________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
૧૩૬
સમયસાર નાટક
વળીध्यान धरै करै इंद्रिय-निग्रह,
विग्रहसौं न गनै निज नत्ता। त्यागि विभूति विभूति मढै तन,
___जोग गहै भवभोग-विरत्ता।। मौन रहै लहि मंदकषाय,
सहै बध बंधन होइ न तत्ता। ए करतूति करै सठ पै,
સમુર્ણ ન મનાતમ-ભાતમ-સત્તાના ૨૦ ના શબ્દાર્થ:- નિગ્રહ=દમન કરવું. વિગ્રહ=શરીર. નન્ના (નાતા)=સંબંધ. વિભૂતિ ધન-સંપત્તિ. વિભૂતિ=ભસ્મ ( રાખ). મઢે લગાવે. જોગ =ત્યાગ. વિરત્તા ( વિરક્ત)-ત્યાગી. તત્તા ( તસ)=ક્રોધિત, દુઃખી.
અર્થ - આસન લગાવીને ધ્યાન કરે છે, ઈન્દ્રિયોનું દમન કરે છે, શરીર સાથે પોતાના આત્માનો કાંઈ સંબંધ ગણતો નથી, ધન-સંપત્તિનો ત્યાગ કરે છે, શરીરને રાખથી ચોળે છે, પ્રાણાયામ આદિ યોગસાધના કરે છે, સંસાર અને ભોગોથી વિરક્ત રહે છે, મૌન ધારણ કરે છે, કષાયોને મંદ કરે છે. , વધ-બંધન સહન કરીને દુઃખી થતો નથી. તે મૂર્ખ આવી ક્રિયાઓ કરે છે પરંતુ આત્મસત્તા અને અનાત્મસત્તાનો ભેદ જાણતો નથી. ૧૦.
| (ચોપાઈ) जो बिनु ग्यान क्रिया अवगाहै।
जो बिन क्रिया मोखपद चाहै।। जो बिनु मोख कहै मैं सुखिया।
सो अजान मूढनिमैं मुखिया।।११।।
૧. દોહા- આસન પ્રાણાયામ, યમ, નિયમ ધારણા ધ્યાન;
પ્રત્યાહાર સમાધિ કે, અષ્ટ યોગ પહિચાન. ૨. સ્નાન આદિ ન કરવાથી
Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com