________________
धर्मपरीक्षा भाग -१ / गाथा-प
સંયમના આચારો પાળે છે, પરંતુ જે સંયમ પોતાને પાળવું છે તેની વિધિ ભગવાને શું બતાવી છે ? તેનો યથાર્થ નિર્ણય કરીને તે પ્રમાણે આચરવાની વૃત્તિવાળા નથી. શાસ્ત્રમાં કહેલ સાધ્વાચારને ગ્રહણ કરીને પોતાની ઇચ્છાનુસાર યોજન ક૨ીને આચાર પાળનારા છે. માટે તેઓ ઉત્સૂત્રઆચ૨ણ ક૨ના૨ા છે અને પોતે જે આચરણ કરે છે તે ઉચિત છે તેમ માનીને પ્રરૂપણા કરે છે. તેથી કાલી દેવી વગેરે ઉત્સૂત્રભાષી છે તે પ્રમાણે સિદ્ધ છે. છતાં તેઓ શાસ્ત્રમાં એકાવતારી તરીકે પ્રસિદ્ધ છે. માટે ઉત્સૂત્રભાષણ કરનારને અનંતસંસાર જ થાય તેવો એકાંત નિયમ નથી.
૧૮
टीडा :
यत्तु उन्मार्गमाश्रितानामाभोगवतामनाभोगवतां वा नियमेनानन्तः संसारः, प्रतिसमयं तीर्थोच्छेदाभिप्रायेण साम्यात् यथाछन्दस्तु क्वचिदंशेऽनाभोगादेवोत्सूत्रभाषी स्यात्, तस्यानाभोगोऽपि प्रायः सम्यगागमस्वरूपाऽपरिणते, न च तस्य तदुत्सूत्रभाषणमनन्तसंसारहेतुः, तीर्थोच्छेदाभिप्रायहेतुकस्यैव तस्याऽनन्तसंसारहेतुत्वाद् इति तदसंबद्धं, एतादृशनियमाभावात् । न ह्युन्मार्गपतिताः सर्वेऽपि तीर्थोच्छेदपरिणामवन्त एव, सरलपरिणामानामपि केषांचिद्दर्शनात् न च यथाछन्दादयोऽनाभोगादेवोत्सूत्रभाषिणः, जानामपि तेषां बहूनां सुविहितसाधुसमाचारप्रद्वेषदर्शनात् । यस्त्वाह-यथाछन्दत्वभवनहेतूनां पार्श्वस्थभवनहेतूनामिव नानात्वेनागमे भणितत्वाद् यथाछन्दमात्रस्योत्सूत्रभाषित्वनियमो ऽप्रामाणिकः इति तदरमणीयं, आगम एव यथाछन्दस्योत्सूत्रप्ररूपणाया नियतव्यवस्थाप्रदर्शनात् तदुक्तं व्यवहारभाष्येअहछंदस्स परूवण उस्सुत्ता दुविह होइ णायव्वा ।
चरणेसु गइंसु जा तत्थ चरणे इमा होइ । । १ । ।
पडिलेहणि मुहपोत्तिय रयहरण निसिज्ज पायमत्तए पट्टे । पडलाइ चोल उण्णादसिआ पडिलेहणापोत्तं ।।२।। दंतच्छिन्नमलित्तं हरियट्ठिय पमज्जणा य णितस्स । अणुवाइ अणुवाई परूवणं चरणे गतीसुंपि । । ३ । । अणुवाइत्ति नज्जइ जुत्तीपडियं खु भासए एसो ।
पुण सुत्तायं तं होइ अणणुवाइत्ति ।।४।। सागारिआइ पलियंक णिसिज्जासेवणा य गिहिमत्ते । णिग्गंथिचिट्टणाई पडिसेहो मासकप्पस्स ।। ५ ।। चारे वेरज्जे वा पढमसमोसरण तह णितिएसु । अकप्पिए अ अाउंछे य संभोगे ।।६।।
