४७ ।। तं खयराणं वयणं सुणिऊणं सेसमंतिणो सव्वे । चिंतंति नियनियमणे किंपि रहस्सं इमं कज्जं ।। ३६४८ ।। तो म्हाण न कहि नरवइणा एयमप्पणो चेव । चित्ते धरिउं मुक्कं सुहममई वा महामंती || ३६४९।। जाणिस्स धुवमेयं जमकहियं किं पि कज्जमेयस्स । न मुयइ कया वि निवई ता अम्ह किमेत्थ चिंताए ? ३६५० ।। सुममइ विहु मंती विम्हइओ नियमणम्मि चितेइ । कि अच्चन्भयमेयं वयंति विज्जाहरा एए || ३६५१ ॥ जं सो को मणिचूडो खर्यारिंदो एत्थ आगओ कइया । कइया मंतियमेयं तेण समं अम्ह नरवइणा ।।३६५२।। जइ ताव अम्ह रन्ना रहस्स कज्जं ति साहियं नेयं । ता किं न सो वि केणा वि आगओ हंत इह दिट्ठो ।। ३६५३ ।। या वि दोन्हं पि हु मज्झाओ को वि आगओ न सुओ। पासम्मि निवस्स मए रायासन्नाओ वि जणाओ । । ३६५४ ।। अहवा किं मम एयाए संपयं एत्तियाए चिंताए । इन्हि चिय होही पयडमेव सव्वं पि जं एयं ।। ३६५५ ।। जम्हा उत्तरमेयाण किं पि राया करिस्सए ताव । तत्तो च्चिय उत्तरओ जइ पुण जाणिज्जए कि पि ।। ३६५६ ।। इय चितिऊण वयणं नरवइणो पेच्छए महामंती । राया वि तम्मि मंतिम्मि पेसए मंथरं दिट्ठि || ३६५७।। लज्जाए संकुयंतो जंपइ य ससंभ्रमो महामति । कज्जमिणं अम्हेहिं तुम्ह न कहियं पमाएण ।। ३६५८ ।। अह कह न कहे तुम्हाण वि जणयनिव्विसेसाण । ता अवराहो एसो खमिव्वो अम्ह तुम्हेहिं ।। ३६५९ ।। सुव्वउ कज्जरहस्सं मज्झ कहंतस्स तं इयाणि पि । इय नरवइणा भणिए खयरकुमाराण मज्झाओ ।। ३६६०॥ Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११४ चंदकित्तिनिवकहा विज्जुसिहो नामेणं एक्को जपेइ जोडियकरग्गो । अच्छलियं मम तुम्हं कि पि अहं विन्नविस्सामि ॥३६६१।। देव ! न जुत्तं एयं जं किर गरुयाण जंपमाणाणं । अणणुन्नाओ अन्नो पभासए अंतरे भासं ॥३६६२।। नियमामिकज्जकरणम्मि ऊसुओ परमहं न सक्कमि । कालविलंब सहिउं तेण न मे एस अवराहो ॥३६६३।। गरुयपसायं काउं देवो आरुहउ इह विमाणम्मि। सव्वं पि वइयरमिमं मंतिस्स अहं कहिस्सामि ।।३६६४।। तो चितेइ नरिंदो जुत्तमिणं खेयरेण विन्नत्तं । तं चिय एयं जायं जं वुच्चइ इयरलोएण ॥३६६५।। एक्केणं कज्जेणं कज्जाइं हवंति दोन्नि वि कयाइं । चूया वि सिंचिया होति तप्पिया तहय पियरो वि ।।३६६६।। गरुयाण लज्जणिज्जं नियपोरिसपयडणं सयं काउं। जम्हा तत्तो छुट्टामि ताव एक्कं इमं कज्जं ॥३६६७। बीयं पुण नियपडिवन्नपालणं साहियं हवइ सिग्घं । सप्पुरिसाणं तं चिय जं करणिज्ज पयत्तेण ॥३६६८।। इय चितिऊण भणिओ सुहुममई निवइणा महामंती। एसो वि कहउ जं अत्थि उसुयं अम्ह कज्जमिणं।।३६६९।। सयमकहणावराहो अम्ह न तुम्हेहिं को वि गहियन्वो । जम्हा कत्थ वि कज्जे एगंतो नत्थि विबुहाण ।।३६७०।। अन्नं च तुम्ह अइसुहुमबुद्धिवावाररज्जुसंजमिए । सव्वत्थ वि कयसुत्थे रज्जे चिंता न मे अत्थि ।।३६७१।। सामित्तमेत्तमेव य केवलमहमणुहवंतओ एत्थ । कोलामि जहिच्छाए वेयड्ढनगे वि गंतूण ।।३६७२।। तं चिय करिस्समिन्हि अउव्वठाणम्मि खेयरिदस्स । अब्भत्थणाए तत्तो पुण सिग्घमिहागमिस्सामि ॥३६७३।। कज्जवसा ठायव्वं जइ तत्थ भविस्सए बहुदिणाणि । तो खेयरजुयलाओ तुम्हं जाणावइस्सामि ।।३६७४।। एगागिणो वि देसंतरम्मि वच्चंतयस्स अवसेरी । मज्झ न तुम्हेहि मणम्मि का वि थेवा वि कायब्बा ।।३६७५।। सेणासहस्स समहियसामत्थो तुम्ह बुद्धि उवएसो । जं सुंदरो सहाओ सया वि मह अत्थि सन्निहिओ ॥३६७६ ।। अन्नं पि अत्थि भणियव्वमेत्थ तं सुणउ सावहाणमणो । अत्थाणजणो सव्वो जो अम्ह समीहए सेवं ।।३६७७।। मइवेयड्ढनगम्मि वि गयम्मि केणा वि मंतिणो वयणं । तेण न हु खंडियव्वं अम्हाण वि माणणिज्जस्स।।३६७८।। इय भणिऊण नरिंदो खग्गग्गाहिस्स पासओ खग्गं । गहिऊण य कोयंडं कोयंडधरस्स पासाओ ।।३६७९॥ पासम्मि सभप्पइ खेयरस्स तो विज्जुमालिनामस्स । तेणेव दिन्नबाहुं दाहिणहत्थेण गहिऊण ।।३६८०।। सीहासणाउ सहसा समुट्ठिओ सहसहागयजणेण । विज्जुसिहेणं भणिओ तडितेओ खेयरो तइआ ॥३६८१॥ कुणह विमाणं आसन्नमत्थ आरुहइ पत्थिवो जेण । तो रन्ना पडिसिद्धो स परक्कमपयडणनिमित्तं ॥३६८२।। निय परियणस्स पुरओ जह सो सब्वो वि निव्वुओ होइ । मह असहायत्तणओ मणं पि न मणे कुणइ अधिई ।३६८३। एय भावेणं भणियं तेणेत्थ टियम्मि इह विमाणम्मि । आरोहणं करिस्सं अह उप्पइउं गयणमग्गे ।।३६८४।। पेक्खंतस्स सविम्यमत्थाणजणस्स पत्थिवो तत्थ । आरूढो सहसच्चिय सिहो व्व करिदकुंभयडे ।।३६८५।। खयरो वि विज्जुमाली नरवइणो अणुपयं तहारूढो । रायावि विमाणगओ अत्थाणजणं खणं नियइ ॥३६८६ ।। जयसद्दो समकालमेव सव्वेण तेण उग्घुट्ठो । भणियं पुणो पुणो तह पुणो वि देवो भवउ अम्ह ॥३६८७।। आणंदभरनिरंतरनयणाणं दंसणिज्जमुहकमलो । नमणिज्जपायपउमो सिरचुंबियमेइणितलाण ।।३६८८।। अह तम्मि विमाणवरे पुव्वाभिमुहं रएण वच्चंते । जुगवं पि समग्गसभा जणेण दिट्ठी परिढविया ॥३६८९।। ता जाव तं विमाणं नयणाणमगोयरम्मि संपत्तं । तत्तो नियत्तिऊणं दिलुि वाणे पुण निविट्ठो ॥३६९०।। सव्वो अत्थाणजणो विम्हयरसपरवसो मिहो वयइ । किं किं एयस्स नरेसरस्स -एक्कं पसंसेमो ।।३६९१ ।। सव्वं पि जओ चरियं जणियच्छरियं जणस्स सव्वस्स । दक्खिन्नमणन्नसमं पढमं चिय जेण एयरस ।।३६९२।। तत्तो साहसमउलं परोवयारित्तणं तओ अहियं । तत्तो परक्कमो पुण जयस्स सम्बस्स अब्भहिओ ।।३६९३।। Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं किंबहुणा भणिणं सव्वे वि गुणा न वन्निरं सक्का । अम्हारिसेण केणइ एयस्स महानरिंदस्स || ३६९४।। इ अवियक्कियसंजायरायविरहेण दुम्मिय मणस्स । अत्थाणजणस्स चिरं कहापबंधो इमो जाओ ।। ३६९५ ।। अह मममंती विज्जुसिहे खेयरम्मि नियदिट्ठि । पेसेइ पडिक्खते पत्थावं पत्थुयं वोत्तुं ॥ ३६९६।। अह सो मउलियकरकमलसंपुडो तस्स कहिउमाढत्तो । जह अज्ज वासराओ जं नवमदिणं अइक्कतं ॥ ३६९७।। तस्स रयणीए तइए जामे आउज्जनट्टगेयाणं । महुरज्झणीहिं सवणंतरेसु पविसंतएहिं तओ ।। ३६९८।। सेज्जगओ परिबुद्धो सहसच्चियचंदकित्तिनरनाहो । तं निसुणंतो चिंतइ पेच्छणयमउव्वयं एयं । । ३६९९।। किंपि कहि पिट्ठाणे चिट्ठइ संजायमाणमसमाणं । ता किं कस्स वि गेहे इब्भस्स महूसवो को वि ।। ३७००।। अहवान एस सद्दो मज्झे नयरस्स किंतु बाहिम्मि । पुव्वदिसाए पासे मणोरमुज्जाणदेसस्स || ३७०१।। तत्थ य नायरलोअस्स पेच्छणं ताव नेय संभवइ । किं चेरिसं न कत्थइ पेच्छणयं दिट्ठमम्हेहिं ।। ३७०२ || ता किंपि जाणियव्वं तत्थ वि गंतण एयमम्हेहिं । इय चंदकित्तिराया चिंतेऊणं नियमणम्मि ||३७०३ || तो सयणिज्जतलाओ उट्टे उं बंधए दढं केसे । गाढीकरेइ परिहाणगंठिमा बंधए छुरियं ।। ३७०४ ।। तह अंगमुत्तरीएण छाइउं पाणिगहियवरखग्गो । पजलंतमणिपईवाउ वासभवणाउ निग्गंतुं ।। ३७०५ ।। छेयत्तणेण परिवचिऊण जग्गंतए वि जामिल्ले । पत्तो पुव्वपओली पासे वलिउं तओ तिरियं ।। ३७०६ ।। आरूढो पायारे पयडीसु पए कमेण ठावंतो । तत्थट्टिओ पएसे जत्थ य अट्टालओ अस्थि || ३७०७।। खणमेगं तत्थ निरिक्खिऊण पायारबाहिरुद्देसं । उप्पइओ गयणयले विहंगनाहो व्व अइदूरे ।। ३७०७ ।। तो लंघिऊण परिहं महानई वित्थडं तओ परओ । दूरयरं गंतूणं पुहईए संटिओ उड्ढं ।।३७०९।। निवडंतस्स यतो तस्स तत्थ पयघायकंपिया पुहई । वेयणमसहंती घुम्मिय व्व जाया खणं एक्कं ॥। ३७१० । पेच्छणयसद्दसवणाणुसारओ पट्टिओ पुरो तत्तो । जंतो कमेण पत्तो मणोरमुज्जाणमज्झम्मि || ३७११॥ हरिसेण वह सिरेहिं कुसुमेहिं मग्गपायवगएहिं । उवणीयं गंधमुवायणं व गिन्हंतओ तत्थ ।। ३९१२।। बच्चइ कमेणपुरओ जह जह आसन्नओ तओ होइ । तह तह सो पेच्छणयं कन्नग्गट्ठियं व निसुणे || ३७१३।। पाडवसुत्तालचलंतनच्चणीचरणरणिरनेउरयं । वज्जंतवेणुवीणा झुणिमसिणियगाइणी स६ || ३७१४।। आउजियकरफालियपडहमुइंगाइआउजमुहेहिं । उट्टं तगरुयसद्देहि आहवं तं व तं विनिवई ।। ३७१५ ।। एवं तस्स वयंतस्स तत्थ कोऊहलाउलमणस्स । पत्तं नयणाण पहे जुयाइजिणमंदिरं झत्ति ।। ३७१६।। तं फलिहसिलाघडियं पसरतेहि करेहिं निययेहि । ओसारिऊण तिमिरं दावेयं तं व अवयासं ॥। ३७१७।। बहलदलनीलपायवपडलस्सब्भंतरम्मि दीसंतं । तं सहइ धवलवन्नं गयणे सरयब्भखंडं च ॥ ३७१८।। तस्य पुत्र्वाभिमुहस्स जाव जिणमंदिरस्स दारग्गे । सोवाणसन्निहाणे गच्छइ ता पेच्छए पुरओ ।। ३७१९।। मज्झे पजलंतमणिप्पवई व पसरंतघणपहाजालं । दूरो सारियतिमिरं तडिच्छडाडोवपिंगलयं ।। ३७२० ।। तो जाव गरुयसंभमवसेण सोवाणपंतिसु पयाइं । देतो तुरियं तुरियं उवरि आरोहइ नरिंदो ||३७२१।। गंतॄण वलाणयदारमग्गओ तत्थ पेसए दिट्टि । ताव न सो उज्जोओ न पेच्छणं नेय गेयझुणी || ३७२२।। एगपए च्चिय सव्वं कर्हिपि नट्ठ न पेच्छए किंचि । निद्दायंतं व जिणिदमंदिरं केवलं नियइ ।। ३७२३।। अह चितइ सो त्या किमेयमच्चभूयं पलोएमो । नडपेक्खणं व खणदिट्ठनख्वं समग्गपि ।। ३७२४।। पेच्छामि सुमिणयं किं किं वा मइविब्भमो समुप्पन्नो । किं को वि दिवयाई दंसेइ ममेरिसं किं पि ।। ३७२५।। ११५ Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११६ चंदकित्तिनि कहा अवा जं वा तं वा किंपि इमं होउ किं वियप्पेहिं । पेक्खामि ताव पुरओ किमत्थि एयस्स मज्झम्मि || ३७२६ ।। चितिऊण जिणमंदिरस्स मज्झम्मि पविसइ नरिंदो । जा ताव पुरो पेच्छइ तवणिज्जमयं जिणपडिमं ।। ३७२७ तसा सहसत्ति तस्स जाओ मणम्म आणंदो । गलियं नयणेसु जलं अंगम्मि समुग्गओ पुलओ ।। ३७२८।। तो धरणीयलसम्मिलियजाणुकरयल सिरेण पणिवाओ । पुहईसरेण विहिओ पडिमाए तयणुउवविसिउं । ३७२९। मउलियकरकमलजुओ सो चितिउमेरिसं समाढत्तो । पेच्छ अहो ! सुकयाणं परिणामो केरिसो मज्झ ।। ३७३० ।। अमयरसवरिससरिसं उप्पायंतो सुहं सरीरम्मि । परमप्पा को वि इमोजमज्ज देवो मए दिट्ठो ।। ३७३१ ।। ता भवियव्वमवस्सं केणइ कल्लाणसमुदणं मे । आसनेणं चि य एत्थ संसओ नत्थि थेवो वि ।। ३७३२।। एत्तो चैव विचित्ता कित्तिज्जर दिव्वपरिणई लोए | अन्नह काउं चिंतियमन्नह जं परिणमइ कज्जं ।। ३७३३ ।। तुच्छिदियसुहजणयं पेच्छणयं एत्थ पेच्छिउं पत्तो । ताव अहं जायं पुण दंसणमेयस्स देवस्स || ३७३४ || जं अकयसुकयकम्मस्स पाणिणो सव्वहा वि अइ दुलहं । रोरस्स व रयणमहानिहाणमासत्तमकुलाओ ।। ३७३५ ।। जं जेण पावियवं जया कयाई तया स तं लहइ । बहुयं पि उज्जमंतो न अन्नसमयम्मि पावेइ || ३७३६।। अन्नह इहेव नयरे मज्झ वसंतस्स एत्तिओ कालो । अइकंतो मग्गेण य गओहमेएण बहुवारं ।। ३७३७।। गमियमवन्ना सव्वया वि परमेयमेयबुद्धीए । अरहंतसंतियमिमं देवहरं किं पि अथिति || ३७३८।। मज्झम्मि पविसिऊणं कयावि पुण कोउएण विन एसो । देवो मए महप्पा पलोइओ अकयपुत्रेण || ३७३९।। इय चिंतिऊण एगग्गमाणसो अइकयत्थमप्पाणं । मन्नतो नरनाहो तं देवं थुणिउमाढत्तो ।। ३७४० ।। ते च्चिय धन्ना मणुया तेसिं जीयं पि मन्निमो सहलं । जे निययजम्ममज्झे नियंति तं एक्कवारं पि ।। ३७४१ ।। जे उण पइदियई चिय संचियसुहकम्मनिम्मलप्पाणो । तुह मुहकमले दिट्ठि महुयरिलीलं नयंति नियं ॥ ३७४२ ।। तेस तु किं भणामो ते च्चिय भुवणत्तए वि सारयरा । तुह दंसणओ निच्चं दलंति जे पुव्वपावाई || ३७४३।। तु गुणपरमत्थं जाणिऊण जे देवसंगति तुमं । थोयव्वा अन्नेसि पि हंति ते नूणमइरेण || ३७४४।। तुह गुणलवं पि नाहं नाह ! वियाणामि निरुवएसो जं । तह वि गुरुभत्तिभरिओ भणामि विन्नत्ति वयणमिणं जं कि पि तिजयसामिय ! तुह उवरिकयाए होइ भत्तीए । तं संपज्जउ सेयं सया वि मह होउ अन्त्रेण ।। ३७४६।। अन्नंपि कुणह एक्कं करुणं काऊण मज्झ उवरिम्मि । नियपयकमलेहिंतो वालेयव्वा मह न भत्ती || ३७४७।। ऊ तह पण मिऊण जिणपडिममसमभत्तीए । सो चंदकित्तिराया विणिग्गओ जिणहराउ बहि ||४८ तत्तो नयराभिमुहं गंतुं जा किर कओ अभिप्पाओ । नरनाहेणं सहसत्ति ताव पुब्वे दिसाभाए ।। ३७४९।। दिट्ठं वियंभमाणं किंसुयकुसुमारुणं किरणजालं । गयणग्गविलग्गं पासिण तं चितइ स एवं ।। ३७५० ।। संझब्भरायसरिसं किमेयमुब्भासए इओ एवं । संझाराओ नहवइ ताव इमो जन्न संभवइ ।। ३७५१ ।। दिवसावसाणसमए हवेज्ज सो पच्छिमाए आसाए । एसा पुण पुव्वदिसा रयणीय बहू अइक्कंता ||३७५२ ।। ताकि पभायपाया जाया रयणी वि एस अरुणुदओ । एसो विन घडइ च्चिय अहिज्जतो मणे सम्मं ।। ३७५३।। नक्खत्तेणं जेणं विहाइ रयणी इमम्मि मासम्मि । तं मत्थयप्पएसा अज्ज वि थेवं अइक्कतं ||३७५४।। तो दिसि दाहो किमिमो सो वि न संभमइ छिन्नमूलो जं । सो होइ एस भूमीतलस्स संलग्गओ चेव । । ३७५५ ।। गामो को विपत्तिो हवेज्ज किं एस इह पएसम्मि । सो वि न संभवइ जओ जेत्तिय दूरे इमो तेओ ।। ३७५६।। ओ परओ गामो संवसइ सुद्धपूब्वाए । ऊसरभूमित्तणओ दवो वि न हु एत्थ संभवइ ||३७५७।। नय मणुयाण दाहाणं एयं कयावि संजायं । सम्मं चितिज्जतो अग्गिस्स न एस तेओ वि ।। ३७५८।। Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं जम्हा धूमसिहा इह समुल्लसंती न दीसए का वि । न य जाला वि जलती अवलोइज्जइ कविलकंती ।। ३७५९ ।। कुंकुम - कुसुंभ- केसरसरिसच्छाओ अवट्टिओ एसो । विलसइ तेयविसेसो ता कि पि इमं न जाणामि ||३७६०।। अह किंबहुणा परिकप्पिएण तत्थेव झत्ति गंतूण । अवणिज्जउ हिययाओ एस असेसो वि संदेहो || ३७६१।। इय चितिऊण राया आसन्नो जाव तस्स तेयस्स । गच्छइ ता सो तेओ अग्गेयदिसाए संकंतो ।। ३७६२।। तो चिंतइ पुहइवई विज्जुप्पुंजो किमेस संचलिओ । नियठाणाओ अहवा विसंवयइ दूरमेयं पि ।।३७६३।। जम्हा खणे खणे सो अदंसणी होइ दीसए तह य । दंसणपहमचयंतो एसो पुण चलइ ठाणाओ || ३७६४।। ता किं सो च्चिय एसो तेओ जो देवमंदिरे दिट्ठो । इन्हि मए अदिट्ठो होऊण इह ट्ठिओ पडो || ३७६५।। पेच्छणएण सयं सो दिट्ठो पुव्वि मए परं तत्थ । तेणेव सह पणट्ठी एसो पुण केवलो तेओ ।।३७६६।। निउणं पि निरूविज्जंतमेयमम्हाण निच्छयपहम्मि । उयरइ नेय कहमवि अत्थि पुणो निच्छओ एसो ।। ३७६७ ।। पुरिसविसेसेण सचेयणेण केणइ अहिट्ठिओ एस । तेयविसेसो चिट्ठइ कहन्नहा संकमइ एवं ।। ३७६८।। ता जत्थ तत्थ वच्चर एसो एयस्स जाव परमत्थो । तेयस्स न विन्नाओ मए नियत्तामि नो ताव ।। ३७६९ ।। इचितिऊण तुरियं जाव गओ अग्गओ पुणो राया । ताव पहापुंजो सो संकमिओ दाहिणदिसाए || ३७७०।। तस्साणुमग्गलग्गो पहाविओ पत्थिवो पुणो जाव । नेरइयाए दिसाए गयंतओ तं पहाजालं ।।३७७१ ।। तत्थ वि जाव पवत्तो बद्धपइन्नो नरेसरो गंतुं । ताव तओ तेयाओ परिष्फुडा निग्गया वाया || ३७७२ ।। तीए सो पडिसिद्धो जह भो भो ! भूमिगोयरा इन्हि । मा एहि सम्मुहो मे अवराहा तिन्नि ते खमिया ।। ३३७३।। गरुया वि मए पढमं करुणं काऊण नियय गरिमाए । जइ एसि संपयं पुण तो मा भणिहिसि न मे कहियं । । ३७७४।। जइ दीहजीवियव्वं अभिवंछसि अत्तणो तुम कह वि । ता जाहि नियं गेहं पियसु जलं सीयलं सुइरं ॥ ३७७५।। अह सव्वस्स वि भणियस्स तस्स अक्खुहियमाणसो भणियं । पच्चुत्तरं नरिंदो करे पच्छाणुपुत्र्वीए ।।३७७६।। जं कि पि जंपियणिं अहो महापुरिस ! जंपियं तुमए । तं सव्वमसंबद्धं तस्स फलं किं चि वि न अत्थि ।। ३७७७।। जं ताव तए भणियं पियसु जलं सीयलं ति किर वयणं । तत्थ हिमकालरयणीए पच्छिमाए तिसा कस्स ।। ३७७८। ती विणा वि तोयं न तुच्छ कालं पि को वि आवियइ । सुइरं पि तस्स पाणं महाविरुद्धं कह न होइ ।। ३७७९।। जं च पयंपियमेयं तुम नियमंदिरं वयाहि त्ति । तत्थ हिं मे पुहई तत्थेव ठिओम्हि सयकालं ।।३७८०।। जं च तए भणियमिणं दीहं जइ जीवियं समहिलससि । तत्थ वि कि संदेहो भणिज्जए सिद्धवत्थुम्मि || ३७८१ ।। जे जीवा संसारे सुरेसराई वि कीडपज्जता । ते जीयमत्तणो दीहमेव सव्वेवि इच्छंति ।।३७८२।। तु खमिया महावराहा मए पुरा तिन्नि । तं सव्वहा वि विवरीयमेव जं तुज्झ अवराहा ।। ३७८३ ।। सव्वे वि मए खमिया मह नयरे जं समागओ तं सि । मज्झ अपुच्छाए जहिच्छमेत्थवियरेसि रयणीए || ३७८४ ।। तह मज्झवि अप्पाणं गोवेसि न होसि पयडरूवेण । पट्ठीए एंतस्स वि परओ परओ पलाएसि ।। ३७८५ ।। एवं कावराहो जेण मए तंसि ने य निग्गहिओ । तेण खमियं पिन मए तुज्झ तुमं मज्झ खमसि ।। ३७८६।। एएण पगारेणं अहो महापुरिससव्वमेवेयं । तुमए पयंपियं जं तं जायं पलवियप्पायं ।। ३७८७ ।। इय दूसेउं कमसो जुत्ति जुयं परपयंपियं सव्वं । तुन्हिक्को संजाओ जाव मही मंडलाहिवई ।। ३७८८।। ताव पुणो वि पहामंडलाउ तत्तो विणिग्गया वाणी । सव्वमहो तं वुच्चइ जं पुहई अप्पचंग त्ति || ३७८९।। एक्केक्कसो समग्गं पि अम्ह दूसेसि जंपियं तुट्ठो । अप्पाणं तु न जाणसि देतो अणुचियमुवालंभे ॥ जेहुं तीह रयणियरा कस्स वि ते देति दंसणं न नियं । पत्थंतस्स वि पासम्मि संठियस्सा वि मणुयस्स ।। ३७९१।। ११७ Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११८ चंदकित्तिविका नायं इमं पिन त एत्तिय कालेण निवइणा होउं । उत्ताणो भमसि मुहाए अप्पणी जंपियव्वेण || ३७९२।। अह भइ पुहइनाहो भद्द जओ एरिसं मए नायं । रयणीए तेण भमामि नयरबाहिम्मि एगोहं ।। ३७९३ ।। रयणीयरे नियंतो निय नयरोवद्दवस्स रक्खट्टा । तेसि नयरपवेसं निवारिउं निग्गहत्थं च ।। ३७९४।। इनरिदाभमुहं पुणो विसा तेयनिग्गया वाणी । रे कप्पडिय ! न चिट्ठसि तुन्हिक्को निठुरं बेंतो ।। ३७९५ ।। जह जह सहामि जंपामि कोमलं तह तहारुहसि सीसे । विच्चुयडक्कस्स व पायवेयणामंतरहियस्स ।। ३७९६।। दुव्वयणेहिं इमेहिं नूणं तं होसि लोगपालस्स । पाहुणओ दाहिणदिसिगयस्स नत्थेत्थ संदेहो ।। ३७९७।। अह जंपइ पहसंतो पुणो वि पुहईसरो सलीलाए । सच्चमिणं तुह वयणं न कोवि अन्नो वयइ एवं ।। ३७९८।। अहमेत्थ लोगपालो संपइ चिट्ठामि दाहिणदिसाए । तस्स मम पाहुणो तं हवेसि उक्खायखग्गस्स || ३७९९।। दुब्वणाई वयंतो इमाई पागयजणस्स उचियाई । अवियक्कतो चित्तम्मि किंचि विसमं समं वा वि ।। ३८०० ।। पुण वि सकोवं सा वयइ भारई तेयमंडलप्पभवा । तुह नूण पुन्नकालो वट्टइ तेणेह कड्ढेउं ।।३८०१।। आणीओ सिहढेणं संपइ तो जंपए पुणो राया । को एरिसं वियाणइ वोत्तुं अन्नो तुमं मोतुं ।। ३८०२ ।। पुन्नं भन्नइ सुकयं तस्स य कालो कहिज्जए समओ । सो मज्झ वट्टइ तओ तेणाहं एत्थं आणीओ ।। ३८०३ ।। जत्थ दुरायारो तं दिट्ठीए मज्झ गोयरं पत्तो । तो निग्गहिऊण तुमं होहिस्स महं सुही इन्हि ।। ३८०४ || पुण भइ निवं वाणी विणिग्गया तेयमंडलाहिंतो । पंडिच्चेणं तह पोरिसेण अइमोडिओ तं सि ।। ३८०५।। एस तुमं संपइ पावमज्झपजलंतकोवजलणस्स । जालासु अकाले च्चिय लीलं सलहस्स अणुहवसि ।। ३८०६।। अह जंपइ पुहइवई कोवसिही तुज्झ पसिमिही झत्ति । मज्झ विलसंतपुक्खरउज्जलतरवारिधाराए ।। ३८०७।। अह निवदुव्वयणसराभिघायपरिताडिओ व्व हिययम्मि । तस्सुल्लसंतनिम्मलमऊ हजालस्स मज्झाओ ।। ३८०८।। पुरिसविसेसो सहसत्ति कोवि अइपयडदंसणो जाओ । सव्वंगं रयणाहरणभासुरो सुरकुमारो व्व ।। ३८०९ ।। तेण करवाललट्ठी झत्ति समायड्ढया झलक्कंती । विज्जुलय व्व कराला करयलगहियाए अह तीए ।। ३८१०॥ सो हक्कइ नरनाहं फोडितो नहयलं व सद्देण रे दुट्ठ ! धिट्टिमफलं नियं इयाणि पि अणुहवस् ।। ३८११ ।। भाव सत्ती तो पुरिसो होसु किं पडिक्खेसि । अह तं पुहईनाहो साऽवन्नं भणइ हसिऊण ।। ३८१२।। पुब्वं चिय पुरिसो हं विहिणा चिट्ठामि निम्मिओ ताव | होमि विसेसेण पुणो संपइ पुरिसो तुहाणाए ।। ३८१३।। किं एत्तियसंरंभं काऊण वि अइचिरं विलंबेसि । अज्ज वि पहरसि सिग्घं इय भणिउं कड्दिउं खग्गं ।। ३८१४।। नरनाहो निक्खोहो जाव ठिओ तस्स सम्मुहो ताव । तेण पुरिसेण मुक्को खग्गपहारो नरिंदस्स ।।३८१५।। रन्ना वि तस्स खग्गो दुखंडिओ नियय खग्गदंडेणं । खंडिज्जतो अभिड्डिऊण सो खंडए मउड || ३८१६।। जमजीहाए सरिच्छा पच्छा आयड्ढिया छुरी तेण । सा वि तह च्चेव निवेण मुट्ठिसेसा कया झत्ती ।। ३८१७ ।। गुरुमच्छरेण अह सो लग्गंतो बाहुडंडजुज्झेण । गहिउं वामकलाईए वामहत्थेण नरवणा ।। ३८१८ ।। नियमत्ययस्स उवरि वाराओ तिनि भामिऊण तओ । मुक्को मंद मंदं दयाए भूमीए मुच्छगओ ।। ३८१९॥ निन्नट्ठ सव्वचेट्ठो चिट्ठइ कठ्ठे व जाव निप्फंदो । सो पुरिसो ताव नरेसरेण करुणापरवसेण ।। ३८२० ।। नियमुत्तरीयवत्थंचलेण काऊण पवणमइपबलं । संवाहिऊण अंगेसु लद्धयन्नओ विहिओ || ३८२१ ।। चलिओ सासो उम्मीलियाई नयणाई चलियमंगेहिं । तस्स नरिंदेण तओ सपुच्छिओ भद्द ! किं तुज्झ ।। ३८२२ ।। Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं ११९ अज्ज वि बाहइ अंग किं पि तओ सो पुरोगयं दटुं। रायाणं झत्ति समुट्ठिऊण जुज्झुज्जुओ जाओ ।।३८२३।। अपहुप्पंतो सो तस्स देहसामत्थओ नरिंदस्स । विज्जाबलेण लग्गो समच्छरो जुज्झिउं तत्तो ॥३८२४।। उप्पाडिऊण रुक्खं मुयइ नरिंदस्स सम्मुहं गरुयं । सो पुरिसो तमपत्तं नरेसरो अंतरे चेव ।।३८२५।। एतं खंडाखंडि अणेगहा कुणइ खग्गडंडेण । अह सो पुरिसो गयणे उप्पायइ पव्वयं गरुयं ॥३८२६।। सो मत्थयप्पएसे निवस्स निवडेइ अज्ज वि न जाव । ताव तओ ठाणाओ ओसरिऊणं निवो झत्ति ।।३८२७।। छेयत्तणेण गयणे उप्पइऊणं गिरिस्स तस्से व। सिहरम्मि समारूढो गिरीनिविट्टो महीए ।।३८२८।। विज्जासामत्थेणं पुणो वि सो पव्वओ सह निवेण । तेण समुक्खित्तो अंबरम्मि दूरयरमइरेण ।।३८२९।। राया वि गंडसेलं पव्वयसिहराउ ढालिङ एक्कं । सयमुप्पइऊण गओ महीयले झिलइ तं उवलं ॥३८३०।। तेण तहा तं सेलं अच्छोडइ महियलम्मि निवडतं । सयसिक्करो दिसासु जह वच्चइ तक्खणे चेव ।।३८३१।। अह तस्स विक्कमगुणं निवस्स तं तारिसं निएऊण । चित्तचमक्कारविहाणपच्चलं सयललोयस्स ।।३८३२।। मोत्तूण समरसंरंभमवणओ पायपंकयजुयम्मि । सो पुरिसो झत्ति करेइ खामणं पयंपतो ।।३८३३।। जं कि पि कन्नकडुयं पजंपियं संपयं मए तुम्ह । कायस्स तह किलेसो जो विहु उप्पाइओ को वि ॥३८३४।। एत्तिय कालं काऊणमसमसंगामवइयरं एयं । होऊण पसन्नमणो सव्वं तं खमह मह इन्हि ।।३८३५।। अह तं गहिउं हत्थेण पत्थिवो झत्ति उट्ठवेऊण । एगपएसे नेउं उववेसेउं भणइ एवं ॥३८३६।। जइ अबराहो विहिओ भद्द ! तए होइ कोइ अम्ह मणं । तो तत्थ खामणमिणं कायव्वं होइ तुह जुत्तं ।।३८३७।। काऊण वि उवयारं जं खामसि तं पुणो अइ विरुद्धं । अह विम्हइओ दूरं सो पुरिसो जंपए एवं ।।३८३८।। अच्छरियं जणइ इमं तुह वयणं मह मणम्मि नरनाह ! । जं अवयारं पि कयं जंपसि उवयारभावेण ॥३८३९।। अह राया तं पुरिसं आह जहा भद्द ! निसुण इह जुत्ति । जह अत्थि तए विहिओ उवयारो संपयं मज्झ ।।३८४०।। जं ताव कन्नकडुयं किं पि तए मज्झ सम्मुहं भणियं । तेण मए विनायं जं एरिसनिठुरगिराहिं ॥३८४१।। सब्बो वि जणो एवं दूमिज्जइ माणसेण दुक्खेण । ता सव्वहा वि न मए भणियब्वं एरिसं कडुयं ।।३८४२।। कस्स वि जणस्स समुहं रंकस्स वि सेवियावराहस्स । तत्तो तुह वयणाओ एस विवेओ समुप्पन्नो ॥३८४३।। अज्झावयाउ बालत्तणम्मि जगई जणाउ रज्जम्मि। जो न गुणो मम जाओ सो अज्ज तुमाउ संपन्नो ।।३८४४।। समरसमारंभेण वि कायकिलेसो तहाविहो को वि । मज्झ न जाओ कि पुण वाया मम पयम्मि सो पडियो ।। वायामो पुण निच्चं उवेच्च पुरिसेण होइ करणिज्जो। तत्तो जायइ देहस्स लाघवाई गुणो जेण ॥३८४६।। तस्स पमायवसेणं कयस्स पक्खो वि समहिओ जाओ।तत्थज्ज उज्जममहं कारविओ केत्तियं पितए ।।३८४७।। एयाए जुत्तीए दो उवयारा तए कया मज्झ । तत्थ तुह तेण खेओ थेवो वि न होइ कायव्वो ।।३८४८॥ तं सच्चवियं तुमए जं वुच्चइ सज्जणो सुरुट्ठो वि । कुणइ परस्सुवयारं अवियारो न उण अवयारं ।।३८४९॥ आयन्निऊण इयराय जंपियं जुत्तिसंजुयं सव्वं । नियमाणसम्मि चिंतइ सो विम्हयपरवसो पुरिसो ।।३८५०।। एयस्स अहो गरिमा अहो विवेओ अहो खमा असमा। सुयणत्तमहो उचियण्णुया अहो वयणविन्नासो ।।३८५१।। ता सव्वहा वि मह चितियस्स कज्जस्स साहगो एसो । संभाविज्जइ नियमा कहेमि ता हियमयस्स ॥३८५२।। इय चितिऊण भणिओ पुरिसेण नरेसरो तओ तेण । जह दकित्तिनामो तुमं नरिंदो जयपसिद्धो ।।३८५३।। निय कित्तिभरियभुवणंतरो य सव्वत्थ नज्जसे पयडो । जइ तुम्हे अणुजाणह कहेमि तो तुम्हमप्पाणं ॥३८५४।। Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ चंदकित्तिविका अह रन्ना पडिभणिओ सो पुरिसो भद्द ! कहसु वीसत्थो । सव्वं पि को तुमं किं निमित्तमेत्थागओसि त्ति ॥ ३८५५ ।। केण व कज्जेण त एत्तियमित्तो कओ समारंभो । इय सोच्चा निववयणं सो पुरिसो कहिउमाढत्तो ॥ ३८५६ ।। इह एरवएवासे वेयड्ढे दाहिणाए सेढीए । रयणउरनयर सामी आसि नरिंदो रयणचूडो ।। ३८५७ ।। तस्संतेउरपवरा रयणवई नाम पिययमा आसि । तेसि जाओ पुत्तो मणिचूडो नाम गुणकलिओ ।। ३८५८ ।। पुण संजाया धूया तस्सुवरिगए हिं बहुयवासेहिं । तीसे य जम्मकाले नियदेहपहाहिं सूइहरं ॥ ३८५९ ।। नीसेसं पि पहासियमओ कयं से पभावई नाम । सा ससिकल व्व निच्चं वड्ढइ धाईपरिग्गहिया ।। ३८६० ।। सा पुब्वज्जिय सुकया नयणमणाणंदयारिणी जाया । अंतेउरपमुहाणं सव्वेसि रायलोयाणं ॥ ३८६१।। हत्थाओ हत्यंत रमणुसमयं संचरेइ सा तेसिं । निद्दायंती कहमवि जइ मुच्चइ तेहि सयणिज्जे || ३८६२।। अन्न समयम्मि नयरे जिणिदस्स मंदिरे जाओ । जत्ता महूसवो तत्थ सव्वविज्जाहरा मिलिया ।। ३८६३ ।। या विरयणचूडो सव्वेण वि परियणेण संजुत्तो । तत्थ गओ वंदित्ता देवे एगत्य आसीणो ॥ ३८६४।। तयणंतरं खणणं दो चारणसमणया समायाया । गुणचंदो मुणिचंदो नामेणं गयणमग्गेण || ३८६५।। अभिवंदिय देवे तस्सेव य रयणचूडरायस्स । आसन्नम्मि विइन्नासणे निसन्ना समागंतुं ||३८६६ ।। ते पण मऊण राया तेहिं समं जाव चिट्ठइ कुणंतो । धम्मवियारकहाओ ता तत्थ समागया धूया ।। ३८६७।। धाकडी चडया पभावई रयणभूसियसरीरा । तिवरिसजम्मा अव्वत्त तं जंपिरीकन्न सुहजणणी ।। ३८६८।। तं रयणचूड विज्जाहरेसरो पासिऊण सहस त्ति । गिन्हइ तीसे पासाउ अप्पणो पाणिजुयलेण ॥ ३८६९।। तो तेसि समणाणं पणामए पायपउमजुयलेसु । कोमलवयणेण तओ ते विहु तं धम्मलाभेति ॥ ३८७०।। पिउणो पाणिठियच्चिय तोसाविय संतवयणसयवत्ता । पप्फुल्लनयणनलिणामुहकमलाई पलोयंती ।। ३८७१।। तेसिं चेव मुणीणं जा चिट्ठइ ताव तं तहा दठ्ठे । गुणचंदमुणीपभणइ सुम्मि दाऊणमुवओगं || ३८७२।। भद्दे ! तुज्झ भविस्सइ भत्ता खर्यारिंदपणयपयकमलो । खयराण चक्कवट्टी अओ करिज्जासि बहुधम्मं । । ३८७३। चारणमुणिस्स तं तस्स जंपियं पासवत्तिणा पिउणो । मणिचूडेण वि निसुर्य अत्रेण वि खयरवग्गेण ।। ३८७४।। तत्तो खणंतरेणं चारणमुणिणो गया नियट्ठाणं । राया वि रयणचूडो नियया वासम्मि संपत्तो ॥ ३८७४।। अह केत्तियम्मि काले अइकंते गयणवल्लहपुरम्मि । जो आसि चक्कवट्टी खयराणं सो गओ निहणं ।। ३८७६।। एयं च रयणचूडेण राइणा मेहमालिनामाओ । निय सेवयाउ निसुयं समागयाओ तओ नयरा ।। ३८७७।। तो रयणचूडखयरेसरो तओ तं गिरं निसामेउं । वज्जाहओ व्व जाओ गंडयलनिहित्तकरकमलो ।। ३८७८ ।। चितइ मणम्मि एवं अचितियं कह अहो इमं जायं । तस्स गुणचंदमुणिणो वयणं किं अन्नहा होही ||३८७९।। धूया पभावई में संपइ जोव्वणसिरिं समारुहइ । तीए परिणयणकालो होही ता किं करेयव्वं ॥ ३८८० ।। इय निच्चमुव्वहंतो चिंताभरपूरियं नियं चित्तं । कालं गमेइ दुहिओ खयरनरिंदो रयणचूडो || ३८८१ ।। अह अन्नया मुणिदो गुणभद्दो नाम चारणमुणीहिं । बहुएहिं परियरियो समागओ तम्मि नयरम्मि ।। ३८८२ ।। नाऊणं तं समागयमुज्जाणे रयणचूडखयरिंदो । सहस त्ति वंदणत्थं तस्स गओ परमभत्तीए || ३८८३॥ तं वंदिऊण पहरिसवसेण पुलइज्जमाणसव्वंगो । कत्थ वि उचियपएसे उवविसिउ सविनयं सुणइ || ३८८४ ।। गुणभद्दमणिदेणं कीरति धम्मदेसणं पवरं । लद्धावसरो पच्छा पुच्छइ नियसंसयमसेसं ||३८८५ ।। भवं ! समए एक्कम्मि एत्थ आसी समागओ साहू । गुणचंदो नामेण तुम्हाणं चेव सो सीसो ।। ३८८६ ।। जत्ता समयम्मि जिणिदमंदिरे तेण सन्निसन्त्रेण । मम हत्थसंठियाए धूयाए ति वरिसवयाए || ३८८७ ।। १२० Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं १२१ समुहं पभावईए भणियं जं तुज्झ होहिई भत्ता । खयराण चक्कवट्टीतं वयणं अन्नहा जायं ॥३८८८।। तो कि तेण वि गुणवंतएण मुणिणा अजाणियं भणियं । तो सूरिणा सभणिओ सा परिणीया किमन्नेण ।।३८८९।। तो भणियं खयरनरेसरेण सा अस्थि अज्ज वि कुमारी। किंतु सखेयरचक्की अरिसीहो निहणमणुपत्तो॥३८९०।। बेइ मुणिंदो खरिदमेवमुल्लवसि तो तुमं कम्हा । जं संजायं गुणचंदसाहुणो अन्नहा वयणं ।।३८९१।। राया जंपइ भयवं कह पुण तं अन्नहा न संपन्नं । गुणचंदसाहुवयणं तुम्हे मह संसयं हरह ।।३८९२।। तो सूरी उवओगं सुयम्मि दाऊण भणइ खरिदं । गुणचंदेण जमुत्तं भावत्थं तस्स नो मुणसि ॥३८९३।। गुणचंदवयणतत्तं एवं जो को वि तुज्झ धूयाए । भत्ता भविस्सए सो होही खयराण चक्कि त्ति ॥३८९४।। तीसे पुव्वभवज्जियपुन्नाए पाविऊण भट्टित्तं । पढममचक्की वि नरो पच्छा होही खयरचक्की ॥३८९५॥ पुव्वं पि खयरचक्की जो उण सो नेय तुज्झ ध्याए। होही भत्ता खरिद एस मणिवयणभावत्थो ।।३८९६।। राया विन्नवइ पुणो सूरि भयवं ! किमन्नजम्मम्मि । पुन्नं कयमेयाए जेणेसा एरिसपभावा ॥३८९७।। तो आह मुणिवरिंदो खरिद सुणेह जह कयं तीए । पुन्नं अन्नम्मि भवे तं तह साहेमि तुह सव्वं ।।३८९८।। राईमई कहाइह चेव य एरवएवासे विस्सउरमत्थि वरनयरं । तत्यासि रामदेवो नामेण वणी धणसमिद्धो ।।३८९९।। तस्स य भज्जा राईमइ त्ति स्वाइगुणगणसमिद्धा । अन्नसमयम्मि केणइ कज्जेण गओ सउज्जाणं ॥३९००।। दट्ठ ण तत्थ साहुं कं पि तओ वंदए पहिट्ठमणो । सोऊण तओ धम्म पडिबुद्धो सावओ जाओ ॥३९०१॥ गंतूण तओ गेहं नियमहिलाए पुरो पसंसेइ । तं साहु सा चिट्ठइ मोणेण न कि पि जंपेइ ।।३९०२।। सो चिंतइ मह गिहिणी जइ एसा विहु करेइ जिणधम्मं । तो मज्झ सुहेणं चिय धम्मो निव्वहइ निविग्यो ।। इय चितिऊण भणिया सा तेण तुम पि एहि दंसेमि । जेण तुह पवरसाहुं तं धम्मो जेण मह कहिओ ॥३९०४।। तस्सुवरोहेण गया सा तेण समं मुणिस्स पासम्मि । मुणिओ धम्मो वि परं न परिणओ को वि चित्तम्मि।।३९०५।। तो पणमिऊण साहुं समागया नियगिहं सह पिएण । सो रामदेवसड्ढो देवालयसंठियाओ तओ ॥३९०६॥ आइच्चप्पभिईणं पडिमाओ सव्वदेवरूवाणं । गेहाओ नीहारइ ठावइ जिणसंतियं पडिमं ॥३९०७॥ पूएइ पइदिणं चिय तं सो वंदेइ च परमभत्तीए । राइमई पुण न कुणइ जिणपडिमाए पणामाई ॥३९०८।। नियभत्तीए किंचि वि तस्सुवरोहेण जइ कुणइ किंपि । सो पन्नवेइ बहुहो वि सा तारिसी चेव ।।३९०९।। चित्तम्मि वहइ खेयं नीहारियपुव्वदेवरूवाणं । आणेउं पच्छन्नं गिहेगदेसे ठवइ ताई ॥३९१०॥ पूएइय पइदियहं तं नाउं रामदेवसड्ढो वि। चिंतइ जह पेच्छ अहो कम्माणं परिणइ चित्ता ॥३९११॥ रूवाई गुणनिवहो जह एईए विणिम्मिओ विहिणा । जिणधम्मम्मि परिणई तह न कया तेण थेवं पि ।।३९१२।। अहवा सव्वगुणाणं सव्वत्थ वि दीसए न समुदाओ। कम्मि वि विरलम्मि जणे जइ होज्जा सुकयपुन्नम्मि।।३९१३ एईए ताव दीसइ होतो न जिणिदधम्मपरिणामो । सावयधूयं परिणेमि कं पि ता मग्गिउं इन्हि ।।३९१४।। मइ अन्नत्थ गयम्मि वि जह सा भत्ति करेइ सयमेव । जिणपडिमाए साहुण देइ तह भत्तपाणाई ॥३९१५।। अह सो कस्स वि वत्थव्वयस्स सड्ढस्स कारणं कहिउं । पत्थेऊणं धूयं मोहिणिनामेण परिणेउं ॥३९१६।। आणेइ नियम्मि गिहे तं दट्टणं समागयं तत्थ । चिंतइ राइमई विहु परिणीया साविया एसा ॥३९१७।। उरि मज्झ इमेणं दइएण जिणिदधम्मतिसिएण । तरुणेण विहविणा विहु न उणो विसयाणुराएण ।।३८१९।। ता जइ एएण समं संपइ रूसणयमाढवेमि अहं । तोहं होमि न किंचि वि एसा घरसामिणी होइ ।।३९१९॥ Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२२ राइमईकहा पुव्वं पि ताव न कयं मए मणुन्नं इमस्स जंपइणो । चित्तं नाऊण इमा जिणपडिमा पूइया नेय ।।३९२०।। जइ वि मम नत्थि भावो हिययम्मि तहा वि भत्तुणो चित्तं । अणुवत्तेयव्वं चिय जस्स पसाएण विलसामि।।३९२१॥ अज्ज वि न कि पि नट्ठ चिट्ठइ मह एत्तियम्मि वि गयम्मि । जा अज्ज वि पसरमिमा नवरिणीया न पावेइ ।। ताव सयं चिय सव्वं करेमि एयस्स भत्तुणोभिमयं । जह पुत्वठिई एच्चियठिओ सया एस मह वहइ ।।३९२३।। इय चितिऊण एसा संवरिऊण विसायछायं पि । होऊण पसन्नमुही राइमई भणइ निय दइयं ।।३९२४।। नाह ! पसाओ एसो मज्झ महंतो तए कओ अज्ज । जं मह बहिणी एसा मज्झ सहाया समाणीया ।।३९२५।। सोऊण तीए वयणं तो चिंतइ रामदेववरसड्ढो । इय नायं आसि मए जह एसा रूसिही मज्झ ।।३९२६।। जा पेच्छामि इमं ता सविसेसं पहसियाणणा जाया । ता कि पि अउव्वमिमं जायं धम्मप्पभावेणं ।।३९२७।। इय चितिऊण तो रामदेववरसावओ इमं वयइ । दइए जह चेव तए जंपियमेयं तहच्चेव ।।३८२८।। एसोच्चिय अभिप्पाओ मह चित्ते किं पिजं तुम किच्चं । गिह संतियं न सक्कसि काउं तं कारविस्सामि।।३९२९।। एईए पासाओ इय बेंतो रामदेवसड्ढो सो । चितइ नियम्मि चित्ते जिणपडिमा पूयणाईयं ।।३९३०।। राइमईए विहु एवमेव परिचितियं नियमणम्मि । तम्मि खणे दइयगिरं अणंतरुत्तं निसामेउं ॥३९३१।। अह सो पयर्ड जंपइ किं तु परं तुज्झ भीयचित्तेण । न मए तुज्झ वि कहियं पढममिमं आढवतेण ॥३९३२।। ता सु दरमेव इमं जायं जं सम्मयं तुह मणे वि । सा बेइ संमयं चिय मह तं जं तुम्ह अभिरुइयं ।।३९३३॥ इय तव्वयणं सोउं चितइ सो सावओ नियमणम्मि। मन्नामि इमं जइ तुह जिणंदधम्मे वि होइ रुई ॥३९३४।। राइमई पुण चितइ जिणपडिमा पूयणाइयं इन्हि । जइ वि करिस्सामि अहं तह वि इमो मन्निही कवडं ॥३९३५।। जम्हा आइच्चाई पडिमाणं पूयणाभिओगो मे । दइएण मज्झ दिट्ठो चिट्ठइ तम्हा तमभिसंकं ॥३९३६।। एयस्स माणसाओ केण वि फेडेमि नियउवाएण । इय चितिउं विणिच्छिय तदुवाया सायरं तत्तो ।।३९३७।। एसा जपेइ जहा अन्नपि तुहत्थि किं पि कहियव्वं । नाह मए तं पि तुमं एगग्गमणो निसामेहि ।।३९३८॥ एगम्मि अईयदिणे भणियाहं माणुसेण केणा वि । वियणम्मि कुलकमागयदेवयरूवाण जं चाओ ।।३९३९।। अज्ज तुह पिययमेणं विहिओ तं तेण संगयं न कयं । होइ अणिठं गरुयं नियमा एवं कुणंताणं ॥३९४०।। ताई गहिऊण तम्हा गिहेगदेसे ठवेह ताव तुमं । पूइज्जसु पच्छन्नं पच्छा अणुवत्तिउं दइयं ॥३९४१।। तस्स वि पासाओ प्रयमेसि निच्चं पि कारविज्जाहि । तं कयमेत्तियकालं तत्थ पमाणं तुम इन्हि ।।३९४२।। तं भणइ रामदेवो! मुद्धे! केणा वि विप्पलद्धासि । सव्वमपमाणमेयं जं भणियं तेण तुह समुहं ।।३९४३।। सव्वण्णुच्चिय देवो नोसेससुरासुरिंदनयचलणो । आइच्चाइदेवा सव्वे विय सेवया तस्स ॥३९४४।। जह होइ चक्कवट्टी सव्वेसि इयरनरवराईणं । नमणिज्जपायपउमो तह सेससुराण एस जिणो ॥३९४५।। जो चक्कवट्टी सेवं चइऊणं करइ इयर नरसेवं । केरिसयं तस्स फलं हवेज्ज तत्तो तुम कहसु ।।३९४६।। अह चितइ राइमई निय चित्ते नूणमेस मह भत्ता । लुचियसिरेण तेणं मुक्को धत्तुरिऊण दढं ।।३९४७।। तो चिट्ठइ गिन्हंतो इट्टाले एस कणयबुद्धीए । जं पुण जच्चसुवन्नं तं इंगालं व परिहरइ ।।३९४८।। जो पच्चक्खो देवो आइच्चो सयलभुवणवलयस्स । तं चइउमदिट्ठो जो को वि जिणो तं मुणइ देवं ।।३९४९।। कि मज्झ अणेण समं उत्तरपच्चुत्तरेहिं रइएहिं । को वि न अत्थो सिज्झइ होइ अणत्थो परं एक्को ॥३९५०।। ता मन्नामि असेसं एयस्स पयंपियं इमं इन्हि । जो देवो मज्झ मणे तत्तो तं को वि नो हरइ ।।३९५१।। इय चितिऊण भणियं राइमईए जहा तुहाएसो । निच्चं मज्झ पमाणं कएण किं बहुवियारेण ।।३९५२।। Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १२३ तुट्टेण तओ भणिया राइमई रामदेवसड्ढेण । साहु पिए संलवियं तए इमं मज्झ मणहरणं ।।३९५३।। तम्हा देव य रूवाइं ताई नेऊण कत्थ वि चएह । जिणपडिमाए पूयं करेहि निच्चं पि भत्तीए ।।३९५४।। पडिवज्जिऊण तं तह वयणं नियभत्तुणो तओ गंतु । सा राइमई मुचइ सही गिहे देवरूवाइं ॥३९५५।। तं तज्जइ एयाइं पूएयव्वाइं पइदिणं तुमए । पूयामोल्लं पुण मज्झ पासओ तं गहिज्जासि ॥३९५६।। तद्दियहप्पभिई सा जिणपडिमं वित्थरेण पूयंती । वंदंती वि य निच्चं हिययं दइयस्स अवहरइ ॥३९५७।। जइ एंति के वि कइया वि साहुणो तत्थ ताण पासम्मि। वच्चइ सा भत्तीए वंदइ धम्मं च निसुणेइ ।।३९५८।। अह रामदेवसड्ढो चितइ नियमाणसम्मि परितुट्ठो। एईए दूसणमेयमेक्कमेवासिअइगरुयं ॥३९५९।। जं न कुणंती धम्मं जिणभणियं संपयं पुण इमं पि । जं काउं पारद्धा तो एईए न मुल्लं पि ।।३९६०।। इय चिंतिऊण अहिणवपरिणीयं सावयस्स सो धूयं । मोत्तूण गरुयमायरमुदा स चित्तेण पासेइ ।।३९६१।। राइमई वि सवक्कि तं मोहिणिनामियं सिणेहेण । पढमं पासइ कइवयदिणाणि वीसासजणणत्थं ।।३९६२।। तीसे दइयस्स तहा जिणपडिमा पूयणं मितं पच्छा । वावारइ इय भणियं तुम पि कारेज्ज से धम्मं ।।३९६३।। चित्तम्मि पुणो चितइ छुट्टाहं तंतलीए एयाए । एसच्चिय कुणउ इमं जा जाया सावयकुलम्मि ।।३९६४।। अइपवलमहामिच्छत्तकम्मपडलस्स उदयओ तीसे । थेवं पि न संजाओ मणम्मि जिणधम्मपरिणामो।।३९६५।। तीसे उवरिम्मि जहा चित्तं उत्तरइ भत्तुणो दूरं । तह सिक्खवइ सवक्कि पइणो निहुयं सुणंतस्स ।।३९६६।। तं सावयस्स धूया आलस्सं तुह न जुज्जए तेण । काउं कया वि भद्दे जिणवंदणपूयणाईसु ॥३९६७।। अह मोहिणी वि चितइए सा मह देइ सोहणं सिक्खं । होऊण सवक्की विहु कह पेच्छइ मोहिया मज्झ ।।३९६८।। सड्ढो वि रामदेवो नियचित्ते एरिसं विचितेइ । राइमई अइ सच्छा सवक्किवेहं न धारेइ ॥३९६९।। जेट्ठा भइणी लहुयं भइणि जह कह वि पालए का वि । तह एसा सव्वं पिहु करेइ तत्तिं सवक्कीए ॥३९७०।। एईए वि निमित्तं कुंकुमवत्थाइयं समग्गं पि । पत्थेइ मज्झ पासे एसा सयमेव सयकालं ॥३९७१।। इय सा पइपभिईणं मायाए माणसाइं रंजंती । सव्वत्थ वि लद्धजसा राइमई हरिसिया जाया ।।३९७२।। बुद्धिपओगेण पुणो तहा तहा सा करेइ जह तीसे । उरि पई परियणो सव्वो वि पओसमुहव्वहइ ।।३९७३।। जह जह य मोहिणी सा दूसिज्जइ परियणेण पइणा य। तह तह सा राइमई तुट्ठा चितइ नियमणम्मि ॥३९७४।। जह तइया कयमेयं मए मणुन्नं जया पलोएउं । परिणीयं पि सवक्कि अहं न जाया पयडकोवा ॥३९७५।। तेण उवाएण तओ निय सामित्तं मए न हारवियं । एसा वि नियसवक्की मोहिणिया किंकरि व्व कया ॥३९७६।। जइ पुण हिययकसाओ बाहिम्मि मए पयासिओ होंतो । तो तइयच्चिय छारो जाओ मह मत्थए होतो॥३९७७।। सा मोहिणीवराई सवक्किमायं अयाणमाणीउ । उज्जुयमइत्तणेणं तीसे दासि व्व व? इ ।।३९७८।। एक्कं चिय दुक्खं माणसम्मि निच्चं पि सा इमं वहइ । जंपइ पासाउ कया वि चारयं नेय पावेइ ।।३९७९।। इय मायाए कम्म उवज्जिऊणं मया समाणी सा। राइमई थलगामे कम्मि वि दुग्गयकुडुंबम्मि ।।३९८०।। सत्तन्हं धूयाणं उवरि सा अट्ठमी पुणो जाया । तो तीसे पियरेहिं बहु धूया जम्मदुहिएहिं ॥३९८१।। नाम पि न से दिन्नं तओ जणेणं सयं पि उल्लविया । निन्नामिय त्ति एसा तं चिय नामं तओ जायं ।।३९८२।। माया पिऊण सयणाण इयरलोयाण तह य सव्वेसि । जाया अणि?रूवा दिट्ठा वि जणेइ उव्वेयं ।।३९८३।। अकए कए वि सव्वो तीसे उरि विरूववयणाइं । जंपंतो को वि जणो कया वि हु नेय वि रमेइ ।।३९८८।। जइ पुण परिणयण कहं कुणंति केणा वि सद्धिमेईए। माया पिऊणि तो सो परम्मुहो ठाइ सह सत्ति । ।।३९८५।। Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२४ वज्जकुंडलचरिय मग्गम्मि भमंती जइ दिट्ठि पहे पडइ कस्स वि जणस्स । सो बेइ अलक्खणि के कीस तुमं आगया एत्थ! ।।३९८६।। आगंतूणं अम्हं मुहंडयं दंसियं नियं एयं । दिठे मुहम्मि तुह अज्जभोयणं कत्थणे होही ॥३९८७।। जइ पुण कज्जवसेणं संभासइ कं पि कोमलगिरा वि। तो सो झडत्ति ताडइ मुहम्मि तं लेठ्ठमाईहि ।।३९८८।। इय दुव्बयणाईहिं दूमिज्जती मणम्मि अणवरयं । निहायंती कहम वि जइ दुहस्स अंतरं लहइ ॥३९८९॥ झूरेइ तओ निच्चं अप्पाणं किं मए महापावं । जम्मंतरम्मि विहियं जेण अहं एरिसी जाया ॥३९९०।। गामम्मि तम्मि चिट्ठउ गामंतरसंतिएण वि नरेण । केणा वि न परिणीया जोव्वणसमयं पि सा पत्ता ।।३९९१।। दुक्खेण गमइ दियहे निम्विन्ना जीवियस्स वि नियस्स । अह काउं उड्ढमुहं सा नीहरिया स गामाओ॥३९९२। एगम्मि गया गामे कइवय गामंतराइं लंघेउं । तत्थ भमंती भिक्खं न लहइ गासं पि कत्थ वि य ।।३९९३।। एगम्मि घरे दिट्ठो अज्जा संघाडओ तओ तीए। पडिलाभिज्जतो गोरवेण तो सा विचितेइ ॥३९९४।। धन्नाओ एयाओ लहंति जाओ सगोरवं भिक्खं । पडिसेहंतीओ वि हु गेहे गेहे पुणो अहयं ।।३९९५।। सित्थं पि न पावेमि दुव्वयणाई लहेमि सुद्धाइं । ता एयासिं पासम्मि जामि वंदामि एयाओ ॥३९९६।। मोत्तूण तओ भिक्खाभमणं अज्जाण पिट्ठओ लग्गा। दूरे दूरम्मि ठिया ताव गया जाव अज्जाओ ।।३९९७।। नियवसहि पत्ताओ तओ ठिया दारएगदेसम्मि । सा ताव जाव अज्जाउ भुजिउं पट्ठियाउ बहि ॥३९९८।। तो तीए वंदियाओ ताओ जंपंति धम्मलाभो त्ति । सद्देण सुमहुरेणं पसन्ननयणाणणाउ तओ ॥३९९९।। तो चितइ सा एवं पमोयपूरिज्जमाणसव्वंगा । अज्ज मह कन्नकुहरे पविट्ठमयं सुभं वयणं ।।४०००। एयाणं वयणाओ विणिग्गयं पणमणिज्जपायाणं । एयासि चिय जायं मं दटुं वयणमकसायं ॥४००१॥ सवणाणं नयणाण य जह मज्झ सुहं इमाहिं संजणियं । अन्नं पि तह भविस्सइ एयाहि तो सिवं सव्वं ।।४००२।। इय चितिऊण लग्गा पुणो वि पट्ठीए ताण अज्जाणं । भुक्खियतिसिया वि पमोयपासओ अमयसित्त व्व।।४००३।। दठूण पट्ठिलग्गं अज्जाउ तं भणंति किं भद्दे! । अम्हेहि समं चलिया एसि तुमं कारणं कहसु ॥४००४।। निन्नामियाए भणियं एमेव उवेमि तुम्ह दसणओ। जं जाओ को वि अउव्व पहरिसो मज्झ हिययस्स ।।४००५।। अज्जाहिं तओ चितियमेयं निय माणसम्मि जं एसा । का वि वराई दुहिया धम्मस्स भविस्सए जोग्गा।।४००६।। इय चितिऊण भणिया अज्जाहिं इमा वयाहि तं भद्दे! । अम्ह वसहीए तत्थय वंदेहि पवतिणि गंतुं ।।४००७।। निन्नामिया वि तासि वयणेण उवस्सयम्मि गंतूण । वंदइ पवत्तिणि सा वि पुच्छए का तुमं भद्दे ! ।।४००८।। तो तीए नीसेसं नियं सरूवं निवेइयं तीसे । ता जाव स गामाओ समागया तत्थ वसहीए ॥४००९।। एयं पुणो वि कहियं भिक्खगयाए मए इहग्गामे । जाव न कत्थइ सित्थं पि पावियं चितियं ताव ।।४०१०।। जं भुक्खाए मरंती करेमि कि संपयं अओ गंतुं । कत्थ वि चयामि जीयं पव्वयसिहराउ पडिऊण ।।४०११।। अहसा पवत्तिणीए भणिया भद्दे! न एव म विहीए । पाणच्चायम्मि कए दुक्खाणं छुट्टए कोइ ।।४०१२।। अहिययराइं ताई जायंति विससओ वि जीवस्स । तेण विहीए मरणं कुण जो भणिओ जिणिदेहिं ।।४०१३।। निन्नामियाए भणिया पवत्तिणी तं कहेह मज्झ विहिं। जेण मयाणं न पुणो एरिस दुक्खाइं जायंति ।।४०४४।। कहइ पयत्तेण तओ पवत्तिणी तीए बालमरणाणं । नीसेसं पि सरूवं पंडियमरणाण य तहेव ।।४०१४।। सा ताई सुणेऊणं पवत्तिणि भणइ गरुयविणएण। सामिणि करेह तह जह पुणो वि दुक्खं न पावेमि ॥४०१६।। Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १२५ तुह पायाणं सरणं पत्ताहं संपयं तओ भणसि । जं कि पि तुम तमहं करेमि इह संसओ नत्थि ।।४०१७।। नीया पवत्तिणीए सुमंगलाए इमा तओ झत्ति । पासम्मि नियगुरूणं कल्लाणनिहाणनामाणं ।।४०१८।। तेहिं वि दिन्ना दिक्खा नाऊणं समणधम्मजोगत्तं । तीसे कयं च नामं सुनामियज्ज त्ति तो नमिउं ।।४० १९।। कल्लाणनिहाणगुरुं पवत्तिणीए समं गया वसहिं । गहिऊण तओ सिक्खं दुविहं पि करेइ पवरवयं ।।४०२०।। अह सा सुनामियज्जा सुमरंती गिहनिवासदुक्खाइं। निरवज्ज कुणइ वयं सव्वज्जाणं पि बहुविणयं ।।४०२१।। कइवयदिणपज्जते कल्लाणनिहाण मुणिवरिंदस्स। लोयालोयपयासं उप्पन्नं केवलं नाणं ।।४०२२॥ मिलिया बहवे देवा केवलिमहिमं करेंति तो तस्स । तेहिं कयकणयकमले उवविट्ठो कहइ सो धम्मं ।।४०२३।। बंधंति जहा कम्म मिच्छत्ताईहिं कारणेहि जिया । तव्वसगया य जह ते सहति नरगाइसु दुहाई ॥४०२४।। जह सुहगुरु संजोयं लद्धणं पत्तनिम्मलविवेया । खविऊण कम्मजालं लहंति ते मोक्ख-सोक्खं च ।।४०२५।। सा वि हु सुनामियज्जा सुमंगलाए पवत्तिणीए समं । तस्स अभिवंदणत्थं तत्थ गया देसणं सुणइ ।।४०२६।। लद्धावसरा पुच्छइ सुनामियज्जा पवत्तिणि मुहेण । कम्मेण जेण जायं बहु दुक्खं मे गिहत्थाए ।।४०२७।। तो केवलिणा भणियं पए पए दुक्खकारणं कम्मं । बंधतो च्चिय चिट्ठइ रागद्दोसाणुगो जीवो ।।४०२८॥ पुव्वभवे पुण तुमए गहियाए अइमहंतईसाए । उत्तारियाई पइपरियणस्स चित्ताई मायाए ।।४०२९।। ससवक्कीए मोहिणिनामाए उवरिसा तओ तेसिं । जायारो सट्ठाणं तुमं पहिट्ठाय तं दटुं ।।४०३०।। सब्बो वि एस अत्थो सवित्थरो तेण अग्गओ तीसे । परिकहिओ केवलिणा सा तं सोऊण नीसेसं ।।४०३१।। संजायजाइसरणा गुरुसंवेगं गया नियमणम्मि । पुण केवलिणा भणिया जइ पव्वज्ज न गिन्हंती ।।४०३२।। इह जम्मे तं भट्टे! तो अज्ज वि कम्ममेयमइबहुयं । जम्मंतरेसु देंतं तुह दुक्खं दारुणविवागं ।।४०३३।। हासेण वि जं जीवो कम्मं बंधेइ तं पि दसगुणियं । देइ फलं जं च पुणो बज्झइ घणरागदोसेहिं ।।४०३४।। तस्स विवागो जम्मतराण बहुयासु कोडकोडीसु । समइक्कंतासु विनेयपावए कहमविसमत्ति ।।४०३५।। तं सोऊणं भीया सुनामियज्जा मणे वि चितेइ । दुल्लहसामग्गि पाविऊण एयं इह भवम्मि ॥४०३६।। एएणं चिय देहेण पुवकम्माइं सव्व सत्तीए । काऊण तवं घोरं खोडेमि पुणो वि को मुणइ ॥४०३७।। जम्मंतरम्मि एसा सामग्गी जायए न वा अम्ह । ता संपयमप्पाणं छोडेमि इमाउ कम्माओ ॥४०३८।। इय चितिऊण तीए विन्नत्तो केवली जहा भयवं! । देहि ममभिग्गहमिमं जं जाजीवं मए कज्जो ॥४०३९।। छट्ठाइतवविसेसो कायव्वं अंबिलेण परणयं । नाऊण निव्वहंतं तीसे तं केवली देइ ॥४०४०।। छट्ठ-ट्ठम-दसम-दुवालसाइ अह सा करेइ घोर-तवं । पारणयमंबिलेणं सहेइ सीयायवाईयं ॥४०४१।। पणवीसं वाससयं काउं सा एरिसं तवं घोरं । परिसूसियरुहिरमंसा जाया चम्मट्रिसेसतण ॥४०४२।। काऊणमणसणं वासराइं तीसं समाहिसंपन्ना । मरिऊण समुप्पन्ना देवी सोहम्मकप्पम्मि ।।४०४३।। सक्कस्स अग्गमहिसी सत्तयपलिओवमाइं सा आउं । तत्थ परिवालिऊणं आउखएणं तओ चविउं ।।४०४४।। उप्पन्ना तुम्ह घरे धयत्ताए पभावई एसा । तस्स तवस्सणभावा खयरेसर! एरिसी जाया ॥४०४५।। एयं पभावईए कहणावसरम्मि तत्थ पत्ताए। सव्वं पि सयं निसुयं सरिया पुव्वा य नियजाई ।।४०४६।। तो पणमिऊण सूरि सिरम्मि आरोविऊण करजुयलं । विन्नवइ सामि सच्चं सव्वंपि इमं तए कहियं ।।४०४७।। नायं मए वि एवं जाईसरणेण संपयमसेसं । तुम्ह कहताणं इह एगग्गमणं सुणंतीए ॥४०४८।। Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२६ वज्जकुंडलचरियं जह एयं नाणदिवायरेहिं तुम्हेहिं मज्झ पहु कहियं । अन्नं पि कहसु तह मे पुणो भविस्सइ कया वि वयं ।।४०४९।। अह पभणइ तं सूरी अज्ज वि तुह कम्ममत्थि भोगफलं । तमणुहविऊण पच्छा वयं पि वच्छे! तुम लहसि।।४०५० एत्थंतरम्मि पुच्छइ तं सूरि रयणचूडखयरिंदो । भयवं! को परिणेही पभावई अम्ह धूयमिमं ।।४०५१।। सूरी पभणइ रायं परिणेही चंदकित्तिनरनाहो । चंदउर नयरसामी पभावइं तुज्झ धूयमिमं ॥४०५२।। तो पणमिऊण सूरिं समुट्ठिओ रयणचूड खयरिंदो। सद्धि पभावईए नियमावासं समणुपत्तो ।।४०५३।। रयणउराओ सूरी कत्थइ अन्नत्थ विहरिओ तत्तो। पत्ता पभावई वि हु जोव्वणच्छि मणभिरामं ।।४०५४।। अह अन्नया कयाई सिद्धाययणम्मि सव्वखयरेहिं । पारद्धा जत्ता तत्थ सो गओ रयणचूडो वि ॥४०५५।। तस्संतेउरसहिया पभावई कन्नया वि तत्थ गया। सव्वंगं रयणाहरणभूसिया भासुरसरीरा ॥४०५६।। इंदउरनयरवासी खयरो नामेण कणयकेउ त्ति । खरिदकणयचूडस्स नंदणो आगओ तत्थ ॥४०५७।। दिट्ठा पभावई तेण तत्थ भत्तीए जिणवरं देवं । वीणारवपरिहवकारिणीए वाणीए वंदंती ॥४०५८।। जाओ निच्चलदिट्ठी तत्तो सो चित्तलिहियमुत्ति व्व । ईसाईएणोवहओ हिययम्मि सरेहि मयणेण ।।४०५९।। सा वंदिऊण देवं पभावई जणणिवग्गपासम्मि । आगंतुं उवदिट्ठा दिट्ठो दिट्ठीए वि न सोउ ।।४०६०।। वित्त जत्ता समये नियनियठाणं गओ समग्गो वि। विज्जाहराण लोओ मणं विणा कणयकेऊ वि ।।४०६१।। विरहावत्था पडिओ सो चिट्ठइ जाव वासभवणम्मि । न करेइ भोयणं पि हु ता नायं कणयचूडेण ।।४०६२।। मित्ताओ तस्स सव्वयनामाओ पुव्वभणियभावाओ। सिद्धाययणे दटुं पभावइं पेक्खमाणं तं ॥४०६३।। तो पेसिऊण माणुसमेवं राया भणावए कुमरं । तं कुणसु ताव भोयणमुवरि करिस्सामि तुह इटुं ॥४०६४।। इय नियजणयाएसं सुणिऊणं कणयकेउवरकुमरो । लज्जासंकुइयतणू चिंतइ ताएण विन्नाओ ।।४०६५।। नूणमणोगयभावो मज्झ तओ तेण एस आएसो । पट्टविओ संपइ ता कहं पि जइ अवलवेमि अहं ।।४०६६।। लज्जावसेण एयं तहा वि पच्छा वि पयडयं होही। तम्हा न कि पि अन्नं उत्तरमिह जुज्जए काउं ।।४०६७।। पडिवज्जिऊण तायाएसं संपइ गहेमि आहारं । होयव्वं न हु लज्जालुएण कज्जत्थि पुरिसेण ॥४०६८।। इय चितिऊण भणियं कुमरेणं कणयकेउणा एवं । आइसइ कि पि ताओ जं तं चिय मे पमाणंति ।।४०६९।। भणिऊण तक्खणे च्चिय पारद्धो एस भोयणं काउं । पेसियपुरिसेण इमं कहियं गंतुं नरिदस्स ।।४०७०।। दाऊण सो वि सिक्खं पेसेइ पहाण खेयरं तत्तो । बहुपरिवारसमेयं पासे सिरिरयणचूडस्स ।।४०७१।। गंतूण तेण भणिओ विणएणं रयणचूडखयरिंदो । जह इंदउरनरिदेण पेसिया कणयचूडेण ॥४०७२।। अम्हे तुम्ह समीवे तुम्हेहिं समं इमो अहिलसेइ । काउं विउलसिणेहं विहवाइगुणेहिं तुल्लत्ता ।।४०७३।। सो पुण होइ सिणेहो अवच्चसंबंधओ महानिबिडो। तेणम्ह पहू पत्थइ पभावई नाम तुह धूयं ॥४०७४।। नियपुत्तस्स निमित्तं गुणनिहिणो कणयकेउनामस्स। दोन्ह वि बहूवराणं एसिं उचिओ हवउ जोगो ।।४०७५।। तो रयणचूडराया चितइ जह सूरिणा समक्खाओ। भत्ता पभावईए मह पुरओ चंदकित्तिनिवो ॥४०७६।। तो अन्नस्स न दाउं वरस्स जुज्जइ पभावई धूया । न य कणयचूडदूयस्स अग्गओ कहिउमिइ जुत्तं ।।४०७७॥ तम्हा अन्नं परिकप्पिऊण दाऊण उत्तरं किं पि । एसो विसज्जियव्वो इय चिंतेउं रयणचूडो ॥४०७८॥ राया पभणइ दूयं किं पि अजुत्तं न भाणियं एयं । तुम्ह पहुणा परं किं कारणमिह एरिसं अत्थि ।।४०७९।। सिद्धालयजत्ताए परओ इह आसि आगओ सूरी। गुणभद्दो नामेणं तप्पासे देसणं सोउं ।।४०८०।। भवसुहविरत्तचित्ता अम्हं धूया पभावई जाया तीए गिहागयाए विन्नत्तो हं जहा ताय! ।।४०८१॥ Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १२७ पव्वज्जा गहणत्थं गुणभद्दमुणिंदसन्निहाणम्मि । मं अणुजाणह काउं महापसायं उवरि मज्झ ।।४०८२।। इय तव्वयणं सोउं जाओ हं वज्जताडिय सिरो व्व । सजलनयणेण पच्छा मए इमा धारिऊण करे ।।४०८३।। महया निबंधेणं निवारिया जाव कइ वि दियहाई। मझुवरोहेण तओ गिहट्ठिया गमइ सा कालं ।।४०८४।। संपइ जओ कुणंतो अत्थित्तं चिट्ठए कणयचूडो । मह धूयाए तोऽहं कईवयदियहाण मज्झम्मि ।।४०८५।। केणा वि उवाएणं एवं संबोहिऊण तुह पहुणो। जाणाविस्सामि लहुं तओ तुमं कणयचूडस्स ॥४०८६।। गंतूण कहसु एवं जह सो खेयं न कि पि नियचित्ते । कुणइ तह तं भणिज्जसु इय सिक्खविऊण तं दूयं ॥४०८७।। सम्माणेऊण तहा विसज्जए रयणचूडखरिदो। गंतूण सो वि साहइ तं सव्वं कणयचूडस्स ।।४०८८।। तेण वि तं चिय दूयं पेसेउ कणयकेउकुमरस्स । सव्वं कहावियमिमं तं सोउं सो वि सहसत्ति ।।४०८९।। वज्जाहओ व्व सीसे संजाओ कणयकेउवरकुमरो। अब्भहियदेहदाहो गहिओ गुरुचित्तखेएण ।।४०९०।। मयणसरविहुरियंगो चिट्ठइ सो सुन्नमाणसो सययं । संभासिओ न जंपइ अह जंपइ तो असंबद्धं ।।४०९१॥ तं तह ठूण तओ संजाओ तस्स परियणो सव्वो। अइगरुयखेयभरिओ परोप्परं मंतए निहुयं ॥४०९२।। अह तस्सुवरि जाया कणगवई नाम अत्थि तब्भइणी । तीए हक्कारेउं पियंकरी नाम निय धाई ॥४९९३।। भणिया जहा मए जेट्ठबंधुणो कणयकेउनामस्स । निसुयं सरीरकारणमओ तुमं तस्स पासम्मि ॥४०९४।। गंतुं सरीरवत्तं पुच्छसु वयणेण मज्झ सिग्धं पि। गंतूण तत्थ अह सा पभणइ तं कणयकेउमिणं ।।४०९५।। तुह लहु भइणीए अहं कणगवई नामियाए तुह पासे । पट्टविया सोऊणं तुज्झ सरीरस्स अपडुत्तं ॥४०९६।। चिट्ठइ सयं तु एसा केण वि कज्जंतरेण गरुएण। अक्खणिया संपइ तेण नागया तुम्ह पासम्मि ।।४०९७।। तो स सरीरसरूवं कहेहि मम अग्गओ समग्गं पि । तो भणइ कणयकेऊ चिट्ठइ मह सुंदरं देहं ।।४०९८।। तीए भणियं सच्चं जइ न कहसि तुज्झ अत्थि तो सवहो। अइ गरुओ खेयरपत्थिवस्स सिरिकणयचूडस्स।।४०९९।। तो तेण सव्वलोयं सेसं ओसारिऊण सा भणिया। कस्स वि अहं रहस्सं न कहेमि परं इमं किंतु ॥४१००।। तायस्स तए सवहो दिन्नो गरुओ ममत्थितो तेण । सक्केमि न निन्हविउं कहेमि सव्वं पि तुह सच्चं ।।४१०१।। कहियव्वं न ह कस्स वि पुरओ तुमए इमं पियस्सा वि । तीए भणियं कि महं एत्तियमविनेय जाणामि ।।४१०२॥ कह वीसत्थो सव्वं कुमारनीसंकिओ तुम मज्झ । जइ न गणो वि भविस्सइ ता नण न दूसणं होही ।। ४१०३॥ तो तेण पुरो तीसे सव्वं पि रहस्स मत्तणो कहियं । तीए भणिओ कुमरो जइ एवं तो अहं जामि ।।४१०४।। पासे पभावईए तं मन्नावेमि तूज्झ भज्जतं । हिटठेण तेण भणियं ममावि एवं मणे आसि ।।४१०५।। जह तत्थ के पि पेसेमि खेरि एस निच्छओ न कओ। आसि पियंकरि जं किर पेसेयव्वा तुमं चेव ।।४१०६।। तो लढमिमं जायं तए सयं चिय जमेवमुल्लवियं । ता जाहि तत्थ एवं कैणगवईए न कहियव्वं ॥४१०७।। इय पडिवज्जेऊण वि एसा गंतण कहइ सव्वं पि । वियणे कणगवई एतब्भाववियाणणट्ठाए ।।४१०८।। कणगवईए भणिया पिरंकरी भाउणा जहा मज्झ । कहियं नियं रहस्सं तुज्झ तहाहं पि साहेमि ।।४१०९।। एत्तिय दिवसाइं मए तुज्झ वि पुरओ न साहियं एयं । लज्जाए गोवेउं धरियं नियमणगयं चेव ।।४११०।। संपइ जाओ समओ तत्थ तुमं कणयकेउकुमरेण । जं पेसियासि पियसहि मज्झ वि तत्थथि जं कज्ज ।।४१११।। जत्थ समए गयाहं सिद्धाययणम्मि देवजत्ताए । तत्थ तया दिट्रिपहं पत्तो मणिचडकुमरो मे ।।४११२।। तो हं हिययम्मि झडत्ति ताडिया मयणबाणसेणीए । निच्चलदिट्ठी तं चिय पासंती संठिया सुइरं ।।४११३।। दिट्ठा जणणीए अहं पासनिसन्नाए कणयरेहाए । नाऊण मज्झ भावं मिसेण संभासिया तीए ॥४११४।। Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२८ वज्जकुंडलचरियं वच्छे ! जं जं किंचि वि एयम्मि जिणिंदमंदिरे अत्थि । तं तं रमणिज्जयरं पासंताणं मणं हरइ ।।४११५।। जत्थ निविट्ठा दिट्ठी तत्थ ठिया चेव चिट्ठइ चिरं पि । न तओ ठाणाउ मणं पि वंछए गंतुमन्नत्थ ।।४११६॥ ता एत्तो वि निवेससु दिट्ठि मंडवगएसु रूवेसु । वरसालहं जियासु य अच्छरसाणं सरिच्छासु ।।४११७।। एवं भणिऊण तओ जणणी मह मणविणोयकरणत्थं । दसइ जिणिदबिबं तस्स य पूयाइयं पच्छा ।।४११८।। नाओ मए वि भावो जणणीए जं इमा मुणेऊण । मह मणभावं गृहइ जाणइ किरणज्जिही एसा ।।४११९।। जत्ता समयाणंतरमिहागयाहं समं सजणएण । मोत्तण नियं चित्तं मणिचूडकुमारपासम्मि ।।४१२०।। दाहज्जरेण विहरियदेहा चिट्ठामि जाव सयणिज्जे । पडिया तल्लुर्वेल्लि कुणमाणी निहमलहंती ॥४१२१।। सव्वं रयणि पि तओ सहीहिं गंतूण साहियं एयं । मह माआए पुरओ नीसेसं कणयरेहाए ॥४१२२।। सा वि समागंतणं मं पुच्छइ पुत्ति वाहए तुज्झ । किं किं अंगे केणा वि कारणे णेरिसं कहसु ॥४१२३।। न य जाणंतीए विह तीसे कहिय मए सजणणीए। लज्जासंकुइयाए उत्तरमेयं कयं तत्तो ॥४१२४॥ अम्मो अहं न जाणे सरूवमेयस्स नियसरीरस्स । जइ जाणिस्सह तुब्भे किं चि सहावं सध्याए ॥४१२५।। हसिऊण कणयरेहा निहुयं नियहिययमज्झगयमेव । जंपइ पुत्ति! अनायं सरूवमेयं न मे अत्थि ।।४१२६॥ सिद्धाययणे जत्ताए जग्गिया जं चिरं तुमं तत्थ । तेण अजिन्नं जायं बाहइ सीसं तण उन्हा ।।४१२७॥ सिंगारिया गया तं तत्थ तओ वहुजणस्स दिट्ठी वि । लग्गा संभाविज्जइ तत्थ वि जत्तं करिस्सामि ।।४१२८॥ कत्तो वि हु आणिस्सं तहाविहं मंतवाइयं कं पि। तक्करफासेण तओ झत्ति तुमं सज्जिया होसि ।।४१२९।। एत्थंतरे मए चितियं जहा मज्झ मणगयं भावं । जंपइ जणणी सव्वं पि गोवयंती वियड्ढत्ता ।।४१३०।। मं बेइ पुणो जणणी रसजरणत्थं सुएहि तं ताव । गंतूण तुह सरूवं कहेमि एयं अहं रन्नो ।।४१३१।। जह सो कं पि उवायं करेइ तुह देहसज्जया हेउं । इय भणिऊणं जणणी मज्झ गया रायपासम्मि ।।४१३२।। कहियम्मि तस्स तीए मज्झ सरूवम्मि जंपियं तेण । ठाणे कयाणुराया कणयवई कन्नया अम्ह ॥४१३३।। तो तस्स दाउमेसा उचिय च्चिय रयणचूडतणयस्स । किं तु अहिमाणवसओ न देमि तस्सप्पणो धूयं ॥४१३४।। तो पुट्ठो जणणीए मह जणओ केरिसं तुहाभिमाणं । सिटुं च तेण तीसे सच्चयपासाउ जं निसुयं ।।४१३५।। सिद्धाययणट्रियरयणच्डधूयं पभावइं दटुं । जह कणय जाओ वम्म ।४१३६॥ जह निय खेयरपुरिसं पेसेउं मग्गिओ रयणचडो। धूयं पभावई जह तेण निसेहो कओ तीसे ॥४१३७।। कहिऊण एवमाई भणिया ताएण तो कणयरेहा । दइए मह अहिमाणो संजाओ कारणेणिमिणा ।।४१३८।। तो जणणीए भणियं इह अहिमाणस्स कारणं नत्थि । जं रयणचूडखयरेण जंपियं कि पि न अजुत्तं ।।४१३९।। ताएणा तओ भणियं नियंगरुहदुक्खमिएण मए । गुरुनेहं दंसेउं एसो मग्गाविओ धूयं ।।४१४०।। जइ वि हु न तस्स दुट्टो भावो हिययम्मि वट्टए को वि। तह वि मम पत्थणाभंगसंभवो अत्थि अहिमाणो।।४१४१।। जइ रयणचूडराया पभावइं देइ कणयकेउस्स । तो मणिचूडस्स फुडं कणगवई देमि नेयरहा ।।४१४२।। एसा मज्झ पइन्ना तुमं तु गंतूण कहसु धूयाए। एवं जह किर तुह वंछियत्थसिद्धि लहुं चेव ।।४१४३।। तुज्झ जणओ करिस्सइ एवं सोऊण जह विमुक्कासा। होऊणं सा निय जीविय व्व मुज्झेइ न झडत्ति।।४१४४।। तयणंतरं दिणेसुं समइक्कतेसु केत्तिएसुं पि । तव्विसए मंतेउं जहोचियं आयरिस्सामो ॥४१४५।। नाऊण तायमणनिच्छयं तओ कि पि जंपियं नेय । तस्साभिमुहं जणणीए मज्झ आगंतुमियकाि ।।४१४६।। विगयाणंदमुहीए जह पुत्ति ! पिया तुहिच्छियपयत्थे । दुयमुज्जमं करिस्सइ पमाणमुड्ढं तुह दिव्वं ॥४१४७।। Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १२९ इय भणिऊणं मुक्काइं तीए अंसूणि झत्ति नयणेसु । नायं तओ मए जह सज्झं पिउणो न मे कज्जं ।।४१४८।। तेणेसा मह जणणी मिलाणमुहपंकया पयंपंती । मुयइ नयणंसुवायं अइरित्तदुहं मुयंति व्व ।।४१४९।। तो जइ अहं विसन्नं अप्पाणं कहइ दंसइस्सामि । पईए तो होही अइदुहिया मह दुहेणेसा ॥४१५०॥ संवरिऊणागारं तो जंपेमि तहा जहा एसा । संतं पि मज्झ विसए झडत्ति दुक्खं परिच्चयइ ।।४१५१।। इय चितेऊण मए भणिया जणणी पसन्नवयणाए। मा अम्मो ! मज्झ कए मणं पि खेयं मणे वहसु ॥४१५२।। अंबाए तायस्स य न होइ दोन्हं पि जं कुणताण । तेण विणा वि सरिस्सइ अट्टेण मणोहरेणा वि ॥४१५३।। सोऊण मज्झ वयणं एयं जाया खणेण मह जणणी। निव्वुयहियया तत्तो पयडइ मह ताय सब्भावं ।।४१५४।। जंपइय तहा एवं वच्छे ! लट्ठ तए कयं एयं । जं नियचित्तं तत्तो ठाणाउ नियत्तियं झत्ति ।।४१५५।। जम्हा पभावईए विसयविरत्ताए दुल्लहो लंभो। तयभावे तुज्झ समीयिं पि मन्ने असज्झं ति ।।४१५६।। दोन्हं पि तुम्ह भइणी भाऊणं संतियं ममासि दुहं । तत्थ तुह विसयमिन्हि मज्ज्ञ मणाओ गयं दुक्खं ।।४१५७।। संपइ भणेमि तायं तुज्झ जहा सो गवेसए अन्नं । अणुरूवं कं पि वरं जो तं सिग्धं पि परिणेइ ॥४१५८।। भणिया मए सजणणी तओ जहा मज्झ परिणयचितं । मा कं पि कुणह तुब्भे मह भाया हवउ नीरोगो।।४१५९।। ताव तओ नीसेसं भविस्सए सुंदरं मम न खूणं । इय मह वयणं सोउं गया सठाणं तओ जणणी ।।४१६०।। तयणंतरं तु मणिचूडसंगमोवाचितणसयन्हा । जाया दुहजलहिनिमग्गमाणसा सब्वहा वि अहं ॥४१६१।। किं तु निगढायारं न को वि जाणे इमं बहिं अन्नो। बंधुदुहदुक्खिया वि हु गया न तव्वत्तपुच्छत्थं ॥४१६२।। मोत्तुं तुम न अन्ना सहियणमज्झम्मि तारिसी अत्थि । जा कणयकेउपासे पेसिज्जइ पुच्छिउं वत्तं ॥४१६३।। आमि तुमं पुण पगया सुरही गामम्मि भाइणेज्जीए । सीयाए संबोहणहेउं नियपइपरट्ठाए ॥४१६४।। तत्थेव तओ लग्गाइं तुज्झ दियहाई कइवयाई पि । अहम वि ठिया पियंकरि पडिवालेंती तुहागमणं ।।४१६५।। जं वेलं विन्नाया तुमं मए एत्थ आगया अम्मो। तक्कालेच्चिय हक्कारिऊण पट्टावियासि लहुं ॥४१६६।। पासम्मि कणयकेउस्स भाउणो पढममेव तो पच्छा। इन्हि नियं सरूवं मए पुरो तुज्झ अक्खायं ॥४१६७।। ता कणयकेउकज्जम्मि पट्ठिया संपयं तुमं अम्मो । मज्झ वि साहिज्जसु निच्छएण कज्ज गया तत्थ ।।४१६८।। अह सा जंपइ एयं अज्ज तए साहियं जओ मज्झ । अहमवि तओ तुह पुरो कहेमि सव्वं ससब्भावं ।।४१६९।। तुह जणणीए सुरहीगामे संपेसिऊण नियपुरिसं । हक्कारिऊण मं एत्थ अक्खियं अज्ज रयणीए ।।४१७०।। मह पुरओ नीसेसं तुज्झ सरुवं तओ पभायम्मि । तुह वयणेण गयाहं समीवओ कणयकेउस्स ॥४१७१।। सोऊण तस्स वयणं तक्कज्जं साहिउं कयमणाए । तुज्झ वि कज्जं काउंमए मणे धरियमिणमासि ॥४१७२।। इन्हि तु विसेसेणं तुह कज्जे उज्जमं करिस्सामि । जं नियमुहेण तुमए एत्तियमब्भत्थिया हं तो ॥४१७३॥ मुत्ताहारं कंतं एवं गुणसंगयं निए कंठे । कुण एरिसाण सुपुरिसजए वि उचिओ तुमं चेव ॥४१७४।। एयाए गाहाए जुत्तं हारं समप्पिउं तीसे । पासे पियंकरीए कणगवई तं विसज्जेइ ॥४१७५।। भणइय तह तेण तया अहं पि दिट्ठा सिणिद्धदिट्ठीए । तो पडिवज्जिस्सइ सो तुह विन्नत्ति न संदेहो ।।४१७६।। इय कणगवई सिक्खं गहिउं हारं च सा पियंकरिया । जा संचलिया पासे तूरंती कणयकेउस्स ।।४१७७॥ मग्गम्मि ताव दिट्ठो एंतो सो सच्चओ तओ तीए । एगते नेऊणं भणिओ जं मे कहह सव्वं ॥४१७८।। आसि तया तं पासे खयरकुमारस्स कणयकेउस्स । सिद्धाययणम्मि जया पभावई तेण सा दिट्ठा ।।४१७९।। तीसे भावो नाओ को वि तए कणयकेउणो उवरि । तेण भणियं तया हं पासठिओ चेव चिट्ठतो ।।४१८०।। Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३० वज्जकुंडलचरियं कुमरस्स कणयकेउस्स किं तु तीसे न भावलेसो वि । विज्जइ पभावईए कुमरम्मि उदासदिट्ठी सा ।।४१८१।। तो तं विसज्जिऊणं गंतूणं कणयकेउवरकुमरो। भणिओ तीए संपइ रयणउरे पट्ठियम्हि तओ ॥४१८२।। दिन्नाइं तेण तीसे वरवत्थाई सुवन्नसंकलिया। कंकणजुयलं च तहा पभावईए पुण निमित्तं ।।४१८३।। पंचसरोवरहारो समप्पिओ पवरवत्थसंजुत्तो । तत्तो पियंकरीए सो पडिसिद्धो इमं भणिउं ।।४१८४।। गंतुं पभावईए भावं चित्तस्स ताव जाणामि । तत्तो तस्स समुचियं जं किचि वि तं करिस्सामि ।।४१८५।। जइ पुण तइ निन्नेहा सा चिट्ठइ तो इमं पकीरंतं । जायइ लाहवजणयं इय तीसे जंपियं सोउ।।४१८६।। हाराइवालिऊणं गहियं तं कणगकेउणा सव्वं । सा भणिया कणगवई अणुजाणिस्सइ तुम जंति ।।४१८७।। तीए भणियं एवं काऊणं उत्तरं मए एसा। अप्पाणं मोयविया जह तत्थ ममत्थि माउसिया ।।४१८८।। कमलसिरी नामेणं रयणउरे तेण तीए मिलणत्थं । तत्थ गमिस्सामि अहं जं दिट्टाए मए तीसे ।।४१८९।। वोलीणो बहुकालो तइंसणऊसुया अहं तत्तो । गंतूण तत्थ तीसे सरीरसारं करिस्सामि ॥४१९०।। इय सोउं हिडेणं विचितियं कणगकेउणा चित्ते । धूत्ती चिट्टइ एसा जाणइ कूडुत्तरं काउं ।।४१९१।। एसा मज्झ वि कज्ज साहिस्सइ नूणमेरिसं मन्ने । इयचितिउं विसज्जइ पियंकरि झत्ति सो कुमरो ।।४१९२।। गंतुं सा रयणउरे कुणइ उवाएण दंसणं तीए । सद्धि पभावइए एगंते कहइ तो तीसे ॥४१९३।। अणुरत्तो अइमेत्तं तुज्झुवरि कणयकेउवरकुमरो। जप्पभिई तं दिट्ठा सिद्धाययणे ठिया तेण ॥४१९४।। तद्दिवसाओ आरब्भ तस्स निद्दा छुहातिसा सव्वं । एग पए च्चिय नटं चिट्ठइ सो सुक्ककळं व ।।४१९५।। कीरउ करुणा सामिणि ता तस्सुवरि स तुम्ह दासत्तं । पडिवज्जिस्सइ भीओ विसमाउहबाण-घायाणं ॥४१९६।। अहे भणिया महुरसरं पभावईए पियंकरी एवं । किंपि अजुत्तं न तए लवियं एयं परं किंतु ॥४१९७।। सिरिगुणभद्दमुणिदस्स देसणा सा जया मए निसुया। तद्दिवसाओ आरब्भ मज्झ जाया वयसमीहा ।।४१९८।। ताओ परं विसज्जइ नवयग्गहणम्मि मं तओ एवं । चिट्ठामि गिहम्मि ठिया पुणो वि तायं भणिस्सामि ।।४१९९।। तो जइ न विसज्जिस्सइ ताओ मं कहवि दिक्खगहणत्थं । तो जं तया भविस्सइ उचियं तमहं करिस्सामि।४२००। अह सा पियंकरीए पभावई जंपिया जहा ताव । एसो अन्थो चिट्ठउ अन्नं विन्नत्तियं सुणह ॥४२०१।। मणिचूडकुमारेणं सह मे जह दंसणं हवइ सिग्धं । तह कारवेहि संपइ एसो च्चिय में मह पसाओ ॥४२०२।। नियदासि पेसेउं पभावई सणं करावेइ। मणिचूडकुमारेणं सह झत्ति पियंकरीए तओ ॥४२०३।। उचियपडिवत्तिकरणाणंतरमेसाकराविउं वियणं । दंसेउं तं हारं पियंकरी भणइ मणिचूडं ॥४२०४।। जह इंदउरे नयरे धूया खरिदकणगचूडस्स । रूवाइगुणनिहाणं कणगवई नाम अथित्ति ।।४२०५।। सीए कओ वराहो सिद्धाययणे गयाए जत्ताए। निज्झाइओ चिरं जं तं तत्थ तिरिच्छदिट्ठीए ।।४२०६।। तं असहंतो तद्दिणपभिई बाणेहिं तं हणइ मयणो। सो तुम्ह रूवविजिओ दासत्तं कुणइ निच्चं पि ॥४२०७।। जो को वि तुम्ह पाए निज्झाएउं मुहं पलोएइ । वंकाए दिट्ठीए तस्स न सो सहइ थेवं पि ।।४२०८।। ता तं तीसे दंडे गिन्हेहि करं करेण निययेण । पच्छा करेहि दासि तमप्पणो जाव जीवं पि ।।४२०९।। मोयावहि मयणाओ हम्मंति बाणधारणीहि इमं । तह तीए पट्टवियं ढोयणए गिन्हहारमिमं ।।४२१०।। । भुजं च सकरलिहियं इह बद्धं छोडिऊण वाएहि । इयभणिउं सा अप्पइ हारं कुमरस्स सो गहिउं ।।४२११।। मणिचूडो तं भुज्ज छोडेउं वाइउं अवगयत्थो। चिंतइ हिट्ठो हियए पियंकरीए जहा लवियं ।।४२१२।। विकाए उत्तीए गाहाए वि हु इमाए तह अत्थो । लिहिओ कणगवईए अत्यंतरसूयगो एसो ।।४२१३।। Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं तो मणिचूडो हारं पहिट्ठहियओ खिवेइ नियकंठे । इय जपंतो एक्को गाहत्थो ताव एस कओ ।।४२१४॥ बीयं गाहत्थं पुण इन्हि तुह मंतणेण साहिस्सं । तुह विन्नत्ती एसा मणे निहित्ता मए सव्वा ।।४२१५।। एत्थ पुण कारणं पि हु तुज्झ पुरो संपयं पि साहेमि । तीसे मज्झ वि तुल्लो परोप्परं ताव अणुराओ ।।४२१६।। एत्तियदिणाई जाओ तह वि विलंबो जमेत्थ वत्थुम्मि। तमणेण कारणेणं पभावई कणगचूडेण ॥४२१७।। मग्गाविया समीवे मह पिउणो कणयकेउणो हेउं । तेण न सा पडिवन्ना कारणओ ताव कत्तो वि ॥४२१८।। एईए संकाए मज्झ पियाकणगचूडपासम्मि । मग्गावइकणगवई मज्झ निमित्तं सयं नेय ॥४२१९।। तो कणगवई पासे पेसिस्सं जाव माणुसं कं पि। तीसे भावं नाउं करिस्समवहारसंकेयं ॥४२२०।। ताव तुमं संपत्ता तीए संपेसिया इह सयंपि । नाओ तुह पासाओ तीसे भावो मए सव्वो ।।४२२१।। ता कहसु तुम एयं मह पिउणो पत्थणाए कणगवई। सो देइ कणगचूडो मज्झ निमित्तं अह न देइ ॥४२२२।। भणियं पियंकरीए कणगवइए तुमम्मि अणुरायं । नाऊण कणगरेहाए जंपिओ कणगचूडनिवो ॥४२२३॥ पडिसिद्धा तेण परं पभावईए अलाभकोवेण । कणगवई तुह दाउं नरवइणा कणगचूडेण ॥४२२४।। तो मणिचूड़ो पभणइ पियंकरि भणसि जेणुवाएण। तेणाहं कणगवई हरामि अहसा भणइ कुमरं ॥४२२५।। पिउणो आसं मोत्तुं कणगवईएवि पेसिया अहयं । तुज्झ समीवम्मि तओ जओवहारस्थिणी सा वि ।।४२२६।। सा जाइ कामपडिमं पूएउं नंदणम्मि उज्जाणे । अट्टमि चउद्दसीसुं तया तुहावहरिउं समओ ॥४२२७।। इय तव्वणं सोउं मणिचूडो कणगवइ कयंगाहं । एवंविहस्स जोग्गा मयत्थि भुवणे तुमं चेव ।।४२२८।। इय कय नवुत्तरद्धं सत्तसरे बंधिऊण हारम्मि । एएण जुयं तत्तो आहरणं कंकणाईयं ॥४२२९।। रयणमयं वत्थाणि य पियंकरीए समप्पिउं भणइ । तं एयं जह एयं कणगवईए तमप्पेज्जा। ॥४२३०॥ संदेसं च कहेज्जा इमं जहा अज्ज दिवसओ छठे । दिवसम्मि अट्टमितिही जा होही तीए मणिचूडो॥३२३१॥ आगंतुं इंदउरे उज्जाणे नंदणम्मि तत्थ गयं । कामपडिमागिहाओ हरिस्सए तं जइ न विग्धं ॥४२३२।। अन्नं कि पि भविस्सइ इय सिक्खविउं पियंकरि कुमरो । वत्थाहरणेहिं तहा सम्माणेउं विसज्जेइ ।।४२३३।। अह सा मणिचुडकुमारजणियसम्माणहरिसिया तत्तो । उप्पइउं इंदउरे कणगवईए गया पासं ।।४२३४॥ मणिचुडपेसियं तं वत्थाहरणं समप्पिउं तीसे । गाहं च हारबद्धं कहइ तओ तेण संदिळें ।।४२३५।। कणगवई तं दह्र मणिचूडकुमारपेसियपसायं । गाहं च वाइऊणं तस्सं दिठं च सुणिऊण ।।४२३६॥ जाया पहिट्ठहियया अवगहइ तं पियंकरि पढमं । अह देइ नियंगगयं वत्थाहरणाइयं तीसे ॥४२३७॥ परिहइ सयं तु मणिचूडपेसियं वत्थभूसणाईयं । हारं च खिवइ निय कंठकंदले तयणुराएण ।।४२३८।। तो कणयकेउकज्जं पुच्छइ सिद्धं न व त्ति तप्पासे । सा कहइ न सिद्धं जं पभावईए न पडिवन्नं ।।४२३९।। तो ठाउं खणमेगं ससहोयरदुक्खदुक्खिया एसा । जंपइ पियंकरि जह तए न एयं कहेयव्वं ॥४२४०॥ तस्स पुरो जह एसो आसा लग्गो गमेइ दियहाइं । काइं वि जाव हरिउं मणिचूडो नेइ मं तत्थ ॥४२४१॥ पच्छा तह कह वि अहं पभावइं निय नणंदरं वोच्छं। जह सा पडिवज्जइ मज्झ भाउयं भट्टिभावेण ।।४२४२।। तो तुममप्पाणं गोविऊण चिठेह तेत्तिय दिणाई। इय तीए पडिवन्ने सहसा दारम्मि संपत्तो ।।४२४३।। सच्चय नामो खयरो कणगवई पेसिउं तओ दासि । बाहिं तं पुच्छावइ कज्जेणं केण पत्तोसि ॥४२४४॥ सो आह जहा केण वि दूराओ गयणमग्गओ एंती। दिट्ठा पियंकरी तो खेयरमियरं समुद्दिस्स ॥४२४५।। एमेव तेण जंपियमेवं जह पेच्छ गयणमग्गम्मि । केत्तिय दूराओ इमा पियंकरी चिट्ठए एंती ।।४२४६।। Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३२ वज्जकुंडलचरियं तो तेण पेक्खिऊणं गयणाभिमुहं तमेव अणुभणियं । तं कणयकेउकुमरो गिहमज्झगओ सुणेऊण ।।४२४७।। बाहिं निक्खंतो जाव पेक्खए ताव तेण सा दिट्ठा । पविसंती इह भवणे सयमेव पियंकरी तत्तो ॥४२४८।। पट्टविओ हं तीसे हक्कारणकारणेण तेण लहुं । नियगिहमज्झेण तओ समागओ संपइ गिहम्मि ।।४२४९।। तं दासीए गंतुं कणगवईए निवेइयं सव्वं । तीए सयं पि निसुयं गिहमज्झठियाए भन्नत्तं ।।४२५०।। अह कणगवई जंपइ पियंकरिं तं जओ परिन्नाया। मह भाउणा तओ तस्स अंतिए संपयं जाहि ।।४२५१।। किंतु तए कहियव्वं जहट्ठियं ने य अग्गओ तस्स । एयं चिय वत्तव्वं तुहिच्छियं निच्छियं होही ॥४२५२॥ कइवयदिणाण मज्झे अह सा पडिवज्जिऊण तव्वयणं । सह सच्चएण पगया पासम्मिउ कणयकेउस्स ।।४२५३।। सोवालंभं सा कणयकेउणा भासिया जहा भद्दे ! दिट्ठासि गयणमग्गे तं दूराओ मए मंती ॥४२५४।। ता कत्थ गयासि तुमं तीए भणियं गयम्हि तुह कज्जे । सो भणइ तो न किं तं पढमं पत्तासि मम पासे ।।४२५५ सा भणइ सुन्नयाए एमेव गयम्हि कणगवइगेहे । तत्थ गयाए नायं मए तओ तयभिसंकाए ॥४२५६।। न नियत्ताहं तत्तो गिहम्मि तीसे तहेव य पविट्ठा । तीए सह माउसिया मिलणाइ कहं करेऊण ॥४२५७।। जाव किर आगमिस्सं तुह पासे ताव सच्चओ पत्तो । मम हक्कारणहेउं तो तेण सहेह पत्ताहं ।।४२५८।। तो भणइ कणयकेऊ पियंकरि कहसु पत्थुयं इन्हि। सा जंपइ सिज्झिस्सइ कालविलंबेण तुह कज्जं ॥४२५९।। सो भणइ किं तए सा पभावई पभणिया तहा तीए । किं कयमुत्तरमेवं सवित्थरं मज्झ साहेसु ।।४२६० ।। जंपइ पियंकरी तो कवोलवाएण तुज्झ कि सज्झं । बहुणाकएण नियवंछियत्थ सिद्धीए तुह कज्जं ॥४२६१।। तो भणइ कणयकेऊ जं न कहसि वित्थरं तुम मज्झ । जं सुन्नमणासि गया कणगवई मंदिरे पढमं ।।४२६२।। तं मन्नामि न सिद्ध मह कज्जं कि पि तत्थ तुह भद्दे ! ता जह पूव्वं तुमए सवहं दाऊण पुट्ठो हं ।।४२६३।। तह तुज्झ वि देमि अहं सवहे बहुए तुमं सजणयस्स । जणणीए य गुरूणं तह नियकुलदेवयाए य ।।४२६४।। तह कणयचूडरन्नो देवीए तह य कणयरेहाए । देहम्मि कुणसि दोहं जइ सव्वं नेवसाहेसि ।।४२६५।। दिन्नसवहाए तत्तो पियंकरीए जहट्टियं तस्स । अक्खायं निय भणियं पभावई पभणियं तह य ।।४२६६।। सोऊण कणगकेऊ तं चिंतइ दाहगहियसव्वंगो । जाव न दिक्खं गिन्हइ सा अज्ज वि ताव तं झत्ति ।।४२६७।। गंतुं पभावइं अवहरामि जीवामि अन्नहा नाहं । इय चितिऊण संवहइ एस रयणउरगमणकए ।।४२६८।। मणिचूडो वि कुमारो पगुणो अटुमि दिणोवरि होउं । ताव ठिओ जाव दिणं तं चिय गमणस्स संपत्तं ।।४२६९।। तो निय समग्गसामग्गिसंगओ जाव गंतुमारद्धो । सो मणिचूडकुमारो समुट्ठिओ ताव हलबोलो ।।४२७०।। अंतेउरस्स मज्झे जाओ तो रायलोयसंखोहो । धावंति उक्खयाउ हत्था सुहडा सठाणाओ ।।४२७१।। किं किं एयं जायंति जंपिरा जंति रायभवणम्मि । तं सोउं मणिचूडो वि जाइ तत्थेव वेगेण ।।४२७२।। राया वि रयणचूडो कोलाहलसवणओ नियं पुरिसं । अंतेउरम्मि पेसइ पुच्छेउं कलयलसरुवं ।।४२७३।। सो गंतूणं अंतेउरम्मि पुरिसोवबुद्धपरमत्थो। गंतूण रायपासे कहेइ एवं जहा देव ! ॥४२७४।। धूया पभावई तुह जाव सपासायसिहरमारूढा । रयणउरनयरसोहं पासंती चिट्ठए ताव ॥४२७५।। इंदउराओ नयराओ नंदणो कणयचूडरायस्स । आगंतु कणगकेऊ तं अवहरिउं अवक्कतो ।।४२७६।। मणिचूडेण वि एयं पासनिविद्रुण रयणचूडस्स । सोऊण सयं जंतो कुढावए तस्स पट्ठीए ।।४२७७।। राया निवारिओ मग्गिओ य गंतु सयं पि आएसो । तेण अणुन्नाओ पट्ठिओ य सो तस्स पट्ठीए ॥४२७८।। दिट्ठो जंतो सो नहपहेण इंदउरमग्गमुज्झेउं । उत्तरसेढी समुहं मणिचूडेणं कणगकेऊ ॥४२७९।। Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं तो हक्किओ सरोसं वच्चसि रे दुटु ! कत्थ गिन्हेउं । भइणि पभावई मह ता मुंचसु सिग्घमेवेयं ।।४२८०।। अन्न (ह) न अत्थि तुह जीवियव्वमिन्हि पि होसि पाहुणओ। कीणासस्स विणस्सहि मा आलेणेव तं तम्हा ।। अह भणइ कणगकेऊ नियजीवियरक्खणत्थमवहरिया । एसा पभावई संपयं (म)ए झंखसि किमालं ।।४२८२।। इय गव्वजंपिरा ते परोप्परं खेयरेसरकुमारा । गुरुरोसदट्ठओट्ठा अभिट्ठा दो वि जुज्झेउं ।।४२८३।। इयरा इयरेहिं समं खयरा जुझंति उभयसेन्नेसु । हम्मंता विज्झंता परोप्परं खग्गबाणेहि ।।४२८४।। मणिचूडकुमरसेन्नेण ताडियं कणगकेउणो सेन्नं । अह तं झत्ति पणठें दिसोदिसि कत्थइ कहिं पि ॥४२८५।। मणिचूडेण वि सो कणगकेउकुमरो पणासिओ झत्ति । गहिउं पभावई जिय विमाणमारोविउं नीया ॥४२८६।। निय नयरे रयणउरे रन्ना बद्धावणं च कारवियं । कुमरो वि कणयकेऊ पत्तो इंदउरनयरम्मि ॥४२८७।। अह कणयचूडराया सोऊणं विलसियं नियसुयस्स। संजायगरुयखेओ हक्कारेऊण तं भणइ ।।४२८८।। कीस तए कयमेयं कज्जमणालोइयं सयं चेव । अम्हाण वि न हु कहियं फलं पि तो तारिसं जायं ।।४२८९।। जं रयणच्डराया संपइ खयरेसराण मज्झम्मि । बहुयाणं बलवंतो तो तेण समं जह तहेव ।।४२९०।। होइ विरोहो काउंन संगओ तुज्झ दिक्करूयस्स। इह तुह कज्जे चिंता अम्हाण वि निवसइ मणम्मि ।।४२९१।। सक्कम्मि परं कज्जे आरंभो कीरए विवेईहिं । अन्नह पुण कीरंते जह तुह जायं तहा होइ ॥४२९२।। विज्जाए सहाएण व अप्पाणं बहुबलं विहेऊण । अइ गरुयकज्जकरणे पयट्टियव्वं तओ होइ ४२९३।। जइ निच्छएण एयं करणिज्ज माणसम्मि तुह वसइ। अप्पाणं सप्पाणं कीए वि जुत्तीए तो कुणह ।।४२९४।। अह कणयकेउकुमरो निय पियरं कणयचूडखयरिदं । अणुजाणावेऊणं उत्तरसेढीए वच्चेइ ।।४२९५।। निय भयणि कणगवई अवहरणभएण नेइ तत्थेव । मणिचूडम्मि कुमारे बद्धणुरायं वियाणेउं ।।४२९६।। तत्थथि लच्छिरमणं नयरं सुरनाहनयररमणिज्जं । तं पालइ रणसीहो बहुविज्जालद्धमाहप्पो ॥४२९७।। पासम्मि कणगकेऊ तस्स गओ कुणइ पइदिणं सेवं । अन्नदिणे रणसीहो तं जंपइ कहसु निय कज्जं ॥४२९८।। सो एगंते सव्वं तस्स पुरो निय सरूवमक्खेइ । तो तेण तस्स दिन्ना परविज्जा छेयणीविज्जा ।।४२९९।। तह परबलखोहणिया पुणो वि विज्जा दुइज्जिया दिन्ना । दुन्हं पि हु विज्जाणं कहिओ तह साहणोवाओ ।। गहिऊण दोवि विज्जाओ ताओ रणसीहखयरनाहाओ। तो कणगकेउकुमरो आगंतुणं नियावासे ।।४३०१।। एगंते होऊणं कहेइ सव्वस्स ताओ विज्जाओ। सुणइ कहिज्जं तीओ ससाहणाओ वि कणगवई ।।४३०२।। जवणीए अंतरिया मंतिज्जं तंपि तेहि तह एयं । आयन्नइ जह सिद्धे विज्जाजुयलम्मि एयम्मि ।।४३०३।। कज्जजुयं सिज्झिस्सइ जेण कओ परिभवो रणे अम्ह । सो निहणं निज्जिस्सइ मणिचुडो कज्जमेक्कमिणं ।। कज्जं दुइज्जयं पुण पभावई नियबलेण हरिऊण। परिणिस्सामि हढेणं तो विज्जासाहणं करिमो॥४३०५।। ते मंतिऊण एवं दोन्नि वि रणसीहखयररायस्स । गंतूण सन्निहाणे पत्थंति तहाविहसहायं ॥४३०६।। विज्जासाहणहेउं अह कणगवई मणम्मि अइभीया। लिहिउं विज्जाजुयलं भुज्जम्मि ससाहणोवायं ।।४३०७॥ विज्जाणं च पभावं परोप्परं कणयकेउ सव्वाणं । एगंतमंतियं तह तो तं भुज्जं समप्पेउं ।।४३०८।। हत्थे पियंकरीए पच्छन्नं तं च पेसए झत्ति । मणिचूडकुमरपासे सा गंतुं तस्स तं देइ ॥४३०९।। सो छोडिऊण वायइ मंतिय अहियं च तत्थ लिहियमिणं । ते कणगकेउ सव्वा जा विज्जाओ न साहति ।।४३१०।। ताव तए सिग्धं चिय साहेयव्वा उ दो वि विज्जाओ। जेण तुह परिभवं ते रणम्मि काउं न सक्कंति।।४३११॥ अह अवगयलेहत्थो सम्माणेउं पियंकरि झत्ति । तत्थेव पुणो पेसइ सो मणिचूडो वरकुमारो ।।४३१२।। Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ चंदकित्तिनिवकहा पुच्छइ पन्नत्तिमहाविज्ज को मज्झ उत्तरसहाओ। विज्जा साहणकम्मे होही तो तीए तं कहिओ ।।४३१३।। चंदउरनयरसामी लद्धजसो चंदकित्तिनरनाहो । तो जाव तुज्झ पासे एही किर कुमरमणिचूडो ।।४३ १४।। ताव सिरिरयणचूडेण राइणा अप्पणो समीवम्मि । आहूओ मणिचूडो तस्स पुरो तेणिमं कहियं ।।४३१५।। जह अज्ज दिवसचरिमे समागओ सो पुणो वि गुणभट्टो । सूरी इह उज्जाणे तं सुणिउमहं गओ तत्थ ।।४३१६।। तव्वेलं पुण सीसम्मि वेयणा आसि तुज्झ संजाया । तेण तुमं नाहूओ वच्चंतेणं मए तत्थ ।।४३१७।। तो बंदित्ता सूरि तस्स सुयादेसणा मए तत्थ । थेवा वि तओ कहियं मज्झ इमं सूरिणा तेण ।।४३१८।। अज्ज मह अवहिणाणं विमलज्झवसाणाओ समुप्पन्नं । तेण तुह थेवमाउं नाउं अहमागओ एत्थ ।।४३१९।। कहणत्थं तुह वीसं दिणाणि जीयं जमत्थि एत्ताहे । जं होइ किंपि जुत्तं इन्हि नरनाह तं कुज्जा ।।४३२०।। तो पणमिऊण सरी विन्नत्तो मउलियग्गहत्थेण। झत्ति मए जद भयवं! मज्झ पसाओ कओ गाओ। ४३२१ तुम्हेहिं जं पसुत्तो पमायनिदाए बोहिओ इयहं । मणिचूडकुमारे रज्जभारमारोविउं इन्हि ।।४३२२।। गिन्हिस्सं दिक्खमहं भयवं! तुह पायपउमपासम्मि । इय विन्नविउं सूरि वंदित्ता एत्थ पत्तोम्हि ।।४३२३।। ता गिन्ह तुमं रज्जं दिक्खं गिन्हामि पुण अहं इन्हि । इय सोऊणं रन्नो आएसं झत्ति सो जाओ ॥४३२४॥ वज्जाहउ व्व सीसे नयणेसु गलतबाहजलपवहो । गुरुसोयरुद्धकंठो न कि पि जपेइ पडिवयणं ।।४३२५।। तो रयणचूडरना मणिचूडो तक्खणे उवालद्धो। एत्तिय दिणाणि अम्हे एवं जाणतया होता ।।४३२६।। अम्हेहिं अत्थि जाओ पुत्तो अइपयडविक्कमो एसो। रंड व्व रोयसि तुमं ता इन्हि एरिसे कज्ज ॥३२२७।। इय भणिऊणं रन्ना सयमेवयलहियाई नयणाई। मणिचूडकुमारस्सासन्ननिसन्नस्स तो भणिओ ।।४३२८।। सो एवं जं उट्ठसु सप्पुरिसकयं करेहि धीरत्तं । रज्जधुरं धारेउं संपइ मं निब्बुयं कुणसु ।।४३२९।। एरिसिया तुह भत्ती मम उवरि ममेवहारसे कज्जं । अवसरपत्तं इन्हि काऊण सिणेहमबुहाण ॥४३३०।। इय भणिओ सो रन्ना मणिचूडो धीरिमं करेऊण । संठवियप्पा जंपइ तुम्हाएसो पमाणं मे ।।४३३१॥ तो राया मेलेउं समग्गसामंतमंतिमंडलिए। तं रज्जे अहिसिंचइ सिक्खवई तयं परियणं च ।।४३३२।। तो रयणचूडराया रयणवईए समं पिययमाए । मणिचूडरायपमुहेण सव्वलोएण परियरिओ ।।४३३३।। अइगरुयविभूईए गंतुं गुणभद्दसूरिणो पासे । गिन्हइ दिक्खं लोओ नियत्तए सेसओ सव्वो ॥४३३४।। मणिचूडरायपमुहो अह राया तं जणं विसज्जेउं । मणिचूडो चंदउरे इहागओ विज्जुसिहसहिओ ॥४३३५।। रयणीए तइय जामे उत्तरसाहगपओयणनिमित्तं । पासम्मि चंदकित्तिस्स निवइणो सुहपसुत्तस्स ।।४३३६।। सो हं मणिचूडनिवो पओयणेणागओ इमेणेह । जं पुण एवं माया कया मए तत्थिमो हेऊ ।।४३३७।। निद्दा खोह भएणं अम्हेहिं कओ न तुम्ह पडिबोहो। तो कालजावणत्थं आगंतु नयरबाहिम्मि ॥४३३८।। जा पेच्छणयारंभं कारिस्सं कीर मणोरमुज्जाणे । तावगयं दिट्ठिपहे जुयाइजिणमंदिरं मज्झ ॥४३३९।। गंतूण तत्थ पडिमं नमिडं थुणिउं च तो समारद्धं । विज्जासत्तीए मए पेच्छणयमिमेण भावेण ॥४३४०।। जमिहकए पेच्छणए तिन्नि वि कज्जाइं होति विहियाइं । जिणवरभत्तीनियमणविणोयणं तुम्ह पडिबोहो ।। तो चंदकित्तिरन्ना भणियं सच्चं पयंपियं तुमए । पेच्छणयसहसवणेण जग्गियं जेण अम्हेहि ।।४३४२।। अह खरिदो जंपइ विज्जाए मणिपईवधारीओ । गायण-वायण-नच्चणि समुदाओ तत्थ निम्मविओ ।। विज्जुसिहो पुण एवं सिक्खविउं पेसिओ तुह समीवे । जग्गइ जया नरिंदो तया तए मज्म कहियव्वं ।।४३४४।। Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १३५ जं एत्थंतरम्मि होउं विज्जुसिहो झत्ति पयडरूवेण । मणिचूडस्स समप्पइ मउडं खंडीकयं समरे ।।४३४५ ।। तं नरनाहो पुच्छइ खरिदसमीवओ किमेयं ति । सो भणइ तुज्झ खग्गेण खंडिओ एस मे मउडो ||४३४६।। नरनाहेण भणियं खग्गो च्चिय आहओ तया तुज्झ । खित्तो खग्गपहारो खरिद ! मए न मउडस्स ।। ४३४७ ।। खरिणं भणियं तुह खग्गहएण मज्झ खग्गेण । धाराए निविट्टेणं एस दुखंडी कओ मउडो ||४३४८|| तो नरवइणा भणियं हाहा एयं न सुंदरं जायं । खर्यारिंदेणं भणियं सुंदरमेवम्ह जायमिणं ।। ४३४९ ।। भणियं नरेसरेण कह हाणि सुंदरं तुमं वयसि । खर्यारिंदो भणइ तओ गुणजणणी इमा हाणी ||४३५०|| जइ अंतरे न होंतो एसो मउडो तया पहारस्स । तो तेण मज्झ सीसं झत्ति दुखंडी कयं होते ।।४३५१।। तत्तो आसि समत्ताका समग्गा वि मज्झ संगामे । ता मउडमत्थए च्चिय पडियं सव्वं दुरियमेयं ॥४३५२ ।। तो भणियं नरवणा साहिज्जउ पत्थुयं पुणो पुरओ । तो खयरंदो जंपइ विज्जु सिहो तुह पसुत्तस्स । ।।४३५३।। वासभवणस्स दारे पच्छन्नो ताव संठिओ जाव । तं पडिबुद्ध तत्तो निग्गंतुं आरओ चलिओ ||४३५४।। पच्छा तुह पट्ठीए लग्गो एसो वि आगओ निहुओ । पायारे आरुहिउं उप्पइउं गयणमग्गम्मि ।।४३५५ ।। परिहाए अदूरं तुह निवयंतस्स पयनिहाएण । अइगरुओ पडिसो समुट्ठिओ कंपिया पुहइ ।।४३५६ ।। खणे तव्वेलं चि पडिसहो सकन्नकुहरम्मि । अम्ह पविट्ठो घोरो तह थरहरियं जिणाययणं ॥ ४३५७।। तो जाओ संखोहो मह हियए संतिमवि करिताण । कि एसो वेयालो समुट्ठिओ दीसए को वि ॥४३५८।। पारद्धम्मि विवरपेच्छणम्मि भत्तीए एत्थ जिणभवणे । कि एसो भूकंपो जाओ सह भेरवरवेण ।। ४३५९।। जा एवं संबुद्धो चितामि खणं स ताव संपत्तो । विज्जुसिहो मह पासे तुरियं तुरियं अइपहिट्ठो ||४३६०।। तो पुच्छिओ मए सो कि पडिबुद्धो स चंदकित्ति निवो। विज्जुसिहेणं भणियं पडिबुद्धो सो इह वि पत्तो।।४३६१।। तो संलत्तो समए कत्थतओ तेण अक्खियं सव्वं । मज्झ जह पेच्छणारावसवणओ तंसि पडिबुद्धो ||४३६२।। जह सयणगएण तए पेच्छणयगया कया बहुवियप्पा । जह उट्ठिऊण तत्तो संवहिउं तं पवत्तोसि ।।४३६३।। संवहमाम्म तुमम्मि तेण जह चितियं कहि गमिही । एस निवोत्ति तओ जह तुह पडिबोहाओ आरम्भ ।। तुह मणचितिभावा पत्तीए पयासिया तस्स । एमाइ जाव जिणहरसमीवदेसागओ तंसि ।। ४३६५।। तं सोच्चा विन्नाओ मए तुमं पेच्छणाणुरत्तमणो । तो तुह चित्तुक्कंठा जणणत्थं पेच्छणं पुणवि ||४३६६।। पारद्धं अइसयवित्थरेण अह तं पुणो वि मे कहिओ । विज्जुसिहेणं जिणमंदिरस्स दारम्मि संपत्तो ॥ ४३६७।। तो तुह धीरतपरिक्खणत्थमेयं झत्ति संवरियं । पेच्छणयं नीसेसं सुन्नं च कयं जिणाययणं ॥ ४३६८।। तो पच्छन्त्रेण मए निरिक्खिओ तंसि कि करेसित्ति । जइ भीओसि न पविससि अह नो पविसिहिसि तो अंतो ।। ताव तुमं निक्खोहोखणंतरं विम्हयं मणे काउं । मज्झम्मि गओ जिणमंदिरस्स दिट्ठो तए देवो || ४३७० ।। तो वंदिऊण देवं नीहरिडं जिणगिहाउ बाहिम्मि । जा वच्चसि पासाए नियम्मिता तं पुणो वि मए ॥। ४३७१ ॥ साहसपरिक्खणत्थं तुह भणिया जालमालिणी विज्जा । जं पुव्वदिसाए मह समंतओ कुण पहाजालं ।।४३७२ ।। एवं कयम्मि तीए तं दठ्ठे कोउगेण तं चलिओ । लीलाए तस्स समुहं मपि न मणम्मि संखुहिओ ||४३७३।। सेसं तुज्झ समक्खं जायं सव्वं पि तत्थ किं कहिमो । पहजालदंसणेण वि तं निक्खोहं पुणो नाउं ।।४३७४।। चित्तम्मि मए निच्छियमेवं जं एस ताव अइ धीरो । नियमाणसम्मि किं पुण सारीरबलं परिक्खामि ।।४३७५ ।। तो विज्जुसिह भणिओ मए इमं जं तए अदिस्सेण । ठायव्वमुदासेणं मइ जुज्झते वि सह इमिणा ॥४३७६ ।। कज्जेणं तेण तसद्धि जुज्झं मए समारद्धं । जं जुज्झे पुण जायं तुमपि तं जाणसि असेसं ॥। ४३७७।। Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३६ चंदकित्तिनिवकहा जो को वि अहं कज्जेण जेण एत्थागओ तयं सव्वं । एयं निवेइयं तुहं उड्ढं तुब्भे पमाणं ति ॥४३७८।। अह आह चंदकित्तीनरनाहो खयरनाहमणिचूडं। जं किपि तुम जंपसि तमहं संपइ करेमि त्ति।।४३७९।। तो वयइ खेयरिंदो मणिचूडो दिवससत्तगेणेव । साहेयव्वा सघरे परविज्जा छेयणी विज्जा ।।४३८०।। परबलखोहणिया पुण सुन्नारन्नम्मि विसमसेलम्मि। साहेयव्वा विज्जा बहूवसग्गा तहा एसा ।।४३८१।। एक्को विज्जा साहगपुरिसो एक्कोय उत्तर-सहाओ। दोच्चिय पुरिसा तीसे विज्जाए साहणे जंति ।।४३८२।। विज्जाए कीरमाणे घोरुवसग्गे निरिक्खिउं इयरो। संखुहइ उत्तर-साहगमिच्छामि तुममेव ।।४३८३।। नियगेहगओ दिणसत्तगेण परविज्जछेयणि विज्जं । साहेऊणं तत्तो गमिस्समहममे दिवसे ।।४३८४॥ नीलंजणम्मि सेले तम्मि दिणे दिणमुहे वि तुह पासे । पेसिस्सं खयरजुयं तओ तुम झत्ति एज्जाहि ।।४३८५।। तो चंदकित्तिरन्ना भणियं नीसंसयं करेमेवं । वच्च तुमं सट्टाणे मणिचूडो भणइ तो एवं ।।४३८६।। सिरनिहियपाणिजुयलो महापसाओ त्ति संपयं अम्हे। नहमग्गेणं नेमो नियपासायं तुमं ताव ।।४३८७।। पच्छा वि गमिस्सामो निय नयरे तो नरेसरो झत्ति । उठेउं तेहिं समं गयणेण गओ सगेहम्मि ।।४३८८।। मणिचूडो खरिंदो पणमेउं चंदकित्तिनरनाहं । विज्जुसिहेणं सह खेयरेण पत्तो नियं नयरं ।।४३८९।। निय गिहगएण तो तेण तत्थ परविज्जछेयणी विज्जा । संसाहिया दिणेहिं सत्तहिं तो एत्थ पेसविया ।।४३९०।। अम्हे अज्जट्ठमवासरम्मि सूरुग्गमस्स समयम्मि। विज्जुसिहो हं तह विज्जुमालिनामो दुइज्जो य ।।४३९१। दोण्हं पि निग्गयाणं अम्ह तओ ठाणओ पुणो पच्छा। पट्टविओ तडितेओ तइओ विज्जाहरो पहुणा ।। ४३९२।। विज्जाए कारवियं रयणविमाणं इमं गहेऊण । रवि मंडलाउ अब्भहियतेयपसरेण दिप्पंतं ।।४३९३।। एवं एयं कहियं सवित्थरं सव्वमेव तुम्ह मए । सिरिचंदकित्तिरन्नो वेयड्ढे कारणं गमणे ।।४३९४।। वरमंति संपयं मे आएसं देह जेण वच्चामि । सो तेण मंतिणा तो विसज्जिओ पढिओ झत्ति ।।४३९५।। सव्वे अत्थाण जणा विज्जुसिहाओ तयं सुणेऊण । आणंदपूरियमणा पेक्खंति मुहाइं अन्नोन्नं ॥४३९६।। सीसाइं धुणेऊणं वयंति एवं अहो महाराओ। सामी अम्हाणमिमो सव्वेसिचिंतमाहप्पो ॥४३९७।। मणुयाणचितणिज्जो न एस विज्जाहरा वि जस्सेवं । सेवं अमरकुमारागारा पकरंति दास ब्व ।।४३९८१ अह रयणउरे नयरे आगमणं चंदकित्ति नरवइणो। पडिवालितो चिट्ठइ खरिदो जाव मणिचूडो ॥४३९९।। तडितेयविज्जुमालीहि संजओ ताव झत्ति संपत्तो । सो वि निवचंदकित्ती तत्थ विमाणे समारूढो ।।४४००।। ओयरियविमाणाओ पासाए जाइ जाव नरनाहो । ता उट्ठिऊण मणिचूडखेयरिंदेण सो नमिओ ।।४४०१।। अइ पहरिसेण तेण वि गाढं आलिगिओ खयरराया । एगते गंतूण सो वि तओ चंदकित्तिस्स । ।।४४०२।। रायस्स देइ विज्जाउ जाउ सिज्झंति पट्ठियमेत्ताओ। नहगामिणिपमुहाओ दो वि तओ झत्ति वच्चंति ।।४४०३।। नीलंजणम्मि सेले पत्थुयविज्जाए साहणनिमित्तं । तत्थगुहाए एक्काए दारदेसम्मि मंडलयं ।।४४०४।। काऊणं तत्थ ठिओ मणिचूडो जवइ पाणिजावेण । विज्जं एगग्गमणो नियदेहे मंतकयरक्खो ।।४४०६।। राया वि चंदकित्ती कोयंडकिवाणपाणिउवउत्तो। नासन्नम्मि न दूरे तस्स ठिओ चिट्ठइ नियंतो ॥४४०६ ।। सव्वाओ वि दिसाओ एवं गमिऊण दो अहोरत्ते । तइयम्मि दिणे आसन्नतरुवराणं फले पत्ते ।।४४०८।। सयमवि पडिए गहिऊण तेहिं दोहि पि पारणं विहियं । पच्छा पुणो वि नियनिय वावारे संठिया दो वि ।।४४०९।। अन्ने वि अहोरत्ते दोन्नि गए एवमेव निविग्घे । तइयं पि पारणदिणं तहेव अह रयणि पारंभे ॥४४०९।। भीसणवेयालाई उवसग्गा उट्ठिया महाघोरा । तो जाव नवमवासरपारंभे उग्गओ सूरो ।।४४१०।। Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं ते चंदकित्तिपुहईसरेण सव्वेवि टालिया तस्स । निय पुन्नपहावेगं तह सारीरेण य बलेण ||४४११।। तम्मि समयम्मि सिद्धा विज्जा मणिचूडखेयरिंदस्स | खेडयखग्गकरग्गा पच्चक्खा तत्थ होऊण ।।४४१२ ।। भणियं च ती समयम्मि जम्मि तुह् जायए मए कज्जं । तम्मि समयम्मि तुमए सरियव्वाहं जहा एमि । । ४४१३ | तो तदुचियपडिवत्ति काउं तं विज्जदेवयं झत्ति । ततो विसज्जिऊणं समागया दो वि रयणउरे ||४४१४।। मणिचूडचंदकित्ती खेयरमणुसरा तओ तत्थ । न्हायविलित्ता भुत्ता सुहं पत्ता य सेज्जासु || ४४१५ ।। तो चंदकित्तिरायं पभावई तत्थ आगयं सोउं । तद्दंसणू सुयमणा गमेइ वासं व नाडि पि ।। ४४१६।। या वि चंदकित्ती पभावईदंसणे कयहिलासो । उक्कलिया उलहियओ खणं पि दुक्खेण वोलेइ ।।४४१७।। मणिचूडो खरिद पडिबुद्धो सिग्घमेव जोइसियं । हक्करिऊण पुच्छ पभावईए विवादिणं ||४४१८।। ते वितइ दिय पाणिग्गणस्स साहियं लग्गं । तो मणिचूडनिवेणं विवाहजोग्गा समग्गा वि ।।४४१९ ।। कारविया सामग्गी समागए लग्गवासरे तत्तो । अइ गरुयविभूईए पभाव चंदकीत्तीणं ।।४४२० ।। जणियं पाणिग्गणं वद्वावणयं च कारियं नयरे । अइगरुयपबंधेणं जाया जुगवंपि जं तेसि ।।४४२१ ।। तत्थूसवा महंता एए जाओ नवो नित्रो तस्स । सिद्धागरुई विज्जा पभावई तह य परिणीया ||४४२२ ।। जायं च संगमसुहं पभावईएय चंदकित्तिस्स । सा रयणी बोलीणा तेसि एक्कं मुहतं व ॥४४२३।। अह पेसविया पुणरवि कणगवईए पियंकरी तत्थ । मणिचूडरायपासे तीए तस्सेवमक्खायं ॥ ४४२४|| परबलखोहणिविज्जं पसाहयं तरस कणय केउस्स । जोयं महंतविग्धं उत्तरसाहगवराहेण ||४४२५।। तो सो विलक्खयिओ इंदउरे संपयं समायाओ । कहियं च नियय पिउणो पुरो सरूवं समग्गं पि ।। ४४२६ || पिउणा भणियं जइ तुह चित्ते संवसइ परिभवो को वि । तो तत्थ पुणो गंतुं रणसहनिवस्स पासम्म ।।४४२७ ।। पत्थेहि पुणो अन्नं उत्तरसाहगमईवबलवंतं । धीरं निक्खोहमणं विज्जं साहेहि तो एयं ।। ४४२८ ।। 1 पुण निय चित्ताओ उत्तारेऊण परिभवो मुक्को । तो निच्चितो होउं चिट्ठसु निय मंदिरम्मि ठिओ ।४४२९ । बद्धामरिसो धीरो कज्जारंभेसु विग्घनिहओ वि । पुण पुण तत्थ पयट्टइ साहइ कज्जं अह मरेइ ||४४३० ।। इय सोउं पिउवयणं विन्नत्तो कणयकेउणा जणओ । तायजियं तस्स नमे पराभवो एस पम्हुसइ ||४४३१।। ता वच्चिस्सामि पुणो करिस्समहमुज्जमं इत्थम्मि । ताएण अणुन्नाओ वच्चिस्सइ सो पुणो तत्थ ।।४४३२ । इन्हि पि अप्पणा सह जइ मं सो नेइ तो पुणो विग्धं । जइ पुण विज्जा सिज्झइ तस्स तओ होइ अइविग्घं । ४४३३ । १३७ इतुह विज्जा सिद्धा तो हं सिग्धं तएव हरियव्वा । अहव न सिद्धा साहसु तो काउं उज्जमं गरु ।।४४३४ ।। मणिचूडेणं भणियं सिद्धा सा मज्झ संपयं विज्जा । सिरिचंदकित्तिरन्नो भइणीवइणो पसाएण ।।४४३५।। को एत्थ कालखेवो संपइ कल्लं चउदसीए वि । पुव्वोइयसंकेयट्ठाणम्मि अहं समागंतु ॥ ४४३६।। अवहरिउं कणगवई नूणं परिणेमि इह समाणेउं । तो तं गंतूण तहि संवाहेउं तयं मुयमु || ४४३७।। मणिचूडस्साए लहिऊणं पट्टिया पियंकरिया । इंदउरे गंतूणं कणगवईए निवेएइ ।।४४३८।। हरिसेणं कणगवई हियए देहे य तो अमायंती । पउणी होऊण ठिया पभायदिवसस्स उवरिम्मि || ४४३९ ।। सयणम्मि पत्ता सा खणे खणे जग्गए बहि जाइ । जोएइ जहा रयणीए केत्तियं सेसमज्जविय ।।४४४० ।। रणी विहायाए संवहिऊणं पियंकरी सहिया । कामपडिमानिमित्तं गहिऊणं पूयउवगरणं ।।४४४१ ।। कइवपरिवारजुया संपत्ता जाव नंदणुज्जाणे । ता संपत्तो खयरेमरो वि तत्थेव मणिचूडो ||४४४२ ।। गवईए तस् य परोप्परं दिट्टिमेलओ जाओ । हिययम्मि पसियाई दोन्नि वि तो झत्ति उक्खित्ता ॥। ४४४३ ।। Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३८ चंदकित्तिनिवकहा मणिचूडेणं एसा सव्वस्स वि परियणस्स मज्झाओ। एगागिणी तओ तीए सेसलोएण वाहरियं ।। ४४४४।। गंतूण कणयचूडस्स कणयकेउस्स साहियं एयं । कणगवई मणिचूडेण खेरिदेण जं हरिया ॥४४४५।। तव्वयणसवणसमणंतरं पि ते दोवि धाविया तुरियं । पिइपुत्ता नियखेयरबलेण सव्वेण संजुत्ता ।।४४४६।। लग्गा पट्ठीए तस्स झत्ति मणिचूडखेयरिंदस्स । सो वि हु पत्तो सिग्धं निय खेयरसेन्नमज्झम्मि ।।४४४७।। तपट्ठीए पत्तं हक्कतं कणगचूडसेन्नपि । तं दट्ठण रुट्ठो मणिचूडो निय विमाणम्मि ।।४४४८।। कणगवई मोत्तूणं रक्खगखेयरबलेण संजुत्तं । चलिओ तेसि समुहं सीहो व्व कुरंगहाणं ।।४४४९।। अब्भिट्टाइं दोन्नि वि खयरबलाई समच्छरं झत्ति । तेसि अग्गाणीयं मणिचूडस्सग्गसेन्नेण ।। ४४५०।। भग्गं झत्ति पणटुं पत्तं सरणम्मि कणयचूडस्स । तो कणगकेउकुमरो समुट्टिओ रोसदट्ठोट्टो ।।४४५१।। तो तेण भज्जमाणं अग्गाणीयं नियं निएऊण । मणिचूडखेयरिंदेण ताडियं तस्स तं सेन्नं ।।४४५२।। अइवेगमुक्कअइतिक्खबाणपसरेण मुच्छियं सव्वं । पहरंतस्स य चावं दुखंडियं कणगके उस्स ।।४४५३।। अन्नं पि जाव चावं गहिउँ पगुणी करिस्सइ किरेसो। ता उप्पइउं गंतूण तविमाणम्मि सो बद्धो ।।४४५४।। मणिचडखेयरिदेण जीवियं तस्स नेय निग्गहियं । करुणाए कणगवईए तह य लज्जं कुणंतेण ।।४४५५।। तो कणगचूडराया मणिचूडं पहरिउं समारद्धो। सो वि सरधोरणीए मणिचूडेणं कओ विहुरो ।।४४५६।। पच्छा खंडियधय-दंडचंडकोयंडबाणपसरो सो। झत्ति खुरुप्पेण उरंम्मि ताडिओ पाविओ मुच्छं ॥४४५७।। बद्धो सो वि गहेउं जाव नियत्तिस्सए जिय विवक्खो। नाऊण रणारंभं ता पत्तो चंदकित्ती वि ॥४४५८।। तं दद्रु मणिचूडो गंतुं इंदउरनयरमिच्छंतो । सिरिचंदकित्तिरायं आपुच्छइ तत्थ गमणत्थं ।।४४५९।। तयणुन्नाओ वलिओ मणिचूडो तेण चेव संजुत्तो। मुच्छियमयसेसा खेयरा य नट्ठा परबलस्स ।। ४४६०।। ते दोवि पट्ठिलग्गे एते दळूण मणुयखरिदे । बहुविज्जाहरबलसंजुए य तो ते मणे खुहिया ।।४४६१।। परबलखयरा सव्वे तेसि दोन्हं पि सेवमावन्ना । तेहिं च कणयचूडो राया तह कणगकेऊ य ।।४४६२।। केहि वि खयरेहि समं रयणउरे पेसिया इमे दो वि । निक्खित्ता गुत्तीए कणगवई पुण समं नीया ।।४४६३।। तो पत्ता इंदपुरे मणिचूडो चंदकित्तिराया य । भीओ य नयरलोओ धीरविओ तेहिं सब्बो वि ।।४४६४।। अह संपत्ता ते कणगचूडखयराहिवस्स पासाए । मणिचूडचंदकित्ती खेयरमणुएसरा दो वि ।। ४४६५।। तेसि माहप्पं पासिऊण सो नयरसंतिओ लोओ । विम्हइयमणो जंपइ सुरिंदसमविक्कमा एए ।।४४६६।। एक्को विहु मणिचूडो सु दुज्जओ इयर खयरलोयाण । कि पुणे इमिणा सिरिचंदकित्तिणा संजुओ रन्ना।।४४६७।। ता अम्ह सामि एहिं विणासियं जं इमेहि सह समरो । पारद्धो पयडपरक्कमेहिं दोहि पि गव्ववसा ।।४४६९।। संपइ अम्हं पहुविरहियाण सरणं न को वि अन्नोत्थि । एएसि चिय सेवं पडिवज्जामो तओ गंतुं ॥४४६९।। इय मंतिऊण सब्वे नयरजणा पवरढोयणयहत्था । पत्ता नरिंददारे पडिहारनिवेइया तत्तो ।।४४७०।। पुरओ नरिंदपासे पत्ता अप्पिति ढोयणाई कमा । कप्पूरागुरुवर-वत्थ-कंत्रणाहरणमाईणि ।।४४७१।। तो पणमिऊण सविणयमारोवियकरउडा सिरग्गम्मि । इय विन्नविति इन्हि तुम्हे अम्हाण होह पहू ।।४४७२।। मणिचुडेणं भणियं जइ एवं चंदकित्ति नरनाहो। तो अहिसिच्चउ रज्जे अह बैंति इमे कुणह एवं ।।४४७३।। तो गरुयविभूईए अहिसित्तो खेयराहिवपयम्मि । सिरिचंदकित्तिराया मणिचुडाईहिं सोहि ।।४४७४।। पट्टविया रयण उरे पभावईए समाणयण हेउं । विज्जाहरा पहाणा तं गहिउं ते समायाया ।। ४४७५ ।। Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरित्र १३९ तो पुच्छिऊण दिवस महाविभूईए खयरराएण । कणगवई परिणीया मणिचूडेणं पहिट्टेण ॥४४७६।। गवई पुणहिए वहेइ हरिसं च तह विसायं च । हरिसस्स कारणमिणं मणिचूडी जं वरो लो ||४४७७ || एयं च कारणं पुण गरुयविसायस्स जं कणगचूडो । जणओ बद्धो खित्तो गुत्तीए कणयकेऊ य ।।४४७८ ।। पारद्धं पउरेणं वद्धावणयं पुरम्मि वित्थरओ । मूलिल्ले पासाए सयं ठिओ चंदकित्तिनिवो ।। ४४७९ ।। मणिचूड खरदो ठिओ पुणो कणयकेउ पासाए । ते दो वि निव्वुयमणा निति दिशे केत्तिए तत्थ ।।४४८० ।। मणिचूडं खर्यारिदं पुच्छेउं चंदकित्तिनरनाहो । चंदउरे विज्जुसिहं पेसइ तह विज्जुमालि च ।।४४८१ ।। सुहममइतिपासे कहणत्थं निययखेमवत्ताए । तह पुच्छिउं सख्वं रज्जम्मि वि दुत्थसुत्थस्स ||४४८२ ।। तो ते दोन वि खयरा गंतूणं तत्थ मंतिपवरस्स । पुरओ कहेंति सव्वं चरियं सिरिचंदकित्तिस्स ||४४८३ || मंती वि तक्खणं चिय आहवणं सव्वरायलोयस्स । पेसेऊण सयं पुण संपतो रायभवणम्मि ||४४८४ ।। तो पण मऊण रन्नो सीहासणमप्पणी समुचियम्मि । ठाणम्मि समुवविट्ठो तेहि समं दोहि खयरेहि ||४४८५ ।। पत्तो खतरम्मि वि नीसेसो रायसेवयजणो वि । सामंत मंति-मंडलिय- तंतवालाइ तत्थ ।। ४४८६ ।। सीहासणं पणमिउं रन्नो मंति च ते विसव्देवि । सट्टाणे निसन्ना कयपडिवती जहाजोगं ।।४४८७ | तो सुहममईमंती तेसि तं दंसिऊण खयरदुगं । कहइ जहा एए ते दोन वि खयरा समायाया ||४४८८ ।। अम्ह पहू विनवउं नीओ वेयड्ढपव्वए जेहिं । सकुसलकहणत्थमिमे पुणो वि इह पेसिया तेण ।।४४८९ ।। कहियं अम्ह सरूवं सव्वं एएहि संपयं तुम्ह । अक्खावे एए पडिवालेउं इहाणीया ||४४९० ।। तो मंतिभणिएहि दोहिं वि खयरेहि तेहि अक्खायं । सव्वं पि निवसरूवं अत्थाणजणस्स तस्स पुरो ।।४४९१ ।। पुण बेंति मंतिणं ते अम्हं एसो वि अस्थि आएसो । सिरिचंदकित्तिपणो जं पुच्छेज्जा सुहं रज्जे ||४४९२।। तो मंती ते पण देवपयावेण पहियप्पसरा । पभवंति न ताव रिङ तहेव विणएण वट्टेति ।। ४४९३ ।। अम्ह पमाया कह वि हु बाहिज्जइ जइ परोप्परं लोओ । पुच्छेयव्वो सो वि हु तुम्हेहि सयं इहायाओ ।।४४९४ । इय मंतिणा पण आहह्वणं पेसिउं पुरजणस्स । अत्थाणजणो भणिओ कहेह तुम्भे नियतस्वं ।।४४९५ ।। विज्जुसिहविज्जुमालीण खयराणं कहेंति तो सव्वे । अत्थाणजणा अम्हं लवो वि असुहस्स नो अस्थि ||४४९६।। देवस्स पसाएणं एयंचिय बहुयमसुहमम्हाणं । जमइगया बहुदियहा दिट्ठाणं देवपायाणं ||४४९७।। एत्थंतरम्मि पत्तो नायरलोओ वि तत्थ नीसेसो । कयउचियपणामाई सो वि निविट्ठो जहट्टा ||४४९८ ।। मंतवणेण सो विहु कहेइ तं चिय पुरो नह्यराण । नीसेसं जं कहियं अत्थाणजणेण ताण पुरो ।। ४४९९ ।। तो ते भांति खयरा भयवसओ एस चिट्ठइ निवस्स । रज्जभरं तुम्ह तओ खिविडं सो जाइ तत्थ सयं ।।४५०० ।। परमेस कमो पहुणो जं निय [सेवय] जणाण सुहदुक्खं । पुच्छाविज्जइ जइ वि हु सुहेण चिट्ठेति ते दूरे ।।४५०१ ।। जं किं पि तुम्ह कज्जं कहियव्त्रं चंदकित्तिरायस्स । तं अम्ह कहह संपइ वेयड्ढे जेण बच्चामी ।।४५०२ ।। अह सुहुममई जंपइ एवं देवस्स विन्नवेयव्वं । तुभेहि अम्ह वयणं जं अवसेरी न कायव्वा ।। ४५०३।। इह देसस्स पुरस्स व गामस्स व एगमाणुसस्स वि य । कज्जमसिद्धं साहह संपयमन्नं पि तत्थ तुमे ।। ४५०४ ।। देवेण किंतु सिग्धं निय पाया अम्ह दंसियव्व त्ति । भणिउं मंती खयरे ते सम्माणइ विसज्जिइ य ।।४५०५ ।। अह गंतणं ते चंदकित्तिरायस्स स-मणिचूडस्स | साहति तयं सव्वं तओ पहिला दुवे ते वि ।। ८५०६ ।। दट्ठण गुणकलावं माहणं नंदकित्तिनिवइस्स । सव्वे वि तम्मि जाया कयागुराया महाखयरा ।। ८५०७ ।। Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४० सिरिचंदकित्तिचरियं जे के वि खेयरिंदा दाहिणसेढीए तत्थ निवसति । ते सव्वे नियचित्ते वहंति गरुयं अवट्ठभं ॥। ४५०८ ।। जइ को वि अम्ह अन्नो करिस्सए परिभवं बलीखयरो । तो गंतुं कहिस्सामो वत्तं सिरिचंदकित्तिस्स ||४५०९ ।। इ आसा सव्वे करेंति ते चंदकित्ति नरवइणो । बहु अणुणयं सया विहु समीवमागंतु सयमेव ॥। ४५१० ।। तो जो जो अप्पलो खयरिंदो इयर खेयरिंदेण । पारम्भइ आगंतुं सो सो वत्तं कहइ तस्स ।। ४५११ ।। तो चंदकित्तिराया पक्खे होऊण तस्स तं इयरं । मूलाओ उच्छेयइ ठवेइ निय सेवयं तत्थ ।। ४५१२।। एवं कमेण सव्वे दाहिणसेढी गया नहर्यारिंदा । उवसाहिऊण सेवं पवेसिया अत्तणो तेण ।। ४५१३ ।। तो मणिचूडाईहि मिलिऊणं सव्वखेयरिदेहि । विज्जाहरचक्किपए अहिसित्तो चंदकित्तिनिवो ।।४५१४ ।। जायं वद्धावणयं खर्यारिंदा ढोयणे आणंति । रहकरितुरए कन्ना-वस्थाहरणाइयमसेसं ।।४५१५।। तो खयरचक्कवट्टीकन्ना वज्जं समग्गमवि अन्नं । गिण्हइ कन्नाओ पुण पभावई पुच्छि लेइ ।। ४५१६ ।। परिणेइ विभूइए भज्जाण सयं कमेण तो जायं । पडिसेहतस्स वि तस्स निवइणो चंदकित्तिस्स ।। ४५१७।। पट्टमहादेवित्ते पभावई तेण ठाविया तत्तो । विज्जाहरचक्किपयं एवं सो विलसइ जहिच्छं ।। ४५१८ । । अह मणिचूडं खयरिंदमन्नया चंदकित्तिनरनाहो । आइसइ जहा गंतुं रयणउरे क़णयचूडनिवं । । ४५१९ ।। मुयसु तुमं गोत्तीए कड्ढेउं कणयकेउणा सद्धि । आएसेणंम्हाणं तहा तमेवं भणिज्जासि ।। ४५२० पडिवज्जिऊण सेवं अम्हाणं गिन्ह इच्छिए नयरे । कम्मि वि रज्जं अहवा इंदउरं पि हु तुमं गिन्ह ।। ४५२१ ।। इय खयरचक्कasणो सिक्खं गहिऊण चंदकित्तिस्स । मणिचूडखेयरिदो सिग्धं गंतूण रयणउरे ।।४५२२ ।। मोयावइ गुत्तीए सकणकेडं पि कणयचूडनिवं । आणावइ पासाए नियम्मि अहं तं सपुत्तं पि ॥ ४५२३।। ते दोवि तओ उचियासणेसु पडिवत्तिपुव्वयं ठविया । आहूया कणगवई वितत्थ मणिचूडराएण || ४५२४ ।। अह जणयकणयचूडस्स निवडिया सा पसु विणएण । नयणाई बाहजलपूरियाई सहसा कुणेमाणी ।। ४५२५।। तो तीसे आसीसा दिन्ना जणएण हरिसियमणेण । पुत्ति तुमं जा जीवं पि अविहवा हवा हवसु ।।४५२६।। अह उट्ठविउं पिउणा उच्छंगे ठाविऊण सा भणिया । जह पुत्ति वंछियं तुह नियपुन्नेहि सयं जायं ।।४५२७।। सिवि होउं जणएण मए न ताव तं विहियं । ता कम्मपरिणइ च्चिय सुहासुहाणं जए जणणी ।।४५२८ ।। अम्हे सयं जइ तया तुज्झ कुणता समीहियं कह वि । अम्हाण वि एस विही न होज्जमन्निज्जए एवं ।।४५२९।। पिउउच्छंगाओ उट्ठिऊण तो कणणकेउणो पासे । उड्ढ ठिया पणमिया तेण वि सागख्यविणण ।।४५३० ।। भणियं च भइणि सव्वं अवरद्धं मज्झ संपयं खमसु । तुज्झ समीहियकज्जे मए वि विग्घो कओ आसि ।।४५३१। तो तीए आसीसावयणं उक्कित्तियं इमं तस्स । अक्खइओ तह अजरामरो य भाउय तुम होज्जा ।।४५३२।। अह सा मणिचूडनिवस्स वयणओ उट्ठिऊण नियठाणं । संपत्ता कणगवई मणिचूडेणं तओ तेसि ।।४५३३ ।। पिउपुत्ताणं पुरओ आएसो खयरचक्कवट्टिस्स । कहिओ सव्वो वि तओ मणिचूडो बेंति ते एवं ।। ४५३४ । । खरच कवट्टी एवं वियरेइ अम्ह आएसं । अपरिचिओ वि हु होउं तं सव्वं तुम्ह दक्खिनं ।। ४५३५ ।। तुम्हहिं वि अम्हाणं अकयं मुक्कं न किं पिजं समरे । तह अत्तवसगयाण वि न अम्ह जीयं तया हरियं ॥। ४५३६।। जम्हा जीविदाणं अब्भहियं सयलइयरदाणाणं । ससमुद्दा विहु पुहई न होइ तक्कोडिमं से वि ।।४५३७ ।। जइ दावसितं रज्जं अम्हं दावेहि इच्छियं तो तं । इच्छियमेयं जं संजमस्स रज्जं परिण्हामो ||४५३८ ।। मणिचूडेणं भणियं सुजुत्तमेयं विवेयवंताण । सवसेण वि ताएणं तणं व चत्तं नियं रज्जं ।। ४५३९ ।। Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १४१ गिहवासगिद्धचित्ताण रज्जवंछाउ होंति एयाउ । विसयविरत्ताण पुणो रमइ मणो संजमे चेव ।।४५४०।। तं होसि अम्ह ससुरो जणओ व्व तओ पुरा वि नमणिज्जो। संपइ विसेसओ पुण सिरस्स उवरि वयकइच्छो ।। जो अम्ह सालओ कणयके उकुमरो न सो वि हासस्स । ठाणं संपइ कि पुण गोरविओ जेटुबंधु व्व ॥४५४२।। एयं पि तुम्ह ठाणं अप्पणयं चेव जत्थ अप्पणओ । जामाऊ दिक्करिया वसेइ भइणी य भइणिवई ।।४५४३।। ता चिट्ठह वीसत्था एत्थेव य ताव जाव इह एइ । ता य गुरूगुणभद्दो अबहिन्नाणी मुणिप्पवरो ॥४५४४।। तुम्हाण वंछियत्थं पच्छा सव्वं पि पूरइस्सामि । संपड ण्हाणाईयं करेह ता अवसरप्पत्तं ।।४५४५।। तो उट्ठिऊण मणिचुडवयणसवणंतरं पिया-पुत्ता। मज्जणहरं पविट्ठा न्हाया ते दो वि वित्थरओ ।।४५४६।। तह गरुयगोरवेणं कराविया भोयणं विलेवणयं । दिन्नं तंबोलं तह कुसुमाहरणं तु न गिहीयं ॥४५४७।। अइबहुयपत्थणाहि वि विइज्जमाणं निरीहभावेणं । तो अहिययरं जाओ मणिचूडो तेसु अइभत्तो ॥४५४८।। एवं चिट्ठताणं निम्मलभावाण ताण तत्थ तओ । उज्जाणे संपत्तो गुणभद्दो नाम वरसूरी ।।४५४९।। नाऊणं तं समागयमइपहरिसवसविसट्टरोमंचो । मणिचूडखेयरिंदो जाणावइ कणगचूडस्स ॥४५५०॥ आयन्निऊण कन्नामयं व तो सूरिणो समागमणं । सो वि सपुत्तो जाओ आणंदुच्छलियघणपुलओ ॥४५५१।। तो कणगचडरायं सकणगकेउं पि पत्थणा पूव्वं । कारवए सिंगारं पवरं मणिचडखरिदो ।।४५५२।। वीइज्जतो सियचामरेहिं सिरधरियधवलवरछत्तो। आरूढो मत्तमहागयम्मि कयपवरसिंगारो ।।४५५३।। रायं तु कणयचूडं आरोवेउं महागइंदम्मि । अइगरुविभूईए काऊणं अप्पणो पुरओ ॥४५५४॥ अन्नम्मि तहावरबारणम्मि आरोविउं कणयकेउं । काऊण अप्पणो तं दाहिणभाए विभूइजुयं ।।४५५५।। परियरिओ सव्वत्तो तत्तो चउरंगिणीए सेणाए । संपत्तो उज्जाणे ओयरिउं करिवराओ तओ ।।४५५६।। मणिचूडखेयरिदो संजुत्तो कणयचूडनरवइणा । तह कणयकेउणा वि य भत्तीए नमइ तं सूरि ॥४५५७।। सेसं पि साहुवग्गं नमिऊण कमेण सूरिपासम्मि । आगंतुं उवविट्टा पुच्छंति य रयणचूडस्स ॥४५५८।। मुणिणो सरूवमक्खेइ मणिवरो तेसिमग्गओ सव्वं । पढम चिय गहियवओ जाजीवं अणसणं कुणइ ।।४५५९॥ पढिऊण केत्तियं पि हु सामायारि जईण जाणेउं । कुणइ जहोइयकिरियं विणयं तह सव्वसाहूणं ।।४५६०॥ वेयावच्चं च तहा बालाईणं समुज्जओ कुणइ । निच्चुज्जम्मिउ सज्झाए खणे खणे अभिरओ होइ ।।४५६१।। कुणइयकाउस्सग्गं धम्मज्झाणं झियाइ तत्थ टिओ। तस्स कुणंतस्सेवं गयाइं अट्ठारसदिणाई ।।४५६२॥ एगे गूणे वीसइम वासरे रयणचूडसाहुस्स । सोहम्मे संजायं समाहिपत्तस्स देवत्तं ।।४५६३॥ तं सोऊणं मणिचुडखेयरिंदस्स माणसे जाओ। कि पि विसाओ तह पहरिसो य अह सूरिणो पासे ।।४५६४।। सो पुच्छइ जिण-धम्म गंभीरसरेण कहइ सूरी वि । संसारे जे जीवा सुहेसिणो ताव ते सव्वे ॥४५६५।। जाणंति सुहोवायं नेव परं किपि तं पकुव्वंति । ते कम्मं मोहवसा जेणाणुहवंति दुक्खाई ।।४५६६।। जम्हा नट्ठविवेया जं चिय दुक्खं मुणंति तं चैव । सोक्खस्स सरूवेणं परमत्थसुहं अयाणंता ।।४५६७।। कोहो माणो माया लोभो चत्तारि हुँति हु कसाया। तग्गहियाणं जायइ विवज्जओ तेण जीवाणं ।।४५६८।। माणकसाओ अहिओ मणुएसु कहिज्जए जिणिदेहि। तब्बसगया य मणुया हवंति सेल ब्व अइथड्ढा ।।४५६९।। नमणारिहेसु विनयं कुव्वंति न किंतु अत्तणो चेव । कीरंतं पणिवायं सव्वेहिं वि ते समीहंति ।।४५७०।। पच्छा केण वि बलवंतएण तो तेसि भज्जए दप्पो । पडिभग्गदप्पपसरा लहंति बहुमाणसं दुक्खं ।।४५७१।। Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४२ सिरिचंदकित्तिचरियं माणसदुक्खोवहया विदंति रइं न कत्थ वि कया वि । अरईए घणकम्मं बंधंति तओ भमंति भवं ।।४५७२। रज्जे वि होइ लोभो केसि पि हु माणमारुहंताण । तमपाबंता तो ते हवंति कोहानलुज्जलिया ।।४५७३।। अपहुप्पंता पच्छा मायाए पविसिऊण मज्झम्मि । वीसासेऊण तओ हणंति पियरं पि भायं पि ।।४५७४।। विहवज्जणे वि इच्छा गरुई पाएण माणवंताण । संजायइ पुरिसाणं चितंताणं मणे एवं ।।४५७५।। अन्नेहितो अम्हे विउलसिरीया कहं पि जइ होमो। तो गरुयविहविणो वि हु अम्हं चिय एंति पासम्मि ।।४५७६।। सम्माणपयं होमो अम्हे च्चिय रायपमुहलोयाणं । पत्तसिरीया पच्छा इच्छंति पराण हीणतं ।।४५७७।। पेच्छंति उच्छलतं अन्नं जइ निययपुन्नजोएण । इच्छंति तस्स विग्घं काउं वि विहप्पयारेहिं ।।४५७८।। पूयाए विहवस्स य तं काउं कह वि जइ न पारेति । तो देहस्स वि चुक्कंति तस्स केणइ उवाएण ।।४५७९।। तो रन्ना विनाया खणेण पाविति बंधणं तत्तो। सव्वस्सस्स विहरणं लहंति जीवियविणासं पि ।।४५८०।। जइ को वि कह वि किंचि वि कया वि कहियं करेइ न खणण । ता तम्मि कूणइ कोवं माणीमण्ओ मणे को वि गरुए वि हु निय कज्जे जायम्मि न जाइ तस्स पासम्मि । गरुयस्स वि बहुजणमाणणिज्जवयणस्स वि जयम्मि अवलेवकलुसियमणो तस्स य गिन्हेइ दूसणसयाइं । जस्स वि तस्स वि पुरओ अविज्जमाणाई विसया वि।।४५८३।। जइ सो गरुओ जाणइ गरुयमवायं करेइ तो तस्स । असमाणविग्गहं पि हु कुणंति इय माणिणो मणुया ।।४५८४।। इह लोगम्मि वि लहिउ दुक्खाण परंपराउ परलोए । नरगाईणं दुक्खाण भायणं होंति सययं पि ।।४५८५।। एत्यंतरम्मि चिंतइ नियचित्ते कणयचूडखयरिंदो। अम्ह वि अणुगयमेयं संजायं कि पि वक्खाणं ।।४५८६।। अम्ह सुयस्स न दिन्ना पभावई पत्थिया वि अम्हेहिं । जं रयणचूडरना तेण हिमाणेण न मए वि ॥४५८७।। दिन्ना इच्छंती वि हु कणगवई रयणचूड-पुत्तस्स । तीसे हरणम्मि तहा न चिंतियं अप्पसामत्थं ।।४५८८।। अहिमाणगहग्धत्थेण तेण सह संगरोसमारद्धो । तस्सऽहिमाणस्स फलं इहेव ता अम्ह निव्वडियं ।। ४५८९।। पुण भणइ गुरूअहिमाणसोक्खकखाण दुक्खमियकहियं । विसयमुहत्थीण दुहं वन्निज्जइ कि पि इन्हितु ।।४५९०।। विसय-सुह-लंपडाणं दुल्लह-इत्थी-जणे वि अहिलासो । संजायइ अलहंता तं ते झिज्जंति हिययम्मि ॥४५९१ ।। अह कहमवि मोहवसा तत्थ पयट्टति हलविहाणेण । पावंति तो अणत्थं पाणाण वि केइ चुक्कंति ।।४५९२।। परलोयदुहं पुवुत्तमेव पावंति नियमओ ते वि। एवं सोक्खमईए जीवा दुक्खे पयर्टेति ।।४५९३।। एयम्मि अंतरे कणयकेउकुमरो वि चितए एवं । अम्हं पि समचिया कि चि देसणा एस संजाया ॥४५९४।। जमणिच्छंतीए वि हु पभावईए मए उवरिरागो । बद्धो अलहंतोहं तओ इमं हरिउमारद्धो ।।४५९५।। तो पत्तपरिभवो वि हु अहिमाणाओं तहाणुरायाओ । न ठिओ तुन्हिक्कोहं काउमवायं पुण पयट्टो ।।४५९६।। कणगवई हरणे पुण जणएण वि मणे चितियं किं पि । अहिमाणग्गहिएणं फलंतओ तस्स उवलद्धं ।।४५९७।। भणइ गुरू ता अहिमाण-विसय-सोक्खाउ नियमणं झत्ति । विणियत्तेउं देयं परमत्थसुहम्मि विवहेहि।।४५९८।। तं पुण परमत्थसुहं मोक्खम्मि गयाण गम्मए मोक्खे। कम्मक्खएण सोउण कम्मखओ होइ दिक्खाए ।।४५९९।। दिक्खं पि कुणताणं विसय-विरत्ताण माण-मुक्काण । मोक्ख-समाणं सोक्खं संभवई इहेव जीवाण ।।४६००॥ तो कणयचूडराया स कणयकेऊ वि उट्ठिउं गुरुणो । बंदेइ भणइ य इमं कीरउ दिक्खा पसाओ मे ।।४६०१।। पुव्वं पि ताव चित्तं विसय-विरत्तं ममासि गिहवासे । तुम्होवएस-सवणा जाओ पुण संपइ विसेसो ॥४६०२।। Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमनिसुव्वयजिणिदचरियं १४३ आह गुरू जुत्तमिणं अम्हे वि पओयणेण एएण । इह संपइ संपत्ता इय वोत्तुं देइ तेसि वयं ।।४६०३।। मणिचुडख्नेयरिदो गणभटमणिदमदिउं नमिउं । विन्नवइ जोडियकरो भयवं! संपइ असक्को हं ।। ४६०४।। सव्वविरईए गहणे ता गिहि-धम्म पयच्छ मह इन्हि। गुरुणा वि तस्स दिन्नो गिहि-धम्मो विमलसम्मत्तो।।४६०५।। तो वंदिऊण एसो निय पासाए समागओ तत्तो । वंदइ निच्चं सूरि सपरियणं गंतुमुज्जाणे ।।४६०६।। सिरिगुणभद्दो सूरी तन्थ वि कश्वयदिणाई ठाऊण : मणिचूडमणुरविउं पविहरिओ अन्नठाणम्मि ।।४६०७।। मणिचूडो इंदउरे गंतूणं चंदकित्तिरायस्स । साहेइ कणयचूडस्स कणयके उस्स वयगहणं ।।४६०९।। तो चंदकित्तिराया सविम्हओ नियसिरं धुणेऊण । भाइ जह दुक्करमिणं कयमेएहि वयग्गहणं ।।४६०९।। खिज्जति रज्जकज्जे तं अलहंता वि के वि दीणमणा । सप्पुरिसा पुण रज्जं गिन्हंति न दिज्जमाणं पि ।।४६१०।। अह भणिओ मणिचूडो नरवइणा चंदकित्तिणा एवं। अम्हेहिं साहियाइं इह ताव समग्गकज्जाई ।।४६११।। अन्नं न किचि वि तहाकरणिज्ज अम्ह संपयं अस्थि । चंदउरनयररज्जं सुन्नं चिट बहदिणाणि ।।४६१२।। ता संपइ वच्चामो अम्हे सिग्धं पि चंदउरनयरे। इंदउरनयरतत्ती तए समग्गा वि कायव्वा ।।४६१३।। तो मणिचुडो राया-सिरम्मि आरोविऊण करजयलं ! विन्नवइ चक्कट्टि खयराणं चंदकित्तिमिणं ।।४६१४।। कीरउ एवं संपइ दाहिण-सेढीए एत्थ खरिदा। चिट्ठति केइ जे ते अम्हे य तए समं एमो।।४६१५।। पुरओ जाणाविज्जउ चंदउरे सव्वरायलोयाणं । नयरस्म य जह ते वि हु तुम्हागमणं सुणेऊण ।।४६१६।। कुव्वंति कं पि भत्ति तो दाउं चंदकित्तिणा सिक्खं । वसुकेउ वासवा दोन्नि खेयरा पेसिया तत्थ ।।४६१७।। खरिंदाणं तेसि आइट्ठा दारसेवया झत्ति । सिरिचंदकित्तिरन्ना जं तुम्हें निययसामीणं ।।४६१८॥ गंतणं जाणावह गमिस्सए चंदकित्तिनरनाहो । चंदउरे ता तुब्भे आगंतुं मिलह तस्स लहुं ॥४६१९।। तो आएसाणंतरमेवगयादारसेवया सव्वे । नियनिय खरिदाणं पासम्मि कहंति तं सव्वं ।।४६२०।। तो ते वि तक्खणं चिय आएसं खयरचक्किणो सोउं। नियनिय सामग्गीए समागया तस्स पासम्मि ॥४६२१॥ अह चंदकित्ति-खेयर-चक्किकाऊण सब्वसामग्गि। मणिचडाईहिं समं खयर-नरिंदेहि संचलिओ ।।४६२२।। एगम्मि वरविमाणे अणेगमणि-खंभपंतिसोहंते । सयमारूढो सीहासणम्मि पवरे समासीणो ।।४६२३।। कन्नंतरालघोलंतकुंडलो मउडमंडियसिरग्गो । वच्छयल-लुलियहारो कंकण-केऊरकयसोहो ॥४६२४।। धरिय-धवलायवत्तो वीइज्जतो य सेय-चमरेहिं । विज्जाहरकामिणि-पाणिपंकयक्कंतदंडेहिं ।।४६२५।। मणिचडखेयरिंदो निय दाहिणबाहुसन्निहाणम्मि । उववेसिओ विइन्ने विभिन्नसीहासणे तत्थ ।।४६२६।। वाम-भुयस्स समीवे निवेसिया गोरवारिहा खयरा। संगामसीहपमुहा तेहिं संमं दोसु वि दिसासु ।।४२७।। संलावं विरयंतो कहापबंधंतरेसु पेच्छंतो । पुरओ पारद्धं पवरपेच्छणं नहयरवहूहिं ।।४६२८।। सक्को व्व विमाणगओ सोहम्मसहाए सोहमाणो सो। विज्जाहररायाण वि मणे जणतो चमक्कारं ।।४६२९।। अप्फालिय-गहिर-अणेग-तूर-सद्देहि वित्थरंतेहिं । पडिसहियदिसि-चक्केण संथुणिज्जंतमहिमो ब्व ।।४६३०॥ अन्नम्मि विमाणे पुण पभावई इयर सव्वदेवीहिं । नियदासीहिं सिंगारियाहिं सहिया समारूढा ।।४६३१ ।। सव्वंगे वि रयणाहरणेहि विहसिया विरायंती । अच्छरसा परियरिया सुरपहणो अग्गमहिसि व्व ।।४६३२॥ एवं महाविभूईए भासमाणो समग्गनह-मग्गं । रविणा सह छायंतो खयरिंदाणं विमाणेहिं ।।४६३३।। उज्जोयंतेहिं दिसाणणाई पसरंतकिरणजालेहि । सिरिचंदकित्तिनिवरविपयाव-समहिड्ढिएहि व ।।४६३४।। सुरहि-विलेवण-कुसुमेहि खेयरेहिं विलग्गलग्गेहि। पवियंभमाणअइघणसोरब्भ-विरायमाणेहिं ।।४६३५।। Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४४ सिरिचंदकित्तचरियं चंकमणवेयकंपियकणंतकलकिंकिणीवियाणेहिं । नीहरिय-महुर-महयर-झंकार-रवाउलेहिं च ॥४६३६।। विज्जाहररज्जं साहिऊण निय नयरमावयंतस्स । गयण-पहेणं तस्सेव खेयरिंदाणचक्किस्स ।।४६३७।। गयणसिरीए गयणंगणम्मि हरिसेण पयरिएहि व । वियसियतामरसेहिं नाणाविहवन्नसुहएहि ।।४६३८।। वसुकेउ-वासवेहिं दोहिं वि खयरेहि चंदउरनयरे । गंतूणं निवभवणे निवसेवयलोयमज्झम्मि ।।४६३९॥ पवरम्मि आसणे संठियस्स सुहुममइ-सचिव-तिलयस्स । पुरओ कहियं जह चंदकित्तिखरिदवरचक्की।४६४०।। संवहमाणो चिट्ठइ आगमणत्थं इमम्मि नियनयरे । पट्टविया तेणम्हे तुम्हं जाणावणट्ठाए ।।४६४१।। इयविज्जाहरवयणं सोऊणं सुहममइमहामंती । हरिसियचित्तो सह सव्वरायलोएण कारेइ ।।४६४२।। कोडुंबियपुरिसेहि सव्वत्थ महूसवं पुरे तम्मि । कुंकुम-रस-सित्त-समग्ग-मग्गमूसिय-पडायं च ॥४६४३।। अहिणवपट्टसुय-वेढिएहि मुत्ता-वऊल-रुइरेहिं । विहियबहुभूमिएहिं आलिंगंतेहिं गयणयलं ॥४६४४।। ऊसिय-धवलधएहि रणंतकलकिंकिणीकलावहिं । विरइयसब्बुत्तमवेस-वेसविलयाहिं कलिएहि ।।४६४५।। ठाणेठाणम्मि निवेसिएहिं उच्चेहिं मंचनिवहेहिं । अच्छरसासहिएहि व सुरिंदपेसियविमाणेहिं ।।४६४६।। सोहंतरायमगं मग्गम्मि अलब्भमाणअवयासं । पुरिसेहिं पहरिसाओ इओ तओ संचरंतेहिं ॥४६४७।। गेहेगेहम्मि निबद्धतोरणं गिज्जमाण-मंगलयं । अप्फालिय-वरतूरं हरिस-पणच्चंत-तरुणियणं ॥४६४८।। वसुकेउ-वासहिं विज्जासामन्यओ नयरबाहि । कारियपासाएहि खरिदाणं निवासकए ।।४६४९।। मणुइंद-नयर-सोहा विणिज्जिएणेव अमरनयरेण । विरइज्जमाणसेवं विरायमाणं विसेसेण ।।४६५०।। वसुकेउ-वासवा मंतिअणुमया सम्मुहा तओ चलिया । एतस्स चंदकित्तिस्स नहयले अंतरे मिलिया ॥४६५१।। साहेति पणमिऊण जह चंदउरम्मि देवनयरम्मि। सुहुममइमंति पमुहो चिट्टइ उक्कंठिओ लोओ ।।४६५२।। तुम्ह पयपंकयाणं दंसणकज्जम्मि कयपवेसमहो । मंतिपुरओ कहामो तुम्हागमणं पुरो गंतुं ।।४६५३।। सिरिचंद-कित्तिणा ते अणुनाया आगया पुणो तत्थ। मंतिस्स कहंति जहा नियडो पत्तो खयरचक्की ॥४६५४।। तं सोऊणं मंती विणिग्गओ सम्मुहं नरिदस्स । सामंति-मंति-मंडलिय-तंतवालाइलोएण ॥४६५५।। थडढेहि हयवराणं घडाहिं तह मत्त-गयवराणं च । पंतीहिं रहवराणं संघाएहि पयवराणं ॥४६५६।। नायर-जणो वि सव्वो निय नियविदेण झत्ति नीहरिओ। अणुमग्गेणं चिय तस्स मंतिणो सव्वविभूईए ॥४६५७।। पमयाउलाई गायण-वायण-बंदाई बंदि-निवहो य । पहरिसपरवसप्पा सब्बो नीहरइ नयराओ॥४६५८।। एवं कयसमुदाओ ताव गओ सो जणो समग्गो वि । जाव कमेणं पत्तो मणोरमुज्जाणपरभाए ॥४६५९।। पत्ता विमाणपंती नयणपहं तत्थ तस्स लोयस्स। तं दटठं सो जाओ अणिमिसनयणो सूरजणो व्व ॥४६६०।। विम्हइयमणो चितइ सबो विहु पुरजणो जहा पेच्छ । केरिसमच्छरियमहो इमस्स अम्हाण सामिस्स।।४६६११ एक्केण विमाणेणं एक्कंगे णेव निग्गओ तइया । नियनयराओ गिरिकाणणाओ केसरिकिसोरो व्व ॥४६६२।। संपइ पुण संपत्तो बयसहस्सेहिं सह विमाणाणं । विज्जाहर-कोडीहि य भिच्चत्तणमुव्वहंतीहिं ।।४६६३।। सप्पुरिसाणं जायइ सोहाए निमित्तमेवपरिवारो। सिद्धी पुण कज्जाणं ताणं निय भुयबले वसइ ॥४६६४।। इय चितंतस्सेव य पच्चोणी निग्गयस्स लोयस्स । सो संपत्तो सह सत्ति तस्स पासे खयरचक्की ॥४६६५।। नूमीए आसन्नं कारावेऊण तो नियविमाणं ! मणिचूडबाहुलग्गो तत्तो उत्तरइ नरनाहो ॥४६६६।। वसुकेउ-वासवा पुण कहंति मंतिस्स पुच्छिया तेण । एक्केक्केणं नामाई खेयरिंदाण सव्वेसि ॥४६६७।। Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १४५ पिइ-म इ-नामपुव्वं पभावई पमहसव्वदेवीणं । नामाई कहिंति तहा एक्केक्केणं पसंसेउं ।।४६६८।। अन्ने वि खेयरिंदा उत्तित्रा नियविमाणओ सव्वे । नियपरिवारसमेया दीसंता सुरकुमार व्व ।। ४६६९।। पणमइ मंती सिरिचंदकित्तिपुहईसरस्स पाएसु । सो वि समुटुविऊणं आलिगइ तं पयत्तेण ॥४६७०।। पणया अन्नेवि कमेण मंतिणो मंडलीयसामंता । साहणियतंतवालाइया य तह नायरजणा य ।।४६७१।। सब्वेवि पत्थिवेणं ते जह जोग्गं जहक्कम चेव । अवगूहियाय संभासियाय तुब्भे ठिया लट्ठा ।।४६७२।। जंपति ते वि नियमत्थयम्मि आरोविऊण करजुयलं । तुह पायपसाएणं लट्ठ च्चिय सव्वया अम्हे ।।४६७३।। मिरिचंदकित्तिराया मणिचूडं मंतिणो पयंसेइ । नामुक्कित्तणपुव्वं तब्बाहुविलग्गनियहत्थो ।।४६७४।। एसो एग महप्पा खयरी सरोजस्स कज्जमुद्दिसिउं । वेयड्ढगिरिम्मि गया अम्हे पत्ता य रिद्धिमिमं ।।४६७५ ।। मणिचूडस्स वि कहियं एवं जह एस सो महामंती । जस्सुवरिरज्जभरमुज्झिऊण अम्हे गया तइया ।। ४६७६।। अह मुक्को निययाओ हत्थाओ चंदकित्तिणा रन्ना। मणिचूडो खयरिंदो आलिंगइ मंतिणं झत्ति ।। ४६७७।। अन्नोन्नं किंपि तओ थेवपि कुणंति उचियमालावं । कुसलकहा पुच्छई ते दोन्नि वि मंति-खरिदा ॥४६७८।। मणिचुडो देइ पुणो बाहुँ सिरिचंदकित्तिरायस्स । मंति वि जोडियकरो निय पहुणो संमुहो होइ ।।४६७९।। मंजुलया वाहुलयं अवलंबउं पभावई देवी । ओइन्ना अन्नाओ वि देवीउ विमाणमज्झाओ ।।४६८०।। तासि पिहु देवीणं मंतिप्पमुहो जणो समग्गो वि । भूनिहियजाणुकरयलसीसो सहसत्ति तं नमिओ।।४६८१।। अह चंदकित्तिराया तहेव मणिचूडबाहुसंलग्गो। पयचारेणं चलिओ जुयाइ जिणमंदिराभिमुहो।।४६८२।। गंतूण तत्थ मज्झम्मि पविसिउं तित्थनाहपडिमाए। पंचगं पणिवायं करेइ सो परमभत्तीए ।।४६८३।। जोडियको सिरग्गे विन्नवइ य देव! जह पणामो । इहलोय-फलेणं मह पुब्बिं फलिओ तहा इन्हि ।।४६८४।। एस पणामो जायउ परलोय-फलस्स दायगो मज्झ । इय भणिऊण निसीयइ तहाविहे कम्मि वि पएसे।४६८५। देवी पभावई इयरदेवीसहिया जिणेसरं नमिउं । पदिम्मि निसीयइ खयर-चक्किणो चंदकित्तिस्स ।।४६८६।। खरिद-रिदाईजणो वि नमिउं जिणं उचियदेसे। उवविसइ दिद्विसन्नाए सामिणो चंदकित्तिस्स ।।४६८७।। आइसइ पाउलाई चंदउरपुराउ आगयाइं तओ । पेक्खणयकरणहेउं करेंति तह चेव ताई पि ।।४६८८।। दणं पेवखणयं खणंपि तो उदिऊण पणोउं । जिणपडिमं नीहरिउं बाहिम्मि विमाणमारूढो ।।४६८९।। देवीओ वि विम.णे एगम्मि समारहति सव्वाओ। आरूढा खरिंदा सेसा नियनियविमाणेसु ।।४६९०।। भूगोयरानारदा सामंता मंतिणो य मंडलिया । करि-करिणी-तुरय-रहाइ-वाहणेसुं समारूढा ।।४६९१।। पुव्वोवत्रियाए. टिईए त थढिओ विमाणम्मि। चंदउरनयरसम्मुहमह वच्चइ चंदकित्तिनिवो ॥४६९२।। पच्छिमभायम्मि ठियं विज्जाहरचक्किणो विमाणस्स । वयइ विमाणं देवी णियरविमाणाई पासेसु ।।४६९३।। हेट्ठा य भूमिगोयर-रायाणो उवरि वरविमाणगया । वच्चंति खेयरिदा तेसि छायं पकुव्वंता ।।४६९४।। सिरिचंदकित्तिराया खयररिंदा य चंदउरसोहं । पेच्छंता जंति कमेण सव्वओ दिन्नदिट्ठीया ।।४६९५।। ठाणे ठाणे मंचेसु पेच्छणाई थिराइं पेच्छंता । सिबियासु रहवरेसु य बलाइं ताई पलोयंता ।।४६९६।। नयरपओलीदारे परोप्परं करितुरंगमाईणं । संघट्टेण सदुक्खो होइ पवेसो चिरेण तहा ।।४६९७।। पुव्वपओलीदारं परिच्चएऊण जंति अन्नन्नं । जे दारते तत्थ वि भीडिज्जंता नियत्तंति ।।४६९८।। तेण विलंबेइ चिरं पविसंते भूमिगोयरे पुरओ। सिरिचंदकित्तिखेयर-चक्कीगयणे थिरविमाणो ।।४६९९।। सुरभवणोवरि केइ वि आरूढा नयर-नारि-नर-वग्गा। गुरुतस्वरेसु केइ वि के वि गया हम्मिय-तलेसु ।।४७००।। Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४६ सिरिचंदकित्तिचरियं पायारोवरि केइ वि के वि वरंडेसु तुंगतुंगेसु । के वि विवणीण पंतिसु पवेसभवलोइउं रन्नो ।।४७०१।। खयरविमाणेसु गया दिट्ठी भूगोयराण अवियन्हा । नयर-भवणेसु विहिया न नियत्तइ खयर-जण-दिट्ठी ।। नयर-नर-नारि-वग्गो वयइ समग्गो पभावइं दटुं । चित्तम्मि विम्यगओ पभावई सा इमा देवी ॥४७०३।। जीए पहावो कहिओ विज्जुसिहेणं पुरा नरिंद-गिहे । सो निव्वडिओ संपइ फलेण स विसेसओ चेव ।।४७०४॥ धन्नो अम्हाण पहू जस्सेसा वहइ गेहिणी-सदं । जा नियसोहग्गेणं सुरंगणाणं दलइ माणं ॥४७०५।। एसा वि हु धन्नयरा जा सक्क-परक्कमं पहुं अम्ह । संपत्ता भत्तारं सुदुल्लहं सुर-वहूणं पि ।।४७०६।। जीवंतु चिरं कालं अम्हाण वि जीविएण एयाइं । राया तस्स कलत्तं च जेहिं एयं कयं नयरं ।।४७०७।। रूवालोयणतिसियअणिमिस-नयणत्तणेण वट्टतं । मणुयनिवासं पि विरायमाणममराण भवणं व ।।४७०८।। आयन्नं तो नायरजणाणमुल्लावमेरिसं कमसो। पत्तो निय पासायं तत्थुत्तिन्नो विमाणओ ।।४७०९।। देवी पभावई चिय समं समग्गाहिं अन्नदेवीहिं । उत्तरिऊण विमाणा अवरोह-गिहेसु संपत्ता ॥४७१०।। सिरिचंदकित्तिरन्ना मणिचूडनरेसरस्स आवासो निय पासायासन्ने दिन्नो जुवरायपासाए ॥४७११।। सेसा वि खेयरिंदा नरिंदआणाए संठिया सव्वे । वसुकेउ-वासवेहिं दंसियपासाय-पंतीसु ॥४७१२।। सेसो वि मंतिपमुहो विसज्जिओ चंदकित्तिणा रन्ना । सव्वो वि जणो नियनिय आवासं झत्ति संपत्तो॥४७१३।। अह चंदकित्तिराया अभितरए भणेइ नियपुरिसे । सव्वेसि खेयणाणं पाहुन्नय-पेसण-निमित्तं ॥४७१४।। मणिचूडखेयरस्स वि आवासे सेसपरियण-निमित्तं । भोयणमाई पेसइ तंबोल-विलेवणाईय ।।४७१५।। जह अप्पणो तह च्चिय मणिचूडनिवस्स न्हाणमाईयं । कारविउमप्पणासह तं भुंजावइ महाराया ।।४७१६।। सिलियावसरे तत्तो सुहममई मंति-सेहरो पत्तो। पुट्ठो य तेण विणओ णएण सिरिचंदकित्तिनिवो ।।४७१७।। यड्ढनगे दाहिणसेढीविजयस्स वइयरं सव्वं । तेण मणिचूडराया तं तस्स कहेउमाणत्तो ॥४७१८।। तेण वि तस्स सरूवं जहवत्तं सव्वमेवअक्खायं । पुव्वनिसुयं पि सचिवेण तं सुयं विम्हियमणेण ।।४७१९।। तेणेव समं मणिचूडराइणा चंदकित्तिरायस्स । विक्कमकहं कुणंतो ठिओ खणं तत्थ सो मंती ॥४७२०।। मंति-मणिचूडपमुहं विसज्जिऊणं जणं समग्गंपि । सिरिचंदकित्तिराया सेज्जाए ठाइ खणमेगं ।।४७२१।। अह उट्ठिउं खणं ते काउं तक्कालकिच्चमवरं पि । तइए जामम्मि करेइ अवसरं चंदकित्तिनिवो ।।४७२२।। भूगोयरा नरिंदा सामंता मंतिणो य मंडलिया। नयर-निवासीय-जणो निओगिणो सेवयजणा य ।।४७२३।। गामाय देस-विसया जह सत्तीए कुणंति मंगलियं । विजयं काऊण समागयस्स सिरिचंदकित्तिस्स ।।४७२४।। रह-करि-तुरंगमेहिं वत्थाहरणेहि कणय-रुप्पेहि। वेगसर-कर-रह-गो-महिस-रूव-पमुहेहिं वहिं ।।४७२५।। पविसंति पाउलाइं कुणंति कलहट्टयं पहिट्ठाई। चारण-मग्गण-बंदियण-वंद-कोलाहलसयाई ।।४७२६।। सिरिचंदकित्तिविक्किमगुणवन्नणं विसय संपयट्टाई। ठाणे ठाणम्मि समुच्छलंति निवभवणपंगणए ।।४७२७।। राया वि चंदकित्ती मंगलियसमागयाणि वणि । गिन्हंतो वियरंतो य उचियलोयस्स चाएण ।।४७२८।। सोहइ वरिसासु महोयहि व्व सरिया सहस्स सलिलाई । संगिन्हंतो देंतो मेहाण जलं जहिच्छाए ।।४७२९।। लेंतस्सय देंतस्स एवं सिरिचंदकित्तिनिवइस्स । अट्टअहोरत्ताई समक्कताइं निमिसं व ।।४७३०।। सम्माणिऊण सब्बे अह विज्जाहरनिवे विसज्जेइ । मणिचूडं पुण तत्थेव धाराए सपरिवारं पि ।।४७३१।। साहेइ तस्स पुरओ नियभावं जह मणोरमुज्जाणे । जिणभवणे कारेउं वरजत्तं अस्थि मह वंछा ।।४७३२।। तं सावओसि तम्हा जाणसि सव्वंपि तत्थ करणिज्ज । सो भणइ तत्थ एवं तहावि इहनयरवत्थव्वे ।।४७३३।। Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ मिरिमुनिमुव्वयजिणिदचरियं १४७ हक्कारिऊण सव्वे महिड्दिए सावए इमं भणह । कारिस्सामो अम्हे मणोरमुज्जाणजिणभवणे || ४७३४।। जत्तम वित्थरेणं तो तुब्भे तत्थ निच्चमागंतुं । मज्झम्मि सयं होउं तक्करणिज्जं करावेह ||४७३५ ।। सावधम्मि कमो एसो जं किर महिड्डिएहिं पि । सावयजणेहि रोरो वि सावओ पत्थणिज्जोत्ति ||४७३६ ॥ जिणजत्ता पारंभ कायव्वो को वि एत्थ न हु गव्वो । धम्मम्मि जं सहाओ करणिज्जो होड अन्नो वि ।।४७३७ ।। अह चंदकित्तिराया जिणभद्दप्पभिइए महिड्डीए । हक्कारिऊण सव्वे तव्विसए भण्इ तह चेव ||४७३८।। ते विहु कयप्पणामा पमोयपूरिज्जमाणसव्वंगा । जंपंति जहा एयं अम्हं चिय देव गुरुकज्जं ।।४७३९।। जं जिणजत्ता कज्जे देवो अम्हाण देइ आएसं । सद्धावईए जायइ निमंतणं जह तहा तंपि ॥ ४७४० || परलोयविरुद्धमि विकज्जे जइ कह वि आइसइ देवो । अम्हे तं पि गणेमो महापसाओ त्ति नियचित्ते ।।४७४१ ।। जं पुण परलोयहियं सयपि करणिज्जमम्ह देवो वि । तं चिय आइसइ तयं उम्माहिय- मोरलवियं व ॥ ४७४२ ॥ इय ते पर्यापमाणे सड्ढे सोऊण हरिसिओ राया । चितइ इमे कयत्था जिणभत्ती एरिसी जेसि ||४७४३ || अहमवि कयबहुपुन्नो जस्स पुरे वसइ एरिसो लोओ । जिणधम्मणरत्तमणो इय चितेऊण ते भगइ ||४७४४।। अत्थसहाए तुम्भे एत्तियकालं अहं वियाणंतो । इन्हि तु मज्झ जाया धम्मसहाया वि अइपवरा ।। ४७४५ ।। अह ते विसज्जिऊणं तंबोलाईहिं विहियसम्माणा । मणिचूडं खयरिदं भणइ इमं चंदकित्तिनियो || ४७४६।। जह पुव्वं रत्तीए इहागएणं नए कयं तइया । एत्थेवय जिणभवणे पेच्छणयं अइमणभिरामं ||४७४७ || तह एक्केक्कं निच्चं पेच्छणयं संपयं पि कारेज्जा । मणिचुडेणं भणियं तुम्हासो पमाणं ति ||४७४८।। अम्हाणं ढलियं यमेयं सत्त्याण मज्झम्मि । एक्कं तुम्हाएसो दोच्चं कज्जाजिणे जत्ता ||४७४९।। एत्थंतरम्मि चितइ मणिचुडो खेयरेसरो एवं | जड़ इह समए कह विहु गुणभद्दो एइ वरसूरी || ४७५० ।। तो संजायइ लठ्ठे जत्ता करणे सयं पयट्टस्स । उववहणं कुणंता ते भावमिस्स वति ॥ ४७५१ ।। तो निच्छण एसो अम्हाणं समहिओ अइविवेई । सड्ढो होइ वियड्ढो पभावईए सरिसधम्मो ||४७५२ ।। जिणभद्दसावएणं आगंतुं चंदकित्तिनरनाहो । विन्नत्तो जत्ति जुयं देव ! जहा दोन्ह दिवसाणं ||४७५३ ।। पज्जंतम्मि भविस्सइ कल्लाणदुगं जुगाइदेवस्स | जम्मस्स य दिखाए ता तम्मि दिणे इमो जुत्तो || ४७५४।। जत्ताए पारंभो कीरंतो अम्ह संमयं एवं | उड्ढं देवासो जह होइ त पट्टामो | | ४७५५।। तो भगड चंदकित्ती तुम्हे च्चिय जाणया इहत्थम्मि । ता जम्मि कम्मि वि दिणे तुम्ह मयं तम्मि कारेह ||४७५६ ।। कुंकुम- कप्पूरागरूपमुहाणं सव्वसारदव्वाणं । न्हवणोवयारियाणं कुणंति ते पेच्छणं रनो ॥४७४७।। गया नियभंडारियपासाओ ताई ताण दावेइ । ते गहिऊणं सव्वं पउणं काऊण मुंचति ॥ ४७४८।। सत्तमि दिणे पभाए जिणभद्दप्पभिइणे समग्गा वि । आगंतूणं सदृढा रायाणं विन्नवंति इमं || ४७५९।। जहदेव ! चेत्तबहुलस्स अट्ठमी सा भविस्सइ पभाए । देवस्स जीए कहियं कल्लाणदुगं पुरा आसि ||४७६०।। ता देव ! पभायम्मि वि देवेणं उग्गयम्मि सूरम्मि । आगंतव्वं सिग्धं जह कीरइ न्हवण - पारंभो ॥४७६१ ।। रन्ना विसज्जिया ते तह त्ति पडिवज्जिऊण तव्वयणं । निवभवणाओ बाहिं विणिग्गया आगयं सूरि ।।४७६२ ।। सोउं मणोरमम्मी उज्जाणे जंति तं नमेउं ते । तस्प कहेंति निवो इह जिणभवणे कारिही जतं ||४७६३।। अह आगंतुं भणिओ मणिचूडो तेहि जह इहायाओ । इन्हि गुणभद्दपहू भणह निवं वंदइ जहा तं ॥ ४७६४।। भगभावम्मि ठिओ पुव्वं पि हु एस वट्टए ताव । जइ सुणइ सूरि-देसणमासु तओ सावओ होइ ।।४७६५।। मणिचूडो आह तओ इय वसइ मणे ममावि तो एयं । लट्ठ तुब्भेहि कयं जं कहियं सूरि आगमणं ।।४७६६।। Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४८ सिरिचंदकित्तचरियं इय भणिउं दाऊणं तंबोलं ते विसज्जए सड्ढे । जाइ सयं मणिचूडो पासे निवचंदकित्तिस्स ।।४७६७।। गंतूण तस्स सो विन्नवेइ जह देव ! आगओ एत्थ । अत्थि गुणभद्दसूरी मणोरमुज्जाणआसन्नो ।।४७६८।। पासम्मि जस्स ताओ पव्वइओ अम्ह रयणचूडनिवो । ता तस्स वंदणत्थं गम्मउ संपइ मुणिदस्स ।।४७६९।। तुम्हेंहिं जस्स भवणे जुयाइदेवस्स अत्थि पारद्धा । जत्ता संपइ जाणइ तस्स गुणे एस नीसेसे ।।४७७०।। अन्नं पि अत्थि नाणं एयस्स अइंदियं जओ मुणइ । पुट्ठमईयं सव्वं अणागयं वट्टमाणं च ।।४७७१।। आगंतूणं कहियं एएण मुणीसरेण तायस्स । वीसदिणाणं मज्झे आउं तह चेव तं जायं ।।४७७२।। विन्नत्तिमेवमायन्निऊणमणिचूड-खेयरिदस्स । मुणिदंसणाहिलासी जाओ सिरिचंदकित्तिनिवो ।।४७७३।। सूरिस्स समागमणं कुओ वि नाउं पभावई एवि । पट्टविया मंजुलया नरिंदपासम्मि विनविउं ।।४७७४।। तीए वि तम्मि समए आगंतुं चंदकित्तिनरनाहो । विन्नत्तो जह देवी पभावई देवपायाणं ।।४७७५।। एवं विन्नवइ जहा गुणभद्दमुणिंदवंदणनिमित्तं । जामि अहं आएसं जइ देवो देइ मह इन्हि ।।४७७६।। तो भणइ चंदकित्ती मंजुलयं जह तुम भणहि गंतुं । देवि जह संवहिउं सा चिट्ठइ संपयं सिग्धं ।।४७७७।। अम्हे वि तस्स वंदणकज्जेणं झत्ति जं गमिस्सामो। तो अम्हेहि समं सा वि जाइ तुह सामिणी जेण ।।४७७८।। गंतूण तीए कहियं पभावईए तओ पहिट्ठासा । संवहिउँ झत्ति ठिया रायाहवणं समीहंती ।।४७७९।। नियदासी पासाओ पभावईए कहावए राया। जह अम्हे संचलिया तुम पि आगच्छ सिग्घं पि ।।४७८०।। अन्नाहिं वि देवीहिं समन्निया सा वि तो तयं सोउं । साहइ अन्नासि पि हु देवीणं ताउ सोऊणं ।। ४७८१।। एवं पहिठ्ठहियया संवहिउं तो पभावईए वि। सह जंति रहारूढा अणुमग्गेणं नरवइस्स ।।४७८२।। गंतणं उज्जाणे ओयरिउं वाहणाउ नरनाहो । सिरिचंदकित्तिनामो नमइ मुणिदं कयाणंदो ॥४७८३।। देवीओ वि सव्वाओ उत्तरिउं तयणु रहवरहितो। वंदति तं मुणिदं तहेव मणिचूडखरिदो ॥४७८४।। सेसो वि हु परिवारो नीसेसो पणमए मुणिवरिंदं । अह रन्ना सह सव्वे उचियपएसे निसीयंति ।।४७८५।। सूरी वि धम्मलाभं तेसिं दाऊण देसणं कुणइ । जं किर अणाइजीवा अणाइकम्म अणाइभवो ।। ४७८६।। मिच्छत्ताईया वि हु अणाईया कम्मबंधणनिमित्तं । जीवाण हुंति बद्धा तेण तओ ते भमंति भवे ।। ४७८७।। नरएसुं तिरिएसु य कुच्छियमणुएसु हीणदेवेसु । दुक्खाइं सुतिक्खाइं निरंतराइं पि विसहंता ।।४७८८।। तत्ताउ वि भट्ठाओ अणंतगुण ताव संगया नरया । तेसुप्पन्ना जीवा खणे खणे निरयवालेहिं ।। ४७८९।। सिय-भल्ल-कुंत-तोमर-सएहिं विज्झंति तिक्ख-वासीहि । कटुं व तच्छ्यिंति य पच्चंति य तेल्ल-कुंभीसु ।। कंदंति य विलवंति य करुणाई भणंति पायपणयसिरा । तह वि हु ते दीणमुहा मुच्चंति न निरयपालेहिं ।४७९१। तिलमित्तखंडिया वि हु पव्वयपडणेण चुन्नियंगा वि । दड्ढा वि हु भग्गा वि हु न मरंति पुणो तहा हुंति ॥४७९२।। इह माहहिमाओ वि हु अणंतगुणसीयला महानिरया । चिळंति केइ तेसु य तत्तेहिं तो दुहमणं तं ।।४७९३।। इच्चाइनरय-दुक्खं वास-सहस्सेण जीहसहसजुओ । जइ कहइ को वि तह वि हु न तरइ सव्वं पि तं कहिउं ।। मणुएसु दासपेसत्तणाइदुक्खं तु तुम्ह पच्चक्खं । आरा-कसंकुसाई घाय-वहाईयतिरिएसु ।।४७९५।। हीणेसु सुरे दुहं परआणा करणओ अइ महंतं । पररिद्धिदंसणे तह जायइ ईसानलसमुत्थं ।।४७९६।। इय नाउं मिच्छत्तं पढम चिय ताव होइ चइयव्वं । गहियव्वं सम्मत्तं सोक्खनिमित्तं तयत्थीहिं ।।४७९७।। अह पुच्छइ नरनाहो मिच्छत्तं होइ केरिसं जस्स । परिहारो कायव्वो केरिसयं तं च सम्मत्तं ।।४७९८।। तुम्हेहिं जस्स गहणं कायव्वं कहियमम्ह तं सव्वं । पुण स वियारं अक्खह करिमो जह तह तहच्चेय ।।४७९९।। Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरिय आह् गुरुमिच्छत्तं तं भन्नइ जस्स उदयओ जीवा । वीवरीयं सव्वं पिहु तत्तं पेच्छेति विउसा वि ॥ ४८०० ।। देवत्तगुणो एक्को विनत्थि जस्सेह तंपि देवं ति । मन्नंति गुरुगुणेहिं मुक्कं पि गुरुत्तबुद्धीए ||४८०१ ।। पाप हु बुद्ध धम्मस्स गर्णेति एरिसं एयं । मिच्छत्तं तित्थयरेहिं वन्नियं मुणसु नरनाह ।।४८०२ ।। जो देव - गुणेहिं जुओ सो देवो जो य गुरुगुणसमेओ । सोउ गुरु निरवज्जो जो उण सो निच्छिओ धम्मो ॥। ४८०३ || सो अवसओ जायइ जीवस्स कोवि जो विमलो । तं संमत्तं ति वयंति जिणवरा विमलनाणधरा ।।४८०४ ।। नय रागो न य दोसो न य मोहो होइ जस्स 'देवो । जो रागाईहिं जुओ सो उण नेओ अदेवो त्ति ।।४८०५ ।। रागो कलत्तसंगेण नज्जए पहरणाण वहणेण । दोसो फुडो मुणिज्जइ मोहो वि अजुत्त वयणेहिं ॥४८०६॥ रागादोसको अरहंतो चेव सो परं देवो । तस्सेवाणाए ठिया गुरुणो वि सुसाहुणो नेया ||४८०७ ॥ कोह- माणमुक्का माया -लोभेहिं वज्जिया निच्चं । रुद्धेति इंदियपसरा दयावरा सव्वजीवेसु ||४८०८|| सत्सु य मित्ते य समचित्ता चत्तपुत्त-संबंधा । इच्चाइगुणगणजुया परोवाएसम्म उज्जुत्ता ||४८०९ ।। सोच्चि धम्मो जत्थ य मणेण वयणेण तह य कारण । वारिज्जइ परपीडा कीरंती निच्चकालं पि ।। ४८१० ।। अलिय-वयणं न भन्नइ गिन्हिज्जइ ने य परधणमदिनं । मुच्चइ मेहुणवंछा मुच्छा न निए वि देहम्मि ।।४८११ ।। रणी-भोयणविरई एवं सावज्जजोगपरिचत्तो । सव्वत्थ वि निरवज्जो धम्मो पडिवज्जियव्वोउ ।।४८१२ ।। एवं कहियगुणेहिं रहिओ न गुरू ने य धम्मो वि । जो तं पि गुरूं मन्नइ धम्मं वा तस्स मिच्छत्तं ॥ ४८१३।। भवं पुदुक्ख इन्हि चिय वन्नियं पुरो तुम्ह । ता मिच्छत्तं मोत्तुं सम्मतं गिन्ह जह भणियं ॥। ४८१४ । । सम्मत्तम्मि पवन्ने रुद्धारं नरय- तिरिय-गमणाई | नर - सुर-सिव - सोक्खाई हवंति करयलगयाई व ।। ४८१५।। अह आह चंदकित्ती भयवं ! तुम्हेहिं जह इमं कहियं । मिच्छत्तं सम्मत्तं भवस्सरूवं च तं सव्वं ॥ ४८१६ ।। चित्तम्मि अवयं में तहत्ति इन्हि समाइसह किच्चं । अह ओहीनाणेणं नाऊण गुरु जहाएसो ||४८१७।। सम्मत्तमेत्तजोग्गो संपइ तं चेव तो पयच्छामो । एयस्स इय विचितिय भणइ जहा राय गिन्हाहि ||४८१९।। मिच्छत्तचायनियमं सो वि य गिन्हेइ उट्टिऊण तओ । जह अज्जप्पभिइ मए तिविहं तिविहेण मिच्छत्तं ।।४८१९॥ परिचत्तं सम्मत्तं पुण पडिवनं तहेव जा जीवं । संका - कंखाईया परिचयव्वा य अइयारा ।।४८२० ।। सामंत-मंतिमाई वि के वि सम्मत्तमहिणवं पत्ता । जेसि न आसि पुव्वं तहावरोहं गणाओ वि ।।४८२१ ।। अह पुण विन्नवइ गुरुं नरेसरो जह जुयाइजिणभवणे । कल्ले कल्लाणदिणा आरम्भे भविस्सए जत्ता ||४८२२ || ता काऊ पसायं अम्हाणं उवरि तेत्तियदिणाणि । एत्थ पडिक्खेयव्वं आगंतव्वं च जिण - भवणे ||४८२३ ।। तह पडिवन्ने गुरुणा तं नमिउं जिणहरम्मि गंतूण । देवमभिवंदिऊणं राया पत्तो नियावासं ।।४८२४।। सेसं विसज्जिऊणं मणिचूडनरेसराइपरिवारं । आइसइ सुत्तहारं हक्कारेऊण जह एगं ।। ४८२५ ।। फलिहरयणामयं कुण जुयाइजिणदेवसंतियं पडिमं । सव्वावयवविभत्तं नयणमणानंदसंजणयं ॥ ४८२६ ।। जिणभद्दसावयं तह हक्कारेऊण भणइ नरनाहो । जह एस मुत्तहारो तज्जेयव्वो तए निच्चं ।। ४८२७।। निष्फायइ जह सिग्धं जुयाइजिणपडिममेत्थआभारो । तुज्झ च्चिय मीसेसो अम्हे पुण इह निराभारा ।।४८२८। तो पविन्ना से दोवि विसज्जेइ सो महाराओ । तंबोलपयाणाई काऊणं गरुयसम्माणं ।।४८२९।। सिरिचंदकित्तिराया सयं सकज्जेसु वावडो होइ । जायम्मि पभायम्मिओ हक्कारेउं समाइसइ ||४८३०।। नयरारक्खं दुज्जोहणमेवं जं तए समग्गो वि । चारयगिहाउ लोओ मोत्तव्वो झत्ति इन्हि पि ।।४८३१।। १४९ Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५० सिरिचंदकित्तिरिय तज्जेऊणं ठाणंतराई तह हिंडिकारए पुरिसे । रक्खेयव्वं नयरं सबाहिरब्भितरं तुमए ।।४८३२।। तह कह वि जहा जायइ उवद्दवो नेय कस्सइ जणस्स। रोरस्स वि अट्ठ दिणे अज्जप्पभिई जओ को वि ।।४८३३।। धारेयव्वो न मए गुत्तीए कयमहावराहो वि । जाव समप्पइ जत्ता जुयाइ जिणदेव-भवणम्मि ।। ४८३४।। सो वि पडिवज्जेऊणं तहत्ति पुहईसरस्स आएसं । रन्नाणुन्नाओ उठ्ठिऊण तं तह अणुढेइ ।। ४८३५ ।। कयपाभाइयकिच्चो संवहिउं चंदकित्तिनरनाहो। सह अवरोहेण तहा मणिचूडेणं खयरवइणा ।।४८३६ ।। गंतूणं उज्जाणे पढमं गुणभद्दसूरिणो नमिउं । चिइवंदणाविहाणं पुच्छेइ पढेइ जाणइया ।।४८३७।। जिणभवणगमणकज्जे सूरि आमंतिऊण उठेइ । जाइ तओ जिणभवणे जुयाइदेवस्स सिग्धं पि ।।४८३८॥ गुरुकहियविहाणेणं करेइ चिइवंदणं सपरिवारो। पेक्खेइ तओ निउणं फुल्लहरं सावएहि कयं ॥४८३९।। सिप्पिकरोडाईहिं बहुभंगिकएहि नयणमणहरणं । अवलोयइ बलिकम्म अणेगभंगीहि निम्मवियं ।।४८४०।। एत्तरम्मि पत्तो गुणभद्दमुणीसरो सपरिवारो । अभिवंदिऊण देवे देवाभिमुहो समासीणो ।।४८४१।। कुंकुम-कप्पूरागुरु-चंदणरस-सुरहि-सलिल-संपुन्नं । रयणमयमेगकलसं गिन्हइ सिरिचंदकित्तिनिवो ।।४८४२।। देवस्स दाहिणदिसीए ठाइमणिचूडखेयरिंदो उ । गहिऊण तारिसं चिय कलसं वा मे हवइ भाए ॥४८४३।। वज्जत-बहुविहाउज्ज-वंद-पडिसद्द-पूरिय-दियंतं । ढालंति जिणेसर-बिब-मत्थए दो वि ते कलसे ।।४८४४।! पच्छा आगंतुणं गुणभद्दमुणिंद-वंदणं काउं । दोन्नि वि कत्थइ उचिए ठाणम्मि तओ निसीयंति ॥४८४५।। सेसो पुण न्हवणविही सव्वो वि हु सावएहि निम्मविओ। तयणंतरं तु रइया जिणस्स अंगम्मि वरपूया ।।४८४६।। पारद्धं पेच्छणयं पढमं चंदउरवासिलोएण । विज्जाहरेहि तत्तो विहियं नट्ट मणभिरामं ।।४८४७।। उत्तारिऊण तत्तो आरत्तियमइमहंतवित्थरओ । मंगल-दीवं च तहा वंदति कमेण तो देवं ।।४८४८।। गुणभद्दसूरिणा सह तत्तो तं वंदिऊण सव्वे वि । निग्गंतूणं जिणमंदिराओ ते जंति सट्ठाणे ॥४८४९।। सत्तं पवत्तइ तओ अवारियं चंदकित्तिनरनाहो । एवं अट्ठदिणाइं जाया जत्ता विभुईए ।।४८५० ।। अट्ठमदिणम्मि पडिमा जुयाइदेवस्स फलिहरयणमई । निप्फइउमाणीया तत्थेवयसुत्तहारेण ।।४८५१।। तीसे तत्थ पइट्ठा कारविया वित्थरेण नरवइणा । अइविउलदव्वदाणेण तोसिओ सुत्तहारो वि ।।४८५२।। तं चेव य नवपडिमं जिणस्स आरोविऊण रहमज्झे । भामेइ सयलनयरे महाविभूईए तिन्नि दिणे ।।४८५३।। वित्ताए जत्ताए नेऊणं नियगिहम्मि तं पडिमं । ठावइ विचित्तठाणे दिणाई दस वित्थरेण तओ ।।४८५४।। पूयं बलिं च कारइ तीस पडिमाए चंदकित्तिनिवो । तह सेसजिणहरेसु य कारइ पूर्य कइवएसु ।।४८५५।। निच्चं निच्चं पि तहा जह गेह-जिणिद-पडिम-पूयाए । सह सव्वजिणहरेसु वि दसदिणमज्झे हवइ पूया ।।४८५६।। पढमं घरजिणपडिमं पूएउं वित्थरेण तो जाइ । उज्जाणे जिणभवणे तो वच्चइ सूरि वसहीए ॥४८५७।। तत्तो कयपूएसुं अन्नेसु जिणालएसु वच्चेइ । निच्चं करेइ एवं विवड्ढमाणाए भत्तीए ।।४८५८।। अंते दसाहियाए वित्थरओ संघभोयणं कुणइ । पडिलाभइ वत्थेहि चउविहसंघ पहिट्ठमणो ।।४८५९।। जत्ता सहा य सावयजणं तु सम्माणए विसेसेण । तत्तो बहओ वि जणो जिण-धम्मसमुज्जओ जाओ ।।४८६० सम्माणिऊण तत्तो विसज्जए खेरिद-मणिचूडं । संगामसीहखयरं इंदउरे पेसए रक्खं ।।४८६१!! नमिउं पभावई तो बेथड्ढनगम्मि जाइ मणिचूडो । तेणेव समं वच्चइ खयरो संगामसीहो वि ।।४८६२।। रायाणमणुनविउ विहारमन्नत्थ कुणइ सूरीवि । रायातमणुव्वइउं नियत्तिडं एइ सट्टाणे ।।४८६३ ।। वरजणपडिमं निच्चं तिकालमवि वित्थरेण पूएइ । पइदियहं पि पभाए जुयाइजिणमंदिरे जाइ ।।४८६४।। Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं सेसेसु जिणहरेसुं विसेसकज्जम्मि सावयजणेहिं । आमंतिओ नरिंदो वच्चइ सयमेव कइया वि || ४८६५।। एवं जिणिदधम्मं तस्स कुणंतस्स तह य नीईए । पालंतस्स य रज्जं विसयसुहं अणुहवंतस्स । ॥ ४८६६।। वच्चइ कालो एत्तिय कयाइ जे के वि साहुणो गुणिणो । गुणभट्टसूरिपमुहा तेसि पासम्म गंतॄण || ४८६७।। जीवाइपयत्थाणं कुणइ वियारं पढेइ किंपि नवं । गिन्हइ अणुब्वयाई महव्वएसुं कयहिलासो ।।४८६८।। वेयड्ढनगवराओ खयरनरिंदा वि एंति जंति तहा । अणवरयं चि य पासे रन्नो सिरिचंदकित्तिस्स ॥। ४८६९१ या वित्थ वच्च खयरिदेहिं निमंतिओ कज्जे । सिद्धाययणे जत्ताकरणत्थं जाइ सयमेव ।।४८७० ।। अन्नेसु वि सासयजिणहरेसु नंदीसराइठाणेसु । अंतेउरसहिओ वि हु सपरियणो जाइ कइया वि ।।४८७२ ।। अह अन्नया निसाए पच्छिमजामे पभावई देवी । पासित्ता पविसंतं सीहं नियवयणकुहरम्मि ।।४८७२ ।। पडिबुद्धा नरवइणो साहइ पडिभणइ सो वि तुह पुत्तो । देवि ! भविस्सइ भुवणन्भहियपयावो न संदेहो ।।४८७३ ।। तुम्हाणं वयणमिणं एवं होउ त्ति सा वि पभणंती । बंधइ गठि नियउत्तरीयवत्थंचले झत्ति ।। ४८७४।। अह पsिपुन्नदिणेहिं पसवइ पुत्तं पभावईदेवी । सव्वंगलक्खणधरं सुकुमालं पाणिपासु ॥ ४८७५।। कारइ वद्धावणयं राया नयरम्मि सयलदेसे य । दसमदिणे अरिसीहो त्ति ठवइ पुत्तस्स तो नामं ॥। ४८७६।। दसदिवसाणं मज्झे नायरलोएण सयलदेसेण । रन्नो वद्धावणए वत्थाहरणाई आणीयं ॥ ४८७७।। पुत्तं पभावईए जायं नाऊण निययनयराओ । वत्थाहरणे गहिउं चंदउरे एइ मणिचूडो ||४८७८ ।। नामकरणस्स दिवसे रन्नो संतेउरस्स वियरेइ । सोवत्थाहरणाई पभावईए विसेसेण ।।४८७९।। सुहममइमहामंतिप्पमुहाण विदेइ गरुयपुरिसाणं । सव्वेसि जहजोग्गं वत्थाहरणाई मणिचूडो ।।४८९० ।। अन्ने वि खेर्यांरंदा समागया वत्थभू सणसणाहा । रन्नो करेंति उचियं परिवारसमन्नियस्सा वि ।।४८८१। यावि तम्मि दिय भूगोयर एय खयरवग्गं च । भोयणवत्थाइहिं सम्माणेउं विसज्जेइ ||४८८२|| अह वड्ढतो कमसो समप्पिओ अट्ठमम्मि वासम्मि । आयरियस्स समीवे कय सम्माणस्स सो रन्ना ||४८८३।। पन्नाए उज्जमेणय गहियाउ कलाउ तेण सिग्धं पि । गहियकलो सो रन्ना जुवरायपयम्मि संठविओ ।। ४८८४ ।। अह् ओहीनाणेणं समयं नाऊण आगओ झत्ति । सिरिगुणभद्दायरिओ चंदउरे बाहिरुज्जाणे ||४८८५ ।। गुणसिरिपवत्तिणी हु समागया तत्थ तम्मि समयम्मि । नाऊण गओ राया उज्जाणे सूरिपासम्मि | ।।४८८६ ।। अंतेउरमरिसीहो कुमरो अन्नो वि रायपरिवारो । रायाणुमग्गलग्गो सूरिसमीवे समणुपत्तो ||४८८७|| ते सव्वे भत्तीए सूरि नमिऊण तत्थुवविसंति । सूरी वि गहिरसद्देण देसणं कुणइ तेसि तओ ||४८८८ ।। ते भवनिव्वेयकरं वक्खाणं सूरिणो निसामेउं । जाओ रायाइजणो झत्ति पभूओ वयाभिहो ।।४८८९ ।। तो उट्ठऊण राया सूरि विन्नवइ जाव अरिसीहं । कुमरं वेमि रज्जे तावागंतूण गिन्हामि ॥ ४८९० ।। दिक्खं भवक्खयर्कार भयवं! तुम्हं पयाण पासम्मि । इय भणिउं नमिऊण य सूरि तो चंदकित्तिनिवो ॥४८९१ ।। बच्चइ निय पासायं तत्थ गओ पमुहलोयस्स । साहइ निय हिययगयं भावं तो ते वि बेंति इमं ।। ४८९२ ।। तुम्हे च्चिय अम्ह गई जह गिहवासे तहेव वयगहणे । तो अरिसीहं कुमरं भणइ जहा गिन्ह रज्ज भरं ।। ४८९३॥ जह अम्हे साहेमो त सहाएण झत्ति परलोयं । तो विन्नवइ कुमारो रायं जह देवपायणं ।। ४८९४ ।। पासे भूमिनिविट्ठस्स निव्वुई मह मणस्स संभवइ । जा सा रज्जे सीहासणम्मि संजायइ न मज्झ ।। ४८९५ ।। किं तु न देवा एसो सक्किज्जइ लंघितं तओ इन्हि । सोच्चिय मज्झ पमाणं अह राया भणइ जुत्तमिणं ।।४८९६। १५१ Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५२ वज्जकुंडलचरियं जाणावइ मणिचूडं वेयड्ढनगम्मि सेसखयरेवि । संगामसीहपमुहे पेसेउं तत्थ खयरदुगं ।।४८९७।। तत्तो नायसरूवा समागया ते वि रायपासम्मि । तो अरिसीहकुमारं रज्जे अहिसिंचइ नरिंदो ।। ४८९८।। विमलमई सहममइस्स नंदणं ठावए य मंति-पए। अहि-अरिसीहरिदस्स रज्जलोयं समप्पड ॥४८९२।। अरिसीहमहाराओ जिणहर-पूया इयं महामहिमं । कारेइ विभूईए निक्खमणे चंदकित्तिस्स ।।४९०० ।। अह कय सुहसिंगारो आरूढो मत्तसिंधुरक्खंधे । गंतूण सूरिपासे गिन्हइ दिक्खं निवो झत्ति ।। ४९००१ सुहुममइमंतिपमुहा पुरिससयातिन्नि निवइणा सद्धि । पव्वइया भूगोयरखेयरवग्गाण मज्झाओ ।।४९०२।। देवीओ वि पभावइ पमुहाओ सपरिवारसहियाओ। गिन्हंति वयं संसारदुक्खनिम्विन्नहिययाओ ।।४९०३।। जह चंकमणं ठाणं भोयण-सयणासणं च कायव्वं । जह भासियव्वमेमाइसिक्खवेऊणसव्वं पि ।।४९०४।। जइजणकिरियं गुणसिरिपवत्तिणीए समप्पए सूरी । गुणभद्दो पंचसए पभावई पमुहअज्जाणं ।।४९०५।। साहूण चंदकित्तिप्पमुहाणं सयतिगं सपासम्मि । सिक्खविऊणं किरियं अज्झावइ अइपयत्तेण ।।४९०६।। साहू य चंदकित्ती बारसअंगाइथेवदियहहिं । पडिपुन्नाइं अहिज्जइ अह सूरिपए पइट्टविओ ।।४९०७।। सो नियगुरुणा तं चिय समप्पिउं सयतियं सुसाहूणं । अह चंदकित्तिसूरी विहरइ सह तेहि देसेसु ।। ४९०८।। पडिबोहंतो बहु भविय-कमल-संडाई चंदभाणु व्व । दिक्खेउं बहुसीसे सुहअज्झवसाण संपन्नो ।। ४९०९।। उप्पन्नविमलनाणो सूरिपए ठाविउं नियं सीसं । मासं विहियाणसणो धूय-कम्मो सो सिवं पत्तो ।।४९१०।। एत्थंतरम्मि मउलिय-कर-जुयलं मत्थए निवेसेउं । कुणइ पणामं सिरिचंदकित्तिणो सूरिणो कुमरो ।।४९११।। सो वज्जकुंडलो तह जिणमित्तं सावगं पसंसेइ । जह अज्ज तए अम्हे अमयरसेणेव संसित्ता ।। ४९१२।। सिरिचंदकित्तिचरियं जं कहियं वित्थरेण इय एवं । तो जिणमित्तो पभणइ अज्ज वि संखित्तमेवेयं ।। ४९१३।। तुम्ह मए परिकहियं तेण पुणो सुजससूरिणा तइया । मासेणं दियहाणं सवित्थरं एयमक्खायं ।।४९१४।। पुव्वभवरिद्धिवन्नणनियकारियपूयदंसणपमोओ । रायभवजणय-जणणीवन्नणसुमिणाइवन्नणयं ।।४९१५।। गब्भम्मि डोहलो जम्मकालवद्धावणं कलागहणं । जोव्वण-कीलावन्नण-रज्जहिसेयाइयं सव्वं ।। ४९१६।। तेहि अइवित्थरेण कहियं मुक्कं मए पुण समग्गं । पुव्विल्लं रज्जाओ आरम्भ निवेइयं तुम्ह ।।४९१७।। तो वज्जकुंडलेणं भणियं जिणमित्त तुज्झ वि न तुच्छा। अवहारणम्मि सत्ती जेण तए एत्तियं कहियं ।।४९१८।। इय भणिऊणं दिन्नाइं तस्स वत्थाई कणयसंकलिया । हत्थकडयाइं चारुयबीडं कुमरेण तुट्टेण ।।४९१९।। अह जंपियं सुहासयपुरिसेणं कुमररंजिएण तए। दिन्नं एयस्स इमं अहं तु किं देमि तुट्ठो वि ।।४९२० ।। जस्स मह नत्थि किं चि वि भणियं तो वज्जकुंडलेणेवं । मज्झ वि पासाउ तए बहु चिट्ठइ दिन्नमेयस्स ।। ४९२१।। सो जंपइ कह एवं बेइ कुमारो न जो तुम देसि । कस्सइ पसंसवयणं पसंसिओ तेण एस तए ।।४९२२।। तेण भणियं पसंसा करेइ कि दाणवज्जिया संती । कुमरेण तओ भणियं तं जायइ नेय दाणेण ।।४९२३।। जं होइ पसंसाए सो भणइ कुमार जाणिओ तसि । जेण पसंसं पुरओ करेसि निदेमि दाणं तु ।। ४९२४।। कुमरेण तओ भणियं कहेह किं कारणं तए नायं । सो भणइ कारणमिणं न किपि इच्छसि तुम मज्झ ।। दाउं कवड्डियं पि हु निग्गमिउं केवलं पसंसाए । वंछसि तो तीए न किंपि मे विज्जए कज्ज ।।४९२६।। गालीसयं पि दिज्जसु अम्ह तुमं बहुयदविणदाणजुयं । बहुयाहिं वि गालीहिं देहाउ न फिट्टए खंडं ।।४९२७।। दव्वेण पुणो गेहे अल्लानिल्लाय होइ सारवणा । कीरंति विलासा बहुविहाय हियइच्छिया तेण ।। ४९२८ ।। इच्चाइ तेण सद्धि केली किल केलिएण कुणमाणो । सुवियड्ढवयणगोट्टि जा चिट्ठइ चक्किणो तणओ ।। ४९२९।। Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदरिय ता रयणीए पच्छिमचउघडियं झत्ति वज्जियं तत्थ । तं जाव वज्जकुंडलकुमरो विम्हियमणो सुणइ ।।४९३०।। जपइय जाव एवं पासनिसन्नाण सम्मुहं ताण । दीहा वि इमा रयणी कह पेक्खखणं व वोलीणा ।।४९३१।। पडिहारेणागंतुं विन्नत्तो ताव सो इमं कुमरो। जह वीरसेणपुरिसा चिट्ठति समागया दारे ।।४९३२।। आयन्निऊण एवं कुमरो संभंतमाणसो सहसा । उठेउं सयणाओ ठिओ निविट्ठो पयंपतो ।।४९३३।। झत्ति पवेसेह इमे पवेसिया तेण ते वि आगंतुं । नमिउं कुमरं दिन्नासणेसु सणियं निसीयंति ।।४९३४।। अह भणिया कुमरेणं विनवह पओयणं नियं तुब्भे। ते बेंति केवलाणं तुम्ह पुरो विन्नविस्सामो ।।४९३५।। अह वज्जकुंडलो सो दूराओ सारिण सेसजणं । सयमेक्को तत्थ ठिओ दोय जणा वीरसेणस्स ।।४९३६।। विन्नत्तं तेहि तओ पयंपियं जं सयं सह निवेहिं । पच्चुत्तरं च तेसि कहियं सव्वं पुरो तस्स ।।४९३७।। तह दंसियं समग्गं अणंगदेवाउ मयणदेवाउ । लद्धं वत्थाइयं तेसि चिय तेण तं दिन्नं ।।४९३८।। विन्नत्तं तेहिं पुणो तेसिं निवईण विन्नवंताण । देज्जह सदं तुब्भे जमिमे अम्हेहि पट्टविया ।।४९३९।। कुमरेण तओ भणियं सव्वं चिय एयमन्नहा नेय । जे वीरसेणपुरिसा ते वि हु अम्हेच्चया चेव ।।४९४०।। इय भणिऊणं ते वज्जकुंडलेणं विसज्जिउं तत्तो। काउं सरीरकिच्चं जिणपडिमाए कया पूया ।।४९४१।। काऊण तत्थ वियणं तओ पसुत्तो मणुन्नसयणम्मि । पडिबुद्धो दिणपहरे तत्तो काऊण सिंगारं ।।४९४२।। अत्थाणे उबविट्ठो समागया नायगा समग्गा वि । सेवाकज्जेण तओ संपत्ता ते वि दो वि निवा ।।४९४३।। नमिऊण वज्जकुंडलकुमरं दिन्नासणेसु उवविट्ठा । तेणंगदेवनिव-मयणदेवपुहईसरा दो वि ।।४९४४।। मउलिय-कर-कमलजुया विणयपरा विन्नवंति तो कुमरं। निय देसाओ अम्हे आगच्छंता पउमखेडे ।।४९४५।। नो सिंधुसेणपक्खे होऊणं किंतु वीरसेणस्स । तं निहणं तस्स निवारणाय मज्झत्थबुद्धीए ।।४९४६।। जह जीवंतो सो होइ तुम्ह पायाण सेवओ पुणवि । अह तुम्ह संतिएहिं पुरिसेहिं अम्ह परिकहियं ।।४९४७।। गंतण तत्थ एवं जह चिट्ठइ वज्जकुंडलकुमारो। संपत्तो सिरिखेडे तो अम्हे आगया एत्थ ।।४९४८।। तो वज्जकुंडलेणं भणियं जह निसुयमासि अम्हेहिं । अन्नारिसं तओ ते पट्टविया तुम्ह पासम्मि ।।४९४९।। सो सिंधुसेण राय। संपइ मह एउ सन्निहाणम्मि । जह चक्कवट्टि णो तं काऊणं सेवयं तत्तो ।।४९५०।। यावेमि पुणो देसे कम्मि वि तं नायगं जहा तत्थ । सो चिट्ठइ रज्जसिरि अणुहवमाणे नियसुहेण ।।४९५१।। अह तेहिं मउलियकरं पणमियसीसेहि दोहिं वि निवेहिं । विन्नत्तो चक्किसुओजह अम्हे सिंधुसेणस्स ।।४९४२।। तस्स पहू तो एसो तुब्ह कओ भविस्सइ पुणो वि । परमिन्हि पेसेउं नियपुरिसे वीरसेणाओ ।।४९५३।। दावेह धम्मदार तस्स जहा पउमखेडमज्झाओ । सो निग्गंतुं पावइ एइ तओ तुम्ह पासम्मि ।।४९५४।। अह कुमरेणं अन्नो निय पुरिसो पेसिओ पउमखेडे। दोन्ह वि निवाण तेसि पच्चक्खं सिक्खवेऊण ।४९५५।। पासम्मि वीरसणस्स तस्स पुरिसा य पेसिया पुरओ । छन्नं सिक्ख विउं तेहिं तस्स तं साहियं गंतु ।। ४९५६।। तेहिं वि दोहि पि निवेहि पेसिया सिंधुसेणपासम्मि । कुमरपुरिसेण सद्धिनियपुरिसा सिक्खवेऊण ।।४९५७।। तो सिंधुसेण-ससुरय-माउलया दो वि मेइणीवइणो। भणिया कुमरेण जहा मए समं एह कुसुमपुरे ।।४९५८।। तत्थेव आगमिस्सइ मह पासे सिंधुसेणनरनाहो । पडिवन्नं तेहिं तओ तह त्ति तं कुमरआइ ।।४९५९।। नियवाणिउत्तसागरवयणेणं पूवमेवसव्वं पि । पियमित्तेणं पवणं जत्तनिमित्तं कयं आसि ।।४९६०।। तो तत्थ बज्जकुंडलकुमरे पत्तम्मि झत्ति पारद्धा। पियमित्तेणं जत्ता कुसुमपुरे निययजिणभवणे ।।४९६१।। Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५४ वज्जकुडलचरियं अह कुमरवज्जकुंडलपेसियपुरिसेण वीरसेणाओ । लद्धे नयरपवेसे माउल-ससुराण य नरेहिं ।।४९६२।। पविसे वि सिंधुसेणो राया संबोहिऊण नयराओ । नीहारिओ समीयिजणेण सहिओ य जणणीए ॥४९६३।। नयरम्मि वीरसेणो पुरजणकयमंगलो पविट्ठो य । अहिसित्तो सुहलग्गे निवाइलोगेण रज्जम्मि ।।४९६४।। जत्ता पारंभदिणाउ पंचमे वासरम्मि संपत्तो । कुमराइपुरिससहिओ कुसुमपुरे सिंधुसेणो वि ।।४९६५ ।। जिणभवणे गमणत्थं संवहमाणो नियम्मि आवासे । गंतूण तेण कुमरो पणओ महिनिहियसीसेण ।।४९६६।। नियहत्थो पट्ठीए चरणविलग्गस्स तस्स कुमरेण । दिन्नो उचियालावो सह तेण कओ खणं एक्कं ॥४९६७।। तत्तो विसज्जिओ सो माउलयअणंगदेवआवासे ! गंतण तस्स कंटे लग्गेऊणं खणं रुन्नो ।।४९६८।। भायं महिंदरायं सुमरंतो तस्स नाम गिन्हंतो । जंपेइ तओ एवं जह मज्झ न रज्जपरिभंसो ॥४९६९।। तह दुक्खं उप्पायइ महिंदराओ मओ जह मुहाए। सुमरिज्जतो दूमेइ मह मणं अविरयं चेव ।।४९७०।। अहणंगदेवराया पयंपए सिंधुसेणनरनाहं । न य होइ सोयणिज्जं महिदरायस्स मरणमिणं ॥४९७१।। जेण नियजणयभइणीसुयस्स तुह पाणरक्खणनिमित्तं । निय पाणा परिचत्ता सो चेव पसंसणिज्जो णे।।४९७२।। जाएण जए जोवेण ताव नियमेण कम्मि वि खणम्मि । जत्तेण रक्खिएण वि मरियव्वं केणइ मिसेण ॥४९७३।। ता जइ कस्स वि पाणे रक्खंतेणं मरिज्जए तेण । ता किं न होइ लद्धं जसमक्खयमज्जिणं तेण ।।४९७४।। ता सव्वहा वि न तए महिंदरायस्स वइयरे खेओ। कायन्वो को वि मणे मणं पि जइ मन्नसि तुमं मं ।।४९७५।। माउलयभाइणेज्जा ते एवं कयपरोप्परालावा । कज्जंतरवक्खित्ता संवत्ता तो मुहत्तं ते ।।४९७६।। निवसिंधुसेण भज्जा अह पउमसिरि अणुन्नवेऊण। निय पिउणो आवासे मयणसिरी पट्टिया तत्तो ।।४९७७।। सेट्ठी पियमित्तो वि हु नाऊणं सिधुसेणमायायं । तस्स समीवे गंतुं तं पणमेउं निमंतेइ ॥४९७८।। नियभवणे भोयणकारणाय तेणा वि माउलो पुट्ठो । सो बेइ सिधुसेणो अज्ज दिणे अम्ह पाहुणओ ॥४९७९।। तो पियमित्तो तत्थ टिओ वि आणाविउं नियगिहाओ। घय-सालि-दालि-पक्कन्न-माइ-वत्थाइआहरणं।।४९९० ।। पउमसिरीए सहियस्स सिधुसेणस्स ढोयए पुरओ। गाहेइ विणयपुव्वं विसज्जिओ तेण जाइ गिहं ।।४९८१।। तत्तो पयाइजिणमंदिरम्मि कारेइ न्हवणमाईयं । पुव्वागओवविठे चक्काहिवनंदणे तत्थ ।।४९८२।। पियमित्तसेट्रिपेसियपुरिसेणामंतिओ समायाओ। जत्ता पज्जंतदिणे तत्थ निवो वीरसेणो वि ।।४९८३।। महया विच्छड्डेणं जिणिदपडिमा रहो परिब्भमिओ। कुसुमपुरनयरमज्झे चउविहसंघेण परियरिओ ।।४९८४।। सट्राणपविट्ठरहे पियमित्तो वज्जकुंडलेणेवं । भणिओ भण जिण-भवणे जं किज्जउ एत्थ आयाणं ।।४९८५।। तो पियमित्तो विन्नवइ चक्कितणयं जहा समाइसह । नरनाहवीरसेणं ज (त)ह तत्ति कुणइ जिण-भवणे।४९८६। सेसं न किंपि खूणं तुम्ह पसाएण मज्झ वि इहत्थि । पोढो भए वि विहिओ समुग्गओ चिट्ठइ इमस्स ।।४९८७।। तो जिणहरतत्तिकए आइसिउं वीरसेणनरनाहं । तं तह अणंगदेवं विसज्जिउं मयणदेवं च ।।४९८८।। निवसिंधुसेणसहिओ सयं गओ वज्जकुंडलकुमारो। पियमित्तमणुनविउं कओ चिओ तेण नियठाणे ।।४९८९।। तत्थ निवसिंधुसेणो कुमरेणं चक्कवट्टिणा सद्धि । कारेऊणं दंसण मोलग्गं तो कओ निच्चं ।।४९९०।। अह अन्नदिणे सूरी समागओ सुजसनामओ तत्थ । तब्बंदणाय चलिओ चक्की परिवारसंजुत्तो ॥४९९१।। तेण सह वज्जकुंडलकुमरो वि गओ ससिंधुसेणनिवो। सब्बे वि वंदिऊणं सूरि पासेसु उवविट्टा ॥४९९२।। सूरी वि देइ तेसिं धम्मुवएसं जहा वि वेईहिं । लद्धण माणुस-भवं दुलहं जिण-धम्मसंजुत्तं ।। ४९९३।। Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदरियं १५५ न पमाओ कायव्यो विहवाइसु वज्जिऊण पडिबंधं । अणवरयमेवजत्तो करणिज्जो चरण-धम्मम्मि ।।४९९४।। पवणाहयसुरमंदिरसिहरपडायग्गचंचलो विहवो । सरयन्भविब्भमं जोब्वणं च जीयं च विज्जचलं ।।४९९५।। सयणाणं संघाओ परियणवग्गो य कज्जकयनेहो । इह जम्मम्मि वि विहडइ विणा वि कज्जेण गयलज्जो।।४९९६ इच्चाइ अणिच्चत्ते भवस्स कहियम्मि सूरिणा तेण । विसयकसायविवागे अणेगभवकोडिकडुयम्मि ।।४९९७।। संसार-सुह-विरत्तो सहस च्चिय वज्जनाहिचक्कहरो। रज्जम्मि वज्जकुंडलकुमरं अहिसिंचिउं तत्तो।।४९८।। पव्वज्जं पडिवज्जइ समं सहस्सेण नरवराईणं । देवी सुहावई वि हु तेत्तियरायाइधयाहि ।।४९९।। राया वि सिंधुसेणो पुव्वं पि महिंदरायमरणेण । रज्जब्भंसाइपराभवेण दूमियमणो आसि ।।५०००।। आयन्नियधम्मकहो विसेसओ भवदुहाण निम्विन्नो । पडिवन्नो पव्वज्जं तेणेव य चक्किणा सद्धि ।।५००१।। सो वज्जनाहिसाह चिट्ठे क वि वासरे तत्थ ! सुजसायरिएहि समं अन्नत्थ गओ विहारेण ।।५००२।। अह वज्जकुंडलनिवो फेडेउं केवि केवि ठावेडं। नियमंडलम्मि तत्तो विजयड्ढनरिंददेसेसु ।।५००३।। चालितो ठावेंतो परियडइ अणेयमेइणीवइणो । रह-करि-तुरंगवत्थाहरणाइउवायणाई व ।।५००४।। तेहितो गिन्हंतो कारितो गामनगरमाईसु । अहिणवजिणभवणाई जिन्नाई समुद्धरंतो य ।।५००५।। पूया जत्ताउ तहा कारावितो बहुप्पयाराओ । रहभवणाई भवियाण भूरिसंतोसजणयाइं ।।५००६।। इय सो अणुक्कमेणं संपत्तो गंधमायणपुरम्मि । नायरजणेण विहिओ महसवो तम्मि पविसंते ।।५००७।। जिणसासणप्पहावणपरायणो वज्जकुंडलो राया । निससनिहयकंटयमणुपालितो नियं रज्जं ।।५००९।। संपज्जतजहिच्छियमणोरहो असरिसं विसयसोक्खं । अणुहवमाणोणेगाउ गमइ वासाण कोडीओ ।।५००९।। कामरइदेवीए भाया नामेण कामदेवो त्ति । रू वस्स संपयाए पच्चक्खो कामदेवो व्व ।।५०१०।। सयलकलापारगओ अहिगयनीसेससत्थपरमत्थो । दक्खो दक्खिन्नपरो कयण्णुओ उचियकारी य ।।५०११।। सूयणो सरलसहावो परोवयारी पियंवओ सुहओ । गंभीरो थिरपगई उयारचित्तो पसंतो य ।।५०१२॥ सो वज्जकुंडलनरेसरस्स आसन्नसेवओ सययं । मणवीसासट्टाणं परमं वीसंभभवणं च ।।५०१३॥ तेण सह सयाकालं कुणइ निवो वज्जकुंडलो केलि । नियपासाओ गंतुं कहिं पि से देइ न खणं पि ।।५०१४।। कझ्या वि वज्जकुंडलनरनाहो मंधमायणपुराओ। आसाण साहणेणं वाहिम्मि विणिग्गओ भमिउं ।।५०१५।। तेण सह कामदेवो वि निग्गओ वरतुरंगमारूढो । भमिऊण वज्जकुंडलपुहईनाहे नियत्तंते ।।५०१६।। तुरय-खुर-खणिय-घण-रेण-नियर-अंधारियम्मि दिसिचक्कं । दिट्ठीहि अदीसंते पुरओ वि ठिए सहत्थे वि।५०१७। तुरयाउ कामदेवो पडिओ भूमीए केण वि न दिट्ठो। इयरतुरंगाण' खुरेहि खंडिओ सो गओ निहणं ।।९०१८।। तो पासायम्मि निए संपत्तो वज्जकुंडलरिदो। सेसो वि सेवयजणो गेहम्मि गओ नियनियम्मि ।।५०१९।। अह विहियमज्जणविही जिणिद-बिबच्चणं करऊण। भोयणभवणम्मि गए भूवाले भोयण-निमित्तं ।।५०२०।। सह भोयगपूरिसेसु वि पडिहारनिउत्ताह पुरिसेहिं । सव्वत्तो कयसद्दे सव्वेसु समागएसु लहुँ ।।५०२१।। मोत्तूण कामदेवं तो राया जाव पेसए दिट्ठि । एक्क चिय ताव न तं पेक्वाइ सेसं जणं सव्वं ।।५०२२।। तो रन्ना पडिहारो पुट्टो जह केण कारणेणज्ज । दीसइ न कामदेवो तो पडिहारेण विनतं ॥५०२३।। नामुच्चारणपुव्वं सर्वेसि कारिओ मए सहो। जहन्नया तहज्ज वि न मुणेमि सनागओ कह वि ॥५०२४।। तो वज्जकुंडलेणं निवेण भणिओ पुणो वि पडिहारो। पसेउं कपि वि Jहं पुण निउणं तं गवेसेह ॥५०२५।। जइ होज्ज एन्थ न इमो गिहे वि तो गंतुमयमाणेह । रायाएसाणंतरमेव तओ पेसिओ तेण ।।५०२६।। Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५६ वज्जकुंडलचरियं पडिहारेणं पुरिसो सिक्खविऊणं नरिंदसंदिळं। बाहि गिहे य अह सो गंतूणं झत्ति विणियत्तो ॥५०२७।। आगंतुणं साहइ रन्नो पुरओ जहा मए गंतुं । गेहे वि कामदेवो पुट्ठो तत्थ वि परं नत्थि ।।५०२८।। गिहमाणुसेहिं कहियं गोसग्गे निग्गओ नियगिहाओ। जं एसो तं अज्ज वि न एइ बाहि कहि पि ठिओ ॥५०२९।। तो तत्थं पंचवल्लहसाहणिएणं निवेइयं रन्नो । जम्मि तुरयम्मि चडिउं तुम्हेहि समं गओ एसो ।।५०३०। सो ताव मए दिट्ठो तुरओ बद्धो तुरंगसालाए। रन्ना भणिउं गंतुं पुच्छ तुम थाणवालं तं ॥५०३१॥ केणाणेउं तुरओ समप्पिओ एत्थ सो वि गंतूण । साहणिओ पुच्छेउं तमागओ कहइ नरवइणो ।।५०३२।। जह सो तस्स तुरंगो केण वि पुरिसेण ने य आणीओ। सुन्नासणो सयंचिय समागओ दिन्नमुहकविओ।।५००३३।। पल्लाणेण समेओ तो रन्ना जंपियं विचितेउं । तुरयाउ कामदेवो पडिओ बाहिम्मि कत्थ वि य ।।५०३४॥ इय वोत्तूणं संभंतमाणसो झत्ति उढिओ राया। परिवेसियं पि मुक्कं तहेव थालम्मि नो भुत्तं ।।५०३५।। पयचारेणं चलिओ गवेसणं तस्स कामदेवस्स । काउं कामरई वि हु नाउं चलिया सह निवेण ।।५०३६।। पच्छा साहणिएणं पल्लाणेऊण ढोइओ तुरओ । तत्थारूढो राया रहम्मि देवीओ कामरई ।।५०३७।। दिण्णुवओगेण तओ रन्ना विमंसियं इमं जह सो। दिट्ठिपहम्मि ठिओ मे गओ तहा आगओ तत्तो ।।५०३८।। ता जाव साहणाई मिलियाई चउद्दिसि पि आगंतुं । संजायं तत्थ तओ रयंधयारं महाघोरं ।।५०३९।। तो रेणुभएण मए अइसिग्घं निय तुरंगमो मुक्को। सेसा वि आसवारा वेएण पहाविया तत्तो ।।५०४०।। संजाओ संघट्टो परोप्परं तत्थ आसवाराणं । संभाविज्जइ पडिओ तो सो तत्थेव ननत्य ।।५०४१।। इय चितिऊण राया तम्मि पएसम्मि वच्चए जाव । पुरओ होउं दिट्ठो पडिओ सो ताव तेण तहिं ।।५०४२।। तुरय-खुर-खुन्न-देहो निहणं पत्तो रओहदुल्लक्खो । दट्ठण झत्ति तं वज्जकुंडलोनरवई जाओ ।।५०४३।। मउलंतलोयणजुओ निवडिओ कामो तुरंगपिट्ठाओ । पासट्ठिएहिं ओयारिऊण खित्तो रहे तत्तो ।।५०४४।। कामरईदेवीए दिट्ठो राया तहट्ठिओ तेहिं । मज्झम्मि खिप्पमाणो रहस्स कसणीकयमुहेहिं ।।५०४५।। देवीए संभमाउलहिययाए पुच्छ्यिं किमेयं ति । तेहिं तओ जह वत्ते कहिए देवी खणं दिट्ठि ।।५०४६।। खिविऊण कामदेवे पडियम्मि महीयले विगयजीए। वलिउं सखेयहियया रहम्मि वच्चइ महीवइणो ।।५०४७।। चंदणरसकयसेयं मऊरपिच्छाण तालियंटेण । वीएऊणं तं चंपिउं च हियए सहत्थेण ।।५०४८।। संभासइ महुरगिरा जा देवी ताव नरवई सणियं । उम्मिलिऊण नयणाई हुक्कारेऊण उट्टेइ ।।५०४९।। जंपइय जहा सव्वं चंदणकट्ठाइपगुणयं कुणह । जह कामदेवकाओ सक्कारिज्जइ सयं गतुं ॥५०५०।। तक्खणमेव तओ ते पवणीकाऊण चंदणाइयं । तस्सुक्खिवंति देहं गस्यविभईए तढाणा ।।५०५१।। तो वयइ वज्जकुंडलराया जह एस कामदेवोमं । भइणिवइं भइणिमिमं चइऊण सयं गओ एक्को ।।५०५२।। तह वि हु अम्हे एयस्स पिट्ठओ पिट्ठओ संपयं गमिस्सामो । इय भणिऊणं तस्सणुमग्गेण गओ रहारूढो ।।५०५३।। वच्चंतो वयइ इमं कह देवि इमो सहोयरो तुज्झ । निठुरचित्तो जाओ अम्हे हक्कारए नेय ।।५०५४।। वच्चंतो गामंतरमेसो तुह दिज्जए उवालंभो । एवमसंबद्धाइं वयणाई तस्स सुणिऊण ।।५०५५।। भीया मणम्मि देवी कामरई चितए कहमिमोवि । राया वियक्खणाणं सिरोमणी वयइ विगलमई ।।५०४६।। नेहेण कामदेवस्स नणमेयस्स मोहियं हिययं । हा दिव्व! कि अकंडे पहरसि अम्हाण उवरुवरि ।।५०५७।। अवहरिऊणं गुणरयणसायरं भायरं इमं एक्कं । अम्हाण पाणनाहस्स एरिसिं कुणसि किमवत्थं ।।५०५८।। इच्चाइ चितिऊणं रायाणं पभणए तओ देवी । जो देव कामदेवो तए वि सह निठ्ठरो एवं ।।५०५९।। Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ मिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १५७ संजाओ सो नणं कयग्घनरसेहरो जए सयले । नो तुममिमस्स नामं पि देव मा गिन्ह मह पुरओ ।।५०६०।। इच्चाइबहप्पयारं पयंपमाणी मणं नरवइस्स । उत्तारइ कामरई अभिक्खणं कामदेवाओ ।।५०६१।। जं किंपि नारदो कामदेवविरहानलेण वि हु रमणो। पलवइ तप्पडिवयणं पुणो पुणो देइ सा देवी ।।५०६२।। गरुयं पि सहोयरमरण-दुक्खमवहीरियं समग्गं पि । तीए रन्नो सुन्नत्तविगचिताउरमणाए ।।५०६३।। सो कामदेवदेहस्स दाहकालम्मि धारिओ तीए । दूरिट्टिओ चेव निवो काऊण कहाहि विक्खेवं ।।५०६४।। तत्तो ठाणाउ तओ पभयपरिवारपरिगओ राया। देवी वयणेण नियत्तिऊण पत्तो नियगिहम्मि ।।५०६५।। जिणमित्तेणं भणिया कामरई-देविदिवसपज्जतो। जाओ एस भविस्सइ अइवेला भोयणे तुम्ह ।।५०६६।। ता किपि पाणधारणमेत्तं तुब्भे करेह कवलगहं । जइ वि न तुम्हाणं कावि अत्थि निय जीवियावेक्खा ।।५०६७।। तह वि हु गब्भट्ठियजीवरक्खणं तुम्ह होइ कायव्वं । तो देवीए भणियं निवम्मि भुत्तम्मि भुंजिस्सं ।।५०६८।। जं किं चि वि भवियव्वं गब्भस्स भविस्सए तमेयस्स । तो जिणमित्तो पभणइ रायाणं देव भुंजेह ।।५०६९।। राया जंपइ एतं अहं पडिक्खेमि कामदेवमिह । गंतूण तुमं तुम्हा हक्कारेऊण तं एहि ।।५०७०।। जिणमित्तो भणइ तओ न अम्ह हक्कारिएण सो एइ। तो रन्ना कामरई भणिया गंतण देवि तमं ।।५०७१।। आणेहि नियसहोयरमम्हाण जमेसचिट्ठए रुट्ठो । जाव न उट्टइ देवी गिन्हइ बाहुम्मितो राया ॥५०७२।। उठेहि त्ति भणंतो पुणो पुणो उट्टए तओ एसा। वच्चइ नियम्मि ठाणे राया विसिज्जिङ लोयं ।।५०७३।। सेसं सव्वं पि तओ एगो होऊण भणइ जिणमित्तं । मा बीहेसि तुमं मे इमाण असमंजसगिराणं ।।५०७४।। कारणवसेण एवं अणुट्टियं चिट्ठए मए सव्वं । विगलत्तं मह चित्तस्स वट्टए न उण थेवं पि ।।५०७५।। भोत्तूणं तं पि कारणमहं कहिस्सामि तुज्झ सव्वं पि । ता कि पि संपइ तुमं भोयणजायं समाणेहि ।।५०७६।। जा अत्थमइ न सूरो ता कामरई पि भणह गंतूण। संबोहेऊण मए राया भुंजाविओ इन्हि ।।५०७७।। देवि! तुम पि हु भुंजसु भत्ताए तुज्झतो कहिस्सामि । तुह संतियाइं वयणाई जाई कहिऊण नरनाहो ।।५०७८।। मन्नाविउं मए तो कारविओ भोयणं पहिट्ठमणो । इय वयहि पडिवनभोयणं तं करेऊण ।।५०७९।। इह आगंतुं भुंजसु मए समं एरिसं निवाएसं । साहेडं जिणमित्तो पत्तो तह झत्ति भुत्तो य ॥५०८०।। सेसंतेउरपमुहो सबो वि हु रायपरियणो भुत्तो । दूरो सारियनीसेससेसलोओ निवो तत्तो ।।५०८१।। सिक्ख विऊणं पेसइ जिणमित्तं कामरइसमीवम्मि। अह गंतुं सो तीसे पासे एवं पयंपेइ ।।५०८२।। देवि! मए जं भणियं आसि पुरो तुम्ह भोयणम्मि कए । आगंतुं साहिस्सं तं संपइ निसुण साहेमि ।।५०८३।। अह तीए अणुन्नाओ सो साहइ देवि रायपासाओ। उठेउमागयाणं तुम्हं इह निय निवासम्मि ।।५०८४।। दळूणं सुन्नमणं निवइं नेहेण कामदेवेस्स । भोयणमवि अकुणतं चितंतो जाव चिट्ठामि ।।५०८५।। ता मज्झ मणे फुरिओ एस उवाओ जहा कइवयं पि । एवं एवं बोत्तुं भोलवियं निवइणो चित्तं ।।५०८६।। कारेमि भोयणमिमं इय चितेउं अहं नरिदस्स । पासाओ उठेउं बाहि गंतुं खणं ठाउं ।।५०८७।। अंतो पुणो पविट्ठो उवविठ्ठो वज्जकुंडलसमीवे । तस्साभिमुहं भणियं मए इमं देव! इन्हि मे ।।५०८८।। बाहिंगयस्स मिलिया कामरई देवि पेसिया दासी। तीए मह कहियमिणं जह देवीए तुहाभिमुह ।।५०८९।। एवं भणावियं जह देवेणं कामदेवमाणेउं । पट्टवियाहं चिट्ठामि किंतु छुहिया न सक्केमि ।।५०९०।। गंतु महं जम्हासो दीहे मग्गम्मि वट्टए पगओ । छुहियम्मि पुणो देवे कहमवि य अहं न भुंजामि ।।५०९१।। Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५८ वज्जकुंडलचरि अन्नेहिं गएहि पुणो बहुएहिं वि आगमिस्सइ न एसो । ठाणं पि तस्स अन्नो न जाणए जत्थ सो अत्थि ।। ५०९२ ।। ता जइ आणीएणं कज्जं तेणत्थि किं पि नरवइणो । ता भुंजड एससयं अहं पि जह भुंजिउं झत्ति ।।५०१३।। वच्चामि तत्थ एवं गंतॄण तुमं कहेहि नरवइणो । तेणागंतूण मए निवेइयं देव ! तुम्ह इमं ।। ५०९४।। इय सोऊण नरिदो हिट्टमणो झत्ति उट्टिउं भुत्तो । तो आगंतुं कहियं तुमं पि भुंजावियासि मए । । ५०९५ ।। संप तुह देवि इमं चि अम्हेहि विन्नवेयव्वं । जं कइ वि दिणे अप्पानन्दसियन्दो निवस्स तए ।। ५०९६।। जह अम्हे आसाए लग्गमिमं भोयणं करावेमो । गहिऊण कामदेवं देवी अज्जह व कल्लमि ।। ५०९७ ।। नृणं समागमिस्सइ इय एवंविह कहाविणो एण । भुंजतो नरनाहो न चुक्कए ताव देहाओ ।।५०९८ ।। कालक्कमेण तह माणसाउ सोगो वि विगलए तस्स । सुन्नत्तणं पि फिइ तत्तो सुत्थं हवइ सव्वं ।। ५०९९ ।। पडिवन्नं देवीए जिमित्तपयंपियं तओ एवं । भणियं च सुंदरी तुह एस उवाओ मणे फुरिओ ।। ५१०० ।। आसि अहं अइ भीया अभुंजमाणे नरेसरे पुव्वं । इन्हि तुह वयणेहिं मणं पि निव्वयमणा जाया ।। ५१०१ ।। ता गच्छ तुमं पासे निवस्स इन्हि मणोगयं भावं । नाउं नाउं तदुचिय कहाहिं कुज्जारई तस्स || ५१०२ ।। इ सिक्खत्रिओ तीए जिगमित्तो जंपए जहा देवी । एसोच्चिय कायव्वो तुम्हासो मए निच्चं । । ५१०४ ।। तस्स समीवाउ अहं खणं पि दूरे न कत्थइ गमिस्सं । सेसाणं पि जणाणं रायाणं दसइस्सामि ।। ५१०४।। दूरगयं खणमेक्कं जह ते तं पणमिऊण वच्चति । सचिवाइणो सचित्ते कुणति खेयं च न हु कंपि ।। ५१०५ ।। इवोत्तूर्णं देवी अणुओ निग्गओ तओ एसो । एइ निवस्स समीवे कहेइ सव्वं जहा भणियं ॥ ५१०६ ।। राया वि केणइ समं अनेण न जंपए मणागं पि । जिगमित्तमुहेणं चिय सव्वेसि देइ आएसं । । ५१०७ ।। जिमित्त उण तेसि कहइ जमज्ज वि निवो ससोगो त्ति । सो वि जणो नरवइणो मज्झं न मुणइ तहा कि पि ततो दूरगओ च्चि चिट्टइ निच्चं निवस्स आणाए । जं जिगमित्तो जंपइ तं चेव ससंभमो कुणइ ।।५१०९ ।। जइ उट्ठिऊण वच्चइ कत्थइ कज्जम्मि कह वि जिगमित्तो । निवपासाओ तह वि हु विन्नवइ न को वि नरनाहं रुम्मि वि उपने कज्जे एंतं सहति जिणमित्तं । तस्स कहिऊण पच्छा दुरे गंतूणं चिट्ठति ।।५१११ ।। कत्थिणो मणुस्सा जिणमित्तो तयणु पुच्छिउं निवई । ह्क्कारिऊण तेसि उचियं निसयं देइ ।। ५११२ ।। दोन्निविदिहाई एवंचिय वज्जकुंडलनिवेण । गमियाइं तओ पुट्ठो जिगमित्तेणं जहा देव ! ।।५११३ ।। तुम्हहिं ममासो दिन्नो पढमम्मि वासरे आसि । एरिसओ जह एयं कवडेण कथं मए सव्वं ॥ ५११४।। कारणवसेण तं पि हु तुह पुरओ कारणं कहिस्सामि । अज्ज वि तुम्हेहिं न तं कहियं मे कह हतो इन्हि ।।५११५ ।। अह वज्जकुंडलनिवो हसिउं जिण मित्तमेवमुल्लवइ | सुण जेण कहेमि अहं इय भणिउं कहिउमाढत्तो ।। ५११६।। कामरईदेवीए बालत्ताओ वि कामदेवम्मि । अइगरुओ पडिबंधो संजाओ कह वि कम्मवसा ।।५११७ ।। जाव दियहस्समझे वारं एक्कं पि एस नो दिट्ठो । तीए ताव न जायइ थेवो वि मणम्मि संतोसो ।। ५११९ ।। एएण कारणं परिणीयाए वि तीए आणीओ । एस इह अप्पणा सह निच्चं जह सा इमं नियइ ।।५११९ ।। तो जइ एसा एयस कह वि आयन्नए दुहं जायं । थेवं पि सरीरे रोगमाइयं तह वि होइ इमा ।।५१२० ।। जयजीविय व्व नेहेण मोहिया तक्खणेण मुच्छाए । जइ पुण पच्चक्खं चिय तं पेक्खइ निहणमणुपत्तं ।।५१२१।। Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं तो तक्खणे वि एसा नियं जीयं चयइ नत्थि संदेहो । एईए वि विन्नाए गब्भो वि विणस्सए नूणं ।।५१२२।। गब्भो पुण एईए पहाणसुमिणेण सूइओ अस्थि । सो होही सयलस्स वि इमस्स सामी महियलस्स ।।५१२३।। उग्गपयावो निद्दलियसयलदरियारिदप्पमाहप्पो। जमिमस्स पढम संभवदिणम्मि दिट्ठो मुहपविट्ठो।।५१२४।। मुमिणम्मि रयणिपच्छिमजामे सेज्जाए सुहपसुत्ताए। देवीए दिणनाहो तेयड्ढो नियतमपसरो ।।५१२५।। नासियतारयनियरो उच्छाइयहरिणलंछणच्छाओ। तेण असामन्नगुणो संभाविज्जइ इमो गब्भो ॥५१२६ ।। देवीए गब्भस्स य दोन्हं पि मए विणासरक्खट्ठा । निययं सरूवमेवं पयासियं अग्गओ तीसे ।।५१२७।। निय भाउणो वि पासाउ जेण अम्हाण उवरि पडिबंधो। देवीए अइगरुओ तो मं दट्ठण निच्चेटें ।।५१२८।। संजायगरुयदुक्खा मज्य समीवं समागया देवी । वायपयाणाईयं उवयारं काउमारद्धा ।।५१२९।। मुच्छाविगमे वि हु मे असमंजसभामियाइं सुणिऊण । कयगुरुमणसंतावा जाया पम्हुट्ठभाउदुहा ।।५१३०।। दट्ट्ण वि निहणगयं सहोयरं तस्स दुक्खमेईए। न मणं पि मणे जायं मम दुक्खेणं सदुक्खाए ।।५१३१।। *जह पवरदव्वहाणीए अन्नमणुन्नयरदव्वहाणी । जायाए तिरोहिज्जइ उप्पायंती मणे दुक्खं ।।५१३२॥ तह भाउमरणदुक्खं समुब्भवंतं मणम्मि देवीए । मह मणसुन्नत्तणजणियगरुयदुक्खेण अंतरियं ।।५१३३।। तो जिणमित्तो सीसं धुणिऊणं वज्जकुंडलनरिंदं । विन्नवइ देवं एसा न हु बद्धी होइ अन्नस्स ।।५१३४॥ एसगरुओ अणत्थो देवेणं रक्खिओ नियमईए । एमेवयनिग्गमिही अज्ज वि देवो कइदिणाई ॥५१३५।। जं आसि भयं तुम्हाण माणसे देव तं गयं ताव । मन्नामि अहं इन्हि किं कीरइ दुम्मणा देवी ।।५१३६।। तो वज्जकुंडलेणं भणियं जिणमित्त अज्ज वि चउत्थं । दियह एयं देवीए भाउणो परभवगयस्स ॥५१३७।। तो अम्ह निमित्तं जइ देवीए फिट्टए कह वि दुक्खं । उग्घडइ तह वि तीए मणम्मि लहु भाउमरणदुहं ॥५१३८।। जिणमित्तो भणइ तओ संजायं संपयं हयप्पसरं । तं भाउमरणदुक्खं देवीए एत्तिय दिणेहिं ।।५१३९।। होतं चिय ताव न तं संभाविज्जइ कहं पि अह होइ । तो थेवं चिय किं चि वि तम्हा मुच्चउ कवडमेयं ॥५१४०।। सेसो वि जणो सब्बो कीरउ साणंदमाणसो इन्हि । निय आलावाईहि देवी वि ह लहउ परमसुहं ।।५१४१।। तो वज्जकुंडलनिवो जंपड जिणमित्तजारिस भणसि । तं अस्थि तारिसं त्रिय तह वि अणत्थस्स संदेहे ।।५१४२।। पडियारो काययो सुबुद्धिपुरिसेहिं ता तुमं गंतुं । पभणसु पभायसमए देवि जह अज्ज रयणीए ॥५१४३।। सुत्तेण मए दिट्ठो सुमिणो किर गोत्तदेवया रन्नो । आगंतुं मं पभणइ जह इह नयरे जिणहराई ।।५१४४॥ चिट्ठति जाइं काई वि तेसि मज्झाउ पइदिणं चेव। एक्केक्कम्मि जिणहरे जइ पूयं कुणइ कामरई ।।५१४५।। देवी एगग्गमणा अचिंतमाणीय सयणगिहतत्ति । ता जाव समत्थिज्जइ सबजिणहरेसु जिणपूया ।।५१४६।। तो पढमे च्चिय दियहे पूयारंभस्स जायए राया । सत्थमणो सयमेवय उवेइ जिणमंदिरेसुं पि ।।५१४७।। इय भणिऊणं देवी सा सहसच्चिय असणीया ! अहम वि तो पडिबुद्धो ठिओ य जग्गंतओ चेव ॥५१४८।। चितंतो य तहेयं सच्चं सुमिणं किमयमह वि तहं । वीमंसियं मए तो जह कीरउ ताव जिणपूया ।।५१४९।। सव्वजिणमंदिरेसुं तो जइ सच्चो हवेज्ज सुमिणत्थो । तो लठं अह वितहो तहावि धम्मो कओ होइ ।।५१५०।। इय निच्छिऊण पच्छा समागओ हं तुहं तिए इन्हि । कहिओ सुमिणो य मए जं उचियं देवि! तं कुणह ।।५१५१॥ Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६० वज्जकुंडलचरियं इय वज्जकुंडलाओ सिक्खं गहिउं तओ पभायम्मि । गंतुणं जिणमित्तो देवीए कहइ अह सा वि ।।५१५२।। कामरई तव्वयणं जुत्तिजुयं जाणिऊण तं चेव । जिणमित्त जिणमंदिरपूयाकरणत्थमाइसइ ॥५१५३।। सो तीए सह वच्चइ जिणभवणे कारए य वरपूयं । जिणमित्तो तो गंतुं साहइ एवं नरिंदस्स ।।५१५४।। राया वि पहिट्ठमणो कामरई भाववुड्ढिजणणत्थं । जिणमित्तं सिक्खविउं पुण पेसइ तीए पासम्मि ।।५१५५।। सो गंतुं जिणभवणे देवीए कहइ कन्नमूलम्मि। वद्धाविज्जसि तं देवि संपयं जं निवो जाओ ।।५१५६।। सत्थमणो सुपसत्थं जंपइ सव्वं पि संपइ जओ हं । हक्कारिऊण भणिओ तेणेवं कामदेवस्स ।। ५१५७।। नेहेण मोहिओहं जिणमित्तदिणाई एत्तियाइं ठिओ। उग्गयमत्थमियं वा न कि पि नायं मए जमिह ।।५१५८।। इन्हि चिय चेयन्नं लद्धं ता कह भविस्सए देवी। सा कामरइ नेहेण भाउणो विहरिया संती ॥५१५९।। तत्तो मए पभणियं एवं चिय देव! होतयं आसि । तीसे परं तुह दुहं आगंतुं उवरिसंजायं ।। ५१६० ।। तेण नियभाइमरणुब्भवं दुहं तत्थ नेय सम्मायं । तो जं तुह सालयविरहसंभवं दुक्खमप्पन्नं ।।५१६१।। तस्सोवसमणहे पूयंती भमइ सा जिणहरेसु । जिणपडिमाओ ओयाइयाई देंती बहुविहाई ॥५१६२।। तो आह निवो चिट्ठइ कामरई कत्थ संपयं देवी । अह जिणहरे ठिया इह मए तुमं तस्स लहु कहिया ।।५१६३।। तो वज्जकुंडलेणं रन्ना भणियं पहिट्ठचित्तेण । जत्थ गया सा देवी चिट्ठइ तत्थेव गच्छामि ।।५१६४।। इय भणिऊणं लग्गो संवहिरं वज्जकुंडलो झत्ति । एत्थागमणत्थं तो अहं पुरो होउमिहपत्तो ।।५१६५।। निववत्ता कहणत्थं जह जायइ सुमिणपच्चओ तुम्ह । इन्हि जामि इओहं पुणागमिस्सं सह निवेण ।।५१६६।। इय पभणंतो एसो देवीए अणुमओ जिणगिहाओ । नीहरिउं तं रन्नो कहेइ सव्वं पि गंतण ।।५१६७।। तो सोऊणं राया हरिसियचित्तो गइंदखंधम्मि । आरूढो बहपरिवारसंजुओ जिण हरे पत्तो ।।५१६८।। न्हवण-विलेवण-पूयणमाईयं तत्थ वित्थरसमेयं । कारेऊणं पत्तो पुणो वि निययम्मि पासाए ।।५१६९।। भोयणसमयाणंतरमामंतेऊण कामरइ-देवि । नियसुह-दुक्खालावं खणं निवो कुणइ तीए समं ।।५१७०।। बीयम्मि चेइयहरे पुणो पभाए पयाइ पुहइवई । देवीए मह कारइ तहेव तत्थ वि न्हवणमाई ।।५१७१।। दो तिन्नि वि अन्नाइं वि दिणाई एकेक्कजिणहरे गंतुं । तो रत्ना जिणमित्तो सिक्ख विउं भाणिओ देवि ।।५१७२।। अह तेण नियगिहगयादेवी नियउत्तरेण विन्नत्ता। जह देविए मेक्कक्क जिणहरे पूयकरणेण ।।५१७३।। लग्गिस्सइ बहुकालो एवं सीयंति रज्जकज्जाइं । रन्नो निच्च पि जिणिदमंदिरे चिट्ठमाणस्स ।।५१७४।। तह अप्पदुइज्जाए तुज्झ वि देहम्मि जायए बाहा। उवविठ्ठाए सुइरं जिणभवणे चिट्ठमाणीए ॥५१७५।। तो कामरई जंपइ जिणमित्तकिमेत्थ कीरए इन्हि । सो आह सेसजिणहरनिवहे जुगवं कुणह पूयं ।।५१७६।। सा वयइ जुगवमेवय सव्वेसुं सेसचेइयहरेसु । पूयाकरणं दुक्करमहकीरइ तह वि कह गंतुं ।।५१७७।। सक्किज्जइ तेसु सयं जिणमित्तो भणइ अत्थिह उवाओ। पुच्छइ देवी सो केरिसो त्ति तो आह सो एवं ।।५१७८।। एक्कम्मि जिणाययणे सयं तुमं चिट्ठ समएसु पुणो । नियपडिबिंबाइं ठवेहि देवि सा बेइ मह सत्ती ॥५१७९।। नत्थि पडिबिंबकरणे जिणमित्तो भणइ संपइ नवाई। कारेमि न ताइं अह पुब्वं पि कयाई चिटति ॥५१८०।। पुन्नेहिं तुज्झ सा भणइ कह मए ताई नेय नायाइं । जिणमित्तो बेइ तुम मुणसि मए ताई कहियाइं ।।५१८१।। देवी जंपइ जिणमित्त एयमच्चब्भुयं तुमं भणसि । ता कहसु सिग्धमेवय फिट्टइ मह जेण संदेहो ॥५१८२।।। सो भणइ देवि ! पढमं परिणीया वज्ज कुंडलेण तुमं । तयणंतरमेगूणं भज्जा सय पंचगं तेण। ।५१८३। Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं परिणीयं देवि तओ एगूणाई पि पंचविसयाई । निवभज्जाणं ताणं तुह पडिबिंबाई भन्नंति ।। ५१८४ ।। देवी भणइ एवं कयम्मि आराहिओ हवइ सुमिणो । आमं ति सो वि जंपइ अह तं पडिवज्जिउं दवी ।।५१८५ ।। जिणमित्तं भणइ पुणो कारेहि इमं नरिंदपासाओ । सेसाणं देवीणं दावेऊणं समाएसं ॥ ५१८६ ।। अह जिमित्त देवि अणुन्नवेऊण उट्टिउं एइ । रन्नो पासे साहेइ तस्स देवीए पडिवयणं । । ५१८७ ।। अह राया जिणमित्तं कंचुइणा सह समग्गदेवीणं । पासम्मि पेसिऊणं आएसं दावए एयं । । ५१८८ ।। जह कामरइ देवी पूs जिणमंदिरेसु पडिमाओ । तुब्भे वि कुणह पूयं एक्केक्के चेइयहरम्मि ||५१८९ ।। हत्तिओ विधम्मो तुम्हं पि हृ जायए पभायम्मि । ता संवहिउं वच्चह उद्दिट्ठेसुं जिणहरेसुं । । ५१९०।। पडिवन्ने देवीहिं पूओवगरणजुयाउ सव्वाओ । पेसइ ताउ पभाए पुढो पुढो जिणहरेसु निवो ।।५१९१ ।। वित्तिय स वि जिणहरेसु जुगवं पि । राया गमेइ कालं आराहंतो विग्गं पि ।। ५१९२।। उप्पन्नकहियपूरियडोहलया सा वि कामरइदेवी । अइगस्यपमोयजुया सुहंसुहेणं वह गब्भं । । ५९१९३।। समयम्मि तओ पसवइ पुत्तं पउमदलदीहनयणजुयं । अझ पवरख्यवंतं नियदेहपहाहयतमोहं ।।५१९४।। वृद्धावयअंते उरजणस्स दाउं जहिच्छियं दाणं । कारइ वद्धावणयं समग्गनयरम्मि नरनाहो ।।५१९५ ।। सम्माणिय सयलजणं बारसमे वासरम्मि पुत्तस्स । सुमिणाणुसारि नाम पयावदेवो ति ठवइ निवो ॥। ५१९६ ।। अह वढ सो कमसो निवभवणे पंचधाइ परिगहिओ । समयम्मि कलायरियस्स अप्पिओ गहियसव्वकलो पत्तो जोव्वणलच्छि निवेण परिणाविओ सुरूवाण । कन्नाणं अट्ठसयं महानरिदेहि जायाणं । । ५१९८।। faओ जुवरायपए रन्ना दिन्नो य तस्स बहुदेसो | वित्थारियजसपसरो निय जणयं सेवए एसो । । ५१९९ ।। अह वज्जकुंडलनिवो नाऊणं रज्जभारवहणखमं । पुत्तं पयावदेवं रज्जे ठविउं समीहेइ ।। ५२००। गहि वयं सयं पुण चिततो भवसरूवमइविरसं । सुमरंतो मरणं तारिसं च तं कामदेवस्स ।। ५२०१ ।। पालइ रज्जमकामो निव्विनो भीमभवनिवासस्स । पडिवालितो एंतं तहाविहं कं पि मुणिपवरं ।। ५२०२ ।। सो वज्जनाहिसाहू दुक्करतव चरणवारिपूरेण । पक्खालियकम्ममलो संपत्तो सासयं सोक्खं ॥ ५२०३।। तयण सुजसो वि सूरी पडिबोहिय भविय-कमल-वणसंडो। ठविऊण नियट्ठाणे विमलजसं नामगणनाहं ।। ५२०४ ।। तव दवयासणेण डहिऊण असेसकम्मवणगहणं । अवगाढो गयबाहं सासयसुहसागरमगाहं ॥। ५२०५ ।। इय जणपरंपराएं सुणिऊणं वज्जकुंडलनिवो वि । संसारासारतं पक्खणं भावइ मणम्मि ।।५२०६ || अह विमलजसो सूरी विहरतो गंधमायणपुरम्मि । पत्तो कमेण चउनाणसंजुओ तम्मि समयम्मि ।। ५२०७ ।। सोऊण तं समागयममयरसेणेवसित्तसव्वंगो । निज्जाइ वज्जकुंडलनरनाहो झत्ति नयराओ ।। ५२०८।। गंतॄण तत्थ सूरि वंद आणंदगलियनयणजलो । उवविसिउमुचियदे से पढमं चिय पुच्छइ सरुवं ।। ५२०९ ।। सुजसाणं सूरीणं निय पिउणो वज्जनाहि मुणिणो यौं । विमलजससूरिणो वि हु सवित्थरं तस्स साहेति ।। ५२१० ।। नियमत्थयम्मि दोन्नि वि हत्थे आरोविऊण तो राया । कुणइ पणामं पहरिसगलंतबहुबहलबाहजलो ।।५२११।। जंपइय जहा दुहमयभवप्पवंचाउ मोइओ अप्पा । दोहिं वि भयवंतेहि तेहि महासत्तवतेहि ।। ५२१२।। जं ते सासयसोक्खं संपत्ता एत्तिएण मह तोसो । तेसिं पायापणया पुणो मए जं न तं दुक्खं ।।५२१३।। १६१ आगया य बहुसो सुजसमहासूरिणो इह पुरम्मि । सह वज्जनाहिमुणिणा करुणापीऊसजलनिहिणो ।।५२१४ ।। किंतु तयादेसेसुं इयरनरिंदाण चालणनिमित्तं । अम्हे परिब्भमंता तेण न तदंसणं जायं ।। ५२१५ ।। Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६२ वज्जकुंडलचरियं अन्नेसु वि देसेसुं ते मुणिणो विहरिया दयानिहिणो । जत्थ म्हे वच्चंता तत्थ परं तेन संपत्ता ।।५२१६।। सो अम्हं चिय दोसो कम्मस्स सुहंतरायजणगस्स । नहु चितामणिसंगो कया वि जायइ अउन्नस्स ।।५२१७।। तेहि सयं नियठाणे ते तुम्हे ठाविया गुणसमुद्दा । अम्हाण ते वि तेसि तुल्ला अहवा दि अन्भहिया ।।५२१८।। मेहस्स उन्नयस्स व तुह मग्गं मह पलोयमाणस्स । इन्हि मणिनाह गया बहुदियहा दुहियहिययरस ।।५२१९।। तह पायपंक संकयाणं इन्हि आगमणसवणसमकालं । तं मह दह पलाणं पलोयण ताण कि मणिमो ||५२००। नाह मणोरहबीयं जं मह हिययम्मि वावियं आसि । एत्तियकालं संपइ तं तुह आगमणसवर्णण ।।५२२१।। अंकुरियं पल्लवियं दंसणओ संपयं कुसुमियं व । पहु दिक्खादाणेणं तं सहलं कुणह इन्हि तु ।।५२२२।। अह विमलजसो सूरी आह इमं वज्जकुंडलनरिदं । संसारम्मि असारे इमम्मि दुक्खाण खाणिम्मि ।।५२२३।। सोक्खस्स लवो वि खणं पि नत्थि चउसु वि गईसु जीवाणं । मोत्तूण मोक्खमेक्कं सोउण सिज्झइ नरभवम्मि ।। लद्ध ण वि मणुयभवं मोत्तूणं मोक्खसाहणोवायं । जे तुच्छं विसयसुहं सेवंता तं गमेंति मुहा ।।५२२५।। ते तस्स महामढस्स सालिसा होति वियलियविवेया । दहिऊण चंदणं जो करेइ इंगालवाणिज्जं । ॥५२२६।। ता उचियमिणं काउं तुम्हाण विवेयवंतपुरिसाणा । जुत्तो न कालखेवो बहुविग्छ होइ जं सेयं ।।५२२७।। तो वज्जकुंडलनिवाणुमग्गलग्गं समागयं तत्थ । अंतेउरं पि सव्वं पासनिसन्नं सुणइ एयं ।।५२२८।। तेण वि विन्नत्तो वज्जकुंडलो मेइणीसरो एवं । अम्ह वि दिक्खं दाउं चरणे विन्नवह सूरिस्स ।।५२२९।। तुम्हेहि विमक्काणं अम्हाण वि नत्थि का वि अन्नगई। जो चेव तुम्ह मग्गो अम्हेहि वि सोगंतव्यो ।।५२३० ।। सूरीहि सयंचिय जंपियं तओ एवमेव तुम्हं पि । अत्तं विसेसओ पुण निवम्मि एवं कुणंतम्मि ।।५२३१।। ओरोहेण समं चिय राया हरिसियमणो समठेउं । नमिऊण सूरिचरणे सिग्धं पत्तो नियावासं ।।५२३२।। आमंतिऊण पुत्तं पयावदेवं पयासए तस्स । नियाभिप्पायं गयाण तह पालणोवायं ।।५२३३।। तो वज्जकुंडलनिवो सुहे मुहत्तम्मि तस्स अहिसेनं । रज्जपए निवत्तः पवित्थरेणं गरुतरेण ॥५३३४ ।। अह सो पयावदेवो महानरिदत्तणं समणुपत्तो । रायाइसयललोए, पणमिओ परमविणएण ।।५२३५।। अह सो वि तक्खणे च्चिय निक्खमणत्थं नियस्स जणयस्स। कारेइ रयणकंचण-रुप्पमयाणेगकलोहि ॥५२३६।। अहिसेयमंगलूहण-विलेवणं दिव्व-वत्थपरिहाणं । नाणाविहरयणाहरणभूसणं कुसुमसंजमणं ।।५२३७।। इय कारियसिंगारं आरोहेऊण कंचणरहम्मि । सिरिवज्जकुंडलनिवं एमेवंतेउरं तस्स ।।५२३८।। पविभत्तेसु रहेसुं आरोवेऊण रइयसिंगारं । मलगइंदारूढो अणुगच्छंतो स परिवारो ॥५२३९।। राया पयावदेवो कारियपूयो जिणिदभवणेसु । दीणाणाहाईणं दावितो विविहदाणाई ।।५२४० ।। बंदीहिं पढिज्जते गिज्जते मंगले कुलवहूहिं । ठाणट्ठाणे पमया उलेहि कीरतपेच्छणए ।।५२४१ ।। नेउ सयं समप्पइ सूरिस्स विहीए देइ सो दिक्खं । जिणमित्ताइजणाणं सएहिं पंचहि सह निवस्म ।।५२४२।। कामरइ पमुहाणं पंचण्हसयाण रायभज्जाणं । सिक्वविउं मणिकिरियं पवत्तिणीए समप्पेड ।।५२४३।। अज्जाणं पंचसए मुणीण ते धरइ अप्पणो पासे । राया पयावदेवो सावयधम्म पवज्जे ॥५२४४।। अह वंदिऊण सूरि समग्गपरिवारसंजुयं तत्तो । राया पयावदेवो पयाइनियम्मि पासाए ॥५२४५।। अह वज्जकुंडलमुणी सिद्धतमहिज्जए गुरुसमीवे । कामरई पमुहो वि हु आगममज्ज गणो पढइ ।।५२४६।। राया पयावदेवो पइदियहं वंदए समागंतुं । सूरि सपरियणं सह नवदिक्खियजणय-जणणीहि ।।५२४७।। अह विमलजसो सूरी ठाऊणं कइ वि वासरे तत्थ । विहरड अन्नत्थ तओ नियपरिवारेण मंजुत्तो ।।४२४८।। Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं अन्ने वि ह कइवि दिणे अज्जाओ तत्थ संवसेऊण। वंदिज्जंतीयो निवेण जंति तत्तो विहारम्मि ।।५२४९।। पन्नाइ उज्जमण य विणएण य वज्जकुंडलणगारो । निय नामं व समग्गं दुवालसंग कुणड सिग्धं ।।५२५०।। अणुओगमणुन्ना ठावेऊणं च गणहर-पयम्मि । तह जिणमित्ताईयं समप्पिऊणं च परिवारं ।।५२५२।। देसेसु विसज्जड वज्जकुंडलं गणहरं विहारेण । विमलजसो सूरिवरो सयं पि अन्नत्थ विहरेइ ।।५२५२।। अह वज्जकुंडलगणी अप्पाणं संजमेण य तवेण । भावेमाणो नाणाविहदेसेसुं विहरिऊण ।।५२५३।। पडिबोहमणगाणं काऊणं भवियकमलसंडाणं । नाऊण सयबलेणं नियड निय आउपज्जतं ।।५२५४।। ठविऊण नियठाणे तहाविहं कं पि गुणगणनिहाणं । अणगारं तस्स गणं समप्पिऊण समग्गं पि ।।५२५५।। काऊण विचित्तेणं तवेण संलेहणं सरीरस्स । कोहाइकसायाण य नीलम्मि नगम्मि गंतण ।।५२५६।। पच्चक्खिऊण भत्तं मासं दियहाण अणसणं काउं। पाओवगमणपुव्वं कालं पत्तो समाहीए ।।५२५७।। कप्पम्मि बंभलोए उप्पन्नो सुरवरो महिड्ढीओ। दससागरोवमाऊ तत्थ वि भंजइ विउलभोए ।।५२५८।। इय सिरिमुणिसुव्वयजिणिदचरिए सिरिसिरिचंदसूरिविरइए पंचमं छठं च भवग्गहणं समत्तं सिरिम निसुव्वयजिणिदस्स सप्तमो भवो सिरिवम्मकुमार चरियं-- पंचमओ तह छट्टो सिरिमणिसुव्वजिणिंदचरियम्मि । कहिओ मए भवो सत्तमं तु इन्हि पवक्खामि ।।५२५९।। एत्थेव जंबद्दीवे भारहवासम्मि दाहिणे अद्धे । मज्झिम-खंडे वर-गाम-नयरनियरेहि संकिन्नो ।।५२६०।। देसो अस्थि समिद्धो सुपसिद्धो सयलमेइणीवलए । नामेण सुरसेणो कणेहिं सूरो बहुविहेहिं ।।५२६१।। जलयागमस्स समए घणमालासामलस्स गयणस्स । परिभमिरबलायावलयकलियबहुमज्झभायस्स ।।५२६२।। उबहइ सिरि पसरियनवहरियं जत्थ मेइणी वलयं । सइरं वियरंतअणेयधवलगोमंडलाइन्नं ।।५२६३।। सरए सियभ-निब्भरनहंगणाभोयविब्भमं वहइ । नवकलम-सालि-तंदुल-रासीहिं कुडुम्बिखलभूमी ।।५२६४।। हेमंतम्मि महाहिमहया वि संधिज्जए कमललच्छी । जत्थ जलागयजुवई वयणेहि खणं सरवरेसु ।।५२६५।। सिसिरम्मि काणणाणं तलेसु घणपडियपन्नपूरेसु । सिहरेसु नवुग्गयबहलपल्लवुल्लसियसोहेसु ।।५२६६।। चंकमणकिलंताणं मज्झन्हदिणिदतवियपहियाण । अकयपयत्ताण वि होंति सत्थरासीयलच्छाया ।।५२६७।। महरा वि परयरवा जत्थ वसंतम्मि तरुणपहियाण । संभरिय-पिययमा जंपियाण उब्वेयया होति ।।५२६८।। गिम्हम्मि वि उम्हघणे दिया वि दीहरपहे वि पहियजणो । आसन्नासन्नजलासयम्मि न कुणइ जलुबहणं ।५२६९। ठाणट्ठाणा वारियसत्ते लब्भंतमणहरा हारे । नाणाविहासु देसियकुडीसु संपत्तसुहवासे ।।५२७०।। मोहंधमणुयकारियकामुयजणदइयकामसत्तेसु । जुवइजणसंगमसुहे मुहाए संपज्जमाणम्मि ।।५२७१।। आरोग्गसालनिवहे सव्वचिगिच्छं गगणसमाइन्ने । नीरोगी कीरंतेसु सायरं रोगिपुरिसेसु । ।५२७२।। इय सव्वपयारेहि जम्मि समुप्पज्जमाणदेहसुहा । चिरपवसिया वि पहिया नियगेहसुहस्स न सरंति ।।५२७३।। इय एवमाइबहुगुणसुहए देसम्मि अत्थि पुरी। चंदउरी नामेण रमणिज्जा अमयनयरि व्व ।।५२७४।। बहु बुहगुरु-कइरिसिगणसहिया हसइ व्व जा सुरिंदउरि । एक्केक्क कइगुरुबुहं समन्नियं सहि रिसीहि।।५२७५ ।। देसे कत्थइ जं अत्थि किं पि सव्वं पि वत्थ तं तत्थ । कप्पतरुलयाए इव पाविज्जइ पुन्नवंतेहिं ।।५२७६।। तं नयरिं परिवालइ राया नरपुंगवो जयप्पयडो । अनिवारियकरपसरो सया विवाएय चावे य ।।५२७७।। वियडीरउकरोडघडकरडपाडणप्पयडपारिसप्पसरा। पसरतसियजसोहो सोहोहामियतियसनाहीं ।।५२७८॥ सव्वावरोहपवरा तस्स नरिंदस्स सहयरी आसि । पुन्नसिरी नामेणं पुन्नससिच्छायमहकमला ।।५२७९।। तीए समनिओ सो महानरिदो विरायइ जणम्मि। मयरद्धओ व्व नियभारियाए समलंकिओ सक्खं ।।५२८०।। पंचप्पयारनिरुवम-विसयसुहासत्तमाणसाण तओ। जिणधम्मरयाण य ताण वासरा अइगया बहुया ।।५२८१।। Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं अह अन्नया निसाए नियवासहरम्मि रयणरइयम्मि । पजलंतमणिपईवप्पहा पहा वोसरियतिमिरे ।।५२८२।। नवणीयाउ वि अइमउयफासमुहयम्मि रम्मसयणिज्जे । पुन्नसिरीदेवीए सुत्ताए पच्छिमे जामे ।।५२८३।। सियवत्थ-सियविलेवणसिय-कुसुमाहरण-भूसियसरीरा । सुमिणम्मि सिरी दिट्ठा वियसियसयवत्तसमवयणा ।। इय जंपती जं तुह वम्महसमरूवधारओ पुत्तो । उत्तमसत्तनिवासो भविस्सई सव्वगुणजुत्तो ।।५२८५।। तं दटुं पडिबुद्धा सा हरिसुब्भिन्नबहलरोमंचा। नरपुंगवस्स रन्नो पुरओ गंतूण साहेइ ॥५२८६।। सोऊण सो वि तीसे तं वयणं नियमणे कयाणंदो। सुमिणस्स फलं साहइ जं मं गुणजुत्तपुत्तस्स ।।५२८७।। तं नरवइणो वयणं अहिणंदंती पुणो पुणो देवी । तयणुन्नाया वच्चइ साणंदमणा नियं भवणं ।।५२८८।। सा तत्थ रयणिसेसं गुरुदेवकहाहिं अइपसत्थाहिं । गमइ जहा निहाए न पासए कुसुमिणं किं पि ।।५२८९।। अह वज्जकुंडलसुरो चइणं बंभलोयकप्पाओ । पुत्तत्तेणुववन्नो तीसे देवीए गब्भम्मि ।।५२९०।। गब्भस्स तस्स पुन्नोदएण रन्नो असेसरज्जम्मि । सव्वपसत्थपयत्थाण पगरिसो पइदिणं होइ ।।५२९१।। नरपुंगवस्स रन्नो पुव्वं जे के वि पत्थिवा गरुया । संगरसंरंभेण वि पणिवायमुवागया ने य ।।५२९२।। ते सव्वे विसयं चिय संधि काऊण सेवमावन्ना । पुनसिरिदेवीगब्भाणुभावओ तस्स सहस त्ति ।।५२९३।। तइए मासम्मि तओ संजाओ डोहलो इमो तीसे । न्हाय-विलित्ताहं जइ सव्वुत्तमरइयसिंगारा ।।५२९४।। आरूढा मत्तमहाकरिम्म सिरिधरियधवलवरछत्ता । वीइज्जती चामरजूएण ससिजुण्हरूइरेण ।।५२९५ ।। चउरंगिणीए सेणाए परिगया सव्वचेइयहरेसु । वरसुरहिकुसुमनिम्मासियाउ पूयाउ पेक्खामि ।।५२९६।। तह सिंघाडग-चच्चर-चउक्क-तिग-पमुहसव्वमग्गेसु । नयरीए वियरंती दीणाणाहाण दाणाई ।।५२९७।। इच्छाए पयच्छामित्ति जाणिऊणं तओ नरिदेण । पूरियडोहलया सा सुहंसुहेणं वहइ गब्भं ।।५२९८।। अह वड्ढंतो कमसो सो गब्भो पइदिणं पि पीणेइ । लायन्नविसेसुज्जलजणणीए अंगुवंगाई ।।५२९९।। तं गब्भमुव्वहंती पुनसिरी सहइ सा महादेवी । अंतो निहित्तपुन्निंदुबिंबसरयब्भमाल व्व ।।५३०० ।। पडिपुन्नेसु दिणेसु पसत्थतिहि-वार-करण-नक्खत्ते । जोगे लग्गे य सुहे उच्चट्ठाणट्ठियगिहेसु ।।५३०१।। पसवइ सुहेण पुत्तं वियसियसयवत्तपत्तसमनेत्तं । सरयब्भविप्पमुक्कं मयंकबिं व पडिपुन्नं ।।५३०२।। उज्जोयंतं नियदेहदित्तिपसरेण सूइभवणस्स । अब्भंतरं समग्गं पि भुवणवलयस्स व विसालं ॥५३०३।। तं पेक्खिऊण सहसा पहाविया सुवयणा तओ दासी । ऊसुयपयसंचारा रणंतमणि-नेउरसणाहा ।।५३०४।। अक्कंताणं अम्हं अइवियड-नियंबबिबभारेण । वेगेण गमणसत्ती न विज्जए सामिणी तओ तं ।।५३०५।। सणियं सणियं अम्हे पुरओ चालेहि इय भणंति ब्व । तीसे चरणासु महुररणंतमणिनेउरमिसेण ॥५३०६।। गुरुथणभारक्कंतं भज्जिस्सइ झत्ति तुह किस मज्झं । इय वारइ व्व रणिरा रसणा तं सिग्घगमणाओ ।।५३०७।। अहसा गइवेग-समुल्लसंतघणसासरुद्धहियया वि । गंतुणं वद्धावइ नरनाहं पुत्त-जम्मेण ॥५३०८।। अमयरससेयसरिसेण तीए वयणेण तेण नरनाहो। अंकुरिय-पहरिसायारजायरोमं पब्भारो ।।५३०९।। नियदेहाओ ओयारिऊण नीसेसमाहरणभारं । तीसे चेवय कंठे आरोवइ भार भग्गो व्व ।।५३१०।। कारियवद्धावणओ वित्थरओ तीए सव्व नयरीए। जह जोग्गं सम्माणियनीसेसजणो तओ राया ।।५३११।। बारसमवासरे सुमिणदसणस्साणुसारओ नामं । सिरिवम्मो त्ति नरिंदो ठावइ पुत्तस्स अह तस्स ।।५३१२।। तज्जणणीए दिट्ठा सुमिणम्मि सिरी जओ तहा तीए। वम्महसरिसो पुत्तो होतो तीसे समाइट्ठो ।।५३१३।। Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं अह् सो पंर्चाहं धाइहिं परिगओ पइदिणं पि वड्ढतो । नवससहरो व्व गयणे भवणे नरपुंगवनिवस्स ।।५३१४।। । नीसेसरिजणस्स खीरनीरायरम्मि व मणम्मि । सलिलस्स व कल्लोले हरिसस्स पवित्थरं नेइ ।। ५३१५ ।। संचरइ कराउ करं महग्घरयणं व थेवकयमुल्लं । सिरिवम्मकुमारो निवजणस्स विम्यपवन्नस्स ।। ५३१६।। अह जंपिउं पवत्तो अव्वत्तक्खरगिराहिं सो कुमरो । संजणइ परमसोक्खं कस्स ण सवणंतरासु ।। ५३१७।। तं चिय संभासंतो अवरोहजणो खणं न विरमेइ । नियसद्दविणिज्जियमत्त कोइलावेणुवीणरवं ॥ ५३१८।। अवरोहसुंदरीणं सोउं तस्सेव वयणमहिलासो । सिढिलीकयसुय-सारियविहंग - पाढणपयत्ताण ||५३१९।। निरुवमरूवं नवणीयमउयफासं सुगंधिनीसासं । परहुय - सुमहुर - सद्दं सिरिवम्मकुमारमणवरयं ।। ५३२०।। नयणेहिं निहालतो आलिंगंतो य निययहियएण । नासाए नीसासं अग्घायंतो य तह तस्स ।। ५३२१ । । सवणेहि निसुतो वयणं नरपुंगवाइरायजणो । सुहमिदियाण पावइ तेणेक्केण वि चउन्हं पि ॥ ५३२२।। arrafsयम्मि सगडे नाणाविहरयणजालजडियम्मि । अह सो लग्गकरग्गो चंकमणविलासमब्भसइ ।।५३२३ अइकोमलाई सुहलक्खणाई अहिणवकइ व्व संकंतो । सणियं सणियं ठावइ पयाइं सिरिवम्मवरकुमरो ।। ५३२४।। इयपइदिणं कुणंतो कमेण चंकमणपच्चलो जाओ । सो कत्थइ अविलग्गो वि कुट्टिमे चलइ लीलाए ।।५३२५ ।। कुंकुम - रसच्छडा सेयसोहिरे कुट्टिमम्मि मणिबद्धे । तम्मि चलते कुमरे पयपडिबिबे सुउट्ठति ।।५३२६।। सत्थिय-सरोय-कलस-च्छत्तायाराई लंछणवराई | काई पि जाई तेसुं घणसाररएण रेहाओ ।।५३२७।। अवरोहवहूओ पूरयंति कोऊहलेण सिक्खेउं । तारिसख्वाइं सयं पि जेण जाणंति आलिहिउं ।।५३२८ ।। नाणावन्नमहामणिविणिम्मिएहिं तुरंगमाईणं । पडिरूवेहि जहिच्छं अह सो कीलइ निवकुमारो ।।५३२९ ।। कुमरो परिप्फुडक्खरवाणीए जंपिरो जया जाओ । न तया कस्सइ सो जंपिऊण विरमंतओभिमओ ।। ५३३० ।। नियकणयपंजराणं पासे कुमरस्स संचरंतस्स । गिहकीर - सारियाओ कुणंति बहुचाडुवयणाई || ५३३१ ।। तप्पडिवयणायन्नणसयन्हहिययाउ कंखमाणीओ । सिक्खेडं तस्स परिप्फुडक्खरुच्चारसक्कारं ।।५३३२।। चउ-पंच-वरिसजम्मो सिरिवम्मो जाव सो निवकुमारो । जाओ ताव उरब्भं, तरुणं आणाविरं राया ।।५३३३ ।। चारेऊणं हरियं जवाइयं कारिऊणं बलवंतं । मुहदिन्नलोहकडियालियं च हत्थे गहियवग्गं ॥ ५३३४।। एक्केणं पुरिसेणं दक्खणं भूमिसंठिएव । कारिय चकमणसमं जाणाविय वग्गसंचारं ।। ५३३५ ।। परिकम्मिऊण एवं कंचणकवियं मुहम्मि दावेउं । कयपट्टसूत्तवग्गं आरोवियपवरपल्लाणं ॥ ५३३६।। आय पट्टां कंठमि कर्णत किंकिणीजालं । चउसु वि चरणेसु तहा वज्जिरसंजमियघग्धरियं ॥ ५३३७।। आरुणत्थं अप्पइतं सिरिवम्मस्स तस्स कुमरस्स । कयसिंगारो सो वि हु तत्थारूढो परिब्भमइ ।। ५३३८ ।। पासायांगणे दसुदिसासु पासट्ठिएहि पुरिसेहिं । धारिज्जतो आसणथेज्जत्थ कइ विदिहाई || ५३३९।। तयतरं सयं चिय आरोहइ तत्थ अवरपुरिसाण | साहेज्जेण विणा वि हु वाहेइय तं जहिच्छाए ।।५३४० ।। पुरओ धावंतेहि समाणजम्मे हि सेवयसुएहिं । दाहिणकरग्गसंठियमसिकसिणियकट्टखग्गे हि ।। ५३४१ ।। वामकरुप्पाडियखेडएहिं इयचाडुयं भणतेहि । जयजीवनंदसुइरं अवहारह आसणं कुमर || ५३४२।। अवरोहचारिणीओ दासीओ पइखणंपि तस्सुवरि । उत्तारिऊण लोणं खिवंति सव्वासु विदिसासु ||५३४३ ।। दक्खा खज्जूराईणि खाइमाई तहा बहुविहारं । तस्सुवरि भमाडेउं खिवंति तह चैव सव्वत्तो ॥ ५३४४।। मत्तू खगखेडयजुलाई महीयलम्मि अह तुरियं । सेवर्याडभा अहमहमियाए धावंति गहणत्थं ॥ ५३४५।। १६५ Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं तसि दक्खाईणं दक्खा गिन्हंति ताई केवि लहं । तो ते तह धावंते दट्टणं हसइ सो कुमरो ।।५३४६।। पासाओवरि भूमीए संठिओ तं तहा पयारेण । पहसंतं नियकुमरं निज्झाएऊण नरनाहो ॥५३४७।। पूगी-फल-फालीहि हियए हणिउं वरोहदासीओ। उड्ढं अवलोयंतीउ तज्जए ताउ दिट्ठीए ।।५४४८।। तो ताउ विसेसेणं आणावेउं फलाइं विविहाई । काउं निउंछणाई कुमरस्स खिवंति दूरम्मि ।।५३४९।। एवं पकीलमाणो पइदियहं बहुविहाहिं कीलाहिं । कइयावि कोउएणं असोगवणियाइसु पयाइ ।।५३५०।। सो नरपुंगवनरनाहनंदणो तत्थ रायहंसाणं । तणएहि समं कोलइ मुइयमणो अप्पसरिसेहि ।।५३५१।। सविसद्धो भयपक्खेहि महर-सहेहि संदरगईहिं । कमलाहारेहिं तहा निम्मलमाणस कयरईहि ॥५३५२।। दियहतरेहि वढइ देहो कुमरस्स तस्स चरिएहिं । हरिसो निवस्स हियए गेहे विहवो य पुन्नेहि ।।५३५३।। अह तं नाऊण निवो कलगहणो य वयम्मि वतं । पेसेऊणं पुरिसं हक्कारावइ कलायरियं ।।५३५४।। जयसम्म नामण संपत्तो एस तक्खण चव । उज्झाओ संजत्तो पत्तण चंडसम्मण अह तं पुहई नाहो आसण-फल-फुल्लदाणमाईहि । सम्माणेऊण पसन्नवयणकमलो वयह एवं ।।५३५६।। तुम्हे देहेण दढा ठिया तओ भणइ जोडियकरग्गो। जयसम्मो उज्झाओ अज्जेवदत्तमुवजायं ।।५३५७।। दहे मणे य अम्हं संजाए तुम्ह दंसणे देव । अह राया जयसम्म बेइ जहा अवहिया सुणह ।।५३५८।। तुम्हाण पुबपुरिसा कमेण आरम्भसुबहुकालाओ । अम्हं पुव्वनिवाणं कलाण उवएसया जाया ।।५३५९।। इन्हि पुण अम्हाणं तुम्हाण य कह वि विउलपुन्नेहि। अम्ह सिरिवम्मकुमरो कुलप्पईवो समुप्पनो ॥५३६०।। जोग्गो य कलागहणस्स संपयं चिट्ठए इमो जाओ। तो कम्मि वि सुहदियहे एयं नेऊण सयमव ।।५३६१।। अम्हे तुम्हं सगिहट्ठियाण सिग्धं समप्पइस्सामो । जह कह वि गुणारूढो होइ इमो तह करिज्जाहि ।।५३६२।। तो जयसम्मो एवं तह त्ति पडिवज्जए निवइवयणं । अह राया तंबोलं दावेऊणं सकारं ॥५३६३।। जयसम्ममुवज्झायं विसज्जए सायरं स पुत्तं पि। उठेउं हिट्ठमणा गिहं गया ते वि पिइ-युत्ता ।।५३६४।। हक्कारावइ गणयं राया तं पुच्छिऊण तक्कहियं । ओज्झायरस कहावइ दिय तेणणुमए तम्मि ।।५३६५।। तिहि-वार-करण-नक्खत्त-जोगलग्गेसु सोहणेसु तओ। कीरंतमंगलेहि कंचण-ग्यणाइकलसहि ।।५३६६।। कयमज्जणं विलित्तं अहिणवगोसीसचंदणरसेणं । कयसेयकुसुम-सेहरमुज्जलसुनियत्थवरवश्यं ।।१३६७।। अइविमलथूलमुत्ताहलाण हारेहि भसियसरीरं । तुहिणायलं व विलसिरपुन्निमसरइंदुकर-नियरं ॥५३६८।। तं आरोवइ राया नियमच्छंग करिदमारूढो। सिरधरियधवलछत्तो ढलंतसियचामरप्पीलो ।।५३६९।। करि-तुरय-रहारूढेहि मंति-सामंत-मंडलवईहिं । परिवारिओ समंता अणेयपाइक्कलहि ।।५३७० ।। सिरिवम्मलेहसाला पवेसमायन्निऊण तं सव्वो। धावइ नयरस्स जणो निरिक्खणत्यं दुयगईए ।।५३७१।। मग्गम्मि अमायंतो उभओ भागेसु भवणपंतीसु । आरूढो अवलोयइ दुइज्जतइयाइभुमीसु ।।५३७२॥ नरनाहसीहदाराउ पभिइजयसम्ममंदिरं जाव । आवण-गिहाई मग्गे नरनारिमयाई जायाइं ।।५३७३।। भक्खाई जाइं काइं वि फलाइं नारंग-दक्खमाईणि । ओल्लाणि य सुवकाणि य तेसि भरियाइं थालाई ।।५३७४।। पुरिसाण य महिलाण य सिरेसु ठवियाई पिट्ठओ जंति । अवरोहवड्ढनारी जनो य वच्चइ रहारूढो ।।५३७५।। सामग्गीए इमाए नरपुंगवपत्थिवो नियगिहाओ। सिरिवम्मकुमरसहिओ संचलिओ रायमग्गम्मि ।।५३७६।। अंबरकुहरं पूरंतएहिं तरेहिं तारसद्देहि । वज्जतेहिं दूरयरपसरिएहि पडिरवेहि ॥५३७७।। Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं आहवमाणेहिं दिसिवहूओ वेगेण लहसालाए । पविसंतस्स महूसवदंसणहेजं निवसुयस्स || ५३७८।। उद्दामसदवंदियणवंदधोसिज्जमाणगुणनिवहं 1 अच्छरसासारिच्छ्यकुलवहूकय मंगलुग्गारं ॥ ५३७९।। ठाणट्टाणपणच्चंतपवरपमयाउलेहि कयहरिसं । गायंत मुहरगायण- गायणिरवदिन्नकन्नसुहं ॥। ५३८० ।। जीवउ पुत्ते समं नरपुंगव पथिवो चिरंकालं । इच्चाइनयर-नारीजणाण वयणाई सुणतो ।।५३८१ ।। पत्तो कमेण जयसम्ममंदिरद्दारदेसपासम्म । वंदणमालाक लिए ऊसियसिध्यवडाडो ||५३८२।। थंभग्ग-पलंबिर-सेयचामरुप्पील- विलसिर - सिरीए । विमलायं सपडिप्फलियदिणयरालोयपजलते ।। ५३८३।। पवणविघट्टणरणझणिरकिंकिणीजालमुहलियदियंते । पत्थं तिव्वसकुमरं पत्थवमंतो पवेसत्थं ॥५३८४।। चंदण-रसकर्याटिक्कय-मंगल-कलसेहिं सलिल - पुन्नेहिं । सयवत्त-पिहाणेहिं अवलंबियकुसुममालेहिं ।। ५३८५।। उभओ भागे ठविएहिं सोहिए तत्थ चिट्ठइ नरिंदो । जाव खणंता जयसम्मगेहिणी संमुहा पत्ता ||५३८६।। कइवयकुलनारीहिं मंगलगेयं पकुव्वमाणीहि । करकयअक्खय-वत्ताहि पवरनेवच्छधारीहि ।। ५३८७।। तह नियपुत्तवहुए समन्निया सुप्पसन्नमुहकमला । जयविजयप्पमुहाओ आसीसाओ पयच्छंती ||५३८८ ।। रायकुमाराभिमुहे दोहि वि हत्थेहि तिन्निवाराओ । पक्खिविऊणं ससि संखउज्जले अक्खए तत्तो ।। ५३८९ ।। जोडियकरा पयंपइ देवो पकरेउ आरओ विजयं । मउलियहत्थो अह वयइ पत्थिवो कीरए एवं ॥ ५३९०।। उज्झायभारियाए अह पुरओ पट्टियाए नियगेहे । दारस्स मज्झ भाए पविसइ राया कुमरसहिओ ।। ५३९१।। चंदण - रराच्छडा सेयपसमियासेस सुसुम्मि । कयपंचवन्नकुसुमप्पयरेण विरायमाणम्मि ।।५३९२।। पट्टविऊणं पुरिसं पडिसिद्धो आसणाउ उठतो । जयसम्मो नरवइणा ठिओ आसणे चेव ।।५३९३ । सालगणीलग्गे गयवरम्मि सिरिवम्मसंजुओ राया । तत्तो ओयरिऊणं पविसई वाईसरी भवणे || ५३९४।। पुवं कारियपूयं तप्पडिमं पूइऊण पुण राया । परिहावइ पट्टणं सेएण महग्घमुल्लेणं ।।५३९५ ।। तप्पुरओ ढोयावइ फलपडिपुन्नाई विउलथालाई । तीसे उभओ पासे पुंजीकयपोत्थयाइं तओ ।।५३९६।। पूएउ परिहाइ अह नमिउं वंदिउं च तं देवि । नरनाहो स कुमारो निग्गंतुं एइ बाहिम्मि || ५३९७।। जयसम्मउवज्झाओ उवविट्ठो जत्थ चिट्ठए ठाणे । विरइयमणुन्नवेसो परियरिओ सीसवग्गेण ।।५३९८।। दट्ठूण पत्थिवं तत्थ आगयं मोत्तमेक्कमुज्झायं । नीसेसा विहु सीसा समुट्ठिया कयनिवपणामा ।।५३९९।। पुव्वठवियासणेसुं उवविट्ठा पत्थिवाइणो सव्वे । जह जोग्गं सिरिवम्मो कुमरो पणमइ गुरुपएसु ।। ५४०० ।। सिक्खविओ नरवणा वत्थाहरणाई ढोयए तस्स । वामनिविट्ठस्स तहा पुत्तस्स वि चंडसम्मस्स || ५४०१ ।। अवरोहबुड्ढनारी आभरणजुयाई पवरवत्थाई । जयसम्मभारियाए सबहुए ढोयए नेउं || ५४०२ ।। दोन्हं पि कणिद्वाणं माहवमइ - वद्धणाभिहाणाणं । पुत्ताणं जग्गाई समप्पए पवरवत्थाई ।। ५४०३ ।। एक्केक्कं कणयमयं दोरं तह कंकणाण जुयलं च । तंबोलं च पयच्छइ कप्पूरदलेहिं संजुत्तं ॥ ५४०४ || भूसन्नाए राया तंबोलं दावए संघणसारं । जयसम्म - चंडसम्माण सीसवग्गस्स तह चेव ॥ ५४०५ ।। जयसम्मवामपासे पुरओ उचियासणम्मि ठवियम्मि । सिरिवम्मकुमारो उवविसइ जयसम्मवयणेण ।। अह नरपुंगवराया जयसम्मं वयइ एरिसं वयणं । एस सिरिवम्मकुमरो अम्हेहिं समप्पिओ तुम्हं ||५४०७।। आरोयवो तह गुणेसु तुम्हहिं तो इमो इन्हि । जह अम्ह मणोरहपूरणक्खमो जायए झति ॥ ५४०८ ।। तो जयसम्म निवई पयइ जहा को मऊरअंडाई | चित्तेइ कोवसंखं धवलेइ सहावसियवनं ।।५४०९ ।। उत्तमकुलप्पसूयाण जायए जं सहावसंसिद्धो । सव्वो वि गुणकलावो निमित्तमेत्तं गुरु होइ ॥ ५४१०।। १६७ Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं मवद्धणोवि कारियवरसिंगारो कुमारपासम्मि । आगंतूण निसीयइ तम्मि खणे सजणयाणाए ॥ ५४११।। काऊण नमोक्कारं पढमं सव्वण्णुणो ति जयगुरुणो । पच्छा सरस्सईए देवीए परमविणण || ५४२२।। तेसिं दोन्हंपि, तओ, पयच्छए माइयाए परिवाडि । जयसम्मउवज्झाओ परिप्फुडुच्चरियवन्नेहि ||५४१३ ।। एवं दुइयं तइयं वारं दाऊण ताण परिवाडि । जाव चउत्थं वारं उज्झाओ दाउमारो || ५४१४ ।। ता पडिसेऊणं पुहईनाहेण जंपियं एयं । उज्झाय पुच्छ कुमरं तुहागया माइया नो वा ॥ ५४१५।। उज्झाएण तह च्चि पुट्ठो कुमरो पयंपए एवं । पढमाए चेव इमा परिवाडीए ममायाया ||५४१६।। तो विम्यं पवन उज्झाओ भणइ पढ कुमार सयं । पढिया कुमरेण तओ फुडक्रा अखलिया झति ॥ ५४१७। सीसं धुणिऊण तओ जयसम्मो पुच्छए नियं पुत्तं । अवहारिया तए कि मइवद्धणमाइया एसा ।। ५४१८ ।। सो भइ संपयं चिय चउत्थ वारं पढंतए कुमरे । चिट्ठइ मज्झ वि एसा समागया माझ्या ताय ।। ५४१९।। पिउणी आणाए तओ पढिया तेण वि फुडक्खरा तह य । तो जयसम्मो दंसइ लिहिऊणं पट्टए बने ।। ५४२० ।। गुरुवयत तव कुमरो वि वन्न - समवायं । सव्वं पि लिहइ पट्टे सुद्धावयवं विगयसंको ।। ५४२१ ।। अच्चब्भुयमवहारणसत्ति दट्ठूण तस्स जयसम्मो । एक्केक्कस्स वि वन्नस्स दंसए णे य संजोए ॥५४२२ ।। वन्नंतरसरसहिए वयणुच्चारेण संजुए लिहिउं । तस्सणुलग्गो कुमरो तह चेबुच्चारए लिहए || ५४२३।। सत्रे विविम्हिया पहाणपुरिसा नरेसरस्स तओ । उत्तारयंति कमसो कुमरस्सुवरि निउँछणयं । । ५४२४।। अवरोहवुड्ढनारीजणावि ओयारिऊण लूणाई । कट्ठेति भालवट्टे तस्स समीटिक्कयाई तओ || ५४२५ ।। तो जयसम्मो जंपइ वण्णुच्चारम्मि ताव कुसलत्तं । संपन्नं सव्वक्खरसंजोयजुए वि अइपवरं ॥ ५४२६।। नायर-लिवीय जाया इमस्स अइरेग परिचिया सव्वा । सेसाओ विलिवीओ दंसियमेत्ताउ गिन्हेइ ।।५४२७ ।। परिमिन्हि अइवेला जाया कुमरो वि भुक्खिओ होही । तो मुच्चउ अवसेसं पुणो पभायम्मि भणियवं ॥ अन्नं च अज्ज पढमं दियहं तो एत्थ थेवओ चेव । पारंभो कीरंतो संजाय खेमजणओ त्ति ।। ५४२९।। एक्केण त भणियं तत्थ नरिदस्स नम्मसचिवेण । उज्झाय तओ तुमए अप्पारंभो कओ एसो ।। ४३३० ।। अन्ने पोढा वि नरा जं न अहिज्जेति चउहिं मासेहिं । तं तेत्तिय घडियाहि वि तए इमो पाढिओ कुमरो ।। ५४३१ ।। तेण वयणेण सव्वे निवपुरिसा नियमणम्मि हसिऊण । तत्तो मोणेण ठिया वारइ दिट्टीए तं च निवो ।।५४३२ ।। तो जंपइ उज्झाओ इय तं परिहासजंपिरं पुरिसं । सव्वं चिय भो एवं अन्नावेक्खाए तुह वयणं ।। ५४३३ ।। कुमरं तु पडुच्च असच्चमेव जम्हा इमस्स पन्नाए । एग पए च्चिय सव्वं भणियव्वं होइ सत्थं पि ॥ ५४३४।। धन्नेगमाणगस्स उ आहारो होइ जस्स पुरिसस्स । तस्सेग पाइलीए अप्पाहारत्तणं हवइ ।। ५४३५ ।। धन्नस सेइया भुत्ताए होइ जस्स पुण तित्ती । तस्सेगमाणगेण वि भन्न आहारवत्तं ।।५४३६।। जह एवं किर एवं सत्थारंभे वि तह मुणेयव्वं । पन्ना माणेणं सत्थारंभस्स वत्तं ।। ५४३७।। जयसभ्मेण कुमारो पुट्ठो जह वच्छ ! तंसि अइ छुहिओ । कुमरेण तओ भणियं अज्जं छुहं नेय जाणामि । ५४३९। एवं चिय जाणेहं जइ अज्ज वि कि पि सुव्वए तुम्ह । पभणंताणं वयणं एत्तो उट्ठिज्जए नेय ||५४३९ ।। कुमरस्स इमं वयणं जयसम्मो नरवरो य सोऊण । अइपरमपमोएणं पूरियहियया दुयं जाया ||५४४० ।। अह जयसम्मो निवइं वयइ जहा देव ! अन्नजम्मम्मि | पढियाउ समग्गाओ कलाओ चिट्ठति कुमरेण ।।५४४१ ।। एम्मि पुणे जम्मे चितेयव्वाउ केवलमिमाओ । जह अज्जदिणंअहीयं को वि हु चितइ दिने बीए ।। ५४४२ ।। आरोग्गं मग्गामो केवलमेयस्स देव ! कुमरस्स | चिट्ठति सयं सिद्धा अन्ने सव्वे वि पढणगुणा || ५४४३।। 1 १६८ Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं एत्थंतरम्मि तत्तो समुट्ठिऊणं गओ सजणणीए । सम्मि माहवो तेण पत्थिया भोयणं एसा ।।५४४४।। तीए भणियं पुत्तय ! लहुए नियभाउयम्मि छुहियम्मि। तुह समुचियं न भोत्तुं जेट्ठस्स सहोयरस्स तओ ।।५४४५।। तेण भणियं मए सो आहूओ परमुवागओ ने य । तो जणणीए भणियं कि सो चिट्ठइ पकुव्वंतो ।।५४४६।। तेण भणियं न किंचि वि एमेव य सो महाई पासंतो। चिट्ठइ उज्झाय-निवाण भासमाणाण अन्नोन्नं ।।५४४७।। तीए पूणा सो भणिओ निहयं हक्कारिऊण आणेहि । मइवद्धणसिरिवम्मे दोन्नि वि तं मज्झ वयणेण ।।५४४८।। जेण तए सह ते वि हु दोवि कुमारा करेंति कि पि लहुं । भोयणमेत्तं जह पित्तदूसणं दीवए ने य ॥५४४९ ।। अह माहवेण गंतु ते पत्तेयं पि कन्नलग्गेण । भणिया दोन्नि वि जुगवं उज्झायमुहं पलोयंति ।।५४५०।। उज्झायस्स वि तो माहवेण होऊण कन्नमूलम्मि । साहियमेयं तेणावि ते दुवे सन्निया तत्तो ।।५४५१।। मइवद्धण-सिरिवम्मा समुट्ठिया झत्ति तो निवकुमारो। रन्नो मुहम्मि दिट्ठि खिवइ तओ बेइ उज्झाओ ।।५४५२।। रन्ना संपइ अम्हं समप्पिओ तंसि तो तए भणियं । अम्हं चिय करणिज्ज रन्नो वि सयं भणंतस्स ।।५४५३।। उज्झायवयणमेयं समत्थियं पत्थिवेण तो झत्ति । दो वि चलिया कुमारा पडिसेहेउं इमं भणिया ॥५४५४।। जयसम्मेणं तुब्भे गिन्हह पढम सरस्सई सेसं । तीसे पभावओ जह विसेसओ होइ तुम्ह सुयं ।।५४५५।। देवी पडिमाए पुरओ आणावेऊण केत्तियाइं च । सीसाण समीवाओ थालाई तेसि मज्झाओ ॥५४५६।। एक्क दक्खा थाल अप्पेउं पेसिओ नरो एक्को । तेहि समं भज्जा सोमसिरीए समीवम्मि ।।५४५७।। सा भाणियाय एवं पढमं पि इमं सरस्सई सेसं । दाऊण कुमाराणं दायव्वं भोयणं सेसं ।।५४५८।। तेसु गएसु तत्तो नीसेसाई पि सेसथालाइं । पविभंजिउं पयच्छइ सेसाणं सव्वसीसाणं ।।५४५९।। तो जयसम्मेण पुणो पारद्धा पत्थुया कहा कहिउं । नरपुंगवस्स पुरओ पुहइवइणो जहा देव ! ॥५४६०।। विज्जागहणम्मि समुज्जयस्स पुरिसस्स दस गुणा होति । पंचेवयबाहिरिया अब्भितरया वि पंचेव ।।५४६१।। आरोग्गबुद्धिविणया उज्जमसत्थाणुरायनामाणो । पंचवि अब्भितरया बाहिरया पुण इमे अन्ने ।।५४६२।। पोत्थयमायरिओ तह निवासठाणं सहाय आहारो । एएसु बुद्धिपमुहा चिट्ठति गुणा नव कुमारे ।।५४६३।। गंभीरया गुणो पुण बालस्स वि को वि निरुवमो चेव । एयस्स देवगुणमंदिरस्स सिरिवम्मकुमरस्स ॥५४६४।। कंठागए वि जाए जं एसो माइयाए पाढम्मि । गिन्हइ दिज्जंतीओ परिवाडीओ थिरप्पगई ॥५४६५।। पुढेण तओ कहियं कंटगया मज्झ माइया जाया । परिवाडीए भंगभएण अक्खियं न उण सयमेव ।।५४६६।। इच्चाइकुमरपन्नाइ गुणगणं तस्स वन्नयंतस्स । जयसम्मस्स नरिंदो निसुणतो जाइ नो तित्ति ।।५४६७।। एत्थंतरम्मि पत्तो तत्थ कुमारो वि भोयणं काउं । अह सो निवेण भणिओ वच्छ ! तुम चिट्ठ एत्थेव ।।५४६८।। आराहतो निय गुरुपयाइं गिन्हंतओ कलानिवहं । जइया एस विसज्जइ तइया तं निय गिहं एही ।।५४६९।। इय सिक्खविउं कुमरं मोत्तूणं तस्स सनिहाणम्मि । परिवारं च समुचियं सहियं अवरोहदासीहिं ।।५४७०।। जयसम्मेण वि कुमरस्स दंसियं मंदिरं चउदुवारं । सययं निवासठाणं दो भूमीयं सुवित्थिन्नं ।।५४७१।। तो उठ्ठिऊण रन्ना सयमेव पलोइयं इमं गंतुं । जयसम्मो वि समं चिय नरवइणा तत्थ संपत्तो ॥५४७२।। भणिओ इमो निवेणं उज्झायनरिंदमंदिरसमाणं । गिहमेयं अन्नेहिं वि भूसियं भूरिभवणेहिं ॥५४७३।। आह तओ जयसम्मो कलिंगदेसाउ आगओ आसि । को वि पुरा निवपुत्तो तस्स निमित्तं तओ एयं ।।५४७४।। तुम्हाण पुव्वपुरिसेण केणई कारिऊण से दिन्नं । ठाऊण इह चिरं सो पिउणा हक्कारिओ पच्छा ।।५४७५।। रज्जोववेसणत्थं गओ सदेसम्मि ठाविओ रज्जे । तो अम्ह पुब्वपुरिसस्स पत्थिवेणं इमं दिन्नं ।।५४७६॥ Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं जयसम्ममणुन्नविडं कुमरं मोत्तूण तस्स पासम्मि । नरपुंगवो नरिदो पत्तो निययम्मि पासा ।। ५४७७ || सिरिवम्मकुमारो विगुरुविणयं पइदिणं पि कुणमाणो । समुचियपडिवत्तीए विशेयवग्गं च रंजतो ।।५४७८ ।। कयउज्जमो अहिज्जइ कलाकलावं गुरूवएसेण । एगग्गधारियमणो इंदियसोक्खस्स निरवेक्खो || ५४७९ ।। आगंतूणं नरपुंगवस्स पुहईसरस्स पासम्म । कुमरसरीरपउत्ति निच्चपि कहेइ परिवारो || ५४८० ।। कुमरसमीवाओं समागयाण पुरिसाण सन्निहाणम्मि । सो वि अउव्वमउव्वं वत्थं पेसइ कुमरजोगं ॥ ५४८१ ।। जं किं पिवत्थुसारं उवेइ तं सव्वमेव सो कुमरो । उज्झायस्स समप्पइ उज्झाओ किपि जं देइ ।। ५४८२ ।। तस्सुवरोहं काउं तं पि हु सो गिन्हिऊण निय हत्थे । माहवमवद्धणपभिइयाण वियरइ विभंजेउं ।। ५४८३ । पुनसिरी विहु जणणी नियदासीणं समप्पिडं पासे । कइया वि किंचि किचि वि जं पेसइ कुमारपाआग्गं ।। ५४८४ ।। तं पिव्वत्तेणं विहिणा सव्वं पि नेइ उवओगं । इय तत्थ तस्स चिट्ठतयस्स कुमरस्स छम्मासा ।। ५४८५ ।। समइक्कंता तत्तो चिंता नरपुंगवस्स नरवणो । संजाया जह इन्हि कुमरं गंतूण पेच्छामो ||५४८६ ।। तो पुरिसं पेसे पुरओ जाणावर नियागमणं । उज्झायस्स सयं चिय उच्छा वच्च गिहे तस्स || ५४८७ ।। कयसमुचिय पडिवत्ती तत्थ निसीयइ तओ नरवरिंदो । भूमिलियजाणुकरयल - सिरेण पणओ कुमारेण ।।५४८८।। हरिसभरनिब्भरंगो समुट्ठिओ पणमिऊण जा कुमरो । ताव नरिंदेण पसारिऊण नियबाहुपरिहजुयं । ।५४८९ ।। आलिगिओ सुनिविडं हियएण समंतओ खणं एक्कं । उच्छंगम्मि समारोविऊण पुट्ठो सरीरसुहं ।। ५४९०० ।। तेण य पणयसिरेण जोडियहत्थेण तो इमं भणियं । ताय तुह पायपंकयपसायओ मज्झ निच्च सुहं ।।५४९१ ।। तो विय-वयण- विन्नास-रंजिओ तं निवो नियमकाओ । ओयारिऊण आइसइ आसणे उवविस नियम्मि । ५४९२ । रायाएसानंतरमेव तओ आसणम्मि निययम्मि । उवविसिऊणं जोडियकरो ठिओ सो निवाभिमुहो ।।५४९३ ।। अह नरपुंगवराया जयसम्मं पुच्छए उवज्झायं । किं किमहीयं कुमरेण संपयं पढइ कि एसो ।। ५४९४ ।। तो जयसम्मो साहइ ससंभमो नरवरस्स जह देव । पढमं कला नीसेसा कया कुमारेण साहीणा ।। ५४९५ ।। आईए लेहकला पज्जंते सउणस्यकला होइ । जं एस कमो कहिओ कलाण बावत्तरी एवि । । ५४९६ ।। तो विहिण भणियं नरवइणा उज्जमेण एएण । सेस कलाउ पढिस्सइ कुमरो केवइय काले || ५४९७।। जावुत्तरं करिस्सइ जयसम्मो ताव नम्मसचिवेण । नरदइणो मणभावं विवरीयं जाणमाणेण || ५४९८ ।। सहसच्चिय संलवियं एवं जह देव ! एत्तिए कहिए । नायं मए सयं चिय पुरओ जावइय कालेण ।। ५४९९ ।। सव्वाणं पि कलाणं भविस्सए पारगामिओ कुमरो । रन्ना भणियं साहसु तेण पलत्तं तओ एवं ।। ५५०० ।। छम्मासेणेगकला देव ! अहीया जओ कुमारेण । संवच्छरेण पढिही दो चैव कलाउ तो एस ।। ५५०१ ॥ एएण लेक्खएणं कलाण सव्वाण पारगो होही । छत्तीसहि वासेहिं एस कुमारो न संदेहो || ५५०२ ।। तो राया कयभिउडी सम्मुहमुल्लवइ नम्मसचिवस्स । जं किं चि वि ताव तए पलवंतेणेव ठायव्वं । । ५५०३ ।। अह निय वयणदुवारे दो वि करे ठाविऊण सो झत्ति | जाणुवरि नामियमुहो कय मोणो संठिओ निहुओ ।। ५५०४।। तो जयसम्मो जंपइ जेणभिपाएण गणियमेण । तेण नियमेण जायइ ताव इयं कालपरिमाणं ॥ ५५०४।। नरपुंगवेण भणियं मुणियं एएण नियमणे एवं । जं किर अक्खममाणो बेंतो चिट्ठइ इमं राया ||५५०६ || विम्हइए ण म पुण पयंपियं एरिसं जओ मज्झ । मासेहिं दसहि एसा पढमकला अवगया सम्मं ।।५५०७।। माया मह सालगओ कुणंतओ उज्जमं सयं पि अहं । उज्झाओ सविसेसं उच्छाहंतो ममं पढ ।। ५५०८ ।। १७० Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १७१ उज्झायस्स वि एसो अभिपाओ आसि निय मण तइया । जइ जणयस्साणाए बच्चइ नरपुंगवो कहवि ।।५५०९।। तुरियं चिय पियपासे एत्तो अगिहीय सव्वकलपडलो। थेवेण वि तो एसा मम कित्ती होइ अन्नस्स ।।५५१०।। तह वि हु मए गहीया लेहकला थोव ऊण वरिसेण । एसो छम्मासेण वि जं पढिओ तं इमं चोज्ज ।।५।११।। अह जयमम्मो पभणइ जइ सेच्छाए लहंतओ पढिउं । एसो चउमासेण वि तो लेहकलं वियाणंतो ।।५५१२।। अम्हे चेव य एवं चक्खु भएणं परं न सिग्ययरं । पाढेमो किं तु जहा सुहेण देहस्स लीलाए ॥५५१३।। ता तूब्भ कि पि इमं पुच्छह सेच्छाए जह कहइ एसो। तो रन्ना सो पुटठो दुसु तिसु ठाणेसु विसमेसु ।।५५१४।। कूमरो असंकियमणो जहट्ठियं सव्वमेव साहेइ । तो रंजिएण रन्ना दिनो पट्ठीए तस्स करो ।।५५१५।। भणियं च जहा एसा पढमच्चियदुग्गमा कला होइ । एयाए नायाए सेसकलाओ सुनेयाओ ।।५५१६।। लेह-कलमनाऊणं जो सेसकलाओ ईहए नाउं । सो मगाइ चिरगयअहिपयाई निसितमसिसलिलम्मि ।।५५१७।। अह वयइ नम्मसचिवो जइ देवो देइ मज्झ अच्छलियं । तो हिययगयं अट उज्झायं कं पि पुच्छामि ॥५५१८।। तो पत्थिवेण भणियं अच्छलियं चेव तुज्झ सयकालं । दिन्नं चिट्ठइ अम्हेहिं पुच्छ ता तं जहिच्छाए ॥५५१९।। अह सो जंपइ जह मज्झ ताव पढणं कलाण दूर गयं । एयम्मि भवे तह वि हु जाणामि इमाण नामाई ।।५५२०।। नाम परिन्नाणेण वि जेण अहं इयरलोयमज्झम्मि । जाणतयं व जाणावयामि अप्पाणयं परमं ।।५५२१।। ता काऊण पसायं उज्झाओ कहउ ताई मह इन्हि । अह जयसम्मो जंपइ सुणेहि सम्मं कहेमि जहा ।।५५२२।। लेहं१ गणियं२ रूवं३ नट्ट४ तह गीय५ वाइयं चैव६ । सरगय७ पोक्खरगय८ समतालं९ ज्यं च १० जणवायं ॥५५२३।। ११पासयगय १२ अट्ठावय १३ पोरेकव्वं १४ तहेव दगमट्टी१५ । अन्नविही१६ पाणविही १७ वत्थविहि १८ विलेवण-विहीय १९ ॥५५२४।। सयणविही २० तह अज्जा२१ पहिलिया२२ मागहीय२३ गाहा य२४ । गीईया य२५ सिलोगो२६ जत्तीओ य कणयाण२७-२८ ।।५५२५॥ तह चुन्नज्जुत्ति२९ आभरणविही३० तरुणीयणस्स पडिकम्मं३१ । थी३२ नर३३ हय ३४ गय ३५ गोणाण लक्खणं३६ कुक्कुडस्स तहा३७ ।।५५२६।। अह छत्त३८ डंड ३९ असि४० मणि ४१ कागणि संबद्धलक्खणाई च४२ । तह वत्थुविज्ज४३ खंधारमाण ४४ नगरस्स माणं च ४५ ।।५५२७।। वहं४६ पडिवूहं४७ तह चार ४८ पडिचार ४९ चक्कवूहाइं५० । गरुल५१ सगडाण वूहं५२ जुज्झ५३ निजुज्झाई तह चेव५४ ।।५५२८।। जुज्झाइ जुज्झ५५ लट्ठी५६ मुट्ठी५७ बाहू५८ लयाण जुज्झाई५९ । ईसत्थ६० रुप्पवायं६१ धणुवेय६२ हिरन्न पागो य६३ ।।५५२९।। पागो उ सुवन्नस्स य६४ वट्टय खेड्डु च६५ सुत्तखेडं च६६ । नालियखेड्९६७ तह पत्तछेज्ज६८ कडछेज्ज६९ सज्जीवं७० ॥५५३०।। निज्जीवं७१ सउणस्यं७२ इमाइं नामाइं सत्थ भणियाई । तुज्झ मए कहियाई कलाण बावत्तरीए वि।।५५३१।। तेण कहिज्जताई वि कलाण नामाइं भुज्जखंडम्मि । एयाइं समग्गाइं वि लिहिऊण करम्मि गहियाइं ।।५५३२।। पुण किं पि जंपिऊणं जयसम्मेणसमं पुहइनाहो । तमणुन्नविउं वच्चइ निय पासायं सपरिवारो।।५५३३।। Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७२ सिरिवम्मकुमारचरियं सिरिवम्मकुमारो वि हु पयचारेणं गिहस्स जा दारं । अणुगंतूणं पियरं तयणुन्नाओ नियत्तेइ ।।५५३४।। गुरु आणा परतंतो हवइ नरिंदो वि गंतुमवरोहं । पुनसिरीदेवीए पुरओ साहेइ जह अज्ज ।।५५३५।। अम्हे कुमारपासे आसि गया पढइ सो पयत्तेण । निच्चं समाहियमणो दढो य बाढं सरीरेण ।।५५३६।। तो देवीए राया विन्नत्तो देव ! तुम्ह आएसो । जइ होइ अहं पि तओ गंतुं पेच्छामि सिरिवम्मं ।।५५३७।। अह रन्ना सा भणिया देवि ! कुमारस्स ताव चित्तम्मि । अम्हाणं तुम्हाण य न वट्टए दंसणुक्कंठा ।।५५३८॥ पढणासत्तमणो सो मन्नइ सव्वं पि अंतरायं व । संभासणमन्नेसि सिणेहजुत्ताण वि जणाण ।।५५३९।। पडिबोहिऊण एवं देवि पुहईसरो सकज्जेसु । जाओ पसत्तचित्तो इय काले केत्तिए वि गए ॥५५४०।। विन्नत्तो देवीए पुणो वि नरपुंगवो महाराओ। जह कुमरदसणकए अरई बाढं मह मणम्मि ।।५५४१।। तो रन्ना पुन्नसिरीदेवी भणिया मए सह तुमं पि। कुमरस्स दंसणत्थं पभायसमयम्मि गच्छेज्जा ।।५५४२।। नरवइणो तं वयणं सोऊणं तक्खणे वि सा देवी। आणंदपूरियमणा जाया सुयदंसणासाए ॥५५४३।। बीय दिणे पेसेउं पुरिसं जाणावए नियागमणं । जयसम्मस्स नरिदो सयं पि वच्चइ तयणु तत्थ ॥५५४४।। पुन्नसिरी वि हु देवी रायाएसेण पिट्ठओ एइ। जंपाण समारूढा बहुदासीवग्गपरियरिया ॥५५४५।। जयसम्मगिहम्मि तओ वियणं काऊण जवणियं दाउं । मज्झम्मि समोइन्ना अह सा जंपाण मज्झाओ ।।५५४६।। कयसमचियपडिवत्ती सोमसिरीए तओ निसन्ना सा । बाहिम्मि आयरोहिं रक्खिए नयरसंचारे ।।५५४७।। देवीए पेसविया दासी वच्चइ कुमारपासम्मि । जयसम्मस्स निवस्स य पासे सो चिटुइ निविटठो ॥५५४८।। भणिओ सो दासीए कुमार! तुह दंसणथमिहदेवी । चिट्ठइ उज्झायगिहम्मि आगया एहि तं तत्थ ।।५५४९।। दोच्चं तच्चं पि इमं भणिओ वि न जाव जंपइ कुमारो। तीए तो विन्नत्तो नरपुंगवमेइणीनाहो ।।५५५०।। आइसह देव ! कुमरं जह देवि पणमए इमो गंतुं । रन्ना भणियं मुद्धे ! न मुणसि किं एत्तियं पि तुमं ।।५५५१।। जद्दियहाओ पभिई अम्हेहि समप्पिओ इमो कुमरो । एयस्स उवज्झायस्स तद्दिणाओ समारब्भ ।।५५५२।। कुमरम्म अम्ह आणा पयट्टए ने य का वि तो इन्हि । उज्झायमणुनविउं नेहि कुमारं जणणिपासे ।।५५५३।। तीए तहेव काउं नीओ जणणीए अंतिए कुमरो । काऊण पणामं दूरओ वि भूमिलियजाणुसिरो ।।५५५४।। उठेंतो देवीए गाद आलिगिओ मुयं तीए। आणंदजलं नणुप्पलेहि अंके तओ ठविओ ।।५५५५।। परिचुंबिओ य सीसे भणिओ य जहा कहं तुमं पुत्त ! एग पए च्चिय जाओ अइ निठ्ठरमाणसो एवं ।।५५५७६।। जं अम्ह दंसणकहामेत्तं पि तए कयावि ने य कयं । मज्झम्मि एत्तियाणं समइक्कंताण दियहाणं ।।५५५७।। अम्हे पुण तुह दसणविरहानलडज्झमाणहिययाइं । एक्कं पि खणं न लहतयाई नियमाणसम्मि रई ।।५५५८।। देवीवयणेणिमिणा बाहोल्लियलोयणो खणं होउं । तुन्हिक्को चेव ठिओ कुमरो ओणयमुहो कि पि ।।५५५९।। देवीए दळूणं कुमारवयणं जलोल्लनयणंतो। नियउत्तरीयवत्थंचलेण परिमज्जिउं सणियं ।।५५६०।। अवगूहिओ कुमारो हियएण समं पुणो वि अइगाढं। भणियं च वच्छ! अधिइं मा काहिसि कं पि नियचित्ते ।५५६१। इन्हि तुह मुहकमलस्स दंसणे मज्झ हिययमज्झाओ । सव्वा वि गया अरई सित्ता अमएण व तणू मे ।।५५६२।। तो निक्खणु सो होउं पूरेहि मणोरहे सजणयस्स । गिन्हेऊण कलाओ नीसेसाओ वि सिग्घं पि ॥५५६३॥ इय जाव पयंपंती चिट्ठइ देवी! समं कुमारेण । ता जयसम्मस्स सुओ समागओ माहवो बाहिं ।।५५६४।। हक्कारिऊण भणिया तेण तओ एवमप्पणो जणणी। अम्मो ताएण अहं पट्टविओ कुमरपासम्मि ॥५५६५।। एवं ममाउ एसो भणाविओ जह समागएण तए । सह आलावं काउं इओ गमिस्सइ गिहं निवई ।।५५६६।। Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १७३ ता सिग्धं चिय देवि अणुन्नवेऊण आरओ एहि । एवं माहववयणं सोमसिरीए तओ गंतुं ।।५५६७।। कज्जलियाए कहियं दासीए तीए अक्खियं एयं । देवीए तीए वि हु विसज्जिओ झत्ति तो कुमरो ।।५५६८।। सो पणमिऊण जणि जयसम्मसमीवमागओ तुरियं । कुमरस्स अणुपएण वि देवी संपेसिउं दासि ।।५५६९।। निवमणुजाणावेउं तत्तो नियमंदिरम्मि संपत्ता । एत्थरम्मि रन्ना कहंतरं पत्थुयं मोत्तुं ।।५५७० ।। जयसम्मो परिपुट्ठो कुमरेणं कइकलाओ पढियाओ। सो कहइ सुत्तओ अत्थओ य सव्वाओ गहियाओ ।।५५७१।। करणेणं पुण थेवाउ चेव गमियाउ परिचयमिमेण । जासु न तहा किलेसो उप्पज्जइ को वि कायस्स ।।५५७२।। जज्झ निजज्झाइ कलाउ जाउ बहुकायपरिसमकरीओ। तासिं अब्भासो करणओ उ काही इमो इन्हि ।।५५७३।। गिन्हेइ पोढिमगुणं जाव सरीरं इमस्स कुमरस्स । एक्केण अहव देहि उ गएहिं संवच्छरेहि इमो ।।५५७४।। संजाइस्सइ जोग्गो जेण पविट्ठस्स लेहसालाए । जायाई पंचसंवच्छराई मासेण अहियाई ।।५५७५।। तह अट्ठवरिसजम्मो आसि तया तो इमेहि मिलिएहि । संवच्छराइं तेरस हवंति एयस्स इन्हि तु ।।५७६।। अन्नाइं वि दोन्नि जया गमिही संवच्छराइं तो एसो। पन्नरसवरिसजम्मो सव्वायासक्खमो होही ।।५५७७।। अह नरपुंगवराया आह जहा विमलमइ जुयस्सा वि । इयरजणस्सावेक्खाए ताव सिरिवम्मकुमरेण ।।५५७८।। सिग्धं चिय गहियाइं कलाण सव्वाण चेव सत्थाई । किं तु जह लेहसत्थं छम्मासेहिं वि गहियमिमिणा।।५५७९।। तीए अवेक्खाए सेससत्थगहणं चिरेण कालेण । कुमरेण कयं मम ताव एरिसं फुरइ चित्तम्मि।।५५८०।। तुम्हाण वि किं एवं पडिहासइ अह ममेव एगस्स । इय जंपियम्मि रन्ना जयसम्मो वयइ तो एवं ।।५५८१।। एयस्स असत्तोए कालविलंबो न को वि संजाओ। कारविओ अज्झयणं सविलंबमिमो मए चेव ।।५५८२।। देहस्स अक्खमत्तं सिग्धकला गहणओ य चक्खुभयं । एयस्स संकिऊणं कालविलंबो मए विहिओ ।।५५८३।। कुमरस्स दंसणत्थं पुद्वि तुब्भे इहागया जइया । तइया उ सद्दलक्खणमेवासि परिफुडमिमस्स ।।५५८४।। तत्थ परिक्खा चिट्ठइ पुव्वं पि कया इमस्स देवेण । इन्हि तु कव्वसत्ति परकय कव्वस्स बोहं च ।।५५८५।। देवो परिक्खओ तओ कीरइ एवं ति जंपिउं रन्ना । भणियं कुमारहारं कंठगयं मज्झ वन्नेहि ।।५५८६।। छंदेणणुठ्ठहेणं लहुण च्चिय ताव सक्कयगिराए । आएसो त्ति भणंतो कुमरो कव्वं भणइ झत्ति ।।५५८७।। हारोयं ज्ञापयत्येवं, देवत्वदुरसिस्थितः । सवृत्ताः सद्गुणामुक्ता वसंति हृदये तव ।।५५८८।। कसिणट्ठमी दिणससि दसेऊणं नहम्मि नरनाहो । भणइ पुणो वि कुमारं किं चि वि गरुएण छंदेण ।।५५८९।। वन्नेहि इमं पि तओ कुमरो पुच्छेइ काए भासाए। राया आइसइ जहा पुव्वाए चेव भासाए ।।५५९०।। छंदतरं निय मणे चितऊणं खणंतओ कुमरो । सिग्घं पि भणइ कव्वं एगग्गमणे निवाइजणे ।।५५९१।। नरेन्द्रशुभ्र ण यशोभरेण जितद्युतिः सन्नतिलज्जितः शशी । न चेदिदं तकथमुज्वलेऽहनि प्रकाशयत्येष न कान्तिमात्मनः ।।५५९२।। तो रंजिएण रन्ना भणियं अम्हेहि नो अलंकारो। निद्दिट्ठो को वि इमस्स पढमअब्भासकारिस्स ।।५५९३।। तहं विसयं कुमरेणं सालंकाराइं दोन्नि वि कयाई। कव्वाइं इमाइं जओ पढमे कव्वे अलंकारो ।।५५९४।। भणियो सिलेस नामो दुइज्जए पुणणुमाणनामो य । तो अइदुक्करमेयं कीरते सिग्घकव्वम्मि ।।५५९५।। पढमं चिय अम्हेहि अस्थं एयस्स निहिसंतेहिं । आसि इमं विनायं जं एसो चिंतिऊण चिरं ।।५५९६।। छंदप्पूरणमत्तं करिस्सए जेण दुक्करं ताव । छंदरहियं पि मोक्कलसक्कयकरणं सुबहुयाण ।।५५९७।। किं पुण छंदनिबद्धं तत्थ वि सवणिज्ज सद्दविन्नासो । तत्थ चिय अलंकारो एक्केकं दुक्करं एयं ।।५५९८।। Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं सहि वि वि उसेहि रन्नो पासम्मि सन्निविटेहिं । एवं नरिदवयणं समन्थियं तह वयंतेहि ।।५५९९।। तो जंपइ जयसम्मो पाययभासाए संपयं कव्वं । कारेह देव कुमरं सिरिवम्म आह तो राया ।।५६०० ।। हत्थंगुलीगयं मे नीलमणि गणयमद्दियाजडियं । गाहावंधेणं चिय वन्नेहि तओ भणइ कुमरो ।।५६०१ ।। नीलमणिपहापडलं निवंगुलीयम्मि कणयरुइरुइरं । अहिणवघणवंद पि व विज्जलया पिंगलं सहइ ।।५६०२।। सोऊण इमं गाहं नरपुंगवपत्थिवो पयंपेइ । उवमालंकारजया कुमरेण कया इमा गाहा ।।५६०३।। तो जंपइ जयसम्मो निरलंकारं नरिंदकुमरस्म । एक्कं पि न संजायइ वयणं तो संपयं तुब्भे ।।५६०४।। अपभंस-पिसायाणं भासाए कब्धकरणमाइसह। ता विउर पंडिएणं भणियं किमिमाहि भासाहि ।।५६०५।। नामं पि गिज्झमाणं जासि कन्नेसु जणइ उव्वेयं । सोयाराणं दूरे तब्भासा विरइयं कव्वं १५६०६।। एक्क च्चिय पढम सक्कयस्स वाणी बुहाण मणहरणी। उज्झा उवरोहेणं इमा वि गाहा निवेण सुया ।।५६०७।। आह पुणो जयसम्मो पाढिज्जउ को वि पंडिओ कव्वं । कि पि अउव्वं विसमं सक्कयमहवा वि पागययं ।।५६०८। वक्खाणिऊण अत्थं तस्स जहा झत्ति साहए कु मरो। भुसन्नाए रन्ना तो पढणे पेरिओ विउरो ।।५६०९।। सो आह कुमरकिंचि वि पढामि पन्होत्तरं पुरो तुज्झ । सक्कय भासाए कयं बेइ कुमारो पढ जहिच्छं ।।५६१०।। अथ विदुरः पठति--- कथं संबोध्यते पृथ्वी, का प्रिया पथिवी भुजाम् । कः शक्त्तो पि क्रियामन्दः, कीदृशः स्यात्कृती नृपः ।।५६११।। ततो विमृश्य कुमारः कथयति । कविलालस:तो वयइ बिउर विबुहो कुमार एयंतए परिन्नायं । अ वि चितियं पितुरियं इन्हि अन्नं निसामेहि ।।५६१२।। सक्कयभासाए च्चिय अहिणवपन्होत्तरं पढिज्जतं । अट्ठदलपउमबंधेण उत्तरं जम्स दायब्वं ।।५६१३।। इत्युक्ता पुनरयं पठति को भर्ता मानुषीणां हरगलवसतिः कश्च कः स्वर्ग सद्मा । शब्दो वाच्यः किमच्चः समरभूविभयं कः पुमान्नो विधत्ते । स्थाप्यः कोऽधिज्य चापे जगदनभिमतः कश्च को वा नृपेण । ग्राह्यः पाश्र्वात्प्रजानां निगदपुरजिते कस्तु कामस्य केतुः ।।५६१४।। एयं पि खणं वीमंसिऊण कुमरेण माणसे नियए। कहियं झड त्ति विउरस्स अग्गओ उत्तरं एयं ।।५६१५।। तद्यथा--नागसुताधीशमकरः ।। विउरेण तओ भणियं अवगयमेयं पि जं कुमारेण । तं पण्होत्तरपढणे अवगयमम्हं पि कोउययं ।।५७१६।। तो बेइ चउरविबुहो न सक्कयं केवलं पढिस्सामो । पन्होत्तरमम्हे कि तु मीसियं पागयगिराए ।।५६१७।। इत्युक्त्वा पठत्यसौ । तद्यथा-- संबोधयन्ति विबुधाः प्रधानकमलं कथं प्रकथयाश । मयणकयझाणविग्धो भण को किर केरिसो जाओ।।५६१८।। भासाचित्तयमेयं पन्होत्तरमेत्थ उत्तरं देयं । गयपच्चागयजुत्तीए कुमर परिचितिऊण तए ।।५६१९।। जो जीए भासाए पन्हो इह चिट्ठए कओ कुमर । तीए च्चिय भासाए देयं तस्सुत्तरं कमसो ।।५६२०।। Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं अस्यापि कुमारो विमश्योत्तरमाह ।। तद्यथा ।। उत्तर-सरोरुहा ।। चउरेण तओ भणियं एयं परिचितिऊण अम्हेहि । गरुयपयत्तेण कयं नायं कुमरेण लीलाए ।।५६२१।। इत्युक्त्वा पुनरयं पठति -- पौलोमी परिपच्छति पर्यन्तं कश्चकार गोत्रस्य । मंत्री पृच्छति नृपति जगतः को वल्लभो देव ।।५६२२।। इदमपि ज्ञात्वा कथयति कुमारः । सचिवासवः । इदानीं चित्राङ्गदः पठति । का बल्लभा सर्वजगज्जनानां के वा भवेयुर्व्वणिजामभीष्टाः ।। को वाहनं सत्वरगामिपुंसां कां वञ्चकाश्चित-गतां वहन्ति ।।५६२३।। कि शस्त्रनिष्पत्तिषु वस्तु मुख्यं को वा ध्वनिः स्यात्प्रतिषेध वाची। अन्हो निशायाश्च चतुर्थ भागः किमुच्यते बुद्धिमताभिवेहि ।।५६२४।। का प्रेयसी दानवसूदनस्य सम्बोधनीयश्च तथायमेव । रसापनोदं प्रविधाय धीरैविधीयते को विरतौ स्फुरन्त्यां ॥५६२५।। मानार्थमाख्याति च कोऽवधातुः संबोधनं किं कुसुमायुधस्य । सम्पूर्ण सर्वावयवंवलिष्ठं करोत्यशक्तं पुरुषं जवात्कः ॥५६२६।। आविःकुर्वन्नपि स्नेहं हितत्वं दर्शयन्न पि । विधभभूमिः सुधियां कः पुमान्नोपजायते ।।५६२७।। पंचसिलोहि इमं पढियं पन्होत्तरं तओ वयइ । चित्तंगओ कुमारं एवं पि वियाणियं तुमए ।।५६२८।। जइ कह वि तओ पुणरवि पढामि पन्होत्तरं न ते पुरओ। कुमरेण तओ भणियं जइ कुणसि तुमं पइन्नमिमं ।।५६२९।। तो हं जाणतो वि हु न कहिस्सं उत्तरं पुरो तुज्झ । चित्तंगएण भणियं इमा पइन्ना मए मुक्का ।।५६३०।। काऊण गुरुपसायं अम्हुवरि तुम कुमार एयस्स । पन्होत्तरस्स उत्तरमवियप्पं चेव साहेहि ।।५६३१।। लीलाए परिभावइ जाव कुमारो न ताव जाणाइ । तो निउणयरो होउं एगग्गमणो वि चितेइ ।।५६३२।। तह वि हु अवियाणंतो चित्तंगयपंडियस्स पासम्मि। पुच्छइ ततावलि सो तो इयरो कहइ एयस्स ।।५६३३।। ता ता ततः।। सोऊण ततावलियं एवं इयरेहि पासवत्तीहि । विवहेहिं नियहियए सविम्हयं चितियमिणं ति ।।५६३४।। चिट्ठति सुबहुयाइं पन्हाइं उत्तरं तु अइलहुयं । चउअक्खरेहि कहियं जाणिस्सइ कहइ मं कुमरो॥५६३५।। कुमरेण ततावलियं सम्मं परिभाविऊण नियहियए। खणमित्तेणं चिय जाणिऊण कहियं पुरो तस्स ।।५६३६।। मायामयः ।। सोऊण उत्तरमिणं चितंगयपंडिओ सिरं धुणिउं। विम्हियहियओ कुमरं पसंसए साहु साहु मई ।।५६३७।। तुज्ज्ञ कुमारविभिन्नं जेण तए एरिसं पि दुरवगमं । पन्होत्तरं तओ तुह नत्थि दुइज्जो जए मइमं ।।५६३८।। अन्ने भणंति विउरप्पमहा सव्वे वि पंडिया तत्तो। तुट्ठोसि तुम एकको उत्तरसवणेण एएण ।।५६३९।। जो जाणतो चिट्ठसि पुव्वं पि सयं कयस्स एयस्स । पन्होरस्स अट्ठ अवियाणता पुणो अम्हे ।।५६४०।। कह संतुट्टा होमो ता कु.मरो अम्ह निय मुहेणेव । एयस्स कहउ अळं तूसामो जेण अम्हे वि ।।५६४१।। को सिरिवम्म मारो हसिऊणं भणइ सुणह भो विउसा। सविसग्गस्स वि मायामयसहस्सेह वक्खाणं ।।५६४२।। पंचसु वि सिलोगेसुं चोद्दसपन्हाइं एत्थ चिटुंति । अंतिमपन्हस्सुत्तरमेसो सद्दो समग्गो वि ।।५६४३।। सेसाणं पुण तेरसपन्हाणं उत्तराई खंडेउं । चउरो वाराउ इमं सई तत्तो कहिज्जति ।।५६४४।। Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं तत्थेस खंडणविहीं पयाण सव्वाण संतिओ तुम्ह । साहिज्जइ अणुकमसो एगग्गमणा निसामेह ।।५६४५।। पढमं चि य मा सद्दो आया सद्दो तओ य सविसग्गो । मयसद्दो सविसग्गो माया सद्दो स अणुसारो ।।५६४६।। अय सद्दो सविसग्गो मा सद्दो या म सद्द सविसग्गो। ई सद्दो य अ सद्दो तह केवलओ विसग्गो य ।।५६४७।। मा सद्दो ए सद्दो आमय सहो विसग्गसंजुत्तो । एएसि सव्वेसि एसा ठवणा मुणेयव्वा ।।५६४८।। मा १ आया२ मयः३ मायां४ अयः५ मा६ याम:७ ई८ अ९: । १० मा ११ ए १२ आमयः।१३ सुणिउं वक्खाणमिणं विउराईया वि पंडिया सव्वे । चित्तंगओ व्व जाया पसंसगा कुमरपन्नाए ॥५६४९।। अह रन्नो दासीए माहवियाए पयंपियं कुमर । जत्थ य निवडंति घणा कुणंति कि चुन्निया तत्थ ।। ५६५० ।। एए य महाविउसा चित्तंगयमाइणो पढंति जहिं । को पढिउं अहिगारो इत्थीमेत्तस्स मम तत्थ ।।५६५१।। किंतु परं नियपियसहि गोट्टोसु गया अहं पि जंपेमि । एवं जह किर पढियं मए वि विउसाण मज्झम्मि।।५६५२।। रायकुमारस्स पुरो एगं पन्होत्तरं तओ मज्झ । कुमरनिसामेहि खणं महापसायं करेऊण ।।५६५३।। कुमरेण अणुन्नाया पढइ तओ पागयाए भासाए । माहविया नियहियए मुव्वहंती गरुयहरिसं ।।५६५४।। संबोहिज्जइ कुंजरो किह तहा चामीयरे किं कया । सुन्नारेहि सिरी लहंति मणिणो जच्चा वि तेयस्सिणो।। वाहि बोहसु को निसेहणझुणी सूरीहि अक्खिज्जए । धाऊ को य गई निवित्तिकहणे संडा तहा केरिसा ।।५६५५।। नीईए सव्वकालं वट्टता केरिसा नरा हुँति । वियरंति सूरचंदा उज्जोयंता जयं कह वा ।।५६५६।। सिरिवम्मकुमारेणं एवं पि विचितिऊण खणमेगं । कहियं माहवियाए उत्तरमेयस्स गयणत्था ।।५६५७।। अह सा उठेऊणं वत्थंचलमुवरिमयस्स लहुँ । कुमरस्स भामिऊणं पुणो निविट्ठा नियट्ठाणे ।।५६५८।। तो नरपुंगवराया जयसम्मेणं समं करेऊण । कुमरपडिबद्धमेव य कहं खणं उठ्ठिउं तत्तो ।।५६५९।। पुव्वपओगेणेव य निवमणुगंतूण दारदेसाओ । विणियत्तिउं कुमारो पत्तो जयसम्मपासम्मि ।।५६६०।। अह वच्छराण दोन्हं पज्जते करणओ विसेसाओ। अब्भसइ कलाओ आयरेण जा पंचवरिसाई ।।५६६१।। दसहिं वरिसेहिं एवं नीसेसासु वि कलासु निम्माओ। कायकयभासेण वि जाओ नरपुंगवं गरुहो ।।५६६२।। तो चंडसम्मनामं जयसम्मो पेसिऊण नियपुत्तं । नरपुंगवस्स रन्नो जाणावइ एरिसं अठं ।।५६६३।। तह पुच्छावइ दियहं पुणो वि कुमरस्स निय गिहे गंतुं । गणयाओ नाऊणं साहइ राया वि तइयदिणं ।।५६६४।। साहियदिणम्मि तत्तो पवेससमओववन्नियविहीए । निग्गच्छइ निवकुमरो जयसम्मोज्झायगेहाओ ।।५६६५।। नवरं एस विसेसो जं कुमरो मत्तकरिवरक्खंधे । सयमेव समारूढो गहिऊणं अंकुसं हत्थे ।।५६६६।। जयसम्मो उज्झाओ निवपेसियवरकरेणुमारूढो । दाहिणपासम्मि ठिओ समागओ निवकुमारस्स ।५६६७।। निवपेसियहय-गय-साहणेहिं परिवेढिया तओ दो वि । कयमंगलोवयारे पविसंति नरिंददारम्मि ।।५६६८।। ओयरियकरेणूओ जयसम्मो विहिय उचियपडिवत्ती। निवपासम्मि निसन्नो सिरिवम्मो उण गइंदाओ।।५६६९।। ओयरिउं नमइ निवस्स तेण आलिगिऊण सो गाढं । सीसम्मि चुबिऊण य निवेसिओ पायवीढम्मि ।।५६७०।। पुट्ठो य कायकुसलं इमो वि जोडियकरो नमियसीसो । विन्नवइ निवं जह देव ! तुम्ह पायपसाएण ।।५६७१।। तो जयसम्मेण समं कुमारकलगहणसंगयकहाओ। काऊण पीइदाणं तस्स नरिंदेण बहुदिन्नं ।।५६७२।। जीए करेणुयाए आरूढो आगओ नियगिहाओ । उज्झाओ तस्सेवयसा वि विइन्ना पसाएण ।।५६७३।। अह तं विसज्जिऊणं उज्झायं उट्ठिओ नरवरिदो। सिरिवम्मकुमारं पट्टवेइ जणणीए पासम्मि ।।५६७४।। Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १७७ गंतूण तत्थए सो कयप्पणामोवगहिओ तीए । परिचुंबिऊण य सिरे निवेसिओ आसणे उचिए ।।५६७५।। काऊण पीइपुब्बं आलावं कं पि सह सजणणीए । तयणुन्नाओ तत्तो नमिउं सेसाण देवीणं ।।५६७६ ।। लद्धासीसो तासि पासाओ निग्गओ निवसमीवं । पत्तो दिन्नं तेणा वि तस्स जुवरायववलहरं ॥५६७७।। तत्थ कयमज्जणविही आगंतुं बालसेवयजणेहिं । पणओ बहुएहिं तओ कुमरेण वि तेहिं सबेहिं ।।५६७८॥ सह आलावो विहिओ जहोचिओ ताण तोस संजणओ। अह पत्तनिवाएसे विसज्जिऊणं जणं सेसं ॥५६७९।। नियपरियणपुरिसेहिं संजुत्तो केत्तिएहिं वि तओ सो। देवालयमज्झठियस्स पूयमाणस्स जिणपडिमं ॥५६८०।। रन्नो पासम्मि गओ भत्तीए पणमए तओ पडिमं । थुणइय जह सत्तीए निवो वि पूयं करेऊण ।।५६८१॥ देवे वंदेऊणं कुमरेणं समंतओ विणिक्खिमिउं । गंतुं भोयणसालाए भोयणं कुणइ सह तेण ॥५६८२।। परिवारेण य सेसेण संजुओ विहिय भोयणो तत्तो। सिलियावसरं काउं विसज्जए कुमरपमुहजणं ।।५६८३।। दिणसेसं गमिऊणं संज्झा समयम्मि देइ आएसं । निय सेवयपुरिसाणं जहा पभायम्मि तुब्भेहिं ।।५६८४।। कारेयव्वा पूया इह नयरगएसु चेइयहरेसु । एवं काऊण तओ आगंतुं मज्झ कहियव्वं ॥५६८५ ।। तेहिं वि तहेव काउं आगंतुं नरवरस्स विन्नत्तं । राया वि कुमरसहिओ पासइ पूयं जिणहरेसु ।।५६८६।। अन्नम्मि सोहणदिणे जुवरायपयम्मि ठावए कुमरं। अइगरुयविभूईए कमागयं देइ देसं च ।।५६८७।। देसम्मि निरूबेउं कुमरो मइमंदिरं सचिवपुत्तं । चिट्ठइ तत्थेव सयं निवई विणएण सेवंतो ॥५६८८।। वच्चइ निच्चं पि जिणिदमंदिरे पूयए य पडिमाओ । वंदइ भत्तीए तओ गुरुणो य समागए तत्थ ।।५६८९।। सुणइ खणं वक्खाणं जाओ एवं कमेण अइकुसलो। जिणवयणे सिरिवम्मो करेइ कइया वि बुहगोट्ठि ।।५६९०।। वाहइ कया वि आसे करेइ कीलं कया वि हत्थीहिं । आरुहइ कया वि रहं धावइ कइया वि पाएहि ।।५६९१।। कइया वि खग्गखेडयहत्थो कइया वि कलियकोयंडो। कुणइ कलाणब्भासं कासि पि कया वि सो कुमरो॥५६९२।। निय पासायम्मि ठिओ समं वयंसेहिं कुणइ कइया वि । परिहाससुंदरकहं इय वच्चंतेसु दियहेसु ।।५६९३।। वम्महकेलिकुलहरं कमेण नवजोव्वणं समणुपत्तो । सुविभत्तसव्वदेहं वित्थरियविलासलायन्नं ।।५६९४॥ जह जह सरीरसोहा पसरइ तह तह गुणा वि सविसेसं। पसरंति तस्स भुवणे जाया मरिसव्वअणुदियह।।५६९५।। पसरताणं तेसि च दाउमवयासमहिलसंतेहिं । दुज्जणयणवयणेहि संकुइयं झत्ति सव्वत्थ ॥५६९६।। तस्स ससिणो व्व गुणकिरणपसरणा सत्तु-मित्त-निवनिवहा । कमल-कुमुयायरा इव संकुइया वियसिया तह य जो को वि सेवयजणो नरिदसामंतमंडलियपमुहो। नरपुंगवस्स रन्नो पविसइ दारम्मि सो सम्बो ॥५६९८।। सेसो य जणो न कयाइ जाइ जो रायसन्निहाणम्मि । सो वि विणा वि हु कज्जेण तस्स कुमरस्स पासम्मि।।५६९९।। दसणआलावत्थी वच्चइ निच्चं पि न य चिराओ वि । तत्तो निग्गंतुं को वि वंछए तयणुनाओ वि ।।५७००।। महया किच्छेण गओ वि नियगिहे कुमरगुणकहानिरओ। चिट्ठइ चिरं पि कज्जंतरेसु न पयट्टए कह वि ॥५७०१।। उज्जाणाइसु वच्चइ जया कयाइ वि पहाणतुरयम्मि । आरूढो अहव मयंधसिंधुरक्खंधदेसम्मि ।। ५७०२।। तइया नयरस्स जणो इत्थी बालाइओ समग्गो वि । कत्थागच्छइ कुमरो अइकंतो केणव पहेण ।।५७०३।। इच्चाइ वाहरंतो धावइ पट्ठीए को वि को वि पुणो । निय मंदिरग्गसिहरे आरोहइ को वि पायारे ।।५७०४।। अन्नो वि को वि कत्थइ विणियत्तं ते वि तम्मि एमेव । तइंसणअवियन्हो वियरइ नयरीजणो निच्चं ।।५७०५।। अन्नम्मि दिणे नरपुंगवस्स अत्थाणमंडवगयस्स । सामंतमंतिमंडलिय-सुहडकोडीपरिवुडस्स ॥५७०६।। Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७८ सिरिवम्मकुमारचरियं तस्स य दाहिणभुयदंडसन्निहाणम्मि जाव उवविट्ठो। निवमुहनिविट्ठदिट्ठी चिट्ठइ सिरिवम्मवरकुमरो।।५७०७।। ताव पणिवायपुव्वं आगंतुं झत्ति दारवालेण । विन्नत्तो नरनाहो जोडियनियपाणिजुयलेण ।।५७०८।। जह देव! दारदेसे चिट्ठति समागया नरा दो वि । दुव्वलदेहामलिणियदंडीखंडेहि ठइय-तणू ।।५७०९।। बद्धवणपट्टया बाहु-जंघमूलेसु देव ! पायाणं । इच्छंति दसणं ते तेसि को देव ! आएसो ॥५७१०।। तो झत्ति पवेसेहि त्ति जंपिए नरवरेण पडिहारो। तेसिं पवेसणत्थं नियत्तिऊणं वयइ दारे ।।५७११।। राया वि कलुसियमणो चिंतइ जह केवि किं इमे वरया । केहि वि चोरेहि पहम्मि पमुसिया आहया य तहा गरुओ एस पमाओ मंडलआरक्खिएहितो विहिओ। जं एवमुद्दवकारओ जणो वियरइ जहिच्छं ।।५१३।। अह ते वि परोप्परमेवजुज्झिया कारणेण कणा वि। तह वि हु निओगियाणं पमायपरिविलसियं एयं ।।५७१४।। किमेमेहिं वियप्पेहि अहवा एए सयं मुहेणे व । इन्हि चिय जहवत्तं सरूवमम्हं कहिस्संति ।।५७१५।। एत्यंतरम्मि पत्ता पडिहारपवेसिया नरा दो वि । पुव्वकहियस्स रूवा नमिऊण निवं समवविठ्ठा।।५७१६।। भूसन्नाए पुट्ठा निवेण ते जोडिऊण करजुयलं । अन्नोन्नं वयणाइं पलोइऊणं तओ एक्को ।।५७१७।। इयरेण अणुन्नाओ विन्नवइ निवं इहत्थि भरहम्मि । वासवउरं ति नयरं वासवदत्तो तहिं राया ॥५७१८॥ वासवसिरी य भज्जा तस्स नरिंदस्स ताण संजाया । नामेण वसंतसिरी धूया अइसयपवररूवा ।।५७१९।। जीसे पासम्मि ठिया मयरद्धयसुंदरी वि दासि व्व । पडिहासइ सेसाणं नारीणं कहं पि को कुणइ ।।५७२०।। सा गह्यि समुचियकला कमेण अह जोव्वणं समणुपत्ता।देवाण विहरइ मणं मणुयाण न का वि पुण गणणा।५७२१। समहिगयसत्थपरमत्थसाहणे भारइ व्व पच्चक्खा । जुत्तिजुयं जपंती सक्खं मुत्ति ब्व सुरगुरुणो ।।५७२२।। उज्जाणसंठिया सा पडिम कामस्स पूयए निच्चं । अट्ठाहियं च कारइ वसंतसमयम्मि पहबरिसं ।।५७२३।। एत्तो दंतउरपुरे अत्थि नरिदो महाबलो नाम । तस्स य सुदंसणो नाम नंदणो अत्थि गुणकलिओ ।।५७२४।। तस्स य समीवसेवयनरेण एक्केण कज्जजोएण । तत्थागएण दिट्ठा सा अट्ठाहियसमयमझे ।। ५७२५।। तेण कयसकज्जेणं गंतूण तओ पुरम्मि दंदउरे । कहिया कुमरस्स सुदंसणस्स पुरओ वसंतसिरी ।।५७२६।। रूवाइगुणसमेया तं सोऊणं सुदंसणो जाओ । मयणसरपहरविहुरो अरइसमुद्दम्मि निबड्डो ।।५७२७।। तस्स वयंसेहि इमो अट्ठो नाउं महाबलनिवस्स । कहियो तेण वि दूयं पट्टविउं वासवउरम्मि ।।५७२८।। वासवदत्तो राया धूयं मग्गाविओ वसंतसिरि । नियसुयसुदंसणकए तेण वि कयमुत्तरं एयं ।।५७२९।। जह किर सयंवरामंडवो मए चिट्ठए समारद्धो । धूयाए वसंतसिरी नामाए विवाहकज्जम्मि ।।५७३०।। तत्थ महाबलराया कुमरो य सुदंसणो तहा अन्ने । रायाणो रायसुया य सुबहुणो आगमिस्संति ।।५७३१।। जो को वि तीए दिट्ठो पडिहासिस्सइ नियस्स चित्तस्स । तस्स खिविस्सइ एसा वरमालं कठदेसम्मि ।।५७३२।। वासवदत्तस्स इमं पडिवयणं तेण दूयपुरिसेण । गंतूण महाबलपस्थिवस्स कहियं इमेणावि ॥५७३३।। जयाणावियं सुदंसणकुमरस्स इमो वि तीए अणुरायं । नियहिययाओ न मुयइ बाहि जाणावए न उणो।।५७३४।। एत्तो य वसंतसिरी जत्ता समयम्मि मयणपडिमाए। देसंतरागयाणं बंदिजणाणं च वणियाणं ।।५७३५।। वयणेहि कुमरसिरिवम्मगुणगणुगन्भिणेहिं दढं । सवनप्पत्तेहि हया मयणसरेहिं व हिययम्मि ।।५७३६।। Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं अह तीए वणसिरी पियवयंसिया निहुयमेवसवणम्मि। होउं भणिया जह जत्तकरणओ अज्ज मे भयवं ।।३७।। मयरद्धओ पसन्नो तीए भणियं कहं वसंतसिरी । आह तओ जइ न कुणसि रहस्स भेयं इमं मज्झ ॥५७३८ ।। तो साहेमि असेसं तुज्झ पुरो नियमणोगयं भावं । तो वणसिरी पयंपइ कुमरि किमेवं समुल्लवसि ॥५७३९।। कि कइया वि मए तुह रहस्सभेओ पुरा वि अत्थि कओ। तो वयइ वसंतसिरी मा रूससु पियसहि तुमं मे ।।५७४०। परिहासो एस कओ एमेव मए तए सह वयंसि । हिट्ठमणाए जं किर सिद्धं वसमी हियं मन्ने ।।५७४१ ।। जेण इह सव्वकालं कुओ वि देसंतराउ के विनरा । एंति तहा वन्नंति य नियनिय देसाहिवकुमारे ।।५७४२।। मज्झ मणं न मणगंपि हु अणुरायं तेसु बंधइ कया वि । चंदउरिसामिणो पुण नरपुंगवमेइणीवइणो ।।५७४३।। तणयस्स नाममेत्ते गहिए सिरिवम्मवरकुमारस्स । सहस त्ति गरुयपरिओ सपूरियं मे मणं जायं ।।५७४४।। चिट्ठतु ताव दूरे सरइं दुकरुज्जलागुणा तस्स । तइंसणूसुयत्तं जणेइ तन्नाममेत्तं पि ॥५७४५।। ता एस पभावो वम्महस्स सव्वो वि भगवओ तस्स । संकमिऊण मह मणे जेण कओ एरिसो भावो ॥५७४६।। अह वणसिरी पयंपइ वसंतसिरि पेसिऊण नियपुरिसं । अभितरयं कंचि वि चंदउरीए वरपुरीए ।।५७४७।। रूवाइगुणा सव्वे वि तस्स सिरिवम्मवरकुमारस्स । जाणिज्जंतु तओ पुण अणुराओ तम्मि तुह जुत्तो।।५७४८।। तो वयइ वसंतसिरी पियसहि ! को संसओ इमो तुज्झ। जंकिर तस्स गुणाणं ईहेसि परिक्खणं काउं ।।५७४९।। वम्महदेवेणं चिय तस्स कया चिट्ठए गुणपरिक्खा । तं अहिगिच्च कओ मे जेणेवं गाढमणुराओ ।।५७५० ।। तो भणइ वणसिरी जह सामिणि किं दूसणं हवइ एत्थ । जइ नियपुरिसो एगो पेसिज्जइ तस्स पासम्मि ।। जो तं पलोइऊणं वीसइदिणे पुणो वि इह एइ । तीए उवरोहेणं मन्नइ एयं वसंतसिरी ॥४७५२।। अभितरयं पुरिसं दिन्न दुइज्जं निरूवए तत्तो। चंदउरी गमणत्थं तो जंपइ वणसिरी एवं ॥५७५३।। एक्को चित्तयरजुवा पेसिज्जउ सह इमेहि तत्थ जहा । सिरिवम्मकुमररूवं सो लिहिऊणं इहाणेइ ।।५७५४।। एयं पि कयंतीए पट्ठविओ सो वि तेहि सह तत्थ । ते तिन्नि वि गंतणं चंदउरीए तओ तत्तो ।।५७५५।। विणियत्ता कयकज्जा वीसहि दिवसेहिं वासवउरम्मि। पत्ता पुणो वि मिलिया वासवदत्तस्स धूयाए ।।५७५६।। तत्थ वसंतसिरीए पुरओ फलयम्मि दंसियं लिहियं । सिरिवम्मकुमररूवं चित्तयरसुएण भणियं च ।।५७५७।। जं तस्स मए रूवं दिळेंतं सव्वमेवपडिपुन्नं । लिहिउं न सक्कियं किंतु किं पि उद्देसमित्तमिणं ॥५७५८।। लिहिऊण आणियं इह इय सोऊणं तओ वसंतसिरी। संजाया कसणमुही सा पुट्ठा वणसिरीए तओ ।।५७५९।। हरिसट्ठाणे वि तुमं सामिणि जायासि कीस कसणमुही । तो वयइ वसंतसिरी सहि! तुह पच्छा कहिस्सामि।५७६०। पुच्छामि ताव संपइ एयं पुरिसं समागयं तत्तो। सेसं सिरिवम्मकुमारसंतियं वरगुणकलावं ॥५७६१।। अह तीए पुच्छिओ सो पुरिसो साहेइ तस्स कुमरस्स। सोहग्गवयणविन्नासवायपमुहो गुणसमूहो ।।५७६२।। लेसेण वि वन्नेउं सक्किज्जइ ने य तियसगुरुणा वि । अम्हारिसो य मणुओ अप्पमई केरिसो तत्थ ।।५७६३।। दाऊण वसंतसिरी पसायमेए विसज्जए तत्तो । चित्तफलयं समीवे अप्पेउं वणसिरीए तओ ।।५७६४।। एगते होऊणं नियमुहकसणत्तकारणं कहइ । तीसे पुरओ पियसहि एयं पि हु चित्तफलयम्मि ।।५७६५।। जं अथिलिहियरूवं दीसंतं तं पि विम्हयं जणइ । जं पुण तस्स सरीरे चिट्ठइ साहावियं रूवं ।।५७६६।। तं किं पि अणन्नसमं लक्खगुणेणं पहाणयं होही। एय महं चितंती भीया जाया विविन्नमुही ।।५७६७।। को जाणइ तस्साहं पडिहासिस्सामि किन्न दिट्ठा वि। अह वणसिरी पयंपइ सच्चं सामिणि तए भणियं ।।५७६८।। किंतु परं सव्वे ण य वम्महदेवो समीहियवरस्स । जइ तुह दाया होही तुमं पि रुच्चसि तओ तस्स । ।५७६९।। Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८० सिरिवम्मकुमारचरिय ता तुज्झ पत्तयालं करणिज्जं संपयं किमेत्थ तओ । जंपेइ वसंतसिरी सयंवराहं गमिस्सामि ॥ ५७७० ॥ तायं विन्नविऊणं ठाटियस्सेव तस्स कुमरस्स । तो वणसिरीए भणियं जइ तत्थ गया तुमं कह वि ।। ५७७१ ।। तस्स न रुच्चसि चित्ते भविस्सए तो अईव लहुयत्तं । तो नियरूवं लिहिऊण तस्स पेसिज्जए इन्हि ।।५७७२ ।। तो इस दट्ठणं तुहरूवं होइ साहिलासमणो । तो इह सयं पि एही अहवा वच्चसि जइ तुमं पि ।। ५७७३ ।। तत्थ तहा विहु लठ्ठे तो एवं जंपए वसंतसिरी । एवं तया हु कीरइ होइ जया संसओ मज्झ ।। ५७७४ ।। जाव पुणनिच्छ ओ मे एसो च्चिय इह भवम्मि मह भत्ता । ताव न को वि वियप्पो कीरंतो सुंदरी होइ ।। ५७७५।। किं च सिरिवम्मकुमरो गरुओ दक्खिन्नसंजूओ दूरं । मं तत्थ सयं पि गयं नूणं चिय नो परिच्चयइ ॥ ५७७६।। ता वणसिरि गंतूण वइयरमेयं तुमं ममंबाए । वासवसिरीए पुरओ साहेहि जहा इमा तायं ॥ ५७७७ ।। विन्नविऊणं कारइ संवाहं मह सयंवरागमणे । तीए तह चेव कयं इयराए वि साहियं रन्नो ।।५७७८ ।। [ हक्कारिऊण रन्ना धूया भणिया तओ वसंतसिरी । पुत्ति ! सयंवरमंडवमिहेव कारेमि तुह हेउ ।। ५७७९ ।। हक्कारेमि समग्गे नरवइणो निवइनंदणे तह य । वसुहावलयपसिद्धे वरेहि सेच्छाए तेसु वरं ।। ५७८० ।। तो आह वसंतसिरी ताय ! अजुत्तं न तुम्ह वयणमिणं । जइ होइ मज्झ चित्ते वरविसए संसओ कोवि ।। ५७८१ । कीर एवं पितओ जाव पुणो वि गयसंसयं चेव । मज्झ मणो अणुरत्तं कुमरे सिरिवम्मनामम्मि || ५७८२ । तावक कारिज्जति भूसामिणो कुमाराय । मग्गागमणपरिस्स ममणत्थमत्थक्खओ तुम्ह ।।५७८३।। अह तीसे निब्बंधं वासवदत्तो निवो मुणेऊण । संवाहिऊण एयं कइवयकरि तुरय-रहसहियं ॥ ५७८४ ।। बहुपुरिससहायजुयं बहुवत्थाहरणदविणसंजुत्तं । चंदउरी नयरीए आगमणत्थं विसज्जेइ ।। ५७८५ ।। सा जाव वसंतसिरी अज्ज वि नियनयरओ न नीहरइ | सामग्गीए कयाए संचिट्ठइ पगुणिया जाया ।। ५७८६ ।। ताव इमं नाऊणं सुदंसणेणं महाबलसुण । सिक्खवणं दाऊणं तीसे पासम्म नियपुरिसा ।। ५७८७।। अब्भितरया दक्खा सुजत्तिजुयवयणकोसलसमेया । पट्टविया संपत्ता ते नरे वासवउरस्मि || ५७८८।। मयणपडिमागिहे तेहिं का वि पुट्ठा वसंतसिरिदासी । जह तुम्ह सामिणीए वयंसिया कारहस्त पयं ।। ५७८९ ।। उवलाभियाय तीए तंबोलाईहिं पवरवत्थूहिं । कहिया धणसिरि नामा पुणो वि सा पत्थिया तेहि ।।५७९० ।। अवरोहेण तुमं तीए सह दंसणं करावेहि । पडिवज्जिऊण तीए करावियं झत्ति तं तेसि ।। ५७९१ ।। उवयरिऊणं तंबोलमाइणा तेहि साहियं तीसे । जह अम्हे पट्टविया सुदंसणेणं निवसुण ॥। ५७९२।। तु सामिणी पासे विन्नत्ती तेण कारिया तीसे । अम्ह समीवाउ इमा जहा अहं मयणचरण ।। ५७९३ ।। दूरं दूमिज्जतो चिट्ठामि असरणो अणाहो य । तो केरं काऊणं अप्पणियं रक्ख मं तत्तो ॥ ५७९४।। गिन्हेऊण करं मह तुमं सहत्थेण अप्पणी दासं । काऊण मं वि मुंचह जेण सुही होमि सयकालं ।। ५७९४ । तो वणसरी भणियं तुम्हेहिं इहागएहिं वि किमेयं । नो विन्नायं जमिमा कयसंवाहा वसंतसिरी ।। ५७९६ ।। चलिया चंदउरीए सिरिवम्मकुमारबद्ध अणुराया । तेहि तओ संलवियं अम्हेहि य अम्ह पहुणाय ।।५७९७।। L दंतउरे विन्नायं पुणो व तो वणसिरीए ते भणिया । जइ नायं चिय एयं तो कह तुब्भे इमं वयह ।।५७९८ ।। हिंसा भणिया आएसगरेहिं सामिणो वयणं । करणिज्जं चिय भद्दे ! तत्थ वियारो न कायव्वो ।।५७९९ ।। ता अम्हाणं उवरि महापसायं तुमं करेऊण । नियसामिणीए पुरओ कहेहि विन्नत्तियं एयं ।। ५८०० ।। तो वणसरी एवं विक्कियं नियमणम्मि जह एयं । साहिज्जउ तीए पुरो उभयं पि जहाकयं होइ ।। ४८०१ ।। 1 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८१ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं एक्कं महाणुभावा एए पडिबज्जिया मए होति । अन्नं च तीए चित्तं जाणिज्जउ केरिसं होइ ।।५८०२।। गाढाणुरागमइयं पत्थणयं एरिसं सुणेऊण । किं रज्जइ तीए मणं सुदंसणे अह न थेवं पि ।।५८०३॥ इयचितिऊण भणियं तेसि सम्मुहमिमं वणसिरीए । तुम्हाणुवरोहेणं कहेमि गंतुण कुमरीए ॥५८०४॥ इय भणिऊणं तीए कहियम्मि इमम्मि रायधूयाए। भणियं तीए वणसिरि मए सुयं तुह कहतीए ।।५८०५।। एरिसमणिद्ववयणं अन्नो जइ कहइ तो अहं कन्ने ! ठविउं चिट्ठामि व उद्दिउं व अन्नत्थवच्चामि ॥५८०१॥ तो वणसिरीए भणियं सामिणि ! जाणामि एरिसमहं पि । जं सिरिवम्मकुमारे अणुरत्तमणाए तुह धणियं ।। अन्नपुरिसस्स गहियं नाम पि न कन्नसोक्खसंजणयं । किंतु सुदंसणपुरिसेहि मज्झ दिन्ना बहू सवहा ।।५८०८॥ तुह संतिया मए तो तेसि सवहाण भंगभीयाए । तुह कहियमिणं अन्नह अणभिमयं तुज्झ कह बेमि ।।५८०९।। ता काऊण पसायं कहेहि जं किंपि उत्तरं तेसि । देमि तओ बेइ इमा जं किचि वि रुच्चए तुज्झ ।।५८१०।। अह आगंतुं तीए तेसि पुरिसाण साहियं एवं । कहियम्मि तुम्ह वयणे मए पुरो रायधूयाए ।।५८११।। तीए मह पासाओ भणाविया एरिसं तओ तुब्भे । जह मह वयणं गंतु सुदंसणस्सेयमक्खेह ॥५८१२॥ जत्तं ताव इमं चिय अब्भत्थंतो तुमं सयं चेव । जं किरपडिवज्जिज्जसि अणुराओ जस्स तुह एसो ।।५८१३।। सिरिवम्मो पुण कुमरो अदिट्ठपुव्वो तहेव सो मज्झ । नाम पि नो वियाणइ सयंगया तत्थ तस्स अहं ॥५८१४।। किं रुच्चिस्सामि न वा एयं पि न ताव जाणए को वि । गहगहियं होई जहा तह जायं तह वि मे हिययं।५८१५। सिरिवम्ममेव कुमरं चिट्ठइ झायंतमेयमणवरयं । कयसामग्गी वि अहं गंतुमणा जइ वि चिट्ठामि ।।५८१६॥ तह वि हु नियजणणीए तत्थेव य कइवयाइं दियहाइं। चिट्ठामि विलंब कारिया तओ तेत्तिय दिणाण ।।५८१७।। मज्झम्मि नियं चित्तं संबोहेउं नियत्तइस्सामि । सिरिवम्मकुमाराओ तो तुज्झ कहावइस्सामि ।।५८१८।। एयं कुमरीवयणं तुम्हे गंतूण कहह निय पहुणो । तेहि भणियं इहेव य तेत्तियदियहाइं चिट्ठामो ॥५८१९।। तो वणसिरीए भणिया ते एवं जह इहट्ठिया तुब्भे । किं व करिस्सह कज्जेण विरहिया एत्तियदिणाणि।।५८२०।। जइ अम्ह सामिणीए मणं भविस्सइ सुदंसणस्सुवरि । तो पेक्खिस्सह तं सिग्धमागयं दंतउरनयरे ।।५८२१।। अह अन्नहा तया पुण चंदउरीए पुरीए संपत्तं । तं निसुणिस्सह तत्थेव संठिया बहुया बहुयलोयाओ।।५८२२ अह तेहिं सुदंसणपेसिएहि पुरिसिएहि वणसिरी भणिया। संपज्जिस्सइ जइ मणसमीहियं सामिणो अम्ह ।५८२३। तो नियमा अदलिदं तुज्झ कुडुंब पि कारइस्सामो । हसिऊण वणसिरीए तओ य ते एरिसं भणिया ॥५८२४॥ इन्हि चिय अदलिई अम्ह समग्गं पि चिट्ठइ कुडुंबं । सिद्धे इमम्मि कज्जे होज्जह अदलिद्दया तुब्भे ।।५८२५।। इय वणसिरीए भणिया ते वि हु हसिऊण निग्गया तत्तो । मोत्तूण तत्थ पुरिसं सिक्खं दाऊण कन्नम्मि ॥५८२७ । दंतउरपुराभिमुहं सयं तु वच्चंति मंदमंदगई। पत्थुयकज्जअसिद्धि वि णिच्छिऊणं निराणंदा ।।५८२७।। एत्तो य वसंतसिरी वासवदत्तस्स निवइणो धूया। तइयम्मि दिणे चलिया चंदउरि पुरीए मग्गम्मि ॥५२८२८।। पणिहिपुरिसेण गंतु पट्ठीए सुदंसणस्स पुरिसाणं । पविसंताणं दंतउरपुरवरे साहियं एयं ॥५८२९।। तेहिं तु कहियमेयं गंतूण सुदंसणस्स कुमरस्स । सोऊण सो वि एयं चउरंगबलेण विउलेण ।।५८३०।। संवहिउं सिग्धं चिय दंतउराओ पुरिओ नीहरिओ । वट्टाबंधस्स कए रागंधो धाविओ तीसे ॥५८३१।। सा य वसंतसिरी पुण पिउणो देसं वि लंघिउं सव्वं । देसंतरम्मि पत्ता नरवइणो सूरपालस्स ।।५८३२।। एत्थंतरेसु दंसणकुमरो वि विलंघिऊण नियदेसं । सीमाए संपत्तो चिट्ठइ गहिऊण आवासं ॥५८३३॥ Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८२ सिरिवम्मकुमारचरियं साय पुण वसंतसिरी गुलखेडपुरस्स गाउयदुगेण । वज्जाउहदेवीए पुरस्स पायारबाहिम्मि | |५८३४।। गहिया वासा चि जाव तओ तीए जणपवायाओ । जोयणदुगंतराले सुदंसणो संठिओ निओ ।। ५८३५।। तो भी वड्ढमणुस्सेहि सह कओ मंतो । पुरमज्झे पविसेउं आवास गिहिऊण ठिया ।।५८३६।। रिपुरिसाय सुदंसणस्स कडयम्मि पेसिया दोन्नि । नाऊण तेहि सुद्धी कहिया तीसे समागंतु ।।५८३७।। जह किर सुदंसणेणं कुमरेणं पेसिऊण नियपुरिसे । गुलखेडपुरनिओई भणाविओ दूसलो एवं ।।५८३८।। नामेण वसंतसिरी नियध्या मज्झ पढमओ दाउं । वासवदत्तनिवेणं पडिवन्नासा य पुण इन्हि ।।५८३९ ।। नियइच्छा चलिया सिरिवम्मकुमारबद्ध अणुराया | चंदउरीए पुरीए सयंवरत्तेण संवहिउं ।।५८४० ।। सा संपयं पविट्ठा चिट्ठ देसम्मि तुम्ह देवीए । वज्जाउहनामाए पुरस्स बाहि कया वासा ।। ५८४१ ।। एयं हढे वितओ अहं गहिस्सामि एत्थ तुम्हेहिं । अम्हुवरि न रूसियव्वं न य तीसे कि पिसा हेज्जं ।। ५८४२ ।। कायव्वं अन्नह पुण सिणेह नासो तए कओ होही । सह सूरपालरन्ना अम्हाणं निष्फलं चेव || ५८४३।। तो दूसले तेसि पुरिसाणं उत्तरं इमं दिनं । निय पंचउलेण समं आलोएऊण तो तुम्ह ।। ५८४४ ।। पच्चुत्तरं करिस्सं लग्गेयव्वं न ताव तुम्हेहिं । तीसे जाव न कहियं पडिवयणं तुम्ह अहह ।।५८४५ ।। एत्तियमेत्तं निसुयं अम्हेहि गएहिं तस्स कडयम्मि । जं दाही पडिवयणं सो तस्स तयं न याणामो ।। ५८४६ ।। एयं सोऊण तओ वड्डमणुस्सेहि सह पुणो एसा । मंतेइ तेहि भणियं वासवदत्तस्स नरवणो ।। ५८४७ ।। एयं सोऊण तओ वड्डमणुस्सेहि सह पुणो एसा । मंतेइ तेहिं भणियं वासवदत्तस्स नरवइणो || ५८४७ ।। जाणाविज्जइ एयं सिग्धं चिय पेसिऊण नियपुरिसे । जह सो संवाहं पेसिऊण तं नेइ नियपासे || ५८४८।। ती भणियं पुणरवि वलिऊण अहं न जामि पिउगेहे । जइया तइया वि मए गंतव्वमिओ पुरो चेव ।।५८४९।। वत्तामेत्तं पि नियं एरिसयं तस्स नो कहावेमि । उत्तिन्ना जेण अहं इन्हि जणयस्स सत्ताए । । ५८५० ।। मोयाविऊण जम्हा जणयाण समीवओ मए अप्पा | आयत्तो सिरिवम्मस्स कारिओ निवकुमारस्स ।। ५८५१ ।। तो मस्सेहिं भणियं जइ एस निच्छओ तुज्झ । देवी तओ गुलखेडे नयरे दूसलसमीवम्मि || ५८५२।। पेसेउं निय पुरिसं सकारण अप्पणी इहागमणं । साहिज्जउ तस्स पुरो सुदंसणस्स य तह सरूवं ।।५८५३।। लद्धम्मि तय तस्सुत्तरम्मि जं किपि संगयं होही । परिभावेऊण तयं समयगुरूवं करिस्सामो ।। ५८५४ ।। ।। मंतिऊण पुरिसो पट्टविओ तत्थ सो वि गंतूण । संदिट्ठ कहिऊणं सुणिऊणं उत्तरं तस्स ।। ५८५५ ।। आगंतूणं साहइ वसंतसिरिनामियाए कुमरीए । पुरओ वड्डमणुस्साणं च जहा दूसलेण इमो ॥। ५८५६ ।। कुमरो सुदंसणो माणुसाउ निययाउ भाणिओ एवं । जह न वसंतसिरीए लग्गेयव्वं तए कहवि । । ५८५७।। जा सूरपालरन्नो आएसो ने य आणिओ अम्ह । एयं सोऊण तओ सुदंसणेणं इमं भणियं ॥ ५८४८ || तुम्हाण वयणमेयं अहं करिस्सामि जइ वसंतसिरी । एत्तो निम्तॄणं अन्नत्थ गमिस्सए ने य ५८५९ ।। तो दूसण वि इमं पडिवन्नं तस्स जंपियं तह य । तुम्हे विभाणियाई मम पासाओ इमं वयणं ।।५८६० ।। जह तुम्हेहि न कत्थइगंतव्वं केत्तियाई वि दिणाई | अन्नह सुदंसणो तुम्ह लग्गिही निग्गमंताण || ५८६ ।। आयन्निऊण एवं वड्डमणुस्सा तहा वसंतसिरी । जायाई सत्थहिययाई मंतियं तेहि तो एवं ।।५८६२ ।। कालविलंब लद्धो जा चिट्ठइ केत्तिगो वि तावइओ । पेसेउं नियपुरिसे नरपुंगव रायपासम्म ||५८६३।। जाणाविज्जइ एवं जह सो पेसेइ कंपि संवाहं । अम्ह इह संठियाणं तो गम्मइ तेण सह तत्थ ।।५८६४ ।। चंदउरीए निव्विग्धमेव इय मंतनिच्छयं काउं । अम्हेहिं समं सामलनामो सिक्खं च लेहं च ।। ५८६५ ।। Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १८३ दाउमिहागमणकए आणत्तो निग्गओ य संवहिउं । देवी पुराउ तत्तो जाव बहि ताव पेक्खेइ ।।५८६६।। तक्खणमेव समागयमेक्कं परिवारपरिगयं पुरिसं । रुक्खच्छायाए ठियं आरूढं पवरतुरयम्मि ।।५८६७।। तो सामलेण भणियं अम्हाणं सम्मुहं जहा एसो। को वि नवल्लो दीसइ ठक्कुरओ आगओ एत्थ ।।५८६८।। तो पुच्छेउं नज्जइ को वि इमो तयणु भणियमम्हेहि । दूरतरुच्छायाए होउं तुब्भे पडिक्खेह ।।५८६९।। अम्हे गंतण जहा पुच्छेऊणं इमं वियाणेमो । तो तेण कयम्मि तहा पुट्ठो अम्हेहि सो गंतु ॥५८७०।। पाइक्कस्म समीवे एक्कस्स न जाव बेइ सो किपि । ठक्कुरसमीवपुरिसेण जंपियं ताव एक्केण ।।५८७१।। माहवराओ एसो कुमरस्स सुदंसणस्स कडयाओ। वज्जाउहदेवीए दंसणहेउं इहायाओ ।।५८७२।। अम्हे वि तेण षट्रा तुब्भे के इह पुरम्मि वत्थव्वा । केइ वि किं वा अन्ने अन्नत्तो आगया एत्थ ।।५८७३।। अम्हेहि तओ भणियं अम्हे अन्नयरनयरवत्थव्वा । कज्जेण इहायाया इन्हि पुरओ गमिस्सामो॥५८७४।। इय भणिउं संचलिया तत्तो ठाणाओ तक्खणे चेव । अम्हे सामलपासम्मि आगया तस्स कहिऊण ।।५८७५।। माहवरायसरूवं संचलिया आरओ पहे लग्गा। आसम्मि वि लग्गो एइ सामलो सेसयाउ पुणो ॥५८७६।। पायचरासत्तनरा अम्हेहि समं तयाउ दिणपहरो। एक्को च्चिय किं चूणो पच्छिमओ चिट्ठए तत्तो ।।५८७७।। जोयणतिगमागंतु गामे एगम्मि संझसमयम्मि। फुरियतिमिरम्मि पत्ता जावम्हे ताव तिन्नि जणा ॥५८७८।। आउहसहिया अन्ने वि आगया तत्थ देसियकुडीए । अम्हेहि समं वुत्था रयणीए एगठाणम्मि ।।५८७९।। संजायम्मि पभाए पुणो वि अट्ट वि समुट्टिउं अम्हे । लग्गा मग्गे एमो जाव तओ ते वि तिन्नि जणा ।।५८८०।। उठेउं पट्ठीए लग्गा अम्हाण एंति थेवेण । अमिलता तो एक्को अम्ह नरो मंदमंदगई ॥५८८१।। एत्तो पच्छा पडिओ एस तओ तेहि कारिऊण कहं । पुट्ठो गमणपओयणमक्खेइ जहट्टियं तेसि । ।।५८८२।। पच्छा आगंतूगं मिलिओ अम्हाण एस अम्हेहिं । छज्जोयणाइं आगंतुमेगगामम्मि तो भुत्तं ।।५८८३।। ते पुण तिन्नि वि पुरिसा कहि पि पगया तओ खणं अम्हे । वीसमिऊणं तत्तो किंचूणे तइयजामम्मि ।।५८८४।। चलिया आगच्छामो ताव पुणो तेसि तिन्ह पुरिसाणं । मज्झाओ दोन्नि जणा पुरो ठिया पेक्खिया जंता ।।५८८५। ते पच्छाइयवयणा पच्छाहुत्तं खणे खणे दिट्ठि । दिता वयंति पुरओ तो ते अम्हेच्चय नरेण ।।५८८६।। सन्नाया जह एए पभायपुरिसाण तिन्ह मज्झाओ। दो वि जणा जेहिं कया मए समं सुबहुवत्ताओ ।।५८८७।। केण वि कज्जेण परं ठयंति एए नियाई वयणाई । संकियमण व्व तम्हा न सोहणा निच्छियं एए ।।५८८८।। एवं जंपताणं अम्ह उताण संकियमणाण । पुणरवि अगोयरत्तं ते पत्ता अम्ह दिट्ठीए ॥५८८९।। एत्यंतरम्मि पत्तो सहस्सकिरणो वि अत्थगिरिसिहरं । लोओ वि संचरंतो न दीसए तारिसो को वि।।५८९०।। तो दोन्निजणा दिट्ठा पुरओ एंता समूसुयगईए । ते पुट्ठा अम्हेहि केत्तियदूरे पुरो गामो ।।५८९१।। तेहि तओ संलवियं दोन्हं गामाण मज्झभायम्मि । पत्ता चिट्ठह तुब्भे गव्वूयदुर्ग हवइ एत्तो ।।५८९२।। अग्गिमगामो तह पच्छिमो य दीसंति जे पुरो रुक्खा। अल्ला वि भराडीए देवउलं चिट्ठए तेसु ।।५८९३।। एत्तो परओ एगम्मि गाउए चिट्ठए पुरो गामो। इयतब्भणियं सोउं सिग्घयरं आरओ चलिया ।।५८९४।। अम्हे पत्ता य लहुं जाए तमसम्मि तम्मि वए संडे । जत्थच्छइ देवीए भवणं अल्ला वि नामाए ।।५८९४।। साहावियं च तिमिरं एक्कं अन्नं च अइघणा तरुणो । निय हत्थो वि न सुज्झइ तत्थ तओ तम्मि समयम्मि।५८९६। उभओ पक्खाउ नरा बहवे हण हण हणत्ति पभणंता। सर-वरिसं मुंचंता समुट्ठिया दुट्ठपरिणामा ।।५८९७।। तम्मि तमसंधयारे अहिणवघणमंडलस्स सारिच्छे । विज्जुलय व्व झलक्कंति उज्जला ताण करवाला ।।५८९५।। Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८४ सिरिवम्मकुमारचरियं मोत्तूण तो तुरंगं हक्कंतो सामलो वि खग्गकरो। तेहि सह अप्पछट्ठो अब्भिट्टो जुज्झिउं बाढं ।।५८९९।। तिन्नि जणा तेसि पि हु विणासिया तेण घाइया बढे । पच्छा सयं पि पत्तो सपरियणो सामलो निहणं ।।५९००॥ अम्हे पुण तम्मि खणे जलपाणनिमित्तमासिदूरगया। कूवस्स सन्निहाणे ठिया तओ कलयलं सोउं ।।५९०१॥ जा वच्चामो पुरओ पेच्छामो ताव सामलं तेहिं । परिवेढियं समंता जुझंतं तह य हम्मतं ।।५९०२।। अम्हेहिं चितियंतो पुरओ जुझंति सामलाईया । पडिरुद्धा निग्गंतु अलहंता मरणकयमइणो ॥५९०३।। अम्हेहिं ताव एए तीरंति न रक्खिउं इमेहितो। जुज्झतेहि वि तो किं जमस्स वसहि महा जामो ।।५९०४।। तम्हा रक्खेऊणं अप्पाणं आवईए एयाए। नियसामिणीए कज्जं साहेमो अग्गओ गंतु ॥५९०५।। इय चितिऊण अम्हे पच्छाहत्तं च ओसरमाणा। दिदा तेहि तओ ते पहाविया केत्तिया वि जणा ॥५९०६।। मुक्काओ भल्लीओ पलायमाणाण तेहिं अम्हाण । जंघासु य बाहासु य लग्गाहिं ताहि विहुरंगा ।।५९०७।। गड्डाए पविसेउं ठिया निलुक्का तओ तमंधम्मि । अम्हे अपासमाणा विणियत्तेउं गया ते वि ।।५९०८।। पच्छा अम्हेहि इमे एवं आयन्निया पयंपंता । अन्नोन्नं जह भो भो लेहं गिन्हह गवेसेउं ॥५९०९।। एसि चिय मज्झाओ कहियं एक्केण विज्जए अम्ह । जह आसवारपासे चिट्ठइ विन्नत्तिया लेहो ।।५९१०।। एएणं लेहेणं नेऊणं दंसिएण तो सामी। मनिस्सइ अम्हाणं लठं काऊण नियचित्ते ॥५९११॥ एत्तियमेत्तं निसुयं अम्हेहिं फुडं पयंपियं तेसिं । तयणंतरं तु वेयणविहुरेहिं न याणियं किं पि ।।५९१२।। एगमहत्तंते पुण संपावियचेयणेहि अम्हेहिं । जाव विइन्नो कन्नो निसुणेमो ताव नो कि पि ।।५९१३।। तेसिं परपुरिसाणं समरसमारंभमायरंताण । हक्काईयं नेव य सत्थावत्थाण आलावं ।।५९१४।। नाऊण निझुणंतो सणियं सणियं तओ वि णीहरिउं । जावागया पएसे जुज्झस्स न ताव पेक्खामो ।।५९१५।। एक्कपि तत्थ पुरिसं जो जंपइ को वि संचलइ अहवा । ते च्चिय चिट्ठति परं जे निहया महियले पडिया ।। तो गंतूणं अम्हे देवीए मंदिरस्स मज्झम्मि । अल्लावि नामियाए जाव निएमो सयणठाणं ।।५९१७।। पाएसु ताव लग्गो पाणियभरिओ घडो य करगो य। तस्सलिलेणं घाए धोऊणं फालिऊण तहा ।।५९१८।। नियमुत्तरीयखंडं वणेसु तो पट्टया दढं बद्धा । तिसिएहिं तहा पीयं पाणीयं सिंचियं देहं ॥५९१९॥ एगपएसे सुत्ता रयणीए तत्थ तो पभायम्मि । उठेउं अम्हेहि पलोईया सामलाईया ॥५९२०।। निहणगया छप्पुरिसा तह अन्ने तिनिघायगजणा य । एक्कक्केणं परिहियवत्थेण समं पुणो सेसं ॥५९२१ ।। सव्वं पि तेहिं नीयं तुरंगमप्पमुहमप्पणा सद्धिं । एत्थंतरे स भज्जो पत्तो देवच्चओ तत्थ ॥५९२२।। तं तह दळूण तओ तेणम्हे पुच्छिया तओ कहियं । तस्सम्हेहि जहट्ठियं पुट्ठो य तहा इमो एवं ॥५९२३।। गयजीवियाण एसि देहाणं कहभविस्सए दाहो । तेण कहियं जहा इह रोराई एंति बहुयाइं ॥५९२४।। पडियाई दारुगाई इओ पएसाओ ताइं दूरम्मि । गहिऊण भारएसु बंधेऊणं तओ नेउं ॥५९२५।। गामे वा नगरे वा विक्केउं ताइं निव्वहंति सया। तो तेसि पासाओ आणावेऊण तह चेव ।।५९२६।। मुल्लेण दारुगाई तेहिं तओ कीरए सरीराण। एयाण अग्गिदाहो अम्हेहि इमो तओ भणिओ ॥५९२७।। तं चिय कारेह इमं अम्हे मोल्लं तु तेसि दाहामो । जह भणियं तेण कयं मयतणुवत्थाण मुल्लेण ।।५९२८।। तत्तो ठाणाओ तओ सणियं सणियं समागया अम्हे । वेसणवल्लीगामे तत्थ य लोहारगेहम्मि ॥५९२९।। उत्तिन्ना तह भुत्ता भोयणमुल्लं च किंचि से दिन्नं । बीयम्मि दिणे पत्तो तत्थ वणिज्जारओ एक्को ।।५९३०।। सो चंदउरिपुरीए आगामी भाउएण तो तस्स । वसहेसु समारूढा दसमदिणे एत्थ संपत्ता ॥५९३१॥ Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८५ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं सो चंदउरिपुरीए आगामी भाडएण तो तस्स । वसहेसु समारूढा दसमदि एत्थ संपत्ता ।।५९३१ ।। भोट्टे अम्हेहि तस्स निययवत्थाई । दिन्नाई चलिट्ठाई गहियाई इमाई जिन्नाई ।।५९३२ ।। देव ! वसंतसिरीए वासवदत्तस्स मेईणीवइणो । धूयाए तुम्ह पायाण कारिया एस विन्नत्ती ।। ५९३३।। वित्ता अम्हेहि संपइ देवो पमाणमिह अट्ठे । जइ न करिस्सह तुब्भे सिग्धं चिय तप्पडीयारं ।। ५९३४ ।। तो निसुणिस्सह तुरियं तीसे परलोयमग्गपत्ताए । वत्तं नीसंदेहं जं जुत्तं कुणह तं इन्हि ।। ५९३५।। जं सामलस्स मरणं जायं मग्गम्मि नूण तं तेण । माहवराएणं चिय कारवियं इय वियक्केमो ।। ५९३६।। नरपुंगवेण भणियं एवंचिय एयमिह न संदेहो । तुम्हे पुरमज्झाओ नीगंता पेक्खिया तेग ।। ५९३७।। तुम्हेहि तओ गंतु ं पुव्वं तस्सेव पुच्छियं नामं । अप्पाणं तु न कहियं एमेव य निग्गया तुब्भे ।।५९३८।। तस्स स परिवारस्स वि तो जाया तुम्ह संतिया संका । पट्टिए तिन्नि जणा पट्टविया हे । तत्तो ।।५९३९ ।। अन्ने पुण बहुयजणा पच्छन्ना तेण पेसिया कहवि । तो तेहि तिहि जणेहिं तुम्हेच्चय / पासाओ ।। ५९४० ।। नाऊण मूलसुद्धि जह एए वाहरं चडावेउं । वच्चति गहियलेहा नरपुंगवर (पासम्म ।। ५९४१ ।। तुम्हेच्चएण केइ पुरिसेण न नायमेरिसं जमिमे । दुट्ठहिययत्ति कि पुण पहिया केचित्ति विनायं । । ५९४२ ।। तव्वेलं चिय एए तुम्ह न लग्गा इमेण कज्जेण । दियहो वहइ य मग्गो आसन्नं तह य गुलखेडं । । ५९४३ ।। एण कारणेणं दूरे गंतूण रुक्खगहणम्मि । रत्तीए अंधयारे लग्गा तुम्हाण वियणम्मि ।। ५९४४।। तो जारिसं चिय इमं तुम्हहिं वियक्कियं तहेव तयं । दूएहि तेहि भणियं जं देवो आणवेइति । । ५९४५ ।। जं पुण अम्हे छुट्टा तं केवलमेव देव ! तेएण । तह य वसंतसिरीए महया पुन्नप्पगरिसेण ।।५९४६ ।। ताण कहंताण इमं रायसहासन्निविट्ठलोयस्स । सव्वस्स वि संजाओ अइगरुओ विम्हओ हिय ।। ५९४७ ।। सिरिवम्मकुमारोवरि तीसे पेम्मं मणे वि भावंतो । जाणइ रायजणो जइ संवाहे गम्मए तीसे ।। ५९४८ ।। किंतु परं नरपुंगवनरवइणो मुहविणिग्गयं वयणं । पडिवालितो चिट्ठइ न किं पि जंपेइ निवभीओ ।।५९४९।। विनवणं दो वि तेसु ठिएसु निवो पडिहारं । आइसइ जहा एए कारेउ मज्जणं तत्तो ॥ ५९५० ।। परिहावेउं सुंदरवत्थाई भोयणं च कारेउं । आवासे वीसामह हक्कारिस्सामि तो पच्छा ।।५९५१।। विहु या भणिया नरपुंगवपत्थिवेण जह तुम्भे । उट्ठेह ताव इन्हि सव्वं लट्ठ करिस्सामि ॥। ५९५२।। इय आइट्ठा रन्ना उट्ठेउं पणमिऊण रायाणं । ते दो वि हु नीहरिया या तत्तो समतेहि ।। ५९५३।। नियपुरिसो पडिहारेण पेसिओ रायदिन्नमाएसं । तेसि संपाडेउं तो राया संधिविग्गहियं । । ५९५४ । । पुच्छे भट्टपुत्तो कोवि हु तुह संतिओ समायाओ । देसाउ सूरपालस्स जाणए जो इमं सुद्धि ।। ५९५५ ।। ते तओ विन्नत्तं सपणामं जोडिऊण पाणिजुयं । देव ! समओ इयाणि चिट्ठइ कस्स वि य आगमणे ।। ५९५६।। अह रन्ना पडिभणियं संधीरण राधि-विग्गहनिउत्ते । एएहि विन्नत्तं परिहासइ केरिसं तुम्ह ।। ५९५७ ।। सच्चं उयाहु मोसंतो जंपइ संधिविग्गही एवं । पडिहाइ देव ! सच्चं व सव्वमेएहि विन्नत्तं ।।५९५८।। जम्हा सुत्ति जुत्तं यं सव्वंपि न उण अघडतं । इह अक्खरं पि एक्कं संभाविज्जइ नियमम्मि ||५९५९।। तोरन्नानिक्खिवियादिट्ठी अन्नेसु मंति पमुहेसु । अह ते वि जोडियकरा सप्पणिवाया वयंतेवं ।। ५९६०॥ जं चेव देव ! संधीरणेण देवस्स पायपरमाणं । विन्नत्तं अम्हाण वि तं चेव मणम्मि विप्फुरइ ।। ५९६१ ।। तो पत्थवेण भणियं अम्हाण वि एस चेव अभिपाओ । जो तुम्हेहिं पवृत्तो जाव इमं जंपए राया ।। ५९६२ ।। ताव पुणो पडिहारो विन्नवइ नरेसरं कयपणामो । वामणसामिपहाणेण सह गया आसि जे पुरिसा ।।५९६३।। Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८६ सिरिवम्मकुमारचरियं तेसि मज्झाओ दोन्नि आगया संति दारदेसम्मि । को आएसो तेसि वयइ निवो लह पवेसेहिं ।।५९६४।। रायाएसाणंतरमेव तओ ते पवेसिया तेण । नमिऊण निवं उचियासणेसु तह सन्निविट्ठाय ।।५९६५।। उक्खिविय भूविभाएण पुच्छिया ते निवेण जपति । देवाएसेण इओ वामणसामी य अम्हे य ॥५९६६।। निवसूरपालपासे गया पुरो तस्स कहियमम्हेहिं । देवाइट्ठ कज्जं तेण वि सम्माणिया अम्हे ।।५९६७।। तत्थ ठिया बहुदियहे अन्नम्मि दिणे इहा गमणहेउं । अणुजाणावणकज्जेण अप्पणो तस्स, नरवइणो ।।५९६८।। पासम्मि गया अम्हे अत्थाणगयस्स उचियपडिवत्ति । काऊणं उवविठ्ठा खणं च संभारिया रन्ना ।।५९६९।। तो दूसलस्स पुरिसा निओइणो सूरपालरायस्स । संपत्ता पडिहारेण सूइया तक्खणे तत्थ ।।५९७०।। काऊण पणामं नरवइस्स पायाण अग्गओ तेहिं । मुक्का दूसलपेसियविन्नत्ती भुज्जपरिलिहिया ।।५९७१।। रायाएसेण य लेहएण गहिऊण वाइया एसा । तत्थ य लिहिओ अट्ठो निसुओ अम्हेहि एरिसओ ॥५९७२॥ नामेण वसंतसिरी वासवदत्तस्स निवइणो धूया। नरपुंगवनिवनंदणसिरिवम्मकुमारमणुरत्ता ।।५९७३।। चलिया सयंवरा सा समागया तुम्ह देसमज्झम्मि । वज्जाउहदेवीए पुरम्मि आवासिया अत्थि ।।५९७४।। तीसे य गहणहेउं हढेण पुत्तो महाबलनिवस्स । चउरंगविउलसेन्नेण संजुओ तुम्ह देसस्स ।।५९७५ ।। सीमाए संपत्तो नामेण सुदंसणो कयावासो । तस्स वसंतसिरीए जोयणद्गमंतरं अस्थि ।।५९७६।। सो य मए पडिसिद्धो सुदंसणो चिट्ठए दिणे कइ वि । इह अत्थे आएसो सिग्धं देवेण दायव्वो ॥५९७७।। विन्नत्तीए अट्ठ एवं सुणिऊण जाव सो राया । पच्चत्तरं करिस्सइ ताव पुणो दारवालेण ।।५९७८।। आगंतु विन्नत्तो काऊणं मत्थयम्मि नियहत्थे । जह देव! सुदंसणकुमरसंतिओ दारदेसम्मि ।।५९७९।। पत्तो चिट्ठइ दूओ इच्छइ देवस्स पेच्छिउं पाए। तो झत्ति पवेसेहि त्ति जंपिए सूरपालेण ।।५९८०।। पडिहारेण अणुमओ पविसेउं सो वि पणमिउं निवइं। विन्नत्तीए लेहं मुचइ पुरओ निवपयाणं ।।५९८१।। तह चेव वाइयम्मि तम्मि वि लेहे समागओ लिहिओ । एसो अट्ठो जं किर वासवदत्तेण नरवडणा ।।५९८२।। पडिवन्ना नियधया दायव्वा अम्ह जा वसंतसिरी । नामेण सा सयं पुण नरपुगवरायपुत्तम्मि ।।५९८३।। अणरत्ता सिरिवम्मे कुमरम्म तओ सयंवरा चलिया । पिउणो असम्मएणं संपत्ता तुम्ह देसम्मि ।।५९८४।। वज्जाउहदेवीए पुरम्मि आवासिया इमा अत्थि । एयमहं गिन्हिस्सं तुम्हेहि न रूसियव्वं मे ॥५९८५।। तुम्हे मह नियपिउणो महाबलाओ वि पूयणिज्जयरा । तेणाहं तुम्ह पुरो कहं कहावेमि एरिसयं ।।५९८६।। जइ पुण अन्नस्स निवस्स मंडले होइ कहमवि पविट्ठा । एसा तया न कस्स वि एरिसयमहं कहावेमि ।।५९८७।। गहिया होइ मए लहु अकहियवत्तेण एत्तियदिणेहि । एसा वसंतसिरिया ता एवं चितिउं तुब्भे ॥५९८८।। काऊण मज्झ उरि गरुयपसायं नियस्स तणयस्स। पेसह आएसं दूसलस्स जह सो मए द्धि ।।५९८९।। तुम्हाण विरोहं ने य आणए जायए य मज्झत्थो । सोऊण एयमढं अह जंपइ सूरपालनिवो ।।५९९०।। जुत्तं विन्नत्तं सव्वमेव एवं सुदंसणेणम्ह । किंतु विसंवाओ केत्तिओ वि इह अत्थि लेहम्मि ।।५९९१।। एयं सुदंसणेणं कहावियं आसि अम्ह पडिवन्ना । वासवदत्तेण इमा निय धूया मे वसंतसिरी ।।५९९२।। दूसललेहम्मि पुणो एवं न समागयं तओ एयं । परिभाविऊण सम्म वियरिस्सं उत्तरं तुम्ह ।।५९९३।। संपइ पुण आवासे वच्चह तुब्भे तओ समुछेउं । एए गया निउत्तो निवेण पुरिसो समंतेहि ।।५९९४॥ जो आवासपयाणाइगोरवं कारवेइ सव्वं पि । तेसि तो एक्केण सहानिविद्रुण पुरिसेणं ।।५९९५।। विन्नत्तो नरनाहो देव ! इमं किंपि सुब्बइ अउव्वं । जं किर सुदंसणो वि हु सविणयमेवं पयंपेइ ।।५९९६।। Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिदिचरियं अह रन्ना पडिभणियं चिट्ठेति इमम्मि जंपियव्वम्मि । तस्स अणेगाई कारणाई अन्नह पुणो एवं ।। ५९९७।। निग्गच्छंति न वयणाई तस्स वयणारविंद कुहराओ । जं चिय तुब्भे जाणह तस्स सख्वं तयं चेव ।। ५९९८।। समवि बहुए बलेण संजुया चिट्ठए वसंतसिरी । एक्कं कारणमेयं बोयं पायारमज्झ गया ।। ५९९९।। इयं तु कारणमिणं गाउयदुगअंतरम्मि चिट्ठेइ । अम्हाणं दंडवई सलनामो महाबलवं ।। ६०००।। तुरियं पुण परभूमी पंचमयं सह मए विरोहाओ । पच्छा वि भयं गरुयं इय बहुओ कारणकलावो ।।६००१ ।। इ वो राया समुट्ठिओ आसणाओ सहसति । पडिहारेण उ सव्वो विसज्जिओ नियगिहे लोओ ।। ६००२ ।। वामणसामी अम्हे आवासे आगया तओ सब्वे । भणियं च अम्ह समुहं तो वामणसामिणा एवं ॥ ६००३।। अज्जावसरो न तहा संजाओ को वि अम्ह विन्नवणे । नरवइणो कज्जंतरवक्खित्तमणस्स जायस्स ।। ६००४ ।। किंतु परं गुरुलाहो अन्न अम्हाण अज्जसंजाओ । जं खु वसंतसिरीए विन्नाओ वइयरो एसो || ६००५॥ जं अम्ह सामिणो नंदणम्मि अणुराइणी सयंवरणे । चलिया चिट्ठइ एसा पडिवक्खेणं पडिक्ख लिया ।। ६००६।। ता इन्हिचिय तु वच्चह नरपुंगवस्स नरवइणो । गंतूणं जाणावह सरूवमेयं जहा निसुयं ॥ ६००७।। पडिवन्नं अम्हेहि तं वा मणसामिणो तओ वयणं । किर संवहिउं लग्गा भुच्चा चउहट्टयम्मि गया ।। ६००८।। चिट्ठामो वो एगस्स जाव हट्टम्मि । तो तयणुलग्गवणिहट्टसंठिया के वि दोन्निन ।। ६००९।। जंपंति परोप्परमेरिसं जहा कि पि किं तए निसुयं । अज्ज न वाइयभणिए एक्केण तओ भणइ वीओ ।। ६०१०॥ नय किंपि तारिसं जइ तुमं तु जाणेसि तो कहह अम्हं । इयरो साहेइ तओ पयाणयं निवकुमारस्स ।। ६०११ ।। बीओ पुच्छइ कत्थव केणव कज्जेण तो कहइ इयरो । गुलखेडम्मि गमिस्सइ कज्जं तु इमं जणपयडं ||६०१२ ।। तत्थ वसंतसिरीए गंतूण करिस्सए सहायत्तं । इयरो पुच्छइ कारणमन्नं पि किमत्थि इह किं पि ।। ६०१३।। सो बेड़ अत्थि इयरो जंपइ किं तं कहेहि सो भणइ । साहेमि तुज्झ तं किंतु जइ तुमं नेय साहेसि ।। ६०१४।। अन्नस्स पुरो कस्सइ सो बेइ सयं पि ताव एरिसयं । न कहेमि अहं कस्सइ किं पुण विणिवारिओ तुम ||६०१५।। तो इयरेण दिसाओ पलोइयाओ न को वि आसन्नो । आसी तत्थ दुइज्जे हट्टे अम्हे पडंतरिया ।। ६०१६ | आसन्नाविन दिट्ठा जवणियछिड्डेण सोउ अम्हेहिं । दिट्ठो दिसासु दिट्ठि देतो निसुओ य सातो ।। ६०१७।। एरिस तस्स पुरो जं किर सा असमख्वसंपन्ना । चिट्ठेइ वसंतसिरी तं वंछइ सयमिमो गहिरं ।। ६०१८ । । सिरिसूरपालरायस्स नंदणो वीरपालनामो त्ति । जणओ वि न जाणइ तस्स एरिसं मणगयं भावं ।। ६०१९ ।। सयमेव य विन्नविडं रायाणं दूसलस्स साहेज्जे । अप्पा आणविओ वीरपालनामेण कुमरेण ।। ६०२०।। सो पुच्छर एरिस कह रहस्सं तए परिन्नायं । कहइ इयरो जहा मे बालवयंसो रिसी नाम ।। ६०२१ ।। अत्थेत्थ सो उ संपइ आसन्नो वीरपाल कुमरस्स । तेण मह कहियमेयं केणइ नियकारणवसेण ।। ६०२२।। एयं सोऊण तओ झडत्ति अम्हेहिं नियसमावासे । आगंतॄणं कहियं वामणसामिस्स सव्वं पि ।। ६०२३॥ तेण भणियं जहम्हं सुदंसणाओ भयं तहा नत्थि । जह वीरपाल कुमरस्स संतिया वट्टए संका ।। ६०२४ । । नियमंडलस्स मज्झे काउं सव्वं पि सक्कए एसो । ता तुब्भे इन्हि चिय एत्तो निग्गच्छह जवेण ||६०२५ ।। रति दियाय वहिउं चंदउरीए पुरीए गंतणं । नियसामिणो कमाणं पुरओ साह सव्वमिमं ।। ६०२६।। तो तक्खणाउ चलिया अम्हे पंचमदिणिम्म इह पत्ता । विन्नत्तं देवस्स वि एत्तो देवो पमाणंति ।। ६०२७ ।। अह सुरपालनयराउ आगए दो वि ते विसज्जेउं । बुद्धिनिहाणो मंती नरपुंगवराइणा भणिओ ।। ६०२८ ।। जं चैव वसंतसिरी दूएहि पढममेव विन्नत्तं । अम्हेच्चय पुरिसेहि वितं चैव निवेइयं इन्हि || ६०२९।। १८७ Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८८ सिरिवम्मकुमारचरिय ता संवाओ जाओ उभयाण वि जंपिएसु दूयाणं । तम्हा संदेहो इह वत्थुम्मि न को वि कायब्बो ॥६०३० ।। जइ वि वसंतसिरीए अंगीकारो न को वि अम्हेहिं । विहिओ चिट्ठइ अज्ज वि तहा वि तीए सयं वरिओ ॥६०३१।। सिरिवम्मकुमारो तस्स अंतिए आगम कुणंतीए । जायं च बहुनिवाणं रज्जेसु पसिद्धमेयं पि ॥६०३२॥ पुव्वं वासवदत्तो महाबलो तयणु सूरपालो य । पुरिओ य अहं एए चउरो वि निवा मुणंति धुवं ।।६०३३।। अन्नेसि पि निवाणं रज्जेसु दिणे दिणे इमो अट्ठो । पसरंता मनिज्जइ दूएहि एंत जतेहि ।।६०३४।। तो जइ सुदंसणेणं अहवा वि हु वीरपालकुमरेण । केण वि चेप्पइ सा तह वि होइ गुरुपरिभवो अम्ह ।।६०३५।। ता इन्हि चिय कीरउ उवक्कमो एत्य अह भणइ मंती । निमिसद्धं पिन कीरइ देव! विलंबो इहट्टम्मि ।।६०३६।। ठाणाओ उद्दिज्जइ एत्तो विहिए उवक्कमे गरुए। बेइ निवो दोन्नि निवे अंगीकाऊण गंतव्वं ।।६०३७।। तो दंडाहिवमेत्तम्मि पेसिए तत्य होइ न हु सिद्धी । तम्हा सयमेव मए गंतव्वं एत्थ नियमेण ।।६०३८।। मंती भणइ इहट्टे तुम्हेहि चिय गएहि होइ परं । एसो न को वि नियमो पडिबिबं को वि जो तुम्ह ।।६०३९।। तेण वि गएण सिज्झइ जम्हा पुरओ वि रायकुमराण। सुब्बइ समागमो न उण पत्थिवा के वि तत्थ गया ।।६०४०।। अह सिरिवम्मकुमरो जोडियहत्थो नरेसरं नमिउं । विनवइ जहा एयं अम्ह पसायं कुणउ देवो ।।६०४१।। चिळंतु देवपाया पवित्तयंता इहेव चंदरि । नियदंसणेण तोसं उप्पायंता पुरजणस्स ।।६०४२।। जा पत्थिवो न जंपइ कि पि तओ उट्ठिऊण पाएसु । पिउणो निक्खिविऊणं नियसीसं वयइ सिरिवम्मो ॥६०४३।। जइ मइ चिट्टतम्मि वि देवो विजयं करिस्सए कडए । तो देवेण सयं चिय काउरिसत्तं ममट्टवियं ।।६०४४।। ता जत्तागमणमिमं आइसउ ममेव संपयं देवो । इय निबंधं नाउं कुमरस्स तओ नरवरेण ।।६०४५।। दिन्नो तस्साएसो निरूवियं सव्वमेव नियसेन्नं । तेण सह पहाणयरं तओ विइन्नं निवेण सयं ।।६०४६।। बीडयमिमो गहेडं सिरिवम्मो निग्गओ तओ झत्ति । पत्थाणे ठाऊणं भुत्तो नयरीए बाहिम्मि ।।६०४७।। हक्कारिऊण तो दोन्निनियनरे समुचिए समाइसइ । जह सूरपालरन्नो देसे गुलखेडनयरस्स ।।६०४८।। आसन्नट्ठियवज्जाउह देवीए पुरस्स मज्झम्मि । गहियावासा चिट्ठइ निववासवदत्तअंगरुहा ।।६०४९।। नामेण वसंतसिरी तीसे पासम्मि ताव पुव्वं पि । गंतूणं तुब्भेहिं अविलंबगईए दोहि पि ॥६०५०।। कहियव्वं तप्पुरओ एरिसयं जो तए निओ पुरिसो। सामनामो नरपुंगवस्स रन्नो समीवम्मि ।।६०५१।। सत्तहि जणेहि सहिओ पट्टविओ आसिसो पहे जंतो। कुमरसुदंसणपुरिसेहि मारिओ पंचजणसहिओ।।६०५२।। सेसेहिं पुणो दोहिं उ घाइयदेहेहि तत्थ गंतूण । सव्वं निवस्स पुरओ कहियं तेण वि निवकुमारो ॥६०५३।। सिरिवम्मो आइट्ठो संवाहे तुम्ह आगमणहेउं । एंतो चिट्ठइ मग्गे न का वि अधिई तओ तुमए ।।६०५४।। कायव्वा नियचित्ते इमस्स अट्ठस्स तुज्झ कहणत्थं । सिरिवम्मेणं अम्हे पट्टविया अग्गओ होउं ।।६०५५।। इय तीसे कहिऊणं तत्तो जोयणदुगंतरठियस्स । पासम्मि सुदंसणनामयस्स कुमरस्स गंतुणं ।।६०५६।। पढम चिय नरपुगनिववयणेणं इमं इमं तस्स । कहियव्वं तुम्हेंहिं तो जइ मन्नइ न सो एवं ।।६०५७।। दुबुद्धिसेहरो तो निरवेक्खं मज्झवयणओ पच्छा । एवं एवं एसो भणियव्वो निम्वियप्पेहि ।।६०५८।। भणिऊण सुदंसणकुमरमेरिसं तो नियत्तिउं तत्तो । वज्जाउहदेवीए पुरम्मि एज्जह पुणो तुब्भे ॥६०५९॥ इय सिक्खं दाऊणं विसज्जिऊणं च ते दुवे वि जणे। सामंतमहासाहणियमंडलाहिवइणो तत्तो ॥६०६०।। हक्कारिऊण सबे नरपूगवरायनंदणो भणइ । जे के वि तुम्ह सेन्ने घडियाए जोयणं जंति ॥६०६१।। तुरया करहा य तहा जियस्समादीहमग्गगमणम्मि । आरोहया य तेसि निव्वाडेऊण ते सव्वे ।।६०६२।। Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'सरिमुनिसुव्वय जिणिदचरियं १८९ पंचन्हं दियहृाणं पज्जत्तं संबलं गऊण । मज्झ समप्पह इन्हि जह तेहि समं अहं एत्तो ।। ६०६३ ।। संझाए नोहरिजं वहिउं राओ दिया य परमदिणे । पन्नासजोयणं ते वज्जाउ देवि पुरवाहि ।। ६०६४।। आवासं गहिऊणं करेमि तो भोयणं व सयणं वा । तुम्हे पुण सिबिरजुया पच्छा सणियं पि एज्जाह ।। ६०६५।। सिरिवम्मकुमारे पिऊण एवं ठियम्मि मोणेणं । मंडलियाईहिं तओ वित्तो सविनयं एसो ।। ६०६६ ।। जो तुम्ह समासो सो कीरइ इन्हिमेव अविलंबो। किंतु परं तुब्भेहि सह अम्हे आगमिस्सामा || ६०६७।। सयमेव सिविरमज्झे मोत्तणं कं पि अप्पणो पुरिसं । पडिवन्नं कुमरेणं वि तहेव तेहिं वि कयं झत्ति ।।६०६८ ।। अह सिरिम्कुमारो पंचहि सह मत्तकारिवरसएहिं । तह जच्चतुरंगाणं पन्नासाए सहस्सेहिं ।। ६०६९।। पंचहि रहसहसेहिं तीस सहस्सेहिं पवरकरहाण । संखित्तेण बलेणं एत्तियमेत्तेण संचलिओ ।। ६०७० ।। तिहि नक्खत्तमुत्तं गणात्रियं किं पि नेय गणयाओ । न य सउणो न निमित्तं अवेक्खियं किं पि तेण तया । । ६०७१ ।। न य परबलबहुवत्तं न य वत्तं नियस्स सेन्नस्स । एमेव सीहपोओ व्व पट्टिओ मयकुलस्सुवरिं ।। ६०७२।। एत्तो य सामलं मारिऊण अल्ला वि देविभवणाओ । पुरिसेसुं आगएसुंमाहवराओ तओ चलिओ ।। ६०७३ ।। वज्जाउहदेवीए पुराउ कडए सुदंसणस्स गओ । साहइ तस्स पुरो जह तुब्भेहिं कुमारअहमेत्तो ।।६०७४ ।। आसि वसंतसिरी सवपरियाणणट्टमाइट्ठो । जा तत्थ गओ ता तक्खणे वि देवीपुराहितो || ६०७५।। एक्को विगविणिग्गओ पवरपोरिसा पुरिसो । सतहिंसाउहपुरिसेहि संजुओ पायचारीहि ।। ६०७६।। इच्चेवमाइसव्वं वित्थरओ साहियं पुरो तस्स । ता जाव तेण पेसियपुरिसेहि सामलो निहओ ।। ६०७७।। अप्पच्छट्टो पच्छा तेसि गहियं जमासि हयपमुहं । लेहेण संजयं तं सव्वं पिहू दंसियं तस्स ।। ६०७८ ।। सो वि सुदंसणकुमरो वाएउं लेहमवगयतयत्थो । तुट्ठो माहवरायं पसंसए जंपए य तहा ।। ६०७९ ।। अन्न वि तुमं पुरले पच्छन्ने के वि कम्मररुवे । तत्थ निवेहि जहा पुणो वि ते माणुस कि पि ।। ६०८०।। वज्जाउहदेवीए पुरमज्झाओ वसंतसिरितणयं । नरपुं गववासवदत्तपत्थिवाणं समीवम्मि ||६०८१।। गच्छंतं नाऊणं कति लहु तुज्झ तो तुमं पुरिसे । पेसेउं तस्स करेसि निग्गहं जेण कइ वि दिणे || ६०८२ ।। दोन्हं पिनरिदाणं एएति बाहराए को वि जणो । नागच्छइ जा सिज्झ अम्हाणं कज्जयंति ।। ६०८३ ।। माहवराएण सुदंसणस्स वयणं तह त्तितं झति । पडिवज्जिऊण विहियं इममेवं वट्टए ताव ।। ६०८४।। एत्तोय वीरपाले गुलखेडाभिमुहविहिपत्थाणे । तेहि सुदंसणदूहि सूरपालो निवो पुण वि ।। ६०८५ ।। विन्नत्तो पच्चत्तरमेएसि देव जह मए सिक्खं । इह अट्ठे दाऊणं पट्टविओ चिट्ठए इन्हि ।। ६०८६।। नियकुमरवीरपालो गुलखेडपुरम्मि तेण सह तुब्भे । वच्चह तत्थ गओ सो नाऊण करिस्सए लट्ठ || ६०८७।। इय भणिऊणं ते सूरपालरन्ना विसज्जिय। झत्ति । नाऊण तस्स वयणं अणायरं निग्गया तत्तो ||६०८८ ।। मिलिया न वीरपालस्स ते सुकुमारकडयम्मि । झत्ति गया तस्स पुरो जहट्ठियं सव्वमक्त्रति ।। ६०८९।। ते व तो सोऊणं वीमंसियमत्तणो मणे एवं । जइ वि समीहियकज्जं संभाविज्जइ न सिज्झ तं ।। ६०९० ।। तह विनमे इन्हिचिय एत्तो ठाणाओ जुज्जए गंतुं । अन्नह जणो भणिस्सइ भीयमणो वीरपालाओ ।। ६०९१।। नो अणायं चि सुदंसणो तो समागए संते । कुमरम्मि वीरपाले गुलखेडपुरम्मि तय अहं ।। ६०९२।। ठाऊण कवयदि इव नियमंडलस्स मज्झम्मि । तह य वसंतसिरीए नाऊण विणिग्गमं एत्तो ।। ६०९३ ।। नियठाणम्मि गमिस्सं इय त्रितेज टियम्मि तम्मि तओ । बीयम्मि दिणे पत्तो गुलखेडे वीरपालो वि ।। ६०९४ ।। सिरिसूरपातरन्नो अंगरुहो विउलसेन्नपरिकलिओ । पवरकरि तुरय-रह- जो संजुओ गुरुविभूईए ।। ६०९५ ।। Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरिय तेण नियाभिप्पाओ वसंतसिरिकन्नयाए विसयम्मि । कहिओ दूसलदंडाहिवस्स पुरओ समग्गो वि ।।६०९६।। तण वि भणियं सरणागयस्स ढुक्किज्जए जमेयं पि । ताव न लट्ठ कि पुण नरवइणो सूरपालस्स ।।६०९७।। पुरओ अन्नं पडिवज्जिऊण एत्थागओ कुणसि अन्नं । एयं तु अइविरुद्धं तुम्हें अम्हं च परिणामे ।।६०९८।। इय दूसलेण एसो पडिसिद्धो सूरपालनिवतणओ। झत्ति वसंतसिरीए परिणयणमई नियत्तेइ ।। ६०९९।। तो वीरपालकुमरो दूसलदंडाहिवं भणइ एवं । एईए उवरि मए नियत्तिओ नियअभिप्पाओ ।।६१००।। परमेईए रूयं अइसयभूयं निसम्मइ जणाओ। ता कि केणइ गंतूण तुज्झ पुरिसेण तं दिळें ।।६१०१।। विनवइ दूसलो तं अम्ह नरो को वि अंतिए तीए । न गओ तीसे पुरिसा पओयणेणं मह समोवे ।।६१०२।। एंति असई कहेंति य पुट्टा ते तीए रूवमब्भहियं । तो भणइ वीरपालो पेसेऊणं निए पुरिसे ।।६१०३।। तीसे पासम्मि तओ पेक्खाविज्जइ जहाविहं रुवं । तो भणइ दुसलो कि निरत्ययं पेक्खिएणिमिणा ।।६१०४।।जम्मि न गंतव्वं चिय गामे मग्गो वि संतिओ तस्स । कि पुच्छिज्जइ एमेव निष्फलो विबहलोएण ।।६१०५।। तो भणइ वीरपालो तह वि हु सिरिसूरपालनरवइणा । अम्हे पट्टविया इह तीसे साहेज्ज करणत्थं ।।६१०६।। एवं जाणाविज्जइ पडिवन्नं दुसलेण वि तओ तं । दोहि वि पहाणपुरिसो एक्केको सिक्ववेऊणं ।।६१०७।। पट्टविओ तत्थ तओ गंतणं तेहि दोहिं वि जहि । कहियं तीसे पुरओ जह रन्ना सूरपालेण ।।६१०८।। नियकुमरवीरपालो साहेज्जे तुम्ह पेसिओ एत्थ । गुलखेडपुरे पत्तो सो चिट्ठइ भाणियंतेण ।।६१०९।। तम्हाण सम्महमिणं भणसि तम जत्थ कत्थई तत्थ । नेउं संपावेमो वासवदत्तस्स वा पासे ।।६११०|| सिरिवम्मकुमारस्स व तीए भणियं जहा सदेसस्स । सीमं लंघावेउं नरपुंगवदेसमज्झम्मि ।।६१११।। नेऊणं मं मुंचह दियहाणं दोन्ह-तिन्ह वा अंते । अम्हेच्चय लोओ को वि कत्थई संपयं पगओ ॥६११२।। जम्हा चिट्ठइ तत्तो जाव इमो मिलइ एगठाणम्मि । संवहइ य ताव अहं तुम्हाण कहावइस्सामि ।।६११३।। अह तुन्भे लहु एज्जह तो दूसलवीरपालपुरिसेहिं । दोहि वि तं पडिवन्नं अह तीए ताण संमाणं ।।६११४।। वरवत्थाईहि कयं विसज्जिया ते वि उदिऊण गया। साहति वीरपालस्स तारिसं दूसलजुयस्स ।।६११५।। तो वीरपालकुमरो वसंतसिरिअंगचंगिमगुणस्स । पन्हं करेइ नियपुरिसअंतिए कहइ सो तस्स ।।६११६।। एक्काए जीहाए वसंतसिरिनामियाए कन्नाए । रूवं न वन्निउमई सक्कमि कुमार थेवं पि ।।६११७।। जइ होइ पडिच्छंदो वसंतसिरिरूयसंतिओ दिट्ठो । कत्थइ मए तओ हं कुमार साहेमि तुह पुरओ ।।६११८।। वज्जाउहदेवीए पडिमा किर एत्थ अब्भहियरूवा । सा वि वसंतसिरीए पायंगुट्टेण वि न तुल्ला ।।६११९।। सो एवं जंपतो निवारिओ दूसलेण हा एयं । मा भणसु पुणो एसा जं सच्चो वाइया देवी ॥६१२०।। सो जंपइ तेणं चिय अहं पि सच्चं भणामि नो अलियं । अलियवयणेण जम्हा एसा वि पकुप्पए देवी ॥६१२१।। तो वयइ वीरपालो जइ एवं तो सयं पि अम्हाणं । सा दट्ठव्वा चिट्ठइ तो जंपइ दूसलो एवं ।।६१२२।। सा ताव वसंतसिरी हक्कारेउं न जुज्जए एत्थ। तुम्हे वि तत्थ गंतुं जहा तहा ने य सक्केह ।।६१२३।। कह दंसणं भविस्सइ तीए सह तुम्ह पत्थिवकुमार । सो वयइ मए लद्धो चिट्ठइ एक्को इह उवाओ ।।६१२४।। सो केरिसो त्ति पुच्छइ दंडाहिवदूसलो कहइ कुमरो। वज्जाउहदेवीए दंसणहेउं गमिस्सामि ।।६१२५।। तो देवि पूएउं पूयादसणकए वसंतसिरि । हक्कारिउं करिस्सं तीए सह दंसणं तत्थ ।।६१२६।। तो दूसलो पयंपइ जं किंचि वि संगयं कुमारस्स । पडिहासइ निय चित्ते तं कुणउ किमम्ह भणिएण ॥६१२७।। तो वीरपालकुमरो दंडाहिवदूसलं पि सह नेइ। देवी भवणम्मि तओ सो चितइ दूसलो एवं ।।६१२८।। Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १९१ कुमरस्स मणे भावो न सुंदरो एरिसं कुणंतस्स । काहि के पि अणत्थं तदंसणमोहिओ एसो ॥६१२९।। ता वज्जाउहनामे देवि तुमं तह करेसु जह एसो। ने य वसंतसिरीए देहावयवं पि पेक्खेइ ॥६१३०।। तुज्झ अहं अट्ठदिणे जत्तं अइवित्थरेण कारिस्सं । इय चितंतो पत्तो कुमरेण समं इमो तत्थ ।।६१३१।। कयपूओ देवीए कुमरो हक्कारए वसंतसिरि । कयमुत्तरं इमीए दिट्ठीए अत्थि मह बाहा ।।६१३२।। कुमरो भणावइ तओ तमहं पडिजागरेमि आगंतुं । तीए भणावियंतो पडिजागरण कयं चेव ।।६१३३।। तुम्हेहिं अम्ह वत्तं पुच्छंतेहिं इहट्ठिएहि पि । ता न खडप्फडियव्वं महाए गरुया जओ तुब्भे ।।३१३४।। तो दूसलेण भणिओ कुमरो जं किंचि समुचियं तुम्ह। तं कयमिन्हि तु इओ गम्मइ गुलखेडनयरम्मि ।।६१३५।। तो वीरपालकुमरो तह चेव करेइ उदिउं तत्तो। वच्चइ गुलखेडपुरे एत्तो मुणियस्स स्वेण ।।६१३६।। माहवराएण सुदंसणस्स गंतूण साहियं एवं । जह दोन्हं तिन्हं वा दिणाण मज्झे वसंतसिरिं ।।६१३७।। वोलाविऊण निवसूरपालपुत्तो नियस्स देसस्स । सीमं छड्डावेउं नरपुंगवदेससीमाए ।।६१३८।। नेऊण नियत्तिस्सइ तओ सयं वीरपालवरकुमरो। इय तव्वयणं सोउं सुदंसणो नियमणे तुट्ठो ।।६१३९।। चिंतइय जह नियत्ते तत्तो कुमरम्म वीरपालम्मि । सज्झा मज्झ भविस्सइ वसंतसिरिकन्नया नूणं ॥६१४०।। तो एत्तो जम्मि दिणम्मि वीरपालेण सह वसंतसिरी। वच्चिस्सइ तम्मि दिणे रयणीए पयाणयं दाउं ॥६१४१।। नियमंडलमज्झणं गंतणं गोविएण सेन्नेण । पविसेउं नर पुगवमंडलमज्झे वसंतसिरिं ।।६१४२।। एगागिणि गहिस्सं इय चितेउं तओ विसज्जेइ । माहवरायं एसो एत्तो सिरिवम्मकुमरेण ।।६१४३।। जे आसि दोन्नि पुरिसा पट्टविया ते समागया तत्था । तेहि वसंतसिरीए कहियं सिरिवम्मसंदिळें ॥६१४४।। सिरिवम्मेणं अम्हे तुज्झ समीवम्मि पेसिया एवं । तेसि वयणं सोउं पढमं जाया वसंतसिरी ।।६१४५।। उच्छलियबहलपुलया पहरिसपगलंतनयणजलनिवहा। अहिणववियसियसयवत्तविउलविमलाणणच्छाया६।१४६ । तयणंतरं तु सामलमरणे निसुयम्मि जायसोया वि । नयणेसु जलपवाहं तहट्ठियं चेव उव्वहइ ॥६१४७।। नवरं विसरिसमेयं देहे सयलो वि मउलिओ पुलओ । संकुइयं झत्ति मुहं तीसे जायं च अलिमलिणं ।।६१४८।। सिरिवम्मो तुम्ह समीवमेइ एयं निसामिउं तत्तो। उल्लसियगरुयहरिसा पुव्वसरूवा पुणो जाया ॥६१४९।। इय बद्धामरिसेहि मल्लेहि व तक्खणे वि अन्नोन्नं । तीसे मणम्मि रंगे व्व हरिस-सोएहिं विप्फुरियं ।।६१५०॥ मज्जणभोयण-तंबोल-वत्थमाईहिं गरुयसम्माणं । तेसिं दोन्हं पि हु कारवेइ अह सा वसंतसिरी ।।६१५१।। अह अणुजाणावेउं वसंतसिरिकन्नयं तओ चलिया । दूया दो वि सुदंसणकुमारकडयम्मि गंतुमणा ।।६१५२।। संझाए संपत्तो तत्थ तओ पुवकहियसेन्नेण । संजुत्तो सिरिवम्मो पुरबाहि लेइ आवासं ।।६१५३।। नाऊण वसंतसिरी सिरिवम्म कु मरमागमं तत्थ । उल्लसियगरुयहरिसा न माइ देहे न वा गेहे ॥६१५४।। अह सिक्खवणं दाउं सा पेसइ पियवयंसियं निययं । वणसिरिनाम सिरिवम्मकुमरपायाण पासम्मि ।।६१५५।। वत्थाहरण-विलेवणतं बोलाई पयत्थसंजुत्तं । गंतण तत्थ सा ढोइऊण तं तस्स सव्वं पि ।।६१५६।। जंपइ जोडियहत्था तं एवं अम्ह सामिणीकुमर । विन्नवइ वसंतसिरी तुम्ह पयाणं जह मणेमे ॥६१५७।। तुह संगमाहिलासो तुह गुणसवणेण पढममंकुरिओ । चित्ताभिलिहियरूवावलोयणे तयणु पल्लविओ ॥६१५८॥ जणयाणुन्नाए एत्तियम्मि दूरे समागमेण पुणो । साहपसाहावित्थरमणुपत्तो गमणविक्खंभे ।।६१५९।। दुव्वाइओ मणं पि हु पुणो वि तुह दूयकहियसंदेसे । लद्धसुवाओ जाओ तुम्हागमणेण पुण इन्हि ।।६१६० ।। Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं संपत्तकुसुमसोहो संजाओ संपयं पुण जहा सो । फलइ महायस! तह कुणसु झत्ति पसिऊण अम्हुवरि ।। ६१६१।। अह सिरिवम्मो ऊसुहियओ वि तमाहवणसिरिं एवं । तुह सामिणिदूएहिं चंदउरिगएहि जम्मि खणे ।। ६१६२।। नरपुंगवनिवपुरओ कहिज्जमाणं इमं मए निसुयं । जह सिरिवम्मकुमारे कयाणुराया वसंतसिरी ।। ६१६३।। ती पहे निरुद्धा सुदंसणेणं महाबलसुण । तप्पभिइ मए नायं जइ कह वि विहंगमो होउं ।। ६१६४।। उप्पइउं नहमग्गे गंतु परिणेमि तं वसंतसिरिं । अह दिन्नाए सोहं जणएणं झत्ति इह पत्तो ।। ६१६५।। तायनिरूवियन्नस्स मज्झ सो थेवमेव गहिऊण । सारं सेन्नं सेसं सिबिरेण समं कयं एतं ।। ६१६६ ।। तो हं इमम्मि कज्जे सयमेव समूसुओ अइसएण । किंतु जणयाण पढमो पुत्तो हं पढमपरिणयणं ।। ६१६७।। मज्झ इमं तेसिं असमक्खं कह णु जुज्झए काउं । ता भणह तं जहा सा वि सहइ जा जामि चंदउरि ।। ६१६८।। तो भणइ वर्णासिरी सिरिवम्मकुमारं जहा तुमं सुहिओ । न मुणसि परस्स पीडं तो एवं वयसि लीलाए ।। ६१६९॥ साहि गुणसवणुब्भवाणुराएण । पकुवियमयणमहाभडसरेहिं ताडिज्जए निच्चं ।। ६१७० ।। सा पीडं अतरंती सहिउं मन्नइ खणं पि वाससमं । तेण सयं पि पयट्टा कुमार ! तुह पविसिउं सरणे ।। ६१७१ ।। जं पुणपणसि एवं नियपियराणं करेमि न परोक्खे । परिणयणं पि न जुत्तं वोत्तु ं तुह तं पि निवतणय ! ।। ६१७२।। जम्हा तुह पियरेहिं वासवदत्ताउ पत्थिउं एसा । न हु आणीया तो कह सयं विवाहे वि तुह दोसो ।। ६१७३ । किं चि सयं परिणयणे तुह दूसणमिणमहं हरिस्सामि । अपरिणयणम्मि दोसं देवं पि न तुज्झ अवहरिही । । ६१७४।। सिरिवम्मो आह कहं तो पभणइ वर्णासिरी जहा कुमर । न विही वि तं वि वन्नं जीवाविस्सइ वसंतसिरि।। ६१७५ ।। सोऊण वणसिरीए वयणमिणं नियमणम्मि सिरिवम्मो । चिंता अच्चावत्था मयणेण कया वसंतसिरी ।। ६१७६।। नूणं तेण स कोवं सोवालंभं च पियसही तीसे । एसा एवं जंपड़ सदुक्खहियया निरुयारं ।। ६१७७ ।। ता जइ पत्थणभंगे सुयम्मि सा जीवियं नियं चयइ । तो होइ गुरु अणत्थो एसो विहिओ मए चेव ।।६१७८ ।। जावज्जीवं पि तओ पच्छायावो न फिट्टइ ममेसो । हवइ य जयम्मि सयले अयसो गुरुयणपकोवो य ।। ६१७९।। ता पत्तालमिन्हि एयं चिय नूण मज्झ करणिज्जं । जं परिणिज्जइ एसा अविलंब चितिउं एवं ।। ६१८०।। सो आह वणसिरिं जह झत्ति तुमं संपयं पि गंतॄण । पवणं विवाहजोग्गं कारेहि अहं जहां एमि ।। ६१८१ । ध्रुवलग्गम्मि करिस्सं परिणयणं तुज्झ सामिणीए अहं । इय सा लद्धा एसा कुमारपासाउ उट्ठेउं ।।६१८२।। गंतूण वसंतसिरीए साह एसा वि वड्डपुरिसाणं । कहिऊणं कारावर पडणं सव्वं विवाहकए ।। ६१८३।। सिरिवम्मो वि कुमारो भणिए समयम्मि तत्थ गंतूण । संखेवेणं परिणेइ रायध्यं वसंतसिरिं ।। ६१८४।। रइसुहमणुहविऊणं निद्धं काऊण रयणिविरमम्मि । कयपाभाइयकिच्चो उवविट्ठो जाव चिट्ठेइ ।।६१८५।। ताव सुदंसणकडाउ पुरिसा समागया दो वि । तं पणमिऊण साहति अग्गओ तस्स ते एवं ।। ६१८६ ॥ अम्हे कुमार तुम्हा सेणं पढममेत्थ आगंतु । कहिऊण वसंतसिरीए अग्गओ तुम्ह आएसं ॥। ६१८७ ।। तं अणुजाणावेडं गया सुदंसणकुमारकडयम्मि । काऊण तेण सह दंसणं तओ भणियम हेहिं ।। ६१८८ ।। जह अम्हे पट्ठविया नरपु ंगवनिवइणा तुह समीवे । तेण भणावियमेवं जह अम्ह महाबलो राया ।। ६१८९।। मित्तं तस्संगहो तुमं तु सिरिवम्मकुमरठाणम्मि । अम्हेहिं जहा एसो सिवखवियव्वो तह तुमं पि ।। ६१९०॥ जह सिरिवम्मविभूईए होइ अम्हं मणम्मि परिओसो । तह तुज्झ वि विभवेणं जायइ अम्हाणमाणंदो ।।६१९१।। तो जइनियपीईए पडिवज्जइ कह वि तं वसंतसिरिं । तो परिणेहि तुममिमं असंगयं किं पि नो एयं ।। ६१९२।। वित्त व इमं तुह गिन्हंतस्स किं पि न भणामो । एवं पि कह वि एसा तुह भज्जा होइ तो होउ ।। ६१९३।। १९२ Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणंदचरियं परमेयं न भविस्सइ वरमेसा चयइ सव्वहा जीयं । सिरिवम्माओ अन्नं तह वि न मन्नइ इमा दइयं ॥ ६१९४।। ती जीयच्चाए पुण जाए तुज्झ अवजसो होही । ता मोत्तुमसग्गहमेयमप्पणी जाहि ठाणम्मि ||६१९५ ।। मा इह परलोगाणं दोन्हं पि हु कुणह अप्पणो नासं । इच्चाइ वइयरे साहियम्मि सयलम्मि तस्स पुरो ।। ६१९६। कयभिउडीभंगेणं तेण तओ जंपियं जहा एयं । सिक्खं तस्से व नियस्स देउ सिरिवम्मकुमरस्स || ६१९७।। सो नरपुंगवराया अम्हं तु महाबलो महाराओ । चिट्ठइ सिक्खादाया तस्सेवगिरं करिस्साम ।।६१९८ ।। जइ रुच्चिस चित्तस्स मज्झ अन्नह न तं पि पकरिस्सं । अम्हेहि तओ भणियं जं रुच्चइ तं तुमं कुणसु ।। ६१९९ ।। किंतु सिरिवम्मवयणं एक्कं इन्हि तुमं निसामेहि । सो आह वयह अम्हेहिं जंपियं तेण संदिट्ठ ।। ६२००।। इय तुह जह नरपु ंगवराया अइ उज्जुओ सुयणपगई। अप्पं व पेच्छइ परं न उण वियाणइ खलसरूवं ।। ६२०१ ।। ता वयणमिस्स तर मणपि कन्नम्मि नेय करणिज्जं । एस वसंतसिरीए अहं करिस्सामि परिणयणं ।। ६२०२ ।। तत्थागंतणं तुह पेच्छं तस्स वि भणिज्ज मा एवं । जं न मए विन्नायं जइ सक्कहि तो निवारेहि ।। ६२०३ ।। एवं सो अम्हाणं वयणं सुणिउं सुदंसणो कुमरो । को वायंबिरवयणो बेइ जहा एउ सिरिवम्मो | ६२०४ | सिग्धं चिय पाहुन्नं करेमि जह तस्स जोग्गयं किं पि । इय भणिउं तेणम्हे विसज्जिया आगया एत्थ ।। ६२०५ ।। विनविण ठिया दोन वि सिरिवम्मवरकुमारेण । उववूहिय सम्माणियविसज्जिउं जाव पारद्वा ।। ६२०६।। एत्थंतरम्मि पुरिसा पट्टविया दोनि वीरपालेण । पत्ता सिरिवम्मकुमारअंतिए विहियपडिवत्ती ||६२०७।। जंपंति जह भणावइ तुब्भेइय वीरपालवरकुमरो । निय देसाओ तुम्हे समागया अम्ह सम्मि || ७२०८।। अम्हेहिं दायव्वं पाहुन्नयभोयणं तओ तुम्ह । तुम्हेहिं वि दायव्वं विवाहविहिभोयणं अम्ह ।। ६२०९ । तो पढमं पि करिस्सह कि तुम्हे कि गिहम्मि अम्हाणं । भु' जिस्सह अह अम्हे भुजाविस्सह नियावासे ।। ६२१०।। तो जंपइ सिरिवम्मो दोन्हं एक्कं पि संपयं नेय । सक्का अम्हे काउं कज्जंतरमत्थि जं जायं ।। ६२११ ।। वीरपालपुरिसा बेंति तओ कि तयं ति आह तओ । सिरिवम्मो जह पढमं सुदंसणो अम्ह पाहुनं ।। ६२१२ ।। काही चिट्ठति जओ निमंतया पेसिया इमे तेण । अम्हाणमियभणेउं ते पुरिसा दंसिया तेसि ।। ६२१३ ।। तो वीरपालपुरिसेहिं पुच्छिया ते कहेंति पुव्वृत्तं । तेहि तओ सिरिवम्मो पुट्ठो किं वीरपालस्स ।। ६२१४।। अम्हे गंतु हिमो सो आह जहासुयं इमेहिंतो । इय भणिउं तंबोलं दाउ ते तेण पट्टविया ।। ६२१५।। गंतू तेहि कहियं तं सव्वं वीरपालकुमरस्स । तेण वि ते सिक्खविडं पुणो वि संपेसिया तत्थ ।। ६२१६॥ सिरिवम्मकुमरपासे साहेंति जहा भणावए तुम्भे । इय वीरपाल कुमरो सुदंसणेणं समं अम्हे ।। ६२१७॥ सव्वं पि भणिस्सामो तुम्हेहि अज्ज अम्ह होयव्वं । पाहुणएहिं सिहं अम्हुवरि पकुव्वमाहिं ।। ६२१८ ।। एत्यंतरे वणसिरी वसंतसिरि पेसिया समागंतु । होऊण कन्नमूले विन्नवइ कुमारसिरिवम्मं ।। ६२१९॥ जह अम्ह सामिणीए संजाए एत्थ गमणविग्धम्मि । तुह दंसणदुलहत्तं चितंतीए नियमम्मि ।। ६२२०॥ वज्जाउहदेवीए पूयं काऊ इच्छियं एवं । ओयाइयं जहा मे कयम्मि सिरिवम्मकुमरेण ||६२२१।। पाणिग्गहणे न्हवणं विलेवणं पूयवत्थसक्कारं । काउणं तुह पुरओ पेच्छणयं कारइस्सामि ।। ६२२२।। सव्वं पि अहोरत्तं महसवं तुज्झ मंदिरे काहं । सो इन्हि देवीए मणोरहो पुरिओ मज्झ ।। ६२२३।। तो मज्झे होऊणं तुम्हे कारह सव्वमवि एयं । पडिवज्जिऊण एवं कुमरेण विसज्जिय । एसा ।। ६२२४ ।। तो वीरपालपेसियदूयाणं उत्तरं कुणइ एयं । जह ताव सुदंसणकुमरवइयरे का वि नो वत्ता ।। ६२२५ ।। १९३ Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९४ सिरिवम्मकुमारचरियं तुम्हेहिं कायव्वा अन्नह एसो भणिस्सए पच्छा । जीवंतो तिरिवम्मो मज्ज्ञ न छटुंतओ आसि ।।६२२६।। जइ वीरपालकुमरो कुणंतओ तस्स नेय साहेज्ज । भोयण विसयम्मि पुणो असंगयं किं पि नो अस्थि ।।६२२७।। किंतु परं अज्ज अहं अक्खणिओ केणई सकज्जेण । तो जायम्मि पभाए जंपिस्सइ कि पि जं कुमरो॥६२२८।। तं तव्वं पि करिस्सं अज्जपुणो कि पि नोभणेयव्वं । इय भणिऊणं दोन्नि वि ते सिरिवम्मो विसज्जेउं ।। ६२२९।। वज्जाउहदेवीए गंतु कारेइ ण्हवणमाईयं । अइ वित्थरेण तत्तो तइए जामम्मि आगंतुं ।।६२३०।। तत्थेक्कण नरेणं कन्ने होऊण वणसिरी भणिया । गंतूणवसंतसिरीए निहुयमेयं निवेएहिं ।।६२३१।। जो तुम्हेहिं निउत्तो कडयम्मि सुदंसणस्स आसि पुरा । सो गंतूणं तत्तो समसुओ सुद्धिकहणत्थं ॥६२३२।। इह संपत्तो चिट्टइ अह सा गंतु इमं कहइ तीसे। एसा वि वणसिरि पेसिऊण सिरिवम्मकुमरस्स ॥६२३३॥ जाणावइ इमम सो वि हु हक्कारिऊण तं पुरिसं । कयपणिवायं पुच्छइ सो वि सवत्थं नियं हत्थं ॥६२३४॥ दाउं नियमहदारे होइ कुमारस्स कन्नमूलम्मि । कुमरो वि तस्स वयणायन्नणविणिहित्तनियचित्तो ॥६२३५।। पेच्छणय जणे चक्टुं सव्वत्तो निक्खिवेइ सुपसन्नो । इयरो वि पणिहिपुरिसो विन्नवद इमस्स वीसत्थो ।।६२३६।। सामि वसंतसिरीए आणाए सुदंसणस्स कडयम्मि। एत्तो गओम्हि भइणीवइवणदुयसन्निहाणम्मि ।।६२३७।। सो दविणवयनिउत्तो निच्चं पि सुदंसणस्स सन्निहिओ । गढाण वि पुरिसाणं संबलयपसायदायारो ।।६२३८।। सो मज्झ वि पासाओ तेसि दावेद संबलाईयं । पाएण तेण जाणेमि गुढकज्ज पि तस्साहं । ६२३९।। तुम्ह च्चय दूहि गंतूण सुदंसणस्स पासम्मि । जम्मि खणे पढमं चिय नरपुगवरायसंदिळें ॥६२४०।। महुरक्खरमक्खेउं तुह वयणं निठुरं तओ कहियं । तम्मि खणे तेसु विसज्जिएसु कोवारुणमुहेण ।।६२४१।। माहवराओ हक्कारिऊण निब्भच्छिओ इमेणेवं । जह तुज्झ पमाएणं वसंतसिरिपेसियनरेहिं ।।६२४२।। जाणावियं सरूवं एयं नरपुंगवस्स नरवइणो । एवमुवालभेउं तेणेस विसज्जिओ झत्ति ।।६२४३।। अह पासवत्तिपुरिसेहिं जंपियं जह कुमार एत्ताहे । चिट्ठताण न जत्तं इह गम्मउ सठाणे ।।६२४४।। सो आह इमं चित्ते मज्झ वि संवसइ संपयं किंतु । सिरिवम्मदूयवयणेहिं दूमिओहं मणे बाढं ।।६२४५।। तत्तो मए वि तेसिं पुरओ उद्रुतगस्यकोवेण । साहंकारं वयणं भणियं उवहासगब्भं च ।।६२४६।। तेणिन्हि तस्स समागयस्स कडयम्मि के पि काऊण । सच्चवणं तो पच्छा सठाणमेत्तो गमिस्सामि ।।६२४७।। इय भणिऊण सुदंसणकुमरे विरयम्मि पासवत्तीहि । विन्नत्तं जं जुत्तं पडिहासइ तुम्ह तं कुणह ।। ६२४८।। एयमईयअणंतरदिणपच्छिमअद्धजामसमयम्मि । संजायं अज्ज पुणो पढमे दिणसड्ढपहरम्मि ॥६२४९।। माहवराएण वियाणिऊण नियपणिहिपुरिसपासाओ। गंतूण सुदंसणकुमरअग्गओ एवमक्खायं ।।६२५०।। जह सिरिवम्मकुमारो वज्जाउहदेवि मंदिरे अज्ज । पूयं कारावेतो संचिट्ठइ तत्थ उवविट्ठो ।।६२५१।। पेच्छंतो पेच्छणयं अच्छिस्सइ तत्थ चेव सयलदिणं । भोयणकए खणं जइ जाइ तओ तं न याणामि ।।६२५२।। रयणीए पहरतिगं पढमं कारिस्स एय जागरयं । एयं कुमार चिट्ठइ सिरिवम्मसरूवमज्जदिणे ।।६२५३।। इय कहिए एस सुदंसणेण उववूहिऊण पुण भणिओ। अन्नं पि निय निरूवियनराण पासाउ नाऊण ।।६२५४।। मज्झ विसेससरूवं तए कहेयव्वमिह समागंतुं । इय भणिउं तेणेसो विसज्जिओ विहियसम्माणो ।।६२५५।। अह नियसेणाहिवई नरसीहो नामतेण आहूओ । तुम्ह च्चयं सरूवं पुव्वुत्तं तस्स कहिऊण ।।६२५६।। इय सो आइट्ठो जह वज्जाउहदेविमंदिराउ जया । नीहरिउं सिरिवम्मो गंतूणं सुयइ नियठाणे ।।६२५७।। Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १६५ तम्मि समयम्मि एत्तो गंतूणं सेन्नसंजुएण तए । तत्थ खिविऊण धाडि नियत्तियव्वं लहुं चेव ॥६२५८।। पडिज्जिउं सुदंसणवयणं एवं तओ समुछेउं । नरसीहदंडनाहो हयसाहणसामियाईयं ।।६२५९।। हक्कारावेऊणं कन्ने छन्नं च सिक्खवेऊणं । जं जं विसज्जइ तओ सो सो गंतुं नियावासे ।।६२६०।। निव्वाडेउं लग्गो तुरगे अइ सुंदरे तहा सुहडे । एवं दळूण अहं इहागओ झत्ति कहणत्थं ॥६२६१।। तं सिरिवम्मो पुच्छइ तुह किं नामं ति सो तओ कहइ । वाउकुमारो त्ति पुणो पुच्छइ कुमरो तुम भुत्तो॥६२६२।। सो आह तक्खणे च्चिय भोत्तूणं निग्गओ अहं तत्तो । तो सिरिवम्मो तं उववूहेउं सुबहुदाऊण ।।६२६३।। तंबोलं घणसारेण संजुयं तह य सिक्खवेऊण । तं पेसेइ सुदंसणकडए पुण सुद्धिकरणत्थं ॥६२६४।। तम्मि गए सिरिवम्मो नियसेणाहिव इमाइ सइ कन्ने । एवं एवं च तए गंतूण इओ करेयव्वं ।।६२६५।। आएसो त्ति भणित्ता विणिग्गओ सो तओ अह कुमारो। सिरिवम्मो पेच्छणयं पेच्छइ तह चेव तत्थ ठिओ।६६। अह सो वाउकुमारो निसीहसमए समागओ तत्थ । कन्ने होउं साहइ एवं सिरिवम्मकुमरस्स ।।६२६७।। जह तुब्भेहिं इओहं विसज्जिओ दियह तइयजामम्मि । पत्तो कडयम्मि सुदंसणस्स दिणपच्छिममुहुत्ते ।।६२६८।। तम्मि खणे नरसीहेण दंडवइणा सुदंसणकुमारो । विन्नत्तो जह सारं निव्वाडेऊण भागतियं ।।६२६९।। सेन्नस्स करीहि विणा पगुणं काऊण चिट्ठए मुक्कं । जम्मि समयम्मि तुब्भे आइसह अहं खणे तम्मि ॥६२७०।। झत्ति इओ तम्मि पओयणम्मि वच्चामि अह कुमारेण । भणियं सुदंसणेणं विसेसवत्तं निसामेहि ॥६२७१।। ताव मए जा निसुया इन्हि चिय चिट्ठए पणिहिपासे । सो आह कहउ कुमरो इयरो साहेइ तुट्ठमणो ।।६२७२।। लद्धण वसंतसिरि पमोयपम्हुटुइयरकायव्वो। सिरिवम्मो वज्जाउहदेवीभवणे पमत्तमणो ॥६२७३।। जं चिट्ठए सयं तं गणइ च्चिय नेय को वि इन्हि तु। अन्नो तस्स पमाओ जं मुणइ नियं पि नो सेन्नं ।। ६२७४।। सो कत्थइ वच्चंतं सेच्छाए जेण पच्छिमे पहरे। दियहस्स तस्स कडयाउ निग्गओ को वि कत्थ वि य ।। निय निय कज्जेण जणो जहेव उज्जाणियाए वच्चंति । एमेव के वि तह ते वि निग्गयावत्तमकहता ।।६२७६।। सिरिवम्मस्स भणित्ता एवं जह सूरउदयसमयम्मि । अम्हे सिग्धं पि पुणो कडयम्मि समागमिस्सामो ।।६२७७।। तो सेणाहिवनरसीह जासि समयम्मि जम्मि तत्थ तुमं । तम्मि वि खणे खमो तंसि कुमरसिरिवम्मकडयम्मि ।। काउं उवद्दवं ल्हूसिउं च ठियसेसहयगयाईयं । किंतु परं सिरिवम्मो गहियव्वो चिट्ठए हत्थे ॥६२७९।। एएण कारणेणं विलंबियव्वं च ताव जा एसो। वज्जाउहदेवी मंदिराउ वच्चइ नियावासे ॥६२८०॥ तो रयणिपढमकिंचूणजामसमयम्मि नीहराहि तुमं । तह कह वि हु जत्तेणं जह न मुणइ परजणो को वि ।६२८१। इय सो सुदंसणाओ लद्धाएसो तओ समुठेउं । नरसीहदंडनाहो आवासे अत्तणो वयइ ॥६२८२।। तत्तो अभितरयं नियपुरिसं पेसिऊण के पि तओ। सहगामि सुहडनायगलोगं एवं भणावेइ ॥६२८३।। जह रयणिपढमघडिया पणगं तुब्भे भएह निदृसुहं । उड्ढं सव्वं पि निसं भविस्सए तुम्ह जागरओ ॥६२८४।। इय गंतूणं भणिए तेण तओ तेहिं तं तहा विहियं। नरसीहो वि चउद्दिसिकडयस्स बहि पवरसुहडे ।।६२८५।। बाणनिवायदुगंते निरूविउं परपवेसरक्खट्ठा । नियसन्निहियं पुरिसं तह एवं सिक्खवेउं च ॥६२८६।। कुमरसुदंसणगुड्डरदारे घडियाहरे जया घडिया। वज्जति पंचतइया अहं पसुत्तो तए झत्ति ॥६२८७।। बोहेयव्यो त्ति तओ सुत्तो जायम्मि भणियसमयम्मि । तेण निउत्तनरेणं पबोहिओ झत्ति नरसीहो ॥६२८८।। संवाहेउं सेन्नं पुव्वुत्तं सव्वमेव गहिऊणं । नीहरिउं कडयाउ पुरो निउत्तेहिं पुरिसेहिं ।।६२८९।। उवरिमपुरिसपयारं रक्खंतेहिं नियस्स देसस्स । सीमाए संपत्तो एत्तो गाउय दुगुद्देसे ॥६२९०।। Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९६ सिरिवम्मकुमारचरियं तत्थ तओ पक्खरिया तुरया सुहडा य गहियसन्नाहा। संजाया सव्वे वि हु तओ पुरो तुम्ह कडयस्स ॥६२९१।। सुद्धीए जाणणट्ठा पट्ठविया तीसपणिहिणो पुरिसा। भमिउं कडयहि तेहिं तस्स गंतुं कहियमेयं ।।६२९२।। सिरिवम्मकडयचउपक्खओ वि ठाणंतराइं चिट्ठति । तेण पुरओ न गंतुं सक्किज्जइ कडयमज्झम्मि ॥६२९३।। परमेवं जाणिज्जइ दूरट्टिएहि वि जहा न मज्झम्मि । कडयस्स तस्स लोओ बहुओ अत्थि त्ति जं तत्थं ।।६२९४।। अइनीसदं सुव्वइ तहाविहो कोइ नेय आयंसो। अइनिब्भरो पसुत्तो कडयजणो तत्थ सव्वो वि ।।६२९५।। तह वि हु पाहरियाणं जागरणकए परोप्परं सद्दा । सुव्वंति जामिणीए एत्थ पुणो सुव्वइ न तं पि ।।६२९६।। तो नरसीहो चितइ केत्तियमेत्तो वि चिट्ठए लोओ। सिरिवम्मस्स समीवे वज्जाउहदेविभवणम्मि ।।६२९७।। के वि पुणो कडयाओ निग्गंतूणं गया सकज्जेसु । ते उण पभायसमए समागमिस्संति कयकज्जा ॥६२९८।। एएण कारणेणं थेवमणुसत्तणेण मज्झम्मि । पाहरिया नो मक्का बाहिं ठाणंतरे ठविया ।।६२९९।। एत्थंतरम्मि माहवरायस्स नरेहिं दोहि आगंतुं । नरसीहस्स निवेइयमेवं जह आगया अम्हे ॥६३००।। वज्जाउहदेवीए पुरस्स पायारबाहिरपएसा । सव्वासु वि बद्धाई तत्थ पओलीसु दाराई ॥६३०१॥ बाहिरठिएहि निसुओ निब्भरगंधव्व-नट्टनिग्घोसो। अम्हेहिं तेण नज्जइ अज्जवि तत्थत्थि सिरिवम्मो ।। ६३०२।। नरसीहदंडवइणा भणियं इन्हि निसाए दो जामा। जाया एक्को जामो अन्नो वि पडिक्खियव्यो मे ।।६३०३॥ उड्ढं जइ सिरिवम्मो देवीभवणाउ नीहरेऊण। एइ न एइ व कडए नियम्मि तह वि हु अहं धाडि ।।६३०४।। दाऊण तत्थं तं ल्हसिउं च सव्वं तओ नियत्तिस्सं । तम्मि भणंतम्मि इमं झड त्ति केणा वि तोच्छीयं ।।६३०५।। सोऊण छीयसदं नरसीहो नियमणे मणागंपि । जाओ खणं सखणुसो तओ भणावेइ मुहरक्खे ॥६३०६।। सेन्नस्स नियस्स पुरो निरूविए दोहिं कंडवाएहिं । जह परपुरिसपवेसो रक्खेयब्वो पयत्तेण ।।६३०७।। अह जेहिं इओ गंतुं तुम्ह सरूवं निवेइयं तस्स । ते तेण समाइट्ठा जह एगमुहुत्तपज्जतं ।।६३०८।। तुम्हेहिं पुणो वज्जाउहदेविपुरस्स बहिपएसम्मि। गंतुं पडिक्खियव्वं जा तइओ होइ निसिजामो ।।६३०९।। पच्छा आगंतूणं सिरिवम्मसरूवमग्गओ अम्ह । कहियव्वं झत्ति जहा विणिग्गओ सो तओ नो वा ।।६३१०।। एयं च मए मूलाउ तेण सद्धि समागएण सयं । आयन्नियं च दिळं तओ अहं तक्खणा चेव ।।६३११।। नियबुद्धिपवंचेणं ते सव्वे वंचिऊण कडयजणे । नीहरिऊणं तत्तो तुम्ह समीवम्मि इह पत्तो ।।६३१२।। अह एयं सोऊणं वाउकुमारस्स जंपियं सव्वं । सिरिवम्मकुमारेणं एसो एवं समाइट्ठो ।।६३१३।। एत्थेवयपुरमझे धणवणिहट्टम्मि कुण तुमं निदं । चिट्ठामि जाव पेच्छणयदंसणे वावडमणोहं ।।६३१४।। पच्छा कम्मि वि कज्जे जाए हक्कारिऊण आएसं । तुज्झ पयच्छिस्समहं इय भणिओ सो तह करेइ ।।६३१५।। सिरिवम्मकुमारो पुण पलोयमाणो तहेव पेच्छणयं । चितइ मणम्मि पच्छिमसिबिरस्स सरूवमागंतु ।।६३१६।। अज्ज वि को वि न साहइ मज्झ पुरो तं समागयं नो वा । जइ होइ आगयं तो कीरइ सुत्तं तयणुरूवं ।।६३१७।। अह नागयं तया पुण इहेव जागरमिसेण गमयामो । चरणं पि रयणिजामं नरसीहो जाव आगंतुं ।।६३१८।। अम्ह कडयम्मि सुन्ने धाडि दाउं नियत्तए पच्छा । पट्ठीए गंतूणं जहोचियं तस्सणुठेमो ।।६३१९।। इय कचिंताणंतरमेवयसिरिवम्मकुमरपासम्मि । झत्ति रणसीहसेणावइपुरिसो सुंदरो नाम ।।६३२०।। संपत्तो विन्नत्तं तेण इमं तस्स जह कुमार इओ । गहिऊण तुहाएसं गएण कडयस्स मज्झम्मि ।।६३२१।। रणसीहदंडवइणा सिक्खविऊणं अहं सिबिरसमुहो। पट्टविओ दसहिं जुओ पवरहयारोहपुरिसेहि ।।६३२२।। वच्चंतस्स तओ मे पहम्मि एगस्स जोयणस्सं ते । सिबिरं संमुहमेंतं मिलियं दिणपच्छिममुहुत्ते ।।६२२३।। Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं १९७ तं किर तहेव वहिउं रयणीए वसिस्सए इहागंतुं । तो सिबिरमज्झमुक्को पहाणपुरिसो मए भणिओ ।।६३२४।। कन्नम्मि जोगराओ कुमरेण तुहेवमेवमाइलैं । तो तेण तक्खणे च्चिय वहमाणं वारिउं सिबिरं ।।६३२५।। तत्थेव य आवासो गहिओ अह रयणिपढमपहरंते । वीसमियसव्वकडए सेन्नं जं किपि जुज्झखमं ।।६३२६।। तं सव्वं पि हु संवाहिऊण सन्नाहआउहाईयं । आरोवेउं करहेसु तेण सह आरओ चलिओ ॥६३२७।। सयमेसो सेसं पुण सिबिरं सव्वं पि अक्खमं जुज्झे । तत्थेव य आवासे मुक्कं सह सोहराएण ।।६३२८।। अह एस जोगराओ मग्गे एंतो पुणो मए भणिओ। जह रायसुयाएसो एसो मे चिट्ठइ पुणो वि ।।६३२९।। जं जोगरायमेंतं मग्गे मोत्तूण पुण तुमं एज्जा । तो हं पुरो गमिस्सं कुमारपासे तुमं तु गओ ।।६३३०।। अद्धपहे ठाएज्जा जाव पुणो एमि तुज्झ पासम्मि । इय तं भणिउं तत्तो तुह पायंतिय महं पत्तो ।।६३३१।। इय सोऊणं सुंदरविन्नत्तं ज्झत्ति कुमरसिरिवम्मो । सिक्खविऊणं पेसइ पुणो वि तं तस्स पासम्मि ॥६३३२।। गंतण तेण कहियं सेन्ननिउत्तस्स जोगरायस्स । गाउयदुगपज्जंते ठियस्स सेन्नेण सहियस्स ।।६३३३।। तुह सिरिवम्मकुमारो एवं आइसइ जह समग्गं पि । सेन्नं सन्नाहेउं दोहिं विभागेहि काऊणं ॥६३३४।। एक्को सेन्नविभागो नियबंधवखेमरायसंजुत्तो । परसेन्नागमणमुहे अम्ह च्चय कडयबाहिम्मि ॥६३३५।। नियडो अभितरओ ठाणंतरमुक्कनिययसुहडाण । पेसेउं धरियव्वो बीयं पुण सेन्नपविभागं ॥६३३६।। गाहियं सयमेवतुमं धाडिपयाणुज्जयारिसेन्नस्स । परओ पक्खे दूरे ठाएज्ज परेहि अन्नाओ ॥६३३७।। मुहमुक्कपणिहिपुरिसो तओ जया परबलं सठाणाओ। अम्ह कडयस्स समुहं संचलइ तया तयणुमग्गे ।।६३३८।। लग्गो तुमं ससेन्नो एज्जसु सणियं तओ खणे जत्थ । परबलमम्हबलेणं सकडयनियडट्ठिएण समं ।।६३३९।। अभिट्टइ तम्मि खणे जह सत्तीए पहारसीलेण । तुमए आगंतणं परस्स सेन्नम्मि होयव्वं ॥६३४०।। वज्जाउहदेवीए भवणाओ तया अहं पि नीहरिउं । करिसेन्नेण करिस्सामि खेमरायस्स साहेज्जं ।।६३४१।। तो तुमए नेयव्वा सव्वे वि हु अत्तणा समं करिणो । एक्क पि खेमरायस्स कुंजरं मा हु अप्पेज्जा ॥६३४२।। इय सुंदरेण कहिए कुमारसिरिवम्मसंतियाएसे । निहुयं तक्खणमेवयतहाकयं जोगराएणं ॥६३४३।। अह तं अणन्नवेउं आगंतुं सुंदरो कहइ सव्वं । सिरिवम्मस्स इमो वि हु पेच्छणयं संपरावे ।।६३४४।। तक्खणमेवयवज्जाउहदेविपुराओ पिययमा सहिओ। सपरियरो निग्गंतुं गंतूण नियम्मि आवासे ।।६३४५।। सत्तट्ठजणे दक्खे वियणे दाऊण निहुयसिक्खवणं । पेसेऊणं सन्नद्धसत्तुसेनस्स संमुहए ॥६३४६।। कज्जगयसेसतुरया सवे करिणो य कडयमज्झाओ। सन्नाहाइसमेया ओसारेऊण जे दूरे ।।६३४७।। आसि ठविया समीवे गुलखेडपुरस्स ते समाणेउं । पखरिऊणं गुडिऊण सुहडसमहिट्ठिए काउं ।।६३४८।। आरुहिऊण गइंदे सयं पि कयसुदढदेहसन्नाहो । रणतूराई पवणीकाऊणं दिवीयधरे य ॥६३४९।। वारेऊणं सदं बंदियणाणं तहेव तूर।णं । सन्निय निहियवन्हीण दोवियाणं चउज्जोयं ।।६३५०।। कडयनिवेसाउ बहिं नीहरिउ खेमरायसेन्नस्स । मज्झम्मि ट्ठिओ गंतुं निहुओ सिरिवम्मवरकुमरो ॥६३५१।। पंचविसए गइंदाण दाणसंसित्तमेइणीवीढे । पंतीए ठवइ कमसो नियम्मि सेन्नम्मि सव्वत्थ ।।६३५२।। एत्तो सत्तट्ठजणाए सिक्खविउं पुरा कुमारेण । पट्टविया परसेन्ने ते ज्झत्ति निराउहा होउं ।।६३५३।। कय गामेल्लयवेसा नीहरिऊणं नियाउ कडयाओ । पुरओ नियट्ठाणंतरनराण कज्जं कहेऊण ॥६३५४॥ पुरओ चलिया परसेन्नसंमुहा गरुयगरुयसद्देण । अन्नोन्नं कुव्वंता कहाउ गामीणगोह व्व ॥६३५५।। परसेन्नसंतिएहिं अह ते मुहरक्खएहिं गहिऊण । पुट्ठा एवं जह एत्तियाए रयणीए के तुब्भे ॥६३५६।। Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९८ सिरिवम्मकुमारचरियं उत्तर सयम्मि इहो कयसंकेएहि तेहिं पुव्बंपि । ज्झत्ति पउत्तं अम्हे कालवलीगामवत्थव्वा ।।६३५७।। कोडुबिया नमसणहेउं वज्जाउहाए देवीए। आसि गया तत्थ तओ दिट्ठो सिरिवम्मवरकुमरो॥६३५८।। पेच्छणयं कारेतो ठिया तओ तत्थ चेव सयलदिणं । रयणि च एत्तियं इक्खमाणया कोउयवसैण ॥६३५९।। संपइ पुण उग्घडियं पेच्छणयं निग्गओ जणो सब्बो। देवीपुराउ तत्तो सिरिवम्मो रायकुमरो य ।।६३६०।। निययावासे पत्तो चलिया अम्हे वि नियगिहाभिमुहा। मुंचह कुणह पसायं जह वच्चामो नियग्गामे ।।६३६१।। मुहरक्खएहि भणियं कह मुंचामो महंतरयणीए । को जाणइ के वि तुमे चोरा जारा व बंदी वा ॥६३६२।। गामेल्लएहि भणियं तुम्हाणं पच्छिमेहि पुरिसेहिं । ठाणंत रट्ठिएहि मुक्का अम्हे कहियवत्ता ॥६३६३।। तुम्हे कह नो मुंचह एगस्स वि ठक्कुरस्स पडिबद्धा । सेवगपुरिसा होउं नरसीहनरेहि तो भणियं ।।६३६४।। को सो एगो च्चिय अम्ह ठक्कुरो तो भणंति गामेल्ला । सिरिवम्मो वरकुमरो तुम्ह न कि ठक्कुरो एसो।।६३६५।। नरसीहनरेहि तओ पडिवन्नं धुत्तिमाए तव्वयणं । सोच्चिय अम्ह वि सामी किं तु विभिन्नम्मि ठाणम्मि ।।६३६६।। तेण वि मुक्का अम्हे चिट्ठामो तो न जाव विनायं । सम्मं अम्हेहि सयं ताव कहं उवरिमे पुरिसे ।।६३६७।। पत्ते गुरुरयणीए एमेव विसज्जिमो तओ तुम्हे । चिट्ठह मुहत्तमेगं तो साहेउं वि मुँचामो ॥६३६८।। इय भणिऊणं एगो पुरिसो नरसीहदंडवइपासे । गंतूण तव्वइयरं साहइ सो बेइ जह तेसि ॥६३६९।। पच्छाहुत्तं गंतुं दायव्वं नेय न विय नियपासे । धारेयव्वा सुइरं एए अन्नह कुणेमाणा ॥६३७०।। वड्डेणं सद्देणं कोलाहलमियरभूरिलोयस्स । जाणाविस्सति तओ न कज्जसिद्धी हवइ अम्ह ।।६३७१॥ पुरओ वोलावेउं पेसह सिग्धं पि जा न जाणंति । अम्ह सरूवं किंचि वि एए गामेल्लया पुरिसा ॥६३७२।। अह नरसीहाणाएसो पुरिसो सिग्घमेव आगंतु । ते गामेल्ले सव्वे तह चेव विसज्जए निहुए ॥६३७३॥ एत्तो जे नरसीहेण दंडनाहेण आसि वि णिउत्ता । पुव्वं पुरिसा सिरिवम्मसुद्धिपरियाणणनिमित्तं ॥६३७४।। तेसि खणं पडिक्खणकए निवन्नाण वियणट्ठाणम्मि । निद्दा समागया जग्गियं तओ तेहिं सविलंबं ।।६३७५।। अह ते सिग्धं पि गया वज्जाउहदेवि पुरबहि जाव । ताव न पेच्छणयझुणि सुणंति न जणोहनिग्योसं ।। ६३७६।। तो ते पओलिदारे कवाडपिहियम्मि नियडया होउं । पुच्छंति दारवालं दारभंतरठियं एवं ।।६३७७।। जह सिरिवम्मकुमारो मज्झाओ निग्गओ तओ तेण। कहियं सो नीहरिउं इओ गओ एत्तियखणेण ।।६३७८।। नियठाणम्मि वि पत्तो संभाविज्जइ तहा पसुत्तो य । इय सोउं ज्झत्ति नियत्तिऊण ते पच्छओ गंतुं ।।६३७९।। नरसीहदंडवइणो तम्मग्गनिहालणं कुणंतस्स । साहति जहादिळं निसुयं च पओलिपुरिसाउ ।।६३८०।। तं सोउं नरसीहो चलिओ सिरिवम्मसंमुहो ज्झत्ति । गामेल्लया वि पुरिसा मुक्का नरसीहपुरिसेहि ।।६३८१।। सिग्धं चिय गंतूणं सन्नद्धबलस्स जोगरायस्स । पुरओ साहेति जहा सिरिवम्मकुमारसिक्खाए ।।६३८२।। एवं एव अम्हे समागया एत्थ तुम्ह पासम्मि । इह तेण तुहाइटें जह सेन्नं खेमरायस्स ।।६३८३।। आगंतूण मए सयमहिट्ठियं चिट्ठए करिबलेण। जम्मि खणे तं पाससि अम्ह बले दीविउज्जोयं ।।६३८४।। सुणसि रणतूरसदं गरुयं बंदियणपढणनिग्धोसं। तम्मि खणे जाणेज्जा जह जुझं चिट्ठए होतं ।।६३८५।। तो सुंदरेण कहियं अम्हा एवं तुमं करेज्जासि । एवं कहिऊण ठिया चिळंति इमे खणं जाव ।।६३८६।। ता तक्खणे पुरा जोगरायपट्ठवियहेरियनरेहिं । आगंतुणं कहियं नरसीहबलं पुरो चलियं ।।६३८७।। तो तयणुमग्गलग्गो नियसेन्नसमनिओ सउच्छाहो। संचलइ जोगराओ पत्तो नरसीहसेन्नम्मि ।।६३८८।। Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं १६६ सिरिवम्मकडयसंतियठाणंतरपुरिसपेल्लणं काउं । पुरओ पत्ते नरपुंगवं गरुहसेन्नपुरिसेहिं ॥६३८९॥ विहिओ दीवुज्जोओ पहओ संगामत्रसंघाओ। सिरिवम्मकुमरगुणगामकित्तणं कुव्वमाणेहिं ॥६३९०।। वेयालियवंदेहिं पारद्धो गरुयकलयलारावो । तं दट्ठ नरसीहो सविम्हओ चितइ मणम्मि ।।१३९१।। कह अम्हे विन्नाया इमेहि कहवावि एत्तियं सेन्नं । अवियक्कियंपि मिलियं रिऊण सन्नद्धगयतुरयं ।।६३९२॥ अहवा न एस समओ चिताए किंतु पहरणावसरो। इय चितिऊण सुहडा सयं समुच्छाहिया जुज्झे ।।६३९३॥ ते जुज्झंता परबलअग्गाणीएण तक्खणे भग्गा । ते भज्जते दलृ सयं समुठेइ नरसीहो ।।६३९४।। पहरतेण इमेणं परसेन्नमुहं परंमुहं नीयं । तं ओसरंतमवलोइऊण रोसारुणच्छिमहो ॥६३९५।। उठेइ खेमराओ दुव्विसहो मुत्तिमं व जमराओ। पहणंतो पडिवक्खं परंमुहं तक्खणे नंतो ॥६३९६।। अह तं अरुद्धपसरं परसेन्नं संमुहं तहा एतं । पेक्खेउं संभंतो नरसीहो चिंतए एवं ॥६३९७॥ जह परसेन्नं एयं ससामि समहिट्ठियं पयइ सूरं । सन्नद्धं सिंधुरसंजुयं च थेबंपि तो दुज्जयं ।।६३९८।। ता कि कज्जेण विणा निय सेन्नपरिक्खयं करावेमि । इय चितिउं नियत्तइ जाव इमो समरमज्झाओ ।।६३९९।। तो पच्छा संपत्तो उज्जोयाईहिं कहियचिधेहिं । नाऊण जुज्झसमयं दंडवई जोगराओ वि ।। ६४००।। तो नरसीहस्स पुरो कहियं नियसेन्नसंतियनरेहिं । जह पच्छा वि न लब्भइ गंतुं परबलसमीवाओ ।।६४०१।। जं जोगरायसुहडो हय-गय-साहणसमन्निओ पच्छा । पहरंतो संपत्तो सिरिवम्मकुमारसंबद्धो ॥६४०२॥ तं वयणं सोऊणं नरसीहो चितए पुणो एवं । ताव च्चिय रखिज्जइ अप्पा जा फुरइ तदुवाओ ॥६४०३।। इण्हि तु समावडियं मरणं नियमेण संकडगयाण । अम्हागंता जुत्तं परसेन्ने पहरिउं चेव ६४०४।। भणियं तहा य केणइ भइयव्वं ताव चेव य भयाउ। जा नेइ भयं पत्ते भयम्मि ठाएज्ज तयभिमुहो ।।६४०५।। इय चितिऊण भणियं तेण नियं पट्ठिसंठियं सेन्नं । जइ नासिस्सह तुब्भे तहा वि भे आगओ मच्चू ।।६४०६।। तम्हा नीसंकेहि होऊणं संमुहेहिं तुम्हेहिं । पच्छागयरिउसेन्ने नियसत्तीए पहरियव्वं ।।६४०७।। अग्गिमसेन्नम्मि पुणो सिरिवम्माहिट्ठिए ससत्तीए। पहरिस्समहं सेन्नेण संजुओ केत्तिएणा वि ।।६४०८।। इय नरसीहेण समं कयमंतविणिच्छयं सरोसच्छं। कुमरसुदंसणसंपेसियं बलं मरणदिन्नमणं। ।।६४०९।। दो पक्खसंठिएण वि सिरिवम्मबलेण सह समारद्धं । जुज्झेउं समुज्जिऊण नियजीयनिरवेक्खं ।।६४१०।। इय वट्टते अइघोरसंगरेणेग सुहडसंजुत्तो। सेणावइ नरसीहो निहणं पत्तो खणद्धेण ।।६४११।। पंचत्तगयं नाउं नरसीहं दंडनायगं तत्तो। जायं ज्झत्ति विसन्नं सेसं सेन्नं असेसं पि ।।६३१२।। संखुद्धं भयवेविरगत्तं तुरियं पलायणपवत्तं । गंतुं च अपावंतं सन्नाहाउहहए चइउं ॥६४१३।। दीणाइं पयपतं गिण्हेंतं अंगुली उदंतेहि । मुक्कं सदसणबलं सिरिवम्मकुमारसेन्नेण ॥६४१४॥ जायं तओ पभायं सूरेण हयम्मि नहयले तिमिरे । सिरिवम्मेणवसमराजिरम्मि दप्पिटुरिउसेन्ने ।६४१५॥ सिरिवम्मकुमारोगयवराओ ओयरइ मुक्कसन्नाहो । सेसंपि सव्वसेन्नं सन्नाहं आउहं मुयइ ।।६४१६।। गुडपक्खराउ ओयारिऊण करिणो तुरंगमा तह य । आलाणक्खंभेसँ वल्लीसु य संजमिज्जति ।।६४१७।। सोहिज्जइ रणभूमी उप्पाडिज्जंति धाइयासुहडा । सपरबलसनियाणवि वणकम्मं कीरए तेसि ॥६४१८ अह सिरिवम्मकुमारो हक्कारेऊण केलुयं नाम । पणिहि नरं एगते तस्स पुरो साहइ असेसं ॥६४१९।। जह जाओ संगामो रयणीए पच्छिमम्मि जामम्मि । जह निज्जियं परबलं जह निहओ सत्तुसेन्नवई ॥६४२०।। Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं जह परसेन्नतुरंगा सन्नाहा आउहाणि गहियाणि । तं सव्वं कहिऊणं सिग्धं चिय पेसए एयं ॥ ६४२१ ।। रणसीहदंडवइणो पासे सव्वस्स तस्स कहणत्थं । तक्कालुचियं तह जोगरायपमुहस्स निययस्स || ६४२२।। परिवारस्स समग्गस्स वि दाऊणं पुढो पुढो सिक्खं । सिरिवम्मो निद्दासुहमणुहवइ सयं निवकुमारो || ६४२३॥ परबलतुरंगमा उहसन्नाहाईण सव्ववत्थूण । कारेइ जोगराओ संखं पंचउलपासाओ || ६४२४।। घाइतुरंगमाण विकारइ वणपट्टबंधणाईयं । अन्नं पि समुचियं जं करेइ कारेइ तं सव्वं ।।६४२५।। अहह्वीरपालकुमरो नाऊणं रयणिसमरसंरंभं । पेसेइ निए पुरिसे सिरिवम्मकुमारपासम्मि || ६४२६॥ अह सन्निहियनरेहिं कुमार सिरिवम्मसंतिएहिं तओ । उचियासणपडिवत्ति काउं उववेसिया एए ॥। ६४२७ ।। कहियं च ताण पुरओ अह जायं अज्ज सयलरयणीए । जागरणं सिरिवम्मस्स तेण इन्हि इमो सुत्तो ।। ६४२९॥ चिट्ठइ खणंतरेणं उट्ठिस्सइ इहेव उवविद्वा । तुब्भे पडिक्खहक्खणं तेहि तओ जंपियं एयं ॥६४२९॥ रयणीए जहा जाओ संगामो तह सरूवमक्खेह । तुम्हे वि अम्ह पुरओ पच्चक्खं तं जओ तुम्ह ||६४३०।। सिरिवम्मनरेहिं तओ हक्कारेऊण तत्थ आणीओ । नामेण जोगराओ पहाणपुरिसो कुमारस्स ।।६४३१।। सो वीरपालपुरिसेहिं पुच्छिओ साहए रणसरूवं । कहिऊण तम्मि मोणेण संठिए जग्गियं झत्ति ।। ५३३२ || सिरिवम्मकुमारेण वि सन्निहियनरेहिं साहियं तस्स । जह वीरपालकुमरेण पेसिया संति नियपुरिसा ।। ६४३३॥ तुम्ह समीवम्मि पओयणेण चिट्ठति दारिउवविट्ठा । अह सो कर्यासंगारो आगंतुं तत्थ उवविट्ठो ॥। ६४३४|| तो वीरपालपुरिसा नमिऊणं विन्नवंति तं एवं । अम्हे निसिवृत्तंतं पुच्छे पेसिया एत्थ ।। ६४३५॥ कुमरेण वीरपालेण तं पुणो जोगरायपासाओ । अम्हेहि परिन्नायं इन्हि आइसह जह गंतुं ।।६४३६।। साहेमो नियपणो सिरिवम्मेण वि विसज्जिया एए। तंबोल पयाणाई काऊणं गरुयसम्माणं ।। ६४३७ ।। गंतूण वीरपालस्स साहिए तेहिं तम्मि वृत्तंते । सिक्खविऊणं दूसलदंडवई तेण पट्टविओ || ६४३८।। सिरिवम्मस्स समीवे संपत्तो विहियउचियपडिवत्ती । उवविट्ठो सो जंपर जह अम्हे वीरपालेण ।। ६४३९ ।। कुमरेण तुम्ह पासे दाउमुवालंभमेत्थपट्टविया । इय तेण भाणियं जह अम्हे निवसूरपाण || ६४४०।। तुम्हाणं साज्जे पेसविया तो न कीस तुम्हहिं । अम्हाण वि परिकहियं कुणमाणेहि रणं एवं ।। ६४४१ ।। अह सिरिवम्मकुमारो तं जंपइ जह न उच्छहेऊण । अम्हेहि रणं गहियं किं तु निविट्ठाण आवासे ||६४४२ ।। अम्हाणुवर सेन्नं तेणेव सुदंसणेण पट्टवियं । तम्मि समयम्मि तुम्हं कहिउं कह तीरए वत्ता ||६४४३।। एत्थंतरम्मि पत्तो पुरिसो रणसीहपेसिओ तत्थ । नमिऊण तेण कहियं एवं सिरिवम्मकुमरस्स ।। ६४४४।। बंधे संगहिओ हत्थेण सुदंसणो निवकुमारो । रणसीहदंडवइणा इह एंतो चिट्ठए इन्हि ।। ६४४५ ।। अह सिरिवम्मकुमारो अपयासियसव्वपहरिसवियारो । पुव्वपयइट्टिओ चेव पुच्छए तस्स पासम्मि || ६४४६।। अम्हेहि पेसिओ जो केलुयओ नाम दंडनाहस्स । रणसीहस्स समीवे सो पत्तो तत्थ किं नेय ।। ६४४७ ।। अह रणसीहस्स नरो पणमेउं साहए कुमारस्स । जम्मि समए कुमारो सुदंसणो बंधि गहिओ ।। ६४४८ ।। तम्मि समयम्मि पत्तो सो तत्थ निवेइयं च तेण तओ । रणसीहदंडवइणो तुम्हाइट्ठ समग्गं पि ।। ६४४९ ।। पच्चक्खं तस्स सुदंसणस्स जह जह सुणेइ सो एवं । मलिणं मलिणयरं वयणमप्पणो तह तह करेइ ।। ६४५०।। तं सोऊणं दूसलदंडवई विम्हिओ नियमणम्मि । चितइ सिरिवम्मकुमारसंतियं विक्कममउव्वं ॥ ६४५१।। तं बुद्धिगुणं निउणं जस्सारंभी फलेण निव्वडइ । सव्वं पि अहोरत्तं वज्जाउ देविभवणम्मि || ६४५२।। कल्लfम्म ठिओ एसो अचितियं सिद्धमज्ज तं कज्जं । जं अन्नस्स न सिज्झइ वरिसेण विचितमाणस्स । । ६४५३ ।। २०० Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुध्वजिणिदचरियं २०१ ता सव्वहा विपन्ना पोरिसपुन्नाण पगरिसो एसो। गंभीरया वि एयस्स असरिसी का वि सा भुवणे ।।६४५४॥ अन्नस्स जा न दीसइ रिउगहणकहाए कन्नपत्ताए । नमणं पि विम्हओ पहरिसो य परिदंसिओ इमिणा ।।६४५५।। पुण सिरिवम्मो पुच्छइ केत्तिय यं करितुरंगमाईयं । गहियं रणसीहेणं तत्थ सुदंसणकुमारस्स ।।६४५६।। सो कहइ ताव गहियं रहकरितुरगाइयं समग्गं पि । एवं चिय जाणेहं सम्मं न मुणेमि पुण संखं ।।६४५७।। परचक्कं नाऊणं नट्ठो जे के वि माणवा तत्थ । तेहिं वि न किंपि नीयं अन्नं अंगेणउ पलाणा ॥६४५८।। अह दूसलदंडवई सिरिवम्म कुमरमेरिसं भणइ । पुवमुवालंभो वीरपालकुमरेण तुम्हाणं ।।६४५९॥ अक्खाविओ तओ पुण निमंतणं सव्व सेन्नसहियाण । कारावियं समीवाउ मज्झ तो मन्नउ कुमारो ।।६४६०।। पडिवन्नं सिरिवम्मेण तस्स सेणाहिवस्स तं वयणं । दावेऊणं घणसारसंजुयं पवरतंबोलं ॥६४६१।। जाव कुमारो एयं विसज्जए ताव ज्झत्ति संपत्तो । रणसीहदंडनाहो तो सिरिवम्मेण कुमरेण ॥६४६२।। दूसलदंडाहिवई पुणो वि भणिओ जहा पडिक्खेह । खणमिहसेणाहिवई रणसीहं अम्ह पेक्खेह ।।६४६३।। अह उट्ठिउ कामो वि ह एसो जो को तुम्ह आएसो। संजायइ सो कीरइ इय जंपतो तहेव ठिओ ॥६४६४॥ उवविट्ठो दूसलदंडणायगो नियमणे वि चितेइ । कह गंभीरं भणियं कुमरेण अहो इमं वयणं ।।६४६५।। जह रणसीहं पेक्खह सुदंसणं पासह त्ति नो भणियं । जम्हा सगव्वमेयं पडिहाइ भणिज्जमाणं पि ।।६४६६।। रणसीहदसणे पुण भणिज्जमाणम्मि होइ सूयणत्तं । चित्तम्मि इच्छिओ पुण सुदंसणो दंसिउमिमस्स .।।६४६७।। अन्नह परिवारे इह अन्ने वि इमस्स संति वरपुरिसा। रणसीहेण सरिच्छा ते सव्वे किं न दंसेइ ॥६४६८।। ता एसो च्चिय भावो एयस्स मणम्मि जो मए नाओ । एत्तो रणसीहेणं ओयारेउं रहवराओ ॥६४६९।। बद्धं सुदंसणं दंसिऊण सिरिवम्मनिवकुमारस्स। भणियं सुदंसणो एस तुम्ह सेवं समायरइ ॥६४७०।। अह सिरिवम्मेण इमो भणिओ जह बंधणाउ मोएउं । एयं सुदंसणं गुरुसुहेण जत्तेण य धरेह ।।६४७१।। अह सिरिवम्माएसाणंतरमेएण तह कयं ज्झत्ति । सयमागंतूण तओ पणओ सिरिवम्मचरणेसु ॥६४७२।। गाढं तेण वि अवाहिऊण मुक्को इमो समुठेउं । दिन्नासणम्मि जा किर उवविसिउं वंछए ताव ।।६४७३।। भणियं सिरिवम्मेणं जह एसो सूरपालरायस्स । चिट्ठइ सेणाहिवई नामेणं दूसलो पत्तो ॥६४७४।। तो रणसीहो दिट्ठि दूसलदंडाहिवम्मि पेसेउं । तस्साभिमुहो चलिओ समुट्ठिओ सम्मुहो सो वि ।।६४७५।। दो वि तओ अन्नोन्नं गाढं अवगृहणं करेऊण । जोडियहत्था पुच्छंति कुसलवत्तं सरीरस्स ॥६४७६।। नियनियठाणम्मि तओ उवविट्टा दूसलेण तो भणिओ। रणसीहो जह तुमए सच्चवियं निययमभिहाणं ।। किर जाणिऊण दिन्नं अम्म पियरेहि तुम्ह इय नामं । रणसीहो तं जंपइ एस पयावो कुमारस्स ॥६४७८॥ अन्नह पुण का सत्ती एवंविहकज्जसाहणे अम्ह । तो दूसलो पयंपइ एवंचिय तं जह तए भणियं ॥६४७९।। कितु पयावो वि परं पत्तविसेसं समीहए नणं । रविणो तेओ जह दप्पणम्मि पवियंभए अहियं ॥६४८०।। मसिमलिणम्मि वि तह खप्परम्मि कि एस लहइ माहप्पं । ता अम्हुवरि पसाओ अइगरुओ एस निम्मविओ।८१। सिरिवम्मकुमारेणं तए समं दंसणं कयं अज्ज । जं अम्हाणं इच्चाइ जंपिऊणं ठिओ मोणं ॥६४८२॥ अह सिरिवम्मकुमारो इमं विसज्जइ इमो वि गंतूण। नियया वासे साहइ तं सव्वं वीरपालस्स ॥६४८३॥ सो वि मुहुत्तं सिरिवम्मकुमारगुणकहं काउं । सह दूसलेण पच्छा सकज्जसाहणपरो होइ ॥६४८४।। सिरिवम्मकुमारो वि हु अवसरलोयं विसज्जए सव्वं । रणसीहं पुण आइसइ जह तुमं गंतुमावासं ।।६४८५।। एज्जह पुणो वि सिग्धं समागओ सो वि तह विहेऊण । तो सिरिवम्मकुमारो वियणे होऊण रणसीहं ।।६४८६।। Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०२ सिरिवम्मकुमारचरियं पुच्छइ सव्वसरूवं विन्नवइ इमो वि मूलओ पभिई । जह वज्जाउह देवी भवणनिविद्वेहिं तुम्हेहि ।।६४८७।। अइगयदिणस्स तइए जामम्मि अहं इमं समाइट्ठो। अम्ह पमायं जह किर सुदंसणेणं विगप्पेउं ।।६४८८।। अम्हुवरि कया पउणा चिट्ठइ धाडी निसाए विरमम्मि । तो अप्पबलो होही एमो पच्छा तए गंतुं ।।६४८९।। छन्नेणं सेन्नेणं जीवंतो चेव एस गहियव्वो। तो तक्खणं चिय मए तुम्ह समीवाउ आगंतुं ॥६४९०।। पढमं पि तुम्ह सिक्खं कन्ने कहिऊण पेसिओ समुहो। सह दसहिं आसवारेहि सुंदरो एंतसिबिरस्स ।।६४९१।। तो मंडलियाइभडा सिक्खविया जह मुहेण तुम्हेहिं । भणियव्वं एरिसयं जह सामी अम्ह पेच्छणए ।।६४९२।। वज्जाउहदेवीए आसत्तो चिट्ठए समग्गंपि । रणि तत्थ गमिस्सइ तो अम्हे अज्ज नीसंका ॥६४९३।। निय निय कज्जाइं साहिऊण अन्नन्न नियडनयरेसु । पुण एसामो सिग्धं सूरुग्गमणसमय म्मि ।।६४९४।। इय काऊण पधोसं निय निय विदेण थोव-थोवेण । आउहसहिया सन्नाहविरहिया तुरयमारूढा ॥६४९५।। नीहरिउमिओ तुब्भे पढमं अन्नन्ननयरगग्गेसु । सूरत्थमणाउ आरओ वि सब्वे वि गच्छेज्जा ।।६४९६॥ पच्छा रयणीए मुहे पसरते बहलतिमि निउरंबे । जो जत्तो सो तत्तो नियत्तिउं निहुयं निहुयपयं ।।६४९७।। निवसुरपालमंडलमज्झगवणवल्लिगामपरभागे । वासवपुरमग्गठिए अइविविन्नम्मि वणसंडे ।।६४९८।। मिलियव्वं सब्वेहि वि तुम्हेहि तओ जया परो को वि । पुच्छेज्ज तःथ तुम्भे तो एवं तस्स साहेज्जा ।।६४९९।। वासवदत्तनिवेणं वसंतसिरिनामियाए ध्याए । सह पट्टवियं सेन्नं जं आसि तयं नियत्तमिणं ॥६५००।। परिणीयाए तीए विसज्जियं सव्वमेव इण्हि तु । वासवपुरम्मि वच्चइ इय सिक्खविया तह गया तो।।६५०१।। गहपालो वि हु एवं सिक्खविउं पढममेववणसंडे। तम्मि मए पट्टविओ बलेण सह केत्तिएणा वि ॥६५०२।। अह तेसु निग्गएसुं अइविरलतुरंगमाणुसं जायं । सव्वं पि अम्ह कडयं कलियं केवलकरिबलेण ।।६५०३।। पच्छा निग्गयसेसं पायलसेन्नं जमासि कि पि ठियं । तं मज्झाओ नीहारिऊण कडयस्स बाहिम्मि ।।६५०४।। सव्वत्तो कंडनिवायजुयलपज्जतभूपएसम्मि । ठाणंतरेसु ठवियं निरंतरं तो मए सव्वं ।।६५०५॥ किंतु परंपरसेन्नागमणमुहे तं मए पभूययरं । मुक्कं इयरठाणेसु ठावियं थेव थेवंतु ।।६५०६।। तह ते ठाणंतरिया इय भणिया जह कमेण जग्गंता । तुब्भे रक्खेज्जह सव्वरयणिमिहपरनरपवेसं ॥६५०७।। परसेन्नागममुहठाविया नराइयविसेसओ भणिया । जइया परबलधाडि एंति पासह तया तुब्भे ।।६५०८।। तत्तो पलाइऊणं आगंतुं ज्झत्ति कडयमज्झम्मि । ठिय पुरिसाणं पकहेज्ज जह तओ ते वि नासेउं ।।६५०९।। दुइएणं पक्खेणं नीहरिऊणं पुरम्मि गुडखेडे । वच्चंति तेहिं सद्धि तुम्हे वि वएज्ज तयभिमुहा ॥६४१०॥ इय ते भणिउं पच्छा सोहेउं कडयमज्झमइनिउणं । नीहारियं उवरिमं लहु तत्तो माणुसमसेसं ॥६५११।। एत्यंतरम्मि तरणी अत्थगिरिंदग्गसिहरमारूढो। तो कज्जपेसियाणं हयाण सुहडाण य निमित्तं ।।६५१२॥ पक्खरसन्नाहाई आरोहेऊण, करह-रहउवरि । पवणीकाऊणमए मुक्कं जा होइ घणतिमिरं ॥६५१३।। हक्कारिउं मए तो पीलुवई तुम्ह वयणओ भणिओ । जह अद्धरत्तसमए गहिउं गयसासणं सव्वं ।।६५१४।। निहुयं घंटाहिं विणा पयनिगडयवज्जियं तुम एत्तो। कडयाउ नीहरिउं दूरे गुलखेडपुरपासे ।।६५१५।। गंतूणं ठाएज्जा गुढेचरमाइयं पि जाणेसु । आरोवेउं सह अत्तणा तए तत्थ नेयव्वं ।।५६१६।। तह आवासेसु ठिया जे के वि तुरंगमा तयारोहा। सव्वे भणिया जह करिबलेण सह नीहरंतेण ॥६५१७।। तुम्हेहिं वि गंतव्वं आरुहिउं निय निएसु तुरएसु । पक्खरसन्नाहाई सह नेयव्वं रहारूढं ॥६५१८॥ Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २०३ तह तुम्ह दविणकंचणकप्पडकोसाहिगारिणो सव्वे । इय भणिया जम्मि खणे पीलुबई गयबलं गहिउं ।। ६५१९।। नहरि इओ तइया तुम्हेहि विनियनिय गहेऊण । भंडागारं सह तेण कडयमज्झाओ गंतव्वं ।। ६५२० ।। अन्ने वि मए भणिया नियकडयनिवासिणो जणा एवं। जं कि पि सारभूयं तुम्हत्थि तयं समग्गं पि ।। ६५२१।। गहिऊणं तुम्भे हि कुमारको साहिगारिलोएण । सह एत्तो कडयाओ गंतव्वं नीहरेऊण ।। ६५२२ ।। किं बहुना आवासे एक्केक्कं रक्खगं वि मोत्तूण । सेसं दुपयं चउपयमपयं व न किंपि धरियव्वं ।। ६५२३।। आवासरखगा वि एवं भणिऊण ते वि मोत्तव्वा । ठाणंतरिया पुरिसा जम्मि खणे तुम्ह आगंतुं ।। ६५२४।। सार्हति आवड॑ति परबलधाडि तया मुहं तीसे । परिहरिजं तुम्हेहिं अन्नयरदिसाए कडयाओ ।। ५५२५ ।। नोहरिजं गंतव्वं आवासे उज्झिऊण सिग्धं पि । इय तेसिं दाऊणं सिक्खमहं उवरओ जाव ।। ६५२६ ।। ता जामिणीए जाओ समओ पढमस्स अजामस्स । अब्भुल्लसंतबहलंधयारदुप्पेच्छनियहत्थो ।। ६५२७।। अह सन्नाहप्पमुहं पवणीकयमासि जं मए पुव्वं । तं गहिऊण गओ हं वणवल्लीगामवणसंडे ।। ६५२८।। तम्मि समयम्मि पत्तं सन्नं सेसंपि तत्थ आगंतुं । जं दिणचउत्थजामे कडयाओ निग्गयं आसि ।। ६५२९ ।। जाओ निसीमओ खणंतरे तत्थ कोवि पहियजणो । चकमइ ने य कत्थ वि मग्गे कह हुँ विहिवसे || संवाहेऊण तओ सेन्नं सव्वं पि तेण सहिओहं । संपट्टिओ महाबलनिवमंडलसमुहं तत्तो ॥ ६५३१।। मज्झमि तस्स गंतुं दंतउरपुरस्स मग्गमणुसरिडं । तत्तो सुदंसणकुमारकडयमग्गस्स संमुहयं ॥६५३२ || लिओ सणियं सणियं समागओ ताव जाव तं कड्यं । होइ सुदंसणतणयं ववहाणे जोयणेक्कस्स ।।६५३३।। तत्तो अप्पदुइज्जो कालियओ पेसिओ मए पुरओ । सिक्खविऊण सुदंसणकडए गंतूण सो तत्थ ।। ६५३४।। कस्सइ कहइ महाबलपराएण सुदंसणस्स संवाहे । दुज्जोहणदंडवई पट्ठविओ चिट्ठए तो ॥६५३५ ।। कन्नपरंपरएणं कुमरेण सुदंसणेण इय निसुयं । केण कया एस कहा इय सोहेउं इमो गहिओ ।। ६५३६॥ नीओ पासम्मि सुदंसणस्स पुट्ठो कहेइ तं चैव । पुच्छेइ सेन्नसंखं सुदंसणो कालिओ कहइ || ६५३७।। आसारोहसहस्सा पन्नासं पंचरहसहस्सा य । उद्देसेणं चिट्ठइ इय संखा तस्स सेन्नस्स ॥६५३८ || अन्नं॑ पि सुबहुसेन्नं एतं सुब्बइ पुणो वि पट्ठीए । अह पमुइओ पयंपइ सुदंसणो अप्पणो पुरिसं ।। ६५३९ ।। पासठियं जह सारमपेच्छ कह अम्ह जायमणुकूलं । लद्ध णवसंतसिरि सिरिवम्मो ताव मूढप्पा ||६५४० ।। तीए पासट्टियाए पेच्छणया लोयणम्मि आसत्तो । चिट्ठइ न मं अवेक्खइ उसीसयसंठियं एत्थ ।।६५४१।। न मुणइ नियन्नं पिहु दिसोदिसि अप्पछंदयं जंतं । भज्जाए विहु सेन्नं नीहरियं जाइ नियठाणे ।। ६५४२ ।। वणवल्लिंगामपए से बच्चतं तं पि केणई दिट्ठं । इय केणइ मह सिद्धं अम्ह च्चय कडयपुरिसेण ।। ६५४३ ।। तो सारमेण भणियं भरवसओ तस्स चिट्टए । हियए । दूसलदंडाहिववीरपाल कुमराण संबद्धो ||६५४४।। अह जंपेइ सुदंसणकुमरो जह दोवि तस्स ते वत्तं । जाणिस्संति मयस्स व बंधेउं अहव गहियस्स ।। ६५४५॥ तो कालिओ विचितइ एमेव मुहुत्तयं पडिक्खेह । तो मुणिहिसि को बज्झइ को वा मरइ ति नियमेण ।।६५४६ । तो सारमेण भणियं कुमार तुम्भे महाबलनिवस्स । चित्तस्स अपरिहासं तए ण एयम्मि कज्जम्मि ||६५४७।। पढमं चि नीहरिया तत्तो तुम्हे कहं नियसरूवं । अक्खावेउं सक्कह सयमेव महाबलनिवस्स ||६५४८।। विहु जं संवाहो पट्टविओ तेण तुम्ह सयमेव । तं मन्ने विन्नायं आगमणं वीरपालस्स ।। ६५४९ ।। सिरिवम्मकुमारस्स य तेण दुइज्जो पुणो वि संवाहो । पट्टीए पट्ठविओ संभाविज्जइ नियमईए || ६५५०।। तह Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं तो कालिएण एवं विचितियं माणसम्मि निययम्मि। जह एए मह वयणे जाया कय पच्चया दो वि ॥६५५१।। तम्हा वीसासकए कहेमि अन्नपि किं पि एतेसिं । इय चितिऊण जंपइ दुज्जोहणदंडनाहस्स ॥६५५२।। को वि कहतो निसुओ दूरगएणं मए इमं वयणं । जह धाडी पट्टविया कि तु न सम्म मए नायं ।।६५५३।। कि सिरिवम्मस्सुवरि तुम्हेहि पेसिया उया हु पुणो। सिरिवम्मेणं कुमरेण पेसिया सामि तुम्हुवरि ॥६५५४।। दुज्जोहणेण तत्तो सिक्खविउं पेसिओ अहं एवं । जह गंतूण सुदंसणकडयम्मि तुम कुणह सुद्धि ।।६५५५।। पक्खरिऊणं तुरए अम्हे होऊण गहियसन्नाहा। तुह पट्ठीए एमो इय सिक्वं तस्स गहिऊण ॥६५५६॥ जाव अहं इह पत्तो कडए पेच्छम्मि ताव सव्वंपि । सुत्थं चेव तओ हं विम्हयपत्तो विचितेमि ।।६५५७।। तुम्हाणं चिय धाडी सिरिवम्मुवरि भविस्सए पगया। तो दुज्जोहणसमुहं गंतूणं तं निवारेमि ।।६५५८॥ पक्खरइ जह न तुरए सन्नाहं गाहए न वि य सुहडे । पत्तो सुदंसणेणं भणियं गंतुं कुणह एवं ॥६५५९।। तो सारमेण भणियं कयसन्नाहो वि एउ सो एत्थ । जह सामग्गी दीसइ तह सो पेसिज्जइ पुरो वि ।६५६०। नरसीहदंडवइणो संवाहे मा कया वि (वि)णियत्तो । सो वीरपालकुमरेण जाणिउं होज्ज पडिरुद्धो॥६५६१।। तत्तो निवारिओ सो कुमरेण सुदंसणेण वच्चंतो। दुज्जोहणस्स समुहो विन्नत्तो तेण तो कुमरो ॥६५६२।। तह वि ह वच्चामि अहं गंतुं दुज्जोहणस्स साहेमि । तुम्ह कडयस्स सुत्थं जह सो थिरमाणसो एइ ॥६५६३।। तो अणुनाओ एसो कुमरेण सुदंसणेण मह पासे । आगंतूणं साहइ उत्तरपच्चुत्तरं सव्वं ॥६५६४।। तं चेव पुरो काउं समागओ हं सुदंसणावासे। तम्मि समयम्मि जाओ पहाविया सो दिणिदस्स ।।६५६५।। सुज्झइ मुहं महेणं सिरिक्कसन्नाह छाइयं किंतु । सेन्नं तेहिं न नायं अप्पणयं किं परस्सेयं ॥६५६६।। पुव्वं पि मए सव्वं संकेयं गाहिऊण नियसेन्नं । मुक्कं जह अमुगखणे अमुगं अमुगं करेयव्वं ॥६५६७।। अह गड्डदारगओ ओयरिऊणं अहं तुरंगाओ । मज्झे जया पविट्ठो अन्ने वि तया बहू सुहडा ॥६५६८। पडिहारवारिया वि हु झत्ति पविट्ठा पणोल्लिउं एयं । पुरओ कयप्पणामस्स मज्झ आलिंगणनिमित्तं ।।६५६९।। बाहू सुदंसणेणं पसारिया दो वि तो मए गहिओ। गाढं हियएण समं सेसा सेसेहिं पडिरुद्धा ।।६५७०।। केहि वि करिणो रुद्धा केहि वि तुरया रहा य अन्नेहिं । उग्घुळं गरुयसरं एवं कडयस्स मज्झम्मि ॥६५७१।। जह सिरिवम्मकुमारो कुमरस्स सुदंसणस्स आरुट्ठो। सोऊण इमं सदं भीओ लोओ पलाणो य ॥६५७२।। अहि जणेहिं सद्धि बद्धो कुमरो सुदंसणो झत्ति । खित्तो रहम्मि अन्ने अन्नेसु रहेसु पक्खित्ता ॥६५७३॥ एत्थंतरम्मि पत्ता पुरिसा नरसीहकडयमज्झाओ। भीया पलायमाणा ते गहिया अम्ह पुरिसेहिं ॥६५७४।। आणीया मह पासे पुच्छिस्सं जाव ते अहं किं पि। ता केलुयओ पत्तो तुम्हेहिं पेसिओ तत्थ ।।६५७५।। सव्वं पि तेण कहियं तुम्ह समाइट्ठमग्गओ मज्झ । ते वि मए तो पुट्ठा नरसीहनरा तह कहिंसु ॥६५७६।। बद्धो रहम्मि पच्छा सुदंसणो दंसिओ मए तेसिं । भणिया य ते जहेयं जोहारह अप्पणो सामि ।।६५७७।। तेहिं वि काऊण तहा मुक्को नयणेसु अंसुजलनिवहो । पच्छा मए वि मुक्का भणिया वच्चइ जहेच्छं ।।६५७८॥ तो तुम्ह पयसमीवे पुरिसो संपेसिओ मए अन्नो । गहिय सुदंसणकुमरस्स संतियं वत्तमक्खेउं ॥६५७९।। पहवियरणपरिसंतो धरिओ तत्थेव केलुओ उ मए। कुमरसुदंसणकडयस्स संतिया तयणु आवासा ।।६५८०॥ उप्पाडावेऊणं सव्वे तस्सेव करहमाईसु । आरोहावेऊण य मए समाणाविया एत्थ ॥६५८१॥ गुडपक्खरसन्नाहाउहपमुहं सव्वमेववक्खरयं । तस्सेव वाहणेसुं आरोवेऊण आणीयं ॥६५८२॥ Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं अड्ढाइज्जसहस्सा आणीया पवरहत्थिरूवाणं । तीसतुरंगसहस्सा वीससहस्सा रहाणं तु ।। ६५८३ ।। तेसि चेव सुदंसणपुरिसाण समीवओ मए निसुओ । तत्थागओ हयाणं वीससहस्साहिओ लक्खो ।। ६५८४।। अट्ठारहाण सहस्सा करिणो पुण जेत्तिया मए निसुया । सव्वे वि तेत्तिया चेव अम्ह इत्थम्मि आरूढा || रहतुरया पुर्ण नरसीहदंडवरणी सहा गया एत्थ । के बिहु तेसि संखं जाणिस्सह कं पि जइ तुम्हे ॥ ६५८६ ।। अह सिरिवम्मकुमारेण जोगरायस्स पेसियं झत्ति । हक्कारयं खणेणं संपत्तो सो वि तत्थ तओ ।। ६५८७ ।। पुट्ठो साहइ संखं तुरंगमाणं सहस्स पणसीई । पंचरहाण सहस्सा संपत्ता अप्पणो हत्थे ।। ६५८८ ।। तो कुमरेण भणियं रहसंखा ताव पुज्जए सयला । तुरयाण पण (पंच ? ) सहस्सा पुज्जंति न ते पुण पलाणा ।। के वि भविस्संति मया केवि पलाणा सहासवारेहिं । इच्चाइ कहं काउं विसज्जिया दो वि ते झत्ति ।। ६५९० ।। रणसहज गराया सेज्जाए संठिओ सयं कुमरो । सिरिवम्मो एगागी एवं चितइ नियमणम्मि ।। ६५९१ ।। निरुवमकलत्तलाहो संजाओ मज्झ सत्तुविजओ य । पहरिसलेसं पि परं दोन्नि विन इमे मह कुणति ।। ६५९२ ।। जह एयस्स सुदंसणकुमरस्स पराहवो समुप्पन्नो । चितिज्जंतो जणयइ परमविसायं मणे मज्झ ।। ६५९३ ।। धधी भवसरूवं जत्थ किलिस्संति जंतुओ एवं । विसएसु पसत्तमणा अणवेक्खियकज्जपरिणामा ।।६५९४ ।। नए संपन्ना जे विसया पुव्वपुन्नजोएण । ते वि निसेविज्जंता भयजणया होंति परलोए ।।६५९५ ।। जे उण नीइविरुद्धा चितिज्जंता वि ते इहभवे वि । अरइं जर्णेति गरुयं अयसं परपरिभवं तह य ।। ६५९६ । । इच्चाइ चिंतयंतस्स तस्स हक्कारयं समायायं । कुमरेण वीरपालेण पेसियं भोयणनिमित्तं ।। ६५९७ ।। अह सिरिम्मकुमारो संवहिउं परियणेण थेवेण । रणसीहजोगरायइएहिं पुरिसेहि य समेओ ।। ६५९८ ।। तुरयारुढो पत्तो गुलखेडपुरम्मि तत्थ एगम्मि । चेइयहरम्मि गंतुं पूएडं वंदिउं देवे ।। ६५९९।। हयमारुढो पगओ पासाए वीरपालकुमरस्स । कयसमुचियपडिवत्तीए परोप्परं दो वि ते कुमरा ॥ ६६००॥ जा मणिमयासणेसुं खणं निसन्ना कुणति आलावं । ता वीरपालकुमरो विन्नत्तो दूसलेणेवं ।।६६०१।। भोयणजायं पगुणं संजायं चिट्ठए समग्गं पि । किंतु परं थेवो च्चिय परिवारो एत्थ आणिओ ।।६६०२।। सिरिवम्मकुमारेणं तो तं पभणेइ सूरपालसुओ । सेसं पि हु परिवारं आणावह अप्पणो तुब्भे ।। ६६०३। अह सिरिवम्मो पभणइ अम्हेहिं समं सया वि जावइओ । भुंजइ परिवारो एस तेत्तिओ आगओ अत्थि ।। जो उण गिन्हइ निच्चं कणभत्तं सो न आणिओ एत्थ । तो भणइ वीरपालो दूसलदंडाहिवं एवं ।। ६६०५ ।। जह पुच्छेऊण तुमं पंचउलमिमस्स रायतणयस्स । कणहत्तयगाहीणं सव्वेसि देहि कणहत्तं ॥ ६६०६। आएसोत्ति भणित्ता कुमरं विन्नवइ वीरपालं सो । जह तुम्ह भाउजाया आणीया नेय कुमरेण ।। ६६०७।। तो भइ वीरपालो जं चिय कज्जं तमेव नाणीयं । अम्हाण भाउएणं जस्स कए एत्तिओ विहिओ ।। ६६०८ ।। अइगरुओ संरंभो देसंतरलंघणाइओ एसो । तो जाहि दूसल तुमं पच्छेउ भाउयं अम्ह ||६६०९॥ आह वसंतसिरि माया अम्हाण जाणए एवं । जइ पेक्खिस्सइ अन्नो एयं तो लग्ग्गिही चक्खू ।। ६६१०।। तो हसिऊणं जंपइ सिरिवम्मो जह मए इमा भणिया । अइआयरेण तह विहु न मन्नियं तीए आगमणं ।। तोह वीरपाल सिरिवम्मं कुणइ भोयणं तुब्भे । भुंजिस्सामि अहं पुण इहागयाए धुएं तीए ||६६१२।। तो पभणइ सिरिववम्मो रणसीहं दंडणायगं एवं | जह दूसलेण सद्धि गंतूण तुमं वसंतसिरिं ।। ६६१३॥ मज्झ वयणेण एवं पभणह जह वीरपाल पासाओ । नीहरिउ मिओ अम्हे न लहिस्सामो चिरेणावि ।। ६६१४।। २०५ Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं भय न विहितं पुण अम्हे तया लहिस्सामो। तुमभागमिस्ससि जया सुदीहकालेण वि य एत्थ ।।६६१५ ।। अह रणसीहो दूसलसेणावइसंजुओ तया गंतुं । विन्नवइ वसंतसिरि आवासे सा वि तव्वयणं ।। ६६१६।। सोऊणं सिग्घं चि संपत्ता वीरपालपासाए । तेण वि पणया एसा ससंभ्रमेणं सबहुमाणं ।। ६६१७ ।। पुरओ होऊण सयं हक्कारेऊण अप्पणी भज्जं । वीरमईनामेणं तेण तओ एवमाइट्ठा ।।६६१८।। जेट्टाणिया तुह इमा समागया चिट्ठए तओ एवं । पणमह पाएसु तुमं भुंजावह गोखेण तहा ।।६६१९।। सम्माण बहुवत्थालंकाराइहिं अइमहग्घेहि । अन्नं पि हु करणिज्जं सव्वं पि करेह एईए ।। ६६२० ।। ती ससंभमाए पडिवज्जेऊण तस्स तं वयणं । पाएसु पणमिणं नीया सगिहे वसंतसिरी ।।६६२१ ।। तत्तो नियत्तिऊणं ससंभमं वीरपालवरकुमरो । सिरिवम्मकुमरसहिओ भोयणसाला संपत्तो ।। ६६२२ ।। समुचियपडिवत्तीए उवविट्ठा दो वि भोयणनिमित्तं । अह सिरिवम्मकुमारो रणसीहं एवमाइसइ ।। ६६२३ ।। कहते सुदंसणाई चिट्ठति तए कया इम आह । बंधाओ मोएउं सव्वे नियले पक्खित्ता ।। ६६२४।। रक्खणउं गहपालस।हणाहिवडणो समीवम्मि । उग्गणिया ते चिट्ठेति धारिया तेण पविभत्ता ।। ६६२५।। एक्को एक्कस मुहं न पेक्खए नेय सुणइ सद्दं पि । पुण सिरिवम्मो तं भणइ जह तुमं भोयणं तेसिं ॥। ६६२६।। atri हिऊ कंपि माणुसं पट्टवेह एत्तो वि । अह रणसीहो कुमरं सिरिवम्मं विन्नवइ एवं ।।६६२७।। जइ ते एवं जंपति कह वि अम्हे जहा नियलखित्ता । नो भोयणं करेमो तत्थट्टे किं विहेयव्वं ।। ६६२८ ।। आह ओ सिविम्मो संबोहेऊण तह ठिया चेव । तह वि हु ते कारिज्जह भोयणमह जइ न मन्नति ।। ६६२९ ।। ओसारिण नियलाई तह वि ते भोयणं करावेह । किंतु पयत्तेण परं तेसि रक्खा करेयब्वा ।।६६३०।। आसो त भणिता तहेव पट्टवइ भोयणं तेसिं । रणसीहो दंडवई सयं तु तत्थेव भुंजेइ ॥६६३१।। सिरिवम्मवीरपालेहिं रायकुमरेहिं सह असंभंतो । गंधरस ( वण्ण ? ) फासेहि संजयं रसवई परमं ।। ६६३२।। कुमरो सुदंसणो पुण गहिओ माणसिय दुक्खनिवहेण । ज्झाणपवन्नो जोइ व चिट्ठए किं पिचिततो ।। ६६३३।। पेच्छह जह परिणामो कम्माणम चितणिज्जमाहप्पो । अन्नह कओ उवाओ निव्वडिओ अन्नहा कह वि ।। ६६३४ ॥ जं सिरिवम्मकुमारे काउमणिट्टं मए समारद्धं । तह चेव तं समग्गं अम्हं चिय निवडियं अंगे ।। ६६३५ ।। लोयम्मि जं निसम्मइ तं सच्चं चैव नूणमक्खाणं । जं चितिज्जइ असुहं परम्मि तं एइ सधरम्मि ।। ६६३६।। जारिओ च्चिय पढमं मइमोहो उट्टिओ मह मणम्मि । पज्जते वि हु सो एस तारिसी चेव निव्वडिओ । ६६३७। अन्ना राणी वसंतसिरिकन्नयाए उवरि जो । बद्धो मए गुराओ पढमो तावेस मइमोहो ॥। ६६३८।। बीओ पुणजं सेन्नं बंधणहेउं ममेव आवडियं । तं चेव मूढमइणा हियबुद्धीए मए गहियं ।। ६६३९।। कूडं कथं मए जं तं सिरिवम्मेण सव्वमवि नायं । जं पुण तेण कयं तं थेवं पि मए न विन्नायं ।। ६६४० ।। ता सव्वा वि एसो पन्नापुन्नेहिं समहिओ मज्झ । एएण सह विरोहो येवो वि न काउमुचिओ मे ।। ६६४१ ।। ता एत्तियम्मि वि गए मुच्चउ एएण सह विरोहमती । अंधो वि हु विणियत्तइ कुड्डे लग्गाए ठेप्पाए ।।६६४२ ।। इच्चाइचितयंतं रणसीहाएसओ सयं गंतुं । गहपालो साहणिओ सुदंसणं भणइ तो एवं ।। ६६४३ ।। सिरिवम्मकुमारेणं तुम्ह कए रसवई गेहऊण । पट्ठविया अम्हे इह ता तुब्भे भोयणं कुणह ॥। ६६४४।। अह तेण भणियमेयं पाएसु ठियम्मि चेय नियलम्मि । भोत्तव्वं अम्हेहि किं वा ओसारिए तम्मि ? ।। ६६४५।। २०६ Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०७ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं तो गहपालो जंपइ सिरित्रम्मो ताव जाणए एवं । जह तुम्हाण पएसुं खित्ताइं संति नियलाइं ।।६६४६।। तेण परं तव्विसए आएसो को वि नेय मह दिन्नो। भोयणमेव गहेउं तुम्ह कए पेसिओ मि अहं ।।६६४७।। ता एवं चिय तुब्भे भुंजह मा कं पि कुणह (हा? )मण (णे? ) खेयं । तो आह तं सुदंसणकुमरो खेओ मह न को वि एमेव मए पुटं तुम्ह समीवे सरूवमेवेयं । अवयारिणो वि मह तेण भोयणं पेसियं जमिमं ॥६६४९।। तं पि अहं बहमन्ने अन्नं पुच्छामि जं पुणो कि चि । तं दळूणं तस्सेव हिययगरुयत्तणं विउलं ॥६६५०।। आह तओ गहपालो कुमार ! जह जंपियं तए एवं । तं तह चेव न थेवं पि अन्नहा तस्स गरुयत्तं ॥६६५१।। सच्चाइ जंपिऊणं परिवेसेऊण तस्स गहपालो । गंतूण सारमाई भोयणहेउं तओ भणइ ॥६६५२।। ते वि सुदंसणकुमरं भुत्तं संपुच्छिऊण भुंजंति ।। भुंजते काउं सयं गओ झत्ति गहपालो ।।६६५३।। गुलखेडे नयरम्मि पासाए वीरपालकुमरस्स । सिरिवम्मकुमाराइसु भोत्तणं उट्ठमाणेसु ।।६६५४।। भुत्तुट्टियस्स पुरओ कहियं रणसीह दंडणाहस्स । गहपालेण सुदंसणकुमरो जह मुक्कअहिमाणं ।।६६५५।। कयनियपच्छायावं सिरिवम्मकुमारगणगहणपुव्वं । वयणं पयंपिऊण नियलगओ चेव य पभुत्तो ॥६६५६।। इय सेणावइ रणसीहकन्नलग्गो कहं तओ दिट्ठो । गहपालो सिरिवम्मेण पुच्छिओ किं कहेसि त्ति ।।५७।। जोडियकरेण तत्तो रणसीहेणं निवेइयं तस्स । जह कहियमिमेणेयं सुदंसणो जेमिओ कुमरो ॥६६५८।। तेणेव सरूवेणं ठिओ तओ वीरपालवरकुमरो । आइसइ दूसलं गहपालं भुंजावह इमं ति ।।६६५९।। नेऊण तेण एसो गहपालो गोरवेण गरुएण। भुंजाविओ तओ सो भोत्तूण समागओ तत्थ ।।६६६०।। कप्पूरागुरुमयनाहिमीसवरचंदणेण निम्मवियं । संचरियं तयणु विलेवणं च कमसो समग्गाण ।।६६६१।। घणसारचंदणेहिं सुरहीकयपवरपूगफालीहिं । नवसरसनायवल्लीदलाण तह बीडएहि च ।।६६६२।। तत्तो कमेण दिन्नं तंबोलं सधणसारमइपउरं । एलालवंगकवकोलजाइफलपमुहवत्थुजुयं ।।६६६३।। अह वीरपालकुमरो सिरिवम्मेणं सणंकुमारेण । काऊण चिरं कालं पीइकहाओ बहुविहाओ ॥६६६४॥ वत्थालंकारेहिं पवरतुरंगेहिं करिवरेहि च । तं सम्माणेऊणं जहजोग्गं सपरिवारं पि ।।६६६५।। हत्थे जोडेऊणं विसज्जिउं तह वसंतशिरिदेवि । तस्स पिया वीरमई अणुगंतूण य नियत्तेइ ।।६६६६।। सिरिवम्मो वि कुमारो सभारिओ सपरिवारसंजुत्तो । तत्तो निग्गंतुणं निययावासम्मि संपत्तो ।।६६६७।। चितइ जह सिद्धपओयणो वि चिट्ठामि केत्तिए वि दिणे। एत्थेव जाव घाइयपुरिसा तुरया य होंति खमा।।६६६८।। जं व वसंतसिरीए सह वोलावयमुवागयं सेन्नं । तेत्तियदिणाइं तं पि हु चिट्ठउ एत्थेव गोट्ठीए ।।६६६९।। अह कुमरवीरपालो दूसलदंडाहिवेण सह गोटुिं । कुणमाणो रयणीए पमुइयचित्तो वयइ एवं ॥६६७०॥ चारु तए कयमेयं जमेत्थ हक्कारिया वसंतसिरी । तसणेण जम्हा नयणफलं गहियमम्हेहिं ।।६६७१।। लोओ जं वन्नंतो तीसे रूवं तमप्पयं चेव । जं दिटे अम्हेहि तं तत्तो लक्खगुणियं तु ॥६६७२।। इच्चाइ जंपिऊणं सुत्तो पवरम्मि वासभवणम्मि । उठेऊण पभाए वच्चइ पासम्मि नियपिउणो ॥६६७३।। दूसलसेणाहिवई तं अणुगतूण तेण सिक्खविउं । विणियत्तिओ सठाणे पत्तो सिरिवम्मकुमरस्स ।।६६७४॥ पेसेउं नियपुरिसं कहावइ जहज्ज वीरपालेण । पिउपासे वच्चंतेण मज्झ सिक्खा इमा दिन्ना ॥६६७५।। जाव सिरिवम्मकुमरो इह चिट्ठइ ताव तस्स पासम्मि । गंतव्वं निच्च तए कायव्वं तह तयाइ॥६६७६।। ता इन्हि पि समीवे तुम्हाण उतओ अहं किंतु । तस्सेव य कज्जेणं अक्खप्पिओ कि पि चिट्ठामि ।।६६७७।। Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं चरिमे जामे उ सयं पितुम्ह पासे हमागमिस्सामि । इन्हि तु इह ठियस्स वि कज्जं मे कहह जइ अस्थि ||६६७८।। तो सिरिवम्मकुमारो तं जंपइ संपयं इमं कज्जं । अम्हे गुलखेडपुरे सव्वेसु वि चेइयहरेसु ।।६६७९ ।। न्हवण-विलेवण-पूयण-परिहावण - पेच्छणाइयं सव्वं । कारिस्सामो तह जह समप्पए अट्ठहिं दिणेहिं ।। ६६८०।। तम्हा मालायारा कुसुमाणं विक्कयं कुणेमाणा । अन्नत्थ वारियव्वा इच्छिय जिणमंदिरेसु जहा ।।६६८१।। पज्जत्ता संपज्जइ पूया तह सावया समग्गा वि । मेलेडं भाणियव्वा न्हवणाइकए जहा सव्वं ।। ६६८२ ।। पणं कुणति अम्हे इन्हि चिय तत्थ आगमिस्सामो । इय भणिउमप्पिऊणं दव्वं कुसुमाइमुल्लकए ।।६६८३।। नियपुरिसं साहारणनामं सह तेण दूसलनरेण । पेसइ हक्कारेउं इय भणइ तओ वसंतसिरिं ।।६६८४ ।। जह अम्हाणं देवो अरिहंतो चेव इयरदेवाण । दंसणमेत्तं पि न होइ संगयं कुव्वमाणाणं ।। ६६८५।। पूयापेच्छणयाईकारवणं पुण समग्गमवि गरे । चिट्ठउ किंतु परं तुह उवरोहेणं मए विहियं ।। ६६८६ ।। इह तु किंचि विभणियव्वं नेय सम्मुहं मज्झ । एरिसमियरसुराणं पूयाईकरणविसयम्मि ||६६८७।। तुज्झ वि जुत्तं एवं करणिज्जं संपयं जहा मोत्तुं । अने सव्वे देवे पडिवज्जिज्जइ जिणो देवो ।। ६६८८ ।। जइ पाविज्जइ राया मित्तं तो तस्स सेवयजणेण । बहुएण वि किं कीरउ इय लब्भंते जिणे देवे ।।६६८९ ।। किं सेसदेवयाहिं तस्सेव य किंकराहिं कायव्वं । जाणसि तुमं पि एयं सव्वं पि मणे वियारंती ।।६६९० ।। हिजणपडिमा मज्झ तिकालं पकुव्वमाणस्स । सन्निहिया होऊणं तुमं पि निच्चं पलोएज्जा ।। ६६९१।। झत्ति वसंतसिरीए वयणे पडिवज्जियम्मि एयम्मि । तो सिरिवम्मकुमारो तीए सह संवहेऊण ।। ६६९२ ।। नियसामग्गीसहिओ चलिओ गुलखेडनयरमग्गम्मि । दूसलसेणाहिवई नियपुरिसाओ निसामेउं ।। ६६९३।। सिरिवम्मस्साएसं तहेव कारेइ सावएहिंतो । चेइयहराण संखा जावइया तम्मि नयरम्मि ।।६६९४ ।। काऊ विभाएहिं अट्ठहिं सव्वा वि सा तओ तेहि । एक्केक्कम्मि विभाए एक्केक्कदिणम्मि परिठवियं ।। ६६९५ ।। न्हवणाई कायव्वं जावइयं तेहिं मग्गियं दविणं । साहारणस्स पासे तावइयं अप्पियं तेण ।।६६९६।। तम्मि दियहे चिरंतणचेइयभवणम्मि भुवणविक्खाए । एक्कम्मि सयलसंघ मेलेऊणं तओ तेहि ।। ६६९७।। दूसलसेणावइणो कहावियं तेण पेसिउं पुरिसो । सिरिवम्मस्स कहेउं सो मिलिओ तस्स अद्धपहे ।।६६९८।। एतस्स सम्मुहो च्चिय दूसलवयणं कहेइ सव्वं पि । सो वि परितुट्ठहियओ दयावए तस्स तंबोलं ।। ६६९९। पुब्वकहियम्मि पत्तो चेइयभवणम्मि कुमरसिरिवम्मो । पंचविहाभिगमेणं पविसेउं तत्थ भत्तीए || ६७००।। विहिपुव्वं पूएडं जिणिदबिंबाई तत्थ सव्वाई | वंदेऊण य हरिसुल्ल संतसव्वंगरोमंचो ।। ६७०१ ।। जहजोग्गं काऊणं पडिवत्त तयणु सयलसंघस्स । उचियप से उचियासणम्मि तत्तो निसीएइ ||६७०२।। कुमराणुमग्गलग्गा सव्वं पि करेइ तह वसंतसिरी । दूसलसेणाहिवई वि तत्थ पत्तो कुमरपासे ।। ६७०३ ।। ण्हवणसमयम्मि पढमं सिरिवम्मो गिन्हए सयं कलसं । सेसा गहिया सेसेहि सावएहि पहाणेहिं ॥ ६७०४ || तत्थ न्हवणम्मि वित्ते तत्तो इच्छियजिणिदभवणेसु । गंतूण केइ सड्ढा कुणंति न्हवणाई सव्वम्मि ।।६७०५ ।। तणु विलेवण - पूयण-परिहावणमाइयम्मि सव्वम्मि | सिद्धम्मि पढमचेइयहराउ निग्गंतुकामेण || ६७०६।। सिरिवम्मकुमारेणं दूसलसेणावई इमं भणिओ । कइवयचिइभवणेसुं अन्नेसु वि जाव गंतव्वं ।। ६७०७ ।। ताव भविस्सइ दूरं उस्सूरं ता इहेव धवलहरे । तुम्हच्चयनरवइणो भोयणमम्हे करिस्सामा || ६७०८।। तो चरमे दिणजामे आणावेऊण कडयमज्झाओ । नियमावासमिहेव य गुलखेडे दावइस्साम ।। ६७०९।। तत्तो इयरदिणेसुं निच्चं निययम्मि चेव आवासे । भुंजिस्सामो पूया जाव समप्पइ जिणहरेसु ।।६७१०।। २०८ Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २०९ गुलखेडसंठिएसुं सब्वेसु वि दूसलो तओ भणइ । भोयणसयणनिमित्तं ठाणं तुम्हाण इणमेव ।।६७११।। चिट्ठइ अम्ह नरिंदस्स मंदिरं जइ पुणो समग्गं पि। कडयं आणावह तो तेण समं एउ आवासो ।।६७१२।। अह सिरिवम्मो पभणइ कडयं सव्वं पि अज्ज वि न एत्थ। आणाविस्सामि अहं जम्हा चिट्ठति समरहया।।६७१३।। तत्थ बहू नरतुरया चालिज्जताण ताण इन्हि पि । जं जायइ बहुपीडा तेसिं कज्जेण कडयं पि ॥६७१४।। ठाइस्सइ तत्थेव य कइवयदियहाइं जाव रुज्झंति । तेसिं अंगे घाया तो पभणइ दूसलो एवं ॥६७१५॥ जइ एवं तो चिट्ठउ तत्थेव कुमार तुम्ह आवासो । जं वज्जाउहदेवीभवणम्मि अहं पि अट्ट दिणे ॥६७१६।। पूयं काराविस्सं जम्हा अम्हाण वंछियमिमीए । दिन्नं सिग्घं पि तओ देमो ओयाइयं तीसे ।।६७१७।। इन्हि तुम्हेहि परं पारद्धा चिट्ठए जिणहरेसु । पूया काउं तत्तो थेवे वि दिणे विलंबिस्सं ॥६७१८।। पच्छा तुम्हे वि निराकुले अहं नेमि देविभवणम्मि। आह तओ सिरिवम्मो तं जुत्तं जं विलंबेसि ॥६७१९।। पूयाकरणं देवीए मंदिरे एरिसं पुण न जुत्तं । देवीपूयं अम्हाण दंसिउं जं समीहेसि ।।६७२०।। जं जेटुसुक्कपडिवयदियहो अज्जेस सत्तहिं दिणेहिं । अन्नेहिं तओ होही f जणहरपूयापरिसमत्ती ॥६७२१।। नवमीदिणम्मि एत्तो अम्हे पच्छा सुहं गमिस्सामो। जइ पुण अन्ने वि दिणे चिट्ठामो अट्ठ एत्थेव ॥६७२२।। तो होइ समासन्नो समओ मेहागमस्स तत्थ जलं । जइ पडइ तओ गमणं जायइ दुक्खेण कडयस्स ।।६७२३।। तो दूसलेण भणियं तम्मि दिणे तुम्ह संगयं किं पि । जं पडिहासइ तं चिय करेज्ज तुम्हे इयाणि तु ॥६७२४।। चिट्ठइ इह धवलहरे चिट्ठउ तत्थेव तुम्ह आवासो। इय दूसलस्स वयणं पडिवज्जेऊण सिरिवम्मो ॥६७२५।। आइसइ निए पुरिसे तत्थेव य रसवईए करणत्थं । जाइ तओ निग्गंतुं सेसेसु सयं जिणहरेसु ॥६७२६।। तेसु जिणबिंबमंडणपूयणपरिहावणं बलिविहाणं । आरत्तियं च दद्रु वंदेऊणं तओ देवे ।।६७२७।। निवभवणगमणसमए विणयणओ मुणिजणं निमंतेइ । पडिलाभणानिमित्तं आहारेणं चउविहेण ।। ६७२८।। ते बेंति वट्टमाणो जोगो तो सावए निमंतेइ । पभणंति ते वि एवं एयं चिय भोयणं दिन्नं ॥६७२९।। लट्ट् अम्ह तएज्ज कुमार ! वावारिया सहायत्ते । अम्हे जिणपडिमाणं न्हवणाइविहिम्मि सुहजणए ॥६७३०॥ इच्चाइ उत्तराई कुणमाणे भीडिऊण ते सड्ढे । भोयणहेडं मन्नाविउं सयं कुमरसिरिवम्मो ॥६७३१।। पत्तो निवधवलहरे वसंतसिरिसंजुओ मुणी सड्ढा । नियनियठाणम्मि गया अह सिद्धं रसवई नाउं ।।६७३२।। सिरिवम्मो दूसलमाणवेइ मणिसावयाहवणहेउं । अह दूसलेण पट्ठावियम्मि हक्कारए तेसि ॥६७३३।। पत्तो खणंतरेणं सणियं सणियं खणेण मुणिवग्गो। कुमरेण वसंतसिरी हक्कारेऊण तो भणिया ॥६७३४।। तुह पुण्णुदएण इमे समणा समणी य आगया एत्थ । आहारदाणमेसि तो देहि तुमं जहिच्छाए ॥६७३५।। कुमराएसेण तओ उठेऊणं इमा तह करेइ । बहुयं देंतीए वि हु तीए गहियं मुणिजणेण ॥६७३६।। थेवं चिय किं पि तवो आयंबिलनिविगइय जुयमुणिणो। कहिऊणं पडिसे हियमियरं लट्ठ पि सव्वं पि ।।६७३७।। तत्तो सावयवग्गं सगोरवं भोइऊण नीसेसं । काउं तंबोलाई सम्माणं बेइ तो कुमरो ।।६७३८।। तो जोडियकरजुयलो अन्ने वि य सत्तवासरे एवं । तुम्हेहि विहेयव्वो अम्हाणमणुग्गहो एसो ॥६७३९।। इय पडिवन्ने वयणे विसज्जिउं सावए तह विहेउं । भुत्ताभुत्तसपरियणसुदंसणाईण तत्तिं च ।।६७४०।। अनिवारियसत्ताई पयट्टिऊणं पुरस्स दारेसु । गिहपडिमा पूएउं भुंजइ सह दूसलाईहिं ॥६७४१।। दिणसेसं गमिऊणं जिणपडिमं पूइऊण संझाए । रयणीए सयणगओ पुच्छइ भज्ज वसंतसिरि ।।६७४२।। अज्ज जिणमंदिरेसुं तए पिए ! पेक्खियं ण्हवणमाई । दिन्नं मुणीण दाणं तं भण तुह केरिसंभाइ ।।६७४३।। Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं तो भइ वसंतसिरी आनंदमयं दिणं समग्गं पि । अज्ज गयं मम पिययम ! बुड्डाए अमयकुंडे व्व ।। ६७४४ ।। जं नियजम्मप्पभिइं मए न दिट्ठे सुयं व अणुहूयं । तं पाणनाह ! जुगवं पि अज्ज मे सव्वमवि जायं ।। ६७४५ ।। उप्पज्जमाणनवनवपहरिसपूरिज्जमाणहियएहिं । होइज्जइ तं सुमरंतएहिं तीरइ न उण वोतुं ।। ६७४६।। किं जिणपडिमारूवं किं न्हवणविही किमच्चणविहाणं । किं सावयसमवाओ बेमि किमेक्क्कमिच्चाई । ६७४७ । किं वा जईण परिचत्तसव्वसंगाण गुणमहग्घाण । वन्निज्जर माहप्पं अच्चंतनिरीह चित्ताण || ६७४८।। उयरत्थे विन लोहो जेसि तवसुसियअंगुवंगाण । परिहरियविहसाणं निरवेक्खाणं सजीए वि ||६७४९।। जइ होंति अम्ह पेइयगुरुणो इह कहवि आगया एवं । तो ते सव्वस्से वि हु दिने न लहंति परिओसं ।। ६७५० ।। ते चितयंति एवं जइ जजमाणं पि विक्किउं कहवि । पारसउलाइठाणे अतिविउलो धिप्पए अत्थो ।। ६७५१ ।। ता इन्हि मज्झ मणे एसो च्चिय परिणओ धुवं धम्मो । देवो य इमो एए य सुगुरुणो तुम्ह जेभिमया ।। ६७५२ ।। जो नाह ! पहरिसो मे जाओ तर पाणवल्लहे लद्धे । सो जिणधम्मे लद्धे संजाओ समहिओ अज्ज || ६७५३ ।। तो जंपइ सिरिवम्मो मज्झ वि जो तुज्झ पाणिगहणम्मि । जाओ हरिसो सो अज्ज दुगुणिओ एरिसे जाए । ६७५४। इय जंपिऊण गुरुदेव धम्मगुणवन्नणं विसेसेण । कुणइ वसंतसिरीए पुरओ सुइरं इमो हिट्ठो ।। ६७५५ ।। जह पासियम् वत्थे निबिडो होऊण लग्गए रंगो । तह भावियाए तीसे धम्मुवएसो वि सो लग्गो ।। ६७५६ ।। काऊण धम्मगोट्ठि एवं सह पिययमाए खणमेगं । सिरिवम्मो निवकुमरो निद्दाहमणहवेऊण ।। ६७५७।। उट्ठेउं निसिविरमे किच्चं पाभाइयं विहेऊण । गिहिपडिमाए पूयं अट्ठपयारं करेऊण ।। ६७५८।। जिणमंदिरेसु जा किर गमिस्सए ताव दारवालेण । आगंतु विन्नत्तो एवं सिरिवम्मवरकुमरो ।। ६७५९। वासवउराउ वासवदत्तेण नरेसरेण पट्टविओ । चिट्ठइ पहाणपुरिसो दारे नामेण वरदत्तो ।। ६७६०।। कुमरेण समाइट्ठी पडिहारो झत्ति तं पवेसेइ । सो वि कयप्पणिवाओ कुमरेणालिंगिओ तत्तो ।। ६७६१ ।। तस्स गुरुसंभ्रमेणं दावियमुचियासणं हमो तम्मि । उवविट्ठो परिपुट्ठो कुमरेणं कहिउमाढत्तो ।। ६७६२ ।। जह गुलखेडपुराओ गएहिं वणिएहि वासवउरम्मि । रन्नो वासवदत्तस्स साहियं जह वसंतसिरी ।। ६७६३ ।। वज्जाउहदेवीए पुरम्मि पत्ता महाबलनिवस्स । अंगरुहेण सुदंसणनामेण तओ समागंतुं ।। ६७६४।। पडिखलिया वच्चंती चंदउरीए पुरीए तो एवं । नाऊण सूरपालेण पत्थिवेणं नियंग हो || ६७६५।। नामेण वीरपालो पभूयबलसंजुओ सहायत्ते । दूसलसेणावइणो दुइज्जओ पेसिओ तत्थ ।। ६७६६।। जेण सुदंसणकुमरं वसंतसिरिकन्नयाए लग्गतं । दो वि निवारेंति इमे तह चंदउरीए नयरीए ।। ६७६७।। सिरिवम्मकुमारो वि हुं वज्जाउहदेविपुरबहिं पत्तो । करि तुरिय - जोहपउरं सेनं घेत्तूण संज्ञाए ।।६७६८।। अम्हे वि तम्मि समए कयसंवाहा तओ विणिक्खता । सत्थवसेणं मग्गे बूढा रयणि असे पि ।। ६७६९।। पच्छाय तत्थ जायं किं पि न तं जाणिमो तओ एवं । सोउं वासवदत्तेण राइणा चितियं एवं ।। ६७७० ।। चिट्ठेति मए पुरिसा वसंत सिरिकन्नया सह बहुया । पट्ठविया एक्को वि हु तेसु न तीए मम समीवे ।। ६७७१।। एवंविवत्ता कणत्थं पेसिओ तओ एयं । सच्चं उयाहु मोसं सम्मं जाणिज्जए नेय ।।६७७२।। इय चितिऊण दियहं तं चेव विलंबिऊण रयणीए । हक्कारेऊण अहं इय भणिउं एत्थ पट्टविओ | ६७७३ ।। जइ वणियाण इमाणं वयणं सच्च कहंचि तो तुमए । भणियव्वो सिरिवम्मो जहा इमो इह समागंतुं ।।६७७४।। अम्ह समीवे परिणइ वसंतसिरिकन्नयं अह कहंचि । तत्थेव य परिणीया तेण इमा होइ तह वि तए ।। ६७७५ ।। २१० Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २११ सिरिवम्मवसंतसिरीजुयलं अब्भत्थिउं मम गिराए । एत्थ समाणेयव्वं पाहुणयं मज्झ कइवि दिणे ।।६७७६।। सिरिवम्मो आह तओ वासवदत्तेण भाणियं जुत्तं । अम्ह वि काउं उचियं इमं परं असमओ एसो ॥६७७७।। तत्थागमणे अम्हाण संपयं पाउसो जओ नियडो । मग्गे वच्चंताणं जइ वि न बुद्धि कुणइ मेहो ॥६७७८।। तह विहु तत्थ गयाणं निवडइ नियमेण पाणियं तत्तो। विणियत्तिउंन सक्कं जाव न जाओ सरयसमओ।।६७७९।। तो जंपइ वरदत्तो कुमार! किं दूसणं तओ होही । जइ ठाइस्सह तुब्भे कइवयमासे कह वि तत्थ ।।६७८०।। तो पभणइ सिरिवम्मो एयं चिय दूसणं हवइ गरुयं । जं नरपुंगवरन्नो आणाए विणा चिरं अम्हे ।।६७८१।। देसंतरम्मि गंतुं चिट्ठामो तो भणेइ वरदत्तो । वासवउरम्मि तुब्भे वच्चह वच्चामि अहमिन्हि ॥६७८२।। एत्तो चंदउरीए नरपुंगवपत्थिवस्स जहवत्तं । साहेउं रूसंतं तमुवरि तुम्हाणं रक्खेमि ॥६७८३॥ पुण पभणइ सिरिवम्मो एयं न हु होइ संगयं कह वि । जं मुंडिऊण सीसं पुच्छिज्जइ तयणु नक्खत्तं ॥६७८४।। चेइयहरेसु इन्हि अहं गमिस्सामि तं वसंतसिरि । गंतुं पासह पच्छा तुम पि एज्जह जिणगिहेसु ॥६७८५।। तं इय भणिऊण तओ हक्कारेऊण वणसिरि भणइ । जह मह वयणेण तुमं गंतुमिमं भण वसंतसिरि ॥६७८६।। तुह पिउणा वरदत्तो पहाणपुरिसो इहत्थि पट्ठविओ । तं आलविऊण तुमं तेण समं जिणहरे एज्ज ॥६७८७।। इय वणसिरि भणेउं तंबोलं दाविऊण वरदत्तं । पट्ठावइ तीए सह वसंतसिरिअंतिए कुमरो ॥६७८८।। अह सावयपट्टवियं पत्तं हक्कारयं जिणगिहाओ । कुमरस्स तह। कहियं केणइ पल्लाणिया करिणी ॥६७८९।। तो उट्ठिऊण कुमरो आसणओ वयइ ओवरयमज्झे । वरवत्थाहरणेहि काऊणं तत्थ सिंगारं ॥६७९०।। जा निग्गओ करेणुं आरुहिउमणो तओ वणसिरीए । सो विन्नत्तो जह पह ! सामिणिपासे खणं एह ।।६७९१।। अह वणसिरिवयणेणं गओ कुमारो वसंतसिरिपासे । उठेउं वरदत्तो तत्तो बाहिम्मि उवविट्ठो ॥६७९२।। कुमरस्स वसंतसिरी दाऊणं आसणं सहत्थेण । विन्नवइ मउलियकरा जह वरदत्तेण मह पुरओ ।।६७९३।। कहियं नियमागमणप्पओयणं तह य तस्स तुम्हेंहिं । जं दिन्नमुत्तरं तं पि साहियं तेण तो इन्हि ।।६७९४।। काउं गरुयपसायं मझुवरि कुमार ! निययविन्नत्ति । एरिसयं पट्टावह तुब्भे नरपुंगवनिवस्स ॥६७९५।। वासवदत्तनिवेणं हक्कारयमत्थि अम्ह पट्टवियं । वासवपुरगमणत्थं तत्थुचियं किच्चमाइसह ॥६७९६।। अज्ज दिणेण सह जओ सत्त दिणाई भविस्सए एत्थ । तुम्हाणमवत्थाणं तेत्तियदियहेहिं पुरिसो वि ।।६७९७।। तुम्हच्चओ गहेउं नरपुंगवनिवइणो समाएसं । एत्थागमिस्सइ तओ तस्साइटें करिज्जासि ॥६७९८॥ तीसे उवरोहेणं कुमरेणं तक्खणे विलंबेउं । विन्नत्ती पट्टविया पिउणो नरपुंगवनिवस्स ॥६७९९।। आरुहिण करेणुं तओ गओ जिणहरम्मि सिरिवम्मो । तयण वसंतसिरीए सह वरदत्तो वि तत्थ गओ।।६८००।। जह पढमदिणं अन्ने वि पंच दियहा तहेववइक्कता । सिरिवम्मस्स कुमारस्स जिणहरासत्तहिययस्स ।।६८०१।। अह सत्तमम्मि दियहे नरपुंगवनिवइणो समीवाओ । पडिलेहं गहिऊणं पेसियपुरिसो समायाओ ।।६८०२।। गोसग्गे गिहपडिमापूयं काऊण उट्ठियस्स तओ । सिरिवम्मस्स समप्पइ तं लेहं सो पणमिऊण ।।६८०३।। कूमरो वि छोडिऊणं तं वायइ जाव ताव तत्थ लहं। तस्स नरपुंगवणं वासवपुरगमणमणुनायं ।।६८०५ हक्कारिउं वणसिरिं तं अप्पावइ वसंतसिरिहत्थे । लेहं सयं तु पुच्छइ वत्तं लेहारयसमीवे ॥६८०६।। सो कहइ इओ चलिओ चंदउरीए अहं दिणे तइए। पढमे पहरे पत्तो अत्थाणगए नरवरम्मि ॥६८०७।। तं पणमिऊण तप्पायअग्गओ ठाविओ मए लेहो । सो आसन्ननिसन्नेण वियडिउं अप्पिओ हत्थे ।।६८०८।। नरपुंगवस्स रन्नो पहिट्ठचित्तेण तेण सव्वं पि । लेहत्थं अवगमिऊण विम्हिएणं अहं पुट्ठो ॥६८०९।। Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१२ सिरिवम्मकुमारचरियं लेहम्मि एत्तियं चिय लिहियं एत्थागयं वसंतसिरी । अम्हेहिं परिणीया वासवदत्तो पिया तीसे ॥६८१०॥ वासवपुरम्मि अम्हे हक्कारंतो य चिट्ठए इण्हि । सेसं तु सुदंसणवइयराइयं किंपि नो लिहियं ।।६८११।। ता कि पि जाणसि तुम कह हूओ सो सुदंसणो कुमरो । तो जहवत्तं सव्वं तस्स मए साहियं सम्मं ॥६८१२।। सोऊण तओ राया सपरियणो हरिसपरवसो जाओ। जंपइ जहा कुमारो निरहंकारो अहो दूरं ॥६८१३।। इय जंपिऊण रन्ना लिहाविओ एस तक्खणे लेहो । जेमावियस्स हत्थे ससंबलो अप्पिओ मज्झ ।।६८१४।। दिन्ना य इमा सिक्खा जह सिरिवम्मो तए महगिराए। इय भणियव्वो मा तं कस्स वि गच्छेज्ज वीसंभं ।।६८१५।। तह गरुयपयत्तेणं रक्खिज्जह अत्तणो सया देहं । इय निवसिक्खे गहिउं ठाणाओ तओ अहं चलिओ ॥६८१६।। अज्ज इहं संपत्तो अह तं सम्माणिउं विसज्जेइ । कुमरो सयं तु गंतुं वसंतसिरिमेवमुल्लवइ ॥६८१७।। पहसंतो जह पेइयहरगमणुक्कंठियाए जो तुमए । सुयणु! विहिओ उवाओ तहेव सो तुज्झ लहु फलिओ।।६८१८।। तो आह वसंतसिरी पिययम! परिहासओ वि मा एवं। पुण पभणिस्सह तुब्भे न मए पिउघरगमणहेउं ।।६८१९।। इय विनत्ता तुब्भे किंतु जहा तुम्ह तत्थ पगयाण । रूवाइगुणे दलृ पियराई मज्झ तूसंति ।।६८२० ।। हक्कारिया वि तेहिं वच्चह तुब्भे न तत्थ जंतेण । निठुरयाए दोसो तुम्हाण वि मा इमो होउ ।।६८२१।। इय आलावं काउं खणं पि कुमरो समं पिययमाए । संवहिऊणं वच्चइ सयं जिणिदाण भवणेसु ॥६८२२।। तयणु वसंतसिरी वि हु हक्कारेऊण तत्थ वरदत्तं । वासवउरे गमिस्सइ सिरिवम्मो तस्स इइ कहिउं ।।६८२३।। संवहिऊणं वच्चइ तेणेव समन्निया जिणहरेसु । न्हवणाइ पेक्खिऊणं कुमरो तीए सह नियत्तो ।।६८२४।। निवपासायम्मि गओ निव्वत्तियभोयणाइनियकिच्चो । सेज्जाए गओ चिट्ठइ जाव खणं ताव संपत्तो।।६८२५।। दूसलसेणाहिवई लेहं गहिऊण पुरिससहियं तं । सिरिवम्मस्स समप्पइ हत्थे जपइ य तह एवं ।।६८२६।। जह एसो मम लेहो पट्टविओ सूरपालनरवइणा । तुम्हं आहवणत्थं हत्थम्मि इमस्स पुरिसस्स ।।६८२७।। अवहारिऊण लेहं तं कयमुत्तरामिमं कुमारेण । पिउणो आणा अम्हं इण्हि वासवउरे गंतुं ॥६८२८।। तत्तो विणियत्तो पुण करिस्समेयं पि कि पि न अजुत्तं । इय वोत्तूणं एवं विसज्जए विहियसम्माणं ।।६८२९।। तत्तो खणंतरेणं विन्नत्तो पुण वि दारवालेण । रन्ना महाबलेणं पट्टविओ चिट्ठए पुरिसो ।।६८३०।। अह कुमराएसेणं पवेसिओ तेण सो समागंतुं । अप्पेउं कुमरकरे लेहं तो तं नमसेइ ॥६८३१।। कुमरो वि करं दाउं पट्ठीए तस्स तं निमंतेइ । उचियासणेण सो वि हु उवविसिउं पंजलीहोइ ।।६८३२।। कुमरो वि वियडिऊणं लेहं पेक्खेति तत्थ लिहियमिणं । अम्हेहि तुम्ह पासे पट्ठविओ चिट्ठए पुरिसो ।।६८३३।। नामेणं सिरिहरिसो पमाणभूओ य अम्ह रायउले । तत्तो जं किंपि इमो जंपइ तुब्भेहिं तं सव्वं ।।६८३४।। सोउं अणुट्ठियव्वं तत्थ वियप्पो न कोइ कायव्वो। इय लेहत्थं अवहारिऊण तं पुच्छए कुमरो ।।६८३५।। तुम्हं सिरिहरिसो इय नामं? आमं ति जंपए एसो । तं आह पुणो कुमरो संदेसं कहह नियपहुणो ।।६८३६।। तो जपइ सरिहरिसो कहेमि तुम्हे सुणेह उवउत्ता । रन्ना महाबलेणं तुम्हाण कहावियं एयं ।।६८३७।। अम्ह सुदंसणकुमरो पुत्तो एक्को य वल्लहो तह य । किंतु परं आणाए न वट्टए एस कहया वि ।।६८३८।। मंतीण महापुरिसाण पासओ एस गवारं पि । सिक्खाविओ न सिक्खइ तहावि वियरइ जहिच्छाए ।।६८३९।। नाऊण तो सहावं उत्तारेऊण निययचित्ताओ। मुक्को देसच्चायं न कारिओ मंतिवयणेण ।।६८४०।। एसो अइदुहतो दमिओ तुम्हेहिं सुइरकालाओ । तो अम्हे परितुट्ठा तुम्हाणमिमेण कज्जेण ॥६८४१।। दाहामो नियधूयं परिणयणत्थं अणन्नसमरूवं । पियदसण त्ति नामं सुदंसणस्सेव लहुभइणि ।।६८४२।। । Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं ओरिसाओ तइ (ए) संवच्छरम्मि अइकंते । आसि मए नेमित्ती पुट्ठो एक्को तया एवं ।। ६८४३ ।। जह किर सव्वगुणाणं कुलहरभूयाए अम्ह धूयाए । एईए को भत्ता होही भुवणम्मि अणुरूवो ? ।। ६६८४४।। तेण गहिऊण पन्हं सम्मं वीमंसिऊण इय भणियं । जइ तुब्भे नो रूसह कहेमि धूयावरं तो हं ॥। ६८४५ ।। तो आह महाबलमेइणीवई किमिह रूसियव्वं ? ति । जइ किर निमित्तदिट्ठं अदुट्टभावो तुमं कहसि ।। ६८४६ || कहs तओ नेमित्ती सुदंसणं तुज्झ नंदणं को वि । जो बंधिऊण खिविही नियगुत्ती नरिदसुओ ।। ६८४७ ।। तुह धूयाए भत्ता सो होही निच्छएण अणुरूवो । इय नेमित्तियवयणं मिलियं इन्हि सुणेऊण ।। ६८४८।। तुम्हाहवणकए इह पट्ठविओ हं महाबलनिवेण । धूयापाणिग्गहणं कारिस्सइ तत्थ तुह एसो || ६८४९।। जइ कारणेण केणइ तुम्हाणं तत्थ होति नागमणं । तो संवाहेऊणं पियदंसणनामयं धूयं । ६८५० ।। पेसइ महाबलनिवो चंदउरिपुरीए तुम्ह पासम्मि । तत्थेव य परिणयणं तीसे तुम्हेहिं कायव्वं ।। ६८५१ ।। तो भइ सिरिवम्मो वासवदत्तेण निवइणा पढमं । पट्ठवियं हक्कारयमणंतरं सूरपालेण ||६८५२।। तइयं महाबलेणं इन्हि तत्थऽम्ह निययतायस्स । आएसो आयाओ गमणत्थं वासवउरम्मि ।। ६८५३ ।। पढमं चिय तत्थ तओ भविस्सए ताव अम्ह गंतव्वं । तत्तो विणियत्ताणं नरवइणो सूरपालस्स ।। ६८५४ ।। नयरम्मि सारिवद्दे कमेण अम्हाण होइ गंतव्वं । तह वि हु न गमिस्सामो तत्थम्हे किंतु दंतउरे ।। ६८५५ ।। पासम्मि महाबलनरवइस्स नूणं समागमिस्सामो । जोडियहत्थो तत्तो सपणामं वयइ सिरिहरिसो ॥। ६८५६ ।। कइया कुमारमग्गं तुम्हागमणस्स महबलनरिंदो । अवलोयउ दंतउरे सो आह जया विसज्जेही ।। ६८५७।। वासवदत्तनरिदो नियनयराओ ममंतया नियउ । मग्गं महाबलो मे दंतउरे आवयंतस्स ।। ६८५८ ।। इय सिरिवम्मकुमारेण जंपिए जुत्तिजुत्तवयणम्मि । ता पभणइ सिरिहरिसो एयं चिय संगयं होइ ।। ६८५९।। भेत विसज्जह मं इन्हि सह मए नियं पुरिसं । पट्ठवह कं पि जह सो अम्ह पहू लहइ परिओस ।। ६८६० ।। तो जंपइ सिरिवम्मो जइ कह वि सुदंसणेण कुमरेण । सह दंसणं करिस्ससि तो तं काउं तुम होहि ।। ६८६१ ।। निव्वयमणो इयाणि जेण तए सह इओ नियं पुरिसं । कं पि निरूवेऊण तुमं विसज्जेमि सिग्घं पि ॥। ६८६२। तो पभणइ सिरिहरिसो आएसो नत्थि तस्स मिलणत्थं । दिन्नो महाबलेणं मज्झ तओ कह मिलेमि अहं ।। ६८६३।। तो सिरिवम्मो दाउ तंबोलं तं विसज्जए तस्स । दावेइ य आवासं दूसलपुरिसं भणेऊण ।।६८६४ ।। तो हक्कारेऊणं रणसीहं भणइ लहु तुमं गंतुं । अप्पट्टमं सुदंसणकुमरं नियलाओ मोएउ ||६८६५।। न्हविय विलित्तं कय कुसुमसेहरं पवरपरिहियदुगुल्लं । काउं मं जाणावह तह त्ति वोत्तुं तओ एसो ॥ ६८६६।। लोहाराहवणत्थं पेसेउं माणसं पयं पत्तो । कुमरसुदंसणपासे नियपहुभणियं कहइ तस्स ।। ६८६७ ।। सो कारणं पपुच्छइ रणसीहो भणइ मज्झ अक्खायं । किं पिन सिरिवम्मेणं किंतु मए अवरपुरिसाओ || ६८६८।। नायं जहा महाबलरन्ना पियदंसणं नियं धूयं । दाउं सिरिहरिसो नाम पेसिओ नियमहापुरिसो || ६८६९।। सिरिवम्मस्स समीवे तेण तओ एयमेवयमुल्लवियं । तं सोऊण सुदंसणकुमरो जंप घडइ एवं ॥ ६८७०।। नेमित्तियस्स वयणं मज्झ वि तत्थट्ठियस्स कन्नगयं । सिरिवम्मेण सयं चिय ता एस कओ पसाओ मे ।। ६८७१ ।। अह लोहारे पत्ते सुदंसणाईण नियलभंगाई । पहुभणियं कारेउं तओ सयं गंतु रणसीहो ।। ६८७२।। सिरिवम्मस्स सरूवं विन्नवइ इमो वि अवसरनिविट्ठो । सब्वेसुवविट्ठेसुं सपरेसु वि सेवयजणेसु ।। ६८७३ ।। I L २१३ Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१४ .... सिरिवम्मकुमारचरियं रणसीहं भणिऊणं हक्कारावइ सुदंसणं तत्थ । अप्पट्ठमो वि एसो आगंतुं नमइ सिरिवम्मं ।।६८७४।। उक्खिवियबाहुजुयलो सिरिवम्मो नियडमागयं एयं । आलिंगइ अइगाढं दाविय उचियासणे तत्तो ॥६८७५।। उववेसइ आसन्नं देइ सहत्थेण तस्स तंबोलं । वरकप्पूरसणाहं सो गिन्हइ दोहि हत्थेहि ॥६८७६।। अह एयं सिरिवम्मो संभासइ संभमेण गरुएण। जह किर महाबलेणं रन्ना इह अम्ह पासम्मि ।।६८७७।। कज्जतरेण केणइ पट्टविओ आणओ इमो अज्ज । वड्डमणुस्सो सिरिहरिसनामओ सो उ अम्हेहिं ।।६८७८।। अज्जेव सिद्धकज्जो कओ गमस्सइ पुणो वि दंतउरे । एएण तुम्ह विसए जइ वि हु नाम पि नो गहियं ।।६८७९।। तह वि हु अम्हेहिं तुमं मुक्को सि जओ महाबलनिवेण । अम्ह जणएण सद्धि साजन्नं काउमारद्धं ।।६८८०।। अम्हेहि वि तस्स तओ कायव्वं पीइवद्धणं किं पि । तं पुण इमम्मि समए तुह मोयणओ हवइ पवरं ।।६८८१।। जंपइ सुदंसणो तो जइ पिउणो अम्ह पीइमिच्छेह । काउं तुब्भे तोहं धरियव्वो होमि गुत्तीए ।।६८८२।। जं चित्ते धारिता जंपंता तह य चिट्ठह मुहेण । तं न कुणह कितु इमं विवरीयं आयरह तुब्भे ।।६८८३।। तो पभणइ सिरिवम्मो दुविणयं तस्स तुज्झ संजमणं । इच्छइ महाबलनिवो न उणो तुह देहमेत्तस्स।।६८८४।। तं पुण दुविणयत्तं विसमावडियं तुमं विमोत्तूण । नळं कह पि संपइ तो तं जाओसि निदोसो ॥६८८५।। जइ तुम्हं पडिहासइ तो इन्हि वयह सपिउणो पासे । जंपइ तओ सुदंसणकुमरो विणओणओ एवं ।।६८८६।। सव्वो वि जणो चिट्ठइ तत्थ गुणो जत्थ अत्तणो होइ । सव्वगुणेणं पवरो पुरिसस्स गुणो पुणो एसो ।।६८८७।। जंगुरुजणस्स वयणे बहुमाणो होइ सो उ मह जाओ। तुम्ह समीवाओ तओ तुमं न इच्छामि तो तुमहं ।।६८८८।। सोऊण तओ एवं सुदंसणं सविणयं पयंपंतं । विम्हियमणो विचितइ सिरिहरिसो एरिसं चित्ते ।।६८८९।। अन्नं कि पि सरूवं कुमरस्स सुदंसणस्स संजायं । संपइ जमिमो सुव्वइ जंपतो अवरवाणीए ॥६८९०।। परपरिभवदोसो वि हु इमस्स ता परिणओ गुणत्तेण । जच्चस्स सुवन्नस्स व हुयवहतावो विसुद्धिकए ।।६८९१।। तो पभणइ सिरिवम्मो किमजुत्तं किर इहेव चिट्ट तुमं । जामि जया दंतउरे अहं तया तं पि वच्चेज्जा ।।६८९२।। किर चिट्ठसि एत्थ तुम मज्झ समीवे महाबलनिवेण । हक्कारिओ निउत्तो सुदंसणो तो वयइ एवं ॥६८७३।। नेयं मन्नामि अहं जओ महाबलनिवस्स लंघेउं । आणं इहागओ तो होमि कहं तेण विणिउत्तो ॥६८९४।। हसिऊणं सिरिवम्मो मोणं काउं खणं तओ भणइ । रणसोहदंडणायग! तए सुदंसणकुमारस्स ।।६८९५।। चत्तारिसहस्साइं दावेयव्वाइं पवरतुरयाणं । एगो करहसहस्सो मज्झाणाए पसाएण ॥६८९६।। एयस्स संतिओ तह अप्पेयव्वो समग्गआवासो । कारेथव्वा वित्ती भिच्चसहस्साण पंचन्हं ।।६८९७।। अह सिरिवम्मस्साणं तह त्ति पडिवज्जिऊण रणसीहो । काऊण अंजलि मत्थयम्मि आरोवए तत्तो ।।६८९८।। अह चितंति सुदंसणसिरिहरिसा दो वि नियमणम्मि इमं । सिरिवम्मस्स कमेयस्स वन्निमो गुणमिहेक्केक्कं ।। किं सुयणत्तं किं वा गरुयत्तं किमुय समुचियन्नुत्तं । किं व कयण्णुत्तं किं व अज्जवं कि व दक्खिन्नं ।।६९००।। बंधेऊणं गहिओ जस्स सुओ सह समग्गविहवेण । तस्स पिया पियवयणाई जंपए जइ वि बहुयाइं ॥६९०१।। तह वि कह तेसु जुज्जइ विबुहस्स तह त्ति पच्चओ काउं । कयपच्चओ उ एसो अज्जवमेयस्स तो एयं।।६९०२।। पुव्वं कलत्तगहणे जीवियविहवाण तयणु अवहरणे । जो होइ अज्झवसिओ बंधेउं तम्मि गहियम्मि ।।६९०३।। अट्ठदिणाणं मज्झे कह मोक्खो तस्स कीरए झत्ति । मोक्खे वि कए कह वा सुहायमाणं वयणमेवकं ।।६९०४।। Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २१५ जंपंतस्स पसाओ कीरइ जुगवं पि एत्तिओ सो वि । ता सव्वहा वि एसो केवलगुणपुंजनिम्मविओ ॥६९०५।। जो विहियविप्पियाण वि एवं सुयणत्तणं पयासेइ । सो अणवराहलोए उवयारी चेव सयकालं ॥६९०६।। जो एयस्स मणम्मि वि असुंदरं को वि चितए मूढो । नियअंगे च्चिय निवडइ तं तस्स न एत्थ संदेहो।।६९०७॥ ते एवं चितंता विसज्जिए अवसरम्मि सिरिवम्मं । नमिऊण उठ्ठिया दंसियम्मि पगया नियावासे ।।६९०८॥ उठेउमवसराओ सिरिवम्मो तित्थनाहपडिमाए । भत्तीए काऊणं पूयं तह वंदणं तत्तो ।।६९०९।। गोट्ठीए गमिऊणं रयणि थेवं पि सह सुहिजणेहिं । वासहरे सेज्जाए सयणं काउं पभायम्मि ।।६९१०॥ कयआवस्सयकिच्चो पूएउं वंदिउं च जिणपडिमं । कयसिंगारोवसरे उवविसिउं तक्खणे चेव ।।६९११।। कुमरसुदंसणजोग्गं पेसइ पल्लाणियं पवरकरिणि । तत्थारुहिउं एसो पत्तो सिरिवम्मपासम्मि ॥६९१२।। सिरिवम्मो तो पुच्छइ रणसीहं जो मए तुहाएसो । संज्झाए आसि दिन्नो तए कओ सो किमज्ज वि नो॥६९१३।। तो रणसीहो जंपइ को वि कओ को वि कीरए लग्गो। किंतु सयं तुम्हेहि दिट्ठा तुरया भविस्संति ॥६९१४॥ अप्पेयव्वा एयस्स जंपए तो कुमारसिरिवम्मो । जिणमंदिरेसु गंतुं समागया इय करिस्सामो ॥६९१५।। एत्थंतरम्मि पत्तो सिरिहरिसो तत्थ सो वि कुमरेण । सिरिवम्मेणं पुढो गंतूण सुदंसणस्स तुमं ।।६९१६।। आवासे वि हु मिलिओ कि न तओ जंपए सिरीहरिसो । आवासगमणवज्ज पि सिद्धममेव मे कज्ज ॥६९१७।। एयस्स समीवाओ पलाइउं जो जणो गओ तत्थ । दंतउरे निवपासे कहतओ सो मए निसुओ ॥६९१८।। सव्वमिमस्स सरूवं एएण वि मम सरूवमवबुद्धं । जेणागओम्हि कज्जेण एत्थ तं इयरलोयाओ ॥६९१९।। दसणकज्जं तु परोप्परं पि एयस्स मम य संसिद्धं । एत्थेव तुह समीवागयस्स कल्ले य अज्ज तहा ॥६९२०।। तव्वयणं सोऊणं सिरिवम्मो चिंतए अहो दूरं। चित्तं सुदंसणाओ महाबलनिवस्स उत्तिन्नं ।।६९२१।। तेणेस सिरीहरिसो अहिगिच्च सुदंसणं वयइ एवं । अइनिरवेक्खं जम्हा जाणइ नियसामिणो चित्तं ।।६९२२।। कवडं ति न उण एवं संभाविज्जइ सुदंसणो जेण । दुस्सीलत्तेण जए विक्खाओ आसि पुव्वं पि ॥६९२३।। जह संपयं पयंपइ सुदंसणो तह पुरा वि निव्वडिही । जइ एसो तो होही जणओ एयम्मि पीयमणो ॥६९२४।। सिरिहरिसो आह तओ मए समं जो गमिस्सइ दुइज्जो। दंतउरम्मि निरूवह तं कं पि नियं महापुरिसं ।।६९२५।। पभणइ तो सिरिवम्भो अहं गमिस्सामि वासवउरम्मि । जइया तइया तुब्भे दंतउरे पट्टविस्सामि ॥६९२६।। किं होसि ऊसुयमणो इण्हि चिय ताव तो सिरीहरिसो । सपणाम बेइ जहा तुम्हाएसो पमाणं मे ॥६९२७।। तो सिरिवम्मो तत्तो उठेऊणं करेणुमारुहिउं । वच्चइ तेहिं समं चिय सव्वेसु जिणिदभवणेसु ॥६९२८।। निव्वत्तियण्हवणाई आगंतूणं तओ नियावासे । सेसं विसज्जिऊणं रणसीहं धारए एक्कं ॥६९२९।। जे पगहिया सुदंसणकडयाओ ते तुरंगमे सव्वे । तत्थ समाणावेउं पलोइऊणं सयं निउणं ॥६९३०।। एक्कक्केणं तत्तो चउरो निव्वाडए हयसहस्से । रणसीहो तेसु तओ निव्वाडेउं हयसहस्सं ॥६९३१।। सिरिवम्मस्स समीवे आगंतुं विन्नवेइ जह एसो । तुरयसहस्सो तरुणो रययं बलवं गुरुपमाणो ॥६९३२।। तो एए धरिऊणं अन्ने दिज्जंति एसि ठाणम्मि । सिरिवम्मो बेइ तओ लक्खणहीणा इमे तुरया ॥६९३३।। लक्खणमट्ठपयारं सत्थेसु कहिज्जए तुरंगाणं । आवत्तवन्नसत्तच्छायागंधो गई य सरो ॥६९३४।। अट्ठमयं सारीरं तत्थावत्तो हवेइ अट्ठविहो । आवत्तो तह सुत्तीसंघाओ मुगुलमवलीढं ॥६९३५।। सयवाइपाउयद्धं अट्ठमिया पाउया विणिद्दिट्ठा । आवत्ताणं संखा तेवीसहियं सयं होति ॥६९३६।। Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१६ - सिरिवम्मकुमारचरियं तेसु धुवा आवत्ता दस हुंति तुरंगमाण नियमेण । तेरसहियं सयं पुण सेसं आगंतुआवत्ता ॥६९३७।। तेसु वि सत्तत्तीसं आवत्ता सुंदरा मुणेयव्वा। छावत्तरिआवत्ता सेसा पुण निंदिया नेया ॥६९३८॥ आवत्ताण दसण्हं धुवाण ठाणाइं होति छ च्चेव । उरसिररंधुवरंधा चउसु वि दो दो य आवत्ता ॥६९३९।। एक्को निडालदेसे होइ दुइज्जो पवाणदेसम्मि । ठाणेसु छसु वि एएसु होंति एवं दसावत्ता ।।६९४०।। एए सट्ठाणठिया पयक्खिणा सुप्पहा पसत्था य । एएहिं विणा तुरओ थेवाऊ अलक्खणो असुहो ।।६९४१ ।। इण्हि तु पवक्खामो वीस ठाणाइं सुप्पसत्थाई । जायंति जेसु सुहया आवत्ता सत्ततीसं तु ॥६९४२।। सिक्केसु दोन्नि ठाणा आवत्ता तेसु होति दोन्नेव । होति निडाले चउरो आवत्ता तेसु बारस उ ।।६९४३।। वच्छम्मि तिन्नि ठाणा आवत्ता तेसु ति चउ पंचेव । केसंतकन्नबाहूखंधा दो दो भवे ठाणा ।।६९४४।। कंठे तहा निगाले रंधे एएसु ठाणमेक्कक्कं । एवं टाणावत्ता सुपसत्था पणिया सव्व ॥६९४५।। एएसु को विकिचि वि करेइ तुरयाहिवस्स पवरफलं । धण-भूमि-रज्ज-मित्ताइ लाहमरिजयमरोगाई ।।६९४६।। संखं मन्ना नासा खंधो जाणू तिगं गलो कउहं । कुच्छि-हणु-कक्खपासा भूमज्झं पुच्छमूलं च ।।६९४७।। ओट्ठो णाही-आसण-जंघा-सीवणि अवाणमाईणि । छावत्तरिठाणाई एक्केको तेसु आवत्तो ॥६९४८।। एए सव्वे असूहा एएसि को वि किंपि पकरेइ । यसामिणो विरूवं मरणभयाबंधणाईयं ।।६९४९।। एवं वन्नाईया सरपज्जता वि लक्खणा नेया । असुहा सुहा हयाणं हयपहुणो तविहफला य ।।६९५०।। सारीरयं इयाणि तुरयाणं लक्खणं पवक्खामि । जीहा कंठनिबद्धा तीए उरि तु तालु भवे ।।६९५१।। हेटा सणा पीणो हणयनिबद्धाउ होति दाढाओ। दाहिणवामा अहरुत्तरा य ताओ चउ वि भेया।६९५२।। तासि मज्झे दंता अहरुत्तरया वि बारस हवंति । एतेसु वंजणेहिं नेयं तुरयाण वयमाणं ॥६९५३।। दंताणं उरि पुण विबुहेहिं उत्तरा विणिद्दिट्टा । दंतावरणा ओट्ठा तेसि संधीउ सिक्किणिओ ॥६९५४।। अहरोटुस्स य हेट्ठा चिउयं उवरि तु उत्तरोट्ठस्स । होति पवाणं तस्स य उड्ढं पोत्थो त्ति निद्दिट्ठो ।।६९५५।। पासेसु तस्स नासाउडजुयलं पोत्थलोयणंतरए । घोणा तीसे पासेसु कित्तिया गंडवासाओ ॥६९५६।। मज्झम्मि अस्सुवाया तेसि उरि च अस्सुवायाणं । नयणाई ताण अच्छायणाई वम्माई नेयाइं ।।६९५७।। नयणाणं मज्झम्मि उ कसिणं तह सुक्किलं च नायव्वं । वम्मुवरिगया लोयणकूडा भुमयाउ नेयाओ ।।६९५८।। नयणाणं पेरंता अवंगनामा उ होति नायव्वा । अच्छीण मज्झभाए कणीणिया होइ बोधव्वा ।।६९५९।। भुमयाथुवाण मज्झे होइ निडालं तु उवरि तस्स धुवं । कन्नंतरम्मि य सिरं मत्थयमेयस्स अणुलग्गं ।।६९६०।। तस्स य उभओ भाए कन्ना मज्झम्मि संखकन्नाणं । नायव्वा होंति कडा अवंगकडपासओ संखा ॥६९६१।। संखकडाणं उरि घाडा बाहिम्मि तह कवोलाणं । होइ हणु जत्तु तं चिय हणुगलनाडीणसंधीए ॥६९६२।। होइ निगालो कन्नाण पासओ पिट्ठओ य विदुजुयलं । अन्ने उ कंठनाडीपासेसु विदू पयंपंति ।।६९६३।। अंसाण सिरस्स य अंतरम्मि गीवा य तदुवरि खंधो । खंधुवरि केसराइं केसंता केसपासठिया ।।६९६४।। जत्तु पुरो होइ बाहा मज्झे वहकाकसाण जत्तु भवे । जत्तु कउहाण मज्झे विबुहेहि काकसा कहिया ।।६९६५।। कउहं तु काकसाए मझे तह आसणस्स निद्दिळं । कउहाणंतरमासणमक्खायं लक्खणण्णूहि ।।६९६६।। अह पिटुं तव्वंसो अंसा कउहस्स होंति संबद्धा। एम जुयमसमूलाणुगयं तुरयाण होइ गलो ।।६९६७।। कंठस्स निगालस्स य मज्झे गलवच्छमज्झओ कंठो । कंठस्स अहे वच्छं कोडो हियवच्छमज्झम्मि ।।६९६८।। कोडस्स अहे बाहू बाहूण अहे हवंति जाणूणि । जाणूणब्भंतरओ किणा अहे होति जंघाओ ।।६९६९।। Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २१७ पुरओ पच्छा य तह। कलि त्ति एए वि होंति वन्नेण । उवरि खुरीए जंघाए हेटुओ होइ वलिहत्थो ।।६९७०।। वलिवत्थसनीवत्था कुच्चा तम्मज्झओ पुणो वि किणा । कुच्चाणं पुण हेट्ठा खुरसंधी कुट्ठिया भणिया ।।६९७१।। तत्तो खुरा मह सिहा खुरपच्छा पन्हि सीसपन्हीओ । एवं चिय पायतलं पायतलट्ठा य मंडुक्की ।।६९७२।। कक्खा उ बाहुपच्छा कोडोयरमज्झओ भवे हिययं । नाहिहिययाण मज्झे उयरं तत्तो परा नाही ।।६९७३।। पासाई कक्खाणं पच्छा तत्तो हवंति कुच्छीओ । कुच्छीणुवरि कुकुंडुरतिगमज्झे होंति कुप्पाओ ।।६९७४।। गत्ताण तिण्ह संधी होइ तिगं तयणु साहियं जहणं । तयणंतरं च कहिओ पुच्छुवरि जहणनीरोहो ॥६९७५।। तस्सुभयओ वि कहियाओ भासलाओ हयस्स विबुहेहि। कहिया रोहिणिसंधीतिगस्स पासेसु दोसु वि य।।६९७६। जहणस्स अहे पुच्छं नीरोहं तं तु वत्तिया तत्तो । होइ सवाला पुच्छेण छाइयं पुण गुयं होइ ॥६९७७।। गुयभासलाण हेट्ठा फिउपिडा वट्टया य तदुभयओ। होति अवाणस्स अहे आसाणं सीवणी नाम ।।६९७८।। सत्थीण अंतराले वसणा तेसि च अग्गओ सिसिणं । रंधा तह उवरंधा ऊरूणं अंतरे होति ।।६९७९।। सत्थी उ पंडुमूले ऊरूण अहे य वत्तसत्थीणि । हेट्ठा य वत्तसत्थीण जाणियव्वाओ थूराओ ।।६९८०।। थूराणं पुण हेट्ठा नायव्वा होंति मंदिराओ त्ति । तासि पि पुणो हेट्ठा तप्पुवाओ य नेयाओ॥६९८१।। तुरयसरीरावयवाभिहाणकहणं कयं समग्गं पि। एएसु लक्खणाइं होंति सुहाइं च असुहाई ॥६९८२।। रणसीह ! तो इमं जं तुरयसहस्सं तुम कहसि मज्झ । केणइ केणइ अवलक्खणेण तं दूसियं सव्वं ॥६९८३।। एयस्स संतिया जं एए तुरया अओ इमस्सेव । अप्पेमि इमे अन्नह एरिसए देमि नेव अहं ॥६९८४॥ सेणावइरणसीहं इय बोहेऊण तस्स पासाओ। तुरए पट्टावेउं सुदंसणकए सयं तत्तो ॥६९८५।। काऊण मज्जणाई गिहपडिमं पूइऊण मुणिवग्गे । पडिलाभियम्मि भुत्ते सावयवग्गे समग्गे य ॥६९८६।। भोयणसमयम्मि तओ हक्कारेउं सुदंसणं कुमरं । सिरिहरिसं वरदत्तं अन्ने वि य दूसलाईए ॥६९८७।। तेहिं समं भोत्तूणं दावेऊणं सुदंसणाईणं । तंबोलं गहिऊणं सयं च घणसारसंजुत्तं ॥६९८८।। खणमेगं गमिऊणं कहाहि आइसइ दूसलं तत्तो । रहजत्तं कारिस्सं पभायपभिई दिणे तिन्नि ॥६९८९।।। तेण तए मोत्तव्वा गोत्ती सव्वा वि तिन्नि वि दिणाई। कारेयव्वममारीघोसणयं सयलनयरम्मि ।।६९९०।। एवंविह आएसे ससंभमं दूसलेण पडिवन्ने । सेसं विसज्जइ जणं सकज्जनिरओ सयं होति ॥६९९१॥ नवमदिणाओ पभिई रहजत्तं कारिऊण भूईए । संघं वत्थाईहिं सम्माणेऊण नीसेसं ॥६९९२।। खामेउं अणुजाणाविउं च वासवपुरम्मि गमणत्थं । पत्थाणे ठाइ सयं जत्ता अणुकूलदियहम्मि ॥६९९३।। सम्माणिउं विसज्जइ सिरिहरिसं तेण सह निरूवेउं । नियपुरिसं केलपसायनामयं सिक्खवेऊण ।।६९९४।। एगं सुवन्नलक्खं दाऊण सुदंसणस्स कुमरस्स । तत्तो देइ पयाणं पुरओ वासवपुराभिमुहं ।।६९९५।। गहियावासम्मि तओ सहप्पणा भोयणं करायेउं । दूसणसेणाहिवई सम्माणेउं विसज्जेइ ।।६९९६।। वच्चइ सयं तु पुरओ सिरिवम्मागमणसाहणनिमित्तं । वासवदत्तसमीवे वरदत्तो पेसए पुरिसं ॥६९९७।। तत्तो पुरिसाओ निसामिऊण सिरिवम्मकुमरपरिणीयं । नियधूयं तह सेन्नेण तस्स लीलाए बंधेउं । ६९९८।। गहियं सुदंसणं पहरिसेण पूरिज्जमाणसव्वंगो । वासवदत्तनरिंदो तस्स बहु कुणइ सम्माणं ॥६९९९।। एत्तो कज्जवसेणं केणइ तत्थागयाए तम्मि खणे । वासवसिरिदेवीसंतियाए दासीए तं निसुयं ॥७०००।। तत्तो तीए रहसूसुयाए राया न किं पि नियकज्जं । विन्नत्तो विन्नत्तं तं पुण गंतूण देवीए ॥७००१।। जा तीए समं देवी चिट्ठइ पहरिसकहाओ कुव्वंती । वासवदत्तनरिंदो ताव सयं चेव ओरोहे ॥७००२। Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरि गंतूण इमं जंपइ पुरओ वासवसिरीए देवीए । धूयापरिणयणेणं वद्धाविज्जसि तुमं देवि ।।७००३ || देवी पडिभणइ तओ धूया जामाउयाण आगमणे । वद्धाविज्जह तुब्भे वि देव ! तो विम्हिओ राया ।।७००४ ।। देवि पुच्छर तुम कह विन्नायं इमं तओ देवी । जंपइ जह कह वि तए तह चैव मए वि नरनाह ! ।।७००५ ।। तो भइ निवो निउणो देवि ! इमो तुज्झ पणिहिवावारो। सा बेइ इमं नाउं ऊणं कम्मं करिज्जासि ।। ७००६ ।। इय काऊणं गोट्ठि खणं पि देवीए सह तओ राया । निग्गंतु तं पुरिसं पेसइ वरदत्तपासम्मि ।। ७००७।। दाऊणं जह वरदत्तो तर भणेयव्वो । आसने सिरिवम्मे संपत्ते तं अणुन्नविडं ||७००८ || जह सो पुरओ होउं आगंतु मिलइ मज्झ अह एसो । गंतूणं वरदत्तस्स एरिसं कहइ निववयणं ।।७००९ ।। पच्चासन्नम्म गए कुमरे वासवउरस्स सिरिवम्मे । तं अणुजाणावेउं तत्थ सयं जाइ वरदत्तो ।।७०१०।। वासवदत्तस्स पुरो सिरिवम्मं आगयं निवेएइ । तव्विसए करणिज्जं मंतइ राया वि तेण समं । । ७०११ । । अह वासवदत्तनिवो सह वरदत्तेण बीयदियहम्मि । तस्स नियविभूतीए पच्चोणीए वि णीहरइ ।। ७०१२।। वासवउरसीमाए गंतूण सयं विलंबए राया । पेसइ वरदत्तं पुण समुहं सिरिवम्मकुमरस्स ॥७०१३।। तेण सहागंतूणं वासवदत्तं कुमारसिरिवम्मो । करिणिगओ वि पणमइ पंजलियाए निहियसीसो || ७०१४।। वासवदत्तो वि स सागओ समालिंगिऊण सिरिवम्मं । संभासिऊण किंचि वि पवेसए नयरमज्झम्मि ।।७०१५ ।। ऊसियबंयतोरणपुन्नकलसकय मंगलोवयारम्मि । देवउल-हट्ट-घर-तरु-पायारट्ठियपुरजणम्मि ।। ७०१६।। अइगरुयपमोएणं तं उत्तारइ नियम्मि पासाए । पढमं पि वसंतसिरी वि तत्थ आगंतु पणमेइ ।।७०१७।। पिउणो पाएसु पिया वि तं समालिंगिउं णिउच्छंगे । उववेसिऊण चुबइ सिरम्मि तह देइ आसीसं ।। ७०१८।। अह रयणमए पट्टे कोमलवरतूलियासणाहम्मि । ठवइ वसंतसिरीए समन्नियं कुमरसिरिवम्मं ।।७०१९।। वासवसिरिपमुहाओ हक्कारेऊण सव्वदेवीओ । बहुमंगलाई कारइ तेसि दोन्हं पि ताहि तो ।। ७०२०।। सिरिवम्मो उठेउं कमेण तासि समग्गदेवीणं । कुणइ पणामं ताओ आसीसं देंति तस्स इमं ।। ७०२१ ॥ होसु अजरामरो तं उट्ठेऊणं तओ वसंतसिरी । अवगूहिऊण देवीउ ताओं अतिनिब्भरसिणेहा ।।७०२२ ॥ पणमइ पसु तासि तीसे इय देति ताओ आसीसं । सयकालं पि तुमं पुत्ति ! अविहवा सूहवा हवसु ।।७०२३।। सिरिवम्मकुमारं पेक्खिऊण राया सहावरोहेण । पहरिसपूरियहियओ सविम्हओ इति विचितेइ || ७०२४।। कयमणुरूवं विहिणा वसंतसिरिकन्नयं विहेऊण । जं सिरिवम्मेण समं एईए संगमो विहिओ ।।७०२५ ।। अम्हाण वसंतसिरी अणुरूववरोवलंभविसयम्मि । अइगरुययरी चिंता आसि मणे सा गया इन्हि ॥ ७०२६।। दट्ठूणं सिरिवम्मं नियरूवविणिज्जियामरसिरीयं । सव्वगुणाण निहाणं भत्तारमिमीए संपत्तं ॥ ७०२७|| इच्चा चितिऊणं विसज्जिओ तेण पत्थिवेणेसो । अन्तम्मि चित्तयम्मोवसोहिए पवरपासाए ।। ७०२८|| वासवसिरिदेवीए धरिया तत्थेव पुण वसंतसिरी । सिरिवम्मस्स निमित्तं पट्टवियं मज्जणाईयं ।। ७०२९ ।। कयमज्जणाइकम्मो कयसिंगारो जिणिदभवणेसु । गंतूणं देवे वंदिऊण पत्तो नियावासे ।।७०३० ।। वासवदत्तस्स सुओ सुरिददत्तोत्ति निययदेसाओ । तम्मि दियहम्मि पत्तो आएसेणं सजणयस्स ।।७०३१।। हक्कारिण भोयणसमए निवमंदिरे समाणीयं । सो सिरिवम्मकुमारं पणमइ अइगरुयविणएण ||७०३२।। तं सिरिम्स कइ नरवरो एस सलाओ तुम्ह । होइ वसंतसिरीए सहोयरो जेहओ भाया ।। ७०३३ ।। तो बाहुदंडजुयलं पसारिऊणं कुमारसिरिवम्मो । गाढं आलिंगइ तं सुरिंददत्तं सिणेहेण ॥ ७०३४।। वासवदत्तो भोयणकए निसन्नं कुमारसिरिवम्मं । पुच्छइ सुदंसणो कह न दीसए आगओ एत्थ ।। ७०३५ ।। २१८ Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २१९ तो सिरिवम्मो पभणइ नयरपवेसे वि तेण विन्नत्तं । एवं मझे जहा हं अलक्खिओ आगमिस्सामि ।।७०३६।। वासवदत्तस्स पुरो अप्पाणं न पयर्ड करिस्सामि । लज्जावसेण तम्हा न मज्झ खूणं तए गिज्झं ।।७०३७।। भुंजते सिरिवम्म वासवदत्तेण कन्नमूलम्मि । सिक्खविउं पट्टविओ वरदत्तो तस्स पासम्मि ।।७०३८।। गंतूण तेण भणिओ सुदंसणो जह तुहाहवणहेउं । वासवदत्तनिवेणं पट्टविओ हं तओ तुब्भे ।।७०३९।। आगच्छह मिग्वं चिय भोयणसालाए चिट्ठइ निविट्ठो। सिरिवम्मो निवकुमरो तुब्भे एंते पडिक्खंतो।।७०४०।। भणियं सुदंसणेणं सिरिवम्म कुमरमहमणुन्नविउं । चिट्ठामि ठिओ इह सीसवेयणाबाहिओ बाढं ।।७०४१।। नयरपवेसे वि अहं न पविट्ठो तेण सह अओ चेव । तम्हा भुंजउ कुमरो कुमरस्स न खूणमिह कि पि ।।७०४२।। वरदत्तो भणइ तओ करिस्सए तुम्ह जंपियं कुमरो । सिरिवम्मो भंजिस्सइ परं न भुंजिस्सए राया ।।७०४३॥ वासवदत्तो जाव न तए कयं तत्थ भोयणं गंतु । भणियं सुदंसणेणं तओ जहा मज्झ विन्नत्ति।।७०४४।। तुमए सुणाविऊणं वासवदत्तो निवो परूसंतो । रक्खेयव्वो तत्तो वरदत्तो जंपए एवं ।।७०४५।। किं पि नियमाणसं पेसिऊण तुब्भे इमं भणावेह । पेसइ सुदंसणो अह तेण समं सारमं तत्थ ।।७०४६।। विनत्त तेण तओ वासवदत्तो सुदंसणावासे । पडिपुन्नं पेसइ सिद्धरसवइं सारमेण समं ॥७०४७।। चत्तारि पवरतुरए वत्थाहरणाई तह गहेऊण । वरदत्तं पि निरूवइ सुदंसणत्थं महीनाहो ॥७०४८।। वासवदत्तुवरोहेण तं समग्गं सुदंसणो गहिउं । सम्माणेऊण तओ पुणो विसज्जेइ वरदत्तं ॥७०४९।। जे य वसंतसिरीए समं गया आसि केइ गुरुपुरिसा । वासवदत्तस्स पुरो विन्नत्तं एरिसं तेहिं ।।७०५०। जं सिरिवम्मनिमित्तं ससुराईणं कए य ज नीयं । रहकरितुरंगमाई वत्थाहरणाई अम्हेहि ॥७०५१।। तं कस्स वि नो दिन्नं चिट्ठइ सव्वं पि इह समाणीयं । जेणद्धपहे जाओ संखेवेणं चिय विवाहो।।७०५२। परओ य न संजायं गमणं अम्हे इहेव आयाया । वासवदत्तेण तओ तेसि पासाओ तं सव्वं ॥७०५३।। आणावेउं कयभोयणस्स सिरिवम्मवरकुमारस्स । विहियविलेवणतंबोलकुसुमदामोवयारस्स ॥७०५४।। परिवारस्स य जहजोग्गयाए दाऊण तं विसज्जेइ । अह वासवदत्तनिवो वासवसिरिपमुहदेवीणं ॥७०५५।। साहइ जह कारिस्सं विवाहवद्धावणं दिणे चउरो । पउरपरिवारलोयं कमेण भुंजावइस्सामि ॥७०५६।। ता तुब्भे सयमेव य अंतेउरचारिनारिवग्गाओ। बद्धावयागयाणं पुरनारीणं महिड्ढीणं ।।७०५७।। कारिज्जह उवयारं पीप्पलितंबोलकुसुमदाणाई। तं निववयणं सव्वाहिं ताहिं तह चेव पडिवन्नं ॥७०५८। कमलसिरोपमुहाणं अट्ठन्हं कन्नगाण माऊहिं । विन्नत्तो नरनाहो जह पढममुवागए एत्थ ॥७०५९।।। सिरिवम्मम्मि कुमारे मंगलकरणुज्जयाहिं अम्हेहिं । सद्धि समागयाहिं कमलसिरीपमुहकन्नाहिं ॥७०६० जप्पभिई चिय दिट्ठो सो ताहि सिणिद्धदिट्ठिजुयलेहि। तप्पभिई चिय ईसाइएण वाणंगसुहडेण ।।७०६१।। हिययम्मि ताडियाओ निव्वरबाणेहि नियमणेण । ताओ वियणत्ताओ अज्ज वि गिण्हंति नाहारं ॥७०६२।। तो कारिस्सह तुब्भे उवयारं कं पि ताण कन्नाण । तं वयणं सोऊणं वासवदत्तो तओ राया ॥७०६३।। तत्थ वसंतसिरीए मुहं पलोएइ सा वि पणयसिरा । जंपइ जह अम्ह सहाइणीओ कीरंतु एयाओ ॥७०६४।। तो राया सिरिवम्म भणावए पेसिऊण वरदत्तं । परिणयणत्थं कन्नाण ताण अट्ठन्ह वि नियाण ।।७०६५।। तो सिरिवम्मो जंपइ वासवदत्तेण पुहइनाहेण । गरुओ अम्ह पसाओ कओ जमेवं समाइ8 ॥७०६६।। किंतु परं एक्केण वि जस्स कलत्तण निव्वुई होइ । कह सो बहुयकलत्ताइं परिणए निप्फलं चेव ॥७०६७।। अम्ह वसंतसिरीए एक्काए वि निव्वुई मणे जाया । तेणियरकन्नगाणं परिणयणं नेय इच्छामो ॥७०६८।। Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२० सिरिवम्मकुमारचरियं गंतूणं वरदत्तेण साहिए एरिसे कुमरवयणे । वासवदत्तेणं तत्थ पेसिया तो वसंतसिरी ॥७०६९।। तीसे उवरोहेणं सिरिवम्मेणं इमम्मि पडिवन्ने । राया गणए हक्कारिऊण लग्गं गणावेउं ।।७०७०।। सिरिवम्मसमीवाओ परिणावइ अट्टगं पि कन्नाणं । गोधूलियवेलाए अइगरुयाए विभूईए ।।७०७१।। अन्ने वि तिन्नि दियहे गमइ विवाहूसवेण नरनाहो । अह सिरिवम्मकुमारो गुलखेडपुरे व्व तत्थ पुरे ॥७०७२।। एक्कारसहिं दिणेहि सव्वेसु वि जिणहरेसु न्हवणाई । रहजत्ताई निव्वत्तिऊण निव्वुयमणो जाओ।॥७०७३।। नवहिं कलत्तेहि समं पंचपयारे वि माणुसे भोए । भुंजतो संचिट्ठइ सुदंसणाईहिं कयसेवो ॥७०७४।। अह अन्नदिणे वासवदत्तनरिदं निसन्नमत्थाणे । विन्नवइ जोडियकरो पडिहारो देव ! दारम्मि ।।७०७५।। नामेण आसराओ तुरंगदमगो समागओ अत्थि । को तस्स समाएसो भणइ निवो लहु पवेसेहि ॥७०७६।। पडिहारेण विमुक्को पविसेउं सो वि पणमिऊण निवं । जोडियकरो निविट्ठो उचियट्ठाणे निवइसमुहो।।७०७७।। तो आह तं नरिंदो समप्पिओ आसराय ! तुह जइया । पढमं मए तुरंगो सारंगो नाम सारंगो ।।७०७८।। तुज्झ तया आएसो आसी किर एरिसो मए दिन्नो । वाहणविहिनिप्फन्नं काऊण तुरंगमं एयं ।।७०७९।। बहुहेहिं वि दियहेहि मए समं सणं तुमं कुज्जा । ता कि तए तह च्चिय तं विहियं अज्ज वि न किं वा ।। तो आह आसराओ देवाएसं किमन्नहा को वि । कुणइ नरो कल्लाणं जो इहई अत्तणो भुवणे ॥७०८१॥ अह वासवदत्तनिवो पुणो वि तं पभणए मए तुज्झ । अहणा कत्तियमासे समप्पिओ अज्ज वि तुरंगो।।७०८२।। ता अट्ठमे वि मासे कह सिक्खं गाहिओ तए एसो। तो सिरिवम्मकुमारो नरिंददाहिणदिसिनिसन्नो ॥७०८३।। विनवइ निवं जह देव ! घडइ एवं पि उभयसंजोगे । जइ भव्वजाइ तुरओ वरसिक्खावगकरे चडइ ।।७०८४।। उत्तमजाई तुरओ पयईए चेव होइ सुविणीओ । तस्सासदमगपुरिसो निमित्तमेत्तं परं होइ ॥७०८५।। जम्हा मुणिऊण मणं आसारोहस्स सो पयट्टेइ । सिक्खाए सिग्घं चिय होइ तओ तस्स न पयासो ॥७०८६।। आसदमओ वि मइमं तुरयसरूवं वियाणिऊण तओ। तह तह गाहइ सिक्खं जह गिन्हइ तं इमो सिग्छ ।।७०८७।। ता एत्थ थेवकालत्तणेण मा कुणह विम्हयं किं पि । तुब्भे पासह तुरयं वाहिज्जंतं इमेणेव ॥७०८८।। पच्चक्खम्मि पयत्थे पुच्छिज्जंतो करेइ कि सक्खी। पाणिम्मि निबद्धे कंकणम्मि कुणइ व किमायंसो?॥७०८९।। वासवदत्तनरिंदो सिरिवम्मकुमारजंपियं एयं । सोउं साहिप्पायं उट्ठइ सीहासणाहितो ।।७०९०।। सिरिवम्म पि कुमारं हक्कारइ अप्पणा समं तत्तो। आइसइ आसरायं हयदमगं जह इमो गंतुं ॥७०९१।। पल्लाणावेऊणं सारंगतुरंगमं तओ तम्मि । सयमारुहिऊण तुमं एज्जह हयवाहियालीए ॥७०९२।। इय तं भणिऊण तओ एगाए करेणुगाए आरुहिउं । सह सिरिवम्मेण सयं वच्चइ नयरस्स वाहिम्मि ॥७०९३॥ हयवाहियालिथडए गंतूणं तत्थ उत्तरइ तत्तो । सहयारासोयसमाणसाहिसाहाकयच्छाए ॥७०९४।। सीहासणे निसीयइ नियदाहिणबाहुदंडआसन्ने । सिरिवम्म उववेसइ विभिन्नदिन्नासणे पवरे ॥७०९५।। तत्थ कुमारेण समं कहाउ परिओसवुड्ढिजणणीओ। वासवदत्तनरिंदो खणमेगं काउमाढत्तो ॥७०८६।। अह सो वि आसराओ लद्धाएसो नरिंदपासाओ । पल्लाणियं तुरंग सारंगं आरुहेऊण ॥७०९७।। विखाए विखाए (?) पत्तो हयवाहियालि देसम्मि । ओइन्नो दिट्ठिपहे वासवदत्तस्स नरवइणो ॥७०९८।। तं दळूणं रन्ना सिरिवम्मो रायनंदणो भणिओ । पेक्खह कुमार ! एत्तो सारंगतुरंगमं एंतं ॥७०९९।। आरूढआसदमगं अह कुमरो तत्थ निक्खिवइ दिट्टि । तत्तो पुणो वि राया कुमारमेवं पयंपेइ ॥७१००। केरिसओ तुम्ह इमो तुरंगमो माणसम्मि पडिहाइ । केरिसओ वा एसो आसारोहो हयारूढो ? ।।७१०१।। Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २२१ इय जपतम्मि नरेसरम्मि सो आसरायहयदमगो । आसन्नयरो पत्तो हिंडावेतो तयं तुरयं ।।७१०२।। तो सविसेसं कुमरो सआसवारं निरिक्खिउं तुरयं । विन्नवइ निवस्स पुरो पुव्वं तज्जाइरूवगुणे ।।७१०३।। देव ! तिविहा हयाणं उत्तिम मज्झाऽहमा हवइ जाती। तत्थुत्तमा तिभेया ताइयतुक्खारखतुलाणा ।।७१०४।। ताइयजातिप्पभवो तुरंगमो एस उत्तमो तेण । संठाणं पि मणुन्नं इमस्स जणनयणमणहरणं ।।७१०५॥ जं कन्नवसणमेहणमणिबंधा आसणं च पंचमयं । वन्निज्जति हयाणं लहूणि हयलक्खणहि ।।७१०६।। मोत्तुं मेहणमियरे ठाणा चउरो वि नयणपच्चक्खा । लहुणो तयणुस्सारेण नज्जए मेहणं पि लहु ।।७१०७।। तह केसकेसराणि य रामाणि तणुच्छवी अइमिऊणि। जाणुजहणाणणाई निम्मंसाइं इमस्स तहा ।।७१०८।। गीवा य ऊसियग्गा खुरा य अइकक्खडा अखंडा य । कडिपट्टिखंधभालं वच्छं अच्छीणि पिहुलाइं ।।७१०९।। दिट्ठी दसणा हेसारवो य तिन्नि वि हयस्स निद्धाइं । वन्निज्जंति इमस्स उ दीसइ दिट्ठी सिणिद्धयरा।।७११०।। हेसारवदसणा वि हु असुयअदिट्ठा वि सुंदरा चेव । सेसंगचंगिमाए संभाविज्जति एयस्स ।।७१११॥ आरब्भ खुरग्गाओ उस्सेहो होइ काकसं जाव । उत्तिममज्झिमअहमो हयाण अंगुलपमाणेणं ।।७११२। सयमेगमंगुलाणं अडसीइ असीइअंगुलाई तहा । तिविहो वि उस्सओ इय कमेण तुरयाण नायव्वो ॥७११३।। पढमो च्चिय उस्सेहो संभाविज्जइ हयस्स एयस्स । जम्हा महप्पमाणो पडिहासइ एस दीसंतो ।।७११४।। आयामो वि हयाणं तिविहो जेठो य मज्झिम कणिट्ठो । सट्ठी-पन्ना-चत्तासहियं अंगुलसयं कमसो।।७११५।। उस्सेहसमो नेओ परिणाहो उत्तिमाइओ कमसो। परिणाहाया मा वि हु पढमा एयस्स णायव्वा ।।७११६।। अवरं पि देव ! एवं सन्नावत्ताइयं हयसरूवं । अत्थि इह तं च नज्जइ कालासन्नाइभावेण ।।७११७।। इय हयसरूवनाणे पगब्भयं अप्पणो पयासेउं । तुरयारोहसरूवं पभासए कि पि निवतणओ ।।७११८।। देव ! इमो हयदमओ मणुन्नमुत्ती जुवा बलिट्ठो य । सुथिरासणो थिरोरु थिरजाणू सुथिरपछी य ।।७११९।। चलजंघपायजुयलो उन्नयखंधो नयंसतिगभागो। उयरम्मि निम्वियारो उज्जुकिओ पासजुम्मम्मि ।।७१२०।। उन्नयवच्छो बाहूसु संवुडो नेयनेयवियडो य । गंभीरभीसणसरो मोरो व्व अवंचियसिरो य ।।७१२१।। हयछायाकन्ननिहित्तदिट्ठिसेसो इमस्स गुणनिवहो । हयहिययनाणमादी जो उचिओ आसदमगाणं ।।७१२२।। तं पयडिस्सइ एसो आसो च्चिय संपयं पुरो तुम्ह । वाहिज्जतो तह तह एएणं वाहणविहीए ।।७१२३।। इय सिरिवम्मकुमारेण जंपिए जुत्तिसंगए वयणे। राया हरिसियहियओ तुरयम्मि निवेसए दिटुिं ।।७१२४।। सिरिवम्मो वि कुमारो उवसंहरिऊण वयणवित्थारं। थिरदिट्ठी अवलोयइ चंकम्मतं तयं तुरयं ।।७१२५।। अह आसरायनामो तुरंगदमगो जहा तुरंगं तं । वाहणविहिणा वाहइ अणुक्कमेणं तहा भणिमो ।।७१२६।। दढ चित्तविभाएणं दुविहं हयवाहणं बुहा बॅति । संगामुवओगि दढं जणविम्हयकारयं चित्तं ।।७१२७।। होति दढं चउभेयं उजुसारणवामदाहिणविहीहिं । चित्तविहीणं नेयं उजुसव्वं अग्गओ गमणं ।।७१२८॥ विवरीएहि पएहि पच्छाहुत्तं हयस्स जं सरणं । तं सारणं पि हवइ हु मंडलए दाहिणं वामं ।।७१२९।। इह नेयाओ धाराओ पंच हयवाहणण्णुपुरिसेहिं । धाराणं बहिभूयं सहावगमणं तु होति गई ।।७१३०॥ तत्तो पुलाए गमणं हयस्स जं सा उ पढमिया धारा । तयणंतरं तु दुइया धारा जवसम्मया नाम ।।७१३१॥ तत्तो वि परं तइया धारा जवमज्झिम त्ति नामेण । तयणु चउत्थी धारा जवुत्तमा नामनायव्वा ।।७१३२।। धाराण चउण्हं पि हु अब्भहिया होइ पंचमी धारा। अच्चुत्तमजवनामा पडिासद्धं वाहणमिमीए ।।७१३३।। पढमासु चेव धारासु चउसु तुरयाण वाहणं भणियं । सुपसत्थं कुसलेहिं सव्वेहि वि संवकम्मेसु ॥७१३४।। Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२२ सिरिवम्मकुमारचरियं पंचमधाराणुगए तुरए कुसलो वि वाहगो जम्हा। कम्मकरणम्मि अखमो होइ महावेगविहुरंगो।।७१३५।। होंति नवमंडलाइं अट्ठारसधणुहपरिमियं पढमं । दो दो धणुह वि हीणाइं होंति सेसाइं अणुकमसो ।।७१३६।। दो धणुहपरीमाणं संजायइ जाव मंडलं नवमं । कमसो इमेसु तुरओ वाहेयव्वो सुबुद्धीहि ।।७१३७।। साहेयव्वा धारा पढम चिय पढममंडले पढमा। तीए सिद्धाए अह सेसाओ तिन्नि धाराओ ।।७१३८।। साहेयव्वाउ यस्स मंडले तम्मि चेव तत्तो य । दुइयाइमंडलेसु वि चउरो चउरो य धाराओ ।।७१३९।। साहेयव्वाउ कमेणिमिणा जा होइ मंडलं नवमं । नवभेयमंडले इय चउ चउ धारा जुए सिद्धे ।।७१४०।। दिज्जइ मुहम्मि कवियं तुरयस्स तहेव मंडलद्धेण । गोमुत्तीनाम भवे धारा एसा वि सव्वत्थ ।।७१४१।। साहेयव्वा पइमंडलं पि एक्केक्कपुव्वधाराए। अट्ठमनवमे परिवज्जिऊण दो चेव मंडलगे ॥७१४२।। उज्जुपभिईण भणिओ एसो पाएण साहणम्मि कमो। कम्मावेक्खाए वइक्कमो वि कत्थइ करेयव्यो ।।७१४३।। नट्टायारं वित्तं तुरयाणं रूवदायगं होइ । ते य पमाणजुया वि न तुरया रेहंति जेण विणा ।।७१४४।। तं पुण वित्तं तिविहं झंपाकरणं च कूडनामं च । समपायाइयभेया पुणो भवे तं दुवालसहा ॥७१४५।। उड्ढं वग्गागहणे रागाइहओ य होइ जं तुरओ । सममुप्पडतपाओ सा झंपा तइयधाराए ॥७१४६।। करणं दुइज्जधाराणुगयं समपायपभिइभेएहिं । भणियं पंचपयारं तं हयवाहणविहिन्नहिं ॥७१४७।। पढम समपायं तह दुइज्जयं वत्तदाहिणं होति । तइयं तु वत्तवामं चउत्थयं हरियदाहिणयं ।।७१४८।। पंचमयं हियवामं कूडं पुण होति पढमधाराए । तं चलथिरभेएणं दुविहं विबहेहिं निद्दिढें ॥७१४९।। तत्थ चलं चंकममाणपायमेगत्थ संठियं च थिरं । तत्थ चलं पुण तिविहं तत्थेगं दिस्स दाहिणयं ॥७१५०।। दुइयं तु दिस्सवामं विक्खित्तपयं तु तइययं होति । तिविहं थिरं पि नेयं अग्गट्ठियदाहिणं एगं ॥७१५१।। दुइयं पायडवामं तइयं समपायमेव नायव्वं । भरहुत्तं जह नटं तंडवलासेहि दुविभेयं ॥७१५२।। कूडं पि तहा नेयं तंडवनामं च लासनामं च । इय वन्नियस्सरूवं दढं पि चित्तं पि तं तुरयं ।।७१५३।। कारेऊणं सो आसरायनामो तुरंगदमगवरो । तुरियाए धाराए उट्ठावेउं निवाभिमुहं ।।७१५४।। थडयस्स नियडदेसे आणेउं खंचएझड त्ति तओ । खंचणसमकालं चिय उड्ढे सो संठिओ तुरओ ।।७१५५।। रेहाए चेव तओ परितुटुमणो निवो पयंपेइ । पेक्ख कुमार ! कहेसो इमेण सिक्खाविओ तुरओ ।।७१५६।। कुमरो उ निरिक्खेउं तं तुरयं कन्नदिट्ठिपमुहेसु । देहावयवेसु तहेव चिट्ठए जंपइ न कि पि ॥७१५७।। तो राया तं कुमरं पुणो वि पुच्छइ तहेव सविसेसं । कुमरो वि जोडियकरो होउं चिट्ठइ कयपणामो ।।७१५८।। न उणो जंपइ किंचि वि तओ नरिंदो पुणो वि जंपेइ। किं कुमर! तं न जंपसि किंचि वि तुरयस्स गुणदोस।।७१५९।। तो सिरिवम्मकुमारो जंपइ तुब्भेहिं देव ! पच्चक्खे । दिढे तुरयसरूवे किं अम्हे एत्थ जंपामो ।।७१६०।। अह वासवदत्तनिवो कुमारवयणं इमं सगन्भं ति । नाऊण संकियमणो पुणो वि कुमरं भणइ एवं ।।७१६१।। दिलृ चिय पच्चक्खं तुरयसरूवं मए कुमार! परं । पुच्छामि अभिप्पायं तुज्झ अहं विम्हयपवन्नो ।।७१६२।। अत्थाणनिविट्ठणं मए जया आसरायहयदमगो । पुट्ठो तुरयसरूवं तया सयं नियमईए तए ।।७१६३।। वीमंसिऊण भणियं समत्थियं तेण आसरायस्स । वयणं मज्झ पुरो जं तहेव तं जायमवियप्पं ।।७१६४।। । इन्हि नियदिट्ठीए दळूण वि तुरयचेट्ठियं सक्खं । पुट्ठो वि मए न तुम जंपसि किंचि त्ति मे संका ।।७१६५।। अह मउलियकरकमलो सपणाम भणइ कुमरसिरिवम्मो । बेमि अहं नियभावं जइ देवो देइ अच्छलियं।।७१६६।। Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं तो वासवदत्तनिवो जंपइ एवं कुमारसिरिवम्मं । अच्छलियं चिय तुह सव्वकालमविरुद्ध वाइस्स ।। ७१६७।। कुमरो विन्नवइ निवं हक्कारह देव ! आसरायं पि । एत्थ नियसन्निहाणे तस्स समक्खं जहा बेमि ।। ७१६८ ।। उत्तरिउं तुरयाओ राय एसेण आसराओ वि । हयदमगो आगंतुं तत्थुवविट्ठो उचियठाणे ।।७१६९।। • विन्नवइ तओ निवई सिरिवम्मो देव ! आसराएण । एस तुरंगो बाहिम्मि वाहिओ न उण मज्झम्मि ।।७१७० ।। तो जंपइ नरनाहो कुमार! तुह जंपियस्स भावत्थो । अज्ज वि न मुणिज्जइ को वि ता तुमं कहसु पयडत्थं । । ७१७१। पुव्वं पि अम्ह तुरया सव्वे बाहिम्मि चेव नयरस्स । एएण आसराएण वाहिया सुंदरा जाया ।। ७१७२।। मज्झस्स बाहिरस्स य अम्हेहि न किं पि अंतरं नायं । एत्तियदिणाणि ता कहसु कुमर! को एत्थ परमत्थो।। ७१७३।। तो सिरिवम्मकुमारो पभणइ मज्झं व बाहिरं वा वि । नयरस्स न नायव्वं कि पुण नेयं हयस्सेव ।। ७१७४।। देहं हयस्स बझं चित्तं तस्सेव होइ मज्झं तु । वाहियमिमस्स देहं न उ चित्तं आसराएण ।। ७१७५।। जम्हा हयस्स चित्तं वइ सकसायमज्जवि इमस्स । छड्डावेऊण कसायमेस नो वाहिओ इमिणा ।। ७१७६ ।। मेत्तीए आगेउं दढं च चित्तं च दुविहमवि सिक्खं । तुरओ गहाविओ एस तेण न सुवाहिओ देव ! ।। ७१७७।। हऊिण तओ राया सिरिवम्मं कुमरमेवमाइसइ । किं तुम्ह घारियाहिं पयोयणं किं व काणेहिं ? ।। ७१७८ ।। जह जह आसारोहो कारइ तह तह करेइ जइ तुरओ। मट्ठेण व तुट्ठेण व तो तस्समणेण किं कज्जं ? ।।७१७९ ।। तो भइ सिरिवम्मो देव ! जहा तुम्ह को वि सामंतो । दप्पिट्ठो तुट्ठमणो सुविउलसम्माणदाणेहि ।। ७१८० ।। दसे सुबहुविण बाहिम्मि विणा वि गव्वविगमेण । तस्स जया वि न जायं सम्माणं किं पि दाणं वा ।। ७१८१ ।। सो s झति तया विअत्तणो चित्तदुट्टिमं गूढं । तह कालेण इमस्स वि हयस्स दोसो फुडो होइ ।। ७१८२ ॥ आह निवो कह कलियं कुमर ! तए तुरयचित्तदुट्ठत्तं । कहइ कुमारो कन्नाण थड्ढमाए मए नायं ।। ७१८३ ।। लोयणजुयलेण तहा उभओ पासावलोयणपरेण । इय कुमरवयणमायन्निऊण विम्हियमणो राया ।। ७१८४।। हयदमगआसरायस्स सम्मुहं पेसए नियं दिट्ठि । अह सो मउलियपाणी पणयसिरो विन्नवेइ निवं ।। ७१८५ ।। जह सिरिवम्मकुमारो विन्नवइ तहेव देव ! सव्वमिमं । एत्तीए चेव मए तुरंगमो वाहिओ एसो ।।७१८६।। जम्हा उत्तमतेओ तामसभावाहिओ इमो तुरओ । दंडेण वसीकाउं नेय मए पारिओ तेण ॥।७१८७।। तो आसरायवयणेण कुमरवयणे सपच्चओ जाओ । राया विम्हयपूरियहियओ सीसं नियं धुणइ ।। ७१८८।। आरुहिऊण करेणुं अह सो कुमरेण सह गओ सगिहं । हयदमगो वि निवासेणारूढो तयं तुरयं ॥।७१८९।। अह निच्च नरवणा अहिगाहिगगोरवेण दीसंतो । गमइ सिरिवम्मकुमरो समयं गिम्हस्स तत्थेव ।।७१९०।। जत्थ य गिम्हे विरहग्गितवियपहियंगणाविमुक्केहिं । नीसासेहिं व निच्चं उण्हुन्हयरा दिणा होंति ।। ७१९१।। गिम्हसमयस्स आणं पयासमाण व्व सव्वभुवणम्मि । वियरंति जहिच्छाए जणाण संतावया वाया ।। ७१९२।। तम्मि समयम्मि जाओ संतावयरो जणस्स मित्तो वि । सुयणो वि दुज्जणत्तं पयडइ दियहाणुभावेण ।।७१९३।। वड्ढंतपयावे दिणयरम्मि दियहा वि होंति वड्ढता । जो होइ जस्स तणओ तस्स सिरीए सिरी तस्स ।। ७१९४।। हेमंते जेण हिमेण हयप्पयावो रवी कओ आसि । इन्हि तिव्वपयावं तरणि दट्ठूण तं नट्ठ ।। ७१९५।। तरणी विगवेसंतो हिमं न पावेइ जाव कत्थ वि य । सोसेइ ताव तप्पक्खसंगयाई जलाई पि ।।७१९६।। अच्चतं संतवियं दण महिं महीरुहा तत्तो । तद्द ुक्खेण व जाया पयणुच्छाया पइदिणं पि ॥७१९७॥ सव्वंसहा वि कक्कसरविपायहया वि दाहिणी जाया । पुहई अइनिम्मिहिया वमइ सिहि चंदणलया वि । ७१९८ । मज्झन्हे पाणहिया रहिया पहिया महीए डज्झता । दाउं च उवालंभं धावति महीरुहाभिमुहं ।। ७१९९ ।। २२३ Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२४ सिरिवम्मकुमारचरि दट्ठूण पाडलच्छो गिम्हो भुवणं समग्गमवि तवियं । वियइल्लफुल्लदसणो हसइ व नियवीरियस गव्वो ।। ७२०० ।। इह पाएण मणुस्सा वियरंति दिवा वणंतरालेसु । थेवस्स वि रवितेयस्स नेय दिन्नप्पवेसेसु ।।७२०१।। सरियासु सरवरेसु य पुक्खरणीसु य जलस्स अवगाहं । सुइरं विरयति तहा पविसंति निगुंजझुंपेसुं ॥ ७२०२ ।। जलजंतसलिलधारा सित्तेसु चउद्दिसि बहि अंतो । लिपति तनुं चंदणरसेण घणसारमीसेण ॥।७२०३।। अच्छाई सम्हाई लहूणि परिहति तह दुगुल्लाई । कप्पूरागुरुकंदुरुतुरुक्कधूवेण सुरहीणि ॥ ७२०४।। वायामायवमंबिलकडुलवणरसे य नेय सेवंति । न करेंति मज्जपाणं पियंति सीयलजलं विउलं ॥।७२०५।। नवमिम (म्म) यभायणसंठियाणि सुरहीणि सीयलाई च । महुराई पाणगाई पियंति बहुसक्करजुयाई ।। ७२०६।। अन्नं पिसाउ सीयं दवं घयं सालिखीरदक्खाओ । नालियरवारिसक्करमनिलम्मि उ तालियंटाण ।।७२०७।। हारं मालं कमणुप्पलेहिं कलियं मुणालवलयं च । चंदणविलित्तदेहं जुवई च इमाई सेवंति ।। ७२०७८।। धारागिहे दिहे सुयंति रयणीए अंबरतलम्मि । सयणम्मि सुरहिवियसियकुसुमसनू हेहिं अत्थरिए || ७२०९।। गहिए वसंतरज्जे गिम्हेण तओभिसंकियमण व्व । मयणं वसंतमित्तं थेवं सेवंति तरुणा वि ।। ७२१० ।। इन्निएण विहिणा सिरिवम्मेण वि नरिदतणएण । गमियम्मि गिम्हसमए वासारतो समणुपत्तो ।। ७२११।। जत्थ गयणाडवीए मेहमहामहिहरेसु मलिणेसु । दावानलजालाओ व विज्जुलयाओ झलक्कंति ।। ७२१२ ।। गज्जारवो विसट्टइ सद्दो व्व फुडंतवंसनिवहाण । खज्जोय गणुज्जोया वाउया सिहिकण व्वं । ७२१३॥ रुद्धो रविकरपसरो जलहरनिवहेहिं नहयले सयले । तेण कयं जलसोसं सुमरंतेहि व कुविएहिं ॥ ७२१४।। गिम्हसमएण भुवणं सव्वं संतावियं निएऊण | कालनिवेण निउत्तो पाउससुहडो तदुवरिम्मि ।।७२१५।। तेण सहस त्ति गयणे गज्जंती गयघड व्व घणमाला। सज्जीकया झरती मयप्पवाहं व जलनिवहं ।। ७२१६ । । गिम्हसमयस्स उम्हा भुवणं अवभिऊण आसिट्ठिओ । जो तस्स नासणकए विसज्जियं तेण जलसेन्नं ।। ७२१७।। आवडियमेत्तमेव य जलसेन्नं तेण उम्हसुहडेण । तह गसियं सव्वं पि हु जह न ठिओ वत्तकहगो वि ।।७२१८।। तत्तो सविसेसं चिय विभिओ उम्हसुहडसंघाओ । सव्वम्मि वि भुवणयले नियसामत्थेण परितुट्ठो ।। ७२१९।। तह तं वियंभमाणं दट्ठ नियपक्खपरिभवं च तओ । रुट्ठे घणेहि तुट्ठ व वारिधारासरसएहि ।। ७२२० ।। निन्नासिऊण उम्हं सयलं पि महीयलम्मि लद्धपयं । जायं जलं विवक्खे हयम्मि सव्वो लहइ लच्छि |।७२२१।। उच्चपएसेसु जलं अलद्धठाणं अहोठियं गंतुं । उन्नइपत्तो अन्नुवरि देइ होउं न इयरस्स ।। ७२२२।। अतिसयरसुक्कडाओ अंतोकलुसत्तणं वहंतीओ । असतीउ व्व नईओ उम्मग्गेणं पयट्टाओ ।।७२२३।। थासि न जलबिंदू व ते वि जाया जलासया विउला । जो होइ जया उइओ तस्स तया पसरए पक्खो ।। ७२२४ ।। नवनिग्गयहरियंकुरनियरा सव्वत्थ वसुमती सहइ । घणवारिसिसिरमारुय संगेणुद्ध सियरोम व्व ।। ७२२५ ।। पुव्वमणावरणाए पकीलियं सह घणेहिं पुहईए । अह हित्थाए व नवतणपडेण पच्छाइओ अप्पा ।। ७२२६ ।। चिरकालमिलियजलहरसुहिसंगमपमुइयं सिहिकुडुंबं । केयारवेहि गायइ नच्चइ विप्फारियसिहंड ।। ७२२७।। उद्दामदप्पकलियं दद्द रकुलमहिणवं समुब्भूयं । उच्चयरकयविरावं थुणइ व जलवाहमाहप्पं ।। ७२२८ ।। ठाणठाणेसु ठिया सहति इह इंदगोवसंघाया । घणगहियजलहिजल सहियमुक्कदलियप्पवाल व्व ।। ७२२९ ।। परपुरिसमभिसरंतं घणतिमिरबलेण पंसुलीवग्गं । सव्वंगं पि धुणंती तडिल्लया किर निवारेइ ।। ७२३०।। जलभरभिन्नं वसुहं सुहेण फालेंति पामरा पुरिसा । लीलाए परिभविज्जइ परेहिं जडसंगओ सव्वो ।। ७२३१।। सव्वंसहा विसययं दिन्ननिवासा वि सयलरयणाण । लोहसएहि खोणी खणिज्जए नंगलग्गेहि ।।७२३२ ।। Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं ३२५ पाएण इह मणुस्सा पुराणगोहूमसालिजवभत्तं । भुंजंति पियंति तहा कूवसमुत्थं जलं लहुयं ।।७२३३।। परिसुक्कं लहुनिद्धं उण्हं लवणंबिलं च सेवंति । जेण न कुप्पइ पवणो न पीणसोतं व इयरं पि ।।७२३४।। चिट्ठति अदूरासनमुक्कअंगारसगडिए भवणे । घंसणउव्वणन्हाणधूमगंधागुरुपिया य ।।७२३५।। आरूढा जंति करेणुयासु वरवत्थकुसुमकयसोहा । वायाममक्ककिरणे पयगमणं दियहसयणं च ।।७२३६।। नइजलपाणं अइमेहुणं च वज्जति अतिदवाहारं । इय अतिकंते पाउसकालम्मि समागओ सरओ ।।७२३७।। मेहावरणविमुक्कं जायं सयलं पि नहयलं विमलं । परिमुक्कपंकपडला जाया मग्गा वि पाएण ।।७२३८।। कालवसा जइ वि रवी मेहेहिं कओ तिरोहियपयावो। कइवि दिणाई तह विहु पुणो वि जाओ दुगुणतेओ।।७२३९।। सविसेसं (सं) पत्तो जुन्हाविमलत्तणं मयंको वि । कुसुमियकासपयासियमुहीउ जाया दिसिवहूओ ।।७२४०।। बहुसलिलपाणवसओ उट्ठियसासं वसुंधरं दटुं । उन्हुण्हेहिं करेहि फासइ निच्चं सहस्सकरो ॥७२४१।। संपन्नतंदुलाई दियंतपसरंतपरिमलगुणाइं । सालिवणाई कीरा सरंति पायडियमुहराया ।।७२४२।। अब्भवहरिऊणं पइदिणं ति सुस्साउ अहिणवंकूरं । उवचयसंपत्तपयं जायं गोमंडलं सयलं ॥७२४३।। चत्तकलसुत्तणाइं अंतो विमलत्तणं पवन्नाई । सेवंति रायहंसा जलासयाई पि नीसंकं ॥७२४४।। उम्मग्गपरिब्भमणं पुव्विल्लं अत्तणो सरेऊण । लज्जाए व नईओ परिसंकुइयाओ जायाओ ।।७२४५।। इह कुव्वंति मणुस्सा विरेयं (गंय? ) रुहिरकड्ढणं पायं । अब्भवहरन्ति सीयं लहुयं अन्नं च पाणं च।।७२४६।। गोहूमसालिसट्ठियजवमुग्गे सक्करं महुपडोलं । दक्खं साउ कसाए तित्ते य रसे निसेवंति ॥७२४७।। रविकरतत्तं दियहे निसाए पल्हाइयं ससिकरेहि । सलिलं पियंति निव्विसमगत्थिउदएण निम्मवियं ।।८२४८।। सिसिरोसीरविलित्ता पलहुयविमलंबरा सकुसुमा य । सेवंति चंदजुण्हं उण्हहरं जामिणिमुहम्मि ।।७२४९।। तित्ति दहिआयवखारतेल्लवससम्मुहानिलं मज्जं । दियह निद्दाकरणं वज्जति तु सारसंगं च ।।७२५० ।। एवं पयट्टमाणे समए सरयस्स कुमरसिरिवम्मो । दंतउरे गंतुमणो लद्धावसरो निवं जाव ।।७२५१ ।। किर विनविस्सइ तओ हयसाहणिएण तत्थ आगंतु । विन्नत्तं देव ! जहा सारंगतुरंगमो इण्हि ।।७२५२।। अइसयदुट्ठो जाओ दंतेहिं पुरोठियं नरं डसइ । पच्छागयं तु निहणइ पच्छिमपाएहि समतालं ।।७२५३।। वल्लीए तेण इमं छोडेउं को वि सक्कए नेय । दूरट्ठिएहिं उल्लालिऊण निक्खिप्पए घासो ।।७२५४।। तस्स पुरो पाणीयं निक्खिप्पइ गरुयकट्ठजोएण । अढोइज्जइ खाणं पुण न को वि बंधइ दिणं तइय ।।७२५५।। पुरओ पुण बज्झंतं कहकह वि हु आसि जाव दुसृत्तं । थेवं चिय पयडतो इन्हि माणाहिओ जाओ ।।७२५६।। इय हयसाहणिएणं विन्नत्ते नरवई कुमरभणियं । पुव्वुत्तं सरिऊणं विम्हयपूरिज्जमाणमणो ।।७२५७।। सिरिवम्मकुमारेणं सह गंतुं मंदुराए तं तुरयं । कहियसरूवं दटुं तं कुमरं एवमाइसइ ।।७२५८।। जह चेव तए कहियं पुरा सरूवं इमस्स तुरयस्स । तह चेव य तं जायं ता सिक्खावेहि तुममेयं ॥७२५९।। रन्नो उवरोहेणं तं तह पडिवज्जिऊण कुमरेण । विन्नतं देव ! जहा वित्ते सरए इय करिस्सं ।।७२६० ।। जम्हा गिम्हाईयं उउत्तिगं सव्वसत्थयारेहिं । हयवाहणे निसिद्धं हेमंताइतियमणुनायं ।।७२६१।। रना भणियं इन्हि सरयस्स तिभागमेव अवसेसं । तम्मि गयम्मि तुरंगो वाहेयव्वो तए एसो ।।७२६२।। किंतु परं इह एयं न को वि सक्किहइ खाणपाणेहिं । परिपालेउं तम्हा निययावासम्मि नेहि तुमं ॥७२६३।। अह रन्नो वयणाणंतरं पि कुमरेण नियनरा तरुणा । बत्तीसं आहूया मल्ल व्व महाबलिट्ठयरा ।।७२६४।। चत्तारि खाइराओ दीहयराओ दढाओ वलियाओ। आणावेउं तत्तो एक्केक्का अप्पिया वलिया।।७२६५॥ Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२६ सिरिवम्मकुमारचरिय अट्ठन्हें अट्ठन्हें तेसिं पुरिसाण हत्थजुयलेसु । चउरो चउरो पुरिसा लग्गा एक्केक्कवलियंते ।।७२६६।। चउसु वि दिसासु तत्तो पविसेउं मंदुराए जुगवं पि । भीडंति तं तुरंगं चउसु वि गत्तेसु अइगाढं १७२६७।। अट्ठउडकप्पडेणं वाम पाणिं पवेढिऊण तओ । गहिऊण दाहिणेणं करेण कुमरो खइरकीलं ।।७२६८।। गंतूण सयं तुरयं मुहकुहरे गिन्हए तलविभाए। वामकरेणं दाहिणकरेण कीलं खिवइ वयणे ।।७२६९।। तिरियं करजुयलेणं तत्तो तं गिण्हिउं उभयभाए । अच्छीसु तस्स पढें बंधावइ चउपुडं तत्तो ।।७२७०।। अतिथूलकक्खडेहिं वालागरडेहिं दोहिं दोरेहिं । बंधावेऊण मुहं धरावए दोसु पक्खेसु ।।७२७१।। एक्केण दावणेणं अग्गिमपच्छिमपयाइं दाहिणओ । बंधावइ दुइएणं अग्गिमपच्छिमपए वामे ।।७२७२।। फेडावइ वलियाओ तत्तो चउरो वि तुरयपासाओ । छोडावइ वल्लीए सारंगतुरंगमं तत्तो ॥७२७३।। नियआवासे नेयाविऊण मुहरज्जुबद्धपट्टेहिं । दोहिं उ चम्ममएहिं बंधावइ दोसु पक्खेसु ।।७२७४।। ऊरुट्ठियवल्लीए तह कह वि जहा सुहेण चालेइ । गीवं उभओ पासेसु देहकंडूयणनिमित्तं ॥७२७५।। वालागरडे दोरे छोडावइ दो वि वयणबंधाओ । ओसारावइ तह दिट्ठिबद्धयं पट्टयं तस्स ॥७२७६।। खद्धं खद्धं घासं खिवावए तस्स अग्गओ उचियं । दूरट्ठियपुरिसाणं पासाओ अइपयत्तेण ।।७२७७।। चम्ममयकुंडियाए चम्ममयाइं करेवि कडयाई । सलिलस्स तं भरेउं खिविउं कडएसु दढवंसं ॥७२७८।। दोसु विभाएसु दुवे समत्थपुरिसा तमुक्खिवेऊण । तस्स तुरयस्स पुरओ सणियं नेऊण ठावेंति ।।७२७९।। खाणं पि सलिलनाएण पइदिणं तस्स दिज्जइ हयस्स । इय सारंगं तुरयं कुमरो पालइ अहन्नदिणे ॥७२८०।। आरुहिउमियरतुरयं बाहिं नयरस्स परिभमेऊण । हयवाहणस्स उचियं ठाणं अवलोयइ विवित्तं ।।७२८१।। जत्थ विहारो नयरं आरामो देउलं मढो वडवा। रायपहो पाहाणा कंटयवम्मी य गड्डाओ ।।७२८२।। ऊसरं विय सरिसेलो हत्थिप्पमुहं च तुरयतासयरं । एएसि मज्झाओ नियडं किंचि वि न जत्थत्थि ।।७२८३।। अंतो कढिणा उप्पि पंसुयपयरेणपेलवा पुहई । न य उन्नया न निन्ना विवज्जिया खाणुरुक्खेहिं ॥७२८४।। तं ठाणं दळूणं विनविऊणं नरेसरं तत्तो । धणुहसयतियपमाणे समचउरंसम्मि भूभाए ।।७२८५।। कारावइ परिवेढं नवरयणिपमाणवेणुवाडीहिं । फेरावइ जवणीओ बाहिं जह को वि न हु अन्नो ।।७२८६।। अभितरम्मि पासइ कीरंतं किपि तह तयासन्नं । गुड्डरमंडवियाई नियआवासं दयावेइ ।।८२८७।। तीसे य कारियाए अहिणवयरवाहवाहियालीए । पुव्वदिसिवंकदारं सतोरणं कारए एगं ॥७२८८।। अन्नदियहम्मि सरए वित्ते हेमंतउउसमारंभे । पायकयदामणं विय सारंगतुरंगमं कुमरो ।।७२८९।। दावेउं अविलाणं वयणे चउपासठवियपुरिसेहिं । हत्थतलगहिय दीहरअतिनिठुरचम्मलट्ठीहिं ।।७२९०।। परिवेढियमुभओ पासधरियअविलाणरस्सि हत्थेहिं । चालिज्जंतं दोहिं उ तरुणनरेहि समत्थेहिं ।।७२९१।। मत्तं व वणगइंदं सुदुद्धरं नियलियं चउपएसु । कुडिलाए दिट्ठीए पासंतं पासठियलोयं ॥७२९२।। सणियं आणेऊणं पुव्वदुवारेण वाहियालीए । अंतो परिसेऊणं अतिदुवाणं तुरंगाणं ॥७२९३।। सत्थभणिएण सिक्खावणविहिणा तह नियाभिपाएण । दाऊण वालदोरिय जंतं पुरओ य पच्छा य ।।७२९४।। छोडावेउं पयदावणाई पारंभिओ पुलावेउं । दंसेइ दुट्ठिमं जम्मि जम्मि अंगम्मि सो तुरओ ।।७२९५।। हम्मइ तहिं तहिं चिय कसाभिघाएहिं पासपुरिसेहिं । जंतनि जंतणयाए बाढं छिज्जइ य देहम्मि ।।७२९६।। एएण पओगेणं एगंतरवासरम्मि पुव्वण्हे । खेडिज्जइ ते (सो) तुरओ पोसिज्जंतो पयत्तेण ॥७२९७।। नवविहियवाहियालीमज्झम्मि न अत्थि कस्स वि पवेसो । मोत्तूण अप्पनवमं तं कुमरं तं च नवतुरयं ॥७२९८।। Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरिय २२७ वाहणदियहे पुब्वप्पओगओ आणिऊण तं तुरयं । हयवाहियालिमज्झे जंतविही कीरए तस्स ।। ७२९९।। वाहणविहिम्मि विहिए दामेऊणं पएसु सो तुरओ । छोडियजंतो काउं निज्जइ बाहिम्मि नियठाणे ।।७३००।। हयवाहियालिनियडे दिन्नावासे नियम्मि कुमरो वि । सिरिवम्मो गंतूणं भोयणसयणाइयं कुणइ ।।७३०१।। निगुडुरनियडाए कुडी बंधावए तुरंगं पि । तं सारंग तह तस्स कारए उचियपडियारं ।।७३०२ । जम्मि दिने वाहिज्जइ न तुरंगो तम्मि उभयकाले वि । वाहणदिणे उ कुमरो अवरण्हे जाइ नियपासे ।।७३०३।। इ कहियवाणं वाहिज्जतो तुरंगमो एसो । कइ वि दियहाई कोवं काऊणं अहिगमहिगयरं ।।७३०४ ।। पच्छामिज्जतो देहे जंतेहि कसनिवाहिं । सणियं सणियं लग्गो छड्डेउं अंतरकसायं ॥ ७३०५।। कुमरो वि अदूरासन्नदेसपरिसंठिओ मुणेऊण । तुरयसरूवं तो देइ वाहगाणं उचियसिक्खं ।। ७३०६ । तत्तो कमेण तुरए थेवकसाए हवंतए तम्मि । कुमरो हयपासट्टियनराण पासाओ एक्केक्कं ।। ७३०७।। हत्थं हयपट्ठीए दावेइ कमेण तम्मि सहियम्मि । कइवयदिणपज्जते थडियं बंधावर तत्थ ।।७३०८।। ती विहु सहियाए गएसु कइवयदिणेसु पल्लाणं । आरोहावइ पिट्ठे तम्मि वि सहिए इयरपुरिसं ।।७३०९।। तत्तो यदुदमणसमुचिएहिं विणा वि जंतेहिं । केवलपल्लाणजुयं आरूढ नरस्स पासाओ ।।७३१० ।। खेडावइ तं तुरयं तह वि न दंसइ वियारलेसं पि । सो जाव तओ कुमरो तं नाऊणं विगयदप्पं ॥।७३११।। सिक्खसुहतिहीए दिणयरचंदाण अन्नयरवारे । हत्थोत्तरसवणस्सिणिमज्झे एगयररिक्खम्मि ।।७३१२।। पट्ठिनिवेसियसुंदरपल्लाणे वयणदिन्नअविलाणे । पुव्वाभिमुहं ठविए सारंगे वरतुरंगम्मि ।।७३१३।। वामकरगहियवग्गो दाहिणकरताडियासणपएसो । चाडुवयणं भणतो जहणं जंघाए फासतो ॥ ७३१४।। आरूढो झत्ति अणेयबंदिविदेहिं संथुणिज्जतो । निग्गंतूणं निययावासाओ वाहियालीए ।।७३१५।। पत्तो दुवारदेसे सेसजणं बाहिमेव धारेउ । अट्ठहिं जणेहिं सद्धि पविसेउं मज्झभायम्मि || ७३१६।। सत्यणि विहिणा वाहइ एवं कमेण दियहेहि । अइकंतेहि केहि वितं तुरयं सव्वमवि सिक्खं ।।७३१७।। दढचित्तविभाएहि सिक्खावेउं करेइ निवजोग्गं । दंसइ पुराणहयवाहियालिपत्तस्स तस्स पुरो ।।७३१८ ।। रन्ना सपरियणेणं पसंसिओ सतुरओ वि सो कुमरो । तस्तुवरि भामिया निउँछणाई बहुजणेहिं ।।७३१९।। हयदमगमोसरायं तो पुच्छइ पत्थिवो हयसरूवं । सो वयइ संपयमिमो कुमरेण सुवाहिओ विहिओ ।।७३२०।। सव्वंगेसु वि नज्जइ मुक्ककसायत्तणं इमस्स जओ । जावज्जीवं पि तओ दंसिस्सइ एस न वियारं ॥ ७३२१ ।। अहराया हक्कारइ कुमरं सिरिवम्ममप्पणो पासे । आलिंगइ अतिगाढं उववेसइ सन्निहाणम्मि ।।७३२२।। सव्वंगं आहरणं वत्थाई देवससरिसाई । आणावेउं राया पयच्छए झत्ति कुमरस्स ।।७३२३॥ तह वत्थाहरणाती किंपि निवो देइ आसरायस्स । अह सिरिवम्मकुमारो रायाणं विन्नवइ एवं ।।७३२४।। देवेण जया दिनो आएसो तुरयवाहणे मज्झ । तइया हं दंतउरे गंतुमणो विन्नवणहेउं ।।७३२५।। देवपयाणं पासे समागओ आसि तयणु देवेण । दिन्नाएसे एयम्मि नो मए किं पि विन्नत्तं ॥७३२६।। ता इन्हि मं देवो अणुजाणउ जेण जामि दंतउरे । पुव्वं पिनियावासो मए बहिं दाविओ अत्थि ।।७३२७ ।। नववाहियालिवंसे जवणीओ संवरावऊ देवो । तो रन्ना पञ्चदिणे तत्थ विलंबाविओ कुमरो ।।७३२८ ।। अह राया सुहदियहे सारंगतुरंगमं समारुहिउं । हिंडा (व) इ सो वि मणं निवस्स नाउं तहा चलइ ।।७३२९।। तो राया मुइयमणी उभओ कालं पि तम्मि तुरयम्मि । आरूढो पइदिणमेव हिंडए तत्थ तत्थ वि य ।। ७३३० ।। Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्म कुमारचरियं उज्जाणकाणणाइसु वसंतसमओ य वट्टए तइया । अन्नदिणे अवरण्हे राया धारागिरिम्मि गओ ।।७३३१।। कीलानदीए मझे पवेसए तं तुरंगमं तत्तो । सो न विसइ नइतीरा पच्छाहुत्तं नियत्ते ।।७३३२ ।। इय दो तिन्नि वि वारे कयम्मि राया कुमारसिरिवम्मं । पच्छा एंतं हक्कारिऊण आपुच्छए एवं ।।७३३३।। की कुमार ! न तुरओ पविसइ कीलानईए मज्झम्मि । कुमरो जंपइ देवस्स एस दंसइ नियं विषयं ॥ ७३३४ ।। राया पपई कहं कहइ कुमारो पलंबमेयस्स । पुच्छं तं तिम्मिज्जइ जइ पविसइ एस नदिमज्झे ।।७३३५ ।। तं तीमियं चलंतं तीमइ देवस्स देहवत्थाई । ताइं विणस्संति तओ पुच्छं पगतीए पुण पयलं ।।७३३६।। ता देव! संजमिज्जउ इमस्स पुच्छं जहा इमो झत्ति । पविसइ नईए मज्झे निवेण तह कारियम्मि तओ ।। ७३३७॥ पविसेउं उत्तिन्नो तुरओ कीलानतीए परतीरे । रायाइजणो तत्तो सव्वो विहु विहियं पत्तो ॥ ७३३८ || भइ निवो कुमर ! म एवं विन्नायमांसि नियचित्ते । जं किर इमो तुरंगो थवं पि न गिन्हए सिक्खं ।। ७३३९ ।। तुज्झ परं कि पि इमं कुसलत्तं तुरयवाहणकलाए । कुमर ! अउब्वं जमियरनराण न मणे वि विप्फुरइ ।। ७३४० ।। विन्नवइ निवं कुमरो देवाणाराहणाए फलमेयं । अम्हारिसाण अण्णह किमेरिसी जायए सत्ती ।। ७३४१ ।। उत्तमजाती एसों देव! तुरंगो परं कुसंगेण । जाओ दुट्टसहावो न उणो नियजाइदोसेण ।।७३४२ ।। जातीए दुट्ठसीला जे तुरया ताण मज्झयारम्मि । बालत्तणाओ आरम्भ एस मुक्केरए चिन्नो ।।७३४३ ।। कहवि हु तत्तो नवभायणेसु जो लग्गए य सक्कारो । सो बंभेण वि सक्को कहं चि नो अन्नहा काउं ।। ७३४४।। तादेवपयावेणं संजाओ एस दोसपरिमुक्को । अम्हारिसस्स न गुणो इह को वि वियंभइ मणं पि ।।७३४५ ।। अह वासवदत्तनिवो सिरिवम्मं भणइ किं पि पत्थेहि । पत्थेइ अत्तणो तो विसज्जणाबीडयं एसो ||७३४६ || या वितयभिपायं नाऊणमकामओ वि सकलत्तं । संवाहिऊण सम्माणिऊण तं लहु विसज्जेइ || ७३४७ || सो व अखंडेहिं पयाणएहिं दंतउरनयरमणुपत्तो । रन्ना महाबलेणं पवेसिओ गुरुविभूतीए || ७३४८ || उत्तारिओ मणुन्ने पासाए गोरवेण गरुएण । मज्जणभोयणमाई कराविओ सपरिवारो वि ।।७३४९ ।। जोइसिंएणं कहिए तस्सेव दिणस्स संझसमयम्मि । पाणिग्ग्रहणं कारइ तेण समं निययधूयाए पियदसणानामाए धूयाकरमोयणम्मि नरनाहो । सिरिवम्मस्स पयच्छइ करितुरयरहाइयं पवरं ७३५१ ।। तम्मि खणम्मि कुमारो सुदंसणो सह महाबलनिवेण । लज्जं भंजावेउं कराविओ दंसणं तेण ।।७३५२ ।। उहि दिहिं तत्तो पाणिग्गहणू सवाम्म वत्तम्मि । अट्ठहिं दिणेहिं कारइ तम्मि पुरे जिणवरगिहेसु ।।७३५३ ।। सव्वेसु वि हवणाती रहजत्ताई य गुरुविभूईए । जह गुलखेडम्मि पुरे तहेव अह निव्वुओ होउं ।।७३५४।। रन्ना महाबलेणं निच्चं गुरुगोरवेण दीसंतो । तत्थेव गमइ दियहे कइवि तओ अन्नदियहम्मि ।।७३५५।। देसंतराओ को विहु वाणिज्जयरो समागओ तत्थ । विक्कयहेउ बहुविहमणिरयणाई गहेऊण ।।७३५६ ।। मणिभंडायारनिउत्तरायपंचउलपेसियनरेण । सो हक्कारेऊणं नीओ पंचउलपासम्म ।।७३५७ ।। तेण वि हक्कारेउ मणिरयणवियारजाणए वणिए । मुल्लं कारावेउं बहुमणिरयणाई गहियाई ।।७३५८।। वइरफलहाई काई वि कयमुल्लाई तहेव गहियाई । वरवत्थवेढियं एक्कमेव वइरं तओ तेण ।।७३५९ ।। छोडेऊणं वणिजारएण तेसि परिक्खगनराण । पुरओ पयंसियं तेहिं करयले गिहिऊण कमा ।।७३६० ।। सव्वेहिं वि उव्वत्तेऊणं बहुसो निरिक्खियं सुइरं । धारातलकोणविसुद्धलक्खणं उज्जलं विउलं ।।७३६१।। कागपय-बिंदुरेहा तासाइविवज्जियं तओ नाउं । तं पंचउलस्स करे सविम्हयं अप्पियं तेहि ।।७३६२ ।। || ७३५०।। ।। २२८ . Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं पंचउलेण वि विहियमणेण कमसो करम्मि घेत्तूण । परियत्तिऊण तं सव्वओ वि सुइरं निरिक्खेउं ।।७३६३।। जिह एरिस हेहिं कयाइ कत्थ वि न दिट्ठे । सुमहल्लं तेइल्लं तासाइविवज्जियं वइरं ।।७३६४ ।। ताह मुल्ल मेस्सरिसं तो परिक्खगा पुरिसा । जंपंति जहा अम्हे न मुणेमो मुल्लमेयस्स ॥। ७३६५।। जम्हा अदिट्ठपुव्वं एरिसमम्हाण तो न अम्हेहिं । एवंविहस्स मुल्लं सयं कयं नेव अन्नेहिं ।।७३६६ । कीरत पहु दिट्ठ तो पंचउलेण तस्स वइरस्स । सामी वाणिज्जयरो पुट्ठो सो वि हु भणइ एवं ।। ७३६७।। इमे विन मुलं मुणंति मणिरयण मुणियपरमत्था । तस्स वियाणामि कहं मुल्लमहं कप्पडियपाओ ।। ७३६८ ।। तो पण पंचउलं तर कहं गहियमप्पणा एयं । तो भणइ वणिज्जयरो मए खणतेण धरणियलं ।।७३६९ ।। लद्धं कत्थइ एयं अहवा अन्नाणओ मए दिनं । मुल्ले सुवन्नलक्खं इमस्स तो किं पमाणमिणं ।।७३७० ।। दिट्ठस्स वत्थूण जं तुम्हं पडिहाइ समुचियं मोल्लं । तं देह किमन्त्रेणं कवोलवाएण बहुएणं ।।७३७१।। अह तत्थ मुद्दत्थ तं वइरं नियकरे गहेऊण । एगागी उट्ठेउं तओ गओ निवसमीवम्मि ।।७३७२ || हत्थम्मि समप्पेउं तं वइरं तस्स कन्नमूलम्मि । होऊण तओ साहइ परिक्खगातीहि जं भणियं । । ७३७३ । अह राया तं वरं नियकरयलसंठियं पलोएडं । विम्हयपवन्नहियओ जंप तं मुद्दहत्थमिमं ।। ७३७४।। तुम्हं परिक्खगाण य आलोयंताण किं पिजं उचियं । मुल्लं पडिहासइ तं करेह वणिजारयमएण ।।७३७५।। एयं रायाएसं गहिऊणं तं च वरवररयणं । सो झत्ति मुद्दहत्थो मणिभंडायारमणुपत्तो ॥ ७३७६।। पंचउलपरिक्खगवणिजारयसमुदायसम्मएण तओ । पन्नाससुवन्नसयाई तस्स मुल्लं परिट्ठविरं ।।७३७७।। तेणेव य समुदाएण सह गओ नरवइस्स पासम्मि । साहेइ वइरमोल्लं सो वि य वणिजारओ वइरं ।। ७३७८ ।। तं ठविणं निवपायअंतिए विन्नवेइ देव ! इमं । वइरं सुवन्नलक्खं लहउ कवडे अहव काणं ।।७३७९।। तह वि मए मुल्लेणं विणा वि देवस्स पायपूयाए । दिन्नमिणं भत्तीए गिण्हामि न मुल्लनामेण ।।७३८० ।। एक्कं कवडियं पहु देवस्स समीवओ अहं तम्हा । जं देइ पसाएणं देवो तं चिय अहं गिन्हे || ७३८१।। अह राया तं पभणइ न किं पि मुल्लं इमस्स वइरस्स । एमेव तए दिनं नियभत्तीए इमं मज्झ ।।७३८२|| पंचसहस्सा कणस्स पुण इमे तुह मए पसाएण । दिन्ना ता गिन्ह तुमं अह सो वणिजारओ हत्थे ।।७३८३ ।। सीसम्मि निवेसेउं महापसाओ त्ति नयसिरो भणइ । रायाएसेण तओ सो पंचउलेण सह जाइ ।। ७३८४ ।। राया पायतलाओ तं वइरं करयलम्मि गहिऊण । जा चिट्ठइ पेच्छन्तो समागओ ताव सिरिवम्मो ।।७३८५।। रायाणं पणमेउं पवरे दिन्नासणम्मि उवविट्ठे । तं भणइ निवो एयं कुमार ! वइरं पलोएसु ।।७३८६ ।। रन्ना अप्पिज्जंतं कुमरो दोहिं वि करेहिं गहिऊण । तं वइरं अवलोयइ विहियचित्तो पत्तेण ॥।७३८७।। किंपि अव्वं वत्युं कहिं पि देवेण पत्तमेयन्ति । पभणतो परिचितइ ताव इमं सव्वदोसेहिं ॥७३८८।। परिमुक्कं त्तं तह गुणेहिं सव्वेहिं किंतु एयस्स । गंधो फासो य तहा किं चि वि किं चि वि विसंवयइ ॥। ८७८९ ।। तो घसिऊण करेहिं अग्घायइ तं पुणो पुणो जाव । तोलइ य करयलेणं तो नाओ तेण परमत्थो ।। ७३९०।। जह एयं जाइल्लं न होइ वइरं विजाइयं नूणं । इय निच्छिऊण जाओ ईसि मउलियम हो जाओ ।।७३९१।। तो पुच्छइ रायाणं संपन्नं देव ! कह इमं तुम्ह ? । राया वि तस्स पुरओ जहट्ठियं कहइ सव्वं पि ।।७३९२।। तो मोणेण ठिउच्चिय सो अप्पर तं निवस्स हत्थम्मि । राया संकियचित्तो तो पुच्छइ कुमरसिरिवम्मं ।। ७३९३।। साहसु कुमार ! दोसं गुणं व कंचि वि इमस्स वइरस्स । तो जंपइ सिरिवम्मो देव ! सिरे मुंडिए संते ।।७३९४ ।। नक्खत्तं पुच्छिज्जइ जति तो देवो वि दिन्नमुल्लस्स । वइरस्स इमस्स गुणं पुच्छउ दोसं व मम पासे ।। ७३९५ ।। १. मुहच्छाओ पा १ २२९ Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं तो आह निवो कुमरं नटुं चिट्ठइ न कि पि अज्ज वि य । जइ तुम्ह इमं वइरंपवरं पडिहाइ नो कह वि ।।७३९६।। तो मुल्लं वारिज्जइ दिज्जतं तस्स वइरवणियस्स । तो जंपइ सिरिवम्मो न होइ जुत्तं इमं मज्झ ।।७३९७।। देवस्स विसेसेणं न जुत्तमेयं तु छुहियरंकस्स । कवलो मुहप्पविट्ठो जं कड्ढिज्जइ पुणो बाहिं ।।७३९८।। तो नरनाहो चितइ जुत्तमिणं जंपियं कुमारेण । किंच मए मुक्कम्मि वि इमम्मि वइरम्मि नो लब्भं ।।७३९९।। किंचि वि तस्स समीवे मुल्लं वणिजारयस्स जं तेण । नियधुत्तिमाए छलिए अहं भयंतेण इय वयणं ।।७४०० ।। सव्वसहापच्चक्खं जं किर वइरं मए इमं दिन्नं । देवस्स सभत्तीए ता मुल्लमहं न गिन्हिस्सं ॥७४०१॥ जइ देइ पसाएणं देवो गिण्हामि तो अहं कणयं । इय पडिवज्जतेणं मए वि इह हारियं चेव ।।७४०२।। ता कुमर जंपियं चिय पमाणमिह कीरमाणमुचियं मे । इय चिंतिऊण जंपइ राया कुमरं तओ एवं ।।७४०३।। जइ वि न पवरं होही वइरमिमं तह वि तस्स पासाओ। वणिजारयस्स मुल्लं अहं न उद्दालइस्सामि ।।७४०४।। ता कहसु निव्विसंकं कुमार ! दोसं इमस्स वइरस्स । इय जंपियम्मि रन्ना जहट्ठियं कहइ सिरिवम्मो॥७४०५।। जह लोहसंभवमिमं वइरागारं धरेइ. पडिपुन्नं । न उणो जच्चं वइरं एयं वइरागरप्पभवं ॥७४०६।। भणइ निवो अतिगरुयं कस्स वि विन्नाणमेयमेरिसयं । लोहेण जेण घडियं वइरं बहुलोयदुल्लक्खं ।।७४०७।। तो सिरिवम्मकुमारो जंपइ लोहेण न घडियं एयं । देव ! सयं निप्फन्नं विहिवसओ लोहधाउम्मि ॥७४०८।। आह निवो इह अह्र कुमार! को पच्चओ तओ कुमरो। विन्नवइ निवं जह पच्चयं पि देवस्स दंसिस्सं ।।७४०९।। वणिजारयं समीवे काऊण जहा वियाणए सो वि। अह रायाएसेणं पत्तो वणिजारओ वि तहि ॥७४१०।। पुट्ठो निवेण एसो गहियं कणयं तए ? इमो आह । देवपसाओ सो मंगलं ति गहिओ मए सिग्धं ॥७४११॥ तो रन्ना नियहियए हसियं एएण तस्स वयणेण । जह एस संकियमणो करेइ इय अत्तणो रक्खं ।।७४१२।। इय चितिऊण रन्ना पयडं चिय सो तओ इमं भणिओ। तुह वइरस्स परिक्खं करिस्सए संपयं कुमरो॥७४१३।। सो आह देवसंतियमेयं वइरं न होति मह तणयं । तो हं न पुच्छियव्वो इह देवो कुणउ नियरुइयं ।।७४१४।। अह रायाएसेणं तेल्लं नवलोणभरियभंडं च । कुमरो आणावेउं तं वइरं करयले गहिउं ॥७४१५।। सव्वसहापच्चक्खं भणइ जहा लोहसंभवं एयं । वइरं न होइ जच्चं इमा परिक्खा इमस्स तओ ॥७४१६।। तेल्लेण मक्खिऊणं एवं खिविऊण लोणमज्झम्मि । धरिऊण अहोरत्तं कड्ढयव्वं दिणे बीए ॥७४१७।। लग्गिस्सइ जइ कट्टो एत्थ तओ नुण लोहमेवेयं । अह न वि लग्गो कट्टो तो जच्चं चिय इमं वइरं ।।७४१८।। इय भणिऊणं तेल्लेण मक्खिउं तं खिवेइ लोणम्मि । वत्थेण लोणभंडस्स बंधए तो मुहपएसं ।।७४१९।। दावेइ गंठि मुदं वणिजारयपासओ तओ तत्थ । तदुवरिजलद्दमट्टियपिंडे दावइ निवइमुटुं ।।७४२०।। अत्थाणसमीवट्ठियधवलहरोवरयमज्झभायम्मि । तं भंडं ठविऊणं दावइ मुहूं कवाडेसु । ७४२१।। बाहिम्मि जामइल्ले ठावति नरनाहसंतिए तत्तो। उट्ठइ सह नरवइणा कुमरो वच्चइ नियावासे ।।७४२२।। बीयदिणे अवरण्हे अत्थाणगए महाबलनिवम्मि । ओवरयदारमुदं विहडावेऊण मज्झाओ ।।७४२३।। बाहिं कड्ढावेउं भंडं लोणस्स तस्स मुहमुहं । फेडावेऊण तओ तं वइरं कड्ढिउं तत्तो ।।७४२४।। दटुं विलग्गकट्टं कुमरो वणिजारयस्स दंसेउ । अप्पइ निवस्स हत्थे सो अप्पइ सव्वसम्भाणं ।।७४२५।। अह सो रायाइजणो तं तह दड्ठण अवितहं जायं । कुमरेण भणियवयणं विम्हइओ धुणइ सीसाइं॥७४२६।। भणइ य अहो अउव्वं रयणपरिक्खासु कि पि कुसलत्तं। सिरिवम्मस्स कुमारस्स जं न दीसइ कहिं पि जए।।७४२७। इय जंपंतम्मि सहायणम्मि वणिजारओ विलक्खमुहो। विन्नवइ निवं मह देव! जो कओ को वि तुम्हेहि।।७४२८।। Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २३१ कंचणदाणपसाओ सो ढोइय वइरमणुसरेऊण । तं च परिक्खाए जायमन्नहा संपयं चेव ।।७४२९।। तो तं पसायकणयं देवस्स अहं समप्पइस्सामि । रन्ना भणियं भुज्जो वि एरिसं मा तुमं भणसु ।।७४३०।। जं दिन्नं तुज्झ मए दिन्नं चिय तं सुवन्नमविसंको। भुंजाहि तुम मा कुणसु कस्सई तत्थ अभिसंकं ।।७४३१।। किंतु परं कहसु तुमं मूलुप्पत्ति इमस्स वइरस्स । अच्छलियं इह अट्ठे तुह तो नो भाइयव्वं ति ।।७४३२।। इय सुणिऊणं रन्नो वयणं वणिजारओ पसन्नमुहो । कहइ जहा देव! अहं केणइ कज्जेण आसि गओ ।।७४४३।। लोहागरप्पएसे तत्थ निविट्ठस्स मज्झ पासठिया । कम्मयरा लोहदलं घणेहि चिट्ठति फोडता ।।७४३४।। लोहदलस्स य मज्झे जगज्जगंताई लोह खंडाई। पिट्टियरुप्पसमाई दीसंति बहुई ताई च ॥७४३५।। काई वि घणाहयाई उक्खुडिऊणं पडंति दूरम्मि। मज्झ वि समीवदेसे पडियाई ताई बहुयाई ।।७४३६।। अन्नम्मि खणे एगं खंडं लोहस्स उप्फिडेऊण। पडियं महउच्छंगे तं च अहं जाव पेच्छामि ।।७४३७।। उच्छंगसंठियं चिय ताव मए वइरसन्निहं दिह्र । छक्कोणं अट्ठतलं तओ मए गोविउं धरियं ।।७४३८।। तो हं तस्स भमेण अन्नाई वि तत्थ लोह खंडाई । पडियाइं पलोएंतो चिरं ठिओ निउणदिट्ठीए ॥७४३९।। दिळं परं न किीच वि मए दुइज्जं तहाविहं तत्थ । पत्थुयकज्जम्मि तओ सिद्ध तत्तो समुद्रुउं ॥७४४०।। नियठाणे पत्तो हं तओ जया पुव्वगहियरयणाई। इह आणीयाई मए एयं पि तया समाणीयं ।।७४४१।। सोऊण तस्स वयणं एवं राया विसेसओ तुट्ठो। कहइ पुरो सब्भाणं जह सिरिवम्मेण कुमरेण ॥७४४२।। एयं पि आसि कहियं मज्झ पुरो जमिममघडियं लोहं । सयमेव य निप्फन्नं तं पि हु जायं तह च्चेव ।।७४४३।। तं सोउं सविसेसं रायजणो तं पसंसए कुमरं । भणइ य मुल्लं सव्वस्स अत्थि न कुमार बुद्धीए ॥७४४३।। राया महाबलो अह सिरिवम्मकुमार एवमाइसति । जस्सु च्चियं नो दाउं सक्किज्जइ तस्स सव्वस्सं ।।७४४५।। देंतो होइ अदोसो पुरिसो ता तुह गुणोचियं देयं । नत्थि मह किंतु एवं रज्जं गिण्हाहि सव्वं पि ॥७४४६।। कुमरेण जुत्तिपुव्वं बहुहा पडिसेहिए वि जाव निवो । निब्बंधं कुव्वंतो नो विरमइ ताव पडिभणियं ।।७४४७।। गहियं किर रज्जमिणं मए परं सालयस्स निययस्स । दिन्नं कुमरस्स सुदंसणस्स ता ठवह जुवरज्जे ॥७४४८।। एयं तुब्भे तत्तो पडिसेहतं पि तं निवं कुमरो। सिरिवम्मो मन्नावइ जाव तओ तं भणइ राया ॥७४४९।। तुन्भेहिं समं किंचि वि मंतेयव्वं इहत्थि तम्मि कए । जं कि पि भणसि जुत्तं तत्तो तमहं करिस्सामि ॥७५०।। अह एगते होउं महाबलो भणइ कुमरसिरिवम्मं । चिट्ठइ कणिट्ठभाया सुदंसणस्सेव सोयरओ १७४५१।। नामेण हरिसदेवो सो वि सगो तुज्झ सालओ होइ । तुम्ह वयणेण एवं ठावेमि अहं नियपयम्मि ।।७४५२।। सो य सुदंसणकुमरे कारागारे तए निहित्तम्मि । सिरिहरिसम्मि मए तुह पासे पट्टाविए जाओ ।।७४५३॥ निवलक्खणसंजुत्तो रज्जुचिओ साहिओ य गणएहिं । दुविणयसिओ जेट्टओ उ तुम्हं पि पच्चक्खो॥७४५४।। इय भणिऊण महाबलरायम्मि ठियम्मि मोणभावेण । तो सिरिवम्मकुमारो अणूसुओ पंजली भणइ ।।७४५५।। देवेण समाइलैं जोग्गो रज्जस्स जं किर कणिहो । निवलक्खणाई गुणओ तं पडिवन्नं तह च्चेव ।।७४५६।। जं पुण दुविणयाओ जेट्टम्मि अजोग्गया परिदृविया । देवेण देवपुरओ विन्नप्पइ तत्थ अत्थम्मि ।।७४५७।। सामन्नविहविणो वि हु होंति अवच्चाई अविणयपराइं। तरुणत्तणम्मि किं पुण तह होंति न रायजायाई।।७४५८।। चत्तं दुविणयत्तं पि तेण संपइ तहा जहा अन्नो। को वि न सक्कइ चइउं रज्जस्स तओ इमो जोग्गो।।७४५९।। चिट्ठते वि हु जेठे जोग्गे रज्जस्स कह कणिम्मि । देव ! ठविज्जइ रज्जं कमलंघणमायरेऊण ।।७४६०।। एयं पि आसि जइ तुम्ह अभिमयं तो कहं पढममेव । तुम्हेहिं एस ठविओ सव्वेसि माणणिज्जपए ॥७४६१।। Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३२ सिरिवम्मकुमारचरियं तयणु महाबलराया जंपइ पढमं पि अम्ह सचिवेण । आसि निसिद्धं एयं परं मए एरिसं विहियं ।।७४६२।। इण्हि तु तस्स दोसे दिट्टे सचिवेण अहमुवालद्धो । तो तेण समं सुवियारमंतिणा जंपउ कुमारो ।।७४६३।। तो तुह जस्स य जं होइ सम्मयं तं अहं अणुढेमि । अह एयं निववयणं पडिवज्जइ कुमरसिरिवम्मो ।।७४६४।। अह राया सुवियारं मंतिं हक्करिउं भणइ एवं । कुमरसुदंसणविसए सद्धि सिरिवम्मकुमरेण ।।७४६५।। तुम्हेहि मंतिऊणं जं किंचि वि उभयसम्मयं होइ। तं अम्ह कहेयव्वं इय भणिउं उट्ठियं तत्तो ।।७४६६।। जवणियपिहिए सयणे गंतूण निवज्जए तयासन्ने । मंतिकुमराण वयणं जंपिज्जतं निसामेइ ।।७४६७।। चितइ य अम्ह मंती नियबुद्धीए गुरुं पि तियसाण । मन्नइ जडं व इण्हि नायव्वमिमस्स सामत्थं ।।७४६८।। मइनिज्जियसुरगुरुणा कुमरेण समं पयंपमाणस्स । कुमरेण मंतिणा सह काऊणं कं पि आलावं ।।७४६९।। तक्कालुचियं अन्नं पत्थुयवत्थम्मि तो पयंपेइ । सचिव ! सुदंसणविसए को तुम्हं फुरइ अभिपाओ? ॥७४७०।। जोग्गो रज्जस्स इमो अहव न जोग्गो? तओ भणति मंती । कुमर! जया होसि तुमं तया न अन्नस्स अवयासो कज्जविणिच्छयकरणे इय भणिए मंतिणा भणइ कुमरो। धणियं पि सुमइणो जइ अम्हे तह वि हु सिसुप्पाया तुम्हे परिणयमइणो थेरा बहुदिट्ठकज्जपरिणामा । जं जाणह तं अम्हे कहमवि नो जाणिउं सक्का ।।७४७३।। तो मंती भणइ जहा वलिपलियाइं न कि पि जाणंति । कज्जविणिच्छयजणणी पन्ना सा तुम्ह अइविमला।७४७४। थेरेहिं वि अम्हेहिं वइरपरिक्खा न सक्किया काउं । तुम्हेहि दिट्ठमेत्तम्मि तम्मि निव्वाडियं तत्तं ।।७४७५।। तो जंपइ सिरिवम्मो पुणरुत्तेणं किमेत्थ भणिएण। एयम्मि रायवंसे कमेण तुम्हाण मंतिपयं ।।७४७६।। ता इह कज्जं अन्नं पि सह तए होइ मंतिउं उचियं । कह पुण रज्जारिहपुरिसमंतणं होति तुह बझं ।।७४७७।। जम्हा सुहमसुहं वा इहच्चयं तुम्ह सव्वमारुहइ । आगंतुया उ अम्हे विणासिउं चेव वच्चामो ॥७४७८।। न उण यिण? कज्जे अम्हाणं किंचि एइ मज्झम्मि। तुम्हाणं चिय चिंता संजायइ तत्थ सव्वा वि ।।७४७९।। किच महाबलरन्नो तुम्हाणमएण सव्वमवि कज्जं । कायव्वं पडिहासइ न अन्नहा निच्छओ एसो।।४८०।। तो सुवियारो पभणइ रन्ना सह को वि निच्छओ तह वि । तुम्हेहि अत्थि विहिओ इह कज्जे अम्ह वि परोक्खे ।। कुमरो जंपइ काउं इच्छामो निच्छ्यं बहुं अम्हे । किंतु महाबलराया तुम्हेहिं विणा न तं कुणइ ।।७४८२।। पभणइ पुणो वि मंती रन्ना सह तुम्ह कोवि संलाबो । जो जाओ इह कज्जे तं साहह ताव पढमं पि ।।७४८३।। तो कुमरो तं साहइ सव्वं पि हु तस्स मंतिणो पुरओ । ता जाव तत्थ रन्ना मंती हक्कारिउं वुत्तो ।।७४८४।। अह पभणइ सो मंती आयन्नसु कुमरा कारणं जमिह । कुमरसुदंसणविसए पडिसेहे मज्झ कायव्वे ।।७४८५।। दंतउराओ दाहिणदिसाए चउकोसअंतरे अत्थि । खीम्बजदेवीए पुरं जणसंकिन्नं सपायारं ।।७४८६।। तीसे देवीए भोप्पयस्स आएसकारओ एक्को । तस्स य धूया सा बालविहविया दुलहिया नाम ।।७४८७।। सा य सहावेणं चिय रूवेण मणोहरा विसेसेण । जोव्वणमारोहंती तओ पिया से विचितेइ ।।७४८८।। जह देमि कस्सइ इमं घरगरणेणाणुरूवपुरिसस्स । नाऊण तस्स भावं भोप्पेण तओ निसिद्धो सो।।७४८९।। भणियं च जहा एयं अहं सहत्थेण कस्सइ नरस्स । दाहामि तए चिंता कायव्वा का वि न इमीए ।।७४९०।। भोप्पयभएण अहसा तीसे जणएण कस्स वि न दिन्ना। जम्हा लद्वमणो सो तीसे सयमेव संजाओ ।।७४९१।। धूयत्ताए संभासिऊण समुहेण तंसि सुत्तम्मि । जोब्वणपत्तं पि तओ न सेवए लोयलज्जाए ।।७४९२।। एमेव दिट्ठिछूहं धरेइ सयलं पि सो अहोरत्तं । आएसदाणमिसओ तह चेव गमेइ दियहाइं ।।७४९३।। वत्थाईयं पि न देइ सुंदरं भोप्पओ तओ तीसे । जमिमा कयसिंगारा लोएण विणासियव्व त्ति ।।७४९४।। Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २३३ देवीपुरस्स तस्स य अदूरदेसम्मि अत्थि वणसंडं । आरन छाणयाइं आणेउं जाइ सा तत्थ ।।७४९५।। तीसे तत्थ गयाए अन्नम्मि दिणे महाबलनिवो वि । तत्थगओ आहेडयकज्जेण तओ जणं सेसं ।।७४९६।। तेण ठविऊण दूरे धणुबाणकरेण अग्गओ गंतुं । जालीए पविसेउं हरिणाण तिरोहिओ अप्पा ।।७४९७।। तत्थ ठिओ सो राया तं पासइ दुलहियं जहिच्छाए। छाणयगहणनिमित्तं हिंडती अडइयनियंगं ।।७४९८।। तो हरिणहणणहेउं जो तत्थ गओ किरासि नरनाहो । सो चिय सयं विणिहओ मयणेण सुतिक्खबाणेहिं ।। तो जालीनियडट्ठियछाणयगहणत्थमागयं बालं । तं कामाउरहियओ सयं पवेसेइ तत्थ निवो ॥७५००।। नियमुहखित्तं कप्तरखंडमद्धं करेण गहिऊण । तीसे मुहम्मि खिविउं तं रमइ निवो जहिच्छाए ।।७५०१।। . सुरयपसंगे वित्ते तं पुच्छइ बालियं निवो तत्तो। कासि तुमं ससिवयणे ! किं ते नामं च ? इच्चाई ।।७५०२।। अह सा निवस्स पुरओ पुव्वृत्तं नियसरूवमक्खेउ। सव्वं पि तओ सिग्धं सजलाई करेइ नयणाई ।।७५०३।। तो राया तं पुच्छइ कीस तुमं दुलहिए ! सजलनयणा । सा कहइ निवस्स तओ में परिभत्तं वियाणेउं ।।७५०४।। भोप्पो दढं हणिस्सइ रन्ना भणियं महाबलो नाम । निवई अहं कहिज्जसु तओ तुमं पुरओ मं ॥७५०५।। नामम्मि मज्झ गहिए न भणिस्सइ कि पि सम्महं तुह सो। सा भणइ एत्थ वयणे कह होही पच्चओ तस्स।।७५०६।। तो रन्ना नामंकिय नियमुहारयणमप्पियं तीसे । भणियं च इमं दटुं भविस्सए पच्चओ तस्स ।।७५०७।। अह सा पसन्नवयणा महारयणं निवाओ गहिऊण। नियपरिहणगंठीए गोवेउं जालिमज्झाओ ।।७५०८।। नीहरिऊणं छाणयपिडयं आरोविऊण सीसम्मि । पत्ता भोप्पयभवणे एगते एडए पिडयं ॥७५०९।। दळूण भोप्पओ तं हक्कारइ जाव अप्पणो पासे । ताव निवअंगसंभोगसंभवो परिमलो सुहओ ।।७५१०।। तीसे देहाओ भोप्पएण अग्घाइओ तओ तेण। घडिया भिउडी भीमा भणिया य इमा जहा दुट्टे ! ।।७५११।। पाविठू ! निल्लज्जे ! किमज्ज एयं तए समायरियं । बाहिम्मि निग्गयाए जमेस गंधो तुह उवेउ ।।७५१२।। तीए भीयाए तओ जहट्ठियं सव्वमेव अक्खायं । पच्चयहेउं मुद्दारयणं च पयंसियं तस्स ॥७५१३।। एत्थंतरम्मि केणइ कस्स वि कहियं जहा निवो अज्ज । देवीवणसंडे आगओऽत्थि आहेडयनिमित्तं ।।७५१४।। तं वयणं सोऊणं मुद्दारयणं च तं निएऊण । सो जायपच्चओ चत्तसव्वकोवो दुयं जाओ ।।७५१५।। अह तीसे पासाओ गहिउं तं रायमुडियारयणं । एगते गोवेउं धारइ सो अतिपयत्तेण ।।७५१६।। तह दुलहियं पि रागं समुज्झिउं उज्जुएण चित्तेण। धूयं व नियं पासइ सगोरवं कारइ न कम्म ।।७५१७।। राया पुणो वि सारं एईए करिस्सए इय मतीए । आहारवत्थमाइ पि तीसे सो देइ सारयरं ।।७५१८।। दुलही विउ रिउण्हाया आसि दिणे तम्मि जम्मि परिभुत्ता । रन्ना सा वणसंडे संभूओ तेण गब्भो सो ।। पाउन्भूयं गब्भं नाऊणं भोप्पएण तो पुट्ठा । कस्सेसो तुह गब्भो तो कहइ जहट्ठियं एसा ॥७५२०।। वच्चंतेसु दिणेसु दाहिणकुच्छीए डोहलेणं च । नाओ गब्भे पुत्तो निवस्स जाणाविओ तेण ।।७५२१।। रन्ना वि सपच्चयवयणसवणसंभरियनिययचरिएण । पुत्तरहिएण दुलही तत्तो आणाविया एत्थ ।।७५२२।। पूरियडोहलयाए तीसे पडिपुन्नमासदियहेसु । जाओ सुदंसणो कारिओ य काले कलग्गहणं ॥७५२३।। एसो थेवं पयडियदुविणओ तह वि वल्लहत्तेण। मज्झ निवारंतस्स वि जुवरायपए कओ रन्ना ।।७५२४।। कलगहणं कुव्वते इमम्मि पियदंसणा समुप्पन्ना। काराए तए खित्ते उप्पन्नो हरिसदेवो वि ।।७५२५।। एस सुदंसणकुमरो दिणे दिणे दसए य दुव्विणयं । जइ सिक्खवह नरिंदो तहा वि सिक्खं न य करेइ ।।७५२६।। तत्तो य वसंतसिरीगहणनिमित्तं जया इमो चलिओ। तइया निवेण खित्तो देसो एयस्स कोढाए ।।७५२७।। Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३४ सिरिवम्मकुमारचरियं तत्थगयस्स उजं किं पि जायमेयस्स तं समग्गं पि । जाणंत च्चिय चिट्ठह तुब्भे वि तओ न भणियव्वं ॥७५२८।। इय भणिऊणं सचिवम्मि उवरए भणइ कुमरसिरिवम्मो। वित्थरभणियस्स इमस्स मंति ! को एत्थ परमत्थो मंती पभणइ कुमरो सुदंसणो दुविणीयभावेण । बाहिट्टियाए माऊए गम्भसंभइओ तह य ।।७५३०।। रज्जस्स अजोग्गो च्चिय लहू उ न तहा तओ उ सो जोग्गो । भणति तओ सिरिवम्मो एवं चिय तुम्ह वत्तव्वं ? ।। आमं ति मंतिभणिए सिरिवम्मो भणइ तत्थ पडिवयणं । तुम्हेहिं दूसणदुगं सुदंसणे जं समुल्लवियं ।।७५३२।। तत्थेगंतेण सयं परिचत्तं दूसणं अविणयस्स । दुइयं तु दूसणं पि हु न होइ निउणं मुणंताण ।।७५३३।। जणणी जणओ य जओ दोण्हं पि हु भाउयाण एगाई। मज्झेण बाहिरेण य न विसेसो कीरए तेसिं ।।७५३३।। तत्तो य भणइ मती अस्थि विसेसो कुमार! अतिगरुओ। बाहिं जाए गन्भे संकट्ठाणं वहइ लोओ ॥७५३५।। अह पभणइ सिरिवम्मो कमपरिहारे अकीरमाणम्मि । संका न का वि जायइ कीरते तम्मि पुण संका ।। उप्पाइज्जइ तुम्हेहि चेव लोए अविज्जमाणा वि। जह जेठे जोग्गम्मि वि संते लहुओ कओ रज्जे ।।७५३७।। कि कारणमिह एवं वियक्कमाणो जणो सयं चेव । तं संभरेइ कहइ व तस्स पुरो एवमन्नो वि ॥७५३८।। जस्सासि संसओ सो वि निच्छयं कुणइ एत्थ वत्थम्मि। कमलंघणे उ अकए वयणवयासो न कस्स वि य ।। पुण पभणइ सुवियारो कुमार ! लोओ न जंपए जइ वि । जाणइ तहा वि एवं अमुणंतो को वि इह नत्थि॥७५४०॥ सिरिवम्मो भणइ तओ सचिव ! सरीरम्मि जाई अंगाई। मत्तपूरीसविसज्जणटाणाई लज्जणिज्जाइं॥७५४१।। ताइं वियाणइ लोओ परोप्परं ताव तह वि गोवेइ । वत्थाईहिं न पयडीकाऊण सयं पि दंसेइ ॥७५४२।। तम्हा तुम्ह वि एवं जाणिज्जंतं पि निययवयणिज्जं । गोविज्जंतं चिय पवरमियरहा होति दोसयरं ।।७५४३।। लोइयदिट्टतेणं एवं पडिबोहिओ महामंती । भणइ सुवियारं एयं नामं चिय केवलं मज्झ ॥७५४४।। अत्थो एयस्स पुणो कुमार ! गहिओ तए च्चिय समग्गो । ता जंच्चिय वयसि तुमं तं चिय किच्चं इह न इयरं ।। तो पभणइ सिरिवम्मो जइ तुम्ह वि सम्मयं सचिव ! एयं । तो विनविऊण निवं कारेह इमं सयं चेव ॥७५४६।। राया वि जवणियंतगरओ कुमारस्स जुत्तिवयणाई। सोऊण समग्गाई सविम्हओ धुणइ नियसीसं ।।७५४७।। अह उढिऊण मंती विनविऊणं महाबलं निवई । जुवरायपए ठावइ सुदंसणं तक्खणे चेव ।।७५४८।। बंधेउं धिप्पंते सुदंसणे तस्स संतियं किं पि । जं आसि पुरा गहियं रह-करि-हय-करहमातीयं ।।७५४९।। तम्मज्झाओ बहुयं समप्पियं वालिऊण तस्सेव । सिरिवम्मकुमारेणं नियं च वत्थाइयं दिन्नं ॥७५५०॥ नयरम्मि सारिवद्दे गंतुं मोयाविओ तओ अप्पा। रन्ना महाबलाओ तेण वि रह-करि-हयातीहिं ॥७५५१।। सम्माणेऊण विसज्जिओ गओ सारिवद्दनयरम्मि । सिरिवम्मो रायसुओ तत्थ वि पुव्वं व भणियव्वं ।।७५५२।। सव्वं पि विभूतीए नयरपवेसो विवाहकरणं च । सव्वेसु जिणहरेसुं अट्ठहिं दियहेहिं ण्हवणाई ।।७५५३।। प्रयापेच्छणयाई रहजत्ता चउविहस्स संघस्स । पडिलाहणं च नवरं रयणवईए करग्गहणं ।।७५५४।। अह सूरपालराया सहानिसन्नो दिणम्मि अन्नम्मि । दाहिणपासम्मि ठियं संभासइ कुमरसिरिवम्मं ॥७५५५।। दंतऊरपुरठियाणं तुम्हाण मए सुवन्नलक्खेण । मरगयरयणं गरुयं गहियं देसंतरनराओ ।।७५५६।। तं देवयाअहिट्ठियमच्चिज्जइ केवलं चिय सया वि । न उणो आहरणाइसु उवगरइ कहि पि गायत्ता।।७५५७।। तम्मि निहालिज्जते फुरंधणविमलकिरणजालम्मि । पडिहासए चउब्भुयलच्छीपडिमाए आगारो ।।७५५८।। दंसिस्सए इयाणि आणावेऊण तुम्ह पुरओ तं । तो जंपइ सिरिवम्मो तं बहुमुल्लेण गहियं ति ।।७५५९।। तो अम्ह दंसणिज्जं जम्हा संभवइ पवररयणाण । मुल्लं एत्तियमेत्तं पि किंतु जं देवयामुत्ती ॥७५६० ।। Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २३५ पडिबिबिय व दोसइ तत्थ तओ अम्ह विम्हओ गरओ। वट्ट इ मणम्मि तेणेव दंसणं तस्स इच्छामि ।।७५६१।। अह देवहरावसराओ सूरपालेण मेइणीवइणा । आणाविऊण मरगयरयणं तं दंसियं तस्स ।।७५६२।। भणियं च तुम्ह एवं दंसिज्जइ कारणेण एएण । जं तुम्भे रयणाणं सव्वेसि मुणह परमत्थं ।।७५६३।। जं दंतउरम्मि महाबलस्स वइरं पलोइउं तुमए । कहियं लोहमयं ति य जणिओ तह पच्चओ तत्थ ।।७५६४।। तं तत्तो एत्थ समागएहिं बहुएहि साहियं अम्ह। एवं निवेण भणिए सिरिवम्मोतं निरिक्खेउ ।।७५६५।। भणइ जहा एयं पिह तहेव जइ होइ कारिमं तो कि? । रन्ना भणियं हासो उयाह सच्चं इमं वयणं ।। जंपइ तओ कुमारो तुम्हेहिं वि जणयनिव्विसेसेंहिं । सह को इह परिहासो तो राया भणइ जइ एवं ।।७५६७।। तो साहह परमत्थं अह कुमरो भणइ मरगयं एयं । जच्चं न होइ किं पुण कायं परिकम्मणगुणणं ।।७५६८।। मरगयमणि व्व नज्जइ पेक्खिज्जतं वियक्खणेहि पि । जं पुण अंतो दीसइ पडिमापडिबिंबमेयं तु ।।७५६९।। पडिम च्चिय फलिहमती अंतो एयरस चिट्ठइ निहित्ता । रन्ना भणियं संधी इह कत्थइ दंसए नेय ।।७५७०।। तो कह अंतो पडिमा खित्ता एयस्स तो कहइ कुमरो। तेल्लम्मि बोलिऊणं कढ्डे मुंचए ताव ।।७५७१।। एगं मुहत्तमेत्तं पयडो संज्जायए तओ संधी । रन्ना भणियं एवं पि कुमर ! काऊण दंसेहि ।।७५७२।। तो विनत्तं कुमरेण देव ! एमेव संदरं एयं । दीसंतं पडिहासइ विणासिएणं किएण ? ||७५७३।। तो भणइ पुणो राया इमस्स कि कारिमाए सोहाए ? । तह कुणसु जह विणस्सइ एयं मह कोउयं एत्थ ।। तत्तो सिरिवम्मेणं कयम्मि पुवोववनियविहिम्मि । पयडीहूए संधिम्मि कढ्डिया मज्झभायाओ ।।७५७४। जह भणिया सिरिपडिमा दिट्ठा रायाइसव्वोलोएण। सीसाइं धुणंतेण य पसंसिओ कुमरमतिविहवो ।।७५७६ तो भणइ निवो कुमरं सिरिवम्मं जह तए कए एवं । हरिसेण विसाएण य अम्हे दोहि पि परिगहिया ।।७५७७।। रयणपरिक्खा कुसलत्तणेण तुह अम्ह वढिडओ हरिसो। अन्नेसु वि नियरयणेसु जायसंकस्स उ विसाओ ।।७५७८।। ता कुमर ! रयणभंडायारं सव्वं पि मे निरिक्खेहि । नाऊण कारिमं जह रयणं अन्नं पि छड्डेमि ।।७५७९।। कुमरेण तओ भणियं मा देवो कुणउ एत्तियं संकं । एगम्मि कहवि रयणे जइ जाया एरिसा जत्ती ।।७५८०।। ता किं सव्वत्थ वि ते परिक्खगा मुढमाणसा जाया ! एत्तियमेत्तेणं चि अहं पुणो जाणओ जाओ ।।७५८१।।। एस घुणक्खरनाओ होति च्चिय देव ! कस्सइ कयावि । ता गयसंको होउं इह देवो मुंचउ विसायं ।।७५८२। राया भणइ धुणक्खरनाओ एसो न तीरए वोत्तुं । जं वइरपरिक्खाए वि तुह मती कुमर ! निव्वडिया।।७५८३।। एवं पि होउ अहवा तह विधीई मज्झ जायए तइया । देइ जया नियदिद्धि कुमरो मह रयणकोसम्मि ।।७५८४।। सिरिवम्मो भणइ तओ विउलो तह देव ! रयणभंडारो।नो वरिसेण वि तीरइ निरक्खिउंथेवमेत्तो वि।।७५८।। तो जाई अहिणवाइं बहुणा मुल्लेण संति गहियाई । ताई चिय थेवाई देवो दसउ किमन्नेहिं ।।७५८७।।। तो रन्ना कयमेवं कुमरेण वि पेखिऊण रयणाई। कहियाइं ताई रन्नो सव्वाइं वि विगयदोसाई ।।७५८७।। तो राया सब्वसहासमक्खमेवं पसंसए कुमरं । जह नरपुंगवराया एक्को च्चिय महियले धन्नो ।।७५८८।। जस्स सिरिवम्मकुमरो पुत्तो नीसेसगणगणावासो । एगे चिट्ठति सुया जाया अन्नेहिं निवईहि ।।७५८९।। न मुणंति बोरबिट जे तह वि भमंति उद्धरक्खंधा । सिरिवम्मो इव अन्ने सव्वं पि मुणतया निहुया ।७५९०। रे वीरपाल ! वंछसि तुमं पि जइ अत्तणो गुणे होते । तो कम्मयरो सिरिवम्मसंतिओ होसु कइ वि दिणे । अह वीरपालकुमरो रन्ना जणएण जंपिओ एवं । ईसि हसिऊण पभणइ मउलियपाणी पणयसीसो ।।७५९२।। जणएण जस्स पाया हवंति पक्खालिया सहत्थेहिं । पुत्तो कह तस्स न होइ किंकरो देव ! सयकालं ।।७५९३।। Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं अम्हे सिरिवम्मकुमारकिंकरा चेव देव ! चिट्ठामो । उट्ठ तग्गुणसंकमणवइयरे निच्छओ नत्थि ।। ७५९४ ।। सिरिवम्मो पुण नियगुणकहा समायन्नणेण सव्वंगं । संकुयइ अहोदिट्ठी रविकरसंगेण कुमुयं व ।।७५९५।। इयदि पि परिवड्ढमाणआणंदनिब्भरमणेण । सम्माणिज्जंतो नरवरेण सिरिवम्मवरकुमरो ।। ७५९६।। तत्व कवि दिय गमेइ अह अन्नवासरे तत्थ । सिरिउरवइणो धूया चंदसिरी नाम संपत्ता ।। ७५९७ ।। तीसे इमा पइन्ना राहावेहं करेइ जो को वि। सो मं परिणइ अन्नह नो परिणावेमि अप्पाणं । । ७५९८ ।। एवं च तीए पेसियपुरिसेहि सूरपालरायस्स । पुरओ आगंतुणं सहानिसन्नस्स विन्नत्तं ।। ७५९९।। तेण वि तेसि वयणं अणुमन्तेउं विसज्जिया लहु ते । अह सूरपालराया विसज्जए सयलमत्थाणं ।।७६०० तत्तो उट्ठेऊणं एगंते वीरपाल मंगरुहं । हक्कारिऊण पुच्छर राहावेहम्मि सामत्थं ।।७६०१ ।। सो न कहइ निच्छयओ नियसत्ति तत्थ तो वयइ राया । एवं राहावेहे न जुज्जए तुज्झा आरंभो ।।७६०२ ।। मज्झवि न जुत्तमे सत्तिजयस्स वि जओ दुवे दोसा । मह कन्नालोहों तुह राहावेहे अकुसलत्तं ।।७६०३।। कन्ना वि अपरिणीया जइ वच्चइ तह वि दूसणं गरुयं । तम्हा सिरिवम्माओ राहावेहं करावेउं ।।७६०४।। एसा परिणाविज्जइ समागया दूरदेसओ कन्ना । तो भणइ वीरपालो एवं चिय जुज्जए इहि ।।७६०५ ।। अह तक्खणे वि रन्ना भणिओ हक्कारिऊण सिरिवम्मो । सब्भावकहणपुव्वं तेण वि उचियं ति पडिवन्नं । ७६०६। अह अन्नसोहणदिणे सा राहावेहपुव्वयं तेण । परिणीया चंदसिरी अणुरूवा गुरुविभूतीए ।।७६०७ ।। अह नरपुंगवरन्ना सिरिवम्मकुमारमागयं नाउं । नयरम्मि सारिवदे पट्ठविया नियमहापुरिसा ।।७६०८।। तस्साहवणनिमित्तं आगंतुं तेहि सूरपालस्स । रन्नो तं विन्नत्तं तेण वि सम्माणि सिग्धं । । ७६०९ ।। सह सव्वकलत्तेहिं विसज्जिओ सो अखंडियपयाणो । चंदउरीए पुरीए पत्तो सिरिवम्मवरकुमरो ।।७६१० ।। नयरीए आसन्नं समागयं जाणिऊण सिरिवम्मं । नरपुंगवो वि राया पच्चोणीए वि णीहरिओ || ७६११। गामनगरागरागं लोओवि समागओ बहू तत्थ । नयरीपवेसदियहं सोउं सिरिवम्मकुमरस्स ।।७६१२।। मंचाइमंचकलिया चंदउरी अमरलोयनयरि व्व । कुमरागमणम्मि कया अणागयं निवनिओगेण ॥। ७६१३।। सिम्मो वि कुमारोदिट्ठिगए सजणए गयवराओ । ओयरिऊण पणमइ महीयले मिलियपंचंगो || ७६१४ ।। या विकरिदाओ ओरुहिउं कयपणाममंगरुहं । उट्ठविडं अवगूहइ अइगाढं मुत्तमिव नेहं ॥।७६१५ ।। निययसरीरस्संतो तस्स सरीरं पवेसयंतो व्व । अह सीसे चुंबेउं विसज्जिए तम्मि नरनाहं ।।७६१६ ।। करिणीहित हेट्टा ओयरिऊणं कुमारभज्जाओ । पणमंति उत्तरीयावरियमुहीओ महियलम्मि ।।७६१७।। जाणुसिरकरयलाई मेलेऊणं तओ कुमारेण । सह जे समागया ते मंडलियाती नमति निवं । ।।७६१८ ।। रन्ना सहागओ अह जणो सभज्जं पि नमइ सिरिवम्मं । सेसाण वि आगंतुयवत्थव्वजणाण अन्नोन्नं ।।७६१९ ।। उचियविही संजाओ तओ निवो नियगइंदमारुढो । नियनियवाहणजाणं कुमराइजणो वि आरूढो ।।७६२० ।। विस पुरी मज्झे निवेण सह णेगयरपओलीहि । भीडिज्जतो गाढं परोप्परं अतिघणत्तणओ ।।७६२१ ।। इयरजणो पायारे वरंडए मंदिरे य उवउले । हट्टे रुक्खे य तहा अन्नम्मि वि उच्चठाणम्मि || ७६२२।। कुमरपत्रेसालोयणकुऊहलाउलियमाणसो चडिओ | सेसो अलठाणो इओ तओ वियरइ महीए । । ७६२६ ।। मत्ता व हत्थीणं दुद्दताण वि हयाण मज्झेणं । रहसंकडे वि पविसइ सुहडोव्वरणे जयहिलासी ॥७६२४ ।। पुरओ राया पच्छा सिरिवम्मो तयणु तस्स भज्जाओ । पुरओ उभओ पासे पच्छा य पयाइसेस जणो ।।७६२५।। २३६ Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २३७ चिरपरिचिओ वि देसंतरेसु नियविक्कम पयडिऊण। जं परिणिऊण भज्जाओ आगओ अज्जियजसोहो । तेण सिरिवम्मकुमरो पत्थव्वस्स वि जणस्स संजणइ। आजम्ममदिट्ठो इव अवलोयणकोउयं गरुयं ।।७६२७।। सिरिवम्मकुमारस्स वि चंदउरी परिचिया वि चिरकालं । साणंदजणविणिम्मियसोहाइसया समंतेण ॥७६२८। ठाणे ठाणम्मि निबद्धगेयनडाइमणहरायारा । सविसेसदंसणिज्जा जाया पुव्वं अदिट्ठ व्व ।।७६२९।। नयरि निज्झायंतो पेच्छिज्जतो य नयरिलोएण । थुइमंगलवयणाई निसुणतो पेच्छयजणस्स ।।७६३०।। रायाणमग्गलग्गो सहइ विसंतो पुरीए सिरिवम्मो । अमरावइनयरिए सक्केण समं जयंतो व्व ।।७६३१।। पत्तो निवधवलहरे पढम पि निवेण सह तओ तेण । अणुनाओ गंतणं नियजणि नमइ पुन्नसिरिं ॥७६३२।। सा वि हरिसंसुपूरियनयणा अवगृहए दढं तणयं । सीसम्मि चुंबिऊणं आसीसं देइ तो तस्स । ।७६३३।। जणणीए तो एसो कुसलकहापसिणपुव्वमालावं । कि पि करेऊण खणं विसज्जिओ चुल्लमाऊणं ।।७६३४।। कंचुइवयणेण समागयाण तत्थेव कुणइ पणिवायं । ताओ वि दिति आसीसमुत्तरीयं अंचलं भमिउं ।।७६३५।। ताहि वि सममालावं काऊणं कि पि जाइ निवपासे । तं नमिऊणं तेण वि विसज्जिओ वयइ नियभवणं ।।७६३६।। तयणु वसंतसिरीपभिइयाओ सव्वाओ तस्स भज्जाओ । पुनसिरीपमुहाणं नमति सव्वाण सासूणं ।।७६३७।। नमिउट्ठियाउ ताओ कमेण आलिंगियाओ सासूहिं । आलिंगणावसाणे पएसु तासि पुण पडंति ।।७६३८।। लद्धासीसाउ तओ ताओ दिन्नासणेसूवविसंति । जो पुत्तदंसणेणं जाओ देवीण परिओसो ।।७६३९।। सो अणुरूववहूणं दसणओ बहुगुणो समुप्पन्नो। त रूवविम्हियाओ देवीओ जाव चिट्ठति ॥७६४०।। पासंतीओ अणिमिसदिट्ठीहि वहयणस्स वयणाई। ताविह खणे बहूणं वड्डमहेलीहि आणेउं ।।७६४१।। नाणाविहवत्थाणं आहरणाणं च णेगठाणाई । पुन्नसिरीए पुरओ मोत्तुं उग्वाडिऊणं च ।।७६४२।। सव्वाइं दंसियाई एक्कक्कीए वहूए अभिहाणं । अणुकमसो गहिऊणं एवं अमुगीए अमुगीए ।।७६४३।। वत्थाहरणातीयं आणीयं देवि ! सव्वदेवीणं । जोग्गं देवस्स इमं एयं च पहाणपुरिसाणं ।।७६४४।। तह विन्नत्तं एवं खज्जगसुक्कफलउल्लफलभरिया । चिट्ठति बह सगडा समागया दारदेसम्मि ।।७६८५ ।। अप्पावह थालाई खिविऊणं तेसु खज्जगातीयं । एत्थ जहा आणिज्जइ देवीए पायमूलम्मि ।।७६४६।। अह तीए कंचुगिणं पेसेउमिमं कहावियं रन्नो । सो वि हु पडिहाराओ अप्पा-ऊण थालाई ॥७६४७।। आगंतुं ओरोहे उवविट्ठो सव्वमप्पणो बिइयं । अप्पावइ देवीणं वत्थालंकारमातीयं ॥७६४८।। जंपइ य निवो देवीण सम्मुहं जह पुणो वि नियपुत्तं । परिणावह धूयाओ अन्नेसि महानारदाण ।।७६४९।। जह वत्थाहरणाणं लाहो पुण एत्तिओ हवइ तुम्ह । बैंति तओ देवीओ अम्हं तुम्ह पसाएण ॥७६५०।। वत्थाहरणातीहिं न कि पि खूणं पुरा वि सविसेसो । अज्ज वि अन्नो लाहो देवाओ हवइ णे निच्च ।।७६५१।। अह राया नाऊणं देवीवयणस्स तस्स भावत्थं । पयर्ड पि ईसिहसिओ देवीण मुहाइं पासंतो ।।७६५२।। सेसं जं निवजोग्गं पहाणपूरिसाण जोग्गयं जं च । तं रन्ना भंडारे नियए अप्पावियं सव्वं ।।७६५३।। एत्थंतरम्मि खज्जगसुक्कोल्लफलाणभरियथालाइं। तह वंससुंडयाई कम्मयरेहिं च दासीहि ।।७६५४।। आणेउं मुक्काई तत्थ तओ ताहिं वड्डमहिलाहिं । रन्नो निवेइयाई अह दलृ ताई भणइ नियो ।।७६५५।। कीयं पि होति अन्नं दक्खाखज्जूरखारकातीयं । सज्जोक्क पक्कन्नं इन्हि चिय कह इमं जायं ।।७६५६।। ताहि तओ पडिभणियं हिज्जो दियहावसाणसमयम्मि। एत्तो कोसदुगंते गहिओ कुमरेण आवासो ।।७६५७।। जम्मि खणे तक्काले तत्तो अम्हेहि पेसिया पुरिसा । इह तेहि खज्जगावणवणिया भणिया धणं दाउं ।।७६५८।। Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३८ सिरिवम्मकुमारचरियं ते अरिसु समग्गं पक्कन्नमिमं निसाए मज्झम्मि । सेसं तु जहा भणियं तुम्हेहिं तहेव संपन्नं ।।७६५९।। तो जंपइ नरनाहो जह सासूओ न कि पि जंपति । तह पढम पि वहिं गलग्गहीं तासिमेस कओ ॥७६६०।। तो पुनसिरि मोतुं भणंति सेसाओ सव्वदेवीओ। देव ! तए चेव कओ गलग्गहो अम्ह सुहहेऊ ।।७६६१ ।। एयाओ वहूओ पुण गलग्गहं आयरंतु नियपइणो। तो कइअवकयभिउडी भूमिवती भणइ देवीओ ।।७६६२।। एवं जपंतीओ कहं न लज्जह तुमे वहूणं पि । देवीओ बेंति तओ कि तुब्भे देव ! कुप्पेह ।।७६६३।। जं देवेगं भणियं लवियं तं चेत्र एयमम्हेहिं । तो पुनसिरी जंपइ किं कुवह देव ! परिहास ।।७६६४।। आइसह जमिह किच्चं तो राया भणइ तुम्ह ढोयणियं । एयं वहिं विहियं ता कुणह सयं पि जं रुइयं ।।७६६५।। इय भणिउं नीहरिओ राया तत्तो पयाइ नियठाणं । रन्ना पुरा वि नाउं सुयपरिणयणं बहुबहूण ॥७६६६।। सोलसवरभवणाई वहूण हेउं कुमारभवणस्स । नियडाइं कारियाई बाहिरवासा य तावइया ।।७६६७।। अह पुन्नसिरी देवी तं खज्जगपभिइयं जहा होइ। कायव्वं तह काउं विसज्जए सेसकम्मयरे ।।७६६८।। कइवयदासीसहियं वहूयणं तत्थ चेव धारेउं । मज्जियभुत्तपसाहियमसेसदेवीजुया काउं ॥७६६९।। वत्थाहरणाईहिं नहि कारेइ पवरसिंगारं । नियमाणुसाउ रन्नो जाणावइ एरिसं तत्तो ।।७६७०।। वत्थालंकारादी पवरं पेसइ निवो वहूजोग्गं । सासूवयणेण तओ दिणावसाणम्मि सव्वाओ ॥७६७१।। वच्चंति वहूओ नियनिवासभवणेसु अहिणवकएसु। तासि परिवारो पुण बाहिरवासेसु गंतु ठिओ ।।७६७२।। कुमरो वि नियावासे वित्थरकयमज्जणो ससिंगारो। जिणहरवंदियदेवो पिउणा सह भोयणं काउं ।।७६७३।। तत्थेव खणं ठाउं तयणुन्नाओ नियम्मि आवासे । गंतुं वीसमइ मुहुत्तगं तु राया वि वीसमिउं ।।७६७४।। खणमेगं सेज्जाए चउत्थजामम्मि गंतुमत्थाणे । उवविसइ तओ नाउं एवं सिरिवम्मकुमरोवि ।।७६७५।। सगिहाओ गंतूणं निवई नमिऊण तस्स दाहिणओ । दिन्नासणे निसीयइ अह आगंतूण पडिहारो ।।७६७६।। विन्नवइ निवं जह देव ! दारि चिट्ठइ महायणं सयलं । मंगलियकरणहे उं समागयं गहिय ढोयणयं ।।७६७७।। परिणेऊण. कुमारो सिरिवम्मो आगओ त्ति कारणओ । वद्धावेउं पमयाउलाई तह संति पत्ताई ।।७६७८।। अह तं निववयणेणं पवेसए उभयमासु पडिहारो। राया महायणाओ ससंभमं ढोयणं गहिउं ॥७६७९।। तं सम्माणइ आसणतंबोलालावकरणमातीहि । पेच्छणयं कारेउं तहेव पमयाउलाई पि ।।७६८०।। तो भणइ नियमणुस्से परिणीयागयकुमारं सिरिवम्म । अहिगिच्च पभायप्पभिइ ऊसवं कारइस्सामि ।।७६८१।। तो तुब्भेहि पभाए महायणप्पमुहनयरमहयरया । सामंतमंडलाहिवसाहणवइतंतवाला य ॥७६८२।। सव्वे निमंतियव्वा कारेउं भोयणं जहा एए । सम्माणिज्जति जहोचिएण वत्थाइदाणेण ॥७६८३।। अह तेहि निवाएसे पणयसिरेहि तह त्ति पडिवन्ने । राया अत्थाणजणं विसज्जिउं जाइ नियठाणे ।।७६८४।। अत्थमणगए सूरे नियभवणगए वहूयणे सब्वे । गंतूण सयं राया नियावरोहस्स साहेइ ॥७६८५।। तं तणयविवाहूसवकारवणारंभमाइसति तह तो । नयरमहिड्ढियनारीजणस्स वद्धावणनिमित्तं ।।७६८६।। आयायस्स सयं चिय तुब्भे कारेज्ज पवरसम्माणं । इच्चाइ जंपिऊणं इयरं नियकिच्चमायरइ ।।७६८७।। आरम्भपभायाओ कारेइ महसवं जहाभणियं । मंगलियाई गिण्हइ जणो उ सम्माणए तह तं ।।७६८८।। बंदियणकलयलेहि नडनट्टातीहि पेच्छणेहि च । आणंदगुंदलेणं गमेइ सत्तट्ठदियहाइं ।।७६८९।। तयणंतरं कुमारो विनविऊणं निवं जिणहरेसु । अहि दिणेहि कारइ सव्वेसु वि ऊसवं गरुयं ।।७६९०।। कारेइ य रहजत्तं चारगमुयणं अमारिघोसणयं । असणाइएहि वत्थाइएहिं सव्वं पि सिरिसंघं ।।७६९१।। Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं पडिलाभइ सक्कारइ सम्माणइ गस्यभत्तिराएण । एक्कारसदियहाइं गमेइ इय परमतोसेण ।।७६९२।। इय ऊसवम्मि वित्ते बहिगामागरसमागए लोए। सयले विसज्जियम्मि वासारत्तम्मि संपत्ते ।।७६९३।। जिणसासणप्पभावणपरायणो जणयविणयसंपन्नो। रंजतो सव्वजणं गमइ दिणे कुमरसिरिवम्मो ।।७६९४।। जो पयतीण पयाण य निवम्मि नरपुंगवम्मि अणुराओ। सो सिरिवम्मकुमारे दुगुणयरो वट्टए निच्चं ।।७६९५ ।। नरपुंगवो वि राया सिरिवम्मकुमारगुणगणं दर्छ । तं रज्जे ठविऊणं परभवहियमिच्छए काउं ।।७६९६।। नट्टगुणलद्धकित्तीवित्ते कोमुइमहूसवे तत्थ । देसंतरं भमंती समागया नट्टिया एगा ॥७६९७।। लायन्नरूवजोव्वणविन्नाणगुणेहि लोयमणहरणा । अवसरगयस्स रन्नो सा पडिहारेण विन्नत्ता ।।७६९८।। तयणुनाएण पवेसिया .य काऊण उचियपडित्ति । उवविट्ठा निवपुट्ठा साहइ सव्वं नियसरुवं ।।७६९९।। जह कंचीनयरीए वत्थव्वा हं अणंगसेणाए । वरगणियाए धूया नामेणं कामसेण त्ति ।।७७००।। अहिणवसिक्खियनट्टा लद्धपसंसा निवाइलोयाओ । तयणुन्नाया तत्तो निग्गंतूणं ससमुदाया ।७७०१।। आउज्जियवेणुवीणावायगसहिया भमामि देसेसु । अप्पुव्वं पासंती नियनट्टगुणं पयासंती ॥७७०२।। तत्तो तुम्ह पसिद्धि सिरिवम्मकुमारगुणपसिद्धि च । सोउं उक्कंठाए समागया हं इह इयाणि ।।७७०३।। दिहा य देवपाया दिलै सिरिवम्मकुमरमुहकमलं । आइसह जइ इयाणि तो नट्टविहिं पयंसेमि ।।७७०४।। इय तीए विनत्ते राया पासइ मुहं कुमारस्स । कुमरो वि मउलियकरो विन्नवइ निवं जहा इण्हि ।।७७०५।। अतिवेला संजाया कल्लदिणे उग्गमंतसूरे वि । एउ इमा संवहिउं जह दीसइ कोउयमिमीए ।।७७०६।। इय कुमरेणं भणिए विसज्जिया नट्टिया नरिदेण । पगया नियम्मि ठाणे समागया पुण पभायाम्म ।।७७०७।। नियसमुदाएण समं संवहिऊणं निवो वि अत्थाणे । कुमरेण सह निसन्नो नट्ट विहिण्णूहि य नरेहिं ।।७७०८।। रायाएसेण तओ कुंकुमचंदणरसेहि सित्तम्मि । रंगम्मि कामसेणा पविसइ कयचारुसिंगारा ॥७७०९।। कच्छियचरणगपयडियअणंगभवणंतऊरुखंभजया । अइसच्छकंचुययंतरदीसंतपओहराभोया ॥७७१०।। संचरणरणिरमणिनेउरेहि चरणेहि सावहाणमणं । नीसेसं पि कुणंती रायसहासन्निविट्ठजणं ॥७७११।। आउज्जे वज्जते वंसे उभिज्जमाणकलसद्दे । महुररवगायणेहि गिज्जते गहियतालम्मि ।।७७१२।। कन्नसिरनयणभुमयागीवाकरचरणचारसंचारं । तह महिचारीकरणंगहारवलणेहि मणहरणं ।।७७१३।। सत्थोवइट्टविहिणा तंतीसरतालगीयरवमीसं । विम्हय मुप्पायंती पणच्चिया कामसेणा सा ।।७७१४।। तत्थ य रायसहाए एगो देसंतरागओ वंठो । नरपुंवनिवसेवं पडिवन्नो चिट्ठइ निविट्ठो ७७१५।। सोय तरुणो सुरूवो चाई कुसलो कलासु सयलासु । उचियन्नू सविसेसं वियाणओ गेयनट्टेसु ॥७७१६।। तेण पणच्चंतीए तीसे नियअंगओ नवोज्झगओ । उत्तारिऊण दिन्नो गहिओ तीए करजुएण ॥७७१७।। आरोविऊण सीसे महापसाओ त्ति जपमाणीए । तं दट्ठण नरिंदो रुट्ठो वंढम्मि इय हेउं ।।७७१८।। जह किर पणच्चमाणी पुरओ अम्हाण चिट्ठए एसा । पडिपुन्नं नट्टविहि न दंसए ताव अज्ज वि य ॥७७१९।। अम्हे वि पयच्छामो न चायमज्ज वि इमीए तो कम्हा । पढम पि एस वंठो होऊणं देइ नियचायं ।।७७२०।। सिरिवम्मो उण पुट्ठो वंठे कुवियं निवं निएऊण । नियकंठाओ उत्तारिऊण वंठस्स कंठम्मि ।।७७२१।। निक्खिवइ कणयदोरं तहसणओ निवो सिढिलकोवो । वंठम्मि झत्ति जाओ सविम्हओ कुमरचरियम्मि।।७७२२ नट्टपरिसमंती (मत्ती? )ए नट्टविऊ पुच्छए निवो पुरिसे । साहह नट्टसरूवं जं इण्हिं नच्चियमिमीए ॥७७२३।। ते दोसगुणा नट्टस्स सविवरं अक्खिऊण नरवइणो । साहेति जहेयं चारु नच्चियं सव्वमेईए ।।७७२४।। अह नियसमुदायसमन्निया वि सम्माणिया निवेणेसा। वत्थालंकारेहि विउलेण य अत्थदाणेण ॥७७२५।। Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४० सिरिवम्मकुमारचरिय । सो नरवइणो चाओ अरुट्ठपुट्ठाए कामसेणाए । गहिओ तओ नरिदो एगंते पुच्छइ कुमारं ।। ७७२६।। जइ नट्टियाए चाओ दिन्नो वंठेण असमए वि तओ । कीस कुमार ! पसाओ तए कओ तक्खणे तस्स ? ।।७७२७ ।। आहत सिरिवम्मो तस्स पसाओ मए तयणुरूवो । न कओ तुम्ह भएणं संभावणमेत्तमेव कयं ॥ ७७२८ ।। जह से जो जाणइ न कओ वंठेण अणुचिओ चाओ । अन्नह कह सिरिवम्मों करेइ एयस्स सम्माणं ? ।। ७७२९ ।। -राया जंपर कह पुण नाचियं तस्स मन्नसे चायं । तो विन्नवइ कुमारो कयावहाणो सुणउ देवो ।।७७३० ।। नच्चतीए दाहिणपओहरे कामसेणगणियाए । उह पाणिरुहपए दीसंते कंचुयंतरिए ।। ७७३१ ।। आगम्म समल्लीणा दूमंती मच्छिया पयमुहेहिं । गोफुरणं काऊणं सिग्धं उड्डाविया तीए ।। ७७३२ ।। पारद्धनट्टट्ठाणगवाधाओं रक्खिओ तया होतो एयं गुरुविन्नाणं सच्चवियं तीए दहूणं ॥ ७७३३।। परितु णं ण रहसवसओ नियंगओ ज्झगओ । उत्तारिऊण दिन्नो तीसे सेट्ठविरहम्मि ।।७७३४।। एयं तसाचियं नमन्नियव्वं तु उचियमेवेयं । जं रहसवसे दाणं घाओ रोसम्म विष्फुरिए || ७७३५।। देवस्स वि परिसाए अन्नाणदोसो हमेण अवणीओ । सच्चवियठाण' तो सं जाणावंतेण वंठेण ।। ७७३६ ।। जे नट्टवि पुरिसा देवेणिह दंसणत्थमाणीया । पुट्ठेहिं विनय तेहि सिद्ध गोफुरणविन्नाणं ।।७७३७।। सामने दोसा गुणा य नट्टस्स साहिया तुम्ह । एईए नच्चियस्स उ निद्दोसत्तं च अक्खायं ||७७३८ || सहिययहिययचमक्कारकारओ जो गुणो पुण इमीए । सो कह वि न सक्को तेहि जाणिउं पयडदिट्ठे वि ॥ ७७३९ ता निउणमती एसो गुणाणुरागी य चायसीलो य । तो अरिहइ देवाओं सम्माणपयं इमो गरुयं ।। ७७४० ।। इसिरिवम्मकुमारस्स जंपियं निसुणिऊण नरनाहो । उव्वहमाणो हिययम्मि विम्हयं चितए एवं || ३७७४१ ।। जइ इह समए कुमरो सिरिवम्मो कवि नागओ होतो । वासवदत्तातीणं निवईणं मंडलेहितो ।। ७७४२ ।। तो अविवेण अहं गरुयमकज्जं कुणंतओ इण्हि । पुव्वज्जियं असेसे पि नियजसं लहु फुसंतो य निक्कारणको वेणं वंठ सगुणं पि निग्गहिउमेयं । वित्थारंतो सयलम्मि मंडले नियमकित्ति च ता एम्म समथे गुणनिलए नंदणम्मि चिट्ठते । एयावेक्खाए निग्गुणस्स स्स मह इहिं नखणं विखमं काउं रज्जं ससिणो उ ताव पहपसरो । जाव न उएइ सूरो तम्मि टिए सो न किपि भवे ।। ७७४६ ।। इचितिऊण पुच्छर पुणो वि राया कुमारसिरिवम्मं । दिन्नो वंढेण नियंगलग्गझगओ वि एईए ।। ७७४७ ।। गहिओ जयंती महापसाओ त्ति सिरठियकराए । जं पुण मए विइन्नं वत्थाहरणाइ बहु तीसे ।।७७४८ ।। तमणायरेण गहियं तीए दूरे पसायभणणं तु । कहसु कुमार ! निमित्तं किमिह महासंसओ मज्झ ।।७७४९।। अह विन्नवइ कुमारो देव ! इमं नज्जए पयडमेव । सगुणो जणो गुणनुत्तणेण तूसइ परस्स परं ।। ७७५०। थेवं बहु व दिन्नं अवेक्खए नेय तेण वंठस्स । गुणजाणगत्तणेणं तुट्टाए तीए तं विहियं ॥ ७७५१ ॥ नियविवावेक्खाए चाओ वि बहू विसज्जिओ तेण । परिहाणप्पावरणो इरित्तसव्वस्स दाणेण ||७७५२।। देवेण पुणो तीसे विन्नाणगुणं अजाणिउं चाओ । दिन्नो सो वि न विउलो नियविहवस्साणुसारेण ।।७७५३।। तो एवं मुणिऊणं देवेण न रूसियव्व मेएसि । दोन्हं पि नट्टियाए वंठस्स य दोसरहियत्ता ।।७७५४ । एवं कुमारवयणं सत्तियं निसुणिऊण नरनाहो । गयसंसओ स सुट्ठो कुमारमेवं तओ भणइ ।।७७५५ ।। देह पुण नट्टयाए पसायमिहि पि समहियं अन्नं । बेइ कुमारो इण्हि पि तुम्ह दाउं पुणोऽणुचियं ॥ ७७५६।। अहमेव नियावासे नेऊणं संपयं पि एतीए । देवकयपसायसमं कंचि वि चायं पयच्छस्स ।। ७७५७ ।। ।। ७७४३ ।। ।। ७७४४ ।। ।।७७४५ ।। १. मणो पा । Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं गामाइ जीवलोओ करणिज्जो को वि देव ! वंठस्स । इण्हि मज्झन्हे वा तो राया भणइ सिरिवम्मं ।।७७५८।। तुन्भेहिं समं किंचि वि मज्झण्हे ह (अत्थि? ) मज्झ वत्तव्वं । तम्मि कए वत्तव्वे वित्तिं वंठस्स कारिस्सं ॥७७५९।। इय भणिऊणं राया अत्थाणजणं विसज्जए सव्वं । कुमरो वि निवाणुमओ नियआवासम्मि गंतूणं ॥७७६०।। कयइच्छियसम्माणं विसज्जए कामसेणवरगणियं । भोयणकरणाणन्तरमेगंते कुमरसिरिवम्मो ॥७७६१।। रन्ना भणिओ एवं आसि मए भणियमत्थि वत्तव्वं । किंचि तए सह तं पुण एयं निहुओ निसामेहि ।।७७६२।। गणियागुणतुटणं वंठेणं तीए सझगओ दिन्नो । वंठगुणरंजिएणं तस्स तए पुण कणयदोरो ।।७७६३॥ तुज्झ वि गुणेण तुट्ठो अहं अओ देमि तुज्झ नियरज्जं । आह निवं अह कुमरो तुब्भे दाऊण मह रज्ज ।।७७६४।। कि अप्पणा करिस्सह ? भणइ निवो दिक्खिओ भविस्सामि। जम्मतरे वि कम्मि वि होमि जहा दुक्खिओ न अहं तो बेइ निवं कुमरो जइ भवनिव्वेयओ वयग्गहणं । तुब्भे करेह तो हं वाघायं तुम्ह न करेमि ।।७७६६।। जाणतो वि सरूव भवस्स सव्वं पि सव्वदुहजणयं । इह अट्ठ पडिकूलं जं कि पि अहं पयंपेमि ।।७७६७।। सो होइ मह न विणओं न विवेओ नेय हियगरत्तं पि । तम्हा तुम्हाएसो पडिवन्नो च्चिय मए एसो ॥७७६८।। किंतु परं जम्मि दिणे तुम्हे गिन्हह वयं तया मज्झ । एगदिणेणं पुव्वं रज्जभरो अप्पियव्वो त्ति ॥७७६९।। तो बेइ निवो तुह इण्हिमेव ईहेमि अप्पिउं रज्ज । वयगहणं पुण सूरिम्मि आगए कम्मि वि करिस्सं ।।७७७०।। तो जंपइ सिरिवम्मो देव ! इमं नेय संगयं होति । देवस्स वि आएसं पडिवज्जिस्सामि नो एयं ॥७७७१।। नाऊण कुमरनिच्छयमेयं पडिवज्जए तह च्चेव । तं तव्वयणं राया तत्तो उवविसइ अत्थाणे ॥७७७२।। बंठस्स वरग्गामं देइ पसाएण पवरतुरयं च । वत्थाहरणाणि य आयवत्तसहियाणि नरनाहो ।।७७७३।। केसु वि दियहेसु गएसु तत्थ चउनाणसंजुओ सूरी। आणंदणाभिहाणो समोसढो पुव्वउज्जाणे ॥७७७४।। तं नाऊण नरिंदो पओससमए पमोयपडहच्छो । हक्कारिऊण कुमरं नीसेसं रायलोयं च ॥७७७५।। सूरीण समागमणं वयगहणम्मि य नियं अभिप्पायं । तेसि पुरओ कहिउं समणुनाओ तो तेहि ।। ।।७७७६।। अतिगरुयविभूईए पढमे पहरे निसाए सिरिवम्मं । अहिसिंचइ नियरज्जे पयइपयाणं पमोएण ॥७७७७।। रायाइसव्वलोएण पणमिओ सो महानिवो जाओ । तं नरपुंगवराया अणुजाणावइ वयनिमित्तं ॥७७७८।। सिरिवम्ममहाराओ तह त्ति पडिवज्जिऊण पिउवयणं । आइसति तक्खणे च्चिय सिबियानिम्मावणम्मि नरे के वि पभाए जिणवरपूयाचारगविमोयणाईसु । नयरी महसवारं भणत्थमवरेनिरूवेइ ।।७७८०।। तत्तो विसज्जिऊणं सेसजणं निद्दमणुहवेऊण । निसिविरमे उ? उ रुप्पसुवन्नाइकलसेहिं ।।७७८१।। गरुययरविभूतीए मज्जावेऊण सजणयं तत्तो । दिव्वेहिं दूसेहि आभरणेहि महरिहेहिं ॥७७८२।। हारद्धहारकेऊरकडयमणिमउडकुंडलातीहि । कारेउं सिंगारं आरूढं पवरसिबियाए ॥७७८३।। धरियधवलायवत्तं ढलंतससिविमलचामरुप्पीलं । · पुरओ पढंतबंदियणवंदउद्दामकयसई ॥७७८४।। अप्फालियबहतूरं चउरंगबलेण विहियपरिवेढं । अच्चिज्जतं नयरीनरनारीनयणनलिणेहिं ॥७७८५।। सम्माणियसुहिसयणं दीणाणाहाइयाण दिन्नधणं । मग्गठियजिणहराणं पणमंतं सिरनिहित्तकरं ।।७७८६।। विरइय वरसिंगारो आरूढो करिवरम्मि मत्तम्मि । अणुगच्छंतो राया सिरिवम्मो जाति उज्जाणे ।।७७८७।। दळूण तओ पुरओ सिलायले फासुयम्मि उवविट्ठ । आणंदणं मणिदं बहुसमणसमूहपरियरियं ।।७७८८।। पुग्निमनिसामयंक व नहयले तारयाण मज्झगयं । ओयरिऊणं जाणाओ वाहणाओ य पितिपुत्ता ॥७७८९।। Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४२ सिरिवम्मकुमारचरिय दोन्नि वि तिउणपयाहिणपुव्वं नमिऊण सविणयं पुर। उड्ढा हवंति मउलियकरकमला विनवेइ तओ।।७७९०।। नरपुंगवो नरिंदो भयवं! भीयं भवाउ मं रक्ख । नियदिक्खा दाणेणं तुह सरणगओ अहं इन्हि ।।७७९१।। आह गुरू नरपुंगव ! जुत्तमिणं तुज्झ न उण पडिबंधो। अहमवि नियनाणेणं नाउं तुह दिक्खविहिसमय।।७७९२।। इह संपत्तो इन्हि अह तस्स उवट्ठियस्स विहिपुव्वं । नरपुंगवस्स दिक्खं देइ मुणिदो दयाजलही ।।७७९३।। सिक्खवइ य जइ किरियं इरियाभासाइयं समग्गं पि । सिरिवम्मनरिंदाइसु तो जहठाणं निविट्टेसु ।।७७९४।। नवजलहरनिग्घोसो आणंदणमुणिवरो कहइ धम्म । भो भो एगग्गमणा होउं भव्वा! निसामेह ।।७७९५।। एत्थ अणाइम्मि भवे चउगइगहणम्मि संसरंताण । जीवाणं नत्थि सुहं सुहाहिमाणं तु मतिमोहो ।।७७९६ ।। जं नरयतिरियनरसुरभेया चउरो गतीओ संसारे । तत्थ नरयम्मि दुक्खं ताव पसिद्ध चिय जणम्मि ।।७७९७।। जणसुइपरंपराए गुरुमुहनिसुयाओ आगमाओं वा । कस्स वि य विसंवाओ न विज्जए नारयदुहम्मि ।।७७९८।। जम्हा गुरुदुहपडियं जीवं दठूण इह जणो भणइ । एस वराओ दुक्खं नरयस्स व अणुहवइ तिव्वं ॥७७९९।। तिरियदुहं सक्खं चिय सीयायव-खुहपिवासरोयभवं । पट्ठीए खंधेण य गुरुभारुव्वहणजणियं च ।।७८०० ।। गलबंधवयणकवियाइखिवणगलपुच्छकन्नकप्पणयं । दहणंकणंकुसकसाकंधाआराइघायकयं ।।७८०१।। मणुयत्तणे वि पच्चक्खमेव दुक्खं सुतिक्खमिह सव्वं । दालिदुब्भगत्तणदासत्तणरोगसोगभवं ।।७८०२।। धणिणं पि लोभवसओ बहुविभवज्जणकिलेससंभूयं । दिन्नम्मि अलब्भंते दव्वे रिणिएहि सह होति ।।७८०३।। कलहो घोरो संतावकारओ जीवियंतजणओ य । चोराइविलुत्तधणे वणिउत्तविणासिए दब्वे ।।७८०४।। वणिजम्मि जायछेए आएण विणा वयम्मि जायते । समविहवजणविरोहे रन्ना विहिएऽवमाणम्मि ।।७८०५।। कम्मि वि गरुए दोसे खलेहिं उब्भाविए असब्भुए। पारद्धकज्जविग्घे इटुविओयम्मि संपत्ते ।।७८०६।। आणाएऽवट्टते दुपरियणे दुम्मुहे कलत्ते य । भाउम्मि सोयरे दव्वफेडए वंचगे मित्ते ।।७८०७।। दुलहे दइए महिलायणम्मि लद्धे वि अणणुरत्तम्मि । अणुरत्तम्मि वि जह तह पुणो रूसमाणम्मि ।।७८०८।। परपुरिसकयणुराए परपरिभुत्ते गए परेण समं । अहवा केणइ निववल्लहाइणा हढपरिग्गहिए ।।७८०९।। पुत्ते अजायमाणे जाए वि अणेगणत्थसंजणए । धूयावहूयणाइसु दुस्सीलयमायरंतेसु ॥७८१०।। इच्चाइकारणेहिं तेसिं जं होइ माणसं दुक्खं । तं जाणइ सव्वन्नू वोत्तुं पुण सो वि न समत्थो ।।७८११।। सारीरं पुण दुक्खं पढम चिय ताव गब्भमज्झम्मि । निरओवमे दुगंधे मुत्तपुरीसाणुलित्तम्मि ।।७८१२।। परमतमसंधयारे मंसवसारुहिरनिवहभरियम्मि । निवसंतस्स अहोमुहसंकोइयअंगुवंगस्स ।।७८१३।। भणियं च--सूतीहिं अग्गिवन्नाहिं संभिन्नस्स निरंतरं । जावइयं जायए दुक्खं गन्भे अट्ठगुणं तओ ।।७८१४।। जम्मसमए वि दुक्खं जोणीजताउ निप्फिडंतस्स । गम्भाओ अणेगगुणं संजायइ आरसंतस्स ।।७८१५।। भणियं च--जायमाणस्स जं दुक्खं मरमाणस्स जंतुणो । तेण दुक्खेण संतत्तो न सरइ जाइमप्पणो ।।७८१६।। जायस्स वि जंपिउमक्खमस्स आहारमहिलसंतस्स । रोयंतस्स दुहं चिय देहम्मि वि दूमियंतस्स ।।७८१७।। रिखणखमस्स किंचि वि अनाणओ जलियजलणमातीसु । हत्थाइपक्खिवंतस्स होइ दाहाइ गुरुदुक्खं ।।७८१८।। चंकमणखमस्स उ उच्चनीयठाणेसु चडणपडणेहिं । करचरणभंगसिरफुडणमातियं होति दुहमसमं ।।७८१९।। जर-खास-सिंभसीसच्छि-कन्न-पोट्टाइसूलवियणाहिं । अतिसार अरिसकंडूपित्तानिलखोभमातीहि ।।७८२०।। वुड्ढत्तणेण कमसो रूवविलासं समग्गअंगाण । साममिदियाण य सोयाईणं हरतेण ।।७८२१।। नीसासूसासवसे सचेट्ठियं कायमायरंतेण । जं उप्पज्जइ दुक्खं नराण तं सब्बपच्चक्खं ।।७८२२।। Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनि सुब्वय जिणिदचरिय २४३ देवभवम्म विहीणे उप्पन्नाणं महादुहं होइ । परआणाकरणेणं परिड्ढिदंसणअसणेण ॥ ७८२३।। व महिड्देिवा ते वि हु नाऊण अप्पणी चवणं । वत्थोवरागलोयणनिमेस मातीहि आसन्नं ॥ ७८२४।। उवभुज्जमा अन्यदेविड्ढि विओगमन्नजम्मे उ । सुणियाए रासहीए अहवा डुंबीए गब्भम्मि ।। ७८२५ ।। उपपत्ति जाणंतस्स का वि सा जायए महाअरती । हिययम्मि जं वियाणइ सव्वन्नू चेव न हु अन्नो ।।७८२६।। विगती एवं सुहस्स लेसो वि नत्थि संसारे । अन्नाणजणियमभिमाणमेव मोत्तूण केवलयं ।। ७८२७।। इच्चाइ अणंतरकहियसयलभवदुहविवज्जिओ मोक्खो । सो होइ कम्मखयओ कम्मखओ उण चरित्ताओ ।।७८२८ ।। चारितं मणुयत्ते तं दिट्ठतेहि चुल्लगाईहिं । दसहं कहियं जिणेहिं दुलहं रयणं व जलहिंगयं ॥ ७८२९ ।। मिच्छत्तयविवेया जम्हा जीवा निबद्धघणकम्मा । कालमणतं पि भवे पुणरावत्तं परिभमंता ।। ७८३० ।। तं किंपि न कम्मं अज्जिनंति पावंति जेण मणुयत्तं । एएण कारणेणं एवं अइदुल्लहं होति ॥ ७८३१।। तम्मि वि लद्धे आरियखेत्तं जाती कुलं बलं रूवं । आरोग्गमाउ - बुद्धी- समणोग्गह-सवणसद्दहणं ।।७८३२।। एक्केक्कमुत्तरोत्तरभेयं अतिदुल्लहं नरतं व । लद्धूण तं पि सव्वं केइ वि जीवा पमायपरा ।। ७८३३।। कामत्थमूढहियया मुहाए हारेति अह तओ भट्ठा। पुणरवि अनंतकालं निरयाइदुहं अणुहवंति ||७८३४ || ता भो कहंचि लद्धं एवं मणुयत्तणाइसामग्गि । मा नेह मुहा भुज्जो पुव्वं व अणंतवाराओ ।। ७८३५ ।। भिणियचरिताराहणेण तं कुणह सफलयं इण्हि । सिग्धं पि जहा मुच्चह दुस्सह भवदुह-पवंचाओ। । ७८३६ ।। सूरिणा पणि सवित्थरे जइगिहत्थभेएण । दुविहम्मि वि परिकहिए धम्मे रायाणुगयलोओ || ७८३७।। नरनिवासी य जो पडिबुद्धो को वि गिरहए दिक्खं । को वि हु गिहृत्यधम्मं पडिवज्जइ को वि सम्मत्तं ।। ७८३८ ।। अह सिरिवम्मो या पुच्छइ सूरि कयावि मम भयवं ! | संपज्जिस्सइ दिक्खा आह गुरू पच्छिमवयम्मि ।। ७८३९ ।। भइ नि मह वंछा इन्हि पि हु अस्थि दिक्खगहणम्मि । किंतु परं रज्जखमों न सहाओ अत्थि मे को वि।। ७८४० ।। आह गुरू तोच्चि कालविलंबो मए तुहक्खाओ । जमियरदेवीण सुया होहिति अजोग्गया रज्जे ।। ७८४१ ।। जो वसंतसिरीए पढमो पुत्तो भवेस्सए जोग्गो । होऊण सो वि पोढो लोयंतरपट्टिओ होही ।। ७८४२ ।। तणु वसंतसिरी पुणो भविस्सइ दुइज्जओ पुत्तो । नामेण कित्तिवम्मो तं नियरज्जे तुम ठविडं ॥७८४३|| विज्जसि पव्वज्जं तो पुच्छइ मुणिवरं तओ राया। आराह्गो भविस्सं गहियवओ हूं न वा अंते ? ।। ७८४४।। दिष्णुवओगो नाणे सविसेसं भासए तओ सूरी । तित्थयरनामगोयं बंधेउं तुममिह भवम्मि ||७८४५ ।। आउक्खयम्मि पाणयकप्पे विमलप्पभे विमाणम्मि । उप्पज्जिहसि महिड्दियदेवो देवदसमविवो ।। ७८४६।। वीसयरोवमाऊ तत्तो आउक्खएण चविऊण । इह भारहम्मि वासे होहिसि वीसइमतित्थयरो ।। ७८४७ ।। मुणिसुव्वउत्त नाम एवं सोऊण परमहरिसेण । पूरिज्जमाणहियओ जाओ सिरिवम्मनरनाहो || ७८४८ ।। सिरनिहिय मउलियकरो सपणामं पभणए मुणिप्पवरं । तं नत्थि कि पि सेयं तुम्ह पसाएण होइ न जं ॥ ७८४९ ।। पुव्वं पिसि सिरिवम्मपत्थिवे तग्गुणाणुराएण बहुमाणो सव्वस्स वि मुणिवर वयणेण पुण मुणिउं ॥ ७८५०।। ओ तित्रतं तस्स भविस्सं तओ विसेसेण । समणगणाण वि बहुमाणठाणमसमं इमो जाओ ।। ७८५१ ।। अह सिरिवम्मो राया सूरि नमिऊण सपरिवारं पि । वच्चइ नियम्मि ठाणे गंतुं वंदइ पुण पभाए ।। ७८५२ ।। सूरी व कवि दियहे नमिज्जमाणो निवाइलोएण । ठाऊण तत्थ विहरइ अन्नत्थ तओं सपरिवारो ॥ ७८५३ ।। सिरिवम्मस्य रत्नो पच्चंतनिवेहिं मंडलीएहि । सामंताइहि एय मंगलीयकरणत्थमाणेउं ।।७८५४।। रहकरितुरयातीयं वत्थाहरणाइ विउलवणीयं । तेण वि ते जहाजोग्गं विसज्जिया विहियसम्माणा ।।७८५५। Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारचरियं तेण नयविक्कमेहि पसाहियं सुविउलं महीवलयं । उट्ठाविया य ठविया तत्थ अणेगे महीवइणो ।।७८५६।। देंतेहिं नरिंदेहि धूयाओ तस्स परिणयणहेउं । जायाइं पंचमहिलासयाइं सुररमणिसरिसाइं ।।७८५७।। गामे वा नगरे वा पुराणचेश्यहराइं सयलाई। तेणुद्धरियाई कारियाइं तह अहिणवाइं च ।।७८५८।। रहजत्ताओ अट्टाहियाओ कारेइ सयलदेसम्मि। साहम्मियवच्छल्लं कुणइ मुणीणं च विणयाई ।।७८५९।। आणंदणो वि सूरी नरपुंगवसाहुणा समं तत्थ । आगच्छइ बहुवारं' रायाइजणोवयारकए।।७८६०।। सिरिवम्मनिवइकित्ती सयलजए संखकुंददलधवला । दियहे दियहे पसरइ सियपक्खमयंकजुण्ह व्व ।।७८६१।। एवं पुरिसत्थतियं निसेवमाणस्स तस्स बहुकाले । वच्चंते जह भणियं मुणिणा तह चेव संजायं ।।७८६२।। पुत्तविसयम्मि सव्वं अह जाए कित्तिवम्मकुमरम्मि । गहियकले रज्जखमे सो चिट्ठइ दिक्खगहणमणो ।।७८६३।। नरपुंगवो उ साहू नियगुरुणा सह बहिं विहरमाणो । पालियनिम्मलसीलो गओ समाहीए सुरलोयं ।।७८६४।। आणंदणो वि सूरी ठविउं नंदणमुणि नियपयम्मि । पडिवन्नउत्तिमट्ठो अंतगडो केवली सिद्धो ॥७८६५।। अह नंदणे मुणिदो बहुसीससमन्निओ विहरमाणो । चंदउरीए पत्तो पुव्वुज्जाणे समोसरिओ ॥७८६६। नाऊण तं समागयमाणंदसुनिन्भरो तओ राया । रज्जम्मि अत्तणो कित्तिवम्ममभिसिचिउं तणयं ।।७८६७।। जह नरपुंगवराया महाविभूतीए गंतुमुज्जाणे । सिरिवम्मनिवो दिक्खं गिन्हइ नंदणगुरुसमीवे ।।७८६८।। अन्ने वि तयणाएण मंतिणो मंडलि (ली)य सामंता। आसन्नसेवयाती गिण्हति वयं समं तेण ।।७८६९।। सव्वो वि रायलोओ चंदउरिनिवासिनायरजणो य । सिरिवम्मेण विमुक्को मन्नइ सुन्नं व अप्पाणं ।।७८७०।। सेसे वि सयलदेसे गामागरनगरपट्टणमडंबे । जेण सुयं तस्स वयं तेण परुन्नं गरुयसइं ।।७८७१।। मन्नतेण अणाहं अप्पाणं कतिवयाइं दियहाइं । भत्तं पि न भुत्तं आयरेण गुरुखेयभरिएण ॥७८७२।। देवी वि वसंतसिरी कइवयदेवीहिं अणुगयाहिं समं । गिण्हइ वयं समीवे पवित्तिणीए विणीयाए ॥७८७३।। गहिऊण दुविहसिक्खं सो अहिणवसाहुसाहुणीवग्गो। नियगुरुगुरुणीपासे जहोचियं आगमं पढइ ।।७८७४।। सिरिकित्तवम्मराया सयं तहा सेसजणुवरोहेण । विन्नविऊणं सूरि धारइ तत्थेव मासदुगं ॥७८७५।। राया जणणीहि समं सपरियणेणं च नायरजणेण । गंतूणं उज्जाणे नमिउं सूरि सपरिवारं ॥७८७६।। सिरिवम्मरायरिसिणो एगते आगमं पढंतस्स । गंतूण सन्निहाणे निच्चं उवविसइ भत्तीए ।।७८७७।। सिरिवम्मो पुण साहू पढम चिय ताण पणिवयंताण । दाऊण धम्मलाभं एगग्गमणो पुणो पढइ ।।७८७८।। दूरे आलावकहा दिटिक्खेवं पि तेसु न करेइ । सो निम्ममो महप्पा एगंतेणं भवविरत्तो ।।७८७९।। अह मासदुगे वत्ते सिरिवम्ममुणि तओ समं गुरुणा । बाहि विहरिउकामं रायाइजणो समग्गो वि ।।७८८०।। अणुगच्छिऊण दूरे पुण पच्चागमणहेउविन्नत्ति । काऊण पडिनियत्तो मुयमाणो बाहजलपवहे ॥७८८८१।। सिरिवम्मो वि महप्पा महामुणी खंतिविणयसंपन्नो। गुरुणा सह विहरन्तो पढिउं एक्कारसंगाई ।।७८८२।। चिंतेइ पच्छिमवए मए गिहीयं वयं तओ इण्हि । जावज्ज वि मम सत्ती का वि सरीरे परिप्फुरइ ।।७८८३।। ताव तवोकम्मम्मिवेयावच्चे य उज्जमेमि अहं । इय चितिऊण सूरी तेण तयट्ठम्मि विन्नत्तो ।।७८८४।। सो वि सुए उवउत्तो नाऊणं तस्स थेवमेवाउं। तं भणइ जहा जुत्तं तुह संपइ एरिसं काउं ॥८७८५।। जम्हा थेवं आउं सिरिवम्मो पुच्छए कतिपमाणं ? । सूरी साहइ संवच्छराइं पंचेव तो तस्स ।।७८८६।। अह सिरिवम्मो साहू विनवइ गुरुं कयंजली सीसे । भयवं महापसायं काऊण अभिग्गहं मज्झ ।।७८८७।। देह इमं जाजीवं जहन्नमवि अट्ठमं तवोकम्मं । काउं पारेयव्वं मए सया अंबिलेणेव ।।७८८८।। १. संघा० पा० । Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २४५ दसमदुवालसमाती तवोविहाणम्मि मम पुण जहिच्छा। बालगिलाणादीणं यावच्चं च कायव्वं ॥७८८९।। आह गुरू नियडागयपाउसकालं इमं तुमं गंतुं । चंदउरीए पुरीए काउं कइवय मुणिसहायओ ।।७८९०।। तो तत्तो आगंतुं निविग्धं नियसमीहियं कुणह । जं कित्तिवम्मपभितीहिं पत्थणा अत्थि ते विहिया ।।७८९१।। अन्नह पुण अविहियदंसणस्स तुह परभवम्मि पत्थाणं । नाऊण ताण खेओ मणम्मि भावी अइमहंतो ।।७८९२।। इय गुरुवयणं सोउं सिरिवम्ममुणी विचितए एवं । किं सयहिं मम कम्मनिज्जराहाणिजणएहि ॥७८९३।। कितु मए गुरुवयणं न लंघणिज्जं तत्थ गंतब्बं । इय चिंतिऊण गुरुणो वयणं तं तह अणुठेइ ।।७८९४।। गंतुं चंदउरीए ठाउं चउमासगं निवाईण । उप्पाइऊण परमं संतोसं ते अणुन्नविउं ॥७८९५।। दाउं मिच्छा दुक्कडमागंतूणं पुणो गुरुसमीवे। गहिऊण पुव्वभणियं अभिग्गहं पालिउं सम्मं ॥७८९६।। अरहंताई वच्छल्लयाइ ठाणाई सेविऊण तओ। तित्थयरनामगोयं बंधेउं विहियसलेहो ।।७८९७।। आलोयणं च दाउं महव्वयाइं च उच्चरावेउं । काऊण खमियखामियमणुनाओ तो नियगुरूहि ।।७८९८।। पडिवज्जिउं अणसणं सिलायले फासुए गिरितडम्मि। सिरिनिलयनयरनियडे पाओवगमेण ठाऊण ।।७८९९।। संचिट्रइ दो मासे सुहझाणपरायणो पइखणं पि । सव्वाउयम्मि खीणे समाहिणा पाणए कप्पे ॥७९००।। सिरिवम्मकुमारदेवभवो-- विमलप्पहे विमाणे जोयणलक्खाइं तं अणेगाइं । विक्खंभायामेणं चउरस्सं सव्वरयणमयं ॥७९०१॥ आगासपइट्टाणं दगरयकुंदिदुधवलमयस्स । पुढवीए बाहल्लं तेवीसं जोयणसयाइं ॥७९०२।। पायारेणं कणयामएण तं सव्वओ वि परिखित्तं । सो पायारो उच्चत्तणम्मि जोयणसया तिन्नि ।।७९०३।। पायारस्स य मूले विक्खंभो तस्स जोयणाण सयं । मज्झे पन्नासं जोयणाइं उप्पि तु पणुवीसं ॥७९०४।। कविसीसगाई तत्थ य नाणामणिमयदसद्धवन्नाइं । जोयणमायामेणं विक्खंभेणं तु तस्सद्धं ॥७९०५॥ उड्ढं उच्चत्ते पुण देसूणं जोयणं हवइ तेसि । तस्स विमाणस्स पुणो बाहाए एगमेगाए ।।७९०६।। मणिकणगनिम्मियाइं सहस्ससंखाइं होंति दाराइं । पंचसयायामाहं विक्खंभेणं तयद्धाइं ॥७९०७।। तावइयं च पवेसे ते मणिमयथूभियाणगा दारा। ईहामियउसभतुरंगमगरवालगविहंगाणं ॥७९०८।। किन्नरनररुरु-कुंजर-वणलयपउमलयसरभचमराणं । भत्तीहिं. बहुविचित्ता खंभुग्गयवइरवेईया ।।७९०९।। विज्जाहरजमलगजुयलजंतजुत्ता पभासमाणा य । रूवगसहस्सकलिया अच्चिसहस्सेहिं सोहंता ॥७९१०।। नयणमणाणंदयरा सुहफासा सस्सिरी य रूवा य । तेसि दाराणं एत्थ बन्नओं तह भणेयव्वो ॥७९११॥ जह रायपसेणइए खंभकवाडिदकीलपरिहाण । उल्लोयभित्तिगोमाणसीण तह कणगकूडाण ॥७९१२॥ मणिरयणवालरूवगलीलट्ठियसालहंजियातीण । तह नागदंतलंबियधूवघडी सिक्कयाईण ॥७९१३।। पडिदारमुभयभागे चंदणकलसाण ठावियाणं च । सोलससोलससंखाण सव्वरयणामयाणं च ।।७९१४।। सुरहिवर परिपूरियाण आवारिविद्धकंठमालाण । कमलपइट्ठाणाणं पउमुप्पलकयपिहाणाण ।।७९१५।। तह जालकडगघंटातोरणवणमालछत्तमातीण । वत्थूण वित्थरेणं अइमहया वनओ भणिओ ।।७९१६ ।। तस्स विमाणस्स चउद्दिसि पि चत्तारि संति वणसंडा । एएसि आयामो विमाणआयामओ अहिओ ॥७९१७।। विक्खंभे पुण जोयणसयाइं ते होंति पंच पंचव । पुव्वेण असोगवणं दाहिणओ सत्तिवन्नवणं ॥७९१८।। पच्चत्थिमेण चंपगवणमुत्तरओ य होति चूयवणं । ते वणसंडा सवे पागारेणं परिक्खित्ता ॥७९१९।। किण्हा किण्होभासा इच्चाई होति वन्नओ तेसिं । वणसंडाणं अंतो बहुसमरमणिज्जभूभागा ॥७९२० ।। Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४६ सिरिवम्मकुमारदेवभवो आयंसतलसमाणा उवसोहंता मणीहिं य तणेहिं । नाणाविहवन्नेहिं मउएहि महासुगंधेहिं ।।७९२१।। तेसि मणीण तणाण य पुव्वावरदाहिणुत्तरमुहेहिं । अनिलेहि चलंताणं सुइसुहओ उट्ठए सहो ।।७९२२।। किन्नरमिहुणप्पारद्धनट्टविहिजोग्गगीयरवमहुरो । तेसि वणसंडाणं देसे देसे य बहुयाओ ।।७९२३।। वावीओ खुड्डाखुड्डियाओं पुक्खरिणिदीहियाओ य । गुंजालियाओ सरपंतियाओ बिलपंतियाओ य ॥७९२४।। अच्छाओ सन्हाओ तवणिज्जतलाओ रययकूडाओ। वइरामयपासाणाओ रययमयवालुयाओ य ।।७९२५।। सुहओयारुत्ताराओ सव्वओ विविहरयणबद्धाओ। चउकोणाओ सीयलनिम्मलसलिलोहपुन्नाओ ॥७९२६।। आसवरसाओ काओ वि खीररसाओ य होंति काओ वि। इक्खुरसाओ काओ वि उदगरसाओ य काओ वि। उप्पलसोगंधियपुंडरीयमहपुंडरीयनलिणेहिं । छन्नाओ मुणालेहि · सयवत्तसहस्सवत्तेहि ॥७९२८।। छप्परिछोलिलिहिज्जमाणतामरसपरिमलाओ य । चाउद्दिसि पि तासि वावीणं होंति पत्तेयं ।।७९२९॥ चत्तारि तिसोपाणगपडिरूवा वन्नओ य एतेसिं । सक्कविमाणमरू तिसोपाणगपडिरूवाण जह नेओ।॥७९३०।। वावीपमुहासु य तासु जाव बिलपंतियावसाणासु । तत्थ य तत्थ य देसे देसे य तहि तहिं चेव ॥७९३१ ।। उप्पायपव्वयाती अणेगरूवा य पव्वया होति । ते सुयहंसासणमातियाइं विविहासणाई च ॥७९३२।। सव्वरयणामयाइं अच्छाई जाव दंसणिज्जाइं । तेसु य वणसंडेसुं तहि तहिं तत्थ तत्थेव ॥७९३३।। आलिघरगाइणो बहुविहा य चिट्ठति मणिमया घरगा । तेसु य विविहाई आसणाइं हंसासणातीणि ।।७९३४।। तेसु य वणसंडेसुं तहिं तहिं तत्थ तत्थ देसेसु । बहवे मंडवगा जाइमल्लियामंडवातीया ॥७९३५।। तेसु य मंडवएसुं पुढविसिलावट्टगा य अतिबया । चिट्ठति घट्टमट्ठा हंसासणसंठियातीया ।।७९३६।। नवणीयतूलकोमलफासा रयणामया य अच्छा य । तेसु य वेमाणियदेवदेविसंघा सयाकालं ॥७९३७।। निसियंति सयंति य आसयंति चिट्ठति तह तुयटृति'। कीलंति रमंति हसंति इच्छियं उवलभंति तहा ।।७९३८।। तेसि वणसंडाणं चउण्ह बहुमज्झदेसभायम्मि । पत्तेयं पत्तेयं पासायवडेंसया रम्मे ।।७९३९।। उच्चत्तेणं.. जोयणसयाइं नवनवतयद्धवित्थिना । सव्वरयणामयावन्नओ य तेसि भणेयव्यो ।।७९४०।। तेसु य पासाएसुं नियनियपरिवारसंजया चउरो । वणसंडसरिसनामा वसंति देवा महिड्ढीया ॥७९४१।। तस्स विमाणस्संतो बहुसमरमणिज्जमत्थि भूभायं । वणसंडविहूणो एत्थ वन्नओ सेसओ नेओ ।।७९४२।। तस्स बहुमज्झदेसे ओवारियलयणमत्थि एगयरं। एगं जोयणलक्खं विक्खंभायामओ तं च ।।७९४३।। पउमसरवेइयाए एगाए सव्वओं परिक्खित्तं । गाउयदुगउच्चाए पणधणुसयवित्थडाए य ।।७९४४।। पइठाणखंभपट्टीफलगाइसमत्थमेत्थ निम्मवियं । वइरेहिं विविहेहि य वेरुलियातीहिं रयणेहिं ।।७९४५॥ एसा य एगमेगेण हेमजालेण कणयजालेण । एवं घंटामुत्तागवखखिखिणिमणीणं च ॥७९४६।। जालेणेगेणं च पउमजालेण रयणजालेण । सव्वत्तो परिखित्ता ते वि य दामा समग्गा वि ।।७९४७।। तवणिज्जामयलंबसगा य एमाइवन्नणिज्जाओ। पउमवरवेइयाए तहि तहिं तत्थ तत्थेव ।।७९४८।। हयसंघाडा बहवे भणियव्वा जाव उसभसंघाडा । सवरयणामया ते अच्छा तह जाव पडिरूवा ।।७९४९।। देसूणजोयणदुगं वित्थिण्णणं समंतओ एसा । वणसंडेणेगेण परिखित्ता वनणिज्जेण ।।७९५० ।। तस्सोवारियलयणस्स चउदिसिं वन्नएण संजुत्ता । चत्तारि तिस्सोमाणगपडिरूवा होंति नायव्वा ।।७९५१।। लयणस्सिमस्स बहुमज्झदेसभायम्मि अत्थि रयणमओ। एगो पासायवडेंसगो महातुङ्गसिहरग्गो ।।७९५२।। नव चेव जोयणसया उच्चत्तेणं तयद्धवित्थिण्णो । अन्नेहिं चउहि एसो पामायवडिसगवरेहिं ।।७९५३।। Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४७ सिरिमुनिसुव्वय जिणिदचरियं चाउद्दिसि पि परिसंठिएहिं उच्चत्तवित्थरेहिं तु । मूलप्पासायाओ अद्धपमाणेहिं परिखित्तो ।।७९५४।। एए चिय पासाया पत्तेहिं चरहिं चउहिं अन्नेहिं । पासाएहिं तयद्धप्पमाणजुत्तेहि परिखित्ता ।।७९५५।। एवं सोलस एए पत्तेयं चउहि चउहिं अन्नेहिं । पासायवडेंसेहिं तयद्धमाणेहि परिखित्ता ॥७९५६।। एवं चउसट्ठि इमे पासाया उढ़डमुस्सओ एसि । बारसहियं सयं जोयणाण गाउयदुगब्भहियं ।।७९५७।। छप्पन्नजोयणाई विक्खंभो एगगाउयब्भहिओ। एवं मिलिया सव्वे पणसीती होति पासाया ।।७९५८।। पासाएसु इमेसुं सब्वेसु वि वन्नओ भणेयव्वो। उल्लोया तह सीहासणाइं परिवारसहियाई ।।७९५९।। पासायाणं सव्वेसिमुवरि अट्ठट्ट होंति मंगलगा। छत्ताइच्छत्तझयाइवन्नओ तेसु नायव्वो ॥७९६०।। मूलप्पासायस्स उ उत्तरपोरत्थिमे दिसीभाए। चिट्ठइ सहा सुहम्मा नामं जोयणसयायामा ।।७९६१।। विक्खंभम्मि सयद्धं बावत्तरि जोयणाई उस्सेहे । खंभसएहि अणेगेहिं सन्निविट्ठहिं सोहंती ॥७९६२।। वइरवरवेइयातोरणाइवरसालहंजियातीओ। विनेयो इह सव्वो वि वन्नओ जाव पडिरूवा ॥७९६३।। पुव्वुत्तरदाहिणओ तीसे दाराई तिन्नि नेयाई। उच्चत्ते सोलस जोयणाई विक्खंभओ अट्ट ॥७९६४।। तावइयं च पवेसे सेयाई कमलथूभियागाई। एमाई भणियव्वं वणमालावन्नओ जाव ॥७९६५।। एतेसिं दाराणं उवरिमभागम्मि होंति नायव्वा । अट्ठट्ट य मंगलगा झया य छत्ताइ छत्ता य ॥७९६६।। तेसि दाराण पुरो नेओ मुहमंडवो य एगेगो। जोयणसयमायामे विक्खंभे जोयणसयद्धं ॥७९६७।। सोलस य जोयणाइं उच्चत्ते होंति साइरेगाई। तेसि सुहम्मसहाए जह नेओ वन्नओ सव्वो ॥७९६८।। पुव्वुत्तरदाहिणओ तेसि मुहमंडवाण दाराइं । विक्खंभायामपवेसमाणमेसि पि तं चेव ।।७९६९।। पत्तेयं पत्तेयं तेसि मुहमंडवाण पुरओ उ । पेच्छाघरमंडवया मुहमंडवसरिसवत्तव्वा ॥७९७०।। पेच्छाघराण तेसि मज्झे अक्खाडगो य एक्केक्को । सव्ववइरामया ते तेसिं बहुमज्झभायम्मि ॥७९७१।। मणिपेढी एक्केक्का विक्खंभायामओ य एयाओ । अट्ठजोयणाई चत्तारि उ होंति उच्चत्ते ।।७९७२।। तासि मणिपेढीणं उवरि सीहासणाई पत्तेयं । तेसिं च सपरिवाराण वन्नओ एत्थ भणियव्वो ॥७९७३।। तेसिं पेच्छाघरमंडवाण पुरओ य होंति पत्तेयं । मणिपेढियाओ जोयण सोलस आयामविक्खंभे ॥७९७४।। उच्चत्ते अट्ठ य जोयणाई तासिं च उवरि पत्तेयं । एक्केको थूभो जोयणाई सोलस य आयामे ॥७९७५।। तह विक्खंभे उच्चत्तणे उ ताई पि साइरेगाइं । सव्वरयणामया ते थूभा कुंदिंदुसमवन्ना ॥७९७६।। अच्छा जा पडिरूवा तेसिं थूभाण उवरिभायम्मि। अट्ठ य मंगलगा झया य छत्ताइ छत्ता य ।।७९७७।। तेसिं थूभाणं चउदिसि पि मणिपेढियाओ पत्तेयं । अद्वैव जोयणाई विक्खंभायामओ होति ।।७९७८॥ ताणुवरि पेढियाण जिणपडिमाओ हवंति चत्तारि । संपलियंकनिसन्नाओ जिणवरुस्सेहमाणाओ ॥७९७९।। थूभाण अभिमुहीओ इमेहिं नामेहि होंति नेयाओ। उसभाय (इ? ) वढ्डमाणा चंदाणणवारिसेणा य ।।७९८०। थूभाण तेसि पुरओ मणिपेढीओ हवंति पत्तेयं । सोलस य जोयणाई विक्खंभे तह य आयामे ।।७९८१।। अट्ठव जोयणाई उच्चत्तेणं तु होति नेयाओ। तासि च पेढियाणं चेइयरुक्खा हवंतुवरि ॥७९८२॥ उच्चत्तेण? उ जोयणाई दो गाउयाइं उव्वेहो । दो जोयणाई खंधो विक्खंभो जोयणस्सद्धं ।।७९८३।। छज्जोयणाई विडिमा तस्स य बहुमज्झदेसभागम्मि। अट्ठव जोयणाई विक्खंभायामओ होति ।।७९८४॥ सव्वमेणं पुण जोयणाई अट्ठव साइरेगाई। तेसिं चेइयरुक्खाणं (च ?) वन्नओ एस विन्नेओ ।।७९८५।। वइरामया य मूला कंदारिट्टामया य अतिविउला । वेरुलियमया खंधा विडिमा पुण होंति रययमया ॥७९८६।। Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४८ सिरिवम्मकूमारदेवभवो पढमाओ विसालाओ सालाओं जायरूवमइयाओ। नाणारयणमयाओ साहपसाहाउ विविहाओ ।।७९८७।। वेरुलियमया पत्ता तवणिज्जमयाइं पत्तवेंटाइं। जंबूणयमिउपल्लवसुकुमालपवालकयसोहा ॥७९८८।। पवरंकुरग्गसिहरा विचित्तमणिरयणसुरहिकुसुमभरा । कुसुमभरनमियसाला अहियं मणनयणसुहजणया ।।८९।। अमयरससमरसफला सच्छाया सप्पभा सुहसिरीया। उज्जोयंता पासाइया य ते जाव पडिरूवा ।।७९९०।। तेसिं चेइयरुक्खाणमुवरि चिट्ठति सोत्थियाईया । अट्ठ य मंगलगा झया य छत्ताइछत्ता य ।।७९९१।। तेसिं पुरओ चेइयरुक्खाणं मणिमयाओं पेढीओ। अट्ठजोयणाई विक्खंभायामओ होति ।।७९९२।। उच्चत्तेणं चउजोयणाई अच्छाउ दंसणिज्जाओ। पत्तेयं पत्तेयं तासि उरि महिंदझओ ॥७९९३॥ सटुिं च जोयणाई उढ्डं उच्चत्तणम्मि नायव्वो । उव्वेहे विक्खंभे एगेगं जोयणं होति ॥७९९४।। वइरामया य लट्ठी वट्टासु सिलिट्ठमट्ठपडिघट्ठा । वरपंचवन्नकुडभीसहस्सपरिमंडियभिरामा ॥७९९५।। छत्ताइछत्तकलिया वाउद्दयविजयवेजयंतीया । गयणतलमणुलिहंती पासातीया य अभिरूवा ।।७९९६।। अट्ठमंगल जुया सझया छत्ताइछत्तजुत्ता य । तेसि महिंदझयाणं पुरओ पत्तेय पत्तेयं ।।७९९७।। नंदा पुक्खरणीओ एंगं जोयणसयं तु आयामे। विक्खंभे पन्नासं उव्वेहे जोयणा दस उ. ॥७९९८।। उदगरसेणं अमओवमेण पुन्नाओ ताओ पत्तेयं । पउमवरवेइयाए वणसंडेण य परिगयाओ ॥७९९९।। तासिं पुक्खरणीणं नंदाणं तिदिसितोरणाइजुया। चिट्ठति तिसोमाणगपडिरूवा वन्नणिज्जाओ ।।८०००। मज्झम्मि सुहम्माए सभाए मणिपेढियासमा रुइरा। सोलस य जोयणाई विक्खंभायामओ होति ।।८००१।। उच्चत्ते अट्ठ य जोयणाइं तीसे य उवरिभायम्मि। चेइयखंभो माणवगनामओ सव्वरयणमओ ॥८००२।। उच्चत्तं सर्टि जोयणाई एगं तु जोयणं तस्स । आयामो विक्खंभो अडयालीसं च अंसीओ ॥८००३।। अडयालीसं कोडीओ तह य अडयाल होति विग्गहिए। सेसं जहा महिंदज्झयस्स तह नेयमेयस्स ।।८००४।। बारस बारस उवरि हेट्ठा य विमोत्त जोयणाई तओ। मज्झे छत्तीस इ जोयणेसु चिट्ठति बहुफलगा ।।८००५।। रुप्पसुवन्नमया तेसु नागदंता य सन्ति वइरमया । तेसु च लंबमाणा रययमया सिक्कगा बहवे ॥८००६।। तेसुं च सिक्कएसं वइरामयवट्टगोलगसमग्गा। तेसु य निक्खित्ताओ चिट्ठति जिणाण सकहाओ ॥८००७।। ताओ विमलप्पभवरविमाणसंवासि देवनिवहाण। सुबहूण अच्चणिज्जाओ वंदणिज्जाओ सयकालं ।।८००८।। तस्स य चेइयखंभस्स उवरि अट्ठट्ट होंति मंगलगा। झयछत्ताईछत्ता पुरत्थिमेणं तु खंभस्स ।।८००९।। तस्स मणिपेढियाजोयणाइं अट्ठव होइ आयामो। तावइयं विक्खंभे उच्चत्ते जोयणा चउरो ॥८०१०।। तीसे उरि सीहासणं च परिवारवण्णयसमेयं । खंभस्स पच्छिमेणं मणिपेढी पुव्वपरिमाणा ।।८०११।। तीसे य उवरि एगं सवित्थरं अत्थिं देवसयणिज्ज । तस्स य नाणामणिमयपडिपाया होंति नायव्वा ।।८०१२।। सोवनिया य पाया नाणामणिघडियपायसीसाइं । जंबूणयामयाइं गत्ताई होति नेयाइं ॥८०१३।। नाणामणिमयविच्चा रययमती तूलिया मुणेयव्वा । तवणिज्जमया गंडोवहाणिया तत्थ विन्नेया ।।८०१४।। तह बिब्बोयणमिहलोहियक्खरयणेण होति निम्मवियं । तं सयणिज्जं उभओ समुन्नयं अवणयं मज्झे ।।८०१५।। सालिगणवट्टीयं सुरसारिपुलिणावदालसालिसयं। ओयवियखोमदोगल्लपट्टनिम्मियपडिच्छयणं ।।८०१६।। सुइरइयरयत्ताणं - रत्तंसुयसंवुयं सुरम्म च । स्यनवणीयाईणगकोमलयरलिफासं च ।।८०१७।। तस्सुत्तरपोरत्थिमदिसीए मणिपेढिया मणभिरामा । विक्खंभायामे अडजोयणउच्चत्तणे चउरो ।।८०१८।। तीसे य उवरि सट्टि जोयण उच्चत्तणम्मि उब्वेहे । विक्खंभम्मि य जोयणमेगं खुड्डो महिंदझओ ।।८०१९।। Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वय जिणिदचरियं वइरामया य लट्ठी सुसिलिट्ठा वट्टसंठिया लट्ठा। अट्ठट्ठ मंगला उवरि सझयछत्ताइछत्ता य ॥। ८०२०।। तस्य खुड्डम हिंदज्झयस्स पच्चत्थिमेण चोप्पालो । नामं पहरणकोसो विमाणवरण सुरिदस्स ।। ८०२१।। सव्ववइरामओ सो अच्छत्तप्पभिइवन्नयसमेओ । तत्थ य निक्खित्ताइं पहरणरयणाई चिट्ठति ॥। ८०२२।। फलिहरयणाइयाइं खग्गगयाधणुहपभिइयाई च । सुबहूणि उज्जलाई सुतिक्खधारा निसियाई ||८०२३ ।। उवरि च सुहम्मा सहाए अट्ठट्ठ संति मंगलगा। तह छात्ताइच्छत्ता तीसे उत्तरपुरत्थिमओ ||८०२४।। एवं सिद्धाययणं आयामे जोयणाण सय एगं । विक्खंभे य तयद्धं बावन्तरि जोयणा उच्चं ।।८०२५ ।। सोहम्मसहास रिसो सव्वो इह् वन्नओ मुणेयव्वो । तस्स बहुमज्झभाए एगा मणिपेढिया रम्मा ||८०२६।। सोलसजोयमाणा उवरितले देवछंदओ तीसे । सोलस य जोयणाई विक्खंभायामओ होति ||८०२७।। उड्ढं उच्चत्तेणं हवंति ताई पिसाइरेगाई । सव्वरयणामओ अच्छओ य सो जाव पडिवो ||८०२८ ।। तत्थ जिस्सेपमाणमत्थि जिणनाहपडिमअट्ठसयं । तासि जिणपडिमाणं विओ वन्नओ एवं ||८०२९।। तवणिज्जनिम्मियाई करचरणतलाई अंकमयनक्खा । ते नक्खा अंतोलो हियक्खपडिसेगजुत्ता य ॥ ८०३० ।। जंघा-जाणू-ऊरू-सरीर-लट्ठी य कणयमयमेयं । तवणिज्जमती नाही रिट्ठमती रोमराती य ।।८०३१ । तवणिज्जमया चुच्चय सिरिवच्छा सिलुपवालमय उट्ठा। फलिमयाओ ( उण ? ) दंता तवणिज्जय ताणुजीहा य वरणमती नासा सा अंतो लोहियक्खपडिसेगा । अंकमयं अच्छिजुयं अंतो पुव्वुत्तपडिसेगो ||८०३३ || रिट्ठमईओ ताराओ होंति पुलगामतीउ दिट्ठीओ । रिट्ठामतीउ तह अच्छिपत्तभमुहाओ नेयाओ ।। ८०३४ ।। कणगामा यसवणा कणगमतीओ निडालवट्टीओ । वइरमई सीसघडी तह तवणिज्जामती नेया ।। ८०३५ ।। संतकेसभूमी रिट्ठमया उवरि मुद्धया नेया । पत्तेयं पत्तेयं ताहि जिणनाहपडिमाणं ||८०३६।। चिट्ठति पिट्टभाए उडाओ छत्तहारपडिमाओ । धारंतीओ धवलाई आयवत्ताई विमलाई ।।८०३७ ।। तह उभओ पासेसुं पत्तेयं चमरधारपडिमाओ । चिट्ठति धरतीओ नाणामणिडंडसियचमरे ||८०३८।। पुरओ तहेव दो दो पडिमाओ नागभूयजक्खाणं । तह कुंडधारपडिमाओ मणिमईओ य अच्छाओ ।।८०३९ ।। तासि जिrपडिमा पुरओ भिंगारकलस घंटाणं । थालीणं पातीणं आयंसाणं च अट्ठसयं ॥ ८०४० ।। पत्तेयं पत्तेयं रयणकरंडाण वायकरगाण । हयकंठाणं गयकंठाणं जावस भकंठाणं ।। ८०४१ ।। तह पुप्फलो महत्थगचंगेरीणं च पुप्फ- पडलाण । जालो महत्थपडलाण होति पत्तेयमट्ठसयं ॥। ८०४२।। तह तेल्लसमुग्गाणं जाव य अंजणसमुग्गगाणं च । तह धूवकडच्छ्रणं पत्तेयं होति अट्ठसयं ।।८०४३। तस्य सिद्धाययणस्स उवरि अट्ठट्ठ होंति मंगलगा । छत्ताइच्छत्ता विय झया य रयणामया रुइरा ।। ८०४४।। उववायसहा सिद्धाययणस्सुत्तरपुरत्थिमे अत्थि । सोहम्माए सहाए गमेण इह वन्नओ नेओ ।। ८०४५ ।। जावट्टजोयणाई मणिपेढी तन्थ देवसय णिज्जं । तह तस्स वन्नओ अट्ठ अट्ठमंगलझयाती य ।।८०४६।। तीसे उववायसहाए अस्थि उत्तरपुरत्थि मे भाए । हरओ एवं जोयणसयमायामेण वित्थिन्नो || ८०४७।। पन्नासजोयणाई उब्वेहेणं तु जोयणा दस उ । हरयस्स तस्स उत्तरपुरत्थि मे अत्थि दिसिभाए ||८०४८ ।। महती अहिसेयसहा जहा सुहम्मा सहा तहा नेया । मणिपेढी सीहासणमिहदामा जाव चिट्ठति ।। ८०४९ ।। तत् य विमाणपणो अहिसेओवगरणं बहुं अस्थि । अट्ठट्ठमंगलाई झओ य छत्ताइछत्ता य ।।८०५०।। तीसे अहिसेयसहाए अस्थि उत्तरपुरत्थि मे भाए । विउलालंकारसहा जहा सुहम्मा तहा नेया ।। ८०५१ ।। मणिपेढी अट्ठय जोयणाई सीहासणं सपरिवारं । तत्थ य विमाणपहुणो चिट्ठ ति बहू अलंकारा ॥ ८०५२।। २४९ Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २५० सिरिवम्मकुमारदेवभवो तीसेऽलंकारसहाए अत्थि उत्तरपुरत्थिमे भाए । ववसायसहा महती उबवायसहासमसरूवा ।।८०५३।। एत्थ य पोत्थयरयणं विन्नेओ तस्स वन्नओ एवं । रयणामयपत्ताई रिटामयकंठियाओ . य ।।८०५४।। तवणिज्जमओ दोरो नाणामणिनिम्मिओ हवइ गंठी । वेरुलियमयलिवासण रिट्ठमयं छंदणं होति ।।८०५५।। तवणिज्जमती तह संकला य रिट्ठामती मसी तत्थ । वइरामयलेहणि अखराइं रिट्ठामयाइं तु ।।८०५६।। सत्थं च धम्मियं इह ववसायसहाए तीए दिसिभाए। उत्तरपोरस्थिमए नंदा नामत्थि पुक्खरिणी ।।८०५७।। हरयसमाणसरूवा तीसे उत्तरपुरथिमे भाए । अत्थि महंतं एगं बलिपीढं सव्वरयणमयं ।।८०५८।। तम्मि विमाणे पढमं उववायसहाए जम्मठाणम्मि । देवत्तेणुववन्नो सिरिवम्ममहानरिंदरिसी ।।८०५९।। पज्जत्तो सव्वाहि वि पज्जत्तीहि महत्तमज्झम्मि । तरुणपुरिसो व्व जाओ सपमाणसमन्नियसरीरे ।।८०६०।। तस्स य देहपमाणं रयणीओ तिन्नि दोहि जत्ताओ। एक्कारसभाएहिं वीसइ अइरोवमा आउं ।।८०६१।। अह सो चिंतइ एवं पुवि पच्छा व कि मए किच्चं । किं व कयं मे सेयं पुरा भविस्सइ हियट्ठाए ॥८०६२।। एयं सिरिवम्मसुरस्स चितियं जाणिऊण तम्मि खणे । सामाणियतियसगणा तस्स समीवम्मि संपत्ता ।८०६३। मउलियकमलायारं आरोवेडं सिरम्मि करजुयलं । जयविजएणं वद्धाविऊण एवं वयंति तओ।।८०६४।। देवाणुपिया ! विमलप्पभे विमाणम्मि एत्थ अत्थि वरं । सिद्धाययणं एगं पडिमाणं तत्थ अट्ठसयं ।।८०६५।। जिणसंतियाण चिट्ठइ जिणदेहुस्सेहसमपमाणाणं । तह य सुहम्मसहाए माणवए चेइयक्खंभे ।।८०६६।। वइरामएसु गोलयवट्टसमुग्गेसु सन्निखित्ताओ। चिट्ठति सुबहुयाओ जिणिदचंदाण सकहाओ ।।८०६७।। ताओ देवाणुपिया ! तुम्हाण तहा विमाणवासीणं । अन्नेसि पि बहूणं तियसाणं पूयणिज्जाओ।।८०६८।। तो देवाणुपियाणं एवं चिय पढममेव करणिज्ज । पुदि पच्छा वि य एयमेव सेयं हियट्ठाए ।।८०६९।। अह सो सिरिवम्मसुरो तेसि सामाणियाण वयणमिणं। सोच्चा पहिट्ठहियओ सयणिज्जाओ समुठे इ ।।८०७०।। तो उववायसहाए दारेण पुरथिमेण नीहरिउं । हरयम्मि पुरथिमतोरणेण पविसेइ लीलाए ।।८०७१।। अह पुवतिसोमाणगपडिरूवगएण तत्थ ओयरइ । जलमवगाहेऊणं करेइ जलमज्जणं तत्तो ।।८०७२।। जलकिडं च करेत्ता जलाहिसेयं करेइ आयंतो । चोक्खो तो सुइभओ हरयाओ बहि समुत्तरइ ।।८०७३।। तत्तो अहिसेयसभं उवगच्छ।' तं पयाहिणेमाणो । पुव्वेणं दारेणं अणुपविसेऊण तो तत्थ ।।८०७४।। पुवाभिमुहो सीहासणम्मि मणिनिम्मिय म्मि उवविसइ। हरिसभरनिब्भरेहिं देवसमूहेहिं परियरिओ।।८०७५।। तो सामाणियदेवा सहावित्ताभिओगिए देवे । एवं वयंति भो भो देवाणुपिया! दुयं तुभे ।।८०७६।। सिरिवम्मसुरस्स उवट्ठवेह इंदाहिसेयमइविउलं । सुमहग्धं सुमहत्थं अह ते अभिओगिया देवा ।।८०७७।। सामाणियदेवेहि एवं वुत्ता पमोयपडहच्छा । तव्वयणं विणएणं सिरनिहियकरा पडिसुणित्ता ।।८०७८।। उत्तरपुरत्थिमं दिसिमवक्कमित्ता तओ समुग्घायं । वेउब्वियं करित्ता सुवन्नकलसाण अट्ठसयं ।।८०७९।। एवं रुप्पमयाणं अट्ठसयं जाव भोमकलसाणं । एवं भिगाराणं आयंसाणं च थालाणं ॥८०८०।। पाईणं सुपइट्ठाण तह य चित्ताण मणिकरंडाण । तह पुप्फलोमहत्थगचंगेरोपडलगाणं च ।।८०८१।। छत्ताणं चामराणं तेल्लसमुग्गाण एवमन्नेसि । अंजणसमुग्गगाणं जा धूवकडच्छ्याणं च ।।८०८२।। पत्तेयं पत्तेयं अट्टहिं अहियं सयं विउव्वंति । तो साहावियवेउव्विए य कलसाइए गहिउं ।८०८३।। ते आभिओगियसुरा गंतुं खीरोयहिम्मि गिण्हंति । सलिलं सयवत्तसहस्सवत्तनीलप्पलातीणि ॥८०८४॥ एवं च पुक्खरोए सव्वेसु दहेसु सव्वतित्थेसु । सव्वमहासरियासु य अंतरसरियासु सव्वासु ।।८०८५।। Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुब्बयजिणिदचरियं २५१ रत्तारत्तवईसु य गंगासिधूसु गिन्हिउं सलिलं । उप्पलसयवत्तसहस्सवत्तमातीणि गिण्हंति ।।८०८६।। वासहरनगवरेसुं वक्खारगिरीसु नागदंतेसु । मंदरगिरीसु वेयड्ढनगेसु य दोहवट्टेसु ।।८०८७।। तह भ६सालपभिइसु सव्वेसु वणेसु सव्वपुप्फाइं । सव्वाइं वि मल्लाई सव्वे गंधे य तुयरे य ॥८०८८।। सव्वे सिद्धत्थे वि य सव्वाओ ओसहोओ गिव्हंति । भरहेरवएसु य चक्कट्टि विजएसु सम्बेसु ॥८०८९।। मागहवरदामप्पम हसव्वतित्थाण मट्टियं तह य । गंगाइसमग्गमहानईण उभओतडसमुत्थं ॥८०९०।। गिण्हति मट्टियं अह मिलति ते अग्गओ समग्गा वि । तत्तो पाणयकप्पे जंति विमाणम्मि विमलपभे ॥८०९१।। अहिसेयस्स सहाए सिरिवम्मसुरं सुहासणनिसन्नं । वद्धावेंति जएणं विजएण य सिरनिहित्तकरा ।।८०९२।। अह महरिहं महत्थं विउलं इंदाहिसेयमेयस्स । ते अभिओगियदेवा उवट्ठति य पहिट्ठमणा ।।८०९३।। तो तं सिरिवम्मसुरं चउरो वेमाणियामरसहस्सा । तह तिन्नि उ परिसाओ सत्तेव अणीयअहिवइणो ।।८०९४।। जावन्ने वि सुबहया तम्मि विमाणे निवासिणो देवा। वेउविएहि साहाविएहि वरवारिपुन्नेहि ।।८०९५।। कमलपइट्टाणेहि चंदणरसरइयचारुचच्चेहिं । पउमपिहियाणणेहिं आविद्धगुणेहि कंठेसु ।।८०९६।। सुकुमालकरयलपरिग्गहिएहिं अट्ठसमहियसएण। सोवनियकलसेहिं इय जा भोमेज्जकलसेहिं ।।८०९७।। एवमणेगसएहि कलसाणमसेसजलविसेसेहिं । सव्वाहि मट्टियाहि सव्वेहि तूयरेहि च ॥८०९८।। जा सव्वोसहिसिद्धत्थएहिं सव्वाए सुरसमिद्धीए । अहिसिंचंति पहिट्ठा महया इंदाहिसेएण ।।८०९९।। वटुंते अहिसेए तम्मि अणेगप्पयारतूराणं । पहयाणनिनाएहि फुडइ व गयणं समग्गं पि ।।८१००।। विमलप्पहे विमाणे रयरेणुविणासणं विरलफुसियं । वासंति केइ देवा सुरहि गंधोदयं वासं ।।८१०१।। इच्चाइ जहा जिणजम्ममज्जणे कणयसेलसिहरम्मि । चविहदेवनिकाया पहरिसचेठे अणुठेति ।।८१०२।। तह सिरिवम्मसुरस्स वि कीरन्ते मज्जणे हरिसचेटें । कुव्वंति उ विमलप्पभविमाणवत्थव्वया देवा।।८१०३।। निव्वत्तिएऽहिसेए सामाणियपमुहसव्वसुरनिवहा । नियसीसनिहियहत्था विणएण तओ वयंति इमं ।।८१०४।। जय जय नंदा जय जय भद्दा भदं सया वि ते भवउ। अजियं जिणाहि पालेहि तह जियं वससु जियमझे।।८१०५।। इंदो विव देवाणं चंदो विव तारयाण असुराणं । चमरो इव धरणो इव नागाण नराण भरहो व्व ।।८१०६।। बहुसागरोवमाइं सामाणियदेवचउसहस्साणं । जावायरक्ख देवाण सोलसन्हं सहस्साणं ॥८१०७।। अन्नेसि च बहणं विमलपहविमाणवासिदेवाणं । आहेवच्चं जाव य पालेमाणो य विहराहि ।।८१०८।। एवं पउत्तजयजयसद्दो सामाणियाइदेवेहि । सो सिरिवम्मसुरवरो अहिसेयसहाए पुरिमेण ।।८१०९।। दारेण नीहरित्ता तत्तो णु पयाहिणीकरेमाणो । विसइ अलंकारसभं पुरथिमिल्लेण दारेण ।।८११०।। गंतण तओ परओमणिमयसीहासणम्मि उवविसइ। तत्थ निसन्नस्स तओने सामाणिया देवा।।८१११।। आलंकारियभंडं सव्वं पि उवट्ठवेंति तस्स पुरो । अह सो सिरिवम्मसुरो पम्हलसुकुमारसुरहीए ।।८११२।। गंवकसाईर नियं लूहेऊगं समग्गमवि अगं । गोसीसं चंदणेणं सरसेणाणुलिंपए तत्तो ॥८११३।। कणयखचियंतभायं धवलं आगासफलिहविमलपभं । हयलीलाए अइरेगपेलवं नयणमणहरणं ।।८११४।। तणुसुहयमउयफासं नियंसए देवदूसवरजुयलं । हारद्धहारमेगावलि च तत्तो पिणिधेइ ।।८११५।। मुत्तालि च रयणावलि च तह अंगयाइं केऊरं । कडयाई तुडियाई कडिसुत्तं मुद्दियाओ य ।।८११६।। सुरबिंवकंठबुरचिमुपालंबंकुंडलाइं मउई च । चूडामणि पिणिधइ मल्लेहिं चउविहेहि तओ ॥८११७।। Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २५२ सिरिवम्मकुमारदेवस्सभवो गंठिमवेढिमपूरिमसंघाइमएहि कप्परुक्ख च । अप्पाणमलंकियभूसियं करेऊण तत्तो य ॥८११८।। दद्दरमलयसुगंधियगंधेहि भुकुंडए समग्गतणुं । दिव्वं च सुमणदामं पिणिधए तयणु सो देवो ।।८११९।। वरकेसमल्लवत्थाहरणालंकारभयभिन्नण । चउविहलंकारेणं अलंकिओ भसिओ संतो ॥८१२०।। आलंकारियभवणाओं पुव्वदारेण निक्खमेऊण । आयाहिणीकरेंतो ववसायसहं वयइ तत्तो ॥८१२१।। तत्थ पुरमिल्लदारेण विसइ सीहासणम्मि उवविसइ। तो सामाणियदेवा तस्साणेउं समति ॥८१२२।। पोत्थयरयणं सो तं गिन्हइ उग्घाडिऊण वाएइ । धम्मियमिह ववसायं अवहारेऊण चित्तम्मि ।।८१२३।। पोत्थयरयणं पडिनिक्खिवेइ सीहासणाउ उठेइ । ववसायसहाए पुरत्थिमेण दारेण नीहरइ ॥८१२४।। नंदापुक्खरिणीए पुवेणं तोरणेण पविसेउं । पुव्विल्लतिसोमाणगपडिरूवेणं समोयरइ ।।८१२५।। पक्खालइ करचरणे चोक्खो होऊण परमसुइभूओ । सेयं महंतमेगं रययमयं विमलजलपुन्नं ॥८१२६।। मत्तगयमहारहमुहसमागिइं गिन्हिऊण भिंगारं । उप्पलसयवत्तसहस्सवत्तमाईणि गिण्हेइ ।।८१२७।। नंदापुक्खरिणीओ नीहरइ तओ समग्गदेवेहिं । सामाणियपमुहेहि केहिं वि करकलियकलसेहिं ।।८१२८।। जा वरधूयकडच्छुयकरेहि केहिं वि पहिट्ठहियएहिं । पच्छा अणुगम्मतो देविड्ढीए समग्गाए ॥८१२९।। महयाहयतलतन्ती-ताल-मुइंगप्पवाइयरवेण । सिद्धाययणे वच्चइ पविसइ पुग्विल्लदारेण ॥८१३०।। गंतूण पुरो देवच्छंदठियाणं जिणिंदपडिमाणं । आलोयम्मि पणामं करेइ आणंदपडिपुन्नो ।।८१३१।। गहिऊण लोमहत्थं जिणपडिमाओ पमज्जए तत्तो । गंधोदएण न्हावेइ सुरहिणा दणरसेण ॥८१३२।। गोसीसेणं लिपइ जिणपडिमाणं समग्गगायाइं । तयणु नियंसावइ देवदूसजुयलाई अहयाइं ॥८१३३।। वरपुप्फमल्लगंधाणचुन्नवत्थाण कुणइ आरुहणं । आहरणारहणं तह करेइ पडिमासु सव्वासु ।।८१३४।। वरसुरहिकुसुममालाकलावकलियं करेइ तं ठाणं । करगहियविमुक्कदसद्धवन्नकुसुमोवयारं च ॥८१३५।। अच्छहि सन्तेहिं सयलेहिं तंदुलेहिं सेएहिं । रययामएहि अट्ठमंगले आलिहइ पुरओ ॥८१३६।। तयणंतरं च चंदप्पहरयणविसुद्धवेरुलियडंडं । कंचणमणिरयणविचित्तभत्तिकलियं विमलछायं ॥८१३७।। डझंतं पवरकालागुरुसुरहितुरुक्ककुंदुरुक्कं च । गंधुत्तमाणुविद्धं सुगंधवट्टि विणिमुयंतं ॥८१३८।। वेरुलियमयं गहिउं कडच्छयं जिणवराण पत्तेयं । दावेऊणं धूयं संथुणइ तओ जिणवरिदं ॥८१३९।। अट्ठसएणं वित्ताण अपुणरुत्ताण अत्थजुत्ताण । थुणिउं पच्चोसक्कइ सत्तट्ठपयाई तत्तो य ॥८१४०।। अंचइ वामं जाणूं भूमीए दाहिणं निवेसेइ । तिक्खुत्तो मुद्धाणं धरणियले तो निवाडेइ ॥८१४१।। ईसि पच्चुन्नमिउं करयलजुयलं सिरम्मि ठविऊण । पयओ वयइ नमोत्थुणमिच्चाई सव्वसक्कथयं ।।८१४२।। वंदइ नमसइ तओ सिद्धाययणस्स मज्झबहुभाए । गंतूण तं पमज्जइ करपगहियलोमहत्थेण ।।८१४३।। दिव्वोदगधाराए अब्भुक्खेऊण चंदणरसेण । पंचंगुलितलमालिहइ मंडलं वित्थडं तत्थ ।।८१४४।। पयरं काऊण दसद्धवन्नकुसुमेहिं दावए धूयं । सिद्धाययणस्स तओ वच्चइ दारम्मि दाहिणए ॥८१४५।। तो तत्थ दारवेड्डाए वालवे य सालहंजीओ । लोमगहत्थेण पमज्जिऊण दिव्वोदगस्स तओ ।।८१४६।। धाराए अब्भुक्खइ चच्चइ गोसीसचंदणरसेण । पुष्फारुहणं जावाभरणारुहणं समायरइ ॥८१४७।। वरसुरहिकुसुममालाकलावकलियं करेत्तु दावेइ । कालागुरुवरधूवं तो दाहिणदारभायस्स ।।८१४८।। मुहमंडवम्मि वच्चइ तस्स य बहुमज्झदेसभायम्मि । लोमगहत्थेण पमज्जिऊण अब्भुक्खइ जलेण ।।८१४९।। पंचंगुलितलमालिहइ मंडलं सुरहिचंदणरसेण । पयरइ दसद्धवन्नाई तत्थ गंधड्ढकुसुमाइं ।।८१५०।। Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरिय २५३ उग्गाहइ वरधूवं तत्तो मुहमंडवस्स तस्सेव । पच्चत्थिमम्मि दारे अह उत्तरखंभपंतीए ८१५१ ॥ तोपुव्विल्लेदारे तत्तो वि य दाहिणम्मि दारम्मि । तो दाहिणिल्लपेच्छाघ रमंडवमज्झबहुभागे ।।८१५२। अक्खाडयमणिपेढी सीहासणगेसु पच्छिमे दारे । तो पुव्विल्ले दारे तो दाहिणचेइयत्थूभे ॥। ८१५३ ।। तो तस्स पच्छिमुत्तरपुब्बुल्ल यदाहिणासु पडिमासु । तो दाहिणचेइदुमे अह दाहिणए महिंदझए ।। ८१५४ ।। तो दाहिणिल्लनंदापुक्खरिणीतोरणत्तिसोमाणे । तत्तो सिद्धाययणं अणुप्पयाहिणीकुणेमाणो ।। ८१५५ ।। उत्तरनंदापोक्खरिणितोरणे वयइ तह तिसोमाणे । तत्तो य उत्तरिल्ले पयाइ एसो महिंदझए ।।८१५६ ।। तो उत्तरचेइदुमेतत्तो उत्तरगचेइयत्थूभे । तो पच्छिमाइचउदिसिठियासु तित्थयरपडिमा ।।८१५७।। तो उत्तरपेच्छाघर मंडव बहुमज्झदे सभायम्मि । तो पुव्विल्ले दारे तत्तो उत्तरदुवारम्मि ।। ८१५८।। अह सो सिरिवम्मसुरो वच्चइ दाहिणगखंभपंतीए । तत्तो उत्तरमुहमंडवस्स बहुमज्झभायम्मि ।। ८१५९ ।। तो पच्चत्थिमदारे तत्तो ( उण ? ) उत्तरिल्लदारम्मि । तत्तो य दाहिणिल्लाए वच्चए खंभपंतीए ॥ ८१६० ॥ अह सिद्धाययणस्स पुरत्थिमदारम्मि वच्चए एसो । तत्तो य पुव्वमुहमंडवस्स बहुमज्झभायम्मि ||८१६१ ।। तत्तों दाहिणदारे तत्तो पच्छिमगखंभपंतीए । तो उत्तरिल्लदारे तत्तोपुव्विल्लदारम्मि ॥। ८१६२ ।। तत्तोपुव्विल्लमि विच्छाघरमंडवे तहा सव्वं । एवं थूभे य जिणपडिमा य चेइयमेसु ॥ ८१६३।। तत्तो य महिंदझए नंदापुक्खरिणि तोरणे तत्तों । तह तीए तिसोमाणगपडिरूवे अच्चणं कुणइ ।।८१६४।। इय भणियकमेण इमो पुव्वत्तसमत्थवत्थुसंघायं । लोमगहत्थेण पमज्जिऊण पुब्वं तच्छा ||८१६५ ।। गंधोदयधाराए धोऊणं पूयए सुपुप्फेहि । उग्गाह य धूयं कालागुरुकुंदुरुप्पभवं ॥ ८१६६।। जो को वि इह विसेसो सो भन्नइ सव्वदारदेसेसु । सह सालहंजियाहि तह चेव य वालरूहि ||८१६७।। मेयाउ दारवेड्डाओ खंभपंतीसु होंति न इमाओ । चिट्ठेति केवलं सालहंजिया वालरूवा य ।।८१६८।। मुहमंडवपेच्छाघर मंडवगाणं तु मज्झबहुभाए । पंचगुलितलमंडलया लिहणं चंदणरसेण ।।८१६९ ।। किंबहुना ? जह चेव य सिद्धाययणस्स मज्झबहुभाए । दारे य अत्थि भणियं तह सेसे मज्झदारे य ।। ८१७० ।। जह सिद्धाययण जिप डिमाणं तह य थूभपडिमाणं । आलोए च्चिय पणमणपमुहं काऊण पज्जते ।।८१७१ ॥ अट्ठोत्तरवित्तसयत्थुइकरणानंतरं तु सक्कथयं । संपन्नं भणिऊण वंदे तहा नम॑से ।। ८१७२ ।। तो पुब्विल्लयनंदापुक्खरिणीतोरणे तिसोमाणे । परिमज्जणाइ काउं धूवं उग्गाहए तत्तो पुव्विल्लदुवारेणं पविसेऊणं पुणो सुहम्मसहं । गंतूणं माणवगे चेइयखंभम्मि वइरमए गोलगवट्टसमुग्गे लोमगहत्थेण संपमज्जेउं । उग्घाडिउं च तत्तो जिणसकहाओ मज्जेइ गंधोदएण धोयइ अच्चेइ सुगंधपवरमल्लेहि । दावेइ पवरधूवं जिणसकहाओ पुणो वि तओ गोलगवट्टसमुग्गेसु निक्खिवेऊण मुयइ तह चेव । माणवचेइयखंभं पमज्जए लोमहत्थेण दिव्वोदगेण धोयइ चच्चइ गोसीसचंदणरसेण । पुप्फारुहणातीयं काऊणं दावए धूयं तो माणवचेइयभपुवओ मणिमयाए पेढीए । सीहासणं पमज्जइ लोमगहत्थेण तत्तो उ ।।८१७९ ।। दिव्वोदण धोय इच्चाई जाव दावए धूवं । खंभस्स पच्छिमे मणिपेढीए देवसय णिज्जे ||८१८० ।। काउं पमज्जणाती धूवपयाणावसाणमच्चणियं । तत्तो सयणिज्जुत्तरपुव्वे खुड्डामहिंदझए ||८१८१ ।। गंतूण तहेव मज्जणाइयं सव्वमायरड तत्तो । तस्सेव महिंदझयस्स पच्छिमे जाइ दिसिभाए ॥ ८१८२ ।। ॥ ८१७३ ।। || ८१७४ ।। ।। ८१७५ ।। ।।८१७६ ।। ।।८१७७ ।। ॥। ८१७८ ।। Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिवम्मकुमारदेवस्मभवो तत्थ य पहरणकोसं चोप्पालं नाम पूयइ तहेव । तयणु सुहम्मसहाए नीहरइ पयाइ सम्मुहओ ।।८१८३।। उववायरस सहाए तीसे गंतूण दाहिणे दारे । तत्थ सुहम्मसहाए गमेण पूयं कुणइ सव्वं ॥८१८४।। तत्तो पुरिथिमिल्लं नंदापुक्खरिणिमेइ तीसे वि । तोरणगतिसोमाणगपडिरूवे पूयइ तहेव ।।८१८५।। हरए वि कुणइ एवं अहिसेयसहाए वच्चए तत्तो। मणिपेढीसीहासणपमुहं तत्थ वि तहऽच्चेइ ।।८१८६।। तत्तो पुरथिमिल्लं नंदापुक्खरिणिमच्चइ तहेव । तयणु अलंकारसहं अहिसेयसहाविहाणेण ।।८१८७।। तो ववसायसहाए उवेइ तत्थ वि य लोमहत्थेण । पोत्थयरयणं परिमज्जिऊण दिव्वंबुधाराए ।।८१८८।। धोयइ पवरेहि तओं पूयइ कुसुमेहि सुरहिगंधेहिं । उग्गाहेइ य धूवं कालागुरुकंदुरुप्पभवं ।।८१८९।। मणिपेढियं च सीहासणं च तत्तो पमज्जणापुव्वं । धूवुग्गाहणपज्जंतमच्चए वच्चए तयणु ।।८१९०।। पुविल्लाए नंदापुक्खरिणीए तमेव तत्थ वि य । काउं बलिपेढीए गंतूण बलि विसज्जेइ ।।८१९१।। अह सो सिरिवम्मसुरो सद्दावित्ताभिओगिए देवे । आइसइ जहा भो भो देवाणुपिया! लहुं तुब्भे ।।८१९२।। विमलप्पभे विमाणे इमम्मि सव्वत्थ तियचउक्केसु । सिवाडगेसु चच्चरचउम्मुहेसुं महपहेसुं ।८१९३॥ पागारेसुं अट्टालएसु चरियासु गोपुरेसुं च । उज्जाणेसु वणेसु य वणराईसु य कुणह पूयं ।।८१९४।। इय तेण ते पभणिया आणंदसुनिब्भरा तओ गंतुं । सव्वं पि तहा काउं आगंतुं तस्स' साहेति ।।८१९५।। अह सो पुक्खरिणीए गंतु काऊण करचरणसोयं । तत्तो निग्गंतूणं एइ सहाए सुहम्माए ॥८१९६।। सामाणिया (इ) सुरनियरपरिगओ तूरमंगलरवेण । पुग्विल्लदुवारेणं पविसेऊणं सुहम्मसहं ।।८१९७।। सीहासणे निसीयइ पुवदिसाअभिमुहो तओ तस्स । अवरुत्तरेण तह उत्तरेण उत्तरपुरत्थिमओ ।।९१९८।। चउरो साहस्सीओ सामाणियसुरवराण चउसु पि । रयणमयाणं सीहासणाण सहसेसूवविसंति ।।८१९९।। दाहिणपुरत्थिमेणं अभितरपरिसा संभव सुराण। उवविसइ दिवड्ढसयं मणिमयसीहासणेसु तओ ।।८२००।। अड्ढाइज्जसयाई दाहिणदिसिमज्झपरिसदेवाणं । पच्चत्थिमदाहिणओ बाहिरपरिसाए देवाणं ।।८२०१।। चत्तारि सयाई मणिमएसु सीहासणेसुवविसंति । पच्चत्थिमेण सत्त उ अणीयवइणो निसीयंति ।।८२०२।। चउसु वि दिसासु तत्तो पत्तेयं आयरक्खदेवाणं । चउरो चउरो सहसा सोलस मिलिया उ सवेसि ।।८२०३।। चिट्ठति सया सन्नद्धबद्धकवया पिणद्धगेवेज्जा । आविद्धविमलवचिधपट्टया आउहकरग्गा ।।८२०४।। तिणयाई संधियाइं धणूणि वरवइरघडियकोडीणि । करकलियाइं वहता कंठकलावं च निसियमुहं ।।८२०५।। वम्मकर खग्गकरा पासकरा केइ गहियदंडकरा । रक्खोवगया गुत्ता विणएणं किंकरसमाणा ।।८२०६।। एवं इंदो व्व इमो सहानिविट्ठो सुरेहिं परियरिओ। बत्तीसपत्तबद्धं पेच्छइ नाडयविहि विविहिं ॥८२०७।। तस्स परिवारदेवा मणिमयमउडेहि दिप्पमाणसिरा। चूडामणिमंडियमत्थया य वित्थरियकतिल्ला ।।८२०८।। कनंतरुइरमणिमयकुंडलविणिहिज्जमाणगंडयला । कंठट्ठियवणमाला वच्छत्थललुलियहारलया ।।८२०९।। नाणामणिकंकण-कडय-तुडिय-केऊरथंभियभुयग्गा । पजलंतमुद्दियाजालकलियसयलंगुलीनिवहा ।।८२१०।। रयणकडिसुत्तयासत्तमल्लदामा नियत्थवरवत्था । गोसीसचंदणकयाणुलेवणा सुरहिनीसासा ।।८२११।। आजम्मं रोयजरामलसेयविवज्जिया विमलदेहा । थिरतारुन्ना अणिमिसनयणा मणसाहियत्था य ।।८२१२।। वामकरंगुलिरहनहमुहेसु पंचसु वि पंच सुरगिरिणो । लीलाए च्चिय आरोवयंति सयवत्तपत्तं व ।।८२१३।। उच्छालेति समुढे भामेति य भूमिमंडलं गयणे । इच्चाइ अणेयपयारसत्तिणो कामरू वा य ।।८२१४।। Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुध्वयजिणिदरियं २५५ होति महंता अणुणो गुरुणो लहुणो अदिस्सदिस्सा य । एरिससुरपरियरिओ करेइ कीलासहस्साइं ।।८२१५।। सच्छंद वियरइ काणणेसु उज्जाणदीहियाइसु य । वच्चइ कयाइ जिणजम्ममज्जणाइसु सहिदेण ।।८२१६।। तित्थयरसमोसरणाइसु जाइ कयाइ अप्पणा चेव । इय सो सुरलोयसिरि अणुहवमाणो गमइ कालं ।।८२१७।। इय सिरिमुणिसुव्वयजिणिदचरिए सिरिसिरिचंदसूरि वरइए सत्तमं अट्ठमं च भवग्गहणं समत्तं ।।छ।। सिरिमुनिसुव्वयजिणिदस्स नवमो भवो-- सत्तमओ अट्ठमओ सिरिमुणिसुव्वयजिणिदचरियम्मि । कहिओ मए भवो संपयं तु नवमं पवक्खामि ।।८२१८।। अत्थि इह भरहवासे नाणाविहसाससंपयासुहओ। देसो वच्छानामो गोमहिसाईहि अभिरामो ॥८२१९।। तत्थत्थि सुवित्थिन्ना छप्पयरिछोलिसच्छहजलोहा । जमुणानामेण नई गोवजणाणंदसंजणणी ॥८२२० ।। उत्तमअणेयरयणप्पसूइसंपत्तपरमसोहाए । मसिलेह व्व महीए चक्खुभएणं कया विहिणा ।।८२२१।। जलपाणाऽहिलासेणं उभयतडोइन्नधवलगोवग्गा । निच्चं पि जा विरायइ नवधणराइ व्व सबलाया ।।८२२२।। मज्जंतनयरनारीसरीरसंकंतहरिणनाहिरसो। परिमलगुणेण नज्जइ जत्थ गएणं जणेण लहुं । ॥८२२३।। तीसे नदीए तीरे कोसंबी नाम अत्थि वरनयरी। उत्तुंगपवरपायारपरिगया सपरिहा रम्मा ।।८२२४।। नीसेसनयरसोहागुणोहकलिया कया पयावइणा । अमरपुरीपडिछंदयदंसगहेउं व मणुयाण ॥८२२५।। मणिपासायपणासियतमसाए सया वि जत्थ रयणी।। कुमुयस रोयवणाणं वियासनिद्दाहिं नज्जति ।।८२२६।। जत्थ य पाउससमए तुंगयरनिकेयणग्गसिहरेहि । कयछिड्ड व्व जलहरा किरंति घणवारिधाराओ ।।८२२७।। हेमंतसिसिरसमए वि जत्थ दिणनाहमणिमयगेहेसु । रविकरपंसुग्गय सिहिकणोहसंजणियउण्हेसु ।।८२२८।। निवसंता नायरया निदाहसमओवयारमणुरत्ता । दियहेसु हवंति विमुक्ककुंकुमुव्वट्टणातीया ।।८२२९।। ससिकंतमयगिहेसु निसासु चंदंसुसंगसजलेसु । गिम्हे वि जत्थ पाउससिरि व मण्या अणुहवंति ।।८२३०।। तं परिवालइ नरि राया रायन्नवंससंभूओ । सुमुहो नामेण च्छणमयंकमंडलसमाणमुहो ।।८२३१।। जो सुरस्स पयावं ससिणो सोमत्तणं मइं गरुणो । रूवं पुरंदराओ परक्कमं पंचवयणाओ ।।८२३२।। गंभीरत्तं वरसागराओ फलिहोवलाओ विमलत्तं । तेयं मणीण गहिऊण नूण विहिणा विणिम्मविओ॥८२३३।। जो बहरहियाण बलं सरणमसरणाण निद्धणाण धणं । देइ सुहं दुहियाणं होइ सुबंधू अबंधूण ।।८२३४।। गुरुबालवुढ्डनारीजतिजणपरिवालणं पयत्तेण । जो कुणइ निओ जणओ व्व रंजणं तह पयाणं च ।।८२३५।। नयविक्कमपरिकलियं इय रज्जं तस्स पालयंतस्स । समइक्कतो कालो को वि हु रइसुहनिमग्गस्स ।।८२३६।। अह अन्नया कयाई अत्थाणगयस्स तस्स नरवइणो । पडिहारेणागंतुं विन्नत्तं मउलियकरेण ॥८२३७।। उज्जाणवालपुरिसो देव ! बहिं चिट्ठए दुवारस्स । अह रन्नो वयणेणं पवेसिओ तेण तो झत्ति ।। ८२३८।। सो वि नमिऊण निवई विन्नवए देव ! जह तुहुज्जाणे । आगंतूणं दिन्नो महुलच्छीए समावासो ।।८२३९।। तथा हि--दिन्नसहयारसाहामंजरिपरिभोयपउरवित्तीयं । कलयंठिकुलं कलकुइएहि कहइ व्व लोयस्स ।।८२४०। कालपरिणामरन्ना विइन्नरज्जा जयम्मि महलच्छी। इण्हि ता एईए सव्वो वि जणो कुणउ सेवं ।। ८२४२।। हरिऊण हढेण पियंगुलोद्दपमुहाण काणणतरूण । कुसुमसमिद्धी अंकुल्लमल्लियाईसु संठविया ।।८२४२।। चिरमणुह्यं पि हुयासणस्स हरिऊण अंगसोहग्गं । तप्पडिवक्खम्मि जलम्मि झत्ति संचारियमिमीए ।।८२४३।। निद्दहिऊणं सिसिरेण फेडिया आसि जाओ नलिणीओ। तासि पुणो विदिन्ना सिरीविलासा महुसिरीए ।।८२४४।। उल्लसिरलहरिसरिसरवरेसु काऊण मज्जविहाणं । सुरहितरकुसुमसंगमसंजणियमणुन्नसोरभा ।।८२४५।। दाहिणदिसापवाया तीए सहाया वि अखलियप्पसरा । वियरंति भुवणवलए सेविज्जंता विलासीहिं ।।८२४६।। Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वजिनजम्मवण्णण कुसुमासवपाणासत्तमत्तमहुयरगणा रुणरुणता । गायंति व महुलच्छीसोरज्जसमिद्धिमणुसमयं ।।८२४७।। जीसे साहिज्जं पाविऊण मयरद्धओ महासुहडो। पवियरइ जहिच्छाए वसीकुणंतो जयं सव्वं ।।८२४८।। तस्स सरनियरनिवडणविहुरियहियएहि भीरुवग्गेहि । माणं मोत्तूण गयं सरणम्मि अभीयवग्गस्स ।।८२४९।। सो वि मयणस्स वसणं नाऊणं हिययवेहविसयम्मि । तेसि हिययं नियहिययपंजरक्खित्तमुव्वहइ ।।८२५०।। वम्महभडस्स महुसिरिसाहेज्जसमुब्भडस्स आणाए। भीयमणो मिहुणगणो अतिघणनेहो वि अन्नोन्नं ।।८२५१। नाणाविहबंधेहिं दंतेहिं नहेहि केसगहणेहि । कुणइ परिमुक्कलज्जो सुरयमहासमरसंरंभं ।।८२५२।। के वि समाणवया वि हु परोप्परं निबिडनेहबद्धा वि । उट्ठति लउडघाएहि घम्ममाणा तयाणाए ।।८२५३।। ते पुण अन्नेहि सुवनसिगियामुहविमुक्कसलिलेहिं । सिचिजंति पुणो पुण चेयणसंपायणत्थं व ।।८२५४।। वज्जतअणेयपयारतूरनिग्घोसबहिरियदियंतो । नयरनरनारि नियरो नच्चतो तह य गायतो ।। ८२५५।। बाहि वच्चतो चच्चरीसु महुलच्छिरज्जलंभम्मि । कुणइ व वद्धावणयं पेच्छयजणकयमणाणंदं ॥८२५६।। इय विन्नविऊणं उवरयम्मि उज्जाणवालए तम्मि । विहियपसायम्मि विसज्जियम्मि राया सयं तत्तो ।। संचलइ सव्वनियपरियणेण परिवेढिओ समंतेण । पुरओ अप्फालियविविहतूररवजणियसवणसुहो ।।८२५८।। आरूढो मत्तमहागयम्मि सिरधरियधवलवरछत्तो । वारविलासिणिकरकमलचलियसियचामरुप्पीलो ।। कोसंबीनयरीए रायपहे मंदिरोवरिगयाणं । नरनारिसमूहाणं नयणसहस्सेहि दीसतो ॥८२६०।। वीइज्जतो तह उत्तरीयपेरंतपल्लवसएहि । नियउच्छंगगयाणं बालाणं पुच्छमाणाणं ॥८२६१॥ दंसिज्जंतो मायापियरेहि कहतएहि अहिनाणं । नियअंगुलीसिहाहि जा वच्चइ केत्तियं पि पहं ।।८२६३।। ता नियमंदिरसिहरारूढा घरिणी कुर्विदवीरस्स। नामेणं वणमाला दिट्ठिपहे तस्स ओइन्ना ।।८२६३।। रूवेण जोव्वणेण य सोहग्गेण य सुरंगणाणं पि । दप्पं निलयंती तओ सविम्हयरसो राया ।।८२६४।। तं सविसेसं लग्गो पलोइउं पायमूलओ पभिई। दीहरसिणिद्धपम्हललोयणनालेहिं व पियंतो ।।८२६५।। कुम्मुन्नएहि सोणियतलेहिं वियतनहमऊहेहिं । चलणेहि मणुन्नाहिं जंघाहि य पिंजरपहाहि ।।८२६६।। वरकयलिगब्भसुकुमारएण वट्टेण ऊरुजुयलेण । अमरतरंगिणिपुलिणोवमेण वित्थिण्णजहणेण ।। ८२६७।। सुरसरिआवत्तसमाणनाहिवलएण तिवलिकलिएण। खामेणं मझेणं डिभगमुट्ठीए गिज्झेणं ।।८२६८।। उतुंगथोरथणमंडलावरुद्धेण उरविभाएण । तिणिसलयकोमलेणं बाहुलयाजुयलएणं च ।।८२६९।। हत्थेहि असोयमहीरुहग्गपल्लवसमाणसाहेहि । रेहातियंकियाए गीवाए कंबुसरिसाए ॥८२७०।। संपुन्नसरयस सिमंडलस्स सोहं विडंबयंतेणं । वयणेणं नयणेहि य इंदीवरदलविसालेहि ।।८२७१।। ससिमंडलद्धसरिसेण भालवट्ठण चिहुरभारेण । अलिउलकज्जलसामलवन्नेण तरंगिएणं च ।।८२७२।। इय अंगोवयवेणं एक्केक्कण वि इमा मणं हरइ। किं पुण सव्वावयवाण समुदओ तीए दीसंतो॥८२७३।। अवि य--तम्मि समयम्मि एसा वामकरेणं नियंसणं ल्हसियं । इयरेण संठवंती पयडियथणमुत्तरीयं च ।। दिट्ठा सुमुहनिवेणं अह सो लग्गो वियप्पिउं एवं । कि एसा वणलच्छी ? कि व रई वम्महविउत्ता? ।।८२७५।। अच्चब्भुयरूवाणं जुवतीणं मच्चलोयसाराणं । निम्मवणत्थं विहिणा कि पडिछंदो कओ एसो ? ।।८२७६।। कि कत्थ वि अवराहे गरुयम्मि पुरंदरेण रु?ण। अच्छरसा का वि इमा पवासिया सग्गलोयाओ? ॥८२७७।। अवि य-कलहंसीणं जह रायहंसिया कुमुइणीण नलिणि व्व। कप्पलय व्व लयाणं ताराण व रोहिणी पवरा ।। Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २५७ जह अच्छराण मज्झे तिलोत्तमा इयरतरुपरूढाण। जह मंजरीण मज्झम्मि मंजरीपारियायस्स ।।८२७९।। इयराण उउसिरीणं मझं जह रेहए वसंतसिरी। सव्वजुवतीण मज्झे विरायए तह इमा बाला ।।८२८०।। अंगोवंगपइट्ठियसुहलक्खणपुन्नसुंदरसरीरा । दोलावइ हिययाइं एसा दिट्ठा मुणीणं पि ॥८२८१।। सा वि अणवरयपेसियलोयणबाणेहिं सुमुहनरनाहं । विधंती नोवरमइ वियसियसयवत्तसमवयणा ।।८२८२।। सुमुहो वि तक्खणं चिय वम्महपरिमुक्कबाणपसरेण । सल्लियसव्वसरीरो । वणमालामयमणो जाओ। पुरओ गंतुमसक्को तत्थेव गयागयाइं कारेइ । करिणं अवसं व कुविदमंदिरासत्तमग्गम्मि। ।।८२८४।। मइसागरनामेणं सचिवेण तओ मणोगयं भावं । नाऊणं विन्नत्तो सुमुहमहामहिवती एवं ।। ८२८५।। जह देव ! सेवयजणो मिलिओ सब्बो वि चिट्ठए इन्हि । किमिह महाए विलंबो कीरह गम्मउ पुरो सिग्धं ।। सोऊण मंतिवयणं कि पि तओ जायचेयणो राया। चोएऊण गइंदं मंद मंदं गओ पुरओ ॥८२८७।। संपत्तो उज्जाणं फलकुसुमनमंतसाहिसिहरेहि । पणमंतं व निवइणो जमुणावत्तं ति नामेण ।।८२८८।। पवणपकंपिरसुमणसमूहपवियंभमाणमयरंदं । मयरंदमत्तमहुयरविरावकयकामिणिवियारं ॥८२८९।। कामिणिवियारदसणसंजणियजुवाणपरमपरिओसं । परिओसवसवियंभियकामुयकलगीयकयसोहं ।।८२९०।। इय तत्थ जणियसोहे उज्जाणवरम्मि नरवरो सुमहो । कीलागिहम्मि पविसइ निसुणंतो परहुयरुयाई ।।८२९१।। तत्थ वि तं वणमालं मणम्मि अणवरयमुव्वहंतस्स । तस्स न खणं पि सोक्खं संजायइ सुन्नहिययस्स ॥८२९२।। आयारिंगियकुसलो मंती मतिसागरो मुणेऊण। नरवइणो मणभावं चिंतइ एवं नियमणम्मि ।।८२९३।। जह एस ताव राया वणमालादेहदसणभवेण । वम्महमहाभुयंगेण उग्गगरलेण निड्डसिओ ।।८२९४।। केणावि उवाएणं पुच्छेऊणं इमं महीनाहं । पयडावेमि तओ हं मणोगयं सव्वसब्भावं ।।८२९५।। इय चितिऊण मंती पुच्छइ सुमुहं निवं जहा देव ! । जो दीसइ मणमोहो तुम्हाण इमो समुब्भूओ ॥८२९६।। तस्स किर कारणाई एयाइं फुरंति माणसे मज्झ । सत्तुसमुत्थं व भयं पयइपकोवो व अइगरुओ ।।८२९७।। अह वल्लहदेवीए हवेज्ज मन्नू कओ अतिमहंतो। तत्थ तुह ताव तिव्वप्पयावदलियारिवग्गस्स ।।८२९८।। सत्तुसमुत्थं न भयं संभाविज्जइ मणम्मि सुमिणे वि। सम्माणदाणमुइया पयई वि न कुप्पए तुम्ह ।।८२९९।। सव्वस्स वि अणुकूलं काउमणाणं सया वि तुम्हाण । परभावजाणयाणं देवी वि न तुम्ह रूसेइ ।।८३००।। एयाण कारणाणं वइरित्तं जमिह कारणं किं पि। देवेण चेव कहियं तमहमियाणि वियाणिस्सं ।।८३०१।। जइ कह वि गोवणिज्जं न होइ एयं कहेउ तो देवो । तो ईसि विहसिऊणं पभणइ मतिसागरं राया ।।८२०२। तं अम्ह बालमित्तं वीसंभट्ठाणमतिविणीओ य । सुवियक्खणो सहाओ हिएक्कनिरओ सि सयकालं ।।८३०३।। ता तुज्झ गोवणिज्जं कि पि रहस्सं कया वि मे नत्थि । पुच्छंतस्स विसेसेण संपयं वियण ठाणम्मि ॥८३०४।। सो को वि अम्ह कुविओ मतिरयणनिहाण ! चिट्ठए इन्हि । जस्स न पडिमल्लो एत्थ को वि अन्नो तिहुयणे वि।। सो कयरो ? इय पुढे सचिवेण नरेसरो तओ भणइ । खंदमहिं दाईया कुणंति दासत्तणं जस्स ।।८३०६।। सो देवो नामेणं अवराह के पि संपयं मज्झ । ठूणपकुविओ तो अकासि एय मम अवत्थं ।।८३०७।। सो अवराहो एसो गिहाओ वणलच्छिपेच्छणनिमित्तं । इह आगच्छंतेणं का वि मए बालिया दिट्ठा ॥८३०८।। सा सव्वंग पि तओ पलोइया साहिलासदिट्ठीए। जाव मए ता कुविओ देवो सहस त्ति मज्झुरि ।।८३०९।। उत्तमकुलप्पसूओ एस पयापालणे मए ठविओ। अन्नो वि अनीइपरो निवारियव्वो तओ इमिणा ।।८३१०।। सयमेव कहं एसो सुमुहो नीइं विलंघए तत्तो। इय चितिऊण नूणं विहिणा कुविएण पढमं पि ।।८३११।। For Private & Personat Use Only Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २५८ सिरिमुनिसुव्वयजिनबण्णणं सिग्धं पवेसिया सा तिक्खा असिधेणुय व्व मह हियए। वयणमुप्पायंती सव्वसरीरम्मि वणमाला ।।८३१२।। तयणंतरं पि मयणो निरूविओ तेण पहरिउ मज्झ । तेण वि नियबाणेहि एयावत्थं अहं नीओ।'८३१३।। अह मंती भणइ निवं देव! वियाणामि तं अहं बालं। वीरयकुविधरिणी सया वि नामेण वणमालं ॥८३१४।। मा कुणउ कं पि खेयं देवो एयम्मि वइयरे तम्हा । तह कह वि करिस्समहं जह सा देवस्स वसमेइ ।।८३१५।। तो आह सुमुहनिवई मा मा जंपेह एरिसं सचिव ! । तुह पुच्छंतस्स मए जहट्ठिओ साहिओ एसो ॥८३१६।। नियचित्तस्स विगप्पो काउं इच्छामि न उण काएण । जम्हा मणम्मि वि इमं अचितणिज्ज कुले अम्ह।।८३१७।। जइ वि हु दिव्ववसेण मणोवियारो इमो समुप्पन्नो । तह वि न कुले कलंक नियम्मि आणेमि ससिविमले।८३१८। जइ वि कुविओ विही मे हरिस्सए तह वि जीवियं चेव । इह परलोयविरुद्धं में कारेउ न सो सक्को ।।८३१९।। विनवइ तओ मंती देवो जाणेइ नीइसत्थाई । सव्वपुरिसत्थमूलं तत्थ वि रक्खाविओ अप्पा ।।८३२०।। आह तओ सुमुहनिवो सेयं मरणं पि विमलसीलस्स । मइलियसीलस्स पुणो न सुहं चिरजीवियव्वं पि ।। जइ ता तुम मम हिओ तो मा मह देसु एयमुवएसं । अज्जेऊणं पावं जेण अहं दुग्गइं जामि ।।८३२२।। मइसागरो पयंपइ न भायणं तमिह जस्स न पिहाणं । पावं पि तं न भुवणे पायच्छित्तं न जस्सत्थि ।।८३२३॥ ता अत्ताणमियाणिं कहमवि विसमाउहाउ रक्खेउ। पावस्स तस्स पच्छा पायच्छित्तं चरेज्जासि ।।८३२४।। आह तओ नरनाहो पायच्छित्तेण पावकम्मस्स । होज्ज विणासो अयसस्स मज्जणं कह विहेयव्वं ।।८३२५।। मतिसागरेण भणियं तहा करिस्सामि देव ! जह अन्नो । को वि न याणइ एयं तुज्झ रहस्सं नयरमज्झे।।८३२६।। किं च निरवच्चयाणं जइ तुम्ह हवेज्ज कह वि परलोए । गमणमियाणि एएण वइयरेणं तओ देव ! ॥८३२७।। रज्ज रट्ट च पयाउ धम्मठाणाई पुवपुरिसाणं । एगसमएण सव्वं पावेज्ज विणासमवियप्प ।।८३२८।। इय जंपियम्मि राया न पयच्छइ जाव कि पि पडिवयणं । तो मंतिणा पभणियं गम्मउ सिग्घ पि देव! इओ।८३२९। नयरीमज्झम्मि नियम्मि मंदिरे ताव संपय तत्तो । कालोचियं भविस्सइ जं कि पि तयं करिस्सामि ।।८३३०।। सिबियं आरुहिऊणं उज्जाणवणाओ अह नराहिवई । नियपरिवारसमेओ पविसइ कोसंबिनयरीए ।।८३३१।। गंतुणं पासाए विसज्जिऊणं च सव्वपरिवारं। वासहरे पविसेउं सयणिज्जे ठाइ तं बालं ।।८३३२।। अणवरयं झायंतो एगग्गमणो सुदीहनीसासे । उण्हुन्हे विमुयंतो मणं नियत्तेउमतरतो ।।८३३३।। मतिसागरसचिवेणं एस पघोसो पयासिओ बाहिं। जह नरवइणों सीसं बाहइ चिरचक्खु दोसेण ।।८३३४।। सयमागंतूण गिहे हक्कारावेइ पुरिसपासाओ। अत्तेइयाहिहाणं परिवायलिगिणि निउणं ।।८३३५।। पेसेइ तओं एवं वणमालाए वसीकरणहेउं । गंतूण तग्गिहे सा तीए सह दंसणं कुणइ ।।८३३६।। कयसमुचियपडिवत्ती जंपइ आसणपरिग्गहं काउं । पुत्ति ! अहं तुह गेहे निच्चं पि उवेमि पाएण ॥८३३७।। कितु वियसंतवयणा दीसंती अन्नया सया वि तुमं । अज्ज पुण मउलियमुही कह दीससि सुन्नहियया य ।। अन्नं च सव्वकालं नियसुह-दुक्खं तुमं पुरो मज्झ । आसि पुरा साहेती ता सुयणु ! कहेसु इन्हि पि ।।८३३९।। जं कि पि तुज्झ बाहइ मज्झे देहस्स तयणु वणमाला। जंपइ अज्जे! बाला का वि जहा मंडलं ससिणो ।। गयणंगणाओ गहिउं इच्छइ जह वा खरी वरतुरंगं । सीहकिसोरं व सिवा कलहंसं वायसवहु व्व ।।८३४१।। मयणत्ता परिभोत्तुं वंछेइ अहं पि अज्ज तह मूढा । दुल्लहजणसंजोयं देव्योवहया अहिलसामि ॥८३४२।। अज्ज वि पुवुत्ताणं संजोओ होइ कह वि दिव्ववसा। जं पुण पत्थेमि अहं सुमिणे वि हु दुल्लहो मज्झ ।। तेण समं संजोगो तेणहं मयणदाहजरगहिया । न लहामि खणं पि रई चिट्ठामि विमुक्कजीयासा ॥८३४४।। Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २५९ अत्तेइया पयंपइ तओ जहा मंत-ओसहाईणं । विज्जाण सउन्नाण य कि पि असज्झं न भुवणे वि ।।८३४५।। ता कहसु निव्वियप्पं खामोयरि! मा खणं चिरावेसु । जेण समीहियमट्ठ सिग्घं चिय तुज्झ साहेमि ।।८३४६ ।। वणमाला भणइ तओ अज्जे ! अज्जेव करिवरारूढो। उज्जाणवणाभिमुहं वच्चंतो सुमुहनरनाहो ।।८३३७।। सगिहासन्नो दिट्ठो जया मए साहिलासदिट्ठीए । आरब्भ तओ समयाओ संगम तस्स झायंती ।।८३४८।। इममेरिसं अवत्थं पत्ता हं जारिसं तुमं नियसि । अत्तेइया पयंपइ सगव्वमेयं तओ वयणं ।।८३४९।। चंदो सूरो सक्को ईसाणो वा हवेज्ज जइ को वि । आणेमि तं पि गयणंगणाओ मंतेहिं तुह पासे ।।८३५०।। मणुयाहिवमेत्तस्स उ का वत्ता एगपुरनिवासिस्स । अज्जेव पओसे जइ घडेमि न तए समं एयं ॥८३५१।। तो हं पज्जलियहुयासणम्मि नूणं खिवेमि अप्पाणं । इय काऊण पइन्नं अत्तेई निग्गया तत्तो ॥८३५२।। वणमालाभवणाओ गंतुं मतिसागरस्स सचिवस्स । सव्वं कहेइ वियणे हिट्ठो सो होइ हिययम्मि ।।८३५३।। सम्माणिऊण अत्तेइयं तओ कि पि सिक्खवइ कन्ने । पच्छा विसज्जिऊणं तं सचिवो चितइ सकज्ज ।।८३५४।। अह पत्तम्मि पओसे पसमियनीसेसजंतुसंतावे । सुद्धमयंकमऊहे विलासिमणुयाण सुजणए ।।८३५५।। अत्तेई गंतूणं वीरकुविदस्स मंदिरे तुरियं । वणमालाए साहइ पुत्ति ! मए तुइ समीवाओ ।।८३५६।। एत्तो गंतूण नियम्मि आसए जावएत्तियं वेलं। तह कहवि मंतजावो एगग्गमणाए परिविहिओ ।।८३५७।। जह सो सुमुहरिदो सव्वंग विसमबाणसरविद्धो। चिट्ठइ मणम्मि तं चिय झायंतो परमजोइ व्व ।।८३५८।। एयं मह विज्जाए कहियं कन्नम्मि तो मए जावो। संवरिओ झत्ति इहागया अहं तुज्झ पासम्मि ।।८३५९।। ता सिग्घं चिय इन्हि एहि तुम नेमि जह निवसमीवे । जावज्जवि य कुविदो न वीरओ मंदिरं एइ ।।८३६० ।। अत्तेइयाए वयणे एयम्मि गयम्मि कन्नकुहरम्मि। वणमाला संजाया मय व्व उज्जीविया झ त्ति ।।८३६१॥ डढ्डा सिसिरेण जहा होइ वसंते पुणो वि सच्छाया । नलिणी तह वणमाला तव्वयणायन्नणे जाया ॥८३६२।। अह सिग्धं तीए समं विणिग्गया नियगिहाओ वणमाला । पत्ता नरिंदभवणे सिग्धं सचिवस्स सरिऊण ।।६३६३।। अत्तेइया अमच्चं भणइ जहा अम्ह सीसिणी एसा। निववल्लहेण केणइ परिभूया आगया एत्थ ।।८३६४।। तो रन्ना सह एईए दंसणं कारवेह सिग्घं पि। सचिवेण तओ भणियं मज्झ इमं वइयरं कहह ।।८३६५।। अत्तेई भणइ तओ पडियारं काउमक्खमा तुब्भे । एयम्मि वइयरे तो कह तुम्ह कहिज्जए एयं ।।८३६६।। तो भणियं सचिवेणं अणवसरो संपयं नरिंदस्स । पासे गंतुं अन्नस्स तो अहं जामि सयमेव ।।८३६७।। इय भणिउं उट्ठ उं गंतुं सचिवेण साहियं रन्नो। जह वणमाला तुम्हं किंच पि विन्नविउकामा ।।८३६८।। चिट्ठइ दुवारदेसे पत्ता को देव ! तीए आएसो। तो चितइ नरनाहो एसो सो खलु महाणत्थो ।।८३६९।। समुवट्ठिओ पुणो वि हु अहवा सचिवस्स चेट्ठियं कि पि । इय चितिऊण भणिओ रन्ना मइसागरो एवं ॥८३७०।। तं चिय तव्वयणममच्च ! निसुणिउं उत्तरं सयं देहि । विन्नवइ तओ निवइं सचिवो जह देव ! सयमेव ।। भणिया बहुहा वि मए एसा एवं न मन्नए कितु । इय जंपेइ चिरेण वि एत्तो नाह गमिस्सामि ।।८३७२।। जाव न सयं मुहेणं विन्नत्तो नरवई मए सुमुहो। तो जइ आएसो देवसंतिओ होइ ता एयं ।।८३७३।। कढ्डावेऊण खुरेहि अंगरक्खाण पासओ बाहिं। नेयावेमि खणेण वि तो राया आइसइ मंतिं ।।८३७४।। जइ एसो च्चिय तीए विणिच्छओ निम्मिओ नियमणम्मि । तो कारिज्जउ एसा मए समं दंसणं वरई ॥८३७५।। भवियव्वयावसेणं मंती एवं निवेण आइट्ठो । हिट्ठो हियए गंतूण आणए तत्थ वणमालं ।।८३७६।। Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६० हरिवंसवण्णणं सा वि सवियारलोयणमवलोयंती निरंतरं बाला । दिट्ठा निवेण पम्हुट्ठसव्वनियमणविवेएण ।।७३७७।। ताव च्चिय विबुहाण वि मणम्मि निम्मलविवेयदीवस्स । विप्फुरणं संजायइ झडप्पए अज्ज वि न जाव।।८३७८।। तं तरुणिलोललोयणविक्खेवसुदीहरंचलसमीरो। अह नाउं सचिवो निवदिट्ठीभावं अवक्कतो ॥८३७९।। नाऊण साणुरायं राया तं कारिऊण उवयारं । अद्धासणे निवेसइ रमणमईए विगयसको ।।८३८०।। एत्तो च्चिय वारिज्जइ गरुयपयत्तेण सव्वसत्थेसु । मायाए भइणीए दुहियाए वा सहेगंतो ।।८३८१।। जम्हा इंदियगामो सुदुद्धरो होइ मत्तहत्थि व्व । भंजतो सीलवणं गुरूवएसंकुसअभीओ ।।८३८२।। समरे सुतिक्खखग्गाभिघायसंघायमवि महासुहडा । विसहंति सुलीलाए न मुयंति मणं पि धीरत्तं ।।८३८३।। सविलासजुवइलीलाकडक्खविक्खेवतिक्खबाणाणं । पुण वाओ वि विलग्गो तेसि धीरत्तणं हरइ ।।८३८४।। अह निय पासनिसन्नं सज्झसपवियंभमाणउक्कंप । कलिऊणं तं बालं सज्झसपरिवज्जिओ राया ।।८३८५।। वरमज्जपाणविहिणा हरिऊणं सज्झसं निरवसेसं । रमइ अवगूहिऊणं सिक्कारुक्कंपिरथणोरु ॥८३८६।। परिभुत्तरइसुहं पि हु विसज्जिउं तं न इच्छए बालं । सुमुहनिवो तहसणपइसमयपवड्ढियाणंगो ।।८३८७।। अवरोहे च्चिय धारइ तीए सह निबिडनेहनिरयाए । एगन्तरइपसत्तो गयं पि कालं न याणेइ ॥८३८८।। अह वीरओ कुविंदो आगच्छइ जाव मंदिरे नियए । ताव न पेच्छइ भज्जं वणमालं तत्थ ललमाणं ।।८३८९।। अन्नेसिउं पयत्तो तत्तो संभंतमाणसो एसो । अंतोगिहस्स गंतुं उवरिं च बहिं च सद्दन्तो ।।८३९०।। वणमाले ! वणमाले ! कत्थ गया? किं करेसि परिहासं? । चक्कं व भमइ रयणीए विरहिओ चक्कवाओ व्व एत्तियदिणाणि दइए! कयावि कोवो तए कओ नेय । मझुवरि चंदवयणे! सया वि अणुरत्तचित्तस्स।।८३९२।। सुमरामि अहं मुद्धे ! न कि पि तुह विप्पियं कयं इन्हि। जइ पुण तुमं वियाणसि तो खमसु ममेक्कमवराह।।८३९३। जइ वि तुम अइकुविया न देसि दीणस्स दंसणं मज्झ । करुणं काऊणं तहा वि सद्दमेक्क सुणावेसु ।।८३९४।। हिययं फुडिऊण जहा न जाइ मम जीवियं हयासस्स । इच्चाइ पलवमाणो जाओ उम्मत्तओ सहसा ।।८३९५।। सविहवसारं पि घरं चइऊण विणिग्गओ नयरिमज्झे । तियचच्चरेसु वियरइ घरमढदेवउलवावीसु ।।८३९६।। आरामेसु पवासु य सहासु सरिसरवरेसु रायपहे । सव्वंगमलविलित्तो खरंटिओ खेलमाईहिं ।।८३९७।। विलुलतमलजडीकयकेसकलावो गलतनयणजुओ । फुडियकरचरणजुयलो दीहरसंजायनहरोमो ।।८३९८।। जरचीवरखंडनियंसणो य घणरेणुगुंडियसरीरो । करकलियकप्परो भिक्खमग्गिरो वियरइ जहिच्छं ।।८३९९।। कयपरिवेढो डिभगसएहिं कलयलरवं कुणतेहिं । कीलाए वेलवंतेहि एहि दंसेमि वणमालं ।।८४००।। इय भणिऊणं नेऊण कहियठाणम्मि तं भणंति तओ। अम्हेहि आसि दिट्ठा एत्थ पएसम्मि खणमेक्कं ।।८४०१॥ इन्हि तु गया कत्थ वि न याणिमो जंपए तओ अन्नो । एक्केण मज्झ कहिया सा चिट्ठइ अमुगठाणम्मि ।।८४०२।। तयभिमुहो तो धावइ तत्थ वि तं जाव पेच्छए नेय । तो पलवइ वणमालागुणे सरंतो बहुपयारं ।।८४०३।। पुच्छंतो पइगेहं वणमाला अत्थि एत्थं कत्थ वि य? । सपत्ता मह रुट्ठा जह दिट्ठा कह वि ता कहह ॥८४०४।। तं सि पिए! जंपंती दइय ! तुमं पाणवल्लहो मज्झ । ता किं न देसि दसणमिण्हि मह विलवमाणस्स ।।८४०५।। जइ आसि अहं दइए! पाणेहितो वि वल्लहो तुज्झ । निक्कारणं पि ता कि इन्हिमउन्नो तए चत्तो ।।८४०६।। अहवा वि वल्लहो च्चिय तुज्झ अहं तेण मह मणं तुमए। नीयं सहऽप्पण च्चिय नियमणसाहारणनिमित।।८४०७। अहवा न मज्झ रुट्ठा तं सि पिए! किंतु रूवलुद्धेणं । देवेण दाणवेण व खयरेण व अवहडा नूणं ।।८४०८।। Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २६१ अयसो च्चिय तेण परं गहिओ मूढेण तं हरंतेण । मह विरहम्मि तुमं पुण जीवसि न खणं पि पइवइए! ।।८४०९।। तुह विरहे जं दुक्खं मज्झ अहं तं सहेमि मह विरहे । जं तुज्झ दुहं तं पुण दइए! सहिउं न सक्कमि ।।८४१०।। हा वणमाले! हा कमललोयणे! हा छणिदुसमवयणे । हा पीणघणत्थणि! कत्थ तं पुणो दीससे सुयणु! ।।८४११।। तं तुह हसियं तं तुज्झ जंपियं तं पलोइयं तुज्झ । तं तुह रमियं च पिए! कत्थगओ हं लहिस्सामि ।।८४१२।। इय तं दठूण जणो घरघरदारम्मि जपिरं दीणं । सो नत्थि नयरिमज्झे न परुन्नं जेण धाहाहिं ।।८४१३।। एवं च सो वराओ पेम्मपिसाएण विनडिओ संतो । तत्थ अणेयं कालं पडिपडिओ दुक्खसंतत्तो ॥८४१४।। अन्नम्मि दिणे डिभगसहस्सपरिवारिओ कलयलेण । कीरंतेणं पत्तो उवंगणं रायभवणस्स ॥८४१५।। मिलिओ नरिंदलोओ सयलो कोऊहलेण तत्थ तओ। तेण कयतालसद्दो मोहेण पणच्चिओ तत्तो ॥८४१६।। सोऊण गरुयकलयलसदं तं सुमुहनरवरिंदो वि । वणमालाए सह पिययमाए किं किं किमयं? ति ।।८४१७।। जंपतो संपत्तो तत्थ पएसम्मि जाव पेक्खेइ । तं वीरयं कुविदं अतिबीभच्छं पणच्चंतं ।।८४१८।। मयणमणमोहियमणं जरडंडीखंडनिवसणं दीणं । फुडिउद्धरुक्खकेसं सुक्कं कीलं व दवदड्ढं ॥८४१९।। उरकयसरावमालं मुत्तासुइपंकगोव्वरविलित्तं । वणमाले! वणमाले! त्ति जंपिरं दुक्खपरिकलियं ।।८४२०।। पुणपुणनियनामग्गहणसवणओ जायगरुयसंकाए । संगोवंग पि तयं निउणं अवलोयमाणीए ॥८४२१॥ वणमालाए उवलक्खिऊण सो दंसिओ नरिंदस्स। जह एसो सो नरवर ! मह भत्ता वीरयकुविन्दो ।।८४२२।। मज्झ विओए जाओ एरिसओ एस पेम्मगहगहिओ। उम्मत्तओ वराओ अह तं सोऊण सुमुहनियो ।।८४२३।। वणमाला समं चिय दोन्नि वि गहियाइं गरुयसोएण । तक्खणमेव परोप्परमेवं च पयंपमाणाई ।।८४२४।। एसेस सो वराओ वीरयनामो कुविंदकुलजाओ । अम्हाण चेट्टिएणं एयमवत्थंतरं पत्तो ॥८३२५।। हा निग्घिणं कयमिणं कम्म अम्हेहि नियमणेहिं । धि द्धी एयं अम्हाण चेट्टियं विगयसीलाण ॥८४२६।। किं एत्तो विय पावं महामहंतं हवेज्ज तिजए वि । विसयपसत्तेहिं कयं जं एयं कह वि अम्हेहिं ।।८४२७।। इहपरलोयविरुद्धं धम्मसुईनिंदियं महापावं । हा हा मोहवसा कयमेयं अम्हेहिं अहमेहि ॥८४२८।। ते धन्ना सप्पुरिसा विसयपसंग समग्गमुझेउं । इहपरलोए य हियं कुणंति जे धम्ममणवरयं ।८४२९।। कत्तो अम्हाण पुणो धम्मस्स लवो वि गलियसीलाण । पावपसत्ताणं केवलं पि पावं कुणंताण ॥८४३०।। पुव्वपुरिसाण मग्गो अम्हेहि कलंकिओ विसुद्धो वि । एयं महामहंत पावट्ठाणं कुणंतेहिं ।।८४३१।। ता एत्थ वंदणिज्जा ते च्चिय पुरिसा जयम्मि सयलम्मि । जे मुक्कविसयसंगा कुणंति उग्गं तवच्चरणं ।।८४३२।। इय एवमाइगाढं अणुतप्पंताई ताई यियम्मि । विज्जूए गयणाओ पडिऊणं दो वि दड्ढाइं ।।८४३३।। अन्नोन्नं नेहेण य परिणामेण य सुहेण दोण्हं पि । मरिऊणं उप्पत्ती जाया हरिवासखेत्तम्मि ।।८४३४।। मेरुस्स दाहिणेणं निसढो नामेण अत्थि कुलसेलो। तह य महाहिमवंतो तेसिं दोन्हं पि मज्झम्मि ॥८४३५।। तं हरिवासं खेत्तं वसइविसालं वसुंधरा जस्स । मणिकुट्टिमं व विमला विचित्तउज्जाणरमणिज्जा ।।८४३६।। रयपंककंटयातीहिं विरहिया सव्वओ समा रम्मा। तह दंसमसगमंकुणजूयाइविवज्जिया निच्चं ।।८४३७।। न य चंदसूरियाणं उवराओ तत्थ जायइ कया वि। न य तिव्वायववाया सीयनिवाया व जायंति ।।८४३८।। जायंति तत्थ मणुया जुगवं नरनारिजुयलधम्मेण । सयलपुरिसिथिलक्खणकलिया पइभज्जभावेण ।।८४३९।। कोलंति जहिच्छाए अहमिदा अमरमिहुणसारिच्छा । रोयजरापरिमुक्का अकालमच्चूपरिच्चत्ता ।।८४४०।। Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ हरिवसवण्णणं पणुकसाया पयईए भद्दया सुप्पसंतचित्ता य । अप्पिच्छा मुच्छावज्जिया य मणिमोत्तियाईसु ॥८४४१॥ करिकरहतुरंगाइ संतेसु वि चउपएसु जीवेसु । तप्परिभोगविमुक्का अणूसुया कामचारी य ॥ ८४४२ ।। परिविजियपवणवेगा मच्छरवेराणुबंधपरिमुक्का । दोपलिओवमआऊ दोकोससमूसियसरीरा ||८४४३।। अट्ठावीस हियस पट्टिकरंडाण जायए तेसिं । छट्ठस्स य पज्जते आहारमिमे समीहंति ॥ ८४४४ ॥ आहारमा सव्वं तेसिं संपज्जए सभीवाओ । कप्पधरणीरुहाणं ते होंति पुणो दसपयारा ।। ८४४५ ।। मत्तं गया य भिंगा तुडियंगा नाम होंति तइया उ । दीवसिहा जोइसिहा चित्तंगा नाम चित्तरसा ||८४४६ || मणियंगा अट्टमया हागारा य अणिगिणा दसमा । एयाई नामाई गुणा य एसि इमे होंति ॥ ८४४७ ॥ मत्तंगएसु सुस्साउमइररसपुन्नकोसगागारा । भिगेसु थालकच्चोलमाइबहुभायणायारा ।।८४४८ ॥ तुडियंगेसु चउव्विहआउज्जागारफलविसेसाउ । तयवितयं घणसुसिरं ते उण भेया इमे चउरो ॥। ८४४९ ।। वीणापमुहं च तयं वितयं पुण होति पडहमाईयं । नालाईयं तु घणं सुसिरं पुण काहलाईयं ॥ ८४५० ।। दीवसिहा उण तरुणो उज्जोयगरा हसंति दीव व्व । जोइसिहा उण रविमंडलं व उब्भासया होंति ।। ८४५१। चित्तंग कुसुमाहवंति वरसुरहिपंचवन्नाय । चित्तरसेसु विचित्ता हवंति सुस्साउआहारा ॥। ८४५२ ।। मणियंगेसु बहुविहा नेउरकेऊरहारमाईया । भूसणभेया जायंति भासुरा सोहसंजणया ॥। ८४५३।। गेहागारे पुणो पायारेहिं समंतओ गुत्ता । सोवाणपतिकलिया विचित्तसालाभिरमणिज्जा ।। ८४५४ ।। रइहरगवक्खपच्छन्नपयडओवरयकुट्टिमयलेहिं । नाणाविहेहिं कलिया होंति निवासा अतिविसाला ।। ८४५५ ।। अइसन्हरुइरसुकुमाल फासते इल्लवत्य संवाया । जायंति अणिगिणेसुं सारिच्छा देवदुसाणं ॥ ८४५६।। इय दसविहकप्पट्ट मसंपाइयपवरभोगउवभोगा । सग्गे सुर व्व मणुया न मुणंति गयं पिते कालं ||८४५७ ।। विमुग्गा सरसाई तत्थ सालिमाईणि । धन्नाई संति तह वि हु ताइं न भुंजंति नरतिरिया ।। ८४५८ ।। किंतु महिमट्टियासाहिकुसुमपत्ताइया वि साउरसा । हुति अांतगणेणं सक्करदक्खारसाओ वि ।। ८४५९ ।। तेसि चिय परिभोगं कुणंति ते तह परोप्परं तिरिया । सीहभुयंगाईया अकूरभावा न खायंति ॥८४६० ।। आउम्मि थोवसेसे मिहुणं जणिऊण ते नरा तत्तो । कालं काऊण सुरा हवंति सोहम्मकप्पम्मि ||८४६१।। थे कसायत्तणओ तिरियाण वि तत्थ आउयखयम्मि । उप्पत्ती संजायइ कप्पे सोहम्मनामम्मि ||८४६२ || मिहुणत्तेणुववन्नाइं ताइं दोन्नि वि इमम्मि खेत्तम्मि । हरिनामेणं सुमुहो हरिणीनामेण वणमाला ।। ८४६३ ।। दिव्वजुइदिव्वदेहं दिव्वाहरणं च दिव्ववरवत्थं । दिव्वविलेवणलित्तं विहूसियं दिव्वकुसुमहि ||८४६४।। सुसुयंधिगंधमणुवमसिरीजुयं मिहुणयं इमं तत्थ । पुव्वोववन्नियगुणे उवभुंजइ उत्तमे भो ||८४६५।। तो यसो कुविंदो उम्मत्तो वीरगोऽभिहाणेण । विज्जुनिवारण हए सुमुहनिवे सवणमालम्मि ||८४६६।। बालतवं काऊणं दीहरनहरोमकेसमलविट्ठो । परिवालिऊण आउं मरिउं सोहम्मकप्पम्मि ।।८४६७ ।। किव्विसियदेवाणं मज्झे देवत्तणेण उप्पन्नो । दट्ठूण देवरिद्धि पजए जाब सो अवहि ||८४६८।। पेक्खेइ ताव निययं पुव्विल्लमणुस्सभवगयं देहं । तं हरिहरिणीजुयलं तत्तो दारावहारकयं ।। ८४६९।। सरिऊण पुव्ववेरं महुघयसित्तो व्व हुयवहो जाओ । रत्तच्छो दुप्पेच्छो पज्जलिओ गरुयकोवण ।। ८४७० ।। वेरुद्धरणनिमित्तं संपत्तो झत्ति तम्मि खेत्तम्मि । हरिवासम्मि सभीवे तेसि कुद्धो कयंतो व्व ॥। ८४७१।। फुरुकुरुफुरंतअहरो मारेडं जाव वंछए ताई । निरुवक्कमाउयतं मयाण सुरलोयगामित्तं ।। ८४७२ ।। २६२ Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २६३ नाऊण ताव तेसि बहुदुक्खुप्पायणं तओ काउं । दुग्गइगमणोवायं चितेऊणं नियमणम्मि ।।८४७३।। अइदीहरं पि देहं उवसंहरिऊण देवसत्तीए । काऊण भरहमणुयाणुसारओ धणुसयपमाणं ।।८४७४।। सह कप्पपायवेहिं सो देवो ताइं दोन्नि वि इमम्मि। आणेइ भरहवासे देसे अंगाभिहाणम्मि ।।८४७५।। चंपाए नयरीए तत्थ य इक्खागुवंससंभूओ । नामेण चंदकित्ती राया पंचत्तमणुपत्तो ।।८४७६।। सो य अउत्तो तत्तो ते सव्वे सामिवज्जिया जाया । सामंतमंतिसहिया नायरया सामियं अन्नं ।।८४७७।। निवलक्खणगुणजुत्तं अन्नेसंता भमंति नयरीए । अह सो उवसोहंतो देवो दिव्वाए रिद्धीए ।।८४७८।। तेसिं पुरओ ठविउं तं मिहुणं कप्पपायवेहि समं । पभणइ भो भो तुब्भे अमच्चपउरा ! ससामंता ! ।।८४७९।। मज्झ निसामेह गिरं तुम्हाण नरीसरो विहिवसेण । एस अउत्तो पत्तो पंचत्तं संपयं तत्तो ।।८४८०।। तुब्भे गवेसयंता चिट्ठह अन्नं नराहिवं कं पि । तेण मए तुम्ह कए हरिवासाओ समाणीओ ।।८४८१।। एसो असेसनरव इलक्खणसमलंकिओ गुणनिवासो। हरिनामो एसो उण हरिणीनामा इमस्स पिया ।।८४८२।। नीसेसगुणगणजुया आणीया एत्य चंपनयरीए । ता वज्जपउमसत्थियचक्कंकुसभूसिओ एसो ।।८४८३।। सिरिवच्छंकियवच्छत्थलो य तुम्हाण सामिओ होउ । नयविक्कमसंपन्नो पुहईए पालणसमत्थो ।।८४८४।। सव्वोउया व एए कप्पमहापायवा फलसमिद्धा । मिहुणस्स इमस्स मए अहारत्थं इहाणीया ।।८४८५।। एसिं च पायवाणं फलाई गहिऊण मंसरसएणं । सावयविहगादीणं संजोएऊण तुम्हेहिं ।।८४८६।। एएसि दोण्हं पि हु आहारो पइदिणं पि दायव्वो। भक्खेहि य पाणेहिं य अउव्वऽउव्वेहिं पउरेहिं ।।८४८७।। उवयरियव्वाइं इमाइं तयणु सुयलावयाइमंसेहिं । मंसरसाईहि य केवलेहि भुंजावियव्वाइ ।।८४८८।। एसेव य आहारो एएसि देहबलकरो होही। इंदियपल्हायणओ वीरियसंवद्धणो तह य ।।८४८९।। देवस्स इमं वयणं तह त्ति पडिवज्जिऊण परमेण । विणएण सीसविणिहियकरंजली कयपणामा य ।।८४९०।। ते सव्वे वि हु सामंतमंतिनरनाहनायरप्पमुहा । आरोहेऊणं रहवरम्मि हरिसेण तं मिहुणं ।।८४९१।। धारिज्जतेणं उवरि धवलछत्तेण छणससिसमेण । नीहारहारनिम्मलढलंतवरचामरेहिं च ॥८४९२।। पुरओ अप्फालियबहुपयारतूरोहगहीरघोसेहिं । पडिसद्दियसयलदियन्तरालमुहलीकयनहेहिं ।।८४९३।। उद्दामसद्दबंदियणवंदउग्घुट्ठजयजयरवेण । पेच्छणयगीयवाइयनदे॒हिं य कीरमाणेहिं ।।८४९४।। नयरीए पवेसेउं नेऊण नरिंदमंदिरे तत्थ । हरिणो विच्छड्डेणं कुणंति रज्जम्मि अहिसेयं ।।८४९५।। तित्थम्मि वट्टमाणे सीयलनाहस्स चंपनयरीए । ठविउं हरि नरिंदं सुरलोए सो सुरो पत्तो ॥८४९६।। देवोवइट्टमंसाहाराइपओगओ पइदिणं पि। तं उवयरंति पुवुत्तमंतिसामंतमाईया ।।८४९७।। अह सो हरी नरिंदो परमपरक्कमनएहिं महिवलयं । तिजलहिमेहलमेरं पसाहए पणयसामंतं ॥८४९८।। रयणाई जाइं काइं वि वेरिनरिंदाण आसि रज्जेसु । कन्नाहिं समं गहियाइं ताइं एएण सव्वाइं ।।८४९९।। मसाइपवित्तीए सुरसत्तीए य तस्स मिहुणस्स । अपवत्तिऊण आउस्स तो ठिती पलहुया जाया ॥८५००।। पंचपयारे भोए एसो बहुयाई वासलक्खाई । भुंजतो हरिणीए जणयइ पुत्तं पवरकित्ति ॥८५०१।। पुहईवइ ति नामं जाओ एसो कमेण गहियकलो। सूरो सरलो चाई दक्खिन्नपरो खमावंतो ॥८४०२।। हरिनरवई वि सह पिययमाए हरिणीए विहियबहुपावो । मरिऊण गओ नरयं तिव्वमहावेयणं घोरं ।।८५०३।। हरिवासाओ हरिओ हरिनामो नरवई इमो जेण। एयस्स तेण वंसो हरिवंसो नाम संजाओ ।।८५०४।। Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६४ हरिवंसबण्णणं अह पुहइवई रज्जे अहिसित्तो सव्वरायलोएण । अखलियपयावपसरो जाओ जसभरियभुवणयलो।।८५०५।। सागरसीमाए वसुमईए सामी महानिवो जाओ। कालेण समुप्पन्नो महागिरी नाम तस्स सुओ ।।८५०६।। अहिसिचिऊण रज्जे एयं अह पुहइवई महाराओ। गिन्हेऊणं दिक्खं काऊण तवं दिवं पत्तो ।।८५०७।। काऊण एगछत्तं रज्ज पसरंतनिम्मलजसोहो । राया महागिरी वि हु हिमगिरिनामम्मि पुत्तम्मि ।।८५०८।। रज्जं निवेसिऊण दिक्खं गहिऊण कम्मसंघायं । सव्वं पि खवेऊणं अक्खयसोक्खं गओ मोक्खं ।।८५०९।। राया वि हिमगिरी हिमगिरि व धवलं जसं महियलम्मि। वित्थारिऊण सव्वत्थ वसुगिरि नियसुयं तत्तो।।८५१०।। ठविऊणं नियरज्जे विमलं पडिवज्जिऊण पव्वज्ज । निद्वविऊणं कम्म समग्गमवि सिवपयं पत्तो ॥८५११।। नयविक्कमसंपन्नं रज्जं परिवालिङ वसुगिरी वि । गिरिनामयम्मि पुत्ते आरोवेऊण रज्जभरं ।।८५१२।। गहिऊण वयं खविऊण कम्मनिचयं गओ पयं परमं । गिरिनरवई वि पुत्तं मित्तगिरि ठाविउं रज्जे ॥८५१३।। जिणवइमयप्पभावणमणहं काऊण कयतवविसेसो । आउक्खए महिड्ढियदेवो वेमाणिओ जाओ ॥८५१४।। एएणऽणुक्कमेणं हरिवंसे सव्वजयपसिद्धम्मि । कालेण असंखेज्जा संजाया वसुमतीवइणो ॥८५१५।।। नयविक्कमचायाईहिं निम्मलेहि गुणेहि परिकलिया। नियनियपुत्तेसु निवेसिऊण रज्जस्स पब्भारं ॥८५१६।। दिक्खं गहिऊण जिणिददेसियं के वि खवियकम्मंसा । मोक्खम्मि गया केइ वि जाया वेमाणिया देवा ॥८५१७।। एवं समइक्कतेसु एत्थ पुरिसंतरेसु बहुएमु । मगहाभिहाणदेसे कुसग्गनामम्मि वरनयरे ॥८५१८।। ओरोहचरियरेहंतगरुयपायारविहियपरिवेढे । सुनिबिडकवाडसंपुडदुपवेसपओलिदारम्मि ॥८५१९।। सुविसिट्ठवट्टसंठियकविसीसयसेणिसोहमाणम्मि । विउलट्टालयमालामंडियपायारसिहरम्मि ॥८५२०।। चक्कमुसंढिगयाहि सयग्धिवग्घीहिं परभयकरम्मि। छेयायरियविणिम्मियदढफलि (ह) महिंदकीलम्मि।।८५२१।। उव्विद्धविउलगंभीरखायवलएण सव्वओ कलिए। आरामुज्जाणागडतलायवप्पिणगुणाणुगए ।।८५२२।। हलसयसहस्स संकट्ठलट्ठपन्नत्तसेउसीमम्मि । उच्छुजवसालिकलिए गोमहिसगवेलगप्पउरे ।।८५२३।। परचक्कागमसंभवभयपरिमुक्कम्मि रिद्धिसुसमिद्धे । सिंघाडगतिगचच्चरचउक्कपरिभत्तिसुहयम्मि।।८५२४।। पमुइाजणजाणवए अणेगमाणवगणेहि संकिन्ने । वरतुरयमत्तकुंजररहपहगररेहिरपहम्मि ॥८५२५।। पायारगूढगोउरतोरणरायंतभवणदेवउले । देवउलसिहरधुव्वंतधवलधयसुहयगयणयले ॥८५२६।। पणकामिणिपाडयसंचरंतकामियणरइयवरगेए । मुट्ठिगनडनट्टगजल्लमल्लवलंबगाणुगए ॥८५२७।। आइक्खगलासगलंखमंखतूणइलकहगपवगेहिं । तालायरेहिं तह तुंबवीणिएहि च संकिन्ने ॥८५२८।। उक्कोडियगायागंठिभेयभडतक्करेहि परिमुक्के । तह खंडरक्खरहिए खेमे निरुवद्दवसुभिक्खे ।।८५२९।। वीसत्थसुहावासे अणेगकोडीकुडुंबियाइन्ने । निच्चूसवसयकलिए परोपरं कलहपरिमुक्के ।।८५३०।। जत्थ फलिहुज्जलोवलविणिम्मियाइं जिणिदभवणाई । सिहरट्ठियकंचणकलसकतिसंकमणकविलाई ।८५३१।। कीलासेलनिमित्तं नरवइणो पेसियाई सुरवइणा । सिहराई सुमेरुस्स व टाणट्ठाणेसु रेहंति युग्मं ।।८५३२।। जिणहरसिहरेसु रणंतकिकिणीमुहलधयवडग्गाइं । उड्ढुल्लसियाई कहंति व जिणभत्ताण उड्ढगई ।।८५३३।। अहवा कि उवरिगयं चिट्ठसि ओयरहि हेटुओ झत्ति । जह अट्ठ वि दिसिभाला तुम्हं सुरनरवरपुराण ।।८५३४।। दोन्हं पि सुंदरासुंदरत्तणं सुनिउणं वियारंति । एवं सग्गनिवासीण पुरवरं अक्खिवंति व्व ।।८५३५।। कइया वि पवणवसओ अभितरसम्मुहं चलंताई । तुरियं आगंतूणं एवं पासह महानयरं ।।८५३६।। जइ कह वि अस्थि कत्थ वि पलोइयं एरिसं महियलम्मि। तुन्भेहि भमतेहि इय पहियजणं भणंति व्व ॥८५३७।। Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदरियं २६५ कइया वि बाहिरमुहं उद्ध्यमाणाई मारुयवसेण । ओसरह दूरदूरं सिग्धं संवरह गज्जिरवं ।। ८५३८।। अन्नह इह नयरनरिंदकुंजरा भंजिऊण आलाणं । पयलोहसंकलं तोडिऊण सुदढं पि कोवेण ।।८५३९।। परसिधुरगंधस्स वि असहंता झत्ति सम्मुहं तुम्ह । धाविस्संति त्ति दुयं दिसिकरिणो वारयं तिव्वं ।।८५४०।। अट्टहिं गाहाहिं कुलयंनवजोव्वणलच्छीमणहराण सुररमणिसरिसरुवाण । मयणकरिकुंभविन्भमपओहरक्कंतहिययाण ॥८५४१।। अलिउलकज्जलसामलवेणीडंडेहिं अतिपलबेहिं । गमणवसेणुप्पइउं पुणो पुणो निवयमाणेहिं ।।८५४२।। गिरिकडयविसालनियंबबिंबभारेण मंथरगइत्तं । आलोइऊण विक्कयवेलावइकमणसंकाए ।।८५४३।।। सिग्घयरगतिनिमित्तं पेल्लंतेहि व विराममाणीणं । आलावायन्नणजणियतन्हमत्थित्तरहियं पि ।।८५४४।। खीराइमल्लपुच्छणपरायणं नयरतरुणनरवग्गं । कमलदलदीहरेहि नयणेहिं निरिक्खिऊण खणं ।।८५४५।। अवगयतब्भावाणं तप्पडिवयणं अभासमाणाणं । गमिऊण अवन्नाए वच्चंतीणं पुरो मग्गे ।।८५४६।। गोवजुवईण मत्थयविन्नत्थेसुं महंतकुंभेसु । अंतो विणिहित्ताई खीराणि दहीणि य घयाणि ।।८५४६।। समुताई चउ (ह)ट्टएसु निच्चं पि जत्थ नज्जंति । सोऊण लवणजलहिं पीयं एक्केण चुलुएण ।।८५४८।। हेलाए च्चिय मुणिणा अगत्थिनामेण नियमणे भीया । जो खारं पि समुदं एवं आविइय सव्वं पि ।।८५४९।। निद्धे महुरे य कहं सो अम्हे छड्डिही अपरिपीए । इय चितिऊण नियनियजलमाणुसियाण सीसेसु ।।८५५०।। आरोवियकलसेसुं अप्पाणं गोविऊण अइनिहुयं । खीरदहिघयसमुद्दा पविसंता सरणहेउं च ।।८५५१।। एक्कारसहिं गाहाहिं कुलयं - कन्नाडलाडमेवाडगउडकरहाडचोडदविडाण । सिंहलकलिंगमालवतिलंगबंगंगमगहाण ॥८५५२।। कुंकणकच्छसुरट्ठामरहट्टयसिंधुअंधदेसाण । गुज्जरगज्जणयाईण जणवयाणं जणो जत्थ ॥८५५३॥ निवसंतो नज्जइ किर कइवयकालागमिस्स संहारं । आसंकिऊण विहिणा तयणंतरमणुयसग्गकए ।।८५५४।। नीसेसदेससंभवनाणाविहमणुयजाइबीयाणं । निरुवदृवं ति नाउं आणेउं संगहो व्व कओ ।।८५५५।। चउहि गाहाहिं कुलयंजत्थ य पुक्खरिणीओ फलिहुज्जलसाउसलिलनिवहेण। कुंभुन्भवमुणिपाणासंकियचित्तेहिं तियसेहिं ।।५८५६।। नीरायरमज्झाओ आयढ्डेऊण रक्खणनिमित्तं । खित्तेणं अमएण व पडिपुन्नाओ समंतेण ।।८५५७।। तडनियडरूढनवनिबिडविडविपंतीहि पत्तछायाओ। अच्चब्भुयभूइसमनियस्स तस्सेव नयरस्स ।।।।८५५८।। दसणहेउं वसुहावहूए आणंदबाहभरियाओ । उन्नामियभुमयाओ पसारियाउ व्व दिट्ठीओ ।।८५५९।। जत्थ य सरोवरेसुं पुरतरुणीहिं जलस्स भरिऊण । दोहिं वि करेहि गहिउं उक्खित्ता नियसिरस्सुवरि ।।८५६०।। आरोहणकज्जेणं कुंभा सोहंति हिययदेसत्था । थणकलससमाणत्तणजाणणहेउं व संठविया ।।८५६१।। जत्थ य पुरजुवईणं सीसे जलभरियठवियकुंभाणं । सरतीरनिग्गयाणं समीवसंचरियदइयाणं ॥८५६२।। चेलंचलमारुयसंगदीवियाणंगअगणिदाहेण । सव्वंगविहरियाणं निवडंति घडा सिरेहितो ॥८५६३ ।। सीयत्तकारणेहिं अम्हेहिं सिरम्मि संठिएहिं पि । कह तप्पंति इमाओ वरईओ इय विसन्न व्व ।।८५६४।। तिहि गाहाहि कुलयंजत्थ वहुमुहसोहाआणयणत्यं व अत्तणो बिबे । विडडेइ संघडेइ य कलाओ चंदो पइदिणं पि ।।८५६५।। Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६६ सिरिमुनिसुव्वयजिनवण्णणं सुरभवणसिहरकंचणकलसपहाजालपिंजरच्छायं । जस्सुवरि अंबरयलं विरायए किर नहसिरीए ॥८५६६।। तस्स नयरस्स सोहं अउव्वमवलोइऊण तुट्ठाए । उल्लोउ व्व समंता पीयलपढ्सुएण कओ ॥८५६७।। अहवा तन्नियरनिवासिसगुणधम्मियजणस्स कित्तीणं । सुरलोयपट्ठियाणं दिन्नो छडओ व्व घुसिणेण ।।८५६८।। तिहिं गाहाहिं कुलयंतम्मि नयरम्मि रम्म उत्ताणयनयणपेच्छणिज्जम्मि। अभिरुवे पडिरूवे पासाइयदंसणिज्जम्मि ॥८५६९।। जाओ सुमित्तनामो महानारदो सुरिंदसमविहवो । गंभीरो मेहावी सूरो चाई सुरूवो य ।।८५७०।। पुव्वाभासी सरलो दक्खिन्नपरो पियंवओ सुयणो। धीरो मच्छरमुक्को कयन्नुओ पियमुणिजणो य ।।८५७१।। धम्मत्थकामलक्खणपुरिसत्थतियस्स सेवओ निच्चं। सव्वकलापारगओ सोमो बुद्धो य तेयस्सी ॥८५७२।। महयाहिमवंतमहंतमलयमंदरमहिंदसारयरो । अच्चंतसुद्धदीहररायन्नयवंससंभूओ ॥८५७३॥ माणुम्माणपमाणयसव्वंगसुजायसुंदरावयवो । सुकुमालपाणिपाओ अहीणपंचिंदियसरीरो ॥८५७४।। लक्खणवंजणजुत्तो ईहापोहाइमइगुणसमेओ । तह सामभेयदंडुवपयाणनीईसु सुपउत्तो ॥८५७५।। सरइंदुकुंदसियजसपसरपसाहियसमग्गमहिवलओ। आजलहिसीममेइणिसीमंतिणिभालतलतिलओ ॥८५७६।। निम्मलनियगुणनियमियगोमंडलपालणं कुणंतेण । कोमलकरवावारेण जेण सुइजसपयं पत्तं ॥८५७७॥ जस्स ससिसंखधवला जणयंति गुणा न कस्स अच्छरियं । जे एगसरूवा वि हु अणेगविहकज्जसंजणया।।८५७८।। मित्ताण उज्जलाई मुहाई मलिणाइं पुण अमित्ताण । सेवयजणहिययाइं रत्ताई कुणंति जं एए ।।८५७९।। बावत्तरिकलनिलओ अविहंडियमंडलो सयाकालं । मयसंगविप्पमुक्को चत्तो दोसायरत्तेण ।।८५८०।। सविसेसपहापसरो संपज्जइ मित्तसंगमे पत्ते । कमलावभासओ जोयअउव्वरायत्तणं वहइ ।।८५८१॥ युग्मम् जस्स गुणे गिज्जते सोउं कयमच्छरेण वि मणम्मि । तक्कोवासंकियमाणसेण सावं अदेंतेण ॥८५८२।। बाहिं दंसियगुरुपहरिसेण हसिऊण तियसनाहेण । तं चिय सेवह मह लहुयबंधवं तत्थ गंतूणं ॥८५८३।। इय आणत्ता सग्गं चइउं किर आगयाओ देवीओ। नज्जति वारनारीओ सीहदारे विसंतीओ ॥८५८४।। सिहिपिच्छकुच्चएहिं समुल्लसंतेहि उवरिभायम्मि। सिहरुग्गयअहिणववणराईहिं विरायमाणेहिं ॥८५८५।। सुवियडकुंभयडविभायघडियसिंदूररेणुनियरेहिं । उग्घाडियनवगेरुयखाणीहिं व सोहमाणेहिं ।।८५८६।। गुरुगंडमंडलाभोयगलियघणदाणवारिनिवहेहिं । निज्झरझरंतसलिलप्पवाहउवसोहिएहिं व ॥८५८७।। दो पासेसु पलंबिरसवित्थरत्थरणरेहमाणेहिं । पुणरवि परूढसुवियडपक्खउडसमन्निएहिं च ॥८५८८।। भुज्जो वि पुरंदरवज्जधायभीरूहि सरणपत्तेहिं । कुलसेलेहि व रेहइ करीहिं भवणंगणं जस्स ।।८५८९।। पंचहिं गाहाहि कुलयंतस्सनयविक्कमेहिं पालंतस्स य कमागयं रज्जं । पउमावइ ति नामं आसि पिया सव्वगुणकलिया ।।८५९०।। सव्वंतेउरपवरा वियसियसयवत्तपत्तसमनयणा । सुकुमालपाणिपाया अहीणपंचिदियसरीरा ॥८५९१।। सयलसुपसत्थइत्थीलक्खणवंजणमणुनसव्वंगी । अमयकरसोमकंतायारा पियदंसणसरूवा ॥८५९२।। सिसुमट्ठिगिज्झमज्झा कोमुइरयणियरविमलसोममुही। वरकणयकुंडलुल्लियगंडयलमंडलाभोया ।।८५९३।। रयणाहरणविहूसियसव्वंगी चारुविहियसिंगारा। सिरकयकुसुमामेला पच्चक्खा अमररमणि व्व ।। ८५९४।। Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं अह अन्नया कयाइ वि एसा पउमावई महादेवी । अमरविमाणसमाणम्मि वासभवणम्मि निययम्मि ।।८५९५।। निव्वणमहग्घसुंदरदारुविणिम्मवि (य) उब्भिय (ए)क्खंभे । खंभुग्गयसुविभत्तंगुवंगवरसालहंजीए ।।८५९६।। वरवत्थुकम्मकुसलेण विस्सकम्मोवमेण वढ्डइणा । निप्फाइयम्मि नीसेसभवणपडिछंदयत्थं व ।।८५९७।। वरसालहंजियासुं उज्जलवरबहुपयारवन्नेहिं । कणयरसेण य ठाणुचियलिहियसुइचित्तकम्मम्मि ।।८५९८।। मणिकणयरयणथूभियविडंगजालढ्डचंदनिज्जूढे । सुविभत्तचंदसालाकलियम्मि विलासनिलयम्मि ।।८५९९।। सरसच्छधाऊवलरइयरुइरवन्नम्मि उचियठाणेसु । अरणेट्टयअब्भगसेडियाहिं धवलीकए बाहिं ।।८६००।। घणघट्ठलट्ठमट्ठम्मि विमलआयंसतलसमाणम्मि । अब्भितरम्मि सुविचित्तलिहियसुइचित्तकम्मम्मि ।।८६०१।। नाणाविहजाइदसद्धवन्नमणिबद्धकुट्टिमतलम्मि । पउमलयपुप्फजातीपडिमुवरितलालिहियचित्ते ।।८६०२।। नवचंदणरसचच्चियमंगलकलसेहिं कंचणमएहिं । सपउममुहेहि कुसुमच्चिएहि सोहंतदारम्मि ।।८६०३।। लंबियमणिमुत्ताकणयदामसंजणियदारसोहम्मि । कयकुसुमपयरपम्हलमिउसणसणाहमज्झम्मि ॥८६०४।। चंदणकालागरुकुंदुरुक्ककप्पूरवरतुरुक्काण । डझंतधूवअइमघमघंतगंधाभिरामम्मि ॥८६०५।। गंधवरगंधिए सव्वओ वि वरगंधवट्टिभूयम्मि । मणिकिरणनियरनासियनीसेसतमंधयारम्मि ।।८६०६।। तम्मज्झगए सयणे सालिगणवट्टिए उभयओ वि । बिब्बोयणसंजुत्ते समुन्नए दोसु अंतेसु ॥८६०७॥ अमरसरिपुलिणवालुयउद्दालयसालिसे विसालम्मि । ओयवियखोमदोगुल्लपट्टपच्छाइयतलम्मि ॥८६०८।। पच्चुत्थुयम्मि अत्थरयमलयनवतयकुसत्तलिबेहिं । सुविरइयरयत्ताणे रत्तंसुयसंवुए रम्मे ॥८६०९।। आईणरूवनवणीयबूररवितूलतुल्लफासम्मि । मज्झिमरत्तम्मि पसुत्तजग्गिरी चिट्ठए जाव ॥८६१०।। ताव सिरिवम्मदेवो तिनाणसहिओ गहेसु बहुएसु । उच्चट्ठाणगहेसुं सावणसियपनरसितिहीए ॥८६११।। चंदम्मि सवणरिक्खेण संगए पाणयाओ कप्पाओ। चविउं पुत्तत्तेणं तीसे गब्भम्मि उप्पन्नो ।।८६१२।। अह सक्को आसणकंपनायजिणगब्भसंभवो झ त्ति। आणंदपुलइयतण उप्फुल्लियनयणकमलवणो ।।८६१३।। संभमवसचलियकिरीडकडयमणिकुंडलाइआहरणो । रयणमयाओ सीहासणाओ उ8 इ परितुट्टो ।।८६१४।। ओरुहइ पायवीढाओ ओमुयइ रयणपाउयाओ य । एगाए साडियाए काऊणं उत्तरासंगं ॥८६१५।। भालतलघडियकरकमलसंपुडो सम्मुहं जिणवरस्स । सत्तट्ठव पयाइं अणुगच्छइ तयणु नियजाणुं ।।८६१६।। वामं अंचित्ता दाहिणं तु धरणीयले निवेसित्ता। तिक्खुत्तो मुद्धाणं संघट्टइ मेइणीवीढे ।।८६१७।। काऊण अंजलि मत्थयम्मि सक्कत्थयं तओ भणइ। तत्तो इह आगंतुं कुसग्गनयरम्मि वासहरे ।।८६१८।। सुहसयणिज्जनिवन्नं देवि पउमावइं पणमिऊण । संथुणइ पंजलिउडो सोहम्मवई पहिट्ठमणो ।।८६१९।। वंदामि देवि ! पायपंकयाइं सुलक्खणवराई। जीए तए नियउयरे तिलोयबंधू जिणो धरिओ ।।८६२०।। कस्स न सलाहणिज्जा तिजयम्मि वि एत्थ हवसि देवि! तुमं । जीए तुह कुच्छिकुहरे उप्पन्नो तिजयकप्पतरू ।। तुज्झ तिसंझं पि नमो सामिणि! सुगिहीयनामधेज्जाए। तियणभवणपईवं उयरम्मि जिणं वहंतीए ।।८६२२।। संपाइयं तए च्चिय तिजए इत्थित्तणस्स माहप्पं । तिहुयणचिंतामणिणो जिणस्स जायऽसि जं जणणी ।।८६२३।। इय थुणिउं जिणजणणि तीसे कहिऊण जिणवरुप्पत्ति। भरिउ रयणेहि गिह वच्चइ तियसालयं सक्को।।८६२४।। अह नियउयरम्मि जिणे अवयरमाणम्मि तम्मि सुमिणाई । गयवसहमाइयाइं पासइपउमावई देवी ।।८६२५।। तं जहा-चंदुज्जलचउदंतं गंडत्थलगलियमयजलपवाहं । उल्लसिरथोरहत्थं गिरिंदरुंदं सियगइंदं ॥८६२६।। Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६८ सिरिमुनिसुव्वयजिनजम्मबण्णणं ससिसंखसुद्धवन्नं ढिक्कियसद्देण दिनकन्नसुहं । तिक्खवलियग्गसिंगं निग्गयखधं महावसह ॥८६२७।। सरइंदुकुंदधवलं लीलाए वियंभमाणम हकुहरं । पंचाणणं सुतरुणं उन्नामियदीहनंगूलं ॥८६२८।। वियसंतसेयतामरससंठियं देवयं महालच्छि । कीरंताहिसेयं उभयपासगयवणगइंदेहि ॥८६२९।। पसरंतबहलपरिमललुब्भंतभमंतभूरिभमरउलं । वियसंतपवरबहुकुसुमदामजुयलं अतिपलंबं ॥८६३०।। जुन्हाजलपक्खालियतमपंकप्पसरमसरिससिरीयं । सरयनिसानाहमखंडमंडलाभोयमकलंक नासियनीसेसनिसंधयारनियरं फुरंतकरपसरं । निद्दलियकमलणि दिणमणिणो मंडलं दित्तं ॥८६३२।। जच्चतवणिज्जनिम्मियनिम्मलदढदीहदंडसंजमियं । धवलधयमुल्लसंतं रणंतमणिकिंकिणीजालं ॥८६३३।। गोसीससरसचंदणकयतिलयं विमलवारिपडिपुन्नं । वियसियपउमपिहाणं कुंभं लंबियसुमणमालं ॥८६३४।। पालीए सिहरुग्गयअणेयवणराइरायमाणीए । परिखित्तं पवरसरं विमलजलं कमलकयसोहं ।।८६३५।। रयणायरं अपारं उल्लसिरमहल्लवारिकल्लोलं । कल्लोलुच्छालियरयणजालतारइयनहविवरं ॥८६३६।। मणिखंभभित्तिकलियं कणंतकलकिंकिणीहिं कयसोहं । धुव्वंतधवलधयवडविरायमाणं वरविमाणं ।।८१३७।। नाणावन्नमणीणं फुरंतकिरणेहिं रइयचित्तं व। सयलदिसिभित्तिभाएसु भासमाणं रयणरासि ।।८६३८।। निद्भूमधगधगतं केसुयजासुयण-कुसुमसंकासं । वडतकविलजालाकलावमनलं महादित्तं । ॥८६३९।। चोद्दस एयाइं महासुमिणाइं कमेण नियमुहंबुरुहे । पविसंताई सा पा (सि) ऊण पडिबुज्झए देवी ।।८६४०।। अह पडिबुद्धा एसा पीइमणा परमपत्तसोमणसा । आणंदियचित्ता हरिसवसविसप्पंतहियया य ।।८६४१।। ऊसवियरोमकूवा घणधाराहयकयंबकुसुमं व । सुमिणाई ताइं ओगिन्हिऊण उर्दुइ सयणाओ ।।८६४२।। पच्चोरुहइ य मणिपायवीढओ अचवलं असंभंतं । अतुरियमविलंबिययं हंसवहसुललियगतीए ॥८६४३।। वच्चइ सुमित्तनरनाहअंतिए तं पियाहि कंताहि । इट्टाहि मणन्नाहि य ओरालाहिं मणामाहिं ।।८६४४।। कल्लाणाहिं सिवाहिं मंगल्लाहिं च सस्सिरीयाहि । हिययप्पल्हायणकारणीहि हिययंगमाहिं च ।।८६४५।। गंभीररिभियमहुरक्खराहिं वग्ग हि संलवेमाणी। सणियं सणियं पडिबोहिऊण अह तेण अणुनाया ।।८६४६।। सीहासणम्मि नाणामणिकंचणरयणभत्तिचितम्मि । उवविसति तओ वीसत्थविग्गहा अंजलि काउं॥८६४७।। नियमत्थयम्मि आरोविऊण विणएण नरवइं एवं । विन्नवइ जहा इन्हि देव ! मए सुमिणया दिट्ठा ।।८६४८।। एए गयवसहाई चउदस निययाणणम्मि पविसंता। ता साहेह भविस्सइ को एएसिं फल विसेसो? ॥८६४९।। अह नरवई सुमित्तो एयं पउमावईए देवीए । आयन्निऊण वयणं समुव्वहंतो परमहरिसं ॥८६५०।। ओगिन्हिऊण सुमिणे साहावियविमलबुद्धिविहवेण । वीमंसिऊण साहइ तेसि सुमिणाण फलमेयं ।।८६५१।। देवाणुपिए ! दिट्ठा कल्लाणफला तए इमे सुमिणा । पुव्वभवज्जियबहुपुन्नपगरिसस्साणुभावेण ॥८६४२।। एत्तो संपज्जिसइ तुह सुहलाभो य अत्थलाभो य । भोगोवभोगलाभो सुयलाभो इढ्डिलाभो य ।।८६५३।। आरोग्गतुट्ठिदीहाउयत्तकल्लाणमंगलविवढ्डी। अवि य नवन्हें मासाण तह य अट्ठमदिणाण ।।८६५४।। समइक्कंताण तुमं अम्हाणं कुलवडेंसगं देवि ! । कुलकेउं कुलदीवं कुलवित्तिकरं कुलाधारं ।।८६५५।। कुलजसकरं च कुलनंदिकारयं कुलविवद्धणं एवं । कुलपायवं च कुलपव्वयं च सुकुमालकरचरणं ।।८६५६।। पसवेसि दारयं सो य दारओ मुक्कबालभावो य । विनयपरिणयमेत्तो जोव्वणलच्छि समणुपत्तो ।।८६५७।। सूरो वीरो विक्खायविक्कमो कित्तिभरियभुवणयलो। वित्थिन्नविउलबलवाहणो य होही महाराया ।।८६५८।। तम्हा एए सव्वे देवाणुपिए ! तए महासुमिणा । कल्लाणफला दिट्ठा सुहलाभाईण संजणगा ।।८६५९।। Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं एवं अभिक्खणं चिय सुमिणाणुववूहणं कुणंतम्मि। नरनाहम्मि सुमित्ते तत्तो पउमावती देवी ।।८६६०।। अतिहट्ठतुहियया पाणिजुयं जोडिऊण तं एवं । जंपइ देवाणुपिया ! एमेव इमं जहा वयह ।।८६६१।। इय जपंती देवी रन्नो वयणं पडिच्छए सम्म । अह सा सुमित्तरन्ना अब्भणुनाया सम? उं ।।८६६२।। भद्दासणाओ वच्चइ नियसयणिज्जं निसीयए तत्थ। चितइ य जहा एए कल्लाणा सुमिणया मज्झ ।।८६६३। निद्दापमाइणीए मा पडिहम्मंतु पावसुमिणेहिं । तो देवयगुरुपडिबुद्धियाहिं सुकहाहि जागरइ ।।८६६४।। अह सो सुमित्तराया जाए पच्चूसकालसमयम्मि । इय कोडुंबियपुरिसे सद्दावेउं समाइसइ ।।८६६५।। जह भो देवाणुपिया ! अज्ज विसेसेण कुणह खिप्पं पि । बाहिरियमुबट्ठाणस्स सालमइपरमरमणिज्जं ।।८६६६।। गंधोदगच्छडाहिं सित्तं सम्मज्जियं च उवलित्तं । कुसुमेहि पंचवन्नेहिं सुरहिसरसेहिं कयपयरं ।।८६६७।। डझंतपवरकालागुरुधूवतुरुक्ककुंदुरुक्केहिं । अतिमघमघेतगंधं सुगंधवरगंधवट्टि व ॥८६६८।। एवं काऊण सयं कारेऊण य परेहि सिग्धं पि । तो तुब्भे मज्झ पुरो आगंतूणं निवेएह ।।८६६९।। इय ते सुमित्तरन्ना आणत्तागुरुपमोयपडहत्था। गंतूणं तं तह सव्वमेव निव्वत्तिऊण तओ ।।८६७०।। आगंतूण सुमित्तस्स निवइणो अग्गओ निवेएंति। अह सो सुमित्तराया पाउपभायाए रयणीए ।।८६७१॥ उम्मीलंते पंकयवणम्मि अह पंडरे पभायम्मि । रत्तासोयपगासे किसुयसुयमुहसमाणम्मि ॥७६७२।। गुंजद्धबंधुजीवगपारावयपायलोयणच्छाए। जासुयणकुसुमपज्जलियजलणतवणिज्जकलसनिभे ॥८६७३।। लक्खारसहिंगुलुयाइरेगअरुणप्पहेदिणयरम्मि । उइयम्मि पहापसरेण पवसिए अंधयारम्मि ॥८६७४।। पसरंतनयणविसयप्पगासवियसंतदंसिए लोए। उट्ठइ सयणिज्जाओ निक्खमिउं वासभवणाओ ।।८६७५ ।। अट्टणसालाभिमुहं आगच्छइ तत्थ पविसिऊण तओ। वायामजोग्गवग्गणवामद्दणमल्लजुज्झाई ।।८६७६ ।। काऊण परिस्संतो सयपागसहस्सपागतेल्लेहिं । पसरंतसुरहिगंधेहि सव्वओ पीणणिज्जेहि ।।८६७७।। मयणिज्जदीवणिज्जेहिं दप्पणिज्जेहि बिहणिजेहिं । विदियपल्हायणजणएहि विरइयभंगो ॥८६७८।। पुन्नसुकुमालकोमलतलपाणिपएहि तरुणपुरिसेहिं । छेएहि दक्खेहि मेहावीहिं च कुसलेहि ।।८६७९।। पट्टहिं निउणसिप्पोवगएहि जियस्समेहिं निरुएहिं । अभंगमद्दणुव्वलणकरणनिम्मायगत्तेहि ॥८६८०।। ठावेऊणं नवणीयमउयफासम्मि तेल्लचम्मम्मि । मंसट्ठिरोमसुहकारएहि संवाहणविहीहि ॥८६८१।। अवगयनीसेसपरिस्समो कओ अह सुमित्तनरनाहो। अट्टणसालाओ निक्खमेइ मज्जणहरे विसइ ।।८६८२।। जालकडयाभिरामे विचित्तमणिरयणकुट्टिमयलम्मि । वरन्हाणमंडवे सव्वओ वि सुइपरमरमणिज्जे ॥८६८३।। तत्थ वरनाणवीढे नाणामणिरयणभत्तिचित्तम्मि। पुव्वाभिमुहनिसन्नो गंधोदयपुप्फउदएहि ।।८६८४।। संवाहिओ समाणो पुणो पुणो सुद्धसलिलकलसेहिं । कल्लाणपवरमज्जणविहिणा बहुकोउयसएहिं ।।८६८५।। निव्वत्तियम्मि मज्जणकम्मम्मि सुगंधवरकसाईए । पम्हलसुकुमालाए लूहियगत्तो समतेण ॥८६८६।। अह य सुमहग्घदूसाइं परिहिओ चारुचंदणरसेण । अणुलित्तसव्वगत्तो सुइवन्नमंडणाणुगओ ।।८६८७।। पसरंतबहलपरिमलमालाकयसेहराभिरामसिरो। आविद्धमणिसुवन्नो कप्पियहारढ्डहारो य ॥८६८८।। तिसरयपालंबपलंबमाणकडिसुत्तकयमहासोहो । गेवेज्जअंगुलिज्जगकेऊराभरणभासुरिओ ॥८६८९।। मणिकडयतुडियथंभियभुयजुयलो अहियरुयसस्सिरिओ। वरकणयकुंडलुज्जोइयाणणो मउडदित्तसिरो। ८६९०। हारोत्थयपिहुवत्थो मद्दियमालाहि पिंगलंगुलिओ। पालंबलंबमाणयपडेण कयउत्तरासंगो ॥८६९१।। मणिकणयरयणरेहिरसुविउलआविद्धवीरवरवलओ। कि बहुणा सुयलंकियविसिओ कप्परुक्खो व्व ।८६९२। Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २७० सिरिमुनिसुव्वयजिनजम्मवण्णण ।।८६९५।। ||८७०० ॥ छत्तेण धरिज्जतेण निहिय कोरिंटमल्लदामेण । वारविलासिणिकरकमल चलियसियचामरुप्पीलो ||८६९३ ।। आलोयविहिय मंगलजयजयसद्दो जणेहिं परियरिओ । राईसरतलवरडंडणायगेहि अणेगेहि ।।८६९४ ।। sarsa मंतिमहा मंतिपीढमद्देहिं । दोवारियगणगअमच्चचे डसत्थोहपुत्ते हिं सेट्ठीहि संपरिवुडो सेणाव संधिवालदूएहि । धवलमहामेहविणिग्गओ व्व सोमो सयलमुत्ती ॥८६९६ ।। गहरिक्खतारयाणं मज्झगओ सोमदसणायारो । सोहंतो नरनाहो मज्जणभवणाओ नीहरइ ||८६९७ ।। बाहिरगयं उवद्वाणसालमागच्छए तओ तत्थ । पुव्वाभिमूहो निसीयइ मणिमयसीहासणे पवरे ॥। ८६९८ ।। अहो सुमितराया अदूरदेसम्मि अप्पणो तत्थ । उत्तरपुरत्थिमाए दिसाए सवियासठाणम्मि ।।८६९९।। सिवत्थेहिं पच्चत्थुयाई परिविहियसंतिकम्माई | सिद्धत्थाइअयप्पयार मंगलियवत्थू हिं भासणाई अट्ट उठवावए तयणु पंचवन्नेहिं । मणिरयणेहि मंडियमहिययरं दंसणिज्ज सिरिं ।। ८७०१ ॥ वरपट्टणसंभूयं सुमहग्घं विविहभत्तिसयचित्तं । ईहामियउ सहतुरंगमगरनर विहगवालाण ॥। ८७०२ ।। किन्नररुरुकुंजरसरभचमरवणलयस रोरुहलयाणं । भत्तीहि विचित्तं कणगखचियपेरंतपविभागं ॥। ८७०३ ।। जवणियमभितरियं अंछावइ तयणु तीए मज्झम्मि । अत्थरगमिउमसूरगउत्थइयं धवलवत्थेण || ८७०४ || पच्चत्थुयं विसिद्ध सरीरसुहजणयफाससंजुत्तं । पउमावइदेवीए भद्दासणगं उवावेइ ।।८६०५ ।। अह कोडुंबियपुरिसे सद्दावित्ता समाइसति राया। जह भो देवाणुपिया ! अट्ठ गमहानिमित्तस्स । । ८७०६ ।। सुत्तत्थविऊ बहुसत्थजाणए सुमिणपाढए पुरिसे । सिग्धं चिय सद्दावह सुमित्तरन्नाइयपत्ता ||८७०७ ।। ते कोडुंबियपुरिसा पमोयपूरिज्जमाणसव्वंगा । सीसरइयंजलिउडा देवास करेमो ति ॥ ८७०८॥ पता निवari अब्भुवगच्छति परमविणएण । तत्तो सुमित्तनिवइस्स अंतियाओ विणिक्खमिउं ॥। ८७०९।। मज्झमज्झेण कुसग्गनामनयरस्स सुमिणपाढगाण | गेहेसु उवागंतुं कहेंति तेसि निवाएसं ।। ८७१० ।। तं सोऊणं ते सुमिणपाढया हरिसउल्लसियहियया । न्हाया कयबलिकम्मा कयमंगलकोउगाइया ॥। ८७११।। परिहियपवरदुगुल्ला अप्पवराहरणलंकियसरीरा । मुद्धनिवेसियदुव्वा सिद्धत्था नियगिहेहितो ||८७१२।। निक्खमिऊणं खिप्पं कुसग्गनयरस्स मज्झमज्झेणं । वच्चति सुमित्तनरिंदमंदिरद्दारसम्म ॥। ८७१३।। एत्थ मिलेऊणं सव्वे पविसंति रायभवणम्मि । अत्थाणमंडवगयं तओ सुमित्तं नराहिवई ॥। ८७१४।। वृद्धात जणं विजएण य तयणु तेण नरवइणा । अच्चिय वंदिय पूइय सक्कारियसुकयसम्माणा ॥। ८७१५ ।। पत्तेयं पत्तेयं पुब्वनिहित्तेसु आसणवरेसु । विणिसीयंति तओ सो सुमित्तराया महादेवि ॥। ८७१६।। पउमावई निवेसइ भद्दासणगम्मि जवणियंतरिए । तो पुप्फफलसुपूरियहत्थे ते सुमिणसत्थण्णू ।। ८७१७।। परमेणं विणएणं जंपइ जह अज्ज रयणिविरमम्मि । पउमावइदेवीए गयवसहाई महासुमिणा ।।८७१८ । । चउदस दिट्ठा तेसि सुमिणाणं केरिसं फलं होही ? । एवं देवाणुपिया ! परिभावेउं मम कहेह ।।८७१९ ।। इय ते सुमित्तरन्ना भणिया आणंदपूरियप्पाणो । सुमिणे सम्मं ओगिन्हिऊण ईहं अणुविसंति || ८७२०।। तत्तो परोपरेण वीमंसेऊण तेसि सुमिणाणं । अहिगयपरमत्था पत्थिवस्स एवं निवेति ।।८७२१ ।। जह अम्ह सुमिणसत्थे सुमिणा बावर्त्तारं विणिहिद्वा । सामन्नेणं तेसि अपसत्था साहिया तीसं ।।८७२२ ।। बयालीस सत्था तेसु वि तीसं हवंति अतिपवरा । एतेसि तीसाए उत्तममुमिणाण मज्झाओ ॥।८७२३।। एए गवसहाई चउदस सुमिणे जिणिदजणणीओ । पासंति जिणिदम्मी गब्भे उप्पज्जमाणम्मि ||८७२४ ।। अहवाfव गभवासे अवयरमाणम्मिं चक्कवट्टिम्मि । पासंति इमाई महासुमिणाई चक्किजणणीओ ।।८७२५।। Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरिय २७१ एएसि चिय चउदससुमिणाणं के वि सत्त अन्नयरे। पासंति महासुमिणे जणणीओ वासुदेवाणं ॥८७२६।। बलदेवमायरो पुण चउरो सुमिणाई तेसु पासंति । मंडलियचरमदेहाण मायरो दोन्नि एक्कं वा ।।८७२७।। ता सामि ! इमे सुमिणा दिट्ठा पउमावईए देवीए । जे ताण फलं मन्ने उप्पज्जिस्सइ सुओ तीसे ।।८७२८।। तिजयपहू तित्थयरो बत्तीससुरिंदयपणयपयकमलो । अहवा वि चक्कवट्टी बत्तीससहस्सनिवनमिओ।।८७२९।। ता सामि ! इमे सुहया देवीए पलोइया महासुमिणा । कल्लाणरिद्धिआरोग्गभोगसुहसिद्धिसंजणया ॥८७३०।। एएसि एक्को वि हु सुमिणो दीसइ पभयपुन्नेहिं । कि पुण जुगवं चउदस एए एवंविहा सुमिणा ।।८७३१।। एवं भुज्जो. भुज्जो ते सव्वे सुमिणपाढगा पुरिसा। पउमावइ देवीए दिट्ठ सुमिणे पसंसंति ॥८७३२।। अह सो सुमित्तराया इममट्ठ सुमिणपाढरोहितो । सोच्चा पहिट्ठहियओ कयंजली जंपए एवं ॥८७३३।। एमेव इमं भो भो देवाणुपिया ! जहा वयह तुब्भे । तं तह चेव त्ति पुणो पुणो तमट्ठ पडिच्छेइ ।।८७३४।। तो सुमिणपाढए ते आहारेणं चउविहेणं पि । वरवत्थगंधमल्लालंकारेणं च विउलेण ।।८७३५।। सक्कारइ सम्माणइ विउलं तह जीवियारिहं तेसिं । पीईदाणं दलयइ तओ इमे पडिविसज्जेइ ॥८७३६।। उ?इ तओ सीहासणाउ राया पयाइ पासम्मि । पउमावइदेवीए जहनिसुयं साहए तोसे ।।८७३७।। तत्तो सा पउमावइदेवी सोच्चा सुमित्तनरवइणो। पासम्मि एयमट्ठ पहिहियया वियसियच्छी ॥८७३८॥ तं सुमिण8 सम्म पडिच्छए सविणयं अविणयंगी। एत्थंतरम्मि गयणंगणाउ चारणमुणी एक्को ।।८७३९।। अवइन्नो सो रन्ना दिन्नम्मि वरासणे सुहनिसन्नो । सह पिययमाए पणओ पुट्ठो य फलं सुमिणयाण ।।८७४०।। अह सो दिन्नुवओगो नाणम्मि वियाणिऊण परमत्थं । चारणसमणो साहइ पुरओ रन्नो सुमित्तस्स ।।८७४१।। जह नरवरिंद ! एते सुमिणा अइउत्तमा जिणमयम्मि । परिकहिया तह बहुहा सव्वे पुव्वंपि दिट्ठफला ।।८७४२।। तो एसिं सुमिणाणं पभावओ सयलभुवणनमणिज्जो। पुत्तो तुम्ह भविस्सइ अरहा हरिवंसकुलतिलओ ।।८७३।। मुणिसुव्वओ त्ति नामं वीसइमो तित्थनायगो एत्थ । तिसमुद्दमेहलाए महिमहिलाए पई होउं ।।८७४४।। समयम्मि चत्तरज्जो दिक्खं गहिऊण घाइकम्मखए। उप्पन्नविमलनाणो तित्थस्स पवत्तणं काही ।।८७४५।। इय कहिउं सो साहू तमालदलसामलम्मि गयणयले । उप्पइओ सूरो इव तवतेएणं पभासंतो ।।८७४६।। इय मुणिवयणं सोउं राया पउमावई तहा देवी। दोन्नि वि जायाइं विसेसपहरिसूससियहिययाई ।।८७४७।। तह ठाऊण मुहुत्तं तत्तो पउमावई महादेवी। रन्ना समणुन्नाया वासहरे वच्चइ नियम्मि ।।८७४८।। ण्हाया कयबलिकम्मा भुंजती विउलभोगभोगाइं । तं अच्चब्भुयभूयं गब्भं उव्वहइ सा देवी ।।८७४९।। जे पुव्वं उप्पन्ना रोगईया उवद्दवा के वि । देसम्म तम्मि आसी ते तित्थयराणुभावेण ॥८७५०।। सव्वे वि समु वसंता रिद्धिसमिद्धा वसुंधरा जाया। पणया पच्चंतियपत्थिवा वि सव्वे समत्था वि ।।८७५१।। रहकरितुरंगमणिकणगरयणवत्याइवत्थुदाणेण । पूएंति ते सुमित्तं नरनाहं जिणपभावेण ॥८७५२।। पउमावई वि देवी गब्भपभावेण दोहले जाए। जिणवयणामयपाणं करेइ कनंजलीहि सया ।।८७५३।। पूयइ जिबिंबाई भत्तीए वंदए जतिजणं च। विहिणा पडिलाभेई चउव्विहाहारपभिईहि ।।८७२४।। जिणपवयणप्पभावणपरायणा सा विसेसओ कालं । गमइ परिवालयंती सुद्धाइं सावयवयाइं ।।८७५५।। वढ्डतो सो गब्भो पयडइ पउमावईए देवीए । सह देहोवचएणं सोहग्गविसेसलायन्नं ॥८७५६।। तं गब्भमुव्वहंती देवी पउमावई विराएइ। अंतोनिहित्तसूरा विमला सरयब्भमाल व्व ।।८७५७।। Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वजिनजम्मवण्णणं पुन्नम्मि मासनवगे गएसु अट्ठमेसु दियहेसु । जे?कसिगट्ठमीए रयणीए अडरत्तम्मि ।।८७५८॥ अइसोहणम्मि लग्गे सुहे मुहुत्तम्मि उत्तमे जोए । लमगे सुहगहदिठ्ठ होराए उढ्डवयणाए ॥८७५९।। बहुएसुं च गहेसुं उच्चट्ठाणट्ठिएसु सुहएसु । एक्कारसम्मि ठाणे ठिएसु पावग्गहेतुं च ।।८७६०।। सवणतइयंसपत्ते चंदे उइए य जणमणाणंदे । मयरे रासिम्मि सुहे सुहं पसुत्ते जणे सयले ॥८७६१।। वेरुलियरिटमरगयवरिट्ठवन्नं अणन्नसमरूवं । पुत्तं अब्भुयभूयं पसवइ पउमावई देवी ।।८७६२।। तम्मि जिणजम्मसमए सव्वे संसारवासिणो जीवा । किं पि अउव्वं सुहमणुहवंति निरए वि नेरइया । ८७६३।। सव्वे सउणा जइणो जाया वाया पयाहिणावत्ता। निप्फन्नसव्वसासं संजायं मेइणीवलयं ।।८७६४।। पुप्फफलेहि समिद्धा संजाया पायवा समग्गा वि । वियसियकमलवणाई जायाइं सरोवराई पि ।।८७६५।। तम्मि खणे अहलोए वत्थव्वा अट्ठ दिसिकुमारीओ । भोगकर भोगवती सुभोग तह भोगमालिणिया ।।८७६६।। तोयधरा य विचित्ता य पुप्फमाला अणिदिया तह य । नियनियकूडेसु महापासायवडेंसएसुं च ।।८७६७।। पत्तेयं पत्तेयं चउहि सामाणियाण सहसेहिं । चहि मयहरियाहि नियनियपरिवारसहियाइं ।।८७६८।। सत्तहि अणिएहि तहा अणियाहिवतीहिं सत्तहिं तहेव । सोलसहि आयरक्खगसाहस्सीहिं तहऽन्नेहिं ।।८७६९।। बहुएहिं देवेहिं देवीहिं य वाणमन्तरीहिं समं । पवराहिं गीयवाइयनट्टाई पलोयमाणीओ ।।८७७०। चलियाइं आसणाई दळूण पउत्तओहिनाणेण । जाणंति जंबुदीवं जायं भरहम्मि तित्थयरं ।।८७७१।। उठेऊणं रयणासणाउ सहस त्ति पंजलिउडाओ। तिक्खुत्तो मुद्धाणं धरणीए निहटु पणमंति ।।८७७२।। अह ताओ अन्नमन्नं सद्दावित्ता मिलंति एगत्थ । जपंति परोप्परमेरिसं च जह जंबुदीवम्मि ।।८७७३।। भरहम्मि समुप्पन्नो वीसइमो तित्थनायगो तत्तो। तीयपडुप्पन्नाणागयाण अहलोयवासीणं ।।८७७४।। अट्टण्ह दिसिकुमारीण जीयमेयं जिणस्स जम्ममहं । काउं ता गच्छामो अम्हे वि हु भगवओ तस्स ।।८७७५।। गंतुं निव्वत्तेमो जम्मणमहिमं ति निच्छिऊण तओ। नियआभिओगियसुरे सद्दावित्ता वयंतेवं ।।८७७६।। जह भो देवाणुपिया ! खिप्पं पि अणेगखंभसयकलियं । चउगाउयप्पमाणं पवरविमाणं विउन्वित्ता ।।८७७७।। झत्ति, समागंतूणं अम्ह निवेएह एवमाणत्ता । ते हट्टतुट्ठहियया तं तह किच्चा निवेएंति ॥८७७८।। अह अट्ठ वि एयाओ दिसाकुमारीओ हट्ठहिययाओ । नियनियपरिवारसमन्नियाओ तेसुं विमाणेसु ।।८७७९।। आरुहिउं सब्वाए इड्ढीए जुईए गीयनट्टेणं । ताए उक्किट्ठाए गतीए चंडाए चवलाए ।।८७८०।। जेणेव य जिणजम्मणभवणं तेणेव आवयंति तओ । तेसु विमाणेसु ठिया तह चेव कुणंति तिक्खुत्तो ।।८७८१।। आयाहिणप्पयाहिणमह ते उत्तरपुरत्थिमदिसीए। दिव्वे जाणविमाणे ठवेंति ईसि महियलम्मि ।।८७८२।। चउरंगुलमप्पत्ते तत्तो पच्चोरुहंति तेहितो। दिव्वविमाणेहितो नियनियपरिवारसहियाओ ।।८७८३।। सव्वाए इड्ढीए सव्वाए जुईए गीयनटेणं । जेणेव जिणो भयवं जणणी जेणेव य जिणस्स ।।८७८४।। तेणेव उवागंतुं तित्थयरं जणणिसंजुयं चेव । तिक्खुत्तो आयाहिणपयाहिणीकिच्च पणमंति ॥८७८५।। काऊण कमलमुगुलायारं करसंपुडं सिरे तत्तो। तित्थयरमायरं संथुणंति एवं नमो तुज्झ ।।८७८६।। नियकुच्छिधरियरयणे! दिन्नपईवे! समग्गतिजयस्स । जं होसि जगप्पहुणो जगमंगलकुलनिवासस्स ।।८७८७।। जगचक्खुणो य जगवच्छलस्स तह जगहिएक्ककारिस्स। जगमग्गदेसयस्स य जगसरणस्स य तुमंजणणी।।८७८८।। ता धन्ना सि तुम चिय कयउन्ना तं सि तं सि सुकयत्था। अम्हे देवाणुपिए! वत्थव्वाओ अहोलोए ।।८७८९।। अट्ठ दिसिकुमारीओ तत्तो इह आगयाओ नियकिच्चे । तित्थयरस्स भगवओ जम्मणमहिमं करिस्सामो।।८७९०।। Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २७३ तुब्भाहिं भाइयव्वं न तओ इय जंपिउं विउव्वति । पवणं सव्वोउयसुरहिकुसुमगंधेण अणुविद्धं ।।८७९१।। तिरियं पवायमाणं मंदं अतिमउयफाससुहजणयं । तेण तओ जं किचि वि असुइयचोक्खं दुरभिगंधं ॥८७९२।। कळं वा पत्तं वा तणं व डगलं व कयवरं वा वि । तं सव्वं जिणजम्मणभवणस्स चउद्दिसि विभाए ।।८७९३।। आहुणियं आहुणिउं जोयणपरिमंडलाउ खेत्ताओ। बाहिम्मि एगदेसे एडेति तओ जिणवरस्स ।।८७९४।। जिणजणणीए य तहा नासन्ने नाइदूरदेसम्मि। आगंतूणं चिट्ठति जिणगुणे गायमाणीओ ॥८७९५।। अह उड्ढलोयवत्थव्वयाउ अद्वैव दिसिकुमारीओ। पुवोववन्निएणं एंति सरूवेण हिट्ठाओ ।।८७९६।। मेहंकरा मेहवई सुमेह तह मेहमालिणि सुवच्छा। तह वच्छमित्तनामा बलाहगा वारिसेणा य ।।८७९७।। आयाहिणाइपुन्वप्पओगओ सव्वमेव काऊण । जिणनाहेण समं चिय जिणजणणीए पणमिऊण ।।८७९८।। अप्पाणं च कहित्ता तओ विउव्वंति अब्भवद्दलयं । काऊण सलिलवासं पसमेंति रयं असेसं पि ॥८७९९।। तत्तो वियसंतदसद्धवन्नगंधड्ढसरसकुसुमाइं । वासित्ता कालागुरुतुरुक्कवरकंदुरुक्काणं ॥८८००।। उज्झंतपवरधूवेण सव्वओ सुरवराभिगमजोग्गं । काऊणं चिट्ठति य तहेव परिगायमाणीओ ॥८८०१।। तह अद्वैव पुरत्थिमरुयगाओ एंति दिसिकुमारीओ। पुव्वुत्तसमिद्धीए एएहिं नामधेज्जेहिं ॥८८०२॥ नंदुत्तरा य नंदा आणंदा नंदिवद्धणा चेव । विजया य वेजयंती जयंति अवराइया तह य ॥८८०३।। सेसं सव्वं पि तहेव जाव जिणजणणिपुव्वदिसिभाए। आयंसगहत्थाओ गायंतीओ परिवसंति ।।८८०४।। अह दाहिणरुयगाओ अद्वैव उविति दिसिकुमारीओ। पुबोववन्नियाए देविड्ढीए मणहराए ॥८८०५।। नामेण समाहारा य सुप्पदिन्ना य सुप्पबुद्धा य । लच्छिमई सेसवई जसोहरा चित्तगुत्ता य ।।८८०६।। अट्ठमिया नामेणं वसुंधरा सव्वमेव तं सेसं। नवरं जिणजणणीए गंतूणं दाहिणदिसाए ॥८८०७।। वरसुरहिविमलजलनिवहपूरिए कुसुमदामकयसोहे। भिंगारे गहिऊणं परिगायंतीउ चिट्ठति ।।८८०८।। पच्चत्थिमरुयगनिवासिणीओ तह अट्ठ दिसिकुमारीओ । तीए च्चिय देविड्ढीए एंति एएहिं नामेहिं ॥८८०९।। इलदेवि सुरादेवी पुहवी पउमा व एगनासा य । नवमियनामा भद्दा सीया तह होइ अट्ठमिया ॥८८१०।। जिणजणणीए जिणस्स य गंतूणं पच्छिमे दिसाभाए। करकलियतालियंटाओ महुरसद्देण गायति ॥८८११।। अह उत्तरिल्लरुयगाओ एंति अद्वैव दिसिकुमारीओ। दिव्वाए नियसव्विड्ढीए एतेहिं नामेहिं ।८८१२।। होइ अलंबुसा तह मिस्सकेसि तह पुंडरीकि वारुणिया । हासा सव्वपहा तह हिरी सिरी अट्ठमी चेव।।८८१३॥ तेणेव विहाणेणं वंदित्ता जिणवरस्स जणणीए। ठाऊण उत्तरेणं चामरहत्थाउ गायंति ।।८८१४।। तह विदिसिरुयगवत्थब्वयाउ चत्तारि दिसिकुमारीओ। चित्ता य चित्तगणगा सतेरा सोयामणी नाम ।।८८१५।। नियसव्वसुरिड्ढीए आगच्छित्ता तहेव वंदित्ता। जिणजणणीए जिणस्स य चउसु वि विदिसासु ठाऊण ।।८८१६।। पजलंतविमलवरदीवियाओ गहिऊण पाणिकमलेहि । चिट्ठति जिणस्स गुणे गायंतीओ कलरवेण ।।८८१७।। अह मज्झिमरुयगनिवासिणीओ चत्तारि दिसिकुमारीओ । एंति रुया य रुयंसा नामेण सुख्य रुयगवती॥८८१८।। दिव्वविमाणेहितो ओयरिऊणं जिणं च जणणि च । तह चेव य पणमित्ता पगासइत्ता य अप्पाणं ॥८८१९।। चउरंगुलवज्जं जिणवरस्स कप्पेंति ताओ तो नालं । खणिऊण विवरयं निक्खिवंति तं तस्स मज्झम्मि ॥८८२०।। नाणाविहरयणेहिं वइरेहि य पूरिऊण तं तत्तो। उवरि हरियालपेढं तस्स निबंधंति अह तिदिसि ॥८८२१॥ जिणजम्मणभवणाओ पवरे कयलीहरे विउव्वंति । तेसिं कयलिहराणं बहुमज्झद्देसभायम्मि ॥८८२२॥ Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २७४ सिरिमुनिसुव्वयजिनजम्मवण्णणं तिन्नि य चउसालाइं पवराई विउव्वयंति भवणाई। तेसि मज्झे सीहासणाई मणिरयणचित्ताई ॥८८२३।। नवणीयतूलकोमलफासेहिं मसूरएहिं सहियाहिं । वरपट्टसुयपच्चत्थुयाइं सह पायवीढेहिं ।।८८२४।। तिन्नि विउव्वंति तओ नियकरयलसंपुडेण तित्थयरं। तित्थयरमायरं पुण संगिन्हेऊण बाहाहि ।।८८२५।। दाहिणकयलीहरचाउसालसीहासणम्मि नेऊण । भयवंतं तित्थयरं समायरं सन्निवेसित्ता ।।८८२६।। अब्भंगित्ता सयपाग-सहस्सपागेहिं सुरहि-तेल्लेहि। उन्वट्टित्ता य महासुगंधिणा गंधवट्टेण ।।८८२७।। नेति तओ पोरथिमकयलीहरचाउसालमज्झम्मि । तत्थ वि निसियावित्ता मणिमयसीहासणे पवरे ।।८८२८।। मज्जावित्ता गंधोदएण पुप्फोदएण उदएण । सव्वालंकारविभूसियं च किच्चा तहेव तओ ।।८८२९।। उत्तरकयलीहरचाउसालसीहासणम्मि नेऊण । निसियावित्ता तित्थेसरं समं निययमाऊए ॥८८३०।। तत्तो ताओ सद्दावेऊणं आभिओगिए देवे। एवं वयंति जह भो देवाणुपिया ! इओ तुन्भे ।।८८३१।। खिप्पामेव य गंतूण चुल्लहिमवंतपव्वयवणाओ। गोसीससरसचंदणतरूणकट्ठाई आणेह ॥८८३२।। अह ते एवं मज्झिमरुयगागयदिसिकुमारि देवीहिं । आणत्ता हिट्ठमणा तहेव आणंति कट्ठाई ।।८८३३।। अह ताओ देवीओ अरणिं सरगेण निम्महेऊण । अप्पाइत्ता अगणि संधुक्कित्ता तओ तत्थ ।।८८३४।। पक्खिविऊणं गोसीससरसचंदणतरूणकट्ठाई। पज्जालिऊण समिहाकठेहि कुणंति तो होमं ।।८८३५।। काऊण भूइकम्मं बंधेऊणं च रक्खपोट्टलियं । नाणारयणविचित्ते तत्तो दो वट्टपाहाणे ।।८८३६।। घेत्तूण लोगनाहस्स कन्नमूलम्मि टिट्टियावेति । पभणंति य वारतियं भवउ भवं! पव्वयाउ ति ।।८८३७।। तत्तो तित्थयरं करयलेहि गहिऊण तस्स जणि तु । बाहाहिं गिन्हिऊणं जम्मणभवणम्मि आणेउं ।।८८३८।। सयणिज्जे सोवेउं तीसे पासे ठवेंति तित्थयरं । तत्तो पासठियाओ परिगायंतीओ चिट्ठति ।।८८३९।। एत्थंतरम्मि सक्को सहसक्खो पागसासणो मघवं । सोहम्मकप्पसामी पुरंदरो वज्जपाणी य ।।८८४०।। दाहिणलोगड्ढपहू एरावणवाहणो सुरिंदो य । बत्तीसविमाणावासलक्खरक्खापसत्तो य ।।८८४१।। वरकंचणमयचंचलकुंडलविलिहिज्जमाणगंडयलो । आलइयमालमउडो अरयंवरवत्थधारी य ।।८८४२।। भासुरवरबोंदिधरो पालंबपलबमाणवणमालो। पवरिड्ढी पवरजुई पवरबलो पवरकित्ती य ।।८८४३।। कप्पे सोहम्मम्मि सोहम्मवडिसए विमाणम्मि । सोहम्माए सहाए सीहासणगंसि सक्कंसि ।।८८४४॥ चुलसीए सामाणियसहसाण चउण्ह लोगपालाण । नियपरिवारजुयाणं अट्ठन्हं अग्गमहिसीणं ।।८८४५।। तिण्हं परिसाण तहा तेत्तीसाए (य)तायतीसाणं । सत्तण्हं अणियाणं सत्तण्हं अणियहिवईणं ।।८८४६।। चुलसी तिसहस्साणं चउग्गुणाणायरक्खदेवाणं । अन्नेसि पि बहूणं सोहम्मगकप्पवासीणं ।।८८४७।। वेमाणियदेवाणं देवीण य आभिओगियाणं च। सामित्तं भट्टित्तं आहेवच्चं करेमाणो ।।८८४८।। वरनट्टगीयवाइ (य) तंतीतलतालघणमुइंगरवं । पेच्छणयं पेच्छंतो दिव्वाइं भोगभोगाइं ।।८८४९।। भुंजतो जा चिट्ठइ ता तस्स सुरेसरस्स सहस त्ति । नाणामणिरयणेहिं रुचिरं सीहासणं चलइ ।।८८५०।। तं चलियं पासित्ता सक्को ओहि पउंजए झत्ति । भगवंतं तित्थयरं आभोगति ओहिणा तत्तो ॥८८५१।। परितुट्ठहिट्ठहियओ आणंदियपरमपीइसोमणसो। ऊसवियरोमकूवो धाराहयनीवकुसुमं व ।।८८५२।। संभमवसओ सट्ठाणचलियमउडाइसव्वलंकारो। अब्भुट्टित्ता सीहासणाउ ओरुहइ पायवीढो ।।८८५३।। मणिरयणमंडियाओ वेरुलियवरिटुरिट्ठघडियाओ। ओमुयइपाउयाओ भामंडलभासमाणीओ ।।८८५४।। एगाए साडियाए काऊणं तयणु उत्तरासंगं । अंजलिमउलियहत्थे मत्थयदेसम्मि नेऊण ॥८८५५।। Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २७५ अणुगच्छइ तित्थयराभिमुहं सत्तट्ट चेव य पयाइं । अंचइ वामं जाणूं दाहिणयं निवेसइ धरणीए ॥८८५६।। तिक्खुत्तो मुद्धाणं तो संघट्टइ वसुंधरावीढे । अह ईसि उन्नामेउं कयंजली भणइ सक्कथयं ।।८८५७।। पडिपुग्नं पि नमोत्थुणमिच्चाइपयाउ पभिइ जाव पयं । संपत्ताणं ति तओ नमोत्थुमुणिसुव्वयजिणस्स ।।८८५८।। अरहंतस्स भगवओ आइगरस्सेवमाइ ता भणइ । जाव पयं संपाविउकामस्सेयं भवइ अंते ।।८८५९।। तत्तो जंपइ एवं वंदामि अहं इहट्ठिओ चेव । भगवंतं तित्थयरं तत्थ ठियं सो वि भुवणपहू ।।८८६०।। तत्थेव ठिओ पासउ मं एत्थ ठियं ति भासिउं भुज्जो। वंदइ नमसइ जिणं पुव्वाभिमुहो तओ होउं ।।८८६१।। सीहासणे निसीयइ संपेहइ एवमप्पणो चित्ते । उप्पन्नो खलु भगवं तित्थयरो जंबुदीवम्मि ।।८८६२।। ता एयं सक्काणं तीयपडुपन्नणागयाणं पि । जीयं जं किर कीरइ जम्मणमहिमा जिणिदस्स ।।८८६३।। गच्छामि अहं पि तओ जम्मणमहिमं करेमि जगगुरुणो। एवं संपेहित्ता सद्दावइ तक्खणे तत्तो ।।८८६४।। हरिणेगमेसिनामं पाइत्ताणीयअहिवइं देवं । इय आणवेइ जह भो देवाणुपिया! तुमं खिप्पं ।।८८६५।। सोहम्मसहं गंतुं मेघोघरसियगभीरयरसइं। घंटे सुघोसनामं जोयणपरिमंडलं सुसरं ॥८८६६।। तिक्खुत्तो उल्लालेमाणो एवं वयाहि गुरुसइं। भो आणवेइ सक्को देविंदो देवगणराया ।।८८६७।। गच्छइ भो भो सक्को देविदो जंबुदीवभरहम्मि । तित्थयरस्स भगवओ जम्मणमहिमाए करणत्थं ।।८८६८।। ता तुम्भे वि य णं भो देवाणुपिया ! समग्गइड्ढीए। सव्वबलेणं सव्वायरेण सव्वजुईए य ॥८८६९।। सव्वाए विभूईए सव्वेणं समुदयप्पगरिसेण। सव्वेहि नाडएहि ओरोहेहिं च सव्वेहि ।।८८७०।। सुइपुप्फगंधमल्लालंकारविहूसणाहिं सव्वाहि । सव्ववरतुडियतंतीमुइंगतलतालसद्देण ॥८८७१।। नियपरिवारसमेया नियजाणविमाणवाहणारूढा। पाउब्भवह समीवे सक्कस्स अकालपरिहीणं ।।८८७२।। हरिणेगमेसिदेवो अह सो सक्केण देवराएण। इय पणिओ समाणो आणंदसमुल्लसंतमणो ॥८८७३।। सक्कस्स अंतियाओ पडिनिक्खमिऊण गच्छए तत्तो। सोहम्माए सहाए तत्थ सुघोसं महाघंटं ।।८८७४।। तिक्खुत्तो उल्लालइ अह तीए मेहगहिरसहाए। उल्लालेमाणीए सोहम्मे तम्मि कप्पम्मि ॥८८७५।। एगणे सव्वेसु वि बत्तीसविमाणसयसहस्सेसु। तक्खणमेगूणाई घंटालक्खाई बत्तीसं ।।८८७६।। जुगवं पि पयट्टाई काउं कणकणरवं समग्गाइं । तो सोहम्मो कप्पो पासायविमाणमालासु ॥८८७७।। निक्कुडनिवडियघंटासद्दसमुटुंतपडिनिनायाणं । लखेहि अणेगेहिं निरंतरं संकुलो जाओ ।।८८७८।। तत्तो तेसि सोहम्मकप्पवत्थव्वयाण बहुयाण। वैमाणियदेवाणं देवीण पमत्तचित्ताण ।।८८७९।। विसयसुहमुच्छियाणं एगतेणेव रइपसत्ताण । पसरियघंटाघोसायन्नणपडिबुद्धिचित्ताण ॥८८८०॥ उग्घोसणकोऊहलविइन्नकन्नाण अवहियमणाण । सो पायत्ताणीयाहिवइ हरिणेगमेसिसुरो ।।८८८१।। घंटारवम्मि संते तहिं तहिं तत्थ तत्थ देसम्मि। महया महया सद्देण एवमुग्घोसणं कुणइ ॥८८८२।। हंद सुगंतु भवंतो सब्वे सोहम्मकप्पवासिसुरा । सोहम्मकप्पवइणो इणमो वयणं हियसहत्थं ।।८८८३।। भो आणवेइ सक्को इच्चाइ ताव जाव पज्जते। पाउब्भवह समीवे सक्कस्स अकालपरिहीणं ।।८८८४।। तत्तो ते वेमाणियदेवा देवीगणा य इममढें । सोऊण हट्टतुट्ठा जाव विसप्पंतहियया य ।।८८८५।। अप्पेगइया वंदणपूयणसक्कारवत्तियं अन्ने। सणकोऊहल्लेण केइ सक्काणुवित्तीए ॥८८८६।। अन्नोन्नं अणुवित्ति कुणमाणा केइ केइ जीयं ति । एमाइ कटु सव्वे नियनियइड्ढीए सव्वाए ।।८८८७।। पाउब्भवंति सक्कस्स अंतिए देवदेविसंघाया। कालपरिहाणिवज्ज अह ते दळूण देविंदो ॥८८८८।। Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिन जम्मवण्णणं ।।८८९१ ।। संपन्नपरमहरिसो सद्दावित्ताभिओगियं देवं । पालयनामं तत्तो तस्सेयं देइ आएसं ।।८८८९ ॥ भो भो देवाणुपिया ! 'अणेगखंभसयसन्निवेसवरं । लीलट्ठियबहुविहसालभंजियाजालपरिकलियं ॥। ८८९० ।। ईहामियउसभतुरंग मगरनरविहगवालपडिरूवं । किन्नररुरुकुंजरसरभवणलयाभत्तिसुविभत्तं खंभुग्गयवइरामयविचित्तवरवेइयाभिरामयरं । विज्जाहरजमलगजुयलजंत संजोयरमणिज्जं ।।८८९२ ।। रूवगसहस्सकलियं अच्चिसहस्सेहि अच्चियसुरूवं । नयणमणाणंदयरं सुहफासं सस्सिरीयं च ।। ८८९३।। सुभकंतदरिस णिज्जं घंटावलिवलियमणहरविरावं । अतिमिसिमिसेंतमणिरयणघंटियाजालपरिखित्तं ।। ८८९४ ।। जोयलक्खायामं उव्विद्धं पंचजोयणसयाई । सिग्धं जइणं दिव्वं जाणविमाणं विउव्वाहि ।।८८९५ ।। पच्चप्पिणाहि खिप्पामेव य आणत्तियं इमं मज्झ । अह सो पालगदेवो सक्केणं एवमाणत्तो ॥ ८८९६ ।। हट्ठपरितुट्ठहियओ हरिससमूससियरोमकूवो य । करयलपरिग्गहीयं काऊणं अंजलि सीसे ॥८८९७।। पणिइ सक्कवयणं एवं देवो तह त्ति विणण । तत्तो उत्तरपोरत्थिमं अवक्कमइ दिसिभायं ।। ८८९८ ।। गंतूण तत्थ तत्तो विरइय वेउब्वियं समुग्धायं । निसिरइ डंडमसंखेज्जजोयणाई त झत्ति ॥ ८८९९ ।। रयणाणं वइराणं वेरुलियाणं च लोहियक्खाण । अंकाण पुलागाणं फलिहाण मसारगल्लाण ।। ८९०० ।। रिट्ठाणमंजणाणं रयणाण तहेव जायरूवाण । जोइरसाणं सोगंधियाण अंजणपुलागाण ।।८९०१ ।। परिसाडणं अहाबायराण काऊण दिव्वसत्तीए । आयाणमहासुहुमाण पोग्गलाणं तओ कुणइ ।।८९०३ ।। दोच्च पि तव तओ किच्चा वेउव्वियं समुग्धायं । दिव्वं जाणविमाणं जह भणियं अह विउव्वे ॥। ८९०३।। तस्स विमाणस्स त पुरत्थिमेणं च दाहिणेणं च । तह उत्तरेण तिन्नि उ कुणइ तिसोमाणपडिरूवे ।८९०४ ।। तेसु तिसोमाणगपडिरूवेसुं अस्थि वइरमयमिस्सा | रिट्ठमयं पइठाणं वेरुलियमया पुणो खंभा ||८९०५ ।। रुप्पसुवन्नमयाई फलगाई लोहियक्खमइयाओ । सूईओ सव्वाओ वइरामइयाओ संधीओ || ८९०६ ।। बाहाहिं या अवलंबणाउ नाणामणीहि निम्मविया । पासाइयदंसणिया सव्वे वि य जावपडिरूवा ॥। ८९०७ ।। तयणु तिसोमाण पडिवपुरो सतोरणे विउव्वेइ । ते तोरणा उनाणामणिनिम्मविएस खंभे ॥। ८९०८।। उवविसन्निविट्ठेहिं ताररूवेहि बहुपयारेहिं । उववेया ईहामियउसभतुरंगमविहंगाण ।। ८९०९ ।। किन्नरनररुरुकुंजरवालगमगराइवणलयाईण । पउमलयाईण य मणहराण भत्तीहिं सुविचित्ता ॥८९१०॥ खंभुग्गयवइरामयविचित्तवरवेइयाभिरामा य । विज्जाहरजमलगजुयलजंतसंजोयरमणिज्जा ॥८९११।। अच्चिसहस्सा गया रूवगसहस्सेहि भासमाणा य । नयणमणाणंदयरा सुहफासा सस्सिरीया य ।। ८९१२।। पासाईया जाव य पडिरूवा तेसि तोरणाणं तु । उप्पि मंगलगा अट्ठ अट्ठ संठाविया एए ॥ ८९१३ ।। सोत्थियसिरिवच्छा वद्धमाणकलसा य नंदियावत्ता । भद्दासणदप्पणमच्छया य रमणिज्जसंठाणा ।। ८९१४ ।। तेसि च तोरणाणं उप्पि किण्हा य नील पीया य । रत्ता सुक्किलया चामरज्झया संठिया बहवे ।।८९१५ ।। ते व रामडंडा सच्छा सण्हा य रुप्पवट्टा य । जलयामलगंधीया सुकम्मिया जाव पडिरूवा ।। ८९१६ ।। तह तोरणाण उप्पि घंटाजुयला पडागइपडागा । छत्ताई छत्ता हत्या य सोगंधियाईण ॥। ८९१७।। तह पुंडरीय महपुंडरीयस्यवत्तसहसवत्ताण । कुमुदुप्पलनलिणाण य पसत्थया हत्या बहवे ॥। ८९१८ ।। सव्वरयणामया ते अच्छा सन्हा य जाव पडिरूवा । तस्स विमाणस्स तओ विउव्वए मज्झ भूभायं ।। ८९१९ ।। बहुसमरमणिज्जयरं मयलंछणमंडलस्स सारिच्छं । मायंडमंडलस्स व आयंसगमंडलस्सहवा ।।८९२० ।। सरतलपाणितलस्स व आलिंगणपुक्ख रस्स व समाणं । विहगवग्घवराहोरब्भसीहचम्माण सरिसं वा ।। ८९२१।। २७६ Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिदिचरियं कील हस्स वितयं फुल्लावलिपउमपत्तभत्तीहिं । सोत्थियसोवत्थियपूसमाणगुणलयविभत्तीहिं ॥८९२२ ॥ चित्तेहि सप्पहेहि सस्सिरिएहिं तहा सछाएहिं । मणिरयणेहिं नाणाविहेहि तह पंचवन्नेहिं ।।८९२३ ।। किण्हेहिं य नीलेहिं य लोहियन्नेहिं पीयवन्नेहिं । सुक्किलएहि तेहि उवसोहंतं अइसएण ।। ८९२४ ।। जे तत्थ किण्हमणिणो ते कज्जलखंजणं जणेहितो । जीमूयगवलगुलियाको इलजंबुफलेहिंतो ॥। ८९२५ ।। किण्हकणवीरकिण्हा सोयाऽऽगासाऽलिकिण्हकेसेहिं । तह किण्हबंधुजीवाउ समहियं किन्हवान्नधरा ॥८९२६।। जे तत्थ नीलमणिणो ते नीली भंगवासपिच्छाओ । सुयपिच्छ मोरगीवा वणराईहलिदुगूलाओ ।। ८९२७।। नीलकणवीरनीला सोयायसिकुसुमबाणकुसुमेहिं । तह नीलबंधुजीवाउ समहियं नीलवन्नधरा ॥। ८९२८ ।। जे तत्थ सोणमणिणो ते सिंदूराओ सुयमुहाओ वि । जासुयकुसुमकेसुयकुसुंभकुंकुमसमीवाओ ||८९२९ ।। बालिदगोवबालिदुरायबालप्पवालपासाओ । संज्झब्भबालदिणयर किमिराय सिलप्पवालाओ ।।८९३० ॥ ससरुहिरवराहोरब्भरुहिरनररुहिरसन्निहाणाओ । रत्तुप्पलपत्ताओ लक्खारस लोहियाक्खाओ रत्तकणवीररत्तासोयाओ पारियायकुसुमओ । तह रत्तबंधुजीवाउ समहियं रत्तवन्नधरा ।।८९३२।। जे तत्थ पीयमणिणो ते चंपगकुसुमकणगनिघसाओ । कोहंडीघूसेडीसुवन्नजूहीणकुसुमाओ ।।८९३३॥ हरियालहलिद्दाभेयपीयकणवीरपीय सोयाओ । तह पीयबंधुजीवाउ समहियं पीयवन्नधरा ॥८९३४ ॥ जे तत्थ सुक्किलाभा मणिणो ते अंकसंखकुंदाओ । बयहंसबलागाकुंदहारसरय भवन्नाओं ॥। ८९३५ ।। दगधंतधोयकलहोयपट्टनवसालिपिट्ठपुंजाओ । कप्पूरपूरपारयफलिहोवलचंदकंताओ ।।८९३१ ।। ।।८९३६ ॥ सि हिपिच्छमजियाभिसमु णालियाकलहदंतमुसलाओ । दहिपिडकुमुयसंडा लवंगदलपुंडरीयाओ ।। ८९३७।। सेयकणवीरसेयासोयाओ मल्लियापसूणाओ । तह सेयबंधुजीवाउ समहियं सुक्किलच्छाया ।। ८९३८ ।। तेसि मणीण गंधो कोट्टपुडाणं व तगरपुडयाणं । एलापुडाण चंपयपुडाण दमणयपुडाणं वा ।।८९३९॥ चोयडाणं कुंकुमपुडाण चंदणउसीरपुडयाण । मरुयगपुडाण जाईपुडाण जूहियपुडाणं वा ॥। ८९४० ।। केयइपुडाण पाडलिपुडाण कप्पूरमियमयपुडाण । तह मल्लियापुडाणं न्हाणामल्लियपुडाणं वा ।। ८९४१॥ पडिवाए वाउब्भिज्जमाण कुट्टिज्जमाणयाणं वा । रुंभिज्जमाणउक्किरियमाणपडिभायमाणाण ।। ८९४२ ।। तह भंडाओ भंडंतरम्मि संकामइज्जमाणाण । जे निस्सरंति गंधा ओराला मणहरमणुन्ना ।।८९४३।। घाणमणनिव्वुइकरा तेहितो बहुगुणं मणामयरा । तेसि मणीण फासो आईणगरूयधूयाण ।। ८९४४।। नवणीय हंसगभग सिरीसकुसुमाण पउमगब्भस्स । बालदलाण व फासा जे तेहितो वि अतिमउओ ।।८९४५ ।। अह सो पालयदेवो जाणविमाणस्स तस्स दिव्वस्स । बहुमज्झम्मि विउव्वइ पेच्छाघरमंडवं विउलं ॥८९४६॥ खंभसयसन्निविट्ठ अच्चन्भुययवइरवेइयाकलियं । तोरणवरविरइयसालहंजियासंगरमणिज्जं ॥। ८९४७॥ ठाण विससिलिट्टलट्ठवे रुलियविमलवरखंभं । नाणामणिरयणेहिं कणगेहि सव्वओ खचियं ॥। ८९४८ ।। उज्जल बहुसमसुविभत्तदेसभायं च नयणमणसुहयं । ईहामियउसभतुरंगमगरनरविहगभत्तीहि ।। ८९४९॥ किन्नररुरुकुंजरसरभचमरवालगअणेगभत्तीहि । वणलयपउमलयाणं बहुविहभत्तीहिं य विचित्तं ॥ ८९५० ॥ बहुविविन्नघंटापडागपरिमंडियग्गसिहरं च । कंचणमणिरयणेहिं विणिम्मियत्थू भियाभिमयं । । ८९५१।। चवलं मिरीइकवयं विणिम्मुयंतं च विरइउल्लोयं । गोसीसरत्तचंदणविन्नपंचगुलितलं च ॥८९५२।। उवचियचंदणकलसं चंदणघडसुकयतो रणदुवारं । आसित्तोसित्तं सुइवग्घारियसुमणदामं च ।। ८९५३।। तह पंचवन्नवरसुरहिकुसुमपयरोवयाररुइरं च । उज्झतपवरकालागुरुधूवसुगंधिंगंधं च ।।८९५४।। २७७ Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २७८ सिरिमुनिसुव्वयजिनजम्मवण्णणं दिव्वघणतुडियसद्दायन्नणसंपत्तअच्छरसमूहं । पासाईयं तह दंसणिज्जमभिरुवपडिरूवं ॥८९५५॥ तस्स य पेच्छाघरमंडवस्स रमणिज्जयं बहुसमं च । सक्काभिओगियसुरो विउव्वए सव्वभूभायं ।।८९५६।। एयस्स वन्नओ पुण सव्वो पुव्विल्लओ भणेयन्बो । जाव मणीणं फासो तस्स तओ उवरिभायम्मि ।।८९५७।। ईहामियाइनाणाविहरूवगमणहरं विउब्वेड। पउमलयभत्तिचित्तं उल्लोयं जाव पडिरूवं ॥८९५८।। तस्स य मज्झपएसे बहुसमरमणिज्जभूमिभायम्मि । वइरामयं विउव्वइ महंतमक्खाडगं एग ।।८९५९।। अक्खाडयस्स तस्स य रम्मे बहुमज्झदेसभायम्मि । मणिपेढियं विउव्वइ किरणड्ढं जाव पडिरूवं ।।८९७६०।। अठेव जोयणाई विक्खंभायामओ भवे एसा । चत्तारि जोयणाइं पुण बाहल्लेण नायव्वा ।।८९६१।। तीसे य पेढियाए उवरि सीहासणं विउव्वेइ । सीहासणस्स तस्स य भणियब्वो वन्नओ एसो ।।८९६२।। तवणिज्जामइयाचक्कलाओ रयणामया य पुण सीहा । सोवन्निय य पाया पायाणं सीसगाइं पुणो ॥८९६३।। नाणामणिमइयाइं जंबूणयनिम्मियाइं गत्ताई । नाणामणिमइयाई बिबाइं तत्थ सव्वाई ॥८९६४।। तं सीहासणमीहामियउसभतुरंगमगरविहगाण । किन्नरनरकुंजरसरभचमररुरुवालगाणं च ॥८९६५।। वणलयपउमलयाण य भत्तीहिं विसेससंजणियसोहं । सारो य वियमहामणिरयणविणिम्मवियपयवीढं।।८९६६।। अत्थरगमलयनवतयकुसत्तमउसिंहकेसराईहिं । पच्चत्थयाभिरामं सुइविरइयवररयत्ताणं ॥८९६७।। ओयविय खोमदोगुल्लपट्टसंपाइयप्पडिच्छयणं । रत्तंसुयसंवुडयं नयणमणाणंदसंजणयं ॥८९६८।। आइणगख्यनवणीयबूररवितूलफासमउययरं। सीहासणस्स तस्स य उवरि एगं विजयदूसं ॥८९६९।। संखंककुंददगरयअमयहिमच्छीरफेणपुंजपभं । सव्वरयणामयं रम्मसन्हमच्छं विउव्वेइ ॥८९७०॥ बहुमज्झदेसभाए तस्स तओ विमलविजयदूसस्स । वइरामयं विउव्वइ अंकुसमेगं महपमाणं ।।८९७१।। अह तम्मि अंकुसम्मि मुत्तादामं विउव्वए एगं । कुंभिक्कंतस्स तओ चउद्दिसि अद्धकुंभिक्के ॥८९७२।। चउरो मुत्तादामे अन्ने वि विउव्वए तदद्धच्चे । ते पुण मुत्तादामा तवणिज्जामइयलंबसा ।।८९७३।। नाणामणिरयणअणेगविहवहारद्धहाररेहिरया । ईसिमसंपत्ता अन्नमन्नमाणंदसंजणया ॥८९७४।। एतेहि मंदमदं पुव्वावरदाहिणुत्तरदिसाहिं । दोलिज्जता अनिलेहि सव्वओ महरसद्देण ॥८९७५।। ओरालेण मणुन्नेण मणहरेणं च कन्नसुहएण । तं ठाणं पूरेता अइवसिरीए विरायंति ॥८९७६।। सो आभिओगियसुरो सुरिंदसीहासणस्स तस्स तओ। अवरुत्तरेण तह उत्तरेण उत्तरपुरत्थेण ।।८९७७।। चउरासीए सुरवइसमाणविहविल्लदेवसहसाणं । चलसीई भद्दासणसाहस्सीओ विउव्वेइ ॥८९७८।। पुवदिसाए अट्ठण्ह अग्गमहिसीण दाहिणपुरत्थे । अभितरपरिसाए दुवालसन्हं सहस्साणं ।।८९७९।। तह दाहिणेण मज्झिमपरिसाए चउदसण्ह सहसाणं । दाहिणपच्चत्थिमओ बाहिरपरिसाए देवाणं ।।८९८०।। सहसाण सोलसण्हं पच्छिमओ सत्तअणियहिवईणं । सुरसंखाए भद्दासणाइं एवं विउव्वेइ ।।८९८१।। तस्स य सुरवइसीहासणस्स पुव्वेण दाहिणेण तहा। अवरेण उत्तरेण य देवाणं आयरक्खाणं ।।८९७२।। चुलसीई चुलसीती रएइ भद्दासणाण सहसाई। तस्स य वन्नावासो जाणविमाणस्स दिव्वस्स ।।८९८३।। एवं खु पन्नविज्जइ हेमंतस मुग्गयस्स नवरविणो। खइरिंगालाणं वा पज्जलियाणं तमनिसाए ॥८९८४।। किंसुयवणस्स अहवा जासूणवणस्स पारियायस्स । सव्वत्तो वि हु संकुसुमियस्स जा जायए सोहा ।।८९७५।। तत्तो वि असंखगुणा तस्स विमाणस्स वन्नओ सोहा । गंधो फासो य पुणो जहा मणीणं तहा नेओ ।।८९८६।। अह सो पालगदेवो जाणविमाणं तहाविहं दिव्वं । वेउब्वियं करेत्ता उबेइ सक्कस्स पासम्मि ।।८९८७।। Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २७९ करयलपरिग्गिहीयं काऊणं अंजलिं नियसिरम्मि। निव्वत्तियं विउब्विय जाणविमाणं निव एइ ।।८९८८।। तत्तो सोहम्मवई पालगदेवस्स अंतिए एयं । अटुं सोऊण पहि?माणसो तक्खणे जाओ ।।८९८९।। दिव्वं सव्वालंकारभूसियं जिणवराभिगमजोग्गं । रूवं उत्तरवेउब्वियं तओ सो विउवित्ता । ८९९०।। अट्टहिं परिवारसमन्निय हिं सह अग्गमहिसिदेवीहिं । गंधव्वाणीएणं नट्टाणीएण य समेओ ॥८९९१।। पुवतिसोमाणेणं पयाहिणंतो विमाणमारुहिउं । सीहासणे पुरत्थाभिमुहो होउं निसीएइ ॥८९९२।। सामाणिया तिसोमाणगपडिरूवेण उत्तरिल्लेण । तह चेव आरुहेऊण झत्ति सीयंति पत्तेयं ।।८९९३।। पुवठ्ठावियभद्दासणेसु सेसा वि देवदेवीओ। एमेव दाहिणेणं आरुहिऊणं उवविसंति ॥८९९४।। एवं तम्मि विमाणम्मि देवरायस्स समभिरूढस्स । सोत्थियसिरिवच्छाई पुरओ अट्ठ मंगलगा ।।८९९५।। संपट्ठिया कमेणं तयण पुणो पुन्नकलसभिगारा। दिव्वा छत्तपडागा सचामरा वेजयंती य ।।८९९६।। वाएण धुव्वमाणा समूसिया गयणमणुलिहेमाणा । संपट्ठिया पुरत्था अणंतरं आणुपुव्वीए ॥८९९७।। तयणंतरं च वेरुलियविमलडंडं समूसियं पुरओ। उवसोहियं पलंबिरकोरिटयमल्लदामेण ।।८९९८।। कोमुइमयंकमंडलविलंबयं विमलमायवत्तं च । सीहासणं च मणिरयणभत्तिचित्तं सपयवीढं ।।८९९९।। रयणमयपाउयाजोयसंजुयं किंकरामरगणेहिं । बहुएहि परिग्गहियं संपट्ठियमाणुपुब्बीए ॥९०००। परिघट्ठमट्ठसुसिलिट्ठलट्ठसुविसिट्ठसंठियवईए । वइरामयलट्ठीए लद्धपइट्ठो अइपगिट्ठो ॥९००१।। कुडभीण सहस्सेहि दसद्धवन्नेहि सव्वओ कलिओ। वाउद्धयविजयपडागछत्तअइछत्तचिंचइओ ॥९००२।। जोयणसहस्समाणो आयामेणं महग्गमणुलग्गो। संपढिओ पुरत्था अणुपुत्वीए महिंदझओ ।।९००३।। कयउब्भडसिंगारा भडचडगरपहगरेण अतिमहया । पंच अणीया पंच य अणीयवाणो पुरो चलिया ।।९००४॥ तयणंतरं तु बहवे अभिओगियदेवदेविसंघाया। स्वेहिं नियनिएहि नियनिएहिं विसेसेहिं ।।९००५।। नियनियविहीहिं नियनियनिज्जोएहिं च तह नियनियेहिं । नेवच्छेहिं उवसोहमाणया पहरिसतुरंता ।।९००६।। सक्कस्स देवरायस्स अग्गओ मग्गओ य पासेसु । परिवेढं कुणमाणा संचलिया आणुपुवीए । ।९००७।। तयणंतरं च सव्वे सोहम्मनिवासिदेवदेवीओ। नियनियदेविढ्डीए देवजुईए य सोहंता ॥९००८।। सक्कस्स देवरन्नो पुरओ पच्छा य उभयपासेसु । संपट्ठिया पहिट्ठा उज्जोयन्ता गयणमग्गं ॥९००९।। अह सो देवाहिवई सक्को सोहम्मकप्पमझेणं । तं दिव्वं देविढ्डिं उवदंसंतो समणुपत्तो ॥९०१०।। कप्पस्स उत्तरिल्लं निज्जाणपहं तओ पगिट्ठाए । चंडाए जवणीए ओवयमाणो सुरगतीए ।।९०११।। तिरियमसंखेज्जाणं मज्झं मज्झेण दीवजलहीणं । नंदीसरवरदीवे दाहिणपोरत्थिमम्मि नगे ।।९०१२।। रइकरनामम्मि समागंतूण तओ कमेण देविढ्डिं । तं दिव्वं देवजुइं दिव्वं देवाणभावं च ॥९०१३।। दिव्वं जाणविमाणं पडिसाहरमाणओ खणेणेव । जेणेव जंबुदीवो जेणेव य भारहं वासं ।।९०१४।। जेणेव जम्मनयरं जिणस्स जेणेव जम्मभवणं च । तेणेव उवागंतुं जाणविमाणट्ठिओ चेव ।।९०१५।। महयाहयतलतंतालमुइंगप्पवाइयरवेण । तिक्खुत्तो आयाहिणपयाहिणं तस्स काऊण ॥९०१६।। तो तं जाणविमाणं उत्तरपोरत्थिमे दिसीभाए । चउरंगुलेण भूमी अप्फुसमाणं ठवेऊण ॥९०१७।। अग्गमहिसीहिं सद्धि अहिं दोहिं तहा अणीएहिं । गंधवाणीएणं नट्टाणीएण य समेओ ।।९०१८।। पुव्वेण तिसोवाणगपडिरूवेणं तओ विमाणाओ। पच्चोरुहइ सुरिंदो तत्तो सामाणियसुराणं ।।९०१९।। चलसीइसहस्साइं तस्स विमाणस्स उत्तरिल्लेण । पच्चवरोहंति तिसोवाणगपडिरूवगेणं तु ॥९०२०।। Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८० सिरिमुनिसुव्वयजिनजम्मवण्णणं अवसेसा सव्वे वि हु देवा देवी य दाहिणिल्लेण । पच्चवरोहति तिसोवाणगपडिरूवगेणेव ॥९०२१।। अह सक्को देविदो सामणियसुरसहस्सचुलसीए। सेसेण य सव्वेणं सुरपरिवारेण परियरिओ ॥९०२२।। सव्विढ्डीए जाव य दुंदुहिनिग्घोसनाइयरवेण । जेणेव य तित्थयरो भयवं तित्थयरजणणी य ॥९०२३।। तेणेव उवागंतु आलोए चेव झत्ति पणमेइ । पणमित्ता आयाहिणपयाहिणं कुणइ तिक्खुत्तो।।९०२४।। करयलपरिग्गिहीयं तत्तो काऊण अंजलि सीसे। एवं वयइ जहा ते नमोत्थु कुच्छीधरियरयणे ! ॥९०२५। इच्चाइ दिसिकुमारीगमेण संथणइ ताव जिणजणणीं । पज्जते हवइ इमं जाव पयं तं सि सुकयत्था ।।९०२६।। तो पयडइ अप्पाणं देवाणुपिए ! तिलोयनमणिज्जे ! । सक्को नामेण अहं देविदो देवगणराया ।।९०२७।। तित्थयरस्स भगवओ जम्मणमहिमं पसाहइस्सामि । तत्तो महाणभावे तुब्भाहिं न भाइयव्वं ति ॥९०२८॥ भणिउं जिणजणणीए दाउं अवसोयणि विउव्वेउं । तित्थयरप्पडिरूवं तीसे पासम्मि ठावेउं ।।९०२९।। पंच विउव्वइ सक्के एक्को सक्को तओ उ आयंतो । चोक्खो परमपवित्तो होऊण विलित्तकरजुयलो ।।९०३० गोसीसचंदणेणं सरसेण सुगंधिणा कयपणामो। अणुजाणइ मे भयवं! ति कटु भगवंतमरिहंतं ।।९०३१।। करयलउडेहिं गिण्हइ ससंभमो सहरिसो तयणु एक्को । सक्को अणुमग्गगओ छणिंदुमंडलसमसिरीयं ।।९०३२ धरइ धवलायवत्तं उवरि जिणिदस्स दोन्नि सक्का उ । पासेसु चामरे उक्खिवंति ससिकुंददलधवले ।।९०३३।। एक्को सक्को पुरओ करयलकलिएण कुलिसडंडेण । अणुकढ्डइ इय एवं सक्को अन्नेहि वि बहूहिं ।।९०३४।। भवणवइवाणमंतरजोइसवेमाणिएहिं देवेहिं । देवीहि य परियरिओ जाव महादुंदुहिरवेण ।।९०३५।। ताए उक्किट्ठाए देवगतीए य चंडचवलाए। जेणेव मंदरगिरी पंडगवणमंडियसिरग्गो ॥९०३६।। जेणेवाहिसेयसिलाए अत्थि सीहासणं रयणरुइरं । तेणेव उवागंतुं पुव्वाभिमुहो निसीएइ ॥९०३७।। अह ईसाणे कप्पे सूलहरो वसहवाहणो इंदो। उत्तरलोगढ्डपहू अरयंबरवत्थधारी य ॥९०३८।। इच्चाइ जहा सक्को तह इंदा सेसया वि भणियव्वा। जावऽच्चुयकप्पिदो नेयमिणं नवर नाणत्तं ।।९०३९।। बत्तीसट्टावीसा बारस तह अट्ट चउसयसहस्सा। पन्ना चत्त छ सहसा सय चउ ति कमा विमाणाणं ।।९०४०।। चुलसी असीइ बावत्तरि सत्तरि सट्टिय पन्न चत्ताला । तीसा वीस दसेण य कमेण सामाणियसहस्सा ।।९०४१।। पालय पुप्फय (ति) सोमाणसा य सिरिवच्छनंदियावत्ता । कामगमे पीइगमे मणोरमे विमलनामे य ।।९०४२।। तह होइ सव्वओ भहनामओ सक्कमाइयाण इमे। कप्पिदाण दसन्ह वि विमाणनिम्मावगा नेया ।।९०४३।। आइमतईयपंचमसत्तमनवमाण कप्पइंदाण । हरिणेगमेसिनामा पायत्ताणीयअहिवइणो ॥९०४४।। घंटा सुघोसनामा निज्जाणयहो हवेज्ज उत्तरओ। दाहिणपुरथिमिल्लो रइकरगो पव्वओ होइ ।।९०४५।। दोच्चचउत्थच्छट्ठट्ठमदसमाणं तु कप्पइंदाण । पायत्ताणीयवई नामेणं लहु परक्कमओ ॥९०४६।। घंटा य महाघोसा निज्जाणपहो हवेज्ज दक्खिणओ । उत्तरपुरथिमिल्लो रइकरगो पव्वओ नेओ॥९०४७।। ईसाणिदाईणं अच्चुयकप्पाहिवावसाणाणं । आसणकंपाईयं सक्कस्स व सव्वमिह नेयं ॥९०४८।। सव्विढ्डीए गंतूण मंदरे जाव पज्जुवासंति । नवरं जिणिदजम्मणघरगमणाई न भणियव्वं ।।९०४९।। अह चमरो असुरिंदो सरायहाणीए चमरचंचाए । सोहम्माए सहाए चमरे सीहासणम्मि ठिओ ।।९०५०।। चउसट्ठीए सामाणियाण सहसेहिं तायतीसेहिं । तेत्तीसाए देवेहिं चउहि तह लोगपालेहिं ।।९०५१।। अग्गमहिसीहिं पंचहि परिवारजुयाहिं तिहिं उ परिसाहिं । सत्तहिं उ अणीएहि अणीयहिवईहिं सत्तहिं उ ।५२। अन्नेहि य परियरिओ जहेव सक्को इमं तु नाणत्तं । पायत्ताणीयवती दुमो य घंटा य ओघसरा ।।९०५३।। Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २८१ वेउव्वियं विमाणं इमस्स पन्नासजोयणसहस्सा। जोयणसयाइं पंच उ नायव्वो पुण महिंदझओ ।।९०५४।। अभिओगिओ उ देवो विमाणनिम्मावगो मणेयव्वो। सेसं तं चिय जा मंदरम्मि गंतुं समोसरइ ।।९०५५।। एवं चिय असुरिंदो बली वि नवरं तु सट्ठिसहस्साइं । सामाणियदेवाणं चउग्गुणा आयरक्खा उ ।।९०५६।। पायत्ताणीयस्स उ महादुमो नाम अहिवती नेओ । महओघसरा घंटा सेसं तं चेव विन्नेयं ।।९०५७।। अह नागकुमाराणं इंदो धरणो त्ति सो वि तह चेव । नवरं नाणत्तमिणं छस्सामाणियसहस्सा उ ।।९०५८।। मेहस्सरा य घंटा पायत्ताणीयअहिवई नेओ । नामेण रुद्दसेणो पणुवीसं जोयणसहस्सा ।।९०५९।। होइ विमाणं अढ्डाइज्जाइं सयाइं पुण महिंदझओ। सेसाण वि एवं चिय इंदाणं भवणवासीणं ।।९०६०।। असुरिंदवज्जियाणं नवरं असुराण ओघसरघंटा । नागाणं मेघसरा होइ सुवन्नाण हंससरा ।।९०६१।। विज्जणं कोंचसरा घंटा अग्गीण होइ मंजसरा। घंटा य मंजघोसा दिसाकुमाराण विनेया ।।९०६२।। सूसरघंटा उदहीण होइ दीवाण महरसरघंटा। वाऊणं णंदिसरा थणियाणं णंदिघोसा उ ।।९०६३।। चउसट्ठी सट्ठी व खलु छ च्च सहस्सा उ असुरवज्जाणं । सामाणिया य एए चउग्गुणा आयरक्खा उ ।।९०६४।। पायत्ताणीयाणं अहिवइणो रुद्दसेणनामाणो । जम्माण मुईणाणं हवंति नामेण नंदक्खा ।।९०६५।। धरणे य वेणुदेवे हरिकतेऽग्गिसिहपुन्नजलकता। अमियगती वेलंबे घोसे नव दाहिणदिसिदा ॥९०६६।। भूयाणंदो तह वेणुदालिनामो हरिस्सहो तइओ। तह अग्गिमाणवो तयणु पंचमो हवइ हु वसिट्टो ।।९०६७।। जलपहमियवाहणया पहंजणो नवमओ महाघोसो। नागाइनिकायाणं एए नव उत्तरदिसिंदा ।।९०६८।। चमरबलिप्पमुहाणं सव्वेसि भवणवासिइंदाण। अभिओगिया य देवा विमाणनिप्फायगा नेया ।।९०६९।। वंतरजोइसिया वि हु नेयव्वा एवमेव नवरं तु । चउसामाणियसहसा चउरो पुण अग्गमहिसीओ ।।९०७०।। सोलससहसा तणुरक्खयाण जोयणसहस्सपरिमाणं । होइ विमाणं जोयणपणवीससयं महिंदझओ।।९०७१।। वंतरपिसायभया जक्खा तह रक्खसा य नायव्वा । किन्नरकिंपुरिसमहोरगा य गंधव्व अट्ठमया ।।९०७२।। कालसुरूवा तह पुन्नभद्दभीमा य किन्नरो तह य । सप्पुरिसो अइकाओ गीयरई चेव अट्ठमओ ।।९०७३।। एएसिं अट्ठण्ह वि दाहिणदिसिवाणमंतरिंदाण । मंजसराओ नामेण होति घंटाओं नेयाओ ॥९०७४।। महकालो पडिरूवो होंति तहा माणिभदृमहभीमा। किंपुरिसमहापुरिसा महकाओ तह य गीयजसो।।९०७५।। एएसि अट्ठण्ह वि उत्तरदिसिवाणमंतरिंदाण । घंटाओ नेयाओ नामेणं मंजुघोसाओ ॥९०७६॥ पायत्ताणीयाण अहिवइणो तह विमाणकारी य । जम्माण उईणाण य हवंति अभिओगिया देवा ।।९०७७।। जोइसियसुरिंदाणं घंटाओ होंति सुस्सरनिघोसा। सेसं तं चिय जा मंदिरे जिणं पज्जुवासंति ।।९०७८।। अह अच्चुयदेविदो सद्दावित्ताभिओगिए देवे । इय आइसइ जहा भो देवाणुपिया ! दुयं तुब्भे ।।९०७९॥ सुमहग्घमतिमहत्थं सुपसत्थं सव्वजयकयाणंदं । नित्थयरऽभिसेयम वढवेह विउलं महरिहं च ।।९०८०।। नियपहु लद्धाएसा तओ इमे हरिसऊस सियहियया । सिरनिहियमउलियकरा आणं विणएण पडिसुणि।९०८१। उत्तरपुरस्थिमं तह दिसिभागमवक्कमित्त बेउवियं । काऊण समग्घायं कलसाणं कंचणमयाणं ।।९०८२।। अट्ठोत्तरं सहस्सं तह रुप्पमयाण मणिमयाणं च । रुप्पसुवन्नमयाणं तह कंचणमणिमयाणं च ।।९०८३।। तह रुप्पमणिमयाणं तहेव मणिरुप्पक चणमयाणं। भोमेज्जाणं च तहा कलसाण सहस्समदहियं ।।९०८४।। तह चंदणकलसाणं भिगाराणं तहेव थालाणं । सूपइट्टाणं आयंसगाण पाईण तह चेव ।।९०८५।। चित्ताणं रयणकरंडगाण जा सव्वपुप्फपडलाणं। सीहासणाण छत्ताण चामराणं च तह चेव ।।९०८६।। Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८२ सिरिमुनिसुव्वयजिनजम्मवण्णणं तेल्लसमुग्गाणं सरिसवयसमुग्गाण तालियंटाण । पत्तेयं पत्तेयं अट्ठसहस्सं कडच्छणं ॥९०८७।। वेउव्वियं च साभावियं च तं गिन्हिऊण सब्बं पि। खीरसमुद्दे गंतण खीरसलिलं पगिन्हंति ॥९०८८।। पउमाइं उप्पलाइं जाव य सयवत्तसहसवत्ताई । गिण्हंति एवमेव य पुक्खरवरसागराओ वि ॥९०८९।। भरहेरवयाईण वि मागहमाईण सव्वतित्थाण । गंगाइमहासरियाण गिहिउं मट्टियं उदयं ।।९०९०।। चुल्ल हिमवंतपभिइयसमग्गवासहरपव्वएहितो। सव्वे पुप्फे गंधे मल्ले सव्वोसहीओ य ॥९०९१।। सिद्धत्थए य गहिउं पउमद्दहपभिइ सव्वहरयाण । सलिलुप्पलमट्टियमाइयं च सव्वं गहेऊण ।।९०९२।। एवं च सव्वकुलसेलवट्टवेयढ्डचक्किविजएसु । वक्खारपव्वएसुं अंतरसरियासु सव्वासु ॥९०९३।। उत्तरकुरुमंदरभद्दसालनंदणवणाइएसं च । गिण्हंति जाव सिद्धत्थए य सरसं च गोसीसं ॥९०९४।। सिरिखंड तह दिव्वं सुमणसदामं सुगंधवरगंधं । गिण्हेर्ड एगयओ मिलंति तो जंति पहुपासे ॥९०९५।। अह अच्चुयदेविंदो सामाणियपमु हसव्वसुरसहिओ। साहावियवेउव्वियकलसेहिं तेहिं सव्वेहिं ।।९०९६।। वरपउमपिहाणेहिं सुगंधिवरवारिपूरिएहि च । चंदणकयचच्चेहिं ताए सव्वाए इढ्डीए ॥९०९७।। सव्वाउज्जाणमहानिनायनिवहेण सव्वजत्तेण । अहिसिंचइ तित्थयरं मया महयाऽहिसेएण ॥९०९८।। अह तम्मि अइमहत्थे जिणाहिसेयम्मि वट्टमाणम्मि। इंदाईया देवा वरचामरछत्तकयहत्था ।।९०९९।। धूवकडच्छ्यवरकलसपुप्फगंधाइधारियकरग्गा । हट्ठपहट्ठा करकलियकुलिससूलाइणो पुरओ ॥९१००।। चिट्ठति पंजलिउडा आसियसम्मज्जिओवलित्तं च । पकरेंति केइ देवा जाव य वरगंधवट्टिसमं ।।९००१।। वासंति केइ देवा हिरन्नवासं सुवन्नवासं च । आहरणरयणवासं तह फलपुप्फाइवासं च ॥९१०२।। वरगंधमल्लवासं केइ वि वासंति चुन्नवासं च । वायंति केइ चउविहमाउज्जं घणतयं वितयं ।।९१०३।। सुसिरं च तहा केइ वि देवा गायंति चउविहं गेयं । उक्खित्तं च पयत्तं मंदं रोइंदियं चेव ।।९१०४।। नच्चंति केइ देवा चउव्विहं नट्टमंचियं चड़यं । आरभडं च भसोलं चउन्विहं अभिणयं के वि ।।९१०५।। अभिणेति तियसनिवहादितिय पाडियं तियं चेव। सामंतोवाइययं च लोगमज्झावसाणिययं ।।९१०६।। बत्तीसविहं दिव्वं नट्टविहिं के वि दंसयंति सुर।। उप्पयनिवयपवत्तं संकुइयपस रियं नाम ।।९१०७।। संभंतं नाम तहा नट्टविहिं दिव्वममरसंघाया। उवदंसयंति केइ वि केइ वि पीणंति तियसगणा ।।९१०८।। एवं बुक्कारेंति य लासेंति य तंडवंति वगंति । अप्फोडेंति य केइ वि सीहनिनायं च कुन्वति ।।९१०९।। सव्वाइं वि के वि कुणंति के वि हयहेसियाई कुव्वंति । केइ वि मयमत्तगय व्व गुलुगुलायंति सुरनिवहा ।।९११०।। रहघणघणाइयं के वि सुरगणा केवि तिन्नि वि कुणंति । उच्छालेंति य केइ वि पच्छोलेंति य सुरा के वि ।।९१११।। अच्छिदंति य तिवई केइ वि तह पायदद्दरं देति । भूमिचवेडं दलयंति के वि रावेंति गुरुसरं ।।९११२।। एवं संजोगा वि हु भणियन्वा के वि तह सुरसमूहा। हक्कारेंति य पोक्कारेंति य तह ओवयंतेगे ।।९११३।। तह उप्पयंति एगे एगे य परिप्पवंति य जलंति । केइ वि तवंति केइ वि गज्जति य विज्जुयायंति ।।९११४।। वासंति के वि देवा देवुक्कलियं करेंति तह के वि । देवकहक्कहमेगे तह देवतुहत्तुहं के वि ।।९११५।। रूवाइं विउव्वित्ता वि गियाइं के वि तह पणच्चंति । एमाइ विभासेज्जा जहेव विजयस्स देवस्स ।।९११६।। जा सव्वओ समंता आहावेति य तहा पहावेति । एवं अच्चुयइंदो परिवारसमनिओ सामि ।।९११७।। अभिसिचित्ता करयलपरिग्गिहीयं सिरम्मि काऊण । अंजलिबद्धं वदावेइ जएणं च विजएण ।।९११८।। इट्ठाहिं य कंताहिं य ताहि मणुन्नाहिं तह मणामाहिं । वग्गूहिं जाव जयजयसद्द हट्टो पउंजेइ ।।९११९।। Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं २८३ पम्हलसुकुमालाए गंधकसाईए जाव सुरभीए । लुहइ गायाइं जिणस्स जाव तं कप्परुक्खं व ॥९१२०॥ पकरेड अलंकियभूसियं तओ दसए य नट्टविहिं । अच्छेहि य सण्हेहि य रययामयतंदुलेहि तओ ।।९१२१।। अच्छरसाओ सामिस्स अग्गओ आलिहंति भत्तीए । अट्ठमंगलाई दप्पणभद्दासणाईणि ॥९१२२।। पाडलिमल्लियचंपयअसोगपुन्नागबउलतिलयाणं । सहयारमंजरीनवमालियकणवीरकुंदाणं ॥९१२३।। कुज्जयकोरिटयदमणगाण कुसुमेहिं पंचवन्नेहि । पसरंतपरिमलेहि करकिसलयविप्पमुक्केहि ।।९१२४।। जाणुस्सेहपमाणं करेइ पयरं पुरो जिणवरस्स । बेरुलियवइरदंडं कंचणमणिभत्तिचित्तं च ।।९१२५।। वेरुलियमयं परिगिण्हिऊण हत्थे कडच्यं तत्तो। कालागुरुपवरतुरुक्ककुंदरुक्काण वरधूयं ।।९१२६ ।। गंधुत्तमाणुविद्धं विणिम्म्यंत समतंओ धूमं । उग्गाहिऊण तत्तो सत्तट्ठपयाई ओसरइ ॥९१२७।। काऊण दसंगलियं नियसीसे अंजलि तओ थुणइ । अट्ठसएण महावित्ताणं पवरत्थजुत्ताणं ।।९१२८।। नमोऽस्तु तुभ्यं भुवनकभूषण ! , स्वभावविध्वस्तसमस्त दुषण! । सम ग्रमामरलोकलोचन ! प्रमोदसन्दायक दुःखमोचन ! ॥९१२९।। वंशस्थनामछन्दः ।। भवार्णवप्रपतितजन्तुसन्ततः, समुद्धतौ दृढतरयानपात्रहे । जिनोत्तम प्रवितर मे भवे भवे, निजक्र मद्वितयमुपासितुं मतिम् ।। रुचिरानाम छन्दः ।। मिथ्यात्वदुर्द्धरमदोद्धरसिन्धुरेन्द्रविध्वंसनैकमृगराजकिशोरकल्प ! । कल्पांहि पत्रि जगदर्थिजनेप्सितार्थसम्पादने दमदयावसते ! जयत्वम् ।। वसन्ततिलकानामछन्दः ।। तव चरणसरोजाराधनाद्धीधनानाममरनरशिवश्री सङ्गमो यद्यपि स्यात् ।। मम मनसिसमीहा नास्ति तस्मिस्तथापित्वदमलमुखचन्द्रालोकबद्धस्पृहस्य ।। मालिनीनामछन्दः ।। यत् त्वमुपागतोऽसि नयनविषयमधुना, नाथ ! पलायितं तदशुभगतिभिरिह मे। सद्गतिसङ्गमेन लधुगतमभिमुखतां कि प्रभुदर्शनान्न भवति शुभमसुमताम् ।। ऋषभगजविलसितं नामछन्दः ।। समस्तभुवनत्रयीविततमण्डपस्योपरि, स्फुरन्ति गुणवल्लयस्तव सितांशुतुल्यत्विषः । फलन्ति विविधैः फलैः सपदि ता उपात्ता जनैरनजनगिरापि यत् तदिदमद्भुतं भाति मे ।। ॥पृथ्वीनामछन्दः ।। दिवः स्वामि ! त्वं मे जिनवरविनम्रामरशिरः, श्रवन्मन्दारस्रक्कुसुमरजसा रञ्जितपदम् । तथा नान्तस्तोषं जनयति तथा नाथ ! भवतः, पदद्वन्द्वस्याग्रे भुवि लुठितमात्मीयवपुषः ।। ॥शिखरिणीनामछन्दः ।। त्रैलोक्यस्यापि प्रलयकरणे पालने च प्रगल्भ ! श्रीसर्वज्ञ ! त्वां तरणिसदृशं दैवयोगादवाप्य । मोहध्वान्तं मे हृदयकुहरादाशु नष्टं समस्तं, संसाराब्धिर्मोपदमिव मया लीलया लंङि घतोऽयम् ।। कुसुमितलतावल्लिता नामछन्दः।। Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८४ सिरिमुनिसुव्वयजिनजम्मवण्णणं यत् त्वां ध्यायति नित्यमप्यविचलं चेतस्तदेवोज्ज्वलम्, त्वन्नामाक्षरमालिकां वदति या श्रव्यध्वनिः सैव वाक् । ये त्वद्रूपविलोकनैक निरते ते एव शस्ये दृशौ, यस्ते नाथ ! पदप्रणामरसिको मूर्धा स एवोत्तमः ।। शार्दूलविक्रीडितं नामछन्दः ।। इच्चाइ थ्णेऊणं नच्चासन्नम्मि नाइदूरम्मि । जोडियहत्थो अच्चुयसुरेसरो पज्जुवासेइ ।। ९१३८।। एवं जह अच्चइंदो तहेव वेमाणियाऽमरप्पहुणो । सेसा वि भाणियव्वा ईसाणिदावसाणा उ ॥९१३९।। भवणवइवाणमंतरजोइसिया दसूरपज्जंता । पत्तेयं पत्तेयं नियनियपरिवारसंजुत्ता ॥९१४०।। अहिसिंचंति जिणिदं तहेव तं जाव पज्जुवासंति । अह ईसाणरिंदो काऊणं पंच रूवाइं ।।९१४१।। जह सक्को तह चेव य गिन्हइ करयलउडेण तित्थयरं । सीहासणे पुरत्थाभिमहो होउं निसीएइ ।।९१४२।। सेसं तं चिय नवरं पुरओ करकमलकलियवरसूलो। सुस्सूसंतो चिट्ठइ अह सक्को देवगणराया ।।९१४३।। तित्थयरस्स भगवओ चउसु पि दिसामुहेसु चत्तारि । धवलवसहे विउव्वइ दहिघणगोखीरसंखनिभे ।।९१४४।। अभिरुवे पडिरूवे पासाईए य दंसणिज्जे य । तेसि चउन्हें पि तओ धवलाणं पवरवसभाणं ।।९१४५।। अट्टहि सिंगेहितो विमलाओ अट्ठ वारिधाराओ। निग्गच्छंति तए णं ताओ उढ्डं नहयलम्मि ॥९१४६।। उप्पइऊणं दूरे सव्वाउ वि एगओ मिलेऊण । तित्थयरस्स भगवओ उद्धपएसम्मि निवयंति ॥९१४७।। तयणंतरं तु सक्को तहेव सामाणियाइसुरसहिओ । अहिसेयाइ विहेउं थुणइ जिणं अच्चुइंदो व्व ।।९१४८।। तत्तो विउव्विऊणं रूवाइं पंच पुवनाएणं । गहिऊणं तित्थयरं समग्गसुरविंदपरियरिओ ।।९१४९।। जम्मणभवणे नेउं माऊए अंतियम्मि ठावेइ । जिणपडिरूवं ओसोयणि च अवणेई तो झत्ति ।।९१५०।। एगं च खोमजुयलं कुंडलजुयलं च महरिहं दिव्वं । तित्थयरस्स भगवओ ठवेइ ऊसीगम्मि तओ ।।९१५१।। तवणिज्जामयलंबूसगं सुवन्नण मंडियं दिव्वं । नाणामणिरयणेहि विचित्तहारढ्डहारेहि ॥९१५२।। उवसोहेमाणं सव्वओ वि सिरिगंडदामगं एगं । तित्थयरस्स भगवओ उल्लोयतलम्मि लंबेइ ।।९१५३।। जह भगवं तित्थयरो अणिमिसट्ठिीए तं पलोयंतो । अणुसमयं चिय चिट्ठइ सुहंसुहेणाभिरममाणो ।।९१५४।। अह सक्को वेसमणं एवं आइसइ जह तुम खिप्पं । भो भो देवाणपिया! जम्मणभवणे जिणिदस्स ।।९१५५।। कोडीउ हिरन्नस्स उ बत्तीसं तह सुवन्नकोडीओ । बत्तीसं नंदाई बत्तोस तह य भट्टाडं ॥९१५६।। सोहग्गरुवजोव्वणलायन्नगणे य साहराहि तओ। पच्चप्पिणाहि एवं आणत्तियमेवमाइट्टो ॥९१५७।। सक्केणं वेसमणो सद्दावेऊण जंभए देवे । तेसिं सक्काएसं साहइ सोऊण तं ते वि ॥९१५८।। निप्फाइऊण मिग्घ गत पंजलिउडा कयपणामा। वेसमणस्स निएंति सो वि सक्कस्स विन्नवइ ।।९१५९।। अह सक्को देविंदो सदावित्ताभिओगिए देवे । एवं वयइ जहा भो देवाणुपिया ! दुयं तुब्भे ।।९१६०।। उवगंतण भगवओ जम्मणनयरम्मि सव्वठाणेसु । सिंघाडगतिगचच्चरचउक्क चउमुहमहपहेसु ।।९१६१।। महया महया सद्देणुग्घोसेमाणया इमं वयह । हंद सुगंतु भवंतो बहवे देवा य देवीओ ॥९१६२।। भवणवइवाणमंतरजोइसवेमाणिया ! जिणवरस्स । जिणजणणीए य तहा जो को वि असोहणं चित्तं ।।९१६३।। काही तस्सज्जगमंजरि व्व फुट्टिहिइ सत्तहा सीसं । इय अभिओगियदेवा ते सक्केणं समाणत्ता ।।९१६४।। हट्टपरितुहियया तहेव निप्फाइऊण तस्साणं । सिग्छ पि समागंतुं सक्कस्स पुरो निवएंति ॥९१६५।। Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरिय तत्तो ते बहवे भवणवासिजोइसियवाणमंतरिया । वेमाणिया य देवा वयंति नंदीसरे दीवे ॥ ९१६६।। तत्तो पुरथिमिल्ले अंजणगमहानगम्मि गंतूण । सोहम्मवई इंदो करेइ अट्ठाहियामहिमं ।। ९१६७।। तस्सेव लोगपाला चत्तारि वि चउसु दहिमुहनगेसु । ईसाणिदो पुण उत्तरिल्लअंजणनगे गंतुं ।।९१६८।। दाहिणदिसिअंजणपव्वयम्मि गंतूण चमरअसुरिंदो । बलिअसुरिंदो पुण पच्छिमम्मि अंजणनगे गंतुं ।।९१६९।। सासयजिणभवणेसुं करेंति अट्ठाहियामहामहिमं । एएसि लोगपाला चउरो चउरो य तिन्हं पि । । ९९७०।। कुब्वंतिय अट्ठाहियमहिमं चउचउसु दहिमुहनगेसु । अट्ठाहियं करिता सव्वे वि गया सठाणेसु ।। ९१७१ ॥ तत्तो चव्विहम्मि वि देवनिकायम्मि भुवणनाहस्स । निव्वत्तिऊण मज्जणमहं गए नियनियद्वाणं ।। ९१७२ ।। अच्चब्भुयजिणजम्मणमज्जणयमहूसवं पलोयंती । संजायजागरा जामिणी वि निछं व काउमणा ।। ९१७३ ।। वज्जिरपाभाउयतूरनिवहनिग्घोसभीयहियय व्व । अवकता पउमावइदेवी पुण झत्ति पडिबुद्धा ।। ९१७४ ।। पजलंतसुनिम्मलमणिप ईवपस रंतकिरणजालेहिं । निन्नासियतमसेहिं पयासिए सूइभवणम्मि ।। ९१७५।। पासइ पुत्तं मरगयवन्नं गोसीसचंदणविलित्तं । नियपासनिवन्नं पुन्नमिदुजुन्हासि व नहं ।। ९१७६।। नवपारियायमंदारमालईपमुहविविहकुसुमेहिं । पसरतपरिमलेहिं मिलतअलिवलय मुहलेहिं ॥ ९१७७।। जिण मुनीहरियनिसग्गसुरहिनी सासलद्धगंधेहिं । थुणमाणेह व तं सव्वओ वि ओमालियसरीरं । । ९१७८ ।। बद्धमणिमउडगेवेज्जकडय केऊरकिरणरेहंतं । सामलदेहं मेहं व अहिणवं सुरधणुच्छुरियं ।। ९१७९ ।। एगं कुंडलजुयलं दिव्वं तह देवद्सजुयलं च । ऊसिसगम्मि ठवियं जिणस्स पेच्छइ तओ एसा ।। ९१८० ।। उल्लोयलंबियं तह तवणिज्जामयपलंबलंबूसं । सिरिगंडदाम मेगं दिट्ठिपहे ठावियं पहुणो ।। ९९८१ ॥ पाउन्भूयं गभाउ जिणवरं जाणिऊण हरिसेण । चिरविरहुक्कंटाए ओयरमाणं व सम्गसिरिं ।। ९१८२ ।। दट्ठूण तओ देवी नियमइ विहवेण जाणिऊणेवं । जह किर सक्केण कओ सक्कारो जिणवरस्स इमो ।।९१८३॥ तो सविसेसं परिओसपरवसा माणसम्मि संजाया । सा पउमावइदेवी न माइ देहे न वा गेहे ।। ९१८४ ।। वज्जंतजामिणीविरमतूरसंघायघोसजणिएहिं । पडिदेहिं जिणिदस्स जम्मभवणं कहेइ व्व ।। ९१८५ ।। जिणजम्मणं जाणं पुरओ परिओस मुव्वहेमाणं । सुत्तविउद्धविहंगमरवेहिं तरुणो वि अन्नोन्नं ।।९१८६।। कुव्वंति संकहं पिव जिणिदजम्मस्स पहरिसवसेण । पडिबुद्धो पउमावइदासीवग्गो वि एताहे ।। ९१८७ ।। ताओ मुणि निसामिणीए जायं जिणेसरं पुत्तं । काओ विकं पि कुव्वंति तत्थ मंगल्ल मुवयारं ।। ९१८८।। जूवमुसलाण उब्भडमायसरक्खं दुवारदेसम्मि | चंदणकलसाण निवेसणं च एमाइ अन्नं च ।। ९१८९ ।। अह सुवणाभिहाणा पहाविया चेडिया अइतुरंती । विन्नवइ सुमित्तं नरवरिदमेवं जहा देव ! ।। ९१९० ।। वद्धाविज्जइ तुब्भे जएण विजएण सुकयलब्भेण । भुवणन्भुद एक्कनिबंधणेण पुत्तस्स जम्मेण ।। ९१९१ ।। (तो) तं वयणं अमयमयक्खरं व तीसे निसामिऊण तओ । जाओ सुमित्तराया सुहजलहिनिमग्गमुत्ति व्व ।। ९१९२ ।। आसत्तमवेणिदलिद्दभावनिद्दलणपच्चलं तत्तो । तीसे देइ पसाएण अत्थजायं बहुं राया ।।९१९३ ।। धोयावेऊण तहा सीसं दात्तिणाउ मोएइ । तं सुवयणाभिहाणं सुवयणसेणीनिहाणं व ।। ९१९४ ।। आसत्तमवणिदलिद्दभाव निद्दलणपच्चल तत्तो । तीस दs पसाएण अत्यजायं बहुठ राया ।। ९१९५ ।। धोयावेऊण तहा सीस दात्तिणाउ मोएइ । त सुवयणाभिहाण सुवयणसेणीनिहाण व ।। ९१९६ ।। ओरोहच लोओ जो जो को वि हु कहेइ आगंतुं । तस्स पुरो सुयजम्मं तं तं सो कुणइ अदलिद्दं ।। ९१९७।। नयरारक्खं हक्कारिऊण तो एवमाइसइ राया । भो भो देवाणुपिया ! कुसग्गनयरे समग्गेऽवि ।। ९१९८ ।। २८५ Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिनजम्मवण्णणं चारगनिरुद्धमणुयाण मोयणं माणवड्ढणं तह य खिप्पामेव करावेह नयरमेयं च नीसेसं ॥९१९९।। सब्भितरबाहिरयं आसियसम्मज्जिओवलित्तं च । संघाडगतिगचच्चरचउक्कचउमुहपहपहेसु ॥९२००।। मंचाइमंचकलियं ऊसवियचलंतधयवडाडोवं । गोसीसरत्तचंदणविइन्नपंचंगुलितलं च ॥९२०१।। उवचियचंदणकलसं चंदणघडसुकयतोरणदुवारं । वग्घारियसुविउलवट्टमल्लमालाकलावं च ॥९२०२।। नवसरससुगंधिदसद्धवण्णकुसुमोवयारकयसोहं । कालागुरुपवरतुरुक्कधूवगंधुद्धयभिरामं ॥९२०३।। मुट्ठिगनडनट्टगजल्लमल्लवलंबगाइरमणिज्जं । आइक्खगलासगकहगपवगमंखेहि संकिन्नं ॥९२०४।। तह लंखतुंबवीणियअणेगतालायराणुगयमग्गं । ऊसवियजूवसहसं करेह कारेह य लहुँ पि ॥९२०५।। इय सो सुमित्तरन्ना आइट्ठो नयररक्खगो पुरिसो। परितुद्रुहट्ठहियओ तन्वयणं परमविणएण ।।९२०६।। विनसिऊणं पंकयमुगुलायारं करंजलि सीसे । झ त्ति पडिस्सुणिऊणं तयंतियाओ विणीहरइ ।।९२०७।। एत्यंतरम्मि अरुणोदएण कुंकुमकयंगराय व्व । जाया पुन्वदिसिवहू जिणजम्मविवड्ढियाणंदा ।।९२०८।। सेसाओ वि दिसाओ जायाओ वियासनिम्मलमुहीओ। आरूढो उदयाचलसिहरग्गं सहसकिरणो वि ।।९२०९।। दसणकुऊहलेण व कुसग्गनयरम्मि कीरमाणस्स । जिणपुंगवजम्ममहूसवस्स अच्छरियभूयस्स ॥९२१०।। तत्तो नियपुरिसपरंपराहिं उग्घोसपुव्वयं एवं । कारेउं सयलपुरे नयरारक्खो कहइ रन्नो ॥९२११।। राया वि मज्जणविहिं काऊणं पुव्ववन्नियविहीए। विरइयवरसिंगारो महाविभूईए आगंतुं ।।९२१२।। अत्थाणमंडवे मणिमयम्मि सीहासणे निसीएइ । सव्विड्ढीए सव्वज्जुईए सव्वेण वि बलेण ।।९२१३।। सव्वसिरीए सव्वायरेण सव्वेण समुदएणं च। सव्वेण संभमेणं तह सव्वाए विभूसाए ॥९२१४।। ओरोहेणं सव्वेण सव्वपगईहिं सव्वनदे॒हिं । समकालपवाइयविविहतूरसंघायघोसेण ॥९२१५।। अमिलायमल्लदामं पमुइयपक्कीलियं अडंडं च। अभडपर्वसं करसुंकमुक्कमधरिममदेज्जं ।।९२१६।। पारद्धकोउयसयं गणियावरनाडइज्जपरिकलियं । सपुरजणं जाणवयं दहदियहाई करावेइ ।।९२१७।। इयरम्मि जणे जाए देसे नयरे गिहे व गामे वा । उप्पज्जइ संतोसो जिणिदजम्मे उ तिजए वि ।।९२१८।। पज्जलियम्मि पईवे भवणे एगम्मि चेव उज्जोओ। संजायइ सहसकरम्मि उग्गए सयलभुवणे वि ।।९२१९।। पच्चंतियरायाणो सामंता मंतिणो य मंडलिया। पोरजणा जाणवया सव्वे वि हु हरिसपडहत्था ।।९२२०।। नियविहवस्सणुरूवं गहिऊणं मंगलीयमइविउलं। एंति निरंतरमन्नोन्नमग्गपडिरुद्धसंचारा ।।९२२१।। सइए साहस्सियए सयसाहसिए य गिन्हई दाए । देइ य तहेव तुट्ठो राया अह तस्स तणयस्स ।।९२२२।। पढमम्मि वासरम्मी अम्मापियरो करेंति ठिइवडियं । कारेंति तइयदियहे दंसणियं चंदसूराणं ।।९२२३।। छद्रुम्मि वासरे कारवेंति सव्वं निसि पि जागरियं । एक्कारसमे दियहे निव्वत्तियजायकम्मम्मि ।।९२२४।। पत्ते बारसमदिणे उवक्खडावेंति विउलमाहारं । चउविहमसणाईयं तओ निमंतंति सव्वं पि ।।९२२५।। मित्तनियनाइसंबंधिपरियणं सयणवग्गमवि सव्वं । हरिवंसखत्तिए तह कारेउ मज्जणाईयं ॥९२२६।। भोयणवेलाए मंडवम्मि सह तेहिं भोयणं किच्चा। भुत्तुत्तरम्मि चोक्खे आयंते परमसुइभूए ।।९२२७।। ते वत्थगंधमल्लालंकारेणं जहोचियं सव्वे । सक्कारिऊण सम्माणिऊण तेसि पुरो एवं ।।९२२८।। वयइ सुमित्तो राया गब्भऽवइन्नम्मि दारए एत्थ । मुणिवंदणदाणरया सुव्वयकरणुज्जमपरा य ।।९२२९।। संजाया पउमावइदेवी तह गब्भपढमदियहम्मि। मुणिणा वि चारणेणं सुमिणफलं साहमाणेण ।।९२३०।। एयं चिय वागरियं तम्हा एयस्स होउ इममेव । मुणिसुव्वओ त्ति नाम इय भणिए तेहिं अणुनाओ ।।९२३१।। Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं २८७ ठावेइ निवो नाम जिणस्स तं चेव पुव्वमुवइटें। जायइ जया तिसा वा छुहा व तइया जिणो निययं ।।९२३२।। हत्थंगुलि नियमुहे पक्खिवइ सुरा य परिणमावेति । तत्थ समग्गरसाइं भक्खाइं अणेगरूवाइं ।।९२३३।। सव्वेसि पि जिणाणं बालत्ते होइ एस आहारो। धावंति न ते थन्नं पुव्वज्जियसुकयपब्भारा ।।९२३४।। तयणु महंतीभूया अब्भवहारेति रसवइं सिद्धं । उसभस्स उ गिहवासे देवकओ आसि आहारो ।।९२३५।। किंच जिणमायरो होंति लीणगब्भाओ ताण य जिणेसु । जररुहिरकलमलाईणि जाय माणेसु न हवंति ।।९२३६।। अह वड्ढइ सो भयवं सुरलोयचुओ अणोवमसिरीओ। दासीदासपरिवुडो परिकिन्नो पीढमद्देहिं ।।९२३७।। नरनाहमंतिसामंतसेट्टिमंडलवईण तणएहिं । सरिसवएहिं सेविज्जमाणचरणारविदजुओ ॥९२३८।। कारइ तस्स निमित्तं सुमित्तराया अणेगरूवाइं। खेलणयाई नाणामणिरयणसुवन्नमइयाइं ।।९२३९।। सुंदरदारुमयाई काइं वि वरलिहियचित्तकम्माइं। रहकरितुरंगवसहागिईणि मणनयणहरणाई ।।९२४०॥ भयवं तिनाणसहिओ अवगयसंसारसव्वपरमत्थो । बालो वि सरीरेणं अबालचरिओ सहावेण ।।९२४१।। कोउयरहिओ वि सयं समाणवयसेवयाणुरोहेण । कीलइ तेहिं जहिच्छं तेसि मणरंजणट्टाए ।।९२३४२।। ढोइयखेलणयाणं उचियं जं किचि होइ न दुइज्जं । तं आणिऊण तियसा ढोयंति सयं पि जयपहुणो ।।९२४३।। पइदियह पि पवड्ढइ तणुलट्ठी तस्स तिजयनाहस्स। पूरंती कंतिभरं सियपक्खमयंकलेह व्व ॥९२४४।। पुव्वभवज्जियजिणनाहपुन्नपब्भारजणियखोहेहि । चउविहदेवेहिं निरंतरं पि एंतेहिं जंतेहिं ।।९२४५।। जिणरूवदंसणुक्कंठिएहि जिणपायपणइलुद्धेहिं । सग्गपुरं व विरायइ कुसग्गनयरं तयाकाले ॥९२४६।। जायम्मि तिजयनाहे अडसंवच्छरपमाणवयजुत्ते । सुयनेहमोहियमणो चितेइ सुमित्तनरनाहो ।।९२४७।। जह संपयं कुमारो वयम्मि वट्टइ कलागहणजोग्गे । अप्पेमि कलायरियस्स ता इमं सोहणे दियहे ।।९२४८।। एयं जणयवियप्पं जाणइ जिणपुंगवो सनाणेण । तह वि हु न कि पि जंपइ चिट्ठइ एमेव गरिमाए ।।९२४९।। अन्नम्मि दिणे राया सद्दावेऊण नियसमीवम्मि । लेहायरियं उववेसिऊण जा कि पि जंपेही ।।९२५०।। ता तम्मि खणे मुणिसुव्वओ वि पिउणो पणामकरणत्थं । पत्तो तत्थ तओ सो कयपणिवाओ नरिदेण ।।९२५१॥ आलिगिऊण गाढं चुंबेऊणं सिरम्मि उच्छंगे। संठविओ उज्झायं पुच्छइ नरनाहपासम्मि ।।९२५२।। को एस अउन्बो ताय ! अंतिए तुम्ह चिट्ठइ निसन्नो? । राया कहइ जहसो लेहाइकलाणुवज्झाओ ।।९२५३।। तो मुणिसुव्वयनाहो पिउणो मइविब्भमावणयणत्थं । जं जं विसमट्ठाणकलाण जाणइ न उज्झाओ ।।९२५४।। तं तं पुच्छइ तस्संतियम्मि नियनाणनायपरमत्थो । उज्झाओ पुण सव्वत्थ उत्तरं कुणइ न मुणेमि ॥९२५५ ।। अह मुणिसुव्वयनाहो पुच्छियठाणाई कहइ तस्स सयं । विवरेउं सो वि तह त्ति पंजली पडिसुणइ सव्वं ।।९२५६।। अह बालस्स वि मुणिसुव्वयस्स वयणाई अइपगब्भाई। पन्हेसु उत्तरेसु य सोऊणं सयलनिवलोओ ॥९२५७।। पमुइयमणो विचितइ न विम्हओ को वि एत्थ वत्थुम्मि । जं एस जिणो जाणइ जणसामन्नं कला तत्तं ।।९२५८॥ इंदियअगोयरं पि हु अवहिन्नाणेण जो मुणइ वत्थु । राया वि रंजिओ लज्जिओ य सुयगुणसबुद्धीहिं ।।९२५९।। चिंतइ विमूढमइणा कहं मए अणुचियं समारद्धं? । नाणनिही वि जिणो जं इट्ठो सिक्खविउमियराओ।।९२६०।। वेसमणो रोराओ अदलिद्दीकाउमीहिओ नूणं। पूरेउं पारद्धो जलही ओसायसलिलेहिं ।।९२६१।। निग्गुणसक्कारगुणाहियावमाणुब्भवं महापावं । अविवेयजणियमयसं अवणीयं मज्झ तणएण ॥९२६२।। ता गोविउं जहट्ठियमठें काऊण उत्तरं अवरं । उज्झायमिमं सगिहे विसज्जिमो चितिउं एवं ॥९२६३।। जंपइ लेहायरियं मए तुमं एत्थ कारणेणिमिणा। सद्दाविओ जहा तुज्झ संसयं छिदइ कुमारो ॥९२६४।। Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८८ सिरिमुनिसुव्वयजिनवण्णणं इय भणिऊणं सम्माणिऊण तं नियगिहे विसज्जेइ। राया कुमरं मुणिसुव्वयं तु आलिगिउं गाढं ।।९२६५।। काऊण कं पि समुचियमालावं तग्गुणाणुरायस्स । पहरिसरियहियो तओ विसज्जेइ मुहुत्तंते ।।९२६६।। सव्वत्थ वि वित्थरिओ एस पोसो जहा कलायरिओ । मुणिसुव्वयकुमरेणं कलासु गयसंसओ विहिओ।।९२६७।। तहिणपभिई मुणिसुव्वयस्स कुमरस्स पट्ठिमणुलग्गो। कलगहणत्यी परिभमइ सुबहुलोओ विसेसेण ।।९२६८।। मुणिसुव्वओ वि सेवयजणाणुरोहेण देइ उवएसं । विसए सव्वकलाणं अन्नत्थ वि संसयं हरइ ।।९२६९।। करितुरएहि रहेहि य कयाइ कीलेइ काणणाईसु । पुव्वुत्तसबसेवयजणेहिं परिवारिओ संतो ।।९२७० ।। पाउब्भूओ कमसो तस्स सरीरम्मि जोव्वणुब्भेओ। पूरंतो सविसेसं लायन्नरसेण अंगाई ।।९२७१।। तस्स मुहे सामलए नवुग्गया सहइ मंसुरोमाली। अंजणछायानीलुप्पलम्मि लीणालिमाल व्व ।।९२७२।। नवघणतमालसामलमरुणाहरचरणकरयलनहेहि । संझब्भपाडलं नहयलं व पडिहाइ तस्संग ।।९२७३।। अहवा कह उवमिज्जइ तस्स सरीरं न जस्स तिजए वि। पाविज्जइ उवमाणं निज्जियसुरमणुयरूवस्स।।९२७४।। चकमियपलोइयजंपियाइनाणाविलासचेट्टाहि । तियसाण वि हरइ मणं दिट्ठो मुणिसुव्वयकुमारो ।।९२७५ ।। अच्चब्भयजिणरूवालोयणकोऊहलेण केइ जणा। केइ वि तम्विन्नाणाइसयायन्नणकउक्कंठा ॥९२७६।। के वि बहपुन्नकारणतइंसणसंभवाहिलासेण । इय के वि कि पि कारणमहिगिच्च वि दूरदेसाओ ।।९२७७।। एंति कुसग्गे नयरे अणवरयमणेयलोयसंघाया। तेहिं अउव्वमउव्वं सोहंतं वहइ निच्चं पि ।।९२७८।। सोऊण सुरगणेहि सया वि सेविज्जमाणपयजुयलं । पुत्तं सुमित्तरन्नो भीयमणा के वि दुट्ठनिवा ।।९२७९।। जिणपुन्नपगरिसुन्भूयविउलबलवाहणं निएऊण । के वि नरिंदा जिणजणयभावओ जायबहुमाणा ॥९२८०।। रहकरितुरंगदिव्वंसुयदिव्वाहरणरयणपमुहाई। पेसंति पाहुडाइं पणमंति सयं पि आगंतुं ।।९२८१।। कि जंपिएण बहुणा तइया भरहद्धचक्कवट्टि व्व । जाओ सुमित्तराया तव्वासिनरिंदनमणिज्जो ।।९२८२।। मुणिसुब्बओ वि भयवं सुपसत्थसमत्थलक्खणेहि जुओ। वटुंतो भोगखमे वयम्मि संपुनसव्वंगो।।९२८३।। पुन्निमससिसमवयणो विसट्टकंदोट्टदीहवरनयणो। कुंदकलिओहदसणो सुगंधिनीसासरुहससणो ।।९२८४।। पुरपरिहदीहबाहू सुरकुंजरकरसरिच्छसयलोरू । चंदद्धभालफलओ मरगय सिलवियडवच्छयलो ।।९२८५।। परिणाविओ सुमित्तेण पत्थिवेणं अणेयनिवईण। कन्नाओ अणन्नसमाणरूवपरिणिज्जियरईओ ।।९२८६।। ताहि समं सद्दाईविसयसुहं सोऽणुहवइ पंचविहं । निरुवमममरगणाण वि सलाहणिज्जं पइदिणं पि ॥९२८७।। वज्जतवेणुवीणाविलासिणीगयसहमणहरणं । पेच्छणयनाडयविहि पासंतो गमइ दियहाई ।।९२८८।। विज्जाहरमिहुणाणं किन्नरमिहुणाण वा वि अन्नोन्नं । जायम्मि विसंवाए गेयवियारे व नट्टम्मि ।।९२८९।। पासे समागयाणं संसयमवहरइ ते वि भत्तीए। नाणाविहनट्टविहि दंसित्ता जंति सट्ठाणे ।।९२९०॥ तइलोयस्स वि विम्हयजणणं एवं विलाससुहमसमं । अणुहवमाणस्स पभावइ त्ति भज्जा जिणिदस्स ।।९२९१।। पसवइ सुव्वयनाम पुत्तं सुकुमालपाणिपायजुयं । कमलदलदीहनयणं पुन्निमससिबिबसमवयणं ।।९२९२।। अह मुणिसुव्वयनाहं वाससहस्साई सत्तसड्ढाई । पालियकुमारवासं रज्जे अहिसिंचइ सठाणे ।।९२९३।। अइगरुयविभूईए सुमित्तराया सुरा वि नियत्ति । तत्थ कुणंति मुणंता तीए सुकयत्थमप्पाणं ।।९२९४।। ठविऊण जिणे रज्जं राया पउमावईए देवीए । सहिओ गिन्हइ दिक्खं पासे केसि पि सूरीणं ।।९२९५।। परिवालिऊण विमलं पव्वज्ज पाविऊण पज्जते। परमं समाहिमरणं दोन्नि वि माहिदकप्पम्मि ॥९२९६।। उप्पन्नाई देवत्तणेण मुणिसुव्वओ वि जयनाहो । नीईए परिवालइ पुहई तिसमुद्दमज्जायं ।।९२९७।। Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ मिरिमुनिसुव्ययजिणिदचरियं २८९ वासाण सहस्साइं पनरस अह अन्नया सरयकाले। संपत्ते मुणिसुव्वयराया विलयाहि परियरिओ ॥९२९८॥ कुलगिरिसिहरुत्तुंगे पासायडिसम्मि आरूढो । पासइ सरयस्स सिरि सव्वत्तो दिन्नदिट्ठीए ।।९२९९।। कासेहिं नईकच्छा केयारा सालिमंडलेहिं च । कमलेहि सरा गिरिणो घणवणसंडेहि संछन्ना ।।९३००।। कारंडहंसभेरुंडचक्कवायाइविहगनिवहेहि । सेविज्जति नईओ निम्मलसलिलोहसुहयाओ ॥९३०१।। ढिक्कंतदित्तगोविससंसग्गुवजायगरुयसोहग्गा। दीसंति गोउलेसुं वियरंता मुइयगोवग्गा ।।९३०२।। पुरपरिसरसरलमहीरुहेसु संजमियमत्तमायंगा । कुसुमियसत्तच्छयगंधवाहिणा गंधवाहेण ॥९३०३।। अग्घाइएण पडिगयमयगंधासंकिणो ठइयकन्ना। जायंति चिरं गंधागमणस्स दिसि पलोयंता ।।९३०४।। एरिसयं सरयसिरि मुणिसुव्वयनरवरस्स खणमेगं । पासन्तस्स नहयले जीमूया झत्ति संभूया ॥९३०५।। हरगलतमालकज्जलकोइलगवलाइइरेयसामलया। अंधारीकयनीसेसदिसिवहूवयणतामरसा ॥९३०६।। देविंदचावकलिया समरम्मि महाभड व्व गज्जंता । उत्थरिया वरिसेउं जलधारासरसमूहेहिं ।।९३०७।। विज्जुलयाओ पयडीहवंति आलोयकोउएणं व । तहियं खणे खणे च्चिय भीय व्व पुणो निलुक्कंति ।।९३०८।। तं जाव विम्हयमणो मुणिसुव्वयजिणवरो पलोएइ । ताव सहस त्ति उट्ठियपयंउपवणेण कत्तो वि ।।९३०९।। विक्खित्तं दिसिदिसिमेहमंडलं ससुरचावविज्जुलयं । जायं विमलं गयणंगणं पि पुव्वं व सवियासं ॥९३१०।। तं दठूण विचितइ जिणेसरो जह इमम्मि संसारे। सव्वे चिय संजोया सुलहविओया खणेणेव ।।९३११।। मोत्तूण मुत्तिठाणं न कि पि थिरमियरमत्थि सुहजणयं । ता तम्मि चेव संपइ जुत्तो मह उज्जमो काउं ।।९३१२।। इय सव्वविरइगहणाभिमुहे जायम्मि तम्मि जिणनाहे । सोहम्मकप्पपहुणो चलियं सीहासणं झ त्ति ॥९३१३॥ अह सो पउत्तओही मुणइ जिणिदं वयाभिमुहचित्तं । तो उट्ठिऊण सीहासणाउ सत्त? य पयाइं ॥९३१४।।। गंतूण सम्मुहं जिणवरस्स हरिसेण पुलइयसरीरो। तिक्खुत्तो मुद्धाणं धरणियले सन्निवेसेउं ।।९३१५।। ईसि पच्चुन्नमिउं अंचित्ता वाममत्तणो जाणुं । नमिऊण दाहिणं महियलम्मि रइयंजली तत्तो ।।९३१.६।। काऊण संथवं पुण मणिमयसीहासणम्मि ठाऊण । चितेइ जीयमेयं जं अरहंताण सव्वेसि ।।९३१७।। निक्खममाणाण इमं अत्थपयाणं करेंति किर सक्का । तिन्नेव य कोडिसया अट्ठासीइंच कोडीओ ।।९३१८।। असिई य सयसहस्सा कणयस्स समावसाण दाणट्ठा। एवं संपेहित्ता वेसमणं झ त्ति आइसइ ॥९३१९।। जह भो देवाणुपिया! मुणिसुव्वयजिणवरो वयग्गहणं । काउमणो वच्छरियं दाणं दाउं अहिलसेइ ।।९३२०।। इन्हि ता तस्स घरे गंतूणं साहराहि एवइयं । चामीयरं ति एयं वेसमणो सक्कआएसं ।।९.३२१.।। सिरसा पडिच्छिऊणं पहिहियओ कयत्थमप्पाणं । मन्नतो देइ तयं जंभगदेवाण आएसं ।।९३२२।। ते वि पडिस्सुणिऊणं तह त्ति तन्वयणमरहओ भवणे । गंतूण कणयरासिं तावइयं झ त्ति वासंति ।।९३२३।। गंतूण तओ एए वेसमणस्सेरिसं निवेयंति । सो वि पहिलो गंतुं एवं सक्कस्स विन्नवइ ।।९३२४।। तो भयवं तियचच्चरचउक्कचउमुहमहापहपहेसु। अन्नेसु वि ठाणेसुं कुसग्गनयरम्मि सव्वेसु ।।९३२५।। पइदियहं पहियाणं कप्पडियाणं करोडियाणं च । वाहियरोरसणाहाऽणाहाण रिणेण धत्थाण ।।९३२६।। दविणाहिलासियाणं अन्नेसि पि हु पभायओ पभिई । जा दियहद्धं दावइ वरवरियाघोसणापुव्वं ।।९३२७।। कंचणदाणमछिन्नं एगेगदिणम्मि दिज्जए एगा। कोडी कणयस्स तहा अद्वैव अणूंणगा लक्खा ।।९३२८।। अन्नं पि तत्थ मणिरयणवत्थकरितुरयअत्थमाईयं । जं जो मग्गइ तं सो लहेइ नीसंसयं चेव ।।९३२९।। तह तत्थ कुसग्गपुरे अंतो बाहिम्मि ठाणठाणे य । कारावेइ महाणससालाओ जिणो विसालाओ ।।९३० Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९० सचिव जिवणणं तत्थ य बहुपुरिसेहि विइन्नरुइभत्तवेतणेहिं च । विउलं चउव्विहं पि हु आहार मुवक्खडावे ॥ ९३३१।। तो जोएइ सणाहो को वि अणाहो व रोरकप्पडिओ । पासंडी व गिहत्थो तस्स सुहासणवरगयस्स ।। ९३३२।। वीसत्थस्स जहिच्छियमाहारं दावए चउविहं पि । तो तत्थ कुसग्गपुरे परोप्परं एवमालावो ।।९३३३।। इसव्वत्थ वितियचक्कचच्चरमहापहपहेसु । जह मुणिसुव्वय जिणपुंगवस्स निक्खमिउकामस्स ।। ९३३४ ।। भवणे भोयणजायं लब्भइ सव्वाहिलास संपन्न | अहवा केत्तियमेयं इमस्स सिवसोक्खदाइस्स ।। ९३३५ ।। इय दिज्जते दाणे समग्गदेसेसु पसरिया कित्ती । तेसु जणो अन्नोनं एवं संलवइ जह भो भो ।। ९३३६।। एह वयंसा ! सिग्धं जहा कुसग्गे पुरम्मि गंतूण । पेच्छामो भयवंतं अचितचिंतामणिसरिच्छं ।। ९३३७।। जेहिभवम्मि सुहिणो होमो अम्हे सुवन्नलाभेण । परलोए तद्दंसणसंभूयपभूयपुत्रेण ।। ९३३८।। अन्नभवज्जियबहुपावपभवदुक्खो हदूमियाणऽम्ह । एसो च्चिय भुवणत्तयसामी सरणं न अन्नोति ।। ९३३९।। भावेणं केसु विदेसंतरओ जणेसु एंतेसु । केसु वि संपत्तसमीहिएस जंतेसु सद्वाणं ।। ९३४०॥ तह वत्थव्वजणम्मि वि संचरमाणम्मि तस्स नयरस्स । बाहिम्मि विमज्झम्मि व जाया मग्गा दुसंचारा ।। ९३४१ ।। मग्गणजणाण एवं पूरिज्जंतेसु इच्छियत्थेसु । संवच्छरप्पमाणो कालो तइया कुसग्गपुरे ।। ९३४२ ।। संजाओ लोयाणं कप्पद् मदिन्नवंछियत्थफलो । पमुइयनीसेसजणो सूसमकालावयारो व्व ।। ९३४३।। विज्जुलयाचवलेण वि विहवेण न जो परस्स जणइ सुहं । सो कह गिरिदरुंदं संजमभर मुव्वहेहि त्ति ।। ९३४४ ।। जाणाव हेउं पिव जणस्स दिन्नं विसेसओ पहुणा । संवच्छरप्पमाणं दाणं तहया जहिच्छाए । । ९३४५ ।। स विवम्मि सया वि हु दीणाणाहाइयाण दायव्वं । दाणं सप्पुरिसेणं विसेसओ दिक्खकालम्मि ।। ९३४६ || धणमुच्छापरिचाओ करुणा दुहिएस पवयणपसंसा । तज्जणिओ सुहबंधी दाणेण गुणा इमे होंति ।। ९३४७।। अलमेत्थ वित्थरेणं अणवरयधणप्पयाणधाराहि । नवजलहरो व्व मणुयाण समियदालिद्ददुहदाहो ।। ९३४८ ।। भयवं हरिकुलतिलओ चितेइ मणम्मि निक्खमामि त्ति । अह बंभलोयकप्पे रिट्ठम्मि विमाणपत्थडए ।। ९३४९।। लोगंतियतियसवरा नियनियमणिमय महाविमाणेसु । नियनियपासायवडेंसएस पत्ते पत्तेयं । । ९३५०।। सामाणियामराणं चउहिं सहस्सेहि तिहि उ परिसाहिं । सतह अणिएहि तहा सतह अणियाहिवेहिं च ।। ९३५१ ।। अहिं सहस्सेहि दुगुणेहिं आयरक्खदेवाणं । तह बंभलोयवत्थव्वएहिं अन्नेहिं वि बहूहिं ।। ९३५२।। देवेहि संपरिवुडा नाडयविहिगीयवाइयरवेहिं । भोगाई भुंजमाणा विहरंति इमेहिं नामेहिं । । ९३५३।। सारस्सय माइच्चा वन्ही वरुणा य गद्दतोया य । तुसिया अव्वाबाहा अग्गिच्चा चेव रिट्ठा य ।। ९३५४ ।। तो तेसि देवाणं पत्तेयं आसणाई कंपंति । अह ते देवा अवहि पउंजिऊणं वियाणंति ।। ९३५५ ।। मुणिसुव्वयसामी इन्हि तिजएक्कहियरओ भयवं । चित्तम्मि संपहारइ निक्खमणमहं करेमि त्ति ।। ९३५६ ।। ताजीयमणं लोगंतियाण देवाण जं जिणिदाणं । निक्खमणमणाणं ते करेंति संबोहणं गंतुं ।। ९३५७।। ता गच्छामो अम्हे वि सामिसंबोहणं करेमो त्ति । संपेहेउं उत्तरपुरत्थिमम्मि दिसिविभाए । । ९३५८।। अव मिऊणं तत्तो काउं वेउब्वियं समुग्धायं । इच्चाइ जाव परमेसरस्स पासम्मि गंतूण ।।९३५९।। गणगणट्ठिय च्चिय सखिखिणीएहि पंचवन्नेहिं । वत्थेहि नियत्थेहि अईववसोहमगंगा ॥ ९३६०।। हि कंताहिं मणपल्हायणकरीहि वग्गूहिं । अट्ठसइयाहिं ताहि पुणरुत्तविवज्जियाहिं च ।। ९३६१।। अभिनंदमाणया अभिथुणमाणा तह य एवमाहंसु । जय जय नंदा जय जय भद्दा जय नंद भद्दं ते । । ९३६२।। Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुध्वयजिणिदचरियं २९१ जय जय मुणिवरवसभा! भयवं ! बुज्झाहि लोगतियनाहा । हियसुहनिस्सेसकरं धम्म तित्थं पवत्तेहि ॥९३६३।। जयजयसई इच्चेवमाइभत्तीए ते पउंजेउं । वंदति नमसंति य जहागयं जंति भुज्जो वि ।।९३६४॥ इय लोयंतियदेवेहि बोहिओ भुवणबंधवो भयवं । मुणिसुव्वओ महप्पा सुव्वयनामं नियं पुत्तं ।।९३६५।। महयाविच्छड्डेणं अहिसिंचइ नियसमिद्धरज्जम्मि। अह सो राया जाओ नमिओ सामंतमंतीहिं ।।९३६६।। आपुच्छिओ भगवया निक्खमणत्थं तओ नियमणुस्से । सद्दाविऊण आइसइ एरिसं गुरुपयत्तेण ।।९३६७।। जह भो देवाणुपिया ! खिप्पामेव य सुवन्नकलसाण। अट्ठोत्तरं सहस्सं जाव य भोमेज्जकलसाणं ॥९३६८।। अन्नं च महत्थं महरिहं च जं किचि सव्वमेव तयं । तिहुयणपहुणो समवट्ठवेह अहिसेयपाउग्गं ।।९३६९।। अह ते सुव्वयरायाएसाणंतरमसेसमवि एयं । खिप्पं उवट्ठवित्ता तस्स निवेएंति गंतूण ॥९३७०।। एत्थन्तरम्मि सीहासणस्स कंपेण दिन्नउवओगो। सोहम्मकप्पनाहो जाणइ मुणिसुव्वयजिणस्स ।।९३७१।। निक्खमणाभिप्पायं तो जह जम्माहिसेससमयम्मि । तव चेवुत्तरवेउव्वियजाणविमाणमारुढो ॥९३७२।। सव्वग्गमहिसिपरिसासामाणियआयरक्खदेवेहिं । सत्तहिं उ अणीएहिं सत्तहि य अणीयनाहिं ॥९३७३।। अन्नेहिं वि बहुएहि सोहम्मगदेवदेविनिवहेहि । परियरिओ वज्जहरो समागओ सामिपासम्मि ।।९३७४।। तेणेव य दिव्वेणं जाणविमाणेण संजुओ सक्को। आयाहिणीकरेउं भयवंतं तिन्नि वाराओ ९३७५।। उत्तरपुत्थिमाए दिसाए चउरंगुलेण धरणियले । ठविऊणमसंपत्तं जाणविमाणं तयं दिव्वं ९३७६।। तो दिव्वाओ तत्तो जाणविमाणाओ तियसगणसहिओ। पुवुत्तरजम्मेहिं दारेहि ओरुहेऊण ॥९३७७।। सुरनियरप्फालियतूरनिवहनिग्घोसपूरियदियंतो। तिक्खुत्तो आयाहिणपयाहिणीकुणइ जिणनाहं ।।९३७८॥ वंदइ नमसइ तओ अदूरनियडम्मि पज्जुवासेइ । सोहम्मवई एवं नेया सेसा वि कप्पिदा ॥९३७९।। भवणवइवाणमंतरजोइसिया वि हु ससामिणो सव्वे । तह चेव समागंत्तुं भगवंतं पज्जुवासंति ॥९३८०।। अह अच्चुयदेविंदो सद्दावित्ताभिओगिए देवे । एवं वयइ जहा भो देवाणुपिया ! दुयं चेव ॥९३८१।। मुणिसुव्वयस्स तुब्भे तिलोयनाहस्स महरिहमहत्थं । निक्खमणहिसेयमुट्ठवेह विउलं महिढ्डीयं ।।९३८२॥ अह ते तस्साएसं तह त्ति पडिवज्जिऊण हट्ठमणा । अहिसेयं झ त्ति उवट्ठवेंति जम्माहिसेयसमं । ।९३८३॥ अह ते दिव्वा कलसा सव्वे वि य तेसु चेव कलसेसु । नरनाहसंतिएसुं सुरसत्तीए अणुपविट्ठा ॥९३८४।। अह सो सुव्वयराया सामि सीहासणम्मि रयणमए। पुव्वाभिमुहं संठाविऊण न्हावेइ भूईए ॥९३८५।। कणयकलहोयमणिमाइयाण कलसाण जाव भोमाण । पत्तेयं पत्तेयं अट्ठोत्तरएण सहसेण ॥९३८६।। सव्वोदएहिं सव्वोसहीहिं सव्वाहि मट्टियाहि च । समकालपवाइयसयलतूरनिग्घोसनिवहेण ।।९३८७।। अहिसिंचइ अह तम्मि उ अहिसेयमहिम्मि वट्टमाणम्मि । मुणिसुव्वयस्स पहुणो के वि सुरिन्दा गहियछत्ता ।८८। केवि करकलियससहरकरनिम्मलचारुचामरुप्पीला। विमलजलपुन्नमंगलकलसकरा के वि देविदा ।।९३८९॥ धुवकडच्छयहत्था के वि हु वरपुप्फगंधमल्लकरा। चिट्ठति पंजलिउडा पुरओ केइ वि पहिट्ठमणा ।।९३९०।। अन्ने वि देवदेवी निवहा बहवे वि हत्थगयकलसा। भिंगारथालपाईआयंसगवायकरगकरा ।।९३९१।। सुपइट्ठविचित्तकरंडपुप्फचंगेरिपुप्फपडलकरा । सीहासणे तेल्लसमुग्गछत्तसियचामरकरग्गा ।।९३९२।। धूवकडच्छयहत्था पुरओ चिट्ठति पंजलिउडा य । अप्पेगइया देवा कुसग्गनयरं समग्गं पि ॥९३९३।। कुव्वंति महपहाइसु सित्तं सम्मज्जिओवलित्तं च । विजयसुरस्स व मज्जणमहम्मि धावंति वग्गंति ॥९३९४॥ Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ...सिरिमुनिसुव्वयजिनवण्णणं तो सो दोच्चं पि निवो सीहासणमुत्तरामुहं ठविउं । अहिसिंचइ तत्थ जिणं सेयापीएहि कलसेहिं ।।९३९५।। तोऽलंकारसभाए पुव्वाभिमुहासगे निसन्नस्स । सामिस्स पुरो इंदा उवणेन्ति बहू अलंकारे ॥९३९६।। तो गंधकसाईए सुकुमालाए पहुस्स अंगाई। पुव्वं लूहंति तओ सरसेणं चंदणरसेण ॥९३९७।। गोसीसेणऽणुलिपंति सव्वगायाइं भगवओ तत्तो । नासानीसासमीरवोज्झयं चक्षुहरणं च ।।९३९८॥ सुहवनफरिसजुत्तं हयलालापेलवाइरेगं च । धवलं सुवन्नखचियंतकम्ममागासफलिहपहं ॥९३९९॥ अहयं दिव्वं वरदेवदूसजुयलं नियंसयाति । कडिसुत्तयं पिणिधंति तयणु जिणकंठदेसम्मि ।।९४००।। निम्मलसुजायनित्तलमुत्तामणिनिम्मियं अणेगसरं । सुपमाणगुणं रमणिज्जपिट्टियागोच्छपल्लवियं ।।९४०१।। धवलमहापन्नगनाहसन्निहं उरनहढ्डहरिणकं । ससिकरसिसिरं नवकुंदकुसुमअइरेगगोरपहं ॥९४०२।। आहरणपडीहारं हारं अवलंबयंति हिययहरं । तयणु मणिरयणजालोवगूढसंखेण रुइरेण ॥९४०३॥ सोहंतमज्झभायं नाणामणिरयणभत्तिसूविचित्तं । पालंबं च पिणिधंति अप्पणो सुप्पमाणेण ।।९४०४।। तो तवणिज्जमयाइं चलंतसोदामणिप्पगासाइं। विमलाइं मिसिमिसिताई रयणपरिमंडियाइं च ९४०५।। गंडपरिपुंच्छगाइं मइलच्छीदीवगाई रुइराई । कन्नेसु कुंडलाइं तओ पिणिधंति ते पहुणो ।।९४०६।। सुहवनगंधफासं - अमंगलासंतिरोगदोसहरं । दुद्धरिसं वरलक्खणगुणोववेयं पवित्तं च ॥९४०७।। भूरयणसव्वसारं देविदरिदमुद्धकयनिलयं । चूडामणि अणग्धं तओं तिणिधंति ते हट्ठा ॥९४०८।। तयणंतरमइरुग्गयसहस्सकरमंडलं व दिप्पंतं । विमलवरजच्चसुविउलजंबूणयदलविणिम्मवियं ।।९४०९।। मंगल्लं सस्सिरियं सोलसवररयणकलियपविभागं । मोत्तियपयरगलंबंतदामकलियं मिसिमिसेंतं ।।९४१०।। अइपेच्छणिज्जरूवं अइसयमइविहवनिउणनिम्मवियं । पचलंतमहुरमणिरयणघंटिया जालसद्दालं ।।९४११।। विलसंतकिरणजालं आभरणवडे सयं पभासतं । सीसम्मि निवेसंति य पहुणो रयण क्कडं मउडं ।।९४१२।। हारं च अढ्डहारं केऊराइं च अंगयाइं च । तुडियाई पलंबाइं तहेव पायावलंबाई ॥९४१३।। कणगावलिमुत्तावलिरयणावलि-मुरविकंठमुरवीओ। एक्कावलिपमहाइं च भूसणाई पिणिधंति ।।९४१४।। दिव्वं च सुमणदामं सब्वोउयपंचवन्नकुसुमकयं । तत्तो दद्दरयसुगंधिमलयगंधे पिणिधंति ।।९४१५।। नाणामणिकणगविचित्तरयणरइए महारिहे विमले । तेलोक्कवीरवलए तओ विसि? पिणिधंति ।।९४१६।। गंठिमवेढिमपूरिमसंघाइमएण चउविहेणं पि। मल्लेण कप्परुक्खं व भूसियं तयणु कुव्वंति ।।९४१७।। तत्तो य सुगंधाइं गंधाइं पक्खिवंति देहम्मि । एवं चिय वासाइं खिवंति जा सुरहिचुम्नाइं ॥९४१८।। पत्तेयं पत्तेयं सिरम्मि काऊण अंजलि तत्तो। इटाहि कंताहि ओरालाहि मणुन्नाहिं ॥९४१९।। कल्लाणाहिं सिवाहिं धन्नाहि मंगलाहि वहि । अभिषणमाणा अभिनंदमाणया एवमाहंसु ॥९४२०। जय जय नंदा जय जय भद्दा जय विजय नंद भई ते । जय खत्तिवरवसभा ! कसायइंदियमहासेन्नं ।।९४२१।। अजियं जिणाहि इंदियसेन्नं परिपालयाहि विजियं च । सुसमणधम्म सुहयं जियस्स मज्झे वसाहि त्ति ।।९४२२।। . बहुदिणपक्खे मासे उउ अयणे वच्छरे अपरिभीओ। सव्वपरीसहवग्गस्स हवउ धम्मे अविग्धं ते ॥९४२३।। एवं जयजयसई पउंजिउं दंसयंति ते नर्से । तत्तो सुव्वयराया सदावित्ता नियमणूसे ॥९४२४।। एवं आइसइ जहा खिप्पामेव य उवट्ठवह तुन्भे । भो भो देवाणुपिया ! अपराजियनामियं सीयं ।।९४२५।। बहुखंभसयनिविट्ठ लीलट्ठियसालहंजियाकलियं । ईहामियउसभतुरंगमगरविहगाण वालाण ।।९४२६।। रुरुसरभचमरकिन्नरनरकुंजरवणलयाणभत्तीहि । सुविभत्तं महुरस्सरघंटावलिमुहलियदियंतं ॥९४२७।। Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिदिचरियं सुभकंतदरिसणिज्जं रणंतमणिघंटियापरिक्खित्तं । अब्भुग्गयवरतरवइरवेड्यापरिगयं सुहयं ।। ९४२८ ।। विज्जाहरजमलगजंतजुत्तमच्चीस हस्सचेंचइयं । ख्वगसहस्सकलियं भिसिमीसीणं भि (ब्भि) सिमिणं च ।।२९।। चक्खुल्लोयणलेसं सुहफासं सस्सिरीयरूवं च । सिग्धं तुरियं चवलं पुरिससहस्सेण वणिज्जं ।। ९४३० । धणुपन्नासायामं पणुवी सधणूणि तह य वित्थिन्नं । छत्तीसधणुव्विद्धं इय ते रन्ना समाइट्ठा ।। ९४३१।। ट्ठा तू त उट्ठवित्ता तहेव तं सीयं । सार्हेति पुणागंतुं कथंजलिउडा पुरो तस्स ।। ९४३२।। अह अच्चुयदेविदो सद्दावित्ताभिओगिए देवे । एवं वयइ जहा भो देवाणुपिया ! दुयं तुब्भे ।। ९४३३।। समुवट्ठवेह् सीयं अपराजियनामियं इयं पमाणं । जाणविमाणस्स व नवरं वन्नओ एत्थ नायव्वो ।। ९४३४ ।। अह तेऽभिओगियसुरा अच्चुयइंदेण एवमाणत्ता । तह चेव य तं सीयं उवट्टवेत्ता निवेयंति ।। ९४३५।। अह सा सुरिंदसीया तं चैव नरिदकारियं सीयं । सुरसत्तीए पविट्ठा अह सो मुणिसुव्वयजिणिदो ।। ९४३६ ।। सीहासणाओ अब्भुट्टिऊण गंतूण सीयमारुहइ । अपराजियाभिहाणं तत्थ पुरत्थाभिमुहमुत्ती || ९४३७ || सीहास निसन्न कुलमयहरिया तओ जिणिदस्स । न्हाया कयबलिकम्मा नियत्थमंगल्लसुइवत्था ।। ९४३८।। अप्पे हि महग्घेहि आहरणेहिं विहूसियसरीरा । गहिऊण हंसलक्खण मेगं पडसाडयं पवरं ॥९४३९॥ आरुहिऊणं सीयं दाहिणपासम्मि भुवणनाहस्स । भट्टासणे निसीयइ तह उवगरणं गहेऊण ।। ९४४० ।। सामिस्स अंबधाई वामे पासम्मि सन्निसीएइ । तयणु पुण पिट्ठभाए एगा नवजोव्वणा जुवई ।। ९४४१ ।। छणस सिसमाणवणा घणपीणुन्नयपओहराभोगा । विविहविलास निवासा अच्च भडरइयसिंगारा ।। ९४४२ ।। सरइंदुकुंद हिमरयय हंस को रिटमल्लवरदामं । धवलंबरायवत्तं धारेति चिट्ठइ सलीलं ।। ९४४.३ ।। तत्तो उभओ पासे पहुस्स दो चेव पवरतरुणीओ । चिट्ठति चामरे चंदसुंदरे दोन्नि गहिऊण ॥ ९४४४।। उत्तरपुरत्थिमेणं एगा तरुणी जलस्स पडिपुन्नं । मत्तगइंदमुहागिइभिगारं चिट्ठइ गहेउं दाहिणपुरत्थिमेणं एगा तरुणी सुचारुसिंगारा । गहिऊण तालविटं चिट्ठs वरकणगमयडंडं केई भांति एवं सव्वं कुव्वंति देवदेवीओ । तत्तो सक्काईया देविंदा सामिणो पुच्छा सरइंदुकुंदहिमरयपहाडं वेरुलियविमलडंडाई | जंबूणय विरइयकन्निगाई वरवरसंधीणि सव्वरयणामयाई चंदागारोवमाई विमलाई । अट्ठोत्तरवरकंचणघडियसलागासहस्साई भत्तीहि विचित्ताई कोरियमल्लदामकलियाई । चिट्ठति धरेमाणा लीलाधवलायवत्ताई ॥ ९४५०।। तत्तो अच्छरसाओ उभओ पासेसु तित्थनाहस्स | मणिरयणख चियकंचणनिम्मिय डंडाभिरामाओ ।। ९४५१ ।। सव्वरयणामईओ दगरयकुंदिदुसन्निगासाओ । अच्छाओ चामराओ वीएमाणीओ चिट्ठति ।। ९४५२।। अह कोडुंबियपुरिसे सद्दावेऊण सुव्वओ राया । एवं वयइ जहा भो देवाणुपिया ! दुयं तुभे ।। ९४५३ । वरतरुणपुरिससहसं सरिसवयं सरिसरइयवरवेसं । सरिसाभरणविहूसिय देहं सहावह ममते । । ९४५४।। सहावियं समाणं तेहि तओ तं समागयं झत्ति । विन्नवइ सुव्वयनिवं देव ! समाइसह जं कज्जं ।। ९४५५ ।। अह सो सुव्वयराया तं पुरिसस हस्तमेवमाइसइ । जह अवराइयसीयं जिणस्स तुम्भे परिवहेह ।। ९४५६॥ तो ते सुवयरन्ना इणमाणत्ता वहंति तं सीयं । अह तीसे सीयाए उवरिल्लं दाहिणं बाहं ।। ९४५७ गिन्हइ सोहम्मवई ईसाणिदो उ गिन्हए बाहं । उवरिल्लमुत्तरिल्लं चमरो उण असुरगणराया । । ९४५८ हेट्ठिल्लं दाहिणियं बाहं गिन्हइ बली उ असुरिंदो । हेट्ठिल्लमुत्तरिल्लं सीयाए गिन्हए बाहं ।। ९४५१ ॥ अवसेसा भवणवईवंतरवेमाणिया य जोइसिया । तं अवराइयसीयं गिन्हंति जहारिहं देवा ।। ९४६० । ।। ९४४९।। २९३ ।।९४४५ ।। । । ९४४६॥ ।।९४४७।। ।। ९४४८।। Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९४ सिरिमुनिसुव्वयजिनवण्णणं सिबियारूढस्स जिणस्स पढमओ अट्ठ अट्ठ मंगलगा। एए पुरओ संपट्ठिया जहा आणुपुब्बीए ॥९४६१।। सिरिवच्छमच्छदप्पणभद्दासणकलसनंदियावत्ता । तह वद्धमाणसोत्थियनामाणो सव्वरयणमया ।।९४६२।। गयणयलमणुलिहंती समूसिया विजयवेजयंती य । वाउद्धयाभिरामा पुरओ संपट्ठिया कमसो ॥९४६३।। तयणंतरं च चलियं वेरुलियभिसंतविमलवरडंडं । कोरिटमल्लदामोवसोहियं चंदबिबनिभं ॥९४६४।। विमलं सियायवत्तं समूसियं तयणु रयणनिम्मवियं । सीहासणं महरिहं सपाउयाजोयपयवीढं ।।९४६५।। बहुकिंकरामरहिं परिखित्तं ससियछत्तभिंगारं । संपट्ठियं पुरत्था तयणु तुरंगाण अट्ठसयं ॥९४६६।। वियडुद्धरबंधुरकंधराण चलचवलचंचलगईण । मुहदिन्नजच्चकंचणकवियाण मणुन्नवग्गाण ॥९४६७।। लंघणवग्गणधावणखमाण कयपवरभूसणाणं च। संपग्गहियाणं किंकरेहि वरतरुणपुरिसेहिं ॥९४६८।। तयणन्तरमट्ठसयं कंचणकोसीपिणिद्धदंताण । सारोहगमत्तमहागयाण संपट्ठियं पुरओ ॥९४६९।। तयणु सछत्तपडागा तोरणघंटाण नंदिघोसाण । सकणगतेणिसदारूणलोहसंजमियनेमीण ॥९४७०।। सुसिलिट्ठचक्कमंडलधुराण आइन्नतुरयजुत्ताण । कुसलनरछेयसारहिसंपग्गहियाण सज्जाण ॥९४७१।। कंचणगवक्खजालगखिखिणिघंटावलीपरिगयाण । बत्तीसतोणपरिमंडियाण कंकडगजुत्ताण ॥९४७२॥ चावसरपहरणावरणभरियसंगामजोग्गविहयाण । अट्ठोत्तरं सयं रहवराण संपट्ठियं पुरओ ।।९४७३॥ तयणंतरं च सन्नद्धबद्धकवयाण गहियचावाण । उप्पीलियतूणाणं पिणद्धवरविमलचिंधाण ॥९४७४।। संपट्ठियमट्ठसयं पुरओ वरतरुणजोहपुरिसाण । तयणु तुरंगाणीयं गच्छइ तत्तो गयाणीयं ॥९४७५।। तत्तो य रहाणीयं पयत्ताणीयमणुवयइ तत्तो। तत्तो वइरामयवट्टसंठिउक्किट्ठलट्ठिठिओ ॥९४७६।। वरपंचवन्नकुडभीसहस्सपरिमंडियाभिरामो य । छत्ताइछत्तकलिओ अंबरतलमणुलिहंतसिहो ।।९४७७॥ जोयणसहस्समेगं समूसिओ पट्ठिओ महिंदझओ। पुरओ तत्तो असिलट्ठिगाहिणो कुंतगाहा य ।।९४७८।। चावग्गाहा तह पासगाहिणो चामरग्गहा के वि । पोत्थयगाहा फलगग्गाहा तह पीढयग्गाहा ॥९४७९।। वीणग्गाहा केइ वि क्यग्गाहा हडप्पयग्गाहा। तत्तो य डंडिणो मुंडिणो य तह ढंढिणो जडियो ।।९४८०॥ केइ वि सिहंडिणो पिछिणो य संपट्ठिया पुरो बहवे । हासकरा डमरकरा खेड्डुकरा चाडुयकरा य ।।९४८१।। दवकारगा य कदंप्पिया य कुक्कुइयगा य गायंता । वाएंता नच्चंता तह य हसंता रमंता य ॥९४८२।। हासावेंता य रमाता भासेंतगा य सासेंता । सावेंता रक्खंता तह आलोयं करेंता य ।।९४८३।। जयजयसदं च पउंजमाणया पट्ठिया पुरो बहवे । तत्तो उग्गाभोगा रायन्ना खत्तिया चेव ॥९४८४।। तह सत्थवाहपमहा न्हाया परिविहियसंतिबलिकम्मा । सुनियत्थविमलवत्था अप्पमहग्घाहरणधारी ॥९४८५।। केइ वि पायविहारेण के वि तुरगेहि तरलतुरगेहि । केइ वि पवररहेहिं केइ वि जंपाण जाणेहिं ।।९४८६।। के वि करिदारूढा महया नरवग्गुरापरिक्खित्ता । सामिस्स पुरो पच्छा पासेसु य पट्ठिया कमसो ।।९४८७।। एवं बहवे देवा देवीओ नियनिएहिं रूवेहि । तह नियनियवेसेहि नियनियएहि निओगेहिं ।।९४८८।। नियनियचिंधेहिं जुया पुरओ तह पिट्ठओ उभयपासे । संपट्ठिया कमेणं तत्तो सुव्वयमहीनाहो ॥९४८९।। न्हाओ कयबलिकम्मो विलित्तदेहो नियत्थवरवत्थो । हारोत्थय पिहुवच्छो कुंडलउल्लिहियगंडयलो ।।९४९०।। मणिमउडदित्तसिरओ जहा सुमित्तो निवो तहेवेसो । सव्वंगभूसणधरो रेहंतो कप्परुक्खो व्व ।।९४९१।। नरवसहो नरसीहो अब्भहियं रायतेयलच्छीए । दिप्पंतो मत्तमहाहत्थिवरक्खंधमारूढो ॥९४९२।। Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २९५ कोरिटमल्लदामोवसोहिएणं सियायवत्तेणं । उवरिधरिजंतेणं चलंतसियचामरेहि च ॥९४९३।। इढ्डीए अमरवइव्व रेहमाणो विसालवरकित्ती । हयगयरहजोहसमुन्भडाए चउरंगसेणाए ॥९४९४।। विउलाए परिकलिओ महया भडचडगरेण परिखित्तो । अणुमग्गेणं गच्छइ मुणिसुव्वयसामिणो तस्स ।।९४९५।। अह सो तिजयस्स पह वीसधणूसियपमाणतणुलट्ठी। समचउरंसो तह वज्जरिसहनारायसंघयणो ।।९४९६।। अणुलोमवायवेगो कंकग्गहणीकवोयपरिणामो । सव्वायंकविमुक्को पउमुप्पलगंधिनीसासो ॥९४९७।। सेयरयजल्लदोसेहिं वज्जिओ निरुवलेववरदेहो। उज्जोवियंगुवंगो छायाए निद्धविमलाए ।।९४९८।। घणनीलकुडिलमिउसुहुमदाहिणावत्तनिद्धसिरकेसो। तवणिज्जसरिसनिम्मलसुणिद्धकेसंतभूमी य ॥९४९९।। भरहायवत्तसरिसुत्तिमंगदेसो छणिदुसमवयणो । निव्वणसमलट्ठमयंकमंडलद्धोवमनिडालो ।।९५००।। आणामियचावसमाणचारुसुसिणिद्धकसिणभुमयजुओ । रइरमणंदोलयसमसवणो मंसलकवोलतलो ।।९५०१॥ पडिबुद्धकमलनयणो गरुलाययउज्जुतुंगसमनासो । बिबीफलसरिसोट्टो ससिकलसियघणदसणपंती॥९५०२।। दालिमदुमकुसुमसिलप्पवालदलरत्ततालुतलजीहो । मंसलपसत्थसंठियसद्द लविसालहणुदेसो ॥९५०३।। सारयघणथणियगभीरमहुरनिग्घोसकोंचसारसरो । सुविभत्तट्ठियमंसू चउरंगुलकंबुवरगीवो ॥९५०४।। वरमहिसवराहगइंदवसहसद्द लसीहसमखंधो । पुरपरिहअमरकुंजरकरपीवरवट्टभुयडंडो ॥९५०५।। रत्ततलमउयमंसलपसत्थलक्खणअछिद्दवरपाणी । पीवरसुजायवट्टियअंगुलितणुतंबनिद्धनहो ॥९५०६।। ससिसूरसंखसोत्थिय चक्कंकुसकुलिसपाणितललेहो । संगयपासो पुरवरकवाडवित्थिन्नवक्छयडो ॥९५०७।। सिरिवच्छरुइरवच्छो वरविहगसुजायपीणयरकुच्छी । झससरिसुयरो वियसंतपउमगंभीरवरनाही ॥९५०८। वरवइरवलियमज्झो सुमउयरमणिज्जरोमराई य। सुपसत्थवरतुरंगमकेसरिअइरेगवट्टकडी ॥९५०९।। हयवरसुजायगुज्झो गयससणसुजायसन्निहोरू य । मत्तवरवारणगई सामुग्गनिमग्गजाणू य ।।९५१०।। एणीमणुनवट्टाणुपुव्वजंघो निगुढगुप्फो य । सुपइट्ठकुम्मचलणो कमसंहयपीवरंगुलिओ ॥९५११।। उन्नयतणुतंबसिणिद्धपायनक्खो सुरत्तचरणतलो । नगनगरमगरसागरचक्कवरंकियकमंबुरुहो ॥९५१२।। पडिपुन्नपुरिसलक्खणअट्ठोत्तरसहसभूसियसरीरो । सुनिगूढपव्वसंधीमरगयमणिकिरणसमतेओ ॥९५१३।। असमाणं माणवरायतेयलच्छीए दिप्पमाणतणू । दिट्ठो वि अदिट्ठो जह जणयंतो दंसणुक्कंठं ।।९५१४।। अइविक्कंतो वीरो सूरो पुरिसोत्तमो पुरिससीहो । पुरिसवरपुंडरीओ वसिऊणं गेहवासम्मि ।।९५१५।। वासाण सहस्साई बावीसं पंच सयसमहियाइं । दिक्खासमयं नाउं रज्जे ठविऊण नियपुत्तं ।।९५१६।। जीयं ति कटु लोगंतिएहिं देवेहि विहियपडिबोहो। विमलोहिनाणदंसणसंपण्णो विसयसुहविमुहो ।।९५१७।। चेच्चा धणं च धन्नं रज्जं रट्ट पुरं जणवयं च । कोसं कोट्ठागारं चेच्चा मणिरयणकणयं च ॥९५१८।। मोत्तियसंखपवालप्पमुहं नीसेसविहवविच्छटुं । छड्डेउं दाऊण य संवच्छरियं महादाणं ॥९५१९।। फग्गुणविसुद्धबारसिदिणम्मि अपराजियाए सीयाए। सनरामरपरिसाए अणुगम्मतो थुणंतीए ।।९५३०।। संखियचक्कियमंगलियपूसमाणेहिं वद्धमाणाहिं । तह घंटियनिवहेहिं इट्ठाहिं ताहिं वग्गूहिं ॥९५२१।। अभिनंदिज्जतो अभिथुव्वंतो सव्वइढ्डिनिवहेण । सव्वेण समुदएणं सव्वेणं संभमेणं च ॥९५२२।। समकालपवाइयसयलतूरसंघायगरुयघोसेण । पूरियनहेण मज्झमज्झेण कुसग्गनयरस्स ॥९५२३।। जेणेव य नीलगुहाभिहाणमुज्जाणमत्थि रमणिज्ज । सो तिजयपहू पाहारेत्था तेणेव गमणाए ।९५२४।। अह पहुणो तस्स तहा नीहरमाणस्स के वि सुरनिवहा । सब्भितरबाहिरयं कुसुग्गनयरं समंतेण ।।९५२५।। Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९६ सिरिमुनिसुब्बयजिनवण्णण सम्मज्जिओवलित्तं जहाहिसेए तहेव कुव्वंति । निवयंति उप्पयंति य जाव पहावेंति वग्गंति ।।९५२६।। सिंघाडगतिगचच्चरचउक्कचउमुहमहापहपहेसु । अत्थत्थिया य कामत्थिया य लाभत्थिया चेव ।।९५२७।। इय' अन्ने विय बहवे नरनारिदेवदेविसंघाया । इट्ठाहि वग्गूहि अभित्थुणंता इय वयासी ॥९५२८॥ जय जय नंदा जय जय भद्दा जयविजय नंद भदं ते। जय खत्तियवरवसभा ! भगवं बुज्झाहि लोगपह ।।९५२९।। सव्वजगज्जीवाणं हियसुहनिस्सेसकारयं पवरं । निक्कारणकरुणापर ! पवत्तहा धम्मतित्थं ति ॥९५३०॥ जय जय नंद तवेणं जय जय जिण ! नंद संजमेणं च । दंसणनाणचरित्तेहि उत्तमेहि अभग्गेहि ।।९५३१।। अजियाइं इंदियाइं जिणाहि पालह जियं समणधम्म । सियविग्यो सयकालं वसा हि तं सिद्धिमज्झम्मि ।९५३२।। निहणाहि विजियतिजए रागद्दोसे महाबले मल्ले । धिइधणियबद्धकच्छो तवेण महाहि कम्मरिउं ।।९५३३॥ झाणेण उत्तमेणं सुक्केण पयायसत्तुपरिचत्तो। तेलोक्करंगमज्झे हराहि आराहणपड़ागं ॥९५३४॥ वितिमिरमणुत्तरं खिप्पमेव पाउणह केवलं नाणं । गच्छह य पयं परमं जिणदिठेणुज्जुमग्गेण ।।९५३५।। सेन्नं परीसहाणं निहणित्ता अभिभवित्तु उवसग्गे । हवउ अविग्धं धम्मे तुह त्ति अभिणंदिय थुणंति ।।९५३६।। पिंडीहवंत तेलोक्कलच्छिनीसेससमुदओ एवं । भयवं अभिथुव्वंतो उ वयणमालासहस्सेहिं ।।९५३७।। पेच्छिज्जतो फुल्लतनयणमालाण सयसहस्सेहिं । नंदिज्जतो उल्लसियहिययमालासहस्सेहिं ।।९५३८।। छिप्पंतो य मणोरहमालाण अणेगसयसहस्सेहिं । पत्थिज्जतो वररूवकंतिगुणनिवहसहसेहिं ।।९५३९।। हत्थेण दाहिणेणं बहूण नरनारिदेवदेवीण । सययं पडिच्छमाणो अंजलिमालासहस्साई ॥९५४०।। समइच्छंतो उत्तुंगभवणपंतीण बहुसहस्साई। उप्पायंतो परमं पमोयमवलोयमाणाण ॥९५४.१ ।। गेयज्झुणिम्मि महुरे तंतीतलतालतुडियरवबहले। जयजयसद्द ग्घोसेण मंजुणा मासलिज्जते ॥९५४२।। हयहेसियसद्देहि हत्थीणं गुलुगुलाइयरवेहिं । रहघणघणाइएहि जणस्स गुरुकलकलरवेहिं ।।९५४३।। सव्वत्तो पसरते निक्खमणमहसवं जिणवरस्स । कहिउं व सव्वभुवणोयरम्मि अच्छरियसंजणयं ॥९५४४।। गिरिकंदरदरिविवरेसु भवणपासायदेवनिलएसु । सिंघाडगतिगचच्चरचउक्कचउमुहमहपहेसु ॥९५४५।। आरामुज्जाणसभाकाणणपमुहेसु सुबहुठाणेसु । उट्ठियपडिसद्दसहस्ससंकुले नहयले होते ॥९५४६।। कविलम्मि जायमाणे गयणयले सुरहिगंधचन्नेहि। डझंतवरागुरुकंदुरुक्कधूवस्स धूमेहिं ।।९५४७।। वासिज्जते सयलम्मि जीवलोए निरंतरालम्मि। धावते पउरजणे इओ तओ बोलबहलम्मि ।।९५४८॥ जाव कुसग्गं नयरं जाव सुराणं विमाणभवणाई। ताव सुरदेविनियरे निरंतरं संचरंतम्मि ।।९५४९।। मझमज्झेणं चिय कुसग्गनामस्स तस्स नयरस्स। जेणेव य नीलगुहा जेणेव असोयवरसाही ।।९५५०।। तेणेव उवागच्छइ आगच्छित्ता असोयतरुहेट्ठा । सीयं धारेइ तओ पच्चोरुहिऊण सीयाए ।।९५५१।। सयमेव अलंकारे सव्वे ओमयड आणपुव्वीए। तस्स य कुलमहयरिया ओरुहिउं तयणु सोयाए ।।९५५२॥ . वरहंसलक्खणेणं मिउणा पडसाडएण तं सव्वं । मल्लाभरणालंकारमाइयं सा पडिच्छेइ ।।९५५३।। छिन्नगुणहारविगलंतविमलमुत्ताहलप्पगासाइं । अंसूणि विणिमुयंती कदंती तह य विलवंती ।।९५५४।। भगवंतं मुणिसुव्वयसामि एवं पभासए पयया। तइलोयसुप्पसिद्ध हरिवंसकुले विसालम्मि ।।९५५५।। जाओ सि तुमं जाया! गोयसगोत्तो तुमं सि खलु जाया! । उइओइयकुलनरवइसुमित्तपुत्तो सि तं जाया! ॥९५५६।। सुविसुद्धजच्चखत्तियगोत्तसमब्भूयखत्तियाणीए। पउमावइदेवीए देहुप्पन्नो सि तं जाया! ।।९५५७।। Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं २९७ बहुपुरिसज्जियसुइजसहरिवंसवडेंसओ सि तं जाया! । जच्चो सि खत्तिओ तं जाया! तं गब्भसुकुमालो।।९५५८।। अप्पडिमरूवजोव्वणलायन्नगुणालओ सि तं जाया! । जाया! तुमं सि अहियं सस्सिरिओ पीहणिज्जोय।।९५५९।। अहियं तुमं सि जाया! पलोयणिज्जो य पत्थणिज्जो य । देविंदरिंदेसुं पसरिय कित्ती सि तं जाया! ! ।।९५६० ।। तिक्खं चंकमियव्वं गरुयं आलंबियव्वमिह जाया! । असिधार व्व महव्वयमणुचरियव्वं तए जाया! ।।९५६१।। तं घडियव्वं जाया! परक्कमेयव्वमिह तओ जाया! । अस्सि च तए अट्ठे पमाइयव्वं न ह खणं पि ।।९५६२।। अह तव्वयणाणंतरमाह पहू एवमेव एयं ति । सयमेव पंचमुट्ठियलोयं तो कुणइ सो सामी ।।९५६३।। अह सक्को देविदो राया तियसाण ईसि नमियंगो। सामिस्स हंसलक्खणपडेण केसे पडिच्छेइ ।।९५६४।। सुरअसुरसिद्धगंधव्वनहयरागयणमग्गमोगाढा । जयजयरवमुहलमुहा मुयंति वासे सुरहिगंधे ।।९५६५।। तत्तो अणुजाणउ मे भयवं ति पभासिऊण देविदो। जिणकेसे नेऊणं खीरसमुद्दम्मि पक्खिवइ ।।९५६६।। तो मुणिसुव्वयसामी नमो त्थु सिद्धाणमिइ भणेऊण । सामाइयं चरित्तं पडिवज्जइ सुद्धपरिणामो ॥९५६७।। पडिवज्जते चरणं जिणम्मि सुरमणुयतूरनिग्घोसो। खिप्पामेव निलुक्को वयणेणं सक्कतणएण ।।९५६८।। सामाइयं करेमी सावज्ज सव्वमेव वावारं। पच्चक्खामी जावज्जीवं तिविहं पि तिविहेण ।९५६९।। इच्चाई उच्चारइ जाव पयं होइ वोसिरामि त्ति । नवरं भंते! त्ति पयं भयवं नो भणइ जीयं ति ।।९५७०।। छठेणं भत्तेणं सामी सामाइयं समारूढो । अवरन्हे तप्पभिई मणुस्सधम्माउ उत्तिन्नो ।।९५७१।। संपत्तो मणपज्जवनामं नाणं तओ तियसनाहो । सामिस्स अंसदेसे निवेसए देवदूसवरं ।।९५७२।। जम्मि समयम्मि सामी नियभवणाओ विणिग्गओ पढम। निक्खमिउमणो सीयं आरुहिउं विहियसिंगारो।।९५७३।। अन्नं पि तम्मि समए उत्तमखत्तियकुलेसु जायाण। रायसुयाण सहस्सं पुढो पुढो सीयमारूढं ।।९५७४।। कय उत्तमसिंगारं पत्तं चउपासठवियपरिवारं । सामिस्स सन्निहाणे आगंतुं तं पि नीलगुहं ।।९५७५।। जगगुरुणो पव्वज्जागहणविहाणाणुसारओ झत्ति । काऊण पंचमुट्ठियलोयं नियमत्थएसु तओ ।।९५७६।। जं एस पहू काही तं चिय अम्हे वि नूण काहामो । एयपइन्नापुवं जिणपव्वज्ज पवज्जेइ (ज्जेति? ) ।।९५७७।। सहसं पि रायउत्ता पसंसिया तो असेसतियसेहिं । भो साहु साहु भूवालनंदणा! जेहिं तुन्भेहि ।।९५७८।। पहमग्गो अणसरिओ अम्हे उण भत्तिमंतचित्ता वि। देवभवत्तणओ इय एवं काउं अजोग त्ति ।।९५७९।। इय भणिऊणं तेसि पि ते तओ निक्खिवंति वरवासे । भगवं तु काउसग्गे तत्थेव य ठाइ सेलो व्व ।।९५८०।। निक्कंपचित्तभावो धम्मज्झाणं झियाइउं लग्गो। तत्तो सक्काईया सव्वे वि सुरा जिणं नमिउं ।।९५८१।। नंदीसरवरदीवे वच्चंति कुणंति तत्थ तो महिमं । बावन्नाए जिणमंदिरेसु तित्थयरबिंबाण ।।९५८२।। पच्छा नियनियठाणेसु जंति सुब्बयनिवाइलोओ वि। नमिऊण तिजयनाहं रायसुयाणं सहस्सं च ।।९५८३।। पडिवनसामिसेवं पसंसिऊणं अभिक्खणं एवं । भो भो धन्ना भुवणे तुब्भे च्चिय दुक्करकरा य ।।९५८४।। सेवयधम्मपइन्नं पालयमाणेहिं जेहिं तुब्भेहि। दिक्खागहणे सामी विमुक्कविहवो वि न वि मुक्को।।९५८५।। तत्तो विम्हियहियओ जिणस्स तं सयलदेवनिम्मवियं। निक्खमणमहामहिमं सुमरंतो जाइ सट्टाणे।।९५८६।। अह दियहम्मि दुइज्जे हरिवंसकुलुब्भवो भुवणनाहो । नियवेलाए पविसइ भिक्खट्ठा रायगिहनयरे ॥९५८७।। तस्सेव कुसग्गपुरस्स अस्थि दुइयं पि रायगिहनामं । खिइवणउसभकुसग्गं रायगिहं एयवयणाओ ।।९५८८।। जुगमेत्तनिहियदिट्ठी उवउत्तों अणुपयं विसोहेंतो। अदुओ अविलंबियओ संभमरहिओ अगिद्धमणो ।।९५८९।। तम्मि नयरम्मि निवसइ धणधन्नसुवन्नरयणसुसमिद्धो । नामेण बंभदत्तो सुपसिद्धो गहवई एगो ।।९५९०।। int Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९८ सिरिमुनिसुव्वयजिनवण्णणं पयईए दाणसद्धाअद्धासियमाणसो दयारसिओ। पयइविणीओ दक्खिन्नसंजुओ परुवयारी य ॥९५९१।। तस्स गिहे तम्मि दिणे जामाऊ आगओ सनयराओ। बहुपरिवारसमेओ पाहुणओ तेण सविसेसं ।।९५९२।। भोयणजायमणेयप्पयारमुवसाहियं सपरमन्नं। भोयणहेउं उववेसिओ य सो तत्थ जामाऊ ।।९५९३।। तत्तो परिवेसेउं पारद्धं तस्स जाव ताव पहू । संपत्तो तत्थ तओ तमेज्जमाणं पलोइत्ता ।।९५९४।। परियाणेत्ता य जहा सो एसो तिजयपणयपयकमलो । जुन्नतणं व पडग्गे लग्गं जेणुज्झियं रज्जं ॥९५९५।। अइकंतअणंतरवासरम्मि अंगीकयं महाघोरं । निस्संगत्तणमेयं दुक्करमियराण मणसा वि ॥९५९६।। उठेइ बंभदत्तो पहिट्ठहियओ इमं विचितंतो। धन्नो अहं चिय जए फलियं मज्झेव पुन्नेहि ।।९५९७।। पुव्वभवसंचिएहिं जस्स गिहंगणमिमेण जगगुरुणा । नियपयपडिबिंबेहिं पंकयपयरंकियं व कयं ।।९५९८।। एवं विचितिऊणं सघयमहुं पायसं गहेऊण । पडिलाभइ भुवणगुरुं पहरिसपुलइयसमग्गतणू ॥९५९९।। भयवं पि कप्पणिज्जं नाऊणं देसकालपरिसुद्धं । पज्जत्तं पडिगाहइ दोण्णि वि पाणी पसारेउं ॥९६००। भुंजइ अरत्तदुट्ठो अदिस्समाणो उ मंसचक्खूहिं । एत्यंतरम्मि जिणवरपारणगपहिट्ठहियएहिं ॥९६०१।। देवेहि नहंगणसंठिएहि उग्घोसियं अहो दाणं । उल्लसिरबहलपरिमलगंधोदगवाससंजुत्ता ।।९६०२।। विहिया वियसंतदसद्धवन्नवरसुरहिकुसुमवुट्ठी य । अद्ध (त्ते) रसकोडीसंखा खित्ता य वसुहारा ।।९६०३।। नहविवरं पूरंतो नवजलहरसद्दगहिरनिग्योसो। वित्थारिओ समंता सुइसुहओ दुंदुहिनिनाओ ।।९६०४।। इय सोऊणं सुव्वयनरनाहो तत्थ आगओ झत्ति । तं बंभदत्तनामं सम्माणइ गहवइं हिट्ठो ।।९६०५।। मिलिओ य पउरलोओ सयलो तेण वि पसंसिओ एसो। तह सलहियं च तेहिं सुपत्तदाणस्स माहप्पं ।।९६०६।। कयपारणगाणंतरमवकतो भुवणबंधवो तत्तो। सुव्वयनराहिवाई जणो वि नियठाणमणुपत्तो ।।९६०७॥ भयवं रायगिहाओ निग्गंतूणं बहिं जणवयम्मि । पंचसमिओ तिगुत्तो विहरइ छज्जीवहियनिरओ ।।९६०८।। जीवो इव अप्पडिहयगई निरालंबणो य गयणं व । अनिलो व्व निरासयओ संखो व्व निरंजणो तह य ।।९६०९।। चंदो व्व सोमलेसो तह तेयंसी सहस्सकिरणो व्व । सागर इव गंभीरो विहगो इव विप्पमुक्को य ।।९६१०।। सुरसेलो व्व अकंपो भारुंडविहंगमो व्व अपमत्तो। खग्गविसाणमिवेगो सारयसलिलं व सुद्धमणो ।।९६११।। वसहो व्व जायथामो मत्तमहाकुंजरो व्व सोंडीरो । सीहो इव दुद्धरिसो पुढवी इव सव्वफाससहो ।।९६१२।। सुहओं हुयासणो इव तवतेएणं अईवपजलंतो। सव्वत्थअपडिबद्धो विहरइ गामागराईसु ॥९६१३।। जियकोहमाणमायालोभो विजिइंदिओ जियपमाओ। अप्पाणं भावेतो तवेण तह संजमेणं च ।।९६१४।। इय विहरिऊण बाहि आगंतूणं पुणो वि रायगिहे । नीलगुहावणसंडे ठाइ अहे चम्मरुक्खस्स ।।९६१५।। तत्थ ठियस्स भगवओ आयातस्स छट्ठभत्तेण । पाणगरहिए विसुज्झमाणलेसस्स सविसेसं ।।९६१६।। एक्कारसमासेसुं समइक्कंतेसु पक्खसहिएसु । फग्गुणबहुलदुवालसिदिणम्मि पुव्वन्हसमयम्मि ।।९६१७।। सवणेणं संजोगं नक्खत्तेणं गए मयंकम्मि । सुक्कज्झाणस्स दुइज्जभेयमेगंतपवियक्कं ।।९६१८।। समइक्कंतस्स तओ अपावमाणस्स सुहुममणियट्टि । नाणावरणप्पमुहे घाइचउक्कम्मि खीणम्मि ।।९६१९।। निव्वाघायमणुत्तरमणंतमप्पडिहयं निरावरणं । अप्पडिवाइसमग्गं केवलनाणं समुप्पन्नं ।।९६२०।। अह सो भयवं अरहा सव्वण्णू केवली जिणो जाओ। मुत्ताण अमुत्ताण य सव्वेसिं चेव दव्वाणं ।।९६२१।। तीयपडुप्पन्नाणागए वि सव्वे गुणे य पज्जाए। जाणइ पासइ य तहा लोयालोयम्मि सयले वि ।।९६२२।। तो आसणकंपेणं सिरिमुणिसुव्वयजिणस्स उप्पन्नं । केवल नाणं नाऊण सुरगणा इंदपभिईया ।।९६२३॥ Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं २९९ जम्माहिसेयसमए जह तह चेव य उवागया सव्वे । सव्विड्ढीए सव्वज्जुईए सव्वेण य बलेण ॥९६२४॥ केवलनाणप्पत्ती महिमं कुव्वंति जिणवरिंदस्स । तत्थ समोसरणं जह विरयंति सुरा तहा भणिमो ।।९६२५।। संवट्टगपवणेणं जोयणपरिमंडलाओ खेत्ताओ। असुइ अचोक्खं सव्वं तणडगलाई खिवंति बहिं ।।९६२६।। तत्तो जलवद्दलयं विउव्विउं पसमयंति रयनियरं । मणिकणगरयणचित्तं कुणंति तो तत्थ भूभागं ।।९६२७।। जलथलसंभूयदसद्धवन्नवरसुरहिकुसुमसंघायं । पयरंति तम्मि खेत्ते जोयणमेत्ते वि सव्वत्तो ॥९६२८।। अभितरपायारं सव्वं रयणामयं विउव्वंति। कविसीसाइं मणीहिं दसद्धवन्नेहि कुव्वंति ।।९६२९।। मज्झिमयं पायारं कणगमयं रयणरइयकविसीसं । बाहिरयं रययमयं जंबूणयहेमकविसीसं ॥९६३०॥ एक्कक्के पायारे चउरो चउरो हवंति दाराइं। सव्वरयणामयाइं रयणामयतोरणाइं च ।।९६३१।। ताई च तोरणाई मणिकणयविचित्तयाइं जायंति । मगरमुहसालहंजियछत्तपडागाभिरामाई ।।९६३२॥ तत्तो य समतेणं कालागुरुकंदुरुक्कमीसेणं। गंधेण मणहरेणं धूवघडीओ विउव्वंति ॥९६३३।। अभितरपायारस्स मज्झभाए असोयवररुक्खं । जिणदेहुच्चत्ताओ दुवालसगुणं विउव्वंति ।।९६३४।। तस्स य हेट्ठा पेढं रयणमयं भासुरं विउव्वंति । तस्सुवरि देवछंदगमेयस्स य मज्झयारम्मि ।।९६३५।। नाणामणिरयणमयं रएंति सीहासणं सपयवीढं । पउमपइट्ठियमुज्जलरयणमयं धम्मचक्कं च ॥९६३६।। सीहासणस्स उवरि छणमयलंछणसमाणकंतीणि। छत्ताई तिन्नि उवरुवरिसंठियाइं विउव्वंति ।।९६३७।। उभओ भाए दो चामराओ वरजक्खहत्थगहियाओ । एत्थ य ज जे देवा कुणंति वोच्छामि तं इन्हि ।।९६३८।। अब्भितरपायारं कुठवंति विमाणवासिणो देवा। मज्झिमयं जोइसिया बाहिरयं भवणवासी य ।।९६३९।। चे इयदुमपेढछंदगआसणछत्तं च चामराओ य । जं चऽन्नं करणिज्जं करेंति तं वाणमंतरिया ।।९६४०।। एसो य विही सव्वो नेओ साहारणे समोसरणे । जत्थ पुण इड्ढिमंतो उवेइ देवो जिणसमीवं ।।९६४१।। एगो वि तत्थ सव्वं पुन्व॒त्तं सो करेइ इयरेसि । करणम्मि तत्थ भयणा इह भावत्थो इमो नेओ ॥९६४२।। जइ नो उवंति इंदा तो भवणनिवासिपभिइणो देवा । कुव्वंति न कूव्वंति व भुवणप्पणो समोसरणं ।।९६४३।। तत्थ य पुणो पएसे न होइ पुव्वं कयं समोसरणं। तं हो तत्थ नियमा देवे य महिड्ढिए पत्ते ॥९६४४।। इय रइयसमोसरणे पुव्वद्दारेण पविसइ जिणिदो । देवकयकणयकमलेसु दोसु पाए निवेसंतो ।।९६४५।। अन्नाई सत्त कमलाई अग्गओ तस्स एंति अणुकमसो। पुवन्हे सूरुदए अवरन्हे चरमजाममुहे ।।९६४६।। चेइयदुमस्स काउं पयाहिणं पुव्वदिसिमुहो होउ। सीहासणे निसीयइ सेसासु पुणो तिसु दिसासु ।।९६४७।। सीहासणचामरधम्मचक्कछत्तत्तयाइकलियाई। जिणवरपडिरूवाई हवंति देवेहिं विहियाइं ॥९६४८।। तेसि पि होइ रूवं जिणाणुभावेण जिणवरसमाणं । जह सेसजणो जाणइ अम्ह वि सामी अभिमुहो त्ति ।।९६४९।। तित्थयरपायमूलं एगेणं गणहरेण अविरहियं । जेठेण व इयरेण व पाएणं होइ जेट्ठगणी ।।९६५०।। जेट्ठो गणी भणिज्जइ तित्थं ति इमो उ पुव्वदारेण । पविसित्ता तित्थयरं तिगुणं च पयाहिणीकाउं ।।९६५१॥ वंदेऊण य दाहिणपुरथिमो उवविसेइ दिसिभाए। सेवा वि गणहरा एवमेव काऊण तित्थस्स ।।९६५२।। पासेसु मग्गओ उवविसंति तो पविसिऊण केवलिणा। पुव्वद्दारेण जिणं पयाहिणं कट्ट तिक्खुत्तो ।।९६५३।। भणिऊण नमो तित्थस्सेवं तित्थस्स गणहराणं च । पिटुम्मि निसीयंति य सेसा अइसेसिया साहू ।।९६५४॥ मणपज्जवोहिनाणी चोदृसदसपुग्विणो य नवपुव्वी । खेलोसहिजल्लोसहिपत्ता संभिन्नसोयाई ।।९६५५।। पुव्वेणं दारेणं पविसित्तु जिणं पयाहिणं किच्चा। वंदित्ता बेंति नमो तित्थस्स नमो य केबलिणं ॥९६५६॥ Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वय जिनवण्णणं तो केवलीण पच्छाहोऊणं उवविसंति अह सेसा। अइसयरहिया साहू पुव्वेणं चेव दारेणं ॥९६५७॥ पविसित्ता तित्थयरं तिक्खुत्तो तह पयाहिणं किच्चा । वंदित्ता तयणु नमो तित्थस्स नमोऽतिसेसीणं ।।९६५८।। एवं भणिऊण ती अइसेसियपिट्ठओ निसीयंति । वेमाणियदेवीओ पविसित्ता पुव्वदारेण ।।९६५९।। तिक्खुत्तो तित्थयरं काऊण पयाहिणं च वंदित्ता। तत्तो भणिऊण नमो तित्थस्स नमो य साहूण ॥९६६०।। पिट्ठम्मि निरइसेसियमुणीण ठायंति नो निसीयंति । समणीओ पविसेउं पुब्वेणं चेव दारेणं ॥९६६१।। तित्थयरं तिक्खुत्तो भत्तीए पयाहिणं करेऊण । वंदेऊणं च नमो तित्थस्स नमोऽतिसेसीण ।।९६६२।। एवं भणिऊण तओ वेमाणियदेविपिट्ठओ ठंति । नो य निसीयंति तओ देवीओ भवणवासीणं ।।९६६३।। जोइसिणीओ वंतरदेवीओ दाहिणेण दारेण । पविसित्ता तित्थयरं पयाहिणीकट्ट तिक्खुत्तो ।।९६६४।। दाहिणपच्चत्थिमओ ठायंति जहोवइट्रकममेव । भवणवईजोइसिया देवा तह वाणमंतरिया ॥९६६५।। अवरेणं दारेणं पविसित्ता पुवभणियमेव विहिं । काउं उत्तरपच्चत्थिमेण ठायंति अणुकमसो ।।९६६६॥ वेमाणिया य देवा नरा य नारीगणा य दारेण। पविसित्तु उत्तरेणं तं चेव विहिं पउंजित्ता ॥९६६७।। उत्तरपुरथिमेणं जहक्कम पिट्ठओ य ठायंति । जो को वि जस्स निस्साए आगओ तत्थ परिवारो ।।९६६८।। सो तस्सेव समीवे निसीयई कत्थई न अन्नत्थ । एक्केक्काए दिसाए तिगं तिगं संठियं होइ ।।९६६९।। पुन्वं पि समोसरणे हवंति अप्पिड्ढिया जइ निसन्ना । तो ते आगच्छंतं पणमंति महिड्ढियं नियमा ।।९६७०।। पढमं महिड्ढिओ अह होइ निविट्ठो तओ तयं इयरे । अप्पिड्ढिया नमंता वच्चंति पुरो सठाणेसु।।९६७१॥ तित्थयरपभावेणं परोप्परं मच्छरो भयं विगहा । न य होइ समोसरणे तिरियाण वि सन्निविट्ठाण ।।९६७२।। अभंतरपायारस्स मज्झयारे हवंति देवनरा । दुइयंतरम्मि तिरिया तइयम्मिउ अंतरे जाणा ।।९६७३।। सव्वं व देसविरई सम (म्म) घेच्छइ व होइ परिकहणा । इहरा अमूढलक्खो न कहेइ भविस्सइ न तं च।।९६७४।। मणुए चउमन्नयरं तिरिएसु दुगं तिगं व पडिवज्जे । जइनत्थि नियमसोच्चिय सुरेसु सम्मत्तपडिवत्ती॥९६७५॥ तित्थपणामं काउं कहेइ साहारणेण सद्देणं । सव्वेसि सन्नीणं जोयणनीहारिणा भयवं ॥९६७६।। तप्पुत्विया अरहया पूइयपूया य विणयकम्मं च । कयकिच्चो वि जह कहं कहेइ नमए तहा तित्थं ।।९६७७।। जत्थ अपुव्वोसरणं न दिट्टपुव्वं व जेण समणेण । बारसहिं जोयणेहि सोएइ अणागए लहुया ॥९६७८।। सव्वसुरा जइ रूवं अंगुटुपमाणयं विउविज्जा । जिणपायंगुठें पइ न सोहए तं जहिंगालो ।।९६७९।। जिणरूवाओं गणहररूवं भागे अणंतए होइ। तत्तो रूवं आहारगस्स भागे अणंतम्मि ।।९६८०।। आहारगाओ एवं अणंतभागे अणुत्तरसुराण । तत्तो गेवेज्जाणं तत्तो वि य अच्चयसुराण ॥९६८१।। तत्तो आरणपभिई जा सोहम्मो तओ भवणवासी। जोइसिया वंतरिया चक्कहरा वासुबलदेवा ।।९६८२।। मंडलवइणो एए जहोत्तरं पूव्वपूवपासाओ। होति अणंतगुणेणं रूवेणं हीणहीणयरा ।।९६८३।। सेसा सव्वे वि परोप्परेण छद्राणनिवडिया होति । एवं स्वक्करिसो अरहंताणं मणेयव्वो ॥९६८४।। संघयणं संठाणं कंती गइसत्तसारउस्सासा। सव्वमणुत्तरमेयं पि होइ अरहंतनाहाण ।।९६८५।। संखाईयाण वि संसईण जुगवं पि संसयच्छेयं । एगा वि भारई भगवओ उ सिग्धं करेइ त्ति ।।९६८६।। अन्नहकमेण संसयहरणे केइ वि ससंसया चेव । उट्ठति तओ तेसि जणनाणा पच्चओ होइ ।।९६८७।। संसयहरणाइफलं न होइ दिठे वि जिणवरिंदम्मि। एगयराण अकहणे रागहोसाभिसंका य॥९६८८।। एगसरूवस्स वि जह मेहविमुक्कस्स होंति सलिलस्स । वन्नरसाइविसेसा भूमिविसेसस्स जोएण ।।९६८९।। Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्क्यजिणिदचरियं सव्वण्णुणो वि वाणी तह सोयाराण परिणमइ हियए । समकालजायनियनियसंजयवोच्छेयगत्तेण ॥९६९०।। साहारणतणेणं अणन्नसरिसत्तणेण य गुणेण । अत्थगमगत्तणेण य उवओगो चेव जिणवयणे ।।९६९१।। अइसयसुइसुहजणगत्तणेण वयणं जिणस्स निसुणंतो। निन्विज्जइ न य सोया थेरी दासि व्व वणियस्स।।९६९२।। दासी वणिणो एगस्स आसि थेरी गया य सा गोसे । कट्ठाणमागया छुइतन्हभिभूया य मज्झन्हे ।।९६९३।। अइथेव च्चिय कट्ठा आणीया तीए तेण पिट्टित्ता । कट्ठाणं पट्टविया पुणो वि सा भुक्खिया तिसिया ।।९६९४।। गहिऊण कटुभारं गरुयं सा तइयपहरपज्जते । विणियत्ता आगच्छइ काले जेटुस्स मुलम्मि ।।९६९५।। अह कटुभारयाओ एणं कठे महीयले पडियं । तो तीए ओणमित्ता कहंचि तं जाव संगहियं ।।९६९६।। ता तम्मि चेव समए अरहा धम्मं कहेउमाढत्तो। अमयं व सुयंतेणं आजोयणपसरियसरेण ।।९६९७।। थेरी उ तं सुणंती तह चेव य ओणया ठिया तत्थ । छुहतिसउन्हपरिस्समदुहं न सा कि पि वेएइ ।।९६९८।। सूरत्थमणावसरे धम्म कहिऊण उट्ठिओ अरहा । थेरी वि गया सगिहं इय जिणवाणीए सोहग्गं ।।९६९९।। सव्वाउयं पि सोया गमेज्ज सययं जिणो जइ कहेइ । सीउन्ह खुहपिवासापरिस्समदुहाई अमणंतो ।।९७००।। गामनगरागराइसु विहरइ ठाणेसु जेसु जिणनाहो । तत्तो ठाणेहितो कहेति गंतूण जे वत्तं ।।९७० १।। तेसिं नराण वित्तीए देइ चक्की सुवन्नलक्खाइं । बारसपन्नाससहस्ससमहियाइं वरिसमज्झे ।।९७०२॥ तत्थेव य तित्थयरं समागयं कहइ को वि जइ तत्तो। एगस्स वि तस्स निउत्तगस्स इयरस्स वा चक्की ।।९७०३।। अद्धत्तेरसकोडीओ देइ कणयस्स परमपीईए । एवइयं चिय रययं तु वासुदेवा पयच्छंति ।।९७०४।। मंडलिया उण रययस्स देति सहसाइं अद्धतेरस उ। वित्तीए पीईए तावइयाइं तु लक्खाइं ॥९७०५।। देवाणुयत्तिभत्तीपूया थिरकरणसत्तअणुकंपा। साओदय - दाणगुणा पभावणा चेव तित्थस्स ॥९७०६।। जत्थ समोसरइ जिणो नयराइसु तत्थ नरवई अहवा । तस्स अमच्चो तम्मि वि अविज्जमाणे पुरजणाई।।९७०७।। दुब्बलियकंडियाणं वलवंतीए तहेव छडियाणं । कलमाण तंदुलाणं पट्टवियाणं परगिहेसु ।।९७०८।। तेहि वि फलगेसु पसारिऊण एक्केक्कएण गहियाण । तत्तो पुणाणियाणं अक्खंडाणं अफुडियाण ।।९७०९।। पुग्नं आढगमेगं कारेइ बलि तओं य सिद्धम्मि। तत्थेव य देवा पक्खिवंति वरसुरहिगंधाई ।।९७१०।। तत्तो सो रायाई गहिऊणं तं बलि सुरगणेहि । परियरिओ नाणाविहतूरनिनाएण अइमहया ।।९७११।। आगम्म समोसरणे पुव्वद्दारेण पविसइ तओ य । अब्भितरपागारंतरं पविठे बलिम्मि जिणो ॥९७१२।। धम्मकहणाउ विरमइ अह सो रायाइयाण अन्नयरो। बलिहत्थगओ देवेहि परिवुडो चेव तित्थयरं ।।९७१३।। तिक्खुत्तो काऊणं पयाहिणं तस्स पायमूलम्मि । निसिरेइ तं बलि तो तस्सऽद्धं अवडियं देवा ।।९७१४।। गिन्हंति तओ सेसऽद्धस्स वि गिन्हेइ अहिवई अद्धं । सेसं चउत्थभागं गिन्हइ पागयजणो सव्वं ।।९७१५।। तीसे बलीए सित्थं दिज्जति कस्स वि य मत्थए जस्स । तस्स सहसत्ति पुव्वुप्पन्नो वाही पणस्सेइ ।।९७१६।। अन्नो उ अणुप्पन्नो उप्पज्जइ नेय जाव छम्मासा। एसो उ बली पविसइ पज्जते पढमपहरस्स ॥९७१७।। पक्खित्ताए बलीए तत्तो ठाणाओ उट्ठिऊण जिणो। अब्भितरपागारस्स उत्तरेणं दुवारेण ।।९७१८।। निग्गंतूण दिसाए पुवाए देवछंदए गंतुं। ठायइ सममाहीए तत्तो पहरस्स उवरिम्मि ।।९७१९।। सामिम्मि उट्ठियम्मी जेट्ठो अन्नयरओ व गणहारी। राओवणीयसीहासणे ठिओ पायवीढे वा ॥९७२०।। बीयाए पोरिसीए धम्म परिकहइ सव्वपरिसाए। पहुणो खेयविणोओ सीसगुणुद्दीवणा तह य ॥९७२१।। जह तित्थयरो कहए कहइ तहा गणहरो वि निभंतं । पव्वइयाण गिहीण य एरिसओ पच्चओ होइ ।।९७२२।। Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३०२ समोसरणवण्णणं आयरियाणिऊण जोग्गसीसेण तक्कहियअट्ठो। अन्नेसि कहियन्वो सीसायरियक्कमो एवं ॥९७२३।। जम्हा एमाइगुणा कहमाणे गणहरम्मि जायंति । तम्हा तं अणुजाणइ जिणनाहो धम्मकहणम्मि ॥९७२४॥ संखाईए वि भवे साहइ जं वा परो उ पुच्छेज्जा । न य णं अणाइसेसी वियाणई एस छउमत्थो ।।९७२५।। एस समोसरणविही जिणाण सामन्नओ मए कहिओ। तयणुगयं सेसं पि हु समासओ साहियं एत्थ ।।९७२६॥ इन्हि तु पत्थुयत्थं भणामि अमरेहि कयसमोसरणे । पुव्वभणिएण विहिणा पविसइ मुणिसुव्वयजिणिदो।।९७२७।। चेइयरुक्खपयाहिणपुव्वं सीहासणम्मि उवविसइ । पुबदिसाएऽभिमुहो तित्थस्स नमो ति भणमाणो॥९७२८।। एत्यंतरम्मि सुव्वयराया नाऊण केवलुप्पत्ति । तित्थयरस्स भगवओ समागओ सव्वइड्ढीए ॥९७२९।। अंतेउरेण सह पुरजणेण आणंदजणियरोमंचो। पंचविहाभिगमेणं पविसिय तिपयाहिणापुव्वं ।।९७३०।। धरणीयलमीलियजाणुकरयलो पणमिऊण तित्थयरं। मत्थयनिहित्तहत्थो एवं थोउं समाढत्तो।।९७३१।। सुरसुहविमुह! समुज्झिय पाणयकप्पामरिन्दसिरिसंगं । भवपंकनिमग्गसमग्गजंतुउद्धरणबद्धमणो ॥९७३२।। तं मुणिसुव्वयसामिय! कयावयारो सि मणुयलोयम्मि। परकज्जसज्जमइणो गरुया नियकज्जनिरवेक्खा।९७३३। तइ गब्भगए पउमावइदेवी पणमिया सुरिंदेण । गरुयाण संगमे को न होइ सव्वस्स नमणिज्जो ॥९७३४।। तुह जम्मखणे जिणवर ! नेरइएहि वि सुहं समणुभूयं । कस्स ण महाणुभावाण सभवो होइ सुहहेऊ ॥९७३५। विउला वि रायलच्छी तण व चत्ता तए विजयनाह ! जं तेण विवेईणं अवमाणपयं इमा जाया ॥९७३६।। कयदिक्खारक्खेण तुमए तवतिक्ख खग्गडंडेण । काऊण खंडसो घाइकम्मभुयगं महाभोगं ॥९७३७।। निहणं नेऊण तओ तप्पडिद्धं अणाइकालाओ। रयणनिहिकलसकप्पं केवलमुप्पाडियं नाणं ।।९७३८॥ करयलकलियं मुत्ताहलं व सयलं पि तेण तेलोक्कं । अवलोयंतो सामिय! कस्स न संसयतमं हरसि ॥९७३९।। नाह ! तए परिगहिओ नरलोओ नूण सग्गलोयाओ । रमणिज्जयरो जाओ तेण सुरा सययमिह एंति ।।९७४०।। तह कह वि कुणंति सुरा पायारतियाइयं तुह विभूइं । जह तं पेच्छंताणं ताणं पि हु विम्हओ होइ ।।९७४१।। नाह ! तुइ विभूईए गुणनिवहाण य तहा अणंताण। को वि लवंपि न सक्कइ वन्नेउं सुरगुरुसमो वि ।।९७४२।। जइ वि तुमं सव्वण्णू जइ वि सयंचिय परस्स दुहहरणे । बद्धपइन्नो सि तुम तह वि अहं विनविस्सामि।।९७४३।। थेवक्खरेहिं किंचि वि जम्हा भवदुहदवग्गिसंतत्तो । खणमवि न खमो ठाउं मोणेण मुणिंद ! तइ दिट्ठ ॥९७४४।। भयवं ! अइनिस्विन्नो हं जम्मजरामरणरोयसोयाण । तह कुणसु जहा तेसि भुज्जो वि न भायणं होमि।।९७४५।। इय थुणिऊण जिणिदं सुव्वयराया सुतिव्वसंवेओ । नमिऊण सपरिवारो उचियपएसे समासीणो ।।९७४६।। अह सुरनरविज्जाहरपारद्धमहंतनट्टगेयरवे । पवियंभियगुरुपहरिसकलयलघोसे य उवसंते ।।९७४६।।। सट्ठाणनिविट्ठाए सदेवमणुयासुराए परिसाए । वागरइ जिणो धम्म सव्वजगज्जीवहियजणगं ।९७४७।। भो भव्वा ! एस भवो अणाइमं इह अणाइणो जीवा । तेसिं सामन्नेणं नाणावरणाइकम्माणं ।।९७४७।।। संजोगो य अणाई अपज्जवसिओ य सो अभव्वाण । भव्वाण पज्जवसिओ विसेसओ पुण समग्गाण ।।९७४८।। जीवाणं मिच्छत्ता विरइपमाएहिं तह कसाएहिं । जोगेहि कम्माणं बंधो होइ त्ति साईओ ॥९७४९।। एसो अकामनिज्जरबालतवोकम्मनाणमाईहिं । नियमेण विहडइ तओ सव्वेसिं चेव जीवाणं ॥९७५०।। जायइ सपज्जवसिओ तेण य कम्माणुसंगमवसेण । पढम पि ताव जीवा सव्वे वि अणाइकालाओ ।।९७५१।। सुहुमअणाइवणस्सइकायनिगोएसु पिंडिया संता। निवसंति पोग्गलाणं परियट्टेऽणतणते उ ।।९७५२।। जीवाणमणताणं एगं चिय होइ जं किर सरीरं । भन्नइ निगोयनामं तं तेसिमसंखयाणं तु ॥९७५३॥ Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वजिणिदचरियं ३०३ समुदाओ जो सो गोलओ त्ति तत्थट्ठिया निगोयम्मि । समकालमणताऊ ससंति तह नीससंति समं ।।९७५४।। समगं आहारेति य परिणामेति य तहेव ते समगं । समगं उप्पज्जति य समगं चिय तह विवज्जति ।९७५५।। थीणद्धि महानिद्दानाणावरणाइतिव्वउदएण। वेयंति न अप्पाणं न मुणंति परं पि तह चेव ।९७५६।। निसुणंति नेय सई नेव य पेच्छंति कि पि ते रूवं । अग्घायंति न गंधं न रसं विदंति न य फासं ॥९७५७।। न सरंति कयं अकयं नो मइपुव्वं चलंति फंदति । न य अणुसरंति सीयं नायवदेसं च गच्छंति ।।९७५८।। तिव्वविसवेयणाघारियस्स घणमज्जपाणमत्तस्स । आगयमुच्छस्स व माणवस्स धारेति चेयन्नं ।।९७५९।। तेसु जहुत्तं कालं वसिउं भवियव्वयानिओगेण । तत्तो निग्गंतूणं केत्तियमेत्ता वि ते जीवा ।।९७६०।। साहारणाण मज्झे ववहारवणस्सईण जायंति । अल्लयसूरणगज्जरपिंडालुयकंदमाईसु ॥९७६१।। छिज्जति तत्थ नाणाविहेहि सत्थेहि तिक्खधारेहिं । चुन्निज्जति सिलासु य पीसिज्जति य घरट्टेसु ॥९७६२।। मीसिज्जति य दव्वंतरेहि कडुएहि तिक्खखारेहिं । पच्चंति हुयवहेहि य उज्झंति दवग्गिणा तह य ।।९७६३।। रसगिद्धेहिं भुज्जति ते तओ कि पि खवियकम्मंसा । पुढवीकाएसु समुन्भवंति तो आउकाएसु ॥९७६४॥ तो अगणिकाइएसुं तत्तो वि य वाउकाइयजिएसु । तत्तो पत्तेयवणस्सइत्तणं कह वि पावेति ।।९७६५।। एत्थ य पुढवीसु गया ते फोडिज्जति मोग्गराईहिं । भित्तीसु वि णिज्जंति य कोद्दालेहिं खणिज्जति ॥९७६६।। चलणाईहिं मलिज्जति सीयवायायवाइसत्येहिं । उवहम्मति जलेसु य गोमणुयाईहिं पिज्जति ।।९७६७।। ताविज्जति य जलणे घोलिज्जति य पयंडपवणेण । सोसिज्जति य मायंडचंडकिरणाइसत्थेहिं ॥९७६८।। उवहम्मति य तह खारखत्ततिक्खाइसत्थनिवहेहिं । अगणीसु समुप्पन्ना ते खोरिज्जंति कठेहिं ।।९७६९।। खोट्टिज्जति उलुम्मुगमाईहिं तह य विज्झविज्जति । सलिलारनालधूलीपमुहेहि विविहसत्थेहि ।।९७७०।। अन्नपडिपुन्नथालीबंधप्पभिईहिं अक्कमिज्जति । अनिलेसु समुब्भूया उसिणानिलवीयणाईहिं ।।९७७१॥ निहणं निज्जति तओं पत्तेयवणस्सइत्तणं पत्ता । छिज्जति परसुमाईहिं आयवेणं च सुस्संति ।।९७७२।। गिह छायणतोरणमाइएसु कज्जेसु केहिं वि नरेहिं । मोडिज्जति अ संधीसु कुंजराईहिं भज्जति ।।९७७३।। खंडिज्जंति य मुसलुक्खलाइणा मुग्गजुन्नलाईया । पीसिज्जंति घरट्टाइणा मलिज्जति चलणेहिं ।।९७७४।। उल्लूरिज्जति य ओसहाइकज्जम्मि वेज्जमाईहिं । उम्मूलिज्जति तहा पयंडपवणाइणा के वि ॥९७७५।। गो-महिसतुरयकरिकरहरासहाईहिं के वि खज्जति । डझंति दवग्गीहिं दूमिज्जंति य हिमाईहिं ॥९७७६६।। पुढवाइएसु एवं संसरिऊणं पुणो पुणो दुहिया। कालमसंखोसप्पिणि उस्सप्पिणिपरिमीयं जीवा ।।९७७७।। तत्तो उव्वट्टित्ता बिति चउरिदियसरूवविगलेसु । उववज्जति तत्थ वि जुत्ताजुत्तं न जाणंति ॥९७७८॥ सुन्नं एमेव इओ तओ भमंति य रसंति अव्वत्तं । असुईमाईसु लोलंति लुढंति नीउन्नएसुं च ।९७७९।। चेट्ठति अमइपुव्वं जलंतजलणाइएसु पविसंति । मज्जति तेल्लमाइसु हियं पि तह परिहरंति नियं ।।९७८०।। अहियं पि आयरंती सीयायववायखारचुन्नेहिं । सलिलग्गिसिलोवललेढुकट्ठमाईहिं हम्मति ।।९७८१।। एवं एएसु खुहाइदुक्खिया चिट्ठिऊण संखेज्जं । कालं तयणु असन्निसु पणिदिएसुं पि एमेव ।।९७८२।। अट्ठभवग्गहणाई वसिऊण निरंतराइं उक्कोसं । एगिदियाइसु पुणो भमिऊणं पुव्वनाएण ।।९७८३॥ तत्तो पंचिदियसन्नितिरियजोणीसु ते समुप्पन्ना। विधेउं नासाए बझंति य रज्जुलज्जूहि ।।९७८४।। पावंति वसणपुच्छाइछेयणं फालणं च सवणाण । वाहिज्जति हलेसु य संजोइज्जति गंतीसु ॥९७८५।। पट्ठीए खिप्पंति य जलभरियाई महातडागाइं । पट्ठीए खंधेण य अन्नं पि वहंति गुरुभारं ।।९७८६।। Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयसामिदेसंजा उप्पाडिज्जति सुतिक्खदीहआराहि वेणुलट्ठीहि । ताडिज्जति कसाईहि लेट्ठलउडेहि हम्मति ।। ९७८७।। गुरुभारक्कताणं पट्ठीखंधाइएसु मंसाई । पयडिज्जति पति य किमिजालाई तओ तेसु ॥९७८८ ।। अन्ने भारक्कता के विट्टति मज्झभायाओ । तो निवडंति महीए खुरेहिं पडिया खरवलति ।। ९७८९ ।। भिजंति य अन्ने देहम्मि तओ रसंति विरसाई । विसहंति दढमणाइक्खणीयवियणासमुग्धायं । । ९७९० ।। अवरेय हरिणसूय रससयसउताइणो य मच्छाई । नाणाविडंबणाईहिं विडंबिऊणं हणिज्जति । । ९७९१ ।। वसमंसलुद्धपारद्धिएहिं बज्झति धीवरेहि परे । काऊण भडित्तं जीवमाणया केइ भुज्जति ।। ९७९२ ।। अने केइ वितिरिया खज्जंति परोप्परं तडफडता । पीडिज्जति छुहाए बाहिज्जंति यं पिवासाए । । ९७९३ ।। कट्ठे व विगयचेट्ठा महाहिमेणं हवंति हेमंते । गिम्हम्मि आयवेणं तिव्वेणं संतविज्जति ।। ९७९४ ।। वासासु निरंतरवुट्ठिपडियपाणीय सुढियसव्वंगा । केइ विवज्जंति परे वुज्झति जलप्पवाहेहिं ।। ९७९५ ।। चित्तsaravaभुयगसीह मीणाइणो महाकूरा । निहणंति भूयनिवहं असंति तेसि च मंसाई ।। ९७९६ ।। आऊरियरोद्दज्झाणमाणसा संचिऊण घणकम्मं । निवति महानिरए तिक्खनिरंतरमहादुक्खे ।। ९७९७ ।। तत्थ घडियालयाओ विलवंता कड्डिऊण बाहिम्मि । परमाहम्मियदेवेहि निएहि पट्ठेिहिं ।। ९७९८।। अप्फालिज्जंति दढं तओ महावज्जकंटयसिलासु । खिप्पंति चियासु जलंतजलणजालाकरालासु ।। ९७९९ ।। आलिंगा विज्जति यसकंटयं वज्जसिवलीरुक्खं । करवत्तेहिं करकरफा लिज्जंति य सुतिक्खेहिं ।। ९८००।। छिज्जति असीहिं महाकुंतग्गेहि सिएहिं भिज्जति । विज्झति य सूलेहि खिप्पंति महंतसूलासु ।। ९८०१ ।। तत्तेसु तलिज्जंति य तेल्लकविल्लेसु उक्कलंतेसु । खाविज्जति य उक्कत्तिऊण नियदेहमसाई ।। ९८०२ । पाइज्जति य तह तत्ततउयतंबाई तत्ततेल्लं च । असिपत्तवणं तो पेच्छिऊण धावंति तयभिमुहं ॥। ९८०३ || यमेत्त च्चिय छिज्जेति तत्थ असिसत्तिसेल्ल कुंतेहि । वेयरणिनई तो पेच्छिऊण गच्छति तयभिमुहं ।। ९८०४ ।। तत्थ य खुप्पति महाजलणुन्हकयंबवालुयानिय रे । फुटंति तओ चणय व्व आरसंता चिरं कालं ।। ९८०५ ।। तत्तजउतुल्लवस मंसरुहिरचिक्खल्लअइरउद्दाए । वेयरणीए पत्ता झत्ति विलिज्जंति ते वरया ।। ९८०६ ।। आरोविज्जति तओ तत्ताए तुंगलोहनावाए । अन्ने य परोप्परमेव केइ हम्मति कयकोवा ॥। ९८०७ ।। इह माहमासपच्छिमनिसाहिमाओ अणंतगुणसीयं । तह तत्तभाडदाहाओ तत्थ दाहं अनंतगुणं ।। ९८०८ ।। सहिऊण एवमाई निरयमह । वेयणादुहं घोरं । पलिओ माई तह सायरोवमाई च बहुयाई । । ९८०९ ।। उट्टिण तत्तो पंचिदियतिरिथजोणिएसु पुणो । उप्पज्जंति तओ वि हु नरएसु तओ वि उब्वट्टा । ९८१० ।। मच्छाइसु नरएसु य पुण मच्छाइसु पुणो वि नरएसु । पुण मच्छाईसु तओ एगिदियमाइएस पुणो ।। ९८११ ।। पुव्वपओगेणं चिय भमिऊणमणंतकालमणु तत्तो । पंचिदियतिरियत्तं लद्धूण वयंति नरएसु ।। ९८१२ ॥ तत्तो पुण मच्छाइसु पुणो वि नरएसु मच्छयाईसु । पुण एगिदियमाइसु तेणेत्र कमेण भमिऊण ।।९७१३।। जंति निरए एवं एगिदियमाइ नरयपज्जंत्तं । घाणयजुत्तो वसहो व्वऽणंतखुत्तो परिभमंति ।। ९८१४ । न लहंति मणुयजम्मं तत्तो कहमवि अनंतकालाओ । खेत्ते अणारिए संभवंति मणुइत्थिगन्भम्मि ।। ९८१५ ।। तत्तो अप्पडिपुन्नागलिऊण भमंति निरयमाईसु । भुज्जो अनंतकालं न उणो पावंति मणुयत्तं ।। ९८१६ ।। एवमणंतमणंतं कालं भमिऊण निरयतिरिएसु । पावंति नरतं अंतरंतराणारिए खेत्ते ।। ९८१७ । एवं अनंतखुत्तो मणुयत्तमणारिएस पावंति । न उणो लहंति आरियमणुयत्तणसम्मुहं ठाउं ।। ९८१८ ।। तत्थ अणारियमणुयत्तणम्मि कत्थ वि गलति गम्भाओ । कत्थ वि जोणीजंताओ निप्फिडंता विवज्जति ।। ९८१९ ।। ३०४ Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिमुब्वयजिणिदपरियं ३०५ कत्थ वि निग्गयमेत्ता सयणिज्जनिवन्नया य कत्थ वि य। कत्थ वि जणणीअंगम्मि संठिया मच्चुमुहमेंति।।९८२०।। कत्थ वि चंकमणखमा कत्थ वि अव्वत्तजंपिरा संता । कत्थ वि बालेहि समं कीलणजोग्गा विवज्जति।९८२१।। कत्थ वि जोव्वणभिमुहा अणेगरोगेहि गहियसव्वंगा। अक्कंदिऊण बहुविलविऊण सदुहा विणस्संति ।।९८२२।। कत्थइ जोव्वणपत्ता पाणवहाई अगम्मगमणाई । काऊण अकिच्चाई चियबहुपावा विवज्जति ।।९८२३।। एवमणारियमणुयत्तलाभओ आरओ वि हु गएसु। पोग्गलपरियट्टेसुं अणंतणतेसु कह वि तओ ।।९८२४॥ आरियखेत्ते अंतयकुलेसु मणुयत्तणाइ तह चेव। लहिउं लहिउं अंतरअंतरओ नरयतिरिएसु ॥९८२५।। कालमणंतं पुण परियडंति सुकुलेसु मणुयजम्मस्स । सम्मुहमवि नो ठाउं लहंति गुरुकम्मयावसओ।।९८२६।। इय पुव्वत्तं कालं भमिऊण कहं चि सोहणकुलेसु । उप्पज्जति य बहुसो भमंति तह चेव णंतभवं ।।९८२७।। नवरं गालिज्जति य गम्भाओ ओसहेहिं असईहिं । कत्थ वि य जायमेत्ता छडिज्जति य कुरच्छासु ।।९८२८॥ तत्थ छुहाए सीयायवेहिं पावंति जीवियविणासं । मज्जारमाइएहि खज्जति व जीवमाणा वि ।।९८२९।। जह सुकुलुप्पत्तीए सुजाइलाभे वि तह भवमणतं । जीवा भमंति एवं रूवबलाईण लाभे वि ।।९८३०।। मझ मज्झेण अणंतकालभवभमणपुव्वयं होइ । जा आउअरोगत्तणविन्नाणसमनिया होंति ॥९८३१।। तो एरिसा वि होउं कत्थइ फासिदियस्स दोसेण। कत्थइ रसगिद्धीए कत्थइ गंधप्पियत्तेण ।।९८३२।। कत्थ वि य पवररूवालोयणलोलत्तणेण कत्थ वि य । सुंदरसदायन्नणतन्हापरतंतभावेण ॥९८३३।। कत्थइ कोहग्गिवसा कत्थइ माणद्दिथद्धयाए य । कत्थ वि य कुडिलनियडीवंसिकुडंगीगहणयाए ।।९८३४।। कत्थइ लोहमहोयहि निमज्जणणं च कत्थ वि पियस्स । विरहविहरत्तणणं कत्थ वि पेमग्गहगहेण ।।९ ९८३५।। कत्थइ धणतन्हाए कत्थइ दालिद्ददुहनिदाहेण । कत्थइ किवणत्तणओ कत्थइ कलहाउलत्तेण ।।९८३६।। कत्थ वि य दुन्विणीयस्स नियकुडुंबस्स संठवणयाए । कत्थ वि तिव्वयरमहामिच्छत्तोदयविडंबणओ ।।९८३७।। सव्वं गमिऊण मुहा भमन्ति नरयाइयं पुणो वि भवं । कालमणतं तत्तो कयाइ देवेसु उप्पन्ना ।।९८३८।। कारिज्जति महिड्ढियदेवेहि सया वि ते नियं आणं । दूमिज्जंति य देवत्तणेण हीणेण नियएण ।।९८३९।। इयरसुराणं इड्ढि अहियं दळूण निययहिययम्मि। ईसाणलेण उज्झंति तह य घेप्पति अरईए ।।९८४५ । अप्पिड्ढियत्तणेणं परस्स रयणाई तह कलत्ताई। हरिऊण जंति तत्तो हम्मति सिरम्मि वज्जेण ।।९८४१।। ते अणुहवंति तत्तो अइगरुयं वेयणासमुग्घायं । निवडंति अट्टझाणे झीणे आउम्मि मरिऊण ।।९८४२।। एगिदिएसु भुज्जो उप्पज्जेऊण पुव्वनाएण । संसारमणतं परिभमंति दुक्खानलुज्जलिया ॥९८४३।। एवमणते पोग्गलपरियट्टसहस्सकोडिलक्खे उ । मिच्छत्तंधा जीवा चियघणकम्मा भमंति भवे ।।९८४४।। तं नत्थि कि पि ठाणं लोए वालग्गकोडिमेत्तं पि। जम्मि न जाया न मया अणंतसो जंतुसंघाया ।।९८४५।। तं नत्थि विसयसोक्खं दुहं पि तं नत्थि किं पि तज्जणियं । जीवेहिं जं न पत्तं अणंतसो कम्मवसगेहिं ।।९८४६।। एक्को च्चिय जिणधम्मो तेहिं न पत्तो कयाइ जस्स वसा । पुव्वुत्तभवदुहाणं जलंजलि देति ते झत्ति ॥९८४७॥ कम्मम्मि मोहणिज्जे कोडाकोडीओ होति अयराणं । सत्तरि उक्कोसठिई तह तीसं कोडिकोडीओ ॥९८४८।। कम्माण चउन्हें वेयणीयआवरणअंतरायाणं । नामस्स य गोयस्स य कोडाकोडीओ पुण वीसं ।।९८४९।। सत्तन्ह वि एयाणं कम्माण अहापवत्तकरणेण । खविऊणं सेसठिई सव्वं धरिऊण एक्कं तु ॥९८५०।। अयराण कोडकोडिं किंचूणं एत्थ अंतरे जीवा। घणरागदोसपरिणइरूवं पावंति तो गंठि ।।८९५१।। एयं च पत्तपुव्वा सव्वे वि इमे अणंतसो जीवा । किंतु न भिन्नो गंठी इमेहि सो जम्मि भिन्नम्मि ।।९८५२।। Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयसामिदेसणा जिणधम्ममूलमेए लहंति सम्मत्तमुत्तमसुहाण। सवेसि अविगलकारणं भवे दुक्खनिलए वि ॥९८५३॥ गंठिपएसाओ तओ नियत्तिऊणं पुणो वि बताई। कम्माइं अइघणाई चिट्ठति भवट्ठिया जेहि ।।९८५४॥ पुरओ वि एवमेव य अभव्वजीवा सया करिस्संति । जम्हा तेहिं कया वि न छुट्टेयव्वं भवदुहाओ ।।९७५५।। भव्वा केवि तहाविहभव्वत्तविवागओ अपुव्वेण । करणेणं वज्जेण व गिरि व भिदंति तं गंठि ।।९८५६।। तयणु अणियट्टिकरणं विसुद्धमंतो मुत्तमणुहविउं। मोक्खवरकप्पपायवमूलं पावंति सम्मत्तं ।।९८५७।। जणयभणंतसुहोहस्स नासणं सव्वदुहसमूहस्स । उत्तमरयणनिहाणं व रोरपुरिसा सुकयपुन्ना ।।९८५८।। जो रागदोसमोहेहि वज्जिओ सो रिहं ममं देवो । पंचमहव्वयवारा मुणिणो गुरुणो खमाहारा ।।८९५९।। सव्वण्ण्णा पणीओ सिद्धंतो सव्वहा मह पमाणं । जो एस सुहो भावो तं सम्मत्तं जिणा बेति ॥८९६० ।। जह अइमहग्धमुल्लाण को वि रयणाण कोडिमवि लद्ध । जूयपमत्तो हारइ महाए तो दुक्खिओ होइ ।।९८६१।। तह केइ विसयगिद्धा लद्धं पि जिया वमंति सम्मत्तं । तत्तो मिच्छत्तमहातमंधयारम्मि निवडंति ॥९८६२।। तेण पणट्ठविवेया न मुणंति अवत्थुवत्थुपविभायं । मन्नंति अदेवं पि हु मूढा देवत्तबुद्धीए ॥९८६३।। अगुरुं पि मुणंति गुरुं धम्मसहावं गणेति पावं पि । तेण धणबद्धकम्मा भमंति भज्जो भवमणंतं ॥९८६४।। तो जाणिऊण एवं भो भव्वा! चयह झत्ति मिच्छत्तं । पडिवज्जह सम्मत्तं तं पडिवन्नामि मा कुणह ।।९८६५।। विसयसुहे पडिवधं पढममुहे च्चिय मणं पि सुहजणए । पच्छा कडुयविवागे अणंतभवदुक्खदाइम्मि ।।९८६६।। मा मुज्झह जाणता सम्म चितेह वत्थुपरमत्थं । मणुयाण कामभोगा अच्चतमसारया एए ॥९८६७।। जम्हा सोणियसुक्काण संगमे इत्थिगब्भमज्झम्मि । मुत्तपुरीसाईपूरियम्मि असुइम्मि निरयसमे ।।९८६८।। उप्पज्जइ मणुयतणू सोणियचम्मट्ठिमंसपडिपुन्ना । अंतो मुत्तपुरीसाइसंगया परमदुग्गंधा ।।९८६९।। पुरिसाण सरीरं सवइ नवहिं सोत्तेहि दुब्भिगंधमलं । एक्कारसहि नारीण सव्वरोगाण कुलभवणं ।।९८७०।। जह को वि घडो मज्झे अमेज्झपरिपूरिओ ठइयदारो । बाहिं पक्खालिज्जइ जलेण विउलेण जइ कह वि।९८७१। कुंकुमकप्पूरागुरुकथूरियपमुहसुरहिदव्वेहिं । उलिपिज्जइ तह वि हु खणंतरे सो तह च्चेव ॥९८७२।। दुग्गंधमेव उव्वमइ अविरयं जेण असुइरसविद्धं । सव्वं पि घडकवालं तं चिट्ठइ तेण सुरहि पि ।।९८७३।। दव्वं तत्थ विलग्गं खणद्धमत्तेण होइ दुग्गंधं । तह रुहिरमंसचम्मट्टिवसमए नरसरीरे वि ॥९८७४॥ ता भो मणयसरीरे असुइम्मि सुइत्तणं असंतं पि। नियबुद्धिविगप्पेहि आरोवेऊण मा रमह ।।९८७५।। सिंभगिहं जमिह मुहं छणमयलंछणसरिच्छमेयं तु । वियसियनलिणनिहाई दूसियठाणाइं नयणाई ॥९८७६।। अट्ठीण खंडराई दसणे दिप्पंतहीरयसरिच्छे। घणुवचियपिसियपिडे पओहरे कणयकलसे व्व ।।९८७७।। मुत्तपुरीसगिहाइं जहणनियंबाई कंचणसिल व्व । मंसट्ठिरुहिरबद्धं ऊरुजुयं कयलिखंभं व ॥९८७८।। चम्मट्ठिन्हारुनद्धे असोयपल्लवसमे य करच रणे । एवं विगप्पिऊणं मा बंधह तेसु अणुरायं ॥९८७९।। जमणंतदुक्खजणए विसए सेवेह सोक्ख बुद्धीए । तं पियह कालकूडं तुब्भे अमयं ति चितउं ।।९८८०।। मा पुत्तकलत्ताइसु सयणेसु य कुणह पेमपडिबंधं । जं ते न होंति ताणं नरगाइदुहं सहताणं ।।९८८१।। इय लोगम्मि वि एए ताव च्चिय होंति किं पि ससिणेहा । तेसिं चिय जाव समीहियाइं कीरंति अणवरयं।।९८८२।। एक्कं पि जया न कयं तेसि कज्जं कहं चि तइया वि । ते होंति लुक्खहियया दोसग्गाहा विवक्ख व्व ।।९८८३।। विवम्मि वि पडिबंध मा तुब्भे कुणह जे तयथम्मि । सुबहुं पि किलिस्संताण जायए नेय थेवं पि ।।९८८४।। जाओ वि पयत्तेणं रक्खिज्जतो वि बहु उवाएहि । अकयण्णुओ व्व पुरिसो झड त्ति विहडइ अदक्खिन्नो।।९८८५।। Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं जूयजलजलणसज्झो दाइयबंदियनरिदचोराणं । पासाउ महाणत्थं उप्पायइ जीयनासं च ।।९८८६।। इय नाउं भो भव्वा ! चइऊणं विसयसयणधणमुच्छं । सासयसुहसंजणए जिणधम्मे उज्जमं कुणह ।।९८८८७।। एत्थ पडिवज्जियव्वं समग्गसावज्जजोगवेरमणं । चइयव्वो सव्वो वि हु सबाहिरभितरो संगो ।।९८८८।। बाहिम्मि दुपयं चउपयधणधन्नसुवन्नरुप्पकुप्पाई । अंतो उण जियतिजओ कोहाइकसायसमवाओ ।।९८८९।। उक्खणियव्वा केसा मूलाओ च्चिय सिरम्मि जाजीवं । अन्हाण बंभचेरं कायव्यं भूमिसयणं च ।।९८९०।। भिक्खाए परिब्भमणं कुलेसु निण्णुन्नएसु करणिज्जा लद्धम्मि अलद्धम्मि य हरिसविसाओ न कायव्वो।।९८९१।। इट्ठो व अणिट्ठो वा लद्धाहारो अरत्तदुठेहिं । वणिपिडिरहक्खोवंगनायाओ चेव भोत्तव्वो ॥९८९२।। सत्तूसु य मित्तेसु य होयव्वं खलु समाणचित्तेहिं । निदंतम्मि थुणते रोसो तोसो न कायव्वो ।।९८९३।। सद्दाइसु विसएसु मणोहरेसु वि मणं पि अणुराओ। नो कायव्वो न य निदिएसु दोसो विहेयव्वो ।।९८९४।। चंकमियन्वं जुगमेत्तनिहियदिट्ठीहिं तग्गयमणेहि । बुद्धीए विगप्पेउं जपेयव्वं च निरवज्ज ।।९८९५।। दूमिज्जइ जेण परो सुएण लोए य पावए दोसं । तं जीवियव्वनासे वि भासियव्वं न साहहि ।।९८९६।। गहियव्वो आहारो उग्गमउप्पायणेसणासुद्धो। वसही वत्थं कंबलपत्तगफलगाइयं पि तहा ।।९८९७।। तह उवगरणं सव्वं पडिलेहेउं पमज्जिऊणं च । गहियव्वं कज्जवसा मोत्तव्वं तह सठाणम्मि ।।९८९८।। उच्चारं पासवणं खेलं सिंघाणजल्लमाईयं । सुविवेझ्यम्मि ठाणे जत्तेण परिवेयव्वं ।।९८९९।। जत्तेण रक्खियव्वो विवेयतिक्खंकुसेण खंचेउं । सीलवणाओ बाहि नीहरमाणो मणोहत्थी ।।९९००।। एवं चिय गुत्ती वयकायाण वि सव्वया वि कायव्वा । छठ्ठट्ठमाइ जहसत्ति सेवियव्वं तवोकम्मं ।।९९०१।। विणओ वेयावच्चं गुरुपभिईणं सया वि कायव्वं । कज्जे निट्ठरवयणेहि तालणं तेसि सहियव्वं ।।९९०२।। गच्छस्स अप्पणो वि य किच्चाणं अंतरम्मि सज्झाए । सव्वप्पणा पसत्ती कायव्वा न उण विगहासु ।।९९०३।। देसे नयरे गामे कुले य उवहिम्मि नियसरीरे वा । कत्थइ ममत्तबुद्धी कायव्वा नेय योवा वि ॥९९०४।। सहियव्वाओ छुहतिससीयायववायवेयणाओ य । सम्ममहियासियव्वा तिरियाइकओवसग्गा य ।।९९०५।। निच्चमणिच्चत्तणमसरणत्तमेगत्तमेवमाईया । बारस वि भावणाओ भावेयव्वाओ जत्तेण ।।९९०६।। इय निच्च कुणंताणं भव्वाणं मोक्खसोक्खकखीणं । जायइ पुन्वभवज्जियकम्माण खओ सुबहुयाण ।।९९०७।। तो लहुकम्मत्तणओ पक्खिणपवियंभमाणसुहभावा । आरुहिऊणं ते खवगसेढिमइरेण मोहखयं ।।९९०८।। काऊण नाणदंसणआवरणे अंतरायमवि खविउं । लोयालोयपयासं पावंति य केवलं नाणं ।।९९०९।। तो केवलिपज्जायं कालं अंतोमुत्तमहवा वि। देसूणपुव्वकोडि पालेऊणं तओ अंते ।।९९१०।। जुगवं खविऊण भवोवगाहि कम्माइं झ त्ति चउरो वि । समएणेक्केण अविग्गहेण गंतूण उड्ढदिसि ।।९९११।। सिद्धिक्खेत्ते विमले जम्मजरामरणरोगनिम्मुक्को । लोयग्गगओ सिज्झइ सागारुवओगसंजुत्तो ।।९९१२।। साइयमणंतमणुवममव्वाबाहसुहमुत्तमं पत्तो । कालमणंतं चिट्ठइ वरदंसणनाणसंपन्नो ।।९९१३।। सुरगणसुहं समग्गं सव्वद्धापिडियं अणंतगुणं । न य पावइ मुत्तिसुहं णंताहि वि वग्गवग्गूहि ।।९९१४।। संघयणकालवीरियबलआउसमाहिअन्नयररहिओ। को वि तहाविहकम्मक्खयं अकाउण छउमत्थो ।।९९१५।। जइ कालं कुणइ तओ सोहम्माईण देवलोगाणं । सव्वट्ठसिद्धचरमाण देवलोगम्मि अन्नयरे ।।९९१६।। सो उप्पज्जइ देवो महिड्ढिओ तत्थ सुरसुहं पवरं । सुइरं अणुहविऊणं ठिइक्खएणं तओ चविउं ।।९९१७।। पवरमणुएसु जायइ भुवणयलक्खायनिम्मलकुलेसु । सोहग्गरूवकलिओ समग्गनरलक्खणसमेओ ।।९९१८।। Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयसामिदेसणा आणा ईसरियजुओ वेसमणसमाणविहवसंपन्नो । रायाइमाणणिज्जो परिवणिज्जो न कस्स वि य ।। ९९१९ ।। तत्थ सुहं अणुहविडं सुइरं अणुरूवमत्तविहवस्स । दिक्खं गहिऊण तओ सिज्झइ पुव्वत्तनाएण ।। ९९२० ।। सिरिमुनिसुव्वय जिणनाहेण पयासियम्मि वित्थरओ । सयले भवस्सरूवे तह सिवसुह साहणोवाए । । ९९२१ ।। विहडतनिबिडतरकम्मनिगडबंधो नरेसरंगरुहो । सहस त्ति मल्लिनामो समुट्ठिओ दिक्खगहणत्थं । । ९९२२॥ तीसे सदेवमयासुराए परिसाए मज्झयाराओ । उट्टंतबहलपुलओ सिरग्गसंठ वियकरकमलो ।। ९९२३॥ ars जिणं जह भयवं ! जहेव तुम्भेहि एयमक्खायं । संसारस्स सरूवं तहेव तं अन्ना नेय ।। ९९२४ ॥ ता रक्ख रक्ख पहु ! मं इमाओ अइतिक्खदुक्खनिलयाओ । संसारसमुद्दाओ कसायजलयर उद्दाओ ।। ९९२५ ।। दाऊण सहत्थेणं दिक्खं संसारजल हिवोहित्थं । वन्नियसरूवमिन्हि नियवयणेणेव तुम्हेहि ।।९९२६ ।। तो मुणिसुव्वयसामी देइ सहत्थेण तस्स जिणदिक्खं । तस्सऽणुमग्गेण तओ हरिवंसकुलाइसंभूया ।। ९९२७।। अन्ने वि पभूया रायनंदणा सेट्ठिसत्थवाहसुया । दिक्खत्थमुट्ठिया दिक्खिया य सयमरहया ते वि ।। ९९२८ । निवधूयापुप्फवई पमुहाओ विमलकुलपसूयाओ । गिन्हंति तओ दिक्खं नारीओ सामिपासम्मि ।। ९९२९।। मल्ली उ पुग्वभवबद्धगणहरत्तो जिणाउ सोऊण | उपाय इयत्तय मुल्लसियविसुद्ध विहो । । ९९३०।। बारससाइसयाई अंतमुहत्तेण रयइ कालेण I आयाराईगंगाई दिट्टिवायावसाणाई ॥ ९९३१ ।। रइयम्मि आगमे अह भयवं सुणिसुव्वओ समुट्टेइ । अणुओगाणुन्नाए दाणत्थं मल्लिणो तस्स ।। ९९३२।। तो सोहम्माहिवई पवराणं सुरभिगंधवासाणं । पडिपुत्रं रयणमयं थाल गहिऊण पासम्मि ।। ९९३३ ।। तित्थंकरस्स ठायइ तो भयवं तिन्नि वासमुट्ठीओ । गहिऊण सयं मल्लिस्स साहुणो खिवइ सीसम्मि ।। ९९३४ । । सव्वेहिं दव्वेहिं सव्वेहि पज्जवेहिं य नएहिं । अणुनायं अणुनायं तित्थं तुह एयमम्हेहि ।। ९९३५ ।। एवं पभासमाणो वाराओ तिन्नि निययवयणेण । इंदाइया य देवा खिवंति वासे सिरे तस्स ॥९९३६॥ अह तस्स गणहरपए ठवियस्स मुणीसरस्स मल्लिस्स । नवदिक्खियं समप्पइ सव्वं मुणिसाहुणीवग्गं ।। ९९३७ ।। अह सुव्वओ नरिंदो सिरग्गसंघडियपाणिकमलजुओ। सिरिमुणिसुव्वयनाहं विन्नवइ जहा अहं सामि ! ।। ९९३८।। अज्ज वि इमम्मि समए असमत्यो सव्वविरइगहणम्मि । ता गिहवासस्सुचियं धम्मं पहु ! मज्झ आइसह । । ९९३९। । तो आह जिणवरदो जे जइधम्मस्स अक्खमा हुति । तेसि गित्यधम्मो दुइज्जओ जुज्जए काउं ।। ९९४०॥ तत्थ पढमं अगारी तिविहं तिविहेण चयइ मिच्छत्तं । सम्मत्तं पडिवज्जइ जह अज्जप्पभिइ नो मज्झ ।। ९९४१ ।। कप्पड़ परतित्थीणं परतित्थियदेवयाण तह चेव । परतित्थियगहियाणं तित्थंकरनाहपडिमाणं ।। ९९४२ ।। वंदणनमंसणाई काउं तह तेहि पुव्वमालावे । अकयम्मि तेहि सद्धि आलावाई विन करेमि ।। ९९४३॥ न य तेसि असणं वा पाणं वा खाइमं व साइमगं । दाउ अणुप्पयाडं व कप्पए मज्झ एताहे । । ९९४४।। एत्थ य वियाणिव्वा अइयारा पंच न उण कायव्वा । संका कंखविगिछापरतित्थियसंथवपसंसा ।। ९९४५ ।। आरंभाओ संकप्पओ य दुविहो य होइ पाणवहो । तत्थारंभकयाओ थूलगपाणाइवायाओ ।। ९९४६ । न कुणइ पच्चखाणं संकप्पकयाओ विरमए तत्तो । एत्थ वि पंचइयारे वियाणिऊणं परिहरेज्जा ।। ९९४७ ।। बंधवहं छविछेयं अइभारं भत्तपाणवोच्छेयं । कोहाइदूसियमणो गोमणुयाईण नो कुज्जा ।।९९४८।। कन्ना गो भूमालिय नासवहारं च कूडसक्खेज्जं । पंचविहं पि अलीयं थूलं एवं परिहरेज्जा ।। ९९४९ ॥ सहसा अब्भक्खाणं रहस्सा य सदारमंतभेयं च । मोसोवएसयं कूडलेहकरणं इह न कुज्जा ॥९९५०।। भूलमदत्तादाणं सच्चित्ताचित्तवत्थविसयं पि । पच्चक्खाइ गित्यो तत्थ इयारे चयइ एए ।। ९९५१ ।। . ३०८ Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं तेनाहडं च तक्करजोगं च विरुद्धरज्जगमणं च । कूडतुलकूडमाणं तप्पडिरूवं च ववहारं ९९५२।। पच्चक्खइ परदारं पडिवज्जइ वा सदारसंतोसं । से परदारे दुविहे ओरालविउविभेएण ।।९९५३॥ होतिह पंचइयारा सदारसंतोसिणो मणुस्सस्स। इत्तरियपरिग्गहियागमणं अपरिग्गहियगमणं ।।९९५४॥ कोलणमणंगविसयं कारवणं तह य परविवाहाणं । कामेसु य भोगेसु य अइसयतिव्वाहिलासो य ।।९९५५।। एए वियाणिऊणं परिहरियव्वा तओ पयत्तेणं । पच्चक्खाइ परिग्गहमपरिमियं परिमियं कुणइ ॥९९५६।। दुविहं पि सचित्ताचित्तभेयओ तत्थ होति अइयारा । पंचेव जाणियव्वा एए न हु आयरेयव्वा ।।९९५७।। । खेत्ते वत्थुम्मि तहा रुप्पसुवन्ने धणे य धन्ने य । दुपयचउप्पयविसए कुप्पे य पमाणअइकमणं ।।९९५८८।। जोयणपयाणबंधणकारणभावेहिं नायरेयव्वं । तिविहं दिसिव्वयं पुण उड्ढं तिरियं अहे चेव ॥९९५९।। एत्थ वि पंचइयारा जाणेयव्वा न आयरेयव्वा । उड्ढं तिरियं हेट्ठा दिसिपरिमाणस्स अइकमणं ॥९९६०।। खेत्तपरिवढिकरणं अंतद्धाणं तहासईए य । उवभोगपरी भोगव्वयं दुहा भोयणे कम्मे ।।९९६१।। भोयणओ अइयारे पंच इमे जाणिउं परिहरेज्जा । सच्चित्ते आहारे सचित्तपडिबद्धए चेव ॥९९६२।। अप्पउलियदुप्पउलियतुच्छोसहिभक्खणं च पंचमयं । कम्मयओ पुण पनरसकम्मादाणाइं नेयाई ९९६३॥ इंगालकम्मवणकम्मसागडीकम्मभाडयं चेव । फोडीकम्म दंतवणिज्जं लक्खावणिज्जं च ॥९९६४॥ रसकेसविसवणिज्जं पीलणकम्म तहेव जंतस्स । निल्लंछणदवदाणे सराइसोसं असइपोसं ॥९९६५।। । तइयं गुणव्वयं पुण अणत्थदंडो चउव्विहो सो उ । पढमं च अवज्झाणं बीयं च पमायआयरियं ।।९९९६६।। तइयं हिंसपयाणं परस्स पाओवएसणं तुरियं । एयस्स विरमणम्मि वि पंचाइयारे विवज्जेज्जा ।।९९६७।। कंदप्पं कुक्कुइयं मोहरियं संजयाहिगरणं च । उवभोगपरीभोगाइरेगयं मुणह पंचमयं ॥९९६८।। सावज्जजोगपरिवज्जणं च निरवज्जजोगसेवणयं । सामाइयं ति भन्नइ इह अइयारा इमे पंच ॥९९६९।। मणदुप्पणिहाणं वइदुप्पणिहाणं तहेव कायस्स । दुप्पणिहाणं सामाइयस्स सइ अकरणं तुरियं ।।९९७०।। सामाइयस्स अणविट्ठियस्स करणं तु होइ पंचमयं । एए वियाणिऊणं विवज्जियव्वा पयत्तेण ॥९९७१।। दिसिवयगहियस्स दिसापरिमाणस्स उ दिणे दिणे माणं । जं कीरइ तं देसावगासियं नाम विन्नेयं ।।९९७२।। आणयणपेसणे इह सद्दणुवायं च रूवअणुवायं । बहियापोग्गलनेवं पंचमयं जाणिउं वज्जे । ९९७३।। पोसहउववासवयं चउहा आहारदेहसक्कारे । तइयं च बंभचेरे अव्वावारे चउत्थं च ॥९९७४।। सेज्जासंथाराणं अप्पडिलेहणयं दुपडिलेहणयं । तह तेसिमप्पमज्जणदुपमज्जणयं च विन्नेयं ॥९९७५।। पासवणुच्चारमही अप्पडिलेहणयदुपडिलेहणयं । तीसे य अप्पमज्जणदुपमज्जणयं च नायव्वं ॥९९७६।। पोसह उववासस्स उ तह सम्म अणणपालणा चेव । एए अइयारे पंच जाणि पोसहे वज्जे। ।।९९७७।। तह अतिहिसंविभागो दव्वाणं अन्नपाणमाईणं । नाएण आगयाणं तह चेव य कप्पणिज्जाण ।।९९७८।। सद्धासक्कारेहि परिसुद्धं तह य देसकालेहिं । परमाए भत्तीए आयाणुग्गहमईए य ॥९९७९।। संजयजणस्स दाणं पंचऽइयारे चएज्ज इह नाउं । सच्चित्ते निक्खिवणं सच्चित्तेणं पिहाणं च ।।९९८०।। कालाइक्कमदाणं परववएसं च मच्छरिययं च । एयं गिहत्थधम्म सम्मत्तजुयं दुवालसहा ।।९९८१।। पडिवज्जिऊण मणुया जे के वि य सव्वया निरइयारं । परिवालयंति ते वि हुनरसुरसोक्खाई अणुर्वि ८२। पावंति असंदेहं अट्ठभवभंतरम्मि सिवसोक्खं । ता नरवर ! तुममिन्हि एवं गिन्हाहि अवियप्पं ।।९९८३।। इय भगवया पभणिए सह सुव्वयनरवरेण बहुएहिं । अन्नेहि पि पडिवन्नो गिहिधम्मो भगवओ पासे ।।९९८४।। Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयसामिदेसणा रन्नो अवरोहेणं सह इयराहिं वि बहि नारीहिं । एसो अगारिधम्मो पडिवनो विमलसम्मत्तो ।।९९८५।। केहिं वि पुण मणुएहिं नारीनिवहेहि केवलं चेव । सम्मत्तं संपत्तं मुणिसुव्वयसामिपासम्मि ।।९९८६।। एवं चउविहसंघो संजाओ भगवओ समोसरणे । पढमम्मि एत्थ संखा साहूणं सोलससयाइं ।।९९८७।। तिन्नेव साहुणीणं सहसा सत्तेव सावयाणं तु । एक्कारस सहसाइं जायाइं सावियाणं च ॥९९८८।। देवेहि य देवीहिं य बहूहि सम्मत्तरयणमणुपत्तं । सम्मत्तं चिय केहि वि तिरिएहिं देसविरई वि ।।९९८९॥ भवियजणप्पडिबोहं एवं पइदियहमायरंतस्स । मुणिसुव्वयस्स पहुणो तत्थागंतूण सम्मिलियं ।।९९९०।। तं रायसुयसहस्सं पढमदिणे जेण भगवया सद्धि । गहिया दिक्खा तेण वि भुज्जो मुणिसुव्वयसमीवे ।।९९९१।। तत्तो रायगिहाओ सिरिमुणिसव्वयजिणेसरो बाहिं । विहरइ सुरकयकंचणकमलेसु कमे निवेसंतो ।।९९९२।। आगासतलगएणं मणिमयसीहासणेण दिब्वेण । तह चेव चामराहिं खीरोयहिलहरिसरिसाहिं ।।९९९३।। छणमयलंछणमंडलसमाणछाएण छत्ततियगेण । गयणपहगामिणा तह रयणमहिंदज्झएणं च ।।९९९४।। पुरओ वच्चंतेणं रयणामयपवरधम्मचक्केण । देहाणुमग्गलग्गेण विमलभामंडलेणं च ॥९९९५।। सीसगणसंपरिवुडो तियसगणाणं चउव्विहाणं पि। कोडीहिं अणेगाहिं थुव्वंतअणंतगुणनिवहो ।।९९९६।। गामाणुगाममेवं विहरंतो भवियकमलसंडाण । उप्पायंतो पडिबोहमागओ हत्थिणागपुरे ॥९९९७।। सहसंबवणुज्जाणे अणेयवरपायवोहसोहंते । फासुयभूमिपएसे. आगंतूणं समोसरिओ ॥९९९८।। चउविहदेवनिकाएण तत्थ पुवोववन्नियसरुवं । समवसरणं विणिम्मियमुप्पायंतं जणाणं दं ।।९९९९।। तत्थ भयवं निसन्नो सदेवमणुयासुराए परिसाए । पुरओ कहेइ धम्म जोयणनीहारिसद्देण ॥१००००।। अह तत्थ हत्थिणउरे वत्थव्वो गंगदत्तनामेण । अत्थि धणड्ढो सड्ढो सामी सत्तन्ह कोडीणं ॥१०००१।। धणधन्नदुपयचउपयरहवाहणजाणवित्थरसमेओ। नाऊण जिणागमणं पमोयपूरिज्जमाणमणो ॥१०००२।। न्हाओ कयबलिकम्मो नियत्थमंगलसुद्धवरवत्थो । अप्पमहग्यालंकारभूसियंगो रहारूढो ॥१०००३।। इय गरुयविभूईए अणेगनरवग्गुरापरिक्खित्तो। चलिओ नियभवणाओ वंदणहेउं जिणिदस्स ।।१०००४।। सहसंबवणे पत्तो ओयरिउं रहवराओ भगवंतं । तिपयाहिणिकरेउं पणमइ महिनिहियपंचंगो ।।१०००५।। सेसं पि साहुवग्गं जहक्कम वंदिऊण सव्वं पि। उवविसइ उचियदेसे जोडियहत्थो सुणइ धम्मं ।।१०००६।। भयवं पि पभूयपरिग्गहासवदारसंभवं दुक्खं । इहपरभवियं जह होइ वित्थरेणं तहा कहइ ।।१०००७।। इह संसारे चउगइदारे जीवाणं संसरंताण । जं कि पि होइ दुक्खं तं सव्वं असुहकम्मे हिं ।।१०००८।। ताई च पुणो कम्माइं जंतुणो संचिणंति अणवरयं । कोहाईहिं कसाएहिं चउहि घत्थारउद्देहिं ।।१०००९। तेसि पि कसायाणं मज्झे सुहडो व्व उभडो लोभो । जस्स वसा थेवं पिहु लहंति न दुहंतरं जीवा।।१००१०॥ जंलोभगया जीवा बहुविहवोवज्जणे कयपसंगा। सो नत्थि पयारो को वि एत्थ भवणम्मि सयले वि ।।१००११।। अप्पाणं जेण इमे गम्यकिलेसेसु नेय पाडेति । खंधेण मत्थएण य वहति अदुव्वहं भारं ।।१००१२।। तह लेहहारया होंति के वि ते संतयं पहे चेव । चिट्ठति वहंता न वि गणंति सीउन्हजलवायं ।। १००१३।। सेवंति के वि सामि करितुरयरहाइवाहणगयस्स । तस्स पुरओ ठिया ते तुरियं पहावंति ।।१००१४।। सासाऊरियहियया संता तंता अजायनिव्वेया । तयणुन्नाया सगिहे गंतुण पडंति सिक्कडए ।।१००१५।। वीसमणत्थं जा किर चिट्ठिस्संति य खणंतरं तत्थ । ता तेसि तक्खणे च्चिय पहुसंतियमेड आहवणं ।।१००१६।। केण वि तुच्छेण पओयणेण तो झत्ति ते समुट्ठउं। तत्तो छुहिया तिसिया ससंभमा जति तप्पासे ।। १००१७॥ Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुन्वयजिणिदचरियं ३११ तोतं नमिउं सविणयमेवं जपंति जोडियकरग्गा । पसिऊण सामि ! आइसह कि पि जं साहिमो इन्हि ।।१००१८।। अह तेण समाइट्ठा लद्धनिहाण व्व ते पहिट्ठमणा । तुरियं तत्थ पयट्टति अगणियासेसदेहदुहा ।।१००१९।। अगणियकिच्चाकिच्चा जहा समाइट्ठकज्जकरणाओ । अम्हे च्चिय जइ पहुणो कहंचि अइवल्लहा होमो।१००२० । इय चितिऊण हियए मित्तस्स वि दोहमायरंति इमे । घायंति बंधवं पि हु मुसंति सयणं पि सोयरयं ।।१००२१।। लोयाउ लहंति तओ हणहणकारं अकित्तिमयसं च । अवयरियं जस्स तओ तेणऽहवा तस्स सयणेण ।।१००२२।। आगंतं ते हम्मति बहविहं पावियंति वा बाहं । जइ वि हणणंमि बाहा तेसि न हवंति दिव्ववसा ॥१००२३॥ तह वि नियसामिणो वि हु जणाववायाभिसंकियमणस्स । होंति अदट्ठव्वमुहा सकज्जसिद्धीए सुहियस्स।१००२४। खेडयखग्गकरग्गा केइ वि करकलियबाणकोयंडा । नाणाविहआउहवग्गपाणिणो कवयसरीरा ॥१००२५।। निवडतनिसियसरसेल्लकुंतेसु घोरसमरेसु । नियजीवियनिरवेक्खा पविसंति विवक्खजयकंखी ॥१००२६।। वजियम्मि परबले जह गस्यपसायं पहू कुणइ अम्ह। इय धणगिद्धा मुद्धा के वि विणस्संति तत्थेव ।।१००२७॥ के विधणपिवासाए केण वि बलवंतएण सह रन्ना। पविसंति अन्नदेसे धणवइगिहल्हसिकरणत्थं ॥१००२८।। ते तत्थ गया तत्तो परोप्परं दविणगहणलोभेण । कोवुभडा भिडंता झड त्ति जमपाहुणे जंति ।।१००२९।। के वि कुणंति वणिज्ज कड्ढेऊणं कलंतरेणत्थं । एक्काए वि निययाए कवड्डियाए असंतीए ॥१००३०।। मूलस्स वि होइ तओ हाणी केसि पि कम्मदोसेण । आजम्मं पि तओ ते रिणदासा होंति अन्नेसि ।।१००३१।। कीलंति केइ जूएण विहवसमुवज्जणुज्जया पुरिसा। मलिल्लम्मि वि गंट्ठिम्मि हारिए छोहियातो ते ॥१००३२।। उडुति दुगुणतिगुणं हारियअत्थस्स वालण निमित्तं । तह वि न जिणंति एए हारंति य अहिग अहिगयरं ।१००३३। दव्वं दाउमसक्का अह ते सहियस्स जावजीवं पि । जायंति दासपेसा कयत्थिया वा विणस्संति ॥१००३४।। करकलियकप्पसत्था अत्थकए के वि दुत्थिया संता । खोणीयलं खणंता भमंति न लहंति किं पि ।।१००३५।। केइ पुण धाउवाइयमिलिया धाउं धर्मति कणयकए । तह वि न वंछियसिद्धी छारो च्चिय केवलो होइ ।।१००३६।। पविसंति पवणेहिं के वि रउद्दे महासमुढे वि । ते भग्गजाणवत्ता तत्थेव तओ विवज्जति ।।१००३७।। एगे खणंति खत्तं बंदं गिन्हंति वट्ट पाडंति । पडिकुंचियाए दारं उग्घाडे मुसंति परं ॥१००३८।। के वि परप्पाणाण वि चुक्कंति वयंति बहुअलीयाई । इय लोभहया पुरिसा किमकिच्चं जं न कुब्बति ।।१००३९ अत्थस्सेव निमित्तं केइ वि सिक्खंति विविहसिप्पाई । सिक्खावयाण हत्थे पाए य मलंति रयणिदिणं ११००४०। अब्भस्संति कलाओ लेहाईयाओ के वि विविहाओ । आउज्जमणेगविहं नटुं गेयं च बहुभेयं ।।१००४१।। जुज्झाई बाहुजुज्झाइयाइं तह नाडयाइं विविहाइं । वंसग्गवरत्तारोहणाइ कोऊहलाई च ॥१००४२।। तह चउसट्ठीमहिलागुणे य सिक्खंति वेसविलयाओ । मणमोहुप्पायगरे पुरिसाण वियक्खणाणं पि॥१००४३।। केसि पि कह वि अत्थो जइ होइ तहा वि किविणयाए इमे । धम्मे वयंति न कवड्डियं पि न य नियसरीरे वि।। सयमेव अत्थक्खणपरायणा दुहियमणा । सव्वत्थ अवीसत्था पुत्ते मित्ते कलत्ते य ।।१००४५।। लब्भधणं मग्गंता रिणियजणा ओसहति न खणं पि । एक्ककवड्डीए कए कलहं कुव्वंति अइगरुयं ।।१००४६ ।। के वि परिग्गहवित्थरमेलणओ कह वि नेय विरमंति । जं जं कि पि पलोयंति सुंदरं तं पि गिन्हति ।।१००४७।। करिकरहतुरयवेसररासहगोमहिसछगलमिदाई । सुणह वराह कुरंगमचित्तयवयवग्घमाईयं ।।१००४८।। कुक्कुडसुयसारियमोरपुरिसइत्थीपभूयपरिवारं । सिबिया संदणापवहणसयणाम्रणभवणपभिईयं ॥१००४९।। Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३१२ सिरिमुनिसुव्वयसा मिदेसणा मोत्तियपवालवेरुलियवज्जमरगयसुवन्नरुप्पाई । तह सिप्पिसंखदंतप्पमुहं बहुवत्थुसंदोहं ॥१००५०।। गोहूमसालिसट्ठियतिलतुयरिमउट्ठमुग्गमासाई । सणपज्जुवसाणमणेयभेयभिन्नं तहा धन्नं ।।१००५१।। नाणादेससमुब्भवचीणंसुयमाइविविहवत्थाई । कुंकुमकप्पूरागुरुचंदणकत्थूरियाईणि ॥१००५२।। केऊरकडयकंकणकडिसुत्तयकुंडलंगुलीयाई । हारड्ढहारमउडप्पमुहे विविहे अलंकारे ॥१००५३।। पूगीफलजाईफलकक्कोलतमालपत्ततयएला । अन्नं पि एवमाई साइमगमणेगभेएहि ॥१००५४।। एवमणियत्तचित्ता परिग्गहं पिंडिऊण अइबहुयं । चउरन्तचक्कवट्टी तहद्धचक्की य मंडलिया ।।१००५५।। ईसरसेणावइसत्थवाहतलवरअमच्चसेट्टिसुया । एमाइणो मणुस्सा अन्ने वि परिग्गहे गिद्धा ॥१००५६।। गामागरनगरमडंबखेडसंवाहदोणमुहनिवहं । कब्बडनिगमाईयं अहवा कि भूरिभणिएण ? ॥१००५७।। एगायवत्तवसुहामंडलसामित्तणं पि संपत्ता । पावंति न संतोसं लोभमहासागरनिमग्गा ॥१००५८।। इय तित्तिमपावंता परिग्गहुप्पायणे पसत्तमणा। मरिऊण जंति निरए भमंति तत्तो भवमणंतं ॥१००५९॥ देवा वि लोहनडिया रयणमएसुं महाविमाणेसु । भवणेसु य नगरेसु य चिट्ठता दिप्पमाणेसु ॥१००६०।। नाणाविहरयणाणं अणेगरासीहिं गिरिसमाणेहिं । तेएण जलंतेहिं संतेहिं वि जंति नो तित्ति ।।१००६१।। अन्नेसि तियसाणं हरंति रयणाइं लोहमूढमई । तह तिरियलोयमझे दीवसमुद्दे दिसाओ य ।।१००६२।। चेइयवणसंडाणि य गिरिणो नगरागराणि गामाणि। पासायमंदिराणि य मणुयाण तहा निहाणाइं॥१००६३। मेइणिविणिहित्ताई लोभग्वत्था सुरा ममायति । इय चउविहा देवा न लहंति परिग्गहे तित्ति ॥१००६४।। इय नगरभवणवणसंडवाविरयणेसु अच्छरगणेसु । कयमुच्छा मरिऊणं देवा एगिदिया होंति ॥१००६५।। तत्तो अपारसंसारसागरे गरुयकम्मलहरीहि । पालिज्जता एत्तो तत्तो विसहति दुक्खाइं ॥१००६६।। तिरिया वि भुयगमूसगपमुहा कुव्वंति परधणे मुच्छं । मरिऊण पुणो वि तओ भमंति भवसायरं घोरं ।।१००६७।। एसो उ महाणत्थो परिग्गहो होइ सव्वजीवाणं । न ह एरिसओ पासो अन्नो इह अत्थि भवियाणं ॥१००६८।। ता भो देवाणुपिया ! एवं नाऊण दारुणविवागं । मा होह परिग्गहसंगहे रया विरमह इमाओ ।।१००६९।। इय भगवओवइ8 धम्मं सोऊण गंगदत्तो उ । हिट्ठमणो नमिऊणं मुणिसुव्वयसामिणं तत्तो ॥१००७०।। विनवइ जोडियकरो नीसेसं सहहामि णं भन्ते ! । निग्गथं पावयणं रोएमि य णं इमं भंते ! ॥१००७१।। जह चेव वयह तुब्भे तह चेव इमं न अन्नहा कि पि । ता जाव जेटुपुत्तं ठावेमि अहं नियट्ठाणे ॥१००७२॥ तावागंतूण तिलोयनाह ! तुह पायपंकयसमीवे । दिक्खं गिन्हामि अहं भवदुक्खविमोक्खसंजणणि ।।१००७३।। तो आह भुवणनाहो एवं लह कुणह मा हु पडिबंधं । इय भगवया पभणिओ एसो गुरुहरिसपडिहत्थो ।।१००७४।। उठेउं नमिऊण य जिणेसरं जाइ अप्पणो भवणे । ठविऊण जेट्टपुत्तं सामि सकुडुबमज्झम्मि । । १००७५ ।। आरुहिऊण सयं पुण सिबियं माणुससहस्सवहणिज्जं । सव्वनियनाइसुहिसयणपरिवुडो गुरु विभूईए ।।१००७६। अणुगम्ममाणमग्गो जे?ण सुएण सपरिवारेण । मज्झं मझेणं हत्थिणागनयरस्स नीहरिउं ।।१००७७।। जेणेव जिणो भयवं तेणेव उवेइ तयणुनाओ सो । कयपंचमुट्टिलोओ सयं पि पव्वाइओ पहुणा ॥१००७८।। अन्ने वि तत्थ इसरसेणावइसेट्ठिसत्थवाहाइ । सिढिलियगिहपडिबंधा पुव्वं पि जिणिदवयणेण ।।१००७९।। दळूणं गंगदत्तं पव्वयमाणं विसेसओ एए । तुट्टगिहपेमपासा पव्वइया तयणुमग्गेण ।।१००८०।। ते सिक्खियजइकिरिया पढंति थेराण सन्निहाणम्मि। आयाराईणंगाई विहरमाणा सह जिणेण ॥१००८१।। भयवं पि विहरमाणो कमेण गामाणुगामनगरेसु । सावत्थीए पत्तो नयरीए बाहिरुज्जाणे ॥१००८२।। Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिदिचरियं खंदगसूरि कहा- इम्मिसमोसरणे देवनिकाएण चउविहेणावि । तत्थ निसन्नो सीहासणम्मि धम्मं परिकहेड़ || १००८३ ।। नाऊण जिणागमणं सावत्थीनयरिनायगो निवइ । जिपसत्तूनामेणं सामग्गीए समग्गाए ।। १००८४ ।। तू समोर पंचविहाभिगमपुव्वयं तत्तो । तिपयाहिणीकरेऊं नमंसिउं वंदिउं च जिणं ॥। १००८५ ।। उवविसइ उचियदेसे कहिज्जमाणं जिणेण निसुणेइ । संसारस्स सरूवं तह सिवसुहसाहणोवायं ।। १००८६।। तत्थ जियसत्तुरनो तणओ नामेण खंदगकुमारो । देवीए धारणीनामियाए कुच्छीए संभूओ ।। १००८७।। सुमो परिबुद्धो सहि पंचहि समं निवसुयाण । पडिवज्जइ पवज्जं मुणिसुव्वयसामिपासम्मि ।। १००८८ ।। safri सिक्खे अहिज्जए आगमं पयत्तेण । मुणिसुव्वओ वि सामी तत्तो अन्नत्थ विहरेइ || १००८९ ।। विहरतोय कमेणं कुव्वतो भवियलोयपडिबोहं । संपत्तो रायगिहे नयरम्मि जयप्पसिद्धम्मि ।। १००९० ।। तस्स बहि समोसरिओ नीलगुहानामयम्मि उज्जाणे । विन्नायजिणागमणो सुव्वराया तओ झत्ति ।। १००९१ ।। परिसपूरयहियओ सह सव्वनियविभूईए । रायगिहाओ नयराओ नीहरेऊण बाहिम्मि ।। १००९२ ।। संपत्तो उज्जाणे ओयरिऊणं गइंदखंधाओ । पविसे समोसरणे पंचविहेणं अभिगमेणं ।। १००९३ ।। दाऊ तिन्नि पयाहिणाओ नमिऊण वंदिऊणं च । तित्थयर मेगदेसे उवविसइ तओ सपरिवारो ।। १००९४ ।। मुणिसुव्वओ वि भयवं जोयणवित्थारिणा पसत्थेण । सहेण कहइ धम्मं सदेवमणुयासुरसहाए ।। १००९५।। बज्झति जहाजीवा मिच्छत्ताइहि गहे ऊहि । नाणाइकारणेहि उ मुच्चति जहा भवाहितो ।। १००९६ ।। अह सो सुव्वयराया सोऊणं धम्मदेसणं पहुणो । पडिबुद्धो नमिऊणं जोडियहत्थो भाइ सामि ।। १००९७ ।। ह चैव दुक्खरूवो कहिओ तुम्हेहि एस संसारो । तह चेव मज्झहियए पडिहासइ सामि ! निब्भतं ।। १००९८ ।। ता जाव नियं पुत्तं दक्खं नामेण अप्पणो ठाणे । ठावेमि रज्जभारुव्वहणकए ताव आगंतुं ।। १००९९।। गिहामि तुम्ह पासे दिक्खं नीसेसदुक्खनिट्टवणं । तो आह भुवणनाहो किच्चमिण चिय विवेईण ।। १०१०० ।। अह सो सुव्वयराया नमिऊण जिणं तओ समुट्ठे उं । आगच्छइ नियभवणे हक्कारइ नियसुर्य दक्खं ।। १०१०१ ।। अक्खेउं तस्स पुरो नियभावं तं ठवे रज्जम्मि । संवहिऊण सयं पुण आरुहिणं पवरसिबियं ।। १०१०२ ।। दक्खेण नरिंदेणं आरूढेणं गइंदखंधम्मि । अणुगम्ममाणमग्गो गंतूण जिणिदपासम्म ।। १०१०३ ।। पंचहि नरिंदनंदणसएहिं सह गिन्हए तओ दिक्खं । सिक्खड़ जईण किरियं रसमीवे पढइ सुत्तं ।। १०१०४ ।। भयवं पि तत्थ ठाउं कइ विदिणे भवियलोयवोहट्ठा । तत्तो कुणइ विहारं अन्नसुं गामनगरेसु ।। १०१०५ ।। अह खंदगअणगारो कमेण अहिगयसमग्गसुत्तत्थो । गीयत्थो संजाओ सूरिपए सामिणा ठवओ ।। १०१०६ ।। तेण सह दिक्खियाइं सयाई पंच वि नरिदपुत्ताण । तस्सेव य परिवारे समप्पियाई जगप्पहुणा ।। १०१०७ ।। भणिओ यसो जिणेणं जहासमाहीए गामनयरेसु । कुणमाणोपडिबोहं भवियाण तुमं पहिराहि ।। १०१०८ ।। अह सो खंदगसूरी अणुजाणावर जिणिदमप्पाणं । गमणत्थं कुंभकारकडनामए तथ ।। १०१०९ ।। चिट्ठइ तस्स पुरंदरजसाभिहाणा सहोयरा भइणी । डंडइणा नरवइणा परिणीया पत्थणापुव्त्रं ।। १०११०।। तीसे परिवारस्य पडिबोहृप्पयणं समीहंतो । तत्तो सिरि मुणिसुव्वयसामी तं एवमाहंसु ।। १०१११ ॥ जह तत्थ तुम्ह खंदग! उवसग्गो मारणंतिओ अत्थि । सो विन्नवइ जिणिदं भयवं ! आराहगा अम्हे ।। १०११२ ।। तत्थ भविसामो किन ? एरिसं कहह अम्ह पसिऊण | साहेइ तओ भयवं तुममेक्कं खंदग ! विमोत्तुं । । १०११३ ।। पंच विसया मुणी अने आराहगा भविस्संति । तो खंदगेण भणियं एत्तिमेत्ताण साहूणं ।। १०११४ ।। ३१३ Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३१४ खंदगसूरिकहा आराहणा भविस्सइ जइ तत्थगयाण कि न मे लद्धं ? । इय भणिऊणं तो कुंभकारकडपट्टणाभिमुहा ।।१०११५।। चलिओ खंदगसूरी नियपरिवारेण सह समग्गेण । भयवं पि भविवग्गं पडिबोहइ तत्थ पइदियहं ।। १०११६।। अन्नम्मि वासरे अह पुरंदरजसा समं परियणेण । नियनयराओ पत्ता नहमग्गेणं जिणसमीवे ।।१०११७।। सा दिक्खिया भगवया तो गणहरमल्लिणा जिणो पुट्ठो । कह भूमिगोयरी विह पुरंदरजसा इमा एत्थ ।१०११८॥ नहमग्गेणायाया अह भयवं तस्स साहइ सरुवं । पुरओ सविम्हयाए सदेवमणुयासुरसहाए ।।१०११९।। सावत्थीए पुरीए जियसत्तू नाम अत्थि नरनाहो । सो परमसम्मदिट्ठी जिणधम्मवियारअइकुसलो ॥१०१२०॥ तस्सऽन्नया तहाविहविबहजणेहि समं कुणंतस्स । जिणधम्मस्स वियारं समागओ वालगो नाम ।।१० १२१।। डंडइणा नरवइणा पट्टविओ कुंभकारकडपहणा । पडिहारेणेस तओ कहिओ जियसत्तनरवइणो ।।१०१२२।। तेण वि रन्ना जामाउयस्स पूरिसोत्ति गोरवस्सूचिओ। भणिऊण दारवालाउ झत्ति मोयाविओ एसो।।१०१२३॥ सो कउचियपडिवत्ती रन्ना संभासिओ खणं एक्कं । तेण वि ससामिसंदिट्ठमग्गओ तस्स परिकहियं ।। १०१२४।। जियसत्तुणा वि रन्ना पडिवयणं तस्स तदुचियं दिन्नं । पुणपत्थुओ वियारो धम्मस्स निवेण पारद्धो ॥१०१२५।। सो वालगो पुण महामिच्छदिट्ठी जिणिदधम्मस्स । नाहियवाइत्तेणं पडिसेहं काउमारतो ।।१०१२६।। रन्ना उवेक्खिओ सो न कि पि पच्चत्तरं कयमिमस्स । गोरविओ जामाउयपुरिसो एसो त्ति चितेउं ।।१० १२७।। एमेव विसज्जेउं पारद्धो कारिऊण सम्माणं । एत्थंतरम्मि खंदगकुमरो निवसन्निहिनिसन्नो ॥१०१२८।। अच्चंतसम्मदिट्ठी जीवाइपयत्थलद्धपरमत्थो । भावियचित्तो अच्चंतमरहओ आगमगिराहिं ।। १० १२९।। जिणधम्मपक्खवायं वहमाणो तस्स निंदमसहंतो । एक्कक्केण वालगवयणाई अणेगजुत्तीहि ।।१०१३०।। हेऊहिं य दिट्ठताणुगएहि दूसए तहा कह वि । जह सो वालगमरुओ पणट्ठपच्चुत्तरो जाओ ।।१० १३१।। एत्यंतरम्मि पासट्ठिएहिं उग्घुट्ठमेरिसं झत्ति । बहुवाराओ जह जयइ सासणं जिणवरस्स जए ।।१०१३२।। अह सो वालगमरुओ विलक्खहियओ विवन्नमुहवन्नो । पगलंतसेयसलिलो विलज्जिओ निग्गओ तत्तो।१०१३३। गुरुरोसमुव्वहतो रायसुए खंदगम्मि कुमरम्मि । पत्तो नियपहपासे साहइ जियसत्तुपडिवयणं ।।१०१३४।। खंदगकुमरेण तओ पडिवन्ना मज्झ अंतिए दिक्खा । सो उ मए सूरिपए संपइ संठाविओ संतो ।।१०१३५।। एत्तो ठाणाहितो वच्चंतो कुंभकारकडनयरे । मुद्धोवालगमरुगस्स पुव्वरोसं वहंतस्स ।।१०१३६।। तो तेण साहुसमुचियभूमिपएसेसु नयरबाहिम्मि । सव्वत्तो विणिहित्ता आउहनिवहा अदीसंता ।।१०१३७।। खंदगसूरी वि तओ संपत्तो तत्थ बाहिरुज्जाणे । नाऊण डंडइनिवो सकलत्तो वंदणनिमित्तं ॥१०१३८।। अइगरुयविभूईए विणिग्गओ वंदिऊण विणएण। तं सूरि सपरियणं उवविट्ठो उचियदेसम्मि ।।१०१३९।। खंदगमुणीसरेण वि पारद्धा धम्मदेसणा काउं । नट्ठविवेया जीवा सुहाभिकखाए तं कि पि ।।१०१४०।। कम्मं समायरंती इंदियवसवत्तिणो विसयगिद्धा । अनिरुद्धकसायगणा अगणियपरपाणपीडा य ।।१०१४१।। जेणुवचियघणकम्मा नरगाइसु वेयणास मुग्घायं । विसहंता सव्वत्तो कालमणंतं भमंति भवे ।।१० १४२।। तो लद्धविवेएहिं पुरिसेहि गरुसत्तवन्तेहिं । सव्वेहि पयारेहि धम्मो च्चिय होइ कायव्वो ॥१०१४३।। परमत्थओ उ सो उण धम्मो परपाणपीडपरिहरणं । इच्चाइ सूरिकहियं धम्म सोऊण सव्वो वि ।।१० १४४।। रायाईओ लोओ रंजियचित्तो अईव संजाओ। तो पणमिऊण सूरि समुट्ठिओ नियगिहम्मि गओ ।।१०१४५।। राया. वि पसंसंतो सूरिगुणे आगओ नियावासे । तो वालगमरुगेणं एगंतं मग्गिऊण निवो ।१०१४६ । Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं वित्तो जह एसो आयरिओ देव ! वियलियायारो । पासंडीवेसधरो विमुक्कनियधम्मज्जाओ || १०१४७।। सम्मं मए अवगयं तुम्हेहिं इमस्स नेव वीसासो । थेवो वि हु कायव्वो तो राया विम्हयपवन्तो ।। १०१४८।। तं पण जहवाल ! मुंडियगो एस अम्ह किं काही ? । तो भणइ निवं वालगमरुओ जह एस मुंडियगो || वीसंभगयं संतं मारेऊणं तुमं तओ रज्जं । तुज्झ गहिस्सइ नियमा जम्हा एयस्स पासम्म ।। १०१५०।। पंचसया साहूणं जे संति इमे उ अइमहासुहडा । एएसि एक्केक्को सहस्सजोही नरिंदओ ।। १०१५१ ॥ देव ! जइ इमं सच्चं न होइ तो कह महं महापावं । एरिसयमसब्भूयं पुरओ देवस्स जंपेमि ।। १०१५२ ।। सच्चं पि न सक्किज्जइ एरिसयं जंपिडं मुणीणुवरि । किंतु परं जस्स तुहप्पसायओ देव ! जीवामो ।। १०१५३ ।। तस्स कहं नाऊण विहोंतमवायं उवेक्खिमो अम्हे । जइ देवस्स इह अपच्चओ वट्टएको वि ।। १०१५४ ।। तो देवो परिभावउ भूमीए गोविऊण धरियाई । एएहि आउहाई करवालाईणि तिक्खाई ।। १०१५५ ॥ अह संकिण रन्ना तो मुणिणो ठाविऊण अन्नत्थ । तेसि पुव्वपएसे खणाविउं पेक्खिया पुहई ||१०१५६ ।। दिट्ठाई आउहाई जह कहियाई तओ नरिदस्स । चित्तम्मि तम्मि अट्ठ े अइगाढं पच्चओ जाओ ।। १०१५७ ।। ओ सोच्चि आइट्ठो वालगो नरिदेण । जं कि पि उचियमेसि तं कुणह तुमं सयं चेव ।। १०१५८ ।। इय आइट्ठे रन्ना समुट्ठिउं सो गओ नियावासे । वालगमरुओ चितइ सिद्धं मे वंछियं इन्हि ।। १०९५९ ।। तो कारिऊण घाणयमुज्जाणे ठाविउं निसासमए । गंतूण सयं तत्तो खिवाविडं तत्थ एक्केक्कं ।। १०१६० ।। अणगारं पीलावइ घाणयनियडम्मि खंदगं सूरि । उड्ढट्ठियं धरावइ सो वि हु सूरी सुहगिराहि ।। १०१६१ ।। असास ते साहू एमो सो तुम्ह आगओ समओ । आराहणापडागागहणे सिवसोक्खलाहफले ॥ १०१६२ ।। समसत्तमित्तभावा तुम्भे मुणिणो विमुक्कपडिबंधा । नियदेहम्मि व वि जायह उव्वारिज्जह खमासमणा । १६३। वासीचंदणतुल्ला ता तुम्ह खमा पहाकणयस्स । कसवट्टओ व्व इन्हि समागओ एस उवसग्गो ।। १०१६४ ।। जीवयविणासजणगो अणोरपारे इमम्मि संसारे । संसरमाणेहि अनंतसो पत्तपुव्वाई ।। १०१६५।। जम्मणमरणदुहाई अविवेयाओ न तेहि तुम्ह गुणो । संजाओ को वि परं विसेसओ चैव कम्माई ।। १०१६६ ।। तुब्भेहि अज्जियाई पुणो पुणो जेहि ताई दुक्खाई । जायंति समहियाहं इन्हि तु इमम्मि मरणम्मि ।। १०१६७ ।। समुट्ठियम्मि घोरे समाहिमाणेह जह नियमणम्मि | अंतोमुहुत्तकालं कहमवि सुहभावणावसओ ।। १०१६८।। तो तुब्भे भुज्जो विहु नो पाउब्भवह इह भवे भीमे । संपावह झत्ति विमुत्ति सोक्खमक्खयमणाबाहं ॥ १०१६९॥ नरए अणंतवारं उप्पन्नेहिं सकम्मवसहि । तुम्भेहि वि सहियाई निरंतरं तिक्खदुखाई ।। १०१७० ।। पलिओवमअयरोवमपमाणकालं इमं तु तुम्ह दुहं । खणमेत्तं चिय होही उवरिं तु निरंतरं सोक्खं ।। १०१७१ ।। एसो वालगमरुओ तुम्ह सहाओ विसेसओ चेव । कम्मक्खयकरणसमुज्जयाण वरसमणसीहाण ।।१०१७२।। तामिन कोवो करणिज्जो को वि होइ तुम्हाणं । बाला वि न कुप्पंति य उवयारुप्पायगजणम्मि ।। १७३ किं च सकम्मस्स फलं तुब्भे अहवह सव्वमेवेयं । मा मन्निज्जह एयं वरयं दुहकारगत्तेण ।।१०१७४।। मोत्तूण नियं कम्मं पुण्वकयं जेण सव्वजीवाणं । अन्नो को वि न सक्को काउं सोक्खं व दुक्खं वा ।। १०१७५ ।। जोकोविक पिदीसह उप्पायंतो परस्स सुहमसुहं । तक्कम्म पेरिओ च्चिय करेइ सो तस्स तं सव्व ।। १०१७६।। तम्हा तस्सेव नियस्स कम्मणो निग्गहम्मि सव्वेहि । लद्धवरविवेएहि पट्टियन्वं पयत्तेण ।। १०१७७ ।। न उणो परूसियव्वं परम्मि पच्चक्खमवयरंते वि । जिम्हा एस वराओ परआणाकारओ चेव ॥ १०१७८ ।। ३१५ Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३१६ खंदगसूरिका तास महाभागो अनंतभवभायणं धुवं होही । कम्मक्खओवयारं तुम्ह कुणंतो दयाजोग्गो ।। १०१७९ ।। हवन को विजओ परकयकम्मस्स लेसमेत्तं पि । तो सकयमणुहवंतो जीवो कि दुम्मणो होइ ॥ १०१८० ।। तुभे उत्तिमखत्तियकुलसंभूया महानरिदाण । अंगुब्भवाय तम्हा परस्स कज्जे वि तुम्भेहिं ॥। १०१८१ ।। चइव्वं नियजीयं तणं व समरंगणे पविट्ठे हि । निसियसरसेल्लभल्लाभिघाय सल्लियसरीरेहि ॥ १०१८२ ।। किं पुण नियकज्जम्मि वि न करिस्सह एरिसं सुहफलम्मि । इच्चाइदेसणाए ते खंदगसूरिणा सव्वे ।। १०१८३ ।। तह कह विपरमसंयमग्गमवयारिया जहा तेहिं । सुहभावणागएहिं मुणिया न मणं पि तणुपीडा ।। १०१८४ ।। ते वालगेण मुणिणो चडाविया तम्मि दारुणे जंते । गणिणा उ खंदगेणं सुहयाए खवगसेढीए ।। १०१८५ ।। विदलिज्जति मुणीणं तेसि जंतेण अंगुवंगाई । सुक्कज्झाणेणं तो कम्माई पुणो समग्गाई ।। १०९८६ ॥ इ ते महाणुभावा भीएहिं व जंतपीलणदुहाओ । सव्वेहिं वि कम्मेहिं लहुमुक्का सिवपयं पत्ता ।। १०१८७ ।। खंदगसूरी पुण घाणयस्स नियडट्ठिओऽणगाराण । भरिओ रुहिरचिरिक्काहिं सव्वओ पीलयंताण ।। १०१८८ ।। पज्जते खुलओ अणगारो वालगेण आणिओ । जंतम्मि पीलणत्थं तो खंदगसूरिणा भणिओ ।। १०१८९ ॥ भो भो वाल ! एवं मा पीलावेहि खुड्डूगं इन्हि । मं चेव ताव पुव्वं पीलावह एत्थ जंतम्मि ।। १०१९० ।। तो वालगो दुरप्पा चितइ नियमाणसे इमं अट्ठ जह खंदगस्स बाढं पडिबंधो खुड्डगे एत्थ ।। १०१९१ ।। तो सेस विडेसुं पीलिज्जतेसु तारिसं दुक्खं एयस्स न संजायं भविस्सए जारिसं इन्हि । ।। १०१९२ ॥ - पीलिज्जते एयम्मि खुडगे एयमेव ता पढमं । पीलावेमि जसो दुक्खाविज्जइ मणे बाढं ।। १०१९३।। एयस्स चेव दुक्खुप्पायणहेउं इमो समारंभो । एएण चेव जम्हा अवरद्धं मे न सेसेहिं ।। १०१९४ ।। चितिऊण तत्तो पेक्खंतस्सेव सूरिणो तस्स । सुबहुं कयत्थिऊणं खिवाविओ खुड्डगो जंते ।। १०१९५ ।).. सो वि सुहदेसणाए खंदगसूरिस्स तिव्वसंवेगे । तह कह वि समारूढो जह पत्तो सासयं ठाणं ॥ १०१९६ ।।. पच्छा खंदगसूरी वालगमरुगस्स तारिसं दट्ट् । अइसयपडिकूलत्तं कोहहुयासेण पज्जलिओ ।। १०९९७ ।। बंध नियामे जइ मज्झ तवस्स अत्थि किं पि फलं । तो हं सजणवयस्स वि इमस्स नयरस्स सव्वस्स ।। १९८। सदुपयचउप्पयस्स वि सबालगस्स वि सपत्थिवस्सावि । होज्जामि वह ट्ठाए विहिय नियाणो इमो एवं ।। १०१९९ । जंतेण पीलियंगो मरिऊण कसायदूसिओ संतो । अग्गिकुमारत्ताए उप्पन्नो भवणवासिसुरो || १०२००॥ अह जायम्मि पभाए उज्जाणे घाणयस्स पासम्मि । जंत निपीलिज्जताणेगमुणीणं तहिन्तो ।। १०२०१ ।। निक्खतबहलसोणिय मंसावसाविहियबहुयचिक्खल्ले । रत्तविलित्तं पडियं खंदगसूरिस्स रयहरणं ।। १०२०२ ।। ऊण एक्केण गिद्धविहगेण बाहुजुयहत्थो । एसो चिट्ठइ पडिओ एत्थ इमं संकमाणेणं ॥। १०२०३ ।। चंचुपुडेणं उप्पाडिऊण नेउं पुरंदरजसाए । नियवासाय निसन्नाए अग्गओ कह वि लहु मुक्कं ।। १०२०४ ।। तं दट्ठूणं तीए कंबलरयणस्स रायदिन्नस्स । खंडेण कयनिसेज्जं नायं मह भाउणो एयं ।। १०२०५ ।। पच्छा डंडइराया तीए निब्भच्छिओ परुट्ठाए; हा पाविट्ठा ! किमेयं तए कयं अइमहापावं ।। १०२०६ ।। नू विट्ठसि तुमं न होसि सह सयलरज्जरट्ठरेण । इच्चाइ जंपिऊणं गरुयपलाव करेमाणी । १०२०७।। सन्निहि देवया उप्पाडेऊण गरुयकरुणाए । पव्वज्जमणा एसा सपरियणा एत्थ आणीया ।। १०२०८।। अह सो खंदगदेवो अंतमुहुत्तेण चेव संजाओ । पज्जत्तो सव्वाहिं वि पज्जतीहि तओ एसो ।। १०२०९ ।। ओहि परंजइ जहा पुव्वभवे किं मए समायरियं । सुहकम्मं जेण इमा संपत्ता परमदेविड्ढी ।। १०२१० ।। इसो दिणुवओगो वालगमरुगस्स डंडइनिवस्स । दुच्चेट्ठियं मुणेउं पज्जलिओ झत्ति कोवेण ।। १०२११ ॥ । Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयर्जािणदचरियं आगंतूणं तं कुंभकारकडनयरमग्गिणा सव्वं । सजणवयं सनरवइं सबालगं चेव निड्डहइ ॥१०२१२।। सो तेत्तिओ वि देसो दड्ढो संतो सुरेण सव्वो वि । जाओ जणम्मि डंडयअरन्नमिय नामधेएण ।।१०२१३॥ इय कहियम्मि भगवया सदेवमणुयासुरा वि सा परिसा । खंदगसीसाण खमागुणेण विम्हियमणा संती।।१०२१४।। नियसीसाइं धुणंती मउलियपाणी करेइ पणिवायं । तेसि मुणिवसभाणं तहा वि साहियसकज्जाणं ।।१०२१५।। चितइ य कसायाणं माहप्पमईविरसपरिणामं । इह परलोए य परस्स अप्पणो गुरुदुहनिमित्तं ।।१०२१६।। तत्थ बहुया वि मणुया परिभाता तहाविहसरूवं । संसारस्स विरत्ता दिक्खं गिन्हंति जिणपासे ।।१०२१७।। केइ गिहत्था वि ठिया नियमं गिन्हंति कोवकरणस्स । वेराणुबंधपरिणामसंकिया कंपमाणमणा ।।१०२१८॥ अह मुणिसुव्वयसामी तत्तो अन्नेसु गामनयरेसु । कुणइ कमेण विहारं पडिबोहंतो भवियवग्गं ।।१०२१९।। अन्नसमयम्मि पत्तो रायगिहे विहरमाणओ भयवं । नीलगुहावणसंडेसमोसढो फासुयपएसे ॥१०२२०।। उज्जाणवालएणं गंतुं वद्धाविओ तओ झत्ति । तित्थयरागमणनिवेयणेण दक्खो महाराया ॥१०२२१।। तेणावि तस्स वद्धावयस्स तु?णं रययलक्खाई। बारस उ दावियाइं पन्नाससहस्स अहियाइं ॥१०२२२॥ तो संवहिऊण सयं नीसेसाए वि नियविभूईए । तित्थयरवंदणत्थं दक्खनिवो नीइ नयराओ ।।१०२२३।। गंतूण तत्थ हत्थिक्खंधाओ ओयरेइ दूराओ । पविसेइ समोसरणे पंचविहेणं अभिगमेणं ।।१०२२४।। तिपयाहिणीकरेउं नमिउं थुणिउं च जिणवरं तत्तो। तित्थं मुणिणो नमिउं उचियपएसम्मि उवविसई।१०२२५। भयवं पि तित्थनाहो सूरमणयसमन्नियाए परिसाए। पूरओ साहइ धम्म मणिसावयभेयओ दुविहं ।।१०२२६।। तं सोऊणं बहवे संबुद्धा पाणिणो वयं के वि । देसविरइं च केवि सम्मत्तं के वि पडिवन्ना ।।१०२२७।। इय पइदिणं पि भयंवं करेइ भवियाण तत्थ उवयारं । अन्नदिणे सुव्वयमुणिमसेससुत्तत्थपारगयं ।।१०२२८।। नाऊणं सूरिपए सिरिमणिसुव्वयजिणेसरो ठवइ। सह पव्वइयमुणीणं पंचसए तस्स परिवार ॥१०२२९।। अप्पेऊण विसज्जइ तमियरठाणेसु विहरणनिमित्तं । वच्चइ सो वि सगुरुणो तह त्ति पडिवज्जिउं आणं।१०२३०॥ मुणिसुव्वओ वि अरहा अणेगसुरकोडिपरिवुडो तत्तो । रायगिहाओ नयराओ नीहरेऊण बाहिम्मि ।।१०२३१।। विहरइ भवियसरोरुहसंडाण विबोहणं कुणेमाणो। एत्तो य हत्थिणउरे पत्तो परिवायगो एगो।।१०२३२।। कत्तियसेट्ठि कहा-- सो मासं मासेणं खविऊण सया वि पारणं कुणइ । तो तस्स नयरलोओ आउट्टो कुणइ बहुत्ति ।।१०२३३॥ पविसइ पारणहेउं जम्मि दिणे एस नयरमज्झम्मि । तइया नियनियठाणाओ उट्रिऊणं नयरलोओ।।१०२३४।। गुरुसंभमेण पणमइ तं चरणोवरि निहित्तनियसीसो । भमइ य पट्ठिविलग्गो तवेण रंजियमणो तस्स।।१०२३५।। तत्थऽत्थि तया सेट्ठी कत्तियनामो पभूयविहवपहू । नाणामणिरयणहिरनमाइपडिपुन्नभंडारो ।।१०२३६।। अब्भुद्धारो दीणाणाहाइ जणाण सुद्धववहारो । रायाइमाणणिज्जो समग्गनेगमणपहाणो ॥१०२३७।। अइपरमसम्मदिट्ठी जिणिन्दसासणवियारविउलमई । जाणियजीवाजीवो सुविणिच्छियपुनपावो य।।१०२३८।। आसवसंवरनिज्जरचउरो कुसलो य बंधमोक्खेसु । तह अद्विमिंजपेम्माणुरायरत्तो जिणमयम्मि ।।१०२३९।। जह सो ससुरिंदेहिं वि देवेहि जिणिदभणियधम्माओ । चालेउं नो तीरइ मेरु व्व महासमीरेहि ।।१०२४०।। वारसभेयम्मि वि सावयस्स धम्मम्मि पइखणं चेव । चित्तम्मि अप्पमत्तो दूरपरिच्चत्तमिच्छत्तो ।।१०२४१।। एसोनियहट्टठिओ पुरो वि तं पासिऊण वच्चंतं । परिवायगं न भुमयामेत्तं पि हु नामए तस्स ।।१०२४२।। अन्नत्थ खिवइ दिटुिं न पेक्खए सम्मुहं पि एयस्स । तस्सुवरि तओ एसो कोवं परिवायगो वहइ ।।१०२४३।। अन्नम्मि दिणे राया जियसत्त् तस्स पारणदिणम्मि । परिवायगस्स पासे वच्चइ पणमइ य विणएण ।।१०२४४।। Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३१८ कत्तियसेट्ठिकहा नियमंदिरम्मि भोयणकरणत्थं पत्थए पयत्तेण । राया तं परिवायगमेसो वि न मन्नए कह वि ।।१०२४५।। अइगरुए निब्बंधे कयम्मि रन्ना पभासए एसो। निव! तुह नयरपहाणो जइ सेट्ठी कत्तिओ नाम ।।१०२४६।। परिवेसइ मज्झ तओ करेमि तुह मंदिरम्मि! पारणयं । तो राया नियहियए चितइ जह दुग्धडं एयं ।।१०२४७।। जकिर कत्तियसेट्ठी मोत्तूण जिणिददसणं एक्कं । अन्नस्स कुणइ किचि वि ता पडिसेहेमि एयमहं ।।१०२४८।। इय चितिऊण रन्ना भणियं कि तुह इमेण वणिएण? । सामंतमंडलीयाइणो समीवाओ अन्नस्स ।।१०२४९।। कस्स वि गरुयस्स अहं परिवेसावेमि तुज्झ अहं एसो । नो मन्नइ तं वयणं तो राया भणइ तं भुज्जो ॥१०२५०॥ परिवेसेमि सयं चिय तुज्झ अहं मुयह इममसग्गाहं । परिवायगेण भणियं कि नरवर! वयसि पुणरुत्तं ।।१०२५१॥ एसा मज्झ पइन्ना जइ सेट्ठी कत्तिओ सहत्थेण । परिवेसइ मज्झ तओ भुंजामि गिहे तुहऽनह नो ॥१०२५२।। तो राया निब्बंधं तस्स परिव्वायगस्स नाऊण । मिच्छत्तमोहियमई पडिवज्जइ तं पि तव्वयणं ।।१०२५३।। तं पणमिऊण तत्तो कत्तियसेट्ठिस्स वच्चइ गिहम्मि । सो दट्ठ ण नरिदं एतं अब्भुटिओ समुहो ।।१०२५४।। अइगरुयसंभमेणं नमिउं तं आसणे मणुन्नम्मि । उववेसइ परियणमवि जहुचियपडिवत्तिकरणेण ।।१०२५५।। सयमवविसिउं तत्तो जोडियपाणी पुरो नरिंदस्स । विन्नवइ किमज्ज कओ देवेण महापसाओ मे ।।१०२५६।। निकिकरस्स उवरि जं आगंतूण सपयपउमेहिं । महमंदिरं फरसियं तो राया भणइ सुपसन्नो ।।१०२५७।। मा वयह सेट्रि ! एवं न किकरो तं सि किंतु मह नयरे । सव्वुत्तमो सि सव्वस्स माणणिज्जो मह दुइज्जो।।५८ अइबलियभत्तिजुयजणगिहम्मि कइया वि गरुयपीइवसा । सामी सयभेव उवेइ विम्हओ को वि इह नत्थि ।।५९ इय जंपियम्मि रन्ना कत्तियसेट्ठी समग्गनियविहवं । आणेऊणं ढोयइ पुरओ जियसत्तुनो रन्नो ।।१०२६०॥ विन्नवइ जोडियकरो जह देवो गरुयऽणुग्गहं काउं। गिन्हउ समग्गमेयं जम्हा अम्हेच्चयं सव्वं ।।१०२६१।। जीवियकुडुंबविहवप्पमुहं देवस्स चेव पडिबद्धं । तो को वि इह विगप्पो होइ न देवेण कायव्वो ।।१०२६२।। तो जपइ नरनाहो सेट्टि ! तुम जारिस समुल्लवसि । तं तारिसं चिय धुवं थेवं पि न अन्नहा एत्थ ॥१०२६३।। किंतु जया उप्पज्जइ किचि वि कज्ज तहाविहं तइया । भंडारियाउ दव्वं निययाउ वि गिन्हए सामी ।।१०२६४ कज्जेण विणा वि पुणो वत्तं पि न तस्स पुच्छइ कया वि । तह मह पडिबद्धो च्चिय संतो एसो समग्गो वि।१०२६५। विहवो सेट्ठि इयाणि संचिट्ठउ तुज्झ चेव पासम्मि। तुह संतिएण अम्हे आणाकारित्तणेणेव ।।१०२६६।। संतुट्ठा चिट्ठामो सयावि ता संपयं न कि पि तए । भणियव्वं इह अट्ठ मज्झ च्चिय संतियाणा ते ।।१०२६७।। तो विन्नवइ नरिंदं कत्तियसेट्ठी सिरट्ठियकरग्गो । संभावउ मं देवो आणादाणेण केणा वि ॥१०२६८।। तो आह तं नरिंदो मज्झाणा जइ तए कया होइ । पढमा सेट्टि ! तओ हं देमि दुइज्जं पि ते आणं ।।१०२६९।। इय जंपियम्मि रन्ना सेट्ठी सव्वं पि तं विहवसारं । ऊसारावेऊणं तत्तो ठावइ नियट्ठाणे ॥१०२७०॥ राया पयंपइ तओ सेट्ठि ! कहिज्जउ सकज्जमिन्हि ते । सेट्ठी जंपइ सिग्घं देवो सपसायमाइसउ ॥१०२७१।। तो बेइ तं नरिंदो सयमागमणे इहऽम्ह कज्जमिणं । इन्हि चिय सेट्ठि ! जओ निमंतिओ चिट्ठए सगिहे ।।१०२७२।। अज्ज मए परिवायग खवगवरो भोयणस्स करणत्थं । तो मे गिहमागंतुं परिवेसिज्जा तुमं तस्स ।।१०२७३।। इय सोऊणं सेट्ठी सज्जो वज्जेण ताडियसिरो व्व । जाओ न कि पि जंपइ नियचित्ते चिंतए एवं ।।१०२७४।। परलोयविरुद्धमिणं रन्ना जियसत्तुणा समाइट्ठ। तो मज्झ काउमुचियं संजायइ नो इमं कह वि ।।१०२७५।। इहलोयपभू राया रुट्टो मे विहवजीवियं हरइ । सम्मत्तमइलणे पुण पणस्सए मज्झ परलोओ ।।१०२७६।। Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '३१६ सिरिमुनिसुव्वजिणिदचरिय ता इह लोगनिमित्तं हारइ विबुहो न को वि परलोयं । किंतु मए निवभावं मणोगयं अमुणिऊण तओ।१०२७७। सयमेव उच्छहेउं आएसो पत्थिओ नरिंदाओ । ता नियवयणविरोहो इन्हि पि न काउमुचिओ मे ॥१०२७८।। संपाडिज्जउ संपइ ता एयं जंपियं नरिदस्स। पच्छा वि जमुचियं मे इह अट्ठ तं करिस्सामि ।।१०२७९।। इय चितिऊण पभणइ सेट्ठी जह देव ! एत्थ विसम्मि । जावज्जीवं पिं मए अभिग्गहो चिट्ठए गहिओ।१०२८०। जह जिणसासणबज्झाण इयरतित्थीण पणमणाईओ। विणओ न को वि कज्जो सो भज्जइ संपयं मज्झ।१०२८१। परिवायगस्स परिवेसणेण परमेत्थ देवआएसो। मज्झ अविलंघणिज्जो करणिज्जो चेव सो तम्हा ।।१०२८२।। तो आह तं नरिदो चिट्ठामि अहं पि एरिसं अट्ठ । सेट्टि ! सयं पि मुणतो जं किर तुह दुक्करं एयं ।।१०२८३।। किंतु परं धम्मत्थित्तणेण काऊण तुज्झ आसंघ । पडिवन्नो कह वि असग्गहो वि एसो मए तस्स ।।१०२८४।। पायच्छित्तमिहट्रे तुम करिज्जासि कि पि ता उचियं । तो सेट्ठिणा पभणियं जं देवो आणवेइ त्ति ।।१०२८५।। सेट्ठि अणुन्नवेउं अह तत्तो उट्ठिऊण जियसत्तू । नरनाहो नियभवणे संपत्तो तत्थ समयम्मि ।।१०२८६।। जाए भोयणहेउं हक्कारेऊण तम्मि नीयम्मि । परिवायगम्मि पच्छा रायाएसेण सेट्ठी वि ।।१०२८७।। तत्थ गओ परिवेसइ भत्तं परिवायगस्स सो उ पुणो । तज्जेइ अंगुलीए अभिक्खणं सेट्ठिमइहिट्ठो ।।१०२८८।। किर एस तस्स भावो चित्ते परिवायगस्स जह पुव्वं । आसि तुमं अइथड्ढो समुहं पि न मे पलोयंतो ।।१०२८९।। इन्हि पुण परिवेससि तुमं सि ता लट्ठओ मए दमिओ। सेट्ठी वि तस्स भावं इमं मुणंतो वि नो बेइ ।।१०२९०।। चितइ इमं सचित्ते कि चोज्जं जमिहगिद्धचित्ताण । भोगेसु विवागसुदारुणेसु जीवाण मूढाण ।।१०२९१।। गेहम्मि वसंताणं एवंविहपरिभवो समुभवइ । सम्मत्तमइलणाए जणओ माणसियदुहहेऊ ।।१०२९२।। ता धिद्धी गिहवासे संवसणं लद्धवरविवेयाण । सो चेव गंगदत्तो पसंसणिज्जो परं भुवणे ॥१०२९३।। जो चइऊण कलत्तं पुत्तं मित्तं समग्गघरसारं । तइया सिरिमुणिसुव्वयसामिसमीवम्मि पव्वइओ ।।१०२९४।। जइ एवमहं पि तया कह वि कुणतो तओ न एयस्स । एवंविहस्स परपरिभवस्स इह भायणं होतो ।।१०२९५।। इय चितंतो भुंजाविऊण परिवायगं तयं तत्तो । निग्गंतूण गओ जियसत्तुनरिदस्स पासम्मि ।।१०२९६।। पव्वज्जागहणत्थं अणुजाणावइ इमं तओ राया । कत्तियसेट्टि पभणइ पवज्ज वज्जिऊणेक्कं ।।१०२९७।। अन्नं विन्नवसु तुम जं कि पि मणस्स तुज्झ पडिहाइ । भुवणम्मि विज्जमाणं तु दुलहं पि तहा तयं झत्ति ।।१०२९८।। संपाडेमि अहं तुह विन्नवइ पुणो वि तं निवं सेट्ठी । पव्वज्ज मोत्तूणं पडिहाइ न कि पि मह अन्नं ॥१०२९९।। तो भणइ तं नरिंदो मए वि पडिसेहिया इमा पढमं । आह निवं पुण सेट्ठी नियपडिवन्नं पि कह देवो ।।१०३०० नो संपाडइ इन्हि पडिसेहइ जाव इय पयत्तेण । तो आह निवो सेट्टि कि पडिवन्नं मए कहसू ।।१०३०१।। तो विनवेइ सेट्टी गएण मह मंदिरम्मि देवेण । परिवायगपरिवेसणविसए देंतेण आएसं ।।१०३०२।। पायच्छित्तनिसेवणमणुनायं मज्झ नियमुहेणेव । तो आह निवो सेट्टि चर पायच्छित्तमिच्छाए ॥१०३०३।। तत्थ न पडिसेहमहं थेवं पि करेमि तुज्झ वरसेट्टि ! । अह सेट्ठी आह निवं इमस्स मे नियमभंगस्स ।।१०३०४।। पव्वज्जा चेव भवे पायच्छित्तं न कि पि अन्नयरं । तो राया निब्बंधं नाऊण इमं विसज्जेइ ।।१०३०५।। अह रन्नाणुनाओ कत्तियसेट्ठी समुट्ठिउं तत्तो । हिट्ठमणो नमिऊणं निवइं नियमंदिरे वयइ ।।१०३०६।। आपुच्छइ सकुडुबं तयणुन्नाओ तओ कुबम्मि । ठावेइ जेट्टपुत्तं कारइ जिणमंदिरेसु तओ ॥१०३०७।। सव्वेसु पवरपूयं दीणाणाहाइयाण दाणाइं । दावेइ जहिच्छाए पभावणं कुणइ जिणधम्मे ।।१०३०८।। सम्माणइ सुहिसयणं आहारेणं चउविहेणावि । वत्थेहि य पडिलाभइ भत्तिजुओ सयलसंघ पि ।।१०३०९।। , Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कत्तियसेट्ठिकहा इच्चाइधम्मकिच्चे तेण विणिम्मावियम्मि सव्वम्मि । मुणिसुव्वओ वि अरहा समोसढो तत्थ आगंतुं । १०३१०। नाऊण जिणागमणं कत्तियसेट्ठी पमोयपडहच्छो । निग्गच्छइ नयराओ निययाए सव्वइड्ढीए || १०३११।। गंतूण समोसरणे पविसेउं पंचविहअभिगमेण । तिपयाहिणीकडं नमिऊण जिणं सपरिवारं ।। १०३१२ ।। उचिट्ठानिवि धम्मुवएसं तओ निसामेउं । नेगमसहस्ससहिओ पडिबुद्धो गिन्ह दिक्खं ।। १०३१३ ।। सिरिमुणिसुव्वयपहृणो पासे किरियं जईण सिक्खेउं । थेराण अंतिए पढइ आगमं परमविणण ।। १०३१४ ।। कवइवयदिणपज्जंते हत्थिणउरनयरओ तिजयनाहो । बहिया जणवयमज्झे विहरइ भविए विबोहंतो ।। १०३१५ । अह गंगदत्तसाहू पढिउं एक्कारसेव अंगाई । मासं विहियाणसणी समाहिसहिओ मरेऊण ।। १०३१६।। सुक्कम्मि देवलोए जाओ देवो महिड्डिसंपन्न । कत्तियसाहू सह जिणवरेण देसेसु विहरतो ।। १०३१७ ।। अंगाई समग्गाई वि अहिज्जिऊणं वियाणियतयत्थो । संजाओ गीयत्थो अह बारसवासपरियाओ ।। १०३१८।। ३२० विहितवोकम्मो संलिहियप्पा तओ कयाणसणो । कालं काऊण समाहिसंजुओ पढमकप्पम्मि ।। १०३१९।। कप्पाहिवई जाओ बत्तीसविमाणसय सहस्स पहू । दो सागरोवमाऊ कुलिसकरो तियसगणपणओ ।। १०३२० ।। जेण परिवायगेणं निवई भणिऊण कत्तिओ सेट्ठी । भत्तपरिवेसणं कारिओ बला अप्पणो पुव्वि ।। १०३२१ ।। आवज्जियाभिओगियकम्मो मरिऊण सो समुप्पन्नो | अभिओगियदेवेसुं तस्सेव य वाहणत्ताए ।। १०३२२ ।। लीलाए विलसंतो इंदनिओगियसुरेहिं सो भणिओ । भो एरावण ! पवरं करिणो रूवं विउब्वेहि ।।१०३२३ ।। जह आरुहइ सुरिंदो ताहे नाऊण सो विभंगेण । नाणेण देवरायं तं कत्तियसेट्टिणो जीवं ।। १०३२४ ।। न विउव्वइ करिरूवं हढेण भणिओ तओ विउव्वेइ । दो कुंजररूवाई तओ सुरिदो वियाणेउं ।। १०३२५ ।। रावणमनभावं सयं पि काऊण दोन्नि रुवाई | दोसु वि कुंजररूवेसु तेसु आरुहइ सिग्धं पि ।। १०३२६।। एवं जावइयाई कुंजररूवाई सो विउव्वेइ । सक्को वि तेत्तियाई नियरूवाई विउब्वे ।। १०३२७।। आरोहइ सव्वेसु वि तेसु तओ तस्स अइसयप्पसरं । दट्ठूण किंचि रुट्ठो ताडइ वज्जेण तं सीसे ।।१०३२८ ।। तग्घायवेयणाए भीओ पच्छा समुज्झियवियारो । साहावियख्वेणं ठिओ परिन्नायपरमत्थो ।। १०३२९ ।। भयवंपिं विहरमाणो कमेण पत्तो पुरम्मि भरुयच्छे । रेवानइतीरठिए तस्स य नयरस्स बाहिम्मि ।। १०३३०।। पुव्वुत्तरदिसिभाए सुरेहिं निम्माविए समोसरणे । मज्झम्मि तत्थ ठविए मणिमयसीहासणे रुइरे ।। १०३३१ ।। उवविट्ठो भुवणगुरू धम्मं वागरइ महरवाणीए । सुरनरतिरियाणं जुगवमेव मोहं हरंतीए || १०३३२।। एत्यंतर म्म पत्तो राया जाणियजिणेसरागमणो । तत्थ जियसत्तुनामो सव्वाए नियविभूईए ||१०३३३ ।। सो उचियविहाणेणं नमिऊण जिणेसरं पुरो तस्स । उवविसइ जोडियकरो उवउत्तो सुणइ तव्वयणं ।। १०३३४।। अह जेट्ठो गणहारी मल्लीनामेण अवसरं लहिउं । आपुच्छइ तित्थयरं जह भयवं इह समोसरणे ।। १०३३५ ।। सुरनरतिरियगणाणं अणेगक्रोडीसएहिं पडिपु । सम्मत्तमब्भुवगयं किं परिमाणेहिं जीवेहिं ।। १०३३६।। संसारमहाजलहीसंखित्तो केहि अत्तणो विहिओ । केहि व भायणमप्पा जहुत्तराणं सुहाण कओ ।। १०३३७।। तो आह भुवनाहो तहाविहेणं अउव्वजीवेण । नो केणइ एगं चिय मोत्तुं जियसत्तुनिवतुरयं ।। १०३३८।। तो जियसत्तू राया जंपर जह भुवणनाह! अच्छरियं । पुच्छेयव्वं चिट्ठइ तुम्ह समीवे मए एयं ।। १०३३९ आसरयणे विलग्गो नीहरिऊणं अहं नियगिहाओ । एतो महिड्ढिकलियं दट्ठूण पुरो समोसरणं ।। १०३४० ।। ओरुहिउं तुरयाओ पयचारेणं पयट्टओ एत्थ । आगंतुं जाव तओ सयलजणानंदसंजणणि ॥ १०३४१ ।। महुरं फुडक्खरत्थं सजलमहामे हगज्जिररवसरिसं । निसुणतो तुम्ह गिरं सो अम्ह तुरंगमो झत्ति ।। १०३४२।। Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं ३२१ आणंदपूरियमणो जाओ ऊसवियरोमकूवतणू । धाराहयं व कुसुमं कयंबविडविस्स वासासु ।।१०३४३।। पहरिसपगलंतजलप्पवाहनयणो निमीलियच्छिजओ। निक्कंपकन्नजुयलो कंचि वि कालं ठिओ तुरओ।।१०३४४॥ तत्तो धम्मायन्नणदिण्णुवओगो समागओ सणियं । समवसरणस्स तोरणसमीवदेसम्मि तत्थ तओ॥१०३४५।। अणुहवमाणो कंचि वि नवविम्हयरसविसेसमणुसमयं । गंभीरेण महुरस्सरेण हेसारवं काउं ॥१०३४६।। अग्गिमजंघाजुयलं निवेसिऊणं वसुधरावोढे। तह सह सिरोहराए धरिऊण सिरं महियलद्धे ॥१०३४७।। तत्तो कयप्पणामो तहट्ठिओ चेव एस अच्छेउ । आढत्तो साहंतो व्व भावं मन्नग्गयं निययं ॥१०३४८।। तं तारिसस्सरूवं ताहे अम्हे पलोइउं महया । कोऊहलेण पूरियहियया इह आगया झ त्ति ॥१०३४९॥ तुम्ह पयज्यलपासे साहउ भयवं तओकिमयं? ति । तो भगवया पभणियं सोम! समायन्नसु सचित्तो॥१०३५०।। सागरदत्तसेटि कहाएत्थेव भरहवासे पोमिणिसंडं ति अत्थि वरनयरं। तत्थ जिणधम्मनामो सड्ढो परिवसइ विहवड्ढो।।१०३५१।। तस्स य मित्तो सागरदत्तो नामेण तस्स नयरस्स । सव्वस्स पहाणयरो सविहवजियवेसमणसामी ॥१०३५२।। सरलो परोवयारी दीणाणाहाइवच्छलो निच्चं । जिणधम्मसावएणं सह जाइ जिणालए एसो ।।१०३५३।। तत्थ समुवागए साहुणो य भत्तीए पज्जुवासेइ । धम्मं आयन्नइ अन्नया य निसुणइ इमं गाहं ।।१०३५४।। जो कारवेइ पडिमं जिणाण जियरागदोसमोहाण । सो पावइ अन्नभवे भवमहणं धम्मवररयणं ।।१०३५५।। एयं गाहं सवणंतरालसंपत्तमेत्तमेवेसो । नियहियए संठावइ गिन्हइ परमत्थबुद्धीए ॥१०३५६।। अक्खेवेण तओ सो कारइ कंचणमयं जिणप्पडिमं । निव्वत्तेइ पइट्ठावणं च तीसे विभूईए ।।१०३५७।। तेण य बाहिं नयरस्स तस्स पूव्वं पि कारियं अत्थि । रुडाययणं एगं तत्थ पवित्तारुहणदियहे॥१०३५८।। पव्वइएहि पुव्वं पि संचिया घयघडा मढाहितो। कड्ढेउं आढत्ता पूरणकज्जेण लिंगस्स ॥१०३५९।। तेसु य घडेसु घयसंतिएसु चिट्ठति हेटुओ लग्गा । पिंडीभूया उद्देहिया बहू ताओ तेहितो ।।१०३६०।। निवडंति मेइणितले तत्तो पडियाओ ताओ मग्गम्मि। चंपंति संचरंता ते पव्वइया सपाएहि ।।१०३६१। निहणं नेति य तत्तो सागरदत्तो दयारसियचित्तो । वत्थंचलेण मग्गाओ दूरमोसारिउं नेइ ॥१०३६२।। तो एगो जडहारी तं तह उद्देहियाओ रक्खंतं । पेक्खेऊणं रोसारुणाणणो करणघाएहि ॥१०३६३॥ उद्देहियाण पुंजं एगं दलिऊण जपए एवं । इन्हि सेयवडो इव दयावरो तं सि संवुत्तो ॥१०३६४।। ताहे सो वाणियगो सागरदत्तो विलक्खओ जाओ। परमायरियस्स मुहाभिमुहं पेक्खेउमाढत्तो ।।१०३६५।। तेण वि तं तव्वयणं सुणमाणेण वि न कि पि सो भणिओ । एमेव अवन्नाए गमिऊणं संठिओ मोणं ॥१०३६६।। सागरदत्तेण तओ विचितियं नत्थि नूणमेएसि । जीवदयापरिणामो न सोहणं धम्मऽणुट्ठाणं ॥१०३६७॥ तप्पभिइ तस्स तेसि पव्वइयाणुवरि सव्वहाभत्ती । उत्तिन्ना किंतु परं चिरपरिचयजायदक्खिन्नो ॥१०३६८।। एमेवुवरोहेणं दाणपणामाइयम्मि ववहारे । तेसिं पइट्ठइ इमो सागरदत्तो पवरवणिओ ॥१०३५९।। सम्मत्तमपत्तो वि हु पयईए दाणसीलयाकलिओ। अइगरुयारंभपरिग्गहेसु सययं पसत्तमणो ।।१०३७०॥ नियघरसारपवित्थरसुहिसयणकलत्तपुत्तमित्तेसु । पडिबद्धमाणसो अइसएण मुच्छापरवसप्पा ॥१०३७१॥ कइया वच्चइ सत्थो कि भंडं कत्थ केत्तिया भूमी। को कयविक्कयकालो निव्विसई किं कहि केण ॥१०३७२।। इच्चाइअसुहअज्झवसायपरो आउयक्खए मरिउं । तुरयत्तेणुववन्नो तुह वाहणमेस संजाओ ॥१०३७३।। तुमए सहागओ इह सोऊणं धम्मदेसणं मज्झ । एयस्स मोहगंठी गलिओ सम्मत्तमुप्पन्नं ।।१०३७४।। पच्चक्खाणं थूलगपाणवहाईण विहियमेएण । जावज्जीवं पि सचित्तवत्थुनियमो तहा गहिओ ॥१०३७५।। Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२२ आसावबोहतित्थवण्णर्ण अप्पा जहुत्तराणं कल्लाणपरंपराणमेएण। विहिओ भायणमहणा विमोइओ दुक्खलक्खाण ।।१०३७६।। एयस्स चेव पडिबोहणत्थमहमागओ इह पुरम्मि । नरवर! तुरयसरुवं जमासि पुढें तए तमिमं ।।१०३७७।। एस पएसो होही नीसेसाणं पि भवियलोयाणं । आसावबोहतित्थत्तणेण भुवणम्मि विक्खाओ॥१०३७८।। इह सवालयाविहारा नामण भविस्सए जिणाययणं । आगामियम्मि काले सुदंसणाविहियसन्निज्झं ॥१०३७९।। इय क (हि) यम्मि भगवया सदेवमणुयासुराए परिसाए । धन्नो त्ति कयत्थो त्ति य सलाहिओ सो बहुं आसो । अवलोइओय विम्हयपरव्वसाए सिणिद्धदिट्ठीए। रन्ना भणियं भयवं! एसोच्चिय सुकयमालाहि ॥१०३८१॥ आलिागआ समग्गाहि सपय ज सयं समागंतु । एयस्सुवरि पसाओ सामि! तए एत्तिओ विहिओ ॥१०३८२।। इय भणिऊणं रन्ना इन्हि साइम्मिओ ममेसो त्ति । चितेउं तुरयाओ तत्तो पल्लाणकवियाई ।।१०३८३।। ऊसारावेऊणं नियावराहे खमाविऊणं च । पुग्विल्ले सव्वे वि हु बंधणआरोहणाईए ।।१०३८४।। सेच्छाए वियरंतो मुक्को घोसावियं च नयरम्मि। जह एस देसविरओ तुरओ अच्चित्तभोई य ।।१०३८५।। ता पडिसेहेयव्वो न एस केणावि सगिहमणपत्तो। ढोएयव्वं पूरओ एयस्स विसेसओ चेव ॥१०३८६।। फासुयजलतणपमुहं तस्स तओ नयरवासिसव्वजणो। तुरयस्स आसि भत्तो पुव्वं पि जिणिंदवयणाओ।।१०३८७।। नरवइणो आणाए सविसेसं चेव तं तहा कुणइ । सो वि तुरंगो तन्हाछुहाभिभूओ जया हवइ।।१०३८८।। आहारकए तइया पविसइ भवणेसु नायरजणस्स' । सो वि जणो तस्स नियं ढोयइ पुरओ जलतणाई ।।१०३८९।। एवं जियसत्तुनिवस्स संतिओ सो तुरंगमो गमइ । नियजम्मं जिणधम्म सम्म पालंतओ तत्थ ।।१०३९०॥ अन्नम्मि दिणे तत्थट्ठियस्स मुणिसुव्वयस्स जयपहुणो । मेइणिकंपो जाओ भीओ रायाइओ लोओ।।१०३९१॥ तो तइयपहरअंते संजाए चरमजामसमयम्मि । धम्म वागरमाणे जिणेसरो राइणा पुट्ठो ।।१०३९२।। नियपासायठियाणं तइए जामम्मि अज्ज अम्हाणं । दोलाइया वसुमई कम्हा जयनाह! साहेसु ॥१०३९३।। तो आह भुवणनाहो एगग्गमणो नरिंद! निसुणेसु । पुहईकंपस्स मए कारणमक्खायमाणं ति ।।१०३९४।। विण्हुकुमारमुनिकहा-- अणुओगमणुन्नविउं सूरिपए सुव्वओ नियविणेओ। ठविऊणं नयराओ रायगिहाओ मए जइया ।१०३९५ ।। बाहि विसज्जिओ भवियलोयपडिबोहणत्थमेस तया । विहरंतो संपत्तो कमेण उज्जेणिनयरीए ।।१०३९६।। नाऊण भवियलोओ तमागयं तत्थ वंदणनिमित्तं । नयरीए नीहरंतो नियनिय' विदेण हिट्ठमणो ॥१०३९७।। दिट्ठो उज्जेणिपुरीपहुणा सिरिवम्मनामनरवइणा । तो तेण नमुइमंती पुट्ठो पासट्ठिओ एवं ।।१०३९८।। कत्थ इमो जाइ जणो अकालजत्ताए निग्गओ एत्तो । तो आह नमइमंती देव! मए वाहियालीए ।।१०३९९।। बाहिं गएण निसुयं गोसग्गे जणमुहाओ एरिसयं । जह के वि इमे समणा समागया एत्थ चिट्ठति ।१०४००।। ताहे रन्ना भणियं जामो तेसिं समीवमम्हे वि। तो भणइ नमइमंती कि तत्थ पओयणं तुम्ह ।।१०४०१॥ जइ धम्मसवणकज्ज तुम्हाण अह पि त कहिस्सामि । वएस जहा भणिय सुसम्मय सव्वलायाण ॥१०४०२।। तो जंपइ नरनाहो अत्थि इमं मंति! कहसि मे धम्म। वेयभणियं तुमं पि ह कितु परं ते वि वरसमणा।।१०४०३।। दट्टे जोग्गा अम्हाण संति तह केरिसं पवेति । ते नियधम्म एवं अम्हेहि वियाणियव्वं ति ॥१०४०४।। तो आह नमुइमंती जइ एवं तो पयाउ तेसि पि । पासे देवो कि पुण देवेण गएण तत्थ सयं ।।१०४०५।। होयव्वं मज्झत्थेण जंपियव्वं न कि पि सुहमसुहं । पव्वइयगं तहा तं धम्मवियारम्मि पुच्छेउं ॥१०४०६॥ काउं निरुत्तरं तुम्ह अग्गओ पायडेमि तन्नाणं । तो मंतिवयणमेयं पडिवज्जेऊण नरनाहो ।।१०४०७।। १. निय निय ठाणाओ हिट्ठ० पा. । Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिंदचरियं ३२३ तेण समं तत्थ गओ सुव्वयसूरीण सन्निहाणम्मि । दिट्ठा य सूरणो तेण पढमसंपत्तलोयाण ॥१०४०८।। धम्मं वागरमाणा अह सो निमिऊण एगदेसम्मि । उवविट्ठो सिरिधम्मो नरेसरो नमुइणा सहिओ ।।१०४०९।। तो झत्ति नमुइमंती सुव्वयसूरि पभासए एवं । भो भो समणग! सम्मं जा परिभावेमि ता तुब्भे ।।१०४१०।। अवियाणियपरमत्था असमिक्खियमेव कुव्वह समग्गं । जम्हा सक्खं अणुहूयमाणआणंदसंदोहं ॥१०४११।। विसयसुहं चइऊणं असेसपासंडिदूसिओ एसो । जिणधम्मो पडिवन्नो विसिट्ठलोएण परिचत्तो ॥१०४१२।। नियविहवमुज्झिऊणं भिक्खा पडिगाहिया तहा एयं । केत्तियमेत्तं अज्ज वि तुम्हं मलमलिणदेहाणं ॥१०४१३।। असुइत्तेण पिसायागिईण मुंडियसतुंडमुंडाणं । जत्थ न तिपुरिसपूया न य हुणणं हव्ववाहस्स ।।१०४१४।। न य दियवराण दाणं तत्थ विमूढा कहं हवइ धम्मो? । इय तव्वयणं सोउं सूरी चिन्तेइ सो एवं ॥१०४१५।। जह एसो मूढप्पा असमिक्खियभासओ सढो बाढं । तो इमिणा सह मोणं मोत्तुं वोत्तुं न जुत्तं मे ॥१०४१६।। उत्तं च बुहो उज्जू अभिगम्मो बुहसढे य अपमाओ । अणुकंपो अबुहुज्जू अबुहसढो सव्वहा हेओ ॥१०४१७।। इय चितिऊण सूरी मोणेण ठिओ तओ नमुइमंती। चिंतेइ एस मुंडो संजाओ पडिहयप्पडिभो ॥१०४१८।। सक्केइ कि पि दाउं न उत्तरं इय मणे विचितेउं । तस्सुत्तेयण हेउं पुणो पुणो भणइ तं चेव ॥१०४१९।। चितेइ तओ सूरी एसो अवहीरिऊण मुक्को वि । नोवसमइ खलपगई जाव न भग्गो इमस्स मओ ।।१०४२०।। सिंभो व्व दुज्जणजणो महुरेहिं पकुप्पए अइसएण । तिखेहि य कडुएहिं य उवेइ सो उवसमं झत्ति ।।१०४२१।। इय चितिऊण सूरीहिं पभणिओ सो इमं नमुइमंती। किं भो पुणो पुणो वि य तं चिय पलवसि असंबद्धं ।।१०४२२।। जइ अत्थि वयणसत्ती तुह का वि तओ समीहियं पक्खं। कि पि गहिऊण हेउं तत्थ सदिद्रुतमुल्लवह।।१९४२३।। एत्थंतरम्मि सूरी केण वि नमिऊण नियविणेएण । सविणयमिय विन्नत्तो भयवं! मा कुणह संरंभं ॥१०४२४।। एत्तियमेत्तं एयस्स उवरि तुब्भे सयं जओ एसो। मूढो जडो दुरप्पा अदिट्ठसद्धम्मपरमत्थो ।।१०४२५।। मत्तकरिकरडपाडणखरनहरसिहो कहि पि कि सीहो । सज्जेइ नियकम नियडमागए जंबुयसिसुम्मि।।१०४२६।। ता एत्थ मज्झ दिज्जउ आएसो झ त्ति जेण एयस्स । नासेमि दप्पसप्पं दुरप्पणो दलियसत्तिस्स ।।१०४२७।। तो गुरुणाणुन्नाओ आढत्तो नमुइमंतिणं भणिउं । सो एवं जह तुमए विसयासेवा सुहसरूवा ॥१०४२८।। जं भणिया तं वयणं तुज्झ असंबद्धमेव सव्वं पि । जम्हा केसि पि समुल्लसंतउत्तमविवेयाण ।।१०४२९।। विसयसुहं विसकंदलिसरिसं पडिहासए नियमणम्मि । रोगुब्भवत्तणेणं जेण इमं दारुणविवागं ।।१०४३०।। एक्कक्केण वि विसया सेविज्जंता हणंति पाणिगणं । तस्स कह होइ कुसलं जो पंच वि सेवए जुगवं ।।१०४३१।। उक्तं च केनापि-- एकैकशोऽपि निघ्नन्ति विषया विषसन्निभाः । क्षेमी तु स कथं नु स्याद् यः समं पञ्च सेवते ॥१०४३२॥ जो विहु रागंधाणं विसएसु हवेज्ज सोक्खआभासो। सो वि तडिइंडविलाससालिसो न चिरकालठिई।।१०४३३॥ उक्तं च-- विषयसुखं खलमैत्री सन्ध्यारागः सुरेन्द्रकोदण्डं । कलिकालयौवनं जीवितं च सर्वाण्यनित्यानि ॥१०४३४।। होऊण जं पणस्सइ सुहस्सरूवं सुहं न तं विबुहा । मन्नंति किंतु बहुदुहहेउत्तणओ दुहं चेव ॥१०४३५।। उक्तं च--सुखास्वादलवो योऽपि संसारे सत्समागमात् । स वियोगावसानत्वादापदां धुरि बध्यते ॥१०४३६।। सुहमेव तं न भन्नइ सुहं विवेईहिं जमवसाणम्मि । उप्पायइ पउरदुहं ति मीणवडिसामिससुहं व ॥१०४३७॥ Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२४ विण्हुकुमारमुनिकहा एयं पि विसयसोक्खं रागाविठ्ठत्तणेण तह चेव । देइ दुहमिहेव भवे भवंतरेसु य निरवसाणं ।।१०४३८।। जं च तए इय भणियं समग्गपासंडिदूसिओ एसो । जिणधम्मो त्ति इमं पि हु अच्चतमसंगयं चेव ॥१०४३९।। जम्हा पासंडीणं सयलाण वि पाणरक्खणाईओ। धम्मो सुसम्मओ च्चिय एत्थ न कस्स वि विसंवाओ।।१०४४०।। उक्तं च-पञ्चैतानि पवित्राणि सर्वेषां धर्मचारिणाम् । अहिंसा सत्यमस्तेयं त्यागो मैथुनवर्जनम् ॥१०४४१।। जं पि य जंपियमेवं तए विसिठेहिं एस परिचत्तो । एयं पि सव्वहा वि य अरन्नरुन्नं व तुह विहलं ।।१०४४२।। जं जीवदयामइओ धम्मो तेसि पि अभिमओ चेव । सा जीवदया सम्मं जिणधम्मे चेव नन्नत्थ ॥१०४४३।। जीवाणं परमत्थो सम्म एत्थेव नज्जए जम्हा । ता एसो च्चिय तेसिं अईवइट्ठो विसिट्ठाणं ।।१०४४४।। उक्तं च--श्रूयतां धर्मसर्वस्वं श्रुत्वा चैवावधार्यताम् । आत्मनः प्रतिकूलानि परेषां न समाचरेत् ।।१०४४५।। जं च सविहवं चइऊणिच्चाइ पयंपियं तए तं तु । नो होइ दूसणं चिय जम्हा सयलाण वि जईण ।।१०४४६।। लच्छीचा भक्खाभमणं उभयं पि सम्मयं चेव । भणियं च तेहिं लच्छी मूलमणत्थाण सव्वाण ||१०४४७।। जं लच्छिजुओ पुरिसो गव्वुद्धरकंधरो गुरुजणं पि । पासट्ठियं न पासइ न बेइ न सुणेइ परवयणं ।।१०४४८।। भणियं च--सुइवाइदिट्ठिहरणे नराण लच्छीए को विसंवाओ । जन्न जणइ गरलसहोयरा वि मरणं तमच्छरियं निद्दक्खिन्ना य इमा वच्चइ चिरपरिचियं पि चइऊण । रक्खिज्जंती विखणं पि चिट्ठए नेय निल्लज्जा।।१०४५० ।। लच्छीसंगोवणगुत्तमाणसो माणुसो न कस्स वि य । विस्संभइ पुत्तस्स वि सव्वत्थ अणिव्वुओ भमइ ॥१०४५१।। भिक्खापरिभमणं पि हु विमुक्कसंगाण संगयं चेव । ठाणे ठाणम्मि पसंसियं इमं तुम्ह वि मयम्मि ।।१०४५२।। तथा चोक्त्तम्-अवधूतां च पूतां च मूर्खाद्यैः परिनिन्दिताम् । चरेन्माधुकरीवृत्ति सर्वपापप्रणाशनीम्।।१०४५३।। एकान्नं नैव भुञ्जीत बृहस्पतिसमादपि । चरेन्माधुकरीमेव वृत्ति म्लेच्छकुलादपि ॥१०४५४।। मलिणत्तदूसणं पि हु तुमए उत्तं अजुत्तमेवेयं । धम्माणुट्ठाणपरायणाण तं भूसणं जम्हा ॥१०४५५।। तथोक्तम्-स्नानं मददर्पकरं कामाङ्गं प्रथमं स्मृतम् । तस्मात् कामं परित्यज्य न स्नान्तीह दमे रताः।१०४५६। अह पभणसि सुरसरिपभिइयासु सरियासु मज्जणं भणियं। पावपमज्जणमेयं पि दूसियं कस्सई वयणं।।१०४५७।। यत उक्तम्--आत्मा नदी संयमतोयपूर्णा, सत्यावहा शीलतटा दयोमिः। ____ तत्राभिषेकं कुरु राजपुत्र! , न वारिणा शुद्धयति चान्तरात्मा ।।१०४५८।। तुम्ह मए वि निसिद्धं असुइत्तं बंभचेरजुत्ताण । एएणं वयणेणं सयासुई बंभयारि त्ति ।।१०४५९।। सिरतुंडमुंडणं पिहु विरूवकारि त्ति जं तए हसियं। तं बालविलसियं पिव थेवं पि हु खमइ न वियारं ॥१०४५०।। जं न्हाणविरहियाणं जईण सीसम्मि लंबकेसम्मि । जूयाओ होंति तओ कंडूयणओ विणस्संति ।।१०४६१। जइ वि सहिज्जइ जूया परीसहो कीरए न कंडुयणं । जग्गंतेहिं तहा वि हु निद्दावसगाण तं होइ ।।१०४६२। एवं च होइ न कया जीवदया किंच केसधरणेण । होइ विभूसा जम्हा चउहा भणिओ अलंकारो।।१०४६३।। केसाण अलंकारो पढमो बीओ य वत्थलंकारो । मल्लाणं सो तइओ आहरणाणं चउत्थो य ।।१०४६४।। सा य विहूसा जुत्ता न होइ परिचत्तकामभोगाण । स विहूसम्मि मणुस्से कामित्तं संकए लोओ।।१०४६५।। उक्तं च-निःस्पृहो नाधिकारी स्यान्नाकामी मण्डनप्रियः । नाविदग्धः प्रियं ब्रूयात् स्फुटवक्ता न वञ्चकः। ६६ । जं पुरिसतियं तुम्हाण अभिमयं पूयमरिहइ न तं तु । रागाइदोससंगित्तणेण इयरो जहा पुरिसो॥१०४६७।। रागो य अंगणासंगमेण दोसो उ पहरणगहेण । मोहो उ अक्खमालाढालणओ नज्जए तस्स ॥१०४६८।। अग्गिहुणणं पि पाणाइवायहेउत्तणेण कीरंतं । न हु होइ धम्मजणगं तम्हा एयं न करणिज्जं ॥१०४६९।। Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वय जिणिदचरियं अह भणसि वेयविहियं एयं जीवोवघायजणयंपि । सग्गनिमित्तं जायइ कीरंतं तं न जं भणियं ।। १०४७० ।। कण्डनी पीषणी चुल्ली उदकुम्भः प्रमार्जनी । पञ्च सूना गृहस्थस्य तेन स्वर्गं न यात्यसौ ।। १०४७१।। यूपं छित्वा पशून् हत्वा कृत्वा रुधिरकर्दमं । यद्येवं गम्यते स्वर्गे नरके केन गम्यते ? ॥। १०४७२।। जं च त जिम्मे दियदाणाभावदूसणं भणियं । तं पि हु उम्मत्तगजंपियं व दूरं असारयरं ।। १०४७३ ।। जं मोक्खकए दाणं देयं नाऊण सगुणपत्तम्मि । न उणो जहा तहा वि य तं पुण नेयं भवसुहाओ ।। १०४७४ ।। एगंतेण विरत्तं वित्तकलत्ताइसंगपरिचत्तं । समसत्तमित्तभावं मुक्कममत्तं सदेहे वि ।। १०४७५ ।। एवंविहं चिय जओ पत्तं भवसायरे पडताण | जीवाण रक्खणखमं भणियं च जओ परेपि पि ।। १०४७६।। विषयी विषयासक्तं सधनः सधनं गृही गृहिणमेव । सारम्भः सारम्भं न तुल्यदोषस्तु तारयति ।। १०४७७ ।। विषयी विषयविरक्तं सधनोऽस्तधनं गृही गृहविमुक्तम् । सारम्भो नारम्भं संश्रित्य भवार्णवं तरति ।।१०४७८।। एए दुजाइणो विसयविसावेसनद्वचेयन्ना । मन्निज्जंति सयन्नेहिं कह तओ पत्तबुद्धीए ॥१०४७९।। जुत्तित्वहन इमंती निरुत्तरो तेण । विहिओ विलक्खहियओ जाओ उल्लसियसेयजलो ।। १०४८० ।। पच्चक्खं नरवइणो नायरलोयाणगलियमाहप्पो । सप्पो व्व मंतमउलंतलोयणो झत्तिसंवृत्तो ॥ १०४८१ ।। तुट्ठो विसिलोओ सव्वो जो आसि तत्थ उवविट्ठो । राया वि उट्ठिओ पणमिऊण सूरि सपरिवारो ।। १०४८२ ।। नई विणीवर गरु पओसं मणम्मि वहमाणो । उट्ठेऊण नरिदेण सह गओ निययमावासं ।। १०४८३॥ साहूण मारणकए विविहोवाए मणे विमरिसंतो । चितइ पव्वइयाणं जइ तेसि मारणनिमित्तं ।। १०४८४ ।। अन्नं कंपि निरूवेमि कज्जेसिद्धी न होइ तो मज्झ । जं ते मुणिवहपावाऽभिसंकिओ को वि न हणेज्जा ।। १०४८५। कवि पट्टिज्जन एत्थ निवपरिन्नाणसंकियत्तेण । को वि पयट्टंतो विहु न होज्ज निहुओ तओ अन्नो ।। १०४८६ ।। नाऊण कहेज्ज नरेसरस्स पुरओ विवक्खभूओ णे । इच्चाइकारणेहिं न पयडियव्वं परस्सेयं ।। १०४८७ ।। यमेव मए तम्हा निसीह समयम्मि अंगमेत्तेण । गंतूण तत्थ सव्वे ते हणियव्वा दुरप्पाणो ।। १०४८८ ।। एवं चि मज्झ मणे सहत्थ हणणेण होइ परितुट्ठी । इय चितिऊण दियहं सेसं कह कहवि सोगमइ ।। १०४८९ ।। अह रयणीए चितियसमयम्मि समुट्ठिऊण सगिहाओ । नमुईखग्गकरग्गो विणिग्गओ सो महा पावो ।। १०४९०।। अगणिय परलोभओ लज्जविणो विमुक्कमज्जाओ । नरयपुरमग्गपहिओ निच्छयओ अत्तणो अहिओ | ११ | गंतूण मुणिसमीवे करवालं कड्ढिऊणऽइकरालं । उप्पाडइ हणणत्थं जाव तओ झत्ति देवीए || १०४९२।। जिणसासणभत्ता तह ठिओ चेव थंभिओ एसो । कटु घडिओ व्व चिट्ठइ निच्चेट्ठो जाव गोसग्गो ।। १०४९३ ।। दिट्ठो तहट्टिओ तो सो तत्थ जणेण संचरंतेण । विम्हियमणेण तत्तो कहिओ अन्त्रेण अन्नस्स ।। १०४९४।। मिलिओ नायरलोओ कुऊहलेणं निवाइलोओ य । दट्ठूण तेण तह सो ठियओ धिक्कारिओ धणियं ।। १०४९५। अह तं तावत्तं ाऊण समग्गलोय मज्झम्मि । उत्थंभिऊण सासणदेवी मुंबइ नमुइमंति ।। १०४९६।। एसो वि लज्जिओ छड्डिऊण नयरिं विणिग्गओ तत्तो । अन्ननिवदेस समुह संचलिओ गरुयखेण ।। १०४९७ ।। पत्तो य हत्थिणउरे नयरे पउमुत्तरो त्ति अत्थि निवो। तस्स य जालानामेण भारिया अत्थिगुणकलिया।। १०४९८।। तसे जेठो पुत्तो केसरिसुमिणेण सूइओ जाओ । विन्दुकुमारो नामेण सव्वकलापारसंपत्तो ।। १०४९९ ॥ दुइओ य महापउम चउदससुमिणेहि सूइओ जाओ । सो वि कलापारगओ तारुन्नं मणहरं पत्तो ।। १०५००।। जेठो विसयपिवासा विवज्जिओ रज्जलच्छिविमुहो य । सजिगीसो य कणिट्ठो ठविओ जणएण जुवरज्जे मुई आगंतु महापउमकुमारस्स सेवओ तस्स । संजाओ तेण इमो मंतिपयठाविओ नियए ।। १०५०२ ।। ३२५ Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२६ विण्हुकुमारमुनिकहा तस्स महापउमस्स य सीहबलो नाम दुटुसामंतो । दुग्गबलेणं देसं उवद्दवंतो न विरमेइ ।।१०५०३।। पुट्ठो य महापउमेण अन्नया एरिसं नमुइमती। जह तं जाणसि कं चि वि उवायमिह सीहबलगहणे ॥१०५०४।। सो जंपइ सुट्ठ अहं जाणामि तओ महापउमकुमरो । तं तस्सुवरि निरूवइ पभूयसेन्नेण संजुत्तं ॥१०५०५।। नमुई वि अखंडेहिं गंतूण पयाणएहिं तद्देसे । निउणेहि उवाएहिं तं दुग्गं संगहेऊण॥१०५०६।। संभग्गदप्पपसरं सीहबलं गिण्हिऊण हत्थेण । एइ महापउमसमीवमेस स तुट्ठो पयंपेइ ।।१०५०७।। मग्गेहि वरं किंचि वि सो बेइ कुमार अप्पणो पासे । धरिऊण ताव एवं मज्झ वरं संपयं मुयह ।।१०५०८।। कज्जम्मि समुप्पन्ने पत्थेमि जया तया पयच्छेज्जा। कुमरो वि महापउमो एवं होउ त्ति पडिवन्नो ।।१०५०९।। अह अन्नया जिणरहो जालाए कारिओ दुइज्जो य । बंभरहो लच्छीए कराविओ ताहिं दोहिं पि ।।१०५१०।। विहिया इमा पइन्ना जइ मज्झ रहो न नीहरइ पढमं तो । भत्तपरिच्चायं करेमि जा जीवमवियप्पं।।१०५११।। पउमुत्तरेण रन्ना एवं नाऊण दोन्ह वि जणीण । तम्मि समयम्मि नयरे पडिसिद्धं रहपरिब्भमणं ।।१०५१२।। एयं च महापउमो नाऊणं वइयरं सजणणीए । उहावण त्ति काउं अकहंतो चेव जणयस्स ।।१०५१३।। एगागी नयराओ नीहरिऊणं महाडवि पत्तो। तत्थ ठिओतावसआसमम्मि दियहाई काइं पि ।।१०५१४।। तत्थ य जणमेजयनरवइस्स धूया समागया अत्थि । तोसे पढमिल्लुयदसणे वि जायाणुरायाए ।।१०५१५।। उवरिम्मि तस्स जाओ अणुराओ माणसम्मि अइगरुओ। सा पिउणो कालनरेसरेण सह जाय जुज्झम्मि।।१०५१६। अंतेउराइलोए पलायमाणे दिसो दिसि वि वसे । भीया पलाइऊणं समागया आसमे तम्मि ।।१०५१७।। अह कुमरमहापउमो विसज्जिओ तावसाण अहिवइणा । तत्तो विणिग्गओ सिधुनंदणे पुरवरे पत्तो॥१०५१८।। तत्थ तया उज्जाणियविणिग्गयं नयरसुंदरी वग्गं । कीलंत मुइयमणं मत्तेण महामइंदेण ।।१०५१९।। गहिउं पारद्धं पासिऊण मोयावए गइंदाओ । तं च गइंदं नेउं नियमइ आलाणखंभम्मि ॥१०५२०।। तत्तो तन्नयरनिवेण वइयरं जाणिऊण तं सव्वं । परिणाविओ नियं कन्नगा सयं सो पहिछेण ॥१०५२१॥ ताहि सह महापउमो विसयसुहं चिट्ठए अणुहवंतो। तह वि न हिट्ठो मयणावलि मणे एस सुमरंतो ॥१०५२२।। अह अन्नया निसाए सुत्तो सयणम्मि खेयरवहुए । वेगवई नामाए अवहरिओ नहयले जतो ॥१०५२३।। पडिबुद्धो तस्स तओ कहियं अवहारकारणं तीए । नेउं वेयड्ढनगे नयरे सूरुदयनामम्मि ॥१०५२४।। विज्जाहराहिवइणो समप्पिओ इंदधणुभिहाणस्स । जयकंत नियधूयं तेण वि परिणाविओ एसो॥१०५२५।। तीए सह विसयसुहं अणुहवमाणो वितं न पम्हुसइ। मयणावलि खणं पि हु तग्गयचित्तो गमइ दियो।।१०५२६॥ चिट्ठतेण कमेणं तेण तओ तत्थ साहिउं सव्वे । खयरिंदे सेढीदुगआहेवच्चं सयं गहियं ॥१०५२७॥ मयणावली विरहिओ तहावि न रइं खणं पि सो लहइ । तो तावसासमे तम्मि एस पत्तो सयं चेव ।।१०५२८।। कइवयविज्जाहरवग्गपरिगओ तावसेहिं तो तत्थ । फलपुप्फाइहि कयं अइगरुयं तस्स सम्माणं ।।१०५२९।। सयधणुसुएण जणमेजएण तत्थेव आगएण सयं । सा मयणावलि कन्ना दिन्ना पउमुत्तरसुयस्स ।।१०५३०।। एसा य इत्थिरयणं तं परिणेउं महापउमकुमरो। गुरुसामग्गीसहिओ नयरे हत्थिणउरे पत्तो ॥१०५३१।। तत्थ जहोचियपडिवत्तिकरणओ जणइ जणणिजणयाण । विम्हु (ण्हु) कुमारस्स य जेट्ठभाउणो गरुय संतोसं अह सो सुव्वयसूरीकमेण पुहईयलम्मि विहरतो । मुणिजणसहिओ पत्तो हत्थिणउरबाहिरुज्जाणे ।।१०५३३।। उज्जाणपालएणं निवेइए सूरिणो समागमणे । पउमुत्तरो नरिंदो विण्हुमहापउमसुयसहिओ ॥१०५३४।। Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं निग्गच्छइ नयराओ सव्वविभूईए सव्वबलकलिओ । वंदणहेउ सूरिस्स तस्स बहु गुणनिहाणस्स ।। १०५३५ ।। तत्थ गओ नरनाहो ओयरिऊणं करिदखधाओ । सपरियणो तं सूरि पणमइ तिपयाहिणा-पुव्वं ॥ १०५३६।। उवविसइ जोडियकरो उचियपएसम्मि सावहाणमणो । सूरी वि कहइ धम्मं तीसे रायाइ - परिसाए ।। १०५३७।। भो भव्वा भीमो भवोयही एस पारपरिहीणो । जम्म- जरामरण-पभिइ भूरि दुहवारि - पडहच्छो । । १०५३८ ।। पजलंतकोहवडवानलो य विलसंतमाणगरुसेलो । मायावेगभमंतावत्तमहाभीसणायारो ।। १०५३९ ।। लोहलहरी कराल नाणाविहवाहिजलयररउद्दो । उट्टंतपरोप्परकलह-सद्दजायंतगज्जिरवो ।। १०५४० ।। ता गया तुम्हं थे पि दुहस्स अंतरं नत्थि । घोलिज्जताण इओ तओ य नियकम्मलहरीहिं ॥ १०५४१ ।। चारित्तजाणवत्तं सम्मदंसणगुणेहिं दढबद्धं । नाणवरकन्नधारं संवरकिल्लेण हयछिडुं ।। १०५४२।। विमलतवो-कम्मसमीरसंगसंजणिय - जइणतरवेगं । आरुहह तओ तुम्भे सिग्धं जह लंघिऊणेयं ।। १०५४३।। पाव निव्वाणपुरं लद्धण अनंतसुहधणसमिद्धि । इयरस्स न कस्सइ जत्थ वत्थुणो पत्थणं कुणह ॥ १०५४४ ।। ३२७ धम्मदेसणं तस्स सूरिणो निसुणिऊण संविग्गो । विन्नवइ विणयपणयम्मि मत्थए ठविय नियहत्थो । । १०५४५ ।। पउमुत्तरो नरिंदो सूरि पहु जाव अप्पणी ठाणे । रज्जम्मि विन्हुकुमरं ठवेमि ता इह समागंतुं । । २०५४६ ।। तुम्हास मट्ठेमि जंपए पत्थिवं तओ सूरी। जुत्तं निव ! तुम्ह इमं काउंन खणं पि पडिबंध ।। १०५४७ ।। अह पण मऊण सूरि नरेसरो नियगिहम्मि गंतूण | हक्कारइ मंतियणं समं पहाणेहिं पुरिसेहि ॥ १०५४८ ।। तह विण्डुकुमारेणं तेसि पुरओ तओ पयंपेइ । तुम्हेहि वि तं निसुयं जं सुव्वयसूरिणा कहिये ।। १०५४९ ।। अज्जभवस्स सरूवं एयम्मि तहा महादुहनिहिम्मि । कह जुज्जइ संवसिउं लद्धविवेयाण जीवाण ।। १०५५० ।। ता तु अणुमन्नह मं इन्हि दिक्खगहणवितयम्मि । विण्डुकुमारम्मि जहा आरोवेऊण रज्जभरं ॥ १०५५१ ।। साहेमि नियस भीहियमह ते सव्वे वि विन्नवेति निवं । देवं परलोयहियं कुणमाणं कह निहेमो ।। १०५५२ ।। तो भइ निवो विष्णुं वच्छ तुमं गिन्ह रज्जभरमिन्हि । अह विण्डु वयइ निवं देवस्स न वल्लहो किमहं । । १०५५३ ।। असारे नरफले बहुकिलेसनिलयम्मि । मं निक्खिवह सयं पुण मोक्खफलं कुणह जिणदिक्खं । । ५४ ।। तामवि विसयाणं मुहमहुराणं विवागकडुयाण । अइनिव्विण्णो तुम्हेहि सहवयं गिन्हइस्सामि ।। १०५५५।। विमुचितं अह विन्दुं नरवरो मुणेऊण । हक्कारेऊण महापउमकुमारं समाइसइ ।। १०५५६।। रज्जगहणमि तत्तो एसो विन्नवइ विन्हुकुमरम्मि । आरोवह रज्जभरं तस्स जहा अणुचरो होमि ।। १०५५७।। अह तक रायाविन्दुकुमारो मए समं चेव । गिन्हिस्सइ जिणदिक्खं तेण मए तं सि आइट्ठो ॥ १०५५८। तो महामो जइ एवं तो जमाइसइ देवो । तं चिय मज्झ पमाणं इय भणिए तेण नरनाहो ।। १०५५९ ।। तं रज्जे अहिसिइ सयं तु चारगविमोयणा पुव्वं । दीणाणाहाईणं दावेऊणं च दाणाई ।। १०५६० ।। जिमंदिरेसु पूयं कारावेऊण सव्वसंधं च । सम्माणिऊण तत्तो स विन्दुकुमरो विभूईए ।। १०५६१ ।। अणुमंतोय महापउमनरिंदेण वच्चइ समीवे । सुव्वयसूरिस्स तओ सो विविहाणेण दोन्हं पि ।। १०५६२ ।। सिपिइपुत्ताणं दिक्खं दाऊण देसणं कुणइ । जह परमंगचउक्कं जीवाण इमं भवे दुलहं ॥ १०५६३।। पढमं चिय मणुयत्तं सुधम्मसवणं दुइज्जयं अंगं । तस्सद्दहणं तइयं संजमविरियं चउत्थं तु ।। १०५६४।। इच्चाइदेसणं विरइऊण सूरिम्मि उवरए संते । रायाइ जणो सव्वो सूरि नमिउं सपरिवारं ।। १०५६५ ।। for for ठाणम्मि गओ एवं रायाइ सव्वलोएण । वंदिज्जतो निच्चं कइ वि दिणे तत्थ ठाऊण ।। १०५६६।। Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२८ विण्हुकुमारमुनिकहा निवइं अणुनवेउं बहिया अन्नत्थ वच्चइ विहारे । अहिणवमुणिणो उ दुहा सिक्खं गहिऊण गुरुपासे ।।१०५६७।। विहियाणुढाणपरा विणयरया आगमं अहिज्जंता। विहरंति गुरूहि समं गामाइसु परमसंविग्गा ॥१०५६८।। पन्नाए उज्जमेण य जाओ थेवेहिं चेव दियहेहि । गीयत्थो पउमुत्तरमुणी पवड्ढंतसुहभावो ॥१०५६९॥ सुक्कज्झाणारूढो कमेण चउरो वि घाइकम्माइं । खविऊणं उप्पाडइ लोयालोयप्पयासयरं ।।१०५७०।। सव्वेसु वि दव्वेसुं खेत्ते सव्वम्मि सव्वकालेसु । सव्वेसु वि भावेसुं अप्पडिहयमपरिवडियं च ॥१०५७१।। विमलमणंतं नाणं तहा महापउममेइणीवइणो । आउहसालाए चक्करयणमुप्पन्नमइपवरं ॥१०५७२।। तं पूइऊण विहिणा तेणेव य दंसिएण मग्गेण । गंतूण सयलभरहं साहेउं कुणइ अप्पवसं ।।१०५७३।। तो एइ हत्थिणउरे पउमुत्तररायवारियाण पुरा । जिणरहबंभरहाणं मज्झाओ जिणरहं एसो ।।१०५७४।। भामेइ तम्मि नयरे सयलम्मि तओ महाविभूईए । जणणी मणोरहेणं सह वुड्ढि नेइ जिणधम्मं ॥१०५७५।। तत्तो बहुओ वि जणो तं पडिवज्जइ जिणिंदवरधम्मं । चक्की वि कारइ महिं सव्वं जिणभवणरमणिज्जं । पउमुत्तरो वि साहू कालं केवइयमेव पालेउं । केवलिणो परियायं भवोवगाहीणि कम्माइं ॥१०५७७॥ चत्तारि वि जुगवं चिय खविऊणेगेण चेव समएण । सिवमयलमरूवमणंतमक्खयं वच्चए ठाणं ।।१०५७८।। विण्हुकुमारो उ मुणी नाऊण असासयं बलं जीयं । अणुजाणावेइ गुरुं उग्गतवो कम्मकरणत्थं ।।१०५७९।। सुव्वयगुरुणा वि इमो होही आराहगो त्ति नाऊण । अणुन्नाओ कुणइ तवं अंगा मंदरनगे गंतुं ॥१०५८०।। जे के वि तवविसेसा विणिम्मिया तेण विन्हुणा तइया । तेसि मज्झाओ कइवयाण नामाइं वोच्छामि ।।१०५८१।। कणगावलि रयणावलि मुत्तावलि सीह कीलियं दुविहं । भद्दा य महाभद्दा पडिमा भदृ त्तरा तह य ॥१०५८२।। नेओ आयंबिलवडढमाणनामो तहा तवविसेसो । गणरयणसहपुव्वो संवच्छरनामधज्जो य ।।१०५८३॥ बारसभिक्खुप्पडिमा इंदियविजओ कसायमहणो य । तह अट्ठकम्मसूडण पमुहा नेया तवविसेसा ॥१०५८४।। कणगावलिनामस्स उ तवो विसेसस्स भन्नइ सरुवं । काऊण चउत्थतवं पारिज्जइ तयणुछद्रुतवं ॥१०५८५॥ तत्तो य अट्ठमतवं एवं एगा य होइ काहलिया । छट्ठाइं अट्ठतत्तो एएहि होइ दाडिमगं ॥१०५८६॥ दाडिमगस्स उ हेट्ठा पढमलया होइ सा य एवं तु । कीरइ चउत्थछटै अट्ठमयं दसमबारसमं ।।१०५८७।। एवं एगेगदिणस्स ताव वुड्ढी इमम्मि नेयव्वा । सोलसउववासा जाव होंति अंते निरंतरिया ।।१०५८८।। एसा लया इमीए हेट्ठापयगं इमम्मि जायंति । छठ्ठाइं चउत्तीसं तओ दुइज्जा लया होइ ।।१०५८९।। एसा पढमलयाए विवरीया सोलसाइ हायंता । एगेगेणुववासा नेया जावेग उववासो॥१०५९०।। एईए उवरि तवो अट्ठहिं छठेहि होइ दाडिमगं । दाडिमगस्स उ उरि काहलिया सा पुणो एवं ॥१०५९१।। कायव्वमट्ठमं तयणु छट्ठमंते तवं चउत्थं तु। एवं दो काहलिया दो दाडिमगाइं दोन्नि लया ॥१०५९२।। मज्झम्मि पयगमेगं एवं कणगावली इमा होइ । एईए तवसंखा पत्तेयं भन्नए इन्हि ।।१०५९३।। चत्तारि चउत्थाई चउपन्नं होति तह य छाइं । चत्तारि अट्टमाइं दो दसमे दो दुवालसमे ।।१०५९४।। दो चउदसमे दो दो सोलसमाईणि होति नेयाइं । जाव चउतीसमाइं पज्जते होंति दोन्नेव ।।१०५९५॥ तवदियह सव्वसंखा तिन्नि सयाई दिणाण चुलसीई। अट्टासीई पारणगदिणाइं उभयम्मि मिलियम्मि।।१०५९६।। एगं च होइ वासं तिन्नि उ मासादिणाई बावीसं । कणगावली य एसा चउहा पारणगभेएण ।।१०५९७।। पढमाए पारणगं संजायइ सव्वविगइसंजुत्तं । बीयाए निविगइयं तइयाए अलेवदव्वजुयं ।।१०५९८।। Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं ३२६ होइ चउत्थीए पुणो केवलमायंबिलेण पारणयं । इय होंति पंचमासा दुमास अडवीस दियहाई ।।१०५९९।। कणगावलि व्व रयणावली वि नवरं इमं तु नाणत्तं । दाडिमगदुगे पयगे नेयाइं अट्ठमाइं तु ॥१०६००।। मुत्तावलि त्ति नाम होइ तवो तस्स भन्नइ सरुवं । पढमं पि चउत्थभवं तत्तो छठें पुण चउत्थं ।।१०६०१।। तो अट्ठमं चउत्थं दसमचउत्थं दुवालसं एवं । एगुत्तरबुड्ढीए तवं चउत्थेण अंतरियं ।।१०६०२।। ता नेयं जा सोलस उववासा पढममद्धमिइ जायं । दुइयं पि अद्धमेवं नवरं पडिलोमनाएण ।।१०६०३।। सोलस उववासातो चउत्थमह होंति पनरसुववासा। तयगु चउत्थं चउदस उववासा इय चउत्थेण ।।१०६०४।। अंतरियं ताव तवो नेयं एगुत्तराए हाणीए । दो उववासे काउं जाव चउत्थं कुणइ अंते ।।१०६०५।। इह तव दिणाण संखा तिन्नि सए पारणाण सट्ठि दिणा । उभयं वासमिमा वि हु पारणभेया भवे चउहा।।१०६०६।। इन्हि तु सीहकीलियतवो दुहा खुड्डओ महल्लो य । पुज्जेहि तम्मि अट्ठे कयाओ गाहाओ भन्नति ।।१०६०७।। एक्को दो एक्को वि य उववासा तिन्नि दोन्नि चउरो य । तिन्नि य पंच य चउरो छ पंच सत्तेव उववासा।।१०६०८।। छच्चेव अट्ठसत्त य नव उववासेहि होइ पढमलया। अट्ठ नव सत्त अट्ठ य छ सत्त पण छच्च चउरो य।।१०६०९।। पण तिन्नि चउर दोन्नि य तिन्नेगो दोन्नि एग उववासा। पढमलया विवरीया अट्टहिया होइ बीयलया।।१०६१०।। चउपन्नसयं च तवोदिणाण इह पारणाइं तेत्तीसं । छहिं मासेहिं सत्तहि दिणेहिं वच्चइ समग्गमिणं ।।१०६११।। एसो खुड्डागो सीहकोलिओ साहिओ तवविसेसो । इन्हि तु महल्लयरं एवं चिय संपवक्खामि ।।१०६१२।। • एक्को दो एक्को वि य तिन्नि दुवे चउरतिन्नि पण चउरो । छच्चेव पंच सत्त य छ अट्ठ सत्तेव नव अट्ठ ।।१०६१३।। दस नव एक्कारस दस दुवालसंक्कारसव तरस य । बारस चउदस तरस पनरस चउदस य सोलसगं ।।१०६१४।। इय पढमलयं काउं तत्तो पनरस कुणइ उववासे । पढमलयं चिय तत्तो विवरीयं सोलसाईयं ।।१०६१५।। पज्जते उववासं करेंति इय होंति पिडियाइं इहं । चत्तारि तव दिणाणं सयाइं सगनउय अहियाई ॥१०६१६।। इगसटुिं पारणया सव्वेगत्तेण वरिसमेगं च । छम्मास। अट्ठारसदिणाई दुविहं पि तवमेयं ।।१०६१७।। खुड्डलयं पि महल्लं पत्तेयं होइ चाहिं भेएहि । पुनपरूवियपारण चउव्विहत्तेण विन्नेयं ।।१०६१८।। अथ भद्रतपः एक्क दुग तिनि चउरो पंचुववासेहि होइ पढमलया। तिन्नि चउ पंच एक्को उववासदुगेण बीयाओ ।।१०६१९।। पण एक्क दोन्नि तिन्नि य उववास चउक्कएण तइयलया। दो तिन्नि चउर पंच य एकुववासो चउत्थलया पंचमलयाए चउरो पण एक्कग दोन्नि तिन्नि उववासा। पणसत्तरि उववासा सव्वे पणवीसपारणया ॥१०६२१॥ ___ अथ महाभद्रतपः एक्कग दुग तिग चउरो पंच छ सत्तोववास पढमलया। चउपंच छ सत्तेगो दो तिण्णुववास बीयाओ ॥१०६२२।। सत्तेग दोन्नि तिन्नि य चउपणछहिं चेव होइ तइयलया। तिग चउर पंच छच्चय सत्तेग दुवे चउत्थीओ।।१०६२३।। छच्चेव सत्त एक्को दुगतिग चउपंचगेहिं पंचमिया । दुगतिग चउपण छच्च य सत्तेक्कगएहिं छट्ठीओ।।१०६२४।। पणछच्च सत्त एक्कग दुगतिग चउरोववास सत्तमिया। छन्नउयसयं इह तव दिणाण अगुपन्नपारणया।।१०६२५।। अथ भद्रोत्तरतपः पंचग छ सत्त अट्ठ य नवोववासेहिं होइ पढमलया । अट्ठनव पंच छच्चय सत्तुववासेहिं बीयाओ ।।१०६२५६।। छच्चेव सत्त अट्ठ य नव पंचहि चेव होइ तइयलया । नव पंच छ सत्तट्टहिं उववासेहिं चउत्थीओ ॥१०६२७।। Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३० विष्णुकुमारमुनिकहा पंचमलयाए सत्त य उववासा अट्ठ नव य पण छक्कं। तव दिवसा पण सत्तरसयमिह पणवीस पारणया।।१०६२८॥ भद्दा य महाभद्दा तइया भद्दोत्तरा य तिन्नि वि य । तिरि उड्ढं कोणेसु य समसंखा सव्वओ भद्दा ॥१०६२९।। सव्वरसविगइवज्जियअलेवआयंबिलेहिं पारणयं । चउभेयं तेण इमा एक्केक्का होइ चउभेया ।।१०६३०।। इन्हि आयंबिलवद्धमाणनामस्स तवविसेसस्स । भन्नइ सरूवमेत्थ य पढमं आयंबिलं काउं ॥१०६३१॥ कीरइ तवं चउत्थं तत्तो आयंबिलाई दोन्नेव । तयणु पुणो वि चउत्थं तत्तो आयंबिलतियं तु ॥१०६३२।। इय एक्कक्क चउत्तरिया एकुत्तराए वुड्ढीए । कीरंति अंबिला ताव जाव अंते सयं एक्कं ।।१०६३३। काऊणं अंबिलाणं कुणइ चउत्थं तवं तओ एवं । एस समप्पइ सव्वो सयं चउत्थाण इह होइ ॥१०६३४।। पन्नाससमहियाइं तह आयंबिलसयाई पन्नासं । सव्वेगत्ते वासा चउदस दिणवीसमासतियं ॥१०६३५॥ इन्हि तु कहिस्सामि गुणरयणसंवच्छरं तवोकम्म । कायव्वमणिक्खित्तं चउत्थतवमिह पढममासे ।।१०६३६।। दोच्चे मासे छठें तह तच्चे अट्ठमं चउत्थम्मि । मासे दसम कीरइ पंचममासे दुवालसमं ।।१०६३७।। इय उत्तरुत्तरम्मी मासे एक्केक्क दियह वुड्ढीए। कायव्वमणिक्खित्तं तवकम्मं जाव सोलसमे ।।१०६३८।। मासे चउतीसइमं कायव्वं इय समप्पए एयं । अन्नं पि भिक्खुपडिमा पभिइ तवं कुणइ बहुभेयं ।।१०६३९।। एवंविह उग्गतवोविहाणनिरयस्स विन्हवरमणिणो । लद्धीओ जाओ जायाओ ताओ काओ वि वोच्छामि।।४।। आमोसहि विप्पोसहि खेलोसहि जल्लओसही चेव । संभिन्नसोयलद्धी सब्बोसहिलद्धि तह चेव ॥१०६४१।। चारणलद्धी आसीविसलद्धि विउव्विलद्धिणो चेव । अक्खीणमहाणसिया पमुहाओ अणेगलद्धीओ।।१०६४२।। तत्थामोसहीलद्धी जो होइ जई सरोगविहुरंगं । अप्पाणं च परं वा जं किचि वि रोगहरणस्स ।।१५६४३।। अभिपाएणं फासइ तं तक्खणमेव कुणइ नीरोगं । सा होइ एगदेसे देहस्स उ सव्वदेहे वा ॥१०६४४॥ विप्पु भणिज्जइ विट्ठा ओसहिसामत्थजुत्तयाए इमा । विप्पोसहि त्ति भन्नइ तीए लद्धीए जो जुत्तो॥१०६४५।। तविट्ठाए कस्स वि लिपिज्जइ जस्स रोगिणो देहं । अप्पस्स परस्स वसो विहोइ सव्वामयविमुक्को ॥१०६४६।। खेलं भन्नइ निट्ठीवणं ति जल्लं मलो सरीरस्स । खेलोसही वि जल्लोसही वि पुव्वं व नायब्बो ।।१०६४७।। संभिन्नसोयलद्धी एगयरेण वि सरीरदेसेण । उवलहइ इंदियत्थे सव्वे वि परिप्फुडे चेव ।।१०६४८।। सव्वोसहीओ भन्नइ आमोसहिमाइयाओ सव्वाओ। जस्सुप्पन्नाओ ओसहीओ एगस्स जीवस्स ॥१०६४९।। अहवा सव्वसरीरेण तस्स सव्वेहि वा अवयवेहि । खेलोसहिमाईहिं जो ओसहिसत्तिसंजत्तो ।।१०६५०।। अहवा बहुरूवाण वि वाहीणं होइ जो समग्गाण । निग्गहणम्मि समत्थो सो वि हु सव्वोसही नाम ।।१०६५१।। चारणलद्धी दुविहा जंघाए होइ तह य विज्जाए। जंघाचारणलद्धी लूयापुडगस्स तंतु पि ॥१०६५२।। नीसाए काऊणं उड्ढं उप्पयइ गयणमग्गम्मि । विज्जाचारणलद्धी विज्जा सामत्थओ वयइ ॥१०६५३।। आसीविसलद्धी पुण सो भन्नइ जो पओसमावन्नो । देहविणिवायकरणे होइ समत्थो परजणस्स ।।१०६५४।। वेउब्वियलद्धी पुण नाणाविहरूवकरणसत्तिजुओ। लहुगुरुपयणुमहल्लं दिस्समदिस्सं कुणइ रूवं ।।१०६५५।। अक्खीणमहाणसिया एगस्स वि अप्पणो पमाणम्मि । आणीओ आहारो दिज्जतो सयसहस्साण ॥१०६५६।। अन्नेसि तो निठुइ जाव न भुत्तो सयं तमाहारं । सो लद्धिमंतसाहू आणीओ जेण आहारो॥१०६४७।। एवं विविहुग्गतवोकम्मसमुप्पन्नविविहलद्धी सो। खवइ पुराणं कम्मं अंगामंदिरनगम्मि ठिओ ॥१०६५८।। Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं एत्तो सुव्वयसूरी नियमुणिवग्गेण सह समग्गेण । गामनगरागराइसु विहरंतो मासकप्पेण ॥१०६५९।। हत्थिणउरम्मि पत्तो समोसढो बाहिरम्मि उज्जाणे । नाऊण महापउमो चक्की तं आगयं तत्थ ।।१०६६०।। अइगरुयविभूईए वच्चइ तव्वंदणत्थ मइहिट्ठो । विणएण वंदिऊणं उवविसइ जहोचिए ठाणे ।।१०६६१।। सूरी वि कहइ धम्मं तीसे रायाइयाए परिसाए । जह कह वि महामिच्छत्तमोहिया बद्धघणकम्मा ।।१०६६२।। चउगइगहणम्मि भवे भमंति जह लद्धविमलसम्मत्ता। चरिऊण चारुचरणं कम्म खविऊण सिझंति।।१०६६३।। सोऊण सूरिवयणं एयं गिण्हंति के वि पव्वज्ज । केइ वि हु देसविरई केइ वि संमत्तमेत्तं तु ।।१०६६४।। नमुई पुण सो मंती सूरि दळूण सपरिवारं पि। उज्जेणीए जायं नियवृत्तंतं सुमरिऊण ॥१०६६५ ।। कोवेणं पज्जलिओ मणम्मि छिड्डाइं मग्गए तेसि । निच्चं पि न लहइ परं तो कइवय दियहपज्जते ।।१०६६६।। पत्तो वासारत्तो सूरी तत्थेव कुणइ चउमासं । नमुई वि महापउमस्स चक्किणो सन्निहाणम्मि ।।१०६६७।। सिंहबलदुट्ठसामंतगहणतुळेण तेण जो दिनो। आसि पुरा तं मग्गइ वरं तया गुरुपयत्तेण ॥१०६६८।। चक्की वि तं पयंपइ जं कि पि समीहियं तुह इयाणि । तं मग्गसु नीसंको अह नमुई चक्किणं भणइ ।।१०६६९।। जह देव करिस्समहं विहिणा वेओइएण जन्नविहिं । तो जाव सो समप्पइ ताव नियं देहि मे रज्ज ।।१०६७०।। दाऊण चक्कवट्टी तं तस्स सयं तु चिट्ठए गंतुं । अंतेउरस्स मज्झे अहासुहं पालियपइन्नो ॥१०६७१।। अह तं रज्जनिविट्ठ नमुइं नाऊण सेसपासंडा। वद्धावणयंति कुणंति दसणं तेण सह गंतुं ।।१०६७२।। सुव्वयसूरी एक्को समागओ नेव सपरिवारो वि । नमुइनिवस्स समीवे तं चिय तो दूसणं तेसि ।।१०६७३।। अब्भाविऊण एए हक्कारावेइ नमुइनरनाहो । जं पइ जह तुब्भे महदेसं छड्डेह सिग्धं पि ॥१०६७४।। अटुव्वा तुब्भे समग्गजणसम्मयं पि ववहारं । जं लोइयं समुचियं लंघह निल्लज्जसेहरया ॥१०६७५।। तुम्हं आयारो सयलनीइसत्थेसु एस पडिसिद्धो । तेसु वि जम्हा एवं कहिज्जए ठाणठाणम्मि ।।१०६७५६॥ जइ वि हु निउणो जोई पासइ सयलं पि महीयलं छिड्डं। लोइयमायारं तह वि नेव लंघेज्ज मणसा वि।।१०६७७।। उक्तं च-- यद्यपि निपुणो योगी छिद्रां पश्यति मेदिनीम् । तथापि लौकिकाचारं मनसाऽपि न लंघयेत् ।।१०६७८।। न य दंसणिणं अन्नेसि पासओ कि पि सुंदरा तुब्भे । सव्वेहिं वि तेहिं अहं अहिणवसंपत्तरज्जसिरी ॥१०६७९।। आगंतुणं वद्धाविओ म्हि तुब्भेउ दप्पिया थद्धा। लोयववहारबज्झा समागया नेय मह पासे ।।१०६८०।। तो आह तं मुणिदो अम्हं नरनाह नत्थि थेवो वि । दप्पस्स लवो चित्ते निरहंकाराण साहण ॥१०६८१।। किन्तु परं परिचत्तो पुत्तकलत्ताइसंगमो जेहिं । ताण न कप्पइ एवं तेणम्हे आगया नेह ।।१०६८२।। उक्तं च भवदागमे-- तिथि पर्वोत्सवाः सर्वे त्यक्ता येन महात्मना । अतिथि तं विजानीयाच्छेषमभ्यागतं विदुः १०६८३।। लोयववहारबाहा वि का वि अम्हेहि न विहिया इन्हि । रायविरुद्धाईयं जम्हा नासेवियं किंचि ।।१०६८४।। जं तए भणियमिणं देसं अम्हाण मुयह सिग्छ पि । तं पि हु दूरमजुत्तं सत्थेसु जओ भणियमेवं ॥१०६८५।। व्रतिनो जंगम तीर्थं सदाचारपरायणाः । न सन्ति येषु देशेषु कुतस्तेषां पवित्रता ॥१०६८६।। यमुपार्जयन्ति धर्म कायक्लेशं विधाय मुनयोऽमी। साधयति तमवलेशेन नरपतिः पालनात्तेषाम् ।।१०६८७।। किं च अणारियजणपरिभविज्जमाणाण इह तवस्सीणं । सब्वेसि पि सरणं संजायइ पत्थिवो चेव ।।१०६८८।। Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३२ विण्हुकुमारमुनिकहा तथा च स्मृतिवाक्यम्-- दुर्बलानामनाथानां बालवृद्धतपस्विनाम् । अनायें : परिभूतानां सर्वेषां पार्थिवो गतिः ।।१०६८९।। कि च मनुनापि सामान्येनैवैतदुक्तम्-- प्रजानां धर्मषड्भागो राज्ञो भवति रक्षतः । अधर्मादपि षड्भागो भवेत्तासामरक्षणात् ।।१०६९०॥ तो कि अकयवराहे वि साहुणो निव तुमं सदेसाओ। नीहारसि अहवा तुह एमेव इमे नियमणम्मि ।।१०६९१।। नो पडिहासंति तहा वि खमसु ता जाव पाउसो कालो । एस अइक्कमइ तओ ठाणाउ इओ गमिस्सामो।१०६९२। इय सूरिणा पभणिए नमुइनिवो कोवकलसिओ वयइ। भो भो कि बहु जंपह एमेव निरत्थयं तुब्भे ।।१०६९३।। सत्तदिणाणं मझे देसं छड्डेह मे समग्गं पि। तदुवरि जइ पेखिस्सं पव्वइगमेत्थ एक्कं पि ।।१०६९४॥ तुम्हाणं मज्झाओ तो तं नियबंधुसन्निहंपि अहं । नियमेण निग्गहिस्संतो सूरी भणइ तं एवं ।।१०६९५॥ आलोचेउं सह नियमुणीहि तुम्हं कहिस्सए कल्ले। तो नियठाणे गंतुं मुणीहि सह कुणइ मंतणयं ।।१०६९६।। भो भो जंपह तुब्भे निय नियमभिपायमेत्थ समयम्मि । कि अम्ह काउमुचियं उज्जेणीए तयाएसो॥१०६९७।। वाये अहिट्टिओ जं उत्तरदाणेण पडिहयप्पसरो। विहिओ सव्वसमक्खं तेण पओसं गओ बाढम् ।।१०६९८॥ खलियारेउं अम्हे पारद्धो अविहियाविराहे वि । एक्केण तओ मुणिणा विन्नत्तो एरिसं सूरी ॥१०६९९।। जह विन्हुकुमारमहामुणिणो वयणेण एस उवसामं । गिन्हंतो मन्निज्जइ तो सो आणिज्जए एत्थ ।।१०७००। तो सूरिणा पभणियं अंगामंदरनगम्मि सो इन्हि । चिट्ठइ विन्हुकुमारो तेत्तिय दूरम्मि तो गंतुं ।।१०७०१।। सो चेव सक्कइ मुणी विज्जाए वा तवेण वा जस्स । आगासगमणसत्ती उप्पन्ना होइ कस्स विय ।।१०७०२।। तो एगो भणइ मुणी ममत्थि आगासगमणसामत्थं । किंतु परं आगंतुं पुणो वि तत्तो न सकेमि ॥१०७०३।। तोतं पभणइ सूरी जइ एवं तो तुमं वयसु तत्थ । सोच्चिय विन्हुकुमारो तुममाणिस्सइ तओ एत्थ ॥१०७०४॥ इय गुरुणा भणिओ सो तमालदलसामलं गयणमग्गं । उप्पइओ सिग्धं चिय विन्हुसमीवम्मि संपत्तो॥१०७०५।। तं एतं दळूणं विन्हुमुणी चितए नियमणम्मि । किं पि गुरुसंघकज्जं वासारत्ते वि तेण इमो ॥१०७०६।। संपत्तो इह एवं चितंतो तेण साहुणा विन्हु । पणओ कहियं च पुरो तस्स नियं आगमणकज्जं ॥१०७०७।। विन्हु मुणी वि मुणेउं गुरुकज्ज झ त्ति तं मुणिं गहिउं । बीयदिणे आगासेण आगओ गुरुसमीवम्मि ।।१०७०८।। तं नमिऊण सविणयं अणुन्नवेऊण बीयमुणिसहिओ। नमुइसमीवम्मि गओ नमुइप्पमुहेहिं सर्वहि ।।१०७०९।। सोऽब्भुट्टिओ सविणयं महानारदाइएहिं तत्थ तओ। उचियासणे निसन्नो धम्मकहा पुव्वयं भणइ ।।१०७१०।। तं नमुइनिवं एवं वासारत्तो इमो अइक्कमइ । जाव मुणीणं ताविह तुब्भे ठाउं पयच्छेह ॥१०७११।। उड्ढं तु जं भणिस्सह तं पि करिस्संति साहुणो एए । तं वयणं गुरुमच्छरपूरियहिययस्स नमुइस्स ॥१०७१२॥ सवणगयं सलिलं पि व सूलसमुप्पायगं दुयं जायं । तो तं अणुणयमाणो नमुई विन्हं भणइ एवं ।।१०७१३।। तुम्हे उ महापउमस्स सामिणो किं पुणो ममं तत्तो। तुब्भे न भणामि अहं अन्ने पुण निच्छएण मए ॥१०७१४।। निन्विसया कायव्वा समणा अह तं भणाइ विण्हु मुणी । पाणिबहुला वसुमई इमम्मि समए जइ-जणस्स॥१०७१॥ तो गमणमइविरुद्धं अपविसमाणा पुरम्मि जइ एए। उज्जाणे ठाऊणं वासारत्तं तुहाणाए ॥१०७१६।। वच्चंति अन्नदेसे तह वि तए होइ मम कयं वयणं । तो नमुई भणइ मए जे घायव्वा ममुज्जाणे ॥१०७१७।। ते कह वसिहंति तओ विन्हु मुणी पभणए नमुइमेवं । भरहप्पभिईहिं इमे सव्वेहिं वि भूमिवालेहि।।१०७१८॥ Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं परिवालिया विसेसेण पूईया तं पुणो न पूएसि । जइ साहुणो तयट्ठ न किपि अम्हे तुमं वेमो ॥१०७१९॥ जं पुण पभणसि एए घाएयव्व त्ति तं न निव-चरियं । दस्सूणं पि न दीसइ एयं तम्हा अइक्कंते ।।१०७२०।। वासासमए एए अन्नेसु पत्थिवाण देसेसुं । विहरिस्संति तओ सो नमुई विन्डं भणइ एवं ॥१०७२१।। जं भणसि तुम एयं न रायचरियं ति पुव्वपुरिसाओ । आसि मुणीणं परिपूयगत्ति तं जो निवइ पुत्तो ।।१०७२२॥ जणय पिया-मह पपिया-महक्कमेणागयं नरिंदसिरिं । अणुहवइ तस्स एसा मुणिवर धम्मिट्ठया होइ ।।१०७२३।। पढमो चेव अहं नियवंसे राया तओ किमन्नस्स । चरिएण मम न कज्जं समणेहि सत्तरत्तुवरि ॥१०७२४।। पासामि जं भमतं समणं इह तस्स जीवियं नत्थि । अइगच्छह तो तुब्भे अहं न भे किंचिवि भणामि ।।१०७२५।। तो चिंतइ विन्हुमुणी अहो दुरप्पा इमो धुवं नमुई। साहू वहेउमिच्छइ तो मे न उवेक्खिउं जुत्तं ॥१०७२६।। साहूणं पीडा संभवम्मि तो पभणए इमो नमुई । जइ वि तुमं सिववसिओ काउमिमं तह वि मम एक्कं ।।१०७२७॥ वयणं करेसु एयं विवित्तदेसम्मि विक्कमे तिन्नि । मज्झ पयच्छसु जह तत्थ संठिया साहुणो एए ॥१०७२८।। कुव्वंति पाणचायं इमम्मि काले न कप्पए जम्हा । एएसि विहरेउं भूमिपएसे इय पमाणे ॥१०७२९।। दिन्नम्मि तए वयणं मज्झकयं होइ तुह पइन्ना य । परिओसवियसियच्छो तो नमुई भणई जइ सच्च।।११७३०।। एयं भणिय पएसाओ कोवि बाहिं न नीहरइ तेसि । तो देमि विक्कमतियं सामरिसेणं तओ तेण ॥१०७३१।। विन्हु कुमारेण तह त्ति तस्स पडिवन्नमेरिसं वयणं । निग्गच्छइ नयरबहिं नमुई एवं च जंपेइ ।।१०७३२।। विक्कमतियं विइन्नं मए मिणेसु त्ति भणइ तो विन्हू । गहियं तिमिणओ कामो कोवेण विवड्ढिउं लग्गो ।१०७३३। वेउव्वियदेहेणं तो नमुई भयपकंपिरसरीरो । तस्स चरणे विलग्गो भयवं मे खमह अवराहं ।।१०७३४।। असई पि इय भणंतो मुणिणा कंपावियम्मि नियपाए । पडिओ सो धरणियले तो विन्हु मुणीखणेणेव।।१०७३५।। निम्मविय दिव्वरूवो संजाओ लक्खजोयणपमाणो । मणिमउडकुंडलंगयकंकणकेऊरहारेहिं । ।१०७३६।। दिप्पंतसयलदेहो अदिट्ठपुव्वं तओ महाबोंदि । तं पासंता किं नर किं पुरिसमहोरगाईया ॥१०७३७।। वेवंतसव्वगत्ता गलियाभरणच्छरागणसहाया। भीया उत्तत्थमणा विलोलनयणामिहो बेंति ॥१०७३८।। कोणु इमो कि काउं उवढिओ कत्थ पत्थिओ वावि । संचारिमोच्चमंदरगिरिराओ एस पडिहाइ ॥१०७३९।। नरलोयसग्गलोयाण अंतरालस्स केत्तियं माणं । एवं नाउं वइमो को वि महप्पा विवड्ढेइ ॥१०७४०।। एसा वसुंधरा तेण पायदद्दरयमायरंतेण । कंपाविया ससेला सकाणणा सनयरग्गामा ॥१०७४१।। वसुहा कंपेणं जलहिणो य उच्छालिया गुरुतरंगा। सव्वाओ वि नईओ पडिपहगमणाओ जायाहो ॥१०७४२।। जोइसचक्क भयविवसमाण संविहडियं समग्गं पि । भवणवइवाणमंतरदेवगणा दूरमुत्तत्था ॥१०७४३।। एत्यंतरम्मि चलियासणम्मि सक्को पउंजए ओहि । पासइ य तहारूवं तं विन्हुकुमारमणगारं ॥१०७४४।। गंधव्वाणीयस्स य नट्टाणीयस्स तयणु अहिवइणो। सद्दाविऊण एवं सुरेसरो ते समाइसइ ।।१०७४५।। भो भो निसुणह तुब्भे एसो भयवं महामुणी विन्हु । कयघोरतवच्चरणो नमुइअणायारपरिकुविओ।। १०७४६।। तेलोक्कं पि समत्थो ढालेउं ता तयंतिए गंतुं । साणुणयगीयनट्टो वहारओ सिग्घमुवसमह ॥१०७४७।। इय सक्के णाणत्ता तिलोत्तमा उव्वसी य रंभा य । सामा य चक्खु विसए पणच्चिया तस्स वरमुणिणो।।१०७४८।। आउज्जाणिय अप्फालियाणि कन्नाण तह य आसन्नं । तुंबुरुनारयहाहा हूहू विस्सा वसूहिं च ॥१०७४९।। सुइसुहजणयं गीयं थुणमाणेहिं पगब्भवयणेहिं । खंतिगुणवन्नणाहिं य जिणनामग्गहणपुव्वं च ॥१०७५०॥ Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ augकुमारमुनिका उवसम भयवं उवसम भयवं ति अभिक्खणं भणतेहि । वेयड्ढसिरिसेढी निवासिणो जे महिढीया ।। १०७५१ ।। विज्जाह्रा समग्गा समागया तेवि तह सुरसमूहा । सुरवइसहिया मुणिणो विन्हुस्स पसायणनिमित्तं ।। १०७५२।। furyaणाणुरूवाणि सायरं गीयगाणि गायंता । पयमुक्खित्तं तारामरससप्पहं महुयरगण व्व ।। १०७५३ ।। अल्लियंता परिसंयुगंति तो नारएण तुंबुरुणा । दोहिं वि पयंपियं पमुइएहि अच्छरियमच्छरियं ।। १०७५४।। जं नाम मण्यमेतेण वि होऊणं इमेण महरिसिणा । आणीया नियपयअंतियम्मि देवा सदा वि ।। १०७५५ ।। विज्जाहरा य भणिया गंधारग्गाममुच्छणाणुगयं । सत्तसरतंतिनिस्सियमेयं नरलोयअइदुलहं ।। १०७५६ ।। विमुणिकोवबद्धं गेयं उवगिज्जमाणमइसइयं । अवहारह जह तुम्हें परमरई होइ गंधव्वे ।। १०७५७ ।। इय भणिउं तुंबुरुनारएहिं गीयं इमम्मि अट्ठम्मि । उवसमसु मुणिवरिद्वयजिणेहि कोहो पडिक्कुट्टो ।। १०७५८।। कोहो नाम नराणं नियदेहाओ समुब्भवइ सत्तू । जं इमो मित्तविरोहं कारइ छड्डावर धम्मं ।। १०७५९ ।। सपरोभयसंतवओ कोवो तह सुचरियस्स निदुवओ । दुग्गइ गमसुहपंथो पलिमंथो सयलसोक्खाण ।। १०७६० ।। तित्थयरा अन्ने विहु महरिसिणो अतुलविक्कमजुया वि । विसति निहीणाण वि सव्वं परलोयभीरुमणा। १०७६१। गोसीसचंदणं कवि विलंपिज्ज सव्वगायाई । तिक्खाए वासीए को विहु तच्छेज्ज ताई पि ।। १०७६२।। साहू देता व मुणिय कम्मपरमत्था । नाइ तूसंति न रूसंति कस्सई होंति समचित्ता ॥ १०७६३।। भत्ती नमऊ एगो साहूण भत्तवत्थाई । देज्जा अन्नो हणिउं नीहारइ ते नियगिहाओ ।। १०७६४।। एगो मिउवयणेहिं सवणमणाणंदणेहि संथणइ । अन्नो दुव्वयणाई वयइ मणो दुक्खजणगाई ।। १०७६५।। जाणि भवख्वा सुसाहुणो होंति तह वि मज्झत्था । दोसुं पि तेसु दूरं रागद्दोसं समुज्झेउं ।। १०७६६।। सूण पुव्वकोडीए अज्जियं जं हवेज्ज चारितं । तं पि खणं सकसाओ होउं नासेज्ज नीसेसं ।। १०७६७।। जह नेरइयतिरिच्छाइएसु इयरेसु विष्फुरइ कोवो । तह जइ गुणगरुएसु वि ता किंनु विवेयसामत्थं ।। १०७६८।। ता उवसमसु मुणीसर सुमरसु जिणभासियाइं वयणाई । करुणाए देसु चित्तं कुणसु पसायं तिहुयणस्स ।। १०७६९ ।। इतिगायणाणं गीयं अवहारिऊण खयरेहिं । भणियं अणुग्गहो णे तुब्भेहिं कओ इमो परमो ।। १०७७० ।। इ भणि ते खेrरपवरा वितमेव सुरकयं गेयं । गायंति विन्दुमुणिणो सुइनियडे कोवपसमकए ।। १०७७१।। तो यहत्थिणउरे जण पूया कया जिणहरेसु । काउस्सग्गम्मि ठिओ चउव्विहं समणसंघो वि ॥ १०७७२।। ३३४ या वि महापउम विन्हुमुणि नमुइ दुन्नयवसेण । कुवियं विउब्विय महादेहनिरुद्धंबराभोयं ॥ १०७७३ ।। सोऊण झत्ति भयभरपकंपिरो निग्गओ सगेहाओ । सो रोहो सपुरजणो गंतूणं समणसंघस्स । ।१०७७४।। पय मूलम्मि भगवओ कंटप सागएहि पाणेहि । भणइ भयगग्गिरसरो संघस्स अहं गओ सरणं ।। १०७७५ ।। सिरसुव्वयस्स गुरुणो अणगारवरस्स संपयं सीसो । परितायह परितायह करुणं काऊण मं तम्हा ।। १०७७६ ।। संघेण महामो राया एवं तओ उवालद्धो । मूढ अपत्तं रज्जे ठवेसि न च वहसि वृत्तंतं ।। १०७७७६।। नियtयरमागयाण वि साहूणं एरिसो पत्तो सि । किंतु महप्पा संघो विमलसहावो दयाजलही ॥ १०७७८। ता तुझ खमियमे अवमाणं जं तए कयं अम्ह । विसयपमत्तेण सयं अणवेक्खतेण नियविसयं ।। १०७७९ ।। तेल्लोक्कं पि समग्गं तहा इमं संसयम्मि पक्खित्तं । एवं भणिऊण महापउमनिवं तो समणसंघो ।। १०७८० ।। ; Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं विष्णुं भणेइ महापउमनरिदस्स समणसंघेण । खमियं ता तुममिन्हि उवसम साहरय कयरूवं ।। १०७८१।। मा चालेह सचलणं तवतेयपभावओ जओ सयलं । संचलइ पुहइवलयं पविसइ व रसायलं घोरं ।। १०७८२ ।। चिट्ठ पुरद्विओ तुह चलणभासम्मि एस सयलो वि । भो ! विन्दु समणसंघो अभिक्खणं एरिसं वयणं । १०७८३ । साहूहि भणिज्जंतं जाहे निसुणे नेय विन्हमणी । ताहे पयंपियं महयरेहि एवं सुयहरेहिं ।। १०७८४ ।। न सुइ सहं नूणं दुवालसन्हं पि जोयणाण ठियं । परओ कत्थइ गयणंतरम्मि सोइंदियमिमस्स ।। १०७८५ ।। सुइविसयमइक्कतं उक्कोसविउव्वणा सयसहस्सं । जं जोयणाण जायइ तेत्तियदूरं गओ तम्हा ।। १०७८६।। स्ववियम्मि वट्टइ तो अप्फालेह पायमेयस्स । इय कीरते एसो अवलोइस्सर धुवं हेट्ठा १०७८७ ।। दण समणसंघ कुणमाणं पज्जुवासणं तत्तो । उवसममुवागमिस्स विन्दुकुमारो मुणी एसो ।। १०७८८ ।। जमगसमगं पि तत्तो चलणो अप्फालिओ मुणिजणेहिं । तो तेण विन्हमुणिणा फासिदियलद्धसन्नेण ।। १०७८९।। अवलोइयमवणिलं ोि एएण तो महापउमो । नरनाहो सो रोहो सपरियणो सरणमावतो ।। १०७९०।। संघस्स भगवओ तह कयंजलिउडा य साहुणो दिट्ठा | वाहरमाणा एवं उवसम विन्हू उवसम ति ।। १०७९१ ।। तो चितियमिणं मुणिणो नवणीयमिव मिउसहावा । चंदणमिव सीयलया तेण महापउमनरव इणो । १०७९२ ॥ सपरियणस्स वि पीडं परिहरमाणेहिं खमिय मे एहिं । नीसंसयमेव तओ न जुज्जए मज्झ वइकमिउं ।। १०७९३॥ सिरिसंघं भयवंतं इय चितेउं तहा सुराणं च । वयणेहिं पुव्वं चिय मउई कयमाणसो विन्हू ।। १०७९४ ।। तं वेउब्वियरूवं उवसंहरिऊण नियसरूवेण । साहाविएण सारयससि व्व सुहदंसणो होउं ।। १०७९५।। पुहईए ओ तत्तो सखेrरा देवदाणवा तस्स । विन्हुस्स महामुणिणो पणया पाएसु पीईए ।। १०७९६।। काऊणं कुसुमाणं दसद्धवन्नाण सुरहिगंधाण । वासं गंधुदयस्स य ठाणेसु गया नियनिसु ।। १०७९७।। अह विन्दुकुमारेण राया निब्भच्छिओ महापउमो । अरिहसि न रज्जलच्छि विसयसुहे मुच्छिओ सि तुमं ॥ अह झत्ति महापउमो महीवई लज्जिओ स-चरिएण | विन्दुचलणेसु खिविडं नियसीसं खामए एयं ।। १०७९९।। अन्ने वि साहू हि विन्हुमणी वारिओ खरंटेंतो । चक्कहरमहापउमं जह इमिणा खामिओ संघो ।। १०८०० ।। चिट्ठ नियदुच्चरियं सुबहु पुव्वं पिता पुणो वि तुमं । मा लज्जावह एयं तो निवपट्ठीए नियहत्थं ।। १०८०१ ।। देंतेण विन्हुमुणिणा भणियं संघेण भगवया खमिए । खमियं चिय अम्हेहिं किंतु पुणो मा इय करिज्जा ।। १०८०२ । भणि कमो विन्दुकुमारे ठियम्मि अणगारे । आइसइ महापउमो राया कुविओ नियमणुस्से ।। १०८०३ ।। पावाण वि पावयरं अगिज्झ - नामं अदंसणिज्ज मुहं । नमुइं बाहिं नेउं सुदुक्खमारेण मारेह ।। १०८०४ ।। करुणा - रसिएहि तओ साहूहिं निवारिओ महापउमो । मा मारावेह इमं नमुई जीवंतयं मुयह ।। १०८०५ ।। निव्विसओ काऊणं रन्ना निव्वासिओ तओ एसो । विन्दुकुमारो वि मुणी पायच्छित्तं गुरु समीवे ॥। १०८०६ ।। अनुचरिऊण विसुद्ध निविऊणं समग्गमवि कम्मं । एएणेव भवेणं पाविस्सइ अक्खयं सोक्खं ।। १०८०७।। जं आसित पुट्ठे नरवरभूकंपकारणं इन्हि । तं एयं तुह कहियं इय जिणवयणं सुणेऊण ।। १०८०८।। परसा विम्यरसपरव्वसा झत्ति । पणया य विन्हुमुणिणो सिरग्गसंघडियकरजुयला । १०८०९। कइवयदिणपज्जंते भरुयच्छाओ पुराओ नीहरिउं । बहिया जणवयमज्झे विहरइ मुणिसुव्वयजिणिदो । १०८१०। इय विहरिऊण सुइरं बहुयं पडिबोहिऊण भवियजणं । अट्टमा सहस्सा वासाणं सव्वपरियायं ।। १०८११ ।। तं चिय एक्कारसहिं मासेहिं विरहियं सपक्खेहिं । केवलिणो परियायं अणुपालेऊण कि चूणं ।। १०८१२ ।। नियआउयपज्जंतं नाऊणं नियडमागयं तत्तो । सम्मेयसेलसमुहो चलिओ तेलोक्कनयचलणो ।।१०८१३।। ३३५ Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिननिव्वाणं केवलनाणुप्पत्तीप्पभिई जे केवि भगवया मणुया । पडिबोहिऊण धम्मे ठविया तेसि इमा संखा ॥१०८१४।। अट्ठारसउ गणहरा तीससहस्साई पवरसाहूणं । पन्नाससहस्सा साहुणीण नेया अणूणाओ ।।१०८१५।। एगो सावयलक्खो सहिओ बावत्तरी सहस्सेहिं । चउपन्नसहस्स जुयं लक्खतियं सावियाणं तु ॥१०८१६।। साहूणं मज्झाओ विसेसवंताण भन्नए संखा। चउदसपुव्वधराणं पंचेव सयाई नेयाई ।।१०८१७।। वेउव्वियलद्धीणं दोन्निसहस्साइं वायलद्धीणं । बारससया सयाइं अट्ठारसओहिनाणीणं ॥१०८१८॥ मणपज्जवनाणीणं पन्नरससयाइं होति नेयाइं। केवलनाणीणं पुण नेया अट्ठारसेव सया ॥१०८१९।। अह मुणिसुब्बयसामी गंतु सम्मेयसेलसिहरम्मि । जावज्जीवं पि तओ कयसव्वाहारपरिहारो ।।१०८२०।। मासं पाओवगओ सिलायले फासुए ठिओ विउले। साहुसहस्सेण समं किन्हाए जेट्ठनवमीए ।।१०८२१।। नक्खत्तेणं सवणत्तेणं सहगए जोगममयकिरणम्मि । पुवाए रयणीए निव्वाणमणुत्तरं पत्तो ।।१०८२२।। एत्तोय वज्जपाणिस्स आसणं चलइ सो परंजए ओहिं । कयभत्तपच्चक्खाणं पासइ मुणिसुव्वयं सामि।१०८२३। तो उ8 उं सीहासणाओ सत्तट्ठ सम्मुहपयाइं । गंतुं महिनिहियसिरो पणमइ जीयं च सुमरेइ ।।१०८२४।। कारइ देवाऽहवणं इच्चाइ जहेव जम्मसमयम्मि । जा देवदेविसहिओ आगंतुं भगवओ पासे ॥१०८१५।। विमणो वि गयाणंदो अंसुजलप्फुन्ननयणतामरसो। तिक्खुत्तो आयाहिणपयाहिणी कुणइ तित्थयरं ।।१०८२६।। तत्तो नच्चासन्ने न याइ दूरम्मि पज्जुवासेइ । इय सव्वे वि सुरिंदा नेया जा अच्चयाहिवई ।।१०८२७।। एवं भवणवईण वि इंदा जोइसियवंतराणं च । नेया जाव चउन्विहदेवाण निवासठाणाइं ।।१०८२८॥ जाव य सम्मेयनगो ताव य देवेहिं देविनिवहेहिं । सोयभरपूरिएहि अविरहियं संचरंतेहिं ॥१०८२९॥ इय इंदाइसुरेहिं तहा समग्गेण समणसंघेण । सेविज्जमाणचरणारविंदजुयलो जिणो सिद्धो ॥१०८३०।। निव्वाणगए मणिसुव्वयम्मि तेलोक्कभवणदीवम्मि । सक्को वेमाणियभवणवंतरे जोइससुरे य ॥१०८३१।। एवं आइसइ जहा भो ! खिप्पामेव नंदणवणाओ। गोसीससरसचंदणकट्ठाइं एत्थ आणेउं ॥१०८३२।। चियगाओ तिन्नि रएह तत्थ एगा कए जिणिदस्स । पुवदिसाए वट्टा दुइया उण दाहिणदिसाए ॥१०८३३।। तं सा हरिवंसकुलुब्भवाण साहूण सेसयाण पुणो । अणगाराण निमित्तं चउरंसा अह पडिच्छित्ता॥१०८३४।। ते वि तहेव करित्ता सव्वं चिय तं कहेंति सक्कस्स । सो आभिओगियसुरे सद्दावेउं इमं वयइ ।।१०८३५।। भो तुब्भे खिप्पं चिय खीरसमद्दाओ सलिलमाणेह । ते तं आणेति तहा तो सक्को उट्ठिऊण सयं ।।१०८३६।। तित्थयरस्स सरीरं पक्खालइ खीरवारिणा सव्वे । सरसेण पवरगोसीसचंदणेणं च लिपेइ ॥१०८३७।। तयणु नियंसावेइ हंसलक्खणं पवरसाडगं एगं । तत्तो सव्वंगमलंकारेहिं विभुसियं कुणइ ।।१०८३८।। सेसाण णागराणं सेसा वेमाणियाइया देवा । धोवंति सरीराइं खीरसमद्दस्स सलिलेण ॥१०८३९।। गोसीसपवरचंदण रसेण तयणंतरं वि लिंपंति । तयणु नियंसावेंति य जयलाई देवदूसाणं ।।१०८४०।। सव्वालंकारेहि विहूसियाई कुणंति तत्तो य । सक्को ते बहवे वेमाणियभवणालयाईए ।।१०८४१॥ देवे आइसइ जहा भो देवाणुप्पिया दुयं तुब्भे । ईहामियउसभतुरंगमगररुरुकुंजराईणं ॥१०८४२।। नाणाविहरुवगभत्तिसोहियाओ विचित्तसिबियाओ। तिन्नि विउव्वह तासि एगा मुणिसुव्वयपहुस्स ।।१०८४३।। दुइया हरिवंसकुलब्भवाण तइया य सेस साहणं । ते वि तहेव करित्ता सक्कस्स पुरो निवेयंति ।।१०८४४।। अह सो सक्को विमणो विगयाणंदो गलंतजलनयणो। पहुणो विणट्ठजम्मणजरमरणभयस्स उक्खिविउं ।।४५॥ देहं सिबियाए आरुहेइ तं जाव ठवेइ चियगाए । तत्तो ते बहवे भवणवासिवेमाणियाईया ।।१०८४६।। Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं सेस मुणिसरी राई गहिउं आरोवयंति सिबियासु । नेऊणं जाव निवेशयंति चियगासु ते ताई ।। १०८४७ ।। अग्गिकुमारे देवे सद्दावित्ता तओ कुलिसपाणी । एवं वयइ जहा भो देवाणुपिया दुयं तुब्भे ।। १०८४८ ।। चिrगासु अगणिकायं विउव्वहा ते तओ निराणंदा । अग्गिकुमारा देवा विमणा नयगंसुधोयमुहा ।। १०८४९ ।। मुहकुहराओ अग्गि निसिरेंति जहा जिणस्स पढमस्स । अग्गिमुहा वै देवा तप्पभिइ इमा सुई जाया । । १०८५०।। सक्का सेण तओ वाउकुमारा सुरा निराणंदा । विमणा विऊव्विऊणं वायं जालिति चियगाओ ।। १०८५१ ।। सक्को आणवइ तओ वेमाणियभवणवासिपभिइसुरे । भो भो देवाणुपिया एयासु तिसु वि चियगासु । १०८५२। खिप्पामेव य तुभे अगरुतुरुक्कं घयं महुं चेव । भारग्गसोयकुंभग्गसो य पक्खिवह आगेउं ।। १०८५३ ।। ते वि तहच्चिय एयं सक्कस्साणत्तियं पसार्हेति । तो मंससोणिए झामियम्मि खीरोदहिजलेण || १०८५४ ।। मेहकुमारा देवातिनि विचियगाओ निव्ववंति लहुं । ताहे सक्को गिन्हइ उवरिल्लं दाहिणं सकहं ।। १०८५५ ।। पण सादि पुगिन्हइ वाममुवरिमं सकहं । परिगिन्हइ चमरिदो हेट्ठिल्लं दाहिणं सकहं ।। १०८५५ ।। fi for सहं वामं गिन्हइ बली असुरराया । सेसा वेमाणियभवणवासिवंत रियजोइसिया ।। १०८५७ ।। सव्वे देवनिकाया जहारिहं सेसयाई अंगाई । गिन्हंति उवंगाणि य जयपहुणो परमभत्तीए ।। १०८५८।। अह वेमाणियपमुहे देवे आइसइ एरिसं सक्को । जह भो देवाणुपिया तिन्नि उ थूभे कुह तुभे ॥१०८५९॥ तत्थेगं जगगुरुणो एगं हरिवंसकुलपसूयाण । एगं तु से सगाणं अणगाराणं समग्गाण ।। १०८६० ।। अह तेहि तहेव कए तियस निकाया चउव्विहा वि तओ । तित्थयरस्स भगवओ करेंति निव्वाणवरमहिमं । ८६१। तो नंदीसरदीवे गंतुं अट्ठाहिया महामहिमं । निव्वतयंति तत्तो वच्चति निसु ठाणेसु ।। १०८६२।। निय निय सोहम्मसहासु तत्थ माणवगचेइयक्खंभे । वइरामएस गोलगवट्टस मुग्गेसु नेऊण ।। १०८६३ ।। जिणपुंगवसकहाओ खिवंति तो अमरलोयविसयसुहं । अणुहवमाणा कालं गर्मति लीलापमुइयमणा ।। १०८६४।। पच्छा लोगो चियगा छारं विणिऊण डुंगरे कुणइ । पढमजिणे सिवपत्ते तइया वि जणेण कयमेवं ।। १०८६५ ।। तप्प भइजणो इन्हि पि डुंगरे कुणइ मयगछारेण । छारेण तेण केहिं वि कयं समालभणमंगम्मि ।। १०८६६ ॥ भएको विवि छारेण कुणइ पुंडाई | तिहं पि हु चियगाणं अग्गी गहिऊण सड्ढेहिं ।। १०८६७।। नओ नियम्मि गेहे तप्पभिई आहियग्गिणो जाया । सामी चियगाए अग्गी दो वि अन्नेसु संकमइ ।। १०८५८।। इक्खागकुलभवाणं तणओ संकमइ पावगो इयरं । इयराण संतिओ पुण कत्थइ संकमइ नन्नत्थ ।। १०८६९।। इय सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरिए सिरिसिरिचंदसूरि विरइए नवमं भवग्गहणं समत्तं मुणिसुवनाहाओ एहिं छहिं वाससय सहस्सेहिं । नमिनाहो उप्पन्नो पंचहि लक्खेहि तो नेमी ।। १०८७० ।। नेमिजिणाओ पासो उप्पन्नो अइगएहिं वासाणं । तेसीए सहस्सेहि सएहिं अट्ठमेहिं च ।। १०८७१ ।। अड्ढाइज्जसएहिं गएहिं वासाण पासनाहाओ । उप्पन्नो वीरजिणो जस्सेयं वट्टए तित्थं ।। १०८७२।। तस्य अपच्छिमतित्थाहिवस्स तित्थे पवड्ढमाणम्मि । सिरिपन्हवाहणकुले गच्छे हरिसउरपभवम्मि || ७३ ॥ सिरिजयसिंहो सूरी सयंभरी मंडलम्मि सुपसिद्धो । पंचविहायारसमायरणरओ गुणनिही जाओ । १०८७४। ताण विणेओ गुण रयणसायरो अभयदेवसूरि ति । उवसमपहाणयाए जेण सुराण वि मणोहरियं ।। १०८७५।। सुरगुरुसरिसमई विहु जस्स समग्गे वि गुणगणे गहिउं । नेय समत्थो किं पुण ते वोत्तमहं खमो जिम्हो ॥७६॥ असरिसगुणाणुराएण परवसीय माणसो तह वि । तेसिं गुणमाहप्पं मणं पि कित्तेमि सत्तीए ॥। १०८७७ ।। ३३७ Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३८ गंथपसस्थि गरुयगुणे अणुसरणं कुणमाणे पासिऊण व पवन्नं । तुंगत्तणं सरीरेण जस्स अच्चब्भुयं भुवणे ॥१०८७८॥ रूवेण निज्जिओ लज्जिओ व्व मयरद्धओ महासुहडो । नियडो न कयाइ वि जस्स संठिओ विट्ठिमविमुक्को। निव्वाणअत्थगिरिसिरतिरोहिए दिणयरम्म व जिणिदे । पुव्वमुणिमयंकमहे लोगंतरपट्ठिए संते ।।१०८८०।। कलिकालनिसापसरियपमायबहलंधयारपडलेण । संजममग्गे पच्छाइयम्मि पाएण इह भरहे ।।१०८८१॥ जेण तवनियमसंजमसमुज्जएणं महानिरीहेण । विप्फुरियं विमलमणिप्पईवकप्पेण सव्वत्तो ।।१०८८२।। तह कह वि अणुट्ठाणं मुक्ककसायं अणुट्ठियं जेण । परपक्खसपक्खेसु विमणं पि जह होइ न विरोहो।।१०८८३।। एगो य चोलपट्टो तह पच्छायणपडी वि एक्का य । नियपरिभोगे जस्साऽऽसि सव्वया अइनिरीहस्स ।।१०८८४।। देहे वत्थेसु सया वि जस्स मलनिवहमुव्वहंतस्स । अभितरकम्ममलो तब्भयभीओ व्व नीहरइ ।।१०८८५।। घयविगई मोत्तणं पच्चक्खायाओ सेसविगईओ । सव्वाओ जेण जावज्जीवं रसगिद्धिरहिएण ॥१०८८६।। निज्जरणकए कम्माण जेण दिणतइय जामसमयम्मि । गिम्हे भिक्खा भमिया पढमगुणट्ठाणियगिहेसु।१०८८७। भिक्खाविणिग्गयं जं सोऊणं सावया नियनिएसु । होति गिहेसु वउत्ता भिक्खादाणाहिलासेण ॥१०८८८।। जं नियगिहनियडागयब्भत्थेउ महिड्ढिया वि नरा। आमणसेट्ठिप्पमुहा पडिला ति य सहत्थेण ।।१०८८९।। गामे वा नयरे वा सो कत्थइ जत्थ संठिओ जाव । ताव तमवंदिऊणं न तत्थ पायं जणो भुत्तो ॥१०८९०।। सिरिवीर एव तणओ ठक्कुरसिरिजज्जओ जयपसिद्धो । गाउय पंचगमज्झे अवंदिउं जं न भुजंतो॥१०८९१॥ अणहिल्लवाडयपुरे जायविसेसूसवे जिणाययणे । हक्कारिऊण नीए एक्कम्मिवि जम्मि तत्थ तओ॥१०८९२॥ गरुओ गरुययरो वि हु सेसो सावयजणो सयं चेव । जाइ अणाहूओ वि हु जस्स नमसणकयपइन्नो।।१०८९३।। मुत्ती वि जस्स सयला अमयरसेणेव निम्मिया विहिणा। तइंसणे वि नासइ जणस्स जम्हा कसायविसं ॥८९४॥ परतित्थीण वि दिट्ठो हिययं पल्हायए सदसणओ। जो तेहि वि मनिज्जइ नियनियदेवावयारो व्व।।१०८९५।। तं चिय सया वि वयणं मुहकुहराओ विणिग्गयं जस्स । जम्मि निसुए जणाणं परमा मणनिव्वुई होइ।।१०८९६।। अन्नोन्नगोटिकलहे जेहिं कओ सावएहि रोसवसा । जिणभवणगमणनियमो उवसंता ते वि जस्स गिरा ॥८९७।। कह वि कसायवसेणं सहोयरा भाउणो वि वढ्ता । अन्नोन्नमणालावे विगयकसाया कया जेण ।।१०८९८।। लद्धनरिंदपसाया थद्धा जे देवयाण वि पणामं । किच्छेण कुणंता तह गुरुणो एगस्स नियगच्छे ॥१०८९९।। रायामच्चप्पमहानिओगिणोते वि जस्स वयणण। सामन्नस्स विमणिणो मक्कमया कमनया जाया ॥९००। गोवगिरिसिहरसंठियचरमजिणाययणदारमवरुद्धं । पुव्वनवदिन्नसासणसंसाधणिएहि चिरकालं ।।१०९०१।। गंतूण तत्थ भणिऊण भुवणपालाभिहाणभूवालं । अइगरुयपयत्तेणं मुक्कलयं कारियं जेण ॥१०९०२।। वरणागसुयं संतु य सचिवं भणिऊण जेण भरुयच्छे । सिरिसंवलिया विहारे हेममया रोविया कलसा ॥९०३।। जेण जयसिंहदेवो राया भणिऊण सयलदेसम्मि । काराविओ अमारि पज्जोसवणाइसु तिहीसु ।।१०९०४।। पुहईराएण सयंभरी नरिंदेण जस्स लेहेण । रणखंभेउरजिणहरे चडाविया कणयमयकलसा ।।१०९०५।। जेण कुणंतेण तवं चउत्थ छट्ठच उभयकाले वि । सद्धम्मदेसणा भवियणस्स न कया वि परिचत्ता ॥१०९०६।। सावयलोओ कल्लाणएसु अट्ठाहियासु सविसेसं । गामेसु य नयरेसु य बहू पयट्टाविओ जेण ॥१०९०७।। निय नाणेणं केणइ तह वेमाणियसुरोवएसेण । परलोयगमणसमयं निययं नाऊण आसन्नं ।।१०९०८।। नीरोगम्मि वि देहे कमेण काऊण कवलपरिहारं । खविऊण खुह सयलं जेण पवन्नो अभत्तट्ठो ।।१०९०९।। Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं जस्सुत्तिमट्ठगहणं सोऊणं गरुयखेयभरियमणा । परतित्थिया वि पइदिणमुवेंति पासे सजलनयणा ।१९०१०।। गज्जरनरिदनयरे सो कोवि न न अस्थि रायपभिइजणो। अणसणठियाण जो तेसिमागओ नेयपासम्मि।१०९११। सिरिसालिभद्दसूरिप्पमुहेहि गरुयरूपसूरीहिं । जस्स समीवे गंतूण कूरियं बहु ससोएहि ॥१०९१२।। मासम्मि य भद्दवए वट्टते तेरसम्मि उववासे । सोहियवसायवरभवणमज्झओ नीहरेऊण ॥१९०१३।। पाययलेहि लीलाए डंडहत्थेहिं अक्खलियगईहिं । कस्स वि अन्नस्स करे अविलग्गंत्तेहिं सयमेव ॥१०९१४।। नरनाहमाणणिज्जो निवनयरनिवासिनेगमगणाण। सव्वेसि पि पहाणो सगिहट्ठिओ सीयओ सेट्ठी।।१०९१५।। जस्स पयपउमदंसणकयाहिलासो समाहिमलहंतो । दक्खिन्नमहोयहिणा परोवयारेक्करसिएण ।।१०९१६।। गंतूण जेण वंदावियुण विहिओ समाहिसंपन्नो । धम्मवए दम्माणं कराविओ वीससहस्साई ॥१०९१७।। गुज्जरदेसम्मि समग्गगामनगराइवासि सड्ढजणो । जस्सुत्तिमट्ठसवणे पाएण समागओ तत्थ ।।१०९१८।। अह सग चालीसदिणाई पालेऊणं समाहिणाणसणं । धम्मज्झाणपरायणचित्तो जो परभवं पत्तो ॥१०९१९।। बहुभूमिगबहुकलसं अणेगसियधयवडेहि रमणिज्ज । वरसिरिखंडविणिम्मियविमाणमारोहिऊण तओ ॥२०॥ नीहारियं सरीरं जस्स बहि सयलमिलियसंघेण । एक्केक्कं गिहरक्खगमणुयं मोत्तूण सेसजणो ॥२०॥१०९२१।। नीसेसो निवनयरस्स निग्गओ जस्स दंसणनिमित्तं । भत्तीए कोउगेण य मग्गेसु अलद्धसंचारो ।।१०९२२।। सव्वपमयाउलेहिं सव्वाउज्जेहिं बंदिविदेहि । सव्वेहि वियंभियसद्दवहिरिए अंबराभोए ॥१०९२३।। पायारपच्छिमट्टालए ठिओ परियणेण सहराया । जयसिंहो पेक्खंतो जस्सिड्ढि नीहरंतस्स ।।१०९२४।। तं अच्छरियं दद्रु नरिंदपुरिसा परोप्परं बेंति । मरणमणिटुं पि हु इट्ठमम्ह एवं विभूईए ॥१०९२५।। रविउदयाओ आरब्भ निग्गयं तं विमाणमवरन्हे । पत्तं सक्कारपए समणुपयं लोयकयपूयं ।।१०९२६।। पूइज्जते जम्मि उ पढ़ेसुयपमुहपवरवत्थाणं । मिलियाई कोडियाणं तया सयाइं अणेगाइं ।।१०९२७।। सिरिखंडविमाणेणं (तणेव) समं सरीरसक्कारो । जस्स कओ लोएणं तह उवरि पुणो वि खित्ताई ॥१०९२८।। कट्ठाइं अगरसिरिखंडसंतियाइं घणो य घणसारो। निव्वाणाए चियाए जणेण गहिया तओ रक्खा ॥१०९२९।। रक्खाए वि अभावे गहिया तट्ठाणमट्टिया तत्तो । ता जाव तत्थ जाया जाणुपमाणावियडखड्डा ।।१०९३० ।। तीसे रक्खाए मट्टियाए अणुभावओ सिरोबाहा । वेलाजरएगंतरजराइरोगा पणस्संता ॥१०९३१।। भत्तिवसेणं न मये मणं पि इह भासियं मुसा किपि । जं पच्चक्खं दिळें तस्स वि लेसो इमो भणिओ ॥१०९३२॥ नियतेयविसेसेणं पुरिसोत्तिमहिययरं जणो जाओ। कोत्थुहमणि व्व तत्तो सूरि सिरिहेमचंदो त्ति ॥१०९३३।। जुगवड्ढमाणपवयणपारगओ वयणसत्तिसंपन्नो । नियनामं व भगवई जीहग्गगया कया जेण ॥१०९३४।। मूलग्गंथविसेसावस्सयलक्खणपमाणपमुहाण । सेसाण वि गंथाणं पढियं जेणद्धलक्खं च ॥१०९३५।। रायामच्चाईण वि महिड्ढियाणं जणाण आयेज्जो । जिणसासणप्पभावणपरायणोपरमकारुणिओ॥१०९३६।। नवजलहरगहिरसरे धम्मुवएसंच दितए जम्मि । जिणभवणाउ बहिम्मि वि ठिओ जणो सुणइ फुडसइं ।।९३७।। वक्खाणलद्धिजुत्ते जम्मि कुणंतम्मि सत्थवखाणं । पाएण जडमईण वि जणाण बोहो समुप्पन्नो ॥१०९३८॥ उवमियभवप्पपंचा वेरग्गकरी कहा कया आसि । वक्खाणियसिद्धणं जा पुव्वं सा कढोरत्ति ।।१०९३९।। वक्खाणिया सहाए पाएण न केणई चिरं कालं । जस्स मुहनिग्गयत्था मुद्धाण वि सा तह कहं चि ॥१०९४०॥ जाया हिययगयत्था अब्भत्थेऊण तेहिं जह एसा । उवरुवरि तिन्नि वरिसे निसुया तस्सेव य मुहाओ ॥१०९४१।। Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३४० गंथपसत्थि तद्दिणपभिइपयारो जाओ पाएण तीए सव्वत्थ । जे तेण सयं रइया गंथा ते संपइ कहेमि ॥१०९४२।। सुत्तमवएसमालाभवभावणपगरणाण काऊण । गंथसहस्सा चउदस तेरस वित्ती कया जेण ।।१०९४३।। अणुओगद्दाराणं जीवसमासस्स तह य सयगस्स । जेणं छ सत्तचउरो गंथसहस्सा कया वित्ती ।।१०९४४।। मूलावस्सयवित्तीए उवरि रइयं च टिप्पणं जेण । पंचसहस्सपमाणं विसमट्ठाणावबोहयरं ।।१०९४५।। जेण विसेसावस्सयसुत्तस्सुवरि सवित्थरा वित्ती । रइया परिफुडत्था अडवीस सहस्स परिमाणा ॥१०९४६।। वक्खाणगुणपसिद्धि सोऊणं जस्स गुज्जरनरिंदो। जयसिंह देवनामो कयगुणिजणमणचमक्कारो ।।१०९३७।। आगंतूणं जिणमंदिरम्मि सयमेव सुणइ धम्मकहं । जस्स उवउत्तचित्तो सुइरं परिवारसंजुत्तो ।।१०९४८।। कइया वि जस्स दंसणउक्कंठियमाणसो सयं चेव । आगच्छइ वसहीए चिरकालं कुणइ संलावं ।।१०९४९।। अन्नम्मि दिणे अब्भत्थिऊण नेउं नियम्मि धवलहरे। सम्महमठेऊणं जयसिंहनिवेण जस्स सयं ॥१०९५०।। उड्ढट्ठियस्स उल्लसियबहलपुलएण कंचणमएण। विउलेण भायणेणं दुव्वाफलकुसुमजलमइओ ॥१०९५१।। अग्यो भमाडिऊणं चिरेण आरत्तियं च वारतियं । पक्खित्तो पयपुरओ कओ पणामो य पंचंगो ॥१०९५२।। थालपरिवेसियाओ आहाराओ तओ सहत्थेण । दिन्नो नियइच्छाए चउव्विहो तेण आहारो ॥१०९५३।। भणियं च जोडिऊणं करजुयमज्जेव खलु कयत्थो हं । जाओ अज्जेव तहा कल्लाणपरंपरा ठाणं ।।१०९५४।। जस्स मह अज्जभवणं तुब्भेहिं फरिसियं सचरणेहिं । तो अज्ज वीरनाहो अज्जसयं आगओ व्व गिहे ।।१०९५५। जेण जयसिंहरायं भणिऊणं तस्स मंडले सयले । जिणमंदिरेसु कलसा चडाविया रुइरकणयमया ।।१०९५६।। धंधुक्कयसच्चउरप्पभिइसु ठाणेसु अन्नतित्थीहिं। जिणसासणस्स पीडा कीरंती रक्खिया जेण ॥१०९५७।। कारावियं च तह तेसु चेव ठाणेसु रहपरिब्भमणं । निविग्धं जयसिंह भणाविऊणं पुहइ-नाहं ॥१०९५८।। कुनिओइएहि तह जिणहरेसु भज्जतदेवदायाणं । काराविया निवारा जयसिंहनरिदपासाओ ।।१०९५९।। भंडारपविठं पि हु केसु वि ठाणेसु देवदायस्स । दव्वं जिणभवणेसुं पुणो वि अप्पावियं जेण ।।१०९६०।। किं बहुणा भणिएणं जिणसासणपरिभवम्मि जायते । सव्वप्पणावि तुलियं जेण उवायंतरसएहि ।।१०९६१।। जिणसासणकज्जाइं ताइं वि संसाहियाइं इह जेण। अन्नस्स मणम्मि वि विप्फुरंति न हु जाई कइया वि।।१०९६२।। लिंगावसेसमित्ते वि जइ जिणे परिभविज्जमाणम्मि । नियसत्तीए तत्ती जेण कया सव्वकालं पि ॥१०९६३॥ अणहिलवाडयनयराओ तित्थजत्ताए चलियसंघेण। अब्भत्थिऊण नीओ सहप्पणा जो महामहिमो॥१०९६४।। सेज्जावालयलंगडिपमहाणं जत्थ सगडरूवाणं । एक्कारस उ सयाइं संचलियाई समढियाई ॥१०९६५॥ हयकरहवसहवाहणपायचराणं तु नज्जइ न संखा। वामणथलि नयरीए दिन्ना वासम्मि संघेण ॥१०९६६॥ वाडीविमाणएहिं गुड्डरचउखंडएहिं गुलिणीहिं । वियडे विरायमाणे निवखंधावारसारिच्छे ॥१०९६७।। कयकुंकुमंगरायं नियत्थपट्टसुयाइवरवत्थं । कंचणरयणाहरणेहिं भूसियं अंगुवंगेसु ॥१०९६८॥ दठूण सावयजणं जिणहरपरिहावणं पकुव्वंतं । खंगारस्स सुरट्टापहुणो जायं मणं दुढें ॥१०९६९।। अन्नेहि वि सो भणिओ सयमणहिलवाडयस्स नयरस्स । चिट्ठइ लच्छी सव्वा इहागया तुज्झ पुन्नेहि ।।१०९७०।। ता गिन्ह तुमं एवं भंडारो होइ तुह जहा पोढो । संभाविज्जइ ठाणं एक्काए दव्वकोडीए ।।१०९७१।। लोभेण सो वि सब्बं तं गहिउं वंछए पुणो वि परं । सवयणमज्जायालोवअयसभीओ नियत्तेइ ।।१०९७२।। इय अकयनिच्छओ सो गहणे मोक्खे य संसइयचित्तो । किंचूणं दिणमासं संघं धारेइ तत्थेव ।।१०९७३।। Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिरिमुनिसुव्वयजिणिदचरियं ३४१ भाणिज्जतो वि दिणे दिणे वि सो संघसंति य जणस्स । नो देइ दंसणं अन्नया य सयणो मओ तस्स ॥१०९७४।। तो देक्खणयमिसेणं जेण मुणिदेण तत्थ गंतूण । पडिबोहिऊण एवं संघो मोयाविओ सव्वो ।।१०९७५।। तो उज्जयंतसत्तुंजएसु तित्थेसु दोसु वि जिणिंदा। सिरिनेमि उसहनाहे वंदइ संघो विभूईए ॥१०९७६।। तत्थुज्जयंततित्थे पारुत्थयअद्धलक्खमुप्पन्नं । सत्तुंजयम्मि तित्थे तीससहस्सा समुप्पन्ना ।।१०९७७।। जेण पडिबोहिऊणं भवियजणो ठाविओ बहुधम्मे । जिणभणिए सम्मत्ते देसे सव्वे य विरईए ॥१०९७८।। पज्जते तेसि पि हु ठाणंतरसंकमाइया नेया । आराहणा गुरूण व सत्तदिणे अणसणं नवरं ॥१०९७९।। नीहारणाइमहिमा देहस्स तहेव जाव सक्कारो। किंतु सयमेव राया समागओ केत्तियं पि पहं ।।१०९८०।। तेसि सीसो सिरिविजयसिंहसूरीगणायरो जाओ। तहय दुइज्जो सूरी सिरि सिरिचंदो त्ति नामेण ॥१०९८१॥ देसेसु विहरमाणो कमेण धवलक्कयम्मि वरनयरे । संपत्तो तत्थ तओ भरुयच्छय नाम जिणभवणे ॥१०९८२।। उत्तुंगम्मि विसाले रूवगरमणिज्जमंडवसणाहे । सिरिमुणिसुव्वयजिणवरपडिमासमहिट्ठिए रम्मे ।।१०९८३।। सड्ढो अत्थि गुणड्ढो धवलो नामेण पोरुवाडकुले । तेण जिणचंदसूरिप्पमुहो संघो समग्गो वि ।।१०९८४।। मेलेउं विन्नत्तो सिरिमुणिसुव्वयजिणिदचरियस्स । करणत्थं संघेण वि सिरिचंदो पभणिओ सूरी ।।१०९८५।। सो तं संघाएसं पडिवज्जेउं विणिग्गओ तत्तो । आसावल्लिपुरीए आगंतुणं ठिओ गेहे ।।१०९८६।। सिरिमालकुलसमुब्भववरसावयसेट्ठिनागिलसुयाण । अंबहरिभंडसालियसरणयपमुहाण सगुणाण ॥१०९८७।। तत्थ ट्ठिएण सिरिचंदसूरिणा विरइयं इमं चरियं । सिरि मुणिसुव्वयतित्थंकरस्स समयाणुसारेण ।।१०९८८।। जं किंपि इह अजुत्तं उत्तं मइमोहओ मए अत्थि । तं सुयहरा कय किवा मज्झ विसोहेंतु सव्वं पि ॥१०९८९।। पट्टियपोत्थियलिहणे गणिणा कयमेत्थ पासदेवेण । बहुसाहेज्जं उज्जमपरेण वरमइनिहाणेण ॥१०९९०।। अंबहरिसरणयाणं कणिट्ठभाया तहेव जसराओ। साहिज्जकरो उच्छाहगो य जाओ विसेसेण ।।१०९९१।। विक्कमकालाओ गए वाससहस्से सए सतेण उए । तयणंतरदीवूसवदिणम्मि एवं परिसमत्तं ॥१०९९२।। एत्थ य पढमं पुत्थयमभिलिहियं देवरायनामेण । दियवरकेसवतणएण लेहएणं विणीएण ।।१०९९३।। गाहाईणं संखा सहस्स दस होंति नवसयाइं च । चउणउइ समहियाइं नेयाइं एत्थ गंथम्मि ।।९३।१०९९४।। वासे जाविह भारहम्मि विमलं सव्वण्णुणो सासणं, कुज्जा भव्वजणोहमोहतिमिरुक्केरस्स निन्नासणं ।। तावेयं मुणिसुव्वयस्स चरियं साणुग्गहा साहुणो, वक्खाणं तु सुणंतु भव्वनिवहा एगग्गचित्तासया ।।९४।।१०९९५।। श्रीमुणिसुब्वयसामिचरितं समाप्तम् ।। ग्रंथाग्रं. संवत् ११९८ अश्विन वदि १ गुरौ । अद्येह श्रीमदणहिल्लपाटके समस्तराजावलीसमलंकृतमहाराजाधिराजत्रिभुवनगंडसिद्धचक्रवत्ति श्रीमज्जयसिंहदेवकल्याणविजयराज्ये । तस्मिन् काले प्रवर्त्तमाने श्री श्री चंद्राचार्याणामादेशेन ऊमता ग्रामावस्थो' . . . . . . . . 'श्रीमुनिसुव्रतस्वामिचरितं पुस्तकमलेखि ।।छ।। Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Private & Parsonal use only